msst.edu.ba · Web viewM1: Higijena mesa i prerađevina. 1. Veterinarsko-sanitarni nadzor nad životinjama prije klanja. 2. Veterinarsko-sanitarni nadzor nad životinjama u klaonicama

STANDARD ZANIMANJA

1.DIO

Naziv porodice zanimanja:

Poljoprivreda i prerada hrane

Naziv zanimanja:

Veterinarski tehničar

Nivo kvalifikacije:

(u skladu sa Osnovama kvalifikacijskog okvira u BiH)

IV stupanj/stepen

Datum izrade standarda:

10.05.2012.

VERZIJA 1.

Popis kompetencija u širem smislu:

1. Planira, priprema i organizira veterinarske aktivnosti

2. Asistira u dijagnostici i liječenju životinja

3. Učestvuje u laboratorijskoj pretrazi i kontroli zdravstvene ispravnosti namirnica

4. Nabavlja i distribuira lijekove, sredstva DDD i stočnu hranu

5. Provodi preventivne mjere zdravstvene zaštite životinja

6. Učestvuje u uzgoju i ishrani domaćih životinja

7. Štiti osobno zdravlje, zdravlje saradnika i okolinu

8. Piše protokole, evidenciju i obrasce

2.DIO

Znanje:

Vještine:

Lične kompetencije:

1. Planira, priprema i organizira veterinarske aktivnosti

· Objasni principe organizacije rada u veterinarskim ustanovama, apotekama, laboratorijima i ostalim strukovnim organizacijama

· Definiše mjere za siguran rad u skladu sa propisima

· Odabire način pružanja zdravstvene zaštite životinja

· Priprema radni prostor i opremu

· Provodi standarde u veterinarskoj medicini

· Prati novine u veterinarskoj medicini

· Čita medicinsku dokumentaciju

· Pokazuje odgovornost za osobni rad i rad drugih

· Posjeduje sklonost primjene inovativnih mjera u planiranju i organiziranju aktivnosti

· Učestvuje u timskom radu i ima izražene komunikacijske vještine

2. Asistira u dijagnostici i liječenju životinja

· Razlikuje anatomsku i histološku građu domaćih životinja

· Identifikuje fiziološke i patofiziološke procese

· Uočava unutrašnje bolesti kod papkara, kopitara, mesojeda i peradi

· Opiše zarazne i parazitarne bolesti domaćih životinja

· Razlikuje patološke procese u organizmu

· Prepoznaje načela hirurgije i hirurških zahvata

· Definiše hirurški pribor, materijal i opremu

· Razlikuje farmakodinamičke, farmakokinetičke i biohemijske osobine lijekova

· Identifikuje toksična dejstva lijeka

· Objašnjava osnove porodiljstva i umjetnog osjemenjavanja

· Tumači bolesti kućnih ljubimaca

· Identifikuje simptome graviditeta

· Samostalno uzima anamnezu i nacional

· obezbjeđuje uslove za trijažu, pregled životinja i intervenciju

· izvještava veterinara o provedenim aktivnostima

· Asistira pri uzimanju trijasa

· Izvodi dozvoljene metode kliničke pretrage

· Učestvuje u sprovođenju terapije

· Primjenjuje metode pripreme operacionog polja,

· Asistira kod hirurških zahvata

· Prati postoperativni tok

· Primjenjuje metode asepsa-antisepsa

· Koristi osnovne hirurške tehnike

· Održava hirurški pribor materijal i opremu

· Pruža prvu pomoć životinjama

· Aplicira lijekove i anestetike

· Otkriva simptome estrusa kod životinja

· Izvodi tehniku umjetnog osjemenjavanja

· Pomaže u porođaju domaćih životinja

· Izvodi postporođajnu njegu mladunčadi i porodilje

· Raspoređuje hirurški pribor, materijal i opremu

· Prati graviditet

· Pokazuje inicijativu za održavanjem i unapređivanjem svojih znanja i vještina

· Posjeduje sposobnosti za samostalno djelovanje u promjenjivim uslovima rada

· Pokazuje pozitivan stav prema ljudima

· Pokazuje tolerantnost na frustracije

3. Učestvuje u laboratorijskoj pretrazi i kontroli zdravstvene ispravnosti namirnica

· Prepoznaje laboratorijski pribor i opremu

· Definiše biohemijske i mikrobiološke osobine uzorkovanog materijala

· Tumači zadatke higijene namirnica animalnog porijekla

· Tumači faze obrade i prerade mlijeka i mliječnih proizvoda, mesa i mesnih prerađevina i jaja

· Opše metode uzorkovanja za laboratorijsku pretragu

· Prepoznaje osnove zoohigijene i tretmana zaraznog materijala

· Bira i koristi laborotorijski pribor i opremu

· Uzorkuje mlijeko, krv, urin

· Uzorkuje patološki i nepatološki materijal

· Manipulira sa infektivnim i neinfektivnim materijalom

· Preuzima uzeti uzorak

· Pristupa izradi preparata

· Skladišti uzorke pod određenim uslovima

· Priprema uzorke za parazitarnu dijagnostiku

· Čisti, dezinfikuje i steriliše laboratorijski pribor i opremu

· Rukuje laboratorijskim aparatima

· Odabire tehniku uzimanja infektivnog i neinfektivnog materijala

· Uklanja neškodljivo višak materijala i ostatke tkiva

· Odabire način pakovanja i transport uzorka

· Prati transport životinja

· Provodi sanitaciju u transportnim sredstvima

· Asistira pri transportu i skladištenju namirnica animalnog porijekla

· Izdaje rezultate laboratorijskih pretraga

· Sarađuje sa klijentima i pretpostavljenima

· Pokazuje samostalnost u radu

· Pokazuje inicijativu za održavanjem i unapređivanjem svojih znanja i vještina

4. Nabavlja i distribuira lijekove, sredstva DDD i stočnu hranu

· Tumači veterinarske recepte

· Razlikuje vrste lijekova

· Prepoznaje načine aplikacije ljekova

· Razlikuje otrove

· Komunicira sa kupcima i prima narudžbe

· Izdaje lijekove i stočnu hranu i dodatke u ishrani životinja

· Izdaje pismenu i usmenu preporuku za korištenje ljekova, stočne hrane i dodoataka hrani

· savjetuje iz oblasti primjene lijeka, ishrane i njege životinja

· Posjeduje poduzetnički duh, sklonost ka otvorenom dijalogu i komunikaciji

· Ispoljava empatiju prema kupcima i saradnicima

5. Provodi preventivne mjere zdravstvene zaštite životinja

· Objašnjava načine neškodljivog uklanjanja leševa i klaoničkog otpada

· Definiše i identifikuje sredstva za DDD

· Identifikuje nazive vakcina po proizvođaču

· Izvodi neškodljivo uklanjanje leševa i klaoničkog otpada

· Sprovodi DDD

· Obavlja redovnu vakcinaciju domaćih životinja

· Sprovodi mjere zaštite od zaraznih i parazitarnih bolesti

· Postavlja i održava dezinfekcione barijere

· Pokazuje samostalnost pri radu

· Pokazuje pozitivan stav prema ljudima

· Pokazuje odgovornost za poštovanje tehničkih uputstava

6. Učestvuje u uzgoju i ishrani domaćih životinja

· Definiše i klasifikuje vrste i rase kao i kategorije domaćih životinja

· Identifikuje opće biološke osobine domaćih životinja

· Razlikuje morfološke i fiziološke osobine domaćih životinja

· Objašnjava načine selekcije i metode odgajanja životinja

· Definiše hranjive materije i njihov promet u organizmu

· Klasifikuje i odabire stočna hraniva

· Definiše proizvodne tipove domaćih životinja

· Objašnjava mikroklimatske parametre u objektu

· Mjeri eksterijer domaćih životinja

· Obilježava domaće životinje

· Ispituje fiziološke osobine životinja

· Primjenjuje selekciju i metode odgajanja domaćih životinja

· Razvrstava stočna hraniva po porijeklu, kvalitetu i higijenskoj ispravnosti

· Sastavlja jednostavne koncentrovane smješe za ishranu domaćih životinja

· Tumači uputstva i recepture koncentrovanih smješa stočne hrane

· Učestvuje u održavanju njege životinja, higijene objekata i opreme u stočarstvu

· Izvodi ishranu domaćih životinja

· Učestvuje u radu kao član tima, spreman na toleranciju i kompromis

· Štedi resurse

· Prati savremena dostignuća i primjenjuje u praksi

7. Štiti osobno zdravlje, zdravlje suradnika i okolinu

· Analizira higijenske i zoohigijenske propise iz veterinarske medicine

· Analizira i integriše procese i procedure standarda o zaštiti okoline

· Koristi osobna zaštitna sredstva

· Poštuje i provodi ekološke standarde koji se odnose na radnike, objekte i materijal

· Sortira, pakuje i neškodljivo uklanja opasan materijal

· Primjenjuje mjere zaštite okoline

· Otklanja mogućnost da infektivni materijal prodre u spoljnu sredinu

· Preuzima odgovornost za radnike, resurse i okolinu

· Iskazje volju za stručnim usavršavanjem

· Poštuje principe veterinarske etike

· Ispoljava komunikativnost u radu

8. Piše protokole, evidenciju i obrasce

· Definiše knjige protokola i obrazaca

· Identifikuje knjige evidencije u veterini

· Definiše tehnološke normative utrošaka rada, sredstava za rad i materijala za određenu proizvodnju

· Vodi protokol, evidencije i drugu dokumentaciju

· Evidentira postoperativne promjene

· Obilježava uzorke

· Evidentira transport životinja i namirnica animalnog porijekla

· Popunjava obrasce o vakcinaciji i izvršenoj DDD

· Preuzima odgovornost za osobni rad i rad drugih

· Ispoljava komunikativnost u radu

· Poštuje principe veterinarske etike

· Pokazuje samostalnost pri radu

· Pokazuje odgovornost za poštovanje tehničkih uputstava

Porodica zanimanja: Poljoprivreda i prerada hrane

Zanimanje: VETERINARSKI TEHNIČAR

Stepen: IV

Grupa predmeta

Predmeti

Sedmično časova

Ukupno časova

I

II

III

IV

A. OPĆEOBRAZOVNI PREDMETI

1. Bosanski/Hrvatski/Srpski jezik i književnost

2

2

2

2

8

2. Strani jezik

2

2

2

2

8

3. Matematika

2

2

2

-

6

4. Tjelesni i zdravstveni odgoj

2

2

2

2

8

5. Informatika

2

-

-

-

2

6. Demokratija i ljudska prava

-

-

2

-

2

7. Historija/Povijest

2

-

-

-

2

Ukupno A

12

8

10

6

36

B. PREDMETI U FUNKCIJI STRUKE

1. Fizika

2

2

-

-

4

2. Hemija/Kemija

2

2

2

2

8

3. Biologija

2

2

2

-

6

Ukupno B

6

6

4

2

18

Ukupno A+B

18

14

14

8

54

C.STRUČNO-TEORIJSKI PREDMETI

1. Anatomija i histologija domaćih životinja

4

-

-

-

4

2. Latinski jezik

2

-

-

-

2

3. Stočarstvo sa ishranom

2

2

2

-

6

4. Fiziologija domaćih životinja

-

2

-

-

2

5. Patologija

-

2

-

-

2

6. Farmakologija

-

2

-

-

2

7. Zarazne bolesti

-

2

2

-

4

8. Unutrašnje bolesti

-

-

2

2

4

9. Invazione bolesti

-

-

2

-

2

10. Higijena namirnica životinjskog porijekla

-

-

-

2

2

11. Hirurgija

-

-

-

2

2

12. Porodiljstvo

-

-

-

2

2

13. Ekonomika i menadžment

-

-

-

2

2

14. Izborni predmet*

-

-

-

2

2

Ukupno C

8

10

8

12

38

D. PRAKTIČNA NASTAVA

1. Praktična nastava

4

6

8

10

28

Ukupno C+D

12

16

16

22

66

E. IZBORNI PREDMET

1. Vjeronauka/Vjeronauk

2

2

2

2

8

Ukupno A+B+C+D+E

32

32

32

32

128

*Izborni predmet (u zavisnosti od karakteristika i potreba regiona, škola, sklonosti učenika- npr.

Pčelarstvo, Ribarstvo, Krznašice, Kućni ljubimci,...)

Napomena:

Svi nastavnici koji realizuju programske sadržaje modula u završnim rezredima III i IV stepena, u svom godišnjem planiranju trebaju te sadržaje prilagoditi okviru od zakonski predviđenih 30 nastavnih sedmica.

Tabela: Spisak predmeta, modula i jedinica za zanimanje

Po Porodica zanimanja: Poljoprivreda i prerada hrane

Zanimanje: Veterinarski tehničar

Predmet

I godina

Moduli i jedinice

II godina

Moduli i jedinice

III godina

Moduli i jedinice

IV godina

Moduli i jedinice

Anatomija i histologija domaćih životinja

M1: Osteologija i miologija

1. Osnovi histološke građe organizma2. Građa, oblici i veze kostiju3. Kosti glave i trupa4. Kosti ekstremiteta5. Mišići

M2: Krvotok, respiratorni i urinarni sistem

1. Srce

2. Krv i limfa

3. Respiratorni sistem

4. Bubrezi i mokraćni putevi

5. Histološka građa KVS, respiratornog i urinarnog sistema

M3: Sistem organa za varenje

1. Usna šupljina, ždrijelo, jednjak i želudac

2. Anatomija predželudaca

3. Crijeva

4. Jetra i gušterača

5. Histološka građa organa za varenje

M4: Polni organi, nervni sistem i čula 1. Muški polni organi2. Ženski polni organi3. Nervni sistem i čula4. Endokrini sistem

5. Histološka građa polnih organa, nervnog sistema i čula

Latinski jezik

M1: Imenice, pridjevi, glagoli i prilozi

1. Abeceda, vrste riječi i njihova primjena

2. Imenice od prve do pete deklinacije

3. Pridjevi

4. Glagoli

5. Prilozi

M2: Zamjenice, prijedlozi i brojevi

1. Zamjenice 2. Prijedlozi 5. Brojevi

Stočarstvo sa ishranom

M1: Zoohigijena

1. Eko-faktori

2. Dezinfekcija, dezinsekcija i deratizacija

3. Higijena objekata

4. Higijena transporta

5. Neškodljivo uklanjanje leševa i klaoničkih konfiskata

M2: Specijalizovana zoohigijena

1. Higijena objekata za smještaj i držanje goveda

2. Higijena objekata za smještaj i držanje ovaca i koza

3. Higijena objekata za smještaj i držanje svinja

4. Higijena objekata za smještaj i držanje konja

5. Higijena objekata za smještaj i držanje peradi i krznašica

M3: Porijeklo i osobine domaćih životinja

1. Postanak i porijeklo domaćih životinja

2. Vrste i rase domaćih životinja

3. Morfološke i fiziološke osobine domaćih životinja

4. Nasljeđivanje i selekcija

5. Metode uzgoja domaćih životinja

M4: Ishrana domaćih životinja

1. Hranljive materije

2. Ocjena hranljive vrijednosti hraniva

3. Stočna hraniva

4. Karakteristike obroka

M5: Gajenje goveda i svinja

1. Tipovi, rase i selekcija goveda

2. Ishrana goveda

3. Tipovi, rase i selekcija svinja

4. Ishrana svinja

M6: Gajenje peradi, ovaca i konja

1. Tipovi, rase i selekcija peradi

2. Ishrana peradi

3. Selekcija i ishrana ovaca

4. Rase i ishrana konja

Fiziologija domaćih životinja

M1: Fiziologija probave, srca, disanja i metabolizam

1. Fiziologija probavnih organa

2. Srce i krvotok


4. Metabolizam

M2: Cirkulacija, fiziologija lučenja, nervni sistem i čula

1. Fiziologija krvi i limfe

2. Fiziologija lučenja

3. Nervni sistem i čula

4. Endokrini sistem

Patologija

M1: Opšta patologija

1. Klasifikacija bolesti po lokalizaciji, trajanju i uzroku

2. Poremećaji u prometu materija

3. Zapaljenja

4. Tumori i nakaze

5. Obdukciona tehnika

M2: Specijalna patologija

1. Patološke promjene u organima za varenje

2. Patološke promjene u srcu i krvnim sudovima

3. Patološke promjene organa za disanje

4. Patološke promjene uro-genitalnog sistema

5. Patološke promjene nervnog, endokrinog sistema i kože

Farmakologija

M1: Opšta farmakologija i antimikrobi

1. Porijeklo, oblici i način primjene lijeka

2. Sudbina lijeka u organizmu

3. Doziranje i neželjeno dejstvo lijeka

4. Hemoterapeutici i antibiotici

5. Dezinficijensi i antiparazitici

M2: Farmakologija organa i toksikologija

1. Farmakologija digestivnog sistema

2. Farmakologija kardiovaskularnog i respiratornog sistema

3. Farmakologija urogenitalnog sistema

4. Farmakologija nervnog sistema

5. Vitamini, minerali i hormoni

6. Toksikologija

Zarazne bolesti

M1: Građa i patogenost mikroorganizama

1. Morfologija bakterijske ćelije

2. Metabolizam, uzgajanje i rasprostranjenost bakterija

3. Rikecije, hlamidije i njihova patoganost

4. Virusi, morfologija, kultivisanje i patogenost

5. Gljivice, plijesni i njihova patogenost

M2: Sterilizacija, dezinfekcija i imunitet

1. Djelovanje fizičkih faktora na mikroorganizme

2. Djelovanje hemijskih faktora na mikroorganizme

3. Infekcija i vrste otpornosti

4. Vakcine i serumi

M3: Bakterijske zarazne bolesti

1. Epizootiologija zaraznih bolesti

2. Anaerobne zarazne bolesti

3. Bakterijske bolesti

4. Bakterijske zaraze riba i pčela

M4: Virusne zarazne bolesti

1. Virusne bolesti goveda i ovaca

2. Virusne bolesti kopitara, pasa i mačaka

3. Virusne bolesti svinja i peradi

4. Virusne bolesti pčela i riba

Unutrašnje bolesti

M1: Klinička dijagnostika

1. Opšte kliničke metode pretrage

2. Pristup životinji, simptomi, dijagnoza i prognoza

3. Kliničke metode pretrage organa za varenje i izlučivanje

4. Kliničke metode pretrage organa za disanje i krvotoka

5. Kliničke pretrage organa nervnog sistema i čula

M2: Poremećaj metabolizma i trovanja

1. Bolesti nastale usljed poremećaja izmjene materija

2. Bolesi nastale usljed nepravilnog unosa vitamina

3. Trovanja

M3: Bolesti sistema organa

1. Bolesti sistema organa za disanje

2. Oboljenja KVS – a

3. Bolesti neuroendokrinog sistema i čula

4. Bolesti kože

M4: Bolesti organa za varenje i izlučivanje

1. Bolesti usne šupljine, jednjaka i ždrijela

2. Bolesti želuca i predželuca

3. Bolesti crijeva

4. Bolesti jetre i podtrubušnice

5. Bolesti bubrega i mokraćnih puteva

Invazione bolesti

M1: Opšta parazitologija

1. Pojam parazita i odnos prema domaćinu

2. Ishrana, razmnožavanje i prelazni domaćini parazita

3. Patogeno djelovanje i klasifikacija parazita

4. Suzbijanje parazitskih bolesti

M2: Specijalna parazitologija

1. Bolesti izazvane protozoama

2. Bolesti izazvane helmintima

3. Bolesti izazvane arahnoideama

4. Bolesti izazvane insektima

Higijena namirnica životinjskog porijekla

M1: Higijena mesa i prerađevina

1. Veterinarsko-sanitarni nadzor nad životinjama prije klanja

2. Veterinarsko-sanitarni nadzor nad životinjama u klaonicama

3. Pregled mesa i organa zaklanih životinja

4. Konzerviranje mesa

5. Veterinarsko-sanitarni nadzor nad prerađevinama od mesa

6. Pregled mesa peradi, divljači i riba

M2: Higijena mliječnih proizvoda, jaja i meda

1. Laktacija i hemijski sastav mlijeka

2. Postupak s mlijekom poslije muže i u mljekari

3. Mikroorganizmi mlijeka

4. Prerađevine od mlijeka

5. Pregled jaja i proizvoda od jaja i meda

Hirurgija

M1: Opšta hirurgija

1. Priprema životinja za hirušku intervenciju

2. Priprema operatora, instrumenata i hiruškog materijala

3. Asepsa i antisepsa

4. Priprema pacijenata i operacionog polja

5. Narkoza i anestezija

M2: Specijalna hirurgija

1. Otvorene povrede i njihovo saniranje

2. Pokrivene povrede i njihovo saniranje

3. Pružanje prve pomoći povrijeđenim životinjama

4. Zootehnički hiruški zahvati

Porodiljstvo

M1: Akušerstvo

1. Ženski polni organi i polni ciklus

2. Graviditet i patologija graviditeta

3. Porođaj i patologija porođaja

4. Puerperijum i patologija puerperijuma

5. Oboljenja mladunčadi

6. Oboljenja mliječne žlijezde

M2: Sterilitet i vještačko osjemenjavanje

1. Muški polni organi i tipovi prirodnog osjemenjavanja

2. Serilitet mužjaka

3. Sterilitet kod ženskih životinja

4. Sperma, uzimanje, pregled i konzerviranje sperme

5. Vještačko osjemenjavanje domaćih životinja

Ekonomika i menadžment

M1: Privreda i preduzeće (zajednički modul)

1. Opći pojmovi o privredi

2. Pojam i elementi reprodukcije

3. Osnovni pojmovi o preduzeću

4. Organizacija preduzeća (u struci)

M2: Ekonomika preduzeća (zajednički modul)

1. Ekonomija sredstava preduzeća

2. Troškovi reprodukcije

3. Rezultati reprodukcije

4. Ekonomski principi

Izborni predmet

1. Pčelarstvo

(zajednički; veterinarski tehničar, poljoprivredni tehničar, voćar-vinogradar-vinar)

Izborni predmet

2. Ribarstvo

(zajednički; veterinarski tehničar, poljoprivredni tehničar)

Izborni predmet

3. Krznašice

Izborni predmet

4. Kućni ljubimci

M1: Život pčela i njihovo društvo

1. Porijeklo i rase medonosne pčele

2. Pčelinje društvo

3. Anatomija i fiziologija pčele

M2: Proizvodnja pčela i bolesti

1. Organizacija pčelinjeg društva i ishrana

2. Košnice i proizvodi od pčela

3. Bolesti i štetočine pčela

5.

M1: Vrste i uzgoj riba

1. Sistematika riba

2. Građa riba

3. Uzgoj riba

M2: Razmnožavanje, ishrana i bolesti riba

1. Razmnožavanje riba

2. Ishrana riba

3. Bolesti riba

6.

M1: Kunićarstvo

1. Porijeklo i pasmine kunića

2. Uzgoj i uzgojne metode

3. Smještaj i ishrana kunića

4. Bolesti kunića

5. Koristi od uzgoja kunića

M2: Nutrije i činčile

1. Porijeklo i pasmine nutrija i činčila

2. Uzgoj i uzgojne metode

3. Smještaj i ishrana nutrija i činčila

4. Bolesti nutrija i činčila

5. Koristi od uzgoja nutrija i činčila

7.

M1: Porijeklo, vrste i rase ljubimaca

1. Kinologija

2. Felinologija

3. Ornitologija

4. Akvaristika

5 Teraristika

M2: Bolesti kućnih ljubimaca

1. Bolesti pasa

2. Bolesti mačaka

3. Bolesti ptica

4. Bolesti ukrasnih riba

5. Bolesti terarijumskih životinja

Praktična nastava

M1: Radna etika (zajednički)

1. Principi radne etike

2. Zaštita na radu i prva pomoć

M2: Tkiva, kosti, mišići i eko-faktori

1. Mikroskop i mikroskopiranje

2. Posmatranje histoloških preparata tkiva

3. Raspoznavanje kostiju na skeletu

4. Raspoznavanje grupe mišića

5. Kontrola eko-faktora u objektu

M3: Krvotok, disanje, mokraćni organi i DDD

1. Praktični prikaz građe srca i krvnih sudova

2. Pravljenje i posmatranje pod mikroskopom krvnog razmaza

3. Demonstracija anatomske građe disajnih organa, bubrega i mokraćnih puteva

4. Koža i kožne tvorevine

5. Izvođenje dezinfekcije, dezinsekcije i deratizacije

6. Neškodljivo uklanjanje leševa i konfiskata

M4: Varenje, razmnožavanje, regulacija i farme

1. Anatomija probavnog sistema

2. Neuro endokrilni sistem i čula

3. Polni organi

4. Farme

M5: Mikroorganizmi, patološki procesi i lijekovi

1. Prepoznavanje oblika mikroorganizama

2. Patohistološki preparati i kompoti

3. Oblici i porijeklo lijekova

4. Fiziologija probavnih organa

M6: Bakterije, upale, fiziologija KVS-a i davanje lijekova

1. Pravljenje mikroskopskih preparata

2. Uzgajanje bakterija na hranljivim podlogama

3. Prepoznavanje vrsta upala

4. Načini pripreme i davanja lijekova

5.Srce i krvotok

M7: Obdukcija, eksterijer i fiziologija respiratornog trakta

1. Uzimanje mjera na životinjama

2. Procjena eksterijera

3. Priprema mjesta i pribora za obdukciju

4. Vođenje sekcionog protokola i uzimanje materijala za pretragu

5. Respiratorni sistem i metabolizam

M8: Selekcija, patofiziološki procesi organa i lijekovi

1. Obilježavanje domaćih životinja

2. Vođenje matičnog knjigovodstva

3. Prepoznavanje patoloških procesa na pojedinim organima

4. Prepoznavanje lijekova za pojedine sisteme organa

5. Fiziologija krvi i limfe

M9: Sterilizacija, lijekovi, fiziologija lučenja i hraniva

1. Vrste sterilizacije i načini izvođenja

2. Primjena osnovnih dezinfekcionih sredstava

3. Hraniva biljnog porijekla

4. Hraniva animalnog porijekla i premiksi

5. Fiziologija lučenja

M10: Krmiva, vakcine, neuroendokrina i otrovi

1. Vrste vakcina i seruma

2. Vrste otrova

3. Tehnologija pripreme krmnih smjesa

4. Neuroendokrini sistem i čula

M11: Govedarstvo i klinička dijagnostika

1. Rase, selekcija i ishrana goveda

2. Opšte kliničke metode pretrage

3. Pristup životinji

4. Opšte ispitivanje

5. Specijalno ispitivanje

M12: Paraziti i anaerobne infekcije

1. Uzimanje materijala na parazitološku pretragu

2. Kvalitativne metode koprološkog pregleda

3. Kvantitativne metode koprološkog pregleda

4. Zarazne bolesti izazvane anaerobnim uzročnicima

M13: Rase svinja, zaraze i pregled organa

1. Rase, selekcija i ishrana svinja

2. Bakterijske bolesti životinja

3. Bakterijske zaraze riba i pčela

4. Pregled organa za varenje i izlučivanje

5. Pregled organa za disanje

M14: Svinjogojstvo, paraziti i pregled organa

1. Metode uzgoja svinja i proizvodnja podmlatka

2. Urološka i hematološka dijagnostika

3. Pregled organa za krvotok

4. Pregled nervnog sistema i čula

M15: Metaboličke bolesti, viroze i invazije

1. Metaboličke bolesti

2. Virusne bolesti goveda i ovaca

3. Dermatološka dijagnostika

4. Pregled mesa na bobičavost

M16: Peradarstvo i deficitarne bolesti

1. Uzgojne rase peradi i proizvodni tipovi

2. Inkubatorske stanice

3. Poremećaji metabolizma

M17: Ovčarstvo, viroze, avitaminoze

1. Uzgojne rase ovaca i proizvodni tipovi

2. Virusne bolesti pasa, svinja i kopitara

3. Virusne bolesti peradi, riba i pčela

4. Bolesti usljed nepravilnog unošenja vitamina

M18: Konjarstvo, mikoze, trovanje i invazije

1. Uzgojne rase konja

2. Mikoze

3. Patologija i terapija trovanja

4. Trihineloskopija

5. Pravljenje trajnih preparata

M19: Bolesti disajnih organa i krvotoka

1. Bolesti gornjih disajnih organa

2. Bolesti bronhijalnog stabla i pluća

3. Bolesti KVS-a i krvi

M20: Polni ciklus, gravidnost i partus

1. Otkrivanje životinja u estrusu

2. Dijagnostika gravidnosti

3. Praćenje porođaja

M21: Pregled mesa i prerađevine od mesa

1. Transport i prijem životinja za klanje

2. Higijena omamljivanja, klanja i obrade zaklanih životinja

3. Sanitacija u proizvodnji mesa

4. Higijena proizvodnje prerađevina od mesa

M22: Operativna priprema i anestezija

1. Način fiksiranja i obaranja domaćih životinja

2. Način izvođenja lokalne anestezije i narkoze

3. Provođenje asepse i antisepse

4. Priprema operatora, hirurških instrumenata i hirurškog materijala

M23: Bolesti kože, čula, vimena i mladunčadi

1. Bolesti kože i čula

2. Bolesti vimena

3. Bolesti mladunčadi

M24: Mlijeko, bolesti usta i želuca

1. Proizvodnja i postupak sa mlijekom

2. Ocjena sviježine i kvaliteta mlijeka

3. Bolesti usta

4. Bolesti želuca

M25: Sterilitet i saniranje povreda

1. Pregled i liječenje muških polnih organa

2. Saniranje otvorenih povreda

3. Saniranje pokrivenih povreda

4. Pružanje prve pomoći domaćim životinjama

M26: Bolesti jetre, crijeva i sterilitet

1. Bolesti jetre

2. Bolesti crijeva

3. Sterilitet ženskih životinja

M27: Mokraćni organi, mlijeko i sperma

1. Bolesti mokraćnih organa i mokraćnih puteva

2. Proizvodi od mlijeka

3. Uzimanja i pregled sperme

M28: Pregled jaja, kastracija i osjemenjivanje

1. Pregled ispravnosti jaja

2. Kastracija muških životinja

3. Vještačko osjemenjavanje domaćih životinja

4. Pružanje prve pomoći domaćim životinjama

PRVI RAZRED

PORODICA


ZANIMANJE


PREDMET


MODUL

Osteologija i miologija

REDNI BROJ

1

ŠIFRA MODULA

IV-11-ST-01-01

SVRHA MODULA

Ovaj modul je dizajniran tako da omogućava poznavanje osnovnih karakteristika građe i histologije kostura i mišića kod domaćih životinja. Poznavanje sadržaja modula omogućava lakše raazumijevanje ukupne građe i histologije životinjskog organizma. Ta saznanja će biti od velikog značaja za otkrivanje i razumijevanje morfoloških i histoloških promjena u toku pojedinih bolesti i tako će doprinijeti uspješnom liječenju i prevenciji istih.

SPECIJALNI ZAHTJEVI / PREDUSLOVI

Predznanje iz predmeta Biologija i Hemija (osnovno obrazovanje)

CILJEVI

-upoznavanje učenika sa histološkom građom kosti i mišića,-osposobljavanje učenika da praktično razlikuju oblike kostiju, njihove dijelove i oblike mišića usvajanje stručnih naziva (latinski) za sve kosti, njihove dijelove i mišiće,-razvijanje sposobnosti stručnog izražavanja,-usvajanje znanja o povezanosti kostiju i mišića u jedan cjelovit sistem za kretanje,-razvijanje odgovornosti i kritičkog procjenjivanja samostalnog rada i rada drugih.

JEDINICE

1. Osnovi histološke građe organizma2. Građa, oblici i veze kostiju3. Kosti glave i trupa4. Kosti ekstremiteta5. Mišići

REZULTATI

Jedinice

Znanje

Vještine

Lične kompetencije

1. Osnovi histološke građe organizma

· definiše pojam anatomije i histologije,

· opisuje ćelije,

· identifikuje tkiva,

· klasifikuje vrste tkiva

· posmatra pod mikroskopom preparate tkiva

· uočava i razlikuje tkiva i ćelije

· pokazuje slike iz anatomskog atlasa

· Pokazuje odgovornost za poštovanje tehničkih uputstava,

· samostalno djeluje u promjenjivim uslovima,

· prihvata cjeloživotno učenje kao aktivnost koja obogaćuje život

· ispoljava komunikativnost

2. Građa, oblici i veze kostiju

· definiše koštana tkiva od koga su izgrađene kosti,

· nabroji osnovne oblike kostiju i njihove stručne nazive,

· prepozna vrste veza kostiju u skeletu i da ih izlaže stručnim terminima,

· definiše vezivno i hrskavičavo tkivo

· locira kosti na skeletu

· demonstrira građu i veze kostiju

· koristi stručne termine

· pokazuje slike iz anatomskog atlasa

·

3. Kosti glave i trupa

· definiše kosti glave i trupa,

· imenuje stručne (latinske) nazive za svaku kost i njihove dijelove,

· identifikuje brojnost i način veza između kostiju glave i trupa.

· izvrši podjelu kostiju glave i trupa prema njihovom mjestu nalaženja i oblika

· prepozna glavne dijelove kostiju glave i trupa,

·

4. Kosti ekstremiteta

· identifikuje kosti ekstremiteta prema njihovom mjestu i obliku,

· nabroji svaku kost ekstremiteta

· prepozna glavne dijelove svake kosti ekstremiteta,

· definiše stručne nazive za svaku kost ekstremiteta i njihove dijelove,

· identifikuje vrste i načine veza među kostima.

· pokaže kosti ekstremiteta

· koristi stručne termine za kosti ekstremiteta i njihove djelove

· pokazuje veze među kostima

·

5. Mišići

· definiše mišićno tkivo od koga su građeni mišići,

· prepozna mjesta na kostima za koja se mišići hvataju,

· spozna mehanizam i hemizam mišićne konstrukcije,

· objasni razdraženje skeletnih mišića.

· izvrši podjelu mišića prema mjestu nalaženja u tijelu životinja,

· koristi stručne nazive za svaki mišić pojedinačno

·

SMJERNICE

Jedinica 1.

- koristiti grupni oblik rada,- omogućiti posmatranje pod mikroskopom preparata tkiva,- koristiti episkop za prikazivanje primjera iz anatomskog atlasa,- koristiti pripremljene grafofolije.

Jedinica 2.

- omogućiti posmatranje pod mikroskopom preparata koštanog tkiva,- prikazati primjere preparisanih kostiju za svaki oblik,- na preparisanim kostima prikazati vrste veza između kostiju,- primijeniti grupni oblik rada.

Jedinica 3.

- rad u parovima,- demonstrirati svaku kost na kosturu,- prikazati slike iz anatomskog atlasa.

Jedinica 4.

- smjernice iste kao u jedinici 3.

Jedinica 5.

- demonstrirati u anatomskom atlasu grupe mišića prema funkciji koristeći episkop,- prikazati grupe mišića prema funkciji na gipsanom modelu,- koristiti frontalni oblik rada,- koristiti pripremljene grafofolije.

INTEGRACIJA

Predmet Biologija, IV-11-OPS-02-06Predmet Latinski jezik, IV-11-ST-02-01Predmet Praktična nastava, IV-11-SP-01-02

IZVORI

-" Anatomija histologija i fiziologija domaćih životinja", autori Muhidin Hamandić, Hazima Pobrić i Ljerka Babić,- "Anatomija i fiziologija domaćih životinja", autori :Nestor Šijački i Nikola Vinčić,- "Anatomski atlas domaćih životinja", autor: Popesku,- gipsani modeli domaćih životinja,- preparisane kosti domaćih životinja,- formalinski preparati,- mikroskop,- mikroskopski preparati.

OCJENJIVANJE

- ocjenjivanje učenika će se obaviti na osnovu najmanje dvije metode,-ocjenjivanje se obavlja unutar škole,-učenici će biti unaprijed obavješteni o metodama i kriterijima ocjenjivanja,-učenici moraju ostvariti najmanje 50% svih rezultata učenja u svim odabranim metodama ocjenjivanja.

Plan ocjenjivanja:

Važnost tem.jedin.Broj tem. jed. Naslovi tematskih jedinica10% 1 Osnovi histološke građe org.30% 2 Grada, oblici i veze kostiju 30% 3 Kosti glave i trupa20% 4 Kosti ekstremiteta10% 5 Mišići

Razrada metoda ocjenjivanja:

1. Usmena prezentacija- treba da se odnosi na zadane zadatke,- treba da traje 5-10 minuta,- trebaju biti ocijenjeni svi učenici ovom metodom,- treba biti propraćena pitanjima učenika i ispitivača,- u tabeli su označene tematske jedinke u okviru kojih se koristi ovaj metod,- obuhvata pregled: (pogled na temu, održavanje interesovanja, organizaciju i odgovaranje na postavljeno pitanje).

2. Test na kraju modula- obavezan metod ocjenjivanja nakon pređenog modula,- sadržava pitanja iz svih tematskih jedinki (procentualno prema važnosti jedinki),- pitanja na testu i bodovanje mora biti unaprijed definisani,- pitanja treba da prate rezultate učenja pojedinih jedinki u modulu,- bodovanje pojedinačnih pitanja provesti na osnovu unaprijed definisane važnosti jedinke,- važnost testa na kraju modula u odnosu na ostale tehnike iznosi 50%.

Važnost pojedinih metoda ocjenjivanja:1. Usmena prezentacija 50%2. Test na kraju modula 50%

Prolaznost: do 50%..............................nedovoljan (1) od 51%-60%.......................dovoljan (2) od 61%-80%.......................dobar (3) od 81%-90%.......................vrlodobar (4) od 91%-100%......................odličan (5)

PORODICA


ZANIMANJE


PREDMET


MODUL

Krvotok, respiratorni i urinarni sistem

REDNI BROJ

2

ŠIFRA MODULA

IV-11-ST-01-02

SVRHA MODULA

Ovaj modul je kreiran tako da omogućava učenicima da shvate životinjski organizam kao jedinstvo građe i funkcije. Ta saznanja će mu koristiti za otkrivanje i razumjevanje pojedinih oboljenja, njihovo sprečavanje i liječenje.


Predznanje iz predmeta Biologija, Hemija (osnovno obrazovanje) i modul IV-11-ST-01-01.

CILJEVI

-upoznavanje učenika sa anatomskom i histološkom građom srca, krvnih i limfnih sudova,-osposobljavanje učenika da raspoznaje dijelove respiratornog sistema,-shvatanje značaja povezanosti krvotoka i disanja,-shvatanje značaja cirkulacije krvi u organizmu,-sticanje znanja o građi mokraćnih organa,-razvijanje sposobnosti stručnog izražavanja,-razvijanje odgovornosti za samostalan i grupni rad.

JEDINICE

1. Srce 2. Krv i limfa3. Respiratorni sistem4. Bubrezi i mokraćni putevi


REZULTATI

Jedinice

Znanje

Vještine

Lične kompetencije

6. Srce

· prepozna anatomsku građu srca,

· tumači mehanizam cirkulacije krvi i limfe,

· identifikuje osnovne krvne sudove i limfne čvorove,

· nabroji osnovne limfne čvorove.

·

· odredi položaj srca u grudnoj duplji,

· koristi stručnu nomenklaturu,

· pokazuje inicijativu za unapređivanje svojih znanja i vještina,

· sposoban je za samostalno prosuđivanje u specifičnim situacijama

· učestvuje u radu kao član tima, spreman na toleranciju i kompromis

· poštuje principe veterinarske etike

7. Krv i limfa

· obrazloži sastav krvi,

· nabroji ulogu krvi,

· definiše sastav limfe,

· nabroji hematopoezne organe.

· predstavi šematski mehanizam zgrušavanja krvi,

·


· definiše anatomsku građu gornjih disajnih puteva,

· prepozna topografiju i građu pluća,

· prepozna organe za disanje ptica,

· uporedi organe za disanje sisara i ptica.

· pokaže topografiju pluća kod sisara

· pokaže topografiju pluća kod ptica

·

9. Bubrezi i mokraćni putevi

· odredi položaj bubrega i mokraćnih puteva,

· objasni anatomsku građu bubrega i mokraćnih puteva,

· definiše nefron,

· opisuje anatomsku građu bubrega i mokraćnih puteva,

· uporedi anatomsku građu bubrega kod životinja.

·


· opiše histološku građu srca, krvnih i limfnih sudova

· objasni histološku građu respiratornih organa

· tumači histološku građu bubrega i mokraćnih puteva

· locira na preparatu ćelije srca, krvnih i limfnih sudova

· pokaže na preparatu ćelije respiratornog i urinarnog sistema

SMJERNICE

Jedinica 1.

-koristiti grupni oblik rada kombinovano sa frontalnim,-koristiti episkop za prikazivanje primjera iz anatomskog atlasa,-koristiti grafofolije (šeme, prikazi).

Jedinica 2.

-smjernice iste kao u jedinici br. 1.

Jedinica 3.

-frontalni oblik rada kombinovan sa grupnim,-koristiti centre učenja,-koristiti modele organa za disanje.

Jedinica 4.

-grupni oblik rada kombinovan sa frontalnim,-koristiti modele (bubreg, mokraćna bešika),-koristiti nativne preparate,-koristiti grafofolije (prikazi, šeme).

Jedinica 5.

-grupni oblik rada kombinovan sa frontalnim,-koristiti modele (respiratorni i urinarni sistem),-koristiti nativne preparate,-koristiti grafofolije (prikazi, šeme).

INTEGRACIJA

Biologija, IV-11-OPS-02-06Latinski jezik, IV-11-ST-02-01Praktična nastava, IV-11-SP-01-03

IZVORI

- "Anatomija i fiziologija domaćih životinja", autori:Nestor Šijački, Nikola Vinčić,- "Anatomija,histologija i fiziologija domaćih životinja", autori:Muhidin Hamandić, Hazima Pobrić, Ljerka Babić,- "Anatomski atlas domaćih životinja", autor:Popesku,- mikroskop i mikroskopski preparati,- formalinski preparati,- modeli (gipsani, nativni).

OCJENJIVANJE

-ocjenjivanje učenika će se obaviti na osnovu najmanje dvije metode,-ocjenjivanje se obavlja unutar škole,-učenici će biti unaprijed obavješteni o metodama i kriterijima ocjenjivanja,-učenici moraju ostvariti najmanje 50% svih rezultata učenja u svim odabranim metodama ocjenjivanja.

Plan ocjenjivanja:

Važnost tematske jedinice Broj tematske jedinice Naslov tematske jednice 30% 1. Srce 10% 2. Krv i limfa 30% 3. Respiratorni sistem 20% 4. Bubrezi i mokracni putevi 10% 5. Histološka građa KVS, respiratornog i urinarnog sistema


1. Intervju-ocjenjivanje rezultata učenja putem verbalnog ispitivanja,-pitanja mogu definisati nastavnici ili učenici,-pitanja mogu biti struktuirana i nestruktuirana,-učenike treba uputiti na kriterije ocjenjivanja,-intervju primjenjivati u toku modula.

2.Test na kraju modula-obavezna metoda ocjenjivanja na kraju modula,-pitanjima treba provjeriti rezultate učenja svih jedinica u modulu,-bodovanje pitanja treba izvršiti na osnovu unaprijed definisane važnosti jedinica,-pitanja za test i bodovanje moraju biti unaprijed definisani,-važnost testa na kraju modula u odnosu na ostale tehnike iznosi 50%.

Važnost pojedinih metoda ocjenjivanja:1. Intervju 50%2. Test na kraju modula 50%

Prolaznost: do 50%.....................................................nedovoljan (1) od51%-60%.............................................dovoljan (2) od61%-80%.............................................dobar (3) od81%-90%.............................................vrlodobar (4) od91%-100%...........................................odličan (5)

PORODICA


ZANIMANJE


PREDMET


MODUL

Sistem organa za varenje

REDNI BROJ

3

ŠIFRA MODULA

IV-11-ST-01-03

SVRHA MODULA

Ovaj modul je kreiran tako da omogući učenicima da upoznaju antomsku i histološku građu organa za varenje, prevenciju bolesti.


Predznanje iz predmeta Anatomija i histologija domaćih životinja, IV-11-ST-01-01,02, Biologija, IV-11-OPS-02-06

CILJEVI

- upoznavanje učenika sa anatomskom i histološkom građom organa za varenje,- sticanje znanja o razlikama u građi organa za varenje kod pojedinih vrsta životinja,- usvajanje znanja o varenju hrane u pojedinim djelovima digestivnog trakta,- podsticanje interesovanja kod učenika za nova saznanja,- razvijanje vještine primjene znanja i povezivanja činjenica.

JEDINICE

1. Usna šupljina, ždrijelo, jednjak i želudac2. Anatomija predželudaca3. Crijeva4. Jetra i gušterača


REZULTATI

Jedinice

Znanje

Vještine

Lične kompetencije

11. Usna šupljina, ždrijelo, jednjak i želudac

· definiše anatomsku i histološku građu gornjeg probavnog puta, predželudaca i želuca,

· prepozna smještaj i građu pljuvačnih žlijezda,

· objasni raspored organa za varenje u trbušnoj duplji,

· nabroji razlike u smještaju i građi želuca.

· koristi modele organa

· locira organe u usnoj šupljini

· koristi formalinske preparate

· ispoljava komunikativnost,

· pokazuje odgovornost prema radu i sredstvima za rad

· sposoban je za samostalno prosuđivanje u specifičnim situacijama

· prihvata odgovornost za vlastite odluke

· poštuje principe veterinarske etike

12. Anatomija predželudaca

· definiše anatomsku građu predželudaca

· opiše položaj predželudaca u trbušnoj šupljini

· objasni ulogu predželudaca

· locira predželudce

· koristi anatomske modele

·

13. Crijeva

· izvrši podjelu crijeva prema anatomskoj građi,

· objasni histološku građu crijeva,

· komentira anatomske razlike crijeva kod pojedinih vrsta životinja.

· odredi smještaj crijeva,

· pokazuje anatomsku razliku u građi crijeva kod različitih vrsta životinja

·

14. Jetra i gušterača

· definiše anatomsku građu jetre i gušterače,

· objasni povezanost jetre i gušterače sa crijevima.

· pokaže smještaj jetre i gušterače u trbušnoj duplji,

· koristi model jetre i gušterače

· loristi nativni preparat jetre

·


· opiše histološku građu organa za varenje

· objasni histološku građu predželudaca

· tumači histološku građu jetre i gušterače

· locira na preparatu ćelije organa za varenje

· razlikuje ćelije organa za varenje

· pokaže na preparatu ćelije jetre i gušterače

SMJERNICE

Jedinica 1.

- primijeniti frontalni i grupni oblik rada,- demonstrirati na modelima,- koristiti centre učenja,- koristiti episkop za prikazivanjeprimjera iz anatomskog atlasa,- koristiti grafofolije (skice, prikazi).

Jedinica 2.

-smjernice kao u jedinici 1.

Jedinica 3.

-smjernice kao u jedinici 1.

Jedinica 4.

- primijeniti frontalni i grupni oblik rada, koristiti radne listove, nativni preparat jetre,- koristiti gipsane modele,- koristiti slajdove,- koristiti formalinske preparate,- razviti diskusiji.

Jedinica 5.

- koristiti frontalni oblik rada,- koristiti grafofolije (šematski prikaz razlaganja ugljenih hidrata, masti i bjelančevina),- koristiti panoe (tabela tjelesnih temperatura).

INTEGRACIJA

Sa predmetima:Latinski jezik, IV-11-ST-02-02Biologija, IV-11-OPS-02-07Praktična nastava, IV-11-SP-01-02

IZVORI

-"Anatomija histologija i fiziologija domaćih životinja", autori Muhidin Hamandić, Hazima Pobrić i Ljerka Babić,- "Anatomija i fiziologija domaćih životinja", autori: Nestor Šijački i Nikola Vinčić,- "Anatomski atlas domaćih životinja", autor: Popesku,- gipsani modeli domaćih životinja,- preparisane kosti domaćih životinja,- formalinski preparati,- mikroskop,- mikroskopski preparati.

OCJENJIVANJE


Plan ocjenjivanja:

Važnostjed. Broj jed. Nast. jedinica 30% 1 Usna šupljina, ždrijelo,jednjak i želudac20% 2 Anatomija predželudaca

20% 3 Crijeva20% 4 Jetra i gušterača10% 5 Histološka građa organa za varenje



2. Test na kraju modula- obavezan metod ocjenjivanja nakon odslušanog modula,-pitanjima treba provjeriti rezultate učenja svih jedinica u modulu,-bodovanje pitanja treba izvršiti na osnovu unaprijed definisane važnosti jedinica,-pitanja za test i bodovanje moraju biti unaprijed definisani,-važnost testa na kraju modula u odnosu na ostale tehnike iznosi 50%.

Važnost pojedinih tehnika ocjenjivanja:1. Intervju 50%2. Test na kraju modula 50%

Prolaznost:

do 50%...............................nedovoljan (1)od 51%-60%.......................dovoljan (2)od 61%-80%.......................dobar (3)od 81%-90%.......................vrlodobar (4)od 91%-100%......................odličan (5)

PORODICA


ZANIMANJE


PREDMET


MODUL

Polni organi, nervni sistem i čula

REDNI BROJ

4

ŠIFRA MODULA

IV -11-ST-01-04

SVRHA MODULA

Ovaj modul je kreiran tako da će omogućiti učenicima da upoznaju anatomsku i histološku građu polnih organa i čula u svrhu prevencije i dijagnostike bolesti.


Predznanje iz predmeta Anatomija i histologija domaćih životinja, IV-11-ST-01-01,02,03Biologija, IV-11-OPS-02-06

CILJEVI

- razumijevanje reprodukcije domaćih životinja,- sticanje znanja o građi svih segmenata nervnog sistema,- upoznavanje sa građom endokrinog sistema,- usvajanje vještina identifikacije pojedinih čula - prepoznavanje građe kožnih tvorevina,- sticanje vještina dobre komunikacije i timskog rada.

JEDINICE

1. Muški polni organi2. Ženski polni organi

3. Nervni sistem i čula4. Endokrini sistem


REZULTATI

Jeinice

Znanje

Vještine

Lične kompetencije

16. Muški polni organi

· tumači građu i smještaj muških polnih organa,

· objasni građu reproduktivnih organa peradi i ptica

· koristi modele

· prepozna na modelu životinje muške polne organe

· koristi formalinske preparate

· koristi mikroskopske preparate

· preuzima odgovornost za osobni rad,

· pokazuje tolerantnost, ima pozitivan stav prema drugim učenicima,

· pokazuje odgovornost za poštovanje tehničkih uputstava

· prihvata odgovornost za vlastite odluke

· razvija smisao za poštivanje različitosti

17. Ženski polni organi

· definiše građu ženskih polnih organa,

· objasni građu reproduktivnih organa peradi i ptica

· prepozna na modelu životinje ženske polne organe

· identifikuje ženske polne organe na formalinskim preparatima i modelima životinja

·

18. Nervni sistem i čula

· opiše smještaj i anatomsku građu nervnog sistema,

· definiše funkciju nervnog sistema,

· nabroji čula,

· prepozna građu i funkciju čula,

· opiše anatomsku građu kože, kožnih tvorevina i mliječne žlijezde,

· koristi šematske prikaze

· pokazuje kožne tvorevine

· koristi model mlječne žlijezde i čula


·

19. Endokrini sistem

· izvrši podjelu endokrinih žlijezda,

· tumači smještaj i građu endokrinih žlijezda,

· analizira povezanost endokrinih žlijezda,

· imenuje hormone endokrilnih žlijezda,

· objasni neurohumoralnu regulaciju u organizmu.

· locira topografski endokrilne žljezde


· povezuje šematski žljezde sa odgovarajućim hormonima

·


· opiše histološku građu polnih organa

· objasni histološku građu nervnog sistema

· tumači histološku građu čula,

· definiše histološku građu kože, kožnih tvorevina i mliječne žlijezde

· locira na preparatu polne ćelije

· razlikuje ćelije nervnog sistema

· pokaže na preparatu histološku građu kože, kožnih tvorevinamliječne žlijezde

SMJERNICE

Jedinica 1.

- frontalni i grupni oblik rada,- koristiti ilustracije,- koristiti episkop za prikazivanje primjera iz anatomskog atlasa,- koristiti grafofolije,- prikazati formalinske preparate,- prikazati gipsani model.

Jedinica 2.

- smjernice iste kao u jedinici 1.

Jedinica 3.

- frontalni i grupni oblik rada,- koristiti episkop za prikazivanje primjera iz anatomskog atlasa,- koristiti formalinske preparate,- koristriti histološke preparate,- koristiti gipsane modele,- prikazati kožne tvorevine,- koristiti centre učenja.

Jedinica 4.

- frontalni oblik rada,- individualni (samostalni radovi),- koristiti centre učenja,- šematski prikaz hormona,- šematski prikaz endokrinog sistema,- koristiti formalinske preparate. 5.

Jedinica 5.

- frontalni i grupni oblik rada,- koristiti episkop za prikazivanje primjera iz histološkog atlasa,- koristriti histološke preparate, - koristiti centre učenja

INTEGRACIJA

Sa predmetima:Biologija, IV-11-OPS-02-07Latinski jezik, IV-11-ST-02-02Praktična nastava, IV-11-SP-01-04

IZVORI

-"Anatomija histologija i fiziologija domaćih životinja", autori Muhidin Hamandić, Hazima Pobrić i Ljerka Babić,- "Anatomija i fiziologija domaćih životinja", autori: Nestor Šijački i Nikola Vinčić,- "Anatomski atlas domaćih životinja", autor: Popesku,- gipsani modeli domaćih životinja,- preparisane kosti domaćih životinja,- formalinski preparati,- mikroskop,- mikroskopski preparati.

OCJENJIVANJE


Plan ocjenjivanja:

Važnost tem. jed. Broj jed. Naslov jedinice 20% 1. Muški polni organi 20% 2. Ženski polni organi 30% 3. Nervni sistem i čula 20% 4. Endokrini sistem

10% 5. Histološka građa polnih organa, nervnog sistema i čula



2. Test na kraju modula- obavezan metod ocjenjivanja nakon pređenog modula,-pitanjima treba provjeriti rezultate učenja svih jedinica u modulu,-bodovanje pitanja treba izvršiti na osnovu unaprijed definisane važnosti jedinica,-pitanja za test i bodovanje moraju biti unaprijed definisani,-važnost testa na kraju modula u odnosu na ostale tehnike iznosi 50%.

Važnost pojedinih tehnika ocjenjivanja:1. Intervju 50%2. Test na kraju modula 50%

Prolaznost:

do 50%...............................nedovoljan (1)od 51%-60%.......................dovoljan (2)od 61%-80%.......................dobar (3)od 81%-90%.......................vrlodobar (4)od 91%-100%......................odličan (5)

PORODICA

Sve porodice zanimanja

ZANIMANJE

Sva trogodišnja i četverogodišnja zanimanja

PREDMET

Bosanski/ Hrvatski/ Srpski jezik i književnost

MODUL

Osnovi komunikacije

REDNI BROJ

1

ŠIFRA MODULA

III-IV-OP-01-01

SVRHA MODULA

Svrha modula je da razvije kod učenika vještine usmenog i pismenog komuniciranja, te svijest o važnosti pravilne upotrebe jezika u svakodnevnom životu.


Predznanja iz osnovne škole

CILJEVI

Razvijanje vještine verbalne komunikacije

Razvijanje svijesti o važnosti jezika u svakodnevnom životu i radu

Razvijanje svijesti o značaju pravilnog govora i pisanja, slušanja i čitanja

Korištenje jezika u specifičnoj struci

Podsticanje saradnje i timskog rada među učenicima

JEDINICE

Jedinice:

1. Uvod u komunikacije

2. Govorenje i slušanje

3. Pisanje i čitanje

4. Telefonska komunikacija

REZULTATI

Jedinice

Znanje

Vještine

Lične kompetencije

1. Uvod u komunikacije

- definira pojam komunikacije

- navede elemente komunikacije

- objasni komunikacijsku shemu

- objasni razliku između verbalne i neverbalne komunikacije

- identificira oblike neverbalne komunikacije

- navede sredstva kojima se prenose informacije

- ilustrira komunikacijsku shemu

- demonstrira oblike komunikacije

-očitava znakove neverbalne komunikacije

- učestvuje u neverbalnoj komunikaciji

- procijeni odnos iskaza sa neverbalnim znacima

- može shvatiti odlike neverbalne komunikacije u različitim kulturama i tradicijama

- ima razvijen pozitivan stav prema usmenoj komunikaciji, tj. prema sagovorniku

- komunicira na odgovarajućem nivou na savremenom jeziku

- sposobnost prilagođavanja novonastalim govornim situacijama

- primjenjuje stečena znanja iz ortoepije i ortografije

- pokaže volju za ostvarenje prikladne komunikacije

- razvija osobine upravljanja informacijama u telefonskoj komunikaciji

- saradnja u timskom radu

2. Govorenje i slušanje

- imenuje pojmove govorenja i slušanja

- definira pojmove iskaza, govorne situacije, govornog događaja, govornog akta

- opiše razliku između službenog i ličnog predstavljanja

- da se predstavi na prikladan način: kolegama u razredu, nadređenim u radnom okruženju

- prakticira dobro slušanje i učtivo zaustavljanje sagovornika

- opiše razliku između aktivnog i pasivnog slušanja

- sluša kritike ili pohvale i prima upute

- pokaže razliku između prikladnog i neprikladnog pitanja

·

3. Pisanje i čitanje

- definira pojmove ortografija i ortoepija

- grupiše pravopisna pravila

- piše jasno i gramatički pravilno oglase i obavještenja

- adresira omotnice ispravno i čitko

- ispunjava različite forme obrazaca- piše telegrame i čestitke u svakodnevnom životu i poslu

- napiše sastav o svom radnom mjestu

- bilježi dnevna iskustva u obliku dnevnika

- čita s razumijevanjem različite tekstove iz novina vezane za struku- prenosi preuzetu informaciju vezanu za radno mjesto

- koristi tehnike čitanja

·

4. Telefonska komunikacija

- prepozna i objasni značaj telefonske komunikacije u savremenom poslovnom svijetu

- objasni odlike uspjele telefonske komunikacije

- službeno se predstavi telefonom

- upotrijebi telefonski imenik

- prenosi telefonsku poruku trećoj osobi

- planira kako da iziđe na kraj s teškim pozivima

- ostavlja poruku na telefonskoj sekretarici

·

SMJERNICE

Jedinica 1

provesti razgovor o komunikaciji i utvrditi elemente komunikacije (pošiljalac, primalac, poruka…)

ispitati djelotvornu i nedjelotvornu komunikaciju u svakodnevnom životu (školi, porodici, praksi)

- provesti vježbu u parovima (npr. dva učenika razgovaraju s izvjesne udaljenosti, a drugi pričaju i ometaju ih)

primijeniti metodu “moždana oluja” i navoditi sredstva kojima se prenosi informacija (npr. telefon, mediji, računar, knjiga i sl.)

u grupnom radu učenici otkrivaju kako se mogu sporazumjeti, a da ne koriste govor (izraz lica, pokreti i sl.)

Jedinica 2

organizirati grupni rad da bi se učenici predstavili pojedinačno

- provesti vježbu da svaki učenik predstavi nekog drugog člana grupe

- predstavljanje u grupama organizirati tako da svi učenici prođu predviđene vježbe predstavljanja

službeno predstavljanje organizirati s naglaskom na jasnosti, sažetosti, intonaciji i odsustvu familijarnosti

organizirati grupni rad

- odrediti temu razgovora,upozoriti na važnost intonacije, sklad mimike i geste, te jasnost govora

učenici razgovaraju o temama koje ih interesuju

- razred podijeliti u dvije grupe (jedna grupa predlaže nešto, druga se suprotstavlja tome)-

tema: o muzici, utakmici, drogi ; zaključak o raspravi

uvježbati u parovima situaciju kupac-prodavac

- prezentacija pred razredom

- obezbijediti tonski ili videozapis

provesti vježbu slušanja na primjeru kratke priče sa puno detalja

- odabrati pet učenika od kojih je četiri van učionice; pročitati priču koju će peti učenik ispričati prvom iz grupe koji nije bio prisutan, a ovaj sljedećem itd; učenici ispunjavaju obrazac o provedenoj vježbi, obrazac sadrži pet pitanja o razumijevanu priče

uvježbavati na primjerima neuljudnog i uljudnog prekidanja sagovornika (neuljudno prekidanje-jedan učenik govori, drugi upada u riječ)

uvježbavati uljudno slušanje uključujući adekvatnu mimiku i geste, pokazivanje interesa za ono o čemu se govori i strpljivost

učenike podijeliti u tri grupe

(Jedna grupa kritikuje drugu za neobavljeni zadatak dok treća grupa promatra reakcije, bilježi i izvještava razred.)

Raditi istu vježbu s temom pohvale

provesti vježbu davanja i primanja uputa na poslu (u struci)

- provjeriti postavljanjem pitanja kako su upute shvaćene

pripremiti niz pitanja, učenici određuju koja su prikladna, a koja neprikladna za određenu situaciju (npr. iz školske prakse)

Jedinica 3

učenici u parovima sastavljaju obavještenja i oglase (npr. proširenje asortimana, renoviranje prostora, godišnji odmor, traženje novog radnika i sl.). Naglasiti upotrebu prijedloga zbog i radi u genitivu

vježba adresiranje pisama i pošiljki

pripremiti različite obrasce

- učenici samostalno popunjavaju obrasce

- upotreba interpunkcije, pisanje brojeva i datuma

provesti vježbu pisanja telegrama i čestitki

- obratiti pažnju na upotrebu zamjenice Vi, riječi učtivosti i interpunkciju

učenici individualno opisuju radno mjesto ili poslove na radnom mjestu

objasniti strukturu vođenja dnevnika

- učenici samostalno pišu dnevnik jednog radnog dana

koristiti novine za vježbu čitanja i razumijevanja

pripremiti vježbu tzv. trčeći diktat (npr. zaštita na radu).

- pripremiti nekoliko kraćih tekstova i staviti ih na zid ili ploču

- učenici rade u parovima

- jedan učenik čita tekst i prenosi partneru koji zapisuje

- pratiti brzinu rada

- uporediti zapisani tekst sa originalom

- obratiti pažnju na pravopis

provesti vježbu čitanja (usebi, poluglasno i glasno čitanje)

Jedinica 4

vježbati službeno predstavljanje telefonom

vježbati pronalaženje važnijih telefonskih brojeva, odrediti pozivne brojeve, vježbati pronalaženje imene abecednim redom

vježbati prihvatanje telefonskog poziva i bilježiti važno

odrediti teškoće u prihvatanju telefonskih poziva

snimati poruke na telefonskoj sekretarici

(Pripremiti nekoliko poruka iz struke)

INTEGRACIJA

1. Praktična nastava i stručni predmeti

IZVORI

- S. Halilović, Pravopis bosanskoga jezika

- Dž. Jahić, S. Halilović, I. Palić, Gramatika bosanskoga jezika

- Dž.Jahiċ, Rječnik bosanskog jezika

- novine, časopisi, revije

OCJENJIVANJE

Ocjenjivanje:

učenici moraju unaprijed biti upoznati sa tehnikama ocjenjivanja i kriterijima ocjenjivanja

učenici moraju ostvariti minimalno 50 % svih definiranih rezultata učenja u svim odabranim tehnikama ocjenjivanja

Razrada tehnika ocjenjivanja:

1. Slušni ispit:

Test za provjeru sposobnosti slušanja i interpretacije

- test kojim se provjerava slušanje treba biti snimljen

- sluša se jedanput

- učenici čitaju isti tekst pet minuta

- pripremiti pitanja za test kojim se provjerava slušanje

Ocjenjuje se:

- testiranje nakon slušanja teksta (ocjanjivanje interpretacije nakon slušanja)

- predstavljanje i slušanje pri telefoniranju

2. Usmeni ispit:

- ocjenjivanje od strane profesora ili od strane kolege-učenika

Ocjenjuje se:

- kratka prezentacija po izboru učenika. Ocjenjivati koristeći listu pitanja za ocjenjivanje

(npr. Koliko učenika prezentira?; Kako je prezentirano i znaju li o čemu govore?; Kako govore: ton, dikcija, tempo i dr.; Da li je prezentacija interesantna? ....)

- telefonski razgovor

- čitanje

3. Portfolio radova:

- predstavlja skup učeničkih radova koje učenici mogu koristiti pri usmenoj prezentaciji

Ocjenjuje se:

- samostalni rad učenika na pisanju telegrama, oglasa, poruka,dnevnika, omotnica, obrazaca

- primjeri zapisanih telefonskih poruka

4. Pismeni ispit:

- pismeni ispit u trajanju od jednog školskog časa

- pismeni ispit u toku modula

- tema po izboru učenika, a na prijedlog profesora

Ocjenjuje se:

- sastav o svom radnom mjestu

- jasnoća i pravilnost pisanja

5. Test:

- test na kraju modula

- rad učenika na testu u trajanju jedan školski čas

- pitanja predviđena za test iz definiranih tematskih jedinica

- test treba biti bodovan

- broj pitanja na testu je 10

Važnost tematskih jedinica:

1. Uvod u komunikacije 20%

2. Govorenje i slušanje 20%

3. Pisanje i čitanje 40%

4. Telefonska komunikacija 20%

Pregled tehnika ocjenjivanja:

1. Uvod u komunikacije: usmeni ispit, test

2. Govorenje i slušnje : usmeni ispit i slušni ispit, test

3. Pisanje i čitanje: usmeni ispit, pismeni ispit i portfolio, test

4. Telefonska komunikacija: slušni ispit i usmeni ispit

Važnost tehnika ocjenjivanja:

Usmeni ispit 20%

Slušni ispit 10%

Pismeni ispit 20%

Test 50%

PORODICA

Sve porodice zanimanja

ZANIMANJE

Sva trogodišnja i četverogodišnja zanimanja

PREDMET

Bosanski/ Hrvatski/ Srpski jezik i književnost

MODUL

Teorija književnosti i kreativno izražavanje

REDNI BROJ

2

ŠIFRA MODULA

III-IV-OP-01-02

SVRHA MODULA

Svrha modula je da učenici razumiju, tumače, vrednuju književno djelo, te razviju sposobnost kreativnog izražavanja.


Stečena znanja iz osnovnog obrazovanja i OP-01-01

CILJEVI

Razvijanje sposobnosti razumijevanja vrijednosti književnog djela

Razvijanje sposobnosti interpretacije književnog djela

Razvijanje sposobnosti kritičkog mišljenja

Razvijanje interesa za književnost

Razvijanje kreativnosti u izražavanju

Bogaćenje rječnika i razvijanje jezičke kulture

JEDINICE

1. Kniževnost kao umjetnost

2. Lirska pjesma

3. Pripovijetka

4. Roman

5. Drama

REZULTATI

Jedinice

Znanje

Vještine

Lične kompetencije

1. Književnost kao umjetnost

- definira pojam književnosti

- objasni osobine usmene i pisane književnosti

- definira pojmove: historija književnosti, teorija književnosti, stilistika, stil

- identificira različite književne rodove i vrste

- naglasi razliku između govornog i pjesničkog jezika

- prepozna odlike djela usmene i pisane književnosti

- pokaže različita stilska obilježja

- uoči različite književne rodove i vrste

- ima pozitivan stav prema književnom stvaranju

- cijeni ljepotu pjesničkog jezika

- pokaže volju za čitanje i analizu pjesničkog jezika

- može shvatiti ideju pjesničkog djela

- razvija sposobnost kritičkog odnosa prema književnom stvaralaštvu uopće, kao i prema svome pismenom stvaranju

- bogaćenje rječnika i razvijanje jezičke kulture

- uvažava raznolikosti i multikulturalnost pisaca i njihovih djela

- razvija sposobnosti samostalnog i timskog rada pri obradi književnog teksta

- individualne sposobnosti kreativnog oblikovanja lika iz dramskog teksta

2. Lirska pjesma

- da definiciju lirske pjesme

- objasni vrste lirskih pjesama

- analizira lirsku pjesmu i koristi kritički rječnik:

tema

motiv (pjesnička slika)

atmosfera

kompozicija

jezik (stilska sredstva, rima)

ritam

- prepozna različite vrste lirskih pjesama

- primijeni stečena znanja u analizi lirske pjesme

- uoči i objasni upotrebljena stilska sredstva

- koristi pjesnički jezik u dopunjavanju izostavljenih dijelova lirske pjesme

- recituje lirsku pjesmu

·

3. Pripovijetka

- nabroji i objasni jednostavne prozne oblike (mit, legenda, saga, bajka, basna, novela, zagonetka, poslovica, vic)

- uoči odlike pripovijetke

- uočava u pripovijeci:

temu

likove

fabulu

siže

naratora

idejukompoziciju

- objasni razliku između fabule i sižea

- prepozna razlike među jednostavnim proznom oblicima

- uočava naratora u književnom djelu

- izražava stav prema likovima i ideji djela

- dopuni kratki književni tekst sa izostavljenim detaljima (opis, dijalog)

·

4. Roman

- da definiciju romana kao složenog proznog oblika

- uoči u romanu:

tema

idejni svijet

likovi

kompozicija

narator

- objasni pojam eseja

- prepozna razlike između jednostavnih književnih oblika i romana

- uoči kompozicione odlike romana

- prepozna elemente lirskoga u romanu

- napiže esej o vlastitom reagovanju na tekst romana

·

5. Drama

- objasni historijski razvoj drame

- definira pojam drame

- objasni pojmove: tragedija, komedija, drama u užem smislu

- prepozna:

dramski sukob

dijalog

monolog

didaskalije

- nabroji i okarakterizira etape dramske radnje

- ilustrira dramsku situaciju kroz etape dramske radnje

- pripremi dramatizaciju proznog djela

- učestvuje u scenskom prikazu dramskog teksta

SMJERNICE

Jedinica 1

pripremiti kratak uvod o razvoju umjetnosti, značajnim umjetničkim djelima i stvaraocima koji su obilježili određene epohe

pripremiti kratak uvod o razvoju književnosti

- pripremiti tekstove i pitanja vezana za odlomke iz Ilijade, koje su učenici prethodno pročitali

- prezentacija radova i zaključak

pripremiti odlomad iz Odiseje i pročitati ga na času

- učenici odgovaraju na pitanja za interpretaciju (npt. simboličko značenje motiva, Odisejeva hrabrost i lukavost, savremeno značenje: pojedinac pred izazovom svijeta, želja da se doživi najdublje iskustvo, a da se ne strada i sl.)

- prezentacija, rasprava, zaključci

učenici u grupi izrađuju tablice koje sadrže podatke o književnim rodovima i vrstama

- prezentacija radova

- nastavnikova sinteza

pripremiti audio zapise sevdalinke i tekstove umjetničkih lirskih pjesama

- uočiti: temu, motive, ambijent, ideju, stil, jezik, te uporediti razlikovna obilježja umjetničke i narodne pjesme

- prezentacia radova; opći pogled

Jedinica 2

učenici slušaju tonski snimak umjetničke lirske pjesme (ili čita nastavnik)

- učenici iskazuju utiske o pjesmi

- u grupnom radu uvježbavaju čitanje iste pjesme

- predstavnik svake grupe čita pjesmu naglas (čitanjem izraziti emocionalni sadržaj pjesme)

raditi u grupama

- nastavnik pripremi pitanja koja će učenike voditi do otkrivanja strukture pjesme

ponuditi učenicima tekst lirske pjesme sa izostavljenim riječima, a učenici u paru dopunjavaju tekst i upoređuju svoja rješenja s orginalnim tekstom

analizirati četiri lirske pjesme sa različitim temama (ljubavna, deskriptivna, socijalna, patriotska)

Jedinica 3

pročitati pripovijetku

- raditi u grupama i otkriti strukturu pripovijetke:

tema

likovi

fabula

narator

ideja

kompozicija

- usmeno prezentirati urađeno

- predstaviti strukturu pripovijetke

- uočiti elemente koji čine dobru priču

pripremiti tekst kratke priče sa izostavljenim opisom

- učenici individualno umeću tekst ( nekoliko riječi ili rečenica)

- pročitati tekstove i uporediti ih

učenici u grupnom radu analiziraju likove, a zatim na istaknuom papiru ispisuje uočene karakterne crte, analizira, iznosi stav i ideju djela

analizirati tri pripovijetke

Jedinica 4

pročitati roman

- učenici u grupnom radu otkrivaju strukturu romana

- grupe dobijaju selektivne zadatke (npr. tema i idejni svijet, likovi, kompozicija i pripovjedač)

učenici izvještavaju o sređenom uz korištenje citata

u diskusiji protumačiti djelo u odnosu na savremenost

napisati esej (izabrati misao iz djela za temu ili temu izabrati prema tematici romana)

Jedinica 5

pročita dramu (pogleda snimljenu predstavu)

- u grupnom radu uočava i analizira:

dramski sukob

likove

dijalog

monolog

didaskalije

kompoziciju

predstaviti unutrašnju kompoziciju

- u grupnom radu istražiti šta pripada pojedinoj fazi dramske radnje

diskutirati o pozitivnim i negativnim osobinama dramskih junaka

uočavati tragično/komično

pročita ili odglumi dramski tekst

INTEGRACIJA

1. Historija

IZVORI

- Z. Lešeć , Čitanka za prvi razred gimnazije

- N. Voloder, Čitanka za III raz. gimnazije

- V. Spahċ, Čitanka za IV raz. Gimnazije

- Ep o Gilgamešu

- Homer, Ilijada i Odiseja (odlomci)

- S.Kulenoviċ, Pjesme (izbor )

- A. Šantić, Pjesme (izbor)

- H. Kikić, Dedija

- Ć. Sijariċ, Bunar

- I. Andriċ, Most na Žepi

- A. Čehov, Kameleon

- D. Sušić, Kaimija

- Sofokle, Antigona

- B. Nušiċ, Gospođa ministarka

- Gete, Jadi mladog Vertera

- E. Hemingvej, Starac i more

- E. Čolaković, Legenda o Ali-paši

OCJENJIVANJE

Ocjenjivanje:

učenici moraju unaprijed biti upoznati sa tehnikama ocjenjivanja i kriterijima ocjenjivanja

učenici moraju ostvariti minimalno 50 % svih definiranih rezultata učenja u svim odabranim tehnikama ocjenjivanja

Razrada tehnika ocjenjivanja:

1. Intervju:

- ocjenjivanje od strane profesora ili od strane kolege-učenika

Ocjenjuje se:

- analiziranje pjesme, pripovijetke, romana (tema, motiv, lik, fabula, narator, ideja,atmosfera, kompozicija, jezik, ritam)

- tumačenje djela u odnosu na savremenost

- analiziranje dramskog djela i navođenje etapa dramske radnje

- izražajno čitanje ili da se odglumi dio izabranog dramskog teksta

2. Test:

- test na kraju modula

- rad učenika na testu u trajanju jedan školski čas

- pitanja predviđena za test iz definiranih tematskih jedinica

- test treba biti bodovan

- broj pitanja na testu je 20

3. Esej:

- odgovor na pitanja u pismenom obliku koji predstavlja širi osvrt na temu

- pisanje eseja na izabranu misao iz djela


1. Književnost kao umjetnost 20%

2. Lirska pjesma 20%

3. Pripovijetka 20%

4. Roman 20%

5. Drama 20%

Pregled tehnika ocjenjivanja:

1. Književnost kao umjetnost: intervju i test

2. Lirska pjesma: intervju i test

3. Pripovijetka: intervju i test

4. Roman: intervju, esej i test

5. Drama: intervju i test

Važnost tehnika ocjenjivanja:

Intervju 30%

Esej 20%

Test 50%

PORODICA


ZANIMANJE


PREDMET

Biologija

MODUL

Biosistematika životinja

REDNI BROJ

7

ŠIFRA MODULA

IV-11-OPS-02-07

SVRHA MODULA

Modul će omogućiti učenicima da se upoznaju sa sistematskom podjelom životinja, kao i njihovim rasprostranjenjem radi lakšeg razumijevanja stručno-teoretskih predmeta.


Znanje iz biologije na nivou osnovne škole

CILJEVI

-upoznati učenike sa osnovama biosistematike živog svijeta,

-usvajanje znanja o sistematskoj podjeli životinja,-razvijanje individualnog i grupnog rada kao i razvijanje odgovornosti prema radu,-razvijanje svijesti o značaju životinja,-razvijanje vještine povezivanja činjenica.

JEDINICE

1. Jednoćelijske životinje2. Višećelijske životinje3. Kičmenjaci4. Sisari

REZULTATI

Jedinice

Znanje

Vještine

Lične kompetencije

1. Jednoćelijske životinje

1. definiše praživotinje,

1. nabroji osnovne odlike građe jednoćelijskih organizama,

1. objasni značaj praživotinja

1. razlikuje praživotinje,

1. prepozna odlike jednoćelijskih organizama

· pokazuje samostalnost i spremnost za timski rad,

· pokazuje sposobnost zaključivanja na osnovu činjenica,

· iskazuje sposobnost integracije znanja i vještina,

· pokazuje inovativnost i kreativnost,

1. pokazuje interesovanje za cjeloživotno učenje

2. Višećelijske životinje

1. objasni porijeklo višećelijskih životinja,

1. definiše organizme sa zračnom simetrijom (sunđeri i dupljari),

1. identifikuje zglavkare,

1. definiše hordate

1. razlikuje različite grupe glista: pljosnate, oble i člankovite,

1. razlikuje mekušce i bodljokošce,

1. prepozna zglavkare

1.

3. Kičmenjaci

1. definiše različite grupe kičmenjaka,

1. objasni značaj riba,

1. definiše ptice

1. razlikuje kolouste i ribe,

1. razlikuje vodozemce i gmizavce,

1. prepozna različite vrste ptica

1.

4. Sisari

1. definiše sisare,

1. objasni porijeklo sisara,

1. definiše glodare (zečeve i miševe),

1. objasni papkare (preživare i nepreživare),

1. objasni kopitare

1. razlikuje različite grupe mesojeda,

1. prepozna osobine različitih vrsta sisara,

1. grupiše karakteristike u zavisnosti od vrste

1.

SMJERNICE

Jedinica 1.

-učenici će pripremiti infuzum u kojem se razvijaju jednoćelijski organizmi,-omogućiti posmatranje praživotinja na slici ili prirodnom materijalu prethodno pripremljenom sa učenicima,-prezentacija, grupni rad, „moždana oluja“.

Jedinica 2. -koristiti grafofolije i prirodni materijal o građi sunđera i dupljara,-izvršiti disekciju kišne gliste,-koristiti slike i šeme o gradi i ciklusu razvića glista,-koristiti prikupljeni materijal školjki i puževa, -pokazati slike i zbirke insekata,-pripremiti i izvesti biološko-nastavnu ekskurziju radi posmatranja insekata,-prezentacija, grupni rad, centri učenja.

Jedinica 3.

-organizirati rad po grupama radi upoznavanja grade kičmenjaka na ribama,-koristiti ključeve za determinaciju riba po ključu Vuković-Ivanović,-posjetiti institucije i udruženja koja posjeduju zbirke ptica i sisara,-prezentacija, grupni rad, „moždana oluja“.

Jedinica 4. -pripremiti i izvesti posjetu zoološkom vrtu, muzeju i biološkoj zbirci radi posmatranja različitih grupa sisara,-posjetiti farmu u okruženju,-organizovati izlazak u prirodu radi posmatranja različitih životinja,-koristiti film, CD o sisarima,-obraditi one vrste sisara koje su od značaja za struku,-prezentacija, grupni rad, „moždana oluja“.

INTEGRACIJA

Praktična nastava, IV-11SP-01-03

IZVORI

-stručna literatura iz zoologije,-Biologija za prvi razred gimnazije, A. Sofradžija, D. Šoljan. R. Hadžiselimović,-Zoologija, Ante Lui, Zagreb (1993),-Lovna divljač, A. Sofradžija, Sarajevo,-Slatkovodne ribe Jugoslavije, T. Vuković, B. Ivanović, Sarajevo (1971),-ključevi za determinaciju riba, ptica i sisara,-udžbenik za prvi razred gimnazije,-zbirka insekata prepariranih ptica i sisara,-prirodni materijal,-fotografije, šeme, folije, video-zapisi, film,-internet.

OCJENJIVANJE

-ocjenjivanje učenika sa odabranim tehnikama ocjenjivanja,-ocjenjivanje unutar škole,-učenici moraju biti unaprijed informisani sa tehnikama i kriterijem ocjenjivanja,-ocjenjivanje može biti od strane nastavnika i kolege učenika,

- u svim odabranim tehnikama ocjenjivanja učenik mora ostvariti minimalno 50% definisanih rezultata učenja

RAZRADA TEHNIKA OCIJENJIVANJA:

1. Test na kraju modula

-obavezna metoda za sve tri tematske jedinice,-pitanja i bodovanje moraju biti unaprijed definisani,-test se radi 90 minuta a broj pitanja je najmanje 10

2. Intervju-ocjenjivanje rezultata učenja putem verbalnog ispitivanja,-ocjenjivanje u toku trajanja modula,-pitanja mogu biti unaprijed pripremljena,-koristiti struktuirani i nestruktuirani intervju,-ocjenjivanje obuhvata prvu i drugu jedinicu,-putem intervjua pored stručnog znanja, ocijeniti društvene vještine i sposobnosti učenika kao što su: kreativnost, komunikativnost, izražajnost i dr.

3. Portfolio

- sadržaj portfolia određuje nastavnik sa učenicima,-broj zadataka unutar portfolija po izboru nastavnika,-najmanji broj zadataka po tematskoj jedinici je dva,-kolekcija izabranih radova prikupljenih tokom modula,-ocjenjivanje izvršiti na osnovu demonstracije učenika,-ocijeniti rad u grupi i kao samostalni rad.

Važnost tehnika ocjenjivanja:1. Test 40%2. Intervju 30%3. Portfolio 30%


Jedinica 1 10%, tehnika Jedinica 2 30%, tehnika Jedinica 3 30%, tehnika Jedinica 4 30%, tehnika

ProlaznostDovoljan 2 50 – 60%Dobar 3 61 – 80%Vrlodobar 4 81 – 90%Odličan 5 91 – 100%

Sve tematske jedinice treba da se provjere tehnikom Testa na kraju modula i konstantnim provjeravanjem znanja tehnikom portfolia radova i intervju tokom trajanja modula.

PORODICA


ZANIMANJE


PREDMET

Biologija

MODUL

Ćelija, tkiva, organski sistemi

REDNI BROJ

6

ŠIFRA MODULA

IV-11-OPS-02-06

SVRHA MODULA

Modul će omogućiti učenicima osnovna znanja o ćeliji, tkivima, organskim sistemima životinja u cilju razumijevanja stručno-teoretskih predmeta.


Znanje iz biologije na nivou osnovne škole

CILJEVI

-usvajanje znanja o ćeliji i tkivima,-usvajanje znanja o građi i funkciji organskih sistema,-razvijanje individualnog i grupnog rada,-razvijanja vještine rukovanja mikroskopom i drugim aparatima,-razvijanja vještine povezivanja činjenica.

JEDINICE

1. Građa i funkcija ćelije2. Tkiva i njihova uloga3. Organski sistemi4. Sistemi informiranja i integracije

REZULTATI

Jedinice

Znanje

Vještine

Lične kompetencije

1. Građa i funkcija ćelije

1. definiše ćeliju,

1. nabroji osnovne sastojke ćelije (organske i neorganske),

1. definiše ćelijsku diobu

1. razlikuje osnovne diferencijacije ćelije,

1. prepozna nasljedni matrijal gene i hromosome,

· pokazuje samostalnost i spremnost za timski rad,

· pokazuje sposobnost zaključivanja na osnovu činjenica,

· iskazuje sposobnost integracije znanja i vještina,

1. pokazuje interesovanje za cjeloživotno učenje

2. Tkiva i njihova uloga

1. definiše životinjska tkiva,

1. identifikuje epitelna tkiva ,

1. objasni vezivna tkiva

1. prepozna mišićna i nervna tkiva,

1. razlikuje više vrsta trajnih preparata životinjskih tkiva

1.

3. Organski sistemi

1. definiše tjelesne tečnosti,

1. interpretira razvoj kardiovaskularnog sistema,

1. objasni disanje,

1. identifikuje sistem zaštite, potpore i kretanja

1. razlikuje različite tipove varenja hrane,

1. razlikuje ekskreciju,

1. objasni fiziologiju reproduktivnih organa,

1. prikaže kroz labaratorijske vježbe ulogu organskih sistema

1.

4. Sistemi informiranja i integracije

1. definiše nervni sistem,

1. objasni ulogu endokrinog sistema,

1. definiše metabolizam

1. razlikuje čula,

1. prepozna funkcije sistema informisanja i integracije

1.

SMJERNICE

Jedinica 1.

-koristiti grafofolije sa prikazom građe životinjske ćelije,-pokazati film diobe ćelije,-koristiti trajne i praviti privremene preparate,-prezentacija, grupni rad, centri učenja.

Jedinica 2. -objasniti građu i funkciju tkiva,-organizovati posmatranje trajnih i privremenih preparata životinjskih tkiva,-organizovati rad učenika pojedinačno i u parovima,-prezentacija, grupni rad, „moždana oluja“.

Jedinica 3. -prikazati evolutivni razvoj organskih sistema pomoću slika,-koristiti šeme, slike i modele organskih sistema,-prezentuje građu i funkciju organskih sistema,-koristiti anatomski atlas, folije,-prezentacija, grupni rad, centri učenja.

Jedinica 4. -koristiti šeme, slike i modele organskih sistema,-koristiti anatomski atlas, folije,-prezentacija, grupni rad, „moždana oluja“.

INTEGRACIJA

Praktična nastava, IV -11-SP-01-01,02,03,04Anatomija i histologija domaćih životinja, IV-11ST-01-01,02

IZVORI

-stručna literatura,-Biologija za prvi razred gimnazije, A. Sofrađžija, D. Šoljan. R. Hađžiselimović,-Biologija za drugi razred gimnazije, S. Međedović, E. Maslić, R. Hađžiselimović,-Zoologija, Ante Lui Zagreb (1993),-preparati ćelija i tkiva,-fotografije, šeme, folije, video-zapisi, film,-internet.

OCJENJIVANJE

-ocjenjivanje učenika sa najmanje dvije tehnike,-ocjenjivanje unutar škole,-učenici moraju biti unaprijed informisani sa tehnikama i kriterijem ocjenjivanja,-ocjenjivanje može biti od strane nastavnika i kolege učenika,

- u svim odabranim tehnikama ocjenjivanja učenik mora ostvariti minimalno 50% definisanih rezultata učenja

RAZRADA TEHNIKA OCJENJIVANJA:

1. Test na kraju modula

-obavezna metoda za sve tri tematske jedinice,-pitanja i bodovanje moraju biti unaprijed definisani,-test se radi 90 minuta, a broj pitanja je najmanje 10,-pitanja za test moraju biti definisana od strane nastavnika ili aktiva nastavnika.

2. Intervju-ocjenjivanje putem verbalnog ispitivanja struktuiranim i nestruktuiranim pitanjima,-ocjenjivanje obuhvata prvu i drugu jedinicu,-pitanja za intervju može definisati ili nastavnik ili učenik,-ocjenjivanje može biti

Documents

msst.edu.ba · Web viewM1: Higijena mesa i prerađevina. 1. Veterinarsko-sanitarni nadzor nad životinjama prije klanja. 2. Veterinarsko-sanitarni nadzor nad životinjama u klaonicama