““MOTİVASYON” MOTİVASYON”

DEYİNCE …DEYİNCE …

Prof. Dr. İsmail Üstel

““Profesyonel” Profesyonel”

Kimdir?Kimdir?

““Profesyonel” : Profesyonel” :

Meslek standartları çıtasını yükseltendir

Sorunları “biley taşı” olarak görendir

“Mükemmellik savaşçısı”dır

Kaf dağına tünel açandır

Kurumsal kültürü yaşayandır

““Profesyonellik Ön Koşulları-IProfesyonellik Ön Koşulları-I

Başarı inancı

Hedefe kilitlenebilmek

Kendini ve başkalarını coşkulandırmak

Hiçbir koşulda pes etmemek

““Profesyonellik Ön Koşulları-IIProfesyonellik Ön Koşulları-II

“Değerler - ilkeler” ile tutarlı davranışlar

Sorumluluk duygusu

İçsel motivasyon (“coşku dürtüsü”)

“Dozunda” hırs

““Profesyonellik Ön Koşulları-IIIProfesyonellik Ön Koşulları-III

İnisiyatif kullanmak

Yapıcı iletişim

Sinerji paydaşlığı

Sürdürülebilir ilişki

““Profesyonel Duruş”Profesyonel Duruş”

Profesyonel Yetkinlik Karması

+Profesyonel İmaj Karması

+“Amatörlük”

Profesyonellik “Atölye”siProfesyonellik “Atölye”si

AlınteriTakımdaşlıkÖzgüvenLokomotiflikYaratıcılıkEsneklik

MOTİVASYON:MOTİVASYON:

“Psiko - Enerji” “Psiko - Enerji”

Motivasyon Nedir?Motivasyon Nedir?

İstek enerjisiBaşarı kararlılığıÇalışma şevkiYaşam coşkusuİşe dönük hevesGörev heyecanıPes ettirmeyen içsel güç

““Amatör Profesyonellik”…Amatör Profesyonellik”…

İşe gelirken, yüreğini de beraberinde getirmek:

. Takım Ruhu . Aidiyet . Özveri . Gönüllülük . Adanmışlık

Motivasyon AmaçlarıMotivasyon Amaçları

“İç müşteri” mutluluğuKurumdaşlık (aidiyet) pekiştirmeKalitenin sürekli iyileştirilmesiVerimliliğin yükseltilmesiPerformansın geliştirilmesiDeğişim sürecinin sahiplendirilmesi

Motivasyon Kuramları Motivasyon Kuramları ÇerçevesiÇerçevesi

A) Konunun “içerik” boyutuna ışık tutmaktadır: Ne motive ediyor?

B) Konunun “süreç” boyutunu aydınlatmaktadır: Nasıl motive ediyor?

Maslow, McGregor, Herzberg...

Motivasyon Çabalarının Motivasyon Çabalarının Ana FikriAna Fikri

Motivasyon “içsel” bir kavramdır.

Dışarıdan yapılabilecek olan, “motivasyon engellerini engellemek”tir.

İşin özü şudur: İnsanların “farkına varmak” ve bunu insanlara farkettirmek!..

Motivasyon Tetikleyicileri Motivasyon Tetikleyicileri (Motivatörler)(Motivatörler)

Parasal Unsurlar Moral Faktörler

İnsanların motivasyon konusundaki beklentileri ve öncelikleri çok farklıdır.

Bu nedenle, kişiye özgü (“ısmarlama” / “butik”) yaklaşım gereklidir.

Bireysel BoyutBireysel Boyut

““EE” ve “” ve “İİ” Harfinin ” Harfinin Yerini Şaşırmayın!Yerini Şaşırmayın!

YİNE

yine bir gün... yine bir insan...

YENİ

yeni bir gün... yeni bir insan...

Yaşam Sanatında Yaşam Sanatında “Psikolojik Sermaye”“Psikolojik Sermaye”

Yaşam koşulları ne olursa olsun, hiçbir zaman PES ETMEME düşüncesini:

Kabullenmek Benimsemek Sahiplenmek

Bu yaklaşımın “yaşayan örneği” olmak!..

““Yaşam Sanatı”nın TemeliYaşam Sanatı”nın Temeli

Yüreğimizde “yaşam coşkusu” enerjisi duyumsamak

Beynimizde “yaşam mücadelesi” enerjisi bulundurmak

CV 2023CV 2023

2023 yılındaki özgeçmişinizin bugünden farklı olmasını ister misiniz?

Bu farklılaşmanın hangi konularda gerçekleşmesini tercih edersiniz?

Bunun için şimdiden ne yapıyorsunuz?..

Kendimizle Yüzleşmek

Güçlü YanlarımZayıf Yönlerim

Önümdeki FırsatlarKarşımdaki Riskler

Hayatta En Değer Verdiğim Hayatta En Değer Verdiğim 5 İnsan...5 İnsan...

Hayatta en değer verdiğiniz 5 insanı listeleyiniz.

Bu listede kendinize de yer verdiniz mi?

Yer vermemiş iseniz, niçin?..

Siz, Biriciksiniz!..Siz, Biriciksiniz!..

Parmak iziniz, yalnızca size ait!..

Yani, siz milyarlarca insan arasında “tek”siniz!..

İşin Püf Noktası... İşin Püf Noktası...

Bir yandan,Kendimizle barışık olmak ve bunu sürekli

kılmak...

Diğer taraftan da,Kendimizle yetinmemek ve bu “yapıcı

doyumsuzluğu” sürdürmek ...

Mektup Yazmak Kendimize...Mektup Yazmak Kendimize...

Kendimize 4-6 ayda bir mektup yazarak, beynimize ve yüreğimize yatırım konusunda söz verelim...

Bu süreci kendimizle dürüstçe yüzleşerek gözden geçirmeyi unutmayalım...

““Davranış Sözleşmesi”Davranış Sözleşmesi”

Ben;

……………………. uzak duracağıma,

…………………….. davranacağıma,

söz veriyorum.

““Kavramlar Müzayedesi”Kavramlar Müzayedesi”

HoşgörüEsneklikÖzgüvenDuyarlılıkÖngörüÇözümKazanmak

““4 S” 4 S” Eksenlilik Eksenlilik

Sağduyu

Serinkanlılık

Sabır

Stres Yönetimi

Bireysel Stres Yönetimi-IBireysel Stres Yönetimi-I

Başarı inancıÖzgüvenGerçekçi iyimserlik“Öğrenilmiş çaresizlik” tuzağına

düşmemek

Bireysel Stres Yönetimi-IIBireysel Stres Yönetimi-II

Belirsizliklere katlanabilmekKendini ve başkalarını

coşkulandırabilmek“Hesaplı risk” alabilmek İnisiyatif kullanabilmekDinamik ve esnek karar verebilmek

Bireysel Stres Yönetimi-IIIBireysel Stres Yönetimi-III

Yapıcı “mental monolog”Kaçınılmazı kabullenmek“Bardağın dolu tarafını” da görmekPireyi deve yapmamakPsikolojik uzaklaşmak / mola vermek

Bireysel Stres Yönetimi-IVBireysel Stres Yönetimi-IV

Zaman kullanımını yönetebilmek (örneğin, dinamik öncelikleme) Sosyal destek sistemlerini güçlendirmekGevşeme becerisi edinmek (örneğin, solunum egzersizleri)Profesyonel destek almak (örneğin, klinik psikolog)

Kurumsal ÖlçekKurumsal Ölçek

Motivasyon İle Etkileşen Motivasyon İle Etkileşen Kurumsal Kavramlar - IKurumsal Kavramlar - I

Lider-yöneticilikKurum kültürüÖrgütsel yapılanma - işleyişPozisyon - statü (rol - görev) Ast - üst ilişkileri

Motivasyon İle Etkileşen Motivasyon İle Etkileşen Kurumsal Kavramlar - II Kurumsal Kavramlar - II

Yetki / sorumluluk / kuvvet dengeleriYetki devri / inisiyatif kullanmaPerformans değerlendirme sistemiMotivasyon yaklaşımıKariyer gelişimi (ve yedekleme) çerçevesi

Motivasyon İle Etkileşen Motivasyon İle Etkileşen Kurumsal Kavramlar - IIIKurumsal Kavramlar - III

Karar mekanizmasıİletişim kalitesiTakım çalışması Hata kültürüToplantı düzeniKurumsal imaj

Dikkat, “Bulaşıcı”dır !..Dikkat, “Bulaşıcı”dır !..

SaygısızlıkDayatmacılıkSuçlamakSaldırganlıkBaskılamakSorgulamak

Ya Sonuç ?..Ya Sonuç ?..

Keskin Sirke Küpüne ZararPireye Kızıp Yorgan YakmakFırtına Öncesi SessizlikBardağı Taşıran Son Damlaİnceldiği Yerden KopsunÖküz Altında Buzağı Aramakİpe Un SermekÜzüm Yemek mi, Bağcı Dövmek mi ?

İlişkileri “Aşındırıcı” Unsurlarİlişkileri “Aşındırıcı” Unsurlar

Öfke, Nefret, Hırs, Kaygı, Dışla(n)mak,

Hınç, Çaresizlik, Aşağıla(n)mak,

Kıskançlık, Korku, Çekememezlik,

Kuşku, Düş Kırıklığı, Ümitsizlik…

Kurumsal Motivasyon İklimi - IKurumsal Motivasyon İklimi - I

Lider - yöneticilik yaklaşımıYönetişim anlayışı

(katılım / etkileşim / paylaşım)“Dolaşarak yönetme”

(psikolojik erişilebilirlik) “Takımdaşlık / kurumdaşlık” felsefesine

indeksli insan kaynakları yönetimi

Kurumsal Motivasyon İklimi - Kurumsal Motivasyon İklimi - IIII

Hedeflerin açıkça belirlenmesiSüreçlerin sürekli geliştirilmesiRollerin-görevlerin netlikle tanımlanması“Psiko-sosyal ergonomik” kurum

kültürü

Motive Edici İletişimMotive Edici İletişimİnsanları ve takımları coşkulandırıcı

ifadeler kullanılmalıdır.“Bireyin farkına varıldığını” açıkça

anlatan sözcüklere yer verilmelidir.Ödüllendirme, topluluk önünde ve törensel

biçimde yapılmalıdır.Azarlama, görsel ve işitsel mahremiyet

çerçevesinde yapılmalıdır. Olumsuz mesajlar “sandviç tekniği” ile

iletilmelidir: olumlu - olumsuz - olumlu.

Yönetici RolüYönetici Rolü

Bir ‘Olmazsa Olmaz’ : “Duygusal Zekâ”

Duyguların dizginini

duygulara kaptırmamaktır.

Duyguların mantığını çözümlemektir.

““Koçluk Enerjisi” EksenleriKoçluk Enerjisi” Eksenleri

Güçlendirme

Yönlendirme

Geliştirme

Yüreklendirme

Koçluk İlişkisi İlkeleriKoçluk İlişkisi İlkeleri

Yargıç değil, yardımcı olunmalıdır.

Yapıcı geri bildirimde bulunulmalıdır.

Geçmişin yanısıra, gelecek üzerinde de durulmalıdır.

““KKEEPP” Takmasını Bilmek” Takmasını Bilmek

Katılık değil, Katılımcılık

Etkileme değil, Etkileşme

Paylama değil, Paylaşma

Motivasyon Esaslı Motivasyon Esaslı İlişki Temelleri İlişki Temelleri

İletim Değil, İletişim

Güvensizlik Değil, Karşılıklı Güven

Yalnızlık Değil, Sahiplenme-Sahiplenilme

Motivasyon Tabanlı Motivasyon Tabanlı Ast - Üst İlişkileriAst - Üst İlişkileri

Kimlik-kişilik doku geçimliliğiTaraflar arasında güvenKarşılıklı empatiKesimler arasında hoşgörüİki yanlı sağduyuElverişli kurum kültürü

““Motivasyon Odaklı İlişki” DiliMotivasyon Odaklı İlişki” Dili

“Birlikte”, hepimiz”, “haydi”, “dayanışma”, “paylaşım”, “beraberce” sözcükleri ön plana çıkartılmalıdır.

“Yapamayız”, “beceremeyiz”, “altından kalkamayız”, “üstesinden gelemeyiz” ifadelerinden uzak durulmalıdır.

Sözcükleri Özenle SeçmekSözcükleri Özenle Seçmek

“Yıkıcı” değil, “yapıcı” eleştiri anlayışı sergilemek

İnsan ilişkilerinde “duvar örmek” yerine, “köprü kurmak”

Empati… Empati… Empati…

“Ben onun yerinde olsaydım, ……… duygular içinde olurdum”.

Empati, yukarıdaki cümleyi tamamlama niyeti ve becerisidir.

İnsanlara Duyarlı Yaklaşmakİnsanlara Duyarlı Yaklaşmak

Ön yargıyla değil, ön bilgiyle yaklaşmak Yapmacık değil, içtenlikle yaklaşmak İnsanları sorgulamak değil, soru sormak İnsanları yönetmek değil, yönlendirmek İnsanların üzerine gitmemek, inisiyatif

kullanma hakkına saygı duymak

İnsanlara İnsanlara “Ne” Vermek Gerekir?“Ne” Vermek Gerekir?

Değer vermek

Kulak vermek

Güven vermek

Etkin Dinleme Sanatı - IEtkin Dinleme Sanatı - I

Kişiye ve konuya odaklanmakÖn yargılı (“stereotipleyici”) olmamak İletişime beynini ve yüreğini katmak İşi aceleye getirmemekPsikolojik baskı uygulamamakKarşı tarafın sözünü kesmemek

Etkin Dinleme Sanatı - IIEtkin Dinleme Sanatı - II

Empati kurarak dinlemekKonuşma temposu ile eşzamanlı

düşünmekPrematüre yargıya varmamakAçıklayıcı sorular sormakSinirlenmemek

Etkin Dinleme Sanatı - IIIEtkin Dinleme Sanatı - III

Bir yandan cevap tasarlamaya kalkışmamak

“Sessizlik” unsurunu doğru kullanmak“Yankı” tekniğinden yararlanmakGeri bildirimlere duyarlı olmak“Gözlerle de dinlemek”Kendini bu konuda sürekli geliştirmek

Motivasyon Dostu Eleştiri - IMotivasyon Dostu Eleştiri - I

Eleştirinin gerekçesi kişiyi suçlamak değil, onu geliştirmek olmalıdır.

Eleştirilecek konuya odaklanılmalıdır (genellemelerden kaçınılmalıdır).

Kişilik değil, davranış üzerinde durulmalıdır.

Yüreklendirici ve dayanışmacı bir dil kullanılmalıdır.

Motivasyon Dostu Eleştiri - IIMotivasyon Dostu Eleştiri - II

Eleştirirken kanaat ile yetinilmemeli, eleştiri kanıt esaslı olmalıdır.

Değiştirilebilecek davranışlar üzerinde durulmalıdır.

Davranışı sorgulamak değil, tanımlamak üzerinde durulmalıdır.

Karşı tarafı savunma konumunda bırakacak yaklaşım sergilenmemelidir.

Motivasyon Dostu Eleştiri - IIIMotivasyon Dostu Eleştiri - III

Eleştiriyi yapan açıkça belli olmalıdır (eleştiri, “anonim” olmamalıdır).Çözümlere / çıkış yollarına ilişkin

gerçekçi seçenekler sunulmalıdır. (“çaresizlik duygusu”na neden

olunmamalıdır). Alınan deslerden “ders alınması”

kolaylaştırılmalıdır.