36
1 Mother Tongue-Based Multilingual Education Kagamitan ng Mag-aaral Sinugbuanong Binisaya Yunit 1 Kagawaran ng Edukasyon Republika ng Pilipinas Ang kagamitan sa pagtuturong ito ay magkatuwang na inihanda at sinuri ng mga edukador mula sa mga publiko at pribadong paaralan, kolehiyo, at / o unibersidad. Hinihikayat namin ang mga guro at ibang nasa larangan ng edukasyon na mag-email ng kanilang puna at mungkahi sa Kagawaran ng Edukasyon sa [email protected]. Mahalaga sa amin ang inyong mga puna at mungkahi.

Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

1 Mother Tongue-Based

Multilingual Education

Kagamitan ng Mag-aaral

Sinugbuanong Binisaya

Yunit 1

Kagawaran ng Edukasyon

Republika ng Pilipinas

Ang kagamitan sa pagtuturong ito ay magkatuwang na inihanda at sinuri ng mga edukador mula sa mga publiko at pribadong paaralan, kolehiyo, at / o unibersidad. Hinihikayat namin ang mga guro at ibang nasa larangan ng edukasyon na mag-email ng kanilang puna at mungkahi sa Kagawaran ng Edukasyon sa [email protected].

Mahalaga sa amin ang inyong mga puna at mungkahi.

Page 2: Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

Mother Tongue Based Multilingual Education – Unang Baitang Kagamitan ng Mag-aaral sa Sinugbuanong Binisaya Unang Edisyon, 2013 ISBN: 978-971-9981-89-3

Paunawa hinggil sa karapatang-sipi. Isinasaad ng Seksiyon 176 ng Batas Pambansa Bilang 8293: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang sipi sa ano mang akda ng Pamahalaan ng Pilipinas. Gayon pa man, kailangan muna ang pahintulot ng pamahalaan o tanggapan kung saan ginawa ang isang akda upang magamit sa pagkakakitaan ang nasabing akda. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang patawan ng bayad na royalty bilang kondisyon.

Ang mga akda / materyales (mga kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand names, tatak o trademarks, atbp.) na ginamit sa aklat na ito ay sa nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsikapang mahanap at mahingi ang pahintulot ng mga may karapatang-ari upang magamit ang mga akdang ito. Hindi inaangkin ni kinakatawan ng mga tagapaglathala (publisher) at may-akda ang karapatang-aring iyon.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon Kalihim: Br. Armin A. Luistro FSC Pangalawang Kalihim: Yolanda S. Quijano, Ph.D. Kawaksing Kalihim: Elena R. Ruiz, Ph.D

Inilimbag sa Pilipinas ng ____________ Department of Education-Instructional Materials Council Secretariat

(DepEd-IMCS)

Office Address: 2nd Floor Dorm G, PSC Complex

Meralco Ave., Pasig City, Philippines 1600

Telefax: (02) 634-1054 or 634-1072

E-mail Address: [email protected]

Mga Bumuo ng Kagamitan ng Mag-aaral

Mga manunulat: Nena V. Miñoza, Gea Catalan Alonso, Caren S. Selgas, Virginia S. Cayon, Jennifer O. Artiaga, Ritchie C. Barrera, Ninie del Rosario, at Jocelyn Conta

Kasangguni: Rosalina J. Villaneza

Mga tagasuri: Atty. Manuel Lino G. Faelnar, Dr. Romeo Macan, Mrs. Aida Zafra. at Mr. Jes B. Tirol Mga gumuhit ng larawan: Jason Villena, Jayson R. Gaduena, Bienvenido Saldua, at Erich David Garcia Nag-layout: Aileen Nacario Ilagan

Page 3: Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

Talaan ng Nilalaman

Yunit 1

Buluhaton 1 ………………………………………... 1

Buluhaton 2 ………………………………………... 3

Buluhaton 3 ………………………………………... 5

Buluhaton 4 ………………………………………... 7

Buluhaton 5 ………………………………………... 12

Buluhaton 6 ………………………………………... 13

Buluhaton 7 ………………………………………… 14

Buluhaton 8 ………………………………………... 15

Buluhaton 9 ………………………………………... 19

Buluhaton 10 ………………………………………. 22

Buluhaton 11 ………………………………………. 23

Buluhaton 12 ………………………………………. 25

Buluhaton 13-A ……………………………………. 26

Buluhaton 13-B …………………………………….. 27

Buluhaton 14-A …………………………………… 28

Buluhaton 14-B …………………………………… 29

Buluhaton 14-C …………………………………… 30

Buluhaton 15 ……………………………………… 32

Page 4: Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

1

Yunit 1

Buluhaton 1

Isumpay ang mga tuldok nga anaa sa ubos aron

maporma ang hulagway nga nagmugna sa tunog.

Page 5: Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

2

Page 6: Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

3

Buluhaton 2

Isumpay ang mga tuldok (slanting, horizontal, curve,

circular lines) nga anaa sa ubos aron makaporma

og mga hulagway nga nagmugna sa tunog.

Page 7: Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

4

Page 8: Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

5

Buluhaton 3

Isumpay ang mga tuldok aron makaporma og

hulagway nga nagmugna og hinay ug kusog nga

tunog.

Page 9: Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

6

Page 10: Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

7

Buluhaton 4

Isumpay ang mga tuldok aron maporma ang

hulagway nga nagmugna og kusog/hinay,

taas/ubos, paspas/hinay nga mga tunog.

Page 11: Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

8

Page 12: Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

9

Page 13: Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

10

Page 14: Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

11

Page 15: Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

12

Buluhaton 5

Letter Box: Lingini ang letra Aa.

Lingini ang hulagway nga nagsugod sa letra Aa

(adlaw, atis, abokado, mata, apa, mais).

M a A b I H a A

B A S A A a m c

Aa

Page 16: Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

13

Buluhaton 6

Lingini ang unang letra sa mosunod nga mga

hulagway. Paminaw sa imong magtutudlo samtang

hinganlan niya kining mga hulagway.

m a m a m a

m a m a m a

Page 17: Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

14

Buluhaton 7

Isumpay ang letra nga naa sa kahon nga maoy

unang letra sa ngalan sa hulagway.

m

a

t

m

a

t

m

a

t

Page 18: Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

15

Buluhaton 8

Mopakita og mga hulagway ang magtutudlo

ngadto sa mga tinun-an. Ihatag ang unang letra sa

pulong nga anaa ubos sa hulagway. Mahimong

mopili ang mga tinun-an sa letrang Mm, Aa, o Tt.

__ata __ama

__ ais __ anok

Page 19: Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

16

Page 20: Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

17

Page 21: Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

18

Page 22: Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

19

Buluhaton 9

Subaya ang mga linya nga putol-putol aron

makahimo og hulagway sa butang nga nagsugod

og Kk.

Page 23: Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

20

Page 24: Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

21

Page 25: Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

22

Buluhaton 10

Kolori ang gagmay nga letra aron motakdo sa iyang

dagko nga letra.

Page 26: Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

23

Buluhaton 11

Kolori ang mani nga adunay pulong nga nagtapos

sa /n/.

amahan

natantan

inahan

umahan natulog

Page 27: Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

24

Page 28: Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

25

Buluhaton 12

Ilha ang hulagway. Isulat ang nawala nga letra.

__ata

__ansang __apis

__aso

Page 29: Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

26

Buluhaton 13-A

Itakdo ang mga hulagway ngadto sa mga pulong

pinaagi sa paglinya niini.

1. lababo

2. laso

3. lata

4. lansang

Page 30: Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

27

Buluhaton 13-B

Bahina ang mga pulong ngadto sa silaba. Pila ka

silaba ang maporma matag pulong?

1. lata ______________ ________

2. latay ______________ ________

3. lantay ______________ ________

4. sala ______________ ________

5. mala ______________ ________

Pagporma og mga pulong.

1. Unsang pulong ang maporma kon ang unang

silaba ilisdan og sa?

pala =

2. Unsang pulong ang maporma kon ilisdan og

kat ang katapusang silaba?

lasa =

3. Unsang pulong ang maporma kon

tangtangon ang unang silaba?

galaga =

Page 31: Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

28

Buluhaton 14-A

Nawala nga Silaba: Pilia ang saktong tubag. Isulat

kini sa blangko.

1. ta

2. to

3. i ga

4. so

la ga ba

su la gu

sa ba la

la si gi

Page 32: Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

29

Buluhaton 14-B

Isulat ang saktong pulongan (phrase) nga magpaila

sa mga hulagway.

1. _________ ka _________

2. ________ sa __________

3. ________ ka _________

4. _________ sa _________

Page 33: Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

30

Buluhaton 14-C

Basaha ang pahayag (sentences) ug lingini ang

tukmang tubag.

1. Adunay gibitbit nga lata si Lito. Unsay gibitbit

ni Lito?

lata tasa baga

2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata

ang nagtuwad?

Lito Lita Lisa

Page 34: Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

31

Page 35: Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

32

Buluhaton 15

Isumpay ang letra nga anaa sa kolum A ngadto sa

kolum B.

A B

H m

G p

M h

P d

D g

Page 36: Mother Tongue-Based Multilingual Education - Home - Huni … · laso . 3. lata . 4. lansang . 27 ... ni Lito? lata tasa baga . 2. Nagtuwad ang lata ni Lita. Kang kinsang lata ang

33