5
' TẠP CHÍ KHOA HỌC No 2 • 1992 MỘT VÀI SUY NGHĨ v ầ s ự DAO ĐỘNG LÝ TƯỞNG, S ự SA SÚT v ầ ĐẠO ĐỨC, LỐI SỐNG ở MỘT Bộ PHẬN THANH NIÊN N ư ớ c TA HIỆN NAY TRỊNH TRÍ THỨC C6 lỉ khống ai trong các Ihí hệ ogườỉ lớn tuồi cửa xỉ hội ta l«i khAng Ihẫy rằng troag thanh Diên nước ta hiện nay cổ một bộ phận đả và đang dao dộng về lý lưiVng, niỉm tia vi sa sAl vt đ«o đửc, lối sống, bỉèu hiện: mít niỉm tin vào CNXH, vào con durònig mà Bắc vi DCS Việt Nam đả lựa chọn, vầo tvurng lai của đỉt nvớc, của d&o tộc; ihờ ir, biag qoao với trách nhiộm xă kội, với cỗBg cuộc dồi mới cửa đất nvớc; lệch l«c troog ■hận thfrc cỉc gtá tri của cuộc sống; thích ăD chori, đua đòi, ch^y theo lối sổng Ihực dụog; ■ê tín dị đoan, v.v... Tuy nhién, khi đề cập lới oguy£n ohân của linh Irạng trêo Ihl còo có ahlỉa ý kifn khác nhau. Một số người cho là du sự thlĩu tu dưỡng, thiếu rèo luyện của thanh niên; một s 6 người khác I 9Ỉ cho là do tác động xỉu cửa hoàn cảnh xi hội. cửa môi trvờng sống và mối trurỜDg giáo dục, vì "Hoàn cảnh tạo nỀn con người, con người là sẳn pbầm cửa hoÌB cảnh*; sổ Ihứ ba thỉ cho là do nhứng sai iSm, thiếu sót của côag tác giáo dvc thanh niêo, nhít là giáo dục VỄ lý tưiVng, niễm tin, dụo dức, lối sống, v.v... Theo chủng tối, nguyên nhân chử yíu dẫn đỂn sự dao dộng vỉ lý lường, niĩm tin, sự ta sút vỉ phkm chỉt, đ^o dức, lối sống ờ một bộ phận thanh nhiêo nước ta hiện nay là vừa do tAc động xỉu của hoàn cảnh xã hội, môi trưởng sống, môi trưởng giáo dục và ahfrog sai lầm, vừa do ihiíu sót của xã hội chúng ta Irong c(Vng lác giáo dục thanh niỀn. Mỉy oim gÌD đây, ở nước ta cũng như trẽn phạm vi (hí giới dă và daag diẽn ra ■hfrng biín động lo lớo theo chiỉu hvớng kbống có lọri cho CNXH vá cho phong Irầo cAch m«ng thí giới: sự khủng khuỉng sâu sắc dẳD dĨD dồ vỡ của hệ Ihống XHCN, nhiSu ■vớc XHCN đá thay dồi chí dộ, những nurớc còn I9 Ì thỉ dỉu đang gập khổ khăn ở những mức độ Ichác nhau; sự tăng lỀn của những xung dột giai cẫp và dân lộc; sự yếu di của phoBg trio độc lịp dáo tộc; sự tiog cvỜDg phá hoại của chử nghia dí quổc vằ các Ihí lực pliia dộng quổc tí dối vứi CNXH và phuDg Iràu cách mạng thí giới vỉ mụi mịt, trong đ6 ’ c 6 sự phá bo«i vĩ IV tvửng, dạo đức, lối sống, mà Irọng lâm nhằm vào ihanh niên, obíl lầ thaah niẽa cấc nvớc xẫ hội chủ ngbia. Trong khi CNXH và phưng Crào c&ch miặng ihí giới gfp khố khỉa ibi CNTB biện dại lỏ ra vẩn còn khả năng phái IriỈD. vẫn liếp lục d«l đvực ohfrog tbầnh tựu ahỉt dỊnh vỉ kinh lí và diVi sống. Một số nưiVc chvn con dViVog IV bỈB chà nghia, tuy vỉn tồn lạỉ những vẵo dĩ xả hội gay gỉi khó có tbỉ giải quyít, nbưng Ui đ«t dvợc mức ting irViVng vỉ kinh lí khá cao. ở nvức la, lình Ir^ng quan liẽu, Irl irỆ 12

MỘT VÀI SUY NGHĨ vầ sự DAO ĐỘNG LÝ TƯỞNG, Sự …repository.vnu.edu.vn/bitstream/VNU_123/59428/1/4297-145-7959-1-10...biag qoao với trách nhiộm xă kội,

  • Upload
    dohuong

  • View
    222

  • Download
    5

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: MỘT VÀI SUY NGHĨ vầ sự DAO ĐỘNG LÝ TƯỞNG, Sự …repository.vnu.edu.vn/bitstream/VNU_123/59428/1/4297-145-7959-1-10...biag qoao với trách nhiộm xă kội,

' TẠP CHÍ KHOA HỌC No 2 • 1992

MỘT VÀI SUY NGHĨ v ầ s ự DAO ĐỘNG LÝ TƯỞNG,

S ự SA SÚT v ầ ĐẠO ĐỨC, LỐI SỐNG

ở MỘT B ộ PHẬN THANH NIÊN N ư ớ c TA HIỆN NAY

TRỊNH TRÍ TH Ứ C

C6 l ỉ khống ai trong các Ihí hệ ogườỉ lớn tuồi cửa x ỉ hội ta l«i khAng Ihẫy rằng troag th a n h Diên n ư ớ c ta h iệ n nay cổ m ột b ộ p h ận đả và đ an g d a o d ộ n g về lý lưiVng, n i ỉm tia v i sa sAl v t đ«o đ ử c , lối sống, bỉèu hiện: m ít n iỉm tin vào C N X H , vào con durònig m à B ắc v i DCS V iệt Nam đả lự a chọn, vầo tvurng lai của đ ỉ t n v ớ c , của d&o tộ c ; ih ờ ir, b ia g qo ao với trách nhiộm xă kội, với cỗBg cuộc dồi m ới cửa đ ấ t n v ớ c ; lệch l«c tro o g ■ h ậ n th f rc c ỉ c g tá t r i c ủ a c u ộ c số n g ; th íc h ăD chori, đ u a đ ò i, c h ^ y t h e o lố i s ổ n g I h ự c d ụ o g ;

■ ê tín dị đoan , v.v... Tuy nhién, khi đề cập lớ i oguy£n ohân của linh Irạng trê o Ihl còo có a h l ỉa ý k ifn khác nhau. M ột số người cho là du sự th l ĩu tu d ư ỡ n g , th iếu rèo luyện của th a n h n iên ; m ột s6 n g ư ờ i k h ác I9Ỉ ch o là d o tá c đ ộ n g x ỉu cửa h o àn c ả n h x i h ộ i. cửa m ôi trv ờ n g sống và mối trurỜDg giáo dục, vì "Hoàn cảnh tạo nỀn con n gư ờ i, con ng ư ờ i là sẳn pbầm cửa hoÌB cảnh*; sổ Ihứ ba th ỉ cho là do nhứng sai iSm, th iếu sót của cô ag tác g iáo d v c th a n h n iê o , n h í t là g iá o d ụ c VỄ lý tưiVng, n iễ m tin , d ụ o d ứ c , lố i s ố n g , v .v ...

T heo chủng tố i, nguyên nhân chử y íu dẫn đỂn sự dao dộng v ỉ lý lư ờ n g , n iĩm tin , sự t a sút v ỉ phkm c h ỉ t , đ^o dứ c, lố i sống ờ một bộ phận thanh nhiêo n ư ớc ta h iện nay là vừa do tAc động x ỉu của hoàn cảnh xã hội, môi trư ở n g sống, m ôi trư ở n g g iáo dục và a h f ro g s a i lầ m , v ừ a d o i h i í u s ó t c ủ a xã h ộ i c h ú n g ta I ro n g c(Vng lá c g iá o d ụ c th a n h n iỀ n.

M ỉy o im gÌD đây, ở nư ớ c ta cũng như trẽn phạm vi ( h í g iớ i d ă và d aa g diẽn ra ■hfrng b i ín động lo lớo th eo c h iỉu hv ớ n g kbống có lọri cho CN X H vá cho phong Irầo cAch m«ng t h í giớ i: sự khủng k h u ỉn g sâu sắc dẳD dĨD dồ vỡ của hệ Ihống X H C N , nhiSu ■ v ớ c X H C N đá thay dồi c h í dộ, những nurớc còn I9Ì th ỉ d ỉu đang g ậ p khổ khăn ở những m ức đ ộ Ichác nhau; sự tăng lỀn của những xung dột giai cẫp và dân lộc; sự yếu di của phoB g t r i o đ ộ c l ị p d á o tộ c ; sự t io g cvỜDg p h á h o ạ i của chử ngh ia d í q u ổ c vằ c á c I h í lự c p l i ia dộng quổc t í dố i vứi C NX H và phuDg Iràu cách mạng t h í g iớ i v ỉ mụi m ịt, trong đ6

’ c6 sự p h á bo«i v ĩ IV tv ử n g , dạo đứ c, lối sống, mà Irọng lâm nhằm vào ihanh n iên , o b íl lầ th aah n iẽa cấc n v ớ c xẫ hội chủ ngbia. T rong khi CNXH và phưng Crào c&ch miặng i h í g iớ i g fp khố k h ỉa ibi CNTB biện dại lỏ ra vẩn còn khả năng phái IriỈD . vẫn l iế p lục d«l đ v ự c ohfrog tbầnh tự u a h ỉ t dỊnh v ỉ kinh l í và diVi sống. Một số nưiVc chvn con dViVog IV bỈB chà nghia, tuy v ỉn tồn lạỉ những vẵo d ĩ xả hội gay g ỉ i khó có t b ỉ giải q u y ít , nbưng U i đ « t d v ợ c m ức t in g irViVng v ỉ kinh l í khá cao. ở n v ứ c la , lình Ir^ng qu an liẽu , Irl irỆ

12

Page 2: MỘT VÀI SUY NGHĨ vầ sự DAO ĐỘNG LÝ TƯỞNG, Sự …repository.vnu.edu.vn/bitstream/VNU_123/59428/1/4297-145-7959-1-10...biag qoao với trách nhiộm xă kội,

k ỉo dằl đ i dẫn đ £ a khửag h o ỉn g klnb t ỉ-x ẳ hộ i. dắn dÍD sự n ỉy ftinb, phất tr ièo và Irử oỄn phồ b i í a câa c i c h iện ttfự ng llẽu cực, b í t cống xă hội; sự thù d |ch vả phá ho«l câa c i c t h ỉ lự c p h ỉn đ ộ n g q u ố c t í v ln t i ỉ p lụ c làm ch o cổng cu ộ c đ ồ i m ớ ỉ cửa ch ú n g la g ịp o h i ĩu khỏ khăo; sự thâm nhập Dgày càng tăng của những ttf tư ởng , d 90 dứ c, lố i sdog x íu từ bén ngoài, một m ặi, do sự tăng lên mạnh mé cAa linh tr«ng qu6c t ỉ hóa đ ô i sống kiab t ĩ , văn hổa, của các p h ư ơ n g tiện ihAng tin dại chúng, mặt khác, do sự phá h o 9 Ì c6 mục đ ích cửa k ỉ thừ v ỉ t v lư ởng , đạo đức, lối sống đối với các tầng lớ p nhán dân n v ớ c la, n h í t là đ ố i với th an h niên.

H oàn cảnh xả hộ i, mối trư ờ n g sống n h v vậy thl khó trán h khỏi sự d ao động v ỉ lý Iirỏrng, niSm tin , s ự s a &út vS d ạ o đ ứ c và lố i số n g ở m ột b ộ p h ận th a n h a iẽ n . N gay troD g các t h í Bgưởi đi t r v á c ciing có một bộ phận dao dộng v ì ]ý tv ở n g , n iĩm tin , và sa sứl v ỉ đ ạo đ ứ c , lối sống th ì trách gl t h ỉ h$ thanh nỉỖD, là t h ĩ hỆ đang trư ở n g th in h , đ aag p h á t tr iề n , ch v a đ ư ợ c rèn iuyện n h iĩu , ch v a đủ kinh nghiêm sốog và sự từ ng trả i, cảm t ín h CÒD m ạ o h h ư n o ă n g lự c p h â a t íc h n h ữ n g g iá tr i , n h ữ n g v ấ n d ỉ kVn n h ỏ c ủ a c u ộ c s ố n g

m ội cách có lý t r í khoa học.

K hống chi hoàn cảoh xấa , mả những Ih iỉu xót của chứng ta trong công tấc g iáo dvc th an h n iẽn , n h ấ t là g iáo dục vS tư tvử ng , đ«o dức, lỡi sững cfing là m ột nguyẽo nhân q u an trọ n g dẫn đến sự sa sút v ì phSm chăt, đyo dử c, lối sổng ờ một bộ pbận th an b n i ỉn nviVc ta. M ột ihiVỈ g ian dài chúng ta đă duy trl lổ i giáo dục ch ính trị, ttf tirửng , dyo đứ c, lối sSng tbifu tính dân chủ (áp dặl, gò bó, gỉáo diều, cửng nhắc, xuôi chiĩu) và Ibiếu lính ih iế l thự c (chung chung, trừ u tưựng , xa vời cuộc sốog). C húng ta g iáo dục th an h DÌẽn rằ n g 'c h ủ ngbia xã hội cái gi củng tố t, còn chủ oghia tư bản cái gị cũng xấu’ n b v n g th ự c t ĩ I9 Ì khAng phải o h ư vậy; chúng ta kẽu gọi thanh niên 'h ãy làm h í t sức mình cho xẵ hội và tậ p th ỉ , còn xă hội và tập Ibề sẽ lo cho lấ t cả’ nhưng trên thự c l£ xẫ bội chẳng lo d ư ợ c bao nhiẽu cho (hanh niỀn, ngay ca những quySn cir bản ohSt của th aah ai£n như quySn lao dộng, cũng không đ ư ợ c bảo dảm ,... Cái lổi giáo dục xuôi c h iĩu , xa vời th ự c l£ như vậy không thỉỉ dem lại cho thanh niỂo một lý lưiVag, niềm tin , những nhậa th ứ c vS những g iá ư | c ủ a c u ộ c s ố n g m ộ t c á c h vũmR v ản g . I rê n m 6 l ccr s«v lý lu ậ n v à th ự c l i ỉ n vđrng c h í c , dủ sứ c chốag lại mụi sự (ác dộng xẫu của buàn cảnh, đẽ kháng d irự c trưcỸc sự l ỉ a c(Vng của nhửng lư lư ử ng , đ ạo d ứ c , lỗi sổng ihù dịch.

Troiig các i h í hộ trviVc, cổ một số ít người, tuy khAog phủ nhận nguyỄa nhân , chà y íu dẫn đến sự dao dộng lý Iưởog, n iỉm tin , sự sa súl vS đạo d ứ c lối s6ng cửa m ột bộ phận trong thanh ni£a là do tác dộng xẫu của hoàn cảnh và những th iểu sốt của cốDg lác g iá o d ụ c ih a n b DÌẾn. n h irng lạ i đ ồ lAi lẵ l cả ch o hoàn cảnh k hách q u a n , n gh ĩa là khổDg Ihừa nhận rằng ch inh mình làm ra, hoặc gỏp phần làm ra hoàn cảnh x ĩu , và những ih i ĩu &ỖI c ử a g iá o d ụ c , d ề n ó l á c đ ộ n g l iê u c ự c d ế n i h a n h DÌÍD, b ằ n g n h ử n g sa i lầ m c h ủ q u a n ,

duy ý chí kéu dải của mình. H oàn cảnh x ĩu và những ih í ỉu sót của công lác g iáo (lục ihanh n iỉn có một phần lả do hoàn cảab khách quan dem iại, nhưng v ỉ ccr b ỉn i i do những &iti lầm chù quan kéo dài của các i h í hộ quản lý, lảnh dìto sự nghiệp xây dự n g C N X H và giáo dục Ihanh ni£n, ờ các nư ởc XHCN. *Con ngirời là sản phSm cửa h o io c in h và của giáo dục*, nhưng cũng chính con ngưiVi làm ra hưàn cảnh, cho oêa suy cho c ù n g , cá c t h í d i I r ư ở c p h ả i c h ịu I rá c h n h iệ m c h in h ( ro n g v iệ c làm c h o m ộ i b ộ p h ậ a

13

Page 3: MỘT VÀI SUY NGHĨ vầ sự DAO ĐỘNG LÝ TƯỞNG, Sự …repository.vnu.edu.vn/bitstream/VNU_123/59428/1/4297-145-7959-1-10...biag qoao với trách nhiộm xă kội,

trong tbaak niên s» sđi về pbầm chíl, d«o đức và lỗi s6ng.

S ự sa sú t v ĩ lý tvử og , niSm tia , d»o đức, lối sống của một bộ phận Ihanh niCn nưiVc ta b iệa nay còn có một nguyên nbân quan Irọng nử a đổ là do sự ih i íu lu d ư ỡ n g , ih iếu rỀn Ivyệa câ a ch ính bộ phận Ihanh niẽn đó. K hông th ỉ dồ lỗi l ĩ t cả cho hoàn cành và g iáo d ụ c v t c ữ a g k b ô n g t h ỉ đ ồ lỗ í t ỉ l c ả c h o n h ữ n g 5ai lầ m , k h u y í l d i ỉm c ủ a c á c t h r h ệ c h a

•■ h . N íu t ĩ t c i là do hoàn cảnh và giáo dục thl t 9 Í sao cùng mội hoàa cảnh cùng m ội môi t rv ở n g sổng và g iáo dvc như nhau, niiinig chi có một bộ phận ihanh niên bị &a sú t v ĩ p h lB ch2 t, d 90 đ ứ c , lối sống ? trong thanh niỄn, khỡng Ih iíu những Irư ử n g hợp , luy dă đ v ự c x i hội, nhá Irvỏrng, gia đinh tạo cho những dỉêu kiện sống và giáo dục rẫ l l<Ị| d ĩ stfog về ho«t dộng lành m ạnh, nhvBg vẫn thoái hóa, b i ío chẩt v ỉ đạo đ ứ c và lối sống ? !

N íu ch đ n g ta th ừ a ah ận rằ a g nguyẽn n hân chủ y ĩu dẳD d í n sự sa sú t vS p h ẫm c h ấ t, đ«o đ ứ c , I6i .sống của một bộ phận thaob niên n v ớ c la là do lác dộng xấu cửa hoàn cảah và c é a g iá o d ụ c , th l phvorng hưỚDg t r v ứ c m ắt cũng a h ư lâu d à i, là d ầy m ạah v iệc c á i I90

hoằB cảnh, cải tạo và làm làoh m ạnh các quan hệ xã hội, Irưổrc hết là khấc phục các hiện tv ợ a g tiỀu cự c và b ấ t công xả hội, làm cho mồi trưiVng sơog và g iáo dục ngày c à a g có I teb abÌB v ỉn , vảo hóa, h ợ p với bản c h í l của coo người. M ác nói: 'N í u chúag la kbông c6 tự do th eo nghĩa duy vật... thl khôog nên trừ o g phạt những tộ i lỗi của cá nhân m à nẽo tiêB d iệ t Bgu&n gổc xâ hội đẻ ra tộ i lỗi đó và đem lại cho mỗi n g v ở i đ ịa bàn xă hộ i c ỉn t l i i í t đ i b iẽu lộ sứ c sống của bản c h ĩ t của anh ta. Nếu như tính cách con người là đu h o ầa cảnh t«o ra th ỉ do đó phải t à n cbo hoản cảnb b ợ p lính người *

Đ&ag th ờ i v(ĩìT tệc-cảỉ tạ o boàn cảnh là việc khắc phục nbững th i ĩu sót của cô n g tác giáo dyc thaoh niên, nhỉl là giáo dục vỉ lỹ tưửng, niĩm tin, đậo đức, lồi- sốìigr€;ỉn-|iltỉf ■ đồi m ới nó cả v ỉ nội duog, hình thức và ph irang pháp. Dè công tác g iáo dục thanh oi6n đ«l h i(u quả lố t c ìn phải lưu ý mấy vấn dS sau dáy:

1. C ần đánh gỉá đứng, cống bầng thaoh nỉ£n.

D ẳy là một yỄu cSu khách quaa của sự nghiệp giáo dục, vi có đánb giá dúng thanh ■I£b m ọi mặt Ibl m ới xác dlob dúng nột diMig, hinh ihứb, p h ư v n g ph&p gi&o d ụ c li<>. M ặ t k h á c , t r o n g xẳ h ộ i ta h iệ n n ay c ò n i 5 d t ạ i n h ữ n g n h ậ n xé t k h ữ n g d ũ n g vS th a n h niỄD,

cbo r ỉ a g Ihanb n iêa a ư ớ c ta hiệo nay là btf hỏng, chi b i í l ăn chơ i, chạy Iheo dồng li ỉo . . . Nh&ag a h ịn xét chung chung và không dúng dó v ĩ thanh niỗn đả gãy ra sự ib i íu kinh trọ a g cAa th£ hệ Ibanh niỀn đổi với các Ih í hệ lớn lu&i, gây ra sự bSt hòa g iử a các I b ỉ bệ. g i y r a s ự h iẽ u lầ m t r o n g th a n h niỀD là c á c i h í h$ lỚD tu ồ i *coi th ư ờ n g ', ”á p d ị l ’ d ố i v<Vi ■ io h . D o đ ó v ỉệ c d á n h g iá d ú n g , c ũ n g b ằ n g ih a n h n iẻ n c ò n lầ y ê u c ì u , dAi h ỏ i c k ín b d á n g

cAa th an b niỀo DVỚC ta hiện oay.

M uốa đánh giá đúng Ihanh aiẽn các th ế hệ UVn tuồi cầo phải có qu an diẽm d iiag v i I tiầ i đ ộ d dB g . T r i rứ c h í l , p h ả i k h ỉ a g đ in h vi lr{ vai t r ò x ẵ h ộ i q u a n I rọ o g c ủ a I h a o b n iè o ■ irứ c la : 'n g v ờ i c h ủ tv ư n g la i c ủ a D irức nhà*, *nưiVc o h à ih ịn h h a y &uy, y í u h a y m ạ n h , ■ ộ l p k la lớn lá do các thanb niỈB* *là người t i íp sức cách mạng cho i h í hệ g ià ’, ‘một I v c I v ự a g to lớ n và v ữ n g c h ắ c ' củ ii c ồ n g c u ộ c k i í a q u ố c - , và p h ả i lụ ư m ụ i d iS u k iệ n d ỉ

tk a n k BÌên th ự c h iệo lổ l vi t r í vai t rò q u an Irợ og của họ. Đ á a h g iá ib a n h Bi£n, D b íl l i ■ h frn g i h i í u s é t c ã a h ọ c ầ n g ầ n ViVi h o à a c ả o h xả h ộ i, m ô i i r ư ở a g g iá u d v c , m à t r u o g d ỏ

14

Page 4: MỘT VÀI SUY NGHĨ vầ sự DAO ĐỘNG LÝ TƯỞNG, Sự …repository.vnu.edu.vn/bitstream/VNU_123/59428/1/4297-145-7959-1-10...biag qoao với trách nhiộm xă kội,

tbanb Blêa la d i v i đaag *6ag. Khi dáah giá họ cSn nẽu rỗ nhửog m ỉt mạnh, m ịt tfil cửa hợ, dồng Ihờ l cãng phải V9ch ra ohfirag mặt yểu kém, khòng n£n chi nêu một m ặt, n h ĩ l lá m ật y íu kém , vẩ khi n ỉu m ịt y íu kỂm ihì dồng ihỏri phải chi rõ nguy ỉn obẳn khách quan và chù qu an của chúng. T haoh niỀo nưởc la là mội (ăng UVp xã hội không th u ầo a h ỉ t , Irong họ có o h iĩu nhóm v i khác nhau v i n h iỉu mặt, do đó đề có nhửng nhận xél dánh giA xác đáng v ỉ Ihanh ạiỄn cần đi sâu nghiẽn cứu, tìm hiỀu các lầng UVp trong llianh niẻo. N goầỉ n b ử ag dắob g iá, nbận x6l chuog v ỉ thanh n iỉn , chúng la cầo phải c6 n b ữ o g nbận xét cụ thS v ỉ từ n g loạl, ahỏm trong (hanh niẽn. Đ ỉ dánh giá đúng thanh ni£n, các t h ĩ hệ Iđrn tuM , nh ất lằ t h í b ( gỉà, cần phải nhìn thanh ni£n a h v những ngư ời bạn , n g v ờ i đồng i-hí, chứ khAng nẽn cht ohln họ như nhửng con cháu trong nhà; cẫn khắc phục lư tưiVng 'h c p hòi*, *khál k b e ' và thái độ 'c o i thưởìQg' Ihanb niên; cSn nhìn nhửng th iếu sót của họ viVi c o n m ắ t p h á t IríỄ n , n g h ia là c ó th è k h ắ c p h ụ c d ư ự c , c h ứ khÔDg p h ả i lã c á i c ố h ữ u , khỏng (h ĩ sử a dfii vì Ihanh oỉêo là lớp người dang phái t r ỉ ĩn có đặc lính dễ g iáo d«c,... T ó m lụi, đ ỉ d á n h g iá dÚDg, công b ằn g th an h niêo c ẫ a p h ả i có q u a n d iềm lịch sử cụ thS , to à n d iệ n và p h á t t r iề n đ ò o g th ờ i p h ả i c ó th á i đ ộ t in tư ở o g , tố n t r ọ n g , vi th a , d ộ Iv ợ q g

d ổ i vtVi hợ.

2. C ần p h ả i lư u ỷ tớ i n h ữ n g Vtt d i ỉm trộ i hom cửa t h í h ệ th a n h n i£n DVỚC ta h iệ n nay s o viVỈ c á c ih ế h ệ th a n h Diẽn t r i r ớ c d â y và so vứ i c á c t h í hộ n g ư ờ i UVn h iỆ n n<iy. T h a n h

n iẻn o ư ớ c la h iện nay có trình độ văn hóa, khoa học, kỹ th u ậ t, Irinh dộ bục vấn , nhìo cbung, cau hirn; suy nghi và hành động thiểt ihực han, thực t í hcrn; năng dộng và nhạy cảm b an với cuộc sống; khả năng tự lập và mong muốn tự lập nhanh hom; kbà năng đánh giá và lự đán h giá , nhìn chung, tố t híTR, ưu cồng bằng và dân chú horn; tư trụ a g hư n , bạo dạo hom, tinh ý h an khi dánh giá các hành vi của ugưởi lớn tuồi.

Vởi nhửng biỄu biện ưu điềm m ới của thauh niẽn, cộng V(̂ i hoàn cảnh xã hội dà ihay dồi ( lừ ch ifii Iranh chuycn sang hòa hình xăy dựng; lừ nSn Linh t í hành ch ính, quan liêu, h ao cấp sang nên kinh lế sản xuấ( hàog hóa nb iỉu thành p h in vận dộng Iheo c ơ c h ỉ th i Irư ờ n g ), cách giáo dục tư tiTiVng, dạo dú'c, lối sống chu thanh niên như IrviVc đây là kh6ng cồn ih ích hqrp, c ìn phải dồi m<yi mẰ trư ớ c bếl lầ ciAi mới nộl dung g iáo dục. C hẳng hì)n (ront> v;lii đS giáo dục đi|0 đức chu ihunh iiiCn, chúng la không ihè giáo dục mãi dạo dứ c "chir-ii ilấu, hy sloh‘, 'd ỏ i cho sạch rách cho Ihư in ', 'ih ắ l lưng buộc bụng xây dự ng d ỉ l n iró c ', 'n iọ i Iigưi'<i tiày làm viộc hííl &ức nùnh cho xã hẠi, cỏn xă hội s£ lu cho tấ t cả mọl ngưởi",... mà h/iy giir chúng ta p h ii giáo dục cho ihaiih niên đạo đứ c " b ỉíl kinh doanh , làm giàu chinh đáiig ' 'iiản có giản ihi nưác mói III.Mill', *no dù nhưng vâo &ạch, lành d ẹp nhưng vản thorm', 'h^inh phúc luá nghèo dỏi thì không phải là hạnh phiỉc*, *mỗỉ ngưtVi hũy likni v iộc h í t m ìn h ( h o Iiiìnli và c h o xã hội*, ‘ inòi iigưtVi p h ả i l ự lu c h u m ìn h , còn xã hội l;>o mọi d iĩu kiện (tè moi người lo tối cho minh và cho xả h ộ i',...

Cách giáo dục lAl nhiíl l)ãy gi<v ià t>ồng tỉm gưuiig , hằng Ihực l í : bằng l ỉm g v ư n g (rong sáng v ỉ |)hSm chẵt, dạo dửc của các Ihế hệ người lớn , nhẵl iả I h í h ị giẳ ( t h í hẠ ngưiVi l«Vn Iiiả sa súl vĩỉ phùni c h ĩl , đụo đức, nói Lhỏiig đi dòi viVi làm ih ì không ih ỉ nào cưtVng l^i nồi sự sa sú( v ĩ phSm chái, đ^o đức của (hế hệ thanh n íẻn); bằng vi^c khắc l>liuc liiCu (|uà lii^'n lư ợng liỏu cực, h ỉi cỏng Irong xả hội; bằng việc d áp ứng trêo (h irc lẽ n l iứ n g n h u cSu , li/ i (ch , q u y ẽ n li/i ch ín h đáng , ih iế l ih ả n c ử a i h a n b n i í n , b ằ n g v iộc

IS

Page 5: MỘT VÀI SUY NGHĨ vầ sự DAO ĐỘNG LÝ TƯỞNG, Sự …repository.vnu.edu.vn/bitstream/VNU_123/59428/1/4297-145-7959-1-10...biag qoao với trách nhiộm xă kội,

qnl đtnh rft quySn vA ngbia V9 cAa lhaah nien: lhanb n iỉn c6 nghía vụ. t r á c h nhiệm gi vớt xi bộl vA khi hoA n thành a ^ ia vv dỏ ihl xẵ hội đáp ứog những gì c h u Ih a n h n i£ n ...

CHÚ THÍCH:

c. M ic và Ph. Angghen: Bàn về thanh ntỗn Nxb Thanh niỗn Hà Nộí. 1982, tr.15-16.

HÒ Chí Minh: Vầ gíổo dục thanh nlỗn. Nxb Thanh nlỗn Hà NỘI 1980. ư. 84

TẠP CHÍ KHOA HỌC No 2 - 1992

KINH TỂ NGOÀI QUỐC DOANIt

TRONG QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỀN

KINH TẾ NHIỀU THÀNH PHẦN ở N ư ớ c TA

VO M INH V IÊ N ÍỈ

N ỉd k in h t í n ư ớ c ta I roDg th ờ i kỳ q u á d ộ lỄn chủ ngh ĩa xã hội là n ỉn k inh l£ nhiỄu th inh p h in . Quao điềm đó đ vợ c d ỉ cập ngay l«i Đ«i hội IV DẳDg Cộng s in Viội Nam (12-1976) tro n g việc xác đ inh đ ư ờ n g lố i phát Ir iỉn kinh lế lr£ a ph«m vi cả nưtVc. Soog trê n th ự c t ỉ , trv ớ c n im 1986, các Ihànb phần kinh l í không phái IriSn Ihực sự . Nguy£n ahỈB chA yẽu một mật là do nó ihiíu môi trtfờng l6n l«l - kiah t£ hàng hỏa ibeu cư chỉ thi Irvờaỉ^ m ịt khác, do có sự phỈB bi^l dối xử dổi với các ihành phSn kinh l í trong đvử B g ltfi và ch ính sAch cảl t«u x ỉ hội chú Dghia. T rư ớ c dây, các ih án h phần kioh l í tk vờ ag d v ợ c chia lầm hai io«i: x i hội chủ nghia và phi x ỉ hội chử nghia. Kinh tê qutìc doanh đ irự c col là híệo lh ằa của kinh lể xả hội chử nghĩa. Các ib àn h phJn kinh lã khác d tfự c coi l i dỗi tvcrng cửa cải t«o xá hội chủ nghĩa d ỉ đira d ỉn nó vào hai binh Ihức hOii: $ở b ử u toằm d i a v i sở hfru lập ihề.

16