นตยสารธรรมะ : มม : Vol.3 No.2 : ISSN 1906-2613เดอนสงหาคม 2555 : Educrazy Issue : อญชล ครทช พทธอยในสายเลอด : วทยานนทะ Vs. พระอนายะกะการศกษาแบบไหนนาสนใจกวากน : Made in Chiang Mai : แจกฟร !!

Educrazy Issueมลนธหยดธรรมw w w . f a c e b o o k . c o m / m y m o o m m a g

พระถนอมสงห สโกสโลพระมหาไกรวรรณ ชนทตตโย

ประวทย เยยมแสนสขพระศรวสทธวงศ

พระมหาประสทธ ญาณปปทโปคณวชย ชาตแดง

คณอลชา ตรโรจนานนท คณศรพร ดรงคพสษฐกล

คณวรยา ทองนอย  คณดนตา ศกดาวษรกษพระถนอมสงห สโกสโล

อลชา ตรโรจนานนทพระถนอมสงห สโกสโลพระมหาวเชยร วชรเมธ

พระนพกร รชชธโนเปรมปต รชตธร

ตป.ณ. 54 ปณ.แมรม เชยงใหม 50180โทร : 053-044-220

www.dhammadrops.orgRabbithood Studio

พชราภา อนทรชางศรโชค เลศยะโส / ภานวฒน จตตวฒการพรชย บรบรณตระกล / ชยพทธ แกวกมล

ตะวน พงศแพทย / ปานวตร เมองมลพระมหาวเชยร วชรเมธ

บรษท เคลดไทย จำากด 117-119ถ.เฟองนคร แขวงวดราชบพธ

เขตพนะนคร กรงเทพฯ 10200www.kledthaishopping.com

บรษท ดอคควเมนนท พาเซล เอกซเพรส จำากด (DPEX)60 ซอยอารย 5 เหนอ

ถ.พหลโยธน แขวงสามเสนในเขตพญาไท กรงเทพฯ 10400

(www.dpex.com)พระพรหมคณากรณ ป.อ.ปยตโต/

พระปยะลกษณ ปญญาวโร/ พระมาโนชธมมครโก/ สลกษณ ศวรกษ/ สรสห

โกศลนาวน/ ถนอมวรรณ โกศลนาวน/อดม แตพานช/ ชาล ประจงกจกล

กลมพฒนาจตเพอชวตดงามรบฮ.

หางหนสวนจำากด กด-พรนท พรนตง4/6 ซอย 5 ถ. ชางเผอก ต.ศรภม

อ.เมอง เชยงใหม 50200โทร : 053-412556 แฟกซ : 053-217264

เจาของ

ประธานมลนธรองประธานมลนธ

ทปรกษามลนธกรรมการกรรมการกรรมการกรรมการกรรมการกรรมการกรรมการ

บรรณาธการบรรณาธการทปรกษา

บรรณาธการผพมพโฆษณากองบรรณาธการ

ทอยมลนธ

บรรณาธการศลปะฝายศลปชางภาพ

พสจนอกษรรวมบญจดสง

รวมบญจดสงตางประเทศ

Special thanks

ออกแบบปกพมพท

ทกๆ ป กจวตรอยางหนงทอาตมาจะตองทำาอยเสมอกคอการเดนจารกเปนระยะทางไกลๆ เพราะการไดมโอกาสออกมาเดนจารกแสวงบญถอเปนชวงเวลาทปลอดโปรงและไดเรยนรมากทสดชวงหนงในชวตกวาได แตสงทเหนแลวทำาใหนาเศราใจอยางหนงกคอภาพของโรงเรยนทมพนทคอนขางกวางใหญ มอาคารกอสรางไวแลวหลายอาคาร แตกลบมนกเรยนนอยมากเดนไปดจำานวนนกเรยนในแตละชนกไมถง 10 คนเสยดวยซำา บางแหงกไมมนกเรยนเลยตองกลายเปนโรงเรยนรางปลอยใหตกทสรางมาอยางใหญโตนนตองผพงไป เลยทำาใหนกถงบรรดาเดกๆ ทเขามาตดตอขอบวชเรยน บางคนกกำาลงเรยนอยชนป.4 - ป. 5 บางคนกเรยนอยชนทสงกวานน ซงกมาจากหลายๆ โรงเรยนคละๆ กนไป แตสงทนาแปลกใจกคอเดกเหลานสวนใหญอานภาษาไทยไดนอยมาก สะกดคำากไมคอยถก บวกลบเลขหลกเดยวกยงมปญหามาก เลยทำาใหสงสยตอไปวาทำาไมเดกเหลานถงทำาไมไดทงๆ ทเรองเหลานสำาหรบภมความรของ ป.5- ป.6 แลว นาจะเปนเรองงาย (เชนการสะกดคำาวา คน หรอ อานคำาวา บง เปน บาง หรอ บว เปน บาว ) แมวาเดกเหลานจะไมไดไปเรยนโรงเรยนดงๆ ในจงหวด แตการไมมความรขนพนฐานขนาดน นาจะเปนปญหาทระบบการศกษามากกวาทตวเดกเองหรอเปลา แตกยงมทนาสนใจวา เดกเหลานเรมตงคำาถามกบการศกษา เพราะไมรวาจะตองไปเรยนไปทำาไม ไมชอบเรยนไมอยากเรยนแตกลบถกพอแมบงคบใหไปเรยน แมจะสนกทไดไปเลนกบเพอนๆกตาม รวมไปถงการตงคำาถามเกยวกบสงคมใกลๆ ตว เชน ทำาไมพอแม ครอาจารย และคนในหมบานถงมหนกนเยอะแยะมากมายขนาดน ทำาไมการพนนถงเลนกนไดตงแตในโรงเรยนยนวด การลกลอบตดไมกทำากนอยางไมเกรงกลวใครเพราะมทงผใหญ กำานน เจาหนาทตำารวจ จนถงเจาหนาทปาไมไปรวมดวยชวยกนจนงานลลวงและแบงเงนกนไปดวยด ทำาใหพวกเขาเกดความคดวาพฤตกรรมเหลานไมนาจะผดกฎหมาย จนเมอครอบครวเรมประสบกบปญหาหนสน เขาจงไดกลบมาคดอกครงหนงวามนไมนาจะเปนไปในทางทถกทควร ฉะนนถามองจากมมน ระบบการศกษาอาจจะดขนกได เพราะระบบการศกษาไดสรางพนททางความคดใหเดกสมยใหมไดมโอกาสตงคำาถามกบชวตและสงคมในยคปจจบนมากขน แทนการรอรบเอาแตความรทสถานศกษาจะใหเพยงเทานน แตสงคมไทยจะดขนหรอเปลานน คงจะเปนเรองทเราตองชวยกนลนตอไป

พระถนอมสงห สโกสโล

บรรณาธการ

สารบญ M M

ental O Optimum

O Orientation M M

agazine

Buddhist’s Mystery : เหตใดชาวพทธนยมบชาพระดวยดอกบวมมสวนตว : อญชล ครทช พทธอยในสายเลอดมมพเศษ : เรยน l รVS. : วทยานนทะ Vs. พระอนายะกะ การศกษาแบบไหนนาสนใจกวากนธรรมไมล : What am I ?ผาเหลองเปอนยม : ทำาอยางไร? จะแสดงฤทธไดHidden tips : How to be โสดาบน?Time for ทำาธรรมะ(อก)บท : ดแตก

4

8

1622

3436

383940

22

16

34

8

5มมใหม

ประเทศองกฤษจดสมมนาเรอง “ทางเขาออกของจต”

ณ กรงลอนดอน ประเทศองกฤษ กำาหนดใหมการสมมนาในหวขอเรอง “ทางเขาออกของจต” ในเดอนพฤศจกายนทจะถงน โดยเนอหาหลกของงานนคอการสำารวจธรรมชาต และศกยภาพของจต เนนในเรองของการปฏบตแนวทางของธเบต โดยจะไดรถงมมมองทหลากหลาย วตถประสงคเพอใหทราบถงแนวทางการปฏบตของพทธศาสนาในชวตประจำาวน จดขนโดยนกศกษา ธรรมะททำางานกบองคกรพทธหนงทไดรบการยอมรบใน UK. ทมชอวา Foundation for the Preservation of the Mahayana Tradition(FPMT). http://buddhisttrends.com/up-coming-event-

london-gateways-of-the-mind/1270/

พระสงฆชาวไตหวนมอบความหวงใหกบเดกกำาพราแอฟรกาผานคำาสอนพทธองค

หลงจากทเปดหเปดตาในแอฟรกาใต ในป 1992 ทำาใหพระอาจารย ฮยหล ตดสนใจทจะต งสถานเลยงเดกกำาพราในแอฟรกาเพอชวยเหลอเยยวยาทงคนยากคนจนและชวยเหลอผตดเชอ HIV/AIDS โดยนำาหลกธรรมพทธองคมาบรณาการเขากบสภาพแวดลอม ปจจบนในองคกรทไมแสวงหากำาไรของเขามเดกกำาพรามากกวา 3,000 คนโดยสวนใหญเปนประเทศมาลาว สวาซแลนด เลโซโทและประเทศอนๆอก ทนประกอบไปดวยนกเรยนทกเพศทกวยตงแตอาย 3 ขวบไปถงอาย 90 ปเลยทเดยว อาจารยฮยหลยงกลาวอกวา “ทนจะชวยใหเดกๆไดสมผสกบชวตทางสงคมทแทจรง ไมเพยงแตพวกเขาตองเรยนหนกและอยดวยกน แตสงสำาคญกคอวา การดแลซงกนและกนฉนทพนอง http://amitofocare.blogspot.com/

ชาวพทธญปนรวมตวกนตอตานพลงงานนวเคลยร

จากเหตการณแผนดนถลมและสนามเมอปลายปทแลว (2011) ซงมยอดผเสยชวตถง 15,848 คน และสญหายอก 3,305 คน (ตามตวเลขของกรมตำารวจญปน) รวมไปถงความทรงจำาของชาวญปนตอเหตการณทเมองฮโรชมาและนางาซากถกทงระเบดนวเคลยรใสในสงครามโลกครงท 2 ทำาใหชาวญปนรนใหมออกมาตอตานการรอฟนโรงไฟฟาพลงงานนวเคลยรโออในกรงโตเกยว โดยครงนผนำาชาวพทธหลากหลายนกายไดรวมตวกนเพอรวมประทวงดวย นาสนใจวาคราวนผทรวมชมนมสวนใหญอายอยในชวงระหวาง 20-30 ปเทานน

ภกษณไตหวนสงเสรมการแตงงานคนรกของเพศเดยวกน

ภกษณ ช เชาวห ศาสตราจารยแหงมหาวทยาลยฉวน จวง ประเทศไตหวน จะทำาหนาทเปนพยานรก พรอมอวยพรการแตงงานระหวางสองสาว ฟช ฮงค และคของเธอ ย ยาทง ครกเพศเดยวกน ทานบอกไววาคำาสอนทางพทธศาสนานนไมไดกดกนทงกลมชายรกชาย หรอหญงรกหญง เราจงไมควรแบงแยกคนจากรสนยมการมเพศสมพนธกบเพศเดยวกน หวงวาการ กระทำาครงนจะชวยโอบอมจตวญญาณของชาวพทธอนจะแผขยายความรกความเมตตาไปสโลก” พรอมกนนยงจะมคณะ

พระสงฆ และแมชเขารวมสวดมนตอวยพรใหในงานแตงของสาวรกสาวทจะมขนในเดอนนดวย http://www.

buddhistchannel.tv/index.php?id=4

8%2C10987%2C0%2C0%2C1%2C0

6 Buddhist’s Mystery เรอง : กองบรรณาธการ I ภาพประกอบ : รบฮ.

เหตใดชาวพทธนยมบชาพระดวยดอกบว

สาเหตททำาใหดอกบวครองอนดบ “Top Hit ดอกไมบชาพระ” มาตงแตไหนแตไรไดแกความเกยวของกบองคสมเดจพระสมมาสมพทธเจาตลอดพระชนมชพ เรมจากความเชอทวาพระนางสรมหามายาทรงมพระสบนวามชางมาเยยมและยนดอกบวให เมอครงประสตกเชอวาพระพทธเจาทรงดำาเนนไดเจดกาวโดยมดอกบวผดขนรองรบพระบาท (หรอพดเปนภาษาสามญไดวา “เปนเหมอนรองเทาเมอเดนกาวแรก เปนทนงยามบรรลธรรมแลว และเปนทนอนในเวลาสดทายของชวต”) การบชาพระดวยดอกบวจงเปนพทธานสสตไดประการหนงประกอบกบดอกตมมรปทรงเหมอนการประนมมอสกการะ พทธศาสนกชนจงนยมนำาดอกไมชนดนมาเปนสญลกษณแหงการนบนอบในพระรตนตรย พระธรรมเทศนาทเกยวของกบดอกบวทเราคนหกนดไดแกการทพระพทธเจาทรงเปรยบเทยบคนทงหลายในโลกนกบดอกบวสจำาพวกไดแก บวพนนำา (อคคะตตญญ) เปรยบเทยบไดกบคนทมปญญาเฉลยวฉลาด เมอถกแนะนำาสงสอนธรรมะ กเขาใจไดทนท เรยกไดวา “Get งาย” บวปรมนำา (วปปะจตญญ) เปรยบเทยบไดกบคนทมปญญาด เมอถกแนะนำาสงสอนอธบายโดยละเอยด จะสามารถเขาใจได ถอไดวาฉลาด บวใตนำา (เนยยะ) เปรยบเทยบไดกบคนทมปญญาพอใชเมอพยายามศกษาคนควา สอบถามฝกหด ทบทวนซำาๆ กจะสามารถเขาใจได เรยกไดวาพอมหวงแตตองใชความทมเทมากหนอย

บวในตม (ปะทะปะระมะ) เปรยบเทยบไดกบคนทไมมสตปญญา ไมวาจะไดรบการแนะนำาสงสอนอยางไรกตาม อกทงยงมนสยไมขวนขวายพยายาม จงไมอาจเขาใจอะไรไดเลย คนประเภทนสอนไปกหวงใหเกดความรความคดไดยาก เหมอนบวทอยในโคลนใตนำา เปนไดอยางมากกอาหารของเตาและปลา ความพเศษอกประการของดอกบวคอความสะอาดสดใส ไมเกลอกกลวสงสกปรก ภาษาสนสกฤตเรยกบววา “บงกช” แปลวา“เกดจากโคลนตม” ดวยความทบวเปนไมนำา หยงรากลงบนพนโคลนแตยงชกานดอกมาบานรบแสงตะวนโดยกลบดอกและใบไมเปอนแมแตนอย ชาวพทธจงใชเปนตวอยางสอนใจวาชาตกำาเนดไมมผลตอการศกษาธรรม และนยมนำาใบบว มารองรบเสนผมของกลบตรผศรทธาบรรพชาในพทธศาสนาอกดวย ในคมภรตางๆ ยงจารกเรองผลของการถวายดอกบวตอพระรตนตรยวาผถวายดอกบวจะไดบงเกดเปนเทพบตร เทพธดาบนสวรรค และชาวพทธยงมความเชออกวา ดอกบวกเหมอนกบคนเรานเอง ดอกบวทชดอกพนจากผวนำาขนมารบแสงสวางไดนน กเหมอนกบผทหลดพนจากความทกขทงปวง กลายเปนผร ผตน ผเบกบาน

ความสะอาดบรสทธของดอกบวควรคาแกการยกยองเปนราชนแหงดอกไมนำา ดอกบวทเกดจากตม สะอาดบรสทธไดดวยนำาฉนใด จตใจทมวหมองเพราะเปอนความโลภ ความโกรธ ความหลง สามารถชำาระใหสะอาดไดดวยธรรมะฉนนน

“ไทยเราตองการเพยงความรสมยใหมของฝรงทเราไมม (กำาลงตน กำาลงเหอ) จงมงเนนทจะรบเอาวชาการเหลานนเขามา สวนเรองศาสนาและปรชญา เราถอวาเรามอยแลว และมนใจในความประเสรฐของสมบตทเรามอยแลวคอหลกพระพทธศาสนา ไปๆ มาๆ กลายเปนวาคนไทยไดลมเลอน เหนหาง แปลกแยกไปจากพนเพทงพระพทธศาสนาและวฒนธรรมของตนเอง”

จากหนงสอ รงอรณของการศกษา เปดฟาแหงการพฒนาทยงยน

พระพรหมคณาภรณ (ป. อ. ปยตโต)

8 Book Corner

พทธธรรม ฉบบปรบขยายผเขยน : พระพรหมคณาภรณ (ป.อ.ปยตโต)

หนงสอธรรมะทไดรบการยอมรบจากชาวพทธทวโลก ซงมการปรบขยายมาโดยตลอด จากหนงสอเลมเลกๆ 200 กวาหนา จนไมนานมานหนงสอมความหนาเพมขนดวยเนอหาทเปนประโยชนถง 1360 เพอใหเขมขนมากขนสำาหรบพทธชยนต 2600 ป แหงการตรสร ดวยการเพมเนอหาอก 1 บท เลยทเดยวเชยว หากผใดสนใจอยากมไวอานกสามารถหาไฟล pdf ใหโหลดไดแลว สำาหรบผทตองการแบบเปนเลมหรอ  cd  กรณาตดตอไปท วดญาณเวศกวน ไดโดยตรงเลยงานนแจกฟรไมมเงอนไข

OUTWITTING THE DEVIL The Secret to Freedom and Successผเขยน : Napoleon Hill อธบายเพมโดย : Sharon Lechter

หนงสอทเขยนไวเกอบ 80 ปทแลวโดย นโปเลยน ฮล ผทไดรบการขนานนามวาเปนผทเปนตนแบบแหงหนงสอแนวสอนใหประสบความสำาเรจทางธรกจ แตไมไดรบการตพมพจน ชารอน เลชเตอร ไปพบเขา แลวเหนวาหนงสอเลมนเหมาะกบยคนเสยยงกวาเมอ 80 ปทแลวเสยอก เธอจงนำามาปดฝนใหมพรอมกบอธบายเพมเตมเพอใหหนงสอเลมน เพอทำาใหคณรจกกบมารมากทสด

ความสข ปลดลอคสความมงคงทางจต (Happiness Unlocking the Mysteries of Psychological Wealth)

ผเขยน : เอด ดเนอร และ โรเบรต บสวาส - ดเนอร

ความสขคออะไร ทกคนเกดมาลวนอยากมความสข และตางกดนรนไขวควาแสวงหาความสข แตมนอยคนทจะพบกบความสขทแทจรง ในหนงสอเลมนจะอธบายวา ความสขทแทจรงคออะไร เกดขนไดอยางไร มประโยชนอยางไร และจะสรางขนมาไดอยางไร ผานประสบการณของผเขยนซงไดปฏบตมานานกวา 30 ป อยางเปนรปธรรมและเปนวทยาศาสตร แลวคณจะพบวา การจะมความสขอยางแทจรง ไมใชเรองยากเยนอะไรเลย

BACK ISSUE

สามารถตดตอรบหนงสอมมฉบบยอนหลงไดทมลนธหยดธรรม 083-5169-888 หรอprataa@

dhamm

adrops.org11 l 12 l 13 l 14 l 1516 l 17 l 18 l 19

เชยงใหม

Rabbithood Studio

happy hut 1

happy hut 2

รานก

Sweets

Salad Concept

แกวกอ

Café de Nimman

คณเชญ

มาลาเต

Seescepe

iberry

Minimal Gallery

Hatena

ราชดำาเนน

คณนายตนสาย

สวนนม(นมมาน)

Toast House

บะเกา

หมา อน ซอย

กาแฟสถาน

hub 53

รานวนวาน

กาแฟโสด

กนเสน

สวนนม (หนา มช.)

Nova

รานหนงสอดวงกมล

รานหนงสอสรวงศ

พนธทพย

Bangkok Airway

(ศรดอนชย)

รานอาหารครวปาศร

รานอาหารโปงแยงแองดอย

หอพกนครพงคลอดจ

ธนาคารกรงไทย จำากด (มหาชน)

ถ.ชางเผอก

ธนาคารกรงไทย จำากด

(มหาชน) แมรม

ฝายเบเกอร (ไลเซยม)

Kru Club

Lyceum

สถาบนบณฑตวทยา

รานอาหาร 32 กม.

รานกาแฟ วาว (แมสา)

รานกาแฟ วาว

(four seasons)

รานกาแฟ วาว (แมโจ)

รานกาแฟ ดอยชาง (แมรม)

รมปง super market

(กาดรวมโชค)

หองสมดทกคณะใน มช.

รตกา คลนก

รานแชรบค แมรม

Annie Beauty

(ศลมงคลาจารย)

Bon Café ชางคลาน

สนามบนเชยงใหม

วดพระธาตดอยสะเกด

รานเลา

Little cook cafe

สถานวทยแมรมเรดโอ

เชยงราย

รานเกาเหลาเลอดหม เจสหรส

รานเครองปนดนเผา ดอยดนแดง

หองสมดมหาวทยาลยแมฟาหลวง

Café Hub

วทยาลยเทคนค เชยงราย

กรงเทพฯรานกาแฟ คาเฟ ดโอโร (กรงเทพ)

หองสมดมหาวทยาลยธรรมศาสตร

หอสมดปวย องภากรณ

หองสมด มหาวทยาลยศลปากร

วดญาณเวศกวน

SwedenThe Royal Thai Embassy,StockKhoim

Thai Studies Associatio

สามารถรบหนงสอมมไดท

10

อญชล ครทช พทธอยในสายเลอด

มมสวนตว เรยบเรยง : กองบรรณาธการ I ภาพ : พรชย บรบรณตระกล

11

ไมวาในทไหนยคสมยใดในโลกน คนทแขงแรงกวามอำานาจมากกวากมกจะเอาเปรยบและใชกำาลงกบผออนแอกวาเสมอ ถาหากเปนในโลกแหงภาพยนตรเราคงจะไดเหนซปเปอรฮโรตางๆ ออกมาชวยคนทถกพวกมอำานาจพเศษทำารายใหพนภยใหรอด แตใครจะเคยคดกลบมาบางไหมวาในชวตจรงพวกทมอำานาจพเศษไมไดเปนเพยงคนๆ เดยวเหมอนในหนง แตพวกทมพลงพเศษและใชพลงนนทำารายคนทมโอกาสนอยกวากลบกลายเปนองคกรขนาดใหญจนถงระดบประเทศเลยทเดยว โดยเฉพาะประเทศมหาอำานาจทแมแตประเทศเลกๆ กไมกลาเขาไปคดคานแตอยางใดดวย

BPF (Buddhist Peace Fellowship) กเปนองคกรพทธสายเซนองคกรหนงในอเมรกาทถกจดตงขน เพอตอสกบความอยตธรรมและความรนแรงทงหลายทเกดขนในโลกน ทสวนใหญกเกดขนจากบรษทยกษใหญหรอผมอำานาจในประเทศตางๆ เปนผกระทำานนเอง เชน การเขาไปมสวนรวมในการเรยกใหยตความรนแรงในพมา โคลมเบย อฟกานสถาน การคามนษยในมาเลเซย รวมไปถงการใหความชวยเหลอกลมสตรและกลมผอพยพทถกละเมด ดวยการรวมกนปฏบตธรรมเรยกรองใหเกดความสงบและความเปนธรรมแกผถกกระทำาเหลานนไมวาเขาจะนบถอศาสนาใดกตาม

คณอญชล ครทช ผหญงไทย – อเมรกน ตวเลกๆ ทความสามารถไมเลกคนหนง เปนผมบทบาทอยางยงในองคกรนจนถงกบกาวเขามาอยในตำาแหนงประธานกรรมการขององคกรนอยพกหนงเลยทเดยว นาสนใจวาถงแมจะเปนชาวพทธเหมอนกนแตกมวธคดและวฒนธรรมทแตกตางกนมาก โดยเฉพาะอยางยงการนำาหลกการพทธไปประยกตชวยเหลอผอนอกทหนง ซงจะเปนอยางไรนนกขอเชญพจารณากนตอไป

12

มม : ชวยเลาเกยวกบงานของคณหนอยไดไหม

องคกร Buddhist Peace Fellowship เปนองคกรทกอตงมาได 30 กวาปแลว ประมาณป 1978 นกบวชสายเซน ชาวอเมรกน ชอ Robert Aitken Roshi ทานเปนผกอตงรวมกบคนอนๆ ตอนนนในประเทศอเมรกามเรองของการเคลอนไหวทางสงคม แลวมการตอสในเรองของสทธ แลวคนกเรมหนมาสนใจแนวทางของพทธมากขน ในการททำางานทางสงคม เชน เวลาออกไปประทวงอะไรอยางน กจะมความโกรธเยอะ องคกรนกกอตงขนเพอทจะตอสทางสงคม แตวาใชวถสนตวธ เปลยนจดทเขาเนนไปเรอยๆ แลวแตสถานการณของสภาพสงคมตอนนน กแลวแตวาคนทมาเปนผนำาเขาจะถนดดานไหน แตวาตอนนกเปนองคกรทยนยนในเรองทวา เราไมเหนดวยกบการทำาสงคราม ไมเหนดวยกบการทสงคมมความไมเทาเทยมกน แลวเรากพยายามทจะสรางชมชน ไมวาจะออกมาเปนรปแบบไหนกตาม แตวาตองการสรางชมชนของคนทสนใจเรองของความเปนธรรมในสงคม ขณะเดยวกนกเนนปฏบตธรรมดวย

มม : Rated ตวเองอยในระดบไหน ในเรองของความร และศรทธาเกยวกบพทธ

ความศรทธาไมไดเปนปญหาอะไร เราเขาใจในวถแหงพทธ เขาใจปรชญา แตวาจะใหมาพดคย อธบายถงความลกลำา เพราะไมเคยศกษาอยางจรงจง ถงตอนนกยงไมรหมด เนองจากวาเมอกอนไปเมองไทย ทำางานอยทศนยผอพยพ แลวกพอไปถงอเมรกา กทำางานทางดานนตลอด เพราะฉะนนเปนคนทมประสบการณ มความสามารถในการทำางานองคกร ซงตอนนนเขาตองการคนทมความเขาใจในเรององคกร Nonprofit เพราะวาองคกร Buddhist Peace Fellowship กเปนองคกร Nonprofit ไมไดเปนองคกรทางศาสนา คอไมไดเปนวด ไมไดเปนศนยปฏบตธรรม

มม : ตอนนนทำางานกบผอพยพอยกอนแลว

ทำามาตลอด ตอนนนกยงทำาอย คอ อลน สนอกก(Alan Senauke) เขารจกเปนการสวนตว เหนวาเราอาจจะชวยในการจดการองคกรได เขากบอกวาไมรพทธไมเปนไร แลวตอนนนเขากตองการใหบอรดของ Buddhist Peace Fellowship มนหลากหลาย เพราะวาจะมแตฝรง คนขาว วยกลางคน เปน Zen ซะสวนใหญ เขากพยายามใหองคกร Buddhist Peace Fellowship ซงกไมไดเปนองคกรนกายใด นกายหนง เขากชวนไป ตอนนนกคดอยพกหนง แลวกตอบรบไป เพราะวาถาใหชวยเรององคกร กนาจะพอชวยได ตอนนนคอป 2004 แลวกป 2005 ทางกรรมการคดเลอกใหเปนประธานของ Buddhist Peace Fellowship กเปนครงแรกในประวตศาสตรขององคกรทวา จๆ กมคนทไมใชคนขาวขนมาเปนประธาน นอกจากนนกยงเปน immigrant แลวเรากไมใช Native speaker ดวย เพราะฉะนนเขากมองวา เปนกาวหนงขององคกรทจะกาวเขาไปสมพนธ สมผสกบชมชนอนๆ ดวย ไมใชเฉพาะคนฝรง

มม : ชวงททำางานใหมๆ มสงทอยากทำา หรอวาจะขบเคลอนในสงทเราถนดอะไรบาง

องคกรในตอนนน เขายงไมมความรหลากหลาย แลวกยงไมไดเปนองคกรพทธ ทเรยกวารบใชคนอเมรกน เพราะวาคนอเมรกนเองทเขาทำางานเรองสงคม เขาตองการอะไรซกอยางทหนงทมาชวยใหเขาไดทำาอยางสนตวธ ใหเขามความสขกบการทำางาน อนนนจำาเปน แตวาสงทขาดไปกคอ เขาไมรจกกบกลมพทธ อยางเชนพทธเถรวาท ซงกมของชมชนไทย ลาว เขมร ตอนนนกมความรสกวา การทเรามาอยในองคกรน เปนการทำาใหเขามแงมมมอง มความเขาใจ มความสนใจ ทจะไปสมผสกบผอพยพ ผลภย คนตางชาตทอยในอเมรกา ซงคนเหลานกเปนคนพทธทมรากเหงาในการนบถอศาสนาพทธ มความเขาใจ เขาอาจจะไมเคยไปทวดไทย วดไทยกอาจจะไมไดรจกองคกรน ชวงทเขามากมความรสกวา เออ กมความสำาคญตรงนนมากขน อนนนกเปนสวนหนง แตจรงๆ แลวทสำาคญตอนนนเราเขามารบใชองคกรน พยายามทำาใหเขาทำางานได แลวองคกรมปญหาเยอะ เรากพยายามแกปญหาตรงหนา อยางเชนวาองคกรขาดเงนทน ขาดการจดการในบางเรอง เราจะวนอยกบตรงนน ไมไดวามแผนการ คอเราไมไดเขาไปดวย Agenda ทยงใหญ เราเขาไปแบบวามอะไรทตองการความชวยเหลอ เรากทำา

13

มม : เวลาจะขบเคลอนกจกรรมทไมเหนดวยกบสงคราม หรอวาตองการสรางชมชน มวธการสรางกระบวนการกจกรรมยงไง

ทผานมาเรามโครงการทอยกบออฟฟศหนวยงานกลาง ขณะเดยวกนกมโครงการทพวก chapter เขาทำากนอย คอเปน 2 ลกษณะ ลกษณะหนงกคอ เรามกลมเยาวชน Youth Program ทอยในบรเวณน กอาจจะมาจดนงปฏบตธรรมดวยกน นงพดคย กจะเปนสถานททคนเดนทางมาได หรอวาม Prison Program มโปรแกรมเขาไปสอนเขาไปปฏบตธรรมในคก เปนคกทอยหางจากเมอง San Francisco ไปชวโมงหนง แตขณะเดยวกนเรากมรปแบบเปน model ไว เชนคนทอย New York เขากอาจจะมองวาเขาตองการทำาแบบนดวย เขากเอารปแบบของการทำา Youth Training ไปประยกตใช หรอวาเขากอาจจะมไอเดยของเขาเอง มนเปนองคกรทม 2 ระดบนะ

มม : หนงปผานไป ความรสกของคนในองคกรทมองคณ เปลยนไปบางไหม

กไมนะคะ จรงๆ แลวใน San Francisco Bay Area กเปนพนททมความหลากหลายอยแลว แตคดวาคนทเปน immigrant เปนคนแรก ถาจำาไมผดนะคะ เรากจะรสกนดหนอยวา จรงๆ ไมม Authority ในเรองของพทธ มแตวาไมไดเปนแบบฝรง ในวถชวตของคนไทยสวนใหญ เรากใกลชดแลวเรากซมซบเอาหลกการเอาคำาสอนอยในตวเรา ในวธการคด วธปฏบตมอย คนเขาเหนตรงน แตวาเรากไปมองวา โอย เราไมม Intellectual understanding ไมมความเขาใจทางวชาการ ไมสามารถจะดงเอาอนนอนนนมาอธบายได กจะเปนความรสกนดหนอยวา เราอาจจะไมเหมาะ แตวาเรารบหนาทมาแลวกพยายามทำาใหดทสด อยางเชนวา มาอนเดยประชม INEB ในฐานะเปนประธานขององคกรน แตคนกจะมองแลวงงๆ จรงๆ เราจะตองบอกวาเราเปนคนอเมรกน เรามาแทนองคกรซงเปนอเมรกน คนกจะฟงแลวกจะไมเขาใจ วามนเปนไปไดยงไง แตถาเราพดวาฉนเกดเมองไทย เขากจะ ออ โอเคๆ

มม : การทำางานองคกรน ใหอะไรกบคณอญชลบาง

ตอนทจะเขาไปทำา กคดอยวาตวเองเปนอกฝายหนง เปนฝายพนกงาน สมยเราทำางานองคกร เราเปน Director ของหนวยงาน Social service คอเราเปนคนทำางาน แลวทกๆ องคกร Nonprofit เขาจะมกรรมการ ม Board of directors เรานคดอยตลอดเวลาวา โอย! ใครจะมาเปน Board of directors กคอเปนงานทจะตองรบผดชอบนะ คอจรงๆ ในกฎหมาย กรรมการจะเปนผรบผดชอบทางกฎหมายขององคกร คนทเปนพนกงานน พอถงทสด ถาเกดสมมตวามเรองมอะไรทมนผด พวกกรรมการจะตองรบผดชอบ ตอนนนเราคดวา ใครจะมาเปน มนเปนแบบทำางานฟร ตองมภาระ แลวเงนทนกตองไปชวยเขาหา แลวเรากรสกวาไมมใครอยากทำาหรอก แตวากมคนทอยากทำา มนเปนเกยรตเปนหนาตา ทนพอเรามาทำาเอง เรากคดวาถาตองไปเปนกรรมการทปรกษา ไมมองคกรไหนดกวาองคกรนแลว คนพทธทอเมรกาเขาศกษาจรงจง แลวกพยายามเอามาใชอยางจรงจง เราไดเรยนรจากตรงนเยอะมาก เรยนรถงวธการจดการปญหาอยางพทธ คอคนอเมรกนปกตเปนคนทกลาพด กลาทำา กลาเผชญกบความขดแยง แตบางครงกลายเปนเรองใหญโตไป แตวาพออยในองคกรพทธ เขาจะจดการกบปญหาโดยทฟง นกถง compassion ใหกนและกน ความเมตตากรณาใหกนและกน ตรงนเรยนรเยอะ ขณะเดยวกนเรากเรมพดมากขน Philosophy ของ Buddhist Practice คออะไร และโดยเฉพาะในแงของการทำางานสงคม เมอกบอกวา พทธอยในสายเลอด แตไมไดอยในสมองนะ มนกเรมมาอยในสมองมากขน แลวกเรมมการ process มการคดพด สอสารกบคนมากขน

มม : ถาอยางนนเมอมนใหประโยชนมาตลอด ทำาไมวนหนงเราถงถอยตวออกมา

ยงไมไดถอย ตอนนยงเปนรองประธานอย คอเราไมอยากใหตำาแหนงมนอยอยางนน มนควรจะเปลยนไปเปลยนมา จะไปยดเปนประธานอยนานๆ ไดยงไง เราพดกนมาวาเปนคนละปกพอ แตตอนนนเปน 2 ป เรากบอกวา เราควรจะหลดออกมาแลวใหคนอนเปน ตอนนกลบมาเปนรองประธาน เพราะวามนไมมคน เปลยนกนไปมา แตจรงๆ แลวเราเรยนรเยอะ เรามองปญหาของโลก ตอนนสภาพมนแยมาก เหมอนกบวาตองหมดหวง ตองตายแนเลย แตวาขณะเดยวกนดวยความเปนองคกรพทธ เราไมมองวาเปนสงทเราตองทอแท ตองสนหวง เรากทำาตอไป ทำาเตมทเทาทเราจะทำาได ทำาไปเรอยๆ เรากจะไมละทง เพราะฉะนนมนเปนแรงบนดาลใจอยางหนง

ถาไมมความขดแยงขนมาเรากไมไดคด ถาเราไมเหนวามนเปน

ปญหา เรากจะปลอยมนเรอยๆ แนนอนมนเปนเรองลำาบาก

15

เราไดเหนคนมากมายทเรานบถอ ตอนน Executive Director เปนผหญงอาย 24 เปนชาวพทธโดยกำาเนด แตเปนฝรง คอพอแมเปนครนกายเซนทมชอ ตวเขาเกดมาอยในแวดวงพทธ เปนคนทมศกยภาพมาก เวลาทเราเหนแลวกจะรสกวา เรามสวนในการชวยสนบสนนเขา ชวยใหเขาไดทำาในสงทเปนประโยชน อนนคอสงทเราได

มม : คดยงไง กบวดไทยทเพมมากขนในอเมรกา

เรองนเปนเรองทอาจจะ Sensitive นดหนอย แตวาวดกเปนศนยกลางของคนไทย โดยเฉพาะคนไทยทหางจากบาน การไดไปวดเปนสงทมความหมายกบเขา อนนเราเหนตรงน บางคนกขบรถมาทกวนอาทตยขบมาชวโมงหนง เพอจะไดมาพบปะพดคยกบคนอน ไดมาไหวพระ ไดมากนอาหารไทย ฉะนนคดวาวดไทยในอเมรกานรบใชตรงน มากกวาทจะเปนแหลงของการปฏบตธรรมจรงๆ หรอวาจะเปนแหลงของการเผยแผคำาสอน บทบาทตรงนนไมไดมากเทาทหลายคนอาจจะคาดหวง แตวาเปนสถานททใหความอบอนใจ อกอยางหนงพระทวดไทยจรงๆ กทำางานหนก เพราะมนไมมคนทจะมาชวยทกวน เราเหนตรงน กำาลงจะพดวา concept ของวดจะตองสรางวดใหใหญโต จะตองซอทใหมากขน อนนยงเหนอย ถาในสวนตวกมความรสกวา มนทำาใหคนมองแตเรองของวตถ แลวทางวดเองกจะตองใหยงใหญขนๆ ใหโตขนเพอทจะดงคน คนกไปตามนน ซงมนเสยดายวา มนขาดในสงทเปนแกนของการปฏบต ระยะหลงวดทมาสรางใหม บางวดกเปนวดปฏบต กมองวามนมความหลากหลายในความตองการ คนทมความตองการมาไหวพระในโบสถ หรอวาคนทตองการมาปฏบตธรรมจรงๆ การทมวดมากขนกอาจจะเปนสงดในการสรางความหลากหลายใหกบคน ชมชนมความตองการอะไร แลววดกจะเกดขนตามนน สมมตวามกลมคนทตองการปฏบตธรรมจรงๆ อยางเดยว เรองพธกรรมไมเอา เขากอาจจะไปนมนตพระมา แลวเขากจะ support ทกคนกชวยกนทมทน ชวยกนสรางอะไรขนมา เพอจะใหมวดตรงน ตอนนมวดผหญงของภกษณเถรวาท เปนวดทหลวงพอเจาอาวาสของวดไทยสนบสนน แลวทานกใหภกษณไปเปดวดเอง เปนภกษณฝรง ทานภกษณองคนรจกกบหลวงพอทเปนพระไทย เพราะฉะนนตอนนกเรมมการกอตงวด แลวกจะเรมมคนมาทงผชายผหญง เขาจะเหนความสำาคญของวดทสอนโดยภกษณ แลวทานกปฏบตธรรม ขณะเดยวกนกมการเผยแผคำาสอน มนกทำาใหคนหลายคนทเขาอาจจะรสกไมคอย comfortable ทจะไปวดไทย พระพดแตภาษาไทย แลวกไมมพระผหญง เขากไปวดน กเหนสงทดๆ เกดขน มนกคงมความขดแยงในเรองการเมองอย จำานวนคนไทยมนกมเทาเดม แตวดมมากขน มนกมการแยงลกคากน

มม : ตอนนรสกยงอยางไรเวลาตองทำางานอยทามกลางความขดแยงของชาวพทธ

รสกดนะ รสกวามนเปนสงจำาเปน เพราะวาถาไมมความขดแยงขนมา เรากไมไดคด ถาเราไมเหนวามนเปนปญหา เรากจะปลอยมนเรอยๆ แนนอนมนเปนเรองลำาบาก แลวคนกพดงายกวาทำา แตวาเวลามปญหา คนกจะเหมอนกบโกรธกนเกลยดกน มเรองกน แตวาในความทมนเผชญหนากน ปะทะกนน เชอวาจะตองมอะไรทเปนประกายออกมา แลวชวยใหคนอนไดเหน ไดเขามาจดการ ไดเขามาชวย อาจจะไรเดยงสาเกนไปหรอเปลา ทมองวาถาไมมความขดแยง มนกไมเตบโต

มม : คณคดวาอนาคตของพทธศาสนาในอเมรกาจะเปนยงไง

พทธศาสนาในอเมรกา เปน topic ทใหญ กวางขวาง พดไดอกนาน เพราะจรงๆ พทธศาสนาในอเมรกากำาลงเตบโต กำาลงฝงราก รากเรมงอก แตวามนจะตองเปนอะไรทอยในวฒนธรรมอเมรกน ซงวฒนธรรมนจะมความหลากหลาย เนนในเรองของความสวนตว แตวาเขาดงในสงทดๆ จากตะวนออก ดงในสงทเปนประโยชนมาใช สงทไมเปนประโยชนเขากไมเอามา ซงอนนกถอเปนเรองทด คนอเมรกนจะม value คอการใหคณคากบความชอบธรรม ความเทาเทยมกน เรองของผหญง ขณะเดยวกน เขาจะเอาการปฏบต เอาธรรมะ เอาพทธศาสนามาจากเมองไทย ญปน หรอทไหนกแลวแตน เขากจะเอาในสงทเปนประโยชน เชนคำาสอน วธการนงปฏบต หรออะไรกแลวแต แตวามนจะอยใน value ของสงทเขาใหความสำาคญ เพราะฉะนนคดวานาจบตาด แตขณะเดยวกนตองระวงไมใหมนเกดเปนลกษณะทวาฉนใหญกวา ฉนดกวา ฉนรมากกวา กลายเปนผเชยวชาญ ซงคนอเมรกนจะมปญหาเรองนเยอะ พอไปซกพกหนงจะตองเปนวา ฉนรดกวาเธอ แตคดวาในเรองพทธเขายงไมถงขนาดนน

16

มม : เมอองคกรทำางานเรองพทธกบเรอง peace เวลาเกดความขดแยงกนในสงคมอเมรกน ซงคณบอกวามสง จะทำางานยงไงใหคนมประกายในการเปลยนจากความขดแยงมาสเรอง peace ได

หนงเราไมเหนเขาเปนศตร อยางเชนวามการไปประทวง การประหารชวต ซงอเมรกามโทษประหารชวต ทกครงทจะมการประหาร กจะมกลมพทธ อาจจะไมใช Buddhist Peace Fellowship ทกครงไป จะมกลมพทธทไปอยทนน ไปนงสมาธ การนงสมาธมนเปนอะไรทมพลง นงเงยบๆ ไมพด แตวาคนรสกไดถงความสงบ ขณะเดยวกนกไมไปตะโกนดา หรอวาเราเหนทหารหรอตำารวจทเขายนอย เรากจะไมมทาทวาเขาเปนศตร อนนเปนสงทพทธนำาเขามาในการตอสเรอง peace เรองความเทาเทยม นแหละคะรปแบบของการเผชญหนา แตวาไมใชความรนแรง คนหลายคนมองวาพทธคอการเงยบๆ ไมพด ไมอะไร ซงจรงๆ แลวไมใชเลย ไมใชแนนอน คอเราไปอยแนวหนา เราไปอยทนน แตวาเราไมไดถอหอก คอเรายนเงยบๆ ไปเปนพยานรเหน

มม : ตอนนความขดแยงเกดขนมนเยอะมาก ทงในระดบความสมพนธภายในครอบครว กบเพอน หรอระดบใหญของสงคม การทำางานเรอง peace ทคอยๆ ทำาอยางน มนจะมพลงพอกบความขดแยงทมนมากนไดยงไง

ถาอนนไมพอ แลวอนไหนพอ คอจรงๆ แลวถาคยกบพวกปรมาจารย เขากคงจะพดวามนตองเรมจาก transform ตวเองกอน แตขณะเดยวกนเราเชอวาเรา transform ตวเองแลว มนจะเกดความกลา ความไมกลวขนมา คอคนคดวาการทวาเราไปยนอยหนาคก มนอาจจะไมไดสงผลอะไร แตจรงๆ แลวมนสงผล การทเราไมถอยหนกบความขดแยง การทเราออกไปเผชญหนากบมน ทำาใหทกคนทเหนปญหาน เขาไดรบผลกระทบจากเรา แตวาขณะเดยวกน เราไมสามารถทำาทกอยางได ปญหาเยอะแยะมากมายอยางทวา เราไมไดมทศนคตทวา “โลกวนวาย เรากำาลงจะมาจดการใหมนเรยบรอยใหหมด” เราไมมทศนคตแบบนในการทำางาน เพราะเรารวาเราทำาไมได ขณะเดยวกนเรารวามนมอำานาจกบการควบคมอยในระบบ ระบบใครกมอำานาจอย คอ Socially Engaged Buddhist องคกรอยาง BPF เราเขาใจในเรองของโครงสรางทางสงคม รวาอะไรเปนสงทกมอำานาจอย อยางพวก corporation ทงหลาย เรากม  strategy ในการไปเปน advocacy ไปเรยกรองในระดบนโยบาย เปลยนนโยบาย ไปทำาใหนโยบายไมประหารชวตเดกและเยาวชน หรอวานโยบายเขยนจดหมายไปถงประธานาธบด วาเราคดคานอยางนอยางนน เราทำาโดยอาศย network เราทำารวมกนคนอน มนตองเปน network แลวก move ไปดวยกน เพราะถาทำาเปนทละจดๆ มนกไดนะ แตมนไมมพลงพอ โครงการ BPF อาจจะไมมวนพรงนกได เพราะวาอาจจะไมมเงนทนเหลออยเลย แตคดวา concept ในการคดของเรองการทเอากลมคนพทธทจะทำางานเพอสงคม โดยมความเขาใจเรองโครงสรางความรนแรง มนจะไมมทางดบไป

เมอกบอกวา พทธอยในสายเลอด แตไมไดอยในสมองนะ มนกเรมมาอยในสมองมากขน แลวกเรมมการ process

มการคดพด สอสารกบคนมากขน

18 มมพเศษ เรอง : กองบรรณาธการ l ภาพ : รบฮ.

เรยน l ร

20

เราจะเรยนกนไปถงไหน

หากจะบอกวาทกวชาในโลกใบนลวนแตมเปาหมายเดยวกนทงหมดกคงจะไมผดนก เพราะทกวชาเกดขนจากคนตองการทจะมความสข และหลกเลยงจากการเปนทกข ซงคนแตละคนกยอมจะคดแตกตางกน จงทำาใหทกคนมองหาวธแกทกขทตางกน ทงนกขนอยกบประสบการณและเหตปจจยทคนๆ นนไดพานพบมา เชน ยคทเศรษฐกจไมดผคนกเรมตนอาหารเพราะไมอยากอด โดยคดวาอยางนอยๆ ถามอาหารไมขาดกจะทำาใหชวตมความสขได เปนตน คนจงมทางเลอกทจะเรยน “วชา” ทจะสงเสรมตวเองใหสามารถตอบสนองตอความตองการจากภายนอกและภายในนนได บางคนกคดทฤษฎความรใหมๆ ทำาใหวทยาศาสตรกาวหนามากขน เปนผลใหความเปนอยของผคนลำาบากนอยลง แตในขณะเดยวกนกทนลำาบากไดยากขน เพราะหลายกรณทเมอกายสบายแลวความสบายใจกเกดขนตามมา หากแตบางครงแมกายจะสบายแลวกจรง แตใจกไมไดสบายไปดวย ซงกเปนภาระทเราตองหาทางแกกนตอไป โดยทางแกทงายทสดอยางหนงในปจจบนกคอการผลกภาระการแกทกขทางใจนไปใหหมอโรคจต(จตแพทย) ดแลแทน จนรายการดงๆ ในอเมรกาหลายรายการเปนเรองการแกไขปญหาทางจต หนงสอขายดในไทยและตางประเทศคอหนงสอ How to ทสอนวาทำาอยางไรจะมความสข มหาวทยาลยทวโลกตางกมวชาสงเสรมการเรยนรดานวทยาศาสตรและจตวทยา แตทวาปญหาทางจตของคนในยคนกไมไดนอยลงไปแถมยงมากขนเสยอกตางหาก ฉะนนจงนาสนใจวาอดมการณของการศกษาในปจจบนคออะไรกนแน เพราะดเหมอนวายงเรยนเทาไรกไมจบ (พอ) เสยท ยงตองมใบนนใบนมาเพมดกรความรอยเรอยไป จนนาสงสยวาชวตนเราจะเรยนอะไรกนนกกนหนากวาจะไดความสขทถวลหามาครอง

พระพทธศาสนาสอนใหเรยนเรองอะไร

สงทพระพทธเจาสอนนนไมไดเปนวชาทตองไปนงทองอานตำาราจากทไหน แตสอนใหรจกการอานตวเองเปนตำารา การฝกฝนกไมไดฝกฝนใหไปอยในระบบใดๆ ทงสน กลบสอนใหออกจากระบบเสยอก ซงระบบทวานไมใชระบบสงคมเมองธรรมดาๆ แตออกจากระบบการหมนวนทเรยกกนวา “วฏฏะ” และ การเรยนจบในพระพทธศาสนาหรอตามคำาสอนของพระพทธเจา ไมไดหมายความวาใหเรยนใหไดใบประกาศจบจากสถาบนใดๆ ไมไดหมายถงตองจำาพระไตรปฎกใหไดทงเลม หรอประสบความสำาเรจในชวตเปนเศรษฐแสนลาน แตกลบกนพระพทธเจาเปนผหนงทสอนลกศษยวา “อยาเสยเวลาไปรทกอยาง มนยงไมจำาเปน เรยนเรองทสำาคญๆ กอน” ทานไดอปมาเรองของความสำาคญของความรไวมากมาย เชน เรอง “ใบไมในกำามอ” จาก สสปาสตร ทคนไทยคนหคนตา พระพทธเจาไดพดถงความสำาคญของการเลอกเอาความรทควรรในการแกปญหาชวตไวกอน ไมจำาเปนตองรทกอยาง โดยพาภกษผใฝในความรทงหลายไปในปาควาใบไมมากำาหนงแลวถามวาระหวางใบไมในมอกบใบไมในปา ทไหนมใบไมเยอะกวากน ซงทกรปกตอบวาในปามมากกวา พระพทธองคจงอปมาตอวา ความรนนมมากมาย แตทจำาเปน(ในการใชดบทกข) จรงๆ มเพยงในกำามอเทานน และตองลำาดบความสำาคญใหถกตองดวย เรองนมอยในจฬมาลงกโยวาทสตร ทพระมาลงกยบตรถามปญหาตางๆ นานา ประมาณวาโลกนยงยนไหม จะแตกเมอไหร ชาตน ชาตหนามจรงไหม เปนตน ซงพระพทธเจาไมทรงตอบ แลวอปมาถงคนทโดนยงดวยธนอาบยาพษ แลวมวแตสงสยวาใครยง ธนทำาจากอะไร ยงจากทไหน ยงดวยเครองชนดใด ไมยอมรกษาตว กคงไดตายพอด ตวเองมทกขทางใจมวแตไปถามเรองอนอย จะหายทกขไดยงไง พระองคทรงแนะใหมองกลบไปทโครงสรางของความทกข วาถาอยากหายจากความทกข กตองรจกทกข เรยนรทกขกอนส แลวจะออกจากทกขได ถาไมมความรทชดเจนกกลายเปนแกทกขไดไมถกจด ไมหมดเดดขาด ตองทำาซำาหลายรอบ เหมอนทพระพทธเจาพดเอาไวใน มหาสาโรปมสตร ทเปรยบคนตองการความพนทกขกบคนตองการแกนไมไปสรางบานไว 5 ระดบคอ คนอยากไดแกนไม ไปเหนกงและใบของตนไมดนนกไปวานคอแกนไม หอบกงไมและใบไมกลบไป นอกจากจะใชประโยชนไดไมเทากบแกนไมแลว คนทเขารจกแกนไมคออะไรกจะรวาคนๆ นไมรจกแกนไม ซงทานกเปรยบกลบมาวา คนเราตองการความพนทกข มโอกาสจะพนจากความทกขไดอยแทๆ แตดนไปหลงใหลในลาภยศสรรเสรญเงนทองทผานเขามาในระหวางทาง ไดรบการยอมรบนบถอจากผคนรอบขางวาเปนผรธรรมะใชธรรมะมความสามารถทำาใหตวเองรำารวยเงนทองยศศกด แลวคดวานนคอสงทควรไดจากการปฏบตธรรมแลว กจะทำาใหเขาพลาดโอกาสทจะไดประโยชนทแทจรงจากธรรมะไป

เรยน l ร

22 บางคนเขาปาไปแทนทจะไดแกนไมคราวนไปควาเอาสะเกดไม แลวหลงคดวาเปนแกนไม ทานกเปรยบกลบไปอกวา คนบางคนเขามาปฏบตธรรมเพอความพนทกข พอตวเองรกษาศลไดสมบรณไมบกพรอง ไดรบการยอมรบนบถอจากตวเองและผคน กหลงไปคดวานคอแกนของธรรมะแลว บางเจาถงขนาดไปเกทบคณงามความดกบผอนเลยทเดยว บางคนไดเปลอกไมกลบไปคดวาเปนแกน ทานกเปรยบกลบมาใหเหนวา ความสมบรณของสมาธนเปนเพยงเปลอกของการปฏบตธรรม ไมวาจะมคณวเศษเหาะเหนเดนอากาศได นงสมาธไดฌานสงบนงยงไงกตาม กยงตองวนเวยนอยในวถชวตแหงความทกขอยยงไมสามารถหลดออกไปได บางคนปรารถนาแกนไมเกอบไดแกนไมดนไปไดเพยงกระพไม ทานกเปรยบกลบมาวา ความสมบรณแหงปญญา(ความรความเขาใจโลกตามความเปนจรง) คอกระพของการปฏบตธรรม หมายความวามความรถงพรอมแลวแตยงไมไดเอาไปใชนเองแตกจะมคนหนงทรวาแกนไมคออะไร มงหนาคนหาแกนไมและไดแกนไมนนมา ทานกเปรยบกลบมาวา ในการปฏบตกมแกนอยทการหลดพนจากความทกขทงปวงไมกลบมาทกขอก การใชชวตกเปนไปเพอคนอนมากกวาตวเอง เพราะไมมอะไรตองแสวงหาเพอตอบสนองความตองการของตวเองอกแลว จงจะเหนไดวาจดหมายสงสดของการศกษาในทางพทธไมไดพดเรองอนเลยนอกจากการเรยนรไปเพอดบทกข และการดบทกขไดจรงๆ เทานนจงจะเรยกวาไดจบการศกษาจรงๆ ไมใชเพยงแตรในภาคทฤษฎเทานน แลวตองเรยนอะไรบาง พระพทธเจาไดเคยตรสไววา “ธรรมะ”(ความเปนจรงของธรรมชาตทรแลวทำาใหดบทกขได) นนมอยแลว ไมวาพระพทธเจาจะเกดขนมาหรอไมกตาม พระองคเปนเพยงผคนพบแลวนำามาบอกตอใหขยายเปนวงกวางเทานน หลกสตรของพระพทธเจาจงประยกตใหแตละคน เมอคนอนทำาตามแลวเหนวาเปนจรงตามนน เขาผนนกจะพนทกขไดดวยตวของตวเอง และวธทจะทำาใหเหนความจรงททำาใหพนทกขไดเรยกวา “ไตรสกขา” หรอทคนหกนวาการศกษา 3 ดาน ประกอบดวย สลสกขา หรอทเรยกกนวา การศกษาเพอใหเกดศล หมายถงการศกษาในการแสดงออกทางพฤตกรรมของตวเอง ไมวาจะเปนพด หรอทำาอะไรกตาม ใหมสตอยเสมอ ไมเบยดเบยนตวเอง ไมเบยดเบยนผอน เวนจากการเบยดเบยนทงทางตรงและทางออม มผลทำาใหมความทกขทเกดจากการกระทำาโดยไมยงคดนอยลง ทำาใหจตสงบเปนสมาธไดงายขน จตตสกขา หรอทเรยกกนวา การศกษาเพอใหเกดสมาธ หมายถง การเพมพนความสามารถใหจตใจมความจดจอมากขน ทำาใหสภาพจตสงบจากความฟงซาน ทำาใหเกดความใสกระจางในจต สามารถโนมนำามาพจารณาความเปนไปตามธรรมชาต อนเปนเหตใหเกดปญญางายขน ปญญาสกขา หรอทเรยกกนวา การศกษาเพอใหเกดปญญา หมายถง การฝกฝนความสามารถในการเฝาสงเกตความเปนจรงตามธรรมชาต จนเขาใจในความจรงของธรรมชาต ไมพยายามบงคบทกสงตองเปนไปดงใจตองการ เรยนรจนเกดอสรภาพจากภายในมผลใหจตใจพนจากความทกขไดในทสด ผทเขาเรยนหลกสตรนไปแลว กมอยดวยกน 4 จำาพวก คอ คนทเปนพระโสดาบน พระสกทาคาม พระอนาคาม และอกประเภทเรยนจบแลวหรอเรยกวาเปนศษยเกา คอ พระอรหนต ทหลายทานกไดกลบมาเปนครสอนใหคนอนเขาใจตอไป แมการเรยนรทางวทยาการตางๆ ในโลกอาจมไมรจบ แตในวถพทธรบรองถาตงใจเรยนจบแนๆ และไมตองหาอะไรเรยนตอในทางพทธอกแลว เพราะการเรยนวถพทธคอการเรยนรเพอหลดโลก(โลกตตระ)ไมตดอยในวงวนแหงความทกขในโลกอก ฉะนนเมอตวเองสามารถหมดทกขไดจรงๆ สงทสามารถทำาไดตอไปกคอการชวยเหลอผอนไดอยางเตมท มทางเลอกใหกาวอยางมากมายโดยไมถกผกตดกบความเปลยนแปลงของโลกอก(โลกเปลยนแปลงไปตลอดเวลา แตพระอรหนตไมออนไหวตาม) รอยางนแลวมาลงทะเบยนเรยนวชาพนทกขกนเถด ไมตองสอบแอดมดชน ไมตองปนแปะเจยะ ไมตองผานการฝากใดๆ และทายทสดไมเสยคาเทอมดวยนะ

VS. พนทแลกเปลยนมมมองระหวางพระกบโยมในศตวรรษท 21

การศกษาแบบไหนนาสนใจกวากน

วทยานนทะ Vs. พระอนายะกะ

25เรยบเรยง : กองบรรณาธการ I ภาพ : พรชย บรบรณตระกล

26

การศกษาถอเปนเรองสำาคญของมนษยชาต เพราะเราเชอกนวาการศกษายอมทำาใหเกดความร และความรนจะนำาพาชวตใหดำารงอยไดอยางพฒนาและมความสขทงแกตวเองและสงคม สวนจะศกษาอยางไรนนกตองขนอยกบเหตปจจยหลายๆ อยาง ทำาใหบางคนมโอกาสไดเรยนจากโรงเรยนของรฐ บางไดเรยนจากโรงเรยนเอกชน บางคนกโรงเรยนวด บางคนมฐานะหนอยหรอสอบชงทนไดกไปเรยนตางประเทศ ซงการจดระบบกจะคลายกนบาง ตางกนบาง ตามแตพนท แตกสามารถเหนไดวาระบบการศกษานนมการพยายามปรบปรงกนอยตลอดเวลา ไมวาจะเปนการลอกแบบจากทอนมาใช หรอคดใหมขนมาจากความคดสรางสรรคของนกการศกษา ซงกไดรบการยอมรบบาง ถกปฏเสธบาง เปนเรองธรรมดา ครงน มม จงไดเชญนกพฒนาการศกษาระดบประเทศจากสองประเทศมาแลกเปลยนกน คอ อนายะกะ พระพมานกพฒนาระบบการศกษาและเปนผกอตงโรงเรยนพงดาวโอ(Phong Dao Oo Monastic School) โรงเรยนเรยนฟร(วด) ทดทสดแหงหนงในพมา มเดกนกเรยนทฐานะไมดมาเรยนอยดวยหลายพนคน ซงเดกนกเรยนบางคนเรยนจบจากทนแลวยงสามารถสอบตดมหาวทยาลยดงๆ ระดบโลกไดอกดวย และคแลกเปลยนกบทานกคอ ซน คย วน หรอผทรจกจะเรยกวา วทยานนทะ นกการศกษาทางเลอกชาวมาเลเซยทเนนการสรางชมชนใหเปนแหลงเรยนรแทนโรงเรยน ทเรยกวา Community Based Learning (การเรยนรแบบใชชมชนเปนฐาน) เขาเชอวาการเรยนในโรงเรยนไมใชทางเลอกทดสำาหรบการศกษายคใหมอกตอไป เพราะโรงเรยนในปจจบนมงเนนทจะแขงกนสจดสงสดของตลาดวชาเพอตอบสนองตอความตองการทางอตสาหกรรมการศกษา มากกวาการสงเสรมใหนกเรยนกาวไปในองคความรทเปนจดมงหมายของการศกษา และรเทาทนเขาใจการเปนอยอยางมความสขโดยไมตกเปนทาสของทนนยมบรโภคนยม เมอเหตปจจยทำาใหทงสองมาแลกเปลยนกน เราอาจจะไดแนวทางใหมสำาหรบผทกำาลงเรยนอย มลกหลานกำาลงอยในวยเรยน หรอเปนผอยในแวดวงการศกษา เพอใชในการพฒนาหลกสตรของเราตอไป ขอเชญพจารณาครบ

วทยานนทะ : ผมวากอนทเราจะพดถงระบบการศกษา เราคงตองถามกอนวา เราจะเรยนไปทำาไม อะไรคอจดหมายของการเรยน เมอเรารตรงนนแลวเราคอยมาเลอกกนวาการศกษาระบบไหนมนเหมาะกบจดหมายของเรา ผมเปนคนแปลกๆ นะ ฉะนนผมเลยมคำาถามเกยวกบเบองหลงความคดของการศกษากอน วาอะไรกนแนทมนอยในใจเราจากนนคอยเลอกระบบ

อนายะกะ : อาตมาคดวาสงทคณกำาลงพดอยนคงจะใชไมไดกบการศกษาของคนทงประเทศหรอกใชไหม การศกษาแบบ home school ทคณพดมานนาจะเหมาะกบครอบครวทตองการสอนลกอยกบบานมากกวาจรงไหม

วทยานนทะ : แนนอนครบ ผมเหนดวย ผมไมไดมาคยกบทานเพอโปรโมทการศกษาทางเลอกวาดกวาการศกษาในระบบ แตผมมาเพอทจะพดถงจดมงหมายของการศกษา และทำาอยางไรเดกๆ ถงจะไดเรยนรตางหาก สวนใหญบรรยากาศในหองเรยนหนงหองจะมเดกประมาณ 30 – 40 คน ใชไหมครบ ทพมากเทานหรอเปลาครบ

อนายะกะ : ในพมาบางโรงเรยนยงเยอะกวานอก ในโรงเรยนของอาตมาบางหองก 50-70 แตปนเราจะลดจำานวนนกเรยนลงจาก 7000 ใหเหลอ 6000 หองเรยนกจะมขนาดเลกลงดวย ชนประถมกอาจจะ 20 กวา 30

27

วทยานนทะ : สงทผมอยากจะนำามาแลกเปลยนกคอ การศกษาแบบชมชนอปถมภคอ เราตองเขาใจกอนวาเดกทกคนมความแตกตางกน ในหองเรยนทมเดก 50 คนนน เดกบางคนกเรยนรแตกตางจากคนอน บางคนชอบวาดเขยนแตไมชอบอาน บางคนชอบอานชอบเรยนแตไมชอบเขยน พอถงเวลาจดกจะอดออด หลกการหนงของการศกษาแบบนคอตองพยายามความเขาใจวาเดกตองการอะไร มความสามารถในการเรยนรอยางไร แลวผลกดนความสามารถตรงนนออกมา

อนายะกะ : แตวาทกวนนการศกษาในระบบเรากใชหลกการสอนโดยใหเดกเปนศนยกลาง (CCA = Child Center Approach) เหมอนกน แลวเรากยงใชระบบ RWCT (Reading Writing for Critical Thinking = ระบบพฒนาการเรยนการอานเพอการคดเชงวจารณญาณ) หองเรยนทมนกเรยน 50 คนอาจจะไมดเทาไหร แตหองทมนกเรยนแค 20 คนอาตมาวานาจะดแลว แตละคนกสามารถแสดงออกไดมากขน คนทชอบวาดกไดวาด ชอบพดกไดพด ชอบแสดงออกอยางไรกมพนทใหเขา

วทยานนทะ : แลวเดกๆ ยงตองทำาการสอบอยดวยหรอเปลาครบ

อนายะกะ : การสอบกมตงแตระดบอนบาลจนถงเกรด 8 (ในพมาเรยนจนถงระดบ 10 แลวคอยสอบ A-Level) ซงนนกไมใชการสอบทจรงจงอะไร

วทยานนทะ : แสดงวาระบบทโรงเรยนของทานกไมสนบสนนใหเดกตองทำาขอสอบ

อนายะกะ : จะวาอยางนนกได สวนใหญโรงเรยนวดกจะไมมการสอบ รฐบาลกไมไดใหความสำาคญกบการสอบ แตวาโรงเรยนรฐบางโรงเรยนกยงมการจดสอบอย ซงเทาทดแลวกไมไดยากอะไร ตรงนอาตมาคดวาปญหามนอยทผสอนมากกวา แตในโรงเรยนของอาตมาไมมปญหาน

วทยานนทะ : ผมชอบแนวคดเรองระบบทสอนเดกโดยมเดกเปนศนยกลางนะ แตผมกมคำาถามวา ทวาใหเดกเปนศนยกลางนน เปนศนยกลางขนาดไหน ถาสมมตวาเดกไมสามารถอานหนงสอได แมวาจะผานการสอนไปแลวหลายเดอน ทานจะทำายงไง

อนายะกะ : เรากตองมาวเคราะหกนวาเดกคนนพการหรอเปลา ถาพการกสงไปเรยนทอน

วทยานนทะ : แสดงวาทานกใชวธอนไป

อนายะกะ : ใช

วทยานนทะ : แลวเดกแบบไหนละททานจะฟนธงวาเขาพการ แลวเขาคนนนกจะหมดโอกาสไดเรยนรในกระบวนการเรยนการสอนแบบของทานใชไหม

28

อนายะกะ : คอในพมาเรามโรงเรยนสำาหรบเดกพการ ซงอาตมากไมรเหมอนกนวาเขาสอนกนยงไง แตเทาทอาตมารกคอประสบความสำาเรจพอสมควรเลยนะ

วทยานนทะ : อยางนครบ หลกการอยางหนงของเราเลยกคอ ไมมเดกทพการ แคมการเรยนรทแตกตางเทานน

อนายะกะ : เรยนชากวา

วทยานนทะ : ไมไดชากวา สงหนงทผมเหนวาเปนความลมเหลวของระบบการศกษากคอ ถงแมจะมระบบการเรยนการสอนทมเดกเปนศนยกลางกตาม เดกๆ กยงถกตดสนอยด ไมวาจะเปนการจดกลมคนเรยนชา หรอวาคนพการ ซงคนกลมนเราไมถอวาเขาพการหรอเรยนชา แตเรามองวาเราไมเขาใจวธสอนเขา เพราะวธการเรยนรของเขาตางจากเรา หรอความสามารถของเขาอาจจะอยทอนกบสงอน

อนายะกะ : อาตมาคดวาเรองนอยทผสอนนะ ผสอนจำาเปนตองรความสามารถของเดกและวธการนำาบทเรยนไปสเขา

วทยานนทะ : ถาอยางนนทานชวยบอกผมหนอยไดไหมวา ทานใชวธไหนในการเขาไปรความสามารถและความแตกตางของเดก

อนายะกะ : เรากมการทดสอบกอนไง ใหรวาใครมความสามารถแคไหนอยางไร จากนนกจดเดกนกเรยนไปตามหองตางๆ

วทยานนทะ : สงหนงทผมอยากจะยำานะครบ ถาหากทานยายเดกออกจากหองหรอพาไปอยในหองทเรยกวาพการแลว ทานกำาลงสรางความแตกตาง กำาลงแบงแยกเขาอย และสงทจะเกดขนตอมากคอ เดกกลมทไมถกแบงแยกออกมาเขากจะรสกวาเขาปกต แตสำาหรบเดกทถกแยกหอง เขากจะรสกวาเขาไมปกต ดงนนนอกจากทานจะตองมปญหาเรองความสามารถของเดกแลว ทานยงตองพบกบปญหาเดกขาดความเชอมนอก ซงจากสถตกจะพบวาเดกกลมนจะมความเชอมนในตวเองนอยมาก และเมอเดกขาดความเชอมนนอย กจะทำาใหเกดสภาวะทางจตใจทเปราะบางและมโอกาสทจะปดตวเองอยในโลกสวนตวไดสง ผมตองการจะนำาเสนอสงทผมไดประสบมาในชมชนของเรานะครบ เรามเดกผหญงคนหนงทมปญหาเรองการอานมาก 10 กวาขวบถงเรมจะอานหนงสอออกบาง เดกอกคนหนงไมมเพอนเลย มโลกสวนตวอยตลอดเวลาไมสนใจคนรอบขางเลย เราจงเรมนำาเดก 2 คนนมาอยดวยกน จากนนเรมใชระบบการเรยนการสอนทเรยกวา การเรยนรโดยมตวเดกเปนพลงขบ(Child Driven Learning) หมายถงวาตวเดกเองทเปนผขบเคลอนในการเรยนร ซงถาเราพดถงการเรยนการสอนทมเดกเปนศนยกลางแลวละก นาจะหมายถงวาเราตองเอาใจใสเดกเปนพเศษ แตแบบเรยนกนาจะเหมอนเดม สวนการเรยนรโดยมเดกเปนพลงขบคอ ถาวนนเดกบอกวาอยากเรยนสงนนสงน เรากจะพาเดกไปรวมกบกลมทเขากำาลงเรยนรกบสงนนอย แลวคอยดผลทจะเกดขนตามมา ภายในเวลาไมเกน 6 เดอนเลยครบ ทานจะเหนเดกพเศษเหลานมความสขมาก ความสามารถในการเขาสงคมกดขน การอานกดขน แตถาเขาไปเขาโรงเรยนปกตตลอด 12 ปนะครบ เขาจะรสกวาตวเองมปมดอย ไมมความสข เพราะถกจดไวแลววาเปนเดกพการ ถาตวเดกเองสอบไดท 1-10 กอาจจะยงพอทน แตถาลำาดบตำากวานนละครบ ฉะนนผมคดวาพนฐานการเรยนรของเดกตรงนเปนสงทเราตองปรบและตองปะทะกบระบบเพอการเปลยนแปลงระบบการศกษา ผมชอบคำาวา community base learning(การเรยนรโดยใชชมชนเปนฐาน) เพราะมนสอถงการรวมผคนไวดวยกนไง

อาตมาคดวาสงทคณกำาลงพดอยนคงจะใชไมไดกบการศกษาของคนทงประเทศหรอกใชไหม

30

อนายะกะ : ในชมชนของคณมนกเรยนเทาไหร

วทยานนทะ : กลมละ 10-15 คนครบ

อนายะกะ : แลวถาหากเดกเหลานตองยายชมชนขนมา แลวเขาไมมใบอะไรเลยซกอยาง เขาจะไปหาทเรยนใหมไดยงไง

วทยานนทะ : กตองกลบมาหาเปาหมายหลกทผมบอกไวไงครบ วาเปาหมายของการเรยนรคออะไร ผมคดวาเปาหมายของการเรยนการสอน กเพอใหเดกรจกการสรางเปาหมายไดดวยตนเอง เมอเดกเกดความอยากทจะไปถงเปาหมายดวยตนเองแลวมนกจะมฉนทะทจะทำาเปาหมายใหสำาเรจดวย ยกตวอยางนะครบ ผมมเดกอยคนหนงไปเขาโรงเรยนแลวไมมความสขเลยเพราะเขาเปนพดไมชด หลงจากไปโรงเรยนได 1 ป เดกคนนแทบไมมความมนใจในตวเองเลย เนองจากโดนเพอนๆ แกลง เพราะเราไมรนวาถาหากสงเขาไปโรงเรยนแลวอะไรจะเกดขนกบเขาบาง ฉะนนหลงจากปแรกผานไปเขากไมอยากจะไปเรยนอกแลว และถาเราไปบงคบใหเขาไป กไมรวาในทสดเขาจะฆาตวตายหรอเปลา พอแมเขากเลยใหออกจากโรงเรยน เรากเลยไดมโอกาสเรยนรวา เขาแตงบทกวไฮขไดงดงามมาก (เนนเสยง) ตอนอาย 15 เขาบอกวาเขาอยากทำางานทเกยวกบสอ เพราะเขาชอบเขยนชอบแตงนนแตงน เขากเลยไปสมครเรยนมหาวทยาลย มหาวทยาลยบอกวาเขาไมมใบอะไรเลยมาสมครไมไดตองไปเรยนใหจบมธยมกอน แตเนองจากฉนทะมนเยอะมากเขาเลยประกาศวาถาอยางนนเขาจะสอบจบมธยมปลายใหไดใน 1 ป ในขณะทคนอนๆ ใชเวลา 12 ป

อนายะกะ : ใน 1 ปเลยเหรอ

วทยานนทะ : แลวเขากทำาได ตอนนเขากำาลงเรยนอยในมหาวทยาลยป 3 แลว ผมไมแนใจวาในพมาเปนอยางไรนะครบ แตสมยนมการศกษานอกโรงเรยน การศกษาสำาหรบผใหญทไมไดเรยนแตผานการทำางานมากสามารถเขามาสอบได ยงมเดกผหญงอกคนนะครบ เธอชอบวาดรปลงในอนเตอรเนต จนเดยวนมคนมาตดตอใหวาดลงโฆษณาทนนทนเยอะไปหมด อายแค 15 ปกหาเงนไดมากกวาพอของเธอแลว

อนายะกะ : แลวตอนนกยงเรยนมหาวทยาลยอยใชไหม

วทยานนทะ : ใชครบ ตอนนกำาลงเรยนศลปะทมหาวทยาลยทเนนไปทางศลปะโดยเฉพาะเลย ทำางานไปดวยเรยนไปดวยเลย

อนายะกะ : แลวทเปนไดแบบน ไดเขามหาวทยาลยมซกกเปอรเซนตกนละ

วทยานนทะ : นนกแลวแตวาใครอยากจะเขาไปเรยนนะครบ เพราะไมใชวาทกคนอยากจะเรยนมหาวทยาลยนะครบ แตสำาหรบคนทอยากเรยนผมสามารถบอกไดเลยวา 100 เปอรเซนต เพราะพวกเขาจะรวาตวเองตองทำาอะไร

อนายะกะ : แลวเดกพวกนตองอยกบคณกปละ

วทยานนทะ : แลวแตเขาเลยครบ

อนายะกะ : แลวการศกษาแบบนจะเอาไปใชกบเดกนกเรยนทงประเทศไดหรอ

วทยานนทะ : ผมคดวาจดมงหมายของเราไมใชการสนบสนนระบบการสอนแบบน แตจดหมายของเราคอสงเสรมใหเกดการเรยนรในถนทเราอย แนนอนวาตองมเดกไปโรงเรยนตามปกตอยแลว แตผมอยากจะนำาเสนอใหมองในมมอน ถามองในมมของผมทเปนพอเนย ผมอยากจะบอกวาการเรยนรในโรงเรยนมนไมพอ เพราะเวลาเดกกลบบานเขากตองเรยนรอยางอนดวย ผมวาปญหาใหญอยางหนงทเกดขนจากการมโรงเรยน กคอการไมมสวนรวมของพอแม ไมทราบวาโรงเรยนของทานมชวงเวลาใหพอแมเดกเขามาใชเวลารวมกบลกบางไหม

อนายะกะ : ไมมเวลาหรอกพอแมของเดกๆ ตองทำางาน เดกๆ ในโรงเรยนของอาตมาเปนเดกยากจนกนหมด จะมเขารวมหนอยกคอเวลามการนดประชมผปกครอง

วทยานนทะ : แสดงวาไมไดเขามามสวนรวมในกระบวนการเรยนรเลยใชไหมครบ สงหนงทเราพยายามผลกดนใหโรงเรยนรฐในประเทศเอาไปใชเปนอยางมากกคอการใหผปกครองเขามามสวนรวมนละ เพราะบางทพอแมกไมรเรองเลยดวยซำาไปวาลกๆ เขาเรยนอะไรบาง ซงพอแมควรจะมชวงเวลาทไดมสวนรวมกบการเรยนรของลกดวย เพราะเดยวนในโรงเรยนทำาใหการเรยนรของเดกถกตดขาดจากพอแม และเมอเดกไมไดเรยนรจากพอแม เดกกจะถกตดขาดจากชมชนดวย กลายเปนวาการเรยนรทกอยางตองมาจากโรงเรยน จากหองแลบเทานน หลกการของผมคอหากพอแมเขามามสวนรวมในการเรยนรของลกในเวลาเรยนไดมากเทาไหรกจะดเทานน แตจะทำาไดแคไหนกตองดกนอกทครบ

อนายะกะ : อาตมากชอบในวธการทคณพดมานะ แตคดวาหลกการนไมนาจะใชไดในระบบทสอนเดกจำานวนมากได

วทยานนทะ : จรงครบ จรงอยางมากเลย เพราะการเรยนการสอนแบบนตองใหเดกเปนจดศนยกลางเปนอยางมากจนถงทสดเลยกวาได เพราะบางครงถงเดกจะบอกวาวนนไมอยากเรยนอะไร อยากจะนอนเฉยๆ กตาม เรากจะปลอยใหนอนเฉยๆ

อนายะกะ : แลวเวลาเรยนละ

วทยานนทะ : จะเขามาเมอไหรกไดครบ

อนายะกะ : เมอไหรกไดเลยเหรอ (หวเราะพรอมทำาเสยงตกใจ)

วทยานนทะ : แลวเวลาเดกมปญหาทำายงไงครบ แลวครอาจารยในโรงเรยนของทานทำายงไงครบ

32

อนายะกะ : เราจะไมทำารายเดกเลยในขณะทบางโรงเรยนจะทำา ทำาใหเดกทอยกบเรามความสข โดยเฉพาะเราไมเคยทำารายเดกเลย เราจะใหมานงสมาธใหจตใจสงบลงกอน หลงจากนนเรากจะคยกนวาอะไรควรทำาไมควรทำา เรากตองคยกบอาจารยดวยวาการทำารายเดกจะทำาใหเดกเกดความกลว แลวถาหากวาเดกเกดความกลวขนเขากจะไมเกดปญญา อาจจะเรยนรไดแตจะไมกลาคด พอไมกลาคดกจะไมเกดปญญา นคอสงทอาตมาทำาอย เปนแบบวถพทธไง แตกมอยบางทเปนปญหา อยางเชนมเดกคนหนงขโมยของเพอน อาตมากจะเรยกมาคยมาปรบความเขาใจกน อธบายวาการขโมยของไมดยงไง ทำาใหคนอนรสกยงไง แลวมนทำารายเรายงไงแบบน แตกมบางครงทวธนมนกไมไดผลนะ อาตมากลองวธอนตอไป ลองไปเรอยๆจนกวาจะสำาเรจนนละ ไมหมดหวงงายๆ หรอก ตอนนอาตมากพยายามทำาใหวธนเปนทแพรหลายโดยการเชญครอาจารยจากหลายๆ โรงเรยนมาปรกษาพดคยกน ซงตอนนกมโรงเรยนเอารปแบบนไปอยหลายโรงเรยนแลวนะ

วทยานนทะ : ยอดเลยครบ แตถามองไปอกขนหนง ทานไดแนะนำาเรองแบบนใหกบผปกครองเดกหรอเปลาครบวาการทำารายเดกจะใหผลเปนลบอยางน ทวาทำาใหเดกเกดความกลวแลวคดไมเปน

อนายะกะ : เวลาประชมผปกครองกจะบอกเขาไปดวย ปหนงกหลายครง

วทยานนทะ : คอผมเปนคนทเชอในทางเลอกใหมๆ อยตลอดเวลา ผมเชอวาในแตละประเทศควรมการศกษาหลายๆ ระบบใหเลอก ทงกบตวเดกเองและรวมไปถงผปกครองดวย และผมกชอบหลายอยางในวธของทาน เพยงผมยงอยากรตอไปอกหนอยวา แลวหลงจากเรยนจบแลวละ เขามจดหมายในชวตหรอเปลา ซงมนกกลบไปสจดเรมตนทวาเขาเรยนไปเพออะไรใชไหมครบ

อนายะกะ : เราจะมโอกาสไดดแลเดกมากทสดกชวงประถมจนถงมธยมตนเทานน ซงเรากใชวธการเรยนรแบบระบบ RWCT แตถาเขาเรยนมธยมปลายแลว เรากจะใชวธนไมไดตองเปนไปตามทรฐกำาหนด ซงเขาจะตองทำาขอสอบตางๆ เพอทจะใหไดคะแนนพอสำาหรบจะเรยนตอไป ซงกเปนปญหาสำาหรบเราเหมอนกน

วทยานนทะ : แลวสำาหรบนกเรยนทมความคดสรางสรรคแตเรยนไมเกงละครบ

อนายะกะ : คอถาเรยนไมเกงเรากจดใหเขาไปอบรมทางดานอาชพดวย ตอนเชากมาเรยนทโรงเรยนตามปกต ชวงบายกไปฝกอาชพซงตอนนกจะมพวกชางไม ชางเยบผา เปนตน

วทยานนทะ : แลวเรองการเสรมความคดสรางสรรค เชน ดนตร ศลปะ พวกนละครบ

อนายะกะ : ตอนนเราไมไดทำาเรองนเลย อยากทำาเหมอนกนแตยงทำาไมได

วทยานนทะ : หมายความวาถาเขาเรยนไมไหว ทานกจะแนะนำาใหเขาไปฝกอาชพอยางททานวามาเหรอครบ

ผมอยากจะบอกวาการเรยนรในโรงเรยนมนไมพอ เพราะเวลาเดก

กลบบานเขากตองเรยนรอยางอนดวย

34

อนายะกะ : ใช ตอนนกเปนอยางนน

วทยานนทะ : แลวมทางเลอกอนไหมครบ

อนายะกะ : เดกทนบางทเรยนจบมธยมตนแลวกไมเรยนตอ บางคนกมาฝกสายอาชพตรงๆ เลย พอจบไปแลวกเปดรานของตวเอง หรอไมอยางนนกไปทำางานทอนเลย

วทยานนทะ : ผมรสกเสยดายนะครบ เดกเหลานนาเสยดายทปลายทางของการศกษาตองตกมาอยทการฝกเปนชางไมหรอเยบผา อยากจะแนะนำาทานหนอยวา ทานนาจะเพมอกซกวชานะครบ คอวชาการเปนนกลงทน (Entrepreneur) ครบ เพราะผมคดวาการเรยนเปนนกลงทนเนย มนฝกคนในหลายทาง ทงทางการคดแบบธรกจ การสรางความชดเจนใหจดหมาย และ การเสรมสรางความคดสรางสรรค ผมคดวาถาคนมความสามารถใน 3 ดานนแลว เขาจบออกไปจะทำาอะไรกได แตถาจบไปแลวเปนไดแคชางไมหรอชางเยบผา กดเหมอนวาทางไปของเขามนแคบเหลอเกน แตถาเขามความรอยางทผมบอกทาน เขาจะหาทางไปของเขาเองได ไมตน(เนนเสยง) เพราะบางคนเขากไมไดอยากเปนชางไม แตเขาไมมตวเลอกอน แลวเรากไมมเวลามานงแนะนำาเขาตลอดเวลาดวย ฉะนนตองทำาใหเขาคดเปน การเรยนหลกสตรนกลงทนนจะเปนตวเปดความคดของเขา ใหเขากลาทำาในสงทไมเคยลองทำามากอนไงครบ ใหเขามนใจวาตอใหตองเผชญกบสงใหม เขากจะกาวผานมนไปได ซงในโรงเรยนสวนใหญไมไดสอนเรองน ทมาเลเซยกเหมอนกนครบ ถาเรยนไมไหวกสงไปฝกอาชพ แลวกจบออกมาเปนชางเปนคนงานกอสรางกนหมด ทผมพดเรองนเพราะการเรยนการสอนแบบนกำาลงไดผลเชงบวกเปนอยางมากในชมชนของเราครบ

อนายะกะ : อาตมากเหนดวยนะ ความเปนจรงสงทคยอยเปนสงทด แตกสามารถทำาไดกบคนกลมเลกๆ เทานน คงไมมทางเปนไปไดสำาหรบคนทงประเทศ ซงอาตมาคดวาหลายอยางทไดฟงมากนาสนใจและอาจนำาไปปรบใชไดบาง แตสวนใหญอาจจะยงไมงายนกสำาหรบพมาในเวลาน

วทยานนทะ : ผมเหนดวยเตมทเลยครบ ผมวามนคงไมมวธการเดยวทเหมาะกบทกคน เหมอนกบทพระพทธเจาทานวา คนทกคนตางจตตางใจ จะใหคดเหมอนกนคงไมได ดอกบวยงมหลายเหลาเลยครบ ทานกเลยมหลายพระสตรสำาหรบคนแตละคนทไมเหมอนกน ซงในทสดทานกพาไปหาจดหมายเดยวไดทงหมด แตไมวาอยางไรกตาม ผมกเชอวาเราตองมทางเลอกใหครบ ตองมทางเลอกใหเดกและผปกครองดวย เพราะระบบการศกษามนเปลยนแปลงตลอด โลกเปลยนไปตลอดเวลา เชน อนเตอรเนตเปลยนโลกของเราไปเยอะมาก อาชพใหมมากมายเกดขนในระยะเวลาเพยงแค 8-9 ปนเอง ฉะนนผมวาเราตองกลบมาคดใหมแลวครบ วาทำาอยางไรเราถงจะปรบปรงการเรยนการสอนของเราใหเขากบยคทเปลยนไปอยางรวดเรวนได การพบกนครงนผมกไดอะไรไปปรบใหเขากบของผมหลายอยางเลยนะครบ ผมคดวาสงทดทสดกคอการทเราไดมาแลกเปลยนกนแบบนไงครบ

36 ธรรมไมล เรอง I ภาพ : ภาณวฒน จตตวฒการ

“ความขลง”

จะศกดสทธแคไหน กไมพนความเสอมสลายอยด

“What am I ?”

38 ผาเหลองเปอนยม ภาคพเศษ ตอนเณรนอยนกสบ เรอง : กตตเมธ I ภาพประกอบ : บคลกลงปา bookalicloongpa@gmail.com

คดท ๒o : “ทำาอยางไร? จะแสดงฤทธได”

39

ภาพของการเหาะเหนเดนอากาศของตวการตนกลายเปนจนตนาการใหเดกๆ หลายคนอยากเลยนแบบ อยากเกง อยากเปนแบบนนไดบาง เมอกอนตอนเปนเดกสามเณรนอยกคดแบบนน แตพอไดมาบวชแลวอานประวตพระสาวกของพระพทธเจากเหนทานแสดงอทธฤทธไดกเลยเปลยนความตงใจหนมาอยากเปนสามเณรอยางจรงจงเพอแสดงฤทธอะไรไดบาง “พระอาจารยถาจะแสดงฤทธไดตองทำาอยางไรบางครบ” สามเณรนอยสงสยขนขณะทพระอาจารยแกวกำาลงสอนเรองพระอรยสาวก “พระพทธองคไมไดใหใครทเขามาบวชแสดงฤทธนะ แตมงใหคนดบทกขไดเทานน แตทมเรองการแสดงฤทธบางกเพอกำาราบคนเหนผด หรอสอนธรรมเทานน ถาเณรอยากมฤทธจรงพระพทธองคทรงสรรเสรญฤทธทเกดจากการแสดงธรรมตางหาก” พระอาจารยแกวแนะนำา แมจะไดยนพระอาจารยแนะนำาอยางนนแตกไมไดทำาใหความตงใจของสามเณรลดลงแตอยางใด กลบทำาใหความมงมนอยากแสดงฤทธไดเพมพนยงขน จงไปถามหลวงตาทมากประสบการณกไดคำาตอบวา “ถาจะแสดงฤทธไดกตองฝกปฏบตใหมาก นงสมาธเจรญวปสสนา ไมเลนหรอทำาอะไรเหมอนเดก ตองมสตกนงาย อยงาย นอนนอย ปฏบตเยอะๆ ไมพดไมคยกบใครเลยยงด เบองตนเอาแคนกอน” สามเณรนอยฟงมาอยางตงใจแลวบนเบา “ทำาเยอะขนาดนเลยหรอครบ” แตพอนกภาพตนเองเหาะไดกเกดกำาลงใจขนมาอกครงแลวพดเสยงดง “ไดครบ” ตงแตนนสามเณรนอยกลงมอพสจนคำาของหลวงตาดวยการเดนจงกรม นงสมาธ ไมเลน ไมพดกบใครเลย และตงเปนกตกาปดไวหนาประตวา “หามรบกวน ปฏบตธรรมอยางหนก กนนอย นอนนอย ไมพด ไมคย สวนแมวและสนขหามสงเสยงรบกวน” และขอความยงมทงทายไวดวยวา “เมอแสดงฤทธไดจะเลกปฏบตทนท” ใครเดนมาเหนขอความทปดหนาประตตางอดยมไมไดถงความตงใจอยากแสดงฤทธไดของสามเณรนอย แตผานไปไมถงวนกเหนสามเณรมาเตมขอความตอ “หามรบกวน ปฏบตธรรมอยางหนกบาง กนนอยบาง นอนนอยบาง ไมพดไมคยบาง...เมอแสดงฤทธไดนดหนอย จะเลกปฏบตทนท” ผานไปหนงวนกตกากเรมนอยลงอก “หามรบกวน ปฏบตธรรมไมหนก กนได นอนได พดได คยได แสดงฤทธไดแคไหนเอาแคนน” จนเวลาผานไปการปฏบตธรรมของสามเณรนอยกกลายเปนนอนเสยเปนสวนใหญ จนพระอาจารยแกวมาเจอเขา “ไหนวาเณรจะปฏบตธรรมไง นมานอนเลนเสยแลว อตสาหใหหยดเรยน เพราะเหนความตงใจ ไหนอธบายมาซ” พระอาจารยถามขน ฝายสามเณรตองรบลกทนทแลวอธบาย “กผมเหนวาการปฏบตธรรมแบบหลวงตาวาไมจำาเปนแลวนครบ” “ทำาไมละ กการปฏบตธรรมนละเปนสงสำาคญในทางพระพทธศาสนา ใครทเขามาบวชลวนตองปฏบตธรรม เพอนำาไปแกทกข ไมใชแคแสดงฤทธไดอยางทเณรตองการ” พระอาจารยสายหนา “กไมจำาเปนตองปฏบตหนกๆ เลยนครบ และผมกไมอยากแสดงฤทธไดแลวดวย” สามเณรนอยใหเหตผลตอ “ทำาไมละ เหนตอนแรกตงใจมากน” พระอาจารยทำาหนาสงสยกบการเปลยนแปลงของสามเณร “โถ อาจารยผมเหนแมลงกดจบนได หรอไสเดอนกดำาดนได ถามฤทธแลวเปนอยางแมลงกดจกบไสเดอน ผมไมเอาละครบ ผมเปนอยางนละดทสดแลว” สามเณรยมกบความเปนตวเอง พระอาจารยจงรบหยบไมเรยวเพอบอกวา “เณรขเกยจซะมากกวา อยางนรบไปเรยนเลย ไมอยางนนจะไดเหนฤทธไมเรยวนบางละ” สามเณรนอยไดฟงเทานนกเหมอนรางกายเบาขนกะทนหนลอยออกจากทนอนอยางรวดเรว หมจวรแลวไปเรยนไมมความขเกยจหลงเหลออยอกเลย นตางหาก “ฤทธ” ทแทจรง แคมเครองกระตนนดหนอยกทำาไดแลว “ความสำาเรจทกอยางลวนมผลมาจากความพยายาม แตทำาไมคนมากมายถงมคนทสำาเรจไมเทากน กเพราะเราพยายามไมมากพอ เราจงมองความสำาเรจวาเปนไดเพราะเขามนนมนมากกวาเรา แตถาคดดๆ จะเหนวาความจรงทกคนมเทากน คอ มกายกบใจ อยทจะใชอยางไรตางหาก แลวปาฏหารยจะเกดขนตลอดเวลาถาเราพยายาม” พระอาจารยแกวแนะนำา

40 hidden tips เรอง : พระปณต คณวฑโฒ I ภาพประกอบ : เพลง

How to be โสดาบน?

“เปนโสดาบนทำาไม? เปนไปไดดวยหรอ? เปนแลวดยงไง?.... โสดาบนคออะไร?” คแหงบรษ ๔ ค นบเรยงตวบรษได ๘ บรษ นนแหละสงฆสาวกของพระผมพระภาคเจา … อรยบคคล ๔ ค นนไดแก โสดาบน สกทาคาม อนาคาม และพระอรหนต วาโดยยอ โสดาบนกคอผถงกระแสทจะนำาไปสพระนพพาน แปลความหมายอกชนไดวา พระพทธเจาสอนพระธรรม ใหผปฏบตตามอรยมรรคพนทกข เมอพนทกขกคอถงพระนพพาน เปนอรยบคคล นนแหละคอพระสงฆสาวกของพระผมพระภาคเจา ไมใชสมมตสงฆทเปนขาวตามหนาหนงสอพมพ... อรยสงฆนนจะเปนคฤหสถครองเรอนกได สมยพทธกาลกมถมเถไป เชน พระเจาพมพสาร อนาถบณฑกเศรษฐ เปนผหญงกมมาก อยางนางวสาขา นกลมารดา เปนอาท แตคนเราสมยน ไมไดอยากเปนโสดาบน ไมไดอยากนพพาน ไมไดคดจะพนทกขกนเสยแลว เราคดอยากจะรวย อยากจะสวย หลอ เรตตงด อยากจะมสข ไดเสพสมปรารถนา และพาลใหรสกวา เรองนพพาน พนทกข เปนเรองเอาท ไรสาระ หางไกล และเปนไปไมได.... นาจะจรงอยางทพระเดชพระคณพระพรหมคณาภรณเขยนไวในหนงสอพทธธรรม ฉบบปรบขยาย ทเพมเตมเนอหาภาคท ๓ วาดวย อารยธรรมวถ (หนา ๘๘๑) ทานเจาคณฯ เขยนไววา “ในสภาพเชนน นอกจากจะตองพยายามสรางความร ความเขาใจทถกตองเกยวกบนพพานใหเกดขนแลว มภมธรรมระดบหนงทควรชวยกนชกจงคนใหหนมาสนใจ คอความเปนโสดาบน ซงเปนเปนอรยบคคลระดบตน หรอสมาชกกลมแรกในชมชนอารยะ”

ทานเจาคณฯ ยกพทธพจนทปรากฏในพระไตรปฎกมาสาธยายใหเหนวา ภมธรรมและการดำาเนนชวตอยางพระโสดาบนไมหางไกล ไมนากลว และควรพฒนาใหงอกงามในชวตของเราทานทงหลาย คณสมบตเหลาน ทานเจาคณฯ สรปไว ๗ ดาน วาโดยยนยอไดประมาณน....๑. ดานศรทธา เชอมนความด กฎแหงเหตผล มนใจในศกยภาพของตนทเปนมนษย๒. ดานศล ประพฤตด เลยงชพสจรต เปนอสระ ไมเปนทาสของตณหา๓. ดานสตะ เปนผมการศกษา เรยนรอรยธรรม๔. ดานจาคะ มนำาใจเผอแผ ยนดในการให ปราศจากความตระหน๕. ดานปญญา รชดในอรยสจ ๔ มองเหนปฏจจสมปบาท เขาใจในไตรลกษณ๖. ดานสงคม ปฏบตตามหลกธรรมสำาหรบสรางความสามคค และเอกภาพของหมชน เมอทำาผดกรบเปดเผยแกไข ขวนขวายทำาประโยชนทงเพอหมคณะ และประโยชนในแงของการพฒนาตนเองอยางเตมกำาลง๗. ดานความสข พฒนาความสขประณตลกซงขนไป ไมตองอาศยสงเสพ กถาจะเปนลกศษยพระพทธเจา ปฏบตตามคำาสอนของพระพทธองค ดำาเนนชวตตามอรยมรรค เจรญในธรรมตามททานเจาคณฯ สรปไว ปลายทางแหงมรรคาของเราทานทงหลายกคอความเปนอรยะดวยกนทงนน ไมไดนากลว หางไกล แตกไมจำาเปนวาจะตอง “ไดเปน” ในวนพรงน ปหนา หรอชาตไหน ขอแคใหเรา “ไดทำา” ใหชวตทกวน นาท เดนเขาใกลความพนทกข ทละกาว วนละนด กดถมไป อยาหวงเพยงวา “ไมเดนยอนศร ถอยลงอบาย กบญโข” อยางนนไมรวาเกดมาไดอะไร...เสยชาตเกด...

41

ทำาบญดวยจตอาสา กบศลปะภาวนา สวนโมกข กรงเทพฯ (ตลอดป)ตลอดป - ปลายป 2555พทธกา ฉลาดทำาบญดวยจตอาสา ขอชวนเพอนๆ มาเจรญสต ปญญา ดวยการเรมตนให ..ทสดทายจบลงดวยการไดรบอยางอมเอมใจ โดยรวมฝกสมาธในงานศลปะดวยจตอาสา ในการทำา ถงชายผาเหลองเตมใจผปวย, ถงใสรองเทาผปฏบตธรรม, พรมเชดเทาผปฏบตธรรม กจกรรมจดในอาทตยแรกของทกเดอน เรม 11.00 - 16.00 น. ทสวนโมกขกรงเทพฯ (ชน 1) โทรสมครและสอบถามไดท คณธนวชร (ดล) : 087-678-1669, 089-899-0094 : tanawatk@gmail.com ดเพมท www.volunteerspirit.org/event/5027

ชวยกนตแผผลงานของพระสงฆ ใหสงคมไดชนชมกน บดน – ปลายเดอนกนยายน 2555เครอขายพทธชยนต สงฆะเพอสงคม ตองการแรงสนบสนนหลายดาน เชน ถายเกบภาพการทำางานในโครงการตางๆของสงฆะ เพอสงคม รวมถงงานประชมในพนทตางๆ ทวประเทศ  รวมทงถายทำาวดโอหรอหนงสน, ทมงานทำาวารสาร เสขยธรรม, กราฟฟค ดไซเนอร ไมจำากดเพศ อาย หรอวฒการศกษา สะดวกทจะเดนทางออกตางจงหวดได รบเรอยๆ กระทงปลายเดอนกนยายน สนใจตดตอ คณสม 081-578-8747 อเมล orangegal19@gmail.com หรอ sangha4society.com

สรางบานดน ทำาสวน เกบเมลดพนธ กบพโจน จนไดไมมกำาหนดพนพรรณ ขอเชญอาสาทมใจตดดน ร กโลก มาเรยนรถงงานสรางบานดน ทำาสวนเกบเมลดพนธ ณ พนพรรณ ศนยการเรยนรเพอการพงตนเอง อ.แมแตง เชยงใหม ตงแต 1 สปดาห จนถง 1 ป (อาสาสมครคนไทยอยเรยนรมจำากด 1 เดอน) โดยใชวถชวตทกนอยหลบนอนเรยบงาย เครองใชไฟฟามแตพอเพยง ควรนำาเตนทมาดวยเพราะจำานวนทจำากด โดยชวยสมทบคาอาหารและทพ ก 300 บ./วน จำานวนเงนทไดรบจากการบรจาคทงหมด เราจะนำาเขากองทนการเกบเมลดพนธ ตดตอไดทพโจน จนได 081-470-1461 อเมล jonjandai@hotmail.com หรอคณกฤษ 081-470-1461 ในเวลา 09.00-18.00 น. (หยดวนจนทร)

มาถกไหมพรม ไดฝมอ ไดบญ ใหความอนคลายหนาวกนเถอะเครอขายอาสาอสระ “โรงบมอารมณสข” ขอเชญชวนอาสาสมคร รวมดวยชวยกนถกหมวกไหมพรม ผาพนคอ หรอเครองหมกนหนาวไหมพรม สำาหรบผประสบภยหนาวในพนทหางไกล ผปวยมะเรง และเดกออนตามโรงพยาบาลตางๆ รวมถงพระภกษดวย โดยโครงการเชญชวนอาสาสมคร รวมกนถกเครองกนหนาว โดยถกเกบไปเรอยๆ ตงแตตนป จนสดปลายป พ.ศ. 2555 โดยไมจำากดจำานวนในการถก ทงนจะมการนดสอนและเรยนรรวมกนในการถก ทกๆ วนอาทตยสดทายของแตละเดอน ตงแตเวลา 13.00 เปนตนไป ณ ลานกจกรรมจตจกรเซนเตอร สถานรถไฟฟาใตดน (MRT) จตจกร สอบถามไดท คณจระพงค รอดภาษา (นงนง) 081-515-8564 หรอ sunday2309@hotmail.com ดรายละเอยดเพมท กจกรรม www.facebook.com/boonvolunteer

- -

- -

Time for ทำา

42 ธรรมะ(อก)บท เรอง : ธรรมรตา I ภาพประกอบ : Pare ID

ดแตก

ในหองเรยนวชาประวตศาสตร “นกเรยนทนารกทกคน วนนเปนวนทเราจะมาเรยนรวาทำาไม เราถงตองอพยพออกนอกโลก มาอาศยอยในกาแลคซทแสนไกลน” คณครเกรนขนทนททเขาเรยน สายตาจบจองมองไปทเดกทละคน ชวยใหเดกๆ ตนตว แมจะไดฟงเรองนมามากแลวแตทกคนกตองเรยนซำาๆ ทกๆ ป แมแตในโตะกนขาวของหลายๆ บาน พอแมยงพดเรองนซำาไปซำามา เหมอนกบวาทกๆ คนพรอมใจกนทจะตอกยำาเรองนใหเปนทจดจำากบลกหลานไปไมหลงลม จดเรมตนเกดขนเมอไหรไมมใครร แตจๆ มนกลกลามเรวมาก แมจะมเคารางพอสมควร แตกหาใครทใสใจจรงจงนอยมาก ทำาใหมผทหลงรอดมาไดเพยงหยบมอเดยว หากเทยบกบประชากรโลกในขณะนน โลกขณะนนแบงเปนสองขว หลงจากทรวบรวมขวตางๆ ใหมาอยดวยกนหลายคนบอกวาเปนการจดหมวดหม แรกๆ นนเพยงตองการใหเหนความแตกตางเพอการศกษาใหเกดความเขาใจ แตมนคอยๆ เพยนไปเรอย กระทงจากแบงหมวดหมกลายมาเปนแบงพรรคพวก และไมใชเพอศกษาใหรถงความแตกตาง แตมนถกนำามาใชเพอแบงใหแตกแยก ขวหนงบอกวาขาวดกวา อกฝายกยกดำาวาดกวา ตางกยกตนขมเขาพรอมทงขยายอาณาเขตดวยวธการตางๆ

ทงแทรกแซง แทรกซม แยงชง และยงทงหากคดวาไมเหนดวยกบฝายตน ความโกลาหลเกดขนทกแหงไมเวนแมแตขวโลกเหนอและใต ฝงเอสกโมเหนอจงเตมลมใหฝายตนพองตวใหญกวา ขณะทฝายใตเหนวาไมนายอมได จงใสลมใหขวโลกใตขยายใหญขน โลกจากทเคยกลมเกลยงกลายเปนบดเบยว ผดเพยนทงความคดของคนและรปลกษณของโลก เหตการณคอยๆ ทวความรนแรงมากขนไมมใครยบยงชงใจอยางถกตองอกตอไป เพราะเหนแกความถกใจเทานน โลกเรมบวมคนกเรมบา คนไรเหตผลโลกกไรสมดล สายใยยดโยงโลกขาดไปทละเสนจนสนสะเทอนเกดแผนดนเคลอนไหว เยอใยผคนทมตอกนกคอยๆ สนจนมนไมเหลอใหเหนอกตอไป และแลวโลกกถงกาลอวสาน เหลอคนในยานเพยงเลกนอยทใชญาณแหงปญญาเอาตวรอดปลอดภยจากวกฤตการณครงนนมาได “ไมมใครดไปกวาใครหรอกนกเรยน ความคดทำาลายคนอนเพราะไมอยากเหนเขาดกวาเรยกวา “รษยา” และมนกเปนเหมอนเชอรายททำาใหเราตองมาอยแบบนทงๆ ทพระพทธเจาเตอนเรามาตงนานแลววา อรต โลกนาสกา ความรษยาเปนเหตทำาโลกใหฉบหาย”

มลนธหยดธรรม ดำาเนนการรวมกนระหวางพระและฆราวาสในการสรางสรรคใหสงคมเกดความดงามโดยการใชธรรมะในการกลอมเกลาจตผานกจกรรม การสรางเสรมจตอาสา สรางเครอขายอาสาสมครชมชนใหตระหนกถงการอยรวมกน

อยางเกอกลเออเฟอเผอแผ มจตใจเมตตาตอเพอนมนษยดวยกน อกทงการจดคายคณธรรมตามสถานศกษาตางๆ ทณฑสถาน และชมชนทสนใจ เพอใหเยาวชนและชมชนไดถายทอดตอไปยงคนรอบขาง

ไมเพยงเทานน ทางมลนธหยดธรรมยงดำาเนนงานในเรองของการจดอบรมกรรมฐานและปฏบตธรรม สำาหรบผสนใจ เพอสขภาวะของบคคลและองครวม อกทงการสรางสรรคสอธรรมะในรปแบบตางๆ รวมทงนตยสารททานถออยน เพอทจะได

ถายทอดและเผยแผธรรมะออกไปในวงกวาง

ทงน ในทกกจกรรมททางมลนธไดดำาเนนการ รวมทงสอตางๆททางมลนธไดจดทำาและเผยแพรเปนไปเพอการสาธารณะกศลโดยไมคดคาใชจายใดๆทงสนจากผเขารวมกจกรรม ทางมนธดำาเนนกจกรรมผานนำาใจของทานผมจตศรทธา ทหวงจะให

สงคมของเราเกดความดงาม ทานผมจตศรทธาทานใดตองการสนบสนนการทำางานของมลนธ และรวมเครอขายหยดธรรมสามารถตดตอไดท prataa@dhammadrops.org กรณประสงคสนบสนนทนในการดำาเนนกจการของมลนธ

สามารถสนบสนนไดโดยการโอนเงนมาท ...

มลนธหยดธรรม

ชอบญช มลนธหยดธรรม

ธนาคารไทยพาณชย

สาขามหาวทยาลยเชยงใหม หมายเลขบญช 667-2-69064-3

ธนาคารกสกรไทย

สาขายอยมหาวทยาลยเชยงใหม หมายเลขบญช 557-2-03369-6

โปรดแจงการสนบสนนโดยการสงหลกฐานการโอนเงนมาทโทร 085-995-9951 หรอ prataa@dhammadrops.org เพอททางมลนธสามารถออกโมทนาบตรไดถกตอง

www.WANGDEX.co.th