Monitoring realizacji celów „Programu rozwoju sektoraenergetycznego w województwie zachodniopomorskimdo 2015 r. z częścią prognostyczną do 2030 r.”

Monitoring realizacji celów „Programu rozwoju sektoraenergetycznego w województwie zachodniopomorskimdo 2015 r. z częścią prognostyczną do 2030 r.”

Marzena Budnik-Ródź, Agnieszka Myszkowska,Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego

Zakres prezentacji:

1. Elektroenergetyka2. Odnawialne źródła energii3. Gazownictwo4. Ciepłownictwo

1. Elektroenergetyka2. Odnawialne źródła energii3. Gazownictwo4. Ciepłownictwo

ELEKTROENERGETYKAELEKTROENERGETYKAELEKTROENERGETYKAELEKTROENERGETYKA

W okresie od stycznia do czerwca 2011 r. realizowano następujące zadania:

PSE- Operator SA – realizował:rozbudowę stacji 220/110 kV Morzyczyn o rozdzielnię 400 kV i transformację 400/220 kV i 400/110 kV -wykonanie 99%,rozbudowę rozdzielni 400 i 110 kV w stacji 400/220/110 kV Dunowo – wykonanie 1%,montaż TR 400/110 kV 450 MVA w stacji 400/220/110 kV Dunowo – wykonanie 1%,przyłączenie farmy wiatrowej Darłowo 250 MW do stacji Dunowo – wykonanie 1%.

PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna SA Oddział Zespół Elektrowni Dolna Odrakontynuowało prace związane z budową kotła fluidalnego opalanego biomasą w Elektrowni Szczecin.

ENEA - Operator Sp. z o.o.w grupach przyłączeniowych od III-VI realizowała przyłączenia nowych odbiorców,

w zakresie OZE:w II grupie przyłączeniowej podpisała umowy celem przyłączenia 3 farm wiatrowych o łącznej mocy 152 MW,w III grupie przyłączeniowej podpisała umowy przyłączeniowe dla 12 farm wiatrowych o łącznej mocy56,875 MW i realizowała prace modernizacyjne w stacjach transformatorowych.

W okresie od stycznia do czerwca 2011 r. realizowano następujące zadania:

PSE- Operator SA – realizował:rozbudowę stacji 220/110 kV Morzyczyn o rozdzielnię 400 kV i transformację 400/220 kV i 400/110 kV -wykonanie 99%,rozbudowę rozdzielni 400 i 110 kV w stacji 400/220/110 kV Dunowo – wykonanie 1%,montaż TR 400/110 kV 450 MVA w stacji 400/220/110 kV Dunowo – wykonanie 1%,przyłączenie farmy wiatrowej Darłowo 250 MW do stacji Dunowo – wykonanie 1%.

PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna SA Oddział Zespół Elektrowni Dolna Odrakontynuowało prace związane z budową kotła fluidalnego opalanego biomasą w Elektrowni Szczecin.

ENEA - Operator Sp. z o.o.w grupach przyłączeniowych od III-VI realizowała przyłączenia nowych odbiorców,

w zakresie OZE:w II grupie przyłączeniowej podpisała umowy celem przyłączenia 3 farm wiatrowych o łącznej mocy 152 MW,w III grupie przyłączeniowej podpisała umowy przyłączeniowe dla 12 farm wiatrowych o łącznej mocy56,875 MW i realizowała prace modernizacyjne w stacjach transformatorowych.

W ciągu ostatnich 10 lat w województwie zachodniopomorskim zaobserwować można stosunkowostabilny poziom zużycia energii elektrycznej wynoszący ok. 5000 GWh. Natomiast w omawianym okresieprodukcja energii elektrycznej podlegała znacznym wahaniom. W 2006 r. nastąpił gwałtowny skokw produkcji energii o ok. 2000 GWh. Sytuacje ta spowodowana była koniecznością zapewnieniawymaganego poziomu niezawodności pracy Krajowej Sieci Elektroenergetycznej.

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

7000

8000

9000

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Lata

[GWh]

zużycie energii elektrycznej produkcja energii elektrycznej

Wykres: Zużycie oraz produkcja energii elektrycznej w województwie zachodniopomorskim w latach 2001 – 2010

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

7000

8000

9000

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Lata

[GWh]

zużycie energii elektrycznej produkcja energii elektrycznej

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych ARE SA i GUS

Zużycie energii elektrycznej ogółem w 2010 roku wyniosło 5639,4 GWh i przekroczyło poziommaksymalny scenariusza dla 2015 roku

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

7000

8000

9000

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2015 2015 2030 2030

Lata

[GWh] minmax

min

max

Wykres: Zużycie energii elektrycznej w województwie zachodniopomorskim w latach 2001– 2010 w zestawieniu z prognozą opisaną w Programie rozwoju sektora energetycznego

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

7000

8000

9000

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2015 2015 2030 2030

Lata

[GWh] minmax

min

max

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych ARE SA i GUS

2001

2003

2005

2007

2009

roln

ictw

o

trans

port

sekt

or e

nerg

etyc

zny

gosp

odar

stw

a do

mow

e

sekt

or p

rzem

ysło

wy

pozo

stał

e zu

życi

e

ogół

em

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

lata

sektory

rolnictwo transport sektor energetyczny gospodarstwa domowe

sektor przemysłowy pozostałe zużycie ogółem

[GWh]

Wykres: Zużycie energii elektrycznej z podziałam na sektory Najbardziej widoczny wzrostzapotrzebowania w gospodarstwachdomowych.

W sektorze przemysłowym spadekzapotrzebowania.

Mimo, iż odnotowano spadekzapotrzebowania na energię wprzemyśle nadal największe zużycieenergii jest w tym sektorze i dalejkolejno w sektorach gospodarstwadomowe i energetycznym.

Sektor przemysłowy zużywa ok. 25%energii, gospodarstwa domowe 21%natomiast sektor energetyczny 15%.

2001

2003

2005

2007

2009

roln

ictw

o

trans

port

sekt

or e

nerg

etyc

zny

gosp

odar

stw

a do

mow

e

sekt

or p

rzem

ysło

wy

pozo

stał

e zu

życi

e

ogół

em

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

lata

sektory

rolnictwo transport sektor energetyczny gospodarstwa domowe

sektor przemysłowy pozostałe zużycie ogółem

[GWh]

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS

Najbardziej widoczny wzrostzapotrzebowania w gospodarstwachdomowych.

W sektorze przemysłowym spadekzapotrzebowania.

Mimo, iż odnotowano spadekzapotrzebowania na energię wprzemyśle nadal największe zużycieenergii jest w tym sektorze i dalejkolejno w sektorach gospodarstwadomowe i energetycznym.

Sektor przemysłowy zużywa ok. 25%energii, gospodarstwa domowe 21%natomiast sektor energetyczny 15%.

sektor transportowy5%

sektor energetyczny15%

rolnictwo1%

gospodarstwadomowe

21%

sektor przemysłowy25%

pozostałe zużycie33%

sektor transportowy sektor energetyczny rolnictwogospodarstwa domowe sektor przemysłowy pozostałe zużycie

ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGIIODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGIIODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGIIODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII

Program wojewódzki dla okresu do 2015 r. rozpatruje trzy możliwe scenariusze dla rozwojuenergetyki wiatrowej:

Scenariusz I – osiągniecie mocy zainstalowanej na poziome ok. 600 MW,Scenariusz II – osiągniecie mocy zainstalowanej na poziomie ok. 800 MW,Scenariusz III – osiągniecie mocy zainstalowanej na poziomie ok. 1000 MW.

Według danych z monitoringu na koniec czerwca 2011 r. moc zainstalowana w farmach wiatrowychwynosiła 486 MW. Największy przyrostu nowych mocy zaobserwowano w latach 2009-2011:

2009 – przyrost mocy o 144,4 MW,2010 – przyrost mocy o 145,2 MW,2011 – przyrost mocy o 60 MW.

Wykres: Moc zainstalowana w farmach wiatrowych w województwie zachodniopomorskim w latach 2000-2010.

Rozwój OZE

0

100

200

300

400

500

600

700

800

900

1000

1100

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Lata

[MW]

przyrost mocy scenariusz I scenariusz II scenariusz III

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych URE

0

100

200

300

400

500

600

700

800

900

1000

1100

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Lata

[MW]

przyrost mocy scenariusz I scenariusz II scenariusz III

Prace planistyczne gmin w okresieod 1 stycznia do 30 czerwca 2011 r.

Gmina Koszalin podjęła dwie uchwaływ sprawie zmiany miejscowego planuzagospodarowania przestrzennegow związku z planowaną budowąstacji przeładunkowych odpadówkomunalnych i zakładu termicznegoprzekształcania odpadów dla miasti gmin Pomorza Środkowego.Całkowity koszt projektów to 453mln złotych.

W 2010 r. na 114 gmin województwa36 posiadało uchwalone miejscoweplany zagospodarowaniaprzestrzennego pod lokalizacjefarm wiatrowych a w 49 trwałyprocedury w tym zakresie.

W 2011 r. kolejne 11 gmin rozpoczęłoprace planistycznie celem ustaleniaprzeznaczenia terenów pod lokalizacjeenergetyki wiatrowej o sumarycznejmocy zainstalowanej ok. 338 MW.

Gmina Koszalin podjęła dwie uchwaływ sprawie zmiany miejscowego planuzagospodarowania przestrzennegow związku z planowaną budowąstacji przeładunkowych odpadówkomunalnych i zakładu termicznegoprzekształcania odpadów dla miasti gmin Pomorza Środkowego.Całkowity koszt projektów to 453mln złotych.

W 2010 r. na 114 gmin województwa36 posiadało uchwalone miejscoweplany zagospodarowaniaprzestrzennego pod lokalizacjefarm wiatrowych a w 49 trwałyprocedury w tym zakresie.

W 2011 r. kolejne 11 gmin rozpoczęłoprace planistycznie celem ustaleniaprzeznaczenia terenów pod lokalizacjeenergetyki wiatrowej o sumarycznejmocy zainstalowanej ok. 338 MW.

Według statystyk prowadzonych przez Urząd Regulacji Energetyki moc zainstalowanaw OZE w województwie zachodniopomorskim na koniec 2011 r. wynosiła 509,631 MW, w tym:

elektrownie wiatrowe na lądzie – 488,912 MW (28 instalacji),instalacje wytwarzające energię z biogazu z oczyszczalni ścieków – 1,478 MW (4 instalacje),instalacje wytwarzające energię z biogazu rolniczego – 3,013 MW (4 instalacje),instalacje wytwarzające energię z biogazu składowiskowego – 2,575 MW (9 instalacji),elektrownie wodne przepływowe do 0,3 MW – 4,263 MW (59 instalacji),elektrownie wodne przepływowe do 1 MW – 2,540 MW (4 instalacje),elektrownie wodne przepływowa do 5 MW – 5,950 MW (3 instalacje).

0

100

200

300

400

500

600

zach

odnio

pomors

kie

wielkopo

lskie

kujaw

sko-p

omorsk

ie

warmińsk

o-maz

urskie

łódzkie

pomorsk

ie

podla

skie

podk

arpac

kie

opols

kie

mazow

ieckie

lubusk

ie

święt

okrzy

skie

śląsk

ie

małopo

lskie

lubelsk

ie

dolno

śląsk

ie

[MW]

OZE ogółem elektrownie wiatrowe

Wykres: Ranking województw w zakresie OZE

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych URE

0

100

200

300

400

500

600

zach

odnio

pomors

kie

wielkopo

lskie

kujaw

sko-p

omorsk

ie

warmińsk

o-maz

urskie

łódzkie

pomorsk

ie

podla

skie

podk

arpac

kie

opols

kie

mazow

ieckie

lubusk

ie

święt

okrzy

skie

śląsk

ie

małopo

lskie

lubelsk

ie

dolno

śląsk

ie

[MW]

OZE ogółem elektrownie wiatrowe

Mapa odnawialnych źródeł energii (stan na 31.12.2011)

Źródło: URE

Produkcja brutto energii elektrycznej w 2009 r. wynosiła 7397,9 GWh, a w 2010 r. - 7962,5GWh, w tym z OZE:

- w 2009 r. 812 GWh,- w 2010 r. 697 GWh.

W skali kraju produkcja energii z OZE była na poziomie:- w 2009 r. - 8679 GWh,- w 2010 r. 10889 GWh.

Polska

woj. za

chod

niopo

m.

2009

2010

10888,76

697,58

8678,98

812,980

2000

4000

6000

8000

10000

12000

[GWh]

Wykres: Produkcja brutto energii z OZE

Polska

woj. za

chod

niopo

m.

2009

2010

10888,76

697,58

8678,98

812,980

2000

4000

6000

8000

10000

12000

[GWh]

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych ARE SA

GAZOWNICTWOGAZOWNICTWOGAZOWNICTWOGAZOWNICTWO

Wmurowano kamień węgielny pod budowęterminalu LNG w Świnoujściu,Przyznano certyfikat ISO dotyczący: „Systemuzarządzania środowiskowego”, zgodnegoz normą PN-EN ISO 14001:2005. Wdrożenietego systemu potwierdza, że budowa terminaluLNG – kluczowej inwestycji dlabezpieczeństwa energetycznego kraju jestrealizowana w harmonii z otoczeniem orazzgodnie z wszystkimi wymogami prawaw zakresie ochrony środowiska.

Polskie LNG S.A.

Zawarto porozumienie o współpracypomiędzy Akademią Górniczo-Hutnicząa Polskim LNG S.A. w zakresie działalnościdydaktycznej oraz wymiany informacjinaukowo-technicznej,Otworzono Europejskie Centrum SzkolenioweLNG.

Gazociąg Szczecin-Gdańsk, DN 700, MOP 8,4 MPa, L = 265 kmetap I: Płoty – Karlinoetap II: Karlino – Koszalinetap III: Koszalin – Słupsk

Gazociąg Szczecin-Lwówek, DN 700, MOP 8,4 MPa, L= 186 kmetap I: Szczecin - Gorzów Wlkp.

Gazociąg Świnoujście-Szczecin, DN 800, MOP 8,4 MPa, L = 80 kmz zakończoną już budową tłoczni gazu w Goleniowie,

Gazociąg łączący polski i duński system przesyłowy (Baltic Pipe).

Operator gazociągów Przesyłowych GAZ System:

Gazociąg Szczecin-Lwówek, DN 700, MOP 8,4 MPa, L= 186 kmetap I: Szczecin - Gorzów Wlkp.

Gazociąg Świnoujście-Szczecin, DN 800, MOP 8,4 MPa, L = 80 kmz zakończoną już budową tłoczni gazu w Goleniowie,

Gazociąg łączący polski i duński system przesyłowy (Baltic Pipe).

Gazociąg wysokiego ciśnienia łączący systemy gazownicze Polski i Niemiec pomiędzymiejscowościami Boernicke i Police – interconnector, DN 700, MOP 8,4 MPa, L = 18 kmStarosta Policki wydał pozwolenie na budowę gazociągu:

w październiku 2006 r. na budowę odcinka Dobieszyn – Tanowow lutym 2009 r. na budowę odcinka Tanowo – Trzeszczyn.

Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo:

Wielkopolska Spółka Gazownictwa Sp. z o.o.

W 2011 r. wybudowano 95,34 km sieci w 21 powiatach.Na 2012 r. zaplanowano budowę 59,7 km nowych sieci.

4926,8

95,3

59,7

0 1 000 2 000 3 000 4 000 5 000

do 2010

2011

2012

lata

długość[km]

Wykres: Przyrost długości sieci dystrybucyjnej zarządzanej przez WSG Sp. z o.o.

Sieci gazowe

4926,8

95,3

59,7

0 1 000 2 000 3 000 4 000 5 000

do 2010

2011

2012

lata

długość[km]

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych WSG Sp. z o.o.

W 2010 r. osiągnęła ponad 6000 km. Jest to znaczący przyrost w ciągu 5 lat – o 1000 kmw stosunku do roku 2005.

Wykres: Długość czynnej sieci gazowej w województwie zachodniopomorskim

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

7000

[km]

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 20100

1000

2000

3000

4000

5000

6000

7000

[km]

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS

0

50000

100000

150000

200000

250000

300000

350000

400000

2001 2002 2003 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Lata

Licz

ba o

dbio

rców

ogółem miasto w ieś

Wykres: Odbiorcy gazu w województwie zachodniopomorskim

Od 2001 r. rosła liczba odbiorców gazu w województwie zachodniopomorskim, w 2010 r. wynosiła 370 600,W latach 2005-2010 wzrastała stopniowo liczba odbiorców gazu na wsiach. W omawianym okresie przyrostwyniósł 10 000 odbiorców.

Charakterystyka odbiorców gazu:

0

50000

100000

150000

200000

250000

300000

350000

400000

2001 2002 2003 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Lata

Licz

ba o

dbio

rców

ogółem miasto w ieś

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS

CIEPŁOWNICTWOCIEPŁOWNICTWOCIEPŁOWNICTWOCIEPŁOWNICTWO

W pierwszym półroczu 2011 r.:rozbudowano sieć cieplną, co spowodowało przyrost długości o 1,08 km (3 przedsiębiorstwa),zmodernizowano 16 węzłów cieplnych (3 przedsiębiorstwa),zmodernizowano 3 systemy automatyki i sterowania (1 przedsiębiorstwo),przystosowano kotły do wykorzystania OZE (2 przedsiębiorstwa).

Charakterystyka sieci

od roku 2001 w województwie nastąpił przyrost długości sieci cieplnej o ponad 100 km.całkowita długość sieci cieplnej w 2010 r. wynosiła 732,6 km.

0

100

200

300

400

500

600

700

800

[km]

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Lata

Wykres: Długość cieplnej sieci przesyłowej w województwie zachodniopomorskim

0

100

200

300

400

500

600

700

800

[km]

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Lata

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS

W 2010 r. produkcja ciepła wynosiła 18 595 054,7 GJ.

0,33%1,17%

0,06%

84,91%

1,24%

3,03%

9,27%

węgiel kamienny gaz ziemny - E gaz ziemny - L biomasa inne OZE olej opałowy pozostałe

Produkcja ciepła

Wykres. Struktura paliw w produkcji ciepła w woj. zachodniopomorskim w 2010 r. [%]

0,33%1,17%

0,06%

84,91%

1,24%

3,03%

9,27%

węgiel kamienny gaz ziemny - E gaz ziemny - L biomasa inne OZE olej opałowy pozostałe

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych URE

Sprzedaż ciepła

Zapotrzebowanie na ciepło ulega wahaniom związanym z warunkami atmosferycznymiw sezonie grzewczym.Wolumen sprzedanego ciepła ogółem w województwie w 2010 r. był na poziomie 11 000 000 GJ.

0

2 000 000

4 000 000

6 000 000

8 000 000

10 000 000

12 000 000

2006 2007 2008 2009 2010

Lata

sprz

edaż

cie

pła

[GJ]

Wykres: Sprzedaż ciepła w województwie zachodniopomorskim

0

2 000 000

4 000 000

6 000 000

8 000 000

10 000 000

12 000 000

2006 2007 2008 2009 2010

Lata

sprz

edaż

cie

pła

[GJ]

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS

węgiel

kamien

ny

gaz z

iemny

- E

gaz z

iemny

- L

biomas

a

inne O

ZE

olej o

pałow

y

pozo

stałe

200920100

1 500 000

3 000 000

4 500 000

6 000 000

7 500 000

9 000 000

10 500 000

[GJ]

2009 2010

Wykres: Sprzedaż ciepła z różnych rodzajów paliw w 2010 r. w województwiezachodniopomorskim

węgiel

kamien

ny

gaz z

iemny

- E

gaz z

iemny

- L

biomas

a

inne O

ZE

olej o

pałow

y

pozo

stałe

200920100

1 500 000

3 000 000

4 500 000

6 000 000

7 500 000

9 000 000

10 500 000

[GJ]

2009 2010

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych URE

gaz z

iemny

- E

gaz z

iemny

- L

biomas

a

inne O

ZE

olej o

pałow

y

pozo

stałe

20092010

0

100000

200000

300000

400000

500000

600000

[GJ]

2009 2010

Wykres: Sprzedaż ciepła z różnych rodzajów paliw w 2010 r. w województwie zachodniopomorskimz wyłączeniem węgla kamiennego

gaz z

iemny

- E

gaz z

iemny

- L

biomas

a

inne O

ZE

olej o

pałow

y

pozo

stałe

20092010

0

100000

200000

300000

400000

500000

600000

[GJ]

2009 2010

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych URE

W województwie w 2010 r. zaobserwować można zmniejszenie całkowitej kubatury ogrzewanychbudynków. Dane te świadczą o odwrocie od scentralizowanych systemów ogrzewania.

0

10000

20000

30000

40000

50000

60000

70000

80000

90000

100000

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Lata

[dam

3 ]

Wykres: Kubatura budynków ogrzewanych centralnie w województwie zachodniopomorskim.

0

10000

20000

30000

40000

50000

60000

70000

80000

90000

100000

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Lata

[dam

3 ]

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS

0

10000

20000

30000

40000

50000

60000

budynki mieszkalneogółem

budynki mieszkalnespółdzielni

mieszkaniow ych

budynki mieszkalnekomunalne

budynki mieszkalnepryw atne

[dam

3 ]

Wykres: Kubatura budynków ogrzewanych centralnie w 2010 r. - podział wg formy własności

0

10000

20000

30000

40000

50000

60000

budynki mieszkalneogółem

budynki mieszkalnespółdzielni

mieszkaniow ych

budynki mieszkalnekomunalne

budynki mieszkalnepryw atne

[dam

3 ]

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS

Od 2003 r. w woj. zachodniopomorskim sukcesywnie wzrasta cena ciepławytworzonego z różnych paliw, wyjątek stanowi olej opałowy lekki.Koszt ciepła wytworzonego z tego paliwa spadł o ponad 30% w stosunku do 2009 r.

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

cena

[zł/G

J]

wegiel olej opałowy lekki gaz ziemny - E biomasa

Wykres: Średnia cena ciepła wytworzonego z różnych paliw w województwie zachodniopomorskim

Koszty ciepła

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

cena

[zł/G

J]

wegiel olej opałowy lekki gaz ziemny - E biomasa

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych URE

Dziękuję za uwagę