Model Canvas

โดย

อ.พลกฤษณ ไพรสานฑวณชกล

Business Model Canvas

 ถกพฒนาขนมาและนำาเสนอโดย Alexander Osterwalder

 ในหนงสอชอ Business Model Generation

ชวยในการออกแบบ โมเดลธรกจ

•ทำาสนคา อะไร ?

•ทำาอยางไร•ทำาขายใหใคร?•คมคาหรอไม

ชวยในการตอบคำาถาม สำาคญ คอ

• Value Propositions คณคาของสงทเราขายอยคออะไร? เขาไปชวยแกปญหาในจดไหน? 

เชน ถาสปาของเราไดรบคำาชนชมจากลกคาเสมอ ในแงการบรการทคงคณภาพดเหมอนเดมทกครง และลกคาประทบใจกบบรการ ทจอดรถมเพยงพอสมำาเสมอ สงเหลานกมคาพอจะแปะโนตไวไดวานเปนคณคาทเราตองการนำาเสนอ

วเคราะหภาพรวมทงจดเดนจดดอย

• Key Resource ทรพยากรของบรษทเราคออะไร? 

ซงเปนไดทงเงนทน, ทรพยากรบคคล, สงของ, ทรพยสนทางปญญาทรพยากรทมอยนนสรางคณคาทนำาเสนอไดสมบรณแบบแลวหรอไม?สาเหตของความไมสมบรณแบบนนเปนเพราะขาดทรพยากรทจำาเปน หรอขาดความสามารถในการพฒนา?

• Key Activities สงทตองทำาเพอขบเคลอนใหโมเดลธรกจนทำางานไดคออะไร? 

กจกรรมทสำาคญทสดของธรกจหนงอาจจะตองใชเวลาและทรพยากรในขนตอนการดำาเนนงานมากกวาเมอเปรยบเทยบกบธรกจอน สงทสำาคญคอ จะสรางระบบซพพลายเชนทมประสทธภาพเพอลดตนทนไดอยางไร แตละธรกจยอมมงานหลกทแตกตางกน  อนไดแก

การผลต : เกยวของกบการออกแบบ การผลต และการสงมอบชนสนคาในปรมาณมากดวยคณภาพทเหนอกวาเจาอนการเขาไปชวยแกปญหาใหกบลกคา : เกยวของกบการหาโซลชนใหมเพอแกไขปญหาหรอเพอหาวธการจดการงานตางๆ ใหเหมาะสมกบสถานการณทแตกตางกนไปของลกคาแตละรายการจดการดแลแพลตฟอรม : ธรกจทผใหบรการสรางแพลทฟอรมทเปนตวกลางขนมา และใหผซอและผขายมาพบปะกนโดยผานตวกลางน โดยผใหบรการจะคอยเปนคนดแลความเรยบรอยของระบบใหใชงานงายและชวยแกปญหาเฉพาะหนาทเกดขน กจกรรมทสำาคญ เชน เวบไซตจบค, เวบไซตตวกลางซอขายสนคา eBay.com เวบไซตหรอแอพพลเคชนสำาหรบทำาธรกรรมตางๆ เชน ลกคา และธนาคาร เปนตน,  

• Key Partners ใครคอคคาของเรา?ในหลายกรณหนสวนหลกมกกลายมาเปนผรวมทนดวยเพอรวมแชรทงความ

เสยหายและผลประโยชนรวมกน นำามา ซงความรบผดชอบรวมกน และจาก

หลากหลายเหตผล การสรางความรวมมอไดกลายเปนรากฐานทสำาคญของโมเดลทางธรกจจำานวนมากทเลอกสรางพนธมตรเพอเพมประสทธภาพ

ทางธรกจ (หลายครงเปนบรษทในประเภทธรกจเดยวกนกได) หรออาจทำาใหเราไดรบทรพยากรทมคณภาพและหลากหลายเพมขน

หนสวนแบงออกไดเปน 4 กลม โดยเราอาจพจารณาวาขณะนเราม

หนสวนประเภทใดบางอยรวมกบเราแลว และมประเภทอนๆ ทเราควร

ออกไปทำาความรจกเพมหรอไมหนสวนทไมใชคแขง แตมวธคดหรอขายสนคาคลายๆ กบเรา เชน รานอาหารตามสง กบรานขายผลไมป น ควรจะอยคกนหนสวนทเปนคแขง แตตองใชกลยทธรวมกนบอยๆ เชน รานเสอผาตางสไตลทไปงานแสดงสนคาเดยวกนหนสวนทรวมกนแลวเกดเปนธรกจใหม เชน ทำากระเปาเกบความเยนใหเบยรแบรนดใดแบรนดหนงหนสวนแบบตองพงพากนจงจะอยรอด เชน ผผลตชนสวนใหรถยนต กบผผลตรถยนต

• Customer Segment กลมลกคาของเราเปนกลมไหน?  ในขนแรกเราคงตองตอบตวเองใหไดกอนวาเรานำาเสนอคณคาออกไปอยางไร? ใหกบใคร? มความหลากหลายมากเพยงใด? ซงเมอเราระบกลมลกคาไดอยางชดเจนแลวเราจะสามารถนำาเสนอคณคาของสนคาและบรการไดถกตองตรงกบความตองการของลกคามากทสด เชน เปนกลมมวลชน (mass), เปนแบบเฉพาะกลม (niche), กลมลกคาองคกร หรอบางธรกจทำาหนาทเปนตวกลางทำาใหมกลมลกคาทเกยวของมากกวาหนงกลม (Multi-Sided Platform)

• Channels ขายอยางไร? ผานทางไหน? ไมวาจะเปนการขายเองโดยตรงผาน

หนาราน ผานเวบฯ หรอผานทางคคาชองทางทมประสทธภาพจะกระจายคณคาของธรกจไปยงลกคาไดอยาง

รวดเรว มประสทธภาพรวมไปถงการใชตนทนอยางมประสทธภาพดวย

ควรคำานงถงศกยภาพของเราวาสามารถตดตอสอสารกบลกคาไดในทกระยะ

ของการขายสนคาซงมอย 5 ระยะไดดวยหรอไม

1. Awareness การสรางความรบร ใหลกคาไดตระหนกถงสนคาและบรการของเรา

2. Evaluation ลกคาประเมนคาหรอประเมนผลสนคาและบรการของเราอยางไร

3. Purchase ลกคาสามารถซอสนคาและบรการของเราไดจากทางใดบาง เรารองรบการซอแบบใด

4. Delivery เมอลกคาซอแลว เราสงสนคาและบรการของเราไปชองทางไหน มกแบบ

5. After-sales หลงจากการขายแลว เรามการดแลลกคาอยางไร คอยชวยเหลอลกคาหรอไม

การเขาถงลกคาไมไดเกดเฉพาะชวงการขายเทานน แตเรมตงแตเรมขายไป

จนขายสนคาจบไปแลว การดแลลกคา ใสใจ สนใจในทกชวงการสงมอบ

คณคายอมทำาใหลกคารสกผกพนกบเราไดมากกวาแนนอน

• Customer Relationships เรามชองทางสรางสายสมพนธกบลกคาอยางไรบาง? มเครอขายสงคมออนไลนทคอยใหความชวยเหลอ Facebook, Twitter? ศนยบรการลกคา (Call Center)? หรอมชองทางใหลกคาชวยเหลอตวเองไดเชน Web-Self Service เปนตน

• Cost Structure คาใชจายหลกของธรกจคออะไร? เชน ระบบโครงขายทตองดแลรกษา, ระบบฐานขอมล, คาใชจายอนเกดจากการพฒนาซอฟแวร, คาใชจายดานการตลาด, การดงลกคาเขามา การเขยน Business Model Canvas ควรแบงโครงสรางของตนทนดงน

ตนทนคงท (Fixed Cost) ตนทนผนแปร (Variable Cost)

ตนทนผลตมากแลวถกลง (Economy of Scale) ตนทนซอรวมกนแลวถกลง (Economy of

Scope)

• Revenue Streams วธการหารายไดของเราเปนอยางไร?  เงนสามารถเขาสธรกจของเราไดทางใดบาง เชน

ขายสนคา คาบรการ คาสมาชก คายมหรอคาเชา คาอนญาตใหใชสทธ คาธรรมเนยมการเปนนายหนา

ซอขาย คาโฆษณา