OTOPSİ NEDİR?

• Auto – Opsis =Kendini görmek

OTOPSİ NEDİR?

• Otopsi, ölen kişinin ölüm nedenini saptamak amacıyla cesedinin tüm boşluklarının açılıp, bütün sistem ve organlarının eldeki yöntemlerle incelenmesi işlemidir. Bu aktarılanların ışığında otopsinin amacı; her şeyden önce daha sonra ortaya çıkabilecek iddialara cevap bulabilecek tüm bilgileri toplamak, bulguların varlıklarını ve yokluklarını kayda geçirmektir

TARİHÇE

• Virchow (1801-1902)

Baş

Medulla spinalis

Göğüs

Boyun

Karın

• Organların teker teker çıkarılışı

CMUK 79 - 83. Md

CMUK 79 Ölüm muayenesi ve otopsi

Bir ölünün adli muayenesi tabip huzuru ile yapılır. Adli muayenede ölünün tıbbi kimliği, ölüm zamanı ve ölüm sebebini tayin için harici bulgular tespit edilir. Otopsi, hakim ve tehirinde zarar umulan hallerde Cumhuriyet savcısı huzurunda biri adli tabip veya patalog olmak şartı ile iki hekim tarafından yapılır. Zaruret halinde bu işlem bir hekim tarafından da yapılabilir. Ancak zaruret halinin otopsi raporuna açıkça yazılması gerekir.

Bu işlem, ölüyü son hastalığında tedavi eden hekime yaptırılamaz. Bununla beraber tedavi eden hekim hastalığın seyri hakkında bilgi vermek üzere otopside hazır bulunmaya davet olunabilir. Gömülen ölünün muayenesine veya üzerinde otopsi yapılmasına lüzum görüldüğü takdirde, ölünün mezardan çıkarılmasına hazırlık tahkikatında Cumhuriyet savcısı, son tahkikatta mahkeme tarafından müsaade olunur ve gerekli işlemler karar veren mercice yerine getirilir.

CMUK 80

Ölünün hüviyetini tayin

Mani sebepler olmadıkça otopsiden evvel ölünün hüviyeti

her suretle ve bilhassa kendisini tanıyanlara

gösterilerek, bilgilerine müracaat olunarak tayin

olunur ve elde edilmiş bir maznun varsa ölü tanınmak

üzere ona da gösterilir.

CMUK 81

Otopsi, ölünün hali müsait oldukça mutlak

(baş, göğüs ve karnı) nın açılmasını icabettirir.

CMUK 82

Yeni doğmuş çocuğun ölüsü üzerindeki incelemeler

Yeni doğmuş bir çocuk ölüsünün açılmasında yapılacak fenni

tetkikler, çocuğun bilhassa doğumu mütaakıp yahut doğum

esnasında yaşayıp yaşamadığını ve vaktinde doğup

doğmadığını yahut vakitsiz doğmuşsa yaşayabilecek bir halde

olup olmadığını tayine matuf olur.

CMUK 83

Zehirlenme şüphesi üzerine yapılacak işlem

Zehirlenme şüphesi olan hallerde organlardan parça alınırken, bu

organın görünen şekli ile tahribatın tarif edilmesi gerekir.

Ölüde yahut sair yerlerde bulunmuş olan şüpheli maddeler bir

kimyager veya tahlil ile resmen görevlendirilmiş bir makam

tarafından tahlil olunur. Hakim bu tahlilin bir hekimin

katılmasıyla veya idaresinde yapılmasını emredebilir.

Yeni CMUK Md 87

..........ölüm nedeni açık ise veya delil, iz, eser

ve emarelerin elde edilmesi için hekime

gereksinim yoksa, hekimin

görevlendirilmesinden vazgeçilebilir ve

saptamaları Hakim veya Cumhuriyet

Savcısı kendisi yapar.

Yeni CMUK Md 88

..........cesedin durumu olanak verdiği takdirde.... 3 boşluk....

İlke olarak otopsi, biri adli tıp, diğeri patoloji uızmanı veya diğer

dallardan birinin mensubu veya biri pratisyen 2 hekim tarafından

yapılır

Kural böyle olmakla birlikte ülke koşulları göz önüne alındığında;

zorunluluk durumunda işlemin tek hekim tarafından da

yapılabileceği.....

Adil yargılanma hakkının güçlenmesi gerekçesi ile, otopsi

sırasında avukatın getireceği hekimin de hazır bulunabileceği

Özel otopsiler

• Tedavi altında ölen bir hastada teşhisi doğrulamak ,tedavinin etkinliğini göstermek gibi tıbbi kaygılar nedenli yapılan otopsilerdir.

ADLİ OTOPSİLER

• Ani, şüpheli, sebebi açıklanamayan, doğal nedene bağlı olmayan, suça yönelik veya dava edilen ölümlerin araştırılması için adli yetkililerin isteği ve huzurunda yapılan otopsilerdir.

Ani

Şüpheli

Beklenmedik

Travmatik

Kaza

...............................

Adli otopsi yapılması gereken durumlar

• İntihar, cinayet ve kazalar

• Çocuk istismarı ve ihmali

• Hapishane ve gözetim altındaki ölümler

• Zehirlenmelere bağlı ölümler

• Kimliği belirlenemeyen ölümler

Adli otopsi yapılması gereken durumlar

• Malpraktis iddiaları

• Şüpheli bütün ölümler

• Yakın bir zaman önce adli bir olay nedeni ile yaralanan veya daha önceki adli bir olayın etkisi altında öldüğü konusunda şüphe ve iddia bulunan kişilere otopsi yapılması gereklidir.

Adli Olgunun Dış Muayenesi

Öncelikle kişinin yakınlarından veya adli yetkililerden olayın hikayesi mutlaka alınmalıdır

• Cesedin boyu, genel vücut yapısı, kişiyi tanıtıcı genel özellikler (saç rengi, tipi, varsa sakal, bıyık vb..)

• Tahmini yaşı (eğer resmi kayıtlar bulunmuyorsa tahmini bir yaş periyodu)

• Şahsı tanıtıcı özellikler (eski ameliyat izleri, konjenital malformasyonlar, tatuaj vb.)

Adli Olgunun Dış Muayenesi

• Postmortem değişikliklerin meydana gelip gelmediği ve özellikleri.

• Tedavi amacıyla yapılmış girişimlere ait taze izler (yeni ameliyat insizyonları, cut-down, enjeksiyon izi vb..)

• Perine muayene edilmeli, bulgu saptanmadığında perinenin normal olduğu belirtilmelidir.

Adli Olgunun Dış Muayenesi • Dış muayenede taze özellikte herhangi bir lezyon

saptanmadığında bu durum bir cümle ile mutlaka belirtilmelidir. (Dış muayenede herhangi bir travmatik lezyona, kesici-delici, batıcı alet, ateşli silah yarasına rastlanmadı.... . gibi).

• Kişinin üzerindeki elbiselere ve özel eşya mümkün olduğunca dikkat edilmeli ipuçlarını yok etmemek amaçlı.

Adli Olgunun Dış Muayenesi

• Erkek cesetlerin sünnetli olup olmadığı yazılmalı

• İntrauterin ölümlerde ve yeni doğan ölümlerinde; Dış muayenede kilo, boy, oturma yüksekliği, kafa, göğüs ve karın çevresi ölçülmeli, kranial çaplar (bitemporal, mento-oksipital, fronto-oksipital) ölçülmelidir.

Postmortem Tetkikler İçin Parça Alınması

• Fiksasyon için gerekli formalin hacmi dokuların hacminin 6 katı olmalıdır.

• Toksikolojik tetkikler için kan, idrar, mide(250ml) ve bağırsak içerikleri alınmalıdır, özellikle karaciğer ve böbrek (250mg), safra ve vitröz sıvıdan örnek alınmalıdır.

• Safra hemen bir kaba alınmalı

• Vitröz sıvı kokuşmalarda önemli

• Kan ve idrar miktarı 30 ml olmalıdır

• Kan içine 5 veya 10 ml florür eklenmelidir

Postmortem Tetkikler İçin Parça Alınması

• Toksikolojik araştırmaya parça alınırken dikkat edilmesi gereken en önemli koşullardan biri kullanılacak kabın, aletlerin ve organın diseke edileceği tezgahın temiz ve kimyasal bulaşıklı olmamasıdır

• Alınan organların kokuşmaması için kap içine organların hacminin iki katı kadar alkol konmalıdır

• Organların ve fiksatifin konduğu kap kırılmaz cinsten tercihen plastik olmalı, kapağı solüsyonun akmasına engel olacak biçimde flaster ve benzeri ile sıkıca kapatılmalıdır. Kavanozun üzerine mutlaka histopatolojik inceleme için alınan organ parçaları olduğunu belirtir bir not yazılmalıdır. Otopsisi yapılan kişinin adı ve soyadı yazılmalıdır.

OTOPSİDE ENFEKSİYON HASTALIKLARINDAN KORUNMA

1- Otopsi salonlarının zemini kolay temizlenebilecek nitelikte olmalı, aydınlatma ve havalandırması iyi olmalıdır. Havalandırma sistemi üstten hava gelişli, zemine yakın yerlerden hava emecek şekilde olmalıdır.

2- İmmün yetmezliği olanlar, Hamileler, Açık yarası bulunanlar, bulaşıcı hastalıklar ve bulaşma yolları ile ilgili eğitim almamış personel bu işlerde çalıştırılmamalıdır.

3- Cerrahi gömlek, pantolon, bunların üzerine su geçirmez gömlek, su geçirmez önlük, uzun bilekli çifte eldiven veya kalın lastik eldiven ya da metalli eldiven, Saçları tamamen kapatan kep, Maske, Koruyucu gözlük, Su geçirmez ayakkabı ya da çizme veya su geçirmez kılıf giyilmelidir.

4- Otopsi salonuna en az sayıda elemanın girmesine özen gösterilmelidir.

Postmortem artefaktlar

• Ölümden sonra meydana gelen ve antemortem lezyonları taklit eden değişikliklere denir.

• Cesedin şişmesi ve renk değişikliği, deride veziküllerin oluşması, ağız ve burundan kanlı görünümde sıvının gelmesi, çürümenin uniform olmayışı, özefagus ve midenin delinmesi, pankreas otolizi, rektum, vulva ve vagenin ileri derecede genişlemesi, anüsteki ölü morluğunun ekimoz gibi değerlendirilmesi, yanıltıcı iç organlardaki renk değişikliği, Isı etkisi ile oluşan kırıklar,Isı hematomu, Isıya bağlı yaş embolisi ,resusitasyon nedenlivs…

FETHİKABİR(EXHUMATİON)

• Defnedilen cesedin,postmortem muayene için lüzüm görüldüğünde mezardan çıkarılması işlemidir.