196
md,s NdIdj 04 y;rjk fY%aKsh uQ,sl msßfjK wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j

md,s NdIdj G3/Pali 4 -.pdf · mdKsfkd ldks Mqik;s @ v. fl iqiudys;sJøshd wdyqfKhHd Njk;s@ 2' my; m%Yakj,g ms

  • Upload
    vuxuyen

  • View
    215

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

md,s NdIdj04

y;rjk fY%aKsh

uQ,sl msßf-jK

wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j

ii

m%:u uqøKh - 2017

ish¨ ysñlï weúßKs'

wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j úiska

wxl 343" fld<U mdr" jeyer" l=reKE.,

pïmsld ms%kag¾ia wdh;kfha uqøKh lrjd m%ldYhg m;a lrk ,§

iii

Y%S ,xld cd;sl .Sh

Y%S ,xld ud;d

wm YS% ,xld" kfuda kfuda kfuda kfuda ud;d

iqkaor isßnßkS" iq/¢ w;s fidanudk ,xld

OdkH Okh fkl u,a m,;=re msß ch N+ñh ruHd

wmyg iem isß fi; iokd Ôjkfha ud;d

ms<s.kq uek wm Nla;s mQcd

kfuda kfuda ud;d

wm YS% ,xld" kfuda kfuda kfuda kfuda ud;d

Tn fõ wm úoHd - Tn u h wm i;Hd

Tn fõ wm Yla;s - wm yo ;=< Nla;s

Tn wm wdf,dafla - wmf.a wkqm%dfKa

Tn wm Ôjk fõ - wm uqla;sh Tn fõ

kj Ôjk foñfka ks;sk wm mqnqÿ lrka ud;d

{dk ù¾h jvjñk /f.k hkq uek ch N+ñ lrd

tl ujlf. ore le, neúkd

huq huq ù fkdmud

fm%au jvd ieu fNao ÿ/r Þ kfuda kfuda ud;d

wm YS% ,xld" kfuda kfuda kfuda kfuda ud;d

iv

.re wOHdmk wud;H;=udf.a mKsjqvh

msßfjka u.ska .sys meúÈ fomlaIhg u NdId" wd.ñl yd idrO¾u

wOHdmkh ,nd §u Ñrd;a ld,hl isg mej; wd neúka" msßfjK hkq Y%S

,dxlsl wOHdmkfha flakaøia:dkh njg m;a úh' th foaYSh .sys meúÈ YsIH

mrïmrdj muKla fkdj úfoaYSh úoHd¾Òka o {dkkh l< úYajúoHd,hla

n÷ ia:dkhla úh' tla tla hq.fha wjYH;d wkqj ilia jQ úIhud,djla

msßfjka wOHdmkh uÕska isiqka fj; m%odkh lrkq ,eìKs' tneúka u

tjeks wOHdmk uOHia:dk úYaj iïNdjkdjg m;a úh'

úfoaYSh wdl%uK yuqfõ - úfYaIfhka u mD;=.Sis" ,kafoais yd bx.%Sis

wdl%uK yuqfõ - msßfjka wOHdmkh .=Kd;aul jYfhka ySk ù .sh nj

ienE h'

tfy;a 1753 § YS% ,xldfõ uyK Wmiïmodj h<s msysgqùug l%shdl<

wirK irK irKxlr ix>rdc udysñmdKkaf.a lemùu u; msßfjK

keue;s wOHdmk wdh;kh YS>% ÈhqKqjlg m;a j foia úfoia lS¾;shg

m;aùu wm ,enQ ch.%yKhls'

wfkl=;a wOHdmk lafIa;%j,g fuka u msßfjka wOHdmkhg o ksoyia

wOHdmk ixl,amh jpkfha mßiudma; w¾:fhka u w¾:j;a lsÍu wmf.a

mru wfmalaIdjhs' msßfjka fm<fmd;a fkdñ,fha iemhSfuka rch by<

jehla ±rej o tu.ska iuia; ck;djf.a úkh" iodpdrh yd hymeje;au

msßfjka YsIH m%cdj fj;ska bgq jkq we;ehs Wola u wfmalaId we;s j fuu

fmd; Tn w;g m;a lsÍug ,eîu Nd.Hhla fldg i,lk w;r fuu fmd;

mßyrKh lsÍfuka .sys meúÈ fomd¾Yajhg u wh;a YsIH YsIHdjkaf.a keK

.=K ÈhqKq fõjdhs o m;ñ'

wls, úrdÊ ldßhjiï

wOHdmk wud;H

v

msßfjka wOHdmk wOHlaI kdysñmdKkaf.a mKsjqvh

ukqIH Ôú;hla ,enQ wms jdikdjka;fhda fjuq' wm ,enQ jdikdjka; Ôú;h ;j ÿrg;a id¾:l lr .; hq;= h' ta i|yd wkq.ukh l< yels ksje/È l%u fndfyda we;' ta w;ßka <ud úfha § fkdjrojd u l< hq;= jkafka bf.k .ekSuhs' Tnf.a Ôú;fha bÈß ld,h i;=fgka isákjd o ÿflka .;lrkjd o lshd ;SrKh jkafka nd, úfha bf.kSug olajk Wkkaÿj u;hs' bf.kSug we;s <ud ld,h b;d blaukska f.ù hk nj isysfha ;nd .kak'

msßfjka wOHdmkh ,nk .sys meúÈ orejka jeä fofkla ÿmam;a foudmshkaf.a orefjda h' tn÷ orejkag msßfjKl bf.kSug wjia:dj ie,iSu u fld;rï Nd.Hhla o@ wm fuf,djg ìysl< foudmshkag;a meúÈ l< .=re W;=uka we;=¿ bf.kSug Wojq l< ieug;a fï rgg;a wm l<.=K ±laúh hq;= h' tfia l< yels jkafka wm nK oyï yd Ys,am Ydia;% bf.k Wiia ;;a;ajhlg m;ajqjfyd;a muKls'

Y%S ,xldfõ;a fjk;a rgj,;a W.;=ka" Okj;=ka yd n,j;=ka njg m;aj we;s fndfyda .sys meúÈ pß; foi n,kak' ta yeu flfkla u mdfya ÿla uykais ù bf.k .;af;da h' Tjqka wdydrmdk fmd;am;a wdÈh imhd f.k we;af;a b;d ÿl fia h' tfy;a w,i fkdù" fjfyi fkdn,d" ld,h wmf;a fkdyer bf.kSu ksid wo Tjqka ;ukaf.a Ôú;;a ;ukag Wmldr l< whf.a Ôú;;a i;=gqodhl fldg f.k we;' j¾;udk f,dalfha ñ,shk .Kkla orejkag Ôj;a ùug ksjila ke;¦ l=ig wdydr ke;¦ wikSmhlg fnfy;a .kakg uqo,a ke;¦ bf.kSug fmd;am;a ke;' tfy;a Tjqyq fndfyda ÿIalr;d ueo bf.k .ks;s' tfia jqj;a wm fld;rï jdikd-jka; o@ wmg msßfjfKka fyda odhlhkaf.ka fyda fkdñf,a u wdydrmdk ,efnhs' rch u.ska fkdñf,a fmd;am;a yd we÷ï iemfha' msßfjfKa;a mdif,a;a bf.kSug uqo,a wh lrkafka ke;' tmuKla fkdj rcfha iqrlaId isiq rlaIK l%uh ksid fuu j¾Ifha mgka wmg fi!LH rlaIKhla o ,eî we;'

wo jk úg f,dalfha fndfyda ñksiaiq wdydr muKla fkdj îug c,h o fkdue;s j ÿlg m;aj isá;ss' wdydr" c,h" isjqre wdÈh wmf;a fkdyer tajdhska Wmßu m%fhdack .; hq;= hehs wmf.a Ydia;D jQ nqÿka jykafia úiska wmg W.kajd we;' tajd kdia;s lsÍu jrola muKla fkdj mdmhla o fõ' fï fm<fmd;a Tng ,efnkafka o fkdñf,a h' ta i|yd rch fï rfÜ ñksiqkaf.ka tl;= lr .;a úYd, uqo,la jeh lr we;s nj wu;l fkdlrkak'

fuu fm<fmd;a m%fõifuka yd jqjukdfjka mßyrKh lrkak¦ ±kqfuka fmdaIKh jkak¦ úNd. iu;a jkak' fï rgg wdorh lrk f,dalfha Ôj;a jk ieu flfrys lreKd ffu;%sfhka hqla; i;amqreIhl= ùug Tn;a wêIaGdk lr .kak'

uydpd¾h mQcH kdìß;a;kalvjr [dKr;k ysñ"wOHdmk wOHlaI ^msßfjka&"wOHdmk wud;HdxYh'

vi

fmrjok

Y%S ,xldj ;=< nqoaO O¾uh ia:dms; ùu;a iu. u jdf.a úydrdrdu

f.dvkexùu wdrïN úh' Èjhsfka m%Odk úydria:dk flakaø lr .ksñka

—msßfjK˜ keue;s úoHdh;kh ìys ù we;' .sys meúÈ fomlaIhg u wjYH jQ

l,d Ys,am" NdId yd iuh iuhdka;r ×kh;a" hym;a" .=K.rel iudchla

ìys lsÍug wjYH idrO¾u wOHdmkh;a fnÞ ÿkafka msßfjK u.sks' tu

idïm%Þhsl wkkH;dj /l .ksñka u" ld,Sk wjYH;d o imqrd,ñka hym;a

iudchla f.dvke.Sfï ld¾hh bÈßhg f.k hdug msßfjK bgq lrk

ld¾hNdrh iq`M fldg ;elsh fkdyels h'

iïNdjkSh wOHdmk iïm%Þhhka /l .ksñka YsIH NslaIQka

jykafia,df.a fuka u .sys isiqkaf.a;a wjYH;d ie,ls,a,g f.k wOHdmk

m%ldYk fomd¾;fïka;=j msßfjka i|yd fuu mdG.%ka:h iïmdokh lr

we;' tu ld¾hh i|yd Þhl;ajh iemhQ WmfoaYl" f,aLl yd ixialdrl

uKav, idudðlhka ish¨ fokdg o wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=fõ

ks,OdÍkag o udf.a ia;=;sh msßkukq leue;af;ñ'

whs'tï'fla'î' b,x.isxy

wOHdmk m%ldYk flduidßia ckrd,a

wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j

biqremdh

n;a;ruq,a,

2017'05'02

vii

kshdukh yd wëlaIKh (-

whs'tï'fla'î' b,x.isxy uhd - wOHdmk m%ldYk flduidßia ckrd,a

wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j

fufyhùu (-

uydpdhH_ mQcH kdìß;a;kalvjr - wOHdmk wOHlaI ^msßfjka&

[dKr;k ysñ wOHdmk wud;HdxYh

ví'ã' moañKs kd,sld ñh - wOHdmk m%ldYk flduidßia

^ksIamdok yd fnodyeÍï&

wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j

ví,sõ'ta' ks¾u,d mshiS,s ñh - wOHdmk m%ldYk flduidßia ^ixj¾Ok&

wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j

WmfoaYl;ajh (-

uydpdhH_ mQcH ul=remafma - md,s yd fn!oaO wOHhk wxYh

Oïudkkao ysñ le,Ksh úYajúoHd,h

iïnkaëlrKh (-

mQcH nKavdrfj, r;kidr ysñ - md,s úIh WmfoaYl ^msßfjka&

wOHdmk wud;HdxYh

ã'tï'fÊ' mqIaml=udr uhd - ksfhdacH flduidßia ^md,k&

wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j

fla'ta' iqñ;a O¾u Y%S uhd - md,s úIh WmfoaYl ^msßfjka&

wOHdmk wud;HdxYh

ixialrKh (-

uydpdhH_ mQcH ul=remafma - md,s yd fn!oaO wOHhk wxYh

Oïudkkao ysñ le,Ksh úYajúoHd,h

mQcH úð;mqr .=Kr;k ysñ - lÓldpd¾h

fn!oaO yd md,s úYaj úoHd,h

f,aLl uKav,h (-

fla'ta' iqñ;a O¾u Y%S uhd - md,s úIh WmfoaYl ^msßfjka&

^iNdm;s& wOHdmk wud;HdxYh

viii

mQcH j,afmd, mshr;k ysñ - mßfõKdpd¾h

úfoHdaoh msßfjK"

ud,s.dlkao" urodk'

mQcH l=U,af.dv Oïudf,dal ysñ - mßfõKdpd¾h

isß Oïudkkao uyd msßfjK"

ksys¿j" fn,sw;a;'

mQcH jrdmsáfha mshr;k ysñ - md,s .=re WmfoaYl

udr$isßr;kidr msßfjK

nU/kao" fldaÜfgf.dv'

fidaÿm;a lshùu (-

mQcH nKavdrfj, r;kidr ysñ - md,s úIh WmfoaYl ^msßfjka&

wOHdmk wud;HdxYh'

msgq ks¾udKh iy msg ljrh (-

l%sIaks iuqoaêld kjr;akf.a fuh - mß.Kl wxYh"

wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j'

mß.Kl.; lsÍu (-

l%sIaks iuqoaêld kjr;akf.a fuh - mß.Kl wxYh"

wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j'

biqrx.s lklr;ak fuh - mß.Kl wxYh"

wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j'

ix

mgqk01 kudñ iF:drukk;f.dprx 01

02 odkx i..ii fidmdKx 08

03 r;;lLoufkd 19

04 jdrKrdcd 29

05 mq[[lrKii iydfhd 37

06 ms;=isfkyx 44

07 fofjk uhyx mq;;ii cd;ldf, jfrd Èfkkd 52

08 lk;dr;rKx 58

09 kFÒ mQjfuj mfphHdis 66

10 chx f; ouñ 73

11 pQf,lidgl n%dyuKii odkx 83

12 uydfndêm;sgGdmkx 91

13 ksf.%dOidufKfrd 101

14 .dujdisfkd uu jpkx iqKd: wcc r;;sNdf.

15 ;Kydh wNsN+f;d l=udfrd 116

16 md<s mdGdj,S 124

17 uydjxih ^md,s jxi l:d& 140

18 uydjxfid ^6 mßÉfþoh& 146

19 lppdhk Od;=u[cqid 156-157

20 nd,dj;dr 158-181

21 Ouupllmmj;;k iq;;x 182-186

tfld wukqfiid wd.pP;s 109

x

,>q i[[d

i. kd - kdu mohls ii. ix - iJê mohls iii. ls - ls;l mohls iv. i - iudi mohls v. ; - ;oê; mohls vi. ks - ksmd; mohls vii. l%s - l%shd mohls viii. ;= - ;=uk; l%shdjls ix. mQ'l%s - mQ¾j l%shd mohls x. i'kd - i¾jkdu mohls

1fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

úidrox jdom:d;sj;;skx

;sf,dlmfccd;uihyidyskx"

wfiif[hHdjrKmmydhskx

kudñ iF:drukk;f.dprx'

;sf,dlkd:mmNjx Nhdmyx

úiqoOúccdprfKys fiú;x"

mm[pif[[dcknJOkpýox

kudñ Ouux ksmqKx iqÿooix'

midouf;;kZms hF: mdKsfkd

Mqik;s ÿlLlLhuppq;x mox"

;udyqfKhHx iqiudys;sJøshx

kudñ iX>x uqksrdcidjlx'

^odGdjxfid&

moud,dj

úidrox ^kd& - úYdro jQ

jdom:d;sj;;skx ^i& - jdo ud¾.hka blaujkakd jQ

;sf,dlmfccd;x ^i& - ;=kaf,djg mykla jQ

wihyidyskx ^i& - bjish fkdyels oE bjikakd jQ

f[hHdjrKmmydhskx ^i& - fCohH uKav,hg ndOl jQ ^wúoHd wd§&

mdmO¾u m%ydKh lrk

wkk;f.dprx ^i& - fl<jrla ke;s úIh m:h we;s

iF:drx ^kd& - Ydia;Dka jykafia

;sf,dlkd:mmNjx ^i& - ;=kaf,djg msysg jQ nqÿka flfrka Wmka

Nhdmyx ^i& - Nh ÿrelrk

úiqoOúccdprfKys ^i& - mdßY=oaO úÊcdprK O¾uhka we;a;jqka úiska

fiú;x ^ls& - fijqkd ,o

mm[p ^kd& - m%m[ap O¾u ^;Kayd" udk" ÈÜÀ&

if[[dcknJOkpýox ^i& - ixfhdack neñ is`Èkakd jQ

ksmqKx ^ls& - ishqï jQ

iqÿooix ^i& - ±lSug w;sYhska wmyiq jQ

mGfud mdfGd kudñ iF:drukk;f.dprx

2fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

midouf;;k ^i& - meye§ï ud;%hlska

mdKsfkd ^kd& - i;ajfhda

ÿlLlLhx ^i& - ÿla ÿre lrk

wppq;x mox ^kd& - ks¾jdKmoh

Mqik;s ^l%s& - iam¾Y lr;s

wdyqfKhHx ^;& - ÿrneyeßka f.k;a §ug iqÿiq jQ

iqiudys;sJøshx ^i& - ukdj ixiqka b`ÿrka we;s

uqksrdcidjlx ^i& - nqoaOY%djl jQ

wNHdi

1' my; m%Yakj,g md,sfhka ms<s;=re imhkak'

i. mGudh .d:dh odGdjxil;;d lx kuii;s @

ii. ÿ;shdh .d:dh l;;d Ouuii l;s .=Kdks ofii;s@ ;dks WoOßFjd

ofii;='

iii. Ofuud flys fiúf;d fyd;s @

iv. mdKsfkd ldks Mqik;s @

v. fl iqiudys;sJøshd wdyqfKhHd Njk;s@

2' my; m%Yakj,g ms<s;=re imhkak'

i. nqÿrÿka ms<sn`o fuys olajd we;s úfYaI .=K fudkjd o@

ii. ixfhdack O¾u kï lrkak'

iii. bkaøsh ixjr lf<da ljryq o@

iv. ;=kaf,dj kï lrkak'

v. f;jk .d:dfjys tk i`..=K ljf¾o@

wCIr ud,dj

NdIdjlg wkkH jQ j¾K ud,djla we;' jHdlrK iïm%odhhka wkqj md,s

j¾Kud,dfjys fjkia lï mj;S' tn`ÿ iïm%odhhka ;=kls'

lppdhk iïm%odh

fud..,,dk iïm%odh

iookS;s iïm%odh jYfhks'

3fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

fuu iïm%odhhkaf.ka ,xldfõ jvd;a ckm%sh jQfha lÉpdhk yd

fud.a.,a,dk iïm%odhhka folhs'

lÉpdhk kï f;rkulf.a lD;shlska werfUk lÉpdhk iïm%odh wlaIr

41la olajhs' fuu iïm%odhg wh;a jvd;a m%lg jHdlrK .%ka: ;=kla we;' lÉpdhk"

rEmisoaê yd nd,dj;drh jYfhks'

lÉpdhk iïm%odhg wkqj iajr 08ls'

w wd b B W W! t T hkqfjks'

fud.a.,a,dk kï f;rkulf.a lD;shlska werfUk fud.a.,a,dk iïm%odh

wlaIr 43la olajhs' m%lg jHdlrK .%ka: jkafka fud.a.,a,dhkh" moidOkh yd

mfhd.isoaêhhs'

fud.a.,a,dk iïm%odhg wkqj iajr 10 ls' w wd b B W W! t ta T jYfhks'

th lÉpdhk iïm%odfhka fjkia jkafka ta iy ´ hkqfjka §¾> iajr folla

±laùu ksidh'

md,s wCIrud,dj

nd,dj;drhg wkqj md,s NdIdjg wh;a jk wl=re ixLHdj 41ls'

^wlLrdmdofhd tlp;;d,Six&

w wd b B W W! t T

l L . > X

p P c ® Co

g G v V K

; : o O k

m M n N u

h r , j i y < ^w&x

iajr 08 ^;fF:dok;d ird wgG&

w wd b B W W! t T

y%iaj yd §¾> hkqfjka iajr fldgia follg fnfoa'

,>q ^y%iaj& 03 w b W ,yqu;;d ;fhd riid

.=re ^§¾>& 05 wd B W! t T wf[[ §>d

4fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

jH[ackdCIr

b;sß j¾K ish,a, jH[ack h' fiid nH[ckd& y,a wl=re fyj;a jH[ack

;ks j Yío l< fkd yels h' iajrhl wdOdrh wjYH h' tn`ÿ jH[ackdCIr 33ls'

l hkafka mgka ìkaÿj olajd we;s wlaIr thg wh;a fõ'

j¾.dCIr 25

jH[ackdCIrj,ska 25la j¾.dCIrfhda h' tajd zlZ j¾.h wdÈ f,i my

ne.ska f.k uq, we;s wl=f¾ kñka ye`Èkafõ' tn`ÿ j¾. myls' tys wCIr 25 ls'

^j..d m[pm[pfid uk;d&

l j.. - l L . > X

p j.. - p P c ® [

g j.. - g G v V K

; j.. - ; : o O k

m j.. - m M n N u

w,amm%dK ^isÓ,& isÓ,x kdu jf..iq

mGu;;shd ^rEmisoaêàld&

uym%dK ^Oks;& Oks;x kdu ÿ;sh

p;=F:d ^rEmisoaêàld&

wvq W;aidyhlska WÉpdrKh l< yels h'

l ." p c" g v" ; o" m n

WÉpdrKfha § jeä W;aidyhla ±ßh hq;= h'

L >" P ®" G V" : O" M N"

j¾.dka;dCIr 05(-

j¾.j, wjidkhg we;s X [ K k u wl=re j¾.dka; kï fõ'

kdislH hkq o fïjdg ;j;a kuls'

BI;amDIag wCIr(-

WÉpdrKfha § u`ola W;am;a;s ia:dkh iam¾Y j W;am;a;sh isÿjkafka

BI;amDIag kï fõ' wka;Hia: kñka o fïjd ye¢kafõ'

h r , j hkq hs'

5fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

wf>daIdCIr 11 zj..dkx mGuÿ;shd fidpdf>didZ

^j¾.dCIrj, m<uq yd fojk wl=re;a

ziZ wl=r;a wf>daI h'&

l L p P g G ; : m M i

f>daIdCIr 21 z<k;df[[ f>did Z

^< wka;fldg we;s b;sß wl=re f>daI h'&

. > X c ® [ v V K o O k

n N u h r , j y <

ks.a.yS;h(-

ks.a.yS;h hkq zxZ g ^ìkaÿj& ;j;a kuls' mQ¾j hq.hkays fuh wl=r Wv

,shd we;' tksid ìkaÿj is¿ñKla n`ÿhehs lshkq ,efí'

—ìJÿpQ<duKdldfrd - ks..yS;k;s jqpp;s

flj,iidmmfhd.;;d - wldfrdikksëhf;˜

;ks j Yío l< fkdyels ksid ìkaÿj uq,g zwZ ldrhla fhdod WÉpdrKh

lrkq ,efí' ^wx b;s ks..yS;x&

wl=re WmÈk ia:dk(-

iEu wl=rla u WÉpdrKh jkqfha hï ia:dkhla fyda lSmhla weiqre

lrf.k h' wl=re WmÈk ia:dk fufia h'

wl=re WmÈk ia:dk WmÈk wl=re nd,dj;dr kshuh

W.=r - lKG w wd l L . > X y wlj..yd lKGcd

;,a, - ;d¨ b B p P c ® [ h bpj..hd ;d¨cd

;,af,a uqÿk -uqoO g G v V K r < gj..r<d uqoOcd

o;a - ok; ; : o O k , i ;j..,id ok;cd

f;d,a - TgG W W! m M n N u Wmj..d TgGcd

kyh - kdisld X [ K k u ^w&x

W.=r yd ;,a, - lKG ;d¨ t tlKG;d¨fcd

W.=r yd f;d,a - lKG TgG T TlfKGdgGfcd

o;a yd f;d,a - ok; TgG j fjdofk;dgGfcd

6fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

úfYaI

Pkaoia Ydia;%fha § wCIr Ndú;h jeo.;a fõ' tys § wl=re ;=kla z.KZ kñka

ye`Èkafõ' w,xldr Ydia;%fha §" úfYaIfhka moH nkaOkfhA § fuh jeo.;a fõ' tys

§ ,>q ^;ks ud;%dj fyj;a y%iaj& .=re ^ud;%d folla fyda jeä m%udKhla& jYfhka

wl=re .Kkh lrkq ,efí' iajr m%ia:dr we`§ula o fuys § isÿ flf¾' tu iajr

m%ia:dr i`oyd fhdod.kq ,nk ixfla; wkqj y%iajdCIrh kï lrkqfha flá brlsks'

^-& tjka wl=re ;=kla .Khla f,i ie,fla'

Wod(-

irK ^---& fuys we;af;a ,>q u wl=re ;=kls'

Pkaoia ,l=Kq lsÍfï § §¾>dCIrh i`oyd z.=reZ hkak Ndú; lrk w;r th

i,l=Kq lrkqfha jl% f¾Ldjlsks' ^ %%&

Wod(-

wdrdu ^ %% %%- &

Pkaofia § .=re wl=re kshuhka my; i`oyka mßÈ fõ'

² §¾>dlaIr .=re fõ' wdpßhd ^ %% - - %%&

² ixfhda.dlaIrhlg fmr we;s y%iaj wl=r .=rls' Mqik;s ^ - %% -&

² ks.a.yS;hg mQ¾j wl=r .=rls' wppq;x mox ^ %% - %% - %% &

² .d:djl mdodka;h .=rls' bñkd mqCoColfuuk ^- - %% % - %% %% %%&

wNHdi

1' my; m%Yakj,g ms<s;=re imhkak'

i. md,s jHdlrK iïm%odhhka wkqj iajr ms<sn`o fjki olajkak'

ii. my; jpk wldrdÈ ms<sfj<g ,shkaak'

udfi" rfuu" ,xld" iq.f;d" Wmd.f;d" isfrdmß"

Gdkx" úfidfO;=x" tlfhdck" .x.d;Sfr"

iii. f>daI yd wf>daI fNaoh meyeÈ,s lrkak'

iv. Wmam;a;s ia:dk wkqj j¾Kud,dj m%fNaolr olajkak'

7fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

2' my; .d:d mdG ksjerÈ j ,shkak'

i. ldfhdÑ.=Ñfcd ilf,d iq.fJOd

ii. t;;dj;dp wfuuys

iii. t;x l=iqu ifk;disx

iv. bpÑ;x mpÑ;x

v. wcchx lu fu Nfk;

3' my; iQ;%j, isxy, f;areu ,shkak'

i. wx b;s ks..yS;x

ii. <k;df[[ f>did

iii. j..dkx mGuÿ;shd fidpdf>did

iv. ;fF:dok;d ird wgG

v. wlLrdmdofhd tlp;;d<Six

4' my; i`oyka jpkj, wCIr úkHdih ksjerÈ lrkak'

wkfkd ---------- úr;a:Ñ;a;d ----------

nnQj ---------- i;a:d iodyka;= ----------

iqÅi;a;d ---------- i;a;dfrd ----------

i:iyiai ---------- mqßiOïuidr;s ----------

ú[af[dySZ;s' --------- únQihx ----------

i. isÓ, yd Oks; wl=re fjk fjk u ,shkak'

ii. zbp j..hd ;d¨cdZ hkq l=uk wl=re±hs ,shkak'

iii. ìkaÿj mqrdK fmd;aj, ,shd we;s whqre ±lafjk nd,dj;dr b.ekaùu

l=ula o@

iv. kdisldCIr ,shd tajdg tfia mjikafka l=ula ksidoehs meyeÈ,s lrkak'

v. ,xldfõ ckm%sh jQ md,s jHdlrK iïm%odhhka olajd" tajdg wod< m%lg

.%ka: ,shd olajkak'

8fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

wuydlx N.j;s mßksnnqf; mdg,Smq;;iófm w[[;riñx .dfu

w[[;frd ÿ..;ukqfiid ji;s' fid mfklÈjix w[[;rx .dux .pPfk;d

foj idgfl ksjdfiFjd uyk;x wgúx mdmqKs' ;fojx Èijd t;ii jF:x

.Kysiidó;s tfld fpdfrd wkqnJê' fid ¥rf;dj wd.pPk;x fpdrx Èijd

Ñfk;is' wyfu;iud m,dhs;=x jd f;k ioêx hqc ;=x jd k iflldñ whud.kFjd

wjiix wkspPk;iidms fu jF:x .Kysii;s' uhdmsii ksrF:flk yß;=x k illd

odkjfikii oiidó;s ikksgGdkuldis' w: fpdfrd wd.kFjd jF:lx mrduis'

w: fid mqßfid Ñ;;x midfoFjd bux uu jF:odkx NjfNd.iqLF:dh mppfhd

fyd;+;s jF:x oFjd ÿpPdÈ;;;d uydu..x mydh wf[[k cx>duf..k .pPfk;d

wdisúfik ofgGd ld,x lFjd ysujk;mmfofi ojdoifhdcksfl lKlúudfk

fklpPrdiyiimßjqf;d ksnn;;s' úudkx mkii mßjdfrFjd ;sfhdcksfl Gdfk

lmmrelLd ksnn;;sxiq' fid uyk;x Ènnium;;sx Èijd fidukiix mfjfofk;d

wdy'

zzmßKdñ;uf;;k" odkii ilik;lx"

ood;s úmq,x fNd.x" Ènnñiißhx jrx'ZZ

^rijdyskS&

moud,dj

fidmdKx ^kd& - bKsu.

wuydlx ^i kd& - wmf.a

N.j;s mßksnnqf; ^Ndj i;a;ó& - Nd.Hj;=ka jykafia msßksú l,ays

mdg,Smq;;iófm ^i& - mdg,Smq;% k.rh iómfha

w[[;frd ^i kd& - tla;rd

ÿ..;ukqfiid ^i& - ÿmam;a ukqIHfhla

.pPfk;d ^ls& - hkafka

idgfl ^kd& - i¿

ksjdfiFjd ^mQ l%s& - ye`o

wgúx ^kd& - jkhlg

;fojx ^ix& - tod fufia

t;ii ^i kd& - fudyqf.a

.Kysiidó ^ls%& - .kafkñhs

wkqnJê ^l%s& - ¨yqnekafoa h

¥rf;dj ^ix& - ÿßka u

ÿ;sfhd mdfGd odkx i..ii fidmdKx

9fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

wd.pPk;x ^l%s& - tkakd jQ

wyfu;iud ^ix& - uu fudyq flfrka

m,dhs;=x ^;=& - m,dhkakg

hqc ;=x ^;=& - hqoaO lrkakg

whud.kFjd ^ix& - fudyq wjq;a

wjiix ^ks& - taldka;fhka

wkspPk;iidZ ms ^ix& - wlue;sjQfha kuq;a

uhdmsii ^ix& - ud úiska o fudyqg

ksrF:flk ^kd& - ksIaM, jQfjl= fuka

yß;=x ^;=x& - f.khkakg

k illd ^ks & - fkd yels h

odkjfikii ^ix& - odkhla jYfhka fudyqg

ikksgGdkuldis ^ix& - ;SrKh lf<a h

mrduis ^l%s& - w;.Efõ h$mrdu¾Ykh lf<a h

NjfNd.iqLF:dh ^i& - NjfNda. iem msKsi

fyd;+;s ^ix& - fõjd hehs

ÿpPdÈ;;;d ^ix& - ^YÍrh& ukdj fkdjik ,o neúka

^ks¾jia;% fyhska&

uydu..x ^i& - m%Odk ud¾.h

cx>duf..k ^i& - wä mdrlska

ojdoifhdcksfl ^i& - fhdÿka fodf<dila

lKlúudfk ^i& - rka úufkl

fklpPrdiyiimßjqf;d ^i& - fkdfhla oyia .Kkla ÈjH wmairdjka

msßjrK ,oafoa

ksnn;;s ^l%s& - bmÿKs

mßjdfrFjd ^mQ'ls%& - msßjrd

;sfhdcksfl ^i& - fhdÿka ;=kla jQ

lmmrelLd ^i& - l,am jDCIfhda

mfjfofk;d ^l%s& - m%ldY lrkafka

ilik;lx ^i& - ;u ika;lfha we;s

Ènnñiißhx ^ix& - ÈjHuh iem iïm;a

jrx ^ks& - W;=ï jQ

10fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

wNHdi

01' zzodkx i..ii fidmdKxZZ hk fþoh isxy,g k.kak'

02' my; i`oyka m%Yakj,g md,sfhka ms<s;=re imhkak'

i. ÿ..;ukqfiid liñx .dfu ji;s @

ii. .dux .pPfk;d fid ls;;ldks jF:dks mdrems@

iii. tfld fpdfrd lsuF:dh ;x wkqnJê @

iv. fpdrx Èijd fid lsx Ñfk;is @

v. ld,lf;d fid lF: ksnn;;s@

03' ms<s;=re imhkak'

i. mdg,Smq;% k.rh iïnkaO ft;sydisl Ydiksl isoaêhla kï lrkak'

ii. nqÿoyu wkqj ÿmam;aj bm§ug fya;= ljf¾o@

iii. nqÿrÿka jod< mßÈ jia;% ±Ífï m%fhdack fudkjd o @

iv. w,am fohla oka § ufyaYdlH iïm;a ú`È ;j;a pß; folla kï

lrkak'

v. fuu l:d mqj;ska .;yels Ôú;do¾Y folla ,shkak'

04' uq,a md,s fþofha jdlH Í;sh wkq.ukh lrñka my; fþoh md,shg

k.kak'

fmr ,laÈj wkqrdOmqrfha uyjej kï .ula úh' tys fjfik tla;rd ÿmam;a

f.dúfhla Èkm;d l=Uqrg hkafka n;auq,la ^N;a;mqgx& /f.k hhs' blaì;s

tla ojila tla u.sfhla ^woaêfld& ÿr § u Tyq ±l n;auq, b,a,kakg Tyq

¨yqnekafoa h' fudyq wjq;a wksjd¾fhka udf.a n;auq, b,a,kafka h'uu odkhla

f,i fudyqg fuh fokafkñzhs is;S h' blaì;s ta f.dúhd is; myodf.k fï

odkh iem msKsi fõjdzhs oka § hkafka w;ru. § i¾mfhl= úiska oIag lrk

,oafoa l¿ßh fldg ÈjH f,dalfha Wmkafka h'

kdumo

hï flfkl= fyda hï fohla fyda hï .=Khla fyda hï isoaê ud;%hla fyda

ye`Èk .ekSu i`oyd fhdokq ,nk ix{djkag kdu hehs lshkq ,efí'

Wod (-

nqoO" ukqii" fi;" .pPk;" relL

11fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

kdumo m%fNao

kdu kdu" iudi kdu" ;oaê; kdu" lDoka; kdu hehs kdu mo ms<sn`o

m%fNao y;rla fõ' Bg wu;rj ;j;a úúO m%fNaohka o ±l.; yel' nd,dj;drfha

kdu ms<sn`o olajd we;s m%fNaohka fufia h'

kdumo m%fNao WodyrK

mq,,sx. kdu nqoO" kd." foj" ukqii" w;;"

rdc" .=Kjk;=" w..s" oKä" NslLq"

k;;=

bFÓ,sx. kdu l[[d" r;;s" k§" cunq" ud;="

ë;=" wcd" t<ld" ud;=,dks"

f.d;ñ" .=Kj;S" uyk;S

kmqxil,sx. kdu Ñ;;" mq[[" mdm" M," plLq"

jiq" Okq" uk" isr" Wr" f;c" hi"

;m" mh" wgÀ

oú,sx. kdu

mqqñFÓ,sx.

^mqreI - ia;%S ,sx. &

lg" >g" hgÀ" uqgÀ" isJOq" frKq"

mqukmqxil,sx.

^mqreI kmqxil ,sx. &

Ouu" luu" l=iqu" ix>" mÿu"

wiiu" úydr" iÍr" iqjKK"

jKK" lydmK" Njk" N=jk"

fhdnnk" wdhk" ihk" Tok"

wdldi

bFÓ kmqxil,sx.

^ia;%S kmqxil ,sx.&

k.r" wpÑ

innkdu ^i¾j kdu& inn" l;r" l;u" WNh" w[["

w[[;r" mqnn" mr" wmr"

olÅK" W;;r" h" ;" t;" lsx"

bu" wuy" ;=uy

ixLHdkdu ^ixLHd Yío kdu& tl" oú" ;s" p;=" mxp" wgGdri

w,sx. kdu ^fïjd ,sx. Nckh fkdlrk

kdumo fõ' fï i`oyd wjH ;oaê;mo fhfoa&

innF:" tF:" l=ysx" innod" lF:"

lod" l=odpkx

12fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

kdu jrke.Su

kdu mohl uQ,sl iajrEmh Yío m%lD;sh hs' thg úNla;s m%;Hh tla

l< úg kdu mohla idod.; yels h' tfia idod.kq ,nk kdumoh úNla;Skays

jrke.sh yels h' nd,dj;drfha tu úNla;s m%;Hh fufia olajd we;'

is fhd b;s mGud"

wx fhd b;s ÿ;shd"

kd ys b;s ;;shd"

i kx b;s p;=FÓ"

iud ys b;s m[pó"

i kx b;s PgÀ"

iñx iq b;s i;;ó" f,isks'

úNla;s m%;Hh ud,dj

nd,dj;drfha m%;Hh olajd we;af;a úNla;s y;lg muKs' tfy;a idudkH

jrke.Sfï § úNla;s kjhla Ndú; fõ' tys § wd,mk yd lrK hkqfjka úNla;s

folla .efka' wd,mk úNla;s m%;Hh jkafka m%:udfõ m%;Hhka u h' lrK úNla;s

m%;Hh jkafka ;;shd úNla;s m%;Hhka u h' ta wkqj úNla;s kjfha m%;Hh fufia h'

úNla;s tljpk nyqjpk nd,dj;dr iQ;%h w¾:h

mGud is ^T& fhd ^wd& ,sx.fF: mGud ,sx.d¾:h

wd,mk is ^w" wd& fhd ^wd& wd,mfk p wd,mkd¾:h

ÿ;shd wx ^wx& fhd ^t& luufF: ÿ;shd l¾ud¾:h

;;shd kd ^tk& ys ^tNs" tys& l;;Í p l¾;D w¾:h

lrK kd ^tk& ys ^tNs" tys& lrfK ;;shd lrK w¾:h

p;=FÓ i ^wdh" wii& kx ^wdkx& iumodfk p;=FÓ iïm%odk w¾:h

m[pó iud ^uyd"iud& ys ^tNs" tys& wmdodfk m[pó fjkaùfï w¾:h

PgÀ i ^ii& kx ^wdkx& idñiñx PgÁ iajdñ;aj w¾:h

i;;ó iñx ^uys" iñx& iq ^tiq& Tldfi i;;ó wdOdr w¾:h

úNla;s m%;Hh fhdod kdumohla idod.kakd wdldrh fufia h'

nqoO ¬ is - ;f;d p úN;;sfhd

nqoè ¬w ¬ is - mqnnufOdÀ;uiirx ifrk úfhdcfh

nqoaè ¬ T - fid

nqoaè ¬ T - irf,dfmd udfoimmpphdÈuys irf,dfm ;= ml;s

nqfoOd - kfh mrx hqf;;

13fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

nqoaO ¬ fhd - ;f;d p úN;;sfhd

nqoaè ¬w ¬ fhd - mqnnufOdÀ;uiirx ifrk úfhdcfh

nqoaè ¬w ¬wd - innfhdkSk ud t

nqoaè ¬wd - irf,dfmd udfoimmpphdÈuys irf,dfm ;= ml;s

nqoOd - kfh mrx hqf;;

fï whqßka kdumo idOkfha § úNla;s m%;Hhkag wdfoaY isÿjk wdldrh

nd,dj;drfha kdu ldKavfha olajd we;'

Wldrka; .=Kjk;= ifood - mq,a,sx.

úN;;s tljpk nyqjpk

mGud .=Kjd" .=Kjfk;d

^.=Kj;d&

.=Kjfk;d" .=Kjk;d

^.=Kj;ayq&

wd,mk ^fy& .=Kjx" .=Kj" .=Kjd ^Njfk;d& .=Kjfk;d" .=Kjk;d"

^msxj;a .=Kj;=ks&

ÿ;shd .=Kjk;x

^.=Kj;d&

.=Kjfk;

^.=Kj;=ka&

;;shd .=Kj;d" .=Kjfk;k

^.=Kj;d úiska&

.=Kjfk;Ns" .=Kjfk;ys

^.=Kj;=ka úiska&

lrK .=Kj;d" .=Kjfk;k

^.=Kj;d lrKfldg&

.=Kjfk;Ns" .=Kjfk;ys

^.=Kj;=ka lrKfldg&

p;=FÓ .=Kjf;d" .=Kjk;ii

^.=Kj;dg&

.=Kj;x" .=Kjk;dkx

^.=Kj;=kag&

m[pó .=Kj;d" .=Kjk;uyd"

.=Kjk;iud

^.=Kj;df.ka&

.=Kjfk;Ns" .=Kjfk;yss

^.=Kj;=kaf.ka&

PgÀ .=Kjf;d" .=Kjk;ii

^.=Kj;df.a&

.=Kj;x" .=Kjk;dkx

^.=Kj;=kaf.a&

i;;ó .=Kj;s" .=Kjfk;"

.=Kjk;uys" .=Kjk;iñx

^.=Kj;d flfrys&

.=Kjfk;iq

^.=Kj;=ka flfrys&

14fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

bFÓ,sX.

úN;;s tljpk nyqjpk

mGud .=Kj;S .=Kjk;S" .=Kjk;sfhd

wd,mk ^fNd;s& .=Kj;S ^fNd;shd& .=Kjk;sfhd

ÿ;shd .=Kjk;sx .=Kjk;S" .=Kjk;sfhd

;;shd .=Kjk;shd .=Kjk;SNs" .=Kjk;Sys

lrK .=Kjk;shd .=Kjk;SNs" .=Kjk;Sys

p;=FÓ .=Kjk;shd .=Kjk;Skx

m[pó .=Kjk;shd .=Kjk;SNs" .=Kjk;Syss

PgÀ .=Kjk;shd .=Kjk;Skx

i;;ó .=Kjk;shx" .=Kjk;shd .=Kjk;Siq

kmqxil,sX.

úN;;s tljpk nyqjpk

mGud .=Kjx .=Kjk;d" .=Kjk;dks

wd,mk ^fy& .=Kjx" .=Kj" .=Kjd .=Kjk;d" .=Kjk;dks

ÿ;shd .=Kjk;x .=Kjfk;" .=Kjk;dks

;;shd .=Kj;d" .=Kjfk;k .=Kjfk;Ns" .=Kjfk;ys

lrK .=Kj;d" .=Kjfk;k .=Kjfk;Ns" .=Kjfk;ys

p;=FÓ .=Kjf;d" .=Kjk;ii .=Kj;x" .=Kjk;dkx

m[pó .=Kj;d" .=Kjk;uyd"

.=Kjk;iud

.=Kjfk;Ns" .=Kjfk;yss

PgÀ .=Kjf;d" .=Kjk;ii .=Kj;x" .=Kjk;dkx

i;;ó .=Kj;s" .=Kjfk;"

.=Kjk;uys" .=Kjk;iñx

.=Kjfk;iq

15fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

u>jd - Yl%hd l=,jd - l=,j;d

M,jd - M, we;a;d hijd - lS¾;s we;a;d

Okjd - Okj;d iq;jd - weiQ;eka we;a;d

N.jd - Nd.H we;a;d ysujd - ysu we;a;d

n,jd - n, we;a;d iS,jd - is,a we;a;d

m[[jd - kqjK we;a;d i;sud - isys we;a;d

ê;sud - ffO¾h we;a;d .;sud - .uka we;a;d

uq;sud - m%{dj we;a;d u;sud - kqjK we;a;d

cq;sud - fYdaNd we;a;d ysßud - ,Êcd we;a;d

:q;sud - ia;=;s lrkakd r;sud - we¨ï we;a;d

h;sud - ;mia we;a;d iqÑud - msßisÿlu we;a;d

l,sud - ls,sgq we;a;d n,sud - ì,s we;a;d

lisud - iSiEï we;a;d reÑud - leue;a; we;a;d

nqoêud - nqoaêu;d plLqud - weia we;a;d

nJOqud - kEhka we;a;d fy;=ud - ldrK we;a;d

fi;=ud - fyao`vq we;a;d fl;=ud - fldä we;a;d

rdyqud - rdyq Ndkqud - rYañ we;a;d

LdKqud - lKq we;a;d úccqud - úÿ,s we;a;d

hkd§ Yío .=Kjka;= Yíoh fuka jrkef.a'

ta ta mo mGud wd§ úNla;sj, fhfok wdldrh my; ±lafõ' l¿ wl=ßka

uqøs; mo wod< úNla;sh ksfhdackh lrhs'

úN;;sh úia;rh WodyrKh

mGud jdlHhl Wla; moh

;nkqfha mGud úNla;sfhks'

,sx.d¾:fha o fhfoa'

nqfoOd Ouux Ndi;s'

idufKfrk mdfGd mÁhf;'

wd,mk wduka;%K w¾:h fhfoa' fy l=udr WgGdys'

fy mqßi .pP'

ÿ;shd jdlHhl l%shdjg hg;ajk

moh fyj;a l¾u moh

ÿ;shdfjka fhfoa'

odfid Tokx mp;s'

mqßfid relLx ýJo;s'

;;shd l¾;D w¾:h fhdokqfha

;;shdfjks' l¾uldrl

jdlHj, § fuh fhfoa'

Wmdiflk m§fmd cd,Shf;'

liiflys fL;a;dks liShfk;'

16fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

lrK lrKd¾:h m%ldY lrkqfha

lrK úNla;sfhks'

isfiid f,Lkshd ,sL;s'

wyx mdfoys .pPdñ'

p;=FÓ hï fohla leue;af;ka

m%odkh lsÍfï § th

,nkakd ;nkqfha p;=;aÓ

úNla;sfhks'

Wmdifld NslLqii odkx fo;s'

pd.s hdplii Okx fo;s'

m[pó fjkaùfï w¾:h m%ldY

lrkqfha m[apó

úNla;sfhks'

M,x relLuyd m;;s'

jks;dfhd jkuyd odrex wdyrk;s'

PgÀ hul whs;sh m%ldY lrkqfha

PÜÁ úNla;sfhks'

nqoOii idjld immqßid fydk;s'

odrlii ud;d wdydrx wdyr;s'

i;;ó ls%hdj isÿùug wdOdr jk

;ek fhdokqfha i;a;ó

úNla;sfhks'

idufKrd mßfjfK W..Kyk;s'

.dujdiS NslLq wdrdfu ji;s'

úfYaIK mo

NdId jHjydrfha § kdumohla uq,g úfYaIK mo fhdod ,sùug yd l:d

lsÍug isÿ fõ' tys § úfYaIK mo yd úfYaIH mo hkqfjka folla we;' hï mohla

úia;r lrk mo úfYaIK mo kï fõ' fuys ±lajQ .=Kjka;= wd§ Yío;a .pPk; wd§

Yío;a i¾jkdu Yío;a fndfyda úg úfYaIK mo jYfhka fhfoa' md,s Í;shg wkqj

úfYaIK úfYaIH mo yeu úg u ,sÙ.fhka" úNla;sfhka yd jpkfhka iudk úh

hq;= h'

mq,,sX. bFÓ,sX. kmqxil,sX.

.pPfk;d mqßfid .pPk;sfhd jks;dfhd r;;x jF:x

Odjk;d nd,ld Odjk;S nd,sld m;s;dks M,dks

,sLk;x f,Llx ,sLk;S f,Åldfhd Odjk;x r:x

17fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

úfYaIK mo jdlHj, fhfok whqre my;ska ±lafõ'

mq,,sX. #-

fid .pPfk;d mqßfid uqyq;;x ksj;;;s'

^ta .ukalrk mqreIhd fudfyd;la kej;S isáhs'&

bFÓ,sX. #-

id .pPk;S jks;d w;;fkd f.yx .pP;s'

^ta hkakd jQ jks;dj ;ukaf.a ksjig hkakSh'&

kmqxil,sX. #-

;x m;s;x M,x wfund'

^ta jegqKq f.äh wU h'&

wNHdi

01' isxy,g k.kak'

i. iqfoOdokuydrdcd lms,jF:qmqfr jis'

ii. uydudhdfoù ld,x lFjd ;=is;mqfr ksnn;;s'

iii. rdyq,l=udfrd oyrldf,fhj wry;;x mdmqKs'

iv. isoOF:l=udfrd P jiix ÿllrlsßhx wldis'

v. N.jd ndrdKishx bism;fk wkq;;rx Ouupllx mjf;;is'

02' isxy,g k.kak'

¸' N.jd m[[djk;dkx Ouux fofiis'

¸¸' iq;jd wßhidjfld iS,jk;Skx Wmdisldkx wNsOuul:x lf:is'

¸¸¸' nJOqud hijk;x figÀx WmixlñFjd ë;rx hdÑ'

¸¹' :dujk;d l=udrd M,jk;x relLx wdreysxiq'

¹' n,jd mqßfid fjf.k .kFjd Ocx .Kys'

03' my; kdu mohkays úNla;sh yd jpkh ,shkak'

¸' N.j;s ¸¸' w[[;riñx ¸¸¸' .pPk;dkx ¸¹' wgúx

¹' jF:x ¹¸' wyx ¹¸¸' Ñf;;k ¹¸¸¸' wf[[k

¸º' uf..k º' úudfk

18fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

04' Okjk;= Yíoh mq,a,sx.fha ish¨ úNla;sj, jrk.d w¾:h o ,shkak'

05' ms<s;=re imhkak'

¸' mqñFÓ,sx. Yío 5la kï lrkak'

¸¸' m%YakjdÖ i¾jkdu ;=kla kï lrkak'

¸¸¸' bFÓ,sx. kdu 5la kï lrkak'

¸¹' zinnfhdkSk ud tZ iQ;%fha w¾:h ,shd WodyrK fokak'

¹' .=Kjk;= Yíoh fuka jrkef.k Yío 5la kï lrkak'

19fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

fid hflLd u;uf; ksrdifXld Ldo;s' ;x hlLx wÈijdms fh fh krd

f;k frdf.kd;=rd f; miik;s" f;ms fid frdf.d wdúi;s' tjx kÑfrfkj

hlLNfhk frdf.k p ckmfod úr,cfkd cdf;d' rdcd ;x mj;;sx iqFjd uhs rccx

ldfrfk; mcdkx BÈiii Nhii Wmmcckx wkkqpPúlk;s u[[udfkd ;ofyj

wgGx.iS,x iudÈhsFjd w;;kd ksppx lßhudkdks oil=i,luudks wkqiißFjd

wyx OuuúchS Núiidó;s ;x rlLix wÈijd k WgGysiidó;s o<y;rx wêgGdh

jdi.fnN ihs' ;ii f;k wdpdrOuuf;fck rdcdkqNdfjk p fid rlLfid

ik;f;;d W;;isFjd LKums Gd;=x wiyfk;d wdldfikd.kFjd n,jmppqiiufh

wfk;d.nNx múis;=uiflldfk;d ndysfr GFjd rf[[d w;;dkx ofiiis' r[[d

p fldis Fjk;s mqfgGd wdy' r;;flLd kdudyx rlLfid ¥rckmfo Àf;d wiñ"

wyx LKums Gd;=x wiflldfk;d ;jdkqNdfjk nfoOd úh yqFjd bOdkSf;d" Ndhdñ

foj ;j oiifk;s'

yF:jk.,,úydrjxi&

u;uf; ^ls& - uereKq uereKq wh

ksrdifXld ^i& - iel rys; j

wÈijdms ^ix& - fkd±l u

wdúi;s ^l%s& - je<`o.kS

kÑfrfkj ^ix& - fkdfnda Èklska u

úr,cfkd ^i& - ckhd úr, jQjlaa

uhs rccx ldfrfk; ^Ndji;;ó& - ud rc lrk l,ays

mcdkx ^kd& - m%cdjg

BÈiii ^ks& - fun`ÿ

u[[udfkd ^ls& - y`.sñka

;ofyj ^ix& - tÈk u

iudÈhsFjd ^mQ'l%s'& - iudoka ù

oil=i,luudks ^i& - oYl=Y,l¾u

wkqiißFjd ^mQ'l%s'& - isysfldg

OuuúchS ^i& - O¾ufhka ch.;a ;eke;af;la

o<y;rx ^;& - ±äf,i

wkkqpPúlx ^i& - kqiqÿiq

jdi.fnN ^i& - hyka.en

wdpdrOuuf;fck ^i& - wdpdr O¾u f;aciska

;;sfhd mdfGd r;;lLoufkd

20fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

ik;f;;d ^ls& - ;ejqfKa

W;;isFjd ^mQ'l%s'& - ;e;sf.k

LKums ^ix& - fudfyd;laj;a

Gd;=x ^;=x& - isàug

wiyfk;d ^ls& - fkdyelafla

n,jmppqiiufh ^i& - WoEik u

wfk;d.nNx ^i& - f.h ;=<g

wiflldfk;d ^ls& - fkd yelafla

mqfgGd ^ls& - úuik ,oafoa

¥rckmfo ^i& - ÿr ckmohl

Àf;d ^ls& - isáfha

;jdkqNdfjk ^ix& - Tnf.a wkqyiska

nfoOd ^ls& - ne`ÿfka

bOdkSf;d ^ix& - fuys muqKqjk ,oafoa

wNHdi

01' zzr;;lLoufkdZZ hk fþoh isxy,g k.kak'

02' my; m%Yakj,g md,sfhka ms<s;=re imhkak'

¸' fld o<y;rx wêgGdh jdi.fnN ihs @

¸¸' fld wfk;d.nNx múis;=uiflldfk;d ndysfr wgGdis @

¸¸¸' hflLd ldks wLdÈ @

¸¹' fld ¥rckmfo Àf;d @

¹' hflLd liñx iufh rdcf.yx mdúiss @

03' my; m%Yakj,g ms<s;=re imhkak'

¸' ckmoh ckY=kH jQfha l=ula ksid o @

¸¸' oYl=Y, l¾um: fudkjd o @

¸¸¸' rcq hCIìh ÿrelsÍu i`oyd l=ula lf<a o@

¸¹' rl=id ìhg m;ajQfha l=ula ksid o@

¹' ;=ka ìh kï lrkak'

21fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

kdu jrke.Su II,sx.;%fha jrke.Su'

md,s NdIdj ;=< kdu ldKavh úfYaI ;ekla ysñlr .kshs' kdu hkq

Yíohkaf.a uq,a iajNdjh fyj;a Yío m%lD;sh hs' tu kdu m%lD;shg úNla;s m%;Hh

tla l< úg úNla;s w¾:hkag wkqj kdu mo ksmo fõ'

Yío

m%lD;sh

úNla;s m%;H jrke.Su

tljpk nyqjpk tljpk nyqjpk

mGud nqoO is ^T& fhd ^wd& nqfoOd nqoOd

wd,mk nqoO is ^w " wd& fhd ^wd& ^fy& nqoO ^Njfk;d& nqoOd

ÿ;shd nqoO wx ^wx& fhd ^t& nqoOx nqfoO

;;shd nqoO kd ^tk& ys ^tNs"

tys&

nqfoOk nqfoONs" nqfoOys

lrK nqoO kd ^tk& ys ^tNs"

tys&

nqfoOk nqfoONs" nqfoOys

p;=FÓ nqoO i ^wdh" ii& kx ^wdkx& nqoOdh" nqoOii nqoOdkx

m[pó nqoO iud ^uyd& ys ^tNs"

tys&

nqoOd" nqoOuyd"

nqoOiud

nqfoONs" nqfoOys

PgÁ nqoO i ^ii& kx ^wdkx& nqoOii nqoOdkx

i;;ó nqoO iñx ^uys"

iñx&

iq ^tiq& nqfoO" nqoOuys

nqoOiñx

nqfoOiq

fï wdldrhg ´kEu Yío m%lD;shla úNla;s m%;Hh .kajd jrke.sh yels h'

tys § ta ta Yío m%lD;sj,g wkqj úNla;s m%;Hhkag úfYaI wdfoaY wd.udÈh fõ'

kduh yd kdumoh w;r fjkila we;' kdu hkq Od;= m%;Hh úNla;sj,ska

f;dr Yíohkaf.a uq,a iajNdjh fyj;a Yíom%lD;sh hs' tajdfha w¾:hla fõ' úNla;s

m%;Hhkaf.ka ,sx. fNaofhka hq;= j taljpk nyqjpk mo idod.; yels h' tajd

w¾:fhka iïmQ¾K jQ kdumo kï fõ'

kdu m%fNao

kdu fldgia yhls'

kdu kdu - ^rdc" w;;" mqßi" f,dl" Ñ;;&

inn kdu - ^inn" l;r" l;u" w[[;r&

.=K kdu - ^fi;" §>" wd§" l,HdK&

øjH kdu - ^u[p" mSG" fL,u,,&

l%shd kdu - ^.pPk;" Tf,dflk;" ksiSok;&

i[[d kdu - ^ìuìidr" iqfoOdok" fldi,&

22fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

kdu m%fNao.; lsÍfï § ,sx." úNla;s" .=K" i[a[d" øjH" ls%hd wdÈh weiqre lr.kS' NdIdfõ we;s ish¨ u kdumofhda ,sx. fNaoh wkqj j¾.lr we;' md,s NdIdfõ ,sx. ;=kls' ta ta ,sx.hkag wh;a kduhka úfYaI jrke.Sï iys; Yío my; j.=fjys ±lafõ'

mq,,sx. ^kdu& bFÓ,sx. ^kdu& kmqxil,sx. ^kdu&

nqoO ^wldrk;& l[[d ^wdldrk;& Ñ;; ^wldrk ;&

w;; ^wldrk;& r;;s ^bldrk;& uk ^wldrk ;&

rdc ^wldrk;& k§ Bldrk;& .=Kjk;= ^Wldrk ;&

.=Kjk;= ^Wldrk;& hd.= Wldrk;& .pPk; ^wldrk ;&

.pPk; ^wldrk;& ud;= ^Wldrk;& wgÀ ^bldrk ;&

w..s ^bldrk;& ë;= ^Wldrk;& oKã ^Bldrk ;&

wdÈ ^bldrk;& ÿys;= ^Wldrk;& wdhq ^Wldrk ;&

oKã ^Bldrdk;& cunq ^Wldrdk;&

NslLq ^Wldrdk;& ud;=,dkS Bldrdk;&

ck;= ^Wldrdk;& fNd;s ^bldrdk;&

iF:q ^Wldrdk;& .ym;skSs Bldrdk;&

k;;= Wldrdk;& fuOdúkS Bldrdk;&

ms;= wldrdk;& OuupdÍkS ^Bldrdk;&

wNsN+ ^W!ldrdk;&

inn[`Cÿ ^W!ldrdk;&

f.d ^Tldrdk;&

Yío jrke.Su wldrdk;mq,,sxf.d .pPk;ifood

úN;;s tljpk nyqjpk

mGud .pPx" .pPfk;d .pPfk;d" .pPk;d

wd,mk ^fy& .pPx" .pPd ^Njfk;d& .pPfk;d" .pPk;d

ÿ;shd .pPk;x .pPfk;

;;shd .pP;d" .pPfk;k .pPfk;Ns" .pPfk;ys

lrK .pP;d" .pPfk;k .pPfk;Ns" .pPfk;ys

p;=FÓ .pPf;d" .pPk;ii .pP;x" .pPk;dkx

mCopó .pP;d" .pPk;uyd .pPk;iud .pPfk;Nss" .pPfk;ys

PgÀ .pPf;d" .pPk;ii .pP;x " .pPk;dkx

i;;ó .pP;s" .pPfk;" .pPk;uys" .pPk;iñx

.pPfk;iq

23fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

wldrk; innkdñfkd ;ifood mqfu

úN;;s tljpk nyqjpk

mGud fid f;"fk

ÿ;shd ;x" kx f;" fk

;;shd f;k" fkk f;Ns" f;ys" fkNs" fkys

lrK f;k" fkk f;Ns" f;ys" fkNs" fkys

p;=FÓ ;ii" kii f;ix" f;idkx" fkix" fkidkx

mCopó ;uyd" ;iud" kuyd" kiud f;Ns" f;ys" fkNs" fkys

PgÀ ;ii" kii f;ix" f;idkx" fkix" fkidkx

i;;ó ;uys" ;iñx" kuys" kiñx f;iq" fkiq

bFÓhx

úN;;s tljpk nyqjpk

mGud id ;d" ;dfhd" kd" kdfhd

ÿ;shd ;x" kx ;d" ;dfhd" kd" kdfhd

;;shd ;dh" kdh ;dNs" ;dys" kdNs" kdys

lrK ;dh" kdh ;dNs" ;dys" kdNs" kdys

p;=FÓ ;siid" ;siidh" ;iid"

;dh" kdh

;dix" ;didkx" kdix" kdidkx

mCopó ;dh" kdh ;dNs" ;dys" kdNs" kdys

PgÀ ;siid" ;siidh" ;iid"

;dh" kdh

;dix" ;didkx" kdix" kdidkx"

i;;ó ;siix" ;iix" kdhx" ;dhx ;diq" kdiq

24fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

kmqxifl

úN;;s tljpk nyqjpk

mGud ;x" kx f;" ;dks" fk" kdks

ÿ;shd ;x" kx f;" ;dks" fk" kdks

;;shd f;k" fkk f;Ns" f;ys" fkNs" fkys

lrK f;k" fkk f;Ns" f;ys" fkNs" fkys

p;=FÓ ;ii" kii f;ix" f;idkx" fkix" fkidkx

mCopó ;uyd" ;iud" kuyd" kiud f;Ns" f;ys" fkNs" fkys

PgÀ ;ii" kii f;ix" f;idkx" fkix" fkidkx

i;;ó ;uys" ;iñx" kuys" kiñx f;iq" fkiq

wldrdk; - innkdñfkd t; - ifood mqfu

úN;;s tljpk nyqjpk

mGud tfid tf;

ÿ;shd t;x" tkx tf;

;;shd tf;k tf;Ns" tf;ys

lrK tf;k tf;Ns" tf;ys

p;=FÓ t;ii tf;ix" tf;idkx

mCopó t;uyd" t;iud tf;Ns" tf;ys

PgÀ t;ii tf;ix" tf;idkx

i;;ó t;uys" t;iñx tf;iq

bFÓhx

úN;;s tljpk nyqjpk

mGud tid t;d" t;dfhd

ÿ;shd t;x" tkx t;d" t;dfhd

;;shd t;dh t;dNs" t;dys

lrK t;dh t;dNs" t;dys

p;=FÓ t;siidh" t;siid" t;dh t;dix" t;didkx

mCopó t;dh t;dNs" t;dys

PgÀ t;siidh" t;siid" t;dh t;dix" t;didkx

i;;ó t;siix" t;iix" t;dhx" t;dh t;diq

25fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

kmqxifl

úN;;s tljpk nyqjpk

mGud t;x tf;" t;dks

ÿ;shd t;x tf;" t;dks

;;shd tf;k tf;Ns" tf;ys

lrK tf;k tf;Ns" tf;ys

p;=FÓ t;ii tf;ix" tf;idkx

mCopó t;uyd" t;iud tf;Ns" tf;ys

PgÀ t;ii tf;ix" tf;idkx

i;;ó t;uys" t;iñx tf;iq

innkdñfkd mq,,sxf.d bu - ifood

úN;;s tljpk nyqjpk

mGud whx bfu

ÿ;shd bux bfu

;;shd wfkk" bñkd tNs" tys" bfuNs" bfuys

lrK wfkk" bñkd tNs" tys" bfuNs" bfuys

p;=FÓ wii" buii tix" tidkx" bfuix" bfuidkx

mCopó wiud" wuyd" buuyd" buiud tNs" tys" bfuNs" bfuys

PgÀ wii" buii tix" tidkx" bfuix" bfuidkx

i;;ó wiñx" wuys" buuys" buiñx tiq" bfuiq

bFÓhx

úN;;sfhd tljpk nyqjpk

mGud whx bud" budfhd

ÿ;shd bux bud" budfhd

;;shd budh budNs" budys

lrK budh budNs" budys

p;=FÓ wiidh" wiid" bñiidh" bñiid" budh budix" budidkx

mCopó budh budNs" budys

PgÀ wiidh" wiid" bñiidh" bñiid" budh budix" budidkx

i;;ó wiix" bñiix" budhx budiq

26fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

kmqxil,sxf.d

úN;;s tljpk nyqjpk

mGud box" bux bfu" budks

ÿ;shd box" bux bfu" budks

;;shd wfkk" bñkd tNs" tys" bfuNs" bfuys

lrK wfkk" bñkd tNs" tys" bfuNs" bfuys

p;=FÓ wii" buii tix" tidkx" bfuix" bfuidkx

mCopó wiud" wuyd" buuyd" buiud" tNs" tys" bfuNs" bfuys

PgÀ wii" buii tix" tidkx" bfuix" bfuikx

i;;ó wiñx" wuys" buuys" buiñx tiq" bfuiq

innkdñfkd mq,,sxf.d lsx - ifood

úN;;s tljpk nyqjpk

mGud fld fl

ÿ;shd lx fl

;;shd flk flNs" flys

lrK flk flNs" flys

p;=FÓ lii" lsii flix" flidkx

mCopó luyd" liud flNs" flys

PgÀ lii" lsii flix" flidkx

i;;ó luys" liñx fliq

bFÓ,sxf.d

úN;;s tljpk nyqjpk

mGud ld ld" ldfhd

ÿ;shd lx ld" ldfhd

;;shd ldh ldNs" ldys

lrK ldh ldNs" ldys

p;=FÓ liid" ldh ldix" ldidkx

mCopó ldh ldNs" ldys

PgÀ liid" ldh ldix" ldidkx

i;;ó liix" ldhx" ldh ldiq

27fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

kmqxil,sxf.d

úN;;s tljpk nyqjpk

mGud lx fl" ldks

ÿ;shd lx fl" ldks

;;shd flk flNs" flys

lrK flk flNs" flys

p;=FÓ lii" lsii flix" flidkx

mCopó luyd" liud flNs" flys

PgÀ lii" lsii flix" flidkx

i;;ó luys" liñx fliq

fuu i¾jkdu Yío fndfyda úg fhfokqfha úfYaIK mo jYfhks' tys §

i¾jkdu moh yd úfYaIH moh ,sx.fhka úNla;sfhka jpkfhka iudkj fhfoa'

my; i`oyka mßoafoks'

fid mqßfid - ta mqreIhd

id bFÓ - ta ia;s%h

;x M,x - ta f.äh

bfuix NslLQkx - fï NsCIQkaf.a

budidkx jks;d;x - fï jks;djkaf.a

bfuix rEmdkx - fï rEmhkaf.a

flix NslLQkx - ljr NsCIQkag

ldix NslLQkSkx - ljr NsCIqKSkag

flix M,dkx - ljr f.äj,g wd§ jYfhks'

my; jdlH lshjd wjfndaO lr .kak'

fld kdu f:frd ldix NslLQkSkx lii Ouux fofi;s'

wdkfJod kdu f:frd ;dix NslLqkSkx nqoOii Ouux fofi;s'

id jks;d f;k nd,flk ioêx ;x wdmkx .pP;s'

whx odrfld budh jks;dh mqf;;d fyd;s'

28fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

wNHdi

1' isxy,g k.kak'

¸' whx rdcd kydhs;=x t;x kÈx .pP;s'

¸¸' fid NslLq mqfrN;;x bux k.rx wd.ñiik;s'

¸¸¸' fid l=udfrd ;ii iF:qfkd Ouux iqFjd ;x f.yx .pP;s'

¸¹' ;ii figÀii mqf;;d f;ix .ym;Skx Okx fo;s'

¹' f; l=udrd ;dys l=udÍys ioêx jkx múik;s'

2' md,shg k.kak'

¸' r;= f.dKd ks,a ;K fõ.fhka lhs'

¸¸' is,aj;a NsCIqj iE u¿j fyd`Èka wuÈhs'

¸¸¸' l¿ j`ÿrd bÿKq f.ä fiñka lvhs'

¸¹' .=Kj;a Wmdisldj is,aj;a NsCIqjg ks;r oka fohs'

¹' Y%oaOdjka;fhda iqÿ u,ska ks;r nqÿka mqo;s'

3' iqÿiq kdumoh ysia ;ekg fhdokak'

¸' ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' ;dj;sxiNjfk máji;s'

¸¸' ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' uf.. Odjk;s'

¸¸¸' ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' foisf;d Ofuud

¸¹' ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' Odfr: prd: Ofuu'

¹' ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' pdßlx pr:'

4' ms<s;=re imhkak'

¸' kdu m%fNao kïlr WodyrK tl ne.ska ,shkak'

¸¸' z;Z Yíoh fhÿKq md,s jdlH myla Wmqgd ,shkak'

¸¸¸' zbuZ Yíoh fhÿKq md,s jdlHh myla Wmqgd f;areu o ,shkak'

¸¹' ,sx.;%hg wh;a kdumo my ne.ska ,shkak'

5' my; jdlHdxY md,shg k.kak'

¸' ta NslaIQkaf.a ¸¸' ta i;S%ka iu`.

¸¸¸' ljr hCIhkaf.a ¸¹' fï mskalñka

¹' ta rc;=udg ¹¸' fï u,a iuQyh

¹¸¸' tu rgj,aj, ¹¸¸¸' ljr NssCIQkag

¸º' fï i;H jpkfhka º' ljr NsCIqKSkaf.a

29fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

tliñx lsr iufh ,Xldhx ÿgG.dñKS wNfhd kdu rdcd rccx ldfris'

;od ;ii ;sfiid kdfufld pQÆmgGdfld wnNk;ßfld yqFjd rdcluux lfrd;s'

;od rf[[d lKvqf,d kdu jdrfKd ks.,[p wd,dk[p NsJÈFjd mdÖkmiix

.kFjd jkx múisFjd lsi,m;;dofhd ýJÈFjd NsJÈFjd Ldofk;d wkqllfuk

uydksc®rúydrx .kFjd f;iq f;iq Gdfkiq relLuQ,sliq[[d.dßldofhd

hq;;fhdf. COdkx.Ofr NslLq Èijd mikkudkfid f;ix M,dMd,dofhd wdyßFjd

WmgGdkx lfrdfk;d úydis' rdcd lsr ;x yFÓkx .;gGdkx WmmßlLdfmfk;d

wÈijd p;;dfrd wufpp p;=oÈix fmfifk;d pqÆmgGdl;siiduppx mdÖkmiix

fmfiis' fiiÈidiq .;d yFÓx k miisxiq' fid mfki wufppd .duks.umrumrdh

úprfk;d ;fuj úydrx iumdmqKs' ;f;d lKvqf,d kdu jdrKrdcd ;od iqmllx

ldrM,iys;x ldridLx NsJÈFjd NslLQkx m;s.Kydfmis' wufppd rf[[d ik;slx

.kFjd foj" ksc®rúydfr NslLqfkd fjhHdjppx lfrdfk;d yFÓkdf.d uhd

ÈfgGd;s lf:is' ;x iqFjd rdcd Fjfuj NfK yFÓx .fyFjd wd.pPdyS;s ksfhdfcis'

^pQ,;siij;:q rijdyskS&

mo ud,dj

pQÆmgGdfld ^i& - iq¿ fiajlfhla

wnNk;ßfld ^;& - b;d úYajdi lghq;=

rdcluux ^i& - rcf.or lghq;=

jdrfKd ^kd& - we;d

ks.,[p ^ix& - we;=ka n`Èk oïje, o

wd,dk[p ^ix& - we;=ka n`Èk lKqj o

mdÖkmiix ^kd& - kef.kysr Èidj

lsi,m;;dofhd ^ix& - o¿fld< wdÈh

hq;;fhdf.d ^i& - fhda. Ndjkdfjys fhÿKq

COdkx.Ofr ^i& - OHdkx.OdÍ

mikkudkfid ^i& - myka is;e;af;a

úydis ^l%s& - jdih lf<a h

WmmßlLdfmfk;d ^ls& - fidhd n,kafka

M,dMd,dofhd ^i& - m,je, wdÈh

.;gGdkx ^i& - .shd jQ ia:dkh

p;=fF:d mdfGd jdrKrdcd

30fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

fiiÈidiq ^i& - fiiq Èidjkays

.duks.u ^i& - .ï kshï.ï

iqmllx ^ls& - ukdj bÿKq

ldrM, ^i& - lrf.ä

ldridLx ^i& - lrw;a;la

fjhHdjppx ^i& - Wmia:dkh

yFÓkdf.d ^i& - we;arcq

ÈfgGd ^ls& - olakd ,§

ksfhdfcis ^l%s& - fhoù h

wNHdi

1' jdrKrdcd hk fþoh isxy,g k.kak'

2' my; i`oyka m%Yakj,g md,sfhka ms<s;=re imhkak'

i. fld kdu rdcd ;od ,xldhx rccx ldfris @

ii. jdrfKd f;iq f;iq Gdfkiq lsx wmiis @

iii. rdcd .cx WmmßlÅ;=x l;s wufpp fmfiis @

iv. jdrKrdcd NslLQkx ldks m;s.Kydfmis @

v. jdrKrdcd flix WmgGdkx wldis @

3' my; i`oyka m%Yakj,g ms<s;=re imhkak'

i. ÿgq.euqKq rcqf.a úYajdiodhS iq¿ fiajlhdf.a ku l=ula o@

ii. ÿgq.euqKq rcqf.a we;df.a ku l=ula o @

iii. Ndjkdjg fhda.H ia:dk fudkjd o@

iv. nqÿrcdKka jykafiag ;sßika i;=ka úiska Wmia:dk l< wjia:djka

i`oyka lrkak'

v. i;r Èidjka kï lrkak'

wdLHd;h I

lsishï ùula fyda lsÍula ye`.fjk mo wdLHd; kï fjhs' w¾:j;a l:kh

iy f,aLkh i`oyd wdLHd;h w;Hka;fhka WmldÍ fjhs' md,s wdLHd; mohkaf.a

idudkH ,CIK fufia h'

—hx ;sld,x ;smqßix ls%hdjdÖ ;sldrlx

w;;s,sx.x oújpkx ;odzLHd;k;s jqpp;s'˜ ta wkqj wdLHd;h

31fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

ld, ;=klska hqla; h' - j¾;udk ld," w;S; ld," wkd.; ld, jYfhks'

mqßi ;=klska hqla;h' - mGu mqßi" ucCêu mqßi" W;;u mqßi jYfhks'

ls%hdjdÖ' - hïlsis ùula$lsÍula weÕùu ls%hd jdÖ kï fõ'

ldrl ;=klska hqla;h' - l¾;D ldrl" l¾u ldrl" Ndj ldrl hkqfjks'

wdLHd;h ,sx. Nckh fkd lrhs'

jpk follska hqla; h' - tal jpk" nyq jpk jYfhks'

fufia ld, mqreI wd§ jYfhka fhfok wdLHd;hkays uQ,h y`ÿkajkqfha Od;=

hk kñks' Od;+ka jrkef.k iajrEmh i,ld N+jd§ .K wd§ jYfhka m%fNao.;

fjhs' Od;=uxcqidfõ ±lafjkafka tn`ÿ l%shd uQ,hka h'

mp - mdfl - mp Od;=j - msiSfuys

imm - .;suys - imm Od;=j - .ufkys

iq - ijfK - iq Od;=j - weiSfuys

rCoc - rdf. - rCoc Od;=j - idhï lsÍfuys

uqp - fudpfk - uqp Od;=j - ñ§fuys

fï wd§ Od;=uQ,hka l%shd úNla;Skays jrkef.a' úúOd¾: ksmojk tn`ÿ

wdLHd; úNla;s 8la md,s NdIdfõ we;' tajd fufia h'

j;;udkd

wcc;kS

Núiik;s

m[pó

i;;ó

mfrdlLd

ySh;;kS

ld,d;sm;;s

fuu l%shd úNla;s 8 w;=frka fuys § wjOdkhg ,lajkafka j¾;udk

wÊc;kS yd Núiaika;s hk ld,;%hg wh;a l%shd úNla;Ska h' úúO Od;+ka ta ta l%shd

úNla;Skays j.=.; lsÍu yd w¾: .ekaùu my; i`oyka mßÈ fõ'

32fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

j;;udkd wdLHd;h

j¾;udk ld,h hkq oeka mj;sk ld,h hs' tu ld,hg wh;a l%shd m%;Hh

yd jrke.Su my; mßÈ fõ'

j;;udkld, l;;ß mriimo

mqßi tljpk nyqjpk

m%;H l%shdmoh m%;H l%shdmoh

mGu mqßi ;s mp;s k;s mpk;s

ucCêu mqßi is mpis : mp:

W;;u mqßi ñ mpdñ u mpdu

j;;udk ld, l;;ß mriimo jdlH

fid Tokx mp;s' - Tyq n; msihs'

f; Tokx mpk;s' - Tjqyq n; msi;s'

Fjx Tokx mpis' - kqU n; msiys'

;=fuy Tokx mp:' - kqU,d n; msiyq'

wyx Tokx mpdñ' - uu n; msiñ'

uhx Tokx mpdu' - wms n; msiuq'

j;;udkld, l;;ß w;;fkdmo

mqßi tljpk nyqjpk

m%;H l%shdmoh m%;H l%shdmoh

mGu mqßi f; mpf; fk; mpfk;

ucCêu mqßi fi mpfi fjy mpfjy

W;;u mqßi t mfp fuy mpdfuy

j¾;udk ld, l;;ß w;;fkdmo jdlHh

fid Tokx mpf;' - fya n; msihs'

f; Tokx mpfk;' - Tjqyq n; msi;s'

Fjx Tokx mpfi' - kqU n; msiys'

;=fuy Tokx mpfjy' - kqU,d n; msiyq'

33fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

wyx Tokx mfp' - uu n; msiñ'

uhx Tokx mpdfuy' - wms n; msiuq'

wcc;kS wdLHd;h

w;S; ld,h hkq f.ù .sh ld,h hs' tu ld,hg wh;a l%shd mo yeÕùu

i|yd wÊc;kS wdLHd;h fhfohs'

w;S;ld, l;;ß mriimo

mqßi tljpk nyqjpk

m%;H l%shd moh m%;H l%shd moh

mGu mqßi B wmÑ$mÑ

wmÖ$mÖ

Wx wmÑxiq $ mÑxiq

wmpqx$mpqx

ucCêu mqßi T wmfpd$mfpd F: wmÑF:$mÑF:

W;;u mqßi bx wmÑx $ mÑx uyd wmÑuy$mÑuy

wmÑuyd$mÑuyd

w;S; ld, l;;ß mriimo jdlHh

fid Tokx mÖ' - Tyq n; msiSh'

f; Tokx mpqx ' - Tjqyq n; msiQy'

Fjx Tokx mfpd' - kqU n; msiQfjys'

;=fuy Tokx mÑF:' - kqU,d n; msiQfjyq'

wyx Tokx mÑx' - uu n; msiqfjñ'

uhx Tokx mÑuyd' - wms n;a msiqfjuq'

w;S; ld, l;;ß w;;fkdmo

mqßi tljpk nyqjpk

m%;H l%shd moh m%;H l%shd moh

mGu mqßi wd wmpd $mpd$

wmÑF:$ mÑF:

W! wmpQ $ mpQ

ucCêu mqßi fi wmÑfi$mÑfi jyx wmÑjyx$ mÑjyx

W;;u mqßi w wmpx $ mpx $

wmp $ mp

fuy wmÑfuy$mÑfuy

34fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

fid Tokx wmpd' - fya n; msiS'

f; Tokx wmpQ' - Tjqyq n; msiS'

Fjx Tokx wmÑfi' - kqU n; mssisys'

;=fuy Tokx wmÑjyx' - f;ms n; msiQyq'

wyx Tokx mp' - uu n; msiSñ'

uhx Tokx mÑfuy' - wms n; msiQuq'

Núiik;s wdLHd;h

wkd.; ld,h hkq fkdmeñKs ld,h hs' tu ld,hg wh;a l%shd mo yeÕùu

i|yd my; m%;Hh fhdod .kshs'

wkd.; ld, l;;ß mriimo

mqßi tljpk nyqjpk

m%;H l%shd moh m%;H l%shd moh

mGu mqßi ii;s mÑii;s iik;s mÑiik;s

ucCêu mqßi iiis mÑiiis ii: mÑii:

W;;u mqßi iidñ mÑiidñ iidu mÑiidu

wkd.;ld, l;;ß mriimo jdlHh

fid Tokx mÑii;s - Tyq n; msikafka h'

f; Tokx mÑiik;s - Tjqyq n; msikafkda h'

Fjx Tokx mÑiiis - kqU n; msikafkys'

;=fuy Tokx mÑii: - kqU,d n; msikafkyq'

wyx Tokx mÑiidñ - uu n; msikafkñ'

uhx Tokx mÑiidu - wms n; msikafkuq'

wkd.;ld, l;;ß w;;fkdmo

mqßi tl jpk nyq jpk

m%;H l%shd moh m%;H l%shd moh

mGu mqßi iif; mÑiif; iifk; mÑiifk;

ucCêu mqßi iifi mÑiifi iifjy mÑiifjy

W;;u mqßi iix mÑiix iidfuy mÑiidfuy

35fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

wkd.;ld, l;;ß w;;fkdmo jdlH

fid Tokx mÑiif; - fya n; msikafka h'

f; Tokx mÑiifk; - Tjqyq n; msikafkda h'

Fjx Tokx mÑiifi - kqU n; msikafkys h'

;=fuy Tokx mÑiifjy - kqU,d n; msikafkyqh'

wyx Tokx mÑiix - uu n; msikafkñ'

uhx Tokx mÑiidfuy - wms n; msikafkuq'

wNHdi

1' my; i`oyka taljpk ls%hdmo nyqjpkhg yrjkak'

i. ldfris -

ii. múii;s -

iii. NsJÈx -

iv. miis -

v. wdyßii;s -

vi. fmfiis -

vii. iumdmqKs -

viii. iqfKd -

ix. NsJÈiix -

x. m;s.Kydfmis -

2' my; jdlH w;S; yd wkd.; ld,hg yrjd ,shkak' w¾:h o ,shkak'

i. fidumdf,d kdfufld Wmdifld wnNk;ßfld yqFjd f:rii

fjhHdjppx lfrd;s'

ii. mßfjfK idufKrd f;iq f;iq Gdfkiq ksiSÈFjd fmdF:ldks mGk;s'

iii. ixpdrlckd .duks.urdOdkSiq úpßFjd fld<unk.rfuj mdmqKk;s'

iv. uhx mikkukid M,dM,dofhd wdyßFjd NslLQkx mQfcu'

v. ;=fuy p;=oosix .kFjd fpdfr WmmßlL:'

36fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

3' ysia;ekg iqÿiq l%shdmoh fhdod fuu jdlHh isxy,g k.kak'

^máfijdñ" jfJo" wdufk;is" wNskJÿx" wkqiifr:&

i. ;;% fLd N.jd m[pj..sfh NslLQ --------------

ii. w;;ukd m[pj..shd NslLQ N.jf;d Ndis;x ----------------

iii. --------- iunqoOx Nhx ;=uydlx fkd ishd

iv. máixLdfhdksfid fikdikx ---------

v. wyx ------------ ;x fndêmdomx

4' md,shg k.kak'

i. uu yeuod u msßfjKg hñ'

ii. wms ish¨ fokd u Èkm;d nqÿka j¢uq'

iii. Tn f.or hkak leu;s o @

iv. kqU,d ujqmshkag i,lyq'

v. Tn md,s NdIdj bf.kSug leu;s jkafkys o@

5' isxy,g k.kak'

i. rdcdfkd w;;dkx l=udfr kd kd ismmdks islLdfmiqx'

ii. ukqiid wdhqlLfhk p mq[[lLfhk urk;s'

iii. Z;fhd fu NslLfj .s,dkd ixúccudkd f,dliñxZ

iv. wkd:msKäfld ksnoOx Èjiii foj jdfr ;:d.;iiqmgGdkx .pP;s'

v. fndêif;;d Nd;sli;ii lksfgGd wfydis'

37fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

w: wmrNdf. tfld wiijdKscfld wiijKsccdh mqnnk;dmrk;x

.pPfk;d wd.uu bñiid f.fy ksjdix .Kys' w: fid jdKsfcd ;x Èijd ë;=isfkyx

m;sgGdfmFjd .JOud,jF:d,xldrd§ys ;iid Wmldrfld yqFjd .ukldf, wuu"

tf;iq wfiiiq ;j reppklx wiix .KydyS;s wdy' idzms wfii úf,dflFjd tlx

isJOjfmd;lx Èijd t;x fu foyS;s wdy' jdKsfcd wuu" tfid isJOjfmd;fld

wmmu;;d yqFjd mác..dySz;s jFjd ;x mámdfoFjd w.udis' idzms ;x mác..udkd

wdldi.dóNdjx [Fjd iuud mác..k;Ss tjx Ñfk;is' zzmq[[lrKii fu

iydfhd ,foOdZZ;s' w.;mqnnd p fu N.jf;d iudrx udrn,x úOfuFjd nqoON+;ii

chuydfndêN+ñ' hkkQkdyx ;F: .kFjd N.jf;d chuydfndêx jfJohHk;s

Ñfk;Fjd nyqrc;iqjKKud,dofhd ldrdfmFjd tlÈjix wiiuNsrehy wdldfik

.kFjd fndêud,fl GFjd wd.pPk;= whHd iqjKKud,d mQfc;=k;s Wf.>dfiis'

^rijdyskS&

moud,dj

wmrNdf. ^i& - miqlf,l

wiijdKscfld ^i& - wYaj fjf<kafola

wiijKsccdh ^i& - wYaj fj<`odu msKsi

mqnnk;dmrk;x ^i& - fmr wmr

.pPfk;d ^ls& - hkafka

wd.uu ^mQ'l%s& - meñK

ë;=isfkyx ^i& - ÿjg fifkyi

m;sgGdfmFjd ^mQ'l%s& - msysgqjd

jF:d,xldrd§ys ^i& - jia;% w,xldr wdÈfhka

.ukldf, ^i& - hk l,ays

wuu ^ks& - orej

reppklx ^ls& - reÑ

úf,dflFjd ^mQ'l%s& - n,d

isJOjfmd;lx ^i& - ffikaOj megfjl=

wmmu;;d ^ls& - fkdmudj

mác..dys ^l%s& - fmdaIKh lrj

mámdfoFjd ^mQ'l%s& - ilid §

wdldi.dóNdjx ^i& - wyiska hk nj

iudrx ^i& - ureka iys;

m[pfudmdfGd

mq[[lrKii iydfhd

38fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

udrn,x ^i& - udr n,h

úOfuFjd ^mQ'l%s& - kid

rc;iqjKKud,dofhd i& - rkaߧ u,a ud,d wdÈh

wiiuNsrehy ^ix& - wiqmsg ke.S

wNHdi

^1& zmqCo[lrKii iNdfhdZ hk fþoh isxy,g k.kak'

^2& md,s NdIdfjka ms<s;=re imhkak'

i. fld bñiid f.fy ksjdix .Kys @

ii. wiijdKsfcd ;iid lsx wodis @

iii. id isJOjfmd;lii lSÈix úfiix w[[dis @

iv. id l:x fndêud,lx w.udis @

^3& fþoh weiqßka isxyf,ka ms<s;=re imhkak'

i. ksjeis ldka;djg fjf<kaodf.ka ,enqKq foa fudkjd o@

ii. zzchuydfndêN+ñxZZ f,i tu ia:dkh ye`Èkaùug fya;=j ,shkak'

iii. wd¾hhka jykafia,dg fndaêu¨jg jäkakehs wheo isáfha l=ula

i`oydo@

iv. zwßhidjlZ hkakg wh;a wd¾h mqoa.,fhda ljryq o@

wdLHd; II

m[apó wdLHd;h

zm[pó ;= wk;= ys : ñ u" ;x wk;x iiq fjyd t wdufi b;s m[pó

i[[dZ hkqfjka nd,dj;drfha ;= wd§ m%;Hh m`Coapñfha fhfok nj ±lafjhs'

m[apó" wdLHd;h wKlsÍu" wdYS¾jdo lsÍu hk m%Odk w¾: foll fhfoa'

^wdK;HdisfgGkq;;ldf, m[pó& m[apó m%;Hhud,dj tlaù l%shdmo iEfok

whqre fufia h'

l;a;=ldrl mriaimo - jrke.Su

mqßi Od;=j tljpk nyqjpk

jJo

m%;H l%shd moh m%;H l%shd moh

mGu mqßi ;= jJo;= wk;= jJok;=

ucCêu mqßi ys jJodys : jJo:

W;;u mqßi ñ jJodñ u jJodu

39fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

l;;ß w;;fkdmo - jrke.Su

mqßi Od;=j tljpk nyqjpk

jJo

m%;Hh l%shd moh m%;Hh l%shd moh

mGu mqßi ;x jJo;x wk;x jJok;x

ucCêu mqßi iiq jJoiiq fjyd jJofjyd

W;;u mqßi t jfJo wdufi jJodufi

m[apó wdLHd; mo jdlHj, fhfokúg w¾: olajkafka fufia h'

N=[c;= Njx f.d;fud' - mskaj;a f.!;uhka jykafia j<`ok fialajd'

rlLk;= innfoj;d' - ish¨ foúfhda rls;ajd'

tys idrÓ k.rx .pPdys' - ßhÿrdKks" tkak k.rhg hkak'

kslLu iuK múi iuK' - Y%uKh kslafukak" Y%uKh msúfikak'

wdrN: kslLu: hq[c: nqoOidifk' - wrUõ kslafuõ nqÿ iiqfkys fhfoõ'

wyx iqÇ Njdñ' - uu iem we;af;la fjïjd'

uhx iqÇ Njdu' - wms iem we;af;da fjuqjd'

i;a;ó wdLHd;

i;;ó thH" thHqx" thHdis" thHd: " thHdñ" thHdu" t: trx tf:d thHfjyd

thHx thHdfuy thHd§kx i;;ó i[[d ^nd,dj;drh& hkqfjka i;a;ó wdLHd;

m%;Hh ud,dj ±lafjhs'

i;a;ó wdLHd;fhka mejfikafka fyd|hs" hym;ehs lrkak" hkqfjka

wkqoekSu hs' fõfoda fyda fkdfõfoda fyda hk ;SrKhla fkdue;s wjia:d o mejfihs'

^wkqu;s mßlmmfF:iq i;;ó& lsx" ifp" hÈ" fihH:dms jeks ksmd; mo i;;ó

wdLHd; mo fhfok jdlHhka iu`. fhfoa' i;a;ó l%shdmo iys; jels fufia

±lafõ'

² hkkQkdyx ihfuj tlx l=ußlx wdfkhHx'

hïfyhlska uu u tla l=udßldjl f.fkkafka kï uekú'

² hÈ mk fu mrdcfhd NfjhH u;x fifhHd'

b¢ka udf.a mrdch jkafka kï urKh fY%aIaG h'

² ifp fid mfphH uhx N=f[chHdu'

b¢ka fya msikafka kï wms wkqNj lrkafkuq'

² ifp Fjx frdfohHdis kdyx lf:hHdñ'

b¢ka Tn w`vkafka kï uu fkd lshkafkñ'

40fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

l;;ß mriimo - jrke.Su

mqßi tljpk nyqjpk

m%;Hh l%shd moh m%;Hh l%shd moh

mGu mqßi thH mfphH

msikafka kï

thHqx mfphHqx

msikafkda kï

ucCêu

mqßi

thHdis mfphHdis

msikafkys kï

thHd: mfphHd:

msikafkyq kï

W;;u mqßi thHdñ mfphHdñ

msikafkï kï

thHdu mfphHdu

msikafkuq kï

l;;ß w;;fkdmo - jrke.Su

mqßi tljpk nyqjpk

m%;Hh l%shd moh m%;Hh l%shd moh

mGu mqßi t: mfp:

msfikafka kï

trx mfprx

msfikafkda kï

ucCêu

mqßi

tf:d mfpf:d

msikafkys kï

thHfjyd mfphHfjyd

msikafkyq kï

W;;u mqßi thHx mfphHx

msikafkï kï

thHdfuy mfphHdfuy

msikafkuq kï

ySh;a;kS wdLHd;h

w;S; ld, ls%hd isoaêhla mejfihs' zzySfhdmmN=;s w;s;ldf, ySh;;kS

fyd;sZZ Bfha mgka m%;HCI w;S;ld,h mejiSfï § ySh;a;kS wdLHd;h fhfoa' tys

m%;Hh ud,dj fufia h'

ySh;;kS zzwd W! T F: w uyd" F: F:qx fi jyx bx uyfiZ;s wd wd§kx

ySh;;kS i[[dZZ ^nd,dj;dr& ta wkqj l%shd jrkef.kafka my; mßoafoks'

l;;ß mriimo - jrke.Su

mqßi tljpk nyqjpk

m%;H l%shd moh m%;H l%shd moh

mGu mqßi wd wmpd ^msiS& W! wmpQ ^msiQ&

ucCêu

mqßi

T wmfpd msiqfjys& F: wmpF: msiqfjyq&

W;;u

mqßi

w wmp ^msiSñ& uyd wmpuyd ^msiQuq&

41fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

l;;ß w;;fkdmo - jrke.Su

mqßi tljpk nyqjpk

m%;Hh l%shd moh m%;Hh l%shd moh

mGu mqßi F: wmpF: ^msiS& F:qx wmpF:qx msiQ&

ucCêu mqßi fi wmpfi ^msiqfjys& jyx wmpjyx ^msiSfjyq&

W;;u mqßi bx wmÑx msiSï& uyfi wmpuyfi ^msiQuq&

mfrdlLd wdLHd;h

zzwlLZZ ^mpp¬wlL& hkq bJøshhkag lshk kuls' bJøshka weiqre lf<a

zzmpplLZZ kï fõ' bJøshka weiqre fkdlf<a zzwmpplLZZ kï fõ' ;uka kqÿgq ia:sr

f,i fkdo;a foa lSug mfrdCLd wdLHd;h fhdohs' ^zzwmppflL mfrdlLd;Sf;ZZ&'

zzmfrdlLd w W t F: w uy" F: fr fjyd b fuyZ ;s w b;Hd§kx mfrdlLd i[[dZZ

hkqfjka nd,dj;drfha m%;Hh ud,dj ±lafõ' ta wkqj l%shd jrkef.kafka my;

mßoafoks'

l;;ß mriimo - jrke.Su

mqßi tljpk nyqjpk

m%;Hh l%shd moh m%;Hh l%shd moh

mGu mqßi w mmp

^msiqfõ¨&

W mmpq

^msiqjdyq¨&

ucCêu mqßi t mmfp

^msiqfjys¨&

jyx wmpjyx

^msiqfjyq¨q&

W;;u mqßi w mmp

^msiqfjuñ¨

uy msmÑuy

^miqfjñ¨&

l;;ß w;;fkdmo - jrke.Su

mqßi tljpk nyqjpk

m%;H l%shd moh m%;H l%shd moh

mGu mqßi F: mmÑF: ^msiqfjfõ¨ fr mmÑfr ^msiqjdyq¨&

ucCêu mqßi fF:d mmÑfF:d ^msiqfjys¨& fjyd mmÑfjyd ^msiqfjys¨&

W;;u mqßi b mmÑ ^msiqfjñ¨& fuy mmÑfuy ^msiqfjuq¨&

42fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

ld,d;sm;;s wdLHd;h

lsishï fya;=jlska ls%hdj je<lS.sh w;S; ld,hla fõ kï th ld,d;sm;;s

kï fõ' zl%shd;smfkkz;Sf; ld,d;sm;;sZ' úreoaO idOl ksid ndOd muqKqjk fya;=

ksid l%shd isoaêh wNdjhg hdu fuys ,laIKh hs' nd,dj;drfha iid iixiq ii

ii: iix iiuyd" ii: iisxiq iifjy iiduyfiZ;s iid§kx ld,d;sm;;s i[[d

hkqfjka m%;Hh ud,dj ±lafõ' ld,d;sm;a;s wdLHd; mo iEfokafka my; mßoafoks'

l;;ß mriimo - jrke.Su

mqßi tljpk nyqjpk

m%;Hh l%shd moh m%;Hh l%shd moh

mGu mqßi iid wmÑiid

^msiqfõ kï&

iiqx wmÑiixiq

^msiqfjda kï&

ucCêu mqßi fii wmÑfii

^msiqfjys kï&

ii: wmÑii:

^msiqfjyq kï&

W;;u mqßi iix wmÑiix

^msiqfjï kï&

iiuyd wmÑiiuyd

^msiqfjuq kï&

l;;ß mriimo - jrke.Su

mqßi tljpk nyqjpk

m%;Hh l%shd moh m%;Hh l%shd moh

mGu

mqßi

ii: wmÑii:

^msiqfõ kï&

iisiqx wmÑiisxiq

^msiqfjda kï&

ucCêu

mqßi

iifi wmÑiifi

^msiqfjys kï&

iifjy wmÑiifjy

^msiqfjyq kï&

W;;u

mqßi

iix wmÑiix

^msiqfjï kï&

iiduyfi wmÑiiduyfi

^msiqfjuq kï&

wNHdi

^1& my; i`oyka jdlH isxy,g k.kak'

i. wkqrdOmqfr uydfp;shdks ik;s'

ii. nqfoOd ,xldN+ñhx ;slL;;=x mdmqKs'

iii. ;=fuy m;sÈkx ud;dms;=kkx WmgGy:'

iv. fid úydrx .kFjd nqoOx jJÈFjd mqk f.yx .pP;s

v. mq[[jfk;d l=udfrd mq[[x lßii;s'

43fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

^2& my; i`oyka jdlH md,shg k.kak'

i. ish¨ mõ fkd lrkak" l=i,a jvkak" is; oukh lr.kak" hk fuh

nqÿrÿkaf.a wkqYdikdj hs'

ii. mudùu urKhg fya;=jhs' fkdmudj ksjKg fya;= fjhs'

iii. nqÿrcdKka jykafiaa uq, ueo w. hym;a jQ O¾uh foiQ fial'

iv. fidal fkd lrkak' fkd je<fmkak' ta uyd Y%uKhdf.ka ñÿfKa fjuq'

v. ish¨ i;ajfhda i;=gq is;e;af;da fj;ajd'

^3& my; jpk fhdod jdlH ilia lrkak'

i. .fpPhH

ii. mmÑF:

iii. mmp

iv. ,sLuyd

v. Odúiix

^4& N+" ,sL" iq" Od" lr" hk Od;= wcc;kS" mfrdlLd" Núiik;s hk wdLHd;j,

mriimofhys jrk.kak'

vi. oÈii;s

vii. NfjhHdu

viii. wldis

ix. iqKd;=

x. woÈx

44fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

w;Sf; W;;rdmf: lxifNdf. wis;[ckk.fr uydlxfid kdu rdcd rccx

ldfris' ;ii lxfid p" Wmlxfid pd;s fojmq;;d wfyiqx" foj.nNd kdu tld ë;d'

;iid cd;Èjfi fkñ;;ln%dyuKd zt;siid l=pýhx ksnn;;mqf;;d lxif.d;;x

lxijxix kdfiii;SZ;s nHdlßxiq' rdcd n,jisfkfyk ë;rx kdfi;=x kdilÅ"

zNd;frd cdksiik;SZ;s hdj;dhqlx GFjd ld,uldis' ;iñx ld,lf; lxfid rdcd

wfydis" Wmlxfid Wmrdcd' f; Ñk;hsxiq zifp uhx N.sksx kdfiiidu" .drhyd

Núiidu" t;x liiÑ woFjd ksiidñlx lFjd mác..siidudZ;s' f; tl:QKlx

mdidox ldfrFjd ;x ;F: jidfmiqx' kJof.dmd kdu ;iid mßpdßld wfydis'

wJOlfjKyq kdu odfid ;iid idñfld wdrlLuldis' ;od W;;ruOqrdh uydid.frd

kdu rdcd rccx ldfris' ;ii id.frd" Wmid.frd pd;s fojmq;;d wfyiqx' f;iq

ms;= wppfhk id.frd rdcd wfydis" Wmid.frd Wmrdcd' fid Wmlxiii iydhfld

tldpßhl=f, tlf;d W..ys;isfmmd' fid Nd;= wfk;mqfr ÿnNsFjd .hyudfkd

m,dhsFjd lxifNdf. Wmlxiii ik;slx w.udis' Wmlxfid ;x lxi rf[[d

ofiiis" rdcd ;ii uyk;x hix wodis' fid rdcqmgGdkx .pPfk;d foj.nNdh

ksjdix tlF:QKlmdidox Èijd zlfiifid ksjdfidZ;s mqpýFjd ;x ldrKx iqFjd

foj.nNdh mánoOÑf;;d wfydis'

^>; cd;l" cd;lgGl:d&

moud,dj

W;;rdmf: ^i& - W;=re fmfofiys

wis;[ckk.fr ^i& - wis;[ack kqjr

cd;Èjfi ^i& - Wmkaod

fkñ;;ln%dyuKd ^i& - ksñ;s lshk nuqfKda

l=pÂhx ^kd& - l=fiys

ksnn;;mqf;;d ^i& - Wmka mq;d

jHdlßxiq ^l%s& - m%ldY l<y

n,jisfkfyk ^i& - n,j;a fifkyiska

hdj;dhqlx ^i& - Èúwe;s;dla

.drhyd ^ls& - .erysh hq;= jQfjda

ksiidñlx ^i& - iajdñ mqreIhd ke;s ;eke;a;shl

mác..siidu ^l%s& - /l n,d .kafkuq $ fmdaIKh lrkafkuq

tl:QKlx ^i& - tlageñka hq;=

jidfmiqx ^l%s& - jdih lrjQy

PgGfud mdfGd ms;=isfkyx

45fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

mßpdßld ^i& - mßjdr ia;%shla

wppfhk ^kd& - wejEfuka

tlf;d ^ks& - tlg

W..ys;isfmmd ^i& - W.;a Ys,am we;a;d

wfk;mqfr ^i& - wka;#mqrh

ÿnNsFjd ^mQ'l%s'& - føday ù

.hyudfkd ^ls& - w,a,d .kq ,nkafka

mánoOÑf;;d ^i& - ne`ÿKq is;e;af;a

wNHdi

01' zms;=isfkyxZ hk fþoh isxy,g k.kak'

02' fþoh weiqfrka md,sfhka ms<s;=re ,shkak'

i. uydlxfid rdcd liñx k.fr rccx ldfris@

ii. uydlxirf[[d ld kdu ë;d wfydis@

iii. uydlxirf[[d fl kdu mq;;d wfyiqx@

iv. W;;ruOqrdhx fld rccx ldfris@

v. foj.nNdh ld kdu mßpdßld wfydis@

03' isxyf,ka ms<s;=re imhkak'

i. uydlxi rcqf.a ÈhKsh Wmkaod ksñ;s mdGlfhda rcqg l=ula lSjdyq o@

ii. ifydaorjre ke.Ksh fkdurd fmdaIKh lf<a l=ula ksido@

iii. Wmid.r hqjrcq W;a;ruOqrdfjka mek wdfõ l=ula ksid o@

iv. Wmid.r yd Wmlxi w;r jQfha ljr ys;j;a njla o@

03' fþofha jdlH rgdj wkq.ukh fldg md,shg k`.kak'

fmr ,laÈj ud.ï kqjr ldjka;siai ldljKaK;siai& kï rfcla rdcH

lrùh' Tyqg wNh yd ;siai hehs l=udrjre fofofkla jQy' tl ÈhKshla o

jQjd h' wNh l=udrhd mshrcqf.a jpkhg fødayS ù ^ÿnNsFjd& §>jdmshg m,d

.sfha h' ÈhKsh .sysf.ka kslau meúÈjQjd h' mshrcqf.a wejEfuka wNh l=udrhd

rc ùh' ;siai l=ure hqjrc úh'

46fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

ir, jdlH rpkd ks¾udKh

rpkhla hkq hula úis;=re f,i lSu i`oyd jpk .e<mSu hs' jdlH iuQyhla

WÑ; mßÈ .e<mSu jdlH rpkdjls' u,a iuQyhla ms<sfj<lg f.;Su" uq;= weg

iuQyhla ksis mßÈ weñKSu o rpkdjls' ;ekg WÑ; mßÈ uq;= u,a wdÈh fhdod

f.;Sfuka ud,h w,xldr fõ' tfuka u jdlH rpkh o WÑ; jels ksis ;ekg fhdod

.e<mSfuka w,xldr fõ' Wmud rEml WoaOD; mdG u`.ska rpkh jvd;a úis;=re l<

yels h'

rpkdjla ,shkafka rplhd okakd jdlafldaIh Wmfhda.S fldg f.k h' md,s

rpkd ,sùfï § o wm úiska wkq.ukh l< hq;af;a ;ud okakd jpkud,dj Wmfhda.S

lrf.k jdlHh ks¾udKh lsÍuhs' ks¾udKh l< jdlHh WÑ; mßÈ .e<mSfuka

fyd| rpkdjla ìys fõ' md,s jdlH rpkfha § úfYaIfhka Wmhqla; jk jpkud,d"

ksmd; yd ixLHd Ndú;h ms<sn| lreKq lSmhla fuys ,d W.ksuq'

ksmd;

rpkh úis;=re lr .ekSug ksmd; Wmfhda.S fõ' tksid fuys ,d md,sfha

ks;r Ndú; ksmd; lSmhla w¾: iys;j olajuq'

wÑrx - jeä l,la hkakg fmr wcc - wo

w[[;% - fjk ;ekl w[[:d - fjk l%uhlska

w;% - fuys woOd - taldka;fhka

wOqkd - ±ka wfOd - hg

wfk;d - we;=<; wNslLKx - ks;r

wnN=fuu - wfmdhs w,x - lï ke;

wdrd - ÿßka wdú - m%lg

WoOx - Wv tllL;;=x - tlajrla

tlod - tlalf,l t;rys - ±ka

t;;dj;d - fumuKlska l;sOd - lS wdldrhlska

l;slL;;=x - lSjrla ls;;dj;d - fldmuKlska

Åmmx - jyd Ñfrk - fndfyda l,lska

;iud - tfyhska ;sßhx - yryg

Èjd - oj,a Oqjx - taldka;fhka

kkq - fkdfõ o mpPd - miqj

má.fppj - l,a we;sju mdf;d - WoEik

mqkmmqkx - kej; kej; mqrf;d - bÈßfhka

mqrd - fmr nyqfid - fndfyda fihska

ñpPd - ñ:Hdj uqOd - fkdñf,a" kslïu

uqid - fndrej hod - hïlf,l

h:d - hïfia hdj - hï muK

47fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

j; - taldka;fhka úkd - ke;sj

illd - yelsh ioêx - iu`.

innF: - yeu;eku iuk;d - yd;ami

idhx - iji iqfj - fyg

ySfhd - Bfha

hq., mo

wkkmdk - wdydrmdk

wJOnêr - w| ìysß

Wppdrmiidj - u< uQ;%

lhúllh - ñ<§ .ekSu úlsKSu

LccfNdcc - lE hq;= wkqNj l< hq;= foa

Lhjhx - úkdYh yd f.ùhdu

fL;;jF:q - fl;a j;=

fliuiiq - flia rjq,a

fojukqii - foõ ñksia

m;;Öjr - md isjqre

mq;;odr - wUq ore

u[pmSG - we| mqgq

r;;sJÈjd - ? oj,a

jOnJOk - ysxidj yd ysrlsÍu

jd;d;m - jd;h yd wõj

iqrdfurh - fmrE u;ameka yd meijQ u;ameka

NsisìfuNdyk - fldÜg fuÜg

yF:mdo - w;a md

ygGmygG - ;=gq mygq

úreoaOd¾: úfYaIK mo

wKq l=vd :Q, uy;a

wmmiiq; kQ.;a nyqiiq; W.;a

wmmdndO w,amfrda. we;s njydndO fndfyda frda. we;s

wmmspP w,afmaÉP uyspP uy;a wdYd we;s

Wpp Wia kSp ñá $ my;a

Wcq Rcq jXl jla jQ

W!k wvq wêl jeä

lsi flÜgq :Q, uy;a

:djr ksYap, cX.u pxp,

48fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

oyr nd, uy,,l uy¨

kspp fjkia fkdjk wkspp fjkia jk

msh m%sh jQ wmmsh wm%sh jQ

nd, fudav mKä; kqjKe;s

újg újD; jQ mápPkk jeiqKq

idjcc jerÈ iys; wkjcc jerÈ rys;

Èk udi yd ixLHd fh§u

ksje/È j Èk udi ixLHd wdÈh fh§u id¾:l rpkhlg wjYH fjhs'

tksid fuys ,d ta ms<sn| j flá ye|skaùula ±lafõ'

i;sfha ojia

rújdfrd bßod

pJojdfrd i÷od

l=cjdfrd w`.yrejdod

nqOjdfrd nodod

.=rejdfrd n%yiam;skaod

lújdfrd$ iqlljdfrd isl=rdod

iksjdfrd fikiqrdod

udi 12

Mqii ÿre;=

ud> kjï

M..=K ueÈka

Ñ;; nla

fjidL fjila

fcgG fmdfidka

wdid<y wei<

idjK kslsKs

fmdgGmdo ìkr

wiihqc jma

l;;sl b,a

ud.isr Wÿjma

49fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

ixLHdjla md,sfhka ,sùfï § wkq.ukh lrkafka w. ixLHdfõ isg ,sùfï

l%uh hs' fuys § ixLHdjkays iïnkaO;dj ±laùug wêl fyda W;a;r hk mo fhdod

.efka'

1932 hkak md,sfhka ,sùfï §

32 - oj;;sxi

900 - kji;

1000 - iyii

oj;;sxi ¬ wêl ¬ kji; ¬ W;;r ¬ iyiix hk fuh ikaê fldg

oj;;sxidêlkji;=;;riyiix hkqfjka fhdohs'

2556 hkak

56 - Pm[[di

500 - m[pi;

2000 - oúiyii

Pm[[didêlm[pi;=;;roúiyiix hkqfjka ,súh hq;= h'

ta wkqj j¾I udidÈh my; i|yka mßÈ md,sfhka ,súh yels h'

2017 ys Wÿjma ui 18 jeks i÷od wkqrdOmqrfha uyd mQfcd;aijhla meje;afõ'

i;;ridêloúiyfii jfii ud.isfr wgGdrifu pJojdfr wkqrdOmqfr

uydmQfcdiijx mj;;;s'

nqoaO mßks¾jdKfhka j¾I 236 § fmdfidka ui mqr mif<diajl od ñys`ÿ ysñ

,laÈjg meñKsfha h'

N.jf;d mßksnndkf;d P;;sxidêloúif; jfii fcgGudfi iqllmflL

mKKrishx uyduysJofF:frd ,Xld§mx wd.ñ'

nqoaO j¾I 2565§ fjila ui m<uq fjks i÷od wmf.a msßfjfKys mQcdjla jkafka h'

iunqoOmßksnndkf;d m[pigGHdêlm[pi;=;;roúiyfii jfii

fjidLudfi mGuiñx pJojdfr wuydlx mßfjfK uydmQcd Núii;s'

50fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

ir, rpkd ,sùu

hïlsis ud;Dldjla wkqj wm okakd jpk Wmfhda.S lrf.k ksje/È

Wla;dLHd; .e<mSfuka jdlHh ,shd tu jdlHh ksis ms<sfj<g .e<mSfuka jdlH

rpkhla ìys fõ' wdo¾Y rpkd lSmhla fuys ±la fõ'

iSfyd

iSfyd mk p;=mmfod if;;d' iSyd jfk jik;s' wm%slduydoùfm iSyd nyqfid

Ôjk;s' iSyii ñ.rf[[d kdox iSykdok;s fjdyrk;s' iSykdox iqFjd ;srpPdk.;d

i;;d fhN=fhHk Nhx ixfj.x ik;dix wdmcck;s' iSyd mk uxiLdold i;;d

Njk;s' f; lodzms ;sKdks k Ldok;s' iSfyd mk ufyiflLd uydkqNdfjd if;;d

fyd;s' ;iud iSfyd ñ.rdcdZ;s jok;s'

md,sNdid

md,sNdid mk ud.ëNdid ;k;sNdid wdÈ kdfuys p fjdyrk;s' iuudiunqfoOd

md,sNdidh Ouux fofiis' nqoOidjld nqoOOuux p md,sNdid p NdKlmrumrdh

wdfkiqx' mpPd f; nqoOOuux md,sNdidh fmdF:fliq ,sÅxiq' f;msglx wgGl:d

àld p mlrK.J:d p jxil:dfhd p md,sNdidh rÑ;d fydk;s' wccdZms fid.;d

ckd md,sNdidh f;ix wd.ñllsppdks lfrdk;s' md,sNdid mk fldu,d ufkdrud

Ndid Nj;s' wgGl:dpßhd zid ud.ë uQ,NdidZ;s md,sNdid tj wdÈlmmsldkx

ukqiidkx NdidZ;s wdyxiq'

wNHdi

01' iqÿiq mo jryka ;=<ska f;dard ysia;eka mqrjd isxy,g k.kak'

^ksjdis;;;d$ kdu$ rf[[d$ mgGdh$ wlxiq$ W;;rucCêumfofi$

klLf;;k$ isß,xldhx$ Ñrld,x$ uyduysJofF:frd$ wccdZms$ jJÈ;=x$

nqoOidikx$ úfoiSh$ miis;=x&

wkqrdOmqrx

wkqrdOmqrx mk ''''''''''''''''''''''''''' m;sgÀ;x fyd;s' wkqrdOkdu wufppk

''''''''''''''''''''''''''' jd wkqrdO ''''''''''''''''''''''''''' m;sgGdms;;;d p wkqrdOmqrx

''''''''''''''''''''''''''' fyd;s' mKvqldNh ''''''''''''''''''''''''''' ldf, box mqrx '''''''''''''''''''''''''''

w..rdcOdks wfydis' ;f;d ''''''''''''''''''''''''''' nyfjd iSy,rdcdfkd '''''''''''''''''''''''''''

w..rdcOdksx lFjd rgGmßmd,kx '''''''''''''''''''''''''''' ' fojdkumsh;siirf[[d

ldf, ''''''''''''''''''''''''''' ,Xld§fm ''''''''''''''''''''''''''' m;sgGdfmis' ;f;dmmN+;s

wiñx k.fr fp;shdrdumidouJÈrd ldrdms;d fydk;s' isßuydfndêx p

fidjKKud,suydfp;sx p ''''''''''''''''''''''''''' wkqrdOmqfr Èii;s' t;rys foiSh

''''''''''''''''''''''''''' ixpdrld mQckShgGdkdks ''''''''''''''''''''''''''' kgGdjisgGdks

''''''''''''''''''''''''''' wkqrdOmqrx .pPk;s'

51fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

02' my; i|yka jdlHh isxy,g k.kak'

i. isoOF:l=udfrd wdid<ymqKKudhx r;;shx >rdNskslLñ'

ii. ix>ñ;;df:Í olÅKfndêidLx .fyFjd ud.isfr mKKrishx

,xld§muqmd.ñ'

iii. N.jd tliñx Mqiiudfi pJojdfr ,xld§mud.kFjd hflL ofuis'

iv. N.jf;d mßksnndkf;d p;;d,Sidêlp;=if; jfii f:rd

ud;=,mfofi wdf,dl.=ydhx f;msglx fmdF:fliq ,sÅxiq'

v. uhx pJojdrf;dmmN+;s hdj iqlljdfrd mßfjKx .kFjd ;F:

ismmx .Kydu'

03' my; ixLHd md,sfhka ,shkak'

i. 276

ii. 2568

iii. 3264

iv. 5635

v. 84000

04' my; ud;Dld i`oyd jdlH 06lg fkdwvq rpkd md,sfhka ,shkak'

i. uu mßfjKx

ii. isß,xld§mx

iii. mq,FÓmqrx

iv. idßmq;;fF:frd

v. .fcd

52fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

w;Sf; ldisrfgG ndrdKishx n%yuof;;d rdcd wfydis' ;od fndêif;;d ;ii

w..ufyishd l=pýiñx máiJêx .Kys' ;ii kdu.k.yKÈjfi uysxidil=udfrd;s

kdux wlxiq' ;ii wdOdúFjd mßOdúFjd úprKldf, rf[[d wf[[dms mqf;;d

cdf;d' ;ii pJol=udfrd;s kdux wlxiq' ;ii mk wOdúFjd mßOdúFjd újrKldf,

fndêi;;ud;d ld,uldis' rdcd w[[x w..ufyisgGdfk Gfmis' id rf[[d

mshd wfydis" ukdmd' id mshixjdiuJjdh tlx mq;;x úcdhs' iqßhl=udfrd;sii

kdux wlxiq' rdcd mq;;x Èijd ;=gGÑf;;d Nfoo" mq;;ii f; jrx ouó;s wdy'

foù jrx bpPs;ldf, .fy;nnx lFjd Gfmis' id mqf;; jhmmf;; rdcdkx wdy'

fofjk uhyx mq;;ii cd;ldf, jfrd Èfkkd' mq;;ii fu rccx foyS;s' rdcd

uhyx foj mq;;d w..slLJOd úh c,udkd úprk;s' k illd ;j mq;;ii rccx

od;=k;s málÅmsFjd ;x mqkmmqkx hdpudkfuj Èijd whx uhyx mq;;dkx mdmlums

Ñfk;hHd;s mqf;; mflldidfmFjd wdy' ;d;" wyx iqßhl=udrii cd;ldf, jrx

wodisx' bodksii ud;d rccx hdp;s' wyx ;ii k od;=ldfud' ud;=.dfud kdu mdfmd'

;=uydlx mdmlums Ñfk;hH' ;=fuy wr[[x múisFjd uuppfhk l=,ik;fl

k.fr rccx lfrhH:d;s lJÈFjd frdÈFjd iSfi pquìFjd WfhHdfcis' f; ms;rx

jJÈFjd mdidod Tfrdyfk;d rdcx.fK lS<udfkd iqßhl=udfrdms Èijd ;x ldrKx

[Fjd wyums Nd;sflys ioêx .ñiidó;s f;ys ioêx fhj kslLñ' f; ysujk;x

múisxiq' fndêif;;d u..d Tlluu relLuQf, ksiSÈFjd iqßhl=udrx wdufk;is'

;d; iqßh" t;x irx .kFjd kydFjd p msúFjd p mÿñksmfKKys wuydlums mdkShx

wdfkyS;s' ;x mk irx fjiijKii ik;sld tflk olrlLfik ,oOx fyd;s'

fjiijfKd p ;x wdy' GfmFjd fojOuucdkk;fl fh wf[[ bux irx T;rk;s

f; LdÈ;=x ,Nis' wfkd;sfKK k ,NiS;s'

^fojOuucd;l - cd;lgGl:d&

moud,dj

kdu..yKÈjfi ^i& - kï ;nk Èkfhys

wdOdúFjd mßOdúFjd ^mQ'l%s& - ÿj mek

úprKldf, ^i& - weúÈk ld,fha

mshixjdiuJjdh ^i& - m%sh ixjdih ksid

;=gGÑf;;d ^i& - i;=gq is;e;af;a

ouñ ^l%s& - foñ

bpPs;ldf, ^i& - leu;s ld,hl

i;;fud mdfGd

fofjk uhyx mq;;ii cd;ldf,

jfrd Èfkkd

53fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

.fy;nnx ^ls& - .;hq;a;la

jhmmf;; ^i& - úhm;a l,ays

w..slLfJOd úh ^i& - .sksl|la fuka

c,udkd ^ls& - Èf,ñka

málÅmsFjd ^mQ'l%s& - m%;sfCIam fldg

bodksii ^ix& - ±ka fudyqf.a

od;=ldfud ^ls& - fokq leue;af;a

mflldidfmFjd ^mQ'l%s& - le|jd

ud;=.dfud ^kd& - ud.u" ldka;dj

Ñfk;hH ^l%s& - is;kafkah

uuppfhk ^ix& - uf.a wejEfuka

l=,ik;fl ^i& - l=,hg wh;a

lJÈFjd ^mQ'l%s& - y`vd

frdÈFjd ^mQ'l%s& - je<mS

pquìFjd ^mQ'l%s& - isU

WfhHdfcis ^l%s& - msg;a lf<a h

Tfrdyfk;d ^ls& - niskqfha

rdcdX.fK ^i& - rcñÿf,a

lS<udfkd ^ls& - l%Svd lrk

Tlluu ^mQ'l%s& - bj;a ù

mÿñksmfKKys ^i& - fk¿ï fld<j,ska

olrlLfik ^i& - Èh rl=fil= úiska

,oOx ^ls& - ,nk ,§

cdkk;fl ^ls& - okakjqka

wfkd;sfKK ^ls& - fkd neiaijqka

T;rk;s ^l%s& - nis;s

wNHdi

01' zzfofjk uhyx mq;;ii cd;ldf, jfrd ÈfkkdZZ hk fþoh isxy,g

k.kak'

02' my; i|yka m%Yakj,g md,sfhka ms<s;=re imhkak'

i. n%yuo;;rf[[d fl kdu l=udrd wfyiqx @

ii. rdcd ldh jrx wodis @

iii. ld rf[[d mshd ukdmd wfydis @

iv. iqßhl=udfrd flys ioêx jkx .pý@

v. flk tlx irx ,oOx fyd;s@

54fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

03' isxyf,ka ms<s;=re ,shkak'

'

i. fuu fþofhys i|yka jrhka fol fudkjdo @

ii. fuys tk Wmudjla Wmqgd úia;r lrkak'

iii. zfjiaijKZ hkak úia;r lrkak'

iv. fþofhka ,efnk WmfoaY folla ,shkak'

l¾;Dldrl yd l¾uldrl jdlHh

tl u woyila m%ldY lrk úê folla l¾;Dldrl jdlHh yd l¾uldrl

jdlHh hkqfjka y÷kajhs'

uu .i lmñ - ^wyx relLx ýJodñ&

hk jdlHfha zlmñZ hk l%shdfjka lshfjk mofha ^Wla;mofha& l%shdj

lrkakd fy;a l¾;D zuuZ wyx& hkak hs' l%shdfjka lshfjk moh l¾;D jk neúka

tu jdlHh l¾;Dldrl fjhs'

uúiska .i lefma - ^uhd reflLd ýJ§hf;&

fuys lmkq ,efí ^ýJ§hf;& l%shdfjka Wla; jkafka reflLd hk l¾u

moh hs' tksid th l¾uldrl jdlHhls' md,s NdIdfõ l¾uldrl l¾;Dldrl

jdlHhkays fjkialï my; j.=fjys ±lafõ'

l¾;Dldrl jdlHh l¾uldrl jdlHh

l¾;D moh Wla; ù mGud úNla;sfhka

isà'

Wod(- nqfoOd Ouux fofi;s'

l¾umoh ÿ;shd úNla;s fõ'

Wod(- nqfoOd Ouux fofi;s'

Wla; l¾;Df.a mqreIhg" jpkhg

wkqj l%shdmoh ;nkq ,efí'

Wod(- nqfoOd Ouux fofi;s'

l¾;D moh wkqla; ù ;;shd

úNla;sfhka isà'

Wod(- nqfoOk Ofuud foiShf;'

l¾umoh Wla; ù mGud úNla;s fõ'

Wod(- nqfoOk Ofuud foiShf;'

Wla; l¾ufha mqreIhg" jpkhg wkqj

l%shdmoh fhfoa'

Wod(- nqfoOk Ofuud foiShf;'

55fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

fï ,CIK wkqj l¾uldrlhg fhduq jQ my; jdlHh n,kak'

iSfyd ñf. udfr;s' > iSfyk ñ.d udÍhfk;'

wyx Tokx mpdñ' > uhd Tofkd mppf;'

uhx fmdF:fl mGdu' > wfuyys fmdF:ldks mÁhfk;'

l=udrd wfuy myrk;s' > l=udfrys uhx myÍhdu'

fï jdlHj, Wla;mo wkqj l%shdmoj, mqreI jpk fjkia ù we;s whqre

wjfndaO lr .; hq;= h'

l¾uldrlfha § l%shdmo idOkh yd Ndú;h .ek wjfndaOhla ;sìh hq;= h'

l¾uldrl l%shdmo idOkfha § Od;=jg;a m%;Hhg;a w;rg zhZ hk m%;Hh fhÈh

hq;= h' ^Ndjlfuuiq fhd& zhZ m%;Hh fhfok úg fndfyda ;ekaj, m%;Hhg uq,ska

Bldrhla wd.u fõ'

lr ¬ Bh ¬ ;s > lÍh;s - lrkq ,efí

jJo ¬ Bh ¬ ;s > jJ§h;s - j|skq ,efí

li ¬ Bh ¬ ;s > liSh;s - iSidkq ,efí

nJO ¬ Bh ¬ ;s > nJëh;s - n|skq ,efí

fOdj ¬ Bh ¬ ;s > fOdùh;s - fidaokq ,efí

l¾uldrl mo idOkfha § we;eï l%shdmoj, OdFjka;h iu. zhZ m%;Hhg

ikaêld¾h ù my; i|yka mßÈ mo isoaO fõ'

mp ¬ h ¬ ;s > mpp;s - msiskq ,efí

ic ¬ h ¬ ;s > icc;s - irikq ,efí

yk ¬ h ¬ ;s > y[[;s - kikq ,efí

Nso ¬ h ¬ ;s > Nscc;s - ì¢kq ,efí

nqO ¬ h ¬ ;s > nqcCO;s - wjfndaO lr.kq ,efí

,N ¬ h ¬ ;s > ,nN;s - ,efí

ou ¬ h ¬ ;s > ouu;s - oukh lrkq ,efí

jp ¬ h ¬ ;s > jqpp;s - lshkq ,efí

Èi ¬ h ¬ ;s > Èii;s - olakg ,efí

.y ¬ h ¬ ;s > .hy;s - .kq ,efí

l¾uldrlfha § l%shdmo fjkqjg ls;l mo o Ndú; fõ' w;S; ld,fha §

nyq, j fhfokafka ls;l mo hs' j¾;udk ld,fha § o ls;l mo Ndú; fõ' tfia

Ndú; jk j¾;udk ls;l mo lSmhla fufia h'

56fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

ýJÈhudk - is|skq ,nk

jqppudk - lshkq ,nk

§hudk - fokq ,nk

N=[ðhudk - wkqNj lrkq ,nk

lÍhudk - lrkq ,nk

ls;l mo l%shd mo jYfhka fhfok úg Wla; moh yd ,sx.fhka úNla;sfhka

jpkfhka iudk j fhfoa'

Wod(- iQfok Tofkd mppudfkd fyd;s'

jdkfrys relLuyd M,dks md;shudkdks fydk;s'

odhflys NslLqksfhd fNdÔhudkdfhd fydk;s'

wd§ jYfhks'

w;S; ls;l mo lSmhla fuys,d ±lafõ'

N=c ¬ ; > N=;; - wkqNj lrk ,o

uo ¬ ; > u;; - u;a lrk ,o

uqp ¬ ; > uq;; - ñfok ,o

nO ¬ ; > noO - n|k ,o

ÿy ¬ ; > ÿoO - fodjk ,o

mQr ¬ ; > mqKK - mqrjk ,o

Nso ¬ ; > Nskk - ì|sk ,o

Po ¬ ; > Pkk - jik ,o

iq ¬ ; > iq; - wik ,o

od ¬ ; > Èkk - fok ,o

,sL ¬ ; > ,sÅ; - ,shk ,o

jJo ¬ ; > jJÈ; - j|sk ,o

Ldo ¬ ; > LdÈ; - lk ,o

[d ¬ ; > [d; - okakd ,o

w;S; ls;l mo o ,sx.fhka úNla;sfhka jpkfhka Wla;moh yd iudkj

fhfoa'

Wod(- nqfoOk Ofuud foisf;d'

wfuyys NslLQkx jF:dks Èkkdks'

mqf;;ys ud;dms;frd jJÈ;d'

57fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

wNHdi

01' my; jdlHh isxy,g k.kak'

i. ;dh odishd fOkqfhd nJëhk;s'ii. uhx wuydlx ë;frys jJ§hdu'iii. ifoOys Wmdiflys NslLQkx odkx Èkkx wfydis'iv. ySfhd wyskd ofgGd ndf,d fjccii ik;slx kSf;d fyd;s'v. tlx irx fjiijKii ik;sld tflk olrlLfik ,oOx fyd;s'

02' my; jdlHh md,shg k.kak'i. nqÿrÿka úiska foúhkag o ñksiqkag o O¾uh foik ,§'ii. isxyhka úiska jkfhys uqfjda urk ,oy'iii. odish úiska n; msikq ,nhs'iv. wm úiska fndfyda <uqkag mdvï lshd fok ,§'v. f;dm úiska nqÿrÿkag u,a mQcd lrk ,§'

03' l¾uldrlhg yrjd ,shkak'

i. whx mqßfid tlx jF:x hdp;s'ii. iqfj uhx k.rx .kFjd NKvdks lsKsiidu'iii. iSfyd OdúFjd ñ.x udfris'iv. f.dmdf,d f.dfK úllsKd;s'v. fpdrd ukqiidkx wfii fpdfrk;s'

04' l¾;Dldrlhg yrjd ,shkak'

i. uqkskd Ofuud foisf;d'ii. wfuyys pfJod miiSh;s'iii. ;=fuyys NslLQkx wdydfrd Èfkkd'iv. fpdfrk f.dfKd fpdÍh;s'v. odfiys ñ;;dkx iqkfLd yÍhf;'

05' iqÿiq jpk fhdod ysia;eka mqrjkak'

^.f;d$ ukqfiiys$ wyskd$ wdygdks$ Èfkkd$ fOdùhk;s$ jF:dks$ jks;dys$ N.j;d$ Öjrdks$ iF:drd$ mq..,d$ fofjk&

i. ySfhHd wr[[x '''''''''''''''''' mqßfid '''''''''''''''''' ofgGd ld,lf;d fyd;s'ii. jdKsfcys k.rf;d '''''''''''''''''' NKvdks '''''''''''''''''' lS;dks fydk;s'iii. '''''''''''''''''' uhyx mq;;ii cd;ldf, jfrd '''''''''''''''''' fyd;s'iv. wcc '''''''''''''''''' nyQks '''''''''''''''''' .x.dhx '''''''''''''''''''v. wdjqfid '''''''''''''''''' ;SKs '''''''''''''''''' wkq[[d;dks'vi. '''''''''''''''''' p;;dfrd '''''''''''''''''' lÓ;d'

58fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

w;Sf; ldisrfgG ndrdKishx n%yuof;; rccx ldfrfk; fndêif;;d

iF:jdyl=f, máiJêx .fyFjd jhmmf;;d m[pys ilgif;ys jKsccx lfrdfk;d

úpr;s' fid tlod igÀfhdckslx urelk;drx mámcð' ;iñx lk;dfr iqLqujd,sld

uqgÀkd .ys;d yfF: k ;sgG;s' iqßhq..ukf;d mgGdh wX.drrdisúh WKyd

fyd;s k illd wllñ;=x' ;iud ;x mámcck;d odrEol;s,;Kvq,dÈks ilfgys

wdodh r;;sfuj .kFjd wreKq..ufK ilgdks mßj;;x lFjd uF:fl uKvmx

ldfrFjd ld,fiij wdydrlsppx ksgGdfmFjd Pdhdh ksiskkd Èjix fLfmFjd

wF:x.f; iqßfh idhudix N=[ðFjd N+ñhd is;,dh cd;dh ilgdks fhdfcFjd

.pPk;s' iuqoo.uKiÈifuj .ukx fyd;s' :,kshdufld kdu ,oOqx jgg;s' fid

;drli[[dh iF:x ;dfris'

jKKqm:cd;l cd;lgGl:d&

moud,dj

iF:jdyl=f, ^i& - .e,af.k hk l=,hl

máiJêx .fyFjd ^mQ'l%s'& - ms<sis`o f.k

jhmmf;;d ^i& - jeäúhg m;ajQfha

jKsccx ^;& - fj<`odu

igÀfhdckslx ^i& - ieg fhdÿkla muK jQ

urelk;drx ^i& - je,s ldka;drhg

mámcð ^l%s& - ms<smkafka h

iqLqujd,sld ^i& - ishqïje,s

uqgÀkd ^kd& - ñáka

.ys;d ^ls& - .kakd ,oafoa

iqßhq..ukf;d ^i& - ysre Wodùfï mgka

wX.drrdis ^i& - .sks w`.=re f.dvla

wllñ;=x ^;=& - md.kakg

illd ^ks& - yels h

mámcck;d ^ls& - msúfikafkda

odrEol;s,;Kvq,dÈks ^i& - or c,h ;, iy,a wdÈh

r;;sfuj ^ix& - rd;%sfha u

wreKq..ufK ^i& - ysre Wodùfï §

mßj;;x lFjd ^mQ'l%s'& - jgfldg

wgGfud mdfGd lk;dr;rKx

59fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

uF:fl ^kd& - u;af;ys ^Wv&

ld,fiij ^ix& - l,a we;sj

wdydrlsppx ^i& - wyrlsi

fLfmFjd ^mQ'l%s& - f.jd

wF:x .f; ^ls& - wia;hg .sh l,ays

idhudix ^i& - rd;%S wdydrh

iuqoo.uKiÈix ^i& - uqyqÿ .ukla fuks

:,kshdufld ^i& - f.dvìu kshuqjd

;drli[[dh ^i& - ;re ,l=Kska

wNHdi

01' zlkkdr;rKxZ hk fþoh isxy,g k.kak'

02' md,sfhka ms<s;=re ,shkak'

i. w;Sf; ndrdKishx fld rccx ldfris@

ii. urelk;drx ls;;lmmudKx wfydis@

iii. iqßhq..ukf;d mgGdh jd,sld lSÈid wfydis@

iv. iF:jdfyd liñx iufh lk;drx ;dfr;s@

v. jdKscd Èjd lk;dfr l:x jik;s@

03' fþoh weiqfrka isxyf,ka ms<s;=re ,shkak'

i. ziF:jdyl=,Z hkak meyeÈ,s lrkak@

ii. ldka;drfhys je,s ishqï nj cd;llre lSfõ flfia o@

iii. fþofhys tk Wmud mo folla Wmqgd ,shkak'

iv. ldka;drfhka t;rjk wh ljr ,l=Klska t;r fõ o@

v. oj,a ld,fhys fjf<kafoda ldka;drfha jdih lf<aa flfia o@

04' fþofha tk jdlH rgdj wkqj md,shg k.kak'

i. isßi`.fnda rc;=ud rdcHh lrjk úg wkqrdOmqr uy;a frdaf.damøjhla úh'

ii. rdcmq;%hd r: mkaiShlska k.rfha yeisfrhs'

iii. wms ysre wjrg .sh l,ays f.or f.dia rd;%S wdydr .ksuq'

iv. <uhs mqgq jfÜg ;nd uKavmhla fldg fi,a,ï lrhs'

60fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

jdlH mßj¾;kh

md,s ,sùfï § iy foaYkd lsÍfï § mßj¾;kh lsÍu b;d jeo.;a fõ'

mßj¾;lhd udOH NdIdj;a md,s NdIdj;a fol u oekf.k isáh hq;= h' fuf;la

W.;a jHdlrK m%fhda.;a" ;j;a iqúfYaIS m%fhda.;a fuys § y`ÿkd.; hq;= h' fuu

mdvfï § wfmaCId lrkafka md,s NdIdfõ we;s iqúfYaIS jdlH rgd lSmhla y`ÿkdf.k

tn`ÿ jdlH rgdjka md,sfhka isxy,g;a isxyf,ka md,shg;a ke.Sug mqreÿ ùuhs'

jdlH rgd - I

idudkHfhka md,s NdIdfõ hï ;eklg fha kï" niS kï" k.S kï tu

ia:dk fyda fj; hk hk woyi ye`.fjk moh ÿ;shdfjka ;eîu isÿ fõ'

i. idßmqf;;d idjFÓx .pP;s' - ießhq;a f;r ieje;akqjrg hhs

ii. n%dyufKd N.jk;x Wmixlñ - nuqKd nqÿrÿka fj; t<ôfha h'

iii. jdkfrd relLx wdrey;s - j`ÿrd .ig k.S'

iv. .cd kÈx T;rk;s' - we;a;= kÈhg nis;s'

idudkH Í;sh fufia jqj o ;%smsgl md,sfha zhZ yd z;Z Yío Wmfhda.S lrf.k

iqúfYaIS jdlH rgdjlska fï woyi m%ldY flf¾' zfhkZ iy zf;kZ hk mo fol

fhdod jdlH idod .kakd wdldrh my; j.=fjka f;areï .kak'

kso( wCoCo;rd foj;d fhk N.jd f;kqmixlñ'

Wla; moh zhZYíoh

;;shd

mGud z;Z Yíoh

;;shd

i w[[;rd

foj;d

fhk N.jd f;k Wmixlñ

ii Ndrojdfcd

n%dyufKd

fhk N.jd f;k Wmixlñ

iii iqfoOdofkd

iflld

fhk idjFÓ f;k Wmixlñ

iv p;;dfrd

uydrdcd

fhk N.jd f;k Wmixlñxiq

v N.jd fhk rdyqf,d f;k Wmixlñ

61fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

túg jdlHhkays w¾:h fufia fõ'

i. tla;rd foúfhla Nd.Hj;=ka jykafia hï ;ekl o t;kg t<ôfha h'

ii. Ndrojdc nuqKd Nd.Hj;=ka jykafia hï ;ekl o t;kg t<ôfha h'

iii. Y=foOdok YdlH f;u ieje;akqjr hï ;ekl o t;kg t<ôfha h'

i¹. i;rjrï uyrcjre Nd.Hj;=ka jykafia hï ;ekl o t;ekg t<ôhy'

¹. Nd.Hj;=ka jykafia rdyq, hï ;ekl o t;kg t<ô fial'

zhZ yd z;Z Yío Ndú;fhka md,s NdIdfõ kdu úfYaIK wjhj jdlHh fh§

;sfnkq oel .; yels h' tajd mßj¾;kh lrkafka my; i`oyka mßÈ h'

i. fhix ,ccd kFÓ f;ix idu[[x ß;;x fyd;s'

hful=g ,Êcdj keoao Tjqkaf.a uyKlu ysia fjhs'

ii. fhd wmmudfod fyd;s fid i..x Wfm;s'

hfula wm%ud§ fõ kï fya foõf,dj hhs'

iii. hii miSo;s ;ii od;nnx'

hful=g my§ o Tyqg Èh hq;= h'

iv. fhd Ouux mii;s fid ux mii;s'

hfula O¾uh olS o fya ud olshs'

v. hiñx fofi uhx mnnðuyd ;iñx fofij Wmiumcðiidu'

hï rgl wms meúÈ ùuq o tys u Wmiïmod jkafkuq'

hful=f.a isf;ys hï is;=ú,a,la my< jQ nj mejiSug zt;ofydisZ hk

idïm%odhsl fhÿu Ndú; fõ' tlS jdlH rgdfõ § woyi my<jqKq ;eke;a;d

mejfik moh p;=FÓ úNla;sfhka ;eîu;a is;=ú,a, mejfik wka;¾jdlHh

zt;ofydisZ hkakg miqj fh§u;a md,s Í;sh hs'

i. uhyx t;ofydis zwyums mnnðiidóZ;s'

ug zuu o meúÈ jkafkñZ hk is;=ú,a, úh'

ii. §>djqii l=udrii t;ofydis zÑrÈgGd fLd fu ud;dms;frdZ;s'

§>djq l=udrhdg zuúiska uõmsfhda fndfyda l,lg miq olakd ,oyZ hk is;=ú,a, úh'

iii. ;ii uhyx t;ofydis ziqfj wyx wdpßhii ik;slx .pýiidñZ;s'

ta ug zfyg uu .=rejrhd fj; hkafkñZ hk is;=ú,a, úh'

62fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

iv. ihk.;dh ;dh jks;dh t;ofydis zlodyx N.jf;d idifk mnnðiidóZ;s'

hykg .shd jQ ta jks;djg zljod uu nqÿrÿkaf.a Ydikfhys meúÈjkafkï

oZ hk is;=ú,a, úh'

ks¾OdrKd¾:h

zks¾OdrKd¾:hZ kï hï f.dvlska fyda lKavdhulska tla fohla fyda

flfkla fjka lr .ekSu hs' fuys § iuQyjdÖ moh PÜGs fyda i;a;ó nyqjpkfhka

;nkq ,efí'

i. idßmqf;;d NslLQkx m[[djk;;frd wfydis' ^PgÀ&

idßmqf;;d NslLqiq m[[djk;;frd wfydis' ^i;;ó&

^ießhq;a f;r NsCIQka w;=frka jvd kqjKe;af;a úh'&

ii. fld isiidkx jqoO;frd fyd;s @ ^PgÀ&

fld isfiiiq jqoO;frd fyd;s @ ^i;;ó&

^YsIHhka w;=frka ljfrla jvd jeäuy,a fõ o@&

iii. odreÖßfhd wryk;dkx w[[;frd wfydis' ^PgÀ&

odreÖßfhd wryfk;iq w[[;frd wfydis' ^i;;ó&

^odreÖßh ry;=ka w;frys tla;rd flfkla úh&

iv. isjk;s Odjk;dkx nd,sldkx iS>;ud wfydis' ^PgÀ&

isjk;s Odjk;Siq nd,sldiq iS>;ud wfydis' ^i;;ó&

^isjka;s f;dfuda ÿjkakd jQ nd,sldjka w;frys fõ.fhka u ÿjkakS jQjd h'&

Ndji;a;ó m%fhda.h

tlsfklg fjkia Wla; mo folla iys; jdlHh folla ;ksjdlHhla njg

m;a lsÍfï § fhfok jdlH rgdj Njdi;a;ñ kï fõ' fuys § uq,ska fhfok

jdlHfha Wla; moh i;a;ó úNla;sfhka ;efí' tu jdlHfha l%shdmoh fjkqjg

fhfokqfha ls;l moh hs' th o i;a;ó úNla;sfhka fhfoa'

n%yuof;;d rdcd rccx ldfr;s

fndêif;;d figÀl=f, ksnn;;s'

fuu jdlHh fol by; oelajQ mßÈ Ndj i;a;ó m%fhda.hg m;a l< miq

n%yuof;; rdðks rccx ldfrfk; fndêif;;d figÀl=f, ksnn;;s'

n%yauo;a; rc rdcHh lrjk l,ays fndai;af;u isgql=,fha Wmkafka h'

63fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

wyx .dux .pýx'

tfld ñf;;d wk;rduf.. iuuqÇ Nú'

uhs .dux .pPfk; tfld ñf;;d wk;rduf.. iïuqÇ Nú'

ud .ug hk l,ays udf.a tla ñ;%fhla ug yuqúh'

rdyq,l=udfrd mnnð'

iqfoOdofkd uydrdcd ÿlLx jis'

rdyq,l=udfr mnnðf; iqfoOdofkd uydrdcd ÿlLx jis'

rdyq, l=udrhd meúÈ jQ úg iqoafOdaok uyrc;=ud ÿlska úiSh'

ksmd; mo lSmhla ta ta úNla;s iu. u fhÈh hq;= h'

• zkfudZ" zfidFÓZ hk ksmd; mo p;=FÓ úNla;sh iu. u fhfoa'

kfud ;ii N.jf;d - ta Nd.Hj;=ka jykafiag kuialdr fõjd æ

fidFÓ f; fyd;= æ - Tng fi;a fõjd æ

• zik;sflZ" zik;slxZ" ziómxZ" ziófmZ" zwú¥frZ hk ksmd; PÜÀ úNla;sh iu.

fhfoa'

l=udfrd wdpßhii ik;sfl W..Kyd;s' - l=udrhd .=rejrhd <`. W.kS'

úydrii iófm jdmsx Nj;s' - úydrh <Õ jejla fjhs'

idßmqf;;d N.jf;d iómx Wm.pP;s' - ießhq;a f;r Nd.Hj;=ka jykafia iómhg

t<fU;s'

k.rii wú¥fr kdjdmggkx Nj;s' - k.rhg fkdÿfrys keõf;dgla fjhs'

• ziyZ" zioêxZ" ziuxZ" zúkdZ" zkdkdZ" zw[[;%Z ksmd; iu. ;;shd úNla;sh fhfoa'

ukqfiid Nßhdh ioêx ji;s' - ñksid ìßh iu. jihs'

wdkfJok úkd ix.S;sx ld;=x k illd' - wdkkao ke;sj ix.S;sh l< fkd yels h

w[[;% N.j;d wyx Wfmdi:x lßiidñ' - Nd.Hj;=ka jykafia ke;sj uu fmdfydh

lrñ'

64fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

• m[apó úNla;s w¾:h zf;dZ hk m%;Hh kduhkaf.ka miqj fhfoa'

Nhx rdcf;d jd w..sf;d jd fpdrf;d jd Nj;s'

ìh rcqkaf.ka fyda .skafkka fyda fidrekaf.ka fyda fjhs'

yJo l=f;d kq Fjx wd.pPis Èjd Èjii'

kqU uyoj,a fldys isg tkafkys o@

ukqiid relLf;d m;k;s'

ñksiaiq .fika jefg;s'

mßj¾;kh id¾:l yd ksje/È tlla ùug fuu jHdlrK isoaOdka; ms<sn`o

wjfndaOh ;sìh hq;= h'

wNHdi

01' my; jdlH isxy,g k.d jHdlrK isoaOdka;h meyeÈ,s lrkak'

i. kfJo mnnðf; uyk;x ÿlLx wfydis'

ii. fu;;x fu wmdoflys ioêx Nj;s'

iii. N.jd idhKyiuhx fhk wun,gÀld f;kqmiXlñ'

iv. fhix kFÓ iumcdkuqidjdfo ,ccd f;ix idu[[x mß;;x Nj;s'

v. tlÈjix ;iid t;ofydis" wyums NslLqkS Wmiihx .kFjd

mnnðiidóZ;s'

vi. k.rf;d lSj¥fr ilHdkx ks.fud Nj;s @

02' idïm%odhsl md,s jHdlrK isoaOdka; wkq.ukh lrñka md,shg k.kak'

i. wcdi;a uyrc;=ud toji u nqÿrÿka hï ;ekl o t;kg t<ôKs'

ii. iajdóks" Bfha rd;%sfhys ug z;DIaKdj ksid ñksiaiq ÿlfia jikakdyZ

hk is;=ú,a, úh'

iii. hfula W;aidyj;a o Tjqyq ish¨ ;kays ch ,n;s'

iv. NsCIQka w;=frys wdkkao f;r jvd;a nyqY%e; fjhs'

v. ud fld<U .sh l,ays uf.a miqïìh fidfrla .;af;a h'

65fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

03' ysia;eka mqrjd isxy,g k.kak'

^t;ofydis$ wr[[x $t<fliq $wú¥fr $mqnnKyiuhx $w[[;% &

i. tfld idjFÓjdiS n%dyufKd wÑrj;S kÈhd ''''''''''''''''''''' fL;;lrKF:dh

'''''''''''''''''''''''' fldfgGis'

ii. ;ii jdKscii ''''''''''''''''''''' zwFÓ kq fLd fu tjrEfm m;sgGd;s'

iii. ''''''''''''''''''''' fu<ud;d kdu t<sld jH;;d wfydis Wmdh l=i,d'

iv. wdhiud wdkfJod ''''''''''''''''''''' ksjdfiFjd idjFÓhx msKvdh mdúis'

v. wcc;f.. wyx wdjqfid wdkJo N.j;d ''''''''''''''''''''' Wfmdi:x lßiidñ'

04' Ndj i;a;ó m%fhda.h Ndú; lr ;ks jdlHh fia .<md ,shkak'

i. wyx mdf;dZj mdGx mGdñ' fu wdpßfhd ;F:d.kFjd m[yx mqpý'

ii. rdcd mßix wdufk;is' ;od ukqiid wfmtd fgiqx ^w;amqä .eiQy&

iii. f:frd Ouux fofi;s' Wmdild idOqldruoxiq'

iv. kdjd mggkx wd.pý' jdKscd ;F: ikksm;sxiq'

v. uKswlÅfld rdcd l,HdKshx rccx ldfr;s' N.jd NslLQys ioêx

,Xld§muqmd.ñ'

05' jHdlrK Í;s wkq.ukh fldg md,shg k.kak'

fmr ,laÈj foajdkïmsh;siai rc rdcHh lrùh' fmdfidka fmdfydh

Èkfhys rc;=ud uka;%Sjreka iu. ñiail m¾j;h hï ;ekl o t;kg ovhï

msKsi ^jOF:dh& .sfha h' rc;=ud uqjl= ¨yq n`Èk úg ^wkqnJOkaf;& uyd uyskao

f;r Tyq ÿgqfõ h' túg uyd uyskao f;rekag zuu oeka rc;=udg ;siai hhs

wu;ñZhs is;=ú,a, úh' uyd uyskao f;r z;siai ;siaiZ hhs weu;S h' túg rc;=udg

ljfrla uyjkfhys ug z;siaiZ hhs wu;kafka oeZhs is;=ú,a, úh'

66fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

k.rmß..dysld foj;d Ñfk;iqx wkqreoOifllk wkkydrldf, w;;fkd

Nd.N;;x WmßgGmfpplnqoOii oFjd zkFÒ;sZ fu jpkii ijKx ud fyd;=

fNdckqmm;;shd cdkkx ud fyd;+z;s mF:kd l;d' ipdZhx ;=pPmd;sx miisii;s"

fojiud.ux múis;=x' k ,Nsiidu" iSiums fkd i;;Od Mdf,hHdZ;s' w: kx md;sx

ÈnnmQfjys mqKKx wlxiq' ;iid .=<uKvf, GfmFjd W.>dá;u;;dh mQj.fJOd

il, k.fr PdfoFjd Àf;d' mQjLKvx uqfL Gms;u;;fuj i;;riNrKsiyiidks

wkqMß' fid Ñfk;is zzkdyx ud;= msfhd" t;;lx fu ld,x bux kFÓmQjx kdu k mÑ"

bf;d mgGdh w[[x mQjx kdu k LdÈiidñZ;s f.yx .kFjdms ud;rx mqpý¦ zzwuu

;=uydlx wyx msfhd" wmmsfhdZ;s zz;d; tllÅfkd wlÅ úh p yohx úh p w;smsfhd

fuz;s w: liud tF:lx ld,x uhyx kFÓmQjx k mÑF: wuudZ;s' id pq,¨mgGdlx

mqpý' wFÓ ls[Ñ md;shx ;d;dZ;s @ mßmqKKd wfhH md;s mQfjys" tjrEmd mQjd

kdu fu k ÈgGmqnndZZ;s' id Ñfk;is zzuhyx mqf;;d mq[[jd" l:dNskSydfrd

Núii;sZZ;s w: kx mqf;;d wuu bf;d mgGdhdyx w[[x mQjx kdu k LdÈiidñ"

kFÓ mQjfuj mfphHdis fofj;dys md;sx mQfrFjd mQjd mys;d Núiik;S;sZ' id

mszii ;f;d mgGdhzz mQjx LdÈ;= ldfuduySZ;s jqf;; ;=pPmd;sfuj w[[dh md;shd

mál=cðFjd fmfi;s" hdj wd.rufc® jis" ;djiifoj;d ÈnnmQfj mNsKsxiq'

^ fojo;;f:rjF:q" OuumogGl:d&

moud,dj

wkqreoOifllk ^i& - wkqreoaO YdlHhd úiska

wkkydrldf, ^i& - wkakydr kñka Wmka l,ays

Nd.N;;x ^i& - n;a fldgi

WmßgGmfpplnqoOii ^i& - WmßÜG mfia nqÿkag

k.rmß..ys;d ^i& - k.rh wdrCId lrk

fNdckqmm;;shd ^i& - fndcqka WmÈk wdldrh .ek

cdkkx ^ls& - ±kSula

ud fyd;+ ^ls%& - fkdfõjd

mF:kx ^ls& - m%d¾:kh

;=pPmd;sx ^i& - ysia md;%h

miisii;s ^ls%& - olafkah

fojiud.ux ^i& - foajiNdjg

múis;=x ^;=& - msúfikakg

,Nsiidu ^ls%& - ,nkafkuq

i;;Od ^;& - i;alvlg

kjfud mdfGd kFÓ mQjfuj mfphHdis

67fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

Mdf,hH ^ls%& - mef,kafka h

ÈnnmQfjys ^i& - ÈjH lejqfuka

mqKKx ^ls& - msreKla

.=<uKvf, ^i& - l%Svd msÜgksfhys

W.>dá;u;;dh ^i& - jeiqï yeß muKska

mQj.fJOd ^i& - lejqï iqj`o

PdfoFjd ^mQ'ls%& - jid

Àf;d ^ls& - isáfha

mQjLKvx ^i& - lejqï lE,a,la

i;;riNrKsiyiidks ^i& - i;aoyila ri kyr

kFÓ mQjx kdu ^i& - ke;s lejqï kï

tllÅfkd ^i& - tl weila we;a;yq

tF:lx ^ks& - fumuK

k ÈgGmqnnd ^i& - fkdÿgq úrEh

mq[[jd ^;& - mska we;af;ls

l:dNskSydfrd ^i& - lrk ,o m%d¾:kd we;af;ls

bf;d mgGdh ^ks& - fu;eka mgka

LdÈ;=ldfud ^ls& - lkq leue;af;a

wd.rufc® ^i& - .sysf.h

mNsKsxiq ^ls%& - hejQy

wNHdi

1' zzkFÓ mQjfuj mfphHidisZZ hk fÊoh isxy,g k.kak'

2' fþoh weiqfrka md,sfhka ms<s;=re ,shkak'

¸' fl ;=pPmd;sx ÈnnmQfjys mQfriqx @

¸¸' riyrKsfhd ls;;lmmudKd Njk;s @

¸¸¸' hÈ fojd ;=pPmd;sx ÈnnmQfjys k mqfrhHqx f; lsx k ,fNhHqx @

¸¹' wkqrefoOd flk lfuuk ÈnnmQjdks ,Ns @

¹' ud;d ;f;d mgGdh lsx lFjd kFÓ mQjx fmfiis'

3' fþoh weiqfrka ms<s;=re ,shkak'

¸' wkqreoaO YdlHhd l< mqKH l¾uh l=ula o@

¸¸' zwNskSydr Z hkak meyeÈ,s lrkak'

¸¸¸' wkqreoaO l=udrhd ;udf.a ujf.ka m%sh wm%sh Ndjh úiSug fya;=j l=ula o@

¸¹' fþofha tk Wmud folla Wmqgd ,shkak'

¹' zfNdckqmam;a;shd cdkkx ud fyd;=Z hkafka f;areu ,shkak'

68fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

jdlH mßj¾;kh IIye¢kaùu(-

jdlH mßj¾;kfha § l%shdmo iïnkaO iqúfYaIS m%fhda. y`ÿkd .ekSu jeo.;a

fjhs' NdIdfõ ksje/È j Ndú;h ta i`oyd bjy,a fõ' fuys § wdLHd; úNla;Skays

iqúfYaIS w¾:" oaúl¾ul Od;= fhda.h" ud ksmd; fhda.h yd l%shd úfYaIK Ndú;h

ms<sn`o ksje/È wjfndaOfhka mßj¾;k ld¾hh isÿ lrk whqre y`ÿkajd fouq'

úfYaI Od;= m%fhda.(-

oaúl¾ul Od;=

zÿy hdp reê mqpP - NslL idiq jpdofhd

kS jy yrdofhd p - WNfh f; oúluuldZ

hkqfjka zÿyZ" zhdpZ" zreêZ" zmqpPZ" zNslLZ" zidiqZ" zjpZ" zkSZ" zjyZ" zyrZ

hkd§ Od;= oelafõ' fï Od;= fhda.fha § l¾u moh;a" mQ¾j iSud¾:j;a m[apó

úNla;H¾:j;a moh;a hk fol u ÿ;shdfjka ;efí' md,sfhys moh ÿ;shd jqj o

isxy,g mßj¾;kfha § th m[apó w¾:fhka ;eìh hq;= h'

wdpßfhd isiix m[yx mqpP;s' - .=rejrhd YsIHhdf.ka m%Yak wihs'

woêfld udkjlx u..x mqpP;s' - u.shd ;reKhdf.ka u. wihs'

hdpfld figÀx wdydrx NslL;s' - ys`.kakd isgqjrhdf.ka wdydr is`.hs'

f.dmdf,d .djx mhx fody;s' - f.dm,a,d fokf.ka lssß fodjhs'

l=udfrd .cx ukqiix wjreJO;s' - l=udrhd we;df.ka ñksid j<lajhs'

.yd§ Od;= fhda.h

.y" luq" pqì Od;= fhda.fha § iqúfYaIS jdlH rgdjka md,sfhys oel.; yels h'

fuys § z.yZ wd§ Od;+kaf.ka isoaO l%shd mo yd nef`ok moh i;a;ó úNla;sfhka ;nkq

we;' isxy,g mßj¾;kh lsÍfï § isxy, NdIdjg WÑ; mßÈ mßj¾;kh l< hq;= h'

kdrfod foj,x cgdiq wllñ' - kdro foaj,f.a cgdj mE.=fõ h'

ud;d mq;;x uqoOks pquì' - uj mq;df.a ysi isïnd h'

whHd odisx flfiiq .fyFjd myß - wd¾hdj odish fliajeáfhka f.k

myr ÿkakSh'

mdfoiq .fyFjd Fjx mdr.x.x Åmsiidñ' - mdj,ska w,a,d ;d .`.ska t;rg

úislrñ'

fid ì<d,x kx.=fgG wllñ' - Tyq n<,df.a k`.=g mE.=fõh'

idufKfrd hgÀfldáhx .fyFjd f:rx kh;s - idufKar f;fï hIaá fl<jr

f.k f;reka jykafia /f.k hhs'

69fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

ud ksmd; fhda.h

ud ksmd;h m%;sfIaOd¾:fhys fhfokakls' zud fhdf. innldf, pZ hk

iQ;%hg wkqj ud ksmd;h yd nef`ok wdLHd;h ySh;a;kS fyda wÊc;kS fjhs'

úl,amfhka m[apó úNla;sh fjhs' ljr l%shd úNla;shla iu. fhÿK o tys

w¾:h m%;sfIaOd¾: úOdkhla ùu fyda m%d¾:khla ùu iqúfYaIS fjhs' my; kso¾Yk

úuikak'

ud ux wmdofld ysxis' - md ke;a;d ug ysxid fkd lrkak'

udfjdp Mreix l[Ñ' - lsisfjl=g r¿ nia fkd lshkak'

wdjqfid ud fidÑF: ud mßfoúF:' - weje;aks fYdal fkd lrkak' fkd je<fmkak'

ud fu l=cCê uydùr' - uydùrhdfKks" ug fkd lsfmkak'

ud mqkms tjx ioouldis' - kej; fujeks Yío fkd lrkak'

ud f; Nj;= wk;rdfhd' - Tng wk;=rla fkd fõjd !ud fu nd,iud.fud fyd;=' - ug nd, weiqrla fkd fõjd !

m%fhdacH l%shd Ndú;h

zOd;+ys fK Kh Kdfm Kdmhd ldß;dks fyFjfF:Z hk iQ;%hg wkqj

fyaFj¾:fhys fyj;a m%fhdacHd¾:fhys fK" Kh" Kdfm" Kdmh hk m%;Hh

Od;+kaf.ka miqj fhfoa' zKZldrh Od;=j jDoaê lsÍu i`oyd h' wkHfhl= ,jd

lrjk l%shd m%fhdacH l%shd kï fõ' l%shdmo iEfokafka my; i`oyka mßoafoks'

lr ¬ fK ¬ ;s > ldfr;s - lrjhs

lr ¬ Kh ¬ ;s > ldrh;s - lrjhs

lr ¬ Kdfm ¬ ;s > ldrdfm;s - lrjhs

lr ¬ Kdmh ¬ ;s > ldrdmh;s - lrjhs

ljr m%;Hh fhÿj o w¾:h fjkia fkd fõ' mßj¾;kfha § fuh jeo.;a

jkafka th jdlHj, fh§fï iqúfYaI;ajh ksid h'

m%fhdacH l%shdj fhfok úg wl¾ul l%shd il¾ul fjhs'

Wod(- odrfld frdo;s' - odiS odrlx frdfo;s'

<uhd y`vhs' - odish orejd y`vjhs'

iqkfLd Ni;s' - figÀ iqkLx Nidfm;s'

n,a,d nqrhs' - isgqjrhd n,a,d nqrjhs'

l=udfrd m;;s' - wß l=udrx mdf;;s'

l=udrhd jefghs' - i;=rd l=udrhd jÜgjhs'

70fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

m%fhdacH l%shdj fhfok úg il¾ul l%shd oaúl¾ul fjhs'

mqßfid relLx ýJo;s' - wufppd mqßix relLx fPodfm;s'

mqreIhd .i lmhs' - weu;s;=ud mqreIhd ,jd .i lmamjhs'

odfid Ndrx yr;s' - idñ odix Ndrx yrdfm;s'

odihd nr f.khhs' - iajdñhd odihd ,jd nr f.kshjhs'

idufKfrd fmdF:lx mG;s' - f:frd idufKrx fmdF:lx mdfG;s'

idufKar f;fï fmd; mdvï lrhs' - f;reka jykafia idufKarhd ,jd fmd;

mdvï lrjhs'

jvVlS f.yx lfrd;s' - Okjd jvVlsx f.yx ldfr;s'

jvqjd f.h lrhs' - Okj;d jvqjd ,jd f.h lrjhs'

m%fhdacH l%shdfõ § m%fhdacH l¾;D moh ;;shd úNla;sfhka o isáh yels h'

mßj¾;kfha § w¾:h fjkia fkd fõ'

mqßfid relLx ýJo;s' - wufppd mqßfik relLx fPodfm;s'

odfid Ndrx yr;s' - idñ odfik Ndrx ydrdfm;s'

idufKfrd fmdF:lx mG;s - f:frd idufKfrk fmdF:lx mdfG;s'

jvVlS f.yx lfrd;s - Okjd jvVlskd f.yx ldfr;s'

fufia m%fhdacH l%shd fhfok wdldrh wjfndaO lr .ekSfuka mßj¾;k

ld¾hh id¾:l lr.; yels h'

l%shd úfYaIK

mßj¾;kfha § l%shdmoh iïnkaO ;j;a jeo.;a wx.hla f,i l%shd úfYaIK

Ndú;h ms<sn`o wjfndaOh ±laúh yels h'

l%shd úfiiKx hdj - ;x innx ys kmqxifl

ishd p tljpkx - h:d NslLQ iqLx À;d

hk nd,dj;dr ks¾foaYhg wkqj md,s NdIdfõ l%shd úfYaIK kmqxil ,sx.

ÿ;shd taljpk fjhs' we;eï úg ;;shd úNla;s taljpkfhka o isáhs' we;eï ksmd;

mo o l%shd úfYaIK jYfhka fh§ we;' w¾:djfndaOh i`oyd fuys,d l%shd úfYaIK

mo lSmhla olajuq'

71fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

idOqlx - ukdfldg

iS>x - jyd

Åmmx - jyd

ÿlLx - ÿlfia

iqLx - iemfia

ksppx - ks;r

lspPx - wudrefjka" ÿlfia

wNslLKx - ks;r

wNsKyx - ks;r

i;;x - ks;r

ikslx - fyñka

iux - iu f,i

l%shd úfYaIK jdlHj, fhfok ksYaÑ; ;ekla ke;' my; jdlHh n,kak'

i. ú[[Q Åmmx Ouux úcdkd;s'

kqjKe;a;d jyd O¾uh oek.kshs'

ii. l=udfrd iqLx ih;s'

l=udrhd iqjfia ksohs'

iii. hdpfld lisfrk >dipPdox ,N;s'

ys`.kakd ÿlfia wdydr ,nhs'

iv. uhx iqfLk ihs;=x ,Nsiidu'

wms iqjfia ksod .ekSug ,nuq'

v. Ngd wuppii mqrf;d .pPk;s'

Ngfhda weu;s;=udg fmrgqj h;s'

wNHdi

01' iqÿiq l%shd úfYaIK mo fhdod jdlHh iïmQ¾K fldg isxy,g k`.kak'

^ksnoOx" Åmmx" wNsKyx" iyid" iqiqLx&

i. m[[djk;d ''''''''''''''''''''' Ouux úcdkk;s'

ii. N.jd ''''''''''''''''''''' NslLQkx wmmudfok TjÈ'

iii. ukqiid ''''''''''''''''''''' .kFjd wdikdks m[[dfmiqx'

iv. ''''''''''''''''''''' j; Ôjdu fjßfkiq wfjßfkd'

v. f:frd ;ii f.fy ''''''''''''''''''''' N=[c;s'

úiqx - fjka jQ

tjx - fufia

iyid - jyd

mpPf;d - miqj

mqrf;d - bÈßfhka

wk;ufid - wvqu .Kfka

Wmß - Wv

mGux - m<uq j

ksnoOx - ks;r

illppx - ukdj

iuud - ukdj

72fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

02' isxy,g k.kak'

i. wdpßfhd isiix Ouux fndfO;s'

ii. wimmqßid ihums mdmdks lfrdka;s mfrysZms ldrdmhk;s'

iii. wufppd iQfok Tokx mpdfm;s'

iv. ud;d odisx odrlx ihdfm;s'

v. .=re nyqisfii Ouux W..Kydfm;s'

03' md,shg k.kak'

i. rdcmqreIfhda .ïjeishka ,jd fyg ud¾.h Y=oaO lrjkakdy'

ii. weÿref;u YsIHhd ,jd wl=re ,shjhs'

iii. wms <uqka ,jd u,a lvjd nqÿkag mQcd lruq'

iv. f;dms wo u fufylrejka ,jd mdi,a ìu Y=oaO lrjq'

v. mdmldrhd Tyqf.a fidfydhqrka ,jd mCISka urjhs'

04' my; jdlHh isxy,g k.kak'

i. ud;d mq;;x ndydiq .fyFjd mKKid,x .pP;s'

ii. ms;d l=udrx uqoOks pquìFjd hqoOdh WfhHdfcis'

iii. ifnn Nødks miik;= ud l[Ñ mdmud.ud'

iv. ud fu l=cCê uydùr" ud fu l=cCê uyduqks'

v. uhx f.d;ux mrdNjk;x mqßix mqpPdu'

05' mdvfuka W.;a jdlHj,g wkqj md,shg yrjkak'

i. Tjqyq fliaj,ska w,a,d tlsfkldg .i;s'

ii. kkaÈñ;% fhdaOfhl= fomhska w,a,d .`.sfk;rg ùis lf<ah'

iii. ys`.kakd wudrefjka wdydrmdk fidhd f.k blaukska wkqNj lrhs'

iv. f;dms fYdal fkd lrjq fkd y`vjq fkd je<fmjq'

v. idufKar f;u w;jeishd ,jd f;reka jykafiaf.ka m%Yak úuijhs'

73fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

w;Sf; ndrKishx n%yuof;; rccx ldfrfk; fndêif;;d iSfyd yqFjd

ysujk;mmfofi mnn;.=ydhx jdix lfmmis' ;ii wú¥fr tlx irx ksiidh nyQ

iQlrd ksjdix lfmmiqx' ;fuj irx ksiidh ;dmidms mKKid,diq jdix lfmmiqx'

wf:lÈjix iSfyd uysijdrKd§iq w[[;rx jêFjd hdjoF:x uxix LdÈFjd ;x

irx T;ßFjd mdkShx msúFjd W;;ß' ;iñx LfK tfld :Q,iQlfrd ;x irx ksiidh

f.dprx .Kyd;s' iSfyd ;x Èijd zw[[x tlÈjix bux LdÈiidñ" ux fLd mk

Èijd mqk k wd.fpPhHdZ;s ;ii wkd.ukNfhk irf;d W;;ßFjd tflk

mfiik .k;=x wdrNs' iQlfrd Tf,dflFjd zti ux Èijd uu Nfhk Wm.k;=x

wiflldfk;d Nfhk m,dh;s" wcc uhd bñkd iSfyk ioêx mfhdfc;=x jgg;SZ;s

iSix WlÅmsFjd ;x hqoOF:dh wjyhfk;d mGux .d:dudy'

p;=mmfod wyx iuu" Fjums iuu p;=mmfod'

tys iuu ksj;;iiq" lsx kq NSf;d m,dhiSZ ;s'

iSfyd ;ii l:x iqFjd ziuu iQlr" wcc wuydlx ;hd ioêx iX.dfud kFÓ"

bf;d mk i;;fu Èjfi buiñxfhj Gdfk iX.dfud fyd;+Z;s jFjd mlldñ'

iQlfrd ziSfyk ioêx iX.dfuiidóZ;s ygGmyfgGd ;x mj;;sx [d;ldkx

wdfrdfpis' f; ;ii l:x iqFjd NS;;is;d zbodks Fjx ifnnms wfuy Ôú;lLhx

mdfmii;s" idyislluux ud lÍZ;s wdyxiq' fidzms NS;;isf;d zbodks lsx lfrdóZ;s

mqpý' iQlrd ziuu" Fjx tf;ix ;dmidkx WppdrN+ñx .kFjd mQ;s.+f: i;;Èjidks

iÍrx mßjfggFjd iqlLdfmFjd i;;fu Èjfi iÍrx WiidjìJ¥ys f;fuFjd

iSyii wd.ukf;d mqßu;rx .kFjd jd;fhd.x [Fjd Wmßjdf; ;sgG" iqÑcd;sfld

iSfyd ;j iÍr.JOx >dhsFjd ;=hyx chx oFjd .ñii;SZ;s wdyxiq' fid ;:d lFjd

i;;fu Èjfi ;F: wgGdis' iSfyd ;ii iÍr.JOx >dhsFjd .+:ulÅ;Ndjx [Fjd

ziuu iQlr" iqJofrd f; f,fid Ñk;sf;d" ifp Fjx .+:ulÅf;d kdNúii" bfOj

;x Ôú;lLhx wmdfmiix" bodks mk f; iÍrx fkj uqfLk vxis;=x" k mdfok

myß;=x illd" chx f; ouóZ;s wdy'

^cd;lgGl:d&

oifudmdfGd

chx f; ouñ

74fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

moud,dj

ldfrfk; ^ls& - lrjk l,ays

yqFjd ^mQ'ls%& - ù

mnn;.=ydhx ^i& - m¾j; .=ydfjys

jdix lfmmis ^l%s& - jdih lf<ah

wú¥fr ^ks& - kqÿfrys

irx ^kd& - ú,

ksiidh ^ks& - ksid $weiqre fldg

;fuj ^ix& - thu

mKKid,diq ^kd& - mkai,aj,

uysijdrKd§iq ^i& - óyrla we;=ka wd§ka w;=frka

w[[;rx ^i'kd& - tla;rd

jêFjd ^mQ'l%s& - kid

hdjoF:x ^ix& - we;s;dla

T;ßFjd ^mQ'l%s& - nei

W;;ß ^l%s& - tf;r ùh

;iñxLfK ^ks& - tflfKys

:Q,iQlfrd ^i& - uy; W!frla

w[[x ^i'kd& - fjk;a

k wd.fpPhHdZ;s ^ix& - fkd tkafkah hehs

wkd.ukNfhk ^i& - fkdmeñfKk ìfhka

tflk mfiik ^kd& - tla me;a;lska

wdrNs ^l%s& - mgka .;af;ah

Wm.k;=x ^;=& - iómhg hkakg

wiflldfk;d ^ls& - fkdyels jkafka

m,dh;s ^l%s& - m<dhhs

mfhdfc;=x ^;=& - fhfokakg

jgg;SZ;s ^ix& - jà hehs

WlÅmsFjd ^mQ'l%s& - Tijd

wjyhfk;d ^ls& - le|jkafka

iuu ^ks& - ñ;=r

lsx kq ^ks& - l=ula ksid

iX.dfud ^kd& - hqoaOhla

bf;d ^ks& - fuhska

i;;fu Èjfi ^kd& - y;ajeks ojfia

buiñxfhj ^ix& - fu;ek u

fyd;+Z;s ^ix& - fõjd hehs

mlldñ ^l%s& - .sfhah

ygGmyfgGd ^i& - ;=gq mygq jQfha

75fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

wdfrdfpis ^l%s& - ±kaùh

NS;;is;d ^i& - ìhj ;e;s.;af;da

idyislluux ^i& - ieyeis l%shdj

^ud& lÍ ^ls%& - ^fkd& lrkak

WppdrN+ñx ^i& - u<my ouk ;ekg

mQ;s.+f: ^i& - l=Kq.| yuk wiQÑfhys

mßjfggFjd ^mQ'l%s& - fmr<S

iqlLdfmFjd ^mQ'l%s& - úh<d

WiidjìJ¥ys ^i& - msksìkaÿj,ska

f;fuFjd ^mQ'l%s& - f;ud

mqßu;rx ^;& - l,ska u$ uq,ska u

iqÑcd;sfld ^i& - msßisÿ cd;slfhla $ msrsisÿ iajNdj we;af;ls

>dhsFjd ^mQ'l%s& - wd>%dKh fldg

.+:ulÅ;Ndjx ^i& - wiQÑj,ska jel=Kq nj

f,fid Ñk;sf;d ^kd& - is;+ iaj,amh

kdNúii ^ix& - fkdjkafka kï

bfOj ^ix& - fuys u

wmdfmiix ^l%s& - muqKqjkafkñ

vxis;=x ^;=& - ymkakg

wNHdi

01' zchx f; ouñZ hk fÊoh isxy,g k.kak'

02' my; ±lafjk jdlHj,g md,sfhka ms<s;=re imhkak'

i. iSfyd lF: jdix lfmmis @

ii. m,dhk;x iSyx Èijd iQlfrd lsx Ñfk;is @

iii. iQlrii [d;ld lsx wdyxiq @

iv. iSyx mrdfc;=x iQlfrd lsx Wmdhx wldis @

v. iSfyd liud iQlrii chx woÈ @

03' isxyf,ka ms<s;=re ,shkak'

i. isxyhd <`. we;s úfYaI ,CIK folla ,shkak'

ii. isxyhd mrdch lsÍug W!rd fh¥ Wml%uh ,shkak'

iii. fuu l:dfjka .; yels wdo¾Y y;rla ,shd olajkak'

iv. uy; W!rd iy Wf.a [d;Ska w;r jQ ixjdoh f.kyer olajkak'

76fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

ikaê

ye¢kaùu'

fjka fjkaj mj;akd ,S len,s folla tlg .<md tl ,Shla njg m;a

lrkakdla fuka fjka fjkaj mj;akd mo folla f,dam" wdfoaY" wd.u wd§ úúO ikaê

ld¾hhka wkq.ukh fldg tlmohla jk fia .e<mSu ikaê kï fõ' zjKaKdkx

ikaksê ikaê kduZ j¾Khkaf.a ukd jQ .e<mSu ikaê kï fõ'

ikaê lsÍfï § Ndú; lrk l%fudamdhka lSmhla we;' tajd ikaêúê fyj;a

ikaê ld¾hhka f,i ye`Èkafõ'

f,dam - wl=re bj;a lsÍu" lmd ±óu fkdfyd;a fkdlshd yeÍu'

wdfoaY - wl=rla fjkqjg wuq;=fjka fjk;a wl=rla meñKSu'

wd.u - wl=re folla w;rg tu wl=re ;sìh § w¨f;ka wl=rla meñKSu'

y%iaj - wl=re fláùu fyj;a ud;%d .Kk wvq ùu'

§¾> - wl=re §¾> ùu fyj;a ud;%d .Kk jeä ùu'

oaú;aj - lsishï wl=rla wl=re folla njg m;aùu'

ikaê lsÍfuka NdIdjg ,efnk m%fhdack lsysmhla o we;'

• WÉpdrK myiqj fyj;a iqfLdaÉpdrKh

• Y%jK udOq¾hh we;s ùu'

• ,sùfï myiqj we;s ùu'

• NdIdfõ l%udkql+,nj yd jHla; nj we;s ùu'

• moH rpkfha § Pkaoi yd úß; wdrCId ùu'

ikaê m%fNao

md,s NdIdfõ m%Odk jYfhka ikaê m%fNao 03la fõ'

i. iajr ikaê

ii. jH[ack ikaê

iii. ks.a.yS; ikaê

óg wu;rj fjdñiail ikaê hkqfjka o ikaê m%fNaohla nd,dj;drfha

olakg we;'

iajr ikaê

ikaê jk mo foflka fmr mofha w. yd mr mofha uq, iajrhla ;sî f,dam"

wdfoaY" wd.u wd§ ikaê úêhla wdY%fhka ;ks mohla njg m;aùu iajr ikaê

kï fõ' fuys§ ikaê úê lSmhla Ndú; flfrk w;r tajd my; ±lafõ'

77fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

f,damh

mQ¾jiajr f,damh mriajr f,damh

^ird ifr f,dmx&) ^jd mfrd wirEmd&

f,dl ¬ wf..d Pdhd ¬ bj

f,dla ¬ w ¬ wf..d 1 Pdha ¬ wd ¬ bj 1

f,dla ¬ wf..d Pdha ¬ wd ¬ j f,dlf..d 2 Pdhdj 2

² f,dma lsÍfï § mo fofla u iudk iajr we;s yeu úg uq,a iajrh f,dma l< hq;= h'

1' mohl iajr jH[ack fjka lsÍu i`oyd zmqnnufOdÀ;uiirx ifrk úfhdcfhZ

iQ;%h fhfoa'

2' ikaê ld¾hfhka miq mo fol tl;= lsÍu i`oyd zkfh mrx hqf;;Z iQ;%h fhfoa'

§¾>

mQ¾jiajr §¾>h

mriajrh f,dma l< úg mQ¾jiajrh

úl,amfhka §¾> fõ' ^mqfnnd p&

mriajr §¾>h

mQ¾jiajrh f,dma l< úg mriajrh

úl,amfhka §¾> fõ' ^§>x&

lsxiq ¬ bO

lsxia ¬ W ¬ bO 1

lsxia ¬ W ¬ O 2

lsxia ¬ W! ¬ O - mqífndp

lsxiQO4

1' mqnnufOdÀ;uiirx ifrk úfhdcfh

2' jd mfrd wirEmd

3' ird ifr f,dmx

4' kfh mrx hqf;;

ioOd ¬ bO

ioè ¬ wd ¬ bO 1

ioè ¬ bO 3

ioè ¬ B ¬ O - §>x

ioëO4

78fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

wij¾KdfoaYh

mQ¾jiajrh f,dma l< úg mriajrfha we;s zbZldrh úl,amfhka ztZldrhla

njg m;afõ'

Wm ¬ blL;s

Wma ¬ w ¬ blL;s - mqnnufOdÀ;uiirx ifrk úfhdcfh

Wma ¬ blL;s - ird ifr f,dmx

Wma tlL;s - CjpdijKKx ¨f;;

WfmlL;s - kfh mrx hqf;;

mQ¾jiajrh f,dma l< úg mriajrfha we;s zWZldrh úl,amfhka zTZldrhla njg

m;afõ'

k ¬ Wfm;s

ka ¬ w ¬ Wfm;s - mqnnufOdÀ;uiirx ifrk úfhdcfh

ka ¬ Wfm;s - ird ifr f,dmx

ka Tfm;s - ljpdijKKx ¨f;;

fkdfm;s - kfh mrx hqf;;

hldrdfoaYh

i. ztZldrhg hldrdfoaY ùu'

iajrhd mr l,ays mQ¾j modka;fha we;s ztZldrhg hfuok;diidfofid hk

iQ;%fhka zhZldrhla wdfoaY fõ'

f; ¬ wcc

;a ¬ t ¬ wcc - mqnnufOdÀ;uiirx ifrk úfhdcfh

;a ¬ ha ¬ wcc - hfuok;diidfofid

;Hcc - kfh mrx hqf;;

ii. zbZj¾Khg hldrdfoaY ùu

iajrhd mr l,ays mQ¾j modka;fha we;s zbZj¾Khg zhZldrhla wdfoaY fõ'

fuh isÿjkqfha bjfKKd hx kjd hk iQ;%fhks'

jq;;s ¬ wii úiJêh&

jq;a;a ¬ b ¬ wii - ^mqnnufOdÀ;uiirx ifrk úfhdcfh&

jq;a;a ¬ ha ¬ wii - ^bjfKKd hx kjd&

jq;;Hii - ^kfh mrx hqf;;&

79fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

jldrdfoaYh oldrdfoaYh

iajrhla mr mofha uq, we;s úg uq,a

mofha w. we;s zTZldrhg iy zWZldrhg

we;eï úg zjZldrhla wdfoaY fõ'

^jfudÿok;dkx&

fld ¬ wyx

la ¬ T ¬ wyx - mqnnufOdÀ;uiirx ''''

la ¬ õ ¬ wyx - jfudÿok;dkx

la ¬ õ¬ wdyx - §>x

Cjdyx - kfh mrx hqf;;

iq ¬ wd.;x

ia ¬ W ¬ wd.;x - mqnnufOdÀ;uiirx ''''

ia ¬ õ ¬ wd.;x - jfudÿok;dkx

iajd.;x - kfh mrx hqf;;

iajrhd mr l,ays mQ¾jfha we;s uydm%dK

zOZldrhg w,amm%dK zoZldrhla zfodOii

pZ hk iQ;%fhka wdfoaY fõ' we;eï

úfgl nH[ackdCIrhla mr l,ays o fï

wdfoaYh isÿfõ'

bO ¬ wyx

bo ¬ wyx - fodOii p

boa ¬ w ¬ wyx - mqnnufOdÀ;uiirx '''

boa ¬ wyx - ird ifr f,dmx

boa ¬ wd ¬ yx - §>x

bodyx - kfh mrx hqf;;

bO NslLfj

boNslLfj - fodOii p

ßldrdfoaYh

iajrhd flfrka mr jQ tj wd§ Yíohkaf.a ztZldrh zßZldrhla njg m;a fõ'

we;eï úfgl mQ¾j mohg .e<fmk fia y%iaj o fõ' fuu ld¾hhka fol u isÿjkqfha

ztjdÈiißmqfnnd p rfiidZ hk iQ;%fhks'

h:d tj

h:a ¬ wd ¬ tj - mqnnufOdÀ;uiirx ifrk úfhdcfh

h:a ¬ wd ¬ ß j - tjdÈiißmqfnnd p rfiid

h:ßj - kfh mrx hqf;;

wíNdfoaYh

iajrhla mr l,ays wNs Wmi¾. mohg zwnNZ wdfoaY fõ' fuh isÿjkqfha

zwfnNd wNsZ hk iQ;%fhks'

wNs ¬ W..f;d

wnN ¬ W..f;d - wfnNd wNs

wnNa ¬ w ¬ W..f;d - mqnnufOdÀ;uiirx ifrk úfhdcfh

wnNa ¬ W..f;d - ird ifr f,dmx

wnN=..f;d - kfh mrx hqf;;

80fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

wd.u

nd,dj;drfha we;s zhjuok;r,d pd.udZ hk iQ;%fha n,fhka iajrhla

mr l,ays mo uOHhg zhZ zjZ zuZ zoZ zkZ z;Z zrZ z,Z z.Z hk wl=re 09 wd.u fõ'

wdfoaYfha § fuka mj;akd wl=rla úkdY fkdfldg w¨;a wl=rla f,iska mo uOHhg

meñfKk fyhska wd.u ñ;=frl= jeks hehs o jHdlrK{fhda W.kaj;s'

zhZ wd.u

zjZ wd.u

zuZ wd.u

zoZ wd.u

zkZ wd.u

z;Z wd.u

zrZ wd.u

z,Z wd.u

z.Z wd.u

k ¬ buii - khsuii

;s ¬ wX.=,x - ;sjX.=,x

bO ¬ wdyq - bOudyq

hdj ¬ wF:x - hdjoF:x

bf;d ¬ wdh;s - bf;dkdh;s

wcc ¬ w.. - wcc;..

ks ¬ Wmoojx - ksremoojx

P ¬ wNs[[d - P<Ns[[d

mq: ¬ tj - mq:f.j

h

j

u

o

k

;

r

,d

pd.ud

oaú;aj ikaêh

iajrhd mr l,ays uq,ska we;s wl=r we;eï úfgl zmrfojNdfjd GdfkZ hk

iQ;%fhka oaú;aj lrkq ,efí'

m;s ¬ wk;x

m;a ¬ b ¬ wk;x - mqnnufOdÀ;uiirx ifrk úfhdcfh

m;a ¬ ha ¬ wk;x - bjfKKd hx kjd

m ¬ É ¬ wk;x - ifnnd pk;s

m ¬ É ¬ É ¬ wk;x - mrfojNdfjd Gdfk

mppk;x - kfh mrx hf;;

jH[ackhd mrl,ayso oaúFj fõ'

bO ¬ mudo

bO ¬ mudfo - mrfoj Ndfjd Gdfk

bommudo - kfhmrx hqf;;

81fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

wNHdi

01' my; i`oyka jdlH md,shg k.kak' iJê mo úiJê lrkak'

i. wdpßhd§kx jpkx wlfrdfk;d fid lodÑms iqLx k ,N;s'

ii. ;f;d kx iqLufJj;s Pdhdj wkmdhskS'

iii. uyduysJofF:frd ,xld§mud.kFjd csfkß;x Ouux §mjdiSkx

fofiis'

iv. ioëO ú;;x mqßiii figGx - Ofuud iqÑfKKd iqLudjyd;s'

v. innfuj nqoOjpkx Ofuud p úkfhd pd;s oúOd úNð;=x illd'

02' mdvfï olajd we;s md,s fþoh wdY%fhka ikaê l< hq;= ;eka ikaê fldg

my; ±lafjk jdlH md,shg k.kak'

i. nqÿrÿkaf.a Ôjudk ld,fhau iej;akqjr mdál kï wdÔjlfhla

jdih lf<ah'

ii. Tyqf.a iómfha fndfyda w;jeisfhda o iydhlfhda o jQy'

iii. wo ud nqÿrÿka iu. m%d;syd¾h ^mdáydßhx& lrkakg iqÿiq hehs Tyq

is;=fõh'

iv. Nd.Hj;=ka jykafia o w¾y;a h' uu o w¾y;a h' ta ksid tkak hehs

lSh'

v. uu fuhska i;ajk Èk nqÿrÿka iu. jdo lrkafkñZhs hy¨jkag

±kqï ÿkafkah'

03' my; ±lafjk úikaê mo iQ;%dkqidrfhka ikaê lrkak'

i. pJo ¬ Woh

ii. ðk ¬ Bß;x

iii. mdf;d ¬ tj

iv. jfJo ¬ wyx

v. hii ¬ bodks

vi. wNs ¬ W..f;d

vii. wkq ¬ t;s

viii. ;iud ¬ by

ix. wF: ¬ wF:x

x. ks ¬ wk;rx

xi. .pPdñ ¬ b;s

xii. iq ¬ wd.;x

xiii. idOq ¬ b;s

xiv. wNs ¬ Tldfid

xv. w;s ¬ wk;x

82fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

04' my; ±lafjk ikaê mo úikaê lrkak'

i. wf:lod

ii. kd.fpPhH

iii. ld,fiij

iv. mqmMdfkdÑks;=x

v. mdf;djqgGdh

05' zchx f; ouñZ mdGfha ±lafjk iajr ikaê ldKavhg wh;a ikaê mo

f;dard úikaê fldg wod< iQ;%h o ,shkak'

vi. wJjoOudix

vii. f,dlf..d

viii. ù;skdfu;s

ix. ;f;dmmN=;s

x. iqßfhdofhd

83fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

úmiisoin,ii ld,iñ[ys uydtlidgln%dyufKd kdu wfydis' whx mk

t;rys idjFÓhx pQf,lidgfld kdu' ;ii ys tfld ksjdikidgfld wfydis"

n%dyuKshdms tfld' WNskkums tlfuj mdremkx" nys .ukldf, n%dyufKd jd

n%dyuKS jd ;x mdrem;s' wf:lÈjix úydfr OuuiijfK f>disf; n%dyufKd

wdy' zzfNd;s OuuijKx f>dis;x" lsx Èjd OuuiijKx .ñiiis" Wodyq r;;sx'

mdremkii ys wNdfjk k illd wfuyys tlf;d .k;=ZZk;s' n%dyuKS" zzidñ" wyx

Èjd .ñiidóZZ;s idglx mdremsFjd w.udis' n%dyufKd ÈjiNd.x f.fy ù;skdfuFjd

r;;sx .kFjd iF:q mqrf;d ksisfkkdj Ouux wfiidis' w:ii iÍrx Mrudkd

m[pjKKd mS;s Wmmcð' fid iF:drx mQð;=ldfud yqFjd zzifp bux idglx oiidñ"

fkj n%dyuKshd" k uhyx mdremkx Núii;SZZ;s Ñfk;is' w:ii ufpPrÑ;;dkx

iyiix Wmmcð" mqfklx ioOdÑ;;x Wmmcð' ;x wNsNúFjd mqk ufpPriyiix

Wmmcð' b;sii n,jufpcrx nJêFjd .Kyk;x úh ioOdÑ;;x mándy;sfhj'

;iizzoiidñ" k oiidóZZ;s Ñfk;k;fiij mGuhdfud wm.f;d" ucCêuhdfud

iumf;;d' ;iñums od;=x kdilÅ' mpýuhdfu iumf;; fid Ñfk;is' zzuu

ioOdÑf;;k ufpPrÑf;;k p ioêx hqcCOk;fiij fojhdud ù;sj;;d" box uu

t;;lx ufpPrÑ;;x jvVudkx p;+ys wmdfhys iSix WlÅms;=x k oii;s" oiidñ

kZZk;s' fid ufpPriyiix wNsNúFjd ioOdÑ;;x mqfrpdßlx lFjd idglx wdodh

iF:qmdouQf, GfmFjd zð;x fu' ð;x fuZZ;s ;slL;;=x uydioouldis'

^OuumogGl:d&

moud,dj

úmiisoin,ii ^i& - úmiais nqÿrÿkaf.a

ld,iñ[ys ^ix& - ld,fhys jkdys

uydtlidgln%dyufKd ^i& - tkï we;s nuqKd" ^tlai¿jla we;s nuqKd&

wfydis ^l%s& - úh

t;rys ^ks& - oeka

ksjdikidgfld ^i& - w`Èkd i¿j

WNskkums ^ix& - fofokdu

tlfuj ^ix& - tl u

mdremKx ^kd& - fmdrjk

nys .ukldf, ^i& - neyerg hk l,ays

mdrem;s ^l%s& - fmdrjhs

wf:lÈjix ^ix& - blaì;s tla ojila

tldoifud mdfGd

pQf,lidgln%dyuKii odkx

84fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

f>disf; ^ls& - Yío l< l,ays

Wodyq ^ks& - ke;fyd;a

wNdfjk ^i& - fkdue;slñka

k illd ^ks& - fkd yelsh

wfuyys ^i'kd& - wm úiska

ÈjiNd.x ^i& - oyj,a ld,h

ù;skdfuFjd ^mQ'l%s& - l,ahjd" blaujd

iF:q mqrf;d ^i& - nqÿrÿkaf.a bÈßfhys

wfiidis ^l%s& - weiSh

w:ii ^ix& - blaì;s Tyqf.a" blaì;s Tyqg

Mrudkd ^ls& - me;sfrk

mQð;=ldfud ^ls& - mqokq leue;s j

yqFjd ^mQ'l%s& - ù

ifp ^ks& - bÈka

ufpPrÑ;;dkx ^i& - uiqreis;a

iyiix ^k& - oyila

ioOdÑ;;x ^i& - ieoeye is;la

wNsNúFjd ^mQ'l%s& - hgm;a fldg $ uevf.k

n,jufpcrx ^i& - n,j;a uiqrelu

mándy;s ^l%s& - j<lshs

Ñfk;k;fiij ^ls%& - is;kakyqg u

mGuhdfud ^i& - m<uq hduh

wm.f;d ^ls& - bl=;aúh

iumf;; ^ls& - WodjQ l,ays" iïm%dma; jQ l,ays

;iñums ^ix& - tys§ o

kdilÅ ^i& - fkdyels úh

t;;lx ^;s& - fumuK

jvVudkx ^ls& - jefvkafka

WlÅms;=x ^;=& - Tijkakg

mqfrpdßlx ^i& - fmrgq

ð;x ^ls& - Èkk ,o

;slL;;=x ^ks& - ;=kajrla

uydioouldis ^ix& - uyd Yíohla lf<ah

85fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

wNHdi

01' md,sfhka ms<s;=re imhkak'

i. pQf,lidgfld n%dyufKd lF: jis @

ii. ;ii ls;;ld idgld@

iii. OuuijKdh f>disf; n%dyufKd n%dyuKsx lsx wfjdp @

iv. liud n%dyuKii ioOdÑ;;x mándys @

v. n%dyufKd zð;x fuZ;s l;slL;;=x ioouldis @

02' ms<s;=re imhkak'

i. uyd tlidgl nuqKd úiqfõ ljr ld,hl o@

ii. ksjdikidglfha iy mdremkidglfha fjki l=ula o@

iii. uiqrelu ÿr,Sug mqreÿ l<hq;= .=Kdx. ;=kla ,shkak'

iv. rd;%shl § blaó hk hdu ;=k kï lrkak'

v. fuu l:d mqjf;ka .; yels wdo¾Y folla ,shd olajkak'

03' by; fþoh wdY%fhka md,shg k.kak'

i. wF:oiais nqÿrÿkaf.a ld,fha iquk kï f.dúfhla úh'

ii. Tyq l=Uqrg hk l,ays ìßh iu. u hhs'

iii. blaì;s tla ojila tla u.sfhla weú;a Tyqf.ka Woe,a, ^l=oaod,x&

b,a¨fõ h'

iv. Tyq Woe,a, foïfoda fkdfoïfodahs is;ñka u fndfyda fõ,djla

blauù h'

v. uiqre is; iu. hqoaO fldg th uevmj;ajd zux Èkqjd ux ÈkqjdZhehs

lshñka u Tyqg Woe,a, ÿkafka h'

nH[ack ikaê

nH[ackdCIrhkag uQ,sl;ajh § mr mofha nH[ack wl=rla we;s úg lrkq

,nk ikaêh nH[ack ikaê kï fõ' nd,dj;drhg wkqj nH[ack ikaêfha m%fNao

y;rla olakg we;'

i. f,damd.u ikaêh ii. wiudk oaúFj ikaêh

iii. Tldrd.u ikaêh iv. TldrdfoaY ikaêh

86fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

f,damd.u ikaêh

nH[ackdCIrhla mr l,ays uq,ska we;s iajrh we;eï úg f,dma fõ' ta f,dma

l< ;ekg zwZldrhla wd.u fõ' fuh isÿjkqfha nd,dj;drfha we;s zf,dm[ap

;;%dldfrdZ hk iQ;%fhks' fuu iQ;%fha we;s zpZldrfha n,fhka we;eï úg

zWZldrhla o" zTZldrhla o wd.u fõ'

fid ¬ uqks cdfku ¬ ;x

ia ¬ T ¬ uqks cdfkï ¬ w ¬ ;x

ia ¬ w ¬ uqks f,dm[p ;;%dldfrd cdfkï ¬ W ¬ ;x

iuqks kfh mrx hqf;; cdfkuq;x

lpÑkq ¬ Fjx > lpÑfkdFjx

wiudk oaúFj ikaêh

wCIr ud,dfõ we;s j¾.dCIrhkaf.a fojeks y;rjeks wCIrhkag ms<sfj,ska

m<uqjeks" ;=kajeks wl=re oaú;aj fõ' fuh isÿjkqfha zjf.. f>didf>didkx

;;shmGudZ hk nd,dj;dr iQ;%fhks' fuys § isÿjkqfha uydm%dK wCIrhkag

w,amm%dK wCIr oaú;aj ùu hs'

L - l w ¬ Ldf;d - wlLdf;d

> - . W ¬ f>dfid - Wf.>dfid

P - p fi; ¬ P;a; - fi;pP;;

CO - c w ¬ COdhl - wcCOdhl

G - g .; ¬ Gdk - .;gGdk

: - ; idßmq;a; ¬ f:r - idßmq;;fF:r

O - o P ¬ Od - PoOd

M - m ÿu ¬ M,d - ÿumM,d

N - n uyd ¬ Nh - uynNh

jf.. f>didZf>didkx

;;shmGud

Tldrd.u

ikaêh

nH[ackhla mr l,ays iuyr ;efklays zCjÑ T nH[cfkZ hk

iQ;%fhka zTZldrhla wd.u fõ'

mr ¬ iyiix

m¾ ¬ w ¬ iyiix - mqnnufOdÀ;uiirx ifrk úfhdcfh

m¾ ¬ w ¬ T iyiix - CjÑ T nH[cfk

m¾ ¬ T ¬ iyiix - ird ifr f,dmx

mfrdiyiix - kfh mrx hqf;;

87fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

TldrdfoaY

ikaêh

wj > T

nH[ackhla mr l,ays we;eï úg zT wjiafiZ hk iQ;%fhka wj hk

Wmi¾.hg zTZldrhla wdfoaY fõ' we;eï ;ekaj, fuh isÿ fkd fõ'

wj¬ ldfid

T ¬ ldfid - T wjfii

Tldfid - kfh mrx hqf;;

wj > koOd - TkoOd" wj > frdy;s - Tfrdy;s

ks.a.yS; ikaêh

ks.a.yS;hg uQ,sl;ajh foñka isÿ lrkq ,nk ikaêh ks.a.yS; ikaê kï fõ'

fuys mQ¾jmofha wka;h ks.a.yS;hlska hqla; jk w;r mrmoh iajrhlska fyda

jH[ackhlska hqla; fõ' nd,dj;drhg wkqj kS.a.yS; ikaêh o m%fNao y;rlska

hqla; fõ'

i. wdfoaY ikaêh ii. wd.u ikaêh

iii. f,dam ikaêh iv. úi[af[d. ikaêh

wdfoaY ikaêh o kej; fldgia 04lska hqla; fõ'

i. j¾.dka;dfoaYh ii. zuZldrdfoaYh

iii. zoZldrdfoaYh iv. z[ZldrdfoaYh

j¾.dka;dfoaYh

zlZj¾. zpZj¾. wd§ j¾. nH[ackdCIrhla mrmofha ;sî mQ¾j modka;fha

ks.a.yS;hla we;s úg tu ks.a.yS;hg mr jQ j¾. nH[ackdCIrfha j¾.dka;dCIrh

fyj;a wkqkdislH wCIrh wdfoaY fõ' ^j..k;x jd jf..&

X

[

K

k

u

irKxlfrd > irKXlfrd" ixLd; > iXLd; ix.dhkd > iX.dhkd" ix>dÈfii > iX>dÈfii

ixpdr > i[pdr" ixýJo;s > i[ýJo;sixÔj > i[Ôj" ix[dmk > i[[dmk

ixÀf;d > iKÀf;d mqxvÍl > mqKvÍl

ix f;di > ifk;di ix:dr > iJ:drixfoy > ifJoy ;x Okx > ;JOkx

ix mápPk > iumápPk ix MqgG > iuMqgGix nJO > iunJO ix Ndjkd > iuNdjkd

fuys we;s zjZldrfha n,h u; ,ldrh mr l,ays o ks.a.yS;hg

z,Zldrhla wdfoaY fõ'

mqx ,sx. > mq,a,sÙ.

ix + f,L > if,,L

j

.a

.

ka

;x

jd

j

.a

f.

88fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

zuZldrdfoaYh yd zoZldrdfoaYh

iajrhla mr l,ays Bg uq,ska we;s ks.a.yS;hg zuodifrZ hk iQ;%fhka

zuZldrhla fyda zoZldrhla wdfoaY fõ'

tjx + tj hx + wksÉpx

tj + ï + tj uodifr h + oa + wksÉpx

tjfuj kfh mrx hqf;; hoksppx

ï oa

z[ZldrdfoaYh - I

ztZldrh fyda zyZldrh mrj isg mQ¾jfha ks.a.yS;hla fõ kï thg

z[Zldrhla wdfoaY fõ' fuh isÿjkqfha ztfy[[xZ hk iQ;%fhks'

;x + tj

;[a + tj - tfy[[x

; + [a + [a + tj - mrfojNdfjd Gdfk

;f[[j - kfh mrx hqf;;

;x + ys > ;[ys

z[ZldrdfoaYh - II

zhZldrh mr l,ays o uq<ska we;s ìxÿjg tu zhZldrh o iu.ska z[Zldrhla

wdfoaY fõ' fuh '''' nd,dj;drfha zifhpZ hk iQ;%fhka isÿfõ'

ix + fhdf.d

ix + ha + T + f.d - mqnnufOdÀ;uiirx ifrk úfhdcfh

i + [a + Tf.d - ifhp

i + [a + [a + Tf.d - mrfojNdfjd Gdfk

if[[df.d - kfh mrx hqf;;

wd.u ikaêh

iajrhla fyd jH[ckhla mrl,ays we;eï ;efkl ìJÿj wd.u fõ' ^ks..yS;[p&

kso ( plLq + WomdÈ > plLqx WomdÈ

wj + isfrd > wjxisfrd

wKq + :q,dks > wKqx:q,dks

89fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

f,dam ikaêh

¸' CjÑ f,dmx hk iQ;%fhka iajrhd mrl,ays ks.a.yS;h f,dma fõ'

ú¥kx + w..x > ú¥k..x

wodisx + wyx > wodiyx

¸¸' nH[cfk p hk iQ;%fhka nH[ck wl=rla mrl,ays o ks.a.yS;h f,dma fõ'

nqoOdkx + idikx > nqoOdkidikx

wßhippdkx + oiikx > wßhippdkoiikx

¸¸¸' mfrd jd ifrd hk iQ;%fhka ìkaÿfjka mrj we;s iajrh f,dma fõ' iajrh

f,dma jQ miq j¾.dka;d foaYh o fõ'

ÿ;shx + wms

ÿ;shx + ms mfrd jd ifrd

ÿ;shums ¡ j..k;x jd jf..

wNskJÿx + b;s ¡

wNskJÿx + ;s ¡mfrd jd ifrd

wNskJÿk;s ¡ j..k;x jd jf..

úif[[d. iJêh

nH[cfkd p úif[[df.d hk iQ;%fhka ìkaÿfjka mr iajrh f,dmal<

miq ixhqla; jH[ckh úixhqla; fõ' fuys § uq,ska we;s jH[ackh f,dma fõ'

tjx + wii

tjx + ii mfrd jd ifrd

tjx + i nH[cfkd p úif[[df.d

tjxi kfh mrx hqf;;

90fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

wNHdi

01' isxy,g k.kak'

i. rdcd k.fr prfk;d Ouux fofik;fulx ;dmix miis'

ii. ukqiid wdhqlLfhk luulLfhk mq[[lLfhk p urk;s'

iii. wmmudfod wu;x mox mudfod uppqfkd mox'

iv. ifnnj uhx Ouux iqFjd ;x idOqlx ukislfrdu'

v. lfrdñ f; ;x jpkxzFjxis wdpßfhd uuZ'

vi. wdkJofF:frd úmiikx jfvVFjd mpýuhdfu fhj wry;;umdmqKs'

vii. Ouufoikdjidfk NslLfjd idßmq;;fF:rii jpkx iqFjd ifuudÈxiq'

viii. w;;ukd f; NslLq N.jf;d Ndis;x wNskJÿk;s'

02' ikaê l<hq;= ;eka ikaê fldg md,shg k.kak'

i. foújre mska f.ùfuka o wdhqI f.ùfuka o foõf,dúka pHq; fj;s'

ii. rEmh fmK ms`vla jeks hehs ;:d.;hka jykafia jod<y'

iii. ñksiaiq wd¾h ix>hdg oka § uy;aM, uydksixi ,n;a'

iv. ffOhH_u;a idufKrjre WoEiku ke`.sg nqÿka je`o mdvï lr;a'

v. oeyeñ md,lfhda nqoaO Ydikh o úydrdrduhka o wdrCId lr;a'

03' zpqf,lidgln%yuKii odkxZ hk fþofha tk ikaêmo f;dard j.= .; lrkak'

ikaêmoh úikaêmoh nd,dj;driQ;%

Wod(- ld,iñ[ys ld,iñx ys tfy[[x

04' ysia;eka mqrjkak'

i. uydm%dK wCIrhkag w,amm%dK wCIr oaú;aj ùu'''''''''''''''''''''''''''''''''

kï fõ'

ii. ìxÿfjka mrjQ iajrhla we;súg''''''''''''''''''''''''iQ;%fhka zuZ ldrdfoaY fõ'

iii. nH[ack ikaêfha § ikaê ld¾hhka folla tlúg isÿjkqfha ''''''''''''

iQ;%fhks'

iv. zwjkoaOdZ hk moh'''''''''''''''''''''''f,i'''''''''''''''''''''''hk iQ;%fhka ikaê fõ'

v. ìxÿfjka mrjQ iajrh f,dma jkqfha'''''''''''''''''''''''''''''''hk iQ;%fhks'

91fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

fojdkumsh;siiuydrdcdms W;;rojdrf;d mgGdh hdj cunqfld,mggkd

u..x fidOdfmFjd w,xldrdfmFjd k.rf;d kslLukÈjfi W;;rojdriófm

iuqooid,djF:qiñx Àf;d ;dh úN+;shd uydiuqfoo wd.pPk;x fhj uydfndêx

f:riidkqNdfjk Èijd ;=gGudkfid kslLñFjd innx u..x m[pjfKKys mqfmMys

Tlsrfk;d wk;rk;rd mqmM.>shdks Gfmfk;d tldfyfkj cunqfld,mggkx

.kFjd inn;d,djprmßjqf;d mqmMOQm.JOd§ys mQchudfkd .,mmudkx Wolx

Trehy wd.f;d j; fr oin,ii irirxiscd,x úiicckfld fndêreflLd;s

mikkÑf;;d uydfndêx WlÅmsFjd W;;uxf. isriñx m;sgGfmFjd uydfndêx

mßjdfrFjd wd.f;ys fid<iys cd;siumkkl=f,ys ioêx iuqoof;d mppq;;ßFjd

iuqoo;Sfr fndêx GfmFjd ;SKs Èjidks il,;unmKKSrfcck mQfcis' w:

p;=fF: Èjfi uydfndêx wdodh W<drx mQcx l=reudfkd wkqmqfnnk wkqrdOmqrx

iumf;; wkqrdOmqfrms uydilldrx lFjd pd;=ooiS Èjfi jvVudklpPdhdh

uydfndêx W;;rojdfrk mfjfiFjd k.rufcCOk w;syßFjd olÅKojdfrk

kslLñFjd olÅKojdrf;d mCopOkqi;sfl Gdfk hF: wuydlx iuud iunqfoOd

ksfrdOiudm;;sx iudmcðFjd ksisÈ" mqßuld p ;fhd iuud iunqoOd iudm;;sx

wfmmFjd ksiSÈxiq' hF: p ll=iJOii N.jf;d isÍifndê fldKd.ukii N.jf;d

Wÿunrfndê liimii N.jf;d ksf.%dOfndê m;sgGdis" ;iñx uyfu>jkqhHdkii

;s,lN+f; l;N+ñmßluys rdcjF:qojdrfldgGlgGdfk uydfndêx m;sgGdfmis'

fndêwd.ukl:d - :Qmjxfid&

mo ud,dj

uydrdcdms ^i& - uyrcq o

W;;rojdrf;d ^i& - W;=re fodrgqfjka

mgGdh ^mQ'l%s& - mgka

cunqfld,mggkd ^i& - oUfld<mgqk ^olajd&

fidOdfmFjd ^mQ'l%s& - msßisÿ lrjd

w,XldrdfmFjd ^mQ'l%s& - w,xldr lrjd

kslLukÈjfi ^i& - kslafuk Èkfhys

W;;rojdriófm ^i& - W;=re fodrgqj <`.

iuqooid,djF:qiñx ^i& - iuqø Yd,d

uydiuqfoo ^i& - uyuqyqfoys

f:riidkqNdfjk ^i& - f;rekaf.a wkqyiska

ojdoifud mdfGd uydfndêm;sgGdmkx

92fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

úN+;shd ^kd& - w,xldrfhka

;=gGudkfid ^i& - i;=gq is;e;af;a

kslLñFjd ^mQ'l%s& - kslaó

m[pjfKKys ^i& - j¾K mylska hq;=

mqfmMys ^kd& - u,aj,ska

Tlsrfk;d ^ls& - bisñka

wk;rk;rd ^i& - ;ekska ;ek ^w;r;=r&

mqmM.>shdks ^i& - u,a we.E

tldfyfkj ^i& - tlaÈklskau

cunqfld,mggkx ^i& - oUfld<mgqk

inn;d,djprmßjqf;d i& - ish¨ ;+¾hkdohka msßjrK ,o

mqmMOqm.JOd§ys ^i& - u,a iqj`oÿï wdÈfhka

mQchudfkd ^ls& - mqokq ,nkafka

.,mmudKx ^i& - f.< olajd

Trehy ^mQ'l%s& - nei

oin,ii ^i& - nqÿrÿkaf.a

irirxiscd,x ^i& - yd;ami riañcd,h

úiicckfld ^ls& - úysÿjk

mikkÑf;;d ^i& - meyeÿKq is;e;af;a

WlÅmsFjd ^mQ'l%s'& - Tijd

W;;ufX. ^i'& - ysfiys

mßjdfrFjd ^mQ'l%s& - msßjrd

wd.f;ys ^ls& - wdjd jQ

fid<iys ^kd& - oyihla

cd;siumkkl=f,ys ^i& - cd;sfhka hq;= l=,hka iu.

mppq;;ßFjd ^mQ'l%s& - f.dvù

iuqoo;Sfr ^i& - uqyqÿf;r

l=reudfkd ^ls& - lrkafka

wkqmqfnnk ^i& - wkqms<sfj,ska

uydilldrx ^i& - uy;a i;aldr

pd;=ooiS Èjfi ^i& - ;=ÿiajla Èkfhys

jvVudklpcdhdh ^i& - iji ^fijke,a, jefvk ld,fha&

W;;rojdfrk ^i& - W;=re fodrgqfjka

olÅKojdfrk ^i& - ol=Kq fodrgqfjka

mCopOkq i;sfl Gdfk ^i& - ÿkq mkaishhla ÿr ;ek

ksfrdOiudm;;sx ^i& - ksfrdaOiudm;a;shg

mqßuld ^;& - fmr isá

wfmmFjd ^mQ'ls%& - meñK ^iuje§&

l;N+ñmßlfuu ^i& - lrk ,o N+ñ mßl¾u we;s ^ieliQ ìu we;s&

rdcjF:qojdrfldgGlgGdfk ^i& - rdc jia;= ;ekam;a fldaIaGd.drh msysá ;ek

93fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

isÍifndê ^i& - uyß fndaêh

Wÿunrfndê ^i& - ÈUq,a fndaêh

ksf.%dOfndê ^i& - kq. fndaêh

wNHdi

1' zuyd fndêm;sgGdmkxZ hk fþoh isxy,g k.kak'

2' my; i`oyka m%Yakj,g md,sfhka ms<s;=re imhkak'

i. fojdkumsh;sfiid rdcd ls;;udKx u..x fidOdfmis @

ii. iuqoo;Sfr fndêx GfmFjd l;s Èjidks mQfcis @

iii. uydfndêx mßjdfrFjd l;s cd;siumkkd l=,d wd.pýxiq @

iv. rdcd uydfndêx pd;=ooiSÈjfi liñx iufh rdcjF:qojdrfldgGfl

m;sgGdfmis @

v. fld uydfndêhd ;unmKKsrfcck mQfcis @

3' my; m%Yakj,g fþoh weiqßka ms<s;=re imhkak'

i. iuqooid,djF:q hkak meyeÈ,s lrkak'

ii. ;siai rcqg wkqrdOmqr isg oUfld< mgqkg hdug fldmuK l,la .;ùo @

iii. f.!;u nqÿka jykafia ksfrdaO iudm;a;shg iujeo isáfha fndaêhg ljr

Èidjl fldmuK ÿrl o @

iv. fmr ljr nqÿjrekaf.a ljr fndaëka jykafia,d Y%S uyd fndaêh msysá ;ek

msysgqjd ;snqKs o@

v. wkqrmqrfhys uydfndaêh msysg jQfha ojfia ljr fj,dfõo @

iudi ye¢kaùu

kdumo folla fyda Bg jeä.Kkla tlafldg tl mohla njg m;alsÍu

iudi kï fõ' kdumohla l%shdmohla iu`. lsisúfgl iudi fkd fjhs' —kdudkx

iudfid hq;;fF:d˜ hkqfjka w¾:j;a kduhka ksis mßÈ .e<mSu iudi kï fõ'

iudi moj, m%Odk ,CIK

mo fláùu - iudfid moixfLfmd

tla mohla njg m;aùu - tlmo;d ixhq;;x

tlaj WÉpdrKh - tfldppdrKf;d hq;x

tla úNla;shla ùu - tlúN;;s;d hq;;x

94fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

iudi ;=<ska ,efnk m%fhdack

jHla;nj we;sùu'

ugis,ssánj we;sùu'

WÉpdrKhg myiqùu'

,sùug myiqùu'

iudim%fNao

iudi kduhkaf.a ,CIK yd iudi jQ miq olakg ,efnk ,CIK wkqj

fldgia yhlg fnfohs'

lïuOdrh iudih zoúmfo ;=,HdêlrfK luuOdrfhdZ

È.= iudih zixLHd mqfnnd È.=Z

;mamqßi iudih zwudofhd mrmfoysZ

oajkao iudih zkdudkx iuqppfhd ojfJodZ

nyqíîys iudih zw[[mofF:iq nyqnîys Z

wjHhSNdj iudih zWmi..ksmd;mqnnfld wjHhSNdfjdZ

lïuOdrh iudih

zoúmfo ;=,HdêlrfK luuOdrfhdZ' iEuúgu mrmoh m%Odk w;r

úfYaIK mo úfYaIH mo iu. iudi fjhs' ,sx." úNla;s" jpk kdu mohl

olakg ,efnk ,CIKhs' th wêlrK kï fõ' kdu hq.,hla by; lS ,sx. jpk

úNla;sj,ska iudk kï th ;=,HdêlrK hhs' wiudk kï th NskakdêlrK hhs'

lïuOdrh iudifha m%fNao 09 ls'

i. úfiik mqnnmo ii. úfiik W;;rmo

iii. úfiik WNhmo iv. Wmudfkd;;rmo

v. iuNdjkd mqnnmo vi. wjOdrK mqnnmo

vii. k ksmd; mqnnmo viii. l= ksmd; mqnnmo

xi. m wd§ ksmd; mqnnmo

úfYaIK mqínmo lïuOdrh iudih

úfYaIK mo uq,skq;a úfYaIH mo w.skq;a fhdohs'

Wod(- kS,x p ;x Wmm,x -kS¨mm,x ^ks,a Wmq,a&

n%dyuKS p id odßld -n%dyuKodßld ^nuqKq oeßh&

lfKyd p fid ifmmd -lKyifmmd ^l¨ i¾mhd&

95fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

úfYaIK W;a;rmo lïuOdrh iudih

úfYaIH mo uq,skq;a úfYaIK mo miqj;a fhfohs'

Wod(- wdpßfhd p fid .=;;sf,dpd;s-.=;;s,dpßfhd ^weÿre .=;a;s,&

uydliifmd p fid f:frdpd;s-uydliimfF:frd ^uydliaim f;reka&

idßmqf;;d p fid f:frdpd;s -idßmq;;fF:frd ^ießhq;a f;reKqfjda&

úfYaIK WNhmo lïuOdrh iudih

fuys § mo folu úfYaIK ù fhfohs'

Wod(- wfJOd p fid nêfrd-wJOnêfrd ^w`o ìysß&

iS;x p ;x WKyx- iS;=Kyx ^iS;, o WKqiqu o&

Pskkx p ;x Nskkx -ýkkNskkx ^is`ÿKq ì`ÿKq&

Wmudfkd;a;rmo lïuOdrh iudih'

Wmfïh moh uq,skq;a Wmudk moh w.skq;a fhfohs'

Wod(- pfJod úh uqLx -uqLpfJod ^i`o jeks uqyqK&

kdf.d úh nqfoOd -nqoOkdf.d ^wef;l= jeks nqÿrcq &

iSfyd úh uqks -uqksiSfyd ^isxyfhl= jeks uqksjrhd&

iïNdjkd mqínmo lïuOdrh iudih

iïNdjkdjg ,lajk zb;sZ moh fhdod th f,dmA fldg .,mk

iudih'

Wod(- Ofuud b;s nqoê -Ouunqoê ^O¾uh nqoaêh&

w;;d b;s ÈgÀ -w;;ÈgÀ ^wd;au oDIaáh&

wkspp b;s i[[d-wksppi[[d ^wks;H ix{dj&

wjOdrK mqínmo lïuOdrh iudih

wjOdrKhg ,la jk —tj˜ moh f,dmafldg .,mk iudih'

Wod(- iS,x tj Okx -iS,Okx ^iS,Okh&

.=fKd tj Okx -.=KOkx ^.=KOkh&

ioOd tj Okx -ioOdOkx ^Y%oaOdOkh&

k ksmd; mqínmo lïuOdr iudih'

zkZ ksmd; moh úfYaIK jYfhka fh§ .,mk iudih'

Wod(- k iqfrd -wiqfrd ^wiqr&

k n%dyufKd -wn%dyufKd ^nuqfKl= fkdjk&

k wßfhda -wkßfhd ^wd¾h fkdjQ&

96fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

zl=Z ksmd; mqínmo lïuOdr iudih'

zl=Z ksmd;h úfYaIK jYfhka fh§ .,mk iudih'

Wod(- l= mqßfid -ldmqßfid ^kskaÈ; mqreIhd&

l= ÈgÀ -l=ÈgÀ ^jerÈ oDIaáh&

l= odrd -l=odrd ^kskaÈ; .eyeKsh&

zmZ wd§ ksmd; luuOdrh iudih'

zmZ wd§ ksmd; uq,g fhfoa'

Wod(- m jpkx -mdjpkx ^nqoaO jpkh&

wê iS,x -wêiS,x ^wêiS,h&

iq .JOd -iq.fJOd ^iqj`o&

È.= iudih

ixLHd jdÖ mohla uq,g fh§ isÿjk iudihhs' zixLHd mqfnnd È.=;sZ hk

iQ;%fhka th oelafõ' fuys m%fNao folls'

iudydr È.=

wiudydr È.=

iudydr È.= iudih

mo iudi jQ miq ks;H taljpk yd kmqxil,sx. jk mohs'

Wod(- p;fiid Èid -p;=oÈix ^i;r ÈYdj&

p;;dß ippdks-p;=ippx ^i;H i;r&

;fhd f,dfld -;sf,dlx ^;=kaf,dj&

wiudydr È.= iudih

mo iudi jQ miq ,sx.;%fha yd taljpk nyqjpkhkays fhfohs'

Wod(- p;fiid Èid -p;=oÈid ^i;r ÈYdj&

;fhd Njd -;sNjd ^;=kaNjh&

tfld p fid Ofuud - tlOfuud ^tla oyula&

;mmqßi iudih

ÿ;shd úNla;sfha isg i;a;ó úNla;sh olajd kduhlg mrj ;j;a

mohla tla ù isÿjk iudih ;mamqßi iudihhs' wudofhd mrmfoys hkqfjka zwxZ

wd§ úNla;H¾:j;a mo iu`. fhfok nj olajd we;'

ÿ;shd úN;;ss ;mmqßi iudih

Wod(- .dux .f;d -.du.f;d ^.ug .sfha&

Ouux ksiisf;d -Ouuksiisf;d ^O¾uh wdY%s; jQfha&

wr[[x .f;d -wr[[.f;d ^le,hg .sfha&

97fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

;;shd úN;;s ;mmqßi iudih

Wod(- nqfoOk foisf;d -nqoOfoisf;d ^nqÿka úiska foik ,o&

rdf.k mS<sf;d -rd.mS<sf;d ^rd.fhka fm¿fka&

.=fKys jqfoOd -.=KjqfoOd ^.=Kfhka jDoaO&

p;=FÓ úN;;s ;mamqßi iudih

Wod(- mdidodh onnx -mdidoonnx ^myhg øjH&

lÀkdh ÿiix -lÀkÿiix ^lÀkh msKsi frÈ&

ix>ii N;;x -ix>N;;x ^NsCIQkag fok odkh&

m[apó úN;;s ;mamqßi iudih

Wod(- relL..d m;sf;d - relL..m;sf;d ^w;= w.ska jegqKqq&

fpdriud Nhx - fpdrNhx ^fidref.ka jk ìh&

k.rd ks..f;d - k.rks..f;d ^kqjßka msgjQfha&

PÜÀ úN;;s ;mamqßi iudih

Wod(- ðkii jpkx - ðkjpkx ^nqÿkaf.a jpkh&

nqoOii idjfld - nqoOidjfld ^nqÿkaf.a Y%djlhd&

relLii uQ,x - relLuQ,x ^.iauq,a&

i;a;ó úN;;s ;mamqßi iudih

Wod(- jfk uysfid - jkuysfid ^jkfhys óud&

.dfu iQlfrd - .duiQlfrd ^.fuys W!rd&

Ofuu rf;d - Ouurf;d ^O¾ufhys we¨Kq&

oajJo iudih

iudk úNla;s we;s kdumo folla fyda lsysmhla tla lsÍfuka iEfok iudi

oajJo iudih kï fõ' ^kdudkx iuqppfhd ojfJod& fuys§ p hk ksmd;fhka mo

tlsfkl iïnkaO fjhs' fuys m%fNao folls'

iudydr oajJo

b;Í;r fhda. oajJo

iudydr ojJo

mohka iudi jQ miq ks;H nyq jpkfhka isà'

Wod(- pfJod p iqßfhd p - pJoiqßhd ^i`oysre&

iuKd p n%dyuKd p - iuKn%dyuKd ^Y%uK n%dyauKfhda&

ud;d p ms;d p - ud;dms;frd ^uõmsfhda&

98fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

b;Í;rfhda. ojJo

mohla iudi jQ miq ks;H taljpk kmqxil ,sx. fjhs'

Wod(- uqLx p kdisld p - uqLkdislx ^uqyqK o kyh o&

mqnnd p wmrd p - mqnndmrx ^fmr È. o wmrÈ. o&

yFÓfkd p wiid p - yF:iix ^we;a;= o wYajfhda o&

nyqnîys iudih

iudi jQ miq tys w¾:h yer fjk;a w¾:hla ,efnk iudih fukñka

ye`Èkafõ' w[[mofF:iq nyqnîzys ÿ;shd úNla;sfha isg i;a;ó úNla;sh olajd

úNla;sj, fuu iudih isÿfjhs'

ÿ;shd úN;a;s nyqnîys iudih

wdrEf<yd jdkfrd hx fid - wdrE<yjdkfrd ^.i&

wd.;d iuKd hx fid - wd.;iufKd ^úydrh&

wdrE<yd jdKscd hx fid - wdrE<yjdKsfcd ^kej&

;;shd úN;a;s nyqìîyS iudih

úð;d udrd fhk fid - úð;udfrd ^nqÿrc&

ð;dks bJøshdks fhk fid - ð;sJøsfhd uqks&

ÈfgGd Ofuud fhk fid - ÈgGOfuud ^nqoaOY%djl&

p;=FÓ úN;a;s nyqìîys iudih

WmkS;x fNdckx hii fid - WmkS;fNdcfkd ^ÿ.S&

Èfkkd iqxfld hii fid - Èkkiqxfld ^rcq&

Wmyfgd n,s hii fid - Wmygn,s ^fm%a;&

m[apó úN;a;s nyqìîys iudih

wfm;x ú[[dKx hiud fid - wfm;ú[[dfKd ^u<isrer&

ks..f;d wfhd hiud fid - ksrfhd ^ksrh&

ks..;d ckd hiud fid - ks..;cfkd ^.u&

PÜÀ úN;a;s nyqnîys iudih

;sfiid úccd hii fid - f;úfccd ^nqÿrÿka&

p;;dfrd mdod hii fid - p;=mmfod ^isjqmd&

ÇKd wdijd hii fid - ÇKdifjd ^flf<ia rys;&

i;a;ñ úN;a;s nyqnîys iudih

nyfjd idñld hiñx ;x - nyqidñlx ^k.rh&

nyq cunq hiñx ;x - nyqcunqlx ^jkh&

wdlsKKd ukqiid hiñx fid - wdlsKKukqfiid ^rdcOdksh&

99fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

wjHhSNdj iudih

ksmd; yd Wmi¾. hk wjH mohka uq,aù isÿjk iudih wjHhSNdj iudihhs'

—Wmi..ksmd;mqnnf;d wjHhSNdfjd˜ hkqfjka ta nj oelafõ' wjHhsNdj iudih

kmqxil ,sx. taljpk fõ' ksmd; fyda Wmi¾. moh fhfok wdldrh wkqj w¾:

iuQyhl fhfoa'

iómd¾:h'

k.rii iómx - Wmk.rx ^kqjr iómh&

wNdjd¾:'

or:dkx wNdfjd - ksoor:x ^úvdj ke;s&

mYapdo¾:h'

jd;ii wkq - wkqjd;x ^há iq<`.&

fhd.d¾:h'

.JOii wkq - wkq.JOx ^iqj`og iqÿiq&

úÊcd¾:h'

woOudix wkq - wJjoOudix ^wv uila mdid&

wkqmQ¾jd¾:h'

f:rdkx wkqmqfnnd - wkqf:rx ^f;rekaf.a ms<sfj<&

m%;sf,daud¾:h'

jd;ii má - májd;x ^Wvq iq<`.&

iuDoaOd¾:h'

NslLdh iñoêx - iqNslLx ^wdydr iq,n&

u¾odhd¾:h'

mdKfldá hdj - wdmdKfldáx ^Èú we;s;dla&

ksmd; mQ¾jl

k.ruyd nys - nysk.rx ^kqjßka msg&

wNHdi

^1& my; ioyka wiuia; mo iudi lr iudih kï lrkak'

i. uyfk;d rdcdii. cunqfld< kdu mggkxiii. f:rii wdkqNdfjkiv. m[pys jfKKysv. ;=gGudkfid hii fidvi. tflk wfykvii. oin,dks hii fidvii. fid<fiys l=f,ysix. ;SKs Èjidksx. uy;S fndê

100fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

^2& iudimo ú.%y fldg iudih kï lrkak'

i. k.rufc® ii. uydiuqfooiii. wk;rduf..iv. mqmM.>shdksv. mqmMOQmdksvi. .,mmudKxvii. cd;siumfkkdviii. ;unmKKsrccxix. wkqmqfnnkx. olÅKojdrxxi. Wÿunrfndêx

^3& iqÿiq iudimo fhdod jdlHh iïmQ¾K lr f;areï ,shkak'

mqkÈjfi" oin,ii" wd.uku..x" uydodkx" uyduysJofF:frd" pq,,yFÓmfodmuiq;;x" ,XldjdiSkx" uydfndêhd" uydilldrx" ,xldjdisfkd" tldfyfkj" chuydfndêx" mikkudkfid" ÇKdifjd" mGuuydOuuix.S;sx

i. ---------------------ukqiid --------- --------------- w,xlßFjd ---------- ifcciqx'ii. --------- --------------- wdid<ymqKKuÈjfi kNid wd.kFjd ------------------------- fofiis'iii. ;f;d mgGdh ------------ fid.;d ckd ------------ ----------- wlxiq'iv. fojdkumsh;sii uydrdcd ------------- cunqqfld,mgGkx .kFjd ---------- Èijd -------- wfydis' v. -----------uydliifmd -------------- rdc.fy i;;mKKs.=ydojdfr wldis'

^4& my; i`oyka jdlH md,shg mßj¾;kh lrkak'

i. msKafvda, Ndroajdc ysñfhda wyiska f.dia md;%h .;ay'ii. foajdkïmsh;siai rc;=ud uyduyskao f;rekaf.a O¾uh wid nqoaOY%djlfhla úh' iii. nqÿka jykafia i;aÈkla wkqmsh wU jkfhys úiQ fial'iv. fjf<kaod wdhqOhla f.k fodrgqmd,hdg myr ÿkafkah'v. nrKeia uyrc nEKdg iajlSh ¥ l=ußh § rdcHfhys wNsfIal lrùh'

^5& ms<s;=re ,shkak'i. iudi j¾. lSho @ ta fudkjdo@ii. iudij, m%fhdack ljf¾o@iii. zuydfndêm;sgGdmkxZ fþofha tk iudimo 10la Wmqgd j¾. lrkak'iv. my; i|yka mo jdlHj, fhdokak' mpPdN;;x" hdjÔjx" cskjpkx" .=;a;s,dpßfhd" fpdrNhx

101fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

tjx .pPfk; ldf, tlosjix iSym[cfr Àf;d wooi" ksf.%dOidufKrx

rdcX.fK .pPk;x ok;x .=;;x ik;sJøshx bßhdm:iumkkx" fld mkdhx

ksf.%dfOd kdu" ìJÿidrrf[[d fcgGmq;;ii iqukrdcl=udrii mqf;;d' z;;%dhx

wdkqmqnì" l:d¦ ìJÿidrrf[[d lsr ÿnn,ldf,fhj wfidll=udfrd w;;kd ,oOx

Wfccksrccx mydh wd.kFjd innx k.rx w;;fkd yF:.;x lFjd iqukrdcl=udrx

w..fyis' ;x Èjifuj iqukii rdcl=udrii iqukd kdu foù mßmqKK.nNd

wfydis' id w[[d;lfjfik kslLñFjd wú¥fr w[[;rx pKvd,.dux

iJOdh .pP;s' fcgGlpKvd,ii f.yf;d wú¥fr tliñx ksf.%dOreflL

wêjF:dh foj;dh bf;d tys iqufkz;s jok;shd ioox iqFjd ;iid iómx .;d'

foj;d w;;fkd wdkqNdfjk tlx id,x ksuñKsFjd tF: jidyS;s mdodis' id ;x

id,x mdúis' .;Èjfifhj mq;;x úcdhs' id ;ii ksf.%dOfoj;dh mß..ys;;;d

ksf.%dfOdfFjj kdux wldis' fcgGlpKvdf,d ÈgGÈjif;dmmN+;s ;x w;;fkd

idñë;rx úh u[[udfkd ksnoOx jggx mgGfmis' rdcë;d ;F: i;;jiidks

jis' ksf.%dOl=udfrdzms i;;jiisfld cdf;d' ;od uydjreKfF:frd kdu tfld

wryd odrlii fy;=iumox Èijd úyrudfkd i;;jiisfldzodks odrfld" ldf,d"

kx mnndfc;=k;s Ñfk;Fjd rdcë;dh wdfrdpdfmFjd ksf.%dOl=udrx mnndfcis'

l=udfrd Lqrf..fhj wry;;x mdmqKs'

^:Qmjxi&

moud,dj

iSym[cfr ^i& - iSueÿfrys

wooi ^l%s& - ÿgqfõh

rdcX.fK ^i& - rc ñÿf,ys

ok;x ^ls& - ±uqKq

.=;;x ^ls& - ^b`ÿrka& /l=Kq

ik;sJøshx ^i& - ikaiqka b`ÿrka we;s

bßhdm:iumkkx ^i& - bßhjqj,ska hq;=

fcgGmq;;ii ^i& - fogqmq;=f.a

ÿnn,ldf,fhj ^i& - ÿ¾j, ld,fha§u

,oOx ^ls& - ,nk ,o

y†.;x lFjd ^mQ'l%s& - w;am;a fldg

mßmqKK.nNd ^i& - msßmqka .eí we;A;S

w[[d;lfjfik ^i& - fkdokakd fõYfhka ^fjiaj<df.k&

f;rifud mdfGd ksf.%dOidufKfrd

102fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

w[[;rx ^i'kd& - tla;rd

fcgGl ^;& - fcHIaG

ksf.%dOreflL ^i& - kq. .il

wêj†dh ^ls& - wê.Dys;

jok;shd ^ls& - lshkakd jQ

.;Èjfi ^i& - .sh ojfiysu

mß..ys;;;d ^;& - /l.;a neúka

ÈgGÈjif;dmmN=;s ^ix& - olakd ,o Èkfha mgka

idñë;rx úh ^i& - idñ ÈhKsh fuka

u[[udfkd ^ls& - is;kafka

ksnoOx ^ks& - ks;r

jggx ^kd& - jegqma

mgGfmis ^l%s& - msysgqùh

i;;jiisfld ^i& - i;a yeúßÈ

fy;=iumox ^i& - mqKH uysuh

wdfrdpdfm;jd ^mQ'l%s'& - okajjd

Lqrf..fhj ^i& - ±<smsysfhka ysi uqvqfldg wjika fjoa§u

wry;;x ^k& - ry;anjg

wNHdi

1' zksf.%dO idufKfrdZ hk fþoh isxy,g k.kak'

2' fþoh weiqßka md,sfhka ms<s;=re imhkak'

¸' fld mk ofk;d .=f;;d ik;sJøsfhd bßhdm:iumfkkd wfydis @

¸¸' iqukii rdcl=udrii ld kdu foù wfydis @

¸¸¸' fld iqukdh foúhd id,x ksuñKsFjd wodis @

¸v' ksf.%dOidufKrii fld kdu wdpßfhd wfydis @

v' ksf.%dOl=udfrd l;sjiislldf, mnnð'

3' isxyf,ka ms<s;=re imhkak'

¸' ksf.%dO l=uref.a uj iy mshd ljqo@

¸¸' iqukd foaúh fjiaj<df.k hdug fya;= jQ lreK l=ula o@

¸¸¸' iqukd foaúh iefvd,a.u fldmuK ld,hla úiqjd o@

¸v' zLqrf..fhj wry;;x mdmqKsZ hkakg újrKhla imhkak'

103fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

;oaê; kdu I

;oaê; hkq kduhlska mrj m%;Hhla fh§ iEfok oaú;Shsl kduhls'

iudifhka jk mo ixfCIamhg jvd ;oaê;fhka moj, w;s ixCIsma; njla we;s

fõ' NdIdj úis;=reùu" w¾:h yrj;a ùu" jHla; ùu" WÉpdrKh myiq ùu yd tlu

mohla ùu ;oaê;hkays iqúfYaIS m%fhdackhka h'

kduhlska mrj úfYaI w¾:hla f.k fok m%;Hhla tl;=ùfuka idod.kakd

kdu ;oaê; kï fõ'

kso#- iQlr ¬Ksl - iQlßl - W!rka urkakd

;oaê; mo idOkfha § fndfydaúg mofha uq,a iajrh jDoaê fõ' jDoaê jkqfha

m%;Hfha fhfok K ldrfha n,mEfuks' jDoaê ld¾hh isÿjkqfha my; iQ;%hg

wkqjh' ^wdhqjKKdkx pdfhd jqoê - wldr bjKKqjKKdkx wd t T jqoêfhd

fydk;s& ta wkqj"

w > wd fõ - iuK ¬ fKr - idufKr ^Y%uKhdf.a mq;d&

b B > t fõ - ùKd ¬ Ksl - fjKsl ^ùKd Ys,amh okakd&

W W! > T fõ - Wm.= ¬ Kj - Tm.j ^Wm.=f.a mq;%hd&

jDoaêld¾h jkqfha kdufha uq,u iajrhghs'

;oaê;mo idOkh nd,dj;dr iQ;%dkqidrfhka fufiah'

iuK ¬fKr - fKr úOjdÈfld

id uK ¬fKr - whqjKKdkx pdfhd jqoê

id uKa ¬ tr - ird ifr f,dmx

idufKr - kfh mrx hqf;;'

fufia ;oaê; mo idOkh fõ'

;oaê; m%fNao

;oaê;h m%Odk jYfhka fldgia ;=klg fnfoa'

1' idu[a[ ;oaê;h

2' Ndj ;oaê;h

3' wjH ;oaê;h jYfhks'

104fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

kej; tys idu[a[ ;oaê;fhys m%fNao 4ls' wmÉpF: ;oaê;h" wfklF:

;oaê;h w;a:HF: ;oaê;h" ixLHd ;oaê;h hkqfjks'

ta wkqj ;oaê; kduj, m%fNao yhls'

wmÉpF: ;oaê;h

wfklF: ;oaê;h

w;a:HF: ;oaê;h

ixLHd ;oaê;h

Ndj ;oaê;h

wjHh ;oaê;h jYfhks'

wmÉpF: ;oaê; kdu

mq;%d¾:h m%ldY lrk K wd§ m%;Hh tla ù wmÉpF: ;oaê; mo iEfoa'

K ^jdKmmfpp& Kdhk" Kdk" ^Kdhk Kdkd jppdÈf;d& fKhH ^fKfhHd

l;;sld§ys& Ks" Ksl" n" ^wf;dKs jd& Kj ^Kfjdm.jd§ys& fKr ^fKr úOjdÈf;d&

hk m%;Hh wm;Hd¾:h m%ldY lrhs'

¸ K -

PÜÁ úNla;Hka; Yíoj,ska mrj mq;%d¾:h m%ldY lsÍug K m%;Hh fhfoa'

^jdKmmfpp- PgGk;d iood ;iidmppñppiñx wfF: fKd jd fyd;s&

jisgGii wmppx } jisgG ¬ K } jdisgG } ^jisÜGf.a mq;=&

f.d;uii wmppx } f.d;u ¬ K } f.d;u } ^f.d;uf.a mq;=&

jiqfojii wmppx } jiqfoj ¬ K } jdiqfoj } ^jiqfoajf.a mq;=&

¸¸' Kdhk" Kdk

jÉp wd§ f.da;% .K jdpl Yíoj,ska mrj f.da;%d¾:fhys Kdhk" Kdk

m%;Hh fhfoa' ^Kdhk Kdkd jpPdÈf;d - jpPdÈf;d f.d;;.Kf;d Kdhk Kdkd

p fyd;s' wmppx mmq;;mmN+;s f.d;;x&

lppii wmppx } lpp ¬ Kdhk } lppdhk } lppf.a mq;=&

lppii wmppx } lpp ¬ Kdk } lppdk } lppf.a mq;=&

jpPii wmppx } jpP ¬ Kdhk } jpPdhk } jpPf.a mq;=&

jpPii wmppx } jpP ¬ Kdk } jpPdk } jpPf.a mq;=&

105fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

¸¸¸' fKhH

l;a;sld§ ia;%Sjdpl kduhkaf.ka mr j fKhH m%;Hh fõ' ^fKfhHd

l;;sld§ys&

úk;dh wmppx } úk;d ¬ fKhH } fjKf;hH } ^úk;djf.a mq;=&

N.skshd wmppx } N.skS ¬ fKhH } Nd.sfKhH } ^ke.Kshf.a mq;=&

frdysKshd wmppx } frdysKs ¬ fKhH } frdysfKhH } ^frdaysKshf.a mq;=&

¸v' Ks Ksl n - wldrdka; Yíohkaf.ka mrj Ks m%;Hh o we;eïúg Ksl m%;Hh o

n m%;Hh o fõ' ^wf;dKs jd wldrk;f;d wmppfF: Ks jd fyd;s mqk jd ioafok

Ksfld wldrk;d wkldrk;d p fnd ms'&

olLii wmppx } olL ¬ KS } olÇ } ^oCIf.a mq;=&

ilHmq;;ii wmppx } ilHmq;; ¬ Ksl } ilHmq;;sl } ^ilHmq;%f.a mq;=&

Nd;=ii wmppx } Nd;= ¬ n } Nd;=nn } ^fidfydhqrdf.a mq;=&

v' Kj - Wm.= wd§ Yíoj,ska mr j Kj m%;Hh fõ' ^Kfjdm.jdÈys&

Wm.=fkd wmppx } Wm.= ¬ Kj } Tm.j } ^Wm.=f.a mq;=&

ukqfkd wmppx } ukq ¬ Kj } udkj } ^ukqf.a mq;=&

fKr - úOjd wd§ Yíoj,ska mrj fKr m%;Hh fõ' ^fKr úOjdÈf;d&

úOjdh wmppx } úOjd ¬ fKr } fjOfjr } ^úOjdf.a mq;=&

iuKii wmppx } iuK ¬ fKr } idufKr } ^Y%uKhdf.a mq;=&

wfkld¾: ;oaê; kdu

we;eï m%;Hhl fndfyda w¾: we;' tajd wfkald¾: m%;Hh kñ' wfkald¾:

m%;Hhj,ska wfkald¾: ;oaê; kdu iEfoa'

>; ¬ Ksl - >d;sl - ^.sf;,ska ;ekQ&

ilg ¬ Ksl - idlál - ^.ef,ka hk&

m%;H ud,dj

¸' Ksl ^fhk jd ixigGx ;r;s pr;s jy;s Ksfld& ^;uêf; f;kl;dÈikksOdk

ksfhd. ismm NdKav ÔúlfF:iqp&

106fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

^w& f;k ixifgGd - >; ¬ Ksl - >d;sl - ^.sf;,ska hq;=&

^wd& f;k ;r;s - W¨um ¬ Ksl - T¨umsl - ^mdrefjka tf;rjkakd&

^b& f;k pr;s - ilg ¬ Ksl - idlál - ^.e,amojkakd&

^B& f;k jy;s - iSi ¬ Ksl - iSisl - ^ysiska f.khkakd&

^W& ;x wëf; - wNsOuu ¬ Ksl - wdNsOuñl - ^wNsO¾uh W.;a;d&

^W!& f;k l;x - jpid ¬ Ksl - jdpisl - ^jpkfhka lrk ,o&

^t& ;iñx ikksOdkx - iÍr ¬ Ksl - idÍßl - ^YÍrfha yg.;a&

^T& ;iñx kshq;;x - oajdr ¬ Ksl - fodjdßl - ^fodrgqfjys kshqla;&

^l& wii ismmx - úK ¬ Ksl - fjKl - ^ùKd Ys,am o;a&

^ld& wiiNKvx - ;Kvq, ¬ Ksl - ;Kvq,sl - ^iy,a úl=Kk&

¸¸' thHl" Kl

tys jihs tys Wmks wd§ w¾:j, zbFÓ,sXÕZ kduj,ska mrj fhfoa'

^b;Ó,sX.f;d thHfld Kfld p&

pumd ¬ thHl - pfumhHl - ^pïmdfjys jikakd jQ&

l=iskdrd ¬ Kl - fldisKdrl - ^l=iskdrdfjys jikakd jQ&

¸¸¸' wdcdkShH - ta cd;sfhys úYsIag hk w¾:h foa'

wii¬wdcdkShH - wiidcdkshH - ^úYsIg wYajhd&

¸v' K - thska meye.ekaúKs wd§ w¾:j, fhfoa'

^K rd.d f;k r;;x ;fiiou[[fF:iq p&

^w& f;; r;;x - y,soao ¬K - yd,soo } ^lymeye .ekajQ&

^wd& ;F: cd;x - u.O¬K - ud.O } ^u.Ofhys Wmka&

v' bu" bh" lsh - cd;s wdoS Yíoj,g mrj fhfoa' ^cd;d§k ññhd p- cd;dÈiq bfud

bfhd p fyd;s p ifook lsfhd p&

mpPdcdf;d - mpýfud - ^miqj Wmka ;eke;a;d&

ukqiicd;shd cdf;d - ukqiicd;sfhd - ^ñksia cd;sfhys Wmka ;eke;a;d&

wJOfl cdf;d - wJOlsfhd - ^wJOl rfgys Wmka ;eke;a;d&

v¸' thg iqÿiq thg wh;a hk w¾:j, fKhH m%;Hh fhfoa'

jk ¬ fKhH > jdfkhH } jkfha yg.;a

olÅKd ¬ fKhH > olÅfKhH } olaIsKdjg iqÿiq

107fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

wNHdi

1' my; jdlH isxy,g k.kak'

¸' w: fLd jpPdhfkd udkfjd fhk N.jd f;kqmixlñ'

¸¸' wNsOuñfld wdpßfhd wdr[[ldkx NslLQkx iJÈgÀlx Ouux lf:is'

¸¸¸' fodjdßfld NKvd.dßlx >df;Fjd rf[[d Okx fpdfris'

¸v' ,xldhx iq;;k;sld p fjkhsld p wdNsOuñld p ud;=,.dfu

wdf,dl.=yx ikksm;sFjd N.jf;d Ouux fmdF:fliq ,sÅxiq'

v' NdKvd.dßlii Nd.sfKfhHd rdcfldgGd.drd nyqx Okx .fyFjd

w;;fkd wF:dh fhdfcis'

2' md,shg k.kak' ^iqÿiq ;kays ;oaê; mo fhdokak&

¸' Ndroajdcf.a mq;%hd lÉpdhk f;rekaf.a nEKd ùh'

¸¸' w;S;fhys ud¾.j, fndfyda lr;a;lrefjda o mÈlfhda o jQy'

¸¸¸' f;reka jykafia,df.a fma<sfhys wka;fhys isák idufKar ysñ

wNsO¾uh W.;a flfkla fjhs'

¸v' Pín.a.sh NsCIQyq YdlHmq;%l NsCIQkag kqiqÿiq ^wkqÉPúl& lghq;=

rdYshla l<y'

v' k.rjeishkaf.a orefjda rkska lrk ,o fyda ßÈfhka lrk ,o u,aud,d

m<`È;s'

3' my; woyi tk ;oaê; moh iqÿiq m%;Hh Wmfhda.Slr f.k ilia lrkak'

¸' úOjd ^jekaoUqjf.a mq;=&

¸¸' l=iskdrd ^l=iskdrdfjys Wmka&

¸¸¸' olaÅKd ^oCIsKdjg iqÿiq&

¸v' jk ^jkfhys yg.;a&

v' ùKd ^ùKdYs,am okakd&

v¸' ix> ^ix>hdg wh;a&

v¸¸' mrodr ^mrUqjka fiajkh lrkakd&

v¸¸¸' wka; ^fl<jr isák&

¸º' f,dl ^f,dalhg wh;a&

º' iQlr ^W!rka urkakd&

108fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

4' my; zwZ fldgfia ú.%yhg wod< ;oaê; moh zwdZ fldgiska f;dard m%lD;s

m%;Hh fjkalr ,shkak'

zwZ zwdZ

jiqfojii mqf;;d

frdysKshd mqf;;d

wÈ;shd mqf;;d

kdjdh ;r;S;s

Ofuu mifkkd

ksrfh cdf;d

mpPd cdf;d

m[pjf..Njd

:kf;d cd;x

.dudkx iuQfyd

wdÈfppd

.du;d

:[[x

m[pj..shd

frdysfKfhH

fkrhsfld

mpýfud

kdúld

jdiqfofjd

Ouñfld

5' § we;s ;oaê; mo fhda.H mßÈ fhdod my; fþoh md,shg k.kak'

f.!;u f.da;%fha Wmka YdlHmq;% jQ Nd.Hj;=ka jykafia tla;rd ld,hl

l=iskdrdjg f.dia l=iskdrd jeishkag ;ud úiska o;hq;= jQ O¾uh foaYkd l<

fial' l=iskdrdfjys jik f;,a fjf<kafoda iy,a fjf<kafoda .e,amojkafkda

mhska hkafkda fodrgqmd,jre NdKavd.dßljre wd§ fndfyda ñksiaiq O¾uh

weiQy' nK wid O¾ufhys meyeÿKdyq WoEik msKavmd;sl NsCIQkag oka

msßkeuQy' iuyre Okh fhdojd wdrdu fldg ix>hdg wh;afldg mQcd l<y'

iuyre meúÈ jQy' meúÈ ù iQ;%dka; W.;af;da úkh W.;af;da wNsO¾uh

W.;af;da jQy' we;eï NsCIQyq wdr[a[l jQ jDCIuQ,sl jQfjda njqka jvd ry;anj

,enQy'

wry;;x

wdr[[ld

ilHmq;;sfld

;Kvq,sld

mÈld

NdKvd.dßld

fldiskdrld

msKvmd;sldkx

iq;;k;sld

wdNsOuñld"

f.d;fud

relLuQ,sld

N.jd

idláld

fodjdßld

Ouñld

iJÈgÀlx

ix>slx

fjkhsld

f;,sl

fldiskdrldkx

109fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

iSy,§fm lsr uyd;,dlkdu úydrx wfydis' ;F: tfld wNhfF:frd

kdu mßh;;sOfrd f;msgfld .duk;fikdikx mydh ;iidifkkfhj tliñx

jkifKv l;mKKid,dh máji;s' fid wmrNdf. wdr[[luydNhfF:frd;s

mdlfgd wfydis' wf:liñx iufh tfld Wmdifld ;x WmixlñFjd jJÈFjd Ouux

iqFjd mikkudkfid ;x hdÑFjd ojdoiixjpPrdks mppfhys p;+ys mác..s' fid

f:rii ÖjrF:dh ldf,k ld,x idglx fo;s' ÈkkÈkkdks ;fiij wk;rf.fy

yrk;sfld kdu tfld fpdfrd r;;shx .fyFjd yr;s' f:frd ÿnn,Öjfrdfhj

fyd;s' wf:liñx Èjfi Wmdifld úydrx .kFjd f:rii ÿnn,dks Öjrdks Èijd

ÖjrF:dh idgldks oFjd tjx Ñfk;is' uhd mksuii nyQks Öjridgldks Èkkdks'

kdms Öjrx lFjd mdrem;s' k ikksêgGdkx jd w[[ii odkx jd m[[dh;s'

ldrfKk buii Nú;nnk;s wdikkgGdfk u..d Tlluu ks,Sfkd wgGdis'

.pPk;d.pPfk; WmmßlLudfkd' ;f;d fpdfrd f:rii idgldks WmkS;Ndjx

[Fjd ;x .Kysiidó;s r;;sNdf. úydrx .kFjd idgldks .fyFjd mqk f;fkj

uf..k wd.pP;s' ;f;d Wmdifld iyNKvlx fpdrx Èijd fjf.k .kFjd ;ii

pQ<x .fyFjd t;;lx ld,x whHii uhd Èkkdks idgldks .Kyfk;d Fjufr;s

mqpý' f;k ys wdu idó;s iumápýf; Wmdifld ;ii yF:f;d ÖjrjF:x .fyFjd

yF:mdfoys ;x fmdfGFjd ÿnn,x lFjd wduliqidkx fkFjd u;ukqiix wfOduqLx

lFjd ;ii msgÀhx W;;dkx ihdfmFjd yF:mdomsgÀf;d nJOkx wfudpkx lFjd

úiqx úiqx lFjd o<yx nJêFjd ihdfmFjd ihx kydFjd mqßu;rx .duud.uu .du

ufc® GFjd zfNd .dujdisfkd uu jpkx iqKd: wccr;;sNdf. tfld wukqfiid

wd.pP;s' fid ;=uydlx uydúkdix lßii;s' fLugGdkx mFjd ojdrdks msOdh

ksiSo:d;s Wf.>dfiis'

^rijdysks&

moud,dj

mßh;;sOfrd ^i& - m¾hdma;sh orkakd jQ

f;msgfld ^i& - ;%smsglOdÍ jQ

.duk;fikdikx ^i& - .%dudY%s; fikiqk

jkifKv ^i& - jk ,eyenl

l;mKKid,dh ^i& - lrk ,o mkai,l

.dujdisfkd ^i& - .ïjeisfhda

wcc ^ks& - wo

r;;sNdf. ^i& - rd;%S ld,fhys

pqooifud mdfGd

.dujdisfkd uu jpkx iqKd: wcc r;;sNdf. tfld wukqfiid wd.pP;s

110fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

wmrNdf. ^i& - miqlf,l

máji;s ^l%s& - jdih lrhs

mdlfgd ^ls& - m%lg

mikkudkfid ^i& - meyeÿKq is;e;af;a

wf:liñx ^ix& - blaì;s tla

;iidifkkfhj ^ix& - ta wi,u

ojdoiixjpPrdks ^i& - wjqreÿ fod<yla

p;+ys mppfhys ^kd& - isjqmifhka

má c..s ^l%s& - fmdaIKh lf<ah

ÖjrF:dh ^i& - isjqre msKsi

ldf,k ld,x ^kd& - l,ska l,

ÈkkÈkkdks ^ls& - fok fok ,o

wk;rduf.. ^i& - w;ru.

ÿnn,Öjfrd ^i& - ÿn, isjqre we;af;a

Öjridgldks ^i& - isjqre frÈ

mdrem;s ^l%s& - fmdrjhs

ikksêgGdkx ^i& - /ialrk ;ekla

m[[dh;s ^l%s& - m%lg fjhs

wdikkgGdfk ^i& - ióm ;ekl

Tlluu ^mQ'l%s& - bj;a ù

ks,Sfkd ^ls& - ie`.jqfKa

WmmßlLudfkd ^ls& - fidhñka

pQ<x ^kd& - fldKavh

t;;lx ld,x ^kd& - fumuK l,a

ÖjrjF:x ^i& - isjqre frÈ

iumápýf; ^ls& - ms<s.;a l,ayss

fmdfGFjd ^mQ'l%s& - ;<d

wduliqidkx ^i& - wuqfidfydkg

wfOduqLx lFjd ^mQ'l%s& - uqyqK hgg isák fia lr

msgÀhx ^kd& - msfgys

W;;dkx ^kd& - Wvqne,s w;g

wfudpkx lFjd ^mQ'l%s& - uqod.; fkdyels fldg

mqßu;rx ^;& - fmrgqj

.duud.uu ^mQ'l%s& - .ug wjq;a

fLugGdkx ^i& - wdrCIs; ia:dkhlg

msOdh ^mQ'l%s& - jid

Wf.>dfiis ^l%s& - y`v ke.Sh

111fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

wNHdi

1' .dujdisfkd uu jpkx iqKd: wccr;;sNdf. tfld wukqfiid wd.pP;s'

hk fþoh isxy,g k.kak'

2' md,s NdIdfjka ms<s;=re imhkak'

i. l;riñx rfgG uyd;,dlúydfrd wfydis @

ii. fld .duk;fikdikx mydh wr[[fld wfydis @

iii' fld wr[[luydNhfF:rx mác..s @

iv. l;s jiidks fid f:rx WmgGys @

v. yrk;sfld lsx wldis @

vi. Wmdifld nyQiq Öjfriq Èfkkiqms liud f:frd ÿnn,úydfrd fhj

wfydis @

vii. f:frd flk ldrfKk ÿnn,Öjfrdfhj Núii;S;s WmmßlÅ;=x

Wmdifld lsx wldis @

viii. u..d Tlluu ks,Sfkk Wmdiflk lsx ÈgGx @

ix. iyNKvlx fpdrx Èijd Wmdifld lsx mqpý@

x. Wmdifld .dujdiskx lsx wdy @

3' fþoh weiqfrka isxyf,ka ms<s;=re ,shkak'

i. ;%smsglh kï lrkak'

ii. uyd wNh f;reka je/ye,s isjqre we;af;la ùug fya;=j meyeÈ,s lrkak'

iii. Wmdilhd wNh f;rekag jir lShla Wjgeka lf<a o@

iv. fidrd w,a,d.;a Wmdilhd Tyqg l=ula lf<a o@

v. fuu fþofhka W.; yels wdo¾Y folla f.kyer olajkak'

;oaê; II

wia;H¾: ;oaê; kdu

we;" w;sYh hk wre;a we;s m%;Hh tl;= ù iEfok ;oaê; mo wia;H¾:

;oaê; kï fõ'

m%;Hh ud,dj

wd¨ ^wd¨;nnyqf,&" ;r" ;u" iisl" bh" bgG" ^úfifi l;ruñiislhsgGd&

ú" ^;oiid;Ó ;s ú&" iS ^;mdÈf;d is&" bl" B ^oKvdÈf;d bl B&" jk;= ^.=KdÈf;d

jk;=&" uk;= ^i;Hd§ys uk;=&" K ^ioOdÈf;d K&" wd§ m%;Hh fuys fõ'

112fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

¸' wd¨ - th nyq,j we; hk wre; fohs' ^wd¨;nnyqf,&

wNsc®d ¬ wd¨ - wNsc®d¨ - ^wNsOHdj nyq,j we;s&

ohd ¬ wd¨ - ohd¨ - ^ohdj nyq,j we;s&

¸¸' ;r ;u biisl bh bgG - m%;Hh w;sYhd¾:h foa' ^úfifi ;r;uñiislsgGd&

mdm ¬ ;r - mdm;r $ySk;r

mdm ¬ ;u - mdm;u $ySk;u

mdm ¬ biisl - mdmsiisl

mdm ¬ bh - mdmsh

mdm ¬ bgG - mdmsgG $lksgG$fcgG

¸¸¸' ú - th we; hk w¾:h foa ^;oiidFÓ ;s ú&

fuOd ¬ ù - fuOdù - kqjK we;a;d&

uhd ¬ ù - udhdù - ^udhd we;a;d&

¸¹' is - we; hk wre foa ^;mdÈf;d is&

;m ¬ iS } ;miiS - ;mia we;a;d

hi ¬ iS } hiiiS - lS¾;s we;a;d

¹' bl B oKav wd§ Yíoj,ska mrj bl" B m%;H fõ' we; hk wre; foa'

^oKvdÈf;d bl B&

oKv ¬ bl } oKäl - ^o`vq we;a;d& oKv ¬ B } oKã - ^o`vq we;a;d& .K ¬ bl } .Ksl - ^iuQy we;a;d& .K ¬ B } .KS - ^iuQy we;a;d&

¹¸' jka;= uka;= - wldrdka; Yíoj,ska mr j jka;= o bldrdka; Wldrka; Yíoj,ska mr j uka;= o fõ'

^.=KdÈf;d jk;=" i;Hd" §ys uk;=&

.=K ¬ jk;= - .=Kjk;= - ^.=K we;a;d& i;s ¬ uk;= - i;suk;= - ^isys we;a;d&

¹¸¸' K - we; hk wre; foa' ^ioOdÈf;d K&

ioOd ¬ K - ioO - ^ie±ye we;a;d&

113fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

Ndjd¾: ;oaê; kdu

Ndjd¾:j;a KH wd§ m%;H fh§ iEfoa' ^KH;; ;d Ndfj ;= - Ndfj;a: KH;;;d fydk;s' ;= ifook ;;fkd jd&

K ^KúiudÈys& lKa ^ruKShdÈf;d lKa& wd§ m%;Hh Ndjd¾:fhys fõ'

¸' KH - l=i, ¬ KH - fldi,, - ^oCInj& wfrd. ¬ KH - wdfrd.H - ^ksfrda.S nj& ÿnn, ¬ KH - ÿnn,H - ^ÿn, nj&

¸¸' ;; - ukqii ¬ ;; - ukqii;; - ^ñksianj& wry ¬ ;; - wry;; - ^ry;a nj& hdpl ¬ ;; - hdpl;; - ^hdpl nj&

¸¸¸' ;d - wmmspP¬ ;d - wmmspP;d - ^w,afmaÉP nj& ,yq ¬ ;d - ,yq;d - ^ieye,a¨ nj& l;[û ¬ ;d - l;[û;d - ^l<.=K o;a nj&

¸¹' K - úiu ¬ K - fjiu - ^wiudk nj& mgq ¬ K - mdgj - ^oCI nj& .re ¬ K - .drj - ^.re;ajh&

¹' lKa - ruKSh ¬ lKa - ruKShlx - ^is;a w,jk nj& ukq[[ ¬ lKa - udkq[[lx - ^ñksianj&

ixLHd ;oaê; kdu

ixLHd Yíohlska mrj mQrKd¾: m%;Hh fh§ iEfoa' ^ixLHd mQrfK fud&

m%;Hh ud,dj

;sh ^oaú;Sys ;sfhd& : G ^p;=fpPys :Gd& u ^ixLHd mQrfK fud& ^ojdÈf;d

fld fklfF:j fp& wd§ m%;Hh fõ'

¸' ;sh - oaú ¬ ;sh - ÿ;sh$;;sh

¸¸' : - p;= ¬ : - p;=F:

¸¸¸' G - P ¬ G - PgG

¸¹' u - m[p ¬ u - m[pu

¹' l - tll$ÿl$;sl

114fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

wjHh ;oaê; kdu

jdr úNd.d§ w¾: m%ldY lrk m%;Hh tla ù ;efka' ;oaê; kduh wjH njg

m;afõ'

¸' laL;a;=x - oaú¬ laL;a;=x - oúlL;;=x ^tldÈf;d ilsii lL;;=x&

¸¸' Od - tl ¬ Od - tlOd ^úNdf. Od&

¸¸¸' :d - iín ¬ :d - inn:d ^innkdfuys mldrjpfk ;= :d&

¸¹' :x - l ¬ :x - l:x$bF:x ^lsñfuys :x&

¹' ;k - wcc;k" mqrd;k" ijd;k ^NdjfF: ;kmmppfhd p&

wNHdi

1' isxy,g k.kak'

¸' udKj" wyx f; fidjKKuhx jd uKsuhx jd rc;uhx jd pllhq.x

oiidó;s n%dyufKd jÈ'

¸¸' ohd¨ N.jd uydck;x wkqlumudfkd innod tlF: wjisFjd ;F:

;F: úprfk;d iJÈgÀlx Ouux fofiis'

¸¸¸' pq,,mJ:fld iyiilL;;=x w;;dkx ksuñKsFjdk hdj ld,mmfjokd

rfuu wunjfk ksiSÈ'

¸¹' od<soÈfh fjmq,,x.f; wÈkkdodkx fjmq,,u.udis'

¹' .=Kj;S Wmdisld iS,jk;shd NslLqkshd Èjiii oúlL;;=x odkx wodis'

2' md,shg k.kak'

¸' .s,kanjg m;a frda.Syq fnfy;a wkqNjfldg wdfrda.Hh ,en ;u ;ukaf.a

fidïki m%ldY l<y'

¸¸' fY%aIaG mqrjeisfhda ieu l,ays yeu;eku my< fkd fj;s'

¸¸¸' wms ojig ;=kajrla nqÿka j`Èuq'

¸¹' mdm;r ñksiaiq ldhsl jQ o jdpisl jQ o wl=i,a fldg wmdfha WmÈ;s'

¹' is,aj;a .=Kj;a l=,j;a hfidaord l=ußh isoaOd¾: l=uref.a ìß`o jQjdh'

115fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

3' § we;s Yío m%lD;sh weiqßka kshñ; w¾:dkql+, ;oaê; mo ks¾udKh

lrkak'

¸' iq.; ^nqÿka jykafiag wh;a&

¸¸' f,dl ^f,dalhg wh;a&

¸¸¸' ok; ^o< we;a;d&

¸¹' udhd ^udhd we;a;d&

¹' wfrd. ^ksfrda.S nj&

¹¸' l=i, ^olaI nj&

¹¸¸' oaú ^folvlg&

¹¸¸¸' p;= ^i;rjrla&

º¸' tl ^tla ojila&

º' inn ^yeu ;eku&

4' my; ;oaê; moj, m%lD;s m%;Hh fjka lr j.=j iïmQ¾K lrkak'

;oaê;h m%lD;s m%;Hh ;oaê;h kduh w¾:h

rcc rdc¬KH Ndj;oaê; rcnj

iS,jk;=

hiiiS

ÿnn,Hx

wdêmf;hH

Gdkfid

lod

oúlL;;=x

p;=fF:d

m[pfud

jKsccx

5'

¸' ;oaê; hkak y`ÿkajd fokak'

¸¸' ;oaê;j,ska NdIdjg ,efnk m%fhdack fudkjdo @

¸¸¸' ;oaê; m%fNao kï lrkak'

¸¹' ;oaê;hkays jDoaê ld¾hh ksoiqka u.ska myokak'

¹' zfldi,a,Z hk ;oaê; moh iQ;% olajñka isoaO lrkak'

116fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

w;Sf; ndrdKishx n%yuo;;ii rf[[d fojmq;;d wfyiqx' fid fcgGii

Wmrccx wodi" lKsgGii fikdm;sgGdkx' wmrNdf. n%yuof;; ld,lf; wuppd

fcgGlii wNsfilx mgGfmiqx' fid zk uhyx rfcckfF:d" lKsgGii fu

fo:dZ;s jFjd Wmrccd§ksms k bpý' zf;k ys idOqks fNdckdks N=[cfk;d bfOj

jidySZ;s jqf;;ms zk fu buiñx k.fr lsppx wFÒZ;s ndrdKisf;d kslLñFjd

mppk;x .kFjd tlx figÀl=,x ksiidh iyfF:k luux lfrdfk;d jis' f;

wmrNdf. ;ii rdcl=udrNdjx [Fjd luux ld;=x kdoxiq' l=udrmßydfrfkj ;x

mßyßxiq' wmrNdf. rdcluñld fL;;mmudK..KykF:dh ;x .dux w.ñxiq'

figÀ rdcl=udrx WmiXlñFjd" zidñ" uhx ;=fuy fmdfiu' lKsgGNd;slii

mKKx fmfiFjd wuydlx n,sx ydfr:dZ;s wdy' fid zidOQZ;s iumápýFjd zwyx

wiqlfigÀl=,x kdu Wmksiidh jidñ" ux ksiidh tf;ix n,sx úiifccySZ;s

mKKx fmfiis' rdcd zidOQZ;s jFjd ;:d ldfris'

w: kx il,.dujdisfkdms ckmojdisfkdms WmiXlñFjd zuhx

;=uydlf[[j n,sx oiidu" wuydlums iqXlx úiiccdfmySZ;s wdyxiq' fid f;iums

wF:dh mKKx fmfiFjd úiiccdfmis' ;f;d mgGdh f; ;fiij n,sx woxiq'

w:ii uyd,dNilldfrd ksnn;;s' f;k ioêx fhjii ;Kydms uy;S cd;d' fid

wmrNdf. innx ;x ckmox hdÑ' WmvVrccx hdÑ' lKsfgGdms ;ii wodisfhj' fid

;Kydh jvVudkdh WmvVrfcckms wik;=fgGd rccx .KysiidóZ;s ckmomßjqf;d

;x k.rx .kFjd nysk.fr GFjd zrccx jd fu fo;= hqoOx jdZ;s lKsgGii mKKx

mysKs' lKsfgGd Ñfk;is' zwhx ndf,d mqfnn rccums Wmrccd§ksms málÅmsFjd

bodks zhqfoOk .KydóZ;s jo;s' ifp fLd mkdyx bux hqfoOk udfriidñ .ryd

fu Núii;s" lsx fu rfcckd;s' w:ii zw,x hqfoOk" rccx .Kyd;+Z;s fmfiis'

fid rccx .KysFjd lKsgGii Wmrccx oFjd ;f;d mgGdh rccx lfrdfk;d

;Kydjisfld yqFjd tflk rfcck wik;=fgGd foj ;SKs rccdks mfF:Fjd ;Kydh

fldáx kdooi'

^cd;lgGl:d&

moud,dj

wNsN+f;d ^ls& - uvkd ,oafoa

ndrdKishx ^kd& - nrKeia kqjr

rf[[d ^kd& - rcqg

fojmq;;d ^i& - mq;a;= fofofkla

wfyiqx ^l%s& - jQy

m[poifudmdfGd

;Kydh wNsN+f;d l=udfrd

117fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

fcgGii ^;& - fcHIaGhdg" jeäuy,a,dg

Wmrccx ^i& - Wmrclu

wodis ^l%s& - ÿkafkah

lKsgGii ^;& - lKsIaGhdg" jhiska nd,hdg

fikdm;sgGdkx ^i& - fiakdm;s ;k;=r

wmrNdf. ^i& - miqlf,l

ld,lf; ^ls& - l¿ßh l< l,ays

wNsfilx ^ls& - wNsfIalh" rdcH;ajh mejÍfï ux.,Hh

mgGfmiqx ^l%s& - ;enQy

rfcckfF:d ^ix& - rclfuka m%fhdackhla

fo:d;s ^ix& - foj hehs

N=[cfk;d ^ls& - wkqNj lrñka

bfOj ^ix& - fuys u

jidyS;s ^ix& - jdih lrj hehs

jqf;;ms ^ix& - lS l,ayso

lsppx ^ls& - jevla" lghq;a;la

mppk;x ^ix& - msáir m<d;lg" mi,a okõjlg

figÀl=,x ^i& - isgql=,hla

ksiidh ^ks& - weiqre fldg

iyfF:k ^kd& - ish;ska

lfrdfk;d ^ls& - lrñka

[Fjd ^mQ'l%s& - oek

kdoxiq ^l%s& - fkd ÿkay

l=udrmßydfrfkj ^ix& - rdcl=udrhd hk ye`.Sfuka u

rdcluñld ^i& - rdcH fiajlfhda

fL;;mmudK..KykF:dh ^i& - l=Uqre i`oyd jQ nÿ .ekSu msKsi

mKKx ^kd& - ,shqula $ m;%hla

n,sx ^kd& - mQcd" nÿ" ix.%y

ydfr:d;s ^ix& - ,nd.kak hehs

iumápýFjd ^mQ'l%s& - ms<sf.k

wiqlfigÀl=,x ^i& - wij,a isgql=,h

Wmksiidh ^i& - weiqre fldg

il,.dujdisfkdms ^i& - ish¨ .ïjeisfhda o

;=uydlf[[j ^ix& - Tng u

iqXlx ^kd& - whnÿ

uyd,dNilldfrd ^i& - uy;a jQ ,dN i;aldr

ksnn;;s ^l%s& - Wmkafkah

WmXVrccx ^i& - rclfuka wvla

wodisfhj ^ix& - ÿkafka u h

wik;=fgGd ^ls& - fkdi;=gq is;a we;af;a

.Kysiidó ^ls%& - .kafkñ

ckmomßjqf;d ^i& ckmoh msßjrk ,oafoa

nysk.fr ^i& - k.rfhka msg;

118fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

málÅmsFjd ^mQ'l%s& - m%;sfCIam fldg

.ryd ^kd& - .¾ydjla" kskaodjla

;Kydjisfld ^ix& - ;DIaKdfõ ji`.fhla

mfF:Fjd ^mQ'l%s& - m%d¾:kd fldg

fldáx ^kd& - fl<jr

wNHdi

01' z;Kydh wNsN+f;d l=udfrdZ hk fþoh isxy,g k.kak'

02' md,sfhka ms<s;=re imhkak'

i. n%yuo;;ii rf[[d ls;;ld mq;;d wfyiqx@

ii. fid lii Wmrccx wodis lii fikdm;sgGdkx @

iii. wuppd lx wNsfilx mgGfmiqx @

iv. rdcluñld;s fl@

v. fcgGl=udfrd rccx hdÑFjd lKsgGii mKKx fmisf; fid lsx

Ñfk;is @

03' isxyf,ka ms<s;=re imhkak'

i. nrKeia kqjr yd f.!;u nqÿiiqk w;r we;s iïnkaOh l=ula o@

ii. bmerKs rdcHhl m%Odk ;k;=re ;=kla kï lrkak'

iii. zuq¿uKskau uq, fkdis`¥ .i kej; jefvkakd fia ie`.j we;s

;DIaKdj o jefvk nj fuu l:d mqjf;ka lshfõZ fuu woyi we;s

Oïumo .d:dj fidhd ,shkak'

iv. fuu mdvfï i`oyka ikaê mo y;rla yd iudi mo folla Wmqgd olajkak'

v. zlï ke;Z fkdfyd;a zjevla ke;Z fuu woyi we;s ksmd; moh

mdvfuka f;dard ,shkak'

04' by; md,s fþofha jdlH rgdj wkq.ukh lrñka fï jdlH md,shg

k.kak'

i. fmr ,laÈj ldjka;siai rcqg mq;a;= fofofkla jQy'

ii. ta rcq jeäuy,a,dg hqjrclu o nd,hdg fiakdm;s ;k;=r o

ÿkafka h'

iii. miqlf,l ldjka;siai rcq l=udrjreka fofokd le`ojd zhqoaOfhka

jevla ke;Z t<dr iu. hqoaO fkdlrkakeZhs b,a,S h

iv. fldamdúIag jQ jeäuy,a,d zug hqjrclfuka M,la ke;eZhs lshd ck

mofhka kslaó msáir m<d;lg mek .sfha h'

v. rcq ñh.sh l,ays weu;sfhda l=udrjreka leo`jd jeäuy,a,dg rclu o

nd,hdg hqjrclu o ,ndÿkay'

vi. nd,l=udrhd §>jdmshg f.dia ish;ska jev lrñka l=Uqre iSidñka

fiakdj /ialrñka jdih lf<a h'

119fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

ls;l mo

Od;=jla w.g m%;Hh tl;= lsÍfuka idod .kakd mo foj¾.hla fjhs' tajd

kï wdLHd; mo yd ls;l mo hs' fuu mo foj¾.h u l%shdjdÖ w¾:hla ksIamdokh

l< o fï foflys fjkialï lSmhla oel .; yel' ls;l mo lDoka; mo f,i o

ye`Èkafõ'

wdLHd; mo ls;l mo

l%shd¾:h;a" ld,d¾:h;a m%ldY fõ' l%shd¾:h;a" ld,d¾:h;a m%ldY fõ'

Od;=j w.g wdLHd; úNla;s m%;Hh tla

fldg ;kd .kS ^Wod(- √N+ ¬ ;s } Nj;s&

Od;=j w.g úfYaI m%;Hh tla fldg

ls;l mo ;kd .kS ^Wod(-√Èi ¬wkSh } oiaikSh&

l¾;D" l¾u" Ndj hk ldrl;%h u lshfõ' ldrl yfha ^l¾u" l¾;D" lrK"

iïm%odk" wmodk" wdOdr& yd Ndj

ldrlfha fhfoa'

mqreI fNaoh ^mGu" uÊCêu" W;a;u& we;' mqreI fNaoh ^mGu" uÊCêu" W;a;u&

ke;'

mqreI jYfhka fn§ taljpk

nyqjpkhkays jrkef`.a' ^Wod(- .ÉP;s -

.ÉPka;s - .ÉPis'''&

ls;l mo ^ kdu úNla;sj, jrkef`.a

Wod(- .ÉPx - .ÉPkaf;d" .ÉPka;dx

'''&

wdLHd;h lsisúfgl;a kdumohla fkd fõ' we;eï úfgl ls;lh kdumohla

fjhs'

wdLHd;h ,sx. Ndckh fkd lrhs' ls;l mo ,sx. Ndckh lrhs'

ls;l m%fNao ls;l ms<sn`o m%fNao yhla jHdlrK{hka úiska olajd we;'

1' ff;%ld,sl ls;lh

2' w;S; ls;lh

3' j¾;udk ls;lh

4' wkd.; ls;lh

5' WKd§ ls;lh

6' ;+kd§ ls;lh

ls;l m%;Hfhda j¾. 02la fj;s' tajd 1' lsÉp 2' ls;a hkqfjka ye`Èkafõ'

lsÉp m%;Hfhda iaj,am fofkla jk w;r" ls;a m%;Hfhda fndfyda fj;s' ;nn" wkSh"

KH" ßpp" Ksh" ;hH hk fïjd lsÉp m%;Hfhda jk w;r tajd ff;%ld,sl ls;lfha

fhfoa'

120fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

ff;%ld,sl ls;l

√od ¬ ;ín - od;nnx ^Èh hq;=h&

√N+ ¬ ;ín - Nú;nnx ^úh hq;=h&

√N=c ¬ ;ín - N=[ð;nnx ^wkqNj l< hq;=h&

√Ldo ¬ wkSh - LdokSh ^lE hq;=&

√jo ¬ KH - jccx ^lsj hq;= foh&

√.uq ¬ KH - .uu ^wjfndaO lghq;= foh&

√Ldo ¬ KH - Lcc ^lE hq;= foh&

√lr ¬ ßÉp - lspp ^lghq;a;&

√[d ¬ ;hH - [d;hH ^oek.; hq;a;&

² wfuyys odkx od;nnx" mq[[x ld;nnx iuud N=[ð;nnx'

^wm úiska oka Èh hq;=h" mska l< hq;=h" uekúka wkqNj l< hq;=h'&

² ud;d LdokShx mKS;x fNdckx wdfkis'

^uõ f;dfuda lE hq;= m%KS; fndcqka f.kdjd h&

² iqoiix jccx wf[[ix - w;;fkd mk ÿooix'

^wkHhkaf.a jro myiqfjka o; yel' ;udf.a jro oelSu wmyiq h'&

² k fu buiñx k.fr lsppx wFÒ'

^ug fï k.rfha lghq;a;la ke;'&

w;S; ld,sl ls;l

√N=c ¬ ; - N=;;

√lr ¬ ; - l;

√mp ¬ ; - mÑ; $ mll

√Gd ¬ ; - À;

√[d ¬ ; - [d;

√ur ¬ ; - u;

√uqp ¬ ; - uq;;

√ýo ¬ k - ýKK

√;r ¬ b ¬ k - ;sKK

² bpý;x mFÓ;x ;=hyx Åmmfuj iñcCO;=

^Tnf.a leu;s jk ,o" m%d¾:kd lrk ,o foa jyd u iuDoaO fõjd &

² wmmu;;d k óhk;s - fh mu;;d h:d u;d

wm%ud§jQfjda fkd uefr;s - mudjQfjda ^Ôj;a jqj o& u<wh fuks'

121fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

² ofk;d fid oukdh Ouux fofi;s'

^b`ÿrka& oukh jQ Wkajykafia oukh ùu msKsi O¾uh foaYkd lr;s'

² ufuj l;u[[k;= .syS mnnð;d WfNd

^ud úiska u lrk ,oeZhs .sys meúÈ fomd¾Yajh u oek .ks;ajd&

² ;ii .pPk;fiij N;;x mllx wfydis'

^Tyq t;kg hoaoS u n; msisk ,oafoa úh'&

j¾;udk ld,sl ls;l

√.uq ¬ udk - .pPudfkd

√pr ¬ udk - prudfkd

√Èi ¬ udk - Èiiudfkd

√.uq ¬ wka; - .pPfk;d

√N=c ¬ wka; - N=[cfk;d

√lr ¬ wka; - lfrdfk;d

√jo ¬ wka; - jofk;d

√md, ¬ wka; - mdf,fk;d

² t;x Nhx urfK fmlLudfkd - mq[[dks lhsrd: iqLdjydks

^urKfhys fï ìh n,ñka iem t<jk mska lrõ&

² .=Kx jofk;d nqoOii - nqoOmS;siudhqf;d

^nqÿrÿkaf.a .=K lshkafka nqoaO m%S;sfhka hqla; jQfha úh&

² fid rdcd Ofuuk rccx mdf,fk;d ukqfii mSfK;s'

^ta rc;=ud O¾ufhka rdcHh md,kh lrkafka ukqIHhka msKjhs'&

² fid tlx figÀl=,x ksiidh iyfF:k luux lfrdfk;d jis'

^Tyq tla isgql=,hla weiqrefldg ish;ska jev lrñka jdih lf<a h&

122fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

wNHdi

01' isxy,g k.kak'

i. wkkx mdkx LdokShx fNdckx p uydryx - N=[c;s imßjdfrd

kspPdfrfk;d ks,Sh;s'

ii. Wmdifld Ouux iqFjd k.rx múifk;d iF:q .=Kl:x lf:fk;dj

múi;s'

iii. iqfuOmKäf;d Wmßmdidojr;f, rfyd.f;d yqFjd m,,Xlx

wdN=ðFjd ksisfkkd Ñfk;is'

iv. pllj;;srdcd Ouuxfhj ksiidh Ouux illfrdfk;d Ouux

.re lfrdfk;d Ouux udfkfk;d Ouux mQfcfk;d Ouux

wmpdhudfkd rcculß'

v. ;d; iqÈkk" N=[c p msj p mßjdfrys p" N=[cfk;d msjfk;d

mßpdfrfk;d ldfu mßN=[c fk;d mq[[dks lfrdfk;d wNsruiiq'

vi. ;sfKKd fid N.jd ;rKdh Ouux fofi;s'

vii. mrmánoOd fu Ôúld;s mnnðf;k wNsKyx mppfjlÅ;nnx'

viii. Lcc - fNdcc - f,hH - fmhH jfik p;=nìOd fydk;s ukqiidkx

wdydrd'

ix. wNsllk;x fNd f.d;u" wNs llk;x fNd f.d;u" fihH:dms

ksll=cð;x jd Wll=fcchH mápPkkx jd újfrhH

x. ifp WmcCOdfhd ck;d>rx múis;=ldfud fyd;s" pqKKx

ifkk;nnx" u;;sld f;fu;nnd'

02' md,shg k.kak'

i. ieoeyefhka meúÈjQjka úiska O¾uh W.; hq;= h' nqÿka jekao hq;= h'

ii. wm úiska mska l< hq;= h' is,a /lsh hq;= h' j;a msßh hq;= h'

iii. uydldYHm f;rKqfjda ryis.;j O¾uh foi n,ñka jkfhys l,a

f.jQy'

iv. uyfKks" kegqu wd¾h úkfhys Wu;=jla jeks h'

v. f;rKqfjda ke`.sg fodr újr fldg ld,h n,kafka w¨hu hehs oek

mdisjqre f.k .ug msúishy'

123fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

03' iqÿiq w;S; lDoka; mo fhdod ysia;eka mqrjkak'

^cd;x" Nsfkkd" cdf;d" ksnnqf;d" ksnnq;d" .f;d" m;s;x" .f;d" LqNsf;d

^ie¿fKa&" m;sf;d&

i. NslLqixf>d '''''''''''''''''''''''''''''''''

ii. rdyqf,d '''''''''''''''''''''''''''''''''

iii. nJOkx '''''''''''''''''''''''''''''''''

iv. id kdÍ '''''''''''''''''''''''''''''''''

v. fid ms;d '''''''''''''''''''''''''''''''''

vi. fid .dux '''''''''''''''''''''''''''''''''

vii. M,x relLuyd '''''''''''''''''''''''''''''''''

viii. fojof;;d ksrhx '''''''''''''''''''''''''''''''''

ix. iuqfood '''''''''''''''''''''''''''''''''

x. reflLd jd;mmydfrk '''''''''''''''''''''''''''''''''

04' fuu mdvfï tk ish¨ ls;l mo f;dard my; tk mßÈ j.= .; lrkak'

ff;%ld,sl ls;l w;S; ls;l j¾;udk ls;l

od;nnx l;x fmlLudfkd

05' my; i`oyka Od;+ka Wmfhda.S lr f.k § we;s m%;Hh fhdod ls;l mo

idokak'

Od;=j ;nn wkSh udk w;; ;

j‡ jJÈ;nn jJokSh jJoudk jJok; jJÈ;

lr

od

kuq

m;

yr

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs124

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

01' upPßhn%dyufKd

idjFÓhx wÈkkmqnnfld kdu n%dyufKd wfydis' f;k liiÑ ls[Ñ

k Èkkmqnnx' ;ii tfldzj mqf;;d wfydis msfhd ukdfmd' n%dyufKd mq;;ii

ms,JOkx od;=ldfud ifp iqjKKldrii wdÑlÅiidñ fj;kx od;nnx Núii;Sz;s

ihfuj iqjKKx fldfggFjd ugGdks l=Kv,dks lFjd wodis' f;kii mqf;;d

uggl=Kv,S;s m[[dhs' ;ii fid<ijislldf, mKvqfrdf.d WomdÈ' n%dyufKd

fjccdkx ik;slx .kFjd ;=fuy wiqlfrd.ii lsx fNiccx lfrd:d;s mqpý' f;

wii hx jd ;x jd relL;pdÈx wdÑlÅxiq' fid ;x wdyßFjd fNiccx lß' ;:d

lfrdk;fiij ;ii frdf.d n,jd wfydis' n%dyufKd ;ii ÿnn,Ndjx [Fjd

tlx fjccx mflldis' fid ;x Tf,dflFjd wuydlx tlx lsppx wFÓ" w[[x

fjccx mflldisFjd ;slspPdfmyS;s jFjd kslLñ' n%dyufKd ;ii urKiuhx

[Fjd buii oiikF:dh wd.;d.;d wfk;d f.fy idmf;hHx miisiik;s'

;iud kx nyslßiidó;s mq;;x kSyßFjd nys wd,sfJo ksmccdfmis' ;iñx ld,lf;

n%dyufKd ;ii iÍrx ®dfmFjd fojislx wd<dykx .kFjd lyx tlmq;;l lyx

tlmq;;ldZ;s frdÈ'

--------------------------------------

wNHdi

1' my; m%Yakj,g ms<s;=re imhkak'

¸' wÈkakmqínl nuqKd mq;dg m<`okdjla ilia lf<a flfia o @

¸¸' tu nuqKdf.a mq;dg mgne`ÿKq ku l=ulao @ tfia jQfha wehs @

¸¸¸' urKdikak mq;d ;enqfõ fldyso@

¸¹' f.org meñKs ffjoHjrhd ÿka WmfoaYh l=ulao @

¹' mq;dg mshd úiska fnfy;a l< whqre meyeÈ,s lrkak'

¹¸' fuu mdvfuka fok WmfoaYh ,shkak'

md,s mdGdj,Sfid<ifud

mdfGd

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs125

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

2' wldreKsfld fjfccd

w;Sf; tfld fjfccd .duks.fuiq pßFjd fjccluux lfrdfk;d tlx

plLqÿnn,x bFÓx Èijd mqpý' lsx f; wMdiqlk;s' wlÇys k miidó;s' fNiccx

f; lfrdó;s' lfrdys idó;s' lsfuu oiiiS;s' ifp fu wlÇks mdl;sldks ld;=x

ilÅiiis wyx f; mq;;ë;dys ioêx odis Núiidó;s' fid fNiccx ixúoys'

tlfNifccfkj wlÇks mdl;sldks wfyiqx' id Ñfk;is" wyx t;ii mq;;ë;dys

ioêx odiS Núiidó;s mácdksx' zjf[piidó kk;sZ id fjfcck lSÈix Nfoo;s

mqgGd" mqfnn fu wlÇks f:dlx reðxiq' bodks w;sfrl;rx reck;S ;s wdy' fjfccd

whx ux jf[pFjd ls[Ñ wod;=ldud' k fu t;dh ÈkkN;shd wfF:d' bodfkj kx

wJOx lßiidó;s Ñfk;Fjd f.yx .kFjd Nßhdh wdÑlÅ' id ;=KyS wfydis' fid

tlx fNiccx fhdfcFjd ;iid ik;slx .kFjd Nfoo bux fNiccx w[cdySz;s

w[cdfmis' ;iid foj wlÇks §misLd úh úc®dhsxiq'

---------------------------

wNHdi

1' my; m%Yakj,g ms<s;=re imhkak'

¸' weia ÿ¾j, ia;%shf.ka ffjoHjrhd weiqfõ l=ulao@

¸¸' oEia iqj jqjfyd;a l=ula lsÍug w`o ia;%sh fmdfrdkaÿ jQjdo @

¸¸¸' fojeksjrg o weig fnfy;a ÿkafka wehs@

¸¹' fmrg jvd fnfy;a .e,aùfuka wei ßfok nj ia;%sh mejiQfõ l=ula ksido @

¹' ffjoHjrhdf.a ìß`o lSfõ l=ulao @

¹¸' fuu l:dfjka .; yels wdo¾Y folla ,shd olajkak'

3' nqoOqmgGdld foj ;srpPdkd

tliñx iufh iF:d .Kumydh tflfldj tlx jkx mdúis' mdßf,hHfld

kdu tfld yFÓrdcdms yFÓ.Kx mydh ;x jkx múisFjd N.jk;x tlii relLii

uQf, ksiskkx Èijd" mdfok myrfk;d relLuQ,x fidfOFjd fidKvdh idLx

.fyFjd iuucð' ;f;d mgGdh Èjfi Èjfi fidKvdh >gx .fyFjd mdkSh

mßfNdckSh Wolx wdyrk;s' WfKydoflk wfF: i;s WfKydolx máhdfo;s' l:x

@ lgGdks >xisFjd w..sx mdf;;s' ;F: odrEks mlÅmfk;d cdf,Fjd ;F: ;F:

mdidfK mÑFjd odrelLKvflk mjfggFjd LqoolfidKähx Åm;s" ;f;d yF:x

T;dfrFjd Wolii ;;;Ndjx cdksFjd .kFjd iF:drx jJo;s' iF:d ;F: .kFjd

kydh;s' w: kdkdúOdks M,dks wdyßFjd fo;s' hod mk iF:d .dux msKvdh múi;s"

;od iF:qm;;Öjrudodh l=fuN GfmFjd iF:drd ioêx fhj .pP;s' r;;sx jd<ñ.

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs126

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

ksjdrKF:x uyk;x oKvx fidKvdh .fyFjd hdj wreKq..ukd jkifKv

úpr;s'

wf:fld ullfgd yFÓx Èjfi Èjfi ;:d.;ii WmgGdkx lfrdk;x

Èijd wyums ls[Ñfoj lßiidó;s úprfk;d tlÈjix ksuulÅlx oKvluOqx

Èijd oKvlx N[ðFjd oKvflfkj ioêx uOqmg,x iF:qik;slx wdyßFjd

lo,sm;;x ýJÈFjd ;F: GfmFjd wodis' iF:d .Kys' ullfgd lßii;s kq fLd

mßfNd.x k lßii;S;s Tf,dflfk;d .fyFjd ksiskkx Èijd lskkqfLd;s

Ñfk;Fjd oKvfldáhx .fyFjd" mßjf;;Fjd Tf,dflfk;d wKvldks Èijd

;dks ikslx wmfkFjd wodis' iF:d mßfNd.uldis' fid ;=gGudkfid ;x ;x idLx

.fyFjd kppfk;d wgGdis' ;ii .ys;-idLdms wllk;idLdms Nscð' fid tliñx

LdKquF:fl m;sFjd ksnìoO.f;;d iF:ß mifkkk Ñf;;k ld,XlFjd ;dj;sxi

Njfk ksnn;;s'

-----------------------------

wNHdi

1' my; m%Yakj,g ms<s;=re imhkak'

¸' we;d nqÿrÿkag jev isàug ia:dkhla ilia lf<a flfia o@

¸¸' we;d úiska WKqj;=r iïmdokh l< wdldrh meyeos,s lrkak'

¸¸¸' j`ÿrd ójoh ms<s.eka jQfha l=ul ;ndo @

¸¹' nqÿrÿka iu. we;d miq.uka .sfha l=uk wjia:dj,§ o @

¹' j`ÿrd uf<a flfia o @

¹¸' l:dfõ WmfoaYh ,shd olajkak'

4' Wcqcd;sfld iqkfLd

w;Sf; cunq§fm wð;rfgG tfld f.dmd,fld jis' ;ii f.fy tfld

mfpplnqfoOd ksnoOx N=[c;s' ;iñx f.fy tfld l=ll=frd p wfydis' mfppl

nqfoOd N=[cfk;d ;ii ksnoOx tlx N;;msKvx wodis' fid f;k mfpplnqfoO

isfkyuldis' f.dmd,fld Èjiii foj jdfr mfpplnqoOii WmgGdkx .pý'

iqkfLdms f;k ioêx .pPs' f.dmdf,d tl Èjix mfpplnqoOx wdy' Nfk; hod fu

Tldfi k Núii;s ;od bux iqkLx fmfiiidñ' f;k i[[dfkk wd.fpPhH:d;s'

;f;d mgGdh wfkdldiÈjfi iqkLx fmfiis' fid tljpfkfkj mlLJÈFjd

mfpplnqoOii jikgGdkx .kFjd ;sCL;;=x N=iisFjd w;;fkd wd.;Ndjx

cdkdfmFjd tluk;x ksmcð' mfpplnqfoO fj,x i,,flLFjd ksCLfk;

N=iifk;d mqrf;d .pPs' mfpplnqfoOd ;x ùuxifk;d tlÈjix w[[x u..x

mámcð' w: iqkfLd mqrf;d ;sßhx GFjd N=iisFjd b;ruf..fuj kx wdfrdfmis'

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs127

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

wf:lÈjix w[[x u..x mámccsFjd iqkfLk ;sßhx GFjd jdßhudfkdms

wksj;;sFjd ;x mdfok wmfkFjd mdhdis' iqkfLd ;ii wksj;;s;Ndjx [Fjd

ksjdiklfKK visFjd wdlvVfk;d .k;nnuf..fuj mdfmis' tjx fid iqkfLd

;iñx mfpplnqfoO n,jisfkyx Wmmdfois'

wmrNdf. mfpplnqoOii Öjrx ðß' w:ii f.dmd,fld ÖjrjF:dks wodis'

mfpplnqfoOd MdiqlgGdkx .kFjd Öjrx ldfriidó;s f.dmd,lx wdy' fid ms

Nfk; ud Ñrx nys jisF:d;s wjÈ' iqkfLdms f;ix l:x iqKfk;d wgGdis' mfppl

nqfoOd fjydix wnN=..kFjd .pPfk;" N=vlßFjd À;ii iqkLii yohx M,s'

;srpPdkd kdfuf; Wcqcd;sld fydk;s' wl=á,d ukqiid mk w[[x Ñfk;k;s

w[[x jok;s'

------------------------

wNHdi

1' my; m%Yakj,g ms<s;=re imhkak'

¸' mfia nqÿrÿka oka j<`od wjikays Èkm;d lf<a l=ula o@

¸¸' f.dm,a,d Èklg lS j;djla nqÿrÿka fj; hkafka o@

¸¸¸' n,a,d nqÿrÿka jevuùug meñK lf<a l=ula o@

¸¹' jerÈ u.g ms<smka mfia nqÿrÿkag n,a,d u. lshd ÿka wjia:d lsho @ tu

wjia:d ,shkak'

¹' wjidkfha n,a,dg isÿjQfha l=ula o@

¹¸' l:dfõ WmfoaYh ,shd olajkak'

5' l;[û is.df,d

iSy,§fm lsr oKvf.dK.dfu tfld is.df,d ;F: ;F: f.dprx

mßfhiudfkd tlx i,,lx Èijd .Kys;=x Odú' ;iñx LfK if,,d iQÑfhd úc '

;f;d tld iQÑ is.d,ii wlÅx NsJÈ' f;k fid zldKis.df,dZ;s m[[dhs'

wmrNdf. f.dprF:dh bf;d Ñf;d úprk;x wc.frd fNdf.k nJê' wf:fld

f.dmd,fld ;x wc.frk ksmms,Shudkx Èijd ;ii ldref[[k wc.frk ioêx

jdhñFjd ;x úiiccdfmis' wc.frd is.d,x úiifccFjd f.dmd,x .Kys' is.df,d

;x Èijd uhd l;[ûkd Nú;nnk;s u[[udfkd wc.rii fNdf. ;F: ;F:

vifk;d ioox lfrdk;dms ;x úiiccdfm;=uiflldfk;d ióm fLf;; lifk;

ukqfii Èijd iS>iS>x ;F: .kFjd ioox lFjd ;F: Gms;xtlx jF:x visFjd

Odú' ukqiid ioodhk;dms jF:x mdf;;=x wiflldk;d f,vvqoKvdÈ yF:d ;x

wkqnJêxiq' is.df,d wc.rii iófm jF:x mdf;Fjd málluu wgGdis' ukqiid

wc.rx p f.dmd,x p Èijd wc.rx udfrFjd f.dmd,x úiiccdfmiqx'

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs128

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

tjx ;srpPdk.;dhms w;;fkd l;x Wmldrx i,,fCLFjd mppqmldrx lfrdk;s'

ldrKdldrKx cdkfk;ys mk ukqfiiys wjiix mppqmldfrd ld;fnndj fyd;s'

;:dfmlfpp krdOud w;;dkx Wmldrldkx ysf;iSkx immqßidkx wkF:fuj

lfrdk;s' f; mfkf; wimmqßid ;srpPdk.f;ysms .=KySkd;s [d;fnnd'

------------------------

wNHdi

1' my; m%Yakj,g ms<s;=re imhkak'

1 isj,dg zldK is.d,Z hk ku ,enqfKa flfia o@

2 isj,d msUqrdf.ka fírd.;af;a ljqo @

3 isj,d f.dúhdf.a jia;%h /f.k hdug fya;=j l=ula o@

4 msUqrd urd ±uqfha ljqo @

5 fuu l:dfjka fok WmfoaYh l==ula o@

6' l;fj§ iqkfLd

cunq§fm pJoNd.d kdu .x.d;Sfr fydu.dukdu wFÓ' ;iñx tfld uref;;d

kdu n%dyufKd máji;s' ;od fid fjdydrF:dh ;llis,x .kFjd f.yx wd.pPfk;d

wk;rd uf.. tldh id,dh l=gGfrd.d;=rx iqkLx Èijd ;iñx ldref[[k

kS,j,,sx ;lluìf,k uoÈFjd mdfhis' iqkfLd jQmik;frdf.d mdl;sfld yqFjd

n%dyufKk w;;fkd l;+mldrx i,,flLfk;d f;fkj ioêx w.udis' wmrNdf.

n%dyuKii Nßhd .nNx má,Ns' mßmqKK.nNdh ;dh úcdhkldf, odrfld

;sßhum;sFjd wfk;d .fnNfhj uf;d' ;od ;x ifF:k LKvdLKä;x" ýJÈFjd

kSyßxiq' w: n%dyufKd ;x Èijd ksnìkkyofhd >rdjdix mydh bismnnccx

mnnðFjd wrf[[ úyr;s' w:ii Nßhd wf[[k ioêx ixjik;S whx ux mydh

mnnðf;dZ;s n%dyufK mÿgGÑ;;d fNd" n%dyuKx udfrySZ;s idñflk ioêx ufk;is'

f;ix uk;x iqkfLd iqFjd n%dyufKfkj ioêx pr;s' wf:lÈjix ;iid idñld

;dmix udfriidóZ;s Okql,dmx .fyFjd kslLñ' ;od ;dmfid M,dM,F:dh wr[[x

.f;d' iqkfLd wiifufhj TyShs' mqßfid ;dmiiid.uku..x Tf,dflfk;d

.pPk;fr ks,Sfkd wpý' iqkfLd ;ii mudox Tf,dflFjd Okqfkd .=Kx LdÈFjd

ýJÈ' fid mqk .=Kx mdl;slx lFjd wdfrdfmis' tjx fid wdfrdms;x wdfrdms;x

Ldof;j' w: fid mdmmqßfid ;dmiiid.ukx [Fjd" ;x udfriidóZ;s Okqkd ioêx

w.udis' w:Zii iqkfLd mdfo visFjd mdf;Fjd ;ii uqLx LdÈFjd ÿnn,x lFjd

N=xldruldis' tjx ys immqßid w;;fkd Wmldrldkx mppqmldrx lfrdk;s' jq;;x

ys

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs129

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

Wmldrlx irfk;d fid - iqkfLd l;fjÈfld"

i;;+m>d;lx lFjd - bisfkdZodis Ôú;x'

;srpPdkdZms cdkk;s - .=Ku;;ks l;x iod"

b;s [Fjdk fuOdù - l;[`C¥ fydk;s mdKsfkd

-----------------

wNHdi

1' my; m%Yakj,g ms<s;=re imhkak'

¸' nuqKd w;ru. § ÿgqfõ l=ula o@

¸¸' nuqKd .sysf.h .ek l<lsrefka wehs @

¸¸¸ ìß`o ;u fmr ieñhd ueÍug is;=fõ ljr fyhska o @

¸¹' ;dmihd ueÍug l< l=uka;%Kh wid¾:l ùug fya;=j olajkak'

¹' l;dfjka b.ekafjk idrO¾u ;=kla ,shkak'

7' kl=,Wmdilii jF:q

,Xldhx ldljKK;siiuydrdfc rccx ldfrfk; frdyKckmfo

w[[;riñx .dfu kl=f,d kdu Wmdifld jis' fid ÿlÅf;d ÿflLk

lisfrk mq;;odfr fmdfiis fid w;;fkd ë;rx uyd.dfu tliñx l=f,

GfmFjd ojdoilydmKu;;x bKx .Kys' wmrNdf. ë;rx fudfp;=ldfud h;k

N;sx lFjd ÿflLk ojdoilydmfK WmmdfoFjd ;udodh uyd.dux .pPfk;d

wk;rduf.. ilgNskkLKvx kdu Gdkx iumdmqKs'fid ;iñx ;siiuydúydrjdisx

pq,,msKvmd;sl;siifF:rx wooi" Èijd mk —mqfrN;;ldf,dZhx" wdifkk .dudZms

k ik;s' ifp f:frd ýkk Nf;;d NfjhH fk;x m;srEmx" lskkqfLd ld;nnk;s˜

Ñfk;fk;d wgGdis' ;iñx LfK tfld mqßfid mqgN;;x .fyFjd wd.[ð' f:rx

WmixlñFjd m;;x .fyFjd N;;x wdlsßFjd wodis" f:frd N;;ii ,Xldrx

i,,fCLFjd tlx relLuQ,x WmiXluu m;;x GfmFjd úmiikx jfvvFjd w..M,x

wry;;x mFjdZj mßN=[ð' fid úydrx .kFjd" ;umj;;sx NslLQkx wdfrdfpis'

wdfrdfpFjdZj mk hodZyx mßksnndhsiidñ ;od fu ksmkkl+gd.drx wf[[ys

WgGdfmfk; k WgGy;= hod fid Wmdifld wd.kFjd WgGfm;s" ;od WgGy;+;s

wmrNdf. mßksnndhfk;d ;f:j wêgGdh mßksnndhs'

w:ii wd<dyklsppx lßiidud;s ukqiid uyk;x mQcdúOdkx lFjd

l+gd.drx ifccFjd f:rii lf,nrx ;F: ksmccdFjd WlÅmk;d Gms;gGdfkk

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs130

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

pdf,;=x kdZilÅxiqZ i;-oúi; - ;si;-p;=i; m[pi;dZms ukqiid Wiiyk;d ;x

WlÅms;=x kdilÅxiZ w: f; ;x mj;;sx ldljKK;sii uydrdcdkx wdfrdfpiqx

rdcdZms fikx. mßjdfrFjd wd.kFjd jdhux lfrdfk;d pdf,;=x kdilÅZ ;f;d

rdcd NslLqix>x WmixlñFjd" ldrKx mqpý' NsCLq ;ZuF:x wdfrdfpiqx' rdcd

Wmdilx mflldidfmFjd—l+gd.drx .KydyS˜;s wdy' f;k .kFjd l+gd.drlfKK

yfF:k MqgGuf;;fhj wdldix Wmm;sFjd wd<dykgGdkx w.udisZ' w: rdcd p

ukqiid p ;x wpPßhx Èijd ;ii uydium;;sx woxiq'

-----------------

wNHdi

1' my; m%Yakj,g ms<s;=re imhkak'

¸' Wmdil f;u ÈhKsh ksjil /`ojQfha lyjKq lShla ,ndf.k o@

¸¸' kej; tk w;ru. § Wmdil f;u l< úfYaI lghq;a; l=ulao@

¸¸¸' msKavmd;h ,o f;rKqfjda lf<a l=ula o@

¸¹' f;reka jykafia msßksú fudfydf;a l=ula wêIaGdk l< fiala o @

¹' fuu l:d mqj;ska NsCIq Ôú;hg .;yels wdo¾Y fudkjdo @

8' wf[[ix lf;d wkfF:d w;;fkd Wmß m;sii;s

w;Sf; lsr tfld fjfccd fjccluuF:dh .dux úpßFjd ls[Ñ luux

w,NsFjd Pd;p Pf;;d kslLñFjd .duojdfr iunyqf, l=udrfl lS,fk; Èijd

bfu ifmmk vidfmFjd ;slspýFjd wdydrx ,Nsiidó;sZ tliñx relLìf, iSix

kSyßFjd ksmkkimmx ofiiFjd wfuNd l=udrld tfid id,slfmd;fld .Ky:

k;;s wdy' wf:Zfld l=udrfld immx .Sjdh o<yx .fyFjd kSyßFjd ;ii immNdjx

[Fjd úrjfk;d wú¥fr À;ii fjccii u;;fl Åms' ifmmd fjccii LJOgGslx

mßlÅmsFjd o<yx visFjd ;fF:j cSú;lLhx mdf;is' tfid mk fjfccd wmrNdf.

fldfld kdu iqkL¨oofld wfydis' fid lsr tlÈjix mqnnKyiufh Okqx

wdodh iqkLmßjqf;d wr[[x .pPfkkd wk;rduf.. tlx msKvdh múik;x

NsCLqx Èijd l=c Fjd ld,lKKS fu osfgGd' wcc lsxÑ k,Nsiidó;s Ñfk;fk;d

mlldñ' f:frdms .dfu msKvdh pßFjd" l;N;;lsfppd mqk úydrx mdúisZ b;frdms

wr[[x pßFjd ls[Ñ w,NsFjd mppd .pPfk;d mqk f:rx Èijd wccdyx bux

ld,lKKsx Èijd wr[[x .f;d ls[Ñ k ,Nsx bodks fu mqkms wNsuqfLd cdf;d

iqkfLys kx Ldodfmiidó;s" i[[x oFjd iqkfL úiifccisZ f:frdms tjx ud lß

Wmdifld;s hdÑ wccdyx ;j iuuqÇN+;;;d lsxÑ kd,F:xZ mqkms fu iuuqÇNdj

ud.f;dis LdodfmiidfuZj ;Zk;s jFjd iqkfL WfhHdfcis tj'

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs131

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

f:frd fjf.k tlx relLx wdreysFjd mqßimmudfK Gdfk ksiSÈ iqkLd

relLd mßjdßxiZfld .kFjd relLx wNsreysFjdms f; fudflLd kFÒ;s ;x

ir;=fKvk mdo;f, úc ' f:dfrd ud tjx lfrdyS;s hdÑfhj' b;frd ;ii

hdpkx wkdÈhsFjd mqkmmqkx úc fhj' f:frd tliñx mdo;f, úc hudfk

;x WlÅmmsFjd ÿ;shx mdox T,fun;sZ ;iñx úc hudfk" ;ums WlÅm;s tjuii

fid hdpkx wkdÈhsFjd fojms mdo;,dks úc fhj f:rii iÍrx Wlldys wdÈ;;x

wfydis fid mdre;x Öjrx Niik;ums k i,,flLis ;x m;udkx fldlx iSif;d

mgGdh mßCÅmk;fuj m;s' iqkLd f:frdms m;sf;d;s i[[dh Öjrk;rx múisFjd

w;;fkd idñlx ¨[ÑFjd Ldok;d wgÀu;;djfiix lßxiqZ w: f;ix f:frd

tlx iqlLoKvlx N[ðFjd Åms iqkLd f:rx Èijd' idñfldj wfuyys LdÈf;d;s

wr[[x múisxiq'

----------------------

wNHdi

1' my; m%Yakj,g ms<s;=re imhkak'

¸' weúof.k .sh ffjoHjrhd .ïfodrgqfjys§ ÿgqfõ l=ula o @

¸¸' l=udrhd w;g .;a i¾mhdg lf<a l=ula o@

¸¸¸' f;rekajykafia ÿgq jeoaodg is;=fka fudkjd o@

¸¹' ;ud fj; tk iqkLhka ÿgq f;rKqfjda l=ula lf<a o@

¹' wjidkfha jeoaodg jqfha l=ulao @

¹¸' fuu l:dfjka b.ekafjk Ôú;do¾Y 2 la ,shkak'

9' uqLrNdjii fodfid

w;Sf; lsr ndrdKishx id,s;;lisfmm ksmM;;sx mf;;d tfld mSGimms

wfydis' fid k.rojdfr tlii jgrelLii fygGd ksisfkkd illrx ÅmsFjd

;ii mKKdks ýJofk;d —yFÓrEmlx fkd ofiiyS" wiirEmlx fkd ofiiyS˜;s'

.duodrflys jqppudfkd bpý;spý;dks rEmdks ofiiFjd f;ix ik;sld LdokShd§ks

,N;s'

wf:lÈjix rdcd WhHdkx .pPfk;d ;x mfoix mdmqKs' nd,d mSGimmsx

mdfrdyk;fr lFjd m,dhsxiq' rf[[d À;uc®Kysfl relLuQ,x múgGii

ýoopPdhx iÍrx Mß' fid lskkqfLd t;k;s WoOx Tf,dflfk;d relLii

mfKKiq yFÓrEmdks Èijd lfii;x luuk;s mqpýFjd úpdrd mSGimmsfkd;s iqFjd

;x mflldfiFjd wdy' uhyx mqfrdysf;d w;s uqLfrd' wmmu;;flms jqf;; nyqx

NKfk;d ux Wmoofj;s' ilÅiiis ;ii uqfL kd,su;;d wc,Käld Åms;=k;s @

ilÅiidñ' foj wc,Käld wdyrdfmFjd mqfrdysf;k ioêx ;=fuy wfk;didKshx

ksiSo:' wyfuF: l;;nnx cdksiidó ;s'

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs132

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

w: rdcd ;:d ldfris' b;frdms l;;ßfhk idKshx Psoox lFjd mqfrdys;ii

r[[d ioêx lf:k;ii uqfL újguf;; tfllx wc,Kälx Åms' mqfrdysf;d ms

uqLx múgGx múgGx .s,s' mSGimms ÇKdiq wc,Käldiq idKsx pdf,is' rdcd ;dh

i[[dh wc,Käldkx ÇKNdjx [Fjd wdy' wdpßh" wyx ;=fuyys ioêx lf:fk;d

l:x ksF:ß;=x k ilÅiidñ' ;=fuyys w;suqLr;dh kd<su;;d wc,Käld .s,k;dms

;=KySNdjx kdmcc:d;s' n%dyufKd u`vl=Ndjx wdmcðFjd ;f;d mgGdh uqLx újßFjd

r[[d ioêx i,,ms;=x kdilÅ'

rdcd mSGimms mflldfiFjd ;x ksiidh fu iqLx ,oOk;s ;=fgG;ii

inngGlx kdu Okx oFjd k.rii p;=Èidiq p;;dfrd jr.dfu wodis'

--------------

wNHdi

1' my; m%Yakj,g ms<s;=re imhkak'

¸' fldr ñksidg ;snQ úfYaI yelshdj l=ula o@

¸¸' tu ñksidg rcq mejrE ld¾hh l=ula o@

¸¸¸' mqfrdays;hdf.a ;snQ ÿ¾j,;djh l=ula o@

¸¹' l:dfjka ye`.fjk idys;H rih l=ula o@

¹' fuu l:dfõ we;s wdo¾Yh l=ulao @

10' mKä;w;smKä;jdKsc

w;Sf; ndrdKishx n%yuof;; rccx ldfrfk; fndêif;;d ndrdKishx

jdKsc l=f, ksnn;;s' kdu..yKÈjfipii mKäf;d;s kduulxiq' fid

mKäf;d jhmmf;;d wf[[k jdKsfck ioêx tlf;d yqFjd jdKsccx lfrd;ss'

;ii w;smKäf;d;s kdux wfydis' f; ndrdKisf;d m[pysilgif;ys NKvx

wdodh ckmox .kFjd jKsccx lFjd ,oO,dNd mqk ndrdKisx w.ñxiq' w: f;ix

NKvNdckldf, w;smKäf;d wdy' uhd foj fldgGdid ,oOnnd;s lsx ldrKd;s@

Fjx mKäf;d" wyx w;smKäf;d tlx ,oOqx wry;s" w;smKäf;d foj;s' kkq wuydlx

oúkkx NKvuQ,ums f.dKdofhdms iuiudfhj" liud Fjx foj fldgGdfi ,oOqx

wryiS;S" w;smKä;Ndfjkd;s" tjx f; l:x fvVFjd l,yx wlxiq'

;f;d w;smKäf;d wfF:fld Wmdfhd;s Ñfk;Fjd w;;fkd ms;rx tliñx

iqisrreflL mfjisFjd Fjx wfuyiq wd.f;iq w;smKäf;d fojfldgGdfi ,oOqx

wry;S;s jfohHdiS;s" jFjd fndêi;;x WmixlñFjd iuu uhyx fldgGdidkx

hq;;Ndjx jd whq;;Ndjx jd tid relLfoj;d cdkd;s" tys kx mqpýiidud;s ;x

;F: fkFjd wfhH relLfojf;" wuydlx wggx mpýJod;s wdy' w:ii ms;d irx

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs133

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

mßjf;;Fjd f;kys lf::d;s wdy' wfhH whx mKäf;d" wyx w;smKäf;d'

wfuyys tlf;d fjdydfrd lf;d' ;F: flk lsx ,oOnnk;s' mKäf;k tfld

fldgGdfid w;smKäf;k foj fldgGdid ,oOd;s' fndêif;;d tjx úkspý;x

wggx iqFjd bodks foj;dNdjx jd wfoj;dNdjx jd cdksiidó;s m,d,x wdyßFjd

iqisrx mQfrFjd w..sx wodis' w;smKä;ii ms;d cd,dh MqgGldf, wvVc®" fuk

iÍfrk Wmß wdrehy' idLx .fyfFjd T,unfk;d N+ñhx m;sFjd bux .d:udy'

idOqfLd mKäf;d kdu kfFjj w;smKäf;d"

-----------------------

wNHdi

1' my; m%Yakj,g ms<s;=re imhkak'

¸' fuys we;s fjf<`ÿka fofokdf.a kï fudkjd o@

¸¸' fjf<`ÿka fofokd w;r l,yh we;s jQfha l=ula i`oyd o@

¸¸¸' ,o ,dN fnod.ekSfï ;Skaÿj ,nd .ekSug l+g Wmdh l=ula o@

¸¹' .iafnkfha isáfha ljqreo @

¹' fuu l:dfjka fokakd jQ wdo¾Y fudkjd o@

md,s mdGdj,shw¾:

01 upPßhn%dyufKd - uiqre nuqKd

ieje;a kqjr wÈkakmqínl kï nuqfKla úh' Tyq úiska lsisjla lsisfjl=g

fkdÿkaúrEh' Tyqg" tlu mqf;la úh' m%shh ukdmh nuqKd mq;=g' m<`okdjla fokq

leue;af;a bÈka rkalrefjl=g lshkafkñ kï" fõ;khla ^jegqmla& §ug jkafka

hehs f;fïu rka ;<d Tmouk ,o l=Kav,dNrK lr ÿkafkah' tksid Tyqf.a mq;=

uÜgl=Kav,S heZ hs m%lg jQfha h' Tyqg fidf<dia jia ld,fhys mdKavq frda.hla

Wmkafka h znuqKd fjÿka iómhg f.dia kqU,d wij,a frda.hg l=uk fnfy;la

lryq ±hs úpdf<ah' Tjqyq fudyqg hï ta" .iafmd;= wdÈh m%ldY l<y' Tyq tajd

f.kú;a fnfy;la lf<ah' tfia lrkq ,noa§u Tyqf.a frda.h n,j;a jQfha h' nuqKd

Tyqf.a ÿn, nj ±k tla fjfol= le`où h' Tyq th n,d wmg tla lghq;a;la we;'

wka fjfol= le`ojd m%;sldr lrjhs lshd kslauqfKa h' nuqKd Tyqf.a urKdikak

nj ±k fudyqf.a ±lSu msKsi tk hkafkda we;=,a f.ys jia;=j olskakdy' tksid Tyq

neyer lrkafkñZ hs mq;= neyer fldg msg wd,skaofhys fydjdmSh' Tyq l¿ßh l<

l,ays nuqKd Tyqf.a YÍrh ojd Èklg fojrla fidfydkg f.dia udf.a tlu mq;=

fldyso@ tlu mq;= fldysoehs ye`vqfõ h'

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs134

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

2' wldreKsfld fjfccd - wldreKsl fjodfKda

w;S;fhys ^fmr& tla ffjoHjrfhla .ïkshï.ïys yeisr fjolï lrkqfha tla

weia ÿ¾j, ia;%shl ±l Tfí wmyiqj l=ula oehs úpdf<a h' weiska fkdolsñ hkqfjks

kqTg fnfy;a lrñhs ^lSh& lrkak iajdóks hs lSjdh' ug l=ula fokafkys oehs

^weiSh&' bÈka udf.a weia m%lD;su;a lsÍug yels jkafka kï" uu kqUg ¥ orejka

iu. odis fjñhs ^lSjdh& Tyq fnfy;a lf<a h' tla fnfy;skau weia m%lD;su;a

úh' weh is;=jdh' uu fudyqg ¥orejka iu. odiS jkafkñhs fmdfrdkaÿ ùñ' Tyq

rjgkafkñZhs weh fid÷ßh flfia oehs úpdrK ,oao§ fmr udf.a weia ;rula ßÿksZ

±ka jeäuk;a ßfoa hehs lSjd h' ffjoHjrhd ueh ud j[apdlr lsis;a fkdfokq

leue;a;Sh' uE úiska ÿka jegqfmka m,la ke;' ±kau weh w`o lrñhs is;d f.org

f.dia ìß`og lSh' weh ksy`v jQjdh Tyq tla fnfy;la fhdod weh fj;g f.dia

l,HdKsh fï fnfy; .dkakehs .Eùh' wef.a oEi myka is,la fia CIh ù .sfhah'

-----------------------------------------

3' nqoOqm`Gdld foj ;srpPdkd - nqoafOdamia:dhl ;sßikqka fofokd

tla iufhlays Ydia;Dka jykafia iuQyhd w;yer ;ksju tla jkhlg

msúishy' mdßf,hHl kï tla we;a rfcla o we;a iuQyhd w;yer ta jkhg meñK

Nd.Hj;=ka jykafia tla .ia uq,l ys`Èkq ±l mfhka myr foñka .iuq, msßisÿ lr

fid`äka w;a;la f.k weu§h' t;eka mgka Èkm;d fid`äka l<h f.k fndk-

mßfNdackh lrk Èh f.fkhs' WKqÈfhka m%fhdack we;s l,ays WKq Èh ilid

fohs' flfiao@ or tlg .gd .sks Wmojhs tys or ouñka o,ajd ta ta ;kays .,a r;alr

orlvlska fmr,d l=vd .,a fmdl=Kl ouhs' bkamiq fid`vh oud j;=r r;ajQ nj ±k

f.dia Ydia;Dkajykafiag j`Èhs' Ydia;Dkajykafia tys f.dia iakdkh lr;s' bkamiq

fkdfhla M, f.kú;a fohs' hï Èkl Ydia;Dka jykafia .ug ms`vq msKsi msúfi;a

o tl,ays Ydia;Dka jykafiaf.a md isjqre f.k l=ïNia;,fhys ;ndf.k Ydia;Dka

jykafia iu. u hhs' rd;%sfhys isxy jHd>%d§ka j<lkq msKsi" uy;a oKavla fid`äka

f.k t<sh jefgk f;la jk ,eyefnys yeisfrhs'

blaì;s tla j`ÿfrla Èkm;d we;d ;:d.;hka jykafiag Wjgeka lrkq

±l uu o lsishï fohla lrñhs yeisfrkafka tla Èfkl ueiaika ke;s o`vqje,a nE

ójohla ±l oKavla ì`o oKav iu.u ójoh Ydia;Dka iómhg f.kjq;a flfi,a

fld<hla lvd tys ;nd ÿkafkah' Ydia;Dka jykafia .;ay' j`ÿrd mßfNda. lrkafka

o fkdlrkafka ±hs n,kafka" f.k jev ys`Èkq ±l l=ula ksid±hs is;d oKav

fl<jßka f.k lrljd n,kafka ìcq ±l Wka jydu bj;alr ÿkafkah' Ydia;Dka

jykafia mßfNda. l<y' Tyq i;=gq is;a we;af;a ta ta w;= f.k" kgñka" isáfhah'

W! w,a,d.;a w;a; o mh ;enQ w;a; o ì`ÿfkah' Tyq tla lKqjla u;g jeà isÿre

jQ isrer we;af;a Ydia;Dka jykafia flfrys m%ikak jQ is;ska l¨ßh lr ;õ;sid

Njkfhys Wmkafkah'

-------------------

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs135

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

4' Wcqcd;sfld iqkfLd - iDcq cd;sl n,a,d

fmr oUÈj wð; rfgys tla;rd f.dm,af,la úiSh' Tyqf.a ksjfiys tla

mfianqÿjrfhla ks;r j<`o;s' tu f.ys tla n,af,la o úh' mfianqÿrcq j<`okafka

W!g ksn`oj u tla n;a ms`vla ÿkafkah' Tyq ta mfia nqÿka flfrys fifkfy lf<ah'

f.dm,a,d ojig fojrla mfia nqÿkag Wjgeka msKsi .sfhah' n,a,d o Tyq iu.

.sfha h' f.dm,a,d tla Èfkl mfia nqÿrÿkag lSh' iajdñks hï Èfkl ug bvla

fkdjkafkao" tÈk fuu n,a,d tjkafkñ' tu ix{dfjka tkquekú hkqfjks'

t;eka mgka" bv ke;s Èkfhys n,a,d heùh' Tyq tl jpkfhkau mek mfia nqÿrÿka

jik ia:dkhg f.dia ;=kajrla nqrd ;uka meñKs nj okajd tl;amfil fyd;af;ah'

mfianqÿrÿka fõ,dj i,ld kslauqKq l,ays nqrñka bÈßfhka .sfhah' mfianqÿrc W!

úuikafkaa tla ojila wka u.lg ms<smkafkah' blaì;s n,a,d bÈßfhka yriaj isg

nqrd kshñ; u.gu Wkajykafia fhduq lf<ah'

blaì;s tla ojila wka u.lg msúi" iqkLhd úiska yriaj isg j<lajkafka

fkdkej;S W! mhska bj;a fldg .sfhah' n,a,d Wkajykafia fkdkj;sk nj ±k

w`okh imd wÈkafka hdhq;= u.gu meñKùh' fufia ta iqkLhd ta mfianqÿrÿka

flfrys n,j;a iafkayhla bmoùh'

miqlf,l mfia nqÿrÿkaf.a isjqr Èrefõh' blaì;s f.dm,a,d uqkajykafiag

isjqre frÈ ÿkafkah" mfianqÿka jykafia myiq ;eklg f.dia isjqrla lrkafkñhs

f.dm,a,dg lSh' Tyq o iajdóks fndfyda l,la msg; fkdjikakehs lSh' n,a,d

o Tjqkaf.a l:dj wiñka isáfhah' mfianqÿka jykafia wyig ke.S hkafka ^±l&

nqrñka isá ta iqkLhdf.a yo me¨fkah' ;sßika .;slfhda n÷ iDcq .;s we;af;da

fj;s' jxl fkd fj;s' ñksiaiq jkdys wfklla is;;s' wfklla lsh;s'

-------------------

5' l;[û is.df,d - l<.+K o;a kßhd

isxy, §mfhys jkdys oKavf.daK .fuys tla kßfhla ta ta ;ek f.dÿre

fidhkafka" tla b;a;Efjl= ±l w,a,d .ekSug Èõfõh' ta fudfydf;ys b;a;Ejd

l+re úoafoah' thska tla l+rla ysj,df.a weila ;=jd< lf<ah" thska Tyq lK isj,dhhs

m%lg jQfhah" miq lf,l f.dÿre msKsi tys fuys yeisfrkafka msUqfrl= fj,d

.;af;ah' blaì;s tla f.m,a,l= msUqrd úiska fm<kq ,nkq W! oel W! flfrys

lreKdfjka msUqrd iu. jEhï lr W! ksoyia lf<ah' msUqrd kßhd w;yer f.dm,a,d

w,a,d .;af;ah' isj,d th ±l ud úiska l<.=K ie<lsh hq;= jkafkahehs is;kqfha

msUqrdf.a YÍrh ta ta ;ek imkafka Yío lrkqfha o W! uqod,sh fkdyels jkafka

wi, flf;ys iS idk ñksiqka ±l fõ.fhka tys f.dia" Yío k.d tys ;nk ,o

tla jia;%hla veye f.k Èõfõh' ukqIHfhda Yío k.kafkda jia;%h fy<d .kakg

fkdyelsj .,aleg o`vq wd§ w;e;sj W! ¨yqnekaody' isj,d msUqrd iómfhys jia;%h

;nd mfilg ù isáfhah" ñksiaiq msUqrd o f.dm,a,d o ±l msUqrd urd" f.dm,a,d

ksoyia lrjQy'

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs136

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

fufia ;sßika .;slfhda jQj o ;udg l< Wmldrh i,ld m%;s Wmldr lr;s'

ldrK ldrKd ^fyd`o krl& okakd jQ ñksiqka úiska taldka;fhka fmr<d Wmldr

l< hq;= u jkafkah' bÈka tfia jQj;a we;eï ñksia wOufhda ;ukag Wmldr l<

ys;j;a i;amqreIhkag wk¾:hlau lr;s' ta wi;amqreIfhda jkdys ;sßika .;slhkg

o jvd .=K ySkfhdazhs o; hq;=h'

-------------------

6' l;fj§iqkfLd - lD;fõ§ iqkLhd

oTÈj pkaoNd. kï .xf;r fydau kï .ula we;' tys tla ure; kï

nuqfKla jdih lrhs' tÈk Tyq fj<`odu msKsi ;lais,djg f.dia f.g tkqfha

w;ru. tla Yd,djl l=IaGfrda.S iqkLhl= ±l W! flfrys lreKdfjka ks,aje,la

fudarej,ska Èhlr fmõfõh' iqkLhd iqjm;ajQ frda. we;af;a m%lD;sfhka hq;a wfhl=

ù nuqKd úiska ;ukag l< Wmldrh i,lkafka Tyq u iu. .sfhah' miqlf,l

nuqKdf.a ìß`o .eí .;a;Sh' msßmqka .eí we;a;S weh jok ld,fha orejd yria ù

we;=¿ .efnys§u uf<ah' tl,ays th ie;lska lE,af,ka lE,a, is`o t,shg .;ay'

blaì;s nuqKd th ±l l,lsreKq yÈka .sysf.h w;yer iDIs m%jDcHdfjka meúÈj

le,fhys jdih lrhs' blaì;s fudyqf.a ìß`o wfkfll= iu. ixjdih lrkakSh'

fudyq ud w;yer meúÈ jQfhaheZhs" nuqKd flfrys ¥Is; is;e;a;S fnd, nuqKd

urkakeZhs ieñhd iu. uka;%Kh lf<ah' Tjqkaf.a uka;%Kh n,a,d wid nuqKd

iu.u yeisfrhs' blaì;s tla ojila wef.a ieñhd ;jqid urkafkñZhs ÿkq yshjqre

f.k kslauqfKah' tl,ays ;dmihd m,je< msKsi le,hg .sfha h' n,a,d wimqfjysu

kej;=fkah' mqreIhd ;jqidf.a tk .ukau. n,kafka .ia w;r ie`.ù isáfhah'

n,a,d Tyqf.a m%udohla n,d ÿkqÈh ld iskafoah' kej; Tyq ÿkqÈh m%lD;su;a fldg

kexùh' fufia Tyq ke.+ ke.+ ÿkqÈh ldouhs' blaì;s ta mdmS mqreIhd ;jqid tkq ±k

Tyq urkafkueZhs ÿkq iu`. .sfhah' blaì;s n,a,d Tyqf.a mdoh imd ìu oud" Tyqf.a

uqyqK imd ÿ¾j, lr ìrejdh ,§' fufia jkdys i;amqreIfhda" ;ukag Wmldr

l<jqkag fmr<d Wmldr lr;s' fufia o lshk ,§'

Wmldr isys lrkakd jQ lD;fõ§ iqkLhdZ i;=rd >d;kh fldg iDIsjrhdg

Ôú;h ÿkafkah"

;ud flfrys l< .=K ;sßikakq o ieuod oks;s' fufiah ±k kqjKe;s i;ajfhda

lD;{ fj;s'

-------------------

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs137

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

7' kl=, Wmdilii j;:q - kl=, Wmdilf.a l:dj

,laÈj ldjka;siai uy rcq rdcHh lrjk l,ays reyqKq okõfjys tla .ful

kl=, kñka Wmdilfhla úiSh' Tyq ÿmam;a jQfha ÿla lrorfhka wUqorejka fmdaIKh

lf<ah' Tyq ;u ÈhKsh ud.u tla le,hl ;nd lyjkq fod<yla muK Khla

.;af;ahZ' miq lf,l ÿj uqojkq leue;af;a W;aidy fhka ÿlska lyjKq fod<yla

Wmhd th /f.k ud.ug hkafka w;ru. ilgNskak LKav kï ia:dkhlg

meñKsfhah'

Tyq tys ;siaiuyfjfyr jeis pq,a,msKavmd;sl f;reka ÿgqfõh' ±l jkdys

fï fmrn;a ld,hheZhs" wi, .ï o ke;' bÈka f;reka jykafia iqka n;a we;af;a

jkafka fuh iqÿiq fkdjkafkah' l=ula kï l<hq;=oehs' is;ñka isáfha h' ta

fudfydf;ys tla mqreIfhla" n;auq,la f.k wdfõh' f;reka fj; meñK md;%h

f.k" n;a oud ÿkafkah' f;rKqfjda nf;ys is;al¿ nj i,ld tla .ila uq,g

meñK md;%h ;nd" úoiqka jvd w.% M,h jQ wry;a njg meñK u wkqNj l<y' Tyq

úydrhg f.dia ta mqj;" NsCIQkag ±kaùh' okajdu hï Èfkl ud msßKsfjkafkï

kï tÈk ud fyd;a;d jQ fï l=¿f.h wka wh úiska" Wvg fkdk.Sjd' hï Èfkl ta

Wmdil f;fï meñK Tijhs o tl,ays Wvg tifõjdhs miq iufha msßksfjk fiala

tfiau wÈgka fldg msßksúfhah'

blaì;s Wkajykafiaf.a wdodyk lghq;= lrkafkuqhs ñksiaiq uy;a mQcd úê

fldg l+gd.drh irid" f;reka jykafiaf.a u< isrer tysu fydjd" Tijkafkda

;enQ ;ekska fid,jkakg fkdyels jQy" blaì;s ishh-foishh-;=kaishh-ydrishh-

mkaishh la o" ñksiaiq Tijkakg fkdyels jQy' Tjqyq ta mqj; ldjka;siai uy rcqg

±kajQy' rcq o fik. msßjrd meñK" jEhï lrkqfha fi,ùug o fkdyels úh" tksid

rcq NsCIq ix>hd fj; meñK" lreKq úpdf<ah' NsCIQyq tys wre;a lSy' rcq Wjeishd

le`ojd l+gd.drh .kakehs lSh" Tyq f.dia l+gd.drfha fldkla w;ska iam¾Y l<

muKska u wyig ke`.S wdodykia:dkhg .sfhah' blaì;s rcq o ñksiaiq o ta wisßh

±l Tyqg uyd iïm;a ÿkay'

-------------------

8' wf[[ix lf;d wkfF:d w;;fkd Wmß m;sii;s - wkqkag l< wk¾:h ;ud u;gu jefgkafkah'

w;S;fha jkdys tla ffjoHjrfhla fjolï msKsi .fuys yeisfrkafka

lsishï l¾uhla fkd,en l=i.skafka kslau .ï fodfrys fndfyda l=udrjreka l%Svd

lrkq ±l fudjqka i¾mhl= ,jd oIag lrjd fjolï lr" wdydr ,nkafkuehs tla

rel fnkhl ysi t<shg oud f.k yqka i¾mfhl= fmkajd tïnd l=udrjreks fï

uhsk meáfhls' w,a,d.kak hehs lSh' blaì;s tla l=udrfhla i¾mhdf.a f.f<ka

±äj w,ajdf.k msg;g f.k W! i¾mfhl= nj ±k lE.ikafka kqÿfrys isá fjod

u;g úislf<ah' i¾mhd fjodf.a f.f<ys fj,S ±äj oIag lr tysu Ôú;CIhg m;a

lf<ah"

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs138

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

fï ffjoHjrhd jkdys miq lf,l fldal kï iqkL jeoafolaa úh' Tyq

jkdys tla ojila" fmrjrefjys ÿkak f.k n,a,ka msßjrk,oafoa le,hg hkafka

w;ru. tla ms`vqmsKsi msúfik" NsCIqjla ±l" lsmS ud úiska ld,lKaKsfhla olak

,§' wo lsis;a fkd ,nkafkñ is;ñka msg;a úh' f;rKqfjda o .fuys ms`vq msKsi

yeisÍ lrk ,o n;a lsi we;af;a kej; úydrhg msúishy' wfkldo le,fha yeisr

lsisjla fkd,en" wdmiq tkafka kej; f;reka ±l wo uu fï ld,lKaKshd ±l

le,hg .sfhñ' lsis;a fkd ,Èñ' ±ka kej;;a uf.a bÈßfhys fmfka' iqkLhska ,jd

ljñhs" ix{d lr n,a,ka uqod yf<ah' f;rKqfjda o Wmdilh fufia fkdlrkak

hhs b,a¨y' uu wo kqU yuqùu fya;=fjka lsis;a fkd,Èñ kej; o ud yuqjg

wdfjysh ljjkafkñhs lshd n,a,ka Wis.ekaùh"

f;reka jykafia fõ.fhka tla .ilg ke. ñksil=f.a muK Wiska

isáfial' n,af,da .i jg l<y' fldal f.dia .ig ke.S o Tng ñ§ula ke;ehs

Wkajykafiag yS ;=äka hám;=,a úoafoah' f;rKqfjda tfia fkdlrj hs' b,a¨y'

wfkld Wkajykafiaf.a b,a,Su fkdi,ld kej; kej;;a úoafoauh' f;reka

jykafia tla mdohl úÈk l,ays th Tijd fojeks mh ;n;s' th o úÈk l,ays th

o Tijhs' fufia Tyq Wkajykafia fkdi,ld hgm;=,a folu úoafouh' f;rekaf.a

YÍrh" ú,lal=j,ska o,ajk ,oaola úh" fmrjk ,o isjqr jefgoa§;a fkdi,lSh

jefgk ta isjqre fldal ysi mgka jglrñka jegqKs' n,af,da f;reka o jegqKshehs

ye`.Sfuka isjqr ;=<g msúi ;udf.a iajdñhd brd lkafka weg muKla b;sß l<y'

blaì;s Wkag f;reka jykafia tla úh¨K oKavla ì`o úis lf<ah' n,af,da f;reka

±l wm úiska iajdñhd lk ,oafohehs le,hg msúishy'

-------------------

9' uqLrNdjii fodfid - uqlr nfjys fodia

w;S;fhys nrKei .,a ú§fï Ys,amfhys fl<jrg m;a tla fldfrl= úiSh'

Tyq k.r fodfrys" tla kq..ila hg isákafka" .,a leg úo tys fld, is`Èkqfha

wmg we;a rEm fmkajkak wmg wYaj rEm fmkajkak hehs .fuys orejka úiska

lshkq ,nkafka leu;s leu;s rEm fmkakd Tjqka fj;ska lEu wdÈh ,nhs'

blaì;s tla ojila rcq Whkg hkafka ta m%foaYhg meñKsfhah' <uhs fldrd

kq.uq,a w;frys fldg m,d .shy' uOHyakfha .i uq,g meñKs rcqf.a YÍrh mqrd

isÿre j,ska wd fijKe,s me;sßK' Tyq fï l=ula±hs Wv n,kqfha .fiys fld<j,

we;a rE ±l fï ljfrl=f.a l%shdjla ±hs úpdrd fldrd f.a hehs wid Tyq le`ojd lSh'

uf.a mqfrdys; uy;a fodvu¨h' w,am ud;%hla jqj o lS l,ays fndfyda foa lshñka

ug ysßyer lrhs' Tyqf.a uqfjys ke<shla muK t¿fná úÈkakg yels o@ foajhka

jykai yelsjkafkñ t¿ fná f.kajd mqfrdays;hd iu. kqU,d ;srfhka we;=<;

ys`Èkq uu l<hq;a; oksñhs ^lSh&'

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs139

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

rcq tfia lrùh blaì;s wfkld isák me;af;ys& l;=ßka ;srfhys isÿrla lr

rcq iu`. l:d lrk mqfrdays;hdf.a lg újr lrk úgu tl tl t¿ fná úoafoah'

mqfrdays;hd o uqjg msúis msúis t¿fná .s,af,ah' fldrd t¿fná wjika jQ l,ays

;srh fi,ùh' rcq tu i[a[dfjka t¿fná wjika nj ±k lSh' weÿrdKks uu kqT

iu. l:d lrkqfha l:dj imqrkakg fkdyelaflñ' kqU w;sYh fodvu¿ neúka

ke<shla muK t¿fná .s,skafka kuq;a ksy`v njg fkdmeñKsfhys hkqfjks'

nuqKd ksy`v njg meñK t;eka mgka uqj újr lr rcq iu. l:d lrkakg

fkdyels úh'

rcq fldrd le`ojd kqU uúiska iem ,nk ,oehs i;=gqj Tyqg iínÜGl kï

^ish,a, wgne.ska jQ& Okh § k.rfhys isjq foi i;r .ïjrhla ÿkafkah'

10' mKaä; w;smKaä; jdKscd - mKaä; w;smKaä; fjf<kafoda

w;S;fhys nrKei nUo;a rcq rc lrjk l,ays fndi;dfKda nrKei fj<`o

l=,fha Wmkay' kï ;nk Èkfhys Tyqg mKaä; hehs kï ;enQy' ta mKaä; f;fï

jefvkafka wka fjf<kafol= iu. tll= ù fj<`odï lrhs' Tyqg w;s mKaä;hehs

kula úh' Tjqyq nrKeiska mkaishhla lr;a;j, NdKav /f.k ckmohg f.dia

fj<`odï lr ,o ,dn we;af;a kej; nrKeig wdy' blaì;s Tjqka nvqfnok l,ays

w;smKaä; fufia lSh' ud úiska fldgia folla ,eìh hq;af;ah' l=uk lreKla ksid

o@ kqU mKaä;h uu w;smKaä;h' mKaä;g tlla ,eîug jáfkah' w;smKaä;g

folls' wm fofokdf.a NdKav uqo,a o f.dkqka wdÈh o iu iu fkdjkafkao' l=ula

ksid kqU fldgia folla ,eîug iqÿiq jkafkao@ w;smKaä; neúkehs fufia Tjqyq

l:dj j¾Okh ù l,y l<y'

blaì;s w;smKaä; f;fï bÈka tla Wmdhlehs is;d ;u mshd tla .iafnkhlg

we;=,a lr kqU wm meñKs l,ays w;smKaä; fldgia folla ,enîug iqÿiq hehs

lshkafkys hehs lshd fndai;=ka fj; t<U hy¨j udf.a fofldgfia hq;= fyda whq;=

nj fuys rela foaj;djd okS' tj wms Tyq úpdrkfkuqhs Tyq t;kg muqKqjd W;=ï

relafoú`ÿks wmf.a l,yh úiokakehs lSh' blaì;s Tyqf.a mshd y`v fjkia fldg

tfia kï lshjq hehs lSh' W;=udKks" fï f;fï mKaä;h uu w;smKaä;h wm

úiska tl;=j fj<`odu lrk ,§' tys§ ljfrl= úiska l=ula ,eîh hq;= o hkqfjks'

mKaä;hd úiska tla fldgils' w;smKaä;hd úiska fofldgilshs fndai;=ka f;fï

fufia úi÷ ,o kvqj wid oeka foõ nj fyda fkdfoú nj fyda oek.kafkñhs

msÿre f.k fnkh mqrjd .sks ;eîh' w;smKaä;f.a mshd .sks oe,a jeÿKq l, wvla

oejqKq isrefrka Wvg ke.S w;a;la w,ajdf.k t,af,ñka ìug mek fï .d:dj

lSfõh '

mKaä;lu hym;ah' w;smKaä; lu tfia fkd fõ'

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs140

md,s jxi l:d

zjxiZ hkq WK .ig kuls' mqreflka mqrel iïnkaOù we;s ksid tu ku Ndú;

lrk nj ±lafõ' miqj l=,h" mrïmrdj ±laùu i`oyd o fhdod we;' b;sydi lD;s

jxil:d f,i y`ÿkajkqfha cd;shl fyda hï jia;=jl wLKav iïnkaO;dj olajk

ksid h'

md,s jxil:djkays wdrïNl lD;sh f,i ie,flkqfha nqoaOjxihhs' th

;%smsglfha Lqoaol ksldhg wh;a 14jk lD;shhs' zwkd.;jxi Z kï md,s jxil:dj

mYapd;a fmagl lD;shla jYfhka ie,fla' .d:d 142lska hq;= fuys ffu;%S nqÿrÿkaf.a

my<ùu ms<sn`o f;dr;=re ±lafõ' §mjxih wgqjd hq.hg fmr ,shk,o jxil:djls'

,xld rdcHh yd idiksl b;sydih fuys we;=<;a h' l¾;Djrhd ms<sn`o f;dr;=re

i`oyka fkdjk §mjxifha .d:d 1350 ls' uyfika rdcH iuh olajd f;dr;=re

we;=<;ah' uydm%cdm;S f.da;ñhf.a isg uyfika rdcHh olajd NsCIqKS mrïmrdj

ms<sn`oj o §mjxifha f;dr;=re we;=<;a fjhs' §mjxifha oaú;ShNd.h .d:d 2805lska

hqla; fldg l%s'j' 1839 § wyqka.,af,a úu,ls;a;s ;siai kdysñhka úiska iïmdokh

lr we;'

md,s jxil:d w;r fndaêjxih kï lD;sh jeo.;a jkafka .oH ldjHhl

iajrEmfhka ,shk ,o tlu md,s .%ka:h jk ksid h' mßÉfþo 12lska hqla;

fndaêjxih odGdkd. f;rekaf.a wdrdOkfhka Wm;siai kï f;r flfkl=ka úiska

úrÑ; h' ch YS% uyd fndaêfha oCIsK YdLdfõ b;sydih we;=<;a fuys nqoaO;ajh"

,xld .ukh" ix.dhkd wd§ f;dr;=re o we;=<;a h' ixialD; .oH ldjHhkays

wdNdih ,en rÑ; jQ lD;shla fia fmfkhs'

md,s :Qmjxih kï lD;sh uyskaofiak msßfjkajdiS f;r flfkl=kaf.a

wdrdOkfhka fmdf<dkakre hq.fha úiQ jdÑiair ms<sn`oj fukau uyd iajdóka

úiska rpkd lrk ,§' rejkaje,s iEh ms<sn`o b;sydih ±laùu wruqKq fldg rpkd

lrk ,o fuys nqoaO pß;h" wfYdal rcqf.a 84000la fjfyr úydr o :Qmdrduh

bÈlsÍu" .euqKq l=ure yd oiuyd fhdaOhka ms<sn`o f;dr;=re o we;=<;a fjhs' .oH

moH ñY% lD;shls'

odGdjxih nqÿrÿkaf.a jï o<od jykafia ms<sn`o ft;sydisl jD;a;dka;h

i;;rifudmdfGd

uydjxih

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs141

wm fj; f.k tk lD;shhs' ,S,dj;S /ðkf.a ld,fha úiQ mrdl%u fikam;shdf.a

wdrdOkfhka Ydßmq;% ix>rdchkaf.a YsIH rdc.=re O¾ulS¾;s udysñhka úiska rÑ;

fuys we;=<;a ixLHdj myls' .d:d 415ls' nqoaOpß;h" mßks¾jdKh" Od;= fn§u" o<od

jykafiag meñKs Wmøj yd m%d;syd¾h ,laÈjg o<od jykafia jevuùu ms<sn`o mqj;a

moHfhka olajd we;s Wiia ldjH ,CIK iys; md,s lD;shls'

PfliOd;=jxih l¾;D wúksYaÑ; l=vd md,s .oH lD;shls' wkqreoaO fidaNs;

wd§ f;rjre yhkula flaiOd;+ka yhkula ,ndf.k wkq.%dylhska yh fofkl=f.a

W;aidyfhka ia:dk yhl ffp;H yhla ;ekQj mqj;la fuys úia;r fjhs' ÿgq.euqKq

rdc iufhys ,shk ,±hs ie,flk ,,dgOd;=jxih nqÿrÿkaf.a ,,dg Od;=j ms<sn`o

ft;sydisl mqj; we;=<;a lD;shhs' frdayK m%foaYfha ft;sydisl f;dr;=re rdYshla

fuys we;=<;a fjhs'

wfkdauo¾Ys ix>rdchkaf.a wdrdOkfhka lsishï f;r flfkl=ka úiska

rÑ; yF:jk.,,úydrjxi kï lD;sh md,s pïmq ldjHhls' isßix>fndaê rcqf.a

pß;h wka;¾.; fuh ixialD; idys;Hfhys wdNdih ,en rpkd lrk ,o ldjH

.%ka:hls' fuu ft;sydisl jxil:dj,g wu;rj md,s jxil:d idys;Hfha kQ;k

f;rjreka úiska rÑ; lD;s lSmhla o fjhs' ta w;r je,s;r wïnrelaLdrdudêm;s

wßhjxid,xldr úu,;siai kdysñhkaf.a .d:d 1660ka hq;= idikjxi§m kï

ldjHh;a úÿrefmd, msh;siai kdysñf.a mßÉfPo 4lska hq;= wNskjidikjxi kï

ldjHh;a jeo.;afõ' md,s .oH moH NdIdfõ iajrEmh ±k .ekSug;a fndfyda ks,Sk

ft;sydisl mqj;a ±k .ekSug;a fjk;a ft;sydisl f;dr;=re ;yjqre lr .ekSug;a

md,s jxil:d ufydamldÍ fjhs'

uydjxih

.%ka: kduh

.=Kfhka uy;a jQ iïnqoaO" mÉfÉlnqoaO" Y%djl ix>hdf.a mrïmrdj fyda

uydiïu;d§ rcorejkaf.a mrïmrdj uydjxi kï fõ' isxy, cd;sfha Wodr;ajh

fmkajk b;sydih ±lafjk .%ka:h o uydjxYh kï fõ'

.%ka: lrKfha wruqKq

fmdrdfKys lf;d fmfid - w;súF:drf;d CjÑ"

w;Sj CjÑ ixÅf;;d - wfklmqkre;;f;d"

jcð;x f;ys fodfiys - iqL..yKOdrKx"

midoixfj.lrx - iq;sf;dj Wmd.;x"

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs142

midockfl Gdfk - ;:d ixfj.ldrfl"

ckhk;d mido[p - ixfj.[p iqKd: fu'

hk wdrïNl .d:dj,g wkqj uydjxih merKs b;sydi .%ka: w;=frka

we;eï tajd úia;r jeä jQ neúkq;a" we;eï tajd ixCIsma; neúskq;a" mqkrela; nyq,

neúkq;a tajd u.yeÍu" isxy,hdf.a wúÉýkak b;sydih ±laùu" fY%d;Dck myka

ixfõ.h bmoùu" ckm%jdohkays mej;s b;sydi m%jD;a;s ,shd ;eîu i`oyd hkd§

wruqKq we;sj rpkd lr we;'

uQ,dY%h uydjxihg m%Odk jYfhka uQ,dY%h jQfha iSy,ÜGl:d uydjxih yd W;a;r

úydrÜGl:d uydjxihhs' óg wu;rj §mjxih uQ,dY%h jQ nj ´,avkan¾.a uy;d

ms<s.kS' b;sydi mqj;a we;=<;a ,shú,s yd ckm%jdo o uQ,dY%h jQ nj fmkS hhs'

l;=jrhd yd ld,h

uydjxih fldgia lSmhlska hqla; h' ta ta fldgiaj, l;=jre yd ta ta

l;=jreka iïmdÈ; fldgia my; i`oyka mßÈ fõ'

wdrïNfha isg 37 mßÉfþofha 52 .d:dj olajd fldgi Èlai`o fikúhd

msßfjka jeis uydkdu ysñhka úiska iïmdÈ;h'

37 mßÉfþofha isg 79 mßÉfþoh olajd uymrdl%undyq rdcH ld,fhka

wjika jk fldgi fmdf<dkakre hq.fha úiQ O¾ulS¾;s udysñhka úiska iïmdÈ;

h'

80 mßÉfþofha isg iv merl=ïnd rcq olajd rdcH b;sydih we;=<;a fldgi

lsishï f;rkul úiska iïmdÈ;h'

iv merl=ïnd isg lS¾;s Y%S rdcisxy rcqf.a rdcH ld,h olajd uykqjr hq.fha

jev úiQ ;síngqjdfõ Y%S isoaOd¾: nqoaOrlaÅ; ysñhka úiska iïmdÈ; h'

bx.%SiSka isxy, rcq w,a,d uq¿ Èjhsku w;alr .ekSu olajd jq ishfjks

mßÉfþoh yslalvqfõ Y%S iqux., kdysñ yd ngqjka;=vdfõ m`ä;=uka úiska iïmdÈ;

h'

uydjxifha wka;¾.;h ^uq,a fldgfia&

uydjxifha uq,a fldgfia wka;¾.; jkafka iïnqoaOd.ukfha isg uyfika

rdcH wjidkh olajd ft;sydisl yd wd.ñl f;dr;=reh' ta ta mßÉfþo y`ÿkajd we;s

kduhkaf.ka ta ta mßÉfþoj, we;=<;a lreKq y`ÿkd.; yels h'

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs143

1 mßÉfþoh - uyshx.kd.ukx

2 mßÉfþoh - uydiuu;jxix

3 mßÉfþoh - mGuOuuix.S;s

4 mßÉfþoh - ÿ;shOuuix.S;s

5 mßÉfþoh - ;;shOuuix.S;s

6 mßÉfþoh - úchd.ukx

7 mßÉfþoh - úchdNsfifld

8 mßÉfþoh - mKvqjdifojdNsfifld

9 mßÉfþoh - wNhdNsfifld

10 mßÉfþoh - mKvqldNhdNsfifld

11 mßÉfþoh - fojdkumsh;siidNsfifld

12 mßÉfþoh - kdkdfoimidfod

13 mßÉfþoh - uysJod.ufkd

14 mßÉfþoh - k.rmmfjifkd

15 mßÉfþoh - uydúydrmá..yfld

16 mßÉfþoh - fp;shmnn;úydrmá..yfld

17 mßÉfþoh - Od;=wd.ufkd

18 mßÉfþoh - uydfndê..yfKd

19 mßÉfþoh - fndêwd.ufkd

20 mßÉfþoh - f:rmßksnndkx

21 mßÉfþoh - m[prdcfld

22 mßÉfþoh - .dñKSl=udriq;s

23 mßÉfþoh - fhdO,dfNd

24 mßÉfþoh - fojNd;slhqoOx

25 mßÉfþoh - ÿgG.dñKSúcfhd

26 mßÉfþoh - uÍÑjgáúydrufyd

27 mßÉfþoh - f,dymdidoufyd

28 mßÉfþoh - uyd:QmidOk,dfNd

29 mßÉfþoh - :QmdrfuNd

30 mßÉfþoh - Od;=.nNufyd

31 mßÉfþoh - Od;=ksOdkx

32 mßÉfþoh - ;=is;mqr.ukx

33 mßÉfþoh - oirdcfld

34 mßÉfþoh - tldoirdc§mfld

35 mßÉfþoh - ojdoirdcfld

36 mßÉfþoh - ;fhdoirdcfld

37 mßÉfþoh - m[prdcfld

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs144

ta ta mßÉfþohkays ta ta rcjrekaf.a foaYmd,ksl wd.ñl yd wd¾Ól

ixj¾Okfhys ,d l%shd;aul jQ f;dr;=re wka;¾.; fõ' úfYaIfhka wd.ñl

f;dr;=re nyq,j jd¾;d flf¾' ldjH kdhlfhla isàu" m%;su,a,jfhla isàu"

mßÉfþo fjkalsÍu" mßÉfþodjidkfha úß; fjkia fldg ;sîu" ldjH kdhlhd

W;l¾Ifhka j¾Kkd lr ;sîu jeks uydldjH ,laIK uydjxYfha wka;¾.; ùu

ksid uydjxYh r>qjxYh jeks uyd ldjHhlehs iuyre is;;s' tfy;a uydjxYh

jd¾;d lrk b;sydih m%jD;a;s fndfyduhla i;H jYfhkau isÿjQ tajd neúka

uydjxih b;sydi .%ka:hlau nj fndfyda fokd úiska ms<s.kakd ,o lreKls' Y%S

,dxlslhdf.a wkkH;dj ;yjqre lr .ekSug" ft;sydisl mqj;aj, ld,jljdkq

;SrKh lsÍug" wNsf,aLkj, tk m%jD;a;s ;yjqrelr .ekSug" wd.ñl f;dr;=re

wkdjrKh lr .ekSug yd md,s moH NdIdfõ iajrEmh y`ÿkd .ekSug uydjxih

ufydamldÍ fõ'

uydjxifha 6 mßÉfþofha idrdxYh

fmr jx. rg jx. kqjr w. fufyishg ÈhKshla Wmkakd h zwE Wmka

Èkfhys ksñ;a; mdGlfhda weh isxyfhl= iu. újdy jk njg wkdjels m< l<y'

w;sYhska rEu;a wE lduhkays .scqnj ksid foudmshkaf.a ms<sl=,g m;a jqjd h' Èkla wE

fjiaj,df.k fj<`o lKavdhula iu. hkakS ,dgrg jkfha§ bÈßhg wd isxyfhl=

iu. .=ydjlg f.dia jdih l<d h' isxyhd iu. úiSfuka weh isxyndyq l=udrhd;a"

isxy iSj,S l=ußh;a hk orejka ,enqjd h' fidf<dia úhe;s isxyndyq l=udrhd ujf.ka

lreKq úuid f;dr;=re ±k isxyhd w;yer ñksia jdihg hdug ;SrKh lf<ah'

Èkla isxyhd .sh miq uj iy ke.Ksh Wrysiska Tijdf.k mkia fhdÿka ÿr

l;r f.jd .ukg ms<smkafkah' Tjqyq jx.rg mi,a .ulg ms<smkay' j.=rcqf.a

fiakdm;s tys ñksiqka l¾udka;j, fhdojñka isáfha Tjqkaf.ka f;dr;=re úuid

jkjdiSka hehs lS úg jia;% wdÈh foùh' lEu ÿka fld< Tjqkaf.a mskska rkan`ÿka

jQ ksid úu;shg m;a fiakdm;s ;jÿrg;a lreKq úuid rc ÈhKshlehs ±k ;udf.a

ududf.a ÈhKsh nj jgydf.k Tjqka jx. k.rhg le`ojdf.k f.dia tys jdih

lrùh' isxyhd wjq;a orejka fkd±l orejka fidhñka .ï okjq úkdY lrkakg

úh' uyckhd rcqg fuh ±kAjQ úg rc;=ud wef;l= u; rkauiq oyila ;nd isxyhd

urd th ,nd.kakd f,i ±kaùh' lsisfjla bÈßm;a fkdjQ ksid uiq ;=kaoyi olajd

by< kexùh' isxyndyq l=udrhd isxyhd ueÍug bÈßm;a jqj;a m<uq yd fojk jr

uj úiska Tyq j<lajkq ,eîh' ;=kajk jr ujg fkdokajd f.dia isxyhd urd rcqg

bÈßm;a lsÍug .sfha h' rc;=ud ta jk úg ñhf.dia Èk y;la f.ù ;sìK' rcqg

mq;=ka fkdjQ neúkq;a fudyqf.a l%shdj ksid m%lg jQ neúkq;a rc;=udf.a uqKqnqrd

ksid;a isxyndyq l=udrhdg rclu msßkeñK' isxyndyq l=udrhd th ms<sf.k ujf.a

iajdñhdg rclu § isxyiSj,sj /f.k ,dgrg jkhg f.dia isxymqrh kï k.rhla

idod tys rclï lf<a h'

fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs145

isxyndyq iy isxyiSj,S hqj< ksjqka orejka fidf<dia jdrhla ,enQy' orejka

fo;si w;ßka úch jeäuy¨ l=urd úh' hqjrclu ,enQ úch fkdmK;a lï isÿ l<

ksid wvla ysi uqvqfldg i;aishhla msßjr iu. keõ kxjd ráka msgqjy,a lf<a h'

fï kej iqmamdrl mgqkg f.dv neiai;a tys Wmøj ksid kej; keõ ke.S nqÿrÿka

msßksjka mdk ojfiys ;ïnmKaKs Èjhskg f.dvngy'

wNHdi

1' iqÿiq mo fhdod ysia;eka mqrjkak'

¸' md,s jxil:d idys;Hfha wdÈ;u jxil:dj ------------ hs'

¸¸' ---------------- wgqjd hq.hg fmr ,shk ,oaols'

¸¸¸' ------------- ffu;%S nqÿkaf.a my<ùu ms<sn`o f;dr;=re we;=<;a fõ'

¸¹' §mjxifha m%:uNd.fha .d:d ------------------ ls'

¹' -------------------- rpkd lsÍug wdrdOkd lf<a mrdl%u fikam;shdh'

2' uydjxihZ hkafkys w¾:h ,shkak'

3' l;=jrhd uydjxih rpkd lsÍfuka n,dfmdfrd;a;= jQ lreKq fudkjdo@

4' uydjxifha m%:uNd.fha wka;¾.;h ieflúka olajkak'

5' nqÿrÿkaf.a YdÍßl Od;= jia;= úIh fldg rÑ; jxil:d kï lrkak'

6' md,sjxil:d rpkd lsÍfï wruqKq fláfhka olajkak'

7' uydjxifha we;=<;a uyd ldjH ,laIK myla olajkak'

8' uydjxih ldjH .%ka:hlg jvd b;sydi lD;shla nj ;yjqre flfrk fya;=

idOl folla ,shkak'

9' uydjxifha 6 mßÉfþofhka Wlyd .;yels idrO¾u lSmhla ,shkak'

10' isxyndyq l=udrhd isxy rcqg ySh úÈk wjia:dfõ isxy rcqg we;sfjkakg

we;ehs is;sh yels is;=ú,s Wml,amkh fldg ,shkak'

146fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

1' jxf.iq jx.k.fr - jx.rdcd wyQ mqfr"

ld,sx.rf[[d ë;dis - ufyis ;ii rdðfkd'

2' fid rdcd foúhd ;iid - tlx w,Ns ë;rx"

fkñ;;d jHdlrex ;iid - ixjdix ñ.rdðkd'

3' w;Sj rEmskS wdiS - w;Sj ldu.soêkS"

fofjk foúhd pdms - ,ccdhdis ð.=pý;d'

4' tldlskS id kslLuu - fißpdriqLFÓkS"

ifF:k iy w[[d;d - w.d u.O.dñkd'

5' ,d,rfgG wgúhd - iSfyd iF:ZuNsooú"

w[[F: fiid Odúxiq - iSyd.;Èik;= id'

6' .KysFjd f.dprx iSfyd - .pPx Èijd ;udrld

rf;;d Wmd. ,df,fk;d - ,x.=,x mkklKKfld'

7' id ;x Èijd ißFjdk - fkñ;;jpkx iq;x"

wNS;d ;ii wX.dks - rxchk;S mrduis'

8' ;iid MfiikdZ;srf;;d - msgÀx wdfrdmshdiq ;x"

iSfyd ilx .=yx fkFjd - ;dh ixjdiZudpß'

9' f;k ixjdiuJjdh - ldf,k hufl ÿfj"

mq;;x p ë;rxpdZ;s - rdcë;d cfkis id'

10' mq;;ii yF:mdodiqx - iSydZldrd ;f;d wld"

kdfuk iSyndyqx ;x - ë;rx iSyiSj,sx'

11' mqf;;d fid<ijfiid fid - ud;rx mqpý ixihx"

—;=jx ms;d p fkd wuu - liud úiÈid b;s'

wgGdrifudmdfGd uydjxfid

147fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

12' id innZun%ù ;ii- —lsx k hdud˜;s fidZn%ú"

—.=yx :fl;s ;df;d f;- mdidfKkd˜;s" id n%ú'

13' uyd.=ydh :lkx - LfJO kdodh fid wld"

tldfyfkj m[[di - fhdckdks .;d.;x'

14 f.dprdh .f; iSfy - olÅKxiuys ud;rx"

jdfu lksgÀx lFjdk - ;f;d iS>x wmllñ'

15 ksjdfiFjdk idLx f; - mppk;x .duzud.uqx"

;F:dzis rdcë;dh - ud;=,ii iqf;d ;od'

16 fikdm;s jx.rf[[d - Àf;d mppk;.dufl

ksisfkkd jguQf, fid - luuk;x ixúOdmhx

17 Èijd f; mqpý f;zfjdpqx - —wgùjdisfkd uhx˜'

b;s fid odmhS f;ix - jF:dks OðkSm;s'

18 ;dkdfyiqx W<drdks - N;;x mfKKiq odmhs"

fidjKKNdckdkdiqx - f;ix mqf[[k ;dks p'

19 f;k fid úuNsf;d mqpý - —fl ;=fuy˜;s" puQm;s"

;ii id cd;s f.d;;dks - rdcë;d ksfjohs"

20 ms;=pPdë;rx ;x fid - wdodh OðkSm;S"

.kFjdk jx. k.rx - ixjdix ;dh lmmhs'

21 iSfyd iS>x .=yx .kFjd - f; wÈijd ;fhd cfk"

wgáf;d mq;;fidflk - k p LdÈ k pdmsú'

22 odrfl f; .fjfifk;d - w.d mppk;.dufl"

WnndiSh;s fid fidzj - hx hx .duuqfm;s fid'

23 mppk;jdisfkd .kFjd - rf[[d ;x máfjohqx"

—iSfyd mSf<;s f; rgGx - ;x foj máfiOh˜'

24 w,Nx ksfiOlx ;ii - yFÓlLJO.;x mqfr"

wdfo;= —iSyodhS˜;s - iyiix fid mpdrhs'

148fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

25 ;f:j foj iyiidks - ;SKs pdzms kßiifrd"

oùiq jdfriq jdfris - ud;d iSyN=cx ys ;x'

26 w..ys ;;sfh jdfr - iSyndyq wmqpýh"

ud;rx ;siyiix ;x - >df;;=x ms;rx ilx'

27 rf[[d l=udrx ofiiiqx - ;x rdcd bozun%ù"

—.ysf;d hÈ iSfyd f; - ouñ rgGx ;foj f;'˜

28 fid ;x .kFjd .=ydojdrx - iSyx Èijdzj wdrld"

tk;x mq;;isfkfyk - úc ;=x ;x irx Åms'

29 ifrd k,dg udypp - fu;;Ñf;;k ;ii ;="

l=udrmdouQf,zj - ksjf;;d m;s N+ñhx'

30 ;:dis hdj ;;shx - ;f;d l=c ñ.dêfmd"

;f;d Åf;;d ifrd ;ii - ldhx ksnNscc kslLñ'

31 iflirx iSyiSix - wdodh i mqrx w.d"

u;ii jx.rdcii - i;;dydks ;od wyQ'

32 rf[[d wmq;;l;;d p - m;S;d pii luuqkd"

iqFjd p rf[[d k;;=;;x - ixcdksFjd p ud;rx'

33 wuppd ikksm;s;d - wÅ,d tludkid"

iSyndyql=udrii - —rdcd fydyS˜;s wn%jqx'

34 fid rccx iumápýFjd - oFjd ud;=m;sii ;x"

iSyiSj,sudodh - cd;N+ñx .f;d ihx'

35 k.rx ;F: udfmis - wyQ iSymqrk;s ;x"

wrf[[ fhdckif; - .dfu pdms ksfjihs'

36 ,d<rfgG mqfr ;iñx - iSyndyq krdêfmd"

rccx ldfris lFjdk - ufyisx iSyiSj,sx'

37 ufyis fid<ilL;;=x - huflZj ÿfj ÿfj"

mqf;; ckhs ldf, id - úcfhd kdu fcgGfld'

149fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

38 iqñf;;d kdu ÿ;sfhd - ifnn oj;;sxi mq;;ld"

ldf,k úchx rdcd - WmrfcczNsfiphS'

39 úcfhd úiudpdfrd - wdis ;umßidzms p

iyidks wfkldks ÿiiydks lßxiq f;

40 l=foOd uydcfkd rf[[d - ;uF:x máfjohs"

rdcd f; i[[fmFjdk - mq;;x TjÈ idOqlx'

41 innx ;f:j ÿ;shx - wfydis ;;shumk"

l=foOd uydcfkd wdy - —mq;;x >df;ys f;˜ b;s'

42 rdcdz: úchx ;x p - mßjdrx p ;ii ;x"

i;;i;dks mqßfi - ldfrFjd wvVuqKvfl'

43 kdjdh mlÅmdfmFjd - úiiccdfmis id.fr"

;:d f;ix Nßhdfhd - ;f:zj p l=udrfl'

44 úiqx úiqx f; úiigGd - mqßiszFÓ l=udrld"

úiqx úiqx §mliñx - Tllñxiq jisxiq p'

45 k..§fmdz;s [dhsF: - l=udfrdllk;§mfld"

Nßfhdllk;§fmd;= - uys,d§mfld b;s'

46 iqmmdrfl mggkuys - úcfhd mk Tllñ

mßididyfifkF: - NSf;d kdjx mqkdreys

47 ,xldhx úchizkdufld l=udfrd

T;sfKKd :sru;s ;unmKKs§fm

id,dkx hul.=Kdkzuk;riñx

ksnndKx ihs;Èfk ;:d.;ii

iqckmmidoixfj.F:dh lf; uydjxfi úchd.ufkd kdu PfgGd mßfpPfod

150fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

1' mqfr fmr" jxf.iq jx.rg" jx.k.fr jx.kqjr" jx.rdcd jx. kï rfcla" wyq

úh" ld,sx.rf[[d ld,sx.rcqf.a" ë;d ÈhKsh" ;ii rdðfkd ta rcqf.a" ufyiS wdis

fufyish jQjd h'

2' fid rdcd ta rcq" ;iid foúhd ta foaúhf.ka" tlx ë;rx tla ÈhKshl" w,Ns

,eî h" ;iid wehf.a" ñ.rdðkd uD.rdchl= ^isxyfhl=& iu. ixjdix ixjdih

^újdyh&" fkñ;;d ksñ;s okafkda" jHdlrex m%ldY l<y'

3' w;Sj rEmskS w;sYhska rEu;a jQ weh" w;Sj w;sYhska" ldu.soêkS ldufhys .scq

jQjd h" fofjk rcq úiska o" foúhd p wms foaúh úiska o" ,ccdhd ,Êcdfjka"

ð.=pý;d wdis ms<sl=,a lrk ,oaÈhla jQjd h'

4' fißpdriqLFÓkS iaffjÍj yeisÍfï iqjh leu;s jQ" id weh" tldlskS ;ksju"

ksCLuu kslau" w[[d;d wm%lgj ^fjiaj,df.k&" u.O.dñkd u.Ohg hk"

ifF:k iy ;j,ula iu. ^fj<`o lKavdhula&" w.d .shdh'

5' ,d,rfgG ,d, kï rg" wgúhd jkfha §" iSfyd isxyfhla" iF:x ;j,u" wNsooú

bÈßhg wfõ h" fiid fiiq msßi" w[[F: fjk;l" Odúxiq ÈjQy" id weh" iSyd.;

Èix ;= isxyhd meñKs ÈYdjg ^.shdh&'

6' iSfyd isxyhd" f.dprx .KysFjd f.dÿre f.k" .pPx hkafka" ;x wE" wdrld

ÿr§u" Èijd oel" rf;;d ^wE flf¾& we¨fKa" mkklKKfld lka kjdf.k"

,x.=,x ,df,fk;d j,s.h jkñka Wmd. ^wE& fj; wdfõ h'

7' id weh" ;x Èijd W! oel" iq;x wik ,o" fkñ;;jpkx ksñ;s mdGlhkaf.a

jpkh" ißFjdk isysfldg" wNS;d ìh fkdjQjd" ;ii wx.dkS Wf.a YÍrh" rxchk;

i;=gq lrjñka" mrduis msßueoaod h'

8' ;iid wehf.a" Mfiik myiska" w;srf;;d w;sYhska we¨Kq" iSfyd isxyhd" wdiq

jyd" ;x weh" msgÀx wdfrdmsh msgg kxjdf.k" ilx .=yx ish .=ydjg" fkFjd

muqKqjd" ;dh wE iu." ixjdix wdpß ixjdifha fhÿfKa h'

9' id rdcë;d ta rdcÈhKsh" f;k ta isxyhd iu." ixjdiuJjdh ixjdih ksid"

ldf,k l,ahEfuka" mq; ;x p mqf;l= o" ë;rx p ÈhKshl o" hufl ÿfj ksjqka

ore fom<la" cfkis ìysl<d h'

151fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

10' mq;;ii mq;=f.a" yF:mdo" w;amd" iSydldfrd isxyhdf.a fuka" wdiqx úh" ;f;d

tksid" ;x Tyq" kdfuk kñka" isxyndyqx iSyndyq o" ë;rx ÈhKsh" iSyiSj,sx

isxyiSj,S o hehs" wld ^kï& lf<ah'

11' fid<ijfiid fidf<dia úhe;s" fid mqf;;d ta mq;d" ud;rx ujf.ka" ixihx

ielhla" mqpý úpf<a h" fkd wmf.a" wuu uEKshks" Fjx p Tn o" ms;d p mshd o"

liud l=ula ksid" úiÈid wiudk jkafka o" b;s hkqfjks'

12' fid wE";ii Tyqg" innx ish,a," wn%ú lSjd h" fid fyf;u" lsx l=ula ksid" k

hdu b;s fkd huq oehs" wn%ù lSh" f; ;df;d Tfí mshd" mdidfKk .,lska" .=yx

.=ydj" :fl;s b;s jihs hehs" id wE" wn%ù lSjd h'

13' fid ta l=udrhd" uyd.=ydh uyd .=ydfjys" :lkx jik fodr" LfJOk wdodh

Wrysiska f.k" tl wfyk tj tlaojilska u" m[[difhdckdks fhdÿka mkaishhla"

.;d.;x hdï Bï" wld lf<a h'

14' iSfyd f.dprdh .f; isxyhd f.dÿre msKsi .sh l,ays" ud;rx uj" olÅKxiuys

ol=Kq Wrysfiys o" lksgÀx nd, ke.Ksh" jdfu jï Wrysi o" lFjdk fldg" ;f;d

t;kska" iS>x jyd" wmllñ ^kslauqfKah& bj;aúh'

15' f; Tjqyq" idLx w;=" ksjdfiFjdk ye`o" mppk;x .dux mi,a .ulg" wd.uqx

.shy' ;od tl," ;F: tys" rdcë;dh rcÈhKshf.a" ud;=,ii iqf;d ududf.a mq;d"

wdis úh'

16' jx.rf[[d fikdm;s jx.rcqf.a fikam;shd" mppk;.dufl m%;Hka; .fuys"

Àf;d isáfha h' fid fyf;u" luuk;x ixúOdmhx l¾udka; ixúOdkh lrñka"

jguQf, kq..ila uq," ksisfkkd yqkafkah'

17' f; Èijd Tjqka oel" mqpý úpdf<ah" uhx wms" wgújdisfkd b;s jkjdiSyq hehs"

f; Tjqyq" wfjdpqx lSjdyq h' fid OðkSm;S ta fikam;shd" f;ix Tjqkag" jF:dks

jia;%" odmhS foùh'

152fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

18' ;dks ta jia;%" W<drdks wfyiqx uy`.= úh' mfKKiq fld<j," N;a;x n;a odmhS

foùh" f;ix mqf[[k Tjqkaf.a msfkka" ;dks tajd" fidjKKNdckdks rka n`ÿka"

wfyiqx ùh'

19' f;k ta lrefKka" úuysf;d úiauhg m;a" fid puQm;s ta fikam;shd" fl

;=fuy b;s kqU,d ljryq oehs" mqpý úpdf<a h' id rdcë;d ta rcÈhKsh" ;ii Tyqg"

cd;sf.d;;dks cd;s f.da;%hka" ksfjohS oekqï ÿkakd h'

20' fid OðkSm;s ta fiakdm;s f;u" ;x ms;= pPdë;rx ta ududf.a ÈhKsh" wdodh

/f.k" jx.k.rx jx. k.rhg" .kFjdk f.dia" ;dh wE iu." ixjdix lmmhS

jdih lf<a h'

21' iSfyd isxyhd" iS>x fõ.fhka" .=yx .kFjd .=ydjg f.dia" f; ;fhd cfk ta

;sfokd" wÈijd fkdoel" mq;;fidflk ore fifkyiska" wgáf;d fm¿fKa" k p

LdÈ fkd lEfõ h' k p msú fkd îfõ h'

22' ^ta isxyhd& f; odrfl ta orejka" .fjifk;d fidhñka" mppk;.dufl mi,a

.ïj,g" w.d .sfha h' fid ta isxyhd" hx hx .dux hï .ulg" Wfm;s t<fò kï"

fid fid tj ta ta .ï u" WnndiSh;s neyer flf¾ ^md¿ lrkq ,efí&

23' mppk;.dujdisfkd mi,a.ï jeisfhda" .kFjd f.dia" rf[[d rcqg" ;x th

máfjohqx oekajQy" foj" foajhka jykai" f; Tnf.a" rgGx rg" iSfyd isxyfhla"

mSf<;s fm<hs" ;x th" máfiOh j<lajkq uekú'

24' ;ii ksfiOlx ta isxyhdf.a l%shdj j<lajkafkla" w,Nx fkd,nkakd jQ fid"

ta rc;=ud ziSyodhSZ iyiix iSyodhS ^isxyhd w,ajd fokakdg fokq ,nk lyjKq&

oyila" yFÓlLJO.;x" wef;l= msg ;nd" wdfo;= b;s .kSjd hehs" mqfr k.rfhys"

mpdrhs m%pdrh lf<ah'

25' kßiifrd rc;=ud" ;f:j tfiau" foj iyiidks fooyila" ;SKs p iyiidks

;=kaoyila o hehs ^m%pdrh lrùh&" ud;d ys uj jkdys" ;x iSyN=cx isxyndyq" oùiq

jdfriq fojrla jdfris je<elajqjd h'

153fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

26' iSyndyq isxyndyq" f;u ;;shjdfr ;=kajk jr" ud;rx wmqpýh ujf.ka

fkdúuid" ilx ms;rx ;udf.a mshd" >df;;=x urkakg" ;x ;siyiix ta ;=kaoyi"

w..yS .;af;ah'

27' rf[[d rcqg" l=udrx l=udrhd" ofiiiqx oelajQy' rdcd rc;=ud" ;x Tyqg" box

wn%úx fuh lSh" hÈ hïfyhlska" f; ;d úiska" iSfyd isxyhd" .ysf;d w,a,d .kakd

,oafoa kï" ;x rgGx ta rg" f; tj Tng u" oïñ foñ'

28' fid ta isxyndyq" f;fï" ;x .=ydojdrx .kFjd ta .=ydoajdrhg f.dia" wdrld

ÿr§ u" Èijd oel" mq;;isfkfyk mq;% fifkyfhka" tk;x tkakd jQ" iSyx isxy-

hdg" úcCê;=x úÈkakg" ;x irx ta" Bh Åms heù h'

29' ifrd ySh" k,dgx wdypp k<f,ys je§" ;ii Tyqf.a" fu;;Ñf;;k ;= fu;a

is; ksid jkdys" l=udrmdouQf, tj l=udrhdf.a md uq, u" ksjf;;d kej;=fKa"

N+ñhx ìu" m;s jegqfKa h'

30' hdj ;;shx ;=kajk jdrh olajd" ;:d wdis tfia úh' ;f;d blaì;s ñ.dêfmd

isxyhd l=cCê lsmqfKa h' ;f;d bkamiq" Åf;;d ifrd ú`Èk ,o ySh" ;ii ldhx ta

isxyhdf.a YÍrh" ksnNscc isÿre lrf.k" kslLñ kslauqfKa h'

31' fid fyf;u iflirx flire iys; iSyiSix isxy ysi wdodh /f.k mqrx

k.rhg w.d .sfha h' ;od tÈk" u;ii jx.rdcii uereKq jx. rcqf.a i;;ydks

wyq i;ajk Èkh ^i;sh& úh'

32' rf[[d rcqg" wmq;;l;;d p mq;=ka ke;s neúka o" wii Tyqf.a" luuqkd ^fï

isxyhd ueÍfï& l%shdfjka" m;S;d p m%lg neúka o" rf[[d rcqf.a" k;;=;;x p

uqKqnqre nj" iqFjd p wid o" ud;rx uj" ixcdksFjd p ye`Èkf.k o

33' ikksm;s;d /ia jQ" wÅ,d wuppd ish¨ weu;sjre" tludkid tl is;ska" iSyndyq

l=udrii isxyndyq l=udrhdg" rdcd fydys b;s rc jkak hehs" wn%jqx lSy'

34' fid fyf;u rccx rdcHh" iumápýFjd ms<sf.k" ud;= ujf.a" m;sii iajdñhdg"

;x ta rdcHh" oFjd § iSyiSj,Sx wdodh iSxyiSj,sh f.k" ihx f;fï" cd;N+ñx Wmka

ìug" .f;d .sfha h'

154fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

35' ;F: tys" k.rx kqjrla" udfmis ie§h' ;x th" iSymqrx b;s isxy mqrh hehs" wyQ

úh" fhdckif; wrf[[ fhdÿka ishhla jkfhys" .dfu p wms .ïjeishka o

ksfjfiis jdih lrùh'

36' ;iñx ,drfgG tu ,dgrfgys" mqfr k.rfhys" iSyndyq krdêfmd isxyndyq

rc;=ud" iSyiSj,sx isxyiSj,S" ufyisx lFjdk fufyish fldg" rccx ldfris rdcHh

lrù h'

37' id ufyiS ta ufyaIsldj" fid<ilL;;=x fidf<dia jrla" ÿfj ÿfj hufl

fofokd ne.ska jQ ksjqka jQ" mqf;; orejka" ckhs jeÿjd h" fcgGfld fogqmq;d"

úcfhd kdu úch kï ùh'

38' ÿ;sfhd fojekakd iqñf;;d kdu iqñ;a; kï fõ" ifnn oj;;sxi mq;;ld ish¨

mq;a;= ;siafofofkls" rdcd rc;=ud" ldf,k iqÿiq ld,fhys" úchx úch l=ure"

Wmrfcc hqjrc ;k;=frys" wNsfiphs wNsfIal lf<a h'

39' f; Tjqyq" wfkldks fkdfhla" ÿiiydks bjish fkdyels oE" idyidks" ieyeisfoa"

lßxiq l<y' úcfhd úiudpdfrd - úch úIudpdr we;af;ls' ;x mßid wms p

^Tyqf.a& ta msßi o wdis tfiau jQy'

40' l=foOd lsmqKd jQ" uydcfkd uyckhd" ;uF:x ta lreK" rf[[d rcqg"

máfjohS oekaùh" rdcd rc;=ud" f; Tjqka" i[[fmFjdk oekqj;a fldg" idOqlx

ukdfldg" mq;;x mq;=g" TjÈ wjjdo lf<a h'

41' ÿ;shx fojkqj o" innx ish,a," ;:d tj wdis tfiau isÿúh" ;;shx mk ;=kaf-

jkqj jkdys" l=foOd uydcfkd lsmshd jQ uyckhd" f; Tnf.a mq;;x mq;d" >df;ys

b;s id;kh lrjeZhs' wdy' lSh'

42' w: blaì;s" rdcd rc;=ud" ;x úchx p ta úch l=ure o" ;ii Tyqf.a" ;x mßjdrx

ta mßjr o hk" i;;i;dks i;aishhla" mqßfi ñksiqka" wvVuqKvfl ldfrFjd ^ysi&

wvla uqvq lrjd'

43' kdjdh kejl" mlÅmdfmFjd oïujd id.fr ihqfrys" úiiccdfmis mdlr heù h"

;f:j tfiau" f;ix Tjqkaf.a" Nßhdfhd p Nd¾hdjka o" l=udrfl p l=udrjreka o

^uqyqog heùh&'

155fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

44' úiqx úiqx fjka fjkaj" úiigGd hjk ,o" f; mqßi bFÓ l=udrld ta mqreIfhda

ia;%Syq yd l=udrjre" úiqx úiqx fjka fjka jQ" §mliñx Èjhsfklays" Tllñxiq f.dv

neiaiy" jisxiq p jdih l<dyq o fj;s'

45' l=udfrdllk;§mfld l=udrjreka f.dv neiaid jQ Èjhsk" k..§fmd;s k..§m

hehs" [dhsF: ye`Èkaùh" Nßfhdllk;§fmd ;= Nd¾hdjka f.dvneiaid jQ Èjhsk

jkdys" uys,d§mfld b;s uys,d Èjhsk hehs ye`Èkaùh'

46' úcfhd mk úch jkdys" iqmmdrfl mggkuys iqmamdrl mgqfkys" Tllñ

f.dvneiafia h" tF: fuys§ ^o& mßididyfik msßif.a ieyeis ls%hdj,ska" NSf;d

ìh jQfha" kdjx kejg" mqk kej;" wdreNs kexf.a h

47' ;:d.;ii ;:d.;hkaf.a" hul.=Kdkx id,dkx hul ,CIK we;s i,a .ia"

wk;rdkx w;frys" ksnndKx ksjkg ihs;Èfk' ie;mqk Èkfha' Òru;s iaÓr kqjK

we;s úchkdufld úch kï jQ l=udfrd" l=udrfhla ;unmKKS§fm ;unmKKS

Èjhsfkys T;sfKKd nei .;af;ah'

156fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

01' N+ i;;dhx mp mdfl .uq - imm .;suys p"

isf,dl Od;= iX>df; ils iXldh j;;f;'

02' wf:d l=l-jldZodfk fl ifoo wls ,lLfK"

l= ifoo l=pýf; gls nJOfk uls uKvfk'

03 jls fldá,,hd;%diq ill-àl ojhx .f;"

llS f,d,;;fk hdf; ;lS bO .;dÈiq'

04' bflLd ;= oiikfXliq Ç Lfh lXL lXLfk"

plL ofii ÑlL jdfp ÈflLdZmkhuqoêiq'

85' ;=o nH:dhx ;= kqo fLmfK ,sL f,Lfk"

l=p ixfldpfk ßplLrfK Lp nJOfk'

86' Wp ifoo iujdfh ùÔ Nh pf,iq p"

j;;f; N=c fldáf,, j,f[cd ;= j,[cfk'

87' Nc fijd mq:lldfr rec frdf. wgdZgfk"

l=g fpPfo p fldáf,, w.d icCOdhkdÈiq'

97' yQ N+ i;;dh uqppk;s b wfcCOdfk .;suys p"

Ld LHd ojhx ml:fk Ô cfh ØZjfndOfk'

98' ã <S fjydi.ufk Gd .;S úksjq;;shx"

Ks mdmfK uqK [dfK yk ysxid .;Siq ms'

99' md rlLKuys md mdfk n%E jdpdhx úh;;shx"

Nd È;;shx ud mudfK wf:d hd mdmqfk ishd'

102' reê wdjrfK uqp fudpfk ßp frpfk"

isp fifl hqc fhdf. N=c md,kfNdcfk'

lppdhk Od;=u[cqid

^jKfmd;a lsÍu i|yd&

157fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

103' l;s fpPfo ýÈ fojOdlrfK Nso úodrfK"

úo ,dfN Æm fpcfo úkdfi ,sm ,sumfk"

msi ixpqKKfk ysis úysxidhx reOdofhd'

104' Èjq lS<d úð.sxid fjdydrccq;s f:dñf;"

isjq ;k;=k ik;dfk Ç Lfh Ld mldifk'

105' ld .d ifooms >d .fJOdmdodfk rep frdpfk"

lp È;;Hï uqp fudfp wf:d úp úfjpfk'

106' r[c rdf. i[c ifX. L,fk ucc iqoêhx"

hqfcd iudêuys ¨fcd úkdfi COd úÑk;fk'

119' iq ijfk il i;;suys Ç Lhuys .s ioofk"

wm iuN= p mdmqKfk ys .;suys jq ixjfr'

129' wf:d Ndc mq:lldfr iNdc mS;s oiifk"

wf:d;= >g ix>df; >gg i[p,kdÈiq'

158fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

kdu lfKavd 3 ^jKfmd;a lsÍu i`oyd&

mq,,sX.d

40' ðkjpkhq;;x yS ;s inn†dêldfrd

,sX.[p ksmppf;'

Od;=mmpphúN;;sjccs;u†hq;;x ioorEmx ,sX.x kdu'

cskjpkfhd..x ,sX.x bO GmSh;s" ksmMdÈh;s p'

nqoO b;s Àf;"

41' ;f;d p úN;;sfhd'

;iud ,sX.d mrd úN;;sfhd fydk;s' p ldfrk ;dix tljpkdÈ mGudoS i[[d p'

42' is fhd" wx fhd" kd ys" i kx" iud ys" i kx iñx iqZ ;s úN;;sfhd'

is - fhd b;s mGud

wx - fhd b;s ÿ;shd

kd - ys b;s ;;shd

i - kx b;s p;=†s

iud - ys b;s m[pó

i - kx b;s cgÀ

iñx - iq b;s i;;ó'

;dijkshummifX. j;;spcdjid'

43 ,sx.f† mGud

fhd luul;;dÈj†k;rummf;;d iiirEmfgGd iqfoOd fid ,sX.f†d kdu'

;iidNsOdkuf;; mGudúN;;s fyd;s' ;iidzmkshfu" tluys j;;fnn tljpkx

is'

jqpjfkZfkf;;s } jpkx"tlii†ii jpkx } tljpkx" tjx nyqjpkx'

wf;dZfFjj'

nd,dj;drh

159fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

44 fid

wldrk;d mrii isii T fyd;s'

45 irf,dfmdZudfoimmpphdÈuys irf,dfm ;= ml;s"

wx wdÈiq mfriq irii f,dfmd fyd;s' ;iñx lf; ;= CjpdÈZkd wijfKKmf;;

ml;s fyd;s'

Zkfh mrx hqf;;Z

tjuqmß irf,dmdÈ - nqfoOd'

nyquys j;;fnn nyqjpkx } fhd'

wf;d jdfFjj'

46 innfhdkSkudt'

wldrk;d mfrix mGu ÿ;shd fhdkSkx h:dixLHx wd t jd fydk;s' } nqoOd'

zjdZ;s lsx @ w..fhd

,sx.fF: mGudZfFjj'

47 wd,mfk p

wNsuqÇlrKud,mkx" ;oêfl ,sX.fF: mGud fyd;s'

48 wd,mfk is .if[[d ;s isii . if[[d

f. bfFjj'

49 wldrms;doHk;dk ud'

zf.Z mfr wldfrd ms;= iF:q w;; rdcd§kufk;d p wd;;x hd;s'

50 wldfrd jdZ ;s f. mfr wdldrii rfiid jd'

51 fiif;d f,dmx .isZmS'

zfid" isx" iHd p iLdf;d .fii jdZ ;HdÈk oÈfgG yf[[ wjKKsjKKq

jfKKdldrk;d fiid' f;ys mfr . is ¨mHfk;'

^fy& nqoO" nqoOd" - fhd } nqoOd'

160fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

52 luufF: ÿ;shd'

—hx lfrd;s ;x luux˜ kdu' ;F: ÿ;shd fyd;s'

wx} nqoOx' fhd ii t' } nqfoO'

;;shdZ fFjj'

53 l;;ß p'

—fhd lfrd;s i l;;d˜ kdu' ;F: ;;shd fyd;s' - kd'

54 wf;dfkk'

wldrd mfrd kd - tkx hd;s' } nqfoOk - ys'

55 iqysijldfrd t'

ziq ysZ iq mfr ijldrii t fyd;s'

56 iudysiñkkx uydNsuys jd

innifooys mfrix iud" ys iñkkx h:diXLHx uydNsuys

bfppf; jd fydk;s' nqfoONs" nqfoOys'

57 lrfK ;;shd

fhk jd lhsrf; ;x } lrKx kdu' ;F: ;;shd fyd;s" innx l;;=iux'

58 iumÞfk p;=FÓ

hii Þ;=ldfud frdpf; jd Odrhf; jd ;x iumdÞkx kdu' ;F: p;=FÓ fyd;s' i'

wf;d jdZ fFjj'

59 wdh p;=fF:ljpkii ;=

wldrd mrii p;=fF:ljpkii wdfhd jd fyd;s' } nqoOdh'

60 id.fud fi ;s i ldrd.fud } nqoOii' kx

§>xfFjj'

61 iqkxysiq p

iqkxysiq mfriq irdkx §f>d fyd;s pifook CjÑ k' } nqoOdkx'

62 wmdÞfk m[pó

hiudofm;s Nhudof;; jd ;omdÞkx kdu' ;F: m[pó fyd;s' } iud'

wf;d wd tfFjj'

161fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

63 iudiñkkx jd'

wldrd mfrix iud iñkkx wd t jd fydk;s' nqoOd" nqoOuyd" nqoOiud" nqfoONs"

nqfoOys'

64 idñiñx PgÀ

hii jd mß..fyd ;x idñ kdu ;F: PgÀ fyd;s' nqoOii" nqoOdkx'

65 Tldfi i;;ó'

—fhdZ Odfrd ;fudldix˜ kdu ;F: i;;ñ fyd;s' iñx } nqfoO" nqoOuys' nqoOiñx'

iq} nqfoOiq'

nqfoOd nqoO iqLx oÞ;s irf;d nqoOx ;f;d ÿllrx

lsx nqfoOk uysoOfhdZms uqkfhdZms uqkfhd nqfoOk cd;d iqÇ

nqoOfiij ukx ofo mouyx" nqoOd ,fNhHdppq;x

nqoOiisoê k lsx lfr Nj Nfj" N;HF:q nqfoO uu'

bf;d mrx ;;shdm[pókx p p;=FÒ PgÁkx p irEm;;d m[pó cgÀfhd NsfhHd

WfmlLfk;'

w;; ¬ is'

n%yu;;iLrdcdÈf;dfFjj'

66 iHd p'

n%yudÈf;d isii wd fyd;s' } w;;d

67 fhdkudfkdZ ;s n%yudÈf;d fhdkx wdfkd ;;x- w;;dfkd ^fy& w;;" w;;d

fhd } w;;dfkd'

68 n%yu;;iLrdcdÈf;d wudkxZ ;s n%yudÈf;d wx jpkii wdkx jd fyd;s'

w;;dkx" w;;x" w;;dfkd¦ wf;;k" w;;kd'

^mflL ðkjpkdkqfrdfOk tkdNdfjd&

69 w;;dfk;dysiñuk;;xZ ;s ysuys w;;k;ii wfkd' } w;;fkys' - tjx lrfK'

70 iii fkdZ ;s fkd ldfrd' } w;;fkd" w;;dkx'

71 wuy;=uyk;=rdcn%yu;; iLiF:qms;d§ys iud kdZj' wuydÈf;d iud kd bj fyd;s'

} w;;kd'

72 ;f;d iñkkS ;s iñfkd ks } w;;ks'

wk;;k;s Ndjksfoofik iquys p wfkd w;;fkiq'

rdcd w;;dZj' kd - iúN;;sii rdcfiifFjj

162fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

73 kduys r[[d jd'

kduys iúN;;sii rdciooii r[[d jd fyd;s' } r[[d rdfck'

74 rdcii rdcq iqkxysiq p'

iq kx ys iq mfriq rdcii rdcq fyd;s' p ldfrk CjÑ k'

iqkxysiq fp ;s §f>' } rdcqNs" rdcqys" rdfcNs" rdfcys'

iúN;;sfii;Hêldfrd'

75 rdcii rf[[d rdcsfkd fiZ ;s fi rf[[d rdðfkd fydk;s' } rf[[d

rdðfkd'

76 r[[x kuys jdZ ;s kuys r[[x jd' } r[[x rdcqkx

rdcdkx' iudii kd ;=,H;;d kduys r[[d jd } r[[d rdciud'

77 iñuys rf[[ rdðkS ;s iñuys rf[[" rdðks fydk;s' } rf[[" rdðks" rdcqiq"

rdfciq'

.=Kjk;= ¬ is'

iúN;;sii k;=fiifFjj'

78 wd isuyS ;s isuys iúN;;sii k;=ii wd } .=Kjd'

fhduys mGfuZ fFjj'

79 k;=ii fk;d'

mGfu fhduys iúN;;sii k;=ii fk;dldfrd fyd;s' } .=Kjfk;d

iqkxysiq w;;fkFjj'

80 k;=iifk;d fhdiq p'

iqkxysiq fhdiq p ldfrk wf[[iqZms mfriq k;=iifk;d w;;x hd;s' }- .=Kjk;d'

iúN;;sfii;Hêldfrd' wx bfFjj'

81 wjKKd p f.'

f. mfr iúN;;sii k;=ii wx w wd fydk;s' } fy .=Kjx" .=Kj" .=Kjd' fhd }

.=Kjfk;d" .=Kjk;d' w;;x } .=Kjk;x" .=Kjfk;'

82 f;d;s;d iiñxkdiù ;s iúN;;sii k;=ii kduys ;d fi f;dldfrd iñuys ;s

p jd'

.=Kj;d" .=Kjfk;k" .=Kjfk;Ns" .=Kjfk;ys¦ .=Kjf;d .=Kjk;ii'

163fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

83 kuys ;x jdZ ;s kuys k;=ii ;x jd'

.=Kj;x .=Kjk;dkx"

iud kdZ j' - .=Kj;s" .=Kjfk;" .=Kjk;uys" .=Kjk;iñx" .=Kjfk;iq'

.pPk; is'

84 isuys .pPk;d§kx k;ifoÞ wxZ ;s k;iooii wx jd'

isf,dfmd" - .pPx' isii T" - .pPfk;d

.pPk;d§kx k;ifoÞ Z fFjj'

85 fifiiq k;=Zj

jq;;x ysFjd fifiiq .pPk;d§kx k;ifood k;= bj ogGfnnd .pPfk;d .pPk;d

bppdÈ fiix .=Kjk;= iux

.pPk;dofhd kdu wk;mmpphk;d

w..s isf,dfmd'

86 bjKKqjKKd c®,dZ;s'

bjKKqjKKdkx h:diXLHx ®,i[[d'

CO,f;d jdZ fFjj'

87 >mf;d p fhdkx f,dfmd'

>mCO,f;d fhdkx f,dfmd jd fyd;s'

88 fhdiq l;ksldrf,dfmiq §>x'

lf;d ksldfrd f,dfmd p fhix f;iq fhdiq irdkx §f>d fyd;s' - w..S" mflL'

w;;fkFjj'

89 fhdijl;rfiid fCOd '

fhdiq wl;rfiid fCOd w;;x hd;s' - w..fhd' ;:d,mfk'

90 wfuud ks..yS;x CO,fmys'

CO,mf;d wx fud p ìJÿx hk;s ^ìJÿx hd;S;s p mdfGd&'

w..sx w..S w..fhd w..skd'

§f> - w..SNs' w..Sys'

91 CO,f;d iii fkd jdZ;s iii fkd jd'

w..sfkd" w..sii" w..Skx'

92 CO,f;d fp ;s iudii kd'

w..skd" w..suys - w..siñx" w..Siq' wd§ w..Sj'

iñfkd mk'

164fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

93 wdÈf;d T fp ;s wx T p jd'

wdÈx wdfÞ wdÈuys wdÈiñx" wdÈiq" wd§iq'

oKã i swf>d riiudÈkd rfii iumf;;'

94 k isiñukmqxildkS ;s isuys w kmqxildkx k rfiid' isf,dfmd - oKä'

fhd f,dfmd - oKã" mflL'

95 wf>d riifuljpkfhdijms p'

tljpkfhdiq CO,md riix hk;s'

COf;d l;riid zfFjj

96 fhdkx fkd

l;riid COf;d fhdkx fkd;;x fyd;s' - oKäfkd'

97 CO,md riixZ;s f. mfr CO,mdkx rfiid'

^fy& oKä oKã oKäfkd jd wx bfFjj'

98 kx COf;d l;riidZ;s wx bppii kx jd'

oKäkx oKäx oKã oKäfkd - oKäkd oKãNs oKäys - oKäfkd oKäii

oKäkx' COf;d l;riidZ fFjj'

99 iñkkS;s iñfkd ks' - oKäks oKãiq'

NslLq isf,dfmd' jd fhdkxZ fFjj'

100 ,f;d fjdldfrd fp ;s ,f;d fhdkx fjd;;x jd'

w;;x wl;rfiidZ fFjj'

101 fjfjdiq f,d p

fjfjdiq wl;rfiid f,d w;;x hd;s' - NslLfjd'

mflL fhdf,dm§>d - NslLq" ^fy& NslLq

102 wl;riid ,f;d hjd,mkii fjfjdZ;s wd,mfk fhdii fjfjdldrd -

w;;x'- NslLfj NslLfjd NslLq" NslLqx NslLfjd NslLq

fiix w..Sj' tjx ck;= ck;= ck;fjd'

,f;d fjdldfrd fp ;Sy ldr..yfKk fhdkx fkdk;x' pldfrk CjÑ

fjdfkdkuNdfjdZj úfifid'

ck;=fkd ck;=fhd' iF:q is'

165fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

103 iF:qms;d§kud isiñx isf,dfmd fp ;s iF:doHk;ii wd isf,dfmd p - iF:d'

iF:qms;dÈkx Z ;Hêldfrd'

104 wf[[ijdr;;x

isf;dZf[[iq iF:doHk;ii wdfrd fyd;s'

105 ;f;d fhdkfud ;='

;f;d wdrf;d fhdkx U fyd;s' - iF:dfrd' ^fy& iF:" i F:d" iF:dfrd¦ iF:drx"

iF:dfr" iF:dfrd'

106 zzkd wdZZ ;s wdrf;d kdii wd iF:drd iF:dfrNs iF:dfrys'

107 Wiiñx i f,dfmd p'

fi" iF:doHk;ii zz Wzz fyd;s' i f,dfmd p jd'

iF:q" iF:qfkd iF:qii'

108 jd kuyS ;s kuys wdfrd jd' - iF:drdkx

109 iF:q kd;;f[p;s kuys iF:doHk;ii w;;x jd' §f> - iF:dkx'

110 ;f;diñó ;s wdrf;d iñfkd b'

111' wdfrd riiñldfr;s buuys wdrii rfiid' - iF:ß iF:dfriq' tjx k;;d§'

ms;d ifF:j'

112 ms;d§kuisuyS ;s is zf;df[[iq wdrii rfiidZj úfifid' - ms;frd' kuys

ms;=kk;sZ ms fyd;s' tjx Nd;=mmN=;fhd'

wNSN= rfii- wNsN=fjd" fhdf,dfm - wNsN=" fiix NslLqzj' rfiidZj úfifid'

tjx inn[Cÿ mqfnnzj fhdkx fkd ldfrdp'- inn[Cÿfkd inn[Cÿ' f.d .dj

bfFjj'

113 fhdiq fp ;s f.d ifoÞldrii wdfjd'

zz;f;d fhdkfud ;=ZZ ;Sy ;=ifook fhdkx T' - .dfjd - ;:dz,mfk'

114 wjuys p'

wuys mfr f.difoÞldrii wdj wjd fydk;s'

p ifook y kx jcðf;iq fifiiqZ ms'

166fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

115 wdjiiq jdZ;s wuys wjk;ii zWz;;x jd- .djqx" .djx" .jx" fhd - .dfjd' .dfjk"

.fjk" f.dNs" f.dys'

116 .dj fiZ;s fi Tii wdfjd - .djii" .jii

;f;dkudfÞ p ldfrk kx bppii wx Tii wdfjdp - .jx'

117 iqyskdiq fp ;Sy pldfrk f.dii .= p'

oúf;;' - .=kkx" f.dkx" .djd" .jd" .djuyd" .juyd" .djiud" .jiud" f.dNs"

f.dys ".dfj" .fj" .dfjiq" .fjiq" f.diq'

mq,,sx.x

--------------------

l[[d isf,dfmd'

118 wdf>dZ;s bFÓhx wd ldrii > i[[d" fhd f,dfm - l[[d" mflL" -

l[[dfhd'

119 >f; fp ;s .ii t - ^fy& lf[[" l[[d" l[[dfhd" l[[x" l[[d"

l[[dfhd'

wdh tljpkfiifFjj'

120 >f;d kd§kxZ ;s kdfoHljpkdkudfhd' - l[[dh" l[[dNs" l[[dys"

l[[dh" l[[dkx'

121 >mf;d iñx hx jd'

>fmys iñfkd hx jd fyd;s' - l[[dhx" l[[dh" l[[diq'

r;;s isf,dfmd'

122 f; bFÓLHdfmdZ;s bFÓhñjKKqKKdkx m i[[d' fhd f,dm§>d - r;;Ss'mflL-

r;;sfhd' ;:d,mfk' - r;;sx" r;;S" r;;sfhd' tljpkii kdÈkxZ fFjj'

123 mf;d hdZ;s kdffoHljpkdkx hd' - r;;shd - r;;SNs" r;;Sys" r;;shd" r;;Skx

r;;shx" r;;shd r;;Siq'

k§' fiix r;;Sj' w>;;d rfiid Zj úfifid' hd.= r;;Sj' ud;=ë;=ÿysFjdofhd

msf;j' cunq k§Zj'

l[[ b;s Gsf;

124 bFÓhuf;d wdmmppfhd' bFÓhx j;;udkd wd ldrk;f;d wdmmpjfhd fyd;s"

irf,dmml;Hd§' - l[[d'

167fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

Od;=mmpjhúN;;sjccs;uF:j,,sX.xZ;s jpkf;d mpjhk;iid,sX.;;d

;oê;dÈiqf;; p ldfrk kduñj lf; iHdÈ' tjx B" bkSiq' tjx wcd" t<ld"

fldls,d" wiid" uQisld" n,dld" uJÞ" crd" bpjdÈ'

bF:shxZ;Hdêldfrd'

125 kÞosf;d jd B'

bF:shx kÞosf;d jd wkÞosf;d jd B fyd;s' koS" k.rS" l=udr"s n%dyuKS" ;reKS"

l=ll=à" bF:s bpjdos'

126 ud;=,doSkudk;;óldfrZ ;s Buys ud;=,doHk;ii wdfkd" ud;=,dkS;Hdos'

wkÞosf;d jd B' - iÇ" yF:s'

127 Njf;d fNdf;d

Buys Njk;ii fNdf;d fyd;s' - fNd;S'

128 KjKslfKhHKk;+yS ;s B'

udkù" kdúlS" fjkf;hS" f.d;ó'

129 k;=ii ;óldfrZ;s k;=ii f;d jd - .=Kj;S" .=Kjk;S" ê;su;s" ê;suk;S'

k;ii k;=LHmfofid' - uy;s" uyk;s'

130 m;sNslLqrdcsldrfk;ys bkS' m;HdoSys Bldrfk;ys j bF:shx bkS fyd;s'

131 m;siiskSuys ;s m;Hk;ii wf;; irf,dmdfÞ" ;= ,ldfrk f,dmdzNdfjd'

jd mfrd wirEmdZ ;s b f,dfmd oSf>d p' - .ym;dks" NslLqkS" rdcskS" fuOdúkS"

;miiskS" OuupdrsKS" NhoiidúkS" N=;;dúkSZ ;Hdos'

bF:s,sX.d'

Ñ;; ¬ is'

kmqxiflys wf;d kspjfkFj j'

132 isx wldrfk;ys kmqxiflys isii kspjx wx fyd;s' - Ñ;;x'

fhdkx ks kmqxiflysfFjj

133 wf;d ksppx wldrfk;ys kmqxiflys fhdkx kspp ks fyd;s' ksii – wd- Ñ;;d'

mflL - zzfhdipdzzoskd oSf> - Ñ;;dks . f,dfm - ^fy& Ñ;;" Ñ;;d" Ñ;;dks "

Ñ;;x' ksii t' -Ñf;;" Ñ;;dks - fiix nqfoOdZj' ukis" - ukx'kd jdZ fFjj'

134 ufkd.Kdosf;d iñkkdkñ wd ukdosf;d iñkkdkx b wd jd fydk;s'

135 i ifr jd.fud' úN;;Hdfofi ifr mfr ukdosf;d id.fud jd fyd;s'-

ukid'

168fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

136 i ii fpd'

ukdosf;d iii T fyd;s' p ifook iudii wd p' - ukfid" ukid " ukis' fiix

Ñ;;xZj'

ukx isrx Wrx f;cx rcx Tcx jhx mhx"

hix ;mx jpx fp;x tjudosufkd.fKd'

.=Kjk;= is'

137 wx kmqxiflZ ;s isuys iúN;;sii k;=ii wx' - .=Kjx' k;=ii f;; - .=Kjk;dks¦

fhdf;dZ[[x mqfuj' tjx .pcx'

wgGs" jd fFjj'

138 fhdkx ks kmqxiflyS ;s fhdkx ks jd' - wgGsks' CO;;d fhdf,dfm - wgGs"

;:d,mfk " wgGsx" wgGsks" wgGs' fiix w..Sj'

oKäs ¬ is' - w>;;d rfiid' - oKä' fhdf;dZ[[x mqfuj'

wdhq wgGsj'

kmqxil,sX.d'

mqñF:s,sX.d - >g" lg" hgGs" uqgGs" isJOq" frKqmmN=;fhd" oúmop;=mmocd;sjdÑfkd

p'

h:d - >fgd" Bmmppfh - >à" tfid" hgGs" tid" hgGs" bppdos

oúmocd;sjdÑfkd h:d(-

L;;sfhd" wdmmppfh" - L;;shd'

iufKd" Buys - iuKS bppdos'

p;=mmo cd;sjdÑfkd h:d (-

.fcd' wd - .cd¦ jHf.>d"

Buys- jH.>S bppdos'

mqukmqxil,sX.d (-

Ouu" luu" n%yu" l=iqu" iX.u" mÿu" wiiu" úydr" irSr" iqjKK" jKK" lydmK"

Njk" N=jk" fhdnnk" N+iK" wdik" ihk" Tok" wdldi" Wmjdi" udi" osji"

ri":," M, " rgG" wunq" uOjdofhd'

169fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

bF:skmqxil,sX.d (-

k.r" wpÑmmuqLd'

inn,sX.d(-

;g" mqg" mqr" m;; " uKv, " l,idofhd'

kdól;d innkdudks p' h:d (- ;fgd"

Buys - ;à" ;gñppdos'

kdñl;d h:d (- fojof;;d " wd - fojo;;d¦

fojo;;ñpjdos'

-------------------

inn" l;r" l;u" WNh" b;r" w[[" w[[;r" w[[;u" mqnn" mr" wmr"

olÅK" W;;r" tl" h";" t; " bu" wuq" lsx" ;=uy" wuy" b;s innkdudks'

ifnnd nqfoOdZj - whx úfifid'

fhdfFjj'

139 innkduldrf; mGfud' inndoskuldrf;d mfrd mGfud fhd t;;x hd;s -

ifnn'

140 ;fhd fkj p innkdfuys ;s ksfiOd iud" iñkkx wdh" wd" t k" fydk;s

- innii'

141 innf;d kx ixidkx' inndosf;d kx bpjii ixidkx fydk;s'

wldfrd t bfFjj'

142 innkdudkx kuys p' kuys inndoskuldrii t fyd;s - ifnnix" ifnnidkx'

bF:shx - wd' - innd - l[[dZj - whx úfifid'jdZ fFjj'

143 >mf;d iñxidkx ixid' >mi[[df;d inndosf;d iñxidkx ixid jd fydk;s'

144 ixidfijljpfkiq fp ;s id.fud'

145 f>d riix' tljpk ix id iq f>d riix hd;s - inniid inndh" inndix"

inndidk" x inniix inndhx" inndiq'

146 fk;dys iñudhhd' >mi[[dys inndoSys iñfkd wdhhd k fydk;s' kmqxifl

- innx" inndks' tjx ÿ;shd" inndofhd kmqxifl ;;shdosiq ililmquiud' tjx

ZhZiook;d'

mqnnmrdmfrys ;= iñfkd'

170fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

147 hokqmmkkd ksmd;kd iscCOk;S ;s wksF:shx t jd - mqfnn mqnniñx bppdos'

tlifoÞ' iXLHdZ;=,H[[diydhfF:d" hod iXLHfF:d ;foljpfkd" w[[F:

innjpfkd p"

hd oSkud,mkx kF:s

; ¬is'

isuys ix wkmqxilfiifFjj'

148 t;f;ix f;d' isuys wkmqxildkx t;" ;" bfppf;ix ;zldrii i fyd;s -

fid'

149 ;ii jd k;;x innF:' ;s,sfX.iq inndos ; ldrii fkd jd fyd;s' - fk" f;¦

fiix inniux kzz;;xzz j úfifid'

bF:shx - id" kd" kdfhd" ;d ;dfhd bppdos'jdZfFjj'

150 ;f;d iii iidh' ;d" t;d budys i ii iidfhd jd fyd;s'

ixidfijljpfkiq b bfF:j'

151 ;iid jd' tljpkixidiq z;dz iooii zwdz zbz;;x jd hd;s - ;siidh ;siid"

;iid" ;dh" ;dix" ;didkx" ;siix" ;iix" ;dhx" ;diq' kmqxifl

z;xz bpjdos'- tfid" fiix inniux" bF:shx - tid'

ixidfijljpfkiq bfFjj

152 t;sudiñ' tljpkixidiq t;d bzudkuk;ii b fyd;s' -t;siidh" t;siid"

t;dh" t;dix" t;didkx" t;siix" t;iix" t;dhx" t;diq' fiix innd Z j'

kmqxifl- t;x bpjdos' bu ¬ is'

153 wkmqxiliidhx isuyS ;s buii whx' isf,dfmd - whx" bfu" bux" bfu'

154 wksñ kduys fp ;s buii wfkd" bñ p - wfkk" bñkd'

155 inniisufii jdZ;s iqkxysiq t jd'- tys bfuys jd iiud iñx ixidij;;xZfFjj'

156 buiooii p' i" iud" iñx ix" idiq" buii" w;;x jd fyd;s'-wii" buii"

tix" tidkx" bfuix" bfuidkx" wiud" buuyd" buiud" tys" bfuys" wiñx"

buuys" buiñx" tiq" bfuiq'

w;;mflL'

157 k ;sfuys l;dldfryS ;s' iud" iñkkx" uyd" uyS k iscCOfk;'

bF:shx - whx" fiix t;dZj' ixidij;;xZj úfifid'

kmqxifl" iúN;;sii jdfFjj'

171fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

158 buiisouxisiq kmqxifl Z;s buii box jd- box" bux" bfu" budks" tjx

ÿ;shd'

wuq is' jd wkmqxilii isuySfFjj'

159 wuqii fud ixZ ;s uii fid jd' isf,dfmd - wiq'

160 innf;d fldZ;s inn kduf;d ld .fud'

fidZ ;s T - wuqfld' mflL" - wuq" wuQ" wuqfhd'

mqfnnj fhdkx fjd ldfrd k'- wuqx" wuQ wuqfhd'

fiix NslLqZj" inndÈldßhdZ[[;%'

bF:shx - wiq' fiix zhd.=ziux' úfifidZhx' - wuqiid wuqhd' wuQix" wuQidkx"

wuqiix" wuqhx" wuQiq'

kmqxifl' - iúN;sii wx isiq kmqxiflfFjj'

160 wuqiidÿxZ ;s wÿx' - wÿx" wuq" wuqks' tjx ÿ;shd'

162 fifiiq fp ;s innF:' lsii fld' - fld" ld" lx bppdÈ' ,sx.;;fh innifud'

;=uy ¬ is" wuy ¬ is" iúN;;sii ;=uyduydkk;Hêldfrd'

163 Fjuyx isuys p'

isuys iúN;;Skx ;=uyduydkx Fjx wyx fydk;s' zpifook ;=uyii ;=jx p' - Fjx"

;=jx" wyx" fhd - ;=fuy'

164 uhx fhduys mGfuZ;s wuyii uhx fyd;s' - uhx'

165 ;x uuxuyS ;s wuys ;x ux fydk;s'

166 ;jx uu[j kjdZ;s wuys ;jx" uu[p kjd'

167 ;=uyii ;=jx FjuuyS ;s ;=uyii ;=jx" Fjx p-;x" ;jx" ;=jx" Fjx" ux" uux'

wdlfFjj'

168 jdhjmmGfudZ;s ÿ;shd fhdii wdlx jd' - ;=uydlx" ;=fuy' wuydlx" wfuy'

169 kduys ;hduhd Z;s kduys ;hd uhd fydk;s'

170 ;hd;hSkx ;ldfrd Fj;;x jdZ;s ;ii fFjd jd-Fjhd" ;hd" uhd" ;=fuys"

wfuyys'

171 ;juu fiZ;s fi ;j" uu" fydk;s'

172fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

172 ;=hyx uhyx fpZ;s fi ;=hyx uhyx p'

173 iiixZ;s iii wx jd'

174 wuyii uux iúN;;sii fiZ;s fi wuyii uux p' - ;j" ;=hyx" ;=uyx" uu"

uhyx" wuyx" uux"

175 ;=uydfuyys kudlxZ;s kx jpkii wdlx' - ;=uydlx" wuydlx' iud-kdZj'

176 ;=uyduydkx ;hsuhS ;s iñuys ;hs uhs fydk;s' fFj lf; - Fjhs' ;hs" uhs'

;=fuyiq" wfuyiq ' ,sX.;;fh iux'

kjdZfFjj'

177 mof;d ÿ;shd p;=F:s PgGsiq fjdfkd' zzwF:fc cd;ld jKKd moxzz ÿ;shd p;=F:S

PgGS nyqjpfkiq mfriq moiud mfrix iúN;;Skx ;=uyduydzkx fjd fkd ldrd

kjd fydk;s' rlL;= fjd" mii;= fkd" oÞ;s fjd" oÞys fkd" ioOd fjd"

iF:d fkd" kjdZ;s lsx @ tfid wuydlx iF:d'

mof;dZ ;Hêldfrd'

178 f;fuljpfkZ;s p;=F:S" PfgGljpfkiq f;"fu fydk;s'

oÞñ f;" oÞys fu" box f; " whx fu'

179 kduyS ;s wuys ksfifOd'

mfii: ;x" wðks ux'

180 jd ;;sfh fp ;s ;;sfhljpfk f;" fu" jd fydk;s' - l;x f;" ;hd jd"

l;x fu' uhd jd'

181 nyqjpfkiq fjdfkdZ;s ;;shd nyqjpfkiq fjd"fkd" fydk;s - nyqjpfkk

mGfu fhduys p - l;x fjd" l;x fkd' .dux fjd' .fpPhHd:" .dux fkd

.fpPhHdu'

-----------------------

iXLHdjqpjf;" tlifoÞ innkdfuiq jqf;;d' -ojdofhd wgGdrik;d nyqjpkk;d'

iúN;;sii bFÓmqukmqxiliXLHk;s pdzêldfrd'

182 fhdiq oúkkx foj fofjZ ;s oúii foj" fyd;s - foj" foj" oùNs" oùys'

183 fkd p ojdÈf;d kuys' kuys ojdosf;d k ldrd.fud fyd;s - oúkkx" oùiq'

,sX.;;fh iux'

173fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

184 ;sp;=kkx ;sfiid p;fiid ;fhd p;;dfrd ;SKs p;;drs fhdiq bF:smqukmqxifliq

iúy;;Skx ;s p;=kkx" ;sfiid p;fiid wdofhd fydk;s' ;fhd" ;fhd" ;SNs" ;SNs"

;sKKx'

185 bKKñKKkkx ;Sys ixLHdyS z;s' ;s ioof;d kx bppii" bKKx" bKKk;x

p' ;sKKx" ;sKKkkx" ;Siq'

bF:shx - ;sfiid" ;sfiid" ;SNs ;SNS'

fkdpdfÞ pldfrK kuys iix wd.fud' j..fk; - ;siikkx" ;Siq'

kmqxifl - ;SKs" ;SKs" ;SNs" ;SNs'p;;dfrd'

186 T ifr fpZ ;Sy p ldfrk fhdiq Wii Wfrd'

187 ;f;d fhdkfud;=Z;Sy z;=z ldfrk fhdkx T - p;=frd' tjx ÿ;shd" p;+ys"

p;=kkx" p;=iq' bF:shx - p;fiid" p;fiid" p;=ys'

mqfnnZj iix wd.fud' hÞoskd Wii w;;x - p;iikkx" p;=iq'

kmqxifl - p;;drS" p;;drs'

188 m[pdoskuldfrdZ ;s fhdiq iúN;;sii m[pdoHk;ii w;;x - m[p" m[p'

189 m[pdoSku;;x Z;s iqkxysiq m[pdoHk;ii w;;x' t oS>dkumjdfÞZ hx" -

m[pys" m[pkkx m[piq' - ,sX.;;fh iux'

tjx P"i;; "wgG"kj"oidzofhd wgGdrik;d' ùi;Hdofhd wd kjq;shd bF:s,sx.d

tljpkk;d ' ùi;s r;;Szj" tjx ;sxi;s' p;;d<Six m[[dix ifooys mrdix

inndix úN;;Skx inndiudfÞZ ;Sy wdosifook f,dfmd' igGs ùi;Szj' tjx i;;;s"

wiS;s kjq;s" zi;xz kmqxilfuljpkk;x' tjx iyiidos' zfldáz ùi;Sj'

rdis fNfo ;= innF: nyqjpkums' - h:d foj ùi;sfhd nqoOok;d" ;sfiid ùi;sfhd

osk>áld' tju[[;%'

tfifid t;k;smmisoê f,dlii fyd;s hF:fF:iq"ÒmqukmqxildkS;Hqppfkk

;dksudks f,dflkdzF:d'

-------------------------------------------

w,sX.d jqpjfk;'

190 CjÑ f;d m[puHfF:

,sX.f;d m[puHfF: Cjú zf;dZ mmpjfhd fyd;s'

191 Fjdofhd úN;;s i[[dfhdZ;s f;dmmN+;s ÞkHzk;dkx úN;;s i[[d" ;iud

;ok;dkums úN;Hk;;;d - mo;;x isPCOk;s' k mqk úN;;s' - fpdriud" fpdrf;d'

tjx ms;sf;d" ud;sf;d tF:'

ms;doSkuisuyS ;Hl%dzisuys..yfKk f;duys ms;doSkx Wii b'

174fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

192 buiisF:JÞks yf;d fOiq p'

:x wdÈiq mfriq buii b fyd;s' - bf;d'

193 innfii;iildfrd jdZ;s f;d f:fij;ii w;;x jd - wf;d" tf;;d'

mflL irf,dmdoskd wldrf,dfmd'

194 ;%f;df:iq fp ;s lsii l=' - l=f;d' zCjÑf;d;sz iq;; oúOdlrfKk i;;uHfF:p

f;d fyd;s' wdosiñx- wdosf;d'

195 ;%:i;;ñhd innkdfuyS ;s i;;uHfF:' ;% ":mmpphd fydk;s' - inniñx"

inn;%" innF: oú;;x' tjx w;% " wF: " tF:'

196 f;%ksppxZ;s mqfnn t;ii w - l=;%" l=F:'

197 fifiiq fp ;s ldfofi - lF:'

198 lsiud fjd fp ;s jmmppfhd'

199 lsii l fj fp ;s fld' zlz ldrdldr f,dfmd' - Cj'

200 ysx yx ys[pkxZ ;s lsiud ysx wdosmmpphd'

201 l=ysx yxiq fp ;s lsii zlz= zp zldfrk ys[jkx Þpkxiq p' - l=ysx" l=yx"

l=ys[pkx'

202 ;uyd fp ;s Nsx" yx - ;xys" ;yx'

203 hf;d ysxZ;s ysx - hysx'

204 buiud yOd fp ;s' y"Od" - by" bO'

205 innf;d ë ;s ê - innê'

ldf,;Hêldfrd'

206 lsx innf[[lhl=ys Þ ÞpkxZ;s lsx wdosf;d Þ Þpkx p'

liñx ldf," - lÞ" l=Þpkx'

207 innii fid Þuys jdZ;s innii fid jd' iÞ" innÞ'

208 ;uydÞks fp ;s Þks" Þ p' - ;Þks" ;Þ' hÞoskd bu ioÞ iudkdzmfrys p

h:diXLHx ccccq mmpphd" buiudkdkx wid p' - wcc" iccq" wmrccq'

175fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

209 buiudrysOqkdÞks fp ;s rhydosmmpphd'

210 t; ruyS ;s buii tf;d - t;rys'

211 wOqkduys fp ;s buii w' - wOqkd" bÞks'

f,dmxZfFjj'

212 inndiudjqfidmi.. ksmd;doSys p' tf;ys mrd innd úN;;S ¨mHfk;' - Fjx

wdjqfid ;=fuy wdjqfid'

Wmi..ksmd;d jqpjfk;'

m" mrd" ks" ks" W" ÿ" ix" ú" wj" wkq" mrs" wê" wNs" m;s" iq" wd" w;s" wms" wm" Wm" -

tf; ùi;Hqmi..d'

p" k" j" jd" ud" ys" ê" Ñ" l=" ;=" kq" fp" fr" fij" fj" fjd" fLd" fkd" f;d"

hx" kx" ;x" lsx" yJo" lsr" tj" lSj" hdj" ;dj" j; " j: " w: " wX. " bX>"

;.> " wdu" kdu" kQk" mqk" mk" wdy" iy" uQid" illd" ,nyd" fygGd"

wdrd" ¥rd" osjd" kjd" úkd" kdkd" woOd" uqoOd" ñpPd" mpPd" wdú" ilÅ"

ipÑ" ipPs" ny" hos" b;s" lsk;s" wFÓ" fidF:s" L,q" kkq" lsuq" wiiq" hf.>"

ifp" yfj" iqfj" iqfjd" wfr" mqfr" kfud";sfrd" wfOd" wf:d" wfyd" rfyd"

ysfhHd" NsfhHd" wfk;d" mdf;d" iqox" l,,x" tjx" Oqjx" w,x" y,x" ihx"

idhx" iux" idux" ldux" mdrx" Trx" Ñrx" yqrx" wyx" iyx" Wppx" kSpx"

ilsx" ioêx"w:jd" wk;rd" wdrld" ndysrd" nysoOd" hdj;d" ;dj;d" iuk;d"

iduk;d" wduk;d" iuuqLd" prys";rys" ium;s" wdh;s" Wmrs" hdjfo" ;djfo"

;srshx" ikslx" iillx"t;rys" t;;dj;d" mruuqLd" ls;;dj;d" w[[oF:q"

fihH:sox" wfmmjkdu" NsfhHdfidu;;dh" - bppdofhd ksmd;d'

iosid fh ;s,sfX.iq inndiq p úN;;siq

jpfkiq p ifnniq f; ksmd;dZ;s ls;;s;d'

h:d (- Wppx reflLd$,;d$>rx jd'

Wppx reflLd"

^fy& WpprelL

WppreflLk

WpprelLii

WpprelLiud

WppreflL jd bpjdos

WppxreflLd$ relLd jd bppdos' tjx ,;d$>rdks'

WNfhiq úN;;H;;" l%shd" foi" iuhosid.=KfF:ys

inndZms h:d fhd.x úN;;sfhdZ[[ys ;=mmGud'

176fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

;x h:d (-

zzwê" wfk;dzzifooys i;;ñ'

zzihxzzioÞ ;;shd" PgGs p'

kfudioÞ mGud" ÿ;shd p'

zzmdrxzzioÞ i;;ó"

zzosjdzzioÞ mGudÿ;shd i;;ó p'

zzfygGdzzioÞ i;;ó'

zzWppxzzioÞ inndZms'

zzmioÞz p pzzioÞ p mGud'

zzfyzz ioÞ wd,mfk mGud' ;:dZf[[ysZ ms'

Wmi..d ifnnZms iook;frk iy mhqccfk;'

ksmd;d ;= flÑ úiqums - h:d mydfrd" myr;s'

id p fid p Ndi;s jd lfrd;s jd fidF:S;Hdos'

tfll ,sX.x oú,sX.x ;s,sX.x pdmH,sX.slx

p;=fOz;s kdux kdux ku;HF:Z;s ls;;s;x

kdñlx

-------------------------------------

213 kdudkx iudfid hq;;fF:dZ ;Hêlfrd' iudfidZ;s NskkF:dkx mÞkfulF:;d

zhq;;fF:dZ;s

w[[u[[ iunJOfF:d'

úNdidZ ;Hêld;nnx jdlHF:x'

uyfk;d p fid ùfrd pd;s jdflH'

214 oúmfo ;=,HdêlrfK luuOdrfhd

Nskkmmj;;sksñ;;d ioÞ tliñx jF:qks mj;;d

;=,HdêlrKd

úfiikúfiiN+;d iudkdêlrKd foj mÞ hÞ iuiHfk; ;Þ fid iudfid

luuOdrfhd kdu'

^bO iudi iq;;dks i[[d ojdfrk iudi úOdhldks&

w.ys; úfiikd nqoê úfiiiu ys k Wmmcc;S;s - úfiikx mqnnx fyd;s

iudfifkj ;=,HdêlrK;;ii jq;;;;d ;mmldikF:x mhq;;d iudif;d

w;srs;;d p fid bfpjf; zzjq;;gGdkummfhdf.dZ;s [dhd kmmhqccfk;'

tju[[;%'

177fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

215 f;ix úN;;sfhd f,dmd p'

f;ix hq;;F:dkx iudidkx mqnnq;;rmÞkx úN;;s ¨mHfk;'zpzldfrk CjÖ k'

kf;d zzuyk; ùrzz b;s p rEmmmifX.'

216 ml;s pii irk;ii'

úN;;siq ¨;;diq irk;ii mqnnN+;ii mrN+;ii p wii iudimoii ml;s

fyd;Sz;sy Æ;;dldrd mqkdkShfk;' ;f;dzz uyk; ùrzz b;s Gsf;'

217 uy;x uyd ;=,HdêlrK mfoZ;s uyk;ii uyd'

218 ;oê;iudils;ld kdux jd ;fj;+kdosiq p ;oê;dofhd kdux bj ogGnnd'

zz;fjzzmmN+;s mppfh jfccFjd

;f;d j;;spPdhd iHdos - uydùfrd" uydùrd bppdos'

luuOdrfhd ojfJÞ p ;mmqrsfid p ,dNsfkd

;fhd mrmfo ,sX.x - nyqnîys mok;fr'

r;;d p id má pd;s" - r;;má" uyk;S p id ioOd pd; - uydioOd

219 luuOdrh if[[ fp ;s mqnn mfo mqfuj lf; wd" B" mpphdkx ksjq;;s'

kS,x p ;x Wmm,x pd;s" - kS¨mm,x

iFÒzj iFÒ" iFÒ p id idud pd;s" - iFÒidud ^kdÍ& uqLfuj pfJÞ - uqLpfJÞ'

úfiik úfiiidkx hf:pP;;d CjÑ úfiikx mrx fyd;s' - L;;shN+f;d bppdos

' bpPd p h:d;k;s'

zkzioÞ zisz kii f,dfmd' k ¬ iqfrd" - wiqfrd' tF: luuOdrfh lf;

220 WfN ;mmqrsidZ;s ;mmqrsii[[d'

221 w;;k;ii ;mmqrsfiZ ;s zkzii zwz- k wfiid - wkfiid" tF:

222 ifr wks ;s zkiiz wka'

zkdudkx ¬iudfidZ ;s iqf;; oúOd lf; whq;;F:dkums CjÑ iudfid' k mqk

f.hHd - wmqkf.hHd .df:;HdoS' tF: f.fhHk iunfJOd kzifoÞ' whq;;fF:

kdms mqfkk fhd.úNd.nf,k iuiHf;'

;fhd f,dld iudygd- ;sf,dl" ' tF:

223 ixLHd mqfnnd os.+ ;s luuOdrhii os.=i[[d'

224 os.=fiil;;xZ ;s tl;;x kmqxil;;x p'

----------------------------------

178fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

;mmqßidZ fFjj'

225 wudofhd mrmfoys' ÿ;shk;dofhd mrmfoys kdfuys hÞ iuiHfk; ;Þ fid

iudfid ;mmqßid kdu' - .dux .f;d" - .du.f;d'

zmii jdisgG .dux" .f;d ;sfiid idjF:sxZ ;H;%dhq;;F:;dh k iudfid' -

;:dZ [[;% f[hHx' r[[d - yf;d rdcyf;d'

lsppfk;ys NsfhHd wêlF:jpfk' - ;nn" wkSh KH" ßppmmpphd lsppd-

:q;sksJoF:uPCOdfrdms;F:x jpkx - wêlF: jpkx' - fidkf,fhHd" l+fmd bppdÈ'

- fidfkys h:d ,shyf; ;:d mqKK;;d :q;s" f;ys WpÑgG;;d ksJÞ p'

oêkd Wmis;;x fNdckx - oêfNdckx" ^iudimfofkj& Wmis;;l%shdh l:kd

kfF:F:dhq;;F:;d " Wmis;; ioÞ - mmfhdf.d mqfnnj'

lrfK ;=' wiskd l,fyd - wisl,fyd

nqoOii fohHx - nqoOfohHx

mriimox - tF: úN;;Hf,dfmd' tjx w;;fkd moñpjdÈ'

fpdriud Nhx - fpdrNhx¦ tjx nJOkuqf;;dZppdÈ rf[[d mqf;;d - rdcmqf;;d'

n%dyuKii lKyd ok;d bpp;% ok;dfmlLd PgÀ;s lfKyk iunJOdZNdjd k

iudfid' hÞ ;= lKyd p f; ok;d fp;s luuOdrfhd ;Þ PgGs lKyok;dfmlLdZ;s

n%dyuK - lKyok;dZ ;s iudfid fydf;j'

rf[[d ud.Oii OkxZ ;H;% rf[[dZ;s PgGs OkufmlLf;" k ud.Ox" rdcd tj

ud.Oifook jqppf;Z;s fNÞZ Ndjd iunJOdZNdfjdZ;s ;=,HdêlrfKk ud.fOk

iy rdcd k iuiHf;' oúfgGd ys iunfJOd

rf[[d wfiid mqßfid fp;H;% rf[[d wfiid rf[[d mqßfidZ;s p mfpplx

iunJOf;d idfmlL;d wFÒ;s k iudfid' wfiid p mqßfid pd;s ojfJo lf; ;=

rdciimqßidZ;s fydf;j w[[dkfmlL;;d

rf[[d .re mqf;;d bpp;% rdcdfmlÅfkdZms .refkd mqf;;k iy iudfid'

.ul;;d' .ul;;ums iudiii ksnJOkx ;F: .refkd mqf;;dZ;s ú..fyd

tju[[;%'

rEfm i[[d - rEm i[[d

CjÑ ksJodhx - l+fm uKvqfld úh - l+muKvqfld

Tjx k.rldfld bppdÈ' wf;%dmudh ksJÞ .uHf;' wfk;jdisfldZ;HdfÞ

úN;;Hf,dfmd'

----------------------------------

179fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

226 w[[mofF:iq nyqnîys

wmmGuk;dkuf[[ix mÞkx wfF:iq foj jd nyQks jd kdudks hÞ iuiHfk;

;Þ fid iudfid nyqnîys kdu'

wd.;d iuKd hx fid - wd.;iufKd" - úydfrd' ð;dks bJÞshdks fhk fid -

Ps;sJÞsfhd" - N.jd' wdysf;d w..s fhk fid - wdys;..s" w.Hdysf;d jdZ;HdfÞ

hf:pPx úfiikii mr;d'

lrfK ;= - ðfk;d reflLd fhk fid - ðkkreflLd" ^Mriq&

Èfk;d iqxfld hii fid - Èkkiqxfld" ^rdcd&

ks..;d ckd hiud fid - ks..;cfkd ^.dfud&

oin,dks hii fid - oinf,d ^N.jd&

kFÓ ifud hii fid - wifud' - tF: w;;kkiidZ;s fhd.úNdf.k k ii w'

myQ;d csjyd hii fid - myQ;csfjyd"

uyk;S m[[d hii fid uydmf[[d' oúiq

227 bFÓhx Ndis;mqñFÓmqudZj fp ;s mquNdjdZ ;sfoid mqnnq;;r – mfoiq

wd"BmmpphdkuNdfjd'

228 CjÑ iudik;.;dkuldrfk;dZ ;s wk;ii w;;x' ldr..yfKk wdb p

bFÓhñjKKk;d Fjfk;ys p lmmppfhdZms'

h:d (- úid,x wlÇ hii fid - úid,flLd

mpplLOuud - isf,dfmd

fidNfkd .fJOd hii - fid iq.Jê

nyqlk;sfld¦ nyqkÈfld ^iuqfoÞ& tF:

hÞÈkd rfiid¦

nyql;;=fld

u;;d nyfjd ud;X.d hiñx ; - u;;nyqud;X.x - ^jkx& - ^;=,HdêlrfK&

iqjKKii úh jfKKd hii fid ^iqjKKjfKKd&

jðrx mdKsuys hii fid - jðrmdKs'

Wris f,dudks hii fid - Wris f,dfud ^tF: úN;Hf,dfmd&

zzwfF:iQzz;s nyq;;..yfKk CjÑ mGuk;dkums

iy fy;=kd fhd j;;f; fid - ify;=fld' ^hÞÈkd& ziyzii zfidz'

i;; jd wgG jd fh f; - i;;gG - udid'

tF: w[[mofF:d zjdziooiifF:d'

olÅKiid p mqnniid p Èidh hx wk;rd,x id olÅKmqnnd - Èid& - NskkdêlrfKd'

wmmGuk;dkk;s lsx @ - foisf;d nqfoOk fhd Ofuud'

---------------------------------

180fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

229 kdudkx iuqppfhd ojfJÞ'

iuqppfhd;s msKãlrKx - tlúN;;sldkx kdudkx fhd iuqppfhd fid

ojfJÞ kdu - box iq;;x nyqjpkúihx pfJÞ p iQßfhd p" pJoiqßhd -

;sgGk;S;HdÈl%shdiunJOidu[[f;d wfF:F:fmlF:;d tjx krkdßfhd"

wlLrmÞks'

230 ;:d ojfJo mdKs;=ßhfhd..fikX.LqooPk;=lúúO úreoOúiNd.F:d§kx p'

úúfOkdldfrk úreoOd úúOúreoOd'

iNd.d iÈid - úúOd p f; iNd.d fp;s" úiNd.d - h:d È.=iudfi ;:d ojfJo

mdKHX.F:d§kx tl;;x kmqxil;;x p fyd;s'

plLqfid;x - .S;jdÈ;x - hq.kX.,x - yF:iix - wispuux - vxiulix - ldfldÆlx

- kdurEmx - kdux kuk,lLKx" rEmx remmK,lLKx tjfu; Ouud ,lLKf;d

úúOd mruF:f;d iNd.d p'

wdÈifookd[[F:dms - h:d Nskk,sX.dkx - bF:smqux - hÞÈkd rfiid ÞisÞixZ

m;;Öjrx" .x.dfidKx'

iXLHdmßudKdkx - ;slp;=llx' ismmSkx - fjKr:ldrx' Æooldkx -

idl=k;slud.úlx' wmmdKscd;Skx - wdriFÓ' tlcCOdhkn%dyuKdkx - lGl,dmx

bppdÈ'

231 úNdid relL;sKmiqOkO[[ckmÞ§kx p'

ojfJo relLd§kx tl;;x kmqxil;;[j jd fyd;s - OjLÈrx OjlÈrd -

uq[cnnncx" uq[cnnncd - wfc<lx" wfc<ld -ysr[[iqjKKx" ysr[[iqjKKdks

- id,shjx id,shjd - ldis fldi,x" ldisfldi,d' wdÈifook - wf[[iq Z ms jd -

h:d ksppúfrdëkuoonndkx - l=i,dl=i,x" l=i,dl=i,dks - il=KSkx - nln,dlx"

nln,dld - nH[ckdkx - oê>;x" oê>;dks - Èidkx - mqnndmrx " mqnndmrd bppdÈ'

wêioÞ iñx ;ii f,dfmd - wêifook ;=,HdêlrK;;d bFÓioÞms iñx -

ksppiudi;;d wdOdrN+;dhñFÓhk;s mok;frk ú..fyd'

wêbFÓhk;s Àf;

232 Wmi..ksmd;mqnnfld wnHhSNdfjd Wmi..dÈmqnnfld ifoÞ úN;HF:dÈiq

iudfid fyd;s wnHhSNdj - if[[d p'

233 fid kmqxil,sfX.dZ ;s wnHhSNdfjd kmqxil,sfX.d' hÞÈkd tljpfkd p'

234 'ifrd rfiid kmqxiflZ;s rfiid'

235 w[[iud f,dfmd p

wkldrk;d wnHhSNdjd mrd innd úN;;S ¨ccfr' wêFÓ - úN;;skufF:d wdOdrdÈ

- bOdê ifoÞ wdOdfr j;;f; - wêFÓ bfpp;x mox bFÓhñfpp;uF:x jo;s'

181fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

236 iómx k.rii Wmk.rx' wxúN;;skuldrk;nHhSNdjdZ ;s úN;;Skx CjÑ wx'

CjÖ;s lsx @ Wmk.fr' wNdfjd ulÅldkx ksuulÅlx - rfiid' wkqmqfnnd f:rdkx

wkqf:rx' wk;slluu i;;sx h:di;;s" fh fh nqvVd h:dnqvVx' ùpPdhx - h;;fld

mßfpPfÞ Ôjii hdjÔjx'

wjOdrfK - wdmnn;d fL;;x wdmnn;x fL;;x' ußhdÞhx úccudkd iSud ußhdÞ'

mnn;x úkdZ ;HfF:d - wdc,k;d iS;x wdc,k;x iS;x - wNsúêuys - .hyudkd

iSud wNsúê - c,fk;k ify;HfF:d'

wdioofhdf. Od;=kdudÈkd wmdÞkúOdfkfkj jdlHums isoOx' ;:d[[;%'

W;;fud ùfrd mùfrd' bppdfÞ mk - mqnnmoF:mmOdk;;dNdjdnHhSNdjdNdfjd

luuOdrfhd tj - tjx úisfgGd Ofuud" wNsOfuud - l=pý;x wkkx" lokkx'

237 tF: lox l=iidZ;s ifr l=ii lÞfofid' wmmlx ,jKx" ld,jKx'

238 tF: ldmmfF:iq pd;s' l=ii ld - nyqjpfkkd[[;%dms CjÑ' l=pðf;d mqßfid

ldmqßfid" l=mqßfid jd" tjuiqrdÈ' wnHiudfid

mqnnmreNhu[[moF:mmOdkdnHhSNdjiudfid"

luuOdrh;mmqßid fp ojfJÞ p nyqnî ys p f[hHd'

iudfid'

182fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

^.Kic®dhkh i`oyd muKs&

tjx fu iq;x" tlx iuhx N.jd ndrdKishx úyr;s bism;fk ñ.odfh" ;;%

fLd N.jd m[pj..sfh NslLQ wdufk;is'

foj fu NslLfj wk;d mnnðf;k k fiú;nnd" fhd pdhx ldfuiq

lduiqL,,sldkqfhdf.d ySfkd .fuud fmd:qccksfld wkßfhd wkF:ixysf;d' fhd

pdhx w;;ls,u:dkqfhdf.d ÿflLd wkßfhd wkF:ixysf;d' tf; f; NslLfj

WfNd wfk; wkqm.uu uc ud mámod ;:d.f;k wNsiunqoOd" plLqlrKS

[dKlrKS Wmiudh wNs[[dh ifundOdh ksnndKdh ixj;;;s'

l;ud p id NslLfj" uc ud mámod ;:d.f;k wNsiunqoOd" plLqlrKS

[dKlrKS Wmiudh wNs[[dh ifundOdh ksnndKdh ixj;;;s' whfuj

wßfhd wgGx.sfld uf..d" fihHÒox@ iuudÈgÀ iuudixlfmmd iuudjdpd

iuudluufk;d iuudwdÔfjd iuudjdhdfud iuudi;s iuudiudê' whx fLd id

NslLfj uc ud mámod ;:d.f;k wNsiunqoOd plLqlrKS [dKlrKS Wmiudh

wNs[[dh ifundOdh ksnndKdh ixj;;;s'

box fLd mk NslLfj ÿlLx wßhippx' cd;sms ÿlLd crdms ÿlLd jHdêms

ÿflLd urKums ÿlLx" wmmsfhys iumfhdf.d ÿflLd msfhys úmmfhdf.d ÿflLd"

humspPx k ,N;s ;ums ÿlLx' i`XÅf;;k m[pqmdodklLJOd ÿlLd'

box fLd mk NslLfj ÿlLiuqohx wßhippx' hdhx ;Kyd fmdfkdNúld

kJÈrd.iy.;d ;;% ;;%dNskJÈkS' fihHÒox @ ldu;Kyd Nj;Kyd úNj;Kyd'

box fLd mk NslLfj" ÿlLksfrdOx wßhippx' fhd ;iidfhj ;Kydh"

wfiiúrd.ksfrdfOd pdf.d máksiif..d uq;;s wkd,fhd'

box fLd mk NslLfj ÿlLksfrdO.dñkS mámod wßhippx' whfuj wßfhd

wgGx.sfld uf..d" fihHÒox' iuudÈgÀ iuudixlfmmd iuudjpd iuudluufk;d

iuudwdÔfjd iuudjdhdfud iuudi;s iuudiudê'

box ÿlLx wßhippk;s fu NslLfj" mqfnn wkkqiiqf;iq Ofuuiq plLqx WomdÈ"

[dKx WomdÈ" m[[d WomdÈ" úccd WomdÈ" wdf,dfld WomdÈ' ;x fLd mksox ÿlLx

Ouupllmmj;;k iq;;x

183fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

wßhippx" mßf[[hHk;s fu NslLfj" mqfnn wkkqiiqf;iq Ofuuiq" plLqx WomdÈ"

[dKx WomdÈ" m[[d WomdÈ" úccd WomdÈ" wdf,dfld WomdÈ' ;x fLd mksox ÿlLx

wßhippx mß[[d;k;s fu NslLfj" mqfnn wkkqiiqf;iq Ofuuiq" plLqx WomdÈ"

[dKx WomdÈ" m[[d WomdÈ" úccd WomdÈ" wdf,dfld WomdÈ'

box ÿlLiuqohx wßhippk;s fu NslLfj mqfnn wkkqiiqf;iq Ofuuiq plLqx

WomdÈ" [dKx WomdÈ" m[[d WomdÈ" úccd WomdÈ" wdf,dfld WomdÈ' ;x fLd mksox

ÿlLiuqohx wßhippx" myd;nnk;s fu NslLfj mqfnn wkkqiiqf;iq Ofuuiq"

plLqx WomdÈ" [dKx WomdÈ" m[[d WomdÈ" úccd WomdÈ" wdf,dfld WomdÈ' ;x fLd

mksox ÿlLiuqohx wßhippx" mySkk;s fu NslLfj mqfnn wkkqiiqf;iq Ofuuiq"

plLqx WomdÈ" [dKx WomdÈ" m[[d WomdÈ" úccd WomdÈ" wdf,dfld WomdÈ'

box ÿlLksfrdOx wßhippk;s fu NslLfj mqfnn wkkqiiqf;iq Ofuuiq"

plLqx WomdÈ" [dKx WomdÈ" m[[d WomdÈ" úccd WomdÈ" wdf,dfld WomdÈ' ;x fLd

mksox ÿlLksfrdOx wßhippx ipýld;nnk;s fu NslLfj mqfnn wkkqiiqf;iq

Ofuuiq" plLqx WomdÈ" [dKx WomdÈ" m[[d WomdÈ" úccd WomdÈ" wdf,dfld

WomdÈ' ;x fLd mksox ÿlLksfrdOx wßhippx" ipýl;k;s fu NslLfj mqfnn

wkkqiiqf;iq Ofuuiq plLqx WomdÈ" [dKx WomdÈ" m[[d WomdÈ" úccd WomdÈ"

wdf,dfld WomdÈ'

box ÿlLksfrdO.dñkS mámod wßhippk;s fu NslLfj mqfnn wkkqiiqf;iq

Ofuuiq' plLqx WomdÈ" [dKx WomdÈ" m[[d WomdÈ" úccd WomdÈ" wdf,dfld WomdÈ'

;x fLd mksox ÿlLksfrdO.dñkSmámod wßhippx Ndfj;nnk;s fu NslLfj mqfnn

wkkqiiqf;iq Ofuuiq" plLqx WomdÈ" [dKx WomdÈ" m[[d WomdÈ" úccd WomdÈ"

wdf,dfld WomdÈ' ;x fLd mksox ÿlLksfrdO.dñkSmámod wßhippx" Ndú;k;s fu

NslLfj mqfnn wkkqiiqf;iq" Ofuuiq plLqx WomdÈ" [dKx WomdÈ" m[[d WomdÈ"

úccd WomdÈ" wdf,dfld WomdÈ'

hdjlSj[p fu NslLfj bfuiq p;=iq wßhifppiq tjx ;smßjggx

ojdoidldrx h:dN+;x [dKoiikx k iqúiqoOx wfydis' fkj ;djdyx NslLfj

ifojfl f,dfl iudrfl in%yufl iiiuKn%dyuKshd mcdh ifojukqiidh

wkq;;rx iuudifundêx wNsiunqfoOd mpp[[disx'

hf;d p fLd fu NslLfj" bfuiq p;=iq wßhifppiq tjx ;smßjggx

ojdoidldrx h:dN+;x [dKoiikx iqúiqoOx wfydis' w:dyx NslLfj" ifojfl

f,dfl iudrfl in%yufl iiiuKn%dyuKshd mcdh ifojukqiidh wkq;;rx

iuudifundêx wNsiunqfoOd mpp[[disx' [dK[p mk fu oiikx WomdÈ'

wl=mmd fu fpf;dúuq;;s' whuk;sud cd;s kFÓodks mqknNfjdz;s'

boufjdp N.jd' w;;ukd m[pj..shd NslLQ N.jf;d Ndis;x wNskJÿk;s'

184fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

buiñ[p mk fjhHdlrKiñx N[[udfk wdhiuf;d fldKv[[ii

úrcx ù;u,x OuuplLqx WomdÈ' hx ls[Ñ iuqohOuux innx ;x ksfrdOOuuk;s'

mj;;sf; p mk N.j;d Ouupfll N=uud fojd iooukqiidfjiqx'

t;x N.j;d ndrdKishx bism;fk ñ.odfh wkq;;rx Ouupllx mj;;s;x"

wmm;sj;;shx iufKk jd n%dyufKk jd fofjk jd udfrk jd n%yuqkd jd

flkÑ jd f,dliñk;s'

N=uudkx fojdkx ioox iqFjd pd;=uuydrdðld fojd iooukqiidfjiqx'

t;x N.j;d ndrdKishx bism;fk ñ.odfh wkq;;rx Ouupllx mj;;s;x"

wmm;sj;;shx iufKk jd n%dyufKk jd fofjk jd udfrk jd n%yuqkd jd

flkÑ jd f,dliñk;s'

pd;=uuydrdðldkx fojdkx ioox iqFjd ;dj;sxid fojd iooukqiidfjiqx'

t;x N.j;d ndrdKishx bism;fk ñ.odfh wkq;;rx Ouupllx mj;;s;x

wmm;sj;;shx iufKk jd n%dyufKk jd fofjk jd udfrk jd n%dyuqkd jd

flkÑ jd f,dliñk;s'

;dj;sxidkx fojdkx ioox iqFjd hdud fojd iooukqiidfjiqx' t;x N.j;d

ndrdKqishx bism;fk ñ.odfh wkq;;rx Ouupllx mj;;s;x" wmm;sj;;shx

iufKk jd n%dyufKk jd fofjk jd udfrk jd n%yuqkd jd flkÑ jd f,dliñk;s'

hdudkx fojdkx ioox iqFjd ;=is;d fojd iooukqiidfjiqx' t;x N.j;d

ndrdKishx bism;fk ñ.odfh wkq;;rx Ouupllx mj;;s;x wmm;sj;;shx

iufKk jd n%dyufKk jd fofjk jd udfrk jd n%yuqkd jd flkÑ jd f,dliñk;s'

;=is;dkx fojdkx ioox iqFjd ksuudKr;Skx fojd iooukqiidfjiqx'

t;x N.j;d ndrdKishx bism;fk ñ.odfh wkq;;rx Ouupllx mj;;s;x"

wmm;sj;;shx iufKk jd n%dyufKk jd fofjk jd udfrk jd n%yuqkd jd flkÑ

jd f,dliñk;s'

ksuudkr;Skx fojdkx ioox iqFjd mrksuñ;jij;;sfkd fojd

iooukqiidfjiqx' t;x N.j;d ndrdKishx bism;fk ñ.odfh wkq;;rx Ouupllx

mj;;s;x" wmm;sj;;shx iufKk jd n%dyufKk jd fofjk jd udfrk jd n%yuqkd

jd flkÑ jd f,dliñk;s'

mrksuñ;jij;;Skx fojdkx ioox iqFjd n%yumdßiccd fojd

iooukqiidfjiqx' t;x N.j;d ndrdKishx bism;fk ñ.odfh wkq;;rx Ouupllx

mj;;s;x" wmm;sj;;shx iufKk jd n%dyufKk jd fofjk jd udfrk jd n%yuqkd

jd flkÑ jd f,dliñk;s'

185fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

n%yumdßiccdkx fojdkx ioox iqFjd n%yumqfrdys;d fojd iooukqiidfjiqx'

t;x N.j;d ndrdKishx bism;fk ñ.odfh wkq;;rx Ouupllx mj;;s;x"

wmm;sj;;shx iufKk jd n%dyufKk jd fofjk jd udfrk jd n%yuqkd jd flkÑ

jd f,dliñk;s'

n%yumqfrdys;dkx fojdkx ioox iqFjd uydn%yud fojd iooukqiidfjiqx'

t;x N.j;d ndrdKishx bism;fk ñ.odfh wkq;;rx Ouupllx mj;;s;x"

wmm;sj;;shx iufKk jd n%dyufKk jd fofjk jd udfrk jd n%yuqkd jd flkÑ

jd f,dliñk;s'

uydn%yudkx fojdkx ioox iqFjd mß;;dNd fojd iooukqiidfjiqx'

t;x N.j;d ndrdKishx bism;fk ñ.odfh wkq;;rx Ouupllx mj;;s;x"

wmm;sj;;shx iufKk jd n%dyufKk jd fofjk jd udfrk jd n%yuqkd jd flkÑ

jd f,dliñk;s'

mß;;dNdkx fojdkx ioox iqFjd wmmudKdNd fojd iooukqiidfjiqx'

t;x N.j;d ndrdKishx bism;fk ñ.odfh" wkq;;rx Ouupllx mj;;s;x"

wmm;sj;;shx iufKk jd n%dyufKk jd fofjk jd udfrk jd n%yuqkd jd flkÑ

jd f,dliñk;s'

wmmudKdNdkx fojdkx ioox iqFjd wdNiird fojd iooukqiidfjiqx'

t;x N.j;d ndrdKishx bism;fk ñ.odfh" wkq;;rx Ouupllx mj;;s;x"

wmm;sj;;shx iufKk jd n%dyufKk jd fofjk jd udfrk jd n%yuqkd jd flkÑ

jd f,dliñk;s'

wdNiirdkx fojdkx ioox iqFjd mß;;iqNd fojd iooukqiidfjiqx'

t;x N.j;d ndrdKishx bism;fk ñ.odfh wkq;;rx Ouupllx mj;;s;x"

wmm;sj;;shx iufKk jd n%dyufKk jd fofjk jd udfrk jd n%yuqkd jd flkÑ

jd f,dliñk;s'

mß;;iqNdkx fojdkx ioox iqFjd wmmudKiqNd fojd iooukqiidfjiqx'

t;x N.j;d ndrdKishx bism;fk ñ.odfh wkq;;rx Ouupllx mj;;s;x"

wmm;sj;;shx iufKk jd n%dyufKk jd fofjk jd udfrk jd n%yuqkd jd flkÑ

jd f,dliñk;s'

wmmudKiqNdkx fojdkx ioox iqFjd iqNlsKyld fojd iooukqiidfjiqx'

t;x N.j;d ndrdKishx bism;fk ñ.odfh wkq;;rx Ouupllx mj;;s;x"

wmm;sj;;shx iufKk jd n%dyufKk jd fofjk jd udfrk jd n%yuqkd jd flkÑ

jd f,dliñk;s'

186fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs

iqNlsKyldkx fojdkx ioox iqFjd fjymM,d fojd iooukqiidfjiqx'

t;x N.j;d ndrdKishx bism;fk ñ.odfh wkq;;rx Ouupllx mj;;s;x"

wmm;sj;;shx iufKk jd n%dyufKk jd fofjk jd udfrk jd n%yuqkd jd flkÑ

jd f,dliñk;s'

fjymM,dkx fojdkx ioox iqFjd wúyd fojd iooukqiidfjiqx' t;x N.j;d

ndrdKishx bism;fk ñ.odfh wkq;;rx Ouupllx mj;;s;x" wmm;sj;;shx

iufKk jd n%dyufKk jd fofjk jd udfrk jd n%yuqkd jd flkÑ jd f,dliñk;s'

wúydkx fojdkx ioox iqFjd w;mmd fojd iooukqiidfjiqx' t;x N.j;d

ndrdKishx bism;fk ñ.odfh wkq;;rx Ouupllx mj;;s;x" wmm;sj;;shx

iufKk jd n%dyufKk jd fofjk jd udfrk jd n%yuqkd jd flkÑ jd f,dliñk;s'

w;mmdkx fojdkx ioox iqFjd iqoiid fojd iooukqiidfjiqx' t;x N.j;d

ndrdKishx bism;fk ñ.odfh wkq;;rx Ouupllx mj;;s;x" wmm;sj;;shx

iufKk jd n%dyufKk jd fofjk jd udfrk jd n%yuqkd jd flkÑ jd f,dliñk;s'

iqoiidkx fojdkx ioox iqFjd iqoiiS fojd iooukqiidfjiqx' t;x N.j;d

ndrdKishx bism;fk ñ.odfh wkq;;rx Ouupllx mj;;s;x" wmm;sj;;shx

iufKk jd n%dyufKk jd fofjk jd udfrk jd n%yuqkd jd flkÑ jd f,dliñk;s'

iqoiiSkx fojdkx ioox iqFjd wlKsgGld fojd iooukqiidfjiqx'

t;x N.j;d ndrdKishx bism;fk ñ.odfh wkq;;rx Ouupllx mj;;s;x"

wmm;sj;;shx iufKk jd n%dyufKk jd fofjk jd udfrk jd n%yuqkd jd flkÑ

jd f,dliñk;s'

b;sy f;k LfKk f;k uqyqf;;k hdj n%yuf,dld ifood wnN=..[ý'

wh[p oiiyiiS f,dlOd;= i`Xlums iumlums iumfjê' wmmudfKd p

W<dfrd TNdfid f,dfl md;=rfydis' w;slluu fojdkx fojdkqNdjk;s'

w: fLd N.jd Wodkx Wodfkis' w[[dis j; fNd fldKvf[[d' w[[dis

j; fNd fldKvf[[dZ;s'

b;sysox wdhiuf;d fldKv[[ii w[[d fldKvf[[dfFjj kdux

wfydiS;s'