9
Matematyczne rozwazania o pokoju na świecie Analizowanie danych i działania na procentach Autorzy: Dawid Brzezioski, Grażyna Skirmuntt Krótki opis proponowanego scenariusza: Dzięki realizacji scenariusza młodzież dwiczy umiejętności wykonywania obliczeo procentowych, odczytywania i interpretowania danych liczbowych i wnioskowania na ich podstawie. Uczniowie i uczennice, w oparciu o dane źródłowe, zastanowią się nad tym, czym jest bezpieczeostwo, od jakich czynników zależy i dlaczego nie jest zapewnione wszystkim ludziom na całym świecie w jednakowym stopniu. Ten wątek będzie zgłębiany przez uczniów z wykorzystaniem matematyki, jako narzędzia dostarczającego potrzebnych danych i umożliwiającego naukową analizę problemu. Scenariusz jest propozycją zajęd przeprowadzonych z wykorzystaniem strategii wyprzedzającej. Realizacja scenariusza wymaga dostępu do Internetu oraz podstawowych umiejętności związanych z obsługą wybranego programu umożliwiającego pracę on-line. Zagadnienia: Zapewnienie pokoju i bezpieczeostwa na świecie Klasa: VII Czas trwania: 2 x 45 minut – zajęcia w klasie: o lekcja wprowadzająca (Aktywacja) o lekcja podsumowująca (Systematyzacja) Dwa tygodnie – samodzielna praca uczniów on-line (Przetwarzanie, ewaluacja i ocenianie) Pytanie kluczowe: Od czego zależy pokój i bezpieczeostwo ludzi mieszkających w różnych częściach świata? Cele lekcji: Porównasz i ocenisz poczucie bezpieczeostwa mieszkaoców Polski oraz innych paostw. Odczytasz i zinterpretujesz dane liczbowe. Wykonasz działania na procentach. Związek z podstawą programową: 13. Elementy statystyki opisowej. Uczeo powinien: 17 13.1. gromadzid i porządkowad dane; 3.2. odczytywad i interpretowad dane przedstawione w tekstach, tabelach, diagramach i na wykresach.

Ma ema yczne rozwaz ania o pokoj na ś wiecie fileMa ema yczne rozwaz ania o pokoj na ś wiecie Analizowanie danych i działania na procen ach Autorzy: Dawid rzezioski, Grażyna Skirmuntt

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Ma ema yczne rozwaz ania o pokoj na ś wiecie fileMa ema yczne rozwaz ania o pokoj na ś wiecie Analizowanie danych i działania na procen ach Autorzy: Dawid rzezioski, Grażyna Skirmuntt

Matematyczne rozwaz ania o pokoju na ś wiecie

Analizowanie danych i działania na procentach Autorzy: Dawid Brzezioski, Grażyna Skirmuntt

Krótki opis proponowanego scenariusza: Dzięki realizacji scenariusza młodzież dwiczy umiejętności wykonywania obliczeo procentowych, odczytywania i interpretowania danych liczbowych i wnioskowania na ich podstawie. Uczniowie i uczennice, w oparciu o dane źródłowe, zastanowią się nad tym, czym jest bezpieczeostwo, od jakich czynników zależy i dlaczego nie jest zapewnione wszystkim ludziom na całym świecie w jednakowym stopniu. Ten wątek będzie zgłębiany przez uczniów z wykorzystaniem matematyki, jako narzędzia dostarczającego potrzebnych danych i umożliwiającego naukową analizę problemu.

Scenariusz jest propozycją zajęd przeprowadzonych z wykorzystaniem strategii wyprzedzającej. Realizacja scenariusza wymaga dostępu do Internetu oraz podstawowych umiejętności związanych z obsługą wybranego programu umożliwiającego pracę on-line.

Zagadnienia: Zapewnienie pokoju i bezpieczeostwa na świecie

Klasa: VII Czas trwania: ➢ 2 x 45 minut – zajęcia w klasie:

o lekcja wprowadzająca (Aktywacja) o lekcja podsumowująca (Systematyzacja)

➢ Dwa tygodnie – samodzielna praca uczniów on-line (Przetwarzanie, ewaluacja i ocenianie) Pytanie kluczowe: Od czego zależy pokój i bezpieczeostwo ludzi mieszkających w różnych częściach

świata? Cele lekcji: ➢ Porównasz i ocenisz poczucie bezpieczeostwa mieszkaoców Polski oraz innych paostw. ➢ Odczytasz i zinterpretujesz dane liczbowe. ➢ Wykonasz działania na procentach. ➢

Związek z podstawą programową:

13. Elementy statystyki opisowej. Uczeo powinien: 17 13.1. gromadzid i porządkowad dane; 3.2. odczytywad i interpretowad dane przedstawione w tekstach, tabelach, diagramach i na

wykresach.

Page 2: Ma ema yczne rozwaz ania o pokoj na ś wiecie fileMa ema yczne rozwaz ania o pokoj na ś wiecie Analizowanie danych i działania na procen ach Autorzy: Dawid rzezioski, Grażyna Skirmuntt

23. Obliczenia procentowe. Uczeo powinien: 23.1. przedstawiad częśd wielkości jako procent tej wielkości; 23.2. rozwiązywad następujące trzy podstawowe typy zadao na procenty:

23.2.1. obliczad liczbę a równą p procent danej liczby b:

;

23.2.2. obliczad, jaki procent danej liczby b stanowi liczba a:

23.2.3. obliczad liczbę b, której p procent jest równe a:

23.3. wykonywad obliczenia dotyczące jednokrotnej podwyżki lub obniżki wielkości o dany procent, a także wielokrotnych podwyżek i obniżek wielkości o dany procent.

Metody: strategia wyprzedzająca (E-publikacja pod red. S. Dylaka pt. „Strategia kształcenia wyprzedzającego” do pobrania ze strony https://edustore.eu/79-strategia-ksztalcenia-wyprzedzajacego.html *dostęp 30.06.2018+) Komentarz metodyczny: Praca z wykorzystaniem strategii wyprzedzającej odbywa się w dwóch przestrzeniach. Pierwszą z nich jest realny kontakt ucznia z nauczycielem (praca face to face), który na ogół odbywa się w ramach lekcji przedmiotowej – częśd I i III scenariusza. Druga przestrzeo to środowisko cyfrowe, w którym uczeo, korzystając ze wskazówek nauczyciela, poszukuje informacji i rozwiązao zdefiniowanych wcześniej pytao, zagadnieo, problemów – częśd II i IV scenariusza. W tej przestrzeni nauczyciel pełni rolę mentora (podobnie jak to dzieje się w kursach internetowych) wspierającego indywidualną lub zespołową pracę uczniów. Środki dydaktyczne i materiały: ➢ film pt. War Child / Batman https://youtu.be/tDiwhtcVrbw *dostęp 30.06.2018+, ➢ dane źródłowe dotyczące stanu bezpieczeostwa na świecie (raport Global Peace Index:

http://visionofhumanity.org/app/uploads/2018/06/Global-Peace-Index-2018-2.pdf), ➢ harmonogram (z konkretnymi datami) udostępniania uczniom, za pośrednictwem Internetu,

materiałów do samodzielnej pracy, ➢ zadania dla uczniów udostępniane za pośrednictwem Internetu (platforma edukacyjna,

strona www, komunikatory, portale społecznościowe, darmowe aplikacje na telefony i tablety itp.),

➢ test podsumowujący pracę uczniów on-line (faza przetwarzania). Formy pracy: praca indywidualna online i offline. Załączniki: ➢ Załącznik 1: Karta pracy dla uczniów, ➢ Załącznik 2: Materiał dla nauczycieli/ek nt. Global Peace Index.

Page 3: Ma ema yczne rozwaz ania o pokoj na ś wiecie fileMa ema yczne rozwaz ania o pokoj na ś wiecie Analizowanie danych i działania na procen ach Autorzy: Dawid rzezioski, Grażyna Skirmuntt

Przebieg zajęd:

I. LEKCJA WPROWADZAJĄCA – AKTYWACJA (praca podczas lekcji) Wprowadzenie

1. Przywitaj uczniów. Powiedz im, że na tej i kolejnej lekcji wykorzystają swoje matematyczne umiejętności do analizy „niematematycznych”, globalnych zagadnieo.

5 minut 2. Wyjaśnij uczniom zasady najbliższych działao opartych na tzw. strategii wyprzedzającej. Skup

się na dokładnym przedstawieniu uczniom, na czym będzie polegała ich praca off-line i on-line.

Komentarz metodyczny: Przykładowa informacja wyjaśniająca zasady strategii wyprzedzającej: a) Cykl zajęd będzie obejmował dwie lekcje w szkole – lekcję wprowadzającą i podsumowującą. b) Pomiędzy tymi dwiema lekcjami, w ciągu najbliższych 2 tygodni, samodzielnie zapoznacie się

z materiałami umieszczonymi w Internecie (np. w chmurze, na padlecie itp.) i wykonacie zamieszczone tam zadania. Zadania będą przeze mnie udostępniane co drugi dzieo, według podanego harmonogramu. Powinniście je na bieżąco rozwiązywad, możecie konsultowad z sobą i ze mną sposób rozwiązywania zadao i ewentualne problemy, na które natraficie. Rozwiązania przesyłajcie do mnie (za pośrednictwem tego samego narzędzia internetowego).

c) Dwa dni przed terminem lekcji podsumowującej znajdziecie w tym samym miejscu test oraz termin, do którego będziecie zobowiązani go rozwiązad i wysład do nauczyciela,

d) Na lekcji podsumowującej dokonamy analizy wyników waszej pracy indywidualnej i wspólnie wyciągniemy wnioski dotyczące: ✓ waszych umiejętności stosowania obliczeo procentowych (wyniki testu), ✓ przebiegu waszej pracy i umiejętności uczenia się, ✓ problematyki pokoju i bezpieczeostwa na świecie.

10 minut Praca właściwa

3. Poproś uczniów, aby na małych karteczkach napisali skojarzenia ze słowem bezpieczeostwo. Zwród uwagę, aby zapisywali jedno skojarzenie na jednej karteczce. Poproś parę uczniów/ uczennic o zebranie karteczek, odczytanie ich i pogrupowanie skojarzeo. Zapytaj uczniów o refleksje związane z wynikami dwiczenia.

5 minut 4. Poproś uczniów, aby indywidualnie, w skali od 1 do 6 ocenili swoje poczucie bezpieczeostwa

w następujących sytuacjach (załącznik 1) ✓ w tej chwili w klasie, ✓ na przerwie w szkole, ✓ w trakcie samodzielnych zakupów w dużym centrum handlowym, ✓ na lotnisku w stolicy paostwa europejskiego, ✓ na wyspie zmniejszającej swoją powierzchnię i zagrożonej zalaniem wskutek zmian

klimatycznych, ✓ w paostwie, którego języka i zwyczajów nie znasz, ✓ w miejscu dotkniętym suszą, ✓ w obozie uchodźców, ✓ w bombardowanym mieście,

5 minut

Page 4: Ma ema yczne rozwaz ania o pokoj na ś wiecie fileMa ema yczne rozwaz ania o pokoj na ś wiecie Analizowanie danych i działania na procen ach Autorzy: Dawid rzezioski, Grażyna Skirmuntt

5. Poproś uczniów o podsumowanie dwiczenia i refleksję dotyczącą poczucia bezpieczeostwa w poszczególnych sytuacjach? Od czego zależy poczucie bezpieczeostwa? Podsumuj wypowiedzi uczniów, następnie wyświetl krótki film https://youtu.be/tDiwhtcVrbw

Przedstaw problem kluczowy lekcji: Od czego zależy pokój i bezpieczeostwo ludzi mieszkających w różnych częściach świata?

10 minut Podsumowanie

6. Upewnij się, że uczniowie dobrze zrozumieli zasady pracy z wykorzystaniem strategii wyprzedzającej. Wyjaśnij ewentualne wątpliwości.

7. Zaprezentuj miejsce w sieci (np. zawartośd wirtualnego dysku), z którego uczniowie będą korzystad. Zapisz na tablicy daty i terminy wykonania poszczególnych zadao, testu i lekcji podsumowującej (harmonogram). Wyjaśnij, w oparciu o harmonogram, na czym polegad będzie ich samodzielna praca. Przedstaw kryteria sukcesu.

10 minut Komentarz metodyczny: Przykłądowe kryteria sukcesu: Po lekcji uczeo będzie potrafił: - poprawnie wykonywad podstawowe obliczenia procentowe, - dobierad właściwy rodzaj obliczeo procentowych do rozwiązania problemu czy znalezienia odpowiedzi na zadane pytanie, - wyszukiwad i opracowywad dane znajdujące się we wskazanych źródłach.

II. PRZETWARZANIE – praca on-line

1. Zamieśd w Internecie harmonogram pracy on-line oraz plik zawierający informację

o materiale źródłowym, z którego uczniowie będą korzystad:

Global Peace Index – Światowy Wskaźnik Pokoju – to opracowanie dotyczące stanu pokoju w poszczególnych paostwach świata. Dokument przygotowywany przez australijski Instytut Ekonomii i Pokoju (Institute for Economics and Peace). Indeks ten mierzy stan pokoju na świecie według trzech kryteriów: poziomu bezpieczeostwa i ochrony społeczeostwa, zasięgu konfliktu krajowego lub międzynarodowego oraz stopnia militaryzacji.

Korzystając z danych zamieszczonych w Internecie, w szczególności na stronie https://countryeconomy.com/demography/global-peace-index oraz w raporcie znajdującym się pod adresem http://visionofhumanity.org/app/uploads/2018/06/Global-Peace-Index-2018-2.pdf udzielad będziesz odpowiedzi na pytania i rozwiązywad zadania.

2. Zamieszczaj w Internecie pliki z zadaniami dla uczniów zgodnie z harmonogramem. Dzieo 1 Udziel odpowiedzi na pytania:

1. Od ilu lat opracowywany jest Światowy Wskaźnik Pokoju?

2. Czy wzrost wskaźnika oznacza zwiększenie czy obniżenie bezpieczeostwa w danym kraju?

Podaj przykład kraju europejskiego, w którym ten wskaźnik wzrósł.

3. Które paostwo znajdowało się na pierwszym miejscu w rankingu w 2018 roku? Ile wynosił

indeks dla tego Paostwa, a ile dla Polski?

4. Na których miejscach znajdowała się Polska w rankingu w latach 2015, 2016, 2017? Jak

myślisz, z czego wynikały te zmiany?

Page 5: Ma ema yczne rozwaz ania o pokoj na ś wiecie fileMa ema yczne rozwaz ania o pokoj na ś wiecie Analizowanie danych i działania na procen ach Autorzy: Dawid rzezioski, Grażyna Skirmuntt

Dzieo 2 Korzystając z wiadomości na stronach 8-9 raportu, odpowiedz na następujące pytania:

a) W ilu krajach wskaźnik określono jako wysoki?

b) Ile spośród tych krajów nie zmieniło pozycji w rankingu?

c) Jaki to procent krajów o wskaźniku wysokim?

d) Zastanów się i podaj prawdopodobne przyczyny sytuacji opisanej wskaźnikami z zadao a, b i

c?

Dzieo 3 Rozwiązując kolejne zadania używaj do porównao wskaźników z lat 2017 i 2018. Korzystając z tabeli na stronach 13-18 raportu oceo, w której części świata wskaźnik obniżył się dla 25% paostw? Dzieo 4 W 45% paostw Europy, czyli w 9 krajach wskaźnik zwiększył się. Dla ilu paostw europejskich był obliczany ten wskaźnik? Dzieo 5

a) Największe zmiany odnotowano w Gambii i w Katarze. O ile procent obniżył się wskaźnik w Gambii, a o ile procent wzrósł w Katarze?

b) Zastanów się nad przyczynami tych zmian. Poszukaj informacji na ten temat. Podaj ich źródła (opis bibliograficzny artykułów, książek, źródeł internetowych).

TEST Zad.1 Jaki procent wszystkich paostw w roku 2018 miał wskaźnik większy od 3? W jakiej części świata głównie znajdują się te Paostwa? Zad.2 Korzystając z danych na stronie 14 raportu oblicz o ile procent zmienił się wskaźnik dla Polski w roku 2018 w porównaniu z rokiem 2017? Wynik podaj z dokładnością do części setnych procenta. Zad.3

Oblicz dla ilu krajów Ameryki Środkowej obliczano wskaźnik, jeżeli w

czyli w pięciu krajach

wskaźnik ten wzrósł?

III. LEKCJA POSUMOWUJĄCA – SYSTEMATYZACJA (praca face to face) Wprowadzenie

1. Przywitaj uczniów. Poproś ich o krótką refleksję na temat przebiegu i efektu ich samodzielnej pracy online, w nawiązaniu do znanych im kryteriów sukcesu.

2. Przedstaw wyniki testu. Poproś uczniów o ich analizę i wyciągnięcie wniosków dotyczących własnej samooceny wykonanej pracy i uzyskanych wyników testu. W uzasadnionych przypadkach pomóż uczniom określid obszary wymagające dalszych dwiczeo.

10 minut

Page 6: Ma ema yczne rozwaz ania o pokoj na ś wiecie fileMa ema yczne rozwaz ania o pokoj na ś wiecie Analizowanie danych i działania na procen ach Autorzy: Dawid rzezioski, Grażyna Skirmuntt

Praca właściwa 3. Poproś uczniów, aby dobrali się w trójki. Przypomnij pytanie kluczowe i poproś uczniów,

aby w grupach przedyskutowali to, czego dowiedzieli się podczas pracy online na temat bezpieczeostwa na świecie i wypracowali wspólną odpowiedź na pytanie kluczowe.

15 minut Podsumowanie:

4. Poproś poszczególne trójki o przedstawienie wyników swojej pracy i odpowiedzi na pytanie kluczowe.

15 minut IV. EWALUACJA I OCENIANIE – praca on-line

Zachęd uczniów do analizy i samooceny przebiegu własnej pracy w czasie lekcji wprowadzającej i podczas wykonywania zadao on-line oraz uzyskanych w teście wyników. Uczniowie powinni odnieśd się do, znanych im wcześniej, kryteriów sukcesu. Poproś uczniów o sformułowanie wniosków i przesłanie ich nauczycielowi. Komentarz metodyczny: Przykładowe pytania dla uczniów do dokonania samooceny:

✓ Czy pracowałam/pracowałem aktywnie podczas lekcji wprowadzającej? ✓ Czy wykonywałam/wykonywałem systematycznie zadania w czasie pracy on-line? ✓ Czy wykonując zadania kierowałaś/kierowałeś się kryteriami sukcesu? Czy były one pomocne w

wykonywaniu zadao? Dlaczego? ✓ Jakie umiejętności okazały się przydatne podczas pracy on-line? ✓ Czy uzyskane wyniki z testu są takie same lub zbliżone do oczekiwanych przez Ciebie? ✓ Na czym polega i z czego wynika różnica pomiędzy oczekiwanym a osiągniętym wynikiem z testu? ✓ Co już umiem, a nad czym jeszcze muszę popracowad? Kiedy to zrobię? Czy potrzebuję pomocy?

Jakiej?

Page 7: Ma ema yczne rozwaz ania o pokoj na ś wiecie fileMa ema yczne rozwaz ania o pokoj na ś wiecie Analizowanie danych i działania na procen ach Autorzy: Dawid rzezioski, Grażyna Skirmuntt

Załącznik 1 Wyobraź sobie, najdokładniej jak potrafisz, że znalazłaś/znalazłeś się w wymienionych poniżej miejscach i sytuacjach. Zaobserwuj przez chwilę myśli, emocje i to co dzieje się w Twoim ciele w tej wyobrażonej sytuacji. Następnie określ na ile czujesz się w niej bezpiecznie i zaznacz to na osi. Jesteś w tej chwili w swojej klasie, wśród znajomych Ci ludzi:

Jesteś na przerwie w nowej dla Ciebie szkole:

Robisz samodzielnie zakupy w dużym centrum handlowym:

Jesteś sam/sama na lotnisku w stolicy paostwa europejskiego:

Mieszkasz na wyspie zmniejszającej swoją powierzchnię i zagrożonej zalaniem wskutek zmian klimatycznych:

Przyjechałaś/eś do paostwa, którego języka i zwyczajów nie znasz:

Mieszkasz w okolicy, w której życie zależy od kaprysów pogody i w której od kilku lat panuje dotkliwa susza:

Znajdujesz się w obozie dla uchodźców:

Mieszkasz w bombardowanym mieście:

Page 8: Ma ema yczne rozwaz ania o pokoj na ś wiecie fileMa ema yczne rozwaz ania o pokoj na ś wiecie Analizowanie danych i działania na procen ach Autorzy: Dawid rzezioski, Grażyna Skirmuntt

Załącznik nr 2 – dla nauczyciela/ki

Global Peace Index – Światowy Wskaźnik Pokoju – to opracowanie dotyczące stanu pokoju w poszczególnych paostwach świata. Dokument przygotowywany przez australijski Instytut Ekonomii i Pokoju (Institute for Economics and Peace) i publikowany w Vision of Humanity. Indeks ten mierzy stan pokoju na świecie według trzech kryteriów: poziomu bezpieczeostwa i ochrony społeczeostwa, zasięgu konfliktu krajowego lub międzynarodowego oraz stopnia militaryzacji.

Global Peace Index jest opracowywany od 2007 roku w porozumieniu z międzynarodowym panelem ekspertów ds. pokoju z instytutów pokojowych i ośrodków analitycznych. Od tamtego czasu publikowany jest corocznie.

W 2018 roku twórcy zestawienia Global Peace Index analizowali sytuację w 163 paostwach. Napięcia, konflikty i kryzysy polityczne spowodowały, że w ostatniej dekadzie 92 kraje odnotowały gorsze wyniki. Sytuacja poprawiła się natomiast w 71 paostwach. Podsumowanie wyników z raportu w języku polskim.

Jest to dwunaste wydanie Globalnego Indeksu Pokoju (GPI), w którym sklasyfikowano 163 niezależne paostwa i terytoria w zależności od poziomu sytuacji pokojowej, która w nich panuje. Opracowany przez Instytut Ekonomii i Pokoju (IEP), GPI jest wiodącym wskaźnikiem pokoju na świecie. Raport przedstawia najbardziej wszechstronną jak do tej pory, opartą na obiektywnych danych analizę tendencji w zakresie pokoju, jego wartości ekonomicznej oraz sposobu rozwoju pokojowych społeczeostw. GPI obejmuje 99,7 procent ludności świata, wykorzystując 23 wskaźniki jakościowe i ilościowe oraz mierzy stan pokoju, wykorzystując trzy dziedziny tematyczne: poziom bezpieczeostwa i ochrony ludności; zakres trwających konfliktów wewnętrznych i międzynarodowych; oraz stopieo militaryzacji. Oprócz przedstawienia wniosków z GPI z 2018 r., tegoroczny raport zawiera analizę tendencji: postaw, instytucji i struktur paostwowych, które tworzą i podtrzymują pokojowe społeczeostwa, przygląda się zmianom wskaźników, które bezpośrednio poprzedzają zmiany w bezpieczeostwie na świecie. W raporcie oceniono również, w jaki sposób wysoki poziom pokoju pozytywnie wpływa na główne wskaźniki makroekonomiczne.

Wyniki GPI z 2018 roku pokazują, że w ostatnim roku światowy poziom pokoju pogorszył się o 0,27 procent, co jest czwartym z kolei rokiem, w którym zarejestrowaliśmy ogólnoświatowy spadek wskaźników. Pogorszeniu uległa sytuacja w dziewięddziesięciu dwóch krajach, podczas gdy w siedemdziesięciu jeden krajach odnotowano poprawę. GPI z 2018 r. ukazuje świat, w którym napięcia, konflikty i kryzysy, które pojawiły się w ostatniej dekadzie pozostają nierozwiązane, zwłaszcza na Bliskim Wschodzie, co skutkuje stopniowym, trwałym spadkiem poziomu pokoju na świecie. W sumie w sześciu z dziewięciu opisanych w raporcie regionów świata odnotowano pogorszenie sytuacji się w ciągu ostatniego roku, co doprowadziło do spadku poziomu bezpieczeostwa ich mieszkaoców. Cztery najbardziej spokojne regiony - Europa, Ameryka Północna, Azja-Pacyfik i Ameryka Południowa - odnotowały pogorszenie sytuacji, przy czym największy spadek wskaźników można zaobserwowad w Ameryce Południowej ze względu na obniżenie się bezpieczeostwa i ochrony ludności, głównie ze względu na wzrost wskaźnika zamykania więzieo i wpływ terroryzmu.

Najbardziej pokojowym krajem na świecie pozostaje Islandia, która pozycję tę zajmuje od 2008 r. Na czele indeksu znalazły się również Nowa Zelandia, Austria, Portugalia i Dania. Syria pozostaje paostwem najbardziej niespokojnym, a stan ten utrzymuje się od pięciu lat. Afganistan, Sudan Południowy, Irak i Somalia to pozostałe kraje, w których wskaźnik pokoju jest najniższy.

Europa, najbardziej pokojowy region świata, odnotowała pogorszenie w trzecim roku z rzędu. Pogorszył się on we wszystkich trzech dziedzinach GPI i jedenastu wskaźnikach, w szczególności w odniesieniu do intensywności konfliktów wewnętrznych i stosunków z krajami sąsiadującymi. Po raz pierwszy w historii wskaźnika kraj Europy Zachodniej jest jednym z pięciu miejsc na świecie, gdzie najbardziej spadł wskaźnik ogólny GPI - Hiszpania spadła o 10 miejsc w rankingu do 30. miejsca z powodu wewnętrznych napięd politycznych i wzrostu wpływu terroryzmu. Azja Południowa doświadczyła największej regionalnej poprawy w zakresie pokojowości, z Bhutanem, Sri Lanką, Indiami i Nepalem, w których sytuacja uległa poprawie. Cztery z pięciu największych pozytywnych zmian w zakresie poprawy warunków pokojowych nastąpiły w Afryce

Page 9: Ma ema yczne rozwaz ania o pokoj na ś wiecie fileMa ema yczne rozwaz ania o pokoj na ś wiecie Analizowanie danych i działania na procen ach Autorzy: Dawid rzezioski, Grażyna Skirmuntt

Subsaharyjskiej, pomimo niewielkiego pogorszenia ogólnego poziomu pokoju w tym regionie. Region Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej (MENA) odnotował poprawę w zakresie pokoju dopiero po raz trzeci w ciągu ostatnich jedenastu lat. Pomimo poprawy sytuacji pozostaje najmniej pokojowym regionem na świecie, a sytuacja taka utrzymuje się od 2015 roku.

Największa poprawa sytuacji w pojedynczym kraju nastąpiła w Gambii, w której wzrosła stabilnośd polityczna, postrzeganie przestępczości oraz stosunki z krajami sąsiednimi, co spowodowało wzrost pozycji Gambii w rankingu o 35 miejsc, dzięki czemu, kraj ten awansował na 76. miejsce. Największy wpływ na sytuację miał tu wybór nowego prezydenta Adamy Barrowa. Największego pogorszenia się sytuacji doświadczył Katar, ponieważ polityczny i gospodarczy bojkot, jaki nałożyły na niego Zjednoczone Emiraty Arabskie, Arabia Saudyjska, Egipt i Bahrajn, doprowadził do pogorszenia stosunków z sąsiednimi krajami i braku stabilności politycznej.

Ogólna dziesięcioletnia tendencja pokojowa wskazuje, że od 2008 roku pokój na świecie pogorszył się o 2,38 procent, przy czym 85 krajów o średnim wskaźniku cen towarów i usług odnotowało pogorszenie, a 75 odnotowało poprawę sytuacji. Ostatnim rokiem, w którym mieliśmy do czynienia z poprawą ogólnoświatowej sytuacji był rok 2014. Głównie wzrosła liczba trwających konfliktów, ale też bezpieczeostwo i ochrona ludności. W największym stopniu to terroryzm i konflikty wewnętrzne przyczyniły się do globalnego pogorszenia sytuacji w zakresie pokoju w ciągu ostatniej dekady. W stu krajach odnotowano wzrost aktywności terrorystycznej.

Natomiast w dziedzinie militaryzacji odnotowaliśmy poprawę o 3,2 procent od 2008 roku. Liczba personelu służb zbrojnych na 100 tys. osób spadła w 119 krajach, a wydatki na cele wojskowe jako procent PKB spadły w 102 krajach, przy czym tylko 59 krajów zwiększyło swoje wydatki.

Jednocześnie okazuje się, że długoterminowa tendencja stoi w sprzeczności z trendami obserwowanymi w ostatnim stuleci.

Znaczenie ma również fakt wpływu przemocy na gospodarkę światową, zwłaszcza na wskaźniki makroekonomiczne. W ciągu ostatnich 70 lat wzrost PKB na mieszkaoca był trzykrotnie wyższy w krajach o wysokim poziomie pokoju. Różnica ta jest jeszcze większa, gdy weźmiemy pod uwagę zmiany we wskaźnikach pokoju, w ciągu ostatniej dekady wzrost PKB na mieszkaoca był siedem razy wyższy w krajach, w których te wskaźniki wzrosły. Pokojowośd jest również skorelowana z dobrymi wynikami w zakresie wielu zmiennych makroekonomicznych. Stopy procentowe są niższe i bardziej stabilne w krajach o wysokim poziomie pokoju, podobnie jak stopa inflacji. Bezpośrednie inwestycje zagraniczne są ponad dwukrotnie wyższe w krajach o wysokim poziomie pokoju. Ogółem, gdyby kraje najmniej pokojowe rozwijały się w takim samym tempie jak kraje o wysokim poziomie pokoju, gospodarka światowa byłaby o prawie 14 trylionów dolarów większa.

W raporcie można również znaleźd informacje na temat badao nad tzw. pozytywnym pokojem (Positive Peace). Jest to sytuacja, w której nie tylko brak przemocy i konfliktów, ale w której postawy, instytucje i struktury paostwowe sprzyjają trwałości pokoju w społeczeostwach. Badania nad pozytywnym pokojem w raporcie analizują tendencje w ciągu ostatniej dekady, stwierdzając, że zmiany w pozytywnym pokoju poprzedzają zmiany w wynikach GPI. Te same czynniki prowadzą również do wielu innych pozytywnych wyników, które społeczeostwa uważają za ważne. Dlatego też pozytywny pokój opisuje optymalne środowisko dla rozwoju potencjału ludzkiego.