LYS Biyoloji MF Föy-07

D E R S H A N E L E R Ý

Adý Soyadý :...............................................................Bu k i tapçýð ýn her hakk ý sak l ýd ý r . Tüm haklar ý bry B i rey Eði t im Yay ýnc ý l ýk Pazar lama Ltd. Þt i . ’e a i t t i r . K ýsmen de o lsa a l ýn t ý yapý lamaz. Met in ve soru lar ,k i tapçýð ý yay ýmlayan þ i rket in önceden izn i o lmaksýz ýn e lekt ronik , mekanik , fo tokopi ya da herhangi b i r kay ý t s is temiy le çoðal t ý lamaz yay ýmlanamaz.

B Ý R E Y D E R S H A N E L E R Ý S I N I F Ý Ç Ý D E R S A N L A T I M F Ö Y Ü

Ders anlatým föyleri öðrenci tarafýndan dersten sonra tekrar çalýþýlmalýdýr.

HÜCRENÝN YAPISI VE HÜCRE ZARINDAN MADDE GEÇÝÞLERÝ - III

1 2011-2012 - DAF - BÝYOLOJÝ (MF) / (YGS - LYS2) - 07

Ders Adý Bölüm Sýnav DAF No.

BÝYOLOJÝ MMFFYGSLYS2 07

Konu HÜCRENÝN YAPISI VE HÜCRE ZARINDAN MADDE GEÇÝÞLERÝ - I I I

MÝTOKONDRÝ

�� .............. birim zarla çevrilidir.

�� Dýþ zar düzdür, iç zar ise .............................. denen kývrým-lar yapmýþ ve .............................. geniþletmiþtir.

�� Krista ........................................................... enzimlerinibulundurur.

�� Kendine özgü ................. ................. ve .................. taþýr.

�� Mitokondriler kendilerini ..................................., sayýlarýnýartýrabilirler.

�� ..................... ve ........................ hücrelerinde bulunmazlar.

�� .............................. solunumun gerçekleþtiði organeldir. Buyüzden enerji üretim merkezidir.

�� Mitokondri sývýsýna .............. denir.

�� Matriks sývýsý içinde DNA, RNA, ribozom ve solunumdagörevli enzimler bulunur.

��

Plastidler

Plastidler renklerine ve görevlerine göre üçe ayrýlýr.

a) Kloroplastlar:

�� .............. birim zarla çevrilidir.

�� .............. ve .............. olmak üzere iki kýsýmdan oluþur.

�� Grana ................................. bulunduðu ve .........................evrelerinin gerçekleþtiði iç zardýr.

�� Stroma içine gömülü klorofillerin bulunduðu yapýya................................. denir.

�� Üst üste dizilmiþ granumlarýn üzeri üçüncü bir zar olan............................... zar ile çevrilidir.

�� Granum içinde bulunan klorofil molekülleri tilakoit zar üze-rine yerleþmiþlerdir.

�� Stroma fotosentezin ............................... evrelerinin gerçek-leþtiði iç sývýdýr.

�� Stroma sývýsýnýn içerisinde kendine ait .............., ..............ve .............. vardýr.

C6H12O6 + 6O2 ⎯⎯→→ 6CO2 + 6H2O + 38ATP

Mitokondri

Kloroplast

Bir

eyD

ersh

anel

eri

Bir

eyD

ersh

anel

eri

Bir

eyD

ersh

anel

eri

Bir

eyD

ersh

anel

eri

Bir

eyD

ersh

anel

eri

Bir

eyD

ersh

anel

eri

Bir

eyD

ersh

anel

eri

Bir

eyD

ersh

anel

eri

Bir

eyD

ersh

anel

eri

Bir

eyD

ersh

anel

eri

Bir

eyD

ersh

anel

eri

Bir

eyD

ersh

anel

eri

Mitokondride açığa çıkan enerji hücrenin tüm metabo-lik olaylarında kullanılırken, kloroplastta açığa çıkan e-nerjinin tamamı monomer sentezinde kullanılır.

22011-2012 - DAF - BÝYOLOJÝ (MF) / (YGS - LYS2) - 07

BÝREY DERSHANELERÝ SINIF ÝÇÝ DERS ANLATIM FÖYÜ

Bir

eyD

ersh

anel

eri

B

irey

Der

shan

eler

i

Bir

eyD

ersh

anel

eri

Bir

eyD

ersh

anel

eri

B

irey

Der

shan

eler

i

Bir

eyD

ersh

anel

eri

B

irey

Der

shan

eler

i B

irey

Der

shan

eler

i

Bir

eyD

ersh

anel

eri

B

irey

Der

shan

eler

i

Bir

eyD

ersh

anel

eri

Bir

eyD

ersh

anel

eri

B

irey

Der

shan

eler

i

Bir

eyD

ersh

anel

eri

�� Kloroplastlar kendini ......................... sayýlarýný artýrabilirler.

�� ............ enerjisi kullanarak ................................. maddeler-den organik madde üretirler. Buna CO2 özümlemesi de

denir.

b) Kromoplastlar:

�� Bitkilerde ................., .................., ........................ renklerini

oluþtururlar.

�� Ayrýca .................................... denen plgment maddesi

koful özsuyunun pH sýna göre farklý renkler oluþturur.

�� Fotosentez ................................ ancak soðurduklarý ýþýðý

klorofile yansýtarak fotosenteze yardýmcý olurlar.

c) Lökoplastlar:

�� .................................. plastitlerdir.

�� .................................. sentezlerler.

�� ........................, ........................, ........................ depolarlar.

�� Bitkinin ........................, ........................, ........................

gibi kýsýmlarýnda bulunur.

6CO2+6H2O C6H12O6+6O2Iþýk

Klorofil

HÜCRE DUVARI

�� .............................., .............................., ..............................

ve ................................ hücre zarýnýn üzerinde bulunur.

�� Bitkilerde çeper ................................, mantarlarda

................................ yapýlmýþtýr.

�� Ölüdür.

�� ...................., .............. ve .............. yapamaz.

�� Hücreye destek olur, diklik ve direnç verir.

ÇEKÝRDEK

Çekirdek dört kýsýmdan oluþur.

1) Çekirdek Zarý:

�� ................................................ tarafýndan oluþturulmuþtur.

�� .............. katlýdýr.

�� Dýþ zar üzerinde ................................ bulunabilir.

�� .............. geçirgendir. Bu özelliði sayesinde mRNA çekir-

dekten sitoplazmaya çýkar.

Pinositoz yapabilen bir hücrede aþaðýdakilerden hangi-

sine rastlanmaz?

A) Mitokondri B) Sentrozom C) Hücre çeperi

D) Lizozom E) Ribozom

ÖRNEK 1

Plastitler ýþýk ve sýcaklýk etkisiyle birbirlerine dönüþe-bilirler. Sonbaharda yapraklarýn sararmasý da kloro-plastýn kromoplasta dönüþmesidir.

3 2011-2012 - DAF - BÝYOLOJÝ (MF) / (YGS - LYS2) - 07

BÝREY DERSHANELERÝ SINIF ÝÇÝ DERS ANLATIM FÖYÜ

2) Çekirdek Sývýsý:

�� Nükleik asitler açýsýndan daha zengin olmakla birlikte sito-

plazmaya benzer.

3) Çekirdekçik:

�� Çekirdek içinde bir ya da daha fazla sayýda bulunabilir.

�� Yoðunlaþmýþ kromatin bölgesidir.

�� Ribozom yapýsýna katýlan ................. yapar.

�� ................... sentezi fazla olan hücrelerde daha büyüktür.

�� Çekirdekçikte rRNA sentezlenir ve proteinlerle birleþtiri-

lerek ribozomun alt birimleri oluþturulur.

�� Çekirdekçiðin sayýsý ve büyüklüðü hücrenin türüne ve

iþlevine göre deðiþir.

4) Kromatin Ýplikleri:

�� .......... ve DNA nýn etrafýný kaplayan ....................... oluþur.

�� Bölünme sýrasýnda kýsalýp kalýnlaþarak ...............................

dönüþür.

�� Kromatinler ipliksi yapýda ve doðrusaldýr.

�� Kromozomlar birbirinin kopyasý olan iki kromatidden

oluþur. (Bölünme öncesinde DNA kendini eþler.)

Hipotonik bir çözeltiye konmuþ bitki hücresinde,

grafiklerinden hangileri çizilebilir?

A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) I ve II

D) II ve III E) I, II ve III

Hücredekisu miktarý

Zaman– I –

Hücre zarý ve çeperarasýndaki uzaklýk

Zaman– II –

Koful büyüklüðü

– III –

ÖRNEK 2

I. Ribozom

II. Mitokondri

III. Sentrozom

Yukarýdaki organellerden hangilerinin çalýþmasýyla sito-

plazmadaki aminoasit miktarý azalýr?

A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) Yalnýz III

D) I ve II E) II ve III

I. Çift kat zar içerme

II. Fosforilasyon

III. DNA içerme

Yukarýda verilen özelliklerden hangileri mitokondri ve

kloroplast için ortaktýr?


D) I ve II E) I, II ve III

I. Hücre yaþlandýkça kalýnlýðý artar.

II. Canlý ve esnek yapýlýdýr.

III. Hücreye madde giriþine engel olur.

Yukarýdaki özelliklerden hangileri hücre çeperine aittir?

A) Yalnýz I B) I ve II C) I ve III


Aþaðýdaki özelliklerden hangisi hayvan hücresine ait de-

ðildir?

A) Hücre çeperi yoktur.

B) Lizozomlarý vardýr.

C) Plastitlere sahiptir.

D) Sentrozom bulundurur.

E) Depo polisakkariti glikojendir.

ÖRNEK 6

ÖRNEK 5

ÖRNEK 4

ÖRNEK 3

Bir

eyD

ersh

anel

eri

B

irey

Der

shan

eler

i

Bir

eyD

ersh

anel

eri

Bir

eyD

ersh

anel

eri

B

irey

Der

shan

eler

i

Bir

eyD

ersh

anel

eri

B

irey

Der

shan

eler

i B

irey

Der

shan

eler

i

Bir

eyD

ersh

anel

eri

B

irey

Der

shan

eler

i

Bir

eyD

ersh

anel

eri

Bir

eyD

ersh

anel

eri

B

irey

Der

shan

eler

i

Bir

eyD

ersh

anel

eri

1. I. Aktif taþýma

II. Protein sentezi

III. Glukoz sentezi

IV. Fagositoz

Yukarýdaki reaksiyonlardan hangileri ökaryot bir

hücrede mitokondride üretilen enerjiyle gerçekleþir?

A) Yalnýz III B) I ve II C) II ve III

D) III ve IV E) I, II ve IV

2.

Yukarýda verilen amip hücresi laktozu hücre içine

alýrken,

I. Hücre zarýnýn yüzeyi küçülür.

II. Enerji harcanýr.

III. Besin kofulu oluþur.

olaylarýndan hangileri gerçekleþir?



3. Aktif taþýma ve fagositoz olaylarýnda,

I. ATP harcanmasý

II. Hücre yüzeyinin küçülmesi

III. Hücre zarýndan geçemeyecek büyüklükteki besinlerin

geçmesi

durumlarýndan hangileri ortaktýr?



4.

Yukarýdaki tabloda beþ deðiþik maddenin hücre içi ve dýþý

ortamýnda deðiþimleri verilmiþtir.

Bu hücre hangi maddeyi hücre içine alýrken enerji har-

car?

A) I B) II C) III D) IV E) V

5. Ýçerisinde mitokondri ve kloroplast bulunduran hücre,

I. bitkinin kök hücresi,

II. fotosentetik bakteri,

III. öglena

hücrelerinden hangileri olabilir?



6. Aþaðýdaki tabloda A hücresinin X, Y ve Z ortamlarýna

konulduktan sonra turgor basýncýnda meydana gelen

deðiþiklikleri göstermektedir.

Buna göre,

I. Ortam yoðunluðu X>Y>Z dir.

II. Hücrenin Z ortamýnda koful büyüklüðü artmýþtýr.

III. Y ortamýyla hücre izotoniktir.

ifadelerinden hangileri doðrudur?



Turgor Basýncý

X Y Z: Ýlk durum : Son durum

Madde Hücre içi (%) Hücre dýþý (%)

I 0,2 0,7

II 0,03 0,4

III 0,5 0,5

IV 0,5 1

V 0,7 1,4

Laktoz

4

HÜCRENÝN YAPISI VE HÜCRE ZARINDAN GEÇÝÞLERÝ - III KONU TESTÝ


Bir

eyD

ersh

anel

eri

B

irey

Der

shan

eler

i

Bir

eyD

ersh

anel

eri

Bir

eyD

ersh

anel

eri

B

irey

Der

shan

eler

i

Bir

eyD

ersh

anel

eri

B

irey

Der

shan

eler

i B

irey

Der

shan

eler

i

Bir

eyD

ersh

anel

eri

B

irey

Der

shan

eler

i

Bir

eyD

ersh

anel

eri

Bir

eyD

ersh

anel

eri

B

irey

Der

shan

eler

i

Bir

eyD

ersh

anel

eri

7. Bir bitkinin kök hücrelerinde,

I. mitokondri,

II. kloroplast,

III. ribozom

organellerinden hangileri bulunmaz?



8. – DNA eþlenmesi,

– Protein sentezi,

– RNA sentezi

Yukarýdaki olaylarýn tamamýný gerçekleþtiren organel

aþaðýdakilerden hangisidir?

A) Mitokondri B) Ribozom C) Lizozom

D) Koful E) Sentrozom

9. Mitokondri organeli içerisinde,

olaylarýndan hangileri gerçekleþir?



10. I. Çift katlý zara sahip olma

II. CO2 özümlemesi

III. DNA ve RNA bulundurma

Yukarýda verilen özelliklerden hangileri tüm plastit-

lerde ortaktýr?

A) Yalnýz II B) I ve II C) I ve III


11.

Yukarýda üç organele ait bazý özellikleri gösteren bir tablo

verilmiþtir.

Bu tabloda yer alan organellerle ilgili,

I. I, DNA bulundurup, sayýsýný iki katýna çýkarabilir.

II. II, nükleoprotein yapýlý zarsýz bir organeldir.

III. III, CO2 özümlemesi yapar.

verilenlerinden hangileri söylenebilir?



12. Aþaðýda verilenlerden hangisi golgi aygýtý tarafýndan

sentezlenemez?

A) Glikoprotein B) Lipoprotein

C) Protein D) Glikolipid

E) Selüloz

E.T.S. içerme Çift kat zarRNA

bulundurma

I + + +

II – – +

III + + +

DNA miktarý

Zaman

CO2 miktarý

Zaman

Glukoz miktarý

Zaman

I

II

III

2x

x

5



Bir

eyD

ersh

anel

eri

B

irey

Der

shan

eler

i

Bir

eyD

ersh

anel

eri

Bir

eyD

ersh

anel

eri

B

irey

Der

shan

eler

i

Bir

eyD

ersh

anel

eri

B

irey

Der

shan

eler

i B

irey

Der

shan

eler

i

Bir

eyD

ersh

anel

eri

B

irey

Der

shan

eler

i

Bir

eyD

ersh

anel

eri

Bir

eyD

ersh

anel

eri

B

irey

Der

shan

eler

i

Bir

eyD

ersh

anel

eri

13.

Yukarýda difüzyon hýzýyla ilgili verilen grafiklerden

hangileri doðrudur?



14. Aþaðýda verilenlerden hangisi aktif taþýmayla veyadifüzyonla hücre zarýndan geçemez?

A) Glukoz B) Aminoasit

C) Glikolipid D) Yað asidi

E) Vitamin

15. I. Mikrovillus

II. Sil

III. Kamçý

Yukarýda verilen yapýlardan hangileri hücre zarýnýn fark-

lýlaþmasýndan oluþur?



16.

Yukarýda bir bitki hücresinin içerisinde gerçekleþtiren bir

olayda glukoz miktarýnýn zamana baðlý deðiþmesini göste-

ren grafik verilmiþtir.

Buna göre bu olay,

I. mitokondri,

II. golgi aygýtý,

III. kloroplast

organellerinden hangilerinde gerçekleþir?



17. Aminoasitlerden dipeptit sentezi yapan bir hücrede,

grafiklerinden hangileri görülür?



ATP miktarý

Zaman

Turgor basýncý

Zaman

Emme kuvveti

Zaman

-I-

-II-

-III-

Glukoz miktarý

Zaman

Molekül Büyüklüðü

Difüzyon hýzý

ATP miktarý

Difüzyon Hýzý

Sýcaklýk

Difüzyon Hýzý

-I-

-II-

-III-

6



Bir

eyD

ersh

anel

eri

B

irey

Der

shan

eler

i

Bir

eyD

ersh

anel

eri

Bir

eyD

ersh

anel

eri

B

irey

Der

shan

eler

i

Bir

eyD

ersh

anel

eri

B

irey

Der

shan

eler

i B

irey

Der

shan

eler

i

Bir

eyD

ersh

anel

eri

B

irey

Der

shan

eler

i

Bir

eyD

ersh

anel

eri

Bir

eyD

ersh

anel

eri

B

irey

Der

shan

eler

i

Bir

eyD

ersh

anel

eri

18. I. Fagositoz

II. Ekzositoz

III. Difüzyon

Yukarýda verilen madde taþýnma þekillerinden hangileri

sadece tek yönlü gerçekleþir?



19. I. Canlý hücrede gerçekleþmesi

II. Defosforilasyon

III. Taþýyýcý proteinlerin kullanýlmasý

Yukarýda verilen özelliklerden hangileri aktif taþýma ve

kolaylaþtýrýlmýþ difüzyonda ortaktýr?

A) Yalnýz III B) I ve II C) I ve III


20. Hücre zarý ile hücre çeperi arasýndaki uzaklýðý artan bir

bitki hücresinde,

grafiklerinden hangileri çizilebilir?



21.

Yukarýdaki deney düzeneðiyle ilgili,

I. A bölmesinde bir süre sonra glukoz miktarý artar.

II. B bölmesine difüzyonla geçen iyot niþastayla mavi-

mor renk oluþturur.

III. Niþasta amilaz enzimiyle daha küçük moleküllere

ayrýþýr.

verilenlerden hangileri doðrudur?



22.

Yukarýda bir bitki hücresinin zamana baðlý turgor basýncýn-

daki deðiþimi gösteren grafik verilmiþtir.

Bu grafiðe göre,

I. 0-t1 aralýðýnda hücre hipotonik ortama konmuþtur.

II. t1-t2 aralýðýnda emme basýncý artar.

III. 0-t1 aralýðýnda hücre protein sentezi yapýyor olabilir.

verilenlerinden hangileri doðrudur?



23. Havuç bitkisinin kökünde,

I. kloroplast,

II. kromoplast,

III. lökoplast

plastidlerinden hangileri bulunur?


D) I ve III E) II ve III(1994/ÖYS)

Turgor basýncý

Zamant1 t2 t3

A B

Yarýgeçirgen

zar

% 20 Niþasta% 10 Glukozsulu çözeltisi

% 10 Amilaz% 20 Ýyotsulu çözeltisi

Emme kuvveti

Zaman

Turgor basýncý

Zaman

Hücre içi su miktarý

Zaman

-I-

-II-

-III-

7



Bir

eyD

ersh

anel

eri

B

irey

Der

shan

eler

i

Bir

eyD

ersh

anel

eri

Bir

eyD

ersh

anel

eri

B

irey

Der

shan

eler

i

Bir

eyD

ersh

anel

eri

B

irey

Der

shan

eler

i B

irey

Der

shan

eler

i

Bir

eyD

ersh

anel

eri

B

irey

Der

shan

eler

i

Bir

eyD

ersh

anel

eri

Bir

eyD

ersh

anel

eri

B

irey

Der

shan

eler

i

Bir

eyD

ersh

anel

eri

24. Canlýlarýn tümünde,

I. Enzim kullanabilme

II. Mitokondriye sahip olma

III. Nükleotidlere sahip olma

özelliklerinden hangileri bulunur?


D) I ve II E) I ve III(1994/ÖSS)

25.

Yukarýdaki þekilde, bir hücreli X ve Y alg türleri ile yapýlan

bir deney gösterilmektedir.

Bu deney aþaðýdakilerden hangisine bir kanýt olabilir?

A) Canlý yapýsýný çekirdekteki genetik materyalin belirledi-

ðine

B) Canlýlarda yapay mutasyon olduðuna

C) Canlýlarda yapay olarak eþeyli üreme meydana geldi-

ðine

D) Canlýlarýn deðiþen ortam koþullarýna uyum saðladýðýna

E) Canlýlar arasýnda gen aktarýmý olduðuna(1985/ÖSS)

26. Hücre zarýnýn yapýsýnda,

I. selüloz,

II. protein,

III. yað

moleküllerinden hangileri bulunmaz?



27. Kloroplast ve mitokondri organelleri için,

I. çift birim zarla çevrili olma,

II. tüm ökaryot hücrelerde bulunma,

III. DNA, RNA ve ribozom taþýma

özelliklerinden hangileri ortak deðildir?


D) I ve III E) I, II ve III

28. Bitkilerde bulunan lökoplastlarla ilgili,

I. Pigment maddesi içermez.

II. Sadece protein depolar.

III. Iþýk varlýðýnda kloroplasta dönüþebilir.

ifadelerinden hangileri doðrudur?



29. Hücre zarýndan madde geçiþlerini saðlayan,

I. ekzositoz,

II. difüzyon,

III. aktif taþýma,

IV. fagositoz

olaylarýndan hangileri hem bitki, hem de hayvan hücre-lerinde ortak olarak görülür?

A) Yalnýz I B) I ve III C) I, II ve III

D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV

30. Çekirdek zarýnýn,

I. Tam geçirgen olma

II. Çift katlý olma

III. Üzerinde ribozom bulundurma

özelliklerinden hangileri hücre çeperiyle ortaktýr?



31. Ökaryotlarda bulunan,

I. Çekirdek zarý,

II. DNA,

III. Ribozom

yapýlardan hangileri prokaryotlarda da bulunur?



Þemsiye

Sap

Çekirdek

Kök

Þemsiye

ÇekirdekÇizgilerdenkesildi þemsiyeve kök atýldý.

Sap

Kendini

yeniledi

Çizgidenkesildi þemsiyeve sap atýlda.

Kök

Aþýlandý

Aþýlandý

X

Y

8


1-E 2-E 3-A 4-C 5-C 6-E 7-B 8-A 9-E 10-C 11-E 12-C 13-C 14-C 15-E 16-D

17-E 18-D 19-C 20-B 21-B 22-E 23-E 24-E 25-A 26-A 27-B 28-C 29-C 30-A 31-D


Bir

eyD

ersh

anel

eri

B

irey

Der

shan

eler

i

Bir

eyD

ersh

anel

eri

Bir

eyD

ersh

anel

eri

B

irey

Der

shan

eler

i

Bir

eyD

ersh

anel

eri

B

irey

Der

shan

eler

i B

irey

Der

shan

eler

i

Bir

eyD

ersh

anel

eri

B

irey

Der

shan

eler

i

Bir

eyD

ersh

anel

eri

Bir

eyD

ersh

anel

eri

B

irey

Der

shan

eler

i

Bir

eyD

ersh

anel

eri

Documents

LYS Biyoloji MF Föy-07