Upload
hilmi-oelmez
View
219
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
8/13/2019 LYS Biyoloji MF Fy-04
1/8
D E R S H A N E L E R
Ad Soyad :...............................................................Bu k i tapn her hakk sak l d r . Tm haklar bry Bi rey Ei t im Yaync l k Pazar lama L td. t i . e a i t t i r . K smen de o lsa a l nt y ap lamaz. Met in ve sorular ,k i tap yaymlayan i rket in nceden izni o lmaks z n e lekt ronik , mekanik , fo tokopi ya da herhangi bi r kay t s is temiyle oalt lamaz yaymlanamaz.
B R E Y D E R S H A N E L E R S I N I F D E R S A N L A T I M F Y
Ders anlatm fyleri renci tarafndan dersten sonra tekrar allmaldr.
CANLILARIN TEMEL BLEENLER VE ENZMLER - III
1 2011-2012 - DAF - BYOLOJ (MF) / (YGS-LYS2) - 04
Ders Ad Blm Snav DAF No.
BYOLOJ MFYGSLYS2 04
Konu C AN LI LA RI N T EM EL B LE E NL ER V E E NZ M LE R - II I
ENZMLER
Hcrelerde bulunan .................... katalizrlerdir.
Katalizr kimyasal tepkimelerin hzn .................... ve tepkimelerden .................... kan molekllerdir.
Kimyasal bir tepkimenin balayabilmesi iin gerekli minimum enerjiye .................... enerjisi denir.
Aktivasyon enerjisini enzimler drr.
Dzenleyicidirler.
Enzimlerin zellikleri
1) Enzimler yapsna gre ikiye ayrlr:
2) Her apoenzim kendine zel bir ...........................................ya da ..............................alr. Ancak ................................ya da .......................... farkl ...........................alabilir.
3) ......................... tepkimeye zeldir. ................ enzimin etkiettii maddedir. .................. ile etki ettii ....................... ........................ arasnda anahtar kilit ilikisi vardr. Enzimin................................. tanyan .............................................ve onunla .......................... blgesine aktif blge denir.
rnek: ...................................................................................
...................................................................................
4) ......................... tarafndan sentezlenirler.
+ +
. .. .. .. .. .. . ... .. .. .. . ........... ........... ...........
........................................................
Protein + Vitamin
.................. ..................
veya
Protein + Mineralden oluur.
.................. ................................
Koenzim rnekleri:......................,
Kofaktr rnekleri: ........................
..................................
Sadece proteinden oluur.Zaman
Aktivasyon EnerjiDzeyi
BireyDers
haneleri
BireyDers
hane
leri
BireyDers
haneleri
BireyDers
haneleri
BireyDershane
leri
BireyDers
haneleri
BireyD
ers
haneleri
BireyDershane
leri
BireyDers
haneleri
Aada verilen cmlelerin doru ve yanl olanlarnyanlarna () iareti koyunuz.
UYGULAMA
8/13/2019 LYS Biyoloji MF Fy-04
2/8
22011-2012 - DAF - BYOLOJ (MF) / (YGS-LYS2) - 04
BREY DERSHANELER SINIF DERS ANLATIM FY
5) Enzimler, tepkimeden etkilenmeden karlar. Tekrar tekrarkullanlabilirler.
6) Enzimler ................. alabilir. Bir enzim bir tepkimeyi................. etkileyebilir. Ancak ................................. buzellik grlmez.
rnek:
ATP ADP + P
CO2 + H2O H2CO3
7) Enzimler ................. halinde alr. Bir enzimin son rnkendisinden sonraki enzimin substratdr.
rnek:
8) Enzimler hcre dnda da alabilirler.
rnek: rkl beslenen canllarda ...............................
9) Enzimler ..................... yzeyden balayarak substrata etkiederler. Substrat yzeyi ne kadar fazlaysa tepkime o kadarhzl olur.
rnek:
Reaksiyon hz sralamas ..................................................
Reaksiyonun tamamlanma sresi .....................................
100 grpara et
10 ml pepsin
I II III
100 grkuba et
10 ml pepsin
100 gr kyma10 ml pepsin
Niasta+
H2OMaltoz..................
Glukoz+
Glukoz
..................
...................
...................
Zaman
Enzim miktar
10) Enzimler isimlendirilirken aktif olanlar ............. pasifolanlar ........ eki alr.
rnek:
Aktif enzim: ......................, ..........................
Pasif enzim: ....................., ..........................
Laktoz + H2O Glukoz + Galaktoz
Glukoz + 6O2 6CO2 + 6H2O
Yukardaki reaksiyonlar katalizleyen enzimler iin;
I. Ayn hcre ierisinde grev alabilirler.
II. Hidroliz enzimleridir.
III. Enzim 1in rn olan madde Enzim 2 nin substratdr.
zelliklerinden hangileri dorudur?
A) Yalnz II B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
Bileik bir enzimin yapsnda aada verilenlerdenhangisi bulunmaz?
A) NADP
B) Protein
C) Galaktoz
D) Fe minerali
E) FAD
RNEK 2
2Enzim
1Enzim
RNEK
1
BireyDershaneleri
BireyDers
hane
leri
BireyDershane
leri
BireyDers
haneleri
BireyDers
hane
leri
BireyDers
hane
leri
BireyDers
hane
leri
Birey
Ders
haneleri
BireyDers
hane
leri
BireyDers
hane
leri
BireyDers
hane
leri
BireyDers
hane
leri
BireyDershaneleri
BireyDers
hane
leri
8/13/2019 LYS Biyoloji MF Fy-04
3/8
3 2011-2012 - DAF - BYOLOJ (MF) / (YGS-LYS2) - 04
BREY DERSHANELER SINIF DERS ANLATIM FY
Enzimlerin almasna Etki Eden Faktrler:
1) Scaklk:
Enzimler genellikle 30C 35C arasnda ................... hzda
alrlar. Souk yaplarn ................ ancak scakln dmesi
tepkime hzn azaltr ve 0 C de reaksiyon ................. ok yk-sek scaklklar ise enzimlerin yapsn ................................
dnmsz olarak bozar ve tepkime ................
2) pH:
Enzimler genellikle ............................ pH da optimum alrlar.
Ancak baz enzimlerin alt zel bir pH aral vardr. Midede
grevli pepsin ................................ ortamda barsakta grevli
lipaz ............................. ortamda alrlar.
3) Substrat Yzeyi:
Substratn yzeyi .................. enzim etkinlii ................
4) Enzim Miktar:
Ortamda .................. substrat varsa; enzim miktar .................
tepkime hz da ............
5) Substrat Miktar:
Ortamda enzim miktar .............. ise substrat ................. tepkime
hz da bir sre .............. daha sonra .................. hzdan devam
eder. nk hzn maximum olduu anda tm enzimler substra-
ta doymu ve alyordur.
6) Aktivatr Maddeler:
Enzim etkinliini ....................... maddelerdir.
7) nhibitr Maddeler:
Enzimatik tepkimeleri ....................... etkileyen molekllerdir.
rnek: ........................................................................
.........................................................................
.........................................................................
rnek: ........................................................................
.........................................................................
Tepkime Hz
Scaklk C0 35 50
Tepkime Hz
pH0 7 14
Tepkime Hz
Substratyzeyi
Tepkime Hz
Enzimyounluu
Tepkime Hz
Substratyounluu
8/13/2019 LYS Biyoloji MF Fy-04
4/8
42011-2012 - DAF - BYOLOJ (MF) / (YGS-LYS2) - 04
BREY DERSHANELER SINIF DERS ANLATIM FY
8) Su:
Enzimlerin almas en az %15 sulu ortamda gerekleir.
Bir Gen Bir Enzim Hipotezi
Her enzim bir gen tarafndan sentezlenir.
Genlerden biri mutasyona urarsa ilgili enzim sentezlenemez. Buenzimin yrtt reaksiyon da gereklemez.
Mutasyon: DNAda meydana gelen ani kaltsal deiiklerdir. reme hcrelerinde gerekletiinde sonraki dllere aktarlr.
Yukardaki rnekte Gen2 mutasyona urarsa;
1) ............................................................................................................................................................................................................
2) ............................................................................................................................................................................................................
3) ............................................................................................................................................................................................................
Gen1 Gen2
Enzim 1 Enzim 2A B C
rnek: .......................................................................................
inde bir miktar enzim bulunan kabn scakl yukardakigrafikteki gibi deitiriliyor.
Bu grafikle ilgili,
I. Enzimin katalizledii reaksiyonun hz 0-t1 zaman aralnda
giderek azalr ve sonunda durur.
II. Enzimin katalizledii reaksiyonun hz t1-t2 zaman aralnda
scaklk 60 C den aa dmeye baladka artmayabalar.
II I. t1-t2 zaman aral boyunca reaksiyon gereklemez.
verilenlerinden hangileri dorudur?
A) Yalnz II B) Yalnz III C) I ve II
D) I ve III E) II ve III
60
0 t1 t2Zaman
Scaklk
RNEK 3
Hcrede enzimlerle gerekleen bir biyokimyasal olay ematikolarak
eklinde gsterilebilir. Aadaki grafikte numaralanm eri-ler, hcrede gerekleen kimyasal olay srasnda, substrat,enzim, substrat enzim kompleksi ve rn konsantrasyondakideiimleri gstermektedir.
Grafikte substrat, enzim, substrat enzim kompleksi ve rnkonsantrasyonlarn gsteren erilerin numaralar aadakiler-den hangisinde doru olarak verilmitir?
SubstratEnzim
Substrat Enzim Kompleksi rn
A) I III IV II
B) II III I IV
C) II IV III I
D) IV II I III
E) IV III II I
(2003 SS)
0
III
III
IV
Substrat + Enzim Substrat - EnzimKompleksi
rn + Enzim
RNEK 4
BireyDershane
leri
BireyDers
hane
leri
B
ireyDers
haneleri
BireyDershane
leri
BireyDers
hane
leri
BireyDers
hane
leri
BireyDers
haneleri
BireyDershane
leri
8/13/2019 LYS Biyoloji MF Fy-04
5/8
1.
Yukardaki grafikte bir reaksiyon hznn zamana baldeiimi gsterilmitir.
Buna gre t zamanndan sonraki deimeye,
I. Ortama inhibitr eklenmesi,
II. Ortamdaki substrat miktarnn azalmas,
III. Ortama su eklenmesi
olaylarndan hangileri neden olmu olabilir?
A) Yalnz I B) Yalnz II C) Yalnz III
D) I ve II E) II ve III
2. Pankreastan salglanp onikiparmak barsana boaltlan
tripsin enzimi pH 7-8 aralnda maksimum aktiviteye ular.Buna gre tripsin enziminin aktivitesini gsteren grafikaadakilerden hangisinde verilmitir?
3. I. Enzimin sentezi
II. Enzim substrat kompleksinin olumas
III. Substratn rne dnmesi
Yukardaki olaylardan hangileri sadece canl hcreierisinde gerekleir?
A) Yalnz I B) Yalnz II C) Yalnz III
D) I ve II E) I, II ve III
4.
Hcredeki bir reaksiyonun hznn yukardaki grafiktekigibi deiebilmesi iin A yerine,
I. Substrat yzeyi,
II. Enzim miktar,III. Scaklk
verilerinden hangileri yazlabilir?
A) Yalnz I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
5. Tavuk embriyosunda bbrek tbl hcrelerinin vcutssnda enzimatik olaylar gerekletirebildii, zerine buzkonulduunda ise gerekletiremedii grlr.
Bu sonucun ortaya kmasnda enzimlerin, aadakizelliklerinden hangisinin etkili olduu sylenebilir?
A) Denatre olma
B) pH deiikliklerinden etkilenme
C) Scaklk deiikliklerinden etkilenme
D) Genlerin kontrolnde sentezlenme
E) Substratna zg olma
A
Reaksiyon Hz
A) B)Enzim aktivitesi Enzim aktivitesi
pH pH0 7 14 0 7 14
C) D)Enzim aktivitesi Enzim aktivitesi
pH pH0 7 14 0 7 14
E)Enzim aktivitesi
pH0 7 14
tZaman
Reaksiyon Hz
5
CANLILARIN TEMEL BLEENLER VE ENZMLER - III KONU TEST
2011-2012 - DAF - BYOLOJ (MF) / (YGS-LYS2) - 04
BireyDers
haneleri
Birey
Ders
hane
leri
BireyDershaneleri
BireyDers
haneleri
BireyDers
hane
leri
BireyDersha
ne
leri
BireyDers
hane
leri
BireyD
ers
haneleri
BireyDers
hane
leri
BireyDershane
leri
BireyDers
hane
leri
BireyDers
ha
ne
leri
BireyDers
haneleri
BireyDers
hane
leri
8/13/2019 LYS Biyoloji MF Fy-04
6/8
6.
Yukarda gerekleen reaksiyonla ilgili,
I. Olay hidroliz reaksiyonudur.
II. Oluan son rn enzimin aktif blgesine balanarakinhibe etmitir.
III. Oluan son rn enzime balanarak onu aktive etmitir.
verilerinden hangileri sylenebilir?
A) Yalnz I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
7. I. Ntr pHda alma
II. Yksek scaklkta bozunma
III. ift ynl alma
IV. Yapsnda protein bulundurma
Yukarda verilen zelliklerden hangileri tm enzimleriin ortaktr?
A) Yalnz IV B) I ve II C) II ve IV
D) I, II ve IV E) I, II, III ve IV
8. Bir aratrmac bakteri hcrelerinin paralanmasyla mey-dana gelen zte, glikojen katnca hidroliz olaynn mey-dana geldiini grmtr.
Canl bakteri hcrelerinin bulunmad bu ortamdahidroliz tepkimelerinin meydana gelebilmesi enzim-lerin aadaki zelliklerinden hangisiyle aklanabilir?
A) Enzimler belirli kofaktrlerle alrlar.
B) Enzimler ntr pH lar da grev yaparlar.
C) Enzimler yksek scaklkta bozulurlar.
D) Enzimlerin alabilmesi iin hcre ii su younluu %
15in altna dmemelidir.
E) Enzimler hcre dnda da alabilir.
9. eitli enzimlerin aktiviteleri ile pH dereceleri arasndakiiliki aadaki grafikte gsterilmitir.
Bu grafikteki bilgilere dayanarak,
I. Mide enzimleri ve ince barsak enzimleri ayn ortam-da almaz.
II. Hcre ii enzimlerin pH deiikliklerine tolerans yk-sektir.
III. Her enzimin alabildii pH aral farkldr.yarglarndan hangilerine varlabilir?
A) Yalnz I B) Yalnz II C) Yalnz III
D) I ve II E) I, II ve III
10. Aada verilenlerden hangisi bileik bir enziminyapsnda bulunmaz?
A) Zn B) NADP C) Aminoas it
D) Gliserol E) FAD
11. I. Vitamin
II. Mineral
III. Aminoasit
Yukarda verilenlerden hangileri basit ve bileik birenzimin hidrolizinde ortak olarak ortaya kar?
A) Yalnz I B) Yalnz II C) Yalnz III
D) II ve III E) I, II ve III
Mideenzimleri
Hcreiindekienzimler
ncebarsakenzimleri
Tepkime hz
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14pH (Hidrojen iyonu Konsantrasyonu)
+ +
EnzimSubstrat
EnzimSubstrat
Kompleksi
Enzim Sonrn
Sonrn
6
CANLILARIN TEMEL BLEENLER VE ENZMLER - III KONU TEST
2011-2012 - DAF - BYOLOJ (MF) / (YGS-LYS2) - 04
BireyDers
haneleri
Birey
Ders
hane
leri
BireyDers
haneleri
BireyDers
haneleri
BireyDers
hane
leri
BireyDersha
ne
leri
BireyDers
hane
leri
BireyD
ers
haneleri
BireyDers
hane
leri
BireyDershane
leri
BireyDers
hane
leri
BireyDers
ha
ne
leri
BireyDers
haneleri
BireyDers
hane
leri
8/13/2019 LYS Biyoloji MF Fy-04
7/8
12. nsann tkrnde bulunan amilaz (pityalin) enzimininreaksiyon hz grafii aada gsterilmitir.
Bu grafiin a zamanndaki ortam artlar aada-kilerden hangisi gibi olabilir?
Scaklk pH Su %
A) 20 C 3 % 15
B) 0 C 7 % 15 in altC) 50 C 8 % 15 in st
D) 36 C 7 % 15 in st
E) 36 C 2 % 15
13. Bir bakteri hcresinde enzim almasnn durmas
aadaki olaylardan hangilerinin gereklemesiniengellemez?
A) Aminoasitlerden protein sentezlenmesini
B) Oksijensiz solunumla ATP retimini
C) Hipotonik bir ortamda su giriini
D) Glikolipid sentezini
E) Deoksiribonkleotitlerin balanmasn
14. Bir bitki hcresinin enzimlerinin yapsnda bulunabi-len,
I. protein,
II. vitamin,
III. mineral,
molekllerinden hangileri kesinlikle ilgili hcre tarafn-dan sentezlenmitir?
A) Yalnz I B) Yalnz II C) Yalnz III
D) I ve II E) II ve III
15.
Karacierden elde edilen katalaz enzimi H2O2i H2O ve O2ine ayrtrarak zararsz hale getirir. Yukarda deney t-pne eit miktarda H2O2 ve deiik zelliklerde karacier
paralar konmutur.
Buna gre,
I. En ok gaz k III numaral tpte gereklemitir.
II. Substratn yzeyi arttka reaksiyon hz da artmtr.
III. Oluan rnn miktar I numaral tpte II numaraltpten fazladr.
ifadelerinden hangileri yanltr?
A) Yalnz I B) Yalnz II C) Yalnz III
D) I ve II E) I, II ve III
16.
Yukardaki grafik enzimatik bir reaksiyonda oluan rnmiktarn gstermektedir.
Buna gre,
I. t1-t2 aralnda enzim-substrat kompleksi olumaya
devam etmektedir.
II. t2 den sonra substrat bitmi olabilir.
III. t1 den sonra enzim etkinlii durmutur.
ifadelerinden hangileri dorudur?
A) Yalnz II B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
t1 t2
Zaman
Oluan rn miktar
10 ml H2O2 10 ml H2O2 10 ml H2O2
10 gr.Kylm
karacierI
10 gr.Para
karacierII
10 gr.Kylm vekaynatlmkaracier
IIIa
Zaman
Reaksiyon hz
7
CANLILARIN TEMEL BLEENLER VE ENZMLER - III KONU TEST
2011-2012 - DAF - BYOLOJ (MF) / (YGS-LYS2) - 04
BireyDers
haneleri
Birey
Ders
hane
leri
BireyDershaneleri
BireyDers
haneleri
BireyDers
hane
leri
BireyDersha
ne
leri
BireyDers
hane
leri
BireyD
ers
haneleri
BireyDers
hane
leri
BireyDershane
leri
BireyDers
hane
leri
BireyDers
ha
ne
leri
BireyDers
haneleri
BireyDers
hane
leri
8/13/2019 LYS Biyoloji MF Fy-04
8/8
17. Substrat younluunun srekli artrld ortamda tepkimehzndaki deiim aadaki gibidir.
Bu grafie gre, tepkimenin balangcndan t zaman-na kadar ortamdaki serbest enzim miktarnn deiimiaadakilerden hangisidir?
18.
Yukarda enzimatik olarak gerekleen bir reaksiyon dizisiverilmitir.
Bu reaksiyon dizisinin devam edebilmesi ortama Mmaddesi eklendiine gre,
I. Gen 2 mutasyona uramtr.
II. Gen 3 mutasyona uramtr.
III. Ortamda L maddesi birikmitir.
ifadelerinden hangileri dorudur?
A) Yalnz II B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
19. Bir reaksiyonun inhibitrsz (I) ve inhibitrl (II) ortamlar-daki durumu aada ematik olarak aklanmtr.
Bu emadaki bilgilere gre,
I. nhibitr eklendiinde reaksiyon gereklemez.
II. nhibitr, substrata benzediinden enzime kolaylklabalanr.
III. nhibitrler tepkimenin ynn deitirirler.
yorumlarndan hangileri yaplabilir?
A) Yalnz II B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
20.Kahvalt sofrasn gn toplamayan Frat sofrasndakibalyla pekmezinde bozulma olmadn grmtr.
Bu durumla ilgili,
I. Ortam scakl bakteri enzimlerinin yapsn bozmu-tur.
II. Su oran dk ortamlarda enzimler alamaz.
III. Baz kimyasallar enzim etkinliini engellemitir.
ifadelerinden hangileri dorudur?
A) Yalnz I B) Yalnz II C) Yalnz III
D) I ve II E) II ve III
21. Bir bileik enzimin yapsnda aadaki molekllerdenhangisi bulunmaz?
A) NAD B) FAD
C) Fe minerali D) Aminoasit
E) Gliserol
+ + +
+
I.
II.
E + S ES E C D++
S
E nhibitr
(Aktif blgesi inhibitrtarafndan kapatlanenzim, substrat ile bir-lemediinden rnoluamaz.)
Gen 1 Gen 2 Gen 3
Enzim 1 Enzim 2 Enzim 3K L M P
A) Enzim miktar
Zaman
B) Enzim miktar
Zaman
C) Enzim miktar
Zaman
D) Enzim miktar
Zaman
E) Enzim miktar
Zaman
Tepkime hz
Zamant
8
CANLILARIN TEMEL BLEENLER VE ENZMLER - III KONU TEST
1-D 2-B 3-A 4-B 5-C 6-B 7-C 8-E 9-D 10-D 11-C 12-D
13-C 14-D 15-E 16-B 17-A 18-C 19-B 20-B 21-E
2011-2012 - DAF - BYOLOJ (MF) / (YGS-LYS2) - 04
BireyDers
haneleri
Birey
Ders
hane
leri
BireyDershaneleri
BireyDers
hane
leri
BireyDershane
leri
BireyD
ers
haneleri
BireyDershaneleri
BireyDers
haneleri
BireyDers
hane
leri
BireyDers
hane
leri
BireyDe
rshane
leri
BireyDershane
leri
BireyDers
hane
leri
BireyDershane
leri