BIBLIOTHECA

SCRIPTORUM MEDII RECENTISQUE AEVORUM

REDIGIT LADISLAUS J U H ÁSZ, SZEGED (HUNGÁRIA)

SAECULA XV—XVI.

CONRADUS CELTIS PROTUCIUS

LUDI SCAENICI(LUDUS DIANAE — RHAPSODIA)

EDIDIT

FELICITAS PINDTER

MCMVL. — EGYETEMI NYOMDA, BUDAPEST

BIBLIOTHECASCRIPTORUM MEDII RECENTISQUE AEVORUM

REDIGIT L A D IS L A U S J U H Á S Z , SZEGED (HUNGÁRIA)

SAECULA XV—XVI.

CONRADUS CELTIS PROTUCIUS

LUDI SCAENICI(LUDUS DIANAE — RHAPSODIA)

EDIDIT

FELICITAS PINDTER

MCMVL. — EGYETEMI NYOMDA, BUDAPEST

I M 9 5 ^

Excudebat georgius ablaka, szegecs

/. — De vita operibusque Conrcdi Cellis Protucii.

Conradus Cellis Protucius filius cultoris vineae Kalendis Fe­bruariis a. 1459 in pago Wipfeld prope Herbipolim (in Franconia) naius est. A patre ad negotium paternum destinatus est, studium autem bonarum artium, quarum elementa a propinquo quodam ecclesiastico didicerat, vitae rurali praeposuit, quapropter adule­scentulus duodeviginti annorum domo patria clam relicta nave in Moeno et Rheno Coloniam Agrippinam vectus est, ubi in gymnasio liberalibus artibus et theologiae aliquantum temporis studuit et in baccalaureatus gradum a. 1479 ascendit.1 Deinde Celtis per nonul­los annos peregrinatus esse regiones gentesque Germaniae perqui­rendi et litteras discendi docendique causa creditur, dum denique Heidelbergae per Rudolfum Agricolam eiusque patronum Ioannem de Dalberg praesulem Wormatiensem studiis humanitatis totus tra­ditus est. A. 1485 magister artium promotus2 post Agricolae mor­tem iterum peregrinari coepit. Aestate a. 1486 Lipsiae moratus Artem versificandi et carminum Friderico Saxoniae electori dedicatam et mox duas tragoedias Senecae (Hercules furens et Coena Thyestis) edidit. Proximi vere anni (1487) auctore Friderico electore in arce Norimbergensi ab imperatore Friderico III. primus inter Germanos more Italico poetica lauru coronatus est, cui pro illo honore in quo­dam opusculo (Proseuticum ad divum Fridericum tertium pro lau­rea Apollinari) gratias egit. Studia, cum Italiam fontem reuascentium litterarum ignoraret, imperfecta ratus paulo post Alpes transiit et clarissimos philosophos Patavii, Ferrariae, Bononiae, Florentiae, Venetiis et Romae audivit. Rediens per Hungáriám in Poloniam profectus est et Cracoviae studiis praesertim mathematico-astrono- micis se dedidit.

Duobus annis post per Vratislaviam et Pragam in Germa­niam meridionalem reversus exeunte anno 1491 vel ineunte pro­ximo in gymnasio Ingolstadensi docere coepit, ubi orationem inau- guralem habuit eandemque una cum quadam Panegyri ad duces Bavariae scripta edidit.3 Pro lectionibus Epitoma in utramque Cicironis Rhetoricam a. 1492 typis excudendum curavit. Ingolstadii aliquamdiu familiaritate doctorum virorum usus, stipendio et mu­nere docendi satis contentus Academiam Platonicam ad bonas liiteras curandas Italico more condere volebat, quo consilio postea Sodalitates Litterariae ortae sunt. Sed mox variis aerumnis affectus lecturam neglegere coepit crebrisque itineribus per Germaniam

>) H. Keussen, Dic Matrikel der Universität Köln, t. 2., Bonn 1919, p. 48. (Publikationen der Gesellschaft für Rheinische Geschichtskunde 8.)

2) G. Toepke, Die Matrikel der Universität Heidelberg, p. 1, Heidelberg 1884, p. 377; p. 2. Heidelberg 1886, p. 416.

3) Nova editio ab Iohanne Rupprich curata in hac Bibliotheca (Conradus Celtis Protucius: Oratio in gymnasio in Ingclstadio publice recitata cum carmi­nibus ad orationem pertinentibus, 1932. Appendix).

INTRODUCTIO.

IV. INTRODUCTIO.

vagatus est. His annis alteram edilionem Artis versificandi et car­minum (1494) et Carmen Sapphicum ad Sanctum Sebaldum (1495) edidit. Praeterea summa diligentia libris Amorum, Odarum, Epi- grammatum conscribendis incubuit, in quibus vitam, amores, ami­cos, peregrinationes ac studia ornatu poetico descripsit.

Anno 1497 a Maximiliano I. fautore suo in universitatem Viennensem studiis humanitatis tunc florentissimam vocatus est, ubi maxime contentus usque ad mortem multifarias artes litteras­que et musicam colendo, scriptores antiquos et Germanos medii aevi edendo, carmina sua incepta ad finem perducendo iuvenes docuit. A. 1501 Celte auctore Collegium poetarum et mathemati­corum ab imperatore conditum potestateque poetas laureandi do­natum est, cui Celtis praepositus est. His annis haec opera edidit: Apulei De mundo (1497), epigrammata titulo Oeconomiae collecta (1499—1500), Propositiones cardinalis Nicolai Cusae De li non aliud una cum Carmine Saeculari Celtis (1500),4 Septenaria soda­litas litteraria Germaniae et minora carmina Ausonii (1500), Taciti Germania et Germania Generalis Celtis (1500), Ludus Dianae (1501), opera Hrotsvithae a Celte in coenobio S. Emerani Ratis- ponae inventa (1501), Carmen ad Charitatem Pirckheimer (1502), Quattuor libri Amorum5 * una cum aliis operibus (Germania Gene­ralis, Libellus de origine, situ, moribus et institutis Norimbergae,'1 Vita S. Sebaldi, Ludus Dianae) partim iam editis (1502), Rha­psodia una cum carminibus Collegii poetarum in Maximilianum (1505), Melopoiae Petri Tritonii discipuli Celtis (1507), Ligurinus a Celte inventus (1407). Celera diversa et varia studia Celtis im­matura morte abrupta sunt. Die 4. mensis Februarii anni 1508 diem supremum Viennae in bursa S. Annae obiit et in coemeterio S. Stephani sepultus est. Post mortem a. 1513 ab amicis libri Odarum quattuor in publicum editi sunt7; libros Epigrammatum quinque a. 1881 Carolus Hartfelder edidit; editio epistolarum Con- radi Cdtis et missarum et allatarum ab lohanne Rupprich a. 1934 curata est. Germania illustrata opus maioris momenti, cuius prae- ludium non solum Norimbergam, sed etiam quattuor libros Amo­rum et Germaniam Generalem fuisse putamus et qua scribenda paene totam vitam consumpsit, ad finem non perducta esL

B1BLIOGRAPHIA. E. KlOpfel, De vita et scriptis Conradi Celtis Pro- tucii, tt. 2 (ed. J. C. Ruef et C. Zeli), Friburgi Brisgoviae 1827. — J. Asch­bach, Roswitha und Conrad Celtes, 2. Aufl., Wien 1868. - Die früheren Wan­derjahre des Conrad Celtes, Wien 1869. - Geschichte der Wiener Univer­sität t. 2, Wien 1877. — C. Hartfelder, Konrad Celtes und der Heidelberger Humanistenkreis (Histor. Zeitschr., t. 47., Neue Folge t. 11.) 1882. Der Humanist Celtes als Lehrer (Jahrb. f. Philologie und Pädagogik, t. 2.. a. 29.) 1883. - Konrad Celtes und Sixtus Tücher (Zeitschr. f. vgl. Litgescli. Neue Folge 3.) 1890- — Fr. Bezold, Konrad Celtis, der deutsche Erzhumanist (Hi­stor. Zeitschr. t. 49.) 1883. [Nova editio: Aus Mittelalter und Renaissance. Mün-

4) In editione Odarum edidimus in hac Bibliotheca, 1937.5) Novam editionem Amorum et Germaniae Generalis curavimus in hac

Bibliotheca, 1934.f') Tunc primum in lucem prodiit.7) Nova editio a nobis curata in hac Bibliotheca, 1937.

INTRODUCTIO. V.

dien 1918.] — B. Hartmann, Konrad Celtis in Nürnberg (Mitt. d. Vereins f. Geschichte d. Stadt Nürnberg, t. 8.) 1889. — Th. Geiger, Conrad Celtis in seinem Beziehungen zur Geographie (Münchener Geogr. Studien, t. 2.) 1896. Fr. Moth, Conradus Celtis Protucius, Holding 1898. (Danice). — G. Bauch, Die Anfänge des Humanismus in Ingolstadt (Histor. Bibi. 13.) München 1901. - Die Rezeption des Humanismus in Wien, Breslau 1903. — G. Manacorda, Celtis’ Gedichte in ihren Beziehungen zum Klassizismus und italienischen Hu­manismus (Studien z. vgl. Litg. t. 5.) 1905. — A. Werminghoff, Conrad Celtis und sein Buch über Nürnberg, Freiburg i. Br. 1921. — G. EUinger, Italien und der deutsche Humanismus in der neulateinischen Lyrik, t, 1., Berlin 1929. — P. Joachimsen, Der Humanismus und die Entwicklung des deutschen Geistes (Deutsche Vierteljahrsschrift f. Literaturwissenschaft u. Geistesgesch. t. 8.) 1930. — H. Rupprich, Der Briefwechsel des Konrad Celtis, München 1934. Introductio. - Konrad Celtis und der Nürnberger Ratsherr Hieronymus Haller (Mitt. d. Vereins f. Gesch. d. Stadt Nürnberg) 1935. Deutsche Literatur; Reihe Humanismus und Renaissance, t. 2. Leipzig 1935. Introductio.

//. — De ludis scaenicis Celtis eorumque editionibus.

Celtem iam ab adulescentia artem dramaticam dilexisse duae tragoediae Senecae ab eo iam a. 1486 editae testantur. Posteriori­bus annis, dum Ingolstadii et Viennae iuvenes docuit, comoedias Plauti et Teremii auditoribus suis non solum legebat legendasque proposu.t, sed etiam publice in universitatis aula agendas curavit. Ita haud mirum est et ipse ludos scaenicos scripsisse, efquidem duo — codicibus perditis — typis excusi — Ludus Dianae et Rha­psodia — ad nostram aetatem quoque remanserunt, tertius autem mense Febuario a. 1506 Viennae actus periit, cuius ne titulum qui­dem nec, qua occasione et scriptus et actus sit, novimus.1 Ludus Dianae et Rhapsodia in laudem Maximiliani 1. scripti — dissi­miles ludis scaenicis Graecorum et Romanorum — laudationes hymnicae et recitatoriae sunt choris saltationibusque et varia musica ornatae, qui non sine pompa aulica praesente rege et curia — co­ronatione quoque poetica adiuncta — a Celte ipso quoque et ami­cis discipulisque acti sunt. Qui ludi scaenici Celtis initia ludorum scaenicorum saeculi XVIII. non indigna sunt, cuius temporis cul­tus et litterae ariesque Barock nominantur.

a) LUDUS DIANAE.Ludus Dianae Kalendis Marliis a. 1501 in arce Linsiana (Linz

in Austria) coram Maximiliano I. imperatore et rege Romanorum eiusque uxore Blanca Maria et principibus Mediolanensibus impe­ratricis cognatis actus2 est, qua occasione Vincentius Longinus Silesitanus poelica lauro ab imperatore coronatus est. — Codices Ludi Dianae nullos habemus; ad nostram aetatem bis excusus re­

') Guslavus Bauch (Die Rezeption des Humanismus in Wien, Breslau, 1903, p. 154.) hunc ludum scaenicum nunc deperditum mense Februario Vien­nae actum asserit.

2) Actores, sicut e titulo editionis d apparet (v. editionem d), erant. Petrus Bonomus regius cancellarius, Iosephus Grunpekius regius secretarius, Conradus Celtis regius poeta, Ulsenius Phrysius et Vincentius Longinus in hoc ludo corona laurea donatus.

VI. • INTRODUCTIO.

mansit, etquidem primum (d) a. 1501, quo anno actus quoque est, die 15. mensis Maii, secundum (a) a. 1502. — Nos in hoc ludo scaenico edendo editionem alteram (a) secutae sumus lectionibus variantibus ambarum editionum in Annotationibus Criticis diligen­tissime conscriptis. In edilione prima (d) etiam sigla musica di­stichi et strophae Sapphicae impressa sunt,3 item carmen Siabii ad Maximilianum scriptum [a nobis in Appendice I. B) editum] tantum in prima editione (d) editum est, ex editione secunda (a) igitur et sigla musica et carmen Stabii relicta sunt. — Carminum, quae nos in Appendice I. A) edidimus, unum [A) 1 ] in Ludo Dianae post versum 103., alterum [A) 2.] post versum 199. (in fine Ludi Dianae) posita erant; nos igitur, ne ludum scaenicum abrumperemus, hos versus excepimus et separatim in Appendice I. A) edidimus. Carmen Stabii [Appendix I. B)] in editione prima (d) post carmen Celtis a nobis in Appendice [l. A) 2 ] editum invenimus.

Editiones.d — 1501, Norimberga. — Tit.: Ludus Dianae in modum

comedie coram Maximiliano Rhomanorum rege Kalendis Martiis et ludis Saturnalibus in arce Linsiana Danubii actus clementissimo rege et regina ducibusque illustribus Mediolani totaque regia curia spectatoribus per Petrum Bonomum regi, cancel., Ioseph Grunpe- kium reg. secre., Conradum Celtem reg. poe., Ulsenium Phrisium, Vincentium Longinum in hoc ludo laurea donatum foeliciter et ju­cundissime representatus. — Infra hunc titulum imago bicipitis aqui­lae (arma imperatoris) de ligno inciso impressa est. — In fine: Impressum Nuremberge ab Hieronymo Hölcelio cive Nurembergensi anno M. CCCCC. et primo novi saeculi Idibus Maiis. — Quae edi­tio continet sigla musica distichi post versum Ludi Dianae 68. et strophae Sapphicae post versum 175.; duo carmina Celtis a nobis in Appendice 1. A) edita: unum post versum 103 : App. I. A) 1., alte­rum post versum 199. (in fine Ludi Dianae): App. I. A) 2.; carmen Stabii post carmen Celtis App. I. A) 2.: App. I. B). — In Ludo Dianae edendo non hanc editionem (d), sed alteram (a) fundamento posu­imus. Lectiones variantes in Annotationibus Criticis composuimus.

a — 1502, Norimberga. — In libro, cuius titulus: Conradi Cellis Protucii primi inter Germanos imperatoriis manibus poete laureati quatuor libri Amorum secundum quatuor latera Germanie (impressit idem Hieronymus Höltzel), in foliis qiiv —qvir (in fine

3) Sigla musica distichi post versum 68. de ligno inciso excusa sunt, supra quae haec inscripta sunt: Armonia carminis elegiaci quattuor vocum; supra et intra quae autem haec: Discantus - Altus - Tenor Bassus. - Sigla musica strophae Sapphicae post versum 175. item de ligno inciso im­pressa sunt, supra et intra quae haec inscripta sunt: Discantus - Tenor - Bassus. (V. ante 160.: totus chorus gratiarum actiones regi cantavit tribus vocibus). — Haec sigla musica vetera in moderna transcripsit R. V. Lilien- cron: Die Chorsänge des lateinisch-deutschen Schuldramas im XVI. Jahrhun­dert (Vierteljahrsschrift für Musikwissenschaft, Leipzig, 1800., t. 6., pp. 309— 87. - Ad sigla musica Ludi Dianae v. pp. 316—17. et 359.). — De hoc com­mentario et consiliis et revisione maximas gratias agimus Andreáé Szeghy, Benedicto Szabolcsi et Oscario Szita professoribus musicae Hungaris.

INTRODUCTIO. VII.

libri) invenimus Ludum Dianae. Quia textus huius editionis (a) ex editione prima (d) ab ipso Celte correctus est et sic meliorem texum habet, in hoc ludo scaenico edendo hanc editionem (a) accepimus et non editionem d, variantibus lectionibus ambarum editionum in Annotaiionibus Criticis accuratissime oonscriptis. — Sigla musica et carmen Stabii, quod igitur tantum ex editione d in App. I. B) edere potuimus, ex hac editione relicta sunt.

b) RHAPSODIA.Rhapsodia ad victoriam, quam Maximilianus I. imperator

die 12. Septembris a. 1504 prope Ratisponam de Boemis auxiliaribus Palatini ducis4 consecutus erat, scripta et mox Viennae coram imperatore et rege Romanorum (Maximiliano I.) et curia regia a discipulis Celtis5 * acta est, etquidem iam ante diem 30. mensis Novembris eiusdem anni.0 Qua occasione Sigismundus Fuchsmagen, filius doctoris Iohannis Fuchsmagen, regii secretarii, fautoris Conradi Celtis, poetica lauru coronatus est. — Codices de Rhapsodia, sicut de Ludo Dianae, nullos habemus; ad nostram aetatem tantum in sola editione remansit, quae anno proximo (1505) edita est. Ex hac autem editione duo specimina habemus: Omnibus exemplaribus nondum venditis fini eorum exemplarium, quae non vendita erant, adiuncta est — ut videtur, eodem anno — charta (fo). 24.) duo carmina Celtis continens, quae nos in Appendice E) [E) 1. et E) 2.] edidimus. Eas igitur editiones, quae haec duo carmina Celtis non habent, littera i, -quae autem habent, littera o significamus. — Conradus Celtis carmina Sodalitatis Litterariae Viennensis Collegii occasione Collegii erigendi ad Maximilianum scripta [App. C) b)

4) Cf. H. Ulmann, Kaiser Maximilian l„ t. 2., p, 224. ct sqq.5) In exemplari Viennensi editionis i Rhapsodiae (National-Bibliothek,

44. V. 55.) nomina discipulorum ludum agentium coaeva manu inscripta sunt:Sigismundus FuchsmagenScbastianus von Losenstain Stephanus von Zinsndorff Erasmus von Hohenberg Wolffgangus von Ncidcck Qregorius von Losenstain Panthus von Losenstain Leopoldus Jordanus Joannes Jordanus . Wolffgangus Prantncr . Augustinus Waldenburger Hieronymus von Leuen Walthasar von Andclo Joannes Waldner Sebastianus Hager Cristoffcrus Krachenberger Georgius Wasar

I OratorI MercuriusParesiphanusHeroldusClioThaliaMelpomeneEnte' pePolymniaAcrafoTerpsicoreCalliopeUraniaBacchusAppollo

Chorus

Augustinus Moravus enim in epistola quadam ad Celtem die 30. mensis Novembris a. 1501. Buda scripta haec scribit: Audio te nuper Germani­cum triumphum de Boemis comico choragio ac syrmate Viennae repraesentasse (Rupprich, Briefwechsel, o. c., ep. 320. — E mendo librarii codicis in epi­stola a. 1501. est certo pro a. 1504.).

Vili. INTRODUCTIO.

I —III.] — una cum praemisso carmine suo [App. B) 3.] et sua epistola dedicaioria ad Maximilianum scripta [App. C) a) 3.] et quattuor carminibus suis [App. C) a) 2., 4., 5. et 6.] — prius separatim in libello apud Aldum Manutium Venetiis a. 1504 edere cupiebat, qui cum ea edere recusavit, immo abnegavit7 8 *, Celtis haec opuscula una cum carminibus suis [App. A) 1. et 2., B) 1. et 2 ] et epistola ad Augustinum Moravum scripta [App. A) 5 ] et epistola Augustini Moravi ad Celtem scripta [App. A) 4.], quae Boemos tractant et hoc modo eadem Celtis ceterum quoque una cum Rhapsodia editurus erat, Rhapsodiae adiunxit adiunclis' — ut videtur — tunc carmine quodam Ioannis Sturnii [App. D) 1 ] et pen tametro suo [App. D) 2.] Cum autem ex exemplaribus libri plura vendita erant, adiuncta est charta — sicut supra scripsimus — duo carmina Celtis continens [App. E) 1. et 2.], quae exemplaria nos littera o significavimus, cum exemplaria, quae haec duo carmina Cellis non habent, littera i.

Editiones.i — 1595, Augusta Vindelicorum. Tii: In hoc libello con­

tinentur: Divo Maximiliano Augusto Chunradi Celtis QmjMoóía, laudes et victoria de Boemannis per septem electores et regem, Phoebum, Mercurium et Bachum et novem Musas personatas pu­blico spectaculo Vienne acta anno M.D.IIII. Divo Maximiliano So­dalitatis Li.terariae Collegii Poetarum Viennae in delectu publico per classes decantatae et recitatae laudes pro erectione eiusdem Collegii. (Impressus est liber per magistrum Ioannem Otmar.) — Liber duabus imaginibus ligno incisis manu Iohannis Burgkmair ornatus est, quarum una [fol. 2., post App. II. A) 4.] pugnam contra Boemos (subscripiio imaginis: Slratagema regium c. Boe. [sc. contra Boemos]), altera (fol. 14.) insignia Collegii poetarum (sceptrum, sigillum, birettum, annulus, corona) illustrat“. — Editio cominei: App. A) 1.: fol. 1.; A) 2 .,J: fol. 1.; A) 3.10: fol. 1.; A) 4.11: fol. 2.; imago ligno incisa Iohannis Burgkmair pugnam contra

7) Ibidem v. ep. 315.8) Alia imago quoque a Iohanne Burgkmair ligno incisa, quae ad Rha­

psodiam attinet, nota est in Collectione Albertina Viennae. (Imaginem iterum impressit J. v. Schlosser, Jahrbuch der kunsthistorischen Sammlungen, t. 17., 1896., p. 69.) In imagine aquila biceps (arma caesarea) videtur cum variis

.figuris allcgoricis. Supra imaginem hoc distichon legitur:Laurea serta gerit sacro lovis ales in ore

Maxinilianeis iam celebrata scolis.Infra imaginem autem haec duo disticha:

Burgkmair hanc aquilam depinxerat arte Iohannes Et Celtis pulchram texuit historiam;

Ille novem Musis septenas iunxcrat artes,Quas studio parili docta Vienna colit.

'■’) Eünf Bücher Epigramme von Konrad Celtes, ed. Carolus Hartfelder, Berlin, 1881., !ib. V. ep. 68.

10) Rupprich, Briefwechsel, o. c. ep. 327.n) Ibidem ep. 328.

INTRODUCTIO. IX.

Boemos illustrans: fol.2.;A) 5.: fol. 2.; Rhapsodia: foll. 3 —10.; App. B) l .12: fol. 10.; B) 2.: foll. 10-12 .; B)3.: fol. 12.; C) a) l .I3:fol. 12; C) a) 2.14 *: fol. 12.; C) a) 3.: fol. 13.; C) a) 4.]r>: fol. 14.; imago ligno incisa Iohannis Burgkmair insignia Collegii poetarum illustrans: fol. 14.; C) a) 5.16: fol. 15.; C) a) 6.: fol. 15.; C) b) I. 1.: foll. 15 -16 .; C) b) I. 2.: foll. 16 -17 .; C) b) I. 3.: fol. 17.;C)b)I. 4.: fol. 17.; C) b) II. 1.: foll. 17— 18.; C) b) II. 2.: fol. 19.; C) b) II. 3.: foll 19 -20 .; C) b) II. 4,: fol. 20.; C) b) III. 1.: foll. 20— 21 ; C) b) III. 2.: fol. 21.; C) b) III. 3.: fol. 22.; C) b) III. 4.: foll. 2 2 -2 3 .; D) 1.: fol. 23.; D) 2.: fol. 23.

o — Cum ex exemplaiibus editionis i' iam plura vendita erant, adiúncta est charta (fol. 24.) duo carmina Celtis conlinens, quae nos in appendice E) edidimus. App. E) l .17: fol. 24. et E) 2.,N: fol. 24.

SCRIPTURA,Scriptura editionum satis inconsequens est, quam nos in scripturam,

ut dicitur, classicam omnino retulimus. Scripsimus igitur ac pro c, e pro oe, / pro y, oe pro e, y pro i, ccli pro ch, l pro ll etc., exempli gratia: laetus (letus), Caesar (Cesar et Caesar), coronae (corone', felix ifoelix), Silvanus (Sylvanus), Silenus (Syllenus Jsic]>, proelium (prelium), Stygius iStigius), Bacchus (Bachus), etc — Variantes lectiones ad scripturam attinentes in Annotationi­bus Criticis non assumpsimus.

ANNOTATIONES CRITICAE.Abbreviationes: om.: omittit, omittunt; sc.: scilicet; fit.: titulus, titulum

I. — LUDUS D1AMAE.777.: Conradus—Dianae] Ludus Di­

ane in modum comedie coram Maxi- miliano Rhomanorum rege Kalendis Martiis et ludis Saturnalibus in arce Linsiana Danubii actus clementissimo rege et regina ducibusque illustribus Mediolani totaque regia curia spectatori­bus, per Petrum Bonomum regi, cancel., loseph Grunpekium reg. secre., Con- radum Celtem reg. poe., Ulsenium Phrisium, Vincentium Longinum in hoc ludo laurea donatu m foeliciter et iucun- dissime representatus (infra titulum imago bicipitis aquilae [arma impera­toria]) d, Incipit Ludus Dyanae coram Maximiliano rege per sodalitatem lit­

terariam Damubianam (sic) in Linzio a - ante 18. Actus I.] Incipit coinediae in morem ludus. Actus primus d, Actus primus a - 19. honos d - 26. priores] Dianam d - 28. salaces] loquaces d - ante 63. cantat] cantant d - post 68. Armonia carminis elegiaci quattuor vocum; sequuntur sigla musica: Dis­cantus - Altus - Tenor - Bassus. (In­tra sigla musica Discantus et Alti scrip­sit in exemplar Viennense coaeva manus: Criste potens rerum, qui terram et cuncta guber gubernas gubernas [s/V], Equoris et celi qui regis imperium. Et nusquam potuit te tellus nec mare fastum) d - ante 69. Actus 2] Actus secundus da - post 103. «ppend. I. A) l.-post 109. Finis actus secundi da - ante 110. Actus

12) Versus 1—4. apud Hartfelder, o. c. lib. I. c. 67­13) Conradus Celtis Protucius: Libri Odarum quattuor, ed. F. Pindter

in hac Bibliotheca, 1937., lib. 1. c. 27.14) Rupprich, Briefwechsel, o. c. cp. 306.1!i) Apud Hartfelder, o. c. lib. V. c. 77.101 Ibidem lib. V. c. 67.,7) Ibidem lib. V. c. 83. et apud Rupprich, Briefwechsel, o. c. p. 576. ,8) Conradus Celtis Protucius: Quattuor libri Amorum, ed. F. Pindter

in hac Bibliotheca, 1934., lib. I., el. 4. vv. 71—72.

X. INTRODUCTIO

3.] Actus tertius da - 138. Albin] Al- binque a - 148. Triatericis d, iQiÜTrj- oiKoig a - 165. dignum facias] clarum celebres d - post 175. sigla musica: Discanus - Tenor - Bassus; deinde Finis Actus tercii d - ante 176 Actus IV.] Actus quartus da - peripheria d, nsQirpsQia a - 184- clamoso—complet] et clamoso complet ab d - 188. Illis —faveas] Jales despicias d - 189. Atque hos] Et neque d - post 189- Finis Ac­tus quarti da - ante 180. Actus V.] Actus quintus et ultimus da - 194. variet] pariat d - 199. casta] ipsa d - post 199. Append. I. A) 2. et Append. I. B) et: Impressum Nuremberge ab Hieronymo Hölcelio cive Nuremburgen- si anno M. CCCCC. et primo novi se- culi Idibus Maiis d

II — RHAPSODIA.Tit. libelli: In hoc libello continentur:

Divo Maximiliano Augusto Chunradi Celtis Qaifjioóía, laudes et victoria de Boemannis per septem electores et regem, Phoebum, Mercurium et Ba­chum et novem Musas personatas pu­blico spectaculo Vienne acta anno M. D. 1111. Divo Maximiliano Sodalitatis Litterariae Collegii Poetarum Viennae in delectu publico per classes decan­tatae et recitatae laudes pro erectione eiusdem Collegii io - post hunc tit. Append. II. A) /., 2., 3., 4. et 5. io - ante I. Rhapsodia] Incipit Rapsodia (sic) io - post 139. Terpsicore io - 236. Maximilianei io - post 238. (post finem Rhapsodiae): Append. II. B) l.—D) 2. i, Append. II. B) 1—E) 2. o

APPENDIX.Appendix I. ad Ludum Dianae.

A) 1. - da - Tit.: Praecedens] Nota praecedens d

A) 2. - da - 7. auferent d - 10. lare] domo d - post 12. Teios. Emenda fo­lio ultimo pagina 2 versu 2 salubris pro sasubris. Item 4 versu vomit pro vovit d, id o s a

B) - dAppendix II. ad Rhapsodiam.

A) 1. - io - Tit.-. Ad—suis] Chunra. Celtis ad—suis io

A) 2. - io - Tit.: Ad] Eiusdem ad ioA) 3. - ioA) 4. - io - post finem epistolae

imago ligno incisa pugnam contra Boemos illustrans, cuius subscriptio haec est: Stratagema regium c Boe. (sc. conlra Boemos) io

A) 5. - ioB) 1. - ioB) 2. - ioB) 3. - io - 5. divinare corruptum,

nullo sensu; versus quoque claudicatioC) a) 1. - io - Tit.: Sodalitas] Se­

quitur Sodalitas io - 1 — 15. Classis prima—Maierhovanus] Classis prima: Eustachius, Tornas, Hieronimus, Pan- cratius. Secunda: Qeorgius. loannes P., loanncs Me., Clemens. Tertia: Adam, loannes Vol., Nicolaus, Christophorus io

C) a) 2. - ioC) a) 3. - ioC) a) 4. - io - post finem carminis

imago ligno incisa insignium Collegii

Poetarum: sceptrum, sigillum, birettum, annulus et corona io

C) a) 5. - io C) a) 6. - ioC) b) 1, - io - Classis prjmaom. io C) b) 1. l. - ioC) b) I. 2. - io - 7. Musae io - to­

gae ioC) b) 1. 3. - ioC) b) 1 4. - io - Tit.: Pangratius io C) b) 11.—C) b) II. 1. - io - Classis

—Cetianus] Gcorgius Boorius Cecia- nus (sic). Classis secunda io

C) b) 11. 2 - io C) b) 11. 3. - io C) b) II. 4. - ioC) b) 111 —C) b) 111. - io - Classis—

Necaranus] Adam Scragus Necaranus, Tertia classis io

C) b) 111. 2. - io - Maximilianeum io C) b) 111. 3. - io - Tit.: Musipholus

io - 10. Maximilianeum ioC) b) 111. 4. - io - post finem car­

minis: Finiunt panegyrici decantati divo Max. August per Soda. Littera, Dannubianam censoribus Chunra. Peu- tingero, loann. Foeniseca, Sebast. Sperantio. Impressi autem Auguste Vinde. per magistrum loann. Otmar sub privilegio reg., ne quis in decem annis illa imprimat in urbibus imperii et re maiest. terris AnnoM. D. V io

D) 1. - io - Tit.: Celtem] Celt. Carm. io — Virgiliumque esse io

D) 2. - ioE) 1. - oE) 2 - o

CONRADUS CELTIS PROTUCIUSLUDI SCAENICI.

I. — LUDUS DIANAE.

MERCURIUS praeludio missus a Diana ad spectatores loquitur

Pennata gesto calcibus vestigia Tectus galero et in hac aula prodeo,Atlantide olim quem creatum praedicant,Fidus deorum et qui dearum nuntius,

5 Hominum sagax et foederum caducifer Mandata vobis iam fero Triviae deae,Nemorum latebris et feris quae praesidet Venationis et magistra regia Faunis, Satyris, Nymphis comitata agrestibus,

i» Silvano, Iaccho el putido Sileno.Haec Maximo regi est datura Aemilio:Arcum, pharetram, cuspidas, rete et canes Sibi offerens venationum insignia Victamque se dicet per egregium virum

is Venationis omnis expertissimum.Vos auribus sed cuncta nunc prehendite!Alis levatus ipse ad astra hinc evolo.

ACTUS I.

DIANA NYMPHIS, SATYRIS ET FAUNIS RELIQUAQUE SUA FAMILIA (singuli suis insignibus ornati et induti) regem alloquitur

Caesar, ave, auspicio superum qui dirigis orbem, Quem decorat Romanus honor, cui vivida virtus Per varios casus, per mille pericula rerum,Hoc peperit regnum, gestis qui cedere nescis Caesaribus priscis, et adhuc meliora supersunt. Advenio supplex genubus prostrata sacratis,Quam coluit crebris aris veneranda vetustas Atque Ephesus memori tot iam per saecula templo Donavit; Triviam vates dixere priores;Mansit honos nomenque meum, mihi numina ruris

2 1. — M 'D L 'S D I Á N Á K ,

Silva mis Satyrique leves Faunique salaces Et Bacchus socio Sileno in caespite sacrum

*• Struxerunt, me magna cohors com itala sororum Oreadum Dryadumque simul solemque nivesque Pertuleram inque humeris tot retia ferre sub aestu Non piguit costisque cutem deducere cervis.Nec minus et nostros ornarunt undique postes

m Arcubus et iaculis captivarumque ferarum Pellibus ei votis mortales mille vocarunt.Donec in Austriaca quidam felicior aula.Ducet Aventina veteres cpii ex arce parentes. Progenitus superans atavos virtute priores

«• Venatu oppressit silvas caulesque petivit Tgnotas antehac homini: non ulla ferarum.Non volucrum secura colit montisve cacumen Sive profunda, lacus: penetrat montesque lacusque Et manibus pedibuseme ferox ceriaque sagitta.

<5 Sive capit prendens lato venabula ferro.Seu iaculum torcpict. Rideris, prisca vetustas. Herculea decorata manu. Calydonius heros lam nihil est. quin ipsa virum venerata priorem Ipsa Diana colo. Fauni Satyrique sequuntur

so Silvanusque rudis. Nymphae et generosus Iacchus Auritoque sedens madidus Silenus asello Hunc dominum nostrisque choris non amplius haerent. Et, si me vultus non decipit, ille videris.111 e es. Caesar! ades venator maximus ille.

55 Quem capreae cervique timent ursique suesque Et lupus et nuper tibi missi aquilone visontes Quem fugiunt, qui saepe ferus nemus omne fatigas. Cedo libens arcumque meum pharetramque nitentem Et iaculum capias. Caesar, spoliisque Dianae

eo Laetior exultes et, quae tibi munera Mavors Tam pridem largitus erat crudelis in hostes.Exerce his nostris, placidus lenisque fruaris.

Post huius carminis recitationem DIANA choro Nympha­rum stipata laudes regis et reginae CUM NYMPHIS ET FAUNIS quattuor vocibus cantat; ipsa in medio choro corniculata stabat Nymphis in chorea circa ipsam sa­lientibus et liaoc carmina canentibus /

Maxmilianeas. Nymphae, nunc dicite laudes Et resonet nostro Blanca Maria choro.

Ducite ineundas, Fauni Satyrique, choreas! Indulget festis regia tota iccis.

Dedicat hanc genio Caesar cum coniuge noctem,O nox perpetuo carmine digma coli!

I. — MTMJS D IA N A E. 3

ACTUS II.SILVANUS comitatus Baccho, Faunis et Satyris regem alloquitur

Rex, cui Maximium praestant pia sidera nome N,7« Verus ab aethereo missiis mortalibus orb E

Cultor Olympiaci iustique aequique tonanti S,luris amator, oves Christi tua sceptra gubernen T,Mens vigil, ut caelo populus turbatus apert OVivida ad aeterni tandem pius ora trahatu R,Serva commissum tibi, ne lupus intret, ovii E.Iustitiam superos obeuntem hoc orbe relict ONobis. qui Austriaco fruimur pastore, reinitta S.Victa diu Ausoniae lugubri moenia vult VImpia luxerunt et adhuc Insubrica ploran T

™ Culmina cristati vanissima proelia Gall I.Tolles laude atavos, si tu, venerabile nume N,Occurras Tureorum armis inimicaque castr ATelis Christicolum supetes Martemque tyrannu MUrbis abegisti, dum tristia bella tumuit V.

« Tunde male infidi venientia perfida Ture IAgmina et immanis nunc disiice daemonis illu DMaumet robustum pectus, qui bella furor ESuscitat insano Germana in corpora et arm AUrbanos Christi cultus perdentia: gesti T

«o Bellator, Stygio qui fretus robore, Gese FPerdere nos regesque pios mandare gehenna E.Ritus. hUu. miseros hominum, quos si ante tribuna L In nigra peTpetui mittendos Tartara fát INos timor admoneat, numquam mortalibus ista C

»* Constrictos videas animos in crimina ferr I.Intendens licet usque malum draco membra resolva T,Perfidus exhaurit matris qui viscera nostra E.Enses effodiens sic undique bella parentu R.Vexati te iam cessent dominante pericl A

i« Imperii, invictum tolletur ad aethera nome N.Turgentes Venetos igitur tuque omine, lume N,Attere felici, Gallorum ac pectore tot OMotus Helveticae composce et turbida plebi S.

Post huius carminis recitationem per Silvanum CHORUS BAC­CHI ET COMITUM SUORUM ad fistulam et citharam salta­bant haec carmina quattuor vocibus saltando modulantes

Silvanus. Satyri, Fauni, Silenus, Iacchus,Lascivis pedibus chorea nostra strepet.

Maximus Aemilius, coniunx et Blanca Maria Cantentur nostris hic et ubique choris.

Vivite felices ambo, dum vita superstes,Et locet aethereo vos deus inde polo!

A n u s FH.BACCHUS tliyrsiRi'r comitatus Sileno et Bacchidi Inis re­gem alloquitur

no Rex, qui stemmata Aventina geris sacra.Salve. Romuliclum gloria Caesarum!Osiris capias et DionysiiQuondam magnificis gesta laboribus.Bacchus nunc vocitor laetitiae dator

io Impellens animos scribere carmina;Cantates Satyros iam tua saecula.Silvanus faciles, capripedes deos.Silenum madido somniferum mero Mecum temporibus perpetuis fero

120 Cingentes capitis tempora frondeis Sertis, sunt quibus et pinea pocula.Hi sunt, qui manibus thyrsigeris petunt Mecum colliculos celsaque montium Laeta vitiferum fronte cacumina,

iss Sic veni calida laetus ab IndiaEt Nysam peragrans, Niliacam et plagam Graiis et Latiis montibus inserens Radices tenui sub scrobe vitium Dignum perpetuis munus honoribus,

no Hinc montes adii laetior arduos Gentis belligerae monticolas videns Germanos, docui et pampineum nemus Per colles teneris ducere surculis.Sic Rhenana mihi culta fuit plaga

u» Et montosa scabris rura sub Alpibus Nostris muneribus vitea reddidi Moenum cum Necaro .cum Cocero et vago,Albin cumque Odera et Bacchifero Sala;Rhaeti, Vindelici, Carnioli. Styri

no Et longa virides valle Carinthii,Hinc et Austriaci, qua Cetius ferax Vinosum tumido Danubio caput Infert vinifluis comminus uvulis.Me vineta locis editioribus Consecrasse sacris carminibus canunt.Me sic clara Vienna Austriaci soli A vino nitidum nomen habens bono Cantat Bacchidieis iam toieti^ ixoIs,Ad (piae conveniunt milia plurima

»»« Faunorum, Dryadum et silvicolum deum,In primis referunt qui meritas pio Laudes Maxmiliano imperii duci,

5T. — LUDUS DIANAE.

Urbem tam celebrem qui sinit orgiis Et natale solum muneribus meis

is.-. Tmplefi et fieri Bacchica gaudia.

Post recitationem illius carminis conticuero omnes inten- tiquo ora tenebant et mox RECITATO!! choriambi huius ad pedes regis provolutus lauream his carminibus a rege petiit

Si qua mihi est virtus doctrinaque. maxime Caesar, Imponas capiti laurea serta meo.

Per superos ego iuro tibi et per sceptra tonantis: Cantabo laudes hic et ubique tuas!

Poeta igitur caeremoniis solitis per manus regias creato TOTUS CHORUS gratiarum actiones regi can­tavit tribus vocibus

i« Regis aeternas resonemus omnes Incliti laudes, nitidae coronae Serta quod docto dederat poetae

Sylesilano.

Tuque susceptum videas honorem, m Ut sacris dignum facias Camenis

Neve te torpor, furor aut libido et Quaestus obumbret.

Liber in vastis memorare silvis,Ut canas laudes probitate partas

i?» Asper et contra vitiis faventes Cornua tollas.

Sic tibi totum celebris per orbem Fama nascetur rapidum per Histrum.Vistulam et duras Codani per undas

os Et vada Rheni.

ACTUS IV.SILENTIS asello insidens et cantharum ansa attrita et contusa nSQUpSQFia extendens vacillanto et titubante lin­gua et cruribus tremulus regem alloquitur

Clarus Aventino quondam qui sanguine cretus,Tam faveas nostris. Maxmiliane, iocis.

Silenus sedeo pando temulentus aselloEt negat officium pesque manusque suum,

i»» Est animal, toto quo nullum pigrius orbe Vivit, quod tergo corpora nostra gerit,

Pendula demissis cui torpent auribus ora Et lento graditur besiia pigra pede.

6 I. — LUDUS D IAN AE.

Aera rugitu clamoso et commovet ore,Cerberus obscuris ut solet ater aquis.

Officiumque suum duro nisi verbere discit,Dum crebro baculo terga relisa sonant.

Illis nunc faveas, rex Maxmiliane, rogamus Atque hos Caesareis, rex bone, pasce cibis.

Hinc rursus silentium et pocula aurea et paterae per re­gias pincernas circumlatae et inter pocula pulsata tym­pana et cornua.

ACTUS V.PERSONAE LUDI OMNES in unum chorum congregatae gratiarum actiones agunt DIANA loquente ET universo CHORO quattuor vocum concentu singula carmina repetente et veniam abeundi petente bis carminibus '

ie» Vivite felices ambo, Caesarque torique Consors; Nestoreos fata dedere dies.

Caesar, ad occasum felix sis solis ab ortu et Viribus invictis regna solumque tene.

Multiplicem variet sobolem tibi Blanca Maria iw Et ducibus terras impleat Austriacas.

Tardior extremae cum venerit hora senectae, Collocet omnipotens laetus utrumque polo.

Maxmiliane. vale: valeas iam, Blanca Maria;Iam repeto silvas casta Diana meas.

II. - RHAPSODIA.

PARESIPHANUS, dum personati electores consedissent Ceu septem adverso discurrunt sidera motu.

Inter quae medius, splendide Phoebe, micas,Sic Caesar residet septeno numine cinctus.

Sancta ubi maiestas ct lovis ales adest.

HEltOUDUS proclamatorMaxmiiianeos, iuvenes, celebremus honores Carminibusque suas tollamus ad aethera laudes, Qui nostra aeterna componens tempora pace Stravit ab Arctoo venientes axe Boemos.Hic, ubi spumiferum Regus se volvit in Histrum Atque Ratisponam victricibus irrigat undis.

PARESIPHANUS evocatorPhoebe, veni Latio dicturus carmina regi Et vos, Pegasides aeterno in umere sorores. Carminibus vestris tantos celebráló triumphos; Victor enim magno vestro inflammatus amore Iusserat Austriacis vos his residere sub ori§.

PHOEBUS evocatusDicite, Pierides, summi victoris honores Et propere huc vestros ad me convertite gressus, Carminibus vestris patulas praebebimus aures,Ipse meam citharam plectris sociabo canoris.

MERCURIUS PliocM assecla

Meque decet tantos non deseruisse triumphos.Sub Phoebi radiis qui sem per oberro coruscis Et videor tantum, dum Luna sub axe sereno Obducit taetro Phoebi vaga lumina vultu. Consilium et ipse dedi referens mandata tonantis, Quo gens clipiferis male sana periret in armis.

BACCHUS comitatu« Satyris et FaunisNec me deesse decet, circum cpii salto Camenas

Inspirans pateris carmina docta meis.

CEIO evocata primaMilitiae sublime decus, spes certa labantis Et columen patriae belloque insignis et armis,Cui pater omnipotens validas in corpore vires

8 I I . — K H A P S O M A .

Praebuit et Latii regni concessit habenas,Ut foret, exuvias ageret qui fortis opimas Boemorum de gente fera, quam tu inclytus armis Militibus gravidam, fortem belloque ferocem

35 Sternis et ingentes das primus in agmine strages, Dum nostras temere tentant invadere terras,Quale solent, rapidi cum forte in proelia tauri Concurrunt flexis vibrantes cornibus auras,Naribus erectis caelum et mugitibus implent,

w Tum, si frugiferis Poenorum missus ab antris Magnanimus paret arma leo tollensque coruscas Erecta cervice iubas fremit ore minaci,Rictibus et patulis intentat vulnera saeva.Qui modo conversis pugnabant cornibus hostes,

« Deponunt ultro rabiem ei parere fatentur.

THALIA secunduHaud secus adversos fueras ubi raptus in hostes Agmen agens, dant terga viri fractusque resedit Impetus atque fuga quaerit sibi quisque salutem, Maiorem partem dum cernit in agmine fusam,

m Partem aliam iniectis abduci in vincla catenis. Quale solet pastor Phoebo migrante sub undas Armenta ad crates positis obcludere saeptis.Tale Ratisponam ducta est fera turba sub urbem Venales animae luiturae corpore poenas.

MELPOMENE tertiaw O mundi lux alma, quibus tua laudibus aequem

Facta canenda mihi? Tua dum primordia quaero, Distrahor atque humeri tanto sub pondere nutant. Quisve tui generis divinae et originis autor Extitit, Habsburgus clara an de stirpe Rudolphus,

«• Leupoldus Suevus vel qui super astra relatus.Sive aliquem superum humana latuisse figura Credendum et nostras vos progenuisse sub auras. Quandoquidem vobis maius nil cernimus orbe.

EUTEHPE quartaIngeniine prius vires belli ve labores.

« Commemoremne prius tot dextro Marte triumphos? Quanta trophaea geras de infidis hostibus. Orco Quos tua dextra dedit, sive urges fervidus hostem Seu valido torques ingens hastile lacerto Eminus aut iaculans tua spicula comminus arcu,

7» Montibus aut positas niveis vel in Alpibus arces

II . — R HA PSOD IA . 9

Saxa rotans ferrive globos P er moenia iactans Aequas cuncta solo sternaci pulvere et igne Concutiens, totum ceu fulmine Iupiter orbem.Dum crepat excussis correptus ab ignibus aether, Conduntur taetro et rutilantia sidera fumo.Vel quale hiberno volitat succensa vapore Aereo fax orta suo lapsuque repente Absumpta humanos eludit lumine sensus Aut quale aurivagas tollit se falco per alas Percitus astra petens, si quando lumine acujo Conspexit liquidas volucrem se ferre per undas,Ima petit volucremque rapit velocior omni.Quam mittit Scythico venator in orbe, sagitta. Turrifraga intorques sic saxa volantia et ignes. Undantes norunt inimico sanguine campi Gallorumque lacus et strata cadavera volvens Hister, Arar, Rhodanus hostili caede madentes Et Rhenus, triplici qui volvitur ore sub aequor. Quique cava subeunte salo tellure madescunt Cum Phrisiis minima et contentis nocte Britannis Et, qui spirat adhuc ignavi pectoris aestu.Oenus, ab Austriacis Bavaros qui separat oris.Oene, o Oene, tuo videas, quem Marte lacessis! Nemo impune viro huic sese unquam opponit in armis. Sive pedes dubii pugnas Mavortis iniret Seu luctantis equi qui rexerit ora lupatis Seu curru posuit numeroso castra sub arvis Sive mari instructas complesset milite classes: Obsidione premit fidentem moenibus hostem,

m« Limina Tartarei potis est qui frangere regis.

POLYHYMNIA quinta

Cum tibi primaevo vernaret flore inventus Molle decus tenera gestans lanugine vultus,Lilia purpureis confundens alba rosetis.Non fractus, non segnis eras, non mollia luxu

i® Tempora ducebas, ignava nec otia noras. „Sed galea pressare comas et tendere nervo Spicula, veloces agitare et pulvere currus.Suetus et insani tentare pericula Martis.Flectere equum celerem, gladium et vibrare micantem

no Vel, dum liber eras, membra exercere palaestra, aut Caespite ludus erat, cursuque 1 icessere ventos.Sive tibi aerea dum visa est dorcas in Alpe Saetigerive sues, has telo aut cuspide sternis Praecipites scopulos et celsa cacumina scandens,

10 11. — RH A PSO D IA .

ns Lubrica praemisso firmans vestigia conto Falconemve iubes liquidas se tollere in auras Unguibus et trucibus dispergere in aethera plumas; Ille volat subito lapsu et diverberat auras Ungue secans praedam rostro et divellicat unco Moxque reclamatus manibus se reddit amicis.Nulla dies immunis erat: nunc oppida bello l entabas Gallos. Flandros Geldrosque rebelles

Ora premens saxis, coniis sudibusque praeurtis, Ascendens primus fixis per moenia scalis.

ERATO sextaTale rudimentum tenero rex inclytus aevo Sortitus, cunctos patiens tolerare labores,Ut nemo ausit eques teeum se opponere campo Aut conferre manus, toto sic pectore surgis In clipeum, forti sic vibras spicula dextra.Nec cuiquam alipedum prodest vel cursus equorum, Missa vel infectis, quae stridet, arundo venenis:His etiam immittis diram per vulnera mortem Hostibus et domitos sub tristia Tartara mittis.Mars tibi bellipotens mentem viresque potentes Suggerit et claro superum dignatur amore.O merito dilecte deis! o publica mundi Gloria, cui nomen famamque extendere factis Posse datum; paucis mortalibus illud in astra Pandit iter, caelo residet qui fupiter alto.

TERPSICHORE septimauo Eximium te nulla dies, te nulla tacebunt

Saecula ncc memori quisquam te subtrahet aevo Nec Aero Aeacides, quaums eA'erterit igne Moenia Troi ano quondam possessa colono.Efferus et patrios circum licet Hectora muros

i« Traxerit exanimem, tanto florescit honore Nec qui pampinea Aestitus fronte corona Ba^vhus thyrsigeras agitans in proelia turma“.Ille licet fuscos sub leges miserit Indos.Tu Latios Graiosque viros, quos stemmate claro

i« Vexit ad imperium generosa ac inclyta virtus. Consortes claris iam victor habebis in actis, illorum magnos dum. rex. imitaris honores.

CALLIOPE octavaAequabis cunctos Germano sanguine cretos Induperatores nec Carolus ille vetusta

JI. — RH A PSO D IA . 11

Franeisca de gente satus cognomine Magnus Te virtute sua vincet nec Saxona proles,Oddones, totum qui implerunt laudibus orbem.Nec qui de rosea gestabat nomina barba, Thermodoonteis vitam qui perdidit undis;

e» Ah, superi, talem potuistis cernere cladem?Tigris et Euphrates nostra sub lege fuissent!Sed deus aethereum rapit optima quaeque sub orbem, Tnvidet aut claris nostris fataliter actis.Par eris atque aliis, qui celsa ad sidera famam

i« Extulerant summo residentes axe beati.Qua nitet astrigeri candens via lactea caeli. Chunradi, Henrid, Ludovici aliique corusci.Quos octingentis iam Roma receperat annis.

URANT A nonaSed maiora tuis fieri his speramus ab astris,

ir» Postquam Romanam gestabis fronte coronam, Finibus Europae dum pelles fortibus armis Tureum et Romana Boemannum lege solutum,Qui duo conturbant felicia saecula nostra,Hic fidens iaculis, hic silva et montibus altis,

i?» Tanquam nativo quis clauditur undique muro, Utque tuus Rhenus de fontibus usque sub aequor Servit et Austriacae veneratur nomina gentis, Danubius sic ille tuus socialibus undis Usque sub Euxinum celebret tua nomina Pontum,

i»« Tunc Pax per totum duce te celebrabitur orbem, Sancta Fides, superum Pietas, Concordia. Virtus, Integritas sancta redient cum Religione.Cumque tibi veniet longaeva et tarda senectus Exactis fatis, mox te referemus ad aulam,

iss Qua residet, totum nutu qui temperat orbem.Hic veluti vivus, sic nos post fata tueris Cum patre atque aliis divina stirpe creatis.

PERSONA INTERPOSITA LAUREANDAO veniat lux illa tuis decreta triumphis.Constantine, tuam qua cernere possumus urbem

i«» Et Baccho Thebas et amatas Palladi AthenasEt Macedum Pelopisque domos atque Arcadis arva, Euboias rupes et qua se volvit in undas Alpheus, Siculis qui rursum erumpit in oris.O, mihi si dulces Musarum cernere fontes

iss Detur hic et doctis mea mergere labra sub undis Et lucis errare piis fluviisque sonoris,

12 II . — RH A PSO D IA .

Orpheus cum dulci potuit quos sistere cantu, Carmina tunc totum canerem ventura sub orbem Vel, si non dabitur, rex invictissime regum,

a«» Hic mea florenti iam cingas tempora lauro:Ipse tuas laudes famamque sub aethera tollam. Dum mihi vitales vegetabit spiritus artus.

CHORUS MUSARUM canunt et atl numerum saltant Phoebo cum cithara in medio stante

Qua sol purpureo terras illuminat ortu Quaque notos austrosque videt pluvialibus undis

so.-. Et qua florigero zephyro se condit in aequor Occiduum, Herculeis metis ubi proximus Atlas Suppositos nobis alio suspectat in orbe,Et qua per rigidas spargit sua frigora terras Ursa minor maiorque, sua quas cuspide terret

am Arctophylax, semper referas spolia alta trophaeis, Maxmiliáne, decus nostris et gloria terris,Semper cincta gerens viridanti tempora lauro.

BACCHUS CUM SATYRIS ad numerum saltat ET canit "raptis MUSIS

Saeculis nostris modo gratulandum.Quod tot electos habeat poetas Ausiriae tellus, ubi. Bacche. 1 undis

Plurima dona.

Maximus regum dat Emilianus Munus hoc nobis veteres reducens In suas terras generosus artes

»»" Aere perenni.

Unde nos cuncti iuvenes precamur,Iupiter multos sibi det triumphos Nestorem longa superans senecta

Corpore sano.Ut queat nostris removere terris Perfidum Tureum gladio minaci Sarmatas ultra Suedosque pellens

Cum Boemannis.

MERCURIUS actum concluditHoc tibi casta cohors, rex invictissime, carmen

»M Offert devotis candida pectoribusCommendatque tibi iam flexo poplite Musas,

Quae te perpetua laude sub astra ferent.

II . — KH A l’SOJl] A. 13

HEX respondetNemo ex hoc numero mihi non donatus abibit

Vestrum defendens hic et ubique chorum.

Conversus ad spectatores MERCUBIUS »5 Et vos, qui didces audistis carmine Musas

Maxmilianei dicere facta ducis,Ite bonis avibus, vestras nunc ite sub aedes,

Devota et Musis mente favete sacris!

APPENDIX

Appendix I. ad Ludum Dianae.

A)A) 1. — Praecedens carmen sex versus in capite et nnum in litteris finalibus continet.

Non auro redimita comas mea carmina sunto Nec sunt a tanto principe digna legi,

Arte tamen contexta, diu qua nulla fuere Forsitan in nostris condita temporibus:

a Litterae in extremo carmen tibi fine reponunt Et sex principio carmina, lector, habes.

A) 2. — Post ludum actum divus Maximiliamis altera die convivio regio omnes personas refecit, qua» erant numero viginti quattuor ; actores regiis muneribus donavit. Sodalitas illa carmina subiecit:

Perlege Germanas, rex invictissime, Musas, Auspicio crescunt quae modo in orbe tuo.

Has olidi quamvis taetrique odere cuculli Et quos barbaries mitraque lata gravat,

• Qui nos mordaci, rabioso et dente lacessunt Infamantque suis carmina nostra dolis;

Quod, si de sacris auferrent carmina libris,Horae septenae nullius ore forent.

Hos merito spernis nobis tua munera larga i« Distribuens, refovens aere, favore, lare,

Unde tibi merito pulsant sua plectra Camenae Et te perpetuo carmine ad astra ferent.

B)ioannis Stabil Austriaci philosophi ac mathematici

earmen Saphicum ad Maximilianum Romanorum regem threnice.Quo ruit mundi periturus ordot Vergit in peius genus omne natumNon fidem servant elementa priscam, J0 Sub globo lune super est que nullum, In r.haos vertunt sociale fedus Nostra quod tandem numerare posset

Semina rerum. Secla metallum:

s Diligens olim nimiumque sollers Versa natura est neque iam maritat Nobiles formas (vetui ante) fluxe

Maleriai.

Aureum primum fuerat sub orbe Seculum, sanctos habuitque patres Venit argenti meliore pulsa

Vilior etas;

A PPE N D IX I. AD LUDUM D IA N A E. 15

Eris et stanni simul atque plumbi Fluxit hinc evum, violentis inde Cessit et ferri numerafque nostrum

Fex modo tempus.

Seculo primo pater ab Olympo Filias misit: Pietas Fidesque Libera terras placidaque fronte

Incoluerunt;

j- Veritas, Pax Iusticieque numen Et Pudor primis hominum choreis Sepe permixte; meliora o quantum hec

Secula nostris!

Inde mortales Pietate tempta, so Mente polluta, manibus cruentis,

Ore mendaci pepulere sancta Numina torris,

In locum quorum subiere Pestes,Quas malus Pluto genuit sub imo Tartaro: Fraus, Insidie, Dolus, Vis

Et scelus omne;

Hinc Fames auri furit, hinc Libido, Hinc Amor ferri Invidieque pallor Litis et Discordia torva nutrix,

Bella Metusque.

Estuat tandem viciis, ubique Mundus, ut flammis, neque phas

[nephasqueDifferunt; nullus locus est tibi nunc,

Inclita Virtus.

Ergo, qui celsam moderatur arcem Etheris summi, pater et deorum Maximus rector scelere implicata

Secula ridet.

Languido stelle radiant nitore Atque rubigo segetes perurit,

as Fructibus spirat minus et minus iam Aura salubris.

Laxat infandas rabidus furore Inferus fauces, vomit impiatam Febrium turbam, genus omne pesti»

Inficit orbem.

Nec malis tantum voluit nocere Seculo suetis; novus ecce morbus Nascitur mundo, Furiarum et Orci

Ultima proles.

oo Vexat in primis valido dolore Gallicas turmas Italum sub oris,Dum parant regi celares ruinas

Parthenopeo.

Hinc malo nomen titulusque venit,70 Francicus morbus solet hinc vocari,

Qui modo dira lue pervagatur Omnia fedans.

Sevius nullum genitum sub antri» Inferum monstrum, superas quod ora»

73 Quodque Iam certo laceravit ictu. Quos rapit, artus.

Rebus o fessis, venerande Caesar, Ipse nunc tandem, rogitamus, assi», Tu vides, quantis viciis laborant

Secula nostra.

Nam tibi partes scelus expiandi lupiter summus tribuit; prophana

Herculis ritu modo monstra pellat, Maxmiliane!

Vividum terris negat et favorem, 8S Corrigas mundum viciis furentem, Quo polus gaudet, mare quo quiescit, Inferum fraudes abigas sub Orcum, Prata quo florent, recreatur et quo, Ut suo claro redeat nitore

Quicquid ubique est. Te duce Virtus;

Si redit (certum est), redeunt deorum o« Dona, Saturni redeunt et anui,

Sospitas, vivax Vigor cl beatis Prospera cuncta.

16 A PPE N D IX II . AD RHAPSODIAM .

Appendix II. ad Rhapsodiam.

A)

A) 1. — Ad divum Max'm'linnum de rbematariis suis.Cum tot arithmarii scribant tibi rhemate laudes,

Caesar, et impressis dent tua gesta notis,Nemo tamen, spero, placeat magis, inclyte Caesar,

Quam nos, qui Latiis scribimus acta notis, e Nostra leget Gallus, Boemannus, Sarmata, Panno,

Romulus, Hispanus, Vasco, Britannus, Eryx. Illorum nostris tantum admirantur in oris

Rhemata; non alias sunt aditura plagas.

A) 2. — Ad Maximilianum de reditu suo ab Oceano.Qualis ab Hispanis Alcides venerat oris

Aurea cum tauris plurima poma ferens Aut qualis Bacchus crispatis victor ab Indis

Attulerat Thebis grata trophaea suis, s Talis ab occiduo rediit modo littore Caesar

Victor ovans Rhenum Danubiumque regens;Illic Sugambros domitans, illic Boemannos

Europamque suo subiuget imperio.

A) 3.Tarda solet inagnis rebus inesse fides.

A) 4. — Augustinus Moravus regis Boemiae vicecancellarius Chunrado Ce'ti suo complatonico.

Non tecum convenio, mi Celti; nam quos Boiemos Cornelius, i Bemos autem Ptolemaeus vocat, hos tu, nescio, cuius autoritate, Boemannos appellas. Quum si hominum istorum temporum, qui i Boemiam incolunt, ritum et religionem recte perpendere velimus, Boemandi potius (quod eorum lingua deum mandentes sonat), qüam Boemanni iure essent appellandi. Haec enim summa totius reli- > gionis ipsorum est, ut et infantes et adulti, senes ac decrepiti pro­miscui sexus ad sacratissimi corporis et sanguinis Christi edulium quotidie ac passim ferantur, nulla peccatorum venia per confessio­nem Christiano more petita, sed, veluti asini et sues ad pastum, ita hi ad tanti mysterii cibum solo sensus impetu ducuntur. Iure < ergo eos hac ratione Boemandos potius quam Boemannos voca­verim, nisi tu certius aliquid, cur eos sic voces, afferas et validiori­bus argumentis me male sensisse convin’cas. Vale ex Buda M D IIII.

A PPE N D IX II . AD RHA PSOD IA M . 17

A) 5. — Celtis Augustino suo.Mirifice me oblectasti epistola tua, Augustine charissime. Ipse i

cur collimitios tuos Boemarmos vocitem, accipe. Duas omnino po­tentis simas gentes (ut apud probatos autores est) commigrasse in Germaniam legimus: Celtas et Boios a pecudum et boum cura voci­tatos. Qui dum ad ripas Histri consedissent paseuososque saltUs > et irriguas valles in corde ferme Germaniae rare habitare intel­lexissent, a Manno, eius regionis tunc duce, invitati et

Protinus indigenis paulatim sanguine mixto Barbara plebs praeter consuetum gentibus usum Transiit in sociam suscepto nomine gentem.

Par ratio de Celtiberis, Gotholanis, Tectosagis, Suevis. Vale > ex phrontisterio nostro et contubernio litterario Viennae.

B)B) 1. — Epigramma de Ilus, quod anser interpretatur.

Anser ad Almanos volitabat raucus olores, Quem rapit Italicus per 6ua colla lupus,

Exutus plumis et vivo tostus in. igne:Sic dantur fatis nomina saepe suis.

( A (fuce Boiorum nuper sed, Boeme, vocatus, Caesus et Histrinas sanguine tingis aquas.

Contineas ergo patriis te, Boeme, sub oris, Numina quandoquidem iam tibi nulla favent,

Aut redeas nostram supplex sub religionem, jo Et tibi, placatos senseris esse deos.

B) 2. — Ad generosum dominum Bohuslaum de Hassens te m de situ Pragae et sectis et haeresibus in Bohemia.

Bosle, Boemorum decus et ruentis Unicum lumen patriae resurgens, Fama qnem clarum beat et per omnem

Provehet orbem.

t Uberi gleba tua Praga cincta est, Quem rapax scindit fluvius per Albin Exuens nomen sociis petentes

Fluctibus aequoT.

Visa non nrbs est meliore caelo,1S Explicat septem spatiosa colles

Ambitu murorum imitata magnae Moenia Hornae.

Cerneres tantas veteris ruinas Gloriae regum, furor ut tyrannum Impulit Sizkam metuenda frangens

Templa deorum.

Tempore ex illo rabies reposta Insidet crudis animis nepotum Urbsque per multos agitata motus

Corruit alta.

Publicis curis male praesidetur, Imperat passim vario furore Vulgus, haud virtus rudium nec nlla

Splendet honestas.

18 A PPE N D IX 11. AD UHAPSODIAM .

2ö Legibus nullis superi coluntur. r,5 Piscibus fraudes vario laboreIlle Bomanos sequitur, sed alter Ponis et caelo liquido natantemApprobat Graios, colit hic prophani Alitem fallis, tua cum reluctans

Sabbata verpi. Betia sentit,

Ille gentiles hereses sequutus ao Et novos ritus ceremoniarum

Approbat, leges vetitas Britanno Biclephe scriptas.

Bosle, tu tantos fugiens tumultus Temporum causas sapiens sequutus

35 Impetum vulgi fugis et furentem Deseris urbem.

Quam regit passim petulans voluptas. Otium et miscens animos cupido Aeris et multas faciens ruinas

Perfidus error.

Ductiles rivos sequeris beatus Garrulis ripis tua tecta condens,Qua leves undae veniunt loquaci

Murmure ad aures.

as Consonant voces volucrum propinquis Insulis densam gelidis per umbram. Quas facit ripa triplici refusa

Fluminis unda.

Caespites felix virides pererras si, Bacchicos colles et aprica lustrans,

Quod tibi dulcem generat soporem Unda susurrans.

Nec tuos ' vitat leporina casses o Praeda nec dorcas volucerque cervus;

Implicas, quicquid colit alta densae Devia silvae.

His ubi fessus studiis soluta Mente de rerum, generose, causis Disseris terras, maria insulasque

Pectore cernens,

Doctus astrorum numeros reservas, Quae meant cursu, memoras, licenti, Quaeque sublimem rutilent per orbem,

Sidera noscis,

Quae volant nullis remoranda frenis Atque nostrorum statuunt laborum Ordinem certum stabili rotando

Singula fuso.

3 Doctus herbarum mihi saepe vires Nobilis gemmas memoras, metalla et. Doctus es succis relevare taetro

Corpora morbo.

Quotque stent caelum facies per altum, o Tot refers terrae species in orbe

Totque virtutes superum refusas Dicis in herbas.

Boscidas herbas premis atque olentes Graminum flores, ubi purus aer

r,3 Corporis vires creat et tepentes Suscitat artus.

Possides pulchrum, generose, collem, Quem recens Phoebus videt et recedens Et tuam caelo medio levatus

Aspicit arcem.

Fervidi Phoebi caput expavescens Frigidas felix casulas subintras,Quas d'olus nullus subit aut scelesti

Pectoris astus.

Alter ad vulgi instabilis favorem Spiret et fasces ferat inquietus,

os Ut ruat tandem graviore mole Praecipitandus;

Alter ad regum vigilet superbas Splendidus mensas, colat hic per omnes Aleam noctes furiatque multo

Potus Iaccho;

Ille nummorum studio ligatus Instruat fraudes; alius voracem Expleat ventrem; ferat impudentes

.Alter amores.

Mente tranquilla tibi vita serpat Pectoris curas fugiens inanes Et colat Musas citharamque Phoebi

Pectus honestum.

A PPE N D IX II . AD IÍHA PSOD IA M . 19

B) 3. — Quare poetas trinomines.Quisquis adoptivo ingenuus cognomine gaudet,

Huic tria dat vati philosophia triplex Ex more imponens cognata vocabula rebus,

Trinus enim numerus cuncta sub orbe regit;5 Et divinare est nomen imponere, quod sit

Fortunae aut morum vel necis indicium.

C)C) a) 1. — Sodalitas Litteraria Viennensis Collegii et instructae classes.

Classis primaEustachius Neophorus Eslingus Thomas Aretius Cremisanus Hieronymus Pius Baldungus Pancratius Vulturnius Silesitanus.

Classis secundaGeorgina Boorius Cetianus Ioannes Pavetianus Boemannus Ioannes Menanus Oslrofrancus Clemens Bonicampius Carneolanus.

Classis tertiaAdam Seragus Nccaranus Ioannes Volscus do Zuola Boemus Nicolaus Musiphilus Phorcensis Christophorus Apitius Maierhovanus.

C) a) 2.

Crescite virtutes Germanaque gloria surgatl

C) a) 3. — Divo Maximiliano Augusto Chunradus Celtis se et Collegium Musarum commendat.Abeunti mihi superiori anno a maiestate tua, Caesar Auguste, i

(inter alia, quae mihi de tua divina historia et illustrata Germania ijonscribenda mandata dedisti) iniunxisti, pro virili eniterer, ut ad archigymnasium tuum: Viennense eloquentiam Eomanam vete- remque et solidam philosophiam inferrem. Eiusque rei gratia > Collegium poetarum, quo docti viri et ingenui adolescentes coale­scerent, te instituisse aiebas subiungens pro nostrorum temporum felicitate sapientiam cum eloquentia coniungere posse pulcherri­mum institutum esse. 0 dignam Romano Caesare vocem et aeternis a carminibus celebrandam, quod inter tantam curarum tuarum mo­lem, hoc est de salute et conservatione imperii et religionis nostrae, de litteris (quibus imperia fulciuntur) inter tantos etiam Germa­niae motus curam haberes. Executus sum non segniter et cum » omni studio et vigilantia, qua potui, illa tua divina sensa et man-

IO A P P E N D I X U . AD ]{I i A PSODI A M .

data bibliothecamque regiam, quantunicumque adhuc tenuem, Grae­cis tamen et Latinis exoticisque nutoribus ornatam instruxi, ma- theseos etiam libris ex ordine positis nuper a maiestate tua coemtis cum globis non parvis et chartis utramque caeli et terrae super­ficiem designantibus. Interea clarissimorum adulescentum et aetate • provectiorum ingenia, quibuscumque potui, illectamentis ad elo­quentiam et philosophiam invitavi. Ad utrumque etiam scribendi « genus, et orationis et carminis, praecepta et themata in delectu publico proposui instructis veterum oratorum more classibus decla­matoriis. Graecae etiam grammatices rudimenta, quae pernecessa-> ria homini Latino sunt, quoad potui, aperui. Nec spe mea frauda- * tus; ex illo enim ingenuorum auditorum grege voti compos non paucos ingenuos litterarum amore inflammatos repperi, quos scri­bendo illustres (si, ut coeperunt, perrexerint) futuros spero. Qui * tibi iam et aeternis tuis laudibus et victoriis certatim et nuncu- patim primitias et experimenta ingeniorum suorum in hog libello impresso offerunt et devoto in te studio amoris et observantiae dedicant et gratias genu nixi, ut coram deo fit, de erecto Collegio cum his versiculis;

Ergo colat variae te, princeps, hostia linguae,Nam nova templa tibi pectora nostra facis,

agunt et referunt. Inter quos etiam aliquos veteranos, commilito- i» nes meos et primipilares (qui tuis aeternis laudibus deesse no­luerunt) invenies, quorum obsequiosa carmina, tanquam castrensia quaedam munera, ex Collegio tuo tanquam signa militaria mani­pulari ter prodeuntia, rex invictissime, placida et serena fronte suscipe. Qui ubi aetate et tempore (nam dies diem docet et liber u librum aperit) maiorem eruditionem nacti fuerint, longe maiora in laudes maiestatis tuae ad posteritatem conscribent. Vale, Caesar u Auguste, urbis et orbis amor, multosque nobis ex te et tuis nepo­tibus reges et Augustos daturus. Ex phrontisterio nostro et gontu- u bernio litterario Viennae Kalendis Martiis anno secundo erectionis Collegii, salutis vero nostrae MDIIII.

C) a) 4. — Insignia poetarum.Hanc laurum dedimus Chunrado insignia vatum,

Caesar, ut heroum fortia facta canat,Quaque pios vates merita cum laude coronet,

Qandoquidem nostras iam gerit ille vices.

C) a) 5. — Ad lectorem Chunradus Celtis.Aspice surgentem sub sidera celsa Viennam,

Quae tot musiphilos iam fovet alma viros.Cedat Alexander, oedant puerilia parva,

Nam tenet Auetriaeas docta Minerva scholas.

21A PPE N D IX I I . AD RHAPSODIAM .

C) a) 6. — In eum, qui scripsitmilium se Germanum pure Latine scribentem legisse, nisi eto.

'Laurea Germanas iam commigravit ad oras.Laurea, Romano quae docet ore loqui.

Hoc modo testantur Phoebeo in amore sodales Conscripti, quorum nomina clara vides.

» Hi tua cibrabunt Latiali carmine scripta Censoremque rudem teque tuosque canent.

C) b) I. — Classis prima.C) b) I. 1. — Eustachius Neophorus Eslingus.

Maxime Itomulidum rex invictissime regum.Ad cuius nutum totus componitur orbis Quemque omnes flexo venerantur poplite reges,Musa iubet me ferre tuas ad sidera laudes.

i fussa sequi da posse mihi! sic pectore forti Per vastum exili curvent mare carbasa cymba lnque tuas laudes consurgent rite Camenae,Quas velut extorres revocasti in Teutonis oras Amtriacumque habitare solum tectisque paternis Excipis atque auro Musas solaris et, aede Phoebea donans placidaqne in sede quietem..Ver satis est Musis tantum impendisse favorem.Quin etiam lauro concedis tempora cingiDocta, quibus cordi est Pallasque et pulcher Apollo.

,s Inclytum, opus nullisque prius per saecula nostris Caesoribus factum, quod tanto in amore poetas Diligerent propriumque suum, quod ferre solet, rex Munus in alterius lavgus concederet usus.Sed facit lloc virtus et amor tuus omnibus aequus

n Ingeniisque favens, quo pacto Alemania doctis Proveniet crescetque viris, qui pectore docto Incipiant Halas Graiasque revolvere Musas Desertis studiis puerilibus esse viros se Cernentes, solidis rodentes dentibus ossa

j5 Et verum causas speculent.ur mente sagaci Historiasque novas et gesta illustria regum Conscribent et in acta ferent, quaecunque geruntur Principibus nostris et lota Teutonis ora.O me felicem, tua si victricia signa

m Inspiciam volitare luas, invide, per Alpes.Dum petis Italiam summum accepturus honorem!Tunc sua quisque feret nostrum tibi carmina laudum,

. Scilicet imperium quod nemo potentior alter Justitia et multa pietate et religione

M Protegat. Eoo qua Phoebus snrgil ab ortu Quaque sub Hesperias fertur revolubilis undas Quaqlie austrum boreamque videt vultu radioso.Sed postquam toto, Caesar, scriberis in orbe Et tibi cunctarum rerum donantur habenae,

M Auspice te nostrae cantent maiora Camenae.

m A PPE N D IX II . AD RHAPSODIAM .

C) b) 1. 2. — T h o m a s A r e i i u s C r e m is a n u s .

T u r b a p r o f a n a , s i le , M u s is i n f e s t a L a t in i s ,D e s i n e i a m v a t e m d i la c e r a r e p i u m !

M u n e r e g r a t a su o c e l e b r a b u n t s a e c u l a G el ten , A e t h e r e a s a r c e s c a n d i d a f a m a p e t i t ,

5 Q u i t a n d e m m u l t o p e r e g r i n u s i n o rb e l a b o re A d d u x i t G r a tu m R o m u l i d u m q u e n o ta s ,

A u s p i c i o e t c u i u s r e c in e n te s c a r m i n a M u sa s , L a u r i g e r u m e t P h o e b u m c la r a V i e n n a te n e t .

C l a r a V ie n n a t e n e t M u s a s v e r a m q u e S o p h ia m ,10 A e m u l a T a r p e i s A r g o l i c i s q u e sc h o l i s .

H u c , c u p i d a o l a u r i , v e n ia s , s t u d i o s a i u v e n t u s , M i l i t i a e C e l t i s l a u r e a s e r t a d a b i t .

A t m o d o d u lc i s o n o c r e p i t e n t c a v a g u t t u r a c a n tu C a e s a r e o q u e o p e r i p l a u d e , n o v e n a c o h o rs ,

P la u d e , n o v e n a co h o rs ! M a v o r t e m t e m p o r e b e l l i A t q u e to g a e P h o e b u m e t P a l l a d a C a e s a r a m a t .

C) b) I . 3. — H ie r o n y m u s P i u s B a ld u n g u s .

A l m a d o c t a r u m g e n i t r i x s o r o r u m . R e g i i s q u a n d o r e d u c e m p o e t a mQ u a e I o v i s n a t a es m e l io r e p a r t e , S u m p t i b u s d i g n a q u e d o m o r e c e p i tG r a t a d i i s c u n c t i s , a g e , c o n c in a m u s ,

P ie r i , c a r m e n !

e Quale vocalis c i t h a r a e m a g i s t e r Post Giganteos cecinit t r i u m p h o s C a e l i t u m la u d e s m o d u l a t u s a r c i

Pollice Phoebus,

Q u a le v e l d i v u m c e c in i s s e v a t e m io O r p h e o n d i c u n t , E r e b i s e v e r u m

Iudicem q u a n d o r i g i d a s q u e m o v i t Carmine quercus,

T a le i a m v e t t e t c h o r u s i l l e va tu m > C a e s a r i c a r m e n c a n e r e s r e c e n te s

is P r i n c i p i s l a u d e s m o d u la n s b e n ig n a s , C a n d id a , g r a l e s .

E t s a c r a s M u s a s d e c o r a v i t a m p l o L a r g u s h o n o re .

S i c e n im C e l t i s d o c i l e m i n v e n t a m I n s t r u i t b la n d a v e n e r a n d u s a r t e , Q u o t u u m c r e s c i t d e c u s e t p e r e n n i s

G lo r ia m u n d o .

C a r m e n in s a n o s r e f i c i t d o lo r e s , Q u os m o v e t c e r t i s i a c u l i s C u p id o N e c m i n u s c a e l i s t a b i l i r o t a n t u r

F o e d e r e v o c u m .

E r g o , si tantum valet efficaci30 A u r e u m c a r m e n m o d u lo , c a n a m u s

I n v i c e m d o c ta e m e r i t u m C a m e n a e , P ie r i , c a r m e n .

C) b) I . 4. — P a n c r a l iu s V u l t u r i n u s S i l e s i t a n u s .

M a x i m i l i a n e , r e g u m s e m p e r i n v i c t i s s i m e .S c e p t r a r e g n i s u b c o r o n a f e r s in o m n i g lo r ia .F u l tu s a tq u e , r e x , h o n o r e p r o s p e r a r i s u n d iq u e .T e c e l e b r e m f o r t i t u d o , q u a r e f u l g e s , e f f i c i t

i T e q u e m e n s a d o r n a t a l t a c o n t in e n s p r u d e n t i a m .T e su b a u la i n d i c a n t e v e r i t a s d e c e r n i t u r .Q u is s a t o d i s h u n c s o n a b i t la u d e d i g n u m r e g i a .

Q u is v e l a p t u m d i c e t c a r m e n t a n t o i n o r b e p r i n c i p i Q u is v e p l e n e s c r i b e t u n q u a m f o r t i s a c t a m i l i t i s t

io N e c s i t u l lu s , c re d o , v a t u m d r b i s h o c in c l i m a te ,Q u i refer ire p o s s i t h u iu s r i t e l a u d e s c a r m in e .

A PPE N D IX II . AD RHAPSODIAM . ‘JS?

C) b) I I . — C la ss i s se c u n d a .C i b ) I I . I. — G e o r g íu s B o o r i i t s C e t ia n u s .

Cum, m i h i N y s e i d o s n o n d u m g u s t a r e l iq u o r e s M u s a d e d i t iu vC n i n e c a d h u c c o n s c e n d e r e co l le s P a r n a s i , v e l u t i C e l t i s l u s t r a v e r a t o l im ,I c c i r c o s t i p u l a m i s e r u m d i s p e r g e r e c a r m e n

i C o g o r , u t i c la n g e n s a n s e r c a n i t i n t e r o lores . Q u a n t u l a c u m q u e t a m e n t i b i c a r m in a , M a x m i l ia n e ,R e x i n v i c t e , c a n o , q u a e p e r l e g e f r o n te se r e n a .S e d q u i s c o n d i g n a s p o t e r i t t i b i d i c e r e la u d e s ,

Q u i tu a p e r t o tu m d i f f u n d i s n o m i n a m u n d u m 10 N o b i l i t a t e , s i m u l v i r t u t e e t c o r p o r e to to

E u r o p a e c u n c to s c o n t in g e n s s a n g u i n e r e g e s .C a r m i n a q u a p r o p t e r m u l t i c a n t a r e p a r a t i C o n v e n i u n t i u v e n e s , t a m e n h in c m a i o r v e m in o r ve G lo r ia n o n c r e s c e t t i b i ; v i r t u s c a r m i n e m a io r

15 E s t tu a , q u a e c u n c to s v i n c i t s u b c a r d in e r e g e s .V e r a e g o i a m d o c u m e n ta c a n a m , n a m P h o e b u s e t o m n i s M u s a r u m g e n e r o s a c o h o r s c i t h a r a e q u e r e p e r t o r E t v e t e r u m q u i c q u i d s a p i e n t i a s c r i p s i t i n o rb e G r a io a u t A u s o n i o , n o s t r a s m i g r a v i t i n o r a s

20 A u s t r i a c o s q u e c o lu n t i a m d o c to c a r m i n e c o lle s ,H ic u b i c o n s u r g i t p e r B a c c h ic a r u r a V i e n n a E t C e t iu s c a l v o c u m v e r t i c e s p e c ta t in H i s t r u m .O ven ia t , l u x i l la , t u u m q u a c e r n e r e v u l t u m

P o s s e m u s , d i g n o s t i b i e t i n s t a u r a r e t r i u m p h o s !25 Q u a l i s a b O c c a n o v i c t o r q u e e t q u a l i s a b A r c t o

L a e t u s i n A u s t r ia ,c a s v e n ia s , u t p o s c im u s , o ras .T u n c p a t r i i s l ibare, d e i s , t u n c s o l v e r e t r i s t e s C o l l i b e a t c u r a s v io l i s q u e in tex e ire f r o n te m ;M e l la f e n e n t q u e r c u s , C e t i u s tu m n e c ta r a f u n d e t ,

50 T u m c a p ie n t l a e t o s A u s t r a l i a s i d e r a v u l tu s ,S u d a b u n t c e d u a e s p i r a n t i a b a l s a m a s i l v a e ,O m n ib u s i n g e m i n a b u n t u r t u n c g a u d i a t e r r i s N o s q u e tu i v a t e s t i b i c a r m i n a m i l l e c a n e m u s ,Carmina, quae nullum sunt interitura per aevum.

C) b ) I I . 3. — I o a n n e s P a v e t i a n u s B o e m a n n u s .

P h o e b e , r e g n a t o r l y r i c a e c a t e r v a e ,A u r e i p r a e s t e s m i h i i u r a p l e c t r i ,P r i n c i p i s l a u d e s L a t i i l e p o r e u t

S c r i b e r e p o s s im .

o P r i n c i p e m m u n d i c a n im u s , f a v e t e ,S i t d ie s n o b i s m e m o r a n d a , M u s a “,E t m i h i m a i o r f l u a l a d b ib e n d u m

C a s t a l i s u n d a .

E s t d i e s f e l i x n i v e o l a p i l l o ,o I l l e s i g n a n d u s , L e o n o r a q u a n d o

P r in c ip e m , t a n t u m p e p e r i t F r i d r i c o C a e s a r e n a tu m .

H a u d p r o c u l c u l tu s lo cu s a V i e n n a e s t . Q u e m s a c e r lu c u s r o s e u s q u e c a m p u s

,* C i n g i t e t p u l c h r a m l e v a t i n t u s a l t i s M o e n ib u s a r c e m .

I l lu m ib i n a tu m m e m o r a n t , v o la s s e e t R e g ia s b i s s e x a q u i l a s f e r e n t e s S c e p t r a c u m p o m o t e r e t i e t c o r o n a m ,

O m i n a r e g n i .

M o x F id e s v e r i v o lu c r e s s e c u ta e s t A r c e te s u m m a L a t i a lo c a n te s ,P a c i s ac b e l l i m o d e r a t o r a t q u e

T o t i u s o rb is .

24 A PPE N D IX II . AD RHAPSODIAM .

je S i m i h i c e n t u m m o d o f e r r e t o r a V a t i b u s d o c t i s t u a l ib e r a t i sP h o e b u s e t d o c ta e a s t i t e r i n t C a m e r a e , D o n a f e r s , t o tu m h i r e f e r e n t p e r o r b e mN o n t u a e p o s s e m m e m o r a n d a f a c t a T e p a t r e m n o s t r u m , s o b o le m

D i c e r e v i t a e . S i d e r a to l l e n t . [ t u a m q u e a d

O b) II . 3. — l o a n n c s M e n a n u s Ost,r o f r a u c u s .

T e r r a r u m o p r i n c e p s , n a t u s m e l i o r i b u s a n n is C a e le s t e i n g e n i u m f a t a d e d e r e t i b i ,

S i d e r a q u i c a e l i , q u i m u n d i c l i m a t a c a l l e s E t q u i c q u i d p o n t u s t e r r a q u e t o t a t e n e t .

s T u p r u d e n s , i u s t u s , s in e M a r te e t s a e p e t r i u m p h a s . Q u o d pra eb en t , p a u c i s s a e c u la n o s t r a v i r i s .

D e f e n s o r p a t r i a e , p a c i s c l a r i s s i m u s a u to r ,S u m m u s e t i n t e g r a e r e l i g i o n i s h o n o s .

S u m m u s a m o r v a t u m p r i s c o r u m m o r e v i r a r u n t i» L a r g i t e r A o n i i s d a n s t u a d o n a v i r i s .

Q u i t i b i p e r p e t u a s c a n t a b u n t c a r m i n e la u d e s ,Q u a s a l t i e x t i n g u i t n u l la l i t u r a m a r i s .

Q u a p r o p t e r C a e s a r R o m a n i c o n d i t o r o r b i s D u x i t l a u r i g e r o s i n s u a o a s t r a v i r o s :

is N o n s i n e P ie r i i s e x e r c u i t a r t i b u s a r m a S c ip ia d e s , v a t u m m a x i m a c u r a f u i t ;

M a g n u s A l e x a n d e r s a c r o s n u t r i s s e p o e ta s F e r t u r e t a e t e r n a la u d e b e a tu s e r a t ;

S ic , r e x , p r i s c o r u m s e q u e r i s q u i f a c t a v i r o r u m * j» V a t i b u s e t d o c t i s s e m p e r a m i c u s a d es .

C) b) I I . 4. — C le m e n s B o n i c a m p i u s C a r n e o la n u s .

C u l t o r o v a t u m , g e n e r o s e p r in c e p s . Q u iq u e p e r t o t u m d o m i n a r i s o r b e m , F r o n t e i a m l a e t a d o c i l i s iu v e n ta e

C a r m i n a v o l v e !

t C u m m i h i d u l c e m t e t r i c a e s o r o r e s L o n g i u s v i t a m t r i b u e n t , C a m e n a N o s t r a c a n t a b i t t u a g r a n d i o r i

C a r m i n e g e s ta .

C aesairis m a g n i c e l e b r e m u s o m n e s ]V C a n d id i l a u d e s c e l e b r i C a m e n a

A u s t r i a e t e r r a e d o m in i p o t e n t i s A e m i l i a n i ,

Q u i s a c r a s M u s a s L a t i i s a b o r i s I n v e h i s n o s t r i s , g e n e r o s e , t e r r i s E t d o m u m s a c r a s t r i b u e n s e t a r c e s

P a l l a d e d i g n a s ,

Q u a q u e ia m la u r i v i r i d i s c o r o n a V e r t i c e s c i n x i t d o c i l i s i u v e n t a e C e l t i s , u t l a u d e s - r e c in a n t p e r e n n e s

M a x m i l i a n i .

25 O lim u t u m b r o s a s H e l i c o n i s o r a s P h o e b u s e t P in d u m c o lu i t n i v o s u m , S ic c o l i t d o c ta s s ib i n u n c d i c a t a s

P r i n c i p i s a e d e s .

C u i d e d i t m u n d i r e g i m e n s u p r e m u m . H in c , c h o r i s a c r i i u v e n e s d i s e r t i ,T r a d i d i t g e n t e s L a t i a s e t u r b e s , Q u i d o m o i n r e g i s c o l i t i s C a m e n a s ,

2« T r a d i d i t s a c r i i m p e r i i c o r o n a m R e g is a e t e r n a s c e l e b r a t e . la u d esI n p i t e r a lm u s . C a r m i n e d o c to !

A PPE N D IX II . AD RHAPSODIAM . 25

C) b) I I I . — C la s s i s t e r t i a .

C) b) I I I . 1. — A d a m S e r a g u s N e c a r a n u s .

C u m i á m R o m u l i d a e l o tu m v i r t u t i b u s o r b e m I m p e r i o r e g e r e n t , n o n v i t a m d u c e r e i n e r t e m I n s t i t u e r e p a t r e s , s e d s a n c t a s c o n d e r e l e g e s I n c i p i u n t , c u n c t i s c u l to s q u e i m p o n e r e moires

» G e n t i b u s a c i u v e n e s i n e q u e s t r i l a u d e d e c o r i D ic e n d i d i d i c e r e m o d o s l in g u a e q u e n i t o r e m .U t p a r i m p e r i o s e r m o f o r e t ; i n d e p e r o r b e m C r e v i t u t r u m q u e s im u l , m a i e s t a s c u l ta q u e l in g u a .Q u a e q u a m v i s m u l t o i a c u i t i a m t e m p o r e , d o n e c

jo I n p i t e r a ce lso d e f i g e n s l u m i n a m u n d o T e u to n ia e r e g e m R o m a n o a s a n g u i n e n a s c i D i x e r a t e t p r i s c u m i u s s i t r e p a r a r e n i t o r e m ,

M a x m i l i a n e , t u a m r e f e r e n s a d s i d e r a l a u r u m .Q u e m m a n e t i m p e r i u m , q u i s o lu s n u m in e d i v u m

j5 E u r o p a m a t q u e A s i a m t e r r e s , f o r t i s s i m e Caesair,E t g e n t e m , P h o e b i q u a e n i g r a c a lo r ib u s e r r a t .T e m e a M u s a l e v i s c u p e r e t l a u d a r e p a r e n t e m ,Q u i d a s G erm an;is R o m a n i s l u d e r e v e r b i s I n s t i t u e n s N y m p h i s , P h o e b o D r y a d u m q t i e p u e l l i s

jo T e c ta p i u s l a r g u s q u e t u i s p r o v e n t i b u s o rn a n s .C e s s i t u t i m p e r i u m , s i c c e d a t g l o r i a l in g u a e G e r m a n i s , d o c to d u m c in gu n t, t e m p o r a la u r o ,Q u a m C e l t i s d a r e i u r e p o t e s t e t f e r r e c o r o n a m .Q u e m p a t r e m p a t r i a e n u t r i s , l a r g i s s i m e p r in c e p s ,

.pi C e r ta s a l u s n o b is e t s p e s f i d i s s i m a M u sis .

C) b) I I I . 2. — l o a n n e s V o l s c u s d e Z u o la B o e m u s .

M a g n a c o t h u r n a t o d e p o s c i t c a r m i n a c u l tu ,E x i g i t h e ro o s e t s a c r a M u s a p e d es ,

M a x m i l i a n e , tu a s , r e x i n v i c t i s s i m e , la u d e s U t r e f e r a m , q u i s tu c la r u s i n o r b e m ic a s .

* S e d n e q u e P i e r i d u m m i h i c o g n i t a t u r b a s o r o r u m est . P r o l u i t A o n i u s n ec m e a l a b r a l iq u o r ;

N o n i g i t u r r e f e r a m tu a c u n c t a a b o r i g i n e g e s t a ,G e s ta M a r o n e o c a r m in e d i g n a c an i .

I n t e r m u l t a tu a e . C a e sa r , p r a e c o n i a l a u d i s D ic e r e m e c o g i t n o s t r a T h a l ia ta m e n ,

U n u m q u o d d o c t i s d o n a s m o d o v a t i b u s a e d e m E t s c e p t r u m e t l a u r u m s i g n a q u e s a c r a I o v i s ,Q uo t ib i p e r p e t u u m d a n t s a e c u la p o s t e r a n o m e n ,

I l lu s i rem. e t f a m a m s e m p e r h a b e b i t o p u s , n U n d e v i r i s d o c t i s crescet. G e r m a n i a t o ta ,

Q u i t u a g r a n d i l o q u o c a r m in e g e s t a c a n e n t .D u m v in c e s , r i g i d u s quae, n u n c habet., o p p i d a , T u r e u s ,

Q u a e v i d e t E u x i n i m o b i l i s u n d a m a r i s ,B o s p o r u s e t M ac.edum c a m p i q u a q u e A t t i o a t e l lu s

Q u a q u e p a t e t b i f id a G r a e c ia c la r a s-inu;2U

A P P E N D IX II . AD RHAPSODIAM .

O m n i a T u r e u s h a b é i ; t a m e n , h a e c p o s t q u a m , in c lu te r e g u m , V i c e r i s e i v i c t o r c la r a t r o p h a e a fe re s ,

T u n c t i b i g r a n d i l o q u o r e f e r e m u s c a r m in e la u d e s E t tu a su b c a e lu m n o m in a c la r a v o le n t .

C) b) 111. 3. — N ic o la u s M u s i p h i l u s P h o r cen s is .

C a s ta l id u m s c a n d e t p u b e s G e r m a n a s a c r a t a s R u p e s , p e r p e t u i s r e s o n a n t u b i c a r m i n a r i v i s F lo r e n te s q u e r i g a n t h a r lo s p i a c u lo q u e s u s u r r o D e l e c ta n t p a t u l a s a u r e s s o m n o q u e s o lu to s

5 E x h i l a r a n t a r t u s , m e m b r i s r e n o v a n t q u e v ig o r e m A t q u e a n i m u m l a e t u m c o m p e l l u n t d i c e r e c a r m e n . A u s c u l t a t e , v i r i p r o c e r e s e t d o c t a in v e n tu s ,Q u a e n o v a f a c t a c a n a m G e r m a n i s n o t a s u b a r is . C u i m a r e , c u i t e l lu s , t o tu s c u i s u b d i t u r o rb is ,

io M a x m i l i a n e u m to l l e n s a d s i d e r a n o m e n .I s p r a e c l a r a d e d i t l a r g u s s u a d o n a p o e t i s C o n s t i t u i t q u e d o m u m S o p h ia e d o c t i s q u e C a m in i s E t la u r o iussit, d o c to s d e c o r a r e p o e ta s ,P e r p e t u o c u r r u n t d o n e c v a g a s i d e r a cae l i .

is P la u d i t e , C a s fa l id e s ! o q u a n t u m la u d i s h a b e b i t , C a e s a r e t i n t o to f i e t m e m o r a b i l i s o rb e ,C a r m i n a c u i h t v e n e s o l im m a i o r a c a n e m u s ,D u m s a c r a m c a p i e t v e t e r i d e m o r e c o r o n a m , C a e s a r e o s t i t u l o s L a t io s G a l l iq u e t r i u m p h o s

2« E t quae, d e t r u c i b u s r e s t a t v i c t o r i a T u r e i s .

C) b ) 111. i . C h r i s t o p h o n i s A p i l i u s M a i e r h o r a n u s .

G r a t i a s lo n g o r e f e r a m u s a e v o C a e s a r i p u l c h r a , i u v e n e s , V ie n n a , Q u i d i c a t s a c r a s p h i l o m u s u s ae d es .

P la u d i t e , M u sa e !

i P r i n c i p i l a u d e s c a n i m u s p e r e n n e s , Q u i s a c r a s d o c to a L a t i o C a m e n a s I n v e h i t n o s t r a s s a p i e n s in oras ,

P la u d i t e , M u sa e !

P la u d e G e r m a n o s p e t i i s s e f in e s ,,0 Q u a s c u p i s , d o c ta s , i u v e n i s , sa r o re s .

P a l l a d a e i P h o e b i c o m i t a n t e p l e c t r o P la u d i t e , M u sa e !

I n t e r i t f a t o p u e r i l e d o g m a ,Quod, p a t r e s p r i s c i d o c u e r e na tos ,

15 l a m d a t u r v e r i s s t u d u i s s e r e b u s , P la u d i t e , M u sa e!

A u s t r i a e t e l l u s m o d o p e r b e a ta ,D u m s in u d o c to s f o v e t h a e c p o e ta s , Q u os c r e a t C e l t i s v i r i d i c o ro n a ,

20 P la u d i t e , M u sa e !

C o n d i to s moires , p o p u l o s e t u r b es , F l u m in u m l a p s u s n e m o r u m q u e s a l t u s A u s t r i a e l a u d e n t p a t r i i p o e ta e .

P la u d i t e , M u sa e !

■_.j P la u d e , M u s a r u m g e n e r o s a tu r b a , H o s p i t e m n o b i s c u m h a b i t a r e P h o e b u m , Q u i s u i s s a c r a t r a d i i s p o e ta s ,

P la u d i t e , M u sa e !

V i v a t a e t e r n o p a t e r i l l e v a t u m .io S e m p e r A u g u s t u s v i g e a n t q u e s e m p e r

C a r m i n u m d u lc e s m o d u l i e t p o e ta e , P la u d i t e , M u sa e !

T' i v a t e t c r e s c a t d o c i l i s i u v e n t u s M a r ib u s s a n c t i s s t u d e a t q u e d o c t i s F e r v i d e M u s is v a l e a n t q u e v a t e s ,

P la u d i t e , M u sa e !

P h o e b u s e t v e s t r a m e d i u s c o r o n a C a n d id u s p u l s e t c i t h a r a m s o n o r a m \ o s q u e c o n i u n g e t g e n i a l i a m o r e ,

P la u d i t e . Musae!.

A PPE N D IX II . AD RHAPSODIAM . 27

D)D ) 1. — I o a n n e s S t u r n u s S m a l c a l d e n s i s a d C h u n r a d u m C e l te m .

Q u a l a te a r m i s o n i s b e l l a x G e r m a n i a f e r r i s S c e p t r a L a t i n a p e r i t ,

C o g i ta t A o n i i s d u c e te i a m , C e l te , c o r o n is E x c o lu i s s e c a p u t

5 I a m q u e p e t u n t la u r u m f r o n t i s d i g n i s s i m a d o c ta e P r a e m i a T e u to n ic i .

T e p r i m u m v a t e m i a m i a c t a t R h e n u s e t H i s t e r V i r g i l i u m q u e s u u m ,

A l b i s e t , A r c t o u m G o d o n i q u i f e r t u r in a e q u o r ,V i s t u l a c u m V e s u r o ,

A t q u e O d e r a , E u x i n i F r a n c o s q u i m i s i t a b o r i s I n t i m a a d H e r c y n i a e ,

E t G ern , q u iq u e E l s t r u m s e c u m , Sa la , f u n d i t in A l b im , N e c a r u s e t M o sn ia .

is M a c te s a c r a la u r o , d u m p e r g i s c a r m in a s u m m o C a e s a r e d i g n a leg i .

S e c r e tu m p o p u l o t u a t e s u p e r a s t r a r e r e d e t B a r b i t o s a t q u e c h e ly s ,

T e m a n e t u s q u e s u u m c a e l i l y r a , te c i t h a r o e d u m jg D i i q u e d e a e q u e m a n e n t .

D) 2.Dqcti.nae probitas iuncta sub astra volat.

E)E) 1. — Chunradus Celtis divo Maximiliano Augusto.

Post haec .pulchra tuae scribam primordia gentis Atque atavos, proavos magnanimumque patrem

Et generis titulos et avitae stemmata terrae Quamque vetus tibi sit nobilitatis honos,

5 Quis puer et primis quo pacto adoleveris annis. Quid vir vel quicquid gesseris ipse senex.

Principiumque tui generis dum scire laboro, Cognatos veniam Celtis ad usque deos.

Parcite, mortales, tunc dicet Iupiter et vos, io Caelicolae, hunc vestram dicere progeniem,

Editus e nobis est Maximus Aemilianus,Non alium admittet gloria tanta patrem.

Tu tantum placidam nobis concede quietem Atque sodalicium coge coire meum,

is Nemo etenim hunc solus poterit complesse laborem, Ex quo tot sancti hic commemorantur avi,

Cumque tibi nullus similis nunc vivit in orbe, Historiam hanc solus scribere nemo potest.

E) 2. — Oraculum Apollinis ad Celtem.Magna venit nulli sine magno fama labore

^ Et vaga sudorem gloria semper habet.

Index nominum.D: Ludus D ianae K: R hapsodia — A pp.: A ppendix - t: ti tu lu s —

v . : vide

A d a m S eragus N ecaranus v . Seragus. A c h i l l e s v. Aeacides.A e a c i d e s (A chilles) R 142.A e m i l i a n u s (M axim ilianus) App. II .

V b I I 4, 12. M a x i m u s — App. II. E 1, 11. v . M axim ilianus.

A e m i l iu s , M a x i m u s (M axim ilianus) D 11 106. v . M axim ilianus.

A l b i s (flum en) D 138. A pp. I I . B 2, 6; D 1, 9 13.

A l c i d e s (H ercules) A pp. I I . A 2, 1. r. H ercules.

A l e m a n i a A pp. I I . C b I 1, 20. v . G erm ania.

A l e x a n d e r M agnus App. I I . C b I I 3, 17.

A l e x a n d e r (de Y illn-Dci) App. II . C a 5, 3.

A l m a n i olores App. II . B 1, 1. v. G erm ana.

A l p e s D 153. R 70. A pp. I I . C b I 1, 30. A l p s B 112.

A l p h e u s (flum en) R 193.A m o r fe r ri A pp. I. B 38.A o n i a e coronae A pp. I I . D 1, 3.

A o n i i v ir i A pp. I I . C b I I 3, 10. A o n i u s liq u o r A pp. I I . C b I I I 2,6.

A p i t . iu s M aierhovanus, O hristophorus A pp. IL C a 1; b I I I 4.

'A p o l lo A pp. IT. C b I 1, 14; E 2, t. v . Phoebus.

A r a r (flum en) R 87.A r c a s R 191.A r c t o p h y l a x R 210.A r c t o u m aequor App. II . D 1, 9.

A r c t o u s ax is R 8.A r c t o s A pp. I I . C b I I 1, 25.A r e t i u s C rem isanus, T hom as A pp. I I .

C a 1; h I 2.A r g o l i c a e scholae App. II . C b I

% 10.jíswi A pp. I I . C b I I I 1, 15.A t h e n a e R 190.A t l a n t i s (Mai a) D 3.A t l a s R 206.A t t i c a - te lln s A pp. II . C b I I I 2, 19. A u g u s t i n u s M oravus (Oloinncensis)

A pp. TI. A 4. U 5. t 1.

A u g u s t i (Caesares) A pp. II . C a 3.12. A u g u s t u s (M ax im ilianus I.) A pp. II .

C a 3, t 1 12; b I I I 4, 30; E 1, t. A u s o n i a D 78.A u s o n i u s o rb is A pp. II . C b I I 1, 19. A u s t r a l i a s id e ra A pp. I I . C b I I

I , 30.A u s t r i a R 215. App. I I . C b I I 4. 11;

I I I 4, 17 23.A u s t r i a c a au la D 37. — gens R 177.

A u s t r i a c a e o rae R 15 92. A pp. II . C h I I 1, 26. — scholae A pp. I I . C a 5, 4. — te rra e D 195. A u s t r i a c i B 141. — eoi les A pp. I I . C b I I 1, 20. A u s t r i a c u m solum D 146. A pp. I I . C b I 1, 9. A u s l r i a c u s p asto r D 77. — philosophus (Ioannes S tabius) A pp. I . B t.

A v e n t i n a a rx D 38. — stem m ata D 110. A v e n t i n u s »anguis D 176.

B a c c h ic a g au d ia D 155. — ru ra App.II . C b I I 1, 21.

B a c c h id e s D a n t e 110.B a c c h id i c i colles A pp. II . B 2, 50. —

ro iS r r jQ ix o i D 148.B a c c h i f e r Sala D 138.B a c c h u s D 29 a n t e 69 a n te 104 a n t e 118

114. R a n t e 26 147 190 a n te 213 215. A pp. I I . A 2, 3. v . D ionysius, Iacchus.

B a l d u n g u s v . P ius.B a v a r i R 92.B e l la App. I. B 40.Berni App. II . A 4, 1. tv Boem anni,

Boemi, Boiemi.B ic l e p h A pp. I I . B 2, 32.B l a n c a M aria D 64 106 194 198. B o e m a n d i A pp. II . A 4, 2 4. B o e m a n n i R 228. A pp. I I . A 2, 7;

4, 1 2 4; 5, I. v . Berni, Boiem i. B o e m a n n u s R 172. A pp. I I . A 1, 5. v . P avetianus.

B o e m i R 8 33. A pp. I I . B 2, 1. v . Berni, B oiem i. B o e m u s A pp. II . B 1, 5 7. v . B oem annus, Volscus.

B o h e m ia App. II . B 2. t. v . Boem ia. B o h e m ia App. I I . B 2, t. v . Boem ia.

INDEX NOMINUM.

B o h u s la u s ile H assenste in v. Hasson- stein.

B o i e m i A pp. I I . A 4. 1. v . Bemi, Boem unni, Boemi.

B o i i A pp. II . A 5, 1; B 1, 5. B o n i c a m p i u s C arneolunus, Clemens

App. IT. O a 1; 1) IT 4.B o o r iu s C etianus. G corgius A pp. II .

0 n 1; b IT 1.B o s p o r u s App. II . C l) I I I 2, 19. B r i t a n n i 1Í 90. B r i t a n n u s App. I I . A

1, 6. — B icleph A pp. II . B 2, 31. B u d a App. II . A 4, 4.

C a e s a r (C. In line) A pp. II . C b I I 3, 13. — (E ridericus I I I .) A pp. II . C b I I 2, 12. — (M axim iliiinus I.) D 18 54 59 67 15G 190 192. R 3. A pp. I. B 77. A pp. IT. A 1, 2 3; 2, 5; C i 3, 1 3 12; 4, 2; b I 1, 38; 2, 16; 3, 14; n 4, 9; I I I 1, 15; 2. 9; 3, 16; 4, 2; D 1, 16. C a e s o r e s D 22. — Romuli- d!ae D 111. A pp. II . C b I 1. 16.

C a e s a r e i eibj 1) 189, — L a tii titu li A pp. II . C b ITT 3. 19. C a e sn r e u m opus A pp. I I . C b I 2, 14.

C a l l i o p e R a n t e 153.C a l y d o n iu s heros (M eleagros) D 47. Camena. App. II . C b 1 3, 31; II 4.

6 10. C a m e n a e TI 165. R 26. App. I. A 2, 11. A pp. I I . C b 1 1. 7 40; I I 2, 2G; I I I 3. 12. 4, 6. v . Musa. Musae.

C o r i n th i i D 140.C a r n e o lc w u s v . B onicam pius.C a r n io l i D 139.C a r o lu s M agnus I’ 154.C a s ta l id e s App. II . 0 b I I I 3. 1 1 5 .

C a s ta l i s unnia App. I I . C li I I 2, 8. C e l la e A pp. IT. A '5, 1.C e l t i b e r i A pp. I I . A 5, 3.C e lt i s , C hunradus (C onradus P ro tu -

eius) App. I I . A 4, t 1; ä, t; C a 3, t; 4, 1; 5, t ; b I 2- 3 12; 3. 21: I I 1, 3; 4, 23; I I I 1, 23; 4. 19; I) 1. t 3; E 1. t 8; 2, t.

C e r b e r u s D 185.C e t ia n u s v . Boorius.C e t iu s (mons) D 141. A pp. II . C b I I

1, 22 29.C h r i s t i a n u s m o s App. II . A 4, 3. C h r i s t i c o la e D 83.C h r is t o p k o r us A p itiu s v. A pitius. C h r i s tu s D 72 89. App. I I . A 4, 3. C le m e n s B onicam pius v . Bonicampius-. C h u n r a d u s v . Celtis.C h u n r a d i (reges G erm aniae) R 167. C lio R a n t e 28.

C o c er u s (flum en) D 137.C o d a n u s D 174.C o n c o r d ia R 181.C o n s ta n t in u s R 189.C o r n e l iu s (T acitus) App. II . A 4 , 1. C r e m is a n u s v . A re tius.C u p id o A pp. II . C b I 3, 26.

D a n u b iu s (flnm en) D 142. R 178. A pp.I I . A 2, 6. v. H ister.

D i a n a D t a n t e 1 a n t e 18 49 59 a n t e 63 a n t e 190 199. v . L una, T riv ia .

D i o n y s i u s (D ionysus) D 112. e. B ac­chus, Iacchus.

D is c o r d ia A pp. I. B 39.D o lu s A pp. I. B 35.D r y a d e s D 31 150. App. II . C b I I I

1, 19.

E l s t r a s (flum eii) A pp. I I . D 1, 13. E m i l i a n u s , M a x i m u s (M axim iliaim s)

R 217. v . M axim iliaim s.E o u s o rtu s App. II . C b I 1, 35. E p h e s u s D 25.E r a t o R a a l e 125.E r e b u s App. I I . C b I 3, 10.E r y x (mons Siciliae) App. I I . A 1, 6. E s l i n g u s v . N eophorus.E u b o i a e rupes R 192.E u p h r a t e s (flum en) R 161.E u r o p a R 171. App. II . A 2, 8; C b

I I 1. 11; ITI 1, 15.E u s t a c h iu s v . N eopborus.E u t e r p e R a n t e 64.E u x i n u m m are App. I I . C b IIT 2,

18; D 1. 11. E u x i n u s Pon ths R 179.

F a m e s a u r i App. I. B 37.F a u n i D 9 a n te 18 28 49 a n te 63 65

a n t e 69 104 150. R a n t e 26.F id e s R 181. A pp. I. B 22. A pp. I I . G

b I I 2, 21.F l a n d r i R 122.F r a n c i A pp. I I . D 1, 11.F r a n c ic u s m orbus App. I. B 70. F r a n c is c o gens R 155.F r a u s App. I. B 35.F r id r i c u s C aesar A pp. I I . C b I I 2,11. F u r ia e App. I. B 63.

G a l l i D 102. R 86. — rebelles R 122. G a l lu s D 80. A pp. II . A 1, 5; C bI I I 3, 19.

G a l l ic a e tu rm ae A pp. I. B 66.G e ld r i rebelles R 122.G e o r g i u s B oorius v . Boorius.G e ra (flum en) App. II . D ‘1, 13. G e r m a n a co rpora D 88. — g lo ria

30 IN D E X NOMINUM.

A pp. I I . C a 2. — pubes A pp. I I . C b I I I 3, 1. G e r m a n a e M usae A pp. I. A 2, 1. — orae A pp. I I . C a 6, 1; b I I I 3, 8. G e r m a n i A pp. I I . C b I I I 1, 18 22. — fines A pp. I I . C b I I I 4, 9. — m onticolae D 132. G e r ­m a n u s App. 11. C a 6, t. — sangu is R 153. v . A lm ani.

G e r m a n i a App. I I . A 5, 1 2; C a 3, 1 3; b I I I 2, 15; D 1, 1. v . A lem ania.

G e se f (be lla to r T ureus) D 90.G i g a n t e i tr iu m p h i A pp. I I . C b I 3, 6.G o d o n u s A pp. I I . D 1, 9.G o th o la n i A pp. I I . A 5, 3.G r a e c a g ram m atice A pp. I I . C a 3, 7.

G r a e c i au to res A pp. I I . C a 3, 4.G r a e c ia A pp. I I . C b I I I 2, 20.G r a ia e M usae A pp. I I . C b I 1, 22.

G r a i i A pp. I I . B 2, 27; C b I 2, 6. — m on 'cs D 127. — v ir i R 149. G r a iu s orb is A pp. II . C b I I 1, 19.

H a b s b u r g u s v. R udolphus H absbur- gus.

H a s s e n s te in , B ohuslaus de App. I I . B 2, t 1 33.

H e c t o r R 144.H e l i c o n A pp. II . C b I I 4, 25.H e l v e t i c a plebs D 103.H e n r i d (reges G erm aniae) R 167.H e r c u l e a m anus D 47. H e r c u le a e m e ­

tu o R 206.H e r c u le s A pp. I. B 83. v . A lcides.H e r c y n i a App. I I . D 1, 12.H e s p e r i a e undae App. I I . C b I 1, 36.H i e r o n y m u s P iu s v . P ius.H is p a n a e orae A pp. I I . A 2, 1. H i ­

s p a n u s A pp. II . A 1, 6.H i s t e r (flum en) D 173. R 9 87. App.

II . A 5, 2; C b I I 1, 22; D 1, 7. v . D anubius.

H i s t r i n a e aquae A pp. I I . B 1, 6.H u s (Ioannes) A pp. I I B 1, t.

I a c c h u s D 10 50 104. A pp. I I . B 2, 100. v. Baccinis, D ionysius.

I n d i R 148. App. I I . A 2, 3.I n d i a D 125.I n s i d i a e App. I. B 35.I n s u b r i c a cu lm ina D 79.I n t e g r i t a s R 182.I n v i d i a A pp. I. B 38.I o a n n e s M enanus v . M enanus. — Pa-

vetianusi v . P ave tianus. — S tab ius v . S tabius. — S tu rn u s v . S tu rnus. — Volscus v. Volscus.

I t a l a e M usae A pp. I I . C b I 1, 22.

I t a l i A pp. I . B 66.I t a l i a A pp. I I . C b I 1, 31.I t a l i c u s lupus App. I I . B 1, 2.Iu p i i e r R 4 73 139 222. App. I. B 82.

A pp. I I . C b I 3, 2; I I 4, 16; I l i 1, 10; 2, 12; E 1- 9. v . O lyinpiacens tonans.

I u s l i t i a App. I. B 25.

K a l e n d a e M artiae A pp. I I . C a 3, 13,

L a t i a a rx A pp. I I . C b I I 2, 22. L a t i a e gen tes A pp. I I . C b I I 4, 14. — orue App. II . C b I I 4, 17. — no tae A pp. II . A 1, 4. L a t i i m ontes D 127. — ti tu l i A pp. I I . C b I I I 3, 19. — v ir i B 149. L a t i u m App. I I . C b 111 4, 6. — regnum R 31. L a ­t iu s p rinceps A pp. I I . C b I I 2, 3. rex R 11. v . L atia le , L a tina .

L a t i a l e carm en A pp. I I . C a 6, 5. v .L atia . s

L a t i n a scep tra App. I I . D 1, 2. L a t i ­nae M usae A pp. I I . C b I 2, 1. L a ­t in e A pp. I I . C a 6, t. L a t i n i au to- res A pp. I I . C a 3, 4. L a t i n u s hom o

App. II . C a 3, 7. v . L a tia .L e o n o r a ( im p era trix , m a te r M axim i-

lian i I.) A pp. II . C b I I 2, 10. L e u p o ld u s Suevus B 60.L ib id o App. I. B 37.L o n g in u s , V incentius v . Sylesitanus. L u d o v i c i (reges G erm aniae) R 167. L u n a R 22. v . D iana, T riv ia .

M a c e d o n e s R 191. A pp. I I . C b I I I 2, 19.

M a g n u s v . A lexander, C arolus.M a ia v . A tlan tis .M a i e r h o v a n u s v . A p itius.M a n n u s App. I I . A 5, 2.M a r ia v . B lanca M aria.M a r o n e u m carm en A pp. II . C b I I I

2, 8.M a r s D 83. R 65 93 108 134. A pp. I I .

C b I I 3, 5. v . Mavors*M a r t i a e K alendae A pp. II . C a 3, 13. M a u m e t D 87.M a v o r s D 60. R 95. A pp. I I . C b I 2,

15. v . Mars.M a x i m i l i a n u s A pp. I. A 2, a n t e 1; B

t. A pp. I I . A 1, t ; 2, t; C a 3, t ; b I 4- 1; E 1, t. v . A em ilianns, M axim us A em ilianus, — A em ilius, — E m ilianus, M axm ilianus.

M a x i m i u m nom en (M axim ilian i no­men) D 69.

M a x i m u s A e m i l i a n u s (M axim ilianus)

IN D E X NOMINUM. 31

App. II. E 1, 11. — A e m i l i u s D 1! 106. —■ E m í l i á m i g II 217. r . M aximi- lianus.

M a x m i l i a n e a e laudos D 63. M a x m i l ia - n e i honores R 5. M a x m i l ia u e u m nom en A pp. II . C l> Í I I 3, 10. M a x - m i l i a n e u s dux R 236.

M a x m i l i a n u s D 152 177 188 198. R 213. A pp. I. B 84. App. II . C b I I 1. 6; 4, 24; I I I 1, 13; 2, 3. v . M axiinilia- nns.

M e le a g r o s v . Calyd'onius heros. M e lp o m e n e R a n t e 55.M e n a n u s O stroí'raneiis, Ioannes A pp.

I I . C a 1; b I I 3.M e r c u r iu s D a n t e 1. R a n te 20 a n te

229 a n i e 235.M e tu s A pp. I. B 40.M i n e r v a A pp. II . C a 5, 4. v . P allas. M o e n u s (flum en) D 137.M o r a v u s , A ugustinus v . A ugustinus

M oravus.M o s u la (flum en) A pp. I I . D 1, 14. M u s a A pp. I I . C b I 1, 4; I I 1, 2;

I I I 1, 17; 2, 2. M u s a e R 194 a n t e 203 a n t e 213 231 235 238. — G erm anae A pp. I . A 2, 1. A pp. I I . B 2, 107; C a 3, t ; b I 1, 10 12. — I ta la e et G ra iae A pp II . C b I 3, 22. — L a­tin ae A pp. I I C b I 2, 1 7 9; 3, 19;11 1, 17; 2, 6; 4, 17; I I I 1, 25; 4, 4 812 16 20 24 25 28 32 35 36 40. ' v . Cam ena, C am enae1

M u s i p h i l u s Phorcensis, N icolaus App. I I . C a 1; h I I I 3.

N e c a r a n u s v . Seragus.N e c a r u s (flum en) D 137. App. II .

D 1, 14.N e o p h o r u s E slingus, E ustach iu s App.

I I . C a 1; b I 1.N e s t o r R 223.N e s t o r e i dies D 191.N ic o la u s v . M usiphilus.N i l ia c a p la g a D 126.N y m p h a e D 9 a n te 18 50 a n te 63 te r

63. A pp. I I . C b I I I 1, 19.N y s a D 126.N y s e i d e s liquores A pp. I I . C b I I 1,1.

O c e a n u s App. I I . A 2, t; C b I I 1, 25. O d d o n e s (roges G erm aniae) R 157. O d e r a (flum en) D 138. App. II . D

1, 11.O e n u s (flum en) R 92 93.O l y m p i a c u s tonans D 71. v . lu p ite r . O l y m p u s A pp. I. B 21.

O r c u s R 66. App. I . B 63 86.O r e a d e s D 31.O r p h e u s R 197. A pp. I I . C b I 3, 10. O s ir i s D 112.O s tr o f r a n c u s v . M enanus.

P a l la s R 190. A pp. I I . C b I 1, H ; 2, 16; I I 4, 20; I I I 4, 11. v . M i­nerva.

P a n c r a t iu s v . Vulturinus.P a n n o App. I I . A 1, 5.P a r e s i p h a n u s R a n t e 1 a n t e 11. P a r n a s u s A pp. II . C b I I 1, 3. P a r t h e n o p a e u s rex A pp. I . B 68. P a v e t i a n u s B oem annus, Ioannes A pp.

II . C a 1; b I I 2.P a x R 180. A pp. I. B 25.P e g a s id e s sorores R 12.P e s te s (filiae P lu ton is) A pp. I. B 33. P h o e b e a aedes A pp. II . C b I 1, 11.

P h o e b e u s am or A pp. I I . C a 6, 3. P h o e b u s R 2 11 a n t e 16 a n t e 20 21 23

51 a n te 203. App. IT. B 2, 58 61 107; C b 1 1, 35; 2, 8 16; 3. 8; I I 1, 16; 2, 1 26; 4, 26; I I I 1, 16 19; 4, 11 26 37. r . Apollo.

P h o r c e n s i s v . Mnsiphilus.P h r i s i i R 90.P ie r i a e a rtes App. I I . C b I I 3, 15. P i e r i d e s R 16. A pp. I I . C b I I I 2, 5.

P ie r i s (M usa) A pp. II. C b I 3, 4 32. P ie t a s R 181. A pp. I. B 22 29.P in d u s App. I I . C b I I 4, 26.P iu s B aldungus, H ieronym us App.

II . C a 1; b I 3.P lu to App. 1 B 34.P o e n i R 40.P o l y h y m n i a R a n t e 101.P o n tu s E u x i n u s R 179.P r a g a App. I I . B 2, t 5.P to l e m a e u s A pp. I I . A 4, 1.P u d o r App. I. B 26.

R a t i s p o n a R 10 53.R e g u s (flum en) R 9.R e l ig io R 182.R h a e t i D 139.R h e n a n a p la g a D 134.R h e n u s (flum en) I) 175. R 88 176.

A pp. II . A 2, 6; D 1, 7.R h o d a n u s (flum en) R 87.

App. I I . C a 1; b I 4.Roma R 168. App. IT. B 2, 12. _Romana corona R 170. — eloquen tia

A pp. II . C a 3, 1. — lex R 172. — verba App. II . C b I I I . 1» 18* Ro­mani A pp. I. B t. A pp. I I . B 2, 26.

IN D E X NOMINUM.

R o m a n u m os App. I I . C a 6, 2. R o ­m a n u s C aesar App. I I . C a 3, 3. — hono r D 19. — orbis A pp. I I . C b I I 3, 13. — sangu is A pp. II . C b I I I 1, 11.

R o m u l i d a e A pp. II . C b I 1, 1; 2. 6; I I I 1, 1. — CaesareB D 111.

R o m u l u s A pp. I I . A 1. 6.R u d o l p h u s H absbu rgus R 59.

S a la (flum en) D 138. A pp. I I . D 1, 13.S a p h i e u m carm en A pp. I. B t.S a r m a t a A pp. I I . A 1, 5. S a r m a t a e

R 227.S a t u r n u s A pp. I. B 90.

' S a t y r i D 9 a n t e 18 28 49 65 a n te 69 104 116. R a n t e 26 a n t e 213.

S a x o n a p ro les R 156.S c i p ia d e s A pp. I I . C b I I 3, 16.S c y t h i c u s o rb is R 83.B e r a g u s Necananus, A dam App. II.

C a 1; b I I I 1.S ic u la e orae R 193.S i l e n u s D 10 29 51 104 a n t e 110 118

a n t e 176.S i l e s i t a n u s v . V u ltu rin u s, Sylesita-

nus.S i l v a n i D 117. S i l v a n u s D 10 28 50

a n t e 69 a n t e 104 104.S i z k a A pp. I I . B 2, 15.S m a l c a i d e n s i s v . S tu rnus.S o p h i a A pp. I I . C b I 2, 9; I I I 3, 12.S o s p i t a s A pp. I. B 91.S ta b iu s , Ioannes App. I. B t.S t u r n u s Sm alcaidensis, Ioannes App.

I I . D 1.S t y g i u m ro b u r D 90.S t y r i D 139.S u e d i R 227.S u e v i A pp. I I . A 5, 3. Suevus v. Leu-

po ldus Suevus.S u g a m b r i App. II . A 2, 7.S y l e s i t a n u s poe ta (V incentiue L ong i­

nus) D 163.

T a c i t u s v . C ornelius.T a r p i e d e scholae A pp. II . C b I 2, 10.

T a r t a r a D 93. R 133. T a r ta ru s App.1. B 35.

T a r t a r e u s rex R 100.T e c to s a g i A pp. II . A 5, 3. T e r p s i c h o r e R a n t e 140.T e u t o n i a A pp. I I . C b I I I 1, 11. T e u to n ic i A pp. I I . D 1, 6.T e u to n i s o ra App. I I . C b I 1, 8 28. T h a l ia R ante. 46. A pp. I I . C b I I I

2, 10.T h e b a e R 190. A pp. I I . A 2, 4. T h e r m o d o o n t e a e undae R 159.T i g r i s (flum en) B 16J.T r i v i a D 6 26. v . D iana, Luna. T r o i a n u s colonus R 143.T u r e i D 82. A pp. IJ . C b I I I 3, 2D.

T u r e u s D 85. R 172 226. A pp. I I . C b I I I 2, 17 21.

U r a n i a R a n te 169.U r s a (stella) R 209.

V a s c o A pp. I I . A 1, 6.V e n e t i D 101.V e r g i l i u s v . V irg ilius.V e r i ta s A pp. I . B 25.V e s u r u s (flum en) A pp. I I . D 1, 10. V i c i e p h v . B ieleph.V i e n n a D 146. A pp. II . A 5, 3; C a 3,

13; 5, 1; b I 2, 8 9; I I 1, 21; 2, 13; I I I 4, 2.

V i e n n e n s e a rch ig y m n asiu m A pp. II . C a 3, 1. — C ollegium App. I I . C a 1.

V i g o r A pp. I. B 91.V i l la -D e i , A lexander de c. A lexander

(dh V illn-D ei).V i n d e l i c i D 139.V i r g i l i u s App. II . D 1, 8.V i r t u s R 181. A pp. I . B 44 88.V i s A pp. I. B 35.V i s t u l a (flum en) D 174. A pp. II . D

1, 10.V o l s c u s de Zuola Boem us, Ioannes

A pp. I I . C a 1; b I I I 2.V u l t u r i n u s S ilesitanus, P a n c ra tiw

Z is k a v . Sizika.Z u o la v . V olscus de Zuola.

BIBLIOTHECASCRIPTORUM MEDII RECENTISQUE AEVORUM

REDIGIT LADISLAUS J UHÁSZ, SZEGED (HUNGÁRIA)

SAECULA XII—XIII,[Anonymus] P. magister quondam Bele regis Hungarie notarius, Gesta

Hungarorum, ed. L. Juhász. 1932.SAECULA XIV-XV.

Ravenna, Iohannes de, Epistolarum liber, ed. L. Smith. (Excuditur.)— Memorandarum rerum liber, ed. L. Smith. (Excuditur.)

SAECULUM XV.Barius, Nicolaus—Kostolan, Georgius Polycarpus de—Hungarus,

Simon—Zagabrlensis, Georgius Augustinus, Reliquiae, ed. L. Juhász. 1932.

Bonfinis, Antonius de, Rerum Ungaricarum Decades, edd. I. Fógel—B. Iványi—L. Juhász (in IV tomis).Tomus I. — Decas I. cum introductione et III reproductionibus

codicum phototypicis. 1936.Tomus II. — Decas II. 1936.Tomus III. — Decas III. 1936.Tomus IV. Pars I. — Decades IV. et dimidia V. 1941.Tomus IV. Pars II. — Appendix Bonfiniana. Index nominum.

(Excuduntur.)— (Antonius Bonfinis), Symposion de virginitate et pudicitia coniugali,

ed. St. Apró. 1943.Callimachus Experiens, Attila. Accedunt opuscula Quintii Aemiliani

Cimbriaci ad Attilám pertinentia, ed. T. Kardos. 1932.Corslnus, Amerigus, Compedium in vitam Cosmi Medicis ad Lauren­

tium Medicem, ed. L. Juhász. 1934.Cortesius, Alexander, De laudibus bellicis Matthiae Corvini Hungá­

riáé regis, ed. I. Fógel. 1934.Martius Narniensis, Galeottus, Carmina, ed. L. Juhász. 1932.— De egregie, sapienter, iocose dictis ac factis regis Mathiae ad ducem

Iohannem eius filium liber, ed L. Juhász. 1934.— Epistolae, ed. L. Juhász. 1930.— Invectivae in Franciscum Philelphum, ed. L. Juhász. 1932. Rabensteinensis, Iohannes de, Disputacio, ed. B. Ryba. 1942.Seneca, Thomas, Historia Bononiensis. Qualiter Galeatius Marescot,-

tus eques extraxit Hannibalem Bentevolum de carceribus et re­liqua per utrunque gesta. Carmen epicum, ed. I. Fógel. 1932.

SAECULA XV-XVI.Andronicus Tragurinus, Matthaeus, Epithalamium in nuptias Vladi-

slai Pannoniárum ac Boemiae regis et Annae Candaliae reginae, ed. L. Juhász. 1933.

Canter Frisius, lacobus, Rosa Rosensis, ed. B. Ryba. 19.8.Celtis Protucius, Conradus. Libri odarum quattuor — Liber epodon —

Carmen saeculare, ed. F. Pmdter. 1937.— Ludi scaenici (Ludus Dianae — Rhapsodia), ed. F. Pindter. 1945.— Oratfo in gymnasio in Ingelstadio publice recitata. Cum carminibus

ad orationem pertinentibus, ed. Io. Rupprich. 1932.— Quattuor libri amorum secundum quattuor latera Germaniae —

Germania generalis. Accedunt carmina aliorum ad libros amorum pertinentia, ed. F. Pindter. 1934.

Pontius Florentinus,Barthotomaeus, Carmina.edd.\.Fógel-L.Juhász.\932.— Epistolarum libri III, ed. L. Juhász. 1931.Hassensteinlua baro a Lobkowicz, Bohuslaus, Epistolae. Accedunt

epistolae ad Boliuslaum scriptae, ed. A. Potuiek. 1946.— Scripta moralia — Oratio ad Argentinenses — Memoria Alexandri

de Imola, ed. B. Ryba. 1937.Naidis Florentinus, Naldus de, Elegiarum libri III ad Laurentium Me-

dicen, ed. L. Juhász. 1934.— (Naldus Naldius), Epigrammaton liber, ed. A. Peiosu. 1943.Strozza, Titus Vespasianus, Borsias (Fragmenta) — Bucolicon liber,

edd. I. Fógel-L. Juhász. 1933.Verinus, Ugolinus, Panegvricon ad Ferdinandum regem et Dabellam

reginam Hispaniarum de Saracenae Baelidos gloriosa expugnatione, edd. I. Fógel—L, Juhász. 1933.

SAECULUM XVI.Corvinus, Elias, Ioannis Hunniadae res bellicae contra Tureas. Car­

men epicum, ed. O. Sárkány. 19̂ 7.Cybeleius Varasdiensis, Valentinus, Opera (Carmina et Opusculum

de laudibus et vituperio vini et aquae), ed. M. Révész. 1939.Frankfordlnus Pannonius, Bartholomeus, Opera quae supersunt, ed.

A. Vargha. 1945.Olahus, Nicolaus, Carmina, edd. 1. Fógel— L. Juhász. 1934.— Hungária — Athila, edd. C. Eperjessy—L Juhász. 1938,Sirimlensis, Georgius, Epistola de perdicione regni Hungarorum, edd.

L. Erdélyi - L. Juhász. (Excuditur.)Stretzinger, Thomas, Oratio de divo Leopoldo III. Austriae marchione

in universitate Vindobonensi habita, ed. H. Maschek. 1934.Taurinus Olomucensis, Stephanus. Stauromachia, id est Cruciatorum

servile bellum (Servilis belli Pannonici libri V), ed. L .Juhász. 1944.Thyrnavlnus, Martinus, Ad regni Hungáriáé proceres, quod in Thuream

bella movere negligunt. Carmen epicum, ed. L. Juhász. (Excuditur.)Wranclus Sibenicensis Dalmata, Antonius, Expeditionis Solymani in

Moldáviám et Transsylvaniam libri duo. De situ Transsylvaniae, Moldáviáé et Transalpinae liber tertius, ed C. Eperjessy. 1944.

SAECULA XVI—XVII.Istvanffy, Nicolaus, Carmina, ed. I. Holub—L. Juhász. 1935.