Upload
jona-ciro
View
215
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
8/20/2019 leksionet universitet
1/29
M e g a m j e d i s i - M j e d i s i i l a r g e tM e g a m j e d i s i - M j e d i s i i l a r g e t M i k r o m j e d i s i - M j e d i s i i a f e r tM i k r o m j e d i s i - M j e d i s i i a f e r t F i r m aF i r m a
LEKSIONI I
MJEDISI PER QEVERISJEN E KORPORATAVE
PIKËPAMJET MBI ROLIN FAKTORËVE TE MJEDISIT NE QEVERISJEN E KORPORATAVE
Roli determinues i medisitTeori! D!r"iniste e sele#sionimit n!t$r!
l Roli determinues i or%!ni&!tes
Pers't!te e in(luen)im
Roli determinues i medisit d'e or%!ni&!tes
LLOJET E MJEDISEVE
MEGA MJEDISI
8/20/2019 leksionet universitet
2/29
O r g a n i
z a t a e
b i z n e s i
t
F a k t o r e
t
n d e r k o
m b t a r e
F a k t o r e t
p o l i t ik o -
l i g j i o r e
F a k t o r
e t
e k o n om ik e
F a k t o r e
t s o c i a l -
k l t r o r
e
F a k t o r e
t
t e k n o l
o g j i k e
!" Faktoret Ekonomike
#er$indja e rritjes
ekonomike
#er$indja e interesit
Inflacioni
#apnesia
%" Faktoret &eknologjike
#as$'rim i njo(ri)e
aktale te prod(imit
*dikimet ne procesin e
pnes
#rodkte te reja
Makineri+ pajisje
*o)acionet
S(embll,
&) me ekran te s(es(te
./D0
1S2
#rograme kompjterike
3" Faktoret *derkombetare
*dikojne tas(me jo )etem
per kompanite
s(mekombes(e por ed(e
4rmat )endase
5risin mndesine per
stabilizimin e cmime)e
5risin (apesirat e tregje)e
pertej at're
kombetareIn)estimet e
(aja+ prod(ojne
prodkte+ pnesojne
njerez d(e jane brim
njo(ris( permes
s(kembimit te
eksperienca)e
6rset e kembimit
Import7EksportetS(embll,
Marre)es(jet e ®tise se
.ire
8" Faktoret Social-
6ltrore
*ormat
9akonet
:endrimet
8/20/2019 leksionet universitet
3/29
8/20/2019 leksionet universitet
4/29
8" 6onkrrentet, ofrojne prodkte ose
s(erbime te njejta ose alternati)e
Stdimi i konkrrences
Mallrat ze)endesese
*mri7#er$endrimi
3" #nonjesit, Oferta = te gjit(e indi)idet
$e mnd te pneso(en
/mimi i f$ise pnetore
Mad(esia e ofertes se f$ise pnetore
/ilesi e f$ise pnetore
;" Frnitoret, Ofrojne lende te para
*mri i larte i frnitore)e
2as(kepnimi
Integrimi
#roblemet lid(en me cmimin+ afatet e
le)rimit d(e cilesine e prodkte)e
>" 5regllatoret perpi$en te in?encojne
objekti)at e organizata)e
6omiteti i mbrojtjes se mjedisit
6omiteti i cmim standarde)e
S(o$ata per mbrojtjen e
konsmatore)e
Entet rregllatore@" #artneret Joint entres
LEKSIONI II
Elementet e Stru#tures se Or%!ni&imit
*+ Proe#timi i m!rred'enie"e (orm!le te r!,ortimit-
Numri i ni"ele"e ne 'ier!r#i
S'trir! e #ontrollit
.+ /ru,imi i -
Indi"ide"e ne de,!rt!mente
De,!rt!mente"e ne or%!ni&imin tot!l
0+ Proe#timi i sisteme"e ,er-
Komuni#imin e(e#ti"
Ko1ordinimin
Inte%rimin ndermet de,!rt!mente"e
Format e organizimit
K! tre men$r! te ndr$s'me te or%!ni&imit 2rend! or%!ni&!tes-
*+ Or%!ni&imi Fun#sion!l
.+ Or%!ni&imi Proe#t
0+ Or%!ni&imi M!tri)e 3'i2rid i d$ ti,e"e te mesi,erme4
8/20/2019 leksionet universitet
5/29
Sei)il! (orme or%!ni&imi #! !"!nt!&'et d'e dis!"!nt!&'et e "et!
LLOJET E STRUKTURAVE
*+ Stru#tur! Kl!si#e e M!n!5'imit
.+ Stru#tur! Proe#t e M!n!5'imit
0+ Stru#tur! M!tri)e e M!n!5'imit
Struktura klasike, Avantazhet :
Fle#si2ilitet m!#sim!l ne ,erdorimin e (u6ise ,unetore
S,e)i!listet mund te ,erdoren ne s'ume ,roe#te te ndr$s'me
S,e)i!listet mund te %ru,o'en ,er te s'#em2$er no'urite d'e e#s,erien)!t
Nd!r! (un#sion!le s'er2en %it'!s'tu si 2!&e ,er "!&'dimesine te#nolo%i#e #ur indi"idet &%ed'in 6ete l7n7 ,roe#tin
De,!rt!menti (un#sion!l ,er2en rru%en norm!le te !"!n)imit ne #!rriere te s,e)i!liste"e 67 #!nee#s,erti&e ne (us'en (un#sion!le
K!n!let e #omuni#imit !ne "erti#!le d'e te ,er)!#tu!r! mire
E#&iston mundesi! ,er te re!%u!r s',et8 ,or #o mund te "!ret n%! ,rioritetet e m!n!5'ere"e(un#sion!l7
Es'te i munds'em ne #ontroll me i mire te#ni#
isavantazhet
Klienti nu# ,er2en (o#usin d'e re!%imi nd! ne"o!"e te ti es'te i n%!d!lte
Nu# si%uron (o#usimin te# ,roe#ti8 %e e ne"os'me #o ,er te ,erm2us'ur det$r!t e ,roe#tit
Per%it'esis't #! dis! ni"ele m!n!5'imi ndermet ,roe#tit d'e #lientit
De,!rt!menti (un#sion!l tenton 6e te oriento'et dret !#ti"itete"e te "e)!nt! ,er (un#sionin e ti
Asne indi"idi nu# i e,et ,er%e%esi e ,lote ,er ,roe#tin
Ko1ordinimi 2e'et me #om,le#s d'e #er#o'et #o'e su,lement!re ,er te !,ro"u!r "endimet
M!rr! e "endime"e norm!lis't (!"ori&on %ru,et me te (ort! (un#sion!le
Ves'tiresi ne ,er)!#timin e ,er%e%esise8 #o ,er s'#!# te mos r!,ortimit dire#t ,er ,roe#tin !,o temos !utoritetit ,er ,roe#tin
Moti"imi i nere&"e tenton 6e te ulet
Organizimi !ro"ekt
Avantazhet
8/20/2019 leksionet universitet
6/29
M!n!5'eri i ,roe#tit #! !utoritet te ,lote m2i ,roe#tin
Te %it'e !net!ret e %ru,it te ,roe#tit !ne dire#t nen ,er%e%esine e m!n!5'erit te ,roe#tit
Kur ,roe#ti 'i6et n%! de,!rt!menti (un#sion!l8 lin!t e #omuni#imit s'#urto'en
Kur #! dis! ,roe#te ne "!&'dim me n!t$r! te n%!s'me8 or%!ni&imi ,roe#t mund te m2!e ne %ru,e#s,ertes' ,errm!nent8 te )ilit i &'"illo'en !(tesite ne (us'! s,e)i(i#e te te#nollo%ise
/ru,i i ,roe#tit #! ne identitet te (orte e te ,!m"!rur d'e !net!ret e ti #!ne ne ni"el te l!rte !n%!&'imi
Per s'#!# se !utoriteti es'te i )entr!li&u!r8 rritet !(tesi! ,er te m!rre "endime te s',et!
E#&iston nesi! e #om!ndimit
Or%!ni&imet ,roe#t !ne te stru#turu!r! t'es't d'e !ne (le#si2el8 %e 6e i 2en !to rel!ti"is't te t'es't! ,er tu #u,tu!r d'e &2!tu!r
Rritet moti"imi 2rend! %ru,it te ,roe#tit
Personeli demonstron 2esni#eri ,er ,roe#tin
K! ne (le#si2ilitet ne ,er)!#timin e #om,romise"endermet #o'es 3s#edulit48 #ostos d'e ,er(orm!n)es+
Organizimi #atri$e
Or%!ni&imi m!tri)e es'te ne #om2inim i or%!ni&imit (un#sion!l d'e !ti ,roe#t
9 Or%!ni&imi m!tri)e mund te m!rre ne "!rietet te %ere (orm!s' s,e)i(i#e Or%!ni&im m!tri)e:,roe#t;ose :i (orte; 6e i n%!n me s'ume or%!ni&imit ,roe#t
Or%!ni&im m!tri)e :(un#sion!l; ose :i do2et; 6e i n%!n me s'ume or%!ni&imit (un#sion!l
M!tri)e e :2!l!n)u!r; 6e 6endron ndermet m!tri)es :,roe#t; d'e m!tri)es :(un#sion!le;
Avantazhet
Si#urse (orm!t e ter! te or%!ni&imit8 or%!ni&imi m!tri)e #! !"!nt!&'et e ti uni#e-
Proe#ti ,er2en (o#usin #r$esor K! me ,!# !n#t' se )(!re do te ndod'e #ur ,roe#ti te ,er(undoe
Per%i%! nd! ne"o!"e te #lientit es'te ,o !6 e s',ete s! ne or%!ni&imin ,roe#t
Or%!ni&imi m!tri)e leon ne 2!l!n)im me te mire te 2urime"e te #om,!nise ,er te !rritur 6ellimet
isavantazhet
/it'!s'tu #! ed'e dis!"!nt!&'e n%! ,erdorimi i or%!ni&imit m!tri)e< s'umi)! ,er(s'ine #on(li#tinndermet m!n!5'ere"e (un#sion!l d'e !t$re te ,roe#tit-
B!l!n)! e ,us'tetit ndermet (us'!"e (un#sion!le d'e ,roe#tit es'te s'ume deli#!te K!limi i 2urime"en%! ,roe#ti ne ,roe#t mund te rrise %rindet
8/20/2019 leksionet universitet
7/29
Pro2lemet 6e lid'en me m2$llen e ,roe#te"e mund te ene !6 te med'! s! ne or%!ni&imin ,roe#t
Nd!r! e !utoritetit d'e e ,er%e%esise ne or%!n&imin m!tri)e es'te #om,le#se d'e o e ,ers't!ts'me ,erm!n!5'erin e ,roe#tit+
M!n!5'imi m!tri)e s'#el ,!rimin e m!n!5'imit te nesise se #om!ndimit+ Punonesit e ,roe#tit #!ne te
,!#ten d$ s'e(!8 !te te de,!rt!mentit (un#sion!l d'e m!n!5'erin e ,roe#tit+%g"e&h"a e 'ormes se organizimit
=%ed'! e nder"e,rimit or%!ni&!)ion!l ndermet ,roe#tit d'e (irmes es'te ne det$re e "es'tire=%ed'! 2e'et ne "!resi te situ!tes+ Du'et te #onsidero'et-
N!t$r! e ,roe#tit te mundes'em
K!r!#teristi#!t e "!riente"e te ndr$s'me te or%!ni&imit
A"!nt!&'et d'e dis!"!nt!&'et e )do or%!ni&imi8
Pre(eren)!t e or%!ni&!tes meme E me ,!s te 2e'et #om,romisi me i mire 6e mund te !rri'et+
LEKS(O)( (((
/R>PI I QEVERISJES SE KORPORATAVE
O2e#ti"!t e studimit
Ndertimi i %ru,it ? Rrit! d'e &'"illimi i %ru,it? K!r!#teris!ti#!t e %ru,e"e e(e#ti"e? Burimet e #on(li#titd'e rru%et ,er tr!timin e #on(li#tit ? =%id'! e ,ro2lemit? Men!5'imi e(e#ti" i #o'e
Rekoman&ime *er &re"tuesin e gru*it
Tre%oni res,e#t d'e #onsider!te ,er te %it'e ,unonesit
? Beni te mundur 6e indi"idet te #u,tone ,er%e%esite e t$re d'e st!nd!rtet e ,er(orm!n)es
? Krioni ne #omuni#im te mire
? Vendosni o2e#ti"! te 6!rt! indi"idu!le d'e %ru,i
? S',er2leni ,er#!tesis't %ru,in e ,unes
? Demonstroni 2esni#eri nd! %ru,it
%hvillimi i gru*it &he e'ektshmeria
? Ne s'ume r!ste8 nere& 6e nu# #!ne ,unu!r #urre 2!s'#e !ne )!#t!ur ne te netin %ru,+
? M!rd'eniet ,erson!le #er#one #o'e ,er tu &'"illu!r+
8/20/2019 leksionet universitet
8/29
? /ru,et e"olone ne,ermet (!&!"e te ndr$s'me te &'"illimit+
Fazat e rrit"es &he zhvillimit te gru*it
Formimi
F!&! e ,!re e &'"illimit te %ru,it-
? Per(s'in tr!n&i)ionin n%! indi"idet ne %ru,+
? No'en e indi"ide"e+
? Anet!ret e %ru,it &!#onis't #!ne ,rits'meri ,o&iti"e+
? P!# ,une es'te !#tu!lis't tre%ues+
? Dretuesi i /ru,it du'et te !,e dretimin d'e stru#turen+
? Indi"idet 2ene s'ume ,$ete- @ili es'te 6ellimi $ne Kus' !ne !net!ret e tere te %ru,it Si !ne !t!
Reagimi
F!&! e d$te ne ndertimin e %ru,it-
? Anet!ret (illone te ,unone ne det$r!t e t$re te )!#tu!r!+
? Anet!ret (illone te testone #u(inte d'e (le#si2ilitetin e dretuesit te %ru,it+
? Kon(li#ti d'e tensioni rritet+
? Moti"imi d'e mor!li !ne do2et+
? Aneteret s',re'in indi"idu!litetin e t$re d'e o 2esni#erine e %ru,it+? Dretuesit e %ru,it du'et-9 Te ene disi urd'erues+9 Jo te ene ne m2rote ose ti tr!tone ,ro2lemet ,erson!lis't+9Te #rione ne !tmos(ere mire#u,timi d'e m2es'tetese+
)ivelimi
F!&! e trete e ndertimit te %ru,it+
? M!red'eniet 2e'en me te 6et!
? Kon(li#tet nder1,erson!le ,ot'u!se !ne &%id'ur t!s'me
? Dretuesi i %ru,it minimi&on urd'er!t d'e merr rol m2es'tetes
? Per(orm!n)! e ,unes d'e ,rodu#ti"iteti rriten
F!&! (in!le e &'"illimit te %ru,it+
? /ru,i es'te t'ellesis't i 2indur d'e i etur ,er te re!li&u!r o2e#ti"!t
? Ni"eli i ,er(orm!n)es se ,unes es'te i l!rte
8/20/2019 leksionet universitet
9/29
? Komuni#imi es'te i '!,ur
? Anet!ret 2!s'#e,unone d'e ndi'mone neri1tetrin
Ve*rimi
K!r!#teris!ti#!t e %ru,it e(e#ti" te ,unes-
Ne #u,tim i 6!rte i o2e#ti"!"e te %ru,it
Prits'meri e 6!rte e rolit d'e e ,er%e%esise se )do ,ersoni
Orientim dret re&ult!tit
Ne ni"el i l!rte 2!s'#e,unimi
+arrierat *er n"e gru* e'ektiv
? Qellime te ,!6!rt!
? Per)!#time te ,!6!rt! te role"e d'e ,er%e%esi"e
? Mun%es! ne stru#tur!t or%!ni&!ti"e
? Mun%ese ,er#us'timi
? Komuni#im i do2et
? Dretim i do2et
? Q!r#ullimet e !net!re"e te %ru,it
? Selle o1(un#sion!le
Karakteristikat e anetareve e'ektive te gru*it
? Pl!n8 #ontroll d'e ,er%e%s'meri ,er ,er,e#et e t$re indi"idu!le ne ,une
? Te #ene ,rits'meri te l!rte
? Te ene te "et1orientu!r d'e ne nde#e te dret,erdret te det$r!"e
? Te ene #ren!r ,er #r$eren e det$r!"e me )ilesi
? Pesem!rres d'e #omuni#ues
? Te ene o "etem identi(i#ues ,ro2lemes' ,or ed'e &%id'es te t$re
)&ertimi i gru*it
? Ndertimi i %ru,it es'te ne ,ro)es i "!&'dues'em
? Ko es'te ,er%e%esi e dretuesit te %ru,it d'e !net!re"e te %ru,it
? S'o6eri&imi ndermet !net!re"e te %ru,it ndi'mon ndertimin e %ru,it
? /ru,i mund te ini)oe !#ti"itete so)i!le ,er te (estu!r n%!re te ndr$s'me
8/20/2019 leksionet universitet
10/29
Takimet e gru*it
? /ru,i mundet ,eriodi#is't te t'err!se m2led'e %ru,i+
? Qellimi es'te ,er te dis#utu!r )es'te te till! 9 Si ,o ,unome ne si %ru, 9 @(!re ,en%es!s' ,o ndes'%ru,i9 @(!re mund te 2eme ne ,er te #!lu!r #eto ,en%es!9 @(!re mund te 2eme ne ,er te ,ermiresu!r
%ru,in e ,unes? Vetem )es'te 6e #!ne lid'e me %ru,in mund te dis#uto'en+
Kon'liktet ne gru*
? Ju mund te mendoni 6e #on(li#ti es'te i #e6 d'e du'et eliminu!r
? Kon(li#ti es'te i ,!e"itues'em d'e mund te ete ,er(itues
? Ndr$s'imet ne o,inione !ne n!t$r!le8 te ,rits'me d'e #rione s'ume mundesi ,er rrite
+urimet e kon'liktit
? Qellimi i ,unes? Det$r!t? S#eduli ? Kostot? Prioritetet ? @es'tet Or%!ni&!ti"e ? De(eren)!t Person!le
Tra"timi i kon'likteve
? Kon(li#ti du'et tr!tu!r n%! !t! 6e !ne te ,er(s'ire
+? Kon(li#ti mund te 2e'et ,er(itues+
? Kon(li#ti stimulon dis#utime+
? Kon(li#ti mund te n5ise #riimt!ri+
? Kon(li#ti mund te ndi'moe ne ndertimin e %ru,it+
!er*"ek"et *er tra"timin e kon'likteve
? S'm!n%ie ose Ter'e6e
? Kon#uren)e ose Det$rim
? Rre%ullim ose R!#ordim
? Kom,romis
? B!s'#e,unim8 Kon(rontim ose =%id'e Pro2lemi
)ente ha*at *er zg"i&h"en e *rolemeve
? C!rtoni ne de#l!rim ,ro2lemi+
? Identi(i#oni s'#!6et ,oten)i!le te ,ro2lemit+
? M2lid'ni te d'en! d'e "eri(i#oni s'#!6et e mundes'me+
? Identi#oni &%id'et e mundes'me+
8/20/2019 leksionet universitet
11/29
? Vleresoni &%id'et !ltern!ti"e+
? Vendosni &%id'en me te mire+
? Ris'i#oni ,roe#t ,l!nin+
? Im,lementoni &%id'en+
? S'i#oni nese ,ro2lemi es'te &%id'ur+
#ana-himi i kohes
? Ne (und te )do !"e identi(i#oni dis! 3#r$esis't d$ deri ne ,ese4 6ellime 6e u doni te ,erm2us'ni !"en6e "en
? Ne (und te )do dite 2eni ne liste ,er diten teter )(!re du'et 2ere
? Le5oni listen e %er!"e 6e du'et te 2eni si %ene e ,!re ne men%es8 d'e m2!eni ,r!ne "es'trimit %!te%it'e dites+
? Kontrollo nder,reret
? Meso te t'u!s' :JO;
? Per,i6uni ti #!loni s'umi)en e do#ument!"e "etem ne 'ere
LEKS(O)( (V
MANACIMI I RISK>T NE QEVERISJEN E KORPORATAVE
M!n!5'imi i ris#ut 1 !rti d'e s'#en)! e identi(i#imit8 !n!li&es d'e re!%imit nd! (!#tore"e te ris#ut %!te%it'e #o'es8 ne interes s! me te mire te o2e#ti"!"e+
Ris#u- )do n%!re e mundes'me 6e mund te ndi#oe ne%!ti"is't te# "endim1m!rr!+
!lani'ikimi i reagimit n&a" riskut
Pl!ni i Konti%en)es- teresi! e "e,rime"e te ,!r!)!#tu!r! 6e du'et te &2!to'en nese n%!r! me ris#ndod'+
Re&er"! e #onti%en)es du'et te in#ludo'et ,er te ,!%u!r s',en&imet s'tese te &2!timit te ,l!ne"e te#onti%en)es+
Ao du'et te #onsideroe ed'e ,unen !s'te #o'es norm!le te ,unes+
!lani'ikimi i reagimit n&a" riskut
Str!te%ite ,er tiu ,er%i%ur ris6e"e
Pl!ni(i#imi i re!%imit nd! ris#ut 1 :,ro)esi i &'"illimit te "!ri!nte"e ,er te s'(r$te&u!r mundesite d'eredu#tu!r #er)enimet ,er o2e#ti"!t e ,roe#tit+;
Teknikat Sasiore *er Analizen e Riskut
8/20/2019 leksionet universitet
12/29
Ne "endim1m!rre mund te ,er(itone n%! ,erdorimi i te#ni#!"e s!siore ri%oro&e e me te stru#turu!r!
+ Perdoren #ur es'te #riti# ,!r!s'i#imi i ,ro2!2ilitetit te ,er(undimit te ,roe#tit ne #o'e8 si,!s 2u5'etitd'e si,!s s,e)i(i#ime"e+
An!li&! s!siore e ris#ut 1 :,ro)esi i !n!li&es numeri#e te e(e#tit te ris6e"e te identi(i#u!r! ne o2e#ti"!t e
,er%it's'me;+Analiza kualitative e Riskut
S! i mundes'em es'te 6e te ndod'e ris#u
Deri ne )(!re m!se do te ete ndi#imi
Kur es'te e mundes'me 6e te ndod'e ris#u
S! e le'te es'te te "i'en re d'e te inter,reto'en ne men$re #orre#te indi#!toret ,er#!tes An!li&!#u!lit!ti"e e ris#ut 1 :,ro)esi i ,riorit!ri&imit te ris6e"e ,er !n!li&en !,o "e,rimin e metes'em du#e"leresu!r d'e #om2inu!r ,ro2!2ilitetin me ndi#imin e t$re+;
Kategorite e ris.eve
Ris6et mund te #!te%ori&o'en si,!s ndi#imit te t$re te# o2e#ti"!t 3#osto8 s#eduli8 ,er(orm!n)!4
Ris6et mund te #l!si(i#o'en si te 2rendes'me !,o te !s'tme ,er or%!ni&!ten
Ris6et mund te #l!si(i#o'en ed'e si,!s s'#!lles se no'es ,er sei)ilin ,re t$re
Kategorite e ris.eve
Ris6et du'et te #onsidero'en ne lid'e me (!&!t s,e)i(i#e te )i#lit te etes
Me te,er ris6e &2ulo'en 'ers'em 6e ne (illim te etes se ne ,roe#ti ose in"estimi
Kosto ,er ris#un 6e &2ulo'et 'eret es'te me e "o%el
Ris6et 6e &2ulo'en "one ne )i#lin e etes se ,roe#titin"estimit mund te ene m!(t te #us'tues'em
Ku*timi i riskut
Ndi#imi ,o&iti" ,er2en ne mundesi
M!n!5'eri du'et te #er#oe 6e te eleminoeredu#toe ndi#imin e #er)enime"e e te ,erdore mundesite+mundesi! 1 :ne situ!te e (!"ors'me ,er ,roe#tinin"estimin + ne ris# 6e do te #ete ndi#im ,o&iti" m2io2e#ti"!t e ,roe#tit nese ndod';undesi! 1 :ne situ!te e (!"ors' e ,er ,roe#tinin"esti in + ne ris# 6e dote #ete ndi#i ,o&iti" 2i o2e#ti"!t e ,roe#tit nese ndod';
Ris#u ,er(s'in )do %e 6e mund te ndi#oe ne !(tesine e %ru,it te ,roe#tit ,er te !rritur tre%uesit e ,er%it's'em te su#sesit te ,roe#tit d'e ,rioritetet s,e)i(i#e te ,roe#tit+
Ndi#imi ne%!ti" ,er2en ne #er)enim#er)enimi 9 :ne situ!te e ,!(!"ors'me ,er ,roe#tin + Ne ris#6e do te #ete ndi#im ne%!ti" ne o2e#ti"!t e ,roe#tit nese ndod'+;
Qellimi i m!n!5'imit te ris#ut es'te te redu#toe ris#un e ,er%it's'em te ,roe#tit ne ne ni"el 6e es'te i ,r!nues'em ,er s,onsorin e ,roe#tit d'e ,er st!#e'olders1!t e tere
8/20/2019 leksionet universitet
13/29
#onitorimi i Riskut
Per(s'in s'6$rtimin ne men$re te rre%ullt te m!tri)es se m!n!5'imit te ris#ut ,er %it'e ,roe#tin+
Es'te e rendesis'me 6e te ,er)!#to'et nese #! ndone ndr$s'im ne munds'merine e ndod'es d'eosendi#imin e mundes'em te )do ris#u %!te %it'e #o'e&%!tes se ,roe#tit+
Mund te identi(i#o'en %it'!s'tu ed'e ris6et e mundes'me d'e ne"o! e s'timit ne m!tri)en e"leresimit te ris#ut+
A5'end! e t!#ime"e te s'6$rtimit te st!tusit te ,roe#tit du'et te ,er(s'ie "leresimin e ris#ut
!lani'ikimi i Reagimit n&a" Riskut
Pl!ni(i#imi i ,er%i%es nd! ris#ut ,er(s'in-
C!rtimin e ne ,l!ni "e,rimi ,er te redu#tu!r ndi#imin !,o ,ro2!2ilititetin e )do ris#u+
Per)!#timin e momentit se #ur du'et te &2!to'en ,l!net e "e,rimit ,er !dresimin e )do ris#u+
@!#timin e ,er%e%esise si,!s indi"ide"e s,e)i(i#e ,er &2!timin e )do ,l!ni ,er%i%e ris#u+
Pl!ni i ris#ut ,erdoret ,er te- s'm!n%ur8 &2utur !,o ,r!nu!r ris#un+
Kater Fazat e #ana-himit te Riskut
Identi(i#imi i ris#ut
An!li&! e ,ro2!2ilitetit d'e ,!so!"e
Str!te%ite e &2utes se ris#ut
Kontrolli d'e do#umentimi
!ro$esi i #ana-himit te Riskut
? @(!re es'te e mundes'me 6e te ndod'e
? @(!re mund te 2e'et
? @il!t !ne s'en!t ,!r!l!meruese
? @il!t !ne re&ult!tet e mundes'meRis#u i ,roe#tit G 3Pro,!2iliteti i n%!res4 53P!so!t e n%!res4
Llo"et e ris.eve
1Fin!n)i!r
1Te#ni#
1Kontr!#tu!l !,o li%or
1Komer)i!l
8/20/2019 leksionet universitet
14/29
1E5e)ution et+++
Lloet e &!#ons'me
Mun%es!t e "!&'dues'me
Dore'e6!
Te#!limi i #o'es
A(tesi o dis,oni2e
l Tr!nim o e(e#ti"
S,e)i(i#ime te ,!,er(undu!r!
Ndr$s'ime te ,orosi"e
(&enti'ikimi i Faktorit Risk
T!#imet Br!instormin%
O,inioni i e#s,ertit
Cistori e #!lu!r
Vleresimet e 2!&u!r! ne %ru,
Strateg"ite e %ut"es se Riskut
Pr!nimi
Minimi&imi
Nd!r!1T'ermimi
Tr!ns(erimi
Fondi re&er"e i #onti%en)es
Konti%en)! ,er det$ren
Konti%en)! m!n!5'eri!le
Kontrolli / okumentimi
Ndi'mon m!n!5'eret te #l!si(i#one d'e #odi(i#one ris6et8 ,er%i%et d'e re&ult!tet+ P$etet 6e du'et ,er%i%ur !ne- @(!re Kus' Kur Perse Si
Analizza &he #ana-himi i Riskut te !ro"ektit
Ve)orite #r$esore te AMRP
M!n!5'imi i ris#ut nde# )i#lin e etes
8/20/2019 leksionet universitet
15/29
Str!te%i! e m!n!5'imit te ris#ut ndr$s'on %!te )i#lit te etes se ,roe#tit
Metode e sinteti&u!r8 #o'erente
)ente 'azat e Vleresimit te Riskut
Nente (!&!t e Vleresimit te Ris#ut
*+De(inimi
.+Fo#usimi
0+ Identi(i#imi
H+Stru#turimi
+Q!rtesimi i ,ronesise se ris6e"e
+Vle(tesimi
+Vleresimi re!l
+Pl!ni(i#imi
+M!n!5'imi
LEKS(O)( V
Ne%o)iimi ne 6e"erisen e #or,or!t!"e
De(inime ,er Ne%o)imin
? T'e !rt o( %ettin% '!t $ou !nt
? /!in8 not "i)tor$ ou%'t to 2e t'e ,ur,ose o( ! ne%oti!tion or ! dis)ussion
? In 2usiness $ou dont %et '!t $ou deser"e8 $ou %et '!t $ou ne%oti!te
)ego$imi si zg"i&h"e e kon'liktit
? Men!5'eri du'et te leoe 6e #on(li#ti te &%id'et ,! demtu!r ne men$re te ,!ndre6s'me o2e#ti"!t+
? P!let 6e #on#urone nu# !ne !rmi68 ,!si !to #!ne interes! te ,er2!s'#et!
? P!let e ,er(s'ir! ne #on(li#t du'et te #er#one &%id'e 6e #en!6in o "etem ne"o!t e t$re indi"idu!le ,or ed'e ne"o!t e ,!le"e te ter! d'e ne"o!t e or%!ni&!tes ne ,er%it'esi
)ego$imi si aktivitet
? Ne%o)imi es'te ne !#ti"itet i rendesis'em i etes sone+ Me d!s'e ose ,! d!s'e ne ne%o)ome ,ot'u!se)do dite+ Ne ne%o)ome me mi6te si d'e me te ,!no'urit8 me #ole%et !,o s'e(!t8 me ,eset!ret e (!milesd'e s',es' 'ere ed'e me "e'ten tone
8/20/2019 leksionet universitet
16/29
S0nimi i nego$iatave
Ne ,erdorim ne%o)i!t!t ,er te-
? Arritur 6ellimet
? Re!li&u!r s',res!t ton!
? /etur ne #om,romis
? E"itu!r tel!s'et me te teret
1ellimi i nego$imit
? Qellimi i ne%o)imit es'te s!#tesimi i ne"o!"e+ N+6+s+ne"o!t e nere&"e do te is'in ,lotesis't tere!li&u!r!8 !te'ere nu# do te #is'te ne"oe ,er '$re te t$re ne ne%o)i!t!+
? Te %it'! ,!let #!ne ne"o!+ Ne%o)imi ,resu,o&on 6e )do ,!le don te !rrie re&ult!t n%! ne%o)imi+ Ju#eni ne"o! d'e u doni ti re!li&oni8 ,o #es'tu 2en ed'e ,!l! teter+
!erku'izime *er nego$imin
? Ne%o)imi es'te ne ,ro)es "endim1m!rre me 6ellim &%id'en e ,ro2leme"e 6e ,er(s'ine d$ ose mes'ume ,!le te )il!t mund te ene ne ne %ende #on(li#ti+
? =%id'et mund te #en!6in interes!t e ne ,!le :ne #urri&; te ,!les teter8 ,or %it'mone du'et te s$no'etne &%id'et 6e :#en!6in; interes!t e te %it'! ,!le"e+
!arimet e nego$imit
*+ Nd!r! e nere&"e n%! ,ro2lemi
.+Fo#usi du'et te ene interes!t d'e o ,o&i)ionet
0+Per,!r! ,er,e#es ,er te !rritur m!rre"es'en8 s!o'en o,sionet ,er !rritet re)i,ro#e
H+Du'et te insisto'et ne ,erdorimin e #ritere"e o2e#ti"e+
Teorite e nego$imit
? Ne%o)i!toret e !(te ,er,i6en te #u,tone ,lotesis't ne"o!t e ,!les teter ,o !6 mire s! ed'e ne"o!t et$re+ A6 me s'ume 6e u te dini rret' ne"o!"e re!le te ,!les teter8 !6 me e(e#ti"7 u do te eni8 ,!si u dote eni ne %ende te ,er!(roni re&ult!tet e ne%o)imit+
? Des'timi ,er te #u,tu!r ne"o!t e ,!les teter ,er2en ed'e !rs$en #r$esore 6e s'ume ne%o)i!tore nu# !ne te su#sess'me+
? Kur ne%o)i!toret #onsiderone "etem ne"o!t e t$re8 !t! re!lis't merren "etem me neren !ne tee#u!)ionit8 %e 6e rre&i#on %eten e &%id'es se e#u!)ionit+
? Ne"o!t !ne te s'umt! d'e "!ri!2el+ No'! d'e #l!si(i#imi i t$re es'te ndi'mues ne ,ro)esin ene%o)imit+
? Di!%nosti#imi i e ne"o!"e te ,!les teter n! ndi'mon %it'mone ne %eten e str!te%i"e ,er ,er!(rimin ene%o)i!t!"e
8/20/2019 leksionet universitet
17/29
Llo"et e nego$imit
? Inter1Person!l
Ne%o)i!t!t ndermet indi"ide"e
? Inter1/rou,
Ne%o)i!t! ndermet %ru,e"e
(nter23rou* Or%!ni&!t!t nu# "e,rone te ,!"!rur!8 !to o,erone ne,ermet nere&"e+Ne #ete llone%o)imi8 ne%o)i!toret e !(te-
Identi(i#one d$ ni"elet e ne"o!"e-
? Ne"o!t e /ru,it 3te or%!ni&!tes4
? Ne"o!t ,erson!le 3te indi"ide"e4
M2!ne ,!r!s$s' 6e te d$ ni"elet e ne"o!"e+
Identi(i#one ne"o!t e ,!les teter+
C!rtone str!te%ine e ne%o)imit
#en0rat e nego$imit
4 5om*etitive 6e ku.e7
9 Dominon #unders't!rin
89 Konsideron ,!len teter si ,!le #unders't!re8
9 Lu!n (u6is'em 3s',es''ere me #er#es! te ,!!rs$es'me d'e o re!liste48 9 Jeni me s'ume emo)ion!le ses! r!)ion!le8
9 Nu# e (le#si2el8
9 Nu# tre%on interes ,er ne"o!t e ,!les teter8
9 S$noni &%id'e te ,!r!%$#u!r! 6e ne (illim8
9 Str!te%i! inlose or loselose+
4 5oo*erative 6lu7
1B!s'#e"e,roni me ,!len teter8
1Konsederoni ,!len teter me s'ume si 2!s'#e,unuese ses! si #on#uruese8
1Filloni me #er#es! te !rs$es'me d'e re!liste8
1Jeni me s'ume r!)ion!le ses! emo)ion!le8
1Jeni (le#si2el81Ker#oni &%id'e du#e u nisur n%! &%id'! e ,er2!s'#et e ,ro2leme"e8
8/20/2019 leksionet universitet
18/29
1Tre%oni interes ,er ne"o!t e ,!les teter8
1Str!te%i! inin or no lose+
)ego$iatore te suksesshem
? P! ,!r!%$#ime
? O2e#ti" d'e R!)ion!le
? Bu!re d'e D!s'!mires
? Kur!o&
? Vet1Res,e#t i L!rte
? I Ndes'em
? Pr!#ti# d'e S'o6eror
? >d'e'e6es d'e i mire ne #omuni#im
? A#ti" d'e Intuiti"e
? /!dis'meri ,er te ,r!nu!r su#sesindes'timin
LEKS(O)( V(
Kon(li#tet d'e An!li&! e Kom,romise"e ne Qe"erisen e Kor,or!t!"e
Kon'liktet
? Kon(li#tet s'o6erone "endim1m!rren+
? Kon(li#tet ndod'in ,er%it'esis't ne )do ni"el te or%!ni&!tes+
? Kon(li#tet ndod'in si re&ult!t i o2e#ti"!"e #on(li#tuese+
? M!n!5'eri s'nderro'et d'e ,ers'#ru'et s',es' 'ere si m!n!5'er i #on(li#tit+
)"oh"a e kon'likteve
? A !ne d'e ,erse !ne o2e#ti"!t e ,roe#tit ne #on(li#t me ,roe#tet e ter!
? Perse ndod'in #on(li#tet
? Si ti &%id'im #on(li#tet
? A #! ndone llo !n!li&e 6e te mund te identi(i#oe #on(li#tet e mundes'me ,er,!r! se !to te ndod'in
O"ektivat
Du'et te ene-
8/20/2019 leksionet universitet
19/29
? S,e)i(i#e d'e o te ,er%it's'me+
? Jo s'ume #om,le#se+
? Te m!tes'me8 te ,re#s'me d'e te "eri(i#ues'me+
? Re!le d'e te !rrits'me+
? Te ,er)!#tu!r! 2rend! #us'te&ime"e te 2urimit d'e (!#tore"e #o'e8 #osto d'e ,er(orm!n)e+
? Ne ,er,ut'e me ,l!net8 ,oliti#!t d'e ,ro)edur!t e or%!ni&!tes+
uhet te "ene te n"ohura:
? Per te %it'e ,ersonelin e ,roe#tit+
? Per te %it'e m!n!5'eret e )do ni"eli te or%!ni&!tes 3m!n!5'eret e ni"elit me te l!rte8 m!n!5'eret e ,roe#tit d'e m!n!5'eret (in#sion!le4+
Shka.et e kon'likteve
Mund te ene-
? Fu6i! ,unetore8 ,!iset d'e (!silitetet+
? S',en&imet #!,it!le d'e #ostot+
? O,inionet te#ni#e+
? Kom,romiset+
? Prioritetet d'e ,er%e%esite+
? Pro)edur!t !dministr!ti"e+? S#edulimi+
? Mos,er,ut'et e ,erson!litete"e+
%g"i&h"a e kon'liktit
Metod!t-
? ='"illimi i ,oliti#!"e d'e ,ro)edur!"e ,er &%id'en e #on(li#tit+
? Per)!#timi i ,ro)edur!"e te &%id'es se #on(li#tit te ,roe#tit %!te ,l!ni(i#imit te 'ers'em te!#ti"itete"e 3,l!ni(i#imi i #on(li#te"e %!te ,l!ni(i#imit te !#ti"itete"e4+
? Perdorimi i re(eren)es 'ier!r#i#e+
? Ker#es! ,er #ont!#t dire#t+
#eto&at e zg"i&h"es se kon'liktit
Metod! e &%id'es se #on(li#tit merr ,!r!s$s'-
8/20/2019 leksionet universitet
20/29
? Situ!ten e #on(li#tit+? Ti,in e #on(li#tit+? Me )ilet lid'et #on(li#ti+
? B!s'#e,unimi? Kom,romisi? A#omodimi? Det$rimi? S'm!n%i!Ter'e6!
+ashke*unimi
? Me #ete metode ,!let #on(li#u!le t!#o'en 2!lle ,er 2!lle d'e ,er,i6en 6e te %ene &%id'e ,ermosm!rre"es'et e t$re+
? Ko metode du'et te (o#uso'et me te,er ne &%id'en e ,ro2lemit d'e me ,!# ne te 6enurit lu(t!r!#+
? Ko metode es'te 2!s'#e,unim d'e inte%rim+
? Me #ete metode te d$ ,!let ,er,i6en 6e te (itone 3(itim1(itim< in1in4+
Du'et te ,erdoret-
? Kur ,!let #on(li#tuese mund te !rrine te ,!#ten !te 6e des'irone8 n!t$ris't 6e mundet ed'e me te,er+
? Per te redu#tu!r #oston+
? Per te #riu!r ne 2!&e te ,er2!s'#et ,us'teti+
? Kur !(tesite !ne #om,lement!re+
? Kur #! m!(t #o'e+
? Kur e#&isoton 2esimi re)i,ro#+
Kom*romisi
? Kom,romis do te t'ote te #er#os' ne &%id'e ne men$re 6e te d$ ,!let te #ene ne s'#!lle #en!6esie+ ?Kom,romisi s',es''ere #on)e,to'et si ne metode :e, d'e merr;
? Kom,romisi s',es''ere s'i#o'et si ne ,o&i)ion :'um2e1'um2e; ,!si !sne ,!le nu# !rrin !te 6e do+
Ko,romisi du'et te ,erdoret-
? Kur te d$ ,!let du'et te ene (itues
? Kur ne nu# mund te (itome
? Kur te teret !ne ,o !6 te (orte s! ed'e ne
? Kur ne nu# #emi #o'e ,er te (itu!r
? Per te ru!tur lid'et ton! me #unders't!rin
? Kur nu# emi te si%urte 6e #emi te drete
? Per te s'm!n%ur ,ers't$,en e lu(tes
Akomo&imi
8/20/2019 leksionet universitet
21/29
8/20/2019 leksionet universitet
22/29
? Pro2lemi d'e #on(li#ti 6e re&ulton mund te n%ri'en e te n%ri'en ,erseri
S'm!n%i! du'et te ,erdoret-
? Kur ne nu# mund te (itome
? Per te (itu!r #o'e
? Per te s'#!terru!r ner"!t e #unders't!rit tone
? Per te ru!tur neutr!litetin ose re,ut!)ionin tone
? Kur u mundoni 6e ,ro2lemi mund te l!r%o'et
? Kur u (itoni du#e "onu!r
#eto&olog"ia e Analizes se Kom*romiseve
Metod! e Sisteme"e
F!&!t
*+ No'! d'e #u,timi i 2!&es se #on(li#te"e te ,roe#tit
.+ Ris'6$rtimi i o2e#ti"!"e te ,roe#tit
0+ An!li&imi i !m2ientit d'e st!tusit te ,roee#tit
H+ Identi(i#imi i rru%e"e !ltern!ti"e te "e,rimit
+ An!li&imi d'e &%id'! e !ltern!ti"es me te mire
+ Ndr$s'imi i ,l!nit te ,roe#tit
)"oh"a &he ku*timi i azes se kon'likteve te *ro"ektit 687
S'#!6et e #on(li#te"e ne ,roe#t
/!2ime te nere&"e
? Kontroll i do2et i ndr$s'ime"e te ,roe#tit
? Llo%!rite e %!2u!r e #ostos se ,roe#tit
? Mosm!rr! e in,utit #riti#
? Mosm!rr! e !,ro"ime"e me ,er,!r!
Pro2leme te ,!si%urt!
? S'ume ,roe#te ne#o'esis't
? S#!dimi i #ontr!tes se (u6ise ,unetore
? Ndr$s'imi ne liders'i,in e ,roe#tit
? Mundesi e !nullimit te ,roe#tit
8/20/2019 leksionet universitet
23/29
)"oh"a &he ku*timi i azes se kon'likteve te *ro"ektit 697
Pro2leme te ,!,!r!s'i#u!r!
? Kon(li#timi i ,rioritete"e te ,roe#tit
? Pro2leme te @!s' Flo
? Mosm!rre"es'e te #ontr!tes me (u6ine ,unetore
? Vones! ne s',ernd!ren e m!teri!le"e
? P!s!#tesite e ,!r!s'i#imit ori%in!l
? Ndr$s'imi ne #us'tet e tre%ut
? St!nd!rtet e re! 6e ,o ,er%!titen
Rish.0rtimi i O"ektivave
Du'et ,!sur ,!r!s$s'-
? Inte%rimi i ,roe#tit me o2e#ti"!t
? Inte%rimi i ,roe#tit me ,l!nin str!te%i#
? S#edulin8 #oston d'e s,e)i(i#imet e ,er(orm!n)es
? Burimet e #onsumu!r! d'e te ,l!ni(i#u!r!
Analiza e m"e&isit &he statusit te *ro"ektit
? Pl!ni(i#imi o !s'tu si) du'et
? Ndr$s'imi i 6ellimit
? Per(orm!n)! e do2et
? Frenimet e !m2ientit
(&enti'ikimi i rrugeve alternative te ve*rimit
Situ!t! *
Per(orm!n)! m2!'et #onst!nte3Kosto "!rion ne (un#sion te #o'es4
Situ!t! .
Ko'! es'te (i#se3Kosto "!rion me ,er(orm!n)en4
Situ!t! 0
Kosto m2!'et (i#se3Per(orm!n)! "!rion ne (un#sion te #o'es4
Situ!t! H
Asne #us'te&im nu# es'te (i#s
8/20/2019 leksionet universitet
24/29
Analizimi &he zg"e&h"a e alternatives me te mire
? Per%!tit! e o2e#ti"!"e te ,roe#tit te ris'i#u!r ,er #oston8 #o'en ,er(orm!n)en
? An!li&! e 2urime"e 6e #er#o'en
? S#edulet e ,er%it'es'me
? Pl!net e ,!r!s'i#u!r! te ,roe#tit ,er te m2es'tetur )do s#en!r
Analizimi &he zg"e&h"a e alternatives me te mire
? Per%!tit! e r!,ortit (orm!l te !&'ornu!r te ,roe#tit du#e ,er(s'ire- 6ellimet !ltern!ti"e te ,unes8s#edulet d'e #osto 6e do te !rri'en
? Minimumi i te#!limit te #ostos
? Per,ut'! me o2e#ti"!t e ,roe#tit
? Minimumi i te#!limit te s#edulit
? Ndertimi i ,emes se m!rres se "endime"e du#e ,er(s'ire #oston8 o2e#ti"!t e ,unes d'e s#edulet si d'e"leresimin e ,ro2!2ilitetit te su#sesit ,er )do #us't 6e )on ne momentin e m!rres se "endime"e
? Pre&!ntimi i ne sere !ltern!ti"!"e se 2!s'#u me "leresimet e ,ro2!2ilitetit te su#sesit8 men!5'imit te ,roe#tit
? Me mir!timin e men!5'erit8 &%ed'! e str!te%ise se du'ur te ,er(undimit d'e (illimi i &2!timit+
)&r0shimi i *lanit te *ro"ektit
? Politi#!t e (irmes ,er )ilesine8 inte%ritetin d'e im!&'in
? A(tesite ,er te &'"illu!r lid'et !(!t%!t! me #lientin
? Lloi i ,roe#tit? #er#im1&'"illim8 moderni&im8 ,rodu#t i ri
? Perm!s!t d'e #om,le#siteti i ,roe#tit
? Proe#te te ter! te nderm!rr! ose ,l!ni(i#u!r!
? @!s' Flo e #om,!nise
? Ris6e #on#uruese
? Ris6et te#ni#e
LEKS(O)( V((
8/20/2019 leksionet universitet
25/29
Monitorimi1Kontrolli1Vleresimine Qe"erisen e Kor,or!t!"e
Vleresimi- M!t! e ,ro%resit d'e ,er(orm!n)es si d'e e )ilesise d'e e(e#ti"itetit te re!li&imitte "emdim1m!rres+
Monitorimi- M2led'!8 re%istrimi d'e r!,ortimi i in(orm!)ionit 6e lid'et me )do !s,e#t te ,er(orm!n)es
se "endim1m!rres 6e du'et ditur n%! m!n!5'eri ose !net!re te tere te or%!ni&!tes+ Kontrolli- Perdor ted'en!t e si%uru!r! n%! monitorimi ,er te ,er!(ru!r ,er(orm!n)en !#tu!le me !te te ,l!ni(i#u!r+
Funksioni )r 8 i #onitorimit es'te te in(ormoe m!n!5'eret ne men$re 6e #et! te m!rrin ne #o'en edu'ur "endimet ne men$re 6e ,er(orm!n)! !#tu!le te ete s! me !(er !s! te ,l!ni(i#u!r+1 In(orm!)ion nelid'e me ,er(orm!n)en+ 1 P!si%urite 6e mund te ndi#one m2i "endim1m!rren+
Funksioni )r 9 i #onitorimit es'te ,erdorimi i te d'en!"e te monitorimit ,er te n5erre mesime n%!%!2imet e te #!lu!res d'e ,er te nderm!rre "e,rime #orri%uese #ur e"idento'en mos,er,ut'e mes ,er(orm!n)es !#tu!le d'e !s! te ,l!ni(i#u!r+
#!:Faktoret .e &uhen monitoruar
Identi(i#imi i (!#tore"e 6e du'en monitoru!r - K!r!#teristi#!t s,e)i(i#e te Kostos8 Ko'es d'ePer(orm!n)es d'e Limitet e s!#t! 3Burimet s,e)i(i#e te ,erdorur! si ,+s'+ Pun! e %!lle8 ose tre%ues te ,er(orm!n)es si ni"eli i #en!6es se #lientit4+ Burimi me i mire ,er te identi(i#u!r (!#toret 6e du'en#ontrollu!r es'te ,l!ni i "e,rimit te ,roe#tit+ Ai s,e)i(i#on ,er )do !#ti"itet- @(!re do te 2e'etKurSiMe )(!re d'e s! 2urime
#!:#le&h"a e te &henave
Pro2lemi me i "es'tire n! m!ten e ,er(orm!n)es es'te %rum2ullimi i te d'en!"e:Mund te 2e'en %!2imete ti,it- ,erdorim i in,ute"e ,er te &e"endesu!r m!ten e out,ute"e+ 3Nese es'te s',en&u!r e#o'es2u5'etit su,o&o'et se es'te !rritur e ,er(undimit te ,roe#tit,er(orm!n)es4; Burimet #r$esorete te d'en!"e-Te d'en!t #ont!2el8Pro"!t In5'inieri#e8Re!%imet e #lientit8 Ndr$s'imet e s,e)i(i#ime"e8 et+
Per)!#timi i men$res se M2led'es se te d'en!"e nen#u,ton ,er%i%en nd! dis! ,$ete"e-
*+ A du'et 6e te d'en!t te m2lid'en ,er,!r! !,o ,!s ne n%!ree s,e)i(i#e 3,+s'+ ne lid'e me #oston4
.+ A du'et te m2lid'et in(orm!)ioni ne lid'e me #oston d'e #o'en ne te netin moment
0+ Si mund te m2lid'et in(orm!)ioni 6e nere&it #!ne (ri#e t! r!,ortone 3#ur ndi#on ne "leresiminne%!ti" te ,erdoruesit4
H+ A du'et te ,erdoren (ormul!re te "e)!nte st!nd!rde ,er m2led'en e te d'en!"e Et+8 et+
#!: !ro$esi i ra*ortimit
Ra*ortimi: S',es'tesi! d'e s'#!ll! e det!imit te r!,orte"e "!ret n%! ni"eli m!n!5'eri!l ,er te )ilin ,er%!titenr!,ortet+
#ana-himi i larte- ,!# r!,orte8 6e ,ers'#ru!ne e)urine d'e ,er(orm!n)en e ,er%it's'me 3#ritere te ,er%its'me te ,er(orm!n)es4+
8/20/2019 leksionet universitet
26/29
)ivelet e uleta: me s'ume r!,orte te det!u!r! 6e ,ers'#ru!ne ,er(orm!n)en d'e ,ro%resin edet$r!"e!#ti"itete"e s,e)i(i#e+
R!,ortet e ,ro%resit ,er m!n!5'imin e l!rte '!rto'en ne men$re ,eriodi#e 3r!,orte muore8 "etore8 et+4+R!,ortet '!rto'en ne momente #riti#e+Momentet #riti#e mund te ene te ,!#t! ,er m!n!5'eret e ni"elit tel!rte8 ,or mund te ene me te s'umt! ,er m!n!5'eret 6e ,er2!llen me !#ti"itete me te det!u!r!+
!er'itimet nga ra*ortet e &eta"uara &he ne kohen e &uhur, *er n"erezit e &uhur:
*+ No'! n%! te d$! ,!let e 6ellime"e te ,roe#tit+
.+ S6!rimi i lid'e"e 6e e#&istone ndermet det$r!"e indi"idu!le d'e !t$re ne teresi+
0+ Sin!li&imi i 'ers'em i ,ro2leme"e d'e "ones!"e+
H+ Ve,rim me i s',ete i m!n!5'imit ne ,er%i%e te ne ,une te do2et+
+ M2!t! e m!n!5'imit te l!rte8 #lientit d'e ,!le"e te ter! te interesu!r! te !&'ornu!r ,er%enden e ,roe#tit8 "e)!neris't ,er #oston8 momentet #riti#e d'e re&ult!tet+
Llo"et e ra*orteve:
1Rutine- P+s'+ Per ni"elet e l!rt! ,er%!titen r!,orte ,eriodi#e ne inter"!le (i#se #o'ore+ Per m!n!5'eret e ,roe#tit r!,ortet ,er%!titen m2i 2!&en e momente"e #riti#e8 ose m2i 2!&en e ,erdorimit te 2urime"e8 ose"olumit te ,unime"e+
1Te "e)!nt!-Ne r!stin #ur du'et te merren "endime d'e ,erdoren ,er in(ormimin e !net!re"e te %ru,it 6edo te m!rre "endimin8 ose #ur es'te m!rre ne "endim d'e s'er2en ,er te in(omu!r m!n!5'eret e tere3!s'te %ru,it "endimm!rres4 ,er "endimin 6e es'te m!rre+
1An!li&! s,e)i!le- Per te s',ernd!re re&ult!tet e studime"e te "e)!nt! ne #u!drin e ,roe#tit8 ose si ,er%i%e nd! ,ro2leme"e te "e)!nt! te s'(!6ur! %!te ,roe#tit+ 3Studime m2i ,erdorimin e 2urime"e
!ltern!ti"e8 ndr$s'imin e ,ro)ese"e8 ndr$s'imin e rre%ull!"e 6e"erit!re d'e "leresimin e im,!#tit te t$re8et+4
#!:!ro$esi i kontrollit
Ne n%! (us'!t me ,ro2lem!ti#e ,er s'umi)en e or%!ni&!t!"e
*+ @il! es'te %end! !#tu!le e ,roe#tit ne lid'e me s#edulin d'e #oston
.+ S! 2urime du'en ,er te ,er(undu!r ,roe#tin
0+ Kur do te ,er(undoe ,roe#ti
H+ A #! ,ro2leme te rendesis'me 6e du'et te &%id'en mene'ere
+ @il!t !ne s'#!6et e te#!limit te #ostos d'e s#edulit
+ Nese !#tu!lis't es'te te#!lu!r #osto!8 s! do te ete m!s! e te#!limit ne ,er(undim te ,roe#tit
+ A mund te identi(i#o'en ,ro2lemet ,er,!r! se te ete "one ,er ti #orri%u!r
8/20/2019 leksionet universitet
27/29
Per#u(i&im? N7 t'el2 #ontrolli 7s't7 t7 27s' 67- /7r!t t7 ndod'in n7 !t7 m7n$r7 67 !to !n7 ,l!ni(i#u!r+
Kontrolli2!;rku'izim
? Veri(i#imin n7se do %7 #r$'et n7 ,7r,ut'e me ,l!nin e ,un7s s7 '!rtu!r8 me instru#sionet e ,7r%!titur! d'e me ,!rimet e "endosur! 3F!$ol1**4
? Q7llimi1 e"identimi i %!2ime"e8 #orri%imi e ,!r!nd!limi i ,7rs7rites
R
8/20/2019 leksionet universitet
28/29
? Si du'et m!tur ,er(orm!n)!9 N7 2!&7 t7 #riteritst!nd!rtit9 Metod! s!siore d'e )il7sore
? Fre#uen)! e m!tes? M!t! 7s't7 s',es' e "7s'tir7
Krahasimi i *er'orman$;s me stan&artet
? St!nd!rtet s!siore 1 i t'es't7
? St!nd!rtet )il7sore 1 i "7s'tir7
Vler;simi &he rregullimi i g";n&"es
? Mund7sit7
9 T7 li'en %7r!t t7 ,!ndr$s'ues'me
9 Korre#timi i de"iime"e n%! st!nd!rtet
9 Ndr$s'imi i st!nd!rte"e
!AR(#ET E KO)TROLL(T EFEKT(V
*+ P7rs't!te e #ontrollit me n!t$r7n e ,un7s
.+ C!rmoni&im i #ontrollit me ,l!ni(i#imin
0+ Sistem #ontrolli #osto1e(e#ti"
H+ O2e#ti"iteti 3in(orm!)ioni4
+ S!#t7si! 3in(orm!)ioni4
+ Ko'! 3in(orm!)ioni4
+ Fle#si2ilitet
+ Sistem i #u,tues'7m d'e i t'es't7
!roleme te t"era te kontrollit
Ndr$s'imet %!te &2!timit te ,roe#tit !ne te ,!e"itues'me+
Ndr$s'imet mund te ndod'in n%! -
Burime te !s'tme- Klienti mund te #er#oe ndr$s'im te 6ellime"e #r$esore te ,roe#tit 1 #o nen#u,tonndr$s'im te #onsiderues'em te #osto"e n%! 2u5'eti i ,!r!s'i#u!r+ Qe"eri! mund te 2ee #er#es! 6e nu##!ne 6ene ,ese e ,l!nit ori%in!l8 et+
Burime te 2rends'me- Identi(i#imi i ,ro2leme"e ose 2er! e ,ermiresime"e 6e ndr$s'one 6ellimin e ,roe#tit+ 3,ro,o&imi ,er ,erdorimin e in,ute"e !ltern!ti"e ,+s'+4/it'esesi m!n!5'eret e ,roe#tit du'ette ,er,i6en ti re&istone ndr$s'ime"e te ,l!nit 2!&e8 ,er"e) r!ste"e #ur #eto !ne te domosdos'me+ Dis!'ere ndr$s'imi i ,l!nit ,erdoret ,er te :m!s#u!r; ,er(orm!n)en e do2et +
!roleme te t"era te kontrollit
8/20/2019 leksionet universitet
29/29
Re&er"! e #ontin%en)es- Pl!net rr!lle 'ere s'#one si,!s ,l!ni(i#imit+ Per #ete !rs$e ,!r!s'i#o'en (ondere&er"e te )il!t ,erdoren ne r!st te te#!limit te #osto"e te ,l!ni(i#u!r! 3&!#onis't 1* 4+ Re&er"!t e#ontin%en)es "!ren n%! ni"eli i ,!si%urise d'e ris#ut ne "leresimin e #ostos+ Nese ,roe#ti nu# ,er2enrisi ,er %ru,in e ,roe#tit #o re&er"e es'te ne "ler! minim!le deri ne *1. te #ostos tot!le+ Nese ,roe#ties'te i m!d' d'e ,er2en di)#! e re ,er %ru,in8 re&er"! s'#on ne 1. e #ostos tot!le+ Fondet e#ontin%en)es ,erdoren m2i 2!&en e do#ument!"e (orm!le d'e !to nu# ,erdoren ,er te (in!n)u!r
ndr$s'imet e 6ellimit te ,roe#tit+