www.ecovarna.info Брой 40, година XII, Януари, 2013 г., Цена 0.50 лв.Информационен бюлетин на ОЦОСУР, фондация „МЕЙДЕЙ“, МК „Приятели на морето“

Íà 27 ÿíóàðè 2013 ã. íè ïðåä-ñòîè äà ó÷àñòâàìå â ïúðâèÿ ðåôå-ðåíäóì â íîâàòà èñòîðèÿ íà Áúëãà-ðèÿ. Âúïðîñúò, íà êîéòî òðÿáâà äàîòãîâîðèì ñ „Äà” èëè „Íå” å: „Äàñå ðàçâèâà ëè ÿäðåíàòà åíåðãåòèêàâ Ðåïóáëèêà Áúëãàðèÿ ÷ðåç èçãðàæ-äàíå íà íîâà ÿäðåíà åëåêòðîöåíò-ðàëà?”. Ìíîçèíà çàÿâèõà, ÷å áúëãà-ðèòå íÿìà äà ìîãàò äà âçåìàò èí-ôîðìèðàíî ðåøåíèå, çà òîâà êàê äàãëàñóâàò. Çà äà ïîìîãíàò íà áúëãàð-ñêèÿ ãðàæäàíèí äà ñå îðèåíòèðà,áÿõà ñúçäàäåíè íÿêîëêî êîìèòåòà,

íà êîèòî äúðæàâàòà ïðåäîñòàâè ïî2 ìèëèîíà ëåâà, çà äà íè ïîìîãíàòäà ñå îðèåíèðàìå. Äà, íå ñå èçíå-íàäâàéòå – ïîëèòèöèòå, êîèòî íèãîâîðÿò îò åêðàíà, ïîëó÷èõàäúðæàâíà ñóáñèäèÿ çà òîâà. Òúéêàòî, íèå, â ÎÖÎÑÓÐ íå îòêðèõìåïðåäñòàâèòåëÿ, êîéòî äà çàùèòàâàíàøàòà òåçà, ðåøèõìå ñúñ ñîáñòâå-íè ñðåäñòâà äà îòïå÷àòàìå òîâàñïåöèàëíî èçäàíèå íà áþëåòèí“Ëèñò” â òèðàæ 2000 áðîÿ. Èäåÿòàíè å äà îáÿñíèì íàøàòà ïîçèöèÿ, àèìåííî: Çàùî íå òðÿáâà äà ðàçâè-

âàìå ÿäðåíàòà åíåðãåòèêà? èçäàíèåòî ñìå âêëþ÷èëè ìà-

òåðèàëè è ñòàíîâèùà, èçêàçâàíè îòáúëãàðñêè è ÷óæäåñòðàííè ñïåöè-àëèñòè ïðåç ãîäèíèòå. Íåçàâèñèìîêàêâè ùå áúäàò ðåçóëòàòèòå îò ðå-ôåðåíäóìà, òîâà íÿìà äà å ïîñëå-äíàòà ñòúïêà. Ðåçóëòàòúò, êîéòîíèå ñå íàäÿâàìå äà ïîñòèãíåì ñòîâà ÷åòèâî, å äà èìà âñå ïîâå÷åõîðà ó íàñ, êîèòî ñè çàäàâàò âúïðî-ñè, ñâúðçàíè ñ ÿäðåíàòà åíåðãåòè-êà: Äàëè å áåçîïàñíà? Äàëè å èêî-íîìè÷åñêè èçãîäíà? Äàëè å ñîöè-

àëíî ñïðàâåäëèâà? Êàê æèâîòúòìè è òîçè íà ìîåòî ñåìåéñòâî áèñå ïðîìåíèë îò òîâà? Äàëè ùå íèíàïðàâè åíåðãèéíî íåçàâèñèìè?Íàäÿâÿìå ñå âñå ïîâå÷å áúëãàðè äàçàïî÷íàò äà ïèòàò è äà òúðñÿò îò-ãîâîðè è îòãîâîðíîñò îò âíóøàâà-ùèòå ðàçëè÷íè òåçè ïîëèòèöè.

Èçêàçâàìå áëàãîäàðíîñòè íà àâ-òîðèòå â òîçè áðîé çà ïðåäîñòàâå-íèòå ìàòåðèàëè è íà ôèðìàòà „3Ê”ÀÄ, êîÿòî ïîäêðåïè òîçè ïðîåêò.

Èëèÿí ÈëèåâÏðåäñåäàòåë íà ÓÑ íà ÎÖÎÑÓÐ

„За“ или „против“ядрена еНЕргетика

2брой 40 Темата

Митовете и истината за проекта „АЕЦ Белене“

Ще се реши ли проблемътс безработицата?

Çà ïîâå÷å èíôîðìàöèÿ:http://www.stop2atomna.orghttp://www.bluelink.nethttp://www.atomstopp.com/1million/

МИТМИТМИТМИТМИТÏðèäúðæàéêè ñå êúì ìàêñèìà-

òà, ÷å åäíà ëúæà, èçðå÷åíà ñòîïúòè, ñòàâà èñòèíà, ÿäðåíîòî ëîáèöÿëî äåñåòèëåòèå âíóøàâà íàáúëãàðñêèÿ íàðîä, ÷å àòîìíàòàåíåðãåòèêà å áåçàëòåðíàòèâíà, àñòðîèòåëñòâîòî íà ÀÅÖ „Áåëåíå”ùå ñúçäàäå õèëÿäè íîâè ðàáîòíèìåñòà è ùå ëèêâèäèðà áåçðàáîòè-öàòà â ðåãèîíà.

ИСТИНАИСТИНАИСТИНАИСТИНАИСТИНАТТТТТАААААÍèêúäå ïî ñâåòà ÿäðåíèòå öåí-

òðàëè íå ñúçäàâàò çàåòîñò è íå ñåðàçãëåæäàò êàòî èíñòðóìåíò çà ðàç-ðåøàâàíå íà ïðîáëåìà ñ áåçðàáî-òèöàòà. Ïðîèçâîäñòâîòî íà åëåêò-ðîåíåðãèÿ îò àòîìíè öåíòðàëè åèçêëþ÷èòåëíî ñêúïî, êàïèòàëîåì-êî ïðîèçâîäñòâî, â êîåòî ðàçõîäè-òå çà òðóä íà çàåòèòå â íåãî â ïðî-öåíòíî èçðàæåíèå ñà òâúðäå ìàë-êè.  îáñëóæâàíåòî íà åäíà äåé-ñòâàùà àòîìíà öåíòðàëà íàìèðàòðàáîòà îò íÿêîëêîñòîòèí, äî íÿêîë-êî õèëÿäè ÷îâåêà. Ðàçáèðà ñå, òîâàñà ìíîãî âèñîêî êâàëèôèöèðàíèñïåöèàëèñòè, â òÿñíà ïðîôåñèî-íàëíà îáëàñò, ÷èÿòî ðàáîòíà çàï-ëàòà å ìíîãîêðàòíî ïî-âèñîêà îòñðåäíàòà.

 êîíêðåòíèÿ ñëó÷àé ñ ÀÅÖ„Áåëåíå”, íà áëåíóâàíèòå ðàáîòíèìåñòà îñâåí ñúêðàòåíèòå îò Êîçëî-äóé ñòðîèòåëíè ðàáîòíèöè è âèñî-êîêâàëèôèöèðàíè ñïåöèàëèñòè ïîåêñïëîàòàöèÿòà íà ÿäðåíèòå ñúîðú-æåíèÿ, ñå íàäÿâàò îùå õèëÿäè õîðàâ öÿëà Áúëãàðèÿ.

 Ñâèùîâ è Áåëåíå, ïîðàäè èç-êëþ÷èòåëíî îãðàíè÷åíèòå âúçìîæ-íîñòè çà íàìèðàíå íà ðàáîòà, íà-äåæäèòå åñòåñòâåíî ñà îòïðàâåíèêúì íîâîòî ñòðîèòåëñòâî íà ïëî-ùàäêàòà íà ÀÅÖ.

АРГУМЕНТИТЕАРГУМЕНТИТЕАРГУМЕНТИТЕАРГУМЕНТИТЕАРГУМЕНТИТЕÂ Äîêëàäà çà îöåíêà íà âúçäåé-

ñòâèåòî âúðõó îêîëíàòà ñðåäà /ÄÎ-ÂÎÑ/ íà èíâåñòèöèîííîòî ïðåäëî-æåíèå çà ñòðîèòåëñòâîòî íà ÀÅÖ“Áåëåíå” îò ðàçäåë 1.6 “Íåîáõî-äèì ïåðñîíàë çà ñòðîèòåëñòâîòî èåêñïëîàòàöèÿòà íà îáåêòà” ñå êàç-âà: “..ïðè åäíà äîáðà îðãàíèçàöèÿíà ðàáîòàòà, íåçàâèñèìî îò òîâàäàëè ùå ñå äîâúðøâà ñàìî Áëîê 1èëè ùå ñå ïðèåìå âàðèàíò èçãðàæ-äàíå íà íîâ áëîê, ìîæå äà ñå î÷àê-âà, ÷å â ñòðîèòåëíî-ìîíòàæíèòå ðà-áîòè /ÑÌÐ/ ùå áúäàò àíãàæèðàíèñðåäíî 3000 äóøè... Ñòðîèòåëèòåè ìîíòàæíèöèòå, êîèòî áèõà èç-âúðøâàëè ÑÌÐ â ÀÅÖ “Áåëåíå”,òðÿáâà äà èìàò íåîáõîäèìèÿ îïèò.Íàé-ïîäõîäÿùî áè áèëî àíãàæèðà-íåòî íà ñòðîèòåëíè îðãàíèçàöèè,èçâúðøâàëè âå÷å ïîäîáíè äåéíîñ-òè ïðè èçãðàæäàíåòî, ìîäåðíèçà-öèÿòà è ðåìîíòèòå íà ÀÅÖ “Êîç-ëîäóé” .  ñúùèÿ äîêëàä ñå óòî÷-íÿâà, ÷å ïðè åêñïëîàòàöèÿòà íàöåíòðàëàòà ïúê ùå áúäàò àíãàæè-ðàíè ìåæäó 720 è 1000 äóøè /ñòð.1.6 – 9 îò ÄÎÂÎÑ íà èíâåñòèöè-îííî ïðåäëîæåíèå çà ñòðîèòåëñòâîíà ÀÅÖ – Áåëåíå, Äîêóìåíò ¹BNPP-EIA-PEC-NEK-0001-B3/.

ÀÅÖ „Áåëåíå” íå ñàìî íÿìà äàñúçäàäå ðàáîòà çà æèâååùèòå â ðå-ãèîíà, íî è ùå íàíåñå íåïîïðàâèìóäàð âúðõó èêîíîìèêàòà íà äåñåò-êè îáùèíè, ùå ïîñòàâè â ìíîãîçàòðóäíåíî ïîëîæåíèå ñåëñêîòîñòîïàíñòâî, õðàíèòåëíî-âêóñîâàòàè âèíàðñêà ïðîìèøëåíîñò, êîíñåð-âíàòà, ìåëíè÷àðñêàòà, ïðîèçâîä-ñòâîòî íà äåòñêè è äèåòè÷íè õðà-íè, è äðóãè ñòðóêòóðîîïðåäåëÿùèîòðàñëè çà ðåãèîíà, îáðàçîâàíèå-òî, òóðèçìà, è ò.í.

Ñàìî åäèí ïðèìåð – çåìåäåëñ-

êèòå ñòîïàíè îò ðåãèîíà ìîæå áèîùå íå ñè äàâàò ñìåòêà, ÷å ïðè íà-ëè÷èåòî íà ðàáîòåùà àòîìíà öåí-òðàëà â ñúñåäñòâî, íèêîãà íå áèõàìîãëè äà ñåðòèôèöèðàò êàòî ÷èñòàñâîÿòà ïðîäóêöèÿ, àêî ðàç÷èòàò íàíåÿ êàòî ïîìèíúê â åäíà íîâà, îáå-äèíåíà Åâðîïà.

Ìíîãî ïîâå÷å õîðà, â ñðàâíåíèåñ îíåçè, êîèòî åâåíòóàëíî áèõà çà-ïî÷íàëè ðàáîòà â ÀÅÖ, ùå îñòàíàòíà óëèöàòà.

Äíåñ ïîâå÷å îòâñÿêîãà ñå èçîñò-ðÿò èíòåðåñèòå è àïåòèòèòå íà ÷óæ-äèòå êîìïàíèè è íà îíàçè âúðõóø-êà, êîèòî äåéñòâèòåëíî ùå íàòðóïàîãðîìíè êàïèòàëè îò ñòðîèòåëñòâî-òî íà ÀÅÖ „Áåëåíå”, çà ñìåòêà íàñêúïèÿ òîê è íà ùåäðèòå äúðæàâíèãàðàíöèè. Íåùî ïîâå÷å – íàãëîñòòàíà ïðåäñòàâèòåëèòå íà ÿäðåíîòîëîáè ñòèãà äî òàì, ÷å òå âå÷å îò-êðèòî ïðåñìÿòàò, êîëêî îùå òðÿáâàäà îáåäíåå áúëãàðñêèÿò íàðîä, çà äàñå ïðèìèðè ñ òîâà ïîëîæåíèå, ïðè-òèñíàò îò òåæêàòà áåçðàáîòèöà èáåçèçõîäíîñò?  ïðîó÷âàíèÿòà çàïåðñïåêòèâíèòå ïëîùè çà èçãðàæ-äàíåòî íà íàöèîíàëíîòî õðàíèëè-ùå çà ðàäèîàêòèâíè îòïàäúöè íà-ïðèìåð, íà ñòð. 185, êîãàòî ñå ðàç-

ãëåæäàò ïåðñïåêòèâèòå õðàíèëèùå-òî äà áúäå ðàçïîëîæåíî â ãð. Áåëå-íå èëè â ñ. Îðåø, ñå êàçâà: „Íàñå-ëåíèåòî íÿìà ÿäðåí îïèò, íî âúââðúçêà ñúñ ñòðîèòåëñòâîòî íà ÀÅÖ„Áåëåíå” å ïî-äîáðå îðèåíòèðàíî çàîïàñíîñòèòå, ñâúðçàíè ñ ôóíêöèî-íèðàíåòî íà ÿäðåíèòå ñúîðúæåíèÿè ñúõðàíÿâàíåòî íà ðàäèîàêòèâíè-òå îòïàäúöè. Îòíîøåíèåòî íà íà-ñåëåíèåòî â ðàéîíà êúì ÿäðåíàòàåíåðãåòèêà å ïðîòèâîðå÷èâî.Âúçìîæíîñòòà çà ñúçäàâàíå íà íîâèðàáîòíè ìåñòà ïðè ãîëÿìàòà áåçðà-áîòèöà â ðàéîíà ùå èìà ïîëîæèòå-ëåí åôåêò çà ïðåîäîëÿâàíå íà íåãà-òèâíîòî îòíîøåíèå êúì õðàíèëè-ùåòî.”?!

Àêî ðàç÷åòåíèòå îãðîìíè èíâå-ñòèöèè çà ñòðîèòåëñòâîòî íà ÀÅÖ„Áåëåíå” ñå âëîæàò â êàêâîòî è äà åäðóãî ïðîèçâîäñòâî íà òàçè ïëîùàä-êà, ùå ñå ñúçäàäå ðàáîòà è ùå ñå ðàç-ðåøàò òîòàëíî ïðîáëåìèòå ñúñ çàå-òîñòòà íå ñàìî íà íàøèÿ ðåãèîí.Çíàåòå ëè íàïðèìåð, ÷å öåíàòà çàñúçäàâàíåòî íà 1 ðàáîòíî ìÿñòî âÀÅÖ „Áåëåíå” ïðè çàåò ïåðñîíàë îò1500 äóøè âúçëèçà íà 2,5 ìèëèîíàåâðî? À òîâà ñå ðàâíÿâà íà õèëÿäèíîâè ðàáîòíè ìåñòà çà Áúëãàðèÿ!

КАКВО ДА ОЧАКВАМЕКАКВО ДА ОЧАКВАМЕКАКВО ДА ОЧАКВАМЕКАКВО ДА ОЧАКВАМЕКАКВО ДА ОЧАКВАМЕСЛЕД ПОСТРОСЛЕД ПОСТРОСЛЕД ПОСТРОСЛЕД ПОСТРОСЛЕД ПОСТРОЯВАНЕТОЯВАНЕТОЯВАНЕТОЯВАНЕТОЯВАНЕТО

НА АЕЦ ”БЕЛЕНЕ“?НА АЕЦ ”БЕЛЕНЕ“?НА АЕЦ ”БЕЛЕНЕ“?НА АЕЦ ”БЕЛЕНЕ“?НА АЕЦ ”БЕЛЕНЕ“?

Íàïðåæåíèå, íåèçâåñòíîñò, âëî-øåíà æèçíåíà ñðåäà, âèñîêà çàáî-ëåâàåìîñò, çàïàäàùà èêîíîìèêà,íàìàëÿâàùî íàñåëåíèå, ÿäðåíè îò-ïàäúöè çà ñúõðàíÿâàíåòî íà êîèòîâ ñâåòîâåí ìàùàá íå ñà íàìåðåíèíàäåæäíè ðåøåíèÿ.

Íåêà ïðåäîòâðàòèì ÿäðåíèÿêîøìàð çà íàøèòå ïîòîìöè, äà íåèì îñòàâÿìå çà õèëÿäè ãîäèíè ïðî-áëåìè ïî ñúõðàíÿâàíåòî íà ÿäðå-íèòå îòïàäúöè!

Стотици хора от Белене протестираха в защита на проекта, смятайки, че тойще сложи край на безработицата и бедността в региона.

Снимка livenews

Цената за създаването на 1 работ-но място в АЕЦ ”Белене“ при персо-нал от 1500 души възлиза на 2,5 мили-она евро. С подобни инвестиции бихасе създали многократно повече новиработни места в други сектори на ико-номиката у нас.

Няма по-голям абсурд от товада се строи един обект, който:

ще погълне милиарди доларище бъде експлоатиран максимум 40 години, съссъмнителна печалба и сигурностпоколенията след нас да плащат и да се грижатза отпадъците от неговата дейност хиляди

години, без каквато и да е полза за тях!

3 брой 40Темата

МИТМИТМИТМИТМИТÏðîèçâîäñòâîòî íà àòîìíàòà

åíåðãèÿ å åäíî îò íàé-÷èñòèòå èùàäÿùè îêîëíàòà ñðåäà è çäðàâåòîíà õîðàòà.

ИСТИНАИСТИНАИСТИНАИСТИНАИСТИНАТТТТТАААААÀÅÖ „Áåëåíå” íå å áåçîïàñíà çà

çäðàâåòî íà õîðàòà.АРГУМЕНТИТЕАРГУМЕНТИТЕАРГУМЕНТИТЕАРГУМЕНТИТЕАРГУМЕНТИТЕ

 Äîêëàäà çà îöåíêà íà âúçäó-ñòâèåòî âúðõó îêîëíàòà ñðåäà /ÄÎ-ÂÎÑ/ íà èíâåñòèöèîííîòî ïðåäëî-æåíèå çà ñòðîèòåëñòâîòî íà ÀÅÖ„Áåëåíå”, íà Ìèíèñòåðñòâîòî íàåíåðãåòèêàòà è åíåðãèéíèòå ðåñóð-ñè è ÍÅÊ /Äîêóìåíò ¹ BNPP-EIA-PEC-NEK-0001-B3, ìàðò, 2004 ã./,íà ñòð. 1.5 -9 å çàïèñàíî: „Ïðè åê-ñïëîàòàöèÿòà íà îòäåëíèòå îñíîâ-íè è ñïîìàãàòåëíè öåõîâå íà ÀÅÖ-”Áåëåíå” ùå ñå èçïîëçâàò ðåäèöàîïàñíè âåùåñòâà è ìàòåðèàëè, ïî-âå÷åòî îò êîèòî èìàò ñèëíî èçðà-çåíî îáùî òîêñè÷íî èëè òîêñè÷íîäåéñòâèå íà îòäåëíè ÷îâåøêè îðãà-íè ñ âèñîê êëàñ íà îïàñíîñò... Îñ-íîâíèòå è ïî-âàæíè îïàñíè âåùå-ñòâà è ìàòåðèàëè, êîèòî ùå ñå èç-ïîëçâàò â ÀÅÖ “Áåëåíå” ñà ñëåä-íèòå: íàòðèåâ ôëóîðèä, æèâà÷åíñóëôàò, áàðèåâ ñóëôàò, õëîðîôîðì,àìîíÿê, ñÿðà, ñÿðíà êèñåëèíà, ñîë-íà êèñåëèíà, àçîòíà êèñåëèíà,

NaOH, âúãëåðîäåí îêñèä, îëîâåííèòðàò è äð. Ïðè ñúõðàíåíèå è èç-ïîëçâàíå íà õëîðîôîðì, àìîíÿê,âúãëåðîäåí îêñèä è

äðóãè, ïîòåíöèàëíî ñúùåñòâóâàîïàñíîñò ïðè àâàðèéíà ñèòóàöèÿäà íàñòúïÿò çàëïîâè åìèñèè îòîïàñíè òîêñè÷íè âåùåñòâà â àòìîñ-ôåðàòà, íà ðàáîòíîòî è îêîëíî ïðî-ñòðàíñòâî. Òå ïðåäñòàâëÿâàò ïîòåí-öèàëíà îïàñíîñò è çà ïðèëåæàùè-òå íàñåëåíè ìåñòà – Ñâèùîâ, Áå-ëåíå è äð.”

Ïî îòíîøåíèå íà ðàäèîàêòèâíî-òî çàìúðñÿâàíå îò ÀÅÖ – Áåëåíå,îñíîâàòåëíî ñå ïðàâÿò ñðàâíåíèÿñ äðóãè àòîìíè öåíòðàëè îò ïîäî-áåí òèï. Íî çíàåòå ëè íàïðèìåð,÷å èçõâúðëÿíèÿòà â àòìîñôåðàòà íàðàäèîàêòèâíè âåùåñòâà îò ÀÅÖ”-Êîçëîäóé”, êîÿòî å îò ïîäîáåí òèï,ñà 4-5 ïúòè íàä íîðìèòå íà ÎÎÍ èñòîòèöè ïúòè ïîâå÷å îò ÀÅÖ â Ãåð-ìàíèÿ?

Çíàåòå ëè, ÷å ïðè àâàðèÿòà âÀÅÖ “×åðíîáèë” - íàé-óæàñíàòàòåõíè÷åñêà êàòàñòðîôà çà öÿëàòàèñòîðèÿ íà ÷îâå÷åñòâîòî, îáùèÿòîáåì íà ðàçïðúñíàòèòå ïðè åêñï-ëîçèÿòà ðàäèîàêòèâíè ìàòåðèàëèáå 50 ìëí. êþðè - êîëêîòî 500àòîìíè áîìáè êàòî õâúðëåíàòà íàäÕèðîøèìà? ×å ðàäèîàêòèâíèòåâàëåæè ñëåä ×åðíîáèë ïîðàçèõàîáùî 17 åâðîïåéñêè äúðæàâè, â

òîâà ÷èñëî è Áúëãàðèÿ? Ñïîðåääàííè íà ÎÎÍ, îò ×åðíîáèë ñà ïî-ñòðàäàëè íàä 7 ìëí. äóøè? Îò äîê-ëàäà íà íàó÷íèÿ êîìèòåò ïî äåé-ñòâèå íà àòîìíàòà ðàäèàöèÿ íàÎÎÍ (ÍÊÄÀÐ – 1998 ã.) ñå âèæäà,÷å ïî íàòðóïâàíå íà ðàäèîàêòèâåíéîä â ùèòîâèäíàòà æëåçà áúëãàðñ-êèòå äåöà ñà íà ïúðâî ìÿñòî â ñâå-òà, à ïî îòíîøåíèå íà èíêîðïîðà-öèÿòà íà ðàäèîàêòèâåí öåçèéáúëãàðñêîòî íàñåëåíèå ñúùî å íàïúðâî ìÿñòî?

Äîðè è ïðè íîðìàëíî ôóíêöè-îíèðàíå íà ÀÅÖ „Áåëåíå”, ïðè êî-åòî îòäåëÿíèòå â îêîëíàòà ñðåäàðàäèîàêòèâíè åëåìåíòè ùå ñà âðàìêèòå íà äîïóñòèìèòå êîíöåíò-ðàöèè, çà íÿêîëêî ãîäèíè òå ñå íà-òðóïâàò â òàêèâà êîëè÷åñòâà, êîè-òî ñòàâàò îïàñíè çà çäðàâåòî íà õî-ðàòà (ò.íàð. „îñòàòú÷íà ðàäèîàêòèâ-íîñò”). Îòñëàáâàéêè èìóííàòà çà-ùèòà, òÿ ñå ïðåâðúùà â ìîùåí êà-òàëèçàòîð íà ðåäèöà çàáîëÿâàíèÿ.

Ïîïàäíàëè ÷ðåç âúçäóõà è âîäè-òå â ïî÷âèòå, ðàäèîàêòèâíèòå åëå-ìåíòè ñå ïðåäàâàò ïî âåðèãàòà “ïî-÷âà-ðàñòåíèÿ-æèâîòíè-÷îâåê”,êàòî íàòðóïâàíåòî íà ãîëÿìà äîçàðàäèîàêòèâíîñò â ÷îâåøêèÿ îðãà-íèçúì ñúñ ñèãóðíîñò óâåëè÷àâàðèñêà îò ðàêîâè è äðóãè òåæêè èíåëå÷èìè çàáîëÿâàíèÿ – íà ùèòî-âèäíàòà æëåçà, ìîçú÷íè óâðåæäà-íèÿ, çàáîëÿâàíèÿ íà êðúâòà, íà áå-ëèòå äðîáîâå, íà ñúðäå÷íî-ñúäîâà-òà è åíäîêðèííàòà ñèñòåìà, íà ñå-òèâíèòå îðãàíè, ñòîìàòîëîãè÷íèçàáîëÿâàíèÿ è äðóãè, îò êîèòî íàé-ñèëíî ñà çàñåãíàòè äåöàòà.

Êàêâàòî è òåõíîëîãèÿ äà áúäåèçïîëçâàíà çà ïîñòðîÿâàíåòî íàÀÅÖ - Áåëåíå, íèùî íå ìîæå äàãàðàíòèðà ïúëíàòà áåçîïàñòíîñò îòïîòåíöèàëíà àâàðèÿ ñ ïîñëåäèöè,ïîäîáíè íà òåçè îò ×åðíîáèë. Ñè-ãóðíîñòòà íà ÀÅÖ “Áåëåíå” å çàñò-ðàøåíà è îò ñèëíî çåìåòðåñåíèå âïëàíèíàòà Âðàí÷à.

 ðåçóëòàò íà êîìáèíàöèÿ îò ïî-òåíöèàëåí ðèñê, çàëîæåí êîíñòðóê-òèâíî â ðåàêòîðà, íåäîñòàòú÷íàêîìïåòåíòíîñò íà óïðàâëåíñêèÿïåðñîíàë, îïåðàòîðñêà ãðåøêà è

äðóãè, àòîìíàòà öåíòðàëà â Áåëåíåìîæå äà ïðåòúðïè òåæúê èíöèäåíò,êîéòî äà óíèùîæè Ñâèùîâñêî-Áå-ëåíñêèÿ ðåãèîí è äà çàñåãíå öÿëàÁúëãàðèÿ, Ðóìúíèÿ è Åâðîïà. Ïî-ñëåäñòâèÿòà áèõà áèëè áåçáðîé ÷î-âåøêè òðàãåäèè, íåèçìåðèìè ñòðà-äàíèÿ, åêîëîãè÷íè áåäè, êîëîñàëíèèêîíîìè÷åñêè çàãóáè, ðàçðóøåíàæèçíåíà ñðåäà çà ìèëèîíè õîðà...

Ñèñòåìàòà çà çäðàâåîïàçâàíå íàáúëãàðñêîòî íàñåëåíèå íå å ãîòîâàçà äåéñòâèå â ñúñòîÿíèå íà õèïî-òåòè÷íà ÿäðåíà àâàðèÿ. Áúëãàðèÿ íåðàçïîëàãà ñ åâàêóàöèîííà ïðîãðà-ìà çà íàñåëåíèåòî íà ðåãèîíà è íàñòðàíàòà.

ßäðåíèòå ðåàêòîðè ñúçäàâàò ðà-äèîàêòèâíè îòïàäúöè, êîèòî îñòà-âàò îïàñíè õèëÿäè ãîäèíè. Áúëãà-ðèÿ íÿìà êîíöåïöèÿ çà äúëãîñðî÷-íîòî ñúõðàíÿâàíå íà âèñîêî è íèñ-êîðàäèîàêòèâíèòå îòïàäúöè, êàê-òî è íÿìà êîíöåïöèÿ çà äåìîíòà-æà íà ÀÅÖ.

ßäðåíèòå ðåàêòîðè ïðåäîñòàâÿòìàòåðèàë è òåõíîëîãèÿ çà ïðîèç-âîäñòâîòî íà àòîìíè îðúæèÿ îòíåèçâåñòíè è íåêîíòðîëèðóåìèñóáåêòè.

Èêîíîìè÷åñêàòà è ñîöèàëíàòàöåíà, öåíàòà íà ðèñêà çà çäðàâåòîíà õîðàòà, çà íàöèîíàëíàòà ñèãóð-íîñò íà Áúëãàðèÿ, êîèòî ñå ïîåìàòñúñ ñòðîèòåëñòâîòî, åêñïëîàòàöè-ÿòà è ïîãðåáâàíåòî íà ÀÅÖ “Áåëå-íå”, ñúñ ñúõðàíÿâàíåòî íà îòðàáî-òåíîòî ÿäðåíî ãîðèâî è ðàäèîàê-òèâíèòå îòïàäúöè, å íåïðèåìëèâîâèñîêà çà íàñåëåíèåòî.

Безопасен ли е за хоратаи околната среда?

Ще станем ли енергиен център на Балканите?Изхвърлянията в атмосферата на радиоактивни вещества от АЕЦ“Козлодуй“

са 4-5 пъти над нормите на ООН и стотици пъти повече от АЕЦ в Германия.

МИТМИТМИТМИТМИТÀÅÖ „Áåëåíå” ùå îñèãóðè èêîíî-

ìè÷åñêî ðàçâèòèå, ùå óâåëè÷è åêñ-ïîðòíèÿ ïîòåíöèàë íà åíåðãåòèêà-òà, ùå îñèãóðè åíåðãèéíàòà íåçàâè-ñèìîñò íà Áúëãàðèÿ è ùå ÿ ïðåâúðíåâ åíåðãèåí öåíòúð íà Áàëêàíèòå. Íàáúëãàðñêîòî îáùåñòâî íåïðåêúñíà-òî ñå âíóøàâà, ÷å àòîìúò ïðîèçâåæ-äà íàé-åâòèíîòî åëåêòðè÷åñòâî è ÷åùîì ùå ñå çàòâàðÿò áëîêîâå íà ÀÅÖ

«Êîçëîäóé», òå òðÿáâà íåïðåìåííîäà ñå çàìåñòÿò ñ íîâè ÿäðåíè ìîù-íîñòè â Áåëåíå.

ИСТИНАИСТИНАИСТИНАИСТИНАИСТИНАТТТТТААААА

Áúëãàðèÿ èçíàñÿ 2% îò êðàéíàòàåíåðãèÿ, à âíàñÿ 70% îò ïúðâè÷íàòà(ÿäðåíî ãîðèâî, òå÷íè ãîðèâà, âúãëè-ùà, ãàç). Çà êàêâà åíåðãèéíà íåçàâè-ñèìîñò è çà êàêúâ åíåðãèåí öåíòúðíà Áàëêàíèòå ìîæå äà ñòàâà äóìà?

АРГУМЕНТИТЕАРГУМЕНТИТЕАРГУМЕНТИТЕАРГУМЕНТИТЕАРГУМЕНТИТЕÎò èêîíîìè÷åñêà ãëåäíà òî÷êà

å ãðåøêà äà ñå ïðîäúëæè ñòðîè-òåëñòâîòî íà ÀÅÖ „Áåëåíå”, çàùî-òî:

1. Ëèïñâà ÿñíî âèæäàíå çà ðàç-âèòèåòî íà íàöèîíàëíàòà èêîíîìè-êà è ïî-ñïåöèàëíî çà òîâà êîè ñåê-òîðè ùå áúäàò ñòðàòåãè÷åñêè çàÁúëãàðèÿ ïðåç ñëåäâàùèòå ãîäèíè.Êàòî íàïîñëåäúê çàïî÷âàò äà ñå

î÷åðòàâàò ñåëñêîòî ñòîïàíñòâî, òó-ðèçìà, õðàíèòåëíàòà ïðîìèøëå-íîñò è äðóãè íååíåðãîåìêè îòðàñ-ëè, èçèñêâàùè âèñîêî êà÷åñòâî íàîêîëíàòà ñðåäà.

2. Íåäîêàçàíè î÷àêâàíèÿ çà íå-äîñòèã íà åëåêòðîåíåðãèÿ îêîëî2010-2011 ã. è åâòèí ïîïóëèçúì(åíåðãèåí öåíòúð íà Áàëêàíèòå; èç-íîñ, à íå âíîñ è äð.)

Ïðîäúëæàâà íà ñòðàíèöà 4

4брой 40 Темата

Ïðîäúëæàâà îò ñòðàíèöà 3

ÍÅÊ èçíàñÿ åëåêòðîåíåðãèÿ îò 1997ã. ñàìî, çàùîòî â Áúëãàðèÿ âúçíèêíà èç-ëèøúê íà ìîùíîñòè ïðè äåôèöèò âñúñåäíèòå ñòðàíè. Ñåãà èçíîñúò ïîìà-ãà äà ñå ïîääúðæà ðåæèìúò íà ðàáîòàíà öåíòðàëèòå è äà ñå çàïàçÿò ðàáîòíèìåñòà íà ìèíüîðè, åíåðãåòèöè, ÷èíîâ-íèöè. Îò äàííèòå íà åíåðãèéíîòî âå-äîìñòâî å ÿñíî, ÷å åêñïîðòúò ñå äîãî-âàðÿ ïî 6,2 - 6,5 ñòîòèíêè íà êèëîâàò-÷àñ. À òîâà å ïî-ìàëêî äîðè îò îáÿâå-íèòå ðàçõîäè çà ïðîèçâîäñòâî (5,5 ñò/êÂò÷) è ïðåíîñ (òàêñà íà ÍÅÊ 1,1 ñò/êÂò÷). Òàêà ÷å èçíîñúò íà åëåêòðî-åíåð-ãèÿ âñúùíîñò å èçíîñ íà íàöèîíàëåíêàïèòàë, ïðè êîéòî âñè÷êè ïîñëåäèöèçà îêîëíàòà ñðåäà îñòàâàò ó íàñ. ÄÄÑíå âëèçà â áþäæåòà, à ïå÷àëáèòå ñà çàïîñðåäíèöèòå.  äúëãîñðî÷åí ïëàíèäåèòå íà åíåðãèéíîòî ìèíèñòåðñòâîçà ãîëÿì èçíîñ ñà ëèøåíè îò èêîíîìè-÷åñêè îñíîâàíèÿ. Åëåêòðîåíåðãèÿòà,ïðîèçâåæäàíà â Áúëãàðèÿ, âèíàãè ùå åïî-ñêúïà è íåêîíêóðåíòíà, îòêîëêîòîíà ñòðàíè êàòî Ðóñèÿ, Óêðàéíà è äð. Èâ êðàéíà ñìåòêà òîâà ùå ñå êîìïåíñè-ðà îò áúëãàðñêîòî íàñåëåíèå!

3. Íå ñà äîêàçàíè íóæäèòå îò íîâèìîùíîñòè. Åíåðãîïîãëúùàåìîñòòà (ïî-

òðåáëåíèåòî íà åëåêòðîåíåðãèÿ çà åäè-íèöà ÁÂÏ) çà Áúëãàðèÿ å äåâåò ïúòèïî-âèñîêà îò ñðåäíàòà çà Åâðîïà. (âñðàâíåíèå ñ Ãåðìàíèÿ – 10 ïúòè, ñ ×å-õèÿ – 3 ïúòè, ñ Ðóìúíèÿ – 2 ïúòè èò.í.). Âúçìîæíîòî åíåðãîñïåñòÿâàíå åàëòåðíàòèâàòà íà ïîñòðîÿâàíåòî íàíîâè ìîùíîñòè.

4. Íå å äîêàçàíî, ÷å àêî âúîáùå èìàíóæäà îò íîâè ìîùíîñòè, òî òå òðÿáâàäà áúäàò ÿäðåíè. Ðåõàáèëèòàöèÿòà íàöåíòðàëèòå íà ìåñòíè âúãëèùà, ãåîòåð-ìàëíè è âîäíîåëåêòðè÷åñêè öåíòðàëèñà ñåðèîçíà àëòåðíàòèâà íà “ÿäðåíèòåïðîåêòè”. Äî ìîìåíòà íÿìà àíàëèç îòîòãîâîðíèòå èíñòèòóöèè (ÍÅÊ) çà öå-íàòà íà ðàçëè÷íèòå àëòåðíàòèâè.

5. Çàãóáèòå ïðè ïðåíîñ íà åëåêòðî-åíåðãèÿ çà Áúëãàðèÿ ñà îò äâà äî òðèïúòè ïî-âèñîêè, ñðàâíåíè ñúñ Ãåðìà-íèÿ èëè Èòàëèÿ. Çàùî íå ñå òúðñè åíåð-ãîñïåñòÿâàíå, âìåñòî äà ñå ñòðîÿò íîâèìîùíîñòè?

6.  ïðîåêòà ÀÅÖ “Áåëåíå” íå ñàîáîñíîâàíè íèòî ðàçõîäèòå, íèòî ïîë-çèòå. Ïðè îïðåäåëÿíåòî íà ðàçõîäèòå èíà î÷àêâàíàòà öåíà íà òîêà ïðåäíàìå-ðåíî ñå âêëþ÷âàò ñàìî òàêà íàðå÷åíè-òå òåêóùè ðàçõîäè íà öåíòðàëàòà. Ðå-àëíèòå ðàçõîäè ñà ìíîãî ïî-âèñîêè èâêëþ÷âàò îùå èçãðàæäàíåòî è åêñïëî-

àòàöèÿòà íà ñêëàäîâå çà âðåìåííîñúõðàíåíèå íà îòðàáîòåíîòî ãîðèâî,ðàçõîäè çà òðàíñïîðò íà ñâåæî ãîðèâîè íà ðàäèîàêòèâíè îòïàäúöè, ðàçõîäèçà îõðàíà, êîíòðîë è ñèãóðíîñò, ðàçõî-äè çà „ïîãðåáâàíå” íà ðåàêòîðèòå, êîè-òî ñà ïî-âèñîêè îò òåçè, ñâúðçàíè ñ åê-ñïëîàòàöèÿòà èì, è äð., ò.å. ùå ñà èç-òåêëè äåñåòêè è ñòîòèöè ãîäèíè ñëåäñïèðàíåòî íà ïîñëåäíèÿ áëîê â Áåëå-íå, à õîðàòà ñëåä íàñ ùå ïðîäúëæàâàòäà ïëàùàò íàøèòå „ñìåòêè”;

7. Âêëþ÷âàíåòî â åâðîïåéñêàòàåíåðãèéíà ñèñòåìà íàìàëÿâà íåîáõîäè-ìîñòòà îò íîâè ìîùíîñòè;

8. Öåíàòà íà åëåêòðîåíåðãèÿòà îòÀÅÖ „Áåëåíå” âåðîÿòíî ùå áúäå çíà-÷èòåëíî ïî-âèñîêà îò ïðåäâèæäàíèÿ-òà. Ñïîðåä ìåæäóíàðîäíèòå ñðàâíåíèÿáè áèëî ïî-ðàçóìíî äà ñå ìèñëè çà öåíèîò ïîðÿäúêà ìåæäó 5 è 6.5 åâðîöåíòà/êÂ÷ âìåñòî çà 3-4 åâðîöåíòà/êÂ÷.;

9. Ïàçàðíî ðåøåíèå áè áèëî ÀÅÖ“Áåëåíå” äà ñå ðåàëèçèðà ñ ÷àñòíè êà-ïèòàëè áåç äúðæàâíè ãàðàíöèè. ÀêîÀÅÖ ùå å ïå÷åëèâøà, çàùî ñà íåîáõî-äèìè äúðæàâíèòå ãàðàíöèè? Àêî ùå åãóáåùà, çàùî èìåííî ãðàæäàíèòå òðÿá-âà äå ïëàùàò íåîáîñîâàíî âèñîêèòåöåíè íà òîêà, çà äà ãàðàíòèðàò ïå÷àë-áèòå íà ÷óæäåñòðàííèòå êîìïàíèè?

10. Äîðè â ïî-äúëãîñðî÷íà ïåðñïåê-òèâà âíîñúò íà åëåêòðîåíåðãèÿ ìîæå äàñå îêàæå ìíîãî ïî-åâòèíî ðåøåíèå.

11. Íàñåëåíèåòî íà çîíàòà, êîÿòî èìàòðàíñãðàíè÷åí õàðàêòåð, íå å ó÷àñòâà-ëî âúâ âçåìàíåòî íà ðåøåíèå çà íàñòî-ÿùàòà ïëîùàäêà íà öåíòðàëàòà íà íèòîåäèí åòàï îò íåéíîòî ïðîåêòèðàíå èèçãðàæäàíå.

12. Çàèíòåðåñîâàíîñòòà íà áúëãàðñ-êè è ÷óæäåñòðàííè èíâåñòèòîðè îòâëîæåíèÿ â ðàéîíà â áúäåùå ùå íà-ìàëÿâà è òîâà ùå ñå îòðàçè îñîáåíîíåãàòèâíî íà îáùèíèòå Ñâèùîâ, Íè-êîïîë, Áåëåíå;.

Çàùî íàñåëåíèåòî íà ïðèëåæàêàòàçîíà äà ñòðàäà ñòîòèöè ãîäèíè, äà òðå-ïåðè ïîñòîÿííî îò îïàñíîñòòà îò àâà-ðèè è ñèëíè çåìåòðåñåíèÿ? Ñàìî çà äàèìà åëåêòðè÷åñòâî çà äðóãè ñòðàíè ëè?

Ще станем ли енергиен център на Балканите?

10,352 ìëðä. åâðî å ñòîéíîñòòàíà ïðîåêòà ÀÅÖ „Áåëåíå”, îïðåäå-ëåíà â äîêëàäà íà êîíñóëòàíòà íà„Áúëãàðñêè åíåðãèåí õîëäèíã” -áðèòàíñêàòà áàíêà HSBC.  öåíà-òà ñà âêëþ÷åíè è íàïðàâåíèòå äîìîìåíòà ïîäãîòâèòåëíè ðàçõîäè âðàçìåð íà 2,017 ìëðä. åâðî. Çàëî-æåíîòî â àíàëèçà ïðîåêòíî ñúîò-íîøåíèå íà ðàçõîäèòå äúëã êúìñîáñòâåí êàïèòàë å 60:40. 1,809ìëðä. åâðî ñà ñàìî ëèõâèòå è òàê-ñèòå, äúëæèìè ïî âðåìå íà ñòðîè-òåëñòâîòî, êîåòî ïðåäñòàâëÿâà îêî-ëî 17,5% îò öÿëàòà èíâåñòèöèÿ. Çàñðåäíà ïðîäúëæèòåëíîñò íà çàåìàå çàëîæåíî 18,1 ãîäèíè, à ïúðâàòàïîãàñèòåëíà âíîñêà – ïðåç ñåïòåì-

âðè 2018 ã.Äîêëàäúò ñúäúðæà è öåíîâè âà-

ðèàíòè çà åëåêòðîåíåðãèÿòà ó íàññúñ èëè áåç ïîñòðîÿâàíåòî íà ÀÅÖ„Áåëåíå”. Àêî çàïàçèì ñåãàøíàòàñè åíåðãèéíà ïîëèòèêà è íå ïîñò-ðîèì ÀÅÖ „Áåëåíå”, òîâà å ñðåäåíâàðèàíò – íèòî íàé-åâòèí, íèòîíàé-ñêúï. Òîâà ñå ÷åòå îò ãðàôè-êèòå â àíàëèçà íà HSBC. Ñïîðåäåêñïåðòèòå, ìèíèìàëíàòà öåíà íàòîêà îò ÀÅÖ „Áåëåíå” çà 60-ãîäèø-íàòà åêñïëîàòàöèÿ íà öåíòðàëàòàáè áèëà áëèçî 75 åâðî çà ìåãàâàò-÷àñ èëè 146 ëâ. Çà ñðàâíåíèå – ïîäàííè íà ÄÊÅÂÐ, öåíàòà áåç ÄÄÑíà ïðîèçâåæäàíàòà åëåêòðîåíåðãèÿîò ÀÅÖ „Êîçëîäóé” å 15,30 ëâ. çà

ìåãàâàò÷àñ, à çà ðàçïîëàåìà ìîù-íîñò – 27 ëâ./ÌÂò÷. Ïî-ñêúïàòàåíåðãèÿ îò ÒÅÖ ñúùî èçãëåæäà çíà-÷èòåëíî ïî-åâòèíà íà ôîíà íà ïî-ëó÷åíèòå ñòîéíîñòè îò ôèíàíñèñ-òèòå. Öåíàòà îò ÒÅÖ „Ìàðèöà 3” å84,13 ëâ./ÌÂò÷, à îò ÒÅÖ „Âàðíà”- 92,58 ëâ. Äîðè ñòîéíîñòòà, ïî êî-ÿòî ÍÅÊ ïðîäàâà åëåêòðè÷åñêàåíåðãèÿ íà åëåêòðîðàçïðåäåëèòåë-íèòå äðóæåñòâà è êðàéíèòå ñíàá-äèòåëè ñåãà å ïî÷òè äâîéíî ïî-íèñ-êà - å 79,18 ëâ./ÌÂò÷, â ò.÷. öåíà çàóñëóãàòà îáùåñòâåíà äîñòàâêà -1,32 ëâ./ÌÂò÷.

Çà àíàëèçà ñè áàíêàòà å èçïîëç-âàëà äàííè îò ðóñêàòà êîìïàíèÿ„Àòîìñòðîéåêñïîðò”, îò ïðåäèøíèÿêîíñóëòàíò íà ÍÅÊ çà ïðîåêòà “Óîð-ëè Ïàðñúíñ” è îò ÀÅÖ „Êîçëîäóé”.

 êðàÿ íà àíàëèçà ñè, HSBC ïî-ñî÷âà, ÷å ïî íèêàêúâ íà÷èí íå öåëèäà ïðîâîêèðà êóïóâàíåòî, ïðîäàâà-íåòî èëè èìèòèðàíåòî íà êàêâèòîè äà å ôèíàíñîâè èíñòðóìåíòè èíå èñêà ìíåíèåòî é äà áúäå ïðè-åòî çà îêîí÷àòåëåí ñúâåò. Àíàëèçúòñòðóâà íà ïðàâèòåëñòâîòî 2 ìëí.åâðî. Ïîçîâàâàéêè ñå èìåííî íàíåãî, íî ïîâå÷å îò ãîäèíà ñëåä èç-ãîòâÿíåòî ìó, ìèíèñòúðúò íà èêî-íîìèêàòà, åíåðãåòèêàòà è òóðèçìàÄåëÿí Äîáðåâ ïðèçíà, ÷å ñðåäíàòàöåíà îò „Áåëåíå” å ïî-âèñîêà, îò-êîëêîòî òàçè îò ÅÈÑ „Ìàðèöà Èç-òîê 1”. Íà âúïðîñ êàêâà áè áèëà öå-íàòà êúì ìîìåíòà íà ïóñêàíå íà 1-

âè è 2-ðè áëîê íà öåíòðàëàòà, Äîá-ðåâ îòãîâîðè: „Öåíàòà íà åëåêòðî-åíåðãèÿòà ïðåç þíè òàçè ãîäèíàáåøå îêîëî 74-75 ëâ., äîðè äîñòèã-íà 79-80 ëâ.  ìîìåíòà å 64-65 ëâ.Ïðîãíîçà çà 2020 ã. å òðóäíî äà ñåäàäå, íî ìíîãî åäâà ëè áè äîñòèã-íàëà 150 ëâ. Çà ïîñëåäíèòå 10-15ãîäèíè òÿ å ñòàíàëà îò 50 ëâ. – íà70 ëâ.”, êàçà ìèíèñòúðúò. Öåíàòà çàôîòîâîëòàèêà â ìîìåíòà å 140 ëâ.è íà âÿòúðà 160 ëâ., à òåçè èçòî÷-íèöè âñÿêà ãîäèíà ïîåâòèíÿâàò ñ20%-30%, ïîñî÷è Äîáðåâ.

„Ïðè íàé-äîáðîòî âúçìîæíî óï-ðàâëåíèå íà öåíòðàëàòà, ïðè èç-ïëàòåíè èíâåñòèöèîííè ðàçõîäè,êàòî ñè ïîêðèâàìå ñàìî åêñïëîà-òàöèîííèòå ðàçõîäè, ïå÷åëèì íàé-äîáðîòî, êîåòî ñìå ïîñòèãàëè ñ„Êîçëîäóé” – 150 ìëí. ëâ. Ñðàâíå-òå ãè ñ 22 ìëðä., íî ñëîæåòå è òåçè4% îñêúïÿâàíå íà ðåñóðñà, çàùîòîïàðèòå òðÿáâà äà ãè âçåìåì íàçà-åì è äà ïëàùàìå ëèõâè”, êàçà Äîá-ðåâ. Òîé ïðèçîâà äà ñå íàïðàâè êàë-êóëàöèÿ, çà äà ñå âèäè ÀÅÖ „Êîç-ëîäóé” çà êîëêî ãîäèíè ïðè íàé-äîáðèòå ñè ïå÷àëáè ìîæå äà ïëà-òè „Áåëåíå”. „Çàùîòî òâúðäèì, ÷å„Áåëåíå” ùå ïå÷åëè ïî 150 ìëí.ëåâà íà ãîäèíà å. Òîâà å ìåêî êàçà-íî, íåñåðèîçíî. À äà òâúðäèì, ÷å 3ìëðä. ëåâà ùå ïå÷åëè íà ãîäèíà –òîâà å âå÷å àáñîëþòíà ôàíòàñìà-ãîðèÿ”, êàçà Äîáðåâ.

Над 10 млрд. евро ецената на ”Белене“

Британската банка HSBC:

Направените до момента подготвителни разходи за изграждането на АЕЦ”Белене“ или т.нар. ”локва“ от премиера Борисов струва 2,017 млрд. евро. Сума-та е посочена в доклада на консултанта на ”Български енергиен холдинг“ - бри-танската банка HSBC.

5 брой 40На фокус

- Âúçìîæíî ëè òîâà äà ñå ñëó-÷è è â Áúëãàðèÿ, äà áúäåì åíåð-ãèéíî íåçàâèñèìè áåç ÀÅÖ èÒÅÖ?

- Áúëãàðèÿ e ñòðàíà ñ ìíîãî ìàë-êî ñîáñòâåíè åíåðãèéíè ðåñóðñè.Åíåðãèéíàòà ñèñòåìà âèíàãè èìàíóæäà îò áàçîâè ìîùíîñòè, òàêà ÷åâ êðàòêîñðî÷åí ïëàí òå ñà íåîáõî-äèìè. Íî ïðè åäíà äîáðà ïëàíèðà-íîñò è âúâåæäàíå íà âèñîêè òåõ-íîëîãèè â áèòà è èíäóñòðèÿòà åâúçìîæíî òå äà îòïàäíàò èëè ïîíåäà áúäàò ñâåäåíè äî ìèíèìóì. Êàòîïðèìåð, çàùî â ÒÅÖ „Âàðíà” âå÷åäåñåòèíà ãîäèíè ïðåñòîÿâàò ìîù-íîñòè îò 1000 ÌÂò? Çàùî íå ñåïîëçâàò, à ùå ñå ñòðîè íîâ ÿäðåíðåàêòîð 1000 ÌÂò?  ñúùîòî âðå-ìå ñå ñòðåìèì êúì åíåðãèéíàåôåêòèâíîñò íà ñãðàäèòå, êîåòî ùåäîâåäå äî ïî-íèñêà êîíñóìàöèÿ.Èìàìå ëè äåéñòâèòåëíî íàðàñòâà-íå íà åëåêòðîïîòðåáëåíèåòî ïîñ-ëåäíèòå ãîäèíè? Çíà÷è å íåîáõî-äèì ìíîãî ïî-äîáúð àíàëèç íà ñè-òóàöèÿòà è ÿñåí ðåãëàìåíò.

- Ìîæå ëè èêîíîìèêàòà ó íàñäà ñå ðàçäâèæè ÷ðåç èíâåñòèöèèâúâ âúçîáíîâÿåìè åíåðãîèçòî÷-íèöè ïîâå÷å îòêîëêîòî ñúñ ñòðî-åæà íà íîâà ÀÅÖ? Çàùî?

- Åäíîçíà÷íî - äà, ìîæå. Íîòðÿáâà äà èìà ìíîãî ÿñíà ñòðàòå-ãèÿ îò ñòðàíà íà äúðæàâàòà – ïî-ëèòè÷åàñêè ïàðòèè, àäìèíèñòðà-öèÿ, ôèíàíñîâè èíñòèòóöèè.

- Ñ êàêâè àðãóìåíòè áèõòåóáåäèëè åäíî ñðåäíîñòàòèñòè-÷åñêî áúëãàðñêî ñåìåéñòâî âïðåäèìñòâàòà íà ôîòîâîëòàèêà?

- Àðãóìåíòèòå òðÿáâà äà áúäàòíå ñàìî âúâ ôèíàíñîâ àñïåêò, íî èâúâ ôèëîñîôñêè.  óâåðåíîñòòà, ÷åòîâà å ïðàâèëíèÿò ïúò çà ñúçäàâà-íå íà ïî-äîáðè óñëîâèÿ è âúçìîæ-íîñò äà çàïàçèì ñâåòà çà áúäåùèòåïîêîëåíèÿ.

Áåçñïîðíî, èíâåñòèðàéêè â ñè-ñòåìè çà ÂÅÈ, âñåêè ñúçäàâà óñëî-âèÿ çà åíåðãèéíà íåçàâèñèìîñò íàîáùåñòâîòî è óñòîé÷èâè ìîäåëè çàðàçâèòèå.

- Ã-í Îðåøêîâ, îñíîâíèÿò àð-ãóìåíò íà çàùèòíèöèòå íà àòîì-íàòà è êîíâåíöèîíàëíàòà åíåð-ãèÿ ïî ïðèíöèï å ïî-íèñêàòà éöåíà â ñðàâíåíèå ñúñ ñëúí÷åâà-òà èëè âÿòúðíàòà. Ïî-ñêúïî ëèíè èçëèçàò âúçîáíîâÿåìèòå èç-òî÷íèöè íà åíåðãèÿ è çàùî?

- Òîâà å âúïðîñ, íà êîéòî íåìîæå äà ñå îòãîâîðè åäíîçíà÷íî.Ôîðìèðàíåòî íà öåíàòà íà åëåêò-ðîåíåðãèÿòà å ðåçóëòàò êàêòî íàèêîíîìè÷åñêè, òàêà è íà ñîöèàë-íè ôàêòîðè. Àêî îòãîâîðèì îïðî-ñòåíî íà âúïðîñà – äà, âúçîáíîâÿå-ìèòå èçòî÷íèöè ñà ïî-ñêúïè âñðàâíåíèå ñ êîíâåíöèîíàëíàòàåíåðãèÿ. Äà, òå ñà ïî-ñêúïè ôèíàí-ñîâî, íî ïîãëåäíàòî îò ñòðàíà íàóñòîé÷èâîñò è ïåðñïåêòèâà, òåñúçäàâàò îáåçïå÷åíîñò íàîáùåñòâîòî è ìîãàò äà ñòà-íàò áàçà çà óñòîé÷èâ ìîäåëçà åíåðãèéíà îáåçïå÷åíîñò.

Ìîæå äà ðàçãëåäàìåâúïðîñà êàòî îáðàçåí ìîäåë- êîëêî åíåðãèÿ ùå áúäå èç-ðàçõîäåíà çà ïîñòðîÿâàíåòîíà åäía àòîìíà åëåêòðîöåí-òðàëà? Àêî ñðàâíèì ïàðà-ìåòðèòå ïî òîçè íà÷èí, òîàòîìíàòà öåíòðàëà òðÿáâà äàðàáîòè 20 ã., çà äà âúçñòàíîâè åíåð-ãèÿòà, âëîæåíà â íåéíîòî èçãðàæ-äàíå. Äîêàòî ïðè ôîòîâîëòàè÷íà-òà åëåêòðîöåíòðàëà òîâà ñòàâà çà 2äî 3 ãîäèíè . Àêî ïîãëåäíåì ïîòîçè íà÷èí, ùå ñå îêàæå, ÷å àòîì-

íàòà åíåðãåòèêàòà èçÿæäà áúäåùå-òî íà ïîêîëåíèÿòà.

Ìîãàò äà áúäàò ïðèâåäåíè è äðó-ãè ôàêòè, ïîêàçâàùè íååôåêòèâíî-ñòòà íà êîíâåíöèîíàëíàòà åíåðãå-òèêà – ïðè íåÿ ñå èçïîëçâàò ñàìî

îêîëî 30% îò èçòî÷íèöèòå, îñòà-íàëèòå 70% ñå èçõâúðëÿò â îêîë-íàòà ñðåäà. Êàòî ñå äîáàâÿò è çàãó-áèòå çà ïðåíîñ, òî äî êðàéíèÿ ïî-òðåáèòåë äîñòèãàò íå ïîâå÷å îò 25-27% îò ïúðâîíà÷àëíèÿ åíåðãèåí

ïîòåíöèàë. Èëè êàçàíî ñ äðóãèäóìè – ðàçõèùàâàìå åíåðãèåí ïî-òåíöèàë, êîéòî òàêà èëè èíà÷å åîãðàíè÷åí.

À êàêâî ñòàâà ñ îòðàáîòåíîòîðàäèàêòèâíî ãîðèâî? Íåãîâîòî

ñúõðàíÿâàíå ñúùî òðÿáâàäà ñå îöåíÿâà, âêëþ÷âàé-êè è îò÷óæäåíàòà ïëîù çàñúîòâåòíîòî ðàäèàêòèâíîäåïî, êàêòî è îïàñíîñòòàîò ïðîíèêâàíåòî ìó â ïîä-ïî÷âåíèòå âîäè.

Ñëåä òàêà èçáðîåíèòåàðãóìåíòè ìîæåì îòíîâîäà ñå âúðíåì íà âúïðîñà -ñêúïà ëè å âúçîáíîâÿåìà-òà åíåðãèÿ – äà, â íà÷àëî-

òî íà ñâîåòî ðàçâèòèå å ìàëêî ïî-ñêúïà, íî â ïåðñïåêòèâà òÿ ùå áúäåïî-åâòèíà è ùå ïîìîãíå çà ñúõðà-íÿâàíå íà åíåðãèéíèÿ ïîòåíöèàëíà ïëàíåòàòà.

- Êàêâè ñà ïðå÷êèòå ïðåä ðàç-âèòèåòî íà ïàçàðà íà âúçîáíîâÿ-åìà åíåðãèÿ ó íàñ?

- Òúé êàòî òîâà å ïðîöåñ, êîéòîòðÿáâà äà áúäå è å ðåãóëèðàí îòäúðæàâàòà, çà ñúæàëåíèå òðÿáâà äàêàæåì, ÷å â Áúëãàðèÿ íÿìà ÿñíàïîëèòèêà è êîíñåíñóñ ïî òîçèâúïðîñ.

- Êàê ñà ïðåîäîëåíè ïðîáëå-ìèòå â ñòðàíèòå îò Çàïàäíà Åâ-ðîïà, êúäåòî òîçè ïðîöåñ å ìíî-ãî ïî-íàïðåäíàë è íÿìà ïîëåìè-êè â îáùåñòâîòî „çà” è „ïðîòèâ”âúäîáíîâÿåìèòå åíåðãîèçòî÷íè-öè?

-  ñòðàíèòå îò Çàïàäíà Åâðîïàè ìåæäó ïîëèòè÷åñêèòå ñèëè è âîáùåñòâåíîñòòà å ïîîñòèãíàò êîí-ñåíñóñ â òàçè ñôåðà. Ùå äàì åäèíïðèìåð îò Ãåðìàíèÿ, êîÿòî å âîäå-ùà â òàçè ñôåðà. Òàì èìà äúëãîñ-ðî÷íè ïåðñïåêòèâè çà ðàçâèòèå íàâúçîáíîâÿåìàòà åíåðãåòèêà. Äîìîìåíòà â ñòðàíàòà èìà 40 000ÌÂò èíñòàëèðàíà ìîùíîñò ñàìî îòñëúí÷åâè öåíòðàëè, êîåòî ñå ðàâ-íÿâà íà 12 áðîÿ àòîìíè öåíòðàëè.×àñò îò òàçè ìîùíîñò (5000 ÌÂò)Ãåðìàíèÿ èçíàñÿ çà Ôðàíöèÿ.

АЕЦ трябва да работи 20 години, за давъзстанови енергията за изграждането си

Колю Орешков:

”Защо в ТЕЦ ”Варна“ вече десетина години престояват неизползванимощности от 1000 МВт, а ще се строи нов ядрен реактор 1000 МВт?“, пита

един от пионерите в изграждането на слънчевите електроцентрали у нас.Âå÷å íàä 20 ãîäèíè Êîëþ Îðåøêîâ, îñíîâàòåëÿò íà „3Ê”

ÀÄ, ðàáîòè â ñôåðàòà íà åíåðãåòèêàòà. Ïîñòåïåííî âíè-ìàíèåòî íà âñè÷êè õîðà ñå íàñî÷âà êúì àêöåíòè âàæíè çàîáùåñòâîòî íè – îïàçâàíå íà îêîëíàòà ñðåäà, óñòîé÷èâîðàçâèòèå. Îò 2005 ã. çàïî÷âà è ðàçâèòèåòî íà ôèðìàòà âåäíà íîâà ñòðóêòóðà, ñ íîâè èäåè è âèæäàíå çà áúäåùåòî.Äâå ãîäèíè ïî-êúñíî „3Ê” ÀÄ âå÷å å îôèöèàëåí äèñòðè-áóòîð çà Áúëãàðèÿ íà IBC SOLAR - åäèí îò ëèäåðèòå âñîëàðíèÿ áðàíø â ñâåòà ñ ïîâå÷å îò 100 000 èçãðàäåíèñúîðúæåíèÿ çà íàä åäèí ãèãàâàò. Êîìïàíèÿòà å èçáðàíà èçà îñíîâåí äèñòðèáóòîð íà àìåðèêàíñêàòà Bio-MicrobicsInc. çà ïðå÷èñòâàòåëíè ñèñòåìè.

Мисия и визия на ”3К“Çà íàñ âàæíîòî å, ÷å èñòîðèÿòà íà ôèðìàòà íè å èñòîðèÿ çà õîðàòà.

Íèå ñìå õîðà, îáè÷àùè ïðèðîäàòà è ñâåòà îêîëî íàñ. Îñúçíàâàìå, ÷å÷îâå÷åñòâîòî å íàíåñëî (è ïðîäúëæàâà äà íàíàñÿ) ñòðàõîòíè ùåòèâúðõó îêîëíàòà ñðåäà. Âñåêè äåí ñå ñáëúñêâàìå ñ âðåäèòå íà íà÷èíàíè íà æèâîò. Íàøèÿò ñîáñòâåí. Çàòîâà è îñíîâíàòà íè äåéíîñò å âñôåðàòà íà åêîëîãèÿòà – çàùîòî èìàìå íóæíèòå çíàíèÿ è æåëàíèå.À òå íè êàçâàò äâå íåùà:

- Åäèíñòâåíèÿò íà÷èí çà åêîëîãè÷íî ÷èñòà è áåçîïàñíà åíåðãèÿñà ôîòîâîëòàè÷íèòå öåíòðàëè – ïîíå çàñåãà;

- À åäèíñòâåíèÿò íà÷èí äà ñïàñèì íàé-âàæíèÿ åëåìåíò íà ïëàíå-òàòà íè, âîäàòà, å äà ïðå÷èñòâàìå îòïàäú÷íèòå âîäè îò áîêëóöèòå,êîèòî âñåêèäíåâíî èçõâúðëÿìå, çà äà çàïàçèì ñâåòúò òàêúâ, êàêúâòîãî ïîçíàâàìå ñåãà.

Çà äà ïîñòèãíåì òîâà, ñå ñòðåìèì äà äîñòàâèì íà êëèåíòèòå íèíàé-åôåêòèâíèòå öåíòðàëè è íàé-äîáðèòå ïðå÷èñòâàòåëíè ñòàíöèè.Çàùîòî àêî íàïðàâèì íåùî ïî-ìàëêî îò íàé-äîáðîòî, ïîòúðïåâøèùå áúäàò íå ñàìî èíâåñòèòîðèòå, à âñè÷êè íèå.

6брой 40 Интервю

- Êàêâî Âè äîâåäå âúâ Âàðíà?- Ïîâîäúò áåøå ëþáîïèòñòâî.

Äà ñè ïðèçíàÿ áåøå ìè ìàëêî ñêó÷-íî äà ðàáîòÿ â Ãåðìàíèÿ. Äîéäîõïúðâîíà÷àëíî çà 3-4 ìåñåöà. Äî äåíäíåøåí ñå çàíèìàâàì ñ âåòðîåíåð-ãèÿ.  Ãåðìàíèÿ ðàáîòèõ ïî ìåæ-äóíàðîäíè ïðîåêòè ñ Àíãëèÿ,Ôðàíöèÿ, íî èñêàõ äà ñúì íà ìÿñ-òî, êúäåòî äà âèäÿ íà æèâî êàêñòàðòèðà ïàçàðà íà âúçîáíîâÿåìèåíåðãîèçòî÷íèöè (ÂÅÈ).

- Êàêâî Âè çàäúðæà òóê âå÷å5 ãîäèíè?

- Èìàõ äâå öåëè – äà ó÷àñòâàì âñòàðòèðàùèÿ áúëãàðñêè âåòðîåíåð-ãèåí ïàçàð, è âòîðàòà – äà íàó÷àåçèêà. È äâåòå ìè îòíåõà ïîâå÷å îò3 ìåñåöà. Îò ïåò ãîäèíè ÷àêàì äàòðúãíå áúëãàðñêèÿ âåòðîåíåðãèåíïàçàð, íî òîâà íå ñòàâà. Ïî÷òè íÿìàìîäåðíè âåòðîòóðáèíè â ñòðàíàòà.È ñúñ ñåãàøíèòå çàêîíè, òîâà íÿìàâúçìîæíîñò äà ñå ñëó÷è. Ñåêòîðúòå óáèò îòãîðå ïðåäè èñòèíñêè äàçàïî÷íå äà ðàáîòè.

НАРИЧАМ ТОВАНАРИЧАМ ТОВАНАРИЧАМ ТОВАНАРИЧАМ ТОВАНАРИЧАМ ТОВАИКИКИКИКИКОНОМИЧЕСКИ АБОРТОНОМИЧЕСКИ АБОРТОНОМИЧЕСКИ АБОРТОНОМИЧЕСКИ АБОРТОНОМИЧЕСКИ АБОРТ- Ó áúëãàðñêèòå ãðàæäàíè

îáà÷å ñå ñúçäàâà íàãëàñàòà, ÷åòîçè ïàçàð äîðè å ïðåíàñèòåí.Êúäå å èñòèíàòà?

- Ãîëåìèÿò áðîé âåòðîãåíåðàòî-ðè ñà ìàëêè, ñòàðè, âòîðà ðúêà,âíåñåíè îò Çàïàäíà Åâðîïà. Ëèïñ-âàò ìîäåðíèòå. Âúïðåêè ÷å ãè èìàòóê-òàì, òîâà íå å ìàñîâî. Ïðîåê-òèòå â ðàçâèòèå, âå÷å ñà ñïðåíè.Ïîçíàâàì äâà âèäà ñòàòèñòèêà çàðàçïðîñòðàíåíèåòî íà ÂÅÈ â ñòðà-íàòà – åäíàòà èçìåðâà ïëîùòà ñïðîìåíåíî ïðåäíàçíà÷åíèåòî çàÂÅÈ. Òàçè ïëîù òðÿáâà äà îáõâà-ùà ôóíäàìåíòà íà âåòðîòóðáèíà-òà, ïëîùàäêàòà çà êðàí è äîñòúï.Ìåæäó òóðáèíèòå íèâàòà ñå ïîë-çâà, êàêòî ïðåäè. Èìà ñîáñòâåíè-öè íà çåìè, êîèòî ïðîìåíÿò ïðåä-íàçíà÷åíèåòî íà öåëèÿ èìîò, çà äà

ñà ïî-ñâîáîäíè ñèçáîðà íà êîíê-ðåòíî ìÿñòî. Òàêàïëîùòà ñå óâåëè-÷àâà ìíîãîêðàòíîáåç äà èìà äîðèò å õ í è ÷ å ñ ê àâúçìîæíîñò äà ñåïîëçâà öÿëàòà.Âòîðàòà ñòàòèñ-òèêà âêëþ÷âà

îáÿâåíèòå ìåãàâàòè çà åëåêòðè÷åñ-êàòà ìðåæà. È îò òÿõ îáà÷å äàëå÷íå âñè÷êè ñå ðåàëèçèðàò.

Îñíîâåí ïðîáëåì â áúëãàðñêî-òî çàêîíîäàòåëñòâî å, ÷å èçèñêâàïðîìÿíà íà ïðåäíàçíà÷åíèå íà òå-ðåíà çà âåòðîåíåðãèÿ. Òîâà å äîïú-ëíèòåëíà áþðîêðàòè÷íà ñòúïêà,êîÿòî ïîçâîëÿâà ñïåêóëàöèè. Ìíî-ãî ñîáñòâåíèöè íà çåìè, èñêàéêèäà óâåëè÷àò ñòîéíîñòòà íà èìîòàñè, ïðîìåíÿò ïðåäíàçíà÷åíèåòîìó, ïðàâÿò ïðîåêò. Çàåäíî ñúñ çàäú-ëæèòåëíèòå îòñòîÿíèÿ, ñàìî åäíàòóðáèíà ìîæå äà ñå áëîêèðà öÿëêâ.êì. Ìîæå äîðè äà ñòàíå ñðåä-ñòâî çà ðåêåò. È íå ñå çíàå, äàëèèçîáùî ùå ïîëó÷è ðàçðåøåíèå çàñòðîåæ.

В ГЕРМАНИЯ ИМА ЕДНОВ ГЕРМАНИЯ ИМА ЕДНОВ ГЕРМАНИЯ ИМА ЕДНОВ ГЕРМАНИЯ ИМА ЕДНОВ ГЕРМАНИЯ ИМА ЕДНОЕДИНСТВЕНО РЕДИНСТВЕНО РЕДИНСТВЕНО РЕДИНСТВЕНО РЕДИНСТВЕНО РАЗРЕШЕНИЕАЗРЕШЕНИЕАЗРЕШЕНИЕАЗРЕШЕНИЕАЗРЕШЕНИЕ

НА КРНА КРНА КРНА КРНА КРАЯАЯАЯАЯАЯêîåòî îáõâàùà âñè÷êî – íÿìà êàê

ñïåêóëàòèâíî äà ñå îáèêàëÿ ñ ïî-ëóïðîåêòè.

-  Áúëãàðèÿ ïîëèòèöèòå ïðå-ïèñâàò íà ÂÅÈ ïåðèîäè÷íîòî ïî-ñêúïâàíå íà òîêà è ãðàæäàíèòååäâà ëè ñà íåùàñòíè îò íåðàçâè-òèÿ ïàçàð íà ÂÅÈ...

-  Ãåðìàíèÿ öåíèòå çà ïðîäàæ-áà íà òîê ñå ôèêñèðàò îò çàêîíà,íî â Áúëãàðèÿ òîâà ñå îïðåäåëÿ îòäúðæàâíà àãåíöèÿ. Ìíîãî íåùà âÁúëãàðèÿ ñå ïðàâÿò èçâúí çàêîíè-òå. Çàêîíèòå ñà êóõà ðàìêà ñ íåâå-ðîÿòíî ìíîãî âúçìîæíîñòè çà ìè-íèñòåðñêè íàðåäáè èëè àãåíöèè,êîìèñèè. Òóê ïðàâèëàòà â ãîëÿìàñòåïåí ñå îïðåäåëÿò îò èçïúëíè-òåëíàòà âëàñò. Òîâà ïî ïðèíöèï åïðîòèâîêîíñòèòóöèîííî è ìíîãîáëèçêî äî äèêòàòóðà. Òîâà îïðåäå-ëÿ è íåïðåäâèäèìîñòòà íà ïðàâè-ëàòà, çàùîòî ìèíèñòåðñêèòå íàðåä-áè áúðçî ñå èçäàâàò, îïîçèöèÿòàíÿìà øàíñ äà ïîïèòà, íÿìà ãëàñó-âàíå. Çàòîâà â ìîìåíòà íå âèæäàìâúçìîæíîñò çà ÂÅÈ ñåêòîðà. Íàäÿ-

âàì ñå, ÷å èçáîðèòå ùå ïðîìåíÿòïîëîæåíèåòî, çàùîòî Áúëãàðèÿòðÿáâà äà èçïúëíè åâðîèçèñêâàíè-ÿòà. Âñÿêà ñòðàíà òðÿáâà äà èìàîïðåäåëåí ïðîöåíò ÂÅÈ â åíåð-ãèéíàòà ñè ñèñòåìà, èíà÷å òðÿáâàäà ïëàùà ãëîáè.  ïîëçà íà Áúëãà-ðèÿ ùå áúäå äà ðàçâèå ñåêòîðà.

- Êàê ñå ïðîìåíè öåíàòà íàòîêà â Ãåðìàíèÿ ñ ðàçâèòèåòî íàÂÅÈ ñåêòîðà ïðåç ïîñëåäíèòåãîäèíè?

- Äåëúò íà ÂÅÈ, êîéòî ïëàùàòãåðìàíöèòå â îáùàòà öåíà íà åëåê-òðîåíåðãèÿòà å 13,6% èëè 3,59 öåí-òà îò 26,4 öåíòà. Çà ñðàâíåíèå âÁúëãàðèÿ òîçè äÿë å 6,4% èëè 1ñòîòèíêà îò 17,3 ñò. ïðè CEZ. ÂÃåðìàíèÿ ñåãà èñêàò äà óâåëè÷àâàòïî÷òè äâîéíî öåíàòà îò ÂÅÈ çàïîòðåáèòåëèòå. Òîâà îáà÷å íå å çà-ðàäè ðåàëíèòå ðàçõîäè çà ïðîèç-âîäñòâî íà åíåðãèÿ îò âúçîáíîâÿå-ìè èçòî÷íèöè, à çàùîòî çàêîíúòêàçâà: ðàçëèêàòà ìåæäó áîðñîâàòàöåíà íà ÂÅÈ è ôèêñèðàíàòà òàðè-ôà ïî çàêîí ñå çàïëàùà îò ïîòðå-áèòåëèòå. Íî òúé êàòî â ìîìåíòàèìà ïî-ãîëÿìî ïðåäëàãàíå íà òîêîò àëòåðíàòèâíè åíåðãîèçòî÷íèöè,áîðñîâàòà öåíà ïàäà è ðàçëèêàòà ñôèêñèðàíàòà òàðèôà ñå óâåëè÷àâà.Èçãëåæäà âñå ïî-ñêúïî, âúïðåêè ÷åðåàëíî òîêúò ïîåâòèíÿâà èìåííîáëàãîäàðåíèå íà ÂÅÈ.

ТОВА Е МАТОВА Е МАТОВА Е МАТОВА Е МАТОВА Е МАТЕМАТЕМАТЕМАТЕМАТЕМАТИЧЕСКТИЧЕСКТИЧЕСКТИЧЕСКТИЧЕСКАААААГРЕШКГРЕШКГРЕШКГРЕШКГРЕШКА В ЗАКА В ЗАКА В ЗАКА В ЗАКА В ЗАКОНАОНАОНАОНАОНА

Êîãàòî ñå èíâåñòèðà â ìðåæàòàâ Ãåðìàíèÿ ÷åñòî ñå êàçâà, ÷å å çà-ðàäè ÂÅÈ. Òîâà îáà÷å íå å ñúâñåìâÿðíî, çàùîòî ìðåæàòà îò åäíàñòðàíà ñå ïîëçâà îò âñè÷êè åíåð-ãèéíè èçòî÷íèöè, à âñÿêà åëåêòðî-öåíòðàëà å ðàçïîëîæåíà íÿêúäå. Íåìîæåì äà ïðåìåñòèì „Ìàðèöà Èç-òîê”, çàùîòî òàì ñà âúãëèùàòà.Ëîãè÷íî å âñÿêà ìðåæà äà áúäåîðèåíòèðàíà êúì èçòî÷íèêà è âñÿ-êà íîâà äà èçèñêâà è íîâè ëèíèè.Òîâà å íîðìàëíî è íå å íåäîñòàòúêíà åíåðãîèçòî÷íèêà.

- Îêàçâà ñå, ÷å íàâñÿêúäå èìàñïåêóëàöèè ïî îòíîøåíèå öåíà-òà çà ÂÅÈ, êîÿòî òðÿáâà äà ïëà-ùàò ïîòðåáèòåëèòå…

- Ñúùåñòâóâàùèòå ïðîèçâîäèòå-ëè è äîñòàâ÷èöè íà åëåêòðîåíåð-ãèÿ íå îáè÷àò ïî-ãîëÿìàòà êîíêó-ðåíöèÿ. È ñåãà ïðîèçâîäñòâåíàòàöåíà íà ðàçëè÷íèòå âèäîâå åíåð-

ãèÿ å ðàçëè÷íà, íî âñè÷êè òå ñåêîìáèíèðàò è ñå ôîðìèðà åäíàîáùà öåíà çà ïîòðåáèòåëèòå, êîÿ-òî íå å îðèåíòèðàíà êúì íàé-íèñ-êàòà. Êà÷åñòâàòà íà ðàçëè÷íèòåöåíòðàëè ñà ðàçëè÷íè. Ãàçîâèòå ñàãúâêàâè, äîêàòî öåíòðàëè íà âúãëè-ùà è ÀÅÖ íå ìîãàò äà ðåàãèðàò íàïðîìÿíàòà â ïîòðåáëåíèåòî. Òîâàñúçäàâà îïàñíîñò çà ñòàáèëíîñòòàíà ìðåæàòà. Àêî èìàøå ñàìî öåí-òðàëè íà âúãëèùà è ÀÅÖ öÿëàòàìðåæà ùåøå äà êîëàáèðà, çàùîòîïðåç íîùòà ïîòðåáëåíèåòî å ìíî-ãîêðàòíî ïî-íèñêî.

- Ñëåäèòå ïîëåìèêèòå îêîëîÀÅÖ „Áåëåíå”, êîèòî ñå âîäÿò óíàñ?

- Äà, îò ìåäèèòå. Î÷åâèäíî îáà-÷å èìà ìíîãî çàäêóëèñíè èãðè, êî-èòî íå ñòàâàò äîñòîÿíèå íà øèðî-êàòà îáùåñòâåíîñò. Ïðåç òåçè ïåòãîäèíè, îòêàêòî ñúì â Áúëãàðèÿ, íå÷óõ êàòåãîðè÷íà ïîçèöèÿ íèòî „çà”,íèòî „ïðîòèâ” ÀÅÖ „Áåëåíå”. Óê-ëîí÷èâèòå ðåøåíèÿ ñàìè ïî ñåáåñè èçëèçàò ñêúïî. Ïðåç ãîäèíèòå ñåå èíâåñòèðàëî â åëåêòðîïðîâîäà çà„Áåëåíå”, êîÿòî âñå îùå íå å ÿñíîäàëè ùå ñå ñòðîè, à â ñúùîòî âðå-ìå ñå êàçâà, ÷å íÿìà ïàðè çà åëåêò-ðîïðîâîäè çà ÂÅÈ. Íàòúêíàõ ñå íàåäèí ïàðàäîêñ òóê –

КККККОЛКОЛКОЛКОЛКОЛКОТО ПОВЕЧЕОТО ПОВЕЧЕОТО ПОВЕЧЕОТО ПОВЕЧЕОТО ПОВЕЧЕРРРРРАЗБИРАЗБИРАЗБИРАЗБИРАЗБИРАМ БЪЛГАМ БЪЛГАМ БЪЛГАМ БЪЛГАМ БЪЛГАРСКИ,АРСКИ,АРСКИ,АРСКИ,АРСКИ,

ТОЛКТОЛКТОЛКТОЛКТОЛКОВА ПОВЕЧЕОВА ПОВЕЧЕОВА ПОВЕЧЕОВА ПОВЕЧЕОВА ПОВЕЧЕНЯМАМ ДУМИНЯМАМ ДУМИНЯМАМ ДУМИНЯМАМ ДУМИНЯМАМ ДУМИ

äà îïèøà òîâà, êîåòî âèæäàì äàñå ñëó÷âà â ñòðàíàòà.

- Äàëè ùå ìó ñòèãíàò äóìèòåíà áúëãàðèíà äà ñå èçêàæå êîì-ïåòåíòíî ïî âðåìå íà ðåôåðåí-äóìà „çà” èëè „ïðîòèâ” ÀÅÖ?

- Îò åäíà ñòðàíà å õóáàâî, ÷åïðàâèòåëñòâîòî èëè êîéòî è äà å,ñå èíòåðåñóâà îò ìíåíèåòî íà õî-ðàòà, íî îò äðóãà îñòàâàì ñ âïå÷àò-ëåíèå, ÷å òîâà íå å ÷èñòà èãðà, ÷åñàìî èñêàò äà èçïîëçâàò õîðàòà.Äîðè äà èìà øèðîêà ìåäèéíà êàì-ïàíèÿ, íÿìà êàê áîëøèíñòâîòî îòíàñåëåíèåòî äà ñà èíôîðìèðàíè çàòåõíè÷åñêèòå è ôèíàíñîâèâúçìîæíîñòè çà èçãðàæäàíåòî íàÀÅÖ. Òàêúâ âèä ãëàñóâàíå ùå åìíîãî åìîöèîíàëíî, êîåòî ìîæåäà å îïàñíî. Âàæíè âúïðîñè íåòðÿáâà äà ñå ðåøàâàò ñàìî ñ ÷óâ-ñòâà. Àêî èìàõ âúçìîæíîñò äà ãëà-ñóâàì, ùåøå äà áúäå ñ „íå”. Íå èñ-

Токът става все по-скъп, въпрекиче реално поевтинява, благодарение на ВЕИ

Законите в България саИкономиката ни през очите на един германец:

Ùåôàí Øìèò-Ìàðêñ å äèïëîìèðàí ãåîãðàô. Ó÷èë å â óíèâåðñèòåòèòå â Ãðàéôñâàëä(Ãåðìàíèÿ), Óòðåõò (Õîëàíäèÿ) è Ñòîêõîëì (Øâåöèÿ). Òîé å ðîäåí ïðåç 1972 ã. â Çàïàä-íà Ãåðìàíèÿ. Èçðàñíàë å ìåæäó Ñåâåðíîòî è Áàëòèéñêîòî ìîðå. Ñëåä 90-òå æèâåå îêîëî10 ãîäèíè â Èçòî÷íà Ãåðìàíèÿ. Çàòîâà, êîãàòî ïðèñòèãà ó íàñ ïðåç 2007 ã. Áúëãàðèÿ ñïàíåëêèòå ñè ìó èçãëåæäà äîñòà ïîçíàòà. Åäèíñòåâíîòî, êîåòî îùå â íà÷àëîòî ãî èçíå-äàäâà, ñà âèñîêèòå öåíè â ìàãàçèíèòå, äîñòà îò ñòîêèòå ñà ïî-ñêúïè äîðè îò ãåðìàíñêè-òå. Ñëåä åäíà ãîäèíà â ñòðàíàòà, êîãàòî íàó÷àâà åçèêà è çàïî÷âà äà ðàçãîâàðÿ ñ ïîâå÷åáúëãàðè ïîëó÷àâà íåùî, ïîäîáíî íà êóëòóðåí øîê. „Åäâà òîãàâà ðàçáðàõ êàêâî ñåñëó÷âà. Ïîâå÷åòî íåùà, êîèòî îòëè÷àâàò Áúëãàðèÿ îò Ãåðìàíèÿ, íå ìîãàò äà ñå ñíèìàò,òå ñà çàä ôàñàäàòà”, êàçâà Ùåôàí Øìèò-Ìàðêñ, êîéòî âå÷å 5 ãîäèíè æèâåå âúâ Âàðíà.„Øîêúò”, êàêòî ãî íàðè÷à òîé, ãî òëàñêà êúì ïîëèòèêàòà. Øìèò-Ìàðêñ å ÷ëåí è íàíàöèîíàëíèÿ ñúâåò íà ÏÏ „Çåëåíèòå”.

7 брой 40Интервю

РЕДАКЦИОНЕН ЕКИП:

Редактор Свилена Ганева,Предпечат Валери Христов

Печат Печатница „Полиграф“ - гр. Разград

Издава Обществен център за околнасреда и устойчиво развитие,адрес: Варна 9010, ПК 79,тел. 306 423web: www.ecovarna.infoe-mail: pecsd@net-bg.net

êàì ÀÅÖ „Áåëåíå” è ðàçâèòèåòî íààòîìíàòà åíåðãèÿ êàòî öÿëî. Íåñàìî ÷å ÀÅÖ íå ñà ïðàêòè÷íè çàñòàáèëíîñòòà íà ìðåæàòà, ñêúïè,îïàñíè... àðãóìåíòè èìà äîñòàòú÷-íî, íî òîâà íå å ïîäõîäÿùà òåìà çàðåôåðåíäóì. Òîâà å áåçïîëåçíàèãðà ñ õîðàòà, êîåòî å îáèäíî çàñàìèòå òÿõ.

- Êàê ñú÷åòàâàòå èíòåðåñà èðàáîòàòà ñ ÂÅÈ è áðåãîçàùèòà-òà?

- Ãåîãðàôèÿ ñå çàíèìàâà ñ öÿëî-ñòíè îöåíêè íà ìåñòîïîëîæåíèÿ-òà, êîåòî ìîæå äà âêëþ÷âà ìíîãîòåìè. Ôîêóñèðàë ñúì ñå âúðõóòúðñåíåòî íà ïîäõîäÿùè ìåñòà çàåíåðãèéíè îáåêòè. Íî êðàéáðåæè-åòî ñúùî å ÷àñò íà ãåîãðàôèÿòà.Èíòåðåñúò ìè êúì íåãî å ïðîäèê-òóâàí è îò ëè÷íè ïðè÷èíè. Îáèêà-ëÿõ êàòî òóðèñò â ñîáñòâåíàòà ñèñòðàíà è ïðàâåõ ïðîó÷âàíèÿ íà ðàç-ëè÷íèòå òèïîâå áðåãîâå, ïîçîâà-âàéêè ñå íà íàó÷íàòà áàçà. Êîãàòîäîéäîõ òóê, ïðîäúëæèõ, íî âå÷å ïî×åðíîìîðñêîòî êðàéáðåæèå.

- Êàêâî âèäÿ ïîãëåäúò Âè íàñïåöèàëèñò?

- Ìíîãî îò ïðîöåñèòå òóê è íàÁàëòèéñêî è Ñåâåðíî ìîðå ñè ïðè-

ëè÷àò. Ìàòåðèàëúò çà îáðàçóâàíå íàïëàæà èäâà îò ñêàòîâåòå, êàêòî íàÁàëòèéñêî ìîðå. Äðóã å âúïðîñúòêàê õîðàòà âëèÿÿò è ïðîìåíÿò òåçèåñòåñòâåíè ïðîöåñè. Áóíè èìà ïî-÷òè íàâñÿêúäå ïî ñâåòà, íî òå ñàìîíàìàëÿâàò ñêîðîñòòà íà òå÷åíèÿòà,áåç äà ãè ñïèðàò. Çàòîâà âèíàãè ùåèìàìå åðîçèÿ, ìîæåì ñàìî äà ÿïðåìåñòåì èëè ìàëêî êúì âúòðåø-íîñòòà íà ìîðåòî, ò.å. âúðõó äúíî-òî, èëè êúì ñúñåäíèòå ó÷àñòúöè íàáðåãà. Íà íåìñêèÿ áðÿã íà Ñåâåð-íî ìîðå ñå âîäÿò äîñòà óïîðèòèáèòêè çà îïðåäåëåíè ó÷àñòúöè,êúäåòî èìà îïàñíîñò äà ñå çàãóáèöÿë îñòðîâ è òîâà äà óâåëè÷è îïàñ-íîñòòà è çà ñóøàòà. Çàòîâà äúðæà-âàòà âîäè áèòêà çà ñïàñÿâàíå íàîñòðîâèòå. Äåñåòèëåòèÿ íàðåä îïè-òè ïîêàçâàò, ÷å òåòðàïîäèòå, áåòî-íåíèòå ñòåíè ïîìàãàò ïðîòèââúëíèòå, íî íå è ïðîòèâ òðàíñïîð-òà íà ìàòåðèàë. Ìîðåòî ïîäêîïàâàîñíîâèòå èì è âçåìà êàêâîòî ñèèñêà.

ЕДИНСТВЕНОТОЕДИНСТВЕНОТОЕДИНСТВЕНОТОЕДИНСТВЕНОТОЕДИНСТВЕНОТОСПАСПАСПАСПАСПАСЕНИЕ ЕСЕНИЕ ЕСЕНИЕ ЕСЕНИЕ ЕСЕНИЕ Е

ИЗКУСТВЕНИЯТ ПЛАЖИЗКУСТВЕНИЯТ ПЛАЖИЗКУСТВЕНИЯТ ПЛАЖИЗКУСТВЕНИЯТ ПЛАЖИЗКУСТВЕНИЯТ ПЛАЖÂúïðîñ íà ôèíàíñîâ àíàëèç å

куха рамка, правилата - непредвидимиäàëè ñè ñòðóâà, íî îò òåõíè÷åñêàãëåäíà òî÷êà òîâà å åäèíñòâåíàòàçàùèòà.

- Òîâà ëè å âàðèàíòúò è çà âàð-íåíñêèÿ ïëàæ, êîéòî ñúùî íà-ìàëÿâà?

- Âúâ Âàðíà ñ êàìèîíè ñå ïðå-âîçâà íîâ ïÿñúê, íî ñàìî íà ïëà-æà, à íå â ìîðåòî, êúäåòî ìîæå äàïîïðå÷è íà âúëíèòå è äà íàìàëèåðîçèÿòà. Ïî-äîáðèÿò âàðèàíò å äàñå ïîëîæè èçêóñòâåí ïëàæ è ïîäâîäàòà. Åðîçèÿòà âúâ Âàðíà å ìàë-êà è îò ìîðåòî è îò ñêàòîâåòå, êîè-òî ñà ìíîãî çäðàâè è ñòàáèëíè.Èçðîâèõ âñè÷êè ñòàðè êàðòè íàñêàòà âúâ Âàðíà, äî êîèòî èìàõäîñòúï. Âèæäà ñå, ÷å ãðàíèöèòå ìóïî÷òè íå ñà ïðîìåíåíè çà öÿë âåê.Åðîçèÿòà å ìàëêà è áåç äàìáèòå.

- Çàùî òîãàâà íàìàëÿò ïëàæî-âåòå?

- Ïðè÷èíàòà å, ÷å ïðåä ñêàòîâå-òå îò 40 ãîäèíè èìà äàìáà è íå ñåôîðìèðà íîâ ñåäèìåíòåí ìàòåðè-àë. Çàòîâà å èç÷åçíàë Ðèáàðñêèÿòïëàæ è å ñòåñíåíà öÿëàòà ïëàæíàèâèöà. Çàðàäè äàìáàòà ãëàäíèòåòå÷åíèÿ èçÿæäàò ïëàæà. Çàðàäè íåÿìîðåòî âå÷å âúîáùå íÿìà äîñòúïäî ñêàòà. Çàòîâà òàêà íàðè÷àíîòî

Секторът на ВЕИ в България е убит отгоре преди истински да започне да работи. Щефан Смит нарича това икономически аборт.

óêðåïâàíå, êîåòî ñå ïðàâè íà ñêà-òà, íÿìà íèùî îáùî ñ áðåãîçàùè-òàòà. Òîâà å ñòðúìåí òåðåí êàòî âïëàíèíèòå, êîéòî ìîæå äà ïàäíåîò ãðàâèòàöèÿòà. Äîðè äóìàòà óê-ðåïâàíå çà ìåí å ñòðàííà. Çà äà ñåçàêðåïè òðÿáâà äà ñå íàïðàâè ÿçî-âèðíà áåòîííà ñòåíà ñ äåáåëèíàíÿêîëêî ìåòðà, çà äà äúðæè òåãëî-òî íà Ìîðñêàòà ãðàäèíà. Òîâà ñàñòîòèöè òîíîâå çåìíè ìàñè è ñå-ãàøíàòà ìàëêà ñòåíà èçîáùî íåìîæå äà çàäúðæè òåãëîòî íà ïàð-êà. Ïðåäïðèåòèòå ìåðêè íÿìàò íè-êàêâà ôóíêöèÿ çà ñòàáèëèçèðàíåíà ñêàòà. Ôîëèîòî è ìðåæàòà çàäú-ðæàò ñàìî ìàëêèòå ïàäàùè ïðåä-ìåòè – êàìúíè è êëîíè, â ïîëçà íàáúäåùèòå ñãðàäè îò äîëó. Íî àêîïî-ãîëÿìà ÷àñò îò ñêàòà ïàäíå, ùåîòíåñå ïîêðèòèåòî ñúñ ñåáå ñè.Ñêàòúò äî êðàÿ íà ãðàäà å ìíîãîñòðúìåí. Çà äà èçäúðæè òîçè íà-êëîí, îçíà÷àâà, ÷å ìàòåðèàëúò, îòêîéòî å èçãðàäåí, å çäðàâ. Ìîæåøåäà ñúùåñòâóâà â òîçè ñè âèä îùåïîíå 100-200 ãîäèíè.

- Äúðæàâèòå îêîëî Áàëòèéñ-êî ìîðå ñà ïðèåëè ñïîðàçóìåíèåçà âúçìîæíî íàé-ìàëêà íàìåñàíà ÷îâåêà â åñòåñòâåíèòå ïðîöåè

íà áðåãà, ïðèìåðíîäà íå ñå ïèïàò ñêà-òîâå. Çàùî?

- Êîãàòî ÷îâåê ñåíàìåñâà, òîé ñàìîïðåìåñòâà ïðîáëå-ìèòå îò åäíî íà äðó-ãî ìÿñòî. Êîãàòî ñåïðàâè äàìáà, òÿ èç-ìåñòâà åðîçèÿòà íàñúñåäíèÿ ïëàæ. Ìíî-ãî ïàðè áÿõà èçãóáå-íè ïðåäè äà áúäå óñ-òàíîâåíà òàçè âçàè-ìîâðúçêà. Òðÿáâà äàñå èçãîòâè öÿëîñòåíïëàí çà êðàéáðåæèå-òî, áåç ïàíèêà çà îï-ðåäåëåíè ñãðàäè.Òðÿáâà äà ñå îöåíÿ-âàò îáùèòå åôåêòè íàáðåãîçàùèòíè ñúîðú-æåíèÿ, â òîâà ÷èñëîåêîëîãè÷íè è èêîíî-ìè÷åñêè, êàêòî è ôè-íàñîâà ðàâíîñìåòêà,äàëè èçîáùî ñè ñòðó-âàò. Òîãàâà ùå èçëåçåïî-åâòèíî, îòêîëêîòîäà ñå íàëèâàò ïàðè âñúîðúæåíèÿ, êîèòîíå ïîìàãàò èëè ïðå-äèçâèêâàò ïðîáëåì âäðóãè ðàéîíè. Íàäÿ-âàì ñå ñêîðî è çà ×åð-íî ìîðå äà èìà ïî-äîáíî ñïîðàçóìåíèå.

ÑâèëåíàÂåë÷åâà

Издава се съссъдействието

на „3К“ АД

8брой 40 Тъжен смях

Вместо новогодишен поздравНЕК и всички фирмиучаствали в усвояванетона средствата виблагодарят занаправените инвестициии вярата в българскитеправителства иенергетика!В случай че вече степлатили сметката си,НЕК и близките до неяфирми Ви благодарят иВи пожелават СурваВесела Година! Да Ви ездрава гърбината!

* 10 000 лева садостатъчни затоплоизолация и новадограма на жилището,както и за слънчевиколектори за топла водаили парно на биомаса.За АЕЦ ли искамеда се похарчат?

Митовете и истината запроекта ”АЕЦ Белене“

Ще станем лиенергиен център наБалканите?

Íà ñòð. 3-4

АЕЦ трябвада работи 20 г.,за да възстановиенергията заизграждането си

Колю Орешков:

Íà ñòð. 5

Британската банка HSBC:

Íà ñòð. 4

Над 10 млрд.евро е ценатана ”Белене“