Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

Embed Size (px)

Citation preview

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    1/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 9

    pni&3ha Q trW npn

    ÿpntcykxcwki0&bglk3Q t"ju&ok&F,kgsukrWnbyokixnlkpc brekrnEc jlklMiwnkwFlk rW Jwlk3iexjclkihnwj clk3&lk3hn3rsCj3(=)gcxBrW varsj C3wpkgc tbzpk&ykwokieihn

    gslk3varsC j3rsn3Q&nR0lkujc hj&Wjip&ektwFuk bzpkyfhok/xj c Uienuk gslk3varsjC3rsn3QRnwjrW ek8 trokrW ekiznkbygsukrsn3 h r c j l k 3 h c i w h e b y C p c h a r s n 3 uivmvnE c jl k&e kE Wl k m bye kvokuj c 3un3E c jl k&e k twFuki&3hn3xn3bglk3bzpk hok/ÿpntc ykxBwFlk  y&jwk hwkvuk

    xB hj c \ri&nukih3ihn hrc  jlk3tgsj CUvok3 yf0lk hvj c  hj&W  jOyJ3ihntiNunl k 3 wgs j C Uu j cvok3 xok mh Fl k 3xn3y fhok/ÿpntcykxBwFlk iznkbyxn3ihn tiNunlk3t&nrsn3tn3bllk3y,kbglk3 (hjc\) vukgMbglk3hok pnzwkha y&jwkrsn3QqM c3bzwkgsuk ylk bzpk hok/

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    2/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 4

    gslk3varsj C3rsn3hok rF ek*j c3&J3,n3rsj C3EF,krsn3rScwk yf/qJrJ3wjgk ( Wenltlg-Medrew)varsjC3EF,kpcrW qlk3hukîwjIukEc  jlklMi&nukihntgfwjIuk dnhnpun3thM c3byCyfhok/brekrnEc jl kl Mhj c \i&nuk&W jvnihntgf wjIuk- brekrn dnhnpun3thMc3byCihn rsj C3EF,kpcrsn3Sc hwkrWwk hok/

    ,gctgfbrekrnbyokñgslk3varsj C3rsn3tn3brekrnEc  jlklM hn3 ( Oi-tlhoialty) EWlkmgslk3varsjC3rsn3( Oitlhoia)8 tjEºj,EcjlklMwFlktjEº j,EcjlklMhn3EWlk mrJ3Rj cvars j C3rsn3 EWlk mRj crJ3vars j C3rsn3Scig2qj cNuhok/

    irwå nrF ekbzlkm

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    3/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 7

    ius3Ra  3wlk pun3

    ÿpntcykxcwki0&bglk3Q t"ju&ok&F,kgsukrWnbyokixnlkpc brekrnEc jlklMiwnkwFlk rW Jwlk3iexjclkihnwj clk3&lk3hn3rsCj3(=)gcxBrW varsj C3wpkgc tbzpk&ykwokieihngslk3varsC j3rsn3Q&nR0lkujc hj&Wjip&ektwFuk bzpkyfhok/xj c Uienuk gslk3varsjC3rsn3QRnwjrW ek8 trokrW ekiznkbygsukrsn3 h r c j l k 3 h c i w h e b y C p c h a r s n 3 uivmvnE c jl k&e kE Wl k m bye kvokuj c 3un3E c jl k&e k twFuki&3hn3xn3bglk3bzpk hok/ÿpntc ykxBwFlk  y&jwk hwkvuk

    xB hj c \ri&nukih3ihn hrc  jlk3tgsj CUvok3 yf0lk hvj c  hj&W  jOyJ3ihntiNunl k 3 wgs j C Uu j cvok3 xok mh Fl k 3xn3y fhok/ÿpntcykxBwFlk iznkbyxn3ihn tiNunlk3t&nrsn3tn3bllk3y,kbglk3 (hjc\) vukgMbglk3hok pnzwkha y&jwkrsn3QqM c3bzwkgsuk ylk bzpk hok/

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    4/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 :

     hrcjlk3 (&nR0lk) trsjC3rsj C3&WjhuBmhj c\ 'Jpntc ykxBrWnbyokixnl kp c bre krnE c j l kl Mw Fl k iexc jl kihnwc  jlk3&lk3hn3varsj C3rsn3hrc  jlk3EWlk mEc  jlklMi&3hrc  jlk3 yf0lk yfhok/

    uTekiwnkpni&3ha hok brekrnpnbzlk m pntc ykwpktc yki&3hn3xcwk i0E c jl kz j c U &e k yont&oktgsl k 3 8

    brekrnpni&3hn3eok3EWlk m brek rnpn3uTrk3uslkrL tn3eok3hbzlk mrjrjucj,kujc ,McNuokEcjlkpFrk3r&Wjyf/ hjc\ihnk rsjC3gspkpjwk"fwkbylk3xekvFek3bglk38 brekrnpnujc &Mc3hMc3pnbzpkhuBmhjc\teok3qM c 3 E c j l kl Mhn3 he k 3l f 3q,ku zwkwwki&3wwkihniNunlk m bzpk hok/ pni&3 ha hok  Rhail

    pun3bzlk m  pntcykwpktcyki&3xn3gBmOyJ3 ,gc brekrnvjcbzlkmxcwki0ihnpntcyk hok 'cwj,ibrnukpntcykbzpkhok/ hr c jl k 3ti Nunl k 3i&3hn3 bgl k3x Br Wn vars j C3hrc jlk3i&3hn3bglk3hok tgukqMc3EWlk mhwjgsyk&ektvj cty kq M c 3 bzp khok/ tiNunl k 3u

    varsj C3EF,kpctrsjC3rsj C3eWlkmywkhukihniNunlkm trWekqM c3i&3zj cU gukvWyfhok/ rWn3wnujc i&3gB mr jvYlk vawpkgs c C j Uutbypkwlki0zek&rok ujc ihgsnhok/ 0w¦C8 uIsni&3hn3bglk3uB m hj c \ rScwk yf/ varsj C3tiNunlk3 i&3hok mtgf

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    5/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 5

    varsjC3trokEWlkm vawpki,nuktrok zcek3uF,kîr&yf/uivnlk enrok hM c3îvok3r&yf/wjIuk-brekrnpun3 pniyi&3hn3eok3 hM c3rsjC3bzlk m

    i&3hn3Ec  jlk  hok/t*Kvj ykpni&3hn3bglk3EWlk mrwa yf/ hn"r- ( u ) rM c&F n rW &ekuc ek hj c \ lfvnhok/

     ( g ) &ekuc ek hc  j \ rM c&F nrW lfvnhok/ ( * ) lfrM c&F nrW &ekuc ek hc  j \vnhok/w j I u k - b r e k r n p u n 3 t E F , k 0 l k

    pni&3hn3eok3rW n h'º ft&uM  +uwÅ  n3+Nuj,n ( Hdbegt+Wudbegt + [erd)/ÿuB m hj c \ brekrnpni&3hvj c wc  jlk3&lk3hn3

    wjIuk-brekrnpun3tEF,k0lkrsn3bzpkNuihn gslk3 varsjC38ugsl kv ar s j C 3r sn 3uvok3 i&3hn3ivm& W jhok/t*Kvj ykpni&3hn3 eok3rW n ( Wudbegt +Hdbegt+ [erd)bzpk hok/ ÿpntcykxBwFlk txukyf brekrnpni&3hn3eok3 hM c 3r s j C 3pvM c 3uj c i&niE Wnun thM c3 by Cxn3yfhok/

    rW n3wnr&Wlk3wnrsn3uj c gFlk mvZwkiy3yf&ek iwnlk3yektyk yfhok/ÿpntcy k bzp ki brnuk&e ktwFukHnPkyonEWlk musek3rni&3iy3ihn zekqlk3&Wl kdc&n3 hgl ktiy 2ñ ihn kvok3iunl k3 8 tdukdukr W

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    6/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 ;

    uaoJtn3iy3ihn hal,k gslk3EWlk mrj hn3pcrsn38 txa3hbzlk m8ilFiNu3EWlk mixnuk yM miy3ihn Tev. RindiwlEWlk mrj hn3pc (hekvslk)8 uF ek ysAwnEWlk m'JRc  jlk3uj c ie\o rtn3rvykNun3xBrW n tprW tqM c3txj uaoJiy3ihn hal,kgslk3Wiyi Rin Ain Zmiof, Jivlj (,cRe)*cPkbyCpni&3iy3ha  (

    )8 rjwkqukpun3 i&3iy3 ( )rsn3EWlk m pntc yk0,k,a harsn38 zwk& Lh ar sn3 tn3iy3ihnhatn3vM c 3 tiy2r Wnius3Ra3Hunw&txa3wlkvsuk&W  jiNunlk3iznkbyvc  j yfhok/

    ius3Ra3wlkvsukgrkvrkiwFnlkuiv3OrjCU/

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    7/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 6

    rnwjun

    pni&3haQtrW npnius3Ra3wlkpun3rjwkqukpun3

    rjwkqukpun3 ej'fek3tgek39gslk3varsj C3hrc  jlk3tp9/ varsCj3qlk3hukvnyM c4/ varsCj3rWok mig2bglk3tgek3 4Rj crJ3EWlk mgslk3tig2ti02 9/Rj crJ3Saihntrokqlk3hukvnbglk34/^^gslk3}} (Gmliof) Saihntrokpwlkbzpkiy2vnyM c 7/gslk3(Gmliof)Saihni0fSn&tn3 dnhnpun3t&ivmvnrL:/^^gslk3}}Sc ig2qj cihn hrj clk3rWwkwrk3rsn3tgek3 7

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    8/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 =

    wiunlk3byokwokixnlk harsn39/ hukvarsj C3rsn3EWlk m gslk3varsj C3rsn34/ ^^brek}}varsj C3rW brekrn 7/ IrnEWlk mbrekrn:/ gslk3rDuj CukihnRj crJ3rsn3

    5/ enrokEWlk mvjlkgF  Bbgn3bglk3thM c3tEL ek3;/ e,k ejrjwk hwkrWwkbglk3EWlk m tc ykgsCyki&36/ 9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    9/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 <

    4/wc  jlk3&lk3hn3rsn3Qpniybr§lk mwlki&3 7/&M c3hM c3pnEWlk m dM cpun3:/rok hok mt&yki'hrqj c iexc  jlkgFlk mbyCbglk3tgek3;gslk3EWlk mugslkwc  j \ oJtpkbzpkbglk3

    9/ gslk3EWlk mugslkoJtpkuj ciwnkrsn3bzpkbglk34/ugslk"f3tjrkEWlk mtj ykgek3hJ3hek \xn3bglk3 7/ gslk3uugslkrsn3uj c tjrkgB  Fiy3bglk3:/ugslkwc  j \utpkuj cDuJ3gslk3wj c \uj c rirmih3da3/

    tgek36 gslk3byok e,krW ig2hM

    9/gslk3byok e,k vrk3yek3quk hF,ki&34/gslk3byok e,kQ e,k ejrjwkuj c rW ekuekpF n hwkrWwkbglk3r&W  j

     7/gslk3byok e,krW brekrnppk hn3rsn3EWlk m gslk3varsj C3rsn3ppk&nxa3 wc  j3br§lk miy3bglk3:/ gslk3byok e,k vYykppkpJrMuj ek35/ gslk3byok e,k iwnlk,npc  juk ysj C3i&3EWlk mvuk zukpj cukglk3

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    10/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 90

    ;/ g sl k3 byoke,k b ye kwrk3 0l kt&n&W j ppk] nerWpnir3yF  Bibzqjcbglk36/ gslk3byok e,k hj c \  ec  jlklMbgn3hn3rsn3g&J3hF n3vnbglk3=/ gslk3byok e,k i'hiunvj yktn3uiv3iunvj yktbzpkbzpkbglk3

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    11/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 99

    ej'fek  3^^ gsl k 3 }}Saihn i0fSn&pun3vM c 3hok

    gslk3varsCj3rsn3 iexc  jlk&n e,kibrii'hthJ3hJ3rW n hM c3EL ek3xn3bglk3vM c30r&W  j yf/^^gslk3}}Saihni0fSn&pun3vM c3Qteukt"j yÑf,krW n ,gcxj gslk3varsCj3rsn3 rhj&WJ ih3ihnpun3vMc3ylk bzpkiehok/ yc*Migwk iusnukpnrsn3wFlkbrekrndc&lkrsn3u hwk yM crW n3,Flk3pF ni&3hn3xn3ihniNunlk mOI jw jhYtp j c 3& vukxukr Wn "GMLO" gsl k 3S c

    i&3hn3iznkbyxn3bglk3uj c ,ie\xj  wj clkitnlk Ej clklMiwnktpj c3&uw&n30lk ( hkklglia)thjtrWwkbyCOyJ3 hM c3EL ek3xn3iNunlk3uj c hj&W  j&yfhok/ byokixnlkpc  brekrnEj clklM wFlk iexj clkNuihnwjclk3&lk3hn3varsCj3 (=)rsCj3xBrWnylk varsCj3DuJ3wpkgctbzpk&ykwokvngB m yfhok/,ie\igwk unvrW nylk ̂̂gslk3}}Saihn

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    12/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 94

    pun3vM c3hM c3EL ek3yM cuj c rEWpk hukNuihnkvok3Ej clklMiwnktpj c3&QthjtrWwk byCihn wj cl k3&lk3hn3vars C j 3 DuJ3wpkrs C j 3Ej clklMhn3tppktrWektbzpk &ykwokiexjclkNuivhok/g sl k 3v ar s C j 3r sn 3 hok g sl k 3 Sc ig 2i0 2 bgl k 3uj crbllk3qj cEj clkgB mihnkvok3 gslk3varsCj3rsn3tn3 Rj crJ3 (Rhnl) Sc

    ig2qj cî gslk3varsCj3 rsn3wFlk ̂ ^ gslk3ycwk}} Sc ig2qj cihnvarsCj3rsn3vM c30r&W  j yfSc pni&3q&nHJ3hj ek3izbrlk mu ha \pntc yk (gsl k30jihhwjclk3Q hrjclk3 tpæ 9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    13/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 97

    gsl k 3y ce k 3S aihn pun3vM c 3Qteukt"j yÑ f,k en3rvokihnkvok3gslk3yc ek3&F nuj c ,lk3rhwkius3&Fntcykpc8 ,lk3rnylkOrjCUe,k (g¾jclk)ppkujclk3 wjclk3wFlkwok&W  j î8OIjwj hYigwk gslk3ulk3wykuj c gslk3ulk3&F nSc ig2îpokhnius3& Fn t cy kp c 8 uiv3Or j C Uw Fl k wok& W jîiexj cl k Nuyfhok/ ,g c pp kuj cl k 3w Mwn3en3i&W3brekrndc&lkOrjCUiSnlk3trn&ya&OrjCU teJ3 brpkurk3en3gslk3&Fnwpk&Fn wokî tgsjekNunbrl kmpFn iexcjlkgBmhok/iusnukuIÉok3tbrlk miy97uj c ,ie\txj brlkiwF UEc  jlk hok/teJ3& W jIrnvars j C 3r sn3u gsl k 3dc&n3Sc ig2 Nuhok/ppkuc  jlk3wMwn3teJ3rW nvok3gslk3pc&F nwpk&F n hok ,ie\txj

    &W  jih3hok/ ( W.D Cmio Zlo [uofm, 4009, Wuczh DiwncmilCmiof tioftmu, p. 90

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    14/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 9:

    'Jpntc ykrW n̂ ĝslk3}}Scqj cihnpun3&ykrW n"CUCL-

    GMLO-AUWMIL" tyft0lk bzpk hok/ CUCL u ̂^ gslk3}}uj c,kpn3 CUCL ( Zmijh pun3hM c3) i&F3gs,k hok/ Ausmilu RHKI (Ausel) tpn3 Nlzhrin rWn Nlzh hMc3îbrekrnbyokrW nvok3 Gmlo tpn3 Nlzh i&F3gs,k hok/tjEº  j,EWlk m

    brekrnbyokrW n Cucl-Gmlo tpn3 ZEJLN, PILZE, WLNZE,[ILPME, FIOFZE, RHU, ZMIJH, CHN, ZEJLNF-

    GMLO uj c,kpn3byCi,dc,strok  (Feoerlg Oine) RHNLi&F3gs,k hok/ RHNL EWlk m NLRH dnhnpun3uF  Bbyn3rL&W  jihnkvok3 Nlzhrin NLRH (Jumalio)pun3ibynharsn3 hrj clk3trW ek

     h j& jhok bzp kihni Nunl k m RHNL E Wl k m NLRH uj ctrW n3trW ekig2i02bglk3 ruF  Bbyn3itnlk  "RH" i0fSn& (Ety-nhahfy hk RH)uj c tibggM î Rhte / Rhki, Rhfio/Rhrin, Rhpiu/ Rhtiwof/Rhxeo/Rhmrin Sc twjiunuk bzl k mig2qj cgB mivhokuj c iwF U&hok/ Ciwanl, [ilnl, Wlnnl, Ailnl,Mnirnl, RhnlScvok3ig2hok/

    brekrnbyokgslk3varsCj3xBrW n ibrbyek \gslk3rsn3u ̂^gslk3}}ujc gc jlkOrBpFn thMc3byCgslkyfhok/ 9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    15/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 95

    tqj c&W  jihnkvok3ibrbyekgslk3rsn3wgsCj Uuuek \uFukgB m hokSc hj&W  j&hok/ gslk3byok e,k varsCj3rsn3xBrW n Micmi u Ailnl,Zejln u RHNL, Piaetwi u Cmunl Saî 409: hek3igflkpn&lk3iunukrokmtgs jekrWn rWwkyM cwlkrWnwBmtgfxok m hFlk3i&3hn3bglk3uj c vj cvn3yfhok/ Zejln e,krW Rhnl

    ujc EWpkhukihnkvok3 Gmlo ujc yjcrjcEWpkhukvnihnvarsCj3EF,kuF  B &W  jih3hok/ td,k miNunlk m eok3Sc ir3gB mvYlki&W3igwku tcykyJ3igwkwFlk zvrk3e,krs C j3E F,krsn3wJwj ek e,krW tc yk yJ3wpkgsCj UuuTektbzpk  zrk3gB mihn harsn3QrsCj3¾j c3pHkquk wpkgsCj U wJwj ek e,krW n ,ie\txj iexc  jlkgB m î

    xj c hawj c \u zvrk3u Gmlo Scig2qj cNuhok/ Wiail EWlk m Nil hc  M3hok/409:gcEWpk  hek3igflkpn&lk3iunukOyJ3rW rWwk yM cwlkrW nuj c,k mvarsCj3Q enroktrW ek i&3rokbzlk m  Rhnl tppkEWlk m trW ekuj c hj&rW nbzpk hok/ Rhnl teok3qM c3 7 hj ek3iusnk&W  jrok/rPj ya& Cucl-Gmlo EWlk m iyflk3vYlk 6 hj ek3iusnk  Nlzhrin EWlk m iyflk3&lk hj ek395iusnkrokSc teok3qM c3gek \rW ek3&hok/

    byokixnlkpcbrekrnEj clklMwFlk wj clk3&lk3hn3varsCj3 (

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    16/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 9;

    twawaiexcjl kg B mihnkvok3 dnhnpun3 EF,kpct&  yon&Wl krsn3u rwahokSc g F B bgn3ihnkvok3 rFe k* j cvJ3,n3tEF,k0lkrsn3bzpk hokSc qj c yfhok/

    Inrn8 gsl k 3 8 ugsl k 8 &g j cl kwj c \hok wJIuk-brekrndnhnpun3ibyntEF,k0lkrsn3bzpk hokSc qjc yfhok/

    'Jpntcykuj c gslk3 (Rhnl) tiNunlk3 bzpkihniNunlk mtibggMHJ3pn3iy3î&Wlk3byyfrokbzpk hok/

    rEchniI' yon&Wlkrsn3 (Iotmrhphahflst) rsn3utn&WvarsCj3rsn3uj c ¾c yk yj clk3qj clk&nti&nlk  (Ghahur)uj c Nuok m îthn30f (\eaahw) rsCj3EF,krsn3uj c rF ek*j c3vJ,n3 (Nhofhalio)

    rs C j 3E F, kp cS c g F B b gn3hwkr Ww kg B mhok/ xj c \ i Nunl k mb y o k i x n l k p c w j c l k 3 & l k 3 h n 3 r s n 3 u j c v o k 3rF ek*j cvJ,n3tEF,k0lkbzpk hokSc Ej clklMiwnktpj c3&u hrj clk3t& vukgM yfhok/

    9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    17/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 96

    9/ g sl k3wj c \u j c r Fe k* j cv J 3E F, k0l k3 rsn3 8 wjIuk-brekrnpun3ibyntEF,k0lkrsn3bzpk î (Irn)uTekiwnkEWlk mrsCj3wa bzpk hokScqj c îihnk¤lk38 (ylkvM ctpok3ti039

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    18/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 9=

    ugslkvarsCj3rsn3EWlk m IrnvarsCj3uj c rF ek*j cvJ3,n3rsCj3EF,k8wJIuk-bre krnpun3i byntE F,k0l kr sn3Sc pok3¾ M c 3g B mîrEchniI'yon&Wlkrsn3Q iv3vniwFU&W j bglk3ujcvok3vukgM hokSc xlk&W n3hok/

    va\hrjclk3ivmvneok3va\hrjclk3ivmvneok3va\hrjclk3ivmvneok3va\hrjclk3ivmvneok3va\hrjclk3ivmvneok3

     yon&Wlkrsn3u rFek*j cvJ3,n3E F,krsn3 gFB bgn3ivmvnbgl k3 yon&Wlkrsn3u rFek*j cvJ3,n3E F,krsn3 gFB bgn3ivmvnbgl k3 yon&Wlkrsn3u rFek*j cvJ3,n3E F,krsn3 gFB bgn3ivmvnbgl k3 yon&Wlkrsn3u rFek*j cvJ3,n3E F,krsn3 gFB bgn3ivmvnbgl k3 yon&Wlkrsn3u rFek*j cvJ3,n3EF,krsn3 gFB bgn3ivmvnbgl k3 yon&WlkSaihn pun3&yk (thMc3tELek3) ujc

    varsCj3EF,krsn3Q hrj clk3EWlk m ,WHkOyJ3 trW ekivmvnpM c3prk3wB mtgf hwj&djc\&ek ti&3DuJ3vjrk mrokSc hwjiy3gslkyfhok/ yon&WlkSc  yf&*a dF  B U& (Pm.J) rsn3uj cvok3'J hrj clk3tiNunlk3uj c

     hawj c \ibynwB mtwj clk3rW ek hokSc  (900 %)vukgMEj clkp&nr&W  j yf/ yon&W  jwc  jlk3u yf&*a dF  B U&rScwk8 yf&*a dF  B Ur&ihn harsn3vok3varsCj3tiNunlk3 yf&*adFBU&ihnvarsCj3uBmhjc\ ha\varsCj3rsn3Q hrj clk3yj crj chj&W  j hok/ ZEJLN dnhnpun3bzlk m pn (Rhail)

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    19/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 9<

     hlkgek3pniusnlk3hM c3pntc ykbyCpcihntgf 9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    20/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 40

    xj cuTek3qF,ktiNunlk3ir3brek3gB m&n'JuTek3qF,kl,k (Lsaioj)

    ujc lfwj c \ l, kl,kwce k3upî i&wj cukpn3r Li Nunlk muTek3qF,kl,ktbzpk iy2iyfukvngB mhok/ ibriy2hj c \iy2vnihn iusnukwMc3rsn3ujcvok3 hukwrk3 900riusnkih3yfSc ig2qjchok/ xjc \iNunlkm iusnlk3hn3

     hciwhebyChauiusnukwj clk3u&j,n ()tiSnlk3bzpk ît&lkhcwebyChahMc3ihn wjclk3uj&j,nrrWekda3Sc qjcunwc  jlk3uj&j,nthpkEWlk m xj ciusnukwM c3rsn3uj c ihgsn wj clk3îtEWpk 900iusnivnukiy2vnhok/xj cwuò hj cvkrsn3 Pm.J dF B U iy3ihn iun kr Jw Jr sn3u tm m m M Nhihn kvok3

     yxrhciwheby Cuj c Pm.J dF B U tykE Wl k3g B m Oy J3 bzp kî hjrk3,abglk3vok3riunlk38'cwj, hciwhebyCuj cvok3 Pm.J dF  B U (Irgmehahfy) EWlk m &hF n3hok/

    ÿ yon&WlkSaihn pun3&ykEWlk m ywkhukhabrekrnmhrj clk3i&3hn3ihn i'fukwndFB U&rsn3pFnxBrWn enrokiusnk i'fwnhek3xF ek3i&3hn3ihn hrj clk3tn3vM c3 hau yf&*a dF  B U&bzpk îtn3vM c3rW ek hokSc ibynvj c \ r&vukgMvj c \vok3r&yf/ yf&*a dF  B U&8 yon&WlkrScwk&lkiwnlkrW hai&3hn3eok38 hciwhebyCi&3ujc tibggMuspepkbzlk m i&3hn3yfu

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    21/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 49

    rW n3hokScvok3ibynvj c \r&yf/itnuk yftwc  jlk3 yon&Wlkrsn3EWlk mvrk3id3u varsn3Q varsCj3gFBbgn3bglk3ujc iznkbyyfhok/tpj c3&hwkrWwkwB mtiNunlk3vok3trW n3trW ek uj cvok3&W  jrok/

    ivmvnpM cprk3eok3 (6)rsC j3EWlk m hlkQ t&oktgslk3ivmvnpM cprk3eok3 (6)rsC j3EWlk m hlkQ t&oktgslk3ivmvnpM cprk3eok3 (6)rsC j3EWlk m hlkQ t&oktgslk3ivmvnpM cprk3eok3 (6)rsC j3EWlk m hlkQ t&oktgslk3ivmvnpM cprk3eok3 (6)rsC j3EWlk m hlkQ t&oktgslk3wjclk3wnyf/wjclk3wnyf/wjclk3wnyf/wjclk3wnyf/wjclk3wnyf/

    9/9/9/9/9/ ¾cykyj clk3qjclkivmnbglk3¾cykyj clk3qjclkivmnbglk3¾cykyj clk3qjclkivmnbglk3¾cykyj clk3qjclkivmnbglk3¾cykyj clk3qjclkivmnbglk3rEchniI'yon&Wlk (Iotmrhphahflst) rsn3u

    ¾c yk yj clk3qj clk&n(Dhjy Wtrugture hk ippeireoge)

    uj c Nuok m îtn&Wvars C j3rsn3uj c thn30f (\eaahw) varsC j3Scg F B b g n 3 h w k r W w k b g l k 3 b z p k îr Fe k* j cv J3,n3E F, k0l kr sn3 b zp khokSc qj chok/ hawj c \ivmvn,aqgsuk brekrn m hrj cl k3r Wnvok3

    vukgM hok/

    4/4/4/4/4/  dnhnpun3EWlk m ivmvnbgl k3 dnhnpun3EWlk m ivmvnbglk3 dnhnpun3EWlk m ivmvnbgl k3 dnhnpun3EWlk m ivmvnbglk3 dnhnpun3EWl km ivmvnbgl k3 dnhniI'yon&Wlk  (Alofulst)rsn3u wJIukrW

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    22/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 44

    riv3&W n3uTek3qF,ktxj byek \EW  Miexc  jlkihnvarsCj3rsn3uj c dnhnpun3t& wJIuk-brekrnpun3tEF,krsn3bzpk hokSc qj c yfhok/

     hj c \ihnk wgsCj Ut*Kvj yktdj"nek  (Jlgtlhoiry) EWlk m hrc  jlk3rsn3wFlk

    * Nho varsCj3rsn3uj c Iustrh-Islitlg Aiofuife KinlaySc i&3î* Wmio varsCj3rsn3uj c Zil-Cijil Aiofuife Kinlay Sci&3hok/' Jie&nrWn yon&Wl kr sn3Sc ig2qj cihn harsn3

    rE c÷iI'yon& Wl kr sn 3 vukg Mr W nvn3 8 dnhniI'yon&Wlk rsn3vukgMrvn38tdj"neki&3hauj cvukgMr Wnvn38 pn¾ Lha qM c3 bzwkgsuk bzpkhok/varsCj3EF,kqj cwn dnhnpun3iysnukvYlk varsCj3iysnuk îrsCj3¾jc3pHkqukrsn3u wbgn3varsCj3dnhnpun3hMc3îvarsCj3trok vok3 ibynlk3vBwwk hok/

     7/ 7/ 7/ 7/ 7/ t¾jc3ujc "nwkgFBivmvnbglk3t¾jc3ujc "nwkgFBivmvnbglk3t¾jc3ujc "nwkgFBivmvnbglk3t¾jc3ujc "nwkgFBivmvnbglk3t¾jc3ujc "nwkgFBivmvnbglk3*syektpj c3&u ha\varsC j3rsn3 (rsC j3¾j c3IJR)ujc

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    23/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 47

    'cwj,urÆ  npkprW nppk hn3ihqM c3varsn3Qtivnlk3uj cbyekvokwa3iznkun "nwkgFBppkiq3î t¾jc3uie*syekvarsCj3ScwkrScwk gF  Bbgn3hj&W  j hok/

    :/:/:/:/:/ ihF3ppkivmvnbglk3ihF3ppkivmvnbglk3ihF3ppkivmvnbglk3ihF3ppkivmvnbglk3ihF3ppkivmvnbglk3

    tpûi&3tpjc3&u ha\varsC j3rsn3trWn3trWekujcgF  Bbgn3Ej clkitnlk rsCj3¾j c3IJR (JOI) ihF3ppkiq3îihF3uiegF  Bbgn3hj&W  jEj clk hok/

    5/5/5/5/5/ EjclklMhn3pjppki&3uwkbyn3NuokmrW gFB bgn3bglk3Ej clklMhn3pjppki&3uwkbyn3NuokmrW gFB bgn3bglk3Ej clklMhn3pjppki&3uwkbyn3NuokmrW gFB bgn3bglk3Ej clklMhn3pjppki&3uwkbyn3NuokmrW gFB bgn3bglk3Ej clklMhn3pjppki&3uwkbyn3NuokmrW gFB bgn3bglk3brekrntpjc3&u EjclklMhn3pjppki&3uwkbyn3ujc

    Nuok mOyJ3rW wj clk3&lk3hn3varsCj3rsn3gF  Bbgn3wwk hok/

    ;/;/;/;/;/ pun30jclk3vjc IrnEWlk m wjclk3&lk3hn3gFBbgn3bglk3pun30jclk3vjc IrnEWlk m wjclk3&lk3hn3gFBbgn3bglk3pun30jclk3vjc IrnEWlk m wjclk3&lk3hn3gFBbgn3bglk3pun30jclk3vjc IrnEWlk m wjclk3&lk3hn3gFBbgn3bglk3pun30jclk3vjc IrnEWlk m wjclk3&lk3hn3gFBbgn3bglk3vr k3id3ti&nl k 3t0,kqc jl k& Wl kwgs C j Uu

    pun30jclk3vjc  j glkIsn3 &gjclkvn38 djwkvn38 gslk3vn38ugslkvn3 Sc ir3wwk hok/ uTekiwnk Irnpun3ruTrk3vj c \ pun30j clk3wn brekrnEj clklM hn3yfSc byekibzî dnvarsC j3vB8 brekrnbyokrWn wjclk3&lk3hn3tgslk3gslk3ir3p&nrvj c/ E j cl kl M bgn3wj cl k3 byokr Wn iwF Uhvj c

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    24/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 4:

    ir3p&nrvj c da3vj c \ pHk3pn3yfhok/6/6/6/6/6/  enroki&W Uy c' kE Wl km vjlkgF Bbgn3bglk3 enroki&W Uy c' kE Wl km vjlkgF Bbgn3bglk3 enroki&W Uy c' kE Wl km vjlkgF Bbgn3bglk3 enroki&W Uy c' kE Wl km vjlkgF Bbgn3bglk3 enroki&W Uy c' kE Wl km vjlkgF Bbgn3bglk3varsC j3wcjlk3rWn enrokrScwkihn enrokrWn

    vjlkgF  Bbgn3bglk3hM c3ivm&W  j hok/vjlkgF  Bbgn3enrokSc qj c&rok/Hyrn-HJ38i'28irnlk 8r- (Irn)8ipn8ienk (u&lk)8

    pj clk38 eek3 (&Wrk3)wnek8vsn (Rhnl) qvj clk8rj clk3 (gslk3t¾L  j)i EWlk m l (Nlzh) 'Jpun3vMc3rsn3 wpkgcgcEWlk m wFBî enroki&3ihntgf i,nuskn38 rje k3r gsukbglk3gFBbgn3vjc\&hok/ wcjlk3&lk3hn3rsn3u hMc3ihntgfpnzwkhau ha\varsC j3gek \r Wek3ibynqjc vjc \&hok/

    brekrntpj c3&u ¾M c3hM c3pn brekrnpnhMc3ihntgfwj clk3&lk3hn3varsCj3rsn3tn3vM c3 trokvok38 HJ3 8 i'28irnlk8 r xokm8 ¾Mc3pnrWnvok3 xokmi&3î ,gctgfIrnvarsCj3Sc enrokNuok m 8 zwkbglk3tn3bzlk m gF  Bbgn3vj cr&wnrsn3hok/ xa3 bgn3wpkg cu RhnlvarsCj3tppkenrokujc irnlkEWlkmr rxokmihnkvok3wpki,nuku ibyng B mvYl k i,nus kn3 8 r je k 3rgF  Bbgn3vj c \&hok/tE c÷iI'yon& Wl kr sn 3u vawj c \Q

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    25/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 45

    ti&nlk_uj c,kgE¨ nuj c Nuok m îrF ek*j cvJ3varsCj3EF,kSc ig2qj cbglk3bzpk hok/ pp khn3rScwkihn vawp ki,nukuppk hn30wkpM c0wkihntgf ppk hn3bzpkrokSc gek \rW ek3ibynqj c huB m hj c \ bzpk hokSc ,aqyfhok/

     dnhniI'yon&Wlkrsn3u wJIuk-brekrnpun3ibyn

    EF,k0lkSc ivmvnbglk3ujc vukgMhok/ tiNunl k3uvarsCj3EF,kpcrsn3 i&niEWniexjclkun ,ie\txj wJIuk-brekrnpun3t&pniyEWlk m pun3rW n hM c3ieqBbzpk hok8 (Hyrn- Hdbegt uM + Wudbegt - uwå n3 + [erd - Duj,nbzpk ît*Kvj ykpun3EWlk m qek \uslk m hok/t*Kvj ykrW n Wudbegt + [erd

    + Hdbegt bzp khok/ hj c \ ihn k ,g cigwkr Wnpni&3hn3eok3tql k brlk mr Wn t*Kvjykpni&3eo k3uj cthM c3rsn3Nuhok/

    va\hrjclk3 ivmvni&3hn3eok3varscj3rsn3Qhrjclk38varsCj3EF,kgF  Brsn3Qhrj clk3 ivmvnyfu pnrsn3pF n ua3un3bglk38 yon&Wlkrsn3 tDuMiy3iwnlk3bglk38 pntcykrsn3rsn3zwkbglk3t"jutgsukrScwk yf/ti&3yfqM c3uva \ hrj clk3ivmvnwB mtgfitnukiznkbyihn rScwk pntcykrsCj3pMczwk¾Livmvnbglk3

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    26/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 4;

    vj ctyk hok/ (9) varsCj3tpujc rjrj,McNuokihndnhn (Tealflhus)usrk3tibggMOyJ3 wbgn3dnhnusrk3*ekuj c ivmvnyf/ (4) varsCj3trokuj c rsCj3¾j c3IJREWlk mqj clkihn (Feoerlg (ijb) )pntc ykuj c  yxrqM c3ivmvnyf/ hlki&3rok m

    varsCj3uj c HJ3pn3iy3yf/ (7) i0fSn&Rpkbrpkivmvnha yon&Wlk (Etyohahflst)rsn3Qpntc ykrsn3uj c ivmvnîuj  j c3un3yf/ (:) ujc3uF,khokmdnhn8 "ivmxMcpMienukgMhrcjlk3ujcivmvnyf/

    (Tealflhus Digcfrhuoj)

     (5) rEc÷iI'qjclk&nyon&Wlk (Iotmrhphahfy) rsn3Qpntc ykuj c  zwk yf/ (;) dnhniI'yon&Wlk (Alofulst) rsn3Qpntc yk zwk yf/ (6) i&W UiSnlk3hciwheyon&Wlk (Irgmehahflst) rsn3Qpntcykivmvnyf/ (=) hrj clk3yon&Wlk (Mlsthrlio) pntc yk zwk yf/ (

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    27/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 46

     (90) i0fSn&iI'yon&Wlk (Pmlahahflst)

    rsn3Qpntc yk zwk yf/ (99) 0f' (Lsn) EWlk m pjwkyon (Psygmhahfy) rsn3ujc&ngj clkEL ek3hnHJ3pn3iy3yf/

    txukyfpntcyk (90)rsCj3ujc ivmvnOyJ3rWpepkuspFn (systenltlgiaay) ivmvngB mvYlk hrj cl k3uj c

    bllk3p&nr&W  j yfSc ,M cNuok yfhok/ hrj clk3uj c ivmvnvj c harsn3upntcykrsn3rsn3 0,k yjcukqMucek8 tgsjekvok3 ucekhok/0 fhenyfv j c \ hr j cl k 3i&3wn3xuk var s C j 3g sp kp jw kpjwk"nwkbylk3xek3vj c \ i&3hn3bglk3bzpk hokSc ,M cNuok yfhok/varsCj3rsn3hrjclk3i&3wnujc hnrekpni&3q&n8 iqnlk3yf38

    0w¬Crsn3EWlk m rwayfda3 uFnbgn3 yfhok/ varsc C j3rsn3Q hr j cl k3i&3r Wn3g B mv Yl k var s C j 3trsn3p c xjg j cu khok/pok3vM c3i&3ysukbyn3ipwwk hok/pni&3haugslk3varsCj3rsn3EWlk mr s C j 3E F, kwar sn3uj c tp ûi&3var s C j 3E F, kp c bzp kîrF ek*jcvJ3,n3varsCj3EF,kpcrScwkSc i&3hn3&Wlk3byihnkvok3 hrj clk3trW ekivmvnharsn3twFuk rjwkqukbglk3hnbzpk hok/Lsrieavarsc c  j3tbzpk gM,a yfug&pk,nek dnhnuie*sCM3dnhn(Bujilsn) hjc \ ibynlk3vBrokbzpkî Lsriea varsC j3tbzpkgM,aibynlk3i&ZUbglk3ujcvok3 pni&3hatieEWlkm tn3riy3yf/

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    28/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 4=

    brekrnEj clklM hn3bzpk&wn*cPk,a0rk3hnyfw,k/ hj c \ihnk 9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    29/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 4<

    uFrk3,n3pn3hvj c8 tc ek3hJ3tgF  MgFnî pn3hvj c8 DuMujcvW  J3îpn3hvj c pn3y fhvn3Sc pH k 3pn3hl m kihnt"juvjctykgsukbzpkhok/ vawpki,nuku yjcukqM&Wjî hal,kgsl k3ujc iuT3ihn 0ukhn3ha\ hal,kgslk3uihF3wjc3i&n*f&W  jî rpn3gslkhvjc pniyhrjclk3ivnuvok3

    ÿuB m hj c \ pnzwk hatwFuk bzpkwwk hok/ yon& Wl kr s n 3 ivmvniwF U& W jt& 

    brekrnwc  jlk3&lk3hn3rsn3wgsCj Uuj c rF ek*j c3vJ3,n3tEF,k0lkScqj cihnkvok3gslk3varsCj3tgsCj UEWlk m tEF,k0lkrsn3uj c  (Cucl-Gmlo-Ausmil)Wenltlg tEF,k0lkrW qlk3hukihnkvarsCj3rsn3bzpk îrF ek*j c&J3,n38

    wJIuki&nukihntgf wbgn3varsC j3rsn3EWlk m ihF3i&n(Dahhjsmeej) b gl k 3i Nunl k m wbgn3var s C j 3r sn 3E Wl k mi&n,Wukiexj clkun dnhnpun3rj hF n3bglk38 uj c3uF,k hok m dc&n38uj c3uF,k eok3rj hF n3î,gctgfrF ek*j cvJ3,n3tEF,k0lkwJIuk-brekrnpun3ibynEF,kSc hwkrWwk gMhokbzpkhok/pni&3hau Rhnlrsn3uj c i&W3igwk dj c3dF n3rsn3Q,zk yaiRnkbglk38 dhni&3ujc tibggMî tpûi&3rsC j3EF,kSc ,Mc Nuokîtxuk yfhrj clk3ivmvneok3/uslk m hM c3ihntgfrF ek*j cvJ3,n3tEF,k0lkrScwk yfSc  en3vok3yfhok/

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    30/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 70

    ir3gF ek3 - tjrkpntwFuk trW ek (   Ä) EWlk m trW n3 ( X)ibzyf/ (Tmethrlgia questlho) (9) g sl k 3v ar s C j 3r sn 3   (Cucl-Gmlo-Ausmil)

    r E c ÷ i I ' y o n & W l k r s n 3 ur F e k * j cv J 3tE F, k0l k r s n 3S cîvo k 3iunl k 3 8 dnhniI'yon& Wl kr sn 3u wjIuk-bre krnpun3i byntE F,kSaî hciwhet& iwF U&W  jgB m hok/ rW ek hokScqj c&lk ( XXXXX )rW n3hokScqj c&lk  ( XXXXXX) rW ek hokScqj cgB mvYlk  dnbzpkvj c \  Nlzhrin

    EWlk m Niolpur

    byok e,krsn3rW nCuCl-Gmlo Ausmil " (Rhnl-

    Nlzh)rsn3 (Wmloahof-Ninesl-Lsriea)tpûi&3varsCj3IJR(JOI) ihF3ppkitnlkheok3/ CuCl-Gmlo-AusmilrsC j3EF,krsn3ujc ,gc brekrnbyok yc*Migwkupîgslk3varsCj3rsn3Sc ig2qj c hok/

     (4) rEc÷iI'yon&Wlkrsn3tn3 vawjc\Q ¾cykyjclk3qjclk&nti&nlktqlk3ujc Nuokmî tn&Wwjcukhn3rsn3ujcthn3i&nl kv ar s C j 3 (\eaahw Ghahur)rF ek*c  j3vJ3,n3tEF,k0lkrsn3bzpk hokSc thjtrWwkbyCî

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    31/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 79

    brekrn hrj clk3uvok3vukgM hok/rW ek hokScqj c&lk (XXXXX )8rW n3hokSc qj c&lk  ( XXXXXX) 8rW ek hokqj c yfu dnbzpkvjc\ 9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    32/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 74

    tn3vM c3 eJ3yf3uj c hrj clk3uj c tibggM î hrj clk3t& rivmvndB yon&yki0fSn& (Zernlohahfy) EWlk m i0fSn&RpkiI' (Ety-nhahfy) t& tibggMî i&3hn3&Wlk3by yfhok/ rWn3wn8r byok mp M cwnwj c \ & W jrokSc ihgsny fhok/wgsC j Uujcpni&3q&nrsn3u byokmpM c 8 rWekuekpFn i&3&ek

    g se kxn3y frok/ tr Wn3wgs C j U& W j h a \r sn 3uietDuMiy3bglk3&rW nbzpk hok/

    tge k 3 ( 7 ) -tge k 3 ( 7 ) -tge k 3 ( 7 ) -tge k 3 ( 7 ) -tge k 3 ( 7 ) -  wiunl k 3 byokwokixnl kh ar sn3igflk3pHkwykxn3î hukvarsCj3EWlk m gslk3qukpyk yM c8̂ b̂rekvarsCj3rW

    brekrn}} bzpkvnbglk38 IrnEWlkm brekkrni0fSn& &vnbglk3ujc& Wl k 3 byy fhok/ ' Jivmvni&3hn3y M cu j cvok3 i0 fSn&t&lk3tbrpkt&EWlk m yont&yki0fSn& tibggMîi&3hn3bglk3bzpk hok/ gj clkvM cihn hrj clk3t& (Mlsthrlgiaay) (rqvtpjc3&) tibggM î pjwkyont& (Psygmhahflgiaay)

    i&3bglk3hn rScwk yf/gslk3rDuj CukihnRj crJ3rsn3Sc  eM yfwk  (:)rW nigflk3pHkwyk î

    i&3hn3gB m hok/gslk3rDuj Cukihngslk3varsCj3rsn3uj c ibrbyek \gslk3rWvF  Bvj c \ gslk3byok e,krsn3iexc  jlkihngslk3varsCj3rsn3uvukrgM yf/

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    33/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    34/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 7:

    EWlk m Nil, "i"

    EWlkm "l"

    uj cvok3 iznkbyyfhok/ brekrnuvok3irnlkE Wl k mr8 H J3E Wl k m i'2 hM c3hok/ tpj c3&¾M c3rsn3wFl kwj clk3&lk3hn3va eok3pcrsn3Q dnhnpun3 pniybr§lk mwlki&3Sek\wn3bglk3iNunlkm HJ3wnekqvjclk3Sc hMc3rsC j3i&3ihnval,kwpkgsCj Uvok3&W  j hok/gslk3varsCj3uHJ3tpn3 Pu, i'2tpn3

    Pl hM c3hok/ (hn"u- Wiail Ziwoi - qvj clk3ihne

    gslk3val,krsn3EWlk m hrjclk3rivvnm harsn3u va ysCjEWlk mtysCjrsn3 ZiofEWlk m Ali, WailEWlk m Nil hM c3îvaDuJ3yj clk3rW nrhM c3&Sc,aqyfhok/ Ziofuj c i,nusk n3Sc ig2qj cbglk38 Aliuj c rj ek3rSc

    ig2qj cbglk3bzpk î vjlkgF  Bbgn3bglk3 (Feojer) hnbzpkihniNunlk m hukDuJ3_hukl,kgFBbgn3bglk3 rScwkyf/ qvjclk3EWlkm rjclkujciwnlkiy2gslk3uthM c3&W  jihnkvok3ibrbyek \gslk3rsn3 hM c3ihnpun3rW lW n3î hM c3bglk3hnbzpk î hawj c \vok3t"j yÑ f,k rhj yf/gslk3varsCj3rsn3Q i&n*fwpkgcvok3bzpkhok/ 9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    35/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 75

    iNublnwB mtgfrW nAli

    EWlk m Ziof

     hM c3hok/ qvj clk3EWlk m rj clkuj ciusnlk3hn3i&3iqnlk qvjclk3wlkirnlk0lk3 ihqMc3hokmienuk yj clk3wFlk thM c3rsn3vnhok/

    gslk3byok e,kEWlk m  e,k erjwk ppkuj clk3wj clk38riuF3wj clk38&gj clk byok8 d*Kvni'&Wk U 8 rJRj c&rk38 rPjya&byoke,kEWlk m

     e,kpyke,kejrjwkEWl km qukpykihniNunlkm ucj,ke,kibr8i'htrWe kqM c3 bzpkitnlk val,krsn3u ten*wkr Wnipnlk mxj ek3&rokbzpk hok/

    400= zFBUpok3yMc tibggMHyi'ujc IjcvkgsCykrWA3DuJ3 hek3i&Z(iSnlk3)u twokbyC vukr Wwki&3xjc3ihn

    Hyi'bzpk î hatOljrk3pn3,agBm hokbzpkipqM c3hFn3hokbzpkip8 ha \trj ek \EWlk m i&3qF  BtwokbyCgB mihn zF  B Upok3yM cHyi'wpkvM c3rusekusl k mh M c 3iehok m wunvywkvM c 3 H J 3he k 3i& ZuEj clklM hn3trsn3tiy2rW ntpj c3&tiy2rW nvok3tnPn&W  j hokScibynvjc\&hok/ i*fwrIc'¨qMc3hFn3ihnkvok3 ha\Nh0f'ujcthuk& Wl kie ih3î I c' ¨dnhn0l kr sn3u,M c Nuokvj cu kenhuB mh j c \ bzp khok/ pun3vM c 3 8tr je k \thuk& Wl khvn3/ ihhFn3 Oy J 3vn3/ti&3DuJ3qM c3bzpk hok/ va hok tOljrk3pn3,awwk8 ihqM c3

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    36/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 7;

    wwk hok/tge k 3 ( : ) -tge k 3 ( : ) -tge k 3 ( : ) -tge k 3 ( : ) -tge k 3 ( : ) -byokixnlkpchr®wbrekrnEjclklMzFBUpok3yMctibggMHyi' 9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    37/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 76

    &Wlk3bygB m yfhok/tgek3 (6) -tgek3 (6) -tgek3 (6) -tgek3 (6) -tgek3 (6) -  en*f3varsCj3rsn3u gslk3varsCj3EF,kSc oM mqj ctgek3 (=) -tgek3 (=) -tgek3 (=) -tgek3 (=) -tgek3 (=) - gslk3byoke,krW ljchMSc igflk3pHki&3îgslk3byoke,kujc 9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    38/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    39/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 7<

    varsCj3DuJ3tbzpk iexj clkgBmNuyfok/ (u8 75347-4;)/ 9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    40/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    41/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    42/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 :4

    varsC j3rsn3ujc wjIukbrekrndnhnpun3ibynqjc ieharsn3bzpkhok/ Gmliof varsc  j3rsn3 hok  hj c3xj ek3ihntvc ykuj cvcykujclkNuî w¾cwkvarsCj3rsn3hok uTB8 EFn38 0ukwjc\ujct"juirF3brAvc ykuj clkNuyfhok/ ÿuB m hj c \ ¤lk3varsCj3EF,kpcrsn3twaiexcjlkNuun pn3usuk ibrujpûiNunlkm hjc3xjek3EWlkm

    EF n3xj ek3wj c \ 0f'uF  Bbyn3rLbzpkvnOyJ3w¾cwkvarsCj3rsn3u Gmliofvars C j 3r sn3uj c zr k3qJ3 hwkbzwkî,Rky aiRn k&nwFl kthM c3byChokuj c iznkbyxn3Nuyfhok/xj ctgf Gmliof varsCj3rsn3hok tienukibrnuk duk hj c \ wjrk3i&W nlk î (Gml'o Jy-oisty 554-404)  wFl k Wml Viof Jl & W JS Fe kwJu

    byekvokvni&nuk wjcukgjcuk rLiNunlkm iwnlkwek3rsn3ujciusnkbzwk&lk3eB UbrekrnEj clklMtwFlk3rW nylk i&nuk&W  j vnNuhokuj ciznkbyxn3yfhok/i&W3igwkbrekrnhrj clk3wFlk wJIukuj c  Cmiwmi gmio/ Fiof Bhof Sc ig2î

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    43/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    44/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    45/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    46/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    47/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    48/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    49/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    50/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    51/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 59

    t"jyÑf,krWn iwnxB wFlk hjc3xjek3î iexjclkihnvarsCj3rsn3 (Mlaa Zrldes) Sc t"j yÑ f,k&yfhok/4/ w¾cwkvarsCj3rsn3hok "Gmliof"uj c Gmleo, Beo, Ylo, Gmh,

    Rmhu Sc i&3hn3iznkbybglk3hok Ej clklMbgn3 hn3rsn3uj cig2qj c&nwFlk thM c3byCxn3hokuj c iwF U&W  j&hok/

     7/ ugslkvarsCj3rsn3hok Gmliof uj c Cmiof Sc ig2qj c ît" jy Ñ f, kr Wn oJtp kuj ctrs C j3iwn kpy khokSct"j yÑ f,k&yfhok/

    :/ &gj clk varsCj3rsn3hok  Gmliof uj c "Caiof" Sc i&3&nwFlk^^ bgl k 3 } } uj c "Criof"  gsl k 3uj c Caiof Sc

    ibynlk3vBig2qj ci&3hn3Nuyfhok/5/ rF ekvarsCj3rsn3hok Gmliofuj c Gmlaiof (hj c \) CmyeofSc

    i&3hn3ig2qj c hok;/ &Wrk3varsCj3rsn3hok Gmliof uj c Gmiof Sc ig2hok/6/ t¾L  ju Gmliof uj c Cmyeof Sc ig2hok/

    =/ IrnvarsCj3rsn3ura Gmliofuj c Cmaiof Sc i&3ihntgfGmlo Sc i&3rW n3bglk3bzpk hok/

    txuk yfiznkbyiznkbygB mihn Gmliof Qt"j yÑ f,krsn3uj cpntc yktgsj CU uj c uj c3un3OyJ3rW i&3hn3iznkbybglk3 bzpk hok/

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    52/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    53/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 57

    wc  jlk3&lk3hn3varsj C3rsn3Qvarsj C3enrok uj c rW ekuekpF ni&3hn3bglk3Hyi'uj c byokha Uv Zwkiwn kuwlk byî bre krnhwk yM ctukHyi'xBrW n(Nyionir Gaiuse Igt)by]nek3 hlk m hok/

    Jivlj Driaaiy (Alofulstlg)ivmvngsukt&&Wlk3byyfu-brekrnuj c vars j C3 bgn3dnhnhnbgn3iyflk3pM cihn

    varsjC3trok ( Oehonys)bzpkhok/ IrnEWlkmgslk3 ( Gmlo)ujcvarsj C3waihn varsj C3trok ( Exhonyns)bzpk hok/ Bhu (Bh-sepm) rW&ihn Bhnl/Rhnl ujc rsjC3&jc3enrok uvnihnvarsj C3trok ̂̂ Etmohoyns}}Scig2hok/ Rhnl, Nlzh, Ismh,Cmunl wc  j \uj c varsj C3wpkrsj C3 hwk yM cpvM c3i&3hn3bglk3rwaihn

    ^^Iaahfrins}}Scig2hok/ Ailnl, Gllnouilnl, Kiain, Micmi,Nitu, Zejln, Nlojit, Ciopiaet, Piaetwi, Rhtuof, Rhte,

    Rhpmel, Ofeote, [ilpmel, Zelziof

    E W l k mt b g n 3i'htv j cu k ig 2q c j ihnv ar s j C 3 r s n 3u j c^^Ahghoyns}}Scig2qj c hok/ ( Cmhl Ain Zmiof, 4097, pf.4097)/

    brekrnpnrW n "Gm" tpn3 "Cy" uj c  hM c3EL ek3xn3iNunlk3 hj&W  j&yfhok/usekppk hn3uj c  Gmyleo Wltti tpn3 Cyiot Wlttiuvekppk hn3uj c  Caio Wltti Scvok3 i&3xn3ivm&W  j hok/i'2itnlkqek3pcNuokuj c Wumgml tpn3 Wum Cyl Sc i&3î

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    54/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 5:

    brekrnilFuj c Gmyit 

    tpn3Cyit 

    Sc i&3îbrlk3OgMuj cvok3Nyio

    Gmyio tpn3 Nyiot Cyio 8 igsnpcuj c ̂̂ Gmiw Wu}}gsrk3gsrk3uj c^^Gmyiot Gmyiot}} tpn3 ̂ ^ Gmio Gmio}}8 iusnk ujc^^Gmyiw}}tpn3̂ ^ Cyiw}}i,nk uj c ̂̂ Riw}}tpn3̂ ^ \iw}}Sci&3hok/  Ticmloe uj c \icmloe,u&lkuj c Cireotpn3 Ciylo

    Sc trsCj3rsCj3 i&3hn3bglk3uj c iwF U&yfhok/ Ec  jlklMbgn3hn3rsn3^^Cm/Cmy}} uj c ̂^gJ}}Sc thMxFukî Wum Cyl  uj c ̂^pcgJ}}Cyit uj c ̂̂ gJtwk}}Sc ibynqj c hok/ÿuB m hj c \ ylk  Gmliof uj cwjcuk¾jcuk ̂ ^gslk3}}Sc ibynlk3vBi&3xn3bglk3bzpkhokujciy2vFlkipyfhok/

    :/^^gslk  3}}Sc ig2qj cihn hrj clk  3rWwk wrk  3rsn39/ i'fukwnhek3xFe k3Q izn kb yg su kt& 

    ^ ^ g s l k 3 v a r s C j 3 r s n 3 E W l k m u e k w a v a r s C j 3 w j c \gslk3wFlk3brpk0Wrk3wpkivYnukujcyjclkqjclkzjc \&ektwFuk

     hawjc\hok tOyjClktqjclkbzpkiehokujc hj&WjEjcl khok/bre krnvar s C j 3r sn 3u gsl k 3v ar s C j 3r sn 3uj cppkrSnrjwkbyCSekwayfhok/ xjc\tbylk gslk3wFlk3brpkwpk0Wrk3&W  j brekrnvarsCj3rsn3hok rM c&F nOrj CU tvM cOrj CUtxuk

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    55/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    56/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    57/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 56

    i&3unBh

    uieGmliof

    tbzpk ibynlk3vB îGmliof 

    uj cbrekrnvarsCj3rsn3û ĝslk3}}Sc ig2qj c hok /w¾cwkvarsCj3uGmliof ujc ^^Gml'eo}} Sci&3hok gslk3 i0fSn& tppktrWekujc u "Gmlo" rScwkdB "Gmliof" uqlk3hukvnhok/

    :/ it' J96=: g cE Wp kw Fl k i&nre kunh jcvj yk hnhenbyCq&niwnk  (Kitmer [lgeotus WioferNhoh)  qj chau Gmliof uj c Gmleo Sci&3hn3iznkbyxn3yfhok/ (I Jesgrlptlho hk tme Dur-nese Enperhr Ejltej dy Wlr Bhmo Birjloe3 Tiofho, 9==:)

    wFlk Gmliof 

    uj c Gmleo

    Sc i&3hn3xn3ihniNunlk mgslk3EWlk m ugslk Sa î enrokEWpkrsCj3uF  Bbyn3bgn3en3vnhokuj c hj&W  j&yfhok/ugslkuj cvok3brekrn3wc  j \iy3ihntrokbzpkSekwa hok/

    5/ it'J9==0gcEWpkwFlk  Wlr Irtmur Pyiyre, Ahwer Durni

    Ghnnlsslhoers) qjc hauiznkbygsukrW n Wmh, Bh, Rh uj cCyeof Gmliof varsc c  j3rsn3rW qlk3hukvnihniNunlk mCyeof  r W thMxFuk Caiof tbzp kibynlk3vBi&3hn3xn3yfhok/&gj clkvarsCj3iwFu Cyiof8

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    58/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    59/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 5<

    &gj clkiwnlkwek3i'hrsn3wFlk iexc  jlkihnvarsCj3rsn3uj cGmh, Wmh, Rh rW gslk3varsCj3rsn3bzpk hokSc  (GmlttifhofMlaas Zrigts 9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    60/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    61/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 ;9

    tgek3 7

     wiunlk3byokwokixnlkharsn3

    9/ huk va rsj C3rsn3EWlk  m gslk  3va rsj C3rsn3 hrj clk3rWwkwrk3t&ivmvn&rokqj cvYlk rF ekgrn&k  (rF ek-

    grn8 grn& k )var s C j3r sn3hok bre krnE c jl kl MtwFl k3hj c \i&nuk&WjvnNuihn rFek*j cvJ3,n3trsCj3EF,k0lkrsn3bzpkhok/wJIuk-brekrnrsc Cj3EF,kpcEWlk m  ysA8u&lk (u,ek3) hukvarsCj3rsn3ylkbzpk hok/̂ ^huk}} (Zet/Zmet/Wic)varsCj3rsn3uj c {&n0wJbrpkEWlk mg sl k 3w Fl k 3 brp ki brnuky j c l k 3i'hñ tibgp j cu kî

    iexjclkNuihniNunlkm gslk3varsCj3Sc ig2qjcbglk3bzpkhok/ hukvarsCj3rsn3EWlk m EF,kwaihnvarsCj3rsn3hok brekrnEj clklMwFlki& W 3tusqM c 3wiunl k 3 Or j C Uu j c wokixnl khok/wiunlk3rlk3qukuj c Ic'r̈yFlk mrJ 550 dJpJ - 500 dJpJwFlk

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    62/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    63/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    64/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    65/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    66/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    67/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 ;6

    0r k 3 i b r nu ktn 3 & i b y n Nu n 3h F n 3ho ku j chwjbyCvj cukr jyf hok/ byokixnlkp c DuJ3QhFl k byl kvu©Pn hrj cl k 3i Nunl k 3E Wl k mbyokixnlkpchP´ nek tibggM tiNunlk3w&n3rsn3EWlk mbzp kwokiehok m tibgtieiunlk 3r sn 3uj c

    tbr Bxn0& tiv3xn3x j e k 3 h j r k 3 u n u F , k i y 3 g B m N u h o k mtpHktvniunlk3ujc  &Wlk3vlk3ibynNun3hFn3hok/i u n l k 3 b r w k i h n t p H k t v n E W l k m t o JbyokixnlkpcDuJ3 urÆnmtv,kñ 0lkm0lkmxokxok

    &ykwokieEjclkyMcrsn3ujc twFlk3i&3rWA3 (9) u ÿhjc \&Wlk3byhok/

    ^ ^,g cvj c byokixnl kp cbre krnE j cl kl Miwn k Du J 3twFl k 3 wj cl k 3&l k 3hn3rs j C3EF,kpctn3vM c3hok rjrj,M c Nuokuj c3uF,k&n

    dnhnw&n38 rjrjEWpkOgj CukvukgM&n ¾j c3&n ,Hkius3rL"ivmp¾ j cu k iunl k 3r sn 3uj cvFwkvFwkvykvykuslk mhM c3OyJ3 EWpkiyflk3ixnlk mEWlk mgsJunoJoJùFwkùFwk iyfl k 3pok3

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    68/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 ;=

    iexj cl kE j cl kg B m Nuhok mtwFuk irgE Wl k mirvjgbrpkEWpkhF,k iyflk3qMcOyJ3 {&n0wJbrpk DuJ3gc  jlkgj clkrnrn iy2xFek3vn&huBmhjc \  ugslk8 u,n38u&lk 8 g sl k 3 8 Irn8 r Fe k 8 &g j cl k 8 & Wr k 3wj clk3&lk3hn3rsj C3EF,kpcrsn3 iyflk3pok3OyJ3 brekrnvarsj C3EWlk m

    byokixnlkpc brekrnEjclklMiwnk Saî EjclklMwuntv,kwFlk ,ie\0lk m0lk mxokxok &ykwokieEj clkbglk3bzpkhok/}}

    w c j l k 3 & l k 3hn 3 r s j C 3 E F, k p ctn 3v M c 3u j cbre krnr L by CiehokSaihn thM c 3tE Le k 3r Wn

    tzsukhrn3wj c \u rvj cwrn, cw k r n iu nu ku s p k ih nt Nu Mq j c 3 b z l k mhMc3pFBycwkgwkvjcukbglk3bzpk hok/ brekrnSaihnthMc3tELek3hok brekrnmtgsCyktgsntnPnbyek \EWM U&nyj clkeuke,kibr wpkgcvM c3Q uj c,kpn3byCenrokbzpkhok/

    ,lk3yj clkeuke,kibrwok3Saihn ,ie\byokixnlkpcbrekrnEjclklMiwnktwFlk3 wcjlk3&lk3hn3varsjC3 975rs j C 3& W jhok/ xj cw j cl k 3&l k 3hn3 975 rs j C 3u j cucj,kpn3byCihn varsj C3trokvBbzpkhok/ Irnhok

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    69/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    70/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    71/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    72/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    73/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    74/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 6:

    &ukie\txj uslk3yîpun3bylk ha  yj c0rk3uj ciSn([un Cmiw

    Miu) i&F3gs,kbglk3gM&hok/ yxrtDujrktpok3ti03ñ

     yj cy cr k3Rrek yf0lkg B mihnkvok3 ' cwj,tpok3ti03ñ

    usek3rni&3iNunlk m rwuki&nukgB m yf/xj ciNunlk m gslk3uj c,kpn3 hM c3i,nukxBrW  yj cixnlk3Rgc yk  (Wucte Zrldia Gmlek-Wilziof

    Zejln) u vukrWwki&3xjc3gBmbglk3bzpkhok/ 9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    75/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 65

     (*[ekHJ3ipn Ij cvkgs CykvcykDuMha)Nr. Wteveo Who

    vok3wuki&nukgB m yfhok/ 9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    76/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    77/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    78/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    79/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 6<

    pcpok3hok/gslk3vaxcuj c,kpn3vW,krsn3EWlk m iwF UqM cOyJ3brekrnbyokrWEWlk m

     yaiyflk3îvFwkvyki&3,ai&38r,ai&3ujpûuj c iqF3iEF3Nuhok/

    itnuk yftgsuk  (:)gsukuj c  hidnwaoJrL&gB m hok/ (9) ivnivnq,kwFl k dc&l kg MQ

    wj cuk¾j cuktc ykgsCykrLitnukwFlk ie&ek8 (4) wc  jlk3&lk3hn3oJtpkuj crsn3bzpk hok m &Wrk38ugslkwj c \EWlk m

    vukwFBî gspkglk&lk3EWJ3pFn ya3iyflk3iqnlk&Fuk

     hF n3&ek8

     (7) ylkvM ctpok3ti03 9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    80/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 =0

    iznkbyxn3hokmtwjclk3 byokrEWlkm ya3iyflk3i&38rya3iyflk3i&3pHk3pn3&ek8

    txukyf tgsukeMyfwk (:) ujc vaxcujc,kpn3

    wJ3wj ekuj c,kpn3byCha  (95)HJ38 zvrk3uj c,kpn3byCha  (;)HJ3EWlk mSn3gf3ujc,kpn3byCha (4

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    81/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 =9

    u & l k u j c , k p n 3 v W , k r s n 3tpok3ti03wuki&nukbglk3ienukusbglk3tiNunlk3&lk3rW n

    &ekuce k Or j C Uñ u&lktrs C j 3hn3 oJvngMwFl k COU/H

     zF  B Upok3vj cukihniNunlk m bzpk hok/ u&lktrsCj3hn3tzF  B UgsCykrWHJ3vWiz8 ipnpMiu8 ipn0J&JiusnkEWlk m ipngspkwJ3wjc \

     ylkvM cojvngM hj c \ ienukusOyJ3 i&nukvnNuhok/ ¤lk3wj c \Qwn0ekrWnvok3 oJvngMñ yf0lkiqF3iEF3&ek rScwkdBivmvnharsn3t bzpk wuki&nuk&e khn bzp khok/

    iwnlkwek3i'htc ykgsCyki&3e,ktwFlk3ryfihn (Exgaujej

    Ireis)

    u&lkeJe,krW ipn0PÛEWl k m ipnhjek3wj c \vok3ivmvnhatbzp k wuki&nukg B m NuOy J bzp khok/

     (wj clk3&lk3h0n3varsCj3rsn3ti&3EWlk m 9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    82/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 =4

     (7)Pu Zmiwof Ri Cmup - Wilziof - Zejln Wucte Gmlek 

    Pu Clh Niof, Pu Maur MnuofEWlk m Pu Pun Ri Niofwj c \tiNunlk3&Wlk3gB mOyJ  Pu Zmiwof Ri Cmup Pu Pun Ri Niofusek3rni&3iNunlk m rwuki&nukEj clk hbzlk m  Pu Zmiwof RiCmup'cwj,tDujrkylkvMctpok3 ti03EWlk m ylkvMcpngsCykwFlk

    gsl k3uj c,kpn3vW,kvukr Wwki&3hawpki,nuktbzpk yf0lkgB m yfhok/9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    83/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    84/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 =:

     yl kvMcpngsCyk ylkvMcpngsCyk yl kvMcpngsCyk ylkvMcpngsCyk ylkvMcpngsCykHJ30rk3uj ciSn (g)Icrk3ig2iSnuk  (Jr. [un Cmiw

    Miu qM c3) Ij cvkgsCykitnlkqek3Q unIJ eukrJ eJpwn (GidloetNlolster) iSnlk38 gslk3i&3&n0ekDuJ3-'c twjclkylkgMiSnlk3(Juputy Ghuoseahr)EWlk m  hMtrwk iSnlk3wpki,nuk  zrk3g¾j clkGhnnlsslhoer ¾Mc3 vuki&3wjcpni&3 (Wteohfripmer)0ekxrk3iSnlk3vok3bzpk hok/ ha \uj c,ki&3&nR0lktusHk3rW n yl kv M cpng s Cy k vukr Ww k i&3xj c 3g B mSe k& W jhvc jrWwkwrk3wlkgB m hokuj c iwF U&W  j î ha \pntc ykuj c pni&3hawpkgsCj UuùZek\î brekrnbyok*sne,kEWlkm pntcykwpkgs CjUwFlkyfhokujciwF U&hok/ xc j \ i Nunl k m wp kdukr WwgsCj Upni&3harsn3tbrlkuj cvok3iznkbyî ylkvM ctpok3ti03EWlk mpngsCyktiNunlk3 i'fukwnIcrk3ig2iSnukEWlk m ywk hukihngj clkvM cihntbgn3pntc ykuj c3un3î&Wlk3byvj c yfhok/ yc*¿  j Cvki&3t& i'fwkIcrk3ig2iSnuk*cPkhju© nusitnlk &ok&F,kbglk3rScwkyf/ vnrokm ten*wkunvwFlk gslk3 hrjclk3trWek8brekrnm hrj clk3trW ek hjipvj ciNunlk m hnbzpk hok/

    9/9/9/9/9/ ylkvMcpngsCykvukrWwki&3xjc3hagslk3ujc,kpn3vW,k ylkvMcpngsCykvukrWwki&3xjc3hagslk3ujc,kpn3vW,k ylkvMcpngsCykvukrWwki&3xjc3hagslk3ujc,kpn3vW,k ylkvMcpngsCykvukrWwki&3xjc3hagslk3ujc,kpn3vW,k ylkvMcpngsCykvukrWwki&3xjc3hagslk3ujc,kpn3vW,k

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    85/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    86/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 =;

    Miu th trivea th tme Pioahoe neetlof. (Tev. Jr.

    Wtepmeo Mre Clh, Rimre Alio hk Durni, Gmliof Nil,

    Violje Press, 4000, 4oj Ejltlho, p.57 )uTekiwnk0,kihnuj c,k yj clkpntc ykrW t*Kvj ykpnbzlk mbyok mpM c&Wlk3vlk3hok/

     (g-g) (g-g) (g-g) (g-g) (g-g) Thdert Wliof Alio u" Lo igghrjlioge wltm tme lostirugtlhos hk tme Fhv-

    erohr th tme Krhotler Ireis ijnlolstritlve Hkklger

    Pua Maur Mnuof hk Kiain, Pu Clh Niof hk MiCmi

    ioj Gmlek Zmwof Ri Cmup lk Wil Riof-Zejln

    (Tepreseotitlvej hk Cin Miu Zrldia Gmlek Pun Ri

    Niof) were Weaegtej dy tme Jupty Ghnnlsslhoer

    hk Kiain th repreoseot Gmlos it Pioahoe Weghoj

    Glkesseoge. (Oh.9. Zealn D.E.M.W, 9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    87/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    88/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 ==

    txukqMc3pnibgwFlk i&3hn3iznkbybglk3hnbzpk hokSc qj c&rok/ ylkvM cpngsCykra&lk3pnrjwå ArW nvok3H J30rk3g j ciSnukenro kryfwnuj c pnzwkha (vawj clk3)hj hokbzpk hok/ hrj clk3trW ekuj c  hjwB mtgfxlkrWn3vFBihntiNunlk3ujc vawpki,nukQ

    rsukEsnuj c Nuomk 8 *cPkuj cxjek3î tn3envj c \ri&3hlk m yf/

     (* - *) (* - *) (* - *) (* - *) (* - *) Wiail Alio Guof Alio u-^^ IjcvkgsCykitnlkqek3hok HJ30rk3ujciSnujc

    OIjwj hYtpj c3&trLxrk3tbzpkrW ELwkxFuk îgslk3i&3&n0ekDuJ3tbzpk ti&F3gMOyJ3rW vukrWwki&3xjc3&ektDuMiy3hok/Ij cvkgsCykiqnlkqek3tDuMiy3hok mtwj clk3gslk3i&3&n0ekDuJ3tbzpk ti&F3gM&OyJ39

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    89/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    90/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    91/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    92/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    93/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    94/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    95/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    96/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    97/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    98/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    99/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    100/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    101/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 909

    rsC j3rsC j3rsC j3rsC j3rsC j3pHkpHkpHkpHkpHk varsC j3varsC j3varsC j3varsC j3varsC j3 rs C j3EF,kpcuF Brs C j3EF,kpcuF Brs C j3EF,kpcuF Brs C j3EF,kpcuF Brs C j3EF,kpcuF BwpkEj clklMvMc3vaHJ3i&QwpkEj clklMvMc3vaHJ3i&QwpkEj clklMvMc3vaHJ3i&QwpkEj clklMvMc3vaHJ3i&QwpkEj clklMvMc3vaHJ3i&Q  dMcpun3 dMcpun3 dMcpun3 dMcpun3 dMcpun3wpkEj cl klMvM c3wpkEj cl klMvM c3wpkEj cl klMvM c3wpkEj cl klMvM c3wpkEj cl klMvM c3

    &ngj cl kELek3&ngj cl kELek3&ngj cl kELek3&ngj cl kELek3&ngj cl kELek3 vaHJ3i& vaHJ3i& vaHJ3i& vaHJ3i& vaHJ3i& 

    9/ &Wrk3 77=.5 % &W  j ;0 hek34/ u&lk 99

    6 % 4 rsc Cj3 7/ &gj clk 6 :.5% 9rsCj3

    :/ rF ek 94.:9% 9rsCj35/ ugslk 99

    9.59% *slkiznk;/ gslk3 59

    9.5% brekrn (T-Z[-Ailzh)

    6/ u,n3 <9.6 %=/ brekrn-tlk'J,ek3

    9.7% brekrn

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    102/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 904

    9.5%

    90/ tbgn3varsCj3EF,kpc;.

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    103/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    104/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    105/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 905

    :/ ugslk 9.05%

    ==95/ tbgn3varsCj3EWlk m Ej clklMbgn3hn3

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    106/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 90;

    byoke,k 6 gcxBrWn dMc3pun3r&Wjih3harsn3u brekrnpn8pun3hMc3î ujc,ki'htvjcuk dnhnpun3hMc3gBmhok/ hawj c \pnEWlk m pun3iysnukuF,krW  J3rW  j ekihnvarsn3vok3&W  j hok/

    Ic'¨ dnhnuj c vatrsn3pcuj c3uF,kihn dhnbzpk îwbgn3dnhnrsn3u gFlk m byChok/ hj c \ihnk evwujc

    Ic'¨ dnhn0lkrsn3rWtywbgn3dnhn0lkrsn3utgFlk mti&3r&yf/Ic'¨dnhniwnlkwek3i'hhnhenbyCrsn3Q vukwFlkxn3g B mhokuj c iwF U&hok/ vaeok3p cr sn 3twFuktgFlk mti&3r&Wjyf/ Ic' ¨dnhn0lkrsn3u vZwkiwnkrWnr Bg F Bq M c 3 bzwk&l kiwn m v aeok3p c bzp kihn

    vZwkiwnkujc,kpn3vW,krsn3u (Ic'¨dnhn0lkrScwkha)tOrBwrk3¾L  M3&rW nbzpk hok/pp khn3uj c Nuok mihntgf 9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    107/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 906

    EjclklMtrokEj clklMtrokEj clklMtrokEj clklMtrokEj clklMtrok wokixnlkhawokixnlkhawokixnlkhawokixnlkhawokixnlkhagcE Wp kg cE Wp kg cE Wp kg cE Wp kg cE Wp kr WwkgsukrWwkgsukrWwkgsukrWwkgsukrWwkgsuk

    EjclklM byokixnlkpchr®wbrekrnEjclklMIjcvkgscykitnlkqek3 9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    108/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 90=

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    109/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 90<

    tcykgs CykgFlk mtcykgsCykgFlk mtcykgs CykgFlk mtcykgsCykgFlk mtcykgs CykgFlk mi'h_wjclk3i'h_wjclk3i'h_wjclk3i'h_wjclk3i'h_wjclk3

    9/ en* - ppkuj clk3wj clk3rW/

    4/ "Ec - &Wrk3byok e,krW/

     7/ ytj clk3 - &Wrk3byok e,krW/:/ yivnlk3 - &Wrk3byok e,krW

    /5/ uj c3uek - &Wrk3byok e,krW

    /

    ;/ ^ 0 } uj c,k yj clktc ykgsCykgFlkm&wc  jlk3/

    - 9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    110/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 990

     ypkqB&yki&3twFuk uwjiy3twj c  klk3trsCj3hn3i'hEWlk mwj clk3bzpk hok/vZ  ZwkiwnkqM c3bzwkrvj c trj ek \iNuonbzlk m&îuMiunlk3hokSc qj c&yfhok/

    7/ gF BxFuk gFlk  mbyCrW gF BxFuk gFlk  mrbyCî Oljrk  3gsrk  3i&3iznk iqnlk hj c \

    EjclklMwjclk3rWn gF BxFukgFlk mHyi'by]nek3da38

    gFBxFukgFlkmrbyCihnkvok3 gFBxFukgFlkmiwnlk38 gFBxFukgFlkmbyCîg F Bx Fukg Fl k m iwnl k 3îr&8 g F Bx Fukg Fl k m by Cihn kvok3gF  BxFukgFlk mriwnlk3ihnva eok3pc Ej clklMthJ3hJ3rWn&W  jiehok/b y o k i x n l k p c b r e k r n E j c l k l M w F l k v o k 3ÿuB mhj c \g F Bx Fukg Fl k mHyi'by]ne k3î g F BxFukg Fl k mriy3

    byokwFlk3ppkbzpk yF n38 gF  BxFukgFlk mrbyC8 qEºbyqa yaihnlk3usek3rL8 y c e k u e k r L & W j h o k / x j c b y ÷ e n u j c i b z & W l k 3 & e kOljrk3gsrk3i&3iznkiqnlkgBmî wpkEjclklMvMc3twjclk3twnbzlkmOljrk3gsrk3i&3&,a&ek Duj C3pn3ieyfhok/

    Ej clklMiwnkwokOljrki&3 8 Oljrk3gsrk3i&3&zjc \

    wu,kvj ctykihnby÷enwj clk3&lk3hn3vuk eukuj cwyk zF  B U  (96)r sn 3E Wl k m H J 3h je k 3p je ktp j c 3&u 4095 g cE Wp krucekglkr Wnibz&Wlk3Ej cl krvn3Sc pHk3pn3p&nbzpkhok/v Fwkvy ki&3& Oy J 3r W yl kv M cpng s Cy k bye kir Z 3wn8

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    111/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    112/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    113/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 997

    tcy kg s Cy kh Fn3rokbzp khok/ I j cv kg s Cy kitnl kqe k 3u e,ki brus,k bye k \z j c \ byokixnl kp cwokiqnukz j c \u j c ha \&ok& F,kg suk bzp khok/ xj c \i Nunl k m 9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    114/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    115/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 995

    bzwkgBmwnvok3/ gFBxFuk&gslkvjc\vn38 tnPn&gslkvjc\vn3/HJ3ipnEWlk m hglkIpj eku vek'ekrW nvukrWwkri&3xj c3gB m heok3/

     (4) 9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    116/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 99;

    vaeok3pcrsn3vok3riuseyk8tpjc3&tzFBU8 y fwJigfl k3iqnlkrsn3vok3 E LwkxFukg B mhok/ppkwykutnPnhjrk3hokSaihnpun3&ykuj c

    pni&3hau ̂^tnPnhjrk3}} rqj c hlk mSc,aqhok/HJ3EcuEj clklMiwnkuj c uj clkwF,kibz&Wlk3vj c \

    r&w B mtg f r J 3ivnl kieihnE j c l k l M iwn ku j cIjcvkgsCykie0lk3urJ3Oljrk3hwkhuBmhjc\bzpkhok/pp kwykuuaoJunuF,k bgl k 3yl k bzp khok/ hj c \ihn kIj cvkgsCykDuJ3ie0lk3u9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    117/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 996

    qj cIJ,ukbyokxnlkpcigflk3iqnlk(Wtialo)

    EjclklMi&30f' ujc hM c3bglk3bzpk hok/qj cIJ,ukbyokixnlkpcuHyi'by]nek3huB m hj c \gF  BxFukgFlk miy3î,gc&c&W n3byok wpkgcwok3usekgB mbglk3bzpk hok/

    9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    118/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    119/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 99<

     dnhni&3EWlk mEj clklMi&3i&n,Wuk îzF  B \pok3yM ctibggMHyi'tpn3iI'lkuj ek3iSnîtibzuj cHJ3pn3iy3îOljrk3gsrk3i&3qM c3¾L  M3gB m hok/

    4/ gFBxFukgFlk mrbyC 4/ gFBxFukgFlk mrbyC 4/ gFBxFukgFlk mrbyC 4/ gFBxFukgFlk mrbyC 4/ gFBxFukgFlk mrbyC 400= zF  B Upok3yM ctibggMHyi'- yc'kr (90)ñ

    ^^Ej clklMiwnkwFlk yf0lk hok m wj clk3i'hDuJ3rsn38byoke,kr sn3 8 byokixnl kp ce,ki brr sn3 8u j c , k y j c l k t c y k g s C y k g F l k m & p J & l k ¾ M c 3 r s n 3 pho k mEjclklMiwnkOrjCUe,kibrtyjclk3tbgn3SahrYhok EjclklMiwnkrWrok hok mtgfrY e,kibrtyj clk3tbgn3Sa hrYhok Ej clklMiwnkrW

    rokhok mtgfrY gF BrxFuk&zj c \ by]nek3g B mhok/ 400=tibggMHyi'rW n gF  BxFukgFlk mrbyCSc by]nek3gB mihnkvok3 9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    120/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    121/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 949

    Ej clklMiwnkEWlk mtypktgwkvuk eukuj clkwj clk3&lk3hn3tzF  B Utpok3wj c \EWpk dukvj cuk en&rok mtzF  B Utpok3rsn3

     (5) qukqMi&3¾M c3rsn3zFlk mvWpkbglk3 (;)

    va hn3bglk3pnenixnukxn3rLtuatoJiy3&ektgFlk mtvrk3 (6) va \tgFlk mti&3uj c unuF,kipnlk mi&W nukbglk3 (=) t y p k t g w k & y k p B i & 3 q j c l k & n ya3iyflk3wF  Bipnlk mNuok miunkrwJ zF  B Ubglk3 (

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    122/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 944

    ^^hn3utizuj clf3uj ciwnlk3vYlk  d,k haui?riy3heok3/rce k \iwnlk3gB mvYlk d,khauiusnukgB iy3heok3/}} (i,¾Lg&pkiwnk) hn3ud,khavB/ tizud,khavB/byokhavaxcu byoke,k8 wjclk3tpjc3&8 byokixnlkpctpjc3& E Wp kr s C j 3& W jhok/ tpj c 3&uj c tiz8 tir bzp khok/

     hn3uEj clklM hn3rsn3 bzpk hok/ vuk eukuj clkwyk zF  B \rsn3vok3byok e,ki'hgMrsn3twFuk tpc  j3&wrsCj3uB m hj c \bzpkvnrok/

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    123/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    124/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 94:

    uj c,kpn3vW,ktrWwktn3 vM c30yf0lkihn gslk3i&3&niunlkpJwpkgcuj c  zF  B Upok3&rok/ (4) 0ekDuj3gsCykhok gslk3i&3&niunlkpJEWlkm

    ùWjELjlk3wcjlkylkî yfvJrnek&Wj gslk3trsjC3hn3Qujc,kpn3vW,ktrwkr sn3teuk wlkhFl k 3 bgl k 3 g M&ihntrwkuj c

    Ec  jlklMiwnk hr®whok ̂̂ gslk3i&3&n0ekDuJ3}} ( Nlolster hk GmloIkkilr )Sc ig2wFlk &rokbzpkihnbyokixnlkpctpj c3&tzF  B U0lk0ekDuJ3wpkHJ3tbzpk gek Uxn3&rok}}Sc by]nek3hok/4/ 9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    125/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 945

    wc  jlk36gc  yc'kr 79wFlk iznkbyhok)/ yc'kr9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    126/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 94;

     yc' kr :< (u)rW (P)txjiznk byxn3hok/ yc'krg FB(G)gslk3byok e,k8 (P) byokixnlkpc e,kibrrsn3 (iebyokiwnk)/tbgn3wc jl k 3E Wl k m byoke,kiy fl k 3 9: g cuj c 9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    127/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    128/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 94=

    txjrk3trWwkwMqj yk8 hJgslk3EWlk mOrj CUiwnk8tgek3 (9:)ua3ibynlk3i&3unvby]nek3gsukrsn38tgek3 (95)tixFixFby]nek3gsukrsn3bylkqlkvj cvYlk vFwkiwnkEWlk m hnqc  jlk hokSc t"j yÑ f,k&hok/

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    129/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 94<

    tgek3 ; wcjlk3&lk3hn3vaeok3pcrsn3Qt"ju

     vjcvn3ihn tgsuk ( :) gsuk

    &ukpF  B//9=.99.4097.&ekuc ek  k/

     hj c \

    byokixnlkpc hr®wbrekrnEc  jlklMiwnk

     zF  B Upok3yM ctibggMHyi'ivmvnhM c3hyki&3ya3iyflk3iunkrJwJ&M c3&M c3trWwk (40) vFwkiwnk&M c38iebyokiwnk/

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    130/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 970

    tiNunlk3t&n/ /tiNunlk3t&n/ /tiNunlk3t&n/ /tiNunlk3t&n/ /tiNunlk3t&n/ / wcjlk3&lk3hn3vaeok3pcrsn3twFukwcjlk3&lk3hn3vaeok3pcrsn3twFukwcjlk3&lk3hn3vaeok3pcrsn3twFukwcjlk3&lk3hn3vaeok3pcrsn3twFukwcjlk3&lk3hn3vaeok3pcrsn3twFukt"juvjctykgsuk (:)gsuk/t"juvjctykgsuk (:)gsuk/t"juvjctykgsuk (:)gsuk/t"juvjctykgsuk (:)gsuk/t"juvjctykgsuk (:)gsuk/

    w c j l k 3 & l k 3 h n 3v a eo k 3 p c r s n 3 Qt " juvj ctykiwnlk mwgsuk  (:)gsuk &W  j hok/:lk3wj c \rW n-

    9/tgek3=8 yc'kr 7;08 7;98 7;78uj c3uF,k hok m dnhn4/tgek3 9 yc'kr448wc  jlk3&lk3hn3rsn3Qpniybr§lk mwlki&3 7/tgek39 yc'kr448tgek3958 yc'kr:508&M c3hM c3pnEWlk m dM cpun3:/tgek3= yc'kr 7558rok hok mt&yki'hrqj c iexc  jlkgFlk mbyCbglk3

    ÿtgsukiv3gsukujc zFB Upok3yMctibggMHyi'xBrWn

    by]nek3gB mihnk vok3 vaeok3pcrsn3twFuk tbyokmt0rg Mpn3&ih3yf / v aeok3p cr sn 3Q r avtgFl k mti&3uj c,k yj clkby]nek3gFlk m r&yf/9/ ujc3uF,khokmdnhn9/ ujc3uF,khokmdnhn9/ ujc3uF,khokmdnhn9/ ujc3uF,khokmdnhn9/ ujc3uF,khokmdnhn

    9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    131/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 979

    vFwkvykpFn ,aqEc jl kihntgFl k mti&38 vFwkvykpFniqnukwokEcjlkihntgFlkmti&3wcj\ujc toJtrY&&Wj&rokSciznkbyhok/

    9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    132/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 974

    *cPkxa30jihhEWlkm byokmpM chokmdnhnDuJ3 bzpkhokScbyokixnlkpcEc  jlklMiwnkuthjtrWwkbyChok/ (9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    133/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 977

    tbgn3ivnuJi&3&n iqnlk&FukrL wpkgcgcEWlk mqukpykieyfu yc'k 7: yfdnhnhnheni&3 qc  jlk&n vFwkvyk gFlk mrsn3wFlkryf0lkip&/

     (g) xjchj c\dnhnhnheni&3EWlk mpykvsHk3îvFwkvykihntgFlkm ti&3rsn3ujc iy3xn3 ihnkvok3

    trsn3byokhatusc j C3ujpûE Wl k m byC bylki&3ujpûwc j\twFukEc  jlklMiwnkQHyi'byCbglk3uj c rwn3brpk&/ yc'kr 7;9Ec  jlklMiwnk hok Ic'¨ dnhn hnheniwnkuj c

    Ec jl klMiwnk QEc jl klMhn3trsn3qMc3 ujc3uF,k&nbzpkihn*cPkxa30jihhEWlkmbyokmpMchokm dnhnhnhenbzpkhokSc

    Ec  jlklMiwnkuthjtrWwkbyC hok/ yc'kr 7;4Ec  jlklMiwnk hok g&pk,nek dnhn hnhen8

    tpûvrk dnhn hnhenEWlk m ewkuj c3uF,kihndnhnwc  j \uj c zF  B Upok3yM ctibggM Hyi' tnPnwokihnie\ñ Ec  jlklMiwnkwFlk&W  jieNuihnuj c3uF,k&ndn hnrsn3Sc thjtrWwkbyChok/

     yc'kr 7;7 Ec  jlklMiwnk hok thjtrWwkbyCxn3ihn dnhn hnhenrsn3uj c wwkEc  jlk hrYuaoJipnlk mi&W nukrok/

    vaeok3pcrsn3twFuk byekqlkpHk3pn3&e kvaeok3pcrsn3twFuk byekqlkpHk3pn3&ekvaeok3pcrsn3twFuk byekqlkpHk3pn3&e kvaeok3pcrsn3twFuk byekqlkpHk3pn3&ekvaeok3pcrsn3twFuk byekqlkpHk3pn3&e kb y o k i x n l k p c b r e k r n E c j l k l M w F l k

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    134/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 97:

    uj c3uF,kihndnhni&3t&Ic'¨ dn hnrScwkihnharsn3uj cva eok3pcrsn3Sc qc  j&rok/brekrnEc  jlklM hn3vaHJ3i&,gcqj cvYlk hek3iyflk3;0iusnk hokbzpk îIc'¨ dnhnruj c3uF,kihnharsn3uj c  hj ek3:0iusnkivnukbzpkrokSc 4099gek UrW ek3pn&lk3t&  hj&W  j&hok/vFwkvykpF nuj c3uF,kgFlk mbyCihnkvok3vFwkvykpF n

     hnheny c jl ke,ki br y c jl kq c jl kg Fl k mE Wl k mhnhen mtiqnuktHJ3rsn3wokiqnukgFlk m r&&Wjih3yf/ Ec jlklMiwn kz F B Upok3y M cti bgg MHyi'r Wn vatrsn3p c (65 %)qE ºr Bq M c 3 bzwkg suktwc jl k 3 Saihnpun3&y kuj cwgsjCUbyoke,krsn3wFlk tusMC30lkrokmHyi'bzpkihnkvok3

    ie&ni'htvc  juk vatrsn3pcEWlk mvateok3pcuj c  dnhni&3t& pHk3pn3 gFB bgn3hMc3hykhlkmhok/ Hyrn- gslk3byoke,k8ugslkbyok e,kñvatrsn3pcuj c g&pk,nek dn hn0lkrsn3bzpk î zF BUpok3yM ctibggM Hyi'uby]nek3ihn vatrsn3pcSaihnpun3&ykEWlk m gF  Bbgn3hlk m hok/pnhlkiusnlk3wpkgsj CUrW niusnlk3

     hn3rsn3tn3 dnhni&3EWlk mqc  jlkihnilFiNu3iunukgMbglk38Hy c' kie \w Fl k iusnl k 3y jw kî pieie \w Fl ktpn3xjc3iusnlk3wukbglk3iNunlkm g&pk,nekHyc'kthlk3iwnkrsn3twFuk pieie\wFl k dc&n3& W jg j c 3iusnl k3r

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    135/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 975

    wukEc  jlkiwnmiy/ hawc  j \ twFukvok3 pHk3pn3iy3hlk m hok/g&c  jlktqlk m8 byok e,ktqlk m8 wc  jlk3tqlk m8 byokixnlkpctqlk m8v ateok3p cE Wl k mv a trsn3p cS aihnpun3&y kuj cthMc3tELek3EWlkmgMpn3gFlkmujc gFBbgn3by]nek3hlkmhok/ Hyrn-&ekuce k Or j C U 8 rE   åiv3Or j C U 8 uB mhj c \ihnOr j C U NuJ3rsn3wFl k

     dwkpkun3iy2rWn hMGniwnkrsn3twFuk hJ3hek\xc jlkgMcHJ3pn3iy3î hMGniwnkrsn3uj c HJ3pn3iy3yfSc pn3i&3xn3hok/vawpkgsjCUu hMGniwnkujc Ic'¨dnhn hnhenbyCrsn3Scig2qcjî brekrnbyokwFlk Ic'¨dnhnujc3 uF,kharsn3rWntrsn3qMc3bzpkihniNunlkm HJ3pn3iy3hlkmhokSc qjchok/

    vawpkg s j C Uu hMGniwnkr sn3 Saihnpun3&y kuj cwbgn3dnhn0l kr sn3Q hnhen by C q&n hu©niwnk&q&niwnkrsn3(dcek3DuJ3) vok3 yf0lkhokScqcjhok/ g&pk,nek&nELek3byokm ,McNuokihngslk3byoke,k8ugslkbyoke,krsn3wFlk hMGn iwnkrsn3Sc pun3&yktpn3

    q&niwnkrsn3 ( Pisthr, Kitmer)i&3hlk m  hok Sc ,aqyfhok/4099 g ce Wp kr Wn riv3& Wn3E c jl kl MwFl k pun3wpkvM c 3t"jyÑf,kvFBigsnkhMc3ELek3bglk3tn3bzlkm by÷enbzpkza3hok/g&pk,nekrsn3 pnipnlkrWn Fhj EWlk m Iaaim wahokSc

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    136/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 97;

    i&3hn3ihniNunlk m rFwkqvlk dn hn0lkrsn3 riuseyk îi&nrlkuhj cvj yk dc&n3iusnlk3tgsj CUrJ3&L  j UgB m hok/ dnhni&3pun38 &M c3hMc3pun3 rsn3ujcvok3 ie&ni'htvjcukva eok3pcrsn3tusj C3 &W  jitnlk8 en3vok hidniyfukvF,k&ek hM c3hlk hokSc wlk byvc  j yfhok/

    4/ wc jlk  3&lk  3hn3rsn3Qpniybr§lk  mwlk i&39

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    137/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 976

    by]nek3hok/ 400= zFB Upok3yMctibggMHyi'400= zFB Upok3yMctibggMHyi'400= zFB Upok3yMctibggMHyi'400= zFB Upok3yMctibggMHyi'400= zFB Upok3yMctibggMHyi' yc'kr 44 (u) wcjlk3&lk3hn3rsn3Qpun38 pniy8

    tEc yon8,Hkius3rLwj cuj c uaoJ iqnlk&Fukrok/vaeok3pcrsn3twFuk bylkqlkpHk3pn3&ekvaeok3pcrsn3twFuk bylkqlkpHk3pn3&ekvaeok3pcrsn3twFuk bylkqlkpHk3pn3&ekvaeok3pcrsn3twFuk bylkqlkpHk3pn3&ekvaeok3pcrsn3twFuk bylkqlkpHk3pn3&ek

     z F B U p o k 3 y M c t i b g g M H y i ' r W nwcjlk3&lk3hn3rsn3Qpniy3br§lkmwlk i&3by]nek3gsukujcvok3ppktpj c3&igwk 9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    138/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 97=

    rsn3bzpk hbzlk m va eok3pcEWlk m varsn3pc gF  Bbgn3hlk m hok/pniyiysnukrWpun3iysnukhok/ pun3iysnukr W v ar s j C 3vok3iysnukwwkhok/ pp kr We k ihn ' Jr j cui&p Jr Wnva eok3pctgFlk mti&3vok3by]nek3&rok bzpk hok/7/ &M c 3hM c 3pnEWlk  mdM cpun3

    9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    139/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 97<

    tiunlktxokiznkgB m hokuj c iwF U&hok/Hyrn-tjEº  j,Ec  jlklM8rJ3Rj c&rkbyok e,k (Nlzhrin)rW n ha cwj \ c dnhnpun3EWlk m  yf&*a dF UBtxj (Pm.J)hlkNun3gFlk m&hok/ NOK/I vuk euk uj clkwyk zF  B Ursn3EWlk mtEºj,tpjc3&Oljrk3gsrk3i&3pntcykQ &v'k bzpkhok/ 4090gcE Wp kr Wpî Niolpuri byok e,kwuòhj cv kr sn3wFl k

    wwj,EWpk hlkgek3pnwFlk Evio. Aiofm Jh Cmup (uiv3Orj CU)i&3xn3ihnpntc ykuj c pnuj c  RHAIL bzlk m hlkNun3gB m hok/ e c jl kl Miwn kuvok3 ixnuky M mu ao Jhok/ 9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    140/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    141/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    142/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 9:4

    pok3yM ctibggMHyi'bylkqlkihneok3vrk3r&W  j da  a3vn3/&M c3ujpûEWlk m yc*¿vju&M c3ujpûrW nivYnukvZ nwlkihntgfrWwkyMcwlk ra&lk3EWlkmrjwåA8 tjrkixnlkpcpn&lk3ra&lk3EWlkmrjwåA8&Bpgek3ixnukgMpn rsn3 iwnlk3qjcyfhok/ ÿpepkujcbyokixnlkpc brekrnEc  jlklMiwnk wpkEj clklMvM c3Qpepkvok3bzpk hok/

    i03vMihni'hrW Orj CUDuJ3hj c \ tvc ykivYnukihnva l,krsn3EWlk m,n,Jtjrkixnlkpcpn&lk3EWlk m tjrklW f3rj hn3pcrsn3twFuk 'cu©iy3 hok/ &y kuFukt cy kg s Cy ki&3r W A 3 ixnukg MpnE Wl k m&Bpgek3ixnukgMpnuj c tjrk ixnlkpcpn&lk3rW n i&3xn3ihni'h_&ykuFukrW hnvj ctyk hokbzpk hbzlk m ÿujpûEWlk m ywk huk î

    tcykgsCyki&3rWA3&M c3ihnkvok3iunlk38 ]neqcjlk&ntDuJ3tuBr sn3uj c ihn kvok3iunl k 3 8 tp j c 3&tiebzl k mwpki,nukEWlkmwpki,nuk qukhF,kOyJ3rW tqlkibyzjc\&ekva eok3pcrsn3twFuk tusj C3&W  jitnlkvc yk hlk m  hok/ÿie&nwFlkrWwkyMcwlkrWn EcjlklMhn3bzpkbglk3Q hukihgMuwkbyn3ujc

    t" jy Ñ f, kr B m bzp khokSc ,aqyfhok/ r Ww ky M cwl kuwkbyn3uj clkiqnlkbglk3hok brekrnEc  jlklM hn3thjtrWwkbyCihn hukihg M uwk byn3 bzp kî wbgn3pn& Fu kpnwrk3rvj ctykiwnm dB tqlkibyitnlk tjrkixnlkpcpn&lk3

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    143/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 9:7

    thpkuj cxcwk iy3bglk3va eok3pcrsn3twFuk &ipgslk yf hok/tpj c3&&M c3wpkgc eWlk mwpkgc quk  hF,k&ek trj ek \iy3bglk3rScwk yf/' cu©ql k3& Bg Mv aeok3p cr sn3twFuk tus j C 3 & W jz j c U&e kqE ºizn k by bgl k3hn bzp ky fhok/ Hyrn-pni&3haQtiwF UtDuM Ct& 400:-400; uj c 3& J 3,n3E c jl kl Mr Wn

    iusnlk3wukhokmtgsjek wFlk ujc3&J3,n3 v0uwcj\uig2,appkiq3î hawc  j U v0u &M c3rWxcwkiy3 ihn {ok hok muwkbyn3 ( Ialeo Teflster Girj) xcwkbyî xj cuwkbyn3wFlkx cwkiy3ihn v0u & M c 3z ce k 3e My fw ky f& W jh bzl k m hawc  j \uj c,kwc  jlk zc ek3qukOyJ3Sc  j duk&M c3rW rW ek uek hokSc qc  j î

    byekvFwkvcjukhok/ 400< gceWpkwFlk &ekucekOrjCUiwnkEcjlklMua3vukrWwk xcwkiy3i&3&Mc3gsCykwFlk iwnlkDuJ3OrjCUrWvnihn trs j C 3hr J 3wp ki,nuk ha Ur Ww ky M cwl krW n yfihnirF3ie\EWlk m tjrkixnlkpcpn&lk3rW nyfihnirF3ie U   vZ  B hF n3îEc  jlklMua3vukrWwkxcwk iy3bglk3 rbyCyf/ hj c  j \ihnk &M c3 gsCykrW n

    xc jl kihn t&n& W j& M c 3h j c \ tuatoJiwnl k3ît&n&WjuiwnlkDuJ3v0 u&Mc3ujc zcek3qukOyJ3 'Juie'Jtrsj C3hrJ3irF3ieU tjrkixnlkpcpn&lk3rW n 7 &ukvj c Ui&3rok/q&nwc  j \vok3 7&ukvj c \i&3yfvj c Utrj ek \iy3gB mNuhok/4090

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    144/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 9::

    gc EWpkwFlk uiv3Orj CUñ pni&3haQoJr w0rk3uB  F rWwk yM cwlkvcykiy3hok/ tjrkixnlkpcpn&lk3rWn i&3hokmtwcjlk3 ha UirF3ieUEWlk m rWwk yM cwlkxcwk hok m tgfirF3ie\vZ  B hF n3gB m hok/&M c3pni&3rrsn3 uj cvok3 vaqj ciwnmrW n3wwkrW n iyfm/ 'fiyrB m hawc  j \i&3rW n3ihn irF3ie\iNunlk m lfwc  j \'cu©i&nukw,k/ yc  juk

    qMxykriy3da3qj c&lk byekvok xcwkiy3rW nrScwk da3vj c \ v0u&Mc3rW ibyn gBmw,k/ yjcukqMxykriy3Ecjlkda3vjcU 'Jie\txjtjrkixnlkpcpn&lk3EWlk m rWwk yM c wlkrW nyfihnirF3huò&nRk rwa da3/ÿtiNunl k 3E Wl k mywkhukî tpj c 3& t&n& W jr sn3uj ctbypkwlkgslkwnrScwk da3/qlk3&Bihnbyok havaxc va eok3

    p c Irnpun3ri bynwwkihnhar sn3twFuk zF  B Upok3yM ctibggMHyi'bylkqlk bglk3vc  j hokSc wlkbyyfhok/

    &j cihiv3pn3pF nbzlk m (HJ3 grkvrk miwF nlk)

    brekrndnhni&3va eok3pcrsn3tgFlk mti&3tzF  B U 

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    145/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 9:5

    Nyionir Nlohrlty Tealflhus Tlfmt.

    uiv3Orj CU8 ppkuj clk3wc  jlk3/vj ykra-

    Huò ]HJ3eEºiusnkpF ntwFlk3i&3rW A3HJ3it3irnuk

    b yo k ix n l k p c h r ®w b r e k r n E c j l k l M iw n k zF  B Upok3yM ctibggMHyi'ivmvn hM c3hyki&3ya3iyflk3iunkrJwJ&M c3

    &M c3trWwk (40) vFwkiwnk&M c38 iebyokiwnk/rjwå A 

    - hnheni&30ekDuJ3]ne&M c3- yoni&30ekDuJ3]ne&M c3-byokxBi&30ekDuJ3]ne&M c3-va0lkrLDuJ3Nuyki&30ek3DuJ3]ne&M c3

    txuk yftibggMHyi'EWlk m ywk huk hok mtNuMbyCvZ nrsn3uj c tibggMHyi'ivmvnhM c3hyki&3ya3iyflk3iunkrwJiNublnxcwkbyekgsukuj cti bg g Mî iy3y j c \ b gl k 3 bzp ky fhok/ tibgg MHyi'ivmvnhM c3hyki&3ya3iyflk3iunk rwJuj c 4097gcEWpkRavc  jlkv

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    146/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 9:;

    96 &ukie\wFlk trsj C3hn3vZwkiwnkEWlk m byok ha U vZwkwj c \ rWvZwkiwnkuj c,kpn3vW,k 90

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    147/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 9:6

    tgek3 6

     EcjlklMiwnkigflk3iqnlkrsn3u

    hwjå&Wj&ekvjctyk

    9/ 9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    148/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    149/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 9:<

    byokixnlkpcDuM U gj clki&3EWlk m zF  M UOzj C3i&3yfwJ  (4099rwkv40 rWbyokixnlkpcbrekrnEj clklMwFlk 9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    150/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 950

     (Nh0f') trj ek \ thuk&WlkieqB bzpk yfhok/ xj cuB m hj c \ 400= zB  F Upok3yM ctibggMHyi'HJ3hek3i&Ztrj ek \EWlk m i&3qF  BgB m î ha Upun3uj c haucj,kwcjlk vukgMtwokbyC8 byokhavaxcu rBqEºbzlkmtwokbyCihntibggMHyi'pntc yk bzpk hok/'JtiNunlk3uj cpH k 3pn3ihntgf H J 3he k3i& Z qM c 3h Fn3hok bzp kip8

    thuk&Wlkiehokbzpkip8HJ3hek3i&ZQtnPnwekgj c3&W  j hokScribynEc  jlk yf/qj cvj c hokrW nHJ3hek3i&ZQpun3trj ek \ 'J zF  B Upok3yM cti bgg MHyi' byokixnl kE c j l kl Miwn kuthMc3byCiehokmunvywkvMc3 thuk &WlkiehokScibynEc  jlkhok/ pun3vMc3thuk&WlkieqBbzpkhokujc t"ju

    ti&3DuJ3hok/ Hyrntn3bzlkm- HJ3ie0lk3u etztpjc3& tr je k \iy3îr& ihntgf tnPnbye kh jr k 3z j c \ hahrJ3pEºn0l k3EWlkmhn3rukrsn3u Duj C3pn3ie hokujciwF U&hok/xj ctgsj ekwFlk HJ3ie0lk3thuk&Wlkieih3ihnkvok3H J 3ie0l k 3pun3hok etz tpj c 3&twFukthukr&WlkiwnmiNunlk3 etztpj c3&tiy2rW ntnPnr&W  j yf/HJ3hek3i&Zu tOljrk3pn3,agBmihnkvok3 haUpun3hokthuk&Wlkiehvn3Sc pHk3pn3p&nylk/

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    151/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 959

    4/ 4005 gcEWpk ienuk yj clk  3 bzpk yF n3gB mihn xlk &W n3hok  mIM c 3iyfuk uF BrL _IM c 3vek  \rL  bzpk pHk tgsCj U

    - 4005 gcEWpk ir 6 &uk8 r*KvniwnlkoFek \OrjC Ue,k&Wj&ekucekucekhF,krL ISj c]ne8 r&rk3ucek3Or j C Ue, k&W j

    ips30,kplkwn8 prk3igsnlk3OrjCUe,k&Wj '*Mcplkwnwjc\wFlktgsjeklf3rjEWpkpJbgn3î IMc3iyfukuFBrLqukwjcukbzpkyFn3gBm/IM c3iyfukuF  BrLiNunlk m 99HJ3ihqM c3gB mOyJ39;4HJ3'Pk&n&&W  jgB/IM c3iyfukuF  BrLbzpkpHkrsn3hok COU 8 &FukqpkHJ3pJ3 ihnWsI 8 COPP EWlk m byokiby3pj ek0lk3HJ3iqnlkihn OGFUD

    wj c \QvukgsukbzpkiNunlk3tpj c3&xcwk  hwlk3pnrsn3wFlkiznkbygB m/

    - 4005 gcEWp k8 itnukwj cdn 49 &uk &ekucek Orj C U qa3iv3dc&n3vrk3EWlkm IjcvkgsCykitnlkqek3vrk3ixnlkm&Wju ce khok DuJ 3r sn3Sj cw,k qj cl k 3d cwkte J 3wFl k

    iyfukuF  BrLwpkgcbzpk yF n3gB m/- 400; gcEWpk8 Rek e0f&J = &uk ppkuj clk3wj clk38 wra3Orj CUe,k8

     eek3znvM cips3wFlk IM c3iyfukuF  BrLrsn3bzpk yF n3/- 400; gc EWp k 8 Reke0f& Jv 70 &uk

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    152/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 954

    bzA3Orj C Upokylkhn,nips3twFlk3 qcjlkgek3wpkgek3ñrhuKnzF,k txc ykwpkxcykxn3&W  jhFn3hokuj c iwFU&îid3ulk3&nhj c \ ibynlk3i&Z UOyJ3ipnlk mNuykNuok m¾LpHk iyfukuF  BrLbzpk yF n3

    - 400;gcEWpk iziznk0f&J 6&uk &ekuc ek-rEÅ iv3&xn3vrk38

    uFlk3igsnlk3wMwn38&xn3hMvrk3iy2wFlk rj clk3EWpkvM c3iwF U&W  j8xj cie\rW nylk iyfukuF  Bip&ek thlk mgsj ek&F,kxn3hok m  7'÷r5i&nmuwkivnlkgsn hJ3wpkvM c3EWlk m tgsj ekuj cukxn3ihnpn3yF  Bwlk en&JEWlk m  ya3wF  BgsokiEW nlkxn3hok m IM c3hJ3wpkvM c3tn3 hjrk3qok3&rj/

    - 400; g cEWp k iziz20 f&J 47 &uk y Bg a 3wj cl k 38iwnlklaOrjCUe,ktwFlk3ñ rEÅiv3-&ekucek &xn3vrk3rjclkwjclk3trWwk 96;_498 &xn3hMvrk3itnukwFlkwJtlkekwJ,rk3gcE Wpkiyflk3 ,rk3iysn mr Le k \wpkiyflk 8¾j c3¾j c3,rk3wpkiyflk8 'pkwj ciewn 94 gc8 "nwkgBtvM c3 40wj c \tn3 hjrk3qok3&rj/

    - 400; gcEWpk {OyJ 40 &uk &ekuc ekOrj CU ie&nibgnukgcwFlktih3pn3IM c3iyfukuF  BrLbzpk yF n3/

    - 4090 byokmEWpk {OyJ 95 &uk r*KvniwnlkoFek\OrjCUe,k8

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    153/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 957

    uekiwnkDuJ3uek ywkvrk3&W  j ]

    4H

    i&upn3r@yki&W UwFlkIM c3hM c3vM c3qukwj cukiyfukuF  BgB m/&WpkHJ3ihqM c3OyJ3960HJ3'Pk&n &&WjgBm/ tqjcyfbzpkpHkwFlk ujcOzjC3i0itnlktn3w&n3MScqj cunih'PkgsrWwkgB mOyJ3vFwkOljrk3gsrk3hngFlk mbzlk mbyekvokvFwkibrnukgB m OyJ3ienuk ulkqni&n*fbzlk m

    uF,kvF ek/IM c3iyfukuF  BrLEWlk m  ywk hukOyJ3uj cOzj C3i0itnlk  Vflkt byp kr& W ji Nunl k 3 ¤l k 3Q r jhn3p c0l kr sn 3u hwlk3pn&Wlk3vlk3yF  B byCvc ykOyJ3xcwkiznkibynNun3gB m/

    - 4099 g cEWp k { Oy J < &uk y cRFe kiwnl kip s 3te J3i& Z bre krnxJqj cl ki& W Uw Fl k rhuKnz F,k&n

    può AIM c3wpkgciwF U&W  jgB mOyJ3&Wlk3vlk3gB m&/- 4099 gcEWpk8 ir 9= &uk &ekucek-rEÅ iv3trWwk (7)

    tqek&xn3wFBtrWwk (7) iebyokiwnk i&ZOrjCUdawnteJ3wFlk iyfukuF  BrLbzpk yF n3OyJ3vaibgnukHJ3'Pk&n&&W  j/

    - 4099gcEWpk RF ek  7&uk &ekuc ekOrj CUIj cvkitnlkiusnkvrk3&W  jtnvn'l k Tegreitlho Geotre wFl k r j cl kI M c 3S c hM h,bzpk zF,k ypûok3rsn3uj c  hukqj clk&nppkiq3gB m/

    - 4099 gcEWpk RF ek 99 &uk iebyokiwnk RrÉ AhJ&jOrj CUe,k8OrjCUrips3 trsn3hMc3 hek\plkgek3twFlk3 IMc3iyfukuFBOyJ3

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    154/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 95:

    va hM c3HJ3'Pk&n&&W  j/- 4099 gcEWpk RFek 4: &uk iebyokiwnkRrÉAhJ&jOrjCUe,k hibyuc ek3&ykuFuk lc0fvrk3wFlk iyfukuF  BrLwpkgcbzpk yF n3gB m/

    - 4099gcEWpk RF ek 4:&uk rEÅ iv3Orj CUgsrk3it3hnpokOrj CUe,k8ips3gs C jiwnk =: vrk38 46 vrk3 4= vrk3Nun3

    rek3brekrnyvnRni&W UEWlk m rsukEW ngslk3qj clk&W  j ips3gsCjSj cw,kibroJxyki&W UwFlk &ykxn3ihnun3wpkpJ3ñIM c3iyfukuF  BgB mOyJ3v ah M c 3H J 3 'Pk&n&& W j 8 tqj cy fie \ñyl krEÅiv3ips3gsC jSjcw,ki&WUwFlk iyfukuFBrLbzpkyFn3gBmOyJ3ienukxyk hM c3en&Jgek \tNunwFlk =: vrk38 79 vrk3EWlk m

     74 vrk3Nun3&Wj hnhenmSjwthlk3 "r® hnvnteJ3&WjtrjLukyMc3ñ iq3bzlkm IMc3Sc &3hn3xn3rLujc iwFU&Wjîppkiq3g B m&n trL jukI M c 3twFl k3 I M c3iwF U & W jg B m Oy J 3iznukgFBzsukqJ3&Wlk3vlk3gBm&8 xjcie\rWnylk bylkHJ3vFlkOrjCU &ykuFukDuJ3 (7)tuFuk trWwk (:)&Wj varieihntjrkwpkgcñiyfukuF  BrLbzpk yF n3gB m/

    - 4099 gcEWpk itnukwjcdn 45 &uk &ekuce kOr jC U 8 hGK ek3uTek3Orj CUe,k hM hcrnvrk3rDuJ3wpkie&nñ tlW n3,nH kwpkp J 3iy2wFl k iyfukuF Br Lwpkg c bzp ky Fn3 Oy J 3

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    155/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 955

    vawpkHJ3ihqM c3OyJ3EWpkHJ3'Pk&n&&W  j/- 4099gcEWpk itnukwj c dn 70&uk &ekuc ekOrj CUiwnkgek3ri&W U OgM0ek3twFlk3,nHkrsn3&ykxn3hok m ie&nñbyok yEj clklMvc ykN 65 vuk ypkIM c3wpkvM c3iwF U&W  j îiznukgF  B zsukqJ3gB m/

    - 4099gcEWpk8Ej c0lk dn9;&uk &ekuc ekOrj CU8urn&FwkOrj CUe,k8

     enewkiwnvrk3iy2&W  j tiqnukttM cwpkgcQi&W U"nwkwj clkt cw kg M ciy 2w Fl k I c M 3S c ,aq&ihnrhuK nzF,k ypûok3iwF U&W  jihniNunlk m  hF n3i&nukppkiq3gB m&/

    - 4099 g cE Wp k Ej c0l kdn 40 &uk r* Kvn'M cOr jC Ue,kgspkwJ3uc ek3&ykuFuk iRw0ek  dc&n30ek3twFlk rhuK nzF,k

    &ntxcwkiwF&W  j/- 4099 g cE Wp k 'J Rl kdn 7 &uk raq,k 905

    rj clkuc ek hF,ki&3zc ek3teJ3IM c3iyfukuF  BrLbzpk yF n3gB mOyJ3vawpkHJ3'Pk&n&&W  j/

    - 4099 g cE Wp k ' JRl kdn 49 &uk urn& FwkOr jC Ue,kwuòhjcvk&jykhnvrk3EWlkm byokvrk3ixnlkm&Wj wuòhjcvk&j yk hn0lk3EWlk m wpkqukwok3&W  jieihn yek3OgMl,ktwFlk3 zFlk mxn3hokmtrsn3qMc3 hek\plkgek3ñ IMc3iyfukuFBgBm OyJ3vawpkHJ3ihqM c3unwpkHJ3'Pk&n&&W  jgB m/xj cbzpkpHkrwj clkrJu

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    156/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 95;

    ibrnukHuòvnyOrj CUe,kwFlk iexj clk ha pj clk3wlkrlk3uj c (g) hukvlk3Q ietjrktn3 0lki&nuk&WnizFgBm&n rjcl k3EWlk mqukpyk ypû  ko3rsn3 zrk3qJ3&rjgB m/

    - 4099g cEWp ktwFl k 3 ug slk b yo ke, kñ tp j c 3&E Wl k miutj clkitwj c \tNun3bzpk yF n3gB mihnppki&3wlkrnrLrsn3uj c

    tiNunlk3byCOyJ3 rjclkgFBzsukqJ3gM&rLrsn3 pcpciyflk3tDujrk (900)iusnk&W  jgB m/

    - 4097 itnukwjcdn < &uk yBga3wj clk3 bzA3OrjC Ue,kbzA3pnwjcuki&WU&Wj g&J3hokwlk,nHkiy2wFlk vukvcykIM c3wpkvM c3 iwF U&W  jgB m/

    - 4097itnukwj c dn99&uk iwnlklaOrj CUe,k 96&ykuFukuekvrk3&Wj gsrk3ibrU{okm&jykhnwFlk IMc3iyfukuFBgB m OyJ3&B0ekxrk3wpkHJ3tyft0lk EWpkHJ3ihqM c3gB m/

    - 4097 gcE W p k itnu kw j cdn 97 &u k&ekucekOrjCUipnkdFn3DuJ3ucek3ti03iby3uFlk30lk3i&WUwFlkIM c3iyfukuF  B&nie&nteJ3wFlk riyfukuF  B dB usek&W  jieihnIc M c3wpkvMc3&WniwFU/ xjcie\oieyj clk3wFlk &ekucekOrj C U i'fyM cOrjCUe,kEWlk m hniuwOrjCUe,kNun3 ,rM c envrk3id3&Wjgs je kuj cukIM c3wpkvMc3iyfukuFB OyJ3 EWpkHJ3'Pk&n&&W jgB m/

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    157/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    158/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 95=

    ppkrWekihn EcjlklMi&3trsjC3hn3igflk3iqnlkrsn3urjr jwc jl k3 byok8 r j r jvars j C 3 8 r jr jE c jl kl Mhn3rsn3twFukthukpF ek \&B hok/xj cuB m hj c \ihntrsj C3hn3igflk3iqnlkrsn3uj cIjcvkgsCykitnlkqek38 rSwårn*EJº wcj\u hwåj&Wjî usok

    qekriNunuk8 IMc3iyfukuFBbglk3vok3riNunukihniNunlkmtnRneokigflk3 iqnlkrsn3Sc ig2qjcbglk3ujc gM&hok/0ek DuJ3gs Cy kiSnlk3 H J3E cu byokwFl k3 qayar LiNunlk mwykriwnkvukxB hj c \ tnPntykEWlk3gB mbglk38HJ3ie0lk3uvok3byokwFlk3qayarLiNunlkm HJ3EcuBmhjc \ wykriwnkvukxBhjc\

    tnPntykEWlk3gBmbglk3 ujc iwFU&hok/ wcjlk3byoktwFukthukiy3vjcihn yc*j¿Cvkrsn3u Ec  jlklM iwnkrwokOljrkrLujcvuk eukEWlk mribz&Wlk38Hyi'EWlk mthukEWlk m hnibz&Wlk3 hok/

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    159/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    160/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 9;0

    bzpkihniNunlkm ibg&n gMî rvcjukEcjlkiwnmiy/ xjciNunlkm,gctgf ugslkbyok e,kwFlk rJ  Wwlk3ie xc  jlkNubglk3 bzpk hok/ibrbyek\gslk3rsn3hok {&0wJbrpkwivYnuk yc*M( Pufin)teJ3w0c  jukEWlk m  yc yk yf3iwnlk ( Pupi nuia)wFlk iexc  jlk î,gctgfbrekrnbyok {&n0wJwcjlk3txj8 &gcjlkbyoke,krWnvok3

    iexc  jlkNuhok/iwnlkiy2gslk3rsn3hok tEº  jbyok8 d*Kvn3byok8iwnlkiy2rsn3wFlk iexj clk hok/

    4/ ugslk "f3tjrk EWlk  mtjyk gek  3hJ3hek  \xn3bglk  3ugslkwcj \u tpkujcDuJ3gslk3wc  j\EWlk mgF  BgF fgBmNuihntgf

    tpkujcDuJ3gslk3 wjc\hwj&hokmtiebzlkm trWwkw&twFuk"f3tjrkwpk yc  jlk3uj c hn,ie\txjthM c3byCivm&W  j hok/oJtpkuj cEWpki,nukrW wpki,nukuj ciysnuk hok Sc trWwkthn3

    bzpkhok/ tjrkiqnukihntgfwFlkvok3 tpkujc DuJ3gslk3wj c\byekvnihntgf tjyk&ek tj ykgek3wpkgek3 ucwlkEWlkm hJ3hek \xn3bglk3"ivmxc  M3pM &W  j hok/

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    161/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 9;9

    7/ gslk   3u ugslk rsn3uj c tjrk gB Fiy3bglk  39

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    162/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 9;4

    RDG

    va DuJ3r sn3uvok3 hJ3he k \tpok3ti03 by Cv cy kî oJl,k ugsl kr sn 3tjrkgF  Bbglk3iy3rok8vukiqnlkvok3iy3rokSc  hidnwaoJNuyfhok/

    xj ciNunlk m 9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    163/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    164/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 9;:

    ir3g Fe k 3wp kg cuj c ir3g B mhok/ l fwj c \h M c 3i,nukuc j dnvar s j C 3xl khvB Sc ir3g B mhok/ g sl k 3u^^hlkwcj\hMc3i,nukujc lfwcj\gslk3varsjC3rsn3QoJl,k ugslkvarsjC3rsn3bzpkiNunlk3 rWekuekpFn hjhok}}Sc byekibzhok/ugsl kpp kwy k uvok3 l fw c j \h M c3i,nukuvok3

     hlkwc  j \ hM c3i,nukuj c tpkuj cDuJ3gslk3 ( Cmiof)varsj C3rsn3bzpk hokSc hjihni Nunl k m wbgn3var sn3Q vukxBr WnrihqM c3ipgslkihniNunlk m vnîu,kbglk3bzpk hokSc byekibyn hok/gslk3ppk hn3hM c3i,nukuvok30rk3ibrnuk0rk3hnpF nrsuk&okus ivhok Sc qj c hok/ (oZ ek3- Jr. Cmin Jh

    Oiof EWlk m  zvrk3Orj CUe,k  hrHJ3pJ3rW A3Huò ] Gipt. Molir Geuwj c \EWlk m iwF UqM c3pun3ibynbglk3 9

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    165/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 9;5

    tgek3

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    166/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 9;;

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    167/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 9;6

    70. Jiil (\loju)

    79. Oifi

    74. Zioftmua

    77. Nialo

    7:. Piouo

    75. Nifuo

    7;. Nitu

    76. Nlrin- Niri

    7=. Nl-er

    7

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    168/334

  • 8/16/2019 Kuki_Chin_Zomi_Mizo. Myanmar Version

    169/334

    gslk3varsjC3rsn3tiNunlk3 9;<

    ,aqyfhok/ Hyrn- rJ3Rjc&rkbyoke,kEWlkm rPjya& byoke,kwc j\wFlk

    byoke,kvarsjC3rsn3EWlk m wcjlk3&lk3hn3varsjC3rsn3Sc EWpkrsjC3&W jhok/

    rJ3Rjc&rkbyoke,krWn rJ3RjcvarsjC38 vcjlk8 vjc&LB8 rn&n8 rn&k8 ycjlkhB

    b y o k e , k v a r s j C 3 t b z p k h w k r W w k h o k /

    ÿuB mhj c�