37
KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR Profesori i lëndës: Alban F. HETEMI, PhD.C Lënda: Financa ndërkombëtare

KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

  • Upload
    others

  • View
    7

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

Profesori i lëndës:

Alban F. HETEMI, PhD.C

Lënda: Financa ndërkombëtare

Page 2: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

PËRMBAJTJA

2

ÇKA ËSHTË KOLEKSIONI ?

SI KRYHET KOLEKSIONI ?

PËRGJEGJËSITË, RREZIQET DHE AVANTAZHET, URDHËRAT

ÇKA ËSHTË NEGOCIIMI ?

SI FUNKSIONON NEGOCIIMI, RREZIQET E NEGOCIIMIT

PARADHËNIET KUNDREJT KOLEKSIONIT, HUATË PËR PRODHIM

ÇKA ËSHTË KREDITI DOKUMENTAR?

SI FUNKSIONON KREDITI DOKUMENTAR, ARANZHIMI, AKTIVIZIMI?

PËRGJEGJËSITË E KREDISË DOKUMENTARE

MOSPËRPUTHJET, DISKREPANCAT

LLOJET E KREDISË DOKUMENTARE

Page 3: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

ÇKA ËSHTË KOLEKSIONI

3

Koleksioni (Collection) është arkëtim, përfitim i një pagese në të holla nga shitja e një produkti a shërbimi nëpërmjet një dërgese bankare, çeku, kambiali,…

Page 4: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

ÇKA ËSHTË KOLEKSIONI

4

Transaksion tregtar ku eksportuesi ndërmerr veprime për arkëtimin e pagesave për mallrat/shërbimet, duke dërguar dokumentet e transportit së bashku me instruksionet për pagesë Quhet koleksion dokumentar sepse eksportuesi pranon pagesën nga importuesi në bazë të dokumenteve të transportit dhe përmes bankave respektive

Page 5: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

ÇKA ËSHTË KOLEKSIONI

5

Besimi midis blerësve dhe shitësve

Në tregtinë e hapur, ku shitësit tërë dokumentacionin e nevojshëm ju dërgojnë blerësve në mënyrë të drejtpërdrejtë, kërkohet shkallë e lartë e besimit nga shitësit

Page 6: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

ÇKA ËSHTË KOLEKSIONI

6

Koleksionet e pastra

Koleksionet dokumentare

Koleksionet të cilat nuk i involvojnë mallrat, por që konsistojnë vetëm në dokumentimin financiar, zakonisht në kambiale, janë të njohura si koleksione të pastëra

Koleksionet dokumentare kërkojnë përdorimin e dokumentacionit komercial

Page 7: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

SI KRYHET KOLEKSIONI

7

Shlyerja e detyrimeve (arkëtimet) përmes koleksionit do të duhej të përcaktohej në kontratën midis blerësit (importuesit) dhe shitësit (eksportuesit)

Eksportuesi (aktori parësor) e kryen shërbimin e tij, ose i dërgon mallrat sipas kontratës, si dhe i jep bankës së tij (bankës remitente) të tërë dokumentacionin e kërkuar, që të dërgohet jashtë për koleksion (arkëtim)

Page 8: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

SI KRYHET KOLEKSIONI

8

Page 9: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

PËRGJEGJËSITË NË KOLEKSION

9

Akteri kryesor (Eksportuesi)

Udhëzime të qarta për bankën remitente; instruksione shtesë, përpikmëri

Të ofroj në rregull dokumentacionin e kërkuar

Banka remitente

Merret me dokumentacion shpejtë dhe në mënyrë të përshtatshme

Kontrollë nëse instruksionet nga akteri kryesor (eksportuesi) mund të zbatohen

Udhëzime të qarta për bankën kolektuese (arkëtuese)

Page 10: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

PËRGJEGJËSITË NË KOLEKSION

10

Banka kolektuese:

Zbatimi i instruksioneve të bankës remitente

Ta mbajë bankën remitente të informuar për të gjitha zhvillimet

Paguesi (Importuesi):

Të pranojë dhe të paguajë

Page 11: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

RREZIQET DHE AVANTAZHET E

KOLEKSIONIT

11

Page 12: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

RREZIQET DHE AVANTAZHET E

KOLEKSIONIT

12

Page 13: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

RREZIQET DHE AVANTAZHET E

KOLEKSIONIT

13

Page 14: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

RREZIQET DHE AVANTAZHET E

KOLEKSIONIT

14

Page 15: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

URDHËRAT E KOLEKSIONIT

15

Koleksioni kompletohet nga eksportuesi dhe i dërgohet bankës remitente

Consignee (Marrësi (blerësi) ose pritësi i dërgesës): Paguesi i detyrimit

Fate dates (Datat e përcaktuara): gjendja e koleksionit, p.sh. a kanë arritur mallrat, a është pranuara kambiali

To (ku dërgohet): Banka remitente

Page 16: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

URDHËRAT E KOLEKSIONIT

16

In case of need refer to: Zakonisht ky është agjenti i shitësit (eksportuesit) në vendin importues; d.m.th. personi që e bën shitjen

Mundësitë e “case of need” duhet gjithashtu të përcaktohen

Bill of exchange: Janë të shtuara klauzola të veçanta

Page 17: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

KOLEKSIONET E PAAKCEPTUARA DHE

TË PAPAGUARA

17

Banka kolektuese duhet që ta informojë bankën remitente, nëse është e domosdoshme, të pyesë për instruksione shtesë

Banka pastaj duhet që të bëjë (jap) instruksione në urdhër-koleksionin dhe instruksione të tjera pasuese, duke e përqëndruar vëmendjen në këto gjëra:

Protestimin (protesting)

Magazinimin dhe sigurimin e mallrave (storing and insuring the goods)

Page 18: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

ÇKA ËSHTË NEGOCIIMI

18

Marrëveshje në proces ndërmjet dy a më shumë palësh për të arritur një përfundim apo vendim të ndërsjelltë biznesi. Pra, bëhet fjalë për kryerje pagesash në mënyrë të vijueshme, me instrumente borxhi

Page 19: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

ÇKA ËSHTË NEGOCIIMI

19

Me qëllim që t’i shmanget këtyre vonesave, shitësit kanë mundësi që të kërkojnë nga bankat e tyre që ato t’i blejnë dokumentet me vlerë nominale, më pak se taksa e bankës. Kjo quhet negociim

Page 20: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

RREZIQET E NEGOCIIMIT

20

kur blerësi mund të dështojë dhe

rreziku që quhet “rreziku i vendit”-

ndodh që fondet të vonohen, për shkak se fondet e valutave të jashtme nuk janë gjithnjë të disponueshme

Si rezultat i këtyre dy formave të rrezikut dhe për shkak se ato kanë fonde të avancuara nën negociim, bankat u preferojnë eksportuesve që të marrin policë-sigurimi për kredi eksporti, të transferuara në bankë

Page 21: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

HUATË PËR PRODHIM

21

Hua mallrash Janë hua afatshkurtëra për importues me përvojë dhe të denjë për kredi Mallrat që importohen janë siguri për huatë, ndërsa janë subjekt i koleksionit të brendshëm Fondet e marrura nga shitja e mallrave përdoren nga importuesit që të paguajnë (shlyejnë) huatë

Page 22: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

HUATË PËR PRODHIM

22

Karakteristikat

Bankat huadhënëse aplikojnë kriteret e tyre të zakonshme të huadhënjes para se t’i garantojnë huatë

Meqenëse huatë lidhen me mallra të veçanta, huaja mund të jetë më e madhe varësisht nga vlera neto (vlera kapitale) e huamarrësit

Bankat mund të japin hua deri në 90% të vlerës së mallit

Huaja është afatshkurtër, nga 7 deri 90 ditë, meqenëse pritet që mallrat të shiten shpejtë. Në shumë raste, mallrat janë të parashitura, d.m.th. blerësit janë gjetur para se të arrijnë mallrat

Page 23: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

HUATË PËR PRODHIM

23

Karakteristikat

Mallrat përkatëse (që u dedikohet huaja) do të jenë lehtësisht të shitshme dhe do të jenë mallra që nuk prishen (lehtë), ose mallra që kanë çmime signifikante

Kontrolli do të bëhet në palët e tjera të involvuara, siç janë blerësit final, depotë dhe agjentët paraprakisht të angazhuar

Page 24: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

ÇKA ËSHTË KREDITI DOKUMENTAR

24

Premtim me shkrim nga ana e bankës i dhënë shitësit me kërkesë dhe me instruksione të blerësit që të paguajë në shikim (at sight) ose në një datë të përcaktuar në të ardhmen deri në shumën e paraqitur të parave, brenda afatit të përcaktuar kohor dhe kundrejt dokumenteve të caktuara

Page 25: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

ÇKA ËSHTË KREDITI DOKUMENTAR

25

Një letër e kredisë është një dokument nga një bankë që garanton që një shitës do të marr pagesën në mënyrë të plotë për sa kohë që janë plotësuar disa kushte të përcaktuara. Në rast se blerësi nuk është në gjendje që të bëjë pagesën për blerjen, banka do të mbulojë pjesën e mbetur

Page 26: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

ÇKA ËSHTË KREDITI DOKUMENTAR

26

Është një letër kredi tregtare (commercial letter of credit) të cilën një bankë remitente (e drejtpërdrejtë), ose një bankë korrespondente (correspondent bank), e palës debitore (blerësit), e lëshon në emër dhe llogari të përfituesit të pagesës (shitësit), kundrejt lëvrimit (dorëzimit) të dokumenteve të transaksionit, të cilat specifikohen në dokumentin e aplikimit të letër kredisë (documentary letter of credit)

Page 27: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

ÇKA ËSHTË KREDITI DOKUMENTAR

27

Dokument financiar

Dokument tregtar- fatura, listë paketimi

Dokument transporti- çertifikatë tregtare

Dokument zyrtar- licencë, çertifikatë origjine, çertifikatë inspeksioni

Dokument sigurimi- policë sigurimi ose çertifikatë

Page 28: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

SI FUNKSIONON KREDITI DOKUMENTAR

28

Aranzhimi i kredisë dokumentare

L/C

Premtimi bankar Forma e

nëse është i L/C Premtimi aplikacionit

konfirmuar bankar (premtim për

pagesë)

Kontrata komerciale

Me L/C kontratë përmbyllëse

Banka

konfirmuese/

këshilluese

Banka

emituese

Aplikuesi

Importuesi/

blerësi

Përfituesi

Eksportuesi/

shitësi

Page 29: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

SI FUNKSIONON KREDITI DOKUMENTAR

29

Aktivizimi i kredisë dokumentare

Dokumentet

+ kërkesa

Rimbursimi

në të parë ose termine

Pagesat

Dokumentet Pagesat në të parë Dokumentet

+ kërkesa Akceptet ose premtime

Mallrat

Banka

konfirmuese/

këshilluese

Banka

emituese

Aplikuesi

Importuesi/

blerësi

Përfituesi

Eksportuesi/

shitësi

Page 30: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

PËRGJEGJËSITË E KREDISË

DOKUMENTARE

30

Importuesi

Njohja e eksportuesit

Të jetë i sigurt që kushtet e aplikimit janë konsistente me kontratën

Të jetë i sigurt që instruksionet që i jepen bankës janë të qarta

Kreditë e pakthyeshme nuk janë opsion, ….

Page 31: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

PËRGJEGJËSITË E KREDISË

DOKUMENTARE

31

Banka emituese

Përcaktimi i aftësisë së plotë të importuesit për të përfituar kredi

Markimi (shënimi) i limiteve të kredisë së importuesit

Të siguruarit e asaj se importuesit janë të vetëdijshëm për obligimet e tyre

Page 32: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

PËRGJEGJËSITË E KREDISË

DOKUMENTARE

32

Banka konfirmuese

Kontrolli i autencitetit (vërtetësisë) së L/C

Nëse kërkohet që të bëhet konfirmimi i L/C, ajo e bënë këtë

Page 33: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

PËRGJEGJËSITË E KREDISË

DOKUMENTARE

33

Eksportuesi

Duhet të bindet që letërkrediti është në pajtim me kontratën

Transportimi i mallrave

Përgatitja e dokumenteve ashtu siç kërkohen në L/C

Prezentimi i tyre (dokumenteve) me përpikmëri

Page 34: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

PAGESA E KREDITIT DOKUMENTAR

34

Ekzistojnë katër metoda të shlyerjes (pagesës)

Pagesa në të parë pa mbështetje (adresim) të eksportuesit

negociimi nga banka e nominuar

Pranimi i kushteve të kambialit (urdhërpagesës) nga ana e bankës së nominuar ose konfirmuese dhe bankës emitente

Pagesa e shtyrë

Page 35: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

MOSPËRPUTHJET (DISKREPANCAT )

35

Kredisë i ka kaluar afati (shuhet)

Dërgesa (e mallit) është e vonuar

Markat dhe numrat e mallrave në dokumente nuk janë të njëjta (dallojnë)

Nuk ka kopje të mjaftueshme të dokumenteve

Nënshkrimi i kërkuar mungon

Përshkrimi i mallrave dallon nga letër krediti

Page 36: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

KREDITI DOKUMENTAR I SPECIALIZUAR

36

Kreditë për kompensim

Kreditë kundërvepruese

Kreditë e transferueshme

Kreditë me klauzolë të kuqe

Kreditë tranzite

Kreditë rotative

Letër kreditë në pritje

Page 37: KOLEKSIONI DHE KREDITI DOKUMENTAR

Ju faleminderit !