E CU'O'NG TUYEN TRUYEN K'c' NIIM 110 NAM NGAY SINH BONG CHI NGUYEN HU THQ,

QUYEN CHU TICH NJXOC CONG HOA XA HOI CHU NGHIA VIT NAM, CHU TICH QUOC HOI NIXOC CQNG HOA xA HO! CHU NGHIA VIT NAM

(10/7/1910 — 10/7/2020)

I. TOM TAT TIEU sU' - QUA TRINH HOT BQNG CACH MNG CUA BONG CHI NGUYEN HOU THQ.

Ding chI Nguyn Httu Thç (BI danh Ba Nghia), sinh ngày 10/7/19 10 trong mt gia dmnh cong chirc t.i Long Phü, tng Long Hi..rng H, phü Trung Qun, tinh Chc L&n cü, nay thue,c huyn Bn Lirc,. tinh Long An.

Näm 1921, mâi 11 tui, Nguyn HUu Th9 sang du h9c tai tnthng Trung hçc Mignet, min Tây Nam nuâc Pháp.

V&i thành tIch hc tp r.t xut sac, näm 1928, Nguyn Hftu Th9 duçic Trung Dti hçc Lu.t khoa và Van khoa Aixen — Provence nhn vào h9c ti khoa Lust cüa truông và cia t& nghip cü nhân luat 1oi xut sc tháng 9/1932.

Näm 1933, Nguyn Hftu Thç tth v nuóc, lam vic ti vn phông ci1a mOt 1u3t six ngixñ Pháp. Sau 5 nm tp sr, näm 1939 Nguyn Hü'u Th9 d k' sat hach cüa Luât six Doàn và tr& thành lut six thirc thi, mô vn phông lu.t tai M Tho, Vinh Long, Cn Thor ri Sài Gôn - Chcr Lón, ting thm cüa vj luQt six tré tài nAng, luôn bênh vrc lë phài cia lan ra khp Nam liic tinh.

Nám 194 1-1945, Nguyn Hftu ThQ tham gia hoat dng yêu nithc cüa T chüc Thanh niên Tin phong, dixâi danh nghia cüa th chüc Hi.r&ng dao sinh. Cách mang tháng Tam nm 1945 biing n, ông là mt trong các tn thüc üng h chInh quyn cüa Chü tjch H Clii Minh.

Näm 1946, chInh quyn thirc dan Pháp b nhim ông lam Chánh an Tôa an dan six tinh VTnh Long. Tuy lam vic cho chInh quyn thrc dan nhixng Ong van gift môi lien 1c và. bI mt tham gia các boat dng yeu nixâc cüa giói trI thi.'rc.

Näm 1947, Nguyn Hftu Thç xin tü chüc Chánh an tôa an dan s1r tfrih VTnh Long, mi van phông Iut six riêng tai Sài Gôn và &rqc t chic phân cong hoat dng trong Ban TrI van thuc Thành üy Sài Gbn - Chç Lan do Lust six Hoãng Quôc Tan tn,rc tip phii trách. Hoat dng bI mt Sài Gôn dix&i sir chi dao tivc tiêp cüa Ban TrI van Thãnh üy nhuiig ông vn gift lien lac thixg xuyên vái Uy ban HInh chInh kháng chin Nam B.

Ngày 16/10/1949, Nguyn Rftu Thç duqc k& nap vào Bang Cong san Bong Dixong, hoat dng trong phong trào trI thirc và bj Pháp b.t tháng 6 nAm 1950, b giam a Lai Châu,và Son Tây tháng 11 nàm 1952. Sau khi duqc trâ tir do ông tham gia phong trào dâu tranh hqp pháp, dôi hôa bInh a Sài Gôn - Chg Lrn, là Phó chü tjch Phong trào bâo v boa bInh.

Näm 1954, ding chI Nguyn Httu Th9 bj chInh quyn Ngô DInh Diem b.t và giam tai Phá Yen. Khi Mt tran Dan tc giài phóng min Nam Vit Nam thành 1p ngày 20/12/1960, dng chI dang bj quàn thüc tai Phü Yen. Sau cuOc giâi thoát

2

thành cong vào cui tháng 11 näm 1961, dng chI v dn bc Tây Ninh. Tháng 2 närn 1962 Dai hi Mt trn Dan tc giài phóng min Nam Vit Nam 1&n thu nhât &rcyc t chi'rc và dng chj duçc bu lam Chü tich.

Thng 3 näm 1964, Di hi Mt trn Dan tc giài phóng min Nam Vit Nam l.n thr hai dä b.0 dng chI lam Chü tjch '(Jy ban Trung uong M.t trn. Dn tháng 6-1969, dng chI duçic c1r lam ChU tjch HOi dng c vn ChInh phü cách mng lam

th&i Cong hôa mien Nam Via Nam. Sau khi thng nht d.t nu&c, dng chI Nguyn Htru Thç duçic nhân dan b.0

lam di biu Quc hi các khóa VI, VII, VIII và di.rqc Quc hi tin thim bâu lam Phó Chü tjch nuóc Cong hôa xâ hi chü nghia Vit Nam (tháng 6-1976), Quyên Chü tjch nthc Cong hèa xä hi chü nghia VitNam (tháng 4-1980), Chü tjch QuOc hi và Phó Chü tch Hi dng Nba nixâc nuic Cong hóa xã hi chU nghia Vit

Nam (tháng 7-198 1). Tai Di hi thng nht các t chirc M.t trn (hçp tir ngày 31/1

dn ngày 4/2/1977), dng chI duc b&u lam Uy viên Doàn Chü tjch Uy ban Trung

uong M.t trn T quc Vit Nam. Dn Di hi dai biu toãn qu& l.n thu III Mt trn T quc Vit Nam tháng 11-1988, dng chI duçic bu lam Chü tjch Doàn Chü

tjch Uy ban Trung ixmlg Mt trn Tt quc Via Nam. Tháng 8-1994, Di hi dai biu toàn quc 1n th IV Mt tr.n T quc Via Nam dã suy ton dng chI lam Chü

tjch danh dr cüa M.t trn T qu6c Via Nam.

II. CONG IJIEN CUA DONG ciii NGUY1N HUt THQ p01 vOl sT NGH[P CACH M4NG CUA PANG VA DAT MXOC

1. Dng chI Nguyen H&u Th9 - Tr nhà trI thfrc yell ntr&c tth thành nhà cách ming kiên cirông

Nguyn Hiu Th9 là ngithi có tinh thn yêu nixóc, gAn bó trung thành vói sv nghip dâu tranh giài phóng dan tc. Tip thu truyn thng yêu nuâc qut cix?xng cüa dên tc, dc bit là nhUng tm glxcing kiên trung, sang ng?xi cüa các sT phu yêu nu&c chng Pháp tir nua sau th k) XIX a Nam B, nhi.r Truong Djnh, Nguyen DInh Chiu, Nguyn Trung Trrc, Thu Khoa Huân... Nguyn Hüu Thç dà noi guong h9 tham gia ct.0 tranh cho dan tc. Ong tr nguyen di theo con dithng do Chu tjch H ChI Minh và Dãng Cong san Via Nam lAnh dao và tr& thành mt trong nhüng trI thuc lan cüa thai di.

Han mi.rài näm s6ng trén dt Pháp, näm 1933, khi Nguyn Hthi Thç tr& Ye

nuOc, tp sr tai Van phông lut six Duycanay ctng là thii dim phong trào Xô Viêt Ngh - Tinh chng thirc dan Pháp do Dáng Cong san Via Nam lãnh dao bj khüng b tr.ng, nhiu chin si yêu nuâc bj b.t b&, bj gi& hi va tü dày. Duqc trrc tiêp

chung kin nhiu phiên tôa dai hInh & Sài Gôn, v&i các bàn tuyên an vô cüng tan b.o, ông dn d.n nhn thy sách v& và lut pháp cüa chinh quyn th'çrc dan chI là

tró h mj dan, thxc cht nhüng ten chánh an ti các pbiên tàa chInh là nhüng ten dao phü ma pham nhân là nhng luong dan vô ti và nhfing ngu&i yêu nuàc.

Cuic kh&i nghTa Nam KS' dâ có tác dng mnh me dn tInh cam và iS' trI cüa

ngithi 1u.t six tré. NhCIng phiên tôa do thirc dan Pháp dirng len de buc ti các

3

chin si khôi nghTa Nam KS' dã giüp ông cam nh.n dugc l tu&ng và lông yêu ntrtc dung cam cüa nhung ngtri cong san, thAy rô bàn chat den thi, tan bo cüa chInh quyn thrc dan ô thuc dja.

Cách mng Tháng Tam 1945 dã thirc sr m& ra cho Nguyn Hthi Th9 Con dtthng di theo dê dâu tranh giài phóng dan tc. Phong trào each mng giâi phóng dan toe dtthi su lath dao cüa Dâng, uy tin, ánh hthng to lân cüa Chü tjch Ho Chi Minh chInh là cht xüc tác dã khoi day, dn dt nhttng trI thi'xc yêu ni.ric nhu Nguyn Htru Th9 dn v&i each mng.

Co th nói ring, tir khi v ntthc (näm 1933), dn khi thi Vinh Long len Sài Gôn (näm 1947), bt du tham gia cách mtng là qua trInh di tir yêu ntr&c den hot dng cüu nuâc cüa Nguyn Hu Th9. Sr chuyn bin tü nhn thirc den hành dng cüa ng1.ri tn thrc - Luat six Nguyn Httu Th9 - có tác dQng manh me cüa cuc dâu tranh anh dung cüa nhãn dan Vit Nam vi tix do, dc 1p dan tQc.

2. D1ng chI Nguyn Hfru Th9 - ngtrôi dãng viên cng san kiên djnh, nhà lãnh dao có uy tin I&n.

Trô thành mt trI thüc each mng, Nguyn HU'u Th9 tIch crc hoat dng kháng chin a Sài Gôn b tm chim "bang nhttng hInh thirc thIch hcxp". Ong eiing dông chI, ding di - nhtng ngi.rxi hott dng hcxp pháp, nhtrng can b lath dao bI met, nhtng chin si bj gi.c b.t giam cam, xlr an - và nhân dan yêu nuóc Sài Gôn - Chçv LOn dâu tranh vài ké thu tren nhiu trn dja, x các lTnh vrc khác nhau. Cuc chiên ctu am thm, không ting sung nhtrng vô cling nguy him, dôi hôi sir tinh tao, thông minh và sang su&.

Trong vic bào chi3a cho các chin si yêu n'ixàc, cách mng hay nhfng dng bào bi rcyi vào tay djch bj dixa ra xét xfr, dng chI Nguyn Hth Tho không chi the hin tm lông yêu mn, kInh tr9ng ma con biu 1 tinh than yêu rnrOc, chiên dâu chông ké thi. Ong dã dra vao lu.t pháp cüa djch d t cáo ti ác cüa chüng.

Ngoài thim vi cüa mt lut six yêu nixàc each mng, Nguyn Hu Th9 COn tiên hành cuc du tranh yêu nixâc trong nhiu hoat dng khác, nhu 4n dng các trI thi'rc Sal GOn ra bàn "Tuyên ngôn dOi Chinh phü Pháp chm dirt chiên tranh xâm lixçic, dam phán v&i chInh phü kháng chin d l.p li hOa binh trén ccx s& cong nhân dOe lap, tr do cho Vit Nam".

Trâ thành ngträi cong san, tinh th.n yeu nixâc, chI du tranh cüa Nguyen Hiru Th9 càng tang len. Trong nhtng nàm 1949-1950, cuQc d&u tranh yêu nuâc, chông thrc dan Pháp cüa nhân dan các viing bj tam chim, d.c bit & Sài GOn - Ch Lth len cao. Nguyn Hüu Th9 hOa nhp vào CUC du tranh nay khOng chi là mt thành viên tIch crc ma cOn v&i tix each mQt dãng viên cong san hoat dng bI mat, có trách nhim lath do phong trào.

Chi mty tháng sau khi duc k& np vào Dáng Cong san Dông Ducing, Nguyen Hüu Th9 dâ phát buy vai trO cüa mt dâng viên cong san hoat dQng bI mat, trong phong trào du tranh cüa nhãn dan Sâi GOn - Chçx Ion ma dinh cao là cuc biêu tInh than dam tang cüa h9c sinh Trn Van (in, ngi.rai phán d& thirc dan Pháp và ngiy quyên Bào Dai dan áp dâman, giet h.i nhiu hc sinh. Dithi sir lânh

4

do cita dng chI Nguyn H&u Th9, phong trào du tranh yêu nithc cüa nhân dan Sài Gèn — Chq 1cn dä no ra mnh me. Nhäm co 1p ông vâi phong trào cách mng, thu tiêu chI cüa ông, thrc dan Pháp và ngiy quyn Sài Gôn dã dày ài Nguyen .Hthj Thç ra vüng Tây B.c, nhiing khi tth v Sài Gôn ông 1i tip t11c dâu tranh

cong khai — bào chüa cho các chin si kháng chin bj bit, tham gia phong trào hôa birth (näm 1954).

Trong nhQng nàm du tranh cho hôa bInh, bj bat giam ô Sài Gôn (nm 1954), b dua ra an trI & Hái Phông (1955), Phi Yen (1955-1961), Nguyen Hfhi Th9 dä trâi qua nhttng näm tháng gian kh& nh'img ông dâ th hin khI tiêt kiên crông cüa mt dàng viên cong san. Sau khi di.rcic ciru thoát, Nguyn Hftu Th9 tr& v yang giãi phóng và tr& thành ngithi 1nh do M.t trn Dan tc giài phóng mien Nam Vit Nam. Tir day, ông dä tri1c tip lãnh do nhân dan chiên dâu vâi ké thu. ChI khi each mang, sr thông minh tài giói, ph.m chit dao due each mng là nhân to quan trQng to nen mt Nguyn Hiu Thç b.t khut kiên cuing, giuclng cao ngQn c& du tranh giâi phóng min Nam, thng nh.t T quôc.

Chin th.ng màa xuân nm 1975 ma dinh cao là chin djch H Clii Minh 1ch sü dâ giâi phóng hoàn toân min Nam, thong nh.t dt nithc. Sau chiên thäng 30/4/1975, nhng hy sinh m.t mat cüa dng bào, dng chI dã thôi thác Nguyn HQu ThQ trong Cong cuc xây dirng cuc sng m&i, ch d mâi trên d.t nixâc Vit Nam. Vâi cucing vj là Chü tjch Doàn Chü tjch Uy ban Trung ixcing Mt tran Dan tOe giài phóng mien Nam ViOt Nam, Chü tjch HOi dng c vn ChInh phü each mng lam th&i Cong hèa min Nam ViOt Nam, dng chI Nguyen Hihi Th9 nh.n thue rO tráeh thim cüa mInh tru&c nhân dan, truâc T qu6c ye nhüng cong vic cn thrc hin d tin tâi thng nht dt nu&c.

Ngãy 25/4/1976, cuOc Tng tuyn cir b&u Quc hOi nuâc Vit Nam thông nhât dixçc tiên hành trong toàn quc. Dng clii Nguyn Hitu ThQ ducic gi&i thiu ung ci:r a Sài Gôn và dã trüng c& dai biu Quc hOi nu&c ViOt Nam thng nhât v&i sO phiêu rat cao. Tai k' h9p thu nht cüa Quc hOi nu&c Vit Nam, dOng chI Nguyn Hthr ThQ dã d9c bàn tham lun quan tr9ng vâi chü d: "Xây dmg chü nghTa xA hOi, xay dirng mOt nu&c ViOt Nam giàu manh và hnh phüc là tiêng goi dng viên, doàn kêt chat chë hon bao gi& ht". MOt l.n nCra, ông khang djnh Quc hOi mâi duçic bâu là ket qua cüa chi và nguyen vçng cüa toàn dan Vit Nam, do là dOe 1p dan tOe, thông nMt T quc và di len chü nghia xã hOi.

Ngày 2/7/1976, Qu6c hOi dã quyt dlnh nhüng cong viOc rt trQng d.i: dt ten nithc ta là nuâc Cong hOa xã hOi chü nghia ViOt Nam, Ha NOi là thu do và Thânh ph Sài Gôn dugc chInh thüc mang ten Thành ph H ChI Minh. K' hçp cüng dã quyêt djnh Quôc hOi nu&e Cong bOa xã hOi chü nghia Vit Nam do Tong tuyn cci ngày 25/4/1975 b.0 ra là Quc hOi khóa VI. Tai k' h9p thu nht Quôc hOi khóa VI, dng chI Nguyn HQu Thç dixqc b&u lam Phó Chü tjch nuâc Cong hOa xâ hOi chü nghia Vit Nam. V&i euong vj Phó Chü tjch nu&c, dng chi duçic cci phii trách các vn d v di ngo.i và dã có nhiu dóng gop vào cong tác ngoi giao ccia Dàng, Nhà nithc.

5

Mt trong nhQng dóng gop quan trpng cüa dng chI Nguyn H&u Th là ông dâ cüng Chü tich Uy ban Thu&ng vii Quc hi Trix&ng Chinh t chüc xây dirng dir thâo Hiên pháp sira dôi. Vth uy tin và kin thüc 1u.t hc uyen bác cüa m'mh, dông chI dâ cüng viii Uy ban Pháp lut cüa Quc hi tp hcip dtrçic các 1ut gia cO danh tiêng tham gia so.n thâo bàn Hin pháp sira di. Dng chI Nguyn Hihi Th dâ có nhtng " kiên rat thiêt thirc trong các cuc hp cüa Ban dir tháo Hiên pháp, gop phân vào s,r hInh thành bàn Hin pháp m&i trInh Quc hi vào näm 1980.

Ngày 5/4/1980, dng chi Nguyn Htru Thç ducic Quc hi cü lam Quyn Chü tjch nuâc Cong hôa xâ hi chü nghia Vit Nam. Ci3ng tai kS' hp nay, các dai biêu Quc hi dâ thào lun và thông qua bàn Hin pháp mâi. Trén cixcmg vi Quyên Chü tjch nithc, dông chI Nguyn HO'u mc dã k 1nh Cong b bàn Hin pháp nàm 1980. Hin pháp nàm 1980 dã th ch hóa duông 1i each mng xä hi chü nghTa cüa Dàng va Nhà nu6c Vit Nam, khng djnh rô nhUng quyn han và nghia vii cüa cong dan Vit Nam trong giai doan cách mng mâi.

3. Hot dng cüa dng chI Nguyn IIfru Tb9 gop phn xy dirng Nhà nu&c pháp quyn xã hi chü nghTa

Trên cuang vj Phó Chü tjch Hi ding Nba nthc Vit Nam (198 1-1987) dông th?ii trên cucxng vj là Chü tjch Doãn Chü tjch Uy ban Trung i.rong M.t trn To qu6c Viêt Nam (1989-1994), cho t6i nhtng näm cu& d&i, v&i kin thüc 1ut hpc uyên bác, vài tinh than trách nhim cao di vâi T quc và nhân dan, dông chI Nguyn Hu Thç d hoat dng không mt mOi; d hoãn thành xuât sac nhim vii ma Dâng và nhân dan giao phó và Co nhttng dóng gop to lan vào vic xây dçrng Nhà nithc pháp quyn xâ hOi chü nghTa Vit Nam.

Là Chü tjch Quc hi, diu dng chI Nguyn Hthi The lo l&ig trithc tiên là lam sao cho nhân dan "&rgc an no, mc m, dtrcic hc hành" nhtr lai Chü tjch Ho ChI Minh dä can dn. Dông chI dä nhn thây rô mt th?c té là nhân dan ta vira ra lchOi cuc chin tranh lâu dài và gian kh, lai vira buc phài dixcing dâu v6i hai cuc chiên tranh ô biên giói cüa T quOc và vk dang dung trthc nhthig nguy ccy, thách thüc mâi; trong khi tat ca các linh vçrc san xuât cong nghip, nông nghip du giám süt, lam phát gia tang, diii song cüa nhân dan gp nhiu khó khAn. Truâc tInh hInh dO, dông chI dä trrc tip di thrc t khào sat & cci sâ và nhn thây rang cung cách diêu hành, quàn l tn tré, Ca ché lam vic quan lieu, bào thU kéo dài, chrn &rçc cài tiên, di mâi cting là mt trong nhthig nguyen nhân gay nên khó khàn ye kinh tê - xâ hi cUa dat nlz&c cUng nhix ành hu&ng dn dO'i song cUa nhân dan. Ong dã CO nhffiig quan dim, nhtng dé xuât quan trpng v quàn l kinh té - xâ hi, quàn l dat nuâc bang pháp 1ut.

Trén ci.rong vj ChU tjch QUéC hi, dng chI Nguyn HUn The d.c bit quan tam den van dê dOi mài hoat dQng cUa Quoc hi. Diêu lam ông suy nghi nhiêu nhât là lam the nào d Quoc hi thçrc sin là co quan l.p phát duy nht, dông thai là Ca quan giám sat tôi cao dôi v&i vic quân 1 diu hành các mt hoat dng d&i song xa hi cUa Hi dOng B tru&ng. Dông chI Nguyn HUn Th dành nhiêu thai gian, cOng suc vao vic chi dao hoat dung cUa các Uy ban cUa Quôc hQi, dc bit là Uy ban Pháp lu.t. Dông chI cho rang Uy ban Pháp lut phâi dixcc kiin toàn mt cách

6

nhanh chóng, phài them mt s tiu ban d soan thào các bO 1ut cn thit chua có hotc không con phü hçip; vic quân 1 diêu hành các linh vrc di song xã hi bang các lut là phucing thüc bào dam dan chü cao nhât.

Dng chI Nguyn HUu Th9 rt quan tam dn vk d dan chü, thrc hin dan chü va xay dirng pháp lut. Ngay tü nhling nàm 1980-1981, dng chi d dê ctp den van dê soan thão và ban hành BQ luat dan sr vi theo dOng chI day là b luat lan, quan trçng nhât sau Hiên pháp. Vâi B 1ut dan sr, nhlrng quy djnh dan chü ye quyên lqi và nghia vi cüa cong dan së duçic the chê hóa theo ca chê dan chü xà hi chi nghia. Dông chI Nguyn Hi:tu Th9 bàn nhiu dn vic xây dmg nên dan chü xã hi chü nghia. DOng chI cho rang h thông pháp lu.t, các bO 1ut cling nhis nên dan chü càa mt quôc gia phài &rçxc xây drng, phài qua thirc tin kiêm nghim, sang 19c và bô sung dan tói ch hoan chinh; nên dan chü cüa mt dat nuâc phâi gàn v&i the ch chInh tr, gán vâi quyn lçii dat mrac, dc diem riêng cüa dan tc do.

L 1un v vai trO, nhim viii lânh dao cCta Dâng cling luôn duçic dng chI Nguyn Hthi Th9 phân tIch, lam rô trong các bài vi& cüa mInh. Dng chI khäng djnh Dâng thrc hin vai trO länh do Nba nr&c cling phài n.m trong khuôn khô Hin pháp và pháp lu3t. Quan dim l 1un v Dáng lAnh do ma dng chI Nguyen HUu Thç phân tich vira kh.ng djnh tinh dan chü, khoa h9c trong khoa hçc lânh dao, dng thai the hin tInh Dãng, tInh giai cp dng d.n.

Là ngx?ii có tn thüc v 1u.t h9c, dng chI Nguyn Hfru Th9 r.t chü tr9ng tOi nhthig van dê thrc hin quyn dan chü cüa nhãn dan thông qua Quc hi Va hi

dông nhân dan các cap. Trén cucmg vi Chi tjch Quc hOi, ông cia nhIn thy nhQng yêu kern trong hoat dng cüa b. may nhà rnthc d ti'r do dua ra nhflng vn dê có tInh chi d.o dé hi dng nhân dan các cap, tü cp tinh dn cp xâ phâi tp trung giâi quyêt, thirc hin nh&m xay dirng, t chirc d Hi dng nhãn dan thirc sr là Ca quan quyên hrc cüa nhân dan a cap ca sâ, thrc sr là cong ci lam chà cüa nhân dan lao dng.

Phn khai, tin tuOng vào &rang li di mài cUa Di hi VI cüa Dãng, dng chi Nguyen Hüu Thç càng tràn tr& v6i vic d6i mâi t chc và hot dng cüa Quôc hi. Trong thai gian chuân bj cho vic bâu cr Quc hi khóa VIII, dông chI cia tp trung phân tIch nhflng mt yu kern, t6n ti cüa Quc hi khóa VII và thxa ra mt so phixcxng htróng khàc phiic. D Quôc hi thrc sr dam &rang vai trô là ca quan quyên hrc cao nhât, dông chI cia lam rô quan nim diing dn v Dãng lãnh dao Quôc hi và Nhà nuóc nhr th nào, Qu,c hi khác M.t tr.n nhu th nào. . .Ngay Ca nh&ng hot dng cüa các dai biu Quc hi, ni dung và phucing thrc diu hãnh cüa mt k' h9p Quc hi cüng ducic dng chi quan tam.

Cho dn nhfing näm cui dai, dng chI Nguyn Hüu Th luôn suy nghT ye vic thirc hin dan chü, xay dirng lu.t pháp va vn d.t kS' vçng Quc hi nuâc nhà së thc sr gili vai trO ca quan quyên 1irc ti cao. Nhfing cng hin cüa dông chI Nguyn Hfiu Th9 di vài linh virc xây drng Hin pháp, pháp luat, xây drng Nhà nix&c cüa dan, do dan, vi dan không chi có giá trj v mt l lun, ma cOn có ' nghia thrc tin sâu sac và mang tInh thai sir trong bi cánh tInh hInh hin nay.

7

4. Dng chI Nguyn Hü'u Thç v&i vic xây drng Mt trn To quôc Vit Nam tang ctr&ng khôi di doàn kêt dan tc

Ngay tü nhung näm tháng du tiên tham gia cách mng, dng chI Nguyn Hilu Thç là hin than tiêu biêu cho sr doàn k& các tang lap nhân dan. Ten tuôi dông chI g&n lien vói giâi trI thrc, sinh viên, hoc sinh Nam B, vâi nhng cuc vn dng lac quyên cüu dói giip dông bào, là biêu trccng cho tInh ti.rang than, tuang ái. Ljch sü sê con mäi ghi nha Lut su Nguyn Hihi Thç, Trithng Doàn dai biêu trI thirc Sài GOn — Chg Lan gui Tuyên ngôn hOa bmnh cho Cao iiy Pháp E.Bôlae nàm 1947, ten tui và hInh ành cüa dng chI tixçmg trung cho khôi doàn kêt gi&i trI thrc yêu nuóc, giucmg cao ngçn ca hOa bInh, dai doàn két dan tQc, dâu tranh vi doe lap dan tOe và thông nhât dt nu&c. Ten tui cüa dông chI bit gàn lien vâi boat dQng cüa Mt trn Dan tc giài phóng min Nam Vit Nam trong cuc kháng chiên chông M, c'Cru nix&c.

Khi Ca nithc thng nh.t buac vào th&i kS' qua d len chü nghia xä hi, trong rnt bôi cãnh vira thun lqi, vi'ra khó khàn, nhüng cong hin cüa dng chi Nguyn Hthi Th9 dôi vâi cong tác xây dirng, cüng cô M.t trn T quc Vit Nam là vô cüngtolón.

Trithc tiên là vic t chrc Dai hi Mt tran Dan tc thng nht Vit Nam (diên ra tir ngày 31/1 dn ngày 4/2/1977, tai Thành phô H ChI Minh), v&i sir tham gia cüa t chirc M.t trn trén câ hal min Nam — Bc: M.t trn To quôc Vit Nam, Mt trn Dan tc giái phóng mien Nam Vit Nam, Lien minh các lirc lucrng dan tc, dan chü và hOa bInh Vit Nam.

Là mt trong nhihig nguai chü trI Dai hi, dng chi Nguyn Hüu Thç dâ kêu g9i các giâi trI thüc, ton giáo, dng bào các dan tOc bay tO chI kiên djnh, tin tu&ng vào sir lânh dao cüa Dãng Cong san Vit Nam, vtng buâc tiên vào tucing lai. Sau 5 ngày lam vic kh.n trixcing, ngày 04/02/1977, Dai hOi Mt tran Dan tc thng nhAt Vit Nam dâ di dn thng nht các t chirc m.t trn toàn quOc duçic hcip thành mt mt trn chung và 1y ten là Mt trn T qu6c. Tuy không gi cuong vi länh ctao cao nht cüa Mt trn T qu6c nhung dng chI Nguyn Hüu Th9 van duçvc d nghj tham gia trong Uy ban Trung iwng Mt tr.n và ông dA dành nhiêu th&i gian d tham gia cong tác Mt trn.

Dng chI Nguyn Hu Th9 luôn dành thai gian di thàm hOi dng nghip, ban be trong gi&i trI thüc Cu. Nhiu trI thüc ch dO cü, qua tip xücv&i dông chI Nguyn Htru Thç, dä giài tOa dixçic mc cam, khoi d.y duc tinh than dan tOe và lông yêu nuâc; thy rô trách nhim vâi d.t nuâc, vài d tOc, tin tuâng vào ché dO mai. Nhcng boat dng nay cUa dng chI dã có tác ding rat Ian trong vic cüng cô, tang cix&ng kh& doàn k& dan tOe và xây drng M.t trn dan tOc thong nht.

Sau Dai hQi Mt trn T quc Vit Nam 1n thir II, chuang trInh hnh dOng, ra nhting bin pháp cong tác mai d thüc d.y cOng tác Mt trn dâ duqc ban

hãnh nhung muc dO chuyn biên vin cOn chira dáp ung yêu c.0 và nhim vii each mng và vai trO cüa Mt tr.n. Dê chun bj cho Dai hOi M.t tr.n T quôc Vit Nam 1n thu iii - D.i hOi di mai to chuc và cOng tác Mt trn, nhiu dct sinhhoat chInh trj trong các th chuc thành vién, các cap Mt trn duçic tO chüc, nhiêu van dê

8

quan tr9ng v t chüc, hot dng và cong tác Mt tr.n dã ducic các dOng chI lãnh dao Dàng và Nhà nthc, Iânh dao Uy ban Trung i.rong M.t trn T qu& Vit Nam bàn thâo, dng chI Nguyn Hu ThQ dã trrc tip tham dir và chi dao nhüng hi nghj quan trQng bàn v di mói ni dung, phiicing thüc hoat dng cüa Mt trn To quôc Vit Nam trong thai kS' mâi. Quán trit nhüng quan dim Dai hi VI cüa Dáng, Dti hi III M.t trn T quc Vit Nam xác djnh, M.t trn T qu& không chi dmi thuân là t chrc qun chitng, ma là mt thành viên quan trçng cüa h thông chInh trj cXa Nba nuâc Vit Nam. T.i Dai hi nay, dng chI thrçic tin nhim bâu lam Chü tjch Doàn Chü tjch Uy ban Trung uang Mt trn T quôc Vit Nam (khóa III).

Dng chI Nguyn Hüu Th9 cho rang M.t trn phài tr& thành ncxi tp trung trI tue, sang tto cüa mci tng lop nhân dan, là trung tam doàn kt cüa t.t cà mci nguYi Vit Nam yêu nithc, không phân chia thành ph.n giai cap, ton giáo, tin ngucng; không phân bit ngl.rôi sang & trong nuàc hay dang sng & nithc ngoài. Là Chü tjch Mt trn T quc Vit Nam, dng chI luôn quan tam t&i c quan ngôn 1un cüa Mt trn. Cüng chInh vi lë do nên báo D.i Doàn k& ducic yêu cu phâi nâng cao ch.t luçing, thrc sir tth thành phucmg tin hiu qua, thi& thrc d tr& thành phuang tin hiu qua, thi& thrc, th hin ting nói cüa các t.ng lap nhân dan trong sT

nghip cách mng, ngang tm v&i nhim vi chinh tr. Tti Di hi IV Mt trn T quc, dng chI dirqc b.0 lam Chü tjch danh dr

cüa M.t trn T quc Vit Nam. Khi noi v cong lao, cng hin cüa dng chi Nguyn Hthi Thç v&i s1r nghiep

dai doàn kêt toàn dan tc, dông chi U Quang D3o, Chü tjch Doàn Chü tjch Uy ban

Trung uang Mt trn T quôc Vit Nam khóa IV ãä khng djnh: "Phâi thira nh.n rang Mt trn To quOc Vit Nam ti'r sau Dai hOi l.n thi'r III cO buâc tiên mâi, dâ xác 1p duçic rô hcm vj the cüa mInh trong h thông chInh trj và dã dem 'ai nhiêu kinh nghim mOi cho cong tác Mt tr3n". "Lut sir dã nêu mt tm gucing sang bat diet cüa mt nhà trI thCrc Vit Nam yêu nu&c, mt nhà lânh dao Mt trn tiêu biêu cho khôi dai doàn k& dan tc".

Ghi nhan cong lao cng hin cüa dng chi Nguyn Btru Th9, tai L k nirn 65 nàm Ngày thành 1p M.t tr.n Dan tc thông nh.t (17/11/1995), Tong BI thu DO Mu&i d khang djnh: "Lut sir Nguyn Hihi Thp. . .nhà trI thüc tiêu biêu, nhà boat dng chInh trj noi tiêng, ngl.räi chiên sT ti'rng trâi th'ir thách trên mt trn dâu tranh chông xâm hxçic vi dc 1p dan tc, vi cOng 1 và cong bang xâ hi, d Co nhng

dóng gop qu báu vào sr nghip dai doàn kêt dan tc trong may th.p k' qua".

5. Dng chI Nguyen Hun Th - mt nhân cách cao dçp Ph.m chit, dao düc, tài näng cüa d6ng chI Nguyn Hthi The da tao nên &

ông mt nhân cách cao dp, dáng kInh. Nguyn HUu The - mt con ngtthi trung, hiu: là trI thac yêu n'ithc, dng chI

Nguyn Hüu The dâ kê thra duqc nhffiig m.t t6t dçp trong truy&n thông cüa dan tc, trong do cO nhng net dçp cüa quê huang xir s&. Tuy xu.t than trong mt gia dInh trung luu, duçic dào tao nhiêu näm & Pháp, sang xa TO quôc trong mt th&i gian dài, cO chüc cao, bOng hu, nhung ông khOng h quên T quôc, nhãn dan, dâu tranh den cüng vi 1çi Ich cüa nhân dan, lqi Ich cüa dan tc.

9

Nguyn Hüu Th9 là con ng.r?ñ tiêu biu cho phm ch.t dao dirc song có tInh, có nghia cüa dan tôc. Cling nhu mçi ngi.r&i dan Vit Nam trong thi di ngày nay, dông chI Nguyn HQu Thç không bao giä quên cong lao to 1&n cüa Chü tjch Ho ChI Minh d& viii dan tôc, xac ctjnh con dithng ciru nuóc dung dan, gn cách mang Viêt Nam vâi cách mng th giOi, dn dt than dan ta di tir th.ng lçii nay den thàng igi khác. Lông kInh yeu, biêt yn Chii tjch H ChI Minh dâ khai d.y niêm tin, giüp ông vuçYt qua nhling ngày gian khô trong tü dày, cong hin câ cuc di mmnh cho cách mng, cho dan tc.

Nguyn Htiu Th9 - con ngu&i cüa tInh doàn k& dan tôc. TMp thu truyên thông doàn két cüa dan toe, duac Dâng giáo diic và di.rçic tôi luyn trong phong trào dau tranh cüa than dan, dông chI dã phân Mu ht mInh dê xây dmg tinh than doàn kêt dan tc. Dng chI Nguyn HOai Th9 là mOt tm gucng sang v di doàn kêt dan tOe, là ngu&i dä giucmg cao ng9n th dai doân k& dan tc, su& di phãn dâu cho sr nghip doàn kát, gop phn to lan vào th&ng lqi cüa Mt nithc, không chi gop phãn xay dirng dixang 16i ti doân k& dan tc, ma con trirc tip chi dao thxc hin chiên hic ctoàn két, dan tc và quôc t theo tu' tixang H CM Minh.

***

K' nim 110 nàm Ngày sinh dng chI Nguyn Hftu Th9 là djp d chiing ta on lai cuc dai, sv nghip va ton vinh cong lao, cng hin to 1&n cüa dông chi di vai Mt nixórc; qua do giáo dic truyn thng yêu ntrâc, nirn ti,r hào, tir ton dat nuac và tinh thn di doàn k& toàn dan tc; c vu, dng viên các tng l&p nhân dan tIch circ hc tap, lao dng, cong tác va chi&i Mu gop phn thrc hin thäng igi cac miic tiêu, thim vi xây drng, phát trin và bào v Mt nuOrc.

Noi gtrang dng chI Nguyn Hthi Th9, toàn Dàng, toàn dn và toãn quãn ta n 1%rc phn Mu, quy& tam thrc hin thing lçii Nghj quy& Di hi XII, 1p thãnh tIch chào mrng Dai hi dâng b các cp và Dai hi XIII cüa Dâng./

BAN TUVEN GIAO TRUNG IJ1NG