Upload
cornelis-claessens
View
218
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 1
Een Geschiedenis van India
deel II – Caste SysteemWereldwinkel-Indiareis
Dr. Herman Kuppers
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 2
Incredible India !
India is en blijft voor ons een fascinerend land. Onvoorspelbaar en onberekenbaar. Grootmoedig in zijn cultuur en kunst. Maar benepen en foeilelijk in zijn armoede. En toch worden grauw en grijs telkens opnieuw opgefleurd door geur en kleur, door vriendelijke goedlachse mensen met nieuwsgierige vragen. India dringt in de neusgaten, krioelt in de ogen en kruipt onder de huid. Onweerstaanbaar. Altijd en overal. Steeds opnieuw, en altijd anders.India, een unieke plaats, waar je met één voet op kennis en wetenschap kan steunen, terwijl je met de andere in een archaïsche cultuur en samenleving staat. Incredible India !
Incredible India !
India is en blijft voor ons een fascinerend land. Onvoorspelbaar en onberekenbaar. Grootmoedig in zijn cultuur en kunst. Maar benepen en foeilelijk in zijn armoede. En toch worden grauw en grijs telkens opnieuw opgefleurd door geur en kleur, door vriendelijke goedlachse mensen met nieuwsgierige vragen. India dringt in de neusgaten, krioelt in de ogen en kruipt onder de huid. Onweerstaanbaar. Altijd en overal. Steeds opnieuw, en altijd anders.India, een unieke plaats, waar je met één voet op kennis en wetenschap kan steunen, terwijl je met de andere in een archaïsche cultuur en samenleving staat. Incredible India !
3Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers
Enkele gegevens …
De Oudheid
Geleidelijk migratie van Arische stammen vanuit Iraanse hoogvlaktes naar Noord-India
Proces van handel- en cultuuruitwisselingProces van veldslagen & veroveren …
stedelijke “Indusvallei” beschaving
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 4
De bevolking van de Indusvallei waren vooral boeren met hun eigen lokale goden: de God van de Maan, de Zon, de Regen, donder en Bliksem, het Woud, de Zee, … = Animisme
Archeologische vondsten wijzen op een ontwikkelde maatschappij, met een geschreven taal.
De Oudheid
De Arische volkeren die naar de Indusvallei migreerden/veroverden hadden
de Veda’s met rituelen, offer, hymnes = basis HindoeïsmeHun oppergodenVarna = sociale orde van kaste- hiërarchie
“Kleur” - bleke Arische immigranten - donkere niet-Ariers
De Ariërs omschreven de lokale bevolking als barbaars en onbeschaafd …
De autochtonen werden “Shudra’s” en “kastelozen”
Ontstaan (?) ± 2000 BC tijdens de Arische invasieCastas = Portugees voor “puur, zuiver”
rituele zuiverheid als Indisch begripVarna, “kleur”
De Oudheid
Enkele gegevens …
De Arische volkeren legden hun eigen wetgeving met rechten en plichten op om de gemeenschap te besturen De Arische volkeren lieten geen huwelijk toe tussen hun volk en de overwonenenDit was erg verschillend van de Romeinen, die interraciaal huwelijk promootten
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 5
Varna
ShudrasShudras
VaishyasVaishyas
Kshatriyas Kshatriyas
Outcasts [Harijan] Untouchables
BrahminsBrahmins
De Oudheid
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 6
Het kastenstelsel is een ruim 2000 jaar oud systeemGebaseerd op het idee dat mensen fundamenteel
ongelijkwaardig zijnRangschikt mensen in verschillende groepenElke groep heeft een bepaalde positie in de
maatschappij.Elke groep heeft bepaalde rechten en plichten
Ongelijkwaardigheid = rituele
onreinheid
Hindoes die elk contact met onaanraakbaren schuwen, zullen als pelgrim zonder bezwaar water drinken uit de heilige rivier de Ganges, ook al drijven daar lijken en
fecaliën om hen heen…
Metafoor van het menselijk lichaam
Lichaam + onderdelen = zowel hiërarchie als onderlinge afhankelijkheid
De Oudheid
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 7
Kastesysteem
“The Brahmin was his mouth, Of both his arms was the Kshatriya made. His thighs became the Vaishya, From his feet the Sudhra was produced.”(Rigveda X.90.1-3)
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 8
Bhramins - De priesterklasseMoeten/mogen de Veda’s en andere heilige schriften bestuderenZij alleen kunnen de riten en rituelen uitvoeren voor zichzelf en voor anderenZijn de verbindingspersoon tussen de goden en de mensenMoeten een voorbeeldig leven leidenStreven naar “goddelijke kennis” en het behoud van de tradities van het hindoeïsme.
Kastesysteem
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 9
Kshatrya - de krijgerklasseVerantwoordelijkheid om het
kastensysteem en de sociale orde in stand te houdenZorgen voor gerechtigheidKrijgen het bevel de mensen te
beschermenBeschermen de priestersGeven geschenken aan de BrahmanenBieden offers aan goden en vooroudersBestuderen de Veda's
Kastesysteem
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 10
Vaishya’s - Landheren en HandelaarsGrootgrondbezitters, bezitten veestapels,
drijven handel, lenen geldKunnen de Veda's bestuderenHebben het recht deel te nemen aan
bepaalde Vedische rituelenMogen geen vrouwen van hogere kasten
trouwen.
Kastesysteem
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 11
Sudra’s – arbeidende klasseEnige taak is de andere drie kasten te
dienenMogen de Veda's niet bestuderen of de
heilige gezangen beluisterenZe mochten niet eten in het gezelschap
van hogere kasten Mogen niet huwen met vrouwen uit de
hogere kasten
Kastesysteem
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 12
Untouchables De laagste van de Sudras zijn de
Outcasts, Harijan, de Untouchables, DalitsZij vallen buiten het kaste-systeem
vanwege “onreine arbeid”, hun “fundamenteel ongelijkwaardig zijn”In de oudheid was het hen verboden om
overdag in dezelfde straat te wandelen (te werken) als mannen van andere kastenZelfs hun schaduw werd beschouwd als
onrein en het zien van een onaantastbare werd beschouwd als ongelukZe leven vooral aan de rand van het
dorp, de rand van de samenlevingWerken als lijkafleggers, jagers, slagers
en professionele opruimers van menselijk afval.
Kastesysteem
Dalits worden nog altijd buitengesloten en vernederd, soms zelfs gelyncht of gemolesteerd…
Leden van andere kasten willen niets aanraken waar een Dalit aan heeft gezeten.
Ze mogen geen gebruik maken van de dorpspompAparte tasjes bij theestalletjes …
Ook de kastelozen hebben indelingen of gildes: iemand die met leer werkt staat
lager dan iemand die schoonmaakt enz.
Nog steeds de belangrijkste vorm van samenleving / bestuur in dorpen in heel India. Berust op twee centrale Hindu concepten: Dharma en Karma.
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 13
Kastesysteem
Dharma = het juiste handelen, op de juiste tijd, op de juiste manier en om de juiste redenen volgens de universele wetten van de menselijke natuur wat tot tevredenheid, geluk en voorspoed zal leiden
Dharma = essentie van het bestaanDharma = natuurlijke wetmatigheid
Karma = Ieder individu is door zijn daden zelf verantwoordelijk voor zijn eigen leven, vreugde en pijn
Karma = de fysieke en mentale acties van een individu die gevolgen hebben voor dit leven en volgende levens (reïncarnatie)Karma = een natuurlijk principe, een wet van "actie en reactie". Er is dus geen God aan het werk die straft of beloont.
Dharma & Karma
Nog steeds de belangrijkste vorm van samenleving / bestuur in dorpen in heel India. Berust op twee centrale Hindu concepten: Dharma en Karma.
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 14
Kastesysteem
Dharma wordt beschouwd als een goddelijke wetIn de woorden van Mahatma Gandhi, Dharma is "de plicht die men heeft uit te voeren" en "de wet van iemands wezen."
Veel hindoes geloven dat deze verplichting het verbeteren van de geestelijke ontwikkeling van het individu bevorderd. Door Dharma leert elke persoon van jongs af aan zelfzuchtige verlangens te overwinnen en zijn doelen en idealen op de groep te richten.
Dharma & Karma
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 15
Het concept van Karma helpt verschillen in status te verklaren en te aanvaardenJe vorig leven verklaart je huidige kasteDoor je plicht na te komen in dit leven kan je karma verbeteren, en misschien leiden tot een betere status in het volgende leven of zelfs tot Moksha.
Kastesysteem
Dharma & Karma
Moksha verwijst in het algemeen naar de bevrijding uit de cyclus van dood en
wedergeboorte
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 16
Vers van Boeddha over Karma
Ik ben de eigenaar van mijn daden,De erfgenaam van mijn daden,Geboren door mijn daden,Gerelateerd aan mijn daden.En leef ondersteund door mijn daden.
Van elke daad die ik verricht,Goed of slecht,Daar ben ik erfgenaam van.Zo zou een monnik steeds weer moeten reflecteren.
Boeddha (Anguttara Nikaya,I.87f)
Dharma & KarmaKastesystee
m
Het principe van Karma vinden we ook in spreekwoorden als
Wie goed doet, die goed ontmoet.Boontje komt om zijn loontje.Wie wind zaait zal storm oogstenAls twee honden vechten om een been
loopt de derde er mee heenWie een kuil graaft voor een ander, valt er zelf in.Wie de bal kaatst, kan hem terug verwachten…
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 17
Het kaste-systeem geeft ook een aantal praktische voordelen voor het individu. Als lid van een Jati heeft elke persoon
De leden van een Jati hebben veel gemeen.
Kastesysteem
Een gevoel van identiteitEen gevoel van te behoren tot een welbepaalde groep binnen de samenleving
Ze delen hetzelfde specifieke beroep, specialiteit Ze houden zich aan dezelfde regels met betrekking tot voeding en religie. Door de regels van endogamie, vormt elk Jati ook een uitgebreide familie, waarvan de meeste leden een bloedband hebben
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 18
Alle vrouwen, zelfs vrouwen van Brahmin, Kshatriya en Vaishyakaste hebben geen recht op Upanayan en de studie van de Veda's. Voor hen is het huwelijk gelijk aan Upanayan en dienstbaar zijn aan hun echtgenoten is gelijk aan de studie van de Veda's
Vrouwen zijn niet geschikt voor een vrij en onafhankelijk leven
Een vrouw is afhankelijk van haar vader tijdens haar kindertijd, van haar man tijdens haar huwelijk, van haar zonen als haar man is overleden. Heeft ze geen zonen, dan van het dichtste familielid van haar man Want een vrouw mag en kan nooit leven volgens haar eigen wil
Kastesysteem
Dalits
Een vrouw kan nooit zonder de toestemming van haar vader, man of zoon iets beslissen of zelfstandig handelen, zelfs niet in haar huis
Zelfs als de man overspelig is of “verstoken van kennis en andere kwaliteiten” moet de vrouw hem behandelen als een god.
Laws of Manu
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 19
Als een vrouw trots is op haar relaties, haar kennis en vaardigheden
Als een vrouw haar man bedriegt met een andere man
Als een vrouw trots is op de grootheid van haar familieleden of haar eigen excellentie, dan is dit strijdig met haar onderdanigheid t.o.v. van haar echtgenoot.
Manu Smrti VIII 371-372
Kastesysteem
Laws of Manu
Dan zal de koning ervoor zorgen dat ze zal worden verscheurd door
honden op de openbare de plaats
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 20
Een Geschiedenis van India
deel II – Caste SysteemWereldwinkel-Indiareis
Dr. Herman Kuppers
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 21
Kastesysteem
Enkele termen
Scheduled CasteScheduled TribeBackward Caste De Indiase overheid onderscheidt
ruim 600 verschillende "Scheduled Tribes
Adivasi (letterlijk: oude bewoners) is een overkoepelende term voor heterogene etnische en in stamverband levende groepen
Worden beschouwd als de oorspronkelijke bevolking van vóór de Arische invasies.
De meeste Adivasi behoren tot de economische en maatschappelijke onderlaag en hebben te maken met vooroordelen, discriminatie en geweld van andere bevolkingsgroepen.
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 22
Kastesysteem
Enkele termen
Scheduled CasteScheduled TribeBackward Caste
Scheduled Castes and Tribes", 24,4% van de Indiase bevolking
Komen in aanmerking voor bepaalde stimulerende en beschermende overheidsmaatregelen.
Indiase overheid bepaalt of een gemeenschap tot de "Scheduled Castes" of tot de "Scheduled Tribes" behoort, of tot geen van beide, wat voortdurend een onderwerp van debat is …
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 23
Kastesysteem Scheduled Tribes
Orissa
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 24
Kastesysteem
Scheduled Castes Orissa
Dhobi wassen:kledij, lijken, geboorteKamar smeden, ook LuhuraBhandari “coiffeurs”Bhulias weversBhangiscavengers, sweepersGanda drummers en fluitspelersTeli oliepersersKeuta vissers
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 25
Total
Rural
Urban
Kastesysteem
36.804.660
6.082.063
8.145.081
16.53 - 22.13
38%
Orissa – SC & ST
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 26
Kastesysteem
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 27
Dalits, “onaanraakbare”, Outcasts, staan onderaan de maatschappelijke ladder, buiten het kastenstelsel
Volgens volkstelling 2001 was 16% van
de Indische bevolking een Dalit = 166.635.700 mensen
Kastesysteem
Dalits
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 28
Untouchables De laagste van de Sudras zijn de
Outcasts, Harijan, de Untouchables, DalitsZij vallen buiten het kaste-systeem
vanwege “onreine arbeid”, hun “fundamenteel ongelijkwaardig zijn”In de oudheid was het hen verboden om
overdag in dezelfde straat te wandelen (te werken) als mannen van andere kastenZelfs hun schaduw werd beschouwd als
onrein en het zien van een onaantastbare werd beschouwd als ongelukZe leven vooral aan de rand van het
dorp, de rand van de samenlevingWerken als lijkafleggers, jagers, slagers
en professionele opruimers van menselijk afval.
Kastesysteem
Dalits worden nog altijd buitengesloten en vernederd, soms zelfs gelyncht of gemolesteerd…
Leden van andere kasten willen niets aanraken waar een Dalit aan heeft gezeten.
Ze mogen geen gebruikmaken van de dorpspompAparte tasjes bij theestalletjes …
Ook de kastelozen hebben indelingen of gildes: iemand die met leer werkt staat
lager dan iemand die schoonmaakt enz.
Dalits
Harijans of “Scheduled Castes”
Mahatma Gandhi hernoemde de onaanraakbaren “Harijans”, of "kinderen van God", en probeerde de orthodoxe Hindoes te overtuigen om hen toe te laten in hun tempels en hun dagelijks leven.
Kastesysteem
Dalits
Dr BR Ambedkar, een vooraanstaand geleerde én een "onaantastbare", vond Harijans een vernederende term.
Hij noemde zijn volk “Dalits” = gebrokenen en overtuigde hen om zich te bekeren tot het Boeddhisme, waar geen kaste-onderscheid is
Kastesysteem
Dalits
Harijans of “Scheduled Castes”
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 31
Dalits proberen aan Kastediscriminatie te ontsnappen door over te stappen naar andere religies 14 oktober 1956: meer dan 300.000 Dalits volgen
dr. Babasaheb Ambedkar naar het Boeddhisme
Kastesysteem
Ook in andere religies vinden we Dalits :
9/10 Boeddhisten1/3 Sikhs1/3 Christenen
Wet 2010: Dalits die zich bekeren tot de Islam of het Christendom verliezen hun juridische status als Dalits en daarmee de financiële en juridische ondersteuning waarop zij recht hebben volgens de Indiase grondwet
Dit geldt niet voor Dalits die zich bekeren tot Boeddhisten of
Sikhs … !
180 mlj Dalits blijven in Hindu-geloof
Dalits
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 32
De Indische grondwet garandeert "gelijke rechten"
Artikel 14 geeft ieder individu de waarborg van "gelijkheid voor de wet" en "gelijke bescherming door de wet.“
Artikel 15 verbiedt discriminatie van iedere burger op grond van godsdienst, ras, kaste, geslacht, geboorteplaats, enz.
Artikel 16 garandeert de gelijkheid van kansen op het gebied van de openbare arbeidsbemiddelingsdiensten, scholing, enz.
Kastesysteem
Dalits
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 33
Maar ook voorziet de grondwet in een “quota-systeem” een “positieve discriminatie” …
Kastesysteem
Een aanzienlijk deel van de overheidsbanen en de studieplaatsen moeten worden 'gereserveerd' voor minderheden, de laagste klassen en de Dalits. Maar in de praktijk wordt ook Dalits in betere posities
regelmatig te verstaan gegeven dat ze “maar onaanraakbaren” zijn. Dit reserveringenbeleid geldt alleen voor overheidsfuncties.
Artikel 46 "De staat bevordert met speciale zorg het onderwijs en de economische belangen van de zwakkere delen van de bevolking, en in het bijzonder van de “scheduled caste” en de “scheduled tribes”, en zal hen beschermen tegen sociale onrechtvaardigheid en alle vormen van uitbuiting. “
Medical students at a top university protesting the new proposal
Dalits
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 34
Laws to protect Dalits …
Abolition of Untouchability ActProtection of Interests of MinoritiesThe Promotion of Educational and Economic Interests
of Scheduled Castes, Scheduled Tribes.The Protection of Civil Rights Act (1955)Bonded Labour System (Abolition) Act (1976) Scheduled Caste and Scheduled Tribes Prevention of
Atrocities Act (1989) Employment of Manual Scavenging and Construction of Day
Latrines (prohibition) Act (1993).
Kastesysteem
Dalits
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 35
Kastesysteem
DalitsVrouwen
?Moeilijk voor vrouwen om zelfstandig bestaan op te bouwenHet onderdanige gedrag van echtgenote garandeert de eer van de man.(Dalit-) vrouwen worden gezien als een afhankelijk aanhangsel van de man. Dalit-vrouwen zijn driemaal onderdrukt: ten eerste als armen, ten tweede als vrouwen en ten derde als Dalits
In elke laag van de samenleving !
Manusmrti !
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 36
Het idee is dat Dalits geen beschikking over hun eigen leven en lichaam hebben, maar altijd en op alle denkbare manieren hogere kasten moeten bedienen. Vooral mannen uit hogere kasten beschouwen de werkende vrouwen als vrije buit. Aanranding en verkrachting van Dalit-vrouwen en -meisjes is op het Indiase platteland aan de orde van de dag.Ook binnen de Dalit-gemeenschap is geweld tegen vrouwen een groot probleem.
Kastesysteem
DalitsVrouwen
?
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 37
De meest extreme vorm van uitbuiting van Dalit-vrouwen is het systeem van tempelprostitutie. De prostituees, Jogoni's, worden op jongere leeftijd door een oudere prostituee ingewijd. Bij bepaalde feesten hebben Jogoni's een rituele functie, met soms (gedwongen) zeer vernederende praktijken zoals het bijna naakt voor het hele dorp moeten dansen. In grote steden is weinig tempelprostitutieHandel van Dalit-vrouwen voor commerciële prostitutie is een business in opkomstStraffeloosheid van geweld tegen Dalit-vrouwen houdt dit geweld in stand.
DalitsKastesysteem
Vrouwen ?
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 38
Dalits zelf hebben zich zowel in Zuid-Azië als internationaal georganiseerd binnen het International Dalit Solidarity Network (IDSN).
DalitsKastesysteem
Vrouwen ?
Binnen dit netwerk hebben zij kastendiscriminatie op de agenda van de Europese Unie en de Verenigde Naties gezet. Het Dalit Netwerk Nederland maakt onderdeel uit van dit internationale netwerk
Er zijn veel organisaties van Dalit-vrouwen, zoals de organisatie Community and Rural development Society (CaRDS)De bekendste strijdster voor de rechten van Dalit-vrouwen is Ruth Manorama - Zij won in 2006 de Right Livelihood Award(alternatieve Nobelprijs)In 2007 behaalde Bahujan Samaj Party de absolute meerderheid in de dichtstbevolkte Indiase staat Uttar Pradesh en werd een Dalit-vrouw, Mayawati Kumari beëdigd als premier van deze deelstaat
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 39
Kastesysteem
Elke vaststelling kan juist zijn voor één regio, maar niet voor een andere, voor één dorp, maar niet voor een ander, voor steden, maar niet voor dorpen, voor één religieuze groep, maar niet voor een andere …
Het kastenstelsel is niet afgeschaft, “Onaanraakbaarheid” werd in 1947 afgeschaft, en kastendiscriminatie in het publiek is verboden …
Een kasteclassificatie is niet uniek voor India, maar het is er wel gesacraliseerd, tot een religieus ingestelde orde geworden.
De status van een individu en de kaste waartoe hij behoort zijn niet hetzelfde. Het prestige van een individu kan heel verschillend zijn van dat van de kaste waarin hij is geboren.
Jati (Yati) verwijst naar de honderden subklassen, kleine endogame groepen waarin men is geboren
Een kleine opmerking …
Dalits
Kastenstelsel - Dr.Herman Kuppers 40
In het huidige India, waar armoede meer en meer voorkomt, mag men een straatarme man of vrouw niet met een Dalit verwarren.
Een Dalit zal niet vlug bedelen
Bedelaars zijn dikwijls de nomaden ...
Veel Brahmanen (priesters) die per definitie niet werken, zijn verarmd, en bedelen …
DalitsKastesysteem Een kleine opmerking
…
41
Dr. Herman Kuppers
Een Geschiedenis van India
deel II Caste systeem
Wereldwinkel-Indiareis