Upload
bulent-turan
View
55
Download
6
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Kalite Güvence ve Standartları dersi için Kalite Kavramı
Citation preview
02.05.2015
1
Kalite Kavram
Mteri Cephesi
JAPONLARIN BAARISI
KRESELLEME
REKABET
MTER TALEB
DEM HTYACI
letme Cephesi Ferrari mi, Renault mu daha kalitelidir?
Ferrari F12 Berlinetta Renault Megane II
02.05.2015
2
Ferrari mi, Renault mu daha kalitelidir?
Ferrari F12 Berlinetta Renault Megane II
Kalite, ne deildir?
Kalite; En iyi, en gzel, en hzl, en gl vb.
anlam tamaz.
Kalite; Daha iyi, daha gzel, daha hzl, daha
gl anlam da tamaz.
Kalite bir sfat deildir. Amaca uygunluk derecesidir.
Kalite grecelidir, yani kiiden kiiye deiiklik gsterir.
Kalite, Kelime kkeni ve tanm
Kalite kavram Latincedeki Qualis (Nasl) kknden gelen
Qualitas kelimesinden tretilmitir. iero ve Yunanl
yazarlarn ise bu kelimeyi Mahiyet ya da Nitelik
anlamnda kullandklar grlmektedir. (Olumlu anlamyla: iyi nitelik)
Kalite kavram gnmzde yaamn her aamasnda
kullanlmasna ramen herkesin genel olarak uzlaaca bir kalite
tanm yaplmas neredeyse imkanszdr.
Kaliteli mal ile ou kez pahal olan, dayankl ve stn niteliklere
sahip mal ifade edilmektedir. Bu da, kalite kavramnn yanl veya
olmas gerekenden daha dar anlamda kullanlmasdr.
Kalite Nedir?
Kalite, kullanma uygunluktur. (Joseph Juran)
Kalite, bir rnn gerekliliklere uygunluk derecesidir.(P. Crosby)
Kalite, rnn sevkiyatndan sonra toplumda sebep olduu en az zarardr.
(G. Taguchi)
Talebe uygun ve dk maliyette istenen standartlk ve gvenilirlik derecesi
(Deming)
Kalite, bir rn veya hizmetin belirlenen veya olabilecek ihtiyalarn
karlama kabiliyetine dayanan zelliklerin toplamdr. (ISO 8402)
Kalite kontrol uygulamak, en ekonomik, en kullanl ve mteriyi daima
tatmin eden kaliteli rn gelitirmek, tasarmn yapmak, retmek ve sat
sonras servislerini vermektir. (Dr. Kaoru ISHIKAWA)
Kalite , mterinin imdiki ve gelecekteki isteklerinin karlanmasdr. (Deming)
02.05.2015
3
KALTE Kavramn yi Anlamak !
Doru i Doru Yapmak (KALTE) Apandisit ameliyatnda apandisit doru alnm Ismarlanan pizza zamannda getirilmi Gerekli toplant zamannda iyi yaplm
Apandisit alnrken sinirler kesilmi stenen pizza ge getirilmi Gerekli toplant kt yaplm
Apandisit yerine safra kesesi alnrken sinirler kesilmi stenmeyen pizza ge getirilmi Gereksiz toplant kt yaplm
Apandisit yerine safra kesesi doru alnm istenmeyen pizza zamannda getirilmi Gereksiz toplant iyi yaplm
Doru ii yanl yapmak
Yanl ii yanl yapmak Yanl ii doru yapmak
9
Kalite ile lgili Yanl Dnceler
Kalite fazla harcama gerektirir.
Kalite sistemi pahal bir itir.
Kalite sadece mamuller iin geerlidir.
Kalite sadece kalite biriminin sorumluluundadr.
Kalitenin Amalar
1. Kalite, bir nlemdir.
2. Kalite, mterinin tatminidir.
3. Kalite, verimliliktir.
4. Kalite, esnekliktir.
5. Kalite, yatrmdr.
6. Kalite, programa uymaktr.
7. Kalite, etkili olmaktr.
Amalarn alm
Kalite nlemdir; sorunlar ortaya kmadan nce zmlerini oluturur, rn ve hizmetlerin yapsna kusursuzluk katar.
Kalite, mterinin tatminidir; rn ve hizmetin ne kadar iyi olduu konusundaki son kararn verdii memnunluktur.
Kalite verimliliktir; ileri yapabilmek iin gerekli eitimden geen, ihtiya duyduu ara-gere ve talimatlarla desteklenen personel ile elde edilir.
Kalite esnekliktir; talepleri karlamak iin deimeyi gze almak ve bu konuda istekli olmaktr.
Kalite, bir yatrmdr; uzun dnemde bir ii ilk defada doru olarak yapmak, hatay sonradan dzeltmekten daha ucuzdur.
Kalite etkili olmaktr; ileri abuk ve doru olarak yapmaktr.
Kalite bir sretir; sregelen bir gelimeyi kapsar.
Kalite mkemmellik deildir, kalite ihtiyalara uygunluktur.
02.05.2015
4
Garvine gre Kalitenin Sekiz Boyutu Vardr
1) Performans: rnde bulunan birincil zellikler
2) Uygunluk: artnamelere, belgelere, standartlara
3) Gvenilirlik: Kullanm mrnde performans
4) Dayankllk: rnn kullanlabilirlii
5) Hizmet grrlk: ikayet ve sorunlarn kolay zlebilirlii
6) Estetik: rnn albenisi ve duyulara seslenebilme zellii
7) tibar: rn ve dier kalemlerin gemi performans
8) Dier etkenler: rn ekicilii salayan dier karakteristikler
O zaman Kalite;
Bir maln ya da hizmetin;
Tasarmda kusursuzluk,
Kullanmda kusursuzluk,
Fiyatta kusursuzluk,
Teslimde kusursuzluk,
Sat sresinde kusursuzluk
gibi zellikleri bnyesinde toplamasdr da denilebilir.
Kalitenin Bileenleri
Tasarm Kalitesi
rnn, mteri tarafndan istenilen tasarm zellikleri ve standartlara denir.
Uygunluk Kalitesi
Tasarm kalitesi ile belirlenen zelliklere retim esnasnda ne kadar uyulduunun gstergesidir.
Kullanm Kalitesi
Mal ve hizmetin mteri tarafndan kullanlmasyla ortaya kan kalitedir. rnn nihai kalitesidir.
Kalite emberleri
letmede kalite ile ilgili hatalarn, sorunlarn belirlenerek
zm amacyla kurulan, iletme personelinden oluan
alma gruplardr.
02.05.2015
5
Kalite Gvencesi
Mal ve hizmetlerin kalite standartlarna gre retilmesi
sonucunda mteri beklentilerinin karlanarak mteri
gveninin salamas iin yaplan dzenli almalardr.
Toplam Kalite Ynetimi
Kalite kavramnn geldii en son noktay gsteren bir ynetim modelidir.
TKY, bir rnn kalitesinin insan odakl yaklam, alanlarn katlm, st ynetimin liderlii, rekabet odakl srekli iyiletirme almalaryla salanabileceini ngren bir ynetim modelidir.
Kalitenin Tarihsel Geliimi
Kalitenin Tarihsel Geliimi
02.05.2015
6
Muayene
Kalite Kontrol
statistiksel Kalite
Kontrol
Toplam Kalite
Kontrol
Toplam Kalite
Ynetimi
KALTE GVENCE - KALTE YNETM
KALTE KONTROL
TOPLAM KALTE
YNETM
MUAYENE VE TEST
Kalite Evrimi ve Ynetim Anlay
Rekabet gcnde yaanan deiim ve kalitenin artan nemi
Muayene Evresi
Bu aamann temel yaklam tketiciye hatal rnlerin gitmemesini salamaktr.
Bu yaklam tketiciyi korumu ancak reticide sknt yaratmtr. nk muayene edilerek hatal bulunan rnler retici iin zarar oluturmutur.
Bu adan reticiyi de koruyan bir sistem zerinde durulmu ve kalite kontrol aamasna geilmitir.
Sonrasnda Loncalar ve kendi i kurallar.
02.05.2015
7
Kalite ile ilgili ilk kaytlar M.. 2150 ylna kadar uzanr. nl Hammurabi Kanunlarnn 229. maddesinde u ifadeler yer alr;
Eer bir inaat ustas bir adama ev yapar ve yaplan ev yeterince salam olmayp ev sahibinin stne kerek
lmne sebep olursa o inaat ustasnn ba uurulur.
M.S. 1489 - 1588 Mimar Sinann yaptlar
stanbulda, Alibey deresi zerinde yaplm olan Malova Kemeri ina edildii 562 ylndan bu yana (449 yldr) ayakta durmakta ilevini yerine getirmektedir.
Kalite Kontrol Evresi
20. yzyl balarnda atlyelerin yerini byk lekli fabrikalar alnca, geleneksel atlye ynetiminin yaklamlar yetersiz kald ve bu durum verimlilii arttrma bata olmak zere, retim sisteminin daha iyi ynetilmesine ilikin birok aratrmann yaplmasna neden oldu.
Bu dnemde retimdeki deiikliin getirmi olduu problemlere zm arayan ve bilimsel almalaryla kalite olgusuna katkda bulunan kiilerden biri de Bilimsel Ynetimin babas Frederick Winslow Taylordur.
ISO 9000 standard, Kalite Kontrol yle tarif eder :
Kalite gerekliliklerini karlamak zere kullanlan
operasyonel teknikler ve faaliyetler
KALTE KONTROL
02.05.2015
8
ISO 9000 Kalite Gvenceyi se yle Tanmlar :
Bir kuruluun kalite gerekliliklerini yeterli derecede
gven altna almak amacyla uygulanan planlanm
faaliyetler sistemi
KALTE GVENCE
KALTE KONTROL ADIMLARI
KALTE GVENCE ADIMLARI
02.05.2015
9
KALTE GVENCE KALTE KONTROL
TANIM SSTEM KALTES PARA VE RN KALTES
ODAKLANMA SRELER HATALAR
HEDEF SREKL YLEME HATA TESPT
NASIL KYS SREKLL PROBLEM ZME
NE NLEYC MUHAFAZA EDC
SORUMLULUK HERKES ZEL EKP
KALTE KONTROL NASIL ve NEREDE UYGULANIR
GR (GRD) KK
SRE KK
IKI (IKTI-FNAL) KK
GRD KALTE KONTROL
RN VEYA HZMET RETMNDE KULLANILACAK GRDLERN ; FRMANIN NCEDEN BELRLED ARTLARA VEYA ZELLKLERE UYGUNLUUNUN, YNE NCEDEN BELRLENM YNTEMLERLE NCELENMES
02.05.2015
10
NELER KONTROL EDLR ?
ANA GRD ( HAMMADDE )
YAN GRDLER ( LAVE PARA/KATKI )
YARDIMCI EKPMAN ( KALIP, ENE, APARATLAR, VB)
LETME MALZEMELER ( RULMAN, CVATA, KESME YAI, KAIT, KALEM,VB)
NASIL KONTROL EDLR ?
RNEKLEME KONTROL
YZDE YZ KONTROL
RNEKLEME KONTROL
BR KME VEYA YIIN OLUTURAN MALZEMELERN ( GRD VEYA IKTI ) ERSNDEN YIINI TEMSL EDEN BELRL BR MKTAR MALZEMENN ALINARAK KONTROL EDLMES VE BU KONTROL SONUCUNA GRE KMENN TAMAMI HAKKINDA BR KARAR VERLMES UYGULAMASIDIR.
RNEKLEME KONTROL
RNEKLEME KONTROL N KULLANILAN ETL TEKNKLER VARDIR. BU TEKNKLER;
RNEK ALMA
DEERLENDRME
KONULARINDA SSTEMATK YAKLAIMLAR TANIMLAMAKTADIR.
02.05.2015
11
RNEKLEME KONTROL NERELERDE UYGULANIR ?
GR KK
SRE KK
IKI KK
RNEKLEME KONTROL HANG DURUMLARDA UYGULANIR ?
PART ERSNDEK ADET FAZLA SE
HER BR PARADA LLECEK DEER SAYISI FAZLA SE
PARA VEYA MALZEMELER TAHRBATLI DENEYLERE TAB TUTULUYORSA
KK PERSONEL YETERL DELSE
KONTROL MALYETLER YKSEK SE
TEDARKNN KALTE SEVYES YKSEK SE
YZDE YZ KONTROL
KONTROL EDLECEK MALZEMELERN TEKER TEKER KONTOL EDLMES DURUMUDUR.
02.05.2015
12
YZDEYZ KONTROL NERELERDE KULLANILIR ?
GR KK
SRE KK
IKI KK
RNEKLEME KONTROL SONUCUNDA NE KARAR VERLR ?
KABUL
ARTLI KABUL
RED
YZDE YZ KONTROL
KABUL DURUMU
GRDLERN , NCEDEN BELRLENM ZELLKLERE UYGUN OLMASI DURUMUDUR. KONTROL EDLEN PARALAR, AMBARA VEYA RETM HATLARINA ( MONTAJ VEYA LAVE OPERASYON ) AKTARILIR.
ARTLI KABUL DURUMU
GRDLERN, NCEDEN BELRLENM ZELLKLERN BR KISMINA UYGUN OLMASI, AMA BR KISMINA DA UYGUN OLMAMASI DURUMUDUR.
LETME, UYGUNSUZLUUN DERECESNE,UYGUNSUZLUUN GDERLME YNTEMNE, LETMENN HTYA DURUMUNA BALI OLARAK PARALARI KABUL EDEBLR.
02.05.2015
13
ARTLI KABUL DURUMU
ARTLI OLARAK KABUL EDLEN GRDLER, LETME TARAFINDAN YAPILAN DEERLENDRME SONUCU YA DORUDAN YA DA TASHH EDLDKTEN SONRA KULLANILMAK ZERE AMBARA VEYA RETME AKTARILIR.
RED DURUMU
KONTROL EDLEN GRDLERN, NCEDEN BELRLENEN ZELLKLERE UYGUN OLMAMASI VE KENDSNDEN BEKLENEN LEV / FAYDAYI SALAYAMAMA DURUMU SONUCU TEDARKYE ADE EDLMES DURUMUDUR.
YZDE YZ KONTROL DURUMU
YZDE YZ KONTROL K DURUMDA UYGULANIR:
LETME AISINDAN NEML OLAN GRDLER VE/VEYA SRELER VEYA IKTILAR ZERNDEK ETKS FAZLA OLAN GRDLER, LETME POLTKASI OLARAK YZDE YZ KONTROL EDLR.
RNEKLEME KONTROL SONUCUNDA RED EDLEN GRDLER, LETMENN HTYA DUYMASI DURUMUNDA YZDE YZ KONTROLE ALINABLR.
YZDE YZ KONTROL DURUMU
YZDE YZ KONTROL SONUCU BELRLENEN VE AYRILAN
UYGUN GRDLER, HTYA DURUMUNA GRE HEMEN
KULLANIMA ALINIR. AYRILAN UYGUNSUZ GRDLER SE
TASHH EDLR.BU TASHH LEM,YNE LETMENN
HTYA DURUMU, TEDARK LE LETME ARASINDAK
NAKLYE DURUMU,VB ARTLAR DKKATE ALINARAK YA
LETME TARAFINDAN YA DA TEDARK TARAFINDAN
GEREKLETRLR.
02.05.2015
14
YZDE YZ KONTROL DURUMU
YZDE YZ KONTROL UYGULAMASI, YALNIZCA
UYGUN GRDLERN KULLANILMASI MKANINI
SALADII N TAKBEDEN SRELERDEK
VERMLL KISMEN ARTTIRABLR. TE YANDAN,
RNEKLEME KONTROL UYGULAMASINA GRE DE
OLDUKA PAHALI BR YNTEMDR. DOLAYISI LE
YALNIZCA YKSEK KATMA DEERL LER/GRDLER
N KULLANILMALIDIR.
Toplam Kalite Ynetimine Uzanan Yol
Taylor'un Grleri
1. Verimsiz bir alma dzeni ve byk israflar vardr.
2. ilerde fazla aba gstererek almalarnn
kendilerine bir kar salamayacan bildikleri iin az
alp yorulmadklar, yani tembellik yaptklar lde
kendilerini karl zannediyor ve bu suretle iveren ile ii
karlar birbirine tamamen aksi bir duruma geliyordu.
3. iler daha ok alr ve retirlerse devaml olarak ok
almak zorunda kalacaklard.
4. Taylor kaytarma azaltld taktirde verimliliin
azalacana inanyordu
5. lerde standartlama olmad iin iiler ilerini kendi
bildikleri gibi yapmaktadrlar.
6. ilerin ise alnmasnda yetenek, bilgi ve kapasiteleri
dikkate alnmamaktadr.
7. Ynetimi ile iilerin yapacaklar iler birbirine
kartrlmaktadr.
Taylor'un Grleri
02.05.2015
15
Taylora gre ynetimin amac iinin daha iyi
almasn salama ve sistematik kaytarmay azaltmak
iin;
cretleri artrmak,
Bilimsel ynetim uygulamas ile retim maliyetlerini
azaltmaktr.
Bu amaca ulamak iin bilimsel aratrma metotlar,
tecrbelere dayal ilkeler ve standartlar saptayarak
retim faaliyetlerinin denetimini saptamaktr.
Taylor'un Grleri
ilerin dikkatli bir ekilde seilmesi en yksek
kapasitenin ortaya kmasn salayabilir.
Seilen iilerin bilimsel metotlarla eitilmesi sonucu
istenilen performans gsterilebilir.
Dosta bir atmosferin yaratlmas sonucu dier
ilkelerin uygulanmasn salayacak psikolojik bir
ortamn yaratlmasna yol aacaktr.
Taylor'un Grleri
Taylor be alanda nerilerde bulunmutur.
1.Standartlatrma,
2.Hareket ve zaman etd,
3.Sistematik seim ve eitim,
4.Para ba cret sistemi,
5.Fonksiyonel ustabalk.
Taylor'un Grleri
1. Bir i en verimli ekilde yaplmak isteniyorsa, eski
allm usulleri bir kenara brakarak yeni yntem
gelitirmeye allmaldr. Bunun iin ila be yllk bir
zaman gerekebilir.
2. i en iyi ekilde yapabilmesi iin i greni
zendirmelidir.
3. Tecrbeli ustabalar kullanmal, bilimsel yntemlere
aykr hareket edenler cezalandrlmaldr.
Taylorn lkeleri
02.05.2015
16
Baka bir kaynakta ise zetle Taylorizmin ilkeleri;
1. Geliigzel alma deil bilimsel alma dzeni,
2. Babozukluk deil ahenk ve koordinasyon,
3. Kiisellik deil yardmlama,
4. Dk verim deil maksimum kt,
5. Herkesin mmkn olan en yksek verimlilik dzeyine
karlmas iin eitim eklinde ifade edilmitir.
Taylor'un lkeleri
Tm meden dnyada bu ilkeler er veya ge genel
olarak uygulamaya konulacaktr. Ben, samim olarak,
bu ilkeler ne kadar abuk yerleirse, insanlk iin o
kadar iyi olacaktr grn tamaktaym.
Eletiriler
Taylor'un dikkate almad konu insanlarn birbirleriyle ve ynetimle ilikileriydi.
Bilim ve tecrbeler teknik sorunlar zebilir, fakat iilerin psikolojik ihtiyalarn karlayamaz.
iler ve i sahipleri arasnda parasal ynden atma olmasa da psikolojik ve sosyolojik faktrleri dikkate almad iin atma kabilir.
Taylor bilimsel ynetim konusuna teknik adan bakmtr.
Taylor alanlarn duygu, istek ve psikolojilerini nemsememitir.
X Teorisi alan Profili Yaklam
nsan, doas gerei almay sevmez ve mmkn mertebe iten kaar.
Bu nedenle insann almas iin onu dllendirmek, kontrol etmek, korkutmak ve gerektiinde de cezalandrmak gerekir.
nsan yenilik ve deiime diren gsterir.
nsanlar sorumluluktan kama eilimindedirler ve ynetmek yerine ynetilmeyi tercih ederler.
nsan bencildir.
nsan, iinde zellikle ve ncelikle i gvencesi arar.
02.05.2015
17
Y Teorisi alan Profili Yaklam
nsann iyerinde almas, oyun oynamak, dinlenmek kadar doaldr.
nsan rgte balanr, iini ve arkadalarn severse kendi kendini ynetebilir.
nsan renmek ister, sorumluluk almaya isteyerek talipli olabilir.
nsanlarn beer ihtiyalarn doyumu ile yaratclk yetenekleri ortaya karlabilir.
nsan dlle ynlendirilebilir, d denetimden ok zdenetim etkili olabilir.
Neden Kalite Ynetim Sistemleri
KALTE YNETM
Gittike karmaklaan letiim ve kreselleme
Dk maliyet ile yksek kazan
ve kaliteli hizmet
D ilikilerin gereklilikleri
rn / Hizmet gvenilirlii
Mteriden/ toplumdan gelen talepler
ve D mteri
memnuniyeti
Kalite Sistemi Neden Gereklidir ?
Son yllarda yaygnlaan ve yeni bir ynetim kavram olan TOPLAM KALTE YNETM iin gerekli aralardan en nemlisi ISO 9001 sistemidir.
DEM ise,
Bu geliimin bir sonucu olarak ortaya kar ve eskiden olduu gibi deiimi bekleyen organizasyonlar yerine deiimde nde giden organizasyonlar kreselleen ekonomide yerlerini koruyabilmektedirler.
letmelerin de canllar gibi bir yaam erileri olup doar ve byrler.Ancak lmemeleri iin yaamlarnn her aamasnda GELMEYE ihtiyalar vardr.
02.05.2015
18
Kalite Sistemi Neden Gereklidir ?
Kreselleme ise organizasyonlar iin en ok kazan, en az maliyet ve en iyi performansn nde olduu deerler btndr.
te DEM karsnda hazrlksz yakalanmay nleyen, deiimin ynn nceden gren, ona kar nceden engel olan deil nn aan bir sistem olan TOPLAM KALTE YNETM nin ve dolays ile KALTE YNETM SSTEM oluturmann altnda yatan temel felsefe budur.
KKL BR DEM GEREKTREN BU FELSEFENN ANCAK ETM LE YAKALANACAI SE OK AIKTIR.