25.05.2018

1

KEDİ KÖPEK KEDİ KÖPEK DERİ HASTALIKLARIDERİ HASTALIKLARI

Prof. Dr. Vehbi GÜNEŞProf. Dr. Vehbi GÜNEŞ

20182018

DERMATOLOJİK HASTALIKLARA DERMATOLOJİK HASTALIKLARA DİAGNOSTİK YAKLAŞIMDİAGNOSTİK YAKLAŞIM

�� 1. 1. AnamnezAnamnez ve Klinik Bulgular:ve Klinik Bulgular:

––Detaylı Detaylı anamnezanamnez toplamanın toplamanın güçlüğü nedeniyle spesifik güçlüğü nedeniyle spesifik sorulardan oluşan bir anket formu sorulardan oluşan bir anket formu hazırlanarak deri hastalığının hazırlanarak deri hastalığının hikayesi alınmalıdır. hikayesi alınmalıdır.

––Bu konuda dikkat edilecek ve Bu konuda dikkat edilecek ve anketin kapsaması gereken alanlar anketin kapsaması gereken alanlar aşağıda belirtilmiştir.aşağıda belirtilmiştir.

DERMATOLOJİK HASTALIKLARA DERMATOLOJİK HASTALIKLARA DİAGNOSTİK YAKLAŞIMDİAGNOSTİK YAKLAŞIM

�� Yaş, ırk, cinsiyet, kıl örtüsünün rengiYaş, ırk, cinsiyet, kıl örtüsünün rengi�� Hastalığın süresi, karakteristiği, Hastalığın süresi, karakteristiği, primerprimerşikayetlerdeki değişikliklerşikayetlerdeki değişiklikler

�� Kaşıntının bulunup, bulunmamasıKaşıntının bulunup, bulunmaması�� Mevsimsel özelliği var mı?Mevsimsel özelliği var mı?�� Barınma koşullarıBarınma koşulları�� Etkilenen diğer hayvanlarEtkilenen diğer hayvanlar�� İç ve dış parazit kontrol programı yapılmış İç ve dış parazit kontrol programı yapılmış mı?mı?

�� Sistemik ve/veya lokal kullanılan ilaçlar Sistemik ve/veya lokal kullanılan ilaçlar var mı?var mı?

�� Diğer şikayetlerDiğer şikayetler

2. Fiziksel Muayene:2. Fiziksel Muayene:

�� Hayvanların tüm durumları Hayvanların tüm durumları değerlendirilmelidir.değerlendirilmelidir.

�� Lezyon:Lezyon: Dağılımı (Dağılımı (generalizegeneralize, lokalize, , lokalize, vücudun özel bir bölgesinde mi), lezyonun vücudun özel bir bölgesinde mi), lezyonun tipi (tipi (primerprimer, , sekondersekonder))

�� PrimerPrimer Lezyonlar: Lezyonlar: –– PapülPapül, , makülmakül, nodül, tümör, püstül, vezikül ve , nodül, tümör, püstül, vezikül ve şişliklerşişlikler

�� SekonderSekonder Lezyonlar: Lezyonlar: –– Kabuklanma, çatlaklıklar, Kabuklanma, çatlaklıklar, ekskorasyonekskorasyon, erozyon, , erozyon, ülser, ülser, likenifikasyonlikenifikasyon, pigment değişiklikleri, , pigment değişiklikleri, fissürlerfissürler

2. Fiziksel Muayene:2. Fiziksel Muayene:

��Deri yüzeyi kolayca görülemeyen Deri yüzeyi kolayca görülemeyen özellikleri belirlemek için mutlaka özellikleri belirlemek için mutlaka palpepalpe edilmelidir. edilmelidir.

��Kabuk altı kıllar, nem, ısı, şişlik, Kabuk altı kıllar, nem, ısı, şişlik, kılların kolay koparılıp kılların kolay koparılıp koparılmaması, koparılmaması, periferalperiferal lenf nodül lenf nodül durumudurumu

��MukozMukoz membranlarmembranlar muayene muayene edilmelidir.edilmelidir.

3. Diagnostik Teknikler3. Diagnostik Teknikler

�� Deri kazıntısı:Deri kazıntısı:––Dış parazitlerin bulunmasını belirlemek Dış parazitlerin bulunmasını belirlemek için yapılır.için yapılır.

�� WoodWood lambası muayenesi:lambası muayenesi:––Özellikle Kedi ve köpeklerde görülen Özellikle Kedi ve köpeklerde görülen MikrosporumMikrosporum canis’icanis’i belirlemek için belirlemek için kullanılır. kullanılır.

––Floresan renk verir. Vakaların % 50Floresan renk verir. Vakaların % 50--60 60 ındaında belirleyici olur. Atlar ve sığırlar belirleyici olur. Atlar ve sığırlar daha çok Floresan renk üretmeyen daha çok Floresan renk üretmeyen TrikofitonTrikofiton türleri ile türleri ile enfekteenfekteolduklarından bunlarda kullanılmazlar.olduklarından bunlarda kullanılmazlar.

25.05.2018

2

Dermatofit kültürleri:Dermatofit kültürleri:

�� Lokal veya Lokal veya GeneralizeGeneralize alopesilialopesili hayvanlar hayvanlar kabuklanma veya kaşıntı olsun olmasın kabuklanma veya kaşıntı olsun olmasın dermatofitdermatofit kültürlerine tabi tutulmalıdır. kültürlerine tabi tutulmalıdır.

�� Test için kazıntı materyali, Test için kazıntı materyali, DermatofitDermatofit test test Medyumundan oluşur. Ayrıca;Medyumundan oluşur. Ayrıca;

�� % 70 % 70 izopropilizopropil alkolalkol�� MoskitoMoskito forsepsforseps�� SkalpelSkalpel bıçağıbıçağı�� Steril kaplarSteril kaplar�� Kan toplama tüplerinden oluşur.Kan toplama tüplerinden oluşur.

Testin Yapılışı:Testin Yapılışı:

�� Forsepsle alındıktan sonra her bir lezyon Forsepsle alındıktan sonra her bir lezyon muhtemel pek çok bakteri ve saprofitik muhtemel pek çok bakteri ve saprofitik kontaminasyonların önüne geçmek için kontaminasyonların önüne geçmek için izopropil izopropil alkolalkol ile nazikçe yıkanır. ile nazikçe yıkanır.

�� Multipl, küçük, kazıntı ve kabuklu lezyonlar Multipl, küçük, kazıntı ve kabuklu lezyonlar toplanmalıdır. toplanmalıdır.

�� Lezyonun özellikle periferindeki kırık kıl ve tüyler, Lezyonun özellikle periferindeki kırık kıl ve tüyler, kabuk ve kepekler alınmalıdır. Steril kaplarda ayrı kabuk ve kepekler alınmalıdır. Steril kaplarda ayrı ayrı toplanır. ayrı toplanır.

�� Steril forsepslerle steril bir ortamda örnekler test Steril forsepslerle steril bir ortamda örnekler test medyumunun üzerine konulur hafifçe bastırılır. medyumunun üzerine konulur hafifçe bastırılır. Kültür tabağının kapağı yeterli ventilasyonu Kültür tabağının kapağı yeterli ventilasyonu sağlayacak kadar yarım açık bırakılabilir. sağlayacak kadar yarım açık bırakılabilir.

�� Pek çok dermatofit oda ısısında üreme gösterir, Pek çok dermatofit oda ısısında üreme gösterir, fakat T. verrucosum 37 dereceye ihtiyaç duyar.fakat T. verrucosum 37 dereceye ihtiyaç duyar.

�� DermatofitDermatofit test medyumu amber renkli test medyumu amber renkli Sabouraud’ınSabouraud’ın Dekstroz Dekstroz AgarıdırAgarıdır. . –– Fenol kırmızısı, Fenol kırmızısı, pHpH indikatörü, indikatörü, kontaminasyonlarıkontaminasyonları

engelleyecek maddeler içerir. engelleyecek maddeler içerir.

�� DermatofitlerDermatofitler çoğalma için medyumdaki çoğalma için medyumdaki proteinleri tercih eder, ve medyumun rengini proteinleri tercih eder, ve medyumun rengini kırmızıya dönüştürecek alkali kırmızıya dönüştürecek alkali metabolitlerimetabolitleri üretir.üretir.–– DermatofitDermatofit kolonileri beyaz bej arası bir renkte, tozlu ve kolonileri beyaz bej arası bir renkte, tozlu ve

pamuksu görünümdedir.pamuksu görünümdedir.

�� SabouraundSabouraund dakidaki kırmızı renk değişikliği ve kırmızı renk değişikliği ve karakteristik koloni görünümü teşhis için karakteristik koloni görünümü teşhis için yeterlidiryeterlidir. .

Potasyum Hidroksit ile Muamele:Potasyum Hidroksit ile Muamele:�� DermatofitlerinDermatofitlerin kısmi teşhisine izin verir. kısmi teşhisine izin verir.

Negatif sonuçlar olayın Negatif sonuçlar olayın dermatofitdermatofit olmadığını olmadığını göstermez. göstermez. –– Bu uzmanlık gerektiren bir konudur. Çünkü muayenede Bu uzmanlık gerektiren bir konudur. Çünkü muayenede

çeşitli çeşitli artifaktlarartifaktlar ( Fiber, kolesterol kristalleri, yağ ( Fiber, kolesterol kristalleri, yağ damlaları) nedeniyle yanılgılar olabilir.damlaları) nedeniyle yanılgılar olabilir.

�� Kıl ve kabuklar lezyonun kenarlarından steril Kıl ve kabuklar lezyonun kenarlarından steril forsepsle ve forsepsle ve skalpellerleskalpellerle toplanmalıdır. Bir damla toplanmalıdır. Bir damla solusyonsolusyon lam üzerine konur, üzerine örnekler lam üzerine konur, üzerine örnekler konulup lamel ile kapatılır. konulup lamel ile kapatılır. HifaHifa ve ve ArtrokonidialarınArtrokonidiaların kolayca görünmesi için KOH kolayca görünmesi için KOH kullanılır. % 10kullanılır. % 10--15 15 liklik KOH ile alınan numuneler KOH ile alınan numuneler 1515--20 20 snsn ısıtılır, veya 30 ısıtılır, veya 30 dkdk oda ısısında oda ısısında bekletildikten sonra muayene edilebilir. 10 bekletildikten sonra muayene edilebilir. 10 luklukobjektif ile incelenir. objektif ile incelenir. HyfalarHyfalar ve sporlar ve sporlar görülebilir.görülebilir.

�� Asetat bandı hazırlama, Asetat bandı hazırlama, OxyurisOxyuris equiequi ve ve ChorioptesChorioptes equiequi infestasyonlarınıinfestasyonlarını teşhis teşhis için kullanılır.için kullanılır.

�� DermatofilusDermatofilus preparatları:preparatları:

–– At ve At ve dığırlardadığırlarda yün tabakasının matlaşması ve yün tabakasının matlaşması ve kabuk oluşumu ile karakterizedir. kabuk oluşumu ile karakterizedir. SupuratifSupuratifmaddeler kabuğun altındadır. Direk sürme maddeler kabuğun altındadır. Direk sürme frotilerinfrotilerin boyanması ile bakteriler görülebilir.boyanması ile bakteriler görülebilir.

ÇEVRESEL VE MEKANİK ÇEVRESEL VE MEKANİK DERMATOZLARDERMATOZLAR

��DonmalarDonmalar

��Termal yaralarTermal yaralar

��Primer irritant kontak dermatitisPrimer irritant kontak dermatitis

��Kimyasal ToksikozisKimyasal Toksikozis

25.05.2018

3

KEDİ VE KÖPEKLERDE DERİ KEDİ VE KÖPEKLERDE DERİ HASTALIKLARIHASTALIKLARI

�� PrimerPrimer Deri Lezyonları: Deri Lezyonları: SekonderSekonder etkenlerle komplike etkenlerle komplike olmamıştır.olmamıştır.

�� MakulaMakula:: yuvarlak sınırlı deride yuvarlak sınırlı deride melaninmelanin toplanmasından ileri toplanmasından ileri gelen renk bozukluğudur. Köpeklerde gelen renk bozukluğudur. Köpeklerde sertolisertoli hücreli hücreli seminomlardaseminomlarda oluşur.oluşur.

�� EritremEritrem:: Hastalıkların seyri esnasında deride oluşan Hastalıkların seyri esnasında deride oluşan kızarıklıklar.kızarıklıklar.

�� PapülPapül: : Küçük tekli deri kabarcıklarıdır. Pembe kırmızı Küçük tekli deri kabarcıklarıdır. Pembe kırmızı renkte olup, yangı hücre renkte olup, yangı hücre infiltrasyonuinfiltrasyonu, ödemden , ödemden kaynaklanır. kaynaklanır. KontaktKontakt dermatitisdermatitis den ileri gelir)den ileri gelir)

�� Nodül:Nodül: StrStr. . PapüllozumPapüllozum dakidaki hücrelerin hücrelerin solitersoliter şişlikleridir. şişlikleridir. Yangısal ve Yangısal ve neoplastikneoplastik deri hastalıklarında oluşur.deri hastalıklarında oluşur.

�� Tümör:Tümör: Büyük nodül şeklindeki yapılardır. Büyük nodül şeklindeki yapılardır. FibrosarkomlarFibrosarkomlargibi.gibi.

�� Püstül:Püstül: İçleri irin dolu küçük deri şişlikleridir. Stafilokok İçleri irin dolu küçük deri şişlikleridir. Stafilokok enfeksiyonları ve enfeksiyonları ve follikülitisfollikülitis..

SekonderSekonder Deri Lezyonları:Deri Lezyonları:

Hastalıkların seyri esnasında sonradan oluşurlar.Hastalıkların seyri esnasında sonradan oluşurlar.�� Kepek:Kepek: SeboreSebore, pire ısırığı, , pire ısırığı, demodeksdemodeks�� Kabuk: Kabuk: NotoedresNotoedres katikati�� SikatriksSikatriks:: Yara izleriYara izleri�� ErezyonErezyon:: Yüzeysel epitelyum sıyrılmaları, Yüzeysel epitelyum sıyrılmaları,

iyileştiğinde iyileştiğinde sikatriksikatrik bırakmaz.bırakmaz.�� EkskorasyonEkskorasyon:: Travma veya kaşıntı ile oluşan derin Travma veya kaşıntı ile oluşan derin

deri sıyrıkları. deri sıyrıkları. EnfekteEnfekte olur. olur. AtopikAtopik deri hastalıkları deri hastalıkları ve ve NotoedresNotoedres uyuzuuyuzu

�� LikenifikasyonLikenifikasyon:: Kronik yangısal Kronik yangısal DermatitislerDermatitislersırasında deride çatlama ve ayrılmalar.sırasında deride çatlama ve ayrılmalar.

�� HiperpigmentasyonHiperpigmentasyon:: Derin katmanlara kadar Derin katmanlara kadar melaninmelanin pigmentinin toplanmasıpigmentinin toplanması

SekonderSekonder deri lezyonlarıderi lezyonları

�� HiperkeratozisHiperkeratozis: : StrStr. . CorneumCorneum tabakasınınıtabakasınınıkalınlaşması. kalınlaşması. DistemperDistemper hastalığında ayak hastalığında ayak tabanlarında görülür.tabanlarında görülür.

�� KomedonKomedon:: Kıl Kıl foliküllerininfoliküllerinin tıkanma ve tıkanma ve genişlemesi sonucunda siyah noktacıklar genişlemesi sonucunda siyah noktacıklar haline gelmesidir.haline gelmesidir.

�� EpidermalEpidermal KollaretKollaret: : Lezyonların Lezyonların Genişlemesidir.BakteriyelGenişlemesidir.Bakteriyel hipersensitivitehipersensitiviteve ve follikülitisfollikülitis şeklinde gelişir.şeklinde gelişir.

Deri hastalıklarında Deri hastalıklarında sınıflandırmasınıflandırma

��Alerjik deri H.Alerjik deri H.

��EnfeksiyözEnfeksiyöz deri H.deri H.––ParaziterParaziter

––FungalFungal

––BakteriyelBakteriyel

––ViralViral

��Endokrin deri H.Endokrin deri H.

ALERJİK DERİ HASTALIKLARI:ALERJİK DERİ HASTALIKLARI:

�� Alerji vücutta belli bir antijen veya alerjene karşı Alerji vücutta belli bir antijen veya alerjene karşı gelişen immünolojik reaksiyondur. gelişen immünolojik reaksiyondur. Klinik Klinik semptomlarda kaşıntı vardır. semptomlarda kaşıntı vardır.

�� Gıda alerjisi, Gıda alerjisi, AtopiAtopi, İlaç ve pire ısırığı alerjisi , İlaç ve pire ısırığı alerjisi görülür. görülür. Dört farklı reaksiyon oluşumu söz Dört farklı reaksiyon oluşumu söz konusudur.konusudur.

�� Tip I: Tip I: AnaflaktikAnaflaktik tip tip humoralhumoral alerji, alerji, IgIg E gibi E gibi spesifik bir antikora bağlı antijen spesifik bir antikora bağlı antijen mastmast hücresi hücresi veya bazofil veya bazofil membranınamembranına bağlandığında Tip I bağlandığında Tip I reaksiyonu oluşur. reaksiyonu oluşur. –– HistaminHistamin, , LeukotrineLeukotrine, , BradikininBradikinin, , prostaglandinlerprostaglandinler açığa açığa

çıkar, kalıtsal alerjilerde rastlanır, klinik görünüm çıkar, kalıtsal alerjilerde rastlanır, klinik görünüm antijenin yer ve etkisine bağlıdır.antijenin yer ve etkisine bağlıdır.

25.05.2018

4

�� Tip II: Tip II: –– SitotoksikSitotoksik tiptir. tiptir. IgIg M ve M ve IgIg G G ninnin eritrosit ve eritrosit ve myonöronalmyonöronal reseptörlere bağlanması ile oluşan reseptörlere bağlanması ile oluşan reaksiyonlardır.reaksiyonlardır.

�� Tip III: Tip III: –– İmmunkompleksİmmunkompleks reaksiyonudur. reaksiyonudur.

–– Serbest dolaşan ve Serbest dolaşan ve komplementikomplementi aktive eden aktive eden antijen antikor komplekslerinin damar duvarı antijen antikor komplekslerinin damar duvarı ve organlara bağlanması ile oluşur. ve organlara bağlanması ile oluşur.

–– NötrofillereNötrofillere girerek girerek proteolitikproteolitik ve ve lizozomallizozomalenzimleri oluştururlar. enzimleri oluştururlar.

–– Damar ve çevresinde yangısal lezyon Damar ve çevresinde yangısal lezyon oluştururlar.oluştururlar.

��Tip IV: Tip IV: ––T lenfositler spesifik bir antijenle T lenfositler spesifik bir antijenle karşılaştıklarında karşılaştıklarında sitotoksiksitotoksik reaksiyona reaksiyona girerek veya girerek veya lenfokinlenfokin salgılayarak çevre salgılayarak çevre dokulara zarar verirler. dokulara zarar verirler.

–– İmmünopatiİmmünopati olaylarında rastlanır. olaylarında rastlanır. Tüberkülin reaksiyonu, Tüberkülin reaksiyonu,

––Transplantasyon uyuşmazlığı, Transplantasyon uyuşmazlığı,

––KontaktKontakt dermatitisdermatitis bu tiptedir.bu tiptedir.

Pire Isırığı Alerjisi:Pire Isırığı Alerjisi:

��Etiyoloji: Etiyoloji: ––Derinin pire salyasına karşı Derinin pire salyasına karşı hipersensibilizasyonudurhipersensibilizasyonudur. .

–– Irka bağlı düzey değişir. Irka bağlı düzey değişir.

––Salyadaki bir çok antijene karşı Tip I ve Salyadaki bir çok antijene karşı Tip I ve IV reaksiyonları gelişir. IV reaksiyonları gelişir.

–– Isırıktan 15 Isırıktan 15 dkdk sonra Tip I , 6sonra Tip I , 6--8 saat 8 saat sonra bazofil reaksiyonunun geliştiği, 24 sonra bazofil reaksiyonunun geliştiği, 24 saat sonra Tip IV reaksiyonun geliştiği saat sonra Tip IV reaksiyonun geliştiği ve 2ve 2--4 gün devam ettiği belirtilmektedir.4 gün devam ettiği belirtilmektedir.

Semptomlar:Semptomlar:

�� Köpeklerde 15 Köpeklerde 15 dkdk için ısırık yerinde için ısırık yerinde papülpapülşekillenir. 2şekillenir. 2--3 gün kalır. 3 gün kalır. –– Kaşıntılı Kaşıntılı papülokrüstözpapülokrüstöz dermatitisdermatitis, , sekondersekonder seboresebore, ,

pyodermipyodermi, kıl dökülmeleri, lokal , kıl dökülmeleri, lokal pyotravmatikpyotravmatik dermatitisdermatitis, , genellikle genellikle lumbosakrallumbosakral, , inguinalinguinal, , aksillaraksillar bölgeye lokalize bölgeye lokalize olur.olur.

�� Ayırıcı tanıda, Ayırıcı tanıda, –– AtopiAtopi, gıda alerjisi, , gıda alerjisi, sarkoptiksarkoptik uyuz, uyuz, pyodermipyodermi ile karışır.ile karışır.

�� Kedilerde kaşıntı, Kedilerde kaşıntı, hipotrikozishipotrikozis lumbosakrallumbosakral ve ve kuyruk kökünde oluşur. Abdomende ve kuyruk kökünde oluşur. Abdomende ve ekstremitelerinekstremitelerin iç yüzünde lezyonsuz kıl iç yüzünde lezyonsuz kıl dökülmeleri, dökülmeleri, miliermilier dermatit, dermatit, lenfadenopatilenfadenopatioluşabilir.oluşabilir.

Alopesia: lumbar ve sakral bölgede pire allerjisine

bağlı dermatitis.

Tanı:Tanı:

�� Pire veya pisliğinin saptanması: Pire veya pisliğinin saptanması: İntradermalİntradermal test yapılabilir. 0.05 ml test yapılabilir. 0.05 ml 1/1000 oranında suda hazırlanmış, pire 1/1000 oranında suda hazırlanmış, pire ekstratıekstratı verilir. verilir.

�� Eğer 15Eğer 15--30 30 dkdk içinde ani reaksiyon içinde ani reaksiyon saptanmazsa 24saptanmazsa 24--48 saat sonra 48 saat sonra geçikmişgeçikmişalerjik reaksiyon aranır. alerjik reaksiyon aranır. –– Deride kalınlaşma ile belirlenir. Deride kalınlaşma ile belirlenir.

�� Korunma: Pire ve pire dışkısına karşı Korunma: Pire ve pire dışkısına karşı mücadele edilir. Çevrede yapılmalıdır.mücadele edilir. Çevrede yapılmalıdır.

25.05.2018

5

Alerjik Kontakt Dermatitis:Alerjik Kontakt Dermatitis:

�� Etiyoloji: Etiyoloji:

�� irrite edici konsantrasyonda olmayan fakat irrite edici konsantrasyonda olmayan fakat duyarlılık doğurucu maddelerin duyarlılık doğurucu maddelerin epikutanepikutanuygulanması sonucu gelişen Tip IV uygulanması sonucu gelişen Tip IV reaksiyonlarıdır. reaksiyonlarıdır.

�� Kronik karakterli Kronik karakterli ekzematözekzematöz lezyonlardır. lezyonlardır.

�� Bu tip lezyonların oluşumunda kıl önemli Bu tip lezyonların oluşumunda kıl önemli bir koruyucudur.bir koruyucudur.

Alerjik Kontakt Dermatitis:Alerjik Kontakt Dermatitis:

�� Etiyoloji: Etiyoloji:

�� HaptenHapten kaynakları: kaynakları: –– Tasma, Tasma,

–– Zemin (halı, sentetik zemin) ve Zemin (halı, sentetik zemin) ve

–– şampuanlar dır. şampuanlar dır.

–– Bunlarla hassas deri arasında direk temas Bunlarla hassas deri arasında direk temas sağlandığında reaksiyonlar gelişir.sağlandığında reaksiyonlar gelişir.

Klinik Bulgular: Klinik Bulgular: �� EritemEritem, , �� papülpapül ve pigment değişimi ve pigment değişimi

yanında yanında �� ekskoriasyonekskoriasyon, , seboresebore, ,

pyodermipyodermi ve ve likenifikasyonlikenifikasyonolur. olur.

�� Dudak çevresinde Dudak çevresinde �� Alt çenede, Alt çenede, �� burun üstü, burun üstü, �� burun, burun, �� boyun, boyun, �� ekstremitelerekstremiteler, , �� göğüs bölgesinde, göğüs bölgesinde, �� skrotumdaskrotumda yerleşir. yerleşir. �� Tasmalardan ileri gelirse o Tasmalardan ileri gelirse o

bölgede oluşur. bölgede oluşur.

Klinik Bulgular: Klinik Bulgular:

�� Ayırıcı tanıda Ayırıcı tanıda –– AtopiAtopi, , –– gıda alerjisi, gıda alerjisi, –– pyodermipyodermi ile karışabilir.ile karışabilir.

�� ElisaElisa yöntemi ile spesifik yöntemi ile spesifik IgIg E E lerler saptanabilir.saptanabilir.

�� PatchPatch test yapılabilir: test yapılabilir: –– Yapışan bant üzerindeki test maddeleri derinin lezyonsuz Yapışan bant üzerindeki test maddeleri derinin lezyonsuz

kısımlarına yapıştırılır. kısımlarına yapıştırılır. –– 48 saat beklenir. Kaşıntı ve test yerinde kızarıklık 48 saat beklenir. Kaşıntı ve test yerinde kızarıklık

pozitiftir. pozitiftir. –– Sırt bölgesine uygulanır. Sırt bölgesine uygulanır.

Melez ırk bir köpekte ağaç yongalarından (Talaş) yapılan yataklık kullanmı sonucunda alerjik Kontakt dermatitis gelişimi.

Ventral abdomenin kılsız bölgelerinde difuz eritematoz belirgindir. Lezyonlar kıllı alanlara kadar yayılmaz

Yakın görüntüde eritematöz ve exudatif bölgelerin arka taraflarında küçük papüller

Sağaltım:Sağaltım:

��Alerjenlerden sakınılmalıdır.Alerjenlerden sakınılmalıdır.

��Ancak doğada yaygındırlar. Ancak doğada yaygındırlar.

��Sistemik olarak Sistemik olarak glikokortikoidlerglikokortikoidleruygulanır. uygulanır.

��Alerjik reaksiyonlara karşı Alerjik reaksiyonlara karşı PentoksifilinPentoksifilin (10(10--20 mg/kg, 12 saat 20 mg/kg, 12 saat arayla oral arayla oral verirlirverirlir) )

25.05.2018

6

Gıda AlerjisiGıda Alerjisi

�� Bütün dermatolojik vakalar içinde oranı % Bütün dermatolojik vakalar içinde oranı % 1 1 dirdir. .

�� Suçlanan alerjenlerin Suçlanan alerjenlerin –– % 25 i süt ve ürünleri, % 25 i süt ve ürünleri,

–– % 10 u koyun eti, % 10 u koyun eti,

–– % 14 ü buğdayla ilgili gıdalar, sığır proteinleri % 14 ü buğdayla ilgili gıdalar, sığır proteinleri olarak belirlenmiştir.olarak belirlenmiştir.

�� Alerjen olarak 5000 Alerjen olarak 5000 DaltonDaltonbüyüklüğündeki büyüklüğündeki HaptenHapten etkili maddeler etkili maddeler kabul edilir.kabul edilir.

�� Her yaşta şekillenebilir Tip I, III ve IV Her yaşta şekillenebilir Tip I, III ve IV reaksiyonlardır reaksiyonlardır

Klinik Bulgular;Klinik Bulgular;

��Kaşıntı ve İshal Kaşıntı ve İshal temel belirtilerdir. temel belirtilerdir. ��Başlangıçta Başlangıçta

––makülmakül, , ––ertrematözertrematöz peteşipeteşi, , ––ekimozlarekimozlar şeklindedir. şeklindedir. ––Kronik durumlarda Kronik durumlarda seboreikseboreiklikenifikasyonlikenifikasyon, ,

––hiperpigmentasyonhiperpigmentasyon, , ––% 6 % 6 sındasında GastrikGastrik kusma, yada kusma, yada sulu sulu hemorajikhemorajik dışkı bulunabilir. dışkı bulunabilir.

Klinik Bulgular;Klinik Bulgular;

�� Köpeklerde rutin olarak yenmeyen Köpeklerde rutin olarak yenmeyen –– koyun eti, tavuk eti veya esmer pirinç verildiğinde gıda koyun eti, tavuk eti veya esmer pirinç verildiğinde gıda

alerjisi ortaya çıkar. alerjisi ortaya çıkar. –– Hazır gıdalarda da alerjenler mevcuttur. Hazır gıdalarda da alerjenler mevcuttur.

�� Diyet değişimi yapılmalıdır. Diyet değişimi yapılmalıdır. FFakat 2akat 2--3 hafta içinde 3 hafta içinde kaşıntı azalır. kaşıntı azalır.

�� Sağaltım: Sağaltım: –– KortikosteroidlerKortikosteroidler, , –– AntihistaminlerAntihistaminler ve ve –– hypoallerjikhypoallerjik diyetler uygulanır.diyetler uygulanır.

Bir kedide gıda allerjisi nedeniyle Erythema, ve yoğun kaşıntı nedeniyle cizik ve kapuklanmalar görülebilir.

Kedilerin Milier Ekzeması:Kedilerin Milier Ekzeması:

�� Boyun ve Boyun ve lumbosakrallumbosakral bölgede yerleşen bölgede yerleşen papülopapülo--krüstözkrüstöz deri deri yangıalrıdıryangıalrıdır. .

�� Şiddetli kaşıntı vardır.. Şiddetli kaşıntı vardır.. �� Etiyoloji:Etiyoloji:

–– Pire ısırıkları ve salya alerjisi (% 60Pire ısırıkları ve salya alerjisi (% 60--70 oranında)70 oranında)–– CheylettiellaCheylettiella, bit gibi , bit gibi ektoparazitektoparazit enfestasyonlarıenfestasyonları–– MicrosporumMicrosporum caticati–– Gıda ve ilaç alerjisiGıda ve ilaç alerjisi–– Kontak alerjenlerKontak alerjenler–– BiotinBiotin ve ve VitVit E eksikliğiE eksikliği–– İdiopatikİdiopatik (% 20 )(% 20 )

Kedide boynun arka tarafında erythematous, kabuklu papüller

25.05.2018

7

milier dermatitisli bir kedide kabuklu papüller

Sağaltım:Sağaltım:

�� PrimerPrimer nedenler saptanırsa buna yönelik nedenler saptanırsa buna yönelik yapılır. yapılır.

�� İdiopatikİdiopatik nedenlerden kaynaklanıyorsanedenlerden kaynaklanıyorsa–– PrednisolonPrednisolon 11--2 mg/kg günlük oral verilir. 2 mg/kg günlük oral verilir. Daha sonra gün aşırı uygulanır. Daha sonra gün aşırı uygulanır.

–– Oral kullanım uygun değilse metil Oral kullanım uygun değilse metil prednisolonprednisolon20 mg/5 kg bir kez enjekte edilir.20 mg/5 kg bir kez enjekte edilir.

–– Bazen Bazen DeksametazonaDeksametazona daha iyi cevap verirler.daha iyi cevap verirler.

Kronik Atopik Dermatitis: Kronik Atopik Dermatitis:

�� AtopiAtopi–– Bilinen alerjenlerle temas sonucunda Bilinen alerjenlerle temas sonucunda IgIg E sentezinin E sentezinin

artması ile karakterize genetik faktörlerden ileri gelen tip artması ile karakterize genetik faktörlerden ileri gelen tip I alerjik reaksiyonu olarak tanımlanır.I alerjik reaksiyonu olarak tanımlanır.

�� Köpeklerde Köpeklerde atopiatopi inhalasyoninhalasyon yoluyla alınan yoluyla alınan alerjenlere karşı oluşan aşırı duyarlılık alerjenlere karşı oluşan aşırı duyarlılık reaksiyonudur, reaksiyonudur,

�� MastMast hücresi hücresi membranındamembranında IgIg E E lerelere bağlı bağlı antijenlerin bağlanması sonucu oluşur. antijenlerin bağlanması sonucu oluşur.

�� IgIg G G lerinlerin de sorumlu olduğu bildirilmektedir.de sorumlu olduğu bildirilmektedir.�� İnsanlarda İnsanlarda

–– BronşialBronşial astım, astım, –– alerjik alerjik rinokonjuktivitisrinokonjuktivitis, , –– atopikatopik dermatitisdermatitis olarak sınıflandırılır.olarak sınıflandırılır.

�� Köpeklerde genetik Köpeklerde genetik predispozisyonpredispozisyonbulunmaktadır. bulunmaktadır.

�� Bu hayvanlar sadece Bu hayvanlar sadece inhalasyoninhalasyon yoluyla yoluyla değil, deri ve sindirim sistemi yoluyla da değil, deri ve sindirim sistemi yoluyla da alerjenlere maruz kalabilirler.alerjenlere maruz kalabilirler.

�� Kedilerde Kedilerde atopikatopik dermatitislerdermatitisler köpeklerden köpeklerden farklılık gösterir. farklılık gösterir.

�� Kediler kaşıntı duyusuna farklı tepki Kediler kaşıntı duyusuna farklı tepki gösterir. gösterir.

�� HipotrikozistenHipotrikozisten alopesiyealopesiye kadar değişen kadar değişen yalama sonucu deri lezyonları oluşur. yalama sonucu deri lezyonları oluşur. MilierMilier ekzemaekzema ve ve eozinofilikeozinofilik granülomlargranülomlaroluşur.oluşur.

Ayırıcı TanıAyırıcı Tanı

–– Genellikle Genellikle PyodermatitisPyodermatitis, , –– paraziterparaziter deri hastalıkları, deri hastalıkları, –– gıda alerjisi, gıda alerjisi, –– alerjik kontak dermatit, alerjik kontak dermatit, –– dermatomikozisdermatomikozis ile karıştığı için tanı koymak ile karıştığı için tanı koymak güçtür.güçtür.

�� AtopikAtopik deri hastalıkları;deri hastalıkları;�� TerierTerier, seter, , seter, retrieverretriever, , beaglebeagle, m. , m. SchaunauzerSchaunauzer, gibi , gibi

ırklarda 1ırklarda 1--3 yaş arasında görülür. 3 yaş arasında görülür. �� Sonbahar ve yaz aylarında daha çok görülür. Sonbahar ve yaz aylarında daha çok görülür. �� Sezon sonunda kendiliğinden kaybolur. Sezon sonunda kendiliğinden kaybolur. �� 6 yaşın üzerinde daha az görülür.6 yaşın üzerinde daha az görülür.

SemptomlarSemptomlar

�� Klinik semptom içerisinde Klinik semptom içerisinde kaşıntı ilk semptomdur. kaşıntı ilk semptomdur.

�� Kaşıma sonucu travma ve Kaşıma sonucu travma ve sekondersekonder pyodermapyodermaoluşur. oluşur.

�� Yüz, diz, kulak, arka Yüz, diz, kulak, arka bacaklar, bacaklar, aksillaraksillar bölge bölge gibi bölgelerde şiddetli gibi bölgelerde şiddetli kaşıntı şeklindedir. kaşıntı şeklindedir.

�� OtitisOtitis, , pyodermipyodermi, , alopesialopesive ve likenifikasyonlikenifikasyonşekillenir. şekillenir.

�� GeneralizeGeneralize pruritispruritisgörülebilir. görülebilir.

25.05.2018

8

SemptomlarSemptomlar�� EritremEritrem�� ekskoriasyonekskoriasyon�� hiperpigmentasyonhiperpigmentasyon, , �� likenifikasyonlikenifikasyon sekondersekonder

değişikliklerdir. değişikliklerdir. �� OtitisOtitis eksternaeksterna ve ağız ve ağız

çevresi lezyonları çevresi lezyonları belirgindir. belirgindir.

�� Baş ve Baş ve ekstremiteekstremitelezyonlarının oranı % 70 lezyonlarının oranı % 70 civarındadır. % 85 inde civarındadır. % 85 inde likenifikasyonlikenifikasyon, yalama , yalama dişleme , sürtünme, yere, dişleme , sürtünme, yere, halıya sürtme görülür.halıya sürtme görülür.

Yoğun baş ve boyun kaşıntısı nedeniyle ülserleşmiş lezyonlar.

TanıTanı

��Hastalıktan Hastalıktan şüphelenilir. şüphelenilir.

�� İntradermalİntradermaltestler, testler,

��alerjik testler, alerjik testler,

��ElisaElisa testleri testleri yapılabilir.yapılabilir.

TedaviTedavi�� SemptomatikSemptomatik sağaltım bir çok sağaltım bir çok

alerjenin etkisini azaltır. alerjenin etkisini azaltır.

�� İmmunterapiİmmunterapi % 60% 60--80 80 oranında etkilidir. oranında etkilidir. Aşılar alerjik Aşılar alerjik test sonucuna göre hazırlanır. test sonucuna göre hazırlanır. Aşıdan sonra kaşıntıda artış, Aşıdan sonra kaşıntıda artış, ürtiker ve ürtiker ve anaflaktikanaflaktikreaksiyonlar gelişebilir.reaksiyonlar gelişebilir.

�� İmmunterapiyeİmmunterapiye yanıt 3yanıt 3--4 ay 4 ay sonra alınır. sonra alınır.

�� Pire kontrolü yapılmalıdır. Yan Pire kontrolü yapılmalıdır. Yan etki ihtimaline karşı aşı öncesi etki ihtimaline karşı aşı öncesi 1 saat 1 saat civarindecivarinde antihistaminikantihistaminikyapılmalıdır.yapılmalıdır.

Atopik bir Boxerda allerjen spesifik immünoterapiye bağlı Anjioödem olgusu

TedaviTedavi�� GlikokortikoidlerGlikokortikoidler::

–– Oral tercih edilir. Oral tercih edilir. –– AntienflamatuarAntienflamatuar etki amacıyla etki amacıyla prednisolonprednisolon 1.1 1.1 mg/kg/gün şeklinde kullanılır, uzun süreli mg/kg/gün şeklinde kullanılır, uzun süreli kullanımlarda doz 0.25 mg/kg 48 saatte bir kullanımlarda doz 0.25 mg/kg 48 saatte bir şeklindedir.şeklindedir.

�� CyclospirineCyclospirine: : –– FungalFungal üründür, üründür, sitokinsitokin üretimine T hücre üretimine T hücre proliferasyonunaproliferasyonuna engel olur. engel olur.

–– 1010--20 mg/kg dozunda uygulanırsa kaşıntıyı 20 mg/kg dozunda uygulanırsa kaşıntıyı keser. 5 mg/kg 6 hafta uygulanırsa etkili olur.keser. 5 mg/kg 6 hafta uygulanırsa etkili olur.

�� MisoprostolMisoprostol: : –– ProstaglandinProstaglandin analoğuduranaloğudur. . –– Antialerjik etkilidir. Antialerjik etkilidir. –– 33--6 mikrogram/kg günde 3 kez 30 gün 6 mikrogram/kg günde 3 kez 30 gün kullanılabilir.kullanılabilir.

TedaviTedavi�� AntihistaminlerAntihistaminler: :

–– Mevsimsel olaylarda çok Mevsimsel olaylarda çok etkiliiretkiliir, vakaların % , vakaların % 4040--50 sinde etkili olur. 50 sinde etkili olur.

–– H1 H1 resres blokerleriblokerleri, , antikolinerjiklerantikolinerjikler((BronkodilatörBronkodilatör) kullanılır. ) kullanılır. DifenilhidraminDifenilhidramin 2.2 2.2 mg/kg oral günde 3 kez kullanılır. mg/kg oral günde 3 kez kullanılır.

–– Yanıt alınmazsa Yanıt alınmazsa HydroksinHydroksin hidrokloridhidroklorid 2.2 2.2 mg/kg oral 3 kez, davranış problemleri varsa mg/kg oral 3 kez, davranış problemleri varsa trisikliktrisiklik antidepresanlarantidepresanlar DoxepinDoxepin 0.50.5--1 mg/kg 1 mg/kg günde 2 kez oral kullanılır. günde 2 kez oral kullanılır.

�� EsansiyelEsansiyel Yağ asitleri (Yağ asitleri (OmegaOmega 3): 3): –– Deri yağlarının bileşiminde ve lenfosit Deri yağlarının bileşiminde ve lenfosit fonksiyonlarında yer alırlar.fonksiyonlarında yer alırlar.

25.05.2018

9

Şiddetli atopi German Shepherd köpek cyclosporine öncesi (a) sonrası (b)

Cyclosporine yan etkileri: hirsutism (a) ve

gingival hiperplazi (b).

TedaviTedavi��FosfodiesterazFosfodiesteraz inhibitörleri: inhibitörleri:

––ArofilinArofilin 1 mg/kg 4 hafta1 mg/kg 4 hafta––PentoksifilinPentoksifilin 10 mg/kg günde 2 kez 10 mg/kg günde 2 kez kullanılabilir.kullanılabilir.

��LeukotrieneLeukotriene İnhbitörleriİnhbitörleri: : ––ZileutonZileuton

��MasitinipMasitinip ((trozintrozin kinazkinaz inhibisyonuinhibisyonu):):MastMast hücrelerini hedef alırhücrelerini hedef alır

��Lokal Sağaltım: Lokal Sağaltım: ––Deri yoluyla olanlarda değişik ilaçlar Deri yoluyla olanlarda değişik ilaçlar etkili olabilir. Yulaf unu kaşıntı etkili olabilir. Yulaf unu kaşıntı önleyicidir.önleyicidir.

OTOİMMUN DERİ HASTALIKLARI OTOİMMUN DERİ HASTALIKLARI

��PemfigusPemfigus KompleksKompleks––P. P. VulgarisVulgaris

––P. P. FoliaceusFoliaceus

––P. P. EritematozusEritematozus

––P. P. vegetansvegetans

��LupusLupus EritematozusEritematozus––Sistemik Sistemik LupusLupus EritematozusEritematozus

––LupusLupus EritematozusEritematozus DiskoidalisDiskoidalis

��Dolaşımdaki antikorların Dolaşımdaki antikorların keratonositlerinkeratonositlerin yüzeylerindeki yüzeylerindeki proteinlere (proteinlere (desmosaldesmosal proteinlere) proteinlere) direk olarak bağlanması ile oluşur.direk olarak bağlanması ile oluşur.

��Bu proteinler Bu proteinler epitelepitel hücrelere yapışır hücrelere yapışır ve plakları oluşturur ve bir seri ve plakları oluşturur ve bir seri reaksiyon meydana gelir.reaksiyon meydana gelir.

Otoimmun hastalıklarda aşağıdaki durumlar Otoimmun hastalıklarda aşağıdaki durumlar dikkate alınmalıdır.dikkate alınmalıdır.

��Kedilerde ender görülürlerKedilerde ender görülürler

��P. P. VulgarisVulgaris gibi bazıları çok şiddetli gibi bazıları çok şiddetli seyrederseyreder

��Tanı klinik tabloya göre konulabilirse Tanı klinik tabloya göre konulabilirse de lezyonlardan de lezyonlardan histopatolojihistopatoloji, , immünolojik deri muayeneleri, immünolojik deri muayeneleri, immunimmun floresansfloresans boyamalar boyamalar ile ile tanınır tanınır

25.05.2018

10

1. Pemfigus Kompleks (Tip II 1. Pemfigus Kompleks (Tip II Reaksiyonu)Reaksiyonu)

��Deri ve mukozaların kronik vezikül Deri ve mukozaların kronik vezikül oluşumlu hastalığıdır. oluşumlu hastalığıdır.

��EpidermisEpidermis antijenlerine karşı kanda antijenlerine karşı kanda otoantikorotoantikor oluşumu ile ilgili bir oluşumu ile ilgili bir hastalıktır. hastalıktır.

��EpidermalEpidermal hücreler birbirinden ayrılır hücreler birbirinden ayrılır ((AkantolizisAkantolizis). ). İntradermalİntradermal veziküller veziküller oluşur.oluşur.

P. Vulgaris:P. Vulgaris:

�� Ağız Ağız mukazasındamukazasında ülserli lezyonlarülserli lezyonlar�� Mukoza deri bağlantı yerlerinde Mukoza deri bağlantı yerlerinde bullözbullöz ve ülserli ve ülserli

değişikliklerdeğişiklikler�� Bazen ateş yapar.Bazen ateş yapar.�� Köpeklerde Köpeklerde inguinalinguinal ve ve aksillaraksillar bölgede bölgede bulluslarınbullusların

patlaması sonucunda erozyonlu, ülserli ve sızıntılı patlaması sonucunda erozyonlu, ülserli ve sızıntılı deri lezyonları meydana gelir.deri lezyonları meydana gelir.

�� Erozyon ve ülserler Erozyon ve ülserler subkutansubkutan bağlantı bağlantı bölgelerinde çok belirgindir.bölgelerinde çok belirgindir.

�� Vulva ve anüs çevresi ile Vulva ve anüs çevresi ile skrotumdaskrotumda ödem, ödem, eritremeritrem ve ve erezyonlarerezyonlar oluşur.oluşur.

Pemphigus vulgaris , Great Dane. Yoğunerozyon ve sekonder ülserli alanlar dilde, oral

mucous membranlarda, ve burunda. Köpeklerin patilerinde de görülür.

Teşhis:Teşhis:�� Epidermisin Epidermisin stratumstratum

germinativumundagerminativumundahistopatolojikhistopatolojik olarak olarak akantolizisinakantolizisin belrilenmesibelrilenmesi ile ile yapılır.yapılır.

�� Tedavi:Tedavi:–– PrednisolonPrednisolon 22--4 mg/kg 2 4 mg/kg 2

gün süreyle verilirse tedavi gün süreyle verilirse tedavi eder. eder.

–– İdame dozlar her 2 günde İdame dozlar her 2 günde bir akşamları oral bir akşamları oral verilebilir.verilebilir.

–– Etkili olmazsa Etkili olmazsa DeksametazonDeksametazon 0.05 0.05 –– 0.1 0.1 mg/kg verilir.mg/kg verilir.

–– KortikosteroidKortikosteroid ile ile AzotioprinAzotioprin kombine kombine edildiğinde kortizon yarı edildiğinde kortizon yarı yarıya azaltılmış dozda yarıya azaltılmış dozda verilir.verilir.

P. P. FoliaceusFoliaceus

�� Baş ve kulak derisinde Baş ve kulak derisinde lezyon oluşurken deri lezyon oluşurken deri mukoza bağlantılarında mukoza bağlantılarında oluşmaz. oluşmaz.

�� Deride sayısız Deride sayısız hiperpigmentlihiperpigmentli kabuk kabuk oluşumlu, oluşumlu, alopesialopesiodakları şeklindedir. odakları şeklindedir.

�� Vücudun bir çok yerinde Vücudun bir çok yerinde eritremeritrem, erozyon, ve , erozyon, ve epidermalepidermal kollaretkollaretoluşumu yanında oluşumu yanında kabuklanma ve kabuklanma ve kepeklenmeler vardır.kepeklenmeler vardır.

P. Foliaceus:P. Foliaceus:

�� Teşhis: Teşhis: �� Klinik, sitoloji ve Klinik, sitoloji ve biyopsi ile yapılır. biyopsi ile yapılır. AkantolizisAkantolizis direk direk olarak olarak subkornalsubkornal olup olup diğerlerinden diğerlerinden ayrılırsa da fazla ayrılırsa da fazla kabuk oluşumu daha kabuk oluşumu daha belirgindir.belirgindir.

�� Sağaltım: Sağaltım: –– P. P. VulgaristekiVulgaristeki gibidir.gibidir.

25.05.2018

11

Kedide Pemphigus foliaceus. Simetrik Kabuklanma ve Alopesi

Köpekte Pemphigus foliaceus. Multiple intak ve yırtılmış vezikopüstüller düzensiz kenarlı püstüller

P. P. EritematozusEritematozus::

��P. P. foliaseusunfoliaseusun değişik bir türüdür. değişik bir türüdür.

��Lezyonlar baş, kulak ve yüzde Lezyonlar baş, kulak ve yüzde lokalize olur. lokalize olur.

��EritremlerEritremler oluşur.oluşur.

2. Sistemik Lupus Eritematozus2. Sistemik Lupus Eritematozus

�� İç organlarda bozukluk yapan İç organlarda bozukluk yapan otoimmunotoimmun bir bir hastalıktır. hastalıktır.

�� DisemineDisemine L. L. EritematozusEritematozus şekline şekline –– kulak kepçesi içinde ve uçlarında kulak kepçesi içinde ve uçlarında –– ekstremitelerdeekstremitelerde, , –– aksillaraksillar ve ve inguinalinguinal bölgede, bölgede, –– taban yastıklarında, taban yastıklarında, –– ekstremitelerinekstremitelerin uç kısmında uç kısmında –– alopesialopesi eritremeritrem kepek ve kabuk oluşumları kepek ve kabuk oluşumları –– ayrıca ayrıca ekstremitelerdeekstremitelerde poliartritpoliartrit şeklinde şeklinde görülebilir.görülebilir.

�� Kan serumunda Kan serumunda otoantikorlarınotoantikorların oluşması ile oluşması ile tanı konur.tanı konur.

�� % 50 sinde genel semptomlar vardır bazı % 50 sinde genel semptomlar vardır bazı vakalarda vakalarda glomerulonefritteglomerulonefritte şekillenebilir.şekillenebilir.

Köpek sistemik lupus eritematozus. yaygın fokal

erozyon ve ülserler , kalınlaşmış kenarlar ve nekrotik kabuklar.Teşhis:Teşhis:

��SubepidermalSubepidermal vezikül oluşumu, vezikül oluşumu, ��StratumStratum germinativumgerminativum hücrelerinde hücrelerinde dejenerasyon saptanarak yapılır. dejenerasyon saptanarak yapılır. EpidermisdeEpidermisde immunfloresanimmunfloresan boyama boyama ile tanı konabilir.ile tanı konabilir.

��Tedavi: Tedavi: ��PrednisolonPrednisolon ile mümkündür. ile mümkündür. �� İkame kortizon yaşam boyunca İkame kortizon yaşam boyunca yapılır.yapılır.

25.05.2018

12

Lupus Eritematozus Diskoidalis:Lupus Eritematozus Diskoidalis:

�� EritremEritrem depigmentasyondepigmentasyon erezyonluerezyonlu ve ülserli deri ve ülserli deri lezyonları burun üstünde genellikle ortaya çıkar. lezyonları burun üstünde genellikle ortaya çıkar.

�� Kulaklarda ve Kulaklarda ve ekstremitelerdeekstremitelerde yerleşmesi yerleşmesi enderdir. enderdir.

�� Kedilerde Kedilerde insidansıinsidansı düşüktür. düşüktür. �� Kedilerin kulak kepçesinde Kedilerin kulak kepçesinde eritrematözeritrematöz vezikülözvezikülöz

ve ve krüstözkrüstöz karakterli lezyonlarla karakterizedir.karakterli lezyonlarla karakterizedir.

�� Teşhis:Teşhis:–– HistopatolojikHistopatolojik yapılır.yapılır.

�� Tedavi:Tedavi:–– KortikosteroidlerleKortikosteroidlerle mümkündür. mümkündür. –– Metil Metil PrednisolonPrednisolon enjeksiyonu veya oral yolla verilmesi enjeksiyonu veya oral yolla verilmesi

de mümkün olabilir.de mümkün olabilir.

Şiddetli canine discoid lupus erythematosuslu birOld English Sheepdog. Ulserasyon kabuklanma

Mild canine discoid lupus erythematosus in a BeardedCollie. The distal dorsal burun ve nazal düzlükte depigmentasyon ve

eritematozis.Depigmentasyon ve erozyon

Pemphigus erythematosus in a Spitz-crossbreed. Adherent,thick crusts symmetrically cover the dorsal muzzle and planum

nasale.Pemphigus erythematosus in a cat. Partially bilaterally

symmetric vesicopustules, accompanied by later stage erosions, andulcerations with adherent crusts affect the planum nasale, dorsal

muzzle, ears, and temporal region. l

Exfoliatif kutanöz lupus eritematozus (German Shorthaired Pointer).

Burun ve kulak ucunda birleşmiş pullanma ve kabuklanma

HORMONAL DERİ HASTALIKLARIHORMONAL DERİ HASTALIKLARI

�� Endokrin hastalıkların seyri esnasında Endokrin hastalıkların seyri esnasında deride oluşan bozukluklar “endokrin deride oluşan bozukluklar “endokrin dermatozisdermatozis” olarak isimlendirilir. ” olarak isimlendirilir.

�� Hormonlardaki fazlalık veya eksiklikler rol Hormonlardaki fazlalık veya eksiklikler rol alır. alır.

�� En belirgin semptom En belirgin semptom bilateralbilateral simetrik simetrik alopesidiralopesidir. .

�� Ancak kedilerde her zaman görülmez. Deri Ancak kedilerde her zaman görülmez. Deri hastalığı yanında hastalığı yanında hormonalhormonal duruma bağlı duruma bağlı sistemik bozukluklarda bulunur. sistemik bozukluklarda bulunur.

25.05.2018

13

HormonalHormonal Deri HastalıklarıDeri Hastalıkları

�� HiperadrenokortisizmHiperadrenokortisizm: : �� HipotroidizmHipotroidizm: :

–– ObesiteObesite, , alopesialopesi,,hiperpigmentasyonhiperpigmentasyon

�� SertolinomSertolinom: : –– HiperpigmentasyonHiperpigmentasyon, , alopesialopesi, , ginekomastiginekomasti

�� OvaryumOvaryum hormonlarının eksikliği. hormonlarının eksikliği. –– Simetrik Simetrik alopesialopesi ve ve hiperpigmentasyonhiperpigmentasyon

�� OvarialOvarial kist: kist: –– KrKr. . DermatozDermatoz, , alopesialopesi, , hiperpigmentasyonhiperpigmentasyon, ,

�� HipofizerHipofizer cücelik: cücelik: –– AlopesiAlopesi

�� D. D. mellitusmellitus::–– Nadiren Nadiren falankslardafalankslarda kıl dökülmesi kıl dökülmesi

HipotroidizmdeHipotroidizmde patogenezpatogenez

�� TiroidTiroid hormonları deri ve diğer organlarda hormonları deri ve diğer organlarda gelişme ve büyümede önemli bir görevlere gelişme ve büyümede önemli bir görevlere sahiptir. sahiptir.

�� Tiroksin(T4) hormonu fizyolojik olarak kıl Tiroksin(T4) hormonu fizyolojik olarak kıl büyümesinin büyümesinin anagenanagen(etkin) dönemini uyarır, (etkin) dönemini uyarır,

�� Kandaki düzeyleri düştüğünde Kandaki düzeyleri düştüğünde telogentelogen(dinlenme) (dinlenme) dönemi uyarılır. dönemi uyarılır.

�� TelogenTelogen kıllar da kıl kıllar da kıl folliküllerindenfolliküllerinden kolaylıkla kolaylıkla kopar; sonuçta hayvanda kıl örtüsü incelir, kaba, kopar; sonuçta hayvanda kıl örtüsü incelir, kaba, donuk, kuru, ve gevrek bir hal alır. donuk, kuru, ve gevrek bir hal alır.

MİKOTİK DERİ HASTALIKLARIMİKOTİK DERİ HASTALIKLARI

�� MycosporumMycosporum TürleriTürleri

–– MycosporumMycosporum caniscanisinsan ve hayvanlarda insan ve hayvanlarda dermatomikozdermatomikozetkenidir. Kedilerde etkenidir. Kedilerde latentlatent enfeksiyonlar enfeksiyonlar halinde halinde seyretmektedir.seyretmektedir.

�� EksojenEksojen ve ve EndojenEndojenfaktörler tarafından faktörler tarafından etkilenirler.etkilenirler.

Endojen Faktörler;Endojen Faktörler;�� Hayvanların genç oluşu: Hayvanların genç oluşu:

–– immunimmun sistemlerinin bağışıklık şekillendirecek sistemlerinin bağışıklık şekillendirecek düzeyde olamamasıdüzeyde olamaması

�� Deride yağ asitleri Deride yağ asitleri sekresyonununsekresyonunun az olması: az olması: –– yağ asitlerinin yağ asitlerinin antifungistatikantifungistatik etkisietkisi

�� Kötü beslenme: Kötü beslenme: –– Vitamin A eksikliğiVitamin A eksikliği

�� Yanlış beslenmeYanlış beslenme�� Hücresel bağışıklığın az olmasıHücresel bağışıklığın az olması�� Cinsiyete bağlı Cinsiyete bağlı dispozisyondispozisyon�� EndoparazitusmusEndoparazitusmus�� Kronik hastalıklarKronik hastalıklar�� Deney hayvanlarıDeney hayvanları�� Hayvan panayırları, barınaklarıHayvan panayırları, barınakları�� StresStres

Eksojen Faktörler;Eksojen Faktörler;

�� Deride kaşıntı ve ısırmalar nedeniyle Deride kaşıntı ve ısırmalar nedeniyle oluşan travmalar.oluşan travmalar.

�� Pire, bit, kene gibi parazitlerPire, bit, kene gibi parazitler

�� Uzun tüylü hayvanlarUzun tüylü hayvanlar

�� Evde barındırılan hayvanların güneş Evde barındırılan hayvanların güneş ışınlarından yeterince yararlanamamasıışınlarından yeterince yararlanamaması

�� Kış aylarında Kış aylarında mikrospormikrospor miktarının artışımiktarının artışı

��Kedi ve köpekler sporları hastalık Kedi ve köpekler sporları hastalık yapmaksızın taşırlar.yapmaksızın taşırlar.

��M.canisM.canis, T. , T. MentagrofitesMentagrofites, T. , T. GallineaGallineazooantropozdurzooantropozdur. .

��Uzun süreli antibiyotik ve Uzun süreli antibiyotik ve glukokortikoidlerglukokortikoidler de de MalesessiaMalesessiapakidermatitispakidermatitis lerelere neden olmaktadır.neden olmaktadır.

25.05.2018

14

Patogenez:Patogenez:

�� Hastalığın oluşabilmesi için mantarların Hastalığın oluşabilmesi için mantarların deriye teması ve üremesi gerekir. deriye teması ve üremesi gerekir.

�� Etkenler Etkenler keratinizekeratinize epitelyumlarla beslenir. epitelyumlarla beslenir.

�� İnkübasyonİnkübasyon periyodu olan 1periyodu olan 1--4 hafta içinde 4 hafta içinde hypalarahypalara bölünür. bölünür.

�� Sporlar çoğalır. Sporlar çoğalır.

�� HypalarHypalar keratolitikkeratolitik enzimlerle enzimlerle strstr..corneumacorneuma penetrepenetre olur ve 7 günde kıl olur ve 7 günde kıl foliküllerinefoliküllerine uzanır. uzanır.

PatogenezPatogenez�� Üreme fazında mantarlar kıllara uzanır Üreme fazında mantarlar kıllara uzanır ((telojentelojen fazı) fazı) keratinkeratin tabakasını bölerler ve tabakasını bölerler ve üremeleri için karbonhidrat nitrojen ve üremeleri için karbonhidrat nitrojen ve nükleoidnükleoid derivasyonlarına derivasyonlarına ihtyaçihtyaç vardır. vardır.

�� Bu esnada kılları keserler ve Bu esnada kılları keserler ve dökülmelerine neden olur. dökülmelerine neden olur.

�� Kıl köklerini manşet gibi içten veya dıştan Kıl köklerini manşet gibi içten veya dıştan sararlar. sararlar.

�� Kılların beslenmesi zarar görür. Kılların beslenmesi zarar görür. �� Çoğalan mantarların ürettikleri Çoğalan mantarların ürettikleri metabolizma ürünleri metabolizma ürünleri strstr. . KorneumKorneumtabakasında yangıya neden olur. tabakasında yangıya neden olur.

�� ParakeratozParakeratoz, , hiperkeratozhiperkeratoz, , akantozisakantozis, , hipertrofihipertrofi ve ödem oluşur.ve ödem oluşur.

��Mantarların deride Mantarların deride oluşturdukları reaksiyon; oluşturdukları reaksiyon; ––perifereperifere doğru yayılan, doğru yayılan,

––ortasında kıllar çıkan, ortasında kıllar çıkan,

––merkezinde mantar merkezinde mantar elementleri taşımayan, elementleri taşımayan,

–– iyileşmeye yüz tutan tipik iyileşmeye yüz tutan tipik eritrematözeritrematöz, yuvarlak , yuvarlak sahalar halindedir. sahalar halindedir.

––Merkezinde iyileşme odağı Merkezinde iyileşme odağı görülür.görülür.

Semptomlar:Semptomlar:�� Görünüme göre tanımak Görünüme göre tanımak

mümkündür. mümkündür.

�� MikrosporumlarMikrosporumlar tipik görüntü tipik görüntü vermezler. vermezler.

�� AlopesiliAlopesili, , eritrematözeritrematöz, , yuvarlak lezyonlar daha yuvarlak lezyonlar daha azdır.azdır.

�� Genelde küçük kabuklu, Genelde küçük kabuklu, diffüzdiffüz kıl dökülmeli, kıl dökülmeli, granülomatözgranülomatöz apseli apseli yangılardır. Birkaç santimden yangılardır. Birkaç santimden bir el ayası kadar olur. Burun bir el ayası kadar olur. Burun üstü, üstü, ekstremiteekstremite, göğüs , göğüs duvarı ve kuyruk ile dış kulak duvarı ve kuyruk ile dış kulak yoluna yerleşir.yoluna yerleşir.

Superficial pustular dermatophytosis in a dog. Lesions arebilaterally symmetric affecting both the haired skin and the planum

nasale of the muzzle.

Erythema, crusts, scaling in a kitten with dermatophytosis

25.05.2018

15

Malassezia dermatitis secondary to atopic dermatitisaffecting the skin folds of the axillae and ventral neck of a Cocker

Spaniel. Acute inflammation is superimposed on the chronic changesof alopecia, lichenification, and hyperpigmentation.

Generalized dermatophytosis in an adult Persian cat.Extensive alopecia, scaling, and hyperpigmentation are

somewhatbilaterally symmetrical.

Dermatophytosis in a Dalmatian. Erythema and crustingare within well-demarcated alopecic plaques.

Dermatophytosis of the head and neck of a blue ToyManchester Terrier with color dilution alopecia. Note crusting and

erythema. Some hair regrew on the head following therapy fordermatophytosis.

Teşhis:Teşhis:�� AnamnezAnamnez, , inspeksiyoninspeksiyon, , WoodWood

lambası, numune alımı, KOH lambası, numune alımı, KOH muayenesi, muayenesi, FloresansFloresansmikroskopimikroskopi ve kültürle yapılır.ve kültürle yapılır.

�� Kaşıntının az oluşu ve diğer Kaşıntının az oluşu ve diğer hayvanlarda da görülmesi hayvanlarda da görülmesi anamnezdeanamnezde öğrenilir.öğrenilir.

Tedavi:Tedavi:

�� MikrosporumMikrosporum türleri türleri trikofitonlaratrikofitonlara göre göre daha zor tedavi edilirler. daha zor tedavi edilirler.

�� Kürk hayvanları ve uzun tüylü kedilerde Kürk hayvanları ve uzun tüylü kedilerde tedavi zordur.tedavi zordur.

�� Oral Tedavi:Oral Tedavi:–– GriseofulvinGriseofulvin hücre duvarından protein sentezini hücre duvarından protein sentezini engeller. Kedilerde 10engeller. Kedilerde 10--160 mg/kg dır. 160 mg/kg dır. Köpeklerde 5Köpeklerde 5--90 mg/kg 290 mg/kg 2--8 hafta arasında 8 hafta arasında değişir. Lokal değişir. Lokal fungisidlerfungisidler eklenebilir.eklenebilir.

–– KetokonazolKetokonazol;; 11--10 mg/kg 210 mg/kg 2--4 hafta kullanılır 4 hafta kullanılır vitamin A ve iyi gıdalar verilir.vitamin A ve iyi gıdalar verilir.

�� Lokal Tedavi:Lokal Tedavi:

–– Başarılı bir oral tedavi lokal Başarılı bir oral tedavi lokal tedavi ile tamamlanır. tedavi ile tamamlanır.

–– Bu amaçla Bu amaçla enilkonazolenilkonazolkullanılır. % 0.2 kullanılır. % 0.2 likliksolusyonsolusyon 22--3 günde bir 3 günde bir istenen bölgeye sürülebilir istenen bölgeye sürülebilir veya sprey yapılır. veya sprey yapılır.

–– Barınaklarda 50 mg/m2 Barınaklarda 50 mg/m2 haftada 2 kez 4haftada 2 kez 4--5 ay 5 ay kullanılır. kullanılır.

–– Dezenfeksiyonlar yapılır.Dezenfeksiyonlar yapılır.

25.05.2018

16

Korunma:Korunma:�� MicanfinMicanfin ((BiocanBiocan M) M)

–– dermatomykozisedermatomykozise karşı karşı hem korunma hem de hem korunma hem de tedavi amacıyla 3 aydan tedavi amacıyla 3 aydan büyük kedi ve köpeklerde büyük kedi ve köpeklerde 15 gün ara ile iki doz kas 15 gün ara ile iki doz kas içi verilir.içi verilir.

�� Hastaların izolasyonu Hastaların izolasyonu zorunludur.zorunludur.

�� Temas eden kişiler Temas eden kişiler koruyucu elbiseler koruyucu elbiseler giymelidir.giymelidir.

�� Kültürel sonuçlarla tedavi Kültürel sonuçlarla tedavi değerlendirilmelidir.değerlendirilmelidir.

İmmunojenik olarak inaktifMicrosporium canis suju en az 500.000 vegetatif formda, %2 Alüminyum hidroksit jel, tampon salin solüsyonu.

PARAZİTER DERİ PARAZİTER DERİ HASTALIKLARIHASTALIKLARI

�� DemodeksDemodeks Uyuzu, Uyuzu, DemodikozisDemodikozis�� DemodeksDemodeks türü uyuz etkenleri tarafından türü uyuz etkenleri tarafından oluşturulur. oluşturulur.

�� Doğumdan hemen sonra kıl Doğumdan hemen sonra kıl foliküllerifolikülleri ve ve deriye yerleştikleri bilinmektedir. deriye yerleştikleri bilinmektedir.

�� Etkenler kıl köklerinde ve yağ bezlerinde Etkenler kıl köklerinde ve yağ bezlerinde yaşarlar. Bu sayede 2 tür klinik form yaşarlar. Bu sayede 2 tür klinik form oluşturur.oluşturur.–– DemodikozisDemodikozis follikularumfollikularum: Kıl köklerinde irinli : Kıl köklerinde irinli follikülitisfollikülitis

–– DemodikozisDemodikozis squamosasquamosa: Deride kepekli uyuz : Deride kepekli uyuz formu, direk ve formu, direk ve indirekindirek yollarla bulaşır, yollarla bulaşır, organizmanın direncinin kırıldığı durumlarda organizmanın direncinin kırıldığı durumlarda daha çok görülür.daha çok görülür.

��Köpeklerde doğumdan sonraki 3. Köpeklerde doğumdan sonraki 3. günden itibaren deriye günden itibaren deriye yerleştikleri ve her mevsim yerleştikleri ve her mevsim hastalık yapabildikleri hastalık yapabildikleri gösterilmiştir. gösterilmiştir.

��BoxerBoxer, , DobermanDoberman gibi kısa tüylü gibi kısa tüylü ırklar bu hastalığa daha yatkın ırklar bu hastalığa daha yatkın olabilirler.olabilirler.

Patogenezis:Patogenezis:

�� Etkenler Etkenler streptekokstreptekok ve ve staphilokoklarlastaphilokoklarla kıl kıl kökleri ve yağ bezlerine girerek irinli kökleri ve yağ bezlerine girerek irinli follikülitisfollikülitis yaparlar. yaparlar.

�� Muhtemel nedeninin lenfosit Muhtemel nedeninin lenfosit supresyonunasupresyonunaneden olduğu ve neden olduğu ve sekondersekonder bakteriyel bakteriyel lezyonlara yol açtığı bildirilmektedir. lezyonlara yol açtığı bildirilmektedir.

�� Değişken derecede kaşıntılı ve ağrılı Değişken derecede kaşıntılı ve ağrılı lezyonlar oluştururlar. lezyonlar oluştururlar.

�� KortikosteroidKortikosteroid gibi ilaçların gelişigüzel gibi ilaçların gelişigüzel kullanılması ile etkenlerin lenf düğümü, kullanılması ile etkenlerin lenf düğümü, karaciğer, böbreklere kadar ulaştığı da karaciğer, böbreklere kadar ulaştığı da bildirilmektedir.bildirilmektedir.

Semptomlar:Semptomlar:

��EnfestasyonunEnfestasyonun mekanizmasına, mekanizmasına, organizmanın organizmanın immunolojikimmunolojikyapısına, etkenlerin gelişme yapısına, etkenlerin gelişme durumuna göre değişir. durumuna göre değişir.

��Bir bölgede veya birkaç farklı Bir bölgede veya birkaç farklı bölgede lezyonlar gelişebilir. bölgede lezyonlar gelişebilir.

��GeneralizeGeneralize bir görünümde bir görünümde alabilir. alabilir.

��Süt emen yavrularda baş ve Süt emen yavrularda baş ve gözlerin çevresi, dudak çevresi gözlerin çevresi, dudak çevresi etkilenir. Aynı zamanda ön etkilenir. Aynı zamanda ön ekstremitelerdeekstremitelerde de kıl de kıl dökülmeleri vardır. dökülmeleri vardır.

Semptomlar:Semptomlar:

��FolikülerFoliküler formda deride toplu formda deride toplu iğne başı büyüklüğünde iğne başı büyüklüğünde kabarıklıklar vardır. Sonradan kabarıklıklar vardır. Sonradan irinleşme gösterirler. irinleşme gösterirler.

��Püstülleşme ve irin akıntısı Püstülleşme ve irin akıntısı belirginleşir. Bu irinler etkenleri belirginleşir. Bu irinler etkenleri de taşırlar. de taşırlar.

��AlopesiliAlopesili eritemeritem, , hiperpigmentasyonhiperpigmentasyon, , kabuklanma görülür.kabuklanma görülür.

25.05.2018

17

Juvenile-onset generalized demodicosis in a blue merleShetland Sheepdog. Note the partial, patchy alopecia. Crusting is

present on the exposed, erythematous skin.

Juvenile-onset generalized demodicosis in a Shih Tzucharacterized by scarred erythematous plaques. Note that widespread

alopecia is not a feature of demodicosis in this breed; the doghas been clipped to enhance visualization of the lesions.

Generalized demodicosis affecting the ventral abdomenof a German Shepherd Dog. Erythematous nodules and plaques areindicative of secondary bacterial furunculosis.

Generalized demodicosis affecting the ventral abdomenof a German Shepherd Dog. Erythematous nodules and plaques are

indicative of secondary bacterial furunculosis.

�� Kepekli form gözlerin etrafında gözlük takmış Kepekli form gözlerin etrafında gözlük takmış yüzde, boyun ve göğüste genellikle yerleşir. yüzde, boyun ve göğüste genellikle yerleşir.

�� Zamanla bütün vücuda yayılıp genişler. Zamanla bütün vücuda yayılıp genişler. �� Pedal refleksle kulak ve boyuna ulaşır. Pedal refleksle kulak ve boyuna ulaşır. �� Deri zamanla siyahDeri zamanla siyah--mavimtrakmavimtrak renk alır. renk alır. �� Kaşıntı az veya yoktur. Kaşıntı az veya yoktur. �� Hastalıkta Hastalıkta juveniljuvenil ve yetişkin formlarda görülür. ve yetişkin formlarda görülür.

JuvanilJuvanil form 18form 18--24 aydan önce oluşur ve kalıtsal 24 aydan önce oluşur ve kalıtsal olduğu söylenmektedir. olduğu söylenmektedir.

�� Yetişkin form 2 yaşında sonra oluşur ve Yetişkin form 2 yaşında sonra oluşur ve iatrojenikiatrojenikCushingCushing, , hipotroidizmhipotroidizm ve ve infeksiyözinfeksiyöz hastalıklar hastalıklar nedeniyle oluşur.nedeniyle oluşur.

Teşhis:Teşhis:�� Kepekli lezyonlardan deri Kepekli lezyonlardan deri

kanayıncaya kadar kazıntı kanayıncaya kadar kazıntı alınır. alınır.

�� % 10 % 10 lukluk KOH ile KOH ile muamele edilir. muamele edilir.

�� FolikülerFoliküler formda kıl formda kıl foliküllerifolikülleri sıkılıp lam sıkılıp lam arasında alınıp irinler arasında alınıp irinler incelenir. incelenir.

�� Etkenler aranır (3 Etkenler aranır (3 --4 çift 4 çift bacaklı) mekik veya bacaklı) mekik veya lansetlanset şeklinde mızrak şeklinde mızrak ucu görünümünde ucu görünümünde etkenler belirlenir.etkenler belirlenir.

Tedavi:Tedavi:

�� Topik haftalık Topik haftalık AmitrazAmitraz uygulamaları ile birlikte uygulamaları ile birlikte �� Oral Oral MilbemisinMilbemisin günlük günlük 2 mg/kg (15 hafta 2 mg/kg (15 hafta

süresince) ve süresince) ve �� OralOral--parenteralparenteral 200200--600 mikrogram/kg 600 mikrogram/kg

İvermektinİvermektin uygulamaları yapılır. 3 deri uygulamaları yapılır. 3 deri kazıntısında negatif vakalar tedavi olmuş kabul kazıntısında negatif vakalar tedavi olmuş kabul edilir.edilir.

�� Bütün Bütün vucudunvucudun yıkanmasında % 0.1yıkanmasında % 0.1--0.5 0.5 yoğunluklar önerilir. 6 aydan küçüklerde % 0.05 yoğunluklar önerilir. 6 aydan küçüklerde % 0.05 yoğunluk yapılır.yoğunluk yapılır.

�� LindanLindan + + BenzylBenzyl benzoatbenzoat ve ve Diklorvos’unDiklorvos’un lokal lokal uygulamalarından da % 80 oranlarında sonuç uygulamalarından da % 80 oranlarında sonuç alınabilir.alınabilir.

�� Antibiyotik uygulamaları yapılabilir.Antibiyotik uygulamaları yapılabilir.

25.05.2018

18

Uyuz (Akariazis, Skabies):Uyuz (Akariazis, Skabies):

�� Deride kalınlaşma, Deride kalınlaşma, hiperkeratozishiperkeratozis, kıl dökülmesi, gibi , kıl dökülmesi, gibi bozukluklara neden olan çok kaşıntılı bir bozukluklara neden olan çok kaşıntılı bir paraziterparaziter deri deri hastalığıdır.hastalığıdır.

�� Etiyoloji:Etiyoloji:�� SarkoptesSarkoptes, , psoreptespsoreptes, , koriopteskorioptes, , notoedresnotoedres, ,

knemidekoptesknemidekoptes, türü uyuz etkenleri tarafından oluşturulur. , türü uyuz etkenleri tarafından oluşturulur. Her hayvan türünün kendine özgü etkenleri vardır.Her hayvan türünün kendine özgü etkenleri vardır.

�� Uyuz etkenleri mikroskobik kaplumbağa görüntüsünde olup Uyuz etkenleri mikroskobik kaplumbağa görüntüsünde olup erişkinleri 4 gençleri 3 çift bacaklıdır. erişkinleri 4 gençleri 3 çift bacaklıdır.

�� Boyları türe göre 0.1Boyları türe göre 0.1--0.8 mm arasında değişir. 0.8 mm arasında değişir. �� Deride tüneller açarlar, lenf ve Deride tüneller açarlar, lenf ve eksudateksudat ile beslenirler. Uyuz ile beslenirler. Uyuz

etkenleri deride 3etkenleri deride 3--6 hafta, dış ortamda kabuk ve 6 hafta, dış ortamda kabuk ve döküntülerde 2döküntülerde 2--10 hafta canlı kalırlar.10 hafta canlı kalırlar.

BulaşmaBulaşma�� Direk ve Direk ve endirekendirek yolla bulaşır. yolla bulaşır. �� Bir hayvan türüne ait etken başka bir Bir hayvan türüne ait etken başka bir türde yaşayamaz. Biyolojisini devam türde yaşayamaz. Biyolojisini devam ettiremez.ettiremez.

�� SarkoptesSarkoptes skabieiskabiei var. var. CanisCanis : köpekte: köpekte�� NotoedresNotoedres caticati: : kedide baş uyuzukedide baş uyuzu�� OtodektesOtodektes synoitissynoitis: : kedi ve köpekte kedi ve köpekte otitisotitiseksternaeksterna etkenidir. İnsanlarda dış kulak etkenidir. İnsanlarda dış kulak yolu ve çevresinde de lokalize olduğu yolu ve çevresinde de lokalize olduğu bilidirlmiştirbilidirlmiştir..

�� SarkoptesSarkoptes skabieiskabiei var. var. EquiEqui, , psoroptespsoroptescomuniscomunis equiequi : At: At

Semptomlar:Semptomlar:�� Uyuzun en önemli semptomu şiddetli Uyuzun en önemli semptomu şiddetli kaşıntıdır. kaşıntıdır.

�� Etkenler Etkenler epidermisepidermis katına yerleşirler. katına yerleşirler.

�� StrStr. . GerminativumGerminativum ve bağ dokuya kadar ve bağ dokuya kadar da inebilir. da inebilir.

�� Deride ısı artışı belirlenir. Deride ısı artışı belirlenir.

�� Sıcakta kaşıntı artar. Sıcakta kaşıntı artar.

�� Kıllar dökülür, deri kalınlaşır, ve Kıllar dökülür, deri kalınlaşır, ve kepeklenir. kepeklenir.

�� Deride çatlaklar oluşur, zayıflama, verim Deride çatlaklar oluşur, zayıflama, verim kayıpları vardır.kayıpları vardır.

Teşhis:Teşhis:

��Klinik görüntülere göre tanınabilir, Klinik görüntülere göre tanınabilir, kesin tanı için deri kazıntıları kesin tanı için deri kazıntıları alınmalıdır.alınmalıdır.

��Ayırıcı tanı: Ayırıcı tanı: ––Şiddetli kaşıntının olması uyuzu Şiddetli kaşıntının olması uyuzu trikofititrikofiti, , ekzemaekzema, çinko eksikliği, , çinko eksikliği, dermatitslerdendermatitslerdenayrılabilir.ayrılabilir.

Tedavi:Tedavi:

��Olgunların yok edilmesi amacıyla Olgunların yok edilmesi amacıyla banyo ve banyo ve pülverizasyonlarpülverizasyonlar uyuglanıruyuglanır..

��DeltametrinDeltametrin içeren içeren ButoxButox 10 10 ltlt suya suya 40 40 cccc , ,

��FenvalaratFenvalarat içeren içeren FenetrinFenetrin 10 10 ltlt suya suya 10 cc katılır. 10 cc katılır. TriklorfonTriklorfon içeren içeren

��NeguvonNeguvon, , KoguvonKoguvon, , DipterexDipterex gibi gibi ilaçlar köpeklerde 3ilaçlar köpeklerde 3--5 5 ltlt suya 15 gr suya 15 gr dozunda katılarak haricen lokal dozunda katılarak haricen lokal olarak kullanılır.olarak kullanılır.

�� ParenteralParenteral uyuz uyuz sağaltımında sağaltımında ivermektinivermektinoldukça etkilidir. oldukça etkilidir. Köpeklerde 50 Köpeklerde 50 kg’akg’a 11--2 2 cccc2. veya 3. kez 2. veya 3. kez uygulanabilir.uygulanabilir.

�� Koli ırkı köpeklerde kan Koli ırkı köpeklerde kan beyin bariyerini geçerek beyin bariyerini geçerek GABA blokajına neden GABA blokajına neden olur. Ölüme yol açar. olur. Ölüme yol açar.

�� GABA parazitlerde tüm GABA parazitlerde tüm vücutta bulunurken, vücutta bulunurken, memelilerde ise beyin memelilerde ise beyin dokuda mevcuttur dokuda mevcuttur

25.05.2018

19

İvermektinİvermektin toksikasyonutoksikasyonu�� Koli ve Koli ve BobtailBobtail ırkları ve ırkları ve

melezlerinde melezlerinde toksikozatoksikoza neden neden olur.olur.

�� Arka bacaklarda Arka bacaklarda ataksiataksi ve ve körlük şeklinde sinirsel körlük şeklinde sinirsel bozukluklarla karakterizedir. bozukluklarla karakterizedir.

�� Kesin antidotu yoktur ama Kesin antidotu yoktur ama PikrotoksinPikrotoksin 0.4 0.4 bgbg/kg İV yolla /kg İV yolla denenebilir. denenebilir.

�� AnaleptikAnaleptik benzeri etkiye neden benzeri etkiye neden olur, çok küçük dozları olur, çok küçük dozları sitrikninsitrikninbenzeri etki yapar. benzeri etki yapar.

�� FizostigminFizostigmin 1 mg/kg 12 saatte 1 mg/kg 12 saatte bir ve krampları düzenlemek bir ve krampları düzenlemek için için thiopentalthiopental önerilmektedir.önerilmektedir.

�� Haricen Haricen sebacilsebacil ile yıkama ile yıkama önerilebilir.önerilebilir.

SarkoptesSarkoptes Uyuzu:Uyuzu:

��Köpeklerde vücut uyuzu etkenidir. Köpeklerde vücut uyuzu etkenidir. Etkenler konakçıyı terk ettikten sonra Etkenler konakçıyı terk ettikten sonra 9 gün süre ile yaşarlar. 9 gün süre ile yaşarlar.

��Bu nedenle Bu nedenle reenfestasyonreenfestasyonmümkündür. mümkündür.

��SarkoptikSarkoptik uyuz uyuz zoonozzoonoz karakterli karakterli olup insanlarda temas yerinde uyuz olup insanlarda temas yerinde uyuz lezyonları yapar. lezyonları yapar. PapülPapül ve püstül ile ve püstül ile karakterizeidrkarakterizeidr..

Semptomlar :Semptomlar :

�� KaşıntıKaşıntı

�� Önceleri kızarıklıkÖnceleri kızarıklık

�� PapülPapül püstül oluşumupüstül oluşumu

�� SekonderSekonder pyodermipyodermi ve ve alopesialopesi

�� EkstremiteEkstremite, abdomen, kulak kökü, karın , abdomen, kulak kökü, karın gibi bölgelere yerleşir. gibi bölgelere yerleşir.

�� GeneralizeGeneralize olur. Kronik olur. Kronik sarkoptessarkoptesuyuzunda görünüm kronik alerjiye benzer. uyuzunda görünüm kronik alerjiye benzer. LenfadenopatiLenfadenopati ve ve lenfositozislenfositozis görülür.görülür.

Sarcoptic mange. If no parasites are isolated, Sarcoptes scabiei serology can help define a

diagnosis of sarcoptic mange.

Canine sarcoptic acariasis in a German Shepherd Dog.Alopecia and crusting are present on the pinna.

Close view of the lesions of sarcoptic acariasis on theventral abdomen of a dog. A diffuse, erythematous, maculopapular

rash is present.

Feline notoedric acariasis. Note the adherent crusts,alopecia, and excoriations.

25.05.2018

20

Tedavi:Tedavi:

�� İvermektinİvermektin–– 200200--400 mikrogram/kg SC uygulanır. Bir hafta arayla 3400 mikrogram/kg SC uygulanır. Bir hafta arayla 3--

5 kez yapılması da önerilmektedir.5 kez yapılması da önerilmektedir.

Köpek ve Kedi Pireleri:Köpek ve Kedi Pireleri:

�� Ctenocephalides türü pirelerin neden olduğu Ctenocephalides türü pirelerin neden olduğu tablodur. İnsanlardaki Pulex irriitans da tablodur. İnsanlardaki Pulex irriitans da köpeklerde bulunabilir.köpeklerde bulunabilir.

�� Erişkin pireler Kan ile beslenirler, dişilerin Erişkin pireler Kan ile beslenirler, dişilerin yumurtaları ve yetişkinler konakçı üzerinde yumurtaları ve yetişkinler konakçı üzerinde bulunur. bulunur.

�� Kaşıntıya ve tüylerin yalanmasına sebep olur. Kaşıntıya ve tüylerin yalanmasına sebep olur. �� Dişi pireler erkelerden daha fazla kan emerler ve Dişi pireler erkelerden daha fazla kan emerler ve

kan dışkılarından değişime uğramadan çıkar. kan dışkılarından değişime uğramadan çıkar. �� Çevrede bol pire yumurtası bulunur. Çevrede bol pire yumurtası bulunur. �� Çevrede uygun nem ve ısıda bulunursa Çevrede uygun nem ve ısıda bulunursa

konakçıdan daha iyi gelişirler.konakçıdan daha iyi gelişirler.

Pire Kontrolü:Pire Kontrolü:

��Pire alerjisi köpeklerde dermatitise Pire alerjisi köpeklerde dermatitise neden olur. Anemiye, neden olur. Anemiye, endoparazitlerin (Diplidium caninum) endoparazitlerin (Diplidium caninum) ve hastalıkları bulaşmasına neden ve hastalıkları bulaşmasına neden olur. Konakçı spesifik değildir, olur. Konakçı spesifik değildir, insanlara da geçerek eritematöz insanlara da geçerek eritematöz papüllere yol açabilir. Siyah kırmızı papüllere yol açabilir. Siyah kırmızı renkte yataklıklarda pislikler renkte yataklıklarda pislikler görülebilir.görülebilir.

��Kedi ve köpeklerde ilkbahar sonu ve Kedi ve köpeklerde ilkbahar sonu ve yaz aylarında genç pirler yoğun yaz aylarında genç pirler yoğun olarak bulnur. Kuyruk kökünden olarak bulnur. Kuyruk kökünden cidagoya uzanan bölgede, boyun cidagoya uzanan bölgede, boyun karın altı ve perineum bölgesinda karın altı ve perineum bölgesinda pire ısırığı alerjilerine neden olur.pire ısırığı alerjilerine neden olur.

Sağaltım:Sağaltım:

�� Kimyasal ve Kimyasal olmayan maddeler ile Kimyasal ve Kimyasal olmayan maddeler ile yapılır.yapılır.

�� Vakum ile pire yumurtaları ve kokonların Vakum ile pire yumurtaları ve kokonların uzaklaştırılması, Kimyasal yöntem ise uzaklaştırılması, Kimyasal yöntem ise insektisidlerdir.insektisidlerdir.

�� İnsekt gelişme regülatörleri: İnsekt gelişme regülatörleri: �� % 0.3 lük methoprene sprey şeklinde uygulanırsa % 0.3 lük methoprene sprey şeklinde uygulanırsa

pire ve yumurtalarına karşı 42 gün korunma pire ve yumurtalarına karşı 42 gün korunma sağlanabilir. Permethrin ve methopren kombine sağlanabilir. Permethrin ve methopren kombine edilerek çevredki pire ve yumurtalarına karşı edilerek çevredki pire ve yumurtalarına karşı kullanılır.kullanılır.

�� Priproxyfen ve fenoksikarp spot on uygulamada Priproxyfen ve fenoksikarp spot on uygulamada kedilerde 7 hafta süre ile etkilidir.kedilerde 7 hafta süre ile etkilidir.

�� Lufenuron kitin sentezini engelleyerek pire Lufenuron kitin sentezini engelleyerek pire kontrolü sağlar.kontrolü sağlar.

�� İnsektisidlerİnsektisidler::�� FibronilFibronil ve ve İmidoklopridİmidokloprid spot on şeklinde veya spot on şeklinde veya

fibronilfibronil sprey sprey olaraktaolarakta uygulanır. 2uygulanır. 2--3 ay süreyle 3 ay süreyle etkilidir.etkilidir.

�� Mücadelede Mücadelede erişikinerişikin pirninyaşampirninyaşam siklusununsiklusununkesilmesi ve tekrar bulaşmanın önlenmesi kesilmesi ve tekrar bulaşmanın önlenmesi önemlidir. Ya erişkinler ya da çevredeki yumurta önemlidir. Ya erişkinler ya da çevredeki yumurta ve ve kokonlarkokonlar yok edilmelidir. Eve kedi veya köpek yok edilmelidir. Eve kedi veya köpek almadan önce 24 saat önce uygulama yapılabilir. almadan önce 24 saat önce uygulama yapılabilir. YumrtalarYumrtalar aetkiliaetkili olmadığından vakumlu aletlerle olmadığından vakumlu aletlerle veya alev ile yok edilirler.veya alev ile yok edilirler.

�� LufenuronLufenuron çevrenin ilaçlanması çevrenin ilaçlanması içinuygunduriçinuygundur..

25.05.2018

21

��Köpek ve kedilerde %2 lik Köpek ve kedilerde %2 lik permethrin ve % 0.02 lik permethrin ve % 0.02 lik pyriproxifen içeren spreyler pire pyriproxifen içeren spreyler pire kaçırıcı olarak kullanılırlar.kaçırıcı olarak kullanılırlar.

��Pire ısırığının alerjisinde pire Pire ısırığının alerjisinde pire salyasındaki antijenlere karşı immun salyasındaki antijenlere karşı immun sağaltım uygulanabilir, ama alerjen sağaltım uygulanabilir, ama alerjen kaynağının uzaklaştırılması ve kaynağının uzaklaştırılması ve glukokortikoid uygulamasıdır.glukokortikoid uygulamasıdır.