36
July 2015 t AGAPE t 1 www.mizoramsynod.org

July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3 ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3  ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

July 2015 t AGAPE t 1

www.mizoramsynod.org

Page 2: July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3  ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

July 2015 t AGAPE t 2

www.mizoramsynod.org

Page 3: July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3  ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

July 2015 t AGAPE t 3

www.mizoramsynod.org

Editorial

INPUMKHATNA

Inpumkhatna hi Lal Isuan a ngai pawimawh hle a.Khawvel a chhuahsan hnuah amah ringtute chuan a hnathawhan chhunzawm zel ang a, lei do an nei zel dawn tih a hria a.An dote an hneh theihna tura hmanraw pawimawh tak, a PaPathian hnena a dil chu ‘inpumkhatna’ hi a ni.

Amah zuitute chu inpumkhat sela, inphuar khawm \hasela, tum thuhmun neiin hmelma bei tlang se a duh a ni.Ringtute hian Krista ram tizau tura inlungruala theihtawpchhuaha kan beih tlan a pawimawh hle a. Mahni aia mi dangdah pawimawha, tlawm ngam a \ul a ni. Mahni kan indahpawimawha, kan indah chungnung hi chuan thawhpuite lakahpawh kan hnawksak thuai thei a, miten min ei lo mai ni lovinkeimahniah Krista hmel a lang thei lo va, kan rawngbawlnainrah a chhuah thei lo a ni. Fak hlain, “Amah a lan hun apiangahropuiin kan lang ve ang,” a tih ang khan.

Kan rawngbawlna hrang hrangte pawh hi han thlir letila, tih fuh chiah loh leh tih fel tawk lohte pawh a lo awm maithei. Famkim lo mihring kan nih miau avangin tih dik loh lehtihsual pawh kan nei thei e, kan tihdik lohvah pawh pha phalovin, mahni inpawm mai ila. Insiam \hat tumin theihtawpchhuah ila. Mi dang leh kan \hiante pawhin dik lohna leh fellohna an lo nei ve thei tho mai. Hengte hi a awm pawhin enkhum ila, an tih \hat leh an thawh \hatte hmuh tum zawk taila. Chutianga kan tih chuan kan rawngbawl hona kawngahpawh kan inpumkhat zawk ngei ang.

.....

Page 4: July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3  ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

July 2015 t AGAPE t 4

www.mizoramsynod.org

Kristian Chhungkua

KRISTIAN CHHUNGKUA I DIN THAR ANG U(1 Sam 3:11-14; Ex 34:6-7)

– Rev. Lalramliana PachuauExecutive Secretary i/c Kohhran Hmeichhia

Kan thupui hi chhungkaw \ha leh entawn tlak nih vangasawi tur ni se, a sawi awm lo berte zinga mi ka ni ang.Mahse, \ul ka tih si avangin ka han ziak ve tawp mai a ni.Eng emaw ti tala chhungkua din thar hi kan mamawh \heuhang. |an tlan a \ul tih hi a pawimawh lai chu a ni.

1. Harsatna : Chhungkawpawimawhzia kan sawiin –chhungkua chu kohhranhmasa ber a ni, sikul hmasaber a ni, damdawi in hmasaber a ni, sawrkar hmasa a ni,chhungkua chu sual donahmun \ha a ni, te kan ti \hin.

Chutiang taka pawi-mawh si chu tunlaiachhungkaw tam tak hi hanthlir mah teh u, sualin min vahan bei nasa em! Sual donahmun ni lovin sual tuallennahmun ni zawk hiala mawichhungkua kan va tam ta em!Nupa in\hen, uire, K.S., nuber fawr \hin, pa ber rui rengmai, fate ngaihsak miah lo,

addict, zu ngawl vei, nautihthlak, ei rûk, thatchhiatna,dawngdah taka lu pân hnathawh, rinawm lohna,chhungkaw keh sawm...a varapthlak em!

Sual vangin thinlunghlim kan tuar a, kanchhungkaw hlimna a chuai a,sum leh paia duhamna lehkhawvel thila rual awhnatenchhungkua hi hliampui mintuartir mek a, pawn lam langtheihah chuan hma kan sawnnasa khawp; mahse,chhungrilah nun a hahchawlsi lo. Ei tur kan nei tui tialtial a, ei thei lo kan tam tialtial si. Kan khum a dup nuam

Page 5: July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3  ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

July 2015 t AGAPE t 5

www.mizoramsynod.org

tial tial a, thin thia mu thei loleh mu ngam lo kan tam tialtial a. Damdawi in a pung tialtial a, natna leh thihna a pungve zel bawk si. Kan in lehlote a \ha tial tial a, a chhungathil a changkang tial tial a;mahse, a chhungah nun ahlim tak tak si lo.

Engati nge? Eng nge achhan? A chhan tam tak aawm ang. Chung zingahchuan Kristian chhungkuakan din \hat loh vang a ni thuiviau lo’ng maw? Heti khawpaharsatna leh sualna chi hranghrangten min chim lai hianchhungkua hi Lalpa duhzawnga din tura \an kan laka pawimawh hle a ni lo’m ni?

2. Tun \umah hianKristian chhungkaw dinthar lehna atana patepawimawhna : A chhan chuchhungkuaah hian pate hiandinhmun pawimawh bik deuhmai kan luah a: kanpawimawh avangin kanmawhphurhna pawh a sângbik a ni. Pa nih hi a namai loa nia! Nupui neiha, fa neih

thluah ngawt hi a ni lo. Pathuneihna hi a awhawm hlena a, a mawhphurhna a rithle bawk a ni. Thuneihnachauh duha a mawhphurhnahlen tum si lo, peih si lo chuanpa dinhmun a luah zo lo a ni.Mawhphurhna hlen zo lo Eliachunga thil thleng hi arapthlak hle a ni.

Pa chuan chhungkua aphuar khawm a, a vawng hima, a thunun a ni. Pa chuPathian aiawha chhungkawenkawltu a ni a. Fate tanhmuh theih Pathian chu pa hia ni. Fa ten an pa ber chu \ihtlak, zah tlaka an ngaih lohchuan Pathian an \ih tak taklo vang.

3. Pa chu chhungkuaathuneitu, administrator a ni: Pa berin chhungkuaa ro arel fel loh chuan anchhungkua chu a mumal lohle ang a, a zahawm hek lovang. Pa, lêng lêng ringawt,chhungkua awp lo lutuk chuadministrator \ha a ni thei lovang. Pa berin chhungkua athunun loh chuan an tla darh

Page 6: July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3  ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

July 2015 t AGAPE t 6

www.mizoramsynod.org

ang. Nuin chhungkua a uapkhawma, a enkawla, pathuneihna leh rorelnainchhungkua a vawng \ha a ni.Amaherawhchu, thuneitu tihvanga a nawm mâka inlulingtur chu a ni lo. Chhungkawtan hmathlir (vision) a nei anga, chu lam pan chuan achhungte a hruai tur a ni.

4. Pa chu chhungkawpuithiam a ni : A tir a\angrengin chhungkua hi Pathianbiakna hmun pawimawh taka ni reng. Pa chu chhungkawpuithiam a ni a, a chhungtePathian lama hruaitu, serh lehsang titu ber a ni. Pa berinchhung inkhawm huaihawtlova, “Nu-i, nang han ti maiteh,” a tih fo chuan fatenchhung inkhawm an ngaipawimawh thei lo vang. Pachu nupui fanaute thlarau lamnuna hruaitu a ni tur a ni a.Pathian thua innghat ni tin nundan tur leh nungchang thlengpawha zirtirtu a nih a ngai.

5. A har; mahse, bei zelang : Chhungkaw din \hat hia har, a har em em. Mahse,

a har avanga tih loh tur a nisi lo. Beidawn mai a awl.Tihngaihna hriat loh mai aawl. Chumi avang chuan‘Kristian Chhungkua’ tihringawt pawh kan hne hluitawh a ni thei. Mahse,beidawnna hi sual hnathawha ni. Lal Isua neitu tan tlailutuk a awm lo. Mihringin‘four days late’ an tih laiinani chu a hun takah a che \hina, ‘he’s still on time’. Milepchiah Samari hmeichhia te,Mari Magdalini te nissionary-a siam theitu a ni a. Ramhuaizawl Nuaia chu a thuhretuaha siam thar a; Zakaia, hleprûk, ei rûk ching pawh a thlenchilh a, a sum leh pai nen lama inpe vek mai. ‘A uih tawhang,’ an tih pawh kaitho theichuan kan chhungkaw natnahi min tidam thei em em angtih i ring ang u.

“Lalpa, min siam tharleh rawh,” tiin kan chhung-kaw tan i \awng\ai ang u.Thinlung zawng zawngaLalpa autu chu a chhang ngei\hin tih i hre reng ang u.

Page 7: July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3  ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

July 2015 t AGAPE t 7

www.mizoramsynod.org

DAN LEH KHAWNGAIHNA(Gal 3:21)

- Hranghmingthangi,Vaivakawn

Ringtute hian Dan hi an dodal em ni? Dal lo ve. Dan,mi tinung thei reng pekin a awm si chuan dan avanginfelna chu a awm ngei tur a ni. Nimahsela dan thil tihteavangin mi tumah Pathian mit hmuhin thiam changin anawm si lo. Rinna avangin mi thiam changin an awm zawka ni. Thlahtute bawhchhiatna avangin Pathian laka \heninkan awm a. Mi zawng zawngin thil an tisual tawh vek a,tumah Pathian ropuina chang zo reng an awm lo.

Thuthlung Hlui hunahchuan an sual thawi nan anaiawh atan ran an kai a, chuchu Puithiamten an lo endika, ‘hei hi chu a \ha lo ve, adang va lei leh rawh se’ anlo ti a, an sual phurritin adelh reng tawh mai bawk sithupek a ni bawk si. Ransawisel kai lo hlan chu Danthupek a ni miau si a,tihmakmawh an koah a innghat tlat a ni. Puithiamtechuan kawla ni chhuakchhiarin inthawina hlaninding fo \hin mahse sual rehvekna tura inthawina anhlan thei lo. Maicham

chunga ran thisen luangchuan sual ser a ti bo theilo va, rilru a thlamuan zolo a ni. Kan Lalpa erawhchuan Puithiam ruat hoteangin ni tin mahni inhlanturin hmun thianghlimah alut ve lo va, chatuan atanvawi khatah a tlingtla ta ani. Thuthlung hluia ankaihhruaina dan hi a va lokhirh ve le.

Pathianin min koh kirlehna kawng hi a thukin ari l em em a ni. Thisenchhuak lovin ngaihdamnareng a awm si lo. Kan sualngaihdamna atan Pathian

Sermon

Page 8: July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3  ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

July 2015 t AGAPE t 8

www.mizoramsynod.org

thisen chu Kalvariah chuana lo luang chhuak ta a.Thing anchhe dawnga atuarna chu mi sualte tanfaina lui chu a ni. Chuthisena inbual tawhte chuvur angin an var ta. LalIsua thisena inbualte chauhlo chuan chu hla thar chutuman an sa thei lo. Lalpanberam anga kan bo kha ahnena kumkhuaa awmturin leh chatuana chengtawh turin min ko leh ta.Lalber, chatuana awm,chhe thei lo, Pathian takachauh chu fak in awmrawh se.

Lei leh van lalber nimahse, mi ropui leh mifingte a thlang chuang lova, mi â ber leh mi tê bertechu, thil awm lote nen lampawh a thlang ta a ni. Mifel lote chunga zah ngai\hintuin mi felte thlanglovin mi sual min thlang hia lawmawm em em a ni.Dan ang lekarawngbawltute pawh hiankan inen fiah fo hi a ngai\hin. Chuvangin ringtutechu Thlarau Thianghlimin

inthuam ila, bungbelthianghlim, Lalpa lawmtlakni turin inbuatsaih thar zelang u. Lalpan keiniho hi athuruk enkawltu atan minthlang tawh a, hetah hianenkawltu chu mi rinawm niha ngai si, chuvangin Lalpazai ngaiin, ThlarauThianghlim hruaiin i kal zelang u. Ani chuan kan chaklohna te, kan tlin lohna te ahriatpui a, puih kan ngaihhunah pawh min \anpui turinkan hnenah a awm reng a ni.Amaherawhchu, kan Lalpaengkim chunga roreltu chukan ruh chuktuah leh thlingphel hrang khawp hialachhun tlang thei, khandaihtah hriam tawh, eng ang aipawha hriam, mihringthinlung - ngaihtuahna lehtumte pawh hre vektu a ni.Chumi avang tak chuan ahmaah chuan engkim hisaruak leh inhawng sa vekina lang a ni . Chuvanginkeimahni lamah eng mah zeptur a awm lo va, puan chhuahloh tur a awm hek lo.Chuvangin, kanrawngbawlna hian mite tan

Page 9: July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3  ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

July 2015 t AGAPE t 9

www.mizoramsynod.org

tluk phahna tur khawp kansiam em? tihte hi mahni hiinen fiah fo ang u. Lalpakhawngaihna kan chan hikawng engkimah i sawtpuizel ang u. Kan hmaa mi huaikal hmasate khan engkimchân huamin, hmangaihLalpa tan an taksa an hlanngam a, khawvelah mikhualleh khualzin mai an ni tihan inhre chiang a.Chuvangin, keini Pathianthuruk enkawltute pawhhian kan rawngbawlnaahhian kan ti tak tak em?Sakhaw dang betute hiananmahni ang leka milem biaangin min ngai a nih chuana van zahthlak dawn em.

Engati nge keini hiPathian hmaah hei leh chenhi kan lo \hing\hi ve tawha, nimahsela tun thleng hianlawmna thuruk tak takhlimna tak leh thlamuannate hi kan neih theih loh le.Pathian be \heuh \heuh inva hlim bik ve? Engtin ngein tih bik min han hrilh veteh u? an tih hun hi a vanghahhlelhawm em! Tuihaltak maia kan thu sawi an

ngaihthlak hunah chuan anhnena thu sawi a va nuamdawn em. Kan mit châknate, kan beng châkna te,duhamna te, mahnihmasialna te hian Lalparopui nia lo lang tur hi anhliah \hin si a, chuvangin ifimkhur ang u.

Dan chuan kan thil tihdik lo leh fel lo a tilanga . Chu t i anga k an f e llohnate chungah chuankan sual man hi min \hingrenga ngaihdamna a awmhek lo . Kr i s t a I su aakhawnga ihna l o l angerawh chuan eng anga sualpawh ni se kan sualnaangin min thungrul lo va.Mosia Dan tesêp tê tê,puithuna âtthlak tak takzawh loh nghawngkawlzawng zawng chu LalpaKrista chuan krawsah khana r awn hneh vek a ,tichuan dan ânchhe hnuaiatang zawng zawngte chumin rawn chhan chhuakta. Tichuan, sual vanga ritphur zawng zawngte chuamahah chuan minchawlhtir ta. Ran thisen

Page 10: July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3  ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

July 2015 t AGAPE t 10

www.mizoramsynod.org

Puithiam lalberin a hlan a,a ruangte chu daipawnahan hal \hin angin kan LalIsua pawhin ama thisen, ami t e a t i h th i angh l imthe ihna t u r in ku lhkawngkhar pawn lamahchuan a lo tuar ta si a.

Israel-te chu Pathianhnam thlan an ni a, anmahnithlangtu Lalpa lakah an hela, an uiresan a, chuvanginPathianin an hnenah mutthlukna thlarau a pe a,Jentai l -te hnenahchhandamna a lo thleng ta.Rom 14:30 Jentail felna umloten felna chu an lo chanphah ta, rinna avanga felnachu Israel felna dan umtutechuan an phak zo ta lo a ni.Nimahsela hla taka awmteleh hnai tak taka mi pawhKrista thisenah chuan taksapumkhatah, kraws zarah pahnena luh theihna kan neita. Kraws chuan indanna

bang tichimin a kar pindante pawh a tichim vek a.Juda, Jentail tih awm tawhlovin Kris taah chuanpumkhat vek kan ni ta.Juda-te leh Jentai l -teindaidan \hinna, serhtan lehtan lohte kar kha a zau hlea. Ephesi 12:11-ah kanhmuh angin Israel-te khanserh an tana, anni pawhkhan serh tan loh Jentail-tekha an ngainepin an dahhnuai hle. Amaherawhchu,Krista thisen avangin kanzain Juda emaw Jentai lemaw inthliar hranna a awmtawh lo. Keini pawhhmanah chuan mi reng kanni lo, tunah erawh chuanPathian khawngaihnaavangin a fa duh takte anginroluahtu Kris taroluahpuitute kan lo ni ta,a va ropui tak em. Lalpachu fakin awm rawh se.Amen.

Thuhriltu hnenah tlangval pakhat chuan, “Missionary ni turahun pum han pe tur chuan kohna fiah tawk ka dawn awmreng reng ka hre lo a ni,” a ti a. Thuhriltu chuan, “Kohna hretur khawpin a kotu chu i hnaih em?” tiin a zawt let hlauh va;mahni \heuha chhan chi a nih hmel khawp mai.

Page 11: July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3  ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

July 2015 t AGAPE t 11

www.mizoramsynod.org

HMEICHHIATE NIHLAWHZIA– Vanlalkimi

Ramhlun North, Aizawl

Pathianin amah angin mihring Adama a siam a. Akawppui tur hmeichhia Evi a siam leh a. Eng chen ngePathian thu awihin Eden huanah an awm tih Bible-in minhrilh lo va. Pathianin ei loh tur a tih tlat, a chhia leh a \hahriatna thing rah chu rul thu awihin Evi’n a ei ta mai a; apasal pawh a eitir ve a. Tichuan, Pathianin a lo sawi lâwkangin thing rah an ei ni a\ang chuan Pathian nen an loinmihran ta a, Pathian lakah an thi ta a ni. Eden huana theirah dang zawng zawng ei phaltu Pathian khan ei phal tawhlovin, Eden huan a\anga hnawt chhuakin, thlantui luangzawih zawiha hna thawka ei hmu turin a hrilh ta a. Anmahniavangin lei chu ânchhedawng a lo ni ta. Taksa leh thlarauthihnaah, Setana bawihah an lo awm ta a ni. “Vaivut i ni a,vaivutah i kir leh tur a ni,” tiin a taksa ngei pawh thi turinPathianin Adama a hrilh ta a nih kha (Gen 3:19). Chutiangaan sual avanga chatuanahrem tuar tur chuanhmangaihtu Pathian chuan aphal thei ngang si lo va.Harsa tâwpkhâwkinchhandamna a ruahmannghal a. Rul hnenah chuan,“Nang leh hmeichhia hi kaindotir ang che u a, i thlahteleh a thlahte pawh ka laindotir bawk ang; chu michuan i lu a la tithitling anga, nangin a keartui i latithitling bawk ang,” a ti a

(Gen 3:15). Hmeichhe thlahchu hnehtu a ni ang a,hmeichhiain sual a lo khawihtawh avangin a thlah chuanna takin a tuar ve tho dawna ni. Mihring zawng zawngthihna thlentu hmeichhe sualthlah a\anga Pathianinchhandamna a han buatsaihduh hi a makin a ropui takzeta ni.

Van lal Fapa meuh, amasiam mihringa chang tura

Page 12: July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3  ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

July 2015 t AGAPE t 12

www.mizoramsynod.org

van mite thihsana Marikawchhunga nausena a hanawm tur chu a va tlâwm thlâktehlul em! Mihring pian-phunga la awm ngai miah lo,mipa tel lovin ThlarauThianghlimin Mari chu araitir a. Amah chuan pasalhual a nei nghe nghe a. Judadanin an inhual tawh chuan,hmeichhia che sual sela uireangaih niin lunga den hlum tura ni lehnghal. A pasal hualJosefa chu mi fel tak a nihavangin Mari chu tihming-chhe lovin a ruka an inhualnachu bansan a tum a.Nimahsela, Mari nau pai chuThlarau Thianghlim laka mia ni tih Lalpa vantirhkohvina hriattir hnu chuan nupuiaha nei ta a. Mat 1:25-ahchuan, “Nimahsela, fapa ahrin hma loh zawng a pâwllo; tin, a hmingah Isua a sata a,” tih kan hmu. Luka3:23-ah chuan, “Isua chu mingaih chuan Josefa fapa ani,” tih kan hmu bawk. Naupai laia nupaa insiam, nausenenkawl sei liantu Josefa khami ngaih chuan Isua pa a nireng a ni. Mahse, Matthaia

leh Luka hian Josefa thisentel lova hrin a nihzia an sawichiang ve ve a. Isua chu Marihrin, Pathian Fapa a ni.

Han sawi peng ta lawkila. Isua hi Davida thlahapiang tur a nih si chuan Marihi Davida thlah a nih a ngaia. Chumi lanna chu Bible-aha awm em, tiin ka ngaihtuah\hin a. Luka hian, “Chu nulachu Davida thlaha mi, ahming Josefa nupui hual ani,” (Lk 1:27) tih aiah, “Chunula chu Davida thlaha mi ani a, Josefa nupui hual a ni,”tih zâwk âwm tak ka ti \hin.Kum 2006 khan Matthaia’nIsua thlahtu a chhuina hi kahan zir deuh va. Davida fapaSolomona a\anga chhuiin mi27 vel ziakin, “JakobanJosefa, Mari pasal chu ahring a,” a ti a. Luka hian,“Isua chu mi ngaih chuanJosefa fapa a ni a, chu mi chuHelia fa a ni a,” tiin Nathana,Davida fapaah a chhui lut a.Josefa hi Nathana lehSolomona thlah a ni kawp theiâwm si lo. Juda mipatenhmeichhia an ngainep em em

Page 13: July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3  ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

July 2015 t AGAPE t 13

www.mizoramsynod.org

a. Hmeichhiaa an pian lohavangin Pathian hnenah lawmthu an sawi \hin. Luka hiJentail mi a ni a, Juda pahomitmei a ven avangin Marichu Helia fa a ni, ti ngamlovin, ‘chu mi chu Helia fa ani,’ a ti ta mai niin ka ring taa. Mari chu Davida thlah ngeia lo ni e tiin ka pawm ta a ni(Ka chhut dan hi a dik lohchuan mi thiamten rawn sawifiah se).

Evi bawhchhiat rah pawha ni mai thei a, hnam tinzingah hmeichhia hi ngaihnepkan ni zel (Gen 3:16). Mizozingah pawh, “Hmeichhefinin tuikhur râl a kai lo,”“Hmeichhia leh pal chhia chua thlâk theih,” “Hmeichhethu thu ni suh, chakai sa sani suh,” tih te a ni \hin.Kristian kan nih hma chuankhaw en tirhin nu leh nulatean tho va, buh an deng a, tuian chawi a, ei an rel a. Chawei khamah chaw fun phurinan feh a, haw lamah pawhrit em emin thil an phur hawa. An pasalten ipte puiachemtum chauh âkin anchhawm \hin. Zanah vawk

chaw an chhum a, chumi meiengah chuan la an kai \hin.Lova feh loh niin thing anphur a, tui an chawi a, puanan tah \hin. Hmanlai chuanan silhfen zawng zawng hihmeichhiate tah vek a ni.Chuti chungin mipain an lahmusit em em \hin a ni.

Mak tak mai chu, LalIsua lalna hmun apiangahhmeichhiate chawisanin anawm. Khawvela a len laipawh khan hmeichhiate achawisâng a, a rawng anbâwlsak \hin. Tunah Mizotepawh Kristian kan nih hnuhian thlarau leh taksa damnakan chang a. Hmeichhiatedinhmun sân tawhzia hi sawisen a ni lo, kan va nihlawhem! Kan thawh chhuah a nilo, Lal Isua hmangaihnaavang chauh a ni. Arawngbawl tur pawh hianmin iai hauh lo a nih hi. Ramchhunga hmeichhiate rawng-bawlna bâkah ramthara mis-sionary hnathawk pawh mipaaiin hmeichhia an tam zawka. CWM rawngbawlnaahphei chuan Mizo mipate aiinMizo hmeichhia an tam zawk

Page 14: July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3  ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

July 2015 t AGAPE t 14

www.mizoramsynod.org

daih t ih a ni bawk.Mizorama Welsh Mission-ary rawn thawk hnuhnungzingah khan hmeichhia antam zawk a, ram buai avangaMizoram a\anga hawhnuhnung ber pawhhmeichhia Pi Teii (Ms.Gween Rees Roberts) leh PiFeli (Ms. Joice Horner)-te anni. Kan hriat atan \ul ber chu,Pathian hian hmeichhiate himin hmangaihin, kan lo vanihlawh em, tih hi a ni. Sualahruai luttu kha Evi ni mahse, chhandamna rawn thlenleh turin nula thianghlimMari chu a rawn thlang a. Afa hrin avâng chuan chatuannunna min rawn pe leh ta.Mipa hruai sualtu ngei maihmeichhia kha mipa leh

hmeichhiate chhandamnasiamtu, fapa Lal Isua hringtu,mipa tel lova ThlarauThianghlim fa paitu atan ala hmang duh hi a va ropuiem!

Hmeichhiate hian kannihlawhzia hi ngun takachhutin i lawm ang u. Eviavanga thihna bawiha awmtlat \hin, chhungkuaah lehkhawtlangah pawh nek chepni \hin kha Lal Isua zarahnasa taka chawisan kan nihavangin, chhungkuaah lehkhawtlangah ngei hian LalIsua chawimawitu tur kan ni.Mari’n, “Ka nunin Lalpa achawimawi e, ka thlaraupawh mi chhandamtu Pathianchungah a lawm ta em ema,” a tih ang khan, kan nunleh thiltihin Pathian i chawi-mawi ve ang u.

LEHKHABU CHHUAK THARMizo Bible Dictionary : Pathian thu thiam 65-te kutchhuak,Bible thumal 4,200 lai hrillhfiahna bakah Bible nena inkungkaihmap 17 leh thlalak dang 40 zet chuanna. A man Rs. 800.00Mitdel Pathian thuhriltu : Synod Inkhawmpuiin rawngbawltuchawimawi tlak pathum a thlan chhuah zinga la dam awm chhun,mitdel saa piang, Evan. Zadawla leh a rawngbawlna chanchin chuDr. R. Lalauva’n a rawn tichhuak ta. A man Rs. 120.00

Page 15: July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3  ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

July 2015 t AGAPE t 15

www.mizoramsynod.org

HMEICHHE FING

– Upa LalhriataJubili, Mission Vengthlang

(Hmeichhe fing zawng zawngin in an sa a, a â erawhchuan anmahni kut ngeiin an \hiat \hin. – Thuf. 14:1)

Mizo thufingah chuan, “Hmeichhe finin tuikhur râla kai lo,” tih a ni a. Hei hi hmeichhe âtzia sawi tumnahrim hrim ni mai lovin, “Hmanlai hmeichhiate chu tuichawi \hin an nih avangin tuikhur bâk an ngaihtuah thlengphâk lo,” tihna lam ni âwm takin sawi a ni ve. Tunthleng hian hmeichhiate min chhaih fiam nan tak an lahmang ta a nih hi.

Kan Bible hian hmei-chhia zawng zawng huapin,an âtzia emaw, finzia emawhi a sawi lo ni âwm tak ani. Hmeichhe zingah a fingleh a â an awm thu erawh asawi nual mai (Mt. 25:2).Matthaia hi chuan khawn-vartui nei leh nei lo chung-chang a sawi a. Thufingahhi chuan hmeichhe fing lehfing lo a tehna chu ‘in sakleh \hiah’ thu-ah a ni thung.Tehfung \ha tak niin kanngai em maw chu!

Han hawi vel ila, kan insatute chu mipa hlir an ni a.Vai ngal sîn tê tê, hâng chheve tak tak hi a kul a taia \angte

chu an ni viau mai si a.Hmeichhiain in an sak ngailohna ramah hian Bible tehdana ‘hmeichhe fing’ hi kanhmu thei ang em maw chu le?

‘A Grik \awng chuan,a Hebrai \awng chuan,’ tihlamte chu ka hre ve hauh lomai. Ka thinlunga a fiah danangin kan rama hmeichhefing awmtir theih dan turka’n zawng ve mai dawn ani. Nu leh pa huapa sawichâkawm hle mah se, kanthupui pâwn lam chu kansawi kai lo mai ang.

In ruangâm (Building)hi chu mipa sak a ni tehmeuh

Page 16: July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3  ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

July 2015 t AGAPE t 16

www.mizoramsynod.org

mai. Mizo hmeichhe zingahhian liang leh kalkhangpawh hre lo an tam mai theia ni. A ban phun a\angin, achhuat, a bang leh a chungchih thlengin mipain an hmavek a. Tichuan, in (house)chu a lo ding ta a ni.

A chhungah chuan kanhan invawm lût ta a. Chuina chên a nawm leh nawmloh hriltu ber chu – a insakna hmanrua a \hat leh\hat loh te, a plan a fuh lehfuh loh te ai mahin, achhunga chêngte nun phungleh chêt danin a hril dawnta a ni. Chu tak mai chuhmeichhe fingte hna tur chua ni ta. ‘A building chhungain (home) nawm leh nawmloh chu Vai mistirite kutaha innghat tawh lo va,chhungpuinu mawhphurhnaa ni ta a ni,’ tih hi Bible-inmin hrilh a tum chu niin alang.

Kan in sakna hmanruachu mau nge, thing nge, ce-ment nge tih lam chu kankal kân daih dawn a. Achhunga chêngte’n nuam anti em? Hmangaihna rimtui a

lêng vêl em? Nuih ni ngetam \ah ni? Hlim thâwm ngering zâwk âng thâwm? Muta tui em? In nuam (sweethome) chu chawhmeh engpawh tui ti tak leh thlamuangtaka ei ho theihna, thingpuisen mai mai pawh lungawitaka in ho dar dar theihnachu a ni ngei ang.

Chutiang inah chuan achhunga chêngte an hlimtlâng a, naupangin anthlahlel a, hlimna leh remnaa tel ve \hin, van malsawm-na hlu nen.

Kan in (home) chu anuam ta hle lo a nih chuan\henawmte vâng a ni hauhlo vang a; cement bag hnihkhat sênga thawm phui maichi lah a ni hek lo vang. Asiam \hatu tur chu achhungah a awm alawm,hmeichhe mist ir i chu.Chutiang in nuam tak siamtuchu a ni, Bible-in hmeichhefing a tih chu.

Mahni pasal leh fatepawh leng mang lo, pasalachhungte pawh an tel vetheih hauh lohna, mikhualte

Page 17: July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3  ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

July 2015 t AGAPE t 17

www.mizoramsynod.org

leh inlêngte an chêp êmêmna in kan sa a nih chuankan mistiri lo hle tihna a niang a, keimahni kut ngeiinkan \hiat tihna a ni ngeibawk ang. Chu chu a niBible-in hmeichhe â a tihchu (Thuf 24:2).

Mahni chakna lehthluak finna ringawt chuanchu hna chu kan tlin hauhlo vang le. Hmeichhe fingnih kan duh ve a nih sichuan, kan chhungkuain amamawh bawk s i nen,\anpuitu kan mamawh tihnaa ni. Kan hre sa vek ang.Nang chauh i ni lo,

\awng\aia Lalpa hmaa châwllova kûn \hin tân lo chuantu ma tlin rual a ni lo ve.Mi hlawhtling tam tak hian,“Ka nu \awng\aina vâng ani,” an ti fo va. |awng\aisakrengtu nu fing nei ve lo chuan khawngaihthlâk hle dawna ni. Eng ang in nge kansak hlawm dawn le?

Bible thianghlimin a sawiangin,Hmeichhe fing zawng chuanrûn an rem,Eng ang rûn nge nang i siamve le?Lal Isua nen in \ang dunem?

Sunday School banah hian unau mipa naupang pahnih hian titi dun malh malh mai a. A upa zawk chuan, “Ka tumchu hausak leh hmingthan a ni,” a ti a. Pakhat zawkerawh chuan, “Ka tum chu hun puma Isua zui a ni,” a tithung a. A hnuhnung zawk chuan a tum chu a hlen a.Amah chu Africa khawmualpuia medical missionaryhmingthang David Livingstone-a kha a ni a. A hmasa zawkchuan hausak tumin a bei a, a larna chu thil dang a\angina lo kal thung a. A thih chuan a thlanlungah, “Hetah hianDavid Livingstone-a unaupa zalh a ni,” tiin a inziak a.Ropuina leh hmingthanna hi Engkimtitheia hnenah a awma ni.

Page 18: July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3  ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

July 2015 t AGAPE t 18

www.mizoramsynod.org

ABIGAILI(1 Sam 25:2-44; 2 Sam 3:3)

– P.C. LaltlaniBawngkawn East, Aizawl

Abigaili hming awmzia chu ‘Hlimna bul’ tihna a ni a.Hmeichhe hmel\ha tak a ni a, a fingin a fel bawk a. Mahse,a pasal Nabala chu tawh khirh tak leh sual tak a ni thung a.Abigailin Nabala pasala a neih chhan hi a hausak vangin a nuleh paten an neihtir a ni ang. Nabala chu Kaleba thlah, Maonkhuaa awm, mi hausa tak a ni a, beram sangthum leh kelsang a nei a. Karmel tlangah a chhiahhlawhten beram anveng \hin a ni.

Davida kha Lal Saula lakaa tlan bo laiin tlangval zaruknen Karmel tlangah an awma. Nabala beram vengtute nenphulah an awm ho va, inngeihtakin an khawsa ho va. Nabalachu Maon khua a\angin beramhmul met turin Karmel tlangaha kal a. Davidan a tlangvalhozinga mi sawm a thlangchhuak a. Nabala hnenah aberam vengtute nen an awmho \hin a, an eng mah ankhawih chhiatsak ngai lo va,an venhimpui zawk avanginan hnenah ei tur lo pe turahrilh turin a tir a. Davida mitirhte chu Nabala chuan a lobe \ha duh lo va, “Davida chu

tu nge maw ni le? Tunlai hianchhiahhlawh, pute tlan bosanan tam mai a. Ka chhang te,ka tui te leh ka beram hmulmettute tana ka talh chu tutenge an nih pawh ka hriat hleihloh hi ka pe tehlul ang maw?”a lo tihsan a.

Davida mi tirhte chu ankir leh a, Nabalan a lo chhandan zawng zawng chuDavida an hrilh a. Davida chua thinrim hle a. “A eng maha hloh loh nan thlalerah hepa neih zawng zawng hi athlawn mai maiin ka vensaka lo nih ngei hi le! Thil \hachu thil \ha lovin mi thungrulta mai si a,” a ti a. Khandaih

Page 19: July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3  ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

July 2015 t AGAPE t 19

www.mizoramsynod.org

a pai a, mi zaliin an zui a,zahnih chu bungraw vengturin a dah a. Nabala leh aneih zawng zawng that chimitvek turin an chhuak ta a.

Nabala chhiahhlawh zingapakhatin Abigaili hnenah, anpu Nabalan Davida mi tirhtea lo chhan dan leh an chungathil hlauhawm a thlen theihdan tur a hrilh a. Karmeltlangah beram an ven laiinDavida leh a hote chu anchungah an \ha em em a, antan chuan chhun leh zana kulhang mai an ni a. Mahse, anpu Nabalan Davida mi tirhtea lo hauh avangin engtin ngean rawn chet dawn tih an hrelo va, a pi Abigaili chu nguntaka tih dan tur ngaihtuah turina ngen a.

Abigaili chu a che ta vata, uain te, beram sa te, greprah pho ro bawr te leh theipuihlawm te a la khawm a,Davida hmuak turin sabeng-tung chunga chuangin a kala. Davida a hmuh veleh achhuk thuai a, a hmaia lei siinchibai a buk a, “Keiman, ka

pu, keimah ngeiin khawlohnachu ka hlawh mai ang e. Tin,i chhiahhlawhnu thusawi chukhawngaih takin ngaihthlak-sak ang che. Ka pu, Belialami Nabala chu engah mahngai suh…kei i chhiah-hlawhnu hi zawngin ka putlangval rawn tirhte chu kalo hmu lo a ni,” tiin ngaihdama dil a. Davida leh atlangvalte tana ei tur a kentechu a hlan a, khawngaih takaa pasal tih dik loh chungaidam turin a ngen nawnleh a. Davida chu a fak a, mi\ha, dik taka thil ti \hin a ni a,Lalpan Israel-te chungah lalatan a la siam ngei dawn a,chumi hunah chuan amah hrereng turin a ngen a ni.

Abigaili’n fing taka thua sawia, ngaihdam a dilavang hian Davida thinrimsosang tak chu tihdaihin aawm a. "Vawiina mi lohmuak tura tirtu che LALPA,Israel-te Pathian chu fakinawm rawh se; i remhriatnachu malsawmin awm sela,nang thisen chhuah thiam lohchanna laka mi humtu leh

Page 20: July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3  ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

July 2015 t AGAPE t 20

www.mizoramsynod.org

keima kuta phuba la lova misiamtu chu malsawmin awmbawk ang che. Nang chuanmi lo hmuak thuai suh lachuan LALPA, Israel-tePathian nunna chhalin kasawi e, naktuk khaw en thlengchuan Nabala chu naupangpakhat chauh pawh kazuahsak lo tawp ang,” a ti a.Abigaili thil kente chu a la a,a dilna pawmsakin thlamuangtakin in lama haw turin ahrilh a.

Abigaili’n in a thlenchuan a pasal Nabala chu alo rui hle a, a rui lungpuamchu a hlim huam a. Abigailichuan eng mah sawipui tlakni lova a hriat avangin Davidahnenah ngaihdam dil tura akal chanchin chu a hrilh duhlo va. A tuk zinga Nabala alo harh chuan, Davidatlangvalte a lo biak \hat duhloh avanga Davida thinrimdan leh, an chhungkua thatchimit vek tura an lo thawhdante a hrilh a. Nabalan anupui thusawi a han hriatchuan a rilru a mit sulh a,lung ang maiin che lovin a

awm a, ni sawm hnuah a thita mai a.

Nabala a thi tih Davidana hriat chuan, “Ka hming-chhiatna tura thiltih laka misawipuia, a chhiahhlawh chuthil \ha lo ti lova mi khaptuLALPA chu fakin awm rawhse: Nabala thil \ha lo tih chuLALPAN ama chung ngeiaha tlaktir ta a ni,” a ti a.

Davida chuan Abigailichu a nupui atana va be turinmi a tir a. Abigaili hnenahchuan, “Davidan a nupuiatana hruai tur chein min tira ni,” an ti a. Abigaili chu alawm hle a ni ang, “Inchhiahhlawhnu hi ka puchhiahhlawhte ke sil turachhiahhlawh ka ni,” a ti a. Atho va, sabengtung chungaha chuang a, nula panga ahnung zuitu hruaiin Davidami tirhte chu a zui a, Davidahnen an thlen chuan a nupuia ni ta a. Abigaili a neih hmahian Davida chuan Jezreel miAhinaomi a lo nei tawh a,Saula fanu Mikali pawh a neitawh a; mahse, Mikali chu

Page 21: July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3  ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

July 2015 t AGAPE t 21

www.mizoramsynod.org

Saulan Galim khuaa mi Laisafapa Paltia a neihtir tawh a.Abigaili chu Davida nupuipathumna a ni.

Abigaili hi Ahinaomi nenhian sawi dun an ni \hin a.Amalek miten an runin salahan pahnih hian an hruai a,Davidan a chhanchhuak leha. Davida Juda lal a nih tirhaHebron khuaah a awminAbigaili leh Ahinaomi hian anzui a.

Abigaili hian Nabala chuBeliala tih khawpin a sual tihhre mah se, a pasal a nihavangin a phatsan mai lo.Davida tlangvalte \ha lo takaa lo chhan vanga Davidathinurin phuba a lak dawninAbigaili hian a pasal sualna

chu ama sualnaah ngai turin angen a, bawkkhupin ngaih-dam a dil hi a fakawm hle mai.Davida pawhin Abigaili hi afak a, ‘thisen chhuah lo turamin humtu’ a ti hial a. Abigailihian a pasalin tih nachang ahriat loh a tihsak a, achawimawi a ni. Pathianmalsawm tlaka a nun avanginvanneihna a dawng a, pasal\ha tak a hmu leh a. DavidanAbigaili nupui atana a neihduhna chhan chu a hmel\hatvang chauh ni lovin, a fel vangleh remhriat vang a ni. Heihian nula fing leh nungchang\ha hlutzia a lantir a ni. Pathianthu chuan, “Lalpa \ih hi finnabul a ni,” a ti a. Chuvangin,Lalpa \ih ila, chu chuan mintihlu sawt dawn a ni.

Mi pakhat chuan, “Ka thinlungah hian ui dum pakhat acheng reng mai a; ka pianthar hnuah chuan ui var a locheng ve ta a, an insual reng mai,” a ti a.

Inkhawm banah mi pakhatin a va zawt chiang a, “A tuzawk nge hnehtu? A dum zawk nge a var zawk?” tiin a vazawt a.

Chu pa chuan, “E! Ka chawm uluk zawkin maw le!” tiina lo chhang a.

Page 22: July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3  ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

July 2015 t AGAPE t 22

www.mizoramsynod.org

KOHHRAN HMEICHHE INPUIWOMEN CENTRE

(2 Chro 7:14; Sam 126:3)– LalfakmawiiCo-ordinator

‘Mizoram Presbyterian Kohhran Hmeichhe’ din champhakum 100 tlinna (1904-2004) Centenary Project atan WomenCentre din chu kum 2001 Synod Inkhawmpui chuan a remtia. Tichuan, kum 2002 atangin budget siamin a dinna tur sumtuak nghal a ni a.

Women Centre dinna turhian kan hruaitu hmasatenrim takin an thawk a,ngaihtuahna leh tha an sengtam hle a, chungte chuPathianin mal a sawm a.Mizoram puma KohhranHmeichhiate thla tharinkhawm \awng\ai thupuipakhat atan ‘Women Centrea hlawhtlin theih nan’ tih chukum 2004 atangin telh a ninghe nghe. Pathianin hna athawk a, Pu L.H. Thanga,Ramhlun North, Aizawl techhungkuain Phunchawngaan ram zau tak leh rem takmai, kawngpui ân chu an nuleh pa, Upa Thansanga lehPi Tawni te hriat reng nanSynod-ah an pe a. Chu chuWomen Centre din nan

Synod Executive Committee(230:17 of 10/11/2010) chuana pe leh a, a lawmawm hlemai. Hei hi kan \awng\aichhanna kan ti lo thei lo a ni.

A hmun tur kan neihtakah chuan sum neih anganga bul \an nghal a ni a. Asak dan leh senso tur chuTBL Architectural Consult-ants-in rawngbawlnaa ngaiinan rate pangngai aia tlawminmin siamsak a, an chungahkan lawm hle mai. A in satur hian Upa C.T. Mawia,Kolasib chu kan sum neih saabul min \ansak tur leh kan neihbak pawh ama suma lochhunzawm mai turin ngen ani bawk a. Kum 10 chhunganuai 10 thawk chhuak theichauh kan nih laia nuai 365zet man tur han sak chu

Page 23: July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3  ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

July 2015 t AGAPE t 23

www.mizoramsynod.org

rawngbawlnaa ngai tak tak lotan chuan tih ngam chi niin alang lo a ni. Upa CT Mawiate chhungkaw inpekna hi alawm takzet a ni. WomenCentre lungphum chu Rev. C.Lalsangliana, khatih laiaSynod Moderator chuan Au-gust 12, 2011 khan a phuma, November 2011 atangin insak hna chu \an a ni ta a ni.

1. A hmanna tur : WomenCentre hmanna tur tlangpuite:

1) Training cum-Produc-tion Centre atan : ‘Miharsate chhawm chhuah nanleh an dinhmun siamna turahman tum a ni a. Thiam thilzirna hmun tur a ni a, zir turchu Committee-in a en zelang a, hunin a hril angineizawnna tling tur leh inkhaichhuahna atana \angkai tur,kan phak tawk ang zelakalpui phawt a ni ang’ tiaruahman a ni a. A tirah chuanmi 20 tan puan\hui zirnahawn \an phawt a ni ang a, angaihtuahtuten \ul leh \ha antih ang zelin kalpui a ni anga. Sum leh paia kan tlin tawkang zelin training tur pawhngaihtuah a ni dawn a ni. He

lai hmuna thil siam chhuahhralhna tur ruahman a ni anga. Mi harsa leh khawsaknalama indawm chhuah ngaiteinchhawm chhuah dan kawngzawn a ni ang a. He laihmuna zirte chu mahnia eiinzawn dan kawng dap theitura zirtir chhuah tum an ni.

2) Retreat Centre : Thlaraulama intuaitharna atan hmantheih a ni ang a, a duh tanretreat, camping leh bethel, ahuhova Pathian pawl nanhman theih a ni ang.

Women Centre hi tih-hlawhtlin hunah chuaneizawnna mumal nei loten rahbirem an rah theihna tura tih a nia. Hmeichhiate tan kawl a enzau zelna tur a ni ber mai.

2. Sum tuak dan : HeINPUI sakna tur hian ramdang leh pawl dang a\angapawisa dawn eng mah a awmlo va. Kohhran hmeichhiatenkan thawh chhuah leh Synodpuihna liau liauva sak a ni a.Hetiang hi sum tuak dantlangpui a ni:

1) Kohhran Hmeichhemember zawng zawngte ni

Page 24: July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3  ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

July 2015 t AGAPE t 24

www.mizoramsynod.org

khat hnatlan a ni a, ni khatakan thawh chhuah theih anghu pek a ni. Heta \ang hiannuai 115 zet hmuh a ni.

2) In sak zawh hma chuKohhran Hmeichhe Niathawhlawm hi Centre pualatih \hin a ni.

3) A building sak \an laikhan vawi khat Hmeichheinkhawm thawhlawm hi peka ni bawk.

4) Fund Raising Committeedinin sum tuak a ni a. Mahniremhriat anga an theih angtawka an sum tuak chhuahchu a sak nan an pe \hin.

5) Pawlho, chhungkua, lehmi mal inphalten an hmangaihkal tate hriat rengna atana suman pe a. Cheng nuai 52chuang zet a tling a ni.

6) Kohhran Hmeichhiatehahzia leh thawh rimzia hriainSynod pawhin Women Cen-tre sakna atan hian cheng nuai130 lai min pe a, Synodchungah kan lawm takmeuha ni.

7) Women Centre sakna turhian Bial tin thawh tur a

hranpain budget siam a ni a,Hemi atan hian Kohhranhmeichhiaten kan thawkchhuak nasa hle bawk. Kanthawh hona hi a ropuiin alawmawm hle a ni.

He Centre sakna tur hianKohhran Hmeichhe memberzawng zawngin theihtawpinhna kan thawk a. Kanthingfak hralhna te, jumblesale man te, bekang hralhnate, rora chhut man te, mi lovakan fehnaa kan hlawh lehkawng hrang hranga kan sumtuakna tling khawm khanhetianga building ropui hi kansa thei a. Pathian min hruainaa lang chiang hle mai.

3. A building len zawng :Women Centre hi in lian taktak pathum awm \hiang angina sawi theih a. A building laitahi a mual dung zuia sak a nia, a len zawng chu feet 80x45vel a ni a. A chhak lehthlangah hian a mual tanzawnga sak a ni bawk a, apahnih hian a intiat chiah a, asak dan pawh a inang a, feet60x40 ve vea lian a ni. Buil-ding zawng zawng hi Mizochhiara chhawng 3-a sak

Page 25: July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3  ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

July 2015 t AGAPE t 25

www.mizoramsynod.org

\heuh an ni. Hei bakah hiana hnuai berah hian temporary-in manager leh chowkidarquarters tur sak a ni.

A kawt kawng a\angabuilding lam han hawi chiahhian bathlar nuam tak a loawm a. In chhung luh chuanhall, mi 50 vel len theihna aawm a. A hnuaiah chuanconference hall, mi 200 vellen theihna tur a lo awm leha. Hall hnuaiah hian chokaleh chaw eina pindan leh storeroom pahnih a awm bawk.

A building chhak lehthlang lam chung ber churiahna tura ruahman a ni a, achungnung ber chu Mezza-nine Floor tih a ni a, mi 20vel ve ve riah theihna turaruahman a ni a; a hnuaiahchuan mi 30 vel ve ve lenthei tur a ni bawk. Tichuan,Women Centre hi mi 100 velriah theihna tur a ni.

A building chhak lehthlang lam kawng ân hnuaichu thil zirna tur pindan a nia, thawktute office tur a awmbawk.

4. Senso tlangpui :Women Centre sakna tur hiana tira estimate kha Rs.3,65,54,000 a ni a. A takahna kalpui a nih hian thil tamtak belh ngai a lo la awm a,chung belhna atan chuan Rs.1,77,17,000/- zet a ngai leha ni. Tichuan, tun dinhmunaWomen Centre sakna atanasen ngai tur zat chu Rs.5,42,71,000 a ni.

Kohhran hmeichhiate hikan INPUI sakna atan hiankan thawk rimin kan hahhlawm hle mai a.Amaherawhchu, Pathiankhawngaihna avangin hetiangproject lian hi kan sual chhuakve dawn ta mai a. Hah takleh bianga thlantui luangzawih zawih khawpa kanthawh hona avangin hetianghian in ropui tak kan sa theia. A lawmawm hle mai. A insak chu kan peih titih ta a,Mizo upain, “In kan sak pumhian a zatve zo ang kan nie,” an lo tih \hin angin,ruahmanna ang taka hmangtur chuan thil tam tak a la ngaidawn a. Training pawh han

Page 26: July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3  ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

July 2015 t AGAPE t 26

www.mizoramsynod.org

\an ta tehreng ila, kan \antlanna hi a la pawimawh telhtelh dawn a. Tunah chuanchhum lo chat lovin eng laipawha chhunzawm tur hnakal lai kan nei reng tawhdawn a. Chuvangin, kanzavaia kan thawh hona lehkan inpekna a \ul hle zeldawn a ni.

Committee chuan kanINPUI, ‘Women Centre’hawn hun atan August 12,2015 (Nilaini) hi a ruat a. Hecentre hi kan zavaia ta a nihangin Kohhran Hmeichhemember zawng zawngte kalvek thei ila tih chu Committeeduh dan a ni a; amah-erawhchu, a hmunhmain mindawl zawh dawn loh avanginkohhran tin a\angin aiawh mipakhat kal turin kan inbeiseia. A kalna tur senso hi officelamin a tum thei dawn lohavangin bial/kohhran lamin \ulleh \ha a tih anga ngaihtuahmai tur a ni ang.

Kan beisei ang takahman a niha, a lo hlawhtlintheih nan \an kan la tlang zelang a. Tha thlah hauh lovin,\awng\ai leh thilpekin kan

\ang zel ang a, mi harsa lehkhawsakna lama rahbi tleulaklawhte pawhin eizawnnalama kawng rem an lo raha, mual eng an lo hmuh vetheih nan te, an thlarau lamnun pawh chawisana a loawm zel theihna hmun a nihngei i beisei tlat ang u. Kan\ang zel ang a, Lalpan hna athawk zel dawn a ni. Hehmun hi Lalpa hruainaa dinleh tihpuitlin a nih ang ngeiinLalpa malsawm rim namnahmun lo ni zel sela,hmeichhia – mamawh lehchhawm chhuah ngaite tanmalsawm dawnna hmun lo nizel rawh se.

Women Centre saknatur hian bial, kohhran leh mimal thawhlawm thawh hi tamtak a tling khawm a, mi tinteinphalna leh inpekna hi aropui takzet a ni. A bul \an anih dan leh hmasawn dantehan thlir hian, Pathianin hnaa thawk tih hai rual a ni lova, a ropui takzet a ni.

LALPAN THIL ROPUITAKTE MIN TIHSAK A,KAN LAWM HLE A NI.

.....

Page 27: July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3  ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

July 2015 t AGAPE t 27

www.mizoramsynod.org

KOHHRAN NUNG LEH NUNG LOKHAIKHINNA

1. Kohhran nung takah chuan member-te’n Biak In-ahBible an keng lut a, an hmang \angkai \hin.Kohhran nung lovah chuan chutiang chu a awm hleithei lo.

2. Kohhran nung chu \awng\ai leh hlimna thawmaha hriat a,Kohhran thi chu an Biak In a reh.

3. Kohhran nung chuan Biak In zauh an rel a,A thi erawh chuan chutiang chu an mamawh lo.

4. Kohhran nung chu rinnain an pen chhuak a,A thi erawh chu a hmuh chinah a bawkvak \hin.

5. Kohhran nung chuan naupang leh \halai an ngah a, abengchheng bawk.Kohhran thi erawh chu thlan ang maiin a reh \hin.

6. Kohhran nung chuan member-te a ngai pawimawh a,A thi erawh chuan harsatna an hre tam \hin.

7. Kohhran nung chu an inhmangaihin an inngai tawn a,A thi-ah chuan rinhlelhna, sawiselna leh itsikna apung.

8. Kohhran nung chuan Chanchin |ha hril leh inhmannatam zawk an ngaihtuah a,A thi chuan an beisei tlemte chauh an dawng \hin.

9. Kohhran nungah chuan Pathian tana inphal an tam a,A thi chuan Pathian hnenah lawmman an pe \hin.

10. Kohhran nung chu a lian tawlh tawlh a,A thi erawh chu a zuih tlat \hin.

(Source Hring nun Dictionary)

Page 28: July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3  ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

July 2015 t AGAPE t 28

www.mizoramsynod.org

KUM TLING LOVA NUPUI/PASAL NEIH HI DANINA KHAP TLAT A NI

Hmeichhia, kum 18 tlin hmaa pasal neih leh mipa, kum21 tlin hmaa nupui neih hi dan bawhchhiatna a ni a, a hnuaiami ang hian hrem theih a ni:

1. Mipa tu pawh, kum tling tawhin kum tling lo nupuiah anei a nih chuan a hrem nan kum 2 thleng, khuahkhirhna khauhtak hnuaiah lung in tantir emaw, cheng nuai khat chawitiremaw theih a ni a. Tantir leh chawi kawptir theih a ni bawk(Section 9 of The Prohibition of Child Marriage Act, 2006).

2. Mi tu pawh kum tling lova innei, inneihtir emaw, chutianginneihna a awm theih nana lo puitu chu (inneihna kha kumtling lova inneihna a ni tih a hre lo a ni tih a tichiang thei lo anih chuan) a hrem nan kum 2 thleng, khuahkhirhna khauhtak hnuaiah lung in tantir emaw, cheng nuai khat thlengchawitir emaw theih a ni a. Tantir leh chawitir kawp theih ani bawk (Section 10 of The Prohibition of Child MarriageAct, 2006).

3. Kum tling lova innei, inneihtir emaw, chutiang inneihnaa awm theih nana lo puitu chu (inneihna kha kum tling lovainneihna a ni tih a hre lo a ni tih a tichiang thei lo a nihchuan) a hrem nan kum 2 thleng, khuahkhirhna khauh takhnuaiah lung in tantir emaw, cheng nuai khat thleng chawitiremaw theih a ni a. Tantir leh chawitir kawp theih a ni bawk(Section of The Prohibition of Child Marriage Act, 2006).

Hetiang case hi Social Welfare Department hnuaia officehrang hrang, a hnuaia tar lanah hian thlen theih a ni:

Aizawl District tan - District Social Welfare Officer,Aizawl E, Chanmari

Lunglei District tan - District Social Welfare Officer,Lunglei.

Saiha District tan - District Social Welfare Officer,Saiha

Page 29: July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3  ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

July 2015 t AGAPE t 29

www.mizoramsynod.org

Serchhip District tan - Child Development ProjectOfficer, Serchhip.

Lawngtlai District tan- Child Development ProjectOfficer, Lawngtlai

Champhai District tan- Child Development ProjectOfficer, Champhai

Mamit District tan - Child Development ProjectOfficer, Zawlnuam

* He danin kum tling lo a tih chu – mipa kum 21 tling lo leh,hmeichhia kum 18 tling lote an ni.

PATHIAN THU ZIR DUH TAN

Presbyterian Bible School, Mission Veng, AizawlahC.Th. (Certificate in Theology) zir tur lak a ni leh dawn a.Dil duh chuan heng hi hriat tur a ni e:

1. Admission form, office-ah Rs. 10 (cheng sawm)-a leitur a ni a. August 25, 2015 (Thawhlehni) tlai dar 3:00thleng PBS Office-ah theh luh theih a ni. Diltu chu kum16 aia naupang lo, kohhran dan chhunga awm a ni tur ani.

2. August 28, 2015 (Ningani) chawhma dar 10:00-ahinterview neih tur a ni a. Lakte chuan September 1,2015 (Thawhlehni)-ah class \an tur a ni.

3. Zir hun chhung thla thum, i.e. September-December,2015 a ni a, zirlai pakhat hnenah Stipend Rs. 500/- thlatin pek a ni ang. Hostel a awm lo. Hre chiang duh tanPhone no. 2317343/2325082/9436198231-ah zawh fiahtheih a ni.

Sd/- (REV. LALNEIHVURA)Principal

Presbyterian Bible School

Page 30: July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3  ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

July 2015 t AGAPE t 30

www.mizoramsynod.org

CHANCHIN |HAMIZO HMEICHHIATE TAN

– LalfeliRepublic Veng, Aizawl

Han dawn ve teh, hmana Zofate khuavel kha;

Lal Krista hre lovin, thing bul, lung bul an bia,

Thimna leh mawlnain a tuam e, khua zawng zawng;

Lungmawl vanga hmeichhiate ngaihnepna ânka chhakchhuakin –

“Hmeichhe finin tuikhur ral a kai lo,” tiin an thu an hnawl;

“Hmeichhia leh chakaiin sakhua an nei lo,” an la ti zuilehnghal.

Zirna run sang kai ve rem ti lova chhawrin, an bawih bettlat.

Mahse maw, chung Pathian remruat Zofate tan a lo ni si,

En teh, tunah Chanchin |hain Zoram a rawn chhun engve ta;

Thim hnuaia \hu Zofate lo harhin, mawlna leh thimna aen bo.

Hmana thim fa kha tunah eng fate kan lo ni ta e, a ropuiina va hlu em!

Zo pate rawn hlawh lo Mizo hmeichhiate tan kawl a loeng ve ta,

Zirna run bela, thiamna, finna lamtluang an lo zawh takchinah;

Kil tin maiah patung tluk loh an lo zuang chhuak, Zorampelin.

Page 31: July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3  ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

July 2015 t AGAPE t 31

www.mizoramsynod.org

Lo changkangin fai leh thianghlim, hrisel, dam rei malsawman chang;

Bible chhiara a thu zawmin siamtu Pathian \ihin an engchhuak ta.

Pasal fanaute Lalpa tana hlanin chhung tin an mawi Zoramtluanah.

Kristian chhungkua a din ngheh theih nana \an lain,hmatiang an sawn;

Krista zara zalen an nih lawmin, “Haleluiah!” tiin Lalpafakin hlimin an lam;

Aw, Chanchin |ha ropui, Mizo hmeichhiate tan hian i va\hain i va hlu em!

* Vawi khat chu Martin Luther-a kha, “Engtin nge thlemtuhi i hneh theih bik?” tiin an zawt a. Ani chuan, “Thlemtuinka thinlung kawngkhar kika, ‘Hetah hian tu nge cheng?’ arawn tih veleh Lalpa Isuan a lo chhang a. ‘Martin Luther-a acheng \hin a, tunah chuan amah chu a awm rih lo va, keimahka awm e,’ a lo ti \hin a ni. Setana chuan a kuta kilhna serleh a naka an chhunna serte a hmuh veleh rang takin a tlanbo nghal \hin a ni,” tiin a chhang.

* Martin Luther-a khan, “Pathian thu dik hriat leh zawmhi zu rui chunga sakawr chunga chuan nen a inang a, harsachung chungin kan lawn kai a, lehlamah kan tla thla leh \hina ni. Pathian thu dikah hian a tawk chiaha din leh hriatthiam hi a harsa em em a. Bible-in tar lan leh a tum himahni duh danin kan bukpui leh vak \hin,” a ti a ni.

* History zawng zawng hi Krista tel lo chuan a kim thei loreng reng a ni.

Page 32: July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3  ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

July 2015 t AGAPE t 32

www.mizoramsynod.org

Ei siam dan

BEHLAWI BAI DANMamawhte

1) Behlawi hnan tel - tel 12) Hmarchapui - duh thak dan azirin telh tam tur3) Soda - thirfiante 14) Saum - thirfiante 15) Chi - a al tawk

1. Behlawi hnan chu mal thlaka, sil fai lawk tur a ni.2. Tui chhuang so bawrh bawrh la, behlawi hnan, chi, soda

leh hmarchapui chu thlak rawh.3. Mei chu sa deuhva dah tur a ni.4 I thil bai chu a hmin dawn \epah saum chu thlak tur a ni

a, a lo phul buah buah ang a. A phul lo a nih chuan saumemaw, soda emaw khan a hneh lo a ni ang a, thlak belhleh mai tur a ni.

THLAI RAH BAI

Mamawhte1) Sam\awk, bawkbawn leh a dangte pawh telh theih2) Soda - Thirfiante chanve3) Hmarchapui - duh thak dan azira thlak mai tur4) Lengser/pardi5) Bekang um/rep pawh - thirfiante 1

1. Thlai rah chu sil faia, lian vak lova chan tur a ni.2. Thlai rah hrang hrang i chan pawlhte chu soda,

hmarchapui leh bekangte nen tui sovah thlak la.3. A hmin dawnah lengser/pardi thlak leh ang che.4. Hetiang baia antam/maian chang telh hian a tihring \ha a,

a hmel a timawi duh a ni.

Page 33: July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3  ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

July 2015 t AGAPE t 33

www.mizoramsynod.org

Hruaitute chanchinPC LALHMINGTHANGI

Pi P.C. Lalhmingthangi hiPu Kapphunga (L) leh PiTlangliani (L)-te fa pariat zinganaupang ber dawttu a ni a. Kum1974 khan Upa Rohlira neninneiin fanu 2 leh fapa 2 an neia, tu 11 an nei bawk. HuntharVeng, Aizawlah an cheng.

A naupan lai a\anginPathian biak inkhawm ngainami a ni a, Kum 1984 a\anginSunday School zirtirtuah a \anga, tunah hian puitling zirtirtu ani. Kum 2009 khan khailak lovakum 25 chhung Sunday Schoolzirtirtua \ang zawnte hnena pek\hin Diploma Award a dawngtawh a ni. Pathianni chawhnuleh Inrinni zan thuhriltu niinKohhran Kristian ChhungkawCommittee-ah member a ni .

Vaivakawn KohhranHmeichhe Committee-ah kum1987 a\angin Hunthar Kohhrana indan thleng khan a tel a. Kum

1990-a Hunthar Kohhran a indankhan Hunthar KohhranHmeichhhe Committee-ahChairman hmasa ber niin officebearer chanvo chi hrang hrangchelhin, tunah hian chairmanhna a chelh leh mek. Bialahpawh Committee Member te,Bial Buhfai\ham Ziaktu leh of-fice bearer chanvo hranghrangte chawl lovin a chelh vereng a. Kum 2015-a HuntharPastor Bial a lo indan hianHunthar Pastor Bial KohhranHmeichhe Secretary hmasa bera ni a, tunah hian Finance Sec-retary mawhphurhna a chelhmek a ni.

Ei zawnna lamah chuanGovt. Primary School, Hun-tharah Headmaster hna a thawkmek. Mizoram PrimaryTeachers’ Association-ahHeadquarters Executive Mem-ber, MPTA State Women’sNetwork-ah Finance Secretaryleh MPTA-ah Councillor Mem-ber chanvo a chelh mek.

A Bible chang duh berte chuJohana 3:16 leh Philippi 4:4-7 ani a, a hla duh berte chu KHBNo. 443-na, “Aw Lalpa, imalsawmna hlu” tih leh KHBNo. 495-na, “Isua hmangaihnaleh \hatna” tih a ni.

Page 34: July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3  ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

July 2015 t AGAPE t 34

www.mizoramsynod.org

Hriat atan

1. May 7-9, 2015 chhung khan Synod Conference Centre-ah Central Committee-ten riak lutin Retreat leh Leader-ship Training neih a ni a. Synod Puipate – Rev.Lalrinmawia, Moderator; Rev. Lalzuithanga, Senior Ex-ecutive Secretary leh Rev. B. Sangthanga, Synod Secre-tary-ten Pathian thuchah an sawi a. Upa B. Lalhmunliana,Bethlehem Venglai; Pi Lalrinkimi, Dawrpui leh Pi H.Lalpianthangi, Gen. Secretary-ten Leadership Trainingan neihpui a. Hlawk taka hun hman a ni.

2. May 4, 2015 (Thawh\anni) khan Dawrpui Biala ZarkawtKohhranah Leadership training neih a ni a, Pi R.Rengkhumi leh Pi C. Zopari-te an kal a, Pathian hruainaintluang takin hun an hmang a ni.

3. Inkhawmpui Lianin a rel angin ni 26.5.2015 khanHmeichhe Inkhawma thawhlawm chu Synod Hospital,Durtlanga thisen pekna khum (Blood Donor Couch) leinatura lak khawm a ni.

4. Inkhawmpui Lian thurel bawhzuiin Central Committeechuan Synod Hospital Charity Fund puala thawhlawmkhawn hun atan July 7&14, 2015 a ruat bawk.

Heng bakah hian hetiang hian hun ruahman a ni bawk:

a) PWF puala \awng\ai hun atan ni 18.8.2015 ruat a nia, hetah hian PWF Pual thawhlawm khawn a ni ang.

b) |awng\ai tlaivar hun atan ni 3.11.15c) Kohhran Hmeichhe ni 27.11.2015

Mi dang ngaidam thei lo chuan ama zawh ngei turleilawn a tichhia a ni.

Page 35: July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3  ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

July 2015 t AGAPE t 35

www.mizoramsynod.org

Page 36: July 2015 t AGAPE t 1 - mizoramsynod.org · July 2015 t AGAPE t 3  ... Nupa in\hen, uire, K.S., nu ... thuruk enkawltu atan min thlang tawh a, hetah hian

July 2015 t AGAPE t 36

www.mizoramsynod.org