Embed Size (px)
Citation preview
UNAPREĐIVANJE SARADNJE – BILTEN Broj 9
*Ovakvo imenovanje ne dovodi u pitanje stavove o statusu, i u skladu je sa rezolucijom UNSCR 1244 i Mišljenjem Međunarodnog suda pravde o kosovskom proglašenju nezavisnosti.
Unapređivanje
Saradnje – Bilten
Ipa programa prekogranične saradnje Crna Gora-Albanija i Crna Gora-Kosovo
2014-2020
Decembar
2020
IZVOR: NEPOGODE NE POZNAJU GRANICE – LIKOVNO TAKMIČENJE SADRŽAJ
Deveto izdanje biltena donosi informacije o aktivnostima i događajima koji su sprovedeni u Ipa programima prekogranične saradnje Crna Gora - Albanija i Crna Gora - Kosovo* 2014-2020.
Više informacija o programima možete pronaći u nastavku.
Ipa program prekogranične saradnje Crna Gora – Albanija 2014-2020
Opšti cilj programa je promovisanje/jačanje dobrosusjedskih odnosa i socio-ekonomskog razvoja pograničnih regija, kroz valorizaciju njihovog turističkog potencijala, ekološki održiv i društveno inkluzivni ekonomski razvoj, uvažavajući njihovo zajedničko kulturno i prirodno nasljeđe.
Kliknite ovdje za više informacija.
Ipa program prekogranične saradnje Crna Gora – Kosovo 2014-2020
Opšti cilj programa je poboljšanje standarda i kvaliteta života ljudi u programskom području, kroz ekološki održiv i socijalno inkluzivni ekonomski razvoj regiona, uz poštovanje zajedničke kulturne i prirodne baštine.
Kliknite ovdje za više informacija.
.
Finansirano šest projekata u okviru Drugog poziva
za dostavljanje projektnih prijedloga u Ipa Programu
prekogranične saradnje Crna Gora - Kosovo ..….....2
Vijesti iz projekata finansiranih u okviru Prvog
poziva Ipa programa prekogranične saradnje Crna
Gora – Albanija 2014-2020………………...................3
Vijesti iz projekata finansiranih u okviru Prvog
poziva Ipa programa prekogranične saradnje Crna
Gora – Kosovo 2014-2020…………………………........5
UNAPREĐIVANJE SARADNJE – BILTEN | BROJ 9 2
CBC ZOOM
Finansirano šest projekata u okviru Drugog poziva za dostavljanje projektnih priojedloga u Ipa Programu prekogranične saradnje Gora -
Kosovo 2014-2020
Drugi poziv za dostavljanje projektnih prijedloga u okviru Ipa Programa prekogranične saradnje Crna Gora – Kosovo 2014-2020 objavljen je 15. januara 2019. godine od strane Direktorata za finansiranje i ugovaranje sredstava EU pomoći i to za alokacije za 2016. i 2017. godinu. Poziv je objavljen za tematski prioritet 1 - Promocija turizma i kulturnog i prirodnog nasljeđa; i tematski prioritet 3 - Podsticanje zapošljavanja, mobilnost radne snage i socijalna i kulturna inkluzija s obje strane granice.Od raspoloživih sredstava EU u iznosu od 2.040.000,00 EUR, ugovoreno je 2.016.678,23 EUR. U realizaciji projekata ukupno je angažovano 16 projektnih partnera (7 iz Crne Gore i 9 sa Kosova). Projekti će se sprovoditi na teritoriji cjelokupnog programskog područja.
U okviru Drugog poziva sprovodiće se sljedeći projekti:
• Stvaranje radnih mjesta u poljoprivredi – koji će sprovoditi
Glavni Grad Podgorica - Odeljenje za preduzetništvo i
Inicijativa za razvoj poljoprivrede Kosova – IADK;
• PRAXIS – koji će sprovodtiti Caritas Kosovo, Caritas Crne Gore,
QAKP Gjon Nikolle Kazazi – Đakovica i opština Berane;
• CARES 2 – prekogranične akcije u sektoru reproduktivnog
zdravlja 2 – koji će sprovoditi FORS Crna Gora, i ECMI Kosovo
– Evropski centar za manjinska pitanja;
• Turistički „hab” za bolju turističku ponudu u manje
razvijenim planinskim predjelima – koji će sprovoditi opština
Andrijevica, opština Dečani i Udruženje planinara „Škelzen
Haradinaj“ iz Dečana;
• Transhumance – nova turistička ponuda Kosova i Crne Gore
– koji će sprovoditi Inicijativa za poljoprivredni razvoj Kosova,
Regionalna razvojna agencija za Bjelasicu, Komove i Prokletije
Crne Gore i opština Istok; i
• Kulturno nasleđe - blago prekograničnog regiona – koji će
sprovoditi opština Peć i opština Gusinje.
UNAPREĐIVANJE SARADNJE – BILTEN | BROJ 9 3
Vijesti iz projekata finansiranih u okviru Prvog poziva Ipa programa prekogranične saradnje
Crna Gora – Albanija
Završen projekat Zelena ostrva
U sali Opštinskog savjeta opštine Maljesi e Male, 22. oktobra 2020. godine, održana je konferencija za štampu povod završetka prekograničnog projekta Zelena ostrva. Projekat u trajanju od 30 mjeseci realizovan je u opštinama Berane i Maljesi e Male (Albanija), u partnerstvu između opštine Berane, Caritas Crna Gora i VIS Albanije i opštine Maljesia e Mal.
Projekat je imao za cilj zaštitu životne sredine u ciljanom području, izgradnju kapaciteta zaposlenih u javnim institucijama i uspostavljanje efikasnog i integrisanog sistema sakupljanja otpada.
U svom obraćanju Lisjana Čukaj, predstavnica opštine Maljesi e Male, ocijenila je da je ovaj projekat bio vrlo efikasan i da je podizanje svijesti u pogledu odvajanja otpada prvi put započelo u opštini Maljesia e Male upravo kroz ovaj projekat. Štaviše, dodala je da su kontejneri za odvojeno sakupljanje otpada postavljeni kroz 8 ekoloških (zelenih) ostrva i 58 kontejnera od 1100 litara na cijeloj teritoriji. Izjavila je da opština Maljesi e Male već funckioniše u skladu sa vladinim prioritetima, a projekat je takođe stvorio priliku za rad u sinergiji sa zajednicom i školama.
Iste aktivnosti i postupak nabavke rađeni su u Crnoj Gori u Opštini Berane.
Ana Karboni, predstavnica VIS Albanije, rekla je da pravilno funkcionisanje sistema odvojenog sakupljanja otpada zahteva mnogo posvećenosti svih uključenih aktera i da je nakon ovog projekta uspostavljeno pravilno i efikasno upravljanje otpadom u Maljesi e Male. VIS je insistirao na saradnji sa institucijama za odvajanje otpada u Maljesi e Male, navodeći da je razvoj turizma u ovoj oblasti zahtjevao posvećenost građana za zaštitu životne sredine, i to ne samo izraženu kao zahtjev prema institucijama, već kao direktni angažman samih porodica u okviru njihove zajednice.
U svom govoru Sonila Kocli, koordinatorka projekta Zelena ostrva u Albaniji, predstavila je rezultate koje je projekat postigao s obje strane granice. Objasnila je da su zbog situacije pandemije COVID-19 partneri iz Crne Gore spriječeni da prisustvuju završnom događaju. Štaviše, rekla je da zalaganje zajednica i opštine Maljesi e Male u relevantnim sektorima treba da nastavi sa upravljanjem otpadom i njihovim odvajanjem na samom izvoru, dajući značaj obrazovanju i svijesti stanovništva o
prednostima reciklaže, što donosi ne samo pozitivan uticaj na životnu sredinu na ljudsko zdravlje, već i ekonomske koristi.
Inženjer zaštite životne sredine u sektoru javnih usluga opštine Maljesi e Male, Kledis Kukaj, rekao je da je upravljanje otpadom prioritet u ovoj opštini i da je opština među prvima koja je sprovela odvajanje otpada (mokri i suvi) kroz učešće 1000 porodica u Maljesi e Male, s ciljem širenja iste iniciajtive na teritoriji, kako bi se postepeno kretalo ka sistemu dvije korpe, kako je predviđeno u Strategiji upravljanja otpadom opštine.
Zaključeno je da se kroz ovaj projekat poboljšava zaštita životne sredine u ciljanom području i da je postignut značajan napredak u obje opštine u vezi sa efikasnim i integrisanim sistemom sakupljanja otpada.
Likovno takmičenje okviru projekta Nepogode ne poznaju granice
U okviru projekta Nepogode ne poznaju granice koji sprovodi FORS, Prefektura Skadar i Direktorat za vanredne situacije održano je prekogranično likovno takmičenje na temu prirodnih nepogoda sa akcentom na poplave, za učenike osnovnih škola iz ciljnih opština iz Crne Gore i Albanije.
UNAPREĐIVANJE SARADNJE – BILTEN | BROJ 9 4
Takmičenju su prethodile posebno osmišljenje radionice na ovu temu, u cilju informisanja djece o najčešćim prirodnim nepogodama u opštinama u kojima žive, kao i o tome kako zajedno sa svojim porodicama mogu doprinijeti da se ublaže posljedice ovih nepogoda. U takmičenju su učestvovali učenici šest osnovnih škola iz opština Bar, Podgorica i Ulcinj iz Crne Gore i regiona Skadra iz Albanije.
Komisija koju su činili predstavnici projektnog tima, Direktorata za vanredne situacije MUP-a Crne Gore, službi zaštite i spašavanja i nastavnika likovnog vaspitanja je odlučila da nagradi po 2 rada iz obje zemlje. Iz Crne Gore su nagrađeni učenici Sara Halili i Emir Kalezić iz Osnovne škole „Maršal Tito“ iz Ulcinja.
Nagrađene likovne radove možete pogledati ovdje.
Projekat Nepogode ne poznaju granice ima za cilj jačanje kapaciteta institucija i službi iz Crne Gore i Albanije koje se bave zaštitom i spasavanjem za smanjenje rizika od katastrofa, sa akcentom na zaštitu od poplava, kao i informisanje stanovništva o rizicima od poplava
Lokalna gastronomija kao turistčka ponuda prekograničnog regiona
Regionalna razvojna agencija za Bjelasicu, Komove i Prokletije Crne Gore (RDA BKP), Nacionalna turistička organizacija Crne Gore i Eko-partneri za održivi razvoj i opština Puka iz Albanije završili su implementaciju projekta koji se bavio lokalnom kuhinjom kao turističkom ponudom u opštinama Berane, Andrijevica, Plav, Gusinje, Petnjica i Rožaje u Crnoj Gori i opština Puke u Albaniji.
RDA BKP navodi da je „U okviru ovog konkretnog projekta lokalna gastronomija identifikovana je kao dragocjena imovina za diverzifikaciju turističke ponude regiona prekogranične saradnje i kao cilj smo imali da nadogradimo gastro ponudu i iskoristimo druge raspoložive resurse u buducim inicijativama prekogranične saradnje”.
Rezultati projekta su 2000 vodiča dizajniranih i štampanih sa 50 starih, tradicionalnih recepata, 2 tematske gastronomske rute kreirane postavljanjem signalizacije, 20 porodica je podržano u unaprijeđenim uslovima za prijem gostiju na degustaciju njihovih proizvoda, 40 porodica je obučeno u pružanju kvalitetne usluge seoskog turizma i kreiran brend Gorska trpeza u cilju identifikacije preduzeća i porodice koje nude tradicionalnu hranu.
Obavezno posjetite seoska domaćinstva ove dvije rute, više informacija na http://www.gastro-puka.com/en i http://montegastro.me/.
Standardi za “Dječiji turizam" proizvedeni I promovisani
Udruženje za demokratski prosperitet – Zid i Centar “Djeca danas” iz Albanije u okviru predviđenih aktivnosti projekta Dječiji turizam u prekograničnoj oblasti pokrenuli su u prethodnom periodu internet stranicu http://www.childfriendlytourism.com.
UNAPREĐIVANJE SARADNJE – BILTEN | BROJ 9 5
Dodatno, u proteklom periodu projektni partneri su radili na promociji internet stranice, kao i registraciji novih turističkih ponuda. Izrađeni su, postavljeni i promovisani sa zainteresovanim stranama novi standardi prilagođeni dječijem turizmu.
Standardi prilagođeni djeci vodili su se sa 4 osnovna principa i razumijevanjem potreba i rutina djece i porodica. To je učinjeno kako bi se efikasno planirala ponuda turističkih objekata i aktivnosti koje su sastavni dio zadovoljavanja potreba tokom korišćenja turističke ponude.
Sve ostale informacije o standardima prilagođenim djeci mogu se naći ovdje.
Vijesti iz projekata finansiranih u okviru Prvog poziva Ipa programa prekogranične saradnje
Crna Gora – Kosovo
Razvoj ekoturizma na Balkanskim Alpima
Projekat Razvoj ekoturizma na Balkanskim Alpima se sprovodi od strane Centra za zaštitu i proučavanje ptica Crne Gore, Kosovskog Cetnra za zagovaranje i razvoj – KADC, Gorske službe spašavanja Crne Gore i Udruženja planinara i alpinista „Pashtriku“. U okviru projekta napravljen je novi promotivni video koji promoviše CBC regiju.
Pogledajte video ovdje.
Prekogranične zajedničke inicijative za bolje upravljanje otpadom
Finalna konferencija u okviru projekta Prekogranične zajedničke inicijative za bolje upravljanje otpadom održana je 26. avgusta 2020. godine. Projekat su sproveli d.o.o “Komunalne djelatnosti Plav” iz Crne Gore u partnerstvu s Regionalnim produzećem za otpad Čabrati iz Đakovice na Kosovu. Partneri na projektu su na konferenciji predstavili rezultate projekta medijima i ograničenom broju zainteresovanih strana zbog pandemije COVID-19.
Video sa konferencije pogledajte ovjde.
Naime, kroz projekat su uspostavljene tehničke pretpostavke za integrisano upravljanje čvrstim otpadom u dvije opštine. Štaviše, osnovana su i dva reciklažna dvorišta na teritoriji dvije opštine (Plav i Đakovica). Reciklažna dvorišta su opremljena sa dva transportera, dvije mašine za obradu PET boca, dvije vertikalne prese za baliranje sekundarnih sirovina i dva ručna slagača za palete. Dodatno, devet reciklažnih mjesta postavljeno je na urbanoj teritoriji opštine Plav i Gusinje i 10 na urbanoj teritoriji opštine Đakovica. Završeno je nekoliko edukativnih obuka za lokalna komunalna preduzeća. Pored toga, nabavljeni su i koriste se kontejneri i druge kante za dnevnu upotrebu građana.
UNAPREĐIVANJE SARADNJE – BILTEN | BROJ 9 6
i2 prostori (i2 Spaces) uspostavljeni u Podgorici i Peći
U okviru projekta Samozapošljavanje i socijalno preduzetništvo za mlade koji sprovode Asocijacija za demokratski prosperitet – Zid, NVO Lens, Liberalni Demokratski Centar i Centar kreativnih vještina dva i2 prostora su otvorena.
Naime, prostor za ideje i inovacije „I2space“ otvorio je vrata mladim ljudima iz Peći, Istoka i Dečana. Prve dvije obuke iz oblasti 3D štampe i grafičkog dizajna su već realizovane. Pored toga što su imali priliku da se upoznaju sa prostorima stvorenim posebno za njih, učesnici su stekli nova znanja iz pomenutih oblasti i mogli su da koriste dostupnu opremu za svoje prve kreacije.
U Podgorici je do kraja decembra 2020. godine otvoren otvoren je poziv za zainteresovanu omladinu za tri treninga o sledećim temama: Programiranje i prilagođavanje internet stranica, digitalni marketing i fotografija.
Kupljena oprema za demo farme i postavljena demo polja
Aktivnosti u okviru projekta Zeleni poslovi za bolju buducnost prekogranične regije Crne Gore i Kosova su završene krajem godine.
Projekat je sproveden od strane opštine Andrijevica u saradnji sa NVO Lokalna grupa aktivista Đeravica sa Kosova i Unijom stočarskih
proizvođača Crne Gore. Glavni rezultati projekta bili su mapiranje resursa u ciljanim opštinama u Crnoj Gori i na Kosovu, izrada priručnika za start-up gazdinstva, organizacija obrazovnih treninga za 50 poljoprivrednika u Crnoj Gori i na Kosovu, uspostavljanje centra za obuku na Kosovu (sa demo poljima i farmom) i organizovanje dva poljoprivredna sajma (jedan u Crnoj Gori i jedan na Kosovu). Svi rezultati su predstavljeni u dva promotivna videa i tokom završne konferencije koja je organizovana u Crnoj Gori.
Za promotivni video za Crnu Goru kliknite ovdje.
Za promotivni video za Kosovo kliknite ovdje.
UNAPREĐIVANJE SARADNJE – BILTEN | BROJ 9 7
Vrijedna medicinska oprema za zdravstvene institucije i podizanje svijesti u okviru projekta
CARES
Projekat CARES – prekogranične akcije u sektoru reproduktivnog zdravstva sproveden je od strane Fondacije za razvoj sjevera Crne Gore – FORS Crna Gora i ECMI Kosovo – Evropski centar za manjinska pitanja. Projektom je obuhvaćena teritorija sljedećih opština: Andrijevica, Berane, Bijelo Polje, Gusinje, Petnjica, Plav, Kolašin, Mojkovac i Rožaje U Crnoj Gori a Peć, Istok, Klina, Dečani i Đakovica na Kosovu.
Glavni cilj bio je poboljšanje reproduktivnog zdravlja žena sa programskog područja, sa naglaskom na ranjive grupe, razvojem kvaliteta usluga reproduktivnog zdravlja u programskom području i podizanjem svesti o značaju zaštite reproduktivnog zdravlja.
Glavne aktivnosti projekta uključivale su organizaciju više od 700 preventivnih pregleda za žene iz ciljane regije, nabavku nove opreme za domove zdravlja s obje strane granice, organizaciju predavanja u lokalnim zajednicama i srednjim školama, razvoj i distribuciju publikacija o reproduktivnom zdravlju, obilježavanju oktobra kao Mjeseca borbe protiv raka dojke i Nedelje prevencije raka grlića materice, organizaciji okruglih stolova o reproduktivnom zdravlju, organizaciji prekogranične konferencije o unaprijeđenju reproduktivnog zdravlja, vođenju medijske kampanje itd.
Kroz projekat je zdravstvenim centrima u Crnoj Gori i na Kosovu obezbijeđena nova oprema vrijedna više od 130.000 eura. Oprema uključuje ultrazvučne aparate, ultrazvučne sonde, medicinske instrumente, kolposkope, zalihe itd.). Sprovođenje ove projektne aktivnosti doprinijelo je poboljšanju kapaciteta zdravstvenih ustanova i poboljšanju kvaliteta usluga koje nude građanima u ciljanom području.
Ujedinjeni protiv zagađenja
Projekat Ujedinjeni protiv zagađenja – UAP sprovode Opština Petnjica, Opština Đakovica, Let’s Do It Peja i Centar za regionalni razvoj – Rožaje koji uključuje stanovnike koji žive u blizini divljih deponija, opštinske vlasti, zaposlene u upravljanju otpadom i studente iz opština Đakovica i Petnjica.
Niz aktivnosti je sprovedeno u posljednjem kvartalu 2020. godine. Zahvaljujući malim infrastrukturnim ulaganjima u okviru ovog projekta, Javna komunalna preduzeća u Đakovici i Petnjici, kao krajnji korisnici sada će imati novi prostor i opremu za odvajanje sakupljenog otpada prije odlaganja na sanitarne deponije. Takođe, 40 radnika dobilo je
BRZE ČINJENICE – CARES PROJEKAT
Dr Zuhra Hadrovic, direktorka Doma zdravlja Berane, o projektu CARES kaže „Nabavka medicinske opreme značajno je olakšala svakodnevni rad timova koji se sastoje od izabranih ljekara za žene. Ginekološke dijagnostičke procedure su pojednostavljene i brže, što je povecalo zadovoljstvo žena kao korisnika ovih usluga. Nova oprema omogucava osoblju da sa vecom sigurnošcu uspostavlja dijagnozu i znatno štedi vreme, što povecava efikasnost i efektivnost njihovog rada.”
Dr Samoni Lodža, šef ginekološkog odijeljenja Opšte bolnice u Peci, o projektu kaže „Projekat je poboljšao moj svakodnevni rad i rutinu, jer mi je rad u Opštoj bolnici u Peci u velikoj mjeri olakšan opremom koju smo dobili kao donaciju.”
UNAPREĐIVANJE SARADNJE – BILTEN | BROJ 9 8
zaštitnu zimsku radnu odeću koja štiti njihovo zdravlje dok rade na zagađenom području i prilikom rada sa kontaminiranim otpadom. Štaviše, korisnici su prošli obuku za bavljenje otpadom i zaštitu svog zdravlja tokom sakupljanja otpada.
Pogledajte Facebook stranicu projekta ovdje.
Nastavak signalizacije prekograničnih staza
Projekat Uklete planine – izvrsna vanjska destinacija sprovode Regionalna razvojna agencija - Zapad i Opština Peć na kosovskoj strani, u saradnji sa Regionalnom razvojnom agencijom za Bjelasicu, Komove i Prokletije i Turističkom organizacijom Plav, na crnogorskoj strani.
Tokom posljednjeg kvartala 2020 nastavljeno je postavljanje signalizacije na terenu te će turisti koji posjećuju Peć i Dečane na Kosovu i Plav, Gusinje, Andrijevicu, Berane i Rožaje u Crnoj Gori, imati poboljšanu turističku ponudu.
Koristite alatku za pretraživanje partnera da biste pronašli svog buduceg projektnog partnera
VAŽNO: ZTS je na raspolaganju potencijalnim aplikantima i korisnicima bespovratnih sredstava preko ustaljenih komunikacionih kanala uzimajući u obzir da je cjelokupno osoblje ZTS-a kontinuirano radilo iz svojih domova a odnedavno na uobičajeni način, iz svojih kancelarija. U slučaju da vam je potrebna pomoć ili informacije u vezi sa prekograničnim programima, kontaktirajte nas.
Tražite partnera za novi projekat u okviru Ipa Programa prekogranične saradnje CG – AL ili u okviru Ipa Programa prekogranične saradnje CG – KS? Naša alatka za traženje projektnih partnera je dostupna kako bi Vam pomogla u
pronalaženju potencijalnih partnera. Molimo Vas da popunite obrazac za traženje projektnih partnera i objavite informacije u našoj bazi podataka kako biste postali vidljivi
drugim partnerima.
Kliknite ovdje kako bi pristupili alatki za traženje projektnih partnera u okviru Ipa Programa prekogranične saradnje CG
– AL. Kliknite ovdje kako bi pristupili alatki za traženje projektnih partnera u okviru Ipa Programa prekogranične saradnje CG
– KS. .
UNAPREĐIVANJE SARADNJE – BILTEN | BROJ 9 9
Operativne strukture programa (kliknite na ikone kako bi posjetili njihovu internet stranicu)
Zajednički tehnički sekretarijat – Sjedište Adresa: Beogradska 17, 81 000 Podgorica, Crna Gora Telefon: + 382 20 240 784; + 382 20 240 631; Sanja TODOROVIĆ Šefica Zajedničkog tehničkog sekretarijata E-mail: [email protected] Maja RADOVIĆ Službenik za finansije i nabavke E-mail: [email protected] Nikola ĐONOVIĆ Projektni službenik E-mail: [email protected] Almir ČAUŠEVIĆ Projektni službenik E-mail: [email protected] Petar BELADA Administrativni asistent E-mail: [email protected]
Zajednički tehnički sekretarijat – Kancelarija Antene Skadar Adresa: Rruga Ndoc Çoba, br 1 Skadar, Albanija Telefon: + 355 22 80 20 80; Andi ÇEKAJ Projektni službenik u Anteni E-mail: [email protected]
Zajednički tehnički sekretarijat – Kancelarija Antene Priština Adresa: Ulica Tirana, ulaz D, V sprat, broj 53, (kompleks PRIME), 10 000 Prishtina, Kosovo Gazmir RACI Projektni službenik u Anteni E-mail: [email protected]
www.cbc-mne-alb.org | www.cbc-mne-kos.org
