Reform w ochronie zdrowia można się doma-gać, oczekiwać ich, martwić się, że są prze-prowadzane zbyt wolno, kibicować im,kontestować je, ale pewne jest jedno:reformy trzeba zacząć od siebie. To motto przyświecało uczestnikomXII edycji konkursu Sukces Rokuw Ochronie Zdrowia – LiderzyMedycyny. Ostatecznie kapi- tuła złożona z 27 wybit-nych postaci polskiej me -dycyny wybrała siedmiulaureatów. Wcześniej z kan-dydatami w dwóch katego-riach (Menedżer Roku SPZOZi Menedżer Roku NZOZ) rozma-wiało jury preselekcyjne w skła-dzie: Krzysztof Kuszewski (PZH),Jarosław J. Fedorowski (Polska FederacjaSzpitali), Michał Kamiński (b. wiceprezesNFZ), Janusz Michalak (wydawnictwo Termedia)i Bartłomiej Leśniewski (miesięcznik Menedżer Zdrowia). Wnioski z przesłuchań: nie ma patentu na sukces w polskiej ochronie zdrowia,każdy z uczestników naszego konkursu musiał znaleźć swoją drogę, częstopostępując wbrew obowiązującym trendom.

SUKCES ROKU 2011

Jak wybieraliśmy laureatów konkursu Liderzy Medycyny

fot. Im

ages.com

/Corbis

Patent na sukces

grudzień 9/2011 menedżer zdrowia 27

” W województwieśląskim jest za dużo szpitali,a rozdrobnienieskutkuje niskąjakościąświadczonychusługmedycznych ”

Tak było w wypadku Małgorzaty Załawy--Dąbrowskiej, pierwszej kandydatki prze-słuchiwanej przez jury, która kieruje Samo -dzielnym Publicznym Zespołem ZakładówLecznictwa Otwartego Warszawa-Żoliborz.W czasie gdy lansowano pogląd, że należylikwidować postpeerelowskie przychodnie,poprzedni zarządzający placówką przyjęliodwrotną strategię: nie likwidujmy, lecz reformujmy, poprawiajmy. Realizacja tej idei spoczęła już jednak na barkach Małgo -rzaty Załawy-Dąbrowskiej. – Wcale się dotego nie paliłam. Byłam lekarzem i widząc za-niedbania w infrastrukturze, wyposażeniu gabinetów, w tym mojego, postanowiłam coś z tymzrobić. Działać, inwestować w lecznictwootwarte, bo to się opłaca. Inwestowanie w lecz-nictwo otwarte to wyciąganie pacjentów zeszpitala, gdzie są leczeni drogo, do ambulato-riów, gdzie są leczeni równie dobrze, ale tanieji w mniejszym stresie – mówi Zaława-Dą-browska.

Premia za oddłużanie

Zbigniewa Kończaka, co arcyrzadkiew polskich realiach, do konkursu zgłosiłNSZZ „Solidarność”. Kończak jest dyrek-torem Samodzielnego Zespołu PublicznychZakładów Opieki Zdrowotnej w NowymDworze Mazowieckim. Związkowcy uhono -rowali go w ten sposób za to, że uratowałszpital i miejsca pracy. Zadłużoną jednost-kę przejął w 2008 r. Wtedy generowała stra-ty, groziło jej zamknięcie i przejęcie funkcjiprzez okoliczne szpitale podwarszawskiei warszawskie (Nowy Dwór leży na granicachaglomeracji stołecznej). Dziś przynosi zyskiw wysokości 1,3 mln zł – i to nie dzięki cięciom kosztów, lecz z powodu zwiększeniaprzychodów aż o 50 proc.: z 19 mln zł do 29 mln zł. – Było to dla mnie niebywałe, w tymszpitalu do 2008 r. nikt nie sporządzał bilan-sów. Nie dziwię się, że w 2007 r. przeznacza-no go do likwidacji. Uratowały go wprowadzo-ne porządki – relacjonuje Kończak.

Premię za oddłużenie dostał także Sła-womir Jagieła, dyrektor Powiatowego Cen-trum Medycznego w Grójcu. Za oddłuże-nie i odwagę: przekształcenie szpitalaz SPZOZ w NZOZ. – To była droga przezprawną mękę, brnięcie przez absurdalne prze-pisy – mówi Jagieła. – Za największy absurduznałem to, że sam ze sobą musiałem podpisaćumowę prawną. Występowałem równocześniew dwóch rolach: dyrektora i likwidatoraSPZOZ – dodaje. Za przekształceniem po-

szła gruntowna restrukturyzacja. Wymia-na całego działu księgowo-ekonomicznegoi likwidacja stanowisk zastępców kierownika(łącznie z odebraniem dodatków funkcyj-nych). I sukces finansowy.

Patent śląsko-dąbrowski

Według powszechnej opinii, w woje-wództwie śląskim jest zbyt dużo szpitali, cospowodowało drastyczne obniżenie jakościusług medycznych. To niekorzystne zjawi-sko postanowił przekuć na swój sukces Zbi-gniew Grzywnowicz, pełniący obowiązkidyrektora Szpitala Specjalistycznego im.Szymona Starkiewicza w Dąbrowie Górni-czej (pełniący obowiązki, bo dyrektorem jestBeata Małecka-Libera, posłanka PO). – Zdaliśmy sobie sprawę, że zła jakość usługw szpitalach w naszej okolicy to dla nas szan-sa. Zainwestowaliśmy w jakość i dzięki temu pacjenci zabiegają o hospitalizację właśnie u nas– mówi Grzywnowicz. Rzeczywiście, w 2007 r.tylko 42 proc., a w 2010 r. już 82 proc. cho-rych deklarowało, że są usatysfakcjonowaniświadczeniami szpitala.

Kierowany przez Grzywnowicza szpitalpodjął też ogromne wyzwanie. Około 85 mln zł będzie kosztowało uruchomieniew nim Zagłębiowskiego Centrum Onkolo-gii. – Zamierzamy stosować wszystkie nowoczes-ne metody diagnostyczno-lecznicze, a utworzenietej placówki na pewno pomoże mieszkańcom – mówi Grzywnowicz.

Drzewo i huba

Podobną strategię rozwoju przyjął An-drzej Kondaszewski, dyrektor Samodziel-nego Publicznego Szpitala Wojewódzkie-go im. Mikołaja Kopernika w Koszalinie.Jego zasługą jest stworzenie oddziału ra-tunkowego z izbą przyjęć, centrum onko-terapii, termomodernizacja i budowa stacjidializ z laboratorium, punktem krwio-dawstwa oraz gammakamerą. Szpital za-inwestował w wysoko wykwalifikowaną kadrę medyczną, sprzęt diagnostyczny i in-frastrukturę zabiegową. – To powód dodumy, ale równocześnie, co jest paradoksalne, do niepokoju – mówi Andrzej Kondaszewski.Bo źle wyposażone, małe placówki odsyła-ją pacjentów do szpitala wojewódzkiegow Kosza linie. – A my nie jesteśmy wystarczająco wynagradzani przez NFZ za to, że przyjmu-jemy każdego pacjenta, że potrafimy wykonywaćwysoko specjalistyczne usługi – tłumaczy dy-rektor.

28 menedżer zdrowia grudzień 9/2011

SUKCES ROKU 2011

” Nie ma potrzeby,by w każdympowiatowymmieście byłyoddziały o bardzowysokiejspecjalizacjii referencyjności.Jest jednakkonieczne, by funkcjonowałyone na poziomienieco niższym niż wojewódzki”

fot. im

ages.com

/corbis

Konsekwencja

Jerzemu Kolasińskiemu, założycielowi,właścicielowi i dyrektorowi niepublicznegozakładu opieki zdrowotnej Klinika Kolasiński– Hair Clinic Poznań, przyświecają dwie sen-tencje: per aspera ad astra oraz verba docent,exempla trahunt. I trzeba przyznać, że kon-sekwentnie się ich trzyma od 1984 r., kie-dy po raz pierwszy przeprowadził zabieg prze-szczepienia włosów w swojej klinice. Postawiłna niszową specjalizację i modułowy rozwójfirmy, zawsze wykorzystując najnowszetrendy.

Druga dekada XXI w. dla specjalności,która była niszowa w latach 80. XX w., stała się jednak poważnym wyzwaniem.Konkurencja jest coraz silniejsza, a ostatniezmiany w prawie podatkowym (zabiegi chirurgii plastycznej przeprowadzane w celukosmetycznym obłożono podatkiem VATw wysokości 23 proc.) mogły się bardzo nie-korzystnie odbić na bieżącej działalności. – Rynek w ostatnich 10 latach wykazuje tendencjęspadkową, ja utrzymuję stabilność – mówiKolasiński. Wskutek zmian podatkowychpodniósł ceny o 15 proc. Wskaźnik ren-towności kliniki – jak mówi – wynosi 150.

Priorytetem dla tego chirurga i menedżerajest jakość i unikanie powikłań. – Mamy sys-tem prewencji. Wszyscy pacjenci wykonują badaniabakteriologiczne, a wstępna selekcja odbywa sięjeszcze na etapie strony internetowej – wyjaśnia.

Kolasiński zadbał również o rozszerzeniedziałalności: w klinice przeprowadzane są zabiegi ortopedyczne, w tym z dziedziny ortopedii dziecięcej.

Za dużo szpitali

Ambicją każdego polskiego powiatu jestmieć własny szpital. Nawet gdy nie ma touzasadnienia finansowego i medycznego. Niema potrzeby, by w każdym powiatowymmieście były oddziały o bardzo wysokiej spe-cjalizacji i referencyjności. Jest jednak ko-nieczne, by funkcjonowały one na poziomienieco niższym niż wojewódzki, dla kilku po-wiatów naraz, niekoniecznie dla całegowielomilionowego regionu. – Dlatego posta-wiliśmy na współpracę partnerską z ościennymipowiatami – mówi Aleksandra Sybilska,dyrektor Samodzielnego Publicznego Za-kładu Opieki Zdrowotnej w Wolsztynie(Wielkopolska), jedna z nielicznych w Pol-sce pielęgniarek stojących na czele szpitala.Jak przyznaje, współpraca obejmuje szpitalew Wolsztynie, Nowym Tomyślu oraz Gro-dzisku Wielkopolskim. Wianem, którywniosła do tej współpracy kierowana przezSybilską placówka, jest neonatologia, po-łożnictwo i ginekologia, oddziały chorób we-wnętrznych, intensywnej terapii. Współpracaz ościennymi powiatami spowodowała, że aż40 proc. pacjentów wolsztyńskiej placówkipochodzi spoza powiatu. – Taki wielkopol-ski model współpracy między samorządami dba-jącymi o zdrowie pacjentów wart jest naślado-wania – mówi Krzysztof Kuszewski,kierownik Zakładu Organizacji i EkonomikiOchrony Zdrowia oraz Szpitalnictwa Na-rodowego Instytutu Zdrowia Publicznego– Państwowego Zakładu Higieny.

Stacja benzynowa

Ostro pod prąd obowiązującym w Polscetrendom poszedł w zarządzaniu swoją pla-cówką Marek Nowak, dyrektor RegionalnegoSzpitala Specjalistycznego im. dr. WładysławaBiegańskiego w Grudziądzu. – Mnie nie staćna outsourcing. Dlaczego mamy płacić innym pod-miotom za sprzątanie czy gotowanie? Sami potrafimy to robić, i to taniej – mówił podczasobrad jury preselekcyjnego. Stołówka gru-dziądzkiego szpitala nie tylko żywi pacjentów,

ale ponadto stała się firmą outsourcingowądla miasta – dostarcza obiady do ośmiu miej-skich szkół. Mało tego, organizuje wesela, stypy, bale sylwestrowe. – W planach mamyotwarcie stacji benzynowej. Przede wszystkim dlatego, że będziemy mniej płacić za paliwo dlanaszej kolumny transportowej. A przy okazji dorobimy – mówi Nowak, w przeszłości do-radca minister Franciszki Cegielskiej.

Przy zastosowaniu także takich metodkierowany przez Nowaka szpital znacznie

SSKKŁŁAADD KKAAPPIITTUUŁŁYY kkoonnkkuurrssuu SSuukkcceess RRookkuu 22001111 ww OOcchhrroonniiee ZZddrroowwiiaa –– LLiiddeerrzzyy MMeeddyyccyynnyy

1. MMaarreekk BBAALLIICCKKII – dyrektor Szpitala Wolskiego w War- szawie, były minister zdrowia

2. WWoojjcciieecchh BBIIEEŃŃKKIIEEWWIICCZZ – dyrektor Łódzkiego OddziałuWojewódzkiego NFZ

3. MMaacciieejj BBOOGGUUCCKKII – przewodniczący Rady Programo-wej Forum Ochrony Zdrowia na Forum Ekonomicz-nym

4. MMaarreekk DDUURRLLIIKK – dyrektor Szpitala MSWiA w War-szawie

5. MMaarriiaann FFIILLAARR – Wydział Prawa i Administracji Uni-wersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

6. MMaacciieejj HHAAMMAANNKKIIEEWWIICCZZ – przewodniczący Naczel-nej Rady Lekarskiej, Warszawa

7. RRoommuuaalldd HHOOLLLLYY – dyrektor Krajowego InstytutuUbezpieczeń, kierownik Katedry Polityki OchronyZdrowia Uniwersytetu Medycznego w Łodzi

8. AAnnnnaa JJAANNCCZZEEWWSSKKAA--RRAADDWWAANN – wiceprezes Ogólno-polskiej Izby Gospodarczej Wyrobów MedycznychPOLMED

9. JJaaggooddaa KKAAMMIIŃŃSSKKAA – prezes Stowarzyszenia Dzien-nikarski Klub Promocji Zdrowia

10. KKrrzzyysszzttooff KKUUSSZZEEWWSSKKII – kierownik Zakładu Organi-zacji i Ekonomiki Ochrony Zdrowia oraz Szpitalnic-twa Narodowego Instytutu Zdrowia – PZH

11. HHaalliinnaa KKUUTTAAJJ--WWĄĄSSIIKKOOWWSSKKAA – p.o. dyrektora Cen-trum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia

12. WWoojjcciieecchh MMAAKKSSYYMMOOWWIICCZZ – kierownik Kliniki Neuro-chirurgii Centralnego Szpitala Klinicznego MSWiA,były minister zdrowia

13. AAnnddrrzzeejj MMĄĄDDRRAALLAA – wiceprezydent Pracodawcy RP14. Jaannuusszz MMIICCHHAALLAAKK – redaktor naczelny „Menedżera

Zdrowia”, prezes Zarządu Wydawnictwa Termedia

15. kkss.. AArrkkaaddiiuusszz NNOOWWAAKK – dyrektor Krajowego Cen-trum ds. AIDS, prowincjał Zakonu PosługującychChorym oo. Kamilianów

16. GGrrzzeeggoorrzz OOPPAALLAA – kierownik Kliniki Neurologii WiekuPodeszłego Centralnego Szpitala Klinicznego Ślą-skiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach,były minister zdrowia

17. TToommaasszz OOPPAALLAA – dziekan Wydziału Nauk o ZdrowiuUniwersytetu Medycznego w Poznaniu

18. MMaacciieejj PPIIRRÓÓGG – doradca prezydenta ds. zdrowia,dyrektor Centrum Zdrowia Dziecka

19. WWiittoolldd RRUUŻŻYYŁŁŁŁOO – dyrektor Instytutu Kardiologii im. Prymasa Tysiąclecia Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, pionier kardiologii inwazyjnej

20. WWłłaaddyyssłłaaww SSIIDDOORROOWWIICCZZ – były minister zdrowia21. LLeesszzeekk SSIIKKOORRSSKKII – dyrektor generalny Centrum Sys-

temów Informacyjnych Ochrony Zdrowia, były mini-ster zdrowia

22. JJaacceekk SSOOBBCCZZAAKK – sędzia Sądu Najwyższego23. AAnnddrrzzeejj SSOOKKOOŁŁOOWWSSKKII – Prezes Ogólnopolskiego

Stowarzyszenia Szpitali Niepublicznych24. CCeezzaarryy SSZZCCZZYYLLIIKK – kierownik Kliniki Onkologii Woj-

skowego Instytutu Medycznego w Warszawie25. TTaaddeeuusszz TTOOŁŁŁŁOOCCZZKKOO – członek zwyczajny Towarzy-

stwa Naukowego Warszawskiego oraz członek PAN,były sekretarz generalny Towarzystwa ChirurgówPolskich i członek branżowych organizacji między-narodowych

26. AAnnddrrzzeejj WWOOJJTTYYŁŁAA – dyrektor Instytutu MedycynyWsi, były minister zdrowia

27. TToommaasszz ZZDDRROOJJEEWWSSKKII – Katedra Nadciśnienia Tętni-czego i Diabetologii Gdańskiego UniwersytetuMedycz nego, były doradca prezydenta ds. zdrowia

poprawił rentowność. W 2002 r. miał 8 mln zł strat, na koniec 2010 r. wygene-rował zysk w wysokości 3,8 mln zł. Lecz-nica ma osiągnięcia naukowe oraz certyfi-katy „Szpital bez bólu”, „Szpital PrzyjaznyKombatantom”. Nowak inwestuje też w naj-bardziej wyspecjalizowane procedury: otwo-rzył Zakład Medycyny Nuklearnej i jednąz najlepiej wyposażonych w Polsce pracownihemodynamicznych.

Justyna Wojteczek, Bartłomiej Leśniewski