Embed Size (px)
Citation preview
Jaarverslag 2014
Jaarverslag 2014 2
Jaarverslag 2014
Fietsersbond
2015
De Fietsersbond komt op voor de belangen van fietsers in Nederland en zet zich in voor meer en betere
mogelijkheden om te fietsen. Dat kan dankzij de steun van onze leden. De Fietsersbond heeft bijna 35.000
leden, 150 afdelingen en 1500 actieve vrijwilligers, verspreid over heel Nederland.
Copyright Fietsersbond 2015.
Redactie en samenstelling: Suzanne Brink en Martijn van Es
Overname van teksten is toegestaan met bronvermelding.
Alle teksten in dit jaarverslag zijn onder voorbehoud van vaststelling door de Ledenraad op 21 juni 2015.
Fietsersbond
Nicolaas Beetsstraat 2a
3511 HE Utrecht
www.fietsersbond.nl
Telefoon 030-2918171
E-mail [email protected]
Jaarverslag 2014 3
Inhoud
Voorwoord .................................................................................................. 6
De Fietsersbond in 2014 ............................................................................. 7
1 Jaarthema’s ...................................................................................... 9
1.1 Fietsen zonder hindernissen (project 636) ........................................................... 9
1.2 8-80: leefbare steden voor iedereen (project 634) ............................................ 10
2 Beleidsbeïnvloeding ........................................................................ 12
2.1 Beleidsontwikkeling ............................................................................................ 12
2.1.1 Fiets filevrij (snelfietsroutes) (project 463) ................................................................................... 12
2.2 Lobby ................................................................................................................... 13
2.2.1 Nationale en internationale lobby (projecten 471 en 472)........................................................... 13
2.2.2 Lokale en regionale lobby (binnen projecten 471 en 652) ............................................................ 13
2.2.2.1 Amsterdam (project 411) ............................................................................................................. 15
2.2.2.2 Den Haag (project 505) ................................................................................................................ 15
2.2.2.3 Zuid-Holland (project 502) ............................................................................................................ 15
2.2.2.4 Fryslân (project 510) ..................................................................................................................... 15
2.2.3 Infrastructuur (project 616) .......................................................................................................... 16
2.2.4 Verkeersveiligheid (project 615) ................................................................................................... 16
2.2.5 Fiets en openbaar vervoer, fietsparkeren (project 473) ............................................................... 17
2.3 Vrijwilligers .......................................................................................................... 18
2.4 Onderzoek ........................................................................................................... 19
2.4.1 Onderzoeksprogramma (project 633) .......................................................................................... 20
2.4.2 Fietsersbond Meldpunt (project 611) ........................................................................................... 20
2.4.3 Nationaal Fietspanel (project 630) ............................................................................................... 21
2.4.4 Het vergevingsgezinde fietspad (project 445) .............................................................................. 22
2.4.5 Inventarisatie Fietsknelpunten Groningen (project 520) .............................................................. 22
2.4.6 Fietscommunity (project 550) ....................................................................................................... 23
3 Voorlichting en educatie ................................................................. 25
3.1 Communicatie algemeen (projecten 300 en 629) .............................................. 25
3.2 Website (project 331) ......................................................................................... 26
3.3 Vogelvrije Fietser (project 330) .......................................................................... 27
3.4 Consumentenvoorlichting (project 320) ............................................................. 28
3.5 Fietspromotie ...................................................................................................... 29
Jaarverslag 2014 4
3.5.1 Fietsersbond Routeplanner (project 341 en 358) ......................................................................... 29
3.5.2 Fietsdag voor Campina en Jumbo (project 359) ........................................................................... 30
3.5.3 Fietsen naar het werk/ Fietsinspiratietool (projecten 326 en 318) .............................................. 31
3.5.4 Bike2work (project 470) ............................................................................................................... 32
3.5.5 Veilig en Bewust (project 446) ...................................................................................................... 32
3.5.6 Grand Depart/Tentoonstelling 2015 (project 360) ....................................................................... 33
3.6 Educatie............................................................................................................... 33
3.6.1 Fietsschool (project 403 e.a.) ........................................................................................................ 33
3.6.2 Scholenproject Arcon (project 468) .............................................................................................. 35
3.6.3 Fietsverlichtingscampagne ‘Ik wil je zien’ (project 476) ............................................................... 35
3.6.4 Blijf Veilig Mobiel (project 405) .................................................................................................... 36
4 Werving en baten ........................................................................... 38
4.1 Inkomsten uit lidmaatschappen ......................................................................... 38
5 Beheer en administratie ................................................................. 39
5.1 Financiële en ledenadministratie (projecten 801, 823 en 824) .......................... 39
5.2 Organisatieontwikkeling (project 614) en Personeelszaken (project 825) ........ 39
5.3 Huisvesting en beheer (projecten 820, 821, 822 en 826) .................................. 40
5.4 Acquisitie ............................................................................................................. 41
6 Bestuur en vereniging ..................................................................... 42
6.1 Missie .................................................................................................................. 42
6.2 Organisatie .......................................................................................................... 42
6.3 Ledenraad ........................................................................................................... 43
6.4 Ledenraadpresidium ........................................................................................... 43
6.5 Controlecommissie ............................................................................................. 43
6.6 Algemeen bestuur ............................................................................................... 43
6.7 Directie ................................................................................................................ 46
6.7.1 Management team....................................................................................................................... 46
7 Verantwoordingsverklaring ............................................................. 47
8 Financieel resultaat ......................................................................... 50
8.1 Vooruitblik........................................................................................................... 51
Jaarrekening ............................................................................................. 53
Balans per 31 december 2014 (na resultaatbestemming) ............................................. 53
Jaarverslag 2014 5
Staat van baten en lasten over 2014 .............................................................................. 54
Kasstroomoverzicht ........................................................................................................ 55
Toelichting behorende tot de jaarrekening 2014 ........................................................... 56
Niet uit balans blijkende verplichtingen ......................................................................... 61
Overzicht subsidies van overheden en overige bijdragen .............................................. 63
Toelichting lastenverdeling ............................................................................................. 65
Overige gegevens ............................................................................................................ 68
Begroting 2015 ................................................................................................................ 69
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant .............................. 71
Jaarverslag 2014 6
Voorwoord
Dit was echt een roerig jaar voor de Fietsersbond, we hebben opnieuw veel bereikt voor de fietsers, een
toegenomen invloed op het fietsbeleid in vele gemeenten en provincies, maar het was ook een jaar waarin
teruglopende inkomsten er voor zorgden dat de Fietsersbond pijnlijke maatregelen moest nemen op het
landelijk bureau. In de loop van 2015 zullen 8 mensen de Fietsersbond moeten verlaten.
Door acties van de Fietsersbond heeft de NS een nieuw stallingsbeleid ontwikkeld dat nu in Utrecht,
Amsterdam en Breda wordt uitgeprobeerd. Fietsers kunnen daar in de stationsstalling de eerste dag gratis
parkeren. In de nieuwe Jaarbeurspleinstalling in Utrecht was dit zo succesvol dat de 4500 plaatsen binnen een
paar maanden regelmatig vol stonden. Dit voorjaar vierden we het weghalen van het vierduizendste
gevaarlijke paaltje, een mijlpaal in onze actie om de fietspaden veiliger te maken, de actie loopt nog steeds
door. Dit was ook het jaar dat Zwolle fietsstad werd, erg verdiend en een groot compliment aan onze lokale
vrijwilligers in de Hanzestad, die voor fietsers veel bereikt hebben. Ook konden we aan het eind van jaar onze
gladheidsbestrijding weer verder uitbreiden met een nieuw product: de strooirouteplanner. Bijna heel
Nederland zit er in.
Helaas hebben we ook hard geknokt voor zaken die we (nog) niet hebben binnengehaald en waar we in 2015
weer mee door zullen gaan, zoals de scooteroverlast op de fietspaden in de grotere steden. We hebben daar
de Tweede Kamer nog niet kunnen overtuigen. Het sluiten van overwegen ten koste van fietsers en
wandelaars ging ook in 2014 door. In Heemstede zijn we zelfs naar de rechter gestapt om dat ter plaatse tegen
te houden. Gelukkig heeft de Tweede Kamer uitgesproken dat fietsers(bond) en wandelaars eerder betrokken
moeten worden bij dit soort besluitvorming.
De Fietsersbond als vereniging blijft er goed voor staan, we hebben trouwe leden en kunnen ons ledenaantal
redelijk handhaven (tussen de 32 en de 35.000 leden), daar waar andere maatschappelijke organisaties fors
ledenverlies lijden. We werven steeds meer nieuwe leden via internet, onder meer door de Fietsersbond
Routeplanner, consumenteninformatie en de site van de Vogelvrije Fietser.
In 2015 bestaan we 40 jaar. Dat zal niet ongemerkt voorbij gaan. De Fietsersbond heeft er in grote mate toe bij
gedragen dat Nederland het beste en mooiste fietsland ter wereld is, en dat gaan we vieren!
Hugo van der Steenhoven Marijke van Haaren
Directeur Fietsersbond Voorzitter Fietsersbond
Jaarverslag 2014 7
De Fietsersbond in 2014
Januari
� Scooters in Algemeen Overleg � Discussie over speed pedelec � Groei aantal forensen dat met fiets naar station komt
Februari
� Proef gratis stallen bij stations in Amsterdam, Utrecht, Breda en Den Bosch na lobby Fietsersbond � Vijf Filmpjes ‘Fietsen zonder hindernissen’ van genomineerden voor Fietsstadverkiezing.
Maart
� Door Tweede Kamer ondersteunde Nota in Tweede Kamer Een stap vooruit. Voorstellen voor de uitbouw en betere benutting van het Nederlandse wandel- en fietsnetwerk.
� Fietsersbond en vrijwilligers sporen fietswrakken op in het kader van NL Doet � Prijs voor fietsersairbag
April
� Elektrische fietsentest � 4000ste gevaarlijke paaltje weggehaald � Oproep van de Fietsersbond aan gemeenten om Beleidsimpuls Verkeersveiligheid serieus te nemen
Mei
� Zwolle wordt Fietsstad 2014 � Oproep om fietsvriendelijk te stemmen bij Europese verkiezingen � Lancering app Fietsersbond Routeplanner � Fietsfest in Rotterdam
Juni
� Minister Schultz van Infrastructuur en Milieu bereidt wetswijziging voor waardoor Amsterdam snorscooter naar rijbaan kan verbannen
� De Fietsersbond, Fiets filevrij en de Kracht van Utrecht bepleiten schaalsprong van rails en fietsnetwerk
Juli
� Kabinet brengt fiets van de zaak onder in werkkostenregeling � 5000ste melding op Meldpunt Fietsersbond
Jaarverslag 2014 8
Augustus
� Vrijwilligers ontwerpen routes Jumbo/Campina familiefietsdagen � Fietsersbond start praktijkonderzoek: Maximumsnelheid op het fietspad, hardfietsers op de rijbaan � Fietsersbond roept partijen bij provinciale verkiezingen op in te zetten op meer ruimte voor de fiets
September
� Fietsersbond steunt zowel Arnhem-Nijmegen als Groningen als kandidaten voor Velo-city 2017 � 11.224 mensen tekenen de petitie ‘Stop de scooteroverlast’
Oktober
� Fietsersbond roept samen met branchepartijen staatssecretaris op om woon/werk-fietsen fiscaal meer te stimuleren
� Fietsersbond stapt naar de rechter omdat ProRail een spoorwegovergang sluit in Heemstede � Fietsersbond roept overheid succesvol op om Dutch Cycling Embassy te blijven financieren
November
� Nationaal testpanel doet onderzoek naar spookfietsers � Aankondiging: Nationale fietstelweek � Bikenomics thema Fietsstadverkiezing 2016 � Oproep aan fietsers om ervaring met verbeterde fietspaden te delen � Start reorganisatie Fietsersbond � Fietsersbond vraagt samen met WandelNet om oplossingen voor verdwijnen onbewaakte overgangen
December
� Pleidooi voor snelheidsregistratie motorvoertuigen � Fietsersbond vraagt gemeenten minder rigoureus fietsen te verwijderen en het geld dat dat kost in
betere fietsparkeerplaatsen te steken � Strooiroutes in Fietsersbond Routeplanner � Arnhem-Nijmegen organiseert Velo-City 2017. � Geen Kamermeerderheid voor de maatregel ‘Snorscooters naar de rijbaan’.
Jaarverslag 2014 9
1 Jaarthema’s
Sinds het jaar 2012 werkt de Fietsersbond met jaarthema’s: belangrijke onderwerpen voor fietsers die we
gebruiken om ons werk te clusteren. Hierdoor kunnen we activiteiten beter op elkaar afstemmen en zo meer
samenhang en focus bereiken. Elk jaarthema beslaat in principe drie jaar: Een opbouwjaar, een hoofdjaar en
een afbouwjaar. Dit betekent dat er per jaar twee tot drie thema’s zijn waar onze activiteiten in
geconcentreerd worden. In 2014 was ons hoofdthema ‘Fietsen zonder hindernissen’, terwijl het thema ‘8-80:
Leefbare steden voor iedereen’ werd opgebouwd.
Meer fiets, meer
ruimte (Schaalsprong)
Fietsen zonder
hindernissen
8-80: Leefbare
steden voor iedereen
Bikenomics: de
waarde van de fiets
2012 2013 2014 2015 2016
1.1 Fietsen zonder hindernissen (project 636)
Slecht wegdek, verkeerd geplaatste paaltjes, lang op rood staande verkeerslichten, spoorwegovergangen of
kruisingen waar je altijd moet wachten. Fietsers komen iedere dag heel wat hindernissen tegen, en die
hindernissen kunnen een reden zijn om minder te gaan fietsen. Daarom was Fietsen zonder hindernissen het
jaarthema van 2014. De Fietsstadverkiezing zorgde voor meer aandacht voor de hindernissen die fietser
tegenkomt en niet alleen in de genomineerde gemeenten. Daarnaast hebben diverse afdelingen gevaarlijke
paaltjes geïnventariseerd en er in samenwerking met de gemeenten voor gezorgd dat ze verwijderd werden
waar dat kon.
Fietsstad 2014: Zwolle
In 2014 werd hindernissen wegnemen voor fietsers door de Fietsersbond beloond. We riepen Zwolle uit tot
Fietsstad 2014 omdat deze stad de beste plannen had om hindernissen weg te nemen. Er is bijvoorbeeld een
nieuwe rotonde ontwikkeld waarop auto's niet helemaal kunnen rondrijden en fietsers wel. Zwolle heeft
Jaarverslag 2014 10
bovendien een lange traditie van goed fietsbeleid, met als resultaat dat 50% van de ritjes binnen de stad met
de fiets gemaakt wordt.
Almere, Eindhoven, Enschede en Velsen waren ook genomineerd. Alle vijf genomineerde gemeenten hebben
een uitgebreid rapport gekregen met aanbevelingen voor het verbeteren van het fietsbeleid. Voor de
financiering van Fietsstad 2014 zijn twee sponsors gevonden: Hoofdsponsor van Fietsstad 2014 was
fietsenwinkelketen Profile de Fietsspecialist, subsponsor was fabrikant van straatmeubilair Klaver Group.
Doelen
x In 40% van onze activiteiten is een relatie gelegd met dit thema.
x Fietsstadverkiezing organiseren rond het thema Fietsen zonder hindernissen.
x Fietsen zonder hindernissen als thema gebruiken bij gemeenteraadsverkiezingen.
x Meer fiets in de collegeprogramma’s van de gemeenten.
Concrete resultaten
x Zwolle is met een mooi feest en veel aandacht van de media bekroond tot Fietsstad 2014.
x Een fietsfeest in elke genomineerde gemeente.
x Jurybezoeken aan de vijf genomineerde gemeenten.
x Een adviesrapport voor elke deelnemende gemeente.
x Vijf fietspromotiefilms.
x Thema voor Fietsstad 2016 is bedacht en in het najaar op het Nationaal Fietscongres gelanceerd. Het thema is Bikenomics, de waarde van de fiets.
x Een website met goede voorbeelden van de deelnemende gemeenten op het gebied van fietsen zonder hindernissen is in 2014 gemaakt en eind januari 2015 opgeleverd.
x Meer fiets in de collegeprogramma’s van de kandidaten, maar ook van toekomstige geïnteresseerde gemeenten.
Niet gerealiseerd
x Door de onverwacht grote rol die onze campagne tegen scooteroverlast speelde in onze activiteiten, is het percentage van 40% niet gehaald. Dit is ongeveer 25%.
x De website met goede voorbeelden moet nog verder verbeterd worden. Dat zal begin 2015 afgerond worden.
1.2 8-80: leefbare steden voor iedereen (project 634)
De Fietsersbond vindt dat je steden en dorpen moet inrichten volgens de wensen van kinderen van 8 en
senioren van 80. Want wanneer zowel kinderen als ouderen prettig op pad gaan, zullen de randvoorwaarden
voor iedereen goed zijn.
Jaarverslag 2014 11
De ideale woonomgeving voor kinderen van 8 is: genoeg ruimte om te spelen, om te lopen en om te fietsen.
Genoeg ruimte om veilig over te steken, om zelfstandig van school naar huis te lopen en om naar een vriendje
of vriendinnetje te fietsen. De ideale woonomgeving voor senioren van 80 is: genoeg ruimte om rustig een
praatje te maken, om te lopen en om te fietsen. Genoeg ruimte om veilig over te steken, om zelfstandig van
huis naar de winkels te lopen en – als dat nog lukt – om met de elektrische fiets een blokje om te gaan.
Het concept 8 tot 80 is ontwikkeld in Latijns-Amerika en wordt ondertussen uitgedragen door de Canadese
organisatie 8-80cities. Als jaarthema sluit het nauw aan bij de oorsprong van de Fietsersbond: opkomen voor
kwetsbare verkeersdeelnemers, maar het is breder dan dat. De fiets wordt door bijna iedereen gezien als een
volwaardig duurzaam vervoermiddel en een prachtige manier om gezondheidswinst te behalen. Het wordt tijd
dat we dit samen met mensen gaan benutten om steden daadwerkelijk te veranderen. We willen hiermee ook
benadrukken wat steden aan leefbaarheid kunnen winnen wanneer zij fietsers en voetgangers voorop stellen:
minder overlast van geluid en vervuilende stoffen, meer speelruimte en groen, gezondere inwoners doordat
meer bewegen makkelijk wordt gemaakt en meer sociale interactie in de openbare ruimte.
Het thema bouwt voort op de beleidsvisie ‘Meer fiets, Meer Ruimte’, die in 2013 afgerond is.
Doelen
x Een goede voorbereiding op het kernjaar van dit thema: 2015.
x Onder de aandacht brengen van het belang van 8-80 voor zowel stad als platteland door een bondige visie te formuleren en samenwerkingspartners te vinden.
x Afdelingen en fietsers bij het idee van 8-80 betrekken door ze goede voorbeelden te geven waar ze mee aan de slag kunnen.
Concrete resultaten
x Er zijn verschillende plannen ontwikkeld om rondom de start van de Tour de France in Utrecht jubileumactiviteiten in het kader van 8 tot 80 te ontwikkelen. Uiteindelijk krijgen die vorm door op het Nationaal Fietscongres 8 tot 80 centraal te stellen.
x Inventarisatie van activiteiten in het buitenland rondom 8-80 Cities.
x Via een enquête naar het Nationaal Fietspanel zijn ideeën en meningen van fietsers verzameld.
x We hebben geïnventariseerd met welke organisaties we landelijk en op lokaal niveau kunnen samenwerken om dit te realiseren. Verschillende partijen hebben aangegeven in 2015 samen te willen werken.
x Projectwebsite 8-80.nl is ontwikkeld.
x Met lokale Fietsersbondafdelingen hebben we op een academieavond gekeken hoe we dit project lokaal kunnen invullen.
Jaarverslag 2014 12
2 Beleidsbeïnvloeding
Al sinds de start in 1975 staat het behartigen van de belangen van de fietser aan de basis van alles wat we
doen. De Fietsersbond is in de afgelopen jaren uitgegroeid tot een belangrijke partner op fietsgebied voor zowel
regionale als landelijke overheden. We gedragen ons waar nodig als luis in de pels van beleidsmakers, maar zijn
ook een door ervaring wijs geworden kennisorganisatie die veel weet over fietsen en fietsers en die kennis
graag deelt. Zo kunnen we optimaal invloed uitoefenen op het beleid waar fietsers mee te maken krijgen. Toch
willen we meer. Door zelf actief beleidsvoorstellen te ontwikkelen denken we beter te kunnen inspelen op
actuele zaken en nieuwe beleidsontwikkelingen.
2.1 Beleidsontwikkeling
2.1.1 Fiets filevrij (snelfietsroutes) (project 463)
Fiets filevrij is het project waarin de Fietsersbond samen met overheden en kennisstellingen kennis verzamelt
over snelfietsroutes. Het project wil bestaande fietsroutes in Nederland die langs fileknooppunten lopen
verbeteren. Dit door onder meer het wegnemen van barrières, het verhogen van de kwaliteit en actieve
communicatie over de routes. Doel is om automobilisten, die op fietsbare afstand wonen, te stimuleren om de
fiets te pakken naar het werk en het positioneren van de fiets in het woon-werkverkeer. Ambitie is een
netwerk van snelfietsroutes die woon- en werkkernen met elkaar verbinden, waarbij een fietsafstand van
minimaal 15 kilometer (zo’n drie kwartier fietsen) reëel is.
Doelen
x Het beschikbaar houden en maken van relevante kennis, het stimuleren van innovaties en het
traceren en publiceren van best practices over alle aspecten van snelfietsroutes.
x Het monitoren van het proces voor bestaande en nieuwe snelfietsroutes.
x Succesvol onderzoek naar en lobby voor de realisatie van in de toekomstagenda genoemde snelfietsroutes.
Concrete resultaten
x Projectorganisatie Fiets filevrij is gecontinueerd in 2014, met een uitloop naar 2015.
x Drie platformbijeenkomsten.
x Eén bijeenkomst met Railforum over snelfietsroutes.
x Vernieuwde website.
Jaarverslag 2014 13
2.2 Lobby
2.2.1 Nationale en internationale lobby (projecten 471 en 472)
2014 was voor de fiets een belangrijk verkiezingsjaar. Zowel op lokaal als op Europees niveau waren er
verkiezingen. Vooral de gemeenteraadsverkiezingen hebben grote invloed op ons werk. Voor de Europese
verkiezingen trekken we samen op met de European Cyclists’ Federation (ECF). Hierin volgen we specifiek de
voor Nederland meest relevante dossiers: verkeersveiligheid, subsidiemogelijkheden voor Nederlandse
overheden, gemotoriseerde tweewielers en de Europese reizigersrechtenverordening.
Voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2014 was ‘Fietsen zonder hindernissen’ een belangrijk thema.
Daarnaast speelden de lobby om de snorscooter, de toekomst van het snelfietsroutenetwerk, de opkomst van
de snelle e-bike speed pedelec en de nieuwe omgevingswet in 2014.
De Fietsersbond is deelnemer in de Dutch Cycling Embassy (DCE) en speelt hierin ook een actieve rol.
Doelen
x Verdere uitwerking van ‘Meer fiets, meer ruimte’ op alle relevante beleidsniveaus.
x Uitvoeren Green Deal Fiets en energieakkoord.
x Reguliere lobby op landelijk en internationaal niveau.
Concrete resultaten
x Meegewerkt aan de beleidsagenda van de Rijksadviseur, waarin de uitgangspunten van ‘Meer fiets, meer ruimte’ een belangrijke rol spelen.
x Drie workshops aan buitenlandse delegaties.
x Inbreng Europese verkiezingen.
x Actieve rol binnen European Cyclists’ Federation (ECF) en Dutch Cycling Embassy (DCE).
x Deelname Fietsfestival Beograde Velograde in Belgrado.
Niet gerealiseerd
x Uitwerking Green Deal en energieakkoord is lastig omdat er onvoldoende duidelijkheid is over de rollen van de deelnemende organisaties, ook is er geen financiering. Begin 2015 is er een bijeenkomst om de green deal verder vorm te geven.
2.2.2 Lokale en regionale lobby (binnen projecten 471 en 652)
In 2014 hebben we veel energie gestoken in acties om de snorscooter van het fietspad te krijgen. De
snorscooter blijkt voor veel fietsers een bron van ergernis. 96% van de snorscooters rijdt te hard en zeker op
drukke fietspaden is dat levensgevaarlijk. De Fietsersbond, zowel landelijk als afdeling Amsterdam, heeft zeer
intensief gelobbyd om een wetswijziging door de Tweede Kamer te krijgen die het mogelijk zou maken voor de
Jaarverslag 2014 14
gemeente Amsterdam de snorscooter de rijweg op te sturen met helmplicht. De wetswijziging is uiteindelijk
niet doorgegaan. In 2015 gaan we meer inzetten op 30-kilometerwegen binnen de Amsterdamse ring om zo
verplaatsing van de snorscooter naar de rijbaan veilig mogelijk te maken. Daarnaast blijven we in de Tweede
Kamer bouwen aan draagvlak voor verregaande oplossingen voor de scooteroverlast.
Verder waren de gemeenteraadsverkiezingen van maart erg belangrijk voor de Fietsersbond. We hielpen onze
afdelingen met het formuleren van inbreng voor de collegeprogramma’s na de verkiezingen en monitoren
deze programma’s na afloop. Daarnaast ondersteunden we lokale en provinciale medewerkers en vrijwilligers.
Punten die we naar voren brachten:
x Bij ruimtelijke plannen uitgaan van de potentie van de fiets als planologisch uitgangspunt.
x Verbeteren en uitbreiden van het netwerk van fietsroutes, rekening houdend met toenemende intensiteiten en diverse soorten fietsen met verschillende snelheden.
x Goed sneeuw- en ijsvrij houden van fietsroutes en niet bezuinigen op beheer en onderhoud.
x Aanleg van snelfietsroutes.
x Lokale actieplannen om de verkeersveiligheid van fietsers te verbeteren.
x Snorfietsen niet langer op het fietspad.
x Forse uitbreiding van het aantal fietsparkeervoorzieningen in binnensteden, bij stations en voorzieningen.
x Geen algemene fietsparkeerverboden.
x Opnemen van fietsparkeernormen in bestemmingsplannen.
Doelen
x Zoveel mogelijk aandacht voor de fiets in de nieuwe collegeprogramma’s.
x Efficiënte en effectieve lobby op lokaal en regionaal niveau.
x Monitoren beleidsimpuls verkeersveiligheid.
Concrete resultaten
x Inhoudelijke input gemeenteraadsverkiezingen en provinciale statenverkiezing 2015.
x Onder meer in Den Haag is ‘Meer ruimte voor de fiets’ expliciet onderdeel geworden van het college-akkoord.
In de provincies Fryslân en Zuid-Holland en de steden Amsterdam en Den Haag heeft de Fietsersbond naast
actieve afdelingen ook medewerkers in dienst om de belangen van fietsers te behartigen en afdelingen te
ondersteunen. De medewerkers fungeren als aanspreekpunt voor zowel afdelingen als gemeenten en
provincies, geven beleidsadvies en verzorgen inbreng in diverse lokale en regionale fietsprojecten en -
overleggen.
Jaarverslag 2014 15
2.2.2.1 Amsterdam (project 411)
Het wordt steeds drukker in Amsterdam, vooral ook met fietsers. Dat is mooi, maar de wal moet niet het schip
gaan keren. We houden de gemeente onder druk om te investeren in fietspaden en fietsparkeervoorzieningen.
We hebben honderden mondelinge en schriftelijke verkeersadviezen gegeven in de gemeentelijke
(stadsdeel)verkeerscommissies. In veel gevallen heeft dat geleid tot aanpassingen ‘op straat’. Contacten met
de gemeenteraad en een door ons georganiseerd symposium hebben er ook toe geleid dat ‘de fiets’ in de
prestigieuze Zuidas hoger op de agenda komt. Er komt een apart hoofdstuk over de fiets in de te vernieuwen
‘visie Zuidas’, waarvoor onze input ook gevraagd is. Verder is de afdeling onverminderd bezig met de strijd
tegen scooters op het fietspad. De waardering van de Stadsregio voor de inzet van Fietsersbond Amsterdam
heeft ertoe geleid dat de Stadsregio vanaf 2015 een medewerker voor de Fietsersbond gaat financieren die het
zicht richt op fietsbeleid in de regio.
2.2.2.2 Den Haag (project 505)
In Den Haag is onder meer een symposium fietsklimaat georganiseerd. En in het collegeakkoord na de
gemeenteraadsverkiezingen is een passage over de fiets met de naam ‘Meer ruimte voor de fiets’ opgenomen:
‘Veilige, herkenbare en comfortabele fietsvoorzieningen zijn de basis voor een verdere groei van het
fietsgebruik. Er komt een ambitieus programma voor de uitbreiding en verbetering van fietsvoorzieningen: het
aantal sterroutes wordt deze periode uitgebreid, we gaan door met het asfalteren van fietspaden en creëren
meer (gratis) stallingen bij stations, in het centrum en bij het strand. Weesfietsen worden in de hele stad
aangepakt en we breiden het aantal buurtstallingen en fietspaden in wijken zoals de Stationsbuurt en de
Schilderswijk uit.’
2.2.2.3 Zuid-Holland (project 502)
Met ondersteuning van het Landelijk bureau heeft Fietsersbond Alphen aan den Rijn succesvol een onveilige
vernieuwing van een rotonde tegengehouden. Verder heeft de Provincie het voorstel van het Landelijk bureau
overgenomen om bij de Julianasluizen in Gouda een ontbrekend stukje fietspad aan te leggen waar honderden
scholieren uit Moordrecht profijt van hebben. Ook hebben Fietsersbondafdelingen in de provincie een tiental
fiets/wandel conflicten gemeld die de Provincie wil gaan oplossen en hebben ze oplossingen aangedragen voor
een twintigtal fietsknelpunten in het provinciaal fietsnetwerk.
2.2.2.4 Fryslân (project 510)
In 2014 hebben we onder meer een proef naar maximum snelheid van 30 kilometer op fietspad gehouden
waarbij hardfietsers werden gestimuleerd om voor een plek op de rijbaan te kiezen. Verder startte in
Leeuwarden het schoolfietsplan058, waarbij kinderen op een leuke manier (fietsavondvierdaagse,
fietsactiviteiten met de sportcoaches van de gemeente, etc.) fietsvaardigheden leren voor hun veiligheid.
Provinciaal medewerker Kees Mourits werd door de Fryske Nasjonale Partij onderscheiden met de Sulveren
Fyts; Lobby Europaplein leidt tot ongelijkvloerse kruisingen op turborotonde bij entree Leeuwarden;
Jaarverslag 2014 16
Fietsverkiezingsdebatten in Smallingerland en Sudwest-Fryslân, en een succesvolle lobby leidde tot twaalf
plannen van aanpak van de fietsveiligheid in de provincie.
2.2.3 Infrastructuur (project 616)
De Fietsersbond neemt deel aan verschillende werk- en onderzoeksgroepen op het gebied van fietsen en
fietsinfrastructuur. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het CROW of het Fietsberaad. De Fietsersbond ziet dat
nieuwe concepten en investeringen op het vlak van fietsinfra nodig zijn. De drukte op het fietspad als gevolg
van urbanisatie, nieuwe mobiliteitspatronen en de groei van verschillende typen fietsen als de speed pedelec
en de bakfiets, vragen om nieuwe definities voor infrastructuur. De Fietsersbond werkt hier ook binnen
projecten aan, bijvoorbeeld met het Meldpunt.
Doelen
x Invloed uitoefenen op een betere infrastructuur voor fietsers in Nederland
x Bijdragen aan vernieuwing en innovatie op dit gebied.
Concrete resultaten
x Deelname aan werk- en onderzoeksgroepen van CROW en Fietsberaad.
x Actieve ondersteuning en advisering van lokale afdelingen over goede infrastructuur.
x Verkeerskundecursus afdeling Amsterdam voorbereid.
x Herziening CROW 'Ontwerpwijzer Fietsverkeer' voorbereid.
2.2.4 Verkeersveiligheid (project 615)
Veel activiteiten van de Fietsersbond vallen natuurlijk onder verkeersveiligheid. Belangrijk hierin is het
beleidsadvies en de lobby op onderwerpen die samenhangen met verkeersveiligheid voor fietsers. Denk hierbij
aan het volgen van ontwikkelingen rondom de aanpak van fietsveiligheid, fietsen zonder hindernissen en dit
jaar vooral scooters op het fietspad. Het analyseren van de jaarlijkse verkeersveiligheidscijfers en conclusies
trekken voor het fietsbeleid in ons land hoort ook bij dit thema.
Doelen
x Bijdragen aan een grotere verkeersveiligheid door beleid te ontwikkelen waarmee fietsers veiliger op de weg kunnen fietsen.
x Volgen van en reageren op actuele ontwikkelingen rondom relevante beleidsdossiers.
x Speciaal aandacht voor scooters, fietshelmen en botsvriendelijke auto's.
x Educatief materiaal ontwikkelen voor oudere fietsers.
Jaarverslag 2014 17
Concrete resultaten
x Het is vrijwel zeker dat de fietsersairbag en automatisch remmen voor fietsers onderdeel gaat worden van de European New Car Assessment Programme (EuroNCAP).
x Scooterlobby heeft veel bijval gekregen en publiciteit opgeleverd.
Niet gerealiseerd
x Hoewel er veel aandacht was voor scooteroverlast, is het gewenste resultaat nog niet bereikt. De politieke discussie duurt voort.
x Actieve lobby rondom scooteroverlast is ten koste gegaan van de aandacht voor fietshelmen en voor een nieuw communicatieplan. Dit pakken we in 2015 weer op.
x Analyse verkeersveiligheidscijfers gebeurt later omdat de cijfers laat openbaar werden gemaakt.
x Het vernieuwen van educatiemateriaal voor oudere fietsers is op verzoek van de Fietsschool uitgesteld tot 2015.
2.2.5 Fiets en openbaar vervoer, fietsparkeren (project 473)
De Fietsersbond vindt dat fietsers makkelijk naar het station moeten kunnen fietsen en hun fiets daar snel,
veilig en comfortabel moeten kunnen stallen. Daarom moet het stallingstekort zo snel mogelijk worden
weggewerkt. Er moet ook gratis geparkeerd kunnen worden. Mogelijk in een deel van de stalling of gedurende
een bepaalde tijd, bijvoorbeeld de eerste dag. De projecten bij de grote stations moeten zo spoedig mogelijk
worden gestart dan wel afgerond.
Fiets mee in de trein
Daarnaast willen veel mensen ook graag hun fiets kunnen meenemen in de trein. Dat is nog altijd een heet
hangijzer. Waar vervoerders als Arriva het meenemen van fietsen makkelijker maken, wordt het vooral in
treinen naar het buitenland door NS en andere vervoerders vrijwel onmogelijk gemaakt om een fiets mee te
nemen. In 2014 zijn we hiervoor blijven lobbyen.
De Fietsersbond is lid van diverse klankbordgroepen voor openbaarvervoerbedrijven, zoals het Landelijk
Overleg Consumentenorganisaties Openbaar Vervoer (LOCOV) en de Stichting Fiets en OV.
Doelen
x Realiseren van meer (deels gratis of tijdelijk gratis) fietsparkeerplekken bij de stations, zodat meer fietsers hun fiets snel, veilig en comfortabel kunnen stallen.
x Betere mogelijkheden om de fiets mee te kunnen nemen in de trein, zowel in binnen- als in buitenland.
x Uitvoering van het actieplan fietsparkeren stations volgen, met extra aandacht voor de grote steden.
Jaarverslag 2014 18
x Breder kijken naar stationsomgeving en opkomen voor betere fietsparkeervoorzieningen bij bus, tram en metro.
Concrete resultaten
x Deelname aan regulier overleg met openbaarvervoerbedrijven (o.m. binnen het Landelijk Overleg Consumentenorganisaties Openbaar Vervoer (LOCOV).
x Advisering afdelingen bij complexe projecten, bijvoorbeeld stationsomgevingen Utrecht en Delft.
x Nieuw exploitatiemodel stallingen NS met steun en overleg Fietsersbond.
x Nieuwe Jaarbeursstalling in Utrecht is in overleg met Fietsersbond eerste 24 uur gratis.
x NS moet volgens nieuwe afspraken in de Vervoersconcessie 2015-2025 zorgen voor meer plekken voor de fiets in de trein.
Niet gerealiseerd
x Doordat het stallingsdossier meer tijd in beslag nam, zijn er nog geen concrete stappen gezet om breder te kijken naar de stationsomgeving en op te komen voor betere fietsparkeervoorzieningen bij bus, tram en metro. Dit staat wel in de planning voor 2015.
2.3 Vrijwilligers
Onze vrijwilligers in het hele land vormen samen het kloppend hart van de vereniging Fietsersbond. Zij
spannen zich samen in voor meer en betere fietsvoorzieningen op lokaal en regionaal niveau, en voor betere
Afdelings- en vrijwilligersondersteuning (project 652)
Omdat onze vrijwilligers voor een groot deel ons gezicht in het land bepalen is het belangrijk dat zij ook aan de
slag gaan met onze jaarthema’s. Diverse afdelingen zijn al aan de slag gegaan met de thema’s ‘Fietsen zonder
hindernissen’ en ‘8 tot 80’. Door afdelingen hierin te begeleiden en ze ook voor lokale campagnes gebruik te
laten maken van het Fietsersbond Meldpunt probeerden we de activiteiten van de Fietsersbond elkaar te laten
versterken. Ondersteuning van vrijwilligers bij het gebruik van het Meldpunt is zeker bij startende afdelingen
noodzakelijk.
Ter inspiratie om met het thema 8 tot 80 aan de gang te gaan, hebben we onder andere een Fietsersbond
Academiebijeenkomst rond dat thema georganiseerd. In het hele land hebben we verder themadagen
georganiseerd over onderwerpen als snelfietsroutes, speed pedelecs, hoe een afdelingswebsite op te zetten
en provinciale verkiezingen. Daarnaast hebben we informatie via VrijwilligersNet, de Ketting Nieuwsbrief en de
nieuwsbrief Schakeltje gegeven. Maar communicatie met vrijwilligers is zeker geen eenrichtingsverkeer.
Desgevraagd geven wij advies op maat aan afdelingen of vrijwilligers die daar behoefte aan hebben. Ook wordt
steeds vaker het interne sociale netwerk Yammer gebruikt voor onderlinge discussie.
Jaarverslag 2014 19
Rondom de Fietsstadverkiezingen speelden onze lokale afdelingen in de vijf genomineerde gemeenten een
belangrijke rol. Daarnaast kregen de afdelingen en de gemeenten in alle deelnemende steden een rapport
over hoe het fietsklimaat beter kan in hun omgeving. Vanuit het Landelijk Bureau ondersteunen wij hen om de
aanbevelingen ook echt uitgevoerd te krijgen.
Ook publicitair was de verkiezing van Zwolle tot Fietsstad 2014 een succes. Zowel landelijk als lokaal. Veel
afdelingen grepen de Fietsstadverkiezing aan om te pleiten voor beter fietsbeleid. Er hebben mede daardoor al
opvallend veel gemeenten aangegeven dat ze Fietsstad 2016 willen worden.
Het wordt moeilijker om vrijwilligers te werven voor het klassieke afdelingswerk. Daarom zoeken we naar
nieuwe manieren om hen te werven en in te zetten. In 2014 hebben we een vrijwilligersvacaturebank op de
site gezet: fietsersbond.nl/vrijwilligers. Daarnaast hebben we in acht gemeenten met afdelingen en nieuwe
vrijwilligers meegedaan aan de actie NLDoet door fietswrakken te labelen.
Doelen
x Ondersteuning, scholing en feedback geven aan afdelingen en vrijwilligers, en daarin streven naar hoge tevredenheid.
x Lokale en regionale vrijwilligers ondersteunen bij het regionaal vertalen van landelijke thema’s en campagnes.
x Ontwikkelen van nieuw vrijwilligersbeleid, gericht op nieuwe vormen van actief zijn, het behouden van mensen en creëren van een netwerk van vrijwilligers.
Concrete resultaten
x Afdelingen rond Fietsstadverkiezing zijn goed begeleid.
x 25% van afdelingen heeft activiteiten ontplooid rondom één van de landelijke campagnes.
x Regelmatige communicatie en bijeenkomsten met afdelingen.
x 40-50 afdelingen deden rond de gemeenteraadsverkiezingen programma-analyses, organiseerden verkiezingsdebatten, twitterden en legden contacten met politici, media en publiek.
x Continuering kwaliteit afdelingen en provinciale teams.
x Diverse nieuwe actiematerialen, bijvoorbeeld twee metershoge opblaasfietsen.
x Een nieuw tevredenheidsonderzoek in 2015 is voorbereid.
x Vrijwilligersvacaturebank is ontwikkeld
x Met nieuwe vrijwilligers in acht gemeenten meegedaan aan een fietswrakkenactie voor NL Doet.
2.4 Onderzoek
De Fietsersbond doet onderzoek naar actuele fietsonderwerpen om nieuwe kennis en inzichten te genereren.
Die uitkomsten delen we graag met de buitenwereld. Met het Fietsersbond Meldpunt en het Nationaal
Fietspanel onderzoeken we de mening van fietsers.
Jaarverslag 2014 20
2.4.1 Onderzoeksprogramma (project 633)
In het onderzoeksprogramma van de Fietsersbond worden relevante ontwikkelingen en beleid onderzocht en
vergeleken. Per jaar stellen we hierin prioriteiten, aansluitend op actualiteit en de jaarthema’s. In 2014
voerden we een actueel onderzoek uit naar de aantallen fietsen die per jaar verdwijnen door wegsleep- of
weesfietsenacties van overheden. Daarnaast richtten we ons ook op netwerkanalyses bij gemeenten.
Doelen
x Het doen van relevant onderzoek naar de staat van het fietsnetwerk en de fietsvoorzieningen in Nederland.
x Ontwikkelen van de netwerkanalyses tot een instrument waarmee gemeenten aan de slag kunnen.
x Uitvoeren van incidenteel onderzoek waarmee de Fietsersbond zijn lobby kan versterken.
x Ondersteunen van het Meldpunt en Nationaal Fietspanel door gegevens te analyseren.
Concrete resultaten
x Evaluatie netwerkanalyses 2013-2014.
x Inhoudelijke inbreng voor koers en werkplan.
x Bijdrage aan Nationaal Verkeersveiligheidscongres (NVVC) rondom veiligheid en gezondheid.
x Analyse verkeersveiligheidscijfers en update cijfers op de website.
x Landelijke analyse netwerkanalyses en presentatie daarvan.
x Onderzoek naar knipbeleid bij gemeenten tussen april en oktober.
x Expertmeeting over fietsnetwerken, duurzaam veilig en de implicaties voor gezondheid.
x Vijf netwerkanalyses in Noord-Brabant.
Niet gerealiseerd
x De analyse van meldpuntgegevens is later dan gepland afgerond.
x Het uitwerken van een concept voor drie niveaus in het fietsnetwerk is niet gelukt.
2.4.2 Fietsersbond Meldpunt (project 611)
Op meldpunt.fietsersbond.nl kunnen fietsers gevaarlijke situaties door bijvoorbeeld achterstallig onderhoud
doorgeven en suggesties doen voor verbeteringen. Zo houdt de Fietsersbond op een laagdrempelige manier
contact met fietsers en krijgen we een beeld van wat fietsers dwars zit of graag verbeterd zouden zien.
Doelen
x Een stabiel en goed gebruikt Meldpunt waarvan de meldingen door gemeenten en afdelingen goed worden opgepakt.
x Meer samenwerking met andere partijen rondom het Meldpunt, bijvoorbeeld Veilig Verkeer Nederland, VIA, Rijkswaterstaat, Arcon, Verbeterdebuurt en wegbeheerders.
Jaarverslag 2014 21
x 80% van de lokale afdelingen neemt actief deel aan het Meldpunt.
x We streven naar gemiddeld 25 meldingen per dag.
x Het meldpunt werkt technisch goed.
x Intern is voldoende gekwalificeerd personeel om afdelingen en melders te begeleiden bij met name de technische vragen (ICT).
x De afdelingen kennen de mogelijkheden en werking van het Meldpunt en benutten deze. Ze worden gestimuleerd en begeleid middels nieuwsbrieven, mail en bijeenkomst(en).
x Het Meldpunt wordt verder geïntegreerd binnen de Fietsersbond als tool bij andere projecten om fietsbeleid te verbeteren en daarbij het contact met de fietser te betrekken.
Concrete resultaten
x Verbeterde techniek van de website, zowel voor de fietsers die een melding willen doen als de mensen die iets met de meldingen moeten doen.
x 6600 meldingen, de 5000e melding is in Woerden gevierd.
x 6 nieuwsbrieven verstuurd aan de afdelingen die met het Meldpunt meedoen.
Niet gerealiseerd
x Het streefaantal van 25 meldingen per dag wordt niet gehaald. Het zijn er circa 10. Dit heeft waarschijnlijk te maken met de beperkte publiciteit die we vanuit het team aan het Meldpunt hebben gegeven, omdat de techniek nog niet vlekkeloos werkte. Dat is eind 2014 eindelijk zover. Het plan is om in 2015 meer aandacht aan communicatie en marketing te geven.
x Ruwweg 50% van de afdelingen (60 afdelingen) doet mee aan het Meldpunt. Dus niet de beoogde 80%.
2.4.3 Nationaal Fietspanel (project 630)
Het Nationaal Fietspanel is een uitstekend middel om contact te leggen met fietsers, wensen en klachten te
inventariseren, eigen nieuws te maken en onze naamsbekendheid te vergroten. De uitkomsten kunnen tevens
als basis dienen voor verder onderzoek, campagnes en als munitie bij de lobby voor betere fietsvoorzieningen
en producten.
Doelen
x Fietsers bereiken door het over hun eigen ergernissen en wensen te hebben.
x Aansluiten bij onderzoeksprogramma, Meldpunt, Fietsstad en voorbereiding 8-80 steden.
Concrete resultaten
x Enquête over recreatief fietsen met een respons van 77,7% en naar aanleiding daarvan publicatie in de Vogelvrije Fietser.
x Enquête over gladheidsbestrijding met een respons van 57,8%.
Jaarverslag 2014 22
x Enquête over links fietsen (in het kader van fietsen zonder hindernissen) met een respons van 72,9%.
x Enquête over fiets verwijderen/weesfietsen met een respons van 68,2%.
Niet gerealiseerd
x Door de actuele peiling over gladheid is de peiling over 8-80 steden uitgesteld.
x Er zijn geen sponsors gevonden voor het Fietspanel.
2.4.4 Het vergevingsgezinde fietspad (project 445)
De Fietsersbond participeert in het project Vergevingsgezinde Fietspad, geleid door ingenieursbureau Royal
Haskoning DHV. In dit project staat het ontwikkelen van veilige fietsinfrastructuurconcepten voor oudere
fietsers centraal. Op een vergevingsgezind fietspad hebben fietsers, en met name ouderen, minder risico op
een eenzijdig ongeval omdat de infrastructuur rekening houdt met ‘foutmarges’ van de fietsers. Bijvoorbeeld
door ontbreken van obstakels op of langs het fietspad, bredere fietspaden, beter belijning, betere
bermverharding en geen hoogteverschillen tussen stoeprand en fietspad.
Doelen
x Het ontwikkelen van veilige fietsinfrastructuurconcepten voor oudere fietsers en het ontwikkelen van goede onderzoeksmethoden voor het meten van gedrag van fietsers met gebruik van camera’s, dagboeken en GPS.
x Communicatie via vooral de website.
x Belevingsonderzoek bij pilotlocaties.
Concrete resultaten
x Diverse onderzoeken rondom het project.
x Inventarisatie van knelpunten via het Fietsersbond Meldpunt.
x Voorlopige projectsite is online.
Niet gerealiseerd
x Website is nog niet verder uitgebouwd
x Het belevingsonderzoek is door diverse factoren nog niet uitgevoerd.
2.4.5 Inventarisatie Fietsknelpunten Groningen (project 520)
Fietsers raken steeds vaker betrokken bij enkelzijdige ongevallen: een ongeluk waar geen andere weggebruiker
bij betrokken is. Vaak is hier wel een andere oorzaak te vinden, zoals slecht wegdek, stoepranden, paaltjes,
boomwortels of hekjes. Jaarlijks vallen er ongeveer 3000 gewonden door deze obstakels op fietspaden en
Jaarverslag 2014 23
wegen. Kinderen en ouderen zijn vaker betrokken bij enkelvoudige fietsongevallen. Vooral ouderen lopen
daarbij vaak ernstig letsel op. Dergelijke ongelukken lopen in de winter door gladheid alleen maar op.
In 2014 heeft de Fietsersbond daarom in opdracht van de provincie Groningen knelpunten in deze provincie
geïnventariseerd.
Doelen
x Samen met vrijwilligers fietsknelpunten in de provincie Groningen en Drenthe inventariseren en deze rapporteren aan de wegbeheerders.
x Wegbeheerders en inhoudelijk betrokkenen bewust laten worden van het belang van goede infrastructuur voor fietsers.
Concrete resultaten
x Inventarisatie van fietspaaltjes, hobbels, obstakels, smalle fietspaden en gevaarlijke 50 kilometer-kruispunten in Groningen.
x Rapport gemaakt en naar aanleiding daarvan een presentatie gegeven voor ambtelijk overleg.
Niet gerealiseerd
x Een vergelijkbaar project in Drenthe kwam niet van de grond.
2.4.6 Fietscommunity (project 550)
De Fietscommunity is een extern samenwerkingsverband met onder meer de Universiteit van Amsterdam, de
Rijksuniversiteit Groningen, Platform31 en het Fietsberaad, met als doel wetenschappelijk onderzoek te
koppelen aan praktijksituaties en de mensen die hier in de praktijk mee te maken hebben, zodat ideeën,
inzichten en informatie worden uitgewisseld. In 2013 is er een opstartconferentie gehouden met 50 mensen in
Utrecht. Op het slotsymposium in Rotterdam in het voorjaar van 2014 en op het internationaal gedeelte van
het fietscongres in november in Zwolle zijn de resultaten gepresenteerd. De onderzoeksresultaten zijn
samengebracht in een publicatie van Kennisinstituut CROW: ‘Fietsen in Nederland: patronen, trends en beleid’.
Onder andere door het werk van de Fietscommunity zijn er op verschillende universiteiten en hogescholen
fietsprojecten gestart. Op de UvA (Adam) is het Urban Cycling Institute gevormd, In Nijmegen (Radboud
Universiteit) is een leerstoel fietsbeleid ingesteld met een professor voor drie jaar. Op de TU Eindhoven loopt
een studie naar Nederland Fietsland. Ook op Hogeschool Windesheim in Zwolle en de NHTV in Breda zijn
nieuwe ontwikkelingen. De Fietscommunity is op zoek naar mogelijkheden om ook in 2015 bijeenkomsten en
activiteiten te organiseren die fietsonderzoek en praktijk bij elkaar brengen.
Jaarverslag 2014 24
Doelen
x Overdracht van bevindingen uit wetenschappelijk onderzoek naar mensen uit de praktijk en vice versa.
Concrete resultaten
x Slotsymposium.
x CROW-publicatie ‘Fietsen in Nederland: patronen, trends en beleid’.
x Presentatie op Fietscongres in Zwolle.
Jaarverslag 2014 25
3 Voorlichting en educatie
3.1 Communicatie algemeen (projecten 300 en 629)
Het algemene communicatiebeleid heeft als doel de Fietsersbond neer te zetten als een relevante, positieve,
maatschappelijk gerichte, moderne en succesvolle beweging. Hiervoor is in 2011 een communicatiestrategie
geformuleerd. Daarnaast is het belangrijk dat de naamsbekendheid van de Fietsersbond groter wordt. In 2014
is de naamsbekendheid van de Fietsersbond, zoals gemeten door de charibarometer, licht gestegen van 13 in
2013 naar 15 in 2014 (gemiddeld 56). De waardering voor de Fietsersbond is ongeveer gelijk gebleven: 61 in
2013 en 65 in 2014 (gemiddeld 63).
x Landelijke tv: 35 (vooral nieuwsprogramma’s NOS, Jeugdjournaal, RTL en SBS)
x Landelijke Radio: 50 (vooral radionieuwsdienst, Radio 1, 2 en BNR Nieuwsradio)
x Landelijke dagbladen: 100 (Telegraaf en Volkskrant het meest, Metro, Trouw en NRC ongeveer hetzelfde)
x Maand-, week-, vakbladen: ruim 50.
Daarnaast hebben we veel aandacht gekregen in regionale media.
Met het onderwerp snorscooters waren we het meest in de media, gevolgd door stallingen en speed pedelecs.
Om de fiets als cultuurgoed te presenteren organiseerden we in mei 2014 in samenwerking met wielerblad
Soigneur het Fietsfest: festival om de fiets te vieren. Het kleinschalige festival in de Rotterdamse Feniksloodsen
wist honderden mensen te boeien. Onderdeel was een discussie over de fiets in de stad van de toekomst.
Uit een evaluatie van onze communicatie bleek dat de Fietsersbond effectiever zou kunnen communiceren
door meer samenhang in de activiteiten te benadrukken. Hiervoor zullen diverse campagnes worden opgezet.
Doelen
x Geïntegreerde communicatie met aandacht voor jaarthema's.
x Professionele woordvoering.
x Verdere ontwikkeling van communicatiestrategie met nadruk op samenhang.
x Mediatraining voor medewerkers.
Concrete resultaten
x Volledig vernieuwde lijn communicatiemiddelen.
x Visiedocument als onderdeel van Koers 2020.
x Fietsfest in samenwerking met Soigneur.
x Scootercampagne.
Niet gerealiseerd
Jaarverslag 2014 26
x Mediatraining voor medewerkers bleek door budgettaire beperkingen niet haalbaar.
x Visie- en evaluatiedocument zijn niet apart gemaakt, maar onderdeel van het traject Koers 2020.
3.2 Website (project 331)
Het webplatform van de Fietsersbond blijft groeien. In totaal trokken de websites van de Fietsersbond in 2014
meer dan 2,3 miljoen unieke bezoekers. Het populairst zijn pagina’s met consumentenvoorlichting,
bijvoorbeeld over elektrische fietsen. Daarom hebben we veel tijd gestoken in het verbeteren van deze
informatie.
We hebben de links naar de site van de Vogelvrije Fietser en de consumenteninformatie van TestKees
prominenter op de homepage gezet. De communicatie van de Fietsersbond op sociale netwerken als Twitter
en Facebook verliep ook goed. Beide profielen groeiden weer duidelijk in populariteit. Twitter wordt daarnaast
ook strategisch gebruikt, onder meer door de directie, de medewerker beleidsbeïnvloeding en diverse
afdelingen.
Doelen
x Meer interactie met fietsers online, zowel op de eigen site als op sociale media.
x Een toekomstbestendig webplatform, zowel voor de landelijke Fietsersbond als voor lokale afdelingen.
x Verbeteren conversie op de website.
x Een goede spreiding van informatie van en over de Fietsersbond over de verschillende kanalen. De
informatie is actueel en van hoge kwaliteit.
x 20% toename van het aantal bezoekers en het aantal pagina’s dat die bezoeken.
Concrete resultaten
x Nieuwe websites voor Fiets filevrij, Scooteroverlast en Vrijwilligersvacaturebank.
x De websites van de Fietsersbond zijn door ruim 2,3 miljoen unieke bezoekers bezocht. Deze bekeken ruim 10 miljoen pagina’s.
x Een cursusavond voor afdelingswebmasters op 30 september.
x Verbeteren van bestaande content onder De Fiets.
x Intern fotoarchief Fietsersbond opgezet via Flickr.
x Startgesprekken voor ontwikkeling nieuwe platform.
x Geschikte freelancers gevonden.
x Een hele nieuwe opzet en implementatie van Google Analytics / statistieken.
Niet gerealiseerd
Jaarverslag 2014 27
x De doelstelling van 20% meer bezoekers en 20% meer bekeken pagina’s was te ambitieus. Het aantal unieke bezoekers is gestegen met 14,5%. Het aantal pagina’s wat werd bezocht is gestegen met 5,5%.
3.3 Vogelvrije Fietser (project 330)
Het hoofddoel van de Vogelvrije Fietser (VVF) is om de leden te binden en te informeren. Om er achter te
komen of we daar in slagen heeft de redactie een lezersonderzoek opgezet. Zo’n 700 lezers hebben de
enquête ingevuld. Dat is 2,5 procent van de lezers. 97,9 procent van de lezers vindt de VVF ‘goed’ (66,5%) tot ‘
zeer goed (31,4%)’.
We hebben ook gevraagd waar de lezers graag over lezen. Net als op de site scoren testen en
productinformatie erg hoog. Verder valt op dat lezers meer willen weten over recreatieve routes, in binnen- en
buitenland. In het verleden hebben we die aangeboden, maar daar kregen we weinig tot geen respons op.
Maar men wil er dus wel graag meer over lezen. Daar zijn we mee aan de slag gegaan.
Vogelvrijefietser.nl
Het bezoek aan de site groeit snel. In 2013 waren er 144.000 bezoekers die 329.404 pagina's bekeken. In 2014
waren er 322.000 bezoekers die 720.265 pagina's bekeken. Ook op de website zijn berichten fietsen en
aanverwante producten het geliefdst. Opmerkelijk is ook dat er een sterke interactie is met de bezoekers. Er
worden veel reacties achtergelaten en er wordt veel gereageerd op onze oproepen over onder andere
ervaringen met vouwfietsen, speed pedelecs, fietstassen, zadels en gratis parkeren bij het station.
Doelen
x Vier nummers Vogelvrije Fietser
x Een actuele, levendige website.
x Concreet vervolg aan uitkomsten lezersonderzoek najaar 2013
x Aantal bezoekers Vogelvrijefietser.nl met 20% verhoogd.
x Plan voor meer impact van het tijdschrift.
Concrete resultaten
x Vier maal 38 pagina’s Vogelvrije Fietser
x Meer dan twee keer zoveel bezoekers op Vogelvrijefietser.nl.
Niet gerealiseerd
� Het plan voor meer impact van het tijdschrift is mede door een veranderende Koers nog niet gemaakt. Dit volgt in 2015.
Jaarverslag 2014 28
3.4 Consumentenvoorlichting (project 320)
Nieuws over en tests van nieuwe producten zijn een belangrijke reden voor mensen om lid te worden van de
Fietsersbond. Ook is het een belangrijke manier om mensen in contact te brengen met de Fietsersbond. Onze
consumentenvoorlichter Kees Bakker (TestKees) test voor de Fietsersbond, maar wordt ook door diverse
media geraadpleegd. Onder meer Omroep Max, De Telegraaf en het Algemeen Dagblad deden een beroep op
Kees’ kennis.
Doelen
• De gewone fietser zo goed mogelijk informeren op het gebied van fietsproducten. • Ontwikkelingen in de branche volgen. • Content verbeteren op de website. • Media te woord staan bij vragen over fietsproducten. • Meer communicatie met fietsers over testen en fietsproducten. • Vakwereld informeren en adviseren over ontwikkelingen. • 4 grote consumententesten voor de Vogelvrije Fietser en de website. • Kleine testen van specifieke producten, opvallende nieuwe producten. • Test van fietssloten, financieren via derden, bijvoorbeeld crowdfunding.
Concrete resultaten
• Slotentest • Elektrische fietsentest in samenwerking met de Telegraaf • Stadsfietsentest met het Algemeen Dagblad • Kinderfietsentest • Test vouwfietsen mee in de trein • Vermogenstest Gazelle Van Stael en Trek Dublin • Diverse producttesten voor de rubriek producten van de Vogelvrije Fietser • Mediacontacten met onder meer Trouw, Omroepbladen, VARA Kassa magazine, KRO De
Rekenkamer (tv), Omroep Max, Fiets Actief en Editie NL.
Niet gerealiseerd
• Het publicitair benutten van de testen in samenwerking met Telegraaf en AD. De Fietsersbond heeft daar te weinig aandacht voor gekregen.
• Los van financiering door AD van de urbane-fietsentest is het niet gelukt om testen vaker door derden of crowdfunding gefinancierd te krijgen.
Jaarverslag 2014 29
3.5 Fietspromotie
3.5.1 Fietsersbond Routeplanner (project 341 en 358)
In 2014 is de Routeplanner app gelanceerd. De app is in 2014 82.000 maal gedownload, waarvan iOS-
gebruikers 52.000 stuks voor hun rekening nemen. Op Android-toestellen is de app 30.000 maal gedownload.
Hoewel de app dus populair is, is er ook veel kritiek op de beperkte functionaliteit. In 2015 hopen we een
update van de app met meer functionaliteit te kunnen financieren.
In 2014 werd routeplanner.fietsersbond.nl 2,1 miljoen keer bezocht. In 2013 was dat nog 1,7 miljoen keer. Dus
wederom een forse groei.
Via partnerplanners (o.m. Nederland Fietsland) is de site 0,3 miljoen keer bezocht terwijl dat in 2013 nog 0,2
miljoen keer was. Ook is in 2014 een widget gelanceerd die 100 organisaties en bedrijven hun site hebben
gezet om fietsers de weg te wijzen. Dat zorgde voor 15.000 bezoekers.
Een van de belangrijkste taken van het projectteam van de Routeplanner is het begeleiden en coachen van de
honderden vrijwilligers die dagelijks zorgen voor de kwaliteit van de ingevoerde gegevens. Gegevens die niet
alleen voor het plannen van routes gebruikt worden, maar ook voor onderzoek, het meldpunt en externe
projecten.
Energiebedrijf Eneco heeft de Fietsersbond Routeplanner drie jaar lang gesteund, maar moet door
bezuinigingen in 2015 de financiering staken. Wij danken Eneco hartelijk voor de prachtige kansen die de
Routeplanner de afgelopen jaren gehad heeft, en gaan in 2015 op zoek naar een nieuwe hoofdsponsor.
Doelen
• Het in de lucht houden, promoten en onderhouden van de Fietsersbond Routeplanner,
inclusief apps en partnerplanners.
• Technische vernieuwing en doorontwikkeling van de Routeplanner.
• Vernieuwing van het vrijwilligersbeleid. • Groei van 15% van het aantal geplande routes.
• 6 vrijwilligersbijeenkomsten.
• Gebruikers van de Fietsersbond Routeplanner beter faciliteren en nauwer betrekken bij het
verbeteren van de kwaliteit van de planner.
• Uitvoering van het in 2013 geformuleerde communicatieplan. • Een harmonieuze samenwerking tussen betrokken medewerkers, die elkaar met raad en
daad steunen en graag met elkaar meedenken. • Een groei van het aantal actieve vrijwilligers, zo mogelijk met een betere spreiding over het
land.
Jaarverslag 2014 30
• Het leggen van een solide financiële basis voor de toekomst van de Fietsersbond Routeplanner.
Concrete resultaten
• Lancering en promoten van de iPhone en Android-apps. • De Routeplanner app is 82.000 keer gedownload. • 2 Vrijwilligersbijeenkomsten. • Maandelijkse nieuwsbrief voor vrijwilligers. • Aan het gebruikersonderzoek van april hebben 700 mensen meegedaan. • Inmiddels 550 voorgeplande routes. • Groot aantal technische verbeteringen voor zowel vrijwilligers als gebruikers. • Ruim 100 bedrijven hebben de widget van de Routeplanner op hun site gezet. • Groei aantal vrijwilligers.
Niet gerealiseerd
• Nog niet in het hele land zijn vrijwilligers actief om de Routeplanner up-to-date te houden. Helaas hebben we de ‘witte plekken’ ook nog niet gericht aan kunnen pakken.
• Het aantal vrijwilligersbijeenkomsten is beperkt gebleven tot twee. Deze waren wel goed bezocht.
• Er is nog geen solide financiële basis voor de toekomst van de Routeplanner.
3.5.2 Fietsdag voor Campina en Jumbo (project 359)
Friesland Campina heeft om de verkoop van haar producten bij Jumbo supermarkten te stimuleren een
fietsdag georganiseerd in samenwerking met de Fietsersbond. De doelgroep van deze fietsdag was jonge
gezinnen. Vrijwilligers hebben via de Routeplanner van de Fietsersbond routes voor alle deelnemers
uitgestippeld.
Doelen
• Het mede organiseren van een landelijke fietsdag door het leveren van routes en het verstrekken van relevante informatie voor fietsers.
• Het maken van 160 fietsroutes voor de Campina-Jumbo fietsdagen en 77.777 fietsers met de Fietsersbond in contact brengen.
• Het ontwikkelen van benodigde techniek.
Concrete resultaten
• 160 Routes in het hele land, voor 450 supermarkten. • Bekendheid Fietsersbond is vergroot. • Mini-Vogelvrije Fietser verspreid.
Jaarverslag 2014 31
Niet gerealiseerd
• Er waren in plaats van de door Campina ingeschatte 77.777 fietsers die meededen 26.000 aanmeldingen. 20.000 mensen hebben daadwerkelijk meegedaan. Vermoedelijk lag het aantal deelnemers lager door de vele regen in het bewuste weekend en doordat niet alle winkels (tijdig) open waren.
3.5.3 Fietsen naar het werk/ Fietsinspiratietool (projecten 326 en 318)
Samen met Stichting DOEN willen we automobilisten de mogelijkheid bieden om de overstap te maken naar de
elektrische fiets, door het aanbieden van e-bikes voor een proefperiode van 10 dagen. De deelnemers krijgen
na de proefperiode van 10 dagen van de fietsenwinkel een aantrekkelijk aanbod om een e-bike aan te
schaffen.
De Fietsinspiratietool geeft op een laagdrempelige manier informatie over fietsen naar het werk aan bedrijven
die daar naar op zoek zijn. In 2014 is deze site verder geoptimaliseerd en opnieuw gelanceerd als
fietsennaarhetwerk.nl. Uiteindelijk moet deze site de belangrijkste informatiebron voor fietsen naar het werk
worden, zowel voor werkgevers als voor werknemers.
Doel
• Stimuleren dat werknemers op de fiets naar hun werk gaan.
• Werkgevers overhalen om aan fietsstimulering te doen. • 800 werknemers op de E-bikes van Stichting DOEN.
• De website Fietsinspiratietool heeft 20% meer bezoekers dan in 2013.
Concrete resultaten
• 256 deelnemers hebben de e-bike uitgeprobeerd. • De deelnemers legden gemiddeld 6.8 woon-werk ritten op de fiets af. Dat is 0.8 ritten minder
dan ze van te voren aangaven, maar wel bijna een verdubbeling van de huidige woon-werk ritten. 37% van de deelnemers zegt ook na de proef vaker te blijven fietsen. 48% geeft aan misschien ook na de proef vaker te blijven fietsen en 15% gaat na de proef niet vaker fietsen. 26% zegt over te gaan tot de aanschaf van een e-bike. 48% denkt er nog over na en 26% gaat niet over op de aanschaf van een e-bike.
• De site fietsennaarhetwerk.nl heeft 50% meer bezoekers in 2014 gehad dan fietsinspiratietool.nl had in 2013.
Niet gerealiseerd
• In plaats van 800 zijn 256 mensen op de e-bike gestapt. Onder meer door technische mankementen van de e-bikes.
Jaarverslag 2014 32
3.5.4 Bike2work (project 470)
Er zijn veel vormen van stimulering mogelijk om mensen op de fiets naar het werk te krijgen. Onder de titel
Bike2work werkt de Fietsersbond in samenwerking met de European Cyclists’ Federation en Europese
zusterorganisaties hier verder aan. Doel is om in alle deelnemende landen het fietsaandeel in het dagelijks
verkeer te vergroten en met name het fietsen naar het werk zo effectief mogelijk te stimuleren. Door Europees
samen te werken zijn belangrijke schaalvoordelen te behalen en kunnen we leren van elkaars ervaringen.
Doel
• Effectieve Europese samenwerking op het gebied van fietsstimulering bij bedrijven.
Concreet resultaat
x Van medio oktober tot medio december 2014 is een pilot met 5 e-bikes gehouden bij MKB-bedrijven in Den Haag: 13 MKB-bedrijven hebben meegedaan, de bezettingsgraad v/d fietsen was 90%. Meer dan de helft van de deelnemers gaat misschien een e-bike aanschaffen.
x De in Nederland ontwikkelde fietscalculator wordt ook in het Deens, Roemeens, Italiaans vertaald
3.5.5 Veilig en Bewust (project 446)
Een project waarin de Fietsersbond samenwerkt met TNO (projectleiding) en Roessingh (research) aan het
ontwikkelen van een intelligente fiets en het verbeteren en geschikt maken van de Fietsersbond Routeplanner
voor ouderen. (Mogelijk gemaakt door het ministerie van Infrastructuur & Milieu). Doel is het verbeteren van
de verkeersveiligheid voor ouderen. In 2014 is een prototype van de intelligente fiets ontwikkeld, die in
december aan de minister en de media is gepresenteerd. Signalen in het zadel en aan de handvaten
waarschuwen de fietser voor mogelijke gevaarlijke situaties. Met groepen oudere fietsers zijn deze
hulpmiddelen getest. Eind 2015 moet duidelijk zijn of deze innovaties ook breed toepasbaar gemaakt kunnen
worden.
Ook in december is de strooirouteplanner, als onderdeel van onze Routeplanner, gepresenteerd die het
mogelijk maakt om bij gladheid een geveegde of gestrooide route te plannen. In 2015 willen we graag door
met het ontwikkelen van een zo veilig mogelijk routetype in de planner. In het voorjaar 2015 wordt duidelijk of
we daar financiën voor kunnen vinden.
Doelen
• Onderzoeken van het ‘feed-forward’-systeem.
• Ongevallen bij oudere fietsers voorkomen door het bieden van routeinformatie. • Het project Veilig en Bewust onder de aandacht brengen van fietsende ouderen via
Fietsersbond-websites en landelijke media.
Jaarverslag 2014 33
Concrete resultaten
• Strooiroutes in de Routeplanner om gladheid te mijden. • Een prototype van een intelligente fiets is ontwikkeld en in december aan de minister en de
media gepresenteerd • Voor 2015 wordt gekeken of de veilige routes (feed-forward) in de ‘intelligente fiets’ van TNO
kunnen worden geïntegreerd.
Niet gerealiseerd
• Wegens uitblijven gladheid heeft de strooiroute nog niet bijgedragen aan een verbetering van de veiligheid van fietsende ouderen.
3.5.6 Grand Depart/Tentoonstelling 2015 (project 360)
In 2015 bestaat de Fietsersbond 40 jaar. Reden voor een feestje, onze inzet was een tentoonstelling over de
fiets, maar dan niet over de geschiedenis van de fiets, maar een tentoonstelling waar de mooie, culturele
aspecten van de fiets centraal staan. In 2014 mochten we een deel van deze doelstelling al realiseren op
FietsFest in Rotterdam, het festival om de fiets te vieren. Voor 2015 hebben we samen met wielerblad
Soigneur en het Louis Hartlooper Complex een voorstel ingediend bij de Tour-organisatie. Dit is helaas
afgewezen. Waarschijnlijk zal ons programma een plek krijgen binnen diverse evenementen rondom de Tour.
Doelen
x De organisatie voorbereiden van een grote tentoonstelling met de fiets als stralend middelpunt en de Fietsersbond als opgewekte pleitbezorger.
Concrete resultaten
x Een projectplan met Soigneur en Louis Hartlooper Complex. Dit is afgewezen, maar dient als blauwdruk voor verdere activiteiten.
3.6 Educatie
3.6.1 Fietsschool (project 403 e.a.)
De Fietsschool van de Fietsersbond is in 2007 opgericht. Doel is het aanleren en bevorderen van veilig
fietsgedrag voor alle doelgroepen die daar behoefte aan hebben, bijvoorbeeld kinderen en allochtonen, maar
ook senioren die onzeker zijn in het verkeer.
De Fietsschool heeft ook in 2014 vele fietslessen verzorgd, in verschillende regio’s en voor verschillende
doelgroepen. De Fietsschool levert zo een bijdrage aan het vergroten van de verkeersveiligheid voor de
Jaarverslag 2014 34
deelnemers. De Fietsschool werkte in 2014 samen met ROV (regionaal orgaan verkeersveiligheid) en
provincies, gemeenten, scholen, Gelderse Sportfederatie (nieuw), Stichting Bevordering Verkeer (SBV in
Friesland), ouderenbonden, Hoor Friesland (nieuw).
In 2014 is de nadruk meer komen liggen op de ontwikkeling van theoretische verkeerseducatie voor senioren
en interactie met de praktijk. Hierbij wordt aangesloten bij het jaarthema 8-80 steden. Daarnaast stimuleren
we het algemene fietsgebruik door kinderen. In het kader van een groot provinciaal project wordt gewerkt aan
de meer innovatie. In eerste instantie richt zich dat op de opzet van de lespakken en het bereiken van groepen
kinderen en senioren.
Doelen
x Het bieden van praktijkgerichte fietscursussen.
x Het vergroten van de veiligheid van fietsers door het inzicht in de persoonlijke fietsvaardigheid en de kennis van verkeersregels te vergroten.
x Het verminderen van de ongeval kansen bij fietsers op de elektrische fiets (e-bike).
x Het stimuleren van fietsen onder doelgroepen die minder fietsen vanwege gebrek aan kennis en vaardigheden.
x Het vinden van een sponsor voor de basisactiviteiten van de Fietsschool.
x Investeren in nieuwe vormen van ontsluiting van onze kennis.
Concrete resultaten
• Goed werkend Fietsschoolteam met fietsdocenten, freelance medewerkers. • Nieuwe presentaties zijn aangepast aan lokale situaties met bijvoorbeeld foto’s van
schoolomgeving van de scholen waar we fietsles geven. • Nieuwe folders. • 12 Nieuwe fietsdocenten opgeleid. • Twee terugkomdagen voor fietsdocenten en specifieke trainingen zoals Veilige
Schoolomgeving. • Door fietslessen proberen we ook begrip voor fietsers van andere leeftijden en het daarbij
behorende fietsgedrag (jongeren, ouderen) te kweken. Dat is een 8-80 thema. • 141 klassen (doel: 60) hebben fietsles op school gekregen, waarvan 3150
basisschoolleerlingen en 880 leerlingen van het voorgezet onderwijs. • 22 Fietsinformatiedagen en 58 E-bikedagen voor senioren (doel 50). • Innovatie vooral in provincie Fryslân. Samenwerking met Hoor Friesland om fietsles te geven
aan doven en slechthorenden, Hogescholen (buitenlandse studenten), communicatie- wervingscampagne om doelgroep senioren beter te bereiken (in samenwerking met Omrop Fryslân).
Jaarverslag 2014 35
Niet gerealiseerd
x Er is geen sponsor gevonden voor de Fietsschool.
.
3.6.2 Scholenproject Arcon (project 468)
Het percentage kinderen dat zelfstandig naar de basisschool gaat neemt nog steeds af. De leeftijd waarop
kinderen zelfstandig naar school mogen loopt nog steeds op. Zelfstandig aan het verkeer deelnemen in de
basisschoolleeftijd is een belangrijke leercomponent voor onder meer sociale vaardigheden, fysiek bewegen
en cognitief leren: inschatten van afstanden, snelheden etc.
Er zijn onvoldoende digitale middelen beschikbaar/ontsloten voor kinderen, ouders en scholen, waarbij er
aandacht is voor de directe schoolomgeving, de fietsroute er naar toe en leermogelijkheden om te leren hoe je
veilig deelneemt aan het verkeer. Met name middelen die uitgaan van het kind als (beginnend) fietser
ontbreken.
De Fietsersbond heeft samen met Arcon een digitale tool ontwikkeld waarin informatie over fietsen is
verzameld voor de doelgroep basisschoolleerlingen, hun ouders en leerkrachten.
Doelen
x Informatie over fietsen naar school toegankelijk maken voor kinderen, ouders en scholen
x Het ontsluiten van het Fietsersbond Meldpunt en de Fietsersbond Routeplanner voor nieuwe doelgroepen.
x Een digitale tool speciaal geschikt voor kinderen om meer te leren over verkeer en fietsen
Concrete resultaten
x Site fietsennaarschool.nl met onder andere een quiz en links naar Fietsersbond Meldpunt en Fietsersbond Routeplanner.
3.6.3 Fietsverlichtingscampagne ‘Ik wil je zien’ (project 476)
In 2012 en 2013 heeft de Fietsersbond de Fietsverlichtingscampagne ‘Ik wil je zien’ uitgevoerd in opdracht van
het Ministerie van Infrastructuur en Milieu. De campagne was een samenwerkingsproject van de Fietsersbond,
gemeenten, Regionaal Organen Verkeersveiligheid (ROV’s), provincies en verschillende commerciële partijen.
In 2014 is door het ministerie besloten om de coördinatie van deze campagne los te laten en de partners niet
meer financieel te ondersteunen. Tientallen lokale afdelingen organiseerden in de campagneperiode ondanks
gebrek aan middelen acties om scholieren en studenten goed verlicht op weg te helpen. Ook werd in opdracht
van het ministerie de projectsite uit 2013 online gehouden.
Jaarverslag 2014 36
Doelen
x Stimuleren dat fietsers beschikken over werkende fietsverlichting en reflectie en deze gebruiken bij schemer, in het donker en bij weersomstandigheden met beperkt zicht.
x Goede evaluatie en eindrapportage campagne 2013.
x Er worden door de Fietsersbondafdelingen 100 lokale acties georganiseerd.
x Alle betrokken partners zien de campagne als succesvol.
x De Fietsersbond krijgt vanaf 2015 een structurele rol bij de uitvoering van landelijke verkeersveiligheidscampagnes.
Concrete resultaten
x Website ikwiljezien.nl met informatie over de acties van Fietsersbond en partners
x Enkele tientallen acties voor fietsverlichting, uitgevoerd door onze afdelingen
Niet gerealiseerd
x Ondanks een goede evaluatie is de campagne in 2014 niet volledig doorgezet door het ministerie. Het aantal acties dat we konden aanbieden is dan ook lager dan gepland.
x Door een wijziging in de werkwijze van het ministerie is een structurele rol van de Fietsersbond bij campagnes niet meer aan de orde.
3.6.4 Blijf Veilig Mobiel (project 405)
Blijf Veilig Mobiel (BVM) is een project waarin de Fietsersbond samen met tien andere belangenorganisaties
werkt aan producten en diensten om senioren (65-plussers) te informeren en stimuleren om langer veilig aan
het verkeer deel te kunnen nemen. Blijf Veilig Mobiel is in 2009 gestart met financiële ondersteuning van het
ministerie van Infrastructuur en Milieu. De Fietsersbond is een groot voorstander van de voortzetting van het
project omdat door de bundeling van krachten zowel beleidsmakers als senioren overzichtelijk informatie en
voorlichting krijgen. In 2014 hebben we niet alle geplande uren aan het project kunnen spenderen, maar we
hopen dat in 2015 alsnog te kunnen doen en onder meer de website verder te updaten. In 2015 kijken we ook
of in samenwerking met de Fietsschool driewielfietslessen gegeven kunnen worden.
Doelen
x Voortzetting van het project Blijf Veilig Mobiel.
x Verbetering van de informatie over veilig fietsen aan senioren en beleidsmakers.
Jaarverslag 2014 37
x Onder andere via de website blijfveiligmobiel.nl senioren informeren over alles wat te maken heeft
met het op een veilige manier aan het verkeer (blijven) deelnemen.
x Mobiliteitsambassadeurs worden ingezet om de boodschap vanuit Blijf Veilig Mobiel uit te dragen
richting gemeenten en andere relevante organisaties.
x Zoveel mogelijk senioren en mensen met een functiebeperking bereiken om veilig de mobiliteit te
stimuleren met producten en diensten van Blijf Veilig Mobiel.
Concrete resultaten
x De folder ‘Een driewielfiets, iets voor u?’ vindt veel aftrek en was in de tweede helft van 2014 al aan een tweede druk toe.
x Verbeterde website blijfveiligmobiel.nl
Jaarverslag 2014 38
4 Werving en baten
4.1 Inkomsten uit lidmaatschappen
Het aantal leden is in 2014 constant gebleven dankzij ruim 2400 nieuwe leden. Dankzij verbeterde conversie
van de site zijn er drie keer zoveel mensen (1500) lid geworden via de site dan in 2013. Verbeteren van de
conversie blijkt dus lonend en zullen we ook in 2015 blijven doen.
Doelen
x De financiële zekerheid van de Fietsersbond verder vergroten door het verhogen van de inkomsten uit leden.
x De financiële zekerheid van de Fietsersbond verder vergroten door het verhogen van de inkomsten uit sponsoring.
x Begin maken met het werven van erfenissen en legaten.
x Plan van aanpak voor bieden van ledenvoordeel binnen onze consumentenvoorlichting.
x Daarnaast ligt er een projectplan over “Fietsersbond en samenwerking met bedrijfsleven”.
Concrete resultaten
x 2400 nieuwe leden geworven.
x De gemiddelde terugverdientijd voor nieuwe leden is niet meer dan 2 jaar.
x Het aantal leden dat is geworven via de website is verdrievoudigd.
x 1e inning, 1e en 2e herinnering zijn succesvol verlopen en de maandelijkse incasso-inningen zijn uitgevoerd, ondanks problemen vanwege de invoering van de Europese betaalomgeving SEPA en fouten gemaakt door een leverancier.
x De website is aangepast op de nieuwe vorm van periodiek schenken (onderhandse akte).
x Het donatieverzoek is eind mei verzonden en heeft ruim 63.000 euro opgeleverd.
x Een test met telemarketing voor het upgraden van de contributie-inkomsten (waaronder het aanbieden van onderhandse aktes voor schenkingen) is in april / mei gehouden. De resultaten van de test zijn verwerkt in de telemarketingplannen voor afgelopen zomer. De campagne is succesvol verlopen.
x Een plan voor het werven van nalatenschappen is aan het management team voorgelegd in het kader van werkplan 2015.
x Ledenvoordeel op de site is verbeterd en ledenvoordeel sluit beter aan op artikelen in de Vogelvrije Fietser. Cijfers zijn nog niet bekend.
Niet gerealiseerd
x Een projectplan over samenwerking met het bedrijfsleven is als gevolg van de nieuwe koers doorgeschoven naar 2015.
Jaarverslag 2014 39
5 Beheer en administratie
5.1 Financiële en ledenadministratie (projecten 801, 823 en 824)
De administratie van de financiën en de leden is in 2014 goed verlopen. De Fietsersbond heeft de overgang
naar de Single European Payment Area (SEPA) goed weten te doorstaan. De processen waren aan onze kant op
tijd afgerond en daardoor hebben we relatief weinig last gehad van de incassoproblemen waar andere
organisaties mee te maken hebben gekregen. De projecten die in 2014 zijn afgerond hebben (waar nodig) allen
een goedkeuringsverklaring van de accountant gekregen. De voorbereidingen voor digitale afhandeling van
facturen is afgerond. De cyclus van kwartaalrapportages is uitgevoerd waarbij steeds beter bekend is welke
informatie nodig is.
Op het vlak van de ledenadministratie liepen de activiteiten naar wens. Speciale activiteiten waren name het
koppelen van de marketingacties aan het updaten van de adresgegevens van leden. De contracten met de
softwareleverancier van ons CRM-systeem zijn opnieuw afgesloten nadat de administratieve processen op
efficiency onderzocht zijn. Uiteindelijk kan de Fietsersbond op termijn hierdoor zo’n 30% op deze kosten
bezuinigen.
Doelen
• Een betrouwbare financiële administratie • Een up-to-date ledenadministratie (verwerken gegevens van nieuwe en bestaande leden) • Onderzoeken van de mogelijkheden voor een moderne ledenadministratie. • Voldoen aan de verantwoordingsverplichting van elke afzonderlijke subsidieverstrekker en
aan de regels voor Good Governance.
Concrete resultaten
• De administratie voldoet aan de eisen van de Single European Payment Area (SEPA). • Bewaking van uren en budgetten is verbeterd, al is er nog veel verbetering mogelijk. Alle
medewerkers van de Fietsersbond moeten leren om beter binnen budget en uren te blijven.
5.2 Organisatieontwikkeling (project 614) en Personeelszaken (project 825)
Het was een roerig jaar voor de organisatie van de Fietsersbond. De financiële situatie werd het afgelopen jaar
zorgelijker door teruglopende projectinkomsten. Dit zorgde voor een noodzaak tot reorganisatie.
Oorspronkelijk stond gepland dat we in 2014 een nieuw beleidsplan (Koers 2020) zouden voorbereiden om in
2015 te realiseren, maar gezien de financiële situatie hebben we er voor gekozen om dit volledig in 2014 te
doen. Er is op basis van de Koers 2020 een reorganisatieplan gemaakt waarmee een bezuiniging van 33% op de
Jaarverslag 2014 40
personeelslasten in 2016 t.o.v. 2014 gerealiseerd moet worden. Als gevolg hiervan zullen 8 personen de
Fietsersbond verlaten.
Doelen
x Meer aandacht voor procedures en samenwerking
x Een startdocument voor Koers 2020
x Personeel heeft een duidelijke ontwikkeling doorgemaakt op het gebied van zelfreflectie en feedback geven.
Concrete resultaten
x Volledig koersdocument
x Reorganisatieplan
x Cursus ‘Slagvaardig leidinggeven’ voor MT en projectleiders, waarin feedback geven en zelfreflectie een groot onderdeel was.
.
5.3 Huisvesting en beheer (projecten 820, 821, 822 en 826)
De Fietsersbond is in 2014 binnen Utrecht verhuisd naar een nieuw pand aan de Nicolaas Beetsstraat 2a. De
verhuizing is soepel verlopen, waarbij onder meer een deel van het meubilair meteen vervangen is. Door in
hoogte verstelbare bureaus, mobiele telefoons en een nieuw computersysteem is flexibel werken veel
makkelijker geworden. Naast een moderne werkomgeving langs een van de drukste fietsroutes van Utrecht,
zijn de kosten voor huisvesting door de verhuizing ook verlaagd.
Doelen
x In 2014 verhuist de Fietsersbond naar een nieuw, flexibel en modern pand dat een trekpleister wordt voor fietsliefhebbers.
x De kosten voor huisvesting blijven gelijk.
x Adequaat beantwoorden van algemene mail en telefoon, ontvangen van bezoekers en ondersteuning bieden aan alle medewerkers.
x Medewerkers en afdelingen van de Fietsersbond kunnen probleemloos en zonder moeite werken met de systemen van de Fietsersbond, op welke locatie ze zich ook bevinden.
x Werken ‘in de cloud’ is verder vereenvoudigd en technische problemen worden snel en adequaat opgelost.
x Er wordt meer samengewerkt met een andere organisatie in het nieuwe pand.
Jaarverslag 2014 41
Concrete resultaten
x Nieuwe huisvesting aan de Nicolaas Beetsstraat 2a
x Hier wordt samengewerkt met de medehuurders Milieu Centraal en Gezondheidscentrum Mariahoek aan de Singel op diverse terreinen.
x We werken aan een geleidelijke overgang van een standaard Windows-omgeving naar een combinatie van Office365 en Sharepoint.
Niet gerealiseerd
x Het nieuwe pand is geen bijzondere trekpleister. Dit kon niet gerealiseerd worden op deze plek. Plekken waar dit wel kon vielen af vanwege de kosten.
x Tevredenheid over de ICT-voorzieningen is niet hoog genoeg.
5.4 Acquisitie
In het Werkplan 2014 zijn een aantal projecten opgenomen die door het ontbreken van financiering niet zijn
gerealiseerd. Het gaat om de volgende projecten:
x Bike Dreams
x Stimuleren Fietsparkeren
x Fietsdriedaagse
x Fietsen en gezondheid
x Start2bike
Daarnaast hebben we ons in 2014 teruggetrokken uit de campagne rij2op5. Deze campagne wordt voortgezet
door de partners &Morgen, Wonen & Milieu en Denk aan Meer.
Jaarverslag 2014 42
6 Bestuur en vereniging
De Fietsersbond is een vereniging, opgericht naar Nederlands recht en gevestigd in Utrecht, met 33.309 leden
en 279 donateurs (31-12-2014). Van al die leden zijn er zo’n 1500 actief in ongeveer 150 lokale afdelingen
en/of in projecten.
6.1 Missie
De Fietsersbond komt op voor de belangen van fietsers in Nederland en zet zich in voor meer en betere
mogelijkheden om te fietsen.
De Fietsersbond wil:
x de kwaliteit van het fietsen in Nederland verbeteren, onder andere de voorzieningen voor de fiets, de veiligheid, de bereikbaarheid met de fiets, de kwaliteit van het product fiets en de dienstverlening aan fietsers, en daarmee ook het gebruik van de fiets vergroten.
x meer ruimte voor de fiets en de fietsers, zowel in letterlijke zin (fysieke ruimte, voorzieningen) als in meer figuurlijke zin (aandacht, voorrang, status, waardering, laten meetellen)
6.2 Organisatie
Binnen de Fietsersbond is de functie ‘toezicht houden’ (vaststellen of goedkeuren van plannen, en het
kritisch volgen van de organisatie en haar resultaten) duidelijk gescheiden van het ‘besturen’ dan wel van de
‘uitvoering’.
Het hoogste orgaan binnen de vereniging is de ledenraad, gevormd uit de leden van de lokale afdelingen. De
ledenraad benoemt de leden van het algemeen bestuur.
Jaarverslag 2014 43
6.3 Ledenraad
De ledenraad is dit jaar drie keer bijeen geweest. Op 25 januari en 14 juni waren de reguliere vergaderingen.
Op 1 november was er een extra Ledenraad waarin gesproken is over Koers 2020 en het werkplan voor 2015.
Iedere lokale afdeling mag vertegenwoordigers afvaardigen naar de ledenraad. Het aantal leden van de
afdeling bepaalt hoeveel stemmen die afdeling krijgt. De ledenraad besluit over:
x inhoudelijke koers en bestedingen van de Fietsersbond (beleidsplan, werkplan en begroting)
x samenstelling van het bestuur
x vertegenwoordiging van de ledenraad in het presidium
x samenstelling van de controlecommissie
x erkenning nieuwe afdelingen en vaststelling afdelingsgrenzen
Verder is de ledenraad een plek waar actieve vrijwilligers informatie uitwisselen, elkaar inspireren en helpen.
6.4 Ledenraadpresidium
Het ledenraadpresidium heeft tot taak de ledenraadsvergaderingen voor te bereiden en te leiden. Het
presidium bestaat uit ten minste de ledenraadsvoorzitter, een plaatsvervangend voorzitter en een lid van het
algemeen bestuur en was in 2014 als volgt samengesteld:
x voorzitter: Dick Buursink
x leden: Wim van Dijk en Jos Oude Elferink
x vertegenwoordiger algemeen bestuur: Karin Luidens
De leden van het presidium worden – met uitzondering van de vertegenwoordiger van het algemeen bestuur –
benoemd door de ledenraad voor een periode van een jaar. Zij zijn steeds herbenoembaar.
6.5 Controlecommissie
Jaarlijks benoemt de ledenraad uit zijn afgevaardigden een controlecommissie van ten minste drie personen.
Deze commissie toetst het jaarverslag, inclusief de jaarrekening, aan het werkplan en de begroting en overlegt
hierover in april met het algemeen bestuur. Zij brengt in juni verslag uit aan de ledenraad. De
controlecommissie bestond in 2014 uit Martin Pöttker, Ton van der Burg en Dineke Becker.
6.6 Algemeen bestuur
Het algemeen bestuur (AB) is belast met het besturen van de vereniging en vergadert zes keer per jaar.
Notulen van deze vergaderingen zijn voor alle leden op aanvraag beschikbaar. De bestuursleden zijn
verantwoordelijk voor de algemene gang van zaken en houden toezicht op het landelijk bureau. Het bestuur
wijst uit zijn midden een deelnemer voor het presidium aan. Het AB legt verantwoording af aan de ledenraad.
Jaarverslag 2014 44
Het algemeen bestuur van de Fietsersbond ziet er op toe dat signalen uit de vereniging van leden en actieve
leden goed worden opgepikt door het landelijk bureau. Elk jaar toetst het bestuur ook het eigen functioneren.
Bij de samenstelling van het bestuur en het opvullen van de vacatures wordt gekeken naar de competenties en
het profiel van de zittende bestuursleden, en welke competenties de buitenwereld van de Fietsersbond vraagt.
Met ingang van 2015 worden de vacatures in het bestuur vervuld door middel van openbare vacatures met
hierin een duidelijk profiel waaraan de kandidaten moeten voldoen.
Ieder jaar bespreekt het AB de binnengekomen klachten en de afhandeling daarvan zoals die plaats vindt
binnen de klachtenregeling. In 2014 heeft de Fietsersbond één formele klacht ontvangen over de lange
reactietermijn op een mailvraag van een lid.
In de ledenraad van januari zijn William Nederpelt en Nico van Harten benoemd als bestuurslid. Het algemeen
bestuur kwam bijeen op 2 maart, 22 april, 14 juli, 9 september, 20 oktober, 21 november (extra vergadering)
en 15 december. Tijdens de bestuursvergaderingen kwamen onder meer de volgende onderwerpen aan bod:
x Projectacquisitie
x Het jaarverslag over 2013
x Financiën en specifiek ook de bezuinigingen voor 2015
x Werkplan 2015
x Koers 2020
x Managementstructuur
Eens per jaar brengt de accountant aan het algemeen bestuur verslag uit van zijn bevindingen. De
bestuursleden van de Fietsersbond werken onbezoldigd, zij kunnen wel hun directe onkosten vergoed krijgen.
In 2014 hebben drie bestuursleden ruim € 1200 gedeclareerd aan onkosten.
Het dagelijks bestuur (DB), bestaande uit de voorzitter, vice-voorzitter en penningmeester van het algemeen
bestuur, vergadert op afroep, vooral over personeelszaken. Jaarlijks voert het dagelijks bestuur een
evaluatiegesprek met de directeur van de Fietsersbond. Input voor dat gesprek wordt onder andere gegeven
door de ondernemingsraad.
Gedurende 2014 was de samenstelling van het algemeen bestuur als volgt:
Marijke van Haaren
Voorzitter sinds juni 2007
Voorzitter Stichting Zero Emissie Busvervoer, voorzitter Nederlandse Vereniging van Binnenhavens, voorzitter
Stichting tot restauratie en instandhouding van de Commanderij te Doesburg
Lid Raad van Toezicht Nederlands Openluchtmuseum, Raad van Advies Burgers' Zoo, Raad van Commissarissen
Recreatiegemeenschap Veluwe, Raad voor Economische Aangelegenheden Bisdom Utrecht, Lezerscommissie
NRC, Borgingscommissie Sociaal-economische Raad
Jaarverslag 2014 45
Herman Gelissen
Penningmeester, bestuurslid sinds januari 2013
Interim directeur Dutch Cycling Embassy
Erik Wagener
Secretaris en vice-voorzitter, bestuurslid sinds juni 2010
Directielid Waterschap Groot Salland.
Voorzitter Raad van Toezicht van de Natuur en Milieufederatie Utrecht
Karin Luidens
Bestuurslid sinds januari 2007
Beleidsadviseur Arbeidsmobiliteit Zorg & Welzijn RegioPlus
Lid Raad van Toezicht van stichting Ons Bedrijf te Barneveld.
Kees Steeman
Bestuurslid sinds januari 2010
Raadsadviseur deelraad Amsterdam-West
Secretaris bestuur Terre des Hommes Amsterdam
Annette van der Krogt
Bestuurslid sinds januari 2012
Manager verantwoord beleggen bij Syntrus Achmea Vermogensbeheer
Nico van Harten
Bestuurslid sinds januari 2014
Specialist werktuigkundige installaties bij Arcadis Nederland
William Nederpelt
Bestuurslid sinds januari 2014
Consultant Accessio BV; consultant CareerHandling BV
Voorzitter Stichting Cliëntenraad Werk en inkomen Regio Drechtsteden; Voorzitter Stichting Rond Uit
Dordrecht
Rooster van aftreden bestuur Fietsersbond
Bestuurslid Datum aantreden 4 jaar in bestuur 8 jaar in bestuur
Karin Luidens 22-01-2007 22-01-2011 22-01-2015
Marijke van Haaren 23-06-2007 23-06-2011 23-06-2015
Kees Steeman 24-01-2009 24-01-2013 24-01-2017
Erik Wagener 05-06-2010 05-06-2014 05-06-2018
Jaarverslag 2014 46
Annette van der Krogt 16-06-2012 16-06-2016 16-06-2020
Herman Gelissen 26-01-2013 26-01-2017 26-01-2021
Nico van Harten 25-01-2014 25-01-2017 25-01-2021
William Nederpelt 25-01-2014 25-01-2017 25-01-2021
6.7 Directie
De directie is belast met de dagelijkse leiding van het landelijk bureau en handelt conform het directiestatuut.
De directie voert het werkplan uit. De directeur wordt betaald conform de CAO Welzijn & Maatschappelijke
Dienstverlening, schaal 13. De adjunct-directeur wordt betaald volgens schaal 12.
Beiden hebben geen betaalde nevenfuncties.
6.7.1 Management team
De directeur vormt samen met de overige teamhoofden het management team. In 2014 werden de teams als
volgt geleid:
x Team Beleid en Regio Teamhoofd: Saskia Kluit
x Team Communicatie en Vrijwilligersbeleid Teamhoofd: Martijn van Es
x Team Projecten Teamhoofd: Saskia Kluit (tot september); Hugo van der Steenhoven (vanaf september)
x Team Stafbureau Teamhoofd: Riet van Tuil (tot september) Saskia Kluit (vanaf september)
Jaarverslag 2014 47
7 Verantwoordingsverklaring
Het bestuur onderschrijft de principes van de Code Goed Bestuur voor Goede Doelen. De uitgangspunten van
deze code zijn:
x `Binnen de instelling dient de functie ‘toezicht houden’ (vaststellen of goedkeuren van plannen, en het kritisch volgen van de organisatie en haar resultaten) duidelijk gescheiden te zijn van het ‘besturen’ dan wel van de ‘uitvoering’.
x `De instelling dient continu te werken aan een optimale besteding van middelen, zodat effectief en doelmatig gewerkt wordt aan het realiseren van de doelstelling.
x ‘De instelling streeft naar optimale relaties met belanghebbenden, met gerichte aandacht voor de informatieverschaffing en de inname en verwerking van wensen, vragen en klachten.
Hieronder lichten we toe hoe dit bij de Fietsersbond in zijn werk gaat.
1. Binnen de Fietsersbond is de functie ‘toezicht houden’ (vaststellen of goedkeuren van plannen, en
het kritisch volgen van de organisatie en haar resultaten) duidelijk gescheiden van het ‘besturen’
dan wel van de ‘uitvoering’.
Conform de Code Goed Bestuur voor Goede Doelen wordt de volgende functiescheiding aangehouden:
x De ledenraad houdt toezicht
x Het bestuur bestuurt
x Het landelijk bureau, onder leiding van de directie voert uit.
Een uitgebreide uiteenzetting staat in hoofdstuk 6.
2. De Fietsersbond werkt continu aan een optimale besteding van middelen, zodat effectief en
doelmatig gewerkt wordt aan het realiseren van de doelstelling.
Sinds enkele jaren is het werkplan van de Fietsersbond volgens de SMART-principes (specifiek, meetbaar,
acceptabel, realistisch, tijdgebonden) ingericht. In het jaarverslag vormen de gestelde doelen uit het werkplan
de leidraad voor de verslaglegging. Door deze opzet van het werkplan en jaarverslag komen ook niet (volledig)
gehaalde doelen aan de orde.
Ieder jaar maken we een financiële begroting en een urenbegroting per medewerker en per activiteit. De
begroting (geld en uren) wordt ieder jaar in oktober / november opgesteld voor het daaropvolgende jaar. Op
dat moment zijn nog niet alle reacties binnen op subsidieverzoeken. Deze komen in de loop van het jaar
binnen en hebben een eigen begroting. Om de aansturing en de controle te verbeteren werken we aan een
dynamische begroting.
Jaarverslag 2014 48
Wekelijks registreren de medewerkers de gemaakte uren in het tijdschrijfsysteem en worden facturen
ingeboekt in de projectadministratie. Aan de hand van de maandelijkse rapportage volgen projectleiders en
het management team de besteding van de uren en de budgetten en kan indien nodig bijgestuurd worden.
De meeste werkzaamheden worden uitgevoerd door eigen medewerkers. Daar waar specifieke kennis nodig is,
maken we gebruik van derden. Om de kwaliteitsborging te bewaken en interne kwaliteitsgroei te bevorderen
streven we naar verkorting van de termijn waarop derden werk uitvoeren.
Beleidsmedewerkers en medewerkers voorlichting besteden zo min mogelijk tijd aan ondersteunende
werkzaamheden binnen de projecten. Dat wordt gedaan door projectondersteuners.
Het management team (MT) van het landelijk bureau bespreekt nieuwe activiteiten voor aanvang. In het MT
wordt onder meer aandacht besteed aan de inbedding van een nieuwe activiteit in de organisatie, en vindt
afstemming plaats tussen bestaande activiteiten en de nieuwe activiteit.
Via het interne sociale netwerk Yammer houden alle medewerkers elkaar op de hoogte van ontwikkelingen en
voortgang in de projecten. Regelmatig worden plenaire bijeenkomsten gehouden waar medewerkers een
project of activiteit bespreken. Doel hiervan is om elkaar te informeren en werkzaamheden op elkaar af te
stemmen.
3. De Fietsersbond streeft naar optimale relaties met belanghebbenden, met gerichte aandacht voor
de informatieverschaffing en de inname en verwerking van wensen, vragen en klachten.
De belanghebbenden bij de Fietsersbond zijn alle fietsers in Nederland en mensen die geïnteresseerd zijn in
fietsen. Ook beleidsmakers hebben een belang bij de Fietsersbond omdat we hen ondersteunen bij het voeren
van goed fietsbeleid. De leden en vrijwilligers van de Fietsersbond hebben natuurlijk een specifiek belang
omdat zij zich actief willen inzetten voor beter fietsbeleid. Wij communiceren op diverse manieren met deze
belanghebbenden, met als doel de belanghebbenden te informeren over ons werk en te luisteren naar de
reactie daarop en de wensen van de belanghebbenden.
De Fietsersbond heeft een landelijke website en meer dan vijftig websites van lokale afdelingen. Via deze
websites informeren we geïnteresseerden en kunnen zij reageren, melding maken van ongewenste
fietssituaties en klachten indienen.
Op fietsersbond.nl vinden bezoekers jaarverslagen, onafhankelijke consumenteninformatie, informatie over
verkeersveiligheid en lokaal, regionaal en landelijk actueel nieuws.
De Fietsersbond Routeplanner is de succesvolste pagina van de website. Via deze fietsrouteplanner kunnen
bezoekers op maat een fietsroute samenstellen. Dat doen zowel leden als niet-leden veel en vaak. De
Routeplanner wordt gevuld door honderden vrijwilligers. Zij worden ondersteund door het landelijk bureau en
kunnen diverse bijeenkomsten bezoeken.
Jaarverslag 2014 49
Iedereen kan zich aanmelden voor de Fietsflits. De Fietsflits is de digitale nieuwsbrief van de Fietsersbond met
het laatste nieuws over onze activiteiten en acties en wordt één keer per maand verstuurd. De oplage is rond
de 14.000.
De leden van de Fietsersbond ontvangen vier keer per jaar (tot 2013 zes keer per jaar) het verenigingsblad
Vogelvrije Fietser (VVF) met veel informatie over het werk van de Fietsersbond. De brievenrubriek in de VVF
wordt door lezers veel gebruikt. Ook de website Vogelvrijefietser.nl is succesvol.
De vrijwilligers van de 150 lokale afdelingen zoeken actief de fietser op. Regelmatig zijn ze tijdens acties te
vinden in een kraam op een centrale plek waar ze informatie geven over fietsen en luisteren naar wat de lokale
wensen en problemen zijn. Op het landelijk bureau staat het team Vrijwilligers en Afdelingen klaar om de
lokale afdelingen te ondersteunen en van informatie te voorzien. Op de website is een afgebakend deel,
Vrijwilligersnet, speciaal ingericht voor onze lokale vrijwilligers. Bijna wekelijks wordt de digitale nieuwsbrief
Schakeltje verstuurd aan de vrijwilligers. Enkele keren per jaar wordt voor alle vrijwilligers ook een
themabijeenkomst georganiseerd. Via de Ketting Nieuwsbrief (digitaal en op papier) worden de afdelingen
ingelicht over lopende campagnes en wordt verslag gedaan van afdelingsactiviteiten. Afdelingen kunnen ieder
jaar ideeën aanleveren voor het werkplan. Dit stimuleren we actief.
Ook landelijk zoekt de organisatie contact met fietsers. Het Nationaal Fietspanel probeert via onderzoeken er
achter te komen wat de fietser beweegt. Daarnaast wordt zowel landelijk als lokaal intensief gecommuniceerd
met fietsers via Facebook, Twitter en Linkedin.
De Fietsschool van de Fietsersbond heeft intensief contact met vrijwilligers, de opleiders en docenten. Deze
worden tijdens informatiebijeenkomsten en via persoonlijk contact geïnformeerd. Ze hebben een eigen
contactpersoon binnen het landelijk bureau.
De Fietsersbond kent een klachtenregeling. De klachtenregeling kent de volgende doelstellingen:
a. het recht doen aan de individuele klager; b. het bevorderen van de kwaliteit van de dienstverlening door de Fietsersbond.
Jaarverslag 2014 50
8 Financieel resultaat
De jaarrekening vindt u in de bijlage.
Evenals in 2013 is in 2014 het aantal projecten gefinancierd door subsidies afgenomen. Het ledenaantal is licht
gestegen. Het jaar wordt afgesloten met een totaal bedrag aan baten van € 3.326.645 en aan lasten €
3.444.752, wat zorgt voor een negatief resultaat van € 118.107. Echter er is ook een reclassificatie in de
continuïteitsreserve voor een positief bedrag van €61.000 ten opzichte van 2013.
Het aantal binnengehaalde projecten is achter gebleven bij de verwachting, terwijl de kosten voor de
uitvoering wel zijn opgelopen. Dit heeft geleid tot een slechtere dekking van de (vaste) personeelslasten. Ook
heeft een aantal projecten ten opzichte van de begroting een negatief projectresultaat geboekt en zijn een
aantal aangegane projecten wat betreft uitvoering het jaar over gegaan. De koers 2015-2020 is versneld
opgesteld en de reorganisatie heeft extra interne uren gekost, net als de verhuizing van ons kantoor. Tot slot
hebben we te maken gehad met een aantal langdurige zieke medewerkers, waardoor de uitvoering soms in
het geding kwam.
Door de reorganisatie (implementatie 2015) krijgt de Fietsersbond een kleinere en effectievere organisatie
met als doel om tot een evenwicht in structurele inkomsten en structurele uitgaven te komen en een
slagvaardiger organisatie te krijgen.
De randvoorwaarde voor het actief werven van fondsen is dat de kosten binnen 2 jaar terugverdiend moeten
worden. De totale kosten voor fondsenwerving bedragen in 2014 € 297.123, dit is 21,82% van de inkomsten uit
eigen fondsenwerving (2013: 22,54%). Naast de telemarketingcampagne, wordt vooral via de website van de
Fietsersbond en door middel van affiliate marketing (banners) leden geworven. Ook de lokale afdelingen
-1.000.000
0
1.000.000
2.000.000
3.000.000
4.000.000
5.000.000
Realisatie 2011 Realisatie 2012 Realisatie 2013 Realisatie 2014
Staat van baten en lasten
Baten Lasten Resultaat
Jaarverslag 2014 51
werven leden bij activiteiten en op hun afdelingswebsite. Het doel is meer bezoekers te trekken naar de
website en deze bezoekers daarna lid te maken. In 2014 is 71,15% van de totale besteding uitgegeven aan de
doelstellingen (2013: 76,79%). Deze afname komt doordat de organisatie meer tijd heeft besteed aan de
verhuizing van het landelijk bureau, het versneld opstellen van Koers 2020 en het doorvoeren van een
reorganisatie.
8.1 Vooruitblik
Onderstaande ontwikkelingen in de sector en de Koers 2015-2020 zijn vertaald in de begroting 2015. Hieruit volgden tevens drie nieuwe doelstellingen, te weten: belangenbehartiging, consumentenvoorlichting en diensten.
De voornaamste inkomstenbron blijft de bijna 35.000 leden die de Fietsersbond heeft. Verder blijft een afname zichtbaar bij werving van nieuwe projecten door de (economische) ontwikkelingen. Energiebedrijf Eneco sponsort door bezuinigingen bijvoorbeeld niet langer de Fietsersbond Routeplanner. Door de verhuizing van het landelijk bureau afgelopen jaar wordt in 2016 minder uitgegeven aan huisvesting. In 2015 hebben we nog te maken met een overlap van 1 maandhuur. Verder investeren we meer in opleidingen en komt er (relatief) meer aandacht voor marketing omdat goede ledenwerving en ledenbehoud belangrijker worden en belangrijke stabiele inkomsten bieden. Dit staat niet los van de onmisbare inhoudelijke resultaten die de achterban realiseert. Met de groei van de aandacht voor het fietsbeleid bij gemeenten is het belangrijk dat er een levendige actieve achterban is, die opkomt voor fietsers. Een betere toepassing van de flexibele schil leidt ertoe dat de verhouding projectkosten ten opzichte van de projectinkomsten verbeterd.
De kosten van de reorganisatie drukken op de begroting van 2015, in de jaren hierna zal deze reorganisatie moeten leiden tot structureel lagere personeelslasten en een positief resultaat. Vanaf 2015 is een nieuwe maximumnorm voor kosten beheer en administratie van kracht. Deze bedraagt 10%. 2015 bleek te kort dag om dit doel te bereiken, maar de begroting van 2016 dient hieraan te voldoen door maatregelen als kostenverlaging of inkomstenvergroting.
De Fietsersbond zal in 2015 wat betreft organisatie veranderen zodat de Fietsersbond in de toekomst beter kan inspelen op kansen die zich voordoen, terwijl we blijven voldoen aan de kaders die de ANBI-status met zich meebrengt.
Ontwikkelingen in de sector
Het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF) heeft onderzocht wat de ontwikkelingen zijn in de sector. Zij zijn namelijk bezig met het ontwikkelen van een nieuw stelsel voor toezicht en kwaliteitsverbetering, welke onder andere de administratieve druk zal verminderen en meer de nadruk zal leggen op het maatschappelijke resultaat. Het stelsel zal betrekking hebben op de gehele filantropische ‘keten’: gever, organisatie en begunstigde. Dus ook op doeltreffendheid, resultaten en impact, wat past binnen de huidige tijdgeest. 2015 zou een transitiejaar kunnen worden, en in 2016 zou het mogelijk moeten zijn om het nieuwe toezichtsysteem operationeel te hebben. Zij geven de volgende ontwikkelingen aan:
Jaarverslag 2014 52
• ‘Participatiemaatschappij’, er wordt meer verwacht van de vrijwillige inzet van burgers. Deze overgang is van grote invloed op het gemeentelijk beleid de komende jaren. De overheid trekt zich meer terug en ondersteunt waar nodig. Er is een groeiende behoefte om de kwaliteit van vrijwilligersorganisaties zichtbaar te maken en te garanderen middels keurmerken, klachtenregelingen en dergelijke.
• De filantropische sector zal de komende jaren aan maatschappelijk belang winnen en heeft te maken met razendsnelle ontwikkelingen die verband houden met nieuwe communicatietechnologieën en andere manieren waarop donateurs zich tot goede doelen gaan verhouden: meer via online communities, kortdurende, losse verbanden en directe betrokkenheid. De traditionele wijze van fondsenwerving staat onder druk; nieuwe, flexibele vormen zijn in opkomst en zullen zich blijven ontwikkelen.
• Vertrouwen is het sleutelwoord bij donateurs. Deze wordt onder andere bevorderd als het duidelijk is wat er met het geld gebeurt en een persoonlijke betrokkenheid tot het doel. 80% van de mensen wil weten: is een goed doel betrouwbaar of niet. 20% van mensen wil zich er verder in kunnen verdiepen.
• Bij organisatieverbetering staan twee kernwoorden centraal: kwaliteitsverbetering en professionalisering.
• De concurrentie in de non-profitsector wordt steeds vanzelfsprekender. Ook door economische omstandigheden hebben mensen en bedrijven veel minder te besteden. De trend van het ondersteunen door bedrijven aan goede doelen is aan het verschuiven van geldelijke steun naar menskracht. Er wordt nadrukkelijk ingezet op het actief betrekken van eigen medewerkers bij maatschappelijke projecten.
De begroting 2015 is opgenomen in de jaarrekening.
Jaarverslag 2014 53
Jaarrekening
Balans per 31 december 2014 (na resultaatbestemming)
In de jaarrekening staan achter de posten in de balans en staat van baten en lasten nummers welke refereren
naar paragrafen waar een toelichting is te lezen op de bijbehorende post. Deze nummers staan in de kolom
ref.(referentie). De rapporteringsvaluta van de jaarrekening is de euro.
31-12-2014 31-12-2013
ACTIVA ref. Immateriële vaste activa 1 0 4.184
Materiële vaste activa 1 49.995 26.938
49.995 31.122
Vordering subsidies 2 111.115 304.255
Overige en overlopende activa 2 209.938 232.410
321.053 536.665
Spaar- / depositorekeningen 3 369.353 405.403
Betaalrekeningen en kas 3 321.744 318.820
691.097 724.223
Totaal activa 1.062.145 1.292.010
PASSIVA Reserves 4 657.224 702.223
Fondsen 4 76.893 150.000
734.117 852.223
Kortlopende schulden 5
Loonbelasting en premies 102.444 113.210
Reservering vakantiegeld / -dagen 101.318 106.320
Subsidies 44.170 122.769
Overige en overlopende passiva 80.096 97.488
328.028 439.787
Totaal passiva 1.062.145 1.292.010
Jaarverslag 2014 54
Staat van baten en lasten over 2014
Realisatie
2014 Begroting
2014 Realisatie
2013 Baten ref. Baten uit eigen fondsenwerving 6 1.361.847 1.391.000 1.310.832 Baten uit acties van derden 7 99 0 161 Subsidies van overheden 8 1.576.960 1.640.288 2.151.929 Baten uit beleggingen 0 0 0 Overige baten 9 387.740 268.150 344.252
Som der baten 3.326.646 3.299.438 3.807.174
Lasten Besteed aan de doelstelling: 10 Beleidsbeïnvloeding 1.122.080 1.151.162 1.364.637
Voorlichting en educatie 1.328.983 1.221.553 1.612.473
2.451.063 2.372.715 2.977.110
Werving baten: 11 Kosten eigen fondsenwerving 297.123 314.986 295.432 Kosten acties van derden 0 0 0
297.123 314.986 295.432
Kosten Beheer en administratie 12 696.567 575.845 604.656
Som der lasten 3.444.753 3.263.546 3.877.198
Resultaat -118.107 35.892 -70.024
3.326.646 3.299.438 3.807.174
Resultaatbestemming 2014 2013 Mutaties in reserves en fondsen: Reserves
- Continuïteitsreserve -20.436 33.687 - Bestemmingsreserve afdelingen -34.951 -17.696 - Bestemmingsreserve St. projektburo A’dam 10.387 -5.823
-45.000 10.168
- Bestemmingsreserve activa bedrijfsvoering -16.161 -17.844 - Bestemmingsreserve activa doelstelling -12.682 -6.004 - Bestemmingsreserve toekomstige projecten 28.843 0
Vrij besteedbaar vermogen -73.107 -56.344
-118.107 -70.024
Jaarverslag 2014 55
Kasstroomoverzicht
2014 2013 Kasstroom uit operationele activiteiten
x Resultaat boekjaar -118.107 -70.024
x Aanpassingen voor afschrijvingen 34.707 42.215
x Veranderingen in werkkapitaal 0 0 Mutaties vorderingen en overlopende activa 215.612 340.089
Mutaties langlopende en kortlopende schulden -111.758 -310.346
20.454 1.934
Kasstroom uit investeringsactiviteiten
x Investeringen in (im)materiële vaste activa -53.580 -5.942 -53.580 -5.942 -33.126 -4.008 Mutatie geldmiddelen Liquide middelen per 1 januari 724.223 728.231 Liquide middelen per 31 december 691.097 724.223 -33.126 -4.008
Het kasstroomoverzicht is een overzicht van de geldmiddelen die in 2014 beschikbaar zijn gekomen, en
van het gebruik ervan, en is opgesteld volgens de indirecte methode. Het geeft een verklaring voor de
mutatie van het saldo liquide middelen op de balans.
Jaarverslag 2014 56
Toelichting behorende tot de jaarrekening 2014
Algemeen
De jaarverslaggeving van de Fietsersbond is ingericht overeenkomstig de Richtlijn 650 Fondsenwervende
Instellingen. Uniek aan deze richtlijn is dat onderscheid wordt gemaakt tussen kosten die gemaakt worden om
gelden te werven, kosten die gemaakt worden in het kader van beheer en administratie en kosten die worden
gemaakt om de gelden aan de doelstellingen van de organisatie uit te geven. Het volgen van deze richtlijn is
een vereiste voor het verkrijgen en behouden van het CBF-Keurmerk voor goede doelen, waarvan de
Fietsersbond houder is.
De jaarrekening omvat de financiële gegevens van de Vereniging Fietsersbond te Utrecht met opneming van
de saldi van afdelingen met een eigen bankrekening en de stichting Fietsersbond ENFB Projektburo
Amsterdam.
Grondslagen voor waardering van activa en passiva
Algemeen
Voor zover niet anders vermeld, zijn de activa en passiva opgenomen tegen de nominale waarde. Als
kortlopende vorderingen en schulden zijn de bedragen verantwoord die in het eerstvolgende jaar zullen
worden ontvangen respectievelijk betaald.
Vaste activa
De (im)materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen aanschafwaarde, onder aftrek van op de geschatte
economische levensduur gebaseerde afschrijvingen. Op elke balansdatum (laatste dag van het jaar) wordt
beoordeeld of er bijzondere waardeverminderingen hebben plaatsgevonden. Bijvoorbeeld omdat een item
onherstelbaar kapot is gegaan of vervroegd is vervangen. In deze gevallen is het waardeverminderingsverlies
direct als last verwerkt in de staat van baten en lasten. Een aanpassing van de gebruiksduur en/of restwaarde
wordt toekomstgericht doorgevoerd.
Bij de toelichting van de (im)materiële vaste activa is zichtbaar gemaakt of deze bestemd zijn voor de
bedrijfsvoering of voor de doelstelling. De immateriële vaste activa bestaan uit de waardering van
softwarepakketten.
Liquide middelen
De liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en deposito’s met een looptijd korter dan twaalf maanden.
Jaarverslag 2014 57
Reserves en fondsen
Er is een continuïteitsreserve gevormd, bedoeld om de continuïteit te waarborgen in geval van (tijdelijke)
tegenvallende inkomsten. Deze reserve voldoet aan de eis van het CBF dat de continuïteitsreserve niet hoger
mag zijn dan maximaal anderhalf maal de jaarlijkse kosten van de werkorganisatie. In 2013 heeft het bestuur
de richtlijnen voor deze reserve vastgesteld en de hoogte van deze reserve bepaald op maximaal € 642.000.
Dit bedrag wordt elke vijf jaar herijkt.
De reserve ‘vrij besteedbaar vermogen’ heeft tot doel de financiële weerbaarheid van de Fietsersbond te
vergroten in jaren dat de exploitatie een negatief resultaat heeft. Het bestuur bepaalt de bestemming van het
resultaat. De reserve ‘vrij besteedbaar vermogen’ dient maximaal € 150.000 hoog te zijn. Samen met de
continuïteitsreserve wordt dit het weerstandsvermogen in 2014.
Het bestuur heeft in 2014 besloten om de bestemmingsreserves activa op te heffen en dit saldo toe te kennen
aan een nieuwe bestemmingsreserve toekomstige projecten. Deze reserve kan bijvoorbeeld als bestemming
hebben verbetering van de website. De hoogte van deze reserve wordt maximaal € 50.000 en als eerste
gevormd uit de resultaatbestemming bij een positief resultaat.
Grondslagen voor de bepalingen van het resultaat (saldo van baten en lasten)
Het saldo wordt bepaald als het verschil tussen de opbrengstwaarde van de prestaties en verrichte diensten
enerzijds, en anderzijds de kosten en andere lasten van het jaar, gewaardeerd tegen historische kostprijzen
(werkelijk gemaakte kosten).
De baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop zij betrekking hebben. Verliezen worden
genomen zodra deze voorzienbaar zijn.
Toelichting op de specificatie en verdeling kosten naar bestemming
De lasten worden onderverdeeld in drie hoofdgroepen:
- Besteed aan de doelstelling - Kosten werving baten - Kosten beheer en administratie
De kosten van besteding aan de doelstelling en werving baten bestaan uit twee componenten; directe en
indirecte kosten. Bij directe kosten is er een directe relatie tussen de kosten en de doelstelling en worden de
kosten dus voor 100% aan de betreffende doelstelling toegerekend. De indirecte kosten (kosten voor
bedrijfsvoering; IT, facilitaire zaken en P&O) worden als volgt toegerekend:
Kostentoerekening vindt plaats door middel van de kostenplaatsenmethode. Als kostenplaatsen worden
aangemerkt de activiteiten en projecten. De uiteindelijke kostendragers zijn de doelstellingen Voorlichting en
Jaarverslag 2014 58
Beleidsbeïnvloeding, de activiteiten in het kader van de Eigen fondsenwerving en Beheer en administratie.
Deze zijn belast met de direct toewijsbare kosten en de verbijzonderde indirecte kosten. Indirecte kosten
(bijvoorbeeld huur van het pand) zijn niet direct toewijsbaar en worden alsnog toegewezen aan een
kostendrager op basis van bestede uren, zoals verantwoord in de urenregistratie.
Pensioenlasten
De door de Fietsersbond ingestelde pensioenregeling is te kwalificeren als een toegezegde bijdrageregeling.
Uitgangspunt van de pensioenregeling is dat de werkgever maandelijks een premie ter beschikking stelt van
6%. Daarnaast kan de werknemer dit percentage op vrijwillige basis aanvullen tot het wettelijk vastgestelde
maximum. Per 1 januari 2015 zal de Fietsersbond een andere pensioenregeling instellen.
Toelichting op balans per 31 december 2014
1. Vaste activa
In 2014 is het landelijk bureau binnen Utrecht verhuisd, hierdoor heeft investering en afboeking
plaatsgevonden in de materiele vaste activa.
Verloop immateriële vaste activa verdeling Totaal Bedrijfsvoering Doelstelling Aanschafwaarde per 31-12-2013 173.201 75.910 97.292 Investeringen in 2014 0 0 0
Aanschafwaarde per 31-12-2014 173.201 75.910 97.292 Afschrijvingen t/m 31-12-2013 169.018 73.273 95.745 Afschrijvingen over 2014 4.184 2.637 1.546 Afboeken 2014 0 0 0
Afschrijvingen t/m 31-12-2014 173.201 75.910 97.292 Boekwaarde per 31-12-2014 0 0 0
Verloop materiële vaste activa verdeling Totaal Bedrijfsvoering Doelstelling Aanschafwaarde per 31-12-2013 335.201 160.181 175.020 Investeringen in 2014 53.579 51.109 2.470
Aanschafwaarde per 31-12-2014 388.780 211.290 177.490 Afschrijvingen t/m 31-12-2013 308.263 145.924 162.339 Afschrijvingen over 2014 21.764 15.840 5.924 Afboeken 2014 8.759 8.759 0
Afschrijvingen t/m 31-12-2014 338.786 170.523 168.263 Boekwaarde per 31-12-2014 49.994 40.767 9.227
Jaarverslag 2014 59
2. Vorderingen en overlopende activa Hierin worden alle nog te ontvangen subsidies verantwoord. De post is lager dan het voorgaande jaar, door
een lagere aantal projecten. Onder de post overige en overlopende activa is een bedrag aan openstaande
posten van debiteuren opgenomen voor een bedrag van € 182.777 ten opzichte van € 224.891 in 2013. Dit
bedrag is in de eerste maanden van 2015 ontvangen. Er wordt geen debiteurenrisico gelopen en er staan
geen vorderingen meer open uit 2013.
3. Liquide middelen
Hieronder zijn opgenomen de direct opeisbare gelden bij bankinstellingen. Zakelijk betalingsverkeer loopt
via de rekening bij de Triodos Bank en incasso’s lopen via rekeningen bij de ING Bank. Gedurende het jaar
wordt op de betaalrekening gemiddeld € 100.000 tot € 150.000 gehouden. Per balansdatum wordt hier het
saldo van afdelingen met een eigen bankrekening aan toegevoegd, dit is € 56.737. In de maand januari 2015
is dit saldo met ongeveer € 8.000 verlaagd, alleen de Stichting Projektburo Amsterdam en de afdeling
Utrecht beschikken nog over een eigen rekening. De Rabobank heeft een garantie afgegeven ten bate van
de verhuurder van Kanaalweg 50, groot € 25.819. Vanwege een juridische constructie bestaat deze nog.
Voor het huidige pand aan de Nicolaas Beetsstraat 2a is een bankgarantie afgegeven, groot €25.000. Deze
garanties hebben als onderpand een depositorekening bij de Rabobank van dezelfde omvang als de
garanties. De overige liquide middelen zijn allen ter vrije beschikking van de Vereniging Fietsersbond.
4. Reserves en fondsen
De stand van de reserves: 31-12-2014 31-12-2013 Continuïteitsreserve* 571.644 592.080
Bestemmingsreserve afdelingen 26.803 61.754
Bestemmingsreserve St. Fietsersbond ENFB Projektburo A’dam 29.934 19.547
Bestemmingsreserve activa bedrijfsvoering 0 16.161
Bestemmingsreserve activa doelstelling 0 12.682
Bestemmingsreserve toekomstige projecten 28.843 0
Overig vrij besteedbaar vermogen 76.893 150.000
734.117 852.224 De mutaties van de reserves: De continuïteitreserve is bijgesteld met de mutatie in de bestemmingsreserve afdelingen (met eigen
bankrekening) en Stichting Projektburo. Ook is hier € 45.000 ten laste gebracht in verband met extra
personeelskosten voor pensionering en een vaststellingsovereenkomst. * Verder vindt hier een reclassificatie
Jaarverslag 2014 60
plaats van het vermogen van de afdelingen met een eigen bankrekening voor een bedrag van €61.000 ten
opzichte van jaarrekening 2013.
Verder heeft het bestuur besloten om de bestemmingsreserves activa op te heffen en dit saldo toe te kennen
aan een nieuwe bestemmingsreserve toekomstige projecten. Het negatief resultaat is ten laste gebracht aan
het overig vrij besteedbaar vermogen.
De reserve van de Stichting Fietsersbond ENFB Projektburo Amsterdam betreft het door deze stichting
opgebouwde vermogen en is bestemd voor het uitvoeren van lokale activiteiten. Hier heeft naast de bijstelling
geen mutatie plaatsgevonden, dit geldt ook voor de bestemmingsreserve afdelingen. Het bestuur heeft in
2013 besloten om met de betrokken afdelingen en de Stichting het gesprek aan te gaan om beide
bestemmingsreserves op termijn (2015) op te heffen en toe te voegen aan de continuïteitsreserve. In januari
2015 bezit Stichting Projektburo Amsterdam en nog 1 afdeling (Utrecht) over een eigen rekening. Er wordt
naar gestreefd de continuïteitsreserve te laten groeien naar € 642.000 (AB-besluit dd. 28-10-2013).
Continuïteitsreserve 2014 2013 Stand per 1 januari* 592.080 558.393 Bij: 0 33.687 Af: vrijval -20.436 0 Stand per 31 december 571.644 592.080
Bestemmingsreserve afdelingen 2014 2013 Stand per 1 januari 61.754 79.450 Af: vrijval -34.951 -17.696 Stand per 31 december 26.803 61.754
Bestemmingsreserve St. Fietsersbond ENFB Projektburo A’dam 2014 2013 Stand per 1 januari 19.547 25.370 Af: vrijval/ Bij: dotatie 10.387 -5.823 Stand per 31 december 29.934 19.547
Bestemmingsreserve activa bedrijfsvoering 2014 2013 Stand per 1 januari 16.161 34.005 Af: vrijval -16.161 -17.844 Stand per 31 december 0 16.161
Bestemmingsreserve activa doelstelling 2014 2013 Stand per 1 januari 12.682 18.686 Af: vrijval -12.682 -6.004 Stand per 31 december 0 12.682
Bestemmingsreserve toekomstige projecten 2014 2013 Stand per 1 januari 0 0 Bij: dotatie 28.843 0 Stand per 31 december 28.843 0
Jaarverslag 2014 61
Overig vrij besteedbaar vermogen 2014 2013 Stand per 1 januari 150.000 206.344 Af: resultaat -73.107 0 Af: besluit maximale hoogte 0 -56.344 Stand per 31 december 76.893 150.000
5. Kortlopende schulden Hieronder valt de nog af te dragen loonheffing en premies van december die in januari worden betaald. Door
de eindejaarsuitkering is dit in december een hoger bedrag dan in de overige maanden.
De hier opgenomen subsidies hebben betrekking op projecten met een looptijd langer dan 1 jaar. De
opgenomen bedragen zijn in 2014 ontvangen, maar zijn bedoeld voor activiteiten in 2015. Ook hier is het
bedrag een stuk lager dan vorig jaar door minder aantal projecten in uitvoering.
Onder overige en overlopende passiva zit een bedrag aan openstaande crediteuren en nog te betalen kosten
van € 80.096.
Niet uit balans blijkende verplichtingen
Een toekomstige verplichting is de huur van het kantoorpand van € 100.000 op jaarbasis. Jaarlijks wordt de
huur geïndexeerd conform de cijfers van het CBS.
De huurverplichting voor het kopieerapparaat bedraagt per jaar circa € 2.000.
Jaarverslag 2014 62
Toelichting op staat van baten en lasten over 2014 De ledenraad van de Fietsersbond stelt de begroting vast. In deze begroting staan de directe kosten en de
urenbesteding van de medewerkers. De medewerkers registreren de besteding van de uren per project in een
integraal boekhoud- en registratiesysteem. De projectuitvoering wordt door eigen medewerkers en externen
uitgevoerd.
6. Baten uit eigen fondsenwerving
Het lidmaatschap van de Fietsersbond bedraagt in 2014 € 26 voor leden die ook de Vogelvrije Fietser
ontvangen en € 13 voor steunleden. Het aantal leden is in 2014 licht gestegen van 32.908 naar 33.309
(ongeveer 1%). Het aantal donateurs op 31-12-2014 was 279 (ten opzichte van 332 in 2013).
Het gemiddelde bedrag dat werd betaald bij de contributie-inning in 2014 bedroeg € 38,57 (€ 37,89 in 2013).
Baten eigen fondsenwerving 2014 2013 Contributie 1.135.073 1.089.415 Giften 149.710 157.189 Donatiecampagne 63.298 42.554 Donateurs 13.766 21.674 1.361.847 1.310.832
7. Baten uit acties van derden Hier wordt de bijdrage 2014 (€ 99) vermeld van de Vriendenloterij aan de Fietsersbond. Dit is een bijdrage van
mensen die meespelen voor de Fietsersbond. In 2013 bedroeg deze € 161.
8. Subsidies van overheden
De post ‘subsidies van overheden’ bestaat uit de optelsom van subsidie-inkomsten uit activiteiten die voor
overheden worden uitgevoerd. Ten opzichte van de begroting kan er verschuiving plaatsvinden door het niet
toekennen van projecten in acquisitie, bijstelling van lopende projecten en toekenning van nieuwe projecten.
De realisatie is conform het bedrag van de begroting, echter in voorgaande jaren liep dit bedrag op gedurende
het jaar. De realisatie is in 2014 wederom lager dan in het voorgaande jaar.
Jaarverslag 2014 63
Overzicht subsidies van overheden en overige bijdragen
Subsidies
overheden Overige
bijdragen
Realisatie Realisatie Begroting Realisatie
2014 2014 2014 2013
Projectomschrijving
Rij 2 op 5 E-bikes 16.482
Vr. Verkeer / F4D Drenthe 16.295
Rij 2 op 5 Utrecht 2.596
Rij 2 op 5 landelijk 4.650 34.311
Fietsinspiratietool 39.237 38.400 47.809
Rij 2 op 5 Haarlem Waarderpolder 6.285
Rij 2 op 5 Leeuwarden 42.210
Rij 2 op 5 Stichting Doen 70.911 60.000 23.087
Telegraaf-testen 5.357
Rij 2op5 Groningen-Assen 3.997
Rij 2 op 5 Utrecht Lage Weide 32.486 32.600
Diverse Fietsrouteplanner 10.660 47.857 95.857
FRP Eneco 120.000 120.000 120.000
Fietsschool Gelderland 62.361 112.000 55.100
Fietsschool Groningen 18.014
Fietsschool Kanjers 18.260
Fiets je fit in Hoograven 14.254
ROV Utrecht 30.649 22.750
Blijf veilig mobiel 24.859 39.285
BVM training driewielfiets 4.854
BVM E-bike keuzewijzer 3.000
Fietslessen 114.804 7.200 100.137
Afdeling Amsterdam 124.000 125.000 124.000
Fietsschool Friesland 139.087 75.000 68.160
E-bike praktijkdagen Drenthe 30.510
Uitvoering fietsbalansen 25.700 20.275
Infrastructuur Friesland 42.102
Snelfietsroutemeting 4.795 7.543
Vergevingsgezind Fietspad 11.679 15.300 37.352
Veilig en Bewust 20.000 96.250 20.000
Fiets Focus 50.015
Fiets Filevrij 105.250 30.000 124.513
Fietsverlichting 5.576
Fietsverlichtingscampagne 2013 300.000
Website Ik wil je zien 3.000 3.440
Digitale Tool: Zelfstandig naar school 9.083 14.000 11.602
Jaarverslag 2014 64
Onderzoek zelfstandig fietsen naar school 2.424
Onderzoek Fietsparkeur 6.082 6.400
Zuid-Holland 39.264 41.886 40.932
Den Haag 30.000 30.000 30.000
Fryslân Gezond 14.992
Fryslân Parkeren 23.228
Friesland vervolg 77.500 50.000 49.163
Gelderland tours 12.569
Verkeersveiligheidsgelden Flev. 11.000 10.000 10.000
Schouw Knooppunten Haaglanden -5.447
Groningen Gezond 8.135 375
Fietscommunity 5.827 34.350 10.969
Beleid algemeen 574.116 574.021 575.218
E bike proof 37.713
Jumbo Fietsroutes 45.355
Tour Crowdmanagement 800
Advies Station Groningen 1.630
Netwerkanalyse Noord Brabant 25.000 25.000
RWS 12.820
Fietsdocentopleiding 1.200
Fietsstadverkiezing 2016 6.500 22.500
Bike2Work 20.259
Inventarisatie veiligheidsknelpunten Groningen 42.125 42.130
Overig * 2.105 6.368 334.104 49.070
1.576.961 331.033 1.908.438 2.383.096
Begroting 2014 1.640.288 268.150
Realisatie 2013 2.151.929 231.168
* 45% van bedrag aan projecten in acquisitie onder begroting
Jaarverslag 2014 65
9. Overige baten Onder de post ‘Overige baten’ vallen alle overige inkomsten van de Fietsersbond. Deze bestaan onder andere
uit samenwerkingsopdrachten met partijen die geen overheid zijn, bijvoorbeeld Eneco en ANBO. In de tabel
opgenomen onder paragraaf 8 zijn de projecten opgenomen waaraan deze bijdragen zijn besteed. Hieronder
volgt een specificatie van de overige baten.
Overige baten 2014 2013 Afdelingen 793 661
Eigen bijdrage lessen en serviceartikelen 9.098 60.769
Rente 8.943 11.976 Advertenties in VVF 33.504 11.678 Gemeenten bijdrage Fietsstadverkiezing 0 28.000
Overige bijdragen, geen subsidie overheden 331.033 231.168
387.740 344.252
Toelichting lastenverdeling
Hieronder volgt een specificatie en verdeling van de kosten (derden) naar bestemming: Doelstelling, Werving
baten en Beheer en administratie. De doelstelling van de Fietsersbond is onderverdeeld in twee
hoofdgroepen: beleidsbeïnvloeding en voorlichting.
Het Centraal Bureau Fondsenwerving toetst een drietal kengetallen conform Richtlijn 650, in onderstaande tabel zijn deze normen weergegeven alsmede de uitkomsten van het afgelopen jaar.
Specificatie en verdeling kosten naar bestemming Do
elst
ellin
g
Doel
stel
ling
Wer
ving
ba
ten
Behe
er e
n ad
min
istra
tie
Real
isatie
201
4
Begr
otin
g 20
14
Real
isatie
201
3
Beleids-beïnvloeding
Voor-lichting
Eigen fondsen-werving
Aankopen en verwervingen 53.389 13.117 6.052 76.684 149.242 362.546 149.828Publiciteit en communicatie 180.964 498.413 196.502 73.599 949.479 515.000 1.213.862Personeelskosten 746.810 691.755 63.994 431.092 1.933.652 1.820.000 2.007.328Huisvestingskosten 54.700 48.867 4.789 31.020 139.375 170.000 109.770Kantoor en algemene kosten 86.216 76.831 7.548 47.202 217.797 356.000 337.816Afschrijving en rente kosten 0 0 18.239 36.970 55.208 40.000 58.594
1.122.080 1.328.983 297.123 696.568 3.444.753 3.263.546 3.877.197
Jaarverslag 2014 66
Omschrijving norm Maximum 2014 2013 Besteed aan doelstellingen t.o.v. totale lasten 71,15% 76,79% Eigen fondsenwerving kosten t.o.v. baten 25% 21,82% 22,54% Besteed aan Beheer & Administratie t.o.v. totale lasten 20,22% 15,60%
Hieronder volgt een toelichting per besteding.
10. Besteding aan de doelstelling In het algemeen kan gesteld worden dat de bedragen besteed aan de doelstelling binnen de begroting zijn
gebleven. Ten opzichte van de aangenomen begroting zijn projecten in acquisitie toegekend en nieuwe
subsidies geworven. Dit is een doorlopend proces. De kosten van de projecten worden direct toegerekend aan
de projecten. In principe worden nieuwe projecten uitgevoerd door medewerkers van de Fietsersbond uit
boventallige uren.
De lokale afdelingen ontvangen een budget voor het uitvoeren van lokale activiteiten ten behoeve van de
doelstelling.
In 2014 is 71,15 % van de totale besteding uitgegeven aan de doelstellingen (2013: 76,79%). Deze afname komt
door hogere uitgaven op het gebied van beheer en administratie als gevolg van de verhuizing van het landelijk
bureau, het versneld opstellen van Koers 2020 en het in gang zetten van een reorganisatie.
11. Kosten eigen fondsenwerving De totale kosten voor fondsenwerving, zoals vermeld in de bovenstaande tabel, bedragen in 2014 € 297.123,
dit is 21,82% van de inkomsten uit eigen fondsenwerving (leden en donaties) (2013: 22,54%). De daling van dit
percentage wordt veroorzaakt door een lichte stijging van deze inkomsten.
12. Kosten van beheer en administratie
Kosten van beheer en administratie zijn de kosten die de Fietsersbond maakt in het kader van de interne
beheersing en administratievoering. Hieronder vallen de kosten voor bestuur, ledenraad, directie, receptie,
secretariaat, financiën en planning & control.
De kosten voor beheer en administratie bedragen 20,22% van de totale lasten (2013: 15,60%). Het bestuur
heeft een maximumnorm vastgesteld van 10%, uiterlijk in 2016 bereikt. De definitie van de norm ‘Kosten
beheer en administratie’ is: de kosten voor beheer en administratie, gedeeld door de totale uitgaven.
Mogelijke maatregelen zijn kostenverlaging of inkomstenvergroting. Te denken valt aan tijdwinst door het
digitaliseren van processen binnen de financiële administratie, als het accorderen van facturen.
Jaarverslag 2014 67
De overschrijding van de kosten voor beheer en administratie in 2014 wordt mede veroorzaakt door het
opstellen van Koers 2020 en in het verlengde daarvan de reorganisatie van de Fietsersbond, die in de tweede
helft van het jaar veel tijd heeft gekost van zowel directie, secretariaat als financiën.
Personeelskosten 2014 2013 Lonen en salarissen 1.438.397 1.514.716
Sociale lasten 281.495 255.290
Pensioenlasten 78.900 87.050 Overige kosten 81.319 127.968
1.880.111 2.007.328 Onder overige personeelskosten vallen kosten als reiskosten woon-werkverkeer, opleiding en
salarisadministratie.
Op het landelijk bureau van de Fietsersbond in Utrecht werkten in 2014 44 betaalde krachten, 24 mannen en
20 vrouwen. Zij werkten voornamelijk in deeltijd. De gemiddelde formatie van het landelijk bureau was in 2014
32,3 fte inclusief 2 stagiairs.
Bezoldiging van de directie Het bestuur van de Fietsersbond heeft het bezoldigingsbeleid, de hoogte van de directiebeloning en de hoogte
van andere bezoldigingscomponenten vastgesteld. Het bezoldigingsbeleid wordt periodiek geactualiseerd. De
laatste evaluatie was in december 2013. Bij de bepaling van het bezoldigingsbeleid wordt uitgegaan van de
CAO Welzijn.
Functie Directeur Adjunct directeur Naam H.J. van der Steenhoven S.M. Kluit
Inschaling Schaal 13 cao Welzijn Schaal 12 cao Welzijn
Dienstverband:
Aard Onbepaald Onbepaald
Uren 36 uur per week (100%) 28 uur per week (77,78%)
Periode Vanaf 6 mei 2003 Vanaf 1 december 2009
Bezoldiging (in euro’s):
Bruto salaris 75.627 40.825
Vakantiegeld 6.078 3.200
Eindejaarsuitkering 6.768 3.570
Prestatiebeloning --- ---
SV Lasten 9.566 8.840
Pensioenlasten 3.249 1.951
Totaal jaarinkomen 2014 88.473 47.595
Totaal jaarinkomen 2013 83.722 ---
Totale overige lasten 2014 12.815 10.791
Totale overige lasten 2013 12.153 ---
Jaarverslag 2014 68
De bestuurders ontvangen geen bezoldiging.
Er zijn per balansdatum geen leningen, voorschotten en garanties verstrekt aan bestuurders en/of
toezichthouders.
Huisvestingskosten
De huur van het kantoor aan de Kanaalweg 50 te Utrecht en vanaf mei aan de Nicolaas Beetsstraat 2a te
Utrecht, de servicekosten, de energielasten en beveiliging staan onder deze post.
Kantoor en algemene kosten
Alle kosten ten behoeve van een verantwoorde bedrijfsvoering zijn hier in opgenomen, zoals de kosten voor
automatisering, porto, telefoon, accountant, maar ook kosten ten behoeve van het bestuur en ledenraad.
Afschrijving en rente
Hieronder vallen de kosten van de afschrijvingen zoals vermeld in de toelichting op de balans per 31 december
2014 en de kosten van het betalingsverkeer.
Overige gegevens
Resultaatverdeling
In de statuten zijn geen bepalingen opgenomen aangaande resultaatverdeling. Het bestuur heeft ingestemd met de resultaatbestemming zoals opgenomen in de staat van baten en lasten.
Controleverklaring
BDO heeft een goedkeurende controleverklaring afgegeven. Deze is op de laatste twee bladzijden opgenomen.
Jaarverslag 2014 69
Begroting 2015
De begroting kent begin december een negatief resultaat van € 313.000. In het kader van de reorganisatie zal
uit de continuïteitsreserve € 200.000 worden onttrokken. Het overige tekort zal, zo nodig, uit het vrij
besteedbaar vermogen onttrokken moeten worden. Mocht het vrij besteedbaar vermogen ontoereikend zijn,
dan zal ook voor dat bedrag de continuïteitreserve verder aangesproken moeten worden.
Staat van baten en lasten
Begroting
2015 Realisatie
2014 Realisatie
2013 Baten Baten uit eigen fondsenwerving 1.370.000 1.361.847 1.310.832 Baten uit acties van derden 0 99 161 Subsidies van overheden* 1.279.000 1.576.960 2.151.929 Baten uit beleggingen 0 0 0 Overige baten 4.000 387.740 344.252 Som der baten 2.653.000 3.326.646 3.807.174 Lasten Besteed aan de doelstelling: Beleidsbeïnvloeding* 0 1.122.080 1.364.637 Belangenbehartiging* 1.298.000 0 0 Voorlichting en educatie* 0 1.328.983 1.612.473 Consumentenvoorlichting* 604.000 0 0 Diensten* 245.000 0 0 2.147.000 2.451.063 2.977.110 Werving baten: Kosten eigen fondsenwerving 315.000 297.123 295.432 Kosten acties van derden 0 0 0 315.000 297.123 295.432 Kosten Beheer en administratie 504.000 696.567 604.656 Som der lasten 2.966.000 3.444.753 3.877.198 Resultaat -313.000 -118.107 -70.024 2.653.000 3.326.646 3.807.174 * in de begroting zijn de bedragen inclusief 30% in acquisitie voor 2015 en 45% voor 2014 Van het begrote resultaat 2015 zal € 200.000 ten laste worden gebracht aan de continuïteitsreserve en € 113.000 aan het overig vrij besteedbaar vermogen en eventueel de continuïteitsreserve bij onvoldoende saldo.
Jaarverslag 2014 70
Utrecht, april 2015
Hugo van der Steenhoven, directeur
Marijke van Haaren, voorzitter
Herman Gelissen, penningmeester
