Şizofrenide DSM 5 ne getirdi, ne götürdü, ne eksik ?

Doç.Dr.Emrem Beştepe

Erenköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi

DSM V deki Değişiklikler

• -Tanı kriterlerindeki değişiklikler

• -Şizofreni alt tiplerinin çıkarılması

• -Belirti boyutlarını ağırlığını değerlendirmek için ölçek eklenmesi (C-RDPSS)

• -Gidiş belirleyicilerin eklenmesi

Tanı Kriterlerindeki Değişiklikler:

• Hastada sanrı,varsanı veya dezorganize konuşmadan en az biri olmalı

• Hastanın en az iki semptomu olmalı

• Bizar sanrılar ve Schneider’in birinci sıra işitsel halüsinasyonlarına yapılan (örn., iki veya daha fazla sesin birbiriyle konuşması) özel atıf çıkarılmıştır

• Bizar sanrı ve bizar olmayan sanrının ayrımının güç olması

• Schneider’in semptomlarının özgül olmaması neden olarak gösterilmiştir.

• Tandon R, Bruijnzeel D, Rankupalli B. Does change in definition of psychotic symptoms in diagnosis of schizophrenia in DSM-5 affect caseness? Asian J Psychiatr. 2013 Aug;6(4):330-2.

• Tek başına bizar sanrı veya Schneiderian halusinasyonlarla tanı alan hastalar % 2 olarak bulunmuştur

• Tandon R, Gaebel W, Barch DM, Bustillo J, Gur RE, Heckers S, Malaspina D, Owen MJ, Schultz

S, Tsuang M, Van Os J, Carpenter W. Definition and description ofschizophrenia in the DSM-5. Schizophr Res. 2013 Oct;150(1):3-10.

Şizofreni alt tiplerinin çıkarılması

• Paranoid, dezorganize, katatonik, farklılaşmamış ve rezidüel tip

• Tanı stabilitelerinin sınırlı, güvenilirliklerinin düşük ve geçerliliklerinin zayıf olması,

• Bu alt tiplerin tedaviye farklı yanıt örüntüleri ya da uzunlamasına gidiş gösterdikleri gösterilmemiştir.

• Mattila, Taina, et al. "Impact of DSM-5 changes on the diagnosis and acute

treatment of schizophrenia." Schizophrenia bulletin (2014): sbu172.

Gerçekten öyle mi?

• Paranoid alt tipin:

• Başlangıç yaşı yüksek • Evlilik süresi uzun • Yaş ileri • Geliri yüksek • Hastalık öncesi işlevsellik iyi • Sonbahar-kış doğumu fazla bulunmuştur

• N.Kara, Türkçapar H Şizofreni alt tiplerinin geçerliliği :Karşılaştırmalı bir çalışma Klinik Psikiyatri

2014;17:119-128

•

• Bu çalışmada katotonik ve residüel tip tanı almamıştır.

• Paranoid tip ayrı bir alt grup mu?

Gidiş Belirleyicileri

• Hastalık en az bir yıl sürdükten sonra,aşağıdaki belirleyiciler kullanılır:

• İlk atak • Birden çok atak • Sürekli

• Atakda • Kısmi remisyonda, • Remisyonda

Katotoni ile giden

• Aşagıdaki belirtilerden en az üçü olmalı:

• Stupor • Katalepsi • Mutizm • Negativizm • Postür alma • Manyerizm • Basmakalıp davranış • Ajitasyon • Grimas • Ekolali • Ekopraksi

Belirti boyutlarını ağırlığını değerlendirmek için ölçek eklenmesi (C-RDPSS)

• Hastaların sınıflandırılması semptom boyutlarına kaymıştır:

• Gerçeği değerlendirmede bozulma (Sanrı-varsanı)

• Negatif semptomlar

• Dezorganizasyon

• Bilişsel bozukluk

• Motor semptomlar(katatoni)

• Duygudurum semptomları( depresyon-mani)

Ne eksik ?

• Negatif belirtiler

• Bilişsel bozulma

yeterince vurgu var mı?