Upload
others
View
35
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
შეფასებისა და გამოცდებისეროვნული ცენტრი
Riyaziyyat üzrə test
iyul, 2019
Sonrakı səhifəyə keçmək və geri qaytarmaq üçün klaviaturadakı düymədən istifadə edə bilərsiniz
Tə l ima t
Qarşınızdakı imtahan testinin elektron bukletidir.
Test 33 məsələdən ibarətdir.
Otuzbirinci məsələdən otuzüçüncü məsələ də daxil olmaqla onların hər birinin həllini cavablar vərəqində, məhz bu məsələlər üçün məxsus olan yerdə qeyd etməlisiniz. Sizin
qeydinizdə məsələnin həlli yolu dəqiq əks olunmalıdır.
Ona diqqət yetirin ki, bəzi məsələni müşayiət edən çertyojlar məsələnin şərtində göstərilən ölçülərə düzgün əməl etməklə yerinə yetirilməmişdir. Buna görə də parçaların uzunluğu
yaxud digər kəmiyyətləri haqqında nəticə çıxararkən çertyojun ölçülərinə əsaslanmayın. Diqqəti məsələnin şərtinə yönəldin.
Testə maksimum 52 xal verilir.
Testə əməl etmək üçün sizə 5 saat vaxt verilir.
Sizə uğurlar arzulayırıq!
Müəllimin səlahiyyətinin təsdiqlənməsi
2
Məsələ 1 1 xal
Ədədlər: 1
416
, 1
2 və
7
16 azalan sıra ilə yerləşdirin.
ა) 1
416
, 1
2 ,
7
16
ბ) 1
416
, 7
16 ,
1
2
გ) 7
16,
1
416
, 1
2
დ) 1
2,
1
416
, 7
16
3
Məsələ 2 1 xal
Şirin çörəyi bişirmək üçün istifadə olunmuş un, şəkər və yağın kütlələri bir-birilərinə 24 : 13 : 3 kimi nisbətdədir.
Bişmiş şirin çörəyin kütləsi onun bişmək üçün istifadə olunmuş unun, şəkərin və yağın cəminin kütləsindən
20% artıqdır. 1,2 kq şirin çörəyi hazırlamaq üçün neçə qram şəkər lazımdır?
ა) 280 q ბ) 305 q გ) 325 q დ) 340 q
4
Məsələ 3 1 xal
25 (5 ) 0x x x x tənliyinin həllər çoxluğunu tapın.
ა) 5; 0 ბ) 5; 0; 5 გ) ; 0 დ) 5; 0
5
Məsələ 4 1 xal
1 1 1 1ABCDA BC D kubunun 1AA tilində M nöqtəsi yerləşir. 1D M və AB düz xəttləri
arasında bucağın kəmiyyətini tapın.
ა) 45 ბ) 60 გ) 90 დ) Bucağı müəyyən etmək üçün göstəricilər kifayət deyildir.
6
Məsələ 5 1 xal
Bütün m və n cüt ədədləri üçün 2 24 8m n ədədini bölən ən böyük natural ədəd tapın.
ა) 4 ბ) 8 გ) 16 დ) 32
7
Məsələ 6 1 xal
lg(2 3) 1x bərabərsizliyinin həllər çoxluğunu tapın.
ა) 7
;2
ბ) 3
; 12
გ) 3
;2
დ) 3 7
;2 2
8
Məsələ 7 1 xal
Əgər 2 0ax bx c bərabərsizliyinin həllər çoxluğu (3; ) intervaldırsa, onda a c
b
ა) -3 ბ) -1,5 გ) 1,5 დ) 3
9
Məsələ 8 1 xal
Çertyojda aşağıda verilmiş funksiyalardan birinin qrafiki təsvir
edilmişdir.Bu funksiya hansıdır?
ა) 1
2 12
x
y
ბ) 1y x
გ) 1
2 32
x
y
დ) 12 1xy
10
Məsələ 9 1 xal
Düzbucaqlının diaqonallarının kəsişmə nöqtəsindən kiçik tərəfədək məsafə böyük tərəfədək məsafədən
olduğundan 2 dəfə böyükdür. Əgər düzbucaqlının perimetri 30 sm-dirsə, düzbucaqlının kiçik tərəfinin
uzunluğunu tapın.
ა) 5 sm ბ) 6 sm გ) 7 sm დ) 8 sm
11
Məsələ 10 1 xal
Natural ədədlər çoxluğunda əməliyyatını sonrakı kimi müəyyən edək: m və n natural ədədlər üçün m n m -
nin və n -nin ən kiçik ortaq bölünəninə və m -in və n -nin ən böyük ortaq böləninin cəminə bərabərdir. Aşağıda
sadalananlardan hansı ifadə həmişə düzgündür?
ა) əməliyyat kommutativ və assosiativdir;
ბ) əməliyyat kommutativdir, ancaq assosiativ deyildir;
გ) əməliyyat kommutativ deyildir, ancaq assosiativdir;
დ) əməliyyat kommutativ və assosiativ deyildir;
12
Məsələ 11 1 xal
İkili say sistemində üç „1“ və iki „0“-ı əhatə edən qeyddə ən böyük tək natural ədəddi tapın.
ა) Otuz bir
ბ) İyirmi doqquz
გ) İyirmi beş
დ) İyirmi bir
13
Məsələ 12 1 xal
Məlumdur ki, A çoxluğunda elementlərin sayı B çoxluğunda elementlərin sayından n dəfə artıqdır. A və B
çoxluqlarının birləşməsi 29 elementdən, onların kəsişməsi 6 elementdən ibarətdir. n ədədi aşağıda
sadalananlardan hansı qiyməti ala bilər?
ა) 4 ბ) 6 გ) 3 დ) 5
14
Məsələ 13 1 xal
a və b bir-birinə tərs mütənasib müsbət kəmiyyətlərdir. Əgər a -yı 60% artırsaq bnecə dəyişər?
ა) 40% azalacaq
ბ) 37,5% azalacaq
გ) 62,5% azalacaq
დ) 60% artacaq
15
Məsələ 14 1 xal
101 üzvü olan ədədi silsilənin 31-ci üzvü 50, 41-ci üzvü isə 40-dır. Aşağıda verilmiş intervallardan hansında bu
silsilənin bütün üzvlərinin yerləşdiyini tapın.
ა) ( 107;66) ბ) ( 75;70) გ) ( 23;82) დ) ( 18;103)
16
Məsələ 15 1 xal
Tərəflərinin uzunluğu tam ədədlərdə təsvir olunmuş korbucaqlı üçbucaqlı verilmişdir. Əgər bu bucağın bitişik
tərəflərinin uzunluğu 3 sm və 4 sm-dirsə, kor bucağın kosinusunu tapın.
ა) 1 ბ) 11
24 გ)
5
12 დ)
13
24
17
Məsələ 16 1 xal
Hər atış açdıqdan sonra atəş açan tərəfindən hədəfə dəymə ehtimalı 2
3-yə bərabərdir. Atəş açan 10 atəşdən
hədəfə dəqiq 8 dəfə dəysə, onun ehtimalı nədir?
ა) 8
10
10 2
3
ბ)
9
8
5 2
3
გ)
8
8
10 2
3
დ)
8
8
5 2
3
18
Məsələ 17 1 xal
k , m və n müəyyən həqiqi ədədlər olan 3
2 2 2 225 1 3 1 1k
x x x mx n bərabərliyi hər hansı həqiqi x
ədədi üçün ədalətlidir. k m n tapın.
ა) 5,5 ბ) 2,5 გ) -0,5 დ) -3,5
19
Məsələ 18 1 xal
Əgər ; ; 2; 7; 9; 11x y göstəricilərin medianası 6, modası isə yeganədirsə və 2-yə bərabərdir olduğu məlumdursa,
; ; 2; 7; 9; 11x y göstəricilərin ədədi ortasını tapın.
ა) 35
6 ბ)
17
3 გ)
37
6 დ) 6
20
Məsələ 19 1 xal
Üçbucaqlının təpələridir (0;0), (4;5)O A və (4;0)B . Koordinat müstəvisinin aşağıda sadalanan nöqtələrindən
hansı bu üçbucağın daxilində yerləşmişdir?
ა) (3; 4,5)P ბ) (0; 2,5)Q გ) (2;1)R დ) (1; 2,5)S
21
Məsələ 20 1 xal
Əgər (1; 1; 2)a və (1; 3; 5)b -dursa, a b vektorial hasili hesablayın.
ა) ( 1; 3; 2) ბ) (1; 3; 2) გ) (1; 3; 2) დ) (1; 3; 2)
22
Məsələ 21 1 xal
Deyək ki, na ardıcıllığının birinci n üzvünün cəmi nS - dir. (burada 1,2,...,n ). Əgər hər bir n üçün, 2,3,...,n
1 14 3n n nS S S ədalətli bərabərlikdirsə,onda bu ardıcıllıq
ა) ədədi silsilədir.
ბ) həndəsi silsilədir.
გ) ədədi silsilənin üzvlərinin kvadratlarından ibarət ardıcıllıqdır.
დ) ədədi silsilənin üzvlərinin kublarından ibarət ardıcıllıqdır.
23
Məsələ 22 1 xal
Oxy koordinat müstəvisində (3; 1) koordinatları olan nöqtə koordinat başlanğıcı ətrafında iti bucaqla
dönmədən sonra ( ; 3)x koordinatları olan nöqtəyə köçdü. bucağının kəmiyyətini tapın.
ა) 1 1
arccos arcsin10 10
ბ) 1 3
arccos arcsin10 10
გ) 1 3
arcsin arcsin10 10
დ) 30
24
Məsələ 23 1 xal
Əgər 4
arccos5
x -dursa, arcsin x tapın
ა) 4
5
ბ)
3
10 გ)
5
დ)
2
5
25
Məsələ 24 1 xal
4 1z tənliyinin kompleks ədədlər çoxluğunda neçə həqiqi olmayan kökü vardır?
ა) Bir ბ) İki გ) Üç დ) Dörd
26
Məsələ 25 1 xal
4 3 23 6 8x x x x çoxhədlini 2x çoxhədliyə böldükdə alınan qalığı tapın.
ა) -16 ბ) -10 გ) 1x დ) 4x
27
Məsələ 26 1 xal
2 24 4 4 24 63x x y y tənliklərlə verilmiş çevrənin radiusunu tapın.
ა) 5 ბ) 10 გ) 63 დ) 63
28
Məsələ 27 1 xal
2 4 7y x x funksiyasının qrafiki üzərində yerləşən A nöqtəsindən keçən toxunan düz xəttin yönəldilmiş
vektorudur ( 3; 5)b . A nöqtəsinin absisini tapın.
ა) 4
3 ბ)
7
6 გ)
1
2 დ)
9
2
29
Məsələ 28 1 xal
ln 2
0
xxe dx
ა) 2 ბ) 2ln 2 გ) 2ln2 2 დ) 2ln2 1
30
Məsələ 29 1 xal
k parametrinin ədədlər qiymətini tapın, hansının ki,
3 2, 2
( ) 1, 2
kx x
f xx
x
funksiyası 2x nöqtəsində
kəsilməzdir.
ა) 1
4 ბ)
4
5 გ) 0 დ) Belə qiymət mövcud deyildir
31
Məsələ 30 1 xal
Düzgün dördbucaqlı piramidanın yan üzləri bərabərtərəfli üçbucaqlılardır. Piramidanın tili oturacağın müstəvisi
ilə hansı kəmiyyətdə bucaq təşkil edir.
ა) 30 ბ) 45 გ) 60 დ) 75
32
Məsələ 31 10 xal
“Kombinatorika elementləri və onlarla əlaqədar məsələlər” mövzusunu şagirdlərlə müzakirə etmək
planlaşdırılmışdır. Bu mövzu ilə əlaqədar olaraq aşağıdakı tapşırıqlara əməl edin:
1) Yerdəyişmə təyinini və yerdəyişmələrin miqdar faktoriyallarının vasitəsilə hesbalama düsturunu göstərin;
(2 xal)
2) Yerləşdirmə təyinini və yerləşdirmənin miqdar faktoriyallarının vasitəsilə hesbalama düsturunu göstərin;
(2 xal)
3) Kombinezonun təyinini və kombinezonun miqdar faktoriyallarının vasitəsilə hesbalama düsturunu göstərin;
(2 xal)
4) Eynilikləri sübut edin:
ა) m n m
n nC C ;
ბ) 1 1
1
m m m
n n nC C C
. (2 xal)
5) A ədədi 20 dənə bir-birindən fərqli sadə ədədlərin hasilidir. A ədədinin natural bölənlərinin öz-özlüyündə
dəqiq 8 natural böləni vardır. A ədədinin bu cür natural bölənlərin sayını tapın? Məsələnin həllini açıq-aydın və
şagird üçün anlaşılan dildə izah edin. (2 xal)
33
Məsələ 32 5 xal
Dairə radiusa bərabər vətərlə iki hissəyə bölünmüşdür. Əgər ən böyük hissəsinin sahəsi S -ə bərabərdirsə, ən
kiçik hissəsinin sahəsini tapın.
34
Məsələ 33 7 xal
f funksiyası ( ) 1 2f x x bərabərliklərlə müəyyən olunmuşdur.
f funksiyasının təyin oblastını və qiymətlər çoxluğunu tapın.
Bütün x nöqtəsinin çoxluğunu tapın, hansının ki, ( ( ))f f x təsvirinin mənası vardır.
( ( ))f f x funksiyasının qiymətlər çoxluğunu tapın.