30
ÖZGÜVEN SAYMAZ İŞ SÜREKLİLİĞİNDE KATMA DEĞERLİ DENETİM YAKLAŞIMI UYGULAMA ÇALIŞMASI İstanbul, 24.05.2017

İŞ SÜREKLİLİĞİNDE KATMA ... - isaca- · PDF file50’yi aşkın süreç iyileştirme proje gerçekleştirme ... Planı * Olay cevap verme yapısı ve iletişim ... •Metot

Embed Size (px)

Citation preview

ÖZGÜVEN SAYMAZ

İŞ SÜREKLİLİĞİNDE

KATMA DEĞERLİ DENETİM YAKLAŞIMI UYGULAMA ÇALIŞMASI

İstanbul, 24.05.2017

HİZMETE ÖZEL

Özgüven SAYMAZ

Albaraka Türk, İş Sürekliliği Yöneticisi

Süreç Geliştirme, İş Sürekliliği ve Risk

Yönetimi, Kalite Yönetim Sistemi,

Organizasyon geliştirme

12 yılı aşkın iş deneyimi

ISO 22301 ISY Eğitmen ve Denetçi

ISO 9001 Eğitmen ve Denetçi

ISO 27001 İç denetçi / Denetçi

Yönetim Sistemleri Risk Yönetimi

Eğitmen

İş Sürekliği Yönetim Sistemi ve ISO 22301 İSYS

Denetim Kılavuzu Kitaplarının yazarı

Özgüven Atölyesi Platformunda; İş Sürekliliği, Süreç

geliştirme ve Kişisel Gelişim Atölyelerinde yazar ve

eğitmen

İlk İSYS belgelendirme – BS2599

5’in üzerinden firmada İSY Sistem kurulum deneyimi

10’un üzerinden firmada ISO 9001 KYS Kurulumu ve

belgelendirme

50’yi aşkın süreç iyileştirme proje gerçekleştirme

deneyimi

1000 saati aşkın eğitim deneyimi

HİZMETE ÖZEL

Uygulama Çalışmasının Amaçları

1. Genelde ISO Yönetim sistemleri , özelde ISO 22301 İSYS denetim yaklaşımı

hakkında temel bilgiler vermek

2. Denetlenen ve denetleyen bakış açısı ile katma değerli bir denetimi yaklaşımı

oluşturmak için gerekli temel bilgileri vermek

3. COBİT DS4 İş Sürekliliği Yönetimi Kontrol yaklaşımını, katma değerli denetim

yaklaşıma ile birleştirecek temel bilgileri vermek

4. İş sürekliliği “Test Yönetim Süreci” ve “İş Etki Analizi Yönetimi Süreci” üzerinde

denetim uygulaması gerçekleştirerek temel becerileri kazandırmak.

5. Eğlenceli bir öğrenme deneyimi yaşatmak

HİZMETE ÖZEL

Gündem

ISO 22301 İSYS Yapısı

COBIT 5 DSS4 İş Sürekliliği Yapısı

İş Sürekliliği Nedir?

İş Sürekliliğinin Amacı Nedir?

Denetim Nedir?

Denetim Amacı Nedir?

Katma Değerli Denetimin Temel Unsuları Nelerdir?

o Süreç Yaklaşım

o PUKÖ Yaklaşım

o Soru Sorma

Test Süreci Gereksinimler ve Kontroller

İş Etki Analiz Süreci Gereksinimler ve Kontroller

HİZMETE ÖZEL

ISO 22301 İSYS Yapısı

Planlama

Planlama

Planlama

Planlama

Uygulama

Kontrol

Önlem Al

HİZMETE ÖZEL

COBIT 5 DSS4 İş Sürekliliği Yapısı

HİZMETE ÖZEL

İş Sürekliliği Nedir ?

İş Sürekliliği, olağanüstü durumlara karşı hazırlıklı olmayı, olaylara hızlı ve etkili tepki

vermeyi, insan hayatının, varlıkların ve şirket itibarının korunmasını GÜVENCE altına

almayı amaçlayan bir yönetim yaklaşımıdır.

Sistem Kesintisi

Yangın Şirket itibarına

yönelik saldırı

Enerji Kesintisi

Doğal Afet

İletişim Kesintisi

Salgın Hastalık

Tedarik Zinciri

Kesintisi

Terör Saldırısı

Kesintiye neden olan bir ihlal olayının ardından ürün ve hizmetlerin önceden tanımlanmış

kabul edilebilir seviyelerdeki sunumuna devam etme konusunda firmaların sahip olduğu

yetenek [ISO 22300].

HİZMETE ÖZEL

İş Sürekliliğinin Amacı Nedir ?

1. Çalışanların ve diğer varlıkların güvende olmasını sağlamak

2. İş kesintisine sebebiyet verecek hususları belirleyip tedbirler almak

3. Olası bir kesinti sonrası önceden belirlenmiş kabul edilebilir süreler içerisinde ön görülen

mal ve hizmetleri tekrar sunabilir hale gelmek

HİZMETE ÖZEL

Denetim Nedir?

Denetim,

Bir sistemin ya da sürecin;

– yeterlilik, uygunluk ve etkinlik yönünden

– sistematik ve objektif bir şekilde değerlendirilmesi faaliyetidir.

HİZMETE ÖZEL

Denetim Nedir?

Yeterlilik Uygunluk Etkinlik

Yeterlilik

Oluşturulmuş dokümantasyonun referans

alınan standart ve mevzuat şartlarını

karşılayıp karşılamadığının incelenmesidir.

Uygunluk

Sahadaki uygulamaların (fili uygulamaların)

oluşturulan dokümantasyona göre işletilip

işletilmediğinin incelenmesidir.

Etkinlik

Oluşturulan dokümanların ve yapılan

uygulamaların belirlenen amaç veya

hedeflere ne kadar ulaştırabildiğinin

incelenmesidir.

HİZMETE ÖZEL

Denetim Nedir?

Sistematik Objektif

Sistematik

Belirli bir program ve plan

çerçevesinde düzenli yapılmalıdır.

Objektif

Belirlenen kriterlere göre tarafsız

kişilerce yapılmalıdır.

HİZMETE ÖZEL

Denetim Amacı Nedir?

Denetlenene Değer Katmak

Sürekli İyileştirme

Bir sistemin ve/veya sürecin sürekli

iyileştirilmesini ve geliştirilmesini

sağlamak

Makul Güvence

Referans alınan standart ve/veya

mevzuata uyumun sağlandığına yönelik makul

güvence vermek

Yetkinlik ve Yeterlilik

Organizasyonel yetkinlik ve

yeterliliği artırmak

Teyit

Yeterlilik, Uygunluk ve Etkinliği teyit

etmek

HİZMETE ÖZEL

Katma Değerli Denetimin Temel Unsuları Nelerdir?

Katma Değer Odaklı

Denetimin Temel Unsurları

Süreç Yaklaşımı PUKÖ Yaklaşımı Soru Sorma

Süreç Yaklaşımı

Denetlenen sürecin

unsurlarının ve süreç

bağımlılıklarının bilinmesi

PUKÖ Yaklaşımı

Denetlenen sürecin PUKÖ

yaklaşımı çerçevesinde ele

alınması

Soru Sorma

Yeterlilik, Uygunluk ve

Etkinlik alanlarına yönelik

% 80’den fazla açık uçlu,

%20’den az kapalı uçlu

sorular sorulması

HİZMETE ÖZEL

Katma Değerli Denetimin Temel Unsuları Nelerdir? - Süreç Yaklaşım

HİZMETE ÖZEL

Katma Değerli Denetimin Temel Unsuları Nelerdir? - Süreç Yaklaşım

Resource Processes

Product Design

Process Design

Project Planning

Production

Management Processes

Mea

su

rem

en

t, Ana

lysis

, and

Impro

vem

en

t

OI

IO

I O

I O

I O

I O

I O

I O

Resource Processes

Product Design

Process Design

Project Planning

Production

Management Processes

Mea

su

rem

en

t, Ana

lysis

, and

Impro

vem

en

t

OI

IO

IO

I OI O

I OI O

I OI O

I OI O

I OI O

I OI O

HİZMETE ÖZEL

Katma Değerli Denetimin Temel Unsuları Nelerdir? - Süreç Yaklaşım

PROCESS A

PROCESS C

PROCESS B PROCESS D

Inputs to A

Inputs to B Outputs from A

Inputs to C Outputs from C

Outputs from B Inputs to D

Outputs from D

Outputs from other processes

Outputs from other processes

HİZMETE ÖZEL

Katma Değerli Denetimin Temel Unsuları Nelerdir? - Süreç Yaklaşım

• İş Etki Analizi

• Risk Analizi

* Kritik süreçler, bağımlılıklar

* Risk belirleme, işleme

• İS Stratejileri

* Öncelikler , Kaynaklar

* Koruma ve azaltma

• İş Sürekliliği Planı

* Olay cevap verme yapısı

* Uyarı ve iletişim

* IS Planları

* Kurtarma

• Tatbikat ve Test

* Amaç ve hedefler

* Risk minimizasyonu

* Raporlama ve faaliyetler

Çıktı

SÜREÇ KPI ve HEDEF ? SÜREÇ KONTROLLERİ ? RİSK - FIRSAT ?

FAALİYET

FAALİYET

FAALİYET

FAALİYET

Girdi

Çıktı

Girdi

Girdi

Çıktı

HİZMETE ÖZEL

Katma Değerli Denetimin Temel Unsuları Nelerdir? - PUKÖ Yaklaşım

• Kayıt

• Kanıt

• Ölçme

• Analiz

• Değerlendirme

• Amaç-Hedef

• Metot /5N1K

• Etkileşim

• KPI

• Aksiyon

Önlem Al

Planla

Uygula Kontrol

Et

HİZMETE ÖZEL

Katma Değerli Denetimin Temel Unsuları Nelerdir? - Soru Sorma

1. Soru Hazırlama

• Denetlenen sürece/konuya yönelik gereksinimler belirlenmeli

Denetim için referans alınan standart, iç ve dış mevzuat incelenmeli

• Gereksinimlere yönelik sorular hazırlanmalı

Her sorunun bir amacı olmalı. Soruya karşılık alınacak bilgi ne işe

yarayacak?

• Sorular Yeterlilik, Uygunluk ve Etkinlik alanlarına yönelik;

İyileştirme fırsatı yakalama,

Güvence verme,

Yetkinlik ve yeterlilik artırma ve

Teyit amaçlı olmalıdır.

HİZMETE ÖZEL

Katma Değerli Denetimin Temel Unsuları Nelerdir? - Soru Sorma

2. Açık & Kapalı Uçlu Soru

• Cevabı EVET ya da HAYIR olan sorular kapalı uçlu soru olup, bir bilgiyi teyit

ettirmek ya da bir şeyin varlığını ve yokluğunu öğrenmek için kullanılır.

• Cevabı EVET ya da HAYIR olmayan sorular açık uçlu soru olup, bir konuda

neden, nasıl (5N1K) gibi açıklayıcı bilgiler almak için kullanılır.

• Soru sorarken, süreç unsurları, süreç etkileşimleri ve sürecin PUKÖ döngüsü

mutlaka göz önüne alınmalıdır.

HİZMETE ÖZEL

Uygulama Çalışması – 1

Test Süreci Denetim Çalışması

HİZMETE ÖZEL

Test Süreci Gereksinimler ve Kontroller

- ISYS : 8.5

Gereksinimler;

İş sürekliliği yönetim sistemi, kapsamı ve hedefleri ile tutarlı olmalı,

Amaç ve hedefler tanımlanmalı,

Uygun senaryolara dayanmalı,

İlgili tarafların gereksinimlerini (yasa-sözleşme) içermeli,

İşlemlerin kesintiye uğrama riskini en aza indirmeli,

Gerçekleştirilen faaliyetleri, sonuçları ve tavsiyeleri içeren rapor hazırlanmalı,

Sürekli iyileştirmeyi teşvik etmek için gözden geçirilmeli,

Planlı aralıklarla yapılmalı,

Kuruluşta veya kuruluşun çalıştığı ortamda önemli değişiklik olduğunda

yapılmalı.

HİZMETE ÖZEL

Test Süreci Gereksinimler ve Kontroller

- COBİT : 04 DSS04.04 İş süreklilik planını (BCP) uygula, test et ve gözden geçir:

Önceden belirlenmiş sonuçlara göre geri kazanım planlarını düzenli aralıklarla uygulamak,

yenilikçi çözümlerin geliştirilmesine imkan tanımak ve planın zaman içinde öngörüldüğü üzere

çalıştığının doğrulanmasına yardımcı olmak amacıyla süreklilik düzenlemelerini test et.

İş riskinin karşılanmasında, iş süreklilik planının (BCP) bütünlüğünü doğrulamak amacıyla,

plana ait iş, teknik, lojistik, idari, prosedür ve operasyon sistemlerini test etme amaçlarını

tanımla.

Gerçekçi olan paydaş uygulamalarını tanımla ve üzerinde anlaş, süreklilik prosedürlerini

doğrula ve iş süreçlerinde minimum kesintiye yol açan görevler, sorumluluklar ve veri

saklama düzenlemelerine yer ver.

Süreklilik planı uygulama ve testlerini gerçekleştirmek için görevler ve sorumluluklar ata.

Uygulamalar ve test faaliyetlerini süreklilik planında tanımlandığı üzere programla.

Başarıyı incelemek amacıyla uygulama sonrası bilgi al ve analiz et

Gözden geçirmenin sonuçları bazında güncel süreklilik planını iyileştirmek amacıyla

öneriler oluştur.

Arşivlenmiş ve yedeklenmiş verileri düzenli aralıklarla test et ve yenile

HİZMETE ÖZEL

Test Süreci Gereksinimler ve Kontroller

Yeterlilik

• Test yönetim metodu, test yönetim süreciniz nasıldır?

• Testlerin amacı ve hedefi tanımlımıdır?

• Testler senaryo bazlı mı yapılmaktadır? Ve örnek senaryolar nelerdir?

• Testler sürekli iyileştirme için gözden geçirilmekte midir?

• Testler ne sıklıkla yapılmaktadır?

• Hangi durumlarda testler yapılmaktadır?

Uygunluk

• Test programına uyum oranı nedir?

• Örnek test baz alınarak, testin amaçları ve hedefleri nelerdir?

• Örnek test baz alınarak, test raporunu kimler değerlendirmektedir?

Etkinlik

• Test Sürecinin başarı göstergeleri nelerdir?

• Testlerin başarısı hangi kriterlere göre ve nasıl değerlendirilmektedir?

• Testler sonrası planlarda, stratejide ve iş sürekliliği yönetim sisteminde yaptığınız iyileştirmeler neler nelerdir ?

• Testlerin kesinti yaşanma riskini azaltmadaki etkileri nelerdir ?

HİZMETE ÖZEL

Uygulama Çalışması – 2

(Grup Çalışması)

İş Etki Analizi Denetim Çalışması

HİZMETE ÖZEL

İş Etki Analiz Süreci Gereksinimler ve Kontroller

- ISYS : 8.2

İş Etki Analizi ve Risk Değerlendirme

• İş Etki Analizi ile kuruluş şunları belirlemeli;

Resmi ve yazılı bir değerlendirme süreci,

Süreklilik ve kurtarma öncelikleri,

Ürün ve hizmet sunumunda yaşanan kesintinin etkisi,

HİZMETE ÖZEL

İş Etki Analiz Süreci Gereksinimler ve Kontroller

- ISYS : 8.2

İş Etki Analizi ve Risk Değerlendirme – Devam

• İş Etki Analizi, aşağıda belirtilenleri içermeli;

Ürün ve hizmetlerin sunumunu destekleyen faaliyetlerin (süreçlerin)

tespiti,

Bu faaliyetlerde yaşanan bir kesintinin zaman içerisindeki etkileri,

Belirlenen kabul edilebilir en düşük seviyedeki ürün - hizmet seviyesi ve

yeniden başlatılması için faaliyetlerin önceliklendirilmiş zaman cetveli,

Belirlenen faaliyetlerin (ürün –hizmet) yeniden başlatılması için kesinti

etkilerinin kabul edilemez hale geldiği süre (MAO-MTPOD),

Belirlenen faaliyetlerin işletilmesi için gerekli iç ve dış bağımlılıklar

HİZMETE ÖZEL

İş Etki Analiz Süreci Gereksinimler ve Kontroller

DSS04.01 İş süreklilik politikası, amaçları ve kapsamını tanımla:

DSS04.02 Süreklilik stratejisini sürdür:

Temel destekleyici iş süreçleri ve Bağlantılı BT hizmetlerini belirle.

Kesintinin zaman içinde kritik iş fonksiyonu üzerindeki etkisi ve kesintinin

üzerlerinde bırakacağı etkiyi değerlendirmek amacıyla, iş etki analizi gerçekleştir.

Kabul edilebilir iş kesintisi uzunluğu ve maksimum tolere edilebilen hizmet

aksama süresi bazında, iş süreci ve destekleyici BT’nin toparlanması için gereken

minimum süreyi belirle.

Olası stratejik iş ve teknik seçenekleri belirlemek amacıyla süreklilik

gereksinimlerini analiz et.

- COBİT : 04

HİZMETE ÖZEL

İş Etki Analiz Süreci Gereksinimler ve Kontroller

Yeterlilik

Uygunluk

Etkinlik

HİZMETE ÖZEL

Teşekkür ederiz!

Mail: [email protected]

İletişim:

GSM: 0532 406 99 61 www.ozguvenatolyesi.com