35
Interventieplan Zorg en Welzijn Fase 2 - 2018 Businessteam Zorg en Welzijn Programmateam Zorg en Welzijn 18 januari 2018

Interventieplan Zorg en Welzijn - ndsd.nl · Interventieplan Zorg en Welzijn - fase 2 Inleiding 5 1 Inleiding Afgelopen september zonden wij u de raadsinformatiebrief Interventieplan

  • Upload
    others

  • View
    5

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Interventieplan Zorg en Welzijn - ndsd.nl · Interventieplan Zorg en Welzijn - fase 2 Inleiding 5 1 Inleiding Afgelopen september zonden wij u de raadsinformatiebrief Interventieplan

InterventieplanZorgenWelzijn

Fase2-2018

BusinessteamZorgenWelzijn

ProgrammateamZorgenWelzijn

18januari2018

Page 2: Interventieplan Zorg en Welzijn - ndsd.nl · Interventieplan Zorg en Welzijn - fase 2 Inleiding 5 1 Inleiding Afgelopen september zonden wij u de raadsinformatiebrief Interventieplan
Page 3: Interventieplan Zorg en Welzijn - ndsd.nl · Interventieplan Zorg en Welzijn - fase 2 Inleiding 5 1 Inleiding Afgelopen september zonden wij u de raadsinformatiebrief Interventieplan

Inhoudsopgave

1 Inleiding .................................................................................................................................... 51.1 Planexploitatie in de zorg .................................................................................................... 51.2 Doelstelling ........................................................................................................................... 61.3 Interventieplan in drie fasen ................................................................................................ 61.4 Wettelijk kader en beleidskader .......................................................................................... 61.5 Relatie en programma .......................................................................................................... 61.6 Leeswijzer ............................................................................................................................. 62.1 Algemeen .............................................................................................................................. 72.2 Sociale wijkteams ................................................................................................................. 72.2.1Achtergrond .......................................................................................................................... 72.2.2Ontwikkelingen ..................................................................................................................... 72.3 (Specialistische) begeleiding Wmo en Jeugd .................................................................... 82.3.1Achtergrond .......................................................................................................................... 82.3.2Ontwikkelingen ..................................................................................................................... 92.3.3Analyse .................................................................................................................................. 92.4 Jeugd ................................................................................................................................... 102.4.1Begeleiding en behandeling (jeugdhulp zonder verblijf) ................................................ 112.4.2Jeugdzorg met verblijf ....................................................................................................... 112.4.3Dyslexie ............................................................................................................................... 122.5 Beschermd Wonen en Maatschappelijke Opvang ........................................................... 122.5.1Ontwikkelingen ................................................................................................................... 132.6 Analyse ................................................................................................................................ 14

3 Reeds genomen maatregelen ............................................................................................... 153.1 Sociale wijkteams versterkt ............................................................................................... 153.2 Nieuwe aanbesteding/Inkoopkader .................................................................................. 163.3 Transformatie Jeugddomein ............................................................................................. 173.4 Lobby beschermd wonen .................................................................................................. 18

4 Voorgestelde interventies 2018 ............................................................................................ 194.1 Interventies domein Jeugd ................................................................................................ 194.1.1Vroeg interventie huis- en jeugdarts ................................................................................ 194.1.2Transformatie Jeugdhulp met Verblijf .............................................................................. 194.1.3Transformatie J-LVB .......................................................................................................... 204.1.4Poortwachtersfunctie dyslexie .......................................................................................... 204.1.5Inzet tweedelijns jeugdhulp in primair en speciaal onderwijs ....................................... 214.1.6Effecten nieuwe aanbesteding en budgetplafonds bij ambulante jeugdhulp ............... 214.2 Transformatie Wmo ............................................................................................................ 214.2.1Beschikbaarheid van en toeleiding naar collectieve voorzieningen ............................. 214.2.2Meer inzet groepsbegeleiding ........................................................................................... 214.2.3Kortdurende ondersteuning in en om de sociale wijkteams .......................................... 224.2.4Wijksturing, effecten nieuwe aanbesteding en budgetplafonds. ................................... 224.2.5Kantelgesprekken PGB Hulp bij het Huishouden ............................................................ 234.2.6Individuele plaatsing en steun (IPS) ................................................................................. 234.3 Overige interventies ........................................................................................................... 234.3.1Casemanagement ............................................................................................................... 234.4 Interventies domein Wmo Beschermd Wonen ................................................................ 244.4.1Ambulantisering beschermd wonen regionaal ................................................................ 244.4.2Tarieven Beschermd Wonen ............................................................................................. 254.4.3Woonkostentoeslag Persoongebonden Budget (PGB) .................................................. 25

Page 4: Interventieplan Zorg en Welzijn - ndsd.nl · Interventieplan Zorg en Welzijn - fase 2 Inleiding 5 1 Inleiding Afgelopen september zonden wij u de raadsinformatiebrief Interventieplan

Inleiding InterventieplanZorgenWelzijn-fase2

4

5 Landelijke ontwikkelingen en lobby .................................................................................... 265.1 Lobby en netwerken ........................................................................................................... 265.2 Transformatiefonds Rijk .................................................................................................... 265.3 Integratie Integratieuitkering Sociaal Domein in Algemene Uitkering .......................... 265.4 Abonnementstarief eigen bijdrage Wmo .......................................................................... 275.5 Verdeelmodel beschermd wonen ..................................................................................... 27

6 Scenario’s .............................................................................................................................. 286.1 Scenario 0: Niet-interveniëren ........................................................................................... 286.2 Scenario 1: Transformatiescenario .................................................................................. 286.3 Scenario 2: Financieel kader is leidend ........................................................................... 296.4 Scenario 3: Compenseren van rijksbezuinigingen ......................................................... 29

7 Risico’s ................................................................................................................................... 307.1 Tekort 2018 .......................................................................................................................... 307.2 Ambitieus pakket aan maatregelen .................................................................................. 307.3 Rijksoverheid ...................................................................................................................... 30

8 Financien ................................................................................................................................ 318.1 Algemeen ............................................................................................................................ 318.2 Prognose 2018-2022 ........................................................................................................... 318.3 Opbrengt maatregelen 2018 .............................................................................................. 328.4 Bestemmingsreserves ....................................................................................................... 338.4.1WMO-jeugd .......................................................................................................................... 338.4.2Wmo Beschermd Wonen ................................................................................................... 338.5 Dekking investeringen 2018 .............................................................................................. 34

9 Bijlagen ................................................................................................................................... 35

Page 5: Interventieplan Zorg en Welzijn - ndsd.nl · Interventieplan Zorg en Welzijn - fase 2 Inleiding 5 1 Inleiding Afgelopen september zonden wij u de raadsinformatiebrief Interventieplan

InterventieplanZorgenWelzijn-fase2 Inleiding

5

1 Inleiding

AfgelopenseptemberzondenwijuderaadsinformatiebriefInterventieplanZorgenWelzijn1.HierinlietenwijuwetendatwijhetfinanciëleoverschotophetprogrammaZorgenWelzijnuiteerderejaren,metingangvan2017zienomslaanineentekort.Dittekortlijktzonderingrijpenmeerjarigvanaardtezijn.ZowelbijdeZomernotaalsSlotwijzigingin2017hebbenwijbandbreedtesaangegevenvoorhetteverwachtentekort.WezienmetnamebijdeuitvoeringvandenieuweWmo(ambulantebegeleidingendagbesteding)endeJeugdhulptekortenontstaan.Daarnaastzijndekostenvoordesocialewijkteams,VeiligThuisenHuishoudelijkeHulptoegenomen.Demiddelendiewijhiervoorvanderijksoverheidontvangen,zijnniettoereikendomdetekortenbinnenhetprogrammaZorgenWelzijnoptevangen.Aanderaadsinformatiebriefoverdeeerstefasevanhetinterventieplanlagdeprognosevandezomernota2017tengrondslag.Sindsdienzijnerenkelebelangrijkeontwikkelingengeweestdiehetfinanciëlebeeldvoor2018beïnvloeden.Tabel1.1vatdezeontwikkelingensamen.Inhoofdstuk8wordendezevertaaldineennieuweprognose.

Tabel1.1Ontwikkelingentussenjuni2017endecember2017Zomernota(juni2017) Interventieplanfase2(december2017)

• PrognoseZorgenWelzijnwordtnegatief• Oorzaken:ingekochtetweedelijnszorg,(zowelJeugd

alsWmo)enwijkteams.• Tekort2017tussen€3-7mln.Meerjarigbeeld

vergelijkbaar.• Maatregelenviainterventieplannemen• Doelin2019sluitendprogramma• Tekortenoptevangeninbestemmingsreserve• BijdragevanuitreserveaanCAZenMasterplanBUIG

• TekortenZorgenWelzijnverdiepenzichsterk.• Aantalaanmeldingenbijwijkteamsstijgtzeerfors

(van688naarmeerdan1000permaand)• Ookberoepoptweedelijnszorgveelsterker

gestegendantoengeraamd.• Tekort2017(naSlotwijziging)tussen€0en€6

mln.• Voor2018tussen€6,5en€12,5mln.• Maatregelen2017en2018zijnniettoereikendom

tekortvolledigwegtenemen• Verwachtingeindvanhetjaar

bestemmingsreserveuitgeput• Dekkingreedsbesloteninvesteringenvaltweg

1.1 PlanexploitatieindezorgWezienindenlandedateengrootaantalgemeentenmettekorteninhetsociaaldomeintemakenheeft.Dezetekortenlijkenzichmetnameophetdomeinjeugdvoortedoen.Eenveelgehoordetheorieisdatdezesamenhangenmeteen‘boeggolf’,eenverschijnseldatvakervoorkomtbijdecentralisatiesvantaken.HetzelfdefenomeenheeftzichbijvoorbeeldenkelejarengeledenvoorgedaanbijdedecentralisatievanvergelijkbaretakeninDenemarken.Doordatlokaleoverhedendichteropdeburgerzitten,vindenzijineersteinstantiemeercliënten,waardoordekostenstijgen,terwijlgelijktijdigdetransformatiewordtingezet.Pasineenlaterstadiumhebbendedecentraleoverhedenechtgripophetbeleidsterreinenzijnzijinstaatdekostentebeheersen.Nijmegenheefthieropgeanticipeerddoorbijdekomstvandenieuwetakennietuittegaanvaneensnelbeheersbaresituatie,maaruitdrukkelijkeenlangjarigetijdshorizontehanteren.Viadeze‘planexploitatieindezorg’makenweinzichtelijkdatdekostvoordebaatuitgaat.Dekomendejarenmoetenweeerstinvesteren(enduskostenmaken)omtetransformeren,zodatwegeleidelijkmeerenmeerinstaatzijnhetbeleidsterreintetransformeren,afteschalen,preventieftewerkenenuiteindelijkdekostenterugtedringen.

1RaadsbriefFA40/17.0007656

Page 6: Interventieplan Zorg en Welzijn - ndsd.nl · Interventieplan Zorg en Welzijn - fase 2 Inleiding 5 1 Inleiding Afgelopen september zonden wij u de raadsinformatiebrief Interventieplan

Inleiding InterventieplanZorgenWelzijn-fase2

6

Hetondergaanvaneenfasewaarindegemeentenmettekortentemakenkrijg,pastbijditscenarioenisopzichzelfgeenredenvandezekoersaftewijken.Ditneemtnatuurlijknietwegdatdekostennietonbeperktkunnenstijgen.Geletopdeomvangvanhettekortwillenwenualvolopsturenophetbeheersenvandekosten.Daartoedientditinterventieplan.

1.2 DoelstellingDoelvanhetinterventieplanisomdevoorzienetekorteninhetprogrammaZorgenWelzijnterugtedringenengelijktijdigonzebeleidsdoelenterealiserenendetransformatievanZorgenWelzijnkrachtigdoortezetten.

1.3 InterventieplanindriefasenHetinterventieplanZorgenWelzijnbestaatuitdriefasen.Deeerstefasebestaatuitingrependiehettekortvoor2017kunnenbeperken.Hieroverhebbenwijuwraadinseptember2017reedseenbriefgestuurd.Detweedefasevanhetinterventieplanisdeaanpakvoorhetbegrotingsjaar2018.Hetvoorliggenderaadsvoorstelgaathierover.Dederdefasebetrefthetvoorbereidenvandemaatregelendievanaf2019hunbeslagmoetenkrijgen.Wijzijn,opverzoekvanuwraad,voornemensdaartoeinmaart2018een‘ambtelijkegroslijst’metkeuzes/variantenvoordezefaseaanuwraadtoetesturen.

1.4 WettelijkkaderenbeleidskaderOpgrondvandeGemeentewetzijngemeentenverplichteenreëelenstructureelsluitendebegroting(evenwicht)vasttestellen.DeProvinciehoudthieroptoezicht.DaarnaastzijndeWmoenJeugdwetkaderstellend.Erzijndaarnaasteenaantalgemeentelijkeenregionalebeleidskadersrelevant:

• SamenGezondinNijmegen;gezondheidsagenda2017-2020• Krachtdoorverbinding,• HetbeleidsplanWmoenJeugdhulp2015-2018,“VeurMekoar”,• DeTransformatieagenda• HetbeleidsplanGGZ-BeschermdWonen-MaatschappelijkeOpvang“Samendichtbij”2018-2020.

Indezebeleidsnota’shebbenweeenvisiegeformuleerdmetelementenalssamenredzaamheid,zorgdichtbij,wijkgerichtwerken,éénhuishouden,één1planenambulantiseringcentraal.Daarnaasthebbenweeendrietalsturingsprincipesvastgesteld:kwaliteit,toegankelijkheidenbetaalbaarheid.Hieropgaanweinderisicoparagraafvandezenotanaderin.

1.5 RelatieenprogrammaHetinterventieplanZorgenWelzijnheefteenrelatiemethetprogrammaZorgenWelzijnenmethetprogrammaBestuurenMiddelen.Daarnaastzijner(financiële)raakvlakkenmetdeprogramma’sInkomen&Armoedebestrijding,EconomieenWerk,Onderwijs,Wijken,VeiligheidenWonen.

1.6 LeeswijzerInhoofdstuk2vanditinterventieplanbesprekenwedeoorzakenvandetekorten.Hoofdstuk3beschrijftwelkestappenwedeafgelopentijdalhebbengezetomhetbeeldomtebuigen.Hoofdstuk4bevatdemaatregelendiewijinhetkadervanfase2aanuvoorstellen.Inhoofdstuk5gaanweinoplandelijkeontwikkelingendievaninvloedzijn.Vervolgensschetsenweinhoofdstuk6mogelijkscenario’sdiewekunnenhanterenomdetekortenaantekunnenpakken.Hoofdstuk7vormtderisicoparagraafenhoofdstuk8bevattenslottedefinanciëlevertalingvanditinterventieplan.Alsbijlagezijntweepersona’stoegevoegddieeenbeeldgevenhoeverschillendeinterventiesuitwerkenopindividuelecliënten,alsmededeadviezendiedeadviescommissieshebbengegeven.

Page 7: Interventieplan Zorg en Welzijn - ndsd.nl · Interventieplan Zorg en Welzijn - fase 2 Inleiding 5 1 Inleiding Afgelopen september zonden wij u de raadsinformatiebrief Interventieplan

InterventieplanZorgenWelzijn-fase2 Inleiding

7

2 Oorzakenvandetekorten

2.1 AlgemeenDeontwikkelingendiehetmeestrelevantzijnvoorhetfinanciëlebeeldvoor2018,zijndestijgingvanhetaantalaanmeldingenbijdewijkteamsenverderetoenamevanhetberoepoptweedelijnszorg.Ermeldenzichmeercliëntenbijdewijkteamsendezewordenvakerdoorgeleidnaarspecialistischezorg.Dithoofdstukgaathiernaderopin.VerdergaathethoofdstukinopdebeoogdetransformatiebinnenhetdomeinBeschermdWonen.

2.2 Socialewijkteams

2.2.1 AchtergrondDetiensocialewijkteamshebbeneendubbeleopdracht.Hetbetreft‘individueleondersteuning’en‘wijkactiviteiten’.Dezewijkactiviteitenzijnonderanderegerichtophetverbindenvanindividuelevragenmethetcollectieveaanbodvanvrijwilligers-enprofessioneleorganisaties(preventie,activiteiten,voorzieningenendiensten)enhetstimulerenvanbewoners-initiatievenvoorendoorbewoners).IndeNijmeegsesocialewijkteamswerkenmensenvanverschillendezorg-enwelzijnsorganisatiessamen,zoalsdemaatschappelijkwerker,WMO-consulent,jeugdmaatschappelijkwerkerenouderenadviseur.Samenmetbewonersindewijk,zoekthetsociaalwijkteamnaarpraktischeoplossingenvoorvragenenproblemenrondziekteenbeperking,zelfstandigwonenenvoorzieningen.Deformatievandesocialewijkteamsvormtallangereenknelpunt.Bijdestartin2014isdezegebaseerdopdebestaandeformatie,diewerdgeleverddoordiverseinstellingen.Inhetvoorjaarvan2016isgeconstateerddatdewachttijdenvoorburgersbijdesocialewijkteamsopliepen,dewerkdrukinStipsensocialewijkteamstoenamendaardoordetransformatieonderdrukkwamtestaan.Omditoptelossenishalverwege2016tijdelijkextraformatietoegevoegd.

2.2.2 OntwikkelingenInheteerstekwartaalvan2017bleekdatdewachttijdennietstabiliseerden.SamenmetSterkerhebbenwijtoeneenformatiemodelopgesteld,opbasiswaarvanvastgetseldkonwordenhoeveelbezettingnodigis.Inlijnmetditformatiemodelisdeformatieaangepast.Bovendienhebbenwijinapril2017eentijdelijkextrawachtlijstteamingezetomdewachtlijstenwegtewerken.Ookwerddetijdelijkeformatiegecontinueerd.Metdeinzetvanditteamzijninhetderdekwartaalvan2017dewachttijdenweerteruggebrachtnaarwenselijkniveau.Halfaugustusishettijdelijketeamgestopt.Dewachttijdvoorbewonerswasopdatmomentteruggebrachttotgemiddeld4,2weken.Hetaantalaanmeldingenbijdesocialewijkteamsblijktechterookin2017(fors)hogerdanverwachtenwaarmeerekeningisgehoudenbijdepersoneleuitbreidingopbasisvanhetformatiemodel.Figuur2.1illustreertdit.Wijziengeeneenduidigeverklaringvoordetoenamevandeaanmeldingen.DuidelijkisdatdeStipsendesocialewijkteamssteedsbekenderwordenendoormeermensengevondenworden.Doorbewoners,doorpartnersindeketenendooraanbieders.Ookishetaandeelherindicatieshogerdaneind2016(opbasisvanbekendegegevens)ingeschat.Daarnaastlijkthetalsofdeinstroomnognietgestabiliseerdisalshetgaatomterugkerendevragen:iederenieuwevraagkanleidentoteenherindicatieoptermijn.

Page 8: Interventieplan Zorg en Welzijn - ndsd.nl · Interventieplan Zorg en Welzijn - fase 2 Inleiding 5 1 Inleiding Afgelopen september zonden wij u de raadsinformatiebrief Interventieplan

Inleiding InterventieplanZorgenWelzijn-fase2

8

Figuur2.1Aanmeldingenwijkteams2017en2016(bron:SterkerSociaalWerk)

Alshetaantalaanmeldingenopditniveaublijft,zullendewachttijdenbijdewijkteamsopnieuwoplopen2.Deefficiencywinstdieweditjaarbeoogdenterealiserenbinnendewijkteamskomthiermeeingevaar.De‘gewonnen’urenalsgevolgvaneenefficiencyslagkunnendannietwordeningezetomdewijkteams(meer)kortdurendeondersteuningtelatenbieden(endaarmeetoeleidingnaarde2e-lijntereduceren),maarzullennodigzijnomdewachttijdentebeheersen.Hierstaanweininparagraaf3.1bijstil.

2.3 (Specialistische)begeleidingWmoenJeugd

2.3.1 AchtergrondAanmetnamemensenmeteenpsychiatrischeaandoening,niet-aangeboren-hersenletselen/ofeenverstandelijkebeperkingbiedtdegemeenteondersteuningopgrondvanzoweldeWmoals(inhetgevalvanjeugdigen)deJeugdwet.Dezeondersteuningkanbestaanuithulpbijallerleidagelijksetaken,zoalshetbijhoudenvandeadministratie,hetaanbrengenvanstructuurindedagofvergrotingvanhetsociaalnetwerk.DezebegeleidingwordtinNijmegenverzorgddooreenbreedscalagecontracteerdeleveranciers(tweedelijn),zowelenkelegrotealseengrootaantalkleinereaanbieders.Hiermeewordteendiversaanbodgeboden3.Toeleidingtotbegeleidingverlooptviadesocialewijkteamsenregieteams.Bijjeugdigenkandetoeleidingookviadehuisarts,dejeugdartsofdegecertificeerdeinstellingenverlopen4.Eeninwonermeldtzichmeteenzorgvraagbijhetsocialewijkteamendeteammedewerker5steltsamenmetdeinwonervasthoeveel,hoelangenwelkebegeleidingnodigis.Daarnakandezorgaanbiederdegeleverdezorgbijdegemeenteinrekeningbrengen.(“verzilvering”).Dezorgaanbiederswordenpergeleverdehoeveelheidzorgafgerekend,viaeentariefperuur.

2 Deformatieindesocialewijkteamsisditjaargebaseerdopgemiddeld688aanmeldingenpermaand,terwijlditerindepraktijkgemiddeld826warenindeperiodeapriltotenmetoktober.Overdeeerste10maandenvan2017gaathetcumulatiefom8.199aanmeldingen,tenopzichtevan6.324vorigjaar.Ditis25%meerdanwaardeformatieopisberekend.Delaatstemaandenvan2017steeghetaantalaanmeldingenzelfsverderdoortotmeerdanduizendaanmeldingenpermaand.3Erwordenin(deregio)Nijmegentweevormenvanbegeleidingaangeboden,namelijkreguliereenspecialistischebegeleiding.Specialistischebegeleidingisbestemdvoorcliëntenmetpsychiatrischeproblematiek,verstandelijkebeperkingofniet-aangeborenhersenletselincombinatiemetcomplexeproblematiek(criteriazijno.a.ernstigregieverlies,instabielesituatieenbeperktziekte-inzicht).Hetuurtariefvoorspecialistischebegeleidingishogerdanhettariefvoorregulierebegeleiding.4Omwillevandeleesbaarheidbeperkenwijonstothetprocesviadewijkteams.Hetprocesviadehuisartsverlooptgrotendeelsvergelijkbaar.Ineengrootaantalgevallenverwijstdehuisartsoverigensdoornaarhetwijkteam.

578624

702

597

515

630

573619

785

699

897

604

684 681

853

715

822849 859

768

968

1.021 1.005

400

500

600

700

800

900

1.000

1.100

jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec

2016 2017

Page 9: Interventieplan Zorg en Welzijn - ndsd.nl · Interventieplan Zorg en Welzijn - fase 2 Inleiding 5 1 Inleiding Afgelopen september zonden wij u de raadsinformatiebrief Interventieplan

InterventieplanZorgenWelzijn-fase2 Inleiding

9

Degemeentehanteerthierbijmomenteelgeenplafonds.Wanneer(demedewerkervan)hetwijkteamvanmeningisdatbegeleidingnodigis,wordthiertoeeenindicatieafgegeven.Hiermeeissprakevaneenopeneinderegeling.Integenstellingtotbijvoorbeeldbijsubsidiesisvoorafniettebepalenhoeveelkostengemaaktzullenworden.Dezezijnafhankelijkvanondermeerhetaantalcliëntenenhetaantalurendatzorgtoegekendwordt.

2.3.2 OntwikkelingenWehebbendeafgelopentijdeensterketoenamegezienvandegeleverdeengedeclareerdespecialistischebegeleiding.Infiguur2.2isditweergegevenvoordebegeleidingopgrondvandeWmo.Hettotalevolumeneemttoe:hetberoepopspecialistischebegeleidingstijgt,terwijlhetvolumeregulierebegeleidingslechtsbeperktafneemt.Hetgevolghiervanisdatdeuitgavenaanbegeleidingzijngestegen.Tenopzichtevandeoorspronkelijkebegrotingverwachtenwein2017datbegeleidingWmoopeentekorttussen€4,0en€5,0miljoenuitkomt.Eenzelfdeontwikkelingzienwetenaanzienvandebegeleidingaanjeugdigen.Ookaandezedoelgroepwordtforsmeer(ambulante)begeleidinggebodendanin2016endanwaarwerekeningmeehebbengehouden.Ziehiervoorparagraaf2.3.1.

Figuur2.2OntwikkelingbeschikkingenWmo-begeleidingperkwartaal (Bron:Arrangementenmonitor)

2.3.3 AnalyseInhetvoorjaarvan2017isopbasisvanbeschikbaregegevenseeneersteanalysegemaaktvandegestegenuitgavenaanbegeleiding.Bovendienheefteenmarktconsultatieplaatsgevonden.HieruitkwamdeconclusiedathetaantalWmo-voorzieningenistoegenomendoorveranderingenindeketen,metname:

1. StrengecriteriavoortoegangtotdeWetLangdurigeZorg(WLZ),voorliggendaandeWMO;2. KortereopnamesGGZvanuitdeZorgverzekeringswet(Zvw);3. Doortoenameinhetaantalaanmeldingenzijwijkteamsnauwelijkstoegekomenaanhetzelf

leverenvankortdurendeondersteuningofmaatschappelijkwerk;Verderbleekdatdezorgdichterbijisenhetaanbodzelfookeengroterevraagschept,mededoorhetgroteaantalaanbieders.Inaanvullinghierophebbenweafgelopenzomereentweeledigonderzoekuitgevoerd;eendossieranalysevan43dossiersendiepte-gesprekkenmetprofessionalsuitbijnaallewijkteamsinNijmegen.DitleverteenglobaalbeeldopoverdetoenamevanbegeleidingindeWmoenvanjeugdigen,devraagvan

1.446 1.398 1.340 1.296 1.308 1.314 1.145

1.281

1.386

1.4771.514

1.7161.776 1.764

1.000

1.100

1.200

1.300

1.400

1.500

1.600

1.700

1.800

1ekw16 2ekw16 3ekw16 4ekw16 1ekw17 2ekw17 3ekw17

begeleidingregulier begeleidingspecialistisch

Page 10: Interventieplan Zorg en Welzijn - ndsd.nl · Interventieplan Zorg en Welzijn - fase 2 Inleiding 5 1 Inleiding Afgelopen september zonden wij u de raadsinformatiebrief Interventieplan

Inleiding InterventieplanZorgenWelzijn-fase2

10

mensenmetpsychischebeperkingenendebehoeftevandewijkteams.Hieruitkomteenaantalpuntennaarvoren.

1. MeeraanmeldingenbijdesocialewijkteamsErissprakevaneensterketoenamevanhetaantalaanmeldingenbijdesocialewijkteams.Hiermeeisereengroteregroepmensendatbehoefteheeftaanondersteuning.Aannemelijkerwijsleidtditonderanderetoteentoenamevanhetaantalmensendateenindicatievoorbegeleidingontvangt,zekeromdatdekenmerkenvandecasussenophoofdlijnengelijkzijngebleven.

2. Gebrekaan,ofonvoldoendezichtop,passendecollectievevoorzieningenDevraagisechterofbegeleidingaltijdnoodzakelijkis.Socialewijkteamshebbenaangegevennietaltijdgoedzichttehebbenopvoorliggendevoorzieningen,metnamebuitendeeigenwijk.Ookwordtgemelddatvoorliggendevoorzieningenvoorbepaaldedoelgroepen,zoalsanderstaligen,niettoereikendzijn.

3. Veeltijdkwijtaantoeleiding,weinigtijdbeschikbaarvoorkorteondersteuningDemensendievoor2015alsalgemeenmaatschappelijkwerkerkortdurendeondersteuningboden,werkennuindesocialewijkteams.Doordehogedrukopdewijkteams(onderandereoptemakenuitdeeerdergenoemdewachttijden)ervarendezeweinigtijdbeschikbaartehebbenomzelfkortdurendeondersteuningtebieden.Eenbeoogdresultaatvandeefficiencyslagindewijkteamsin2017wasdatdezejuistmeertijdzoudenhebbenvoorkortdurendeondersteuning.Echter,doordestijgendeinstroomvoorcasussenblijftderuimtedaarvoorbeperkt.

4. BeperktebeschikbaarheidregulierebegeleidingSocialewijkteamslopenertegenaandatsommigeaanbiedersalleenspecialistischebegeleidingaanbieden(endusgeenregulierebegeleiding).Hierdoorwordtsomseenbeschikkingvoorspecialistischebegeleiding(meteenhogeruurtarief)afgegeven,terwijlditnietpersenodighoefttezijnopbasisvandehulpvraagvandecliënt.Bovendienishetomdezeredenookmoeilijkomafteschalenvanspecialistischenaarregulierebegeleidingalsdehulpvraagvandecliëntdittoelaat.Hetwisselenvanaanbiederisdandeenigeoptie,maarvanuithetcliëntperspectiefisditvaakonwenselijk.Specialistischebegeleidingloopthierdooronnodiglangdoor.

2.4 JeugdSinds1januari2015isdegemeenteverantwoordelijkvoorpreventie,ondersteuning,behandeling,beschermingenreclasseringvoorjeugdigentot18jaar.Figuur2.3geeftdegemeentelijkeuitgavenaandeingekochtetweedelijnsjeugdzorgindeafgelopendriejaarweer.

Figuur2.3Lasteningekochtejeugdzorg2015-20176Bron:Marap2017-2RegionaalOndersteuningsbureau(ROB)

6DecategorieoverigvandezegrafiekomvatdemiddelenvoorPGB’sJeugd(€1,4mln.in2017),voorLTA(€0,8mln.in2017)envoorblokC(€3,7mln.in2017).

13,612,7

8,4

15,313,5

6,4

17,7

15,5

6,0

0,0

5,0

10,0

15,0

20,0

Begeleidingenbehandeling Zorgmetverblijf Overig

2015 2016 2017

Page 11: Interventieplan Zorg en Welzijn - ndsd.nl · Interventieplan Zorg en Welzijn - fase 2 Inleiding 5 1 Inleiding Afgelopen september zonden wij u de raadsinformatiebrief Interventieplan

InterventieplanZorgenWelzijn-fase2 Inleiding

11

Indeperiodetussen2015en2017zijnonzeuitgavenaanjeugdgestegenvan€34,7mln.naar€39,2mln.Uitdegrafiekistevensafteleidendatdegroeivandeuitgaventussen2016en2017toegerekendmagwordenaanbegeleidingenbehandeling(€2,4mln.)enZorgmetverblijf€2,0mln.

2.4.1 Begeleidingenbehandeling(jeugdhulpzonderverblijf)Degroeivandeuitgavenaanbegeleidingenbehandelingisvooreenbelangrijkdeelteverklarendeontwikkelingvanhetvolume,welkeinfiguur2.4isweergegeven.

Figuur2.4:AantalcliëntenbegeleidingenbehandelingJeugd (Bron:Arrangementenmonitor)

Ondankshetgrilligeverloopvandegrafiek,isuitdecijfersduidelijkafteleidendatvan2016op2017eenforsegroeizichtbaarisinhetvolumejeugdhulpzonderverblijf.Werdenerinheteerstekwartaalvan2016nog2.287indicatiesgesteld,inhetderdekwartaalvan2017warendater2.700.Alswedeeerstedriekwartalenvanbeidejarenmetelkaarvergelijkenzienweeengroeivanbijna11%Wehebbendeafgelopentijdeensterketoenamegezienvandegeleverdeengedeclareerdebegeleiding.Ditbetrefteenstijgingtenbehoevevandebredegroepjeugdigenmetpsychiatrischeoflichtverstandelijkebeperkingen,gecombineerdmetcomplexeproblematiek.Ookzijndekostenvoorregulierebegeleidingmet€0,6miljoengestegenindezelfdeperiode.Destijgingismetnamehetgevolgvanvolumegroeibijkleineaanbiedersvanzowelspecialistischealsregulierebegeleiding.Tussen2015en2017zijndekostenvanKDC/dagbehandelingbovendiengestegenmetbijna€0,9mln.,waarvanongeveer€800.000tussen2015en2016.Een‘fulltime’KDC-plek(kinderdagcentrum),voornamelijkbedoeldvoorkinderenmetLVBenandereontwikkelingsvraagstukken,kostzo’n€40.000perkind,enishiermeeeenrelatiefdurevoorziening.Destijgingvandeproductietenbehoevevandezedoelgroepiseenlandelijketrend.InNijmegenwordtdetoenameveroorzaaktdooreencombinatievanfactoren,zoalsonvoldoendeexpertiseeneenduidigheidbijverwijzersenverminderdetoegankelijkheidvanvoorliggendezorgwetgeving(Wlz).Inzetopexpertisevergrotingbijverwijzersenwerkenaaneeneenduidigewerkwijzevormendanookbelangrijkeingrediëntenvanonzeaanpak.

2.4.2 JeugdzorgmetverblijfWebiedenjeugdhulpmetverblijfalsdebehandelingnietthuiskanplaatsvindenvanwegedeernstvandeaandoeningofalsergeenveiligethuissituatietecreërenis.Weziendekostenvanjeugdhulpmetverblijf

2.287

2.377

2.273

2.143

2.549

2.421

2.700

2.000

2.100

2.200

2.300

2.400

2.500

2.600

2.700

2.800

1ekw16 2ekw16 3ekw16 4ekw16 1ekw17 2ekw17 3ekw17

Page 12: Interventieplan Zorg en Welzijn - ndsd.nl · Interventieplan Zorg en Welzijn - fase 2 Inleiding 5 1 Inleiding Afgelopen september zonden wij u de raadsinformatiebrief Interventieplan

Inleiding InterventieplanZorgenWelzijn-fase2

12

groeien.Sinds2016bedraagtdestijging2miljoen(van13,5miljoennaar15,5miljoen).Dezegroeiindeuitgavenvaltvooreenbelangrijkdeelteverklarenuitdeontwikkelingvanhetvolume.(ziefiguur2.5).

Figuur2.5:Aantalcliëntenjeugdhulpmetverblijf (Bron:Arrangementenmonitor)

Wijzientussenbegin2016eneind2017geleidelijkhetaantalcliënteninjeugdzorgmetverblijfmetbij100cliëntengroeienvan265inheteerstekwartaalvan2016naar360inhetderdekwartaalvan2017.Ditiseenstijgingvan35%.Verderblijktbijnadereanalysevandebeschikbaredatadaterrelatiefmeergebruikgemaaktwordtvanzwaardereendusduurdereverblijfvoorzieningen.Hetbeoogdegroeivanhetaantalpleegzorgplaatsen,isnietgerealiseerd.In2018zullenweaandehandvanonzevernieuwdedatabaseverderonderzoekmoetendoen.Gelethieropzienwijdenoodzaakvantransformatie.Eenvandemanierenomzorgmetverblijfafteschalenofomlichterendichterbijintezetten,isomeencombinatievaneen(forse)ambulantegezinsgerichtebehandelingintezettenna(ast)eenvormvanresidentieleplaatsing.Ditomdeverblijfsduurzomogelijkteverkortenendeverbindingmetthuisteverbeterenenteversterken.Indedeelovereenkomstenmetdeaanbiedershebbenweexplicietdezeruimtegebodenomditterealiseren.Totnutoeechterblijktditmaarzeerbeperkttezijningezet.Deverwachtingisdatditwelmeergaatgebeurenmaardatdezeomvormingietsmeertijdkostdanopvoorhandingeschat.Datbetekentdatdeafsprakendieweexpliciethieroverhebbenopgenomenindedeelovereenkomstenmetdeverschillendeaanbiedersnognietvoldoendezijningezet.Wegaanhiermeeropsturenenextraaandachtbestedenaankennisdelingomdezetransformatievormtegeven.Voorveelaanbiedersenverwijzerszijndegebaandepadennogzobekendendaarmeewellichtvoordehandliggend.Merkbaarisweldatdesamenwerkingversterktistussendeopdrachtgeverenzorgaanbiedersenzekerooktussendeaanbiedersonderling.

2.4.3 DyslexieDegemeentenzijnverantwoordelijkvoordediagnoseenbehandelingvoorkinderentussende7en13jaarmetErnstigeEnkelvoudigeDyslexie.Landelijk,maarookinNijmegeneninderegio,zijnteveeldoorverwijzingenenbehandelingenendaarmeeliggendekostenvoordezezorgvormbovenhetrealistischebudget.Weimplementerenin2018eenonafhankelijkeenkundigeretoetsingvandepre-screeningtotdyslexiezorg.Hetonderwijsisaanzetmetbetrekkingtotdeversterkingvanhetleesonderwijsenondersteuningopmaat.

2.5 BeschermdWonenenMaatschappelijkeOpvangVoorwie(tijdelijk)nietzelfstandigkanwonenbiedenweondersteuningindevormvanbeschermdwonen.Beschermdwonenisbestemdvoormensenvanaf18jaarmetpsychiatrischeproblemen.Hetgaat

265278

293 290

316 321360

200

225

250

275

300

325

350

375

1ekw16 2ekw16 3ekw16 4ekw16 1ekw17 2ekw17 3ekw17

Page 13: Interventieplan Zorg en Welzijn - ndsd.nl · Interventieplan Zorg en Welzijn - fase 2 Inleiding 5 1 Inleiding Afgelopen september zonden wij u de raadsinformatiebrief Interventieplan

InterventieplanZorgenWelzijn-fase2 Inleiding

13

danommensendie(tijdelijk)nietzelfstandigkunnenwonen.Ooknietmethulpvanbijvoorbeeldfamilie,vriendenofeenhulpverlener.Opeenbeschermdwonen-locatieis24uurperdagzorgenbegeleidingindenabijheidofopafroepbeschikbaar.Maatschappelijkeopvangvoorzieningenzijnervoorinwonersdiedak-ofthuislooszijn.Doelvandeopvangishetbiedenvantijdelijkverblijfgekoppeldaanzorgenbegeleiding.Inwonersdiegebruikmakenvanopvangvoorzieningenkampenmeestalmetmeerdere,elkaarbeïnvloedendeproblemen.DegemeenteNijmegenvoertalscentrumgemeentedetaakBeschermdWonenenMaatschappelijkOpvangvoordegeheleregiouit.DitgebiedomvatnaastderegioRijkvanNijmegen,ookderegioRivierenland.ToegangBeschermdWonenadviseertaancentrumgemeenteNijmegenofiemandinaanmerkingkomtvooreenbeschermdwonen-locatie.InderegioGelderland-ZuidvoertdeGGDdezetaakuit.CentrumgemeenteNijmegenneemthetbesluitenverstrektdebeschikking.DekostenvaneenBeschermdWonen-plekzijnhoog.Kostenvanéénplekvariërentussen€47.000en€85.000percliënt.Ditbetekentdatookeenbeperktetoenameinhetaantalcliëntenalforsefinanciëlegevolgenvoordegemeentelijkebegrotingkanhebben7.Omdezeredenhanteertdegemeenteeenstringentbeleidtenaanzienvanhetaantalbeschikbarebeschermdwonenplaatsen.Metaanbiederszijnhardeproductieplafondsafgesproken.Hetresultaathiervanisdatdebegrotingbeheersbaar(eninevenwicht)is.Aandeanderekantstaanerwelzo’n50tot60cliëntenopdewachtlijst.Dezecliëntenontvangenmomenteelzorgthuis,indevormvanambulantebegeleiding.Verderdientaangetekendtewordendatervaakookeenbijzondereredenisdatiemandopdezewachtlijststaat:erisbijvoorbeeldeenspecifiekelocatievoorkeur(bijvoorbeeldeenBeschermdWonen-plekinCulemborgennietinNijmegen)oferiseenheelspecifiekesoortBeschermdWonen-pleknodigdieopdatmomentnognietvrijis.

2.5.1 OntwikkelingenDekomendejarenzijnertweeontwikkelingendieditdeelvanhetprogrammakunnenbeïnvloeden.

1. IndeeersteplaatsheeftdeCommissieToekomstBeschermdWoneninhaaradvies‘Vanbeschermdwonennaareenbeschermdthuis’gemeentenopgeroepenwerktemakenvanhet‘ambulantiseren’vandedoelgroep.Mensenmetpsychiatrischeensociaal-maatschappelijkeproblemenkunnenhunzelfstandigheidvakerbehoudenalspassendeondersteuningindethuissituatiesnellerbeschikbaaris.Omdittebereikenmoetengemeentensamenmetanderepartijenondermeernieuwebetaalbarewoningenregelen.

2. DaarnaastwordtmomenteeldoorhetRijkgewerktaaneennieuw(objectief)verdeelmodelvoorditproduct.Hoeweldeexacteuitwerkingvanditmodelnognietgoedtebepalenis,ishetnietondenkbaardatditmodelnegatievegevolgenvoordegemeenteNijmegenheeft.NijmegenheeftdoordeaanwezigheidvaneenaantalBW-instellingeneenrelatiefhoogaandeelBW-cliënten.Hetiszeerdevraagofditgecompenseerdzalwordendooreennieuwverdeelmodel.EerdereschattingengavenaandathetstructureleeffectvoordegemeenteNijmegen€6miljoenkanbedragen8.

Omopbeideontwikkelingenteanticiperenwerktdegemeenteaaneentransformatieinhetbeschermdwonendomein.Heteerderdooruvastgesteldebeleidsplan“SamenDichtbij”gaathiernaderopin.Eendeelvandeinterventiesindatkader,makentevensdeeluitvanditinterventieplan.

7 HetproductBeschermdWonen(onderdeelvandeWmo)omvatindebegrotingzo’n€56mln.endaarmeedegrootseuitgavenpostinhetprogrammaZorgenWelzijn.Voormaatschappelijkeopvanggevenwenogeenscirca€14,3mln.uit. 8Aanvankelijkwashetdebedoelingdatditverdeelmodelper2020zouwordeningevoerd.Inmiddelsisduidelijkdatdeinvoeringisvertraagdenisdeinvoeringuitgesteld.

Page 14: Interventieplan Zorg en Welzijn - ndsd.nl · Interventieplan Zorg en Welzijn - fase 2 Inleiding 5 1 Inleiding Afgelopen september zonden wij u de raadsinformatiebrief Interventieplan

Inleiding InterventieplanZorgenWelzijn-fase2

14

2.6 AnalyseOpgrondvanbovenstaandeanalysekomenwijtotdeconclusiedathettekortinhetprogrammaZorg&Welzijndooreencombinatievanfactorenwordtveroorzaakt.Dewijkteamsenhetzorgaanbodzijnbekendergewordenbijdeinwoners.Opzichzelfisditduseenbeoogdeontwikkeling.Dedecentralisatiebeoogdedezorgdichtbijdeinwonersteorganiseren.DesocialewijkteamszijninNijmegeneentoegankelijkeenvindbareeerstelijn.Wehebbenbewustruimtegebodenvooreenbreedscalaaanaanbiedersvantweedelijnszorg,omdaarmeeruimtevoorexperimenterenenontwikkelingtebieden.Webekostigendetweedelijnszorgviaeenproductiegerichtewijze.Hieroplegtdegemeentemomenteelgeenplafondsvast.Degedachtehierachterisdatdezewijzevanbekostigentransparantisendegoedewaarborgenvoortoegankelijkheidenkwaliteitbiedt.Inhetcoalitieakkoordiservoorgekozendedrempelnaarzorgvoorcliëntenzolaagmogelijktehouden.Tot130%vanhetminimumloonvraagtdegemeentegeeneigenbijdrage.Hierdoormagverondersteldwordendatdezorgvoordezecliëntengoedbereikbaaris.Zorg-mijdenwordthiermeetegengegaan.Ditcreëertechterweleenvicieuzecirkel:eengrotevraagnaarindividuelebegeleiding(maatwerk),dieleidttotveelbeoordelings-enindicatiewerkbijdesocialewijkteams,datleidttothogewachttijdenenwerkdruk,mindertijdenaandachtvoorcollectiefalgemeentoegankelijkeoplossingenendusdenoodzaakom(weer)individuelebegeleidingintezetten.Wijhebbeninmiddelsbelangrijkestappengezetomdezecirkeltedoorbreken.Hieropgaathoofdstuk3naderin.

Page 15: Interventieplan Zorg en Welzijn - ndsd.nl · Interventieplan Zorg en Welzijn - fase 2 Inleiding 5 1 Inleiding Afgelopen september zonden wij u de raadsinformatiebrief Interventieplan

InterventieplanZorgenWelzijn-fase2 Reedsgenomenmaatregelen

15

3 Reedsgenomenmaatregelen

Opdepuntenwaardekostenhethardststijgen,hebbenwedeafgelopentijdalmaatregelengenomen.Ditpastbinnenhetinnovatiescenariowaaroponscollegekoerst.DebelangrijkstemaatregelenzijnhetversterkenvandewijkteamsenscherperegunningscriteriaindeaanbestedingWmoenJeugdhulp(ambulantebegeleiding,behandelingendagbesteding)voor2018tot2020.VerderhebbenwegelobbydvoorcompensatievoordekostenvanbeschermdwonenvoorzieningenvoorGGZ-Bcliënten(coulancegroep)dievanafvolgendjaarvanuitdeWmomoetenwordengefinancierd.

3.1 SocialewijkteamsversterktVoorhetstructureeloplossenvandeoplopendewachttijden,hebbenweinsamenwerkingmetSterkerSociaalWerk(voorheenSwon-NIM)enhetInter-Lokaalonderzoekenlatenuitvoeren.Dezezijninfebruari2017aanderaadgezonden(raadsbrief17.0000818).InvervolgopdeonderzoekenhebbenwijsamenmetSterker,metinzetvanhetgemeentelijkeLeanteam,eengrondigeprobleemanalyseuitgevoerd.Ditleverdetweehoofdconclusiesop:deomvangvandeformatieisnognietopordeendooropeen10-talpuntenslimmerenefficiëntertewerkenkannogeenefficiencywinstvan15-20%wordengerealiseerd.SamenmetSterkerhebbenweeenformatiemodelontwikkeldenisdeformatievebasisopordegebracht.Feitelijkebetekendedithetcontinuerenvandetijdelijkeformatieuit2016eneenkleineextratoevoeging.Deaannamesinditmodel(bijvoorbeeldaantalaanmeldingenendoorlooptijden)monitorenwenauwlettend.VoorzowelWmoalsJeugdhulpiseenwijkgerichtbasismodelontwikkeldvoorcollectieveactiviteitenenvoorzieningen,kortdurendeondersteuning,coördinatieentoeleiding:deSTIPS,desocialewijkteamsenderegieteams.BijWmoisgezorgdvoorexpertiseviaonderanderedeelnamevanPraktijkOndersteunersHuisartsGGZaandewijkteamsensamenwerkingmetwijkverpleegkundigen.Voorjeugdhulpissindsjuni2017geïnvesteerdinexpertisevergrotingbijdesocialewijkteamsviaeenStadsbreedteamjeugd.DitteambestaatuitprofessionalsdieexpertisehebbenophetgebiedvanjeugdenveiligheidencomplexecasuïstiekendaarmeedejeugdmaatschappelijkwerkersindeSWT’sondersteunen.Hetstadsbeeldteamjeugdondersteuntdejeugdmaatschappelijkwerkersindesocialewijkteams.Debedoelingwasdatdeefficiencywinstgeïnvesteerdzouwordeninmeerkortdurendeondersteuningdoorhetsocialewijkteamendatdaarmeedoorverwijzingnaareenmaatwerkvoorzieningdooreengecontracteerdezorgaanbiederzouafnemen.Hoeweldeeersteefficiencywinstzichtbaaris,zijnechterookhetaantalaanmeldingen(endaarmeeintakesenonderzoeken)sterktoegenomen.Hierdoorkonernietgeïnvesteerdwordeninmeerkortdurendeondersteuningdoorhetsocialewijkteam.Deknelpunten(meeraanmeldingen)indesocialewijkteamskunnenonsinziensnietlosgezienwordenvandeketen.EenoplossingvoordevicieuzecirkelvandetoenamevanaanmeldingenendestijgingvantoeleidingnaartweedelijnszorgkanalleengevondenwordendooreenbeterekoppelingvanZorgenWelzijn.Omdezeredenstellenweinditraadsvoorstelvoorom€1,0mln.tereserverenomdewijkteamsteversterken9.Tegenoverdezeextrainvesteringverwachtenwijeenafnamevan20%intoeleidingnaarde2elijn(ambulantebegeleidingWmo).Sterkergaathiervooreenplanmakenomhetpatroonvanmeerfteinwijkteam,meertoeleiding,meerzorg,meeraanmeldingen,oplopendewachttijdentedoorbreken.Iniedergevalwordtscreeningen

9 Inhetkadervanfase2vanhetinterventieplanstellenwijvoordezemiddeleneenmaligtedekkenuitdebestemmingsreserveWmo-Jeugd.Deverwachtingisdatdezeimpulsstructureelnodigis.Dedekkingvoor2019enverderzullenwebetrekkenbijfase3vanhetinterventieplan.Hetzelfdegeldtvoordeopbrengsten(20%mindertoeleiding).Destructureledoorwerkingdaarvanbezienweinfase3vanhetinterventieplan.

Page 16: Interventieplan Zorg en Welzijn - ndsd.nl · Interventieplan Zorg en Welzijn - fase 2 Inleiding 5 1 Inleiding Afgelopen september zonden wij u de raadsinformatiebrief Interventieplan

Reedsgenomenmaatregelen InterventieplanZorgenWelzijn-fase2

16

aanmeldingbijdeI&A-lijnversterkt,uitdebestaandecapaciteitvandewijkteamseengrootdeel(25-50%)ingezetopkortdurendebegeleidingendefunctieonderzoekentoeleidingversterktdoordezetebeleggenbijmedewerkersdiedaarvoordegeschiktecompetentieshebben.DaarnaastwordtmetBindkracht10ingezetommeergebruiktemakenvancollectievevormenvanondersteuningindewijkeninzetvanwelzijnsactiviteiten.SterkerkrijgtdetaakendepositieomopwijkniveautegaansturenophetplafondvanWmo-ondersteuning.DaarvoorkrijgtSterkerdebenodigdesturingsinformatievandegemeente.Methetoogopdetijddienodigisvoorwerving,isSterkervooruitlopendopdebesluitvormingoverdeinvesteringdewervingvandeextrafteinI&Alijnenonderzoekinjanuarialgestart.

3.2 Nieuweaanbesteding/InkoopkaderDecontracteringvantweedelijnszorggoldvan2015totenmet2017.Daaromzijndediverseonderdelen(blokBenC)vanaf2018opnieuwgecontracteerd.Ditbiedteenaangrijpingspuntomdeervaringenvandeafgelopenjarentebenuttenomdeinkoopteverbeteren.Wehebbenvanaf2015ingezetopcontinuïteitvandedienstverleningenkansenvoornieuwetoetredersviaeenraamovereenkomst.TevenshebbenweeencontractmethetsamenwerkingsverbanddeCombinatieafgeslotenmetalsbelangrijkdoelgebiedsgerichteenintersectoralesamenwerkingtefaciliteren.BijdeaanbestedingvoorambulanteWmoenjeugdhulp(blokB)hebbenweomdiverseredenengekozenvooreenstrengereselectieopkwaliteitvandeaanbieders.HetonderscheidtussensamenwerkingsverbanddeCombinatieenandereaanbiedersisvervallen.Dezeselectieopkwaliteitleidttotminderaanbieders.Datzienweeerderalseenvoordeeldanalsnadeel:minderaanbiedersmaakthetbetermogelijkomeengoedesamenwerkingtussenwijkteamszorgaanbiedersenanderepartnersindewijkoptebouwen.OokkunnenwealsgemeentedoormiddelvanregionaalcontractmanagementengebiedsmanagementindestadNijmegenbetersturenopdezesamenwerkingenopdekwaliteitenoponzeuitgangspuntenvan’doenwatnodigis’,meerzelfregieensamenredzaamheid,inclusie,ontschotting(éénhuishouden-éénplan)enwaarmogelijkmeerambulantenminderzorgmetverblijf.Ookhetopdrijvendeeffectvan“aanbodscheptvraag”verwachtenwehiermeeteverminderen10.Vaneenaantalverbeteringenindeinkoopverwachtenwijdatdezegaanhelpendekostentebeheersen:

• Voordenieuweinkoopvanambulantezorgvoor2018ishetonderscheidopgeheventussenhetcontractmethetsamenwerkingsverbanddeCombinatieendezogenaamdekleineaanbieders:eriseenopenbareaanbestedinggedaanwaarbijiedereaanbiederdievoldoetaandeeiseneenraamcontractkrijgtmetdezelfdetarieven.Ditleidttoteengelijkspeelveldvooraanbiedersenmeertransparantie,datkanhelpendeontwikkelingindezorgvraagteanalyserenenkostentebeheersen.

• Zorgaanbiedersmoeteninstaatzijnomzowelspecialistischebegeleidingalsregulierebegeleidingteleveren11,watafschalingvanspecialistischenaarregulierebegeleidinggemakkelijkermoetmaken.

• TevensisindenieuweBeleidsregelsWmoenJeugdhulp2018vastgelegddateentrajectvoorspecialistischebegeleidinginbeginselmaximaal1jaarduurt.Ookishettariefvoorspecialistischebegeleidingverlaagdenvoorregulierebegeleidingverhoogdopbasisvaneen

10Deproductiegerichtebekostigingssystematiek(pxq)vantweedelijnszorghebbenwebijdezeaanbestedinggehandhaafd,ondanksdenadelendieweeldersinhetinterventieplanaandeordestellen.Weliswaaroverwegenwe(inhetkadervanfase3vanhetinterventieplan)eengroterdeelwijkgerichttebudgetteren,maarvoordezeaanbestedingkomtdattevroeg.Anderebelangrijkeoverwegingenomdehuidigebekostigingssystematiekvooralsnogtehandhavenzijndetransparantiediehetmodelheeftenhetfeitdatkwaliteitopdezewijzeeenvoudigertewaarborgenis.11Eventueelviaeenonderaannemersconstructie.

Page 17: Interventieplan Zorg en Welzijn - ndsd.nl · Interventieplan Zorg en Welzijn - fase 2 Inleiding 5 1 Inleiding Afgelopen september zonden wij u de raadsinformatiebrief Interventieplan

InterventieplanZorgenWelzijn-fase2 Reedsgenomenmaatregelen

17

tarievenonderzoek,waarmeedeprikkelommeerspecialistischtewillenaanbiedenwordttegengegaan.

• PGB-toets:Niet-gegundeaanbiedersmogenminimaal1jaarlangookgeenbegeleidingmetbehulpvaneenPGBbieden.PGB-zorgverlenersdieniethebbenmeegedaanaandeaanbesteding2018enverder,wordenindeloopvan2018getoetstaandekwaliteitseisendievoordeinkoop2018enverdergolden.

• Vaneenaantalaanbiedersdieminder/nietgerichtmethulpverleningsplannentoewerkennaarresultaatvoordeburgerofanderszinsgeengoedekwaliteitleveren,hebbenwemetdeaanbesteding2018e.v.afscheidgenomen.Afgelopenperiodehebbenweveeltijdenenergiegestokeninhetsturenopkwaliteitenophandhavingbijdezezorgaanbieders.

• Erzijnmogelijkhedenindecontractenopgenomenomopvolumetekunnensturendoormiddelvandynamischeplafondsofcliënten-stops.

• Dooreenmeerjarigcontractkiezenwevoormeercontinuïteitvoordezorgaanbiederswaardoorzijmeerruimtekrijgenvoorinnovatieensamenwerking.

Hiermeezijnknoppentoegevoegddiedekostenzoudenmoetenkunnenbeperken.Hiervoorisechterwelsturingnodig.Inhetkadervandemaatregelen2018beogenwedezesturingaantebrengen.Hieropgaanweinhoofdstuk4verderin.

3.3 TransformatieJeugddomeinWaaronzeaandachtenenergieaanvankelijkisuitgegaannaarhetgoedinregelenvandezenieuweverantwoordelijkheden,hebbenwedezedeafgelopentweejaarkunnenverleggennaarderealisatievandetransformatiegedachte.Daarmeewillenwedekwaliteitvandezorgopniveauhoudenenwaarmogelijkverbeteren,entegelijkertijddekostenbeheersbaarhouden.Onzeuitgangspuntendiewedaarbijhanterenzijn:

• Eensterkeenbredebasisinfrastructuurjeugdinwijkenenbuurten,bestaandeuitlaagdrempeligeenpreventieveondersteuningsvormen.

• Eenhoogwaardigetoegang,dieeengoedsamenspelweetteorganiserenmetdetweedelijnenhetpreventieveveldtenbehoevevanhetkindenzijngezin.

• Vroeg-signaleringentijdige,afgestemdeinzetvandejuistezorg.• Hettijdigafsluitenenafbouwenvanzorg,metnamebijjeugdhulpmetverblijf.• Verbeterenvandesamenwerkingtussenzorgenonderwijs.

Vanuitdezeinhoudelijkevertrekpuntenhebbenwein2016en2017talvanactiesingezet.Hetvindplaatsgerichtwerkenenvroeg-interventielichtenweeruit.Hetisbetervoorhetkindenkostenbesparendalsindewijk,indekinderopvangenBSO’s,inhetonderwijsenindehuisartsenpraktijktijdigwordtgesignaleerddatkinderenondersteuningnodighebben.Wezijnin2016en2017gestartmetinnovatieprojectengerichtopvroeginterventieopdezevindplaatsen.InhetprimaironderwijslooptdepilotDeSchoolAlsVindplaats(DSAV)waarbijjeugdspecialistenwordeningezetopalleNijmeegsebasisscholenenscholenvoorspeciaal(basis)onderwijs.OpbasisvanvergelijkbareprincipeszettenweindekinderopvanginhetkadervanPassendeKinderopvang(PKO)eveneenstweedelijnshulpverlenersin.MetdeinzetvanSpecialistischeOndersteunersJ-GGZbijhuisartsenenjeugdartsen(SOH/J)enPraktijkondersteunersHuisartsenbezienweofwekunnenkomentotmeergerichteengereduceerdeaantallenverwijzingennaardebasis-enspecialistischeJ-GGZ.Eldersinhetlandzijnsuccesvollevoorbeelden.Wewillenin2018,bijsuccesvolleevaluatiesinonzegemeente,beslissenofwedezeverderkunnenuitrollen.Ditvraagtomeenvoorinvestering.

Page 18: Interventieplan Zorg en Welzijn - ndsd.nl · Interventieplan Zorg en Welzijn - fase 2 Inleiding 5 1 Inleiding Afgelopen september zonden wij u de raadsinformatiebrief Interventieplan

Reedsgenomenmaatregelen InterventieplanZorgenWelzijn-fase2

18

Detransformatieisdaarmeezekernietaf.Detoegankelijkheidendekwaliteitblijftopniveauenwaarmogelijkwordtdezeverbeterd.Businesscaseslatenziendatovereenaantaljarendekostenbeheersbaarzijn.Onzeervaringenvandeafgelopenjaren,enookdievanveelanderegrotegemeenten,wijzenuitdatdetransformatievanhetjeugddomeinietsisvandelangeadem,vantrialanderror,diezichmaatschappelijkenfinancieelnietineenhandomdraailaatuitbetalen.

3.4 LobbybeschermdwonenOnzelobbyophetgebiedvanBeschermdWonenissuccesvolgebleken.GemeentenwordenverantwoordelijkvoorcliëntendiealgebruikmakenvaneenintramuraleBeschermdWonen-voorziening,maartotheteindvanhetjaar2017gefinancierdwerdenvanuitdeWetlangdurigezorg.Metingangvan2018moetendezekostenvanuitdeWmowordengedektendientdegemeenteNijmegenalscentrumgemeentevoormaatschappelijkeopvangenbeschermdwonendefinancieringvoorhaarrekeninggaannemen.Aanvankelijkwashiervoorgeencompensatievoorzien.Tenaanzienvanditpunthebbenwij,samenmetenkeleanderegemeenten,intensiefgelobbydbijhetRijk.Hetresultaathiervanisdatvoor2018degemeenteNijmegenvoorcirca€3,2mln.gecompenseerdwordt12.

12Voor2019betreftdecompensatie€2,6mln.HiermeewordthetproductBeschermdWonenvoorlopigontlast.HiernawordtditechterweeronzekerdoordebeoogdeinvoeringvaneenobjectiefverdeelmodelBeschermdWonen,hetgeenvoorNijmegenzeerwaarschijnlijknegatiefzaluitpakken.

Page 19: Interventieplan Zorg en Welzijn - ndsd.nl · Interventieplan Zorg en Welzijn - fase 2 Inleiding 5 1 Inleiding Afgelopen september zonden wij u de raadsinformatiebrief Interventieplan

InterventieplanZorgenWelzijn-fase2 Voorgesteldeinterventies2018

19

4 Voorgesteldeinterventies2018

Vanuitscenario1a(Innovatiescenario)stellenwijvoordeonderstaandemaatregelentenemen.Bijelkaaropgeteldverwachtenwehiermeeeenbesparingvancirca€7mln.terealiseren(zieookparagraaf8.3).

4.1 InterventiesdomeinJeugdWewillenblijveninvesterenineengoedfunctionerende,bredebasisinfrastructuurvanlaagdrempeligeenpreventievevormenvanondersteuning.Denkaaninzetjongerenwerk,schoolmaatschappelijkwerkenJeugdgezondheidszorg.Zokunnenwedegewenstetransformatiebewegingmaken:vanvernaardichtbijenvanzwaarnaarlicht.Daarnaastwerkenweaaneentransformatievandegespecialiseerdezorgdoorextraaandachtvoorpleegzorg,hetflexibelerinzettenvanjeugdzorgmetverblijf,hetintensiverenvanambulantegezinsbehandelingennieuwevormenvangezinshuizenenanderhalvelijnsvoorzieningen.Uitgangspuntendaarbijzijn:hoogwaardigetoegang,eensterkvoorveld,passendezorgophetjuistemomentendoorgaandezorglijnen.Demaatregelendiewedaarnaastin2018gaantreffenvallenuiteenintweecategorieën.Enerzijdszettenweonzedriepilotsvindplaatsgerichtwerkenenvroeginterventie–Deschoolalsvindplaats(DSAV),SOH(SpecialistischeofPraktijkOndersteunerHuisarts)enJ-POH(Jeugd-PraktijkondersteunerHuisarts)enPassendeKinderopvang(PKO)-in2018voort.Dezehebbeneenpreventiefeffectdatbredergaatdanalleendejeugdhulpmetverblijf,J-LVBendyslexiezorg.Anderzijdsgaanweaanvullend,specifiekvoordezedrieonderdelenvandejeugdhulpin2018werkenmetgerichteplannendieelkmeerderemaatregelenbevatten.Dezemaatregelenwordenverderopinditinterventieplanbondigtoegelicht.

4.1.1 Vroeginterventiehuis-enjeugdartsInzetSpecialistischeofPraktijkOndersteunerHuisarts(SOH/POH)enSpecialistischeofPraktijkOndersteunerJeugdarts(SOJ)bijrespectievelijkhuisartsenpraktijkenendeGGDGelderland-Zuid.Doelenzijnondermeerverminderingvanverwijzingennaardespecialistischej-GGZ,eerdereinzetvanpassendejeugdhulpmeteenkorteredoorlooptijdenbetereaansluitingbijdeeigenregievanpatiënten/gezinssystemenenhetverhogenvanhetaantalverwijzingendoorhuisartsennaarhetlokaleveld.Vooralsnoggebeurtdittussenjuli2017enjuli2018inpilotvormbij4huisartsenpraktijken.Dezepilotskostendegemeentemomenteel€168.892,-,welkereedsgefinancierdzijnvanuitdetransformatieagenda.Bijeenpositieveevaluatie(depilotswordenactiefgemonitord)kanSOHenSOJ(danweleenPOHofPOJ)stadsbreeduitgeroldworden.Ditvergtweleenextrainvestering,diezichterugzalverdienen.Bijeenstadsbredeuitrolverwachtenweeenbesparingvan30%minderinstroomnaarinstellingenvandegeneralistischeBasis-GGZvanuithuisarts/jeugdartsen44%minderinstroomnaarinstellingenvoorspecialistischeGGZvanuithuisarts/jeugdartswattoteenkostenbesparingleidt.Verwachtenettoopbrengstenliggentussende€100.000en€200.000perhuisartspraktijk(opbrengstenzijnmedeafhankelijkvangrootteenaardvanpraktijk).Deopbrengstenvandepilotswordenvoor2018geraamdop€280.000.Dezeopbrengstenboekenweinhetkadervanditinterventieplanin.

4.1.2 TransformatieJeugdhulpmetVerblijfTransformatieplanJeugdhulpmetverblijfisonderdeelvanderesultaatovereenkomst2017-2020metdeaanbiedersinhetkadervanderegionalebestuurlijkeaanbesteding.Doelishetverkortenofvoorkomen

Page 20: Interventieplan Zorg en Welzijn - ndsd.nl · Interventieplan Zorg en Welzijn - fase 2 Inleiding 5 1 Inleiding Afgelopen september zonden wij u de raadsinformatiebrief Interventieplan

Voorgesteldeinterventies2018 InterventieplanZorgenWelzijn-fase2

20

vanjeugdhulpmetverblijfdoorinzetvanintensiefambulantezorg,bevorderenpleegzorg,bevorderenvanuitstroom.Inhetcasusoverlegjeugdhulpmetverblijfbeoordelenaanbiedersgezamenlijkwelkezorghetbestbijdevraagpast.Ditheefttotgevolgdatervakerwordtgekozenvooralternatievenvoorverblijfineeninstellingenwerktduskostenbesparend.In2018wordthetaantalkinderendatwordtbesprokeninhetcasusoverlegzorgmetverblijfuitgebreidmetgevallenwaarbijmenvraagtomeenherindicatie.Meteengroterbereikvanditcasusoverlegwillenwein2018eenkostenstabilisatierealiseren.Definanciëleopbrengstvanhetcasusoverlegzorgmetverblijfin2018isgeraamdop€400.000.

4.1.3 TransformatieJ-LVBWeconstatereneenstijgingingebruikvanzorgvormenJ-LVB.Mogelijkeoorzakenzijnonvoldoendeexpertisebijverwijzersenverminderdetoegankelijkheidvanhetvoorliggendezorgregime(WlzenZvw).(Zieookhoofdstuk3vanditinterventieplan).Interventiesomstijgingterugtedringenzijnvergrotingvandeexpertisevanverwijzers,nivelleringvantarievenvoorreguliereenspecialistischebegeleiding,aanscherpingeisenzorgaanbieders(maximeringduur,afschaling)eninzetvanPassendeKinderopvang(PKO).Ditiseenpreventievevoorzieningdoor2elijnshulpverlenerswaarbijkinderenmeteenzorgvraaginderegulierkinderopvangwordenopgevangeninplaatsvandegespecialiseerdekinderdagcentra.Opditmomentishetmoeilijkomdeopbrengstenvanditgeheelaanmaatregelenopeenbetrouwbarewijzeinbeeldtebrengen.Eeneerstevoorzichtigeprognoseisgesteldopeenbesparingvan€250.000in2018doorinzetvaneenexpertiseteamJ-LVB13.DekostenvoordezeinterventiezijnreedsgefinancierdviadeTransformatieagenda.PersaldoboekenwijnuinhetkadervanhetinterventieplandeopbrengstvanhetexpertiseteamJ-LVBa€250.000in.

4.1.4 PoortwachtersfunctiedyslexieOmtekomentoteentoegankelijk,kwalitatiefgoedenbetaalbaarsysteemvandyslexiezorgvoorhetkinddatvanwegeernstigelees-enspellingproblemenextraondersteuningnodigheeftzettenwedevolgendeinterventiesin:

• Aangepastetarievenenverkortentrajectduur,• InrichtenpoortwachtersfunctievoorDyslexie,• PressurecookersessiemethetonderwijsgerichtopdeprevalentieErnstigeEnkelvoudige

Dyslexie(EED)perschool,• Procesvanaanmelding,rollenenverantwoordelijkheden.• Eentaakstellendbudgetplafond

WeverwachtennahetrealiserenvaneenpoortwachtersfunctieenactiesvanscholengerichtophetversterkenvanleesonderwijsdatweindriejaardeprevalentievanErnstigeEnkelvoudigeDyslexie(EED)naarhetlandelijkegemiddeldevan4,1%kunnenlatendalen.Metdeinrichtingvandepoortwachtersfunctieverwachtenweeendalingvan25%opdeinstroom.Daarnaastzettenweinopeentaakstellendbudgetplafond.DeinrichtingvandepoortwachtersfunctieisinQ1gereed.Eentaakstellendbudgetplafondkanleidentotwachtlijsten.Hiermeeverwachtenweeenbesparingvan€100.000terealiseren.

13 SpecifiekvoorPKOgeldtdatwijdekostenin2018ramenop€300.000,-.Daarnawordendeprojectkostenafgebouwd.Vanaf2019verwachtenwijeenpositiefrendementvoorPKO,datjaarlijkszaltoenementot€203.106,-in2021.

Page 21: Interventieplan Zorg en Welzijn - ndsd.nl · Interventieplan Zorg en Welzijn - fase 2 Inleiding 5 1 Inleiding Afgelopen september zonden wij u de raadsinformatiebrief Interventieplan

InterventieplanZorgenWelzijn-fase2 Voorgesteldeinterventies2018

21

4.1.5 InzettweedelijnsjeugdhulpinprimairenspeciaalonderwijsVroeg-interventieopscholenvoorkomtescalatievanproblematiekDoorconsultatie,vroeg-signaleringenpreventievemethodischeinterventiesuitgevoerddoordejeugdspecialistopeenP(S)OschoolinNijmegenwordenkinderenenhungezinnenbijtijdelijkeverstoringeninhunontwikkelingvroegtijdigdeskundigerkendengezieninhunontwikkeling,indiennodigmethodischpreventiefondersteunddanweladequaatdoorverwezennaardejuistezorg.Opdelangereduurneemtstructureeldeinzetvanzwaardereencomplexezorgaf.Indetransformatieagendaheeftureedsdedekkingvandekostenvandeinterventieverleend.Opdatmomenthaddenwijdebesparingenvandemaatregelnognietgeraamd.Viahetinterventieplanboekenwijnudebesparingenvoor2018in,taakstellendeenbedragvan€250.00014.

4.1.6 EffectennieuweaanbestedingenbudgetplafondsbijambulantejeugdhulpWijverwachtendoordecombinatievaninterventies(minderaanbieders,specialistischebegeleidingmaximaal1jaar,elkeaanbiedermoetreguliereenspecialistischebegeleidingbieden,gebiedssturingmetplafonds)5%tekunnenbesparentenopzichtevandeuitgavenin2017.Ditgaatomeenbedragvan€650.000voorJeugdhulp.

4.2 TransformatieWmoTenaanzienvandenieuweWmotakenisonzeanalysedatdetekortenvooreenbelangrijkdeelontstaandoordatprikkelsnuproductieaanjagen,enwijwelzijnsproblemenmet(dure)individuelezorgproductenaanhetbestrijdenzijn.OmdezeredenbeogenweeentransformatieindeWmo.

4.2.1 BeschikbaarheidvanentoeleidingnaarcollectievevoorzieningenDoorverbeteringvandecommunicatiemethetsocialewijkteamoverhetinstrumentariumvanhetnuldelijnswelzijnswerkenhetbeterbenuttenvanditinstrumentariumwordenambulantezorgtrajectenvoorkomenofzijndezeminderzwaar.Weverwachteneenbesparingvan€20.000in2018oplopendnaar€40.000in2019.Omnogmeerzorgtevoorkomenenbesparingterealiserenzijnaanvullendeinvesteringeninhetvoorveldnodig.Indeeerstehelftvan2018voerenweenkeleMaatschappelijkeBusinesscasesofvergelijkbareprojectenuitdiezichtbiedenopdegewenstewerkwijzeneninvesteringenin2018en2019,dievooralvanaf2020totbesparingleiden.

4.2.2 MeerinzetgroepsbegeleidingMeerinzetgroepsbegeleiding:mensenwaarvoor(eendeelvande)individuelebegeleidingomgezetwordtincollectievebegeleidingingroepenvan6tot8mensen.HetRIBWheefthiertoedetoepassingvandemethodiekSamensterkontwikkelddieleidttotonderlingeondersteuningvancliënteningroepsverband.BijSamensterkbegeleidingmakencliëntengebruikvandekrachtenervaringenvanlotgenoten.Tijdensdebijeenkomstengaandeelnemersinkleinegroepenvanzestotachtdeelnemersmetelkaaringesprek,wisselenervaringenuitengaanopzoeknaarherkenningbijelkaar.Individueledoelstellingenopdeverschillendelevensdomeinenzijnleidendvoordegespreksthema's.Degroepheeftderegieofzehiervooreengespreks-ofspelvorminzet.Doordeeigenervaringenopeenpositievemanierintezettenkunnendeelnemersnietalleenzichzelf,maarookeenanderhelpen.Zodoendelerendeelnemersvanelkaarineenveiligeenbetrokkensfeer.Ditprocesondersteuntverderestappeninhetherstelproces.

14 De verhouding kosten-opbrengsten is nu nog negatief, maar zal geleidelijk omslaan. Op dit moment overstijgen de kosten nog de opbrengsten. In2020verwachtenweeeneerstepersaldopositieveopbrengstvan€376.462oplopendnaareenstructurelebesparingtussende€482.671tot€929.940in2022.

Page 22: Interventieplan Zorg en Welzijn - ndsd.nl · Interventieplan Zorg en Welzijn - fase 2 Inleiding 5 1 Inleiding Afgelopen september zonden wij u de raadsinformatiebrief Interventieplan

Voorgesteldeinterventies2018 InterventieplanZorgenWelzijn-fase2

22

Deopbrengstvandezemaatregelenkunnenwijopditmomentnogonvoldoendekwantificeren.

4.2.3 KortdurendeondersteuninginenomdesocialewijkteamsUitgesprekkenmetsocialewijkteamsenanalysevandeinzetblijktdatdesocialewijkteamsdoortijdgebreknauwelijkstoekomenaanzelfkortdurendondersteunen.Alserbehoefteisaanondersteuning,wordtvrijwelaltijdverwezennaardetweedelijn.Doorinofomdesocialewijkteamsruimtetecreërenvoorkortdurendeondersteuning(tijdenexpertisebeschikbaar)verwachtenweeendeelvandeindicatiesvoortweedelijnsbegeleidingtevoorkomen.Ditverderaanvullenmetafsprakendiewemetsterkergaanmaken.Zijgaanhelftregulierecapaciteitinzettenvoorkortdurendebegeleiding.Deopbrengstvandezemaatregelenkunnenwijopditmomentnogonvoldoendekwantificeren.

4.2.4 Wijksturing,effectennieuweaanbestedingenbudgetplafonds.Doorpartijenopstadsdeelniveaubijelkaartebrengenengezamenlijktewerkenaanpassendcollectiefaanbod,deverantwoordelijkheidvoordezorginzetmeertedelenengebruiktemakenvanelkaarsexpertise,kanveelbereiktworden.Meteenaantalpilotsenproevenzalgerichtwordengewerktaaninnovatieentransformatievandezorgendebekostigingdaarvan.Beschikkingsvrijeinzet(begeleidingendagbestedingdeelsalsalgemenevoorziening),gezamenlijkbekostigdeactiviteiten(bijvoorbeeldgroepsbegeleidingen24/7beschikbareongeplandezorg)envormenvanwijkgerichtebekostigingwordendaarbijgetest.Meteenaantallead-partners(grootstezorgaanbieders)zaleensamenwerkingdaartoewordenaangegaan.Daarnaastwordt,opbasisvaneengewogenverdeling,eentaakstellendzorgbudgetperstadsdeelingevoerd,omhetkostenbewustzijntevergroten.IneersteinstantievoordeWmo-onderdelendagbestedingen(ambulante)begeleiding.Perkwartaalperstadsdeelwordenvoortgangsgesprekkengevoerdmetdeteamleidersociaalwijkteamendebelangrijkstezorgaanbiedersopbasisvandeactuelerealisatie.Afwijkingenvandekwartaaltargetswordengezamenlijkgeanalyseerdenmedeopbasisvancasuïstiekbesproken.Doelistelerenhoezorgvraagenbeschikbaremiddelenbeteropelkaarzijnaftestemmenendaarmeebinnendebeschikbarebudgetplafondsblijvenenwachtlijstenwordenvoorkomen.In2018en2019gaanwehiermeeervaringopdoenmaarzekerookeeneerstekostenbesparendeslagmaken.Gebiedssturingvindtindezefaseplaatsonderresultaatverantwoordelijkheidvaneeninterimgemeentelijkegebiedsmanager,dietevenskwartiermakerisvoordegebiedssturing.Hijzaldekwartaalgesprekkenleiden.Wijverwachtenvanaf2018doordezewerkwijze,incombinatiemetmaatregelenuitdenieuweaanbesteding,ondermeer:minderaanbieders,demogelijkheidvanbudgetplafonds,gebiedssturing,specialistischebegeleidingmaximaal1jaar,20%tekunnenbesparentenopzichtevandegerealiseerdeuitgavenin2017.Ditistevenshetstreefbudgetwaarmeewedegebiedsgesprekkenendecontractgesprekkenmetdegroterezorginstellingenaangaan.Ditbetekentdatweafsprakenmakenomopinstellingsniveauénopgebiedsniveauquakosten20%lageruittekomendanin2017.Datteltoverigensnietop,maarligtinelkaarsverlengde.Daarmeeisdegedeeldeopgavevandesocialewijkteams,regieteamsendezorgaanbiedersomdoormiddelvanaanvullendeinnovatiesenwerkafsprakenopstadsdeelniveaudekostenvoor(specialistische)begeleidingmet20%teverminderen.Afschalen(minderuren,minderspecialistisch),vervangendcollectiefaanbodenpreventiekunnendaaraanbijdragen.Verwachtwordtdat20%besparenin2018alleenluktmethet(deels)invoerenvanbudgetplafonds.Dedoorwerkingvandegenoemdebeleidsmaatregelenvraagtmeertijd.Heteffectuerenvaneenbudgetplafondzalineersteinstantieleidentotuitruilvancliëntentussenaanbiedersdievolzittenenaanbiedersdienogruimtehebben.Maaruiteindelijktotwachtlijstenvoorbegeleidingeind2018.Hoeeerderhettotalezorgplafondonverhooptwordtbereikt,hoelangerdewachttijd.Immerspasperjanuari2019kaninstroomweerplaatsvinden.Omeenindruktegevenvandehuidigesituatie:alshetplafondin

Page 23: Interventieplan Zorg en Welzijn - ndsd.nl · Interventieplan Zorg en Welzijn - fase 2 Inleiding 5 1 Inleiding Afgelopen september zonden wij u de raadsinformatiebrief Interventieplan

InterventieplanZorgenWelzijn-fase2 Voorgesteldeinterventies2018

23

2017wasgesteldopdebeschikbarebegrotemiddelen,danwasalper1oktober2017hettotalezorgplafondbereikt.Omdatwijksturingwordtingezetomvastgesteldemaatregeleninsamenwerkingmetpartnersineenstadsdeelterealiseren,ishetnetto-effectvansturingalleenmoeilijktebepalen.Duidelijkzalzijn,datheteenvoorwaardeisomdemaatregelenüberhauptterealiseren.

4.2.5 KantelgesprekkenPGBHulpbijhetHuishoudenIn2016zijnalleendeindicatiesvoorHulpbijhetHuishoudendieviazorginnatura(aanbiedersmeteencontractmetdegemeente)werdenverzilverd,beoordeeldopbasisvanhetnieuweresultaatgerichtebeleid:een‘schoonenleefbaarhuis’.DecliëntenmeteenPGBvoorHulpbijhetHuishoudenwordenvanafnajaar2017versneldopnieuwbekekenenkrijgennuookHulpbijhetHuishoudentoebedeeldopbasisvanhetresultaateen‘schoonenleefbaarhuis’.DeverwachtingisdatdittotgemiddeldlagerePGB’szalleidenmeteenstructurelebesparingvan€80.000tot€110.000perjaar.

4.2.6 Individueleplaatsingensteun(IPS)Re-integratietrajectenvoormensenmeteenernstigepsychischeaandoeningmeteenrelatiefhogeeffectiviteitvanruim40%(uitstroomnaarbetaaldwerk),waarmeewezowelbesparenopuitkeringenalszorgkosten.Deinterventieissterkgeprotocolleerdenerdientdanookrekeningtewordengehoudenmetverschillendekernprincipes:

1. Erissprakevan‘zeroexclusion’;iederecliëntdiedewensheeftomtewerkenkanIPS-begeleidingkrijgen,ongeachtzakenzoalsarbeidsverleden.

2. Hetprimairedoelishetvindenvaneenregulierebetaaldebaanwaaropinprincipeiedereenzoukunnensolliciterenenwaareennormaalsalaristegenoverstaat.

3. HetIPS-trajectwordtgeïntegreerdmetdeGGZ-hulpverlening;deIPS-trajectbegeleiderisgekoppeldaanofverbondenmeteenGGZ-teamzodatdezorggoedkanwordenafgestemdophettraject.

4. Kortnahetuitenvandearbeidswenswordtnaarwerkgezocht.Met‘placefirst,thentrain’alsuitgangspuntenvindenzwareassessmentsoftrainingennietvoorafplaats.

5. Devoorkeurenvandecliëntspeleneenzeerbelangrijkerol;erwordtrekeninggehoudenmetdekwaliteiten,interessesenmogelijkhedenvandecliënt.

6. Decliënt(maarookmenseninzijnofhaaromgeving,zoalsfamilieleden)ontvangenduurzameondersteuningvandetrajectbegeleidingzolangalsnodigenzinvolis.

7. Indiennodigondersteuntdetrajectbegeleiderdecliëntbijhetbeëindigenvaneenbaanenhetvindenvaneennieuwe.

8. Zoweldecliëntalsdewerkgeverontvangendebenodigdeadviezenmetbetrekkingtotadministratievezaken,zoalsuitkeringen,arbeidscontracten,etcetera.

EenIPS-trajectwordtbegeleiddooreenspeciaaldaarvooropgeleideprofessionalvanzorgpartijenuitdeGGZ-sectordiehetwerkbedrijfheeftgecontracteerd.OmeenIPS-trajecttekunnenbegeleidendientmengecertificeerdtezijn,waarvoorhetnodigisomeenintensievetrainingtevolgen.EenIPS-trajectduurtdriejaar.In2017isgestartmeteenaantaltrajecten(dekostenhiervanzijnreedsgedektindetransformatieagenda/masterplanBUIG).In2018zijnhiernoggeenopbrengstenvanteverwachten.

4.3 Overigeinterventies

4.3.1 CasemanagementMetdeinvoeringvancasemanagementwordteenbelangrijkestapgezetindecoördinatievanzorgrondommultiproblem-huishoudens.Deverwachtingisdathiermeeeenkanteling(transformatie)opgangkomtbijdezorgaanbiedersomdezorgrondomgezin/huishoudenzoteorganiserendater

Page 24: Interventieplan Zorg en Welzijn - ndsd.nl · Interventieplan Zorg en Welzijn - fase 2 Inleiding 5 1 Inleiding Afgelopen september zonden wij u de raadsinformatiebrief Interventieplan

Voorgesteldeinterventies2018 InterventieplanZorgenWelzijn-fase2

24

gewerktwordtmeteenintegraalplanvanaanpakopallelevensgebieden.Hierbijishelderwiedecasusregievoertendeprofessionaldaartoeookquavaardighedenistoegerustendeverantwoordelijkheidvoordecoördinatievandehulpenondersteuningdraagt.Deverwachtingisdatmetdeinvoeringvancasemanagementeenefficiëntieslagindehulpverleningwordtgemaakt.Debesparingenhiervanzijnechternunogniettekwantificeren.

4.4 InterventiesdomeinWmoBeschermdWonenDoorallerleiingrepenkunnenwedeuitgavenaanBeschermdWonenbeperken.Hetuitgangspuntisdezemiddelenintezettenomdetransformatieoplangeretermijnvormtegeven15.Hetcollegesteltinafwijkingvandituitgangspuntvooromdeopbrengstvandemaatregelen4.2en4.3in2018eenmaligintezettenterontlastingvanhetprogrammatekort.Hetcollegeheefthierinoverwogendat2/3evandedoelgroepinNijmegenwoontendetransformatievandetoeleidingenambulantebegeleiding,demedededrageronderditinterventieplanvormt,ondersteunendisaandetransformatiebijBeschermdWonen.Omcliëntenzelfstandigtekunnenlatenwonen,iseengoedetoeleidingalseenbegeleidingeencrucialevoorwaarde.Deopbrengstvanmaatregel4.1blijftwelbeschikbaarvoordetransformatieBeschermdWonen.DetotalebesparingdiemetdeinterventiesBeschermdWonenkunnenwordengerealiseerd(vooruitlopendopverdeelmodel)bedraagtoptermijn€3,35miljoen16.

4.4.1 AmbulantiseringbeschermdwonenregionaalOnlangshebbenwehetregionaalbeleidsplanGGZ,maatschappelijkeopvangenbeschermdwonen“SamenDichtbij!”aanuwraadaangeboden.Vanuitdehieringeformuleerdevisieopbeschermdwonenwillenwehetaantalintramuraleplaatsenafbouwenenwillenwedezeambulantiseren.Denoodzaakhiertoeisnietalleeningegevenvanuitdevisie,maarookfinancieel.DegroepdieinstroomtinBeschermdWoneniscomplexer/zwaarderendusduurder.DeWetlangdurigezorg(Wlz)isniettoegankelijkvoormensenmeteenernstigepsychiatrischeaandoeningeneennieuwfinancieelverdeelmodelmetvooronsnaarverwachtingnadeligegevolgenisindemaak.Ditbetekentdatwijdegrenzenvanhetvooronzeregiobeschikbaargesteldebudgetbereiken.Denoodzaaktotambulantiserenisdusgroot.Onzeambitieisnavenant. 15 WebeschouwenhetproductBeschermdWonenfinancieelgezienalseenafzonderlijkdomein.Ditvanwegehetbovenregionalekarakter(detakenwordendooronsalscentrumgemeenteuitgevoerdopdeschaalvandeveiligheidsregio).Hetuitgansgpuntisdatwedeopbrengstenvandemaatregelenvoorhetproductbeschermdwonenbeschikbaarwillenhouden,omdaarmeeenerzijdsdetransformatietebekostigenenanderzijdseenbufferoptebouwenmethetoogopdemogelijkekomstvaneennieuwverdeelmodelper2020.Wijstellenvoorhiereenmaligvanaftewijken,medeaangezien2/3evandedoelgroepinNijmegenwoontendetransformatievandeambulantebegeleidingondersteunendisaandetransformatiebijBeschermdWonen. 16Omdatdeinterventieszoalsinparagraaf4.4.1en4.4.2opgenomeneengrotesamenhangkennenzettenwijdezehierondernogevenkortonderelkaar(bedragenafgerondenin€miljoen).

2018 2019 2020 TotaalBesparingdoorafbouwaantalZINplekken €2,1 €2,9 €4,4 €9,4Toenamedoorextramuralebegeleiding €-1,5 €-2,1 €-3,1 €-6,7Inzettbvtransformatie(ambulanteinzet) -€0,6 €0,0 €0,0 €-0,6Besparingvanwegehandhavingtarieven2017 €1,8 €1,7 €1,6 €5,1Besparingvanwegeafschaffenwoonkostentoeslag €0,4 €0,4 €0,4 €1,2Besparingvanaf2018perjaar €2,2 €2,9 €3,3 €8,4

Bijdezeberekeninghebbenwijonsgebaseerdopeengelijkmatigtempovanafbouwvande150plekken.Indepraktijkkanditandersverlopenoverdegenoemdedriejaren.Verderhebbenwegerekendmeteenomzettingvanintramuraleplekkennaarambulantebegeleidingineenverhoudingvanregulier/specialistischvan30/70.Demiddelendiewebesparenindejaren2018en2019willenwezoalsgezegdinzettentenbehoevevandetransformatie.Per2020hebbenwedaneenbudgettaireruimtevanafgerond3miljoengecreëerdomdeverwachtenadeligegevolgenvaneenobjectiefverdeelmodel(deels)optevangen.

Page 25: Interventieplan Zorg en Welzijn - ndsd.nl · Interventieplan Zorg en Welzijn - fase 2 Inleiding 5 1 Inleiding Afgelopen september zonden wij u de raadsinformatiebrief Interventieplan

InterventieplanZorgenWelzijn-fase2 Voorgesteldeinterventies2018

25

Deombuigingzalindejaren2018/2019/2020ongeveer150plekken(tenopzichtevandeomgerekend669gecontracteerdeplekkenZINin2017)beslaanenbetekenttegelijkertijdeenopbouwvanambulantebegeleiding,.Hierbijwillenwe,anticiperendophetnieuweverdeelmodeleenafbouwvanintramuraleinzetvan€2,0miljoenoplopendtot€4,4miljoenrealiseren.Eensubstantieeldeelvandezemiddelenzalechterweeringezetmoetenwordenvoorambulantetrajecten.Eeninschattingopbasisvandiverseaannamesisdathiervoorin20181,5miljoennodigis,oplopendtotcirca3,1miljoenin2020.Persaldolevertditvanaf2020eenbesparingvan€1,3miljoenperjaarop.Deopbrengstvandezemaatregelzalookin2018toegevoegdwordenaandebestemmingsreserveWmo-BeschermdWonen,endaarmeebeschikbaarzijnvoordetransformatieBeschermdWonen.Hetbeeldvanhetprogrammawordtmetdezemaatregelderhalvenietontlast.

4.4.2 TarievenBeschermdWonenVoor2018zullenwijdetarievenBeschermdWonengelijkhoudenaandegehanteerdetarievenin2017.Detarieven2018wordennietgeïndexeerdendeophogingvandenominatievehuis-eninvesteringscomponent(NHCenNIC-component)wordtnietdoorgevoerdindetarieven.Demiddelendiewehiermeebesparenwillenwij(samenmetdereserveBeschermdWonen)inzettenomdetransformatiemogelijktemaken.Denkhierbijbijvoorbeeldaaneeninzettenbehoevevanfrictiekosten,eeneventuelebonusbijversneldeombouwbovendoelstellingnaarambulant,frictiesbijopbouweninzetambulantetrajecten.Verwachtebesparingvanhetgelijkhoudenvandetarievenbedraagtca€1,8miljoenin2018.Dezezettenweeenmaligomhetprogrammateontlasten.

4.4.3 WoonkostentoeslagPersoongebondenBudget(PGB)Opditmomenthebben88(vande250totaal)PGB-houdersmeteenindicatiebeschermdwoneneenwoonkostentoeslagPGB.Ditiseentoeslagvan€4.000perjaarzondereenduidelijkezorginhoudelijkecomponentenwaargeen/nauwelijkscontroleofhandhavingopis(eenrestantuitdeAWBZstructuur).Wijhebbendezeper1-1-2018afgeschaft,waarbijallebestaandePGB’sopnieuwkunnenwordenvastgesteldzonderdezetoeslag.Verwachtebesparingis€0,4miljoen.Dezezettenweeenmaligomhetprogrammateonlasten.

Page 26: Interventieplan Zorg en Welzijn - ndsd.nl · Interventieplan Zorg en Welzijn - fase 2 Inleiding 5 1 Inleiding Afgelopen september zonden wij u de raadsinformatiebrief Interventieplan

Landelijkeontwikkelingenenlobby InterventieplanZorgenWelzijn-fase2

26

5 Landelijkeontwikkelingenenlobby

Wezieninhetlanddateengrootaantalgemeentenmettekorteninhetsociaaldomeintemakenheeft.Welzijner,zoblijktuitdiverseinventarisaties,aanzienlijkeverschillentussengemeenten,zowelquaomvangvanhettekortalsquadomeinwaardetekortenzichvoordoen.OphetdomeinJeugdhebbeneengrootaantalgemeententemakenmettekorten.Ookheefteenflinkdeelvandegemeententekortenopwerk(veelalBUIG,demiddelenwaaruitdebijstanddienttewordenbekostigt).TekortenopdetakeninhetWMO-domeinzijnuitzonderlijker.DeNijmeegsetekortenslaanneeropalleonderdelenvanhetsociaaldomein.

5.1 LobbyennetwerkenDegemeenteNijmegensteltzichactiefopinlandelijkeengemeentelijkenetwerken,omenerzijdskennisenideeënuittewisselenenanderzijdsinvloeduitteoefenenopontwikkelingenelders.Doorhiermeervooraanbijbetrokkentezijn,kunnenwedegemeentelijkebelangen(endievandegemeenteNijmegeninhetbijzonder)beterbewaken.Wewillendekomendejareneenvanzelfsprekendepartnerzijninhetvoortrajectvanlandelijkeontwikkelingen.Omdezeredenwillenweonzeinzetoplobbyenhetoperereninnetwerkenverderverduurzamen.DenkaanonzeinzetrichtingRijksoverheid,VNG,Netwerkdirecteurensociaaldomein,G32enandereGeldersegemeenten.Indezenetwerkenwillenwealspartneractiefenpermanentzichtbaarzijnenblijven.

5.2 TransformatiefondsRijkWijstellenonsactiefopinhetbehartigenvandeNijmeegsebelangenrichtingRijkenVNG.NijmegenwaséénvandezesgemeentendieophetVNGcongresde(aangenomen)motietekortensociaaldomeinhebbeningediend.GemeentenroepenhiermeeVNGopbijhetkabinettepleitenvooreentransformatiefondsomgemeentenmeteentekortmeertijdtegevenomdetransformatieineenrealistischertijdsbestektekunnenrealiserendanwaaropdebezuinigingdoorhetRijkwordtdoorgevoerd.InmiddelsheefthetRijkbesloteneentransformatiefondsinhetleventeroepen.Hierinisvooralsnogeenbudgetvan€108miljoenbeschikbaar.Mogelijkbiedtonsdateenadditioneledekkingsbronvoordebeoogdetransformaties.OverdeuiteindelijkeomvangenvormgevingzijnRijkengemeentennogmetelkaaringesprek.Gemeentenzijnvanmeningdathetfondsgroterinomvangzoumoetenzijnenbovendienbeschikbaaromtekortenmeeoptevangen.Vanzelfsprekendzijnwijhierbijookactiefbetrokkenviaderespectievelijkenetwerken.Wijverwachtenuhieroverindederdefasevanhetinterventieplannadertekunneninformaeren.

5.3 IntegratieIntegratieuitkeringSociaalDomeininAlgemeneUitkeringEenanderezeerrelevanteontwikkelingisdatdemanierwaaropgemeentengeldkrijgenvanderijksoverheidvoordetakeninhetsociaaldomeinforsgaatveranderen.EengrootdeelvandemiddelendiewijvanhetRijkkrijgenwordenvanaf2019overgeheveldvandezogenaamdeintegratieuitkeringsociaaldomeinnaardealgemeneuitkeringinhetgemeentefonds.DitheeftgevolgenvoorhoewijhetprogrammaZorgenWelzijnbegroten.WaarwijtotophedenbijhetmakenvandebegrotinguitgingenvanhetbudgetdatNijmegenvanhetRijkkrijgt,zullenweditindetoekomstzelfmoetenbepalen.Bovendiengaatdeindexatiesystematiekwijzigenenmoetengestegenzorgkostenwordenopgevangenmethetzogenaamdeaccres.

Page 27: Interventieplan Zorg en Welzijn - ndsd.nl · Interventieplan Zorg en Welzijn - fase 2 Inleiding 5 1 Inleiding Afgelopen september zonden wij u de raadsinformatiebrief Interventieplan

InterventieplanZorgenWelzijn-fase2 Landelijkeontwikkelingenenlobby

27

Indederdefasevanhetinterventieplan(datbetrekkingheeftop2019enverder),zullenwedezeontwikkelingbetrekken.

5.4 AbonnementstariefeigenbijdrageWmoUithetregeerakkoordblijkttevensdatereenuniformtariefkomtvan€17,50pervierwekenvoordeeigenbijdrageaanWmo-voorzieningen.DeuitgavendoorgemeentenaanWmo-voorzieningenzullenhierdoortoenemenendeinkomstenuitdeeigenbijdragenafnemen.Het'abonnementstarief'van€17,50(datingaatper1januari2019)heeftdeschoonheidvandeeenvoud,zowordtdeadministratiemindercomplex.Maarhetbetekentweldatergebrokenwordtmethetprincipe'bijdragennaardraagkracht'.OmdieprincipiëleredenadviseertdecommissieGezondheidenWelzijnomnietintestemmenmetditvoorstel.Bovendienleidthetvoorsteltotextrakostenvoordegemeenten.DeCPB-doorrekeningvanhetregeerakkoordraamtdewegvallendeinkomstenop€290miljoen.Hetkabinetbiedthiervooreen'cofinanciering'van€145miljoen,enlegtdehelftvanderekeninghiervoordusneerbijgemeenten.Daarkomendemeerkostendooreenteverwachtentoenameinhetgebruikvanvoorzieningennogbij.Hetbeperkenvandeeigenbijdragezalnaarverwachtinggaanleidentoteentoenamevandevraagnaarvoorzieningenendustotextrakostenvoorgemeenten,naastdelagereopbrengstaaneigenbijdragen.OpzoweldeuitkomstenvandeVNG-lobby,alsdepotentielegevolgenvoordebegrotingvandegemeenteNijmegen,zullenwijinfase3vanhetinterventieplaningaan.

5.5 VerdeelmodelbeschermdwonenErwordtmomenteeldoorhetRijkendeVNGgewerktaandeontwikkelingvaneennieuw(objectief)verdeelmodelvoordetaakBeschermdWonen.DitnieuweverdeelmodelheeftmogelijkflinkenadeligefinanciëleconsequentiesvoordegemeenteNijmegen.Aanvankelijkwerdgestreefdnaarinvoeringvanditverdeelmodelper2020,maaronlangsisbeslotendezeinvoeringuittestellentot(tenminste)2022.Indienerrelevanteontwikkelingenplaatsvinden,zullenwijuhieroverinfase3vanhetinterventieplannaderinformeren.

Page 28: Interventieplan Zorg en Welzijn - ndsd.nl · Interventieplan Zorg en Welzijn - fase 2 Inleiding 5 1 Inleiding Afgelopen september zonden wij u de raadsinformatiebrief Interventieplan

Scenario’s InterventieplanZorgenWelzijn-fase2

28

6 Scenario’s

DegemeenteNijmegenheeftindeafgelopenperiodeopgrondvanhetcoalitieakkoordeenpadvangeleidelijketransformatiebewandeld,waarbijdekostvoordebaatuitgaat.Consequentiehiervanisdatdenuzichtbareboeggolfzichmomenteelfinancieelvertaaltintekorten.Wekunneninbeginselopverschillendemanierenmetdezetekortenomgaan.Indithoofdstukformulerenweeenaantal(alternatieve)scenario’sdieonshelpenonsdenkentestructurerenendeconsequentiestedoorleven.HetscenariowaardegemeenteNijmegennuopkoerst,isweergegevenalsscenario1a:hetinnovatiescenario.Hetcollegesteltvooromin2018(fase2vanhetinterventieplan)scenario1a(innovatiescenario)alsuitgangspuntvasttehouden.Welwillenwe,waarhetdetoeleidingnaartweedelijnszorgbetreft,dezeaanvullenmetelementenuitscenario1ben2.Hiermeewordtrechtgedaanaanhetcoalitieakkoordendoenwerechtaandebeoogdetransformatieagenda.Naasthetkiezenvoorinnovaties,sturenweookzoveelmogelijkbijdoorhetnemenvanmaatregelenomdezorgkostentebeperken.Deinditinterventieplanvoorgesteldemaatregelenmetbetrekkingtot2018sluitenopdezekeuzeaan.

6.1 Scenario0:Niet-interveniërenEeneerstemogelijkheidiseenvariantwaarbijweinhetgeheelgeenaanpassingeninhetprogrammaZorgenWelzijndoenenhetfinanciëlekaderongemoeidlaten.Eenvoordeelhiervanzoukunnenzijndateropkortetermijngeeningrepenzoudenhoevenplaatstevindenendehuidigepraktijkgecontinueerdwordt.DitscenarioheeftechterwelalsconsequentiedatweervanuitmogengaandatwekomendejarentelkensrichtingheteindvanhetbegrotingsjaarmettekortengeconfronteerdzullenwordendiedanvanuitdeSaldireserveopgevangenmoetenworden.Ditisniethetscenariowaarhetcollegevoorkiest.OnscollegewilsturenopeenverbeterdekosteneffectiviteitinZorgenWelzijnengerichterinvesterenintransformatiedoelen.Deafgelopenjarenhebbenwehiertoebelangrijkestappengezet,ondermeermiddelsdetransformatieagendaendeinkoop2018.

6.2 Scenario1:TransformatiescenarioDitscenariogaatuitvaneeninvesteringvoorafdiezichoptermijnuitbetaalt.Inditscenariozienweopkortetermijntekorten,maarwerkenwegeleidelijknaareenfinancieelevenwichttoe.Ditscenariovaltopzichzelfteonderscheidenintweedeelscenario’s:

a. Innovatiescenario.InditdeelscenariogaanwebinnendekadershetNijmeegsestelselinnovatiesdoenomdezorgvoordeNijmeegseburgersgeleidelijktetransformeren.Infeiteisdithetscenariowaarwesindsdedecentralisatieophebbengekoerst.Aanvankelijkisdeaandachtmetnameuitgegaannaarhetbiedenvanzorgcontinuïteit,waarbijwegeleidelijkdeomslagnaarmeertransformatiehebbengezet.Eenbelangrijkebouwsteenhiervanvormtdetransformatieagendadieubegin2017heeftvastgesteld.Dezemoetleidentoteengeleidelijkeafschalingvanzorgendaarmeeeendalingvandekosten.Wezienkansenomnogstevigerintezettenopbijstureneninnoverenbinnenhethuidigestelsel.

b. Hervormingscenario.Inditdeelscenariopassenweookhetstelselzelfaan,teneindedezorgopeenanderemanieraantebieden.Hierinzouondermeerdeprikkelsdienueenverhoogdezorgproductiestimuleren,gewijzigdkunnenworden.Eenvoorbeeldzouhetoverhevelenvaneendeelvandetweedelijnszorgnaardewijkteamsendaarmeebeschikkingsvrijmaken,kunnenzijn.

Page 29: Interventieplan Zorg en Welzijn - ndsd.nl · Interventieplan Zorg en Welzijn - fase 2 Inleiding 5 1 Inleiding Afgelopen september zonden wij u de raadsinformatiebrief Interventieplan

InterventieplanZorgenWelzijn-fase2 Scenario’s

29

Beidedeelscenario’shebbentotgevolgdatwenietopkortetermijntoteensluitendebegrotingkunnenkomenenvergendaniniedergevalookeenoplossingvoorhettekortindeexploitatiealsookvoordevoorfinancieringvandetransformatie.

6.3 Scenario2:FinancieelkaderisleidendEenalternatiefscenariozoukunnenzijnomalsuitgangspuntleidendtemakendatde(nieuwe)takenmoetenwordenuitgevoerdmetdemiddelendiehetRijkdaarvoorverstrekt.Ooktijdelijkeoverschrijdingenwordeninditscenarionietaanvaardbaargeacht.Webeperkenonsindeuitvoeringtothetminimalewaarweconformdegeldendewetgevingtoeverplichtzijn.Ingrepenwaaruinditscenarioaanzoukunnendenkenzijnbijvoorbeeldhetdoorvoerenvanbezuinigingenbinnenhetprogramma,hetinvoerenvanplafonds/cliëntenstopsenwachtlijsten.MaarookverdergaandemaatregelenalshetherzienvanonsbeleidtenaanzienvandegemeentelijkebijdrageaandeCollectieveAanvullendeZiektekostenverzekering(CAZ),hethanterenvanhardeproductieplafonds(metwachtlijstentotgevolg),ofbezuinigingenoppreventiekunneninditscenario(aldannietoptermijn)overwogenworden.Eenkeuzevoorditscenarioleidtertoedatoptermijndebegrotingsluitendgemaaktkanworden.Tegelijkertijdishetduidelijkdatditdebeoogdetransformatieafremt,danweltotstilstandbrengtenbestaathetrisicodatoplangetermijndeproblemenvanmensencomplicerenendathetoplossendaarvanjuistnogduurderwordt.

6.4 Scenario3:CompenserenvanrijksbezuinigingenHetspiegelbeeldvanbovengenoemdscenario2vormthetcompenserenvanderijksbezuinigingenopWmoenJeugdhulpvanuitdealgemenemiddelen.Daarmeestellenwedezorgvraagenhetzorgaanbodcentraalenhogenwehetprogrammastructureelop.Hetonderscheidmetscenario0wordtgevormddoordatweinditscenariohetfinanciëlekaderstructureelopdezorgvraagaanpassenenmeerjarigeldersindegemeentelijkebegrotingdekkingzoekenvoordezorgkostendiewevoorzien.

Page 30: Interventieplan Zorg en Welzijn - ndsd.nl · Interventieplan Zorg en Welzijn - fase 2 Inleiding 5 1 Inleiding Afgelopen september zonden wij u de raadsinformatiebrief Interventieplan

Risico’s InterventieplanZorgenWelzijn-fase2

30

7 Risico’s

7.1 Tekort2018Ondanksdemaatregelendiewijinhetinterventieplannemen,voorzienwijeenrisicoopeenresterendtekortophetprogrammaZorgenWelzijnin2018van0-€5,5miljoen.AangeziendebestemmingsreserveWmoenJeugdontoereikendisomditrisicooptevangen,houdenwijinonzeSaldireserverekeningmetditrisico.WijkomenhierbijdebesluitvormingoverdeStadsrekening2017bijuwraadopterug.

7.2 AmbitieuspakketaanmaatregelenHoewelhetpakketaanmaatregelenopzorgvuldigeenonderbouwdewijzetotstandisgekomen,ishetambitieus.Erzullenforseinspanningengeleverdmoetenwordendoorsocialewijkteams,zorgaanbieders,contractmanagementomditterealiseren.Erbestaateenrisicodatdereductievan20%opdeambulantebegeleidingendagbestedingWmoin2018tochnietgerealiseerdkanworden.Ditismetnamehetgevalalsdeaanmeldingenbijdewijkteamsverderopzoudenlopen;deanderemaniervanwerkenbijdewijkteamsnietsnelgenoegdoorgevoerdkanworden;complexiteitvanproblematiekbijinwonerstoeneemtwaardoordezorgintensiteitbijWmoen/ofJeugdtoeneemt.Wijzullenperkwartaalaanuwraadrapporterenhoedevoortgangopdezeambitieis.

7.3 RijksoverheidHetfinanciëleresultaatvanhetprogrammaZorgenWelzijnwordtbepaalddoordeuitgavenmaarookdeinkomstenkant.Dezewordtgrotendeelsbepaalddoorrijksbeleid.Ditkaneenpositiefmaarookeennegatiefeffecthebben.Weverwachtenditjaarnogminimaal3circulairesgemeentefonds(januari,mei,september)diebepalendkunnenzijnophetresultaat.

Page 31: Interventieplan Zorg en Welzijn - ndsd.nl · Interventieplan Zorg en Welzijn - fase 2 Inleiding 5 1 Inleiding Afgelopen september zonden wij u de raadsinformatiebrief Interventieplan

InterventieplanZorgenWelzijn-fase2 Financien

31

8 Financien

8.1 AlgemeenHetverslechterdefinancielebeeldvanhetprogrammaZorgenWelzijn,levertdrieomvangrijkeknelpuntenop:

1. Indeeersteplaatsverslechtertdeexploitatievanhetprogrammanaareentekortin2018tussen€6,5en€12,5mln.(zieparagraaf8.2).Ookmetdemaatregelendiewijinditinterventieplanwillennemen,isdekansheelgrootdatwedittekortnietvolledigkunnendichten(zieparagraaf8.3).DebestemmingsreserveWmo-Jeugdbiedt,methetuitputtenvandezereserve,geenbuffercapaciteitmeer.Dekansisgrootdatindeloopvan2018eenberoepzalmoetengedaanwordenopdealgemenemiddelentenbehoevevandeexploitatie.Wezullenditactiefmonitorenenuhieropdegeëigendemomentenbijbetrekken.

2. Verderdienendesocialewijkteamsversterkttewordenomdetoenamevanaanmeldingenmeteennieuwemaniervanwerkenduurzaamoptevangen.Hiervoorwillenwijeenbudgetvan€1,0mln.reserverentenlastevandebestemmingsreserveWmo-Jeugd.Overdepreciezeinzetwordennognadereafsprakengemaakt.Deverwachtingisdatdezeimpulsstructureelnodigis.Dedekkingvoor2019enverderzullenwebetrekkenbijfase3vanhetinterventieplan.

3. EenderdeknelpuntishetfeitdatuwraadindeafgelopenjarentoteenaantalmeerjarigeonttrekkingentenlastevandebestemmingsreseveWmo-Jeugdheeftbesloten.In2018betrefthetintotaal€4,3mln17.MethetoprakenvandebestemminsgreserveWmo-jeugdisdedekkinghiervoorweggevallen.Hiermeewordtdeopgavevoorditbegrotingsjaarinfeite€4,3mlngroter.AangezienhetcollegegrotewaardehechtaanhetvoortgaanvandetransformatiebinnenZorgenWelzijn,steltzijvoorvoor2018ditbedrageaandeSaldireserveteonttrekken.Paragraaf8.5gaathieropin.

8.2 Prognose2018-2022Tenbehoevevanhetinterventieplanhebbenweineind2017eennieuwemeerjaren-prognosegemaakt,welkegrafischisweergegeveninfiguur8.1.Indezefasevanhetinterventieplanfocussenweophetbegrotingsjaar2018.Dejaren2019enverdervandezeprognosehebbennadrukkelijkeenindicatiefkarakter.

Figuur8.1:PrognoseWmo-Jeugd2017-2022

17 In2019betrefthetcirca€590.000,hetgeenwezullenbetrekkenbijdederdefasevanhetinterventieplan.

-17,5-15

-12,5-10-7,5-5

-2,50

2,55

7,510

12,5

2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022

Page 32: Interventieplan Zorg en Welzijn - ndsd.nl · Interventieplan Zorg en Welzijn - fase 2 Inleiding 5 1 Inleiding Afgelopen september zonden wij u de raadsinformatiebrief Interventieplan

Financien InterventieplanZorgenWelzijn-fase2

32

Wijverwachtendatin2018zonderingrepenhettekorttussen6,5en12,5miljoenzaluitkomen18.Indezeprognosezijndeinditinterventieplanopgenomenmaatregelennognietvertaald19.Hierbijzijnwijuitgegaanvaneengelijkblijvendzorgberoep.Uitgaandevandeanalysedatdehogereaantallencliëntenenaanmeldingenhetgevolgzijnvaneen‘boeggolf’,achtenwehetnietwaarschijnlijkdatdestijgingvandevolumesbijdewijkteamsenindetweedelijnszorgdiewijin2017hebbengezien,zonderingrepenin2018zalomslaannaareendaling.

8.3 Opbrengtmaatregelen2018Inhetkadervanditinterventieplanstelthetcollegemaatregelenvoordiebeogenhetvoorzienetekortzoveelalsmogelijkterugtedringen.Inhoofdstuk5zijndezeinhoudelijktoegelicht.Tabel8.2geefteenoverzichtvandefinanciëlevertalingvandemaatregelen.

Tabel8.2Opbrengstenmaatregeleninterventieplanin2018 (inmln.€) Beoogdeopbrengstfase2 7,05 1 Jeugd 1,931.1 Vroeginterventiehuis-enjeugdarts 0,281.2 TransformatieJeugdhulpmetverblijf 0,401.3 TransformatieJ-LVB 0,251.4 Poortwachtersfunctiedyslexie 0,101.5 InzettweedelijnsJeugdhulpinprimairenspeciaalonderwijs 0,251.6 Effectennieuweaanbestedingenbudgetplafonds 0,65 2 TransformatieWmo 2,922.1 Beschikbaarheidentoeleidingnaarcollectievevoorzieningen 0,022.2 Meerinzetgroepsbegeleiding 0,002.3 Kortdurendeondersteuning 0,002.4 Effectennieuweaanbesteding 2,802.5 KantelgesprekkenPGBHulpbijHuishouden 0,102.6 Individueleplaatsingensteun 0,00 3 Overigeinterventies 0,003.1 Casemanagement 0,00 4 WmoBeschermdWonen 2,204.1 AmbulantiseringBeschermdWonenregionaal 0,004.2 IndexatietarievenbeschermdWonen 1,804.3 WooncomponentPGB 0,40

Persaldobeogenwemetdezemaatregelendeuitgavenmet€7,05mln.tebeperken.Ditbetekentdatwein2018deambitiehebbenomtekoersenopeenresultaatineenbandbreedtevaneentekortvan€5,45mln.eneenoverschotvan€0,55mln.)20.

18Zoalsreedsinderaadsinformatiebriefoverfase1vanhetinterventieplanreedsistoegelicht,bemoeilijkteenaantalfactorenhetzichtopderesultatenvanhetprogrammasterk.HetdomeinZorgenWelzijnisalsgevolgvandenieuwetakennadrukkelijkeenprogrammaintransitieentransformatie.Terwijlwezorgleveren,blijvenweinnovereneninterveniëren.Hetmakenvanprognosesvanditbeleidsterreinisdanookmetveelonzekerheidomgeven.Indeprognoseisdezeonzekerheidtastbaargemaaktmiddelseenbandbreedte,dieverderindetijdgroterwordt.19Dezeprognoseisvanaf2018exclusiefhetresultaatvanhetproductbeschermdwonen.Dezekeuzehangtsamenmetdeafspraakuithetcoalitieakkoordomeenapartebestemmingsreservevoorditproductinhetleverteroepen,vooralvanwegehetbovenregionalekarakterenmethetoogopdebeoogdetransformatieinditdomein.Dekomendejarenverwachtenweeenoverschottussen€1en€2mln.opBeschermdWonen. 20Hetspreektvanzelfdatdezeambitieisomgevenmetdezelfdeonzekerheiddiegeldtvoordeprognoses.Enerzijdsvaltnietuittesluitendatwedetopvande‘boeggolf’nognietbereikthebben.Anderzijdszijnweookvoorhetsuccesvandemaatregelendeelsafhankelijkvanexternefactoren.Ziehiervoorookderisicoparagraaf.

Page 33: Interventieplan Zorg en Welzijn - ndsd.nl · Interventieplan Zorg en Welzijn - fase 2 Inleiding 5 1 Inleiding Afgelopen september zonden wij u de raadsinformatiebrief Interventieplan

InterventieplanZorgenWelzijn-fase2 Financien

33

8.4 Bestemmingsreserves

8.4.1 WMO-jeugdDebestemmingsreserveWmo-jeugdisbedoeldomtekorteninhetprogrammaoptevangen.Deruimtediedezereservebiedtlooptechterdoordiverseontwikkelingenenkeuzesreedsin2017forsterug.Ditheeftgevolgenvoordemogelijkheidomin2018financiëleklappenoptevangen.Bijdestartvanhetbegrotingsjaar2017bevattedereserveWmo-Jeugd(inclusiefresultaat2016)nogpersaldo€12,8mln.In2017zijnechterenkeleomvangrijkeonttrekkingenaandereservegedaan,waarvandebijdrageaanhetprogrammaInkomenenArmoedebestrijding(MasterplanBUIG:€3,2mln.),deonttrekkingentenbehoevevandeTransformatieagenda(€1,0mln.)endeSocialewijkteams(samen€1,4mln.)demeestomvangrijkezijn.BijdeSlotwijzigingzijnerbovendientweeforseonttrekkingengedaan.Enerzijdsomeennegatieveafrekeninguit2016optevangen,anderzijdsomhetprogrammain2017teontlasten21.IntotaalbetrofhetbijdeSlotwijzigingeenonttrekkingvan€5,8mln.

Tabel8.3UitputtingreserveWmo-Jeugdin2017OntwikkelingreserveF058WMO-Jeugd 2017Beginstand 9.726.016Toevoegingjaarresultaat2016 3.110.762OnttrekkinguitbreidingfteSWT -458.075OnttrekkingTransformatieagenda -1.061.017OnttrekkingProgrammaInkomenenArmoedebestrijding -3.200.000OnttrekkingProgrammaZ&W(Zomernota2017) -528.000OnttrekkingvoorSWT's -902.000Onttrekkingjaarresultaat2016(Slotwijziging2017) -2.768.702Toevoegingjaarresultaat2016(Slotwijziging2017) 124.280Onttrekkingtbvtekorten2017(Slotwijziging2017) -3.000.000Saldoultimo2017 1.043.264Voorgesteldeonttrekkingtbvwijkteams -1.000.000SaldoreserveWmo-JeugdnaditInterventieplan 43.264

Destandultimo2017isdaarmeeietshogerdan€1,0miljoen.Hetcollegesteltvoordezeruimteaantewendentenbehoevevandeversterkingvandesocialewijkteams.Dereservewordtdaarmeenagenoegvollediguitgeput22.Tabel10.3geefthiervaneenoverzicht.

8.4.2 WmoBeschermdWonenDegemeenteNijmegenisalscentrumgemeenteverantwoordelijkvoordeuitvoeringvanBeschermdWonenenMaatschappelijkeOpvanginde(veiligheids-)regioGelderland-Zuid23.Opgrondvanhetcoalitieakkoord,envanwegedebovenregionalefunctie,houdenweeenapartebestemmingsreservevoorditonderdeelaan.Tabel8.3geeftweerhoedezebestemmingsreservezichin2017en2018naarverwachtingzalontwikkelen.Deverwachting(standnovember)isdatdebestemmingsreserveultimo2017circa€3mln.bevat.Voor2018zijncirca€1mln.aanonttrekkingenvoorzien.

21Ookhettekortover2017zaldaarmeeopdesaldireservedrukken.Geletopdewinstwaarschuwinguitdeslotwijzigingdathettekortin2017tussen3en9miljoenuitkomt,heeftuwraadbijdeslotwijzigingbesloten€3,0miljoenovertehevelenvanuitdebestemmingsreserveWmo-Jeugdnaarhetprogramma.Indestadsrekeningkomenwehieropterug.22Wijvoorzieneenresterendtekortineenbandbreedtede0en6,0miljoen.Bijdestadsrekeningzullenweeenscherperbeeldvanhetuiteindelijkresultaathebben.23DezeomvatnaastderegioRijkvanNijmegen,ookderegioRivierenland.

Page 34: Interventieplan Zorg en Welzijn - ndsd.nl · Interventieplan Zorg en Welzijn - fase 2 Inleiding 5 1 Inleiding Afgelopen september zonden wij u de raadsinformatiebrief Interventieplan

Financien InterventieplanZorgenWelzijn-fase2

34

Tabel8.4OntwikkelingreserveWmo-BeschermdWonenin2017en2018

OntwikkelingreserveF062WMOBeschermdWonen 2017 2018

Beginstand 1.966.096 2.974.418Toevoegingjaarresultaat2016 1.540.406 OnttrekkingnagekomenafrekeningZINenPGB2016(SW2017) -48.745 OnttrekkingTransformatieagenda -870.000 -870.000OnttrekkingProgrammaZ&W(Zomernota2017) -219.000 -164.000ToevoegingtbvWmoBWcoulancegroepGGZ-B(SW2017) 605.661 PrognosejaarresultaatBeschermdWonenenDUVO2017 pm pmSaldo 2.974.418 1.940.418

Geletophetbovenregionalekaraktervandezemiddelenenmethetoogopdebeoogdetransformatieinditdomein,betrekkenwijdezereservenietinditinterventieplan.

8.5 Dekkinginvesteringen2018EenaantalvandebesluitendiehebbengeleidtotuitnameuitdereserveWmo-Jeugd,werkendoorin2018,2019en2020.Inhetbijzonderbetrefthetinvesteringenindetransformatieagendaendesocialewijkteams.Tabel8.4beschrijftwelkebestedinghetbetreft.

Tabel8.4:VoorgenomenonttrekkingenBestemmingsreserveWmo-Jeugd2018-2020(In€) 2018 2019 2020OnttrekkingTransformatieagenda -624.064 -297.058 OnttrekkingProgrammaInkomenenArmoedebestrijding -700.000 OnttrekkingProgrammaZ&W(Zomernota2017) -655.000 -291.667 -72.000OnttrekkingvoorSWT's -2.290.000 Totaal -4.269.064 -588.725 -72.000

Ditinterventieplanfocustop201824.Intotaalheeftuwraadvoor2018tot€4,27mln.aanonttrekkingenbesloten.Voordezeonttrekkingendientderhalveopnieuwdekkinggevondenteworden.Geletophetbelangdathetcollegeaandetransformatiehecht,stelthetcollegevooromdittekort,incidenteeltenlastevandesaldireserve.Ditbetekentdatbijditraadsvoorsteleenbegrotingswijziginginhoudendeeenonttrekkingvan€4,27mln.aandealgemenereservegevoegdzalworden.

24Devoorgenomenonttrekkingenin2019en2020zullenbetrokkenwordenbijdederdefasevanhetinterventieplan.

Page 35: Interventieplan Zorg en Welzijn - ndsd.nl · Interventieplan Zorg en Welzijn - fase 2 Inleiding 5 1 Inleiding Afgelopen september zonden wij u de raadsinformatiebrief Interventieplan

InterventieplanZorgenWelzijn-fase2 Bijlagen

35

9 Bijlagen