Chương VII: Bảo hiểmChương VII: Bảo hiểm

Chương III: Bảo hiểm

Dẫn đềTài liệu tham khảo detail

Kết cấu chươngKhái niệm và vai trò của bảo hiểmCác thuật ngữ cơ bản trong BHPhân loại và nguyên tắc BHCác nội dung cơ bản của quy tắc BH

I. Khái niệm và vai trò của BH

• Định nghĩa bảo hiểm detail

• Vai trò của bảo hiểma. Ổn định kinh doanh và đời sống detail

b. Hạn chế RR và hậu quả của nó detail

c. Các vai trò khác detail

II. Các khái niệm cơ bản trong BH

• Rủi ro detail

• Đối tượng bảo hiểm detail

• Các bên trong hợp đồng BH detail

• Số tiền BH và giá trị BH detail

II. (Tiếp)

• Giá cả của BH detail

• Các thuật ngữ BH đặc biệt detail

• Các chế độ bồi thường detail

• Tổn thất trong BH tài sản detail

III. Các nguyên tắc bảo hiểm

Nguyên tắc trung thực tuyệt đối detail

• Chỉ chấp nhận rủi ro BH detail

• Bồi thường vừa đủ detail

• Tương xứng detail

• Không trút hết trách nhiệm detail

IV. Phân loại bảo hiểm

1. Căn cứ đối tượng bảo hiểm2. Căn cứ tính chất kinh doanh3. Căn cứ tính chất bắt buộc4. Căn cứ nguồn luật quy định5. Các căn cứ khác

V. Nội dung chính của quy tắc BH

1. Đối tượng và phạm vi BH2. Không thuộc trách nhiệm BH3. Hợp đồng, phí BH và thời hạn hiệu lực của

hợp đồng BH

H t ch ng IIIế ươ

Thuật ngữ cần chú ý

Bảo hiểmhoàn trả có điều kiệnRủi roBH và không BHđược, không được BHĐối tượng bảo hiểmCác bên trong HĐ BHBên bánBên muaBên thứ ba

A và VPhí và tỷ lệ phí BHBảo hiểm đặc biệtTái bảo hiểmĐồng bảo hiểmBảo hiểm trùngCác chế độ bồi thườngTổn thấtToàn bộ và bộ phậnChung và riêng

Thuật ngữ cần chú ý (Cont’d)

Nguyên tắc bảo hiểmChỉ chấp nhận rủi ro BHTương xứngBồi thường vừa đủĐồng trách nhiệmThế quyềnQuy luật “Lấy số đông bù số ít”Nguyên tắc “Trung thực tuyệt đối”

Phân loại bảo hiểmTheo đối tượng bảo hiểmTheo tính chất của BHTheo tính chất bắt buộc của bảo hiểmTheo cơ sở pháp lý của bảo hiểmTheo những căn cứ khác

Tài liệu tham khảo

Luật kinh doanh BH 9/12/2000Bộ luật Hàng hải, Bộ luật Dân sựCác quy tắc BH do các công ty BH ban hành

a. Ổn định kinh doanh và đời sống

Là sự đảm bảo trước những hậu quả của rủi ro detail

Giúp nền kinh tế có thể phát triển đồng đều detail

Là đảm bảo hữu hiệu hơn tự BH detail

b. Hạn chế RR và hậu quả của nó

BH có thể giúp hạn chế xác suất xảy ra rủi ro detail

BH cũng có thể giúp hạn chế hậu quả khi rủi ro đã xảy ra detail

c. Các vai trò khác

Là kênh huy động vốn hiệu quảBH giúp phát triển thị trường CKGiúp tăng thu và giảm chi cho NSNN

1. Rủi ro

Là một sự kiện khách quan không lường trước được và khi xảy ra gây nên hậu quả xấu về tài chính.Rủi ro bao gồm hai yếu tố chính: Nguy cơ và hiểm hoạCác loại rủi ro detail

2. Đối tượng bảo hiểm

“Là đối tượng có nguy cơ bị rủi ro tác động vào gây nên hậu quả xấu về tài chính”Có 3 nhóm đối tượng bảo hiểm:

Con ngườiTài sảnTrách nhiệm dân sự

3. Các bên trong hợp đồng BH

Bên bán BH detail

Bên mua BH detail

Bên thứ ba detail

4. Số tiền BH và giá trị BH

“Số tiền BH là số tiền được lựa chọn khi ký kết hợp đồng BH”-A“Giá trị BH là giá trị thực tế của tài sản được BH khi ký kết hợp đồng BH”-VA và V phải quan hệ thế nào?

5. Giá cả của bảo hiểm

Giá cả của BH là tỷ lệ phí BHPhí BH phải nộp được xác định:P = A x r

6. Thuật ngữ bảo hiểm đặc biệt

a. Tái BH detail

b. Đồng BH detail

c. BH trùng detail

7. Chế độ bồi thường trong BH

“Bồi thường là sự đền bù chính xác về mặt tài chính”

• CĐ BT có mức miễn thường detail

• CĐ BT theo tỷ lệ detail

• CĐ BT theo rủi ro đầu tiên detail

8. Tổn thất trong BH tài sản

“Tổn thất là sự hư hại hoặc mất mát giá trị của đối tượng bảo hiểm là tài sản khi gặp rủi ro”

Phân loại tổn thất• Theo mức độ tổn thất detail

• Theo phạm vi của tổn thất detail

Nguyên tắc trung thực tuyệt đối

“Các bên tham gia BH phải tuyệt đối trung thực, nếu phát hiện bên nào vi phạm thì bên kia có quyền từ chối thực hiện một phần hoặc toàn bộ nghĩa vụ của mình”

1. Chỉ chấp nhận rủi ro BH

Các công ty BH không bao giờ chấp nhận các hợp đồng BH đối với các rủi ro không BHNhững rủi ro này sẽ bị coi là không thuộc phạm vi BH, được quy định trong quy tắc BH

2. Bồi thường vừa đủ

Người tham gia BH chỉ được bồi thường sao cho đạt tình trạng tài chính như trước khi RR xảy ra.

Người mua bảo hiểm phải có quyền lợi BHSố tiền BH không được phép lớn hơn giá trị BH.Nguyên tắc thế quyền detail

3. Nguyên tắc tương xứng

Quyền lợi và nghĩa vụ của các bên tham gia BH phải tương xứng với nhau.

4. Không trút hết trách nhiệm

Mua BH không có nghĩa là người tham gia BH được trút bỏ hết trách nhiệm đối với đối tượng BH.

Tránh được hậu quả của rủi ro

Con người có tâm lý muốn tránh khỏi rủi roCon người không thể tránh khỏi rủi ro nhưng vẫn muốn được đảm bảo sự an toàn nhất địnhNhờ bảo hiểm giúp con người tránh khỏi thiệt hại tài chính khi rủi ro xảy ra nên đảm bảo được sự an tâm và ổn định

Giúp nền KT phát triển đồng đều

Một nền kinh tế có nhiều ngànhĐộ rủi ro hàm chứa trong đó là khác nhauBH giúp cho những ngành có độ rủi ro cao có thể phát triển

So sánh với tự BH

Khi không lựa chọn BH mà vẫn muốn tránh hậu quả rủi ro, con người phải tự BHKhi thực hiện tự BH sẽ sử dụng vốn một cách không hiệu quả

Hạn chế khi rủi ro chưa xảy ra

Công ty BH có khả năng tính toán tương đối đúng xác suất của RRHọ có thể tư vấn cho người mua BHCông ty BH bắt buộc người tham gia BH phải có ý thức tự bảo vệ

Hạn chế hậu quả

Công ty BH có chính sách bồi thường cho cả chi phí bỏ ra để khắc phục rủi ro.

Các loại rủi ro

Rủi ro bao gồm rủi ro bảo hiểm và rủi ro không bảo hiểmRủi ro bảo hiểm bao gồm rủi ro được bảo hiểm và rủi ro không được bảo hiểm

a. Tái bảo hiểm

“Là việc từ một công ty BH (cty BH gốc) chuyển giao một phần số phí BH thu được cho cty BH khác (cty tái BH)”Tái BH không phải là tái tục hợp đồng BH

b. Đồng bảo hiểm

“Là việc từ hai công ty BH trở lên liên kết với nhau cùng BH cho một đối tượng”

c. Bảo hiểm trùng

“Là hiện tượng trong BH tài sản, trong đó một tài sản được BH theo nhiều hợp đồng với tổng số tiền BH lớn hơn giá trị BH”Thường thì BH trùng là lỗi cố ýBH trùng cũng có thể do vô ý

Mức miễn thường

“Là giới hạn mà nếu giá trị thiệt hại nhỏ hơn giới hạn đó thì công ty BH không có trách nhiệm bồi thường”Có hai loại chế độ miễn thường

Có khấu trừKhông khấu trừ

Bồi thường theo tỷ lệ

Được xác định theo tỷ lệ BH: A/VTỷ lệ này là nhỏ hơn 100%Khi bồi thường số tiền chi trả bằng thiệt hại thực tế nhân với tỷ lệ BH

Rủi ro đầu tiên

“Là mức giới hạn trong hợp đồng BH nhóm, mỗi tài sản trong nhóm sẽ chỉ được bồi thường tối đa bằng giới hạn đó mà thôi”Do sự hạn chế nên hiện nay gần như không được áp dụng.

a. Theo mức độ

Tổn thất được chia thànhTổn thất bộ phậnTổn thất toàn bộoTổn thất toàn bộ thực tếoTổn thất toàn bộ ước tính

Xét thấy chắc chắn dẫn đến TTTB thực tếChi phí bỏ ra khôi phục lại giá trị ban đầu còn lớn hơn cả giá trị BH

b. Theo phạm vi

Tổn thất được chia thànhTổn thất riêngTổn thất chung: Xuất phát từ hành động tổn thất chung

Cố ý, hợp lýCứu toàn bộ hành trình khỏi nguy cơ đáng lẽ không thể tránh khỏi

Thế quyền

“Là quá trình công ty BH thay mặt cho người được BH đòi bồi thường từ bên thứ ba”Nguyên tắc này ra đời để phục vụ cho mục đích chính là giảm thiểu phí BH phải nộp

Bên bán BH

Là các công ty BHQuyền lợi:

Thu phí BHYêu cầu người mua BH cung cấp đầy đủ thông tin về đối tượng BH

Nghĩa vụ:Cấp đơn BH và bồi thường khi RR xảy raGiải thích đầy đủ về các điều kiện hợp đồng

Bên mua BH

Gồm nhiều ngườiNgười yêu cầu BHNgười được BHNgười thụ hưởng

Bên thứ ba

Không tham gia trực tiếp vào hợp đồng BHLà người có nghĩa vụ hoặc quyền lợi liên quan tới việc thực hiện hợp đồng BH

Định nghĩa BH

“Là một hệ thống các quan hệ phân phối theo nguyên tắc hoàn trả có điều kiện giữa các chủ thể kinh tế góp vốn lập quỹ dự phòng tập trung”

Trong BH luôn phải tuân thủ quy luật lấy số đông bù số ít