26
1 Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013 Inhoud 1. INLEIDING ..................................................................................................................... 2 2. BESCHOUWING ALGEMENE TRENDS EN ONTWIKKELINGEN ................................................ 3 2.1 FINANCIEEL ECONOMISCHE ONTWIKKELINGEN ............................................................................3 2.2 MONITOR EXTERNE ONTWIKKELINGEN........................................................................................4 3. ONTWIKKELINGEN GEMEENTEBEGROTING ..................................................................... 15 3.1 INGESCHATTE AFWIJKINGEN 2013 (MET BANDBREEDTES) .........................................................16 3.2 OVERIGE AFWIJKINGEN 2013 ..................................................................................................25 4. RESUMÉ ..................................................................................................................... 25

Inhoud - Lelystad september 2013... · 2016. 8. 25. · Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013 2.2 Monitor externe ontwikkelingen De monitor dient om zicht te

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Inhoud - Lelystad september 2013... · 2016. 8. 25. · Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013 2.2 Monitor externe ontwikkelingen De monitor dient om zicht te

1

Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013

Inhoud 1. INLEIDING ..................................................................................................................... 2

2. BESCHOUWING ALGEMENE TRENDS EN ONTWIKKELINGEN ................................................ 3 2.1 FINANCIEEL ECONOMISCHE ONTWIKKELINGEN ............................................................................ 3 2.2 MONITOR EXTERNE ONTWIKKELINGEN ........................................................................................ 4

3. ONTWIKKELINGEN GEMEENTEBEGROTING ..................................................................... 15 3.1 INGESCHATTE AFWIJKINGEN 2013 (MET BANDBREEDTES) .........................................................16 3.2 OVERIGE AFWIJKINGEN 2013 ..................................................................................................25

4. RESUMÉ ..................................................................................................................... 25

Page 2: Inhoud - Lelystad september 2013... · 2016. 8. 25. · Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013 2.2 Monitor externe ontwikkelingen De monitor dient om zicht te

2

Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013

1. Inleiding

Bij deze ontvangt u de 3e crisismonitor van het begrotingsjaar 2013. In deze crisismonitor wordt op basis

van trends in een aantal macro economische- en sociaal maatschappelijke variabelen een relatie gelegd

met de ontwikkeling van de crisisgerelateerde exploitatieonderdelen van onze gemeentebegroting. De

indeling van deze crisismonitor is als volgt:

Hoofdstuk 2 bestaat uit een beschouwing van algemene trends en ontwikkelingen. Binnen paragraaf 2.1

is ter illustratie een persbericht opgenomen, dat het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) op 14

augustus 2013 heeft uitgebracht en waarin wordt ingegaan op opnieuw een forse toename van de

landelijke werkloosheid.

Paragraaf 2.2 bestaat vervolgens uit de monitor met de voor de gemeente Lelystad meest relevante

externe ontwikkelingen en is onderverdeeld in vijf thema’s, te weten: werkgelegenheid, bedrijvigheid,

huizenmarkt, consumentengedrag en macro economische ontwikkelingen.

Hoofdstuk 3 legt vervolgens de relatie tussen deze trends en ontwikkelingen en de gemeentebegroting.

Paragraaf 3.1 gaat in op de ingeschatte crisisgerelateerde afwijkingen (met bandbreedtes) en paragraaf

3.2 geeft een overzicht van de overige verwachte afwijkingen ten opzichte van de begroting 2013.

Hoofdstuk 4, het resumé, geeft tenslotte een korte samenvatting van wat er in de crisismonitor staat

gepresenteerd.

Opzet van de crisismonitor

De crisismonitor geeft een tussenstand van het lopende begrotingsjaar en kent daarom een hogere

actualiteit dan de risico-inschatting die gedaan wordt in de risicoparagraaf van bijvoorbeeld de

programmabegroting. Om de fluctuaties ten opzichte van de begroting te kunnen monitoren wordt in

tegenstelling tot de beschrijving van de meer statische risico’s in de risicoparagraaf (kans maal gevolg) in

deze crisismonitor gewerkt met financiële bandbreedtes. Een ander verschil met de risicoparagraaf is dat

er binnen de crisismonitor de aandacht vooral uitgaat naar die zaken die in 2013 tot een afwijking kunnen

leiden.

Externe ontwikkelingen raken tal van taken van de gemeente. Hierbij is het van belang onderscheid te

maken tussen:

1. Begrotingsonderdelen waarvan we de resultaten zelf kunnen beïnvloeden (bijvoorbeeld de

beïnvloedbare onderdelen, zoals beschreven in de doorlichting van de programma’s) en;

2. Begrotingsonderdelen waarvan het heel moeilijk, of niet mogelijk is, resultaten direct zelf te

beïnvloeden (zoals bijvoorbeeld inkomsten uit bouwleges, open einde regelingen en de algemene

uitkering).

De eerste categorie vereist reguliere begrotingsdiscipline, de tweede vormen een risico. Deze

crisismonitor gaat met name in op de taken die een risico vormen in het begrotingsjaar 2013, omdat de

resultaten hiervan niet of slecht beïnvloed kunnen worden.

Na weergave van actuele economische ontwikkelingen op het gebied van werkgelegenheid, bedrijvigheid,

de huizenmarkt, het consumentengedrag en economische ontwikkelingen in hoofdstuk 2 wordt in

hoofdstuk 3 gekeken naar de financiële effecten van een aantal terreinen op de gemeente. De

ontwikkelingen binnen verschillende crisisgerelateerde begrotingsonderdelen worden binnen paragraaf

3.1 vertaald naar financiële bandbreedtes, waarbij een antwoord wordt gegeven op de volgende vragen:

A. De begrotingsstand 2013 (wat is er in de begroting 2013 opgenomen?)

B. Wat zijn de financiële bandbreedtes waarbinnen het gemeentelijk aandachtsgebied zich

bevindt?

Meest gunstige afwijking

Verwachte afwijking (is de begroting 2013 nog actueel of al achterhaald?)

Meest ongunstige afwijking

Page 3: Inhoud - Lelystad september 2013... · 2016. 8. 25. · Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013 2.2 Monitor externe ontwikkelingen De monitor dient om zicht te

3

Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013

2. Beschouwing algemene trends en ontwikkelingen

2.1 Financieel economische ontwikkelingen

Page 4: Inhoud - Lelystad september 2013... · 2016. 8. 25. · Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013 2.2 Monitor externe ontwikkelingen De monitor dient om zicht te

4

Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013

2.2 Monitor externe ontwikkelingen

De monitor dient om zicht te houden op actuele economische ontwikkelingen en is onderverdeeld in

vijf thema’s, te weten: 1. werkgelegenheid, 2. bedrijvigheid, 3. Huizenmarkt, 4. consumentengedrag en

5. macro economische ontwikkelingen. Binnen elk thema wordt ingegaan op een aantal indicatoren,

die tezamen een dwarsdoorsnede geven van de relevante ontwikkelingen binnen het desbetreffende

thema.

Iedere indicator wordt ingeleid door een korte omschrijving van de indicator, een weergave van de bij

de totstandkoming betrokken actoren en de eventueel te maken kanttekeningen bij het verzamelen of

interpreteren van de desbetreffende indicator.

Thema 1: werkgelegenheid

Naam indicator Omschrijving indicator Betrokken bij totstandkoming Kanttekening

1. WW-uitkering Instroom en uitstroom, alsmede het aantal van uitkeringsgerechtigde in het kader van de Wet Werkloosheid (WW).

Centraal Bureau voor de statistiek (CBS) en Onderzoek & Statistiek (O&S).

-

025.00050.00075.000

100.000125.000150.000175.000200.000225.000250.000275.000300.000325.000350.000375.000400.000

2007

1e

2007

2e

2007

3e

2007

4e

2008

1e

2008

2e

2008

3e

2008

4e

2009

1e

2009

2e

2009

3e

2009

4e

2010

1e

2010

2e

2010

3e

2010

4e

2011

1e

2011

2e

2011

3e

2011

4e

2012

1e

2012

2e

2012

3e

2012

4e

2013

1e

Grafiek 1a: Mutaties in WW-uitkeringsgerechtigden Nederland

Instroom NL Uitstroom NL Totaal einde kwartaal NLBron: CBS

Page 5: Inhoud - Lelystad september 2013... · 2016. 8. 25. · Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013 2.2 Monitor externe ontwikkelingen De monitor dient om zicht te

5

Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013

Naam indicator Omschrijving indicator Betrokken bij totstandkoming Kanttekening

2. WWB-uitkering

Instroom en uitstroom van de Wet Werk en Bijstand (WWB).

Applicatiebeheer afdeling Werk en Inkomen (WI) en O&S.

Doordat aanvragen en beëindigingen soms pas na het verstrijken van het kwartaal worden verwerkt kunnen de cijfers pas zes weken na het verstrijken van de termijn met enige zekerheid worden vastgesteld.

*Cijfers zijn nog niet definitief in verband met de wettelijke afhandeltijd van 8 weken. Om die reden zijn in de grafiek alleen de

gegevens van het 1e kwartaal 2013 zichtbaar in de grafieken 1a en 1b.

0

250

500

750

1.000

1.250

1.500

1.750

2.000

2.250

2.500

20

07

1e

20

07

2e

20

07

3e

20

07

4e

20

08

1e

20

08

2e

20

08

3e

20

08

4e

20

09

1e

20

09

2e

20

09

3e

20

09

4e

20

10

1e

20

10

2e

20

10

3e

20

10

4e

20

11

1e

20

11

2e

20

11

3e

20

11

4e

20

12

1e

20

12

2e

20

12

3e

20

12

4e

20

13

1e

Grafiek 1b: Mutaties in WW-uitkeringsgerechtigden Lelystad

Instroom Lelystad Uitstroom Lelystad Totaal einde kwartaal Lelystad

Bron: CBS

Page 6: Inhoud - Lelystad september 2013... · 2016. 8. 25. · Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013 2.2 Monitor externe ontwikkelingen De monitor dient om zicht te

6

Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013

Naam indicator Omschrijving indicator Betrokken bij totstandkoming Kanttekening

3. Aantal vacatures

Het aantal vacatures openstaande en aangemelde vacatures aan het eind van het kwartaal.

UWV werkbedrijf en O&S.

Niet alle vacatures worden

aangemeld bij het UWV werkbedrijf.

Vanaf april 2012 zijn niet langer

alleen de WBS-vacatures in de cijfers

opgenomen, maar ook de vacatures

van werk.nl. Hierdoor zijn de cijfers

van voor het tweede kwartaal van

2011 meer accuraat, maar helaas

niet meer vergelijkbaar met die van

het tweede kwartaal en later.

Page 7: Inhoud - Lelystad september 2013... · 2016. 8. 25. · Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013 2.2 Monitor externe ontwikkelingen De monitor dient om zicht te

7

Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013

Thema 2: bedrijvigheid

Naam indicator Omschrijving indicator

Betrokken bij totstandkoming Kanttekening

4 Starters en Faillissementen

Het aantal bedrijven dat in de afgelopen maand gestart of gestopt is met de bedrijfsvoering.

Economische zaken provincie Lelystad en O&S.

Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen faillissement en andere reden van beëindigen van de bedrijfsvoering. Ook zijn er bedrijven die al uitgeschreven zijn, maar nog wel actief en bedrijven die al wel actief zijn, maar nog niet ingeschreven.

Vanwege administratieve redenen zijn er tijdelijk geen recentere cijfers te verkrijgen. De verwachting is dat deze op zijn vroegst begin juni weer te genereren zijn.

Naam indicator Omschrijving indicator

Betrokken bij totstandkoming Kanttekening

5. Vestigingen Het totaal aan vestigingen in Lelystad.

Economische zaken provincie Flevoland en O&S.

Aantal vestigingen wordt bijgehouden vanaf

begin 2008. Voor 2008 alleen de cijfers van

bedrijfsvestigingen (dus geen non-profit en

overheid) per jaar.

Page 8: Inhoud - Lelystad september 2013... · 2016. 8. 25. · Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013 2.2 Monitor externe ontwikkelingen De monitor dient om zicht te

8

Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013

Page 9: Inhoud - Lelystad september 2013... · 2016. 8. 25. · Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013 2.2 Monitor externe ontwikkelingen De monitor dient om zicht te

9

Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013

Thema 3: huizenmarkt en wonen

Naam indicator Omschrijving indicator Betrokken bij totstandkoming Kanttekening

6. Woningen te koop

Het aantal huizen dat op de eerste van de maand te koop staat aangeboden op Funda.

Funda en O&S. Ondanks dat er veel huizen te koop staan op Funda, is dit niet het hele aanbod. Ook worden huizen niet direct verwijderd als ze verkocht zijn.

Naam indicator Omschrijving indicator Betrokken bij totstandkoming Kanttekening

7. Bouwaanvragen

Het aantal verleende vergunningen voor bouw of verbouw van woningen.

Ruimtelijke dienstverlening en O&S.

In een aparte grafiek worden de bouwleges (inkomsten voor gemeente) als gevolg van de verstrekte vergunningen aangegeven.

Page 10: Inhoud - Lelystad september 2013... · 2016. 8. 25. · Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013 2.2 Monitor externe ontwikkelingen De monitor dient om zicht te

10

Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013

Naam indicator Omschrijving indicator Betrokken bij totstandkoming Kanttekening

8. Opgeleverde woningen

Het aantal gerealiseerde woningen en verbouwingen.

Ruimtelijke dienstverlening en O&S.

-

Naam indicator Omschrijving indicator Betrokken bij totstandkoming Kanttekening

9. Verkoopprijs woningen

De mediane verkoopprijs voor de regio Lelystad.

CBS en O&S. De mediaan is het middenpunt (50%) van de verkoopprijzen. Het gemiddelde ligt vaak hoger.

Page 11: Inhoud - Lelystad september 2013... · 2016. 8. 25. · Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013 2.2 Monitor externe ontwikkelingen De monitor dient om zicht te

11

Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013

* Gebaseerd op voorlopige cijfers (minder dan 25 waarnemingen)

Naam indicator Omschrijving indicator Betrokken bij totstandkoming Kanttekening

10. Bevolkingsgroei

Verschil in inwoners tussen twee kwartalen.

Burgerzaken en O&S.

-

Page 12: Inhoud - Lelystad september 2013... · 2016. 8. 25. · Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013 2.2 Monitor externe ontwikkelingen De monitor dient om zicht te

12

Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013

Naam indicator Omschrijving indicator Betrokken bij totstandkoming Kanttekening

11.Bevolking vs prognose

Per jaar wordt de daadwerkelijke bevolking vergeleken met de aan het begin van het jaar geprognosticeerde groei.

O&S. Cijfers worden niet per kwartaal, maar per jaar weergegeven, omdat deze alleen in deze tijdseenheid te verkrijgen zijn.

Naam indicator Omschrijving indicator Betrokken bij totstandkoming Kanttekening

12. Wachttijden huurwoning Centrada per doelgroep

In jaren weergegeven termijn tussen de eerste reactie op een woning en het vinden van een huurwoning.

O&S en Centrada. Cijfers worden niet per kwartaal, maar per jaar weergegeven, omdat deze alleen in deze tijdseenheid te verkrijgen zijn.

Page 13: Inhoud - Lelystad september 2013... · 2016. 8. 25. · Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013 2.2 Monitor externe ontwikkelingen De monitor dient om zicht te

13

Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013

Thema 4: consumentengedrag

Naam indicator Omschrijving indicator Betrokken bij totstandkoming Kanttekening

13. Consumenten-vertrouwen

Indicator gebaseerd op 5 vragen over de mening over de eigen financiële situatie en de economische situatie in Nederland.

CBS en O&S. Cijfers gebaseerd op Lelystad zijn slechts met een grote inspanning te verkrijgen. Landelijke cijfers kunnen een vertekend beeld geven.

Page 14: Inhoud - Lelystad september 2013... · 2016. 8. 25. · Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013 2.2 Monitor externe ontwikkelingen De monitor dient om zicht te

14

Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013

Thema 5: macro economische ontwikkelingen

Naam indicator Omschrijving indicator Betrokken bij totstandkoming Kanttekening

14. 10-jaars

staatsleningen

Indicator gebaseerd op de rente die

de Nederlandse staat betaalt voor

10- jaars staatsleningen. Dit heeft

effect op gemeenten.

Kapitaalmarkt. -

0,0

1,0

2,0

3,0

4,0

5,0

ren

tep

erc

en

tage

eerste dag van de maand

Renteontwikkelingen 1 jun 2008 t/m 01 april 2013

1 maands euribor

3 maands euribor

10 jaars benchmark

Page 15: Inhoud - Lelystad september 2013... · 2016. 8. 25. · Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013 2.2 Monitor externe ontwikkelingen De monitor dient om zicht te

15

Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013

3. Ontwikkelingen gemeentebegroting

Zoals ook blijkt uit het persbericht van het CBS bevindt de Nederlandse economie zich nog steeds in

zwaar weer. De monitor externe ontwikkelingen laat ook op vrijwel alle terreinen zien dat de crisis niet

aan Lelystad voorbij gaat. Daarnaast zijn een aantal begrotingsonderdelen direct onderhevig aan het

lastig te voorspellen rijksbeleid. De bedragen die hiermee gemoeid zijn kunnen zorgen voor significante

schommelingen in het financiële resultaat van de gemeente (op de totale begrotingsomvang van ruim

€200,- mln.).

De in hoofdstuk 2 beschreven ontwikkelingen raken de begroting op verschillende terreinen die in de

volgende paragraven worden beschreven, te weten:

3.1.1 Uitkeringen

3.1.2 Bijzondere bijstand

3.1.3 Sociale lasten

3.1.4 Rente

3.1.5 Legesinkomsten

3.1.6 Algemene uitkering

3.1.7 Belastingontvangsten

De verwachte afwijkingen en de bandbreedtes worden in een aantal gevallen op €1.000,- nauwkeurig

weergegeven. Er wordt echter niet gepretendeerd dat de uiteindelijke resultaten binnen elk

begrotingsonderdeel met deze nauwkeurigheid zijn in te schatten. De gepresenteerde cijfers zijn

enerzijds inderdaad ‘hardere’ vaststaande bedragen, maar anderzijds zijn deze cijfers het resultaat van

bijvoorbeeld extrapolaties. In het resumé zijn de bedragen overigens afgerond op €10.000,-.

Met betrekking tot de onderwerpen resultaat grondbedrijf, parkeren en garantstellingen worden bij

ongewijzigd beleid vooralsnog geen effecten op de gemeentebegroting 2013 verwacht. Daarnaast

signaleren we, los van de onderwerpen in de crisismonitor, nu al een aantal ontwikkelingen die ook tot

een afwijking op de begroting 2013 leiden en behoeven niet binnen een bandbreedte gepresenteerd te

worden. De verwachte ontwikkelingen binnen deze begrotingsonderdelen zijn bijvoorbeeld al bekend, of

anderszins redelijkerwijs in te schatten en worden in paragraaf 3.2 beschreven.

Page 16: Inhoud - Lelystad september 2013... · 2016. 8. 25. · Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013 2.2 Monitor externe ontwikkelingen De monitor dient om zicht te

16

Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013

3.1 Ingeschatte afwijkingen 2013 (met bandbreedtes)

3.1.1 Uitkeringen

Aantallen Bedrag Aantallen Bedrag Aantallen Bedrag Aantallen Bedrag

1. Rijksbijdrage uitkeringslast € 28.562 € 2.996 € 2.996 € 2.996

2. Uitkeringslast 2029 -€ 28.812 + 164 -€ 3.545 + 121 -€ 2.908 + 78 -€ 2.272

Totaal -€ 250 -€ 549 € 88 € 724

Nadere toelichting:

De prognose per 1 september 2013 - voor het resultaat op de bijstandsuitkeringen - is in afwijking van de begroting 2013 € 88.000 voordelig en

€ 1,6 mln. gunstiger dan de crisismonitor van mei.

1. Rijksbijdrage uitkeringslast

De rijksbijdrage WWB BUIG 2013 voor Lelystad is definitief vastgesteld op € 31.590.296. Netto resteert daarmee een plus van ruim € 1,6 mln. ten opzichte van de

crisismonitor mei. Een afwijkende definitieve vasstelling van de rijksbijdrage - op basis van groei of krimp van de werkloosheid tussen nu en het einde van het

jaar - wordt niet verwacht.

2. Uitkeringslast

De prognose bedraagt 2150 klanten gemiddeld ofwel 121 meer dan begroot (=conform crisismonitor mei). Hierbij is rekening gehouden met het effect van de

extra investering van € 0,5 mln. voor re-integratie (= -20 klanten). De geactualiseerde prognose voor de gemiddelde uitkeringslast is € 14.800 ofwel + € 600

ten opzichte van de begroting (en crisismonitor mei). Deze stijging - veroorzaakt door hogere belastingafdracht en stijging normvergoedingen - wordt

gecompenseerd via een hogere rijksbijdrage. De in de crisismonitor van mei opgenomen bandbreedte bedroeg + of - 129 cliënten. Voor de periode vanaf 1

september tot het einde van het jaar kan deze worden gereduceerd tot + of - 43 klanten (zijnde 4/12 van 129 cliënten).

NB. Door de gemeente is bezwaar ingediend tegen de afwijzende beschikking op de aanvraag Incidenteel Aanvullende Uitkering 2011 van € 2, 6 mln.

Verwachte afwijkingBegroting 2013 (= nullijn) Meest ongunstige afwijking Meest gunstige afwijking

Bedragen x €1000,-

Bandbreedtes afwijkingen ten opzichte van de begroting 2013 Begroting 2013Onderdeel

Page 17: Inhoud - Lelystad september 2013... · 2016. 8. 25. · Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013 2.2 Monitor externe ontwikkelingen De monitor dient om zicht te

17

Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013

3.1.2 Bijzondere bijstand

Aantallen Bedrag Aantallen Bedrag Aantallen Bedrag Aantallen Bedrag

1.

Bijzondere bijstand spoor 1

(preventief) en spoor 2

(repressief) +kinderopvang € 2.362 -€ 391 -€ 311 -€ 231

Totaal € 2.362 -€ 391 -€ 311 -€ 231

Nadere toelichting:

Bedragen x €1000,-

Bandbreedtes afwijkingen ten opzichte van de begroting 2013 Begroting 2013Onderdeel

Bovenstaande tekorten hebben een incidenteel karakter. Voor de begrotingsjaren 2014 en 2015 kunnen deze tekorten structureel gedekt worden

uit een door de gemeente te ontvangen extra rijksbijdrage via de algemene uitkering in het kader van armoedebestrijding.

Gelet op het openeinde karakter van de regeling is - in aansluiting op de crisismonitor van mei - een bandbreedte voor de resterende 4 maanden

berekend op afgerond € 80.000 (= 4/12 van 10% van € 2.362.000).

Door de substantieel gestegen uitgaven voor beschermingsbewind (incl. de hierop niet te realiseren bezuiniging door middel van inkomensbeheer

plus van € 50.000) en de aanvullende bijstand voor uitwonende jongeren wordt in 2013 een overschrijding verwacht van

€ 225.000 (crisismonitor mei meldde een tekort van € 175.000).

Volgens bestaand beleid worden de kosten kinderopvang op basis van sociaal medische indicatie voor inwoners van Lelystad vergoed. Met de

stijging van het aantal klanten is ook de aanspraak op deze voorziening toegenomen. De kosten bedragen momenteel € 270.000 op jaarbasis

(€ 230.000 kinderopvang sociaal medische indicatie en € 40.000 voorschakeltrajecten toeleidend naar werk en school voor tienermoeders). Het

corresponderend uitgavenbudget bedraagt € 134.000; resulterend in een tekort van € 136.000. Daarnaast is in 2013 sprake van een hogere

terugvordering van € 50.000 kosten kinderopvang met name door uitblijven reactie op verzoeken tot aanvullende informatie voorafgaand aan de

definitieve toekenning. Totaal tekort is dan € 86.000. (Crisismonitor mei meldde een tekort van € 136.000).

Verwachte afwijkingBegroting 2013 (= nullijn) Meest ongunstige afwijking Meest gunstige afwijking

Page 18: Inhoud - Lelystad september 2013... · 2016. 8. 25. · Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013 2.2 Monitor externe ontwikkelingen De monitor dient om zicht te

18

Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013

3.1.3 Sociale lasten

Aantallen Bedrag Aantallen Bedrag Aantallen Bedrag Aantallen Bedrag

1. Sociale lasten -€ 7.654 -€ 800 -€ 750 -€ 630

Totaal -€ 7.654 -€ 800 -€ 750 -€ 630

Nadere toelichting:

Bedragen x €1000,-

Bandbreedtes afwijkingen ten opzichte van de begroting 2013 Begroting 2013Onderdeel

De raming, van de door de gemeente Lelystad af te dragen sociale lasten (pensioen- en zorgverzekeringswet, sectorpremies en WAO/WIA-premie)

is, op basis van de op dat moment beschikbare informatie, bijgesteld bij de Kadernota 2013-2016 en vervolgens geactualiseerd in de

Programmabegroting 2013-2016. Na het opstellen van de Programmabegroting 2013 deden zich een verscheidenheid aan ontwikkelingen voor op

dit gebied. De doorrekening van de effecten van premiestijgingen is pas in de loop van het jaar voldoende uitgekristaliseerd om een realistische

prognose voor de rest van het jaar af te kunnen geven. Uit de doorrekening blijkt dat de effecten van de premiestijgingen hoger uitvallen dan

oorspronkelijk geraamd.

De verwachting binnen deze crisismonitor is daarom dat een negatieve bijstelling moet plaatsvinden; de door de gemeente Lelystad af te dragen

sociale lasten blijken met in totaal €750.000,- te stijgen, vergeleken met het in de gemeentebegroting beschikbare budget.

Verwachte afwijkingBegroting 2013 (= nullijn) Meest ongunstige afwijking Meest gunstige afwijking

Page 19: Inhoud - Lelystad september 2013... · 2016. 8. 25. · Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013 2.2 Monitor externe ontwikkelingen De monitor dient om zicht te

19

Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013

3.1.4 Rente

Aantallen Bedrag Aantallen Bedrag Aantallen Bedrag Aantallen Bedrag

1.

Geld aantrekken met een

looptijd van korter dan één

jaar -€ 864 € 0 € 790 € 840

2.

Geld aantrekken met een

looptijd van langer dan één

jaar -€ 4.824 -€ 1.177 -€ 1.000 -€ 1.000

3.

Toegerekende rentebaten

Grondbedrijf € 4.642 -€ 297 -€ 297 -€ 297

Totaal -€ 1.046 -€ 1.474 -€ 507 -€ 457

Nadere toelichting:

Bedragen x €1000,-

Bandbreedtes afwijkingen ten opzichte van de begroting 2013 Begroting 2013Onderdeel

Uiteraard probeert de gemeente zo scherp mogelijk aan de wind te varen door maximale benutting van de kasgeldlimiet uit de wet FIDO, kort geld

is immers goedkoper. De uiteindelijke rentelasten worden bepaald door de verhouding tussen korte en lange leningen enerzijds en de

ontwikkelingen op de rentemarkt anderzijds.

In de jaarrekening 2011 hebben we al aangegeven dat gedurende alle kwartalen in 2011 de kasgeldlimiet is overschreden. De kasgeldlimiet

beperkt de gemeente in het financieren met een korte looptijd. Met betrekking tot het overschrijden van de kasgeldlimiet is bestuurlijk overleg

geweest met de provincie als toezichthouder. Wij hebben aangegeven dat in het 3e kwartaal 2012 deze overschrijding van de kasgeldlimiet teniet

is gedaan doordat wij begin 3e kwartaal 2012 kortlopende in langlopende leningen hebben omgezet. In de programmabegroting 2013 is reeds

aangegeven dat er onderzocht zou gaan worden hoe deze lasten zich zullen gaan verhouden tot de in de begroting opgenomen budgetten voor

rente. In 2013 dienen namelijk een aantal leningen geherfinancierd te worden, die onder de kasgeldlimiet uit de wet FIDO niet volledig

gefinancierd mogen worden met kort geld. Herfinanciering met looptijd van de lening langer dan één jaar is duurder, wat maakt dat er op dit

moment per saldo € 507.000,- nadeel verwacht wordt op het onderdeel rente.

Verwachte afwijkingBegroting 2013 (= nullijn) Meest ongunstige afwijking Meest gunstige afwijking

Page 20: Inhoud - Lelystad september 2013... · 2016. 8. 25. · Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013 2.2 Monitor externe ontwikkelingen De monitor dient om zicht te

20

Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013

2. De lange rente is eveneens historisch laag. Deze lage rente heeft alleen een positief effect op nieuw af te sluiten leningen. We hebben echter te

maken met een bestaande leningenportefeuille. Op basis van deze portefeuille hebben wij een onbeïnvloedbare rentelast van € 5,6 mln. In 2013

moet er circa € 52 mln. afgelost worden, om de looptijd van deze leningen eindigt. Dit bedrag zal moeten worden geherfinancierd. Begin juli is er

voor € 40 mln. aan langlopende leningen aangetrokken. De hiermee gemoeide rentelast is in deze crisismonitor verwerkt. Onzeker is nog een

aanvullende langlopende financieringsbehoefte van € 15 mln. Door deze onzekerheid is de rentelast niet opgenomen in deze crisismonitor.

3.Voor de programmarekening 2012 heeft het grondbedrijf de boekwaarde op de zgn. B-staat berekend (circa € 110 mln.). Inzicht in de

boekwaarde van deze B-staat is nodig om de door het grondbedrijf te betalen rente aan de algemene dienst te kunnen berekenen. Op basis van

het interne rentepercentage van 4% kan de toegerekende rentebaten voor 2013 worden berekend op circa € 4,1 mln. Daarnaast draagt het

grondbedrijf rente af op de erfpachtgronden. Deze rente is berekend op ca. € 0,2 mln.

1. De korte rente is historisch laag. De ECB heeft in mei 2013 de zogenaamde refi-rente (maatstaf voor de korte rente) verlaagd van 0,75% naar

0,50%. Ook indien de korte rente tot een 'normaal' niveau stijgt blijft het rentebudget toereikend.

Page 21: Inhoud - Lelystad september 2013... · 2016. 8. 25. · Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013 2.2 Monitor externe ontwikkelingen De monitor dient om zicht te

21

Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013

3.1.5 Legesinkomsten

Vervolg volgende pagina

Aantallen Bedrag Aantallen Bedrag Aantallen Bedrag Aantallen Bedrag

1. Leges bouwvergunningen € 1.398 -€ 790 -€ 700 -€ 600

2. Leges reisdocumenten € 410 -€ 80 -€ 55 € 35

3. Leges rijbewijzen € 265 -€ 140 -€ 100 -€ 45

4. Leges burgerlijke stand € 201 -€ 140 -€ 110 -€ 90

Totaal € 2.274 -€ 1.150 -€ 965 -€ 700

Nadere toelichting:

Bedragen x €1000,-

Bandbreedtes afwijkingen ten opzichte van de begroting 2013 Begroting 2013Onderdeel

1. Leges bouwvergunningen

Op basis van de huidige gegevens (inkomsten) wordt er verwacht dat de begrote inkomsten van de bouwleges niet worden gerealiseerd. Er wordt wel veel

verbouwd, dus qua aantallen van te behandelen aanvragen is niet zoveel teruggang meer, echter dit levert nauwelijks leges op. Met name de terugloop in

grote bouwprojecten heeft een nadelig effect op de legesinkomsten. De legesinkomsten zijn sterk afhankelijk van de grotere projecten en de laatste jaren zit

dit percentage op 4 a 5 % van de aanvragen (terwijl dit percentage enkele jaren geleden nog 7 a 8% bedroeg). Deze sterke afhankelijk van grote projecten

maakt dat er fluctuaties kunnen ontstaan in de verwachte opbrengsten. In de kadernota 2014 wordt er meerjarig rekening gehouden met deze negatieve

trend.

2. Leges reisdocumenten

Het tot op heden verkochte aantal reisdocumenten ten opzichte van de begroting loopt wat achter. Prognose op basis van huidige verkopen resulteert in een

negatieve afwijking ten opzichte van de begroting.

Verwachte afwijkingBegroting 2013 (= nullijn) Meest ongunstige afwijking Meest gunstige afwijking

Page 22: Inhoud - Lelystad september 2013... · 2016. 8. 25. · Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013 2.2 Monitor externe ontwikkelingen De monitor dient om zicht te

22

Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013

3. Leges rijbewijzen

Het tot op heden aantal verkochte rijbewijzen ten opzichte van de begroting loopt sterk achter. De cyclus van een rijbewijs is 10 jaar, de begroting is

gebasseerd op een gemiddelde van deze jaren. Dit wil zeggen dat er jaren zijn met positieve uitschieters en jaren met negatieve uitschieters. Uit gegevens van

het RDW blijkt dat er minder dan het gemiddelde aan rijbewijzen vervangen moet worden. Pas met ingang vanaf 2016 wordt er verwacht dat er weer een

positief resultaat behaald zal worden (ten opzichte van de begroting).

4. Leges burgerlijke stand

Door de verhoging van de tarieven werd er een verdubbeling van de inkomsten verwacht. Dit bleek echter aan het begin van 2013 een negatief effect te

hebben op het aantal te voltrekken huwelijken. Het tarief is inmiddels weer bijgesteld naar het oude tarief, echter de begroting 2013 is hier nog niet op

aangepast, wat resulteert in het verwachte tekort. Daarnaast zijn de regels met betrekking tot de gratis huwelijken aangescherpt, wat de legesderving ook

enigzins tegengaat.

Page 23: Inhoud - Lelystad september 2013... · 2016. 8. 25. · Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013 2.2 Monitor externe ontwikkelingen De monitor dient om zicht te

23

Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013

3.1.6 Algemene uitkering

Aantallen Bedrag Aantallen Bedrag Aantallen Bedrag Aantallen Bedrag

1. Algemene uitkering € 93.684 -€ 100 € 0 € 900

Totaal € 93.684 -€ 100 € 0 € 900

Bedragen x €1000,-

Bandbreedtes afwijkingen ten opzichte van de begroting 2013 Begroting 2013Onderdeel

Verwachte afwijkingBegroting 2013 (= nullijn) Meest ongunstige afwijking Meest gunstige afwijking

Nadere toelichting:

A. Samen trap op, samen trap af

De jaarlijkse ontwikkeling van de omvang van het gemeentefonds wordt sinds 1995 bepaald door de normeringssystematiek, waarbij het fonds

gekoppeld is aan de ontwikkeling van de uitgaven van het Rijk, de netto gecorrigeerde rijksuitgaven (ngru) en is beter bekend onder de naam:

samen trap op, samen trap af. De jaarlijkse toe- en afname van het gemeentefonds die voortvloeit uit de koppeling aan de rijksuitgaven, wordt het

accres genoemd. In de mei circulaire is het jaar 2012 afgesloten en blijkt dat het Rijk 'zuinig' is geweest in 2012 en er een onderuitputting van de

budgetten op rijksniveau heeft plaatsgevonden. De redenatie van het Rijk is dat het gemeentefonds dus alsnog mee 'de trap af' moeten (in 2012

dus achteraf gezien teveel geld hebben ontvangen). In de systematiek die het Rijk hanteert binnen de verdeling van het gemeentefonds leidt dit

tot een fors nadelig effect in 2013 (ruim €1,6 mln. incidenteel). Binnen de raming van de algemene uitkering wordt door middel van een

behoedzaamheidsreservering al geanticipeerd op juist deze ontwikkelingen, wat het effect voor een groot deel neutraliseert.

Daarnaast zijn er in de circulaire maatstaven aangepast en technische correcties doorgevoerd die positief uitpakken waardoor per saldo een

afwijking van nul ten opzichte van de begroting wordt verwacht. Met andere woorden, per saldo is de verwachting dat de te ontvangen algemene

uitkering in 2013 uitkomt conform het in de begroting opgenomen bedrag.

In het meest ongunstige geval zouden er in de septembercirculaire 2013 nog enkele technische wijzigingen staan opgenomen, die per saldo licht

negatief uit zouden kunnen pakken voor 2013. Dit ligt echter niet in de lijn der verwachting, evenals het niet in de lijn der verwachting ligt dat het

Rijk gemeenten nog gaat korten over begrotingsjaar 2013. In het meest gunstige geval zal het effect van de ontwikkeling van lokale maatstaven

positiever uitvallen dan nu wordt ingeschat.

Page 24: Inhoud - Lelystad september 2013... · 2016. 8. 25. · Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013 2.2 Monitor externe ontwikkelingen De monitor dient om zicht te

24

Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013

3.1.7 Belastinginkomsten

Aantallen Bedrag Aantallen Bedrag Aantallen Bedrag Aantallen Bedrag

1. OZB ontvangsten € 19.902 € 0 € 38

2. Kwijtschelding 3750 € 875 -€ 100 € 0 € 0

Totaal € 20.777 -€ 100 € 0 € 38

Nadere toelichting:

OZB: Begrote ozb opbrengst 2013 bedraagt € 19.902.000. Inmiddels is reeds geraliseerd: € 19.189.898. In totaal nog op te leggen € 750.000.

Daarmee wordt de begrote opbrengst ruim gerealiseerd.

Kwijtschelding: Begrote bedrag aan kwijtschelding € 875.000. Reeds verleende kwijtschelding € 769.000 . De termijn voor het indienen van een

kwijtscheldingsverzoek is nog niet verstreken. Er kunnen nog verzoeken worden ingediend. Het kwijtschedingsbedrag 2013 zal naar verwachting

nagenoeg gelijk zijn aan het rekening resultaat 2012 en valt binnen de begroting 2013. In het slechste scenario komt er € 100.000,-- aan kwijt te

schelden belastinginkomsten bij. Het is niet te verwachten dat er zich een positiever scenario ontwikkelt.

Verwachte afwijkingBegroting 2013 (= nullijn) Meest ongunstige afwijking Meest gunstige afwijking

Bedragen x €1000,-

Bandbreedtes afwijkingen ten opzichte van de begroting 2013 Begroting 2013Onderdeel

Page 25: Inhoud - Lelystad september 2013... · 2016. 8. 25. · Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013 2.2 Monitor externe ontwikkelingen De monitor dient om zicht te

25 Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013

3.2 Overige afwijkingen 2013

De overige afwijkingen hebben betrekking op plussen en minnen op onderdelen zoals WMO, beheer

openbare ruimte, afvalstoffen, restitutie van samenwerkingsverbanden MSF en Seph,

leerlingenvervoer etc. voor een totaal bedrag van € 0,72 mln. positief.

4. Resumé

Zoals in de inleiding is aangegeven wordt met deze crisismonitor beoogd om een trendmatige analyse

te presenteren van de ontwikkelingen in de economie en de gevolgen voor de gemeentelijke

begroting. De analyses uit de crisismonitor (paragraaf 3.1), tezamen met de overige afwijkingen

geven een weergave van het op dit moment ingeschatte rekeningresultaat 2013. Het verwachte

rekeningresultaat bedraagt € 1.73 mln. negatief bewegend tussen de bandbreedte van € 0,36 mln.

positief in het meest gunstige geval en € 3,84 mln. negatief in het meest ongunstige geval.

Hieronder staat een samenvatting van de verschillende ingeschatte afwijkingen met bandbreedtes

binnen de crisismonitor, zoals gepresenteerd in paragraaf 3.1.

Crisismonitor September 2013

Meest gunstig: + 0,72

Verwacht: + 0,09

Meest ongunstig: - 0,55

Meest gunstig: - 0,23

Verwacht: - 0,31

Meest ongunstig: - 0,39

Meest gunstig: - 0,63

Verwacht: - 0,75

Meest ongunstig: - 0,80

Meest gunstig: - 0,46

Verwacht: - 0,51

Meest ongunstig: - 1,47

Meest gunstig: - 0,70

Verwacht: - 0,97

Meest ongunstig: - 1,15

Meest gunstig: + 0,90

Verwacht: + 0,00

Meest ongunstig: - 0,10

Meest gunstig: + 0,04

Verwacht: + 0,00

Meest ongunstig: - 0,10

Meest gunstig: - 0,36

Verwacht: - 2,45

Meest ongunstig: - 4,56Subtotaal crisismonitor (bandbreedtes)

5. Legesinkomsten

7. Belastinginkomsten

Bedragen x €1.000.000,-

Bandbreedte ten opzichte

van de begroting 2013

1. Uitkeringen

3. Sociale lasten

4. Rente

2. Inkomensondersteuning (Bijzondere

bijstand & kinderopvang)

6. Algemene uitkering

Page 26: Inhoud - Lelystad september 2013... · 2016. 8. 25. · Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013 2.2 Monitor externe ontwikkelingen De monitor dient om zicht te

26 Crisismonitor begrotingsjaar 2013, peildatum: september 2013

De overige afwijkingen laten per saldo het volgende beeld zien.

Inclusief de overige afwijkingen levert dit het volgende beeld op:

Bij de 2e monitor is er besloten bijsturingsmaatregelen te nemen om het verwachte negatieve

rekeningresultaat te dempen. In onderstaand overzicht is te zien wat het effect van de

bijsturingsmaatregelen is ten opzichte van het verwachte resultaat van € 1,73 mln. negatief.

Dit resterend verwacht tekort in 2013, wordt als aanvullende bezuinigingstaakstelling verwerkt in de

programmabegroting 2014. Op deze wijze kan een eventuele onttrekking aan de algemene reserve in

2013 worden gecompenseerd door een dienovereenkomstige storting in 2014. Deze lijn zorgt

enerzijds voor een meer structurele borging van de continuïteit van beleid en voorkomt anderzijds een

meerjarig beroep op het weerstandsvermogen

Overige afwijkingen 2013

Verwacht: + 0,720,77Subtotaal overige afwijkingen 2013

Verwachte afwijking op de

begroting 2013

Bedragen x €1.000.000,-

Meest gunstig: + 0,36

Verwacht: - 1,73

Meest ongunstig: - 3,84

Totaal crisismonitor + overige afwijkingen

Bedragen x €1.000.000,-

Verwacht rekening resultaat: - 1,73

BIJSTURING 2013 (Crisismonitor Mei 2013)

reintegratie budget 0,50

teruggave BTW compensatiefonds 0,10

vrijval ROS 0,20

vrijval RES 0,20

vrijval personele calamiteiten 0,26

gedeeltelijke vrijval budget verkiezingen 0,03

Subtotaal bijsturingen 1,29

Verwacht tekort na bijsturing -0,45