Informacija o mogućnostima i podsticajnim mjerama za ... · U okviru definisanog prostora predviđen je biznis inkubator bruto površine 577.9m², potkrovlje površine 396.1m²,

PRIVREDNA KOMORA

CRNE GORE

INFORMACIJA

O MOGUĆNOSTIMA I PODSTICAJNIM MJERAMA ZA INVESTIRANJE

Podgorica, jun 2013. godine

Informacija o mogućnostima i podsticajnim mjerama za investiranje

SADRŽAJU v o d ................................................................................................................................................................................... 3 1. Ambijent za poslovanje ..................................................................................................................................................... 4 2. Podsticajne mjere .............................................................................................................................................................. 4 3. Finansijska podrška ........................................................................................................................................................... 5 4. Biznis zone ......................................................................................................................................................................... 6

4.1. Biznis zone otvorene za ulaganje ............................................................................................................................... 6 4.1.1. Opština Berane ................................................................................................................................................... 6 4.1.2. Opština Kolašin ................................................................................................................................................... 8

4.2. Planirane biznis zone ................................................................................................................................................. 9 4.2.1. Glavni grad Podgorica ......................................................................................................................................... 9 4.2.2. Prijestonica Cetinje ........................................................................................................................................... 11 4.2.3. Opština Nikšić .................................................................................................................................................. 13 4.2.4. Opština Bar ....................................................................................................................................................... 13

4.3. Potencijalne biznis zone ........................................................................................................................................... 14 4.3.1. Opština Tivat ..................................................................................................................................................... 14 4.3.2. Opština Ulcinj ................................................................................................................................................... 14 4.3.3. Opština Kotor ................................................................................................................................................... 15 4.3.4. Opština Budva .................................................................................................................................................. 17 4.3.5. Opština Mojkovac ............................................................................................................................................. 19 4.3.6. Opština Danilovgrad ......................................................................................................................................... 20 4.3.7. Opština Bijelo Polje ........................................................................................................................................... 22 4.3.8. Opština Žabljak ................................................................................................................................................. 24 4.3.9. Opština Plužine ................................................................................................................................................. 24 4.3.10. Opština Šavnik ................................................................................................................................................ 25 4.3.11. Opština Pljevlja ............................................................................................................................................... 25 4.3.12. Opština Rožaje ................................................................................................................................................ 26 4.3.13. Opština Andrijevica ........................................................................................................................................ 26 4.3.14. Opština Plav .................................................................................................................................................... 27

5. Turistički lokaliteti ........................................................................................................................................................... 28 5.1. HTP “Ulcinjska rivijera”ad Ulcinj ............................................................................................................................. 28 5.2. HTP “Ulcinjska rivijera” – Kamp Neptun ................................................................................................................. 28 5.3. Lokalitet Pećine – između Njivica i ušća Sutorine, Herceg Novi .............................................................................. 29 5.4. NTC Marina Kotor .................................................................................................................................................... 29 5.5. VTK Kasarna “Mediteran” Žabljak ........................................................................................................................... 30 5.6. VTK Bigovo – Trašte, Kotor ...................................................................................................................................... 30 5.7. Lokalitet Uvala “Masline – Rt Odrač”, Bar ............................................................................................................... 31 5.8. Ostrvo Lastvica sa tvrđavom Mamula, Herceg Novi ................................................................................................ 31 5.9. Kasarna “Gornji klinci” – Herceg Novi ...................................................................................................................... 32 5.10. Motel Šas sa Vladimir ekonomijom Ulcinj ............................................................................................................. 32 5.11. Vojno‐turistički kompleks “Valdanos” Ulcinj ......................................................................................................... 33 5.12. Ada Bojana Ulcinj ................................................................................................................................................... 33 5.13. Velika plaža, Ulcinj ................................................................................................................................................. 34 5.14. Hotel “Park” sa pripadajućim zemljištem i plažom Bijela, Herceg Novi ................................................................. 34 5.15. Bjelasica ‐ Komovi .................................................................................................................................................. 35 5.16. Skadarsko jezero (Žabljak Crnojevića, Vranjina sa Lesendrom) ............................................................................. 35 5.17. Kasarna Radoje Dakić, Žabljak ............................................................................................................................... 35 5.18. Lalovina Komanda, PKL, Herceg Novi ..................................................................................................................... 36 5.19. Lalovina, iznad magistral (skladište) – Meljine, Herceg Novi ................................................................................. 36 5.20. Ostrvo cvijeća i zemljište Prevlaka ......................................................................................................................... 36 5.21. Skadarsko jezero .................................................................................................................................................... 37 5.22. Durmitorsko područje ............................................................................................................................................ 37 5.23. Detalja razrada Savin kuk ....................................................................................................................................... 38 5.24. Lokaliteti/objekti bivše vojne imovine ................................................................................................................... 38

Privredna komora Crne Gore, jun 2013.godine � �2


U v o d Informacija o mogućnostima i podsticajnim mjerama za investiranje rezultat je kontinuiranog praćenja privrednih aktivnosti, analize makroekonomskih pokazatelja, kao i potrebe objedinjavanja svih relevantnih informacija sa ciljem stvaranja poslovnog ambijenta atraktivnog za investitore. Opredjeljenje Vlade i lokalnih samouprava je da daju dodatne povoljnosti za sve one investitore koji su spremni da izgrade određene prerađivačke ili turističke kapacitete. U materijalu je dat pregled povoljnosti definisanih Vladinim „Programom podsticaja razvoja biznisa“, programima koje odobravaju lokalne samouprave, kao i podsticajne mjere koje treba da doprinesu povećanju proizvodnje, te izvoznu ponudu učine konkurentnijom. U izradi Informacije korišćeni su podaci Vlade Crne Gore, opština, Investiciono–razvojnog fonda i istraživanja Privredne komore Crne Gore.



1. Ambijent za poslovanje Decembra 2011. godine Vlada Crne Gore je usvojila „Program podsticaja razvoja biznisa“ koji ima za cilj podsticanje razvoja mikro i malih proizvodnih preduzeća na infrastrukturno opremljenom zemljištu, povećanje zaposlenosti u manje razvijenim opštinama, kao i aktiviranje kapitala domaćih i inostranih investitora. Biznis zone mogu biti značajan generator ekonomije i ujedno predstavljaju šansu za povećanje izvoza, zapošljavanja, uravnoteženje između sektora proizvodnje i usluga i podsticaj djelatnostima koje će biti podrška proizvođačkim kapacitetima razvijenim u zonama. Za poslovanje u biznis zonama lokalne samouprave daju sljedeće povoljnosti:

• Olakšice u dijelu plaćanja komunalnih ili drugih naknada, • Povoljne cijene zakupa/ kupovine prostora, • Smanjenje ili oslobađanje plaćanja prireza poreza na dohodak fizičkih lica, • Smanjenje stope poreza na nepokretnosti, • Mogućnost definisanja povoljnog modela privatno‐javnog partnerstva, • Infrastrukturno opremanje na područijima gdje ne postoji.

Uredbom o subvencijama za zapošljavanje određenih kategorija nezaposlenih lica1 definisano je da poslodavci koji zaposle lica u biznis zonama mogu koristiti subvencije, kao i da ne plaćaju doprinose za obavezno socijalno osiguranje na zarade2 i porez na dohodak fizičkih lica. U 2012. godini biznis zone u Beranama i Kolašinu su otvorene za ulaganje. Programom podsticaja razvoja biznisa do 2016. godine planirano je otvaranje biznis zona u Podgorici, Cetinju, Nikšiću i Baru, infrastrukturno opremanje gdje ne postoji, definisanje programa olakšica i privlačenje potencijalnih investitora da posluju u biznis zonama.

2. Podsticajne mjere Podsticajne mjere na nacionalnom nivou obuhvataju poreske olakšice za investiranje u nerazvijene djelove zemlje i to:

1. Oslobađanje od poreza na dobit ‐ novoosnovana pravna lica u privredno nedovoljno razvijenim opštinama, koja obavljaju proizvodnu djelatnost, oslobađaju se poreza na dobit za prvih osam godina. Poresko oslobođenje, odnosno olakšica, ne odnosi se na poreskog obveznika koji posluje u sektoru primarne proizvodnje poljoprivrednih proizvoda, transporta ili brodogradilišta, ribarstva i čelika.

1 Sl. list CG br. 11/2012 2 Doprinos za penzijsko invalidsko osiguranje, doprinos za zdravstveno osiguranje, doprinos za osiguranje od nezaposlenosti, doprinos za Fond rada�



2. Oslobađanje od poreza na dohodak fizičkih lica ‐ poreski obveznik koji otpočne obavljanje proizvodne djelatnosti u privredno nedovoljno razvijenim opštinama oslobađa se poreza na dohodak za prvih osam godina. Poresko oslobođenje, odnosno olakšica, ne odnosi se na poreskog obveznika koji posluje u sektoru primarne proizvodnje poljoprivrednih proizvoda ili izgradnje brodova, ribarstva, čelika.

3. Subvencije za zapošljavanje određenih kategorija nezaposlenih lica ‐ može koristiti poslodavac koji zaposli: • Lice sa najmanje 40 godina života; • Nezaposleno lice Romi, Aškalije i Egipćani; • Lice koje se nalazi na evidenciji Zavoda duže od pet godina; • Lice koje je zaposleno na izvođenju javnih radova; • Lice na neodređeno vrijeme nakon obavljanja pripravničkog staža; • Lice za čijim je radom prestala potreba (tehno‐ekonomski viškovi), a nalazi se na

evidenciji Zavoda za zapošljavanje; • Lice koje je zaposleno radi obavljanja sezonskih poslova; • Nezaposleno lice sa preko 25 godina staža osiguranja, koje je korisnik novčane

naknade; • Lica u biznis zonama.

Za prethodno navedene kategorije nezaposlenih lica poslodavac ne plaća:

• Doprinose za obavezno socijalno osiguranje na zarade (doprinos za penzijsko invalidsko osiguranje, doprinos za zdravstveno osiguranje, doprinos za osiguranje od nezaposlenosti, doprinos za Fond rada);

• Porez na dohodak fizičkih lica. Iz zarade zaposlenog obračunava se i obustavlja:

• Doprinos za penzijsko invalidsko osiguranje po stopi od 15,0%; • Doprinos za zdravstveno osiguranje po stopi od 8,5%; • Doprinos za osiguranje od nezaposlenosti po stopi od 0,5%; • Prirez poreza na dohodak.

3. Finansijska podrška Tokom dvogodišnjeg rada Investiciono‐razvojni fond (IRF) podržao je 394 projekta sa ulaganjem više od 32 miliona eura, a banke su njegovu realizaciju i valorizaciju projekata podržale sa oko sedam miliona. Glavni ciljevi djelovanja IRF su podsticanje i ubrzavanje privrednog razvoja. Fond odobrava kredite i izdaje garancije, obavlja poslove vezane za prodaju kapitala u portfelju Fonda. Najznačajnija područja djelovanja su:

• Podrška sektoru malih i srednjih preduzeća (kreditna i garantna podrška); • Podrška u rješavanju infrastrukturnih i ekoloških projekata; • Podsticanje izvoza i zapošljavanja; • Privatizacija ostatka društvenog kapitala.



Podrška sektoru MSP i preduzetnicima realizuje se putem direktnih kredita, kredita posredstvom banaka, posebnih kreditnih linija, garancija i faktoringa. Uslovima kreditiranja predviđene su kamatne stope u rasponu od 4,5 do 6,5% uz grejs period do 2 godine i rokom otplate do 8 godina. Posebne povoljnosti su definisane po osnovu realizacije projekata u opštinama sjevernog regiona i u manje razvijenim gradovima (Cetinje i Ulcinj), za subjekte koji realizacijom projekta zaposle 5 ili više novih lica, kao i one subjekte koji kao sredstvo obezbjeđenja dostave bankarsku garanciju. Projekat MIDAS koji se realizuje u saradnji sa Ministarstvom poljoprivrede i ruralnog razvoja realizuje se posredstvom IRF. Kreditna linija za finansiranje projekata u kojima su nosioci žene i kreditna linija za mlade u biznisu (od 21‐35 godina) dostupna je po kamatnoj stopi od 4,5%. 4. Biznis zone

4.1. Biznis zone otvorene za ulaganje 4.1.1. Opština Berane Područje opštine Berane prostire se na površini od 717 km2, odnosno 5,2% površine Crne Gore (13.812 km2). Od ukupne površine na obradivo zemljište otpada 22%, ostalog zemljišta ima 41%, dok šume zahvataju prostor od 37%. Broj stanovnika u opštini iznosi 33.9703, od čega njih 11.073 živi u urbanoj cjelini. Ukupan broj zaposlenih stanovnika je 6.077, dok je broj nezaposlenih 1.759. Stopa nezaposlenosti iznosi 13,1%. Najzastupljenije djelatnosti po sektorima su: trgovina, prerađivačka industrija, poljoprivreda i šumarstvo i građevinarstvo. BDP opštine Berane iznosi 33,5 miliona eura, dok je BDP per capita 961,2 eura.

3 Prema popisu iz 2011.godine



Na osnovu lokalne studije lokacije Opština Berane definisala je biznis zonu „Rudeš“, što uključuje osim industrijske zone i zelene površine i saobraćajnice. Biznis zona obuhvata površinu4 od 548.355,398 m² od kojih je jedan dio u privatnoj svojini. Zonom upravlja Opština. U okviru biznis zone nalazi se izgrađeni kompleks "Celuloza" sa pomoćnim objektima. U zahvatu lokalne studije lokacije "Biznis zona" postojeća izgrađenost je na niskom nivou, a ukupan broj objekata je 19. Objekti koji se zadržavaju uz mogućnost nadgradnje su objekti konstruktivno stabilni i moguće je njihovo uklapanje u buduću urbanu matricu. Broj objekata koji su predviđeni za rušenje je 12, tvrde gradnje. Objekti koji su obuhvaćeni lokalnom studijom lokacije su u vlasništvu opštine Berane i svi imovinsko pravni odnosi su riješeni. Biznis zona ima svu neophodnu infrastrukturu koja je u funkciji (saobraćajna, telekomunikaciona, elektrotehnička i hidrotehnička infrastruktura). Mreža postojećih saobraćajnica u zoni zahvata lokalne studije lokacije "Biznis zona" u Beranama, formirana je u funkciji bivše namjene prostora. Ulice su asfaltirane ili djelimično asfaltirane, promjenljivog poprečnog presjeka bez trotoara. Sabraćajna mreža je dopunjena novim saobraćajnicama, kako bi se obezbijedili adekvatni pristupi svim parcelama. Saobraćajnice koje opslužuju parcele, planirane su sa širinom kolovoza 6 m. Na nivou Plana obezbijeđeno je 111 parking mjesta za putnička vozila i 17 parking mjesta za dostavna vozila. Olakšice za poslovanje u biznis zoni:

• Zemljište se daje na korišćenje za period do 10 godina bez naknade; • Obavezuju se potencijalni investitori da na ime korišćenja zemljišta uposle određeni broj

radnika, i to: - Za korišćenje zemljišta površine do 2.500m2 uposli 3‐5 radnika, - Za korišćenje zemljišta površine do 5.000m2 uposli 6‐10 radnika, - Za korišćenje zemljišta površine do 10.000m2 uposli 11‐20 radnika.

• Uklanjanje administrativnih barijera; • Jačanje institucionalne i finansijske podrške razvoju malih i srednjih preduzeća; • Mogućnost privatno‐javnog partnerstva; • Mogućnost oslobađanja zakupa zemljišta; • Mogućnost ustupanja poslovnog prostora i • Parcelacija‐prilagođavanje površine potencijalnim investitorima.

Opština Berane je donijela odluku za olakšice kod plaćanja naknada za komunalno opremanje građevinskog zemljišta i to:

4 U vlasništvu opštine Berane je 225.011,00 m2, a slobodna površina definisana za nove kapacitete u okviru tog prostora je podijeljena u dvije parcele, i to: parcela br. 988/1 u površini od 12.635,3m2 i dio katastarske parcele br. 988/3 u površini od 156 753,47m2. U okviru definisanog prostora predviđen je biznis inkubator bruto površine 577.9m², potkrovlje površine 396.1m², što je ukupno 974m² bruto razvijene površine. Ostatak prostora je namijenjen za ostale proizvodne kapacitete. Privredna komora Crne Gore, jun 2013.godine � �7


- za industrijske i objekte društvenog standarda, za komunalne objekte, naknada se plaća u iznosu od 50% od naknade za izgradnju poslovnih objekata,

- za izgradnju i postavljanje privremenih objekata radi obavljanja poslovne djelatnosti, plaća se naknada u visini od 50% od naknade za izgradnju poslovnih objekata,

- za pomoćne objekte trajnog karaktera (garaže, magacine, skladišta), naknada se plaća u iznosu od 50% od naknade za izgradnju poslovnih objekata.

Na predviđenim površinama za razvoj (169.388,77 m2) nalaze se postojeći objekti koji su u ranijem periodu funkcionisali kao industrijski objekti, a koji se mogu rekonstruisati i na taj način se može izvršiti prenamjena kako bi se oživjela industrijska zona. Opština Berane je pristupila izradi Prostornog urbanističkog plana. Moguće je izvršiti detaljniju razradu ili parcelizaciju da bi se stekli uslovi za direktno izdavanje urbanističko‐tehničkih uslova za predmetnu zonu. U Biznis zoni Rudeš otvorena je Fabrika armaturnih mreža Europolis. Kompanija će pored armaturnih mreža proizvoditi i binor nosače, fert gredice i ostali asortiman proizvoda iz programa za visokogradnju i niskogradnju. Europolis je lider u proizvodnji armature i armaturnih komponenti u regionu i posluju po tehnologijama najpoznatijih evropskih proizvođača u ovoj oblasti. 4.1.2. Opština Kolašin Opština Kolašin, sa površinom od 897 km2, locirana na nadmorskoj visini od 960 m, predstavlja značajan tranzitni i turistički centar. Na teritoriji opštine živi 8.379 stanovnika, od čega gotovo dvije trećine živi u razuđenim selima što Kolašin svrstava u ruralne opštine. U cilju revitalizacije industrijske aktivnosti i privlačenja investitora, Opština Kolašin je proglasila lokalitet “Bakovići” biznis zonom, koja se nalazi na površini od 57,2ha. Na dvije parcele5, čija je ukupna površina 131.648 m2, bez imovinsko‐pravnih tereta6, obezbijeđena je neophodna infrastruktura (voda, struja, pristupni put) i 70% je komunalno opremljena, a namjera opštine, u čijem je vlasništvu lokacija, je da je 100% komunalno opremi. U zoni postoje izgrađeni objekti, čije je ponovno aktiviranje moguće uz relativno mala ulaganja, i u kojima postoje uslovi za razvoj malih i srednjih industrijskih pogona, izgradnju skladišta i sl. Korisnici zone biće mikro, mala i srednja preduzeća koja se bave lakom industrijom, a koja ne zagađuje životnu okolinu (prehrambena, tekstilna, industrija duvana, industrija namještaja, elektronska industrija i sl.) Biznis olakšice koje se odnose na biznis zonu su sljedeće:

• investitori industrijskih preduzeća moći će pod veoma povoljnim uslovima doći do prostora za obavljanje određene privredne djeatnosti, što će smanjiti troškove poslovanja,

5 Broj 248/1 i 244/1 6 Na osnovu člana 173 Zakona o državnom premjeru i katastru nepokretnosti (’Sl.list RCG’’ br. 29/07 i „Sl.list CG“ br. 32/11), List nepokretnosti – prepis br. 15. Osnov prava za navedene parcele je svojina 1/1.



• oslobađanje od plaćanja naknade za komunalno opremanje zemljišta u iznosu od 100%, • oslobađanje od plaćanja poreza na nepokretnosti na period od 8 godina, • oslobađanje od plaćanja prireza porezu na dohodak, na period od 8 godina, • svako novoosnovano pravno lice koje obavlja proizvodnu djelatnost, obračunati porez na

dobit se u prvih osam godina umanjuje u iznosu od 100%, • poreskom obvezniku koji otpočne proizvodnu djelatnost, obračunati porez na dohodak

fizičkih lica, za prvih osam godina se umanjuje u iznosu 100%. Investitori koji otpočnu djelatnost izvan prostora biznis zone, imaće sljedeće olakšice:

• oslobađanje od plaćanja naknade za komunalno opremanje zemljišta u 100% iznosu, za proizvodno‐prerađivačke kapacitete,

• svakom novoosnovanom pravnom licu koje obavlja proizvodnu djelatnost, obračunati porez na dobit se u prvih osam godina umanjuje u iznosu od 100%,

• poreskom obvezniku koji otpočne proizvodnu djelatnost, obračunati porez na dohodak fizičkih lica, za prvih osam godina se umanjuje u iznosu od 100%,

• investitori koji grade hotel sa četiri ili više zvjezdica, oslobođeni su plaćanja naknade za komunalno opremanje zemljišta.

Početkom 2013. godine, u saradnji sa USAID‐om i CHF‐om, u Opštini Kolašin je počelo sprovođenje projekta „ONE STOP SHOP“ kancelarije u kojoj svi investitori, potencijalni investitori i zainteresovani građani mogu dobiti informacije o biznis olakšicama i povoljnostima koje Opština Kolašin nudi potencijalnim investitorima. 4.2. Planirane biznis zone 4.2.1. Glavni grad Podgorica Glavni grad Podgorica smješten je u središtu Crne Gore, na nadmorskoj visini od 445m, obuhvata područje sa 30.000 ha plodne zemlje. Na teritoriji Glavnog grada nalaze se dvije gradske opštine (Tuzi i Zeta) i 141 seosko naselje sa 66 mjesnih zajednica. U Podgorici je registrovan veliki broj preduzeća (3.330 mikro preduzeća, 1.837 malih preduzeća, 510 srednjih preduzeća, dok je broj privrednika 2.364). U cilju podsticaja razvoja poljoprivrede i privrede u cjelini, Glavni grad Podgorica je 2011. godine donio Odluku o naknadi za komunalno opremanje građevinskog zemljišta kojom je predvidio niz povlastica za određenu namjenu objekata ili određene biznis zone. Utvrđene biznis zone su:

• Urbanistički projekat ’’Skladišta i servisi – Cijevna’’ Blok 15 • DUP ’’Servisno skladišna zona sa ranţirnom stanicom’’ • DUP ’’Agroindustrijska zona’’ • DUP ’’Servisno‐skladišna zona uz željezničku prugu‐Vatrogasni dom’’ • DUP ’’Zona centralnih djelatnosti‐Cetinjski put‐Zona B’’ • DUP ’’Prvi maj’’



• DUP ’’Donja Gorica’’ • DUP ’’Industrijska zona‐Kombinat aluminijuma’’ • DUP ’’Drač‐putnički terminal’’ – Izmjene i dopune • DUP ’’Servisno‐skladišna zona’’ – Izmjene i dopune • DUP ’’Konik‐Stari Aerodrom’’ – Izmjene i dopune • DUP ’’Industrijska zona A’’ – Izmjene i dopune • DUP ’’Drač‐Nova Varoš‐Zona A‐podzona a 3’’ • DUP ’’Pobrežje‐Zone G’’ – Izmjene i dopune • DUP ’’Poslovni centar Kruševac‐Zona B’’ (djelimično) • Urbanistički projekat ’’Nova Varoš‐Blok G’’ (djelimično) • DUP ’’Pobrežje’’ – Izmjene i dopune • DUP ’’Blok 5’’ (djelimično) • DUP ’’Prvoborac’’ (djelimično) • DUP ’’Blok 18‐19’’ (djelimično).

Pobrojane zone većinom sadrže industrijske/privredne objekte, na lokacijama koje su obuhvaćene DUP‐om i čija je namjena uglavnom određena. Zemljište je u najvećem dijelu u vlasništvu Glavnog grada. Podgorica nudi zemljište na period od 99 godina, uz obavezu investiranja u razvoj infrastrukture. Predloženo zemljište za formiranje prve biznis zone u Podgorici se nalazi u blizini Aerodroma Golubovci i površine je oko 46ha. Vlasništvo pripada Aerodromima Crne Gore i Glavnom Gradu Podgorici, dok manji dio pripada i privatnim licima. Zemljište se nalazi na 500m od magistralnog puta Bar‐Podgorica‐Bijelo Polje, 100m od Aerodroma Podgorica i graniči se za kolosjekom pruge Beograd‐Bar. Udaljenost od Glavnog grada je 12 kilometara. Takođe, blizina Luke Bar koja se nalazi na oko 50 kilometara od lokacije značajno doprinosi njenoj atraktivnosti. Predlog je da se za potrebe Aerodroma Podgorica i Biznis zone izgradi krak pruge koji bi prolazio kroz samu Biznis zonu i koji bi doprinio još većoj atraktivnosti lokacije. Prostor je u cjelosti neizgrađen i ostavlja mogućnost za novu koncepciju zone. Predviđen je fazni pristup koji podrazumijeva postepeno opremanje zemljišta i izgradnje poslovnih objekata zbog efikasnosti korišćenja sredstava i adekvatne opremljenosti lokacije. Agroindustrijska zona ima dobru saobraćajnu povezanost sa magistralnim putem i željeznicom. U šest cjelina ove zone trenutno nema nikakvih aktivnosti, samo su okvirno date smjernice za namjenu površina. Industrijska zona A obuhvata prostor koji nije izgrađen, odnosno ne postoje nikakvi objekti, a njena namjena je data veoma uopšteno. Lokacija ove zone je relativno dobra ‐ tri i po kilometra od autobuskog terminala, šest kilometara od aerodroma. Servisno‐skladišna zona je dobro locirana i povezana. Prostor je podijeljen u različite blokove, ali ne postoji ni jedna kompanija koja trenutno radi u njoj. Namijenjena je za uslužni centar, industriju, zanatsvo, skladište, servise.



Na konkretnim lokacijama se ne planira da bude investirano samo u određene djelatnosti. Mjere podsticaja obuhvataju sledeće:

1) radi podsticaja investitora za privođenje namjeni ključnih biznis zona u Glavnom gradu, Odlukom o naknadi za komunalno opremanje građevinskog zemljišta iz 2011. godine propisana su sledeća umanjenja: - za objekte namijenjene za proizvodnju, odnosno preradu poljoprivrednih proizvoda u

zahvatu DUP‐a „Agroindustrijska zona“ za 60%, - za objekte namijenjene industrijskoj proizvodnji u zahvatu DUP‐a „Industrijska zona A“

za 50%, - za skladišta i servise otvorenog i poluotvorenog tipa za 25%.

2) korisnici zone mogu ostvariti poreske olakšice za zapošljavanje sljedećih kategorija lica i to: lica sa invaliditetom; lica sa najmanje 50 godina starosti; lica koja se nalaze na evidenciji Zavoda za zapošljavanje Crne Gore duže od pet godina; tehno‐ekonomski viškovi kod privrednih društava koja se privatizuju u skladu sa Programom Vlade Crne Gore, a koji sporazumom o preuzimanju prelaze na rad kod drugog poslodavca, odnosno koji se nalaze na evidenciji Zavoda; nezaposlena lica sa preko 25 godina staža osiguranja koja su korisnici novčane naknade.

Tri najznačajnije zone ‐ Agroindustrijska, Industrijska zona A i Servisno skladišna, po svojoj površini ne zaostaju za drugima u svijetu što se, međutim, ne može reći za ostale njihove karakteristike (loša ili nikakva infrastruktura, neriješeni imovinski odnosi). Za ove zone Glavni grad Podgorica umanjio je naknadu za komunalno opremanje i do 60%. Naknada za komunalno opremanje građevinskog zemljišta moći će da se plati na 20 godina za stambeni, a za druge objekte na 10 godina u mjesečnim ratama. 4.2.2. Prijestonica Cetinje

Teritorijom Prijestonice Cetinje obuhvaćena je površina od 910 km2, odnosno 6,6% cjelokupne površine Crne Gore, dok se sam grad nalazi na površini od 6 km2. Granice lokalne samouprave obuhvataju dva nacionalna parka, odnosno planinski masiv Lovćena, te priobalje Skadarskog jezera. Grad je smješten neposredno uz magistralni put Podgorica – Cetinje – Budva, koji ga saobraćajno otvara i prema crnogorskom primorju i prema unutrašnjosti države. Na gradskom području Cetinja nastanjen je 13.991 stanovnik. Urbano stanovništvo čini 84,6% populacije, dok na ruralnom području živi 15,4% ukupnog broja stanovnika. Prijestonica Cetinje identifikovala je dvije biznis zone, gdje je moguće realizovati brownfield i greenfield investicije. Na prostoru nekadašnjeg giganta EI OBOD nalazi se biznis zona “Cetinje I” gdje je moguće realizovati greenfield i brownfield investiciju, dok se biznis zona “Cetinje II” nalazi uz regionalni put Cetinje – Budva i tu su moguće samo greenfield investicije.



Biznis zona “Cetinje I” udaljena je par kilometara od centra grada, i prostire se na površini od 133.000 m2, od čega je 46.500 m2 površina pod objektima, dok je ukupna površina objekata 57.000 m2. Na prostoru kompleksa Gornji obod, postoji veliki broj hala različitih veličina i drugih pratećih objekata sa kompletnom infrastrukturom.

Zemljište u okviru biznis zone “Cetinje II” u većinskom je vlasništvu (oko 90%) Prijestonice Cetinje. Biznis zona “Cetinje I” u okviru koje se nalazi EI Obod je u većinskom vlasništvu države Crne Gore.

Što se tiče komunalne opremljenosti predmetne lokacije, biznis zona “Cetinje I” komplet je opremljenja potrebnom infrastrukturom, dok biznis zona “Cetinje II”, koja je predviđena za greenfield (nove) investicije, raspolaže sa pratećom infrastrukturom. Saobraćajna dostupnost obje zone je veoma dobra.

Prijestonica Cetinje je u prethodnom periodu kreirala set stimulativnih mjera za sve vrste investitora, a time je stvorila mogućnost da većina privrednih djelatnosti može biti realizovana u predviđenim biznis zonama.

Na sjednici Skupštine Prijestonice decembra 2012. godine donešena je “Odluka o podsticajima za zapošljavanje lokalnog stanovništva na teritoriji Prijestonice Cetinje” i time definisane podsticajne mjere koje lokalna samouprava može da ponudi.

Prijestonica je oformila organ lokalne samouprave, Biznis centar Cetinje, u cilju kvalitetnije i efikasnije komunikacije sa privrednicima, preduzetnicima i budućim investitorima.

Odlukom o podsticajima za zapošljavanje lokalnog stanovništva na teritoriji Prijestonice Cetinje lokalna samouprava je omogućila olakšice, dok je paketom stimulativnih mjera objedinila olakšice na lokalnom i državnom nivou koje je spremna da ponudi budućim investitorima. Zavisno od samog tipa investicije (greenfield ili brownfield) zavise i olakšice, odnosno podsticaji. Za investitore koji se odluče za kupovinu zemljišta u biznis zoni predviđeno je da na svakog desetog zaposlenog Prijestonica Cetinje u saradnji sa ZZZCG finansira po jednog pripravnika. Za investitore koji se odluče za zakup zemljišta u biznis zoni predviđen je podsticaj u vidu smanjenja cijene zakupa zemljišta za prvih 5‐10 godina poslovanja, u zavisnosti od broja novih radnih mjesta. Cijena za prve godine poslovanja neće biti veća od 2 centa po m2, dok narednih godina poslovanja neće biti veća od 5 centi po m2. U zavisnosti od broja novih radnih mjesta pored navedenih olakšica bez obzira da li investitor kupuje zemljište ili ga uzima u zakup imaće olakšice:

• Umanjuje se naknada za komunalno opremanje od 60‐100%; • Umanjuje se porez na nepokretnost u visini od 50‐100% za prve četiri godine poslovanja; • Besplatna pomoć pri izradi biznis plana; • Besplatna pomoć u pripremi dokumentacije.



4.2.3. Opština Nikšić Opština Nikšić zauzima površinu od 2.065m2. Stanovništvo je koncetrisano u gradskom području. Razvijene su metalurgija, metaloprerađivačka, prehrambena i drvna industrija. U cilju omogućavanja povoljnog poslovnog ambijenta za obavljanje proizvodnih djelatnosti, opština Nikšić proglasila je biznis zonu „Nikšić“ koja obuhvata:

1. dio urbanističke jedinice 5, koji čini prostor između ulica Vuka Karadžića, puta za Oštrovac, kolskog pristupa za Željezaru sa zapadne strane i industrijskog kolosjeka;

2. urbanističku jedinica 11, KO Nikšić. Zona obuhvata i dio kapaciteta kompanije Toščelik Nikšić, izuzimajući prostor čeličane. Olakšice za poslovanje u biznis zoni su:

• smanjenje naknade za komunalno opremanje građevinskog zemljišta za 50% od iznosa propisanog odlukom koja uređuje ovu oblast;

• smanjenje visine poreza na nepokretnosti za 70% u odnosu na visinu utvrđenu odlukom koja uređuje ovu oblast;

• oslobađanje prireza porezu na dohodak fizičkih lica. 4.2.4. Opština Bar Opština Bar, najveća luka i industrijski centar juga Crne Gore, obuhvata površinu od 598 km2. Na teritoriji Opštine Bar živi 42.048 stanovnika. Na teritoriji Opštine planskim dokumentima određeni su prostori za investiranje u izgradnju objekata namijenjenih razvoju turističkih kapaciteta, proizvodnih kapaciteta, poslovnih i stambenih objekata. Definisana su četiri lokaliteta predviđena za biznis zone i to:

• Zaleđe Luke Bar, koja se nalazi uglavnom u vlasništvu države. Pretežna namjena zone je za trgovinu, proizvodnju, industriju, biznis centar, lučki terminal. Površina zone iznosi cca 340 ha, a najveći korisnik je Luka Bar. Za ovaj prostor je donijet GUP Bara, a 2003. godine je usvojen detaljni urbanistički plan i dijelom je priveden namjeni (lučka, proizvodna i trgovačka zona). Infrastruktura je djelimično obezbijeđena, postoje uslovi za obezbjeđenje vodosnadbjevanja, elektrosnadbjevanja, odvođenja otpadnih voda. U okviru zone funkcioniše slobodna zona.

• Polje, Tomba, koje je u privatnom vlasništvu. Namjena zone je za trgovinu, proizvodnju, industriju i robno‐transportni centar. Površina teritorije iznosi cca 320 ha.

• Zaljevo, površine cca 51ha, predviđeno za industriju i robno‐transportni centar, čija je osnovna namjena kamenolom, fabrika betona, asfaltne baze, skladišta, saobraćaj.

• Bartula, površine 7,5ha i nalazi se u privatnom vlasništvu (nekadašnja fabrika Primorka). Predviđeno je za industriju i proizvodnju.

Sve identifikovane lokacije su komunalno opremljene sa potrebnom infrastrukturom (vodovod, elektrosnabdijevanje i saobraćaj), kako do urbanističkih parcela tako i unutar parcele. Obezbijeđena je adekvatna saobraćajna dostupnost.



Kroz Odluku o opremanju građevinskog zemljišta, lokalna vlast je odobrila značajne popuste u visini naknade za komunalno opremanje građevinskog zemljišta investitorima koji ulažu u proizvodne pogone. U okviru biznis zona, predviđene su olakšice u vidu manjih cijena zakupa, manjih troškova administracije, oslobađanja plaćanja poreza na dobit, poreskih olakšica za zapošljavanje pojedinih kategorija lica i drugih olakšica u poslovanju. 4.3. Potencijalne biznis zone 4.3.1. Opština Tivat Tivat se nalazi u centralnom dijelu Bokokotorskog zaliva i zahvata površinu od 46 km2. Prema popisu iz 2011. godine opština broji oko 14.000 stanovnika. Prostorno‐urbanističkim planom Tivta do 2020. godine definisane su lokacije koje su namijenjene za proizvodno‐komunalne djelatnosti. DUP‐om “Gradiošnica” planirana je zona ukupne površine 23.690 m2. Takođe, u obuhvatu Državne studije lokacije “Dio sektora 22 i sektor 23”, u urbanističkoj zoni 4 predviđene su zone za komunalne servise i poslovanje. U obuhvatu Državne studije lokacije “Kalardovo‐Ostrvo cvijeća‐Brdišta” u urbanističkoj zoni 6 predviđena je skladišno‐servisna zona. Komunalana infrastruktura je u neposrednoj blizini identifikovanih lokacija, kao i glavne gradske saobraćajnice. Investitorima za izgradnju hotela sa četiri i više zvjezdica koji do kraja 2013. godine dobiju građevinsku dozvolu i objekat završe do kraja 2015. godine obaveze prema opštini biće umanjene za 80%. 4.3.2. Opština Ulcinj Ulcinj se nalazi na krajnje južnom dijelu Crne Gore i obuhvata površinu od 255 km2. Ulcinj je grad sa najviše sunčanih sati na Jadranu, prosječno godišnje sijanje Sunca iznosi 218 dana. Opština Ulcinj je za biznis zonu odredila lokaciju koja se nalazi u Vladimirskim krutama, površine 27ha. Takođe, postoji i lokacija u Šasu, koja se zove Vojna ekonomija, i koja ima površinu od 8ha, a kojom upravlja Ministarstvo finansija, zatim lokacija od 3,5ha u Zoganjama, sa veoma kvalitetnim poljoprivrednim zemljištem, kao i nekoliko lokacija u zaleđu Velike Plaže. Vlasnički status zemljišta Velike Plaže karakterišu neriješeni imovinski odnosi, zemljište u okviru biznis zone u Vladimirskim krutama i u okviru lokacije Zoganje pripadaju Opštini, dok je zemljište na lokaciji Vojna ekonomija u vlasništvu Ministarstva finansija. Lokacija biznis zone u Vladimirskim krutama je povoljna, nalazi se između Ulcinja, Vladimira i Bara; proširivanjem puta Ulcinj ‐ Sukobin se unapređuje saobraćajna povezanost, dok se lokacija koja se



nalazi na putu od Vladimirskih kruta ka Baru, i neophodno je proširivanje postojeće ulice. Ostala neophodna infrastruktura nije obezbjeđena. 4.3.3. Opština Kotor Оpština Kotor se nalazi na jugozapadu Crne Gore. Stara mediteranska kotorska luka pod zaštitom je UNESCO‐a, kao svjetska kulturna baština. Prema popisu iz 2011. godine opština ima 22.601 stanovnika. Površina teritorije Opštine Kotor obuhvata 331km2. Identifikovane lokacije za investiranje na teritoriji opštine Kotor su: Dobrota kamp ‐ lokacija se nalazi u dijelu naselja Dobrota ukupne površine 1.193 m2. Udaljena je od starog urbanog jezgra grada Kotora 2km, udaljenost od mora je 200 metara, a nalazi se u okruženju hotelskih kompleksa od kojih je jedan u završnoj fazi. Namjena objekta je kolektivno stanovanje (80%) uz mogućnost poslovne namjene. Početni iznos naknade za zemljište je 199 €/m2, a naknada za komunalno opremanje zemljišta po m2 za predmetnu lokaciju iznosi 133 eura. Dobrota Plagenti ‐ predmetna lokacija se nalazi na udaljenosti 1 km od starog urbanog jezgra grada Kotora, a udaljenost od mora je 100 metara. Zemljište je u vlasništvu Opštine Kotor. Namjena objekta je kolektivno stanovanje, uz mogućnost poslovne namjene – trgovine, usluge. Zona Svetog Stasija ‐ izdvojena urbano prostorna cjelina značajne koncentracije stanovanja. Na predmetnoj urbanističkoj parceli, DUP Dobrote predviđa izgradnju stambeno‐poslovnog objekta. Škaljari i Dinara ‐ predmetna lokacija je ukupne površine od 6.428 m2, vlasništvo Opštine Kotor. Prema GUP Škaljari predviđena namjena je turizam i poslovanje. Lokacija je u neposrednoj blizini Opšte Bolnice Kotor, zatvorenog bazena „Nikša Bućin“ i stadiona FK „Bokelj“, čijom se izgradnjom stvara mogućnost za promociju sportskog turizma. Urbanistička parcela izlazi na priobalni magistralni put Kotor‐Tivat. Ispred parcele nalazi se lokacija planirana za izgradnju nautičke marine, tj. nautičkog centra, predviđena planskim dokumentom Državana studija lokacije sektor 16. Za ovu zonu predviđena je razrada idejnim arhitektonsko – urbanističkim konkursom. Prčanj ‐ prema planu detaljne razrade DUP Prčnja, postojeća namjena je stanovanje manje gustine, dok će shodno interesima lokalne uprave usklađenim sa željama potencijalnih investitora, kroz izradu prostorno planske dokumentacije namjena biti usklađena. Stoliv ‐ prema planu namjene, ova urbanistička parcela je namijenjena za turizam, ugostiteljstvo, trgovinu i usluge. U okviru ove parcele postoji izgrađen objekat koji se mora zadržati i rekonstruisati u skladu sa dozvoljenim indeksima i obaveznim uslovima Uprave za zaštitu kulturnih dobara ‐ područne jedinice Kotor. Bigova ‐ uvala Bigova pripada lokalitetu Donjeg Grblja i nalazi se između Budve i Tivta. Ova ribarska luka, danas je poznata po ljekovitom bilju, ljekovitom blatu (paleolidi), kamenim plažama, ribarskim specijalitetima i netaknutoj prirodi. Uvala je zaštićena od vjetrova i pruža mogućnost za razvoj



pristaništa, uključujući i prirodno sklonište za jahte i turističke brodiće. Prema DUP Bigove, navedena parcela je urbanizovana po blokovima, i to Blok 3 i Blok 5. U bloku 3 planirana je izgradnja hotela prve kategorije sa pet zvjezdica na površini od 2,8ha. Planirana BRGP za smještajne i prateće sadržaje iznosi 20.164m2. Planira se objekat izuzetnih karakteristika, kapaciteta oko 150 ležajeva, luksuzno opremljen, sa zdravstvenim i banjskim kapacitetima. U bloku 5 planirani su tereni za košarku, odbojku, rukomet, mali fudbal, tenis, trim staze i stadion za fudbal otvorenog tipa. U sklopu terena za veliki fudbal predviđen je objekat sa svlačionicama, tuš kabinama, sanitarnim čvorovima i klupskim prostorijama. Pored ovih mogu se naći i ugostiteljski sadržaji, kao npr. restoran, kafe‐bar i sl. Glavatičići ‐ predmetna lokacija obuhvata brdovito područje Grblja, uz morsku obalu, od uvale tj. Rta Žukovac do uvale Đurđeva, tj. do K.O. Kubasi. Površina potencijalne lokacije je oko 292ha i ista je u pretežnom privatnom vlasništvu. Urađena je detaljna razrada lokacije za golf i turističkog kompleksa u Glavatičićima koja predstavlja sastavni dio Strategije razvoja golfa u Crnoj Gori koju je donijela Vlada. Na ovoj lokaciji je predviđena izgradnja 3 golf terena, i to šampionskog golf terena i 2 golf terena sa 9 rupa i centrom za učenje, sa pratećim stambenim, hotelskim i komercijalnim sadržajima. Tvrđava Sv. Ivan/ San Đovani se nalazi na oko 280m nadmorske visine iznad starog grada Kotora. Do Tvrđave se sada može doći jedino pješice uz brdo preko tri uske strme staze, za šta je potrebno oko 25 minuta. Na vrhu Tvrđave postoje ruševine ranije srednjevjekovne tvrđave. Sa ovih lokacija, posjetioci imaju veličanstven pogled na Stari grad i Kotorski zaliv. Cilj Projekta je izgradnja tunela i lifta u Kotoru i rekonstrukcija objekata koji se nalaze na Tvrđavi Sv.Ivan čime bi se obezbijedila kompletnija turistička ponuda. Polazeći od toga da Tvrđava Sv.Ivan predstavlja izuzetan ambijent za grad Kotor i njegovu okolinu i da ista čini visok neiskorišćeni turistički potencijal, urađen je i revidovan glavni projekat za izgradnju tunela i lifta kao i revitalizaciju objekata koji bi omogućili valorizaciju navedenog prostora, urađena je fizibiliti studija i projekat ocijenjen kao isplativ od strane relevantnih svjetskih banaka. U periodu od aprila do oktobra ovu jedinstvenu tvrđavu posjeti oko 50.000 posjetilaca, što nije ni približan broj onih koji bi do tvrđave došli nakon realizacije ove vrijedne i isplative investicije. Vrijednost investicije izgradnje tunela i lifta procijenjena je na oko 10 miliona eura, a investicije rekonstrukcije i revitalizacije objekata na samoj tvrđavi oko 2 miliona. Studija isplativosti je pokazala da je ova investicija izuzetno isplativa, a njena se isplativost ogleda kroz naplatu karte za prevoz liftom do tvrđave i usluge restorana i suvenirnica, predviđenih u objektima na samoj tvrđavi. Izgradnja marine i hotelskog kompleksa nautičko‐ turističkog centra ‐ na katastarskim parcelama 254, 255, 256, 258, 259, 260, 261 i 262 KO Škaljari I, koje se na nalaze u zahvatu DSL “Sektor 16”, predviđena je izgradnja Nautičko‐ turističkog kompleksa, koji se sastoji iz:

- Marine (cca 150 vezova) - Upravne zgrade sa pratećim sadržajima, - 3 hotela visoke kategorije u funkciji nautičkog turizma.



Navedena lokacija je u vlasništvu Države Crne Gore i nalazi se u najatraktivnijem dijelu opštine Kotor, preko puta starog urbanog jezgra Kotora, u neposrednoj blizini stadiona FK Bokelj, zatvorenog plivačkog bazena ”Nikša Bućin” i Opšte bolnice Kotor. Izdatim UT uslovima osim predviđene marine kapaciteta cca 150 vezova i upravne zgrade, predviđena je izgradnja 3 hotela na 3 urbanističke parcele. Investitor je dužan da pripremi i propiše projektni zadatak za izradu tehničke dokumentacije za izgradnju navedenog kompleksa, uz preporuku izgradnje specijalizovanih hotela visoke kategorije čiji karakter omogućava njihovo korišćenje tokom čitave godine. U sklopu navedenog nautičko‐turističkog kompleksa, planira se i izgradnja javne površine – šetališta „Lungo mare“, koje se nastavlja duž cijele obale. U okviru kompleksa na javnim parcelama JP 6, 7 i 9, predviđa se izgradnja objekata nisko, odnosno hidro‐gradnje, koja obuhvataju sva građevinska rješenja koja služe formiranju marine (dokovi, vezovi, liftovi, rampe i lukobrani) Na teritoriji opštine Kotor postoji fabrika koja je van funkcije, a u toku je izrada Urbanističkog plana poslovno stambene zone za to područje. Predmetna lokacija se nalazi u Grblju, prostire se sa jedne i druge strane magistrale koja povezuje Kotor i Grbalj sa Budvom i ostalim crnogorskim gradovima. Većina zemljišta, u opštini Kotor, je u državnoj odnosno opštinskoj svojini, a dio je u privatnoj svojini. Imovinsko pravni odnosi su u većoj mjeri riješeni. Planom intervencija Urbanističkog projekta grada Perasta, predviđen je konzervatorsko‐restauratorski tretman dijela kompleksa Palate Visković koji se nalazi na dijelu kat.parc. 329 K.O. Perast. Za dio objekta planom intervencija predviđen je konzervatorsko‐restauratorski tretman, dok je drugi dio objekta predviđen za rekonstrukciju ruševine. Planom intervencija je predviđeno održavanje objekta koji se nalazi na dijelu kat.parc. 331. K.O. Perast. Po UP Perasta pod rekonstrukcijom ruševine se podrazumjeva obnova ruševnih građevina kojima se uspostavlja gabarit i izgled kao i uvodi namjena, a kojima se ne ugrožava njena arhitektonsko‐ambijentalna vrijednost. Takođe, podrazumjeva uvođenje adekvatne infrastrukturne opreme. Održavanje predstavlja obezbjeđivanje fizičke trajnosti građevine i poboljšavanje uslova njenog korišćenja na način kojim se ne ugrožava njena vrijednost. Konzervatorsko‐restauratorski tretman je obnavljanje autentičnosti građevine, obnova oštećenih i vraćanje nedostajućih elemenata i djelova arhitekture, u skladu sa njenim izvornim oblikom i svojstvima, ili odstranjivanje neautentičnih djelova i poznijih arhitektonski bezvrijednih dodataka. Lokalnim propisima su predviđene olakšice za plaćanje poreza na nepokretnost, i to na period do tri godine. 4.3.4. Opština Budva Budvanska rivijera zauzima središnji dio Crnogorskog primorja, a obuhvata površinu od 122km2. Prema popisu iz 2011. godine na teritoriji Opštine živi 19.218 stanovnika. Gotovo četvrtinu atraktivnog priobalnog pojasa Crne Gore ili 27 km razuđene obale zauzima Budvanska opština, a pješčane plaže prekrivaju 11.310 m, počev od Jaza na sjeveru do Buljarica na jugu. Zbog povoljnog



geografskog položaja Budva je sve interesantnija poklonicima jahting turizma. Savremeno opremljena marina može da primi preko 1.000 brodova i da pruži sve usluge savremenim mototuristima. U Opštini Budva postoje lokacije za investiranje: 1. Lučice (Petrovac) – obuhvata zemljište ukupne površine od 92.183 m2 koje se nalazi u Petrovcu, zaleđe plaže „Lučice“, Opština Budva. Nepokretnost se nalazi na 600 m udaljenosti od mora, a predviđena je za izgradnju turističkih kapaciteta sa pratećim sadržajima. Ova lokacija u vlasništvu je opštine Budva. Do lokacije vodi postojeći put, dok je na lokaciji obezbijeđena voda i struja. 2. Buljarica (Petrovac) ‐ zemljište ukupne površine od 54.913 m2 koje je predviđeno za izgradnju turističkih kapaciteta sa pratećim sadržajima. Opština Budva je vlasnik ovog zemljišta. Predmetne katastarske parcele „Lučice“ i „Buljarica“ se graniče i zajedno čine lokalitet od 147.096 m2 ukupne površine. Opština Budva je za obje lokacije potpisala MOU sa kompanijom „DAMAC“ iz Dubai‐a. Sama nepokretnost nije infrastukturalno opremljena, dok ivicom katastarske parcele prolaze put i voda. 3. Slava luka ‐ zemljište je ukupne površine 29.282 m2, a nalazi se u mjestu Reževići‐Opština Budva, na 300m ispod Jadranske magistrale prema moru. Na ovom zemljištu predviđena je izgradnja turističkih kapaciteta sa pratećim sadržajima, a u vlasništvu je opštine Budva. U nastavku navedene nepokretnosti nalazi se zemljište koje se nalazi u zoni JP za upravljanje Morskim dobrom, ukupne površine od cca 20.000 m2. Lokacija nije infrastrukturalno opremljena. 4. Smokvica ‐ zemljište je ukupne površine od 13.752m2 , a nalazi se u Reževićima ‐ Opština Budva. Navedno zemljište predviđeno je za turizam i komplementarne aktivnosti i u cjelini je u vlasništvu Opštine Budva. Nije infrastrukturalno opremljeno, ali u neposrednoj blizini prolaze put, voda i struja. 5. Galije – zemljište je ukupne površine od 67.813m2, nalazi se u Svetom Stefanu‐Opština Budva, sa namjenom za turizam i komplementarne aktivnosti. Opština Budva je vlasnik nepokretnosti – zemljišta, u obimu prava 1/1. U nastavku navedene nepokretnosti nalazi se zemljište koje je u vlasništvu strane kompanije, koja ima potpisan Ugovor o zajedničkom ulaganju sa Opštinom Budva. S obzirom da se ugovorne obaveze nijesu ispunile i da je projekat stopiran, Opština Budva je spremna da pokrene postupak raskida navedenog Ugovora i da raspiše Javni poziva za traženje novog investitora. Nepokretnost nije infrastrukturalno opremljena, ali u neposrednoj blizini prolaze put, voda i struja. 6. Đevištenje – Kamenovo zemljište ukupne je površine od 100.479m2., nalazi se u Svetom Stefanu, Opština Budva, sa namjenom za turizam i komplementarne aktivnosti. Opština Budva je vlasnik nepokretnosti – zemljišta, u obimu prava 1/1. Na predmetnoj katastraskoj parceli upisana je zabilježba Tužbe radi utvrđivanja prava vlasništva pred Osnovnim sudom u Kotoru od 26. decembra 2007. godine. Nepokretnost je infrastrukturalno opremljena, postoji put, struja i voda na lokaciji.



7. Košljun ‐ zemljište, ukupne je površine od 263.471m2, a nalazi se u Mainama‐Opština Budva. Opština Budva je vlasnik nepokretnosti – zemljišta, u obimu prava 1/1. Uvidom u List nepokretnosti broj 746 KO Maine na katastarskoj parceli broj 4476 upisana je zabilježba Tužbe po predlogu za izdavanja privremene mjere pred Osnovnim sudom u Kotoru od 5. juna 2008. godine. Nepokretnost nije infrastrukturalno opremljena, a u neposrednoj blizini prolazi put. 8. Zaleđe plaže Jaz – smatra se najvažnijim potencijalom Opštine Budva čijom valorizacijom bi se izgradili „novi gradovi“. Zaleđe obuhvata cca 2 miliona kvadrata i u privatnom je vlasništvu. Lokacija nije infrastrukturalno opremljena, ali u neposrednoj blizini prolazi saobraćajna i druga infrastruktura. 9. Zaleđe plaže Buljarica ‐ nepokretnost tj. zemljište ima ukupnu površinu od cca 2 miliona kvadrata, a nalazi se 18 km od Budve. Zaleđe plaže Buljarica je mahom u vlasništvu Opštine Budva, a jednim dijelom i privatnih lica. Lokacija nije infrastrukturalno opremljena, ali u neposrednoj blizini prolazi saobraćajna i druga infrastruktura. Sve prethodno navedene lokacije su obuhvaćena Prostornim planom Opštine Budva sa namjenom za turizam i komplementarne aktivnosti, a dalja razrada navedenog planskog dokumenta moguća je kroz donošenje Detaljnog Urbanističkog Plana (DUP), Lokalne Studije Lokacije (LSL) ili Urbanističkim projektom (UP). Na teritoriji Opštine Budva ne postoje industrijski objekti. Preko svog privrednog društva „Budva Holding” doo lokalna vlast izradila je Informativni memorandum u kome se takođe nalaze glavne informacije koje bi pomogle potencijalnom investitoru, a tiču se ekonomskih, geografskih i zakonskih procedura. U okviru Opštine postoji Sekretarijat za investicije koji je odgovoran za pripremu planova i programa razvoja, obavlja stručno administrativne poslove vezane za investicione aktivnosti i komunalno opremanje građevinskog zemljišta, kao i druge poslove iz djelokruga investiranja.

Lokalnim propisima nijesu predviđene olakšice kao ni određena finansijska participacija za podsticanje investicija, osim što lokalna vlast omogućava olakšice u vidu plaćanja poreza na nepokretnost u dvije rate i olakšice u vidu popusta za plaćanje komunalija prilikom izgradnje hotela sa 4 i 5 zvjezdica. U slučaju izgradnje hotelskih kapaciteta sa 4 i 5 zvjezdica, a na osnovu Odluke Skupštine Opštine Budva, postoje benefiti prilikom sticanja naknade za uređenje zemljišta (komunalija), u vidu popusta od 75% u ekskluzivnoj prvoj zoni gradnje. Na osnovu navedenog, cijena komunalija za hotele sa 4 i 5 zvjezdica iznosi 32 eur/m2. 4.3.5. Opština Mojkovac Mojkovac zahvata površinu od 367 km2 i po broju stanovnika (8.622 / 2011g) spada među manje opštine u Crnoj Gori. Od ukupne površine Opštine Mojkovac (367 km²) ‐ 169,5 km² ili 46,2 % zahvataju šume, 129,91 km² ili 35,4 % pripada obradivom poljoprivrednom zemljištu, a 67,2 ili



18,4% su neobradive površine. Sa 46,2% od ukupne teritorije koje zauzimaju šume Mojkovac ima veliki potencijal za razvoj drvne industrije. Prostorno Urbanističkim Planom Opštine Mojkovac do 2020. godine definisan je poslovno prostorni ambijent. Predviđene biznis zone su:

- prostor bivšeg kombinata drveta “Vukman Kruščić” i “Zakršnica” u Podbišću kao hotelsko turističke zone;

- prostor bivšeg “Jalovište” i “Babića polje” kao sportsko rekreativne zone; - prostor u Gornjim Poljima “Varda” i bivšeg rudnika “Brskovo” kao privredne zone.

Pored navedenih zona PUP–om Opštine Mojkovac, omogućeno je na ruralnom području graditi takve zone u skladu sa izradom Lokalne studije lokacije. Na teritoriji ove opštine postoji industrijski i privredni objekat, a koji su van funkcije, pogodan za investiranje. To je nekadašnji Kombinat industrije drveta, koji je nakon privatizacije zatvoren. Ovaj objekat i zemljište su u privatnom vlasništvu, opremljen je komunalnom i saobraćajnom infrastrukturom. PUP‐om su na zemljištu nekadašnjeg Kombinata, u površini od približno 18ha, predviđeni turističko poslovni i komercijalni objekti. Sekretarijat za uređenje prostora i održivi razvoj priprema odluku olakšicama na lokalnom nivou i to od komunalija do vrlo povoljnih lokalnih naknada za potencijalne investitore u budućoj biznis zoni. Opštinskom odlukom o naknadi za komunalno opremanje građevinskog zemljišta i njenim izmjenama koje su u skupštinskoj proceduri, predviđene su olakšice (smanjenje naknade i ukidanje biznis barijera) za izgradnju privrednih objekata i dobijanja građevinske dozvole. 4.3.6. Opština Danilovgrad Opština Danilovgrad nalazi se u središnjem dijelu Crne Gore. Zauzima površinu od 501km2 i ima 18.472 stanovnika. Na području opštine Danilovgrad definisane su sledeće biznis zone:

A. Biznis (investicione) zone koje su definisane kao razvojne zone grupisane su u 7 zona : 1. Glava Zete – Manastir Ostrog, koja obuhvata 20 naselja, ima izgrađenu infrastrukturu

pogodnu za razvoj ekopoljoprivrede, ekoturizma i vjerskog turizma. Moguća ulaganja odnose se na izgradnju smještajnih kapaciteta, proizvodnju hrane, prerađivačku industriju iz oblasti prehrambene industrije i razvoj domeće radinosti.

2. Danilovgrad – M. Ždrebaonik, obuhvata 6 naselja, ima izgrađenu infrastrukturu, osim vjerskog turizma i opreznog planiranja razvoja u zoni Ždrebaonika, područje je povoljno za značajne privredne aktivnosti, smještajne kapacitete, razvoj poljoprivrede i prerađivačkih kapaciteta iz oblasti prehrambenih proizvoda, prerade drveta, vađenja i prerade kamena i slično. Sa posebnim oprezom se planira razvoj u područjima koja pripadaju toku rijeke Zete.

3. Bandići, obuhvata 8 naselja u okviru kojih se nalazi izdašno vodoizvorište Mareza, područje karakteristično za razvoj poljoprivrede (organska proizvodnja), gastronomski potencijali iz oblasti proizvodnje vina, meda, eko mesa i izgradnju smještajnih kapaciteta



za razvoj eko turizma. Cilj bi mogao biti prilagođavanje seoskih područja ekološkim projektima i održivom razvoju.

4. Martinići – Gradina, koja obuhvata više naselja, ima izgrađenu infrastrukturu neophodnu za razvoj privrednih aktivnosti iz oblasti ekoprivrede (eko‐hrana i eko‐turizam). Zona je bogata nalazištima građevinskog i ukrasnog kamena, ima značajnu istorijsku i kulturnu baštinu. (Martinićka gradina, Spuž i Spuška glavica, itd)

5. Studeno, obuhvata 8 naselja, područje pogodno za izgradnju izletničkog, planinskog, lovnog i ostalih oblika turizma. Neophodna izgradnja i modernizacija saobraćajne i komunalne infrastrukture i smještajnih kapaciteta tipa planinarskih domova, lovačkih i šumskih kuća, malih hotela eko ili etno sela i slično.

6. Gostilje, obuhvata 3 naselja, u kojoj je jako izraženo pražnjenje područja, koje ima neophodne karakteristike za razvoj eko privrede (proizvodnja eko hrane i razvoj seoskog turizma). Neophodno je rekonstruisati i modernizovati saobraćajnu i komunalnu infrastrukturu i obezbijediti neophodne preduslove i stimulacije za povratak na selo. Na ovu zonu nastavlja se zona Vukotice i Ponikvice.

7. Vukotica – Ponikvica, predstavlja pogodno područje za razvoj izletničkog, planinarskog, lovnog i drugih oblika turizma, izgradnju izletišta, eko–katuna, izgradnju smještajnih kapaciteta, revalorizaciju katuna, saobraćajne, komunalne i druge infrastrukture, obnavljanje i sanacija atraktivnih prostora (jezero na Ponikvici) i stimulacija za razvoj poljoprivrede iz oblasti organske proizvodnje (mlijeko i mlječni proizvodi, eko‐mesa), šumarske proizvodnje i korišćenje sporednih šumskih proizvoda.

Cilj ovakvog definisanja razvojnih zona je:

• Trajno zauzimanje pozicije u razvoju eko‐poljoprivrede i eko‐turizma i lovnog i ribolovnog turizma.

• Razvoj prerađivačke djelatnosti iz oblasti prehrambene industrije, drvo‐prerade, prerade kamena, na održiv način.

• Revitalizacija ruralnog područja i katuna (Ponikvica – Sinjajevina) • Izgradnja sportsko‐rekreativnih i smještajnih kapaciteta u svim Zonama. • Ulaganje u lovno‐uzgojne i lovno‐tehničke kapacitete i valorizacija vrijednosti rijeke Zete. • Povećano angažovanje radno‐sposobnog stanovništva i stvaranje uslova za bavljenje

biznisom (biznis inkubatori).

B. Olakšice koje Opština nudi investitorima odnose se na povoljan poslovni ambijent, otklanjanje biznis barijere, povoljnosti za efikasno i brzo izdavanje neophodnih dozvola za ulaganje, povoljnije komunalne usluge, povoljne uslove u obezbjeđenju i kupovini lokacija, poreske olakšice za ulaganje u skladu sa Zakonom, podrška obliku investiranja po principu privatno‐javnog partnerstva i slično.

C. Kao konkretne gradsko‐građevinske zone u okviru biznis zona definisane su Prostornim

planom: 1. Zona Danilovgrad – Spuž, zemljišni pojas definisan kao agroindustrijska zona, na koju su

već izgrađene, grade se ili se mogu graditi agro‐prerađivački kapaciteti (farme, mlinovi, prerada stočne hrane, klanice, distributivni centri i slično). Ovoj zoni pripadaju uži pojas oko željezničke stanice u Spužu i zona Martinića.




2. Zona u kojoj je dozvoljena gradnja industrijskih i agro‐prerađivačkih kapaciteta je pojas uz magistralni put M18 (put Podgorica – Nikšić) i lokalni put D‐grad – Spuž – Podgorica.

3. Treća zemljišna zona, gdje je dozvoljena gradnja industrijskih i agroindustrijskih kapaciteta, je uže područje oko željezničke stanice u Danilovgradu i pojas sa lijeve strane obale Zete iznad putnog pravca D‐grad – Glava Zete – Bogetići.

Za sva ulaganja u razvoj industrijske i prerađivačke djelatnosti usvojen je princip održivog razvoja i zaštite životne sredine.

D. Saobraćajna povezanost u biznis zonama, po otvorenosti je na zadovoljavajućem nivou za

neophodna ulaganja na rekonstrukciji i modernizaciji izgrađenih saobraćajnica. • Završetak rekonstrukcije saobraćajnice (stari put) D‐grad – Spuž – Podgorica, • Rekonstrukcija puta D‐grad – Martinići – Spuž, • Rekonstrukcija puta D‐grad – Glava Zete, • Izgradnja i rekonstrukcija saobraćajnica na ruralnom i planinskom području.

Osim toga neophodno je rekonstruisati i unaprijediti vodovodnu i komunalnu infrastrukturu u navedenim razvojnim zonama. Posebno treba naglasiti mogućnosti za razvoj alternativnih izvora energije (vjetar, sunce, bio masa). Pregled lokacija na kojima su funkcionisali pojedini privredni subjekti, a mogu biti potencijalni lokaliteti za ulaganja:

1. Fabrika stanova 2. Ciglana 3. Glava Zete 4. Hotel Zeta, Danilovgrad 5. Fabrika radijatora, Danilovgrad 6. Dom na Studenom 7. Pogon za preradu drveta, Pažići ‐

Danilovgrad 8. Bivši dom na Lazinama

9. Dom u Donjem Zagaraču 10. Bivši pogon ljekovitog bilja na

Ljutotuku 11. Zadružni dom Orja Luka 12. Bivši rasadnik “Planta” u Danilovgradu 13. Zadružni dom na Slapu 14. Pogon za proizvodnju ljekova na

Lazinama

Sve navedene lokacije su infrastrukturno obezbijeđene sa putevima, vodom i strujom. Svaka lokacija ima priključke na lokalne i nekategorisane puteve. Planskim dokumentima utvrđena je namjena svih lokacija, što omogućava da se na pojedinim lokalitetima mogu izvršiti i izmjene prethodnih vrsta proizvodnje i djelatnosti.

U toku je izrada odluke o olakšicama za sve vrste investicija na području opštine Danilovgrad. 4.3.7. Opština Bijelo Polje Smještena na sjeveroistoku Crne Gore uz magistralni put i prugu Beograd–Bar, površine 924 km2 sa 46.051 stanovnika bjelopoljska opština po površini četvrta a po broju stanovnika treća u državi, predstavlja saobraćajno, trgovačko i kulturno‐obrazovno čvorište crnogorskog sjevera. Teritorija



Bijelog Polja je kotlinsko‐planinska oblast sa veoma povoljnim uslovima za razvoj mnogih grana poljoprivrede i turizma. U Opštini Bijelo Polje postoje identifikovane 3 lokacije za investiranje:

• objekat City parka, bivše fabrike za proizvodnju djelova za vojnu industriju „Prva Petoljetka”, • objekat bivše fabrike za proizvodnju prediva, tkanina i odjevne konfekcije „Vunko”AD u

stečaju, i • „Cerovo” ‐ vojno skladište (VS) koje raspolaže sa 4 magacina od čelične konstrukcije po

479m2 i dva ukopana magacina površine po 422m2 ‐ magacini sa pratećom infrastrukturom i upravna zgrada sa 100 m² kancelarijskog prostora.

Na teritoriji opštine Bijelo Polje postoje objekti koji se od ranije nalaze van funkcije, a mogli bi se adaptacijom iskoristiti za oživljavanje privrednih aktivnosti. Pored tri prethodno pomenuta objekta postoje i sljedeći:

• objekat fabrike obuće „Lenka”, • objekat bivše fabrike za proizvodnju šumskih zglobnih traktora i metalnih konstukcija

„Imako”AD, • objekat bivše fabrike za proizvodnju gornjih djelova obuće „Mladost”, • bivša fabrika betonskih elemenata „FBE” – Zaton AD u stečaju i • bivši pogon sportske obuće „Montenegro sport” Lozna.

Vlasništvo nad ovim objektima promijenjeno je u periodu tranzicije, te je njihova vlasnička struktura različita od objekta do objekta (objekti su uglavnom u vlasništvu banaka, fondova i privrednih subjekata), imovinsko pravni odnosi nijesu u potpunosti riješeni. VS „Cerovo” je državna svojina i isto je ustupljeno Opštini Bijelo Polje na privremeno upravljanje i korišćenje. Komunalna opremljenost pomenutih objekata je riješena i na zadovoljavajućem je nivou. Većina pomenutih lokacija je u neposrednoj blizini glavne saobraćajnice te je saobraćajna dostupnost povoljna (kako drumski tako i željeznički prevoz). City Park je otvoren još 2008. godine i prevashodno je bio tržni centar. Obzirom na slabiji intenzitet poslovanja, tržni centar je preuzela Hypo Alpe Adria Bank AD Podgorica. Opština Bijelo Polje je pokrenula inicijativu prema Ministarstvu ekonomije sa prijedlogom da prostor City Parka prvu godinu otkupi opština, a drugu godinu država. Procjenjena vrijednost zakupa je 250.000 eura na godišnjem nivou, pri čemu bi postojala mogućnost pregovora sa bankom. Tokom prve dvije godine biznis zona bi se osposobila za poslovanje i postala bi u potpunosti samoodrživa. Kapaciteti bi bili prilagođeni namjeni za mikro i male proizvodne pogone, upravljačke djelove kompanija, biznis inkubator, logistički centar, dok bi se na prostorima oko postojećih kapaciteta mogli izgraditi dodatni, shodno potrebama i interesovanju investitora.



Olakšice kod plaćanja naknade za komunalno opremanje građevinskog zemljišta 20% ukoliko je plaćanje u gotovini, 50% obračunate naknade u momentu zaključenja ugovora, a ostalih 50% u šest jednakih mjesečnih rata. Naknada za uređenje gradskog građevinskog zemljišta se ne plaća za izgradnju, dogradnju, nadogradnju i rekonstrukciju farmi na području izvan zahvata GUP‐a. 4.3.8. Opština Žabljak Opština Žabljak nalazi se na sjeverozapadu Crne Gore na visini od 1.450 metara nadmorske visine. Žabljak se privredno orjentiše na turizam i proizvodnju zdrave hrane. U Opštini Žabljak živi 3.569 stanovnika, odnosno 0,58% crnogorske populacije. Gustina naseljenosti iznosi 8 stanovnika/km², što Opštinu Žabljak svrstava u grupu opština sa najmanjom gustinom naseljenosti. Opština Žabljak je Prostorno urabanističkim planom odredila pet potencijalnih biznis zona, i to:

1. Njegovuđa i Pilana – ukupna površina iznosi oko 10ha, ukupne izgrađenosti 60%, postojeća neophodna infrastruktura (struja, voda), pristupni put;

2. Njegovuđa II – ukupna površina 4ha, neizgrađena, nepostojeća neophodna infrastruktura, pristupni put;

3. Vruljci – šljunkoviti teren, površine 10ha, nepostojeća neophodna infrastruktua, nema pristupnog puta;

4. Žabljak radna zona – površine 32ha, zemljište predviđeno za ekonomski razvoj; 5. Servisna zona – površine 8ha.

Investiranje na pomenutim lokacijama vršila bi se u skladu sa planiranom namjenom prema DUP‐u Žabljak. Lokalna uprava nema objedinjen program podrške i podsticanja investiranja. Odlukom o naknadi za komunalno opremanje građevinskog zemljišta predviđena je mogućnost plaćanja komunalija na period do dvije godine, kao i popust do 10% prilikom uplate komunalija odjednom. 4.3.9. Opština Plužine Opština Plužine se nalazi na sjevero‐zapadu Crne Gore, uz granicu Bosne i Hercegovine, i po veličini prostora je sedma оpština u Crnoj Gori. Površina iznosi 854 km2. Prostorno urbanističkim planom opštine Plužine na teritoriji ove opštine identifikovane su lokacije za investiranje i to u oblasti poljoprivrede, orijentisane na stočarstvo i ribarstvo; tranzitni i planinski turizam; prerađivačka industrija; korišćenje hidropotencijala sliva rijeke Pive, Komarnice i Vrbnice. Na teritoriji opštine Plužine, prestankom rada nekoliko preduzeća ostali su objekti koje su navedene firme koristile i to: objekti AD "Bajo Pivljanin‐poljoprivreda", na lokacijama: Pišče, Brezna, Muratovica; Objekat na Goranjsku koji je korišćen za skladištenje robnih rezervi Crne Gore‐ trenutno na korišćenju Granične policije Crne Gore, koja koristi minimalni kapacitet istog. Vlasnički



status navedenih zemljišta i objekata je djelimično riješen ili je u proceduri rešavanja. Predmetni objekti su opremljeni elektro i vodovodnom instalacijom, te povezani sa asfaltnim putevima. Takođe, predmetne lokacije su povezane sa magistralnim putem, lokalnim putevima koji su asfaltirani i koji se uredno održavaju. Lokalna uprava nema objedinjen program podrške i podsticanja za investiranje ali je kroz Odluke Skupštine opštine Plužine vršila oslobađanje individualnih domaćinstava na selu plaćanja poreza na zemlju i poljoprivredne objekte. 4.3.10. Opština Šavnik Opština Šavnik se nalazi u sjevernom dijelu Crne Gore. Opština ima površinu od oko 555km2, a prema popisu iz 2011. godine broj stanovnika iznosi 2.077. Na teritoriji Opštine Šavnik postoje privredni objekti koji su van funkcije, a koji su pogodni za investiranje, i to: zgrada bivšeg “Titeksa”, kapaciteti D.O.O Božović i D.O.O Čelebić. Predmetne lokacije su djelimično komunalno opremljene uz odličnu pristupnost unutrašnjih saobraćajnica. Nalaze se u neposrednoj blizini regionalnog puta Nikšić‐Šavnik‐Žabljak. Imovinsko pravni odnosi predmetnih objekata su riješeni. Lokalnim propisima i odlukama za podsticanje investicija predviđene su olakšice za lokalne administrativne i komunalne takse, olakšice kod plaćanja naknade za komunalno opremanje građevinskog zemljišta, olakšice za plaćanje poreza na nepokretnost za određeni period. 4.3.11. Opština Pljevlja Pljevlja su grad na sjeveru Crne Gore, na samoj tromeđi sa Srbijom i Bosnom i Hercegovinom. Najsjevernija opština Crne Gore se prostire na površini od 1.346km2. Prema popisu stanovništva iz 2011. godine, na prostoru Opštine Pljevlja živi 30.786 stanovnika. Prema tipu naselja, 19.489 pripada gradskom stanovništvu, dok 11.297 pripada ostalom tipu naselja. Na teritoriji opštine Pljevlja prema nacrtu plana preduzetničkih zona identifikovana je lokacija za investiranje DUP „Radosavac“ koja obuhvata površinu od 7ha. Industrijski/privredni objekti, koji su van funkcije, a pogodni su za investiranje su zgrada Castello Montenegro i objekti vojske (Kasarna i Dom) koji se nalaze u vlasništvu opštine Pljevlja. Objekti su u potpunosti komunalno opremljeni i mogu se prilagoditi namjeni propisanoj PUP‐om. Obezbijeđena je dobra saobraćajna povezanost ‐ izlaze na pristupnu saobraćajnicu Pljevlja‐Žabljak tj. Pljevlja –Prijepolja. Namjena lokacije zone biće utvrđena istraživanjem potreba preduzetnika (postojećih i budućih) kao i potreba velikih sistema (TE i Rudnik uglja).



Lokalna vlast nema određen program podrške i podsticanje za investiranje, jer je to procedura koja će se kasnije utvrditi na osnovu sadržaja poslovne zone tj. strukture preduzetnika koji je sačinjavaju. Nakon legalizacije poslovne zone, nadležni opštinski organ će propisati podsticajne mjere za privlačenje investitora. 4.3.12. Opština Rožaje Opština Rožaje se nalazi u krajnjem sjeveroistočnom dijelu Crne Gore na površini od 417 km2, odnosno 3,02% površine Crne Gore (13.812 km2). Prema popisu iz 2011. godine opština ima 22 964 stanovnika, od čega su 95% muslimani. Teritorija opštine Rožaje spada u najbolje očuvane sredine u Crnoj Gori i ima izuzetne turističke potencijale. Izvorište rijeke Ibar, dom Grope, katun Bandžov, Turijak, Grlja, Grahovačka rijeka, jezero Rujišta ispod Gospođinog vrh najposećenije su turističke destinacije u rožajskom kraju. Na teritoriji Opštine identifikovane su dvije zone za investiranje, Industrijska zona Zeleni i lokaliteti Hajle i Štedima. Industrijska zona Zeleni predviđena je prije svega za revitalizaciju postojećih objekata, koji su van funkcije, a pogodni su za investiranje, kao i izgradnju novih. Zona je fleksibila i predviđena je za različite vrste djalatnosti. Objekti su najvećim dijelom u privatnom vlasništvu, a veoma mali dio u društvenom. Lokalitet je kompletno opremljen infrastrukturom, kako energetski, tako i saobraćajnom i vodovodnom, odnosno kanalizacionom infrastrukturom. Lokalitet Hajle i Štedima predviđen je za izgradnju turističkih kapaciteta različitih vidova.To je lokalitet od cca 4.300ha, gdje ima veliki dio državnog zemljišta, a određeni dio je u privatnom vlasništvu. Predmetna lokacija nije opremljena infrastrukturnim sistemima osim dalekovoda koji prolazi u neposrednoj blizini i makadamskog puta. Ova zona Prostorno‐urbanističkim planom je definisana kao turistička zona, sa mogućnošću organizovanja poljoprivrednih djelatnosti u ograničenom kapacitetu. U toku je izrada Strategije razvoja opštine kojom će biti definisani određeni konkretni program i mjere – olakšice i podsticaji za investiranje. U okviru Opštine organizovan je Biznis centar koji pruža informacije o tržištu rada, kao i informacije o potencijalnim izvorima finansiranja za biznis. Prostorno‐urbanstičkim planom lokalne samouprave data je fleksibilna organizacija prostora gdje se mogu na ruralnom dijelu opštine raditi određeni proizvodni i poslovni kapaciteti uz obavezu organizovanja djelatnosti u skladu sa posebnim zakonima kao sto su zaštita životne sredine. 4.3.13. Opština Andrijevica Opština Andrijevica nalazi se u sjeveroistočnom dijelu Crne Gore i zahvata prostor od 340 km2. Prema podacima popisa od 2011. godine naseljena je sa 5.071 stanovnika, od čega u gradskom naselju živi 1.048, a ruralnom području 4.023 stanovnika.



Na teritoriji opštine Andrijevica lokacije predviđene za investiranje su “Most Bandovića” na KO Prisoja i objekti bivašeg Soko starka na KO Slatina na kojima se može investirati za različite svrhe. Na teritoriji Opštine postoje industrijski/privredni objekti koji nalaze na KO Prisoja i KO Slatina, na ulaz u grad, sa lijeve i desne strane magistralnog puta Andrijevica‐Berane. Takođe postoje objekti bivšeg Mermera koji se mogu iskoristiti za različite svrhe, a nalaze se u KO Zabrdje. Imovinsko‐pravni odnosi su riješeni. Komunalna opremljenost je na zadovoljavajućem nivou, kao i kvalitet saobraćajne dostupnosti. Objekti na KO Prisoja i Slatina se nalaze neposredno uz magistralni put Berane‐Andrijevica. Objekti bivšeg Mermera KO Zabrđe nalaze se na udaljenosti od nekoliko kilometara od magistralnog puta Andrijevica‐Berane (put je u odličnom stanju i kvalitet saobraćajne dostupnosti je odličan). Lokalna vlast je spremna da izadje u susret svim investitorima za sve djelatnosti koje će doprinijeti razvoju Andrijevice i poboljšanju životnog standarda. 4.3.14. Opština Plav Područje opštine Plav zahvata prostor od 486 km2 u jugoistočnom dijelu Crne Gore. Po prostoru Plav, spada u red opština srednje veličine i zauzima 3,5% površine Crne Gore. Prema popisu iz 2011. godine broj stanovnika iznosio je 13.108, od čega je 52% Bošnjaka, 19% Albanaca, 16% Srba i 6% Crnogoraca. Najznačajniji potencijali za razvoj područja opštine Plav su poljoprivredno zemljište, šume, prirodne ljepote kao turistički resursi, vodni potencijali pogodni za industrijsku i poljoprivrednu proizvodnju, stočni fond, zasadi voća i prirodni kompleksi šumskih plodova i ljekovitog bilja. Opština Plav se nalazi u fazi izrade Prostornog urbanističkog plana. Novim PUP‐om predviđen je znatan broj biznis (industrijskih) zona. U ovim zonama već postoje infrastrukturni objekti, a veći dio je neizgrađen i predstavlja idealne lokacije za nove biznis zone.Obzirom na lokacije područja koja se novim PUP‐om predviđaju za biznis zone,veliki je spektar djelatnosti koje se mogu predvidjeti. Na teritoriji Opštine ima industrijskih/privrednih objekata, koji su van funkcije, a pogodni su za investiranje. To su: pogoni „Titeksa“ u Murini i Gusinju, pogon „Termoplasta“ u Gusinju i pogon „Metaloprerade“ u Plavu. Pogoni „Termoplasta“ i „Metaloprerade“ su u privatnom vlasništvu, a pogon „Titeksa“ je još uvijek u državnom vlasništvu. Komunalna opremljenost predmetnih lokacija (mreža snabdijevanja vodom, električnom energijom, unutrašnje saobraćajnice) je uredna i funkcionalna. Kvalitet saobraćajne dostupnosti predmetnoj lokaciji je na zadovoljavajućem nivou. Opština Plav nema objedinjen program podrške i podsticanja za investitore.



5. Turistički lokaliteti Turizam je izvor rastućih prihoda i potencijal za ekonomski uspjeh Crne Gore. Prostorni planovi i obezbjeđenje infrastrukture javljaju se kao ograničenje za investiranje. U cilju valorizacije raspoloživih turističkih lokaliteta u 2013. godini planirano je:

5.1. HTP “Ulcinjska rivijera”ad Ulcinj HTP „Ulcinjska rivijera“ je akcionarsko društvo u kome je većinski vlasnik država Crna Gora sa 63,5% akcija. Zaposleni i bivši radnici i penzioneri imaju 22,1% akcija, privatizacioni fondovi 9,4% akcija, a ostatak od 4,9% čini veliki broj malih akcionara. HTP Ulcinjska rivijera AD je uslužno i turističko preduzeće u čijem su portfoliju, nakon uspješno okončanog postupka stečaja i reorganizacije, hoteli "Olympic” i „Bellevue“ koji se nalaze na izuzetno atraktivnim lokacijama u Opštini Ulcinj, na Velikoj Plaži. Projektom je predviđena kupoprodaja 63,5% akcijskog kapitala koji je u vlasništvu države Crne Gore i dugoročni zakup (na 90 godina) 162.000 m² zemljišta koje je u državnoj svojini, na Velikoj plaži. Zemljište koje je predmet zakupa je u svojini Države Crne Gore, dok su objekti u svojini HTP "Ulcinjska rivijera". Postoje zabilježbe spora i restitucije. Usvojena je i državna studija lokacije za dio Sektora 66 (obuhvata dio lokacije na kojima se nalaze hoteli „Bellevue“ i „Olympic“), a u toku je izrada PUP Ulcinj. 5.2. HTP “Ulcinjska rivijera” – Kamp Neptun HTP „Ulcinjska Rivijera“ u svom sastavu ima hotele „Bellevue“ i „Olympic“ na Velikoj plaži, Nudističko naselje „Ada Bojana“, Auto kamp „Neptun“ na Velikoj plaži, „Češki kamp“ takođe na Velikoj plaži, Centralni magacin u gradu iza nove benzinske pumpe, zatim 5.000 m² zemljišta na Autobuskoj stanici u Ulcinju, kao i cca 1.400 m² zemljišta na Velikoj plaži (bivša direkcija Ade). Ukupna površina zemljišta na kome su izgrađeni objekti „Ulcinjske rivijere“ iznosi 986.807 m² od čega je 325.698 m² zemljište na Velikoj plaži i gradu, a 661.109 m² je zemljište na Adi Bojani. Kompletno zemljište, izuzev 5.000 m² na Autobuskoj stanici (koje je vlasništvo HTP „Ulcinjska rivijera“) je vlasništvo Države Crne Gore. Objekti su vlasništvo HTP „Ulcinjska rivijera“. Kamp Neptun predstavlja zemljište površine 72.201 m² sa pripadajućim objektima površine cca 2.000 m² koji nije u funkciji, a koji se nalazi na dijelu Velike plaže – Brijeg od mora. Projektom je predviđeno davanje u dugoročan zakup zemljišta na period od 30 godina, uz mogućnost produženja i uz obavezu investicionog ulaganja. Lokalitet je u obuhvatu PPPN Morsko Dobro, a predviđena namjena je izgradnja turističkog kompleksa. Kako je zemljište u državnoj svojini, u prethodnom periodu sprovedene su aktivnosti na rešavanju imovinsko pravnih odnosa, koji predstavljaju ključni problem predmetne lokacije i pripremljen je nacrt Odluke o prenosu prava svojine na zemljištu u državnoj svojini po osnovu svojinsko upravljačke transformacije korisnika DP HTP “Ulcinjska rivijera” AD. Navedena Odluka nije upućena Vladi na razmatranje i usvajanje, jer je Zaštitnik imovinsko pravnih interesa sugerisao da je neophodno utvrditi da li navedeno zemljište predstavlja prirodno bogatstvo, s obzirom da je u “G” listu evidentiran teret “morsko dobro”.



5.3. Lokalitet Pećine – između Njivica i ušća Sutorine, Herceg Novi Lokalitet se nalazi južno od ušća rijeke Sutorine, a sjeverno od naselja Njivice. Kolskim putem udaljen je oko 5 km od središta Igala i oko 9 km od centra Herceg Novog. Detaljna razrada ovog lokaliteta obrađuje prostor koji je ograničen: sa sjeverne strane plažom na lokaciji „Pećine“; sa zapadne strane putem za Njivice‐Kobilu‐Prevlaku; sa južne strane naseljem Njivice i sa istočne strane obalom mora. Lokalitet zahvata površinu od ukupno 46.657m2 i prostor akvatorijuma u površini od 13.011m². Cilj projekta je turistička valorizacija lokaliteta između Njivica i Ušća Sutorine, a predviđeni model javno privatnog partnerstva podrazumijeva dugoročni zakup od 30 godina, sa mogućnošću produženja. Zemljište koje je predmet valorizacije je u svojini Države. Na predmetnim parcelama nema tereta i ograničenja, osim tereta "morsko dobro". Planskom dokumentacijom je predviđeno sljedeće:

1. formiranje 5.000 m² plaže, 2. izgradnja hotela sa oko 1.000 m² poslovnih i zajedničkih prostorija, apartmanski blok od oko

7.000 m² koji sadrži 80 – 100 apartmana, kompleks poslovnih prostora 700 m², jahting servis 300 m² i 1.000 m² garažnog prostora (ukupno 2.000 m2).

3. izgradnja poslovno‐apartmanskih sadržaja sa ukupno osam apartmana i 300 m² poslovnog prostora (ukupno 600 m2), u zaleđu privezišta

4. izgradnja privezišta (40 vezova u hotelskom dijelu i 15 vezova za lokalne brodove). 5.4. NTC Marina Kotor Koncesiono područje Marine Kotor predstavlja neizgrađenu i infrastrukturno neopremljenu obalu, koja se kao takva daje koncesionaru na korišćenje u skladu sa uslovima i odredbama budućeg Ugovora o koncesiji. Koncesiono područje sastoji se od područja namijenjenog za djelatnost nautičkog turizma sa planiranom lukom nautičkog turizma‐marinom i pratećim marinskim objektima i područja namijenjenog za ugostiteljsku djelatnost upravljanja hotelima sa planiranim hotelima. Osnovni cilj projekta je valorizacija nautičko turističkog centra „Marina“ Kotor. Modelom javno privatnog partnerstva predviđeno je davanje koncesije za finansiranje, projektovanje, izgradnju i privredno korišćenje nautičko turističkog kompeksa – marina Kotor, na period od 60 godina, uz mogućnost produženja. Koncesija se dodjeljuje za izgradnju luke nautičkog turizma‐marine, kapaciteta oko 150 vezova, sa upravnom zgradom marine i pratećim sadržajima u funkciji nautičkog turizma. Planirana je i izgradnja 3 hotela (4 do 5 zvjezdica) u funkciji nautičkog turizma. Zemljište koje je predmet valorizacije, ima ukupnu površinu 8.758 m². Ključni problem predmetne lokacije su neriješeni imovinsko‐pravni odnosi7.

7 Katastarska parcela 256 koja je predmet valorizacije, upisana je kao svojina Države Crne Gore, a na raspolaganje Opštine Kotor, pa je stoga neophodno sa opštinom usaglasiti modalitet valorizacije iste. Na svim ostalim katastarskim parcelama izvršene su zabilježbe sporova koje se vode između uključenih subjekata Luke Kotor, YU Briva i Države. Na pojedinim parcelama postoji i zabilježba restitucije.



5.5. VTK Kasarna “Mediteran” Žabljak Vojnoturistički kompleks “Mediteran” na Žabljaku obuhvata zemljište površine 13.951m². U okviru kompleksa izgrađeno je 20 objekata sa ukupnom bruto površinom od 1.040 m² i sa osnovnom namjenom pružanja turističkih usluga. Ukupni kapacitet kompleksa je 66 ležajeva. Nepokretnost ukupne površine od 13.951 m² čine 971 m² građevinskih objekata u svojini Države Crne Gore. Na nepokretnostima nema upisanih tereta i ograničenja. Na predmetnoj lokaciji je izgrađeno 20 objekata visokogradnje, ukupne površine 971 m², pri čemu je postupak izgradnje realizovan shodno vojnim propisima koji se odnose na objekte od značaja za odbranu, bez obaveze izmiravanja naknada za uređenje građevinskog zemljišta i drugih naknada koje su propisane aktima organa državne uprave i lokalne samouprave. Cilj projekta je turistička valorizacija vojnog kompleksa kasarne “Mediteran”. Modelom javno privatnog partnerstva predviđen je dugoročni zakup na 30 godina, sa mogućnošću produženja. Vojnoturistički kompleks "Mediteran" nalazi se u okviru PPPN za Durmitorsko područje, u sklopu Detaljne razrade lokaliteta “Nekadašnje vojno odmaralište”. Nacrt plana je urađen, a u toku su aktivnosti na sprovođenju javne rasprave. Planom je predviđeno rušenje postojećih objekata i izgradnja novog turističkog naselja uz mogućnost rekonstrukcije dijela postojećih kapaciteta. Površina urbanističke parcele turističkog naselja iznosi 13.513m². Na istoj su planom predviđeni sljedeći sadržaji:

- Centralni objekat sa pratećim sadržajima (recepcija, kafe, restoran), 6 soba. - Bungalovi: 13 bungalova 3 ležaja i 6 bungalova 2 ležaja.

5.6. VTK Bigovo – Trašte, Kotor Uvala Bigovo pripada lokalitetu Donjeg Grblja i nalazi se u zalivu Trašte, na putu između Budve i Tivta, na svega 20‐tak km od Tivta. Kompleks “Bigovo” se nalazi na samoj obali mora, u uvali “Bigova”, kod rta Trašte. Ova atraktivna lokacija, koja se do sada koristila kao vojno odmaralište, evidentirana je kao katastarske parcele broj 2788 i 2786/1, upisane u Listove nepokretnosti broj 243 i 385 KO Glavatičići. Površina kompleksa na KP 2788 iznosi 38.490 m², od čega su 2.873 m² građevinski objekti ‐ 43 objekta (podatak iz LN), dok površina druge parcele iznosi 1.148 m², koja se proteže neposredno uz obalu, ukupne dužine 209,58 m, u dužini zahvata Turističkog kompleksa „Bigovo – Trašte” – Kotor. Kompleks je opremljen komunalnom infrastrukturom – postoji elektro mreža, vodosnabdijevanja s rezervoarom za vodu, postrojenjem s pumpnom stanicom i kanalizacionom infrastrukturom. Cilj projekta je valorizacija spomenutog vojno turističkog kompleksa, koji se prema modelu javno privatnog partnerstva daje u dugioročni zakup. Usvojene su Državna studija lokacije "Sektor 38 ‐ Bigova" i Lokalna studija lokacije “Trašte". Predmetna katastarska parcela 2788 (vojna imovina) se nalazi u sklopu planiranog turističkog naselja "Marina Village"8 orijentisanog ka bigovskom zalivu, na samom ulazu u turistički kompleks

8 Hotelski kompleks u sklopu naselja "Marina Village" predstavlja složenu arhitektonsku kompoziciju na trinaest urbanističkih parcela: T‐9, T‐11, T‐17, T‐18, T‐19, T‐20, T‐21, T‐22, T‐26, T‐27, T‐30, T‐31, T‐32. Kompletne urbanističke parcele T‐20, T‐21, T‐22, T‐26, T‐27 se nalaze na katastarskoj parceli 2788 (vojna imovina), dok se najveći dio



rta Trašte. Centralni dio naselja čini obalno šetalište ‐ riva i trg ispred hotela. Na samom ulazu u naselje predviđen je transportno‐komercijalni centar sa garažom koji predstavlja i svojevrsnu kapiju čitavog turističkog kompleksa na rtu Trašte, gdje se vrši zamjena konvencionalnih vozila vozilima na električni pogon. Predviđeni sadržaji u ovom naselju su:

- Hotel, kategorije minimum 4*, kapaciteta 328 soba u sklopu koga je i servisni centar i parking prostor

- Depadansi sa smještajnim jedinicama TIP A, TIP B i TIP C - Vile TIP A - Marina sa 150 vezova i pratećim sadržajima - Plažni klub smješten u dnu uvale.

5.7. Lokalitet Uvala “Masline – Rt Odrač”, Bar Uvala Masline udaljena je oko 15 km od Bara ka Ulcinju. U zaleđu uvale smješteno je malo naselje Utjeha, pa se često plaža i priobalni pojas u uvali Masline naziva i Utjeha. Plaža u uvali Masline je duga oko 200 m, a prosječna širina plaže iznosi 20m. Plaža je tipičan primjer takozvanih džepnih plaža, nastalih između dva stjenovita rta. Plaža je direktno izložena dejstvu talasa iz zapadnog pravca. Cilj projekta je turistička valorizacija lokaliteta. Lokalitet se daje na zakup od 30 godina, sa mogućnošću produženja. Zemljište koje je predmet valorizacije, ima ukupnu površinu 20.471 m². U svojini je Države; postoji teret "morsko dobro". Urađena Detaljna razrada lokaliteta Uvala Masline “Utjeha” u okviru PPPN za područje Morskog dobra. Detaljnom razradom predviđa se izgradnja hotela, površine prizemlja 3.185m2, spratnosti S+P+3+M (suteren, prizemlje, tri sprata i mansarda) i bruto površine 19.000m², kao i vila sa restoranima, vila, ugostiteljskih i drugih pratećih uslužnih objekata ukupne bruto površine 15.085m², odnosno turističko naselje ukupne bruto površine od 34.985m². 5.8. Ostrvo Lastvica sa tvrđavom Mamula, Herceg Novi Tvrđava „Mamula“ je izgrađena na kamenitom ostrvu Lastavica, koje je kružnog oblika, ukupne površine 31.848m², sa prečnikom od oko 200 m, na ulazu u Bokokotorski zaliv, oko 3,5 nautičkih milja (6,3 km) udaljeno od Herceg Novog. Tvrđavu je izgradila Austrougarska kao jedno od bitnijih utvrđenja za zaštitu ulaza u Boko‐kotorski zaliv. Izgrađena je 1853. godine. Položaj ostrva Lastavica, zajedno sa tvrđavom „Mamula“ zahtijeva koncept ekskluzivnog turističkog kompleksa, sa kapacitetima za rekreacione aktivnosti i odmor, dobro uklopljenim u lokaciju, koji ne ugrožavaju

urbanističkih parcela T‐30, T‐31, T‐32, nalazi na predmetnoj kat. parceli, a manji dio pripada susjednoj kat. parceli broj 2789 (vlasništvo Bigovo Bay i ostali). Planirani kapaciteti za cjelokupni hotelski kompleks: ‐ Ukupna površina lokacije (svih parcela) 20.351 m² ‐ Maksimalna spratnost planiranih objekata P+1 do P+3 ‐ Maksimalna BRGP 43.142 m² Pored hotelskih objekata, planiranih u sklopu turističkih naselja "Marina Vilage, predviđeni su i depadansi sa raznim tipovima smještajnih jedinica, kao i vile tipa A, kao luksuzne smještajne jedinice sa visokim standardima za boravak gostiju. Na urbanističkim parcelama T‐28 i T‐29 koje se najvećim dijelom nalaze na kat. parceli 2788, a manjim dijelom na susjednoj parceli, planirane su vile tipa A.



istorijski karakter i prirodno okruženje lokacije i pejzaž, komplementaran razvoju turizma u priobalnom pojasu Crne Gore. Cijela lokacija pripada pojasu morskog dobra, što nameće potrebu da razvojem plana u skladu sa Prostornim planom specijalne namjene za pojas morskog dobra, a u skladu sa zahtjevima za konzervaciju spomenika kulture. Cilj projekta je turistička valorizacija ostrva Mamula. Lokalitet se daje u dugoročan zakup, kroz model privatno javnog partnerstva. Predmetni lokalitet nalazi se u okviru DSL "Sektor 34" u okviru zone E, u sklopu urbanističke parcele UPE.1 za koju je planirana namjena turistički kompleks, kategorije 5*. Za istu parcelu su dati slijedeći parametri:

- Površina urbanističke parcele 36.329 m² - BRGP 20.564,50 m² - Spratnost P+1 - Broj smještajnih jedinica 30 - Broj ležaja 66.

5.9. Kasarna “Gornji klinci” – Herceg Novi Lokacija nepokretnosti se nalazi na poluostrvu Luštica, opština Herceg Novi, jugozapadno od Malih Rosa, u blizini sela Klinci, površine 90.989 m². Udaljena je oko 2.500 m od Rosa i pripada VI građevisnkoj zoni, dok udaljenost od mora iznosi nekoliko stotina metara. Zemljište se sa svojom južnom stranom oslanja na kolski put Rose – Krašići, kojim se preko istočne i zapadne kapije odvija saobraćajna komunikacija sa okruženjem. Sa lokacije se pruža predivan pogled na ulaz u Bokokotorski zaliv, Igalo i Herceg Novi. Zemljište je uređeno i ograđeno, opremljeno internom saobraćajnom infrastrukturom, a na istom postoji veći broj stabala visokoh četinara. Nagib terena je blago izražen ka centralnim objektima koji su u blagoj depresiji u odnosu na granične djelove parcele. Nepokretnost predstavlja bivši vojni kompleks – kasarnu, koja je napuštena 2008. godine, a čine ga objekti i zemljište na kome su izgrađeni. Kompleks je bio u funkciji još u vrijeme Austrougarske, da bi objekti bili u potpunosti rekonstruisani i izgrađeni nakon drugog svejtskog rata. Cilj projekta je turistička valorizacija vojnog kompleksa i kasarne. Modelom javno privatnog partnerstva predviđeno je davanje zemljišta u dugoročni zakup ili prodaja imovine. 5.10. Motel Šas sa Vladimir ekonomijom Ulcinj Kompleks MOTELA ŠAS se nalazi neposredno uz Šasko jezero i do istog se dolazi putem iz naselja Vladimir. Motel i objekti su napušteni ali predstavljaju atraktivnu lokaciju za razvoj turizma. Motel Šas je zidani objekat spratnosti P+2, sagrađen 1972. godine. Kompleks Šas ukupne površine 10.920m², vlasništvo je države Crne Gore. Kompleks Ekonomija Vladimir se koristio kao vojna ekonomija za tov stoke za potrebe odmarališta Valdanos. Ekonomija se nalazi u blizini naselja Vladimir, i iz istog se putem prema Šaskom jezeru dolazi do konkretne lokacije. Kompleks se sastoji od pet cjelina koje su međusobno povezane i ograđene. Kompleks Ekonomija Vladimir ukupne je površine 801.296 m² i u vlasništvu je države Crne Gore.



Cilj projekta je turistička valorizacija lokaliteta Motel Šas sa Vladimir ekonomijom. Dugoročni zakup na 30 godina sa mogućnošću produženja predviđen je modelom javno privatnog partnerstva. Lokacija obuhvata ukupnu površinu od 812.216m², na kojoj se nalazi 9 objekata9. 5.11. Vojno‐turistički kompleks “Valdanos” Ulcinj Uvala Valdanos nalazi se 4km sjeverozapadno od Ulcinja. Površina zahvata kopnenog dijela iznosi cca 342 h. Plaža Valdanosa pruža se pravcem sjever‐jug, duga je 342 m a široka 11m, i zahvata površinu od 3.564 m². U uvali Valdanos nalazi se vojno odmaralište koje nije u funkciji, a površina objekata je 8.767 m². Na lokalitetu je zasađeno oko 18.000 stabala maslina i samim tim predstavlja najveći sačuvani maslinjak na Mediteranu. Uvala Valdanos predstavlja i evidentirani podzvodni arheološki lokalitet, gdje se mogu očekivati značajna podvodna nalazišta još iz vremena antike. Lokacija je oblika polumjeseca i poznata je po šljunkovitoj obali koja se prostire na 300 metara, kao i zbog jedinstvenog kompleksa maslinjaka, zbog čega uživa i određenu međunarodnu zaštitu u oblasti zaštite prirode. Projekat turistička valorizacija kompleksa Vladanos je turistički kompleks visokog nivoa, koji će nuditi niz aktivnosti za odmor i rekreaciju na način koji je konceptualno, estetski, funkcionalno i ekološki u skladu i harmoniji sa prirodnim ljepotama i ekološkim bogatstvom kompleksa Valdanos. Dugoročni zakup na 30 godina sa mogućnošću produženja moguć je modelom javno privatnog partnerstva. Planska dokumentacija je usvojena za DSL Valdanos, kojim je predviđena izgradnja turističkih kapaciteta visoke kategorije (4 i 5*), po sljedećoj strukturi: Hoteli 312 smještajnih jedinica – 684 ležaja; Vile 168 – 1008 ležaja. Takođe, planirana je izgradnja pristaništa, pratećih sadržaja za sport i rekreaciju, maslinjak itd. Na lokalitetu je, prema informaciji Ministarstva odbrane, izgrađeno više od 60 objekata. Svi objekti nisu evidentirani u katastru nepokretnosti. U “G” listu nepokretnosti postoji evidentiran teret “morsko dobro”. Protivljenja NVO sektora i dijela građana valorizaciji lokaliteta predstavljaju ključne probleme. 5.12. Ada Bojana Ulcinj Ostrvo Ada Bojana je većim dijelom prirodni park sa zaštićenim biodiverzitetom, površine 520 ha, dok je dužina obale oko 3.500 m. Dužina plaže je 2.750 m, a prosječna širina plaže je 30 m. Cilj projekta je valorizacija turističkog kompleksa Ada Bijana, Ulcinj. Davanje u dugoročan zakup zemljišta u državnom vlasništvu, sa obavezom izgradnje ekskluzivnog turističkog kompleksa moguć je modelom javno privatnog partnerstva. Planskom dokumentacijom lokalitet je u obuhvatu PPPN Morsko dobro i neophodna je njegova detaljna razrada. Prema PPPN Morsko dobro, moguće je turistički valorizovati cca 100 hektara od ukupnih 520 ha. Zemljište na ostrvu je u vlasništvu Države, a na ostrvu postoje i objekti u vlasništvu HTP Ulcinjska rivijera. Ključni problemi su neriješeni imovinsko‐pravni odnosi.

9 U svojini Crne Gore je 1/1. Od navedene površine na puteve se odnosi 9.440 m². Na katastarskim parcelama broj 793, 795/2, 796/2, 810/9, 810/10, 140, 614 i 616 upisan je u PL teret ‐ Restitucija rješenje broj 954‐151/07 od 29.01.2007. godine.



5.13. Velika plaža, Ulcinj Kompleks Velika plaža obuhvata zemljište površine 1.357 ha. U vlasništvu Države su 903 ha, dok je ostatak u privatnom vlasništvu (uključujući i zahtjeve za restituciju). Na području Velike plaže postoji oko 200 izgrađenih objekata. Cilj projekta je turistička valorizacija kompleksa Velike plaže, Ulcinj.Davanje u dugoročan zakup zemljišta u državnom vlasništvu, sa obavezom izgradnje turističkog kompleksa moguće je modelom javno privatnog partnerstva. Planskom dokumentacijom u okviru PPPN Morsko dobro, urađen je generalni koncept za Veliku plažu i usvojena je Državna studija lokacije Sektor 66 koja definiše namjenu ovog područja kao turističkog. U pripremi je izrada PUP‐a Ulcinj. U vlasništvu Države su 903 ha, a ostatak je u privatnom vlasništvu (uključujući i zahtjeve za restituciju). Raspoloživost zemljišta u privatnom vlasništvu će zavisiti od aranžmana sklopljenih između privatnih vlasnika i investitora, uz pomoć Vlade. Ključni problemi su neriješeni imovinsko pravni odnosi. 5.14. Hotel “Park” sa pripadajućim zemljištem i plažom Bijela, Herceg Novi Hotel „Park“ se nalazi na samoj obali mora, u mjestu Bijela u opštini Herceg Novi. Hotel je površine u osnovi 730 m2 u, spratnosti P+3, ima dvorište površine 4782 m2 i pomoćne objekte površine 115m2. U neposrednoj blizini hotela je plaža površine 522m2. Hotel je izgrađen 1975. godine i sve do 2002. godine bio je dio preduzeća Boka. Od 2002. godine koristi ga Regionalni Centar za obuku ronilaca i podvodno razminiranje. Cilj projekta je rekonstrukcija/izgradnja hotela visoke kategorije, uređenje plaže i pripadajućeg zemljišta. Kupovina hotela sa pripadajućim zemljištem i dugoročan zakup plaže, uz obavezu investiranja moguće je ostvariti modelom javno privatnog partnerstva. Detaljnim urbanističkim planom ‘’Blaca‐ Jošica’’, kao jedna od planiranih namjena definiše se i turizam. Navedenim planom predviđa se proširenje kapaciteta i izgradnja pratećih sadržaja u okviru kompleksa Hotela ‘’Park’’. Naime, planirano je proširenje prostornih kapaciteta Regionalnog centra za kontrolu na moru i obuku ronilaca, kao i njihovo povezivanje sa turističkom djelatnošću, kao i rekonstrukcija postojećeg ili izgradnja novog objekta koji bi pored jedninica hotelskog smještaja u kategoriji četiri zvjezdice, obuhvatao i sadržaje ugostiteljstva, rekreacije, wellnesa, trgovine, djelimično i poslovanja, kao i kulture. Nepokretnosti su u svojini države Crne Gore, ali pravo korišćenja ima JU Regionalni centar za obuku ronilaca. Na predmetnim parcelama nema tereta i ograničenja, osim tereta "Morsko dobro". Ključni problemi su: 1. Problem korišćenja hotela od strane JU Regionalni centar za obuku ronilaca i 2. Vlada Crne Gore je na sjednici od 8. marta 2012. godine donijela zaključak kojim se zadužuju

Ministarstvo saobraćaja i pomorstva i Ministarstvo finansija da intenziviraju aktivnosti na regulisanju duga Montenegro Airlines‐a prema Agenciji za kontrolu letenja Srbije i Crne Gore, na način da se hotel "Park" ustupi Agencji.



5.15. Bjelasica ‐ Komovi Obuhvata područje od 851.74km2, odnosno preko 8% teritorije Crne Gore, obuhvata i djelove opština Andrijevica, Berane, Bijelo Polje, Kolašin, Mojkovac i Podgorica. Predviđena je izgradnja osam budućih planinskih centara – „Green Field” projekata koji su razrađeni do nivoa detaljne razrade, a to su: Planinski centri Žarski, Cmiljače, Torine, Kolašin 1450, Kolašin 1600, Jelovica sa golf naseljem, Komovi i Eco adventure park Komovi. Od značaja su i projekat revitalizacije katuna, turistička eko‐etno sela, poljoprivredni katuni, poljoprivredna dobra itd. Cilj projekta je turistička valorizacija lokaliteta Bjelasica – Komovi. Dugoročni zakup predviđen je modelom javno privatnog partnerstva. Što se tiče imovinskih odnosa potrebno je urediti listove nepokretnosti u smislu pretvaranja prava korišćenja u pravo svojine u skladu sa zakonskim propisima. Takođe, u listovima nepokretnosti postoje upisane zabilježbe žalbi po rješenjima Uprave za nekretnine, zatim upisane su zabilježbe sporova, teret hipoteke, koncesija, kao i zabrana otuđenja i opterećenja. Takođe, u pojedinim listovima nepokretnosti upisano je pravo svojine/susvojine fizičkih lica i Srpske pravoslavne crkve. Ključni problemi su neriješeni imovinsko‐pravni odnosi i nedefinisan model upravljanja projektom i model valorizacije. 5.16. Skadarsko jezero (Žabljak Crnojevića, Vranjina sa Lesendrom) Cilj projekta je turistička valorizacija lokaliteta ‐ Vranjina sa Lesendrom i Žabljak Crnojevića. Kroz model javno privatnog partnerstva predviđen je dugoročni zakup, a planskom dokumentacijom donijete su Državne studije lokacije Vranjina sa Lesendrom i Žabljak Crnojevića. DSL –om Vranjina sa Lesendrom planirana je izgradnja hotela, odnosno eco vila, po cjelinama, kapaciteta 149 ležajeva: Cjelina I‐ hoteli ‐74 ležajeva, Cjelina III ecolodge hotel‐61 ležaj i Cjelina IV manastirski kompleks F – 14 ležaja. Investicija je procijenjena na 11,94 miliona eura. DSL‐om Žabljak Crnojevića planirana je zone urbanizacije – zone stanovanja sa turističkim sadržajima i zona razvoja turizma – ukupne površine od 42.046 m2. Prva faza investicija obuhvata ulaganja u infrastrukturu (komunalnu, vodovodnu, elektro, telekomunikacionu itd.) u visini od 2,75 miliona eura, dok druga faza realizacije plana obuhvata dva raznorodna i specifična segmenta: kompleks grada ‐ tvrđave sa zaštićenim područjem i podgrađe kojem pripada i Cukalj, kao dio novijeg datuma. Realizacija II faze u cjelini je uslovljena realizacijom I faze plana. 5.17. Kasarna Radoje Dakić, Žabljak Kasarna “Radoje Dakić” nalazi se u centru Žabljaka, udaljena od hotela ’’Žabljak’’ oko 300 m. Ukupna površina kasarne je 20.616 m². Na lokaciji se nalazi 13 objekata od kojih su većina drvene barake sagrađene tokom drugog svjetskog rata, koje su u lošem stanju. Ukupna površina svih objekata je 2.360 m². Na lokaciji ima vodovodna, kanalizaciona i elektro instalacija, a kasarna je napuštena. Predmetna parcela se nalazi u zahvatu Izmjena i dopuna Detaljnog urbanističkog plana Žabljak. Urađen je Nacrt plana. Od dijela ove katastarske parcele, koja se nalazi u sklopu zone G, formirana je urbanistička parcela UP 542 čija je namjena turizam – turističko naselje i za istu su dati slijedeći parametri: Površina urbanističke parcele 11.110 m², BRGP 11.110 m² i spratnost P+2+Pk.



5.18. Lalovina Komanda, PKL, Herceg Novi Kompleks „Lalovina komanda PKL“ nalazi se na atraktivnoj lokaciji u istočnom dijelu Meljina, u blizini bivšeg željezničkog tunela. Zemljište se prostire između Jadranske magistrale na sjevernoj strani i puta Meljine – Lalovina na južnoj strani. Navedena nepokretnost je udaljena od mora oko 150m i pripada II građevinskoj zoni. Na lokaciji se nalazi jedan glavni i 4 pomoćna objekta (5 objekata). Cilj projekta je turistička valorizacija lokaliteta i kompleksa. Dugoročni zakup/prodaja predviđen je modelom javno privatnog partnerstva. Katastarska parcela broj 314 nalazi se u zahvatu DUP‐a "Meljine", u sklopu urbanističke parcele UP 52 za koju je planirana rezidencijana vila, u gabaritima postojećeg objekta. Postojeći objekat moguće je rekonstruisati u postojećim horizontalnim i vertikalnim gabaritima. Za istu su dati slijedeći parametri: Površina urbanističke parcele 7.599,63 m², BRGP 1.143 m², spratnost P+2+Pk ili P+3, broj apartmana 7, broj ležaja 28 i prosječna površina apartmana 150m². Nepokretnosti su evidentirani na katastarskoj parceli broj 314 i upisane u LN br. 186, KO Podi, u ukupnoj površini od 7.596 m², kako je i naznačeno u LN i u svojini Crne Gore 1/1. Nema tereta i ograničenja. 5.19. Lalovina, iznad magistral (skladište) – Meljine, Herceg Novi Građevinsko zemljište se nalazi na atraktivnoj lokaciji u krajnjem jugoistočnom dijelu Meljina, na lokalitetu Lalovina. Zemljište se prostire neposredno duž sjeverne strane Jadranske magistrale, u blizini je drumskog tunela Meljine – Zelenika u ukupnoj površini od 1.286 m², koje je u svojini Crne Gore. Na lokaciji nema objekata. 5.20. Ostrvo cvijeća i zemljište Prevlaka Ostrvo cvijeća (Prevlaka) je malo ostrvo ovalnog oblika, oko 300m dugo, a široko 200m, sa ukupnom površinom plaža od 1.200 m² i brojnim manjim pješčanim plažama. Ova atraktivna lokacija, na crnogorskom primorju, koja je udaljena od grada Tivta 2 km, do skoro se koristila kao vojno odmaralište. Sama lokacija, zbog očuvanog prirodnog ambijenta, pruža velike mogućnosti za razvoj ekskluzivnog turizma. Planirani projekat se odnosi na dugoročni zakup zemljišta, sa obavezom izgradnje ekskluzivnog hotelskog kompleksa. Planskom dokumentacijom 2012. godine je usvojena Državna studija lokacije Kalardovo, Ostrvo Cvijeća i Brdište kojom su definisane osnovne namjene površina na prostoru ovog plana kao što je turizam – hoteli (hotelski kompleksi), turizam – renta vile i bungalovi, ugostiteljstvo, sport i rekreacija i sl. Predmetno zemljište je u svojini države. U listu nepokretnosti postoje zabilježbe sporova i restitucije10. Na ostrvu trenutno živi 81 porodica od kojih 15 bespravno koristi objekte

10 U listu nepokretnosti postoji zabilježba "morsko dobro", kao i zabilježba restitucije po zahtjevu Jokić Neđeljka, ali je ista odbijena rešenjem komisije za žalbe u postupku za povraćaj imovinskog prava ili obeštećenje, 30.07.2012. godine.



bivšeg vojnog odmarališta. Ostale porodice, prema određenju Ministarstva odbrane, imaju pravo vlasništva na ostrvu. 5.21. Skadarsko jezero Turistički kompleks –"Ecolodge" (turizam, sport i rekreacija) Zona D nalazi se na južnoj strani poluostrva Vranjina. Prostornim planom područja posebne namjene NP "Skadarsko jezero" data je mogućnost planiranja zona za novu izgradnju. Lokacija je odabrana na osnovu povoljnih prirodnih potencijala (postojeća prirodna plaža, dobra osunčanost, prirodna padina, dobar položaj u odnosu na vodenu površinu Jezera. Planira se izgradnja novih objekata na slobodnom prostoru prema zadatim smjernicama. U predmetnoj zoni se osim objekata koji formiraju turističko naselje (apartmanski kompleks) planiraju kapaciteti koji će obezbjeđivati raznovrsnu turističku ponudu potrebnu za ovakav vid turizma. Cilj projekta je turistička valorizacija i predviđen je model privatno‐javnog partnerstva. Pored smještajnih jedinica, planirana je i javna zona sa uslužnim sadržajima: info punkt – suvenirnica, restoran zdrave hrane koja se nabavlja od lokalnog stanovništva, tradicionalno opremljen, manja sala za organizaciju konferencija kapaciteta 40‐50 mjesta, wellness i SPA zona uz plažu, plaža sa kafe barom, prolazak biciklističke staze koja ide od Vranjine do Manastira Sveti Nikola i dalje kroz zonu park šume. Površina urbanističke parcele turističkog naselja iznosi (P=13.132m²). U zoni D planirana je izgradnja turističkog kompleksa Ecolodge. Ovaj kompleks, spada u turističku ponudu koja je vezana za uživanje u divljoj prirodi i može biti Hotel za odmor, ekološki i sl. Zona D planirana je kao jedan turistički entitet, koncipiran na principima tradicionalne gradnje karakteristične za crnogorska sela ovog kraja, primjenom principa na kojima funkcioniše Ecolodge, kao jedan od vidova ekoturizma. 5.22. Durmitorsko područje Povoljnost prirodnih uslova područja, koga svojim položajem čini nagnuti teren sa vizurama prema Crnom jezeru i masivu Durmitora, čini ga jednim od najatraktivnijih prostora za boravak. Negativnu okolnost čini nedovoljna saobraćajna i infrastrukturna opremljenost prostora, zapuštenost dijela objekata, nedostatak pješaćkih staza i komercijalnih prostora. Nedostatak prostora je to što žičara koja vodi prema Bosači i Štuocu nije u funkciji. Međutim, uz adekvatne mjere sanacije objekata i uređenja terena, kao i urbanog opremanja, ovaj prostor može obezbjediti uslove za razvoj turizma kakav joj na osnovu smjernica razvoja Durmitorskog područja i Nacionalnog parka Durmitor pripada. Hotel Durmitor ‐ na urbanističkoj parceli površine 21.897m2, je planirano rušenje bungalova, I rekonstrukcija i dogradnja osnovnog objekta. Rekonstrukcija objekta će se izvršiti uz poštovanje athitekture postojećeg objekta, u dijelu volumena, gabarita i vizura prema okolnom prostoru. Hotel, kategorije 4*, će se raditi kao spoj moderne i tradicionalne lokalne arhitekture. Oko objekta je moguće organizovati terene za sport i rekreaciju, a pejzažno uređenje urbanističke parcele će se



raditi u skladu sa okolnim prirodnim predjelom. Zona turističkog stanovanja obuhvata 102 urbanističke parcele na kojima su planirani objekti turističkog stanovanja, vikendice i vile. Legalizacija postojećih objekata predvidjena je na 80 urbanističkih parcela, dok je nova izgradnja predvidjena na 22 urbanističke parcele. U okviru modela javno‐privatno partnerstvo predviđen je dugoročni zakup/ prodaja dijela imovine. Prostorni plan posebne namjene za durmitorsko područje je na javnoj raspravi. Hotel Durmitor (planirane kategorije 4*). Hotel je smješten u prirodnom ambijentu, na lokaciji izdignutoj iznad puta za oko 6m, sa saobraćajnim pristupom. Sa lokacije se pružaju jedinstvene vizure prema okolnom prostoru. Hotel raspolaže kapacitetom od 135 kreveta u osnovnom objektu i 51 vilom – bungalovom. Zbog svoje arhitekture koja odražava karakter durmitorskog područja objekat ima istorijski značaj. Urbanistički pokazatelji su:

- površina parcele 21 897 m2, - površina pod objektom 2 200 m2, - BRGP 9 900 m2, - broj soba 60, - broj ležaja 120, - Spratnost S+P+2+Pk.

5.23. Detalja razrada Savin kuk UP2 – hotel (turističko naselje) ‐ planirana je izgradnja hotela, kategorije 4*, ukupne BRGP 24.000m2, maksimalne spratnosti P+4+Pk. Parcela je presječena internom saobraćajnicom, sa koje je planiran pristup – ulaz u hotel. Gabariti objekta se mogu projektovati sa obje strane saobraćajnice, uz obavezu da dio komercijalnih sadržaja hotela u nivou prizemlja bude orijentisan ka glavnoj pješačkoj ulici skijaškog sela. Preporučuje se da likovni izraz objekta derivira iz karakterističnih lokalnih arhitektonskih formi, a da materijalizacija objekta predstavlja spoj tradicionalnih (prirodnih) i savremenih materijala. UP4 – porodični hotel ‐ ovaj hotel je planiran za kategoriju 3*, ukupne BRGP 7.500m2, spratnosti P+3+Pk. U južnom dijelu parcele, prema planiranom dnevnom pansionu predviđen je otvoreni bazen. Dio komercijalnih sadržaja hotela u nivou prizemlja treba da bude orijentisan ka glavnoj pješačkoj ulici skijaškog sela. 5.24. Lokaliteti/objekti bivše vojne imovine Skladište "Morinj" Kotor ‐ ukupna površina zemljišta je 55.182 m². Broji 8 objekata koji postoje na terenu, ali nijesu upisani u LN. Objekat je u vlasništvu države. Modelom privatizacije je predviđen dugoročni zakup. Skladište "Dobre vode" Bar ‐ zemljište je površine 10.071 m², na datoj lokaciji se nalaze 3 objekta. Planskom dokumentacijom namjena po GUP‐u je stanovanje manje gustine. Imovina je u vlasništvu države. Dugoročni zakup (prodaja) je ustanovljena modelom privatizacije.



Zemljište "Prevlaka" Tivat ‐ zemljište je površine 23.069 m2 i nalazi se u državnom vlasništvu. Usvojen je DSL planskom dokumentacijom. Predmetno zemljište je na prodaju. Skladište “Studeničke glavice” Nikšić ‐ na zemljištu površine 207.506 m², postoji 20 objekata koji se nalaze na terenu ali nisu upisani u LN. Plan namjene objekta je u procesu izmjene i dopune GUP‐om Nikšić. Objekat je na prodaju i nalazi se u državnom vlasništvu. Skladište "Moćevac" Mali logor, Pljevlja – na zemljište površine od 33.114m² nalazi se 9 objekata. PUP‐om Pljevlja se predviđa detaljna razrada za tu lokaciju za stanovanje velikih gustina. Zemljište je na prodaju i nalazi se u državnom vlasništvu. Skladište "Kopita" Kolašin ‐ ukupna površina zemljište je 14.784m² površine, na njemu je locirano 6 objekata. Nalazi se u zahvatu DUP‐a “Breza”. Zemljište je na prodaju i predmetna lokacija je u državnom vlasništvu. Strelište "Kunovo‐Lukovo" Nikšić ‐ zemljište površine 74.907m² nalazi se u zahvatu PPO Nikšić. Na prodaju je i nalazi se u državnom vlasništvu. Objekat UPT "Crnci" Podgorica ‐ zemljište površine 3.949 m², nalazi se u zahvatu PPO Podgorica, koje je na prodaju i nalazi se u državnom vlasništvu.



* * *

Rangirajući Crnu Goru na 51. mjesto među 185 zemalja, izvještaj Doing Business u istraživanju uslova za poslovanje, svrstava je među 25 odsto svjetskih privreda. Među dobrim stranama nalaze se propisi za otpočinjanje biznisa, regulacija tržišta proizvoda, sloboda maloprodajne distribucije i odsustvo regulatornih ograničenja o broju konkurenata na tržištu proizvoda. Osim jačanja svega što dobro funkcioniše u privlačenju investicija, potrebno je hitno rješavati slabosti, koje se uglavnom odnose na oslabljeni stambeni i građevinski sektor, neformalni sektor, trgovinske barijere i uticaj lokalnih naknada i poreza na investicije.

Tokom proteklih desetak godina, veliki dio SDI koje je Crna Gora privukla usmjeren je na kupovinu nekretnina, a ne u Greenfield ili produktivne investicije. Multinacionalne kompanije su rijetko organizovale proizvodnju ili istraživački i razvojni centar.

Uočavajući potrebu otklanjanja nedostataka u privrednom razvoju kreirane su podsticajne mjere za investiranje kako na državnom, tako i na lokalnom nivou. Mjere na državnom nivou usmjerene su na razvoj manje razvijenih područja, a obuhvataju oslobađanja i umanjenja plaćanja poreza (na dobit i dohodak fizičkih lica), kao i subvencije za zapošljavanje teže zaposlovih lica. Lokalne samouprave odobravaju olakšice u dijelu plaćanja komunalnih ili drugih naknada, povoljne cijene zakupa/ kupovine, smanjenje ili oslobađanje plaćanja prireza poreza na dohodak fizičkih lica, smanjenje stope poreza na nepokretnosti, mogućnost definisanja povoljnog modela privatno‐javnog partnerstva, infrastrukturno opremanje na područjima gdje ne postoji. Planovima su definisane široke mogućnosti: industrija, turizam, poljoprivreda i prehrambena industrija su najčešći sektori za ulaganja. Opredijeljeni prostor na kojem su planirana ulaganja je kod pojedinih opština precizno određen i infrastrukturno opremljen, dok je kod većine u postupku definisanja. U cilju podsticanja i ubrzavanja privrednog razvoja, Investiciono‐razvojni fond (IRF) odobrava kredite za mala i srednja preduzeća, infrastrukturne i ekološke projekte, kao i projekte usmjerene na podsticanje izvoza i zapošljavanja. Biznis zone kao poseban oblik organizovanja privredne aktivnosti pružaju mogućnosti za poslovanje pod povoljnijim uslovima, što u krajnjem treba da doprinese povećanju izvoza, zapošljavanja, balansu između sektora proizvodnje. Opštine Berane i Kolašin proglasile su biznis zone otvorenim za ulaganje, do 2016. godine planirano je otvaranje biznis zona u Podgorici, Cetinju, Nikšiću i Baru, dok su i ostale opštine opredijelile lokacije na kojima će investitori imati određene povoljnosti.



U okviru biznis zona planirano je ulaganje u sektore: • poljoprivreda, šumarstvo i ribarstvo ‐ proizvodnja prehrambenih proizvoda, • prerađivačka industrija ‐ laka industrija i proizvodnja, • saobraćaj i skladištenje – trasport i logistika, • stručne, naučne i tehničke djelatnosti – naučno istraživačke djelatnosti, • informisanje i komunikacije – ICT.

Planom privatizacije za 2013. godinu definisana su privredna društva i procenat kapitala za privatizaciju, što pruža mogućnosti za ulaganja i razvoj. Turizam kao strateška privredna grana predstavlja dodatni potencijal za ulaganje, gdje je definisano tridesetak lokaliteta čija valorizacija je planirana u ovoj godini. Iako se može očekivati da masovni turizam u doglednoj budućnosti i dalje ima svoje mjesto, razvoj je usmjeren rasta ka sofisticiranom turizmu, kaji je praćen izgradnjom marina za mega jahte, golf terena međunarodnog kvaliteta, kompleksa hotela sa 4 i 5 zvjezdica. Turizam ima potencijal za diverzifikaciju jačanjem veza sa poljoprivredom, saobraćajem i logistikom.

Za ekonomski rast države neophodno je poslovni ambijent učiniti što atraktivnijim za privlačenje izvozno orijentisanih stranih direktinih investicija. Potrebno je istrajati u obezbjeđivanju ekstra povoljnosti za sve one investitore koji su spremni da izgrade određene prerađivačke ili turističke kapacitete, što bi povećalo izvoznu ponudu i učinilo je konkurentnijom. Na taj način povećale bi se mogućnosti za širenje znanja, vještina i resursa, što je osnova za održivost i ukupni razvoj zemlje.



Prilog 1

Pregled lokacija za ulaganja

Naziv zone Površina u m2

Opština Berane 1. Biznis zona „Rudeš“ 548.355

Opština Kolašin 2. Biznis zona „Bakovići“ 131.648

Opština Podgorica 3. Urbanistički projekat ’’Skladišta i servisi – Cijevna’’ Blok 15 28.4354. DUP ’’Servisno skladišna zona sa ranţirnom stanicom’’ 252.9125. DUP ’’Agroindustrijska zona’’ 177.4346. DUP ’’Servisno‐skladišna zona uz željezničku prugu‐Vatrogasni

dom’’ 3.298

7. DUP ’’Zona centralnih djelatnosti‐Cetinjski put‐Zona B’’ 5.2558. DUP ’’Prvi maj’’ 4.2329. DUP ’’Donja Gorica’’ 29010. DUP ’’Industrijska zona‐Kombinat aluminijuma’’ 51.22611. DUP ’’Drač‐putnički terminal’’ – Izmjene i dopune 11.58912. DUP ’’Servisno‐skladišna zona’’ – Izmjene i dopune 34.74413. DUP ’’Konik‐Stari Aerodrom’’ – Izmjene i dopune 2.37114. DUP ’’Industrijska zona A’’ – Izmjene i dopune 48.34415. DUP ’’Drač‐Nova Varoš‐Zona A‐podzona a 3’’ 2.35216. DUP ’’Pobrežje‐Zone G’’ – Izmjene i dopune 3.28517. DUP ’’Poslovni centar Kruševac‐Zona B’’ (djelimično) 18. Urbanistički projekat ’’Nova Varoš‐Blok G’’ (djelimično) 19. DUP ’’Pobrežje’’ – Izmjene i dopune 8.63020. DUP ’’Blok 5’’ (djelimično) 21. DUP ’’Prvoborac’’ (djelimično) 22. DUP ’’Blok 18‐19’’ (djelimično)

Prijestonica Cetinje 23. Biznis zona „Cetinje I“ prostor bivšeg EI OBOD 133.000 24. Biznis zona „Cetinje II“ 300.000

Opština Nikšić 25. Dio urbanističke jedinice 5 (prostor između ul Vuka Karadžića,

puta za Oštrovac, kolskog prustupa za Željezaru i Industrijskog kolosjeka)

26. Urbanistička jedinica 11, KO Nikšić 27. Dio kapaciteta kompanije Toščelik Nikšić, izuzimajući prostor

čeličane

Opština Bar 28. Zaleđe Luke Bar 3.400.000



29. Polje, Tomba 3.200.000 30. Zaljevo 510.00031. Bartula 75.00032. Tivat 33. DUP “Gradiošnica” 23.690 34. Ulcinj 35. Vladimirski kruti 270.000 36. Šas ( Vojna ekonomija) 80.000 37. Zoganji 35.000 38. Zaleđe Velike Plaže

Opština Kotor 39. Dobrota kamp 1.193 40. Dobrota Plagenti 41. Zona Svetog Stasija 42. Škaljari i Dinara 6.428 43. Prčanj 44. Stoliv 45. DUP Bigova (Blok 3 i Blok 5) 46. Glavatičići 2.920.000 47. Tvrđava Sv. Ivan 48. Katastarske parcele 254, 255, 256, 258, 259, 260, 261 i 262 KO

Škaljari I Opština Budva

49. Lučice (Petrovac) 92.183 50. Buljarica (Petrovac) 54.913 51. Slava luka 29.282 52. Smokvica 13.752 53. Galije 67.813 54. Đevištenje – Kamenovo 100.479 55. Košljun 263.471 56. Zaleđe plaže Jaz cca

2.000.000 57. Zaleđe plaže Buljarica cca

2.000.000 58. Opština Mojkovac 59. Prostor bivšeg kombinata drveta “Vukman Kruščić” i

“Zakršnica” u Podbišću 60. Prostor bivšeg “Jalovište” i “Babića polje” 61. Prostor u Gornjim Poljima “Varda” i bivšeg rudnika “Brskovo” 62. Kombinat industrije drveta 180.000

Opština Danilovgrad 63. Glava Zete – Manastir Ostrog 64. Danilovgrad – M. Ždrebaonik 65. Bandići



66. Martinići – Gradina 67. Studeno 68. Gostilje 69. Vukotica – Ponikvica

Opština Mojkovac 70. „City park” 71. „Vunko AD” 72. „Cerovo” 73. „Lenka” 74. „Imako”AD 75. „Mladost” 76. „FBE” – Zaton AD 77. „Montenegro sport” Lozna

Opština Žabljak 78. Njegovuđa i Pilana 100.00079. Njegovuđa II 40.00080. Vruljci 100.00081. Žabljak radna zona 320.00082. Servisna zona 80.000

Opština Plužine 83. AD "Bajo Pivljanin‐poljoprivreda" 84. Objekat na Goranjsku

Opština Šavnik 85. Zgrada bivšeg “Titeksa” 86. D.O.O Božović 87. D.O.O Čelebić 88. Pljevlja 89. DUP „Radosavac“ 70.00090. Zgrada Castello Montenegro 91. Objekti vojske (Kasarna i Dom)

Opština Rožaje 92. Industrijska zona Zeleni

93. Lokalitet Hajle i Štedima cca 43.000.000

Opština Andrijevica 94. “Most Bandovića” na KO Prisoja 95. Objekti bivašeg Soko štarka na KO Slatina

Opština Plav 96. „Titeks“ Murino 97. „Titeks“ Gusinje 98. Pogon „Termoplast“ Gusinje 99. Pogon „Metaloprerade“ Plav

Opština Herceg Novi



Prilog 2

Plan privatizacije za 2013. godinu

Naziv društva % kapitala za privatizaciju

Realizacija javnih tendera u toku N.I.G. "Pobjeda" AD Podgorica 85.9%Institut "dr Simo Milošević " AD – Igalo 56.7%Kontejnerski terminali i generalni tereti AD Bar 61.1%Novi duvanski kombinat AD Podgorica‐ privatizacija i /ili dokapitalizacija 68.8%Javni tenderi će biti objavljeni AD "Montecargo" Podgorica 87.6%"Montenegro airlines", AD Podgorica 99.8%HG "Budvanska rivijera" AD Budva 58.7%HTP " Ulcinjska rivijera" AD Ulcinj 63.5%"Institut crne metalurgije" AD, Nikšić 51.1%Fabrika elektroda "Piva" AD Plužine 42.2%Privatizacija kroz berzansku prodaju AD Papir, Podgorica 23.9%AD Rudnici Boksita, Nikšić 0.01%Agrotransport Podgorica,Podgorica 29.9%Berane AD Berane 33.3%Dekor, Rožaje 22.6%HTP "Velika Plaža" AD Ulcinj 9.8%Metalprodukt AD, Podgorica 8.8%Montenegrosport AD,Bijelo Polje 6.5%Poliex AD, Berane 50.7%Sokara AD Niksic 26.3%Trgokoop AD, Podgorica 6.0%"Montenegroturist" AD – Budva 29.6%



Prilog 3

Lokaliteti/društva koji će se valorizovati putem javno‐privatnog partnerstva Br. Naziv društva 1. Ada Bojana, Ulcinj 2. Velika plaža, Ulcinj 3. Skadarsko jezero (Žabljak Crnojevića, Vranjina sa Lesendrom)

4. Lokaliteti obuhvaćeni državnim studijama lokacija u okviru Prostornog plana za područje posebne namjene Morsko dobro

5. Lokaliteti obuhvaćeni Prostornim planom posebne namjene za Durmitorsko područje i Prostorno urbanističkim planovima opština

6. Bjelasica ‐ Komovi (Žarski, Cmiljača, Torine, Kolašin 1460 i Kolašin 1600, Jelovica i Komovi) 7. HTP "Ulcinjska rivijera" AD Ulcinj ‐ Kamp Neptun, Ulcinj 8. Hotel "Park" sa pripadajućim zemljištem i plažom, Bijela Herceg Novi

9. Lokalitet u okviru Državne studije lokacije "Sektor 16" u Kotoru, predviđen za nautičko‐turistički kompleks (NTC Marina Kotor)

10. Lokalitet koji se nalazi između Njivica u ušća Sutorine u opštini Herceg Novi 11. Uvala Masline‐ "Utjeha" za rt Odrač u Baru 12. "Pošta Crne Gore" AD ‐ Podgorica 13. Zemljište "Prevlaka" – Tivat 14. Vojno‐turistički kompleks "Valdanos", Ulcinj 15. Vojno‐turistički kompleks "Ostrvo cvijeće" 16. Vojno‐turistički kompleks "Bigovo" ‐ Trašte, Kotor 17. Kasarna "Gornji Klinci" ‐ Herceg Novi 18. Kasarna "Mediteran"‐ Žabljak 19. Lalovina komanda ‐ PKL, Herceg Novi 20. Lalovina ‐ iznad magistrale ‐ Meljine, Herceg Novi 21. Skladište Studeničke glavice – Nikšić 22. Skladište "Moćevac" ‐ Mali logor, Pljevlja 23. Skladište "Kopita" – Kolašin 24. Skladište "Morinj"‐ Kotor 25. Skladište "Dobre vode" – Bar 26. Objekat UPT "Crnci" – Podgorica 27. Ostvo Mamula ‐ Herceg Novi 28. Skladište "Rakite" ‐ Herceg Novi 29. Skladište "Kožara" – Nikšić 30. Strelište "Kunovo‐Lukovo" – Nikšić 31. Motel Šas sa Vladimir ekonomijom ‐ Ulcinj 32. Kasarna "Radoje Dakić" Žabljak



Prilog 4

Turistički lokaliteti planirani za valorizaciju u 2013. godini

Naziv Opština Površina Objekti Zemljište

HTP “Ulcinjska rivijera” Ulcinj 986.807 m²HTP “Ulcinjska rivijera” – Kamp Neptun Ulcinj 2.000 m² 72.201 m²Pećine – između Njivica i ušća Sutorine Herceg Novi 58.668 m²NTC Marina ‐ Kotor Kotor 8.758 m²VTK Kasarna “Mediteran” Žabljak 971 m² 13.951m²VTK Bigovo – Trašte Kotor 2.873 m² 38.490 m²Lokalitet Uvala “Masline – Rt Odrač” Bar 20.471 m²Ostrvo Lastvica sa tvrđavom Mamula Herceg Novi 36.329 m²Kasarna “Gornji klinci” Herceg Novi 90.989 m²Motel Šas sa Vladimir ekonomijom Ulcinj 10.920 m² 812.216 m²Vojno‐turistički kompleks “Valdanos” Ulcinj 8.767 m² 342 haAda Bojana Ulcinj 520 haVelika plaža Ulcinj 1.357 haHotel “Park” sa pripadajućim zemljištem i plažom Bijela

Herceg Novi 845 m² 6.149 m²

Bjelasica ‐ Komovi Andrijevica, Berane, Bijelo Polje, Kolašin, Mojkovac i Podgorica

851.74 km²

Skadarsko jezero (Žabljak Crnojevića, Vranjina sa Lesendrom)

42.046 m²

Kasarna Radoje Dakić Žabljak 2.360 m² 20.616 m²Lalovina Komanda, PKL Herceg Novi 7.596 m²Lalovina, iznad magistrale (skladište) Meljine, Herceg Novi 1.286 m²Ostrvo cvijeća i zemljište Prevlaka Tivat 1.200 m²Turistički kompleks –"Ecolodge" Skadarsko jezero

13.132m²

Durmitorsko područje – Hotel Durmitor 21.897m2Lokaliteti/objekti bivše vojne imovine Skladište „Morinj“ Kotor 55.182 m²Skladište „Dobre vode“ Bar 10.071 m²Zemljište „Prevlaka“ Tivat 23.069 m²Skladište „Studeničke glavice“ Nikšić 207.506 m²Skladište „Moćevac“ Mali logor Pljevlja 33.114 m²Skladište „Kopita“ Kolašin 14.784 m²Strelište „Kunovo‐Lukovo“ Nikšić 74.907m²Objekat UPT „Crnci“ Podgorica 3.949 m²



Prilog 5

Kontakti lokalnih uprava nadležnih za investiranje

BERANE IV Crnogorske 1, Berane Tel: +382 51 231 960

+382 51 231 973 E ‐mail: opstinaberane@t‐com.me

www.berane.me Glavni menadžer Tel: +382 51 232 177 Fax: +382 51 233 357 E‐mail: [email protected] KOLAŠIN Buda Tomovića bb, Kolašin Tel: +382 20 865 760 Fax: +382 20 865 760 E‐mail: kolasin.pr@t‐com.me

www.kolasin.me PODGORICA Njegoševa 13, Podgorica Tel: +382 20 665 077 E‐mail: [email protected]

www.podgorica.me Uprava lokalnih javnih prihoda Tel: +382 20 447 100 Fax: +382 20 447 102 E‐mail: [email protected], Služba za opšte poslove i finansije Tel: +382 20 601 360 Fax: +382 20 634 651 E‐mail: [email protected] Sekreterijat za lokalnu samoupravu Tel: +382 20 447 180 Fax: +382 20 447 181 E‐mail: [email protected]

mailto:[email protected]

http://www.berane.me/



http://www.kolasin.me/


http://www.podgorica.me/






CETINJE Biznis centar Obilića bb, Cetinje Tel/fax: +382 41 231 452 Mob: +382 67 499 991 E‐mail: [email protected]

bcct@t‐com.me www.cetinje.me

NIKŠIĆ Sekreatrijat za finansije, razvoj i preduzetništvo Tel: +382 44 213 146 E‐mail: sonkfin@t‐com.me

www.spfnk.me www.niksic.me

BAR Bulevar revolucije 1, Bar Tel: +382 30 301 403 Fax: +382 30 301 404 E‐mail: [email protected] [email protected] www.bar.me TIVAT Trg Magnolija, Tivat Tel: +382 32 661 300

www.opstinativat.com Sekretarijat za upravu i društvene djelatnosti Tel : +382 32 661 318 Fax: +382 32 673‐990 E‐mail: [email protected] Sekretarijat za finansije i ekonomski razvoj Tel : +382 32 661 337 Fax: +382 32 671 203 E‐mail: [email protected];

fintiv@t‐com.me Direkcija za imovinu E‐mail: [email protected] Direkcija za investicije i razvoj



http://www.cetinje.me/


http://www.spfnk.me/

http://www.niksic.me/


mailto:%[email protected]

http://www.bar.me/

http://www.opstinativat.com/







Tel : +382 32 661 333 E‐mail: [email protected]

ULCINJ Sekretarijat za prostorno planiranje Tel: +382 30 412 489 Fax. +382 30 412 489 E‐mail: valon.buzuku@ul‐gov.me Sekretarijat za privredu i ekonomski razvoj Tel: +382 30 412 206 Fax: +382 30 412 206 E‐mail: valdet.adzemovic@ul‐gov.me

www.opstinaulcinj.com KOTOR Menadžer opštine Stari grad 317, Kotor Tel: +382 32 325 857

+382 32 325 860 /lok. 102 E‐mail: [email protected]

www.opstinakotor.com BUDVA Sekreterijat za investicije Trg Sunca 3, Budva Tel: +382 33 455 735

www.opstinabudva.com MOJKOVAC Ljubomira Bakoča bb, Mojkovac Tel: +382 50 470 272 Fax: +382 50 472 715 Email: opstinamojkovac@t‐com.me

www.mojkovac.me DANILOVGRAD Trg 9.decembar, Danilovgrad Tel: +382 20 812 022 Fax: +382 20 810 140 www.danilovgrad.me

BIJELO POLJE Sekretarijat za preduzetništvo i ekonomski razvoj




http://www.opstinaulcinj.com/


http://www.opstinakotor.com/

http://www.opstinabudva.com/


http://www.mojkovac.me/

http://www.danilovgrad.me/



Nedjeljka Merdovića bb, Bijelo Polje Tel/fax: +382 50 484 020 Email: sekzaekonomskirazvojbp@t‐com.me

www.bijelopolje.co.me ŽABLJAK Sekretarijata za finansije i ekonomski razvoj Tel/fax : +382 52 361 977 E‐mail: sozabljak@t‐com.me

www.zabljak.me PLUŽINE Sekretarijat lokalne uprave Tel/fax: +382 40 271 111 E‐mail: opstinapluzine@t‐com.me

www.pluzine.me ŠAVNIK Sekretarijat za finansije, ekonomski razvoj, opštu upravu i društvene djelatnosti Tel: +382 40 266 127 E‐mail: sosavnik@t‐com.me

www.savnik.me PLJEVLJA Tel: +382 52 321 305 Fax: +382 52 301 188 E‐mail: opstinapv@t‐com.me

www.pljevlja.me ROŽAJE Biznis centar Maršala Tita bb, Rožaje Tel: +382 51 274 500 Mob: +382 67 546 360 E‐mail: bcrozaje@t‐com.me

www.rozaje.me ANDRIJEVICA Branka Deletica bb, Andrijevica Tel: +382 51 243 610 Fax: +382 51 243 171 Email: so_andrijevica@t‐com.me www.andrijevica.me


http://www.bijelopolje.co.me/


http://www.zabljak.me/


http://www.pluzine.me/


http://www.savnik.me/


http://www.pljevlja.me/


http://www.rozaje.me/


http://www.andrijevica.me/



PLAV Čaršijska 1, Plav Tel: +382 51 251 268 E‐mail: opstinaplav@t‐com.me

www.plav.me Sekretarijat za uređenje prostora i imovinu Čaršijska 1, Plav Tel: +382 68 871 000 E‐mail: opstinaplav@t‐com.me


http://www.plav.me/


Documents

Informacija o mogućnostima i podsticajnim mjerama za ... · U okviru definisanog prostora predviđen je biznis inkubator bruto površine 577.9m², potkrovlje površine 396.1m²,