98
LAPORAN PENELlTlAN M INAT SlSWA SMTA 4 SMKTA MASUK JURUSAN PKK Dl SUNATERA BARAT Oleh ( Ketua Tim Yeneliti ) Pene l itian hi Dibiayai Oleh : SPPIDPP IKIP Padang Tahun Anggaran 1990/1991 Surat Yerjai~jian Kerja No: 269 1 / PT37.H4.FP TK/N/IS Tanggal 1 Nopember 1990 JT KEt N DAN ILMU PENDI Y 1991

INAT SlSWA SMTA 4 MASUK - repository.unp.ac.id

  • Upload
    others

  • View
    14

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

L A P O R A N P E N E L l T l A N

M INAT SlSWA SMTA 4 SMKTA MASUK

JURUSAN PKK Dl SUNATERA BARAT

Oleh

( Ketua Tim Yeneliti )

Pene l itian h i Dibiayai Oleh :

SPPIDPP IKIP Padang Tahun Anggaran 1990/1991 Surat Yerjai~jian Kerja No: 269 1 / PT37.H4.FP TK/N/IS

Tanggal 1 Nopember 1990

JT KEt N DAN ILMU PENDI Y

1991

M I N A T S I S W A SIYiTG ./ 3iVIKTG M A S i j k

JURUSAN P K K D l SUMATEEA BAt?AT

ORGANISASI PENELITI

K o n s u l t a n : Dra. M a r t i n i Jufri

Peneliti : D r a . Llswarti Yusui i k e t u a j

D r a . Y u s m a r Emrny K a t i n ( a n g g o t a )

D r a . A s r n i Sya r i e f (anggo ta)

D r s . Umbiar. M.Pd. ( a n g g o t a 1

P e n e l i t i a n i n i d i r a n c a n g un tuk me l i h a t m l n a t s l 5 w a

SMTA dan S M K T A te rnadap Jurusan PKK d i Sumatera B a r a t .

IY inat d i a r t i k a n sebaga l kekuatan pendorong Yang

menyebabkan i n d i v i d u memberikan p e r h a t i a n kepada

seseorang , sesua tu a t a u ak t i f i tas-ak t i f i t as . r lenuru t

Sula iman ( 1982 : 136 1 , m i v a t e r a t hubungannya dengan

keadaan k e p r i b a d i a n seseorang. U p a b i l a o b j e k m ina tnya

un tuk men jad i seorang yang b e r h a s i l dalam Sidang t e k n i k

k e j u r u a n , m i s a l n y a J u ~ u s ~ ~ PKk maka t i n g k a h lakunya ahan

mengarah keb idang t e r s e b u t .

Siswa SMTA dan SMKTA merupakan masukan yang akan

k u l i a h d i Jurusan PKK. B i l a s -swa i n g i n membangkitkan

m i n a t te rhadap Ju rusan ' P K K maka s i swa h a r u s dapa t

menentukan s a l a h s a t u c a r d yang t e r b a i k b a g i d i r i n y a u n t u k

mencapai k e b e r h a s i l a n dalam menja lankan kehidupannya.

Untuk membangkitkan m i n a t te rhadap Jurusan P K K

dapa t d i c a p a i dengan m e l i h a t k e b e r h a s i l a n tamatan PKK

i n f o r m a s i Jurusan PKK, m o t i v a s i l u a r , dorongan gu ru , o rang

t u a , l i n g k u n g a n dan pemer in tah .

P o p u l a s i p e n e l i t i a n i n i a d a l a h semua SMTh dan S M K T A

d i Sumatera B a r a t . Sampel p e n e l i t i a n s i swa SMTA dan SMKTA

k e l a s 111 yang d i p i l i h menurut sampel w i l a y a h yang

jumlahnya 439 orang. Responden d i s u r v e y dengan metoda

angket . I n t r u m e n t p e n e l i t i a n d i v a l i d a s i o i e h teman s e j a w a t

1 1

Jurusan P k K dan r e l i a n i l l t a s d l u j i dengan rumus k o e t e s l e n

a l p h a .

D a r i h a s i l a n a l i 5 a s t a t i s t i k d i temukan bahwa m i n a t

te rhadap Jurusan PKK s i swa SMTA dan s~lETA d i Sumatera

B a r a t cukup t i n g g i dimana d i d a p a t k a n n i l a i r a t a - r a t a =

85,79, sedang n i l a i r a t a - r a t a i d e a l = 75,U.

D a r i h a s i l p e n e l i t i a n i n i j u g a d i temukan hubungan

yang p o s i t i f dan s i g n i f i k a n a n t a r a i n f o r m a s i Jurusan P K K

dengan m i n a t te rhadap Jurusan FKK, denqan F = 0,2023.

Sedangkan F t a b e l = 0,162. I n i b e r a r t i bahwa semakin

p o s i t i f i n f o r m a s i yang d isampaikan semakin t i n g g i m i n a t

te rhadap Jurusan PKK.

S e l a n j u t n y a d i temukan j u g a hubungan yang p o s i t i f

dan s i g n i f i k a n a n t a r a m o t i v a s i l u a r te rhadap m i n a t Jurusan

PKK dengan F = 0,7642. F t a b e l = 0,162. i n i b e r a r t i

semakin t i n g g i m o t i v a s i l u a r makin t i n g g i p u l a m i n a t

te rhadap Jurusan PKK.

Seterusnya d i temukan bahwa t i d a k t e r d a p a t perbe-

daan yang s i g n i f i k a n a n t a r a s i swa SMTA dan SNKTA dalam ha1

m i n a t te rhadap Jurusan PKK denqan t = 1,09. D e r a j a t bebas

( db ) = 435, t t a b e l 1,96. I n i b e r a r t i bahwa m i n a t s l s w a

SMTA dengan SMKTA t i d a k berbeda, walaupun s i s w a SMTA

k u r i k u l u n n y a d i p e r s i a p k a n m e l a n j u t k a n k e Perguruan T i n g g i

dan SMKTA un tuk memasuki lapangan k e r j a .

O leh sebab i t u sanqat p e r l u d i t i n g k a t k a n i n f o r m a s i ,

m o t i v a s i t e n t a n g Jurusan P K K b a i k e l a l u i o rang t y u a , guru-

i i l

guru, bimbingan Penyuluhan, Bimblngan Karier sekolah-

sekolah kepada anak didik. Selanjutnya aosen-dosen P k K

supaya dapat memberlkan teladan yang balk kepada

masyarakat.

.

KATA PENGANTRR

Keg ia tan p e n e l i t i a n merupakan bag ian d a r i T r i

Dharrna Perguruan T i n g g i . Keg ia tan i n i ha rus d i l a k s a n a k a n

o l e h s t a f akademik I K I P Padang dalarn rangka rneningkatkan

mutu b a i k sebaga i s t a f akademik maupun sebaga i p e n e l i t i .

Keg ia tan p e n e l i t i a n i n i mendukung pengembangan i l m u

s e r t a te rapannya. Dalam ha1 i n i Pusa t P e n e l i t i a n I K I P

Padang Padang berusaha mendorong s t a f penga ja r untu.k

melakukan p e n e l i t i a n sebaga i bag ian yang t i d a k t e r p i s a h k a n

d a r i k e g i a t a n mengajarnya. O leh karena i t u pen ingka tan

mutu tenaga akadernik p e n e l i t i dan h a s i l p e n e l i t i a n n y a

d i l a k u k a n dengan k u a l i t a s s e r t a kewenangan akademik

p e n e l i t i .

A k h i r n y a saya rnerasa gembira bahwa pene l i t i a n i n i

t e l a h dapa t d i s e l e s a i k a n o l e h p e n e l i t i dengan m e l a l u i

p roses pemeriksaaan d a r i t i m p e n i l a i l a p o r a n p e n e l i t i a n

Pusat P e n e l i t i a n I K I P Padang. Mudah-mudahan p e n e l i t i a n i n i

berguna un tuk pengembangan i l m u pada umumnya dan un tuk

pen ingka tan mutu s t a f akademik I K I P Padang pada khususnya.

Terirna k a s i h.

Padang, A p r i l 1991 .

K e ~ a l a Pusa t P e n e l i t i a n

ABSTRGK

KATA PENGANTAR ............................... DAFTAR I S 1 .................................... DAFTAR TABEL ................................. DAFTAR LAMPIRAN .............................. BAB I : PENDAHULUAN .......................

A . Latar Belakanq Masalah ......... B . Identifiksi Masalah ............ C . Pembatasan Masalah .............. . .............. D Perurnusan Masalah

. . . . . . . . E . ~ u j u a n Penelitian . . . . . . . F . Kequnaan Penelitian

BAB 11 : TINJAUAN PUSTAKA . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . A Kajian Pustaka

ha l

1

i v

v

vii

v i i i

1

B . Kerangka Berpikir . . . . . . . . 30

C . Pengajuan Hipotetis . . . . . . . 34

BAB I I I : METODOLOGI PENEL I TI AP.1 36 . . . . . . .

. . . . . . . A Identifikasi Masalah

. . . . . . B . Difinisi Operasional C . Populasi Dan Teknik Sampling . . 39

E Teknik Analisa Data 47 . . . . . . . .

BAB I V : HASILPENELITIAN . . . . . . . . . .

A. Deskripsi Urnum Hasil Penelitian . B. Analisis Data Dan Pengujian Hipo -

tetis.

BAB V : RINGKASAN DAN KESIMPULAM . . . . . . .

A. Ringkasan Dan Kesimpulan . . . . . B. Kesimpulan Hasil Penelitian .' . . . C. Pembatasan Hasil Penlltin . . . . . D. Implikasi Hasil Penlitian . . . . . E. Saran-Saran . . . . . . . . . . . .

DAFTAR KEPUSTAKAAN . . . . . . . . . . . . . . . . LAMPIRAN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Tabel 1 : Jumlah Siswa Kelas i 1 T S P I T A dan SMKTA d l

Propinsi Sumatera Barat. 59

Tabel 2 : Jumlah Kabupaten Dan Kotamadya Menurut

Wilayah. 41

Tabel 3 : Hasil Uji Heliabilitas Minat Masuk Jurus-

an PKK. 44

Tabel 4 : Hasil Uji Reliabilitas Notivasi 49

Tabel 5 : Distribusi Skor Minat Masuk Jurusan

PKK, Siswa Keias I 1 1 SMTA dan SMETU.

Tabel 6 : Distribusi Skor Motivasi Luar, Siswa

Kelas 111 SMTA / SMKTA.

Tabel 7 : Distribusi Skor Motivasi Luar, Siswa

Kelas I 1 1 SMTA / SMKTA.

Lampi r a n

Lampi r a n

L a m p i r a n

Lampi r a n

Lampi r a n

DAFTAR LAMPIRAN.

Izin U n t u k Mengumpulkan Data P e n e l i t i a n

L e m b a r a n K u e s i o n e r

I n f ormasi

H a s i l U j i Hubungan P l o t i v a s i Dengan

M i n a t Masuk J u r u s a n P K K .

H a s i l Uji P e r b e d a a n S i s w a K e j u r u a n

d a n Non K e j u r u a n .

BAB I

PENDAHULUAN

A - L a t a r Belakang Masalah.

Kurun waktu men je l ang abad 21 i n i memang merupakan

m a s a yang mengandunq a r t i dan h a r a p a n b e s a r , memnginqatkan

kepada p e r i s t i w a yang belum t e n t u d i a l a m i o l e h s e t i a p

manus ia seumur h idupnya , s u a t u kesempatan b a i k un tuk

i n t r o s p e k s i mengenai yang l a l u dan p e r s i a p a n b a g i yang

akan d a t a n g . Kedatangan a b a t b a r u d a p a t d i j a d i k a n s a a t

yang b a i k secara s i m b o l i k dan p s i k o l o g i s , u n t u k

meninggalkan kekurangan m a s a l a l u , memperkenalkan g a g a s a n

b a r u , mempersegar t e k a d a t a u mengadakan lompatan b e s a r

da l am banyak k e g i a t a n dan o l a h p i k i r yang d i s e l e n g g a r a k a n

u n t u k menyongsonq era b a r u .

. Menurut A l w i Dahlan ( 1988 : 2 ) menyatakan:

S a s a r a n pembangunan yang b e r p e n g a r u h t e r h a d a p kehidupan kebanghsaan y a i t u t e r c i p t a n y a k w a l i t a s m a s y a r a k a t yang maju da lam s u a s a n a t e n t r a m dan s e j a h t e r a l a h i r dan b a t h i n da lam p e t a keh idupan m a s y a r a k a t , bangsa dan n e g a r a yang b e r d a s a r k a n P a n c a s i l a , da lam s u a s a n a keh idupan bangsa I n d o n e s i a yang s e r b a berkese imbangan dan s e l a r a s da lam hubungan a n t a r a s e s a m a manus i a , manus ia dengan m a s y a r a k a t , manus ia dengan l i ngkungannya , dan manus ia dengan Tuhan yang Maha Esa .

T i t i k b e r a t pembangunan P e n d i d i k a n d i l e t a k k a n pada

p e r l u a s a n dan p e n i n g k a t a n d i s e k t o r i n d u s t r i yang

memerlukan t e n a g a t e r a m p i l yang mempunyai kemampuan clan

k e t e r a m p i l a n yang s i a p p a k a i da lam jumlah b e s a r . Untuk

mendapatkan tenaga k e r ~ a yang terampil tersebut dihasilkan

oleh berbagai lembaga pendidikan. Berkaitan denqan

pendidikan, pemerintah menyatakan bahwa sistim pendidikan

perlu disesuaikan dengan kebutuhan pembangunan disegala

bidang . Menurut Alwi Dahlam ( 1988 : 19 ) menyatakan :

Perguruan Tinggi harus dapat mempersiapkan kebelanjutan pembanguanan menyentuh seluruh tridarma . Ilmuwan harus mempersiapkan sumber daya manusia yang berkwalitas, yang dapat memnghayati tanggung jawabnya dalam pembangunan berkelan~utan.

f

Guna menyongsong ha1 tersebut diatas dapat dicapai

dengan meningkatkan minat, kwalitas dan kwantitas dari

berbagai jenis pendidikan dalam rangka memenuhi kehutuhan

akan tenaga kerja yang terampil. Tenaga kerja tersebut

dapat dihasilkan oleh bermacam-macam lembaga pendidikan

an tara lain oleh Jurusan Pendidikan Kese~ahteraan Keluarga

( PKK ).

Jurusan PKK merupakan salah satu Pendidikan

Kejuruan. Pendidikan Kejuruan adalah bagian dari sistim

Pendidikan Nasional. Disamping tujuan pendidikan kejuruan

mepunyai sasaran yang lebih khusus yaitu mempersiapkan

anak didik untuk bekerja. Pendidikan Kejuruan adalah

program, f asili tas dan ak tivitas pendidikan yang

mempersiapkan individu untuk beker~a, atau untuk

peningkatan karir.

Menurut Syahron ( 1990 : 2 ) konsep dasar dari

filosofi pendidikan kejuruan dikemukanan berdasarkan tiga

3

pandangan y a i t u e s s e n s i l i r , p r a g m a t . ~ ~ d a n e k s i s t e n s l s .

P r i n s i p p e n d i d i k a n k e j u r u a n a d a l a h g e n e r a l i s a s i yang

menya takan s u a t u a k t i v . i t a s yang t e r p i l i h yanq d i j a d i k a n

pedoman da l am penyusunan program d a n k u r i k u l u m , p e m i l i h a n

beragam a k t i f i t a s penga j a r a n d a n pengembang a n

k e b i j a k s a n a a n . P e n d i d i k a n K e j u r u a n s e b g a i m a n a p e n d i d i k a n

f o r m a l pada umumnya, b e r p e r a n u n t u k mewar i skan kebudayaan

d a r i s a t u g e n e r a s i k e g e n e r a s i l a i n n y a . S e k o l a h u n t u k

m a s y a r a k a t d a n m a s y a r a k a t u n t u k s e k o l a h . S e l a n j u t n y a

d i t e g a s k a n i n d i v i d u m a s y a r a k a t d a n s e k o l a h t a k d a p a t

d i p i s a h k a n s a t u s a m a l a i n .

J a d i d i s i n i s a n g a t d i h a r a p k a n penyusunan program

p e n d i d i k a n yang membantu s e k o l a h me laksanakan sisi

p e n d i d i k a n y a i t u membentuk manus i a yamg b i s a h i d u p d a l a m

l i n g k u n g a n sos ia l d a e r a h d a n sisi k e t e n a g a k e r j a a n y a i t u

m e n g h a s i l k a n t a m a t a n yang d a p a t m e n g i s i ke sempa t an k e r i a

yang a d a serta m e m i l i k i k e t e r a m p i l a n s e s u a i dengan

p e r s y a r a t a n d u n i a k e r j a yang b a i k . K e s e s u a i a n -dengan

p e r s y a r a t a n , d u n i a k e r j a yang b a i k . K e s e s u a i a n G B P P

[ G a r i s B e s a r Program P e n d i d i k a n 1 dengan k e b u t u h a n

i n d u s t r i s a n g a t d i p e r l u k a n . M i s a l k e r j a h a r u s d i p u p p u k

s u p a y a j a n g a n t e r t i n g g a l d a r i s e samanya .

J u r u s a n P K K merupakan s a l a h s a t u j u r u s a n yang a d a

d i s e l u r u h FPTK IKIP I n d o n e s i a yang d a p a t membentuk t e n a g a

k e r j a yang mempunyai p e n g e t a h u a n dan k e t e r a m p i l a n d i b i d a n g

boga , b u s a n a dari t a t a r i a s .

4

I n d o n e s i a s e b a g a i n e g a r a yang s e d a n g berkembang

menghadapi banyak m a s a l a h yang h a r u s d l p e c a h k a n . Masa lah

yang h a r u s d i p e c a h k a n s a l a h s a t u n y a a d a l a h menyangkut

t e n a g a k e r j a dan kesempatan k e r j a - Menurut d a t a Kasubdi t

i n f o r m a s i P a s a r K e r j a ( IPK 1 Depnaker s ampa i b u l a n

desember 1990, jumlah l u l u s a n SMTA yang m e n d a f t a r

merupakan jumlah yang p a l i n g banyak d i b a n d i n g k a n dengan \

yang l a i n n y a .

D a r i gambaran d i a t a s , bahwa t e r d a p a t r i b u a n t e n a g a

k e r j a yang belum t e r s a l u r k a n o l e h Depnaker , k a r e n a

lowongan p e k e r j a a n s e b a g a i pegawai s u d a h t i d a k mampu

menampung h a s r a t m a s y a r a k a t yang i n g i n men jad i peqawai .

Pada ha1 t e n a g a k e r j a i n i merupakan p o t e n s i yang cukup

b e s a r un tuk pembangunan dan a m a t d i s a y a n q k a n a p a b i l a t i d a k

d i m a n f a a t k a n . Namun m a s a l a h i n i t i d a k d a p a t d i p e c a h k a n

dengan c e p a t k a r e n a mempunyai k a i t a n yang erat dengan

u n s u r l a i n , s e p e r t i j umlah dan per tumbuhan penduduk,

penyeba ran penduduk, t i n g k a t k e t e r a m p i l a n t e n a g a k e r j a ,

keadaan p a s a r a n k e r j a dan s i k a p m e n t a l p a r a l u l u s a n SMTA

b a i k umum maupun Ke ju ruan .

Jumlah dan t i n g k a t per tumbuhan penduduk yang mas ih

r e l a t i f t i n g g i mengak iba tkan j u g a t i n g g i n y a j umlah dan

pertumbuhan a n g k a t a n k e r j a . Per tumbuhan a n q k a t a n k e r j a

ber tambah s e h a n d i n g dengan m e l a j u n y a per tumbuhan penduduk.

Per tumbuhan a n g k a t a n k e r j a umumnya t i d a k / k u r a n g t e r a m p i i

dan belum he rpenga l aman . Menwrut d a t a s t a t i s t i k Endones l a ,

5

penduduk I n d o n e s i a yang berumur 15 - 20 tahun sebanyak 25

j u t a o r a n g .

Masalah l a i n i a l a h adanya k e t i d a k seimbanqan

penyebaran t e n a q a k e r j a b i l a d i k a i t k a n dengan sumber alarn

yanq t e r s e d i a . H a s i l s e n s u s penduduk 1980 menunjukkan

bahwa penduduk I n d o n e s i a 175 J u t a j i w a , s e b a g i a n b e s a r

d a r i penduduk bermukim d i P u l a u J a w a . S e l a i n i t u p a s a r

k e r j a yang q e l a p , s e h i n g g a s i t u a s i yang k a b u r d a r i k o n d i s i

p a s a r a n k e r j a i t u mempengaruhi k o n d i s i penawaran

p e n d i d i k a n .

S e l a n j u t n y a cara b e r f i k i r d a r i l u l u s a n S N T A / SMKTR

cendrung n e q a t i f . Adanya secacam anggapan d a r i -ka l angan

l u l u s a n SMTA, a g a r d a p a t h i d u p t e n t e r a m dan ke l angsungan

h i d u p t e r j a m i n , m a k a s e s e o r a n g h a r u s m e n j a d i pegawai

n e g e r i sa ja . Walaupun s e b e t u l n y a ku r iku lum j u r u s a n PKK

j u g a d a p a t memberi kesempatan u n t u k menc ip t akan k e r j a

y a i t u b e r w i r a u s a h a - Masih banyak yang b e r f i k i r k a l a u akan

b e r w i r a s w a s t a j u q a mengapa sampa i h a r u s k u l i a h

d i p e r q u r u a n t i n g g i , k a r e n a k e t e r a m p i l a n i t u mas ih b i s a

d i d a p a t k a n dengan j a l a n k u r s u s - k u r s u s k e t e r a m p i l a n yang

banyak d i d o m i n a s i o l e h o r a n g - o r a n g t Tionghoa.

S e b e t u l n y a card b e r f i k i r d i a t a s merupakan sisa-slsa

w a r i s a n d a r i o r a n g yang menganggap d i r i n y a p r i y a y i - p r i y a y i

pad.3 s-3s 5_a S-~~em-aflg y a ~ v 3 k-&.erja seba2.3 i w z a w a i

n e g e r i akan mempunyai s t a t u s s n s i a l yang t i n g g i . Meskipun

dimaklurni bahwa adanya t e o d a l l s m e yang k u a t pada masa La!u

6

dan mungkin j u g a s e k a r a n g s e r t a k o l o n i a l i s m e yang sempa t

meninggalkan b e k a s yang a m a t p a r a h , t e t a p i t i d a k b o l e h

b e r l a r u t - l a r u t s u d a h s a a t n y a un tuk memperbaiki k e r e s a h a n -

k e r e s a h a n men ta l yang a d a . Kerusakan i t u a n t a r a l a i n s i k a p

m e n t a l t i d a k t e k u n , kurang u l e t , mengantungkan d i r i pada

o r a n g l a i n s u a t u k e w a j i b a n , rasa r e n d a h d i r l yang komplek,

pura-pura m e m p e r s u l i t p e r s o a l a n dan s e b a g a i n y a .

Kemudian m i n a t t e r h a d a p j u r u s a n PKK i t u ku rang

t i m b u l , k a r e n a belum t e r b i n a n y a k e r j a sama yang b a i k

a n t a r a d u n i a p e r g u r u a n t i n g g i dengan m a s y a r a k a t .

Kebanyakan yang memberikan l a t i h a n ' k e t e r a m p i l a n -

k e t e r a m p i l a n d i d o m i n i r o l e h orang-orang yang t i d a k

b e r p e n d i d i k a n d a r i j u r u s a n PKK.

J a d i a d a n y a jumlah dan pertumbuhan penduduk yang

men ingka t , penyebaran t e n a g a k e r j a yang t i d a k m e r a t a d a r i

s e g i k w a n t i t a t i f maupun k w a l i t a t i f , k o n d i s i p a s a r a n k e r j a

yang bermacam-macam dan s i k a p masa l ah t ama tan SWA dan

S M K T A yang belum t e r b i n a dengan b a i k m a k a p e r l u d i s e b a r k a n

i n f o r m a s i yang l e b i h l u a s mengenai j u r u s a n PKK s u p a y a . m i n a t t e r h a d a p j u r u s a n P K K l e b i h t i n g g i . B e g i t u j u g a u n t u k

menambah m i n a t s i s w a SMA dan SMKTA memi l ih J u r u s a n PKK

u n t u k k e l a n j u t a n s t u d i n y a p e r l u d i b e r i k a n m o t i v a s i yang

l u a s b a i k o l e h g u r u , Kepala S e k o l a h , l i ngkungan dan

m a s y a r a k a t .

D i l i h a t d a r i segi g e o q r a f i s I n d o n e s i a umumnya dan

Sumate ra B a r a t khususnya a d a l a h merupakan d a e r a h a g r a r x s

7

yang mengacu kepada p e n i n g k a t a n t i d u s t r i , b e g i t u ~ u q a

s e k a r a n g p e m e r i n t a h s e d a n g menggalakkan P a r i w i s a t a dimana

semua . i n i mernerlukan t e n a g a t e r a m p i l yang d i h a s i l k a n oleh

j u r u s a n PKK b a i k T a t a Boga dan T a t a Busana.

K i r anya pe ranan J u r u s a n P K K dalam pembanqunan

d i n e g a r a yang s e d a n g berkembang t i d a k d a p a t d i s a n g s i k a n

l a g i s e p e r t i yang t e l a h d i u r a i k a n d i a t a s , maka ha1 i n i

merupakan t a n t a n g a n b a g i semua jumlah un tuk meningkatkan

m i n a t t e r h a d a p J u r u s a n PKK b a g i SMA dan SMKTA.

Calon mahasiswa yang memi l ih j u r u s a n PKK h a r u s

merupakan s i s w a yang b e t u l - b e t u l b e r m i n a t dan b e r i k a n

penge tahuan yang k u a t , k a r e n a p r o s e s p e n d ~ d i k a n dan

p e n g a j a r a n u n t u k mencapai mutu k e l u a r a n s e s u a i dengan

s t a n d a r yang t e l a h d i t e n t u k a n s e l a l u d i p e n g a r u h i o l e h

masukan. Mutu masukan i t u t e r d i - r i d a r i p e r a n g k a t a n lunak

maupun p e r a n g k a t k e r a s , m i s a l n y a mutu p r a s a r a n a dan s a r a n a

yang menunjang, t e n a g a k e p e n d i d i k a n dan p e s e r t a d i d i k .

D r . Kumaidi MA. ( 1989 : 7 ) mutu p e s e r t a d i d i k b i a s a n y a

d i k a i t k a n dengan kemampuan d a s a r mur id , dan a s p i r a s i

p r i b a d i maupun kelompok serta k a r a k t e r i s t i k p r i b a d i

l a i n n y a . J a d i pada j u r u s a n PKK d i t u n t u t s i s w i - s i s w i yanq

be rpenge tahuan dan mempunyai m i n a t yang t i n g g i s e h i n g g a

s e t e l a h s e l e s a i d a r i s t u d i n y a n a n t i d i a dapat m e m b u k a

l apanqan k e r j a w i r a s w a s t a s e s u a i dengan k o n d i s i dan

s i t u a s i d a e r a h n y a .

8 . I d e n t i t i k a s i Nasalah.

P e n e l i t i a n i n i mengkaj i minat slswa SMTA dan S M K r A

terhadap Jurusan PKK. Seper t i yang t e l a h dikemukakan

d ia tas , ada kecendrungan para lu lusan SWTA kurang berminat

masuk Jurusan P K K dengan te rbuk t inya d a r i data-data

mahasiswa yang masuk 3Urusan PKK jarang merupakan p i l i h a n

utamanya ( U M P T L 1990/1991 ) .

Selanjutnya dengan i t u t imbu l permasalahan apakah

lu lusan SWTA dan SMKTR masih beranggapan Jurusan P K K

merupakan jurusan yang kurang menarik dan umumnya dapat

d i p e l a j a r i dengan card l a i n s e p e r t i kursus dan sebagainya-

Apakah m i n a t siswaSMTA dan SMKTA cendrung t inggi ' a tau

rendah terhadap Jurusan P K K .

Minat seseorang terhadap suatu objek t i dak dapat

t imbu l secara s e n d i r i saja, sebab minat i t u dipengaruhi

o leh beberapa fak to r . Banyak para a h l i yang mengemukakan

pendapat tentang f a k t o r yang dapat mempengaruhi minat

siswa terhadap pemil ihan ke lan ju tan s t u d i d i Perguruan

Tinggi . Mugiharjo ( 1980 : 12 1 berpendapat bahwa :

Pada g a r i s besarnya ada t i g a f a k t o r yang mepengaruhi minat y a i t u : f a k t o r i n t e r n a l , fak t o r ex te rna l dan f a k t o r objeknya. Faktor i n t e r n a l yang mempengaruhi minat sangat berhubungan dengan umur, i n te legens i , bakat, j e n i s kelamin dan sebagainya- Faktor ex terna l yang mempengaruhi seseoranq adalah berupa hal-ha1 , keadaan, keadaan maupun manusia yang berada + d i sek i ta rnya- Sedangkan f a k t o r i n t e r n a l YaniFl mempengaruhi minat sangat berhubungan dengan umur,

/'

i n te legens i , bakat, j e n i s kelamin dan sebagainya. Disamplng i t u pengamatan seseoranq terhadap objek yang men jadj. keinginannya dan kesangqupannya juga sanga t

C. Pembatasan Masalah.

Untuk memperoleh gambaran yang jelas dalam

menghindari penafsiran yang menyimpanq, maka perlu

diberikan batasan-batasan baik mengenai permasalahan dalam

penelitian ini, maupun istilah-istilah yang digunakan,

sesuai dengan judul yang dikemukakan. Masalah yang

dikemukakan dalam penelitian ini, maupun istilah-istilah

yang digunakan, sesuai dengan judul penelitian yang

dikemukakan yaitu Hinat siswa SMTA dan SMKTA terhadap

Jurusan PKK.

Seperti dikatakan diatas banyak faktor yang

mernpengaruhi minat masuk PKK. Karena keterbatasan waktu

dan biaya untuk ini diambil beberapa faktor saja yaitu :

informasi Jurusan PKK, Motivasi luar dan status SEkoiah.

D. Perumusan Masalah. .

Dalam penelitian ini yang ingin diselidki adalah

apakah terdapat hubungan yang positif antara variahel

ubahan bebas informasi Jurusan P K K , motivasi luar, dengan

minat masuk Jurusan PKK sebagai i~bahan terikat. Juga yang

diselidiki apakah status sekolah menyehahkan minat masuk

Jurusan PKK herbeda. Untuk jeiasnya dapat dirumuskan

sebagai berikut :

10

a . Apakah s i s w a SMTA d a n SMKTA t e l a h menunjukkan

k e c e n d r u n g a n masuk J u r u s a n PKK t l n g g i a t a u r e n d a h ? .

b. S e b e r a p a j a u h t e r d a p a t hubunqan p o s i t i f a n tara

i n f o r m a s i J u r u s a n PKK, m o t i v a s i l u a r d a n m i n a t masuk

j u r u s a n PKK.

c. 1). S e b e r a p a j a u h ubahan-ubanan b e b a s t e r s e b u t dapat

m e n j e l a s k a n v a r i a s i m i n a t masuk J u r u s a n PKK s i s w a

SMTA d a n SMKTR?.

2). Ubahan b e b a s a t a u p r e d i k a t o r manakah yanq membe-

r i k a n k o n t r i b u s i p a l i n g b e s a r t e r h a d a p m i n a t masuk

J u r u s a n P K K .

d . Apakah a d a p e r b e d a a n a n t a r a s i s w a S e k o l a h K e j u r u a n d a n

s i s w a S e k o l a h Umum d a l a m h a 1 m i n a t masuk J u r u s a n PKK.

E,. T u j u a n P e n e l i t i a n .

P e n e l i t i a n i n i secara umum b e r t ~ ~ j r l a n u n t u k menge-

t a h u i k e c e n d r u n g a n m i n a t t e r h a d a p J u r u s a n PKK p a r a s i s w a

SMT6 d a n SMKTA.

D a l a m p e n e l i t i a n i n i s e c a r a t e r p e r i n c i t u j u a n n y a

a d a l a h s e b a g a i b e r i k u t :

1. M e n g i d e n t i f i k a s i k a n k e c e n d r u n g a n m i n a t s i s w a S M l A d a n

SMKTO masuk J u r u s a n PKK.

2. M e n g e t a h u i b e s a r n y a hubunqan a n t a r a i n f o r m a s i J u r u s a n

PKK, m o t i v a s i l u a r d e n g a n m i n a t u n t u k masuk J u r u s a n PKK

s i s w a SMTH d a n S M K TA.

a . M e n g c t a h u l s e b e r a p a J a u h k e ~ J u a u b a h a n bebas tersebtlt

1 I

dapat men jelaskan variasi dalam minat masuk J u r ~ ~ s a n

PKK.

b. Mengetahui ubahan bebas manakah yang memberi kont-

ribusi paling besar terhadap minat masuk Jurusan

PKK.

3. Mengunqkapkan ada tidaknya perbedaan minat masuk Juru-

san PKK antara siswa SMTA dan SMKTtJ.

F. Kegunaan Penelitian.

Hasil penemuan penrlitian ini dlharapkan dapat

memberikan suatu informasi yang bermanfaat untuk quru-guru

SMTA dan SMKTA agar guru-guru lebih memperhatikan adanya

faktor-faktor yang mempengaruhi mlnat masuk Jurusan PKK

lebih-lebih bila faktor itu merupakan faktor yang dominan.

memberikan suatu.

Dapat memberikan inf ormas i yang bermanf aat un tuk

pengembangan ilmu di Jurusan PKK. Supaya tamatan PKK

disamping dapat mengisi angkatan kerja juga dapat membuka

lapangan kerja.

Dalam penerimaaan mahasiswa baru I K 1 P dapat

melaksanakan jaringan minat kepada sekolah-sekolah sebelum

tahun aj aran dimul ai . Selanju tnya dapat dipergunakan sebagai literatur

untuk penelitian-penelitian lain.

TINJAUUN PUSTAKA

Bagian ini akan menguraikan secara berturut-turut

mengenai : Kajian Pustaka dan Hasil Penelitian, Kerangka

berfikir, dan Pengajuan Hipotesis Penelitian.

A, Kajian Pustaka Dan Hasil Penelitian.

Menurut S y a f e i S a i d ( 1983 : 10 ) menyatakan :

Sasaran d a r i p e n d i d l k a n a d a l a h m e l i p u t i 3 ( t i g a )

dominas i y a i t u : k o g n i t i f , a f f e k t i t dan ps i komoto r . Sasaran p e n d i d i k a n dalam bentuk a f e k t i f berkenaan dengan m i n a t . s i k a p , p e n i l a i a n dan penghargaan te rhadap s e s u a t u sesudah d i m e n g e r t i akan s e s u a t u i t u dengan benar.

Sehubungan dengan f o k u s masalah yang akan d i t e l i t i

maka b e r i k u t i n i akan d ibahas mengenai m i n a t s i swa S M T A

dan SMKTA te rhadap Jurusan PKK dan beberapa f a k t o r

i n t e r n a l dan e k t e r n a l yang d iduga mempengaruhinya.

1. M i n a t masuk Jurusan P K K .

M i n a t merupakan s a l a h s a t u aspek p s i k i s manusia

membantu dalam mendorong manusia un tuk mencapai

tu juannya . Jurusan P K K merupakan s a l a h s a t u Perguruan

T I n g g i yang akan d i p i l i h sebaga i o b j e k p e r k u l i a h a n

d isamping adanya Peryuruan T i n g g i l a i n . Untuk mencapai

tu juannya masuk PKK maka akan melakukan usaha k e r a s

demi t e r c a p a i n y a p e r s i a p a n u n t u k masa depannya.

a . P e n g e r t i a n m i n a t masuk J u r u s a n P K K .

I n d i v i d u mempunya i k e c e n d r u n g a n f u n d a m e n t a i u n t u k

b e r h u b u n g a n d e n g a n s u a t u y a n g a d a d l l i n g k u n g a n n y a .

A p a b i l a s e s u a t u i t u d a p a t m e m b e r l k a n k e s e m p a t a n

u n t u k p e r k e m b a n g a n d i r i n y a maka k e m u n g k i n a n d i a a k a n

m e n a r u h m i n a t p a d a s e s u a t u i t u . S a l a h s a t u y a n g

m e m p e r k u a t m i n a t i a l a h a p a b i l a s u a t u y a n g b e r a d a

d i l i n g k u n g a n i n d i v i d u b e r s a n g k u t a n d a p a t d i j a d i k a n

a l a t u n t u k m e n c a p a i t u j u a n . J a d i m i n a t s a n g a t

b e r p e r a n d a l a m p e n c a p a i a n t u j u a n t e r t e n t u

m e n y e b a b k a n m a n u s i a m e l a k u k g n a k t i v i t a s n y a b e r k i s a r

p a d a o b j e k t e r t e n t u d a l a m b i d a n g n y a m a s i n g - m a s i n g .

M i s a l n y a masuk J u r u s a n P K K , d e n g a n m e n g g u n a k a n cara-

card t e r t e n t u d i a a k a n b e r u s a h a u n t u k m e n c a p a i

t u j u a n n y a i t u . S e s u a i d e n g a n h a 1 t e r s e b u t a p a b i l a

s i s w a SMTA d a n SIYKTA merasa t e r t a r i k u n t u k m e m i l l h

J u r u s a n PKK d a l a m m e l a n j u t k a n p e n d i d i k a n n y a d a n .

merasa J u r u s a n P K K m e n g u n d a n g s a n g k u t p a u t d e n g a n

d i r i n y a maka i a a k a n b e r u s a h a d a n m e l a k u k a n

a k t i v i t a s n y a s e s u a i d e n g a n t u j u a n n y a t e r s e b u t y a i t u

masuk J u r u s a n PKK. B e r i k u t i n i d i k e m u k a k a n p c n d a p a t

p a r a a h l i t e n t a n g m i n a t .

M e n u r u t S u l a i m a n ( 1972 : 131 ) m i n a t a d a l a h :

M o t i f y a n g m e n u n j u k a n k e l u a s a n d a n a r a h p e r h a t i a n

i n d i v i d u k e p a d a o b j e k , s e h i n g g g a d a l a ~ n m i n a t n y a i t u

t e r d a p a t d o r o n g a n y a n g p e n t i n g y a k n i : m o t i f d a n

1 4

p e r h a t i a n . J a d i m e n u r u t p e n d a p a t i n i a p a b i l a s e s e o r a n g

b e r m i n a t p a d a s u a t u o b j e k m a k a p e r h a t i a n o r a n g i t u a k a n

m e n g a r a h k e p a d a o b j e k i t u .

S e s u a i d e n g a n p e n d a p a t C r o w a n d Crow ( 1973 : 153 )

m i n a t d i a r t i k a n s e b a g a i k e k u a t a n p e n d o r o n g y a n g

m e n y e b a b k a n i n d i v i d u m e m b e r i k a n p e r h a t i a n k e p a d a

s e s e o r a n g , s e s u a t u i t u k e p a d a a k t i v i t a s - a k t i v i t a s

t e r t e n t u . J a d i m i n a t m e r u p a k a n k e c n d r u n g a n b e r t i n g k a h

l a k u k a r e n a t e r t a r i k o l e h s e g o l o n g a n a k t l v i t a s -

a k t i v i t a s t e r t e n t u .

M e n u r u t S k i n n e r ( 1958 : 274 ) m i n a t d i k a t a k a n

s e b a g a i m o t i f y a n g m e n u n j u k k a n a r a n p e r h a t i a n i n d i v i d u

k e p a d a o b j e k y a n g m e n a r i k . O b j e k y a n g m e n a r i k i t u , a d a l a h o b j e k y a n g m e n y e n a n g k a n . D a p a t d i s i m p u l k a n d a r l

p e n d a p a t i n i bahwa a p a b i l a s e s e o r a n g a t a u i n d i v i d u

m e m p e r h a t i k a n j u r u s a n PKK m e r u p a k a n o b j e k y a n g m e n a r i k

d a n m e n y e n a n g k a n , m a k a i a c e n d r u n g a k a n b e r u s a h a d a n

b e r h u b u n g a n d e n g a n J u r u s a n P K K t e r s e b u t . D e n g a n k a t a

l a i n b e r u s a h a m e n c a r i k e n a l d e n g a n h a l - h a 1 m e n g e n a i

J u r u s a n t e r s e b u t .

M e n u r u t R o s y i d a n ( 1988 : 4 3 ) m i n a t m e r u p a k a n

s a l a h s a t u a s p e k p s i k o l o g i s y a n g p e r l u d i k e m b a n g k a n

p a d a i n d i v i d u d e m i k e b e r h a s i l a n n y a d i m a s a d a t a n g .

B e r d a s a r k a n p e n d a p a t i n i t i m b u l n y a m i n a t masuk j u r u s a n

P K K a d a l a h u n t u k k c b e r h a s i l a n n y a d i r n a s a d a t a n g , k a r e n a

1s

d i a merasa bahwa Jurusan P K K merupakan p l l i h a n n y a yang

tepa t . D a r i keseluruhan u r a i a n t e r s e b u t d i a t a s d i ternu l

adanya unsur, pe rha t i an , kekuatan m o t i f d a r i i n d i v i d u ,

dan perasaan senang yang rnernbuat i n d i v i d u cendrung

berhubungan l e b i h a k t i f dengan objek t e r sebu t .

Jurusan PKK merupakan sa lah s a t u jurusan yang ada

d i s e l u r u h FPTK d i Indones ia yang dapat mernbentuk tenaga

k e r j a yanq mempunyai pengetahuan dan ke te rampi lan

d ib idang boga dan busana. Syahron Lub i s ( 1990 ; 2 )

mengemukakan : Pendidikan Kejuruan yang mempunyai

sasaran yang l e b i h khusus, y a i t u menyiapkan anak d i d i k

untuk beker ja , berwi rswasta disampinq sebagi guru a tau

pegawai n e g e r i a tau peningkatan k a r i r . J a d i tamatan

Jurusan PKK disamping nan t i nya dapat menjadi guru a t a u

pegawai n e g e r i j u g a sebagai wiraswasta ba i k haiam

bidang Boqa maupun Busana.

Denqan adanya penger t ian minat yang t e l a h d i u r a i k a n

d i a t a s dan penger t ian d a r i Jurusan PKK, maka dapa t l ah

d i b e r i k a n penge r t i an mina t masuk Jurusan PkK. M ina t

masuk Jurusan P K K ada lah g e j a l a p s i k i s yang menunjukan

kekuatan m o t i f yang mendorong i n d i v i d u untuk rnemusatkan

pe rha t i an dan berbuat sesuatu terhadap objeknya, y a i t u

memi l ih ju rusan PKK sebagai k e l a n j u t a n s tud inya dengan

d i s e r t a i perasaan senang dan o p t i m i s untuk b e r h a s i l .

16

b. F a k t o r - f a k t o r yang membangkitkan mina t masuk Jurusan

P K K .

M ina t e r a t hubungannya dengan keadaan p r l b a d i

seseorang. MInat sangat s u l i t d i k e t a h u i secara

langsung. M ina t akan d i k e t a h u i perwujudan dan akan

tampak p o l a t i n g k a h laku , a p a b i l a ob jek minatnya i t u

menjadi orang yang be rhas i 1 dalam bidang t e k n i k

ke ju ruan misa lnya Jurusan PKK, maka t i n g k a h lakunya

akan mengarah kebidang t e r s e b u t y a i t u sesua i dengan

t u j u a n pendid ikan ke ju ruan PKK. Pendid lkan ke ju ruan PKK

mempunyai sasaran menyiapkan anak d i d i k untuk b e k e r j a

ba ik sebagai guru, disamping i t u juga dapat

berwiraswasta.

Menurut Umar ( 1980 : 140 1 , minat menentukan

sukses gagalnya seseorang. M ina t yang besar akan

mendorong mot ivas inya .

Untuk membangkitkan mina t masuk Jurusan PKK dapat

d i c a p a i dengan j a l a n :

1). Keberhas i lan para tamatan Jurusan P K K .

Dengan membaca b i o g r a f i d a r i orang-orang yang

b e r h a s i l dalam ke te rampi lan j a s a Boga, j asa Busana,

maka dapat d i p e l a j a r i bagaimana mereka b e r h a s i l .

Umumnya mereka i t u b e r h a s i l b e r k a t i l m u - i l m u

keterampi lan, dimana i l m u i t u add pada ju rusan Pkk .

Dengan c a r d b e r f i k i r yang p o s i t i f maka t i m b u l l a h

yus . I

1 7

kepercayaan d i r i pada seseorang untuk memasuki

Jurusan P K K .

2 ) . Keberhas i lan seseorang yang i n g i n mera ih

kebe rhas i l an dalam kehidupan i n i seharusnya dapat

menentukan ca rd yang t e r b a i k untuk d i r i n y a dimasa

yang akan datang.

Tujuan h idup.

Menurut Umar ( 1980 : 1 4 1 , seseorang yang

mempunyai t u j u a n yang j e l a s akan mendorong d i r i n y a

untuk mera ih t u j u a n te r sebu t .

Sesuai dengan penje lasan d i a t a s , b i l a s iswa i n g i n

membangkitkan minat masuk Jurusan PKK, maka s iswa

harus dapat menentukan s a l a h card yang t e r b a i k b a q l

d i r i n y a untuk mencapai keberhas i lan dalam

menjalankan i n i .

Disamping f a k t o r d i a t a s , maka ada beberapa f a k t o r

i n t e r n a l dan e k s t e r n a l l a i n yang dapat mempengaruhi dan

membangkit m ina t s iswa untuk masuk ju rusan P K K s e p e r t i :

i n f o r m a s i Jurusan P K K , m o t i v a s l l u a r , s t a t u s seko lah dan

l a i n - l a i n n y a . Mengetahui f a k t o r - f a k t o r i n i akan d i u r a i k a n

pada bagian be r i ku tnya .

2. I n f o r m a s i Jurusan P K K .

Dalam buku Akta V ( 198.5 : 5 ) Media merupakan

sua tu a l a t untuk penyampaian i n f o r m a s i , dimana secara

h a r f i a h k a t a media b e r a r t i pe ran ta ra / pengantar.

Assos ia t i on f o r educa t ion and technology, mengart ikan

. media sebagai segala bentuk yang digunakan untuk proses

penyaluran i n f o r m a s i .

Dengan demikian i n f o r m a s i mengenai Jurusan P K K

dapat disampaikan m e l a l u i media masa ( mass media ) .

Bermacam-macam media dapat d i p a k a i sebagai pengaturan

i n f o r m a s i yang menyangkut ten tang P K K s e p e r t i : t e l e v i s i ,

r a d i o , f i l m , pameran, buku-buku, s u r a t kabar, maja lah.

T e l e v i s i ada lah sua tu perlengkapan e l e k t o n i k yang

pada dasarnya s iswa dengan f i l m ( gambar h idup ) yanq

mempunyai gambar dan suara, dimana dapat d i l i h a t dan

d idengar pada waktu yang sama. T e l e v i s i b e r s i f a t nya ta ,

dapat menyaj ikan p e r i s t i w a yang sebenarnya pada waktu yang

sama dan d i s e r t a i komunikasi. T e l e v i s i dapat menciptakan

kembal i semua p e r i s t i w a masa lampau, ba i k m e l a l u i film

a tau drama. T e l e v i s i memberi pengaruh s o s i a l yang besar

terhadap masyarakat ba i k bag i anak-anak, pemuda ataupun

orang dewasa. Nenurut Uomar Hamalik ( 1982 : 1.58 ) ,

t e l e v i s i menarik minat , ba i k t ~ r h a d a p anak-anak maupun

orang dewasa. Menarik minat d i s i n i , b e r s r t i mendorong a t a u #

dapat memotivasi da.lam segala ha1 tergantung pada

19

s iarannya. Masyarakat akan mengerci tentang sekoiah. Pada

umumnya orang tua dan masyarakat t i d a k tahu kegiacan apa

yang d i k e r j a k a n d i s e k o l a h dan bagaimana program seko lah

di laksanakan.. M e l a l u i t e l e v i s i semua dapat d i a m a t i dan

dipahami. Hal i n i pen t i ng guna pendid ikan anak-anak

mereka, orang dapat membantu dan memberi saran-saran dan

pengawasan dalam menentukan / menetapkan pengajaran dimasa

yang akan datang.

D a r i u r a i a n d i a t a s j e l a s l a h bahwa t e l e v i s i menarik

m ina t yang l e b i h besar d ibandingkan dengan membaca s e p e r t i

buku, koran, majalah. Berdasarkan pandangan demik ian lah

m e l a l u i t e l e v i s i diadakan acara PKK yang d i ~ s i o l e h pakar-

pakar kesehatan, pakar-pakar ke te rampi lan .

Radio ada lah sua tu perlengkapan e l e k t r o n i k yang

d i c i p t a k a n be rka t kemajuan dalam bidang t e k n o l o g i modern.

M e l a l u i a l a t i n i orang dapat mendengarkan s i a r a n ten tang

berbagai p e r i s t i w a , kejadian-keaadian yang pen t i nq dan

baru, maslah-masalah dalam kehidupan dan acara-acara

r e k r e a s i . Yang menyenangkan, semua dipancarkan d a r i

s t a s i u n t e r t e n t u . Penggunaaan r a d i o dapat memberikan

manfaaat yang besar bag i pendid ikan. Radio dapat mendorong

k r e a t i f i t a s , ba ik secara langsung maupun secara t i d a k

langsung pada anak-anak ba ik dalam bidang musik, drama,

san jak, pendid ikan dan sebagalnya. Menurut Uornar Hamal l k

1980 : 126 ) , r a d i o mendorong manusia b e r f i k i r r a s i o n a l

2 0

o l e h sebab i a menyaJikan masaiah kehidupan s e h a r l - h a r i dan

b iasanya d isampaikan aengan c a r d yang menypnanqkan. A t a s

pandangan i n i l a h m e l a l u i R R I a+au r a d i o swasta ( a m a t i r )

d i s i a r k a n a c a r a mengenai P K K s e p e r t i pada s i a r a n k e l u a r g a ,

Kesehatan, s i a r a n pedesaan ataupun m e l a l u i aca ra drama-

drama k e l u a r g a .

F i l m b i a s a j u g a d i s e b u t gambar h i d u p . Gambar h i d u p

merupakan kombinas i a n t a r a gerakan, k a t a - k a t a , musik dan

warna. F i l m dapa t mendorong m o t i v a s i dan mernpengaruhl

s i k a p dan menunjukkan k o n t i n u i t a s dalam perkembangannya.

Dalam f i l m dapa t d i d e n g a r dan d i l i h a t pengalaman-

pengalaman yang d i rekam, f i k s i bayangan, drama dan c e r i t a -

c e r i t a r e k r e a s i , e p i s o d e t e n t a n g masa lampau. Gambar h i d u p

a d a l a h sebaga i a l a t penggan t i , t e t a p i anak-anak merasa

turut s e r t a d idalamnya, karena i a m e n g i d e n t i f i k a s i k a n

d i r i n y a kedalam k a r a k t e r f i l m t e r s e b u t . Ba ik anak-anak

yang bodoh maupun anak-anak yang panda i akan merasakan

manfaat d a r i padanya, walaupun t i n g k a t a n n y a berbeda. D a r i

ke terangan d i a t a s t e r s e b u t f i l m yang bukan s a j a menar ik

m i n a t siswa t e t a p i j u g a mendorong a k t i v i t a s dan m o t i v a s l

te rhadap sesuatu . Sehubungan dengan i t u l a h d iadakan

pernutaran f i l m mengenai P K K m e l a l u i drama-drama rumah

tangga dan sebagainya.

Pameran i a l a h s u a t u susunan a l a t - a l a t , henda-benda

un tuk menje laskan s u a t u c e r i t a , ka rcna i t u b iasanya

d i rencanaakn denqan b a i k , dan benda-benda vang dipamerkan

2 1

l t u , b e r u p a h a s i l k a r y a a n a k s e n a i r i , m i s a l n y a m o d e l ,

g a m b a r - g a m b a r , h a s i l p r o y e k k e l a s d a n m u n g k i n j u g a b e r u a a

g a m b a r h i d u p . P a m e r a n b e r t u j u a n u n t u k m e m p e r k e n a l k a n h a s i l

p e k e r j a a n s i s w a d i s e k o l a h d e n g a n o r a n g t u a . P a m e r a n

umumnya d l a k u k a n d a n d i s e l e n g g a r a k . a n p a d a w a k t u - w a k t u

t e r t e n t u s a j a a t a u a p a b i l a a d a p e r t e m u a n - p e r t e m u a n o r a n g

t u a d a n g u r u a t a u p a d a a k h i r p e l a j a r a n .

M a y o r i e E a s t d a l a m b u k u n y a D i s p l a y t o r L e a n l n g

menya t a k a n bahwa p a m e r a n membantu b e l a j a r a n t a r a l a l n

a d a l a h m e m u s a t k a n m i n a t d a n p e r h a t i a n . S e n u b u n g a n d e n g a n

i t u l a h p a m e r a n s a n g a t d i p e r l u k a n u n t u k m e m b a n g k i t k a n m i n a t

d a n p e r h a t i a n m e n g e n a l P K K m e l a l u i p a m e r a n k e s e h a t a n ,

g i z i , k e l u a r g a s e h a t d a n s e b a g a i n y a .

S e l a n j u t n y a a p a b i l a d i l i h a t p e r a n a n m e d i a c e t a k

s e p e r t i s u r a t k a b a r , m a j a l a h - m a j a l a h , buku-buku d a p a t

memberkan i n f o r m a s i t e n t a n g PKK. Buku d i g u n a k a n s e j a k

m a n u s i a p a n d a i membaca d a n m e n u l i s d a n m e l u a s d e n g a n c e p a t

s e t e l a h d i t e m u k a n a l a t c e t a k . Oemar H a m a l i k ( 1480 : 4 8 j

m e n y a t a k a n bahwa b u u k u m e r u p a k a n s u m b e r i l m u p e n g e t a h u a n

y a n g d i d a p a t k a n secara b e l a j a r t a k l a n g s u n g y a i t u m e l a l u l

k a t a .

M a n t a a t b u k u a d a l a h m e n a r i k m i n a t d a n d a p a t p u l a

m e n d o r o n g s e s e o r a n g a t a u s i s w a un t u k rne l akukan a k t i v l . t a 5

t e r t e n t u s e s u a i d e n g a n buku y a n g d i b a c a . B e g i t u ~ u g a

m a j a l a h , k o r a n - - k o r a n , s u r a t k a b a r m e r u p a k a n a l a t y a n q

s a n g a t m e n a r i k s e k a l i k a r e n a b i a s a n y a d i s a j i k a n d a l a m

2 2

b e n t u k g a m b a r a t a u c e r i t a - c e r i t a y a n g m e n a r i k .

U a r i p e r n y a t a a n - p e r n y a t a a n d i a t a s d a p a t d i t a r i k

k e s i m p u l a n bahwa m e d i a m a s s a s u m b e r i n f o r m a s 1 mempunyai

m a n f a a t s e b a g a i a i a t p e n d i d i k , m e n g a r a h k a n d a n m e n a r i k

m i n a t u n t u k m e l a k u k a n a k f i v i t a s t e r t e n t u . M e d i a b u k a n s a j a

m e m b e r i k a n i n f o r m a s i y a n g a u t e n t i k d a n p e n g a l a m a n d a l a m

b e r b a g a i b i d a n g k e h i d u p a n a k a n t e t a p i j u g a m e m b e r i k a n

k o n s e p y n g sama k e p a d a s e t i a p o r a n g . P e n g a r u h l a n g s u n g

d a r i m e d i a i n i a a a l a h a k a n m e m p e r l u a s p e r g a u l a n ,

m e m p e r l u a s p e n g e n a l a n d a n pemanaman t e n t a n g o r a n g , a d a t .

i s t i a d a t , card b e r g a u l ( e t i k e t 1 d a n s e b a g a i n y a .

3. M o t i v a s i l u a r .

U n t u k m e n g g e r a k k a n m o t i f d a p a t d i l a k u k a n d a r i d a l a m

d i r i m a n u s i a d a n d a p a t p u l a d a r i l u a r . M o t i v a s i y a n g

d a t a n g l u a r d i r i m a n u s i a d i s e b u t m o t i v a s i l u a r . D i s i n i

d i t i t i k b e r a t k a n p e m b a h a s a n p a d a m o t i v a s i y a n g d a t a n g d a r i

l u a r d i r i s i s w a .

M e n u r u t paham b e h a v i o r i s m e y a n g b e r k e m b a n g d i

f i m e r i k a , y a n g d i k a t a k a n o l e h D r i ~ a r k a r a ( 1 9 8 7 : 48 )

t i n g k a h l a k u m e r u p a k a n r e a k s i o r g a n l s m e t e r h a d a p

r a n g s a n g a n d a r i l u a r . R a n g s a n g a n i n i y a n g m e n y e b a b k a n

a d a n y a t i n g k a h l a k u m a n u s i a . T i n q k a h l a k u i t u t e r j a d i

m e l a l u i b e b e r a p a t a h a p , y a i t u b e r u p a r a n g s a n g a n , r a s a

t e r t a r i k , m i n a t , p e r t i m b a n g a n k e h e n d a k k e p u t u s a n d a n

p e r b u a t a n a t a u t i n q k a h l a k u .

~ -

LJ

Kurangnya m i n a t s l swa te rhadap sesua tu n a i mungkln

d lsebabkan karena kurangnya m o t i v a s i , kurangnya m n t i v a s i

yang datang d a r i l u a r d i r i s iswa. Untuk i t u p e r l u n y a

d i b e r i daya doronq l u a r ( m o t i v a s i l u a r ) yang dapa t

d i p e r o l e h d a r i g u r u , k e p a l a seko lah , orang t u a , teman

sebaya, l i ngkungan dan pemer in tah .

a. Dorongan g u r u dan Kepala Sekolah.

Dalam kese lu ruhan p roses p e n d i d i k a n g u r u a d a l a h

merupakan f a k t o r yang utama. Dalam tugasnya sebaga i

= . ' p e n d i d i k g u r u banyak s e k a l i memegang b e r b a g a i j e n i s

peranan yang mau t i d a k mau h a r u s d i l a k s a n a k a n sebaga i

seorang guru . Menurut Oemar Hamal ik ( 1980 : 1 5 )

p e k e r j a a n g u r u a d a l a h p r o f f e s i o n a l . Karena i t u d i p e r l u k a n

kemampuan y a i t u kesanggupan dalam menja lankan peranannya

sebaga i gu ru , p e n g a j a r , pembimbing, a d m i n i s t r a t o r dan

sebaga i pembina i l m u . Bagaimana b a i k n y a kornponen

p e n d i d i k a n yang ada d i s e k o l a h k a l a u g u r u sebaga i tenaga

p e n d i d i k a n yang ada d i s e k o l a h k a l a u g u r u sebaga i t r n a g a

pelaksananya t i d a k b a i k , maka h a s i l n y a p u n t i d a k akan b a i k .

S e b a l i k n y a bagaimanapun kekurangan komponen p e n d i d i k a n

yang ada, k a l a u s a j a g u r u b a i k , dapa t rnengharapkan h a s i l

yang mendekat i b a i k .

~ e n g a n demik ian seorang g u r u t i d a k hanya cukup

menguasai b idang s t u d i n y a s a j a t e t a p l j u g a d i t u n t u t

m e m i l i k i k e t e r a m p i l a n dalam m e t o d a mengajar yang s e s u a ~

dengan t i n g k a t kematangan s iswa. dapa t memot ivas i agar

dapa t menimbulkan m ina tnya te rhadap p e l a j a r a n a t a u

j a b a t a n . Karena g u r u yang b a i k a d a l a h rnereka yang b e r h a s i i

dalam memerankan peranan-peranan dengan seba iknya-ba iknya,

a r t i n y a dapa t menunjukkan p o l a t r n g k a h yang s e s u a i dengan

jaba tannya dan dapa t d i t e r i m a o l e h l ingkungannya dan

masyarakat .

Surya ( 1975 : 20 1 mengatakan :

bahwa ada perbedaan-perbedaan m i n a t d a r l i n d i v l d u /

seseorang dalam p e l a j a r a n . O leh sebab i t u g u r u d i k a t a k a n b e r h a s i l a p a b i l a d i a dapa t membangkiikan, m ina t -m ina t d a r i s iswa-s iswanya techadap p e l a j a r a n seh ingga s i s w a merasa kepen t ingan p e l a j a r a n ~ t u b a g i d i r i n y a .

Sesua i dengan pendapat Ebernard ( 1983 : 8 ) :

G u r u h a r u s berusaha menjad ikan m a t e r i dan metoda penga jaran i t u berhubungan dengan alam n y a t a , seh ingga t i m b u l pada d i r i anak perasaan bahwa apa yang d i p e l a j a r i n y a i t u n a n t i dalam alam n y a t a a t a u s t u a s i kehidupan p r i b a d i n y a , b e r k a t k e t e r a m p i l a n yang d i p e l a j a r i i t u sangat berguna :/

J a d i Surya dan Ebernard menekankan bahwa p e n t i n g n y a

p e l a j a r a n d i k a i t k a n dengan m i n a t anak d i d i k dan

menjadikannya berhubungan dengan k e g i a t a n n y a t a d i s e k o l a h

agar men jad i bermanfaaat b a g i mereka n a n t i n y a dalam

s i t u a s i n y a t a , n a n t i n y a m i s a l n y a m e n j a d i mahasiswa P K t i

yang n a n t i n y a b i l a s e l e s a i dapa t man jad i g u r u dan

w i raswas ta yng b e r h a s i l .

Menurut S u k a r d i ( 1983 : 2H ) , g u r u a d a l a h sebaga i

e d u c a t i o n a l gu idance. E d u c a t i o n a l gu idanca a d a l a h p roses

membantu i n d i v i d u dengan b e r b a g a i c a r a , un tuk perkernbangan

2&

modul b imblngan k a r l r . Pemahaman t e n t a n q l ~ n q k u n g a n

d i t i n q k a t SLTA yang t e r d i r i d a r i i n f o r m a s 1 p e n d l d l k a n .

i n f o r m a s i j a b a t a n ( k a r i r ) dan sebagainya.

Berdasarkan pendapat-pendapat yang t e l a h dikernuka-

kan d i a t a s dapat d i s i m p u l k a n bahwa un tuk membangkitkan

m i n a t rnasuk Jurusan PKK pada s i s w a SMPA dan SMKTG g u r u dsn

Kepala Seko lah sanga t berperan p e n t i n g dalam e d u c a t i o n a l

c a r e e r .

b. Dorongan d a r i o rang t u a , l i n g k u n g a n dan Pemer in tah .

- - Dalam rangka memahami i n d i v i d u ha1 yang p e n t i n g

p e r l u d ipanami a d a l a h kehidupan anak d i d a l a m rumah

( k e l u a r g a ) dan l i ngkungan masyarakat . Waktu yang

d ipergunakan s i swa I e b i h lama d i l i n g k u n g a n orang t u a ,

k e l u a r g a dan masyrakat d a r i pada d i s e k o l a h . Suasana dalam

k e l u a r g a s e p e r t i penerimaan, penolah.an, penguasaaan a a n

pengawasan sanga t mernpengaruhi p roses perkernbangan

pembantukan anak. Hubungan a n t a r a orang t u a dengan anak

dan hubungan a n t a r a saudara-saudara sekandung merupakan

s u a t u k u n c i pengawasan te rhadap t i n q k a h l a k u seorang anak.

O leh karena i t u dorongan a t a u m o t i v a i i yang d i b e r i k a n

orang tua , ke luargab dan l i ngkungan t u r u t mempengaruhi

m i n a t s i swa te rhadap s e s e a t ~ l m i s a l n y a m e m i l i h Jurusan Pkii:

sebaga l l a n j u t a n s t u d i n y a . Oemar Hamal ik ( 1980 : 147 )

mengatakan :

bahwa orang t1.1a ha rus her-tangunq jalwab te rhadap kemajuan s t u d i anak.nya. Or-ang t u a ha rus c1~1p:i t

me~nber ikan a r a h dan p e r t l m t t d n g a n - p e r t ~ m b a n g a n atacl dorongan dalam menentukan p i l i h a n supaya i a sukses. Orang t u a mepunyai tanggur,g jawab dan kewaj l b a n pertama dan utama.

S e l a n j u t n y a S u k a r d i ( 1983 : 153 ) menyatakan bahwa agar usaha orang t u a untuk mendorong snak dalam m e m i l i h b idang s t u d i n y a supaya d i a b e r h a s i l dimasa yang akan datang maka d i t u n t u t s y a r a t - s y a r a t sebaga l b e r i k u t : a. o rang t u a hendaknya mengenal anaknya dan memahami

s e g a l a s i f a t n y a , d a r i mengenal g a r i s besar perkembangan j i w a anaknya.

b. o rang t u a dapa t membantu anak u n t u k memahami k o n d i s i - k o n d i s i s o s i a l ekonomi masyarakat dan m e m i l i k i kesadaran untuk mempersiapkan d i r i s e n d l r i dalam merencanakan, m e m i l i h dan memutuskan lapangan peker jaan , j a b a t a n a t a u ha rus yang cocok dengan d i r i n y a dimasa depan. Dengan demik ian orang . t u a

. . sebai-knya - mempunyi, b e k a l pengetahuan m l n i m a l mengenai lapanagan p e n d i d i k a n , lapangan k e r j a dan sebagainya.

J a d i p o l a asuh orang t u a , pengalaman dan pengeta-

huan orang tua. t e n t a n g sesua tu m i s a l n y a Jurusan PKK dan

s i k a p orang t u a akan memberikan dorongan kepada anaknya (

s i s w a ) u n t u k menentukan p i l i h a n s t u d i n y a yang m e m i l i h

Jurusan P K K a d a l a h mahasiswa-mahasiwa yang t e r g o l o n g

kepada orang-orang t u a yang sanga t menyenangi n e n g e n a ~

P e n d i d i k a n Kese jah te raan Ke luarga.

B e g i t u j u g a f a k t o r ekonomi orang t u a d a p a t

membangkitkan m i n a t dalam m e m i l i h Jurusan PKK karena

Jurusan P K K memang membutuhkan b i a y a yang agak besar dalam

mempe la ja r i ke teramplan-ke te ramp i lannya . Beg i t u j u g a

bantuan d a r i pemer in tan dalam bantuannya memberikan T I D

b a g i mahasiswa-mahasiwa d i J u r u i a n PKK dan j u g a bantuan

dengan pembayaran SPP.

uey~seyr4~seyy~p qedep n q ~ uey~prpuad saso~d wnwn ede3aS

-7eye~Asew undnew ueyoyas 'e6~enyay uebuny6ury weyep yreq

sen1 3e6ues 6ueA dny6u~y 6 u e n ~ reAundwaw ueyrp~puad

-e~snuew jewn ueeJaTqerasay ueynrewaw

qedep uep y e w ~ ~ d o eAeIas npT~rpu? uebueqway~ad Jey6uTq

ynqwra nar saso~d welep euadey c6uns6ue~ ye$ uep 6uns6uel

eJe3as ueye7eyr-J -5uns6uey yep?$ eJezas undnew 6uns6uey

ue6ueqway~ad uep ueqnqwnj~ad saso~d nqens ueyedn~aw

ueyrpypuad .ueese~apay ~ e d e ~ u a w ynqun eseMap wnyaq 6ueA

yeue epeday eseMap 6 u e ~ o qalo ueyTAaqrp 6ueA saso~d nqens

~e6eqas uey?qJe?p qedep eAuwnwn eped uey?p?puad " -

-uenJnray u o ~ uep uenAnray qeyoyas qeyepe

~ u r s ~ p qelroyas sneqs uebuap ueypnsyewrp 6 u e ~

'yyd uesnAny ynsew $euTw uebuap Aenl TseATqow eJeque

~ ~ > r s o d 6ueA uebunqnq qedep~aq e6npyp ue?yrwap ue6uaa

- y y d uesnJnr q~yrwaw weyep e ~ s r s q e u ~ w uey&rybueqwaw weyep

lebues 6ueA ueue~ad ~eAudwaw qequr~awad uep ue6unybu~ 1

' e b ~ e n ~ a y 'en7 buedo ' U P T O ~ ~ S eleddy &nAnb eMueq

u e x 1 n d w - r ~ ~ ~ q e ~ ~ e d e p seJe?p uereAn ueyJesepJag

R 7.

r r

a t a s p e n d l d l k a n ~ n f o r m a i , p e n d ~ d l k a n f o r m a l , dan

p e n d i d i k a n non f o r m a l . Khusus dalam p e n d i d l k a n for rnai

d i k e n a l dua macam s e k o l a h y a i t u s e k o l a h k e j u r u a n dan non

s e k o l a h k e j u r u a n .

D i Sumatera B a r a t sebaga i tempat p e n e l i t i a n

t e r d a p a t Seko lah Ke ju ruan y a i t u SIM,SPMA, SMEA dan S M K K .

Seko lah non k e j u r u a n y a i t u SMA.

Tu juan s e k o l a h k e j u r u a n y a i t u mempersiapkan anak

d i d i k kedun ia k e r j a j u g a un tuk m e l a n j u t k a n ke Perguruan

T i n g g i . Nenuru t Syahron ( 1990 : 8 ) k u r i k u l u m p e n d i d i k a n i L.

k e j u r u a n d i s u s u n berdasarkan kebutuahn d u n i a k e r j a . Nempersiapkan anak d i d i k kedun ia k e r j a a d a l a h t u j u a n pokok

p e n d i d i k a n k e j u r u a n . Untuk i tu b a i k m a t e r i p e l a j a r a n

maupun metoda penga ja ran yang d i g ~ ~ n a k a n h a r u s b e r o r i e n t a s i

kedun ia k e r j a . K u r i k u l u m P e n j i d i k a n Ke ju ruan h a r u s

d i s e j a l a n k a n dengan d u n i a i n d u s t r i dan d u n i a usaha.

Masyarakat i n d u s t r i ha rus a m b i l bag ian dalam perencanaan

dan pengembangan k u r i k u l u m p e n d i d i k a n .

Namun kenyataaan yang d i l i h a t t i d a k banyak tamatan

s e k o l a h k e j u r u a n yang dapa t d i t e r i m a u n t u k b e k e r ~ a , b a i k

ka rena lapangan p e k e r j a a n yang belum memdai a taupun memang

kemampuan mereka yang mas ih rendah.

S y a r i e f ( 1990 : 2 ) . menyatakan SMA merupakan

s e k o l a h umum/non k e j u r u a n yang memang t e l a h d i p e r s i a p k a n

un tuk m e l a n j u t k a n k e Perguruan T i n g g i . Dengan demik lan

diduga bahwa siswa akan menaruh minat untuk melanjutkan ke

Perguruan r l n g g i / khususnya Jurusan P K K .

Untuk membangkitkan minat masuk Jurusan PkK p e r l u

d i b e r i m o t i v a s i a tau dorongan untuk membangkitkan minat

s iswa SMTA untuk melanjutkan s tud lnya , karena adanya

perbedaan an ta ra t u j u a n Sekolah Kejuruan dan Non Kejuruan.

Hal i n i sesua i dengan Peraturan Pelaksanaan S l s t i m

Pendidikan Nas iona l , P.P. l o . 29 T h . 1990 tentang

Pendid ikan Menengah, Bab I , pasal 1 A y a t 3 menyatakan :

Pendidikan Menengah Kejuruan adalah Pendid ikan yang -

mengu tamakan Pengembangan Kemampuan Siswa untuk

melaksanakan J e n i s peker jaaan t e r t e n t u . Pasal 3 aya t 1

menyatakan pendid ikan umum mengutamakan penylapan s iswa

untuk melan ju tkan Pendidikan pada j en jang Pendid ikan

t i n g g i .

Sesuai dengan pendapat d i a t a s diduga ada perbedaan

minat s iswa masuk ju rusan PKK an ta ra Sekolah Kejuruan dan

non Kejuruan .

B. Kerangka B e r f i k i r .

SMTA a tau Sekolah Non Kejuruan adalah seko lah yang

memang t e l a h d ipers iapkan untuk melan ju tkan ke perguruan

T inqg i . Dalam kur ikulumnya t e l a h d i t e t a p k a n dimana

p e l a j a r a n praktek ( l abo ra to r i um ) d i s i n i gunanya untuk

l e b i h memperjelas t e o r i - t e o r i yang t e l a h d i p e l a j a r i , bukan

sebaqai ke te rampi lan yang dapat d ip rak tekkan nan t i nya .

._: 1

P e n d i d i k a n Plenengah k e ~ u r u a n T e k n o l o g i d l p e r s l a p k a n

un tuk menviapkan s i s w a supaya rnemasukl lapanqan k e r ~ a .

Untuk dapa t memasuki lapangan k e r j a l u l u s a n Seko lah

Plenengah Ke ju ruan d i b e k a l i dengan se jum lah I l m u dan

Ke te ramp i lan . H a l i n i t e r c e r m i n d i d a l a m k u r i k u l u m Seko lah

Ke ju ruan y a i t u a l o k a s i waktu program umum dan program

Ke ju ruan . Pemberian bobo t a l o k a s i program umum a d a l a h 20 %

dan p r o g r a n Ke ju ruan 80 % . Dalam program Ke ju ruan

perband ingna a l o k a s i waktu a n t a r a komponen dasa r k e j u r u a n

dan t e o r i k e j u r u a n 50 %.

- J e l a s l a h l u l u s a n SMKK s e c a r a t e o r i t i s t e l a h

d i s i a p k a n u n t u k lapangan k e r j a dengan i l m u dan

k e t e r a m p i l a n yang seimbang. Haq i tenaga k e j u r u a n memang

a r t i n y a k e t e r a m p i l a n b e k e r j a tenaga k e j u r u a n d i t u n j a n g

dengan i l m u yang r e l e v a n . Tenaga k e j u r u a n yang hanya

menguasai i l m u dan t e o r i t i d a k akan melaksanakan t u g a s

seca ra c e p a t dan t e p a t . S e b a l i k n y a tenaqa k e j u r u a n yang

hanya menguasai k e t e r a m p i l a n tanpa d idukung i l m u dan t e o r i

akan s u k a r m e n g i k u t i perkembanqan t e k n o l o g i .

Namun kenyataan d i l a p a n q a n ada yang be rmen ta l

p r i y a y i dan s i f a t malas, y a i t u mengharapkan u l u r a n tangan

pemer in tah u n t u k mendapatkan s u a t u p e k e r j a a n y a l t u j a d i

pegawai n e q e r i . Bahkan ada i n d i k a s i k u a t menunjukkan hahwa

hampi r sebag ian besa r masyarakat i n g i n b e k e r j a d i b l d a n q

perner intahan. Sehingga t e r j a d i pengangguran karena t i d a k

d i t e r i m a b e k e r j a d i k a n to r - kan t o r perner in tahan.

3 2

Jurusan P e n d i d i k a n Kese jah te raan Ke iua rga ( Pt ik j

d i s e l e n g q a r a k a n un tuk rnempersiapkan rnahasiswanya daiam

s e j u m l a h i l m u dan k e t e r a m p l l a n yang berguna un t u k

m e n g i k u t i perkembangan t e k n o l o g i . T e t a p i seca ra u r n u m dapa t

d i l i h a t d i l a p a n g a n bahwa s i swa SMA dan SMKTA u n t u k

m e l a n j u t k a n s t u d i d i Jurusan P K K rendah sebaqa i p i l i h a n

per tama rendah.

T i n g g i rendahnya m i n a t s i s w a SMTA dan S M K T A t e r h a -

dap P K K d i p e n g a r u h i o l e h f a k t o r i n t e r n a l dan e x t e r n a l

y a i t u f a k t o r d a r i dalam i n d i v i d u dan d a r i l u a r i n d i v i d u

s e p e r t i i n f o r m a s i Jurusan P K K , r n o t i v a s i l u a r dan j e n l s

s e k o l a h .

Adanya i n f o r m a s i mengenai Jurusan P K K m e l a l u i mass

media akan mempengaruhi m i n a t u n t u k masuk Jurusan P K k .

Sebab media masa sebaga i surnber i n f o r r n a s i mernpilnyai

peranan p e n t i n g u n t u k pen ingka tan m i n a t t e rhadap s e s u a t u

s e p e r t i mengenal seca ra l e b i h j a u h mengenai j u r u s a n P K K .

Demik ian j u g a a p a b i l a s i swa s e r i n q rnembaca rnaja lah, buku-

buku a t a u k o r a n vang memberikan i n f o r r n a s i t e n t a n g be tapa

p e n t i n g i l m u - i l m u yang d i p e l a j a - i d i Jurusan P K K , rnaka

d iduga s i s w a akan t e r t a r i k . S e l a n j u t n y a b c g i t u j u g a dengan

a p a b i l a m e l l h a t s i a r a n t e l e v i s i , r a d i o dan sebaga lnya.

Dengan demik ian d i d u g a rn inat nasuk j u r u s a n PkK akan

men ingkat dengan adanya i n f o r m a s i j u r u s a n P i i k . . Piak ~n

l n t e n s i f i n f o r r n a s i Jurusan P E K , yang d i t e r i m a siswa, rnaka

maki.n p o s i t i f m l n a t u n t u k m a s u k J l ~ r u s a n P K K .

.) 2

M o t i v a s l l u a r , b a l k g a r 1 orang t u 3 , g u r l ~ , kepaia

Sekolah, 1 ingkungan clan pemer in t a h aka17 rnernpengaruhi min.2 t

un tuk masuk Jurusan P K K . A p a b i l a o rang t u a dapat membantu

memberikan a r a h a t a u semangat kepada anakn.ya un tuk m e m i l i h

dan menentukan lapangan s t u d i , p i l i h a n te rhadap s u a t u

p e k e r ~ a a n , seh ingga i a mempunyai t u j u a n - t u j u a n yanq

b e r a r t i , yang h a r u s d iusahakan n e l a l u i k e g i a t a n - k e g i a t a n

dan a r a h usahanya, agar anak dapa: mengatas i dan merasakan

betapa pen t ingnya p e m i k i r a n dan perencanaan k a r i r n y a

dimasa depan, s e r t a mengembangkan k e t e r a m p i l a n -

k e t e r a m p i l a n u n t u k membuat rencana k a r i r dengan d i d a s a r k a n

a t a s kekuatan s e n d i r i . Sebab t i t i k b e r a t p e m i k i r a n s t u d i

a d a l a h kemampuan p r i b a d i .

D i s e k o l a h , dimana G u r u d a ~ i Kepa la Seko lah dapa t

memper t ingg i m i n a t s i swa dalam m e m i l i h program s t u d i n y a

dimasa yang akan datang. Yakn i m e l a l u i b imbingan k a r i r

a t a u j a b a t a n g u r u dan Kepala S e k ~ l a h dapat membantu s l s w a

dalam menentukan, mengukur dan memahami p o t e n s i - p o t e n s i ,

kemampuan-kemampuan, bakat -bakat , m ina t -m ina t s e r t a dengan

b e r b a g a i kelemahannya, seh ingga i a dapa t memnggunaF:an

kesempatan yang ada dan merencanakan secara b i j a k s a n a

un tuk masa depannya. B e g i t u j u q a a p a b i l a kepada Seko lah

a t a u g u r u dapat mengembangkan s u a t u b idang s t u d i mi5a lny i t

Jurusan P K K yang b a i k maka ha1 i n i merupakan dorongan b a g i

s i swa un tuk mengenal, menamban m i n a t u n t u k n lern i i lh

Jurusan Pick. L ingkunqan j u g 2 sangat berpengaruh daiam

24

memperhat ikan tanggapan-tanggapan masyarakat t e rhadap i i ~ n u

P K K .

A tas dasa r kerangka p e m i k i r a n t e r s e b u t d i d u g a m l n a t

masuk Jurusan PKK akan t i n g g i . Semakin p o s i t i i m c t i v a s i

l u a r akan semakin p o s i t i f masuk j u r u s a n PKK.

H a l l a i n yang dapa t mempengaruni m i n a t masuk

Jurusan PKK a d a l a h j e n i s Seko lah dapa t d i b a g i a t a s SMTA

dan SMKTA. SMTA merupakan Seko lah Umum yang d i p e r s i a p k a n

u n t u k m e l a n j u t k a n ke Perguruan T inc jg i , sedangkan SMkTH

merupakan Seko lah Ke ju ruan yang d i p e r s i a p k a n u n t u k

.*

b e k e r j a . Adanya perbedaan Seko lan Umum dan Seko iah

Ke ju ruan d iduga a t a u membawa pengaruh kepada m i n a t masuk

Jurusan PKK. Diduga m i n a t masuk Ju rusan PKK Seko lah non

Ke ju ruan ( SMA ) l e b i h p o s i t i f d a r i pada s e k o l a h k e j u r u a n

( SlvlKTA ) .

C. Pengajuan H i p o t e s i s .

H i p o t e s i s yang d i a j u k a n dalam p e n e l i t i a n i n i

d i l a n d a s i dengan asumsi :

1. M i n a t seseorang dapa t d i b e n t u k dan d i r u b a h m e l a l u i

p roses b e l a j a r , b a l k b e l a j a r seca ra f orma1 ataupun non

f o r m a l ,

2. L ingkungan yang berbeda a t a u menimbulkan v a r i a s i m i n a t

masuk Jurusan PKk dan

3. Para s i swa SivlTA dan SMkTU k e l a s I I I d i a s ~ l m s i k a n un t i l k

m e m i l i k i m l n a t yang r e i a t i i s t a b i l seh lngga ha1 t e r s e -

b u t akan menlmbul kan p o l a -pa la t i n g k a h l a k u te t - ten t u .

a a n 1 ~ n q i t u n c ] a n b~ l a j .3r d-ln , ~ i i ai bl_:da.,z .r,3,;g beri,~r_j 3 .,n

m e m b e r k a n v a r l a s i y a n g oeropci-. i:pr-n& 3 9 m 1 I- :n,.i,sI .;

J u r u s a n P k ? .

@ s u m s 1 k c t i g a d l a ~ ~ l k a n at3.5 rr;er t . i rn~3nga1-1 b a h ~ - ~ . 2 p r ~ i a

t i n g k a h l a k u t e r t e n t u d a a a t r e rnelai ul m ~ r : 3 , t

t 2 r h a d . 3 p S G ~ ~ U o b ~ e k . A t a z d e i i . 3 ~ .asumsi t e r s e b u t ; o:+:* 3

s i s w a t e r n a d a p s u a t u o b j e k a k a n m o r u p a k a r . ? r - e d ~ ' c s l t l r l ~ k ~ t ! : -

l a k u d i m a s a y a n g a k a n d a t a n g .

E e r d a s a r k a n t e o r i - t e ~ r i n a n pendanat-penda?at ,

h 2 s r i-has1 i p e n e i 1 i i a n i.;er-angl<a h e r t i x i r d a n a s u r n s 1 yang

tolan d i k e m u s a k a n d l a t a s , a ~ p a t l a h d i r u m u s k a n h i p o t e t .s

p e n e i i t i a n s ~ b a g a i b e r ~ k u t :

1. l ' e r d a p a t h u b u n g a n y a i ~ g p a s 1 t f a n ~37.3 i n F r 7 r i n . 3 s i

j u r u s a n PKk Jengan m i n a t t e rhauap j u r u s a n PK.? ... ~ > l a i - ~n

t i n g g i l n f o r r n a s j . m a k i n t i n q g i m i n a t m a s u k j u r u s a n PKk..

2 . r t l r d a p a t h!.!bungan yang p o ; l t i f a n t a r a 1 n ! 3 t . ~ \ ~ , . 3 5 ~ 1 ~ 2 : -

denr j?n m i n d t ' c e r n a d a p j u r ~ r s a n F+.F:. P l a i c ~ n t i q c j r j l

m c . l t i v a s 1 i u a r m a k . i ~ - 1 t lngq. ! in i n . 5 ~ t e r n a d a p j u rusan ;'$ .. - . -7' ' . 1-erdapa L p e r b e d j a n a n tara s . 1 . ; ~ ~ 5i.1T4 m i n a r t e r - r t a ~ i 2 p

, J ~ - i r ~ j s a ~ ? PK.k d i a n t a r . . s L;IPJ,-I S,'.l i /i d--.nqi~-, s ~ s w - 1 5,i'lik. ir ..

Siswa y a n g b e r a s . 3 1 d a l - i 5 i . l i M r rcmpI - ;n ' - .a l minai \/an!] leaih

t ~ n c ~ q i i : ~ r r l a d a p j u t - u i a n t 1 k . i ~ , cl;kri. ~ L ~ L A J . ~ '<l''lt.-.ii?.

Dalam s e t i a p p e n e i i t i a n i l m i a h d ~ . k , ? i n m p c k k a r adanya

beberapa p e r s y a r a t a n yang na rus d ~ p e n x n l . 5 a i a n s a t u

s y a r a t p e n t l n g yang t a k dapa t d L t l n g a g a i k a n a d 3 L ~ i r

m e t o d o i o g i . Hasa lan m e t o d o i o y i p e n e l l t l s n rnerupaiia~? n 2 i

yang p e n t i n g , i tarena kesa lanan m e t o d o i o g l dalam s u a t u

pene i l t i a n akan menyebabkan h a s i l dan k e s l : n p u 1 l n

p e n e l i t i a n yang t i d a k dapat d i p e r tanggung J awaSKan

( Masrun C s : 2 ) .

M e t o d o l o q i p e n e i i t i a n sebagaimana d l k e n a l memberi-

kan g a r i s - g a r i s yang cermat d d n mengajukans,yarat -syarat

yang sangat k e r a s . Naksudnya a d a l a h un tuk menjaga agar

pengetahuan yang d l c a p a l o a r 1 suacu penr1lI:ial-I dapa t

mempunyai harga i i m l a h yang s e t i n g g l - t i n g g i n y a . J a d i b a l ~

buruknya s u a t u p e n e l i t i a n dan s e j aun mana d e r a ~ a t

ke i lm iahannya sangat t e r g a n t u n g d a r i me tudo log inya .

Disarnping i tu kekur-angan aa latn ha i m e t o d o i o q l akan

menimbulkan k e s u l i t a n dalam memecahkan masalah, can

s e t e r u s n y a akan membawa kepaaa c a r a - c a r d yang t l a a k clapat

d ipe r tanggung jawabkan a t a u secara t r i a l and e r r o r .

Da la~n bab I n 1 d>.ura~.kan masalah m e t a d o i o g l yang

dlper-gunakan m e l i p t i t i : l d e n t i f i k a s i UDahdn, d l t ~ n l - ; i

ope r -as iona i , populasi da1.1 keknlk. samplrng, i s tumen

.> /

p e n e l l t i a n dan pengukuran, dan t e k n l k a n a i ~ s . 3 f l a ~ . ? .

A . I d e n t i f i k a s i Ubahan.

D a l a m p e n e l i t i a n i n 1 add t l q a ubahan p r e d r k t o r a t ~ u

ubahan bebas. K e t i q a ubahan bebas l t u adalah :

1. I n f o r m a s i Ju rusan PKK ( X 1 )

2 . I Y o t i v a s i l u a r ( X 2 )

3. J e n i s sekolah ( X 3 )

Ubahan t e r i k a t adalah m i n a t masuk Jurusan P K K .

Hubungan a n t a r a ubahan bebas dan ubanan c e r i k a t dapa-c

d igambarkan sepe r t i pada garnbar 1.

Hubunqan a v t a r a UHahan bebas dengar? ubahan terikat.

Keterangan :

I. I n f o r m a s i Ju rusan P K K ( X ) .

2. Motivasi l u a r ( X , ) .

3. J e n i s s e k o l a h ( X , ) .

4. M i n a t rnasc~k Jurusan PKk ( Y 1 .

- .. da

5. T a n d a p a n a h m e n u n l u k k a n h u b u n g a n a n t a r a v a r i a o e l ter-

i k a t d a n V a r i a b e l b e b a s .

B . D i f i n i s i O p e r a s i o n a l .

D a l a m m e n g g a m b a r k a n o p e r a s i o n a l n y a s u a t u p e n e i i

l i t i a n , maka d i s a i n d i b e r i k a n d i f i n l s i o p e r a s i o n a l u b a n a n -

u b a h a n .

1. M i n a t m a s u k J u r u s a n P K K .

M i n a t m a s u k J u r u s a n F K K i a i a h s u a t u g e j a l a p s l k is

y a n g m e n u n j u k k a n k e k u a t a n m o t i f y a n g m e n d o r o n g s l s w a

u n t u k m e m i l i h m a s u k J u r u s a n P K K . S k o r m i n a t m a s u k

J u r u s a n PKK d i n y a t a k a n d a l a m b e n t u k a n g k a Van9

d i p e r o l e h m e l a l u i a k a l a m i n a t y a n g b e r b e n t u k s k a l a

l i k e r t .

2. I n f o r m a s i J u r u s a n P K K .

I n f o r m a s i J u r u s a n P K K m e r u ~ ~ a k a n s e j u m l a h p e n j e l a s a n

y a n g d i p e r o l e h s i s w a t e n t a n g J u r u s a n P K K , y a n g

b e r s u m b e r d a r i k c a d a a n J u r u s a q P K K d a n m e d i a massa,

g u r u , k e l u a r g a d a n s e b a g a i n y a . S k o r i n f o r m a s i J u r u s a n

P K K d i n y a t a k a n d a l a m b e n t u k a n g k a a t a u n i l a i y a n g

d i p e r o l e h d a r i k u e s i o n e r .

3. M o t i v a s i l u a r .

I v l o t i v a s i l u a r a d a l a h d o r o n g a n y a n g - d a t a n g d a r i l u a r

diri slswa. Dorongan ltu datang dari guru, kepaia

Sekolah, lingkungan dan pemerintah. Skor motivasi luar

dalam bentuk angka atau nilai yang diperoleh dari

kuesioner.

4. Status Sekolah.

Status sekolah disini yang dimaksudkan adalah

kejuruan dan non kejuruan .

C. Populasi Dan Teknik Sampling.

Populasi-penelitian in-r adalah seluruh siswa kelas

111 SMTA dan SMKTQ Negeri dan Swasta di Propinsi Sumatera

Barat. Berdasarkan data. Berdasarkan data yang ada di

Kantor Wilayah Departement Pendidikan dan Kebuyaaan

Propinsi Sumbar. Jumlah siswa kelas .I I I seperti

dicarntumkan pada tabel berikut :

J U M L A H S I S W A K E L A S I I I SMTA DAN SMKTA D I P R O P I N S I SUMATERRA BAHAT

status [\I o Jenis Sekolah - / Negeri

SMEA 2177 4316 6593 SMKK 120 120

Jurn 1 ah 8 6 G i

b

40

D a r i t a b e l d l a t a s t e r i i h a t bahwa p e n e l i t l a n l n i

b e r ~ u m l a h 1 4 4 7 u orang. Per t imbangan yang mendasar i

d i a m b i l n y a s i swa k e l a s I I I s a j a u n t u k d i t e l l t i , karena

dalam waktu yang d e k a t akan menyelesaikan s t u d i n y a . Dengan

demik ian d iasumsikan mereka t e l a h mempunyai cukup gambaran

dan kematanqan u n t u k m e m i l i h s e k o l a h t e r t e n t u s e s u a i

dengan minatnya.

2. Sampel.

Mengingat besarnya p o p u l a s i dan berbedanya keadaaan

pemer intahan masing-masing daerah t i n g k a t I 1 maka

sampel d i a m b i l berdasarkan kepada c l u s t e r daeran.

Sumatera B a r a t t e r b a g i a t a s t i g a w i l a y a h a d m i n i s t r a s i

y a i t u :

a. Wi layah I m e l i p u t i 3 daerah t i n g k a t I I y a k n i

Kabupaten Padang Pariaman, Kabupaten P e s i s i r S E l a t a n

dan Kodya Padang.

b. W i layah I 1 m e l i p u t i Kabupaten L ima P u l u h Kota , Ka-

bupaten Tanah D a t a r , Kabupaten Agam, Kabupaten

Pasaman, Kotamadya B u k i t t i n g g i , k o t a madya Padang

Pnjang, dan Kota Payakumbuh.

c . Wi layah I 1 1 r n e l i p u t i Kabupaten So lok , Kabupaten

Sawah L u n t o S i j u n j u n g , Kodya Solok, dan Ko ta Madya

Sawah Lun to .

4 1

Plasing-masing W~layah yang meliputl Kotamadya dan

Kabupaten pada tabel dibawah l n l .

JUPlLAH KABUPATEN DAN KOTAMADYA PlENURUT WILAYAH

KABUPATEN KOTAMADY6 1 Wilayah

I I I -

1 JUmlah 1 8 1 4 1 6 1 4

Masing-masing cluster dlambrl minimal 50 % anggota

cluster secara random. Maka banyaknya cluster yang menjadi

sampel random adalah

Wilayah I : 1 Kabupaten dan 1 Kotamadya

Wilayah I 1 : 2 Kabupaten dan 2 Kotamadya

Wilayah I 1 1 : 1 Kabupaten dan 1 Kotamadya

Selajutnya dalam menentukan besarnya sampel diguna-

kan tabel dari Robert V Krejcie dan Daryle W Morgan. Dalam

mempergunakan table ini maka untuk populasi 14470 orang

diperoleh besarnya sampel 439 orang. Dari jumlah itu

diasumsikan akan dapat diasumsikan akan dapat diohservasl

sebesar 95 % . Dari 95 % i n i dioerkirakan hanya datanya

bisa diolah. Denqan infnrmasi i n i dapat d l h i tu r ig ~ u m l a n

3 2

a n g g o t a s a m p e l y a n g d i h a r a p k a n a g a r t e r g e t m l n a t d a p a t

t e r p e n u h i d e n g a n p e r h i t u n g a n s e b a g a i b e r i k u t :

375 375 - - = 439 o r a n g .

0 , 9 5 X 0,90 0 , 8 5 5

J u m l a h a n g g o t a s a m p e l i n i y a n g a k a n d i t e l i t i u n t u k

r a n d o m s a m p e l , s e b a n y a k 4 K a b u p a t e n d a n 4 Ko tamadya .

3. V a r i a b e l d a n d a t a .

a . V a r i a b l e .

,,Ada 2 v a r i a b l e y a i t u : - - - - L. &

1 ) . V a r i a b e l b e b a s ( X ) v a i t u : i n f o r m a s i J u r u s a n

P K K ( X 1 ) , M o t l v a s l l u a r ( X 2 1 , j e n l s

s e k o l a h ( X 3 1 .

2 ) . ~ a r i a b ' l e t e r g a n t u n g ( y ) y a i t u m i n a t masuk

J u r u s a n P K K .

O a t a :

1 ) . J e n i s d a t a .

D a t a v a r i a b e l X a d a l a h d a t a k u a l i t a t i f y a n g

a k a n d i u b a h m e n j a d i d a t a k u a n t i t a t i f a g a r d a p a t

d i a n a l i s a s e c a r a s t a t i s t i k . Data d a r i v a r i a b l e

Y d i p e r o l e h d a r i m i n a t t e r h a d a p J u r u s a n PKK..

D a r i d a t a k u a l l t a t i f d i r u b a h m e n j a d ~

k u a n t i t a t i f .

4 3

2 ) . Sumber data.

Untuk varlable X datanya data prlmer yang

diperoleh dari kuesloner. Sedangkan untuk

variable Y datanya ~ u g a data primer.

D. Instumen Penelitian Dan Penguk~~ran.

1. Intrumen Penelitian.

Intrumen yang digunakan dalam penelitian adalah

angket ( kuesioner , deh.umentasi dan* tes. Gara

minat masuk Jurusan P K K yang merupakan data - ..

interrval diperoleh melalul kuesioner skala minat

dengan menggunakan skala Likert. Jumlah butirnya JO

buah. Sedangkan indikatornya kekuatan motif,

perhatian dan perasaan. Intrumen ini dikembangkan

sendiri melalui bantuan pembimbing.

Untuk ubahan inf ormasi Jurusan PKK yang merupakan

data interval diperoleh melalui kuesioner dengan

tipe isisan dan pilihan ganda. Indikatornya media

m a s a , guru-guru, teman-teman, tetangga, dan orang

tua dengan jumlah butir 13 buah. Kuesioner ini juga

dikembangkan sendiri melaiui bantuan pemblmbinq.

Ubahan motivasi luar yang merupakan ubahan interval

cliperoleh melalui 'tipe pilihan ganda dengan

indikatornya berupa dorongan guru, 1 ingkungan,

Kepala Sekolah dan pemerin tah. Jurnlah butir atjalah

untuk ubahan ini adalah 23 bush. Begitu j u g a dpngan

44

u b a h a n s t a t u s s e k o l a h d l p r l r o i e h r n e l a 1 1 ~ 1 k u e s l o n ~ r

t l p e p l l i h a n g a n d a .

2 . P e n g u k u r a n I n t r u m e n P e n e l s t l a n .

a . P l i n a t masuk J u r u s a n P K K .

Ada b e b e r a t e k n r k u n t u k m e n g u k u r m i n a t . F l l n a t

d a p a t d i u k u r d e n g a n i n v e n t o r i a t a u d a f t a r

p e r t a n y a a a n b e n t u k p i l l h a n g a n d a b e r i s i p i l i h a n

a l t e r n a t i f o b j e k a t a u k e q i a t a n ( S u h a r s i n i

U r i k u n t o h a 1 79 1 .

S e h u b u n g a n d e n g a n p e n d a p a t i n i ,-- m a k a ' u n t c k

m e n g u k u r m i n a t masuk J u r u s a n d i p e r g u n a k a n d a t t a r

p e r t a n y a a n b ~ n t u k p i l i h a n g a n d a mode l s k a l a

L i k e r t d e n g a n 4 k a t e q o r i j a w a b a n y a i t u : s a n g a t

s e t u j u , s e t u j u , t i d a k s e t u j u d a n s a n q a t t i d a k

s e t u j u .

J a w a b a n d i b e r i b o b o t s e b a g a i b e r i k u t :

Untuk p e r t a n y a a a n p o s i - U n t u k p e r t a n y a a n n e -

t i f . g a t i f .

S a n g a t s e t u j u = 4 s a n g a t s e t u j u = 1

S e t u j u = 3 s e t u j u = 2

T i d a k s e t u j u = 2 t i d a k s e t u j u = .J

S a n g a t t i d a k s a n g a t t i d a k

..

43

U n t u k m e n g e t a h u i s e j a u n m a n a s r s e o r a n g s e t u j u

a t a u t i d a k s e t u ~ u t e n t a r g o b j e k t e r t e n t u , d a p a t

d i k e t a h u i d a r i n i l a i r a t a - r a t a n y a . Yang d l m a k s u d

d e n g a n p e r n y a t a a n p e n e l i t i a n a d a l a h p e r n y a t a a a n

y a n g m e n d u k u n g g a g a s a n , d a l a m h a 1 i n i i n g i n

m e m i l i h j u r u s a n PKK d a n s ~ g a l a r e s i k o y a n g

d i h a d a p i , m i s a l n y a :

S a y a i n g i n m e m i 1 i h J u r u s a n PKK, k a r e n a

p e l a j a r a n n y a m e r u p a k a n p e n g e t a h u a n a a n

k e t e r a m p i l a n y a n g s a n g a t d i b u t u h k a n u n t u k h i d u p -

b e r k e l u a r g a . S e d a n g k a n p e r t a n y a a a n n e g a t i f a d a l a h

p e r t a n y a a n y a n g t i d a k i n g i n m e m i l i h J u r u s a n PKK.

M i s a l n y a : S a y a t i d a k i n g i n m e m i l i h J u r u s a n PKK.,

k a r e n a materi p e l a j a r a n n y a b i s a d i p e l a j a r i d i l u a r

( m e l a l u i k u r s u s , b u k u d a n s e b a g a i n y a ) .

D a l a m p e n e l i t i a n i n i a d a 30 b u t i r p e r t a n y a a n

t e n t a n g m i n a t m a s u k J u r u s a n P K K s e b e l u m u j i c o b a

i n t r u m e n d i l a k u k a n . K e m u d i a n d i l a k u k a n u j i c o b a

i r l t r u m e n d e n g a n m e l i b a t k a n s e k o l a h SMKK d a n SiYIA

d a n SPIER. J u m l a h r e s p o n d e n u j i c o b a 50 o r a n g . L i j i

c o b a d i l a k u k a n b u l a n J a n u a r i 1931.

S e t e l a h d a t a d i p e r o l e h maka d i l a k u k a n u j i

v a l i d i t a s d a n r e l i a b i l i t a s . V a l l d l t a s y a n g

d i p e r o l e h a d a l a h v a l i d i t a s isi ( c o n t e n t validity)

d a r i f a k t o r - f a k t o r y a n g d l u j i . F a k t o r y a n g d l u k ! l r

d i j a b a r k a n k e d a l a m k i s I . - k i s i ~ n s t r c ~ m e n t . Se te i a i l

46

u j 1 c o b a d e n g a n m e n g u n a k a n r u m u s k o e f l s l e n a1 p h a

( y j d i p e r o l e h r e l i a h i l l t a s , y a k n i r = f:j,9.T7Lj.

S e m u a i n t r u r n e n d l t e r i m a ( t i d a k a d a y a n g q u g u r ) .

b . P e n g u k u r a n i n f o r m a s i J u r u s a n P K K .

U n t u k m e m e p r o l e h d a t a t e n t a n g i n f o r m a s i j u r u s a n P K K

d i g u n a k a n k u e s i o n e r t i p e p i l i h a n g a n d a . P e r t a n y a a a n

d i s u s u n b e r d a s a r k a n j u m l a h i n f o r m a s i y a n g d i t e r i m a o l e h

s i s w a m e l a l u i m e d i a masa d a n s e b a g a i n y a . S k a l a

p e n g u k u r a n n y a m e n g g u n a k a n s k a l a i n t e r v a l . J u r n l a h

p e r t a n y a s a n 13 b u t i r . D e n g a n d e m i k i a n u n t u k m e n g u k u r

u b a h a n i n i ter tera p a d a l a m p i r a n 1.

c. P e n g u k u r a n m o t i v a s i l u a r .

Ada 4 k a t e g o r i j a w a b a n y a n g d i g u n a k a n d a l a m

m e n y u s u n d a n m e g u k u r m o t i v a s i l u a r , y a l t u : besar,

s e d a n g , k e c i l d a n k u r a n g s e k a l i . Untuk. k a t e g o r i ~ a w a b a n

b e s a r d i b e r i b o b o t 4 , s e d a n g d i b e r i b o b o t 3, k e c i l

d i b e r i b o b o t 2 s e d a n g k a n k u r a n g s e k a l i d l b e r i b o h o t 1.

D a l a m p e n e l i t i a n i n i a d d 25 b u t i r p e r t a n y a a n y a n q

m e n y a n g k u t t e n t a n g m o t i v a s i l u a r s e b e l u m d i l a k u k a n u j i

c o b a i n t r u r n e n . S e t e l a h d i l a k u k a n u j i c o b a i n t r u m e n

d e n g a n r e s p o n d e n s e b a n y a k S O o r a n g . S e t e l a h d i l a k u k a n

v a 1 i d a s i d a n p e n g j i a n r e 1 i a b i 1 i t a s a e n g a n mcmgunaL..an

r u m u s k o e t i s i e n a l p h a d r p e r o l e h r = 0,9185 t e r n y a t a

t i d a k a d a i.n t r u m e n y a n g g u g u r .

'i /

d. Pengukuran status sekolah.

Untuk ubahan status seiolah tldak dilaxunan

pengukuran, cukup dengan mengumpuikan datanya meialui

kuesioner. Skala yang dipakai adalah skala nornlnal.

E. Teknik Analisa Data.

Data yang terkumpul dari penelitian ini dianalisis

secara statistik. Analisis yang dllakukan terdiri dari dua

tahap, yakni tahap pertama adalah analisis statistik yang

digunakan untuk menqmbangkan instumen t penei i tian ,

selanjutnya disebut analisis intrumen. Tanap kedua

analisis statistik yang digunkan untuk menqolah data hasii

penelitian. Kedua tahap itu dikemukakan dibawah ini.

1. Analiisa instrumen.

Validitas intrumen murid m,3suk jurusan PKK diukur

melalui validitas isi ( content validity ) melalui teman-

teman sejawat atau ahli-ahli PKK.

Untuk menguji reliabilitas ( keterandalan ) butlr

digunakan rurnus koefisien alpha drngan Rumusnya :

Keterangan : r = reliabilitas yang dlcari

n = Jumlah subjek

= Jumlah varicl~s skor t i a p b11t.ir

S e t e l a h d i l a k u k a n p e r h i t u n g a n d e n g a n b a n t u a n C a s i u

f x 3 4 0 0 P d i p e r o l e h h a s i l r u n t u k u b a h a n m i n a t t e r h a d a p

J u r u s a n PKK a d a l a h r - - U,9370. B e s a r k n e f i s i e n

d i a r t i k a n s e b a g a i b e r i k u t :

a n t a r a 0,800 s a m p a i d e n g a n 1.00 s a n q a t t i n g q i

a n t a r a 0,600 s a m p a i d e n g a n 0 , 8 0 0 t i n g g i

a n t a r a 0 , 4 0 0 s a m p a i d e n g a n 0,600 c u k u p

a n t a r a 0 , 2 0 0 s a m p a i d e n g a n 0 , 4 0 0 r e n d a h

a n t a r a O , UOO s a m p a i d e n g a n (2,200 s a n g a t r e n d a h .

Dengan mempedomani k r e t e r - i a k o ~ f i s i e n k o r e l a s i

d i a t a s , m a k a h a r g a k o e f i s i e n horelasi yanq d i p e r o l e h

s e b e s a r r = 0 , 9 3 7 0 dapa t d i n y a t a k a n s a n g a t t i n g g i .

Bera r t i k e t e r a n o a l a n d a r l k o e 5 i o n e r u b a h a n m ~ . n a t masuk

J u r u s a n P k K ~ u g a s a n g a t t l n g g i .

U n t u k u b a h a n m o t l v a s i l u a r d a u a t d i l i h a t nasli

u j i r e l i a b i l i t a s p a d a t a b e l b e r i k c t .

HASIL L)J I HELIABILI T'AS l Y U T i V A S 1

S e t e l a h d i l a k u k a n p e r h i t u n c a n d e n g a n C a s i o f x S40u

P d i p e r o l e h h a s i l n y a a d a l a h r - - 0,9185. B l l a

d i p e d o m a n i k e t e n t u a n k o e f e s i e n k o r e l a s i d i a t a s , m a k a

r e l i a b i l i t a s y a n g d i p e r o l e h u n t u k u b a h a n m o t i v a s i l u a r

d a p a t d i n y a t a k a n s a n g a t t i n g g i . P e r a r t i k e t e a n a a l a n d a r i

k o s i o n e r u b a h a n m o t i v a s i l u a r , juga s a n g a t t i n g g i .

2 . A n a l isis. h a s i l p e n e l i t i a n .

U n t u k m e n g i d e n t i f . i I c a s i k e c e n d r u n g a n m i n a t masuk

J u r u s a n PKk, d i g u n a k a n r a t a - r a t a s k o r r n i n a t masuk J u r u s a n

P K K d a r i s e l u r u h s u h j e k . Dar i vilaj. r a t a - r a t a t f r s e b u t

--: 0

dapa t d i k a t e g o r i k a n kecendrunqan m i n a t masuk Jurusan P h k

slswa m e n ~ a d l 4 k a t e g o r i dengan nnrma sebaqa i b e r i ~ u t :

M+ 1,s SD sampai , k e a t a s - - t i n g g i

M sampai M+ 1,5 SD = Cukup

M- 1,5 SD sampai M - - Kurang

M- 1,5 SD sampai kebawah - - rendah

Norma t e r s e b u t d i susun berdasarkan a t a s k u r v e

normal . Dengan memperhat ikan s k o r te rendah dan s k o r

t e r t i n g q i i d e a l , y a k n i 30 dan 117 maka m i n a t r a t a - r a t a

i d e a l n y a = 0,5 ( s k o r maksimal + s k o r rninrnal ) = 0 , s ( 117

+ 30 = 73,5. Simpangan bakunya a t a u ( SD ) a d a l a h 1/6

d a r i ( s k o r maksirnum - s k o r m in ima l ) = 1/6 ( 1 1 7 - 30 )

14,5. Atas dasar n i l a i r a t a - r a t a dan simpangan bakunya,

maka dapat d i s u s u n k a t e g o r i m i n a t masuk Jurusan P K K

sebaga i b e r i k u t :

96 - 117 = t i n g g i

74 - 95 = cukup

53 - 73 = kurang

30 - 52 = rendah

Dengan menggunakan norma t e r s e b u t dapat d i t e n t u k a n

kecendrungan m i n a t masuk Jurusan PKic, y a i t u denqar-t

membandingkann n i l a i r a t a - r a t a o b s e r v a s i dapa t d i h i t u n g

dengan rumus

dimana M = Mean atau nilai rata-rata

x = Total skor untuk semua subjek

N = Jumlah sub;ek

Rumus analisa yang digunakan adalah sebagai berikut :

dimana : xy = Koefisien korelasi ubahan x dan y

x = Jumlah skor gejala x

y = Jumlah skor gejala y

xy = Jumlah produk dari x dan y

x = Jumlah kuadrat skor gejala x

y = Jumlah kuadrat skor gejala y

N = Jumlah subjek

H A S 1 L PENEL I T i GI\]

Dalam bagian ini akan disajikan hasil penelitlan

dan interpretasi terhadap hasil-hasil penelitian. Masing-

masing penelitian terdiri atas 2 macam yakni :

1. Hasil-hasil yang diperoleh darl pengolahan data dengan

menggunakan statistik deskriptif yaitu untuk

mendiskripsikan secara umum distribusi skor dari

masing-masing ubahan sampel penelitian. Uisamping itu

masuk Jurusan PKK siswa SMA dan SMKTA di Sumatera

Barat.

2. Hasil penelitian yang diperoleh dari pengolahan data

dengan menggunakan statistik inferensial, yaitu untuk

mencari indeks korelasi antara ubahan prediktor dengan

ubahan kriterium dan untuk mencari perbedaan yang

disebabkan oleh ubahan Seknlah Kejuruan dan lllon

Ke j uruan'.

Setelah hasil-hasil penelitian diperoleh dilakukan

inter pretasi. Interpretasi ini dimaksudkan un t:lk

menjelaskan secara singkat arti keputusan pengujian

hipotesa dan angka-angka hasil anal~sa data. Secara lebih

jelas maka pada bagian ini disajikan : Deskripsi umum

hasil penelitian, Analisa data clan pengajuan hlpotesis.

A . D e s k r i p s i Umum H a s 1 l P e n e l 1 t iar? .

S u b j e k p e n e l i t i a n i n i b e r j c m l a h 459 o r a n g , t e t a p ~

d a t a n y a y a n g b i s a d i a n a i i s i s 437 o r a n g . H a l i n 1 d l s e b a b k s n

d i s e b a b k a n 2 o r a n g r e s p o n d e n m e m p e r o l e h skor y a n g t e r l a l u

e x t r i m .

P e n g u m p u l a n d a t a d i m u l a i t a n g g a l 12 J a n u a r i 1991

selesai t a n g g a l 30 J a n u a r l L9Y1. D i t i n j a u d a r i r e s p o n d e n

t e r d i r i d a r i 174 o r a n g d a r i S e k o l a h K e j u r u a n d a n 263 d a r i

n o n K e j u r u a n . S e l a n j u t n v a a k a n d i u r a i k a n d i s t r i b u s l s k o r

d a r i s a m p e l p e n e l i t i a n m a s i n g - m a s i n g u b a h a n .

1. M i n a t Masuk J u r u s a n PKK.

U n t u k u b a h a n m i n a t masuk J u r u s a n PKK d l p e r o l e h

s k o r t e r e n d a h 30 d a n s k o r t e r t i n g g i 117. N i l a i r a t a -

r a t a n y a a d a l a h 85,79 d a n s t a n d a r d e v i a s i n y a = 15,02.

D i s t r i b u s i f r e k w e n s i s k o r m i n a t masuk J u r u s a n PKK s e p e r t i

t e r te ra p a d a t a b e l 3.

DISTRISUSI S K U R M I N A T MASUK J U H U S A N P K K SISWA K E L A S 1 1 1 SPA /SMK 'TQ

f r e k w e n s i

8 - 7 29, :3

108 5 ( i , 3 I

109 1 1 7 2,7 i I I

54

P e m b a g i a n k e i a s l n t e r v a l m1.na.t t e r h a d a p J u r u s a n Pi ik

t e r s e b u t d i a t a s d i b a g i a t a s 4 i n t e r v a l s e h i n g g a d e r a j a t

k e b e b a s a n n y a a d a l a h 3. Dengan a e m i k i a n d i s t r i b u s i s k o r

m i n a t t e r h a d a p j u r u s a n P K K d a p a t d i g a m b a r k a n k e d a i a m

g r a f i k b a r s e b a g a i b e r i k u t :

M I N A T TERHADAP J U R U S A N P K K

K A T E G O R I M I N A T

2. I n f o r m a s i J u r u s a n P K K .

U n t u k u b a h a n i n f o r m a s i J u r u s a n P K K , d i p e r o l e h s k o r

t e r e n d a h 1 7 d a n s k o r t e r t i n g g i 4 3 . h i l la i r a t a - r a t a n . y . a

29,i6 d a n s t a n d a r d e v l a s i ( SU ) = 7 , 0 2 . D i s r t r i b u s i

f r e k w e n s i s k o r u b a h a n m o t i v a s i i u a r s e p e r t i t e r t e r a p a d a

t a b e l d i b a w a h i n i .

DISTRIBUSI S K O H M0;'IVASI LLiAR SISWA KELAS I I I SrlA/SivII~TA

Kelas i n t e r v a l % d a r i N = 349 t 44,62

43 7 , 3 2

I

Pembagian k e l a s i n t e r v a l i n t o r m a s l t e r s e b u t d i a t a s ,

a t a s dasar kurve normal, sehingga d e r a j a t kebebasan 3.

Untuk l e b i h j e l asnya d i s t r i b u s i skor i n f o r m a s i Jurusan PkK

t e r s e b u t dapat digambarkan kedalam g r a f i k bar sebagai

b e r i k u t .

I N F O R M A S I JURUSAN P K K

Ka tego r i i n f ormasi Jurusan PKk: G r a f i k Bar In'ormasi Jurusan P k K

3. Motivasi Luar.

Untuk ubahan motivasi luar diperoleh skor terendan

20 tertinggi 90. Nilai rata-rata 64,015 dan standar

deviasinya = 13,37. Distribusi frekwensi skor ubahan

motivasi luar seperti tertera pada tabel

D I S ' T R I B U S I SKUR M O T I V A S I LUAR S I S W A K E L A S I 1 1 SMA DAN SMKTA

Kelas interval % dari N = 349

20 - 44 45 - 64 63 - 85 86 - 90 3,89 I Skor ubahan motivasi luar dikelompokkan menjadi 4

kelas interval dengan derajat kebebasan = 3. Untuk lebih

jelasnya distribusi skor motivasi luar dapat digambarkan

kedalam grafik bar sebagai berikut.

57

MOT [ LiAS I LI-JAR

KATEGORI MOTIVASI LUAR GRAFIK BAR M O T I V A S I LU6R

B. Anal i s i s Data Dan Penguj ian H i p o t e s i s .

Untuk mengetahui kecendrungan mina t Jurusan PKK

siswa-siswa SNA dan SMKTA digunakan n i l a i r a t a - r a t a .

Dengan m e l i h a t n i l a i r a t a - r a t a i d e a l dan n i l a i r a t a - r a t a

observas i dapat d i k e t a h u i kecendrungan umum mina t masuk

Jurusan PKK. M e l a l u i h a s i l a n a l i s i s u n i v a r i a t d i p e r o l e h

harga r a t a - r a t a observas i = 85,79. Sedangkan n i l a i r a t a -

r a t a i d e a l ada lah 75,O. I n i b e r a r t i bahwa n i l a i r a t a - r a t a

i d e a l dibawah n i l a i r a t a - r a t a observas i . Dengan demikian

dapat d is impulkan bahwa secara umum mina t masuk Jurusan

PEK siswa SMA dan SMKTA d i Sumatera Bara t t i n g g i (

menunjukkan kecendrungan positit ) .

513

1. P e n g u j l a n H i p o t e s l s P e r t a m a . -

H i p o t e s l s p e r t a m a b e r h u n y i t e r d a p a t h u b u n g a n

p o s i t i f a n t a r a i n f o r m a s i d e n g a n m l n a t rnasuk J u r u s a n Pt ik .

Dalam a n a l i s i s s e d e r h a n a a n t a r a u b a h a n i n f o r m a s i ( X 1 ,

m o t i v a s i l u a r ( X = ) d e n g a n u b a h a n m i n a t masuk J u r u s a n

P K K ( Y ) , s e p e r t i t e r te ra p a d a t a b e l

TQBEL 8

M A T R I K K O R E L A S I HN-AH UBAHAN

Hubungan a n t a r a i n f o r m a s i J u r u s a n P K K ( X , ) a e n g a n

m i n a t masuk J u r u s a n P K K a d a l a h s e b e s a r r = 0 ,2023 . S e t e l a h

d i k o m u l t a s i k a n d e n g a n r t a b e l t e o r i t i k p a d a t a r a f

s i g n i i i k a n s i 5 % d a n N = 437 ( r, 5 % = 0,093 ) , maka

t e r n y a t a r , > r t a b e l = 0,093. k e p u t u s a n p e n y a j i a n

b e r s i f a t s i g n i f i k a n . D e n g a n d e m i k i a n h i p o t e t i s p e n e l i t i a n

d i t e r i m a d a n h i p o t e t l s n o 1 y a n g b e r b u n y i t l d a k t e r d a p a t

h u b u n g a n p o s i t i f y a n g s i g n i f i k a n a n t a r a i n f o r m a s i j u r u s a n

PKK d e n g a n m i n a t masuk J u r - u s a n P k K , d i t o l a k . I n i b e r - a r t i

bahwa s e r n a k i n p o s i t i f i n f o r m d s i j u r u s a n P K k . , m a k i n t i n g q i

m i n a t masuk J u r u s a n P K K .

-~ ..

5 . j

2. P e n g u ~ i a n h l p o t e t i s k e d u a .

H i p o t e t i s k e d u a be r -auny t e r d a p a t h u b u n q a n p o s i ti?

a n t a r a m o t i v a s i l u a r d e n q a n m i n a t m a s u k J u r u s a n FkK..

D e n g a n m e m p e r h a t i k a n t a b e l 6 d i a t a s m a k a d i p e r o l e n h a s i l

k o r e l a s i a n t a r a ( X = ) y a i t u m o t i v a s i l u a r d e n g a n m i n a t

t e r h a d a p J u r u s a n PKK ( Y ) a d a l a h s e b e s a r r ( 0 , 7 6 4 2 ) .

S e t e l a h d i k o n s u l t a s i k a n d e n q a n r t e o r i t i k = 0 , 0 9 3 ,

k e p u t u s a n p e n g u j i a n b e r s i f a t s i g n i i i k a n s i . D e n q a n d e m i k i a n

h i p o t e t i s p e n e l i t i a n d i t e r i m a d a n h i p o t e t i s n o l y a n g

b e r b u n y i : _ t i d a k t e r d a p a t h u b u n g a n y a n g p o s i t i f y a n g

s i g n i f i k a n a n t a r a r n o t i v a s i l u a r d e n g a n m i n a t rnasuk J u r u s a n

PKK d i t o l a k . I n i b e r a r t i b a h w a 5 e m a k i n p c s i t i f m o t i v a s i

l u a r m a k a m a k i n t i n g g i r n i n a t m a s u k J u r u s a n PKK.

3. P e n g u j i a n h i p o t e t i s k e t i q a .

H i p o t e s i s k e t i g a b e r b i n y l : t e r d a p a t p e r b e d a a n yar.19

p o s i t i f a n t a r a s i s w a SMTA d a n SPIKTA d a l a m m i n a t m a s u k

J u r u s a n PKK. S i s w a S M K T A m e m p u n y a i m i n a t y a n g l e i h t i n g q i

t e r h a d a p J u r u s a n PKK d a r i p a d a SMTA. U n t u k m p n g u j i

h i p o t e t i s d i p e r g u n a k a n p a k e t s t a t i s t i k p e n g u j i a n t t e s t .

D e n g a n d b = 435 p a d a t a r a f s i g n i + i k a n 5 % b a t a s p e n o l a k a n

h i p o t e s a n y a = 1 ,96 . S e r n y a t a h a r g a t y a n g d i p e r o i e h l a b l h

k e c i l d a r i t t a b e l ( t, = 1,09 t t a b e l 5 % = 1,96 ) .

D e n g a n d e m i k i a n t i d a k t e r d a p a t p e r b e d a a n a n t a r a

s i s w a E e j u r u a n ( Si"lI<TA ) d a n SPIrri ( non k e ~ l - r r u a n ) d a l i ; m

m i n a t rnastllr. J l ~ r t . l s a n P K K . i n i b e r a l - t i f a l i t o r .iemi.s s u k o i a:!

m e m p e n g a r u h t l d a k m e m p e n g a r u h i

( h a s i l analisis t e r l a m p i r ) .

m a s u k Jurusan

R I NGKASAN DAN kES IMPULAbi

Dalam bab i n i akan dikemukakan secara b e r t u r u t -

t u r u t t e n t a n g r i n g k a s a n kes impu lan p e n e l i t i a n , pembahasan

h a s i l p e n e l i t i a n . i m p i i k a s i p e n e l i t i a n dan saran-saran.

A . R ingkasan.

Beberapa pokok bahasan yang d i s a j i k a n dalam r i n g -

kasan i n i , m e l i p u t i : rnasalah, kerangka t e o r l t i s dan

pengajuan h i p o t e t i s , m e t o d o l o g i p e n e l i t i a n , dan penemuan

pene l i t i a n .

1. Masalah.

I n d o n e s i a sebaga i negara berkembang menghadapi ba-

nyak masalah yang h a r u s d ipecahkan. Sa lah sa tunya

menyangkut tenaga dan kesempatan k e r j a . Plamunmasalah i n i

t i d a k dapa t d ipecahkan dengan c e p a t , karena mempunyai

k a i t a n yang sanga t e r a t dengan unsur l a i n , s e p e r t i s i k a p

men ta l , pa ra l u l u s a n SMTA b a i k u m u m maupun k e j u r u a n .

Para l u l u s a n SMTA merupakan p o t e n s i yang cukup be-

s a r un tuk pembangunan b e r s i f a t cendrung n e g a t i f . Adanya

sernacam anggapan d i k a l a n g a n pa ra l u l u s a n SMTA dan S M K T A .

B i l a akan be rw i raswas ta j u g a mengapa sarnpai ha rus ke

Perguruan T i n g g i ( Jurusan PKK ) . Karena k e t e r a m p l l a n -

ke te ra rnp i l an i t u rnasih b i s a d i d a p a t k a n dengan j a l a n

- 62

kursus -ku rsus k e t e r a m p i l a n . Ivlina t te rnadap Jurusan PK.K I t u

kurang t i m b u l karena belum t e r b i n a n y a k e r j a sama yang

b a i k , a n t a r a d u n i a perguruan t l n g g i dengan masyarakat .

Kebanyakan yang memberi l a t i h a n k e t e r a m p i l a n d i d o m i s a s i

o l e h orang-orang yang t i d a k b e r p e n d i d i k a n Jurusan P K K .

Dengan demik ian dalam usaha meninqkatkan m i n a t

masuk Jurusan PKK, s iswa-s iswa SMTA dan SMKTA p e r l u

d i t e l i t i ubahan-ubahan yang d i p e r k i r a k a n dapa t memberi

pengaruh i t e rhadap m i n a t masuk Jurusan P K K . l ja 1 am

p e n e l i t i a n i n i d l i d e n t i f i k a s i 3 ( t i g a ubahan yang

d i p e r k i r a k a n memberikan pengaruh te rhadap m i n a t masuk

Jurusan PKK. K e t i g a ubahan i t u i n f o r m a s i Jurusan P K k ,

M o t i v a s i l u a r , dan m i n a t s i swa k e j u r u a n dan non k e j u r u a n .

O leh sebab i t u m e l a l u i p e n e l i t i a n i n i akan d i c o b a

m e n e l i t i seberapa besar hubungan a n t a r a i n f o r m a s i ,

m i t i v a s i l u a r dengan m i n a t masuk Jurusan PKK. Juga

d i s e l i d i k i perbedaaan m i n a t s i swa SMTA dan SMKTA te rhadap

Jurusan PKK.

2. Kerangka t e o r i t i s dan pengajuan h i p o t e t i s .

M i n a t merupakan s a l a h s a t u aspek p h i s i k h i s manusla

t i d a k dapa t d i k e t a h u i seca ra langsung. Pl inat akan dapa t

d i k e t a h u i m e l a l u i perwujudan a t a u t i n g k a h l a k u . M i n a t

te rhadap s u a t u ha1 akan k e l i h a t a n kepada t i n g k a h l a k u

orang t e r s e b u t dimana o r i r n t a s i n y a mengarah L.epada o b j p k

m i n a t t e r s e b u t . B e g i t u j u g a a p a b i l a ob jek m i n a t seseorang

63

u n t u k d a p a t m e l a n j u t k a n s t u d 1 k e j u r u s a n P K K maKa t i n g k a h

l a k u o r a n g i t u m e n g a r a h k e p a d a h a l - h a i y a n g m e n y a n g k u t F k k

y a n g d i h a r a p k a n a k a n m e n u n j a n g t u j u a n t e r s e b u t .

T i m b u l n y a m i n a t u n t u k m e l a n j u t k a n s t u d i d i p e n g a r u n i

o l e h f a k t o r i n t e r n a l d a n e k t e r n a l s e p e r t l s i k a p m e n t a l

s i s w a , i n f o r m a s i , m o t i v a s i l u a r , j e n i s s e k o l a h .

Adanya i n f o r m a s i m e n g e n a i j u r u s a n F K K a k a n mempe-

n g a r u h i m i n a t s i s w a . Mas madya m e n u r u t Oemar H a m a l i k d a n

C o l l i n Mac A n d r e w s m e r u p a k a n s u a t u a i a t y a n g s a n g a t i m p u h

u n t u k menambah p e n g e t h u a n s e p c r e t i f i l m , b u k u - b u k u ,

m a j a l a h , r a d i o , t e l e v i s i .

Kemudian m o t i v a s i l u a r b a i k d a r i o r a n g t u a , g u r u ,

K e p a l a S e k o l a h , l i n g k u n g a n d a n p e m e r i n t a h a k a n

m e m p e n g a r u h i m i n a t j u r u s a n PKK. S e b a b o r a n g t u a mempunyai

p e n g a r u h y a n g s a n g a t b e s a r t e r h a d a p a n a k n y a d a l a m

membentuk j i w a d a n m e m i l i h s e s u a t u o b j e k s ~ p e r t i masuk

J u r u s a n P K K . B e g i t u j u g a d i s e k o l a h d i m a n a g u r u d a n k e p a i a

s e k o l a h d a p a t m e m b e r i k a n p e t u n j u k a t a u a r a h k e p a d a s i s w a

t e n t a n g s t u d i y a n g d i p i l i h n y a d i m a s a y a n g a k a n d a t a n g a t a u

d i k e n a l j u g a p e r a n a n n y a s e b a q a i e d u c a t i o n a l g u i d a n c e d a n

v o c a t i o n a l g u i d a n c e . L i n g k u n g a n d a n p e m e r i n t a h j u g a d a p a t

m e m h a n g k i t k a n m i n a t t e r h a d a p j u r r ~ s a n P k K s e p e r t i b a n t u a n

a l a t - a l a t , l a b o r a t o r i u m , work s h o o , d a n l a b o r a t o r i u m .

S e l a n j u t n y a f a k t o r j e n i s s e k o l a h a k a n mempenga-

r u h i m i n a t t e r h a d a p j u r u s a n P K K . S M T A m e r u p a k a n s e k o l a h

y a n g d i p e r s i a p k a n u n t u k m c l a n j u t k a n k e P e r g u r u a n T i n g g i ,

6 4

Dan SMKTA merupakan s e k o i a h r e r m i n a l yang a l p e r s l a p k a n

un tuk b e k e r j a . J a d i a n t a r a s e k o l a h u m u m dan s e k o l a h

k e j u r u a n t e r d a p a t perbedaan t u j u a n , seh ingga ha1 i n i akan

mempengarhui m i n a t te rhadap j u r u s a n P K K .

A tas dasar t e o r i - t e o r i yang dikemukanan, bebarapa

h i p o t e t i s yang d i u j i kebenarannya m e l a l u l p e n e l i t i a n ,

y a k n i :

Pertama, Terdapat hubungan yang p o s i t i i a n t a r a

i n f o r m a s i Jurusan P K K dengan m i n a t te rhadap j u r u s a n P K k .

Makin banyak i n f o r m a s i te rhadap Ju rusan P K K makin t i n g g i

m i n a t te rhadap j u r u s a n PKK.

Kedua. Terdapat hubungan yang p o s i t i f a n t a r a m o t i -

v a s i l u a r dengan m i n a t te rhadap Jurusan PKK. Makin t i n g g i

m o t i v a s i l u a r , makin t i n g g i m i n a t te rhadap Jurusan PKK

K e t i g a . Te rdapa t perbedaan m i n a t te rhadap Jurusan

P K K a n t a r a s i swa SMTA dan SMKTA.

3. M e t o d o l o g i p e n e l i t i a n .

P e n e l i t i a n i n i m e l i b a t k a n 3 ( t i g a ) macam ubahan

y a k n i : ubahan bebas, ubahan modera tor , dan ubahan

t e r i k a t . Ubahan bebas a d a l a h i n f o r m a s i Jurusan PKK dan

m o t l v a s i l u a r . Ubahan modera tor a d a l a h j e n i s s e k o l a h .

Sedangkan ubahan t e r i k a t a d a l a h m i n a t masuk Jurusan PKK.

P o p u l a s i p e n e l i t i a n i n i a d a l a h s iswa-s lswa k e l a s

I 1 1 SMA, SMEA dan SMKK. Metad3 penpntuan sampel yang

d igunakan a d a l a h sampel w i l a y a h . Llengan menggunakan metoda

b5

ini dlperolen jumlah responder1 sebanyak 349 orang.

Kemudian data dikumpulkan denqan mempergunakan skala minat

model skala likert, skala motivasl model likert, kuesioner

tipe pilihan dan test.

Untuk memperoleh alat pengumpul data yang valid dan

reliable maka kuesioner minat dan motivasi dengan model

likert diuji cobakan terhadap siswa sebanyak 50 orang.

Dari 30 butir yang diuji cobakan ternyata semuanya dapat

diterima. Reliabilitas diuji dengan koefien alpha sehinqga

diperoleh r = 0,9370. Selanjutnya 23 butir kuesioner

motivasi luar yang diuji cobakan ternyata juga semuanya

dapat diterima. Sedangkan reliabolitas yang diperoleh

dengan menggunakan rumus koefien alpha r = 0,9185. Setelah

diuji cobakan maka untuk kuisioner diadakan perbaikan-

perbaikan yang kurang jelas atau sulit dipahami renponden.

Data yang terkumpul dianalisis secara kwantitaif

dan kwalitatif. Analisis kwantitatif menggunakan teknik

analisis statistik deskriptif dan inferensial. Untuk

mengidentifikasi kecendrungan minat terhadap jurusan P K K

digunakan nilai rata-rata. Untuk mengetahui hubungan

antara faktor-faktor informasi Jurusan PKK motivasi luar

dengan minat terhadap minat Jurusan P K K digunakan analisis

product moment. Kemudian untuk mengetahui pengaruh jenis

sekolah dengan minat terhadap Jurusan PKK digunakan

analisis t test.

56

4 . P e n e m u a n P e n e l i t i a n .

D a r i a n a l i s i s d e s k r i p t i f d l t e m u k a n b a h w a s e c a r a

umum m i n a t t e r h a d a p J u r u s a n PKK. S l s w a Sl lA d a n SiVlic:T/i

c e n d r u n g t i n g g i . D a r i 3 4 9 r e s p o n d e n , 27 ,22 % y a n g b e r m i n a t

t i n g g i , 53,58 % y a n g c u k u p , i4,?0 % k u r a n g d a n h a n y a 4,; %

y a n g m i n a t n y a r e n d a h . D a r i a n a l i s i s k o r e l a s i s e d r h a n a

d i t e m u k a n b a h w a k o r e l a s i a n t a r a i n f o r m a s i d e n g a n m l n a t

t e r h a d a p J u r u s a n PKK a d a l a h p o s i t i f d a n s a n g a t s i g n i f i k a n

d e n g a n r = 0 , 4 1 1 8 d i m a n a r t a b e l 0,093 p a d a

s i g n i f i k a n s i 5 %. ( r = 0,4118 : r > 0 , 0 5 ) . I n i

b e r a r t i b a h w a m a k i n t i n g g i i n f o r m a s i a k a n m a k i n p o s i t i f

m i n a t t e r h a d a p J . u r u s a n P K K . H a l i n i m e n d u k u n q h i p o t e t i s

y a n g m e n g a t a k a n , b a h w a t e r d a p a t h u b u n g a n p o s i t i t a n t a r a

i n f o r m a s i d e n g a n m i n a t t e r h a d a p J u r u s a n P K K .

D e r n i k i a n j u g a k o r e l a s i a n t a r a m o t i v a s i l u a r d e n g a n

m i n a t t e r h a d a p J u r u s a n P K K a d a l a h p o s i t i f d a n s a n g a t

s i g n i f i k a n d e n g a n r = 0 , 7 6 4 2 , d l m a n a r t a b e l = 0,093 p a d a

s i g n i f i k a n s i 5 %. I n i b e r a r t i b a h w a s e m a k i n b a n y a k

m o t i v a s i l u a r maka a k a n s e m a k i n p o s i t i f m i n a t t e r h a d a p

j u r u s a n P K K . H a l i n i c e n d r c l n q h . i p o t . e t i s y a n g m e n g a t a k a n

b a h w a t e r d a p a t h u b u n g a n y a n g p o s i t i f a n t a r a m o t i v a s i l u a r

d e n g a n m i n a t t e r h a d a p J u r u s a n PKK. r ' i n f o r m a s i J c ~ r u s a n P k k

k e c i l d a r i r m o t i v a s i l u a r , b e r a r t i m o t i v a 5 l luar-

m e m b e r i k a n k o n s t r i b u s i p a l i n g b e s a r t e r h a d a p m i n a t m a s ~ t k

J u r u s a n P K K . U b a h a n j e n i s S e k o l a h hion k e j u r u a n dan

6 7

Ke ju ruan i S M I - H dan SPIIITA ) daiam m i n a t t e r r ~ a d a p Jurusal-i

P K K d i p e r o i e h harga t = 0,6150 denqan db = 3 4 / dan t =

1,96. I n i b e a r t i banwa j e n l s s e k o l a h t i d a k mempengaruhi

m i n a t te rhadap Jurusan P K K . Hal i n 1 t i d a k mendukung

h i p o t e t i s yang mengatakan t e r d a p a t perbedaan m i n a t

te rhadap Jurusan P K K Seko lah Non k e j u r u a n dan Ke ju ruan .

B. Kesimpulan H a s i l P e n e l i t i a n .

Berdasarkan penemuan-penemuan yang t e l a h dikemu-

kakan d i a t a s dapa t d i t a r i k bebgrapa kes lmpu lan sebaga l

b e r i k u t :

Pertama, m i n a t te rhadap Ju rusan P K K s i swa SMA dan

SMKTA d i Sumatera B a r a t , pada umumnya cendrung t i n g g i .

N i l a i r a t a - r a t a o b s e r v a s i 85,7164 berada d i a t a s n i l a i

r a t a - r a t a i d e a l , y a k n i 73,5. D i t i n j a u d a r i k l a s i f l k a s i

m i n a t , t e r n y a t a menunjukkan m i n a t te rhadap Jurusan P K K

t i n g g i sebanyak 95 orang ( 27,22 7. ) , cukup 107 orang

( 53,58 % ) , kurang 52 orang ( 14,90 ) dan rendah 15 orang

( 4,3 % )..

Kedua, t e r d a p a t hubungan p o s i t i f yang s i g n i f i k a n

a n t a r a i n f o r m a s i dengan m i n a t te rhadap Jurusan PEK. Makin

besar i n f o r m a s i , makin t i n g g i m i n a t te rhadap j u r u s a n PkK .

K i t i g a , t e r d a p a t hubungan yang p o s i t i t yang s i g n i -

f i k a n a n t a r a m0t ivas . i l u a r dengan m i n a t Jurusan P K K . Makln

t i n g q i m n t i v a s i luar-, makin t i n g g l m i n a t te rhadap Jurusan

P K K .

68

K e e m p a t . 1 - i d a k t e r d a p a t p e r - b e d a a n ar1kar.a s l s w a SPi-lk

( n o n k e j u r u a n ) d ~ n g a n SI"IK-;A ( k e j u r l ~ a n 1 d a l a m n a i m i n a t

t e r h a d a p J u r u s a n PKK.

C . P e m b a h a s a n H a s i l P e n e l i t i a n .

D a l a m p e n e l i t i a n i n i d i t e m u k a n b a n w a m i n a t t e r - h a d a p

j u r u s a n P K K p a r a s i s w a S M T A d a n S M K T A d i S u m a t e r a B a r a t

secara urnum t e l a h r n e n u n j u k k a n k e c e n d r u n g a n r n i n a t t e r h a d a p

J u r u s a n P K K t i n g g i . H a l i n i d a p a t d i k e t a h u i d a l a m n i l a i

r a t a - r a t a o b s e r v a s i y a n g b e r a d a d i a t a s n l l a i r a t a - r a t a

i e a l . P r o p o r s i a n t a r a r n i n a t t e r h a d a p J u r u s a n P K K t i n g g i

d a n r e n d a h a d a l a h t i n g g i 95 o r a n g ( 27,22 % ) , c u k u p 187

o r a n g ( 53,58 % ) , k u r a n g 5 2 o r a n g ( 1 4 , 9 0 % ) a a n r e n d a h

15 o r a n g ( 4 , s % ) . D a r i h a s i l p e n e l i t i a n i n i k e l i n a t a n

b a h w a m i n a t s i s w a t e r h a d a p j u r u s a n PKK rnempunya i v a r i a s i

y a n g b e r b e d a - b e d a . T e n t u n y a i n i t e r g a n t u n g a t a s

p e r h a t i a n , k e k u a t a n , m o t i f s i s w a d a n t e r g a n t u n g p a d a d i r i

s i s w a . H a l i n i s e s u a i d e n g a n p e n d a p a t y a n g d i k e m u k a k a n

o l e h S k i n n e r ( 1958 ) , R o s y i d a n ( 1988 ) d a n Crow a n d Crow

( 1973 ) . D e n g a n a d a n y a p e r h a t i a n i n d i v i d u s i s w a t e r h a d a p

o b j e k m a k a o r a n g a k a n m e m i l i h o h j e k i t u ( S u l a i m a n 1 9 7 2 1 .

D e n g a n a d a n y a p e r h a t i a n , k e s e n a n g a n d a n k e k u a t a n m o t i f

rnaka i n d i v i d u ( s i s w a j ' a k a n m e n y a m b u t n y a s e c a r a s a d a r - ,

s e p e r t i y a n g d i k e m u k a k a n o i e h H.C.Wl t h e r l n g t o n .

Ten t u t i d a k d a p a t p ~ ~ l a , d i i n g k . a r . i . bahwa m a s i h atid

s i s w a yany mernpt.inyai rrilna t te r - l . ) jdap , J u r ~ ~ s a n Pk.k r e n c j a n .

0 Y

Untuk i t u p e r l u l a h mendapat pe r l i a - t i an yang s e r l u s d a r l

semua p.inak, b a i k d a r i p ihak pend i .d lk , n ranq t u a ,

masyarakat , maupun pemer in t a h . Penanaman perhaizlan

memegang peranan p e n t i n q dalarn rangka perhubungac

k e p r i b a d i a n i n d i v i d u s e l a n j u t n y a dan memperkuat menta lnya,

s e k a l i gus menyelamatkan c i t r a anak muda a t a u siswa t e n t n g

k a r i r yang akan d i a m b i l n y a .

Dalarn p e n e l i t i a n i n i d i temukan j u g a hubungan yang

p o s i t i f dan s i g n i f i k a n a n t a r a Jurusan P K K dengan r =

0,4118 dengan r r a t a - r a t a 0,093. I n i b e r a r t i bahwa makin

t i n g g i m i n a t te rhadap Jurusan PKK. Te rnya ta mendukung

pendapat yang dikemukakan o l e h Oemar Hamal ik ( 1 9 8 2 ) yanq

a n t a r a l a i n menyatakan bahwa T V , r a d i o , f i l m dan pameran

dapat menar ik m i n a t dan mendorong a k t i v i t a s . S e j a l a n

dengan pendapat Rogers ( Bahan H k t a V 1983 ) yang

menyatakan bahwa i n f o r m a s i berperan e f e k t i f daiam mengubah

pendapat a t a u pengetahuan seseorang.

S e l a n j u t n y a j u g a d i temukan hubungan yang p o s l t i t

dan s i g n i f i a k a n a n t a r a m o t i v a s i l u a r dengan m i n a t te rhadap

Jurusan PKK, r = 0,7642 dimana r t a b e i = 0,093 pada

s i g n i f k a n s i 5 %.Dengan demik ian dapa t d l s i ~ n p u l kan sernak i n

t i n g g i mo t i vas i . l u a r semakin t i n g g i m i n a t ter-hadap Jurusan

P K K . Te rnya ta yang dikemukakan toleh Ebcr -nard ( 1983 1 ,

Surya ( 1983 ) menyatakan m o t i a s i l u a r sangat d i b u t u h k a n ,

karena pendapat i t u menekan pent i .7gnya p e i a J arar? d i k a l tkar i

dengan k e q i a t a n n y a t a d i s e k o l 2 h agar dapat menng l a t l an

/ 0

m l n a t terhadap durusan Pb,K.. Olsarnplng i t u rnendukunq pu: a

pendapat S u k a r d i ( 1923 1 yang menekankan p e n t l n g n y a

peranan Guru sebaga i e d u c a t i n a i gu idance.

Dalam ha1 i n i peranan orang t u a sangat memegang

peranan p e n t i n g s e b g a i pendorong agar anak t i d a k s a l a h

p i l i h dalam menentukan p l l i h a n n y a n a n t i n y a . Ha l l n i s e s u a l

dengan penaapat Oemar Hamal ik ( 1980 ) menytakan banwa

orang t u a ha rus ber tanggung jawab te rhadap kemajuan s t u d i

anaknya.

Indek k o r e l a s i yang p o s i t i i dan s i g n i f i k a n a n t a r a

m o t i v a s i l u a r dan m i n a t te rhadap Jurusan P K K merupakan

p e t u n j u k b a g i gu ru , Kepala Sekolah, orang tua dan

pemer in tah . Guru dan Kepala Seko lah mencoba mencar i k a i t a n

a n t a r a pengetahuan dasar yang d i b e r i k a n d i SMTA dengan

m a t e r i b idang s t u d i pada Jurusan P K K , seh lngga

membangkitkan m i n a t pa ra s i swa . Sedangkan b a g i o rang t u a

p e r l u d i p e r h a t i k a n p o l a asuh, agar jangan memaksakan

kehendak kepada anaknya, seh ingga anak akan dapat:

mengembangkan d i r i , p o t e n s i n y a s e s u a i dengan m ina tnya .

Kemudian b a g i pemer in tah hendaknya dapa t menyediakan

k u r i k u l u m un tuk P K K d i SMTA benar-benar yang dapa t

mernberikan pengetahuan dasar b a g i s i swa . Uisamping i t u

juaga p ~ m e r i n t a h d lha rapkan dap2 t menghadapi t a s i l l t a s -

f a s i l i t a s / a l a t - a l a t yang d i b u t u h k a n u n t t ~ k prak t e k ,

supaya k u r i k u l u m 1984 dapa t d i l a k s a n a k a n dengan b a i k .

/ i

L)alam p e n e i 1 t l a n -11-11 d l t ~ ~ n u k a n J u g a bahwa tld31.c

a d a p e r b e d a a a n m i n a t t e r h a d a p J u r u s a n ?K.k a n t a r a seicoL.3h

Non K e j u r u a n ( SPlTli ) d e n g a n S ~ ~ o l a h k e j u r u a n ( SivlkT@ } . B e r b e d a d e n g a n p e n d a p a t S y a n l ( 1990 ) bahwa S e k o l a h

K e j u r u a n m e r u p a k a n s e k o l a h y a n g l u l u s a n n y a d i p e r s l a p k a n

un t u k b e k e r j a . r e t a p 1 b e r h u b u n g d e n g a n 1 a p a n g a n p e k e r j a a n

s a n g a t s u l i t , m a k a s e k o l a h - s e k o l a h Ke- ju ruan b e r l o m b a - l o m b a

memasuk i P e r g u r u a n T i n g g i y a n g mempunyai k e j u r u a n s e p e r t l

J u r u s a n PKK.

D . I m p l i k a s i H a s i l P e n e l i t i a n .

B e r d a s a r k a n h a s i l p c n e l i t ~ a n d i a t a s a d d b e b e r a p a

i m p l i k a s i y a n g d a p a t d i k e m u k a k a n y a i t u :

P e r t a m a , a d a n y a k e c e n d r u n g a n m i n a t t e r h a d a p J u r u s a n

PKK s i s w a SMTA d a n SMKTA y a n g p o s i t i f , m e r u p a k a n g a m b a r a n

y a n g d a p a t m e m b e r i k a n p e t u n j u k bahwa s e b a g i a n b e s a r d a r i

m e r e k a t e l a h m e m i l i k i k e s i a p a n m e n t a l u n t u k m e m i l i h

J u r u s a n PKK. Keadan i n i s a n g a t m e n g u n t u n g k a n d i m a n a

S u m a t e r a B a r a t m e r u p a k a n d a e r a h y a n g i n a d h u n t u k

P a r i w i s a t a . I n d u s t r i P a r i w i s a t a p e r l u d i d u k u n g . o l e h

i n d u s t r i p a k a i a n j a d i . , k e r a j i n a n Rumah T a n g g a , makanan

y a n g b a n y a k d i b u t u h k a n o l e h w i s a t a w a n .

K e d u a , i n d e k k o r e l a s i yai-ig p o s i t i - f a n t a r a i n t o r m a s i

J u r u s a n P K K d e n g a n mi .na t t e r h a d a p J u r u s a n Pkk m e r u p a k a n

p e t u n j r ~ k h a q i siswa a g a r l e b l h m e n i n g ! c a t k a n i n t e n . ; . i t a s

7 2

i n f o r m a s i yang b e r k a l t a n denqan P K k b a l k melar.l1 mPd13

c e t a k , r a d i o , T V dan pameran.

K e t i g a , i n d e k k o r e l a s i dan s i g n l t i k a n a n t a r a

r n o t i v a s i l u a r dengan m l n a t t e rhadap J ~ ~ r u s a n P K K , merupaltan

p e t u n j u k b a g i gu ru , Kepala Seko lah , o rang t u a dan

pemer in tah . Guru hendaknya mernperhatikan mengenai

p e l a j a r a n PKK d i s e k o l a h . B a g i o rang t u a p e r l u d i b e r i k a n

p o l a asuhan, aga r dapa t membantu anak dalam menentukan

p i l i h a n demi masa depannya n a n t i .

Keempat, j e n i s s e k o l a h t i d a k menentukan perbadaan

te rhadap Jurusan PKK, walaupun s i s w a SMKTA d i p e r s i a p k a n

u n t u k rnemasuki lapangan k e r j a .

1. Karena m i n a t s i s w a SMTA dan SMKTA t e r h a d a p Ju rusan

PKK cukup t i n g g i , rnaka daya tampung Ju rusan P K k

supaya d i t i n g h k a t k a n . 1)engan d e m i k i a n d i p e r l ~ ~ k a n

p e n i n k a t a n sarana, p rasa rana , j u m l a h dosen, deml

pen ingka tan m u t u p e n d i d i k a q dan s e k a l i gus mutu

2. Pen ingka ta i n f o r m a s i t e n t a n g Ju rusan P K K kepada

s i swa SMTA dan SMKPA b a i k o l e h g u r u , g u r u BP, Kepa la

Seko lah d l s e k o l a h maslng-masing, supaya s i s w a t i da i :

s a l a h p i l i h dalam menetukan k a r i r n y a masa yang akan

da tang.

1 .;

5 . J u r u s a n PKk a g a r l e b l h m e n i n g v a t k a n ~ n t o r r n z s l

m e n q e n a i J u r u s a n P i c : K , k e p n d a s i s w a - s i s w a SPl'r'A dan

SIvlk'TU b a l k s e c a r a t e r t u I. i s s e p c r t i b r o s u r - b r o s u r , a i

s u r a t k a b a r , m a j a l a h - r n a j a l a h , maupun s e c a r a l i s a n

m e l a l u i r a d i o d a n T e l e v i s ~ , a t a u m e l a l u i p a m e r a n -

p a m e r a n .

4 . O r a n g t u a d a n m a s y a r a k a t a g a r mendor0n .g a n a k - a n a k n y a

m e m b e r i k a n p e n g e r t i a n y a n g j e las d a n p o s i t i t t e n t a n g

J u r u s a n P K K .

5. P e m e r i n t a h d i d a l a m m e m b e r i k a n i n f o r m a s i t e r h a d a p

J u r u s a n P K K d i s a m a k a n d e n g a n J u r u s a n - J u r u s a n d i

P e r g u r u a n T i n g g i l a i n n y a .

6 . H d a n y a p e n i n g k a t a n m u t u d a r i D o s e n - D o s e n P k K ba i .k

secara t e r k o o r d i n i r maupun s eca ra r n a n d i r i .

7 . D e m i k e s e m p u r n a a n h a s i l d a r l p e n e l i t i a n i n i s u p a y a

d a p a t d i l a n j u t k a n d e n g a n p o p u l a s i y a n g l e b i h b e ~ a r

d a n m e t o d o l o g i y a n g l a i n .

8 . d i h a r a p l t a n p e n e l i t i a n i n i d a p a t d i j a d i k a n l i t e r a t u r

u n t u k p e n e l i t i a n l a i n n y a .

DAFTAR KEPUSTAKAAN

Andrew, C o l l i n Mac. ( 1 9 8 5 ) . Peranan Komunikasi Massa Dalam --- Pembangunan. Y o k j a k a r t a : I3aj ah !lads'- u n i v e r s i t y Press .

Dahlan, A l w i ( 1 9 8 0 ) . Peranan Perquruan Tincrqi Dalam Menpersiapkan Pembanqunan B e r k e l an ;~ .~ t :an , ( k e r t a s K e r j a Daiam S ~ m l n a r ) . ~v~ecjhn: L l n i v e r s i t a s Sumatera U t a r a .

Crow and Crow. ( 1 9 7 3 ) . General Psycho logy . New York: L i t h e - F i e l d Adam & Co.

G u i l f o r d , J.P. ( 1 9 6 9 ) . P e r s o n a l i t y . N e w York: KC Graw H i l l Book Company.

Hamal ik , Oemar. ( 1 9 8 0 ) . Medla Pend id l kan . Bandung: Alumnl - - - - - - .-

Bandung.

. .... (1980) : Metoda Mengajar dan k e s u l i t a n - K e s u l l t a n - -- . .

B e l a j a r . Bandung: Tars1 to . - -

I s s a c , Stephen. ( 1 9 8 0 ) . Handbook I n Research a n d . - - E v a l u a t i o n Departement O f Educa t ion . - -- - -- . California: Sand Dlego.

Kumaid i . (1990). M i n a t Ke juruan Siswa SMA/SMKTA &.i - - -- -

Sumatera B a r a t . Laporan P e n e l i t i a n . - M u g i h a r j o . ( 1 9 8 0 ) . P e n e l i t i a n Tentanq F a k t o r - F a k t o r Yanq

Mempenqaru-h-i Siswa-S&w.a Dalam Pemi 1 i h a p Sekolah Ke juruan. Thes is . J a k a r t a : Pasca S a r j a n a I K I P J a k a r t a .

Purwanto, Ngal i m . ( 1 9 8 6 ) . P r i n s i p - P r i n s i p Dan Tekn ik E v a l u a s i Penga jaran. Bandung: Rernaja Karya. ---

Said , S y a f e i . ( 1 9 8 3 ) . E v a l u a s i H a s i l - B e l a j a r (Achievement) - d i Sekolah. F I P I K I P Padanc. -

Sudarsono, MA. ( 1 9 8 0 ) . A n a l i s i s Data I. J a k a r t a : ----:- -- -

Departemen Dan Kebudayaan.

Sujana. (1984) - . Metoda S t a t i s t i k . Bandung: T a r s i t o .

S u k a r d i , D. K e t u t ( 1 9 8 3 ) . Dasar-Dasar Bimbingan Dan .- -- .- . -

Penyuluhan ..- d i Sekolah. .~ -- - Surabaya: Usaha N a s i o n a l .

..... (1984 1 . Penpantar T e o r i Konsel inq- . Denpasar: G a l i a Indones ia .

L a m p i r a n 2 .

P e t u n j u k Umum.

K u e s i o n e r y a n g k a m i g u n a k a n t e n t a n g J u r u s a n P K K i n 1

t e r d i r i d a r i t i g a j e n i s , y a i t u k u e s i o n e r t e n t a n g i n t o r m a s 1

J u r u s a n PKK, m i n a t masuk J u r u s a n PKK, d a n k u e s i o n e r

t e n t a n g m o t i v a s i l u a r . S a u d a r a k a m i h a r a p C k a n d a p a t

m e n g i s i s e b a i k - b a i k n y a s e s u a i d e n g a n k e a d a a n s e b a n a r n y a .

C a r a d a n p e t u n j u k p e n g i s i s n n y a t e l a h k a m i c a n t u m k a n . J i k a

m a s i h a d a l a q i y a n g k u r a n g d i r n e n g e r t i m e n g i s i n y a m a k a

d a p a t d i t a n y a k a n p a d a k a m i .

S e b e l u m i t u k a m i h a r a p k a n s a u d a r a u n t u k m e l e n g k a p i

d a t a l a i n y a n g j u g a d i b u t u h k a n y a i t u t e n t a n g s e k o l a h a s a l

d a n j e n i s k e l a m i n ( p r i a d a n w a n i t a ) .

N a m a .......................... J u r u s a n .......................... S e k o l a h a s a l ..........................

......................... J e n i s k e l a m i n :

Nah selarnat b e k e r j a u n t u k m e n g i s i k u e s i o n e r a t a u

a n g k e t b e r i k u t i n i .

7 8

l fvFORlvlASI Ji lHUSAN P K K

Petun juk :

B e r i k u t i n i ada sejumlah pertanyaan i n f o r m a s l

Jurusan P K K . Kaml harapkan saudara membaca s e t l a p

pertanyaaan denqan sebaik-baiknya dan rnenjawab sesua i

dengan keadan sebenarnya dengan memberlkan tanda s i l a n g

( X ) dibawah a l t e r n a t i f yang t e l a h kami sediakan untuk

s e t i a p pertanyaan.

Ka tego r i - ka tego r i jawaban yang dipergunakan untuk

kues ioner i n i ada lah sebagai b e r i k u t : ( 1 ) Besar

d i s i n g k a t dengan B, ( 2 ) Sedanq d i s i n g k a t dengan 5 ,

( 3 1 K e c i l d i s i n g k a t dengan K , dan ( 4 ) Kurang s e k a l i

d i s i n g k a t dengan KS.

Pertanyaan.

Saya/saudara mengetahui Jurusan P K K ada lah :

B S K K S 1. S e j a k duduk d i SMP t *t

I

2. Sejak duduk d i S L T A

3. Waktu memi l ih f o r m o l i r

4 . M e l a l u i teman-teman seke las

5. P le la lu i guru-guru PI<.K.

t - t . -I7

6. Plelalui wali kelas .-I -1

7 . Melalui media mass i'i'i'i 8. Melalui tetanqga t- +t

I

9. Melalui orang tua

10. Melalui anggota keluarqa

11. Melalui Bimbingan Penyuluhan d i Sekolah t *t

I

12. Melalui Bimbinqan karir i'.I'i'i---I- 13. Melalui Guru-guru. - E l = - :

M I N A T MMSUK J U R U S A N P K K

P e t u n j u k .

B e r i k u t i n i a d a s e j u m l a h p e r t a n y a a n a t a u p e r n y a t a a n

t e n t a n g m i n a t masuk J u r u s a n PK.K. Kami h a r a p k a n S a u d a r a

m e n b a c a s e t i a p p e r t a n y a a n d e n g a n s e b a i k - b a i k n y a d a n

m e n j a w a b s e s u a i d e n g a n k e a d a a n s e b e n a r n y a d e n g a n

m e m b e r i k a n t a n d a s i l a n g ( X ) d i b a w a h a l t e r n a t i f y a n g

t e l a h k a m i s e d i a k a n u n t u k s e t l a p p e r t a n y a a n . A g a r l e b i h

j e l a s n y a d a l a m s a u d a r a m e n j a w a b p e r t a n y a a a n i n i , m a k a

d i b a w a h i n i k a m i b e r i k a n c o n t o h .

C o n t ~ h : S a y a i n g i n m e m i l i h J u r u s a n

P K K k a r e n a p e l a j a r a n n y a SS S S T STS

m e r u p a k a n p e n g e t a h u a n d a n 1-1 I-:-'-I- k e t e r a m p i l a n y a n g s a n g a t

I .-!1-1-7 I 7

d i b u t u h k a n u n t u k h i d u p

b e r k e l u a r g a .

J i k a s a u d a r a s a n g a t s e t u j u d e n g a n p e r n y a t a a n d i a t a s

b e r i l a h t a n d a s i l a n g ( X 1 p a d a pokok y a n g t e l a h k a m i

s e d i a k a n d i b a w a h h u r u f SS. Dengan d e m i k i a n j a w a n y a n g

s a u d a r a b e r i k a n t e r h a d a p b e n t u k p e r t a n y a a a n d i a t a s .

SS S ST STS

P e n j e l a s a n : SS = S a n q a t s c t u j u S = S e t u j u T S = 1.ldaI(. ' ; P . ~ u J u

S f S = S a n g a t s ~ t u ~ u r e r i m m a k a s l h d a n 5 e l a m a t b e k p r J a .

Dattar Pertanyaan :

1. Saya ingin memilih Jurusan

karena peljarannya merupakan

pengetahuan dan keterampilan L ' i - 1

yang sangat dibutuhkan untuk 1 1 1 17

hidup berkeluarga.

2. Saya tidak ingin memeilih

Jurusan PKK karena materi

pelajarannya bisa dipelajari

cliluar, (kursus-kursus, 1 1 1

buku, dan sebagainya).

3. Saya ingin memilih ~ukusan

P K K karena materi pelaja- + l + t t--i +t rannya mudah.

i - - - T i l - l l ' S - - - r

4. Saya tidak ingin memilih

Jurusan P K K , karena materi -1 1-1 +t pelajarannya membosankan

1 i i i 1 7 1 r

5. Saya ingin memilih Jurusan

P K K karena saya dapat t berwiraswasta disampinq mengajar.

6. Saya tidak ingin memilih

jurusan P K K karena biaya 1 t-[ 1-t +t pendidikannya -besar.

1 l I 1 1 1 - - - - l -

7. Saya ingin memilih Jurusan

P K K karena sesuai denqan -- , l+l;-l!-t -1 ----1 -I 1 I 1 I ----I-

bakat saya.