Upload
buixuyen
View
433
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
P. 2 IMIYOBORERE - Itwararike - 014 Kamena * 2010
M u nama
n y u n g u -
ranabitekerezo yo kuya 2
Kanama 2010 kuri Alpha
Palace, iyo yahuje
ubuyobozi bwa commis-
sion(komisiyo) y’amatora
n’abanyamakuru bagera
ku ijana na mirongo itatu
(130) kugira ngo barebere
hamwe aho imyiteguro
y’amatora y’umukuru
w’igihugu ageze.
M u ijambo ry-
atangiye ritangijwe n’uha-
garariye itangazamakuru
ndetse n’ i tumanaho
bwana Pacifique asoba-
nura impamvu duteraniye
aho ndetse no guha ikaze
bw an a Ch r i so l o gue
Karangwa kugira ngo
afungure iyo nama bihe
izo nzego zombi uburyo
bwo bwuzuzajya mu
gikorwa cyo gutegura
amatora neza ndetse no
kuyashyira mu bikorwa
hatabayemo impuha
ndetse no kubogama.
I zo mbongamizi nyin-
shi ugasanga ziterwa
n’abantu ubu babuza
abaturage ubu bagera kuri
5.287.749 kwitabira
igikorwa cyo gushaka in-
dangamuntu nshya ntibi-
tabire igikorwa cyo kujya
kwiyandikisha hakiyon-
geraho abaturage baba
barazitaye ariko ntibaziku-
rikirane vuba cyangwa
ngo n’inzego z’ibanze
zibibashishikarize uretse
ko n’abaturage babyi-
tabiriye usanga bacibwa
intege n’izo nzego kubera
impamvu zitaramen-
yekana neza ndetse n’
abayobozi bashinzwe gu-
fata amafoto y’indanga-
muntu nshya mu kigo
cy’umushinga w’indanga-
muntu nshya badakora
inshingano zabo neza zo
kujya ku Mirenge ngo ba-
hamare umwanya aho
bashinzwe gufashiriza
abaturage kwifatisha ama-
foto kugira ngo bazabone
indangamuntu zabo bi-
cishejwe m’Uturere
kugira ngo tuzigeze mu
Mirenge abo baturage ba-
barizwamo
I yo nama nyungu-
ranab i t ek erezo
yashojwe nyuma y’ama-
saha 5 izo nzego zombie
zemeranijwe ubufatanye
mu rwego rwo gukomeza
gushishikariza abanyar-
wanda ndetse n’abaturar-
wanda gutanga amakuru
afite ireme kugirango
abanyamakuru nabo ba-
yatangaze afite ireme n’u-
kuri, yose afitanye isano
n’igikorwa kirebana
n’amatora yo gutora umu-
kuru w’igihugu mu
mwaka w’i 2010 aho aba-
ziyamariza uwo mwanya
bose basabwe kuzabyi-
tabira kuya 24 Kanama
2010 kugirango biza-
bafashe kwiyamamaza
neza kuya 20 Nyakanga
2010 kuko kwiyandikisha
bizarangirana n’italiki yo
kuya 02 Nyakanga 2010.
M u magambo
yahavugiwe
n’umuyobozi mukuru wa
commission(komisiyo)
y’amatora, yafunguye iyo
nama avuga ko igikorwa
cyo gutegura ayo matora
y’umukuru w’igihugu
agenda neza kuko ingengo
y’imari ihari uretse ko
amafaranga abura agera
kuri 996.422.725 Frw kuri
miliyari 6.500.000.000
Frw kandi bakaba bako-
meje gukangurira inzego
zinyuranye ibirebana
n’ibisabwa kugirango ayo
matora agende neza uretse
imbongamizi zishingiye
ku myumvire mike
iboneka mu baturage bati-
tabira igikorwa cyo
gushaka indangamuntu
ndetse n’abayobozi bo mu
nzego z’ibanze usanga
badakangurira abaturage
bayobora ibisabwa kugira
ngo umuturage azasho-
bore gutora nta mbongam-
izi ahuye nazo
N t a k i r e m w a
muntu kiruta
ikindi , kandi umunyar-
wanda yabivuze ukuri ko
igihe giha ikindi, iyi mvugo
yayamaye cyane ku ngoma
y’Umwami Yuhi wa V wi-
mye u Rwanda. Akimikirwa
hakurya ya Nyabarngo i
Runda na Gihara, nibutse ko
uyu mwami yanze kwitwa
Mibambwe kuko izina rya
Mibambwe ngo ritahiraga
abami . abize amateka bako-
meza bavuga ko Mibambwe
Sekarongoro Mutabazi
yaguye ku gasi,Mibambwe
Gisanura akicwa n’igisebe
cy’umufunzo,Mibambwe
Sentabyo yishwe
n’ubushita,Mibambwe Ruta-
lindwa yicwa n’umuriro yit-
wikiye munzu , bityo ru-
kangirashyamba araryanga
Ruhinankiko na Kabare
baremera bahamagara Ma-
bare Musinga yitwa YUHI
wa V Kanjogera Nyirami-
bambwe yitwa irya NYIRA-
YUHI YUHI w’In-
dushyi.uyu mwami yishywe
n’agahinda kuko yaciriwe
ishyanga nga inyuma
y i s h y a m b a n d i b a z a
umuzimu waba yarateye u
Rwanda muri aba bami yaba
ari uwande koko ?, aha rero
ndashaka kugaruka ku ma-
ganya ya YUHI wa V aho
usanga kuva na cyera na
bundi ikiremwa Muntu cya-
ruse inshuti zitahwamo
n’amatage Atari kubushake
bwabo, niyo navuze nti ibihe
bindi ariko burya birana sa ,
Maze kumva ikiganiro cya-
ciye kuri BBC kuwa gatan-
datu taliki ya 29 Gicu-
rasi ,no kuri 06 Kamena
2010 mu IMVO n’Imvano
nibajije niba abavuga ari
abanyarwanda dusanzwe
tuzi, twubashye, tukabu-
kunda kubera ubutwari
bagize bwo gufatanya n’a-
bandi kubohora u Rwanda,
cyangwa arabo bitiranwa ,
nabanje gushidikanya maze
umutima nama wanjye uny-
ibutsa byinshi , numva unge-
jeje mu mateka nsanga
Amarira y’abanyarwanda
a t a z a h a n a g u r w a n o
gutsinda urugamba. Niba Jenerali Kayumba Nyam-
wasa ,Jenerali Karegeya, bafite
agahinda kangana kuriya,
bakaba baterana amagambo na
Tito Rutaremara batabasha
kwihingana ngo amarira
atembe ajye munda
, ninde,ninde wakwemeza ko
. Ijambo rikuru
P. 3 Ubumenyi Itwararike 014 - Kanama – 2010
Itwararike
Ubuyobozi:
Ntarugera François
Mukakibibi Saidati
Ubwanditsi: : Uwase Twahirwa Juliet
Amakuru: Umutesi–
Ufitingabire– Murenzi Inama y’ubuyobozi:
Derek Gehl—Michael Ntarugera François Mukakibibi Saidati
wahagarara ku maguru ye
yombi akavuga ati, Ndamuka
mpemutse nzahanwe nk’undi
mugome wese ?aya magambo
uyasanga mu Ntambwe
idasubira Inyuma iyo winjiye
mu muryango FPR Inkotanyi.
Iyo usesenguye aba banya-
muryango ba FPR Inkotanyi
nubu bacyemeza ko aribo kuko
nta wabirukaye cyangwa ngo
babe barasezeye baragira bati :
icyo twarwaniye ntacyo
twagezeho, kuko mu nshingano
twari dufite dufata umuheto
twifuzaga guca ubuhunzi none
nitwe Mpunzi, twongeye gu-
hunga nyuma y’imyaka 16 yi-
yongera kuyo twamaze mu bu-
hungiro.
Ati : twaharaniraga Ubumwe
n’ubwiyunge none nitwe baher-
eyeho baha akato, urwo rwango
rw’igishwa n’abayobozi ba-
kuru b’umuryango , twafatany-
ije kubohora u Rwanda wak-
wigisha gute ko Umuhutu ak-
wiye kubana n’umututsi yiciye
natwe twaharaniye kubohora u
Rwanda iyo ngoyi y’anaca-
kubiri tukiyigishanya mu
cyama ubwo bumwe ntabwo
tugira?
Mu ijambo rimwe ubu nabo
barahamya ko mu Rwanda
ikiremwa muntu kiruta ikindi, ariko muri za 1994 kugeza muri
2003 ntibashoboraga kubyem-
era kuko abantu bari bagi-
huzagurika barwana n’intam-
bara z’abacengezi , gushaka
inkunga n’ibindi . aho ibi bi-
bonekeye hagati ya 2004 na
2007 batewe n’intambara yinda
ndende ubupfura bavanye ishy-
anga babusiga ku nkiko z’u
Rwanda binjirana akaga ko
kwigwizaho ibya rubanda ,
none amacumu yinda ntashira
igorora koko.
Muri icyo kiganiro bagize bati”
ntawishimira kuba impunzi
n’ishyano murindi’’ turumva
tutazehera ishyanga, aricyo
cyatumye twitanga tukarahiza
maraso yacu, tukemera tugasiga
byose tukajya kurugamba , nta
wukunda igihugu kuturusha.
Nahise nterera amaso kuri ya
ndahiro y’umuryango nibajije
u R w a n d a m b e r e y a
1959,1987,1990,2003,2010,
maze uwo twarikumwe aramb-
wira ati: ibiba si ibya none,:
Musinga we yatatse agira ati.
Nali Rugwiza, Rugwiza
kurinda, namenyaga imfubyi
ngakiza ababaye Batera mba-
bazi , nkumi zikowe,bagore
mubeho neza njye nciwe
ntagira igicumuro habe nagi-
toya mbandoga kalinga.Nayo
kalinga yavunnye imilishyo,
nayo indamutsa yabuze
imitsindo..Njye ngiye ishyanga
inyuma y’ishyamba aho bag-
era ntibagaruke, nsize ibitenga
bitagira imitemeri, nsinze im-
fubyi zitagira kirera, nsize Ru-
dahigwa na Rwigemera,
Bakayishonga uwo n’ifu
iseye, naho Nkuranga uwo
n’ingongore.
Banyarwanda Mukunda u
Rwanda Musinga yaragam-
baniwe abasigaye barahunga ,
abamugambaniye baduhakisha
amafaranga n’amashuri, badu-
tanya n’abacu abenshi bahin-
duka impunzi, bisingira igihe
cyo gutwika Nduga n’amaran-
gara bihinduka amatongo,
ubugesera abagogwe hasigara
ingerere abagome ntibanyuzwe
maze 1973 abanyenduga
bashirira I Nyamagumba ,1994
bashaka gusibanganya amateka
abatutsi bahorwa uko bavutse,
abahutu bamwe bazira ibite-
kerezo byabo, bisingira igihe
cya gacaca maze abenshi ba-
hisha ibyo bazi abandi bi-
bagirwa icyo barwaniraga,.
Ninde wasobanura ukuntu
abanyarwanda uyu munsi
baba bagihunga .
Bashinjanya nk’abana bakina
rubito , ninde watwigisha ibi-
renze ibyo twabonye, ninde
waba ukicwa n’amaganya agira
ati amateka azaducira
urubanza, arataka Kayumba
Nyamwasa, aratabaza Karegeya
Patrick, Ingabire ati ndifuriza
abanyarwanda Ubwiyunge bu-
tarimo ingoyi n’inzigo, ninde
mu Rwanda mu gihe tugezemo
wemerewe gutera akayikiriza,
agaheza abandi mu byiza baha-
raniye , agaheza abanyarwanda
iwabo, akabima amata kandi
barayaterekeye abatsembye
abandi? Ninde muri ikigihugu
utarasobanukirwa ko
agaharawe gahabwa agahazi
agahararutswe ka gahabwa
agahini? Ninde nkande wabara
abantu bamaze ku nyura kun-
tebe z’ubuyobozi zahagurutse
abandi banyarwanda bagasim-
burana ku mpamvu zitandu-
kanye ? Ninde , ninde
washakira amhoro aho Atari
yibeshya ngo imbunda
ziracecetse mu gihe amahoro
yabuze mu Mitima y’abanyar-
wanda.
Ninde niba byabagaho, wa
kwereka Nyakwigendera Fred
Gisa Rwigema ngo asubize
amaso inyuma arebe aho Ka-
yumba na Karegeya n’abandi
ntarondoye
amazina ngo yumve aho
bashinja umukuru w’igihugu
ko akoresha igutugu, n’iterab-
woba mu gihugu bafatanyije
kubohora ? Ninde wakwibuka
ko Kayitare Intare batinya
yatabarutse atinjiye mu Murwa
w’u Rwanda uyu munsi abajen-
erari bakaba babana mubu-
hungiro n’abajenosideri. Mbega agahinda mbega akaga. Mbega
ikimwaro .anateka harabo aza-
baza byinshi, ubumwe n’ubwi-
yunge nibuhabwe indi sura FPR
inkotanyi yunze abandi none
inaniwe kwiyunga, nibicarane
bahamagarane bibukiranye
twinshi na byinshi, bazirakane
icyabahuje kuruta icyabatanya.
Ninde wabuza Victoire Ingabire
Umuhoza kugira agahinda ko
kuba atekereza kutazongera ku-
bonana n’umuryango we. Agira
ati : nahawe akato, nje nk’um-
wana uje iwa bo nakirijwe
imanza, z’ibinyoma. Ndifuza
ubutabera, ndabahatira kunshy-
ira inbere y’inkiko niregure
kubyo mumpimbira, mureke kubeshya abanyaranda
n’amahanga ngo nenmeye
ibyaha 7 ku icumi mu ndega?
Ariko Victoire Ingabire aregwa
avuga ko mu Rwanda nta
bumwe n’ubwiyunge buhari,
Kayumba na karegeya bati
ubumwe twarwaniraga ntabwo
twabonye, twafashe urhembe
rw’umuheto ngo turwanye igi-
tugu no kwikanyiza turahiza
amaraso yacu ngo duce ubu-
hunzi burundu, none muri FPR
Inkotanyi niho birangwa ari Vic-
toire Inga-
bire ,Karegeya ,Kayumba, n’u-
mushinja cyaha Ngoga Martin
ninde ufite ukuri ? Mbwira aho
ukuri kuri cyangwa guca muziko
Ntigushye ?
Abazungu baradukoronije
ariko batwigisha ubwenge kuki
dukomeje kuba abacakara
b’igihe ,? Twanyuze inzira
ndende ngo tugeraho tugeze
uyumunsi, nitureke guhigana
no guhimbirana, aho umwaga
utari uruhu rw’urukwavu
rw’isasira batanu!
Nubwo urulimi umuntu
avugisha aba agomba kuruhak-
ishwa, kandi uvuze ko nyiri
urugo yapfuye siwe uba am-
wishe, banyarwanda banyar-
wandakazi u Rwanda n’ingom-
byi ya twese, ni musigeho
abantu baburiye amahoro muri
FPR bakayihunga tuzayakura
he byaba ari ukuri, yaba ari
amatakirangoyi ! ? tuzitabaza
ONU yihe yananiwe kudu-
tabara 1959,1994 abanyar-
wanda bashize barebera, ese
ONU yindi izava he yananiwe
gufata abajenosideri
ikananirwa kumenya abaha-
nuye indege ya Habyalimana.!
Ni musubire mu ndahiro,
mutere indi ntambwe: twubake
u Rwanda ruzira umuvundo
tudahezanyamo, dusangire iby-
iza nta nyagupfa na
Nyagukira .
Mukakibibi Saidati
P. 4 Amateka Itwararike 014 - Kanama - 2010
U M U C O W ’ U
RWANDA:
Ninde uzanywa kun-
zoga y’Umuhigo !
“Abanyarwanda ba-
ciye umugani ngo uwo
umwami yahaye inka
niwe umwima amata”.
Umuririmbyi nawe ati:
Ntamunoza ukunda
iki? Undi ati: urashaka
iki Ngarambe baguhe
amata winywere …..
wapi ! Byumvuhore
arakomeza ati : Ni iki
mwabuze Benzangu?
Iyi Dunia ifite ibiyaga
n ’ i m i s o z i , ! N a n j y e
nti :Ese n’iki Kagame
yimwe abanyarwanda
nabo bashaka ku-
yobora iki gihugu gi-
tuma mu muheza ha-
gati nk’ururimi? !
N dibaza icyo
abanyarwanda
bashaka kuyobora iki
gihugu (Abanyapolitiki)
baravuga bakavugishwa,
abanyamakuru Twaran-
ditse wino zishira mu
makaramu, abanya-
m a h a n g a b a k o r a
amaraporo, impapuro
zibashiriraho ndetse no
mbuga za internet ub-
wonko burashyuha ese
abavuga ayandongo, n’u-
mutekano babuze
cyangwa koko ni
ubumwe , ubwiyunge, na
demokarasi nkuko bi-
vugwa?!
Ariko turebye ibyo bafite
bakwiye kunyurwa
kuko burya ngo
utabusya abwita ubu-
mera. Paul Kagame ya-
koranye n’ibirumira-
habiri byakoze jenoside
bimuhisha ukuri,na ba
bandi inda yuzuye ur-
wango uyiha amata ika-
ruka amaraso!
Kagame azaba uwande
mu bihe biri imbere!
Uretse abaturage acye-
murira ibibazo abasanze
iwabo mu byaro, bamwe
mubo bafatanyije uru-
gamba ntibamucira akari
urutega, byagera kubasa-
hura ibyarubanda byo
bikaba ibiindi.
Nta mutegetsi wayoboye
u Rwanda ruruhije nka
Paul Kagame, u
Rwanda ayobora uyu
muns i rwuzuyemo
ubugome, ubujura ,
ubutiriganya n’ubuca-
kura; kubazi amateka
y’u Rwanda : rurasa
n’urwo mu 1928 kugeza
1944 ntimumbaze men-
shi. Igituma wager-
eranya icyo gihe n’ibi
bihe turimo, ukurikije
uburyo Paul Kagame
asigaye atera akiyikiriza
nkaho ibyakozwe byose
yabikoze wenyine ,
wareba ibikorwa n’abo
yagabiye wasesengura
uburyo abanyamuryango
ba FPR bamerewe uki-
baza uti: Mana y’i
Rwanda urihe, ngo
utabare wunge abanya-
muryango ba FPR, ko
yunze abandi? Urihe
ngo utabare abitangiye
u Rwanda? Maze Paul
Kagame abagiririre im-
babazi Ko yazigiriye
abahekuye u Rwanda.
Hari Abavuga ukuri
barebesha amaso, abandi
bakabona ejo hazaza
abanyarwanda duterera
impinga itagira iherezo
kubera kutava kw’izima.
Ibi nibyo byatumye
Nyakwigendera Perezida
Habyarimana aba umug-
wagasi, iyo aza gushyira
amasezerano y’ Arusha
mu bikorwa ntayahin-
dure ibipapuro aba
Hari Abavuga ukuri
barebesha amaso, abandi
bakabona ejo hazaza
abanyarwanda duterera
impinga itagira iherezo
kubera kutava kw’izima.
Ibi nibyo byatumye
Nyakwigendera Perezida
Habyarimana aba umug-
wagasi, iyo aza gushyira
amasezerano y’ Arusha
mu bikorwa ntayahindure
ibipapuro aba
yarashyinguwe i Karago
niba yaremera isezerano
rishya ry’ijambo duko-
mora ku Mana . Akaba
ategereje izuka ry’abap-
fuye.
TUREBERE HAMWE
IBIMAZE KUGER-
WAHO N’IMBOGAM-
IZI
Dufatanye turebere
hamwe uburyo abanyar-
wanda bakwiye kwiha
amahoro. Amahoro nya-
mahoro, aboneka aho aba-
turage bose basangira
ubutunzi busaranganyi-
jwe, ubutabera kuri bose,
ubwisanzure n’ubwu-
zuzanye buhamye bu-
tuma igihugu kibarirwa
mu bihangange .
Ubutabera : Reka ture-
bere hamwe ibyo abatur-
age babonesha amaso;
ntiriwe mvuga abaturage
basanzwe bo ibyo bemera
n’ibyo bibwira babihuriza
hamwe bakakubwira ko,
iyo gacaca itaza abenshi
muri bo bari guhera mu
magereza.
Ndeste ryafunguro rya
kumanwa ryabaye inkuru
rigenda nka nyombera
ntiriheruka.
Haraho Minisiteri y’ubu-
rezi yemereye abanyeshuri
za computer zajyanye na
Mutsindashyaka , hehe
niyo nkuru (ikigo cya
Runda Centre Scolaire
Isonga za Runda ) baru-
miwe.
ubuvuzi:
Ubwisungane m’ubuvuzi
butuma abarwayi bagera
kwa Muganga bakabona
ibinini binyuranye bivura
inzoka ndetse n’umutwe
(fragile na paracetamol)
n’ibindi….
Nubwo bakigwa munzira
bagiye kumavuriro maku-
ru, ubundi bakabarangara-
na bakagwa kubigo ndera
buzima, ubushobozi bu-
cye, n’abaganga badahagi-
je ibyo bikongera ibibazo
mu bindi .
Ubuhinzi n’ubworozi :
Amaterasi y’indingani-
re ,igihingwa k’igitoki
cyahawe agaciro, ibigori
bihabwa umwanya wabyo,
ahandi haterwa indabo,
ibishanga biterwa bobere,
abaturage bicwa n’umuda-
ri , kawa yongererwa
uburyohe,inka zagir’inka
zigera ku baturage nubwo
bitabujije ko hamwe na
hamwe bakubitira abana
kuryama.
Ikibuga mpuzamahanga
kiragendwa, ubu u Rwan-
da rufite indege, uretse ko
rutagira Gare Routière iyo
ugeze Nyabugogo ujanda-
gira mu mazirantoki kube-
ra ibyobo byuzuye bigasu-
ka mu Marembo y’u Mur-
wa.
UMUTEKANO : Ibyo
byose nongeye ho ariko
ikiruta ibindi ni umuteka-
no turusha abandi. Umu-
nyarwanda yaburara yabo-
na icyo afungura araryama
agasinzira ngicyo icyo
abanyarwanda babonesha
amaso bakabitangira ubu-
hamya bigatuma amahan-
ga asaba u Rwanda abajya
kubungabunga umutekano
Komeza urupap 5
Kagame azaba uwande
mu bihe biri imbere!
Uretse abaturage acye-
murira ibibazo abasanze
iwabo mu byaro, bamwe
mubo bafatanyije uru-
gamba ntibamucira akari
urutega, byagera kubasa-
hura ibyarubanda byo
bikaba ibiindi.
Nta mutegetsi wayoboye
u Rwanda ruruhije nka
Paul Kagame, u
Rwanda ayobora uyu
muns i rw uzuye mo
ubugome, ubujura ,
ubutiriganya n’ubuca-
kura; kubazi amateka
y’u Rwanda : rurasa
n’urwo mu 1928 kugeza
1944 ntimumbaze men-
shi. Igituma wager-
eranya icyo gihe n’ibi
bihe turimo, ukurikije
uburyo Paul Kagame
asigaye atera akiyikiriza
nkaho ibyakozwe byose
yabikoze wenyine.
Wareba ibikorwa n’abo
yagabiye wasesengura
uburyo abanyamuryango
ba FPR bamerewe uki-
baza uti: Mana y’i
Rwanda urihe, ngo
utabare wunge abanya-
muryango ba FPR, ko
yunze abandi? Urihe
ngo utabare abitangiye u
Rwanda? Maze Paul
Kagame abagiririre im-
babazi Ko yazigiriye
abahekuye u Rwanda.
P. 5 IMIYOBORERE Itwararike 014 - Kamena - 2010
AMAHORO :
Ib i t abonwa n ’ ama-
so bigomba bya byuma
kabuhariwe bisuzuma
amaso: iyo u Rwanda ru-
bamo amahoro ya yandi
yo mu mutima, atabonwa
n’amaso (SHAROM) nta
munyarwanda wabaye
impunzi, yaba iya vuba
cyangwa iya kera.
Nta munyarwanda wabo-
hoje u Rwanda ukomoka
muri FPR wakwerekeje
ubuhungiro muri iyi mya-
ka tugezemo muri mandat
ya kabiri ya Perezida Ka-
game. Ni nayo mpamvu
nemeza ko Kagame ari
hagati nk’urulimi ntawe
umucira akari urutega.
Abanyapolitiki bafatanyije
urugamba babanje kum-
wamagana ubwo yahaga
abakekwaho gukora jeno-
side 1994 abima amatwi
ati : murashaka kubanga-
mira ubumwe bw’aba-
nyarwanda biteye kabiri
gacaca iba itangiye kuba-
jogora abamubuzaga bati :
« Nyamwangakumva
ntiyanze kubona ».
A banyarwanda
bari hanze bati
yaradukumiriye yubaka
akazu, agahindura ikiguri
nunga nka cya kindi
Christphe Mfizi yigeze
kuvuga ku ngoma ya
MRND, hari n’abasore b’i
Cyangugu barimo Ndeze,
Joram, na bagenzi babo
bavuze ko Abanyarwanda
bazajyanwa n’umuhengeri
babafatira ku kibuga
cy’indege i Kanombe ba-
vuye i Burayi.
Abanyapolitiki bari hanze
bashinja guverinoma ya
Perezida Paul Kagame
ibyaha nk’ibya rusofero
ubu biyunze n’abahoze
mu butegetsi bwe, nibo
bafite ifirimbi barasifura
amakosa umuryango FPR
ukora, abandi bari gutere-
ra umusozi wa bigogwe
ngo barebe ko bazifata
a banyapol i t iki
kandi bamwe
bari mukogeza uwo muki-
no, harimo n’inshuti n’i-
miryango ya ba cadre ba
RPF,bafunze bazira
kuyongobeza ibya ruban-
da ibi byose bituma Pere-
zida Paul Kagame abura
ayo acira n’ayo amira.mu
bahunze kandi harimo
abanyamakuru b’Umuse-
so , umuvugizi basanzeyo
abandi barimo Umuyobo-
zi Mukuru w’ikinyamur-
kuru Umuco , n’abandi …
Yabaye nka wa mwana
murizi udakizwa intozi.
Ahanganye n’abanyapoli-
tiki bari inyuma y’u
Rwanda,Ba rusahurira mu
nduru bo FPR bahunze,
abatishimye bari mu gihu-
gu, hakiyongeraho ibiciro
bizamuka ku isoko ifaran-
ga ritaboneka.Ibibazo
by’abacitse ku icumu bita-
bonerwa ibisubizo.Imanza
za Arusha zitarangira, Mi-
nisitiri Karugarama yirir-
wa asaba kobafatwa kan-
di abo basangiye amaraso
bari muri guverinoma i
Kigali.
M u gusoza nanjye
nti « ubumwe
butiyunga Mwarafatangije
urugamba.,bukunga Guveri-
noma n’abicanyi, bakigenda-
na amaraso mu ntoki, bubya-
ra amayira abiri, ngiyo
Green Party ya Frank Habi-
neza na Charles Kabanda
n’abayiherekeje.
ngiyo PS Imberakuri ya TU-
RA TUGABANE yamaze
kubyara amahari ,’abana
babanyapolitiki ba Revolu-
tion 1957 n’aba Mili-
tant,Ntibagiwe n’umwami
w’U Rwanda ushobora kuza-
tanga akiri Umuhungu ngo
ntiyangorera Ishyanga.
Mbwira wowe wize
menshi?Jenerali
Kayumba Nyamwa-
sa ,Karegeya Patrick baki-
ri mu bihe byiza barwa-
nyije Interahamwe bazit-
, bazisanga i Kongo kwa
Kabila bazikora ayi ifundi
igira ibivuzo, none baba-
na nazo mu buhingiro.
Mumfashe gusesengura ,
ubwo Interahamwe nin-
de ?
ONU: umwanzuro wa
955 wemeza ko habaye
jenoside n’ibikorwa byi-
basiye inyoko muntu Vic-
toire Ingabire abishingira
ho ashinja u Rwanda ko
habayeho jenoside ko
hari n’abahutu bishwe mu
Rwanda n’ikongo, ONU
irangije ishinja n’ Inga-
bire ko akorana .
n’imitwe y’iterabwoba,
kandi di !abazungu
barangiza ngo mu Rwanda
ubutabera ntakigenda, ub-
urenganzira ,bw’ikiremwa
muntu ntibwubahirizwa ,
ikitwa demokarasi ngo
ntakiharangwa , bagaha u
Rwanda inkunga bakayiha
n’abayirwanya. Prof Pe-
ter Erlinder yunganiye
abajenosideri, bituma ye-
mera ko nta jenoside ya-
baye mu Rwanda , ageze
i Kigali bamubwiye gusu-
bira mu ibyo yavuze, ngo
ariyahura! Ubu yagiye
guca imbere ya ndemeye
ubwo arabivuga mu ki-
myamerika.
Mugenzi we Me Kurt
Kerns waje kumwungani-
ra bidateye kabiri ati
n divugurje ku-
byo natangari-
je ibinyamakuru byo mu
mahanga, nta bantu beza
babaho nka Polisi y’U
Rwanda ! abaye aka Nta-
wangundi Joseph
bagiye bemera bataruha-
nyije ubwose ninde utahi-
we kumanika amaboko
akabyemera ? Ingabire
Victoire Umuhoza cyang-
wa ni FPR INkota-
nyi abize menshi bateke-
reje ako gakoryo k’abera
n’ubwo Atari bose!
U Rwanda rwatoje
abasirikare n’abapolisi
ariko bamwe muri bo ba-
rugambanira bararur-
waniye ngo barukure mu
kangaratete . agahinda
karenze ako ni akahe?
T ureke ya
m v u g o
ngo iyo
a m a s a s u
yabaye uruyange ukora
igikwiye, icyo gihe igi-
hugu kiba cyagusabye
amaraso. ,Demokarasi
igiye kuba nka ka kamasa
kavuka mu nka kakazi-
mara. Niyo abanyapolitiki
bari hanze bagize urwit-
wazo ndetse nabari mu
gihugu niyo ntero ,
bitendeka kuri Paul Ka-
game n’umuryango wa
FPR ayobora ngo kuko
ariyo moteri ya Guveri-
noma,Ngo nibatange De-
mokarasi. Paul Kagame
na FPR batanze amahoro
h a s i g a ye D e m o -
karasi.kandi ngo nibareke
bajye mu matora maze
amazimwe ashire.
Ntibyatuma abanyapoliti-
ki bari mu mahanga ba
mbere ya 1994 na nyuma
yaho bicara bakajya inama
bagasaba iyo ONU n’ins-
huti z’u Rwanda kutazon-
gera guteranya abanyar-
wanda n’abanyafurika
muri Rusange kubera
inyungu z’abatwigisha
demokarasi batagira..U
Rwanda ruhagaze he!
Twubatse imiturirwa ariko
amarira ayitaha mo aruta
i ngaz i z i yin j i r am o .
Twubatse amashuri yi-
gamo inzobere, ariko ziso-
hokamo abigwizaho ibya-
rubanda.
Ninde Uzanywa ku
Nzoga y’Umuhigo
Mbega Politiki, Mbega
Ihanga, mbega Ijungu.
Intwali nyayo niyitangira
igihugu, ibihe byahin-
duka ntikigambanire.
U Rwanda ni Urwacu
twese bene Kanyarwanda.
Ukuri, Ubutabera, Ubwi-
yunge, ubworohera-
neniyo ndanga gaciro
nyayo
Mukakibibi Saidati.
tel 0788824873
IMIYOBORERE - Itwararike - 014 - Kanama 2010 P- 6
Nyuma y’ibiganiro twagi-
ranye akiri Ishyanga, ni-
fuje kumenya uko abona u
Rwanda n’abanyarwanda
nyuma y’amezi asaga
atanu ageze I wabo,
nyuma yo kurebesha
amaso ye uburyo bene
kanyarwanda bishe abo
bava indimwe , bagahe-
kura ababyeyi , u Rwanda
rw’imisozi igihumbi ru-
gatemba imivu y’amaraso
ndetse namubajije no
kubutabera bumutegereje,
n d a s i z e i n g i n g o
y’ikirenga yamuzinduye
yo guhatanira umwanya
w’Umukuru w’Igihugu
yabinshubije muri ayama-
gambo.
Mwahagarutse aho
mwari ishyanga, mufite
umugambi wo kuza
guhatanira umwanya
w’umukuru w’igihugu
kubera impamvu zitan-
dukanye mwagara-
gazaga ko mwifuza gu-
kosora ku miyoborere
y’igihugu none mwa-
huye n’inzitizi z’imanza
baba regamo hari undi
waba witeguye gushinga
ikirenge mu cyawe mu
rwego rw’Ishyaka ry-
anyu FDU Inkingi ?
FDU Inkigi ntabwo ari
ishyaka ry’umuntu umwe
Ingabire, ishyaka ryacu
rifite abarwanashyaka
benshi kandi bafite
ubushobozi n’ubuhanga
buhagije n’imbaraga zo
gukorera igihugu.
Hashize igihe mu ger-
ageza gushaka ibyan-
gombwa mugahura
n’imbogamizi zuko
mufite ibyo muku-
rikiranwaho n’inkiko,
ese ko icyaha arigatozi
kandi ishyaka ryawe
rikaba rifite abandi bar-
wanashyaka kuki bada-
habwa uburengazira
ngo bakomeze inzira
mwatangiye ?
Itegeko nshinga ry’igi-
hugu cyacu, ingingo
ya 17, nibyo ivuga ko
icyaha ari gatozi, ariko
abayobozi bo mu
nzego z’ubutegetsi
bwa FPR guhera kuri
meya wa Nyarugenge,
u w a K a m o n y i ,
umuyobozi w’umujyi
wa Kigali, ndetse na
M i n i s i t i r i
w’ubutegetsi bw’igi-
hugu bishe iryo tegeko
banga ko FDU INK-
INGI ikoresha inama
bitwaje ko haba hari
ibyaha nkurikirany-
weho. Ndetse bishe
n’ingingo ya 19 ivuga
ko igihe cyose umuntu
nta cyaha kiramuhama
ngo acibwe urubanza
n’urukiko aba akiri
umwere. Ibyo byose
rero bigaragaza igi-
tugu cy’ubutegetsi
dufite hano mu
Rwanda kuko abashin-
z w e k u b a h i r i z a
amategeko aribo bay-
ica bwa mbere nkana,
bagakandamiza aba-
turage, igihe cyose
bidahuye n’inyungu
zabo.
Kuva u Rwanda rwa-
baho, amatora ya-
bayeho ntawigeze yem-
era ko yatsinzwe
mwebwe biramutse bi-
kunze mu kayajyamo
mw aba mw i teguye
kwemera ibyayavamo
uko biri Intsinzi
cyangwa gutsindwa
mwakorana mute n’andi
mashyaka ya politiki ko
muvuga ko yose ari
|FPR ntarindi shyaka
riba mu Rwanda?
Kuba tuvuga ko opposi-
tion ari PS Imberakuri
iyobowe na Me Ntaganda
Bernard, na Green party
na FDU-Inkingi ibyo ni
ibintu bigaragarira buri
munyarwanda wese. None
se andi mashyaka ahari
yose yemeye gukoma
yombi imbere ya FPR.
Arinayo mpamvu FPR
yemera kujyana nayo mu
kibuga kuko basanzwe
bakina umukino umwe
ariko igasanga abatavuga
rumwe nayo bayikinisha
umukino itamenyereye
igahitamo rero kuba-
kumira inyuma y’ikibuga.
Ariko byanjye bikunde
impinduka ya demokarasi
twarayitangije kandi nti-
zasubira inyuma. Inzira ya
demokarasi ni ndende,
irimo amakorosi menshi
n’amananiza menshi ariko
byanjye bikunde tuzagira
ubwo tugira igihugu
Abanyarwanda bose baba-
namo mu bwisanzure,
umuntu akavuga icyo ate-
kereza adakebaguzwa cg
ngo atabwo muri yombi.
Tugiye mumatora tu-
kayatsindwa kandi biga-
raga ko twayatsinzwe
binyuze mu mucyo nta
cyatuma tutemera icyifuzo
cy’abaturage cyo ku-
yoborwa nuwo bahaye
ikizere. Ntabwo ndi muri
ya opposition ihengera
bamaze kubarura
amajwi ikabona yatsinzwe
iti habayemo uburiganya.
Niba hari uburiganya buri
mu matora abantu bak-
wiriye kubwamagana
mugihe nyirizina bwako-
r e w e m o , A t a r i
u gu t ege r ez a u m az e
gutsindwa. Nsanga imyit-
warire nkiyo nayo igara-
gaza kuba abantu baba
batarakura muri politike
y’amashyaka menshi.
FDU-Inkingi muri ga-
hunda yacu ya politiki
duteganya ko nidutsinda
am a t o r a t w az ah u r a
n’amashyaka yose y’aban-
yarwanda tugashaka ub-
uryo twashyiraho inzego
z’ubuyobozi zumvikany-
weho n’abanyepolitiki
bava muri ayo mashayaka
anyuranye kugirango
hageho ubutegetsi buri
Mun yarwanda wese
yisangamo. Twe dusanga
ariyo nzira nziza yo
gushyiraho demokarasi
ibereye igihugu cyacu,
kandi ari nabwo buryo
nyabwo bwo gufatikanya
komora ibikomere twasi-
giwe n’amahano yag-
wiriye igihugu cyacu.
Mw a k o ze u ru n an i
rw’amashyaka y’Op-
posi t ion CCP ko
rugoswe n’ibibazo by’in-
zitane uhereye kuri Me
Ntaganda Bernard we
mewe n’amategeko wa
PS Imberakuri ,
Habineza Frank wa
Green Party ikaba nayo
itarakomorerwa gukora
kongre yayo , na FDU
Inkingi ikaba ikiri mu
gihirahiro murabona
CCP izagira uruvugiro
haba mu gihugu imbere
cyangwa ku rwego
mpuzamahanga uru
runani rubaha kizere
ki ?
mu bitugu kuri uru ru-
gamba rwa demokarasi
turiho , ruzumvikanisha
ijwi ryarwo kandi bika-
zanadufasha kujya mbere
Hari ikintu abantu ba-
kunze kwibeshyaho,
ntabwo amatora bivuga
demokarasi. Demokarasi
twifuza kugeza ku gihugu
cyacu, ni demokarasi iha
buri munyarwanda wese
ukwishyira ukizana , ni
ugushyiraho ubutegetsi
bushishikajwe no guteza
imbere ubwubahane
n’ubufatanye mu guteza
imbere igihugu cyacu mu
bitekerezo, mu bwoko no
mu kwemera kunyuranye
dufite nk’Abanyarwanda.
Iyo demokarasi rero tuza-
komeza kuyiharanira uko
byagenda kose.
Ese mwazagira
ubutwali bwo gu-
k o m e z a g u -
hatanira umu-
kuru w’igihugu
kuri mandate
itaha ?
Igihe cyose tuzaba tuta-
rageza igihugu cyacu ku
bwisanzure, ukwishyira
ukizana kwa buri muntu,
ntabwo tuzahagarika gu-
komeza guharanira icy-
ateza imbere abanyar-
wanda.
kugirana ikiganiro mu
kiri mu Burayi nyuma
yuko mu geze mu Gi-
hugu mukarebesha
amaso yanyu akaga
kagwiriye abanyar-
wanda Itsemababwoko
rigahitana hafi miliyoni
y’abanyarwanda, inzira-
karengane z’abatutsi
zigatsembwa zizira uko
zavutse ndetse n’aba-
hutu badahuje imyum-
vire n’abariteguye
bakazira ibitekerezo by-
abo , niba mwarasesen-
guye inkiko gacaca
mwaziha iyihe ndanga
gaciro mu kurikije
akaga u Rwanda rwa-
huye nako 1994, ese
mubona ubumwe n’ub-
wiyunge haraho bwaba
bugeze ? mubuha akahe
gaciro ?
Komeza P 7-8
P. 7 Iterambere Itwararike 014 - Kamena - 2010
E se ibyo mu
s h i m a
n’ibihe ?ibyo
mu nenga
n’ibihe ?mwatanga
uwuhe muti cyangwa
igitekerezo ?
Hari ikintu nkunze kubona
abanyamakuru mukunze
kwibagirwa iyo muvuga
ku bwicanyi bwabaye mu
Rwanda mugahera muri
Mata 1994, mu kibagirwa
ko ubwicanyi bwatangiye
mu Rwanda igihe intam-
bara yatangiraga mu
Kwakira 1990. None se
abantu baguye za Buge-
sera, Bigogwe, Muhororo,
za Muvumba za Murambi
za Buyoga n’ahandi
nahandi, ndetse na nyuma
ya Mata 1994 ngo uvuge
abaguye mu Buvumo bwa
Kanama, za Mahoko za
Mbazi za Rusororo erega
ibyo byose kutabishyira
hamwe ngo bivugirwe
hamwe, nibyo bituma
ibikomere twasigiwe nayo
mahano bitomorwa ngo
bikire. Kuba uburemere
bw’ibyaha by’ubwicanyi
byakorewe abanyarwanda
butangana ariko ntibivuga
ko hari ibyaha bigomba
guhanirwa n’ibitagomba
kuvugwa. Icyo kibazo
kingutu rero kiremereye
Abanyarwanda Gacaca
ntiyashoboye kugikomo-
zaho ngo ibafashe kubona
umuti w’ubwiyunge.
Kubera ko nkunze kuvuga
kuri ibyo bibazo bijyanye
n’ubwicanyi bunyuranye
bwakorewe abanyar-
wanda, ubutegetsi bwa
FPR bundega kugira in-
genga bitekerezo ya geno-
cide,nyamara ni ukuri
kwambaye ubusa, kandi
Ndi umunyapolitiki si ndi
umucamanza, iyo mvuga
kuri ubwo bwicanyi buny-
uranye mbangira ngo
dushakire umuti icyakiza
intimba Abanyarwanda
bafite k’umutima ntawe
mbancira urubanza.
Si akazi kanjye ko guhana
abishe kuko mubyo duha-
ranira ni uko no mu
Rwanda tugira ubutabera
busesuye kandi buren-
ganura buri wese. Guca
imanza rero
.
ni by’ubutabera ntabwo
ari iby’umunyapolitiki.
Ubutegetsi buha uburin-
ganire abanyarwanda bose
imbere y’amategeko, bu-
kabaha ukwishyira uki-
zana mu mibereho yabo
yaburi munsi, niyo nzira
yadufasha nk’ Abanyar-
wanda kugera kubwi-
yunge nyabwo kandi
nanayo nzira yadufasha
guca iteka ko hakongera
kugira ubwicanyi bush-
ingiye ku moko bwakon-
gera kuba mu gihugu
cyacu.
Uyu akaba arinawo
murage twagomb ye
gusigira abana bacu,naho
amakosa atabarika ya
kozwe muri za Gacaca yo
hatabayeho igihe cyo ku-
yakosora twazasigira
abana bacu igihugu cyu-
zuye inzika n’inzangano.
Ndumva nta mubyeyi
wabyaye wifuza kuraga
umwana we igihugu nki-
cyo. Tugomba guca IN-
ZIKA NI INZIGO. Ni
icyo cyatumye nsiga uwo
twashakanye n’urubyaro
rwanjye kugirango nze
gufatanya n’Abanyar-
wanda bose kubaka igi-
hugu cyacu kugirango abo
badukomokaho tuza-
basigire umurage mwiza
wo kubahiriza uburengan-
zira bwa muntu, wo ku-
bana mu bwubahane no
mu mahoro.
Ejo nakiriye abana
barenze 15 bari bavuye
hirya no hino muri Kigali,
abana b’impfubyi bari
bafite hagati y’imyaka 3
ni 5 muri 1994. Abana
bambwiye agahinda kabo
nsanga u Rwanda rw’ejo
aho rujya ni habi niba
ntangamba zifashwe kugi-
rango dutegure ejo hazaza
heza h’abana bacu.
Abo bana nubwo baje ba-
turutse mu mihanda iny-
uranye, ibibazo muri ru-
sange usanga babihuje.
Abenshi ntibazi uko
ababyeyi babo bapfuye,
ntibazi iyo baguye, nti-
bagira iyo baba hafatika,
cg se barafunze. Uyu
munsi aba kwa shangazi
umwe, ejo akarara kwa
nyirarume bityo bityo,
uwo mwana ubuzima bwe
bw’ejo ni ubuhe igihe
akuze atagira aho aba?
Muri bose abiga ni 2 gusa
abandi ntabwo babonye
uko biga kuko ntamikoro.
Minaloc hari abo yari
yemeye kwishyurira ariko
Eyishyura nabi bituma
amashuri bigagamo
abirukana. Abari
b a f i t e i mi t u n g o
bamwe muri bo
ababyeyi barafunzwe
ibyabo biragurishwa,
abana basigara ku
g a s i . N k i b a z a
ubutegetsi busiga um-
wana Rwanda rw’ejo
ku gasi niba buba
bw’ubaka cg busenya.
Iyo umwana w’imy-
aka 18 uri kurera baru-
muna be ameneshejwe
mu by’iwabo bikagur-
ishwa ku cyaha cya-
kozwe n’ababyeyi um-
wana atagize aho
ahuriye nacyo, dore ko
abo bana bose ariko
bambwiraga bat i
turazira ibyaha by’a-
babyeyi kandi twe
niyo ntambara ibaho
twari abana tutazi ibyo
aribyo none aho
duciriye akenge turo-
mongana kubera iyo
n t a mb a r a t u t a z i
n ’ i b y a y o . I b y o
byatumye n’ibaza
niba hari ingamba
Leta ifite zo gucye-
mura ikibazo cyabo
bana, bazira icyaha
batakoze. Icyaha ni
gatozi ntabwo um-
wana agomba kuryozwa
amakosa y’ababyeyi be.
Nsanga gufasha abo bana
aribwo buryo bwo kurinda
ejo hazaza amakuba
nkayo twahuye nayo muri
1994, kubatererana no ku-
baha akato ni uguhembera
urwango n’inzika bitegura
ejo hazaza habi. Ikibabaje
cyane muri ibyo byose
abo bana bambwiye ni
uko bagerageje no gushy-
ira hamwe ngo birwaneho
bafashanye abishoboye
bafashe abandi ubuyobozi
bukababuza kubikora.
Abakobwa barimo muri
bo babyaye imburagihe,
bafite abana birirwa ban-
garana aho baba b’ikoreye
agataro bacuruza utuntu
nabwo iyo bagize ama-
hirwe local defence ntitu-
bateshe.
Mu kurikije urubanza
mu regwa , dore ko
mwemeza ko ibyo baba-
shinja ari ibihimbano,
ubushinja cyaha n’ubu-
tabera bw’u Rwanda
mwabuha akahe gaciro
ko bamwe bagushinje
abandi bakakurekura
nubwo bagushyiriyeho
za kirazira ?
Ubutabera nabwo ni
kimwe mu bibazo by’in-
gutu dufite hano mu gi-
hugu. None se umukuru
w’igihugu arihanukiriye
abwiye abanyamakuru ko
Ingabire aregwa ibyaha
10 , 7 akaba rayabyemeye
yikubise hasi ko nta nti-
kindi kimukwiriye usibye
gereza. Urubanza se
urumva atararangije ku-
ruca? Rutaranaba? None
ko abacamanza bashyir-
waho, ninde mucamanza
uzitesha umugati we maze
akarenga kubyo Perezida
w’igihugu yavuze aka-
vuga ngo agiye kuren-
ganura Ingabire, muri
ibyo byaha byose ba-
mugeretseho byo ku-
mucisha umutwe? Uwi-
fuza ku nshinja wese,
naziriya mbohe zirimo
zigura, icyo nsaba ni uko
urubanza rubaho, ibyo
bimenyetso bahora ba-
vuga mu itangaza makuru
ko bafite bigashyirwa aha-
garagara, najye nkagara-
gaza ukuri kwanjye, nga-
cibwa umutwe ariko na-
vuze ukuri,
kuko niko konyine ku-
zakiza igihugu cyacu nti-
cyongere gusubira mu
icuraburindi. Kandi ibi
byose barimo bankorera
Amateka niyo azaducira
VICTOIRE AHAGU-
RUTSE
I BURAYI
AGEZE I KIGALI
KU RUKIKO—GASABO
P. 8 Ubutumwa Itwararike - 014 - Kanama - 20o1
I tegeko nshinga ry’u
Rwanda ryemera ko
habaho gutandu-
kanya inzego eshatu
z’ubutegetsi, Ubutegetsi
n y u b a h i r i z a
t e g e k o , U b u t e g e t s i
nshingamategeko n’Ubu-
tabera, ariko ikibazo
dufite mu Rwanda ni uko
ubu ubu butegetsi bwose
buri mu ntoki z’umuntu
umwe. Icyo twifuza
kugeza k’ubanyarwanda
ni ubutegetsi bw’uba-
hiriza amategeko bwashy-
izeho.
Nkiri kuri iki kibazo
haravugwa itabwa muri
yombi rya Dr Eugène
Rwamucyo yaba abaye
igitambo cy’ubutabera
n’umubano w’u Rwanda
n’ubufaransa , bitegura
urugendo rwa Perezida
Paul Kagame mu bufa-
ransa mu kwezi gu-
taha ?
Dr Rwamucyo nzi ko
yatawe muri yombi
Umuntu wese ufite icyo
akekwaho ni ngombwa ko
ajya imbere y’ubutabera
akagaragaza ukuri kwe.
Izina rye rikezwa cyane
iyo aburanira mu gihugu
cy’ubahariza amategeko.
Nta mpungenge umuntu
wese udafite icyo yikanga
yaba yarakoze kibi cy-
atuma atajya imbere
y’ubutabera ngo yeze iz-
ina rye bityo asubire mu
Urabeho
P.S .Imberakuri
ya Me Ntanganda
H akizimfura Noel
mu mvuto , In-
koni ikubi se
mukeba bay-
irenza urugo, nguko uko Mu-
kabunani Chrisitine yarusim-
butse, abasenga bakwibutsa
Noel Hakizimfura na Muka-
bunani ibya Naboti, burya
ko ko inz ira n t ibwira
umugenzi kuko iyo habaho
kw’ibuka abanyapolitiki
batekereje ibyahumetswe mu
bitabo byera hari ahanditse
ngo “Aho Imbwa zanywereye
amaraso ya Naboti nawe niho
zizanywera ayawe.
Taliki ya 28 Gicurasi
2010 ku cyicaro gishya
k’Ishyaka PS Imberakuri
habereye ikiganiro mbwir-
waruhame n’abanyama-
kuru cyayobowe na Mme
Mukabunani Chrisitine
Vice Présidente akaba
arinawe uyoboye ishyaka
imberakuri bya-
gateganyo. yatangarije
abanyamakuru impamvu
kongere y’Ishyaka PS Im-
berakuri yariteganyijwe
mu minsi mirongo itan-
datu itateranye.
-Gusobanurira abanyama-
kuru umugambi mubisha
waburiyemo (wo kumut-
wikira munzu.
-Ifatwa n’ifungwa ryabari
inyuma yuwo mu gambi
mubisha wo kumwi-
vugana, harimo na Pasteur
Hakizimfura Noel watun-
guye abantu benshi nkuko
nawe abyitangariza.
Nkuko yakomeje abi-
vuga , impamvu yatumye
kongere idaterana mu gihe
giteganyijwe n’amategeko
ngo nuko bahuye n’im-
bogamizi yo kubanza
gushyiraho inzego zose
kuva mu Murenge kugera
ku rwego rw’Intara bityo
bigatuma Kongere itaba-
sha guterana, kuko biri mu
byo MINALOC ya-
basabye gushyira mu
bikorwa. izo mbogamizi
k a n d i z a h e r e k e j w e
n’amikoro make kuko
Me Ntaganda Bernard
umutungo w’Ishyaka
yawukubise kumufuka
akicecekera , ndet se
akanga gukora ihere-
rekanya bubasha nkuko
yabisabwe mu mabaruwa
atatu yose yandikiwe n’a-
bamusimbuye.
Ubu bikaba byarabaye
ngombwa ko bitabaza
inzego nkuru za Polisi
y’Igihugu mw’ibaruwa
bandikiye Commissaire
Général wa Polisi.bakaba
bategereje ikizakurikiraho
ati : turacyategereje ig-
isubizo.
Bamubajije Itandukaniro
riri hagati yabo na Me
Ntaganda ati : twe dufite
ibyemezo twahawe na Mi-
naloc ikindi kimenyetso
nuko Me Ntaganda yako-
r e s h e j e I k i g a n i r o
mbwirwa Ruhame Polisi
ikajya kumuhagarika kuko
ntabubasha akibifitiye,
akarwana na Polisi.
Bamubajije impamvu hari
ibyicaro bibiri by’Ishyaka
P .S . Imber akur i i
Nyamirambo na Kimi-
ronko ati , dutegereje um-
wanzuro w’inzego z’u-
mutekano kuko Me Nta-
ganda yanze kubikora ku
neza ngo arashaka imir-
wano kandi twebwe
ntabwo twemera ihangana
no guteza akaduruvayo,
twitabaje inzego zibifitiye
ubushobozi.
buzima busanzwe yo gu-
komeza kugenda yubitse
umutwe, kandi ari um-
were.
-Ese kuki nta kindi gi-
hugu kirigushyira im-
baraga cyane mugufata
abanyarwanda bakek-
waho jenoside uretse
ubufaransa hari gite-
kerezo wagira kuri icyo
kibazo mu rwego rwa
politiki n’ubutabera?
Icyo muri FDU Inkingi
twifuza ni uko abantu
bose bacyekwaho ibyaha
by’ubwicanyi bwabaye
mu Rwanda aho bari hose,
imirimo bakora iyo ariyo
yose bashyikirizwa ubu-
tabera butabogamye.
Abere
bagahanagurwaho icyaha,
abo ibyaha bihamye bak-
abihanirwa. Ikibazo dufite
kugeza ubu ni uko usanga
ubutegetsi bwa FPR bwit-
waza ubwicanyi bwako-
rewe mu gihugu, maze
uwo batifuza wese baka-
mutera icyo cyasha cyo
kuba ari umwicanyi. Ibi
rero kuba tubirwanya twi-
vuye inyuma ntibivuga ko
tutemera ko abicanyi babi-
hanirwa.
Dusubize amaso inyuma
Peter Erlinder n'umwe mu
batanze ikirego hamwe
n'umuryango wa ba Nyak-
wigendera Juvenal Ha-
byarimana wari Perezida
w'u Rwanda, na Cyprien
Ntaryamira Perezida w'U
Burundi, uyu munya-
mategeko niwe wun-
ganiye itsinda rya Theon-
iste Bagosora,
Tugaruke neza ko ku-
tumva ibintu kimwe bita-
viramo umuntu ikibazo
kuko hari n'abafashe
iyambere barwana na
RDF i Kongo ubu bakaba
ari abaryohe, kandi ba-
vugaga ibyo Victoire In-
gabire avuga, aho batan-
dukaniye nuko uyu
mutegarugori we nta
mbunda yafashe kandi
ahakana ko ntangabo agira
ati:” nje ndaherekejwe
n’ ingabo’ ahangaha
ntabwo nakebera mu
mano ngo ndeke kuvuga
ko bishoboka ko na Mme
Ingabire Victoire Umu-
hoza nibamara kumupfu-
kamisha ashobora
kuzemererwa gukora
imirimo ye
. Ubu se Perezida Kagame
ntiyicaranye na Sarkoz i
Nice? niki kidashoboka
m’ubuzima Jenerali Ka-
yumba Nyamwasa , na
Karake ntibahunze, maze
Ngendahimana Gerome
na Rwakabije bakaba
bagendera muri Pajero
byose birashoboka .
P. 9 EDUCATION 014 - Kamena - 2010
T his corner
isn’t about
how the edu-
cation sys-
tem is broken, or that
students are bored stiff,
or how it doesn’t re-
spond to varying intel-
lectual needs. This cor-
ner is about why you
need to use clear, tan-
gible, emotional bene-
fits to get your con-
sumer to join , attend it
and buy your skills
product. Because if you
don’t and if you can’t
present people with
good reason to con-
sume what you want
them to buy, they sim-
ply won’t no matter
what influence might be
surrounding your prod-
ucts.
The story from
here….You may be
aware that I have many
colleagues who wish to
join your GLMC & jour-
nalism school in Butare,
When I think how diffi-
cult is going to be for
them to access that
present opportunities
because of the size of
the accommodation it
reminds me one my
friends who had two
daughters( one was 17
while another one was
turning to five years).
His teen was graduat-
ing high school in June,
and she’ll be attending
CEGEP (the sort-of-not-
really-but-close-enough
Quebec equivalent of
college) in the fall to
study business transla-
tion (German, Chinese,
Spanish, French and
English) according to
him.
W r i t i n g
to me ,
h e
m e n -
tioned when I was try-
ing to tell him of how
difficult was to cope
with new conditions of
exercising journalism in
Rwanda; he responded
to me in this way: You
may not be aware that
my teen rarely attends
class. She barely goes
to school. She’s missed
58 classes in the past
90-day term.
T here’s noth-
ing wrong
with her.
She’s not
sick or disabled or chal-
lenged or injured or
handicapped or dis-
eased. She doesn’t
drink, doesn’t do drugs,
doesn’t stay out late,
doesn’t party, and
doesn’t have a boy-
friend. She’s clean,
neat, polite, well man-
nered and well dressed.
and smart. She gets
most everything that
she needs from my
end. But which could
be the reason actually
my teen doesn’t at-
tend school? Check-
out if you’re not going
to experience the
same things!!
Maybe I will hear from
you by saying same
“Why should I?” She
points to her report
card. ” 85s. I’m not fail-
ing anything. My marks
are well above average
on almost every class.
I’m graduating. And I’m
not even in school. Be-
sides, it’s stupid. It’s so
boring. I mean, come
on.” She rolls her eyes.
“I don’t even go to
school and I’m still
passing. When some-
one can give me a good
reason why I should go,
then I’ll go.”
O f course, no-body can. “ B e c a u s e you’re sup-
posed to,” sounds use-less, empty, and moral-istic. The school ad-ministration and guid-ance counselors have t r i e d e ve r y t h i n g . T h e y ’ v e b e g g e d , pleaded, punished, re-warded, argued… They simply can’t find a good argument to convince my teen to drag her-self out of bed early in the morning to catch a bus and spend the day
in a boring place that
she doesn’t like for no
particular benefits she
can see. Her not going
to school is giving her
more benefits than ac-
tually attending.
MY SAYING
C h e c k o u t
your skills
marketing
s t r a t e g y
from the existing mate-
rials of your students
products because this
is marketing gone all
wrong. The situation
with his teen is a per-
fect analogy on what
not to do when you’re in
business. She’s a con-
sumer. Class is the
product. The school is
the business trying to
sell the product to the
consumer. And there
are no clear, tangible
benefits present to sell
that product effectively.
That means if anyone want sales (in that my teen decides to buy into going to school), the consumer needs to be convinced with clear benefits presented in a compelling way that hits right where it counts, in a way that shows
what’s in it for that per-
son, and why the con-
sumer should buy in.
Because if you don’t do
it someone else will.
Definitely you will
lose the market.
Y ou probably
went to
class, and
s o m e o n e
found out what a great
student you were. How
contentious you were
about showing up every
day. How reliable and
dependable you could
be. You got the best job
that summer, the one
that paid more than any
other. Because you did
that, because you
bought into going to
class, you get to be the
one that makes every-
one’s dream party
come true. Why can’t
you design it within
others if you think you
able rather paste &
copy of others did.
That is what shows people that you’re genius & creative not just give people the junk that you pick from here and there thinking that you did have devel-oped them.
P. 10 UBUTABERA Itwararike - 014 - Kamena 2010
P eter Erliender ukomoka mu gi-
hugu cya Amerika
ubu ngo uri mu buzima bu-
tari bwiza kubera ko ngo
yaba yarashatse kwiyahura
nkuko byatangajwe na Po-
lice y’igihugu kuya 02
Kamena 2010 kubera ibyaha
biremereye byo gushaka
gusibanganya ibimenyetso
bya jenoside byose yako-
rewe abatutsi yateguwe
ikanashyirwa mu bikorwa
kuya 06 Mata 1994.
Uyu mugabo wazanywe no
kunganira Mme Ingabire
Umuhoza Victoire mu bire-
bana n’ibyaha aregwa byo
gukorana n’imitwe y’intera-
hamwe (FDLR) ifite imi-
gambi y’iterabwoba, gup-
fobya jenoside yakorewe
abatutsi ndetse no guhun-
gabanya umutekano mu
gikorwa cyo gutera Grenade
mu gihugu.
A maze kugera mu
gihugu abantu
benshi bibajije ko Police
( ubutabera) bwamufatiye
igikorwa cyo gushaka kun-
ganira uwo mutegarugori,
ariko Augustin Nkusi arabi-
hakana yivuye inyuma,
ahubwo akemeza ko
yafatiwe ibyaha birebana no
kuba yaranditse amakuru
menshi ndetse akanatanga
ibiganiro binyuranye ahantu
hanyuranye birebana no
gushaka guhakana jenoside
yakorewe abatutsi.
N yuma y’ifatwa
rye ryo kuwa 28
Gicurasi 2010 akajyanwa mu
kigo cya Police, abantu tu-
maze kuvugana bamwe be-
meza ko ahubwo ashobora
kuba yarafite umugambi wo
gutokoza imibanire myiza
n’amahanga cyane cyane mu
bihugu ubu bibarizwamo izo
nterahamwe ngo zikidegem-
bya mu gihugu ndetse
n\izindi zikihishe mu
buyobozi ino aha zitaramen-
yekana cyane cyane ko icyo
cyaha cya jenoside nubwo
bagikoze bazi ko ari iki-
vungo ngo baje gusanga
baribeshye ubu bakaba
barafashe ingamba zo gusi-
banganya ibimenyetso byose
mu gihe inzego z’ubutabera
zigishakisha ibimenyetso mu
bantu banyuranye n’ahantu
hanyuranye.
UKURI GUCA
M U Z I K O
NTIGUSHYE!!!
A banyarwanda ba-
ciye umugani
ugira uti: “UKURI GUCA
M U Z I K O
NTIGUSHYE”ariko uko
kuri kugomba kugendana
n’ibihe ndetse n’imiterere
y’ibintu igihugu kigezemo
byaba na ngombwa abantu
bakigomwa kuko abo
twigomwe ni benshi n’ibyo
twigomwe nabyo ni byinshi.
Icyadutangaje na none ni
ukumva ko tugifite bamwe
mu bagambanyi bakihishe
inyuma y’ukuri kw’amateka
bakihisha inyuma yo kwiga-
ragambya basaba ubutabera
nkuko IBUKA yabikoze
nkuko
twari tubafite kuva mu my-
aka ishize guhera mu 1954
batifurizaga igihugu ama-
horo ngo barararme barebe
igihugu nk’igihugu gi-
tuyemo inshuti n’aba-
vandimwe.
U bu mu gitondo cya
none kuya 04 Kamena 2010
igihugu cya Amerika kikaba
gisaba ubuyobozi bw’u
Rwanda kwihutisha urwo
rubanza kugirango umwene-
gihugu wabo Peter Er-
liender arekurwe kuko
ubuzima bwe bushobora
kumera nabi nkuko bya-
mugendekeye muri iki
cyumweru.
I bi bikaba byatanga-
jwe na radiyo yabo
VOAisaha 12 mu gitundo .
Tumaze kumva icyo
cyemezo cyafashwe na leta
y’Amerika twatangiye ku-
bona hari bamwe mu ban-
yarwanda bamaze kubona
kure kurusha abandi.
Iyo bigeze aha; ninde up-
fobya jenoside yakorewe
abatutsi, ninde wayiteguye,
ndetse ninde utegura indi mu
gihe ibihugu bivuga ko biko-
meye mu rwego rw’ubu-
tabera nk’Amerika byaka-
gombye kuba bifasha ibi-
hugu bita uduhugu nk’u
Rwanda kudusaba ibimen-
yetso biregwa abateguye
jenoside kabanayishyira mu
bikorwa kugirango bifashe
utwo duhugu kureba neza ko
koko ibyo bimenyetso bifite
ingaruka mbi zishobora gu-
hembera umuriro ushobora
no kugera mu bihugu byabo.
Ahubwo ugasanga bayabog-
amye nkuko umucamanza,
police, ndetse n’umunyama-
kuru bashobora kubogama
mu gihe akazi bakora bibiba-
buza!!
P. 11 Business corner Itwararike 014 - kANAMA– 2010
i n f o r m a l ,
w h e t h e r
your aim is
to target
less or big
sales
opportuni-
ties.
W hat and how
if I start
first about a bit of “back
story” first, before I jump
into the article content of
how most of the Rwandan
media organs kills the
Golden Goose of their
businesses without bear-
ing in mind the conse-
quences of it.
T he first sign of
failure in the
journalism in-
d u s t r y i n
Rwanda shows that , we
never ask ourselves who
would the very best
thought leaders in the in-
dustry be to share the
message that we have to
integrate our bodies, our
mind and our businesses
before shooting on street
for sale. This happened to
me recently when my
friends and I are respond-
ing a half day seminar
with the national election
commission of Rwanda
just to ideas on how the
2010 presidential elec-
tions will be carried out
by different stakeholders.
I was some-
how amazed
to hear that
some of my
colleagues were concen-
trating on how they can
grab money from the na-
tional election commis-
sion rather than concen-
trating on the product of
the day, because that was
the cake of the day. That
was un -delightful sur-
prise.
In this five hours of my
attendance where my mis-
sion was to see how I can
carry out my interview
through many concepts
from many different
stakeholders through
which most important one
was that of viewing
within each one who kills
“The Goose That Lays
the Golden Eggs” in our
media businesses.
R emember that old
fairy tale? A
couple found a goose that
laid a golden egg daily,
and in their insatiable de-
sire for more, decided to
kill the goose because
they were convinced it
must be made of
gold. Sadly it wasn’t, so
the point was that they
lost the very thing that
provided them wealth.
That was the same case
with us when we lost the
sense of that day!!!
A re you aware
that YOU are
the golden
goose? You
and I should share about
how so often we don’t re-
alize that we have to take
better care of ourselves
rather than killing one an-
other
for one single adds as a
way of existing , because
if we don’t….no more
golden eggs which are our
mind & pens on our white
papers known as prints.
I’m aware that we did
have lost faith in what we
do just because we do
think that we’re dealing
with big guys in business.
But you might having dif-
ferent opinion of what
reasons for not showing
up fully yourself?
B ut let
me tell
you ,
though you see today as a
Rwandan
journalist working with
lords of business owners,
these are the problems
that I regularly see as
holding them back. I can
give you the first reason
and some conclusions but
let it for the next time
when we will talk about of
why we are afraid it won’t
be viewed as professional
if we put out who really
we are rather than calling
others mushrooms .
W hat I have
found is
breaking through this
piece of confusion in me-
dia marketing strategy
takes tremendous courage.
If you think twice, you’ll
find that usually this is an
area that you can’t see for
yourself if don’t kill this
big mouth in yourself for
our own media businesses
which are our skills, gifts
and strengths that you
have decided to step on it
just for sake of getting on
page ads .
B e f o r e w e
move on how
we do kill
our golden
Goose that
lays in
our media
business ,
I think we
s h o u l d
first give
a
Definition
of media
outlets
whose pur-
pose is to
e d u c a t e ,
inform and
convince, a
r e a d e r
through the
a c c u r a t e
identifica-
tion of
e x i s t i n g
p r o b l e m s
and the
p r e s e n t a -
tion of
beneficial
s o l u t i o n s
that solve
these chal-
l e n g e s
t h r o u g h
d i f f e r e n t
ways of
communica-
tion which
could be
formal or
U buyobozi bwa B e l v e d e r e
Lines bunejejwe no kumenyesha aba-bugana amavu n’ama-vuko yabwo n’uburyo bakora. Ibi bikaba bitewe no kuba ubwo buyobozi bwarababajwe n’abantu 3 baguye mu mpanuka iherutse kubera mu gihugu cy’I Burundi kuya 21 Mata 2010 mu bagenzi 23 bari mur’iyo modoka. Mu mwaka w’I 2003: nibwo BELVEDERE LINES gukorera mu Rwanda inagura
n’amarembo ,itangira gukorera mu gihugu cy’I Burundi . BELVE-D E R E y a t a n g i y e itangije imodoka zi-dasanzwe mu ngendo z i twa r a abagen z i ( T r a n s p o r t ) m u Rwanda ..
Y a t a n g i y e itangije imo-doka nshya zo mu bwoko bwa
Benz dukurikije ibyan-gombwa byazo inzego zishinzwe igenzura ry’i-modoka zinjizwa mu Rwanda . Kuva izo modoka zatangira gukorera mu
gihugu cy’I Burundi mu mwaka w’I 2007, nibwo bwa mbere imodoka yabo imwe yahuye n’impanuka kuya 21 Mata 2010 nabwo bitewe n’imodoka yo mu bwoko bwa Station wagon yaturukaga I Bu-rundi, hanyuma irayisa-tira iyisanga mu koboko kwayo iyigusha munsi y’umukingo nkuko bi-tangazwa na police y’i Burundi. Twabajije uha-garariye Belvedere Lines bwana Omar Pendo, niba iyi mpanuka ntacyo yahun-gabanya mu rwego rw’ingendo,
adutangariza ko abagenzi basanzwe babagana ari abantu babazi neza ko imikorere yabo ifite ga-hunda, ahubwo atubwira ko tubishoboye twabitan-gariza n’abandi ko rwose bashira impungenge bakikomereza ingendo zabo bari basanzwe bako-rera mu gihugu cy’I Bu-rundi ndetse n’ahandi mu gihugu Belvedere ikorera
Twashoje icyo ki-
ganiro atubwira ko rwose bifatanije n’imiryango y’a-babuze ababo muri iyo mpanuka ndetse n’abandi bagenzi byagizeho inga-ruka zinyuranye.