1

ww

w.p

ds

t.ie

An Ghaeilge san Idirbhliain

Susan Ormondsusanormond@pdst.ie

ww

w.p

ds

t.ie

Go mbeidh tuiscint níos fearr agat ar:

• chlár na hIdirbhliana agus ar an nGaeilge mar ábhar sa chlár sin

• conas tabhairt faoin bpleanáil fhadtéarmach agus ghearrthéarmach do rang Idirbhliana

• roinnt féidearthachtaí maidir le modúil Idirbhliana don rang Gaeilge

•roinnt féidearthachtaí maidir leis an bhfoghlaim thras-churaclaim

Aidhmeanna na Ceardlainne:

ww

w.p

ds

t.ie

• https://padlet.com/susanormond/idirbhliain

• @PDSTGaeilge #TT2016

2

ww

w.p

ds

t.ie

Tá Clár na hIdirbhliana deartha mar dhroichead idir dhá Shraith: éascaíonn sé an t-athrú ón bhfoghlaim spleách sa tSraith Shóisearach go dtí an fhoghlaim neamhspléach fhéinstiúrtha atá riachtanach sa tSraith Shinsearach.

Ráiteas Misin na hIdirbhliana:“Forbairt phearsanta, shóisialta, ghairme agus oideachasúil na scoláirí a chur chun cinn agus iad a ullmhú dá ról mar bhaill neamhspleácha, rannpháirteacha sa tsochaí”

(ROE, Treoirlínte don Idirbhliain 1994/1995 )

Clár na hIdirbhliana

ww

w.p

ds

t.ie

Cuspóir do Chlár na hIdirbhliana

Aibíocht

ScileannaTaithí

ww

w.p

ds

t.ie

stiúrtha ag an bhfoghlaim agus ní ag an scrúdú

scoilbhunaithe – níl aon dá scoil mar an gcéanna

scoláire-lárnach

baintear leas as saineolas na múinteoirí

scríobhtar siollabais faoi leith

réimse leathan straitéisí teagaisc agus foghlama

modhanna measúnachta ilchineálacha

teastas scoile http://www.pdst.ie/ty

tacaíocht na Roinne

monatóireacht ón gCigireacht

Ábhar Machnaimhdon Phleanáil

3

ww

w.p

ds

t.ie

1. An phleanáil fhadtéarmach

Pleanáil Ábhair san Idirbhliain

ww

w.p

ds

t.ie

Clár na hIdirbhliana Bunaithe ar na Ceithre Chiseal

Croí-Ábhair SampláilÁbhair don Ardteist

Modúil a bhaineann go sonrach leis an Idirbhliain

Gníomaíochtaí‘Aonuaire’

GaeilgeBéarlaMataCreideamhCorpoideachas

TeangachaEolaíochtF/C/BStair/TíreolasStaidéarGnó/Eacnamaíocht……….

GarchabharStaidéar -ComhshaoilEolaí ÓgMion-chomhlacht/Get up and GoECDLBóithre-SábháilteBéaloideas

Taithí OibreCéim chuntosaighLéiriú CeoilTurais AllamuighAoi-chainteoiríTurais lae

ww

w.p

ds

t.ie

2. An phleanáil ghearrthéarmach

Pleanáil Ábhair san Idirbhliain

4

ww

w.p

ds

t.ie

2.1 Teideal ábhair nó modúil

2.2 Fad ama an mhodúil

2.3 Aidhmeanna

2.4 Intinní /Torthaí Foghlama

2.5 Ábhar (Cad a mhúinfear?)

2.6 Straitéisí teagaisc agus foghlama (Conas a mhúinfear é?)

2.7 Modhanna Measúnaithe/Critéir Ratha

2.8 Acmhainní

2.9 Naisc le hábhair eile (Foghlaim Thras-churaclaim)

2.10 Athbhreithniú (ar an gclár)

Cuid 2: Ábhair agus Modúil

ww

w.p

ds

t.ie

Cad a ghnothóidh an scoláire de bharr an ábhair seo?

Cad a chothóidh an t-ábhar?

Cad a fhorbróidh sé?

• an Ghaeilge a shealbhú de réir a n-acmhainne iomláine

• forbairt na scileanna teanga

• feidhmiú go muiníneach i gcaidreamh sóisialta Gaeilge

• tuiscint a thabhairt do na scoláirí ar a bhféiniúlacht

• léargas ar chultúr agus ar shaíocht Ghaelach na hÉireann

• meon dearfach i leith na teanga

Aidhmeanna Samplacha

ww

w.p

ds

t.ie

Modheolaíochtaí Teagaisc agus Foghlama

• foghlaim idirbheartach

• ionchur foirmiúil ón múinteoir

• obair phraiticiúil

• plé ranga

• obair i ngrúpaí

• obair thionscadail

• aoichainteoirí

• láithreoireachtaí ó bhéal

• úsáid dlúthdhioscaí/físeáin

• taighde

• obair i mbeirteanna

• taispeántais

• agallaimh

• comhoibriú

• díospóireachtaí

• obair phraiticiúil

• turais allamuigh

• rólghlacadh

5

ww

w.p

ds

t.ie

• measúnú ar an bhfoghlaim

• measúnú chun foghlama

• tionscadail

• punanna/e-phunanna

• taispeántais oibre

• taifid ar scileanna agus dul chun cinn pearsanta

)

‘Tá measúnú mar chuid lárnach den phróiseas teagaisc agus foghlama’

Treoirlínte na Roinne Oideachais 1994/95

ww

w.p

ds

t.ie

San fhoghlaim beidh ábhar:

a chaithfidh an scoláire a bheith ar eolas aige/aici

ar cheart don scoláire a bheith ar eolas aige/aici

ar féidir leis an scoláire a bheith ar eolas aige/aici

• Éagsúlacht

• Rogha

• Freagracht

An Difreáil sa Phleanáil

An Phleanáil– Cur ChuigeTéamach

Modúl/

Topaic &

Feasacht

Chultúir

Feidhmeanna/

Intinní

Foghlama/

Scileanna

Eiseamláirí

(agus

Feasacht

teanga)

Gramadach Straitéisí

foghlama,teagaisc

& measúnaithe

Litríocht & Feasacht Litríochta

Litearthacht agus Uimhearthacht

Athmhacnamh an mhúinteora

6

ww

w.p

ds

t.ie

1. Ag cothú na cumarsáide (éisteacht & labhairt na Gaeilge)

2. Ag cothú na scríbhneoireachta cruthaithí

3. Ag cothú na léitheoireachta

4. An fheasacht teanga & cruinneas teanga

5. An fheasacht litríochta & seánraí

6. An fheasacht chultúir

7. An Ghaeilge & na meáin chumarsáide

8. CLIL : nasc le hábhar eile

9. Irisleabhar/podchraoladh/suíomh scoile

10. Drámaíocht agus puipéid

Modúil Shamplachadon Idirbhliain

ww

w.p

ds

t.ie

Comhrá

Agallamh

Suirbhé Cur i láthair

Díospóireacht

Plé

Ag cothú na cumarsáide

ww

w.p

ds

t.ie • http://www.teg.ie/

• Na buntáistí:Príomhoide ag caint

• http://www.ceacht.ie/

TEG

7

ww

w.p

ds

t.ie

‘Is scéim í Gaelbhratach a thugann aitheantas do scoileanna a ghníomhann le húsáid na Gaeilge agus feasacht ar an teanga a chur chun cinn tríd an scoil ar fad agus lasmuigh di.’

https://gaelbhratach.ie/

Gaelbhratach

ww

w.p

ds

t.ie

Ag cothú scil na scríbhneoireachta

ww

w.p

ds

t.ie

Féidearthachtaí

Cumarsáid agus Scríbhneoireacht

• blag a scríobh

• cur i láthair

• malartú litreacha

• Photostory/Story Creator

• ceistneoir

• agallamh

Imeachtaí na hIdirbhliana

• turas Scoile

• mion-chomhlacht

• taithí oibre

• cuairteoirí

• turas eachtraíochta

• turas allamuigh

• lá spriodálta

• ceoldráma

8

ww

w.p

ds

t.ie

Ag cothú scil naléitheoireachta

http://www.nicurriculum.org.uk/curriculum_microsite/beatha_le_bua/docs

/series_7/Malala_Yousafzai.pdf

ww

w.p

ds

t.ie

E-Leathanach Froebel

• www.tuairisc.ie

• www.nos.ie

ww

w.p

ds

t.ie

• An-oiriúnach.

• Léitheoirí a bhfuil deacracht acu, tá sé ar fáil mar chlosleabhar agus mar ríomhleabhar.

• www.coislife.ie

• www.cogg.ie/wp-content/uploads/liosta-leitheoireachta.pd

Leabhair nua

9

ww

w.p

ds

t.ie

Na Meáin Chraolta

ww

w.p

ds

t.ie

• rincí gaelacha

• amhránaíocht Pop amhráin

• Ogham agus Seanscríbhinn

• Nósanna/Piseoga Piseoga ar Dhúchas

• Logainmneacha agus Sloinnte na hÉireann http://www.logainm.ie

• Béaloideas: Ask About Ireland

• Eagraíochtaí Gaelacha

Feasacht Chultúir

ww

w.p

ds

t.ie

• nasc idir dhá ábhar (Corpoideachais/Ealaín)

• nasc idir roinnt ábhair

• modheolaíocht chomónta( Mata Gramadaí)

• téama comónta (Tíortha/Bia/Saoirse)

• ócáid chomónta ( Ceoldráma/ Dráma)

An Fhoghlaim Thras-Churaclaimsan Idirbhliain

10

ww

w.p

ds

t.ie

Stair

Ceol/Ealaín

Gaeilge Béarla

Tír eolas

Creideamh

Téama Comónta- 1916

ww

w.p

ds

t.ie

Ócáid Chomónta –Léann Eorpach

Lá na dTeangacha Eorpacha Lá na hEorpa

Meán Fómhair gach bliain 9 Bealtaine gach bliain

26/09/16

LéannEorpachTeangacha

Ealaín

Reiligiún

EolaíochtStair

OSSP

TFC

TírEolas

Na Meáin

ww

w.p

dst

.ie

Acmhainní Teagaisc agus Foghlama

11

ww

w.p

ds

t.ie

Ceardlanna Iar-bhunscoile i mí na SamhnaCeapadóireacht agus Ceol

Ionad Dáta Am

Ionad Oideachais na Gaillimhe 07/11/’16 6.00 – 8.00

Ionad Oideachais Laoise 10/11/’16 6.00 – 8.00

Ionad Oideachais Chill Dara 10/11/’16 6.00 – 8.00

Ionad Oideachais Luimnigh 10/11/’16 6.00 – 8.00

Ionad Oideachais Chorcaí 14/11/’16 6.00 – 8.00

Ionad Oideachais Dhroim Chonrach 14/11/’16 6.00 – 8.00

Ionad Oideachais Thrá Lí 15/11/’16 6.00 – 8.00

Ionad Oideachais na Carraige Duibhe 15/11/’16 6.00 – 8.00

Ionad Oideachais na hUaimhe 17/11/’16 6.00 – 8.00

Ionad Oideachais Chill Chainnigh 22/11/’16 6.00 – 8.00

Ionad Oideachais an Chláir 28/11/’16 6.00 – 8.00

Féinmheastóireacht ScoileAn Creat Teagaisc & Foghlama; An Próiseas 6 Chéim FMS ; sonraí ábhartha a bhailiú, a chomhordú & a anailísiú; An PFS do Litearthacht,

Uimhearthacht agus gné ar bith eile den teagasc agus den fhoghlaim a chur i bhfeidhm

Comhthathú TFCRíomhmheasúnú & ríomhphunanna Mahara, Aipeanna Google don OideachasRíomhphleanáil & Comhoibriú– Aipeanna Google don Oideachas….. Comhthathú Teicneolaíocht na dTáibléad– Úsáid éifeachtach oideolaíocht......Timpeallacht Fhíorúil Foghlama(TFF) – Seomra ranga Google, EdmodoFMS Uirlisí ar líne chun sonraí ábhartha a bhailiú, a chomhordú agus a anailísiúFíseach- Amharcléiritheoirí,Animoto, Wordle, Tagxedo, Photo-story....Éistitheach– Audacity, Vocaroo, Audioboo......Léamhthuiscint– Freerice, Studystack, Quizlet......Cinéistéiseach– Tarzia, Cube Creator......

Ábhair /Cláir & Tacaíocht ChineálachSláinte& Folláine– CO, OSPS, meabharshláinte , frithbhulaíocht agus cothú leasa & cosaint scoláiríPleanáil ábhair & Tacaíocht don TeastasSóisearach & don ArdteistiméireachtTSCS, IB, ATF & GCAT tacaíocht chlárPleanáil Scoile (polasaithe)Foghlaim ChomhoibritheachTFC don teagasc & don fhoghlaimDifreáil/ teagasc ilchumais

Suímh SFGMwww.pdst.iepdsttechnologyineducation.iescoilnet.ie (tairseach d’acmhainníteachercpd.ie (cúrsaí ar líne)ollscoil.net (ITE gradaim scoláirí)

Cláracha Ceannaireachta SFGMMisneach…Príomhoidí NuaTánaiste...Leas Phríomhoidí NuaTóraíocht...Ceannairí Uaillmhianacha

creidiúnaithe ag Ollscoil Mhá NuadForbairt ...Príomhoidí Oilte & ALNSpreagadh...NAPD & SFGM Comhoibriú

Foramharc ar na tacaíochtaí Iar-bhunscoile de chuid SFGM chun An Fhoghlaim a threorú sa 21ú Aois

www.pdst.ie/schoolsupport

Modhanna tacaíochta: Laethanta foirne uile (imlitir 002/2014), Uaireanta Pháirc an Chrócaigh, ranna ábhair/grúpaí múinteoirí/comhordaitheoirí(imlitir 0043/2014)

Tá sé riachtanach iarratas ar líne a chomhlíonadh @ www.pdst/schoolsupport ionas gur féidir d’iarratas a mheas

UimhearthachtFMS & straitéisí chun

fadhbréiteach, meastachán, cur chuige comónta do

theanga na matamaiticeagus timpeallacht ábhairuimhearachta trasna an

churaclaim a chur ibhfeidhm.

Measúnú chun Foghlama(AfL)

Torthaí foghlama/comthéacsna foghlama/ critéir ratha;

aiseolas éifeachtach; ceistiúchán; Tacsanomaíocht

Bloom; straitéisí féin aguspiarmheasúnaithe e.g.

ruibricí

GaeilgeTacaíocht do mhúineadh &

foghlaim na Gaeilge, Féinmheastóireacht Scoile

chomh maith le tacaíocht lánGhaeilge a sholáthar do

scoileanna san earnáil lánGhaeilge agus Gaeltachta .

LitearthachtFMS & straitéisí chun

labhairt, scríbhneoireacht,léamhthuiscint, úsáid nameán craolta/digiteachtrasna an churaclaim a

fheabhsú

schoolsupport2016

ww

w.p

ds

t.ie

• https://padlet.com/susanormond/idirbhliain

• @PDSTGaeilge #TT2016

12

ww

w.p

ds

t.ie

An bhfuil tuiscint níos fearr agat ar:

• chlár na hIdirbhliana agus ar an nGaeilge mar ábhar sa chlár sin?

• conas tabhairt faoin bpleanáil fhadtéarmach agus ghearrthéarmach do rang Idirbhliana?

• roinnt féidearthachtaí maidir le modúil Idirbhliana don rang Gaeilge?

• roinnt féidearthachtaí maidir leis an bhfoghlaim thras-churaclaim ?

• http://www.pdst.ie/ty

Aidhmeanna na Ceardlainne:

ww

w.p

ds

t.ie

• Bíodh spraoi againn!

• Tóg amach mé

Tóg amach mé!!!