ido dergi 127

‹Ç‹NDEK‹LER

02 dergi TEMMUZ-A⁄USTOS 2009 ‹ S T A N B U L D ‹ fi H E K ‹ M L E R ‹ O D A S I

Diflhekimleriemeklerininkarfl›l›¤›n› istedi

ww

w.id

o.or

g.tr

TDB 16. Uluslararas› Diflhekimli¤iKongresi Meslek Sorunlar›Sempozyumu’nda kamuda ve özelsa¤l›k kurulufllar›nda çal›flan meslektafllar›m›z›n özlük haklar›sorunlar› masaya yat›r›ld›.

Oda Haberleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .08Kapak Konusu: Dünden Bugüne Uzmanl›k . . . . . . . . . . . . . . .56Bilimsel: Difl laboratuvar›nda infeksiyon kontrolü . . . . . . . . .68‹stanbul 2010’da ‘Avrupa Kültür Baflkenti’ . . . . . . . . . . . .100Kitap: TÜB‹TAK’ tan çocuklara çizgi kitaplar . . . . . . . . . . . .112Sivil Toplum: Kad›köy Belediyesi Aile Dan›flma Merk ezi . . .114

Sanat Gündemi: ‹stanbul’da yaz ve festivaller . . . . . . . . . . .116Sa¤l›k Dünyas› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .118K›sa Yolculuk: Poyrazköy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .120Duyuru . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .122Kalem Kamil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .124

GSK . . . . . . . . . . . .Ön kapak içi - 4 - Arka kapak içiD-MAR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1Nobel ‹laç . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6-Arka kapakBahar Dental . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17

ADT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .36-37Teknodent . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .55‹GS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .67A¤ao¤lu ‹nflaat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .121

reklam dizini

22

38

‹stanbul’a yak›flan bir kongreBu y›l 16.s› düzenlenen TDB Uluslararas› Diflhekimli¤i Kongresi’ninana temas› “Diflhekimli¤inde yenilikler ve baflar›s›zl›klar”d›. Türkiye’ninve dünyan›n çeflitli yerlerinden 2000 meslektafl›m›z›n kat›ld›¤› kongrede bu y›l ilk kez dijital ortamda oylama yoluyla konferansa aktif kat›l›m sa¤land›.

02-03 icindekiler 126 7/20/09 6:00 PM Page 2

Kök kanal dolgu maddelerive teknikleri

dergi‹STANBUL D‹fiHEK‹MLER‹ ODASI

Yönetim Yeri ve Adresi‹STANBUL D‹fiHEK‹MLER‹ ODASI

Cumhuriyet Caddesi Safir Ap. No:203 D:3 34367Harbiye / ‹STANBUL

Tel: 0212 225 03 65 - 0212 296 21 05 Faks: 0212 296 21 04

[email protected]

[email protected]

‹mtiyaz Sahibinin Ad› ve AdresiMustafa Dü¤encio¤lu

Cumhuriyet Caddesi Safir Ap. No: 203 D:3 34367

Harbiye / ‹STANBUL

Sorumlu Müdürün Ad› ve AdresiMehmet Tar›k Tuncay

Cumhuriyet Caddesi Safir Ap. No: 203 D:3 34367

Harbiye / ‹STANBUL

Dergi Ad›dergi

Yay›n TürüYerel süreli yay›n

(iki ayda bir y›lda alt› say› yay›mlan›r)

Bask›UNIPRINT Bas›m San. ve Tic. A.fi

‹stanbul Asfalt› Ömerli KöyüHad›mköy 34555/‹stanbul

Tel: 0 212 798 28 40Faks: 0 212 798 20 63

Bas›m Yeri ve Tarihi‹stanbul - TEMMUZ 2009

Yay›n KuruluGülsüm Ak

L. Yakut AlkanerSevil Tu¤lu ArslanP›nar Ezerler ‹zar

Nesrin Koçer ÜlkerSüha Sertabibo¤lu

Füsun fieker Karagörenfieyda Yavuz

Yazarlar‹lhan ‹fller

Nilgün Onar›c›

‹DO Ad›na Reklam Koordinatörüfiebnem Akç›l

[email protected] ‹letiflim

Tel: 0212 219 96 76

Foto¤rafTeoman Gürzihin

Sinan Kesgin

RedaksiyonSüha Sertabibo¤lu

Yay›n SekreteriÇa¤la Oflas

Editoryal ve Teknik ÜretimTETRA ‹letiflim Hizmetleri

Yay›n Koordinatörü: Önder K›z›lkayaEditör: Türkflan Karatekin

Görsel Yönetmen: Didem ‹ncesa¤›rGrafik Uygulama Orçun Peköz

Halaskargazi Cd. Sait Kuran ‹fl Mrkz. No: 145/5 34381 fiiflli - ‹stanbul

Tel: 0212 219 96 [email protected]

127. say› 6750 adet bas›lm›flt›r.Dergi’de yer alan yaz›lar›n hukuki

sorumlulu¤u yazarlar›na aittir.

TDB ve Diflhekimleri Odalar› ilkesel olarakdo¤ru buldu¤u ‘Tam Gün’ uygulamas›nakarfl› de¤il. Ancak performansa dayal›‘Tam Gün’ yaklafl›m› yerine tüm diflhekimlerinin özlük haklar›n›n kal›c›olarak korundu¤u bir sistem istiyorlar.

Diflhekimlerinin s›k›nt›lar›yla ilgili d›flkaynakl› bir araflt›rmada, en büyük problem olarak korku ve gerilim doluhastalar dile getirilmifl.

Haklar›m›z›n olmad›¤›‘Tam Gün’ü istemiyoruz!

Psikiyatristten diflhekimli¤i notlar›

108

8474

Gözlerimiz lup kullanmaya bafllamadan önce bozulmad›ysa kullan›mla hiç bozulmaz. Ancak bununiçin mesafe ölçümlerinin iyi yap›larak tam ölçü al›nm›flürünleri kullanmaya dikkat etmemiz gerekiyor. Geneldiflhekimlerine 2.5 x’le lup kullan›m›na bafllamalar›tavsiye ediliyor.

Sektördeki lup tipleri neler?

‹ S T A N B U L D ‹ fi H E K ‹ M L E R ‹ O D A S I TEMMUZ-A⁄USTOS 2009 dergi 03

Kök kanal tedavisinde baflar›dan söz edebilmek için do¤ru teflhisin yan› s›ra,kanallar›n biyomekanik ifllemlerinin do¤ruyap›lmas› ve haz›rlanan kök bofllu¤unun,

dentin sement hududundan bafllayarakkuronal girifl kavitesine üç boyutlu olarak inert birmaddeyle doldurulmas›gerekir.

88

02-03 icindekiler 126 7/20/09 6:00 PM Page 3

C M Y CM MY CY CMY K

Yo¤un bir eme¤in ürünü olan TDB 16. Ulus-lararas› Diflhekimli¤i Kongresi’ni baflar›ylatamamlad›k. Küresel krizin etkilerine ra¤-men hiçbir fleyden ödün vermeden tamam-lad›¤›m›z kongrede eme¤i geçen herkeseve gösterdi¤iniz ilgiye teflekkür ederim.Ülkemizin gündemi her gün de¤iflmesinera¤men uzmanl›k konusu mesle¤imizingündeminde ilk s›ralarda yer almaya devamediyor. Bilindi¤i gibi 2002 y›l›nda Sa¤l›k Ba-kanl›¤› taraf›ndan yay›nlanan diflhekimli¤in-de befl dalda uzmanl›k içeren tüzü¤ün pekçok maddesi TDB’nin giriflimi sonucundaDan›fltay 8. Dairesi taraf›ndan iptal edildi.Tüzü¤ün iptal edilmesinin ard›ndan çal›fl-malar devam ederken hükümet yeni bir ya-sayla uzmanl›k tüzü¤ü yerine yönetmelik ç›-kararak düzenleme yapaca¤›n› duyurdu.Gelinen noktada ise ülke ihtiyaçlar› gözönüne al›nmadan alt› dalda uzmanl›¤a ilifl-kin Bakanlar Kurulu karar› Cumhurbaflka-n›’nda onay bekliyor. Bugün toplumumuzun %85’i birinci basa-makta tedavi edilebilen difl ve difleti rahat-s›zl›klar›na sahipken alt› dalda uzmanl›k tale-binin hiçbir hakl› gerekçesi olamaz. AvrupaBirli¤i (AB) ülkeleri genelinde iki dalda uz-manl›k kabul edilmiflken, ülkemizde alt› dal-da uzmanl›k ihtiyac›n›n gereklili¤i tart›fl›lma-dan yap›lan bir düzenleme, kaynaklar›n isra-f›na neden olacakt›r. Ülkemizdeki yetkin difl-hekimleri toplumun a¤›z ve difl sa¤l›¤› tedaviihtiyaçlar›n› karfl›layacak durumdad›r. TDB ve Diflhekimleri Odalar› olarak diflhe-kimli¤inde uzmanl›kla ilgili düflüncelerimizikamuoyu ve ilgili platformlarla defalarcapaylaflt›k. May›s ay›nda TBMM’ye yapt›¤›-m›z ziyarette hem Sa¤l›k Bakan›’na hem demilletvekillerine alt› dalda uzmanl›kla ilgili

görüfllerimizi ilettik. Diflhekimli¤inde ‘Orto-donti’ ve ‘A¤›z, Difl ve Çene Cerrahisi’ dal-lar› ana dal uzmanl›¤› olarak tan›mlanmal›ve bu yanl›fltan geri dönülmelidir. Doktoras›olan meslektafllar›m›z›n da özlük haklar› biran önce iyilefltirilmelidir. Onlar da emekleri-nin karfl›l›¤›n› almal› ve sosyal güvenceyesahip olmal›d›rlar. Ayr›ca diflhekimli¤indeinsan gücü planlamas›, niteli¤i, niceli¤i, da-¤›l›m ve özlük haklar› ülkenin gereksinimle-rine göre belirlenmelidir.Tatil aylar›n›n bafllad›¤› bu günlerde mesle-¤imizde geliflmeler bilindi¤i gibi; “Bat› cep-hesinde de¤ifliklik yok”. Hükümet “Sa¤l›ktaDönüflüm Program›”n› ad›m ad›m uygulu-yor. A¤›z ve difl sa¤l›¤› hizmetlerinde resmisa¤l›k kurum ve kurulufllar›ndan özel sa¤l›kkurum ve kurulufllar›na sevkler durduruldu.Bu konuda olumlu bir geliflme olmad›.“Tam Gün” Yasas› dayatmac› bir flekilde ç›-kar›lmaya çal›fl›l›yor. Kamuda çal›flan mes-lektafllar›m›z›n özlük haklar›nda iyileflmesa¤lanmad›¤›ndan çal›flma koflullar› her ge-çen gün kötülefliyor. Muayenehaneler k›s-kaç alt›nda; sürdürülebilir, eriflilebilir a¤›z vedifl sa¤l›¤› hizmeti sunabilmek için bekliyor.Diflhekimi eme¤inin de¤ersizlefltirilmesi git-tikçe art›yor. Diflhekimleri emeklerinin karfl›-l›¤›n› istiyor. ‹stanbul Diflhekimleri Odas› olarak her za-man oldu¤u gibi meslektafllar›m›z›n hak veç›karlar›n› korumaya çal›fl›yor, toplumuna¤›z ve difl sa¤l›¤› sorunlar›na çözüm ar›yo-ruz. Yaz durgunlu¤unu üstümüzden atmal›,sorunlar artmadan üstesinden gelmeye ça-l›flmal›y›z. Diflhekimlerini zor günler bekli-yor. Çözüme haz›r›z ama çok geç olmadan,sabr›m›z›n s›n›rlar› zorlanmamal›.Kal›n sa¤l›kla.�


Çözüme haz›r›z amaçok geç olmadan!

BAfiKANDAN

De¤erli Meslektafllar›m,

ww

w.id

o.or

g.tr Mustafa

Dü¤encio¤lu‹DO Baflkan›

05 baskan 126 7/20/09 6:06 PM Page 3

Son birkaç ay içinde gene yo¤un bir dö-nem yaflad›k. Baflkanlar Konseyi, Meclisziyareti, TDB 16. Uluslararas› Diflhekimli¤iKongresi; hepsi arka arkaya geldi. Meslekörgütü olma sorumlulu¤umuz gere¤i, gele-cek on y›l›m›z› ilgilendiren ‘Uzmanl›k’ konu-sunu bu say›m›z›n kapak konusu olarakbelirledik. Son dakikada diflhekimli¤inde alt› daldauzmanl›¤›n Sa¤l›k Bakanl›¤›’n›n talebi veBakanlar Kurulu’nun onay›yla Cumhurbafl-kan› makam›na gönderildi¤i haberi geldi.Say›n Bakan’dan bir ay önce yap›lan ziya-rette oluflturulacak bir heyetin üç ay içindeverece¤i rapora istinaden karar verece¤isözünü alm›flt›k. Ancak gelinen noktadakongre gibi birçok organizasyonlardansonra pek ço¤u izne ç›kan camiam›z içinolsa olsa “tatil sürprizi” oldu herhalde…Bu say›m›zda di¤er bir inceleme konumuzda “Tam Gün” Yasa Tasar›s›. Mesle¤imizinfarkl› kesimlerine tasar›n›n getirdikleri vegötürdükleriyle ilgili mikrofon uzatt›k.Bu y›l Meslek Sorunlar› Sempozyumu’nda“A¤›z Difl Sa¤l›¤› Hizmeti Sunulan Özel Ku-rulufllarda Çal›flan Diflhekimlerinin Özlük

Haklar›” ile “Kamuda Diflhekimli¤i HizmetiSunumu, Çal›flan Diflhekimlerinin ÖzlükHaklar›” konular›nda iki çal›flma grubuoluflturuldu. Kat›l›mc›lar›n anlat›m›yla konu-yu da takip etme flans›n› bulaca¤›n›za ina-n›yorum.Bu kadar a¤›r konunun aras›nda gezi yaz›-m›zla sizleri rahatlatmaya çal›flt›k. “2010’da‹stanbul Avrupa Kültür Baflkenti” konuluyaz›yla sosyal bir etkinli¤i sorguluyoruz. Bi-limsel bölümde de yaklafl›k bir y›ld›r, aral›k-larla “kavite aç›lmas›yla” ile bafllay›p “ irri-gasyonla” sürdürdü¤ümüz “Endodonti”konusunda bu say› Prof. Dr. Nimet Gen-ço¤lu’nun yard›m›yla kök kanallar›n› doldu-ruyoruz. Ayr›ca Prof. Dr. Güven Külekçi’nin“Difl Laboratuvar›nda ‹nfeksiyon Kontrolü”konulu bilimsel yaz›s›na dergimizde yerverdik. Uzman Dr. Kaan Arslano¤lu’nun“Psikiyatristten Diflhekimli¤i Notlar›” konu-lu yaz›s›n›n da ilginizi çekece¤ini umuyo-rum.Yaz sonunda baflta siz de¤erli meslektafl-lar›m olmak üzere tüm halk›m›z için krizsiz,etik, huzurlu günlerde buluflmak dile¤iylehoflça kal›n.�


Bir tatil sürprizi!

ED‹TÖRDEN

De¤erli Meslektafllar›m,

ww

w.id

o.or

g.trTar›k Tuncay

‹DO YönetimKurulu Üyesi

07 editor 126 7/22/09 5:17 PM Page 3

ODA HABERLER‹


Türk Diflhekimleri Birli¤i MerkezYönetim Kurulu ve DiflhekimleriOdalar› Baflkan ve Yöneticileri

ola¤anüstü gündemle, 11 Haziran 2009 ta-rihinde Ankara’da topland›. ‹DO ad›na Bafl-kan Mustafa Dü¤encio¤lu ve Yönetim Ku-rulu Üyesi Tar›k Tuncay’›n kat›ld›¤› toplan-t›da T›pta Uzmanl›k Kurulu’nun diflhekimli-¤inde alt› dalda uzmanl›k karar› ve 1219Say›l› Tababet ve fiuabat› Sanatlar›n›n Tar-z› ‹cras›na Dair Kanunun 34. maddesi eleal›nd›. Toplant›n›n birinci gündem maddesindeT›pta Uzmanl›k Kurulu’nun Türk Diflhekim-leri Birli¤i ve Diflhekimleri Odalar›n›n tümitirazlar›na ra¤men diflhekimli¤inin alt› da-l›nda uzmanl›k karar› vermesi görüflüldü.Toplant›da Ortodonti ve A¤›z Difl ve ÇeneCerrahisi dallar›n›n diflhekimli¤inde ana daluzmanl›¤› olarak tan›mlanmas› gerekti¤ivurguland›. TDB’nin bugüne kadar Sa¤l›k

Bakanl›¤› ve ilgili kurumlara görüfllerini bir-çok kez bildirdi¤i belirtildi. Meslek örgütle-rinin görüfllerinin dikkate al›nmamas›n›ndemokratik hukuk devleti anlay›fl›, bilimselgerçekler ve hakkaniyetle örtüflmedi¤i ifa-de edilerek, diflhekimli¤inde alt› dalda uz-manl›¤›n kabul edilemez oldu¤unun bir kezdaha alt› çizildi.

34. madde geri çekilsinToplant›da Erzurum Milletvekili Prof. Dr.Muzaffer Gülyurt’un TBMM’ye sundu¤u1219 Say›l› Tababet ve fiuabat› Sanatlar›-n›n Tarz› ‹cras›na Dair Kanun’da De¤ifliklikYap›lmas›na Dair Kanun Teklifi’ninTBMM’de görüflülmesi s›ras›nda, 34. mad-denin kald›r›lmas› için Meclis nezdinde giri-flimlerde bulunulmas›na karar verildi. 1219 Say›l› kanunla ilgili de¤ifliklik tasla¤›TBMM Sa¤l›k, Aile, Çal›flma ve Sosyal ‹fllerKomisyonu’nda görüflülerek kabul edilmifl

Baflkanlar Konseyi toplant›s› yap›ld›Ola¤anüstü gündemle toplan›lan Baflkanlar Konseyi toplant›s›nda biraraya gelen TDB Merkez Yönetim Kurulu üyeleri, DiflhekimleriOdalar› Baflkan ve Yöneticileri, T›pta Uzmanl›k Kurulu’nun diflhekimli¤inde alt› dalda uzmanl›k karar›na itiraz etti.

oda haberleri 127 7/20/09 6:10 PM Page 8

‹STANBUL D‹fiHEK‹MLER‹ ODASI 22. GELENEKSEL D‹fiHEK‹MLER‹ TEN‹S TURNUVASI

‹DO Genel Sekreteri Aret Karabulut

ve TBMM Genel Kurulu’na gönderilmiflti.Türk Diflhekimleri Birli¤i, komisyona gön-derdi¤i yaz›yla 34. maddenin tabiplere ver-di¤i diflhekimli¤i alan›na müdahale yetkisi-nin kald›r›lmas›n› istemifl, ancak bu talepkabul edilmemiflti.

Sa¤l›k Bakan› ziyaret edildiToplant› sonras›nda TDB Merkez YönetimKurulu Üyeleri ve Oda Baflkanlar› TBMM’debulunan diflhekimi milletvekilleri, bölge mil-letvekilleri ve Sa¤l›k Bakan› Prof. Dr. RecepAkda¤’la görüfltü. Görüflmelerde uzmanl›kve 1219 say›l› kanunun 34. maddesi hakk›n-

da Türk Diflhekimleri Birli¤i ve DiflhekimleriOdalar›n›n görüflleri aktar›ld›. Görüflmede Sa¤l›k Bakan› Prof. Dr. RecepAkda¤, T›pta Uzmanl›k Yönetmeli¤i’ninTDB’nin görüflü do¤rultusunda, ‘Ortodonti’ve ‘A¤›z Difl Çene Cerrahisi’ olmak üzereiki dalda uzmanl›k olaca¤›n› söyledi.Bakan, konunun taraflar› olan Sa¤l›k Ba-kanl›¤›, Türk Diflhekimleri Birli¤i ve BilimselDernek yetkililerinden oluflan bir kurulun,ülkenin gerçek uzman ihtiyac›n› tespit et-mek üzere di¤er dallar›n durumu için çal›fl-malara bafllamas›n› isteyece¤ini belirtti.Kurulun üç ay içinde çal›flmas›n› tamamla-d›ktan sonra verece¤i rapor do¤rultusun-da, yönetmeli¤in ilgili hükmünün yenidendüzenlenebilece¤ini söyledi.‹DO Baflkan› Mustafa Dü¤encio¤lu ve Yö-netim Kurulu Üyesi Tar›k Tuncay ise CHPGrup Baflkan Vekili Kemal K›l›çdaro¤lu,CHP ‹stanbul Milletvekili Sacit Y›ld›z, ‹stan-bul Ba¤›ms›z Milletvekili Ufuk Uras, AKPMilletvekili Mehmet Domaç ve Kilis Millet-vekili Diflhekimi Hüseyin Develio¤lu’yla gö-rüfltü.�

‹STANBUL D‹fiHEK‹MLER‹ ODASI 22. GELENEKSEL D‹fiHEK‹MLER‹ TEN‹S TURNUVASI

Tarih : 10 – 25 Ekim 2009Yer : Caddebostan Raket KulüpBaflvuru : Diflhekimi Ulvi Uçar (0212) 322 47 00

(0541) 322 47 00Son Baflvuru : 2 Ekim 2009 Cuma akflam›na kadar

Kategoriler : Tek BayanlarTek Erkekler (45 - )Tek Erkekler (45 – 55)Tek Erkekler (55 + )Çift ErkeklerKar›fl›k Çiftler (Efller kurayla belirlenecek)




ODA HABERLER‹

A¤›z Difl Sa¤l›¤›e¤itimleri

kapsam›ndaZonguldak’ta 11 ilkö¤retim

okulunda 84’ü ana s›n›f›, 2355’i

ilkö¤retim ö¤rencisiolmak üzere toplam

2439 ö¤renci ve158 ö¤retmene a¤›z

difl sa¤l›¤› e¤itimiverildi.

‹stanbul Diflhekimleri Odas› Top-lum A¤›z Difl Sa¤l›¤› Komisyonu ta-raf›ndan düzenlenen “A¤›z Difl

Sa¤l›¤› E¤itim” gezilerinin alt›nc›s› 7-10 Ma-y›s 2009 tarihlerinde yap›ld›.‹stanbul Diflhekimleri Odas› ve ZonguldakDiflhekimleri Odas› iflbirli¤iyle gerçekleflene¤itim gezisinde, 11’i ‹stanbul’dan, 4’ü Zon-guldak’tan toplam 15 diflhekimi görev ald›.Dört ayr› bölgedeki 11 ilkö¤retim okulunda84’ü ana s›n›f›, 2355’i ilkö¤retim ö¤rencisiolmak üzere toplam 2439 ö¤renci ve 158ö¤retmene a¤›z difl sa¤l›¤› e¤itimi verildi.Baz› okullarda bilgi teknolojileri s›n›flar›, ba-z›lar›nda çok amaçl› salonlar, baz›lar›nda dasalon haline getirilmifl koridorlar e¤itim sa-lonlar› olarak kullan›ld›.

Tek difl kayb› bile önemliE¤itimlerde örnek çene modelleri kullanarakeriflkin ve çocuklara farkl› yöntemlerle diflf›rçalaman›n ve difl ipi kullan›m›n›n nas›l ya-p›laca¤› gösterildi. Gönüllü çocuklardankendilerini difllerin yerine koymalar› istendi.Çocuklar bu özdefllefltirmelerle tek difl kay-

b›nda neler oldu¤unu, difl f›rçalama ifllemi-nin önemini ve difl ipi kullan›m›n›n neden ge-rekli oldu¤unu bir kez daha gördüler.E¤itimlerde bakteri pla¤› boyama tableti uy-gulanarak kat›l›mc›lar›n plak tabakas›n› gör-meleri de sa¤land›. Bunun için kameraylaçekilmifl boyanm›fl difl görüntüleri ekranayans›t›ld›. Ö¤renciler plak tabakas›n› böyle-ce çok daha net görmüfl oldu. Do¤ru f›rça-lama ve difl ipi kullan›m›n›n bakteri pla¤›n›nas›l yok edece¤i gösterildi.

Difl f›rçalama takvimi da¤›t›ld›F›rçalaman›n al›flkanl›k haline gelmesi içinkullan›lan difl f›rçalama takvimleri ö¤rencile-re da¤›t›lmak üzere ö¤retmenlere teslimedildi. Ö¤retmenler e¤itimi takip eden alt›n-c› haftan›n sonunda ö¤renciler taraf›ndandoldurulacak bu takvimleri toplay›p de¤er-lendirecekler. Uygulamayla çocuklar›n bue¤itimle ilgili sorumluluk almalar› ve bunuyerine getirmeleri amaçland›. E¤itimlerin sonunda ö¤rencilere yafl grupla-r› dikkate al›narak daha önceki e¤itimlerdede kullan›lan bilgilendirici broflürler, difl bul-

E¤itmen diflhekimleriZonguldak’tayd›



ODA HABERLER‹

macas›, sevimli karakterlerin difl f›rças›ylabirlikte yer ald›¤› boyama kâ¤›tlar›, difl f›rça-s› ve difl macunu da¤›t›ld›.

Kara elmas diyar› ZonguldakE¤itimlerin ard›ndan Zonguldak Diflhekimle-ri Odas›’n›n organizasyonuyla Türkiye Tafl-kömürü Kurumu’na (TTK) ait e¤itim oca¤›gezisi gerçeklefltirildi. Meslektafllar›m›z taflkömürü ocaklar›n›n jeolojik yap›s›, çal›flmakoflullar›, ifl güvenli¤i ve iflçi sa¤l›¤› konu-sunda bilgi alarak yaklafl›k bir kilometreuzunlu¤undaki meyilli e¤itim oca¤›nda kö-mür damarlar›n› inceledi. 21 kiflilik e¤itimci grubunun tarih ve kültürturunda Amasra ve Safranbolu da vard›. Zir-veden Amasra’y› seyreden meslektafllar›m›zard›ndan da hiçbir evin baflka bir evin güne-flini kapatmad›¤› müze kent Safranbolu’yugezdi. Günümüze kadar muhafaza edileneski evler ve H›d›rl›k Tepesi’nden flehrin pa-noramik görüntüsü muhteflemdi.

‹zlenimler paylafl›ld› ‹stanbul ile ‹stanbul d›fl›ndaki E¤itmen Difl-

hekimlerinin "Toplum A¤›z Difl Sa¤l›¤› E¤iti-mi" alan›ndaki deneyimlerini birbirleriylepaylaflmalar›, bölgede genifl kat›l›ml› bir e¤i-timle ilkö¤retim okullar›ndaki ö¤renci ve ö¤-retmenlerde a¤›z difl sa¤l›¤› konusunda far-k›ndal›k oluflturmalar› sa¤land›. E¤itim gezi-si bir sonraki y›l›n planlamas›yla tamamlan-d›. Kat›l›mlar›yla verdikleri destekten dolay›bizi güçlendiren tüm arkadafllar›m›za, "Karaelmas flehri"ndeki beyaz diflli, kömür gözlü,merakl›, yaramaz, sessiz, ilgili, sorgulayantüm çocuklar ad›na ‹stanbul DiflhekimleriOdas› olarak teflekkür ederiz. �



ODA HABERLER‹

‹DO ‹lçe Temsilcileri Komisyo-nu’nun organize etti¤i kahvalt›l›bölge toplant›lar›n›n 2008–2009

dönemi sonuncusu 13 May›s 2009 tarihin-de gerçekleflti. Büyükçekmece, Küçükek-mece, Silivri, Çatalca, Avc›lar, Baflakflehir,Esenyurt, Beylikdüzü ilçelerindeki meslek-tafllar›m›z için düzenlenen Kahvalt›l› BölgeToplant›s›, Büyükçekmece’de yer alan Al-batros Restoran’ta gerçeklefltirildi. Toplant›ya ‹DO Genel Sekreteri Aret Ka-

rabulut, ‹DO Yönetim Kurulu Üyesi vebölge sorumlusu Sevil Al ve ‹lçe Temsil-cileri Komisyonu kat›ld›. 97 meslektafl›-m›z›n kat›ld›¤› toplant›da bölge sorumlu-su Evin fiay aç›l›fl konuflmas› yapt›. Ar-d›ndan ‹DO Genel Sekreteri Aret Karabu-lut kamudan muayenehanelerin hizmetsat›n al›m›yla ilgili son geliflmeler hakk›n-da bilgi verdi. Soru-cevap bölümünün ar-d›ndan meslektafllar›m›z beklenti anketinidoldurdular.�

Bölge toplant›s› yap›ld›

Tabipler Birli¤i (TTB) Merkez Kon-seyi üyesiyken 23 May›s 1980 ta-rihinde bar›fl ve demokrasi düfl-

manlar› taraf›ndan evinde katledilen mes-lektafl›m›z Sevinç Özgüner ölümünün 29.y›l›nda düzenlenen etkinliklerle an›ld›. Mes-lektafl›m›z Sevinç Özgüner’in meslektafllar›ve sevenleri sabah Zincirlikuyu’daki mezar-l›¤› bafl›nda, akflam ‹stanbul Tabip Oda-s›’nda düzenlenen anma töreninde bir ara-ya geldi. Her y›l düzenlenen Sevinç Özgüner ‹nsanHaklar› Bar›fl ve Demokrasi Ödülü bu y›lDESA deri fabrikas›nda çal›fl›rken sendikaüyesi oldu¤u için iflten ç›kar›lan ve tüm bas-k›lara ra¤men ifl yerinin önünde direnifledevam eden Emine Aslan ile 28 Eylül 2008

tarihinde ‹stanbul’un Sar›yer ‹lçesi'nde ya-sal bir dergiyi satarken gözalt›na al›nan, gö-zalt›nda ve tutuklu bulundu¤u sürece ifl-kence sonucu yaflam›n› yitiren Engin Çe-ber’e verildi. Sevinç Özgüner’in ailesi ve sevenlerinin ha-z›r bulundu¤u etkinliklere; ‹DO Baflkan›Mustafa Dü¤encio¤lu, ‹DO Genel SekreteriAret Karabulut, ‹DO Yönetim Kurulu üyeleri,Songül Yarg›c›, Fatma Balpetek, ‹TO Bafl-kan› Prof. Dr. Özdemir Aktan ve YönetimKurulu üyeleri, Dr. fiükrü Güner, arkadaflla-r›, Sevim Belli, fiair Arif Damar kat›ld›.�

Sevinç Özgüner Ödülüsahiplerini buldu

Bu y›l SevinçÖzgüner ‹nsan

Haklar› Bar›fl veDemokrasi

Ödülü’nü, Desaiflçisi Emine Aslanve iflkence sonucu

yaflam›n› yitirenEngin Ceber ald›.

97 diflhekimininkat›ld›¤› bölge

toplant›s›nda kamudan

muayenehanelerinhizmet sat›n

al›m›yla ilgili songeliflmeler

hakk›nda bilgiverildi.



ODA HABERLER‹

‹DO üyeleri, ‹DO Sosyal ‹fller Ko-misyonu organizasyonuyla Bel-grad Orman› içinde bulunan Ne-

flet Suyu’ndaki piknik alan›nda bir arayageldiler. Bahar›n son günü gerçekleflenpiknik, sabah kahvalt›s›yla bafllad›. Kahval-t›n›n ard›ndan baz› meslektafllar›m›z ormaniçinde yürüyüfle ç›kt›. Piknik alan›nda ka-lanlar›n kimi top oynad›, kimi tavla partisiyapt›, kimi de a¤açlar›n alt›nda hofl soh-betlere dald›. Günün en çok keyfini ç›karançocuklar çeflitli oyunlarla pikni¤in tad›n› ç›-kard›lar. Hamak sefas› yap›p, bofl bulduk-lar› her topun arkas›ndan kofltular. Ö¤le-den sonra mangallar yak›ld›. Her piknikte

oldu¤u gibi bu piknikte de yemek miktar›biraz abart›lm›flt›. Karn›m›z› doyurup, birazdinlendikten sonra pikni¤e kat›lan meslek-tafllar›m›zla tekrar bir araya gelmek dile¤iy-le vedalaflt›k.�

‹DO ve ‹stanbul Büyükflehir Belediyesi Sa¤l›k veSosyal Hizmetler Daire Baflkanl›¤› Özürlüler Mü-dürlü¤ü iflbirli¤iyle e¤itmen diflhekimleri için dü-

zenlenen Birinci Seviye Türk ‹flaret Dili Kursu E¤itim Prog-ram› sona erdi. E¤itmen Samet Demirtafl taraf›ndan verilenkursa 15 meslektafl›m›z kat›ld›. 16 fiubat 2009 tarihindebafllayan ve haftada bir gün olmak üzere üç ay süren kursprogram› 25 May›s 2009 tarihinde tamamland›. ‹stanbul Diflhekimleri Odas›, Türk ‹flaret Dili E¤itim Progra-m›’yla e¤itmen diflhekimlerinin iflitme engelli gruplarla ileti-flim becerilerini artt›rmay› hedefliyor.

Ortak bir çaba‹stanbul Büyükflehir Belediyesi Sa¤l›k Sosyal HizmetlerDaire Baflkanl›¤› Özürlüler Müdürlü¤ü ve ‹flitme EngellilerFederasyonu’nun ortak çal›flmalar› sonucunda, toplumdaiflitme engelli vatandafllarla ilgili fark›ndal›k yarat›lmas›amaçlan›yor. Bu noktadan hareketle kendi içinde son de-

rece faal bir grup olmakla birlikte, toplumla yaflanan iletiflimproblemleri nedeniyle sa¤l›k, sosyal ve kültürel alanda ya-flanan s›k›nt›lar› alt seviyelere çekmek için çeflitli meslek ör-gütlerine yönelik “Türk ‹flaret Dili E¤itim ve Yayg›nlaflt›rmaÇal›flmalar›” düzenlenmekte. ‹DO düzenledi¤i e¤itim prog-ram›yla iflitme engelli gruplara ulaflma çabas› yan›nda, ku-rumsal anlamda da bu çal›flmaya destek vermifl oldu.�

Merhaba Yaz!

E¤itim engel tan›m›yor!‹stanbul Diflhekimleri Odas›’n›n bafllatt›¤› Birinci Seviye Türk ‹flaret Dili Kursu E¤itim Program›’yla, e¤itmen diflhekimlerinin iflitme engelli gruplarla iletiflim becerilerini art›rmas› hedefleniyor.

Diflhekimleri “yaza merhaba” pikni¤inde Belgrad Orman›’nda bir araya geldi ve keyifli bir pazar geçirdiler.


ODA HABERLER‹


Flor uygulamalar›nda güncel yaklafl›mlar

‹DO Toplum A¤›z ve Difl Sa¤l›¤›Komisyonu, 15 Haziran 2009 tari-hinde e¤itmen diflhekimlerine yö-

nelik, “Flor Uygulamalar› Konusunda Gün-cel Yaklafl›mlar” konulu bir konferans dü-zenledi. ‹stanbul Üniversitesi Diflhekimli¤iFakültesi (‹ÜDF) Toplum A¤›z Difl Sa¤l›¤›Bilim Dal› Ö¤retim Üyesi Prof. Dr. FerdaDo¤an’›n konuflmac› olarak kat›ld›¤› top-lant›ya 30 meslektafl›m›z kat›ld›. Sistemik flor kullan›m›nda dikkat edilmesigereken hususlar› anlatan Prof. Dr. Do¤an,florun difllerin yan› s›ra metabolizmaya et-kilerinin de bilinmesi gerekti¤ini söyledi.

Flor yönünden en zengin, çayProf. Dr. Ferda Do¤an, beslenmeyle flor

al›m›n›n en fazla %60–80 oranlar›nda su vedi¤er içeceklerde oldu¤unu, tah›l, et, bal›k,kümes hayvanlar›nda flor bulundu¤unu,flor aç›s›ndan en zengin maddenin ise çayoldu¤unu belirtti. Dünyada yap›lan çal›fl-malar› da de¤erlendiren Prof. Dr. Do¤an,florun en yüksek oranda Çin’deki sebzeler-de ve çayda bulundu¤unu, nedeninin iseÇin’deki hava kirlili¤i oldu¤unu söyledi.

Flor karfl›tl›¤›“Ben y›llard›r florla çal›fl›yorum ama di¤ertaraftan da flor karfl›t›y›m” diyen Prof. Dr.Do¤an dünyada flor karfl›t› sitelerin vegruplar›n say›s›n›n artt›¤›na dikkat çekti.Prof. Dr. Ferda Do¤an, florürün absorsiyo-nunu, bio-yararl›l›¤›n› ve toksikasyonunu

Prof. Dr. Ferda Do¤an’›n sundu¤u ‘Flor uygulamalar›nda güncel yaklafl›mlar’ konulu konferansta, florun difllerin yan› s›ra metabolizmaya etkilerinin de diflhekimlerince bilinmesi gerekti¤i söylendi.



ODA HABERLER‹

etkileyen faktörleri flöyle s›ralad›: Flor pre-paratlar›n›n suda eriyebilme özelli¤i ve kim-yasal yap›s›, yiyeceklerin birlikte al›nmas›,aç karn›na al›nmas›, mide asitinin yüksekolmas›, böbrek fonksiyonlar›n›n bozuk ol-mas›.

Çocuklarda flor kullan›m›na dikkatÖzellikle çocuklarda flor kullan›m›na dikkatçeken Prof. Dr. Do¤an, 10 kg a¤›rl›¤›ndaçocuk için 50 mg florun toksikasyona ne-den olabilece¤ini, bu nedenle difl macunla-r›n›n, flor tabletlerinin çocuklar›n ulaflama-yaca¤› yerlerde olmas› gerekti¤inin alt›n›çizdi Prof. Dr. Ferda Do¤an topluma yönelik floruygulamalar›nda dikkat edilmesi gerekenbir baflka hususun da florozis oldu¤unusöyledi. Florozisin difl ve kemik dokular›n-da kendini gösterdi¤ini belirten Prof. Dr.Do¤an, içme suyundaki flor artt›kça florozi-sin de artt›¤›n›, florosizin fliddetinin, al›nandozun (florür) miktar›na, ne zaman al›nd›¤›-na, al›nma süresine ve kiflisel özellikleregöre de¤iflti¤ini belirtti. Sistemik ve lokal

florür kullanma yöntemlerini aç›klad›. Toplum ve okul esasl› koruyucu program-lar içinde flor içeren difl macunlar›n›n öne-mine dikkat çeken Prof. Dr. Do¤an, DünyaSa¤l›k Örgütü’nün florürlü difl macunlar›n›nüç y›l süreyle kullan›m› s›ras›nda DMF-S’de%24 oran›nda azalma, flor içeren gargara-larda ise DMF-S’de %26 oran›nda azalmagörüldü¤ünü söyledi¤ini aç›klad›.

21. yüzy›lda flor uygulamalar›Son zamanlarda gündeme gelen, tükürükiçindeki proteinlerin yap›s›nda olup, onlargibi davranarak demireralizasyonu azaltan,remireralizasyonu destekleyen CPP-ACP(kazein fosfopeptit- amorf kalsiyum fosfat)içerikli maddelerden de bahseden Prof. Dr.Do¤an konuflmas›na, risk gruplar›n›n seçi-minde kullan›lan yüksek risk göstergeleri-nin neler oldu¤unu anlatarak sürdürdü.Konuflmas›n›n son bölümünde “21. Yüzy›l-da Flor Uygulamalar›” konusunda DünyaSa¤l›k Örgütü’nün yaklafl›mlar›na yer verenProf. Dr. Do¤an DSÖ’nün flor eksikli¤inindifl çürüklerine nedeni olmad›¤›, sürmesonras› fleker tüketiminin difl çürüklerininen önemli etyolojik faktörlerinden biri oldu-¤u ve fleker tüketiminin kontrol alt›na al›n-mas›n›n en baflta gelen hedef olmas› ge-rekti¤i konular›ndaki vurgulamalar›na dik-kat çekti.�



ODA HABERLER‹

‹stanbul, Marmara, Yeditepe Üniversitesi Difl-hekimli¤i Fakültesi 2008- 2009 y›l› ö¤retim dö-neminin sonuna yaklafl›l›rken, bu y›l mezun

olanlar da diplomalar›n› törenlerle ald›lar. 3 Temmuz2009 tarihinde Marmara Üniversitesi Diflhekimli¤i Fa-kültesi (MÜDF) mezunlar› için, 7 Temmuz 2009 tarihin-de Yeditepe Üniversitesi Diflhekimli¤i Fakültesi (YÜDF)mezunlar› için, 13 Temmuz 2009 tarihinde ‹stanbul Üni-versitesi Diflhekimli¤i Fakültesi (‹ÜDF) mezunlar› içindüzenlenen törenlerde birbirinden coflkulu anlar yaflan-d›. Fakülte dekanlar›n›n, ö¤retim üyelerinin ve velilerinkat›ld›¤› törene Odam›z ad›na Baflkan Mustafa Dü¤en-cio¤lu ve Denetleme Kurulu Baflkan› Prof. Dr. TurhanAtalay kat›ld›. Mezuniyet törenlerinde genç meslektafl-lar›na hitap eden Mustafa Dü¤encio¤lu, ö¤rencilerdeniyi birer diflhekimi olmalar›n›n yan› s›ra, ça¤dafl de¤er-lere sahip ç›kmalar›n›, çevreye duyarl›, demokrasidenve emekten yana olmalar›n› istedi. Etik kurallar›n öne-mine vurgu yapan Dü¤encio¤lu, “Vicdan›n›zla çal›fl›n,bilgilerinizi hastalar›n›za dürüst bir flekilde sunun” dedive genç meslektafllar›na Odaya üye olmalar› için ça¤r›

yapt›. Mustafa Dü¤encio¤lu konuflmalar›nda diflhekim-li¤i mesle¤inin gündeminde ilk s›ralarda yer alan sorun-lar›na da yer verdi. T›pta Uzmanl›k Kurulu’nun diflhe-kimli¤inde alt› dalda uzmanl›k karar›n› elefltiren Dü¤en-cio¤lu, “Ülkemizde a¤›z ve difl sa¤l›¤› göstergeleri yet-kin diflhekimine ihtiyaç oldu¤unu göstermektedir. Bugöstergeler ›fl›¤›nda ülkemizde alt› dalda uzmanl›¤a ih-tiyaç yoktur” dedi. “Tam Gün” Yasa Tasar›s›yla ilgili degörüfllerini belirten Dü¤encio¤lu, ilkesel olarak tam sü-reli çal›flmay› do¤ru bulmakla beraber uygulaman›nsa¤l›kl› olabilmesi için diflhekimlerinin özlük haklar› so-runlar›n›n giderilmesi gerekti¤inin alt›n› çizdi. Törenler-de ayr›ca Mustafa Dü¤encio¤lu derece alan mezunlarabirer saat hediye etti. ‹ÜDF mezunlar›ndan Necla Asl› Koçak birinci, fierife K›-ran ikinci, Nida Yaman üçüncü, MÜDF mezunlar›ndanYasemin Bahar Çiftçi birinci, Fatih Kuyumcu ikinci, Pe-lin Karasu üçüncü, YÜDF’inden ise Sabiha Ece Yücelbirinci, Asl› Kartal ikinci, Ela Kalayc›o¤lu üçüncü oldu.Bu y›l ‹ÜDF’den 152, MÜDF’den 110, YÜDF’den 42 ol-mak üzere toplam 304 ö¤renci mezun oldu. �

Yeni bir bafllang›ca do¤ru

Ö¤renim döneminin bitti¤i, mesleki hayat›n bafllang›c› olan mezuniyet törenlerinde‹stanbul Diflhekimleri Odas› genç meslektafllar›n› yaln›z b›rakmad›.

Gelecekte meslektafl›n›z olacak genç diflhekimi adaylar›na destek sa¤layarak onlara el uzatmak ister misiniz?

Maddi olarak destek sa¤layabilirsiniz ya da sa¤l›k kuruluflunuzda sizi asiste ederek tecrübe kazanmas›n› sa¤layabilirsiniz.Ancak kendisini diflhekimi olarak tan›tmamas› ve hiçbir koflulda hastaya kendi bafl›na teflhis ve tedavi uygulamamas›flart›yla.

CEVABINIZ “EVET” ‹SE LÜTFEN B‹Z‹ ARAYIN‹STANBUL ÜN‹VERS‹TES‹ D‹fiHEK‹ML‹⁄‹ FAKÜLTES‹ Bilgi için: 0212 414 25 65



ODA HABERLER‹

Prof. Dr. Türkan Saylan’›n vefat›üzerine Sa¤l›k Meslek Odalar› Ko-ordinasyonu Ça¤dafl Yaflam› Des-

tekleme Derne¤i’ni (ÇYDD) ziyaret ederektaziyelerini bildirdi. 18 May›s 2009 tarihindeyap›lan ziyarette ‹stanbul Tabip Odas› Bafl-kan› Prof. Dr. Özdemir Aktan, ‹stanbul Ecza-c›lar Odas› Baflkan› Semih Güngör, ‹stanbulVeteriner Hekimleri Odas› Baflkan› Prof. Dr.Tahsin Yeflildere ve ‹stanbul DiflhekimleriOdas› Genel Sekreteri Aret Karabulut kat›ld›.

Binlerce kifli u¤urlad›Prof. Dr. Türkan Saylan, son yolculu¤unabinlerce kiflinin kat›l›m›yla u¤urland›. 19 Ma-y›s 2009 tarihinde Lütfi K›rdar Kongre Mer-kezi’nde düzenlene törene Oda’m›z ad›naBaflkan Mustafa Dü¤encio¤lu, Baflkan Ve-kili Prof. Dr. Serdar Çintan, Genel SekreteriAret Karabulut ile geçmifl dönem ‹DO veTDB Yönetim Kurullar›nda görev alm›flmeslektafllar›m›z kat›ld›. Törende çok say›-da kifli salona giremedi¤i için d›flar›da kald›.Prof. Dr. Türkan Saylan'›n hayat›n› anlatanvideo ve sinevizyon gösterimlerinin yap›ld›-

¤› törende CHP Genel Baflkan Yard›mc›s›Onur Öymen, Yarg›tay Onursal CumhuriyetBaflsavc›s› Sabih Kanado¤lu, ÇYDD Yöne-tim Kurulu üyesi Gülsüm Kaya, ÇYDD Ge-nel Baflkan Yard›mc›s› Aysel Çelikel, Ana-yasa Hukukçusu, ÇYDD Onur Kurulu Bafl-kan› ‹brahim Kabo¤lu, ÇYDD bursuyla ö¤-renimini yapan Bo¤aziçi Üniversitesi ö¤ren-cisi Pelin Bardakç›, Eskiflehir Anadolu Üni-versitesi ö¤rencisi Volkan Düzenli, deprembölgesinden Erkan Kaya ve ÇYDD bursuy-la lisede okuyan Merve Aras birer konuflmayapt›lar.Konuflmalar›n ard›ndan Prof. Dr. TürkanSaylan'›n naafl› binlerce kiflinin eflli¤indeTeflvikiye Camisi’ne götürüldü. YürüyüflteSaylan'›n vasiyeti üzerine pankart aç›lmad›,slogan at›lmad›. Naafl, k›l›nan ikindi namaz›-n›n ard›ndan kalabal›k eflli¤inde ZincirlikuyuMezarl›¤›’na defnedildi.

Her fleyden önce hekimdiProf. Dr. Türkan Saylan’›n yaflam›n›n sony›llar›nda gündemde yer alan “darbe vedarbe karfl›tl›¤›” tart›flmalar› hekimlik yönü-

Prof. Dr. Türkan Saylan’›u¤urlad›k

Ça¤dafl Yaflam›Destekleme

Derne¤i (ÇYDD)Genel Baflkan›

Prof. Dr. TürkanSaylan, binlerceinsan›n kat›ld›¤›

törenle son yolculu¤una

u¤urland›.



ODA HABERLER‹

nü gölgede b›rakt›. Her fleyden önce bir he-kim olan Saylan, akademik çal›flmalar›ylayurt içinde ve d›fl›nda tan›nm›fl, meslektafl-lar› taraf›ndan sevgi ve takdir görmüfl, ülke-nin cüzamla mücadelesinin en önemli is-miydi.

Cüzamla mücadelesiTürkan Saylan 1935 y›l›nda ‹stanbul'dado¤du. Kandilli K›z Lisesi’nden mezun ol-duktan sonra ‹stanbul T›p Fakültesi’ni ka-zand›. Mezun olduktan sonra deri ve zühre-vi hastal›klar konusunda ihtisas yapt›. Say-lan, 1964-1968 y›llar›nda Sosyal SigortalarNiflantafl› Hastanesi’nden Deri ve ZühreviHastal›klar Uzmanl›¤› ald›. 1968’de ‹Ü ‹s-tanbul T›p Fakültesi Dermatoloji AnabilimDal›’nda baflasistanl›¤a bafllad›. 1971 y›l›n-da Britanya’da e¤itim gördü. 1972’de do-çent, 1977’de profesör oldu. Cüzam ala-n›nda ihtisas yapan Türkiye'nin 7. kad›n›y-d›. 1976’da Cüzamla Savafl Derne¤i veVakf›’n› kurdu. ‹stanbul Lepra, Deri ve Züh-revi Hastal›klar› Hastanesi’nin kuruluflundaöncü oldu. Hastanenin 12 y›l gönüllü bafl-hekimli¤ini yapt›. Sonra da doktorlar, ö¤-renciler ve hemflirelerle birlikte y›llarca Tür-kiye’yi kar›fl kar›fl gezerek cüzam hastal›¤›-n› yok etmeye çal›flt›. Hastalar› tedavi etti,bilgilendirdi.Türkan Saylan 1982-1987’de ‹stanbul T›pFakültesi Dermatoloji Anabilim Dal› Bafl-kanl›¤›, 1981-2001’de ‹stanbul T›p Fakülte-si Lepra Araflt›rma ve Uygulama MerkeziMüdürlü¤ü yapt›. Ulusal Lepra KontrolProgram› Koordinatörlü¤ü görevini üstle-nen Saylan, Dermatopatoloji Laboratuva-r›’n›n, Behçet Hastal›¤› ve Cinsel ‹liflkiyleBulaflan Hastal›klar Poliklinikleri’nin kurul-mas›nda da öncü oldu. Türkan Saylan’›n cüzamla mücadele etti¤iy›llarda Türkiye'de 10 bine yak›n cüzamhastas› vard›. Ço¤u ifl bulamad›¤› için di-lenmek zorunda kal›yordu. “‹nsan içine ç›-kar›lmas›nlar, hatta bir adaya kapat›ls›nlar”fikirlerinin ortada dolaflt›¤› günlerde Saylan,Türkiye'yi kar›fl kar›fl gezdi. “Biz büyük biraileyiz” slogan›yla hastalar›n› tedavi etti,

onlar için projeler üretti. Bu mücadelesi ona1986 y›l›nda Uluslararas› Gandhi Ödülü’nügetirdi.

Miras› çok büyükTürkan Saylan ayr›ca 2006 y›l›na kadar Dün-ya Sa¤l›k Örgütü’nün lepra konusunda da-n›flmanl›¤›n› yapt›. Uluslararas› Lepra Birli-¤i’nin (ILU) kurucu üyesi ve baflkan yard›m-c›s› olan Saylan 21 y›l baflhekimlik yapt›. Saylan, 6 Kas›m 2005 tarihli Radikal Gaze-tesi’nde yay›nlanan röportaj›nda cüzamlamücadele öyküsünü flöyle anlat›yor: “Aka-demik kariyeri hiç sevmiyorum. Hâlâ bircübbem yoktur. Oradaki o küçük çat›flma-lar hofluma gitmiyor. Ben bilim yapmak is-tiyorum. Baflvuray›m dedim. Hocam›z da‘Sen buran›n hemfliresisin, baflasistan›s›n,ö¤retmenisin, buran›n kad›n›s›n, her fleysenden sorulacak’ dedi. Senelerce çok ça-l›flt›m. Hastanenin tozundan kirine, hasta-n›n yata¤›ndan yaras›na kadar hepsini kon-trol ettim. Yara sarmay› çok severim, hasta-lar›ma i¤nelerini kendim yapar›m. O s›radacüzama takm›flt›m kafay›. Yurtd›fl› bursubuldum ve ‹ngiltere'ye gittim. Dönünce 1976'da art›k cüzam iflini üstlen-mek istedim. Bakanl›¤a gittim. Gönüllü ola-rak bu konuda çal›flmak istedi¤imi söyle-dim. ‹stanbul Lepra Hastanesi'ni kurduk.Hastaneyi yaparken iflçi gibi çal›flt›k. Sonrada ö¤renciler, hemflireler, doktorlar bütünTürkiye'yi taramaya bafllad›k. O zamanTürkiye'de kay›tl› 10 bin cüzaml› kifli vard›.fiu anda 2.500 hastam›z var. Hepsi tedavi-lerini görmüfl durumda. Onlar›n çocuklar›n›okutuyoruz, çeflitli projeler yap›yoruz, ço¤uart›k dilenmiyor. 21 y›l baflhekimlik yapt›m.2002'de emekli oldum. Bir ölümlüye nasipolan en güzel fley büyüttü¤ü bir çocu¤unkendi ayaklar› üzerinde durdu¤unu gör-mektir.” Hastalar›yla yak›ndan ilgilenen, onlara flef-katle yaklaflan bir hekim olarak Saylan’›ngeriye b›rakt›¤› en büyük miras kar›fl kar›fldolaflt›¤› Anadolu’da cüzam› yenmesi ve bumücadele sonucunda yeniden kurulan ya-flamlard›r.�

Prof. Dr. Türkan Saylan’›nnaafl›, binlerce insan›nkat›ld›¤› kortej eflli¤indeTeflvikiye Camii’ndenZincirlikuyu Mezarl›¤›’nakadar tafl›nd›.



ODA HABERLER‹

Sa¤l›k meslek örgütlerinin ve sen-dikalar›n tüm itirazlar›na ra¤men“Tam Gün” Yasa Tasar›s›’n›n mec-

lis alt komisyonunda görüflülmeye bafllan-mas›na tepkiler ç›¤ gibi büyüyor. Sa¤l›kMeslek Odalar› Koordinasyonu 3 Haziran2009 tarihinde ‹stanbul Diflhekimleri Oda-s›’nda bir toplant› yaparak yasa tasar›s›n›de¤erlendirdi. Toplant›da tasar›n›n yan› s›radiflhekimli¤inde uzmanl›kla ilgili son gelifl-meler ve ‘Kent Konseyleri’ de ele al›nd›.‘Kent Konseyleri’nde sa¤l›k meslek odalar›temsilcilerinin de yer almas› için yap›lmas›gereken çal›flmalar üzerine konufluldu. Top-lant›ya; ‹DO Baflkan› Mustafa Dü¤encio¤lu,‹DO Genel Sekreteri Aret Karabulut, ‹TOBaflkan› Prof. Dr. Özdemir Aktan, ‹TO Yöne-tim Kurulu Üyesi Nazmi Algan, ile ‹VHOBaflkan› Prof. Dr. Tahsin Yeflildere, ‹VHOGenel Sekreteri Azmi Yüksel kat›ld›.

Üç kentte protestolar“Tam Gün” Yasa Tasar›s›’n›n meclis alt ko-misyonunda görüflülmeye bafllanmas› üze-rine ‹zmir, ‹stanbul ve Adana’da protestoyürüyüflleri düzenlendi. ‹stanbul’da, Oda’m›z›n da içinde yer ald›¤›Herkese Sa¤l›k Güvenli Gelecek Platformu,24 Haziran 2009 tarihinde düzenledikleri ba-s›n toplant›s›yla meclis alt komisyonunda

bekleyen “Tam Gün” Yasa Tasar›s›’na karfl›ç›kt›klar›n› aç›klad›. Cerrahpafla T›p Fakülte-si bahçesinde toplanan bine yak›n sa¤l›kçal›flan› yasa tasar›s›n›n, sa¤l›k çal›flanlar›n›ngüvencesiz ve esnek çal›flmas›na yol aça-ca¤›n› belirtti. ‹stanbul Tabip Odas› Yönetim Kurulu Üye-si Nazmi Algan’›n sa¤l›k çal›flanlar›na ses-lendi¤i konuflmas›nda “Tam Gün” YasaTasar›s›’n›n hem sa¤l›k çal›flanlar›na hemde vatandafllara y›k›m getirece¤ini, tasar›-n›n ad›n›n “Tam Gün” olmas›n›n tümüylebir aldatmaca oldu¤unu, gerçekte uygu-lanmaya çal›fl›lan›n güvencesiz ve esnekçal›flma düzeni oldu¤unu vurgulad›. TürkTabipler Birli¤i Merkez Konseyi Üyesi AliÇerkezo¤lu da tasar›n›n yasalaflmas› halin-de halk›n eflit sa¤l›k hizmeti alaca¤›, nitelik-li bir t›p hizmetinin sürdürülebilece¤i söyle-minin demogojiden ibaret oldu¤unu söyle-di. Konuflmalar›n ard›ndan Haseki E¤itimve Araflt›rma Hastanesi’ne do¤ru yürüyüflegeçildi. Yol boyunca “Hekimler Köle De¤il-dir”, “Tam Gün Kölelik Düzenine Hay›r”,“Sa¤l›k Hakt›r Sat›lamaz”, “Sa¤l›kta TicaretÖlüm Demektir” sloganlar› at›ld›. Bas›naç›klamas›na ‹DO ad›na Genel SekreteriAret Karabulut, Yönetim Kurulu üyeleri Fat-ma Balpetek, Sevil Al ve Denetleme Kuruluüyesi Güler Gültekin kat›ld›.�

Sa¤l›k çal›flanlar›“Tam Gün”ü protesto etti

‘Tam Gün’ YasaTasar›s›’n›n, tüm itirazlara ra¤men

Meclis AltKomisyonu’nda

görüflülmeyebafllanmas› üzerine

‹zmir, ‹stanbul veAdana’da protesto

yürüyüflleri yap›ld›.


ODA HABERLER‹


Herhangi bir nedenle aidat ödemelerini yapamayan meslektafllar›m›z 0.212 296 21 06 no.lu telefonumuzdan aidat borçlar›n› ö¤renip, ayn› gün içindeafla¤›da belirtilen banka hesap numaralar›n› yat›rabilir ya da afla¤›daki kredi kart›

formunu doldurup 0.212 296 21 04 no.lu faks›m›za göndererek ödeyebilirler.

‹STANBUL D‹fiHEK‹MLER‹ ODASI YÖNET‹M KURULU

B‹R HATIRLATMA

KRED‹ KARTI B‹LG‹LER‹ (KRED‹ KARTIYLA YAPILACAK ÖDEMELERDE)VISA MASTER EUROCARD

KART SAH‹B‹N‹N

ADI SOYADI : CEP TEL :ADRES‹:fiEH‹R : ‹L / ‹LÇE : POSTA KODU :

KART NUMARASI:

SON KULLANMA TAR‹H‹ :

Yukar›da belirtti¤im tutar›n VISA, MASTERCARD, EUROCARD hesab›na borç kaydedilerek Yap› Kredi Bankas›

Harbiye fiubesi nezdindeki ilgili hesab›n›za Yap› Kredi Bankas›’yla ‹STANBUL D‹fiHEK‹MLER‹ ODASI aras›nda

yap›lan anlaflma koflullar› çerçevesinde alacak kaydedilmesini kabul ediyorum.

LÜTFEN HESABIMDAN ……..........…………………….TL tahsil ediniz.

TAR‹H : ‹MZA :

Ödemeler: Banka Havalesiyle yap›lacak ödemelerde Yap› ve Kredi Bankas› Harbiye fiubesifiube Kodu : 931 Hesap No: 81802288

Aidat›n›z› ve birikmifl aidat borçlar›n›z› 0212 296 21 05/06 no.lu telefondan ö¤renip afla¤›daki flekilde ödeyebilirsiniz.

Aidatlar›n› bankamatikten yat›ran meslektafllar›m›z›n Oda’m›z› aray›pbildirmelerini rica ederiz.


Diflhekimi Füsunfieker Karagören

[email protected]

MSS

Diflhekimleriemeklerininkarfl›l›¤›n› istediTDB 16. Uluslararas› Diflhekimli¤i Kongresi Meslek Sorunlar›Sempozyumu’nda kamuda ve özel sa¤l›k kurulufllar›ndaçal›flan meslektafllar›m›z›n özlük haklar› sorunlar› masayayat›r›ld›. Sempozyumda, Sa¤l›k Bakanl›¤›’na ba¤l› kurum vekurulufllar›nda uygulanan performans sistemi ve çal›flmakoflullar› elefltirilirken, özel sa¤l›k kurulufllar›nda çal›flanmeslektafllar›m›z›n da uzun ve yo¤un çal›flma saatleri, düflük ücretler, güvencesiz çal›flma ve bir tür performans sistemiyle ma¤dur edildi¤i tespit edildi.


mss 127 7/20/09 6:12 PM Page 22

MSS


T DB 16. Uluslararas› Diflhekimli¤iKongresi Meslek Sorunlar› Sempoz-yumu, 23 -24 Haziran 2009 tarihinde

Lütfi K›rdar Kongre ve Sergi Saray›’ndagerçekleflti. Türk Diflhekimleri Birli¤i Mer-kez Yönetim Kurulu üyeleri ve DiflhekimleriOda Baflkan ve Yönetim Kurulu üyelerininkat›l›m›yla gerçekleflen Meslek Sorunlar›Sempozyumu, 23 Haziran 2009 tarihindebas›n toplant›s›yla bafllad›. Bas›n toplant›-s›nda kongreye 9. kez ev sahipli¤i yapan‹stanbul Diflhekimleri Odas› ad›na konuflanBaflkan Mustafa Dü¤encio¤lu TDB 16.Uluslararas› Diflhekimli¤i Kongresi’yle ilgilibilgi verdi.

Tedavi kalitesi de¤il, say›s› kriterTürk Diflhekimleri Birli¤i Genel Baflkan›Prof. Dr. Murat Akkaya da Meslek Sorunla-r› Sempozyumu’nda kamuda ve özel sa¤l›kkurulufllar›nda çal›flan diflhekimlerinin öz-lük haklar›yla ilgili konular›n ele al›naca¤›n›aç›klad›. Çal›flanlar›n özlük haklar›n›n ya-flam hakk› kadar önemli oldu¤una vurguyapan Prof. Dr. Akkaya, son y›llarda sosyalgüvenlik alan›nda yap›lan de¤ifliklikler so-nucunda kamudaki sa¤l›k hizmetlerinina¤›rl›kl› olarak Sa¤l›k Bakanl›¤›’na ait ku-rum ve kurulufllarda verildi¤ini söyledi.Sa¤l›k Bakanl›¤›’n›n verimlili¤i art›rmak ge-rekçesiyle uygulamaya koydu¤u perfor-mans sistemini de elefltiren Prof. Dr. Akka-ya, tedavi kalitesinin de¤il, say›s›n›n kriteral›nd›¤› sistemde hekimlerin daha fazla te-davi ifllemi yapmaya zorland›¤›na dikkatçekti. Prof. Dr. Akkaya, kamuda çal›flanmeslektafllar›m›z›n a¤›r ifl yükü alt›nda ezil-di¤ini, fiziksel ve ruhsal olarak y›prand›¤›n›,bu durumun ifl bar›fl›n› bozan bir ortam ya-ratt›¤›n› ifade etti.

Tekelleflmeye karfl› muayenehane Prof. Dr. Akkaya, serbest çal›flan meslek-tafllar›m›z›n birço¤unun zor hayat koflullar›ve yanl›fl sa¤l›k politikalar› nedeniyle mu-ayenehanelerini kapatmak zorunda kald›k-lar›n› ifade ederek, “Meslektafllar›m›z›n birk›sm› büyük sermaye gruplar› taraf›ndan

aç›lan özel a¤›z ve difl sa¤l›¤› kurulufllar›n-da ücretli çal›flan hekim pozisyonuna gel-diler” dedi. Muayenehanelerin, korunmas› gerekensa¤l›k birimleri oldu¤unun alt›n› çizen Prof.Dr. Akkaya, AB Diflhekimli¤i Konseyi (CED)raporlar›nda muayenehanelerin tekellefl-meye karfl› korunmas› gereken yap›lar ola-rak tan›mland›¤›na dikkat çekti. Prof. Dr. Murat Akkaya, konuflmas›n›n sonbölümünde meslek örgütlerinin demokrasi-lerdeki önemine iliflkin görüfllerini dile geti-rerek, mesle¤in sorunlar›na en hâkim olanörgütün görüfllerinin dikkate al›nmad›¤› birdemokrasinin eksik kalaca¤›n› belirtti.

Baflkanlar KonseyiMeslek Sorunlar› Sempozyumu bünyesin-de gerçekleflen Baflkanlar Konseyi Toplan-t›s›’nda “Kamunun baflta muayenehanelerolmak üzere özel sa¤l›k kurulufllar›ndanhizmet al›m›yla ilgili geliflmeler”, “Diflhe-kimli¤inde uzmanl›k”, “Üye say›s› az olanodalar›n finansal ve iflletme sorunlar›”,“POS cihazlar›n›n kullan›m zorunlulu¤u” gi-bi, mesle¤imizin gündeminde en çok yertutan bafll›klar konufluldu.Toplant›da TDB Genel Sekreteri Süha Al-pay muayenehanelerin kamudan hizmetal›m›yla ilgili mücadele sürecini aktaran birsunum yapt›. TDB ve Diflhekimleri Odalar›-

TDB Genel Baflkan›Prof. Dr. Murat Akkaya

mss 127 7/20/09 6:12 PM Page 23


n›n konuyu alt› y›ld›r gündemde tuttuklar›nadikkat çeken Alpay, 11 Mart 2007 y›l›ndagerçeklefltirilen “Sa¤l›k Hakk›” mitingindeAnkara’da toplanan binlerce diflhekimininbu talebini dile getirdi¤ini söyledi. “Muaye-nehanelerden hizmet al›m› 2008 y›l›nda dü-zenlenen 100. y›l etkinliklerinin de enönemli argümanlar›ndan biriydi” diyen Al-pay, konuyla ilgili 100 bin imza topland›¤›-n›n da alt›n› çizdi. Süha Alpay konuflmas›n-da, yap›lan çal›flmalar neticesinde Hükü-met’in kolay kolay geri ad›m at›lamayacaksözler verdi¤ini ifade ederek 11 Ekim 2008tarihinde Baflbakan’la yap›lan görüflmedeal›nan sözü tekrar hat›rlatt›.

Diflhekimleri eme¤ine sahip ç›kt›Türk Diflhekimleri Birli¤i ad›na, konuyla ilgi-li oluflturulan ortak komisyonda çal›flmalar›yürüten TDB Merkez Yönetim Kurulu Cen-giz Tamtunal› da SGK (Sosyal Güvenlik Ku-rulu) ile TDB aras›nda düzenlenecek proto-kol ve diflhekimleriyle SGK aras›nda düzen-lenecek sözleflme koflullar› hakk›nda bilgiverdi. Cengiz Tamtunal›, diflhekimleriyleSGK aras›nda yap›lan sözleflmelerin diflhe-kimleri odalar› üzerinden olmas› için çal›fl-malar›n sürdürüldü¤ünü söyledi. Konuyla il-gili söz alan diflhekimleri Oda baflkanlar› dakamudan muayenehanelerin hizmet al›m›n-da diflhekimlerinin emeklerinin karfl›l›¤›n›alabilecekleri rakamlar›n kabul edilmesi ge-rekti¤ine vurgu yapt›lar.

Uzmanl›kta gelinen noktaTürk Diflhekimleri Birli¤i mevzuat ve yönet-meliklerindeki yeni düzenlemelerle ilgili bil-gi verilen toplant›da, T›pta Uzmanl›k Kuru-lu’nun diflhekimli¤inde alt› dalda uzmanl›kverilmesi karar› da ele al›nd›. Konuyla ilgiliaç›klama yapan TDB Genel Baflkan› Prof.Dr. Murat Akkaya, Sa¤l›k Bakanl›¤› taraf›n-dan iki dalda uzmanl›k verilece¤i ifade edil-mesine ra¤men May›s ay›nda T›pta Uz-manl›k Kurulu’nun diflhekimli¤inde alt› dal-da uzmanl›k karar› ald›¤›n› söyledi.TDB’nin, diflhekimleri odalar› baflkanlar›n-dan al›nan imzalarla birlikte Sa¤l›k Bakanl›-

MSS

‹DO Genel SekreteriAret Karabulut ve ‹DOBaflkan› MustafaDü¤encio¤lu

mss 127 7/20/09 6:12 PM Page 24

¤› nezdinde giriflimlerde bulundu¤unu, sonolarak da Sa¤l›k Bakan› Prof. Dr. RecepAkda¤’la görüflme yapt›¤›n› belirtti. Uzmanl›k konusuyla ilgili gelinen noktay›de¤erlendiren Prof. Dr. Akkaya, Sa¤l›k Ba-kan›’n›n iki dalda uzmanl›k fleklinde yönet-melik yay›nlanaca¤›n›, üç ay sürelik bir in-celeme sonucunda konunun yeniden de-¤erlendirilece¤ini söyledi¤ini aktard›.

POS cihaz› kullan›m zorunlulu¤uToplant›da, serbest çal›flan diflhekimlerine,hekimlere ve veteriner hekimlere 1 Eylül2008 tarihinden itibaren POS cihazlar›n›nkullan›m›n›n zorunlu hale getirilmesiyle ilgi-li yaflanan s›k›nt›lar da dile getirildi. Konuy-la ilgili yap›lan aç›klamada TDB taraf›ndanbu uygulaman›n iptali talebiyle Dan›fltay 4.Dairesi’nde aç›lan davan›n reddedildi¤i,davan›n esastan görüflmelerinin sürdü¤übildirildi.

Üye say›s› az olan odalarBaflkanlar Konseyi Toplant›s›n›n “Üye say›-s› az olan odalar›n finansal ve iflletme so-runlar›” bafll›kl› oturumunda TDB GenelSayman› Tar›k ‹flmen üye say›s› az olanodalar›n durumunu inceledi. Üye say›s›150–200 aras›nda olan odalar›n idari s›k›n-t›lar yaflad›klar›n› belirten ‹flmen, üye say›s›250’den fazla olan odalar›n yaflamlar›n› da-ha rahat idame ettirdiklerini söyledi.

Özelde çal›flanlar›n haklar›A¤›z ve Difl Sa¤l›¤› Hizmeti Sunulan ÖzelKurulufllarda Çal›flan Diflhekimlerinin ÖzlükHaklar› Çal›flma Grubu’nda, son y›llardakent merkezlerinde say›lar› h›zla artan özela¤›z difl sa¤l›¤› poliklinikleri, merkezleri vehastanelerde çal›flan meslektafllar›m›z›nsorunlar› tespit edildi. ‹ki gün süren çal›flmasonucunda çal›flma grubu, çözüm önerile-rinden oluflan Çal›flma Grubu Raporu’nuBaflkanlar Konseyi’ne sundu. Raporda,toplu çal›flma birimlerinde çal›flan meslek-tafllar›m›z›n uzun ve yo¤un çal›flma saatle-ri, düflük ücretler, güvencesiz çal›flma vebir çeflit performans sistemiyle ma¤duredildi¤i tespitleri yap›ld›. TDB Merkez Yönetim Kurulu Üyesi Bilgefiimflek’in baflkanl›¤›ndaki çal›flma grubun-


MSS

A¤›z ve Difl Sa¤l›¤› Hizmeti Sunulan Özel Kurulufllarda Çal›flanDiflhekimlerinin Özlük Haklar› Çal›flma Grubu

mss 127 7/20/09 6:12 PM Page 25

da TDB 11. Dönem Merkez Yönetim Kuru-lu Üyesi Tuncer Taflk›n raportör olarak gö-rev ald›. Çal›flma Grubunda Sedef Yalç›nCanbaz, Tevfik Emre ‹mamo¤lu, Harun Ko-ca ve Ertu¤rul O¤uz da üye olarak yer ald›.

Kamuda çal›flan›n özlük haklar›Son y›llarda Sa¤l›k Bakanl›¤›’na ba¤l› kurumve kurulufllarda diflhekimi istihdam› artma-s›yla birlikte kamuda çal›flan meslektafllar›-m›z›n sorunlar› daha fazla gündeme gelme-ye bafllad›. Kamuda çal›flan meslektafllar›-m›z 657 Say›l› Devlet Memurlar› Kanunu’nun4. Maddesinin “A” ve “B” f›kras›na tabi ola-rak istihdam ediliyorlar. Bu kanununa göre;“4/B’ statüsünde sözleflmeli istihdam edilen

meslektafllar›m›z tam zamanl› çal›fl›yor vemuayenehane açam›yor. 4/A statüsüne gö-re istihdam edilen meslektafllar›m›z ise, yatam gün süre ya da yar›m zamanl› çal›fl›yor.Yar›m zamanl›lar mesaiden sonra özel hiz-met alanlar›nda çal›flabiliyor.Kamuda Diflhekimli¤i Hizmeti Sunumu, Ça-l›flan Diflhekimlerinin Özlük Haklar› Çal›flmaGrubu’nda bir araya gelen konunun tarafla-r›, iki gün boyunca kamuda çeflitli statülerdeçal›flan meslektafllar›m›z›n özlük haklar› so-runlar›n› ele ald›lar. Toplant›da güvencesizçal›flma, maafl yetersizli¤i, döner sermayepaylar›ndaki performans uygulamalar› veçal›flma koflullar›ndaki sorunlar tespit edile-rek, çözüm önerileri gelifltirildi. Toplant›n›nsonunda ise ilgili makamlara iletmek üzerebir rapor haz›rland›.Çal›flma grubunun baflkanl›¤›n› ‹stanbul Difl-hekimleri Odas› Baflkan Vekili Prof. Dr. Ser-dar Çintan, Rapörtörlü¤ünü de Sa¤l›k Ba-kanl›¤› Polatl› A¤›z Difl Sa¤l›¤› Merkezi’ndenDiflhekimi Murat Mustafa Ça¤lar yapt›.Grupta Dr. Diflhekimi Baflak Boduro¤lu, Zo-zan Gölbafl, Dr. Diflhekimi Serdar Sütçü, Dr.Diflhekimi Elif Bahar Tunal› ile Sa¤l›k Bakan-l›¤› Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlü¤ü A¤›zDifl Sa¤l› Daire Baflkanl›¤›’ndan Dr. Diflheki-mi Bahad›r Kasar yer ald›. �

MSS


Meslek Sorunlar›Sempozyumu’nda kat›l›mc›lar

diflhekimli¤inde kronikleflenve son dönemde öne ç›kan

pek çok bafll›¤› de¤erlendirdiler.

Kamuda Diflhekimli¤i Hizmeti Sunumu, Çal›flan Diflhekimlerinin Özlük Haklar›

Çal›flma Grubu

mss 127 7/20/09 6:12 PM Page 26


MSS

Diflhekimi Bilge fiimflek:

Sözleflme örnekleriOdalarda olmal›A¤›z ve Difl Sa¤l›¤› Hizmeti Sunulan Özel Kurulufllarda Çal›flanDiflhekimlerinin Özlük Haklar› Çal›flma Grubu Baflkan› ve TDBMerkez Yönetim Kurulu Üyesi Diflhekimi Bilge fiimflek, özeldeki entemel sorunun adaletsiz ücret politikas› oldu¤unu söylüyor.

T oplu çal›flma birimlerinde hizmet sunu-munun son y›llarda, kamuda a¤›z vedifl sa¤l›¤› merkezleri, özelde difl has-

tanesi, klinikler, a¤›z difl sa¤l›¤› merkezleri vepoliklinikler fleklinde giderek artmas›yla bir-likte buralarda çal›flan diflhekimlerinin özlükhaklar›nda yaflanan s›k›nt›lar gündemimizeoturdu. TDB Merkez Yönetim Kurulu’ndaMeslek Sorunlar› Sempozyumu’nun konula-r›n› belirlerken, Odalar›m›zdan gelen talepler-de de özlük haklar› konusunda çal›flma yap-mam›z isteniyordu. TDB olarak, “Kamu ileÖzel Toplu Çal›flma Birimlerinde Çal›flan Difl-hekimlerinin Özlük Haklar›” bafll›klar› alt›ndaiki ayr› çal›flma grubu oluflturmaya karar ver-dik. Özlük Haklar› Komisyonu’nun benim so-rumlulu¤umda olmas› nedeniyle MSS öncesibu çal›flmalara katk› sa¤lamak için ÖzlükHaklar› Komisyonu’yla da ön çal›flma yapt›k.MSS Çal›flma Grubu üyeleriyle toplant› önce-sinde taslak oluflturmaya bafllad›k. Özel a¤›zdifl sa¤l›¤› hizmeti sunan toplu çal›flma birim-lerini, yeni aç›lan özel sa¤l›k kurulufllar›n›nsorunlar›n› ve burada çal›flan hekimlerin du-rumlar›n› de¤erlendirmeye yönelik bir çal›fl-ma düzenledik.

Tespit etti¤iniz s›k›nt›lar neler?Buralarda yaflanan en büyük sorunlardan bi-ri meslektafllar›m›z›n yetersiz ücret almas›olarak dile getirildi. Oturmufl bir-iki özel sa¤-l›k kuruluflu d›fl›nda, yeni kurulan, özellikleSGK ile anlaflma yapmay› planlayan yerlerucuz ifl gücü çal›flt›r›yorlar. Hekimlerimize si-gorta yapmaktan kaç›n›yor ve onlar› zorlaya-

cak akitler düzenliyorlar. Ayr›ca meslektaflla-r›m›z›n yard›mc› personel ve malzeme al›m›n-da da yaflad›¤› ciddi s›k›nt›lar var.Yasal sürelerin çok üzerinde çal›flt›r›lmalar, iflgüvencesinin olmamas›, mesleki geliflimeolanak tan›nmamas›, izin kullan›rken ücretle-rin kesintiye u¤ramas›, nöbetlerde ö¤rencile-rin, sigortas›z doktora ö¤rencilerinin ve ya-banc› uyruklular›n ucuz ifl gücü olarak çal›flt›-r›lmalar›, idari konularda söz sahibi olmama-lar›na karfl›n meslektafllar›m›z›n mevzuat d›fl›uygulamalardan sorumlu tutulmas› gündemi-mizde yer alan konular aras›ndayd›.

Ne tür çözüm önerileri gelifltirdiniz?‹flveren ve diflhekimi aras›nda bir sözleflmeolmas› gerekti¤i, Oda’ya kay›t yap›l›rken busözleflmelerin bir örne¤inin de verilmesininmeslektafllar›m›z›n ma¤duriyetlerini azaltaca-¤› konusunda hemfikir olduk. ‹ki günlük otu-rumun sonunda konuflarak haz›rlad›¤›m›z ra-poru Baflkanlar Konseyine sunduk. Raporu-muzda TDB’nin önerdi¤i sözleflmeli diflheki-mi ücret tarifesinin hükümet yetkilileriyle gö-rüflülerek asgari ücret tarifesi olarak belirlen-mesini, nöbet sorunlar›n›n denetimlerle çözü-lebilece¤ini, tüm kurulufllar için enfeksiyonkontrol protokollerinin yap›lmas› gerekti¤inibelirttik. Raporumuzda sözü edilen sorunla-r›n olmad›¤› baz› örnek kurulufllar›n da var ol-du¤unu özellikle vurgulad›k.TDB çat›s› alt›nda ilk kez yap›lan bu çal›flma-da tespit edilen sorunlar›n çözümünün baz›düzenlemeler ve denetimlerle ülkemiz diflhe-kimli¤inin kazanc› olaca¤›n› düflünüyoruz.�

Çal›flmagrubunda uzun

çal›flma saatleri, ifl

güvencesininolmamas›,

meslekigeliflime olanak

tan›nmamas›ele ald›¤›m›zkonulardanbaz›lar›yd›.

mss 127 7/20/09 6:12 PM Page 27

MSS


Diflhekimi Tuncer Taflk›n:

Haklar›m›z› bilirsek,talep edebiliriz

D iflhekimi Tuncer Taflk›n, raportörolarak yer ald›¤› çal›flma grubununhaz›rlad›¤› raporu özellikle, ücret

karfl›l›¤›nda çal›flmay› düflünen yeni me-zunlar ve muayenehanesini kapatmay› dü-flünen diflhekimlerinin okumas› gerekti¤iniifade ederek, “Meslektafllar›m›z en az›ndanözlük haklar›n›n neler oldu¤u konusundatamamen cevaplar›n› bulamasalar da anabafll›klardan yola ç›karak hak arama yolla-r›n› ö¤renmeliler” diyor.

Bugün için muayenehaneden toplu çal›fl-ma yerlerine dönüflüm sürecinde sorunnedir? Ülkemizde e¤itim ve sa¤l›¤›n öneminde herkesim mutab›k. Peki niye bugün bu iki alanhepimizin elefltirdi¤i noktaya geldi? Her-halde, dünden bugüne çok k›sa zamandagelmedi. Sa¤l›k politikalar›n› olufltururkeninsan temelli bir politikada ideolojik farkl›-l›klar üzerine uygulamalar olmamal›d›r. Si-yasetçiler bu farkl›l›klar› ön planda tutarakhalk›m›z› de¤ifltirdi. Bugün sa¤l›k çal›flanla-r› üzerinden yap›lan yanl›fl söylemlere hal-k›m›z prim vermeye bafllad›. Gelinen nok-tada düzgün bir siyasetçi, insan yaflam› vesa¤l›¤›yla ilgili do¤ru bir aç›l›m yapt›¤› za-man kamuoyu bunu dikkate alm›yor. Muayenehaneden toplu çal›flma birimlerineveya iflçileflmeye geçifl sürecinin nedenlerive yaratt›¤› sonuçlar çok genifl bir konu.Kamunun diflhekimi istihdam›n› yanl›fl

planlayarak il merkezlerine yapmas› veekonomik kriz, muayenehaneleri s›k›flt›ranbir durum. Bu, yukar›da bahsetti¤im yanl›flpolitikaya iyi bir örnektir.Toplu çal›flma birimleriyle iflçileflme sürecibirbirine kar›flt›r›lmamal›d›r. Birincisi diflhe-kiminin sahibi oldu¤u ve her yönüyle so-rumlulu¤unu tafl›d›¤› birimlerdir. ‹kincisiise, belirlenmifl bir bedelle hizmet veren vebugün için ço¤unlukla özlük haklar›n› ala-mayan, eme¤i giderek ucuzlayan bir çal›-flan-patron iliflkisidir. Diflhekimli¤i için as›ltehlikeli süreç budur.

Raportörü olarak grubun çal›flmalar›n›de¤erlendirir misiniz? Böyle bir çal›flma grubunun oluflturulmas›çok önemli. Sa¤l›k Bakanl›¤› politikalar› so-nucunda diflhekimlerinin çal›flma alanlar›giderek de¤ifliyor. Özellikle muayenehane-lerden kamuya bir kayma var. Diflhekimleri10, 20 y›ll›k muayenehane birikimlerini biranda b›rak›p, bu statünün d›fl›nda baflkabir çal›flma alan› bulmaya çal›fl›yorlar. Bun-lardan bir k›sm› Sa¤l›k Bakanl›¤›’n›n açt›¤›a¤›z difl sa¤l›¤› merkezlerinde ve hastane-lerinde çal›fl›yor. Kamuya giremeyen di¤erbir k›sm› da özel a¤›z ve difl sa¤l›¤› merkez-leri, poliklinik veya hastane gibi de¤iflikstatüdeki yerlerde çal›fl›yorlar. Yani diflhe-kimleri muayenehanede kazand›¤›n› karfl›-layabilecek veya daha üst seviyede geliriolan bir sa¤l›k kuruluflunda çal›flmak üzere

A¤›z ve Difl Sa¤l›¤› Hizmeti Sunulan Özel Kurulufllarda Çal›flanDiflhekimlerinin Özlük Haklar› Çal›flma Grubu Raportörü, TDB 11.Dönem Merkez Yönetim Kurulu Üyesi Diflhekimi Tuncer Taflk›n,ortaya koyduklar› çal›flman›n diflhekimlerine hak arama yolundak›lavuzluk edece¤ini söylüyor.

mss 127 7/20/09 6:12 PM Page 28


MSS

muayenehanesinden vazgeçip, böyle biryap›n›n içine girebiliyor. Tabii bunun getir-di¤i olumlu, olumsuz taraflar var. Çal›flmaGrubu’nda bunlar› her yönüyle tart›fl›p de-¤erlendirmeye çal›flt›k.

Uzun y›llard›r muayenehanecilik temelin-de sürdürülen diflhekimli¤i mesle¤i niçintoplu çal›flma birimlerine do¤ru de¤iflimgösteriyor?Bu çok önemli ve belki diflhekimli¤i hizmet-leri ve mesle¤inin gitti¤i noktay› göstermesiaç›s›ndan bir k›r›lma noktas›. Muayeneha-neler zora düflürülüyor. Muayenehaneler zo-ra düfltü¤ü ölçüde yeni mezunlar muayene-hane açmaktan kaç›narak kendilerini dahaaz sorumlu hissettikleri yerlerde çal›flmayabafll›yorlar. Ama bir süre sonra görüyorlar ki,özlük haklar›nda ciddi kay›plar meydanagelmifl. Çünkü buralarda al›nan ücretler,emeklili¤i etkileyecek olan sigorta primineçok az yans›yor. Y›ll›k izin diye bir hak yok.Diflhekimi iflyeri sahibinin belirledi¤i çal›flmasaatlerinde çal›flmak zorunda. ‹fl Kanunu’nagöre haftal›k çal›flma süresi 45 saattir. An-cak Çal›flma Grubu’nda yapt›¤›m›z görüfl-melerde ortaya ç›kt› ki, bugün haftada en az50–60 saat çal›flan diflhekimleri var. Bunungetirdi¤i meslek hastal›klar› var. Özel a¤›z ve difl sa¤l›¤› hizmeti sunulan bukurulufllar›n aç›lma mant›¤› çok önemli. E¤erbu kurulufllar para kazanmak ve sadece hiz-met sat›n al›m› odakl› kuruluyorsa, diflhe-kimlerinin maafl ve özlük haklar› gerçektençok kötü durumda oluyor. Ancak bu çerçe-vede genelleme yapmak çok do¤ru de¤il.Toplu çal›flma birimlerinin getirdi¤i avantaj-lar› düflünerek aç›lan ve gerçekten diflhe-kimli¤i hizmetlerinde yüz ak› olan özel a¤›zdifl sa¤l›¤› polikliniklerimiz ve merkezlerimizde var. Bunlar› ay›rmak laz›m. Buralarda ka-liteli a¤›z difl sa¤l›¤› hizmeti vermek, diflhe-kimlerinin mesleklerini birlikte yapmas›ndankaynaklanan mesleki doyuma ulaflmak gibiolumlu nedenlerle bir araya geliniyor. Bu ne-denle hekim eme¤ine de de¤er veriliyor vediflhekimlerinin özlük haklar›nda bir kay›psöz konusu olmuyor. Asl›nda bu tip özel

sa¤l›k kurulufllar› örnek al›nmal›. Zor koflul-larda çal›flan diflhekimlerinin bu iyi örnekleriön plana ç›kararak bulunduklar› kurumlar›zorlamalar› gerekiyor.

Bu durumdaki hekimin kiflisel çabas› so-runlar› çözmesini sa¤layabilir mi?Tabii bu kiflisel zorlamayla olacak bir konude¤il. Çal›flma Grubu’nun haz›rlad›¤› raporözellikle bir baflkas›n›n yan›nda ücret karfl›-l›¤›nda çal›flmay› düflünen yeni mezunlara,muayenehanesini kapatmay› düflünen difl-hekimlerine mutlaka ulaflt›r›lmal›. Meslek-tafllar›m›z bu raporda haklar›n›n neler oldu-¤u konusunda tamamen cevaplar›n› bula-masalar da ana bafll›klardan yola ç›karakhak arama yollar›n› ö¤renmeleri çok önem-li. Maalesef meslektafllar›m›z talep etmiyor.“Ne veriyorsunuz? 1000 TL maafl veriyo-ruz. Olur, çal›fl›r›m” gibi. Üç, befl sene son-ra bakt›klar›nda bu tarz çal›flman›n hiçbirgetirisi olmad›¤›n›, tamamen günü kurtar-mak amac›yla bir gelir elde ettiklerini görü-yorlar. O noktada belki bir nebze hakl› ola-bilirler. Bu konuda TDB ve Odalar›n da yü-kümlülükleri var. Asl›nda TDB ve Odalarbilgilendirme çal›flmalar› yaparak bu so-rumluluklar›n› yerine getiriyorlar. Bu neden-le TDB ve Odalar›m›z›n bu raporu her ke-simdeki diflhekimlerine ulaflt›raca¤›n› dü-flünüyorum.

Peki, öneriniz nedir? Çal›flma grubumuz çok da k›sa vadedegerçekleflmeyecek önerilerimizi cesaretlesöylemifltir. Bunlardan birini sizinle payla-flay›m: Çal›flma ve Sosyal Güvenlik Bakan-l›¤› her y›l çal›flan iflçiler için asgari ücretbelirliyor. Bunu belirlerken de genellemeyap›yor. Diflhekimli¤ini ele al›rsak, her difl-hekimli¤i ö¤rencisine devletin kaynaklar›n-dan on binlerce dolarl›k ciddi bir yat›r›m ya-p›l›yor. Bu yarat›lan de¤erin vas›fs›z bir iflçigibi asgari ücretten çal›flt›r›lmas› çok do¤rubir mant›k de¤il. Nas›l ki, siz vas›fs›z bir ifl-çiye e¤itim gerektirmeyen bir ifl için asgariücret belirliyorsan›z, o zaman kiflinin yet-kinli¤ine, mesleki alan›n›n önemine göre bir

Devlet herdiflhekimli¤iö¤rencisine on binlerce

dolar yat›r›myap›yor, sonra

da onlar›vas›fs›z iflçi gibiasgari ücretle

çal›flt›rmakistiyor.

mss 127 7/20/09 6:12 PM Page 29


MSS

asgari ücret belirleyebilirsiniz. Bunun dev-lete iki türlü katk›s› olur. Birincisi prim yük-selecektir. Yani siz bir taban belirledi¤iniz-de, bu tabandan al›nacak primler yüksele-cektir. Yani geri dönüflü olacakt›r. ‹kincisi,hekim çal›flt›ran kurum, hekimin maafl›n›ödemek için bir gelir kaydetmek zorunlulu-¤una girece¤inden, oradan bir gelir vergiside söz konusudur. Devletin ücret politikalar›na bak›ld›¤›ndayanl›fl bir metodun oldu¤unun alt›n› çizmekistiyorum. Türkiye’de her sorunu ekonomikde¤erler üzerinden aç›klamak ve çözmeküzerine bir anlay›fl var. Öneride, bu yanl›fl›nüzerinden gitti¤inizde bile böyle bir do¤-ruyla kesiflme flans›n›z oldu¤unu düflünü-yorum. TDB’nin bugün tavsiye niteli¤indeolan ve hiç dikkate al›nmayan özel sa¤l›kkurulufllar›nda çal›flan sözleflmeli diflhekimiücretleri hükümet taraf›ndan de¤erlendiriliptavsiye niteli¤inde olmaktan ç›kart›l›p,standardize edilmelidir. Bu, diflhekimleriiçin de¤il, mühendis ve avukatlar vb. içinde geçerlidir. “Yetiflkin mesleki asgari üc-reti” gibi bir politikayla ifl gücü ücretleri çokdaha adaletli oldu¤u bir noktaya gider.

Diflhekimleri özel sa¤l›k kurulufllar›nda ça-l›flmaya bafllad›klar›nda di¤er çal›flan ke-simlerle ortak sorunlar yaflamaya bafll›yor-lar. Bu ortak noktadan hareketle bütüncülbir bak›fl aç›s› gelifltirmek gerekmez mi? Az önce ifade etti¤im sözleflmeli çal›flan difl-hekimlerinin bir standart belirlemesi konusuasl›nda bu düflünceyle örtüflüyor. Yani özelhastanede çal›flanla, bir poliklinikte çal›flanhekimin alaca¤› asgari ücret belli olsun isti-yoruz. Örne¤in 2000 TL’nin alt›nda bir söz-leflme yap›lmas›n, bunun da primini “bu üc-retten yat›racaks›n” diye bir standartta bulu-flulsun istiyoruz. Buradaki as›l s›k›nt› flu: “‹kikifli anlaflm›fl, alan raz›, veren raz›. ‹flveren500 TL demifl. O da 500’ü kabul etmifl çal›-fl›yor, niye kar›fl›yorsunuz?” fleklinde genelbir yaklafl›m var. Böyle oldu¤unda sermayesahipleri a¤›z difl sa¤l›¤› hizmeti sunan yer-ler açmaya devam ediyorlar. Ucuz hekimlikhizmetleriyle birlikte ucuz hizmet verilmesi

sonucunda hem kalite hem de hekimineme¤inin karfl›l›¤› düflüyor.

Son y›llarda büyük sermaye kurulufllar›n›na¤›z ve difl sa¤l›¤› hizmetlerine ilgisi artt›.Bu durumdan mesle¤imiz nas›l etkileniyor?fiu anda Türkiye’de sermayenin a¤›z ve diflsa¤l›¤› hizmetlerine gözünü dikti¤ini söyle-yebiliriz. Hatta bu tehlikeyi tetikleyecek enönemli maddelerden biri de SGK’n›n (Sos-yal Güvenlik Kurumu) özelden hizmet sat›nal›rken denetim mekanizmas›n› do¤ru kur-mamas›d›r. Böyle kalitesiz hekimlik hizmet-leri verenler, hizmetin kalitesini kontrol edenmekanizmalar›n yoklu¤unda, bu alandan“sürümden kazanmak mant›¤›yla” di¤eralanlardan çok daha h›zl› kâr edinme yollar›-na gidebilirler. ‹flte burada diflliler zinciri gi-bi, birbirini tetikleyen bir sürü faktör var.Tüm bu sorunlar›n çözümünde ve yeni so-runlar›n önlenmesinde en büyük görev hü-kümete aittir. Bunlar› anlatmak görevi desadece meslek örgütümüzün de¤il, her bi-rimizindir. Hükümetin yanl›fl politikalar›n›nard›ndan ekonomik anlamda rantabl olma-yan yat›r›mlara sürüklenmek üzücü sonuç-lar yaratabilir. Hele hele buna bir de kamu-dan al›nacak pay mant›¤› kat›l›rsa, bu so-nucun zaman› öne çekilebilir. Buna en iyiörnek, t›p polikliniklerinin bugünkü duru-mudur. Hizmet al›m› uygulamas›yla çokh›zl› aç›lan t›p polikliniklerinin birço¤u bu-gün kapanm›flt›r.Yeri gelmiflken son söz olarak kamununhizmet al›m›na de¤inmek istiyorum.TDB’nin kamudan hizmet talebinin teme-linde hem toplumsal hem de mesleki kaza-n›mlar vard›r. Ancak son geliflmeler göster-mifltir ki, kamu bu olaya sadece ekonomikanlamda yaklafl›yor ve bu da süreci s›k›nt›-ya sokuyor. Oluflturulacak bir sistemle ka-mudan kaynak almay› düflünerek yat›r›myapanlar›n eczac›l›k ve t›p hizmetlerindekisüreci iyi takip etmeleri gerekti¤ini belirt-mek istiyorum. Çünkü diflhekimli¤i yat›r›m-lar› di¤er sa¤l›k alanlar›ndan çok daha faz-la kaynak gerektirmekte ve olumsuzluk du-rumunda zarar› da büyük olmaktad›r.�

Diflhekimieme¤inin

ucuzlat›lmas›yla,hem hizmetkalitesinde

düflüfl hem deözlük haklar›nda

sorunlaryaflanmaktad›r.

mss 127 7/20/09 6:12 PM Page 30


MSS

Ç al›flma grubunda, özel sa¤l›k kurulufl-lar›nda toplu çal›flma birimlerinde ça-l›flan meslektafllar›n flikayetlerini orta-

ya koyup çözüm yollar› arad›klar›ndan sözeden Özel Kurulufllarda Çal›flan Diflhekimle-rinin Özlük Haklar› Çal›flma Grubu ÜyesiDiflhekimi Emre ‹mamo¤lu, flu dönemde sa-y›lar› azalsa da muayenehanelerin her za-man var olaca¤›n› düflünüyor.

Grup çal›flmas› beklentilerinizi karfl›lad› m›?Böyle bir çal›flma grubuna davet edildi¤im-de, çal›flt›¤›m yerde yaflad›¤›m›z sorunlar›dile getirmek için güzel bir ortam oldu¤unudüflünmüfltüm. Ancak Çal›flma Grubu’nakat›l›p da çal›flma ortaya ç›kt›¤›nda hakika-ten kurum standartlar›n›n benzer birçokkurumdan çok daha yüksek ve diflhekimli-¤i hizmetleri, yard›mc› personel, diflhekim-lerinin çal›flma ortam› aç›s›ndan bir refe-rans oldu¤unu da gördüm. Meslektafllar vedi¤er kurumlar bu anlamda bizi bir referansolarak kabul ediyorlar. Bunu önemsiyorum.Mutlaka aksayan, iyilefltirilmesi gerekendurumlar da var ama sonuçta yap›lan iyi ifl-ler di¤erlerine de örnek olacak. Tüm bu iyi-lerin toplam›nda diflhekimli¤i hizmeti su-nanlara, bu ifle yat›r›m yapanlara ve herfleyden önemlisi, diflhekimlerine ve hasta-lara faydal› olacak.

Toplu çal›flma birimlerinin yayg›n olmas›n›yararl› buluyor musunuz?

Ben hiçbir zaman tüm sistemin toplu çal›fl-ma birimlerine dönüflece¤ini düflünmüyo-rum. Muayenehaneler her zaman var ola-cakt›r. fiu dönemde say›lar› azal›yor olmas›-na ra¤men, uzun vadede muayenehane he-kimli¤inin veya muayenehane hastas› olma-n›n tercih edilece¤ini düflünüyorum. Çal›flt›-¤›m difl hastanesi toplu çal›flma birimlerininbelki ilk örne¤idir. Zaman içinde gerek heki-me sa¤lanan çal›flma ortam› avantajlar› aç›-s›ndan, gerek mesleki tatmin ve birlikte birfley yapman›n keyfi aç›s›ndan bir referansde¤er. Toplu çal›flma birimleri, önümüzdekigünlerde daha çok artacak. Bence, diflheki-minin tek bafl›na bir muayenehanede kal-mas› yerine, üç befl diflhekiminin belli disip-linlerde bir araya gelmesi artacak. Bununhem finansal katk›lar› ve hizmetin sunumu,hem de hekimin kendisini gelifltirmesi aç›-s›ndan yarar› var.

Diflhekimlerinin iflçileflmesi yönünde birendifle var. Bu konuyu, özel sa¤l›k kurulu-flunda çal›flan bir diflhekimi olarak özlükhaklar›n›z aç›s›ndan de¤erlendirir misiniz?Ben iflçi olmaktan hiçbir beis duymuyorum.Patron olmaktan da bir yak›nmam yoktu.Burada önemli olan, ucuz iflçi olmamak.Haklar› olmayan iflçi olmamak; aksine iflçiolmaktan, iflimi iyi flartlarda yapabiliyor ol-maktan son derece memnunum. Zaten difl-hekimi, eliyle çal›flan, nitelikli bir iflçi-zanaat-kar-sanatç›-hekim de¤il midir?�

Diflhekimi Emre ‹mamo¤lu:

Haklar› olmayan iflçiolmayal›mA¤›z ve Difl Sa¤l›¤› Hizmeti Sunulan Özel Kurulufllarda Çal›flanDiflhekimlerinin Özlük Haklar› Çal›flma Grubu Üyesi Diflhekimi Emre‹mamo¤lu, “Ben iflçi olmaktan hiçbir beis duymuyorum. Buradaönemli olan, ucuz iflçi olmamak” diyor.

mss 127 7/20/09 6:12 PM Page 31


MSS

N ormalde, özelde çal›flan diflhekimleri-nin özlük haklar› sorunlar›n› tespit et-mek ve çözüm önerileri sunmak için

iki gün yetmez. Bu nedenle, Çal›flma Grubu-muzdaki üyeler olarak internet üzerinden biray boyunca yaz›flt›k. Genel hatlar›yla en te-mel sorunlar› irdeledik. Özel a¤›z difl sa¤l›¤›poliklini¤inde çal›flan bir diflhekimi olarakÇal›flma Grubu’na kat›ld›m. Grupta “Mes-lektafllar›m›z neden muayenehanelerini ka-pat›p özel sa¤l›k kurulufllar›nda ücretli ola-rak çal›flmay› tercih ediyorlar, bu meslektafl-lar›m›z›n ald›¤› ücretler, sosyal güvenlik hak-lar›, izin haklar›, ifl bulma imkânlar›” gibi bir-çok konuyu ele al›p tart›flt›k. Raporumuzutüm iflverenlerin diflhekimlerinin okuyup tar-t›flarak öneriler gelifltirmesini diliyorum. Bumeslektafllarla iletiflim kurup sorunlar›m›zahep birlikte sahip ç›kmay› isterim.Yeni mezun olan ve Oda’yla iliflkisi olma-

yan meslektafllar›m›zla iletiflim kurulmal›.Diflhekimleri hastalar›ndan, yard›mc›lar›n-dan, meslektafllar›ndan, teknisyenindensayg› görmek istiyorlarsa hekim durufllar›n-dan taviz vermemeliler. Önce kendilerimeslektafllar›na, hastalar›na ve emeklerinede¤er vermelidirler.Etik kurallara uyan, meslektafllar›na vehastalar›na sayg›l›, bilimsel geliflmeleri ta-kip eden idealist meslektafllar›m›z iflverentaraf›ndan kuflat›lmaya, yönlendirilmeye,ezilmeye izin vermesinler. Birbirleriyle ileti-flim kursunlar, Odalar›ndan fikir als›nlar,haklar›n› aras›nlar, standartlar›n› nas›l yük-seltebileceklerini tart›fls›nlar. Gelecektediflhekimlerinin daha da iflçileflmeye mec-bur kalaca¤› gibi kötü bir tabloyla karfl› kar-fl›yay›z. fiimdiden önlemlerimizi almal›y›z.Özlük haklar›m›z› belirlememiz ertelene-mez bir konudur. Bunun için çal›flmal›y›z. �

Diflhekimi Sedef Yalç›n Canbaz:

‹letiflime önem vermeliyizA¤›z ve Difl Sa¤l›¤› Hizmeti Sunulan Özel Kurulufllarda Çal›flanDiflhekimlerinin Özlük Haklar› Çal›flma Grubu Üyesi, “Özlük haklar›m›z› belirlememiz ertelenemez bir konu. Bunun için bir araya gelip tart›flmal›y›z” diyor.

mss 127 7/20/09 6:12 PM Page 32


MSS

K amuda Diflhekimli¤i Hizmeti Sunu-mu, Çal›flan Diflhekimlerinin ÖzlükHaklar› Çal›flma Grubu’nda diflhe-

kimli¤iyle ilgili, kamuda sunulan hizmet veistihdam farkl›l›klar›, performans, hastahaklar›, özlük haklar›, neden kamuda çal›fl›-yoruz, mesleki geliflim, sendikalaflma veç›kar›lmas› düflünülen ‘Tam Gün’ Yasa Ta-sar›s› gibi konular görüflüldü. Grubun ra-portörlü¤ünü üstlenen Diflhekimi MuratMustafa Ça¤lar, yapt›klar› çal›flmalarla ilgilisorular›m›z› yan›tlad›.

Komisyonda dile getirilen sorunlarla ilgilitespitleriniz nelerdir?Öncelikle, bu güzel organizasyonda eme¤igeçen herkese ve bana aç›klama f›rsat› ve-ren sizlere teflekkür ediyorum. Komisyonu-muz kuruldu¤unda hem komisyon içi hemde çeflitli illerde ve birimlerde çal›flan mes-lektafllar›m›zla yo¤un bir iletiflim trafi¤ine gi-rip düflüncelerimizi paylaflt›k. Amac›m›z bupaylafl›mlar›m›z› tart›flmak ve sonuçta hepi-mizi mutlu edecek (hastalar›m›z dahil) üret-ken bir çal›flma yapmakt›. Kurum ya da kifli-leri incitmek ad›na bir faaliyet içinde de¤il-dik. Komisyonda, diflhekimli¤iyle ilgili, ka-muda sunulan hizmet ve istihdam farkl›l›kla-r›, performans, hasta haklar›, özlük haklar›,neden kamuda çal›fl›yoruz, mesleki geliflim,sendikalaflma ve ç›kar›lmas› düflünülen‘Tam Gün’ Yasa Tasar›s› gibi konular görü-

flüldü. Bu konular üzerinde bir durum tespi-ti yap›l›p çözüm önerileri sunuldu. Örne¤inson y›llarda kamuda giderek artan difl hiz-metleri ve hasta yo¤unlu¤u, beraberindebaz› sorunlar› da getirmifltir. Biz komisyonolarak bu kofluflturman›n meslektafllar›m›züzerinde bir y›lg›nl›k ve mutsuzluk hali yarat-t›¤›n› tespit ettik.

Hasta haklar›n›n bu kadar ön plana ç›kar›l-mas› sonucunda hekimlerin de bu kadarzorlanmas›n›, yo¤un tempoyu göz önüneald›¤›n›zda hekim haklar› ad›na ne yap›l-mas› gerekir?Öncelikle birbirimizi sevmeyi ö¤renmeliyiz.fiairin de dedi¤i gibi, ‘Dünyay› güzellik kur-taracak, bir insan› sevmekle bafllayacak herfley’. Bana göre aslolan bu bilince sahip ola-bilmeyi baflarmak. San›r›m son y›llarda top-lumun büyük bir k›sm›nda bu noktada birerozyon yaflan›yor. Önce birbirimizi sevme-li, birbirimize sayg› göstermeliyiz. Yaflad›¤›-m›z en büyük olumsuzluklardan biri de kifli-lerin bize karfl› davran›fl biçimleridir. Sankisabr›m›z s›nanmaktad›r. Farkl› illerde vefarkl› kurumlarda yaflan›lan, herkesin bildi¤ibaz› olumsuz örneklemeleri yineleyip bura-da tekrar can›m›z›n s›k›lmas›n› istemiyoruz.Zaten bunlar› bilen biliyor. Bu konuda enbüyük görev yine bizlere düflmektedir. Sa-dece tedavi eden de¤il ayn› zamanda hemçal›flma koflullar›m›z hem de sa¤l›k bilinci

Diflhekimi Murat Mustafa Ça¤lar:

Beyaz önlüklerimiz gibi,beyaz kalplere sahibizKamuda Diflhekimli¤i Hizmeti Sunumu, Çal›flan Diflhekimlerinin ÖzlükHaklar› Çal›flma Grubu Raportörü Diflhekimi Murat Mustafa Ça¤lar,“Sa¤l›k Bakanl›¤› sadece kamuda çal›flan meslektafllar›m›z›n de¤ilserbest çal›flanlar›n da haklar›n› koruyacak biçimde politikalar üretirse daha mutlu bir çal›flma ortam›na kavuflaca¤›z” diyor.

mss 127 7/20/09 6:12 PM Page 33


MSS

konusunda hastalar›m›zla paylafl›mlar›m›z›artt›rmak bu olumsuzluklar›n önüne geçebi-lecektir düflüncesindeyiz. Hastalar›m›zlakurdu¤umuz iletiflim kadar, birbirimizle defazlas›yla iletiflim kurmaya çaba göstermeli-yiz. Çal›flma koflullar›m›z›n bizi giderek fizik-sel ve ruhsal olarak daha da y›pratt›¤› süreç-te ç›k›fl yolumuzun bu oldu¤u kan›s›nday›z.

Son dönemde bas›na yans›yan, hekimlerleilgili aç›klamalar var. Bunlar da hasta yak-lafl›mlar›n› etkileyebilir mi?Sadece bas›ndan kamuoyuna yans›yanaç›klamalar de¤il, idari kadrolar›n da davra-n›fllar› hekime olumsuz yans›yor. Bize görebu konuda yetkililerin daha duyarl› davran-mas› gerekir. Aksi takdirde hasta, hekimeönyarg›yla yaklafl›yor. Bu durum uzun birsüreçte hekimin de hastaya önyarg›l› yakla-fl›m›na neden oluyor. Bu ne hekimin ne dehastan›n isteyece¤i bir durumdur. Bütünbunlar› karfl›l›kl› olarak ortadan kald›rmakgerekir. Bu karfl›l›kl› sevgi, sayg›, anlay›fl vegüvene dayal›d›r. Bizlerin diflhekimi olarakgörevi sadece tedavi etmek de¤ildir. Yerigeldi¤inde olaya psikolog gibi yaklaflmakgerekebilir. Yetkililerin her flikayeti ciddiyeal›p hekim motivasyonunu olumsuz etkile-mesi kimsenin arzu etmedi¤i bir durumdur.

Yaz›l› ve görsel bas›n›n da bu konuda dahaduyarl› olmas›, hasta-hekim iliflkisini kimizaman magazin malzemesi olarak kullan-mamas› beklentilerimiz aras›nda bulunmak-tad›r.

fiu an kamudaki meslektafllar›m›z 657 Sa-y›l› Devlet Memurlar› Kanunu’nun 4. mad-desinin A ve B f›kras›na tabi olarak istih-dam ediliyor. Bu durum çal›flma yaflam›n›nas›l etkiliyor?Bizim beklentimiz, 657 Say›l› Devlet Memu-ru Kanunu’na göre 4/B statüsünde sözlefl-meli çal›flan meslektafllar›m›z›n da 4/A sta-tüsünde çal›flmas›d›r. Tabii ki, baflta diflhe-kimleri olmak üzere sa¤l›k personelinin 4/Astatüsünde olmas›n› istiyoruz. Enteresand›r;y›llard›r sa¤l›k alan›nda personel istihdam›n-da s›k›nt› vard›r. Bu kadar kritik, her zamangündemde olan sa¤l›k personeli neden kad-rolu olarak atanmaz? Madem böyle bir ihti-yaç var, neden 4/B statüsünde atan›r? Bunuda rapora ekledik. “Hem SSK’l› hem 657’lidoktor olmaz” deniyordu. fiimdi ayn› çat›dahem 4/B’li, hem 4/A statüsünde hekim ça-l›flt›r›l›yor. Bu da ayn› çat› alt›nda ayn› ifli ya-pan farkl› statüde hekim gruplar› oluflmas›nave de bizim eflit ifle eflit ücret, eflit özlükhaklar› anlay›fl›m›za ters düflen bir durumyarat›yor.

“Tam Gün” Yasas› gündeme geldi¤indedöner sermaye iflletmesi olmayan yerler-deki meslektafllar›m›z›n ma¤duriyetleriningiderilmesi için öneriniz nedir?Bunlar Sa¤l›k Bakanl›¤›’na ba¤l› kurumlaraaktar›lmal›. Örne¤in X kurumda 1200-1300TL maaflla çal›flt›rd›¤›n›z bir diflhekimininmuayenehanesini de kapatt›r›rsan›z, kuru-mun döner sermayesi yoksa, diflhekimima¤dur olacakt›r. Bu durumda sa¤l›k birimi5283 Say›l› Kanunla Sa¤l›k Bakanl›¤›’nadevredilerek, diflhekimi performans siste-minde havuza devredilen ek ödemelerdenfaydalanabilir. Ya da diflhekimi kendi iste-¤iyle döner sermaye sisteminden faydalan›-lan bir birime geçifl yapabilir. ‘Tam Gün’ Ya-sa Tasar›s› bafll› bafl›na ve uzun uzun de¤er-

Beklentimiz,657 Say›l›

Devlet MemuruKanunu’na göre4/B statüsünde

sözleflmeli çal›flan

meslektafllar›-m›z›n da

4/A statüsündeçal›flmas›d›r.

mss 127 7/20/09 6:12 PM Page 34

lendirilmesi gereken apayr› bir konudur. Ta-sar› hakk›ndaki baz› çekincelerimizi raporu-muzda belirttik.

Kamunun a¤›z ve difl sa¤l›¤› konusundayat›r›ma devam etmesi muhakkak arzuedilen bir fley fakat sadece kamu kaynak-lar› ve kamunun yat›r›m yapma h›z›yla top-lumun a¤›z difl sa¤l›¤› sorunlar›n› aflabil-mek mümkün mü?Hep olumsuz pencereden bakmay›p flunuda dürüstçe ifade etmeliyiz: Diflhekimli¤ihizmetlerinin sunumunda Sa¤l›k Bakanl›¤›fiziki flartlar ve hizmet konusunda gayet ba-flar›l› çal›flmalar yap›p hastalar›m›za verdi¤i-miz hizmetin artmas›n› sa¤lam›flt›r. Keflkebir de flu kofluflturmaya çare bulabilsek.Toplam olarak bakt›¤›m›zda Türkiye’de 22bin civar›nda diflhekimi var. Bunun yaklafl›k8 bini kamudaki çeflitli kurumlarda hizmetveriyor. 8 bin civar›nda diflhekimiyle 70 mil-yon nüfusa ne kadar hizmet verebilirsiniz?Bu durum özellikle Sa¤l›k Bakanl›¤›’na ba¤-l› kurumlarda afl›r› bir y›¤›lmaya neden olu-yor. Bundan hem hekimler hem de hastalarolumsuz etkileniyor. Yap›lan ifllem say›s›n-daki art›flla beraber tükenmifllik sendromu-na do¤ru giden hekim say›s›n›n da artt›¤› ka-n›s›nday›z. Örne¤in, y›llardan beri görmedi-¤im birkaç arkadafl›mla karfl›laflt›m. Pek ço-¤u bel f›t›¤› ve boyun f›t›¤› rahats›zl›klar›ndanbahsetti. Sa¤l›k Bakanl›¤› sadece kamudaçal›flan meslektafllar›m›z›n de¤il serbest ola-rak çal›flan meslektafllar›m›z›n da haklar›n›koruyacak biçimde politikalar üretirse dahamutlu bir çal›flma ortam›na kavuflaca¤›m›z(hastalar aç›s›ndan da) kan›s›nday›z. Çocuk-lar›n hastane ortam›nda tedavi edilmeleri oyo¤unlukta çok zor. Yani onlar› motive ede-cek apayr› ortamlarda tedavi ve e¤itimleriyürütülmeli. Çocuk diflhekimli¤i okul diflhe-kimli¤i boyutunda apayr› bir fley olmal›. Bu-nu da sonraki dönemde görüflülsün diye ra-porumuza ekledik.

Kamuda çal›flan meslektafllar›m›z›n mes-lek örgütüyle iliflkisini de de¤erlendirebilirmisiniz?

TDB ve Diflhekimleri Odalar› y›llard›r çokgüzel organizasyonlar düzenliyor. Eme¤igeçen herkesin ellerine, yüre¤ine sa¤l›k.Özellikle kamuda çal›flan arkadafllardan is-tedi¤imiz, Odalara üye olmalar›. TDB’nin veOdalar›n da bu konuda özendirici çal›flma-lar yapmas› gerekir. Oda’ya sadece mu-ayenehanesi olup da kamuda çal›flan arka-dafllar üye oluyorlar. Sadece kamuda çal›-flan arkadafllar›n üye olmamas› beni inciti-yor. Günlerdir çal›fl›yor, aylard›r haz›rlan›-yoruz ama çok daha fazla kat›l›m, çok da-ha fazla bilgi ak›fl› olmas› gerekir. Buradanüyelik konusuna tekrar dönersek, Türk Difl-hekimleri Birli¤i, Odalar ve Diflhekimli¤i Fa-külteleri önemli üç sacaya¤›d›r. Bunlar ara-lar›nda samimiyetle kenetlendi¤inde o üre-tilen sinerjiyle eminim ki diflhekimleri hemistedi¤i sayg›nl›¤a ulaflacak, hem de huzur-lu bir çal›flma ortam›na kavuflacak. Meslekbilinci ve onuru e¤itimden bafllayaraközümsetilirse eminiz ki meslek örgütlerinekat›l›m ilerleyen y›llarda daha da artacakt›r.Çal›flma Grubu olarak olmas› gerekenin buoldu¤unu düflünüyoruz.

Sonuç olarak, çal›flma grubunuz amac›naulaflabildi mi? Buradaki amac›m›z durum tespiti yapmakve çözüm önerilerimizi sunmakt›. Farkl› ku-rumlarda çal›flan meslektafllar olarak biraraya geldik. Öncesinde Türkiye’nin çeflitliyerlerindeki meslektafllar›m›za elektronikpostayla ulaflarak sorunlardan ve çözümönerilerinden oluflan bir rapor sunmaya ça-l›flt›k. Buradan sizin vas›tan›zla bizlere bugörevi veren TDB’ye çok teflekkür ediyoruz.Bu komisyonda çal›flmak ve onlar› tan›mak-tan onur duydum. Rapor haz›rl›klar› aflama-s›nda bizden bilgi ve birikimlerini esirgeme-yen tüm meslektafllar›m›za da teflekkür ede-rim. Umar›m siz de¤erli meslektafllar›m›zave mesle¤imize yönelik faydal› bir fleyler ya-pabilmiflizdir. Önyarg›lar›m›zdan kurtularakdaha sa¤l›kl› daha güzel yar›nlara el ele ka-vuflaca¤›z. Unutmay›n ki biz o beyaz önlüklerimiz gibi be-yaz kalplere sahibiz. �


MSS

Meslek bilincive onuru

e¤itimden bafllayarak

özümsetilirseeminiz ki meslek

örgütlerine kat›l›m ilerleyeny›llarda daha da

artacakt›r.

mss 127 7/20/09 6:12 PM Page 35

KONGRE


D iflhekimlerinin ve sektörün en büyükbuluflmas› olarak kabul edilen TDB16. Uluslararas› Diflhekimli¤i Kon-

gresi 25–27 Haziran 2009 tarihinde ‹stan-bul’da Lütfi K›rdar Kongre ve Sergi Sara-y›’nda gerçekleflti. Türkiye’nin ve dünyan›nçeflitli yerlerinden yaklafl›k 2000 diflhekimi-

ni bir araya getiren kongrenin ana temas›“Diflhekimli¤inde yenilikler ve baflar›s›zl›k-lar”d›. Kongrede üç gün boyunca, teknolojik ge-liflmelerle birlikte sürekli yenilenen, diflhe-kimli¤indeki güncel yaklafl›mlar ele al›nd›.Türkiye’den 40, yurtd›fl›ndan 14 konuflma-

Bu y›l 16.s› düzenlenen TDB Uluslararas› Diflhekimli¤iKongresi’nin ana temas› “Diflhekimli¤inde yenilikler vebaflar›s›zl›klar”d›. Türkiye’nin ve dünyan›n çeflitli yerlerinden 2000 meslektafl›m›z›n kat›ld›¤› kongrede bu y›lilk kez dijital ortamda oylama yoluyla konferansa aktifkat›l›m sa¤land›.

‹stanbul’a yak›flanbir kongre

[email protected]

Diflhekimifieyda Yavuz

K›talar›n ve kültürlerin birleflti¤i

kongre 127 7/20/09 6:14 PM Page 38

c›n›n kat›ld›¤› kongrede, diflhekimli¤i ala-n›ndaki en güncel sunumlar› içeren konfe-rans ve paneller, muayenehane prati¤ineyönelik uygulamalar ve 31 adet poster su-numuyla yard›mc› personel e¤itimi gerçek-lefltirildi. Bu y›l kongrede ilklere imza at›ld›. Kongre-de ilk kez meslektafllar›m›z›n dijital ortam-da oylama yoluyla konferansa aktif kat›l›m›sa¤land› ve Prof. Dr. Faruk Haznedaro¤-lu’nun “Endodontik Tedavide Yenilikler”konulu konferans› internette canl› olarakyay›mland›.Kongre kapsam›nda düzenlenen Expoden-tal 2009 bu y›l da Lütfi K›rdar Kongre veSergi Merkezi’nin Rumeli salonlar›nda ya-p›ld›. 7000 m2’lik alan›n, 3500 m2’sinde ku-rulan Expodental 2009’da meslektafllar›-m›z diflhekimli¤i sektöründeki en son gelifl-meleri izleyebildiler. Bu y›l fuara bir k›sm›Almanya’dan Köln-Messe bünyesinde yeralan 53 yurtd›fl›, 127 yerli olmak üzere top-lam 180 firma kat›ld›.

Genifl kat›l›ml› kongreTDB 16. Uluslararas› Diflhekimli¤i Kongresi25 Haziran 2009 tarihinde Lütfi K›rdar Kon-gre ve Sergi Saray›’nda yap›lan aç›l›fl töre-niyle bafllad›. Törene yurtd›fl›ndan FDI(Dünya Diflhekimleri Birlil¤i) Eski Baflkan›Michele Aerden, Asya Pasifik DiflhekimleriBirli¤i Baflkan› Dr. Munir Amro, KKTC Difl-

hekimleri Birli¤i Baflkan› Hüseyin B›çak,Azerbeycan Diflhekimleri Birli¤i Baflkan›Renia Aliyeva, Suriye Diflhekimleri Birli¤iGenel Sekreteri Ayeh Alganim, Kerkük Difl-hekimleri Birli¤i Baflkan› Halil ‹brahim Saitkat›ld›. Türk Eczac›lar Birli¤i Baflkan› Erdo-¤an Çolak, CHP Ad›yaman Milletvekili Difl-hekimi fievket Köse, D‹fiS‹AD Baflkan› Fi-ruzan Peker ve Diflhekimli¤i Fakültesi De-kanlar› da aç›l›fl törenine kat›lan konuklararas›nda yer ald›.

Geçmiflten günümüzeKongre aç›l›fl töreni, bilimsel anlamda1908’de bafllayan diflhekimli¤inin geçmifl-ten günümüze de¤iflen yönleriyle aktar›ld›-¤› sinevizyon gösterisiyle bafllad›. Kongre-de aç›l›fl konuflmas›n› yapan ‹stanbul Difl-

KONGRE


‹DO Baflkan›Mustafa

Dü¤encio¤lu:“Toplumun a¤›z

ve difl sa¤l›¤›sorunlar› çözüm

bekliyor. Bizçözümün bir

parças› olarakçal›flmalar›m›za

devamedece¤iz.

Bu y›l fuara bir k›sm› Almanya’dan Köln-Messebünyesinde yer alan 53 yurtd›fl›, 127 yerli olmaküzere toplam 180 firma kat›ld›.

kongre 127 7/20/09 6:14 PM Page 39


hekimleri Odas› ve Kongre Organizasyon Komitesi Baflkan›Mustafa Dü¤encio¤lu, 1992 y›l›nda düzenlenmeye bafllayanTDB Kongrelerinin, geliflen dünyaya uyum sa¤lamak ve top-lumun a¤›z ve difl sa¤l›¤› aç›s›ndan önemine vurgu yapt›. Kamuda ve özel sa¤l›k kurulufllar›nda çal›flan diflhekimlerininde sorunlar›na de¤inen Dü¤encio¤lu, sa¤l›k hizmeti alanlar›nve verenlerin hak kay›plar›n›n bir an önce giderilmesini istedi.TDB ve Odalar›n her zaman mesle¤in ve toplumun ç›karlar›n›gözetti¤ini savunan Dü¤encio¤lu, “Toplumun a¤›z ve diflsa¤l›¤› sorunlar› çözüm bekliyor. Biz çözümün bir parças›olarak çal›flmalar›m›za devam edece¤iz” dedi. Kongre Orga-nizasyon Komitesi Genel Sekreteri Dr. Diflhekimi Sarkis Söz-kes de ekonomik krize ve zorluklara ra¤men kongrenin haz›r-l›k çal›flmalar›n› tamamlad›klar›n› ifade etti.

“Diflhekimlerinin onurunu koruyunuz”Mo¤ollar Grubu’nun efsanevi ismi Cahit Berkay ve genç ku-fla¤›n yetenekli isimlerinden Emrah Karaca birbirinden güzelflark›lar›yla aç›l›fl törenine renk verdiler.Aç›l›fl töreninde bir konuflma yapan CHP Ad›yaman Milletve-kili Diflhekimi fievket Köse de kamunun muayenehanelerden

KONGRE

Diflhekimi K›vanç Dülger “Kongreden memnun kald›m”

fiu anda doktora yap›yorum.

Kongre çok hofluma gitti. Her

konuda bilgi edinmek mümkün

oldu. Çok memnun kald›m.

Diflhekimi Elen fiener Y›lmaz “Sosyal konular renk kat›yor”

Kamuda çal›fl›yorum. Genel

olarak kongreden memnun kal-

d›m. ‹lgimi çeken konular ve ko-

nuflmac›lar oldu. “Lazer” konusu

çok verimliydi. ‹mplant toplant›s›

da çok güzel geçti. Kongrenin

sosyal konu¤u Sahrap Soysal’›n

Türk ve Osmanl› mutfa¤› üzerine konuflmas›n› be-

¤endim. Bence sosyal konuklar kongreye renk kat›-

yorlar.

Diflhekimi Ali Bektafl – fiiflli“Muaynehane prati¤i konular›artm›fl”

Bu sene kongre biraz sakin geçti.

Geçen y›larla göre yabanc› ko-

nuflmac›lar azd›. Ancak bu y›lki

bilimsel konular daha çok mu-

ayenehane prati¤ine yönelik se-

çilmifl. Her sene konuflmac›lar

gelip, kendi flovlar›n› yap›p gidi-

yorlard›. Bu sefer daha çok muayenehane prati¤ine

yönelik çal›flm›fllar, iyi olmufl.

Diflhekimi Tansel Tolan – Befliktafl “Bilimsel program doyurucu”

Aç›kças› kongrenin kriz sebebiy-

le daha durgun olaca¤›n› düflü-

nüyordum ama umdu¤umdan

daha fazla kat›l›m var. Geçen y›-

la oranla bilimsel program› da-

ha doyurucu buldum. Muayene-

hane prati¤ine yönelik konular

a¤›rl›ktayd› bence. Kongre geçen seneden daha iyi

diyebilirim.

Cahit Berkay ve Emrah Karaca flark›lar›yla aç›l›fla renk katt›lar.

kongre 127 7/20/09 6:14 PM Page 40

Kongreye kat›l›m baya¤› az.

Krizin etkisi mi, baflka bir fley

mi bilemiyorum. Bilimsel prog-

ramda doyurucu konular var.

Spesifik anlamda edodontiye

yönelik bir e¤ilim var. Daha çok

endodontiyle ilgili konular› be-

¤endim. Muayenehane prati¤i-

ne yönelik uygulamalar yeterli.

Ancak kapsam biraz daha genifl

tutulabilirdi. Kongreye hemen

her y›l kat›l›yorum. Bu y›l salon say›s› ve di¤er akti-

viteler daha az. Önceki y›llarda hem konular hem

de uluslararas› konuflmac›lar daha fazlayd›. Biraz

içe kapanmaya bafllanm›fl gibi. Bunun d›fl›nda ye-

terli seviyede bir kongre geçiriyoruz.

hizmet al›m›yla ilgili 22 bin diflhekimi ad›na hizmet al›m›n›ngerçekleflece¤ine dikkat çekerek, “Diflhekimlerinin onurunukoruyunuz” dedi. Kamuda çal›flan diflhekimlerinin özlük hak-lar›n›n düzeltilmesini ve döner sermaye katk› paylar›n›n çal›-flanlar›n emeklili¤ine yans›t›lmas›n› isteyen Köse, bu konudaüzerine düflen görevi yerine getirece¤ini söyledi. Dicle Üni-versitesi Diflhekimli¤i Fakültesi Dekan› Prof. Dr. fiebnem Es-kimez, dekanlar ad›na yapt›¤› konuflmada diflhekimli¤indeuzmanl›k dallar›n›n artmas›n› savundu.

Kazan›mlar›m›z birli¤imizin meyvesidir TDB’nin 1985 y›l›nda ç›kar›lan 3224 Say›l› Türk DiflhekimleriBirli¤i Kanunu’yla kendi bafl›na yürümeye bafllad›¤›n› dile ge-tiren Prof. Dr. Murat Akkaya, Cumhuriyetin kuruluflundan iti-baren halk›n a¤›z ve difl sa¤l›¤› ve mesle¤in sorunlar›n›n da¤gibi y›¤›ld›¤›n› söyledi. Dört-befl y›l öncesine kadar en önem-li sorun olarak ifade edilen sahte diflhekimli¤i konusundakimücadele sonucunda sorunun önemli ölçüde çözüldü¤ünübelirten Prof. Dr. Murat Akkaya, “Onun yerine baflka sorunlargeçti. Kamunun say›lar›n› büyük bir h›zla artt›r›p, performan-sa day›l› prim sistemiyle iflletti¤i A¤›z ve Difl Sa¤l›¤› Merkez-


KONGRE

Diflhekimi Tolga KaragözEsenyurt“Endodonti konular›n› be¤endim”

Diflhekimi Özge Eyüpo¤luTrabzon“Tercih yapmakta zorland›m”

Programda “pedodonti” konu-

suna daha fazla yer verilseydi

daha çok sevinirdim. Ayn› ko-

nular, ayn› saatlerde olunca in-

san bir tercih yapmak zorunda

kal›yor. O biraz zor oldu. Onun

d›fl›nda her fley güzeldi.

Diflhekimi Özgür Y›ld›r›mo¤luMu¤la“Bilimsel program iyiydi”

Kongre geçen y›la göre çok

daha iyiydi. Bilimsel toplant›la-

r› be¤endim. Özellikle implant

konusunda yeni fleyler ö¤ren-

dim. Ayr›ca “Afl›r› çürük olan

difllerde restorasyon teknikle-

ri” konulu bir konferans vard›.

Orada da çok güzel bilgiler

verildi. Kendi aç›mdan kon-

grenin faydal› oldu¤unu

rahatl›kla söyleyebilirim.

Kongreye 2000 kifli kat›ld›.

TDB Genel Baflkan›Prof. Dr. Murat Akkaya

kongre 127 7/20/09 6:14 PM Page 41

leri hem kamuda hem de serbest çal›flan meslektafllar›m›ziçin kâbus oldu” dedi. Prof. Dr. Murat Akkaya, kamunun mu-ayenehanelerden hizmet al›m›yla ilgili de “Çal›flmalar›m›zSosyal Güvenlik Kurumu’yla imzalanacak sözleflme tasla¤›-n›n tamamlanmas› aflamas›na geldi. fiimdi s›ra hizmet al›m›-n›n gerçeklefltirilmesindedir” sözleriyle, konuyla ilgili gelinenaflamay› kaydetti.

TDB-Dekanlar ortak toplant›s›TDB Merkez Yönetim Kurulu üyeleri ve 18 diflhekimli¤i fakül-tesi dekan›n›n bir araya geldi¤i ortak toplant› 25 Haziran 2009tarihinde yap›ld›. Toplant›da 1219 say›l› kanun de¤iflikli¤i tas-la¤›, diflhekimli¤inde uzmanl›k, ö¤renci kontenjanlar› ve yenidiflhekimli¤i fakültelerinin aç›lmas› ile “Tam Gün” Yasa Tasa-r›s› de¤erlendirildi. TDB Merkez Yönetim Kurulu ve fakültedekanlar› 1219 say›l› yasan›n 34. maddesinin iptali için ortaktav›r al›nmas› gerekti¤ini belirttiler. 1920’li y›llar›n koflullar›ndadiflhekimi say›s›n›n azl›¤› nedeniyle t›p hekimlerine diflhekim-li¤i mesle¤i yetkisi verildi¤i, günümüz koflullar›nda 34. mad-denin hükmünü kaybetti¤ine vurgu yapt›lar. Diflhekimli¤indeuzmanl›k konusunda ortak bir görüflün oluflmad›¤› toplant›-


KONGRE

Diflhekimi Dündar ÖzbaylarKad›köy“Daha ne olsun!”

Kongre güzel geçiyor. Özellikle

yabanc› konuflmac›lar çok verimli

konuflmalar yapt›lar. Lazerde ka-

fam›za tak›lan hususlarda ayd›n-

land›k. Özellikle lazer satan firma-

lar lazeri çok büyük bir devrimmifl

gibi gösteriyorlar. Burada ö¤ren-

dik ki, henüz paras› kadar katk›s› olacak seviyeye

gelmemifl. ‹mplant konular›nda güzel sunumlar var-

d›. ‹mplant›n püf noktalar›na de¤indiler. Özellikle,

“protezi hareketli mi yapal›m, sabit mi yapal›m?” so-

rusu ilginçti. Bu konuyla ilgili sorulara cevaplar bul-

duk. Ayr›ca “Periodontitistli hastalara nas›l yaklafl-

mal›y›z” konusunu Yunanistan’dan gelen konuflma-

c›m›z de¤erlendirdi. Yemekler güzel, servis güzel,

bütün arkadafllar›m›z› gördük; daha ne olsun.

Diflhekimi Mürüvvet CanseverKonya“‹mplant ilgimi çekti”

Kongreye ilk defa kat›l›yorum.

Yeni mezunum. Genellikle ders-

lerden hat›rlad›¤›m›z konular.

Ama yine de bilmedi¤im ve yeni

gördü¤üm konular var. En az›n-

dan tekrarlamak aç›s›ndan ya-

rarl› diye düflünüyorum. ‹mplant

konusu ilgimi çekti. Ben daha

çok kompozitle ilgili konular› ö¤renmek istemifltim

ama arad›¤›m› bulamad›m.

Diflhekimi Demet Ça¤›l Ayval›o¤lu “Sunumlar uygulamal› olabilir”

Yeni mezun oldum. Ö¤renciyken

de kat›lm›flt›m. Kongreye dör-

düncü kat›l›fl›m. Her y›l oldu¤u

gibi bu y›l da çok verimli geçti.

Bu y›l program implant a¤›rl›kl›y-

d›. Özellikle sunumlar güzeldi.

Uygulamal› sunumlar›n daha ve-

rimli olaca¤›n› ve ilgi çekece¤ini

düflünüyorum.

TDB-Dekanlar ortak toplant›s›

kongre 127 7/20/09 6:14 PM Page 42

da, baz› fakülte dekanlar› uzmanl›k say›s›-n›n artmas› yönünde görüfl bildirdiler. TDB,ortodonti ve a¤›z difl çene hastal›klar› cer-rahisi olmak üzere diflhekimli¤inde iki dal-da uzmanl›k verilmesi gerekti¤inin alt›n›çizdi. Di¤er dallarda uzmanl›k olup olma-mas› konusunda akademisyenler, TDB veSa¤l›k Bakanl›¤›’n›n ortak çal›flmas›yla ka-rar verilmesi gerekti¤ine dikkat çekildi.Yeni diflhekimli¤i fakültelerinin aç›lmas›n›nda de¤erlendirildi¤i toplant›da, altyap› so-runu çözülmeden yeni fakülte aç›lmamas›,var olan fakültelerin koflullar›n›n iyilefltiril-mesi gerekti¤i belirtildi. Ayr›ca fakültelerekontenjan art›r›m› yap›lmadan, fakültelerinbelirledi¤i kontenjanlara göre ö¤renci al›m›yap›lmas› gerekti¤i söylendi.“Tam Gün” Yasa Tasar›s›’na iliflkin de TDBve diflhekimli¤i fakültesi dekanlar›n›n pren-sipte karfl› olmad›klar›n› ancak, yasan›n buhaliyle ç›kmas›yla fakültede görev yapanö¤retim üyeleri aç›s›ndan kaos yaflanaca¤›belirtildi. Bu konunun bir taraf› olan diflhe-kimli¤i fakülteleri, TDB ve Sa¤l›k Bakanl›-¤›’n›n ortak hareket ederek, uygun flartla-r›n yerine getirilmesinden sonra yasan›nyürürlü¤e girmesi konusunda görüfl birli¤i-ne var›ld›.

TDB-Dentsply Stajyer Ö¤renci Program›TDB-Dentsply Stajyer Ö¤renci Progra-m›’n›n dördüncüsü 25 Haziran 2009 tari-hinde gerçeklefltirildi. 1959’dan beri 35 ül-


KONGRE

Kongre kat›l›mc›lar›, K›raç’›nbirbirinden güzel flark›lar›ylacofltular.

kongre 127 7/20/09 6:14 PM Page 43

kede gerçeklefltirilen program çerçevesin-de düzenlenen ödül töreninde bu y›lki ya-r›flman›n birincisi ‹stanbul Üniversitesi Difl-hekimli¤i Fakültesi’nden Hatice Ak›nc›2009 y›l›nda ADA’n›n Hawai –Honolulu’dayap›lan Kongresi’ne kat›l›m ve seyahat,ikincisi Hacettepe Üniversitesi Diflhekimli¤iFakültesi’nden Ayça Yar›c› 300 Avro,üçüncüsü Selçuk Üniversitesi Diflhekimli¤iFakültesi’den Kübra Tarhan da 200 Avroödül kazand›. Ayr›ca, birinci gelen ö¤renci-nin dan›flman›na 250 Avro ve okuluna dacavitron cihaz› hediye edildi.

Veda ederkenKapan›fl Töreni, Meslek Sorunlar› Sempoz-yumu ve kongre görüntülerinden oluflan si-nevizyon gösterisiyle bafllad›. Veda konufl-mas› için kürsüye gelen ‹stanbul Diflhekim-leri Odas› Baflkan› Mustafa Dü¤encio¤lu,“Kongrenin sonuna geldik. Kongre haz›rl›k-lar› için bir buçuk y›l öncesinden çal›flmayabafllad›k. Eme¤i geçen herkese teflekkür

ederim” dedi. Dü¤encio¤lu, 2010 y›l›ndagerçekleflecek TDB 17. Uluslararas› Diflhe-kimli¤i Kongresi’nin Bursa DiflhekimleriOdas› ev sahipli¤inde, Bursa’da yap›laca-¤›n› aç›klad›.

Poster yar›flmas›Kapan›fl töreninde ayr›ca poster yar›flma-s›nda derece alan meslektafllar›m›za pla-ketleri verildi. Poster yar›flmas›nda Dr. Ey-lül F. Erguven (Avusturalya ÜniversitesiHans Zoellner Oral Patoloji Bölümü) “SA-OS-2 Osteosarkom Hücreleri ile endoteli-um aras›ndaki ba¤lant›” adl› çal›flmas›ylabirinci, Dr. Hakan Demir (Cumhuriyet Üni-versitesi Diflhekimli¤i Fakültesi Protetik DiflTedavisi Anabilim Dal›) “Metakrilat Mono-merlerin Akrilik ve Astar Maddesi Aras›n-daki Ba¤lant› Dayan›m›na Etkileri” bafll›kl›çal›flmas›yla ikinci, Dr. Sausan Al Kawas(Mcgill Üniversity) “Birleflik Arap Emirlikle-rinde Sharjah Üniversitesi’ndeki diflhekim-li¤i ve t›p ö¤rencilerinin a¤›z hijyeni karfl›-laflt›rmas›” bafll›kl› çal›flmas›yla üçüncü ol-du.

Kapan›fl töreninde hofl sürprizlerTörende kapan›fl konuflmas›n› yapan Prof.Dr. Murat Akkaya da mesle¤in ve meslek-tafllar›n›n sorunlar›na öncelik verenTDB’nin bilim ve adalet yolunu izledi¤ini,uzmanl›k konusunda da TDB’nin bilimselkriterler ve adalet ›fl›¤›nda hareket etti¤inisöyledi. Asya Pasifik Diflhekimleri Birli¤iBaflkan› Dr. Munir Amro, Azerbeycan Difl-hekimleri Birli¤i Baflkan› Renia Aliyeva’n›nda iyi dileklerini iletti¤i törende kongreyesponsor olan firmalara plaket verildi. Ard›n-dan kongrede eme¤i geçenler, Kongre Or-ganizasyon Komitesi Üyeleri, TDB MerkezYönetim, Denetleme Disiplin Kurulu üyele-ri, ‹stanbul Diflhekimleri Odas› Yönetim, Di-siplin, Denetleme Kurulu üyeleriyle, 33Odan›n baflkanlar› sahneye davet edildi.Daha sonra Bursa Diflhekimleri Odas› Bafl-kan› Emel Coflkun, 2010 y›l›nda TDB 17.Uluslarar›s› Diflhekimli¤i Kongresi’ni dü-zenlemek üzere bayra¤› ‹DO Baflkan› Mus-


KONGRE

Kongre kat›l›mc›lar› aras›ndayap›lan hediye çekiliflinde

flansl› meslektafllar›m›z AHCTmarka Aljinat kar›flt›r›c›,

Majesty Esthetic 8’li KompozitSeti, FGM Whiteness HP

Beyazlatma seti, Wood Pocker VD-S-M Ultrasonik

Piezon, Solder+Kablosuz LEDve Cavitron Select Sps

kazand›lar.

Asya Pasifik Diflhekimleri Birli¤i

Baflkan› Dr. Münir Amro,kongre kapan›fl›ndagelecek y›l Bursa’dabuluflmak üzere tüm

diflhekimlerine veda etti.

kongre 127 7/22/09 5:20 PM Page 44

TDB 16. Uluslararas› Diflhekimli¤i Kongresikapsam›nda 26 Haziran 2009 tarihinde“TDB-Meslek Sorunlar›n›n De¤erlendirilme-si” konulu bir konferans düzenledi. OturumBaflkanl›¤›n› Prof. Dr. Murat Akkaya’n›nyapt›¤› konferansta, TDB Baflkan Vekili Tü-may ‹mre kamunun muayenehanelerdenhizmet al›m›yla ilgili meslektafllar›m›z›n me-rak ettikleri sorulardan oluflan bir sunumgerçeklefltirdi. TDB’nin hizmet al›m›yla ilgiliçal›flmalar›n› özetleyen ‹mre, Türk Diflhe-kimleri Birli¤i ve Sosyal Güvenlik Kurumuaras›nda yap›lacak protokolde önceliklerevurgu yapt›. SGK ile “A¤›z ve Difl Sa¤l›¤›Hizmetleri Sunulan Özel Sa¤l›k Kurulufllar›Hakk›ndaki Yönetmelik” kapsam›nda ta-n›mlanan, isteyen her diflhekimiyle sözlefl-

me yap›labilece¤ini, özellikle yeni aç›lanmuayenehanelerde SGK ile sözleflme yap-mak isteyen muayenehanelerin co¤rafi da-¤›l›ma göre yönlendirme yap›lmas› gerekti-¤ini belirtti.

Diflhekimi eme¤ine sayg›Tümay ‹mre, SGK ile yap›lacak sözleflmele-rin diflhekimleri odalar›n›n arac›l›¤›yla yap›l-mas› gerekti¤inin alt›n› çizerek, diflhekimieme¤inin sayg›nl›¤›n›n korunmas›, hekiminmuayene bilgilerinin bafllang›çta temel al›n-mas› gibi temel noktalara de¤indi. Dahasonra da Provizyon-Medula-3 Sistemi,“Sözleflme Süreleri, kota ve sözleflmeninfeshi gibi sözleflme koflullar›yla ilgili bilgiverdi. �


KONGRE

Hizmet al›m›nda merak ettiklerimiz

tafa Dü¤encio¤lu’nun elinden ald›. Meslektafllar›m›z›n kongreden güzel an›larlaayr›lmas› için düzenlenen çekilifl yine birbi-rinden renkli görüntülere sahne oldu. Kon-greye kat›lan meslektafllar›m›z çekiliflle Gül-sa T›bbi Cihazlar’dan AHCT marka Aljinat

kar›flt›r›c›, Kuraray Marka Majesty Esthetic8’li Kompozit Seti, Dimsan’dan FGM White-ness HP Beyazlatma seti, Güney Difl Depo-su’ndan Wood Pocker VD-S-M UltrasonikPiezon, Solder+Kablosuz LED ve CavitronSelect Sps kazand›lar.�

Bursa Diflhekimleri Odas›Baflkan› Emel Coflkun, kongre bayra¤›n› MustafaDü¤encio¤lu’nun elindenald›.

Kongre kapsam›nda düzenlenen “TDB - Meslek Sorunlar›n›n De¤erlendirilmesi” konulu konferansta SGK ile yap›lacak sözleflmelerin diflhekimleri odalar›n›n arac›l›¤›yla yap›lmas› gerekti¤inin alt› çizildi.

kongre 127 7/22/09 5:20 PM Page 45

Fuara kat›l›m çok yüksek de¤il ama zaten

beklentimiz bu yöndeydi. Biz Gülsa olarak

TDB’nin fuar›nda olmal›y›z düflüncesiyle,

grup flirketlerimiz Kuraray ve Hamle’yle

birlikte kat›ld›k. Üç flirketimiz toplam 180

m2’lik bir alanda hekimlerle bulufltu.

TDB’nin hekimler ve firmalar için ellerin-

den geleni yapt›¤›n› ve bu ifli güzel kotar-

d›klar›n› düflünmekle birlikte, buras›n›n fu-

ar olarak do¤ru bir alan olmad›¤›n› düflü-

nüyoruz. Uluslararas› fuarlara da kat›ld›¤›-

m›z için k›yaslama yapabiliyoruz. Fuarc›l›k

bir flovdur, genifl mekanlar ister, ikramlar

ve özel uygulamalar yap›l›r. Lütfi K›rdar’da

bunlar› yapmak mümkün de¤il. Diflhekimli-

¤inin en önemli simgesi olarak kabul edilen

elma ikram›m›z bile burada olay oldu.

Stand içinde yer alan kolonu giydirmemize

belli bir yere kadar izin verildi.

Sadettin - Mualla - Ünzile Kaymak / Gülsa fiirketler Grubu

“Fuarc›l›k bir flovdur”

Ertu¤rul Çetinkaya / Quintessence Türkiye

“Amatör ruh, profesyonel ifl”

TDB bu fuarda da baflar› çizgisini devam et-

tiriyor. Hep daha iyiye gidiyor. Kongre or-

ganizasyonu sorunsuz. Bulundu¤um yer-

den de memnunum. Birçok hekim bilimsel

program› be¤endi¤ini ifade ediyor. Quin-

tessence olarak yurtd›fl›nda da kongreler

yap›yoruz. TDB’ninki fiyat-kalite aç›s›ndan

yurtd›fl›ndakilere göre çok daha avantajl›.

Bence bu, amatör ruhla yap›lan profesyo-

nel bir ifl. Bu avantajlar›na ra¤men kat›l›m

çok yüksek de¤il. Bunu da Türkiye’de bilim-

sel kaynaklara olan ilgisizli¤ine ba¤l›yorum.

Türkiye’de 22 bin kay›tl› diflhekimi var, baz›

kaynaklara göre bu rakam 35 bine ç›k›yor.

Yeni ç›kan kitab›m›z diflhekimlerinin en az

yüzde onu taraf›ndan al›nsa 3500 adet

eder ki biz kitaplar›m›z› ço¤unlukla 1000-

1500 adet bas›yoruz ve onlar› da ancak 2

y›lda eritebiliyoruz. Macaristan’da da bir

organizasyonumuz var. ‹statistikler orada

4 bin diflhekimi oldu¤unu ortaya koyuyor

ve bizim abone say›m›z 2 bin, yani yar›s›.

Türkiye’deki oran ise yüzde 8. Bu, maddi

sorunlardan m› kaynaklan›yor, genel orak

bilgiye olan ilgiden mi kaynaklan›yor araflt›-

r›lmas› ve sorgulanmas› gereken bir konu.

kongre 127 7/20/09 6:14 PM Page 46

‹brahim Belenlio¤lu / DMS

“Profesyoneller can›m›z› s›k›yor”

TDB diflhekimlerinin örgütüdür ve sadece

meslek sorunlar›n› de¤il, ülke ve yaflam so-

runlar›n› da bir biçimde dert edinen bir ör-

güttür. Bu yüzden onlar›n kap› açt›¤› her

alanda, bir biçimde yanlar›nda olaca¤›z. Ay-

r›ca, sundu¤umuz hizmet ve ürünleri yeni

tan›flt›¤›m›z diflhekimlerine tan›tmak da isti-

yoruz. Fuarlar sayesinde 30 y›l önce cihaz

verdi¤imiz bir hekimle karfl› karfl›ya geldi¤i-

mizde gözlerinde yakalad›¤›m›z ›fl›lt› en bü-

yük mutlulu¤umuz. Hekimlerimizin elefltiri-

lerine de ihtiyac›m›z var. Bu bir araya gelifl

her aç›dan önemli. TDB organizasyonunda-

ki yönetici arkadafllar gönüllülük esas›yla

hareket ediyorlar. Mücadelelerinden dolay›

onlar› kutluyorum. Ancak profesyoneller bi-

raz can›m›z› s›km›yor de¤il. Fiziki koflullarda

birtak›m gereksinimlerimiz oluyor ve bu hiz-

metler için yüklüce paralar ödüyoruz. Karfl›-

l›¤›nda can s›k›c› eksikler oluyor. Tepkileri-

mizi s›n›rl›yorsak TDB yöneticilerinin özveri-

li ve gönüllü çabalar›ndan ötürüdür. Bir de

hekimlerle bilimsel toplant›lar aras›nda h›zl›

flekilde bir araya gelebiliyoruz. Aralar biraz

daha uzat›labilir, böylece hekimlerle bulufl-

malar›m›za yeterli zaman da kal›r. Umar›m

gelecek y›llarda bu sorun ortadan kalkar.

Holges Lehmann / Alman Dental Sanayi Tescilli Derne¤i

“Türk pazar› önemli”

Çok memnunuz, her seferinde geldi¤imize

daha da memnun kal›yoruz. Türkiye’de difl-

hekimli¤i alan›ndaki en önemli fuar oldu¤u

için kat›l›yoruz. Türk pazar› bu anlamda Al-

man endüstrisi için önemli bir pazar. Çok

yak›n al›flverifl iliflkilerimiz oldu¤u için do-

¤al olarak Türkiye’deki bu büyük buluflma

bizi yak›ndan ilgilendiriyor. Ekonomik krizi

de göz önünde tutarsak elbette önceki y›l-

lara göre bir farkl›l›k göze çarp›yor ama

diflhekimli¤i sektörü di¤er sektörler kadar

krizden etkilenmedi. Geçen seneler kadar

ifl olmas›n› beklemiyoruz ama genel an-

lamda memnunuz. Buras› IDS Fuar›’ndan

farkl›, çünkü IDS, hem kat›l›m hem de flir-

ketler aç›s›ndan uluslararas› nitelikte. Bu-

ras› ise yerelde Türk diflhekimlerine do¤ru-

dan ulaflabilece¤imiz bir alan. Ayr›ca böyle

fuarlar olmasa IDS de olmazd› diye düflü-

nüyorum.

kongre 127 7/20/09 6:15 PM Page 47

Ferizan Peker / Güney Difl Deposu

“Gelecek fuarda sürpriz var”

Bu y›lki fuar beklentilerin aksine geçen se-

nekilere göre daha sönük de¤il. Fuar alan›,

düzeni ve organizasyonu aç›s›ndan hiçbir

s›k›nt› yok. Kongre kat›l›mc›lar›n›n d›fl›nda

da ziyaretçi gelmesi gibi bir beklenti vard›.

Çünkü geçen y›llarda fuara giriflte sembo-

lik de olsa bir ücret al›n›yordu. Bu y›l TDB

ile yap›lan görüflmelerden sonra diflhekim-

li¤iyle ilgili alanlarda okuyan, çal›flan her-

kes fuara girebildi. San›yorum bunun du-

yurusu yeterince yap›lmad›, yoksa daha

fazla kat›l›m olabilirdi. Biz de duyuru anla-

m›nda davetiyeler bast›rm›flt›k ve isteyen-

lere verdik. Buras› mesleki bir sergi, kon-

greye kat›lmasalar bile yeni cihazlar› ve

teknolojileri görmeleri için ilgilenenlerin

gelmeleri iyi olurdu. Bundan sonraki fuar›

daha hareketli hale getirebilmek için baz›

ilginç düflüncelerimiz var.

Fuar›n son günü oldukça hareketliydi. Biz

sat›fl yap›lan alt kat› tercih ettik. Fuarlar sa-

yesinde sektördeki di¤er oyuncular› da ta-

n›ma flans› buluyoruz. Fuarda ürünlerimizi

görüp kendi müflteri portföylerine satmak

isteyen, Anadolu’da bayimiz olmak için

baflvuran firmalarla tan›flt›k. Bu da bize ye-

ni bir kap› aç›yor. Neticede luplar ve di¤er

cerrahi optik ürünler konusunda iddial› bir

firmay›z. Zaten bu kongrede de ürünleri-

miz fazlas›yla ilgi gördü ve sat›fl oldu.

Nur Sunguro¤lu-Diler Dilek / AKAD A.fi.

“Fuar yeni kap›lar aç›yor”

kongre 127 7/20/09 6:15 PM Page 48

Ersin Eser- ESA Dental

“IDS’ye benzemeye bafllad›k”

TDB Fuar› her geçen y›l daha farkl›lafl›yor.

Dördüncü kat›l›fl›m. Bu sene firmalar›n

stand alanlar›n›n daha genifl oldu¤unu gör-

düm ki böylesi daha ferah olmufl. Fuarlar bi-

zim için önemli çünkü firmalar›n her yere

ulaflma flans› yok. Ürünlerimizi tan›tmak ve

yeni hekimlerle tan›flmak için önemli bir

f›rsat. Neticede spesifik ürünler sat›yoruz

ve fuarlarda do¤ru hedef kitleyle yüz yüze

bulufluyoruz. IDS’deki fuara benzemeye

bafllad›k. Stanttlarda tan›t›m ön plana ç›k-

maya bafllad›. Eskiden çok daha ticari dü-

flünülüyordu. Firmalar art›k barkovizyon-

lardan kendi ürünlerini tan›tmaya bafllad›.

Tek ilginç konu biz fuar kat›l›mc›lar›n›n bi-

limsel kongrelere kat›lamamas›. Oysa ge-

çen y›l kat›labiliyorduk. Ben de diflhekimi-

yim ve kendimi gelifltirmek ad›na bu top-

lant›lara kat›lmam gerekti¤ini düflünüyor-

dum ama bu y›l kat›lamad›m.

Seyfettin Öztürk / Balkan Dental-Meddent A.fi.

“Amaç ürün tan›m›”

Beklentilerimizin alt›nda bir kat›l›m olsa da

güzel düzenlenmifl bir fuar. Ancak geçen y›l-

larda verilen baz› hizmetleri bu y›l alamad›k.

Mesela daha önce çay ve yemek fiflleri verilir-

di. Bu y›l d›flar›dan su bile getirmemize izin

verilmedi. Bizim bu fuara kat›lmaktaki as›l

amac›m›z ürünlerimizin tan›t›lmas›d›r. Sat›fl

ikinci planda kal›yor. Avrupa’da kat›ld›¤›m›z

fuarlarda da sat›fl yok ancak siparifl al›nabili-

yor. Biz TDB’nin fuar›n›n da Avrupa standart-

lar›nda bir fuar olmas›n› istiyoruz. Burada çok

ucuz fiyatlarla sat›fl yap›l›yor ve fuar sonra-

s›nda da ayn› fiyatlara ulafl›lam›yor.

kongre 127 7/20/09 6:15 PM Page 49

Türkflan Karatekin

[email protected]


S ahrap Soysal, gastronomi dünyas›n›nyak›ndan tan›d›¤› bir isim. On y›ld›ryemek yazarl›¤› yap›yor, bu alanla il-

gili televizyon programlar› haz›rl›yor. Gas-tronomi alan›nda dünya çap›nda ödülleral›yor, Türk-Osmanl› mutfa¤›na iliflkin lite-ratüre giren çal›flmalara imza at›yor. Dünyagurmeleriyle ünlü restoranlar›n tatland›rmadavetlerine kat›l›yor. Sahrap Soysal, TDB16. Uluslararas› Diflhekimli¤i Kongresi’ninsosyal konuflmac›yd›. Türk-Osmanl› mutfa-¤›n› anlatan Soysal, ayn› zamanda yemekdünyas›nda öne ç›kan ak›mlar›, farkl› dün-ya mutfaklar›na dair izlenimlerini ve an›lar›-n› kat›l›mc›larla paylaflt›.

Mutfak kültürün parças›Sahrap Soysal, Türk yemek kültürünün te-mellerini 12-13. yüzy›llara kadar götürüyor.“Büyük Selçuklu ‹mparatorlu¤u dönemin-de mutfa¤›m›zda bir yükselifl gözleniyor.Tekke, Bektafli ve Mevlevi mutfaklar›n›n et-kileri yo¤un hissediliyor. “Bugünkü çorba,pilav ve aflurelerin birer tekke yeme¤i mira-s› oldu¤unu, Mevlana’n›n müthifl bir yemekdostu oldu¤unu araflt›rmalar›m›z sonucun-da anlad›k” diyor Soysal. Hemen bir hat›r-latma yapal›m; 2007 y›l›n›n UNESCO tara-f›ndan Mevlana y›l› ilan edilmesinin ard›n-dan Sahrap Soysal ‘Dervifl Mutfaklar›’ adl›bir kitap haz›rlam›fl ve burada Mevlevi,

“Türk mutfa¤› zenginama pratik de¤il”

KONGRE

TDB 16. Uluslararas› Diflhekimli¤i Kongresi’nin sosyal konuflmac›s› Sahrap Soysal, “Türk - Osmanl› Mutfa¤›” temal› sunumunda Tekke, Alevi ve Bektafli mutfaklar›n›nTürk mutfa¤›na etkilerini ve gastronomi dünyas›ndaki e¤ilimleri anlatt›.

kongre 127 7/20/09 6:15 PM Page 50

Bektafli, Alevi mutfaklar›n› anlatarak Mevla-na’n›n yemekle ilgili deyifllerine yer vermifl.

Yemek yazarlar› lezzet avc›lar›Sahrap Soysal, ODTÜ Kimya Bölümü me-zunu. Babas› Türkiye’nin ilk inflaat mühen-dislerinden. Babas›n›n ifli sebebiyle SahrapSoysal da ailesiyle birlikte Anadolu’yu kü-çük yaflta dolaflmaya bafll›yor. Yemek kül-türüne ilgi duymas›n›n kökleri bu y›llara da-yan›yor. Ancak hobi olarak ilgilendi¤i ye-mek kültürü art›k ifli olmufl durumda. “Ser-de kimyac›l›ktan gelen bir simyac›l›k davar” diyerek kendini yar› gurme de ilan edi-yor. Bugüne dek a¤aç kabu¤undan denizyosununa kadar pek çok farkl› lezzeti (!)tatt›¤›n› bir tek akrebi yemedi¤ini söyleyenSoysal “Biz lezzet avc›l›¤› yap›yoruz” diyor.

Mutfakta pratikseniz popülersinizSahrap Soysal, kat›ld›¤› uluslararas› bulufl-malarda Osmanl›-Türk mutfa¤›n›n çok po-püler olmad›¤›n› ama çok merak edildi¤iniifade ederek “Türk mutfa¤› a¤›r bir mutfak.Bir mant›y›, dolmay›, etli pilav› pratik olma-d›¤› sürece yabanc› bir mutfakta sunamaz-s›n›z. Dünyan›n en popüler mutfa¤› ‹talyanmutfa¤›d›r, çünkü çok pratiktir” diyor. Soysal, yeme¤in insanlar aras›nda ortak birpayda yaratma ad›na önemli bir bileflen ol-du¤unu söylüyor. Ona göre mutfak kültürüsayesinde müthifl bir kültür altyap›s›na sa-hip olabiliriz. Çünkü bir mutfa¤› tan›mayagiderken o yörenin insanlar›n›, tarihini, kül-

türünü, co¤rafyas›n› ve iklimini de keflfet-meye bafll›yoruz. Bu yüzden ‘mutfak’ sun-du¤u lezzetiyle midelerin, ortaya koydu¤ubilgiyle zihinlerin ve yaratt›¤› keyifli atmos-ferle de ruhlar›n doydu¤u mucizevi bir alan.

‹sviçre gastronominin mabediSahrap Soysal, toplum olarak yeme¤i basitbir ifllem, hatta kar›n doyurma eylemi ola-rak alg›lad›¤›m›z› söylüyor. Oysa dünyadagastronominin ne kadar büyük bir ekonomiyaratabilece¤ini keflfeden ülkeler var. Bualanda ‹talya ve ‹spanya öncüler. fiimdiler-de ‹sviçre de gastronominin mabedi olmayolunda h›zla ilerliyor. Sahrap Soysal, ‹s-viçre hükümetinin bafllatt›¤› bir politikadansöz etti: “‹sviçreliler yeme¤i keflfetmifl. Ka-r› koca yemekten anlayan ya da diplomas›olan insanlara müthifl krediler veriyor. Gas-tronomik turlar düzenleniyor.” �


KONGRE

“Zengin amaa¤›r bir

mutfa¤›m›z var,‹talyan mutfa¤›kadar da pratik

de¤iliz.”

Sahrap Soysal’›n ‘Türk-Osmanl› Mutfa¤›’ konulukonuflmas›nda konuklararas›nda kad›nlara¤›rl›kl›yd›.

kongre 127 7/20/09 6:15 PM Page 51


KONGRE

Prof. Dr. Serdar Yalç›n

Estetik ve fonksiyonel bak›fl aç›s›ndan implant tedavi planlamas›

Bu y›l konferanslarda ilk kez inte-

raktif oylama uygulamas› yap›ld›.

Prof. Dr. Serdar Yalç›n’›n konferans›

da bunlardan biriydi. Konferansda

20 Y›l ve daha fazla diflhekimli¤i

yapm›fl meslektafllar›m›z›n ço¤un-

lu¤unun daha önce implant uygula-

mas› yapmam›fl oldu¤u oylamayla

belirlendi. ‹kinci büyük ço¤unlu¤un

ise implant uygulamas›n› bu konuda

e¤itim alm›fl meslektafllar›yla bera-

ber yapm›fl oldu¤u görüldü.

Prof. Dr. Serdar Yalç›n, konuflmas›n-

da implant›n avantajlar›n› s›ralarken,

difl çekiminden birkaç ay sonra alve-

ol kemi¤inin 1/3’ünün kayboldu¤una,

bu rezorpsiyon oran›n›n bir y›l sonra

%50’ye ulaflt›¤›na dikkat çekti. Ayr›-

ca tek difl eksikli¤inde uygulanan

implantlar ve tiplerinden, implant

uygulama tekniklerinden de bahset-

ti. Çeflitli vaka takdimleriyle, hangi

durumlarda hangi implant›n endike

oldu¤unu anlatt›.

KONGREDEN SEÇMELERTDB 16. Uluslararas› Diflhekimli¤i Kongresi’nde diflhekimli¤inde “yenilikler ve baflar›s›zl›klar” konseptinde48 konferans ve panel, 8 kurs, 31 poster sunumu gerçeklefltirildi. Teknolojik geliflmeyle h›zla yenilenendiflhekimli¤indeki güncel yaklafl›mlardan oluflan bilimselsunumlardan baz›lar›n› sizler için özetledik.

Prof. Dr. Yasemin Kulak Özkan

‹mplant destekli hareketli protezler

Teflhis ve tedavi planlamas›nda, eks-

traoral ve intraoral parametrelere ba-

karak ne zaman hareketli veya sabit

protez yapmam›z gerekti¤ini anlatan

Prof. Dr. Yasemin Kulak Özkan, implant

destekli hareketli protez yaparken dik-

kat etmemiz gereken konulardan söz

etti. Ataflman çeflitlerini, bunlar›n özel-

liklerini, avantaj ve dezavantajlar›n› s›-

ralayan Prof. Dr. Yasemin Kulak Özkan,

protezi desteklemek için yap›lacak imp-

lant›n alt çenede en az 2, üst çenede en

az 4 ve bar ataflmanl› implant olacak fle-

kilde yap›lmas› gerekti¤ini belirtti . Çe-

flitli komplikasyonlardan da örnekler ve-

rerek mutlaka her vakada implant yap-

mak zorunda olmad›¤›m›z›, do¤ru vaka

seçiminin önemli oldu¤unu söyledi.

kongre 127 7/22/09 5:24 PM Page 52


KONGRE

Prof. Dr. Ender Kazazo¤lu

Zirkonya ve yaflanan sorunlar

Prof. Dr. Ender Kaza-

zo¤lu konuflmas›nda, difl-

hekimli¤ine sa¤laml›¤› ve estetik ol-

mas›yla kurtar›c› bir malzeme gibi giren zir-

konyada hâlâ yaflanan ve yaflanacak olan

sorunlardan söz etti. ‹nteraktif oylama uy-

gulamas›yla çeflitli vakalarda kat›l›mc›lar›n

görüfllerini ald› ve onlara sorular yöneltti.

Zirkonyan›n prova edilirken asla afl›nd›r›l-

mamas› ve gerekiyorsa ince grenli frez kul-

lan›l›p sonra o bölgenin kumlanmas› gerek-

ti¤ini söyledi. Ayr›ca zirkonyan›n su emme

özelli¤inden dolay› glazürsüz ve porselensiz

asla a¤›zda b›rak›lmamas›n› vurgulad›. Prof.

Dr. Kazao¤lu, ”Laboratuvarlar firman›n

önerdi¤i porseleni kullanmal›d›r” dedi ve re-

zin bazl› olmad›¤› için de asitlerin yeterli pü-

rüzlülük yaratmad›¤›n›, bu yüzden rezin si-

manlara yap›flmayaca¤›n› söyledi. Zirkon-

yan›n sorunlar›n›n bir-iki seneye kadar ko-

lay kolay çözülemeyece¤ini belirten Prof.

Dr. Kazazo¤lu, daha çok çal›flmalar yap›lma-

s› gerekti¤ini belirterek konuyla ilgili arafl-

t›rma ve vakalar›n takip edilmesini önerdi.

Doç. Dr. Abdel Salam El Asgari

Flepsiz implant cerrahisiavantaj ve riskleri

Doç. Dr. Abdel Salam El Asgari, konferans›nda flepsiz imp-

lant cerrahisinin çeflitlerinden ve avantajlar›ndan bahsetti.

Çekim soketinin durumunun önemli ve flepsiz cerrahinin

alt›n anahtar›n›n labialdeki sa¤lam kemik tabakas› oldu¤u-

nu vurgulad›. Doç. Dr. El Asgari, “Çekim yaparken bu kemi-

¤in bütünlü¤ünü bozmamaya özen gösterilmelidir” dedi.

Çekim bofllu¤unun çok iyi temizlenmesi ve kürete edilme-

si, periodontal ligament dokusunun içeride kalmamas› ge-

rekti¤ini söyleyen El Asgari, akut periodontitis, apikal apse,

süpüratif enfeksiyon gibi durumlarda hastalara flepsiz

operasyon yap›lmas›n›n kontrendike oldu¤unun da alt›n›

çizdi.

Doç. Dr. Vakur Olgaç konuflmas›n› embriyonik germ

hücreleri ve yetiflkin kök hücreleri bafll›¤› alt›nda anlatt›.

Kordon kan›, kemik ili¤i, difl gibi yetiflkin kök hücrelerinin

özelliklerinden ve kullan›m yerlerinden söz eden Doç.

Dr. Olgaç, diflteki kök hücre çal›flmalar›n›n henüz klini¤e

geçirilmedi¤ini, hâlâ deneysel ortamda yürütüldü¤ünü

belirtti. Doç. Dr. Olgaç, dünyada birtak›m yasal ve etik

engellerin bulundu¤una, bizim ise bu konuda bir poli-

tikam›z olmad›¤›n› ifade etti.

Doç. Dr. Vakur Olgaç

Kök hücreçal›flmalar›nda yenilikler

kongre 127 7/22/09 5:24 PM Page 53


KONGRE

Prof. Dr. Bilge Hakan fien

NiTi aletler k›rmadan döndüremez miyiz?

Prof. Dr. Bilge Hakan fien’in yo¤un il-

gi gören konferans›nda çok kullan›l-

maya bafllanan döner sistemlerin en

s›k yaflanan sorunlar›ndan biri olan

NiTi e¤elerinin k›r›lma nedenleri ve

çözümleri üzerinde duruldu.

NiTi e¤elerin torsiyon direncinin

yüksek ama e¤ilme direncinin düflük

oldu¤unu söyleyen Prof. Dr. fien, al-

d›¤›m›z döner sistemle ilgili e¤itim

almam›z›, çekilmifl difllerde kullana-

rak al›flt›rma yapmam›z gerekti¤ini

vurgulad›. Önce apeksi bulmam›z› ve

k›vr›k kanallarda manuel e¤elerle

kombine kullanmam›z›n daha güven-

li olaca¤›n› söyledi.

Dönme h›z› ve torku sabit tutmam›z›,

ani h›z ve kuvvet de¤ifliklikleri olufl-

turmadan kanalda çal›flmam›z ge-

rekti¤ini belirten Prof. Dr. fien, kanal

e¤elerini de sürekli kontrol etmemi-

zi, deformasyonlar görürsek ayn›

aletle tekrar çal›flmamam›z› söyledi.

Prof. Dr. fien, bol irigasyonun da

önemini vurgulad› ve genel tavsiye-

ler vererek konuflmas›n› bitirdi.

Dr. Roberto Carlo

Spreafico

Estetikte mükemmelliyakalamak

Dr. Roberto Carlo Spreafico sunumunda

kompozit restorasyonlarda esteti¤i yaka-

lamak için uyulmas› gereken prensipleri-

anlatt›. Tabakalama tekni¤i uygularken ta-

bakalar›n 2 mm’den fazla olmamas› gerek-

ti¤ini söyleyen Spreafico, mükemmel oklu-

zal anatominin s›rlar›n› da vakalar›ndan

örnekler göstererek aç›klad›.

Prof. Dr. Faruk Haznedaro¤lu

Endodontik Tedavide Yenilikler

Prof. Dr. Faruk

Haznedaro¤lu ko-

nuflmas›nda kanal tedavisinde yar-

d›mc› olacak yeniliklerden bahse-

derek konuyla ilgili yöntemleri ve

yeni aletleri anlatt›. ‹nternetten

canl› olarak izlenebilen konferans-

ta Prof. Dr. Haznedaro¤lu, yeni

kablosuz Rvg’lerden, anestezi ci-

hazlar›ndan, i¤nesiz anestezi tek-

niklerinden, girifl kavitesi frezle-

rinden bahsetti. Prof. Dr. Hazne-

daro¤lu konuflmas›nda son za-

manlarda öne ç›kan dental luplara,

apex locator ve yeni rubberdamla-

ra, döner sistemlerde kullan›lan

yeni e¤e çeflitlerine, ultrasonik

aletlere, irrigasyon solusyonlar›na,

yeni rezin bazl› kanal dolgu mad-

delerine de yer verdi. Periapikal

lezyonlu difllerin tedavisinde yeni

ortaya at›lan bir yöntem ve bu

amaçla kullan›lan bir aletten bah-

seden Prof. Dr. Haznedaro¤lu,

‘Apexum’ ad› verilen bu sistemde

tedavi prensibine ters olsa da difl

içinden girilip apikali geçerek ka-

nal d›fl›na ç›k›ld›¤›n› ve lezyonlu

bölgede seri ifllem yap›larak dolgu

konuldu¤unu söyledi. Konuflma-

s›nda de¤indi¤i tüm yeniliklerin ça-

l›flmalar›n›n sürdü¤ünü belirten

Prof. Dr. Haznedaro¤lu, baflar›l› ol-

duklar› takdirde ileride hayat›m›za

girebileceklerini söyledi.

kongre 127 7/20/09 6:15 PM Page 54

KAPAK


Dünden bugüne

uzmanl›kT›pta Uzmanl›k Kurulu, Türk Diflhekimleri Birli¤i (TDB)

ve Diflhekimleri Odalar›n›n tüm itirazlar›na ra¤mendiflhekimli¤inde alt› dalda uzmanl›k karar›n› ald›.

Dergimizin bas›m aflamas›nda konuyla ilgili yönetmelikResmi Gazete’de yay›nland›. Oysa TDB ve Diflhekimleri

Odalar›, ‘Ortodonti’ ile ‘A¤›z, Difl ve Çene Cerrahisi’dallar›n›n diflhekimli¤indeana ana dal uzmanl›¤› olarak

tan›mlanmas›n› istiyor. ‹DO Dergi, diflhekimlerinin uzuny›llar gündeminde önemli yer tutan uzmanl›k konusunu

farkl› perspektiflerden büyüteç alt›na ald›.

Dünden bugüne

uzmanl›kDiflhekimi Tar›k Tuncay

[email protected]‹DO Yönetim Kurulu Üyesi

kapak konusu 127 7/22/09 5:39 PM Page 56


KAPAK

Ü lkemizde t›p dallar›nda ‘uzmanl›k’konusu uzun y›llar kendi içerisindefarkl› özellikleri ve çeliflkileri bar›nd›-

ran bir konu oldu. Ancak bu çeliflki ve tar-t›flmalar çok uzun bir süre diflhekimli¤inesirayet etmedi.T›p dallar›nda hekimlik-uzmanl›k iliflkileri,1960’l› y›llar›n bafllar›nda Prof. Dr. Nusret Fi-flek’in sa¤l›k alan›nda yapt›¤› çal›flmalaradayal› olarak, 224 Say›l› Sa¤l›k HizmetlerininSosyallefltirilmesi Hakk›nda Kanun temelin-de yatmaktad›r. Devletin tüm kademelerin-de kabul ve takdir gören bir doktrin çerçe-vesinde flekillenen bu yasal düzenlemeleringerekçesinde, Türkiye’nin yak›n ve uzak dö-nem ihtiyaçlar›na göre flekillendirilecek sa¤-l›k sistemi vard›.

Üç basamakl› sistemSistemin temelinde sa¤l›k hizmetleri üç ba-samakl› öngörülmüfltü. Birinci basama¤›sa¤l›k ocaklar› oluflturmaktayd›. Buralardaistihdam edilen ebe, hemflire, hekim, sa¤l›kteknikeri vb. sa¤l›k çal›flanlar›yla koruyucuve önleyici hizmetleri verilmesi amaçlanm›fl-t›. Bu hizmetler kapsam›nda, afl›lama faali-yetleri, O günlerde sanayileflmenin düflükolmas›na ra¤men çevre sa¤l›¤›, bölgesel ra-hats›zl›klarda acil müdahale birimleri, basityaralanmalarda pansuman gibi küçük mü-dahaleler, do¤um kontrolü, anne çocuksa¤l›¤›n›n takibi yap›l›yordu. Ayr›ca tedavihizmetleri kapsam›nda muayene ve gerekir-se ilaç vb. yerel hizmet veriliyordu.‹kinci basamak sa¤l›k hizmetlerinde devlethastaneleriyle her birimden konsültanl› tet-kik ve tedavi gerektiren hizmetler planlan-m›flt›. Üçüncü basamakta ise ileri derecetetkiklerle, t›bbi araflt›rma ve gelifltirme ifl-lemleri yap›l›rken ayn› zamanda e¤itim ö¤re-tim veren hastane, enstitü vb. kurumlar ta-sarlanm›flt›. Bu kapsama Sa¤l›k Bakanl›-¤›’na ba¤l› e¤itim araflt›rma hastaneleriylet›p fakülteleri girmekteydi. Sa¤l›k ocaklar›n›n yeterince yayg›nlaflt›r›la-mamas› sonucu hastalar ikinci ve üçüncübasamak sa¤l›k kurulufllar›na yöneldiler.Neticede siyaseten günü kurtarmak ad›na

‹kinci ve üçüncü basamak sa¤l›k kuruluflla-r›nda poliklinik hizmetlerine a¤›rl›k verilmeyebaflland› ve sistem çöktü. E¤itimde de busiyasi yanl›fll›klar sürdürülerek mevcut t›p fa-kültelerinde kontenjanlar afl›r› artt›r›ld›. Taki-ben sa¤l›k politikalar›nda de¤iflikli¤e gidile-rek sistem içerisinde yetkin hekimler artt›r›-laca¤›na, ‘kaliteli hizmet’ ad› alt›nda dahaçok uzman hekim istihdam edildi. Tüm bun-lar›n sonucunda da t›pta ana dal-yan dal uz-manl›¤› süreci bafllad›.

Diflhekimli¤inde uzmanlaflma sorunuDiflhekimli¤inde ise uzmanl›k 1973 y›l›ndaBakanlar Kurulu karar›yla yay›nlanan Ta-babet Uzmanl›k Tüzü¤ü’nde iki dalda veüçer y›ll›k e¤itim süreleri tan›mlanarak dü-zenlendi.Geçmiflten günümüze diflhekimli¤i alan›ndahalen hastalar›n a¤›z ve difl tedavilerinin%80–90 gibi tamam›na yak›n› muayeneha-ne temelinde, yani birinci basamak sa¤l›khizmetleri kapsam›nda yap›lmaktad›r. Bura-da “muayenehane” diyoruz; çünkü 2005 y›-l›na kadar sadece kamuda istihdam edilendiflhekimleri toplam diflhekimi say›s›n›n%10’undan daha azd›. Diflhekimli¤i hizmet-lerinin %90’dan fazlas› özel muayenehane-lerde çal›flan diflhekimleri taraf›ndan karfl›-lanmaktayd›. T›bb›n di¤er alanlar›nda he-kimlerin %80’i kamuda istihdam edilirkendurum tam tersidir. Ayr›ca t›p hekimlerininmuayenehanelerde verdi¤i hizmetlerin birk›sm› merkez ve hastanelerde sürdürülmekzorundad›r. Örne¤in: Kad›n-do¤um, genelcerrahi, KBB, göz gibi branfllarda operas-yonlar›n donan›ml› sa¤l›k kurulufllar›nda ya-p›lmas› gerekmektedir.

Uzmanl›k yerine doktoraBu güne kadar diflhekimli¤i fakültelerindenmezun diflhekimlerinin ileri dereceli e¤iti-minde “uzmanl›k program›” kadrolar› açmakyerine akademik “doktora program›” kadro-lar› aç›ld›. Bu “küçük fark”la üç y›ll›k e¤itim-le “uzman diflhekimi” yetifltirmek yerine or-talama 5,5 y›ll›k “doktoral› diflhekimi” istih-

Diflhekimli¤indehastalar›n a¤›zve difl tedaviihtiyaçlar›n›n

%80-90’›muayenehane

temelinde‘Birinci’

basamak sa¤l›khizmetleri

kapsam›nda veriliyor.


dam edildi. Doktora ö¤rencileri en az dört,bazen de alt›-yedi y›l boyunca fakültedeücretsiz çal›flt›r›larak bedava insan gücü ih-tiyac›n› sa¤lad›lar.

Nerede uzmanl›k e¤itimi veriliyor? Diflhekimli¤inde uzman yetifltirme yetkisiYÖK (Yüksek Ö¤retim Kurulu) taraf›ndanSa¤l›k Bakanl›¤›’na ba¤l› e¤itim araflt›rmahastanelerine verilmedi¤inden “Uzmandiflhekimi” yetifltirme yetkisi üniversitelerintekelinde devam etti. Oysa halen Sa¤l›kBakanl›¤› E¤itim Araflt›rma Hastaneleri ta-raf›ndan da t›p uzman› yetifltirilmektedir.Hal böyleyken Türkiye’de tüm dünyadanfarkl› olarak, “doktora program›”nda diflhe-kimine bu e¤itimin yan› s›ra uzmanl›k e¤iti-mi de verilmektedir. Sonuçta akademik“Doktora” unvan› verilirken beraberindet›pk› bir uzman gibi e¤itim alm›fl bireylermezun edilmektedir. Bu çetrefilli durumunflüphesiz pek çok özlük hakk› kayb›na yolaçt›¤› malumdur. Örne¤in: Sa¤l›k Bakanl›¤›vb. kurumlarda istihdamda kadro aç›l›rken,uzman bulunmad›¤› için yasal olarak “uz-man kadrosu” üzerinden al›m yap›lamaz-ken gayr› kanuni bir flekilde çeflitli branfllar-da “doktora” talep edilmektedir. Ancak sü-recin yasal boyutuna gelindi¤inde kadrovb. ifl akitlerinde diflhekimlerinin hepsineayn› statü uygulanmaktad›r. Bu durum ma-afl/hak edifller baflta olmak üzere pek çoközlük hakk› kayb›na yol açmaktad›r. Me-muriyete al›nm›fl kifliler amirlerine sözlü iti-

razlar›n› belirttiklerinde de kendilerine“Evet hakl›s›n›z ama sizler bu e¤itimleriniz-den ötürü ayr›cal›kl› bir flekilde kadro flans›buldunuz” denilmektedir. Ancak matema-tiksel bir tespit yapacak olursak diflhekimi-nin performans›n›n karfl›l›¤› hak ediflleri 1,0katsay›s›yla hesaplan›rken, diplomas› vekadrosu “Uzman Diflhekimi” olan diflhe-kimlerinin katsay›s› 1,8’dir. Bu, ifl yapanhekimler aras›nda ayl›k bazda %80 oran›n-da daha fazla hak edifl demektir. Bu oranentegre sistemle çal›fl›lan ba¤›ms›zADSM/ADSP’lerde önemli olmazken GenelTababet ile beraber çal›fl›lan hastane vb.kurumlarda ciddi hak kay›plar›na yol aç-maktad›r.

Tedavi ihtiyac› esas al›nmal›Konuya insan gücü ve toplumsal yönetim(tedavi ihtiyac› vb.) gözüyle bakt›¤›m›zdatoplumun a¤›z difl tedavi ihtiyaçlar› gözönüne al›narak uzman say›s› hesaplanabi-lir. Uzman ihtiyac›n›n toplam diflhekimleri-ne oran›n›n %15’lerden daha fazla olma-mas› gereklili¤i (Avrupa genelinde maksi-mum:%13’tür) ortaya konulabilir. Bununlaberaber çeflitli bilim dallar›nda akademis-yen (doktor, doçent, profesör) ihtiyac›m›z›nhesaplanmas›nda farkl› bir metot kullan›l-mal›d›r. Çünkü akademik kadro/unvan ihti-yac›, fakülteden mezun olan diflhekimleri-nin “yetkin” olmas› için gerekli ihtiyaçlarlado¤ru orant›l›d›r. Ancak akademik unvan alm›fl kiflilerin bun-

KAPAK


Diflhekimininperformans›karfl›l›¤› hakediflleri 1,0katsay›s›yla

hesaplan›rkendiplomas› ve

kadrosu “Uzman

Diflhekimi” olan diflhekimlerinin

katsay›s›1,8’dir.


lar› farkl› flekilde kullan›lmak istemesi halin-de, bu ünvanlar›n kazan›ld›¤› yasal ortam›nunutulmamas› gerekir. Dan›fltay 8. Dairesiörnek bir karar metninde “…davac› taraf›n-dan; …… anabilim dal› program›nda yap-m›fl oldu¤u doktora e¤itimi sonras› kazan-d›¤› ….. bilim doktoru unvan›n›n kullan›l-mas› gerekti¤i iddia edilmekte ise de; T›ptaUzmanl›k Tüzü¤ü hükümlerine göre al›nm›flbir unvan bulunmad›¤›ndan, an›lan Tüzü-¤ün 4. Maddesi ile T›bbi Deontoloji Nizam-namesinin 9. Maddesi uyar›nca, davac›n›n… bilim doktoru unvan›n› kullanmas› müm-kün görülmektedir” fleklindeki gerekçeylebu durumu bize hat›rlatmaktad›r.

Avrupa iki dalda uzmanl›k diyorResmi olarak 29 Avrupa ülkesinde diflhe-kimli¤inde iki dalda uzmanl›k tan›ml› olup,bunlar ortodonti ve oral cerrahi/oral mak-sillo-fasiyal cerrahidir. Birtak›m Avrupa ül-kelerinde cerrahinin oral-maksillo fasialalan› konusunda, diflhekimli¤i ve t›p fakül-teleri aras›nda aidiyet tart›flmas› da bulun-maktad›r. Di¤er branfllarda, akademik an-lamda uzmanl›k de¤il yaln›zca bilimseldal/yan dal özellikleri mevcuttur. Bunlar datamamen bilimsel/e¤itimsel amaçl›d›r. An-cak gelinen noktada Türkiye’deki bilimselderneklerin pek ço¤unun bulundu¤u dal›n“uzmanl›k” olarak tan›mlanmas›n› istedikle-ri de bir gerçektir. TDB, 2002 y›l›nda ç›kar-t›lan ve diflhekimli¤inde befl ayr› dal tan›m-layan Uzmanl›k Tüzü¤ü’ne karfl› ç›km›fl,müdahil olarak Dan›fltay taraf›ndan iptaledilmesini sa¤lanm›flt›r. Dan›fltay gerekçeliiptal karar›nda “Diflhekimli¤inde befl daldauzmanl›¤›n Türkiye ihtiyaçlar›na göre bilim-sel dayana¤›n›n olmad›¤›n›” belirtmifltir.Antalya’da düzenlenen 1. Uzmanl›k Kurul-tay›’nda konuyu çeflitli boyutlar›yla tart›flanve tüm kesimlere tart›flt›ran TDB, cerrahi veortodonti dallar›nda uzmanl›k olmas› ge-reklili¤ini bir raporla ortaya koymufltur.

Diflhekimleri ne ifl yapacak?fiu an hiç göz önüne al›nmayan ve farkl›dallarda uzmanl›¤›n getirdi¤i bir sorun da

uzmanl›k dallar› aras›ndaki müdahale s›n›r-lar›d›r. Örne¤in flu anda güncel olan imp-lant uygulamalar› kendini yetifltirmifl diflhe-kimlerince uyguland›¤› gibi, ayn› zamandacerrahi, peridodontoloji doktoral› kiflilercede uygulanmaktad›r. Üstüne üstlük Türki-ye’de sadece bir adet olmas›na ra¤menba¤›ms›z bir implantoloji kürsüsü de halenfaaliyette olup, doktoral› diflhekimi yetifltir-meye devam etmektedir. Bu durumda budallardan hangisi tam ve yetkin olarak bualanda uygulama hakk›na sahip olacakt›r?Bir baflka örnekte ise, kanal tedavileri difl-hekimlerince y›llard›r baflar›yla uygulan-maktayken, endodonti bir uzmanl›k dal›olarak kabul edilirse, ifllemlerin uygulamas›n›r› ne olacakt›r? Diflhekimleri sadece tekköklü kanallar› m› doldurmal›d›r? Ya da ge-liflen teknolojiye paralel kullan›lan endo-dontik mikroskoplar sayesinde her çeflitzorlukta çok baflar›l› rezeksiyonlar yap›labi-lirken buradaki uygulama sorumlulu¤u veyetkisi endodontistlere mi, cerrahlara m›yoksa diflhekimlerine mi ait olacakt›r?

Kaynaklar› israf etmeyelimTürkiye’nin uzman ihtiyac› hesaplanma-dan, DUS (Diflte Uzmanl›k S›nav›) kurula-rak adil ve herkesin sayg› duyaca¤› fleffafbir ileri düzey e¤itim için ön s›nav sistemioluflturulmadan, uzmanl›k dallar› aras›ndayetki s›n›rlar› çizilmeden kâ¤›t üstünden ç›-kart›lacak uzmanl›k ülkemize ve bu mesle-¤e katk›dan çok zarar getirecektir. Ve buda Türkiye’de insan kayna¤›n›n yersiz isra-f›na, halk›n a¤›z difl hizmetlerini çok dahapahal› maliyetlerle almas›na yol açacak-t›r...Tüm bunlar olurken mesle¤imiz aç›s›ndangözden kaçan en can al›c› konu ise iflinmeslek içi e¤itim boyutudur. Gerek uz-manl›k gerekse diflhekimli¤inde meslek içie¤itim ya da mezuniyet sonras› sürekli difl-hekimli¤i e¤itimi mekanizmalar› kurulma-dan sistemin devaml›l›¤› nas›l ve ne flekil-de sa¤lanacakt›r? Yoksa al›nan “diflheki-mi” ya da “uzman diflhekimi” diplomas›n›duvara asmak yeterli midir?�


KAPAK

Resmi olarak29 Avrupa ülkesinde

diflhekimli¤indeiki dalda uzmanl›k

tan›ml› olup,bunlar ortodonti

ve oral cerrahi /oral

maksillo-fasiyalcerrahi’dir.



KAPAK

T ürk Diflhekimleri Birli¤i Baflkan VekiliTümay ‹mre daha önce diflhekimli-¤inde iki dalda uzmanl›k verilmesin-

de mutab›k kal›nmas›na ra¤men TDB’ninbir üyeyle temsil edildi¤i T›pta Uzmanl›kKurulu’nun son dakikada alt› dalda uzman-l›k karar› almas›n› Dergi okurlar› için de¤er-lendirdi.

Alt› dalda uzmanl›k karar›na gelinen süre-ci k›saca özetler misiniz? Uzun süredir Sa¤l›k Bakanl›¤› ve akademikcamiada, diflhekimli¤inde alt› ve daha çokdalda uzmanl›k verilmesi gerekti¤ini söyle-yenler vard›. TDB’nin 2003 y›l›nda Antal-ya’da düzenledi¤i Uzmanl›k Kurultay› ka-rarlar› neticesinde diflhekimli¤inde iki daldauzmanl›k öngörülmüfltü. Bu konudaki bi-limsel ve siyasi gerekçelerimizle birliktediflhekimli¤i hizmetlerinin ihtiyaçlar›n› dagöz önüne alarak hakl›l›¤›m›z› birçok defa,her çeflit zeminde ifade ettik. Bunun üzeri-ne Sa¤l›k Bakanl›¤› temsilcilerinin a¤›rl›ktaoldu¤u T›pta Uzmanl›k Kurulu ‘Ortodonti’ve ‘Cerrahi’ dal›nda uzmanl›k verilmesi ka-rar› ald›. Bu bizim için iyi bir geliflmeydi.Ancak Sa¤l›k Bakanl›¤› ve akademik ca-mian›n kulis çal›flmalar› sonucunda rapo-run haz›rland›¤› son toplant›dan, bir öncekitoplant›da Sa¤l›k Bakan› Recep Akda¤’›nda onay›yla alt› dalda uzmanl›k verilmesikonusunda bir karar ç›kt›.

Bu karar› nas›l karfl›lad›n›z?Tabii biz buna muhalefet flerhimizi de yaz-d›k, tepkimizi de belirttik. Nedenlerini bir ke-re daha anlatt›k. Ama pek dinlemek isteme-diklerini gördük. Bunun üzerine 2002 y›l›ndayay›nlanan diflhekimli¤inde befl dalda uz-manl›¤› öngören tüzü¤ün yaflad›¤› yarg› sü-recini hat›rlatarak, bu sürecin tekrar yaflan-mak zorunda kalmas›ndan dolay› duyaca¤›-m›z üzüntüyü dile getirdik. Ayr›ca Oda bafl-kanlar›m›zla beraber milletvekilleri ve Sa¤l›kBakanl›¤› bürokratlar›na yönelik bilgilendir-me çal›flmalar›m›z› h›zland›rd›k. TDB’nin bu

Türk Diflhekimleri Birli¤i Baflkan Vekili Tümay ‹mre:

“Yetkin hekimleryetifltirilmeli”FDI (Dünya Diflhekimli¤i Birli¤i) ve DSÖ (Dünya Sa¤l›k Örgütü)’nün,yetkin hekim ve yetkin diflhekimi yetifltirilmesine vurgu yapt›¤›n› ifadeeden Tümay ‹mre, her iki örgütün de uzmanlaflman›n mümkün oldu¤unca s›n›rl› düzeyde tutulmas›ndan yana olduklar›n› söylüyor.

Türk DiflhekimleriBirli¤i BaflkanVekili Tümay ‹mre



KAPAK

konudaki mücadelesine devam edece¤inibelirttik. Bu konuda özellikle Sa¤l›k Bakanl›-¤› müsteflar› Prof. Dr. Nihat Tosun ve E¤itimDairesi Genel Müdürü Prof. Dr. M. ‹. SafaKap›c›o¤lu’na bilgi verdik. Son olarak Sa¤l›kBakan› Recep Akda¤’la görüfltük. Say›n Ba-kan›m›zla, üzerinde uzlafl›lan ortodonti vecerrahi dallar›n›n hemen yay›nlanmas›n›, di-¤er dallarla ilgili üç ay sürecek bir ortak ko-misyon çal›flmas› sonras›nda karar verilme-si konusunda uzlaflma sa¤land›. Ancak Ba-kanl›¤›n buna ra¤men diflhekimli¤inde alt›dalda uzmanl›k içeren yönetmeli¤i BakanlarKurulu’na gönderdi¤ini ö¤rendik. Oradan daCumhurbaflkan›’n›n onay›na sunulmufl.Sa¤l›k Bakanl›¤›’n›n uzlaflmaya ra¤men bu-nun gereklerini yerine getirmemifl olmas› bi-zi hem üzdü, hem de flafl›rtt›. Bundan son-raki görüflmelerin anlam› konusunda ben dekuflkuluyum. Herhalde bizi hukuki süreçbekliyor.

Daha önce yaflanm›fl hukuki süreç olmas›-na ra¤men, bunun iptal olaca¤›n› bile bile,siyaseten böyle bir karar›n al›nmas›n› nas›lde¤erlendiriyorsunuz?Diflhekimli¤inde befl dalda uzmanl›¤› öngö-ren tüzük 2003 y›l›nda Dan›fltay 8. Dairesitaraf›ndan iptal edildi. Dan›fltay’›n bu karar›-n›n üzerinden alt› y›ll›k bir süre geçti. Bu al-t› y›ll›k süreçte Dan›fltay dairelerindeki üye-lerin yap›s› da de¤iflti. Zannediyorum, Hü-kümet belki bu sefer farkl› bir karar verilir di-ye umuyor. Tabii bu bir yorum. Çünkü yap-t›¤›m görüflmelerde edindi¤im izlenim böy-le. Burada baflka bir fleye daha bakmak ge-rekiyor: Akademik camian›n bu konudaki›srar›. Bakanl›k bir miktar s›k›flt›r›l›nca, belkide bu karar›n sonucu pek düflünülmeden,akademik camian›n talebine yan›t vermekihtiyac› duyuldu.

T›pta Uzmanl›k Kurulu’nun yap›s› da süre-ci etkileyen bir faktör mü?En önemli s›k›nt› flu: T›pta Uzmanl›k Kurulugenel t›p hekimlerinin çok a¤›rl›¤› hissedilenbir yap›. Kurulda ço¤unlu¤u Sa¤l›k Bakanl›-¤›’n›n atad›¤› kifliler oluflturuyor. Yani T›pta

Uzmanl›k Kurulu, genel t›p hekimlerininmesle¤imizde uzmanl›kla ilgili oy vererekkarar ald›¤› bir yap›. Asl›nda bu, yap› itiba-r›yla sak›ncal›d›r. Zaten kurulun ço¤unuSa¤l›k Bakan› atamaktad›r. Tabii Sa¤l›k Ba-kan›’n›n atad›¤› kiflinin, Sa¤l›k Bakan›’nara¤men karar almas› biraz zor görünüyor.Di¤er bir sak›ncal› nokta da kurulda diflhe-kimleriyle ilgili konularda Türk Tabipler Bir-li¤i temsilcisi, genel t›pla ilgili konularda daTürk Diflhekimleri Birli¤i temsilcisi oylamayakat›lamaz. Toplant›ya kat›labilir, dinleyebilirancak söz ve oy hakk› yok. Mesela, Sa¤l›kBakanl›¤›’n›n atad›¤› veya üniversiteden ge-len diflhekimleri genel t›pla ilgili konulardaoy hakk›na sahiptir. Diflhekimleriyle ilgili ko-nularda da Sa¤l›k Bakanl›¤›’n›n atad›¤› ge-nel t›p hekimleri oy hakk›na sahiptir. Bu ka-rarla sadece meslek örgütlerinin kat›l›m› en-gellenmeye çal›fl›l›yor. Türk Tabipler Birli¤ive Türk Diflhekimleri Birli¤i temsilcilerineböyle bir k›s›tlaman›n getirilmifl olmas› dabaflka bir handikap olarak ç›k›yor karfl›m›-za. TDB’nin bununla ilgili de hukuki giriflimiolacak.

T›pta Uzmanl›k Kurulu’nda görev almakiçin belirli kriterler var. Kurula atanan tem-

T›pta Uzmanl›kKurulu genel t›p

hekimlerininçok a¤›rl›¤›

hissedilen biryap›. Kurulunço¤unlu¤unu

Sa¤l›k Bakanl›¤›’n›natad›¤› kiflileroluflturuyor.

Bu, yap›itibariylesak›ncal›.



KAPAK

silcilerden birinin kariyer flart›n› karfl›laya-mad›¤› bilindi¤ine göre kriterleri tafl›ma-yan bir kiflinin görevlendirilmesi daha son-ra bu karara itiraz edilmesi aç›s›ndan sa-k›ncal› de¤il mi? Biz flu ana kadar bunu bilmekle birlikte çokda gündeme getirmedik. Ama herhangi birgün, herhangi bir s›k›nt› olursa belki bu dagündeme gelir.

Bir yandan diflhekimli¤i uzmanl›k dallar›-n›n say›s› tart›fl›l›rken ayn› anda diflhekim-li¤inin mesleki s›n›rlar›yla ilgili ciddi s›k›nt›-lar›m›z var. Bunun bir aya¤› olan 1219 sa-y›l› Yasada Say›n Prof. Dr. Muzaffer Gül-yurt’un da yard›m› ve hükümetin deste¤iy-le 32. ve 33. maddeler de¤ifltirilirken, 34.madde yani tabiplere halen diflhekimli¤iyapma yetkisini zimnen veren madde kal-d›r›lamad›. Acaba mesle¤imizin farkl› ke-simleri konunun bu yönleriyle beraber ge-nel resmi görülebiliyor mu? Evet, 1920’li y›llar›n flartlar›nda tabiplerediflhekiminin olmad›¤› yerlerde, ihtiyaç du-yulan hallerde bu mesle¤i de icra etme yet-kisi verilmifltir. Ama bugünün flartlar›ndaböyle bir fley söz konusu olamaz. Olmama-l›d›r zaten. Çünkü esas al›nmas› gerekenfludur: Bir insan bir ifli yap›yorsa o iflin e¤i-timini alm›fl olmak zorundad›r. E¤er t›p he-kimleri bilimsel anlamda bir e¤itim al›p, bu

kriterlere sahip olarak mezun oluyorsa birs›k›nt› yok. O zaman diflhekimli¤i fakültele-rine gerek yok, diflhekimli¤i fakültelerini ka-patmak laz›m. Tabipler bu ifli de halletsinler.Özellikle plastik cerrahlar halledebilir o za-man bu iflleri, her fleyi yapabilirler. Ne yaz›kki, yine genel t›p hekimlerinin sahip oldukla-r› bir haktan vazgeçmemek gibi bir müca-deleleri var. TDB Merkez Yönetim Kurulu ve Oda bafl-kanlar›yla birlikte 11 Haziran 2009 tarihindeMeclis’e düzenledi¤imiz ziyarette milletve-killeri hem uzmanl›k, hem de 1219 Say›l›Kanun’daki de¤iflikli¤e iliflkin görüfllerimizikabul ettiler. “Tamam, bu asl›nda anlams›z,bunu TBMM Genel Kurulu’na girdi¤imizdede¤ifltirebiliriz” dediler. Oysa 34. maddeninde¤ifltirilmesi veya tamamen iptal edilmesiyönündeki önerimizi komisyon görüflmele-rinde iletmifl olmam›za ra¤men kabul gör-memiflti. Çünkü orada da gene genel t›phekimlerinin a¤›rl›¤› var. Ama TBMM GenelKurulu’nda bunun de¤ifltirilece¤ini umuyo-ruz ve buna iliflkin çal›flmalar›m›z da devamediyor.

Diflhekimli¤inin s›n›rlar› dahi henüz tambelirlenmemiflken, bilimsel derneklerin uz-manl›k konusundaki yaklafl›mlar›n› nas›lde¤erlendiriyorsunuz?Akademisyenlerin, özellikle bilimsel dernek-

Genel t›p hekimlerinin

sahip olduklar›bir haktan

vazgeçmemekgibi bir

mücadelelerivar.



KAPAK

lerin olaya bak›fllar›nda bizce hatal› bir nok-ta var: Türkiye’de uzmanl›k konusuna bak›fl-taki yanl›fll›¤›n temelinde, genel t›pta y›llariçinde geliflmifl olan uzmanl›k felsefesi yat›-yor. Asl›nda genel t›pta her ana bilim dal›n-da, her bilim dal›nda uzmanlaflma yoluyladaha iyi hizmet verilece¤ine dair inan›fl, ge-nel t›pta bütünün gözden kaçmas›na nedenoldu. Çünkü art›k hekimler o denli mikro uz-manl›klara do¤ru gidiyorlar ki, bütünü göz-den kaç›r›r hale geliyorlar. Hekim sadecekendi ilgilendi¤i küçük bir alana bak›yor:Orada bir fley yoksa “bir fley yok” diyor, ge-çiyor. ‹flte bu, s›k›nt› yarat›yor. Diflhekimli-¤inde de uzmanl›¤› ayn› felsefe üzerindeninfla etmeye kalkarsak bizim de on ila otuzy›l sonra gelece¤imiz nokta bundan farkl› ol-mayacak. Bugün FDI (Dünya Diflhekimli¤i Birli¤i) veDSÖ (Dünya Sa¤l›k Örgütü) ayn› fleyi söylü-yor, yetkin hekim ve yetkin diflhekimi yetifl-tirilmesine vurgu yap›yorlar. Her iki örgüt deuzmanlaflman›n mümkün oldu¤unca s›n›rl›düzeyde tutulmas›, uzmanlaflma alanlar›n›nda çok iyi saptanarak, yetkin diflhekimi vehekim yetifltirmenin temel hedef olmas› ge-rekti¤ini söylüyorlar.Biz asla akademik camian›n mesleki bilim-sel geliflimi ad›na hangi dallarda anabilim,hangi dallarda bilim dal› oluflturulaca¤›na,

hangi dallarda ne kadar doktora çal›flmas›yap›laca¤›na karar veremeyiz. Bilim dünya-s› ihtiyaç duydu¤u alanda son derece s›n›r-s›z bir çal›flma yapabilir. Ama bu alanlar›nhepsinin uzmanl›k olmas› gerekti¤i fikri; iflteyanl›fll›k buradan kaynaklan›yor. Akademisyenler mesle¤in gelifliminin heralanda uzmanlaflmaktan geçti¤ine inan›yor-lar. Demek ki, biz bunu anlatmakta baflar›s›zolmufluz. Bizim uzmanl›k konusuna yaklafl›-m›m›zdaki temel noktam›z ise halk›n diflhe-kimli¤i hizmetlerine duydu¤u ihtiyaçt›r. Bi-zim konuya bak›fl›m›z vatandafl›n karfl›lana-mayan tedavi ihtiyaçlar›n›n ne oldu¤u, bun-lar›n hangi uzman gücü yetifltirilerek karfl›-lanmas› ve hangi vas›flarda olmas› gerekti-¤iyle ilgidir. Lisans e¤itimini tamamlam›fl bir diflhekimi-nin halk›n tüm a¤›z-difl sa¤l›¤› ihtiyaçlar›n›karfl›layabildi¤i bilimsel olarak ortaya kona-biliyorsa uzmanl›¤a ihtiyaç oldu¤u söylene-bilir mi? TDB olarak yapt›¤›m›z çal›flmalar,ortodonti ve cerrahi dallar›ndaki baz› tedavi-lerin lisans e¤itimi s›ras›nda verilemeyece¤igerçe¤ini önümüze ç›kard›¤› için bu iki dal-da uzmanlaflman›n gerekli oldu¤unu söylü-yoruz.

Baz› kesimler TDB’nin uzmanl›¤a karfl› ol-du¤unu söylüyor. Bu konuda söyleyecek-leriniz var m›?TDB’nin konuya yaklafl›m›n› bu flekilde de-¤erlendirmek baz› kesimlerin ifline geliyorolabilir. Belki de uzmanl›k hakk›ndaki görüfl-lerimizi tam olarak anlatamad›¤›m›z için buflekilde de¤erlendiriyor olabilirler. Ancakhiçbir zaman, belli kesimlerin ç›karlar› veyabenzer sebepler ad›na toptan ret veya kabulpolitikas› içinde olmad›k. Öyle olsayd› ikidalda uzmanl›k talebimiz oldu¤unu belirt-mezdik. Yukar›da da belirtti¤im gibi, bizimiçin esas olan halk›n tedavi ihtiyac›d›r. Do¤alolarak bunun yan›nda uzmanl›¤› veya dok-toras› olsun ya da olmas›n meslektafllar›m›-z›n emeklerinin karfl›l›¤›n› alabilecekleri veözlük haklar› kayb› yaflamayacaklar› bir sis-temin oluflturulmas› TDB’nin konuya yakla-fl›m›n›n temelini oluflturmaktad›r.�

Türkiye’de uzmanl›k konusuna bak›fltaki

yanl›fll›¤›n temelinde, genel t›pta y›llar içinde

geliflmifl olanuzmanl›k felsefesi yat›yor.



KAPAK

Ü lkemizde diflhekimli¤i e¤itimi modernanlamda ‹stanbul Üniversitesi Diflhe-kimli¤i Fakültesi’nde (‹ÜDF) bafllam›fl

ve t›p fakültesi kurulduktan hemen sonra 22Kas›m 1908’de “Darülfünunu Osmani T›pFakültesi Eczac› ve Diflçi ve Kabili HastaBak›c› Mektepleri” ismiyle 1928’de ç›kan“Tababet ve fiuabat› Sanatlar›n›n Tarz› ‹cra-s›na dair kanunun 30. Maddesi diflhekimli¤iuygulama yetkisini yaln›zca diflhekimli¤iokullar›na vermifltir. 1933 üniversite refor-munda sonra ‹stanbul Üniversitesi kurulmuflve Diflhekimli¤i Yüksek Okulu ismini alm›fl-t›r. 1933 y›l›nda Difl Hastal›klar› Seririyat›,Protez, Fizikoterapi ve Röntgen, Çene-YüzCerrahisi olmak üzere dört kürsü oluflturul-mufltur. 1934’de yeni bir düzenleme yap›la-rak bu kürsüler Difl Hastal›klar› ve Ameliye-leri, Sirürji Danter, Ortodonti ve Stomotolojiolarak de¤ifltirilmifltir. 1937’de ise baflka birdüzenleme yap›larak A¤›z Hastal›klar› veCerrahisi, Difl Hastal›klar› ve Ameliyeleri,Protez ve Ortodonti kürsüleri kurulmufltur.1948 y›l›nda Alfred Kantorowicz’in önerisiy-le ilk diflhekimli¤i diplomas› (Dr. Med. Dent.)verilmesi kararlaflt›r›lm›fl ve bu tarihten 1981y›l›na kadar 156 diflhekimine bu diploma ve-rilmifltir. T›p fakültelerine ba¤l› olan Diflhekimli¤i Yük-sek Okulu 11 Temmuz 1964’de idari ve ma-li özerkli¤e kavuflarak t›p fakültelerinden ay-r›lm›fl ve ‹ÜDF’ye dönüfltürülmüfl, e¤itimindört y›ldan befl y›la ç›kar›lmas›na karar veril-mifltir. Diflhekimli¤inde uzmanl›k konusu y›llard›rçözüme kavuflturulamam›flt›r. Bunun birçoknedeni vard›r. Bu nedenlerin en önemlisi ise1219 say›l› Tababet ve fiuabat› Sanatlar›n›nTarz› ‹cras›na Dair Kanun’dur. 1928 y›l›ndayürürlü¤e giren kanun diflhekimli¤i mesle¤i-ni ‘Diflçilik sanat›; difllerin ve difl etleri ile es-nan›n tedavisi ve difllerin ikmal ve ›slah›naait ameliyelerin icras›na munhas›rd›r’ olarak

tan›mlamaktad›r. Y›llard›r de¤ifltirilemeyenkanunun eski, yetersiz ve günümüz flartlar›-na uygun olmad›¤› görülmektedir. Bu ka-nunda tan›mlanan diflhekimli¤i kavram›ylaAvrupa Birli¤i normlar› aras›nda farkl›l›klarmevcut olup karmaflaya sebep olmaktad›r.Buna karfl›n Yüksek Ö¤retim Kurumu Dok-torluk, Hemflirelik, Ebelik, Diflhekimli¤i, Ve-terinerlik, Eczac›l›k ve Mimarl›k E¤itim Prog-ramlar›n›n Asgari E¤itimi Koflullar›n›n Belir-lenmesine Dair Yönetmeli¤e (2 fiubat 2008,Say›: 26775) göre diflhekimlerinin almas› ge-ren e¤itim Avrupa standartlar›ndad›r. Temeldiflhekimli¤i e¤itimi sonunda mezun olandiflhekimleri;a) Diflhekimli¤inin dayand›¤› bilimler hakk›n-da yeterli bilgiye sahip olmalar›, biyolojikfonksiyonlar›n ölçülmesi, bilimsel olarak ka-n›tlanm›fl verilerin de¤erlendirilmesi ve dataanalizi prensipleri dahil olmak üzere bilimselyöntemleri yeterli düzeyde anlayabilmeleri,b) Sa¤l›kl› ve hasta bireyin yap›s›, fizyolojikfonksiyonlar› ve davran›fl› ile do¤al ve sosyalçevrenin sa¤l›kl› birey üzerindeki etkisi hak-k›nda, diflhekimli¤ini ilgilendirdi¤i ölçüde,yeterli bilgiye sahip olmalar›,c) Sa¤l›kl› ve hastal›kl› difl, a¤›z, çene vekomflu dokular›n yap› ve fonksiyonlar› hak-k›nda yeterli bilgiye sahip olmalar› ve bunla-r›n hastan›n genel sa¤l›k durumu ve fizikselve sosyal refah› ile iliflkisini yeterli düzeydeanlayabilmeleri,ç) Difl, a¤›z, çene ve komflu dokulara ait lez-yon, hastal›k ve anomalilerin teflhis, tedavive koruyucu diflhekimli¤i uygulamalar›yla il-gili bilimsel yöntem ve uygulamal› disiplinlerhakk›nda yeterli bilgiye sahip olmalar›,d) Yetkililer gözetiminde difl, a¤›z, çene veçevre dokularla ilgili hastal›k ve anomalilerinteflhis, tedavi ve koruyuculu¤unu içeren tümaktivitelerin yürütebilece¤i düzeyde gereklibecerilerin verilece¤i uygun klinik e¤itimi iledeneyim sahibi olmalar› gerekmektedir. Bu

Prof. Dr. Gülsüm Ak:

“Fikir birli¤i yok!” Uzmanl›k

konusunda meslektafllar

aras›nda bir türlügenifl bir

uzlaflman›nkurulamamas›n›n

konuyu daha daç›kmaza soktu¤unu

ifade eden Prof.Dr. Gülsüm Ak,

diflhekimli¤indeuzmanl›k dallar›n›n

oluflturulmas›nda bilimsel

gerçeklerin sa¤lamkurulmas›

gerekti¤ini söylüyor.

Prof. Dr. Gülsüm Ak‹ÜDF A¤›z Difl Çene

Hastal›klar› Cerrahisi AD ,T›pta Uzmanl›k Kurulu Üyesi

e-mail: [email protected]



KAPAK

yönetmelik maddeleri Avrupa Birli¤i 78/687direktifiyle de birebir benzerlik arz etmekte-dir. Burada görüldü¤ü üzere ç maddesi ka-bul edilebilir diflhekimli¤i tan›m›n› ifade eder. Ayr›ca Yatakl› Tedavi Kurumlar› ‹flletme Yö-netmeli¤inde De¤ifliklik Yap›lmas›na DairYönetmelik (Karar Say›s›: 2005/8720, ResmiGazete Tarihi: 05.05.2005, Resmi GazeteSay›s›: 25806) Ekli “Yatakl› Tedavi Kurumla-r› ‹flletme Yönetmeli¤inde De¤ifliklik Yap›l-mas›na Dair Yönetmelik”in yürürlü¤e konul-mas›; Sa¤l›k Bakanl›¤›’n›n 04.03.2005 tarihlive 4247 say›l› yaz›s› üzerine, Bakanlar Kuru-lu'nca 1 Nisan 2005 tarihinde kararlaflt›r›l-m›flt›r.

Bu yönetmeli¤e göre;“A¤›z ve Difl Sa¤l›¤› Merkezleri:Diflhekimli¤inin tüm branfllar›nda koruyucuve tedavi edici sa¤l›k hizmetleri ile ayaktanveya gerekti¤inde yatarak muayene, tetkik,teflhis ve tedavi hizmetlerinin yan› s›ra ileritetkik ve tedavilerin de uyguland›¤›, en az 10ünit kapasiteli, idari ve mali bak›mdan ken-dilerine ba¤l› difl tedavi ve protez merkezle-ri ile difl poliklinikleri de aç›labilen müstakilsa¤l›k kurumlar›d›r.”Burada görüldü¤ü gibi diflhekimi tan›m› veçal›flma alan› konusunda kanun ve yönet-melikler aras›nda tutars›zl›k mevcuttur. T›ptaUzmanl›k Kurulu çal›flmalar›ndan sonra Er-zurum Milletvekili Prof. Dr. Muzaffer Gül-yurt’un önderli¤inde di¤er diflhekimi millet-vekilleriyle 1219 nolu kanunun 29. madde-sindeki de¤ifliklik teklifini Avrupa Birli¤iUyum, esas olarak da Sa¤l›k, Aile, Çal›flmave Sosyal ‹fller Komisyonlar›’na sunmufl vekomisyonda kabul edilerek TBMM’de ka-nunlaflmay› beklemektedir. Kanun de¤iflikli-¤i gerçekleflti¤i zaman bizlerin çal›flmas› veuzmanl›k uygulamalar› daha rahat gerçekle-flecektir. Bu geç kalm›fl kanun revizyonumesle¤imizin geliflmesine destek olacakt›r.

AB’de iki uzmanl›k dal› Diflhekimli¤inde uzmanl›¤›n önündeki en-gellerden bir tanesi de meslektafllar›m›z ara-s›nda (özellikle fakülteler, bilim dernekleri,TDB ve diflhekimleri) bir fikir birli¤inin olufl-

mamas›d›r. Ayr›ca diflhekimlerinin uzmanl›kve uzmanl›¤›n yetki ve sorumluluklar› hak-k›nda yeterli bilgiye sahip olmamalar› dakarmafl›kl›¤› art›rmaktad›r. Kamuda çal›flandoktoral› diflhekimlerinin özlük haklar› da buiflin baflka bir boyutudur ve çözümlenmesigereken bir problemdir.Diflhekimli¤inde uzmanl›k dallar›n›n olufltu-rulmas›nda bilimsel gerçeklerin sa¤lam ku-rulmas›, ülke ihtiyaçlar›, uzmanlar›n istihda-m›, özlük haklar›n›n elde edilmesi dikkateal›nmal›d›r. Diflhekimli¤inde uzmanl›k ilk de-fa 1973 t›pta uzmanl›k tüzü¤ünde yer alm›fl-t›r. Bu tüzükte ‘Ortodonti’ ve ‘Difl Protezi’uzmanl›k dal› olarak kabul edilmifltir. Fakatbu tüzükteki diflhekimli¤i uzmanl›k dallar› fii-len uygulanamam›flt›r. Bunun sebebi Sa¤l›kBakanl›¤›’n›n fakültelere kadro sa¤lamama-s›d›r. Bu nedenle lisans üstü e¤itimi sadecedoktora program› ile gerçeklefltirilmifltir. Av-rupa Birli¤i ülkelerine bak›ld›¤›nda iki anadalda uzmanl›k mevcuttur. Bunlar Ortodon-ti ve A¤›z, Difl, Çene Hastal›klar› ve Cerrahi-sidir. Amerika Birleflik Devletleri’nde ise do-kuz uzmanl›k dal› mevcuttur. Bunlar DentalHalk Sa¤l›¤›, Endodonti, Oral ve Maksillofa-siyal Radyoloji, Oral ve Maksillofasiyal Cer-rahi, Ortodonti ve Dentofasiyal Ortopedi,Periodontoloji, Pedodonti, Prostodonti’dir. Avrupa Birli¤i’ne tam üyelik için bafllanan vetüm kurumlar› Avrupa Birli¤i ülkeleri uygula-malar› çerçevesinde uyumland›rma gayretiiçinde olan ülkemizin bu konuda oldukçageç kald›¤› ve bu düzenlemeleri h›zla ger-çeklefltirmek zorunda oldu¤u gerçe¤i karfl›-m›za ç›kmaktad›r. Sonuç olarak diflhekimli-¤inde uzmanl›k t›pta oldu¤u gibi hayata ge-çirmelidir.�

Diflhekimlerininuzmanl›k ve

uzmanl›¤›n yetkive sorumluluklar›hakk›nda yeterli

bilgiye sahip olmamalar› karmafl›kl›¤›

art›rmaktad›r.


Prof. Dr. Güven Külekçi

[email protected]‹ÜDF, Mikrobiyoloji Bilim Dal›

B‹L‹MSEL


Difl laboratuvar›ndainfeksiyon kontrolü

K linikten difl laboratuvar›na mikroor-ganizmalar, ölçüler ya da modeller-le, protez, aparey ve ›s›rma mumla-

r›yla tafl›nabilir. Klinikten laboratuvara de-zenfekte edilmeden gelen ya da laboratu-varda dezenfekte edilmeden hastan›n tü-kürük ve kan›yla bulaflm›fl ölçüler ve bun-lardan elde edilen alç› modellerle çal›fl›ld›-¤›nda hastan›n mikroorganizmalar› labora-tuvara tafl›nm›fl olur. Laboratuvar çal›flan›için bulaflma do¤rudan temas yoluyla, el-lerdeki kesik ve s›yr›klardan ve laboratu-varda yarat›lan aerosol/toz/duman içindekipotansiyel patojenlerin solunmas› ya dayutulmas›yla gerçekleflir. Laboratuvardayüzeye temas, bafll›klar, frezler, pomza,aerosol, toz, bu¤u, y›kanmam›fl ellerle iflaras› kontaminasyon da olabilir. Olas› in-feksiyon kaynaklar› insan, obje ve çevredir.Bir alç› modele bulaflan bakterilerin ortala-ma bir hafta boyunca yaflad›klar› dikkateal›n›rsa, protez tamamlan›ncaya kadar ge-çen sürede bakterilerin her temas eden ki-fliye ve de ortama yay›lmas› kaç›n›lmazd›r.Protetik uygulamalar›n prova aflamalar›ndada klinikteki hastayla laboratuvar aras›ndabir çapraz bulaflma söz konusu olabilmek-tedir. Laboratuvardan dezenfekte edilmeden ge-

len protez ve apareylerle bu kez difl labora-tuvar›ndan klini¤e mikroorganizma tafl›n-mas› söz konusudur. Mikroorganizmalar›noda s›cakl›¤›nda canl› kalma süreleri birbi-rinden çok farkl›d›r (Tablo 1).

Diflhekimli¤inde çapraz infeksiyon riskininhem hastalar hem çal›flanlar›n ailelerine debulaflma riski aç›s›ndan toplumu ilgilendi-ren boyutta oldu¤u unutulmamal›d›r.

Kontaminasyon ve infeksiyonfark› Her bulaflma infeksiyonla sonuçlanmaz.Mikroorganizmalar›n bulaflt›¤› ancak yerle-flip ço¤almad›¤› durum kontaminasyondur(kirlenme). Örne¤in: Ellerimizin kontami-nasyonu; temiz protez ya da apareyin a¤›-za sokup ç›kart›ld›¤›nda kontamine olmas›.‹nfeksiyon, patojen (hastal›k yap›c› gücüolan) mikroorganizman›n belli bir say›dauygun yoldan vücuda girmesi ve canl› do-kuda ço¤alarak zarar vermesiyle oluflur. ‹n-feksiyon sonucu oluflan hastal›¤a infeksi-yon hastal›¤› denir.

Dekontaminasyon, dezenfeksiyonve sterilizasyon fark› Dekontaminasyon, t›bbi araç-gereç, alet yada çevre yüzeylerinin güvenli ellenmesini

Diflhekimli¤inde difl laboratuvar›yla ilgili çapraz infeksiyonriski ve bulaflma yollar› önemli bir konudur. Olas› infeksiyon kaynaklar› insan, obje ve çevredir. Bir alç› modele bulaflan bakterilerin ortalama bir hafta boyuncayaflad›klar› dikkate al›n›rsa, protez tamamlan›ncaya kadargeçen sürede bakterilerin her temas eden kifliye ve de ortama yay›lmas› kaç›n›lmazd›r.

bilimsel-sterilizasyon 127 7/20/09 6:21 PM Page 68

B‹L‹MSEL


sa¤lamak için gerçeklefltirilen temizlik iflle-midir. Yüzeyin tükürük, kan, art›ktan ar›nd›-r›lma ifllemidir. Dezenfeksiyon ya da sterili-zasyon öncesinde mutlaka yap›lmal›d›r.Dezenfeksiyon bakteri sporlar› d›fl›nda pa-tojen mikroorganizmalar›n ortadan kald›r›l-mas› ifllemidir. Sterilizasyondan daha azöldürücü bir ifllemdir. Aletler, protez, apa-rey, ölçü, çevre yüzeyleri gibi cans›z obje-lere uygulan›r. Canl› yüzeylere ayn› amaçlauygulanan ifllem antisepsidir; ancak ayn›kimyasallar kullan›ld›¤›ndan, günümüzdedo¤ru olmasa da antisepsi yerine dezen-feksiyon; antiseptik yerine dezenfektan te-rimi kullan›lmaktad›r. Sterilizasyon, objede-ki her türlü mikroorganizma say›s›n›n mil-yon kere azalt›lmas›yla sa¤lan›r. Sterilizas-yon genellikle kuru s›cak hava sterilizatörüve otoklavda yap›l›r.

Difl laboratuvar›nda infeksiyonkontrolünün amac› Diflhekimli¤i çapraz infeksiyon yollar›ndanbirisi olarak klinik ve laboratuvar aras›ndapotansiyel patojen mikroorganizma tafl›n-mas›n›n önlenmesi, infeksiyon kontrolü ifl-lemleriyle sa¤lanabilir. Tüm infeksiyon kon-trol ifllemleri tek bir sonuç için, infeksiyonzincirini k›rmak için yap›l›r. Bu ifllemlerestandart önlemler denir. Her laboratuvar›nyaz›l› infeksiyon kontrol protokolü olmal›,çal›flanlar›n› infeksiyon riskleri konusundabilgilendirmeli, uygulamalar konusunda ka-y›t tutulmal› ve program belli aralarla göz-den geçirilmelidir.

ABD’de Hastal›k Kontrol ve Önleme Mer-kezi, ‹ngilizce k›saltmas›yla CDC’nin 2003y›l› diflhekimli¤i infeksiyon kontrol yönerge-sinde difl laboratuvar› infeksiyon kontrolönlemleri flöyle s›ralanm›flt›r: 1- Laboratuvara gelen ifller, dekontamineedilinceye dek ellenirken uygun koruyucugiysiler giyilmeli (IA, IC)*.

2- Laboratuvarda ellemeden önce tüm diflprotezleri ve protez malzemeleri (ölçüler,›s›rma kay›tlar›, okluzal kenarlar ve çekilmifldifller) temizlenmeli, dezenfekte edilmeli veçalkalanmal›. Dezenfeksiyonda en az›ndanorta düzeyli bir dezenfektan (tüberkulosidal

Tablo 1. Mikroorganizmalar›n oda s›cakl›¤›nda canl› kalma süresi

Tüm infeksiyonkontrol ifllemleri

tek bir sonuçiçin, infeksiyonzincirini k›rmakiçin yap›l›r. Bu

ifllemlere ‘Standart

Önlemler’ denir.

Foto¤raf: Dr. U¤ur Ergin


etkili) Çevre Koruma Ajans›’na (EPA) kay›tl›hastane dezenfektan› kullan›lmal› (IB).

3- Özel materyallerin (ölçü materyalleri gi-bi) dezenfeksiyon ifllemleriyle ilgili stabilite-si hakk›nda yap›mc›s›na dan›fl›lmal› (II).4- Laboratuvar iflleri d›flar› gönderilece¤izaman kullan›lan dezenfeksiyon tekni¤ihakk›nda (kullan›lan solüsyon ve süre) bilgiverilmeli (II).5- A¤›zda kullan›lan, ›s›ya dayan›kl› malze-meler (metal ölçü kafl›klar› ve face-bowforks) temizlenmeli ve ›s›yla steril edilmeli(IB).

6- Hastayla normalde temas etmeyen(frezler, cila malzemeleri, rag wheels, arti-külatörler, case pans ve lathes) ama konta-mine olabilen araç gereç temizlenmeli, ste-ril etmek ya da dezenfekte etmek için ya-p›mc›n›n önerileri izlenmeli. Yap›mc› öneri-si yoksa kontaminasyon derecesine göretemizlenmeli ve ›s›ya dayan›kl›ysa ›s›ylasteril edilmeli ya da temizlenmeli ve EPAonayl› hastane dezenfektan› olarak HIV,HBV etkinli¤i olan düflük düzeyli ya da tü-berkülosid etkili orta düzeyli dezenfektanladezenfekte edilmeli (II).

Standart infeksiyon kontrol önlemleri Afl›lanma: Hepatit B, tüberküloz, tetanoz,difteri, bo¤maca, k›zam›k, k›zam›kç›k, kaba-kulak, çocuk felci, suçiçe¤i. Hepatit B afl›s›0, 1, 6 ay olmak üzere üç doz yap›l›r veömür boyu ba¤›fl›kl›k sa¤lar. Rapele ya daantikor düzeyine bakt›rmaya gerek yoktur.Engel (Bariyer): Çapraz kontaminasyonuönlemenin en etkili ve pratik yöntemi mik-roorganizmalar›n girifline engel olufltur-makt›r. Engel, ellerin y›kanmas› ve eldiven,maske, koruyucu gözlük, siperlik, önlük gi-yilmesiyle sa¤lanabilir.Tek doz malzeme kullan›m›: Malzemelertek doz yani bir kerelik haz›rlanmal›d›r. Be-lirli bir ifllem için yeterli miktarda bir kerelikmateryal kullan›lmal› ve ifllem tamamlan-d›ktan sonra artan› at›lmal›d›r. Amaç çap-raz kontaminasyonu en aza indirmektir.Örne¤in pomza tozu aerosol ya da direkt

temasla potansiyel kontaminasyon riski ta-fl›d›¤›ndan, bir kerelik haz›rlanmal›d›r.

Yaz›l› iletiflim Klinikle laboratuvar aras›nda koordinasyonolmal›d›r. Klinikten gelen kontamine parça-lar laboratuvar çal›flan› taraf›ndan ellenme-den önce uygun yöntem ve materyalle te-mizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir. De-zenfeksiyon ifllemi laboratuvara gelmeden,klinikte yap›lmal›d›r. Ölçüler ya da protezlerve apereyler üzeri etiketli kapal› bir kutu yada torba içerisinde laboratuvara gönderil-melidir. Difl laboratuvar› klini¤e salt biyolo-jik olarak temizlenmifl iflleri kabul etti¤inibildirmelidir. Bunun nedeni ölçü, protez,ortodontik aparey, ›s›rma kayd›, geçici pro-tez ve kuronlar›n temizlenme ve dezenfek-te edilmesi için en iyi zaman›n, hastan›na¤z›ndan ç›kar›ld›ktan hemen sonra veüzerinde kan, tükürük ve di¤er biyolojikyük kurumadan önce olmas›d›r. Laboratu-vardan klini¤e geri gönderilecek parçalarda temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir.

Klinikle koordinasyon yoksa ne yap›lmal›? Gelen ifl- özel alanda karfl›lanmal› ve dezen-fekte edilmelidir. Kan, tükürük ve art›klar›

B‹L‹MSEL


Klinikle laboratuvar

aras›nda koordinasyon

olmal›d›r. Dezenfeksiyon

ifllemi laboratuvaragelmeden,

klinikte yap›lmal›d›r.



uzaklaflt›rmak için akan suyun alt›nda y›kan-mal›, fazlal›k k›s›mlar› düzeltilmeli (bu ifllemmikroorganizma ve organik madde say›s›n›azalt›r); uygun flekilde dezenfekte edilmeli,art›k dezenfektan› uzaklaflt›rmak için akansuyun alt›nda tekrar y›kanmal›d›r. Y›kamabiyolojik yükü azaltmak için çok önemlidir.Böylece dezenfektana karfl› mikroorganiz-ma direnci azalt›l›r. Y›kamada protein mater-yallerin ›s› ya da dezenfektanlarla koagüleolmamas› için so¤uk su kullan›lmal›d›r.

Ölçülerin dezenfeksiyonuÖlçüler orta düzeyli bir dezenfektanla (1:10suland›r›lm›fl çamafl›r suyu [NaOCl] ya dadört de¤erli amonyum bilefli¤i+alkol) de-

zenfekte edilmelidir. Dezenfeksiyon pofletiçinde spreylemeyle ya da bat›rmayla (10dakika) yap›lmal›d›r. Dezenfeksiyon sonra-s› so¤uk suyla çalkalama ifllemi atlanma-mal›d›r. Ölçülerin dökülmesi ölçü maddesi-ne göre de¤iflir (Tablo 2).

Alç› modellerin dezenfeksiyonu Dezenfekte edilecek modeller tamamensertleflmifl olmas› gerekti¤inden 24 saatbekletilmelidir. Tamamen ›slanana kadarpoflet içinde 1:10 sodyum hipoklorit ya daiyodoform ile spreylenmeli, sonra çalkalan-mal›d›r; ya da %0.5 çamafl›r suyu ve doy-mufl kalsiyum dihidrat solüsyonuna sokul-mal›d›r.

B‹L‹MSEL


Y›kama biyolojikyükü azaltmak

için çok önemlidir.Y›kamada

proteinmateryallerin ›s›

ya da dezenfektanlarla

koagüle olmamas› için

so¤uk sukullan›lmal›d›r.

Tablo 2. Ölçü maddelerine göre ölçü dökülmesinin özellikleri




B‹L‹MSEL

Kontamine protezler ve apareylerin temizli¤i, dezenfeksiyonu Temizlik elde ya da ultrasonik temizleyicideyap›labilir. Bu ifllem protez ve apareyler la-boratuvara gönderilmeden önce klinikteyap›lmal›d›r. Elde temizlikte yumuflak f›rçave antimikrobik sabun kullan›labilir; kullan›-lan f›rça sonra dezenfekte ya da steril edil-melidir. Ultrasonik cihazda temizlikte pro-tez ultrasonik temizleme solüsyonuyla dol-durulmufl tek kullan›ml›k a¤z› kilitli plastiktorbaya ya da kaba konulmal›, ultrasoniktemizleyicide önerilen sürede bekletilmeli,olas› s›çramalar› azaltmak için cihaz›n ka-pa¤›n› kapal› tutulmal›, akan suyun alt›nday›kanmal› ve kurulanmal›d›r. Protez yüzeyalt› dezenfeksiyon için 1:10 oran›nda su-land›r›lm›fl çamafl›r suyu ya da orta/yüksekdüzeyli dezenfektan (gluteraldehit ya da fe-noller d›fl›nda) içeren kilitli torbaya yerleflti-rilmeli, ultrasonik temizleyicide 10 dakikabekletilmelidir. Protez ve aparey metal par-çalar›n›n korozyonunu en aza indirmek içinüretici firma taraf›ndan önerilen temas sü-resi afl›lmamal›d›r. Krom-kobalt alafl›mlar›-na 10 dakika gibi k›sa temas süresi olum-suz etki göstermez. Porselen restorasyon-lar porselen cilas› zaten f›r›nlanarak yap›ld›-¤› için ayr›ca dezenfeksiyon ya da sterili-zasyona gerek yoktur. Di¤er ifllemler vekondu¤u yerde kontamine olmamas›ndanemin olunmal›d›r. Protez dezenfeksiyonun-dan sonra toksisite ve irritasyona yol aç-

mamas› için dezenfeksiyondan sonra pro-tez kesinlikle a¤›za hemen tak›lmamal›d›r.Kullan›ma kadar dezenfektan›n içerisindebekletilmemelidir; suland›r›lm›fl a¤›z garga-ras›, örne¤in %0.2 klorheksidin glukonatiçerisinde bekletilebilir.

Ultrasonik temizleyicinin kontrolü Ultrasonik temizleyicinin etkinli¤i ayda birfolyo testiyle kontrol edilmelidir. Folyo tes-ti için cihaz yeni haz›rlanan solüsyonla dol-durulmal›; bir alüminyum folyo ka¤›d›, ciha-z›n kenarlar› ve dibine de¤meyecek büyük-lükte kesilmeli; cihaz›n üst yan kenarlar›üzerine yerlefltirilen bir çubu¤a sar›laraksolüsyon içine sark›t›lmal›, cihaz ›s›t›c›s› ça-l›flt›r›lmadan 20-60 saniye çal›flt›r›lmal›d›r.Test sonucunda alüminyum folyo üzerindeoluflan delikler e¤er düzenli da¤›l›m göste-riyorsa cihaz›n her noktas›nda eflit temizle-yici güçte çal›flt›¤› kan›tlanm›fl olur.

Tesviye-Polisaj motoru S›çrayan parçalar, damlalar ve aerosoldenzarar görmemek için, çal›fl›rken koruyucugözlük kullan›lmal›, motorun koruyucu kal-kan› olmal› ve vakumu çal›flt›r›lmal›d›r. Mo-tor günün sonunda temizlenip dezenfekteedilmelidir. Ayn› flekilde f›rça, lastik ve frez-leri günlük olarak temizleyip dezenfekteedilmeli ya da ›s›yla sterilizasyon (kuru s›-cak hava sterilizatöründe ya da otoklavda)ye¤lenmelidir.

Tablo 3. Çevre yüzeylerin dezenfeksiyon tekni¤i : Spreyle-sil-spreyleNot: ‹fllem bafl›ndan beri düflük ya da orta düzeyli dezenfektan uygulamas›yla da yap›labilir.

Difllaboratuvar›nda

infeksiyon riskinden

korunma, heruygulamada

standart önlemlere uymakla

sa¤lanabilir.



B‹L‹MSEL

Difl laboratuvar›nda sterilizasyon A¤›z dokular›yla temas etmifl, kontamineolmufl apareyler ya da potansiyel olarakkontamine olmufl apareyler tüm metal ve›s›ya dayan›kl› araç gereç her kullan›mdansonra ›s›yla sterilize edilmelidir. Örne¤in:Ölçü kafl›klar›, bol kafl›klar›, frezler, cila ge-reçleri, bez f›rçalar, spatül, laboratuvar b›-çaklar›.

Ölçü kafl›klar› Tekrar kullan›lacak ölçü kafl›klar› temizlen-meli ve steril edilmeli ya da tek kullan›ml›kolanlar› at›lmal›d›r. Ön y›kama, biyolojik yü-kü ve yap›flan ölçü maddesini uzaklaflt›r›r.Ultrasonik temizlik, art›k alç›n›n uzaklaflt›r›l-mas›na yard›m eder. Krom kaplama ya daalüminyum kafl›klar temizlenip, paketlenip›s›yla sterilize edilmelidir. Tek kullan›ml›kkafl›klar kullan›mdan sonra at›lmal›d›r. Özelakrilik kafl›klar, ikinci bir kez kullan›lacakise, dezenfekte (sprey ya da bat›rma) edil-meli ve çalkalanmal›d›r.

Is›rma mumlar› Bat›rmayla bozulabilece¤inden, ölçü de-zenfeksiyonu gibi sprey dezenfeksiyonuyap›lmal›d›r.

Kaplar, artikülatörler Görülebilir kirlenme her iflten sonra temiz-lenmeli ve dezenfekte edilmelidir.

Çevre Yüzeyleri Günlük olarak ya da görünen kontaminas-yondan sonra temizlenmeli ve dezenfekteedilmelidir (Tablo 3). Görünür kontaminas-yon varsa orta düzeyli dezenfektanla, yok-sa düflük düzeyli dezenfektanla dezenfek-te edilmelidir. Dezenfektan kullan›m›n› enaza indirmek için yüzey örtüleri kullan›labi-lir.

T›bbi At›k Tek kullan›ml›k materyal, araç-gereç:Ölçü kafl›¤›, ölçü maddeleri, pomza tozu. Kesici, delici malzemelerin at›lmas› : Frez-ler, ortodontik teller tafl›rken yaralanmaya

neden olamayacak flekilde sert kaplaraat›lmal›d›r.

Kiflisel Sa¤l›k Laboratuvarda kaç›n›lmas› gerekenler:Yemek/içmek, sigara içmek, kontakt lenstakmak ya da ç›karmakt›r. Hemen bildirilmesi gerekenler: Eldiven,malzeme alerjisi yaralanmalard›r. Yaralanma durumunda yap›lmas› gere-kenler: Yara zedelemeden kanat›lmal›; sualt›nda iyice y›kanmal› ve su geçirmezbandla kapat›lmal›d›r.

Sonuç Difl laboratuvar›nda infeksiyon riskindenkorunma, her uygulamada standart önlem-lere uymakla sa¤lanabilir. Difl laboratuvar›çal›flanlar› Hepatit B afl›s› olmal›, kliniktengelen ifllerin kabul, ifllem ve sevk alanlar›ayr›lmal›, kiflisel koruyucu eflyalar ve tekdozluk malzeme kullan›lmal›, el y›kaman›nve kiflisel sa¤l›¤›n önemi anlafl›lmal›, hermalzeme için dezenfektan uyum bilgisi ö¤-renilmeli, uygun sterilizasyon ve dezenfek-siyon yöntemleri kullan›lmal›d›r. Klinik-la-boratuvar iletiflimi ve koordinasyonunusa¤lanmal›d›r. �

*Parantez içindeki ifadeler, önlemlerin bilimsel kan›t,

kuramsal önem ve uygulanabilirlikleriyle ilgilidir.

IA : Çok iyi planlanm›fl deneysel, klinik ya da epidemi-

yolojik çal›flmalarla kuvvetle desteklenmifl ve kuvvetle

uygulanmas› önerilen;

IB: Baz› deneysel, klinik ya da epidemiyolojik çal›flma-

larla ve kuvvetli bir kuramsal gerekçeyle desteklenmifl

ve kuvvetle uygulanmas› önerilen;

IC: Yasa ya da standartlar gere¤i zorunlu olan uygula-

ma;

II: Anlaml› klinik ya da epidemiyolojik ya da kuramsal

bir gerekçeyle desteklenen ve uygulanmas› önerilen

önlemlerdir.

Kaynaklar 1. British Dental Association Advice Sheet: Infection control in dentistry A12 February 20032. CDC. Guidelines for infection control in dental health-care settings – 2003. MMWR 2003;52(No. RR-17):1–66. 3. Huizing KL, Palenik CJ, Setcos JC, Sheldrake, MA, Miller CH. Method of evaluating the an-timicrobial abilities of disinfectant-containing gypsum products. QDT Yearbook 1994; 17:172-6.4. Külekçi G. Diflhekimli¤i ‹nfeksiyon Kontrol Rehberi CD’si, IDO Dergi, 2007, 113(Mart/Nisan): 55-7. 5. Külekçi G. Diflhekimli¤inde Sterilizasyon Öncesi Alet Temizli¤i, Dentiss, 2008; 2(6): 32-4.6. USAF Guidelines for Infection Control in Dentistry, USAF Dental Evaluation &ConsultationService, April 2008.


YAKIN PLAN


Türk Diflhekimleri Birli¤i (TDB) ve Diflhekimleri Odalar› ilkesel olarak ‘Tam Gün’ uygulamas›na karfl› de¤il. Ancak

performansa dayal› ‘Tam Gün’ yaklafl›m› yerine tüm diflhekimlerinin özlük haklar›n›n kal›c› olarak korundu¤u bir

sistem istiyorlar. ‘Tam Gün’ Yasa Tasar›s›’yla ilgili geliflmeleri ‹stanbul Diflhekimleri Odas› (‹DO) Genel

Sekreteri Aret Karabulut, TDB Genel Baflkan› Prof. Dr. MuratAkkaya, ‹DO Baflkan Vekili Prof. Dr. Serdar Çintan ve

Diflhekimi Afflin Dü¤encio¤lu de¤erlendirdi.



[email protected]

Diflhekimi SevilArslan

tam gun 127 7/22/09 6:00 PM Page 74


YAKIN PLAN

Dayat›lm›flçal›flma

flekilleriyleoluflturulan

sa¤l›ks›zçal›flmakoflullar›

yerine, hayalinikurdu¤umuz

bir sa¤l›k sisteminde

özgürce hizmetsunarakyaflamakmümkün.

“Tam Gün” Yasas›, sa¤l›k alan›nda çal›flanlar›n istihdam ve çal›flma modelinek›s›tlay›c› müdahalede bulunarak Sa¤l›ktaDönüflüm Program›’yla uyumlu biçimde hekimleri sermaye karfl›s›nda savunmas›zb›rakacak bir uygulamad›r.

‹DO Genel Sekreteri Aret Karabulut:

Baflka bir sa¤l›k sistemi mümkün

T am süreli çal›flma ilkesel olarak do¤-rudur. Hekimlerin tek bir kurumdabelirli bir zaman diliminde ilgisini

baflka alanlara kayd›rmadan çal›flmas›olumludur. Böylece hekimler sosyal ya-flamlar›na ve kendilerini gelifltirmeleri içingerekli zaman› ay›rabilmesi sa¤lanacak do-lay›s›yla da üretilen hizmetin niteli¤ineolumlu katk› sa¤lanacakt›r.‹lkesel olarak do¤ru buldu¤umuz tam süre-li çal›flma, flu an uygulanmakta olan Sa¤l›k-ta Dönüflüm Program› ve “Tam Gün” Yasa-s›’yla örtüflmekte midir? Sa¤l›kta Dönüflüm Program›’n›n özü devle-tin sosyal devlet anlay›fl›ndan uzaklafl›psa¤l›ktan elini çekmesi ve sa¤l›¤›n serbestpiyasa koflullar›na b›rak›lmas›d›r. Bu çerçe-vede yap›lan düzenlemeler, tüm kamu has-tanelerini, hekimlerin ne kadar çok çal›fl›rsao kadar çok para getiren iflletmeler halinedönüfltürecektir. Kuflkusuz böylesi bir sis-temde hekimler t›pk› di¤er sa¤l›k çal›flanla-r› gibi iflletmenin en önemli harcama kale-midir ve hekim eme¤inin ucuzlat›lmas› ge-rekmektedir. “Tam Gün” Yasas›, sa¤l›k ala-n›nda çal›flanlar›n istihdam ve çal›flma mo-deline k›s›tlay›c› müdahalede bulunarakSa¤l›kta Dönüflüm Program›’yla uyumlu bi-çimde hekimleri sermaye karfl›s›nda sa-vunmas›z b›rakacak bir uygulamad›r.

Tam gün süreli çal›flmay› ancak;• ‹fl ve ücret güvencesi için gerekli yasal

de¤ifliklikler yap›lmas›,• Çal›flanlar›n ücretleri insan onuruna ya-

k›fl›r düzeyde olmas›,• Yap›lan her türlü hizmet sonucunda al›-

nan tüm ücretlerin emeklili¤e ve özlükhaklar›na yans›t›lmas›,

• Ayn› giriflimsel ifllemleri yapmalar›nara¤men farkl› kurumlarda çal›flan he-kimlerin ücretleri aras›ndaki farkl›l›¤›ngiderilmesi,

• Tayin, görevlendirme ve yükselme ifl-lemlerinin demokratik ve kat›l›mc› biranlay›fla göre yap›lmas›,

• ‹fl ve ücret güvencesi sa¤layacak örgüt-lenme olanaklar› gelifltirilmesi, grevli top-lu sözleflmeli sendikal hakk›n verilmesi,

• Sa¤l›kta para h›rs› karfl›s›nda insani hiç-bir de¤eri tan›mayan politikalardan vaz-geçilmesi halinde kabul etmek müm-kündür.

Ancak hükümetin yine dayatmac› tavr›, ta-raflar›n önerilerini dikkate almayan anlay›fl›sonucunda oluflan Yasa Tasar›s›ndaki flek-liyle tam süreli çal›flma modeli savunula-maz. Dayat›lm›fl çal›flma flekilleriyle olufltu-rulan sa¤l›ks›z çal›flma koflullar› yerine, ha-yalini kurdu¤umuz bir sa¤l›k sisteminde öz-gürce hizmet sunarak yaflamak mümkün.�

tam gun 127 7/20/09 6:23 PM Page 75

T am Gün Yasa Tasar›s›’ndaki en bü-yük s›k›nt› diflhekimlerinin gelirininmaaflla de¤il de performans sistemi

üzerinden artt›r›lmas›. Maafllarda bir art›flyap›lmad›¤› takdirde performansla ilgili bö-lüm sadece vaat olarak kal›yor. Yani denili-yor ki “Daha çok çal›fl›rsan›z flu kadar ma-afl alabilirsiniz.” Bu vaadin teknik olarakgerçekleflmesi mümkün mü? Biraz zor gö-rünüyor. Öncelikle hedeflere ulaflmak laz›m.Ancak hedeflere ulaflmak için ne kadar ça-l›fl›lacak? E¤er kurallara uygun çal›fl›lacak-sa süreler buna yetecek mi? Bu bir s›k›nt›.Di¤er taraftan diyelim ki bu hedeflere ulafl-t›n›z. Bunun karfl›l›¤›nda kurumunuzun geli-

ri de çok büyük miktarda artacak. Meselaverilen hedeflere ulaflmak için döner ser-mayeden ald›¤›m katk› pay›n›n üç, dört katfazlas›n› almam laz›m. Benim bunu alabil-mem için çal›flt›¤›m kurumun da gelirininartmas› gerekir. Kurumda yap›lan ifllem sa-y›s› fazla olsa da Sosyal Güvenlik Kurumla-r› bu ödemeyi yapacak m›? Hepimiz biliyo-ruz ki, mevcut sistem içinde kamu kurumla-r›na yap›lan ödemeler çok s›n›rl›. Hak edifl-lerde üç, dört kat›na ç›k›ld›¤›nda, devlet na-s›l ödeme yapacak? Ayr›ca devlet bu para-y› verebilecekse neden maafllar üzerindenvermiyor da, performans sistemi üzerindenveriyor?

Döner sermaye yoksa ne olacak?Bunun d›fl›nda, döner sermaye geliri olma-yan kurum ve kurulufllarda çal›flan meslek-tafllar›m›z›n durumu var. Her ne kadar vaatolarak kalsa da, Sa¤l›k Bakanl›¤›’na ba¤l› veüniversitelerde çal›flan meslektafllar›m›zaperformansa dayal› bir ek ödeme yap›la-cak. Ancak, döner sermaye iflletmesi olma-yan kurumlarda böyle bir ödeme yok. Buarkadafllar›m›z tam süreli çal›flmaya geçtik-lerinde maafllar› d›fl›nda bir gelirleri olmaya-cak. Bak›n yine ayn› noktaya geliyoruz. Üc-retlerin maafllar üzerinden ödenmemesinins›k›nt›lar›n› yafl›yoruz. E¤er devlet tam süre-li çal›flma sonucunda ilave ücretleri maafllarüzerinden verirse bu arkadafllar›m›z›n s›k›n-t›s› kalmayacakt›r. Sadece prim sisteminin

YAKIN PLAN


TDB Genel Baflkan› Prof. Dr. Murat Akkaya, tam süreyle çal›flmayageçildi¤inde yaflan›lacak en büyük s›k›nt›n›n kamuda çal›flanmeslektafllar›m›z›n gelirinin maafl üzerinden de¤il de performanssistemi üzerinden artt›r›lmas› olaca¤›n› söylüyor.

TDB Genel Baflkan› Prof. Dr. Murat Akkaya:

Çeliflkilerle dolubir sistem

TDB GenelBaflkan›Prof. Dr.MuratAkkaya

tam gun 127 7/20/09 6:23 PM Page 76

uyguland›¤› bir sistemde ise, meslektafllar›-m›z çal›flt›¤› kurumlarda döner sermaye uy-gulamas› olmad›¤›ndan ma¤dur olacaklar.

Çeliflkili uygulamalar varKonuyla ilgili Meclis’te de görüflümüzü bil-dirdik. Örne¤in; askeri hekimlerde de dö-ner sermaye uygulamas› yok. Onun yerinetazminat sistemi getirmifller, fark› öyle ka-patmaya çal›flm›fllar. Performans yerine busistem tüm hekim ve diflhekimlerine, enaz›ndan döner sermaye geliri olamayanlarada uygulanabilir. Tabi bunlar yine de kendi

içinde çeliflki yarat›yor. Bir kurumda diflhe-kimine tazminat ad› alt›nda maafl üzerin-den ödeme yap›l›rken, di¤er kurumda ya-p›lmamas› çeliflkiye neden oluyor. Bunlarnas›l çözülecek bilemiyorum. Umar›m sa¤-l›kl› bir flekilde sonuçlan›r.

Yeni ma¤durlar yarat›lmamal›Daha önceki taslak, tam güne ait çeflitli ko-nular›n incelendi¤i ve maddelerin yaz›ld›¤›bir tasar›yd›. Mevcut tasar›, a¤›rl›kl› olaraküniversite yasas›ndaki de¤iflikli¤i içeren birmanzume fleklinde haz›rlanm›fl; yeni birdüzenleme gibi de¤il. Tam süreli çal›flmay-la ilgili bafltan afla¤› yap›lacaklara iliflkin birdüzenleme de¤il. 1219 Say›l› Yasa’yla ilgilidüzenleme, askeri hekimlerin yasas›ndakidüzenleme olan “Torba” Yasa gibi. Ayn›flekilde, hatal› hekimlik uygulamas› ve zo-runlu sigortayla ilgili ayr› bir yasa tasar›s›da vard›. O tasar›dan bir iki paragraf al›n-m›fl ve “Tam Gün” Yasa Tasar›s›’n›n içeri-sine yerlefltirilmifl. Bu tarz de¤iflikliklerle birsepet oluflturmufllar. Yasa tasar›s›n›n ha-z›rlanmas›ndaki usul ve içerik aç›s›ndan buteknik yanl›fll›klar› hukukçular ifade etti¤igibi, biz de tespit ettik. Onun d›fl›nda tasa-r›da biraz önce bahsetti¤im çeliflkili hü-kümler ve adaletsizlikler yasan›n iptalinikolaylaflt›racak maddeler. Umar›m ma¤du-riyet oluflmadan düzeltme yap›l›r ya da ta-sar› iptal edilir.�


YAKIN PLAN

Askeri hekimlerde dedöner sermaye

uygulamas› yok.Onun yerine

tazminat sistemi

getirmifller, fark› öyle

kapatmaya çal›flm›fllar.

Sa¤l›k çal›flanlar›24 Haziran’da ‘TamGün’ YasaTasar›s›’n› protestoetmek amac›ylaÇapa’dan Haseki’yekadar yürüdüler.

tam gun 127 7/20/09 6:23 PM Page 77


YAKIN PLAN

B ir ö¤retim üyesi olarak bu konudakigenel görüflüm bir üniversite hocas›-n›n üniversiteye tüm zaman›n› ay›r-

mas› ve bu süre içinde “araflt›rma, e¤itimve hizmet” veya “e¤itim, araflt›rma ve hiz-met” s›ralamalar› çerçevesinde verimli birüretkenlikle çal›flmas›ndan yanad›r. Bu ça-l›flmalar›n›n karfl›l›¤›nda insanca yaflayabi-lecek, ailesinin geçimini, çocuklar›n›n e¤iti-mini kabul edilir standartlarda sa¤layabile-cek bir ücret alan her ö¤retim üyesinin üni-versitedeki tüm zaman›n› araflt›rmalar›na,asistanlar›na, ö¤rencilerine ve hastalar›naseve seve ay›raca¤›n› düflünüyorum.

Ülke gerçekleri zorluyorAncak ülkemizin ekonomik gerçekleri buhayalin gerçekleflmesine engel olmufl vebirçok ö¤retim üyesi kendilerine tan›nm›flyar› zamanl› çal›flma statüsüyle deneyimle-rini üniversite d›fl›nda kullan›p hasta baka-rak yaflamlar›n› sürdürme ve yaflam stan-dartlar›n› yükseltme yolunu seçmifllerdir.Üniversitede kalan ö¤retim üyeleri ise dö-ner sermaye katk› paylar›n› yükseltmek içinkendilerine tan›nan haklarla mesai saatlerid›fl›nda özel hasta bakarak yaflam kalitele-rini yüksek tutma gayreti içine girmifllerdir.Bu süreç içinde gözledi¤imiz bir baflkagerçek ise yar› zamanl› çal›flan bir grup ö¤-retim üyesinin asl›nda üniversitede de e¤i-

tim amaçl› oldukça yüksek say›da hastabakarak üniversite döner sermayesine,kendileri bundan pay almamalar›na karfl›nkatk› sa¤lad›klar›d›r. Kanun tasar›s›n›n 7. maddesinde 1219 Sa-y›l› Yasa’da yap›lmak istenen de¤ifliklik deönemli. Çal›flma flartlar› aç›s›ndan merkezveya hastahane flartlar›na ihtiyac› olan,özellikle invaziv ifllem yapacak hekimler,ya muayenehane sahibi olamayacak ya datoplumun çok büyük bir bölümünü kapsa-yan SGK hastalar›na bakamayacak. SGKile anlaflmal› bir sa¤l›k kurum ya da kurulu-flunda çal›flma zorunlulu¤u olanlara mu-ayenehanelerinde de¤il, sadece bu tür yer-lerde çal›flma zorunlulu¤u getiriliyor. Bude¤ifliklik de muayenehanecili¤i ilgili he-kimler aç›s›ndan ortadan kald›ran bir dü-zenlemedir.

E¤itim ve araflt›rma geri plandaDikkat ederseniz yukar›daki sat›rlarda hastabak›m hizmeti kendili¤inden ön plana ç›k-m›fl, e¤itim ve araflt›rma geride kalm›flt›r.Bunda, son y›llarda kurumlarda farkl› uygu-lamalar olsa da performansa göre pay al›-m›nda tedavi edilen hasta say›s›n›n ve dö-ner sermayeye yap›lan katk›n›n de¤erlendi-rilmesinin ön planda olmas› rol oynamakta-d›r. Bir ö¤retim üyesinin yapt›¤› araflt›rma-lar, yay›nlar, e¤itime verdi¤i önem hiçbir fle-

‹DO Baflkan Vekili Prof. Dr. Serdar Çintan:

“Tam Gün” popülistyaklafl›m›n ürünü‹DO Baflkan Vekili Prof. Dr. Serdar Çintan, ‘Tam Gün’ YasaTasar›s›’n›n popülist bir yaklafl›mla sunuldu¤unu ve daha önceki uygulamalar›n baflar›s›zl›k nedenleri üzerinde düflünülmedenhaz›rland›¤›n› söylüyor. Üniversiteler, meslek örgütleri ve sivil toplumörgütlerinin görüfllerinin al›nmamas› ya da al›nsa bile bunlar›nde¤erlendirmeye hiç kat›lmamas› da iflin cabas›…

‹DO Baflkan VekiliProf. Dr. Serdar Çintan

tam gun 127 7/20/09 6:23 PM Page 78


YAKIN PLAN

kilde yaflam kalitesinin yükselmesine des-tek olmamaktad›r. Buradan ç›kacak sonuçbizleri, üniversite yaflam›n›n anlam›n› yitir-mesi çizgisine götürecek kadar vahimdir.

Günde 125 yeni hasta‹çinde bulundu¤umuz durum böyleykenAKP iktidar› taraf›ndan toplum önünde tar-t›flmaya aç›lan ‘Tam Gün’ Yasas› sözünüetti¤imiz s›k›nt›lar› çözecek nitelikte midir?Yeni sosyal güvenlik uygulamalar›n›n ol-dukça popülist bir yaklafl›mla yaklafl›k ikiy›l önce hayata geçirilmesi, diflhekimli¤i fa-kültelerinde nas›l sonuç vermifltir? Günde125 yeni hasta kabul eden ve yaklafl›k 600randevulu hastaya tedavi hizmeti sunan,altyap›s›n› da bin bir zorlukla elden geçir-mifl bir fakülteye bir gün içinde bu rakam-lar›n üç misli hasta baflvurmufltur. Bu du-rum da oldukça iyi yürüyen, üniversite dö-ner sermayesine aksamadan para aktaranbir fakültenin tüm program›n› yeni uygula-maya göre yeniden yap›land›rmak zorundakalmas›na ve tüm iyi niyete karfl›n hastala-ra verilen randevu tarihlerini oldukça ileritarihlere atmaya bafllamas›na neden ol-mufltur.

Üniversiteden kopufllar olacakt›rAKP iktidar› daha önce birçok konuda yap-t›¤› gibi bu ‘Tam Gün’ Yasas›’n› da toplumönünde tart›flmaya açm›fl ve gelecek tepki-ler do¤rultusunda da uygulamaya geçir-mek yolundad›r. Bu birkaç basamakl› birhamleyle gerçekleflmek üzeredir. Ancak il-ginç olan, bu tasar›n›n üniversiteler, meslekörgütleri ve sivil toplum örgütlerinin görüfl-leri al›nmadan veya de¤erlendirilmeden ha-z›rlanmas› dolay›s›yla da oldukça popülistbir yaklafl›mla sunularak, daha önceki uy-gulamalar›n baflar›s›zl›k nedenleri üzerindede durulmamas›d›r. Bu tasar›yla hekimlerinyar› zamanl› çal›flma hakk› ellerinden al›n-maktad›r. Üniversite ö¤retim üyelerininmuayenehane veya özel hastanelerde has-ta tedavi etme hakk› ellerinden al›nmakta-d›r. Buna göre tercihlerini bir yönde kullan-mak durumunda kalacak ö¤retim üyeleri-

nin önemli bir bölümü muayenehane veyakliniklerinde yapt›klar› yat›r›mlar› silmeyigöze alamay›p üniversitedeki ifllerini b›rak-mak zorunda kalacaklard›r. Bu özlük hak-lar›yla ilgili farkl› boyutlarda kay›plara daneden olabilecektir. Üniversiteyi seven, ya-r› zamanl› da olsa e¤itim, araflt›rma ve has-ta bakma hizmetine ciddi katk›s› bulunanbirçok ö¤retim üyesi üniversiteden kop-mak zorunda kalacakt›r.

Performans karfl›l›¤› ödeme‘Tüm Gün’ üniversitede kalmay› terciheden veya bu statüsünü sürdürme karar›n-da olan hekimler için de yasan›n getirece¤ikatk› yok gibidir. Özel hasta kavram› kald›-r›lmaktad›r. Ancak ö¤retim üyelerine per-formans karfl›l›¤› ödeme dayat›lmaktad›r.Bu da bir atölyede ifl üretircesine neredey-se, yapt›klar› iflin y›llarca kazan›lan bilgi vedeneyim sonucu gerçekleflti¤i tümüyle gözard› edilen hekimlerin hasta bafl›na ek üc-ret almak durumunda kalmalar› demektir.Bununla birlikte özlük haklar›na yans›ma-yan ve gelecek garantisi olmayan bu sis-temlerle araflt›rma ve e¤itime verilen deste-¤in yasada hiçbir yeri görülmemektedir.

‹nsan iliflkileri zarar görecekÜniversite klinikleri son y›llarda a¤›rl›kl› ola-rak döner sermayelerinin katk›s›yla yürü-mektedir. Ço¤unda yer ve zaman sorunlar›nedeniyle ö¤retim üyeleri ve asistanlar› ro-tasyonla hasta tedavi edebilmektedirler.Tasar›yla hekimler sürekli daha fazla hastatedavi etmek zorunda kalacaklar ve bu he-kim-hekim, hekim-hasta, hekim-yard›mc›personel iliflkilerinde sosyal aç›dan önemlis›k›nt›lar yaratacakt›r. Üniversite ö¤retimüyelerinin tek görevinin hasta tedavi etmekolmad›¤›, as›l ifllerinin araflt›rma ve e¤itimoldu¤u, sa¤l›k hizmetinin bunlardan sonrageldi¤i göz ard› edilmemelidir. Üniversiteö¤retim üyelerinin çal›flma koflullar›nda,tüm zamanlar›n› üniversiteye verimli bir fle-kilde ay›rmalar› bekleniyorsa, kapsaml› dü-zeltmeler yap›lmal› ve performans kriterlerifarkl› yollarla belirlenmelidir.�

Tasar›yla üniversiteyi

seven, yar› zamanl› da

olsa e¤itim, araflt›rma vehasta bakma

hizmetine ciddikatk›s› bulunanbirçok ö¤retim

üyesi üniversiteden

kopmak zorundakalacak.

tam gun 127 7/20/09 6:23 PM Page 79


YAKIN PLAN

B ir kamu kuruluflu olan Silivri DevletHastanesi’nde çal›flan ve ayn› za-manda Silivri’de muayenehanesinde

a¤›z, difl sa¤l›¤› hizmeti veren Diflhekimi Af-flin Dü¤encio¤lu, “Tam Gün” Yasa Tasar› ilegetirilecek yeni düzenlemenin özel muaye-nehanecili¤i öldürmemesi ve töhmet alt›ndab›rakmamas› gerekti¤ini söylüyor.

fiu andaki çal›flma sisteminiz nas›l? “TamGün” Yasas› ç›kt›¤›nda çal›flma koflullar›-n›zda neler de¤iflecek? Marmara Üniversitesi Diflhekimli¤i Fakülte-si’nden 2000 y›l›nda mezun olduktan sonraMecidiyeköy’de muayenehane açt›m. Dahasonra kamuda çal›flmak istedim. ‹ste¤imüzerine Silivri Devlet Hastanesi’ne atand›m.657 Say›l› Devlet Memurlar› Kanunu’na dâ-hil olarak 2002 y›l›nda çal›flmaya bafllad›m.fiu an çal›flma düzenim yar› zamanl›, amaben buna “yar› part time” diyorum. ‘Part ti-me’da esas olan yar› zamanl› çal›flmak. An-cak tam gün mesaisi saat 17.00’de biter-ken, biz sadece bir saat önce ç›k›yoruz. fiuan geldi¤imiz aflamada Sa¤l›k Bakanl›¤› ka-muda yeni bir düzenin oluflturulmas› gerek-ti¤ine karar verdi. Yeni düzen getirilecekolabilir. Ancak yeni düzende “Biz özel sek-töre kötü bak›yoruz. Biz hizmetleri sadecekamuda veririz. Özel sektör bu hizmetleriveremez” yaklafl›m› özelde çal›flan birçokhekimi de töhmet alt›nda b›rak›r. Çünkü bu“Kötü çal›fl›yorsunuz. Ben sizi devlete ala-ca¤›m daha düzgün çal›flt›raca¤›m” mant›-¤›na geliyor. Bu yanl›fl. Hastalar›m beni sa-

dece devlet hastanesinde de¤il, özelde degörmek istiyor. Tasar›da hastalar›m›n buhakk› gasp ediliyor. Çünkü birçok hastadevlet hastanesindeki sistemin içine girerekmuayene ve tedavi olmak istemiyor. Tasar›-da böyle bir s›k›nt› var. ‹lk bafllarda muaye-nehanecilikle ilgili s›k›nt› yoktu. Ne oldu da“Biz devlette her fleyi yapaca¤›z, bütün hiz-metleri karfl›layaca¤›z” noktas›na gelindi?

Daha önce size tan›nan bir hakk›n al›nma-s›yla birlikte nas›l bir ma¤duriyet do¤acak? Ben devlet görevini kabul ederken, özeldeçal›flma avantaj›n› da gözeterek tercih yap-t›m. ‹lk bafllad›¤›m›zda ifller gayet düzgüngidiyordu. Kamudaki çal›flmalar›m›za mu-ayenehanemizle koordine bir flekilde devamedebiliyorduk. Amac›m›z sadece ödemegücüne sahip hastalara özelde hizmet ver-

Diflhekimi Afflin Dü¤encio¤lu:

Hasta hakk› gaspediliyor! Silivri Devlet Hastanesi’nde çal›flan ve özel muayenehanesi olanDiflhekimi Afflin Dü¤encio¤lu, birçok hastan›n devlet hastanesindekisistemin içine girerek muayene ve tedavi olmak istemedi¤ini, tasar›bu flekilde hayata geçerse hastalar›n ma¤dur olaca¤›n› söylüyor.

DiflhekimiAfflin

Dü¤encio¤lu

tam gun 127 7/20/09 6:23 PM Page 80


YAKIN PLAN

Mesele sadece1200 profesör

meselesi de¤il.Onunla birlikte

kamuda çal›flan,

muayenehanesiolan hekimlerinyan›nda çal›flan

sekreterler, diflhekimi

yard›mc›lar›, laboratuarlar da

sektörüoluflturuyor.

fiimdi bu sektör tamamen darbe

yiyecek.

mek de¤il, hizmete ulaflamayanlara da ka-mu hizmeti üretebilmek. Sonuçta bu bir ka-mu hizmeti ve özel de bir sektör. Bu hizmet-lerin tamam›n›n üretilmesi gerekiyor. Biz bu-na da talip olduk ve buna talip olurken bizebir hak verildi. fiimdi bu hak tamamen orta-dan kald›r›lmak ve flartlar de¤ifltirilmek iste-niyor. “1200 profesör için bu kadar gürültüç›kart›l›yor” deniyor. Mesele sadece 1200profesör meselesi de¤il. Onunla birlikte ka-muda çal›flan, muayenehanesi olan hekim-ler, muayenehanelerde çal›flan sekreterler,diflhekimi yard›mc›lar›, bununla birlikte çal›-flan laboratuvarlar da sektörü oluflturuyor.fiimdi bu sektör de tamamen darbe yiyecek.

Ekonomik aç›dan nas›l etkileyecek yeni ya-sa sizi?‹flin hizmet boyutunu b›rakal›m, ücret mese-lesine gelelim. Silivri Devlet Hastanesi’ndengeçici görevle cezaevinde görevlendirildim.fiu anda orada çal›fl›yorum. En son 1.250 TLmaafl ald›m. Döner sermayeden yararlana-rak ancak 15 gün çal›flabildim. Döner ser-mayeden 15 gün için ald›¤›m rakam muaye-nehanem oldu¤u için 180 TL yani toplamlayaklafl›k 1.500 TL gibi bir maafl al›yorum.“Tam Gün”le muayenehanemi kapatmakzorunda kald›¤›mda pek bir de¤iflim olmu-yor. Bir ayl›k çal›flmada 15 günlük çal›flma-n›n iki kat›n› düflünelim. 180 TL/15 günü,360 TL/ay düflünelim. Bu %30’unu karfl›l›-yor demektir. %30’u 360 TL ise muayene-hanemi kapatt›¤›mda döner sermaye öde-mesi olarak maafl›ma ilave 1.200 TL dahaalaca¤›m. Yani toplamda yaklafl›k 2.500TLgibi bir gelirim olacak. 2.500 TL bir insan, birhekim için çok kabul edilecek bir rakam de-¤il. Bununla birlikte hasta yükümüz de art›-yor. Performans uygulamas›n› de¤erlendir-di¤imizde di¤er branfllardaki uzman hekim-lere nazaran daha fazla çal›fl›yor, hasta ba-k›yoruz. Kazand›rd›¤›m›z performans çokdaha yüksek olmas›na ra¤men puanlar›m›zdaha düflük kal›yor. Ücretler aç›s›ndan da aram›zda bir uçurumvar. Bugün kamuda ve özelde çal›flan, orta-lama 1.500-1.750 TL civar›nda ücret alan bir

t›p hekimi “Tam Gün” Yasas›’yla, tamamenkamuda çal›flmas›yla birlikte döner serma-yeden 5.000 TL ila 6.000 TL aras›nda de¤i-flen katk› paylar› al›yor. Bu bir standart olufl-turabilir belki ama biz diflhekimlerinin ald›¤›ücretler çok yetersiz kal›yor. Hem maafllar›-m›z, hem de döner sermayeden ald›¤›m›zkatk› paylar› yetersiz. Burada da büyük birs›k›nt› yaflayaca¤›z. Sonuçta biz as›l geçimi-mizi muayenehaneden sa¤l›yoruz. Bu hakk›elimizden ald›klar›nda karfl›l›¤›nda bir fleygöstermeleri laz›m. Gelinen noktada “Bu ka-dar verebiliriz” diyorlar. Bu kadarla benimhayat›m› idame ettirmem zorlaflacakt›r. Se-nelerce kamu yarar›na emek vermifl bir he-kim olmam›za ra¤men böyle bir s›k›nt›ya gi-rece¤iz.

Özlük haklar›n›z ve sosyal güvenlik aç›s›n-dan de¤erlendirdi¤inizde çal›flma koflulla-r›n›zda nas›l bir de¤ifliklik olacak? “Tam Gün” yasas›yla birlikte kamuda flöylebir anlay›fl hâkim olacak: “Siz benim memurhekimimsiniz. Ben sizi istedi¤im yerde, iste-di¤im flekilde çal›flt›r›r›m” Rotasyonlar daolacak ve istedikleri flekilde kullanabilecek-ler. fiu an bunu devlet hastanesinde yafl›yo-ruz. Kendi yaflad›¤›m bir örne¤i anlatay›m.Ben askere gitti¤im dönemde yaklafl›k 20 aygibi uzun zaman çal›flmad›m. Sonras›ndayerel seçimlerde aday oldum. Yerel seçim-lerden sonra görevime bafllad›m. Ne yaz›k kihastanede 15 gün çal›flt›m. En son geçicigörev verildi. Bunlar, bize dan›fl›lmadan,

tam gun 127 7/20/09 6:23 PM Page 81


YAKIN PLAN

Döner sermayekonusunda tasar›da bir netlik yok. Nas›l, ne zaman ve ne kadar

ödenece¤ibelirsiz.

herhangi bir olumlu yan›t al›nmadan yap›l›-yor. “Siz müsait misiniz, bedeni sa¤l›k veruhsal durumunuz bunu kald›rabilecek mi?Gidebilir misiniz?” diye hiç sormuyorlar. So-nuçta bir cezaevinde görev ald›m. Bana da-n›fl›lmadan, benim iradem d›fl›mda gerçek-leflen bir hadise oldu. Cezaevinde görev ya-p›yor, orada hasta bak›yorum. “Tam Gün”Yasas›’yla da “Devletin hekimisiniz. Benimmemurumsunuz. ‹stedi¤im yerde çal›flt›r›-r›m” anlay›fl› devam edecek.Silivri Devlet Hastanesi Baflhekimi kamudaçal›fl›p da muayenehanesi olan hekimlerle il-gili bir aç›klama yapt›: “Hastanemize yap›lanbaflvurulardaki hasta flikâyetlerinin büyükço¤unlu¤u özel muayenehanesi olan hekim-lerden kaynaklan›yor. Eskiden bu oran dahayüksekti. Biz bunlara müdahale ettik, dü-zelttik. ‘Tam Gün’ Yasas›’yla birlikte hasta-nede çal›flanlar art›k hastaya daha düzgündavran›yorlar.” Muayenehanesi olup da ka-muda çal›flan hekime böyle çok yanl›fl birbak›fl aç›s› geliflti. Bütün hekim arkadaflla-r›m muayenehanelerini kapatm›fl bile olsalarbuna tepki gösterdiler. Çünkü bu abesle ifl-tigaldi. Bu aç›klamayla hastanede insanlarhedef gösterildi. fiu anda hastanede çal›fl›pda muayenehanesi olan iki diflhekimi, dörtuzman hekim arkadafl›m›z var. Bu arkadafl-lar›m›z “bunlar yüzünden kaynaklan›yor” di-ye hedef gösterildi.

Cezaevinde çal›flt›¤›n›z zaman döner ser-mayeden yararlanabiliyor musunuz?Kanunda flöyle bir madde var: E¤er dönersermayesiz bir kuruma giderseniz ortalamaüzerinden hesaplanarak size belli bir miktardöner sermaye ödemesi yap›l›r. Bu, olay›nilk aflamas› ama ikinci aflamas›n›n ne olaca-¤›n› bilmiyoruz. Döner sermaye konusundatasar›da bir netlik yok. Nas›l, ne zaman vene kadar ödenece¤ine belirsizlik. Diyelim kibir süre sonra “döner sermayeleri kald›rd›k”dediler. Süreçte döner sermaye katk› payla-r› kalkt›¤›nda ya da düflürüldü¤ünde ne ya-pacak bu insanlar? Sadece bir maaflla de-vam edece¤iz. Maafllarda bir iyilefltirmeyegidecekler mi? Bir aç›klama yok. Sadecedeniliyor ki, “Sizin özelde kazand›¤›n›z buücretlerin karfl›s›nday›z. Sizi bu flekilde ka-bul etmiyoruz.” Olay› buraya getiriyorlar.

Hastalar nas›l etkilenecek bu yasadan?Yasa tasar›s› hekimden çok hastalar› ilgilen-diriyor asl›nda. Tasar›da hastaya koflul geti-riliyor; “Kamu ya da özel bunlardan biriniseç” diye. Hasta bu konuda bir s›k›nt› yafla-mamal›. ‹kisini de seçebilmeli, ikisinden deayn› anda hizmet alabilmeli.

Muayenehanenizi kapat›rsan›z hastalar›n›znas›l bir s›k›nt› yaflayacak?Ben muayenehanemi kapat›p “Tam Gün”

tam gun 127 7/20/09 6:23 PM Page 82


YAKIN PLAN

kamuda çal›flmaya devam etti¤im andan iti-baren iki taraf da s›k›nt› yaflayacak, tedavi-sini sürdüren hastalar›mla irtibat›m kesile-cek. Hasta sadece kamuda verdi¤imiz hiz-metlerle s›n›rl› olacak. Mevcut flartlar da çokyeterli de¤il. Örne¤in; protetik tedavi ihtiyac›olanlara protez yapam›yoruz.

Bir de tabii muayenehanelere yat›r›m sözkonusu. Bunlar kapand›¤›nda ne olacak?Diflhekimlerinin muayenehanelere yapt›¤›çok ciddi yat›r›mlar mevcut, haliyle yasaylabirlikte silinmifl olacak. Devlete girerkenözelde de çal›flma hakk›m oldu¤u için gir-dim. Birço¤umuz böyle bir görevi bununiçin tercih etti. 4/B statüsünde sözleflmeliçal›flan hekimlere özelde çal›flma hakk›vermediler. Ama bu çal›flmalar›n›n karfl›l›-¤›nda onlara da çok ücret verdiklerini dü-flünmüyorum.

Muayenehanenizde günde kaç hasta bak›-yorsunuz?10-15 civar›nda de¤ifliyor. Hastanede de 61olunca “bakmam” demiyorum, devam edi-yorum. Yaln›z çal›flt›¤›m›z günlerde hastasay›s› 90 ila 100’lere ulafl›yor. “Ben özeldeçal›fl›yorum” diye bu hastalar› reddediyorummuyum? Hay›r. Performans aç›s›ndan de-

¤erlendiriliyorsak, özelde çal›flanla kamudaçal›flanlar aras›nda karfl›laflt›rma yap›larakbir de¤erlendirme yap›ls›n. Burada bir s›k›n-t› var m›? Buradaki as›l niyet özeli ay›rmak.Yoksa hiçbir hekimin, hiçbir profesörümü-zün flu andaki durumdan bir s›k›nt›s› yok.Bunlar›n de¤erlendirilmesi ve art›k bu nokta-dan sonra da net olunmas› gerekiyor. Ka-munun önümüzdeki dönemlere ait yat›r›mla-r›na bak›ld›¤›nda, pek çok yerde a¤›z ve diflsa¤l›¤› merkezlerinin aç›ld›¤›n› görüyoruz.A¤›z ve difl sa¤l›¤› merkezlerinden al›nanhizmetlerde çok s›k›nt›lar yaflanmaya baflla-d›. San›yorum bir de Sa¤l›k Bakanl›¤› mu-ayenehanelerden hizmet al›m›na dair anlafl-ma yapacak. Bunlar›n birbirleriyle nas›l örtü-flece¤ine iliflkin netlik de yok. Bir di¤er so-run da diflhekimleri yard›mc› personel statü-sünde; sanki sa¤l›k personeli olarak görül-müyorlar. Doktor olarak da tam kabul gör-müyorlar. Bunlar›n her birinin sistemde nas›lyer alaca¤›n›n ciddi ciddi oturulup, düflünü-lüp, tart›fl›l›p, konuflulmas› gerekiyor. Yoksa“ben yapt›m oldu” demekle ifller yürümüyor.Maalesef bu dönemde böyle bir anlay›fl hâ-kim oldu. Ben tam gün süreyle çal›flmayageçerek çok büyük baflar›lar›n elde edilece-¤ini zannetmiyorum. Bir k›s›m baflar› eldeedilmifl olsa da hasta haklar› aç›s›ndan ba-flar›l› sonuçlar elde edilebilece¤ini düflün-müyorum.

Baflka eklemek istedi¤iniz bir fley var m›?Bu “Tam Gün” Yasas› ülkemizde de iki kezdenenmifl. Baflar›ya ulaflmam›fl. Bu konudadiretmeye gerek yok. Hükümet ve Bakanl›ksorunlar› çözmek için hareket etmeli. Bununiçin taraflar karfl›l›kl› oturup konuflup, görüflal›flveriflinde bulunmal›. fiunu merak ediyo-rum: Muayenehanem varken performans›mnas›l? Yaln›zca kamuda çal›flan arkadafl›m›nperformans› nas›l? Devlet hastanesindegünde 60 hasta bak›yorum. Aram›zdaki per-formansta bir farkl›l›k var m›? Ben hem ka-muda hem muayenehanede çal›fl›rken, budurumu kullanarak yönlendirme mi yap›yo-rum? Yoksa dürüst ve düzenli flekilde çal›fl›-yor muyum? �

“Ben yapt›m oldu” demekle

ifller yürümüyor. Maalesef bu

dönemde böylebir anlay›fl

hâkim oldu.

tam gun 127 7/20/09 6:23 PM Page 83

Uzman Dr. Kaan Arslano¤lu

GÜNCEL


Y eni bir ortaça¤a giriyoruz. ‹nsan bo-zuktu, daha da bozuluyor. Sözde birözgürlük tutkunlu¤u, sorumsuzlu¤un

art›fl›, küstahl›k hakk›n›n demokrasi gibi su-nulmas›; öte yandan giderek artan sayg›s›z-l›k ve sald›rganl›k. Yabanc›laflm›fl, anksiyeteve depresyon içinde, psikopat bireylerintoplumlar içindeki s›kl›¤› yükseliyor. Korku,kuflku, güvensizlik gösteren ya da düflman-ca duygularla hekimlere gelen, ça¤dafl gö-rünümlü, fakat iletiflimi bozuk hastalar öyleço¤al›yor ki. Bu kesimden diflhekimleri denasibini al›yor.

Bilgiyle donanmak flartAlan ayn› zamanda tam bir ticaret alan› hali-ne geldi; tüm hekimlik alan› gibi. Bu ifltenbol da para kazan›lmas› gerek. Hekime öde-nen daha fazla para, artan beklentiler ve ar-tan güvensizlikler... Diflhekimli¤i psikolojisihakk›nda makaleler, kitaplar flimdiden bir

kütüphane dolduracak kadar y›¤›ld›. Hepolumsuz konuflmayal›m. Mesle¤in güzellik-lerini yaflamak ve zorluklar›n› en aza indir-mek için bilgiyle donanmak flart. Söz konu-su kaynaklardan yararlan›labilir.

Korku ve gerilim iki düflmanDiflhekimlerinin s›k›nt›lar›yla ilgili d›fl kaynak-l› araflt›rmalardan biri, en büyük probleminkorku ve gerilim içindeki hastalardan kay-nakland›¤›n› gösteriyor. Hekimlerin 2/3’übaflat problemlerinin bu oldu¤unu söylemifl.%16’s› davran›fl bozuklu¤u gösteren ço-cuklardan yak›nm›fl. Baflka baz› araflt›rmalarda benzer sonuçlar vermifl. Hastalar›n öde-meleriyle ilgili sorunlardan yak›nanlar da var.Oraya gelece¤iz.

Doktora bak, hastay› anlaHemen diflhekimi korkusuyla ilgili birkaçipucu verebiliriz. Burada karfl›l›kl› bir korku -

[email protected]

Psikiyatristtendiflhekimli¤i notlar›

Diflhekimlerinins›k›nt›lar›yla ilgili

d›fl kaynakl› bir araflt›rmada,

en büyük problem olarak

korku ve gerilimdolu hastalar

dile getirilmifl.

guncel2 126 7/20/09 6:24 PM Page 38

GÜNCEL

gerilimden bahsediliyor. Diflhekimi ne ka-dar sakin ve kendine güvenliyse hastan›nkorkusu o kadar azal›yor. Tersi durumda,baflka deyiflle gerilimli doktoru gören has-tada var olan gerilim iyice art›yor. Hekiminhali tavr›, çal›flma ortam› ve çal›flma düze-niyle hastaya bafltan güven vermesi gerek.‹letiflimi iyi olan hekimin hastalar› çok dahaaz korkuyor. Yeterince ve sa¤lam bilgi ver-mek flart. Pek sakin ve huzurlu görünme-yen, üstüne üstlük hastas›yla pek konufl-mayan hekimin hastas› korkmakta hakl›.Hastaya, ifllemler s›ras›nda her an durulupdinlenebilece¤i, a¤r›s›n› muhakkak bildir-mesi gerekti¤i bilgilerinin verilmesi, ayr›ca,geliflmifl teknik ve medikal olanaklarla a¤r›-n›n büyük ölçüde önlenebilece¤inin hat›rla-t›lmas› çok ifle yar›yor. Hastan›n bir süredinlenmesini sa¤lamak, rahatlat›c› bir ko-nuflma yapmak, küçük bir ikramda bulun-mak… Bazen ilaçla önceden sakinlefltir-mek seçenektir.

Kiflilik göstergelerine dikkatBilindi¤i gibi, pek çok psikiyatrik bozukluktürü var. Tablonun a¤›rl›¤›na göre, psikiyat-rik bak›mdan hasta kiflilerin tav›rlar› da çokde¤iflir. Buna bir de kiflilik ve kültür farkl›l›k-lar›n› ekledi¤imizde ortaya genifl bir davra-n›fl ve görünüm çeflitlili¤i ç›kar. Bu çeflitlili-¤e uygun olarak, psikiyatrik hastalar›n a¤›zve difl sa¤l›klar›na karfl› tutumlar› farkl›l›klargösterir. A¤›r psikiyatrik sorunlu kifliler zor-da kalmad›kça diflhekimine gitmezler. An-cak acil durumlarda gelirler veya getirilirler.Kiflinin diflhekimine kendi bafl›na m› geldi-¤i, yoksa birilerince mi getirildi¤i, durumuhakk›nda fikir edinmek için dikkate al›na-cak ilk göstergelerden biridir. Kifli birilerin-ce getirilmiflse onlar hastan›n rahats›zl›¤›hakk›nda az çok aç›klama yapabilir. Aç›kla-ma yap›lmam›flsa ve kiflinin görünümü,davran›fllar› tuhafsa, hekim bu bilgileri ya-k›nlar›ndan almal›d›r.

Güven ve ikna kilit kelimelerGeri zekal›larla kronik psikozlu kifliler ba-zen birbirine kar›flt›r›l›r. ‹ki grupta da garip

davran›fllar, garip mimik ve jestler, tuhafkonuflma ve öz bak›m azalmas› görülür.Geri zekal›l›k do¤ufltand›r veya yaflam›n ilky›llar›nda ortaya ç›kar. Psikoz ise genellikleergenlik döneminde veya izleyen yafllardabafllar. Geri zekal›lara çocuklara yaklafl›ld›-¤› gibi yaklaflmak gerekir, yani aç›klay›c›,ikna edici tarzda. Kronik psikozlular isee¤er psikozun alevli bir dönemi de¤ilsediflleriyle ilgili problemin genellikle fark›n-dad›rlar. Ancak uyum sorunu ç›karabilirler.Onlara da güven verici ve yine ikna edicitarzda yaklaflmak gerekir. Muayene ve te-davi s›ras›nda yak›nlar›ndan yard›m istene-bilir, yine evde devam edecek tedavi ve uy-gulanmas› gereken ifllemler konusunda on-lardan güvence istenir.

Her ad›mda fleffaf anlat›mBizde hekimli¤in tüm dallar›nda oldu¤u gi-bi diflhekimleri aras›nda da hastaya ve has-ta yak›nlar›na bilgi vermek, yap›lacaklar vesonuçlar› hakk›nda aç›klamalarda bulun-mak yeterince önemsenmeyen bir yakla-fl›m al›flkanl›¤›d›r. Psikiyatrik sorunlu kiflile-re ve ailelerine bilgi vermek, aç›klamalardabulunmak ise mutlak bir gerekliliktir. Yap›-


Hekimin halitavr›, çal›flma

ortam› veçal›flma

düzeniyle hastaya bafltangüven vermesigerek. ‹letiflimiiyi olan hekimin

hastalar› çokdaha az

korkuyor.

Edward Munch, Ç›¤l›k (Skrik) 1893

guncel2 126 7/20/09 6:24 PM Page 39

GÜNCEL


lacak ifller, bunlar›n yak›n ve uzak sonuçla-r›, do¤abilecek komplikasyonlar, hastan›nyapmas› ve yapmamas› gerekenler bazenyaz›l› notlarla da desteklenerek bir bir anla-t›lmal›d›r.

Kay›t tut, riski azaltPsikiyatrik sorunu olan kiflilerde t›bbi sorun,uyum sorunu, hukuki sorun ç›kma olas›l›¤›normal popülasyona göre daha yüksektir.Ayn› flekilde, hekimle hasta ve hasta yak›n-lar› aras›nda problem ç›kma olas›l›¤› da bi-raz daha yüksektir. O yüzden bu tip hasta-lar›n kay›tlar› titizlikle tutulmal›, yasal yöndenaç›k verici herhangi bir hata yap›lmamal›d›r.Yukar›daki uyar› psikiyatrik hastalara karfl›bir korku uyand›rmamal›d›r. Psikiyatrik has-talarda (örne¤in ak›l hastal›¤›nda) suç ifllemeoranlar› normal popülasyona göre dahayüksek de¤ildir. Ayr›ca bu tip hastalar ge-nellikle ancak kendi yak›nlar›na karfl› sald›r-ganl›k gösterirler.

Farkl› kiflilik bozukluklar›Obsesif kompulsif hastalar veya tak›nt›l› ki-flilikler temizli¤e, titizli¤e çok önem verirler.Bu yüzden onlar›n muayeneleri ve tedavileris›ras›nda temizlik yönünden daha dikkatlidavran›lmal›d›r. Bu tip kifliler fazla soru sora-bilirler, verilen yan›tlardan kolay tatmin ol-mazlar, ayn› soruyu veya benzerlerini s›k s›kyineleyebilirler. Bu, hastal›klar›n›n ya da kifli-liklerinin bir yans›mas›d›r. Soru tekrarlar›ndak›sa ve kesin yan›tlar verilmelidir. ‹kircikli ve-ya farkl› yorumlanabilecek kesinliksiz yan›t-lar her ne kadar gerçe¤e daha uygun düflsede bu tip kiflilerde tak›lmalara yol açar. Soruyinelemelerinde, yan›t› daha önce verilenayn› sorular›n tekrarland›¤› kendilerine hat›r-lat›lmal›d›r. Bu tür kifliler hastal›klar› gere¤i,yap›lan iflten memnun kalsalar da bir süresonra yine memnunsuz ve kuflkulu bir duy-gulan›ma girebilirler. Hekim kendini onlar›nhavas›na kapt›rmamal›, sorunlar›n ve kuflku-lar›n esiri olmamal›d›r. Hastal›k hastas› kifliler genelde tüm sa¤l›kproblemleriyle ilgili olarak endifle yaflad›kla-r›ndan, diflhekiminin müdahaleleriyle ilgili

olarak da endifle gösterebilirler. Onlara dasakin bir duygulan›mla k›sa ve kesin yan›tlarvermekte, aç›klamalarda bulunmakta yararvard›r. Genel kural olarak bir hekimin hasta-s›na hastal›¤› ve yap›lan iflle ilgili düflük ola-s›l›klar› da aç›klamas› gerekti¤i halde, buhastalara karfl› o yönden dikkatli olmak veyanl›fl yorumlayabilece¤i noktalar› aç›klar-ken olabildi¤ince kesin konuflmak dahado¤rudur.Psikozlu kiflilerde, depresyonlu kiflilerde,bunama durumlar›nda veya alkoliklerde özbak›m azal›r, sa¤l›¤a gösterilen ilgi azal›r,dolay›s›yla a¤›z ve difl bak›m› ihmal edilir.Oysa difl sa¤l›¤›na dikkat etmek, bedenselsa¤l›k için önemli oldu¤u kadar ruh sa¤l›¤›için de önemlidir ve özellikle depresyonda,uyum sorunlar›nda ve öbür psikiyatrik du-rumlarda a¤›z ve difl sa¤l›¤› için ad›mlar at-mak ruhsal aç›dan da iyileflmeye do¤ruad›mlar atmak anlam›na gelebilir. Bu durumdiflhekimince hastaya ve hasta yak›nlar›naanlat›lmal›d›r. Alevli psikotik durumlarda, flizofrenlerde ve-ya paranoid durumlarda kifli baflkalar›ylaproblemler ç›karabilece¤i gibi diflhekimiylede problem ç›karabilir. Hastan›n garip yo-rumlar›, ç›karsamalar›, suçlamalar› veya id-dialar› dikkate al›n›p bu çerçevede de¤er-lendirilmelidir. Manik hecme de geçici bir psikotik haldir.Kifli çok konuflur, kendine güveni afl›r› art-m›flt›r, çok nefleli veya öfkelidir, az uyur, çokdolafl›r, cinsel iste¤i artm›flt›r vs... Çok paraharcayan ve kafalar›ndaki eski projeleri veyahemen oluflmufl projeleri hemen hayata ge-çirmeye e¤ilim gösteren bu hastalar›n yoludiflhekimine de düflebilir. Bu kifliler a¤›zla-r›nda çok radikal de¤ifliklikler isteyebilirler,yüksek paralar teklif edebilir veya verebilir-ler. Olabildi¤ince müdahale etmemekte fay-da vard›r.Estetik ameliyat yapt›rmay› kafaya takm›flbaz› kiflilik sorunlu flah›slar (bunlar bazen deak›l hastas›d›r) difl ve çene esteti¤iyle ilgiliolarak da radikal de¤ifliklik istekleriyle heki-me baflvurabilirler. Tüm estetik ameliyatlaröncesi yap›lmas› gerekti¤i gibi, her türlü ra-

guncel2 126 7/20/09 6:24 PM Page 40

GÜNCEL

dikal a¤›z ifllemi öncesinde de psikiyatrikkonsültasyon istenmelidir.

Psikopatlara dikkat!Diflhekiminin en çok dikkat etmesi gerekengruplardan biri de psikopatlard›r. Sorumlu-luk ve vicdan duygular› geliflmemifltir. Suçae¤ilimlidirler. S›k s›k ifl ve çevre de¤ifltirirler.Çeflitli psikoaktif maddelere ve ç›lg›n e¤len-celere düflkündürler. Genellikle renkli ve çe-kici bir kiflilik gösterdiklerinden, baflta karfl›cinsten kifliler olmak üzere, yeni girdikleriçevrelerde ilgi oda¤› olabilirler, sempatik bu-lunabilirler. Ancak iliflkiye girdikleri her dü-zeyde insana karfl› sorumsuzca davran›rlar,kolayca haks›zl›k yapabilirler. Bu tip kifliler-de, alaca¤› tedavi hizmetinin karfl›l›¤›n› öde-meme, hekim hasta iliflkisini baflka boyutla-ra tafl›ma e¤ilimi ve cinsel taciz giriflimlerirahatl›kla görülebilir. Hekimler böyle kiflilerhasta olarak önlerine geldiklerinde onunlabafl edebilecek güçte olmal› ve öyle görün-meli (psikopatlar güçsüz gördüklerinin dahaçok üstüne giderler), e¤er kendilerini bugüçte hissetmiyorlarsa onunla bafl edebile-cek baflka bir diflhekimine hastay› yönlen-dirmelidirler.

Karakter yozlaflmas› San›r›m t›bbi pratik içinde hekimleri en çok

u¤raflt›ran ve üzen kifliler psikiyatrik hastalarde¤il, kiflilik (karakter) yozlaflmas› gösterenkiflilerdir ve bu tip kifliler kültürel olarak yoz-laflma gösteren bizimki gibi toplumlarda çokyayg›nd›r. Hekime karfl› sayg›s›z tutum, ya-p›lan hizmetin de¤erini takdir edememe, ya-p›lan iflin karfl›l›¤›n› ödememe, teflekkür bileetmeme karakter yozlaflmas›n›n en s›k gö-rülen örnekleridir. Bu gibi kiflilere karfl› özel-likle düzgün davranmal›, t›bbi süreci kural›-na uygun yürütmeli, mesafeli olunmal›d›r.Yap›lan sayg›s›zl›klara belli bir ölçü içindetepki verilmeli, diflhekiminin kiflilik olgunlafl-mas› ve tecrübesiyle yükseldi¤i bir nokta-dan bazen ö¤retici, bazen uyar›c›, bazenhakk›n› kolay teslim etmeyici bir tav›r göste-rilmelidir. An›msatmakta yarar var, iflyerleri-ne h›rs›zl›k veya doland›r›c›l›k amac›yla ge-len flah›slara karfl› da uyan›k olunmal›d›r.Her meslek grubunda görüldü¤ü gibi diflhe-kimleri de iflleriyle ilgili insan iliflkilerinde so-runlar yaflayabilirler. Kiflilik olgunlaflmas›,tecrübe ve bilgi artt›r›m›, insani ve meslekseldayan›flmayla bunlar›n ço¤u kolayca halle-dilebilir. So¤ukkanl› ve ak›lc› davranmaklapek çok sorun do¤madan önlenir, do¤ansorunlar kolayca çözülür. Beylik bir laf gibialg›lanabilir bu söz, ama her zaman ak›ldatutulmas› önemlidir. Çözülemedi¤inde birpsikiyatri uzman›na dan›fl›lmal›d›r.�


T›bbi pratiktehekimleri en

çok u¤raflt›ranve üzen kifliler

psikiyatrikhastalar de¤il,

kiflilik (karakter)

yozlaflmas›gösterenkiflilerdir.

Vergi denetim memurlar› da ayr› bir gerilim kayna¤› yaratabilirler! Kural-lara uymakta ve denetim s›ras›nda bundan kaynaklanan güvenle görevli-leri karfl›lamakta yarar vard›r. Bir diflhekimi arkadafl›m›n bafl›ndan geçenvergi denetim öyküsünü aktarmak isterim burada. Bu dostumuz iflyerindehasta randevular› d›fl›nda kendi entelektüel çal›flmalar›na da zaman ay›r-mak ister, o yüzden randevular aras›nda bir iki saatlik boflluklar b›rak›rd›.Ama bazen sekreterine söz geçiremedi¤inden ›srarc› hastalar›n o boflluk-lar› doldurmas› sorun oluflturuyordu. Ona karfl› da kendince bir yöntemgelifltirmiflti. Randevu defterine bofl geçirmek istedi¤i saatler için hayalihasta isimleri yaz›yordu. Ama bir gün iflyerinde bulunmad›¤› bir zamanvergi memurlar› geldiler, bütün hastalar›n makbuzlar›n› görmek istediler.Hayali hastalar›n makbuzlar› kesilmemiflti elbette. Arkadafl›m›za yüklübir ceza kesildi.

Olmaz olmaz demeyin!

guncel2 126 7/20/09 6:24 PM Page 41

Prof. Dr. Nimet Genço¤lu

[email protected]ÜDF Difl Hastal›klar›

ve Tedavisi AD

B‹L‹MSEL


Kök kanal dolgu maddeleri veteknikleri

Kök kanal tedavisinde baflar›dan söz edebilmek için do¤ru teflhisinyan› s›ra, kanallar›n biyomekanik ifllemlerinin do¤ru yap›lmas› vehaz›rlanan kök bofllu¤unun, dentin sement hududundan bafllayarakkuronal girifl kavitesine üç boyutlu olarak inert bir maddeyle doldurulmas› gerekir.

K ök kanal tedavisinde baflar›dan sözedebilmek için do¤ru teflhisin yan›s›ra, kanallar›n biyomekanik ifllemle-

rinin do¤ru yap›lmas› ve haz›rlanan kökbofllu¤unun, dentin sement hududundanbafllayarak kuronal girifl kavitesine üç bo-yutlu olarak inert bir maddeyle doldurulma-s› gerekmektedir. ‹yi yap›lm›fl kanal dolgu-su periapikal bölgedeki eksudan›n kök ka-

nal bofllu¤una geçiflini önledi¤i gibi, kökkanal›nda veya dentin kanallar›nda olabile-cek mikroorganizma veya ürünlerinin peri-apikal dokuya geçifline de engel olur veperiapikal doku iyileflmesi için uygun birortam temin edilir (1-5).Kök kanal dolgusunun yap›lma zaman› tar-t›flmal›d›r. Tek seansta kök kanal tedavisi-nin bitirilmesine günümüzde s›cak bak›l›r-

bilimsel kok kanallari 127 7/20/09 6:24 PM Page 88

B‹L‹MSEL


ken, ço¤u zaman pratikte mümkün olma-yabilir. E¤er birden fazla seansta kök kanaltedavisi devam ediyorsa kanal dolgusu ya-p›lmadan önce, geçici dolgunun yerindeolup, ç›kar›ld›¤›nda diflte koku ve eksudaolmamas›na, ayn› zamanda yatay ve dikeyperküsyonda hassasiyet olmamas›na dik-kat edilmelidir. Kök kanal›n› doldurmak için birçok dolgumaddeleri kullan›lm›flt›r. Modern anlamdailk kanal dolgusu 1840 y›l›nda yap›lm›flt›r. Otarihten günümüze kadar kullan›lan dolgumaddelerinden baz›lar› ise alt›n foil, ojenol-lu trikalsiyum fosfat, portakal a¤ac›ndan ç›-kar›lm›fl tahta konlar, iodoform ve fenolpatlar›, kalay foil, fenola bat›r›lm›fl kurflunvarak, 1/200’lük civaya bat›r›lm›fl yün kon-lar, çinko oksit iyodoform ve kroosat kar›-fl›m› patlar, asit feni¤e bat›r›lm›fl pamuk pe-letler, timol iyodid ve hafif ›s›t›lm›fl parafinkar›fl›m›, balsam ve fenil salisilat›n kar›fl›m›olan konlar, bak›r amalgam› ve çinko oje-nol siman›, köpek diflinden elde edilendentin ve insan dentini ve güta-perkad›r.Bunlar›n içinde en popüler kanal dolgumaddesi de güta-perkad›r (1-5). Günümüzde uygulanan ve en çok kabuledilen dolgu tekni¤i ise güta-perkayla ka-nal pat›n›n›n beraber kullan›lmas›d›r. Güta-perka ana kanal› doldururken, lateral ka-nallar veya guta-perkan›n ulaflmad›¤› böl-geler ise kanal pat›yla doldurulur. Ayn› za-manda güta-perkan›n kök kanal›na yap›fl-ma özelli¤i olmad›¤› için kanal pat› güta ilekanal duvar› aras›ndaki mikroboflluklar›doldururken adezyon görevi de görecektir(6, 7, 8). Grossman’a göre ideal bir kanal dolgumaddesi, kanala kolay uygulanmal›, kökkanal›n› lateral ve apikal yönde doldura-bilmeli, uyguland›ktan sonra büzülmemeli,nemden etkilenmemeli, bakterisid veyabakteriostatik olmal›, radyoopak olmal›, di-fli boyamamal›, periapikal dokular› irrite et-memelidir (1).Bugüne kadar pek çok kanal dolgu mad-desi kullan›lmas›na ra¤men, bütün bu özel-liklerin hepsini içeren bir dolgu maddesi

bulunamam›fl olup, araflt›rmalar devam et-mektedir. Günümüzde kullan›lan dolgumaddeleri ise, bu özelliklerin bir k›sm›n›kapsamaktad›r.

Endodontik Tedavide Kullan›lanDolgu Maddeleri1.Kat› (gümüfl kon ve implantlar) veya yar›kat› dolgu maddeleri (güta-perka, resilon ) 2.Kanal patlar›3.Retrograd dolgu maddeleri (Amalgam,MTA, Super EBA-Reinforced ZOE pat›, vs).

Güta-Perka Dolgu Maddesi veKullan›lan Teknikler Grossman’in ideal dolgu maddesi özellik-lerinin hepsini içermemekle beraber buözelliklerden birço¤unu kapsamaktad›r. ‹lkolarak diflhekimli¤inde 1867 y›l›nda Bow-man taraf›ndan kullan›lm›fl, ancak diflhe-kimli¤i literatürüne geçmesi ise 1918 y›l›n-da Price & Miller adl› araflt›r›c›lar›n yapt›kla-r› ve güta-perkan›n özelliklerini içeren arafl-t›rmalar sonras›na rastlar. Do¤al güta-per-ka beyaza yak›n renkte sert bir maddeolup, polimerize hidrokarbon (izopren poli-mer)dir. Fiziksel ve kimyasal olarak kauçu-¤a benzer ancak, kauçuktan daha sert, k›-r›lgan ve daha az elastiktir. Is› ve kimyasalçözücülerde yumuflayarak flekil de¤ifltirir.Güta-perka üç formda bulunur (8-9).α ve β amorf formda bulunur. α ve β fazl›güta-perka aras›ndaki fark, erime derece-leri, hacimsel de¤iflimler ve yumuflad›ktansonraki ak›c› özellikleridir. Do¤al olarak el-de edilen güta-perka α formunda bulunur.Piyasada bulunan güta-perka konlar ise βformundad›r ve 42-49 Cº aras›nda ›s›t›ld›¤›zaman α formuna dönüflür. Is›tma ifllemidevam ettirilirse 53-59 Cº aras›nda amorfflekle dönüflür. Is› de¤iflimleri s›ras›nda gü-ta-perka hacimsel olarak de¤iflir ve so¤u-ma s›ras›nda büzülme gösterir, özellikle fazde¤ifltiren güta-perkada büzülme dahafazlad›r. Bu yüzden bas›nç uygulanmas›ylabüzülme kompanse edilir (1-8, 9 ). Klinikte kulland›¤›m›z güta-perka içerisin-de, %59-76 oran›nda çinko oksit (dolduru-


cu), %17-22 oran›nda güta-perka, %1-4oran›nda plastik özelli¤ini vermek için mumve %1-18 oran›nda radyoopak madde bu-lunmaktad›r. Piyasadaki güta-perkalar ara-s›ndaki bu oran de¤iflmekte olup, çinkooksit içerme miktar›na göre konlar dahasert veya yumuflak olabilmektedir. Kauçu-¤a benzeyen güta-perka kök kanal›n›n irre-güler k›s›mlar›na s›k›flt›r›lmak suretiyle ko-layl›kta uygulanabilir ve dentin duvar›na iyibir flekilde adapte olmas› sa¤lan›r. Güta-perka ›s›yla veya kimyasal çözücüler (klo-roform, xylol, ökalyptol) yumuflat›labilir veflekil verilebilir. Böylece kanal›n irregüler k›-s›mlar›na adaptasyonu daha kolay sa¤la-n›r. Allerjik olmad›¤› için periapikal dokulartaraf›ndan tolere edilebilir. Boyutsal de¤i-flim göstermez, ›s› ve kimyasal çözücülerlekarfl›laflmad›¤› sürece kanal dolgusu yap›l-d›ktan sonra y›llar sonra da ayn› fleklini ko-rur. Diflte renk de¤iflikli¤i yapmaz. Güta-perka konlar›n içerisine konan radyoopakmadde sayesinde röntgende görüntüsü iyi-dir. Is› ve kimyasal çözücülerden yararla-narak kanaldan kolay sökülür. Ancak, gü-ta-perka sert bir madde olmad›¤› için darve ince kanallarda k›vr›lmakta ve flekli bo-zulmaktad›r.Bunun için kanal›n en az 30numaraya kadar geniflletilmesi gerekmek-tedir. Tek bafl›na kanala yap›flmad›¤› içinkanal pat›yla beraber kullan›lmas› gerek-mektedir. Yap›lan invitro çal›flmalar kanalpat› kullan›lmas›n›n apikal s›z›nt›y› anlaml›derecede azaltt›¤›n› ortaya koymufltur. Ba-s›nç alt›nda foramen apikaleden tafl›r›lmas›oldukça kolayd›r. Bunu önlemek için kanalgeniflletme s›ras›nda dentin-sement hudu-dunda apikal stop oluflturulmas› gerek-mektedir (1-9).

Güta-Perka Dolgu Teknikleri 1. Tek Kon Tekni¤i2. Lateral Kondensasyon Tekni¤i3. S›cak Lateral Kondensasyon Tekni¤i(Microseal)4. Vertikal Kondensasyon Tekni¤i (SystemB)5. Termoplastik Güta-Perka Teknikleri (en-

jeksiyonlu termoplastik teknikler, Kor içe-ren termoplastik güta-perka teknikleri6. Kloroperka Tekni¤i 7. Thermomekanik Kondensasyon Tekni¤i

Tek Kon Tekni¤iKök kanal›n›n biomekanik ifllemleri s›ras›n-da kanal bofllu¤una tepesi apeksteki den-tin-sement hududunda, taban› da kuronalk›s›mda olmak üzere konik bir flekil veril-meye çal›fl›l›r. Ancak, alt büyük az›lar›nböbrek veya fasulye fleklinde distal kanal-lar›, üst büyük az›lar›n oval distal kanallar›,üst küçük az›lar›n de¤iflik flekilli kanallar›,alt kesicilerin oval, elipsoid flekilli kanallar›,tek bafllayan, daha sonra kanal›n ortas›ndaveya apikalde ikiye ayr›lan bifurke kanalla-r›n varl›¤› kanal›n ideal konik flekilde haz›r-lanmas›n› güçlefltirir. Dolay›s›yla, karmafl›kyap›daki kanal formunu sadece bir tek gü-ta-perka konla ideal olarak doldurmak zor-dur. Ancak, erken yaflta canl›l›¤›n› yitirmifldifllerde piyasada mevcut güta-perka kon-lar›n yetersiz kal›¤› durumlarda veya dentinduvar›n›n birbirine paralel oldu¤u durum-larda, birden fazla güta-perka kon ›s›ylahafif yumuflat›larak bir siman cam›n›n üze-rinde parmaklar›n yard›m›yla döndürülerekkal›n bir güta-perka kon haline getirilir. Ha-z›rlanan kon kloroforma bat›r›larak yumu-flat›l›r ve daha sonra kanala uygulanmas›gerekir. Kloroformda yumuflam›fl olan gü-ta-perka kon kanala yerlefltirilince kanal›nfleklini alacakt›r. Radyografik olarak kontroledildikten sonra, kök kanal›na pat uygula-n›r ve haz›rlanm›fl güta-perka tekrar yer-lefltirilir ve fazla güta-perka kesilir ( 1, 2, 6).

Lateral Kondensasyon Tekni¤iBu teknik tek kon tekni¤ine nazaran dahatercih edilen bir tekniktir. Çünkü birçok kökkanal›n›n kesitlerinin genifl, oval flekilde ol-mas› nedeniyle bu kanallar›n bir tek gütakonuyla doldurulmas› oldukça zordur. Do-lay›s›yla, güta-perkan›n lateral ve vertikalyönde s›k›flt›r›labilme (kondensasyon) özel-li¤inden dolay› bu teknik önem kazanmak-tad›r. Lateral kondensasyon tekni¤inde

B‹L‹MSEL



ana kon (master kon) yerlefltirildikten son-ra arada kalan boflluk yard›mc› konlarladoldurulur. Ana kondan sonra uygulanacakdi¤er konlar›n yerlefltirilebilesi için elle kul-lan›lan veya parmakta kullan›lan kanal son-duna (hand spreader, finger spreader) ihti-yaç vard›r. Kanal sondlar› konik flekildeolup uçlar› sivridir. De¤iflik kal›nl›kta olupana kon yerlefltirildikten sonra kanala uy-gulanarak sa¤ yönde hafifçe döndürülür(çeyrek tur kadar) ve kanaldan ç›kar›l›r,böylece yan konun girece¤i bir boflluk ha-z›rlan›r. Lateral kondensasyon tekni¤inin iyibir flekilde uygulanabilmesi için kök kanalbofllu¤u, dentin-sement hududunda apikalstop (en dar nokta) oluflturacak flekilde ko-nik bir flekilde haz›rlanmal›d›r. Apikal stopoluflturulmas›yla lateral ve vertikal yöndes›k›flt›r›lan güta-perkan›n apikal foramen-den taflmas› önlenecektir (1-6).‹yi bir kök kanal dolgusunun yap›labilmesiiçin kanal bofllu¤unun biyomekanik ifllem-lerinin ideal olarak yap›lmas› gerekmekte-dir. Zincirin bu iki halkas› birbiriyle iliflkiliolup endodontik tedavinin baflar›s›nda buiki halka önem tafl›r.

Lateral Kondensasyon Tekni¤inin Uygulanmas›1. Ana (master) kon yerlefltirilir. En son kul-lan›lan kanal e¤esinin boyutunda veya birboy daha küçük numara seçilen güta-per-ka kanala yerlefltirilir. Kanal çal›flma boyugüta-perka üzerinde bir presel veya sondyard›m›yla iflaretlenir. Genelde az›larda tü-berkülün tepesine gelen nokta, kesici difl-lerde ise kesici kenara de¤en nokta rehbernoktas› olarak kabul edilir ve radyografikolarak kontrol edilir. Radyografide güta-perkan›n radyolojik apeksten 0.5-1 mmuzakl›kta ve apikal 3-4 milimetrelik k›sm› t›-kaçlayacak flekilde yerleflmesi gerekmek-tedir.2. Ana konun uygun oldu¤u görüldüktensonra kanal pat› uygulanmas› için ç›kar›l›r.Kanal pat› için toz ve likit kar›flt›r›l›r ve K-ti-pi kanal e¤esi veya lentülo yard›m›yla ka-nala yerlefltirilir. Lentülo mikromotorun

ucuna yerlefltirilir, saatin dönme yönündedöner vaziyette üzerinde pat yerlefltirilmiflvaziyette kanala uygulan›r. Elle uygulana-caksa en son uygulanan kanal e¤esindenbir boy küçük boydaki K-tipi kanal e¤esi iledöndürülerek kanala uygulan›r. Burada ka-nal›n patla t›ka basa doldurulmas› de¤il de,sadece kanal duvar›n›n kanal pat›yla bu-lanmas› amaçlan›r. Haz›rlanm›fl ana konunucu hafif kanal pat›na buland›ktan sonratekrar kanala yerlefltirilir. Çok genifl kanal-larda ana kondan daha küçük boyutta birveya iki adet yan konlar yerlefltirilebilir.3. Çok genifl olmayan kanallarda, elle uy-gulanan kanal sondu (hand spreader) veyaparmakla uygulanan kanal sondu (fingerspreader) kullan›larak kanalda boflluk aç›l›r.Kanal sondu uygun boyutta seçilmelidir.Finger Spreader sondlar› piyasada A, B, C(kal›n, orta, ince) olmak üzere üç boyuttaolabildikleri gibi 40-15 kanal e¤esi boyutla-r›nda da bulunabilmektedir. Ana kondanbir veya iki numara daha küçük boydakiparmakla uygulanan kanal sondu seçilerek(finger spreader) ana konun yan›ndan 1-2mm daha k›sa derinli¤e girecek flekildeyerlefltirilmelidir. Yerlefltirildikten sonra ön-ce sa¤ yöne hafifçe döndürülür, sonra dasol yöne döndürülerek güta-perka kon s›-k›flt›r›l›r, bofllu¤a adapte olmas› sa¤lan›r veyeni bir kon için boflluk sa¤lan›r. Uygun birkon seçilerek bu aç›lan bofllu¤a yerlefltirilir.Tekrar kanal sonduyla s›k›flt›r›l›r ve yeni birkon için yer aç›l›r. Gittikçe yer daralaca¤›için küçülen numaralarda güta-perka kon

B‹L‹MSEL


Resim 1a. Lateral konsasyon ile doldurulmufl birdiflin dikey kesitinden SEM görüntüsü.



B‹L‹MSEL

ve kanal sondu seçilmeli ve bu iflleme, yerkalmay›ncaya kadar devam edilmelidir.Radyografiyle yap›lan dolgu kontrol edil-meli, dolgunun içinin tamamen doldu¤utespit edilmelidir. Dolgu içindeki yer yerradyolusent alanlar›n bulunmas› dolgu için-de boflluk bulundu¤unu ve kondensasyo-nun iyi yap›lmad›¤›n› göstermektedir. Butakdirde kondensasyon yenilenmelidir.Radyografik kontrolden sonra ›s›t›lm›fl bira¤›z spatülü yard›m›yla fazla güta-perkakonlar›n uçlar› kesilir ve ›s›yla yumuflam›flgüta ucu küt kanal sondu (kanal fulvar›) ilevertikal yönde kondense edilerek daha yo-¤un dolgu elde edilir (Resim 1a.b) (1-8).

Is›t›lm›fl Güta-Perka Teknikleri 1. Is›t›lm›fl lateral kondensasyon tekni¤i(Microseal tekni¤i)2. Is›t›lm›fl vertikal kondensasyon tekni¤i(System B)3. Enjeksiyonlu güta-perka teknikleri (Ul-trafil, Obtura)4. Kor içeren termoplastik güta-perka tek-nikleri (Thermafil, JS Quick-Fill, Soft Core )

Is›yla Uygulanan Lateral Kondensasyon Tekni¤i: Microseal Son y›llarda piyasaya sürülen bu teknik ikik›s›mdan ibarettir.1. Micro Flow master kon. Is› ve bas›nçlaak›c›l›k gösteren gütaperka konlard›r. Kla-

sik güta-perka konlar ise spreder ve lateralkondensasyon yap›ld›¤›nda s›k›fl›r ancakbask›n›n ortadan kalkmas›yla eski halinial›r. Ayr›ca konlar›n uçlar›ndaki taper aç›s›farkl›d›r. .02 taper aç›s› olanlar 25-60 nu-maralarda bulunmakta, .04 taper aç›s›olanlar ise 25 numarada bulunmaktad›r.Güta-perka konlar sertttir. Dolay›s›yla ka-nalda daha çok ilerleyebilir ve e¤ri kanal›nfleklini alabilirler.2. MicroFlow kartufl. Kartufllar›n içinde gü-ta-perka bulunmaktad›r. Is›t›lan kartufllar-daki güta-perka ak›c› olup kanala yerleflti-rildi¤inde güta-perka konlara yap›flabile-cek özelliktedir. Ayr›ca kartuflu yerlefltir-mek için bir fl›r›nga ve bir ›s›t›c›s› bulun-maktad›r. Bu teknikte ana konla yumuflat›l-m›fl kartufl içindeki güta-perka birbirine ya-p›flarak homojen bir dolgu elde edilmekte-dir. Ayr›ca otoklava konulabilen kartuflunyerlefltirildi¤i bir de enjektörü ve ›s›t›c› aletibulunmaktad›r (Resim 2). Kondensasyonunyap›labilmesi için mikromotorla dönen vegüta-perkay› kanala gönderen ve konden-se eden Microseal kondenseri mevcuttur.NiTi yap›m› elle uygulanabilen veya mikro-motora tak›l› spreaderi mevcuttur. Mikro-motor 5000-7000 rpm h›zda çal›flmal›d›r(10, 11, 12).

Tekni¤in Uygulanmas›1. Is›t›c›n›n dü¤mesi aç›larak 30 sn içerisin-de kullan›ma haz›r hale getirilir. ‹kaz ›fl›klar›

Resim 2. Microseal tekni¤iResim 1b. Lateral kondensasyon ile doldurulmuflbir diflin yatay k›sm›ndan al›nm›fl kesit.



B‹L‹MSEL

›s›t›c›n›n haz›r oldu¤unu gösterir.2. Biyomekanik ifllemleri bitirilmifl, y›kan-m›fl, kurulanm›fl, doldurulmaya haz›r halegelmifl kanal MicroFlow güta-perka konmaster kon olacak flekilde seçilir ve kanalayerlefltirilir. Yerlefltirilen güta-perka “tug-back” yani apikal k›s›ma tam olarak uya-cak flekilde seçilmelidir. Radyografik ola-rak master konun uyumu kontrol edildiktensonra kon ç›kar›l›r.3. Kanal pat› dentin duvarlar›n› kaplayacakflekilde uygulan›r. Seçilmifl master kon yer-lefltirilir ve spreaderle kondense edilir.4. Enjektöre tak›lm›fl MicroFlow kartufl ›s›t›-c›ya yerlefltirilir ve 15 sn içerisinde kullan›-ma haz›rd›r. Mikromotorun ucuna yerleflti-rilmifl kondenser yard›m›yla kartuflun içeri-sine yerlefltirilir ve yumuflam›fl güta-perkaal›n›r. Kondenser kanaldan ç›kar›l›rken fl›-r›ngan›n pistonuyla bas›nç verilir, böylecekondenserin üzerinde daha düzgün yay›l-m›fl güta-perka gönderilmifl olur.5. Güta-perka kapl› kondenser kanal yer-lefltirilir ve mikromotorla çal›flma süresi 30sn.dir. Kanala yerlefltirildikten sonra güta-n›n ›s›s› vucut ›s›s›na düfler. 6. Kondenser kanala yerlefltirilirken rotas-yon yap›lmadan bofllu¤a yerlefltirilmelidir.Apikale bask› yapmadan alet 5000-7000rpm de çal›flt›r›lmal› ve bir duvara da-yand›r›larak kuronale do¤ru hareket ettiril-melidir. Alet kanaldan ç›kar›l›ncaya kadarçal›fl›r vaziyette olmal›d›r ve kondensasyonsüresi 6 sn. den fazla olmamal›d›r.7. Spreader kanal sondu tekrar kanala yer-lefltirilir ve kanalda boflluk olup olmad›¤›,daha fazla güta-perkaya ihtiyaç duyulupduyulmad›¤› kontrol edilir. Gerekirse tekrarkondenser vas›tas›yla, ›s›t›lm›fl güta-perkakanala yerlefltirilir ve boflluk doldurulur veradyografiyle kontrol edilir.8. Çok köklü difllerde keskin ekskavatörlegütan›n fazlas› al›n›r ve di¤er kanallara ge-çilir.9. .02 master kon kullan›ld›¤›nda en iyi .04kondenser çal›flmaktad›r.10. .04 master kon kullan›ld›¤›nda ise, eniyi .02 kondenser çal›flmaktad›r.

Is›yla Kullan›lan Vertikal Kondensasyon Tekni¤iBu teknik Schilder’in 1967 y›l›nda ortayakoydu¤u ve kanal›n apikal, orta ve kuronalk›sm›n s›rayla gütan›n ›s›t›lm›fl alet yard›m›y-la vertikal olarak kondense edilerek doldu-rulmas› düflüncesinden do¤mufltur(6). Apikalk›sma tam olarak s›k›flm›fl (tugback) güta-perkayla ve kondensasyon seviyesi aras›n-da oluflan hidrolik bas›nç yard›m›yla güta-perka yumuflamaktad›r ve patla beraber ba-s›nc›n yard›m›yla s›k›flan güta-perkan›n late-ral kanallar›, yan kanallar› ve foraminalar›doldurmas› mümkündür. Bu teknik sonrala-r› gelifltirilerek, ›s›t›lm›fl güta-perka teknikle-rinin do¤mas›na ve gelifltirilmesine yard›mc›olmufltur. Bu teknikte minimum miktardakanal pat› kullan›larak master kon veya anakon yerlefltirilir. Daha sonra, ›s›t›lm›fl güta-perka kuronal apikal ve orta k›s›mda kulla-n›lmak üzere, ayr› genifllikteki kanal fulvarla-r› yard›m›yla kondense edilerek kanal bofllu-¤unun üç boyutlu ve ideal olarak doldurul-mas› amaçlan›r. Kanal içinde kullan›lan ful-varlar veya tepiciler asla kanal duvar›yla te-mas ettirilmemelidir. Kanal duvar›nda s›k›-flan güta-perka güta-perkay› apikale do¤rukondense edemez. Kanal›n geniflli¤ine uy-gun fulvar veya tepici kullan›lmas› flartt›r.Is›y› ileten aletler ortalama 4-6 mm. uzunlu-¤a kadar güta-perka konu yumuflatarakvertikal yönde kondense edilmesine yar-d›mc› olur. Is›t›lm›fl güta-perka so¤udu¤uzaman büzülme göstermektedir. Bu büzül-me miktar›n› azaltmak so¤uma esnas›ndagüta-perkan›n tepiciler veya fulvarlarla kon-dense edilmesi gerekmektedir. Bu aletlerinüzerinde bulunan çentikler aletin kanal içe-risindeki boyu hakk›nda bilgi vermektedir.Is› olarak bunsen veya gaz beki kullan›labi-lir. Alkolle çal›flan ›s›t›c›lar yeterli derecede›s› temin edemez. Klinikte kullan›lan butan›s›t›c›lar› afl›r› ›s› meydana getirir ve kullan›l-malar› sak›ncal› olabilir bu yüzden muaye-nehanelerde kullanmak üzere pille veyaelektrikle çal›flan aletler üretilmifltir. Bunla-r›n içerisinde Sistem B tekni¤i en popülerolan tekniktir (11-15).



Sistem B Tekni¤iShilder’in ortaya koydu¤u vertikal konden-sasyon tekni¤inde d›flar›dan uygulanan ›s›-n›n kontrolü mümkün olmad›¤›ndan elek-trikle flarj edilip kullan›labilen bir tekniktir(Resim 3). Kanal›n geniflli¤ine uyan de¤iflikkal›nl›klarda ve esnek uçlar› olan e¤ri ka-nallarda da kolayl›kla uygulanabilen kanalsondlar› ve ›s› ve bas›nç miktarlar› üzerin-deki dü¤melerle ayarlanan bir aletten iba-rettir. Apikal k›sm› doldurmak için ve kuro-nal k›sm› doldurmak için iki kere konden-sasyon yap›lmas› yeterlidir (11, 12, 13).

Sistem B Tekni¤inin Uygulanmas› 1. Standart olmayan uygun bir ana kon (M,MF, ML) güta-perka kanala yerlefltirilir. 2. Apeksten 5-7 mm k›sa olacak flekildeana kona uygun kanal sondlar› seçilir velastik rondelin yard›m›yla referans noktas›belirlenir. 3. Kanal kurulan›p kanal pat› yerlefltirilir.4. Sistem B aletinin ›s›s› 200 C°’ye, gücü10’a ayarlan›r ve ana kon yerlefltirilir ve ›s›-t›lm›fl plugger refereans noktas›ndan 3-4mm ilerisine kadar yerlefltirilir, apikale do¤-ru hafif bast›r›larak alet 1-2 sn aktive edilirve b›rak›l›r. 5. Alet so¤umaya bafllay›nca kuronaledo¤ru hareket ettirilerek so¤umas› için 10sn. beklenir ve tekrar 1 sn beklenerek ka-naldan ç›kar›l›r. Apikal k›s›m doldurulmufl-tur.

6. Kuronal k›sm› doldurmak için masterkonla ayn› boyuttaki güta-perka yerlefltirilirve 100 C°’ye ayarlanm›fl alet 1/4 sn aktiveedilir ve hafifçe apikale do¤ru bast›r›larakalet 3-4 sn diflte so¤umas› için b›rak›l›r vehafifçe döndürülerek ç›kar›l›r ve 2. pata bu-lanm›fl master kon yerlefltirilir ve 200 C° ›s›-t›lm›fl plugger tekrar aktive edilir ve sonolarak elle uygulanan plugger ile kondenseedilir (11-15).

Enjeksiyonlu Termoplastik Güta-Perka TeknikleriYar› kat› bir madde olan güta-perka 60-180C° ›s›yla yumuflat›lmakta ve kanal›n irregü-ler k›s›mlar›n›n fleklini alabilmekte ve ka-nal içinde kat›laflmaktad›r. Enjeksiyonlutermoplastik güta-perka tekni¤i ilk olarak1977 y›l›nda Yee ve ark. (16) taraf›ndan tan›-t›lm›flt›r. 110 C°’de gliserin içerisinde yu-muflatt›klar› dört güta perkay› 160 C°’yekadar ›s›tarak, bas›nçl› fl›r›ngayla 18-22 no-lu enjeksiyon i¤neleriyle çekilmifl difllerinkanal›na enjekte etmifllerdir. Daha sonrakök kanal fulvarlar›yla vertikal olarak kon-dense etmifllerdir. Radyografik incelemedeise, elde edilen kanal dolgusunun kanal›nirregüler k›s›mlar›na nüfuz ederek, lateralkanallar›n dahil güta-perkayla doldu¤unugörmüfllerdir. 1981 y›l›nda Marlin ve ark.(17), 125 hastada enjeksiyonlu termoplastikgüta-perka tekniklerini klinik olarak incele-mifller ve baflar›l› bulmufllard›r. Günümüz-de uygulanan enjeksiyonlu güta-perka tek-nikleri;1. Obtura tekni¤i2. Ultrafil tekni¤idir.

Obtura tekni¤inde 160 C° kadar ›s›t›lan gü-ta-perka kanala enjekte edilir ve daha son-ra kondanse edilir. Enjeksiyonlu güta-per-ka uygun ›s› derecesine getirilerek enjeksi-yon s›ras›nda veya kanal içinde so¤umas›ve boflluklar oluflmas› önlenmektedir. Buteknikte elefltirilen bir husus 160 C° ›s›t›l-m›fl güta-perkan›n ›s›t›c› içinde ve difliniçindeki s›cakl›k derecesidir. Donley veark.(18) yapt›klar› araflt›rmada, Obtura siste-

B‹L‹MSEL

Resim 3. Sistem B vertikal kondensasyon tekni¤i



B‹L‹MSEL

minde ›s›t›c›n›n içindeki güta-perkan›n 178C°’ye kadar ›s›nd›¤›n›, enjektörden ç›kangüta-perkan›n ›s›s›n›n ise 137 C° oldu¤unugörmüfller ve bu teknikle doldurulan difl-lerde, kanalda ›s› miktar›n›n ortalama 47 C°oldu¤unu belirtmifllerdir. Termoplastik güta-perka tekniklerinde ›s›miktar› artt›kça, so¤uduktan sonra büzül-me miktar› da artar. Büzülmeyi minimumaindirmek için ise güta-perka kondanseedilmelidir. Enjeksiyonlu güta-perka tek-nikleri uygulanacak difllerde kanal genifllet-me ifllemleri s›ras›nda dikkatli olmal›, den-tin-sement hududunda apikal stop olufltu-rulmad›¤› vakalarda ve rezorbsiyon göste-ren vakalarda kullan›lmas› halinde dolgu-nun tafl›r›lmas› kaç›n›lmazd›r. ‹nternal re-zorbsiyon gösteren difllerde di¤er teknik-lerle kombine olarak kullan›l›rsa iyi sonuç-lar verir (12).

Obtura II Bu teknik biraz daha gelifltirilmifltir. Bu tek-nikte yine 160 C°’ye kadar ›s›t›lmakta,plastik tabancayla kanala enjeksiyon yap›-l›rken, gümüflten yap›lm›fl ve bükülebileni¤ne uçlar› kullan›lmaktad›r (Resim 4).

Obtura II Tekni¤inin Uygulanmas›fi›r›ngaya doldurulmufl güta-perka kanal›niçine 3-5 mm uzakl›¤›nda olacak flekildeverilir ve uygun kanal fulvar›yla güta-perkaapekse do¤ru kondanse edilir. Yumuflat›l-m›fl güta-perka 60 saniye içinde sertleflirve bu süre içinde bu ifllem yap›lmal›d›r.Radyografi al›narak apikal k›sm›n t›kaçla-

mas› kontrol edilir. Daha sonra enjektörkondense edilmifl k›sma kadar yerlefltirile-rek hafifçe güta-perka gönderilir ve birkaçsaniye beklenerek daha önce gönderilengüta-perkayla birleflmesine izin verilir vedaha sonra tekrar güta-perka fl›r›nga edile-rek kanal›n bofl k›sm› doldurulur, kanal dol-dukça fl›r›nga geri çekilecektir.Obtura II tekni¤inde ›s› dereceleriyle ilgilibirçok çal›flma yap›lm›flt›r. Bunlardan Wel-ler&Koch(19) yapt›klar› invitro çal›flmadaObtura II tekni¤ini 160, 185 ve 200 C°’ler-de uygulayarak ›s› de¤iflimlerini incelemifl-ler ve kanal içinde ›s›n›n 40-57 C° aras›nda,d›fl yüzünde ise 37-41.9 C° aras›nda oldu-¤unu görmüfller ve kök yüzeyinde 10 C°’lik›s› yükselmesinin periodontal dokuda y›-k›m yapmayaca¤›n› vurgulam›fllard›r.Enjeksiyon güta-perka tekniklerinin k›sasürede kanal› doldurmalar› ve homojen birdolgu temin ederek kanal›n irregüler k›s›m-lar›na kolayl›kla girmeleri ve boflluk b›rak-madan doldurmalar› nedeniyle tercih edi-len tekniklerdir(20-25). Buna ra¤men yap›lanaraflt›rmalarda termoplastik güta-perkateknikleriyle beraber pat kullan›lmas›n›nmikros›z›nt›y› anlaml› derecede azaltt›¤›görülmüfltür(26).

Ultrafil Tekni¤iMichanowicz &Czonstkowsky(26) ilk olarakUltrafil tekni¤ini kullanm›fllar ve bu tekni¤ilateral kondensasyon tekni¤iyle k›yasla-m›fllar ve bu tekni¤i lateral kondensasyon-dan daha baflar›l› bulmufllard›r. Bu teknik,70 C° s›cakl›¤a ayarlanm›fl bir ›s›t›c›, güta-

Resim4. Obtura tekni¤i Resim5 Ultrafil tekni¤i



perka içeren kanüller ve bir tabancadanibarettir (Resim 5). Kanüllerin uçlar›ndaki i¤-nenin kal›nl›¤›na ba¤l› olarak beyaz (en in-ce), mavi (orta) ve yeflil (kal›n) olmak üzereüç ayr› kal›nl›kta bulunmaktad›r. Bu i¤neninuçlar› arka difllerde kullan›laca¤› zamane¤im verilebilmektedir. Kullan›lmadan ev-vel güta-perka içeren kanüller ›s›t›c›dakiyerlerine yerlefltirilerek ›s›t›lmakta ve dahasonra tabancas›n›n ucuna yerlefltirilerekkanala enjekte edilebilmektedir. Bu teknik-te kondensasyona gerek yoktur. Ancakapikal bölgede t›kaçlanman›n sa¤lanmas›taflk›n dolgu oluflmas›n› engelleyecektir.Kanal geniflletmede ise, kanal›n kesintisizkonik flekilde haz›rlanmas› ve kuronal k›s-m›n Gates-Glidden aletlerle geniflletilmesigerekmektedir. Apikalde dentin matriksininsa¤lanamad›¤›, apeksi aç›k difllerde mas-ter kon uyguland›ktan sonra bu tekni¤inuygulanmas› önerilir. Ayr›ca bu tekni¤in uy-gulanabilmesi için enjektörün ucunun 6mm’lik k›sm›n›n kanala girmesi gerekmek-tedir.

Kor Teknikleri (Thermafil, SoftCore, Quick-Fill)Thermafil Tekni¤i: Plastik, nikel titanyumveya çelik kanal e¤esi fleklindeki kor ma-teryalinin güta-perkayla sar›lm›fl flekli olupözel ›s›t›c›s›yla ›s›t›larak kanala tatbik edilir(Resim 6a). Kanal pat› uyguland›ktan sonraher boyutta bulunan Thermafil aletindenkanal geniflli¤inde olan seçilir. Is›t›c›da ›s›t›-larak kanala yerlefltirilir. Kontrol röntgenial›nd›ktan sonra aeretör yard›m›yla kuron

kök seviyesinde kesilir. Kor materyaliylegüta beraber kanalda b›rak›l›r (20-25, 27). Is›t›l-m›fl güta-perka teknikleri özellikle kanal›nirregüler k›s›mlar›nda daha kolay flekil ala-bilmekte olup, ateral kondensasyonda ide-al olarak doldurulamayan bifurke kanallar-da, isthmuslarda, lateral kanallar›n doldu-rulmas›nda oldukça baflar›l› oldu¤u görül-müfltür (Resim 6b, c) (20-25, 28, 29). Kor içerendolgu maddelerinin sökülmesi lateral kon-densasyon tekni¤ine nazaran daha zorolup, daha fazla zaman gerektirir. Korunetraf›ndaki güta-perka yumuflat›larak kormateryali ç›kar›l›r (30). Soft Core tekni¤inde ise nikel titanyum ko-ra sar›l› güta-perkan›n yan› s›ra aletin kuro-nal parças›nda bir pin bulunmaktad›r. Böy-lece kanalda b›rak›lan alet aeretör olmadanel yard›m›yla k›r›labilir (Resim 7) (31).Quick-Fill tekni¤i ise bir termomekanikkondensasyon tekni¤idir. Nikel titanyum veboyterlok tipinde ve güta perkaya sar›l› aletmikromotora tak›larak çal›flt›r›l›r. Dönme h›-z›yla guta perka ›s›narak kanal duvarlar›naadapte olur (Resim 8) (32).

Kloroperka MetoduKloroform güta-perkay› yumuflatmak içinkullan›lmaktad›r. Kloroforma bat›r›lm›fl gü-ta-perka ise yumuflayarak kolayl›kla kana-l›n fleklini alabilir. Ancak kloroform buhar-laflt›ktan sonra güta-perka büzüflür ve bu

B‹L‹MSEL

Resim 6c. Thermafil ile doldurulmufl lateralkanal görülmektedir.

Resim 6b. Thermafil ile doldurulmufl alt kesici difl

Resim 6a. Thermafil dolgusu



B‹L‹MSEL

da boflluk oluflmas›na neden olur. Kloro-perka pat olarak kullan›l›rsa ve bunun yan›s›ra ana kon kullan›l›p doldurulursa, kloro-perka yan kanallar› ve kanal bofllu¤unu da-ha iyi doldurur. Bu tekni¤in perforasyonvakalar›nda, afl›r› e¤ri kanallarda kullan›l-mas› uygundur (1-8).

Modifiye Kloroperka Metodu‹ki de¤iflik kloroperka metodu mevcuttur.1.Johnson-Callahan metodu2.Nygaard-Østby metoduJohnson-Callahan tekni¤inde kanal%95’lik alkolle y›kan›p ka¤›t konlarla kuru-tulur. Kanal Callahan’›n resin kloroform so-lusyonuyla doldurulur ve kanalda 2-3 daki-ka b›rak›l›r, daha sonra uygun olarak seçi-len ana kon kanala yerlefltirilir ve apikal velateral yönde s›k›flt›r›larak fulvar yard›m›ylakar›flt›r›l›r ve kloroform içinde güta-perka-n›n yumuflamas› sa¤lan›r. Gerekirse dahafazla güta-perka kon konularak tekrar klo-roformda yumuflat›l›r ve lateral olarak kon-dense edilerek kanal›n irregüler k›s›mlar›naadapte olmas› sa¤lan›r. Dolgunun taflk›nolmamas›na dikkat edilmelidir, çünkü klo-roform özellikle buharlaflmadan evvel tok-sik ve karsinojen bir maddedir. ‹yi konden-se edilemezse kloroperkan›n buharlaflma-s›yla boflluk oluflabilir (1-6, 33).

NYGAARD- ØSTBY Metodu Bu metotta kloroperka metodunun içine in-

ce toz haline getirilmifl güta-perka ilaveedilmifltir. Kanada Balsam›, kolofonyum,kloroform ile kar›flt›r›lm›fl çinko oksit tozukullan›lmaktad›r. Kanala kloroform uygula-n›r, ana kon haz›rlanan pata bulan›r ve ka-nala yerlefltirilir ve yard›mc› konlar da patabulanarak kanala uygulan›r, ancak ilk se-ansta kanal sondu uygulanmas›dan, taflk›nolma ihtimali göz önünde bulundurularakkaç›n›lmal›d›r. Ancak 2. seansta kloroformkullan›larak mevcut güta-perka koronal k›-s›mdan ç›kar›l›r ve kondense edilerek late-ral kondensasyon yap›l›r (1-6).

ThermomekanikKondansasyon Tekni¤i 1978 y›l›nda Mc Spadden taraf›ndan orta-ya at›lm›flt›r. Bu teknik h›z› ayarlanabilenpaslanmaz çelikten oluflan McSpaddenkompaktöründen ibarettir. Mekanik kon-densör Hedstroma benzeyen, ancak yivle-ri Hedstrom’un tersi yönde olan mekanikkondensördür. Çal›flma prensibi ise 10.000rpmde dönen McSpadden kompaktorüdönerken mekanik sürtünmeyle bir ›s› ya-ratmakta ve bu ›s› güta-perkay› yumuflata-rak kanal› doldurmaktad›r. Aletin ucu api-kal ve lateral yönde 1.5 mm. öteye kadar›s›tt›¤› için aletin boyunun kontrolüyle tafl-k›n dolgu yap›lmas›na engel olunur. Apeksiaç›k difllerde bile aletin boyu ayarlanaraktaflk›n dolgu yap›lmas›na engel olunabilir.Bu yöntem birkaç saniye uygulama süre-siyle hekime kolayl›k sa¤lar (34-36).Is›t›lm›fl güta-perka teknikleri lateral kon-densasyon tekni¤ine alternatif tekniklerdir.Avrupa ve Amerikadaki diflhekimli¤i fakül-

Resim 7 Soft Core tekni¤i

Resim 8. Quick Fill tekni¤i


telerinde ve kliniklerde en çok uygulananteknik lateral kondensasyon tekni¤idir.Ucuz, kolay uygulanan, ek bir alet isteme-yen bir teknik olup yayg›n olarak kullan›l-maktad›r. Ancak araflt›rmalar incelendi¤in-de lateral kondensasyon tekni¤inin dentinduvar›na adaptasyonunun özellikle apikalbölgede iyi olmad›¤› (37), güta-perka konlararas›nda yer yer boflluklar içerdi¤i (38) bildi-rilmifltir. Ayr›ca bu tekni¤in içerdi¤i güta-perka ve kanal pat› oran› incelendi¤indeyüksek oranda kanal pat› içerdi¤i bildiril-mifltir (11, 14, 38). Bu amaçla, ›s›t›lm›fl güta-perka teknikleri ç›kar›lm›fl ve kullan›lmayabafllanm›flt›r. Bu tekniklerin ço¤u ekstraalet içeren, lateral kondensasyona göredaha pahal› tekniklerdir. Ancak geliflmifl ül-kelerin kliniklerde, lateral kondensasyonunyan› s›ra yayg›n olarak kullan›lan teknikler-dir. Literatürler incelendi¤inde in vitro ça-l›flmalar›n büyük bir ço¤unlu¤unda, SEMçal›flmalar›nda, mikros›z›nt› çal›flmalar›ndalateral kondensasyona nazaran daha ba-flar›l› bulunmufllard›r. Ancak bu konuda ya-p›lm›fl klinik çal›flmalar azd›r. Özellikle late-ral kondensasyonla k›yaslanm›fl uzun dö-nemli çal›flmalar yetersizdir. Günümüzdearaflt›rmalar in vitro deneylerden çok in vi-vo ve klinik çal›flmalara yönelmifltir. Bu ko-nuda da daha çok çal›flmaya ihtiyaç duyul-maktad›r.

Güta-Perkaya Alternatif-ResilonSon y›llarda güta-perka kor dolgu madde-sine alternatif olarak Resilon dolgu mater-yali piyasaya sürülmüfltür. Resilon, ter-

moplastik sentetik polimer polyester yap›-da bir kor materyal olup, metakrilat esasl›kanal pat› (Epiphany) ile beraber kullan›l-mas› önerilmektedir. Böylece self-etch pri-merle beraber kullan›larak kök kanal› içeri-sinde kor ve kanal pat›n›n beraber monob-lok bir yap› oluflturmakta oldu¤u ileri sürül-mektedir. Bu monoblok sayesinde pat vekor materyali aras›nda s›z›nt› olamayaca¤›,bunun da endodontik tedavinin baflar›s›n›olumlu yönde etkileyece¤i bildirilmifltir.

Resilon Sistemi1. Resilon primer: (self-etch primer)

sulfonik asid monomerHEMA (Hidroksietilmetakrilat)su polimerizasyon bafllat›c›

2. Resilon pat›: Dual-curing, resin esasl›siman BisGMAEthoxylated BisGMAUDMA Hidrofilik Methakrilatlar

3. Resilon kor materyali:polycaprolactone %50 methacrylate copolymers %10 glass fillers %40

Kor Materyalinin ÖzellikleriBiyouyumlu, güta-perkadan biraz daha ka-t›d›r, termoplastik tekniklerle ›s›t›labilir, ›s›t›-larak kullan›ld›¤›nda %0,5 büzülür, a¤›rl›¤›-n›n %65’i doldurucudur, radyoopakt›r, ko-layl›kla sökülebilir, post bofllu¤u gelenek-


B‹L‹MSEL


sel yöntemlerle haz›rlanabilir, kökü güçlen-dirir, kanal giriflinden apekse kadar s›zd›r-maz bir dolum sa¤lar, resilon materyali 4formda kullan›labilir. 1. Konlar, 2. Peletler,3. Kartufl, Taper aç›l› konlar.Uygulama: Normal ‹rrigasyon prosedürü(NaOCl, EDTA, Klorheksidin) uygulan›r.Dikkat edilmesi gereken husus, son y›ka-man›n asla NaOCl ile yap›lmamas› ve alkolkullan›lmamas›d›r. Self etch primer uygu-lanmas›ndan sonra pat yerlefltirilir. Resilonkanal dolumundan sonra kanal›n kuronalk›sm›ndaki kanal pat› 40 sn ›fl›k uygulana-rak sertlefltirilir.Teixeira ve ark. (39) Resilon kullan›larak en-dodontik tedavisi yap›lan difllerde k›r›lmayadirencin belirgin olarak artt›¤› bildirilmifltir.Shipper ve ark. (40) köpek difllerinde resi-lon sistemiyle gutaperka-AH26 pat›n› kar-fl›laflt›rm›fllar ve resilon monoblok siste-minde daha az periapikal enflamasyon gö-rüldü¤ünü bunun da daha az s›zd›rmazl›klailgili oldu¤unu ortaya koymufllard›r. Apte-kar ve ark. (41) guta perka ve resilon kulla-n›larak doldurulan difllerde mikros›z›nt›y›karfl›laflt›rm›fllar, resilon grubunda daha azmikros›z›nt› gözlemlemifllerdir. Maltezos veGlickman (42) Resilon-MTA-SuperEBA ma-teryallerini retrograd dolgu maddesi olarakkullanm›fllar ve bakteriyel mikros›z›nt›lar›n›araflt›rm›fllard›r. Çal›flman›n sonucunda,resilonun iyi bir cerrahi izolasyonla retrog-rad dolgu materyali olarak kullan›labilece-¤ini vurgulam›fllard›r. Andrea ve Tay (43) re-silon ve güta-perkan›n dentine ba¤lanmakuvvetini push-out testi ile ölçmüfller vegüta-perkay› resilon grubundan daha ba-flar›l› bulmufllard›r. Bu sonuca göre, Resilo-nun kök güçlendirme özelli¤i olan yeni birendodontik materyal oldu¤u görüflününçeliflkili oldu¤u görülmektedir. De OliveiraDP ve ark. (44) yapt›klar› çal›flmada Resi-lon/Epiphany ve Guta-perka/AH26 ile dol-durduklar› difllerde resilonla doldurulangrubun güta-perkaya oranla daha h›zl› sö-küldü¤ünü görmüfllerdir.Güta-perkaya alternatif olarak piyasayasürülen Resilon üzerinde yap›lan çal›flmalar

oldukça azd›r. Bu konuda yap›lacak klinikçal›flmalara ihtiyaç vard›r.�

KAYNAKLAR1. Nyguen NT. Obturation of the root canal system. In: Cohens S, Burns, RC, editors. Path-

ways of the pulp. 3.rd ed., St.Louis: CV Mosby Co;1984. p. 205-99.2. Gutmann JL, Witherspoon DE. Obturation of the cleaned and shaped root canal system. In

Cohen S, Burns RC, editors. Pathways of the Pulp 8 th. Edition. St. Louis: C. V. Mosby Co;2002.p. 293-365.

3. Seltzer S. Endodontology. Biologic Considerations in Endodontic Procedures. 2nd edn. Le-a&Febiger, Philadelphia, 1988; p. 365-366.

4. Weine FS. Endodontic therapy. 5th ed.St.Louis,Mosby,1996,456-7.5. Ingle JI, Beveridge EE. Endodontics, ed 2, Philadelphia 1976, Lea&Febiger6. Schilder H. Filling of the root canal in three dimentions.Dent Clin North Am 1967:11:723-44.7. Wesselink PR. Conventional root canal therapy. III: root filling. In Harty FJ.ed Endodontics in

Clinical Practice. 3rd edn London, UK: Wright, 1990; 186-223. 8. Miserendino LJ. Instruments, materials and devices.In: Cohens S, Burns R.C.eds.Pathways

of the Pulp.5 th edn.St Louis MO. Mosby-Year Book Inc,1991;388-432. 9. Brayton SM, Davis SR, Goldman M. Gutta-percha root canal fillings. Oral Surg Oral Med

Oral Pathol 1973; 35: 226-31. 10. Korzen BH. Endodontic obturation using the Microseal technique. Oral Health1997:10: 67-

73. 11. Genço¤lu N. Comparison different gutta-percha techniques (PartII); Thermafil,JS Quick-Fill,

Soft Core, Microseal,System B and lateral condensation techniques. Oral Surg Oral PatholOral Med. Oral Radiol&Endodontics2003;96:91-5.

12. Genço¤lu N, Y›ld›r›m T, Garip Y, Karagenç B, Y›lmaz H. Effectiveness of different gutta-percha techniques when filling experimental internal resorptive cavities. Int Endod J. 2008;41:836-42.

13. Buchanan LS. The continuous wave obturation technique:centered condensation of warmgutta-percha in 12 seconds, Dent Today 15:60, 1996

14. Genço¤lu N, Garip Y, Bafl M, Samani S. Comparison of different gutta-percha root fillingtechniques: Thermafil, Quick-Fill, System B and lateral condensation. Oral Surg Oral MedOral Pathol Oral Radiol Endod 2002;93:333-6.

15. Y›ld›r›m T, Genço¤lu N. Soft Core Microseal, System B ve lateral kondensasyon tekniklerin-de kuronal ve apikal s›z›nt› miktarlar›n›n incelenmesi. Selçuk Ü. Difl Hek.Fak. Dergisi2002;12:155-159.

16. Yee FS, Marlin J, Krakow AA, Gron P. Three-dimensional obturation of the root canal usinginjection-molded, thermoplasticized dental gutta-percha. J Endod. 19773:168-74.

17. Marlin J, Krakow AA, Desilets RP Jr, Gron P. Clinical use of injection-molded thermoplas-ticized gutta-percha for obturation of the root canal system: a preliminary report. J Endod.1981 ;7:277-81

18. Donley DL, Weller RN, Kulild JC, Jurcak JJ. In vitro intracanal temperatures produced bylow- and high-temperature thermoplasticized injectable Gutta-percha. J Endod. 1991l;17:307-9.

19. Weller RN, Koch KA In vitro radicular temperatures produced by injectable thermoplastici-zed gutta-percha. Int Endod J. 1995 ;28:86-90.

20. Genço¤lu N, Samani S, Günday M. Dentinal wall adaptation of thermoplasticized gutta-percha in the absence or presence of smear layer. J Endod 1993; 19: 558-62.

21. Genço¤lu N, Samani S, Günday M . Evaluation of sealing properties of Thermafil and Ultra-fil techniques in the absence or presence of smear layer. J Endod 1993; 19: 599-603.

22. Genço¤lu N, fiimflek fi, Çevikbafl U, Günday M. Calali radiculari reimpiti con Thermafil, Ul-trafil e con la tecnica della condensazione canalare.Attualita Dentale 1993;39:6-12.

23. Genço¤lu N, Günday M, Bafl M, Baflaran B. A comparative study of the aerea of the canalspace obturated by thermoplasticized gutta-percha techniques. J. M. University Dental Fa-culty 1994; 2: 441-446.

24. Genço¤lu N, Garip Y, Haznedaro¤lu F, Günday M. Comparison of sealing ability of diffe-rent gutta-percha techniques J. Marmara University Dental Faculty 2000; 4: 140-144.

25. Genço¤lu N, Oruçoglu H, Helvac›o¤lu D. Sealing ability of different gutta-percha techniqu-es;Thermafil, Quick-fill, Soft Core, Microseal,System B and lateral condensation technique. IntEndod J. 2005;38:914-948, R: 28.

26. Michanowicz AE, Michanowicz JP, Michanowicz AM, Czonstkowsky M, Zullo TP. Clini-cal evaluation of low-temperature thermoplasticized injectable gutta-percha: a preliminary re-port. J Endod. 1989;15: 602-7.

27. Johnson WB. A new gutta-percha technique , J Endod 1978;4:184-188. 28. Genço¤lu N. Incidence of bifurcated canals in mandibular incisors and efficacy of Thermafil

obturator. Saudi Dental Journal 2000;12:72-76.29. Genço¤lu N. Treatment of root-fractured maxillary incisor with Thermafil obturator. Endodon-

tics & Dental Traumatology 1993; 9: 157-159.30. Genço¤lu N, Y›ld›r›m T. Evaluation of various gutta-percha removal devices. J. Marmara

University Dental Faculty 2000;4:7-11. 31. Soft core® Manual. Soft Core® Dental Production, Copenhagen K, Denmark.32. JS Quick-Fill Instructions. JS Dental Manifacturing Inc. Ridgefield, CT, USA. 33. Callahan J. Rosin, solution fort he sealing of the dental tubuli and as an adjuvant in the filling

of root canals, Allied Dent J 9 (53):110,191434. Bay›r›l› G. Endodontik Tedavi, Tafl Matbaas›, ‹stanbul,1985.35. Kersten HW, Fransman R, Thoden van Velzen SK. Thermomechanical compaction of gut-

ta-percha. I. A comparison of several compaction procedures. Int Endod J. 1986;19:125-33.36. Kersten HW, Fransman R, Thoden van Velzen SK. Thermomechanical compaction of gut-

ta-percha. II. A comparison with lateral condensation in curved root canals.Int Endod J. 1986;9:134-40.

37. Brayton SM, Davis SR, Goldman M. Gutta-percha root canal fillings. An in vitro analysis.I.Oral Surg Oral Med Oral Pathol. 1973

38. Eguchi DS, Peters DD, Hollinger JO, Lorton L. A comparison of the area of the canal spa-ce occupied by gutta-percha following four gutta-percha obturation techniques using Proco-sol sealer. J Endod. 1985 ;11:166-75.

39. Teixeira FB.,. Teixeira ECN, Thompson JY, Trope M. JADA 2004; 135:646-652.40. Shipper G., Texeira FB., Arnold R., Trope M. J. Endod. 2005; 31:91-96.41. Aptekar A, Ginnan K. J. Canadian Dental Association 2006; 72: 245-9.42. Maltezos C, Glickman GN. (J. Endod. 2006 ;32:324-7.43. Andrea G, Tay F. R. J.Endod 2005, 31:809-813.44. de Oliveira DP, Barbizam JV, Trope M, Texeira FB. J. Endod. 2006, 32:362-4.


B‹L‹MSEL



YAKIN PLAN

Avrupa Birli¤i taraf›ndan ilk kez 1985 y›l›nda uygulanmaya bafllayan Avrupa Kültür Baflkenti projesi kapsam›nda 2010 y›l›nda ‹stanbul,Macaristan’›n Peç, Almanya’n›n Essen kentleriylebirlikte bu unvan› tafl›yan üç kentten biri olacak.Çal›flmalar› organize yürütebilmek ad›na ‹stanbul2010 Avrupa Kültür Baflkenti (AKB) ad›nda özel birajans kuruldu.

Ajansta geçti¤imiz aylarda yönetimsel bir depremoldu ve projeye y›llard›r emek veren YürütmeKurulu Baflkan› Nuri Çolako¤lu ile üyeler ‹skenderPala, Metin Sözen, Gürhan Ertür istifa etti.

2010’a girmemize aylar kala böyle flok edici birdurum ister istemez kafalarda soru iflaretiyarat›yor. Üstelik madalyonun pek çok yüzü varm›fl gibi duruyor.

Dergi okurlar› için hem ‹stanbul 2010 Avrupa Kültür Baflkenti kavram›n›,hem ‹stanbul’un bu unvana sahip olma sürecini, hem de proje kapsam›nda bugüne dek yaflananlar› büyüteç alt›na alal›m istedik.

‹stanbul 2010’da ‘Avrupa Kültür Baflkenti’

Sahne senin(mifl)‹stanbul!

Türkflan Karatekin

[email protected]

2010 avrupa baskenti 126 7/20/09 6:27 PM Page 100


YAKIN PLAN


YAKIN PLAN


‹ stanbul, ad› flu ya da bu olsun, as›rlarboyu hep bu co¤rafyan›n en al›ml› bu-luflma noktalar›ndan biri olmufl. Deniz-

leri birlefltiren bir co¤rafyaya ev sahipli¤iyap›yor olmas›n›n yan›nda binlerce y›ll›kkültürel miras›yla Avrupa’n›n ayr›cal›kl›kentlerinden biri ‹stanbul. Ancak maalesefson 50 y›lda iç göç, plans›z büyüme, çarp›kkentleflme ve yanl›fl siyasi politikalar sonu-cunda büyük bir metropole ama bunun ge-rektirdi¤i standartlar›ndan uzak, kaotik birkente dönüfltü. Biz ‹stanbul’un metropololarak kalite standartlar›n› sorgularken kar-fl›m›za daha Avrupai bir de¤er konuldu;‘Avrupa Kültür Baflkenti’. ‹stanbul 2010’daAvrupa’n›n üç önemli kültür baflkentindenbiri olacak. Gerçi bu kavram›n da içeri¤i vetarihsel birikimi ayr›ca sorgulanmaya muh-taç gözüküyor. Kent kültürü kavram›ndanyola ç›karak küresel kültürün oluflumunakatk›da bulunmay› ve normal turistlerin üçkat› harcama yapan ‘e¤itimli’ ve ‘kültürlü’turistlerin girdisini oluflturdu¤u kültür turiz-mine canl›l›k katmay› hedefliyor ‘kültürbaflkenti’ olgusu. Nereden ç›km›fl, nas›l büyümüfl, ‹stanbulnas›l olmufl da ‘kültür baflkenti’ olmufl,bunlara bakal›m istiyoruz. Biraz da ilginçbuldu¤umuz bafll›klara tabii..

Yunanistan öneriyor, AB kabul ediyorAvrupa kültürüne ‘de¤er’ katan kentlere‘Avrupa Kültür Baflkenti’ unvan›n›n veril-mesi fikri ilk kez 1985 y›l›nda, dönemin Yu-nanistan Kültür Bakan› Melina Mercouri ta-raf›ndan dile getiriliyor ve Avrupa Birli¤i deöneriyi hemen uygulamaya koyuyor. ‹lk un-van da öneri sahibi ülkenin baflkentine, Ati-na’ya veriliyor. 1985-1989 y›llar› aras›ndaAB üyesi ülkelerin kentleri s›ras›yla bu s›-fatla buluflturuluyor. 2000 ilginç bir y›l, ziraAB Komisyonu tam dokuz ülkenin kentini‘kültür baflkenti’ ilan ederek ilk çoklu uygu-lamay› bafllat›yor. 2000 y›l›ndaki yeniliklerbununla s›n›rl› kalm›yor ve AB Komisyonuart›k sadece AB’ye aday olan ülkelerinkentlerini de¤il, AB üyelik sürecindeki ülke-lerin kentlerini de kapsam içine alarak kül-tür turizminin s›n›rlar›n› daha bir geniflleti-yor. Bu madde ‹stanbul’a ‘Avrupa KültürBaflkenti’ olma kap›lar›n› aç›yor açmas›naama Türkiye’nin o kap›dan içeri girmesi birhayli uzun sürüyor!

‹stanbul için büyük uzlaflma2000 y›l›ndaki karar›n ard›ndan kamu, özelsektör ve sivil toplum kurumlar›n›n temsil-cilerinden oluflan kalabal›k bir kadro bu ifle

‹stanbul 2010kapsam›ndasürdürülen

projeler‘kentsel

uygulamalar’,‘kültür-sanat ve

turizm’,‘tan›t›m’ olmak

üzere üçeksende

yürütülüyor.


gönüllü oluyor ve ‹stanbul’un uzun soluklu‘kültür baflkenti olma’ mücadelesini baflla-t›yorlar. ‘Giriflim Grubu' ad›n› alan oluflum,projenin ‹stanbullular ve onlar›n oluflturdu-¤u sivil inisiyatifler eliyle yürütülmesi halin-de daha da yayg›nlaflaca¤›n›, kamu kurumve kurulufllar›n proje ortaklar› olarak katk›-da bulunacaklar›n› kamuoyuna duyurarakbu alanda genifl bir uzlaflma yakalamay›hedefliyor. Asl›nda bu çabay› önemseme-mek mümkün de¤il! Zira o güne kadar Av-rupa Kültür Baflkenti projesine kat›lankentlerin arkas›nda ya yerel ya da ulusalyönetimler olurken ilk kez ‹stanbul örne¤in-de bu sürecin sivil bir oluflum taraf›ndan dabafllat›labilece¤i gösteriliyor. Zaten ‹stan-bul’a unvan› kazand›ran da esas›nda bubak›fl aç›s› oluyor.

2000’de baflvuru, 2006’da sonuç'Avrupa Kültür Baflkenti ‹stanbul’ projesi-nin ilk koordinatörü ‹stanbul Kültür ve Sa-nat Vakf› Bas›n ve Halkla ‹liflkiler Yönetme-ni Esra Nilgün Mirze. 2001-2005 aras› gö-rev yapan Mirze’den sonra koordinatörlü¤üNuri Çolako¤lu üstleniyor. Avrupa Birli¤i ileilk temaslar› Mirze bafllat›yor, sonuç getire-cek vurufllar› ise Çolako¤lu yap›yor. Buarada ülkenin 2001 gibi önemli bir ekono-mik krizi de atlatt›¤›n› hat›rlatal›m.

Nuri Çolako¤lu, Ekim 2005’te Macaris-tan’›n Peç kentinde, Avrupa Kültür Bafl-kenti olacak Peç ve Alman flehri Essen’intemsilcilerinin kat›ld›¤› toplant›da ‹stan-bul’un adayl›¤›n› “Dört Elementin Kenti”ana temas›yla anlat›p bu konudaki ilk ç›k›fl›yap›yor. Kent problemlerini kültürel ve sa-natsal prodüksiyonlarla çözme hedeflerin-den söz ediyor. Aral›k ay›nda ‹stanbul içinbaflvuru dosyas› Avrupa Komisyonu E¤itimve Kültür Genel Müdürü Nicolaus van derPas’a teslim ediliyor ve 2006’da Avrupa’n›nkültür ve sanat alan›nda tan›nm›fl yedi uz-man›n›n önünde, Giriflim Grubu taraf›ndan,‘‹stanbul neden Avrupa Kültür Baflkenti ol-mal›?’ sorusunun yan›tlar› veriliyor. Kurulunolumlu karar vermesinin ard›ndan ‹stanbul,Peç (Macaristan) ve Essen (Almanya) kent-leriyle birlikte 2010’da Avrupa Kültür Bafl-kenti unvan›n› tafl›yacak kentlerinden biriolarak aç›klan›yor.

As›l ifl flimdi bafll›yor‹stanbul’un 2010 Avrupa Kültür Baflkentiolma hayali gerçe¤e dönüflünce o gündenbu yana neler yap›lm›fl bir de ona bakmakgerekiyor. AB’nin ikna edilmesi kadar, ka-muoyunun bilgilendirilmesi ve herkesindeste¤inin talep edilmesi bundan sonrakisürecin en önemli aflamalar›ndan biri ola-

YAKIN PLAN



rak dikkat çekiyor. Nitekim o güne dek Gi-riflim Grubu ad›yla süreci yönetenler bafl-lang›çtakinden çok daha önemli bir misyo-nu yüklendiklerini düflünerek 2007’de ‹s-tanbul 2010 Avrupa Kültür Baflkenti Derne-¤i’ni, 2008’de de ‹stanbul 2010 AvrupaKültür Baflkenti (AKB) Ajans›’n› kuruyorlar.Ajans Koordinasyon Kurulu Baflkan›, ayn›zamanda Devlet Bakan› ve Baflbakan Yar-d›mc›s› Hayati Yaz›c›. Yönetim Kurulu Bafl-kanl›¤›n› ‹KSV Yönetim Kurulu Üyesi veNTV Televizyonu Dan›flman› Nuri Çolako¤-lu, Genel Sekreterli¤i Baflbakanl›k TeftiflKurulu Üyesi Eyüp Özgüç yürütmeye bafll›-yor. Nuri Çolako¤lu ajans›n bir proje üretimmerkezi olma hedefiyle yola ç›kt›¤›n› söylü-yor, ancak ilerleyen zamanlarda baflta Mi-marlar Odas› olmak üzere pek çok sivil ini-siyatif, sanatç› ve ayd›n, gelifltirilen projele-rin hem ‹stanbul’un kentsel dokusuna vekültür miras›na uyumsuzlu¤unu hem de ta-bana inemeyen tekil yap›s›n› elefltirecekler.

Kamuoyundan destek toplant›lar›Projenin kamuoyuna sunulmas› profesyo-nel reklam ve halkla iliflkiler ajanslar›ndansa¤lanan destekle gerçeklefltiriliyor. Görselve iletiflim dilindeki standartlar›n belirlen-mesinin ard›ndan kamuoyunun bilgilendiril-mesi amac›yla belediyeler, üniversite rek-törleri, sivil toplum örgütleri, yerli ve yaban-c› kültür merkezleri ile kamu ve özel müze-lerin yetkilileriyle görüflmeler yap›l›yor. Se-miner ve toplant›larda her kesimden ve ku-rumdan projeye destek talep ediliyor. Ayr›ca daha önce bu unvana sahip olan fle-hirlerdeki çal›flmalar› yürüten koordinatör-ler ve akademik isimlerle temaslarda bulu-nuluyor. ‹stanbul’la birlikte 2010’da AvrupaKültür Baflkenti s›fat›n› tafl›yacak Macaris-tan’›n Peç ve Almanya’n›n Essen kentlerin-deki çal›flmalar takip ediliyor. 2008, ‹stan-bul 2010 için düflünülen projelerin hayatageçirilmeye baflland›¤› y›l. Bu dönemdeTaksim’le özdefllemifl Atatürk Kültür Mer-kezi’nin baflka bir yere tafl›nmas› gibi tuhafbirtak›m projelerin de gündeme geldi¤ini,kamuoyunun, sanat ve kültür çevrelerininyo¤un itirazlar›yla vazgeçildi¤ini an›msata-l›m. fiu ana dek ulaflabildi¤imiz bir kamuoyuyoklamas› olmad›¤› için AKB Ajans›’n›n, ‹s-tanbul 2010 için bafllat›lan tan›t›m kampan-yas›n›n ne kadar etkili oldu¤unu söylemekgüç. Ancak ‹stanbullu’nun henüz bu duru-ma çok vak›f olmad›¤› yönünde bir izlenimedinmedik. Belki de flimdiye kadar yap›lan-lar›n sadece akademik, entelektüel ve ifldünyas› ile s›n›rl› kalmas› ve tabana çokinememesi bunda etken olabilir.

‹stifalar kafa kar›flt›rd›Buraya kadar ‹stanbul 2010 Avrupa KültürBaflkenti projesinde bafllang›çtan bugüne(2000-2009) sürecin nas›l ilerledi¤ini genelhatlar›yla ortaya koyduk. Üç-dört ay önceyaflanan geliflmeleri de özetlemekte faydavar. 2005’te proje koordinatörü olan, ge-çen y›ldan bu yana da AKB Ajans›’n›n yö-netim kurulu baflkanl›¤›n› sürdüren NuriÇolako¤lu ve Yürütme Kurulu üyeleri Prof.

YAKIN PLAN


2010 Projesikapsam›nda 10milyon turistin

gelmesi, bunlar›n daha

uzun süreTürkiye’de

kalmas› ve kiflibafl›na

ortalama 10 bin dolar

harcama yapmas›

bekleniyor.


Dr. ‹skender Pala, Prof. Dr. Metin Sözen,Gökhan Ertür Mart ay›nda istifa ederekprojeden ayr›ld›lar. Kapal› kap›lar ard›nda,istifalar›n nedeni olarak AKB Genel Sekre-teri Eyüp Özgüç’le yaflanan anlaflmazl›kgösteriliyor. ‹stifa edenlerin ortak bas›naç›klamas› sat›r aras› mesajlar vermiyorde¤il. Diyorlar ki; “‹stanbul ve Türkiye içinbüyük bir f›rsat olarak gördü¤ümüz bu pro-jede güzel fleyler yapmak istedik; baz›lar›n›yapt›k, baz›lar›n› yürürlü¤e koyduk, baz›la-r›n› tasarlad›k, baz›lar›n›n iliflkilerini kurduk.Vard›¤›m›z noktay› da sizlere Kas›m2008'de bas›l› olarak sunduk. Lakin karfl›-laflt›¤›m›z olumsuzluklar› giderme konu-sunda gayret göstermemize ra¤men birta-k›m engellere de tak›ld›k. ‹stanbul'un, 2010y›l›nda hak etti¤i baflar›yla kültür baflkentiolabilmesi ve bu projenin her bak›mdanmükemmel yürümesi yolunda biz de ayr›bir engel olmak istemedi¤imiz için flimdikenara çekiliyoruz….”*

Projenin bütçesi ‹stanbul’un Avrupa kültür baflkenti olmasürecinde dikkat çekici bir baflka nokta daiflin bütçesi. Beral Madra 2007 tarihli Radi-kal Gazetesi’ndeki yaz›s›nda “Sanatç›lar,sanat örgütleri, ‹stanbul 2010 bütçesininayr›cal›kl› kifli ve kurumlar›n tekelinde ol-mas›na ya da har vurup harman savrulma-s› olas›l›¤›na karfl› gerekli tepkiyi gösterme-li”1 uyar›s›nda bulunmufl. Avrupa Birli¤i, kültür baflkentlerine projekapsamlar›na göre de¤iflmekle birlikte 500bin Euro’ya kadar katk› sa¤layabiliyor. ABGenifllemeden Sorumlu Komisyon ÜyesiOlli Rehn de ‹stanbul’un adayl›k sürecinde1,5 milyon Euro’luk bir katk›dan söz etmifl.AKB Ajans› da birtak›m ayr›cal›klarla haya-ta geçirilmifl bir oluflum. Örne¤in ajansayap›lan her türlü ba¤›fl ve yard›mlar ilesponsorluk harcamalar›n›n tamam› vergi-den muaf say›l›yor. Bir de ajans taraf›ndanharcamalara kaynak yaratmak amac›ylaözel bir fon oluflturuldu¤u, fona destek içinbenzin ve motorine yap›lan zamlar›n birmiktar›n›n buraya aktar›ld›¤› kulislerde ko-

nufluluyor.2 Bir di¤er kaynak gelifltirme pro-jesi de Türkiye’nin 200 zengin ailesine ‘ku-rumsal ortakl›k’ teklifinin götürülmesiyle il-gili. Buna göre, her aile üç eflit taksitte 400bin TL verecekmifl. O günkü manfletlerebak›l›rsa 17 aile bu öneriye s›cak bakm›fl,hatta ödemeleri yapanlar bile olmufl.3

AKB Ajans›’ndan gönderilen belgeler için-de 2008 resmi bütçesi 805 milyon TL. ola-rak gözüküyor. Do¤al olarak bizim sanalalemde buldu¤umuz di¤er bütçe kaynakla-r›yla ilgili baflka hiçbir bilgi yok. Ancak AKBAjans› Dan›flma Kurulu Üyesi, Türkiye Mi-marlar Odas› ‹stanbul fiube Baflkan› EyüpMuhçu’nun aktarmas›na göre, bütçeninyeni eklemelerle 2 milyar TL’yi buldu¤u id-dia ediliyor.4

“fieffafl›k ve aleniyet yok!”Her ne kadar AB kanad›ndan gelecek mik-tar›n denetimden yoksun kalmayaca¤›n›tahmin etsek de Türkiye’den ak›t›lacakkayna¤›n detayland›r›lmas›nda ister iste-mez flüpheler beliriyor. Zira bu konuda sa-b›kam›z çok. Hele de yak›n zamanda DenizFeneri gibi bir örne¤i an›msarsak… EyüpMuhçu bu konudaki flüpheleri do¤rulaya-cak aç›klamalar yapm›fl: “Yürütme Kurulukapal› devre çal›fl›yor. Kararlar da kapal›kap›lar ard›nda al›n›yor. fieffafl›k, aleniyetyok... Bütçe denetimsiz, ihalesiz, plans›z,programs›z... Hükümet, tarihi yar›madada-ki belediyeler ve Beyo¤lu belediyesi AKBAjans›’n› kasas› gibi görüyor. Yasalara ay-k›r› ifller bu kanaldan yürütülüyor…”4


YAKIN PLAN



AKB Ajans› bu gücü, 2007 y›l›nda ç›kart›lanve varl›¤›n› meflrulaflt›ran 5706 no’lu yasa-dan al›yor.

‹stanbullu haberdar m›?Duruma bir de hedeflenenler aç›s›ndan ba-kal›m. 2010’un sonuna kadar proje kapsa-m›nda 700’den fazla projenin hayata geçi-rilmesi hedefleniyor. Atatürk Kültür Merke-zi’nin restorasyonu da buna dahil. Merakedenler için, AKB Ajans›’n›n kurumsal site-sinde bugüne de¤in yap›lan çal›flmalar, et-kinlikler, projelerle ilgili haberler var. ‹sten-di¤inde detayl› proje bilgileri de ajans tara-f›ndan gönderiliyor. Projeler 2008’le a¤›rl›kkazanm›fl, ancak epey de geç kal›nm›fla

benziyor. Organizasyonel ifller epey zamankaybettirmifle benziyor. 2010 Yürütme Ku-rulu Baflkan Yard›mc›s› Esra Nilgün Mirze,bu ak›fl›n normal seyrinde oldu¤unu ifadeederek “2007 koordinasyon, 2008 projele-re yönelme, 2009 son haz›rl›klar› yapma,2010 da dünyayla iletiflime geçme y›l› ola-rak planland›” demifl. Ancak fikir ayr›l›klar›yüzünden yönetim süreçlerinde depremleryaflayan bir oluflumun ajandas›ndaki iflleritamamlayabilece¤ine dair ciddi kuflkularda var. AKB Ajans› kalan zaman› iyi de¤er-lendirmeli.

Tarihi ve kültürel yap›daki de¤iflim‹stanbul 2010 kapsam›nda sürdürülen pro-jeler ‘kentsel uygulamalar’, ‘kültür-sanat veturizm’, ‘tan›t›m’ olmak üzere üç eksendesürdürülüyor. Kentsel uygulamalar kapsa-m›nda kimi yap›lar›n kültür sanat merkezi-ne dönüfltürülmesi, var olanlar›n yenidendüzenlenmesi ve restorasyonu gibi bafll›k-lar yer al›yor. Gündemi epeyce meflguleden Atatürk Kültür Merkezi’nin restoras-yonu da bu ba¤lamda sürdürülen projeleraras›nda. Ancak tarihi Sulukule evlerinin y›-k›lmas› ‹stanbul 2010’un de¤il, baflka birAB projesinin, yani kentsel dönüflüm çal›fl-malar›n›n bir sonucu. ‹stanbul 2010, kentsel uygulamalar kapsa-m›nda Tarihi Yar›mada, Kad›köy ve Beyo¤-lu çevresinde toplanan kültür sanat yo¤un-laflmas›n› ‹stanbul’un geneline yayma gibibir amac› sahiplenmifl. Yenikap› SanatÜretim Merkezi bu amaçla hayata geçiril-mifl bir buluflma noktas›. Burada yabanc›sanatç›lar›n kat›l›m›yla atölye çal›flmalar›yap›l›yor ve ortaya ç›kan eserlerin de May›say›ndaki sergiyle ‹stanbullu sanatseverlerlebuluflmas› hedefleniyor. Anadolu Yaka-s›’nda do¤algaz kullan›m›n artmas›na para-lel ifllevselli¤ini yitiren Hasanpafla Gazha-nesi’nin Kad›köy d›fl›nda bir kültür merkezioluflumuna ev sahipli¤i yapmas› planlan-m›fl. Ayr›ca Tepebafl›'nda bulunan TRT bi-nas›n›n, Suna K›raç Opera ve Kültür Mer-kezi ad›yla 1400 kiflilik opera ve 700 kiflilik

YAKIN PLAN


tiyatro salonlar›na sahip bir komplekse dö-nüfltürülmesi projeler aras›nda. Yeni yap›lacak bu ve benzeri mekanlar›nsanat ve kültür merkezi olma tan›mlar›ndasüreklili¤inin sa¤lanmas› da önemli. Umar›zak›betleri, milyarlarca lira harcay›p açt›¤›-m›z ama bir kez bile kullanamad›¤›m›z ha-vaalanlar›na ve hastanelere benzemez.

10 milyon turist‹stanbul’un 2007 turizm geliri 4,5 milyar do-lar. 6,5 milyon turistin Türkiye ortalamas› ki-fli bafl›na 679 dolar. 2010 Projesi kapsam›n-da 10 milyon turistin gelmesi, bunlar›n dahauzun süre Türkiye’de kalmas› ve kifli bafl›naortalama 10 bin dolar harcama yapmas›bekleniyor. Böylece turizm gelirlerinin de 10milyar dolara ç›kmas› hedefleniyor. AKBAjans› dokümanlar›nda üç eksenli bak›fl aç›-s›ndaki hedefler ayr› ayr› dile getirilmifl; ‹s-tanbul’un kültürel miras›n› öne ç›karan pro-jelerin hayata geçirilmesi, turizm olanaklar›-n›n gelifltirilmesi, gerekli kentsel altyap›n›niyilefltirilmesi, hizmet kalitesinin yükseltilme-si gibi ifadeler var. Kültür miras›n›n bat›n›ngörmeye al›fl›k oldu¤u oryantalist bak›fl aç›-s›yla vurgulanmas› da cabas› hani.

2010’nun ajandas›ndan seçmeler2010’da gerçeklefltirilecek ilginç projelerde var. Aya ‹rini’de ve Topkap› Saray›’ndagerçeklefltirilecek üç opera bunlardan biri.Daha genifl ve zengin bir program içerecek

olan ‹stanbul Uluslararas› Tiyatro Festivaliçerçevesinde ‘3 Kad›n-3 ‹stanbul’ konubafll›kl› üç farkl› dans projesi sergilenecek.‘3 Ülke, 3 Besteci, 3 Konser’ temal› birbaflka organizasyon da bu bafll›kta gözeçarp›yor. Baflta Y›ld›z Teknik Üniversitesiolmak üzere ‹stanbul’daki yaklafl›k 20 üni-versite ile sanatç›y› izleyicisiyle buluflturupbirlikte bir ifl üretmek gibi kamu projelerigerçeklefltirilecek.

SONUÇ2010`a befl ay kala, bütün motivasyonunuvaat edilen projeleri hayata geçirmek yö-nünde kullanmas› gereken AKB Ajans›’n›n,yaflad›¤› yönetim krizinin ard›ndan ortayakoydu¤u performans pek parlak de¤il.Medyaya düflen son bilgiler ajans›n 2009bütçesini tüketti¤i için y›l sonuna kadar hiçbir proje gerçeklefltiremeyece¤ini ortayakoyuyor. Biz yine de umudumuzu yitirme-yelim. �

*Mart ay›nda yaflanan istifalar›n ard›ndan Nisan ortas›nda AKB

Ajans›’n›n baflkanl›¤›na fiekip Avdagiç atand›.

Kaynaklar1- www.radikal.com.tr2- www.politeknik.org.tr3- www.arkitera.com4- www.cumhuriyet.com.tr5- www.istanbul2010.org6-AKB Ajans› taraf›ndan gönderilen bilgiler


YAKIN PLAN


DiflhekimiÖnder Çal›flkan

[email protected]

ÜRÜN-TEKN‹K


L uplar› çeflitli flekillerde s›n›fland›rmakmümkün. Ancak luplardaki en yayg›niki s›n›fland›rma, ba¤lant› ve üretim

flekillerine göre yap›land›r.1- Genel bir s›n›flama flekli luplar›n ba¤lan-t› flekillerine göre ay›rmakt›r. Bu flekilde ikimodel lup vard›r;a- Bir bafll›k veya gözlü¤e üstten tak›larakkullan›lanlar: Bu tiplere ‹ngilizce “Flip-upLoupe” = yukar›dan tak›lan mercekler denir.b- Kullan›lan gözlü¤ün cam› delinerek içe-risinden geçerek yerlefltirilenler: Bu tiplere‹ngilizce “through the lens loupe” k›saca“TTL Loupe”= Camda kullan›lan luplar TTLluplar, kiflisel olarak üretildikleri için ‘Cus-tom TTL’ ad›yla da adland›r›l›r.2- Üretim flekillerine göre Luplar›n s›n›flan-d›r›lmas›;a- Fabrikasyon olarak haz›r üretilen luplar,b- Kullan›c›ya özel üretilen kiflisel luplar,

Kiflisel ölçüler (kullan›c›ya özel) nelerdir?Göz problemleri nedeniyle gözlük kulla-nanlar için geçerli çeflitli ölçüm ve bak›lande¤erler lup kullan›c›lar› için de geçerlidir.Bu ölçüler temel olarak do¤umdan gelenkiflisel göz ve yüz ölçülerinin yan› s›ra kifli-nin yapt›¤› ifl ve görme ihtiyaçlar›na göre(görüfl alan›, görüfl mesafesi vb.) de¤ifliklikgösterir. Asl›nda göz doktorlar›yla dene-yimli gözlükçülerin de meslekleri kapsa-m›nda kullan›p bildikleri bu ölçüleri bilme-miz, bizim de do¤ru ürünü almam›z ve ala-ca¤›m›z bu araçlar›n do¤ru kullan›m› aç›-s›ndan oldukça faydal›d›r.1- Inter-pupillary distance: Göz bebekleriaras› mesafe. Uzak ve yak›n mesafedeki ci-simlere bakarken bu mesafe ayr› ayr› ölçü-lür. Bu ölçümün önemi yapt›¤›n›z iflte genelolarak kullan›lan mesafedeki cisimlere ba-

Sektördekilup tipleri

neler? Gözlerimiz lup kullanmaya

bafllamadan önce bozulmad›ysa kullan›mla

hiç bozulmaz. Ancak bununiçin mesafe ölçümlerinin

iyi yap›larak tam ölçüal›nm›fl ürünleri kullanmaya dikkat

etmemiz gerekiyor. Genel diflhekimlerine 2.5 x’le lup

kullan›m›na bafllamalar› tavsiye ediliyor.

bilimsel luptarik 127 7/20/09 6:29 PM Page 2

karken, yak›n mesafeye ve uzak mesafede-ki cisimlere bakarken ayr› ayr› ölçülerek de-¤erlendirilir. Örne¤in: Bir ev han›m›n›n dikifldikerken kulland›¤› mesafe 35 cm iken birmarangoz yaklafl›k 70-100 cm yak›nl›kta ça-l›fl›r. Bunun gibi, diflhekimleri aras›nda dahastay› koltukta oturttuklar› flekille kendi po-zisyonlar›ndan kaynaklanan genel çal›flmamesafeleri de çok de¤ifliklik gösterir. ‹fltegöz bebekleri aras› mesafe tespit edilirkenas›l dikkat edilmesi gereken bu flartlard›r. 2- Segmental height: Seçilen gözlük çerçe-vesi alt kenar›yla alt göz kapa¤›n›n aras›nda-ki mesafe.3- Vertex: Normal çerçevelerde gözlük sap›ve çerçevenin birleflti¤i nokta (veya sporçerçevelerde gözlük camlar›n›n en d›flbükeyoldu¤u nokta) ile gözbebe¤inin en d›flbükeyoldu¤u nokta aras›ndaki mesafe4- Myoptic variance: Seçilen büyütme ora-n›ndaki mercek bir elle bir göz kapal›yken,di¤er göze yaklaflt›r›larak bir cisme bak›ld›-¤›nda, bak›lan cismin en net görüldü¤ü yer-le lupla bak›lan göz aras›ndaki mesafe.5- Working distance: Çal›flma mesafesi.Kullan›c›n›n çal›fl›rken hastan›n a¤z›yla ken-di gözü aras›nda bulunmas›n› istedi¤i yakla-fl›k çal›flma mesafesi.

Flip Up ile TTL Lup karfl›laflt›rmas›1- Flip-up luplar istendi¤i zaman gözlü¤ü ç›-karmaya gerek kalmaks›z›n, yukar› do¤rukald›r›larak normal görüfl sa¤lan›r. TTL lup-larda ise bafl hafifçe öne do¤ru e¤ilerek,gözlük çerçevesi üst s›n›r›yla lup aras›ndakalan alandan bak›larak normal görüfl sa¤-

lan›r. Luplar sadece ayarlanan çal›flma me-safesine yak›n uzakl›ktaki alanlarda net gö-rüntü verir. Kullan›c›n›n oturma pozisyonunagöre ayarlanan çal›flma bölgesi çok net gö-rülürken ünitin tableti bulan›k görülebilir. Bugibi durumlarda ya bafl›n ya da lupun pozis-yonu de¤ifltirilerek görüntü sa¤lan›r.2- Flip-up luplar, TTL luplara nazaran %30-40 civar›nda daha a¤›rd›r.3- Flip-up luplar seçilen çerçevenin d›fl›n-dan bafllar. TTL luplar ise çerçeveyle gözle-rin aras›ndan bafllar, yani luplar göze dahayak›nd›r. Bu sayede TTL luplarda görüntüalan› çok daha genifltir.4- Flip-up luplar, mekanizmalar› üzerindebulunan mentefle ve vidalar sayesinde çe-flitli yönlerde hareket ettirilerek farkl› kullan›-c›lara göre o anda kiflisellefltirilir. Yani birçokkullan›c› taraf›ndan rahatl›kla kullan›labilir.TTL luplar›n hareket ettirilebilme flans› yok-tur, kifliye özeldir. Ancak gözbebeklerininyerleflimi ve çal›flma uzakl›¤› birbirine yak›nolan birden fazla kifli taraf›ndan kullan›labilir.5- TTL luplar (yaklafl›k %25 civar›nda) dahapahal›d›r

Gözlerim numaral›, ne yapmal›y›m?Bunun için de farkl› seçenekler mümkün.Öncelikle lens kullan›yorsan›z sorun yok. Di-ledi¤iniz ürünü al›p kullanabilirsiniz. Lens kullanm›yorsan›z göz doktorunuzunkullan›m›n›z› dikkate alarak sizin için düzen-ledi¤i reçeteyi lup sat›c›lar›na gönderdi¤iniz-de gerekli gözlük camlar› sizin için üretilip,ister üstten tak›lan (flip-up), ister kiflisel ol-sun, seçilen gözlük çerçevesine ihtiyac›n›zolan camlar tak›larak üzerine gelecek luplaristedi¤iniz modele uygun olarak yerlefltirilirve size o flekilde teslim edilir. Gözlük-cambedelinden kaynaklanan 100-125 USD ci-var›nda ilave bir maliyetiniz olabilir. fiayetdaha ekonomik bir çözüm ar›yorsan›z veyalupu üreten firma göz numaras›/haz›rlana-cak gözlükle ilgili hata yapar diye korkuyor-san›z;a) Flip-up lup alacaksan›z, gözlükçünüze,size lupun tak›ld›¤› haz›r gelen standart çer-

ÜRÜN-TEKN‹K


En yüksekbüyütmeli lup

en iyi anlam›nagelmiyor. Neye

ihtiyac›m›zoldu¤unu tespit

etmek en az,ödeyece¤imizfaturan›n tutar›kadar önemli.



çevenin sadece numaral›camlar›n› yapt›r›p, bu çer-

çeveye takt›r›rs›n›z.b) TTL lup alacaksan›z, lupla-r›n içine yerlefltirilmifl olduk-lar› cam›n rahatl›kla tak›l›p

ç›kar›labildi¤i bir çerçeve se-çersiniz. Lupunuzu bu flekilde teslim al›p yi-ne gözlükçünüze numaral› camlar›n›z› haz›r-latarak, çerçevenin buruna oturan köprüsü-nün hemen alt›ndan her iki yana do¤ru uza-nan tutuculara camlar›n›z› takt›rabilirisiniz

Gözlerim asimetrik, ne yapmal›y›m? E¤er asti¤mat cam kullan›yorsan›z standartlup kullanmamal›s›n›z. Kiflisel flip-up veyaTTL luplar› kullanmal›s›n›z.

Lupta ölçüler al›n›rken neye dikkat etmeliyim? � Her fleyden önce, göz bebekleriniz aras›mesafe ölçülürken uzak ve yak›n mesafeölçümlerinizi birkaç defa tekrar ettirin. Öl-çüm esnas›nda bak›lan yak›n mesafe uzak-l›¤›n›n, genel olarak kullanaca¤›n›z çal›flmamesafesine uygun olmas›na dikkat edin.Çok basit bir ifllem olmas›na ra¤men, ölçüalan yanl›fl alabilir, ölçü veren de yanl›fl ba-kabilir.� Seçti¤iniz çerçevenin, ölçüm yap›lma-dan önce kafan›zda tak›l›yken, hem yatay

olarak yere paralel hem de yüzünüzeyandan bak›ld›¤›nda aln›n›za paralelolarak durdu¤undan emin olun.Unutmay›n ki o çerçeveler yüzlercedefa, ölçü verenler taraf›ndan tak›l›pç›kar›l›yor. E¤er bir sorun varsa, ölçüalan kifli taraf›ndan gerekli ayarla-malar› yap›ld›ktan sonra ölçü verin.� ‹lk üretildi¤inde lupunuzu istedi-¤iniz mesafeye ayarlatabilme flan-s›n›z varken bunu tahmine b›rak-may›n. Mutlaka bir hastan›zdaçal›fl›rken, asistan›n›za çal›flmamesafenizi ve bundan sonraçal›flmak istedi¤iniz mesafeyiölçtürün.

Kaç “X büyütmeli” lupla bafllamal›y›m? ‹nsano¤lu olarak egomuza düflkünüz. Herzaman en iyisi olsun istiyoruz. Peki en iyininkriteri nedir? En iyi kavram›, içinde bulunu-lan flartlara göre de¤iflir. Örne¤in: ‹stanbultrafi¤inde bir Hummer m› daha ifllevsel,yoksa 100 cc'lik bir scooter m›?Bu örne¤e dayanarak, en yüksek büyütme-li lup en iyi anlam›na gelmiyor. Neye ihtiya-c›m›z oldu¤unu tespit etmek en az, ödeye-ce¤imiz faturan›n tutar› kadar önemli. Piya-sada genel olarak bulunabilen 2,5 - 3,0 -3,5 büyütme oranl› luplar›n yan› s›ra inan›l-maz büyütmelere sahip 4.0 x, 5.0 x, 6.0 xgibi prizmatik luplar da mevcut. a) 2.5 x büyütmede hekim, çal›flma mesa-fesinde, hastan›n bo¤az›na do¤ru bakarkena¤›z d›fl›n› ve alt-üst her iki çeneyi birden,ayn› anda tam olarak görür.b) 3.0 x büyütmede hekim, çal›flma mesa-fesinde, ancak tek çeneyi ve ayn› anda a¤-z›n da %80-90 gibi bir k›sm›n› tam ve netolarak görebilir.c) 3.5 x büyütmede hekim, çal›flma mesa-fesinde, a¤z›n %50-60 gibi k›sm›n› görür.Yani büyütme oran› büyüdükçe olay t›pk›sinemada en arka koltuktan en öne do¤ruatlamak gibi bir etki yap›yor. Bir seferde gö-rebildi¤iniz reel alan gittikçe küçülüyor amagörebildi¤iniz alan› çok daha büyük görü-yorsunuz.Genel diflhekimleri için en iyi bafllang›ç 2.5x’le kullan›ma bafllamak. Hele yüksek çö-zünürlü¤e (rezolüsyona) sahip bir lupla bafl-lamak, al›flmak için çok rahatlat›c›. Çünkügenel diflhekimli¤inin birçok uygulamas›n-da dudaklar› görmek, birbirine oldukçauzak difllerin paralelli¤ini ve kapan›fl› de¤er-lendirmek vb. oldukça büyük önem tafl›yor.2.5 x yüksek rezolüsyonlu lupu ç›kar›p, 3.0x tak›ld›¤›nda odaklanmak inan›lmaz zorla-fl›yor. O yüzden 3.0 x büyütme tecrübelikullan›c›lar veya çok küçücük olmayan s›-n›rl› alanlarda çal›flan, örne¤in cerrahlar gibikiflilerin kullan›m›na uygun.3.5 x ise, sadece endodonti veya apikalmikro cerrahi yap›p, küçücük alanlarda çok

ÜRÜN-TEKN‹K



ÜRÜN-TEKN‹K

büyük büyütmeye ihtiyaç duyan hekimlerinharicinde, yeni bafllayanlara kesinlikle öne-rilmez.

Merak edilen cevaplar� Lup gözlerimi bozar diye korkuyorum?� Bu yaflta lup kullanmaya bafllarsam ilerdene yapar›m?� Bir kere lup kullanmaya bafllad›n m› art›k lupsuz bir fley göremiyormuflsun?Yukar›daki sorular lup kullanmaya bafllaya-cak hekimlerin en çok sordu¤u veya endifleetti¤i konular. Gözlerimiz lup kullanmayabafllamadan önce bozulmad›ysa kullan›mlahiç bozulmaz. Ancak bunun için mesafe öl-çümlerinin iyi yap›larak tam ölçü al›nm›flürünleri kullanmaya dikkat etmemiz gereki-yor. Her fley bir yana, art›k görebilmek içinkendinizi kasm›yor ve rahatça bakarak gö-rüyorsunuz. Kafl›n›z›, gözünüzü oynatarak,göz kapaklar›n›z› k›sarak odaklanman›zagerek yok. Bunun sonucunda;-distal kaviteler bile inan›lmaz oranda dahafazla görülür hale geliyor.-hastan›n a¤z›n›n içine girer gibi çal›flman›zgerekmiyor.-özellikle uzun çal›flma mesafeli bir lup sipa-rifl ettiyseniz (hastadan uzak ve dik oturmakzorunda kald›¤›n›z için) bel- boyun a¤r›lar›n-dan kutuluyorsunuz. Hastan›n a¤z›ndan s›ç-rayanlardan, aeratör türbülans›yla oluflanaeresolden fiziksel olarak kurtuluyorsunuz.-basamakl› difl kesimi yaparken inan›lmazrahatlama hissediyorsunuz.

Q-OPTICS Markal› ürünlerin avantajlar›� Metal gözlük çerçeveleri saf titanyumdan yap›ld›¤› için, uzun süreli lup kullananlar›n gözlü¤ü ç›kar›rken hep sap›ndan tutup yana do¤ru çekmeleri yüzünden oluflan eklem yerlerindeki gevflemeler ve/veya sap ve çer-çevelerin e¤ilmesinden olan kullan›c› sorun-lar›, saf titanyum çerçeveyle çözülmüfl.� Yüksek rezolüsyonlu lup seçene¤i sade-ce, q-optics'in 2.5 x büyütmeli luplar›nda bulunuyor.

� Flip-up luplardaki luplar› yukar› kald›rma-n›z gerekiyorsa, gözbebeklerinizin pozisyo-nuyla seçti¤iniz çerçevenin alt kenar› aras›n-daki mesafe fazlaysa di¤er markalardaki gi-bi mentefle hareketi yapt›rarak kald›rmakyerine q-optics'te tam dikey hareket ettirensürgü sayesinde luplar› gözünüzden hiçuzaklaflt›rmadan direkt kald›rabilirsiniz.Mentefle hareketiyle yukar› kald›rmak lupugözünüzden uzaklaflt›r›r ve görüfl alan›n› da-ralt›r.� Diyelim TTL lup kullan›yorsunuz, gözlü¤ünüzü düflürdünüz. Çerçeveniz k›r›larak luplar çerçeveden ayr›ld›. Böyle bir durum için q-optics luplar› ömür boyu garantilidir. Çerçeve bedeli karfl›l›¤› luplar›n›z› gönderip, yepyeni bir çerçeveye monte edilmifl olarak geri alabiliyorsunuz. Di¤er markalarda ise ücretin tamam›n› yeniden ödersiniz� Q-optics üretimini fason olarak yapt›rma-y›p tamam›n› kendi fabrikas›nda yap›yor.� Benzerlerine göre tüm büyültme çeflitleri-nin ayn› oldu¤u (yaklafl›k 1000 dolar+KDV)fiyatlar da avantajl›. TTL lup için makul bir fi-yat sahip.� Arzu edilirse çerçeve fark›na ba¤l› fiyatde¤iflimi olmaks›z›n spor çerçeve de kullan›-labiliyor. � Dünyada ilk olan yüksek rezolüsyonluluplar daha genifl görüntü alan›na sahip. An-cak 2.5 x’ ten daha fazla büyütmeli luplardayüksek rezolüsyon flimdilik yok.� Resimlerde de görüldü¤ü gibi, istenirseLed ›fl›k tak›labiliyor.� Daha detayl› bilgi için www.pratiklinik.com [email protected] �

Büyütme oran›büyüdükçe olayt›pk› sinemada

en arka koltuktanen öne do¤ru

atlamak gibi biretki yap›yor. Bir

seferde görebildi¤iniz

reel alan gittikçeküçülüyor amagörebildi¤inizalan› çok daha

büyük görüyorsunuz.


Diflhekimi Zerrin Doyranl›o¤lu

K‹TAP


B ilimsel diflhekimli¤i öncesinde kulla-n›lan tur motorlar›, silikat dolgular, te-davi alternatifleri olmad›¤› için çekim-

le sonuçlanan olgular. Bütün bunlar›n geç-miflin eldeki imkanlar›yla, yetersiz anestezikkoflullarda gerçeklefltirildi¤ini düflünürsek,kulaktan kula¤a anlat›lan, nesilden nesilekorkular›n aktar›ld›¤›, neredeyse flehir efsa-nesine döndü¤ü bir mesle¤imiz var. Daha önce hiç diflhekimi koltu¤una oturma-m›fl hastalar›n telaffuz etti¤i ilk kelime “kor-

kuyorum!” Bu korkuda flehir efsanelerininrolü büyük. Geliflen teknolojiyle birlikte ge-liflen mesle¤imizi, bilimsel diflhekimli¤ini oan korkular›yla mücadele eden ve oturdu¤ukoltuktan bir an önce kurtulman›n hesab›n›yapan hastaya etkili bir flekilde anlatmak neyaz›k ki mümkün de¤il...

A¤aç yaflken e¤ilirHer konuda oldu¤u gibi diflhekimli¤i konu-sunda da e¤itimin öncelikle çocukluk döne-

[email protected] Komisyonu Üyesi

Her konuda oldu¤u gibi diflhekimli¤i konusunda da e¤itimin öncelikle çocukluk döneminde bafllamas› gerekir. TÜB‹TAK’›nhaz›rlad›¤› Popüler Bilim Kitaplar› serisiyle 3-6 yafl grubunu hedefleyen dört kitapl›k seri “Doktorda”, “Difl Hekiminde”,“Hastanede” ve “Yavru Köpek” bafllang›ç e¤itimi için ideal kitaplar.

TÜB‹TAK’tan çocuklaraçizgi kitaplar

kitap 127 7/20/09 6:30 PM Page 38

K‹TAP

minde bafllamas› gerekir. Aile içinde veokullarda verilen e¤itim bu aç›dan son dere-ce önemlidir. Çocu¤un, tedavi stresinin vehekim korkusunun yaflanmad›¤›, rahat birortamda, kendi yafl grubu içinde ve yinekendi yafl grubuna yönelik e¤itim materyal-lerinden öncelikle bilgi edinip, hekimi ziya-ret etmesi ve hekimin de bu konuda son de-rece duyarl› davranmas› önemlidir.TÜB‹TAK, haz›rlad›¤› Popüler Bilim Kitaplar›serisiyle 3-6 yafl grubunu hedefleyen, eksikolan e¤itici materyal ihtiyac›na yönelikönemli bir katk›da bulunmufl. Masal kitab›formunda haz›rlanm›fl olan dört kitapl›k seri“Doktorda”, “Difl Hekiminde”, “Hastanede”ve “Yavru Köpek” bafll›klar›n› tafl›yor.

Masals›, kolay okunan,çizgi kitaplarMesle¤imizi ilgilendiren “Difl Hekiminde”isimli kitapta, masals› çizgilerle karakterizeedilmifl Kaya ailesinin, randevu al›nmas›n-dan itibaren bir diflhekimine giderken yafla-d›¤› tüm detaylar, fazla ayr›nt›ya girilmedenanlat›lm›fl. Anlat›m çok say›da renkli resimve büyük puntolarla yaz›lan, az say›da cüm-leyle desteklenmifl. Anne Civardi taraf›ndanyaz›lan, Stephen Cartwright'›n resimledi¤ive çevirisini Ezgi Perktafl’›n yapt›¤› bu kitap21x21 cm boyutlar›nda ve 16 sayfadan olu-fluyor.3-6 yafl grubu için kitaplar, annenin, baba-n›n veya yuvadaki ö¤retmenin, kitab›n içeri-¤ini okuyarak çocu¤a anlat›rken çocuklar›nda resimlerle oyalanabilece¤i flekilde haz›r-

lanm›fl. Kitab› okuyan ebeveynin ve ö¤ret-menin de bu sayede basit bir flekilde bilgi-lenmesi mümkün. Ayn› kitap, okumay› yeniö¤renen 7-8 yafl grubuna yönelik olarak birkez daha ifllev görecek nitelikte haz›rlan-m›fl. Cümleler büyük puntolarla yaz›ld›¤›n-dan, kitab›n zorlanmadan okunmas› sa¤-lanm›fl. Bu yafl grubu bizzat kendisi okudu-¤u için, kitab› tekrar tecrübe etmesi isten-mifl. Çocu¤un okurken dikkatinin devaml›-l›¤›n› sa¤lamaya yönelik olarak da küçükbir ayr›nt› düflünülmüfl. Sayfa içindeki ka-rakterler aras›na sar› ördekler yerlefltirile-rek, çocuklar›n bu ördekleri bulmalar› is-tenmifl.

Çocuk hastalar için idealKitaplara, bulundu¤unuz bölgedeki büyükkitapç›lardan ulaflabilirsiniz. Ancak büyükkitapç›larda bile say›lar› bir-iki taneyle s›n›r-l›. Tedavi için gelen hastalar›n›z›n çocuklar›bekleme sürecinde bir kenarda oyalans›nve giderken de kitab› hediye olarak als›n is-teyebilirsiniz. Çok say›daki kitap sipariflini-zi kitapç› sizin ad›n›za TÜB‹TAK'a iletebili-yor ve bir-iki gün içinde sipariflinize ulafla-biliyorsunuz. Kitapç›ya gerek yok, kendi si-pariflimi kendim veririm derseniz [email protected] adresine bu iste¤inizi iletebilir-siniz. “Bildi¤im yol en iyi yoldur; tüm bun-larla u¤raflmaya ne gerek var?” dersenizaflkolsun!!! Nerede sizin yeni mezun, ama-tör ruhunuz? Bu arada en önemli k›sm›unutmadan söyleyelim... Kitab›n tanesi2,50 TL'den sat›l›yor.�


Çocuklar›n resimlerle

oyalanabilece¤iflekilde

haz›rlanan vetanesi 2.5 TL’densat›lan kitaplar

kitap@tübitak.gov.tradresinden de

istenebilir.

kitap 127 7/20/09 6:30 PM Page 39

[email protected]

S‹V‹L TOPLUM


K ad›köy Belediyesi Aile Dan›flma Mer-kezi, 1994 y›l›nda onursal baflkan Se-lami Öztürk, kurucu baflkan Marmara

Üniversitesi Rektörü Necla Pur ve döneminbelediye baflkan yard›mc›s› ‹nci Beflp›nar ta-raf›ndan, Kad›köy Kad›n Platformu iflbirli¤iy-le kuruldu. Merkezin amac›, ilçede yaflayan,sosyo-ekonomik durumu yetersiz olan bi-reylere Atatürk ilke ve devrimleri konusundaayd›nlat›c›, Cumhuriyet’in temel de¤erlerinikoruyucu, demokratik, laik ve sosyal hukukdevletinin temel görevi olan sa¤l›k, e¤itim vesosyal dayan›flma hizmeti sa¤lamak ve bubilinci gelifltirip kent yaflam›na uyuma yöne-lik e¤itim hizmeti sa¤lamak olarak belirlen-mifltir. Merkezlerin say›s› 2008 y›l›nda 10’aulaflm›flt›r. Belediye taraf›ndan istihdam edi-len merkez sorumlusu ve yard›mc›s› d›fl›ndamerkezlerdeki tüm hizmetler gönüllüler tara-f›ndan verilir. Geçen y›l bu say› 2210’a ç›k-m›flt›r.

Amaç çözüm üretmek Yerel yönetimler, belediye yasalar›nda yerald›¤› gibi e¤itim, sa¤l›k ve sosyal dayan›fl-ma hizmetlerini ihtiyaç sahiplerine ulaflt›r-makla yükümlüdür. Aile dan›flma merkezleri

sivil toplum kurulufllar›, üniversiteler, meslekodalar›yla iflbirli¤i yaparak çal›flmalar›n› sür-dürür. Merkezlerin hedefi Kad›köy ilçesindeikamet eden, sosyo-ekonomik düzeyi yeter-siz olan bireylere, ihtiyaç sahibi kiflilere ulafl-mak ve yerinde ilgili çözümü getirmektir.fiaflk›nbakkal birimi projenin kentli kesiminetan›t›lmas› için kurulmufltur.

5465 Kifli merkeze üye Aile Dan›flma Merkezlerinde verilen okumayazma ve temel yurttafll›k e¤itimi program-lar›na kat›lmak için üye olmak gereklidir.2008 itibariyle üye aile say›s› 5465’dir. Mer-kezlerin bulundu¤u bölgelerde verilen hiz-metler bölgedeki gelir ve insani yoksulluklardikkate al›narak tespit edilmifltir Bunlar:

Kad›köy Belediyesi Aile Dan›flma Merkezi

Diflhekimi P›narDelen Sat›o¤lu

Kad›köy’ün sosyo-ekonomikve kültürel aç›dan yetersiz bölgelerinde yaflayan,e¤itim, sa¤l›k ve sosyalyard›ma ihtiyaç duyankiflilere hizmet verenKad›köy Belediyesi AileDan›flma Merkezleri’nitan›t›yoruz bu kez sizlere.

sivil toplum 127 7/20/09 6:31 PM Page 102

• Okur-yazarl›k düzeyinin yükseltilmesi,• Vatandafll›k bilinci gelifltirme,• Kentlilik bilinci gelifltirme,• Yetiflkinlere istihdama yönelik meslekie¤itim,• Yetiflkinlerin ve çocuklar›n e¤itimlerinindesteklenmesi,• Kad›n ve çocuklar›n koruyucu sa¤l›k hiz-metleri ve –Sosyal Güvenlik Sistemi d›fl›n-da kalanlar›n- ayakta tedavi hizmetlerininkarfl›lanmas›,• Kültür hizmetlerine kat›l›m›n desteklen-mesi,• Sosyal ve ekonomik aç›dan güçsüz grup-lar›n her türden dan›flmanl›k hizmeti ihtiya-c›n›n karfl›lanmas›,• Kad›na ve çocu¤a yönelik fliddetin önlen-mesi çal›flmalar›n›n kurumlar› harekete ge-çirerek yap›lmas›,• ‹stihdam›n desteklenmesi - sosyal ko-operatifler-çal›flan kad›nlara ücretsiz kreflhizmeti.

Yetiflkin ve çocuklara e¤itimÖzellikle istihdam konusunda, kad›n emekatölyelerinde kad›nlara yönelik yemek, oya,kuaför, cam ve sinema atölyeleri bulunur.Bu atölyelerden mezun olup sertifika alanla-r›n ekonomik hayata kat›lmalar› sa¤lan›r.Sosyal yard›m ve destek hizmetlerin-de,aflevlerinden yiyecek, giysi, yakacak veö¤rencilere burs ve dershane deste¤i verilir.

Nüfus kâ¤›d› ç›kar›lmas›, yeflil kart al›nmas›ve yafll›l›k ayl›¤› ba¤lanmas› gibi yard›mlarda yine sosyal yard›m hizmetlerindendir.E¤itim hizmetleri hem yetiflkinlere hem deçocuklara verilir.

Destek ve yard›m bekliyorlarE¤itim hizmetlerinde okur yazarl›k, meslekie¤itim (bilgisayar, büro yönetimi, ‹ngilizce,dikifl vb ) ,vatandafll›k e¤itim yan› s›ra engel-lilere yönelik e¤itimi programlar› da veril-mektedir. ‹lkö¤retim ve üniversite ö¤rencile-rine burs deste¤i KASDAV (Kad›köy SosyalDayan›flma Vakf›) ve Aile Dan›flma Merkezigönüllülerinin deste¤iyle verilir. Bugüne ka-dar 51.323 kifliye verilen sa¤l›k hizmeti dörtayr› bölgedeki sa¤l›k biriminde sa¤l›k gü-vencesi olmayan üyelere tamamen ücretsizolarak sunulur. Sürekli olarak hizmet içi e¤itim alan, y›llargeçse de amatör ruhlar›ndan hiçbir fley kay-betmeden çal›flan merkez gönüllüleri dahaçok hizmet vermek için daha çok gönüllüdeste¤ini arzuluyor. Her türlü erzak, giysi,kurban ba¤›fl› ile kitap yard›m› yapabilece¤i-niz aile dan›flma merkezlerinde titizlikle kay›talt›na al›nan yard›mlarla y›llard›r sessiz amakararl› bir flekilde binlerce muhtaç insanayard›m devam ediyor.�Hayat› daha anlaml› k›labilmek dile¤iyle sev-giyle kal›n…

‹letiflim: www.kadikoy.bel.tr


sivil toplum 127 7/20/09 6:31 PM Page 103

[email protected]

SANAT


B u y›l da yaz geldi, okullar kapand›,yazl›kç›lar gitti, tatile gidenler gitti ve‹stanbul’da kalanlar yaz›n s›ca¤›yla

ve y›l›n yorgunlu¤uyla yaflamaya devam et-tiler… Müzikle yorgunluk atanlardansan›zve festivaller için ay›rabilecek bütçeniz var-sa ‹stanbul sizler için bir cennet olur yaz ay-lar›nda…

� ‹stanbul Kültür veSanat Vakf›’n›n dü-zenledi¤i 37. Ulus-lararas› ‹stanbulMüzik Festivali 5-30 Haziran tarihle-

rinde gerçekleflti. Festivalin aç›l›fl konseri 5Haziran’da Aya ‹rini Müzesi’nde gerçekleflti-rildi. Borusan ‹stanbul Filarmoni Orkestra-s›’n›n seslendirdi¤i Stravinsky’nin Atefl KufluSüiti ile bafllayan festivalde dünyaca ünlüpek çok sanatç› yer ald›. Festival mekânlar›olarak Aya ‹rini Müzesi, Lütfi K›rdar Kongreve Sergi Saray›, ‹stanbul Arkeoloji Müzesi,Süreyya Operas›’n›n kullan›ld›¤› festivalde‹stanbullular müzi¤e doydu. Festival, LütfiK›rdar Kongre ve Sergi Saray›’nda 30 Hazi-ran’da gerçekleflen konserle son buldu. Bukonserde ‹talya’n›n en ünlü orkestras› olanLa Scala Flarmoni’ye flef ve solist olarak Da-niel Barenboim efllik etti, Beethoven ve Ber-lioz’un eserlerini seslendirdi. fief Daniel Ba-renboim, sanatç› kimli¤inin yan› s›ra bar›fliçin gerçeklefltirdikleriyle de tan›n›yor. Filis-tinli ve ‹srailli sanatç›lar› bir araya getirerek

Do¤u–Bat› Dîvan› Orkestras›’n› kurdu, Onur-sal Filistin Vatandafll›¤›’n› kabul ederek hemFilistin, hem de ‹srail pasaportu tafl›yan dün-yadaki tek insan oldu.

� ‹stanbul’da gerçekleflenbir baflka etkinlik CihangirPazart Günü. Cihangir Ro-ma Bahçesi’nde 7 ve 21Haziran ile 5 Temmuz tarih-lerinde saat 15:00-20:00aras› gerçekleflti. CihangirGüzellefltirme Derne¤i, Ka-

talist Tasar›m’›n gönüllü çal›flmalar›yla dü-zenlenen Pazart, sanat ve tasar›m pazar›olarak özgün tasar›m sanat ürünlerinin sat›-fla sunuldu¤u bir etkinlikti. Elli befl stand›nyer ald›¤› etkinlikte ayr›ca müzik, ev yap›m›yemekler, bitki çaylar› ve harika bir gün bat›-m› kat›l›mc›lara efllik etti.

� Dalyan Kulüp, Adile Sultan Saray› ve1001 Direk Sarn›c›… Mekân isimleri bir sa-t›ra s›¤sa da yap›lar Bizans ve Osmanl›’dankalma. ‹flte bu büyüleyici mekânlarda 1-5Temmuz tarihlerinde 6. Uluslararas› ‹stan-bul Tango Festivali gerçekleflti. K›sa za-manda Avrupa’n›n en önemli tango festi-valleri aras›na giren ‹stanbul Tango Festiva-li’ne 41 farkl› ülkeden 400 dansç› kat›ld›.Tango severler 15 Avro’dan bafllayan fiyat-larla tango gecelerine kat›ld› ve dünyacaünlü ustalardan seviyelerine uygun dansdersleri ald›lar.

‹stanbul’da yaz ve festivaller

Diflhekimi Nilgün Onar›c›

‹stanbul, yaz›n gelifliyle birlikte festivaller, konserler vede¤iflik sanatsal buluflmalar›n yo¤unlaflt›¤› rengarenk bir hal al›yor. Bu ortam›n keyfini de tatile ç›kamayan sad›k ‹stanbullular ç›kar›yor.

sanat gundemi 127 7/20/09 6:31 PM Page 92

� ‹stanbul Kültür ve Sanat Vakf› taraf›ndandüzenlenen 16. Uluslararas› ‹stanbul CazFestivali 2-15 Temmuz tarihlerinde gerçek-lefltirildi. Cemil Topuzlu Aç›k Hava Sahnesi,The Marmara, Esma Sultan, Aya ‹rini, ‹stin-ye Park, Cemal Reflit Rey Konser Salonu,‹stanbul Modern, Nardis Jazz Club gibi me-kânlarda 30’un üzerinde konser yap›ld›.Marcus Miller, Stanley Clarke, Victor Woo-ten üçlüsünün bas gitar yorumlar›ndan ca-z›n efsane ismi George Benson’a pek çoksanatç›n›n yer ald›¤› festivalde müzik me-kânlardan soka¤a taflt›, denize akt›. Ücret-siz “Sokak Konserleri” ‹stanbullulara hofl

sürprizler yaflatt›. Ayr›ca, ‹stanbul Bo¤a-z›’nda müzikle dolaflan “Caz Vapuru”, cazseverlerle bulufltu. ‹stanbul Kültür ve Sanat Vakf› ve Ça¤daflYaflam› Destekleme Derne¤i’nin birlikte ha-yata geçirdi¤i ‘Bitambiö¤renci’ uygulamas›bu y›l da sürdü. ‹steyenler bilet al›rken ‘Bi-tambiö¤renci’ diyerek 15 TL ya da 50 TLba¤›fl yaparak 3 ya da 10 çocu¤un da ‹s-tanbul Caz Festivali’ne kat›l›m›n› sa¤lad›lar.

� ‹stanbulPark’ta düzenlenen Rock’n Co-ke Festivali 17-19 Temmuz tarihlerinderock severlerle bulufltu. Rock’n Coke, birmüzik festivali olman›n ötesinde üç gün bo-yunca 55 bin kiflinin bir arada yaflad›¤› devbir çad›r kasabas›. Festival alan›, kamp ala-n›, çarfl› gibi bölümlerden oluflan bu müzikkasabas›nda on binlerce insan çad›rlardayatarak üç gün boyunca müzi¤i yaflad›laradeta. Bu y›l festivale Aylin As›m, BoraUzer, Emre Ayd›n, Duman, Hayko Cepkin,Saltuk Erginer & Karga Sürüsü, Çilekefl,Badem gibi Türk sanatç› ve gruplar›n›n ya-n› s›ra Howling Bells, Nine Inch Nails, TheTwelves, Cold War Kids, Linkin Park gibiyabanc› gruplar da kat›ld›.

� Kuruçeflme Arena’da; 26 Haziran SezenAksu, 27 Haziran Duman, 28 Haziran Vol-kan Konak, 30 Haziran Kardefl Türküler, 1Temmuz Sertab Erener, 4 Temmuz Nilüfer,7 Temmuz Hadise, 10 Temmuz Zuhal Ol-cay, 17 Temmuz MFÖ sahne ald›. AjdaPekkan 8 A¤ustos’ta sahneye ç›kacak.Enka Aç›k Hava Tiyatrosu’nda 11 Tem-muz’da Erol Evgin, 17 Temmuz’da fievvalSam, 24 Temmuz’da Mustafa Sa¤yaflar se-venleriyle bulufltu. Cemil Topuzlu Aç›k Hava Sahnesi’nde ise16 Temmuz’da Candan Erçetin, 19 Tem-muz’da Yeni Türkü, 21-22 Temmuz’da Se-zen Aksu sahneya ç›kt›.O konserden bu konsere giderken, festival-den festivale gezerken yaz bitecek, okullaraç›lacak, yazl›kç›lar dönecek ve hayat de-vam edip gidecek. Herkesin yaz› güzel vesa¤l›kl› geçsin.�


SANAT

Müzik ve CazFestivallerinde ‘Bitambiö¤renci’uygulamas›ylabu y›l da 15 TL

ya da 50 TL ba¤›fl

yapanlar3 ya da 10çocu¤un

konserleriizlemesinisa¤lad›.

sanat gundemi 127 7/22/09 6:11 PM Page 93

[email protected]

SA⁄LIK DÜNYASI


Diflhekimi P›nar Ezerler ‹zar

‹stanbul Sa¤l›k Müdürlü¤ü görevinden ay-r›lan Uzm. Dr. Mehmet Bakar’›n yerine fiifl-li Etfal E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi Bafl-hekimlik görevini yürütmekte olan Doç. Dr.Ali ‹hsan Dokucu atand›.�

Kaynak: Sa¤l›¤›n Sesi

Doç. Dr. Ali ‹hsan Dokucu

Sa¤l›k MüdürüTohoku Üniversitesi’nden profe-sör Ichiro Tsuji yönetiminde birekip, Japonya'n›n kuzeyindekiMiyagi bölgesinden 40-79 yaflaras›ndaki 50 bin kifliyi 12 y›l bo-yunca inceledi. Vücut kütle endeksine göre dörtgrubun oluflturuldu¤u araflt›rma,40 yafl›nda makul bir kilo faz-lal›¤› bulunan insanla-r›n, çok zay›flara görealt› ila yedi y›l dahafazla yaflad›¤›n›,çok zay›flar›n ya-flam süresinin deobezlere görebefl y›l daha az oldu-

¤unu ortaya koydu. Vücut kütleendeksi 25-30 olan kifliler hafif ki-lolu, 30'un üzeri fliflman ve afl›r›fliflman olarak kabul ediliyor. Pro-fesör Kuriyama, zay›f insanlar›nyaflam süresinin daha az olmas›-

n›n bafll›ca nedenle-rinin, zatürre gibihastal›klara karfl›

daha dayan›ks›zolmalar›na vedamarlar›n›ndayan›ks›zl›-¤›na ba¤l› ol-

du¤unu kaydetti. �

Kaynak: NTV

Lokanta, kahvehane, kafeterya ve birahanegibi e¤lence hizmeti verilen iflletmelerde tütünve tütün ürünlerinin tüketimi yasa¤› 19 Tem-muz’da 2009 tarihinde bafllad›. 4207 say›l› Tü-tün ve Tütün Mamullerinin Zararlar›n›n Önlen-mesine ‹liflkin Yasa’da yap›lan de¤ifliklikle si-gara içilmesi yasak yerler; kamu hizmet bina-lar›n›n kapal› alanlar›, koridorlar› dahil her türlüe¤itim, sa¤l›k, üretim, ticaret, sosyal, kültürelve spor amaçl› özel hukuk kiflilerine ait binalar,taksi hizmeti verenler dahil kara, demir, denizve havayolu toplu tafl›ma araçlar›, okul öncesie¤itim kurumlar›, dershaneler, özel e¤itim veö¤retim kurumlar› dahil ilk ve orta ö¤renim ku-rumlar›, kültür ve sosyal hizmet binalar›ndakitütün yasa¤› 19 May›s 2008 tarihinde yürürlü-¤e girmiflti. Bu yerlerde de tütün ve tütünürünlerinin tüketimi tamamen yasakland›.Ayr›ca yaln›z sigara içenlere hizmet verecek

bar, restoran, kafe gibi yerler aç›lamayacak,bu yerlerde sigara içmek isteyenler için özelbölümler oluflturulamayacak.

‹çene 69 TL ceza19 Temmuz’dan itibaren yasan›n kapsam›nagiren bu yerlerde tütün ve tütün mamulleri kul-lananlara Kabahatler Kanunu’nun 39. madde-si gere¤i en yak›n kolluk birimi yetkililerince 69TL para cezas› kesilecek. Yasaklar›n uygulan-mas› ve tedbirlerin al›nmas›yla ilgili yükümlü-lüklerini yerine getirmeyen iflletme sorumlular›da iflletme izni veren kurum taraf›ndan yaz›l›olarak uyar›lacak. Uyar›ya ra¤men verilen sü-rede yükümlülüklerini yerine getirmeyenler,belediye s›n›rlar› içinde belediye encümeni,belediye s›n›rlar› d›fl›nda mahalli mülki amir ta-raf›ndan 560 TL’den 5 bin 600 TL’ye kadaridari para cezas› alacak.�

Zay›flar fliflmanlardan daha az yafl›yor

Dumans›z hava sahas› uygulamas› bafllad›

saglik haberleri 127 7/22/09 6:16 PM Page 96


SA⁄LIK DÜNYASI

Dan›fltay ‹dari Dava Daireleri Ku-rulu, özel hastanelerin sa¤l›k hiz-metleri bedelinin en fazla%30'una kadar ek ücret alabilme-sini öngören Bakanlar Kurulu ka-rar›n›n yürütmesinin durdurulmas›istemini reddetti. Böylece Dan›fl-tay hastay› korumufl oldu.Özel hastaneler daha fazla ücrettalebi için yürütmenin durdurul-mas› istemiyle dava açm›flt›. ÖzelHastaneler ve Sa¤l›k Kurulufllar›Derne¤i, Sa¤l›k Hizmetleri Fiyat-land›rma Komisyonu'nca belirle-nen sa¤l›k hizmetleri bedelinin enfazla %30'una kadar ilave ücretal›nabilece¤i yönündeki Bakanlar

Kurulu karar›n›n iptali ve yürütme-sinin durdurulmas›n› talep etti.Davayla ilgili ilk incelemesini ya-pan Dan›fltay 10. Dairesi yürüt-menin durdurulmas› istemini red-detti. Davac› dernek, dairenin bukarar›na itiraz ederek yürütmenindurdurulmas›n› istedi. Talebi gö-rüflen Dan›fltay ‹dari Dava Daire-leri Kurulu, yürütmenin durdurul-mas› istemini reddetti. BöyleceDan›fltay, hastay› korumufl oldu.Buna göre, özel hastaneler sa¤l›khizmetleri bedelleri üzerinden%30'dan fazla ücret alamaya-cak.�Kaynak: ‹nternet haber

Dan›fltay hastay› koruduÖzel hastanelerin %30'un üzerinde ücret talep etti¤iitiraz baflvurusu Dan›fltay taraf›ndan reddedildi.

Araflt›rmac›lar David Harrison ve RandyStrong, yiyece¤in yan›nda rapamisin verilen20 ayl›k (insanda 60 yafl›na eflde¤er) farelerinyaflam süresiyle normal beslenen ayn› yaflta-ki farelerinkini karfl›laflt›rd›. Di¤er farelere gö-re, ilaç verilen erkek farelerin yaflam süresiortalama %9, diflilerinki %13 artt›. ‹laç, fare-lerin, ulaflabilece¤i maksimum yafl› da gerideb›rakmas›n› sa¤lad›. Ölümü geciktirse de yap›lan otopsiler, ilac›n,her iki gruptaki farelerin ölüm nedenini de¤ifl-tirmedi¤ini gösterdi, yani kansere yakalananfare, uzun yaflasa da yine kanserden öldü.Bununla beraber araflt›rmac›lara göre ilaç,kansere yakalanmay› geciktirebilir veya yafl-lanmay› yavafllatabilir ya da her ikisini ayn› an-

da yapabilir. Nature dergisindeyay›mlanan araflt›rma sonuçlar›,yaflla ilgili hastal›klar›n tedavisi içinyan etkileri olmayan rapamisine benzerilaçlar›n üretebilece¤i umudunu yeflertti. Rapamisinin, omurgas›zlarda, yafllanma süre-ciyle ilgili TOR proteininin ifllevini yavafllatt›¤›biliniyor. Bu proteinin durdurulmas›, mayamantar›, iplik kurdu ve sirke sine¤inin ömrünüuzatm›flt›. Bu araflt›rma ise ilk kez rapamisinlememelilerin ömrünün uzatabildi¤ini gösterdi.Ancak bilim insanlar›, yan etkilere de¤inereksa¤l›kl› kiflilerin veya doktorun bu ilac› öner-medi¤i kiflilerin, rapamisini genç kalmak içinkullanmamas› gerekti¤ini vurgulad›. �Kaynak: Hürriyet

Gençlik iksiri hayal de¤ilNakillerden sonra doku reddi ihtimalini azaltmada kullan›lan rapamisin (sirolimus) maddesi, yafll› farelerinömrünü uzatt›.

saglik haberleri 127 7/22/09 6:16 PM Page 97

Diflhekimi Nesrin Koçer Ülker

KISA YOLCULUK


[email protected]

A nadolu Yakas›’n›n son ilçesi Bey-koz’dan 18 kilometre uzaklafl›ncaPoyrazköy’e var›rs›n›z. Ayn› tarihlerde

infla edilmifl, karfl›l›kl› duran iki kale; Poyrazve Garipçe Kalesi karfl›lar sizi. Cenevizlilertaraf›ndan alt› yüz y›l önce kurulan köy, ku-rucular›n›n ard›ndan önce Bizansl›lar› dahasonra Karadenizli Türkleri a¤›rlam›fl. Geç-miflten bugüne geçimini hep bal›kç›l›ktansa¤lam›fl köy halk›. Bugün de köy nüfusu-nun neredeyse %70’i bal›kç›l›k yap›yor. Birtoprak, bir de su temiz tutarm›fl en çok insa-n›, Poyrazköylüler de öyle.

Denizi temizAd›n›n aksine rüzgar almayan, mutena ko-yundaki kumluk plaj›na, yerli turistlerin çok-ça ra¤bet etti¤i bal›k lokantalar›na karfl›n,turistik bir belde olma savafl›na girmemiflPoyrazköy halk›. Zaten ‹stanbullular› burayaçeken de civardaki en temiz deniz suyunasahip, teknelerin de demirlemesine müsaitolmas›n›n yan› s›ra bu yerel özelliklerini ko-rumas› olsa gerek. Kara yolunu tercih eden-lerin yan› s›ra Poyrazköy’e denizden gelmek

de mümkün. Kimileri bo¤az turu yapan tek-nelere binip solu¤u burada al›rken, kimileride tekne tutup gelmeyi tercih ediyorlar.Do¤rusu her ikisinin de keyfi baflka türlü.Köye ulaflmak için Beykoz’u geçtikten yak-lafl›k 4 km sonra solda Poyrazköy-AnadoluFeneri tabelas›n› takip etmek gerekiyor. Ka-radeniz’e, Anadolu Feneri’ne do¤ru gider-ken solda Poyrazköy yön levhas›n› izleyerekBo¤az k›y›s›na, Poyrazköy’e iniliyor.

Gerçek bir köy havas›Plaj, üç taraf› denizlerle çevrili ‹stanbul’unson yirmi senede, önce h›zla unutup sonraans›z›n tekrardan hat›rlay›verdi¤i bir do¤aolay›! ‹stanbul civar›nda birer birer yenidenaç›lan plajlar›n aras›nda Poyrazköy’ün plaj›belki de en dikkat çekici olan›. Temiz suyu,uzun kumluk sahili, soyunma kabinleri, yazdönemi her daim aç›klara demirlemifl yatlarve k›y› boyu sal›nan, her biri baflka güzellik-te bal›kç› tekneleriyle burada bir yandan ‹s-tanbul’un eski yazl›k hayat›n› tatmak, an›m-samak, bir yandan da gerçek bir köy havas›almak mümkün. �

Hafta sonu kaç›fllar› için ideal:

PoyrazköyFoto¤raf: Ali Ülker

Temiz suyu, uzunkumluk sahili,

k›y› boyu sal›nan,her biri baflka

güzellikte bal›kç›tekneleriyle

Poyrazköy’de bir yandan

‹stanbul’un eskiyazl›k hayat›n›tatmak, di¤er

yandan da gerçekbir köy havas›

almak mümkün.

gezi 127 7/20/09 6:33 PM Page 84

H asta tedavisinde ihtiyaç duyulan uyufltu-

rucu/psikotrop madde ve müstahzarlar›-

n›n ve kan ürünlerinin kontrollü kullan›m›-

n› sa¤lamak, amaç d›fl› kullan›lmas›n› veya suisti-

malini önlemek için Sa¤l›k Bakanl›¤› uyuflturucu

madde ve müstahzarlar› için 1985 y›l›n-

dan itibaren KIRMIZI RE-

ÇETE, psikotrop madde

ve müstahzarlar› için

1986 y›l›ndan itibaren YE-

fi‹L REÇETE, 2001 y›l›ndan itiba-

ren de hemofili hastalar› için

kullan›lan faktörlerin ya-

z›ld›¤› reçetelerle hasta-

n›n kimlik bilgilerini içe-

ren HEMOF‹L‹ TAK‹P

KARNES‹ (turuncu reçe-

te) ve ayr›ca di¤er kan ürün-

leri (Human Albumin ve ‹m-

munglobulinler vb.) için MOR REÇE-

TE uygulamalar› sa¤l›k hizmetine sunulmufltu.

Söz konusu reçetelerin bas›m› Sa¤l›k Bakanl›¤›

‹laç ve Eczac›l›k Genel Müdürlü¤ü taraf›ndan

gerçeklefltirmekte olup, ‹l Sa¤l›k Müdürlüklerinin

talebi do¤rultusunda da¤›t›m› yap›lmaktad›r. Tür-

kiye genelinde tüm illerde kullan›lmakta olan k›r-

m›z›, yeflil ve mor reçetelerin il baz›nda da¤›t›m›y-

la, 3 Nisan 2009 tarihinden itibaren hasta ad›na

Hemofili Takip Karnesi (turuncu reçete) düzen-

lenmesi ve kontrolü ‹l Sa¤l›k Müdürlüklerince

gerçeklefltirilmektedir. Bu ba¤lamda çal›nan,

kaybolan veya sahte oldu¤u tespit edilen k›rm›z›,

yeflil, mor ve turuncu reçetelerle ilgili duyurular, ‹l

Sa¤l›k Müdürlükleri taraf›ndan kendi illeri içinde-

ki tüm eczane, sa¤l›k kurum ve kurulufllar›yla di-

¤er ‹l Sa¤l›k Müdürlüklerine yap›lmakta ve ‹laç ve

Eczac›l›k Genel Müdürlü¤ü’ne de bu konuda bil-

gi verilmektedir. Ancak söz konusu duyurular za-

man almakta ve s›kl›kla, istenilen hedefe de ula-

fl›lamamaktad›r. Bunun en önemli nedeni duyu-

rular›n zaman›nda ve ayn› anda yap›lamamas›d›r.

Yukar›da belirtilen sorunun çözümü için ‹l Sa¤l›k

Müdürlüklerinin çal›nan, kaybolan veya sahte ol-

du¤u tespit edilen k›rm›z›, yeflil, mor ve turuncu

reçetelerle ilgili olarak kendi illeri içindeki tüm ec-

zane, sa¤l›k kurum ve kurulufllar›yla di¤er ‹l Sa¤-

l›k Müdürlüklerine yapmalar› gereken duyurulara

bundan böyle son verilmifl olup, bu tür duyurula-

r›n yaln›zca Sa¤l›k Bakanl›¤› ‹laç ve Eczac›l›k Ge-

nel Müdürlü¤ü’ne bildirilmeleri yeterlidir.

‹l Sa¤l›k Müdürlüklerinin konuyla ilgili olarak ‹laç

ve Eczac›l›k Genel Müdürlü¤ü’ne yapaca¤› bildi-

riler bundan sonra www.iegm.gov.tr adresinde

yay›nlanacak olup, gerekli durumlarda bu duyu-

rular ‹l Sa¤l›k Müdürlükleri taraf›ndan ‹l Emniyet

Müdürlü¤ü’ne ayr›ca intikal ettirilecektir. �


Kaybolan çal›nt› reçeteler:

K›rm›z›, yeflil, mor, turuncu

S a¤l›k Bakanl›¤› çeflitli tarihlerde ç›kar›lan

genelgelerle k›rm›z› reçete kapsam›na al›-

nan uyuflturucu ilaçlar›n reçetelenmesi s›-

ras›nda yaz›labilecek maksimal dozlar›yla bu re-

çeteleri yazabilecek uzmanl›k dallar›n› belirlemifl-

tir. 2008 Y›l› Sosyal Güvenlik Kurumu Sa¤l›k Uy-

gulama Tebli¤inde De¤ifliklik Yap›lmas›na Dair

Tebli¤i 31.12.2008 tarih ve 27097 (7. mükerrer)

say›l› Resmi Gazete’de yay›mlanarak yürürlü¤e

girmifltir. Söz konusu Tebli¤’in “12.8 Güvenlik ve

Endikasyon Forumu ile Uyuflturucu ve Psikotrop

‹laçlar›” bafll›kl› f›kras›. “……..uyuflturucu ve psi-

kotrop ilaçlar›n reçeteye yaz›lacak maksimum

dozlar› ve varsa rapor süreleri konusunda Sa¤l›k

Bakanl›¤›’nca belirlenen kurullara uyulacakt›r”

hükmünde olup, k›rm›z› reçeteye tabi ilaçlar›n is-

ter eczanelerden parayla temin edilmesi, isterse

kurumlar taraf›ndan geri ödenmesi durumunda

Sa¤l›k Bakanl›¤› ilgili genelgelerinin ve rapor sü-

relerinin geçerli oldu¤u, aksi davran›flta bulunan

eczane ve doktorlar hakk›nda ifllem yap›lmas›

gerekece¤i bildirilmektedir. Bu nedenle, yukar›da

belirlenen hususlarla ilgili olarak 2007 y›l› Tedavi

Yard›m›na ‹liflkin Uygulama Tebli¤i ile Sa¤l›k Ba-

kanl›¤› Genelgelerinin uygulamas›nda karfl›lafl›lan

s›k›nt›lar›n kald›r›lmas›, kamu yarar› ve kamu sa¤-

l›¤› bak›m›ndan meydana gelebilecek ma¤duri-

yetleri önlemek üzere ‹l Sa¤l›k Müdürlüklerine

gönderilen 06.08.2007 tarih ve 042854 say›l› ya-

z›n›n geçerlili¤i kalmam›flt›r.�

K›rm›z› reçeteye dikkat

duyurular 127 7/20/09 6:33 PM Page 2

Sat›l›k veya kiral›k• Ataflehir’de 300 m2’lik tamdonan›ml› muayenehanedevren sat›l›k veya kiral›kt›r.Ortak da olunabilir.GSM: 0.532 402 90 36

• Bak›rköy’de mülkiyle beraberya da sadece aletleri sat›l›kmuayenehaneGSM: 0.542 416 00 13

• Gebze’de devren kiral›kmuayenehaneGSM: 0.505 469 13 10

• Osmanbey’de devren kiral›kmuayenehaneGSM: 0.532 605 77 56

• Göztepe, Sosyal SigortalarHastanesi karfl›s›nda kiral›kmuayenehane Tel: 0.216 567 29 10

• Alt›ntepe’de devren kiral›kmuayenehaneGSM: 0.542 833 96 14 [email protected]

• Valikona¤› Caddesi,Niflantafl›’nda tam teflekküllümuayenehane kiral›kt›rGSM: 0.532 350 87 820.532 504 50 41

• Abide-i Hürriyet Caddesi,fiiflli adresinde 140 m2’lik komple muayenehane devrenkiral›kt›r.Tel: 0.212 241 50 02GSM: 0.532 272 86 26

Sat›l›k muayenehanealetleri• Sat›l›k muayenehane aletleriGSM: 0.532 236 17 34

• Sat›l›k Panoramic Röntgen Ve Banyo Makinesi 1996Model V›lla Marka (‹talyan Mal›)Analog, panoramic ve sefalo-metric röntgen cihaz›, VelopexExtra-Xe otomatik röntgen filmbanyo cihaz› (Çok az kullan›lm›fl)Tel: 0.212 322 47 00GSM: O.541 322 47 00

• Progress ünit- fotöy, Kerr ›fl›ncihaz›, Sterilizatör, Kavitron,Röntgen cihaz› (ayakl›),dolaplar (5 adet), çok temizdurumda el aletleri (100 adet)+çekim seti GSM: 0.543 787 02 33

Nihal AkgünBegüm Arabac›

Zeynep Gülflah BabacanEmre Bayramo¤lu

Ata Devrim Ça¤layanAyça fiebnem Çak›r

Derya Çarkac›Zehra Çekirdek

Duran ÇelikGözde Çelik

Fatma ‹lknur ÇelikarslanAtilla Çeri

Rasime DemirHanife Mübeccel Demren

Beytullah Ero¤luCemre Geze

Ali GüneflMehtap Günefl

Aytu¤ GürsoyEvrim Kahraman

U¤ur KarakaflCemile Feyza Karatafll›

P›nar KayaalpBurak K›t›kiMelih ÖzgenSelim Öztürk

Mohammad AliPaflao¤lu

Ayça Sayg›nCennet SoysalArzu UluköylüErhan UlutürkNazl› Ulutürk

P›nar Ece ÜzelRenginar Sal› Yakub

‹lkay Yalç›n

Aram›za Hofl Geldiniz‹stanbul Diflhekimleri Odas›’na May›s-Haziran

aylar›nda üye olan meslektafllar›m›za “aram›za hoflgeldiniz” diyoruz.

Vefat• Meslektafl›m›z Necdet Bal 21 Haziran 2009 tarihinde vefat etmifltir.Yak›nlar›n›n ac›lar›n› paylafl›r, baflsa¤l›¤› dileriz.

• Meslektafl›m›z Harun Koca’n›n babas› Arif Koca 12 Temmuz 2009tarihinde vefat etmifltir. Ac›s›n› paylafl›r, baflsa¤l›¤› dileriz.

Hofl geldin bebek• Meslektafl›m›z Adnan Altan ve efli Dr. Özden Altan’›n 8Temmuz 2009 tarihinde ‘Ayfle Sezen’ ad›n› koyduklar› birk›zlar›,

• Meslektafllar›m›z Ece ve Erdal Türkkan’›n 13 May›s 2009tarihinde ‘Defne’ ad›n› koyduklar› bir k›zlar› dünyaya geldi.Kendilerini kutlar Defne ve Ayfle Sezen’e uzun ve sa¤l›kl›bir ömür dileriz.

1992 ‹stanbul Üniversitesi Diflhekimli¤i Fakültesi mezunu arkadafl; 17. y›l›m›zda Ekim ay›nda ‹stanbul'daan›larla dolup taflacak birlikteli¤imizde sen de aram›zda

olmaya var m›s›n?

Organizasyon Komitesi:Volkan Ar›ko¤lu Tel: 0212 570 07 49/0532 665 32 36Filiz Balaban Tel: 0212 613 24 21/0533 544 76 78Serhan Dönmez Tel: 0212 632 96 65/0532 427 08 78Filiz K›r Tel: 0212 587 77 98/0532 200 31 10Özgül Ünsal Tel: 0212 575 52 91/0535 776 55 05Yusuf Sert Haseki Hastanesi Topçular Semt Pol.: Tel: 0212 616 98 12/0532 631 09 50

NOT: Okul y›ll›¤›m›za ait, elimizde var olan foto¤raf, video kayd›, o günlere ait an›lar›m›z›paylaflarak ç›karmaya gayret etti¤imiz y›ll›¤›m›z için katk›da bulunursan›z seviniriz.


1992-2009 Hey gidi günler hey

DUYURU

Mutluluklar dileriz• Meslektafllar›m›z Mehmet Bayram Köken ve Sibel Bölek 13 Haziran 2009 tarihinde;

• Meslektafl›m›z Göze Kara, Dr. Hasan Garip’le 4 Temmuz2009 tarihinde evlendiler. Kendilerini tebrik eder, mutluluklar dileriz.




genelilana4.fh11 3/5/09 10:38 AM Page 1

Composite


Documents

ido dergi 127