Gunnar Óskarsson, Ph.D.

Hugmyndastjórnun - ný áhersla í stjórnun fyrirtækja

Mynd 1: Áherslur skipulagsheildaMynd 1: Áherslur skipulagsheilda

Tímabil: 1960 1970 1980 1990 2000

Kröfurneytenda

Mælikvarðiá árangri

Skilvirkni Gæði Sveigjanleiki Nýsköpun

Afköst Gæði Sveigjanleiki Hraði

Verð

GæðiFjölbreytileiki

Afh.tímiSérstaða

Áherslur skipulagsheilda

Bolwijn and Kumpe (1990), Oskarsson (2011)

Nýsköpunar-hæfni

Viðbragð

2010

Nýting hugmynda

Nýhugsun

Ytri upplýsingar

Aðgengi

NýhugsunNýting

Framleiðslu-stjórar

Þjónustu-stjórar

SölustjórarBirgjar

ViðskiptamennSamkeppnisaðilar

Samstarfs-aðilar

Vöruþr.-stjórar Framkv.-

stjórar

Áhugi á fagsviðum

1950 1960 1970 1980 1990 2000 20100

2000

4000

6000

8000

10000

12000

14000

Hugm.stj.Nýsk.stj.Mark.stj.Framl.stj.Ti

lvís

anir

Áhugi á fagsviðum 2010

Hugm.stj. Nýsk.stj. Mark.stj. Framl.stj.0

2000

4000

6000

8000

10000

12000

14000

155

10700

12800

9100

Series1

Tilv

ísan

ir

Framleiðslustjórar

Ár 0 Ár 10 Ár 20 Ár 300

50

100

150

200

250

300

350

Frl.stj. -30 ár

Tilv

ísan

ir

Markaðsstjórar

Ár 0 Ár 10 Ár 20 Ár 300

50

100

150

200

250

300

350

400

Mark.stj. -30 árFrl.stj. -30 ár

Tilv

ísan

ir

Stjórnun nýsköpunar

Ár 0 Ár 10 Ár 20 Ár 300

50

100

150

200

250

300

350

400

Stj. nýsk. - 30 árMark.stj. -30 árFrl.stj. -30 árTi

lvís

anir

Hugmyndastjórnun

Ár 0 Ár 10 Ár 20 Ár 300

50

100

150

200

250

300

350

400

Hugm.stj.Stj. nýsk. - 30 árMark.stj. -30 árFrl.stj. -30 árTi

lvís

anir

Staða nýrrar tölvutækni 2008

Staða nýrrar tölvutækni 2009

Staða nýrrar tölvutækni 2011

Útbreiðsla hugmyndastjórnunarkerfa

Þróun hugmyndastjórnunarkerfa• Frá miðjum níunda áratugnum (1990s)

– Fyrstu drög að hugmyndastjórnunarkerfum: byrjuðu að koma fram þegar tillögukassarnir voru settir á netið

• Frá árinu 2000– Fyritæki í fararbroddi í upptöku hugmyndastjórnunarkerfa byrjuðu að nota

hugmyndastjórnunarkerfi fyrir alvöru

• 2000 – 2010 – Ný og öflugri hugmyndastjórnunarkerfi komu á markaðinn, fyrri lausnir voru

endurbættar, og þekking stjórnenda á möguleikum hugmyndastjórnunarkerfa tóku að þroskast

• Í dag– Umtalsverð þróun hefur átt sér stað um hugmyndastjórnunarkerfi.– Eru þau orðin að þroskuðum lausnum og hafa verið tekin upp af “bráðþroska”

skipulagsheildum– Aukin umfjöllun hefur átt sér stað um hugmyndastjórnunarkerfi í opnum umræðum og

sýnileiki kerfanna hefur vaxið … séstaklega eftir að yfirstjórnendur fóru að taka þátt í umræðunum

Þróun hugmyndastjórnunarkerfa• Framtíðin : 2015-2025

– Þegar meginstraumur fyrirtækja hafa tekið upp hugmyndastjórnunarkerfi gætum við reiknað með að e.t.v. á árunum 2015-2025 muni “restin” af markaðnum - að undanskildum “eftirlegukindunum”, sem ætla má að muni halda aftur af sér - muni taka kerfin upp og nýta þau á kerfisbundinn hátt. Þau munu mæta auknum þrýstingi að gera það til að viðhalda markaðsstöðunni samanborið við “meginstraum fyrirtækja” sem verða búin að auka nýsköpun með upptöku hugmyndastórnunarkerfa.

Lauchlan A. K. Mackinnon, 2010, Are You Ahead Of The Curve Or Behind The Game? … blog

Fókusgrúppur

Helstu vandamálin við (stjórnlausa) miðlun• Engin trygging er fyrir því að sá sem tekur upphaflega við hugmynd miðli henni og

hún fái eðlilega umfjöllun – því fleiri sem fjalla um og meta hugmynd, því betri verður árangurinn

• Ekki er víst að sá sem sendi hugmyndina fái endurgjöf og hafi nægjanlegar upplýsingar um afdrif hennar.

– leiðir m.a. til þess að hvati til að miðla fleiri hugmyndum verður takmarkaður

• Samskipti eru ekki skráð og hætt við að þau gleymist. – Ef þörf er á að vinna frekar með hugmyndina kostar það tíma og fyrirhöfn beggja aðila að rifja upp

fyrri samskipti – sem kannski tekst aldrei

• Erfitt er að nýta upplýsingar í tengslum við önnur verkefni• Samskipti nýtast ekki milli deilda, en það getur m.a. leitt til endurtekningar á vinnu

sem þegar hefur átt sér stað• Það skortir áherslu og markmið.

– Kröftunum er eytt í hugmyndir sem ekki endilega eru þær mikilvægustu

Tæki til hugmyndaöflunar

Tillögukassi

Sýndarkassi

Stjórnaður sýndarkassi

Hugmynda-stjórnunarkerfi

Vöruþróunarferlið

Ný þörf

Ný tækni

Mótun hug

mynda

Þörf samfélagsins og markaðarins

Fyrirmyndartækni og -framleiðsluaðferðir

Markaðurinn

Rannsókn og þróun

Útbúa frumgerð Framleiðsla

Markaðs-setning og

sala

Heimild: Rothwell (1992)

Uppsprettur ytri upplýsinga

Viðskiptamenn Birgjar Tæknilegirsamst.aðilar

Dreif.aðilar Aðrir Samk.aðilar

Með

alta

l

Viska fjöldans

Ólíkar skoðanir:• Sérhver einstaklingur ætti að búa yfir “einka” upplýsingum,

jafnvel þó þær séu einungis skoðun sérvitrings á þekktum staðreyndum

• Óháð skoðun fólks er ekki ákvörðuð af þeim sem eru í kringum þá

• Með valddreifingu getur fólk sérhæft sig betur og dregið ályktanir á staðbundinni þekkingu

• Aðferðir við samsöfnun eru til staðar sem umbreyta túlkun einstaklinga í sameiginlega niðurstöðu eða ákvörðun

Samstarfsmenning um nýsköpun• Skjótvirk og markviss öflun hugmynda:

– Nýta visku fjöldans– Hugmyndaherferðir og sérþekking fyrir gangsetningu þeirra– Ræsa einstaklinga til að opna sig og deila hugmyndum– Styðja við, viðhalda og stjórna viðvarandi flæði upplýsinga

• Samstarfstæki:

– Tæki eða flokkar tækja sem • Skapa • Styðja við• Hvetja

• Færni sem hefur áhrif á nýtingu upplýsinga/hugmynda: – Eiginleikar í fyrirtækjum sem hafa áhrif á:

• Hversu opið fyrirtækið er fyrir nýjum hugmyndum• Hversu fljótt fyrirtækið er að vinna með nýjar upplýsingar/hugmyndir• Færni til að nýta upplýsingatækni til að sía, meta og velja bestu hugmyndirnar

Stjórnun

Tækni

Nýting

samstarfsnýsköpun (colloborative innovation)?

Nýting upplýsingatækni

Nýting hugmyndaÍ sérhverju fyrirtæki og umhverfi þess er „fljótandi“ fjöldi hugmynda sem geta stuðlað að framþróun. Þær skila sér hins vegar ekki nægjanlega vel með „gömlu aðferðunum“ sem byggja á maður á mann samskiptum, á fundum, í síma, persónulegum tölvupósti, eða jafnvel ef þær eru sendar í hugmyndabox.

Flokkun Stuðningur (t.d. Creativity facilitation tool) Rökstuðningur fyrir ágæti hugmynda (t.d. employee insights) Umræður um forsendur árangursríkrar innleiðingar (t.d. requirements) Samræmi við stefnu fyrirtækis (t.d. Strategic direction, requirements) Kosning um bestu hugmyndirnar (t.d. Portfolio of potential opportunities) Hvatakerfi Samstaða

Tíminn er

mikilvægur !

Staðan á Íslandi• Upphafið er oft tugir eða hundruðir tölvupósta með hugmyndum og eða

kröfum, eða einhverju og menn eru að senda, hringsóla með þetta sín á milli og þetta er jafnvel eitthvað af þessu erlendis frá, og einmitt, eru frá einhverjum kúnna með einhverjum kröfum og menn geta verið að vinna með þetta í hálft ár, eitt ár, og svo segja menn, heyrðu, við, við förum í þetta.

• Það er ekki verið að nota neinn upplýsingatæknigrunn. Þetta er meira bara, fólk hittist og deilir upplýsingum og vissulega eru samskipti á tölvupósti eða eitthvað þess háttar. [...] Nei, þetta er meira bara á þessu gamla formi.

• þetta hentar okkur sko, en hvort að upplýsingatæknin er að hjálpa okkur þarna, [...] samskipti þarna eru bara með óformlegri hætti.

Nýting upplýsinga