Home Mechanical Ventilation

โดย

พว.อนศฎา นราภกด

Home Mechanical Ventilation : HMV

เครองชวยหายใจทบาน เปนเทคโนโลยการรกษาอกทางเลอก

หนงส าหรบผปวยภาวะหายใจลมเหลวเรองรงและไมสามารถหยา

เครองชวยหายใจได

เปาหมาย (Goal)

1.สามารถใชเครองชวยหายใจทบานไดอยางถกตอง ปลอดภย ลดการ

เกดภาวะแทรกซอน

2.เปนการสนบสนนใหผปวยและครอบครวมสวนรวมในการดแลตนเอง

ทงทางดานรางกาย อารมณ และความผาสขของจตใจ

3.เปนการพฒนาระบบคณภาพการบรการดานสขภาพของโรงพยาบาล

ในการดแลผปวย

กลมโรคทมแนวโนมใชเครองชวยหายใจทบาน

• โรคระบบประสาทและกลามเนอ เชน spinal muscular atrophy, spinal injury,

Duchenne muscular dystrophy เปนตน

• กลมทมภาระการหายใจเพมข นเชน bronchopulmonary dysplasia, COPD

,cystic fibrosis ,kyphoscoliosis , severe chest wall malformation

• ความผดปกตของระบบประสาทในการควบคมการหายใจ เชน congenital

central hypoventilation

• เดกอวนหรอเดกทมปญหาการหยดหายใจขณะหลบจากการอดกน

(obstructive sleep apnea)

ชตมา สมรรถคด(2561)

ประเภทของเครองชวยหายใจ

• Invasive Ventilation หมายถงการใชเครองชวยหายใจ ผานทางทอ

เจาะคอ ส าหรบผปวยทตองชวยหายใจมากกวา 20 ชวโมงตอวน

• Noninvasive ventilator หมายถง การใชเครองชวยหายใจผานทาง

หนากากครอบผปวย เหมาะกบผปวยทตองใชเครองชวยหายใจเฉพาะ

เวลากลางคน หรอตองการชวยหายใจนอยกวา 12-16 ชวโมงตอวน

Invasive vs Non invasive ventilator

• ขอบงชในการพจารณาชวยหายใจแบบ Invasive Ventilator

- ตองการ ventilator support > 16 hr/day

- มเสมหะมากและไมสามารถควบคมได

- มความบกพรองในการกลนและมการส าลกอาหารเรองรง สงผลให

เปน pneumonia บอยๆ

- ไมตอบสนองตอการหายใจแบบ NIV หรอมใบหนาผดรป

Pediatric Respiratory Diseases in Daily Practice(2561)

Invasive vs Non invasive ventilator

• ขอบงชในการพจารณาชวยหายใจแบบ Non invasive Ventilator

- ม CO2 คงในเลอดตอนกลางวนหรอตอนตน อยางนอย 50 มม.

ปรอท

- ม CO2 คงในเลอดในตอนตนหรอตอนนอนเพยงเลกนอย 45-50

มม.ปรอท แตมอาการ เชน ปวดศรษะชวงตนนอน นอน

กระสบกระสาย ปสสาวะรดทนอน

- หายใจชาหรอพรองออกซเจนในเวลานอน ภาวะหยดหายใจขณะ

หลบ เปนตน

Pediatric Respiratory Diseases in Daily Practice(2561)

ลกษณะของ Invasive HMV

• Most common method of home mechanical ventilator

• Smaller and more portable than hospital ventilator

• Electrically powered

• No need for compressed air

• Single inspiratory limb with exhalation port

• Less sensitive triggering capacity

• Less alarm and lung mechanic monitoring

Respironics Trilogy 202

VentilatorLTV100

Drager carina Versamed Ivent 201

Noninvasive mechanical ventilator

• CPAP ( Continuous positive airway pressure)

เปนเครองชวยหายใจทใหแรงดนบวกตลอดเวลา ชวยถางขยาย

ทางเดนหายใจสวนตน ท าใหทางเดนหายใจบรเวณ naso-oro และ

hypopharynnx เปดโลงขน ชวยลด upper airway resistance ชวยเพม Functional

residual capacity ชวยเปด alveoli ทแฟบ และลด intrapulmonary shunt

นยมใชกบผปวยทมปญหา OSA

Laryngotracheomalacia เปนตน

Noninvasive mechanical ventilator

CPAP ( Continuous positive airway pressure)

Principle and Practical Points in Respiratory care (2558)

Noninvasive mechanical ventilator

• BiPAP (Bilevel positive airway pressure)

เปนเครองชวยหายใจทใหแรงดนบวกสงในชวงหายใจเขา ( inspiratory

positive airway pressure, IPAP) และผอนความดนใหลดลง ในชวงหายใจออก

(expiratory positive airway pressure, EPAP) ท าใหมการขยายตวของปอด

เหมอนกบการใชเครองชวยหายใจแบบดงเดม tidal volume ทผปวยไดรบ ข นกบ

ความแตกตางระดบความดนทงสอง (IPAP-EPAP) คา compliance ของปอด และ

resistance ของทางเดนหายใจ

Noninvasive mechanical ventilator

Principle and Practical Points in Respiratory Care(2558)

การวางแผนผปวยกลบบาน

แบงออก 3 องคประกอบหลก

• เครองชวยหายใจส าหรบใชทบาน ท าการปรบตงเครองและตรวจวดคา

กาชในเลอดคาทคงทและยอมรบได เปนเวลาอยางนอย 2 สปดาห ส าหรบการ

ชวยหายใจชนด Invasive และ อยางนอย 2 วน ส าหรบการชวยหายใจชนด NIV

• การฝกทกษะของผดแล ไดแก การใหอาหารทางสายยาง การสวนปสสาวะ

การดดเสมหะ การดแลทอหลอดคอ เปนตน

• แผนการจ าหนาย ประกอบดวย 3 ทม 1.ดานการเงนและอปกรณ 2. การ

ประเมนบานและสงแวดลอม 3. การบรการดานชมชน

ประเมนความพรอมทจะใชเครองชวยหายใจทบาน

1. ความพรอมของผปวย

-อาการคงท ไมมการปรบเปลยนคาการชวยหายใจในเครอง

-ความตองการความเขมขนของออกซเจน (Fio2) ≤ 0.4

-เครองชวยหายใจทบานน ามาใชกบผปวยทรพ.ไดอยาง

ปลอดภยและตอเนอง 24-48 ชวโมง กอนจ าหนาย

-อาการดานระบบอนๆคงท เชน ระบบหวใจและหลอดเลอด

โภชนาการ ไมมการตดเชอ รวมถงไมไดอยในชวงปรบยากน เปนตน

ประเมนความพรอมทจะใชเครองชวยหายใจทบาน

ตลอด 24-48 ชม. กอนจ าหนาย

ประเมนความพรอมทจะใชเครองชวยหายใจทบาน

2. ความพรอมของผดแลทบานและครอบครว

-ทกษะการดแลผปวย ไดแก Tracheostomy care, Suctioning, Feeding,

Chest physiotherapy, aerosol therapy

-ทกษะการใชและการดแลท าความสะอาดของอปกรณ

-ทกษะการใหยา (ยากน และยาพน)

-การชวยหายใจเบองตนและการกชพขนพ นฐาน

-ผดแลอยางนอย 2 คนทไดรบการฝกทกษะ

ประเมนความพรอมและทกษะตางๆ

• รปการสอนผ ปวย

ประเมนความพรอมและทกษะตางๆ

ประเมนความพรอมทจะใชเครองชวยหายใจทบาน

3. ความพรอมกบอปกรณทเกยวของกบระบบหายใจ

-หมายเลขโทรศพททใชตดตอ ทมแพทยพยาบาล และผแทนจ าหนาย

อปกรณชวยหายใจ เขน เครองชวยหายใจ เครองดดเสมหะ เครองพนยา

และถงออกซเจน เปนตน

- Pulse oximeter

ประเมนความพรอมทจะใชเครองชวยหายใจทบาน

Oxygen cylinder : duration of therpy

• ระยะเวลาทใชออกซเจนได = คาของความดนทเหลอในถง Psi ×คาคงท (K)

อตราการไหลของออกวเจน (ลตรตอนาท)

ตวอยาง

ถงบรรจออกซเจนขนาด G อานความดนบนหนาปดของ Pressure

regulator ขณะเปดใชได 800 Psi ถาเปดใช 8 L/นาท จะใชไดนาน

เทาไหรออกซเจนถงจะหมด

ระยะเวลาทใชออกซเจนได = 800 ×2.41

8

= 241 นาท (6 ชวโมง)

ตารางแสดงความจของถงออกซเจนขนาดตางๆ และคาคงททจะน าไปใชใน

การค านวณ

ขนาด เสนผาศนยกลาง

ขอบนอก x ความสง

(นว)

ความจออกซเจนทความดน

2,200 PSI

คาคงท(K)

แกลลอน ลกบาศกเมตร

D 4.5 x 17 95 0.343 0.16

E 4.5 x 26 165 0.594 0.28

F 5.5 x 51 550 1.987 0.93

G 7.5 x 51 1400 5.054 2.41

H,K 9 x 51 1645-1825 6.594 3.14

Oxygen Cylinder

Size C D E F G J

Height (cm) 36 46 79 86 124 145

Capacity (L) 170 340 680 1360 3400 6800

ประเมนความพรอมทจะใชเครองชวยหายใจทบาน

4.ความพรอมของบาน ชมชนและสงแวดดลอม

-ความกวางของประต และบนได

-แสงสวาง,สภาพทวไป, ต าแหนงในการวางอปกรณ

-สมาชกในครอบครว และ สตวเลยง

-ลกษณะหองนอนของผปวย : ขนาดเตยง ทวางอปกรณ ปลกไฟ

-บรเวณซกลาง

-ระบบสาธารณปโภค ไฟฟา น า การเดนทาง

-ต าแหนงทตงบานและสถานบรการใกลเคยง

จ าหนาย และสงผปวยกลบบาน

การจดวางอปกรณตางๆ