43
HLADNI RAT 1. DEO

HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam

  • Upload
    hahanh

  • View
    293

  • Download
    10

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam

HLADNI RAT 1. DEO

Page 2: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam

BERLIN, MAJ 1945

Page 3: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam

AUŠVIC, FEBRUAR 1945

Page 4: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam

Drezden, februar 1945

Page 5: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam

LONDON, April 1945

Page 6: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam

KARAKTERISTIKE RATA

TOTALNI RAT - broj mobilisanih, angažovanje svih, ratna industrija, propaganda, gradovi, odsustvo frontova

SVETSKI -Afrika, Azija, Pacifik, Atlantik

IDEOLOŠKI : Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam

NOVE FORME- Vazdušni, podmornički, tehnološko-tehnički (rakete, radar, atomska bomba)

Page 7: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam

LJUDSKI GUBICI

SSSR 20 - 27.000.000

KINA 20.000.000

NEMAČKA 5 – 7.500.000

POLJSKA 5.600.000

JAPAN 2.700.000

JUGOSLAVIJA 1.000.000

FRANCUSKA 630.000

BRITANIJA 450.000

ITALIJA 450.000

Page 8: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam

MIGRACIJE STANOVNIŠTVA

Oko 50 MILIONA U EVROPI

Prinudni radnici u Nemačkoj, Austriji…

Ratna razaranja

Promene režima

NEMCI - između 12,5-17.000.000

Proterano 6 miliona iz Poljske, 3 miliona iz

Čehoslovačka, 400.000 iz Jugoslavije, 200.000

Mađarske, 250.000 iz Rumunije . ..

Poljaci proteruju oko 500.000

Ukrajinaca, Belorusa

250.000 Finaca

Page 9: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam

RATNI ZLOČINI

Zločini protiv mira, protiv humanosti Preko 2 miliona Nemaca pod istragom Francuska - 170.000 slučajeva, oko 5.000

smrtnih kazni Belgija - 630.000 ispitano i suđeno Holandija - 150.000 osuđeno

Nirnberški sud (1945- 1946)

24 najveća zločinca (Rudolf Hes, Herman Gering, Alfred Rozenberg, Joakim von Ribentrop, Albert Šper)

Tokijski sud (1946) - za ratne zločine na Dalekom Istoku. Oko 6.000

Page 10: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam
Page 11: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam

GRANICE

TROJNI PAKT GUBI SVE OSVOJENE TERITORIJE

NEMAČKA – granica na Odri i Nisi

ITALIJA – oduzeti Dalmacija, Rijeka, Zadar; Trst dobijen 1954

SSSR pripojila: Litvanija, Estonija, Letonija, Moldavija, istočna Pruska, Karelija, Kurilska ostrva, juž. Sahalin

KINA - vraća se u svoje granice, odvaja se Formoza (Tajvan, Tajpeh)

DEKOLONIZACIJA

Page 12: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam

SPORAZUM U

MOSKVI O

PODELI

ISTOČNE

EVROPE

2.oktobar 1944

Page 13: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam

KONFERENCIJA U POSTDAMU

juli-avgust 1945

Staljin, Hari Truman, Klement Atli

Razoružanje, podela Nemačke, suđenje

ratnim zločincima, denacifikacija.

Reparacije

Problem granica Poljske (prvobitno

Odra i Nisa, ali Rusi i Poljaci traže dalje

do zapadne Nise; Zapad popušta).

Kenigsberg (Kalinjingrad) – dat SSSR-u

Okupacija Austrije – do 1955

Page 14: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam

Konferencija u Postdamu 1945

Page 15: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam

CECILIENHOF

Postdam

Page 16: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam

HLADNI RAT Suprostavljenost SAD i SSSR

Termin prvi koristio finansijer Bernard Baruh, ali ga populariše novinar Volter Lipman

STRAH, RIVALSTVO, PREMOĆ

Lokalni konflikti a ne direktni

Prvi sukobi oko sudbine Istočne Evrope

1947 - Trumanova doktrina protiv komunizma (pomoć nekomunistima)

Prvo za Grčku i Tursku, potom na ostale zemlje

Page 17: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam

MARŠALOV PLAN George Marshall - šef Generalštaba,

ministar spoljnih poslova Juni 1947 – plan za obnovu Evrope radi

zaustavljanja širenja komunizma Plan je predviđao kontrolu od strane

SAD Konferencija u Parizu koju napušta SSSR

i primorava Poljsku i Čehoslovačku da odbiju pomoć

1948 - Kongres SAD izglasava kredite 1948 - Pomoć primalo 16 država Rusija odgovara formiranjem

Kominforma

Page 18: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam

DISTRIBUCIJA POMOĆI Najveća pomoć u hrani (CARE); oko

10% budžeta SAD U junu 1951 ukupno 12,8 miliona

dolara. Britanija 25%, Francuska 21% Italija 12%, Nemačka 11% Holandija 8% Grčka 5,5% Austrija, Belgija 5%, Danska, Norveška po 2%

Page 19: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam

MAKARTIZAM (McCarthyism)

Strah od komunizma pojačan 1949 Džozef Makarti – senator od 1946.

Lažni heroj. Predsednik Podkomiteta za ispitivanje uticaja komunista u Senatu

1947 -Kongres osniva Komitet za antikomunističku propagandu

1949 - Suđenje 10 vođa Komunističke partije SAD

Februar 1950: Makarti iznosi listu od 205 službenika State Departmenta

Page 20: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam

‚‚LOV NA VEŠTICE’’

1950 - Kongres vodi 85 ispitivanja

1949-53: Kulminacija. Truman objavljuje da Rusi imaju bombu i da je mogu baciti na američke gradove

Kafkijanski procesi; protiv elite, protiv Demokrata

Nova otkrića: sovjetski špijuni u mnogim sektorima administracije (221, 1941 g)

Page 21: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam

UMETNICI POD ISTRAGOM 1947 – počinje istraga u Holivudu.

40 svedoka od kojih se traže imena

komunista - Naming names

Svedočenja počela sa nekoliko ‚prijateljskih’ svedoka – Gari Kuper, Ronald Regan, Elia Kazan (dao 15 imena)

Liberali formiraju Komitet za prvi amandman,

Tomas Man, Arnold Šenberg, Bertold Breht, Edvard Dmitrik…

Artur Miler – piše ’’Veštice iz Salema’’

Čarli Čaplin – napustio Holivud

Page 22: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam

POSLEDICE

Otpušteno hiljade profesora

7.000 iz savezne administracije

Izbacivanje komunističkih knjiga

Optužbe tvorcima atomske bombe

- suđen Robert Openhajmer;

bračni par Rozenberg

Histerija, strah

Page 23: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam

`GVOZDENA

ZAVESA`

Čerčil u

Fultonu, 1946

Page 24: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam

OKUPACIONE

ZONE U

NEMAČKOJ

Page 25: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam

PODELJENI BERLIN

Page 26: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam

PODELJENA NEMAČKA Rekonstukcija, denacifikacija

Socijaldemokratska partija - SPD (Kurt Šumaher)

Hrišćansko-demokratska unija - CDU (Konrad Adenauer)

Liberalno demokratska partija - FDP (Teodor Hojs, prvi predsednik Nemačke)

1947 – Spajanje britanske i američke zone - Bizonija

Juni 1948 – spajanje svih savezničkih zona - Trizonija

1948 – uvođenje nove marke, počinje privredno čudo

Page 27: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam
Page 28: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam

PRVA BERLINSKA KRIZA

Rusi vrše kontrolu vozova, blokiraju sve puteve

Vazdušni most juni 1948 – maj 1949

Prevezeno za 11 meseci 2,5 miliona tona robe, 900 letova dnevno

APRIL 1949 - u Parizu nastao Atlanski pakt. Članice SAD i zemlje zapadne Evrope

23. maj 1949 – formiranje Savezne Republike Nemačke (SRN)–(Zapadna)

7.oktobar 1949 – Nemačka Demokratska Republika NDR (DDR). Predsednik Vilhelm Pik

Page 29: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam

VAZDUŠNI

MOST

1948-49

Page 30: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam

Konrad ADENAUER

Kancelar SRN

1949-1963

Page 31: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam

DVE NEMAČKE 1954 – prestaje okupacija, ali trupe ostaju

Istočna Nemačka – potiskivanje

socijaldemokrata i nametanje komunista.

Na izborima 1950 - 99,7% glasalo za

postojeću vladu Valtera Ulbrihta.

1955 – Zapadna Nemačka primljena u

Atlantski pakt (NATO)

1955 - Varšavski pakt (SSSR i

socijalističke zemlje)

1955 - Halštajnova doktrina - Z. Nemačka

prekida sa svima koji priznaju Istočnu

Nemačku

Page 32: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam

ZAPADNA

NEMAČKA (SAVEZNA REPUBLIKA

NEMAČKA

ISTOČNA

NEMAČKA (DEMOKRATSKA

REPUBLIKA NEMAČKA)

Page 33: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam

GRANICE I PODELA BERLINA

1952 – zatvorene granice između dve države

1378 km neprobojne granice

1958 - Hruščov tvrdi da Berlin ugrožava bezbednost istočne Nemačke

1949-1961: 2.700.000 ljudi iz DDR prešlo na Zapad

1961-13. avgust – BERLINSKI ZID (trajao do 1989)

Page 34: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam
Page 35: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam
Page 37: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam
Page 38: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam
Page 39: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam

BERLINSKI ZID SA ZAPADNE STRANE

Page 40: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam
Page 41: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam

VILI BRANT

Napustio Nemačku

1933

Gradonačelnik

Berlina 1957-1966

Kancelar SRN

1969-1974

Page 42: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam
Page 43: HLADNI RAT - spi.fpn.bg.ac.rsspi.fpn.bg.ac.rs/files/HLADNI RAT.1.2012.pdf · IDEOLOŠKI: Diktature- demokratije, fašizam-socijalizam