Hiikkaa suuraa Nahglii US · Gabroottan isarraa,nama fedherratti buusa, l k j i h isaan anbiyootaa yookaa ergamootaa , Wanni isaanirratti buufnuf, kuffaara azaa- n m ban sodaachisaa,

1

Hiikkaa suuraa Nahglii

*Dura dursoo suuran tun suuratunnahgli} je'amti, nahglii jechuun khanniisa jechu', waan inni kheessatti dubbatameef.

*Isiin suuraa makkaati aayata sadeen boodaa malee sun ta madiina'aatii

}{ *Aayaanni isi'ii {128} }{ *Lakkooysi isi'ii kudha jaheessaa{16}

*Isiin eega suuratulkahfiitii buute ijk *Jalqabni maqaa Rabbii nama qananiisutii ,Ormi kuffaaraa azaaba tursiifannaan, azaa-

bni nutti bu'u hin jiru je'anii, Rabbiin aayata tana buusee akki je'een;

Z Y X *Guyyaan qiyaama'aa dhufee, karaa jiraa, dhiyaatee,

\ [] *Hin jarjarsiifatinaa,inni dhufan ooluu,

̂ *Rabbiin waan isaan hin malle hundarraa qulqullu'u,

b a ̀ _ 1}*Rabbiin waan kuffaarri itti qindeessurraa ol taye.

d c *Rabbiin malaaykaa ni buusa, inni jibriilii ,

e *Ruuhgiidhan, yookaa qur'aanan erga yoo-kaa buusa,

g f *Fedhii isaatin,

l k j i h *Gabroottan isarraa,nama fedherratti buusa, isaan anbiyootaa yookaa ergamootaa ,

n m *Wanni isaanirratti buufnuf, kuffaara azaa-ban sodaachisaa, ammallee beysisaa

s r q p o *Ana malee Rabbiin biraa hin jiruu,

u t 2}*Na sodaadha'aa azaaba kiyya sodadha'aa natti amanaa jechuu, akka barsiisaniif jibriil anbiyootatti erginee, diinaa barsiifna.

US Suuraa Nahglii

2


y x w vz *Rabbiin sami'ii dachii haqaan uume,

~ } | { 3}*Rabbiin waan, takkaa asnaama, taabota, kuffaarri itti qindeessurraa ol taye

£ ¢ ¡ *Rabbiin ilmaan aadam bishaan dudda dhii-ratii bayee, gadaamessa dhala'aa seenurraa uumee, guddisee bakka dhiiratiin gayee,

̈ § ¦ ¥ ¤ 4}*Duuba kanuma akkasitti Rabbiin uume saniitu Rabbiin nama du'e, qabri'ii hin kaasu je'ee, Rabbitti moromaa jabduu moroma, mee Rabbiin lafee biyyee taate tana, deebisaa je'ee . Duuba Rabbiin akki je'een; isuma duraan lafee tana waan hin jirrerraa uumetu, ammas dee-bisee uuma, kun waan Rabbii dachi'ii samii uume , dhibuu miti je'een,

ª ©« ¬ *Rabbiin beyladaa isinii uumee jira {gaalafii hori'iifii, re'ee},

̄ ® *Beyladaa san keessa waan isin oow'isu kan uffattanii,qabbanaan ifirraa deebiftaniitu jira, rifeensa isi'irraa uffata tolfattanii,

° *Ammallee bu'aa, yookaa faaydaa heddu'u-utu beyladaa keessa isiniif jira, hortee horii isinii heddommeysu'uufii, aananiifii, yaabb-i'iitu isiniif keessa jira,

³ ² ± 5}*Ammallee beylada'arraa foon nyaattan .

¶ µ ́ *Ammallee beyladaa keessa, faayatu isiniif jira, bareedumina irraa argattan,

¹ ̧ *Hoggaa isiin garaa gugguuttattee, tikarraa galchitaniifii,

¼ » º 6}*Hoggaa ganama,bakka dheeddutti bobb-aaftanillee, kana warra horii qabuutu beeka.

" ! *Ammallee ba'aa isinii ba'atti,

' & % $ # *Gara biyya fagoo ,isin dhaquu hin dandee-nyetti, odoo wanni akka gaalaa, tan itti rara-ttan jiraatuu baattee,

* ) (+ *Yoo cinqii guddo'oon taate malee, dhaquu hin dandeenye,

0 / . - , 7}*Rabbiin keessan isiniif naya, kan waan kana isinii uume, ammallee rahgmata isinii godha, kan isii isinii laaffise.

3


3 2 1 *Ammallee Rabbiin, fardaafii, gaange'eefii ,harree uumee jira,

4 *Akka hoggaa diida deemtaniifii, hoggaa biyya jirtanillee yaabbattaniif jecha,

56 *ammallee akka,waan kanaan, boontaniif jecha,

7 ; : 9 8 8}*Rabbiin waan isinii tolu,. kan isin hin beyne hedduu uuma, kan nama dinqu

? > =

4


no isinii godhe,

r q ps *Ammallee urjii uumee, isinii laaffisee ,akka itti fayyadamtan isinii godhe, kan urjiin hu-ndi karaa isi'ii keessa deemtu, takkaa falaka isi'ii keessa deemtu,

z y x w v u t 12}*Waan dubbanne san keessa ragaa tok-kummaa Rabbiitifii dandeytii isaatitu jira warra ayli'iin laalee waan Rabbiin uume ka-naan gorfamee amanuuf.

~ } | { *Ammas Rabbiin waan lafa tanarratti yookaa keessatti uume,isinii laaffisee jira ,waan la-farra yaa'ufii waan mayru hunda,

¢ ¡£ *Kan bifti isaa wal dhadhabdu ,diiminaafii, gurraachominaafii, daalachoominaafii, mag-arrumma'aan,

¨ § ¦ ¥ ¤ ª ©

13}*Waan san uumu'uufii, wal dhadhab-siisuu keessa, ragaa iimaanatiitu jira, warra itti yaadee gorfamuuf.

̄ ® ¬ « *Rabbiin isa bahara uumee , isinii laaffise,

³ ² ± ° *Akka baharirraa, foon haarawa nyaattan, sun qurxummi'ii,

̧ ¶ µ ́ *Ammallee akka baharirraa faaya uffattan kan akka lu'lu'aa, murjaanaa,faa baafattaniif,

º ¹ *Safiinaa ni agarta ,

¼ » *Tan bishaan bahara dhooftee keessa dee-mtu, tan takka as deemtee,takka achi deemtu, qilleensuma tokkoon,

¿ ¾ ½ *Ammallee wanni Rabbiin bahara uumef, akka karaa isaatin deemtanii, naggadaan rizqii Rabbii barbaaddattaniifi,

Â Á À 14}*Wanni kana hunda Rabbiin isinii ken-neef akka galata isaaf galchitaniifi.

$ # " ! *Rabbiin dachii uumeti gaara keessa dha-dhaabe,

' & % *Akka dachiin isiniin hin sossoonef jecha

( *Ammallee lagootii hedduu, akka niil nuti

5


abbayya jennuun, kan akka furaat, kan akka hawaash, kan akka waabe'ee,laga arbaa ,raammis,ganaanaa, shaayyaa,dhidheessaa ,baaroo, akkasuma lagoota biyyoota addunya'aa hunda keessa jiru hunda Rabbiin uume , akka irraa dhu-ydanii obbaafattaniif jecha,

) *Ammas Rabbiin karaa hedduu lafarratti uume,

+ * , 15}*Akka karaa saniin, bakka feetanitti qajeeltanii deemtaniif.

-. *Alaamaa yookaa asxaa, kara'atti nama qaj-eelchituun, tan akka gaaraa yoo guyyaa taate,

/ *Kan akka urji'iitin yoo halkan taate,

2 1 0 16}*Isaan kara'atti, yookaa qibla`atti qajeelan ,kana hunda Rabbiitu isinii uumee ,akkamiin taabota waan uumame Rabbitti qindeessitanii gabbartan.

4 3 *Si namni waa uumu, sun Rabbii,

7 6 58 *Akka namni waan uumnetii,sun sanamaa , yookaa taabotaa, yookaa waan isaan gabba-ran hundaa? akka tokkoo miti jechuu,

; : 9 17}*Si akkana yaadattanii, beytanii hin amantanii.

A @ ? > =

6


V U T *Waa takka hin uuman,

Y X W 20}*Isaan ni uumaman ni tolfaman, muka-afii, dhaga'aafii,sibiilarraa sawwaraman

Z *Wanni isin ibaaddan, waan du'aa,

\ [] *Waan lubbuu hin qabne,

_ ̂ *Wanni isin Rabbii achitti gabbartan, sun hin beekan,

b a ̀ 21}*Yaroo qiyaaman dhuftee, namni qabri`ii kaafamu, duuba akkamitti waan akkasii ibaaddan? Rabbiin ibaadaa haqa go-dhatu, isa waa uumu, jiraa waa hunda, waan dhufaa jruufii ,kaanillee,beeku malee, hin tayuu?

e d cf *Rabbiin keessan,tokkicha waa takka kees-satti fakkaataa hin qabne, jiraa waa uumee , waan dhufaa jiru hunda beeku,

j i h g *Warri aakhira'atti hin amanne,

l k *Qalbiin isaanii,tokkummaa Rabbiitifii dan-deytii isaati eehamuu, yookaa qeebaluu diddi

p o n m 22}*Isaan aakhira'atti amanu'urraa if guddisan.

q *Dhuga'aan, wanni naman qabne,

x w v u t s ry *Rabbiin waa isaan dhuysanii dalaganiifii, waan isaan dirree baasanii dalagan hunda, ni beekhaa jazaa isaanii galchu'uu jiraata,

~ } | { z 23}*Rabbiin warra iimaanarraa if guddisu, hin jaalatuu, ni qixaaxa .

¥ ¤ £ ¢ ¡ ¦ *Hoggaa orma kuffaaraa saniin,maali wanni Rabbiin keessan Muhammadirratti buuse? itti amanaa je'aniin, isaan kuffaara makka-atifii, warra isaan fakkaatuu,

§ *Wanni isaan, islaamarraa nama dhowu'uu jecha, warra isaan gaafatuun je'an ; wanni Muhammadirratti bu'e,

ª © ̈ 24}*Kijiba warra duri je'an , nama jallisu'uu jecha.

7


° ̄ ® ¬ «± *Duuba isaan dilii isaanii guutu'u, kan waa takka irraa hin ir'anne guyyaa qiyaama'aa ba'atu'uu taa'an,

̧ ¶ µ ́ ³ ²¹ *Ammallee dilii,yookaa cubbuu, warra jecha isaanitiin odoo dubbii keessa hin barin jallatis waliin,yookaa wajjiin ba'atan, maalif namni nama jallise,dilii nama sanii qixxe'etti wajji qabaa duuba jarri isl-aamarraa nama dhoowwe, sun, dilii warra isaan jallisanirraa, hanga guyyaa qi-yaama'atti argamtu, wajji ba'atan,

¾ ½ ¼ » º 25}*Yaa hammeenya waan isaan ba'atanii? sun dilii nama jallisu'uutii,dilii isaanitiin wajji .

Ã Â Á À ¿ *Kuffaarri warri isaan dura dabre , dubbii Rabbii didda'aaf, mala hedduu dhawan, duuba Rabbiin mala isaanii hunda ha-rkatti balleesse, maalif namicha tokkootu, kaafirarraa, kan numuruuz je'amu samii bayeetin, warra sami'iitin lola je'ee, mana wal gubba'aa riqicha, fooqii dheeraa bal'aa jaare, duuba hoggaa inni samii keessa hanga dhuudhuma kum shanii ol fagaatu,

È Ç Æ Å Ä *Rabbiin azaaba mana isaanii sanitti, gama jalaatin yookaa dhaabatiin,ergee, yookaa itti dhufee, qilleensa jabaa itti gad lakkisee, biy-yee jalaa qotee dachii seensisee,

Í Ì Ë Ê É *Duuba manni sun isaanirra jigee,

Ô Ó Ò Ñ Ð Ï Î 26}*Akkasitti azaabni Rabbii bakka isaan nutti dhufaa hin eeynerraa isaanii quban qa-bne itti dhufee, dhuman, takkaa addunyaa ta-narraa dhabaman.

$ # " ! *Ammoo eegasii guyyaa qiyaama'aa Rabbiin isaan xiqqeessa, ibidda azaabaa isaan seensi-su'uun,

' & % *Rabbiin isaan xiqqeessu'uu jecha, karaa ma-laaykaa dubbisu'uutin, wanni isaanin je'u; mee wanni natti qindeessitanii ibaaddan, eesa jira?

+ * ) (, *Kanneen isaanii jettanii warra Rabbitti ama-neen moromtan, fidaa mee? haa isinii tolanii je'aan, duuba eessaa fidan?

0 / . - *Warri beekkomsa qabu anbiya'aafii, warri Rabbitti amane akki je'u yookaa je'e

8


3 2 1 *Ar'a guyyaa qiyaama'aa kana, xiqqeenyafii,

4 *Azaabni ,

7 6 5 27}*Kaafirarraa jira ,isaantu haqa godhata, baga, jechuu isaaniti.

: 9 8 *Warri xiqqeenyafii, azaaba guyyaa qiyaam-a'aa haqa godhatu, warra malaaykan lubbuu isaanii fuutu

< ;= *Isaanii lubbuu isaanii miidhu, kanneen odoo kufri'irraa hin deebi'in du'anii if miidhan,

? > *Kanneen hoggaa duuti itti dhufte, islaama-yanii harka if kennanii, malaaykaa lubbuu isaanii fuutun ,

D C B A @E *Nuti waan hamtuu dalaguu hin turre Rab-bitti waa hin qindeessine je'an; duuba mala-aykan wanni isaanin jettu;

F *Dhuga'aan Rabbitti kafartanii jirtan,

J I H G M L K 28}*Rabbiin waan isin dalaydan hunda ni beekha,ar'a jazaa isinii galchaa

R Q P O NS *Tanaaf jecha, hulaa ibidda azaabaa seenaa, kan zalaalamii keessa teessan,

W V U T 29}*Yaa hammeenya bakka warri iimaana-rraa if guddise galuu, sun ibidda jahannamii.

X [ Z Y *Warra kufrii sodaatee amaneen, hoggaa je'ame,

̂ ] \_ *Maali wanni Rabbiin keessan Muhamma-dirratti buuse, itti amannaa je'aniin,

a ̀b *Wanni isaan je'an, wanni Rabbiin keenya buuse kheyri'i, waan gaari'i, sun,

d c *Warra amanee toleef,

h g f ei *Addunyaa tanarratti jiruu gaari'iitu jira, kan Rabbiin isaanii kennu,

l k jm *Waan mana aakhira'atti Rabbiin isaanii qo-pheessetu,sawaaba addunya'arratti argatani-rraa isaanii caala,

o n q p 30}*Manni aakhira'aa, kan warra Rabbi so-daatuf qophaaye, mana gaari'i, sun.

9


t s r *Jannata mana teessumaa, kan seenanii ke-essa taa'an,

x w v uy *Kan laggeen masnoo isaa keessa gamaa gamana yaa'u,

} | { z~ *Jannata san keessa, waan nabseen isaanii feetu hundaatu isaanif jira,

*Sawaaba akkasiiti ,

¤ £ ¢ ¡ 31}*Rabbiin warra isa soda'aaf, waan inni itti ajaje dalagee,waan inni irraa dhoowwe dhi-isuf kenna.

̈ § ¦ ¥© *Isaan warra malaaykan isaanii, kufri'irraa, ammallee isaanii dilii gurguroodharraa qulq-ulluudhaa, isaanii gammadu, lubbuu isaanii fuutu takkaa ajjeeftu,

¬ « ª *Jara mu'minaa saniin, hoggaa du`aa ka`an malaaykan akki jettu; Rabbiin {salaamkgalaykum} isiniin je'a jettee, isaanir-ratti salaammattee,isaan dabaalti, ammoo guyyaa qiyaama'aa warra Rabbitti amaneen akki je'an ;

̄ ® *Jannata seenaa,

³ ² ± ° 32}*Sababaa addunya'arratti amantanii, wa-an gaarii dalaydaniif, akkanatti malaaykan mu'mina, du'aa ka'etti dhuftee ,gammachi-iftee ,ruuhgii isaa fuutee, samii baafti, mu'm-inni kana eegaa .

µ ́ *Ammoo kuffaarri addunya'arratti wanni eegu , yookaa afatu hin jiru,

º ¹ ̧ ¶ *Yoo malaaykan ruuhgii isaanii fuutu itti dhufuu taate malee,

¾ ½ ¼ »¿ *Takkaa yoo azaabni Rabbii keetii, yookaa qiyaaman isaanitti dhufuu taate malee, wanni biraa kan eegan hin jiruu itti dhiisi,

À *Akkuma kuffaarri ummata keetii si kiji-bsiise,

Ä Ã Â ÁÅ *Kuffaarri isaan duraatis, anbiyoota kijibsii-see, balaa itti buufnee,lafarraa isaan fin'e,

È Ç Æ *Rabbiin balleessaa malee, isaan fixee isaa-nitti hin roorrifne,

10


Í Ì Ë Ê É 33}*Haa tayuu isaanumaatu waan isaan ba-lleessu ifitti dalagee.

Ñ Ð Ï Î *Tanaaf jecha jazaan dalagaa isaanii isaan qabee,

Ó Ò Ø × Ö Õ Ô 34}*Azaabni isaan kijiba jechuu turan itti bu'ee badan .

# " ! *Warri Rabbitti waa qindeessee, ibaade, akki je'e;

- , + * ) ( ' & % $ *Odoo Rabbiin isaa achitti, waan biraa ga-bbaruu dhabuu fedhee, silaa isaa achitti waan biraa hin gabbarru nuufii,

/ . *Abbootin teenyalleen, isaa achitti, waan biraa hin ibaaddu,hin gabbartu,

5 4 3 2 1 06 *Ammallee isaa achitti waan haraamessine hin haraamessinu, kan akka horii garii waan akka mukaatii godhanii isa nya-atuu yookaa yaabbatuu ifirratti haraameysu'u, duuba akkana jechuun isaanii, nuti isaa achitti waa Rabbi godhannee ibaadun, ammallee waan garii hori'irraa ifirratti haraam godhuun keenya fedhii Rabbiitini, inni nurra jallatee jira, je-chuu isaaniti, duuba Rabbiin akki je'e;

; : 9 8 7< *Akkuma kuffaara kanatti ,ormi kuffaaraa kan isaan dura dabre je'e yookaa dalage, Rabbitti waa qindeessanii waan Rabbiin ha-laal godhe, dhoowwama godhanii, ergamo-ota isaa kijibsiisanii,

C B A @ ? > = 35}*Si ergamootarra, ergaa geessuu malee maaltu jira,ergamoota keenyarra , waa takka hin jiru,yoo waan nuti ummatatti geessaa jenneen, itti geessanii, isaanii ibsuu taate malee,isaan qajeelchun ,dirqi'iin isaan amansiisun isaanirratti hin jiru,kan iimaana nama keessatti uumu Rabbii tokkichaa ,

I H G F E D *Yaa ergamaa kiyya muhammad akkuma ummata kanatti si ergine, ummata hudatti na-ma isaan qajeelchu ergine, wanni ergamo-onni hundi ummata isaanitiin je'en;

L K J *Rabbii keessan ibaadaa, tokkummaa isaa yaadaa,

N MO *Sheyxaana ibaadu'urraa fagaadhaa, taabota ibaadu'urraa fagaadhaa je'aniin

11


P *Duuba ummata sanirraa,

S R Q *Nama Rabbiin qajeelchee amaneetu jira,

X W V U TY *Ammas isaanirraa nama jallinni itti muram-eetu jira, kan abaduma hin amanne,

\ [ Z *Mee biyyoota ummata sanii deema'aa, ke-essa dhaqa'aa,

b a ̀ _ ̂ ] 36}*Akka boodden warra anbiyoota kijibsi-isee taate laalaa,akka itti lafarraa isaan fin'e, agartanii,saniin gorfamtanii,qajeelun keessan ni khajeelamaa.

f e d c *Yaa ergamaa kiyya muhammad warra Rabbiin jallina itti mure,nan qajeelcha jettee, yoo yaaddoyte,yookaa jaatanii goote, qajee-lchuu hin dandeessuu beeki,

l k j i h gm *Maalif ?nama Rabbiin jallise, namni qajee-lchu hin jiruu,Rabbiin nama jallina itti mure hin qajeelchuu ,

r q p o n 37}*Ammas warra Rabbiin jalliseef, namni dirmatee,azaaba Rabbii irraa dhoowwu hin jiru.

v u t sw *Ormi kuffaaraa sun khakuu jabduu Rabbiin kakatanii,

| { z y x} *Wallaahi Rabbiin, nama du'e,qabri'ii hin kaasu je'an , duuba Rabbiin isaan kijibsiisee akki je'e;

~ *Rabbiin dhuga'aan qabri'ii isaan kaasa waan isaan addunya'arratti dalaganirraa isaan gaa-fatu'uu jecha,

¢ ¡ *Sun baallama haqaa kan shakkiin keessan jirre, kan Rabbiin ifirraa kaaye,

£ ̈ § ¦ ¥ ¤ 38}*Haa tayuu irra hedduun namaa akka kaafaman ifin beekan.

® ¬ « ª © *Rabbiin wanni warra du'e, guyyaa qiyaa-ma'aa qabri'ii kaasuf, waan isaan addunya'a-rratti itti wal dhaban, isaanii ibsee, kan haqa qabu jannata geessee, kaan azaaba geess-u'uufi,

12


µ ́ ³ ² ± ° ̄ 39}*Ammas wanni Rabbiin qabri'ii nama kaasuf, akka kuffaarri Rabbiin qabriìi na-man kaasu jeù , wanni isaan jeàn sun kijiba taate, akka isaan kijiboota tayan if beeka-ni'iifi, kan kijibe qixaaxee, kan dhugaa dub-bate nagaya baasee.

» º ¹ ̧ ¶ *Rabbiin akki je'e;jechi nuti wahiin jennu, yoo waan san argamsiisuu feene,

¾ ½ ¼ *Waan argamsiisuu feene saniin,

¿ *Tayi jechu'uu,

Á À 40}*Duuba wanni sun numa taati, dalagaan Rabbii jecha, yoo waa argamsiisuu yookaa dhabamsiisuu fedhe.

Å Ä Ã Â *Warri diin Rabbii tiysu'uu jecha hijraa baye ,takkaa biyya diin isaa itti miidhamurraa godaane,

É È Ç Æ *Eega biyya sanitti miidhamanii,warri haqa-rra hin jirre isaanitti roorrisee,

Í Ì Ë ÊÎ *Addunyaa tanarratti bakka gaarii isaanii qubsiifna ,

Ñ Ð ÏÒ *Ammoo waan aakhira'atti argatu'uu jiraata-ntu, waan gaarii addunyaa tanarratti argata-nirraa, harka meeqaatamiin gudda' yookaa caala

Ö Õ Ô Ó 41}*Ormi kuffaaraa sun,odoo beekee, nama islaamaa miidhuu dhiisii, ifumaafuu islaam-atti seenan.

Ø × *Isaan warra miidhaa,kuffaarri isaan miidhu-rratti obsanii, ammallee waan qaban dhiisa-nii, diinaa islaamaa mul'isu'uuf hijraa bayu'u-rratti yookaa godaanu'urratti obsan,

Ü Û Ú Ù 42}*Isaan Rabbii isaanirratti irkatan , isaan nabi Muhammadiifii asaabaa isaatii,Rabbiin isaan tiyseeti, rizqii isaan quban qabne,isaanii kennaaddunya'aafii aakhira'atti, kuffaarri warra Rabbi hin beyne, ergamaan Rabbii, malaaykaa taya malee, nama hin tayu jennaan Rabbiin irratti deebisee nabi Muhammadiin akki je'e .

13


( ' & % $ # " !) *Ergamoota si dura namatti ergine mara, dhiira namaa, tan diinaa yookaa kitaaba irr-atti buufne ergina malee, takkaa inuma mal-aaykaa isaanitti hin erginee,

, + * *Warra towraatifii injiil beekhu, gaafadhaa,

1 0 / . - 43}*Yoo ifii beekuu baattan, isaan akka nuti dhiira namaa malee, malaaykaa hin ergin, ni beekhanii.

2 *Dhiira ergine san, mukgjiza'aafii,

34 *Kitaaba kennineetifi ,ummata isaanitti ergine,

7 6 5 *Yaa ergamaa kiyya muhammad, qur'aana sirratti buufnee jirra,

< ; : 9 8 *Akka namaaf yookaa gabroottan kiyyaaf, waan Rabbirraa isaanii dhufe, haraamifii ha-laal addeessituuf qur'aana sirratti buufne,

? > = 44}*Akka waan sirratti buufame kana, laa-lanii gorfamaniif jecha.

C B A @ *Si warri yaada hamaa, nabi Muhammaditti yaade sun, kuffaarri makkaa, kanneen mana {daarunnadwa} je'amu keessatti wal gayanii, Muhammad nu dhibe kana, haa ajjeefnuu, takkaa haa hiinuu, takkaa biyya haa baafnuu, akka diinaa isaa dura dhaabbannuuf je'anii muratan. takkaa warri warra haqaa miidhu'uu mala dhawe hundi ni amananii?

H G F E D *Rabbiin dachii jala isaan dabarsu`urraa if amananii,akka namicha tokko,kan Rabbitti balleesse, kan qaaruun je'amu, kan ummata muusa'arraa dureessaa isaafii horii isallee ,Rabbiin dachii jala dabarsetti

P O N M L K J I 45}*Takkaa balaan Rabbii bakka isaan ifirraa hin eeggannerraa isaanitti dhufu'urraa if amananii? duuba akkuma Rabbiin isaanii danboobe,lolli badrii dhufee isaanii ni dhumnaa hin yaadin matootii isaanirraa nam torbaatam, dhumee, nam torbaatamis boojiyame.

T S R Q *Takkaa isaanii naggadaaf biyyaa keessa olii gad deemu, takka gara gaggalu azaabni Ra-bbii isaanitti bu'urraa if amananii?

X W V U 46}*Isaan azaaba Rabbii jalaa bayuu hin dandayanii, Rabbin dadhabsiisanii.

14


\ [ Z Y *Takkaa azaabni Rabbii isaanii soda qabu, xiqqo xiqqoon isaanitti bu'ee, lafarraa isaan fixu'urraa if amananii? karaan azaaba Rabbii jalaa bayaniin hin jiru jechu'u, Rabbiin kan waan fedheen taye je'u taatuu,

a ̀ _ ̂ ] 47}*Haa tayuu Rabbiin keessan kan isin dilii dalagu'uun wajji isinii nayee, qixaaxa isinirraa booda aansu'uun rahgmata isaanii godhu, silaa akka isin itti balleessitaniin, kan guyyaa tokkoon, lafarraa isin fixuu.

i h g f e d c b *Si isaan waan gaaddisa qabu,kan Rabbiin uume laalanii hin garree,kan akka mukaa, gaaraa, ,

k j *Kan gaadifni isaa jallatu, ganamaa galgala,

n m l *Mirgaafii bitaa, moggaa lamaan, ganama gama dhiyaa, galgala gama bayaa,

p o *Rabbii isa uumef gad je'uudhaa jecha ,waan inni uumef tayu'uu jecha,

s r q 48}*Gaaddisa Rabbii jecha if xiqqeessu kan dubbii Rabbii dhagayu'urraa if hin guddifne.

x w v u t *Wanni samii keessa jiru, kan akka malaay-ka'aatifii, waan biraa hundi Rabbiif sujuuda, yookaa gad je'a,

} | { z y *Wanni Rabbiin uume, tan dachi`irra deemtu hundi Rabbiif gad jetti, waan irraa barbaadamu hin diddu, bishaan yaa'uu hin didu, namni hafuura baafatuu hin didu, sun waan Rabbiin uumefii wanni biraatis akkasi,

~ *Malaaykan Rabbiin ,dalagaa isi'ii, dachi'irra kaayes, tan nama eeydufii, tan biraatis Ra-bbiif gad jettii,

¡ £ ¢ 49}*Isaan hundi, ibaadaa Rabbii isaanirraa if hin guddisan.

§ ¦ ¥ ¤ *Malaaykonni Rabbii isaanii ni sodatan, isa-

an humniti Rabbii, humna hundaa olii yaa-dan, takkaa azaabni Rabbii isaan gubba'aa isaanitti bu'uu sodaatan,

ª © ̈« ¬ 50}*Malaaykonni, waan Rabbiin itti isaan ajaje , ni dalagan, akka Rabbiin itti isaan aja-

15


jetti.

® ́ ³ ² ± ° ̄ µ ¹ ̧ ¶ º»

*Rabbiin wanni gabroottan isaatin je'e; Ra-bbiin lamaa hin yaadinaa , waan biraa Rabbi-tti hin qindeessinaa Rabbiin kees san tok-kichaa isa malee, Rabbiin biraa hin jiruu, inni kan fakkaataa hin qabnee,ammas Rabbiin gabroottan isaatin akki je'e;

¾ ½ ¼ 51}*Anuma azaaba kiyya,sodaadhaa,anuma ibaadaa

Ã Â Á À ¿ *Wanni sami'iifii dachii keessa jiru hun di tan Rabbiiti, isaatu uume, isaatu qaba, isaan gabroottan isaatii, wanni isaanirraa Rabbitti qixxaayee Rabbi je'amu hin jiru,

Å Ä *Ibaadan ta Rabbiiti,

ÆÇ *Hoggaa mara,

Ë Ê É È 52}*Si Rabbii isin uume kan waan biraa hunda uume dhiiftaniiti, nama biraa yookaa waan biraa sodaattanii gad jettaniifii? akkana hin dalaginaa.

Ñ Ð Ï Î Í ÌÒ *Nikgmaan, yookaa wanni isin qabdan hundi , horii tayuu, ilmaan tayuu,fayyaa tayuu, Ra-bbirraa isinii dhufte, namni biraa kan waan san isinii kennuu dandayu hin jiru,

Ö Õ Ô Ó *Ammoo yoo eega sanii nikgmaan isinirraa deemtee, rakkoon akka hiyyuma'aa isin tuyxe,

Ù Ø × 53}*Rabbii tokkichatti iyyattan,isuma yam-mattan, waan biraatii miti.

Þ Ý Ü Û Ú *Ammoo yoo eega saniin cinqii yammatta-niif, isinirraa deemsisee, bal'oodhatti baatan,

á à ß *Gariin keessan,

ä ã â 54}*Rabbii isaanitti waa qindeessan isa dhi-isaniiti, waan biraa ibaadan .

# " !$ *Waan nuti isaanii kennine moromu'uu je-cha, galata isaa galchuu didda'aaf,

%& *Duuba nikgmaa keenyan qanani'aadhaa

16


waan biraatin Rabbii je'aadhaa gabbaraa, ) ( ' 55}*Badii waan isin dalaydanii, qixaaxa isin

mudatu beekhu'uuf jiraattanii.

- , + * *Ormi Rabbii beyne, kan taabota ibaadu sun ,taaboota nama fayyadu'uufii, nama dararuu isaa hin beynef,

. *Qooda kennen,

0 /1 *Waan nuti isaanii kenninerraa , midhaanifii horii, adda qoodaniiti, kun kan Rabbiiti, kun kan taabotaati, yookaa kan jin-ni'iiti je'an , Rabbiitu akkanatti nu ajaje je'anii, duuba Rabbiin orma saniin akki je'e,

3 2 *Wallaahii, yaa orma kuffaaraa, gaafatam-u'uuf teessan, guyyaa boruu,

7 6 5 4 56}*Kijiba Rabbiitu akkana dalagaa nuun je'e jettanii, Rabbirra keessanirraa gaafatam-u'uuf jiraattan

: 9 8 *Ammas ormi kuffaaraa sun Rabbiin dubra qabaa,dubri isaa malaaykaadhaa je'an , duuba Rabbiin akki je'e ;

;< *Rabbiin waan isaan je'anirraa qulqullu`uu Rabbiin jaartiidhafii ilmoo qabaatu'urraa qulqullu'uu,namni jaarti'iifii ilmoo barbaadu, nama haajan itti jabaattee, Rabbiin tokkicha hin haajamnee,kan gar-gaarsifannee, akkamiin dubra qaba je'an, sanumaan wajji, ormi kuffaaraa sun dhalaa ifii jibban Rabbiif maqaa dhawan,

@ ? > = 57}*Ammoo isaan waan jaalatan ifiin ma-qaa dhawan , sun dhiiraa.

D C B A *Tokkoon isaanii,hoggaa dhala'aan gamma-chiifame ,dhalaan dhalatteefii,

G F E *Fuulli isaa gara galeeti, dottaatee, gurr-aachoma,

J I H 58}*Isaa yaanni guute,akkamitti dhalaan naa dhalatee, abaluuf intalaatu dhalate je'anii dhalaa natti irkisani'iif, takkaa akkamitti ja-artin isaa dhalaa dhalte jecha'aaf.inumaa.

*Ummatarra dhukata,

R Q P O N M L KS *Sababaa hammeenya ,dhalaan isaa dhalat-

17


u'uutif jecha isaa maaluman godha je'ee yaaddawu,

T *Si intala isaa dhalatte tana, kan hin ajjeefne dhiisamoo,

V U *Qaanii,yookaa xiqqeenya, abaluu intala qaba'aa ba'atee?

Z Y X W[ *Takkaa xiqqeenya, dhalaa qabaatu`uu jalaa bayu'uu jecha,intala isaa dhalatte san, biyyee keessa ruuqa, boola qotee jirtuu awwaalee, je'eeti kophaa bayee, yaada kana yaada, duuba akkasitti irra hed-duun arabaa dubra isaanii jirtuu awwaaluu turen, duuba dhalaa akkatti jibban kana Rabbiif maqaa dhawan,

̀ _ ̂ ] \ 59}*Firdiin isaan faradan yookaa muran sun ,waa hammaattee, kan dhalaa jibban, Rabbii qoodanii, ifii dhiira qoodatan

f e d c b ag *Warri aakhira'atti hin amanne, sifa hamtuu , yookaa haala hamaa qaba, sun dubra fuudhaf itti haajaman isii hin yakkin, jirtuu awwaalu'uu

j i hk *Rabbiin sifa ol taate qaba, sun Rabbiin tok-kicha ,isaanifii ilmaan isaanittilleen haa-jamne,

o n m l 60}*Rabbiin kan wahayyuu harka isaa jirtu, kan dalagaan isaa akka malee hin taane.

t s r q p *Rabbiin odoo warra cubbuu dalage, mara , kan dafee qixaaxu tayee,

y x w v u *Silaa wanni lubbuu qabaa tan inni lafa tanarratti dhiisu hin jirtu,

~ } | { z *Haa tayuu hanga waytiin, takkaa umriin isaanii, tan isaanif qoode dhumtutti booda isaan aansa,

£ ¢ ¡ *Duuba hoggaa umriin isaanii dhumtee, du-uti isaanii geesse,

¦ ¥ ¤§ *Saa'aa takkitti du'arraa boodan aanan,

ª © ̈ 61}*Saa'aa sun durallee hin dabran.

̄ ® ¬ « *Ormi kuffaaraa, kan Rabbiin beyne sun waan ifiin jibban Rabbiin jaalatan, maalif dubra ifii hin jaalanne, Rabbiin jaa-latan ,ammas, kan ifii odoo namni isaan ergee, namni isaan itti ergaman sun,

18


isaan xiqqeessuu hin jaalanne, nama Rabbiin isaanitti erge kijibsiisanii xiqqe-essan, ammas kan yoo mootummaa qabaatan, namni biraa mootummaa keess-atti, isaanitti ida'amuu hin feene, Rabbiif mootummaa isaa keessatti nama biraa ida'an yookaa shariika godhaniif,

² ± ° *Ormi kuffaaraa sun, arrabni isaanii waan kijibaati dubbata, maalif sun,

µ ́ ³¶ *Yoo duune, jannata Rabbi biraa arganna, yookaa waan gaari'iitu Rabbi bira, nuuf jira je'an, duuba Rabbiin akki je'e ;

¹ ̧ *Wanni isaan je'an kijiba, dhugaan,

¼ » º *Isaan, wanni Rabbi biraa qaban, jannataa mitii, ibidda azaabati,

¿ ¾ ½ 62}*Isaan jarjaraan, gara ibiddaa dabarfam-anii, keessatti dhiifaman .

À *Rabbiin siif kakadhee,

Æ Å Ä Ã Â Á *Dhugumaan ummata, si dura dabretti, er-gaa ergine, akka dalagaa hamtuu, isaan itti jiranirraa, isaan dhoowwanii, karaa gaarii, karaa Rabbii isaan qajeelchaniif jecha,

Ê É È Ç *Duuba sheyxaanni dalagaa hamtuu isaan itti jiran, isaanitti bareechee, itti fufanii,waan ergamoonni keenya je'uun, dhagayuu didanii kijibsiisan,

Í Ì Ë *Ar'a addunyaa tanarratti, waliyyiin isaanii ,namni isaanin deemu, sheyxaanaa , hin qajeelan,

Ñ Ð Ï Î 63}*ammoo aakhira'atti, azaaba isaan laales-suutu isaan eeggata.

Õ Ô Ó Ò *Yaa ergamaa kiyya muhammad, qur'aana, waan biraatii sirratti hin buufne,

Û Ú Ù Ø × ÖÜ *Akka waan namni irratti wal dhabe adda isaanii baaftu'uufi malee, karaa haqaatifii, kaan addaan isaanii baaftee,

Ý *Ammas wanni qur'aana sirratti buufneef, haa ummanni isaan qajeelu'uuf,

á à ß Þ 64}*Akka ammallee ummanni sababaa isatti amanu'uutin, rahgmata Rabbii argatu'uuf sir-ratti buufne.

19


% $ # " ! *Rabbiin sami'ii rooba buuseti,

( ' & *Dachii jiraachisee, magarsite,

* )+ *Eega goggoydee duutee,

. - , / *Rabbiin dachii goggoyde jiisee waa magar-siisuu, keessa, ragaa Rabbiin guyyaa boruu qabri'ii nama kaasu'uutu jira,

2 1 0 65}*Warra waan dhagaye qeebaluuf.

7 6 5 4 38 *Beyladaa yookaa{gaalafii loonifii, re'ee , hoolaa} keessa waan isaan gorfamtanii, Ra-bbitti amantaniitu jira,

< ; : 9 *Mee isinuu laalaa waan garaa beylada'aa keessa jirurraa isin obaafna,

@ ? > = *Cuma'aafii dhiiga jiddu'uu

B A *Aanan qulqulluu, kan cuma'aafii, dhiiga-rraa waa takka,foole'eefii, dhandhamalle'een keessa hin jirre qulqulluu isin obaafna,

E D C 66}*Kan nama dhugu hin huune.

I H G F *Midhaan timiraatifii, inabarraayis, isin obaafna,

L K J *Kan midhaan timiraatifii, inabaa, cunfi-tanii, farshoo godhattan, kun odoo farshoon, haraam hin godhamini,

N MO *Ammallee cunfaa isaan lamaanirraa nyaata gaarii yookaa dhugaatii gaarii akka khalli'ii, zabiibaa dubsi'ii godhattan

R Q P *Waan dubbanne san keessa,

S *Ragaa dandeytii Rabiititu jira,

V U T 67}*Warra aylii qabu, kan waan ayliin jettu qeebaluuf.

Z Y X W *Yaa ergamaa kiyya muhammad, Rabbiin kee, khanniisa,dalagaa barsiisee, yookaa beysisee, akki je'een;

_ ̂ ] \ [ *Gaara yookaa goda keessatti, mana jaara-dhuu, keessa gali,

20


a ̀ *Mukarraayis, bakka godhadhuu keessa gali

d c b 68}*Waan namni sii jaaru, kan akka gaa-guraa, yookaa xaro'ootis,bakka keessa galtu godhadhuu qubadhu.

i h g f e *Duuba,eega bakka qubattu argattee, waan midhaan, yookaa daraaraa taye, hundarraa waa nyaadhuu,

j *Seeni,

l k *Karaa dalaga'aa kan Rabbiin kee si ba-rsiise, yookaa si qajeelche deemii, rizqii bar-baaddadhu,

mn *Karaa Rabbiin siif laaffise ,kan dhaqaafii, galti,sin dhibne,odoo hangumuu, hamma-atee, fagaatelle'ee

r q p o *Garaa khanniisaa keessaa, dayma dhugantu baya, karaa afaanin, dhaaba keessatti tuf-u'uutin,

t s *Dayma bifaan wal dhadhabu , akkuma wanni inni nyaatu bifaan wal dhadhabduun, akka je'aniiti deymi adiin, afaan dardaraatii baya, daalachi, afaan jidduu jireysarraa baya, diiman, afaan dulloota kanniisarraa baya,

w v ux *Dayma keessa, dawaadhatu namaaf jira inni yoo niyaan tolte, dawaa dhukuba hundaate,namni biyya gaafa afrika'aa keessatti, dura dursoo dayma akka dhiyanaa godhatee, bakka nyaata biraa bu-ufatee, nyaatu,orma afaan kanaan dubbatu {G O} kanneen kanniisa hor-siisu'uufii gosa kanniisaa beekuu hoonga gayan ,

~ } | { z y 69}*Kanniisafii, dalagaa isaa keessa ragaa tokkummaa Rabbiitifii dandeytii isaatitu, warra dalagaa Rabbii, ayli'iin laaluf jira, kan iimaanatti isaan yaamu

¢ ¡ *Rabbiin kan isinii hin jirre isin argamsiise yookaa isin uume,

¤ £¥ *Rabbiin eega umriin teessan dhumtee, isin ajjeeseti gara isaa isin deebisa,

« ª © ̈ § ¦ *Isinirraa nama jiruu addunya'aa tana kees-satti, jiruu gadi galo'otti, deebu'uutu jira, dul-loomee totorre'ee

21


² ± ° ̄ ® ¬³ *Hanga waan dur beekhu wallaalutti, qaal-ichi kgikramaa je'amu tokko, akki je'e; nama qur'aana qara'e, totorre'ee haalli isaa hin ha-mmaatu je'e

¶ µ ́ *Rabbiin waan uume hunda,akka godhu isu-maatu beekha,

¹ ̧ 70}*Rabbiin waan fedhe hundarratti da-ndaya.

À ¿ ¾ ½ ¼ » ºÁ *Rabbiin garii keessan ,rizqii keessatti garii keessanirra caalchisee jira, gaafuma garaa haadhaa seensisee lubbuu itti afuufe yookaa seensise, gaafas abalu umriin isaa hangana, rizqiin isaa hangana, inni warra jannataatin, takkaa warra azaabatiin katabamtee, namni sanirraa ma-qu hin jiru, tanaaf jecha namni jiruu addunya'aa tana keessatti, wal daddabra, tokko hiyyoomee, tokko duroomee, tokko qabatee, tokko qabatamee,

Ä Ã Â *Duuba warri Rabbiin mataa godhee takkaa gaafatamaa godhee, rizqii heddommeysef,

Ê É È Ç Æ Å *Rizqii Rabbiin isaanii kenne san , warra ha-rka isaanii jala jiruuf, kan dabarsan hin taane ,mataan, warra isa jalaa, ifittin qixxeessu, go-oftan, gabricha isaa waa hunda keessatti ifi-ttin qixxeessu,

Í Ì ËÎ *Hanga rizqii keessatti wal qixxaatan takkatti, namni isinirraa akkas jaalatu, gooftan gabricha isaatin qixxaayuu fedhu hin jiruu, duuba akkamitti waan Rabbiin uume, gabroota Rabbii Rabbitti qindees-sitanii qixxeessitan?,

Ò Ñ Ð Ï 71}*Si ormi Rabbin beyne sun, nikgmata Rabbiin isaanii kennerratti,galata isaa gal-chuu dhiisaniiti waa isatti qindeessanii? Qan-anii Rabbitti kafaranii, takkaa moromanii ?

Ø × Ö Õ Ô Ó *Rabbiin lubbuma teessanirraa beera keessan isinii uume, hawwaa cinaacha aadamirraa uumee, ammoo dhalaa biraa, bish-aan dudda dhiirarraa bayuufii kan laphee dhala'aatii bayee, gadaamessa seenu-rraa uumee,

Þ Ý Ü Û Ú Ù *Ammallee Rabbiin beera keessanirraa ilm-aan keessaniifii, ilmaan ilmaan keessanii isi-nii uume,

á à ßâ *Rabbiin waan gaarii hundarraa waan jiraa-taniin,isinii kennee jira, kan akka midhaanii,

22


hori'ii, kan uffattaniifii, kan nyaattan ä ã *Si ormi kuffaaraa sun, taabotatti, yookaa

mukatti, yookaa namatti, amananiiti kabaj-anii guddisanii,

é è ç æ å 72}*Nikgmaa yookaa waan Rabbiin isaanii kennetti kafaranii, yookaa moromanii, bakka galata isaa galchan , waan biraa isatti qindee-ssanii? kun balleessaa jabdu.

$ # " ! *Isaan Rabbii achitti gabbaran,

+ * ) ( ' & % *Waan akka taabotaa, kan rizqii sami'ii isa-anii hin buufne,rooba isaanii roobsu'uun,

- , *Kan dachi'ii rizqii waa takka isaanii hin baafne, waa isaanii magarsu'uun,

0 / . 73}*Waan,waa takka, isaanii godhuu hin dandeenye, Rabbii waa hunda dandayu dhii-sanii gabbaran.

4 3 2 15 *Rabbitti waan fakkeessinaa,

8 7 6 *Rabbiin,akka fakkaataa hin qabne ni be-ekaa,

< ; : 9 74}*Isin hin beytanii.

= @ ? > *Rabbiin maymaaka yookaa fakkeessaa takka isinii dubbatee,dhagayaa sun maali ?

B A *Gabricha tokko, kan gooftaa qabu,

F E D C *Kan homaa waa takka hori'irraa hin qabne ,kan bitee gurguruu hin dandeenyefii,

G *Namni bilisni yookaa gooftan ,

K J I H *Rizqii gaarii isaa kennine,

P O N M LQ *Kan dhoysa'aafii, dirrellee baasee, waa ke-nnu, kan nan deegaa hin sodaanne, gabrichi akka muka humna hin qabne,kan kuffaarri ibaaduti. gooftichi akka Rabbiiti,

S RT *Duuba gabrichi homaa kennu hin dandee-

23


nyefii gooftan waa hunda dandayu, wahi wal qixaa? wal qixaa miti jechu'u, akkasitti taabonni homaan dandeenyefii, Rabbiin waa hunda dandayu wal qixaa miti ,

V UW *Galanni kan Rabbii tokkichaatii,

\ [ Z Y X 75}*Irra hedduun isaanii waan aakhira'atti tayuudhaa jiraatan, azaaba isaan mudatu, hin beekhanii, Rabbitti waa qindeessan.

_ ̂ ] *Ammas Rabbiin maymaakha biraati fide ,

sun; b a ̀ *Dhiira lama,kan tokko duudaa hin du-

bbanne, f e d c *Kan waa takka dalaguu hin dandeenye,

akka barbaadamutti, waan isa beysisu'uufii, inni nama beysisuun hin mijjooynef jecha,

h g *Inni kan ba'aa ulfaattu taye ,

j i *Nama isarratti takkaa aanaa isarratti ,

o n m l kp *Bakka namni isa qallabu itti eegu mara-rraa,waan erganiif dalagee ,milkaayee, hin dhufu, kun fakkeessaa kaafiraati, yookaa nama Rabbin beyneti,

s r q *Duuba nama duudaa akkanaatifii,

v u tw *Namni dubbatu, kan waan gaari'itti nama gorsu,

| { z y x 76}*Kan ifii karaa qajeela'arraa jiru kun ,fa-kkeessaa mu'minaati, wahi wal qixaa ? wal qixaa miti jechu'u.

¡ ~ }¢ *Rabbiin waan sami'iifii dachii keessa jiru kan namarraa fogo'oo hunda beekha, takkaa Rabbiin waan beekkomsa warra sami'iifii dachii keessa jirurraa fago'ooti beekha, sun guyyaa qiyaama'aatifii, waan isa keessa dhufu'uu jiraatuu, kan Rabbi malee namni beekhu hin jirre,

̈ § ¦ ¥ ¤ £ *Qiyaaman gaafa dhaabbatu'uu kaate, hangi isiin itti dhaabbattu, hanga biraatii mitii, ha-nga liphii, yookaa ijji walitti deebitu takkatti,

« ª ©¬ *Takkaa, zamana hangasirra xiqqa'aa kees-satti dhaabbatti ,maalif ? Rabbiin tayi je'a-anii, numa taati,

24


́ ³ ² ± ° ̄ ® 77}*Rabbiin waa hundarratti dandayaa .Ra-bbiin waan dandeytii isaa mul'isurraa dub-batee akki je'e .

º ¹ ̧ ¶ µ *Rabbiin garaa haadhaa teessanii keessatti isin uumeti achii isin baasee, addunyaa tana dhuftan,

½ ¼ » *Isinii waa takka hin beyne,

À ¿ ¾ *Rabbiin dhageytii isinii uumee jira, akka dhageessanii waa barataniif jecha ,

Á *Akkasuma ija wahiin gartan isinii uume

ÂÃ *Ammas qalbii,onnee, wahiin qabattan, bey-tan, isinii uume,

Æ Å Ä 78}*Akka waan kanaan waa baratanii, waan Rabbiin jaalatu dalaydanii galata isaaf gal-chitaniif .

Ê É È Ç *Si ormi kuffaaraa sun, waan dandeytii Ra-bbii isaan garsiisu, waan bararaa laalanii hin arganii?

Ë *Tan laaftu'utti barartu,

Î Í Ì *Qilleensa sami'ii keessa,

Ò Ñ Ð ÏÓ *Kan hoggaa isiin goflaa, yookaa kooluu walitti qabatuufii, hoggaa isiin diriirsitu, hoggaa isiin samii keessa dhaabbattu, Rabbi malee, dandeytii isaa malee, wanni isii qabee, kufu'urraa dhoowwu hin jirre,

Ú Ù Ø × Ö Õ Ô 79}*Waan dubbanne san keessa ragaa dand-eytii Rabbii mul'attu'uutu jira, warra haqa dhugo'oomsuf.

& % $ # " ! *Waan Rabbiin isiniin qananiiserra tokko naniiserraa tokko, mana keessa galtanii, teessanii, hara baaffattan, isinii uume, yookaa godhe, akka itti jaarattan isin barsiisee, aylii isinii kenneen waan jir-aattaniin isinii uume,

, + * ) ( ' *Ammallee gogaa baylada'arraa mana isinii godhe, kan akka dasa'atti, jaarattan, takkaa akka goojjo'otti dhaabbattan,

- *Kan dasaa goga'arraa jaarattan san, haffa-

25


lleeffattan , kan ba'aan isaa hin ulfaanne , / . *Guyyaa godaantan,kan buqqiftanii, mana

guutuu, gaalarratti yookaa harre'erratti rara-atanii deemmataniin

1 02 *Ammallee kan hoggaa biyya teessan isinitti hin ulfaanne, kan karaa laafa'aan bakka ta-kkarraa takkatti, jirjiirun isinii mijjaawu, kan dhaabinsaafii buqqisu'uufii ba'atulleen isin hin dhibne

4 3 *Rabbiin kan rifeensa hoola'arraa,

5 *ammallee rifeensa gaalarraa,

7 6 *Ammallee rifeensa re'erraa, miya mana ke-essatti itti fayyadamtan kan uffattaniifii, kan afattan isinii godhe

; : 9 8 80}*Ammallee waan biraa kan karaa biti'ii gurguraatin itti fayyadamtan, hanga dhumta-nitti takkaa hanga Rabbiin fedhe, itti qana-niitan isinii uume.

A @ ? > =

26


bu hin jiruu hin yaaddawin ] \ [ Z Y 82}*Maalif? ati wanni sirratti jiru, waan nuti

isaanitti geessi jennee si ajajne, isaanitti gee-ssuu qofa,amananuu,amanuu baatanuu, ati waan sirra kaayame ,dalaydee

̀ _ ̂ *Ormi kuffaaraa warri Rabbii yookaa {wa-aqa} moromu sun, akka nikgmaan, yookaa qananiin, isaan keessa jiran Rabbirraa taate, ni beekhan

b a *Duuba eeguma beekanii moroman,

e d c 83}*Irra hedduun isaanii, warra beeka'aa haqa moromo .

h g f k j i *Guyyaa ummata hundarraa nama yoo ama-nan, ragaa isaanii bayu, kan yoo kafaran, ra-gaa itti bayu finnu, guyyaan sun guyyaa qiy-aama'aatii, ragaan nabiyyii isaanitii, guyyaa san dubbadhu,

p o n m l *Duuba eega nabiyyiin isaanii ragaa bayee, warri kafare,akka maarama barbaadan, izn-iin isaanii hin godhamu,

t s r q 84}*Ammallee deemanii waan Rabbiin jaa-latu dalaguun isaanirraa hin barbaadamu, aakhiraan bakka dalaga'aatii mitii

y x w v u *Warri kafare hoggaa azaaba ijaan argu

| { z *Azaabni sun, eega seenanii isaanirraa hin laaffifamu,

¡ ~ } 85}*Qaaxarolleen isaanii hin qabamtu, azaa-ba agarraan seenuma malee, waa xiqqo nu afadhaa, jechuun qaban.

¦ ¥ ¤ £ ¢ *Warri Rabbitti waa qindeesse, hoggaa guy-

yaa qiyaama'aa, fuula Rabbii duratti, warra Rabbitti qindeessan, kan akka sheyxaanaa faa, argan

̈ § *Yaa Rabbii keenya,

° ̄ ® ¬ « ª ©± *Jarri kun, sheyxaanafii, taabonni kun , warra sii achitti ibaaduu turre je'an,

27


³ ² ́ *Duuba warri kuffaarri ibaaduu ture, hoggaa waan kuffaarri je'e dhagayu, jecha isaanii irratti deebisanii akki je'an;

̧ ¶ µ 86}*Isin, nuti isin gabbaruu turre, jechuu keessatti warra kijiba dubbatu isin nu gab-baruu hin turree, ni kijibdanii.

½ ¼ » º ¹¾ *Achitti,warri ibaadefii warri ibaada malleen Rabbitti harka kennan, dubbii Rabbii, firdii isaa fudhatan,

Ä Ã Â Á À ¿ 87}*Wanni isaan, Rabbi je'anii ibaadan, tan nuuf toltii yaadan,if duraa dhaban, kijiba taatee .

! & % $ # " *Warri ifii kafaree, nama birallee islaama-rraa dhoowwee kafarsiise,

* ) ( ' *Guyyaa qiyaama'aa azaaba azaabarraan isaanii idaana, azaaba ifii kafaru'uutifii, kan nama kafarsiisu'uu, azaabni ida'a-muuf, ciniinsa qeejjabbuu, ilkeen isi'ii akka muka dheeraa timiraati, akka ibnu abbaas je'etti ,

. - , + 88}*Sababaa isaan islaamarraa nama dhow-wu'uun, lafa balleessaniif.

7 6 5 4 3 2 1 0 /8 *Guyyaa ummata hunda keessaa ragaa isaa-numarraa isaanitti finnu,

= < ; : 9> *Kan guyyaa san,akka ummata kee kanarr-atti ragaa baatu si finnu, guyyaa san dubba-dhu, inni guyyaa qiyaama'aatii, duuba guy-yaa san akkam tayan?,

A @ ? *Yaa ergamaa kiyya muhammad, kitaaba qur'aanaa sirratti buufnee jirra,

B D C *Kan waan heera shari'aa taye hunda , ibsu ,gabaabsee, dheeressee,

E *Kan haqatti nama qajeelchu,

F *Kan warra isatti amaneef, rahgmata qabu,

I H G 89}*Kan warra isatti amanee, waan inni je'utti dalage, jannataan gammachiisu.

J L K N M *Rabbiin namuufuu haqa isaa kennu`utti

28


ajaja, haqa Rabbii tayuu haqa namaa tayuu hayn'i Rabbii; tokkummaa isaa ya-aduu, hayn'i namaa; nama miidhuu dhiisuu, abbaa haqaatii haqa isaa kennuu,

O *Ammaallee tola namaa oolu`utti ajaja takkaa makgnaan isaa; waan itti nama ajaje hunda tolchanii dalagu', takkaa makgnaan isaa; gabrichi Rabbii hoggaa Rabbii isaa ibaadu, akka waan isa argutti ibaaduu, maalif yoo innilleen arguu baate, Rabbii isaa isa argaa,

R Q P *Ammas wanni Rabbiin itti ajaju, warra sitti aanuu, haqa isaanii kennuu,sun rahgima ma-xxanfatu'uu,

U T S *Rabbiin heera malee dhala'atti ida'amu'u-rraa nama dhoowwa,

V *Ammallee waan shari'aan diddu, cubbuu , yookaa dilii hundarraa nama dhoowwa ,ku-frii tayuu, waan sanii gadii tayuu

WX *Ammas mataa namatti ol qabanii, if gud-disanii nama miidhu'urraa Rabbiin nama dhoowwa,

Y *Rabbiin waan itti isin ajajeefii, waan irraa isin dhoowwe saniin, isin gorsa,

\ [ Z 90}*Akka, waan irraanfattan, yaadattanii qa-jeelchataniif jecha, aayanni tun aayata ak-kaan kheyri'iifii sharrii walitti qabdee, dub-batte, tanaaf khuxbaa jum'aadhaa ta lamm-eysa'aa isi'iin fixan.

_ ̂ ] *Ahdii Rabbiifii rasuula isaatifii namalle'eef guutaa,

a ̀ *Yoo baallama sharii'aan guutaa jettu, seentan.

d c b *Khakhuu hin diiginaa ,

f e *Eega Rabbiin kakattanii, jabeessitanii ,

k j i h gl *Rabbii keessan ifirratti ragaa gootanii jirt-anii, ni guunna jettanii, isaan kakattanii ,

r q p o n m 91}*Rabbiin waan isin dalaydan hunda ni beekaa, irraa isin gaafata .

w v u t s *Akka intala gowwittii takkaa hin tayinaa, tan ganama jibrii footee,yookaa irbitee, gal-gala diiydu,

29


z y x *Eega akkaan jabeessitee, irbitee,

{ *Adda babaaftu yookaa hiiytu.. isin akka intala sanitti, ganama Rabbiin kakattanii galgala hin diiginaa

~ } | *Khakhuu teessan, wal dagu'uuf qabattanii ,waan wahiin gantan godhattanii,

§ ¦ ¥ ¤ £ ¢ ¡ ̈ *Sababaa namni tokko, yookaa tuutti takaa tuuta taanirraa hedduu taatef, tuuta hedduu sanii jettanii,baallama namaa see-ntan, hin diiginaa,wanni Rabbiin akkana je'eef; jara islaamaye tokkootu, hed-dommina qureyshi'ii, kan kuffaaratiifii, humna isaanii arganii,xiqqeenya orma islaamatiifii laafina isaanii agarraan,islaamarraa deebi'uu fedhan, hoggaa san Rabbiin kuffaarri islaamarraa hedduu jettanii hin kafarinaa, yoo tuuta takkaa baallama seentanii, tuuta biraa tan isi'irra guddo'otti galuu feetan, baallama tuuta xiqqoo sanii seentan hin diiginaa je'een

¬ « ª ©® *Rabbiin baallama guutu'utti isin ajaju'uun isin mokkora, kan guutufii, kaan, adda ba-asu'uu jecha,

² ± ° ̄ *Rabbiin guyyaa qiyaama'aa isinii addee-ssu'uuf jiraata,

̧ ¶ µ ́ ³ 92}*Waan ar'a irratti wal dhabdan, baallama guutu`uufii, guutuu dhabuu keessatti, ammallee waan biraa keessatti, kan haqa-rra jiruufii, kaan, adda isin fooyee, kan baallama guute, jannata seensisee kan diige azaaba seensisee.

¾ ½ ¼ » º ¹ *Rabbiin odoo fedhee, ummata tokko, kan diinaa tokkooti isin godha, sun diinaa islaa-matii,

Â Á À ¿ *Haa tayuu Rabbiin akkas hin feene, tanaaf jecha nama fedhe, haqarraa jallisa , waan inni, san filataa beekhef

Å Ä ÃÆ *Waaqni nama fedhe,karaa haqaati qajee-lcha, waan inni qajeeloo filataa beekef,

Ç *Hundi keessan guyyaa boruu, gaafatam-u'uuf jiraattan,

Ë Ê É È 93}*Waan addunya'arratti dalaydanirraa, du-uba gaafas namuu akka maluun, jazaa argata

% $ # " ! *Kakuu teessan, waan waliin gantan, hin godhatinaa,wal ganu'uu jecha kakuu, booda diigu'uu teessan, hin kakatinaa, kun haala

30


gaari'ii mitii, ) ( ' & *Sababaa sanii jecha faanti teessan karaa

islaamarraa mucucaattee mayxii,eega karaa islaamarratti jaabaattee,

+ * *Duuba azaaba dhandhamtanii,

0 / . - ,1 *Sababaa karaa Rabbii,baallama guutu`urraa if dhoowwitaniif,takkaa nama biraa dhoowwitaniif, waan namni biraa hoggaa isin baallama diiydan, isinirratti laallatee diiguf, takkaa islaamarraa dhaabbat-aniif, maalif namni baallama diigu nama hunda biratti gadi galoo, namaati, tanaaf jecha kuffaarri islaamayuu fedhu, hoggaa nama islaamaa, kan baallama diigu arge, islaamatti seenu'urraa dhaabbata, akkanatti namni baallama diigu islaamarraa nama ittisa, tanaaf Rabbiin qixaaxa warra baallama diiguu jabe-essee, akki isaani je'e;

6 5 4 3 2 94}*Isin warri baallama diigu, aakhira'atti azaaba guddaa, jabaa, qabdan.

; : 9 8 7 < *Addunyaa hin jirre,xiqqoo tanaa jettanii, baallama Rabbii hin diiginaa, Rabbumaa jecha baallama, Rabbiif seentan , kan nam-aaf seentan guutaa

? > = *Sawaaba, yookaa galata, yoo baallama gu-uttan, Rabbi biraa argattantu,

B A @ *Waan addunya'arraa argattan hundarraa caalaa,

G F E D C 95}*Odoo beytanii.

I H J *Maalif wanni isin addunya'arraa argattan ni dhumti, waan zalaalamii hafuu miti

N M L KO *Ammoo wanni aakhira'atti Rabbirraa arga-ttan waan hin dhumne, kan zalaalamii hafee ittiin qanani'an takkaa qananiitan

S R Q P *Warra baallama guutu'urratti obse, kan cin-qii hunda ba'atee baallama guutef sawaaba kennina,

X W V U T 96}*Sawaaba,sawaaba ibaadaa birarratti argatan caalu argatan.

[ Z Y *Namni waan gaarii addunya'arratti dalage,

_ ̂ ] \ *Dhiiraa dhala'arraa,

31


a ̀ *Isaa Rabbitti amanee jiru, sharxiin waan gaarii dalaganirratti sawaaba yookaa galata argatu'uu, Rabbii sawaaba san harkaa qab-utti amanu'uu, dhugo'oomsu'uu

d c be *Nama san, jiruu gaarii , isa jiraachifna horii isaa kennu'uun, takkaa horii isatti busheessee, bolola irraa deemsisu'uun, hanguma argate,isa jaallachiisee, aminfachiisu'uun, ammoo kaafirri yoo horii dhabe, azaaba keessa jiraa, yoo horii argate, horii biraa ida'atu'uuf, halkanii guyyaa bololaa inuma hin quufu, tanaaf nabi Muhammad mu'minni qochimaa tokkotti nyaataa, kaafira qochimaa torbatti nyaata je'an, nageenyi isaanirratti haa jiraatuu,

j i h g fm l k

97}*Warra akkasitti tole san , sawaaba isaa-nii sawaaba irra gaarii, waan isaan dalaganii goonee isaanii kennina.

o n *Hoggaa qur'aana qara'uu feete,

u t s r q p 98}*Sheyxaana fufama'arraa, Rabbitti ma-ganfadhu }{{akguuzhu billaahi minasshayxaanirrajiim} je'ii,akka sheyxaanni,si waswaasee ,arraba sin jallifne

| { z y x w v *Sheyxaanni, irree warra Rabbitti dhuga'aan amaneen injifatu, hin qabu,

¡ ~ } 99}*Warra Rabbitti irkatu kan sheyxaanafii, waan hamtuu hundarraa, Rabbitti magan-fatu, kanneen gara Rabbii dheysan

¦ ¥ ¤ £ ¢ *Sheyxaanni,warruma isa dhagayee, waan inni ja'u dalagurratti, humna qaba ,

« ª © ̈ § 100}*Warra sheyxaana Rabbitti qixxeessu, isaanuma jallisee,karaa Rabbirraa baasa ma-lee ,warra Rabbi dhugo'oomsee, isatti irkatu, waa takka miidhuu, yookaa jallisuu, hin dandayu

± ° ̄ ® ¬² *Hoggaa aayata qur'aanaa takka , fuunee bakka isi'ii aayata biraa buufne, takkaa aayata odoo isii hin heyn'e, makgnaa aayata sanii, yookaa heera isi'ii jirjiirre, waan dantaan gabroottan keenyaa keessa jirtuuf,

32


¶ µ ́ ³ *Rabbiin waan buusu ni beekhaa , waan faaydan gabroottan isaa, keessa jirtu beekhaa, Rabbiin aayata takkaa deemsisee ta biraa fiduu qabaa, kan isarra, waan gabroottan isaatii, ar'aa boru tolu beekhu, hin jiruu, duuba Rabbiin akkas goonan,

̧ *Kuffaarri akki nabi muhammadiin je'e,

» º ¹¼ *Sumaatu kijiba if biraa kaasee , aayata du-raan jirtu, haqee, aayata biraa fide, ammallee heera duraan jiru, deemsisee, heera biraa fide je'an, duuba Rabbiin akki je'e;

Â Á À ¿ ¾ ½ 101}*Irra hedduun kuffaaraa ,waan qur`aanni taye ammallee bu'aa, aayata takka jirjiirun, waan haraamii halaalessee, waan duraan halaalii haraameysuun qabu, hin beekhanii tanaaf waan Rabbiin dalage moroman.

È Ç Æ Å Ä Ã *Ormi kuffaaraa saniin akka jettu aayata duraatifii ta boodallee, heera duraatifii kan boodallee, an if biraa kaasee hin finnee, yookaa hin jennee, Rabbirraa ruuhgulqudsi, haqaan narratti buuse je'iin,

Ë Ê É *Wanni Rabbiin qur'aana narratti buusef, warra Rabbitti amane, haqarratti jabeess-u'uufi sababaa isatti amananiif, ragaa isa keessa jiru qabatanii

Ì *Ammallee isaa jallinarraa qajeello'otti baasu,

Í *Isaa jannataan gammachiisu,

Ï Î 102}*Warra islaamaye amane,qur'aana ak-kanaatin, ruuhgulqudsi natti dhufe ji'aiin, ru-uhgulqudsi {jibriil} makgnaan {ruuhgii} je-chu'u xaliila jechu'

$ # " ! *Waan kuffaarri je'u dhuga'aan beyna, wa-nni isaan je'an;

' & %( *Namaatu qur'aana kana isa barsiisaa waa Rabbirraa itti buune je'an, namni isaan isaatu barsiise je'an namicha tokko, kan nasgaara'aa, kan araban tayin, kan towraat beeku, kan makka taa'u, kan nabi Muhammadiin wal beekan, duuba isa santu, qur'aana Muhammad barsiise je'an, jennaan Rabbiin akki je'een;

, + * ) *Afaan namicha, nama kanaatu, Muham-mad waa barsiisa, isaan je'an,takkaa itti

33


irkisan , - *Afaan ajami, namichi sun afaan arabaa

akkaan hin beekhuu, 2 1 0 / . 103}*Ammoo qur'aanni Muhammad isaani-

rratti qara'u,afaan arabaa, adii, isaan beekhanii, kan loqoduun keessan jirree, akkamiin mee qur'aana akkanaa kana, namni afaan arabaa hin beyne, isa barsiisa?

6 5 4 3 8 7 *Warra aayata Rabbitti, hin amanne, kan qur'aana hin dhugo'oomsine,

; : 9 *Rabbiin karaa jannataa isaan hin qajeelchu,

? > = < 104}*Isaan azaaba isaan laalessu qaban.

B A @ *Warri kijiba oofu,

G F E D CH *Warra aayata Rabbii, qur'aana hin dhug-o'oomsine, kan Rabbiin hin buufnee, nam-aatu je'e je'u,

L K J I 105}*Isaan sun, isaanumaatu kijiboota nama biraatii mitii.

R Q P O N M *Namni eega amanee, deebi'ee Rabbitti ka-fare, inni qixaaxa jabaa qaba,

T S U *Nama,jecha nama kafarsiisu je'i, je'aniinii, itti giddamee, je'e yoo taate malee, akka Ra-bbiin sadii je'i, je'aniinii, itti dirqamee je'u-udhatii,

X W V *Kan qalbiin isaa, iimaana gad hin dhiisin kan shakkiin qalbii isaa hin galin, namni akkanatti namni dirqi'iin kafarsiise, duuba du'a jalaa bayu'uu jecha waan nama kafarsiisu dubbate, islaamummaa gara'atti qabatee, dilii hin qabu, hin kafaru,

] \ [ Z Y *Ammoo namni,namni kafari ,jennaanin, qalbii banee kufrii jaalatee,waan itti dirq-ame garumaan je'e, sun kafaree,

c b a ̀ _ ̂ e d

106}*Jara akkanatti eega islaamayee ,deeb-i'ee, jaalalaan kafare san, dallansuu Rabbi-ititu isaanirratti jira, ammallee azaaba jabaa-dhatu isaanii qophaaye.

f *Isaan qixaaxa guddaa san qixaaxamuun,

34


l k j i h g *Sababaa isaan aakhiraa dhiisanii, addunyaa maraxataniif,

s r q p o n m 107}*Ammallee waan Rabbiin, warra kafa-re, karaa azaabaa malee, karaa jannataa hin qajeelchineef, qixaaxa jabaa qixaaxaman

y x w v u t *Jarri eega islaamayee, islaamarraa deebi'e sun,warra Rabbiin qalbiin isaanii cufe , hanga haqan eehamne takkatti

z *Kanneen gurra isaanii cufe, hanga haqa hin dhageenye takkatti,

{| *Kanneen ija isaanii cufe, hanga haqa hin agarre takkatti,

} ¡ ~ 108}*Isaan warra waan Rabbiin isaanii qo-pheesse akkaan dagate.

£ ¢ *Shakkiin hin jiru wanni ragga'e ,

© ̈ § ¦ ¥ ¤ 109}*Jarri eega islaamayee kafare sun, aakhira'atti isaanuma, warri akkaan deege, yookaa khasaarame , waan ibidda zalaalam-i'itti gubatu'uu jiraataniif jecha.

̄ ® ¬ « ª *Duuba Rabbiin kee,warra biyya kuffaa-rarraa, diin ifii guddisu'uu jecha, godaanef akka isaan gargaaru if qabee jira, yoo dhugu-maan Rabbii je'anii biyya isaanitti godaanan

³ ² ± ° *Eega kuffaarri isaan cinqee,kufri'itti isaan giddee, islaama gara'atti qabatanii, afaanin kafaranii, biyya islaamatti galanii,

¶ µ ́ *Jihaada, yookaa qabsoo kuffaara, warra Rabbi hin beynetti godhanii, ibaadaa Rabbi-rratti, jihaadarratti obsan, Rabbiin isaan ga-rgaara xilaatarra isaan aansa,

¾ ½ ¼ » º ¹ ̧ 110}*Maalif Rabbiin kee, eega akkasitti mokkoramanii,hijraa bayanii,jihaada godhanii, obsanii, dilii isaanii isaanif ara-arama, rahgmata isaanif godha, waan isaan fedhan hunda isaanif kennu'uun.

! ( ' & % $ # " *Guyyaa lubbuun hundi, yaa Rabbi na ba-asi, jettee ,ifuma baasu'uuf moromtu , takkaa dhaabbattu, kan san malee, wanni biraa isii hin yaachifne,

35


- , + * ) *Kan lubbuun hundi waan addunya'arratti dalayde mudattu,kheyrii taatuu, sharrii taa-tuu, toltuu taatuu, hamtuu taatuu,

1 0 / . 111}*Kan nam tokkolleen hin miidhamne hamtuu isaan hin dalagin, isaanirraa kaayu'uun, toltuu isaan dalagan duraa ir'i-su'uun, guyyaa san Rabbiin jara sanii rahmata godhee jannata isaan seensisa guyyaa sun guyyaa qiyaama'aatii.

5 4 3 2 *Rabbiin biyya takka, fakkeessa'aaf dubbate ,bitti sun makkaafii warra makkaatii,

7 6 *Bitti sun nagaya argatuu turte, kan nam tokko itti duulee, isii hin rifachiifne,

8 *Tan if amantee,das jettee teessu, tan rakk-oodhafii, sodaa fa'aaf irraa godaanuu hin so-daanne, nagayaan teessu,

; : 9 *Kan rizqiin yookaa nyaanni isi'ii bal'o-odhatti isi'ii dhufu,

> = < *Biyya hundarraa, bakka hundarraa,

A @ ? *Duuba waan Rabbiin isi'ii, kanneen quu-ftee, Rabbitti kafarte, bakka galata isaa ga-lchitu,

E D C B *Duuba Rabbiin abaara itti buusee, beela dhandhamsiise, eega quufan qooqanii,

F *Ammallee nagaya duraan, qaban, irraa dee-msisee, sodaa warra isaan miidhu'uu dee-muu, itti gad lakkise,

J I H G 112}*Sababaa waan isaan dalaganiitif, ba-laa isaanitti buuse.

N M L K *Warra makkaa san, ergamaan isaan beekan inni nabi Muhammadii dhugumaan isaanitti dhufe,karaa haqaa isaanii beysisu'uu jecha,

O *Duuba isa qeebaluu didanii, kijibsiisan ,

Q P *Hoggaa san azaabni beelatiifii, kan sod-a'aa isaan fuudhee, bara torba roobni irraa citee, lola badrii keessatti dhumanii, takkaa boojiyaman,

T S R 113}*Isaanii cubbuu dalagu.

36


X W V U *Isin yaa warra Rabbitti amane, dhugo'oo-mse,waan Rabbiin isinii kennerraa nyaadhaa

Z Y *Waan Rabbiin keessan halaala isinii go-dhee qalbiin teessan jaalattu,

̀ _ ̂ ] \ [ b a

114}*Nikgmaa Rabbii keessanii beeka'aa galata isaa galchaa yoo kan dhuga'aan isa ibaaddan taatan.

f e d c *Wanni Rabbiin, nyaatuu isin dhoowwe, bakhti'i waan hin gorra'amini, waan dhiiyni isii keessatti hafee, foona balleessuf jecha,

*Ammallee dhiiga, tiru'uufii, rajiijii hin tayin , nyaatu'urraa isin dhoowwe, waan inni da-fee baduuf jecha

i h g *Ammallee foon karkarro'oo nyaatuu isin dhowwe, waan inni dhukkuba hamaa nam-atti fiduuf jecha,

n m l k jo *Ammallee waan maqaa, maqaa Rabbii hin tayiniin gorra'ame,nyaatuu Rabbiin isin dho-owwe, sun waan akka horii maqaa mukaa, yookaa jinni'ii dhawanii gorra'aniitii,

u t s r q p *Namni waan dubbatame, kan irraa dhoow- wamtan nyaatu'utti dirqame, waan biraa kan nyaatu dhabee, kan waa ball-eessu'uu hin deemne, yookaa hin nyaanne, kan nyaatee wasanaa hin baane, inni dilii hin qabu,

z y x w v 115}*Rabbiin warra karaa kanaan nyaatef, ni araaramaa, ammallee waan san nyaatuu isaanii baqqaasisu'uun rahgmata isaanii godhee

¡ ~ } | { *Kijiba hin dubbatinaa,waan arrabni kees-san je'u jala deemtanii,

¥ ¤ £ ¢ *Kun halaali, kun haraami jettanii, waan Rabbiin hin halaalessiniin takkaa hin har-aamessiniin.

© ̈ § ¦ª *Kijiba Rabbirraa kaayu'uu jecha, waan inni hin je'in isaatu je'e, takkaa Isaatu halaalesse, takkaa haraamesse jettanii,

± ° ̄ ® ¬ « *Warri kijiba Rabbirraa kaayu, waan inni hin je'in isaatu je'e je'anii,

37


́ ³ ² 116}*Isaan hin milkaayan azaabarraa na-gaya hin bayan.

¶ µ *Isaan addunya'arratti, kijiba kanaan, waa xiqqo qanani'anii,

» º ¹ ̧ 117}*Ammoo aakhira'atti, azaaba isaan laa-lessu qaban.

¾ ½ ¼ *Orma yahuuda'arratti ,

¿ *Haraam, yookaa dhoowwama goonee jirra,

Ä Ã Â Á ÀÅ *Waan tanaan dura suuraa { ankgaam } keessatti sii odeessine, sun waan kottee qabu, kan kotteen isaa adda hin baane, kan akka gaalaa fa'a, ammas hori'iifii re'ee fa'arraa, moora garaachaa, kan kale'ee isaanirratti haraam goonee jirra,

Ç Æ *Nuti waan san, isaanirratti haraam godhu'u-un, isaanitti hin roorrifne, isaan hin miine, sababaa malee, isaanirratti haraamissinee,

Ì Ë Ê É È 118}*Haa tayuu isaantu dilii waan san har-aamessitu dalaguudhan if miidhe, kan isaan qixaaxuudhaa jecha, haraam isaanirratti goone

' & % $ # " ! *Eegasii Rabbiin kee,warra wallaalan dilii dalagee,

, + * ) ( *Duuba eega sanii, waan hamtuu sanerraa deebi'anii,

- *Waan balleessan tolchan,

4 3 2 1 0 / . 119}*Jara saniif Rabbiin kee eega isaan ak-kasitti towbatanii, takkaa gara Rabbii deeb-i'anii,ni araarama, ammallee rahgmata isaa-nii godha,towbaadharratti isaan jebee-suudhan.

8 7 6 5 *Nabi ibraahiim kophaa isaa imaama namni jala deemu, kan haala gaarii hunda walitti qabate tayee jira,

: 9 *Kan dubbii Rabbii isaa akkaan dhagayu yookaa Rabbii isaa akkaan ibaadu,

; *Kan jallinarra gara karaa, yookaa diinaa haqaa gore, yookaa jallate,

38


@ ? > = < 120}*Inni abaduma, warra Rabbitti waa qin-deessurraa hin taane,inni nama Rabbii tok-kichaaf, lubbuu ifii kenne, akka kuffaarri qu-reyshi'ii yaaduu mitii

B AC *Isaa Rabbii isaatif waan inni isaaf kenne-

rratti akkaan galata galchu, D *Rabbiin isa filatee,

I H G F E 121}*Karaa diriiraa,kan tokkummaa Rabbii yaadu'uu isa qajeelche.

M L K JN *Nabi ibraahiimif, addunyaa tanarratti , yaa tanarratti, waan gaarii kenninee jirra, sun namni hundi waan gaari'iin isa dub-batu'uu, warra amantii qabu, hunda biratti inni faarfama'aa, namni hamtu'uun isa dubbatu hin jiru,

T S R Q P O 122}*Ammoo nabi ibraahiim aakhira'atti warra tolee, itti tolte,kanneen darajaa gud-doo, Rabbi biraa qaburraayi

[ Z Y X W V U *Duuba kanumaan wajji yaa ergamaa kiyya Muhammad karaa nabi ibraahiim ,karaa tokkummaa Rabbii yaadu'uu, deemi, siin jennee, sitti dhaamne

\] *Ibraahiim,karaa jallaa hundarraa, gara ha-qaa jallate,

b a ̀ _ ̂ 123}*Inni warra Rabbitti waa qindeesu naa hin taane,kan imaama warra tokkummaa Rabbii yaadu hundaaf taye, akka yahuuda'aafii nasaaran, nuti diinaa ibraahiimirraa jirre jettee, sanumaan wajji, Rabbitti waa qindeessituu mitii .

i h g f e d cj *Guyyaa sabti'ii guddisuun isa keessa qurx- ummee al'ooluu dhiisun,warra dubbii isaa keessatti wal dhaberra kaayame, isaan yahuudaadhaa,nabiyyiin isaanii, nabi muusan,torbaan keessaa guyyaa to-kko ibaadaa Rabbiifii godhaa, guyyaan sun, guyyaa jim'ataa haa tayuu jenna-anin didanii guyyaa Rabbiin dachi'ii samii, uumu'urraa,raaw'ate feenaa, sun guyyaa sabti'iitii, sabtii nu godhi je'aniinii, akkasitti guyyaan ibaada'aaf, hara baafatanii, guddisan sabtii taye, haa tayuu isaan qixaaxu'uu jecha, Rabbiin guy-yaa sabti'ii keessa, qurxummii al'oolu'urraa , isaan dhoowwe, duuba isaan did-anii al'oollan, rabbiin garii isaanii jaldeessa godhee, garii isaanii karkarroo go-dhe, akkanatti isaan falamaa jabeessinaan, Rabbiin isaanitti jabeesse, odoo silaa

39


nabi muusaa dhagayanii, guyyaa jum'ataa jaalatanii, hin rakkatanii hin qixa-axaman,

p o n m l k *Rabbiin kee guyyaa boruu yookaa qiyaam-a'aa isaan jiddu'utti, firdii godhu'uu taa'a,

u t s r q 124}*Waan isaan irratti wal dhaban kees-satti warra haqarra jiru jannata seensisee, kan haqarraa baye, qixaaxee, waan isaan itti balleessaniif.

z y x w v *Karaa Rabbii keetitti nama yaami, qur'aana barsiisu'uun, heera isaa qabsiisu'uun,

| {} *Ammallee gorsa gaari'iin dubbii laaftu'uun islaamatti nama yaami,

¢ ¡ ~£ *Ormi kuffaaraa kan islaamatti yaamtu ama- tti yaamtu san, yoo falamaan yookaa moromaan isin jiddu'utti argamte, karaa gaari'iin wajji falmi, karaa dubbii laaffiftee, bareechitee, qabbaneessitee, ragaa dafee dubbii isaanii galchu, isaanii fidu'uutin, kan dubbi'iin, isaanifii, waan isaan fedhanillee, daftee hin waraanne,

« ª © ̈ § ¦ ¥ ¤¬ *Rabbiin kee nama karaa isarraa maqe ni beeka,

̄ ® ± ° 125}*Ammallee inni nama qajeele ni beeka ,hundaafuu akka maluun jazaa galcha.

³ ² *Yoo namni isinitti balleessee, biiluu, hijaa,

irraa bayuu feetan, ¹ ̧ ¶ µ ́º *Waanuma inni isaan, isin miidhe saniin

isa miidhaa, irran dabarsinaa, sun nama nama ajjeese isuma ajjeesuu malee, isaafii joollee isaa horii isaa nama isaa waliin balleessuu dhabuu, balleessaa hunda balleessaa akka isi'iitin deebisuu,

¼ » *Yoo balleessaa, namni isinitti balleesse ob-tanii, gadoo, yookaa biiluu bayu'urraa dhaa-battan,

À ¿ ¾ ½ 126}*Santu warra obsa qabuuf irra caala, maalif ? biilun biiluma fiddii, nama tokko kan du'eef, yoo biiluu yookaa haluu baana je'anii ka'an,Namni hedduun gama lamaanii dhumuun oolu, manni hed-uun onuun oolu, ilmaan hedduun hiyyoomuu hin oolan, ammoo yoo tokkich-ma du'e sanirratti obsanii, araaraman, santu gama lamaanifuu irra caala, tok-icha ajjeesse karaa heeratiin yoo ajjeesanis balaan nama hunda wal geessu ni dhabamti. Gaafa lola uhud, kuffaarri asaabaa nabi Muhammadirraa nama hed-uu ajjeese, kan akka leenca Rabbii, adeera nabi Muhammad hamza'aa, kan diin

40


islaamaa isaan jabaate, inumaa kuffarri ajjeessee hin dhiifnee, kaan gurra mur-anii, kaan garaa baqaysan. nabi Muhammad hoggaa adeera isaa leenca Rabbii kan kuffaarri akkas godhe argu, bakka hamzaa tokkichaa kuffaaratti duulee , nam torbaatama ajjeesee ,akka isaan godhan godhuun oolu je'e. hoggaa san Rabbiin yoo biiluu bayuu feetan hanguma isaan isinitti dalagan, isinis isaanitti dalagaa, hoggaa taan motumaanuu biiluu bayuu dhiisaa santu isinii irra caalaa je'eenii, ammas nabi Muhammadiin akki je'e.

Á *Balaa sitti buuterratti obsi , sabbari,

Å Ä Ã ÂÆ *Rabbiitu obsa sii kennaa,

É È Ç *Kuffaarri yoo amanuu baate, maalif ama-nuu oolan jettee hin yaaddawin ,

Í Ì Ë Ê *Ammallee hin rakkatin,

Ð Ï Î 127}*Waan kuffaarri sitti dalagu'uu deemuu jettee, hin rakkatin nuutu irratti si gargaaraa.

Õ Ô Ó Ò Ñ *Rabbiin warra isa soda'aaf, cubbuu dhiisu,

Ù Ø × Ö 128}*Jara waan Rabbiin je'uun tolchee ,da-laguun wajji jiraa,ni dirmataaf je'een, hog-gaa san, nabiin Rabbii jennee obsine je'ee, gadoo kuffaararraa bayuu fedherraa dha-abbate, nabi

Documents

Hiikkaa suuraa Nahglii US · *Gabroottan isarraa,nama fedherratti buusa, l k j i h isaan anbiyootaa yookaa ergamootaa , *Wanni isaanirratti buufnuf, kuffaara azaa- n m ban sodaachisaa,

Hiikkaa suuraa Nahglii US · Gabroottan isarraa,nama fedherratti buusa, l k j i h isaan anbiyootaa yookaa ergamootaa , Wanni isaanirratti buufnuf, kuffaara azaa- n m ban sodaachisaa,