Heraldyka – nauka o herbach i znakach rozpoznawczych

Weksylologia – nauka o proporcach i chorągwiach

godłomobilia herbowe

herb

tarcza

zawołanie

dewiza

order

trzymacze

tarcza

figura godło

pole

korona rangowa

hełm

labry

zawoja

klejnot

postument

Tarcze herbowe

polska hiszpańska

francuska szwajcarska

Heraldyczna prawa i lewa nie są stronami w rozumieniu

patrzącego na herb.

Herb opisuje się od strony rycerza trzymającego tarczę.

Oznacza to, że prawa strona herbu znajduje się po lewej

stronie rysunku

herbpieczęć

flaga baner

H e r b , f l a g a , b a n e r i p i e c z ę ć G m i n y U ś c i e G o r l i c k i e U z a s a d n i e n i e p r o j e k t ó w

H e r b - p r o j e k t T a r c z a h e r b o w a p ó ź n o g o t y c k a t z w . t y p u h i s z p a ń s k i e g o , a n a n i e j : w p o l u c z e r w o n y m j a k b y s f a z o w a n y k w a d r a t o w y k r y s z t a ł a l b o s z k l a n a t a f l a s r e b r n a r o g a m i d o b r z e g ó w t a r c z y z t a k i m ż t r y s k a j ą c y m z d r o j e m . U p o d s t a w y t a r c z y w i e n i e c l a u r o w y o t w a r t y o d g ł o w y t a r c z y , a o t a c z a j ą c y k w a d r a t o w y k r y s z t a ł – z ł o t y .

U z a s a d n i e n i e g o d ł a : G m i n a U ś c i e G o r l i c k i e ( w c z e ś n i e j U ś c i e W o ł o s k i e , U ś c i e R u s k i e ) , z n a j d u j e s i ę w p o ł u d n i o w e j c z ę ś c i p o w i a t u g o r l i c k i e g o w c h o d z ą c e g o w s k ł a d w o j e w ó d z t w a m a ł o p o l s k i e g o . D o r o k u 1 9 4 7 b y ł a o n a w 9 5 % z a m i e s z k a ł a p r z e z l u d n o ś ć ł e m k o w s k ą ( r u s i ń s k o - w o ł o s k ą ) . O d X I V d o p o ł o w y X V I I w i e k u w i ę k s z o ś ć w i o s e k g m i n y w c h o d z i ł a w s k ł a d t z w . „ D o m i n i u m R o p a e ” b ę d ą c e g o w ł a s n o ś c i ą r o d u G ł a d y s z ó w p i e c z ę t u j ą c y c h s i ę n a j p i e r w H e r b e m P o b ę d z i e a n a s t ę p n i e H e r b e m G r y f . P r z e z n a s t ę p n e s t u l e c i a t a r o z l e g ł a p o s i a d ł o ś ć m i a ł a w i e l u w ł a ś c i c i e l i , k t ó r z y w ł a d a l i n i ą n i e d ł u ż e j n i ż k i l k a d z i e s i ą t l a t . K i l k a s o ł e c t w p o ł o ż o n y c h w z a c h o d n i e j c z ę ś c i g m i n y w c h o d z i ł o p r z e z k i l k a s e t l a t w s k ł a d t z w . P a ń s t w a M u s z y ń s k i e g o n a l e ż ą c e g o d o b i s k u p ó w k r a k o w s k i c h . M i e s z k a j ą c a n a t y c h t e r e n a c h l u d n o ś ć ł e m k o w s k a t r u d n i ł a s i ę h o d o w l ą o w i e c i b y d ł a , a t a k ż e s z e r o k o r o z u m i a n y m i p r a c a m i l e ś n y m i , m . i n . w y r ę b e m d r z e w , c i e s i e l s t w e m i s t o l a r s t w e m , w ę g l a r s t w e m , s m o l a r s t w e m , b a r t n i c t w e m o r a z z i e l a r s t w e m . N i e p r z e b r a n e z a s o b y d r e w n a ( w ę g l a d r z e w n e g o ) o r a z b y s t r e s t r u m i e n i e u m o ż l i w i a j ą c e n a p ę d k ó ł w o d n y c h , p r z y c z y n i ł y s i ę d o r o z w o j u h u t n i c t w a , z w ł a s z c z a h u t n i c t w a s z k ł a . O d X V I w i e k u d o p o c z ą t k ó w X X w i e k u n a t e r e n i e o b e c n e j g m i n y f u n k c j o n o w a ł o k i l k a h u t s z k ł a i k u ź n i c ż e l a z a . P o m n a ż a ł y o n e d o c h o d y w ł a ś c i c i e l i i b y ł y d o d a t k o w y m ź r ó d ł e m z a r o b k u m i e j s c o w e j l u d n o ś c i . A p o g e u m r o z w o j u h u t s z k ł a n a t e r e n i e s a m e g o U ś c i a R u s k i e g o ( G o r l i c k i e g o ) i i n n y c h m i e j s c o w o ś c i , n p . S t a r a H u t a i O d e r n e k . U ś c i a o r a z H u t a W y s o w s k a k . W y s o w e j - Z d r o j u , t o p r z e ł o m w i e k u X V I I I i X I X . N i e p r z y p a d k o w o n a z a c h o w a n y c h o d c i s k a c h p i e c z ę t n y c h m i a s t e c z k a U ś c i e R u s k i e p o c h o d z ą c y c h z 2 p o ł o w y X I X w i e k u w i d n i e j e w i z e r u n e k a l b o r ó w n o b o c z n e g o ( k w a d r a t o w e g o ) , „ s f a z o w a n e g o ” k r y s z t a ł u a l b o s z k l a n e j t a f l i ( g o m ó ł k i ? ) w z a m k n i ę t y m k r ę g u w i e ń c a l a u r o w e g o . N i e s t e t y n i e z a c h o w a ł y s i ę ż a d n e d w u d z i e s t o w i e c z n e w i z e r u n k i p i e c z ę c i m i a s t e c z k a U ś c i e R u s k i e . I n n ą s p r a w ą j e s t f a k t , ż e p o I w o j n i e ś w i a t o w e j m i e j s c o w o ś ć t a n i e b y ł a j u ż u w a ż a n a z a m i a s t o . N i e s t e t y , d o n a s z y c h c z a s ó w n i e d o t r w a ł y r ó w n i e ż ż a d n e o d c i s k i l u b t ł o k i p i e c z ę t n e p o z o s t a ł y c h m i e j s c o w o ś c i g m i n y . S ł a w ę n i e k t ó r y m w i o s k o m p r z y n i o s ł y j e d n a k ź r ó d ł a w o d y m i n e r a l n e j , k t ó r e z o s t a ł y o d k r y t e w I I p o ł o w i e X V I I I w i e k u . P o w s z e c h n i e z n a n ą m i e j s c o w o ś c i ą w g m i n i e U ś c i e G o r l i c k i e j e s t W y s o w a - Z d r ó j , w k t ó r e j z n a j d u j e s i ę k i l k a n a ś c i e z d r o j ó w w ó d l e c z n i c z y c h , s a n a t o r i ó w i d o m ó w w c z a s o w y c h . P o c z ą t e k r o z w o j u k u r o r t u t o p i e r w s z e l a t a X I X w i e k u . T r y s k a j ą c y z d r ó j s y m b o l i z u j e n i e t y l k o w o d y m i n e r a l n e ( l e c z n i c z e ) , a l e t a k ż e l i c z n e , c z y s t e o r a z b y s t r e p o t o k i g ó r s k i e p ł y n ą c e p r z e z t e r e n g m i n y .

U z a s a d n i e n i e b a r w : C z e r w i e ń j e s t b a r w ą k r w i o d k u p i c i e l a , s y m b o l S y n a B o ż e g o o r a z B o s k i e g o p o m a z a ń c a ( k r ó l a ) . O z n a c z a r ó w n i e ż m i ł o ś ć , d z i e l n o ś ć i o g i e ń . Z ł o t o ( ż ó ł c i e ń ) s y m b o l i z u j e B o s k i m a j e s t a t , a t a k ż e k r ó l a – j a k o p o m a z a ń c a B o ż e g o , o b j a w i e n i e D u c h a Ś w i ę t e g o o r a z s z l a c h e t n o ś ć . S r e b r o ( b i e l ) t o s y m b o l c z y s t o ś c i , u c z c i w o ś c i , p o k o j u i w o d y . B a r w y c z e r w o n a , s r e b r n a i z ł o t a w y s t ę p u j ą r ó w n i e ż w h e r b i e w o j e w ó d z t w a m a ł o p o l s k i e g o o r a z w h e r b i e p o w i a t u g o r l i c k i e g o .

F l a g a - p r o j e k t F l a g ą j e s t p r o s t o k ą t y p ł a t o p r o p o r c j a c h 5 : 8 , d z i e l o n y w s ł u p o p r o p o r c j a c h 1 : 1 . C z ę ś ć s w o b o d n a p i o n o w e g o p a s a p o d z i e l o n a j e s t w t r z y p o z i o m e , r ó w n e p a s y : b i a ł y , c z e r w o n y i ż ó ł t y . N a p i o n o w y m , c z e r w o n y m p a s i e p r z y d r z e w c u , g o d ł o z h e r b u g m i n y U ś c i e G o r l i c k i e . S y m b o l i k a b a r w i d e n t y c z n a j a k w p r o j e k c i e h e r b u g m i n y . B a r w y w y s t ę p u j ą c e n a f l a d z e g m i n y U ś c i e G o r l i c k i e z n a j d u j ą s i ę r ó w n i e ż n a f l a d z e p o w i a t u g o r l i c k i e g o i f l a d z e w o j e w ó d z t w a m a ł o p o l s k i e g o .

B a n e r - p r o j e k t

B a n e r e m j e s t p r o s t o k ą t o p r o p o r c j a c h 1 : 4 , d z i e l o n y w p a s w p r o p o r c j a c h 1 : 4 . N a g ó r n y m p o z i o m y m c z e r w o n y m p a s i e g o d ł o z h e r b u g m i n y U ś c i e G o r l i c k i e . D o l n y p a s d z i e l o n y w s ł u p w p r o p o r c j a c h 1 : 1 : 1 . S y m b o l i k a b a r w i d e n t y c z n a j a k p r z y h e r b i e i f l a d z e .

P i e c z ę ć - p r o j e k t P i e c z ę c i ą j e s t k o ł o o ś r e d n i c y 3 0 - 3 6 m m . W o t o k u n a p i s „ G M I N A U Ś C I E G O R L I C K I E ” , k t ó r y o d g ó r y o d d z i e l a k a w a l e r s k i k r z y ż y k . W ś r o d k u p e r e ł k o w e g o k o ł a ( p i e c z ę c i ) g o d ł o z h e r b u g m i n y U ś c i e G o r l i c k i e t j . j a k b y s f a z o w a n y k w a d r a t o w y k r y s z t a ł a l b o s z k l a n a t a f l a s k r ę c o n a w o k ó ł o s i o k ą t 4 5 o z t r y s k a j ą c y m ź r ó d ł e m w j a k b y w i e ń c u l a u r o w y m o t w a r t y m u g ó r y . 1 . O p r a c o w a n i e h i s t o r y c z n o - h e r a l d y c z n e

W ł o d z i m i e r z C h o r ą z k i – U n i w e r s y t e t J a g i e l l o ń s k i – K r a k ó w 2 . P r o j e k t g r a f i c z n y

A l f r e d Z n a m i e r o w s k i – I n s t y t u t H e r a l d y c z n o - W e k s y l o l o g i c z n y – W a r s z a w a

U c h w a ł a N r X X V I / 2 4 9 / 2 0 0 5 R a d y G m i n y U ś c i e G o r l i c k i e

z d n i a 2 7 k w i e t n i a 2 0 0 5 r . w s p r a w i e : u s t a n o w i e n i a s y m b o l i g m i n y U ś c i e G o r l i c k i e N a p o d s t a w i e a r t . 1 8 u s t 2 p k t . 1 3 u s t a w y z d n i a 8 m a r c a 1 9 9 0 r o k u o s a m o r z ą d z i e g m i n n y m ( t e k s t j e d n o l i t y : D z . U . z 2 0 0 1 r . , N r 1 4 2 , p o z . 1 5 9 1 - z p ó ź n . z m . ) o r a z a r t . 3 u s t . 1 u s t a w y z d n i a 2 1 g r u d n i a 1 9 7 8 r . o o d z n a k a c h i m u n d u r a c h ( D z . U . N r 3 1 , p o z . 1 3 0 - z p ó ź n . z m . ) i a r t . 1 1 u s t . 2 d e k r e t u z d n i a 7 g r u d n i a 1 9 5 5 r . o g o d l e i b a r w a c h P o l s k i e j R z e c z y p o s p o l i t e j L u d o w e j o r a z o p i e c z ę c i a c h p a ń s t w o w y c h ( D z . U . N r 4 7 , p o z . 3 1 4 z p ó ź n . z m . ) , R a d a G m i n y U ś c i e G o r l i c k i e u c h w a l a c o n a s t ę p u j e :

§ 1 U s t a n a w i a s i ę s y m b o l e G m i n y U ś c i e G o r l i c k i e : 1 ) H e r b G m i n y U ś c i e G o r l i c k i e o k r e ś l o n y w z a ł ą c z n i k u N r 1 d o n i n i e j s z e j u c h w a ł y .

T a r c z a h e r b o w a p ó ź n o g o t y c k a t z w . t y p u h i s z p a ń s k i e g o , a n a n i e j : w p o l u c z e r w o n y m j a k b y s f a z o w a n y k w a d r a t o w y k r y s z t a ł ( s z k l a n a t a f l a s r e b r n a ) r o g a m i d o b r z e g ó w t a r c z y z t a k i m ż t r y s k a j ą c y m z d r o j e m . U p o d s t a w y t a r c z y d w i e s k r z y ż o w a n e u d o ł u z ł o t e l a u r o w e g a ł ą z k i o t a c z a j ą c e k w a d r a t o w y k r y s z t a ł .

2 ) F l a g ę G m i n y U ś c i e G o r l i c k i e o k r e ś l o n ą w z a ł ą c z n i k u N r 2 d o n i n i e j s z e j u c h w a ł y . F l a g a G m i n y U ś c i e G o r l i c k i e m a p o s t a ć p r o s t o k ą t n e g o p ł a t a o p r o p o r c j a c h 5 : 8 , d z i e l o n e g o w s ł u p o p r o p o r c j a c h 1 : 1 . C z ę ś ć s w o b o d n a p i o n o w e g o p a s a p o d z i e l o n a j e s t w t r z y p o z i o m e , r ó w n e p a s y : b i a ł y , c z e r w o n y i ż ó ł t y . N a p i o n o w y m , c z e r w o n y m p a s i e p r z y d r z e w c u , g o d ł o z h e r b u g m i n y U ś c i e G o r l i c k i e .

3 ) B a n n e r G m i n y U ś c i e G o r l i c k i e o k r e ś l o n y w z a ł ą c z n i k u N r 3 d o n i n i e j s z e j u c h w a ł y . B a n n e r G m i n y U ś c i e G o r l i c k i e m a p o s t a ć p r o s t o k ą t a o p r o p o r c j a c h 1 : 4 , d z i e l o n e g o w p a s w p r o p o r c j a c h 1 : 4 . N a g ó r n y m p o z i o m y m c z e r w o n y m p a s i e g o d ł o z h e r b u g m i n y U ś c i e G o r l i c k i e .

4 ) P i e c z ę ć G m i n y U ś c i e G o r l i c k i e o k r e ś l o n ą w z a ł ą c z n i k u N r 4 d o n i n i e j s z e j u c h w a ł y . P i e c z ę ć G m i n y U ś c i e G o r l i c k i e m a p o s t a ć k o ł a o ś r e d n i c y 3 0 - 3 6 m m . W o t o k u n a p i s „ G M I N A U Ś C I E G O R L I C K I E ” , k t ó r y o d g ó r y o d d z i e l a k a w a l e r s k i k r z y ż y k . W ś r o d k u p e r e ł k o w e g o k o ł a ( p i e c z ę c i ) g o d ł o z h e r b u g m i n y U ś c i e G o r l i c k i e .

§ 2

T r a c i m o c u c h w a ł a N r X X / 1 5 0 / 9 3 R a d y G m i n y U ś c i e G o r l i c k i e z d n i a 2 5 l u t e g o 1 9 9 3 r . w s p r a w i e u s t a l e n i a h e r b u G m i n y U ś c i e G o r l i c k i e .

§ 3 W y k o n a n i e u c h w a ł y z l e c a s i ę W ó j t o w i G m i n y U ś c i e G o r l i c k i e .

§ 4 U c h w a ł a w c h o d z i w ż y c i e p o u p ł y w i e 1 4 d n i o d d n i a j e j o g ł o s z e n i a w D z i e n n i k u U r z ę d o w y m W o j e w ó d z t w a M a ł o p o l s k i e g o . P r z e w o d n i c z ą c y R a d y G m i n y Z b i g n i e w L U D W I N

Z a ł ą c z n i k N r 1 d o u c h w a ł y N r X X V I / 2 4 9 / 2 0 0 5 R a d y G m i n y U ś c i e G o r l i c k i e z d n i a 2 7 k w i e t n i a 2 0 0 5 r .

H E R B G M I N Y U Ś C I E G O R L I C K I E

P r z e w o d n i c z ą c y R a d y G m i n y Z b i g n i e w L U D W I N

● Bandera - używane na morzu weksylium określające przynależność państwową

okrętu, statku, jachtu, promu.

● Banner - pionowa wersja flagi o proporcjach od 1:4 do 1:8. Z reguły to co na fladze

na górze, jest na bannerze po lewej. Linie pionowe herbów lub godeł muszą być

równoległe do linii pionowej banneru.

● Chorągiew - znak rozpoznawczo-bojowy używany od XIII do XIX wieku przez

państwa, ziemie, miasta, dwory, rody, bractwa lub cechy. Mianem chorągwi określa

się również weksylia kościelne.

● Chorągiewka - mała flaga, często wykonana z papieru lub plastiku.

● Flaga - flaga jest weksylium używanym głównie na lądzie, mocowanym do drzewca

lub liny. Płat jest pojedynczy a wzór na odwrocie jest lustrzanym odbiciem wzoru na

stronie głównej. Niemal zawsze flaga ma kształt prostokąta o proporcjach od 1:1 do

1:2. Większość flag jednostek samorządowych w Polsce ma proporcje 5:8, czyli takie

jak flaga państwowa

● Sztandar - weksylium istniejące tylko w jednym egzemplarzu. Bogato zdobiony i na

ogół obszyty frędzlą płat (kwadratowy lub prostokątny), przymocowany jest

ozdobnymi gwoździami na stałe do drzewca zakończonego głowicą w formie grotu

lub plastycznej figury..

Polski protokół flagowy

• Flaga musi być czysta i nie postrzępiona, a jej barwy nie mogą być

wyblakłe.

Na otwartym powietrzu flaga jest eksponowana od świtu do zmroku.

• Jeśli ma pozostać na maszcie dłużej musi być dobrze oświetlona.

Nie eksponuje się flagi w dni deszczowe, w czasie zamieci śnieżnej

i przy wyjątkowo silnym wietrze.

• Flaga nie może dotknąć podłogi, ziemi, bruku lub wody.

• Na fladze państwowej lub narodowej nie umieszcza się żadnych napisów

i żadnego rodzaju rysunków.

• Jedynym godnym sposobem likwidacji zużytej flagi jest jej niepubliczne

spalenie.

• Flagi związane z wyjątkowymi wydarzeniami przekazuje się do muzeum.

Najbardziej godnym sposobem eksponowania flagi jest

na maszcie pionowym lub skośnym

Inne sposoby eksponowania flagi to:

Wywieszenie z okna lub balkonu na drążku prostopadłym do ściany budynku.

Zawieszenie pionowo na linie umieszczonej nad ulicą między dwoma

budynkami.

Zatknięcie na drążku w skośnym uchwycie przymocowanym do ściany

budynku,

latarni ulicznej lub pojazdu komunikacji miejskiej.

Niesienie na drzewcu w pochodzie.

Umieszczenie na drzewcu na specjalnej podstawie w sali lub gabinecie,

a także na podium po prawej stronie mównicy.

Umieszczenie na pręcie z podstawką i ustawienie na stole (flaga stolikowa).

Umocowanie górnego skraju do poziomej listwy w krytych obiektach

sportowych.

Uroczyste podniesienie flagi odbywa się publicznie z uroczystą asystą

i przy wykonaniu hymnu państwowego.

Dwie osoby rozwijają złożoną flagę, po czym jedna z nich umocowuje ją do

linki

a druga trzyma część swobodną tak, by nie dotknęła podłoża.

Osoba, która umocowała flagę wciąga ją na maszt.

Druga puszcza skraj części swobodnej dopiero gdy jest na wysokości jej

ramion.

W dniach żałoby narodowej flagi na masztach pionowych spuszcza się

do połowy masztu.

Rano podnosi się flagę na szczyt masztu,

po czym powoli opuszcza się ją do połowy wysokości masztu.

Wieczorem podnosi się flagę na chwilę na szczyt masztu,

po czym opuszcza na dół i składa.

Flagę na masztach skośnych opatruje się kirem.

Flagę podnosi się na maszt energicznie i opuszcza powoli.

Zawsze po ściągnięciu flagi z masztu należy ją złożyć.

Flaga zawieszona pionowo ma zawsze pas biały z lewej strony.

Jeśli jest na maszcie umocowana do ruchomego pręta poprzecznego,

pas biały będzie zawsze przy maszcie.

Jeśli flaga jest zawieszona nad jezdnią ulicy, pas biały będzie

po lewej dla patrzących w kierunku rosnącej numeracji domów.

Flaga skrzyżowana z inną flagą jest z lewej strony

a jej drzewce krzyżuje się nad drzewcem innej flagi.

Flaga przykrywająca trumnę jest ułożona na niej tak,

że linia oddzielająca obie barwy flagi pokrywa się z wyimaginowaną linią

dzielącą trumną na pół wzdłuż jej długości.

Pas biały jest nad sercem zmarłego.

Przed złożeniem trumny do grobu należy flagę zdjąć,

złożyć w sposób przewidziany ceremoniałem

i wręczyć najbliższemu krewnemu osoby zmarłej lub jej pełnomocnikowi.

W czasie uroczystości odsłonięcia pomnika lub tablicy pamiątkowej

zalecane jest użycie flagi,

lecz nie można jej użyć jako zasłony lub przykrycia pomnika lub tablicy.

Na fladze nie kładzie się żadnych przedmiotów, w tym wieńców lub kwiatów.

Flagi nie należy nieść rozpostartej poziomo

lecz musi ona zawsze być na drzewcu i swobodnie powiewać.

Flagą nie oddaje się honorów (na przykład jej pochyleniem)

żadnej innej fladze, znakowi lub osobie.

Flagi nie używa się jako opakowanie i do przenoszenia czegokolwiek.

Eksponowanie flagi Rzeczypospolitej Polskiej z innymi flagami.

Generalnie obowiązuje zasada, że flaga gospodarza zajmuje miejsce

honorowe.

Tak więc flaga Rzeczypospolitej Polskiej ma pierwszeństwo

przed wszystkimi innymi flagami,

a w przypadku flag jednostek samorządowych

flagi polskich samorządów mają pierwszeństwo

przed flagami zagranicznych jednostek terytorialnych tego samego rzędu.

Flagi umieszczane są w zgodzie z następującą hierarchią:

Flaga Rzeczypospolitej Polskiej.

Flaga innego państwa.

Flaga województwa.

Flaga powiatu.

Flaga gminy.

Flaga Unii Europejskiej.

Flaga organizacji ogólnopolskiej.

Flaga organizacji międzynarodowej.

Flaga służbowa (policji, straży miejskiej, straży pożarnej, poczty itp.)

Flaga firmowa (instytucji, organizacji, uczelni, szkoły, klubu sportowego itp.)

Flaga okolicznościowa (związana z rocznicą lub imprezą).

W przypadku użycia flag więcej niż jednego obcego państwa,

kolejność (po fladze Rzeczypospolitej Polskiej)

wyznaczają nazwy tych państw w języku polskim.

Niezależnie od tego czy flagi zostaną umieszczone na masztach,

czy też będą niesione na czele pochodu,

ich kolejność będzie taka sama.

Ekspozycja na masztach pionowych.

Jeden maszt ustawia się przed budynkiem po tej stronie wejścia do niego,

która dla patrzącego na budynek jest stroną lewą.

Dwa lub więcej masztów można rozmieścić w linii prostej wzdłuż fasady

budynku

lub prostopadle do niej, po jednej lub po obu stronach alei

prowadzącej do głównego wejścia.

Trzy lub więcej masztów można rozmieścić w półkolu,

7 lub więcej masztów w kole.

W centrum koła można ustawić maszt przeznaczony

dla flagi Rzeczypospolitej Polskiej.

Wszystkie maszty muszą mieć jednakową wysokość.

Odległość między masztami nie może być mniejsza od 1/5 wysokości masztu.

Wszystkie flagi muszą mieć jednakową szerokość (wysokość).

Szerokość (wysokość) flagi nie może być mniejsza niż 1/6

i większa niż 1/4 wysokości masztu.

Na każdym maszcie wolno podnieść tylko jedną flagę.

Jeśli flaga Rzeczypospolitej Polskiej jest eksponowana obok innych flag

to wciąga się ją na maszt jako pierwszą i opuszcza jako ostatnią.

Ustawa z 31 stycznia 1980 r. o godle, barwach i hymnie

Rzeczypospolitej Polskiej w art. 1 ust. 1 stwierdza:

Orzeł biały,

biało-czerwone barwy

i „Mazurek Dąbrowskiego”

są symbolami Rzeczypospolitej Polskiej.

Godło Polski jest określone w art. 28. ust. 1 Konstytucji z 1997 roku:

Godłem Rzeczypospolitej Polskiej jest wizerunek orła białego w koronie

w czerwonym polu.

Jego aktualny, ustawowy wygląd (wg załącznika nr 1 ustawy o godle) to:

biały, jednogłowy orzeł w złotej koronie,

ze złotymi szponami i dziobem,

zwrócony w prawo na tle czerwonej,

lekko zwężającej się ku dołowi tarczy herbowej.

Barwy bieli i czerwieni są barwami Rzeczypospolitej Polskiej,

określonymi ustawowo.

Art. 4 ust. 1 ustawy określa:

Barwami Rzeczypospolitej Polskiej są kolory biały i czerwony,

ułożone w dwóch poziomych, równoległych pasach tej samej szerokości,

z których górny jest koloru białego, a dolny koloru czerwonego.

Dodatkowo w ust. 2 tego artykułu podano, że:

przy umieszczaniu barw Rzeczypospolitej Polskiej w układzie pionowym

kolor biały umieszcza się po lewej stronie płaszczyzny oglądanej z przodu.

Flaga Rzeczypospolitej Polskiej – według ustawy z dnia 31 stycznia 1980 r.

o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej

oraz o pieczęciach państwowych

jest nią prostokątny płat tkaniny o barwach Rzeczypospolitej Polskiej,

umieszczony na maszcie.

Zgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy, za flagę Polski uważany jest również wariant

z godłem Polski, umieszczonym pośrodku białego pasa.

Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej obchodzony jest 2 maja.

Obowiązująca flaga Rzeczypospolitej Polskiej jest prostokątem

o proporcjach 5:8 podzielonym na dwa poziome pasy:

biały (u góry) i czerwony.

Dopuszcza się także wieszanie flagi w formie pionowej wstęgi:

wówczas barwa biała powinna znajdować się

po lewej stronie lub przy drzewcu.

Flaga państwowa z godłem Rzeczypospolitej Polskiej

Flagę tę także ustanowiono 1 sierpnia 1919

i początkowo przeznaczono dla polskich poselstw (przedstawicielstw

dyplomatycznych) i konsulatów oraz statków handlowych.

W latach 1928-1938 była tylko banderą handlową.

Aktualnie flagę państwową z godłem Rzeczypospolitej Polskiej podnoszą

(art. 8 i art. 9 ustawy):

przedstawicielstwa dyplomatyczne, urzędy konsularne

oraz inne oficjalne przedstawicielstwa i misje za granicą

na budynkach lub przed budynkami ich siedzib urzędowych,

a także kierownicy tych przedstawicielstw, urzędów i misji na swych

rezydencjach i środkach komunikacji

– w wypadkach przewidzianych w prawie i zwyczajach międzynarodowych,

cywilne lotniska i lądowiska,

cywilne samoloty komunikacyjne podczas lotów za granicą,

kapitanaty (bosmanaty) portów – na budynkach lub przed budynkami

stanowiącymi ich siedziby urzędowe,

polskie statki morskie jako banderę,

zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami szczególnymi;

ponadto do bandery stosuje się prawo i zwyczaje międzynarodowe.

Modyfikacją flagi państwowej z godłem jest bandera wojenna

ustanowiona ustawą z dnia 19 lutego 1993 r.

o znakach Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.

W ustawie tej określono, że "banderą wojenną jest prostokątny płat tkaniny

o barwach Rzeczypospolitej Polskiej, zakończony dwoma trójkątnymi językami

na wolnym liku.

Pośrodku długości białego pasa, mierzonej od liku przydrzewcowego do

wierzchołka wcięcia między językami, jest umieszczone

godło Rzeczypospolitej Polskiej.

Stosunek szerokości płata do jego długości wynosi 1:2,1.

Głębokość wcięcia pomiędzy językami jest równa połowie szerokości płata.

Stosunek wysokości godła do szerokości płata wynosi 2:5".

Hymnem Rzeczypospolitej Polskiej jest

od 26 lutego 1927 Mazurek Dąbrowskiego

Proporzec Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej

Proporcem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej – Zwierzchnika Sił Zbrojnych

Rzeczypospolitej Polskiej jest płat tkaniny barwy czerwonej z wizerunkiem orła

państwowego pośrodku płata, w obramowaniu wężyka generalskiego.

Stosunek szerokości proporca do jego długości wynosi 5:6.

Stosunek wysokości orła do szerokości proporca wynosi 3:5.

Proporzec Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej – Zwierzchnika Sił Zbrojnych

Rzeczypospolitej Polskiej używa się w czasie uroczystości świąt państwowych

i wojskowych z jego udziałem.

Proporzec Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej – Zwierzchnika Sił Zbrojnych

Rzeczypospolitej Polskiej podnosi się na okręcie wojennym lub innej jednostce

pływającej Marynarki Wojennej, na którym przebywa Prezydent

Rzeczypospolitej Polskiej.

Order Orła Białego – najstarsze i najwyższe odznaczenie państwowe

Rzeczypospolitej Polskiej, nadawane za znamienite zasługi cywilne i wojskowe

dla pożytku Rzeczypospolitej Polskiej,

położone zarówno w czasie pokoju jak i w czasie wojny.

Nie dzieli się na klasy.

Nadawany jest najwybitniejszym Polakom oraz najwyższym rangą

przedstawicielom państw obcych.

W porządku precedencji orderów świata szóste z kolei.

Precedencja orderów świata (pierwszych sześć):

1. Najwyższy Order Chrystusa – order Stolicy Apostolskiej

2. Order Podwiązki (The Most Noble Order of the Garter) - najwyższe cywilne i

wojskowe odznaczenie Wielkiej Brytanii

3. Order Złotego Runa – obecnie najwyższym odznaczeniem państwowym

Królestwa Hiszpanii

4. Order Słonia (duń.: Elefantordenen) – najznamienitsze i najstarsze

jednoklasowe odznaczenie Królestwa Danii

5. Order Dannebroga (duń. Dannebrogordenen) – jeden z najstarszych orderów

świata, drugie w precedencji odznaczenie Królestwa Danii, nadawane za zasługi

cywilne i wojskowe.

6. Order Orła Białego

Order Orła Białego noszony jest na wstędze błękitnej przewieszonej

przez lewe ramię do prawego boku.

Gwiazdę Orderu, niegdyś haftowaną, nosi się na lewej piersi.

Baretka Orderu Orła Białego

Baretka odznaczenia - jest to wstążka barwy przewidzianej dla danego orderu

lub odznaczenia, noszona na co dzień na mundurze w zastępstwie

odznaczenia.

Barwy wstążki są zwykle identyczne z barwami wstęgi przewidzianej dla danego

odznaczenia. Długość baretki równa jest szerokości wstążki stosowanej

w najniższej klasie danego orderu lub odznaczenia.

Baretki nosi się na lewej piersi w kolejności określonej przez starszeństwo

odznaczeń, od prawej do lewej strony i od góry do dołu.

Kolejność polskich odznaczeń, wyznaczająca jednocześnie ich starszeństwo.

W takiej kolejności nosi się na lewej piersi baretki lub miniatury odznaczeń,

z prawej do lewej strony.

Kolejność ta odnosi się też do noszenia pełnych odznak odznaczeń,

z wyjątkiem części Orderów najwyższych klas noszonych na wstędze.

Starszeństwo odznaczeń RP

Order Orła Białego

Order Wojenny Virtuti Militari klasy od I do V

Order Odrodzenia Polski klasy od I do V

Order Krzyża Wojskowego klasy od I do III

Order Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej klasy od I do V

oznaki innych orderów w kolejności ich otrzymania

Krzyż Walecznych

Krzyż Wojskowy

Krzyż Zasługi za Dzielność

Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami

Złoty Krzyż Zasługi

Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami

Srebrny Krzyż Zasługi

Brązowy Krzyż Zasługi z Mieczami

Brązowy Krzyż Zasługi

Wojskowy Krzyż Zasługi z Mieczami, Morski Krzyż Zasługi z Mieczami, Lotniczy Krzyż

Zasługi z Mieczami

Wojskowy Krzyż Zasługi, Morski Krzyż Zasługi, Lotniczy Krzyż Zasługi

Medal za Ofiarność i Odwagę

Złoty Medal za Długoletnią Służbę

Srebrny Medal za Długoletnią Służbę

Brązowy Medal za Długoletnią Służbę

Medal za Długoletnie Pożycie Małżeńskie

Gwiazdy

oznaki innych odznaczeń kolejności ich otrzymania

Order Virtuti Militari (łac. cnocie wojskowej) – najwyższe polskie odznaczenie

wojskowe.

Ustanowił je 22. czerwca 1792 roku

król Stanisław August Poniatowski,

a reaktywował Sejm Ustawodawczy w 1919 r.

jako Order Wojskowy Virtuti Militari nadawany osobom cywilnym

i wojskowym za wybitne czyny wojenne połączone z ofiarnością

i odwagą.

25 marca 1933 Sejm RP uchwalił nową ustawę o Orderze Virtuti Militari.

Ustawa zmieniła Orderu nazwę na Order Wojenny Virtuti Militari.

Dzieli się na 5 klas:

Krzyż Wielki z Gwiazdą,

Krzyż Komandorski,

Krzyż Kawalerski,

Krzyż Złoty,

Krzyż Srebrny.

Sejm Ustawodawczy Rzeczypospolitej Polskiej ustawą z 1 sierpnia 1919 wskrzesił order

nadając mu nazwę Orderu Wojskowego Virtuti Militari.

W ustawie ustalono, że żołnierz mógł otrzymać order poszczególnej klasy

za następujące czyny:

* Krzyż Wielki z Gwiazdą – I klasy – wódz za zwycięstwo w walnej bitwie, zakończonej

zupełną porażką nieprzyjaciela lub za bohaterską obronę, która rozstrzygnęła o losach

operacji strategicznych;

* Krzyż Komandorski – II klasy – dowódca za zwycięstwo taktyczne lub mężną

i skuteczną obronę trudnej pozycji;

* Krzyż Kawalerski – III klasy – oficer, podoficer lub szeregowy, posiadający już Krzyż

Złoty (IV klasy) za umiejętne kierowanie oddziałem, połączone z czynem wybitnego

męstwa i z narażeniem życia;

* Krzyż Złoty – IV klasy – oficer, za umiejętne dowodzenie oddziałem, połączone

z osobistym czynem wybitnego męstwa i z narażeniem życia lub podoficer względnie

szeregowy, posiadający już Krzyż Srebrny (V klasy) za czyn wybitnego męstwa,

połączony z narażeniem życia;

* Krzyż Srebrny – V klasy – oficer, podoficer lub szeregowy za czyn wybitnego

męstwa, połączony z narażeniem życia.

Baretki orderu

Baretka Krzyża Wielkiego

Baretka Krzyża Komandorskiego

Baretka Krzyża Kawalerskiego

Baretka Krzyża Złotego

Baretka Krzyża Srebrnego

Order Odrodzenia Polski, Polonia Restituta

– jedno z najwyższych polskich odznaczeń cywilnych,

nadawane za wybitne osiągnięcia na polu oświaty, nauki,

sportu, kultury, sztuki, gospodarki, obronności kraju, działalności społecznej,

służby państwowej oraz rozwijania dobrych stosunków z innymi krajami.

Ustanowione ustawą z dnia 4 lutego 1921 roku.

Order posiada 5 klas:

Krzyż Wielki

Krzyż Komandorski z Gwiazdą

Krzyż Komandorski

Krzyż Oficerski

Krzyż Kawalerski

Noszony na czerwonej wstędze z białymi pasami po bokach,

przez prawe ramię (w I klasie),

na szyi (w II i III klasie)

lub na lewej stronie piersi (IV i V klasa).

Na straży honoru Orderu stoi Kapituła Orderu Odrodzenia Polski składająca się

z Wielkiego Mistrza Orderu, i ośmiu członków Kapituły, powoływanych przez

Wielkiego Mistrza na pięć lat.

Zgodnie z ustawą o orderach i odznaczeniach Prezydent Rzeczypospolitej,

z tytułu wyboru na ten urząd, staje się

Kawalerem Orderu Odrodzenia Polski klasy I

i przewodniczy Kapitule jako Wielki Mistrz Orderu.

Baretki orderu

Baretka Krzyża Wielkiego

Baretka Krzyża Komandorskiego z Gwiazdą

Baretka Krzyża Komandorskiego

Baretka Krzyża Oficerskiego

Baretka Krzyża Kawalerskiego

Order Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej

– cywilne odznaczenie państwowe Rzeczypospolitej Polskiej

w hierarchii orderów wobec cudzoziemców pierwsze po

Orderze Orła Białego.

Order jest nadawany cudzoziemcom i zamieszkałym za granicą obywatelom

polskim, którzy swoją działalnością wnieśli wybitny wkład we współpracę

międzynarodową oraz współpracę łączącą Rzeczpospolitą Polską z innymi

państwami i narodami.

Order dzieli się na pięć klas:

klasa I - Krzyż Wielki Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej,

klasa II - Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Zasługi Rzeczypospolitej

Polskiej,

klasa III - Krzyż Komandorski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej,

klasa IV - Krzyż Oficerski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej,

klasa V - Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej.

Krzyż Zasługi – polskie cywilne odznaczenie państwowe, nadawane za zasługi

dla Państwa lub obywateli, ustanowione

na mocy ustawy z dnia 23 czerwca 1923 roku i nadawane do chwili obecnej.

Według ustawy z 1992, Krzyż Zasługi jest nagrodą dla osób, które położyły

zasługi dla Państwa lub obywateli

spełniając czyny przekraczające zakres ich zwykłych obowiązków,

a przynoszące znaczną korzyść Państwu lub obywatelom.

Krzyż Zasługi tego samego stopnia może być nadany tej samej osobie

dwukrotnie.

Krzyż Zasługi dzieli się

na trzy stopnie:

Złoty Krzyż Zasługi

Srebrny Krzyż Zasługi

Brązowy Krzyż Zasługi.

Baretki odznaczenia

Baretka Złotego Krzyża Zasługi

Baretka Srebrnego Krzyża Zasługi

Baretka Brązowego Krzyża Zasługi