HEMġĠRELĠK SINIFLAMA SĠSTEMLERĠ HEMġĠRELĠK BAKIM … · Taksonomi komitesi 1998 yılında, NANDA yönetim kuruluna Gordon‟un fonksiyonel sağlık örüntülerini kullanarak

Atatürk Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

HEMġĠRELĠK

BAKIM VE

YÖNETĠMĠ

HAFTA

1

HEMġĠRELĠK SINIFLAMA SĠSTEMLERĠ

HEDEFLER

Bu üniteyi çalıştıktan sonra;

Hemşirelikte taksonominin amacını kavrayabilecek,

NANDA hemşirelik tanıları sınıflamasının taksonomik

yapısını öğrenebilecek,

Hemşirelik tanı tiplerini bilecek,

Hemşirelik tanısını ifadelendirebilecek,

Hemşirelik girişimleri sınıflamasının taksonomik yapısını

bilecek,

Hemşirelik girişimleri sınıflama sistemine göre hemşirelik

girişimini kodlayabilecek,

Hemşirelik sonuçlarının taksonomik yapısını bilecek,

Fonksiyonel sağlık örüntüleri modelinde yer alan 11 temel

gereksinimi sayabileceksiniz.

ĠÇĠNDEKĠLER

Giriş

İnsan Yaşamında Taksonomi

Hemşirelikte Taksonomi

NANDA Hemşirelik Tanıları Taksonomisi

Hemşirelik Girşimleri Sınıflaması

Hemşirelik Sonuçları Sınıflaması

Fonksiyonel Sağlık Örüntüleri ve Klinik Karar Verme

Özet

Ekler

Değerlendirme Soruları

Yararlanılan ve Başvurulabilecek Kaynaklar




GĠRĠġ

Hemşirelik bakımının yönetiminde hemşirelik süreci sistematik bir yöntemdir ve

hemşirelerin ortak dilde konuşmalarına olanak sağlar. Hemşirelik süreci, hemşirelik tanısının,

hemşirelik uygulamasında yer alan girişimlerin ne olduğu ve hemşirelik uygulamalarının

sonunda ne beklendiğidir. Bu bölümde hemşirelikte ortak bir dil gerekliliği ve ortak dil

geliştirme çalışmaları ve bakımın yönetiminde önemli bir unsur olan hemşirelik sürecinin

aşamalarına da uygun olarak, yaygın kullanılan Hemşirelik Tanıları, Hemşirelik Girişimleri

ve Hemşirelik Sonuçları sınıflama sistemlerinin taksonomik yapıları ve kullanımı konusunda

bilgi sunulmaktadır.

1. ĠNSAN YAġAMINDA TAKSONOMĠ (SINIFLANDIRMA)

1.1. Taksonomi Nedir?

Taksonomi, olguların tanımlanması ve sınıflandırılması bilimidir. Sınıflandırma

bilimi; belirli bir alandaki kelime hazinesini belirli, spesifik yasa veya ilkelere göre sınıflama

yöntemidir. Sınıflandırmada aynı özellikleri taşıyan fakat diğer gruplardan farklı özellikleri

olan olgular bir yapı içinde gruplandırılır. Sınıflandırma toplumların geleneklerine,

kültürlerine göre değişir ancak sınıflandırma kültürlere bırakıldığında kültürler arasında bir

iletişim noksanlığı doğar. Aynı dilin kullanılması bilginin paylaşımını sağlar ve bilgi güçtür.

Bir disiplindeki bilgi gelişiminin, dil ve sınıflama sisteminin gelişimine paralel olduğu

unutulmamalıdır. Bu nedenle taksonomi bilimi, bilim dünyasının ve insan yaşamının temel

taşlarından biridir ( Güler 2003, Birol 2009).

1.2. Taksonominin Amaçları Nelerdir?

1) Dünyayı tanımak.

2) Diğerleri ile iletişim kurmak.

3) Sistemli biçimde bilgi sağlamak.

4) Bilgilerin kendi içlerinde farklılıkları, benzerlikleri ve ilişkileri olduğunu tanımlamaktır

(Birol 2009).

Taksonomi, insanın içinde yaşadığı dünyayı tanımasını sağlar. Bu tanıma,

isimlendirme, tanımlama ve ilişkilendirme yoluyla olur. Taksonomi geliştirmede ilk adım bir

şeye isim vermektir. Yeni parçalar isimlendirildikçe, ilgili gruplara yerleştirilir ve kendi

aralarında da tanımlama ve ilişkilendirme yapılır ( Güler 2003, Birol 2009).



Taksonomi, insanların birbirleriyle iletişim kurabilmeleri için yöntem sağlar. Bir

objeye, parçaya verilen spesifik isim, objeyi tanımlamadan bile özelliklerini tanımlar ( Güler

2003, Birol 2009).

Taksonomi, sistematik ve ekonomik biçimde bilgi sağlar. Kriterler doğrultusunda

isimlendirilen objeler, devamlılığı olan bir dil oluşturur. Taksonomik dil, bulgular arasındaki

karşılaştırmayı kolaylaştırır. Hemşirelik tanılarını Hastalıkların Uluslararası Sınıflandırılması

(International Clasification of Diseases-ICD) doğrultusunda düşündüğümüzde, taksonominin

hemşirelik için nasıl bir dil oluşturacağı görülebilir ( Güler 2003, Birol 2009).

Taksonomi, bilgi içinde farklılıkları ilişkileri tanımlar. Bilgiyi gruplamadan önce o

bilginin tam olduğunu bilmek zordur. Bilgi organize edildikten sonra, bilgi içindeki

farklılıklar belirgin hale gelir (Birol 2009).

2. HEMġĠRELĠKTE TAKSONOMĠ

Hemşirelikte taksonominin amacı, hemşirelik tanı terminolojisi oluşturmak,

geliştirmek ve profesyonel hemşireler tarafından kullanılacak bir sınıflandırma yapısı

oluşturmaktır (Birol 2009). Standardize terminoloji evrensel olarak kullanılmaya

başlandığında, tüm sağlık kurumlarındaki bakım/hemşirelik dokümantasyonları

karşılaştırılabilecektir. Bunun anlamı, hemşireler arasında, hemşireler ve hastalar arasında

daha iyi iletişim ve hasta bakımının kalitesi ve sürekliliğinde iyileşme demektir. Hasta bir

sağlık kurumundan diğerine geçtiğinde, hemşirelerin hasta için yaptıkları bakım planını, elde

ettikleri sonuçları/beklenen sonuçları iletmek için standart bir yol olacaktır (Erdemir 2003).

Hemşirelikte geleneksel olarak hastaların sorunları sadece tıbbi hastalık terimleri ile

tanımlanmıştır çünkü mesleğin varlığını, özgün işlevini, sorumluluklarını, birey ve toplum

sağlığına katkılarını tanımlayacak bir terminoloji birliği bulunmamaktaydı (Gordon 2003-1).

Hemşirelik taksonomisi Florence Nightingale ile 1857 yılında başlamıştır. Florance

Nightingale hemşirelikle ilgili problemleri tanımlamayı bir miras ve vasiyet olarak

bırakmıştır. Kırım Savaşı‟nda hastanelerde hemşirelerin karşılaştığı beslenme eksikliklerine,

enfeksiyon riskine ve iyileşmede gecikmeye dikkat çekmiş ve bunları tanılamıştır. Florence

“Eğer yaptığımızı adlandırmaz isek; bunu kontrol edemeyiz, bunun değerini

ve maliyetini hesaplayamayız, bunu öğretemeyiz, toplumun politikalarına

yerleştiremeyiz” Norma LANG



Nightingale hemşirelerin hastalarla ilgili gözlemlerini kaydetmelerinin önemini vurgulamış,

orduda bir istatistik bölümünün kurulmasını önermiş ve bu amaçla gerekli olan bütün

verilerini ve raporlarını bir araya toplamıştır.

Nightingale‟den sonraki yıllarda ise hemşirelikle ilgili problemleri tanımlarken

standardize edilmiş bir dilin eksikliği ortaya çıkmıştır (Gordon 2003-1, Birol 2009).

Hemşireler, hemşirelik bilgi birikiminin bağımsız yapısıyla, tanısal kavramların ve orta düzey

teorinin gelişimiyle ve hemşirelik araştırmalarıyla ancak yirminci yüzyılın ortalarında

ilgilenmeye başlamışlardır. Tanılar tanımlandıkça, bunların özellikle klinik alanda hemşirelik

biliminin temel taşları olabileceği açıklık kazanmıştır (Gordon 2003-1). Yirminci yüzyılın

ortalarına kadar, hemşirelik eğitimi ve yayınları tıp modeline yakınlaşmayı sergilemekteydi.

Hemşirelik bakımının alıcısı “hastalığı olan hastaydı” ve hemşirelik bilgisi hastalık bilgisine

ve tedavisine odaklanmaktaydı. Yirminci yüzyılın ortalarına kadar, hemşirelik eğitimi ve

yayınları tıp modeline yakınlaşmayı sergilemekteydi. Hemşirelik bakımının alıcısı “hastalığı

olan hastaydı” ve hemşirelik bilgisi hastalık bilgisine ve tedavisine odaklanmaktaydı.

Yirminci yüzyılın ortalarında hemşirelik teorileri ve hemşirelik süreci ortaya çıktığında, süreç

yöntemini uygulamadaki işlemler, görevler ve işlevler üzerinde durulmaya başlanmıştır.

Hemşirelik süreci bir problem çözme süreci olarak benimsenmiştir (Erdemir 2003).

Virginia Fry 1950‟li yıllarda hemşirelik tanısı kavramından söz etmiş ve bireysel

bakım planının geliştirilmesinde en önemli adımın, hemşirelik tanısının formüle edilmesi

olduğunu belirtmiştir. Daha sonra hemşireler hemşirelik tanılamasında başvurulacak kaynak

niteliğinde belirlenmiş taksonomik sisteme gereksinim duymuş ve 1973 yılında hemşire

eğitimciler, teorisyenler ve uygulayıcılardan oluşan bir grup çalışmalarına başlamıştır.

Başlangıçta 37 hemşirelik tanısı belirlenmiştir ve 1982 yılında Kuzey Amerika Hemşirelik

Tanılama Derneği (North America Nursing Diagnosis Association –NANDA) kurulmuştur.

Kuramcı hemşireler, hemşirelik tanılarını kavramsal bir çerçeveye oturtma çalışmalarını

sürdürmüştür. Bu kuramcı grup insan bütünlüğü ilkesine bağlı olarak, insanın hastalık vb.

durumlarda gösterdiği belli başlı tepkileri/yanıtları dokuz başlık altında toplamışlardır. Dokuz

“Eğer gözlem yapma alışkanlığı edinemiyorsanız hemşire olmaktan

vazgeçmeniz yerinde olur” Florence Nightingale



insan tepkisel örüntüleri; değişim, iletişim, ilişki kurma, değerler, seçme, hareket etme,

algılama, bilgilenmek ve hissetmek başlıklarından oluşmuştur. Bu model 1988 yılında

NANDA‟nın IX. Konferansı‟nda kabul edilmiştir. Böylece ilk defa hemşirelik tanılarının

formal bir sınıflandırması yapılmıştır. NANDA 1990 yılında 98 son olarak 2004 yılında ise

167 hemşirelik tanısı belirlemiştir. Taksonomi komitesi 1998 yılında, NANDA yönetim

kuruluna Gordon‟un fonksiyonel sağlık örüntülerini kullanarak yeni çalışmalar sunmuştur.

Birol (2009) ve Erdemir‟in (2003) aktardıklarına göre, Gordon, toplanan verilerin, hangi

kategoriye ait olduğunu belirleyen “Fonksiyonel Sağlık Örüntüleri” modelinde, her bir sağlık

örüntüsünün analizini ve hemşirelik tanısı koyma sürecini kolaylaştırdığını belirtmiştir (Birol

2009, Erdemir 2003).

NANDA tanılarının oluşturulması devam eden bir süreçtir. Grup onaylanmış orijinal tanı

listesini revize etmek için iki yılda bir toplanır. Her revizyondan sonra yeni tanılar

uygulanabilirliği ve kullanabilirliğinin değerlendirilmesi için hemşireler tarafından uygulama

alanlarında test edilmektedir (Ay 2008).

Sonuç olarak, hemşirelik mesleğinin yapı taşları tanılama ve sınıflamadır. Günümüzde,

hemen hemen her ülke hemşirelik tanıları, girişimleri ve sonuçları kavramları, ortak dilin

geliştirilmesi ve uygulanması üzerine çalışmaktadır. NANDA hemşirelikte tanısal sınıflamada

öncü olarak tanınmıştır (Gordon 2003-1). Ayrıca, Hemşirelik Girişimleri Sınıflaması

(Nursing Interventions Clasification-NIC) ve Hemşirelik sonuçları sınıflaması (Nursing

Outcomes Clasification-NOC) yaygın olarak kullanılan hemşirelik sınıflama

sistemlerindendir (Birol 2009).

3. NANDA HEMġĠRELĠK TANILARI TAKSONOMĠSĠ

NANDA Hemşirelik Tanıları Terminolojisi ve Taksonomisi ulusal ve uluslar arası

düzeyde birçok kuruluş tarafından tanınmaktadır. NANDA„nın önderlik ettiği çalışma

sonucunda „hemşirelerin ele almakta yeterli ve yetkili ve sorumlu olduğu‟ hasta

problemlerinin taksonomisi geliştirilmiştir. Bu taksonomi ve terminoloji hemşirelik

girişimlerinin seçimine ve hemşirelik bakımına duyarlı hasta problemlerinin tanınmasına bir

temel oluşturmaktadır (Erdemir 2003).

NANDA tarafından, 1988 yılında hemşire teorisyenlerin çalışmaları temel alınarak

Taksonomi I yayımlanmıştır. 1990 yılında yapılan 9 kongrede halen geçerli olan “Hemşirelik

Tanısı” tanımı yapılmıştır. Hemşirelik tanıları geliştirilmeye ve sınıflanmaya devam ederken,

1998 yılında Gordon‟un Fonksiyonel Sağlık Örüntüleri Modeli benimsenmiştir. Marjory

Gordon‟un izni alınarak modelin orijinalinde uyarlamalar yapılmış ve Taksonomi II (2003)



olarak uygulanmaya başlanmıştır. NANDA Taksonomi II‟de üç düzey vardır. Alanlar, sınıflar

ve hemşirelik tanıları. Bu yapıdaki Taksonomi II, toplam 13 alan, 46 sınıf ve 206 tanı

içermektedir (Ek I- Ek II). (Erdemir 2003, Birol 2009, Ay 2008).

Şema 1. NANDA Hemşirelik Tanıları Sınıflamasının Taksonomik Yapısı (Birol 2009)

3.1. HemĢirelik Tanısı

NANDA‟nın tanımına göre hemşirelik tanısı bir birey, aile ya da toplumun mevcut ya

da olası sağlık sorunlarına / yaşam süreçlerine tepkileri hakkında hemşire tarafından verilen

klinik bir karardır. Bir hemşirelik tanısı hemşirenin yerine getirmeye yetkili ve sorumlu

13 ALAN

1. Sağlığı geliştirme sürdürme

2. Beslenme

3. Eliminasyon

4. Aktivite/Dinlenme

5. Bilişsel /Algısal

6. Kendini algılama

7. Rol ilişkileri

8. Cinsellik

9. Baş etme/Stres Toleransı

10. Yaşam ilkeleri

11. Güvenlik/Koruma

12. Konfor

13. Büyüme/gelişme

46 SINIF

167 TANI

TANI TĠPLERĠ 1. Mevcut /gerçek tanılar

2. Risk tanıları

3. Ġyilik hali tanıları

4. Sendrom tanıları

TANIM Tanımlayıcı özellikleri veya risk

faktörleri, iliĢkili faktörleri



olduğu hemşirelik girişimlerinin seçimini yönlendirir ve ulaşılacak sonuçlar için bir temel

oluşturur.

HemĢirelik Tanıları 4 tiptedir;

1) Mevcut tanılar: Sağlık durumuna yaşam süreçlerine karşı bir birey, aile ya da toplumda

ortaya çıkan insan tepkilerini tanımlar.

2) Risk tanıları: Sağlık durumuna yaşam süreçlerine karşı örselenebilir bir birey, aile ya da

toplumda gelişebilecek insan tepkilerimi tanımlar.

3) Sendrom tanıları: Hemen hemen her zaman bir arada bulunan bir grup belirti ve

bulgulardır.

4) Ġyilik hali tanıları: İyi durumda bulunan ve bu iyilik halini güçlendirmeye hazır olan bir

kişinin, bir ailenin ya da bir toplumun iyilik düzeyine karşı insan tepkisini tanımlar (Erdemir

2003).

Dört tip hemşirelik tanısından başka hemşirenin tek başına çözemeyeceği problemler de

vardır bu problemler ortak problem olarak adlandırılır. Birol‟un aktardığına göre (2009)

Carpentino (1990) bir hastalığın, tanı işleminin ya da tedavinin komplikasyonu olarak oluşan

ve ekibin diğer üyeleri ile önlenebilen, hafifletilebilen ya da çözümlenebilen problemleri

ortak problemler olarak tanımlamıştır.

HemĢirelik Diğer Sağlık

ÇalıĢanları

HemĢirelik tanısı hastanın problemini tanımlar,

hemĢirenin bakım sağlamadaki rolünü değil.

Hemşirelik Tanısı

Bağımsız hemşirelik yaklaşımı

Ortak Problemler

Bağımlı hemşirelik yaklaşımı

Ortak

Problemler

Tıbbi

Tanılar

Hemşirelik

Tanıları



Evet Hayır

NANDA‟nın tanıladığı listedeki her tanının üç bileşeni vardır

1-Problem (Kategori ismi)

2-Problemin genel etyolojileri

3-Tanımlayıcı özelliği (sık görülen belirti ve semptomlar)

Tanıların ifadelendirilmesi problemin mevcut ya da risk oluşuna göre yazılmaktadır. Problem

mevcutsa: Problem Etiyoloji Semptom (PES) ya da Türkçe cümle yapısına göre Semptom

Etiyoloji Problem (SEP) olarak yazılır.

Problem riskse Problem Etiyoloji (PE) ya da Etiyoloji Problem (EP) olarak yazılır.

Örnek (SEP formatı)

Tanımlayıcı Özelliği

Semptomları

Etiyolojik Faktör Problem

Hırıltılı solunum

Siyanoz

Yapışkan balgam

Etkili olmayan

öksürük

İle

ilgili

Hava yollarının ilgili açıklığının

yetersiz olması

Örnek (EP formatı)

Etiyolojik Faktör Problem

Oksijen tüketimi ve

sağlanması arasındaki

dengesizlikler

İle

ilgili

Aktivite intoleransı riski

HemĢirelik tanısının belirlenmesi

Hemşire problemi önlemek, çözümlemek, hafifletmek için

girişimde bulunabilir mi?

Hemşirelik Tanısı Ortak Problem



Hemşirelik tanısının belirlenmesi süreci, sistematik ve kritik düşünmeyi gerektirir.

Tanılama süreci, toplanan verilerin analizi ve yorumlanması, bilgilerin gruplandırılması

grupların isimlendirilmesini kapsar. Seçilen tanıya özgü tanımlayıcı özellikler hastanın belirti

ve semptomları ile karşılaştırılır. Eğer en az bir tanesi uygunluk sağlıyor ise “hemşirelik

tanısı” isimlendirilmiş olur (Erdemir 2003, Birol 2009).

Örnek

Tanı: Aktivite İntoleransı

Tanım: Aktiviteleri istenen ya da gereken düzeyde sürdürme konusunda bireyin fizyolojik

kapasitesinde bir azalma olmasıdır.

Tanımlayıcı Özellikler:

Majör Belirtiler (Bir ya da daha fazlası bulunmalıdır)

Aktiviteye tepkide değişim

Solunum; Dispne, hızlı yüzeyel solunum

Nabız; zayıf, hızında azalma, hızında aşırı artış, ritm değişikliği

Üç dakikada aktivite öncesine dönmede yetersizlik,

Kan basıncı; aktivite ile artmada yetersizlik, diastolik basınçta 15 mmHg artış

Minör Belirtiler (Bulunabilir)

Solgunluk ya da siyanoz, konfüzyon, halsizlik, baş dönmesi, yorgunluk/bitkinlik (Erdemir

1999).

NANDA hemşirelik tanıları sınıflamasının kullanıldığı alanlar:

-Klinik uygulama ve bakımın yönetimi

-Bilgi sistemleri ve standardize edilmiş veri tabanları

-Hemşirelik öğretimi; öğretim kitapları, eğitim programları (Birol 2009).

4. HEMġĠRELĠK GĠRĠġĠMLERĠ SINIFLAMASI

Hemşirelik girişimi, hasta sonuçlarını etkilemek üzere hemşirenin klinik kararına,

bilgisine ve becerisine dayanan uygulamalardır (Abbasoğlu ve ark 2003)

Hemşirelik girişimleri sınıflaması, her alanda ve her ortamda hemşirelerin yerine getirdiği

işlemleri/ girişimleri tanımlamak üzere standardize edilmiş, kapsamlı bir sınıflama sistemidir

(Abbasoğlu ve ark 2003).



4.1. HemĢirelik GiriĢimleri Sınıflamasının Amaçları

Hemşirelerin sağlık bakımına katkılarının görünürlüğünü sağlamak.

Hemşirelik tedavilerinin terminolojisini standartlaştırmak ve hemşireler

arasında iletişimi kolaylaştırmak.

Hastaların bakım ve tedavi planlarında ortak bir dil kullanımı oluşturmak.

Hemşireliğin işlevlerini anlatmada ortak bir dil kullanmak.

Hemşireler tarafından sağlanan hizmetlerin maliyetini saptamak.

Hemşirelik uygulamaları için gerekli olan kaynakları planlamak.

Bakımın en üst düzeyde devamlılığını sağlamak.

Hemşirelik uygulamaları hakkında güvenilir ve sağlam bir veri tabanı oluşturmak.

Mesleki bilgi birikimini artırmak.

Hemşirelik bilgi sistemlerini geliştirmek.

Hemşirelik öğrencilerine bakımın yönetiminde karar verme sürecini öğretmek

(Birol 2009).

4.2. HemĢirelik GiriĢimleri Sınıflamasının Tarihçesi

Hemşirelik girişimlerinin sınıflanması çalışmaları Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD)

Iowa Üniversitesi, Hemşirelik Sınıflama Merkezindeki Hemşirelik Girişimlerini Sınıflama

(Nursing Interventions Classification-NIC) Grubu tarafından 1987 yılında başlatılmıştır. Daha

sonra bu çalışmalar geniş bir araştırmacı ekip tarafından yürütülmüştür. ABD‟de bulunan 40

tan fazla Ulusal Hemşirelik Örgütü, hemşirelik girişimleri sınıflamasını gözden geçirerek,

hemşirelik girişimlerinin geliştirilmesine, geçerliliğinin sağlanmasına ve sınıflama yapısının

oluşturulmasına yardım etmiştir. Geçerlilik çalışmaları, uzman hemşirelerle ve klinik

alanlarda yapılan testlerle gerçekleştirilmiştir (Abbasoğlu ve ark 2003, Birol 2009)

Amerikan Hemşireler Birliği (American Nurses Association-ANA), hemşirelik

girişimleri sınıflamasını 1990 yılında tanımıştır. Bugün ANA yanında Uluslararası

Hemşireler Birliği (International Council of Nurses ICN) de hemşirelik girişimleri sınıflama

çalışmalarının içinde yer almaktadır. Hemşirelik girişimleri sınıflaması, 1994 yılında

uluslararası indekslere girmiş ve 1996 yılında güncelleştirilmiştir (Abbasoğlu ve ark 2003).

Günümüzde, hemşirelik girişimleri sınıflaması Sağlık Kurumları Birleşik

Akreditasyon Komitesi (Joint Commission on the Accreditation of Healthcare Organizations-

JCAHO) tarafından bilgisayarda kullanılabilen bir hemşirelik sınıflama sistemi olarak kabul

edilmiştir. Bu gelişmelerle eş zamanlı olarak, hemşirelik girişimlerini örgün ve örgün

olmayan eğitim programlarında öğretme çalışmaları da başlamıştır (Abbasoğlu ve ark 2003).

http://www.jcaho.org/



Hemşirelik girişimleri sınıflaması, bakım planlarında, hemşirelik bilgi sistemlerinde,

hizmet içi eğitim programlarında ve hemşirelik eğitim programlarının yapılandırılmasında

kullanılmaktadır. Ayrıca, ABD' deki sigorta şirketleri tarafından müşterilerin bakımını

güvence altına almak amacıyla bir standart çerçeve olarak kabul edilmektedir (Abbasoğlu ve

ark 2003).

4.3. HemĢirelik GiriĢimleri Sınıflamasının Önemi

Hemşirelik girişimleri sınıflaması, bakım planlarında bilginin organizasyonunu ve

klinik karar verme süreçlerinde bilginin kullanımını sağlayarak, hemşirelerin bakış açısının

gelişmesiyle bakımın kalitesinin artmasını, standartların oluşmasını kolaylaştırmaktadır.

Günümüzde sağlık hizmetlerinde kaliteyi iyileştirme, belgeleme, standartları oluşturma

çalışmaları ortak dili zorunlu hale getirmektedir. Hemşirelik girişimleri sınıflaması, bakımda

standart dil kullanımını sağlamakta, böylece bakımın yönetimine, iletilmesine, kayıt

edilmesine ve belgelenmesine olanak sağlamaktadır (Abbasoğlu ve ark 2003).

4.4. HemĢirelik GiriĢimleri Sınıflamasının Kullanıldığı Alanlar

Hemşirelik girişimleri sınıflaması, hemşirelerin hastalar adına uyguladıkları hem

bağımsız (örneğin; basınç yaralarının bakımı) hem de ortak girişimleri (örneğin; analjezik

uygulama) içermektedir. Hemşirelik girişimlerini sınıflama sistemindeki hemşirelik

girişimleri akut bakım (örneğin; ilk Yardım), kronik bakım (örneğin; hipoglisemi

yönetimi) ortamlarında, evde bakım (örneğin; ostomi bakımı) yoğun bakım (örneğin;

havayolu yönetimi) ve uzun süreli bakım (örneğin; sağlık eğitimi) gibi özel bakım

ortamlarında kullanılabilmektedir (Abbasoğlu ve ark 2003).

Hemşirelik girişimleri sınıflaması, hem fizyolojik (örneğin; asıt-baz yönetimi) hem de ruhsal

(örneğin; anksiyetenin azaltılması) hemşirelik girişimlerini içermektedir. Bu sistemdeki

girişimler hastalık durumunda iyileştirici bakım (örneğin; hiperglisemi yönetimi) kadar,

hastalığı / bozulmayı önleyici (örneğin; düşmenin önlenmesi) ve sağlığı sürdürücü (örneğin;

egzersiz geliştirme) girişimleri de içerir(Abbasoğlu ve ark 2003)..

4.5. HemĢirelik GiriĢimleri Sınıflamasının Taksonomik Yapısı

Hemşirelik girişimleri sınıflamasında, her bir girişimin, sınıflama içinde bir adı, bir

tanımı ve girişime ait aktiviteleri bulunmaktadır. Hemşirelik girişimleri sınıflamasında 514

hemşirelik girişimi vardır. Bu girişimler 7 alan ve 30 sınıf (A dan Z‟ye, a,b, c, d ye göre

alfabetik sıralanmış) altında sınıflanmıştır (EK III). Sınıflamada her bir girişimin farklı bir

nümerik kodu bulunmakta ve her bir girişimin altında yaklaşık 10-30 hemşirelik aktivitesi yer



almaktadır. Böylece sınıflamada 514 hemşirelik girişimine ait 12.000 den fazla hemşirelik

aktivitesi bulunmaktadır(Abbasoğlu ve ark 2003, Birol 2009).

Hemşirelik girişimleri sınıflamasındaki 7 alan

1-Fizyolojik: Temel

2-Fizyolojik: Karmaşık

3-Davranışsal

4-Güvenlik

5-Aile

6-Sağlık sistemi

7-Toplum

Şema 2. Hemşirelik Girişimleri Sınıflamasının Taksonomik Yapısı (Birol 2009)

Hemşirelik Girişimlerini Sınıflama sisteminde, her bir girişimin, sınıflama içinde

bir adı, bir tanımı ve girişime ait aktiviteleri bulunmaktadır. Tablo 1de hemşirelik

girişimlerini sınıflama yapısına uygun bir girişim örneği görülmektedir.

7 ALAN

30 SINIF

514 GĠRĠġĠM

AKTĠVĠTELER

(12 binden fazla)



Tablo 1 Hemşirelik Girişimlerini Sınıflama Yapısına Uygun Bir Girişim Örneği (Birol 2009)

GiriĢimin Adı Deri Gözetimi

GiriĢimin

Alanı

Alan 2:Fizyolojik: Karmaşık

GiriĢimin

Sınıfı

Sınıf L: Deri/ Yara Yönetimi

GiriĢimin

Kodu

3590

GiriĢimin

Tanımı

Deri ve mukoz membran bütünlüğünü sürdürmek için hastanın

verilerini toplayınız ve analiz ediniz

Aktiviteler

01. Cerrahi insizyonun durumunu uygun şekilde gözleyiniz

02. Deride (henüz açılmamış) kızarıklık ve hasar alanları olup olmadığını izleyiniz

03. Ekstremiteleri renk, sıcaklık, ödem, nabız ve ülserasyon yönünden gözleyiniz

04. Deri ve mukoz membranları kızarıklık, aşırı sıcaklık ve akıntı yönünden gözleyiniz

05. Basınç ve friksiyon kaynaklarını izleyiniz 06. Enfeksiyon özellikle ödemli alanları enfeksiyon yönünden

izleyiniz 07. Deri ve mukoz membranları renk değişimi ve sürtünmeler

yönünden izleyiniz

08. Deriyi döküntü ve sıyrıklar yönünden izleyiniz 09. Deriyi aşırı kuruluk ve nemlilik yönünden izleyiniz

10. Giysileri darlık ve sıkma durumu yönündengözleyiniz 11. Deri rengini izleyiniz 12. Deri sıcaklığını izleyiniz 13. Deri ve mukoz membranlardaki değişimlere dikkat ediniz 14. Derinin daha da bozulmasını önlemek için gerekli önlemleri alınız 15. Aile üyelerine /bakım vericiye deri hasarı bulguları hakkında

öğretim yapınız

Örnekteki "Deri Gözetimi" girişiminin bilgisayar ortamında 2L-3590.01 şeklinde

kodlanmaktadır. Bu kodlamada ki 2 alanı; L sınıfı; 3590 girişimi kodunu; 01 "Deri Gözetimi"

girişiminin ilk aktivitesi olan "Cerrahi insizyonun durumunu uygun şekilde gözleyiniz"

aktivitesini temsil etmektedir. Bu durumda "Deri Gözetimi" girişiminin sekizinci

aktivitesinin ise (Deriyi döküntü ve sıyrıklar yönünden izleyiniz) 2L-3590.08 şeklinde

kodlanması gerekmektedir (Birol 2009).

Hemşirelik Girişimleri Sınıflamasında bazı girişimler birden fazla sınıfta yer almaktadır.

Bu durumda girişimin nümerik kodu değişmeksizin yer aldığı sınıfın harfi koyu olarak

belirtilmiştir (Dochterman ve Bulechek 2004) (EK IV).



5. HEMġĠRELĠK SONUÇLARI SINIFLAMASI

Hemşirelik sonuçları, hemşirelik girişimlerine duyarlı ve bu girişimlerden etkilenen bir

değişken olarak kavramsallaştırılan; birey, aile ve toplum düzeyinde ölçülebilir bir durum,

davranış ya da algılamadır (Yılmaz ve Hanoğlu 2003).

Hemşirelik Sonuçları Sınıflaması (Nursing Outcomes Classifıcation- NOC), kapsamlı ve

standardize edilmiş bir hemşirelik sonuç sınıflama sistemidir. Bu sınıflama sistemi, gerek

bakımın yönetiminde gerekse hemşirelik ile ilgili karar verme süreçlerinde anahtar bir öğedir.

5.1.HemĢirelik Sonuçları Sınıflamasının (NOC) Amaçları:

Hemşirelik girişimlerinin etkilerini değerlendirmek için hastanın

durumundaki değişimlerin ölçülmesinde nicel ve nitel bir veri sağlamak.

Hemşirelik hizmetlerine kanıt oluşturmak.

Hemşirelik girişimleri hedeflerine ulaşılıp ulaşılmadığı veya ne kadar

ulaşıldığını değerlendirmek (Yılmaz ve Hanoğlu 2003).

5.2. HemĢirelik Sonuçları Sınıflamasının Tarihçesi

Hemşirelik balam etkinliğinin değerlendirilmesi amacıyla hasta sonuçlarının

oluşturulmasına yönelik çalışmalar 1990 yılında hız kazanmıştır. Bu amaçla ilk çalışmalar

Iowa Üniversitesi Hemşirelik Sınıflama Merkezindeki Hemşirelik Sonuçları Sınıflaması

(NOC) grubu tarafından başlatılmıştır (Yılmaz ve Hanoğlu 2003).

Hemşirelik sonuç sınıflamasının taksonomik yapısını oluşturmak için 1996-1997

yıllarında taksonomik yapı ve klinik test çalışmaları yapılmıştır. Taksonomik yapının

oluşturulmasında, hemşirelik girişimleri sınıflamasına benzer, üç düzeyli bir taksonomik yapı

temel alınmıştır. 1998-2002 yıllarında hemşirelik sonuçlarının değerlendirilmesi amacıyla

ölçüm aracı (ölçekler) geliştirilmiş ve ölçeklerin geçerlilik çalışmaları yapılmıştır (Yılmaz ve

Hanoğlu 2003).

5.3.HemĢirelik Sonuçları Sınıflamasının Önemi

Global sağlık durumu ölçümlerine göre daha spesifik sonuçlar ve daha fazla bilgi

sağlar.

Sonuç ölçümünde ölçek kullanılması hasta ile ilgili niceliksel bilgi ve belge sağlar.

Belirli popülasyonlar için risk faktörlerinin belirlenmesini kolaylaştırır.

Kaynakları ayırma, strateji seçme, öncelikleri belirleme ve maliyet- kalite etkinlik

çalışmalarına veri oluşturur.

Hemşireler ve diğer disiplinler tarafından kullanılabilen hasta odaklı sonuçları

tanımlar (Yılmaz ve Hanoğlu 2003).



5.4. HemĢirelik Sonuçlarının Taksonomik Yapısı

Hemşirelik sonuçları sınıflamasının taksonomik yapısında, alanlar, sınıflar, sonuçlar,

göstergeler ve ölçek olmak üzere 5 düzey yer almaktadır. Taksonomik yapı çerçevesinde 311

bireysel, 10 aile ve 9 toplum düzeyinde olmak üzere alfabetik sıraya göre listelenmiş 330

hemşirelik sonucu bulunmaktadır. Bir sonucun bakım ortamlarında kullanımını ve seçimini

kolaylaştırmak için 330 hemşirelik sonucu bir kavramsal çatı içinde 7 alanda ve 31 sınıfta

gruplandırılmıştır. Her sonucun altında farklı sayıda sonuç göstergeleri yer almaktadır.

Hastanın durumunun değerlendirilmesinde 5 maddeli ölçekler kullanılmaktadır (Şema 3)

(Yılmaz ve Hanoğlu 2003).

HemĢirelik sonuçları sınıflamasının taksonomik yapısındaki 7 alan:

1-Fonksiyonel sağlık

2-Fizyolojik sağlık

3-Psiko-Sosyal sağlık

4-Sağlık Bilgisi – Davranışı

5-Algılanan Sağlık

6-Aile Sağlığı

7-Toplum Sağlığı



ġema 3.HemĢirelik Sonuçları Sınıflamasının Taksonomik Yapısı (Yılmaz ve Hanoğlu 2003).

Tablo 2 Hemşirelik Sonuçlarını Sınıflama Yapısına Uygun Bir Sonuç Örneği (Birol 2009)

Sonucun Adı Doku Bütünlüğü: Deri ve/veya mukoz membranlar

Alanı 2. Fizyolojik Sağlık

Sınıfı L. Doku Bütünlüğü: Bireyin beden dokularının durum ve işlevlerini

tanımlayan sonuçlar

Kodu 1101

Tanımı Deri ve mukoz membranların yapısal sağlamlık ve normal fizyolojik

fonksiyonu

Göstergeler 110101 Deri ısısı

110102 Duyu 110103 Elastikiyet 110104 Hidrasyon 110105 Anormal pigmentasyon 110106 Terleme 110108 Yapı 110111 Doku perfüzyonu 110112 Derideki kıl büyümesi

( Bu sonuca ait toplam 21 gösterge bulunmaktadır.)

Ölçüm skalası 1. Oldukça iyi 2. Önemli derecede iyi 3. Orta derecede iyi 4. Az derecede iyi 5. Hiç iyi değil

7 ALAN

31 SINIF

330 SONUÇ

GÖSTERGELER

ÖLÇÜM SKALASI

1=Oldukça uyumlu…………….. 5= Oldukça uyumsuz

1=Asla uygulanmaz……………... 5=Sürekli uygulanır



Hemşirelik tanıları (NANDA); Hemşirelik girişimlerinin sınıflandırılması (NIC) ve

Hemşirelik sonuçlarının sınıflandırılması (NOC) ile ilişkilidir. Bu nedenle bir bütün olarak

değerlendirebilmek önemlidir. (Tablo 3 ve Tablo 4)

Tablo 3. NANDA Hemşirelik Tanıları, NIC Hemşirelik Girişimleri ve NOC Hemşirelik

Sonuçları Sınıflamalarının İlişkilendirilmesine Örnek 1 (Birol 2009)

HEMġĠRELĠK TANISI

Cerrahiye (Mastektomiye) sekonder görünümde değişiklikler olmasına bağlı

Beden Ġmgesinde Bozulma

Tanımlayıcı Özellikler (Belirti ve Bulgular)

Vücut parçasına (memesine) bakamama

Vücut parçasına (memesine) dokunamama

Durumla ilgili konuşmalardan kaçınma

Ziyaretçi kabul etmeme

HEMġĠRELĠK GĠRĠġĠMLERĠ

5220 Beden İmgesini Güçlendirme (33 aktivite içermektedir)

5270 Emosyonel Destek (17 aktivite içermektedir)

5820 Anksiyetenin Azaltılması (25 aktivite içermektedir)

HEMġĠRELĠK SONUÇLARI

1200 Beden İmgesi (14 gösterge yer almaktadır)

1302 Başetme (18 gösterge yer almaktadır)

1211 Anksiyete Düzeyi (31 gösterge yer almaktadır)

Tablo 4. NANDA Hemşirelik Tanıları, NIC Hemşirelik Girişimleri ve NOC Hemşirelik

Sonuçları Sınıflamalarının İlişkilendirilmesine Örnek 2 (Birol 2009)

HEMġĠRELĠK TANISI

Traksiyona sekonder doku beslenmesi ve kanlanmasının azalmasına bağlı

Doku Bütünlüğünde Bozulma

Tanımlayıcı Özellikler (Belirti ve Bulgular)

Epidermal dokuda açılma

Deride soyulma

Eritem

Deride renk değişikliği

HEMġĠRELĠK GĠRĠġĠMLERĠ

4070 Dolaşım Önlemleri (11 aktivite içermektedir)

3500 Basınç Yönetimi (18 aktivite içermektedir)

3520 Bası Yaralarının Bakımı (24 aktivite içermektedir)

3590 Deri Gözetimi (15 aktivite içermektedir)

HEMġĠRELĠK SONUÇLARI

1101 Doku Bütünlüğü: Deri ve Mukoz Membranlar (21 gösterge yer almaktadır)

0407 Doku Perfüzyonu: Periferal (23 gösterge yer almaktadır)

1102 Yara İyileşmesi: Birincil İyileşme (14 gösterge yer almaktadır)



6. FONKSĠYONEL SAĞLIK ÖRÜNTÜLERĠ VE KLĠNĠK KARAR VERME

Fonksiyonel sağlık örüntüleri, genç ya da yaşlı, kadın ya da erkek her alanda ve her sağlık

düzeyinde, akut ya da kronik durumlarda ve her tıbbi tanıda insanı/insan tepkilerini

değerlendirmede kullanılan 11 değerlendirme kategorisini içermektedir (Tablo 5) (Gordon

2003- 2). Birbiriyle ilişkili ve birbirine bağımlı olan fonksiyon gruplarıdır (Birol 2009).

Tablo 5. Onbir Fonksiyonel Sağlık Örüntüsü

Onbir Fonksiyonel

Sağlık Örüntüsü

Tanımı

1 Sağlığı Algılama- Sağlığın

Yönetimi Örüntüsü

Sağlığın yönetim biçimi; bireyin sağlığı ve iyilik halini

nasıl algıladığını ve nasıl yönettiğini tanımlar. 2 Beslenme ve Metabolik Örüntü Metabolik gereksinimlerle ilişkili olarak besin ve sıvı

tüketimi örüntüsünü tanımlar. 3 BoĢaltım Örüntüsü Barsak, mesane ve cilt yoluyla sekresyon biçimini

tanımlar. 4 Aktivite-Egzersiz Örüntüsü Bireyin aktivitelerini, yaptığı egzersizleri, boş

vakitlerini değerlendirme ve eğlence biçimini tanımlar. 5 BiliĢsel-Algısal Örüntü Bireyin duygusal algılama ve biliş durumunu tanımlar.

6 Uyku-Dinlenme Örüntüsü Bireyin uyku, dinlenme ve gevşeme biçimini tanımlar.

7 Kendini Algılama-Benlik

Kavramı Örüntüsü

Beden imgesi, duygu durumu, kontrolün yeterliliğin

algılanması gibi kendini algılama ve kavrama şeklini

tanımlar. 8 Rol-ĠliĢki Örüntüsü Bireyin üstlendiği rol ve ilişkileri tanımlar.

9 Cinsellik-Üreme Örüntüsü Bireyin cinsellik örüntüsü ile ilgili doyum ve

doyumsuzluk örüntülerini, üreme örüntülerini tanımlar. 10 BaĢetme-Stres Toleransı

Örüntüsü

Bireyin genelde stresle baş etme ve stresi tolere

etmedeki etkinliğini tanımlar.

11 Değer-Ġnanç Örüntüsü Spirütüel inançlar da dahil, inançlar, değerler,

seçimlere/kararlara rehberlik eden amaçlarla ilgili

örüntüleri tanımlar.

Bu örüntüler, insanın fonksiyonel özelliklerini temsil ettiği için geniş bir kapsamda

uygulanabilmektedir. İster evinde, ister neonatal yoğun bakım ünitesinde ya da koroner

bakım ünitesinde olsun insana odaklaşır (Gordon 2003- 2).

Fonksiyonel Sağlık Örüntüleri kolayca öğrenilebilir. İnsanı bütün olarak ele

aldığımızda bir örüntü diğer tüm örüntüler göz önünde bulundurularak değerlendirilir. Bir

örüntüdeki problem, bir diğer örüntüdeki problem nedeniyle olabilir. Örneğin bireyin uyku

örüntüsündeki rahatsızlık (Uyku-Dinlenme Örüntüsü) ameliyat korkusuna (Kendini

Algılama, Benlik Kavramı Örüntüsü) bağlı olabilir. Bu örnek durumda iki örüntü alanı

vardır. Ayrıca bir örüntü alanındaki bir problem, bir diğer örüntü alanında bir probleme



neden olabilir. Örneğin “Aktivite İntoleransı” bir “Özbakım Eksikliği” ne neden

olabilir(Gordon 2003- 2).

Kültür, yaş, gelişim düzeyi, tıbbi tanı ve cinsiyet örüntüleri etkileyebilir. Bu faktörler

çeşitli popülasyonlara yönelik sağlık normlarına ilişkin uygulamada karar vermeyi etkiler

(Gordon 2003- 2).

Fonksiyonel bir değerlendirme sonrası bireyi tanımak, bireysel bir değerlendirmeye

götürür. Bireyde ya da ailede /toplumda tanımlanmış olan güçlükler (fonksiyonel örüntüler)

girişimler ve sonuçlara temel oluşturur, bir yön verir. Bu durumda bireyselleştirilen sadece

tanı değil, girişimler ve beklenen sonuçlardır. Tanı bakımın planlanması konusunda

düşünmek için yalnızca bir temeldir (Gordon 2003- 2).

Tanısal sürecin kullanılması, bilgi ve karar verme becerileri geliştikçe sürekli olarak

yenilenir. Hemşirelik tanılarının açık tanımları öğrencilere ve hemşirelere, çıraklıktan

uzmanlığa giden yolda ilerlemelerine yardım edecek önemli bir unsurdur (Gordon 2003-2)

ÖZET

Hemşirelik hizmetlerinin görünebilirliği ve bakımın kalitesini yükseltmek için,

hemşirelerin planladıkları ve yaptıkları uygulamaların kayıt edilmesinde kullanılacak ortak

bir dile ihtiyaç vardır. Bu dil mesleğe özgü sınıflandırma sistemleri ile oluşturulabilir.

Hemşirelik mesleğinin yapı taşlarından biri sınıflama sistemleridir.



EKLER

EK1

NANDA-TAKSONOMĠ II: ALANLAR, SINIFLAR VE TANILAR (Birol 2009)

ALAN 1: Sağlığı GeliĢtirme ve Sürdürme

İyilik halinin farkında olma, fonksiyonun normalliği ve iyilik halini normal fonksiyonu

sürdürmek ve güçlendirmek için kullanılan stratejiler

Sınıf 1. Sağlığın Farkında Olma: İyilik halinin ve normal işlevin farkında olma

Sınıf 2. Sağlığın Yönetimi: İyilik halini ve sağlığı sürdürmeye yönelik aktiviteleri tanıma, kontrol

etme, yerine getirme ve bütünleştirme

Onaylanan Tanılar

00082 Tedavi rejimini etkili yönetme

00078 Tedavi rejimini yönetmede etkisizlik

00080 Tedavi rejimini yönetmede etkisizlik: Aile

00081 Tedavi rejimini yönetmede etkisizlik: Toplum

00084 Sağlığı geliştirme davranışları (spesifik)

00099 Sağlığı sürdürmede etkisizlik

00098 Ev ortamının bakımını sürdürmede yetersizlik

00162 Tedavi rejimin yönetiminde güçlendirilmeye hazır oluşluk

00163 Beslenmede güçlendirilmeye hazır oluşluk

ALAN 2: Beslenme

Enerji üretimi, doku onarımı, doku bütünlüğünün sürdürülmesi amacıyla besinleri alma/yeme,

özümseme ve kullanma aktiviteleri

Sınıf 1. Yemek: Gıda ve besinleri vücuda alma/yeme

Onaylanan Tanılar

00107 Etkisiz bebek besleme örüntüsü

00103 Yutma bozukluğu

00002 Beslenmede dengesizlik: vücut gereksiniminden az (yetersiz beslenme)

00001 Beslenmede dengesizlik: vücut gereksiniminden fazla (aşırı beslenme)

00003 Beslenmede dengesizlik riski



Sınıf 2. Sindirim: Besin maddelerini emilmeye ve özümsemeye uygun hale getiren fiziksel ve kimyasal

aktiviteler

Sınıf 3. Emilim: Gıdaların tüm vücut dokularına alınması

Sınıf 4. Metabolizma: Tüm yaşamsal süreçler için gereken enerjiyi serbest bırakarak; enerji ve atıkların

üretilmesine, protoplazmanın kullanımına ve gelişimine yönelik canlı organizmalarda ve hücrelerde

meydana gelen kimyasal ve fiziksel süreçler

Sınıf 5. Hidrasyon: Sıvı ve elektrolitlerin alınması ve emilimi

Onaylanan Tanılar

00027 Sıvı volüm eksikliği

00028 Sıvı volüm eksikliği riski

00026 Sıvı volüm fazlalığı

00025 Sıvı volüm dengesizliği riski

00160 Sıvı dengesinde güçlendirilmeye hazır oluşluk

ALAN 3: Eliminasyon

Atık ürünlerin oluşması ve vücuttan atılması

Sınıf 1. Üriner Sistem: İdrarın oluşması ve atılması süreçleri

Onaylanan Tanılar

00016 Üriner eliminasyonda bozulma

00023 Üriner retansiyon

00021 Total inkontinans

00020 Fonksiyonel inkontinans

00017 Stres inkontinansı

00019 Sıkışma inkontinansı

00018 Refleks inkontinansı

00022 Sıkışma inkontinansı riski

00166 Üriner eliminasyonda güçlendirilmeye hazır oluşluk

Sınıf 2. Gastrointestinal Sistem: Atık ürünlerin barsaklarda oluşması ve atılması

Onaylanan Tanılar

00014 Barsak inkontinansı

00013 Diyare

00011 Konstipasyon

00015 Konstipasyon riski

00012 Algılanan konstipasyon

Sınıf 3. Deri Sistemi: Deri yoluyla salgılama ve atma süreçleri



Sınıf 4. Solunum Sistemi: Metabolik süreç ürünlerinin, sekresyonların ve yabancı maddelerin akciğer

ya da bronşlardan atılması

Onaylanan Tanılar

00030 Gaz değişiminde bozulma

Alan 4: Aktivite / Dinlenme

Enerji kaynaklarının üretilmesi, korunması, harcanması ya da dengelenmesi

Sınıf 1. Uyku/ Dinlenme: Uyuma, uyuklama, uzanma-dinlenme, rahatlama, gevşeme,

hareketsizlik.

Onaylanan Tanılar

00095 Uyku örüntüsünde rahatsızlık

00096 Uyku yoksunluğu

00165 Uykuyu güçlendirilmesinde hazır oluşluk

Sınıf 2. Aktivite/ Egzersiz: Vücut bölümlerinin hareketi (mobilite), iş görme, genellikle (her

zaman değil) dirence karşı faaliyetleri yerine getirme

Onaylanan Tanılar

00040 Kullanamama (Disuse) sendromu riski

00085 Fiziksel mobilitede bozulma

00091 Yatak içi mobilitede bozulma

00089 Tekerlekli sandalye ile hareket etmede bozulma

00090 Transfer yeteneğinde bozulma

00088 Yürümede bozulma

00097 Eğlence aktivitesi eksikliği

00109 Özbakım eksikliği: Giyinme/ Kendine özen

00108 Özbakım eksikliği: Yıkanma/ hijyen

00102 Özbakım eksikliği: Beslenme

00110 Özbakım eksikliği: Tuvalet

00100 Cerrahi iyileşmede gecikme

Sınıf 3. Enerji Dengesi: Kaynakların alınması ve harcanması arasında dinamik bir armoni

durumu

Onaylanan Tanılar

00050 Enerji alanında rahatsızlık

00093 Yorgunluk



Sınıf 4. Kardiyovasküler/ Pulmoner Tepki: Aktivite /dinlenmeyi destekleyen kardiyo -

pulmoner mekanizmalar

Onaylanan Tanılar

00029 Kardiyak out-putta azalma

00033 Spontan ventilasyonu sürdürmede bozulma

00032 Etkisiz solunum örüntüsü

00092 Aktivite intoleransı

00094 Aktivite intoleransı riski

00034 Ventilatörden ayırmaya disfonksiyonel tepki

00024 Etkisiz doku perfüzyonu (spesifik tipte: renal, serebral, kardiyopulmoner, gastrointestinal,periferal)

ALAN 5 BiliĢsel/Algısal

| Dikkat, oryantasyon, duyumsama, algılama, biliş ve iletişimi içeren insandaki bilgi işleme süreçleri

Sınıf 1. Ġlgilenme : Dikkat etme ve gözlemleme için mental hazır oluşluk

Onaylanan Tanılar

00123 Bir tarafını (Unilateral) ihmal etme

Sınıf 2. Oryantasyon: Zaman, yer ve kişilerin farkında olma Onaylanan Tanılar

Onaylanan Tanılar

00127 Çevreyi yorumlamada bozulma sendromu

00154 Amaçsız gezinme, anlamsız konuşma

Sınıf 3. Duyusal/Algısal: Dokunma, tat alma, koklama, görme, işitme ve kinestezi duyuları yoluyla

bilginin alınması, duyumsanan verinin kavranarak isimlendirilmesi, ilişkilendirilmesi ve /veya

tanınması örüntüleri

Onaylanan Tanılar

00122 Duyusal Algılamada Rahatsızlık (Spesifik: Görsel, işitsel,

kinestetik, tat alma, dokunsal, koku alma ile ilgili)

Sınıf 4. BiliĢsel: Belleğin, öğrenmenin, düşünmenin, problem çözmenin, soyutlamanın, yargılamanın,

iç görüşün, entelektüel kapasitenin, hesaplamanın ve dilin kullanılması

Onaylanan Tanılar

00126 Bilgi eksikliği (spesifik)

00161 Bilginin artırılmasına hazır oluşluk (spesifik)

00128 Akut konfüzyon

00129 Kronik konfüzyon

00131 Bellekte bozulma

00130 Düşünme süreçlerinde rahatsızlık



Sınıf 5. ĠletiĢim: Sözel ve sözel olmayan bilginin gönderilmesi ve alınması

Onaylanan Tanılar

00051 Sözel iletişimde bozulma

00157 İletişimde güçlendirilmeye hazır oluşluk

ALAN 6: Kendini Algılama

Kendi hakkında farkındalık

Sınıf 1. Benlik Kavramı: Bir bütün olarak kendi hakkındaki algılama(lar)

Onaylanan Tanılar

00121 Bireysel kimlik tanımında rahatsızlık

00125 Güçsüzlük

00152 Güçsüzlük riski

00124 Ümitsizlik

00054 Yalnızlık riski

00167 Benlik kavramında güçlendirilmeye hazır oluşluk

Sınıf 2. Benlik Saygısı: Kişinin kendi değeri, yeterliliği, önemi ve başarılarına ilişkin

değerlendirmesi

Onaylanan Tanılar

00119 Kronik düşük benlik saygısı

00120 Durumsal düşük benlik saygısı

00153 Durumsal düşük benlik saygısı riski

Sınıf 3. Beden Ġmgesi: Kişinin kendi vücuduna ilişkin mental imgesi

Onaylanan Tanılar

00118 Beden imgesinde değişim

ALAN 7: Rol ĠliĢkileri

İnsanlar veya insan grupları arasında olumlu ya da olumsuz bağlantılar, ilişkiler ve bunun ilişkideki

kişiler için anlamı

Sınıf 1. Bakım Vericilik Rolleri: Sağlık bakım mesleği üyesi olmayıp, bakım veren kişilerden sosyal

olarak beklenen davranış örüntüleri

Onaylanan Tanılar

00061 Bakım vericilik rolünde zorlanma

00062 Bakım vericilik rolünde zorlanma riski

00056 Ebeveynlikte değişim

00057 Ebeveynlikte değişim riski

00161 Ebeveynlikte güçlendirilmeye hazır oluşluk



Sınıf 2. Aile ĠliĢkileri: Biyolojik olarak veya seçimle aralarında bağ olan kişilerin ilişkileri/birliği

Onaylanan Tanılar

00060 Aile içi süreçlerin kesintiye uğraması

00159 Aile içi süreçlerde güçlendirilmeye hazır oluşluk

00063 Disfonksiyonel aile içi süreçler: Alkolizm

00058 Ebeveyn/ bebek/çocuk bağlılığında bozulma riski

Sınıf 3. Rol Performansı: Sosyal olarak beklenen davranıĢ örüntülerinde iĢlev görme niteliği

Onaylanan Tanılar

00106 Etkili emzirme

00104 Etkisiz emzirme

00105 Emzirmenin kesintiye uğraması

00055 Etkisiz rol performansı

00064 Ebeveyn rol çatışması

00052 Sosyal etkileşimde bozulma

ALAN 8: Cinsellik

Cinsel kimlik, cinsel fonksiyon ve üreme

Sınıf 1. Cinsel Kimlik: Cinsiyete ve/veya cinselliğe göre belirli bir kişi olma durumu

Sınıf 2. Cinsel Fonksiyon: Cinsel aktivitelere katılabilme yeterliliği ya da kapasitesi

Onaylanan Tanılar

00059 Cinsel disfonksiyon

00065 Cinsellik örüntülerinde değişim

Sınıf 3. Üreme: Yeni bireyler (insanlar) üretme süreçleri

ALAN 9: BaĢetme/ Stres Toleransı

Yaşam olayları / yaşam süreçleri ile mücadele

Sınıf 1. Post-Travma Tepkisi: Fiziksel ya da psikolojik travmalardan sonra meydana

gelen tepkiler

Onaylanan Tanılar

00114 Relokasyon stres sendromu

00149 Relokasyon stres sendromu riski

00142 Tecavüz travma sendromu

00144 Tecavüz travma sendromu: Sessiz / örtülü tepki

00143 Tecavüz travma sendromu: Uzamış / Birikimli tepki

00141 Post-travma sendromu

00145 Post travma sendromu riski



Sınıf 2. BaĢetme Tepkileri: Çevresel stresleri yönetme süreçleri

Onaylanan Tanılar

00148 Korku

00146 Anksiyete

00147 Ölüm anksiyetesi

00137 Kronik acı çekme

00072 Etkisiz inkar

00136 Beklenen acı çekme

00135 Disfonksiyonel acı çekme

00070 Uyumda bozulma

00069 Etkisiz baş etme

00073 Aile içi baş etme: Yetersizlik

00074 Aile içi baş etme: Ödün verme

00071 Defansif/ Savunucu baş etme

00077 Etkisiz toplumsal baş etme

00158 Baş etmede güçlendirilmeye hazır oluşluk

00075 Aile içi baş etmede güçlendirilmeye hazır

oluşluk

00076 Toplumsal baş etmede güçlendirilmeye hazır oluşluk

Sınıf 3. Nöro davranıĢsal stres: Sinir ve beyin fonksiyonunu yansıtan davranışsal tepkiler

Onaylanan Tanılar

00009 Otonomik disrefleksiya

00010 Otonomik disrefleksiya riski

00116 Bebek davranışının disorganizasyonu

00115 Bebek davranışının disorganize olma riski

00117 Bebek davranışını organizasyonunu güçlendirmeye hazır oluşluk

00049 İntrakranial uyum kapasitesinde azalma

ALAN 10: YaĢam Ġlkeleri

Doğru ve gerçek bir değer olarak görülen eylemler, alışkanlıklar ya da yerleşik kurallar

hakkında düşünce, davranış ve davranış biçiminin altında yatan ilkeler

Sınıf 1. Değerler: Tercih edilen davranış biçimleri veya sonuçlarının tanınması ya da

derecelendirilmesi



Sınıf 2. Ġnançlar: Doğru ve gerçek/içsel bir değer olarak görülen eylemler, alışkanlıklar ya

da yerleşik kurallar hakkında görüşler, beklentiler ve yargılar

Onaylanan Tanılar

00068 Spirituel iyilik halinde güçlendirilmeye hazır oluşluk

Sınıf 3. Değer/ Ġnanç/ Eylem Uyumluluğu: Değerler, inançlar ve eylemler arasında ulaşılan denge ve uygunluk

Onaylanan Tanılar

00066 Spirituel distres

00067 Spirituel distres riski

00083 Karar vermede çatışma (spesifik)

00079 Tanımlanan rejime uymada güçlük (Uyumsuzluk) (Spesifik)

ALAN 11: Güvenlik/ Korunma

Tehlikelerden, fiziksel yaralanma ve immün sistem hasarından uzak olma, kayıplardan

korunma, güvenlik ve güvenin korunması.

Sınıf 1. Enfeksiyon: Patojenik invasyonu takiben ortaya çıkan konakçı tepkileri

Onaylanan Tanılar

00004 Enfeksiyon riski

Sınıf 2. Fiziksel Yaralanma: Bedensel yaralanma ya da hasar

Onaylanan Tanılar

00045 Oral mukoz membranda bozulma

00035 Yaralanma riski

00087 Perioperatif durumda yaralanma riski

00155 Düşme riski

00038 Travma riski

00046 Deri bütünlüğünde bozulma

00047 Deri bütünlüğünde bozulma riski

00044 Doku bütünlüğünde bozulma

00048 Dişlerin yapısında bozulma (Impaired dentition)

00036 Boğulma riski

00039 Aspirasyon riski

00031 Hava yolunu temizlemede etkisizlik

00086 Periferal nörovasküler disfonksiyon riski

00043 Korunmada etkisizlik

00156 Ani bebek ölümü sendromu riski



Sınıf 3. ġiddet: Yaralama ya da suistimale yol açacak şekilde aşırı zorlama ve

güç gösterme çabası

Onaylanan Tanılar

00139 Kendine zarar verme riski

00151 Kendine zarar verme

00138 Başkalarına yönelik şiddet riski

00140 Kendine yönelik şiddet riski

00150 İntihar etme riski

Sınıf 4. Çevresel Tehlikeler: Ortamdaki tehlike kaynakları

Onaylanan Tanılar

00037 Zehirlenme riski

Sınıf 5. Savunucu Süreçler: Kendiliğinden olan kendini koruma süreçleri

Onaylanan Tanılar

00041 Lateks allerjisi tepkisi

00042 Lateks allerjisi tepkisi riski

Sınıf 6. Termoregülesyon: Organizmayı koruma amacıyla vücuttaki sıcaklık ve enerjiyi

düzenleyen fizyolojik süreçler

Onaylanan Tanılar

00005 Vücut sıcaklığında dengesizlik riski

00008 Etkisiz termoregülasyon

00006 Hipotermi

00007 Hipertermi

ALAN 12: Konfor/Rahatlık

Mental, fiziksel ve sosyal olarak iyi olma, rahat olma duygusu

Sınıf 1. Fiziksel Konfor: İyi ve rahat olma duygusu

Onaylanan Tanılar

00132 Akut ağrı

00133 Kronik ağrı

00134 Bulantı



Sınıf 2. Çevresel Konfor: KiĢinin bulunduğu ortamda ve ortamla ilgili rahat, iyi olma

duygusu

Sınıf 3. Sosyal Konfor: KiĢinin sosyal durumu ile ilgili rahat, iyi olma duygusu

Onaylanan Tanılar

00053 Sosyal izolasyon

ALAN 13: Büyüme /GeliĢme

Gelişimsel dönüm noktalarına erişme durumunda ve/veya organ sistemlerinde, fiziksel

boyutlarda yaşa uygun şekilde artış olması

Sınıf 1. Büyüme: Fiziksel boyutlar ve organ sistemlerinin olgunluğunda artış

Onaylanan Tanılar

00113 Oransız büyüme riski

00101 Erişkinin genel durumunun giderek bozulması

Sınıf 2. GeliĢme: Gelişimsel dönüm noktalarına erişme, erişememe ya da erişimin kaybı

Onaylanan Tanılar

00111 Büyüme ve gelişmede gecikme

00112 Gelişmede gecikme riski



EK II

NANDA TARAFINDAN ONAYLANAN, FONKSĠYONEL SAĞLIK ORUNTULERINE

GÖRE GRUPLANDIRILMIġ HEMġĠRELĠK TANILARI (1997-1998)

1-Sağlığın Algılanması Sağlığın Yönetim Biçimi Sağlık Arayış Davranışları Sağlığın Sürdürülmesinde Değişim Etkisiz İnkâr Tedavi Planını Uygulamada Yetersizlik Tedavi Planını Etkili Uygulama Ailede Tedavi Planını Uygulamada Yetersizlik Toplumda Tedavi Planını Uygulamada Yetersizlik Uyumsuzluk, Önerileri Uygulayamama Enfeksiyon Riski Enfeksiyonu Bulaştırma Riski Travma Riski Ameliyatta Verilen Pozisyon ile ilgili Yaralanma Riski Zehirlenme Riski Boğulma Riski Korunmada Değişiklik Enerji Alanında Bozulma

2- Beslenme - Metabolik Durum Beslenmede Değişiklik: Beden Gereksiniminden Daha fazla Beslenme Beslenmede Değişiklik:

Beden Gereksiniminden Daha Az Beslenme Yetersiz Emzirme

Emzirmenin Kesintiye Uğraması

Yeterli Emzirme Bebeği Yetersiz

Besleme Yutma Bozukluğu

Aspirasyon Riski Oral Mukoz Membranda Değişiklik Sıvı Volüm

Eksikliği Sıvı Volüm Eksikliği Riski Sıvı Volüm

Fazlalığı Deri Bütünlüğünün Bozulma Riski Deri

Bütünlüğünde Bozulma Doku Bütünlüğünde

Bozulma Ameliyat Sonrası iyileşmede Gecikme

Beden Isısında Değişiklik Riski Beden Isısının

Düzenlenmesinde Yetersizlik Hipertermi

Hipotermi Bulantı

3- BoĢaltım Biçimi Konstipasyon - Kabızlık

Kolonik Konstipasyon

Kendini Kabız Hissetme

Diyare Gaita İnkontinansı İdrar

Yapmada Değişiklik

Fonksiyonel İnkontinansı

Refleks İnkontinansı Stres

İnkontinansı İdrar Yapmada

Sıkışıklık Total İnkontinansı

İdrar Retansiyonu

Gelişimsel Enürezİs

4- Aktivite Egzersiz Biçimi Aktivite İntoleransı Aktivite İntoleransı Riski Yorgunluk Fiziksel Harekette Bozulma Yatakta Hareketin Bozulması Yürümenin Bozulması Tekerlekli Sandalyeyi Kullanmada Bozulma Tekerlekli Sandalyeye Geçişin Bozulması Kullanmama" Sendromu Riski Bireysel Bakımda Eksi ki i k-Yı kan m a -Hijyen Giyinme-Kendine Özen Göstermede Eksiklik Kendini Beslemede Eksiklik Tuvalet Sonrası Bakımda Eksiklik Boş Vakitlerini Değerlendirmede Eksiklik Evdeki Sorumluluklarını Sürdürme ve Yönetmede Bozukluk Respiratörden Ayrılmaya Tepki Spontan Solunumu Söndürmede Yetersizlik Hava Yollarının Açıklığında Yetersizlik Solunum Biçiminde Yetersizlik Gaz Değişiminde Bozulma Kardiyak Outputta Azalma Doku Perfüzyonunda Değişiklik (Tipini Belirt) Periferal Doku Perfüzyonunda Değişiklik Refleks Bozukluğu Bebek Davranışlarında Düzensizlik Bebek Davranışlarında Düzensizlik Riski Bebeğin Düzenli Olan Davranışlarını Geliştirme Potansiyeli Periferal Nörovasküler Fonksiyon Bozukluğu Olma Riski Büyüme ve Gelişmede Değişiklik Gelişmede Geri Kalma Riski Büyümede Geri Kalma Riski

5- Uyku-Dinlenme Biçimi Uyku Biçiminde Bozukluk

Uykusuzluk

6- BiliĢsel Algılama Biçimi Ağrı Kronik Ağrı Duyusal/Algısal Değişiklikler (Belirt) Bir Tarafı İhmal Etme Bilgi Eksikliği Düşünme Sürecinde Değişiklik Akut Konfüzyon Kronik Konfüzyon Çevreyi Yorumlamada Bozukluk Bellekte Bozulma/Hafıza Kaybı Karar Vermede Çatışma Uyum Kapasitesinde Azalma: İntrakranial Amaçsız Gezinme, Devamlı Hareket Etme ve Anlamsız Konuşma (VVandering)

7-Kendini Algılama-Kavrama

Biçimi

Korku AnksiyeteÖlüm Anksiyetesi Yalnızlık Riski Kederlenme - Acı Çekme Güçsüzlük Benlik Saygısında Bozulma Düşük Benlik Saygısı - Kronik Durumsal Düşük Benlik Saygısı Beden Bilincinde Bozulma Kendine Zarar Verme Riski Bireysel Kimlik Tanımında Bozulma

8-Rol-İlişki Biçimi Beklenen Kayıp İçin Acı Çekme Uzamış-Gecikmiş - Abartılmış Yas Tutma ' Üstlendiği Rolü Yerine Getirmede Değişiklik Sosyal İzolasyon Sosyal ilişkilerde Bozulma Çevre Değiştirme Stresi Aile Süreçlerinde Değişiklik Aile Süreçlerinde Değişim: Alkolizm Nedeniyle Ebebeyniİkte Değişim Ebebeynlikte Değişim Riski Ebebeyn Rol Çatışması - Ana-Baba Arasında Ebebeyn-Bebek-Çocuk Bağlılığında Değişim Riski Bakım Verici Rolünde Zorlama Bakım Verici Rolünde Zorlama Riski İletişimde Bozulma Sözel İletişimde Bozulma Saldırganlık Riski: Kendine Ya Da Diğerlerine/Başkalarına

9-Cinsellik-Üreme Biçimi Cinsel Yaşamda Değişiklik Cinsel Fonksiyon Bozukluğu Tecavüz Travması Sendromu: Aşırı Tepki

10-BaĢetme-Stresi Ġle BaĢetme Biçimi Bireysel Başetmede Yetersizlik Aile İçi Başetmede Yetersizlik: Uzlaşmada Aile İçi Başetmede Yetersizlik: Yetki Eksikliği Toplumsal Başetmede Yetersizlik Toplumsal Başetmenİn Güçlendirilmesi Potansiyeli Etkisiz İnkâr Savunucu Başetme Uyumsuzluk Travma Sonrası Tepki Travma Sonrası Tepki Riski Korunmada Yetersizlik

11-Ġnanç ve Değerler Ruhsal-Tinsel Stkıntı-Çöküntü Riski

Ruhsal Gönencin Güçlendirilmesi

Potansiyeli

(Gordon. M; Marıual of Nursing Diagnosis, 1997 -1998, Si. Louis, 1998, Mosby.) Not: Gordon, verilerin toplanması ve analizini kolaylaştırmak amacıyla, Fonksiyonel Sağlık

Orüntüleri Modeli 'ni geliştirmiştir. (1982).

Çeviren: Firdevs Erdemir Hemşirelik Tanıları El Kitabı 7.Baskı,Nobel Tıp Kitabevleri Ltd. Şti., İstanbul



EK III HEMġĠRELĠK GĠRĠġĠMLERĠ SINIFLAMASI TAKSONOMĠSĠ (Dochterman &Bulechek, 2004) HEMġĠRELĠK GĠRĠġĠMLERĠ SINIFLAMASI TAKSONOMĠSĠ

Düzey 1

Alanlar

1.Fizyolojik: Temel

Fiziksel fonksiyonları

destekleyen bakım

2.Fizyolojik: KarmaĢık

Homeostatik düzenlemeyi

destekleyen bakım

3.DavranıĢsal

Psikososyal işlevselliği

destekleyen ve yaşam şeklindeki

değişimleri kolaylaştıran bakım

4.Güvenlik

Tehlikelere karşı

korunmayı destekleyen

bakım

5.Aile

Aileyi destekleyen bakım

6.Sağlık Sistemi

Sağlık bakım sisteminin

etkili kullanımını

destekleyen bakım

7.Toplum

Toplumun sağlığını

destekleyen bakım

Düzey 2

Sınıflar

A. Aktivite ve Egzersiz Yönetimi

-Fiziksel aktivite, enerjinin

korunması ve harcanması ile

ilgili yardım eden veya

düzenleyen girişimler

G. Elektrolit ve Asit -Baz Yönetimi

Elektrolit/asit -baz dengesini

düzenleyen ve komplikasyonları

önleyen giriş imler

O. DavranıĢ Terapisi

İstendik davranışları

Geliştiren ve güçlendiren ya

da istenmedik davranışları

değiştiren girişimler

U. Kriz Yönetimi

Hem psikolojik hem de

fizyolojik krizlerde hemen

ve kısa süreli yardım

sağlayan girişimler.

W. Doğum Öncesi, Doğum ve Doğum Sonrası

Bakım

Doğuma hazırlanmaya ve doğum öncesi-

sırası ve doğum sonrası ilk dönemdeki

fizyolojik ve psikolojik değişimlerin

yönetimine yardım eden girişimler

Y.Sağlık Sistemi

Düzenlemesi

Hasta/ aile ve sağlık

bakım sistemi arasındaki

etkileşimi kolaylaştıran

girişimler.

c.Toplum Sağlığını

GeliĢtirme

Bütün olarak toplumun

sağlığını geliştiren girişimler.

B. Eliminasyon

Yönetimi

-Düzenli barsak ve üriner

eliminasyon örüntülerini sağlayan ve

sürdüren ve örüntülerde değişime

bağlı

komp likasyonları yöneten girişimler

H. Ġlaç Yönetimi

Farmakolojik ajanların istenilen

etkilerini sağlayan/ kolaylaştıran

girişimler

P. BiliĢsel Terapi

İstendik bilişsel işlevleri geliştiren ve

güçlendiren ya da istenmedik bilişsel

işlevleri değiştiren girişimler

V. Risk Yönetimi

Risk azaltma

aktivitelerini

başlatmaya ve zaman

içinde riskleri izlemeye

yönelik girişimler.

Z. Çocuk YetiĢtirme Bakımı Çocuğun

büyümesi Yetişmesinde destekleyici

girişimler.

a. Sağlık Sistemi

Yönetimi

Bakımın verilmesi için

destek hizmetlerini

sağlayan ve güçlendiren

girişimler.

d. Toplum Risk

Yönetimi Sağlık risklerinin tanınması ve

önlenmesinde bütün olarak

topluma yardım etmeye

yönelik girişimler.

C. Immobilite Yönetimi

-Sınırlandırılmış vücut hareketlerini

ve anormal durumları yöneten

girişimler

I. Nörolojik Yönetim

Nörolojik fonksiyonları optimize eden

Q. ĠletiĢimi Güçlendirme

Sözel ve sözel olmayan mesajların

alınmasını ve

Verilmesini kolaylaştıran girişimler.

X. YaĢam Boyu Bakım

Aile ünitesinin işlevselliğini kolaylaştıran

ve yaşam boyunca aile üyelerinin sağlığını

iyilik halini geliştiren girişimler.

b. Bilgi

Yönetimi Sağlık bakımı hakkında

İletişimi kolaylaştıran

girişimler.

D.Nütrisyon Desteği

-Beslenme durumunu sürdüren

veya modifiye eden girişimler

J. Perioperatif Bakım

Cerrahi öncesi, sırası ve hemen sonrası

bakımı sağlayan gir İsimler

R. BaĢ etmeye Yardım

Kendi gücünü yapılandırması,

fonksiyondaki bir değişime uyum

sağlaması ya da daha yüksek bir

fonksiyon düzeyine ulaşması için bir

başkasına yardım edici girişimler.

E. Fiziksel Rahatlığı

Sürdürme

Fiziksel teknikleri kullanarak

rahatlığı sağlayan girişimler

K. Solunum Yönetimi

Hava yolu açıklığını ve gaz değişimini

sağlayan girişimler

S. Hasta Eğitimi

Öğrenmeyi kolaylaştıran girişimler.

F. Özbakımı KolaylaĢtırma

Rutin günlük yaşam

aktivitelerini sağlayan

veya yardım eden

girişimler

L. Deri/ Yara Yönetimi

Doku bütünlüğünü sürdüren veya

iyileştiren girişimler

T. Psikolojik Rahatlığı

Sürdürme

Psikolojik teknikleri kullanarak rahatlığı

sağlayan' geliştiren girişimler.

M. Termoregülasyon

Vücut ısısını normal sınırlarda sürdüren

girişimler

N.DokuPerfüzyonu

Yöntemi

Dokulardaki kan ve sıvı dolaşımını

optimize eden girişimler



EK IV- HEMġĠRELĠK GĠRĠġĠMLERĠNĠN TAKSONOMĠSĠ

1.FĠZYOLOJĠK: TEMEL

A. Aktivite ve Egzersiz

Yönetimi

B. Eliminasyon Yönetimi C.Ġmmobilite Yönetimi

0140

0180

0200

0201

0221

0222

0224

0226

5612

Vücut

Hareketlerini

Arttırma

Enerji Yönetimi

Egzersizi Arttırma

Egzersizi

Arttırma: Güç

Eğitimi

Egzersiz

Terapisi:Dolaşma

Egzersiz

Terapisi:Denge

Egzersiz

Terapisi:Eklem

Mobilitesi

Egzersiz

Terapisi:Kas

Kontrolü

Öğretim:Önerilen

Aktivite\egzersiz

S

0410

0412

0420

0430

0440

0450

0460

0470

0480

0490

0550

0560

0630

0640

1876

0570

0580

0582

0590

0600

0610

0612

0620

1804

Bağırsak İnkontinansı

Bakımı

Bağırsak İnkontinansı

Bakımı: enkoprezis Z

Bağırsak irrigasyonu

Bağırsak yönetimi

Bağırsak Eğitimi

Konstipasyon.impaksiyon

Diyare Yönetimi:

Mide Gazı Azaltma

Ostomi Bakımı L

Rektal sarkma Yönetimi

Mesane irrigasyonu

Pelvik Kas Egzersizi

Pesser yönetimi

Acil Boşaltma

Tüp Bakımı:Üriner

Mesane Eğitimi

Üriner Kateterizasyon

Üriner

Kateterizasyon:Aralıklı

İdrar Boşaltım Eğitimi

İdrar Alışkanlık Eğitimi

İdrar İnkontinansı Bakımı

İdrar İnkontinansı

Bakımı:enurezis Z

İdrar retansiyon bakımı:

Kişisel bakıma yardım:

Tuvalet F

0740

0762

0764

6580

0840

0846

1806

0910

0940

0960

Dinlenme

Alçı Bakımı: Sürekli

Alçı bakımı: Islak

Fiziksel Kısıtlılık V

Pozisyon verme

Pozisyon verme: tekerlekli

sandalye

Kişisel Bakıma Yardım:

Nakletme F

Atele alma

Traksiyon\hareketsizlik

bakımı

Taşıma



1.FĠZYOLOJĠK: TEMEL- Devam

D. Nütrisyon Desteği E. Fiziksel Rahatlığı

Sürdürme

F. Öz bakımı KolaylaĢtırma

1020

1030

1050

1056

1080

1100

1120

5246

1160

1803

1860

5614

1200

1874

1240

1260

1280

Diyet sınıflaması

Yeme Bozukluklarının

yönetimi

Beslenme F

Enteral Tüple beslenme

Gastrointestinal

Entübasyon

Beslenme Yönetimi

Beslenme Terapisi

Besin danışmanı

Besin Kontrolü

Kişisel Bakım Yardımı:

Beslenme F

Yutma tedavisi F

Öğretim:Önerilen Diyet S

Total Parenteral Beslenme

Yönetimi G

TüpBakımı:

Gastrointestinal

Ağırlık (Kilo) Almaya

Yardım

Ağırlık (Kilo) Yönetimi

Ağırlık (Kilo) Azaltmaya

Yardım

1320

1330

1340

6482

1380

1450

1400

1440

1460

3550

1480

5465

1540

1570

Akupressur

Aromaterapi

Deri Uyarımı (Kutanöz

sitimülasyon)

Çevre yönetimi: Konfor

Sıcak\ soğuk uygulama

Bulantı yönetimi

Ağrı Yönetimi

Premenstrual sendrom

yönetimi

Progressif kas

gevşemesi

Kaşıntı Yönetimi L

Basit Masaj

Terapatik dokunma

Transkutan Elektriksel

Sinir Uyarımı (TENS)

Kusma Yönetimi

1610

1620

6462

1630

1640

1650

1050

1660

1670

1680

1710

1720

1730

1750

1770

1780

1800

1801

1802

1803

1805

1804

1806

1850

5603

1860

1870

Banyo Yapma

Lens bakımı

Demans Yönetimi: Banyo

yapma V

Giyinme

Kulak bakım

Göz Bakımı

Beslenme D

Ayak Bakımı

Saç bakımı

Tırnak Bakım

Ağız Sağlığını Sürdürme

Ağız sağlığını Arttırma

Ağız sağlığını düzeltme

Perinal Bakım

Ölüm sonrası Bakım

Protez bakımı

Öz Bakıma Yardım

Öz Bakıma Yardım:Banyo

yapma\hijyen

Öz Bakıma

Yardım:Giyinme\Özen

gösterme

Öz Bakıma

Yardım:Beslenme D

Öz Bakıma Yardım:

EGYA(Enstrümental

Günlük Yaşam

Aktiviteleri)

Öz Bakıma Yardım:

Tuvalet B

Öz Bakıma

Yardım:Transfer C

Uykuyu Arttırma

Öğretim : Ayak Bakımı S

Yutkunma Terapisi D

Tüp Bakımı



2.FĠZYOLOJĠK: KARMAġIK

G. Elektrolit ve Asit-Baz Yönetimi

H. Ġlaç Yönetimi

1910

1911

1912

1913

1914

1920

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2020

2080

2100

2110

2120

2130

2150

4232

1200

Asit-Baz Yönetimi

Asit-Baz Yönetimi: Metabolik Asidoz

Asit-Baz Yönetimi: Metabolik Alkoloz

Asit-Baz Yönetimi: Solunum Asidoz K

Asit-Baz Yönetimi: Solunum Alkoloz K

Asit-Baz İzleme

Elektrolit Yönetimi

Elektrolit Yönetimi: Hiperkalsemi

Elektrolit Yönetimi: Hiperkalemi

Elektrolit Yönetimi: Hipermagnezemi

Elektrolit Yönetimi: Hipernatremi

Elektrolit Yönetimi: Hiperfosfatemi

Elektrolit Yönetimi: Hipokalsemi

Elektrolit Yönetimi: Hipokalemi

Elektrolit Yönetimi: Hipomagnezemi

Elektrolit Yönetimi: Hiponatremi

Elektrolit Yönetimi: Hipofosfatemi

Elektrolit İzleme

Sıvı / elektrolit Yönetimi N

Hemodiyaliz Tedavisi

Hemofiltrasyon Tedavisi

Hiperglisemi Yönetimi

Hipoglisemi Yönetimi

Periton Diyaliz Tedavisi

Kan alma: Arteryel Kan Örneği N

Total Parenteral Beslenme(TPN)

Yönetim D

2210

2214

2840

6430

2240

2280

2300

2308

2301

2310

2311

2302

2312

2313

2303

2319

2314

2320

2304

2315

2316

2317

2318

2307

2380

2390

2400

2260

5616

2440

Analjezik Yönetimi

İntraspinal Analjezik Yönetimi

Anestezi Yönetimi J

Kimyasal Tespit V

Kemoterapi Yönetimi S

Hormon Replesman Tedavisi

İlaç Uygulama

İlaç Uygulama: Kulak

İlaç Uygulama: Enteral

İlaç Uygulama: Göz

İlaç Uygulama: Solunum

İlaç Uygulama: Intraplevral

İlaç Uygulama: Intradermal

İlaç Uygulama: Intramüsküler

İlaç Uygulama: Intraosseöz

İlaç Uygulama: Intraspinal

İlaç Uygulama: Intravenöz

İlaç Uygulama: Burun

İlaç Uygulama: Ağız

İlaç Uygulama: Rektal

İlaç Uygulama: Deri

İlaç Uygulama: Derialtı

İlaç Uygulama:Vajina

İlaç Uygulama: Ventriküler Rezervuar

İlaç Yönetimi

İlaç Reçeteleme

Hasta Kontrollü Analjezi (HKA) Yardım

Sedasyon Yönetimi

Öğretme: Reçeteli İlaç S

Venöz Yolu Sürdürme N



2.FĠZYOLOJĠK: KARMAġIK- Devam

I. Nörolojik Yönetim

J. Perioperatif Bakım

2540

2550

2560

2570

2590

2620

2660

0844

2680

2690

2720

1878

2760

Serebral Ödem Yönetimi

Serebral Perfüzyonu Sürdürme

Disrefleksi Yönetimi

Elektrokonvulsif Terapi Yönetimi

Intrakranial Basıncı (IKB) İzleme

Nörolojik İzleme

Periferik Duyu Yönetimi

Pozisyon: Nörolojik

Nöbet Yönetimi V

Nöbet Önlemleri

Subaraknoid Kanama Önlemleri

Tüp Bakımı: ventrikülostomi / Lomber

Drenaj

Tek Taraflı İhmal Yönetimi

2840

2860

3000

6545

0842

2870

2880

3582

3583

2900

2920

2930

5610

3902

Anestezi Yönetimi H

Ototransfüzyon N

Sünnet Bakımı W

Enfeksiyon Kontrol: İntraoperatif

Pozisyon: İntraoperatif

Anestezi Sonrası Bakım

Ameliyat Öncesi Koordinasyon Y

Cilt Bakımı: Donör Bölgesi L

Cilt Bakımı: Greft Bölgesi L

Cerrahi Yardım

Cerrahi Önlemler V

Cerrahi Hazırlık

Öğretme: Ameliyat Öncesi S

Isı Düzenleme: İntraoperatif M


K. Solunum Yönetimi

L. Cilt / Yara Yönetimi

1913

1914

3120

3140

3160

6412

3180

3200

3210

3230

3250

4106

3270

3300

3310

3320

3350

1872

3390

Asit-Baz Yönetimi: Solunum Asidozu G

Asit-Baz Yönetimi: Solunum Alkolozu G

Airway Yerleştirme ve Stabilizasyon

Havayolu Yönetimi

Havayolu Aspirasyonu

Anafilaksi Yönetimi V

Yapay Havayolu Yönetimi

Aspirasyon Önlemleri V

Astım Yönetimi

Göğüs Fizyoterapisi

Öksürük geliştirme

Emboli Bakımı: Akciğer N

Endotrakeal Ekstübasyon

Mekanik Ventilasyon

Mekanik Ventilasyondan Ayırma

Oksijen Terapi

Solunum İzleme

Tüp Bakımı: Göğüs

Ventilasyon Yardımı

3420

3440

3460

3480

0480

3500

3520

3540

3550

3582

3583

3584

3590

3620

3660

3662

3680

Amputasyon Bakımı

Kesi Yeri Bakımı

Sülük Tedavisi

Alt Ekstremite İzleme

Ostomi Bakımı B

Basınç Yönetimi

Basınç Yarası Bakımı

Basınç Yarası Önleme V

Kaşıntı Yönetimi E

Cilt Bakımı; Donör Yeri J

Cilt Bakımı; Greft Yeri J

Cilt Bakımı; Topikal Tedaviler

Cilt Gözetimi

Sütur atma

Yara Bakımı

Yara Bakımı: Kapalı Drenaj

Yara İrrigasyonu




M. Termoregülasyon

N. Doku Perfuzyonu Yönetimi

3740

3780

3800

3840

3900

3902

Ateş Tedavisi

Isı Tedavisi (maruz kalınan)

Hipotermi tedavisi

Malign Hipertermi Önlemleri U

Vücut Isısını Düzenleme

Vücut Isısını Düzenleme: İntraoperatif

J

2680

4010

4020

4021

4022

4024

4026

4028

4030

4035

4040

4044

4046

4050

4062

4064

4066

4070

4240

4090

4104

4106

4110

2080

4120

4130

4140

4150

4160

4170

4180

4190

4200

4210

4220

4232

4234

4235

4238

4250

4254

4256

4258

4260

4092

2440

Ototransfüzyon J

Kanama Önlemleri

Kanama Azaltma

Kanama Azaltma: Doğum Öncesi Uterus W

Kanama Azaltma: Mide-bağırsak

Kanama Azaltma: Burun

Kanama Azaltma: Doğum Sonrası Uterus W

Kanama Azaltma: Yara

Kan Ürünleri Yönetimi

Kapiller Kan Örneği

Kardiyak Bakımı

Kardiyak Bakım: Akut

Kardiyak Bakım: Rehabilitasyon

Kardiyak Önlemler

Dolaşım Bakımı: Arteriyel Yetmezlik

Dolaşım Bakımı: Mekanik Cihaz Assist Dolaşım

Bakımı: Venöz Yetmezlik

Dolaşım Önlemleri

Diyaliz Giriş Bakım

Disritmi Yönetimi

Emboli Bakımı: Periferik

Emboli Bakımı: Akciğer K

Emboli Önlemler

Sıvı / Elektrolit Yönetimi G

Sıvı Yönetimi

Sıvı Kontrolü

Sıvı Resüsitasyonu

Hemodinamik Yönetimi

Kanama Kontrolü

Hipervolemi Yönetimi

Hipovolemi Yönetimi

Damar yolu açma

Intravenöz (IV) Tedavi

İnvaziv hemodinamik izleme

Periferik Yerleştirilmiş Santral Venöz Kateter Bakımı

Flebotomi: Arteryel Kan Örneği G

Flebotomi: Kan Ünitesinde

Flebotomi: Kanüllü Damardan

Flebotomi: Venöz Kan Örneği

Şok Yönetimi

Şok Yönetimi: Kardiyak

Şok Yönetimi: Vazojenik

Şok Yönetimi: Hacim

Şok Önleme

Geçici Kalp Pili Yönetimi

Venöz Giriş Cihazları Bakımı H



3.DAVRANIġSAL

O. DavranıĢ Terapisi

P. BiliĢsel Terapi Q. ĠletiĢimi Güçlendirme

4310

4320

4330

4340

4350

4352

4354

4356

4360

4362

4370

4380

4390

4400

4410

4420

6926

4470

4480

4490

4500

4510

4512

4514

4516

4439

Aktivite Terapisi

Hayvan Destekli Terapi Q

Resim Terapisi Q

Kendine güven eğitimi

Davranış Yönetimi

Davranış Yönetimi: Aşırı aktivite

Davranış Yönetimi: Kendine

zarar

Davranış Yönetimi: Cinsellik

Davranış Değişikliği

Davranış Değişikliği: Sosyal

beceriler

Güç Kontrol Eğitimi

Hasta Davranışlarını

Sınırlandırma

Çevre Terapisi

Müzik Terapisi Q

Ortak amaçları ayarlama

Hasta kontratı

Fototerapi: Duygu Durumu

/Uykuyu Düzenleme

Kendini Değiştirmeye Yardım

Sorumluluk Almayı

Kolaylaştırma

Sigarayı Bırakmaya Yardım

Madde Kullanımını Önleme

Madde Kullanımını Tedavi Etme

Madde Kullanımını Tedavi

Etme: Alkol Yoksunluğu


Etme: ilaç yoksunluğu


Etme: Aşırı Doz

Terapatik oyun Q

4640

4680

4700

4720

5520

5540

4760

4820

4860

Öfke Kontrolü Yardımı

Bibliyoterapi

Bilişsel Yeniden

Yapılandırma

Bilişsel Uyarı

Öğrenmeyi Kolaylaştırma S

Öğrenme İsteğini Geliştirme

S Hafıza Antrenmanları

Gerçeklik Oryantasyonu

Anı Terapisi

4920

4320

4330

4974

4976

4978

5000

5020

4400

5100

4430

Aktif Dinleme

Hayvan Destekli Terapi O

Resim Terapisi O

İletişim Geliştirme: Dinleme Eksikliği

İletişim Geliştirme: Konuşma

Eksikliği

İletişim Geliştirme: Görsel Eksiklik

Kompleks İlişkiyi Yapılandırma

Çatışma Meditasyonu

Müzik Terapisi O

Sosyalleşmeyi Arttırma

Oyun Terapisi O



3.DAVRANIġSAL- Devam

R. BaĢ Etmeye Yardım S. Hasta Eğitimi

T. Psikolojik Rahatlığı Sürdürme

5210

5220

5230

5240

5242

5248

6160

5250

5260

5270

5280

5290

5294

5300

5310

5320

5330

5340

5360

5422

5424

5350

5370

5380

5390

5400

5426

5420

5430

5440

5450

5410

5440

5470

5480

Beklenen Durumlara Hazırlık Z

Beden İmajını Geliştirme

Başa Çıkmayı Geliştirme

Danışmanlık

Genetik Danışmanlık W

Cinsel Danışmanlık

Krize Müdahale Etme U

Karar Alma Desteği Y

Ölü Bakımı

Duygusal Destek

Affetmeyi Kolaylaştırma

Üzüntüyle Başa Çıkmayı

Kolaylaştırma

Üzüntüyle Başa Çıkmayı

Kolaylaştırma : Perinatal Ölüm W

Suçluluk Duygusuyla Başa Çıkmayı

Kolaylaştırma

Umut Aşılama

Mizah

Ruh Hali Yönetimi

Var Olma

Rekreasyon Terapisi

Dinsel Bağımlılığı Engelleme

Dini Ritüellerin geliştirilmesi

Taşınma stresini azaltma

Rol Geliştirme X

Güvenlik Geliştirme

Kendi Farkındalığını Güçlendirme

Kendine Güveni Güçlendirme

Ruhsal Gelişimi Güçlendirme

Ruhsal Destek

Destek grupları

Destek Sistemini Güçlendirme

Terapi Grubu

Travma Terapisi: Çocuk

Dokunma

Doğru Söyleme

Sosyal Değerleri Açıklama

2240

6784

5510

5520

5540

5562

5566

5568

5580

5602

5603

5604

5606

5626

5628

5605

5610

5612

5614

5616

5618

5620

5622

5624

5630

5632

5634

Kemoterapi Yönetimi H

Aile Planlaması: Korunma W

Sağlık Eğitimi

Öğrenmeyi Kolaylaştırma P

Öğrenmede Çabukluğu Geliştirme

P Ebeveyn Eğitimi: Adölesan

Ebeveyn Eğitimi: Çocuk Yetiştiren

Aile Z

Ebeveyn Eğitimi: İnfant Z

Duyusal Hazırlık Bilgisi

Öğretim: Hastalık Süreci

Öğretim Ayak Bakımı F

Öğretim: Grup

Öğretim: Birey

Öğretim:Bebek Beslenmesi Z

Öğretim:Bebek Güvenliği Z

Öğretim:Bebek Stimülasyonu Z

Öğretim:Preoperatif J

Öğretim:Önerilen Aktivite\Egzersiz

A Öğretim:Önerilen Diyet D

Öğretim:Önerilen Meditasyon H

Öğretim: Tedavi

Öğretim:Psikomotor Beceriler

Öğretim:Güvenli Cinsellik

Öğretim:Cinsellik

Öğretim:Çocuk Beslenmesi Z

Öğretim:Çocuk Güvenliği Z

Öğretim: Tuvalet Eğitimi Z

5820

5840

5860

5880

5900

5920

5920

5922

6000

6040

Anksiyeteyi Azaltma

Otojenik Eğitim

Biyofeedback ile Gevşeme

Rahatlatıcı Teknikler

Eğlence

Hipnoz

Meditasyonla Rahatlama

Hipnozla Rahatlama

Basit Hayal Kurma Yöntemi

Temel Rahatlama Terapisi



4. GÜVENLĠK

U. Kriz Yönetimi V. Risk Yönetimi

6140

6160

6200

7170

6240

3840

6260

6300

6320

6340

6362

6364

6366

Kod Yönetimi

Krize Müdahale R

Acil Bakım

Aileyi Rahatlatma X

İlk Yardım

Malign Hipertermi Önlemleri M

Organ Sağlama

Tecavüz Travma Tedavisi

Resüsitasyon

İntiharın Engellenmesi V

Triaj: Afetlerde

Triaj: Acil Merkezde

Triaj: Telefonda

6400

6402

6403

6404

6408

6410

6412

6420

3200

6522

6430

6440

6450

6460

6462

6470

6480

6486

6487

6490

6500

6510

6520

6530

6540

6550

6560

6570

6580

6590

3540

6600

6610

6630

2680

6648

6340

2920

6650

6654

9050

6680

İstismar Koruma Desteği

İstismar Koruma Desteği: Çocuk Z

İstismar Koruma Desteği: Yasal Eş

İstismar Koruma Desteği: Erişkin

İstismar Koruma Desteği: Dini

Alerji Yönetimi

Anafilaksi Yönetimi K

Alan Kısıtlaması

Aspirasyon Önlemleri K

Meme Muayenesi

Kimyasal Kısıtlama H

Deliryum Yönetimi

DelüzyonYönetimi

Demans Yönetimi

Demans Yönetimi: Banyo Yaparken F

Kaçma Önlemleri

Çevre Yönetimi

Çevre Yönetimi: Güvenlik

Çevre Yönetimi: Şiddetin Önlenmesi

Düşmenin Engellenmesi

Yangın Önlemleri

Halüsinasyon Yönetimi

Sağlık Taraması D

Bağışıklama/Aşılama Yönetimi C

Enfeksiyon Kontrolü

Enfeksiyondan Korunma

Lazer Önlemleri

Lateks Önlemleri

Fiziksel Tespit C

Pnömatik Turnike Önlemleri

Basınç Ülserinin Önlenmesi L

Radyoterapi Yönetimi

Risk Tanılaması D

Seklüzyon

Nöbet Yönetimi I

Spor Yaralanmalarını Önleme: Gençlerde Z

İntiharı Önleme U

Cerrahi Önlemler J

Sürveyans

Sürveyans: Güvenlik

Araç Güvenliğinin Sürdürme D

Yaşam Bulgularının Monitörizasyonu



5. AĠLE

W. Doğum Bakımı Z. Çocuk YetiĢtirme Bakımı

X. YaĢam Süreci Bakımı

6700

6720

4021

4026

1054

6750

6760

3000

6771

6772

6481

7104

6784

6786

6788

7160

5242

5294

6800

6830

6834

6840

6850

6860

6870

6880

6890

6900

6924

6930

5247

6950

6960

7886

6972

6974

6612

6656

1875

6982

Amniyo İnfüzyon

Doğum

Kanamayı Azaltma

Antepartum Uterus N

Kanamayı Azaltma

Postpartum Uterus N

Emzirme Yardımı

Sezeryan Kesisi Bakımı

Doğum Hazırlığı

Sünnet Bakımı J

Elektronik Fetal Monitörizasyon:

Antepartum

Elektronik Fetal Monitörizasyon:

İntrapartum

Çevre Yönetimi: Bağlanma Süreci

Aile Bütünlüğünü Sürdürme:

Çocuğu Olan Aile

Aile Planlaması: Doğum Kontrolü S

Aile Planlaması: İnfertilite

Aile Planlaması:

Planlanmamış Gebelik

Doğurganlığı Koruma

Genetik Danışmanlık R

Kederle Baş Etme: Perinatal Ölüm

R Yüksek Riskli Gebelik Bakımı

İntrapartal Bakım

İntrapartal Bakım: Yüksek Riskli

Doğum

Kanguru Bakımı

Doğum İndüksiyonu

Doğumu Baskılama

Laktasyonu Durdurma

Yenidoğan Bakımı

Yenidoğan Monitörizasyonu

Etkisiz Emzirme

Fototerapi: Neonatal

Postpartal Bakım

Konsepsiyon Öncesi Danışmanlık

Gebelik Dönemi Bakımı

Prenatal Bakım

Üreme Teknolojisi Yönetimi

Resisütasyon: Fetüs

Resisütasyon: Neonatal

Risk Tanılaması: Çocuğu Olan Aile

Sürveyans: Geç Gebelik

Tüp Bakımı: Umblikal Hat

Ultrasonografi: Sınırlı Obstetri

6402

5210

6710

1052

0412

8250

8272

8274

6820

5244

7200

5562

5566

5568

8300

8340

7280

6648

5626

5628

5605

5630

5632

5634

0612

İstismar Koruma Desteği: Çocuk V

Beklenen Durumlara Hazırlık R

Bağlılığı Geliştirme

Biberonla Besleme

Barsak İnkontinans Bakımı: Gaita

Tutamama B

Gelişimsel Bakım

Gelişimi Güçlendirme: Adolesan

Gelişimi Güçlendirme:Çocuk

İnfant Bakımı

Laktasyon Danışmanlığı

Normalization Promotion

Ebeveyn Eğitimi: Adolesan S

Ebeveyn Eğitimi: Çocuk Yetiştiren

Aile S

Ebeveyn Eğitimi: İnfant S

Ebeveynliği Geliştirme

Zorlukları Yenme Gücünü

Geliştirme

Kardeşi Destekleme

Spor Yaralanmalarını Önleme:

Gençlerde V

Eğitim: Bebek Beslenmesi S

Eğitim: Bebek Güvenliği S

Eğitim: Bebek Sitimülasyonu S

Eğitim: Yeni Yürümeye Başlayan

Çocuk Beslenmesi S

Eğitim: Yeni Yürümeye Başlayan

Çocuk Güvenliği S

Eğitim: Tuvalet Eğitimi S

Üriner İnkontinans Bakımı:

Enürezis Z

7040

7100

7110

7120

7170

7130

7140

7150

7180

7260

6614

5370

Bakım Verici Desteği

Aile Bütünlüğünü Geliştirme

Aile BağlarınıGeliştirme

Aile Mobilisayonu

Aileyi Rahatlatma U

Aile İçi Süreçlerin

Sürdürülmesi

Aile Desteği

Aile Terapisi

Evde Bakım Yardımı

Geçici Bakım

Risk Tanılaması: Genetik

Rol Geliştirme R



7. TOPLUM

c. Toplum Sağlığını Sürdürme d.Toplumsal Risk Yönetimi

7320

8500

8550

5510

7970

6530

8700

VakaYönetimi Y

Toplum Sağlığını Geliştirme

Mali Kaynak Yönetimi A

Sağlık Eğitimi S

Sağlık Politikaları İzlemi B

Bağışıklama/Aşılama Yönetimi

V

Program Geliştirme

8810

8820

8840

6484

6489

8880

6520

6610

6652

9050

Bio-Terörizm Hazırlığı

Bulaşıcı Hastalık Yönetimi

Toplumsal Afet Hazırlığı

Çevre Yönetimi: Toplum

Çevre Yönetimi: İşçi Güvenliği

Çevresel Risk Önleme

Sağlık İzlemi V

Risk Tanılama V

Sürveyans: Toplum

Araç Güvenliğini Sağlama V

Dochterman and Bulechek (2004) Nursing Interventions Classification (NIC). Fourt edition, Mosby,Inc,

United States of America,P:125

6. SAĞLIK SĠSTEMĠ

Y. Sağlık Sistemi Düzenlenmesi a. Sağlık Sistem Yönetimi

b. Bilgi Yönetimi

7310

7320

7330

5250

7370

6485

7380

7400

7410

7440

7460

2880

7500

7560

Kabul Bakımı

Vaka Yönetimi C

Sağlık Sistemi ile Hasta

Arasında Kültürel Köprü

Oluşturma

Karar Alma Desteği R

Taburculuğun Planlanması

Çevre Yönetimi: Ev Hazırlığı

Finansal Kaynak Yardımı

Sağlık Sistemi Rehberliği

Sigorta Yetkisi

Çıkışı Kolaylaştırma

Hasta Haklarının Korunması

Preoperatif Koordinasyon J

Geçim Desteği

Ziyareti Kolaylaştırma

7610

7620

7630

7650

7660

7680

8550

7690

7700

7710

7722

7726

7760

7800

7820

7850

7830

7840

7880

Yatak Başı Laboratuar

Testleri

Kontrollü Madde Denetimi

Maliyeti Kontrol Altına

Alma

Delegasyon

Acil Arabasını Kontrol

Etme

Muayene ye Yardım

Mali Kaynakları Yönetme c

Laboratuar Verisi

Yorumlama

Akran Değerlendirmesi

Doktor Desteği

Preceptör: İş Veren

Preceptör: Öğrenci

Ürün Değerlendirmesi

Kalite İzlemi

Numune Yönetimi

Çalışanların Geliştirilmesi

Çalışan Denetimi

Kaynak Yönetimi

Teknoloji Yönetimi

7910

7930

7920

7960

7970

7980

8020

8060

8100

8120

8140

6658

8180

8190

Konsültasyon

Kanıt

Dökümantasyon

Sağlık Bakımı

Bilgisi Değişimi

Sağlık Politikası

İzlemi

Vaka Raporlama

Multidisipliner

Bakım Tartışması

Order Yazımı

Sevk

Araştırma Verisi

Toplama

Vardiya Raporu

Surveyans:

Uzaktan

Elektronik

Telefonla

Konsültasyon

Telefon Takibi



EK V: HEMġĠRELĠK SONUÇLARI SINIFLAMASI TAKSONOMĠSĠ (Birol 2009) HEMġĠRELĠK SONUÇLARI SINIFLAMASI TAKSONOMĠSĠ

Düzey 1

Alanlar

1. Fonksiyonel Sağlık

Temel yaşam İşlevlerinin

yerine getirilmesinde

performansı ve kapasiteyi

tanımlayan sonuçlardır

2. Fizyolojik Sağlık

Organik işlevselliği tanımlayan sonuçlardır 3. Psiko-Sosyal Sağlık Psikolojik olarak ve işlevselliği


4. Sağlık Bilgisi- DavranıĢı Sağlık ve hastalıkla ilgili tutumları,

kavrayışı ve eylemleri tanımlayan

sonuçlardır

5. Algılanan Sağlık

Bireyin sağlığını ve

sağlık bakımı

hakkındaki algılamalarını

izlenimlerini tanımlayan

sonuçlardır

6. Aile Sağlığı Aile üyesi olarak bir bireyin

ya da bir bütün olarak ailenin

sağlık durumunu, davranışını

ve şlevselliğini tanımlayan

sonuçlardır.

7. Toplum Sağlığı

Bir toplumun veya populasyonun

sağlığını, iyilik halini ve işlevselliğini


Düzey 2

Sınıflar

A. Enerjiyi Sürdürme

Bireyin enerji sağlama, koruma ve

harcamasını tanımlayan sonuçlar

E. Kardiyopulmoner

Bireyin kalp, akciğer, dolaşım ya da organ

perfüzyon durumunu tanımlayan sonuçlar

•BoĢaltım

Bireyin boşaltımı, boşaltım örüntüsünü ve

durumunu tanımlayan sonuçlar

•Sıvı ve Elektrolitler

Bireyin sıvı ve elektrolit

durumunu tanımlayan sonuçlar

M. Psikolojik Ġyilik Hali

Bireyin emosyonel

sağlığını tanımlayan

sonuçlar

Q. Sağlık DavranıĢı Bireyin sağlığını geliştirme, sürdürme ve

düzenlemeye

yönelik eylemlerini tanımlayan sonuçlar

U. Sağlık ve YaĢam

Kalitesi

Sağlık durumu ve

yaşam koşulları ile

ilgili bireyin

algılamasını


W. Aile Ġçi Bakım

Vericinin Performansı

Ailedeki bağımlı çocuk

veya yetişkine bakım

veren aile üyesinin

uyumunu ve performansını


b. Toplumsal Ġyilik Hali Bir toplumun ya da bir

populasyonun genel sağlık düzeyini

ve sosyal yeterliliğini


B. Büyüme ve GeliĢme

Bireyin fiziksel, emosyonel ve

sosyal maturasyonunu tanımlayan

sonuçlar

H.Ġmmun tepki

Bireyin bedenine yabancı ya da yabancı olarak

yorumlanan maddelerefizyolojik tepkilerini


N. Psikolojik Uyum

Sağlık ya da yaşam

koşullarındaki değişimlere bireyin

psikolojik ve/veya sosyal

uyumunu tanımlayan sonuçlar

R. Sağlık Ġnançları Bireyin sağlığını etkileyen davranışlara

ilişkin düşüncelerini ve algılamalarını


V. Semptom Durumu

Bireydeki hastalık,

yaralanma ya da kayıp

belirtilerini tanımlayan

sonuçlar

Z. Aile Üyesinin Sağlık

Durumu

Aile üyesi bir bireyin

fiziksel ve emosyonel

sağlığını tanımlayan sonuçlar

c. Toplum Sağlığını Koruma Bir toplumun sağlık risklerini

azaltmaya ya da uzaklaştırmaya ve

sağlık tehditlerine karşı toplumun

direncini artırmaya yönelik

programlarını ve yapılarını


C. Hareket

Bireyin fiziksel mobilitesini ve

hareket kısıtlılıklarının derecesini


I. Metabolik Düzenleme

Bireyin vücut metabolizmasını düzenleme

yeteneğini tanımlayan sonuçlar

O. Öz Kontrol

Bireyin kendine ya da diğerlerine

fiziksel veya emosyonel olarak

zarar verebilecek davranışları

sınırlama yeterliliğini


S. Sağlık Bilgisi Bireyin sağlığını geliştirme, sürdürme ve

düzenlemeye

yönelik bilgiyi uygulama anlayışını


e. Bakım ile ilgili Doyum

Bireyin aldığı sağlık

bakımının

X. Ailenin iyilik Hali Bir birim olarak ailenin,

aile ortamını ve fiziksel,

emosyonel ve sosyal

sağlığını tanımlayan

sonuçlar

D. Özbakım

Bireyin temel ve

enstrümental günlük

Yaşam aktivitelerini

başarma yeterliliğini


J. NörobiliĢsel

Bireyin Nörolojik ve bilişsel durumunu


P. Sosyal EtkileĢim

Bireyin diğerleriyle ilişkilerini


T. Risk Kontrolü ve Güvenlik Bireyin güvenlik durumu ve/veya

bilinen sağlık tehditlerden kaçınma,

sınırlama ya da kontrol etmeye yönelik

eylemleri tanımlayan sonuçlar

d.Ebeveyniik En üst düzeyde büyüme

ve gelişmeyi sağlamaya

yönelik ebeveynlerin

davranışlarını tanımlayan

sonuçlar

K. Beslenme

Bireyin beslenme

örüntüsünü tanımlayan sonuçlar

a. Terapötik Tepki

Düzeltici sağlık girişimi, ilacı ya da

yönetimine bireyin sistemik tepkisini


L. Doku Bütünlüğü

Bireyin beden dokularının durum ve işlevini


-Duyusal Fonksiyon

Bireyin algılarını ve duyusal bilgi kullanımını




EK VI- HEMġĠRELĠK SONUÇLARININ TAKSONOMĠSĠ

1. FONKSĠYONEL SAĞLIK

A. Enerjiyi Sürdürme

B. Büyüme ve GeliĢme

0005

0001

0002

0006

0003

0004

Aktivite Toleransı

Dayanıklılık

Enerji Tasarrufu

Psikomotor Enerji

Dinlenme

Uyku

0120

0100

0101

0102

0103

0104

0105

0106

0107

0108

0109

0111

0112

0110

0118

0113

0114

0115

0116

0117

0119

Çocuk Gelişimi: 1.Ay





Çocuk Gelişimi: 2. Yıl



Çocuk Gelişimi: Okul Öncesi

Çocuk Gelişimi: Okul Çocukluğu

Çocuk Gelişimi: Adolesan

Fetal Durum: Antepartum

Fetal Durum: İntrapartum

Büyüme

Yenidoğan Adaptasyonu

Fiziksel Gelişme

Fiziksel Olgunlaşma: Kadın

Fiziksel Olgunlaşma: Erkek

Oyuna Katılım

Erken Doğan Bebek Organizasyonu

Cinsel Fonksiyon



1. FONKSĠYONEL SAĞLIK- Devam

C. Hareket

D. Öz Bakım

0200 Ambulasyon 0311 Taburculuk Hazırlığı: Bağımsız Yaşam

0201 Ambulasyon: Tekerlekli

Sandalye 0312 Taburculuk Hazırlığı: Destekli Yaşam

0202 Dengede Durma 0313 Öz Bakım Statüsü

0203 Vücut Pozisyonu: Desteksiz 0300 Öz Bakım: Günlük Yaşam Aktiviteleri

(GYA)

0212 Koordineli Hareket 0301 Öz Bakım: Banyo Yapma

0204 Hareketsizlik Sonuçları:

Fizyolojik 0302 Öz Bakım: Giyinme

0205 Hareketsizlik Sonuçları: Psiko-

Bilişsel 0303 Öz Bakım: Yemek Yeme

0213 Eklem Hareketi: Ayak Bileği 0305 Öz Bakım: Hijyen

0214

0215

Eklem Hareketi: Dirsek

Eklem Hareketi: Parmaklar 0306 Öz Bakım: Enstrümental Günlük Yaşam

Aktiviteleri (EGYA)

0216 Eklem Hareketi: Kalça 0307 Öz Bakım: Non-Parenteral İlaçla Tedavi

0217 Eklem Hareketi: Diz 0308 Öz Bakım: Oral Hijyen

0218 Eklem Hareketi: Boyun 0309 Öz Bakım: Parenteral İlaçla Tedavi

0219 Eklem Hareketi: Omuz 0310 Öz Bakım: Boşaltım

0220 Eklem Hareketi: Omurga

0221 Eklem Hareketi: Bilek

0207 Eklem Hareketi: Pasif

0208 Hareketlilik

0211 İskelet Fonksiyonu

0210 Transfer Performansı



2. FĠZYOLOJĠK SAĞLIK

E. Kardiyopulmoner

F. BoĢaltım

0409

0413

0400

0401

0411

0412

0410

Kan Pıhtılaşma

Kan Kaybı Şiddeti

Kalp Pompası

Etkinliği

Dolaşım Durumu

Mekanik

Ventilasyona Yanıt:

Erişkin

Mekanik

Ventilasyondan

Ayırma Tepkisi:

Erişkin

Solunum Durumu:

Havayolu Açıklığı

0402

0403

0404

0405

0406

0407

0408

Solunum Durumu:

Gaz Değişimi

Solunum Durumu:

Havalandırma

Doku Perfüzyonu:

Karın İçi Organların

Doku Perfüzyonu:

Kardiyak

Doku Perfüzyonu:

Beyin

Doku Perfüzyonu:

Periferik

Doku Perfüzyonu:

Akciğer

0500

0501

0504

0502

0503

Barsak Kontinansı

Barsak Boşaltımı

Böbrek Fonksiyonu

İdrar Kontinansı

İdrar Boşaltımı

2. FĠZYOLOJĠK SAĞLIK- Devam

G. Sıvı Elektrolitler

H. Ġmmun Tepki I. Metabolik Düzenleme

0600

0601

0603

0602

Elektrolit-Asit Baz

Dengesi

Sıvı Dengesi

Sıvı Yüklenmesi

Şiddeti

Hidrasyon

0705

0706

0700

0707

0702

0703

0708

Alerjik Reaksiyon:

Lokalize

Alerjik Reaksiyon:

Sistemik

Kan Transfüzyonuna

Tepki

Bağışıklığa Aşırı

Tepki

Bağışıklık Durumu

Enfeksiyon Şiddeti

Enfeksiyon Şiddeti:

Yeni Doğan

0800

0801

0802

1006

Termoregülasyon

Termoregülasyon:

Yeni Doğan

Yaşam Bulguları

Ağırlık: Vücut

Kitlesi




J. NörobiliĢsel

K. Beslenme

0900 Bilişsellik 1014 İştah

0901 Bilişsel Oryantasyon 1000 Emzirmeyi Oluşturma: Bebek

0902 İletişim 1001 Emzirmeyi Oluşturma: Anne

0903 İletişim: Anlamlı 1002 Emzirmeyi Sürdürme

0904 İletişim: Algısal 1003 Emzirmeyi Bırakma

0905 Konsantrasyon 1004 Beslenme Durumu

0906 Karar Verme 1005 Beslenme Durumu: Biyokimyasal

Ölçümler

0915 Hiperaktivite Düzeyi 1007 Beslenme Durumu: Enerji

0907 Bilgi Edinme Süreci 1008 Beslenme Durumu: Yiyecek ve İçecek

Alımı

0908 Hafıza 1009 Beslenme Durumu: Gıda Alımı

0909 Nörolojik Durum 1010 Yutma Durumu

0910 Nörolojik Durum: Otonomik 1011 Yutma Durumu: Özefagus Fazı

0911 Nörolojik Durum: Merkezi Motor

Kontrol 1012

1013

Yutma Durumu: Oral Faz

Yutma Durumu: Faringeal Faz

0912 Nörolojik Durum: Bilinçli

0913

0914

Nörolojik Durum: Kraniyal

Duyusal/Motor Fonksiyon

Nörolojik Durum: Spinal

Duyusal/Motor Fonksiyon


a. Teropatik Yanıt

L. Doku Bütünlüğü Y. Duyusal Fonksiyon

2300

2301

2303

2302

Kan Glikoz Seviyesi

Tedaviye Yanıt

İşlem Sonrası

İyileşme Durumu

Sistemik Toksin

Klirens: Diyaliz

1104

1105

1100

1100

1102

1103

Kemik İyileşmesi

Hemodiyalize

Bağlanma

Oral Hijyen

Doku Bütünlüğü:

Deri ve Mukoz

Membran

Yara İyileşmesi:

Primer

Yara İyileşmesi:

Sekonder

2405

2400

2401

2402

2403

2404

Duyusal Fonksiyon

Durumu

Duyusal Fonksiyon:

Cilt

Duyusal Fonksiyon:

İşitme

Duyusal Fonksiyon:

İstem Dışı Hareket

Duyusal Fonksiyon:

Tat ve Koku

Duyusal Fonksiyon:

Görme



3. PSĠKOSOSYAL SAĞLIK

M. Psikolojik Ġyilik Hali

N. Psikolojik Uyum

1211

1200

1208

1210

1213

1201

1202

1203

1204

1209

1205

1207

1212

1206

Anksiyete Düzeyi

Beden İmgesi

Depresyon Düzeyi

Korku Düzeyi

Korku Düzeyi:

Çocuk

Umut

Kimlik

Yalnızlık

Dengeli Ruh Hali

Motivasyon

Özsaygı

Cinsel Kimlik

Stres Düzeyi

Yaşama Arzusu

1300

1308

1301

1302

1307

1304

1305

Kabul: Sağlık Durumu

Fiziksel Engele Uyum

Hastaneye Çocuğun Uyumu

Başa Çıkma

Onurlu Yaşam Sürdürme

Keder Çözmek

Psikososyal Uyum: Yaşam

Değişikliği

3. PSĠKOSOSYAL SAĞLIK- Devam

O. Öz Kontrol

P. Sosyal EtkileĢim

1400

1401

1402

1409

1403

1404

1405

1406

1407

1408

Kötü Davranışta Kendine Hakim

Olma

Saldırganlığı Kontrol Etme

Anksiyeteyi Kontrol Etme

Depresyonu Kontrol Etme

Kötü Düşünceyi Kontrol Etme

Korkuyu Kontrol Etme

Dürtüyü Kontrol Etme

Kendine Zarar Vermeyi Kısıtlama

Madde Bağımlılığı Sonuçları

Intihar Eyleminde Kendine Hakim

Olma

1500

1501

1502

1503

1504

Ebeveyn-Bebek

Bağlılığı

Rol Performans

Sosyal Etkileşim

Becerileri

Sosyal Duyarlılık

Sosyal Destek



4. SAĞLIK BĠLGĠSĠ ve DAVRANIġI

Q. Sağlık DavranıĢı

R. Sağlık ĠnanıĢları

1600 Katılım Davranışı 1700 Sağlık İnanışları

0704

1616

Astım Öz Yönetimi

Vücut Mekaniği Performansı 1701 Sağlık İnanışları: Performans

Yeteneğinin Algılanması

1617 Kardiyak Hastalıkları Öz

Yönetimi 1702 Sağlık İnanışları: Kontrolün

Algılanması

1601 Uygun Davranış 1703 Sağlık İnanışları: Olanakların

Algılanması

1619 Diyabet Öz Yönetimi 1704 Sağlık İnanışları: Tehditlerin

Algılanması

1602 Sağlığı Koruma Davranışı 1705 Sağlık Oryantasyonu

1603 Sağlığı Arama Davranışı

1610 İşitmeyi Karşılama Davranışı

1604 Boş Zamanları Değerlendirme

1618 Mide Bulantısı ve Kusma

Kontrolü

1615 Ostomi Öz Bakımı

1605 Ağrı Kontrolü

1606 Sağlık Bakımı Kararlarına

Katılım

1614 Kişisel Otonomi

1607 Prenatal Sağlık Davranışı

1620 Nöbet Kontrolü

1613 Bakımın Öz Yönetimi

1608 Semptom Kontrolü

1609 Tedavi Davranışı: Hastalık Ya

Da Yaralanma

1611 Görmeyi Karşılama Davranışı

1612 Kilo Kontrolü



4. SAĞLIK BĠLGĠSĠ ve DAVRANIġI- Devam

S. Sağlık Bilgisi

T. Risk Kontrol ve Güvenliği

1827 Bilgi: Vücut Mekaniği 1918 Aspirasyonu Önlenme

1800 Bilgi: Emzirme 1909 Düşmeyi Önleme

Davranışı

1830 Bilgi: Kardiyak Hastalıklar

Yönetimi 1912 Düşme Vakası

1801 Bilgi: Çocuğun Fiziksel

Güvenliği 1900 Bağışıklama Davranışı

1821

1820

Bilgi: Gebeliği Önleme

Bilgi: Diyabet Yönetimi 1911

1913

Kişisel Güvenlik

Davranışı

Fiziksel Yaralanma

Şiddeti

1802 Bilgi: Diyet 1902 Risk Kontrolü

1803

1804

Bilgi: Hastalık Süreci

Bilgi: Enerji Tasarrufu 1903 Risk Kontrolü: Alkol

Kullanımı

1828

1816

1805

Bilgi: Düşmeyi Önleme

Bilgi: Doğurganlığı Sağlama

Bilgi: Sağlık Davranışı

1917

1914

Risk Kontrolü: Kanser

Risk Kontrolü:

Kardiyovasküler Sağlık

1823

1806

Bilgi: Sağlığı Yükseltme

Bilgi: Sağlık Olanakları 1904 Risk Kontrolü: İlaç

Kullanımı

1824

1819

Bilgi: Hastalığın Bakımı

Bilgi: İnfant Bakımı 1915 Risk Kontrolü:

İşitmenin Bozulması

1807

1817

1808

1829

Bilgi: Enfeksiyon Kontrolü

Bilgi: Doğum Sancısı ve

Doğum

Bilgi: İlaçla Tedavi

Bilgi: Ostomi Bakımı

1905

1906

Risk Kontrolü: Cinsel

Geçişli Hastalıklar

Risk Kontrolü: Tütün

Kullanımı

1826

1809

1818

1822

1810

Bilgi: Çocuk Yetiştirme

Bilgi: Kişisel Güvenlik

Bilgi: Postpartum Anne Sağlığı

Bilgi: Konsepsiyon Öncesi

Anne Sağlığı

Bilgi:Gebelik

1907

1916

1908

1910

Risk Kontrolü:

İstenmeyen Gebelik

Risk Kontrolü:

Görmenin Bozulması

Risk Tespiti

Güvenli Ev Ortamı

1811

1815

1812

1814

1813

Bilgi: Önerilmiş Aktivite

Bilgi: Cinsel Fonksiyon

Bilgi: Madde Kullanım

Kontrolü

Bilgi: Tedavi Prosedürü/

Prosedürleri

Bilgi: Tedavi Protokolü



5. SAĞLIĞIN ALGILANMASI

U. Sağlık ve YaĢam

Kalitesi

V. Semptom Statüsü

2100 Konfor Seviyesi 2106 Mide Bulantısı ve Kusma: Yıkıcı Sonuçlar

2007 Rahat Ölüm 2107 Mide Bulantısı ve Kusma Şiddeti

2006 Kişisel Sağlık Durumu 1306 Ağrı: Olumsuz Fizyolojik Yanıt

2002 Kişisel İyilik Hali 2101 Ağrı: Yıkıcı Etki

2004 Kondisyon 2102 Ağrı Düzeyi

2000 Yaşam Kalitesi 2003 Acı Şiddeti

2001 Spiritüel Sağlık 2103 Semptom Şiddeti

2005 Öğrenci Sağlık

Durumu 2104 Semptom Şiddeti: Menapoz Öncesi

2105 Semptom Şiddeti: Premenstrual Sendrom (PMS)

5. SAĞLIĞIN ALGILANMASI - Devam

e. Bakım Ġle Ġlgili Doyum

3000 Hasta Memnuniyeti: Bakım Kaynaklarına Ulaşma

3001 Hasta Memnuniyeti: Bakım

3002 Hasta Memnuniyeti: İletişim

3003 Hasta Memnuniyeti: Bakımın Sürekliliği

3004 Hasta Memnuniyeti: Kültürel Gereksinimlerini Yerine Getirme

3005 Hasta Memnuniyeti: Fonksiyonel Yardım

3006 Hasta Memnuniyeti: Fiziksel Bakım

3007 Hasta Memnuniyeti: Fiziksel Çevre

3008 Hasta Memnuniyeti: Hakları Koruma

3009 Hasta Memnuniyeti: Fizyolojik Bakım

3010 Hasta Memnuniyeti: Güvenlik

3011 Hasta Memnuniyeti: Semptom Kontrolü

3012 Hasta Memnuniyeti: Eğitim

3013 Hasta Memnuniyeti: Bakımın Teknik Yönü



6. AĠLE SAĞLIĞI - Devam

X. Aile Ġyilik Hali

d. Ebeveynlik

2600

2602

2606

2603

2604

2605

2607

2608

2601

2609

Aile Başa Çıkma

Aile İşlevleri

Aile Sağlık Durumu

Aile Bütünlüğü

Aile Normalizasyon

Aile Katılımlı Profesyonel

Bakım

Aile Fiziksel Çevre

Aile Esneklik

Aile Sosyal İklim

Tedavi Sırasında Aile

Desteği

2902

2901

2900

2211

1901

Ebeveynlik: Ergen Fiziksel Güvenlik

Ebeveynlik: Okul Öncesi / Okul

Çocukluğu Fiziksel Güvenlik

Ebeveynlik: Bebek Fiziksel Güvenlik

Ebeveynlik Performans

Ebeveynlik: Psikososyal Güvenlik

6. AĠLE SAĞLIĞI

W. Aile Ġçi Bakım Vericinin

Performansı

Z. Aile Üyesi Sağlık Durumu

2200

2202

2203

2204

2205

2206

2208

2210

Hastanın Kurumsallaşmasına

Bakım Vericinin Uyumu

Bakım Vericinin Evde Bakıma

Hazırlığı

Bakım Vericinin Yaşam Tarzındaki

Aksama

Bakım Verici Hasta İlişkisi

Bakım Vericinin Performansı:

Direkt Bakım

Bakım Vericinin Performansı-

İndirekt Bakım

Bakım Vericinin Stresörleri

Bakım Vericinin Dayanma

Potansiyeli

2500

2501

2514

2502

2503

2504

2505

2506

2507

2508

2509

2510

2511

2513

2512

Suistimali Durdurma

Suistimalden Koruma

Suistimali Atlatma: Durumları

Suistimali Atlatma: Duygusal

Suistimali Atlatma: Ekonomik

Suistimali Atlatma: Fiziksel

Suistimali Atlatma: Cinsel

Bakım Vericinin Duygusal Sağlığı

Bakım Vericinin Beden Sağlığı

Bakım Vericinin Refahı

Anneliğe Özgü Durumlar: Doğum

Öncesi

Anneliğe Özgü Durumlar:

Doğumda

Anneliğe Özgü Durumlar: Doğum

Sonrası

İhmali Durdurma

İhmali İyileştirme



7. TOPLUM SAĞLIĞI

b. Toplumsal Ġyilik Hali

c. Toplum Sağlığını Korunma

2700

2701

2800

2702

Toplum Yetkinlik

Toplum Sağlık Durumu

Toplum Sağlık Durumu:

Bağışıklık

Toplum Şiddet Düzeyi

2804

2801

2802

2803

2805

Toplum Afet Hazırlık

Toplum Risk Kontrol: Kronik Hastalık

Toplum Risk Kontrol: Bulaşıcı Hastalık

Toplum Risk Kontrol: Kurşuna Maruz

Kalma

Toplum Risk Kontrol: Şiddet

Moorhead S, Johnson M, Maas M (2004). Nursing Outcomes Classification (NOC).

Third Edition, Mosby, Inc, United States of America.



DEĞERLENDĠRME SORULARI 1. HemĢirelikte taksonomin yararı nedir?

a. Hemşirelerin hastalıkların tıbbi boyutunu anlamalarına yardımcı olur

b. Bakıma standardizasyon sağlar

c. Hemşirenin kurumlar arası geçişinde hasta bakımı işini kolaylaştırır

d. Hemşireler ve diğer sağlık çalışanları arasında etkili bir iletişim ağı oluşturur

e. Hastaların tüm sağlık kurumlarındaki tedavileri karşılaştırılabilecektir.

2. HemĢirelik GiriĢimleri Sınıflamasının kullanılmadığı alan hangisidir?

a. Hemşirelerin hastalar adına uyguladıkları bağımsız girişimler

b. Hemşirelerin hastalar adına uyguladıkları ortak girişimler

c. Evde bakım ortamları

d. Kronik bakım

e. Tıbbi tedavi

3. Hangisi hemĢirelik sonuçları sınıflaması alanlarından değildir?

a. Fonksiyonel sağlık

b. Psikososyal sağlık

c. Aile Sağlığı

d. Sağlık Sistemi

e. Algılanan Sağlık

4. AĢağıdakilerden hangisi Gordon’ın fonksiyonel sağlık örüntülerindendir?

a. İletişim Örüntüsü

b. Aktivite egzersiz örüntüsü

c. Ölüm örüntüsü

d. Çalışma ve eğlenme örüntüsü

e. Beden ısısının kontrolü örüntüsü

Cevap Anahtarı

1. B

2. E

3. D

4. B



YARARLANILAN KAYNAKLAR

1. Abbasoğlu A, Hakverdioğlu G, Erdemir F (2003). Hemşirelik girişimleri

sınıflaması-NIC. In: Erdemir F, Yılmaz E.(Eds). Hemşirelik Sınıflama Sistemleri,

Başkent Üniversitesi Basın Yayın Halkla İlişkiler Bürosu Ankara;43-52.

2. Ay F (2008) Uluslar arası alanda kullanılan hemşirelik tanıları ve uygulamaları

sınıflandırma sistemleri. Türkiye Klinikleri J Med. Sci, 28: 555-561.

3. Birol L (2009). Hemşirelik Süreci. Etki Matbaacılık Yayıncılık Ltd Şti. İzmir

4. Dochterman JM, Bulechek GM (2004) Nursing Interventions Classification (NIC).

Fourt Edition, Mosby, Inc, United States of America.

5. Erdemir (1999). Hemşirelik Tanıları El Kitabı Nobel Tıp Kitabevi, 7. Baskı, İstanbul

6. Erdemir F (2003). Hemşirelik tanıları nedir ve ne değildir? NANDA hemşirelik

tanıları taksonomisi: Taksonomi II. In: Erdemir F, Yılmaz E.(Eds). Hemşirelik

Sınıflama Sistemleri, Başkent Üniversitesi Basın Yayın Halkla İlişkiler Bürosu

Ankara;17-41.

7. Gordon M (2003-1). Hemşirelikte standardize bir dile neden gereksinim vardır?

Hemşirelik sınıflama sistemlerinin tarihsel gelişimine genel bakış. In: Erdemir F,

Yılmaz E.(Eds). Hemşirelik Sınıflama Sistemleri, Başkent Üniversitesi Basın Yayın

Halkla İlişkiler Bürosu Ankara; 11-15.

8. Gordon M (2003-1). Fonksiyonel sağlık örüntüleri ve klinik karar verme. In: Erdemir

F, Yılmaz E.(Eds). Hemşirelik Sınıflama Sistemleri, Başkent Üniversitesi Basın

Yayın Halkla İlişkiler Bürosu Ankara; 87-93.

9. Güler Ç. ( 2003) İnsan yaşamında taksonomi. In: Erdemir F, Yılmaz E.(Eds).

Hemşirelik Sınıflama Sistemleri, Başkent Üniversitesi Basın Yayın Halkla İlişkiler

Bürosu Ankara; 1-9.

10. Moorhead S, Johnson M, Maas M (2004). Nursing Outcomes Classification (NOC).

Third Edition, Mosby, Inc, United States of America.

11. Yılmaz, Hanoğlu (2003). Hemşirelik sonuçları sınıflaması. In: Erdemir F, Yılmaz

E.(Eds). Hemşirelik Sınıflama Sistemleri, Başkent Üniversitesi Basın Yayın Halkla

İlişkiler Bürosu Ankara; 53-60.



ÖNERĠLEN KAYNAKLAR

1. ……………..NANDA International-Nursing Diagnosis Home Page,

http://www.nanda.org/ (erişim tarihi 27 Ağustos 2010)

2. ……………..Uluslararası hemşirelik kuruluşları,

3. http://turkhemsirelerdernegi.org.tr/menu/ilgili-kuruluslar/uluslararasi-hemsirelik-

kuruluslari.aspx (erişim tarihi 27 Ağustos 2010)

http://www.nanda.org/

http://turkhemsirelerdernegi.org.tr/menu/ilgili-kuruluslar/uluslararasi-hemsirelik-kuruluslari.aspx

http://turkhemsirelerdernegi.org.tr/menu/ilgili-kuruluslar/uluslararasi-hemsirelik-kuruluslari.aspx

Documents

HEMġĠRELĠK SINIFLAMA SĠSTEMLERĠ HEMġĠRELĠK BAKIM … · Taksonomi komitesi 1998 yılında, NANDA yönetim kuruluna Gordon‟un fonksiyonel sağlık örüntülerini kullanarak