Kom je aan zingen, dankom je aan mij”, waar-schuwt ze van tevoren.En: „Ik ben nogal vande watervallen. Dus

heb je even?” Dat hebben we. Enzo zitten we uren en uren aan haartafel in een huiskamer die vol staatmet dozen, gitaren en andere mu-ziekspullen. Zangeres Helen Bot-man zit midden in een verhuizing.Nou ja, zij blijft wel zitten waar zezit, maar haar lief Peter van Vleu-ten trekt deze dagen bij haar in.„Best wel proppen, twee huishou-dens in dit kleine optrekje.” Eerstkoffie en dan begint ze te praten.Om voorlopig niet meer te stop-pen.Helen is 43 jaar, geboren in Wer-vershoof. Ze zingt al zolang ze zichkan herinneren. „Wanneer ik mijnogen sluit, zie ik mezelf op eenschommel. Zo heerlijk. Zwaaien enzwieren, diep in- en uitademen enzingen. Of ik zit in een boom. Ikwas altijd aan het zingen. Op dekleuterschool, in een kinderkoor,in de kerk, op de lagere school,playbacken tijdens de eindkring,tweestemmig zingen met mijnmoeder onder het afwassen. Zin-gen, zingen, zingen.”Haar grote idolen toen? „Ik wildezingen als Whitney en zo sterk enstoer zijn als Madonna.” In huizeBotman klinkt muziek van deCarpenters en Fats Domino. En destem van haar vader vanuit debadkamer. Kleine Helen droomtvan een carrière als zangeres. Ofactrice. Of fotomodel. „Ik wildemeerdere levens leiden, zodat ikalles waar ik van hou zou kunnen

doen. Dat wil ik nog steeds. Ik houvan dansen, video’s maken, vanschilderen, websites bouwen, vankleding ontwerpen, fotograferen,van organiseren. En van zingennatuurlijk.”Ze is veertien jaar wanneer zezangles neemt. „Bij een Oost-Euro-pese dame met dikke eyeliner ophaar ogen en vergroeide vingers.Ze speelde met negen vingerspiano, dat vond ik zo fascinerend!Ik vergeet nooit dat ze tegen mijzei: ’Kind, je stem is een gave vanGod, het is aan jou om het uit tewerken’.”Ze is zestien wanneer ze in haareerste bandje zingt. „Diep onder deindruk van de repetitieruimte metechte microfoons. De band speelderockmuziek. Niks voor mij eigen-lijk. Maar ik had zoveel ambitie.’It’s got to be perfect’ van Fair-ground Attraction was toen eenhit. Die stempel reist de rest vanmijn leven met mij mee.”Met haar tweede bandje treedt zeop in het bar-dancingcircuit. „Ikwas achttien jaar en had helemaalgeen ervaring met uitgaan. Dood-eng dus om daar in terecht te ko-men. Ik vroeg mij herhaaldelijk afwat ik mijzelf vrijwillig aan deed.Ik moest ook zo hard zingen dat ikregelmatig mijn stem kwijt raak-te.”Na haar derde bandje - „jazzy,funky, was ook nieuw voor mij” -stapt ze in de groep waar ze nogsteeds in zit: La Luna. „Inmiddelszat ik ook op het conservatorium.Heerlijk! Vier jaar lang alleen maarzingen. In de bibliotheek zocht ikaltijd in de bakken met wereldmu-ziek. Dulce Pontes, Noa, MaryBlack. Folk, dat was toch echt mijnmuziekstijl.”

La LunaBij een tweede kop koffie zijn weinmiddels twintig jaar verder. MetLa Luna geniet Helen samen metAndré van der Hoff, Rob Stoop,Ton Nieuwenhuizen en AndriesEleveld (de oorspronkelijke bezet-ting) grote bekendheid onder lief-hebbers. Een schare fans volgttrouw de vijf bevlogen musici dieeen stijlmix van folk, jazz, pop eninvloeden van wereldmuziek bren-gen en steeds vaker eigen num-mers schrijven. „Sinds 2006 gevenwe concerten in de intieme sfeervan kerken, theaters en huiska-mers, waardoor we direct contacthebben met ons publiek. We tre-den op tijdens of rond volle ennieuwe maan, de zogenaamde’MaanDagen’. Op maandag inder-daad.”Naast La Luna zoekt Helen steedsserieuzer naar haar eigen klank envolgt daarvoor vele cursussen,trainingen en workshops. „Wan-neer je vanuit je ziel zingt, ben je

best kwetsbaar. Het is ook hardwerken om je stem te bevrijden enje eigenheid naar buiten te bren-gen. Zingen is therapeutisch, jemoet aan jezelf werken en oudeballast wegwerken.” Het gaat Helen niet uitsluitend om’mooi’ zingen. „Want wat is noumooi? Mooi zoals het hoort, mooiomdat het zuiver was? Iedereenheeft natuurlijk zijn eigen definitievan wat mooi is, maar voor mij iseen optreden pas echt geslaagdwanneer ik je met mijn verhaalraak. Ik ken mensen die misschienvals zingen, maar zo in de belevingzitten, met zoveel overtuiging enpassie zingen, dat het zuiver is.Zingen is meer dan geluid voort-brengen: het is horen, zien envoelen. Het is emotie.” Met La Luna wil Helen vooralinspireren. „Mensen bereiken en inbeweging zetten, dat is waar wemee bezig zijn. We hebben binnenLa Luna allemaal onze eigen signa-tuur. Dat is ook op ons laatstealbum ’Caminante’ goed te horen.Als groep zijn we door de jarenheen wel wat losser geworden. Wehebben nog steeds een hechteband, maar individueel ontwikke-len we ook onze eigen projecten.We blijven in beweging en kunnendan niet alles van onszelf in LaLuna kwijt.”

VleugelvrouwWaar Helen wel heel veel in kwijtkan, is haar eigen project ’Vleugel-vrouw’ „’Vleugelvrouw’ is een mixvan verhalen, poëzie, zang en mu-ziek, maar ook dans en beeldendekunst. Al mijn liefdes bij elkaardus in een voorstelling. Samen metdrie vrouwelijke muzikanten, eenkunstenares, een danseres en een vjheb ik dat in het theater gebracht.Prachtig om te doen. Nu heb ik devoorstelling weer uitgekleed tot dekern. Met dit vertelconcert ga ikvanaf september in kleinere ruim-tes optreden. Peter zal mij dan opgitaar begeleiden.”’Vleugelvrouw’ is voor Helen ont-staan na een spirituele ontdek-kingstocht. „Hoe maak je je dro-men waar, hoe ga je met onzeker-heden en angsten om? Het wasalsof er vanuit mijn binnenste opmijn hart gebonsd werd. De bood-schap was: volg je hart, zo geef jejezelf vleugels. Ik noemde haar’Vleugelvrouw’. Zij spoort je aanom je dromen waar te maken. Zeklopt op de poorten van je hart, netzolang tot je de moed hebt om ja tezeggen tegen je eigen verlangens.Vanaf dat punt gaat het niet van-zelf. Je wordt namelijk geconfron-teerd met de meest intimiderendepersoon die je kunt bedenken:jezelf. Zo is het echt ook bij mijgegaan. Ik ben de strijd met mezelfaangegaan en volg nu nog meer

Helen Botman, bevlogen vrouw met vele talenten, volgt haar hart

ZATERDAG 9 JULI 2016

Ze zingt, ze lacht, ze beweegt. Ze

praat met veel gebaren. Helen

Botman. „Ik zing omdat ik er

gelukkig van word.”

Zingen is emotie

ZATERDAG 9 JULI 2016

mijn hart. Door ’Vleugelvrouw’ben ik op mijn eigen pad geko-men.”Haar eigen pad betekent niet datze geen oog meer heeft voor ande-ren. Integendeel, Helen is zeerbegaan met haar medemens. Beel-den van de vluchtelingenstroomgrijpen haar zo aan, dat ze er wak-ker van kan liggen. „Ik heb geenantwoord op die enorme proble-matiek. Wat ik wel weet is dat weallemaal mensen zijn, geen vluch-telingen. Ik kan er ook slecht tegenwanneer deze mensen gelukszoe-kers worden genoemd. Ik kansowieso niet tegen onrecht.”„Er is een parabel over een wijzeman die zijn kleinzoon over hetleven leert. Hij zegt dat er in iedermens twee wolven vechten: eengoede en een slechte. Zijn klein-zoon vraagt welke wolf wint. Degrootvader antwoordt: ’De winnaaris degene die je voedt’. Dat leertook mij dat je het goede moetvoeden, dan overwin je het kwaad.En als je de schoonheid van andereculturen belicht, dan hoef je nietbang te zijn: dan wil je daar naartoe.”Naar aanleiding van een foto vaneen groep vluchtelingen, met inhet midden een vader met zijnzoon in zijn armen, schrijft ze eenlied dat inmiddels op single uit is:’People’. „Als ik zing, wil ik wel dathet ergens over gaat. Je draagtzoveel verhalen met je mee, somsheeft een ander daar ook wat aan.Een liedje, het klinkt zo kleinterwijl het zo’n enorme krachtheeft. Een lied kan een hele maat-schappij keren. Als zanger ben jeeen troubadour: je hebt een bood-schap mede te delen.”

PeopleOm haar woorden kracht bij tezetten, gaat ze achter de pianozitten. En speelt en zingt ’People’.Het komt recht uit haar hart, zezingt het met zoveel gevoel, dathet ons allebei ontroert. „Dat iswat muziek doet’, zegt ze terwijl zeweer aan tafel plaatsneemt. „Daar-om zet ik mij ook in voor Musici-ans without Borders. Muziek ver-bindt, helpt om trauma’s te verwer-ken, heelt en geeft hoop. Muziekoverstijgt alles.”Helen maakt haar dromen waar.Een van die dromen is een eigenalbum. In het najaar komt ’I Sing’met eigen songs uit. „’I Sing’ isprecies wat de titel belooft: ik zing.Zo simpel is het. Eerst leer je vanalles, dan laat je weer los en danpas vind je de ruimte om jezelf tezijn. Ik zing weer zoals ik als kindzong. Ik zing omdat ik er zo geluk-kig van word.”

Tekst: Marja van SpaandonkFoto: Anouk de Kleermaeker

Naam: Helen BotmanGeboren: WervershoofBeroep: zangeres/stemcoachBekend van: La LunaRelatie met: Peter van Vleuten(gitarist/singer/songwriter)Zet zich in voor:Musicians without BoardersSingle: ’People’ Nieuw album: ’I Sing’ (verschijnt oktober)Woonplaats: Egmond aan den HoefMeer info: www.helenbotman.com

Paspoort