Golak ospatzeko erakGarai batean espontaneoazen, eta orain, aldezaurretik prestatutakoa 2-3

Futbolaren botereaHezkuntzarako etaaldaketarako lanabesaere bada Hegoafrikan 4-5

Ahatezainen aldeAtezainak izan ziren Albert

Camus eta Eduardo Txillida.Karol Wojtilak eta VladimirNabokovek ere eskularruak jan-tzi zituzten. Atezaina pertsonaiabitxia da.

Botanikoa da. Filosofoa da.Errekarriak bezala jaurtitzen

du baloia. Errukarria da. Erruakharri bihurtzerainoko bakarda-dea. Bere karezko irlan bakarrikdabil, irribarre bat New Yorkenbezain bakarrik, triste. Pausoro

harri koxkorra ostikoka alden-duz. Ostikoka bere patuari.Bakarrik ospatzen du. Bakarrikabailtzen da. Bakarrik beti. Etaez hori bakarrik.

Giltzaria ere bada. Topografoa.Satorretan dabil igloo baten

aurrean. Izoztu zaizkio belau-nak. Baloirik ez datorkio.Komentu abandonatu bateanahaztuta utzitako giltzaria da.Armiarma sare tartean bizi da.Angeluak neurtuz, geometria

estudiatuz. Aspertzen deneanhormak eraikitzen hasten da,badaki esku lan pixka bat. Etaarkitekturaz. Metereologoa da.Haizeari antzematen dio, eguz-kiaren bideari, eta hemisferio bataukeratzen du. Adibidez, Groen-landia. Han biziko da urteerdian. Fraile bat da elurretan.

Marjinatua daukate.Gehiegi dakielako. Obserba-

tzea gustatzen zaiolako bistazutoin kantoiarekin zorroztuz.

Talaieroa ofizio galdua da, esandiote. Ea zergatik behatzen duenhainbeste. Ea zergatik ez denbegiak erantzi eta kaniketanhasten. Edo jarri ahate batzukarea txikian, eta haiek zaintzeradedikatu, ahatezain. Kontuz ibil-tzeko agindu diote, bere eremu-tik ihes egiterik ez egosteko.Iraultzarik ez. Deskuidatzenbada, zutoin langak zutik dauz-kan haria eten, eta negu jolase-tan txoria kribaren azpian beza-la, harrapatua geldituko delaaurreraka amilduko den bereatearen sare artean. Preso atipi-ko bat izango da.

1863AmetsArzallus

Lasai eta pozik Herbehereetako eta Espainiako

selekzioetako jokalariak finalari begira jarri dira

KOEN

VAN

WEE

L / E

FE

berria 2010eko uztailaren 9a, ostirala

HEGOAFRIKAKOMUNDUKO KOPA 2010

Hegoafrikako jokalariak korner baten alboan dantzan,Mexikori gola sartu ondoren,joan den ekainaren 11n. JORGE ZAPATA / EFE

Azkeneko bi hamarkadetan, golak sartzean era guztietako ospakizunak ikusi ahal izan dira Munduko Kopan. Garai batean bat-batekoa zenaaldez aurretik prestatutako kontua da gaur egun.

Igor Susaeta

Azkeneko hiru hamarkadetanbatez ere, futbola izugarri aldatuda. Argi dago. Jokalariak, haste-ko, askoz ere prestatuagoak dau-de; bai, behintzat, fisikoki. Horre-gatik, azkarragoa da jokoa. Mate-riala ere aldatu da: prakak,oinetakoak, elastikoak… Denaonerako. Agian, mamia aldatukozen gutxien. Golek ematen etakentzen dute. Golek erabakitzen.Horiek eragiten dituzte era guz-tietako emozioak. Baina golarenbueltan bada zeharo irauli denzerbait: ospatzeko modua da izu-garri ezberdina. Orain hogei urtearte, gutxi gorabehera, bat-bate-

ko kontua izaten zen; momen-tuan ateratzen zitzaiena egitenzuten jokalariek, emozioei bideegiteko: kideak besarkatzen zi-tuzten, ukabilak estutu aurpe-gian amorru keinua jarriz, itsu-itsuan alde batera edo bestera jo,oihu egin…Oraindik ere badiragola bat-batean atera bezala ospa-tzen dutenak, baina gero etagehiagok daukate zerbait aldezaurretik prestatuta. Dantzak, kei-nuak eta era guztietako eskain-tzak ikusten dira, batez ere. Aur-tengo Munduko Kopak ere edukiditu bereak, aurrekoek berenakeduki zituzten bezala. Argi dago,hortaz, beste zerbait ere aldatudela.

Dantza kontuak direnean, afri-karrak izaten dira protagonista;artista hutsak dira horretan. Aur-tengo Munduko Kopako lehenpartidan, esaterako, Hegoafrikaeta Mexikoren artekoan, SiphiweTshabalalak etxekoen gola sartuzuen, berdinketarena, eta, talde-kideetako batzuk lagun hartuta,korner batera jo zuen. Han hasi zi-ren sei bat lagun dantzan, batabestearen atzean jarrita, ilaraosatuz. Eta Soccer City estadioanbildutako 90.000 zaleak, pozez zo-ratzen. Ghanako Kevin-PrinceBoatengek eta Asamoah Gyanekere dantzan ospatu zuten Austra-liari sartutako gola, 1-0ekoa. Afri-karrek bezala, brasildarrek ere

pakizun horietako batzuk, ordea,betiko iltzatuta geratu dira zaleengogoan.

Roger MillaKamerun 1990

Frantziako Ligan aritu zen1980ko hamarkadan, eta golea-tzaile ezagun samarra zen jakin-tsuenentzat. Ia zale gehienentzat,berriz, 1990ean Italian jokatutakoMunduko Kopan munduratu zen:batetik, 38 urte zituen arren, Ka-merungo selekzioarekin jokatzenzuelako; eta, bestetik, golak ospa-tzeko dantza egiten zuelako. Gau-za bitxia zen orduan. Lau sartu zi-tuen guztira. Kornerretako batenbanderatxora hurbiltzen zen, ez-ker eskua sabelean jarri, eta es-kuinekoa airean mantentzenzuen. Bien bitartean, aldakakmugitzen zituen bizi-bizi. Makos-sa zeukan izena dantza hark.«Bat-batean atera zitzaidan. Ezerez zegoen prestatuta», adierazizuen orduan Millak. Kamerungo

dantzarako joera izan ohi dute.Gen kontuak.

Diskretuagoa izan zen eslove-niarren ospakizuna, Robert Kore-nek Aljeriari gola sartu ondoren(1-0). Baina esanguratsua, aldi be-rean. Goleatzailearen bueltan bil-du ziren, eta, eskuak goian zituz-tela, oihuka eta algara bateanhasi. Golak sartzen ohituta dau-denek, berriz, ospakizun propioaedukitzen dute. David Villa espai-niarrak, adibidez, zezenketari batbalitz bezala ospatzen ditu, etaMiroslav Klose alemaniarrak ai-rean itzulipurdi ikusgarri bat egi-nez. Itzulipurdiarena, dena den,ez da kontu hain berria. Izan ere,Hugo Sanchez mexikarrak hala-xe ospatzen zituen 1980eko ha-markadan. Beste batzuk, aldiz,berri-berriak dira; asko partidahasi aurretik edo aurreko egune-tan entrenamendu batean entse-atutakoak. Garai batean bat-ba-tean ateratzen zitzaien jokalariei,eta egun, aldiz, aldez aurretikprestatuta edukitzen dituzte. Os-

Beste zerbait ere aldatu da

berria2010eko uztailaren 9a, ostiralaMunduko Kopa 2010 Gure Gaia2

dantza batzuen nahasketa batzen.

Rashidi Yekini Nigeria 1994

Ez zen sartzeko gol zail-zaila izan,baina Nigeriak Munduko Kopabatean lortutako aurrenekoa izanzen Yekinirena. 1-0ekoa zen, etaArrano Berdeen aurrelari titula-rra ate barruan sartu zen gola sar-tu eta berehala. Belauniko jarri,eta sareari heldu zion bi eskuekin.Begiak itxi eta Dallasko (AEB) Co-tton Bowl estadioko harmailetakobatean zeudenei mintzatu zi-tzaien oihuka, zerbait erregutunahiko balie bezala. Azkenean, 3-0irabazi zion Nigeriak Bulgariari,D multzoko ligaxkako lehen jar-dunaldian. Munduko Kopa buka-tu ondoren, Sporting Gijongoak fi-txatu zuen Yekini.

Diego MaradonaArgentina 1994

Ordurako, 33 urterekin, bere one-nak emanda zegoen, eta denboradezente zeraman maiz jokatugabe. Halere, Alfio Basile hauta-tzaileak AEBetara eraman zuen,Munduko Kopa laugarrenez jokazezan. Argi zegoen izan zenaren

erdia ere ez zela, baina MundukoKopa hartan Argentinak jokatu-tako lehen partidan, Greziarenkontrakoan, gol bikaina sartuzuen; bere selekzioaren hiruga-rrena (4-0). Ondo lotu zuten ar-gentinarrek jokaldia, eta, area er-tzera helduta, baloia Maradona-ren oinetara. Jaurtitzeko keinuaegin, itxaron, eta bigarrengoan,bai, bigarrengoan jaurtiketa. Es-kuadrara. Gol bikaina. Taldeki-deak atzetik zihoazkion bitarte-an, telebista kamera bati mintza-tu zitzaion, amorruz, «hemennago ni» esanez bezala. Baina se-lekzioarekin sartutako azkengola izan zuen hura. Hurrena Ni-geriaren kontra jokatu, ligaxka-ko bigarren jardunaldian, eta par-tidaren ondorengo dopin kontro-lean positibo eman zuen, efedrinasubstantziarekin. Positibo ema-ten zuen bigarren aldia zen —le-henengoa kokainarekin izan zen,1991n—; bere ibilbidearen akabe-ra ia-ia.

Bebeto Brasil 1994

Herbehereek eta Brasilek 1994koMunduko Kopako partidarik zi-rraragarrienetakoa jokatu zuten.3-2 nagusitu ziren brasildarrak,

baina haien aldeko 2-1eko gola,Bebetok sartutakoa, inoizko eza-gunenetakoa da. Izan ere, gerorabeste kirolari askok imitatu duteaurrelari brasildarraren keinua.Bebeto korrika hasi zen, pozez zo-ratzen, aurpegiko irribarrea etaemozioa disimulatu ezinik. Beso-ak mugitzen hasi zen, haur jaiobe-rri bat kulunkatzen ariko balitzbezala. Zelaiaren albo batera hel-du, eta Mazinho zein Romario tal-dekideak batu zitzaizkion. Hiru-rek keinu bera errepikatu zuteneskuekin. Kontua da gola sartubaino egun batzuk lehenago jaiozela Bebetoren hirugarren hau-rra.

Ahn Hego Korea 2002

Ahn hegokorearra herrikide bate-kin gogoratu zen, AEBen kontraberdinketaren gola sartu ondoren(1-1). Irristatzen hasi zen, eta segi-tuan taldeko batzuk batu zitzaiz-kion kornerrera bidean. KimDong Sung izotz patinatzaile he-gokorearra omendu nahi zuten.Izan ere, hilabete batzuk lehena-go, Salt Lake Cityn (AEB), urrezkodomina irabazi zuen 1.500 metro-ko proban Neguko Olinpiar Jokoe-tan, baina azkenean kendu eginzioten, Apolo Anton Ohno estatu-batuarrari traba egin ziola eraba-ki baitzuten epaileek. «Gure he-rria minduta dago oraindik, eta el-kartasuna adierazi nahi izan dio-gu», esan zuen Ahnek, AEBenkontrako partidaren ondoren.

Kaviedes Ekuador 2006

Ekuadorko selekzioaren izarreta-ko bat zen, erreferenteetako bat,baina Ivan Kaviedesek matxinofama zeukan. Hori bai, 2006koekainaren 15 hartan herrialdeguztia emozionatu zuen, Costa Ri-caren kontrako partidan, A mul-tzoko ligaxkako bigarrengoan, 3-0ekoa sartu zuenean. Korrikahasi, elastikoaren azpitik Spider-manen mozorroa atera, eta aurpe-gia estali zuen harekin. OtilinoTenorio Mozorroduna selekzioki-dea izandakoa omentzen ari zenKaviedes. Munduko Kopa jokatubaino hilabete batzuk lehenagohil zen, auto istripu batean. Teno-riok tela batekin estaltzen zituenbegiak gol bat sartzen zuen bakoi-tzean. Spidermanen mozorroaatera nahi zuen Alemanian joka-tzekoa zen Munduko Kopan, bai-na Kaviedesek jantzi zuen harenomenez.

Milla Kamerungoa,1990ean. BERRIA

Yekini Nigeriakoa 1994an,Bulgariari gola sartu ondoren. BERRIA

Ahn Hego Koreakoa patinatzen,2002an. BERRIA

Maradona,1994an. BERRIA

Mazinho,Bebeto eta Romario Brasilgoak,1994an. BERRIA

berria2010eko uztailaren 9a, ostirala Gure gaia Munduko Kopa 2010 3

Kaviedes Ekuadorkoa Costa Ricari sartutako gola ospatzen,2006an. ROBERT GHEMENT/ EFE

ko jarduera bakarra; hala eta guz-tiz ere, beste hainbat gizartemugimenduk eta gobernuz kan-poko erakundek baliatu nahiizan dute Munduko Kopa, zen-bait kausa eta eskabidetan jarra-razteko arreta mundu guztiari;izan ere, izugarrizko gaitasunadu, hedabideak erakarraraztekoeta jendea mugiarazteko.

Hala nola MSF Mugarik Gabe-ko Medikuek «munduko kopa-txo» bat antolatu zuten Johan-nesburgo erdialdean, eta hanparte hartu zuten hainbat per-tsona seropositibok eta erakun-deko zenbait boluntariok: ingu-ruko eskualdeetako herrialdebatzuetakoek; esaterako, Zim-babwe, Mozambike eta Malawi-koek. Helburua, berriz, honakohau zuten: «guztien begienaurrean jartzea zer-nolako arra-kasta duten erretrobirusen kon-trako tratamenduek»; baina age-rian uztea, halaber, «garapenbidean dauden herrialdeetanoraindik 9,5 milioi pertsona»daudela «itxarote zerrendan,bizia salbatu diezaieketen sen-dagaien esperoan». Horiek esku-ratzeko modua, gainera, kolo-

kan jarri da orain, «aurrekon-tuak murriztu egin baitituzteherrialde emaileetan».

FIFAren Munduko Koparenguztiz bestelako txapelketa batantolatu zuten, adibidez, Lurmu-tur Hiriko txabola auzoetako bizi-lagunen elkarteek eta Etxe-hus-teen Kontrako Kanpainakokideek: Jende Pobrearen Mundu-ko Kopa. Lurmutur Hiriko Delftauzoko kirol zelai batean eginzuten, hiriko auzorik zapalduene-tako batean. «Pobreok gogokodugu futbola», azaldu du PamelaBeukesk, Etxe-husteen KontrakoKanpainaren bozeramaileak;«baina ezin dugu MundukoKopaz gozatu; eta, are okerragoadena, ondorio kaltegarriak ekarridizkigu». Beren etxeak husterabehartu dituzte hainbat bizila-gun, hirian estadio berri bat erai-ki ahal izateko: Green Point esta-dioa, modernoetan modernoena.Norbere etxea hustera behartu-tako horiek eta turistarik gehiendabiltzan kaleetako saltzaileek,bada, hainbat futbol talde osatuzituzten txapelketa berezi horre-tarako. Dioenaz ziur dago Beu-kes: «Ez dugu etsi nahi futbolatelebistan ikustearekin. GeureMunduko Kopaz gozatu ahalizango dugu, eta, aldi berean,adierazi nahi diegu FIFAri etagobernuari ezin gaituztela bazte-rrean ahaztu».

bete dituen arauak hobekien, zei-nek errespetatu duen gehien aur-karia eta bietako zein aritu dengehien talde lanean. Bileran era-bakitzen da, halaber, zeinek ira-bazi duen partida, ez baita betiizaten golik gehien sartu duen tal-dea». Eztabaida biziak sortzea daSandroren eginkizuna, eta ber-

matzea neska-mutilek ikas ditza-tela futbol berezi honen baliobereziak: autokontrola, aurkaria-rekiko errespetua, diziplina, aha-legina, talde lana… «Ikasgelabihurtzen dugu kantxa», esan duazkenik. Jokalariei erantzukizunhandiagoa ematearren, kenduegin dute epailearen irudia.«Jokalariak berak onartu behardu huts egin duela». Neskak eresartu dituzte taldean, «gatazke-tan bitartekari izateko ahalme-na» dutelako. Ez dute inor bazter-tzen. Hau ere gaineratu duSandrok: «Bidegabea izango litza-teke inor kanpoan uztea erdipur-di jokatzen duelako bakarrik.

Afrikara etorri aurreko auke-raketa bera ere ez da izaten kirolirizpide zorrotzen araberakoa.Neska ingeles bat da Sammy, etazeharo «hunkituta» dago Hegoa-frikara etortzeagatik, nahiz etaharen selekzio nazionala txapel-ketatik kanpo egon jada. Zintzo-zintzo erantzun die kazetariengalderei, txantxetarako aukera-rik eman gabe: «Ongi jokatzendudalako nago hemen, eta ardu-ratsua naizelako eta ondo bete di-tudalako elkartean dagozkidaneginkizunak».

Hain zuzen ere, futbolean joka-tzeaz gainera, edozein motatakokultura jarduerak dituzte jaial-diak dirauen bitartean —dan-tzak, abestiak, pintura—; ordez-karitza bakoitzak bere kulturaerakutsi behar die gainerakoei,eta eztabaidak eta hitzaldiak ereantolatzen dituzte partaideen in-tereseko gaiak jorratzeko. Eta, ja-kina, hemen munduan beste inonbaino seropositibo gehiago dago-enez gero, prentsari ateak zabal-tzeko egunean hizpide nagusi batizan da: hiesa.

Sare global bat Street Football World izeneko sa-rean bilduta daude mundu zabale-an zehar futbol mota honetan jo-katzen duten elkarteak. Ez dira FI-FA bezain garrantzitsuak, bainaharritzeko moduko kopuruak di-tuzte: 54 herrialdetako 80 elkartebaino gehiago dira, ia milioi eta er-

di pertsonak antolatutakoak; ho-rietatik %90 13-18 urte bitarteko-ak dira. «Kolonbian antolatu ge-nuen gure lehen elkartea, bainakonturatu ginen ez genuela ezerberririk asmatu, beste jende as-kok eta askok ziharduela horrexe-tan, nahiz eta nor bere kabuz jar-dun»; hala ekarri du gogora Jur-gen Griesbeckek. Beraz, lehenbi-ziko harreman batzuk egin eta ge-ro, erakunde formal bihurtu ziren2002an, eta 2006an antolatu zuten,lehenbizikoz, Kaleko Futbol Jaial-dia, Berlinen —Alemaniako Mun-duko Koparekin batean etorrizen—. «Hurrengo, FIFArekin ne-goziatzen hasi ginen, jarduera ofi-zial bihurtzeko asmoz». Negozia-zio «zailak» izan ziren, Griesbec-kek esatera. «Zeharo bestelakoerakundeak gara, eta erabakiakhartzeko mekanismo desberdi-nak darabiltzagu; emaitzak ikusi-rik, ordea, merezi izan du ahalegi-nak». Behin jarduera ofizial bihur-tuta, finantzabide handia eskainidie FIFAk —sail bat ere badu, gi-zarte erantzukizun korporatiboa-ri dagokiona—, eta ezin ordain-duzko oholtza mediatikoa. Ikusibesterik ez dago zenbat eta zenbattelebista kamera dabiltzan neska-mutil hauen entrenamenduak fil-matzen. «Gizarte errealitatea al-datzeko ahalmena ez ezik, botereglobal bat ere izan dezake futbo-lak»; hala argudiatu du Griesbec-kek, Itxaropenerako Futbolarengarrantzia azaltze aldera.

Auzo pobretik pobrera Aste honetan bertan izango daAlexandran, Johannesburgokoauzorik zapalduenetako eta basa-tienetako batean; handik kilome-tro batzuetara dago Sandton, hiri-ko negoziogunerik luxuzkoenaeta modernoena. «Guretzat, osogarrantzitsua da honelako tokibatean egitea jaialdia», adierazidu Griesbeck, «onurak ekar bai-tiezaizkiokegu komunitateari.Batetik, azpiegitura oso bat utzi-ko diegulako: futbol zelai bat,inon diren ekipamendu guztie-kin; eta hedabideentzako gunebat, komunitateko irrati izangodena etorkizunean. Eta, bestetik,gertakari polit baten kokalekubihurtuko dugulako berri txarreniturburu ohi den toki bat. Berenburuarekiko konfiantza handia-goa izaten lagunduko diegu».

Sandrok baditu beste argudiobatzuk Alexandran egoteko: «Gu-rises edo gazteak harritu egin diraikusita haienetatik hain urrutidauden herrialdeetan ere antzerabizi daitekeela jendea». Hizkun-tzaren mugak mugak, zera nabar-mendu du: «Oso sintonia oneanaritu gara Alexandrako jendeare-kin». Azken batean, gogoa eta iru-dimena izanez gero, aise gainditudaiteke hizkuntzaren muga: «Kei-nuak eta seinaleak eginda, hitzenbat edo beste ikasita, lor litekenork bere burua ulertaraztea».

Futbol solidario gehiago Itxaropenerako Futbola daFIFAk modu ofizialean onarturi-

berria2010eko uztailaren 9a, ostirala

berria2010eko uztailaren 9a, ostirala

Mutiko bat, baloiarekin jolasean, Itxaropenaren Jaialdia aurkeztu zuten egunean. Johannesburgoko Alexandra auzune txirokoa da. JON HRUSA / EFE

Munduko Koparekin batera ari da jokatzen ItxaropenarenJaialdia. Kaleko futbola hezkuntzarako eta gizartealdaketarako lanabes gisa darabilten elkarteek hartzendute parte bertan. 32 selekzio ari dira han ere.

Joan Canela Barrull Johannesburgo

Posible da epaile-rik gabeko fut-bola? Talde mis-toetan jokatuta-koa? Gol gehiens a r t u a g a t i k ,beti irabaztea ez

dakarrena? Zentzugabekeria era-batekoa irudi luke, baina halako-xe arauak ditu street football edokaleko futbola esaten diotenak;mundu zabalean ziztuan heda-tzen ari da kirol mota hori, etahezkuntzarako eta gizarte alda-ketarako lanabes gisa baliatunahi du futbola. Eta egun haue-tan, futbol profesionalak bezala,bere jardunaldirik garrantzitsue-nean dihardu kaleko futbolakere: Itxaropenaren Jaialdian;Munduko Txapelketa bat da, oso-osorik, 32 herrialdetako selekzio-ak partaide dituena eta Alexan-dra duena jokaleku —Johannes-burgoko auzorik zapalduenetakobat—; Munduko Kopa ofizialare-kin batean ari da gertatzen, etaharen jarduera baten moduan.

Jurgen Griesbeck alemana dahaurraren gurasoa. Kolonbianegokitu zen 90eko urteetan, etaorduan erabaki zuen indarkeriaborrokatzeko bitarteko gisa era-biltzea futbola; garai hartan hilzuen futbolzale haserretu batekAndres Escobar, Kolonbiako se-lekzioko atezaina, etxekoen ate-an sartu zuelako gola eta, ondo-rioz, Ameriketako Estatu Batue-tako 1994ko Munduko Kopatikkanpo gelditu zirelako. Medellin-go komuna basati eta zapalduakerabili zituen probako eremugisa; Bakearen Aldeko Futboladeitu zion ekimen hari.

Landa eremu zabal batean, do-zenaka neska-mutil —kolore guz-tietakoak— entseatzen ari dira:paseak egiten eta izkin egitenikasten, geldikako jokaldiak saia-tzen. Kazetari mordoa dago, haiensaioari adi-adi begira, Brasilgo se-lekzioaren entrenamendu batizango balitz bezala. Alderdi ga-

tazkatsuetako eta bazterreko au-zoetako neska-mutilak dira, mun-duko hainbat tokitakoak; futbolazenbait gizarte arazo konpontze-ko tresna gisa darabilten hainbatelkartetan parte hartzen dute. Ba-dira, besteak beste: palestinar-is-raeldar talde bat, pertsonen kon-trako minen biktimek osatutakotalde kanbodiar bat, arrazakeria-ren kontrako Belfasteko futbol tal-de bat, Afrikako hainbat tokitanhiesaren kontra diharduten klubbatzuk eta Latinoamerikako fave-letakoek osatutakoak. Selekziohorien jatorriari erreparatuz gero,mapa oso bat begietaratuko zaigu,bizi garen garaiko gizarte eta poli-tika arazorik handienetako ba-tzuen agergarri; bai eta arazo ho-riek konpontzeko eta gainditzekogizarte horietan baliatu dituztenekimenen erakusgarri ere.

Arau bereziak Jende horren guztiaren artean,Sandro dago, Uruguaiko ordezka-ritzako bitartekaria. Taldean zereginkizun duen azaltzeko, lehen-lehenik, kaleko futbolak nolakoarauak bete behar dituen adierazidigu: «Hiru zatitan banatzendugu partida. Lehenengoan, zerbalio transmititu nahi ditugunazaltzen diegu jokalariei, eta par-tidak zer helburu izan beharduen. Bigarrengoa, jokoari beraridagokio. Eta hirugarrengoa, bile-ra bat da; talde biak eztabaidanaritzen dira erabakitzeko zeinek

Futbolarengizarte boterea

Munduko Kopa 2010 Gure gaia4 Gure gaia Munduko Kopa 2010 5

Street Football Worldsarean biltzen dira: 54 herrialde, 80 elkarte,milioi eta erdi lagun

FIFAk modu ofizialeanonartutako lehiaketabakarra da, baina izandira egunotan gehiago

Hegoafrikako haurrak, Port Elizabetheko Walmer txabolan futbolean jokatzen. CARL FOURIE / EFE

Toki gatazkatsuetakoeta auzo baztertuetakoneska-mutikoak dira;mundu guztikoak

Futbolean jokatzeazgainera, ordezkaritzabakoitzak bere kulturaerakusten die besteei

ko jarduera bakarra; hala eta guz-tiz ere, beste hainbat gizartemugimenduk eta gobernuz kan-poko erakundek baliatu nahiizan dute Munduko Kopa, zen-bait kausa eta eskabidetan jarra-razteko arreta mundu guztiari;izan ere, izugarrizko gaitasunadu, hedabideak erakarraraztekoeta jendea mugiarazteko.

Hala nola MSF Mugarik Gabe-ko Medikuek «munduko kopa-txo» bat antolatu zuten Johan-nesburgo erdialdean, eta hanparte hartu zuten hainbat per-tsona seropositibok eta erakun-deko zenbait boluntariok: ingu-ruko eskualdeetako herrialdebatzuetakoek; esaterako, Zim-babwe, Mozambike eta Malawi-koek. Helburua, berriz, honakohau zuten: «guztien begienaurrean jartzea zer-nolako arra-kasta duten erretrobirusen kon-trako tratamenduek»; baina age-rian uztea, halaber, «garapenbidean dauden herrialdeetanoraindik 9,5 milioi pertsona»daudela «itxarote zerrendan,bizia salbatu diezaieketen sen-dagaien esperoan». Horiek esku-ratzeko modua, gainera, kolo-

kan jarri da orain, «aurrekon-tuak murriztu egin baitituzteherrialde emaileetan».

FIFAren Munduko Koparenguztiz bestelako txapelketa batantolatu zuten, adibidez, Lurmu-tur Hiriko txabola auzoetako bizi-lagunen elkarteek eta Etxe-hus-teen Kontrako Kanpainakokideek: Jende Pobrearen Mundu-ko Kopa. Lurmutur Hiriko Delftauzoko kirol zelai batean eginzuten, hiriko auzorik zapalduene-tako batean. «Pobreok gogokodugu futbola», azaldu du PamelaBeukesk, Etxe-husteen KontrakoKanpainaren bozeramaileak;«baina ezin dugu MundukoKopaz gozatu; eta, are okerragoadena, ondorio kaltegarriak ekarridizkigu». Beren etxeak husterabehartu dituzte hainbat bizila-gun, hirian estadio berri bat erai-ki ahal izateko: Green Point esta-dioa, modernoetan modernoena.Norbere etxea hustera behartu-tako horiek eta turistarik gehiendabiltzan kaleetako saltzaileek,bada, hainbat futbol talde osatuzituzten txapelketa berezi horre-tarako. Dioenaz ziur dago Beu-kes: «Ez dugu etsi nahi futbolatelebistan ikustearekin. GeureMunduko Kopaz gozatu ahalizango dugu, eta, aldi berean,adierazi nahi diegu FIFAri etagobernuari ezin gaituztela bazte-rrean ahaztu».

bete dituen arauak hobekien, zei-nek errespetatu duen gehien aur-karia eta bietako zein aritu dengehien talde lanean. Bileran era-bakitzen da, halaber, zeinek ira-bazi duen partida, ez baita betiizaten golik gehien sartu duen tal-dea». Eztabaida biziak sortzea daSandroren eginkizuna, eta ber-

matzea neska-mutilek ikas ditza-tela futbol berezi honen baliobereziak: autokontrola, aurkaria-rekiko errespetua, diziplina, aha-legina, talde lana… «Ikasgelabihurtzen dugu kantxa», esan duazkenik. Jokalariei erantzukizunhandiagoa ematearren, kenduegin dute epailearen irudia.«Jokalariak berak onartu behardu huts egin duela». Neskak eresartu dituzte taldean, «gatazke-tan bitartekari izateko ahalme-na» dutelako. Ez dute inor bazter-tzen. Hau ere gaineratu duSandrok: «Bidegabea izango litza-teke inor kanpoan uztea erdipur-di jokatzen duelako bakarrik.

Afrikara etorri aurreko auke-raketa bera ere ez da izaten kirolirizpide zorrotzen araberakoa.Neska ingeles bat da Sammy, etazeharo «hunkituta» dago Hegoa-frikara etortzeagatik, nahiz etaharen selekzio nazionala txapel-ketatik kanpo egon jada. Zintzo-zintzo erantzun die kazetariengalderei, txantxetarako aukera-rik eman gabe: «Ongi jokatzendudalako nago hemen, eta ardu-ratsua naizelako eta ondo bete di-tudalako elkartean dagozkidaneginkizunak».

Hain zuzen ere, futbolean joka-tzeaz gainera, edozein motatakokultura jarduerak dituzte jaial-diak dirauen bitartean —dan-tzak, abestiak, pintura—; ordez-karitza bakoitzak bere kulturaerakutsi behar die gainerakoei,eta eztabaidak eta hitzaldiak ereantolatzen dituzte partaideen in-tereseko gaiak jorratzeko. Eta, ja-kina, hemen munduan beste inonbaino seropositibo gehiago dago-enez gero, prentsari ateak zabal-tzeko egunean hizpide nagusi batizan da: hiesa.

Sare global bat Street Football World izeneko sa-rean bilduta daude mundu zabale-an zehar futbol mota honetan jo-katzen duten elkarteak. Ez dira FI-FA bezain garrantzitsuak, bainaharritzeko moduko kopuruak di-tuzte: 54 herrialdetako 80 elkartebaino gehiago dira, ia milioi eta er-

di pertsonak antolatutakoak; ho-rietatik %90 13-18 urte bitarteko-ak dira. «Kolonbian antolatu ge-nuen gure lehen elkartea, bainakonturatu ginen ez genuela ezerberririk asmatu, beste jende as-kok eta askok ziharduela horrexe-tan, nahiz eta nor bere kabuz jar-dun»; hala ekarri du gogora Jur-gen Griesbeckek. Beraz, lehenbi-ziko harreman batzuk egin eta ge-ro, erakunde formal bihurtu ziren2002an, eta 2006an antolatu zuten,lehenbizikoz, Kaleko Futbol Jaial-dia, Berlinen —Alemaniako Mun-duko Koparekin batean etorrizen—. «Hurrengo, FIFArekin ne-goziatzen hasi ginen, jarduera ofi-zial bihurtzeko asmoz». Negozia-zio «zailak» izan ziren, Griesbec-kek esatera. «Zeharo bestelakoerakundeak gara, eta erabakiakhartzeko mekanismo desberdi-nak darabiltzagu; emaitzak ikusi-rik, ordea, merezi izan du ahalegi-nak». Behin jarduera ofizial bihur-tuta, finantzabide handia eskainidie FIFAk —sail bat ere badu, gi-zarte erantzukizun korporatiboa-ri dagokiona—, eta ezin ordain-duzko oholtza mediatikoa. Ikusibesterik ez dago zenbat eta zenbattelebista kamera dabiltzan neska-mutil hauen entrenamenduak fil-matzen. «Gizarte errealitatea al-datzeko ahalmena ez ezik, botereglobal bat ere izan dezake futbo-lak»; hala argudiatu du Griesbec-kek, Itxaropenerako Futbolarengarrantzia azaltze aldera.

Auzo pobretik pobrera Aste honetan bertan izango daAlexandran, Johannesburgokoauzorik zapalduenetako eta basa-tienetako batean; handik kilome-tro batzuetara dago Sandton, hiri-ko negoziogunerik luxuzkoenaeta modernoena. «Guretzat, osogarrantzitsua da honelako tokibatean egitea jaialdia», adierazidu Griesbeck, «onurak ekar bai-tiezaizkiokegu komunitateari.Batetik, azpiegitura oso bat utzi-ko diegulako: futbol zelai bat,inon diren ekipamendu guztie-kin; eta hedabideentzako gunebat, komunitateko irrati izangodena etorkizunean. Eta, bestetik,gertakari polit baten kokalekubihurtuko dugulako berri txarreniturburu ohi den toki bat. Berenburuarekiko konfiantza handia-goa izaten lagunduko diegu».

Sandrok baditu beste argudiobatzuk Alexandran egoteko: «Gu-rises edo gazteak harritu egin diraikusita haienetatik hain urrutidauden herrialdeetan ere antzerabizi daitekeela jendea». Hizkun-tzaren mugak mugak, zera nabar-mendu du: «Oso sintonia oneanaritu gara Alexandrako jendeare-kin». Azken batean, gogoa eta iru-dimena izanez gero, aise gainditudaiteke hizkuntzaren muga: «Kei-nuak eta seinaleak eginda, hitzenbat edo beste ikasita, lor litekenork bere burua ulertaraztea».

Futbol solidario gehiago Itxaropenerako Futbola daFIFAk modu ofizialean onarturi-

berria2010eko uztailaren 9a, ostirala

berria2010eko uztailaren 9a, ostirala

Mutiko bat, baloiarekin jolasean, Itxaropenaren Jaialdia aurkeztu zuten egunean. Johannesburgoko Alexandra auzune txirokoa da. JON HRUSA / EFE

Munduko Koparekin batera ari da jokatzen ItxaropenarenJaialdia. Kaleko futbola hezkuntzarako eta gizartealdaketarako lanabes gisa darabilten elkarteek hartzendute parte bertan. 32 selekzio ari dira han ere.

Joan Canela Barrull Johannesburgo

Posible da epaile-rik gabeko fut-bola? Talde mis-toetan jokatuta-koa? Gol gehiens a r t u a g a t i k ,beti irabaztea ez

dakarrena? Zentzugabekeria era-batekoa irudi luke, baina halako-xe arauak ditu street football edokaleko futbola esaten diotenak;mundu zabalean ziztuan heda-tzen ari da kirol mota hori, etahezkuntzarako eta gizarte alda-ketarako lanabes gisa baliatunahi du futbola. Eta egun haue-tan, futbol profesionalak bezala,bere jardunaldirik garrantzitsue-nean dihardu kaleko futbolakere: Itxaropenaren Jaialdian;Munduko Txapelketa bat da, oso-osorik, 32 herrialdetako selekzio-ak partaide dituena eta Alexan-dra duena jokaleku —Johannes-burgoko auzorik zapalduenetakobat—; Munduko Kopa ofizialare-kin batean ari da gertatzen, etaharen jarduera baten moduan.

Jurgen Griesbeck alemana dahaurraren gurasoa. Kolonbianegokitu zen 90eko urteetan, etaorduan erabaki zuen indarkeriaborrokatzeko bitarteko gisa era-biltzea futbola; garai hartan hilzuen futbolzale haserretu batekAndres Escobar, Kolonbiako se-lekzioko atezaina, etxekoen ate-an sartu zuelako gola eta, ondo-rioz, Ameriketako Estatu Batue-tako 1994ko Munduko Kopatikkanpo gelditu zirelako. Medellin-go komuna basati eta zapalduakerabili zituen probako eremugisa; Bakearen Aldeko Futboladeitu zion ekimen hari.

Landa eremu zabal batean, do-zenaka neska-mutil —kolore guz-tietakoak— entseatzen ari dira:paseak egiten eta izkin egitenikasten, geldikako jokaldiak saia-tzen. Kazetari mordoa dago, haiensaioari adi-adi begira, Brasilgo se-lekzioaren entrenamendu batizango balitz bezala. Alderdi ga-

tazkatsuetako eta bazterreko au-zoetako neska-mutilak dira, mun-duko hainbat tokitakoak; futbolazenbait gizarte arazo konpontze-ko tresna gisa darabilten hainbatelkartetan parte hartzen dute. Ba-dira, besteak beste: palestinar-is-raeldar talde bat, pertsonen kon-trako minen biktimek osatutakotalde kanbodiar bat, arrazakeria-ren kontrako Belfasteko futbol tal-de bat, Afrikako hainbat tokitanhiesaren kontra diharduten klubbatzuk eta Latinoamerikako fave-letakoek osatutakoak. Selekziohorien jatorriari erreparatuz gero,mapa oso bat begietaratuko zaigu,bizi garen garaiko gizarte eta poli-tika arazorik handienetako ba-tzuen agergarri; bai eta arazo ho-riek konpontzeko eta gainditzekogizarte horietan baliatu dituztenekimenen erakusgarri ere.

Arau bereziak Jende horren guztiaren artean,Sandro dago, Uruguaiko ordezka-ritzako bitartekaria. Taldean zereginkizun duen azaltzeko, lehen-lehenik, kaleko futbolak nolakoarauak bete behar dituen adierazidigu: «Hiru zatitan banatzendugu partida. Lehenengoan, zerbalio transmititu nahi ditugunazaltzen diegu jokalariei, eta par-tidak zer helburu izan beharduen. Bigarrengoa, jokoari beraridagokio. Eta hirugarrengoa, bile-ra bat da; talde biak eztabaidanaritzen dira erabakitzeko zeinek

Futbolarengizarte boterea

Munduko Kopa 2010 Gure gaia4 Gure gaia Munduko Kopa 2010 5

Street Football Worldsarean biltzen dira: 54 herrialde, 80 elkarte,milioi eta erdi lagun

FIFAk modu ofizialeanonartutako lehiaketabakarra da, baina izandira egunotan gehiago

Hegoafrikako haurrak, Port Elizabetheko Walmer txabolan futbolean jokatzen. CARL FOURIE / EFE

Toki gatazkatsuetakoeta auzo baztertuetakoneska-mutikoak dira;mundu guztikoak

Futbolean jokatzeazgainera, ordezkaritzabakoitzak bere kulturaerakusten die besteei

berria2010eko uztailaren 9a, ostiralaMunduko Kopa 2010 Ondorena6

Bigarren atseden egunajarraian finalaren aurretikHerbehereetako selekzioakbigarren atseden eguna jarraianizan zuen atzo. Bert Van Marwijkhautatzaileak jokalariak saritunahi izan zituen finalerdiarenondoren, eta bi eguneko atsede-naldia eman zien. Atsedenaldiaez da erabatekoa izan, jokalariakhotelez aldatu behar izan zute-lako, eta Johannesburgon geldi-

tuko dira astelehenera arte.Federazioak, nonbait, ez zuenfede handirik selekzioaren arra-kastan, eta ez zuen finalera arte-ko erreserbarik egin. Herbehere-ek gaur goizean egingo dutefinalerako lehen entrenamen-dua. Espainiako jokalariek,berriz, ez zuten atsedenik izan,eta Vicente del Bosquek lansaioa antolatu zuen atzo arra-tsalderako.

Finalerako sarrerakguztiak bukatu diraFinalerako sarrerak bukatu egindira.Atzora arte gutxi batzuk gel-ditzen ziren saltzeko,baina az-ken orduko eskaerekin SoccerCityko 90.000 eserlekuak bete-ko dira.Hirugarren eta laugarrenpostuko partidarako,berriz,2.700 sarrera gelditzen ziren sal-tzeko atzo,baina gaur eta biharartean horiek ere bukatzea es-

pero dute antolatzaileek.FIFAk,era berean,sarrerarik gabe dau-den zaleei Soccer Citytik urrun-tzeko gomendatu die,segurta-sun arrazoiengatik.Behin finalis-tak nor diren jakinda,Espainiaeta Herbehereetatik antolaturi-ko bidaia kopurua areagotu eginda,eta zale asko sarrerarik gabeabiatuko dira.Finaleko eguneanJohannesburgoko eta Sowetokokale ugari itxiko dituzte.

Howard Webb ingelesakzuzenduko du finalaHoward Webb Ingalaterrakopolizia ohia aukeratu du FIFAkigandeko finala zuzentzeko.Sailkapen faseko hiru partida-tan aritu da orain arte. Aurretik,besteak beste, TxapeldunenLigako finala ere epaitu zuenMadrilen. 1974an aritu zen azke-nekoz ingeles bat MundukoKopako final bat epaitzen.

dietan kanporatua izan arren,Alemaniako egunkariek ontzateman dute eginiko lana. Gehie-nek taldearen gaztetasunariegozten diote Espainiaren aurkagaldu izana, eta lau urte barruMunduko Kopa irabazteko hauta-gai sendoa izango dela aurreratudute, Loew eta guzti.

«54, 74, 90, 2014» irakur zitekeenatzoko Die Weld egunkariarenazalean, Alemaniak irabazitakoMunduko Kopen urteak errepa-satuz. Bild-ek ere etorkizunerakoitxaropena goratu zuen, azalean«Ametsa bukatu da» jarri arren:«Altxa burua, mutilak! Hala joka-tuta, 2014ko Munduko Kopa ira-baziko dugu». Barneko orrialdee-tan, berriz, eginiko lan ona goratuzuen Bild-ek. «Ingalaterra eta Ar-gentinaren aurkako garaipenakez dira ahaztuko, eta gure irudiahobetu dute munduan». Frank-furter Rundschauk-ek, berriz, se-lekzioak emaniko ustekabekoanabarmendu zuen. «Duela lauaste inork ez zuen halako parte-hartze bat imajinatuko. Alema-

niarrek bikain jokatu dute. Haienbidea bukatzetik urrun dago».

Munduko Kopa, baina, ez dabukatu oraindik. Alemaniari hi-rugarren eta laugarren postuakerabakitzeko partida falta zaio,Uruguairen aurka, bihar. Finaler-diaren ondoren Phillip Lahm ka-pitainak partida hori jokatzekogogorik ez zuela adierazi zuen,baina orain duela lau urteko pos-

tua errepikatzea da helburua.Klosek partida hori jokatukoduen ala ez ikusteko dago, finaler-dia bizkarreko minez bukatu bai-tzuen. Bi gol sartuko balitu, Mun-duko Kopako inoizko golegile na-gusia bihurtuko litzateke, etahori izango da norgehiagokakointeresgune nagusietako bat.Khedirak eta Lahmek ere arazo fi-siko txikiak dituzte.

Joachim Loew Alemaniako selekzioko hautatzailea, herenegun Espainiaren aurka jokaturiko finalerdietako partidan. KERIM OKTEN / EFE

Joachim Loewek lehiaketa bukatutakoan erabakikodu hautatzaile karguan jarraituko duen ala ez, bainaez da ezustekorik espero. Iritzi publikoa alde du

Imanol Magro

Inkestak inoiz baino bizkorra-go egiten diren garai hone-tan, ordu bakan batzuk nahi-koak izan dira Alemaniakoiritzi publikoak Joachim Loe-wek hautatzaile karguan ja-

rrai dezala nahi duela argitzeko.SID kirol albisteen agentzia ale-maniarrak zaleen artean inkestaegin zuen atzo, Alemania kanpo-ratua izan eta ordu batzuetara, etazaleen %92k esan zuten hautatzai-leak karguan jarraitzea nahi dute-la. Loewek hilabetea bukatu arte-ko kontratua du Alemaniako fede-razioarekin, eta Munduko Kopa-ren ondoren hartuko du erabakia.Halere, ez da ezustekorik espero,eta litekeena da berak jarraitzeaEurokopara arte behintzat.

Herenegungo finalerdiaren on-doren Loew bere etorkizunazmintzatu zen. Ez zuen ezer zehaz-tu, eta horrek ekarri du zaleen ezi-negona. Ondo bidean, jarraitu be-harko luke, baina Europako taldehandiren batek agian eskaintzaegingo diola zabaldu da. «Txapel-ketaren ondoren ikusiko dugu zergertatzen den. Nik jarraitu edo ez,gauza bat argi dut: talde honek ezdu behar aldaketarik. Jokalari bi-kainez osatuta dago eta oinarrihorri eutsi behar zaio etorkizune-an. Batera jokatzeak hobetzen la-gunduko die».

Iritzi publikoarenaz gain, hau-tatzaileak Alemaniako hainbatjokalari historikoren babesa jasodu. Futbol tradizio hain handikonazio batean iraganeko izarreniritziak ere pisu handia du, eta Lo-

Lemazainaren zain

ewek Rummenigge, Becken-bauer eta enparauak liluratuditu. «Ez dago beste alternatiba-rik, Loewek jarraitu behar du kar-guan. Hautatzaile hau eta taldehau ezin dira inola ere banandu»,adierazi zuen atzo Karl HeinzRummenigge Bayern Munichekopresidenteak. Iritzi kualifikatue-tan, baina, Franz Beckenbauerre-na da, selekzioko kirol zuzenda-riarena. «Munduko Koparen au-rretik luzatu behar izan zitzaionkontratua, emaitzei erreparatugabe. Logikoena postuan jarrai-tzea litzateke. Loewek lan bikai-na egiten du, bai hedabideekin,bai talde guztiekin».

Iritzi publikoaz, jokalariez etajokalari ohiez gain, hedabideakere alde ditu. Alemania beti da ti-tulurako hautagai, baina finaler-

Alemaniarren %92k hautatzaileakpostuan jarraitzea nahi dute

berria2010eko uztailaren 9a, ostirala Nahasia Munduko Kopa 2010 7

A MULTZOA

Hegoafrika-Mexiko 1-1Uruguai-Frantzia 0-0Hegoafrika-Uruguai 0-3Frantzia-Mexiko 0-2Mexiko-Uruguai 0-1Frantzia-Hegoafrika 1-2

P. I. B. G. Ald.Kon.p1. Uruguai 7 2 1 0 4 0p2. Mexiko 4 1 1 1 3 2

3.Hegoafrika3 1 1 1 3 54.Frantzia 1 0 1 2 1 4

B MULTZOA

Hego Korea-Grezia 2-0Argentina-Nigeria 1-0Argentina-Hego Korea 4-1Grezia-Nigeria 2-1Nigeria-Hego Korea 2-2Grezia-Argentina 0-2

P. I. B. G. Ald.Kon.p1. Argentina 9 3 0 0 7 1p2. H.Korea 4 1 1 1 5 6

3.Grezia 3 1 0 2 2 24.Nigeria 1 0 1 2 3 4

C MULTZOA

Ingalaterra-AEB 1-1Aljeria-Eslovenia 0-1Eslovenia-AEB 2-2Ingalaterra-Aljeria 0-0Eslovenia-Ingalaterra 0-1AEB-Aljeria 1-0

P. I. B. G. Ald.Kon.p1. AEB 5 1 2 0 4 3p2. Ingala. 5 1 2 0 2 1

3.Eslovenia 4 1 1 1 3 34.Aljeria 1 0 1 2 0 2

D MULTZOA

Serbia-Ghana 0-1Alemania-Australia 4-0Alemania-Serbia 0-1Ghana-Australia 1-1Ghana-Alemania 0-1Australia-Serbia 2-1

P. I. B. G. Ald.Kon.p1. Alemania 6 2 0 1 5 1p2. Ghana 4 1 1 1 2 2

3.Australia 4 1 1 1 3 54.Serbia 3 1 0 2 2 3

E MULTZOA

Herbehereak-Danimarka 2-0Japonia-Kamerun 1-0Herbehereak-Japonia 1-0Kamerun-Danimarka 1-2Danimarka-Japonia 1-3Kamerun-Herbehere. 1-2

P. I. B. G. Ald.Kon.p1. Herbehere.9 3 0 0 5 1p2. Japonia 6 2 0 1 4 2

3.Danimarka3 1 0 2 3 64.Kamerun 0 0 0 3 2 5

F MULTZOA

Italia-Paraguai 1-1Z.Berria-Eslovakia 1-1Eslovakia-Paraguai 0-2Italia-Z.Berria 1-1Eslovakia-Italia 3-2Paraguai-Z.Berria 0-0

P. I. B. G. Ald.Kon.p1. Paraguai 5 1 2 0 3 1p2. Eslovakia 4 1 1 1 4 5

3.Z.Berria 3 0 3 0 2 24.Italia 2 0 2 1 4 5

G MULTZOA

Boli Kosta-Portugal 0-0Brasil-Ipar Korea 2-1Brasil-Boli Kosta 3-1Portugal-Ipar Korea 7-0Portugal-Brasil 0-0Ipar Korea-Boli Kosta 0-3

P. I. B. G. Ald.Kon.p1. Brasil 7 2 1 0 5 2p2. Portugal 5 1 2 0 7 0

3.Boli Kosta 4 1 1 1 4 34.I.Korea 0 0 0 3 1 12

H MULTZOA

Honduras-Txile 0-1Espainia-Suitza 0-1Txile-Suitza 1-0Espainia-Honduras 2-0Txile-Espainia 1-2Suitza-Honduras 0-0

P. I. B. G. Ald.Kon.p1. Espainia 6 2 0 1 4 2p2. Txile 6 2 0 1 3 2

3.Suitza 4 1 1 1 1 14.Honduras 1 0 1 2 0 3

FINAL-ZORTZIRENAK

1.Uruguai-Hego Korea 2-12.AEB-Ghana 1-23.Argentina-Mexiko 3-14.Alemania-Ingalaterra 4-15.Herbehereak-Eslovakia 2-16.Brasil-Txile 3-07.Paraguai-Japonia 0-08.Espainia-Portugal 1-0

FINAL-LAURDENAK

1.Herbehereak-Brasil 2-12.Uruguai-Ghana 1-13.Argentina-Alemania 0-44.Paraguai-Espainia 0-1

FINALERDIAK

Uruguai-Herbehereak 2-3Espainia-Alemania 0-1

KONTSOLAZIOKO FINALA

Uruguai-Alemania Bihar (20:30)

FINALAHerbehereak-Espainia Etzi (20:30)

Emaitzak eta sailkapenak

Bizkarrezurra

Eta Podolskik ez zuen txiki-ziorik eragin, SergioRamos ehun bider igo

bazen ere erasora. Eta Ozilek ezzuen baloirik usaindu ere egin,berari baloia ematen diotenetakobi, Schweinsteiger eta Khediraito egin zituelako Espainiak pre-sioaren bidez. Eta Lahmek oso

gutxitan zeharkatu zuen zelaierdia, Alemania kontrarioari ezzitzaiolako utzi hiru pase segidanematen. Eta Klosek ez zuen jaur-tiketa bat bera ere egin, Puyoleketa Piquek kate motzean lotuzutelako.

Mundu osoak goraipatu duEspainiaren jokoa erasoan. Arra-zoi handiz. Baina nik neurearieutsiko diot: baloirik gabeko lanbikainik gabe askoz arazo gehia-

go emango zizkion Alemaniak.Erasotu eta defendatu, biak eginbehar zituen ondo Espainiak, etahala egin zuen. Erasoko lan zora-garriari defentsako lan bikainalotu zion. Baloia oso gora erama-teko abilezia, eta presioa goianegiteko gaitasuna uztartu zituen.Batek bestea ekarri zion. Baloiakpresioa, eta presioak baloia.

Sendotuz joan da Del Bosque-ren taldea. Txapelketa aurrera

doan heinean, bizkarrezurra osa-tu du. Atezain ona, erdiko atzela-ri paregabeak, bi euskarri bikai-nak, eta aurrelari zorrotza. Horidena daukaten taldeek irabaztendituzte lehiaketak, taldeka edoselekzioka. Hainbesteko nagusi-tasunari golak errazago sartzekogaitasuna edota eraginkortasunhandiagoa gehituko balio, txapel-duna izateko faboritoagoa litzate-ke Espainia.

AulkitikbegiraAitorManterola

Igandean amaituko da Munduko Kopa Hegoafrikan.Lau urte barrujokatuko da hurrengoa Brasilen.Atzo egin zuten Brasilgo MundukoKoparen lehen aurkezpena; han erakutsi zuten lehen aldiz MundukoKopa horrek izango duen logotipoa.Goizez eman zituzten antola-kuntzari buruzko xehetasunak —Romario jokalari ohia eta Parreira

hautatzailea ohia aritu ziren horretan,besteak beste—,eta iluntzeanegin zuten logotipoaren aurkezpen ofiziala Johannesburgon.RicardoTeixeira Brasilgo Futbol Konfederazioko presidentea,Luiz Inacio daSilva LulaBrasilgo presidentea eta Joseph Blatter FIFAko presiden-tea dira logotipoaren alboan agertzen direnak. ANTONIO LACERDA / EFE

Brasil lekukoa hartzeko prest dago

FAIR-PLAY

Espontaneoa

Bere jokalari gustukoe-naren defentsa mutu-rreraino eramaten dute

batzuek. Espainia-Herbehereakpartidan bat-batean zelaira ir-ten zena italiarra da: Mario Ferridu izena; Cassano Italiarekin ezdelako aritu egin zuen protesta.

A

Jabulani baloia

NASAk egindako iker-keta batek berretsi duorain, aspaldian atezain

askok salatu dutena: baloiak 72kilometro orduko abiadura gain-ditzen duenean ezinezkoa delazer egingo duen jakitea, efektuaerodinamikoarengatik.

G

berria2010eko uztailaren 9a, ostiralaMunduko Kopa 2010 Azkena8

Eskailera

Gaztetxoen mailetako den-boraldi-aurreko partidaeta torneoak ikusi ondo-

ren, Atletico Madrilen izan geni-tuen laneko lehen bileretan, Bar-tzelona eskaileraren amaieranikusten nuela esaten nien besteentrenatzaileei, eta gainontzeko-ak eskaileran gora ari ginela. Or-

dutik, adierazpen hori erabiliizan dugu harrobien sasoia neur-tzeko.

Futbolean, era askotara jokadaiteke. Gola sartzea eta kontraalerik ez jasotzea da helburua.Hori bai, ez dezagun ahaztu horiinterpretatzen duten hamaika jo-kalari daudela eta taldean egitendutela, hor dago gakoa. Eta horBartzelonak bere filosofia dauka,bere jokalarien jarreran, jokoa

ulertu eta garatzeko duten mo-duan eta lehiaketari aurre egite-ko duten eran gorpuzten dena.

Espainiako futbolaren harro-biek urte asko daramatzate lane-an, geroz eta dedikazio handiago-arekin, eta euren jokalariei joko-an oinarritutako kontzeptuakproposatzen dizkieten entrena-tzaileekin, euren lana biziki mai-te duten entrenatzaileekin. Ho-rren isla da gazteen mailan iraba-

zitako torneoen zerrenda, eta ho-rren isla eta adierazpide gorenaigandeko finala.

Formazioko futbola besteinork ez bezala ulertu duten biherrialde ariko dira elkarren kon-tra final handian. Joko ikuskera-ri eta jokalarien garapenari dago-kienez zigilu propioa dutenak.Itxaropentsu egoteko garaia da.Eskailera mailak igo dituztenekirabaziko dute.

FutbolaetagehiagoJose MariAmorrortu

Blatter: «Olinpiar Jokoakantola daitezke hemen»

Jacob Zuma Hegoafrikako presi-denteak jakinarazi du berriki bereherrialdea 2020ko Olinpiar Joko-etarako hautagaitza aurkezteapentsatzen ari dela, eta harenalde egingo duela jakinarazi zuenatzo FIFAko presidente JosephBlatterrek. «Herrialde batekMunduko Kopa bat antola bade-zake, Olinpiar Joko batzuk ereantola ditzake».

ESANA

«Bartzelonaren kopiabat da Espainia. Ez dutinorekin eztabaidansartu nahi. Hierrok dioEspainiak bere estiloaduela, bainaEspainiaren estiloaBartzelonarena da»Johan CruyffJokalari ohia

Munduko Kopa,‘Berria.info’-n

@Hegoafrikako MundukoKopari buruzko

'Berria.info'-ko gunea:berria.info/guregaiak/125/

ZENBAKIA

27pEspainiak Herbehereei ira-bazi gabe daramatzan urteak.Igandeko finalistek elkarrenkontra jokatu dituzten partidenbalantzea orekatua da erabat.Bederatzi aldiz aritu dira elkarrenkontra, lau partida irabazi ditubakoitzak eta bat berdindu. Es-painiak, ordea, 1983ko otsaileanirabazi zien azken aldiz Herbe-hereei. Azaroan galdu egin zu-ten, 1987an berdindu, eta2000n eta 2002an ere galdu.

atezainak baloia jokatuz aterazuen. Bortz jokalariren artean ho-gei aldiz ukitu ondoren, Peleri pa-satu zioten, eta hark begiratu ereegin gabe pasatu zion Carlos Al-bertori, zeina lasterka bizian hel-du zen. Azkenean, atzelariak ba-loiari egurra eman, eta Dino Zoffatezainak ez zuen ikusi ere egin.

Jendea zoratu zuen 1970ekoBrasilek. 1958an lehenbizikozMunduko Kopa telebistan emanzuten, eta 1970ekoak, berriz, ordu-ra arteko hedapenik handienaizan zuen. Gainera, hartarakoteknologia zeukaten kateek kolo-retan eman zuten lehenbiziko al-diz. Hori zela eta, inoiz baino fut-

bolzale gehiagok ikusi zutenMunduko Kopa. Gehienentzat,Peleren eta haren taldekideen fut-bola berritzailea zen. Ordura arteinoiz ikusi ez zituzten mugimen-du eta jokaldiak ikusi zituzten,ezinezkoak iduri zuten erremate-ak, eta Europako joko fisikoagoa-ren aldean, brasildarrek alaita-sun sentipena igorri zuten. Aur-tengo Brasili ordukoaren antite-sia izatea leporatu zaio, bainaDunga hautatzaileak telebistaksortu zuen fenomenoari egotzi dio1970eko selekzioari egin zaion go-razarrea: «1970eko nabarmenenaageri denean, zati politak ikustenditugu soilik. Inork ez du errepi-katzen 1966koa, Brasil ez zelakoongi ibili. Gaur egungo selekzioa-ren jokaldirik onenak soilik ema-ten badituzte, zaleek pentsatukodute talde ikusgarria izan zela».

FINAL HISTORIKOAK1970 BRASIL-ITALIA

Historiakotalderik onena?

1970eko Munduko Kopako finalean aritu zen Brasilen hamaikakoa. BERRIA

1970ean Munduko Kopa irabazi zuenBrasilgo selekzioaren hamaikakoaerrepikaezina da anitzentzat. Dungarenustez, telebistaren hedapenak eraginhandiegia izan du baieztapen horretan.

Mikel Rodriguez

Zein da historiako talde-rik onena? Zenbat buru,hainbat buru. Bukaera-rik gabeko eztabaida

izan liteke, eta futbolzale bakoi-tzak bere grinaren eta ikusitakoa-ren arabera osatuko du iritzia.Hautagaiak, anitz: 1970eko ha-markadako Amsterdamgo Ajax,garai bereko Herbehereetako se-lekzioa, 1950eko hamarkadakoHungaria, gaur egungo Bartzelo-na eta bertze hainbat. Hala ere, us-terik hedatuena da, bai bere ga-raian, bai oraindik ere, inoiz fut-bol zelai batean jokatu duen ha-maikakorik onena 1970eko Mun-duko Kopa irabazi zuen Brasilgoselekzioarena dela. Pelek, Gerso-nek, Tostaok, Rivelinhok, Jairzin-

hok eta enparauek sekulako tal-dea osatu zuten, eta haien jokoakzaleak zoratu zituen: baloia ukitueta ukitu, pase anitz, mugimenduikusgarriak, gol anitz… FinaleanItaliari sartu zizkioten golak ikus-tea bertzerik ez dago. Hala ere, de-nak ez dira iritzi berekoak. Adibi-dez, Dungak dio telebistaren he-dapenak eragin handiegia izanduela 1970eko Brasil talderik one-na izendatzeko orduan.

1970eko canarinha historikoadenik ezin ukatu. Taldeko izar na-gusia, nola ez, Pele zen. 29 urte zi-tuen orduan O Reik, eta ordurakosekulakoak eginda zegoen. Albo-an zituenak, gainera, ez ziren ma-kalak. Nabarmentzen ziren Rive-linho Magoa —historiako ezkerhankarik onenetakoa—, Tostaoaurrelaria —teknikoki abila eta

ateari bizkarra emanda jokatzenespezialista—, Jairzinho —klasehandiko errematatzailea—, Ger-son — hamaikakoaren hauspoa—, Clodoaldo —Gersonen ezkuta-ria— eta Carlos Alberto —hegale-ko atzelari brasildar petoa: azka-rra eta erasokorra—.

Futbol ikusgarria egin zutenbrasildarrek, eta Italiaren aurka-ko finala har daiteke talde huraizan zenaren eredutzat. Gainera,baliteke final hura izatea Mundu-ko Koparen historiako ezagune-na. Brasilek 4-1 jipoitu zuen Italia.Europarrek lehen zatian eutsi zie-ten soilik. Brasildarrak aitzinera-tu ziren, gol bikainarekin. Jairzin-hok erdiraketa neurtua egin, etaPelek, ohi zuen moduan, buruare-kin beheitirantz zuzendu zuenerrematea, baloiari botea emana-razi eta sarera sartu. Hala ere, ita-liarrek hobekien egiten dutenaegin zuten: kontrarioaren hutsu-neez baliatu. Boninsegnak, Bra-silgo atzelarien eta Felix atezaina-ren gaizkiulertua baliatuta, ba-loia ebatsi eta, atea hutsik zuela,gola sartu zuen.

Bigarren zatian, ordea,catenac-cio-a deuseztatu zuten brasilda-rrek. Gerson izan zen hori lortuzuen lehena, aldageletatik itzulieta hogei minutura. Atzelari batibaloia gainetik loratu, eta zarta-koa sarera. Ikusgarria. Handikgutxira, Jairzinhok hirugarrenasartu zuen, eta italiarrek amoreeman zuten. Azken gola falta zen,gol historikoa, eta Brasil hura zerizan zen laburbildu zuena: Felix

Brasil. Felix; Everaldo, Brito, Piazza,Carlos Alberto; Jairzinho, Clodoal-do, Gerson, Rivelino; Pele eta Tos-tao.Italia.Albertosi; Facchetti, Cera,Burgnich, Rosato; De Sisti, Mazzola,Bertini (Juliano, 74. min.), Domeng-hini; Riva eta Boninsegna (Rivera,84. min.).Golak.1-0: Pelek (18. min.). 1-1: Bo-ninsegnak (37. min.), 2-1: Gersonek(66. min.), 3-1: Jairzinhok (71. min.),4-1: Carlos Albertok (86. min.).Epailea. Rudolf Gloeckner (Alema-nia Demokratikoa). Txartel horiaBrasilgo Rivelinhori eta ItaliakoBurgnichi.Bestelakoak.107.412 ikusle, MexikoHiriko Azteca estadioan.

Brasil 4Italia 1

Zale gehienentzat,Peleren eta harentaldekideen futbolaberritzailea zen