Healthy Planet : Banmor

บานหมอเรอง : ทพยพมล เกยรตวาทรตนะ

ภาพ : ครบน วงษชน

Healthy Planet สขคดทองเทยวชมชนเพอการเรยนร

บานหมอ

เรอง ทพยพมล เกยรตวาทรตนะ

ภาพ ครบน วงษชน

ออกแบบปกและรปเลม ชลธชา ตไตลา

เลขมาตรฐานสากลประจำหนงสอ

978-616-7374-61-1

บรรณาธการอำนวยการ

ดวงพร เฮงบณยพนธ

กองบรรณาธการ

สำนกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.)

โดย สำนกสนบสนนสขภาวะชมชน (สน.3)

จดพมพและเผยแพรโดย

สำนกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.)

979/116-120 ชน 34 อาคารเอส. เอม. ทาวเวอร

ถนนพหลโยธน แขวงสามเสนใน พญาไท กรงเทพฯ 10400

โทรศพท 0 2298 0500

โทรสาร 0 2298 0230

www.thaihealth.or.th และ www.punsook.org

พมพครงท 1

กรกฎาคม 2555

ดำเนนการผลตโดย

เปนไท พบลชชง

Penthai Publishing

โทรศพท 0 2736 9918

โทรสาร 0 2736 8891

[email protected]

ทามกลาง กระแส วกฤต เศรษฐกจ โลก ครง ใหญ เปน

ประวตการณ ใน รอบ หลาย สบ ป ทำให เกด การ ตง คำถาม

วา วกฤต น จะ ใหญ ขน อก เพยง ใด จะ ยด เยอ ขนาด ไหน และ

วกฤต น จะ สง ผลก ระ ทบ ตอ สงคม ไทย ชมชน หมบาน ไทย

มาก นอย เพยง ใด ความ วตก ดง กลาว อาจ จะ ไม เกด ขน

เลย หาก ปจจบน ชมชน หมบาน ไทย ไม ถก ลาก เขา ส ระบบ

การ ผลต เพอ ขาย

นก วชา การ หลายๆ ทาน ได วเคราะห ถง ระบบ

เศรษฐกจ ของ ประเทศไทย วา ใน ระบบ ทนนยม ยง คง ม อก

ระบบ ดำรง อย ใน ลกษณะ ค ขนาน นน คอ ระบบ เศรษฐกจ

ชมชน หรอ อาจ จะ กลาว เปน ศพท สมย ใหม ได วา ระบบ

เศรษฐกจ แบบ พอ เพยง

ใน อดต ชมชน หมบาน จะ ม วถ ชวต ท เรยบ งาย เนน

ความ พอ เพยง ม ครอบครว เปน หนวย การ ผลต การ ชวย

เหลอ ซง กน และ กน ม นำใจ เปน พน ฐาน ของ ชวต ม พธกรรม

ตางๆ เปน ระบบ การ จดการ ใน ชมชน และ ให ความ สำคญ

ของ บรรพบรษ ผ เฒา ผ แก ครอบครว

ตอ มา หลง จาก รฐ และ ระบบ ทนนยม ได เขาไป ม

อทธพล ตอ ชมชน การ ผลต เชงเดยว และ ลทธ บรโภค นยม

ทำให ชาว บาน ม ราย จาย ท เปน ตว เงน มาก ขน เพยง เทานน

คำนำ

ยง ไม พอ สง ท ทำลาย ความ เขม แขง ของ ชมชน ท มาก ทสด

คอ รฐ และ ทน เขาไป ถาย โอน ทรพยากร จาก ระบบ ชมชน

หมบาน

ยง รฐ และ ทน เขาไป กอบโกย มาก เทาไร ชมชน

หมบาน ไทย ยง ประสบ ความ ออนแอ คำ พด ดง กลาว ไมใช

คำ พด ลอยๆ ท ไมม หลก ฐาน รองรบ หาก แต เมอ กวาดตา

ไป ทว แผน ดน ไทย หลง การ ประกาศ แผน พฒนา เศรษฐกจ

และ สงคม มากวา 40 ป จะ ม สก ก ชมชน ท คนใน ชมชน ไม

ประสบ ปญหา ความ ยากจน ไม ประสบ ปญหา สง แวดลอม

หรอ ไม ประสบ ปญหา สขภาพ

จาก สถานการณ ดง กลาว ถง เวลา แลว หรอ ยง ท

สงคม ไทย ควร กลบ มา เนน การ พฒนา ท ไม มอง แต มต

ประสทธภาพ การ สราง มลคา และ กำไร หรอ การ ตลาด

ดาน เดยว แต ควร จะ เปน เพอ ประโยชน ของ ชมชน และ

สงคม

เรา ไม ควร ลด ทอน ผคน ลง ไป เปน เพยง ตวเลข หาก

ควร เปน เพอ สง เสรม ศกยภาพ และ ศกดศร ความ เปน

มนษย คำ ตอบ สำหรบ คำถาม ขาง ตน น คงจะ ตอง ชวย กน

คนหา ไม วา จะ ใช ระยะ เวลา นาน เทาไร

คณะ ผ จด ทำ

10 บานหมอ

11ทพยพมล เกยรตวาทรตนะ


สด ลก ห ลก ตา ไมม ‘ตนตาล’ เครองหมาย ทางการ คา

ของ เมอง เพ ชรฯ โผล แม สก ตน ม ก เพยง ทางหลวง ขนาด

4 เลน ท ทอด ยาว ไป พรอม กบ รถ คน เลก นอย ใหญ ท วง กน

ขวกไขว อย ใน เมอง แหง ขนม หวาน

อาจ เปน เพราะ ‘ตำบล บานหมอ’ อย หาง จาก ตว

เมอง เพชรบร เพยง ถนน หลวง กน นบ เปน ระยะ ทาง ได เพยง

4-5 กโลเมตร เทานน

นาฬกา บอก เวลา เทยง ปลายๆ จน เกอบ บาย แสง

แดด ณ ชวง นน ยง ทำให บรรยากาศ บานหมอ รอน แลง

มากกวา ปกต

...แต ก ไม ก นาท เทานน

01 ถงเรอนชาน บานหมอ


อาคาร เรยน หลง เกา กอสราง ดวย ไม ขนาด 2 ชน ท

อย หลง ปาย ‘องคการ บรหาร สวน ตำบล บานหมอ’ ขนาด

ใหญ พรอม ตนไม แซม เปน ระ ยะๆ ทำให อณหภม แถว นน

ลด ลง ไป ได หลาย องศา ยง ไม รวม กบ นำ เยนๆ ท ‘เจา ถน’

ขน อาสา ยก มา ตอนรบ

เจา ถน แหง บานหมอ มา ใน ชด งายๆ กง ราชการ ครง

บน เปน เสอ ยด ขาว หาน ค สวม กบ ครง ลาง กางเกง ราชการ

ส กาก

“น เปน โรงเรยน เกา จรงๆ ชอ โรงเรยน บาน พะเนยด

ท ถก ยบ ไป ตอน ปลาย ป 2542 เพราะ ทง โรงเรยน ม คร แค

9 คน กบ เดก อก 13 คน” ธรศกดพานชวทย นายก

องคการ บรหาร สวน ตำบล บานหมอ หรอ ‘พ หม’ ของ ลก

นอง แนะนำ สถาน ท ดวย นำ เสยง นมๆ ดใจ ด

ด จาก ปาย ทำเนยบ นายก อบต.บานหมอ แลว

ชอ ของ พ หม อย มา แลว 3 สมย ซอน ตงแต กลาง ป

2544 จนถง ปจจบน แถม กอน หนา นน ยง ควบ

ตำแหนง ประธาน กรรมการ บรหาร ตำบล บานหมอ

(ตำแหนง เดม นายก อบต.)มา ตงแต ป 2540

เมอ ตน ป 2555 เขา เพง ไป รบ รางวล ชนะ เลศ

‘องคกร ปกครอง สวน ทอง ถน ท ม การ บรหาร จดการ ท ด’

ประเภท องคการ บรหาร สวน ตำบล ภาค กลาง ซง ตำบล

บานหมอ เคย ได รบ รางวล น มา แลว 4 ครง คอ พ.ศ. 2546,



2547, 2549, 2551 และ 2554 ลาสด

ถา ถาม วา ตำบล น ม อะไร ด? อาจ จะ ไม ถก นก

ตอง ถาม วา คนใน ตำบล น ม อะไร ด นา จะ เขา

ทากวา

แม ตาม สตบตร จะ ระบ วา อยธยา คอ บาน เกด ของ

นา ยกฯหม แต การ ท เขา มา ได ดบ ได ด ถง เมอง เพ ชรฯ ยอม

ตอง ม สาเหต

เ ม อ ร น พ อ ม า

เกษยณ อาย ราชการ ท

เมอง เพชรฯ และ ตดสน ใจ

ตง รกราก ท น คน หนม

เบอ เรยน อยาง ธร ศกด

เลอก ท จะ กลบ มา ‘เลยง

วว (โคนม)’ ท บาน ขยน

ขน แขง จน ตง บาน เปน

ศนย รบ ซอ นำนม ดบ ดแล

รจก นา ยกฯ รจก บานหมอ


เกษตรกร เกอบ 200 คน ตอ ดวย การ เปน ประธาน สหกรณ

ผ เลยง โคนม ควบค ไป กบ การ ทำ ธรกจ จดสรร ทดน

เขา สงสม คน รจก ไว ตลอด ระยะ เวลา การ ทำงาน ไม

นาน นก อดต กำนน ตำบล บานหมอ ก มา ชกชวน ให ธร ศกด

ไป สมคร ผใหญ บาน 1 ใน 6 หมบาน ของ บานหมอ อน

ไดแก

หม ท 1 บานไร

หม ท 2 บาน ไร พ ะเนย ด

หม ท 3 บาน เหมอง ทะโมน

หม ท 4 บาน หลม ดน

หม ท 5 บาน โคก มะกรด

หม ท 6 บาน รวมพฒนา

“เดม บานหมอ ม 5 หมบาน กำลง จะ แบง ใหม

เปน หม ท 6 ให เรา ไป สมคร เรา ไมม ความ ร ร แค อยาก ชวย

คน เลย ลง สมคร ไมม ค แขง เลย ก เลย ได” ความ หลง ปน

เสยง หวเราะ ของ นา ยกฯหม เมอ ป 2536

เมอ โชค เขา ขาง ถด จาก นน ไม นาน อดต กำนน

ตำบล บานหมอ ใกล หมด วาระ เลย มา ปรกษา ผใหญ บาน

มอ ใหม วา “อยาก เปน กำนน ไหม” ใน ใจ ผใหญ หม ตอน นน

ม แต ความ ไม มนใจ เลย ตอบ ไป วา “ผม ไมร จก ใคร เลย”

“พอ แก บอก วา เดยว ชวย ชวย เขาหา ชาว บาน ผม

เอง อยาก ทำงาน พฒนา เลย ไม ปฏเสธ”


ธง ใน การ ทำงาน ของ นา ยกฯหม คอ ‘นก พฒนา’

ไมใช นกการ เมอง พอได ตำแหนง มา งาน แรก ท เดน หนา

คอ เขาหา คน ทก ระดบ ตงแต ชาว บาน นาย อำเภอ ไป

จนถง ผ วาฯ เพอ ให ได งบ ประมาณ มา พฒนา ตำบล มาก

ขน

กำนน หม เดน หนา ทำงาน เตม สบ จน ได งบ มา พฒนา

บานหมอ มาก ขน ประกอบ กบ ชวง นน (พ.ศ. 2541) สภา

ตำบล ถก ยกฐานะ ขน เปน อบต. เพอ ให ม ความ คลอง ตว ใน

การ ทำงาน มาก ขน

กำนน หม ตอน นน ลงทน ทง เงน เดอน นก ปกครอง

ราว 3,000 บาท มา รบ เงน เดอน นายก อบต. 1,500

บาท เพอ แลก กบ การ ได ทำงาน พฒนา เตม ท

ชอ ‘บานหมอ’ สอดคลอง กบ คำ บอก เลา ของ ชาว บาน

ท บอก วา สมย กอน คน แถบ น ประกอบ อาชพ ปน หมอ เปน

สวน ใหญ เนองจาก ม ดน เหนยว ท ‘บาน หลม ดน’ ปจจบน

คอ หม ท 4 หมบาน หลม ดน ซง เปน วตถดบ สำคญ สำหรบ

อดตบานหมอ คอการปนหมอ


การ ปน และ ใช แมนำ เพชรบร เปน เสน ทาง ลำเลยง สง หมอ

ท ปน ไป ขาย ยง ตว เมอง เพชร

จง เรยก กน วา หมบาน ปน หมอ กอน จะ กรอน และ

กลาย มา เปน ‘บานหมอ’ ใน ปจจบน

ป 2555 ท บานหมอ ไมม อาชพ ปน หมอ หลง เหลอ

อย แลว เหลอ ก เพยง ของ เกา ท คน รน ป รน ยา เกบ เอา ไว

แลว ถก โอน มา ให เปน สมบต ของ ‘ศาลา เหมอง ทะ โมน’

พพธภณฑ เกบ ของ เกา อน เปน ท ภมใจ ของ ชาว บานหมอ

ปจจบน คน บานหมอ ม อาชพ หลก คอ รบจาง รบ

ราชการ และ เกษตรกรรม ม ประชากร ราว 8,975 คน

แยก เปน ชาย 4,557 และ หญง 3,204

ดวย ขบ รถ ไป ไม ก นาท ก ถง ตว เมอง ทำให สงคม ของ

บานหมอ ขนาด 6.9 ตาราง กโลเมตร ออก จะ เปน กง เมอง

กง ชนบท โดย ผคน ใน หม 1 2 3 จะ ออก แนว ‘ชาว บาน’ รบ

งาน เกษตรกร และ รบจาง เปน สวน ใหญ สวน หม 4 5 6 จะ


คอน ไป ทาง ‘คน เมอง’ ม หมบาน จดสรร ผด ขน หลาย หยอม

สอดคลอง กบ วถ ชวต พนกงาน บรษท และ ขาราชการ

นอกจาก ความ แตก ตาง ดาน สภาพ สงคม แลว หม

1 2 3 กบ หม 4 5 6 ดาน ภมศาสตร ยง ถก กน ดวย

ทางหลวง ขนาด ใหญ ทำให การ ไป มาหาส เปน ไป อยาง

ยากลำบาก ยง ไม ตอง พด ถง การ พฒนาท อบต. จำเปน

ตอง ‘เลอก ปฏบต’

ไมใช วา ปฏบต กบ หม ไหน ด หม ไหน แย แต ปฏบต

ให เขา ทาง คน ตาง ประเภท ตาง รสนยม เขา ชอบ แบบ ไหน

ก ทำ แบบ นน เชน หม 1-3 ชอบ ท จะ เขาหา ภาค รฐ พด คย

เดอด รอน ตองการ อะไร ก แจ ง อบ ต. ผด กบ คน หม 4-6 ท ด

เหมอน ชวต จะ พรอม แลว แค ขาด อะไร ก ไป เพม เตม

เชน นน งาน พฒนา ของ นา ยกฯหม จง ไม ได

หมายความ แค สง ปลก สราง สาธารณปโภค พน ฐาน

คณภาพ ชวต ดาน ตางๆ ของ คน บานหมอ เทานน แต ยง

ตอง พฒนา ปรบ จต ปรบ ใจ ให คน กง เมอง กง ชนบท ชวย

กน คนละ ไม คนละ มอ เพอ ชมชน สข ภาวะ ให ได


งาน แรก เมอ เขา มา รบ ตำแหนง ของ นา ยกฯหม คอ

วาง ระบบ ตำบล วางแผน พฒนา ให ครบ ทก มต ไม วา จะ

เปน การ ศกษา สขภาพ สง แวดลอม วฒนธรรม ฯลฯ

ทงหมด อย บน พน ฐาน ของ ‘การ ม สวน รวม’

และ การ ม สวน รวม นเอง ท เปน จด ออนข อง คน

บานหมอ

“ทำ งาน แรกๆ วน หนง เจอ ชาว บาน โทร มา ตอน เชา

อยาก ให อบต. ไป ซอม ถนน เรา ก สง ลก นอง ให ไป ดำเนน

การ แต งาน ราชการ อย ดๆ จะ ไป สง ซอม เลย มน เปน ไป

ไม ได ตอง ม ขน ตอน พอ บาย ชาว บาน คน เดม โทร มา ตอวา

ทำไม แจง เชา บาย อบต. ยง ไม ทำ เรา จง ร วา ชาว บาน ไม

เขาใจ เลย วา ลกษณะ การ ทำงาน ของ อบต. เปน ยง ไง”

เมอ ไมร ก ตอง ให ความ ร นายก จง ลงทน จบ ปากกา

เขยน หนงสอ ชอ วา ‘อบต. คอ อะไร’ แลว พมพ เปน เลม ออก

มา แจก ชาว บาน รวม ทง จด อบรม หวขอ เดยว กบ ชอ หนงสอ

ควบค กน ไป ดวย ชาว บาน ก ให ความ รวม มอ สง คน มา รวม

อบรม กน คกคก พอ จบ หลกสตร ผล ท ได คอ หลาย คน เขา ใจ

อบต. มาก ขน อบต. ทำงาน งาย ขน

พรอม กบ ธง ใหม ใน การ ทำงาน วา นโยบาย และ

โครงการ ชาว บาน ตอง เปน คน คด สวน อบต. เปน คน ทำ

ดไซน ใหมสวนรวม


แต เรอง ยง ไม งาย เพราะ ความ เขาใจ ของ ชาว บาน

ไม ได หมายความ วา พวก เขา จะ ยนด ม สวน รวม ถา เรอง นน

ไม ทำให ชวต สวน ตว เดอด รอน พวก เขา เลอก อย นงๆ หรอ

ไม ก รอ รบ ‘คำ สง’ มากกวา

เหน ทา จะ ไม ไดการ ทม อบต.บานหมอ จง ยก ทม ไป

ตง เวท ทก หมบาน เปด วง คย เลย วา อบต. และ ชาว บาน

ควร พฒนา งาน ดาน ใด บาง

ทำ อยาง น อย 2 ป เตม ไม ได ผล เกาอ วาง โลง ชาว บาน

ไม ยอม โผล หนา ออก มา ท ออก มา เทา หยบ มอ ก พด ถง แต

เรอง ตว เอง


“มน เปน โครงสราง ของ สงคม เมอง การ ม สวน รวม

เกด ขน เฉพาะ กลม เทานน ทก คน ไม ได เปน เจาของ รวม

กน เลย เปลยน วธ ใหม” นา ยกฯหม ต จด ออน

เมอ เวท ใหญ ไม ได ผล ก ตอง ซอย ให เลก ลง อบต.

บานหมอ ตดสน ใจ วา จะ เปลยน จาก คย เรอง ใหญ ไป คย

เรอง เลก และ ใช วธ เดน เทา เขาไป หา แทนท จะ นง รอ ให

ชาว บาน มา รบ ฟง หรอ พด คย

สอดคลอง กบ สภาพ ทาง ภมศาสตร ของ บานหมอ

ท ประกอบ ไป ดวย ซอย เลก ซอย นอย กวา 60 ซอย แลว

เวลา ท คน อย บาน สวน ใหญ คอ หลง เลก งาน นายก ฯหม

จง เลอก เอา เวลา แดด รม ลม ตก อยาง นน เขาไป ไตถาม

สาร ทกข สกดบ ถง หนา ประต บาน และ เปน ทมา ของ ชอ

โครงการ 1 เยน 1 ซอย

“ไป นง คย กบ ชาว บาน วน ละ 1-2 ซอย เอา เกาอ

ไป ตง หนา บาน เลย แลว ลอมวง คย กน ไมม วาระ ประชม

คย กน เรอง สพเพเหระ วา เดอด รอน เรอง อะไร ถา อบต.

ซอยเทาเขาซอย


จะ ทำ อยาก ให ทำ เรอง อะไร เขา ก เลา ให ฟง วา บาน นน

ไม ถก กบ บาน น บาน น ปลอย หมา ออก มา ถง จะ เปน เรอง

สวน ตว แต มน ได เรอง การ พฒนา ชาว บาน บอก วา ได ใกล

ชด กบ อบต. ได นง คย

แบบ เพอน กน”

ผลพลอยได

จาก โครงการ 1 เยน

1 ซอย คอ ปญหา

จรงๆ ท อบต. ได รบ

ร ม ทง ปญหา เฉพาะ

หนา ระยะ กลาง และ

ระยะ ยาว

“เรอง เฉพาะ

หนา จะ ได รบ การ

แกไข เรว ขน สวน

ระดบ กลาง และ ยาว

ถก เกบ ไว อย ใน แผน

เพอ แก ปญหา ตอ

ไป”

ปญหา ท ยง ไม ได รบ การ แก ใน ทนท จะ ถก นำ มา รวม

กน แลว แยก ประเภท จด หมวด แลว แปรรป ออก มา เปน

‘แผน พฒนา หมบาน’ ท ม ครบ ทก มต เพราะ ไป รบ ฟง มา


จาก ชาว บาน จรงๆ

ท สำคญ ‘การ เขา ซอย’ น ไป ได ด กบ สงคม กง ชนบท

กง เมอง โดย เฉพาะ หม 4 5 6 ท ม ความ เปน เมอง เกอบ

รอยเปอรเซนต

บาง วน ไมม เรอง คย ทม อบต. จะ เอา ถง ขยะ กบ นำ

หมก ชวภาพ ไป แจก ตาม บาน ไม ได พด เรอง การ พฒนา นน

โนน น แม สก คำ หลด มา แต เรอง สวน ตว เชน ตนไม รก ทอ

นำ ตน ลอก ทอ ฯลฯ

“มน กลาย เปน วา ปญหา เลกๆ ท เรา มอง ขาม

แต กลบ เปน ความ จำเปน ของ เขา และ เขา กได รบ การ

เยยวยา”


อยางไร กตาม อปนสย แบบ เมองๆ ยง คง เปน

อปสรรค ตอ งาน พฒนา นา ยกฯหม ยอมรบ วา ‘ความ

เหน แก ตว’ คอ ปญหา ใหญ คน ไม คอย ม ความ เออ อาทร

ตอ กน จง ไม คอย อยาก ทำ อะไร รวม กบ ทอง ถน เพราะ

คด วา ตว เอง สามารถ ยน ดวย ตว เอง ได ความ คด เรอง

เอา ตว รอด จง มา เปน อนดบ1 มากกวา จะ เดน เขาหา และ

พงพา อบต.

นำ มา ส ความ คด ความ เชอ ท วา ‘สทธ มา กอน หนาท

มา ทหลง’ และ รฐ ตอง มหนา ท บรการ ประชาชน

โครงการ อยาง 1 เยน 1 ซอย ม ขน มา สวน หนง ก

เพอ ละลาย ความ คด แบบ คน เมอง เตม ขน ให เจอ จาง ลง ไป

ได ผล บาง ไม ได ผล บาง

จาก การ ได เขาไป คย ไป สมผส กบ คน เมอง นา ยกฯ

หม คน พบ วา คน เหลา น ไม ได ละเลย ความ เปน เจาของ

ชมชน จรงๆ แลว เขา อยาก ม สวน รวม อยาก ทำ กจกรรม


ตางๆ ดวย

“หลก การ ม สวน รวม ทาง ความ คด ของ เขา จะ ด มาก

แต ม จด ออน เรอง การ ม สวน รวม ทางการ บรหาร เพราะ เขา

ถอวา เวลา ของ เขา ม คา เขา จะ ไม เสย เวลา หรอ ทม เวลา ให

แก องคกร จรงๆ เขา รก ชมชน ของ เขา นะ แค เรา เอย ปาก

เขา ก ยนด ชวย”

ยก ตวอยาง ป 2554 อบต. จด งาน ทำบญ

ทอด ผาปา เพอ นำ เงน มา ซอ อปกรณ การ แพทย ให ศนย

ทนต กรรม บานหมอ พอก ระ จาย ขาว และ สง เอกสาร ขอ

เรย ไร เงน ตาม กำลง ศรทธา ผล ตอบ รบ กลบ มา ด เกน คาด

เครอง มอ ทนต กรรม ราว ส แสน กวา บาท ได มา จาก เงน

บรจาค ลวนๆ ไม กระทบ งบ ประมาณ แม สก สตางค

“ตอง เรยก วา ได เงน จาก การ ม สวน รวม ลวนๆ เลย”

สง ท นา ยกฯ ภมใจ

กญแจ สำคญ อก อยาง ของ การ ดง คน บานหมอ ให

เขา มา ม สวน รวม คอ ‘ความ โปรงใส’ โครง การ ใดๆ ตอง

ไม หมก เมด

“เรา เขา ส ยค เปด องคกร ให ทก คน เขา มา ตรวจ

สอบ การ ทำงาน ตรวจ สอบ งบ ประมาณ โดย การ จด เวท

และ ประชาสมพนธ เพอ คย เรอง ผล การ ดำเนน งาน หรอ

เวลา ทำ ประชาคม ระดบ พนท อบต. จะ ไป กน ทง ทม เอา

เอกสาร ไป หมด ใคร อยาก ด อะไร ด ได หมด”



สง หนง ท มอง ไม เหน ใน บานหมอ เลย คอ ‘กอง ขยะ’

หรอ ขยะ ท ถก ทง กน เกลอน กลาด แบบ ท คน เมอง หลวง เขา

ชอบ ทำ กน ท น ไมม

เปลา ไมใช วา คน บานหมอ จะ รก ความ สะอาด กน

ทก คน แต เพราะ ขยะ คอ เงน ทอง สำหรบ พวก เขา โดย

เฉพาะ เหลา ผ สง อาย

คน รเรม เรอง น คอ พ.ท.บญสงสงขสข อดต นาย

ทหาร วย เกษยณ อาย 2 ป ท ยง กระฉบกระเฉง แขง แรง

เขา รบ หนาท เปน ประธาน ชมรม ผ สง อาย ควบ ตำแหนง

ประธาน สภา องคการ บรหาร สวน ตำบล บานหมอ

พ.ท.บญสง ก คลาย กบ นา ยกฯหม ท ไมใช คน

บานหมอ แต ขอ ฝาก บนปลาย ชวต ไว ท น และ อาสา ทำงาน

ชนด เกน รอย

ความ ทมา เกษยณ อาย ท บานหมอ และ รจก มก คน

กบ คน ท น ทง ได รบ ความ เคารพ เชอ ถอ อย พอ สมควร

พ.ท.บญสง จง เลอก ทำงาน กบ สง อน ไม พง ประสงค เปน

อนดบ แรก

นน ก คอ ขยะ

“บานหมอ ม คน อาศย อย เยอะ ทำให ขยะ ม มาก ตาม

02 งานบญบนกองขยะ


กน ไป การ จดการ ขยะ ก ม คา ใช จาย สง เลย คด หา วธ กน วา

จะ ชวย กำจด ขยะ กน อยางไร ด”

กอน หนา นน ขยะ ตำบล บานหมอ ม มาก ถง วน ละ

20 ตน ยง ไป กวา นน ยง ไมม ท ทง อก ตาง หาก ทำให ตอง

เสย เงน ทง คา ขน คา ถง ขยะ คา รถ และ คน งาน

คำ ตอบ จง มา ลง ท ผ สง อาย เพราะ ประธาน ชมรม

ผ สง อาย เขาใจ ด วา คน วย เดยวกน นน วาง และ เหงา อยางไร

ยง พ.ท.บญสง อย ฟาก เมอง อยาง หม 6 ดวย แลว คน แก

ไมม อะไร ทำ นอกจาก เฝา บาน หลาย คน เปน ขาราชการ

เกษยณ

“ป 2545 ชมรม ผ สง อาย วางแผน ตง คณะ กรรมการ

หมบาน ละ 2-3 คน เรยก มา คย กน เรอง ขยะ ชม รมฯ

ตอง ทำ กจกรรม กน ป

ละ 4 ครง ให ผ สง อาย

มา คย กน ตรวจ สขภาพ

พบปะ สงสรรค ฯลฯ

อย แลว และ เรา เอง กได

รบ งบ ประมาณ จา ก

อบ ต. เรา จะ ตอง ชวย -

เห ลอ อบต.เขา บาง”

แผน งาน จดการ

ขยะ ขน แรก คอ การ คด




แยก ขยะ แบบ บาน ใคร บาน มน กอน ลงมอ ทาง ชมรม จด

อบรม วธ การ คด แยก ขยะ ให กอน โดย แบง เปน 3 ถง คอ

เศษ อาหาร ขยะ เปน พษ เชน หลอด ไฟ แบตเตอร และ

ขยะ รไซเคล เชน กระดาษ ขวด ตางๆ ท ขาย ได

ขยะ ประเภท เศษ อาหาร ปลาย ทาง คอ ทำ ปย ซง ม

คน มา รบ ไป เหลอ เพยง ขยะ เปน พษ ท ปลอย ให เปน ภาระ

ของ เจา หนาท เทศบาล สวน ประเภท ท นำ กลบ มา ใช ใหม

ได ถก สง มา ท ชมรม ผ สง อาย ณ ท ทำ กา ร อบ ต.

“ตอง เกบ ให เตม ถง กอน สก 3-4 ถง ก ขน มา ให

อบต. ขาย แลว เอา เงน เขา ชมรม ผ สง อาย”

ชมรม ผ สง อาย บานหมอ ม ประมาณ 600 คน

นอกจาก เกบ ขยะ แลว แตละ คน ก จะ ไป ตาม บาน ตางๆ พด

คย และ ให ความ ร เรอง การ คด แยก ขยะ จน สมาชก ทก วย

ใน บาน คด แยก ขยะ กน เปน หมด ทำให ขยะ ใน บานหมอ ลด

ลง ได วน ละ 1 ตน

ถด จาก นน คอ การ แปร

ขยะ ให เปน ทอง พ.ท.บญสง

และ เพอนๆ ใน ชมรม สำรวจ

กน แลว วา ใน พนท ม ท รบ ซอ

ขยะ อย ถง 6 แหง แผนการ ถด

มา คอ จด งาน บญ ‘ทอด ผาปา

ขยะ เพอ พฒนา สงคม’ โดย ทอด


กน ป ละ ครง

ขยะ ม ตง เยอะ แยะ ทำไม ทอด เพยง ป ละ ครง คำถาม

น ประธาน ชมรม ผ สง อาย ตอง ตอบ อย บอยๆ

“ทงๆ ท ทอด ได มากกวา นน ก เพราะ เกรงใจ คน ท

เขา เกบ ขยะ ขาย เปน อาชพ ถา เรา เกบ ขาย เอง หมด เขา ก

ขาด ราย ได แต ผ ดอย โอกาส บาง คน เขา ก ส อตสาห เกบ ไว

เพอ นำ มา ทำบญ กบ เรา นะ”

งาน บญ ผาปา ขยะ จด ใน เดอน ธนวาคม ของ ทก ป

ทำ พธ เหมอน กบ การ ทอด ผาปา ธรรมดา ม นายก องคการ

บรหาร สวน จงหวด มา เปน ประธาน ม คน ตาง ตำบล มา รวม

ดวย ก ไม นอย

ชวง เชา กอน พธ ทาง ศาสนา จะ เรม ชมรม จด

โปรแกรม ตรวจ สขภาพ กจกรรม ตางๆ อาท บบ นวด

คลาย เสน ตดผม ฟร พอ 10 โมง เชา พธ จง เรม ขน

หลง จบ พธ คณะ กรรมการ ชมรม ผ สง อาย ก พา ผรบ

ซอ ขยะ ท ม ราวๆ 5-6 คน ไป ด และ ประมล ขยะ ท ชาว บาน

ขน มา รวม ไว ท เต นท ขา ง อบ ต.

“ใคร ให ราคา สงสด คน นน กได ไป เงน ท ได มา จะ เอา

เขา ชม รมฯ ชวย ผ สง อาย ผ ดอย โอกาส ชวย ซอมแซม บาน

ทน การ ศกษา แก ผ ยากจน”

เงน สวน หนง นำ เขา กองทน สวสดการ ผ สง อาย ดแล

และ ชวย เหลอ ทง ตอน เจบ ปวย และ เสย ชวต ของ สมาชก


ชวย ซอมแซม บาน เรอน เปน ทน การ ศกษา เดกๆ อบรม

อาชพ ให แก ผ ดอย โอกาส ผ พการ เชน สอน ทำ ดอกไม

จนทน

“เรา หา ตลาด ให โดย สมาชก คน ใด ท เสย ชวต ญาต

ตอง ซอ ดอกไม จนทนจาก ผ ดอย โอกาส และ คน พการ

เทานน”

ปจจบน สมาชก ชมรม ผ สงอาย มอาย ตงแต 50-70

ป ใคร อยาก เขา ตาม ระเบยบ ระบ ไว วา ตอง อาย 45 ขน ไป

โดย แบง สมาชก เปน 2 ประเภท คอ วสามญ อาย ตงแต

45-59 ป แบบ สามญ คอ 60 ป ขน ไป

ถา แบง สมาชก ออก ตาม สวสดการ ม 3 ประเภท คอ

สมคร ครบ 3-5 ป รบ สวสดการ ป ละ 300 บาท ครบ 6-8

ป ป ละ 400 บาท ครบ 9 ป ขน ไป รบ ป ละ 500 บาท

สวน คา สมาชก ราย ป ม

2 ราคา คอ 200 กบ 300

บาท เวลา เจบ ปวย ม คา รกษา

ให ป ละ 300 บาท แต ถา เสย

ชวต ได 8,500 บาท และ

12,500 บาท ตาม ลำดบ จน

ปจจบน ชมรม ม เงน สะสม กวา

600,000 บาท


คา รกษา พยาบาล สำหรบ สมาชก ชมรม ผ สง อาย

เปน สวน หนง ของ สวสดการ ตางๆ ท อบต.

จด ให ม ดงน

1.คลอด บตร 500 บาท

2.เจบ ปวย ป ละ ครง ครง ละ 300 บาท

3.บาน เรอน ประสบ ภย ฉกเฉน (จาย ตาม จรง

ครอบครว ละ ไม เกน 2,000 บาท)

4.เสย ชวต ได รบ 5,000 บาท (ขน ตำ)

5.เยยม ผ ดอย โอกาส เดอด รอน ยากจน ไม เกน

300 บาท ตอ ป

6.กรณ ผ สง อาย 60 ป ขน ไป และ ผ พการ ท สมคร

- ครบ 3-5 ป รบ สวสดการ ป ละ 300 บาท

- ครบ 6-8 ป รบ สวสดการ ป ละ 400 บาท

- ครบ 9 ป ขน ไป รบ สวสดการ ป ละ 500 บาท

7.ถา กองทน ม เงน จำนวน มาก จะ พจารณา

ใหการ ชวย เหลอ เดก และ ดาน อนๆ ฯลฯ


ฟง ด เหมอน งาน ของ ชมรม ผ สง อาย จะ ประสบ ความ

สำเรจ ดวย ด แต กวา จะ มา ถง วน น ได ลมลก คลก คลาน มา

ไมร ก ครง นบ ตงแต ป แรก ท กอ ตง คอ 2543

นา ยกฯหม ขอ เลา ยอน ไป ถง จด เรม วา เดมท ‘ขยะ’

ก เหมอน วา ระ อนๆ ท คน ไม สนใจ เพราะ ร วา ม เจา หนาท

รบ ผด ชอบ อย แลว

“คน แก ชอบ ทำบญ เลย ลอง เอา เรอง บญ เรอง

ธรรมะ มา เปน โจทย วา ทำบญ ดวย ขยะ แทนท จะ ควก เงน

ก ให เอา ขยะ มา กน คนละ ถง ยง ใคร เอา มา มาก ก ยง

ได บญ มาก เรยก วา เปน กลยทธ อยาง หนง เลย นะ” ป

แรกๆ เงน ทอด

ผาปา นบ รวม ได

ไม ก พน บาท แต

พอ ป หลงๆ อาศย

ปาก ตอ ปาก จน

ไ ด ป ล ะ ไ ม ต ำ

กวา 50,000-

60,000 บาท

บาง ป ได มากกวา

นน เพราะ จด ทอด

ผาปา 2 ครง เปน

กรณ พเศษ


จงใจ เพม ดวย การ มอบ โล ให ครว เรอน ท บรจาค ขยะ

ครบ ทก เดอน งาน น ทงคน แก และ ไม แก เขา มาบ ร จาค กน

คกคก

ใน ฐานะ ของ ผนำ องคกร นา ยกฯหม บอก วา

กจกรรม น สลาย ความ แขง ตว ของ ชมชน ได คน ตาง หม เขา

มา ม สวน รวม และ รจก กน มาก ขน

โดย เฉพาะ ผ สง อาย แตละ หม ท ตาง กน โดย 1 2

3 เปน ชาว บาน สวน 4 5 6 เปน ขาราชการ และ ฝง

ท เขา มา รวม กจกรรม สวน ใหญ คอ ชาว บาน สวน กลม


ขาราชการ เกษยณ มก ตอง อย เฝา บาน เพราะ สวน ใหญ

เปน ครอบครว เดยว

นอกจาก งาน บญ แลว อก ทาง ท ผ สง วย ตาง หม จะ

ไป มา หาส กน ได คอ ออก เทยว ดวย กน

“เรา ขอ งบ อบต. พา ผ สง อาย ไป ด งาน ใคร ไม เคย

นอน แอร ไม เคย ขน ลฟต เลน นำตก ชอบ ปง เขา ได เหน

ได ทำ หมด ดใจ แถม ไป ฟร ป น พา ไป นครนายก เปด รบ

สมคร วน เดยว เตม” ประธาน ชมรม ยม ไป เลา ไป

ตอน น ชมรม ผ สง อาย ม สมาชก ราว 600 คน

ยง ไม รบ เพม ทงๆ ม คน ประสงค จะ สมคร อก เยอะ แต

พ.ท.บญสง ยนยน วา มากกวา น ดแล ไม ไหว จรงๆ บาง คน

ไม ได อย บานหมอ ก ขอ เขา มา เปน สมาชก ประธาน ก ตอง

ปฏเสธ อยาง นม นวล

“เรา สงวน ไว ให คน บานหมอ เทานน(ยม)”


โครงการ ทอด ผาปา ขยะ ได กลาย มา เปน

หนง ใน ระบบ การ จดการ สข ภาวะ ชมชน โดย

ชมชน ของ ตำบล บานหมอ โดย อย ภาย ใต ระบบ

จดการ สง แวดลอม และ เกษตร อนทรย ท เนน

การ อนรกษ สง แวดลอม แบบ บรณาการ โดย ใช

ผ สง อาย เปน กลไก ใน การ รวม ตว กน เพอ สราง

จต สาธารณะ ใน การ จดการ ขยะ ระดบ ครว เรอน

ระดบ เดก และ เยาวชน โดย การ สราง มลคา ของ

ขยะ เปน เงน คน ส สงคม อก ทง ม แนวคด การ

อนรกษ วถ เกษตรกรรม ตาม หลก เศรษฐกจ พอ

เพยง เพอ ให ประชาชน ใน ตำบล ท ยง คง ม อาชพ

ดงเดม ได เกด การ เปลยนแปลง พฤตกรรม การ

ใช สาร เคม เปน เกษตร อนทรย และ กลาย เปน

ตน แบบ ใน การ พฒนา ตอ มา



นา ยกฯหม ถง กบ ออกปาก เลย วา กำลง สำคญ ของ

งาน พฒนา บานหมอ คอ ‘ผ สง อาย’ ท รวม ตว กน อยาง

เหนยว แนน และ เขม แขง

แต นอก ชมรม ยง ม ผ สง อาย อก คน หนง ดวย อาย ท

ลวง เขาไป 80 ใน ป น (ระเบยบ กำหนด ให ไม เกน 70 ป)

ยง แขง แรง ม ลก หลาน นอก สาย เลอด แวะ เวยน เขา มา เยยม

ชนด หว บนได บาน ไม แหง เพราะ คณ ป คณ ตา ทาน น ม

ของด ตดตว

‘หมอหล’ คอ ชอ ของ

นายถาวรนงนช สมาชก

รน ลาย คราม ของ หม ท 3

บาน เหมอง ทะโมน มา

ตงแต รน พอคอ ‘หมอไข’

เดน ทาง จาก เมอง จน มา

รบ ใช อย ใน วง ตงแต สมย

รชกาล ท 5

“ป มา กบ อาจารย

จาก เมอง จน อาจารย

03 หมอยาแหงลมนำเพชรฯ


ทาน เชยวชาญ เรอง ยา

และ สมนไพร สมนไพร

อาจารย เขา รกษา ได ทก

โรค อาจ เปน เพราะ เมอ

กอน โรค ยง ไม เยอะ ขนาด

น” หลานปไข ลก(สาว)

หมอ หล ‘เชษฐ’-เชษฐสดา

นงนช ยอน ความ หลง ให

ฟง

จาก นน ป ก ลอง มา

ตาม แมนำ เพชรบร และ มา ตง รกราก สราง ครอบครว อย

ท บาน เหมอง ทะโมน และ พอ ของ เชษฐ เกด ท นน

เพราะ ป ชอ ไข ชาว บาน แถบ นน จง เรยก กน ตดปาก

วา ‘หมอ ไข’ ยาม ใคร เจบ ไข ไม สบาย ก มก ไหว วาน ให ไป ด

อาการ พอ ตรวจ ด แลว วา เปน อะไร หมอ ก จะ ขน เขา ไป หา

สมนไพร ไม ก ลง ทะเล เพอ ไป หา วตถดบ ตางๆ เอา มา ลาง

ทำความ สะอาด แลว ปรง เปน ยา

“สมย กอน คน เปน โรค ฝดาษ โรค เกยว กบ เลอด ฝ

หนอง เสย เยอะ หลาย ครง ป ก ตอง ไป เปน หมอ ตำแย ให”

หลาน สาว ทาว ความ เรอง ป สวน พอ สมย เดกๆ ก เทยว

สะพาย ยาม ถอ มดหมอ เดน ตาม ป ไป ไหน ตอ ไหน เวลา

นน ได อาศย เรยน ร วชา ไป ดวย


หมอ หลได เรยน จนถง ชน ม.1 หลง จาก นน

ก มา เปน หมอ ชาว บาน เตม ตว จน ระยะ เวลา ผาน ไป

ความ เจรญ กาว ทางการ แพทย มา เยอน บานหมอ อาท

สถาน อนามย แพทย ประจำ ตำบล ฯลฯ ระบบ บรการ

สาธารณสข สมย ใหม เขา มา จด ระเบยบ ของ เกา ทำให ยา

หลาย ตำรบ ของ หมอ ไข หาย ไป

“เหลอ ไว แค ตว ยา ท ตรวจ สอบ ได วา ไมม ผล ขาง

เคยง แนนอน เพราะ ถา เปน อนตราย ทาง จงหวด จะ ไม

อนญาต อก อยาง สมย น โรค ใหมๆ ก เยอะ โรค เกา ท เคย

รกษา ได ก หาย ไป ดวย แต พอ ก ไป อบรม เพม เตม เรอง

คณภาพ ความ สะอาด และ ปลอดภย กบ ทาง จงหวด เพม

เตม”

จาก เดม ท เคย เดน ไป รกษา กน ถง บาน มา วน น ใคร

อยาก รกษา ตอง เปน ฝาย มา หา หมอ หลเอง

ยา ตำรบ หมอ ไข ท ยง ม มา ถง ปจจบน สวน ใหญ จะ

เกยว กบ เรอง เลอด ไดแก ยา บำรง สตร หลงค ลอด เชน ยา

พอก แทน การ อยไฟ ยา รกษา เลอด เพอ ไม ให เกด อาการ

หนาว เลอด (อาการ หนาว ทก ครง ตอน ฝน ตก สำหรบ สตร

ท ไม ได อยไฟ หลงค ลอด) ยา ขบ นำ คาวปลา ยา ขบ นำนม

ยา รกษา มดลก หรอ ราย ใด ประจำ เดอน มา ไม ปกต เลอด

ลม เดน ไม ด หมอ หลก รกษา ให

นอกจาก น ม ยา เดก รกษา อาการ ลน ขาว ปาก เปอย


สำรอก แหวะ นม ทอง ขน ทอง เสย ฯลฯ

อก วถ ท ยง คง แบบ โบราณ เอา ไว คอ สมนไพร ท ใช

เปน วตถดบ เชน ไม เลอย ราก ไม แกน ตางๆ ท ยง ตอง

ไป หา ตาม ภเขา หรอ หอย (แคลเซยม) ท หา ได ตาม

ชายทะเล

ถาม วา หา ยาก ขน หรอ ไม เพราะ เมอง เขา มา บกรก

ปา มาก ขน เชษฐ สาย หว

“ยง พอ หา ได ตราบ ใด ยง ม ทะเล ม ภเขา ตว ยา ไม

หมด หรอก”

งาน น บท หนก ตก อย ท คน หา วตถดบ ซง ไมใช ใคร

ทไหน ค ชวต ของ เชษฐ นนเอง ท ควบ หนาท ทง ไป หา และ

ขน กลบ มายง บาน

เมอ วตถดบ ตางๆ มา ถง โรง ยา แลว ขน ตอน ตอ มา

คอ คด เลอก คด ทง สง ปลอมปน และ สกปรก ตางๆ ออก

ไป เชน เสนผม ลวด ดาย แลว ทำความ สะอาด จาก นน

นำ มา ตาก แดด ทำ กนเอง ทก ขน ตอน เพราะ ไม มนใจ วา ถา

ไป จาง คน ขาง นอก ทำ จะ สะอาด เพยง พอ หรอ ไม

“ขน ตอน ตอ มา คอ บด แม จะ เปน คน ทำ เรา ม

เครอง บด ท ใช มา นาน บด เสรจ เอา แยก เกบ ไว ตาม ชนด

จาก นน ก เอา มา แยก ใส หอ ตาม สตร ยา ซง พอ จะ เปน คน

ทำ เอง”

อก หนง เอกลกษณ ของ ยา คอ การ หอ ยา ทก ตว


ของ ท น จะ ถก หอ ไว ดวย

กระดาษ แลว เขยน กำกบ

สตร พรอม คมอ การ กน

การ ใช ไว บน หอ ดวย

ลายมอ ของ หมอหล เอง

ทก หอ

เคลด ลบ อก อยาง

ของ ท น คอ ไมม การ หอ ยา

รอ ไว ลวง หนา จะ เตรยม ก

ตอ เมอ ม คน เขา มา บอก

อาการ ตรวจ อาการ เบอง

ตน เมอ นน หมอ ไข ถง จะ

ลก ไป ตก ยา มา ใส หอ ให

ส า เ หต ท ผ เฒ า

วย 80 ยง ตอง มา นง หอ ยา

เขยน สรรพคณ พรอม การ ใช ดวย ลายมอ ตว เอง นน

นอกจาก ความ เตมใจ สวน ตว แลว ลกสาว บอก วา

‘งาน รบแขก’ แบบ น ทำให พอ ไม เหงา การ ได คย กบ คน โนน

คน น ทำให แก ม ชวต ชวา จตใจ ด ขน ชวย ยด อาย ได อก ทาง

“สวน แม แก ม ความ สข กบ การ ได อย หลง ราน บด

ยา ไป แยก ขยะ (ไว ทอด ผาปา) ไป”

ฟง ลกสาว พด อย นาน หมอ หลขอ บน แทรก ขน บาง


วา ไม คอย เขาใจ คน กน ยา สมย น บาง คน เอา ยา พอก ไป กน

ฉลาก ท เขยน ไว ให กน 4 เวลา ก ยง โทร มา ถาม อก วา กน

ตอน ไหน ตอง อธบาย ซำ ไมร ก รอบ

“เดก สมย น มน แปลก กน ชอน กาแฟ เลก หรอ ชอน

กาแฟ ใหญ ก โทร มา ถาม” นำ เสยง ของ พอ หมอ สงสย

จรงๆ

ทก วน บานหมอ หลม คน แวะ เวยน มา ซอ ยา อยาง

สมำเสมอ ถอ เปน ราย ได หลก ของ ครอบครว ทง คา เรยน

ลก หลาน คา กน อย ภายใน บาน ก มา จาก ยา หอ ทง นน

พ เชษฐ วางแผน ไว แลว วา ถา พอ กบ แม สน บญ ไป

ก จะ เขา มา รบ ชวง ตอ

เพราะ ได รบ ถายทอด

วชา ความ ร จาก พอ มา

หมด แลว แต ถาม ถง

รน หลาน ผ สบทอด

ตอ ยง วาง เพราะ ไป

ทำงาน อน กน หมด

ไม คอย ม ใคร สนใจ

ศาสตร ดาน น

“ ง าน พวก น

ต อ ง อ า ศ ย ค ว าม

อดทน มาก ละเอยด


มาก แกน ยา ตอง ไป ฟน เอา บน เขา หอย ก ตอง ไป แบก

จาก ทะเล เหมน ก เหมน เดก สมย น ไม คอย อดทน เขา ไม

สนใจ”

เคย ม คน ขาง นอก มา ขอ เรยน วชา จาก หมอ หล แต ก

ตอง คอตก กลบ ไป เพราะ หมอ หลถอวา ของ แบบ น ม ครบา

อาจารย จะ ถายทอด แบบ สม ส สม หา ไม ได อยาง เชษฐ

หมอ หลก ตอง เปน คน ครอบ คร ให

“ถา ให วชา คน อน ไป เขา จะ ไป ทำ แบบ เรา หรอ เปลา

ก ไมร ของ แบบ น ทำ ไม ด มน เขา ตว เดยว เปน โนน เปน น ทง

กบ ตว เรา และ คน ท เรา รกษา”

ม คณธรรม 3 ขอ ท เชษฐ หมอ หล และ ครอบครว

ตอง ยดถอ ตลอด มา คอ 1.เหลา ไม กน บหร ไม สบ 2.จตใจ

ด เออเฟอ เผอ แผ และ 3.ซอสตย สจรต

ทกๆ ป บานหมอ หลตอง ม พธ ยกคร เพอ บชา คร

และ กน เงน สวน หนง มา ทำบญ ซง ตลอด 80 ป ของ หมอ

หล ได เปน เจา ภาพ เทศน มหาชาต มา ถง 3 งาน แลว แถม


บาง ครง บาง คราว ผ เฒา ก รบ หนาท วทยากร ให ความ ร แก

ผ ท เขา มา ศกษา ด งาน เพราะ ท น ถก ยก ให เปน ‘แหลง เรยน

ร ปราชญ ชาว บานหมอ สมนไพร’

ภมปญญา โบราณ ของ หมอ ไขและหมอหล ณ วน น

จด อย ใน หมวด ‘ยา บำรง’ หาก ยา รกษา ตอง พง หมอ แผน

ปจจบน โดย เฉพาะ โรค ยอด ฮต อยาง เบา หวาน ความ ดน

มะเรง ตอง รกษา กน ยาว นาน และ แพง

ใน เขต บานหมอ เอง ก ม โรง พยาบาล 2 แหง เอกชน

กบ รฐ อยาง ละ 1 แหง ตอ เมอ ขาม ไป ยง อำเภอ เมอง สถาน

พยาบาล ม ให เลอก หลาย ระดบ หลาย ราคา

แต หนง ใน แผน ระบบ จดการ สข ภาวะ ชมชน โดย

ชมชน ของ ตำบล บานหมอ ม ‘ระบบ สขภาพ ชมชน’ รวม

อย ดวย โดย ม แนวคด การ เชอม โยง กา รบ รณา การ จดหา

บรการ สขภาพ แบบ ม สวน รวม โดย สถาน อนามย และ

อบต.บานหมอ รวม กน ปรบ ภารกจ ถาย โอน สถาน อนามย

การ จดหา บรการ สขภาพ แก ประชาชน ใน ตำบล ให เขา ถง

แพทยสมยใหม ณ สถานอนามย


บรการ ดวย กอง ทนฯ ของ ตำบล และ การ หนน เสรม ของ

อสม. ใน การ หา กา รบ รณา การ ของ งาน ผาน กจกรรม

สรางสรรค ไป ยง ประชาชน กลม ตางๆ ใน ตำบล

“โจทย ใหญ ของ เรา คอ คน คด วา อนามย หรอ จะ ส

โรง พยาบาล เอกชน ได เรา จง คด วา งาน อะไร ท โรง พยาบาล

แขง แรง อย แลว เรา จะ ไม ทำ แต จะ เลอก ทำ ใน สง ท เปน ชอง

วาง ของ ชมชน”

ชอง วาง ของ นา ยกฯหม คอ โปรแกรม ตรวจ สขภาพ

ตงแต ป 2542 อบต.บานหมอ จด โครงการ ตรวจ

สขภาพ ชมชน เลอก 3 โรค พน ฐาน ท ชาว บาน อยาก ร และ

ควร ร เชน ตรวจ หา คา คอ เรส เต อรอล ไตรกลเซอไรด

และ เบา หวาน มอบ หมาย ให สถาน อนามย ดำเนน การ

สนบสนน งบ ประมาณ โดย อบต.

“เรา เชอ วา ทก คน ไม สามารถ เขา ส ระบบ บรการ ของ

รฐ ได ทว ถง อยาง บตร ทอง ก ไมม บรการ ตรวจ หา มะเรง ท

ผ หญง เปน กน เยอะๆ มะเรง ปาก มดลก มะเรง เตา นม หรอ

มะเรง ตอม ลก หมาก ใน ผชาย กบ การ ตรวจ คา การ ทำงาน

ของ ตบ ท ตอง ตรวจ เพราะ คน เมอง กน ไม เลอก”

จาก เดม คน เดน เขา สถาน อนามย ไม ถง 50 คน

ตอ เดอน แต หลง ม บรการ ตรวจ สขภาพ ปจจบน เดอนๆ

หนง ม คน รก สขภาพ และ ผ ปวย มา ใช บรการ สถาน อนามย

ไม ตำ กวา 1,000 คน ใน อนาคต นา ยกฯหม ก เตรยม


เพม โปรแกรม ตรวจ อก 6 โรค เรอรง อาท หลอด เลอด

เบา หวาน ความ ดน ฯลฯ

บรการ ตรวจ สขภาพ ของ อบต.บานหมอ ไมใช

แค รอ ให คน เดน เขา มา แต ยง รก ไป ถง หนา บาน คลายๆ

โครงการ 1 เยน 1 ซอย ดวย โดย ทกๆ 1-2 เดอน แรก ของ ป

จะ ม ทม แพทย ออก หนวย ตรวจ รางกาย ทก เสาร-อาทตย

“ตาม หว ไร ปลายนา เรา ไป หมด เพราะ คน ท อย กบ

บาน ไม ได ทำงาน อะไร หรอ เปน เกษตรกร นอกจาก บตร

ทอง แลว จะ ไมม สทธ การ รกษา อะไร เลย เรา ก ไป ตรวจ ให

แลว ก ชกชวน ให เขา

มา ตรวจ ตอ เนอง ท

สถาน อนามย” น คอ

ชอง วาง ทาง สขภาพ

ท กลาย มา เปน อก

หนง ภารกจ เดน ของ

อบต.บานหมอ



ตด กบ รว บานหมอ หล ไมใช ส ตอง บอก วา รว

เดยวกน คอ พนท ส เขยว ราว 5 ไร เจาของ คอ ลกเขย ของ

หมอ หล คน ท มหนา ท ไป ขน เขา ลง ทะเล หา วตถดบ แลว ขน

กลบ มา ให ภรรยา แมยาย และ พอตา ปรง เปน ยา ตอ ไป

เมองมนแสนธรรมพล หรอ โย ชาว อบลราชธาน

โดย กำเนด แต มา เปน ลกเขย บานหมอ และ เปน เจาของ

แหลง เรยน ร เกษตร พอ เพยง

สภาพ บรษ วย 45 หนา กราน แดด นาย น เปน

ลก ชาวนารอยเปอรเซนต เรยบ จบ ดาน เกษตร จาก

04 ดอกแค แตพอเพยง


มหาวทยาลย เกษตรศาสตร แลวไป เปน พนกงาน กน

เงน เดอน บรษท โภคภณฑ ราย ใหญ ทสด ของ ประเทศ อย

สบ กวา ป เกยว เกบ ความ ร มา ทก กระบวนการ ผลต การ

ตลาด และ ธรกจ

จน ออก มา ทำ กจการ สวน ตว เขา เลอก เลยง กง กบ

บรษท โภคภณฑ ยกษ ใหญ ราย เดม แต ประสบ ภาวะ ขาดทน

เปน ลาน โย บอก วา สาย ปาน เรา มน สน ส เขา ไม ได

“เห มอ นโช หวย กบ หาง ยกษ นะ” เขา เปรยบ เทยบ

เลย ตดสน ใจ เดน ทาง มา บานหมอ บาน เชษฐ-

ศร ภรรยา พรอม ได แรง หนน จาก นอง เขย ให มา ทำ อะไร

สก อยาง บน ทดน เปลา ขาง บาน

“ตอน นน ชวต ตดลบ ไมร จะ ทำ อะไร แลว มา ได

เหน ทดน ตรง น เรา ก อยาก ทำ ท ดน วางๆ ให เปน ประโยชน


ตาม ความ ร ท เรยน มา เลย จดการ ยก รอง ลง ไม หลก – ไม

ยนตน ไว กอน อยาง สม โอ สลบ กบ ไม ระยะ สน เชน พรก

ขา มะกรด ตะไคร ก ลง ไว เปน ราย ได รอ ตน ใหญ ... หลก

เศรษฐกจ พอ เพยง ท เรา ร กน นน แหละ” วทยากร เทา เปลา

เลา ไป เรอยๆ

ทำไม ถง เปน สม โอ?

โย ตอบ วา เพราะ

ทก คน รอบ ตว ตาง ชอบ กน

เขา เอง ก ดวย เทา น ก เหลอ-

เฟอ แลว ตอ การ ลงแรง

ปลก ลก เขยวๆ หนกๆ พนธ

ขาว ใหญ ตอ ดวย นอยหนา

พนธ เพชร ปากชอง กอน หนา นน ม มะปราง

ดวย แต ไม สำเรจ เพราะ ไม ถก กบ ดน แถว น

ป 2551 สม โอ ขาว ใหญ เกอบ จะ ได

เกบ กน แลว โชค ราย เจอ นำ ทวม มด สวน ของ

อรอย ตาย หมด

เจอ ความ ผด หวง มา แลว ทก รป แบบ

เงน รอย เงน ลาน เคย ผาน มอ มา แลว หมด ทกข

ทมา กบ นำ คราว นน ทำเอา โย ซวนเซ ไป นด

หนอย แลว ก ลก ขน มา ปลก กลา ใหม แทบ

จะ ทนท


“ ม น เ ป น เ ร อ ง

ธรรมชาต ใคร จะ ไป หาม

มน ได ทวม ได เรา ก ปลก

ใหม ได เรา เรยน ท จะ อย

กบ มน ไม ไป โทษ เทวดา

ฟา ดน เรอง พรรค น เจอ กน

ทว โลก ตว เลก อยาง เรา จะ

รอด ได ยง ไง”

6 ป ผ าน มา ใน

ฐานะ ชาวสวน ชาวไร โย

ยอมรบ วา ยง ไม ได อะไร

เปน ชน เปน อน ยกเวน

ราย ได เลกๆ นอยๆ จาก ไม ระยะ สน อยาง ขา ตะ ไตร

ใบ กะ เพรา พรก และ ไม ท ไม ตอง ดแล มาก แต มด อก ให

ชนด เกบ แทบ ไมทน คอ ดอก แค

5 บาท 10 บาท แม จะ เปน ราย ได เลก นอย แต เมอ

มา รวม กน ทำให โย ม กำลง ใจ ทำ ตอ ไป ได พรอม สจธรรม

อก ขอ หนง ใน ชวต

“ตอง ทำความ จรง สวน กบ วย ยง เรา แก ขน ก ยง ตอง

พง พวก ตน เลก เหลา น เพราะ กำลง เรา จะ ตอง ถดถอย ไป

เรอยๆ ชวง เรา ยง ม กำลง เรา ก ตอง เอา จาก ลาง ขน แต พอ

เรา แก ก ตอง เอา จาก ตน ลง”


ราย ได หลก จรงๆ ของ โย มา จาก ดอก แค เขา สมมต

ให ฟง วา มด อก แค 25 ตน เกบ ได วน ละ 20 กโลกรม ขาย

ได เงน วน ละ 200 เดอน ละ 5,000 ได ป ละ 50,000 ป

หนง จะ เกบ ดอก ได 10 เดอน ยกเวน หนา หนาว 2 เดอน

ขอด ของ ดอก แค คอ ออกดอก ทก วน ม ขอแม อยาง

เดยว คอ ตอง ตน มา เกบ ให ทน ไม อยาง นน จะ บาน เสย

ของ หมด แต คน สวน ใหญ มอง ขาม ไป ปลก ไม ผล ท ยากๆ

ตอง รอ นาน

ดอก แค ของ โย สง ตลาด ให แม คา ขาย ขาว แกง ทก วน

ไม เคย ม ปญหา เรอง ตลาด เพราะ กอน จะ ลงมอ ปลก เขา

ได ไป ตระ เวน ด ตลาด วา อะไร ม ไมม อะไร แพง อะไร ถก

ไม ใชนก อยาก ปลก อะไร ก ปลก

“คณ จะ ผลต อะไร เทา ไหร และ ขาย ให ใคร ตอง ร ให

หมด กอน ลงมอ” ปญหา อยาง เดยว ของ พ โย คอ ไมม สนคา

ไมม แรงงาน ชวย ม แคสองมอ แถม อก มอ หนง ตอง ชวย


ภรรยา ทำ ยา อก

เกบ ดอก แค เสรจ เวลา ท เหลอ ตอง เอา มา ดแล

บรรดา ไม ผล ตางๆ ทง รดนำ ใส ปย ประคบประหงม ให

ด ทสด

ราย ได ตอ เดอน 5,000 โย บอก อย ได สบาย เพราะ

ไม ตอง เสย คา ใช จาย อะไร มาก ผก ก ปลก กน เอง ทง พรก ทง

ตำลง พรก ปลา ก เลยง เอง ม ปลา ดก ปลา นล ปย ท ใช ก ใช

ข วว ใช แกลบ มา บำรง ดน ปย เคม ยอมรบ วา ใช บาง

“ม 5,000 ผม เหลอ 5,000 สงคม ผม เทา น นะ ไม

ขยบ ก คอ ไม เสย”


ถาม โย วา ชวต ตอน น เปน อยางไร บาง เขา ตอบ ทนท

วา แฮปป เขา เลอก ท จะ มอง ทองฟา มากกวา เขม นาฬกา

เมอ อยาก ร เวลา และ เขา ก ตน ต 4 นอน 2 ทม ตรง เวลา

อยาง น ทก วน

ถาม อก วา ทำไม พช ผล ของ พ โย จง ขาย ได เขา บอก วา

ทำเล ทดน คอน ขาง กลาง เมอง อยาง น เปน ตว โฆษณา ชน

ด ใคร วง รถ ผาน ไป ผาน มา เหน หมด วา เขา ปลก อะไร ใคร

สนใจ ตว ไหน ก จอด รถ เดน เขา มา คย กน หมบาน จดสรร ท

อย ตด กน ยน หนา มา ก ร หมด วา เขา ปลก อะไร

“ทำไม มา ทำ ไร ทำ สวน ใน เมอง ก ตอง ตอบ วา ทำ

กลาง ปา กลาง เขา ใคร จะ ไป เหน ละ” จรง ของ เขา

...ขาราชการ ทำงาน เชง รก เกษตรกร อยาง เขา ก ตอง

รก แบบ น เหมอน กน

เชน เดยวกน สม โอ ก ขาย ได ลก ละ 60-70 บาท

นอยหนา กโล ละ 70-80 บาท ถา ไป ปลก อย ใน ปา ก คง

ไมม ใคร มา ซอ แต ลก อบลฯ อยาง เขา คด ไกล กวา นน เขา

ฝน วา จะ สง ไม ผลอ อก ไป เมอง นอก ใน อนาคต อน ใกล

เรอง ลทาง เขา มอง ไว หมด แลว

“คน จะ ทำ เกษตร มน ตองใจ รก ใจ รก ไม พอ ตอง

ศรทธา ดวย เชอ ใน สง ท ทำ” แลว สายตา ของ โย ก ไป หยด

อย ท สม โอ ท ใกล จะ ได เกบ กน เตมท แลว




ขน ชอ วา เปน เมอง ขนม หวาน แต จาน หวานๆ ท

ชาว บานหมอ ภมใจ นำ เสนอ กลบ ไมใช ขนม หมอ แกง หรอ

ขนม ตาล แต กลบ เปน เมด เลกๆ ดำๆ เคยว แลว เหนยว

ตด ฟน อก ตาง หาก

เหนยว แค ไหน หาก ‘กลวย กวน ชนด พเศษ’ ขอ ง

อบ ต.บานหมอ ก อรอย จน ได เขาไป อย ใน ราน เซ เว น-

อเลฟเวน ใน ฐานะ ของ ฝาก จาก เพชรบร

ดวย รสชาต ท ใครๆ ก บอก วา หอม หวาน มน

อรอย จรง หรอ ไม สงสย ตอง บก ไป ถง โรง กวน ขนม พน

เมอง ตำบล บานหมอ ให ร กน

ณ อา คาร เลกๆ หว มม ถนน ของ หม 1 หญง สาว

5-6 คน กำลง งวน อย กบ การก วน การ ตด และ การ หอ กลน

มนๆ หอมๆ ของ กลวย กบ กะท อวล ไป ทว บรเวณ

ระหวาง ท สาวๆ กำลง ยง ณฤพล สงขพก หรอ

หน ชาย หนม คน เดยว ใน โรง กวน ก อาสา เลา เรอ งก ลวยๆ

วา ม ทมา จาก แผน พฒนา ตำบล ป 2542 ซง เอา ความ

ตองการ ของ ชาว บาน ไป เขยน แผน พฒนา ตำบล ชวง นน

ชาว บาน ตองการ ม อาชพ เสรม เวลา เดยว กบ เศรษฐกจ

05 กลวยกวน หวานๆ มนๆ


ฟอง สบ แตก

โจทย ใหญ คอ แลว จะ ทำ อะไร กน ด

ชาว บาน ท ตองการ อาชพ เสรม ก มา รวม ตว กน สวน

ใหญ เปน แม บาน ม บาง คน ท ทำ โรงงาน กลวย กวน แต เปน

ประเภท ลกจาง ราย วน ครน พอ เศรษฐกจ ไม ด ก ถก ลด วน

จาง ทงหมด เลย รวม ตว กน เขยน โครงการ ขอ งบ ประมาณ

อบต.

แต ดวย ความ ท ชวง นน อบต. ม งบ จำกด เลย ทดลอง

ไป ซอ กลวย แผน จาก โรงงาน เอา มา ตด และ หอ เอง แลว นำ

ไป ขายสง จง ยง ไมม แบรนด กลวย กวน เปน ของ ตว เอง

“ทำ อย รวมๆ ป ม โครงการ กระตน เศรษฐกจ มายง

ทอง ถน เลย มา คย กน วา อยาก ม ท สก แปลง ตง โรงงาน

กวน กลวย กนเอง พวก เรา จะ ได กำไร เพม มาก ขน การ

จาง แรงงาน มาก ขน

ร า ย ไ ด ก ร ะ จ า ย

มาก ขน เชน กลวย

มะพราว เรา ก เอา

จาก ทอง ถน ได”

ก ล ม ก ล ว ย

ก ว น ไ ด เ ง น ม า

ประมาณ 100,000

สราง โรงงาน ขน มา


พรอม ซอ อปกรณ สวน ทดน ได ชาว บาน ใจบญ ยก ให

เพราะ อยาก เหน ทดน สวน ตว เปน ประโยชน แก ทอง ถน

เมอ กระบวนการ สวน ใหญ คน หม 1 ผลต กนเอง

ตนทน ของ กลวย กวน ก ตำ ลง ยอด ซอ เพม มาก ขน ปรากฏ

วา ผลต ไมทน ตอง ซอ เตา กวน เพม อก หนง

ลำพง ราคา ท ยอม เยา คง ไม ทำให กลวย กวน

บานหมอ ขาย ดบ ขาย ด แต เพราะ คน ซอ ไป แลว ม การ บอก

กน ปาก ตอ ปาก ของ พอคา คนกลาง ทำให ม ยอด ซอ สง เขา

มา จาก ทว ประเทศ ประกอบ กบ ม คณะ ตางๆ เขา มา ด งาน

ท บานหมอ เปน จำนวน มาก บอก ตอ กน ไป เรอยๆ

“พอ บม มาก ก ม การ ตอ เตม ขยาย หอง เพม เอา ไว

เกบ วตถดบ และ ตอนรบ คน ทมา ด งา นบอยๆ” ยค รง ยค

แรก ของ กลวย กวน

ลวง เขา ป 2549 เกด รฐประหาร และ ปญหา ทางการ

เมอง ซง สง ผลก ระ ทบ มา ถง กลวย อยาง ชวย ไม ได

อนดบ แรก ยอด ขาย ตก วตถดบ ขน ราคา ทง นำตาล

มะพราว คา ครอง ชพ ตางๆ ถบตว สง ขน กลวย กวน

บานหมอ ถง ทาง ตน จำเปน ตอง หยด การ ผลต ตอน นน

ทก คน คด เหมอน กน วา “มน จบ แลว”

พอการ เมอง เรม เปลยน ขว รฐบาล ม โครงการ ชมชน

พอ เพยง ผใหญ บาน มา ประชาคม กบ ชาว บาน วา ใคร อยาก

ทำ อะไร ให เสนอ โครงการ ไป ชาว บาน หม 1 จง อยาก ตอ






ย อด กล วย กวน อก ครง หนง เพราะ กำลง คน เครอง มอ

สถาน ท ม พรอม อย แลว ขาด เพยง ทน

เมอ ได ทน มา สง ท ปรบ เปน อน ดบ แรกๆ เลย คอ

สตร

“เรา กวน ให หวาน นอย ลง เพอ ลด การ ปรมาณ

นำตาล มน ก พอ ไป ได แลว เพม ผลต ภณฑ อนๆ เขา มา

เชน ขนม หมอ แกง ขนม บา บน ท ชวย หนน เสรม ราย ได

ให มาก ขน”

เจาของ สตร ตว จรง อยาง

จก-จราพร บวคล เสรจ จาก

งาน หนา เตา ก มา รวม วง เลา

วา นอกจาก สตร ท ปรบ ลด ลง

เพอ ความ ประหยด แลว สตร ท

วา น ยง เพม ความ มน จน กลาย

มา เปน จด ขาย ของ กลวย กวน

บานหมอ มา จนถง วน น

นอกจาก น กลวย ทก หว

ท ใช เปน วตถดบ ปลก แบบ

ปลอด สาร พษ มะพราว เลอก

จาก สวน ท ไม ใช สาร เคม แถม

ตลอด กรรมวธ การ ทำ ไมม การ

ใช สาร กน บด


ขน ตอน การ ทำ กลวย กวน สตร บานหมอ

ม ดงน

1.ปอก กลวย

2.นำ กลวย มา บด ให แหลก

3.นำ มะพราว มา คน ให ได นำ กะท

4.เอา กลวย บด เท ใส กระ ทะ

5.ใส กะท ลง ไป กวน รวม กน ให มน

6.ใส นำตาล ทราย

7.ใส เคลด ลบ สำคญ อยาง แบะ แซ เพอ ให

กล วย กวน ม ความ เหนยว

อก เคลด ลบ ท จก กระซบ บอก มา คอ

ถา ใช กลวย งอม หรอ สก จด นำ จะ เยอะ

กลวย กวน จะ ไม อรอย ท บานหมอ จง เลอก

ใช แต กลวย สก พอด

8.กวน 2 ชวโมง

9.เอา ขน มา รด ให เปน แผน บาง

10.ทง ไว ให เยน ตว กน เวลา ราว 3 ชวโมง

11.ตด เปน กอน เลกๆ แลว หอ


ยง ไป กวา นน กลวย กวน แตละ เมด ม ความ ละเอยด

ออน ถง ขน อากาศ หนาว หรอ รอน ตอง ใช วธ กวน ตาง กน

แต โดย พน ฐาน แลว สวน ผสม ของ 1 กระ ทะ จะ ใช กลวย บด

ราว 30 กโลกรม นำตาล 5 กโลกรม มะพราว 4-5

กโลกรม รวมๆ แลว ตนทน เฉลย กโลกรม ละ 70 บาท

วนๆ หนง โรง กวน บานหมอ ผลต ได ราว 8 กระ ทะ หรอ

208 กโลกรม

กำลง การ ผลต ตอน น ม ประมาณ 7 คน จก ท สวม

บท หวหนา โรง กวน ขนม พน เมอง อก ตำแหนง บอก วาย อด

ขาย แบบ ยง ไม หก ตนทน อย ท 150,000 บาท ตอ เดอน แต

ถา หก ลบ กลบ หน ทก อยาง แลว จะ เหลอ ราว 20,000 บาท

นอก เหนอ จาก น ก จะ ม

การ เกบ กะลา มะพราว

กาก มะพราว ท เหลอ

จาก การ ทำ กลวย ทำ

ขนม ไป ขาย ตอ แลว เกบ

เงน มา เปนก อง กลาง ใช

เปน คานำ คา อาหาร

ราย วน

“ท น เรา จาย คาแรง

แพง กวา ท อน อยาง คา

หอ กบ ตด (เปน กอน)


อย ท ถง ละ 14 บาท แต ถา หอ อยาง เดยว ถง ละ 8 บาท”

ตลาด หลกๆ ของ กลวย กวน บานหมอ มกระจด

กระจาย ทง ใน กรงเทพฯ ใน เซ เว นอเลฟเวน หรอ บางท

โรงงาน ตางๆ ทำ ไม ทน ออ รเด อร ก ซอ ของ บานหมอ ไป

ผสม แต ถา ใน กรณ บานหมอ ของ ขาด จะ ไม ไป ซอ ท อน มา

ขาย ตอ จะ ใช วธ บอก ไป ตรงๆ วา ม ไม พอ

ใคร ชอบ กน กลวย กวน แบบ ไม กลว ตด ฟน จก บอก

วา ควร กน ให หมด ภายใน 1 เดอน และ วาง ไว ใน ท แหง

ตลอด เวลา

อรอย ทงท ก ตอง ปลอดภย ตอ สขภาพ ดวย ทาน

เสรจ แลว อยา ลม แปรง ฟน ดวย นะ


ใน บานหมอ ใช จะ ม แค กลวย กวน ท ชวน ชม ยง ม

ขนม หวานๆ หอมๆ รอ อย อก หลาย อยาง ท บาน โคก

มะกรด หม 5 เจาของ ราน ใจด ลกขณาธรรมโชต แหง

ราน ขนม ไทย เพชร พร รอ ตอนรบ แขก แปลก หนา ดวย

‘วน นำตาล กรอบ’

คำ แรก ท กด นอกจาก ความ กรอบ ตาม ชอ แลว

ความ หอม ของ เนอ วน นำตาล สด ขาง ใน ก ยง อวล ไป ทว ปาก

แม จะ ออก หวาน ไป สก หนอย สำหรบ คน ไม กน หวาน แต ขน

ชอ วา ขนม มน ก ตอง หวาน เปน ธรรมดา

06 วน ขาวเกรยบ อาลว หวานอยางมระดบ


ปลอย ให ความ หวาน ผาน ลงคอ ไป หลาย ชน

ลก ขณา นง อมยม กอน บอก ถงท มา ท ไป ของ ขนม ชนด น

วา ของด เพชรบร อยาง นำตาล สด เอา มา แปรรป ทำ ขนม

อะไร ได บาง

จน มา ลงตว ท วน นำตาล สด รสชาต หวาน หอม

อรอย แต ตด ตรง ท หมด อาย เรว

คด ไป คด มาเล ยล อง นำ วน นำตาล สด ไป อบ แหง ดวย

ต พลงงาน แสง อาทตย ท สาม ออกแบบ และ ตอ เอง โดย ทก

ขน ตอน จะ ไมม การใสสาร ปรง แตง หรอ สาร กน เสย ใดๆ

ทง สน และ ใช นำตาล สด ท รอง มา จาก ตนตาล โดยตรง


ใคร อยาก ลอง ทำ กน ขน ตอน คราวๆ ม ดงน

1. นำ นำตาล สด มา ตม ให เดอด แลวก รอง ดวย

ผา ขาว บาง

2. นำ ผง วน ผสม นำตาล สด ให เขา กน ตง ไป ให

ผง วน ละลาย ตว

3. เท นำตาล ทราย ใส ลง ไป เคยว กน จน ไดท

4. นำ สวน ผสม ท ได ไป หยอด ลง บน พมพ ท

เตรยม ไว ตง ทง ไว ให เยน หรอ วน จบ ตว กน

5. แซะ วน ออก จาก พมพ นำ ไป วาง บน ถาด ท

เตรยม แลว เขา ต อบ อบ จน แหง ตาม

ตองการ


นอกจาก วน กรอบ นำตาล สด แลว ราน เพชร พร ยง ม

ของ อรอย อก หลาย เบอร ไม วา จะ เปน ขนม อาลว ท งาน น

ไม ได มา แบบ ธรรมดา แต เปน อาลว ชาววง ร ปด อกก หลาบ

และ ขนม เกา แก ของ เพชรบร อยาง ขาว เกรยบ งา

“อาจ จะ ด เปน ขนม พนๆ บานๆ แต ทำ ขาย แทบ

ไมทน” ลก ขณา

บอก อก วา เดมท

ท บานหมอ ม การ

รวม กลม ทำ ขาว

เกรยบ งา กน อย

แล ว แต ส วน

ผสม รสชาต ไม ตาง จาก ท อน

แต ราน ขนม เพชร พร เลอก เปลยน สวน ผสม สำคญ

จาก นำตาล ท เหลอ จาก การ ทำ ทอง หยบ ทอง หยอด ก

เปลยน มา เปน นำตาล โตนด ตาม คอน เซปท ขนม ท ยำ

วา ‘ตอง ด ทสด’ เทานน ยง ไม พอ นำตาล โตนด ท ใช ทำให

ขาว เกรยบ งา ของ บานหมอ ม ส นำตาล ออน เหมอน ส ของ

นำตาล โตนด และ สามารถ มอง เหน เนอ มะพราว และ

งา ดำ ได ชดเจน

เรอง สาร อาหาร ก ไม เปน รอง ใคร เพราะ ขาว เกรยบ งา

ทก แผน ของ ท น ทำ จาก ขาว กลอง ให รสชาต มน อรอย ท

สำคญ สด วตถดบ ทงหมด ได จาก ใน ชมชน กระจาย ราย ได


ให ชมชน อก ทาง จน ได เปน ‘แหลง เรยน ร กลม ขนม ไทย

เพชร พร’ ท คน ตาง ถน ตบเทา เขา มา ด งาน ชนด หว บนได

ไม เคย แหง

กวา จะ มา ถง วน น สามสบ กวา ป ท แลว ลกขณา เคย

เปด ราน เสรม สวย มา กอน แต เพราะ เวลา งาน เขา มา กน

พนท ชวต มาก จน เกน ไป ใคร อยาก แตง หนา ทำ ผม ก มา

เคาะ ประต กน กลาง ดก หรอ ไม ก เชา มด ท สำคญ ราย ได

แค พอ เลยง ตว แต ไม ได ใน สง ท ฝน ทงหมด

จาก นน ก ไป หา อาชพ เสรม สาม ไป เปน เซลสแมน

ขาย สนคา อปกรณ เครอง ครว บรษท หนง ระหวาง นน กได

วชา มา เยอะ ทง สตร ขนม อปกรณ เครอง มอ ฯลฯ จง

ตดสน ใจ ทำ ขนม ปย ฝาย ขาย จน ครอง ตลาด ใหญ 2 แหง

คอ ตลาด เพชรบร และ ตลาด หวหน

เวลา ไลเลย กน ลกขณา ไป เรยน ว ชาเบ เก อรท

สถาบน ชอ ดง ใน กรงเทพฯ และ เอา ความ ร ท ได มา ลอง ทำ

ผลต ภณฑ ใหมๆ เชน แยม โรล คกก ขนมปง ยง ทำให

ตลาด ขนม ไป ไกล มาก ขน จน มา ถง เมน สำคญ อยาง เคก

“ไม เคย เรยน แต มนใจ วา ทำได ทำ หนา เคก ให เรยบ

คง ไม ตาง จากฉาบ ปน เทา ไหร แฟน นา จะ ทำได พอ ลอง ทำ

แบบ ลก จำ เขา มา ก ทำได เลย ไป เรยน จรงๆ จงๆ พฒนา

ขน มา หลาย สตร เชอ ไหม วา ทำ เคก 10 วน มากกวา เงน

เดอน 2 เดอน อก ผล ตอบแทน มน สง จรงๆ ยง ชวง นน


(ป 2527-2528) ใน เพชรบร ไม คอย ม ใคร ร จก ธรกจ เบ เก อร

เรา เลย ปรบ ราน เปน เบ เก อร เตม ตว”

ปรากฏ วา ราน เบ เก อรขาย ด เปน เท นำ เท ทา

นอกจาก ค แขง ท นอย จน แทบ จะ นบ ราย ได การ ตง ราคา ท

สง กวา รา ยอนๆ ทำให เพชร พร ยง ขาย ดบ ขาย ด

ยก ตวอยาง ราน อน 80 บาท เพชร พร 120 บาท

ของ แพง กลบ ขาย ด กวา เพราะ ราคา ท บวก เพม เหมอน

เปนการ เตม มลคา และ ภาพ ลกษณ ลง ไป ใน ขนม ชน นน

กลยทธ น ถก ใช กบ ขนม ทก อยาง ใน ราน เพชร พร มา จนถง

ปจจบน

“คณ เชอ ไหม หมอ แกง ท อน 35 เรา ขาย 45 เรา

ขาย หมด กอน เพราะ ราน อน ใส เมด บว เรา ใส ลก ตาล แต

การ ใช กลยทธ เรอง ราคา จำ ไว เลย วา เรา ตอง ให มากกวา

เจา อนๆ มน คอ ความ ตาง”


แต เมอ เวลา ผาน ไป บานหมอ คลา คลำ ไป ดวย ราน

เบ เก อร เพชร พร เตรยม ปรบ ตว อก รอบ เรม ผอน การ เนน

เบ เก อร ขยบ หา ตว อน มา ทดแทน แต งาน น ไมม มา เรม นบ

1 ใหม หาก เลอก ใช วธ การ ตอย อด

ตง ตน จาก การ เปน จงหวด ทอง เทยว ของ เพชรบร

ใคร ไป ใคร มา ตอง หว ขนม กลบ บาน แทบ ทง นน และ จะ ด

ไหม ถา จะ เอา ขนม ท ด ทสด จาก ท ตางๆ ใน เมอง เพ ชรฯ ไม

วา จะ เปน บา บน จาก ทายาง ขนม ชน จาก บานแหลม หรอ

ขนม หมอ แกง แมๆ ทง หลาย มา ไว ท เพชร พร

“น คอ การ ปรบ ตว เขา ส ภาค ธรกจ อยาง เปน ขน เปน

ตอน” และ เปน ไป ตาม คาด ราน คา รวม ขนม อรอย ไป ได

ด แต หลง จาก นน ม คำถาม จาก ลกคา เขา มา วา อะไร คอ

สนคา ของ ทาง ราน

คำ ตอบ คอ ไมม เลย แมแต อยาง เดยว

“ถา จะ ทำ สนคา ของ ตว เอง ขน มา สก อยาง เรา จะ ทำ

อะไร ด ก หา เอา จาก ของ เดม ท ทำ กน อย คอ ขาว เกรยบ งา

แต ทำ อยางไร ให ตาง เรา เลย ไป จด กลม ทำ ขาว เกรยบ งา

แต สตร ตอง เปน อยาง ท เรา คด”

จน กลาย มา เปน ขาว เกรยบ งา สตร เฉพาะ ของ ราน

ตาม มา ดวย วน กรอบ นำตาล สด อาลว ชาววง ฯลฯ และ

ท เพม เขาไป ใน ทก ผลตภณฑ คอ มผช. หรอ มาตรฐาน

ผลตภณฑ ชมชน ท ออก โดย กระทรวง อตสาหกรรม ท เนน



ตรวจ กระบวนการ ผลต บรรจ และ สง ออก นอก เหนอ ไป

จาก มาตรฐาน อย. ท ม อย แลว

สามทหาร เสอ ของ ราน ขาว เกรยบ งา อาลว และ วน

กรอบ นำตาล สด ทก ชน ผาน การ อบ โดย ต อบ พลงงาน แสง

อาทตย ท ตอน แรก ได รบ ความ อนเคราะห โดย กระทรวง

วทยาศาสตร และ เทคโนโลย แต กำลง การ ผลต แค ต เดยว

ไม เพยง พอ ตอ ปรมาณ ขนม

ค ชวต ของ ลกขณา จง งด วชา ชาง ขน มา ควา คอน

ตะป เลอย ลงทน ตอ ต เอง โดย ได แรง บนดาล ใจมา จาก

ต อบ ขนม หมอ แกง แบบ โบราณ จน สำเรจ ออก มา เปน

ต อบ ไฟฟา พลงงาน แสง อาทตย ท ตด พดลม (บานๆ) ชวย

ระบาย ความ รอน ขาง หลง

ท สำคญ ทง ต กน คา ไฟ

แค วน ละ 35 บาท ลกขณา

ดด ลกคด ไว แลว เมอ มา รวม

กบ คา วตถดบ ตางๆ ท หา ได

ใน ทอง ถน ทงหมด

พอ เรา ถาม ออก ไป

ราย ได หมนเวยน ตอ เดอน

ของ ราน เพชร พร ม ประมาณ

เทา ไหร ลกขณา ไม ตอบ อะไร

มาก ไป กวา รอย ยม



อาคาร เรยน หลง เกา ท ปจจบน กลาย มา เปน

ททำการ ของ อบต.บานหมอ คอ โรงเรยน บานไร พะเนยด

โรงเรยน ประจำ ตำบล ท ถก ยบ ไป เนองจาก ม คร แค 9 คน

กบ เดก อก 13 คน เพ ราะ เดกๆ พา กน ไป เรยน ท ตว เมอง

ซง ม โรงเรยน ให เลอก หลายสบแหง เดน ทาง ก ใกล แค ขบ

รถ เครอง ไม ก นาท

เมอ ไมม โรงเรยน ไมม เดก โจทย หนก ของ สวน

งานการ ศกษา บานหมอ คอ ‘แลว เรา จะ ทำการ ศกษา

เรอง อะไร’

07 ของไมหวานการศกษา


พนทภาสกชวง หรอ นำ นก วชาการ ศกษา ดแล

สวน การ ศกษา และ ศนย พฒนา ทกษะ ทางการ ศกษา ของ

บานหมอ นำ โจทย น จาก นา ยกฯหม มา คด ตอ หลง จาก เขา

มา ทำงาน ใน ป 2542 ตอน นน เดก และ เยาวชน บานหมอ

ม ปญหา ตด เกม และ ตด ยา หนก เปน พเศษ ชวง ปด เทอม

อบต. กบ กศน.(การ ศกษา นอก ระบบ และ การ

ศกษา ตาม อธยาศย) เลย จด กจกรรม เรยน พเศษ ภาค ฤด

รอน ชกชวน ลก หลาน กำนน ผใหญ บาน มา ได 20 คน

เนน ให ไป สนก กบ นนทนาการ วาด รป เลม เกม ฯลฯ เพอ

ให เดกๆ ใช เวลา วาง อยาง ไม นา เปน หวง แต ก ไม ประสบ

ความ สำเรจ เทา ไหร เพราะ ชวน ได แค เดกๆ จาก หม 1

2 3 ขาม สะพาน ไป ไม ถง เดกๆ หม 4 5 6 ท เลอก ไป ใช

เวลา วาง ใน ตว เมอง มากกวา

จน ตอง ใช โครง การ เวรคๆ อยาง 1 เยน 1 ซอย เขา

มา ชวย ประชาสมพนธ ไป ถง หนา บาน วา ถง ไมม โรงเรยน

แต อบต. ก ม สวน งานการ ศกษา พรอม ทำ แบบ สอบ ถาม

เดกๆ และ พอ แม ละแวก นน ไป ดวย วา ตองการ พฒนา

ทกษะ (ลกหลาน) ดาน ใด

“คย ไป คย มา เรา กลบ เจอ วา พอ แม ม ปญหา เรอง คา

ครอง ชพ เงน ไม พอ ตอ คา เรยน ลก เรา จง ตดสน ใจ ทำ ฐาน

ขอมล เดก บาน หมอ จรงๆ โดย ไป อำเภอ ขอ ด ทะเบยน

ราษฎร ไป ขอ คด ลอก ชอ เดก อาย 3-15 ป เรา พบ วา สน ป


2551 ทง ตำบล ม เดก

1,551 คน จาก นน เรา ก

ลงพน ท เลย วา จำนวน น

ม จรง ไหม ตอง ไป หลง 6

โมง เยน จะ ได เจอ ทง บาน

พอ ไป คย เลย ได ร วา หม

4 5 6 บาง ครอบครว ตอง

จาย คา เรยน พเศษ เดอน

ละ 20,000 บาท อยาก

ให ลก ได เรยน กบสถาบนดงๆ”

แผนการ ตอ มา ของ ทม การ ศกษา บานหมอ จง ตง

เปา ‘ลด ราย จาย ครว เรอน จน ออก มา เปน โปรแกรม สอน

พเศษ เสาร-อาทตย เนน ว ชา หลกๆ เชน คณตศาสตร

ภาษา องกฤษ จง ใจ เดกๆ ดวย การ ไป ตดตอ คร อาจารย

ชอ ดง ท สอน ใน ตว เมอง เพอ สราง ความ มนใจ ให แก พอ

แม และ ตว เดก เอง

ทงหมด ฟร

แถม ม อาหาร ให ทาน ระหวาง วน ผล ตอบ รบ เลย

ด เกน คาด แต พอ เทอม 2 จๆ เดก กลบ คอยๆ หาย ไป

จน เหลอ ไม ถง ครง หอง ทม การ ศกษา รอน ใจ จง ยก ห ถง

บรรดา พอ แม

“เดก ตอบ วา เบอ คร ท โรงเรยน เจอ กน จนทร ถง ศกร


ยง ตอง มา เจอ วน เสาร อก” นำเฉลย

เมอ เดก เบอ คร ทม การ ศกษา ก คด กน หนก วา จะ

ไป ตอ อยางไร ใคร บาง คนใน ทม เสนอ ขน มา วา อยาง นน

ก ตอง เอา เดก มา สอน เดก

เดก ใน ท น หมาย ถง นกศกษา ป ท 4 ท อบต.

ทำ เอม โอ ย รวม กบ มหาวทยาลย ราชภฏ เพชรบร ให มา ชวย

ฝกสอน วชา พน ฐาน ตางๆ ใน แบบ พ สอน นอง

“เดก อยาก เรยน มาก ขน เหมอน เขา ได เรยน กบ พ

ชอง วาง ระหวาง วย นอย ลง แลว คร ฝกสอน เขา จะ ม สอ

ทน สมย ม เกม มา เอน เต อร เทน นองๆ เรา ไม เนน วา เดก

ตอง เกง ขอ แค ละลาย พฤตกรรม เดก ท กาวราว เพราะ

เดก สวน ใหญ อย ใน ครอบครว เดยว พอ แม ลก เดกๆ ไมม

โอกาส รจก กน เลย”

โปรแกรม สอน พเศษ ม การ ประเมน ผล กน ทก ป

อยาง ป ลาสด เดกๆ เรยก รอง อยาก เรยน จนต คณต พน ท ภา

อาสา ไป ตดตอ สถาบน จนต คณต ท ด ทสด ใน เมอง เพ ชรฯ

พรอม ขอ เสนอ ท วน-วน ทง 2 ฝาย

โดย ทาง อบต. บอก ไป ตาม ตรง วา ม งบ ประมาณ

จำกด แต ถา สถาบน ยนด มา สอน ให ชอ เสยง ก จะ ตาม มา

โดย ไม ตอง โฆษณา เพราะ อยาง นอยๆ เดก บานหมอ ก

ตอง ร วา คร สอน จนต คณต มา จาก ไหน อาศย บอก กน ไป

แบบ ปาก ตอ ปาก


ผล ปรากฏ วา คอรส จนต คณต ของ บานหมอ เปด

รบ สมคร ได เพยง อาทตย เดยว...เตม

อก วชา หนง ท เดก บานหมอ คอน ขาง จะ เสย เปรยบ

คอ สนทนา ภาษา องกฤษ ชนด ท วา วน ไหน พา คร ฝรง เขา

หองเรยน มา เดกๆ ต ตว ออก หาง แทบ ทก คน

อยา วา แต เดก เลย นก วชาการ ศกษา อยาง นำ ก

เกด อาการ ตว ชา เหมอน กน เมอ ตอง พบปะ สอสาร กบ คน

ตา ส นำ ขาว

“วน หนง แม ซง เปน คร พา คร ฝรง มา ท บาน ฝาก ให

เรา ชวย ดแล คร ฝรง พด ไทย ไม ได สก คำ เรา ก ส ปค ไม ได

สก คำ ลม หมด แลว นง มอง กน ไป มอง กน มา เครยด พอ

ถง กลาง วน หว ทง ค เรา ก กวก มอ เรยก ให มา กน ขาว เขา

ก พด วา Lunch เรา บอก ให เปด ประต เขา ก Open the

Door แค น เรา ได ศพท แลว เรา พด ภาษา ไทย อะไร เขา ก

พด องกฤษ ตาม มา เลย เอา มา เลา ให นา ยกฯ ฟง วา ทง

วน เรา ได ศพท เยอะ แยะ เลย โดย ไม ตอง ทอง สวน ใหญ เปน

ศพท ท ใช ใน ชวต ประจำ วน ดวย”

พอ เลา จบ นา ยกฯหม ก ควก เงน ให ทนท 10,000

บาท บอก ให นำ ไป ลอง จด คอรส English on Tour แบบ

น ด

ทรป แรก นำ พา เดกๆ 15 คน ไป เทยว ทะเล กบ คร

ฝรง คน เดม ปรากฏ วา คร กบ นกเรยน ได แลก เปลยน ศพท


กน โดย ไม ตอง ทอง เดกๆ ก สนก พรอม ได ศพท กลบ บาน

กน ไป หลาย คำ ของ แถม ท ตาม มา คอ ความ กลา พด กลา

แสดงออก ของ เดกๆ อน เปน เปา หมาย สำคญ ของ ทม การ

ศกษา ท ไม เนน อด วชาการ

อก เรอง ท เนน ไม แพ กน คอ ความ เทา เทยม

เพ ราะ เดกๆ แตละ หม ของ บานหมอ จะ ม มา ทก

ฐานะ บาง คน มา พรอม กระตก นำ เกบ ความ เยน รป บาร บ

หรอ เบน เทน ผด กบ บาง คน ท เอา มา แค ขวด นำ เปลา เชน

เดยว กบ ดนสอ ปากกา พก กน มา แบบ จด หนก

แต คร นำ ของ เดกๆ ก ม วธ...

“อปกรณ เชน ดนสอ ปาก กา สวยๆ เรา ไม ให เอา

มา เลย อบต. จะ เตรยม ไว ให ส เดยว ลาย เดยวกน หมด

เพอ ลด ปญหา ใคร รวย กวา จนกวา ทก อยาง ตอง เทา กน

แมแต ขนม”

อยาง เดก ผ หญง คร นำ ร ใจ เลอก ลาย สาว นอย บาร บ

ให สวน ผชาย ก ลาย เบน เทน เพราะ คร นำ เชอ วา เดกๆ

จะ เปน หรอ

คด อยางไร

ข น อ ย ก บ

การ ปลก ฝง

แลว ผา ขาว

จะ เชอ ฟง


ทก วน น งาน ดาน การ ศกษา ยง อย ใน จด ท ตอง

พฒนา ตอ ไป แต กได แรง หนน จาก เดกๆ กลม ใหญ ทง

รน เกา ท จบ ไป แลว แต ยง คง กลบ มา ชวย งาน เปน พ เลยง ให

นองๆ รน หลง อย เสมอ

“เรา ได ปรบ ทศนคต คน บานหมอ จาก เดม โรงเรยน

เรา โดน ยบ ชาว บาน ไม เชอ มน แต ตอน น เขา เหน วา เรา

ทำได ม เดกๆ มา รวม กจกรรม กบ ศนย พฒนา ทกษะ ตลอด

ชวง ปด เทอม”

ความ ร นอก หองเรยน ของ ศนย พฒนา ทกษะ ไม

ได ม เทา น ดวย ชมชน บานหมอ ยง ม ของด อก เยอะ โดย

เฉพาะ ศลป วฒนธรรม คน ท น เกง เรอง กลอง ยาว รำวง

อบต.ก สนบสนน ให เกด การ ถายทอด ความ ร ชวน รน เดอะ

มา สอน เดกๆ ต กลอง ยาว รำ ไทย จน เดกๆ ได รำ เปน

ตวแทน จงหวด

อบต. เอง เมอ เหน วา ไป ได ด จง ให งบ ประมาณ

80,000 บาท ตง ศนย ศลป วฒน ธรร รม ขน มา โดย ใช บาน

ของ ปราชญ ดาน น เปน ททำการ

“ปา เจาของ บาน แก ชอบ รำ ชอบ ให เดก มา วง ใน บาน

เยอะๆ ชวง แรกๆ ใคร ม มา มา ม กบขาว ก หว กน มา จน

บาน น กลาย เปน ศนย รวม ของ เดกๆ ไป แลว” นอกจาก น

ยง ม คอรส อนๆ เชน ศลปะ ทำ ขนม ไทย ใคร ใคร อยาก

เรยน อยาง ไหน เรยน


เหนอ สง อน ใด โครงการ ถายทอด วาม ร จาก รน ส

รน ไม ได ม เพอ อนรกษ ภมปญญา เกา เทานน แต เจตนา

ของ คร นำ และ ทม ศนย พฒนา ทกษะ ยง ตองการ ลด ชอง

วาง ระหวาง วย เพราะ ผ สง วย ไม นอย มก ทะเลาะ กบ ลกๆ

หลานๆ หรอ เขา ขาย อาการ ท เรยก วา คย กน ไมร เรอง

นำ เลย เรม ตน แวะ เวยน ไป ตาม บาน ตางๆ เทยว หา

วา บาน ไหน ม ‘ผใหญ ชาง เลา (ความ หลง)’ อย บาง เมอ ได

คน เดน เรอง นำ ก จดการ ชวน เดกๆ ท ชอบ ฟง มา ลอมวง

“คน แก ก ม ความ สข ม ลก หลาย ราย ลอม เดกๆ ก

ชอบ คนสองวย ได เขา ใกล กน มาก ขน คะ”



คน ท น เชอ กน วา ‘แมนำ เพชรฯ’ คอ แมนำ

ศกดสทธ

เพราะ แมนำ อน ไหล จาก เหนอ ลง ใต แต แมนำ

เพชรฯ ไหล ยอน จาก ใต ไป เหนอ

ดวย ตา เปลา นำ เพชร ฯวน น ใส และ เยน มาก ท

ผาน มา อาจ ม สกปรก ไป บาง แต สดทาย ดวย ความ รวม มอ

รวมใจ ของ คน ทก อำเภอ นำ เพชร ฯก กลบ มา ใส เยน อก รอบ

และ พรอม เสมอ กบ การ แขง เรอ ยาว

แถม เปน เรอ ยาว รน จว ดวย

ยอน กลบ ไป ท หม 1 บานไร วด ประจำ หมบาน อยาง

วด เสา ธง เรยง ม เรอ จอด ทง ไว เปน เรอ ขนาด 23 ฝพาย ท

ชาว บาน ยม ไป พาย ใน งาน วด กน บอยๆ จาก นน ทหาร มา

ยม เรอ ของวด ไป พาย ถง ฤด แขง ชาว บาน ไมม จะ พาย เลย

ไป พาย กบ ตำบล บานลาด แต พอ พาย ชนะ บานลาด กลบ

กวาด รางวล ไป หมด

จาก จด นน ชาว บานไร แหง ตำบล บานหมอ จง

คด อยาก ม เรอ ของ ตว เอง อยาง จรงจง เลย เรม ทำ กน ด

ประกอบ กบ หม 1 เอง ขน ชอ เรอง ฝมอ ชางไม เปน ทน เดม

08 เรอยาวรนจว (แตแจว)


อย แลว เลย เรย ราย กน คนละ 100 บาท 500 บาท แลว

แต กำลง ซอ ไม กระทอน ซอ เครอง มอ ชวย กน ขด ส เรอ

ลำ แรก จาก ไม กระทอน ก เลย เกด ขน

“ทำ ไป คย กน ไป วา จะ ทำ ออก มา เปน เรอ หรอ มน จะ

เปน อะไร (ยม) จะ เปน ไม จม ฟน ซะ ละ มง”

เจาของ เรอง เลา ขาง ตน คอ จ หรอ จรพนธพมพ

สวางท ดแล ‘แหลง เรยน ร กลม เรอ ยาว’ ยอน ประวต

ตอวา เรอ ไม กระทอน ได ลง สนาม ครง แรก ใน วน สบสาน

แมนำ เพชรฯ เดอน ตลาคม ป 2548 แต ดวย ความ ท เปน

เรอ ใหม จม บาง ลอย บาง คน ด ก ขำ อะไรๆ ยง ไม คอย

ลงตว เลย ไม ได ถวย ใดๆ กลบ มา

“แต เดกๆ เขา มา

สนใจ มาก ขน พอ ถง หนา

เรอ เดอน สงหาคม เขา

จะ มา ชวย พาย ดแล ขด ส

ป ถด มา เลย สราง เรอ ใหม

2 ลำ ของ ผใหญ กบ เดก

อยาง ละ ลำ พอ ป 2550

นายก อบต. เหน วา ชมชน

สนใจ เลย จด งบ สนบสนน

มา ให ป ละ 5,000 บาท

จน คอยๆ เขยบ ขน เปน


10,000 บาท ใน หลาย ป ตอ มา เดกๆ ก เพม ขน หลาย เทา ตว

เดก รน แรกๆ โต ขน ก เขยบ ไป พาย ลำ ใหญ”

บาน ของ จ คอ แหลง เรยน ร และ ท เกบ เรอ ของ

กลม เรอ ยาว ขณะ เดยวกน ก หา เลยง ชพ ดวย ธรกจ รบ ทำ

เฟอรนเจอร ไป ดวย พอ เขา หนา เรอ ก จะ ได ตอนรบ สมาชก

ตว เลกๆ หนา ใหมๆ เสมอ บาง คน อาย แค 9 ขวบ ก มา

ขอ จบ พาย แลว

“เขา เหน พาย มา ตง แต เลกๆ เลย อยาก มา ขอ พาย

บาง ก ให เรม จาก ชวย วด นำ เรอ กอน พอ เรอ จอด ปบ เขา

ตอง รบ ลง ไป วด พอ สก พก ก ให เรม ฝก พาย กบ รน ใหญ เอา

ให ได จงหวะ กอน” อยาง ลกชาย จ ตอน น อาย 20 แลว ก

เรม จาก วด นำ เหมอน กบ คน อนๆ จน ตอน น เปน ฝพาย

ประจำ ลำ ใหญ ไป

ชอ เสยง ของ ฝพาย บานหมอ ไม เปน รอง ใคร

นอกจาก ถวย รางวล เกน นว นบ จน ตอง เอา ไป บรจาค ให


โรงเรยน เอา ไป ใช ตอ แลว ยง ได รบ เทยบ เชญ ให ไป แขง

จาก ตาง อำเภอ เฉลย ป ละ กวา 10 ครง แต สำคญ กวา นน

คอ เดกๆ ได ทำ ใน สง ท เขา ชอบ แมวา มน จะ เหนอย และ

หนก กตาม

“เขา ชอบ ของ เขา การ จะ เปน ฝพาย ได ตอง อด ทน

จรงๆ เพราะ มน ทง เหนอย ทง ปวด เอว แต สนก นะ ตอง ใช

ความ สามคค กน มากๆ อยาง เรอ รน เลก 7 ฝพาย ทก คน

ตอง ไป พรอม กน หมด ถา คน หนง หยด พาย เรอ จะ แพ

ทนท”

สาม ของ จ ก ชวย ลาก เรอ ทก ครง ท ม แขง พา เดก

ไป เปน โขยง เสย คานำ คา เดน ทาง จน หลาย ครง ก ถง

กบ เขา เนอ จน บาง ครง ก ถาม ตว เอง วา จะ ดนรน ทำ ไป

ทำไม ไหน จะ งาน ดแล หรอ ท เรยก วา ประ แปง เรอ การ

ทำบญ แม ยานาง ไป จนถง ทำ กบขาว เลยง ฝพาย ท เธอ นบ

เหมอน ลก

“ถา เรา ไม ไป เหน ลำ อน ไป เรา ก อยาก ไป เนอ ะ ไป

แขง แตละ ครง เชอ ไหม คน ด มากกวา คน แขง เสย อก”




ชวน เทยว บานหมอ


จาก ท นก วชาการการ ศกษา อยาง นำ ได ไป เยยม

หลาย หลงคา เรอน เพอน พบปะ คน เกา คน แก นำ ยง ได พบ

ของ เกา ของ แก ประจำ บาน หลาย อยาง จน เกด ความ คด

อยาก ให คน รน ใหม ได เหน อยาง ท เธอ เหน บาง

‘พพธภณฑ’ คอ คำ ตอบ ท ลอย เขา มา ใน หว พรอม

กบ การ ตระ เวน ไป ขอ ของ เกา ตาม บาน ตางๆ

ยม กลบ มา ก ม หนา หงาย กลบ มา ก บอย แต

สดทาย นำ กได ของ มา พอ ประมาณ สวน สถาน ท ได

รบ ความ อนเคราะห จาก เจาของ ศาลา ปฏบต ธรรม

เรอน เกา รม แมนำ เพชรฯ ใน พนท หม 3 มอบ ให เปน

สาธารณประโยชน

ใน บรรดา ของ เกา ประดา ม นำ ภมใจ กบ เครอง ฝด

ขาว หรอ สฝด มาก ทสด

พพธภณฑ ศาลาเหมองทะโมน


“ชน น อาย 90 ป ได จาก บาน ลง เพ ชร แสน สำราญ

แก เกบ ไว ไม ยอม ขาย ทง ท ม คน มา ขอ ซอ เปน หมนๆ แก ก

ไม ยอม บอก วา ถา ให ลก หลาน ไป ขาย เงน มา ก ไม ได อะไร

แต ถา เอา มา ให เดกๆ ได ด เดก จะ ได ไป บอกๆ กน ตอ ลก

ลง เพ ชร เอง ก ไม คอย พอใจ แรกๆ ม มา ขอ คน แต พอ เหน

เดกๆ เลน กน สนก สนใจ เครอง ฝด ขาว กน ใหญ ก เปลยน

ใจ แถม ยง เอา ของ มาบ ร จาค ให เพม อก” สฝด ของ ลง เพ ชร

เครอง น ใหญ ขนาด ทำ จาก ไม ทง ทอน

สำหรบ คน รน ใหม เครอง ฝด หรอ สฝด เปน เครอง

ฝด ขาว ท ตอง ใช กำลง คนใน การ หมน เครอง เพอ ให เมด

ขาว แยก จาก รวง ขาว เปน ภมปญญา ของ คนใน ชมชน ใน

อดต เครอง ฝด ขาว น เปรยบ เสมอน โรง ส ขาว เลกๆ ภายใน

ครอบครว




ใกล เคยง กน ยง ม ‘หมวก ไม’ ของ ลง เพ ชร คน เดม

หมวก ใบ น ทำ จาก ไม ทองหลาง รป ทรง คลาย หมวก ทหาร

โบราณ เดม ใช สมย สงครามโลก ครง ท 2 ตอน ท ลง เพ ชร ยง

ประจำ การ ท ภาค ใต ตอ มา เมอ ปลด ประจำ การ ลง เพ ชร ก

ยง ใช ใส ใน ชวต ประจำ วน

ถด ไป ไม ก กาว ก เปน ของ ลง เพ ชร เจา เดม อก แต

เปน ‘เครอง ทำ ขนม ปลาก รม’ อาย กวา 50 ป เจา เครอง น

ลง เพ ชร ประดษฐ ขน เอง โดย ใช ตะป เจาะ เปน ร ถๆ ลง ใน

แผน ไม ให ได ขนาด เทา เสน ปลาก รม ขนม โปรด สอง ส ของ

ใคร หลาย คน

ภายใน ศาลา เหมอง ทะ โม น ยง ม ของ เดด รอ อย อก

มาก อาท เครอง ทำ ลอด ชอง หมอ โบราณ ท เปน ทมา ของ

ชอ บานหมอ ยง ท ทำ จาก ตาล ทง ตน ควาน ตรง กลาง เปน ท

เกบ ขาว เครอง ฉาย หนง กลาง แปลง ขนาด เลกๆ ไว ด กน

ใน บาน จกรยาน โบราณ Raleigh ท เจาของ ข มาบ ร จาค

กอน ตาย ไม นาน ฯลฯ



ใน เวบไซต ของ อบต.บานหมอ ม ท เทยว บอก ไว ท

เดยว คอ เจดย แดง

เปน เจดย กอ อฐ ถอปน ม แผนผง เปน รป สเหลยม

จตรส ยอ มม ไม สบ ฐาน สงห ม ทาง เดน กอ ดวย อฐ รอบ

องค เจดย สวน ฐาน กอ อฐ สอ ดน ขนาด กวาง ประมาณ

17 x17 เซนตเมตร สง 20 เมตร พนท ภายใน เรอน

ธาต เปน หอง 8 เหลยม ม ประต เขา ทาง ทศ ตะวน ออก แต

ไมม รอง รอย การ ทำ บนได ทาง ขน จง ไม สามารถ ทราบ ถง

เจดยแดง


ลกษณะ การ ใช งาน

ไม ปรากฏ หลก ฐาน แนชด เกยว

กบ ประวตการ กอสราง จาก รป แบบ

สถาปตยกรรม ของ เจดย สนนษฐาน

วา นา จะ มอาย อย ใน ชวง ตงแต กลาง

พทธ ศตวรรษ ท 23 ซง สอดคลอง

กบ หลก ฐาน พงศาวดาร ใน สมย กรง

ศรอยธยา ท อาจ จะ เกยวของ กบ

ประวตการ กอสราง เจดย แดง ม

ขอความ ตอน หนง กลาว ถง สมเดจ

พระเจา เสอ (ขน หล วงสร ศกด) เสดจ

มา ลอม ชาง เถอน ใน ปา เพชรบร ใน ป

จลศกราช 1064 ป มะเมย จตวา ศก

ตรง กบ พ.ศ. 2245

ถง แมวา ใน พงศาวดาร ไม ได กลาว ถง การ สราง เจดย

แต จาก ชอ ‘บานไร พะเนยด’ อน เปน ท ตง ของ เจดย แดง ก

แสดง ให เหน วา บรเวณ น เคย เปน ท ตง เพนยด คลอง ชาง มา

กอน จง เปน ไป ได วา ใน คราว ท สมเดจ พระเจา เสอ เสดจ

ลอม ชาง ท เพชรบร นน อาจ โปรด เกลาฯ ให สราง เพนยด

และ เจดย แดง ขน ดวย ก เปน ได

กรม ศลปากร ได ประกาศ ขน ทะเบยน เจดย แดง เปน

โบราณ สถาน ของ ชาต


จรงๆ ทว ตำบล บานหมอ ม โฮม สเตย อย 32 หลง

ราคา 350 ตอ คน พรอม อาหาร เชา เทา กน ทก หลง

สวน ใหญ เอา ไว รองรบ คณะ ทมา ด งาน ซง ม เขา มา ไม ขาด

สาย และ หนง ใน หลายๆ โฮม สเตย ท อย ใน ระดบ Recom-

mended คอ โฮม สเตย ปา อด ท ควบ ตำแหนง โรง อาหาร

ของ ชาว บานหมอ ดวย

ตลอด ทง วน ม คน เดน เขา มา ฝาก ทอง กบ ปา อด ไม

ขาด สาย เพราะ รส มอ ปา ไม แพ ใคร จรงๆ ไม วา จะ เปน

อาหาร พนๆ อยาง ผด ผก รวม มตร หม ทอด ลาบ เหด

แกงสม ชะอม ไข ท อรอย ถง เครอง ถงใจ ไมม มอ ไหน เลย

ท จะ กน ขาว แค จาน เดยว

แต ท ตอง ยก ให เปน เมน เดด คอ แกง ปา ปลา เหดโ คน

ท เนอ ปลา สด มาก เขา กบ พรก แกง ท ใส มา ไม ยง ซด รอนๆ

กนอมนอนอน ทโฮมสเตยปาอด


กบขาว สวย ได ไข เจยว มา ดวย เอา อะไร มา แลก ก ไม ยอม

คำๆ ปา อด ก ถอด ชด แม ครว เปลยน บท เปน เจาของ

โฮม สเตย ท เตรยม หอง นอน สะอาด สะอาน ไว ตอนรบ ไม

ได หร เลศ อยาง โรงแรม 5 ดาว แต ก กน อม นอน อน อน

มากๆ เพราะ อณหภม เฉยด 40 องศา ใน หนา รอน

พอ ตก ดก ปา อด ใจด เคาะ ประต กอก กอก

“ผา หม พอมยลก” ใน มอ ปา ถอ ผา นวม ใหญ ด หนา

หนก กบ สายตา ออน โยน

“ไม เปนไร คะ ปา อน พอแลว” คำ ปฏเสธ อยาง สภาพ

กอน จะ หน หลง ท ชม เหงอ กลบ ไป นอน ตอ






ภาค ผนวก


องคการ บรหาร สวน ตำบล บานหมอ ทง 6 หมบาน

ม พนท ประมาณ 6.9 ตาราง กโลเมตร ครอบคลม แนว ถนน

เพชรเกษม ทง 2 ฝง นบ ตงแต สะพาน ขาม แมนำ เพชรบร

(ถนน เพชรเกษม) คน พนท เรยก วาสแยก ทางหลวง หรอ

สแยก บานไร พะเนยด ไป จนถง แยก เขา บนได อฐ ประกอบ

ดวย

หม 1 บานไร

ชาว บาน หม ท 1 ม ทง เชอ สาย ไทย และ เชอ สาย จน

เดม เลา ตอ กน มา วา นยม ทำ ไร ทำ นา ทำ สวน มะมวง สวน

ละมด ปลก พช ผก สวน ครว ไว ขาย และ กน เอง ใน ครอบครว

พนท สวน ใหญ จง เหมาะ แก การ เพาะ ปลก ทำ เกษตรกรรม

ซง อาจ เปน ทมา ของ ชอ หมบาน วา ‘บานไร’

หม 2 บานไร พะเนยด

บานไร พะเนยด ชอ น สนนษฐาน วา เปน ชอ ม ทมา

แต เดม สมย อยธยา ตอน ปลาย เพราะ ปรากฏ หลก ฐาน

วา บรเวณ หม 2 (บานไร พะเนยด) เคย เปน พะเนยด

คลอง ชาง มา กอน ทงน โดย บรเวณ ฝง ตรง ขาม องคการ

บรหารสวนตำบล บานหมอ หม 2 เคย เปน พะเนยด คลอง

ชาง สมย กรง ศรอยธยา บรเวณ ดง กลาว เคย พบ ซาก ลาน

ปน ดวย อฐ แดง ชนด เดยว กบ เจดย แดง อย เปน บรเวณ

กวาง ประมาณ ไร เศษ


หม 3 บาน เหมอง ทะ โมน

เรอง เลา สบ ตอ กน มา วา บาน เหมอง ทะ โมน เดม เปน

เพยง เหมอง ทานำ ท ม ความ ลก และ อดม สมบรณ มาก ชาว

บาน โดย ทวไป นยม มา อาบนำ ตรง เหมอง น อก ทง เปน ท ตง

ของ โรงเรยน ประจำ ตำบล ชอ วา โรงเรยน เหมอง ทโมน จง

ใช ชอ น เรอย มา

หม 4 บาน หลม ดน

สมย กอน ตำบล บานหมอ มชอ เสยง ใน เรอง การ ปน

ดน เผา มาก สงเกต ได วา ม โรงงาน เตา อฐ อย และ การ ใช

เครอง ปน ก ตอง ใช ดน เปน องค ประกอบ หลก และ ดน ด จะ

อย ท ตำบล บานหมอ เทานน จง ม การ ขด หลม เอา ดน ไป

ใช จน พนท ดง กลาว เปน หลม ปจจบน จง ได ตง ชอ หมบาน

น วา หลม ดน

หม 5 บาน โคก มะกรด

บาน โคก มะกรด แยก ออก มา จาก บาน หลม ดน

เนองจาก วา บาน หลม ดน เดม ม ชมชน อาศย อย อยาง หนา

แนน ประชากร ดงเดม ทำ อาชพ เกษตรกรรม เหต ท เรยก

วา บาน โคก มะกรด เพราะ จาก เดม ม วด เกา อย ชอ วด โคก

มะกรด จง ใช ชอ น เรยก ตอ มา จนถง ปจจบน

หม 6 บานไร พฒนา

เดม เปน สวน หนง ของ หม 4 และ 5 เมอ ประชากร

ม จำนวน มาก ขน จง แบง เขต ออก มา เปน หม ท 6 และ


ชาว บาน รวม กน พฒนา ให เกด ความ สะดวก และ สะอาด

มาก ขน

ท ตง

องคการ บรหาร สวน ตำบล บานหมอ ตง อย ณ บาน

เหมอง ทะ โมน หม ท 3 ถนน สมาน ประชา กจ อย หาง จาก

ท วาการ อำเภอ เมอง เพชรบร 4 กโลเมตร โดย ม อาณาเขต

ดงน

- ทศ เหนอ จด ตำบล ไร สม อำเภอ เมอง เพชรบร

- ทศ ใต จด ตำบล ตน มะมวง อำเภอ เมอง เพชรบร

และ เทศบาล ตำบล บานลาด อำเภ อบาน ลาด

- ทศ ตะวน ออก จด เทศบาล เมอง เพชรบร ตำบล

ตน มะมวง อำเภอ เมอง เพชรบร และ ตำบล คลอง กระแชง

อำเภอ เมอง เพชรบร

- ทศ ตะวน ตก จด ตำบล ไร สม อำเภอ เมอง เพชรบร

และ ตำบล บาน หาด อำเภอ บานลาด

ประชากร

ประชากร ทงหมด 7,382 คน เปน ชาย 3,468

คน เปน หญง 3,914 คน ประชากร แฝง ประมาณ 3,000

คน

ม จำนวน ครว เรอน ทงหมด 3,204 ครว เรอน


ภมประเทศ

ลกษณะ ภมประเทศ เปน พนท ราบ เตม พนท แบง

เปน ยาน การ คา พาณชย ยาน เกษตรกรรม ชนบท และ ยาน

ท อย อาศย ซง บาง สวน เปน เขต ชมชน หนา แนน

การ ศกษา

โรงเรยนมธยม1แหง

- โรงเรยน คงคา ราม ตง อย หม ท 4

วด/สำนกสงฆ4แหง

- วด เสา ธง เรยง ตง อย หม ท 1

- วด ประดษฐ วนาราม ตง อย หม ท 2

- วด คงคา ราม ตง อย หม ท 4

- วด ถำ แกว ตง อย หม ท 5

- สำนก ปฏบต ธรรม ถำ หวา ตง อย หม ท 5

การ สาธารณสข

- สถาน อนามย ประจำ ตำบล ม 1 แหง

- ศนย บรการ สขภาพ ชมชน ตำบล บานหมอ ม 1 แหง

1. สถาน พยาบาล เอกชน ม 1 แหง

- โรง พยาบาล เพ ชร รช ต ตง อย หม ท 6

2. ราน ขาย ยา แผน ปจจบน ม 1 แหง

- ราน บาน ยา ตง อย หม ท 4

อตรา การ ม และ การ ใช สวม ราด นำ 100 เปอรเซนต


ความ ปลอดภย ใน ชวต และ ทรพยสน

1. ชด สาย ตรวจ ตำบล บานหมอ รวม กบ กำนน

ผใหญ บาน

- ศนย อป พร. ใน เขต ตำบล บานหมอ

- ต ยาม สาย ตรวจ ตำรวจ เคลอนท ตำบล บานหมอ

- กลอง วงจรปด

อาชพ

ประชากร ใน เขต องคการ บรหาร สวน ตำบล

บานหมอ ประกอบ อาชพทาง ดาน เกษตรกรรม รบ

ราชการ รบจาง ทวไป อตสาหกรรม ใน ครว เรอน คาขาย

ธรกจ สวน ตว

หนวย งาน ธรกจ ใน เขต องคการ บรหาร สวน ตำบล

1.ปม นำมน และ กาซ จำนวน 2 แหง

- ปม ฉลอง ขวญ ตง อย หม ท 4

- ยนค แกส ตง อย หม ท 1

2.โรงงาน อตสาหกรรม จำนวน 2 แหง

- โรงนำแขง ธาร ทพย ตง อย หม ท 1

- โรงงาน เสน หม ตง อย หม ท 5

3.ธนาคาร จำนวน 1 แหง

- ธนาคาร ไทย พาณชย จำกด ตง อย หม ท 5

- ธนาคาร กสกร ไทย สาขา เพชร ไพบลย

ตง อย หม ท 4

สถานทตงโฮมสเตยในตำบล

สถานทตง อบต. บานหมอ

สถานทตงฐานเรยนร

สถานทตงเจดยแดง

สถานทตงวดตางๆ

สถานทตงโรงเรยน

ม.1ม.2

ม.2

ม.3

ม.4

ม.5

ม.6เขาบนไดอฐ

เขาวง

แหลงเรยนร การบรหารจดการทองถนแบบมสวนรวมบรณาการทกภาคสวน

แหลงเรยนร การจดทำแผนยทธศาสตรการพฒนาทเหมาะสมกบพนทเขตเมอง/

แผนสามป

แหลงเรยนร กลยทธในการจดเกบขอมล(1เยน1ซอย)

แหลงเรยนร ผนำพาความสำเรจ

แหลงเรยนร การสอสารชมชน

แหลงเรยนร อปพร.

แหลงเรยนร ผาปาขยะเพอพฒนาสงคม

แหลงเรยนร ศนยพฒนาทกษะทางการศกษา

แหลงเรยนร กศน.ตำบลบานหมอ

แหลงเรยนร กองทนสวสดการชมชนตำบลบานหมอ

แหลงเรยนร กองทนสวสดการพฒนาสตรตำบลบานหมอ

แหลงเรยนร กองทนหลกประกนสขภาพ

แหลงเรยนร การบรการสาธารณสขพนฐาน

แหลงเรยนร อสม.ตำบลบานหมอ

แหลงเรยนร ปราชญชาวบานหมอสมนไพร

แหลงเรยนร กลมเรอยาว

แหลงเรยนร โรงกวนขนมพนเมอง

แหลงเรยนร กลมขนมหวานฟามย

แหลงเรยนร สมาธบำบด

แหลงเรยนร กลมสงเสรมเกษตรอนทรย

แหลงเรยนร เกษตรพอเพยง

1

11

2

3

2

3

แหลงเรยนร ผลตภณฑผาใยบว

แหลงเรยนร กลมขนมไทยเพชรพร

แหลงเรยนร ผลไมแปรรป

แหลงเรยนร นำมนมะพราวสกดเยน

แหลงเรยนร ศนยพฒนาครอบครว

สญลกษณแสดงสถานทสำคญตางๆของตำบลบานหมอ

แผนทองคการบรหารสวนตำบลบานหมอ

สถานทตงโฮมสเตยในตำบล

สถานทตง อบต. บานหมอ

สถานทตงฐานเรยนร

สถานทตงเจดยแดง

สถานทตงวดตางๆ

สถานทตงโรงเรยน

ม.1ม.2

ม.2

ม.3

ม.4

ม.5

ม.6เขาบนไดอฐ

เขาวง

4

5

4

5


ระบบ การ จดการ สข ภาวะ ชมชน โดย ชมชน ของ

ตำบล บานหมอ ประกอบ ดวย ระบบ ยอย ดงน

1)ระบบ การ บรหาร จดการ ตำบล องคการ บรหาร

สวน ตำบล บานหมอ ได ม การ พฒนา ยก ระดบ การ จดการ

บรหาร องคกร บน ฐาน คด การ สราง การ ม สวน รวม ดวย

สาน โครงสราง สมพนธภาพ ของ ภาค ทง ภายใน อบต. และ

ภายนอก อบต. อาท ภาค ทอง ท ภาค ประชาชน และ

หนวย งาน ตางๆ ท เกยวของ ใน พนท ให สอด รบ กบ วถ ชวต

ของ คน สงคม เมอง และ สงคม ชนบท ระบบ การ บรหาร

จดการ องคกร จง ทำงาน แบบ บรณ า การ ของ ทก ภาค สวน

ใน พนท ให เขา มา ม สวน รวม กบ อบต. โดย การก ระ จาย

บทบาท และ อำนาจ ผาน ระบบ กลไก ของ รฐ เขาไป ผลก

ดน ภาค ประชาชน ให เกด การ รวม ตว ใน ลกษณะ องคกร

ชมชน ให เกด ภาวะ การ จดการ ตนเอง และ แทรก แนวคด แก

ประชาชน ให เหน ถง รป แบบ การ ทำงาน ของ การ ปกครอง

ทอง ถน ท ตาง ม สวน รวม ตอ การ พฒนา สงคม ศกยภาพ ของ

ตนเอง โดย ผาน กจกรรม สรางสรรค และ กอ ให เกด การก ระ

เพอ ม ของ องคกร ชมชน ท ขยาย ฐาน การ ทำงาน เชอม โยง ไป

ส หนวย งาน หรอ องคกร อน ๆ โด ย อบ ต. เปน เพยง ผ หนน

เสรม ให เกด สงคม กง เมอง กง ชนบท บน วถ ชวต ความ เปน

ไทย ภาย ใต สงคม ท เออ อาทร ตอ กน สงคม รจก กน

2)ระบบ การ เรยน ร ชมชน เนน การ จดการ ให เดก


สามารถ เรยน ร ได ตาม อธยาศย โดย การ หนน เสรม ให เกด

ทกษะ ให สอดคลอง กบ วถ ทอง ถน ม การ เชอม ประสาน

องคกร ภายนอก เพอ เขา มา รวม ใน การ สราง การ เรยน ร ให

เดก เสรม ทกษะ การ ดำเนน ชวต ตาม วถ ไทย และ สราง

อาชพ ให แก คนใน ตำบล แกไข ปญหา ลด ชอง วาง ระหวาง

ฐานะ และ ลด ราย จาย ครว เรอน

3)ระบบ การ จดการ สง แวดลอม และ เกษตร อนทรย

เนน การ อนรกษ สง แวดลอม แบบ บรณาการ โดย ใช ผ สง

อาย เปน กลไก ใน การ รวม ตว กน เพอ สราง จต สาธารณะ ใน

การ จดการ ขยะ ระดบ ครว เรอน ระดบ เดก และ เยาวชน โดย

การ สราง มลคา ของ ขยะ เปน เงน คน ส สงคม อก ทง ม แนวคด

การ อนรกษ วถ เกษตรกรรม ตาม หลก เศรษฐกจ พอ เพยง

เพอ ให ประชาชน ใน ตำบล ท ยง คง ม อาชพ ดงเดม ได เกด การ

เปลยนแปลง พฤตกรรม การ ใช สาร เคม เปน เกษตร อนทรย

และ กลาย เปนตน แบบ ใน การ พฒนา ตอ มา

4)ระบบ สวสดการ ชมชน เนน การ จด สวสดการ

ดแล แบบ ครบ วงจร (เกด แก เจบ ตาย) ใน ประชาชน ท

ม การ รวม กลม กน ดวย ความ ม จต อาสา ม ความ ศรทธา ใน

การ จด สวสดการ รวม ถง การ ดำเนน การ ตาม นโยบาย ของ

รฐ ท ให อบต. เปน ผ ประสาน ให เกด แนว ปฏบต รวม กน

ของ ประชาชน ใน ตำบล เพอ สง เสรม การ ชวย เหลอ เกอกล

ใน ระหวาง กลม เพอ สง เสรม การ ออม สราง อาชพ ใหม


โดย อาศย องคการ บรหาร สวน ตำบล การ สนบสนน การ

ดำเนน การ

5)ระบบ วฒนธรรม และ ภมปญญา ทอง ถน เนน

การ อนรกษ ภมปญญา และ การ สบทอด ส คน รน หลง หาก

คนใน ชมชน ม สต ด จะ กอ ให เกด ปญญา ความ ร สามารถ

นำ ภมปญญา ตลอด จนหลก ธรรม ทาง ศาสนา หรอ ความ ร

ท ม อย ใน วถ ชวต เดม ไป ใช เปน หลก ดำเนน ชวต อยาง ม

ความ เขม แขง จะ ทำให ไม เกด ปญหา ทาง สงคม ชมชน ก จะ

พงพา ตนเอง ได อยาง ยงยน ซง สอดคลอง กบ หลก ปรชญา

เศรษฐกจ พอ เพยง

6)ระบบ เศรษฐกจ ชมชน เนน การ สราง อาชพ เสรม

เพม ราย ได นำ ทรพยากร ใน ตำบลมาใช เพอ สราง ธรกจ ใน


ครว เรอน โดย ลกษณะ อาชพ เปนการ ดำเนน งาน รวม กบ

สมาชก ใน ครว เรอน หรอ เปนการ รวม ตว ของ กลม แม บาน

ใน ตำบล ท ม ความ เขม แขง และ มง เนน อนรกษ และ สราง

งาน ให คนใน ตำบล ทง อาชพ เสรม และ อาชพ หลก

7)ระบบ สขภาพ ชมชน ม แนวคด การ เชอม โยง กา ร

บ รณา การ จดหา บรการ สขภาพ แบบ ม สวน รวม โดย สถาน

อนามย และ อบต.บานหมอ รวม กน ปรบ ภารกจ การ ถาย

โอน สถาน อนามย การ จดหา บรการ สขภาพ แก ประชาชน

ใน ตำบล ให เขา ถง บรการ ดวย กอง ทนฯ ของ ตำบล และ การ

หนน เสรม ของ อสม. ใน การ หา กา รบ รณา การ ของ งาน ผาน

กจกรรม สรางสรรค ไป ยง ประชาชน กลม ตางๆ ใน ตำบล



หนง สมอง สอง มอ ท ม รวม เปน หลาย ความ คด ดๆ

ออก มา ยน ตรง น ทำ เพอ เมอง ไทย ดวย กน

ไม วา จะ อย ทไหน เรา เปน คน ไทย เปยม ความ สามารถ

เปน กำลง ของ ประเทศ ชาต พฒนา บาน เมอง กาว ไกล

เปน คน เหนอ อสาน กลาง ใต ก รก เมอง ไทย ดวย กน ทง นน

(สรอย) หากเรารวมมอรวมใจ ทำสงไหนกไมเกนแรง

โครงสรางชมชนแขงแกรง เพราะเรารวมแรงรวมมอ

สรางสรรคจดการทรพยากรชวยกนดวยมมมองทเรา

แบงปนใชความคดสรางสรรคใหเตมศกยภาพ

อย ชนบท หาง ไกล ทำ นา ทำ ไร พอ เพยง เลยง ตว

ใช ชมชน ดแล ครอบครว ใช ครอบครว ดแล ชมชน ป พน ฐาน

จาก หมบาน ตำบล สราง แปลง เมอง ไทย ให นา อย ดง ฝน

เพลง ศกยภาพ ชมชน

คำรอง-ทำนอง วส หาวหาญ

เรยบ เรยง ดนตร ศราวธ ทง ข เหลก

ขบ รอง โดย ฟาง แกว พชญา ภา,

ศราวธ ทง ข เหลก, สมชาย ตร พมาย

ชมชน ทอง ถน บาน เรา เรยน ร รวม กน เพอ การ พฒนา

ชมชน ทอง ถน บาน เรา เรยน ร รวม กน ชวย กน พฒนา

อย ตาม เมอง ใหญ เมอง หลวง หวใจ ทก ดวง ซอน ไฟ

มง มน กาว ออก มา จาก รว ท กน จบ มอ กน ทำ เพอ เมอง ไทย

คนละ มอ สอง มอ คอ นำใจ โอบ กอด ชมชน ไว ดวย ความ สข

ยนนาน

หนง สมอง สอง มอ ท ม รวม เปน หลาย ความ คด ดๆ

ออก มา ยน ตรง น ทำ เพอ เมอง ไทย ดวย กน

หากเรารวมมอรวมใจ ทำสงไหนกไมเกนแรง

โครงสรางชมชนแขงแกรง เพราะเรารวมแรงรวมมอ

สรางสรรคจดการทรพยากรชวยกนดวยมมมองทเรา

แบงปน ใชความคดสรางสรรคใหเตมศกยภาพ ดวย

มมมองทเราแบงปน ใชความคดสรางสรรคใหเตม

ศกยภาพ..

เขาไปฟงและดาวนโหลดเพลงศกยภาพชมชนไดท www.punsook.org

Documents

Healthy Planet : Banmor