TÀI LIU SÁNG TO T GII NGÀNH GIÁO DC 
H THNG HOÁ TOÀN B KIN THC LP 8-9
 Ngi son:  Nguyn Th Lâm  Coppy by: kiemmals  Giáo viên trng THCS Phú Lâm  n v:  Huyn Tiên Du  Mã s tài liu: TLGD-BN003-TD002305
Chc nng c bn : - H thng hóa kin thc, giúp hc sinh nh nhanh, nh sâu.  - So sánh, tng hp, khái quát hoá các khái nim.  -  a ra di dng các công thc, s d hiu, kích thích tính tò
mò, t tìm hiu ca hc sinh.
 
 
 Ngoài ra có th chia axit thành axit mnh và axit yu 
 Axit mnh  Axit trung bình  Axit yu   Axit rt yu 
H P C H T V Ô C
Oxit (AxOy)
Axit (HnB)
BAZ- M(OH)n 
MUI (MxBy)
Oxit baz: Li2O, Na2O, K 2O, CaO, BaO,
Oxit trung tính: CO, NO… 
Oxit lng tính: ZnO, Al2O3, Cr 2O3 
Axit không có oxi (Hidraxit): HCl, HBr, H 2S, HF
Axit có oxi (Oxaxit): HNO3, H2SO4, H3PO4 …. 
Baz tan (Kim): NaOH, KOH, Ca(OH)2, Ba(OH)2 
Baz không tan: Mg(OH)2, Cu(OH)2, Fe(OH)3 … 
Mui axit: NaHSO4, NaHCO3, Ca(HCO3)2 … 
Mui trung hoà: NaCl, KNO3, CaCO3 … 
PHÂN LOI
NH NGHA 
Là hp ch t ca oxi vi 1 nguyên t khác
Là hp ch t mà phân t g m 1 hay nhiu nguyên t H liên kt vi gc axit 
Là hp ch t mà phân t g m 1 nguyên t kim loi liên kt vi 1 hay nhiu nhóm OH 
Là hp ch t mà phân t g m kim loi liên kt vi gc axit. 
CTHH
Gi nguyên t trong oxit là A hoá tr n. CTHH là: - A2On nu n l  - AOn/2 nu n chn 
Gi g c axit là B có hoá tr n. CTHH là: HnB
Gi kim loi là M có hoá tr n  CTHH là: M(OH)n 
Gi kim loi là M, g c axit là B  CTHH là: MxBy 
TÊN GI 
Tên oxit = Tên nguyên t + oxit   Lu ý: Kèm theo hoá tr ca kim loi khi kim loi có nhiu hoá tr. Khi phi kim có nhiu hoá tr thì kèm tip u ng. 
- Axit không có oxi: Axit + tên phi kim + hidric - Axit có ít oxi: Axit + tên phi kim + (r)  - Axit có nhiu oxi: Axit + tên phi kim + ic (ric)
Tên baz = Tên kim loi + hidroxit  Lu ý: Kèm theo hoá tr ca kim loi khi kim loi có nhiu hoá tr. 
Tên mui = tên kim loi + tên gc axit Lu ý: Kèm theo hoá tr ca kim loi khi kim loi có nhiu hoá tr. 
TCHH
1. Tác dng vi nc  - Oxit axit tác dng vi nc to thành dd Axit - Oxit baz tác dng vi nc to thành dd Baz   2. Oxax + dd Baz to thành mui và nc  3. Oxbz + dd Axit to thành mui và nc  4. Oxax + Oxbz to thành mui  
1. Làm qu tím   hng  2. Tác dng vi Baz  Mui và nc  3. Tác dng vi oxit baz  mui và nc  4. Tác dng vi kim loi   mui và Hidro 5. Tác dng vi mui  mui mi và axit mi 
1. Tác dng vi axit  mui và nc  2. dd Kim làm i màu cht ch th   - Làm qu tím  xanh - Làm dd phenolphtalein không màu  hng  3. dd Kim tác dng vi oxax   mui và nc  4. dd Kim + dd  mui   Mui + Baz   5. Baz không tan b nhit phân   oxit + nc 
1. Tác dng vi axit  mui mi + axit mi  2. dd mui + dd Kim  mui mi +  baz mi  3. dd mui + Kim loi  Mui mi + kim loi mi  4. dd mui + dd mui  2 mui mi  5. Mt s mui b nhit phân
 Lu ý   - Oxit lng tính có th tác dng vi c dd axit và dd kim 
- HNO3, H2SO4  c có các tính cht riêng
- Baz lng tính có th tác dng vi c dd axit và dd kim 
- Mui axit có th phn ng nh 1 axit
 
TÍNH CHT HOÁ HC CA CÁC HP CHT VÔ C  
+ dd Mui 
O X IT B A Z
MUI +
 N  
    
    
X A N H
P H E N O L P H A L E IN
K .M À U
MUI + BAZ 
MUI + MUI 
TCHH CA OXIT  TCHH CA AXIT 
TCHH CA MUI TCHH CA BAZ  
Lu ý:  Thng ch gp 5 oxit baz tan c trong nc là Li2O, Na2O, K 2O, CaO, BaO. ây cng là các oxit baz có th tác dng vi oxit axit. 
i vi baz, có các tính cht chung cho c 2 loi nhng có nhng tính cht ch ca Kim hoc baz không tan 
Mt s loi hp cht có các tính cht hoá hc riêng, trong này không cp ti, có th xem phn c thêm hoc các bài gii thiu riêng trong sgk. 
MUI + BAZ 
MI QUAN H GIA CÁC LOI HP CHT VÔ C  
CÁC PHNG TRÌNH HOÁ HC MINH HO THNG GP  4Al + 3O2  2Al2O3  CuO + H2 
0 t 
0 t 
   CuO + H2O CaO + 2HCl  CaCl2 + H2O CaO + CO2  CaCO3   Na2CO3 + Ca(OH)2  CaCO3 + 2NaOH  NaOH + HCl  NaCl + H2O 2NaOH + CO2  Na2CO3 + H2O BaCl2 + Na2SO4  BaSO4 + 2NaCl SO3 + H2O  H2SO4  P2O5 + 3H2O  2H3PO4  P2O5 + 6NaOH  2Na3PO4 + 3H2O  N2O5 + Na2O  2NaNO3  BaCl2 + H2SO4  BaSO4 + 2HCl 2HCl + Fe  FeCl2 + H2  2HCl + Ba(OH)2  BaCl2 + 2H2O 6HCl + Fe2O3  2FeCl3 + 3H2O 2HCl + CaCO3  CaCl2 + 2H2O
Phân hu 
 Lu ý:  -  Mt s oxit kim loi nh Al2O3,
MgO, BaO, CaO, Na2O, K 2O … không b H2, CO kh. 
-  Các oxit kim loi khi trng thái hoá tr cao là oxit axit nh: CrO3, Mn2O7,… 
-  Các phn ng hoá hc xy ra phi tuân theo các iu kin ca tng  phn ng. 
-  Khi oxit axit tác dng vi dd Kim thì tu theo t l s mol s to ra mui axit hay mui trung hoà.
VD:  NaOH + CO2  NaHCO3 
2NaOH + CO2  Na2CO3 + H2O -  Khi tác dng vi H2SO4 c, kim
loi s th hin hoá tr cao nht, không gii phóng Hidro 
VD: Cu + 2H SO   CuSO + SO   +
 
`
BAZ 
Axit
   2HCl 7.  SO3 + H2O  H2SO4  8.  BaCl2 + H2SO4  BaSO4 +
2HCl 9.  Ca(OH)2 + Na2CO3  
CaCO3 + 2NaOH 10. CaO + H2O  Ca(OH)2  11.  NaCl + 2H2O dpdd 
   NaOH + Cl2 + H2 
KIM LOI + DD AXIT 
KIM LOI + DD MUI 
12. Ba(OH)2 + H2SO4  BaSO4 + 2H2O 13. CuO + 2HCl  CuCl2 + H2O 14. SO2 + 2NaOH  Na2SO3 + H2O 15. CaO + CO2  CaCO3  16. BaCl2 + Na2SO4  BaSO4 + 2NaCl 17. CuSO4 + 2NaOH  Cu(OH)2 + Na2SO4  18. CaCO3 + 2HCl  CaCl2 + CO2 + H2O 19. 2Fe + 3Cl2 
0 t 
 
TÍNH CHT HOÁ HC CA KIM LOI 
DÃY HOT NG HOÁ HC CA KIM LOI.  K, Na, Mg, Al, Zn, Fe, Pb, (H), Cu, Ag, Au
(K hi Nào May Aó Záp St Phi Hi Cúc Bc Vàng) Ý ngha: 
K Ba Ca Na Mg Al Zn Fe Ni Sn Pb H Cu Ag Hg Au Pt
+ O2: nhiÖt ®é thêng nhit cao  Khó  phn ng 
K Ba Ca Na Mg Al Zn Fe Ni Sn Pb H Cu Ag Hg Au Pt
T¸c dông víi níc Kh«ng t¸c dông víi níc ë nhiÖt ®é thêng
K Ba Ca Na Mg Al Zn Fe Ni Sn Pb H Cu Ag Hg Au Pt
T¸c dông víi c¸c axit th«ng thêng gi¶i phãng Hidro Kh«ng t¸c dông.
K Ba Ca Na Mg Al Zn Fe Ni Sn Pb H Cu Ag Hg Au Pt
Kim lo¹i ®øng tríc ®Èy kim lo¹i ®øng sau ra khái muèi
K Ba Ca Na Mg Al Zn Fe Ni Sn Pb H Cu Ag Hg Au Pt
H2, CO kh«ng khö ®îc oxit khö ®îc oxit c¸c kim lo¹i nµy ë nhiÖt ®é cao
Chó ý:
-  C¸c kim lo¹i ®øng tríc Mg ph¶n øng víi níc ë nhiÖt ®é thêng t¹o thµnh dd KiÒm vµ gi¶i phãng khÝ Hidro.
+ Axit + O2 
   2FeCl3  3.  Fe + 2HCl  FeCl2 + H2  4.  Fe + CuSO4  FeSO4 +
Cu 
 
-  Trõ Au vµ Pt, c¸c kim lo¹i kh¸c ®Òu cã thÓ t¸c dông víi HNO3 vµ H2SO4 ®Æc nhng kh«ng gi¶i phãng Hidro.
SO SÁNH TÍNH CHT HOÁ HC CA NHÔM VÀ ST  * Ging: 
- u có các tính cht chung ca kim loi.  - u không tác dng vi HNO3 và H2SO4 c ngui 
* Khác: Tính cht  Al (NTK = 27) Fe (NTK = 56) Tính cht 
vt lý  - Kim loi màu trng, có ánh kim, nh, dn in nhit tt. 
- t0 nc = 6600C
- Là kim loi nh, d dát mng, do. 
- Kim loi màu trng xám, có ánh kim, dn in nhit kém hn Nhôm.  - t0
nc = 15390C - Là kim loi nng, do nên d rèn. 
Tác dng vi   phi kim 2Al + 3Cl2 
0 t 
Tác dng vi  dd mui 
2Al + 3FeSO4  Al2(SO4)3 + 3Fe Fe + 2AgNO3  Fe(NO3)2 + 2Ag
Tác dng vi  dd Kim 
2Al + 2NaOH + H2O  2NaAlO2 + 3H2 
Không phn ng 
Hp cht  - Al2O3 có tính lng tính  Al2O3 + 6HCl  2AlCl3 + 3H2O Al2O3+ 2NaOH2NaAlO2 + H2O - Al(OH)3  kt ta dng keo, là hp cht lng tính
- FeO, Fe2O3 và Fe3O4 u là các oxit baz  
-  Fe(OH)2 màu trng xanh  -  Fe(OH)3 màu nâu  
K t lun  -  Nhôm là kim loi lng tính, có th tác dng vi c dd Axit và dd Kim. Trong các phn ng hoá hc, Nhôm th hin hoá tr III 
- St th hin 2 hoá tr: II, III  + Tác dng vi axit thông thng, vi phi kim yu, vi dd mui: II  + Tác dng vi H2SO4 c nóng, dd HNO3, vi  phi kim mnh: III 
GANG VÀ THÉP Gang Thép
/N  - Gang là hp kim ca St vi Cacbon và 1 s nguyên t khác nh Mn, Si, S… (%C=25%)
- Thép là hp kim ca St vi Cacbon và 1 s nguyên t khác (%C<2%) 
Sn xut  C + O2
 
 
+ Oxit KL + O2 
+ NaOH
+ KOH,
HCl + HClO  NaCl +  NaClO
cacbon
Kim cng: Là cht rn trong sut, cng, không dn in…  Làm trang sc, mi khoan, dao ct kính… 
Than chì: Là cht rn, mm, có kh nng dn in  Làm in cc, cht bôi trn, rut bút chì… 
Cacbon vô nh hình: Là cht rn, xp, không có kh nng dn in, có ính hp  ph.  Làm nhiên liu, ch to mt n phòng c… 
CO2 KIM LOI + CO2 
0 t 
   FeS 3.  H2O + Cl2  HCl + HClO 4.  2NaOH + Cl2  NaCl + NaClO + H2O 5.  4HCl + MnO2 
0 t 
0 t 
   2Fe + 3CO2  9.  NaOH + CO2  NaHCO3  10. 2NaOH + CO2  Na2CO3 + H2O
HP CHT HU C 
Hidrocabon no
 
Hp ch t  Metan Etilen Axetilen Benzen CTPT. PTK CH4 = 16 C2H4 = 28 C2H2 = 26 C6H6 = 78 Công thc
cu to  C
H
C
H   Liên kt ôi gm 1 liên kt bn và 1 liên
kt kém bn 
C   HH   C  
Liên kt ba gm 1 liên kt bn và 2 liên kt kém bn  3lk ôi và 3lk n xen k trong vòng
6 cnh u 
Trng thái  Khí Lng 
Tính cht vt lý
Không màu, không mùi, ít tan trong nc, nh hn không khí.  Không màu, không tan trong nc, nh hn nc, hoà tan nhiu cht, c 
Tính cht hoá hc  - Ging nhau 
Có phn ng cháy sinh ra CO2 và H2O CH4 + 2O2  CO2 + 2H2O C2H4 + 3O2  2CO2 + 2H2O
2C2H2 + 5O2  4CO2 + 2H2O 2C6H6 + 15O2  12CO2 + 6H2O
- Khác nhau Ch tham gia phn ng th  
CH4 + Cl2  anhsang 
C2H4 + H2  0
C2H2 + Br2  C2H2Br2 
C2H2 + Br2  C2H2Br4 
Võa cã ph¶n øng thÕ vµ ph¶n øng céng (khã)
C6H6 + Br2  0
    C6H6Cl6 
ng dông Lµm nhiªn liÖu, nguyªn liÖu trong ®êi sèng vµ trong c«ng nghiÖp
Lµm nguyªn liÖu ®i u ch nhùa PE, rîu Etylic, Axit Axetic, kÝch thÝch qu¶ chÝn.
Lµm nhiªn liÖu hµn x×, th¾p s¸ng, lµ nguyªn liÖu s¶n xuÊt PVC, cao su … 
Lµm dung m«i, di u ch thuèc nhuém, dîc phÈm, thuèc BVTV… 
i u ch   Có trong khí thiên nhiên, khí ng hành, khí bùn ao.
Sp ch hoá d u m, sinh ra khi qu chín 
C2H5OH 0
C2H4 + H2O
Cho t èn + nc, sp ch hoá d u m  CaC2 + H2O  
C2H2 + Ca(OH)2 
Sn ph m chng nha than á. 
 Nhn bi t  Khôg làm m t màu dd Br 2 Làm mt màu Clo ngoài as 
Làm m t màu dung dch Brom  Làm m t màu dung dch Brom nhi u hn Etilen 
Ko làm m t màu dd Brom  Ko tan trong nc 
RU ETYLIC  AXIT AXETIC
c
h
och
h
ho  
Tính cht vt lý  Là ch t lng, không màu, d tan và tan nhi u trong nc. 
 
Tính cht hoá hc. 
-  Phn ng vi Na:  2C2H5OH + 2Na  2C2H5ONa + H2  2CH3COOH + 2Na  2CH3COONa + H2  -  Ru Etylic tác dng vi axit axetic to thành este Etyl Axetat  
CH3COOH + C2H5OH 0
 
CH3COOC2H5 + H2O -  Cháy vi ngn la màu xanh, to nhi u nhit  C2H6O + 3O2  2CO2 + 3H2O -  B OXH trong kk có men xúc tác
C2H5OH + O2    mengiam
 CH3COOH + H2O
- Mang tính ch t ca axit: Làm qu tím, tác dng vi kim loi trc H, vi baz, oxit baz, dd mui  2CH3COOH + Mg  (CH3COO)2Mg + H2  CH3COOH + NaOH  CH3COONa + H2O
 ng dông Dïng lµm nhiªn liÖu, dung m«i pha s¬n, chÕ rîu bia, d-îc phÈm, ®iÒu chÕ axit axetic vµ cao su…  
Dïng ®Ó pha giÊm ¨n, s¶n xuÊt chÊt dÎo, thuèc nhuém, d-îc phÈm, t¬… 
iu ch 
B ng phng pháp lên men tinh bt hoc ng 
C6H12O6 
C2H4 + H2O   ddaxit 
C2H5OH + O2    mengiam
Công thc  phân t 
C6H12O6  C12H22O11  (C6H10O5)n  Tinh bt: n  1200 –  6000 Xenluloz: n  10000 –  14000
Trng thái  Tính cht vt
lý
Ch t k t tinh, không màu, v ngt, d tan trong nc 
Ch t k t tinh, không màu, v ngt s c, d tan trong nc, tan nhiu trong nc nóng 
Là cht rn trng. Tinh bt tan c trong nc nóng  h tinh bt. Xenluloz không tan trong nc k c un nóng  
Tính cht hoá hc quan
trng 
C6H12O7 + 2Ag
C12H22O11 + H2O   ,
(C6H10O5)n + nH2O   ,
Hå tinh bét lµm dd Iot chuyÓn mµu xanh
ng dng  Thc n, dc ph m  Thc n, làm bánh ko … Pha ch dc ph m  Tinh bt là thc n cho ngi và ng vt, là nguyên liu
sn xut ng Glucoz, ru Etylic. Xenluloz dùng sn xut giy, vi, g và vt liu xây dng. 
iu ch  Có trong qu chín (nho), ht ny m m; i u ch t tinh bt. 
Có trong mía, c ci ng  Tinh bt có nhi u trong c, qu, ht. Xenluloz có trong v ay, gai, si bông, g 
 Nhn bit  Phn ng tráng gng  Có phn ng tráng gng khi un nóng trong dd
 
CHUYÊN 1: NGUYÊN T - NGUYÊN T HOÁ HC 
I. Kin thc c bn  1/ NT là ht vô cùng nh ,trung hoà v in và t ó to mi cht .NT gm ht nhân mang in tích + và v to bi electron (e) mang in tích - 2/ Ht nhân to bi prôton (p) mang in tích (+) và ntron (n) ko mang iên .Nhng NT cùng loi có cùng s p trong ht nhân .Khi lng HN =khi lng  NT 3/Bit trong NT s p = s e .E luôn chuyn ng và sp xp thành tng lp.Nh e mà NT có kh nng liên kt cvi nhau 1/ Nguyên t hoá hc là nhng nguyên t cùng loi,có cùng s p trong ht nhân . Vy : s P là s c trng cho mt nguyên t hoá hc .  4/ Cách biu din nguyên t:Mi nguyên t c biu din bng mt hay hai ch cái ,ch cái u c vit dng hoa ,ch cái hai nu có vit thng ..Mi kí hiu còn ch mt nguyên t ca nguyên t ó.  Vd:Kí hiu Na biu din {nguyên t natri ,mt nguyên t natri } 5/Mt n v cacbon ( vC) = 1/12khi lg ca mt nguên t C  mC=19,9206.10-27kg 1vC =19,9206.10-27kg/12 = 1,66005.10-27kg.
6/Nguyên t khi là khi lng ca1 nguyên t tính bng n v C .  II. Bài Tp  Bài 1:  Tng s ht p ,e ,n trong nguyên t là 28 ,trong ó s ht ko mang in chim xp x 35% .Tính s ht mi loa .V s cu to nguyên t .  Bài 2 :nguyên t st gm 26 p,30 n ,26 e ,  a) Tính khi lng e có trong 1 kg st '   b) Tính khi lng st cha 1kg e .  Bài 3:Nguyên t oxi có 8 p trong ht nhân.Cho bit thành phn ht nhân ca 3
nguyên t X,Y ,Z theo bng sau:   Nguyên t Ht nhân 
X 8p , 8 n
Z 8p , 10 n
Nh÷ng nguyªn tö nµy thuéc cïng mét nguyªn tè nµo ? v× sao ?
Bµi 4: a)Nguyªn tö X nÆng gÊp hai lÇn nguyªn tö oxi .
 
.H·y cho biÕt sè nguyªn tö cña mçi nguûªn tè cã trong ph©n tö hîp chÊt . Bµi 6  Nguyªn tö X cã tæng c¸c h¹t lµ 52 trong ®ã sè h¹t mang ®iÖn nhiÒu h¬n sè h¹t kh«ng mang ®iÖn lµ 16 bh¹t. a)H·y x¸c ®Þnh sè p, sè n vµ sè e trong nguyªn tö X. b) VÏ s¬ ®å nguyªn tö X. c) H·y viÕt tªn, kÝ hiÖu ho¸ häc vµ nguyªn tö khèi cña nguyªn tè X. Bµi 7. Nguyªn tö M cã sè n nhiÒu h¬n sè p lµ 1 vµ sè h¹t mang
®iÖn nhiªu h¬n sè h¹t kh«ng mang ®iÖn lµ 10.H·y x¸c ®Þnh M lµ nguyªn tè nµo? Bµi 8.Trong ph¶n øng ho¸ häc cho biÕt:
a) H¹t vi m« nµo ®îc b¶o toµn, h¹t nµo cã thÓ bÞ
chia nhá ra?
b) Nguyªn tö cã bÞ chia nhá kh«ng?
c)V× sao cã sù biÕn ®æi ph©n tö nµy thµnh ph©n tö
kh¸c? V× sao cã sù biÕn ®æi chÊt nµy thµnh chÊt kh¸c
trong ph¶n øng hãa häc?
CHUYÊN 2  CHT VÀ S BIN I CHT 
A/Kin thc cn nh   1/.Hin tng vt lí là s bién i hình dng hay trng thái ca cht.  2/.Hin tng hoá hc: là s bin i cht này thành cht khác. 
3/ n cht: là nhng cht c to nên t mt nguyên t hoá hc t mt nguyên t hh có th to nhiu n cht khác nhau 
4/Hp cht : là nhng cht c to nên t hai nguyên t hoá hc tr lên. 5/Phân t:là ht gm 1s nguyên t liên kt vi nhau và th hin y
tính cht hoá hc ca cht .  6/Phân t khi :- Là khi lng ca nguyên t tính bng n v cacbon 
- PTK bng tng các nguyên t khi có trong phân t.  7/Trng thái ca cht:Tu iu kin mt cht có th tn ti trangj thái lng ,rn
hi  B/ Bài tp  Bài 1:Khi un nóng , ng b phân hu bin i thành than và nc.Nh vy ,phân t ung do nguyên t nào to nên ?ng là n cht hay hp cht .  Bài 2:a) Khi ánh diêm có la bt cháy, hin tng ó là hin tng gì? 
 b) Trong các hin tng sau ây, hin tng nào là hin tng hóa hc: trng
 
Bài 3:Em hãy cho bit nhng phng pháp vt lý thông dng dùng tách các cht
ra khi mt hn hp. Em hãy cho bit hn hp gm nhng cht nào thì áp dng c
các phng pháp ó. Cho ví d minh ha. 
Bài 4:Phân t ca mt cht A gm hai nguyên t, nguyên t X liên kt vi mt
nguyên t oxi và nng hn phân t hiro 31 ln. 
a) A là n cht hay hp cht 
 b) Tính phân t khi ca A 
c) Tính nguyên t khi ca X. Cho bit tên và ký hiu ca nguyên t. 
CHUYÊN 3 
HIU XUT PHN NG (H%)
A. Lý thuyt  Cách 1: Da vào lng cht thiu tham gia phn ng   H = Lng thc t ã phn ng .100%
Lng tng s ã ly  - Lng thc t ã phn ng c tính qua phng trình phn ng theo lng sn  phm ã bit.  - Lng thc t ã phn ng < lng tng s ã ly.  Lng thc t ã phn ng , lng tng s ã ly có cùng n v. 
Cách 2: Da vào 1 trong các cht sn phm  H = Lng sn phm thc t thu c .100%
Lng sn phm thu theo lý thuyt  - Lng sn phm thu theo lý thuyt c tính qua phng trình phn ng theo lng cht tham gia phn ng vi gi thit H = 100%  - Lng sn phm thc t thu c thng cho trong bài.  - Lng sn phm thc t thu c < Lng sn phm thu theo lý thuyt  - Lng sn phm thc t thu c và Lng sn phm thu theo lý thuyt phi có cùng n v o.  B. BÀI TP  Bài 1: Nung 1 kg á vôi cha 80% CaCO3 thu c 112 dm3 CO2 (ktc) .Tính hiu sut phân hu CaCO3. Bài 2: a) Khi cho khí SO3 hp nc cho ta dung dch H2SO4. Tính lng H2SO4 iu ch c khi cho 40 Kg SO3 hp nc. Bit Hiu sut phn ng là 95%.  b) Ngi ta dùng qung boxit sn xut nhôm theo s phn ng sau:  Al2O3  in phân nóng chy, xúc tác Al + O2 
 
  Bài 4  Ngi ta dùng 490kg than t lò chy máy. Sau khi lò ngui, thy còn 49kg than cha cháy.  a) Tính hiu sut ca s cháy trên.   b) Tính lng CaCO3 thu c, khi cho toàn b khí CO2 vào nc vôi trong d.  Bài 5:Ngi ta iu ch vôi sng (CaO) bng cách nung á vôi (CaCO3). Lng vôi
sng thu c t 1 tn á vôi có cha 10% tp cht là 0,45 tn. Tính hiu sut phn
ng. 
áp s: 89,28% 
Bài 6:Có th iu ch bao nhiêu kg nhôm t 1tn qung boxit có cha 95% nhôm
oxit, bit hiu sut phn ng là 98%. 
áp s: 493 kg 
Bài 7:Khi cho khí SO3 tác dng vi nc cho ta dung dch H2SO4. Tính lng H2SO4 
iu ch c khi cho 40 kg SO3  tác dng vi nc. Bit hiu sut phn ng là 95%. 
áp s: 46,55 kg 
Bài 8.Ngi ta iu ch vôi sng (CaO) bng cách nung á vôi CaCO3. Lng vôi
sng thu c t 1 tn á vôi có cha 10% tp cht là: 
A. O,352 tn B. 0,478 tn C. 0,504 tn D. 0,616 tn 
Hãy gii thích s la chn? Gi s hiu sut nung vôi t 100%. 
CHUYÊN 4  TP CHT VÀ LNG DÙNG D TRONG PHN NG 
I: Tp cht  Tp cht là cht có ln trong nguyên liu ban u nhng là cht không tham
gia phn ng. Vì vâ phi tính ra lng nguyên cht trc khi thc hin tính toán theo phng trình phn ng.  Bài 1: Nung 200g á vôi có ln tp cht c vôi sng CaO và CO2 .Tính khi lng vôi sng thu c nu H = 80%  Bài 2 t cháy 6,5 g lu hunh không tinh khit trong khí oxi d c 4,48l khí SO2  ktc  a) Vit PTHH xy ra.   b) Tính tinh khit ca mu lu hunh trên?  Ghi chú: tinh khit = 100% - % tp cht  Hoc tinh khit = khi lng cht tinh khit.100%
Khi lng ko tinh khit 
 
Bài 4:  1 nông trng ngi ta dùng mui ngm nc CuSO4.5H2O bón rung.  Ngi ta bón 25kg mui trên 1ha t >Lng Cu c a và t là bao nhiêu ( vi lng phân bón trên). Bit rng mui ó cha 5% tp cht.  ( S 6,08 kg)  II. Lng dùng d trong phn ng 
Lng ly d 1 cht nhm thc hn phn ng hoàn toàn 1 cht khác. Lng này không a vào phn ng nên khi tính lng cn dùng phi tính tng lng cho phn ng + lng ly d.  Thí d: Tính th tích dung dch HCl 2M cn dùng hoà tan ht 10,8g Al, bit ã dùng d 5% so vi lng phn ng. 
Gii: - 10,8 0,4
 HCl    mol n    
Vdd HCl (p) = 1,2/2 = 0,6 lit  V dd HCl(d) = 0,6.5/100 = 0,03 lit 
-----> Vdd HCl ã dùng = V p + Vd = 0,6 + 0,03 = 0,63 lit Bài 1. Trong phòng thí nghim cn iu ch 5,6 lít khí O2 (ktc). Hi phi dùng bao
nhiêu gam KClO3?
Bit rng khí oxi thu c sau phn ng b hao ht 10%) 
CHUYÊN 5  LP CÔNG THC HOÁ HC 
A: LÍ THUYT   Dng 1: Bit t l khi lng các nguyên t trong hp cht.  Cách gii: - t công thc tng quát: AxBy 
- Ta có t l khi lng các nguyên t: MA.x : MB..y = mA : mB 
- Tìm c t l :x : y= mA  : mB  = t l các s nguyên dng  MA  MB 
VD: Tìm công thc hoá hc ca hp cht khi phân tích c kt qu sau: m H/mO = 1/8 Gii: - y công thc hp cht là: HxOy 
- Ta có t l: x/16y = 1/8----> x/y = 2/1 Vy công thc hp cht là H2O  Dng 2: Nu bài cho bit phân t khi ca hp cht là M  A x B y 
Cách gii : Ging trên thêm bc: MA.x + MB..y = MAxBy   Dng 3: Bit thành phn phn trm v khi lng các nguyên t và Phân t khi( M  )
Cách gii: - t công thc tng quát: AxBy  . .
% % 100
 A B
 
Bài 1: hp cht X có phân t khi bng 62 vC. Trong phân t ca hp cht nguyên t oxi chim 25,8% theo khi lng, còn li là nguyên t Na. S nguyên t ca nguyên t O và Na trong phân t hp cht là bao nhiêu ?   Dng 4: Bit thành phn phn trm v khi lng các nguyên t mà bài không cho phân t khi.  Cách gii : - t công thc tng quát: AxBy 
- Ta có t l khi lng các nguyên t: MA.x = %A  MB..y %B 
- Tìm c t l :x và y là các s nguyên dng  Bài 2: hai nguyên t X kt hp vi 1 nguyên t oxi to ra phân t oxit . Trong phân t, nguyên t oxi chim 25,8% v khi lng .Tìm nguyên t X (s: Na)  B/BÀI TP:  Bài 1: Hãy xác nh công thc các hp cht sau:  a) Hp cht A bit : thành phn % v khi lng các nguyên t là: 40%Cu. 20%S và 40% O, trong phân t hp cht có 1 nguyên t S.   b) Hp cht B (hp cht khí ) bit t l v khi lng các nguyên t to thành: mC : mH = 6:1, mt lít khí B (ktc) nng 1,25g.  c) Hp cht C, bit t l v khi lng các nguyên t là : mCa : m N : mO = 10:7:24 và 0,2 mol hp cht C nng 32,8 gam.  d) Hp cht D bit: 0,2 mol hp cht D có cha 9,2g Na, 2,4g C và 9,6g O  Bài 2:Nung 2,45 gam mt cht hóa hc A thy thoát ra 672 ml khí O 2 (ktc). Phn
rn còn li cha 52,35% kali và 47,65% clo (v khi lng).
Tìm công thc hóa hc ca A. 
Bai 3:Tìm công thc hoá hc ca các hp cht sau.  a) Mt cht lng d bay hi ,thành phân t có 23,8% C .5,9%H ,70,3%Cl và có PTK
 bng 50,5   b ) Mt hp cht rn màu trng ,thành phân t có 4o% C .6,7%H .53,3% O và có PTK bng 180  Bài 4:Mui n gm 2 nguyên t hoá hc là Na và Cl Trong ó Na chim39,3% theo
khi lng .Hãy tìm công thc hoá hc ca mui n ,bit phân t khi ca nó gp
29,25 ln PT Khu m st Tri Cau (Thái Nguyên) có mt loi qung st. Khi phân
tích mu qung này ngi ta nhn thy có 2,8 gam st. Trong mu qung trên, khi
lng Fe2O3 ng vi hàm lng st nói trên là: 
A. 6 gam B. 8 gam C. 4 gam D. 3 gam
áp s: C 
Bài 5.Xác nh công thc phân t ca CuxOy, bit t l khi lng gia ng và oxi
trong oxit là 4 : 1. Vit phng trình phn ng iu ch ng và ng sunfat t
CuxOy (các hóa cht khác t chn). 
 
Bài 6:Trong phòng thí nghim có  các kim loi km và magiê, các dung dch axit
sunfuric loãng H2SO4 và axit clohiric HCl. Mun iu ch c 1,12 lít khí hiro
(ktc) phi dùng kim loi nào, axit nào ch cn mt lng nh nht. 
A. Mg và H2SO4 B. Mg và HCl
C. Zn và H2SO4 D. Zn và HCl
áp s: B 
Bài 8: a)Tìm công thc ca oxit st trong ó có Fe chim 70% khi lng. 
 b) Kh hoàn toàn 2,4 gam hn hp CuO và FexOy cùng s mol nh nhau bng hiro
c 1,76 gam kim loi. Hoà tan kim loi ó bng dung dch HCl d thy thoát ra
0,488 lít H2 (ktc). Xác nh công thc ca oxit st. 
áp s: a) Fe2O3 
A.Lí thuyt 
1.Dng 1:Tính khi lng (hoc th tích khí, ktc) ca cht này khi ã bit (hoc th
tích) ca 1 cht khác trong phng trình phn ng. 
2. Dng 2: Cho bit khi lng ca 2 cht tham gia, tìm khi lng cht to thành.
3. Dng 3: Tính theo nhiu phn ng 
B. Bài tp 
Bài 1:Cho 8,4 gam st tác dng vi mt lng dung dch HCl va . Dn toàn b
lng khí sinh ra qua 16 gam ng (II) oxit nóng. 
a) Tính th tích khí hiro sinh ra (ktc) 
 b) Tính khi lng kim loi ng thu c sau phn ng. 
Bài 2:Khi t, than cháy theo s sau: 
Cacbon + oxi      khí cacbon ioxit 
a) Vit và cân bng phng trình phn ng. 
 b) Cho bit khi lng cacbon tác dng bng 9 kg, khi lng oxi tác dng bng 24
kg. Hãy tính khi lng khí cacbon ioxit to thành. 
c) Nu khi lng cacbon tác dng bng 6 kg, khi lng khí cacbonic thu c
 bng 22 kg, hãy tính khi lng oxi ã phn ng. 
áp s: b) 33 kg 
c) 16 kg
 
Bài 3:Cho 5,1 gam hn hp Al và Mg vào dung dch H2SO4 loãng, d thu c 5,6
lít khí H2 (ktc). Tính khi lng mi kim loi ban u. Bit phn ng xy ra hoàn
toàn.
Baì 4:Cho 2,8 gam st tác dng vi 14,6 gam dung dch axit clohiric HCl nguyên
cht. 
a) Vit phng trình phn ng xy ra. 
 b) Cht nào còn d sau phn ng và d bao nhiêu gam? 
c) Tính th tích khí H2 thu c (ktc)? 
d) Nu mun cho phn ng xy ra hoàn toàn thì phi dùng thêm cht kia mt lng là
 bao nhiêu?
áp s: b) 8, 4 gam; c) 3,36 lít; d) 8, 4 gam st. 
Bài 5:Cho hn hp CuO và Fe2O3 tác dng vi H2  nhit thích hp. Hi nu thu
c 26,4 gam hn hp ng và st, trong ó khi lng ng gp 1,2 ln khi
lng st thì cn tt c bao nhiêu lít khí hiro. 
áp s: 12,23 lít. 
Bài 6:Cho mt hn hp cha 4,6 gam natri và 3,9 gam kali tác dng vi nc. 
a) Vit phng trình phn ng. 
 b) Tính th tích khí hiro thu c (ktc) 
c) Dung dch sau phn ng làm quì tím bin i màu nh th nào? 
áp s: b) 3,36 lít;
c) màu xanh
Bài 7:Có mt hn hp gm 60% Fe2O3 và 40% CuO. Ngi ta dùng H2 (d) kh
20 gam hn hp ó. 
a) Tính khi lng st và khi lng ng thu c sau phn ng. 
 b) Tính s mol H2 ã tham gia phn ng. 
Bài 8: Trong phòng thí nghim có các kim loi km và magiê, các dung dch axit
sunfuric loãng H2SO4 và axit clohiric HCl. Mun iu ch c 1,12 lít khí hiro
(ktc) phi dùng kim loi nào, axit nào ch cn mt lng nh nht. 
A. Mg và H2SO4 B. Mg và HCl
C. Zn và H2SO4 D. Zn và HCl
Bài 9:Cho 60,5 gam hn hp gm hai kim loi km Zn và st Fe tác dng vi dung
dch axit clohiric. Thành phn  phn trm v khi lng ca st chim 46,289% khi
lng hn hp.Tính 
 
 b) Th tích khí H2 (ktc) sinh ra khi cho hn hp 2 kim loi trên tác dng vi dung
dch axit clohiric. 
áp s: a) 28 gam Fe và 32,5 gam km 
 b) 22,4 lít
Bài 1:
Có 4 bình ng riêng các khí sau: không khí, khí oxi, khí hiro, khí cacbonic.
Bng cách nào nhn bit các cht khí trong mi bình. Gii thích và vit các
 phng trình phn ng (nu có). 
BÀI 2:Vit phng trình hóa hc biu din s cháy trong oxi ca các n cht:
cacbon, photpho, hiro, nhôm, magiê, lu hunh . Hãy gi tên các sn phm. 
Bài 3: Vit các phng trình phn ng ln lt xy ra theo s : 
C      )1(  CO2       )2(  CaCO3       )3(  CaO      )4(  Ca(OH)2
sn xut vôi trong lò vôi ngi ta thng sp xp mt lp than, mt lp á vôi,
sau ó t lò. Có nhng phn ng hóa hc nào xy ra trong lò vôi? Phn ng nào
là phn ng to nhit; phn ng nào là phn ng thu nhit; phn ng nào là phn
ng phân hu; phn ng nào là phn ng hóa hp? 
Bài 4: T các hóa cht: Zn, nc, không khí và lu hunh  hãy iu ch 3 oxit, 2 axit
và 2 mui. Vit các phng trình phn ng. 
Bài 5.Có 4 l mt nhãn ng bn cht bt màu trng gm: Na2O, MgO, CaO,
P2O5.Dùng thuc th nào nhn bit các cht trên? 
A. dùng nc và dung dch axit H2SO4 
B. dùng dung dch axit H2SO4 và phenolphthalein
C. dùng nc và giy quì tím. 
D. không có cht nào kh c 
Bài 6. iu ch khí oxi, ngi ta nung KClO3 . Sau mt thi gian nung ta thu
c 168,2 gam cht rn và 53,76 lít khí O2(ktc).
a) Vit phng trình phn ng xy ra khi nung KClO3.
 
c) 80%
Bài 7. Có 3 l ng các hóa cht rn, màu trng riêng bit nhng không có nhãn :
 Na2O, MgO, P2O5. Hãy dùng các phng pháp hóa hc nhn bit 3 cht
trên. Vit các phng trình phn ng xy ra. 
Bài 8. Ly cùng mt lng K ClO3 và KMnO4  iu ch khí O2. Cht nào cho
nhiu khí oxi hn? 
a) Vit phng trình phn ng và gii thích. 
 b) Nu iu ch cùng mt th tích khí oxi thì dùng cht nào kinh t hn? Bit rng
giá ca KMnO4 là 30.000/kg và KClO3 là 96.000/kg.
áp s: 11.760 (KClO3) và 14.220 (KMnO4)
Bài 9.Hãy lp các phng trình hóa hc theo s phn ng sau: 
a) St (III) oxit + nhôm      nhôm oxit + st 
 b) Nhôm oxit + cacbon       nhôm cacbua + khí cacbon oxit
c) Hiro sunfua + oxi      khí sunfur + nc 
d) ng (II) hiroxit       ng (II) oxit + nc 
e) Natri oxit + cacbon ioxit      Natri cacbonat.
Trong các phn ng trên, phn ng nào là phn ng oxi hóa –  kh? Xác nh cht
oxi hóa, cht kh, s oxi hóa, s kh. 
Bài 10. Có 4 cht rn dng bt là Al, Cu, Fe 2O3 và CuO. Nu ch dùng thuc th là
dung dch axit HCl có th nhn bit c 4 cht trên c không? Mô t hin tng
và vit phng trình phn ng (nu có). 
Bài 11.
a) Có 3 l ng riêng r các cht bt màu trng: Na 2O, MgO, P2O5. Hãy nêu phng
 pháp hóa hc nhn bit 3 cht ó. Vit các phng trình phn ng xy ra. 
 b) Có 3 ng nghim ng riêng r 3 cht lng trong sut, không màu là 3 dung dch
 NaCl, HCl, Na2CO3. Không dùng thêm mt cht nào khác (k c quì tím), làm th
nào nhn bit ra tng cht. 
Bài 12. Cho 2,8 gam st tác dng vi 14,6 gam dung dch axit clohiric HCl nguyên
cht. 
a) Vit phng trình phn ng xy ra. 
 b) Cht nào còn d sau phn ng và d bao nhiêu gam? 
c) Tính th tích khí H2 thu c (ktc)? 
d) Nu mun cho phn ng xy ra hoàn toàn thì phi dùng thêm cht kia mt lng là
 bao nhiêu?
 
  áp s: b) 8, 4 gam; c) 3,36 lít; d) 8, 4 gam st. 
Bài 13.Hoàn thành phng trình hóa hc ca nhng phn ng gia các cht sau: 
a) Al + O2        .....
 b) H2  + Fe3O4        .... + ...
c) P + O2        .....
e) S + O2        .....
f) PbO + H2        .... + ....
Bài 14. Trong phòng thí nghim có các kim loi km và magiê, các dung dch axit
sunfuric loãng H2SO4 và axit clohiric HCl. 
Mun iu ch c 1,12 lít khí hiro (ktc) phi dùng kim loi nào, axit nào
ch cn mt lng nh nht. 
A. Mg và H2SO4 B. Mg và HCl
C. Zn và H2SO4 D. Zn và HCl
áp s: B 
Bài 15. a ) Hãy nêu phng pháp nhn bit các khí: cacbon ioxit, oxi,nit và hiro 
 b) Trình bày phng pháp hóa hc tách riêng tng khí oxi và khí cacbonic ra
khi hn hp. Vit các phng trình phn ng. Theo em thu c khí CO2 
có th cho CaCO3 tác dng vi dung dch axit HCl c không? Nu không
thì ti sao? 
Bài 16.a) T nhng hóa cht cho sn: KMnO4, Fe, dung dch CuSO4, dung dch
H2SO4  loãng, hãy vit các phng trình hóa hc iu ch các cht theo s
chuyn hóa sau: 
Cu       CuO      Cu
a) Khi in phân nc thu c 2 th tích khí H2 và 1 th tích khí O2(cùng iu kin
nhit , áp sut). T kt qu này em hãy chng minh công thc hóa hc ca nc. 
Bài 17.Cho các cht nhôm., st, oxi, ng sunfat, nc, axit clohiric. Hãy iu ch
ng (II) oxit, nhôm clorua ( bng hai phng pháp) và st (II) clorua. Vit các
 phng trình phn ng. 
Bài 18. Có 6 l mt nhãn ng các dung dch các cht sau: 
HCl; H2SO4; BaCl2; NaCl; NaOH; Ba(OH)2 
Hãy chn mt thuc th nhn bit các dung dch trên, 
A. quì tím
CHUYÊN 8 
 Lu ý khi làm bài tp:
1. S chuyn i gia nng phn trm và nng mol  
  Công thc chuyn t nng % sang nng CM.
d là khi lng riêng ca dung dch g/ml 
M là phân t khi ca cht tan 
  Chuyn t nng mol (M) sang nng %. 
2. Chuyn i gia khi lng dung dch và th tích dung dch. 
  Th tích ca cht rn và cht lng:  D
m V     
Trong ó d là khi lng riêng: d(g/cm3) có m (g) và V (cm3) hay ml.
d(kg/dm3) có m (kg) và V (dm3) hay lit.
3. Pha trn dung dch 
a) Phng pháp ng chéo 
Khi pha trn 2 dung dch có cùng loi nng ( CM hay C%), cùng loi
cht tan thì có th dùng phng pháp ng chéo. 
  Trn m1 gam dung dch có nng C1% vi m2 gam dung dch có nng
C2% thì thu c dung dch mi có nng C%. 
m1 gam dung dch C1  C2  - C  
C   C C 
 
%  
 
 
  Trn V1 ml dung dch có nng C1 mol vi V2 ml dung dch có nng C2 
mol thì thu c dung dch mi có nng C mol và gi s có th tích V 1+V2 
ml:
C   C C 
V2 ml dung dch C2  C1 - C  
  S ng chéo còn có th áp dng trong vic tính khi lng riêng D 
V1 lít dung dch D1  D2  - D  
D  D D
(Vi gi thit V = V1  + V2 )
 b) Dùng phng trình pha trn: m1C1 + m2C2  = (m1 + m2).C
Trong ó: m1 và m2 là s gam dung dch th nht và dung dch th hai. 
C1 và C2 là nng % dung dch th nht và dung dch th hai. 
C là nng dung dch mi to thành sau khi pha trn 
  m1 (C1 -C) = m2 ( C -C2)
C1  > C > C2
C C 
Khi pha trn dung dch, cn chú ý: 
  Có xy ra phn ng gia các cht tan hoc gia cht tan vi dung môi? Nu có
cn phân bit cht em hòa tan vi cht tan. 
Ví d: Cho Na2O hay SO3 hòa tan vào nc, ta có các phng trình sau: 
 Na2O + H2O       2NaOH
SO3  + H2O      H2SO4 
  Khi cht tan phn ng vi dung môi, phi tính nng ca sn phm ch
không phi tính nng ca cht tan ó. 
Ví d: Cn thêm bao nhiêu gam SO3 vào 100 gam dung dch H2SO4 10%
c dung dch H2SO4 20%.
Hng dn cách gii: Gi s x là s mol SO3 cho thêm vào
Phng trình: SO3  + H2O      H2SO4 
x mol x mol
SO m  cho thêm vào là 80x
C% dung dch mi: 100
20
10080
9810
50    
m  thêm vào 9,756 gam
Cng có th gii theo phng trình pha trn nh ã nêu trên. 
4. Tính nng các cht trong trng hp các cht tan có phn ng vi nhau. 
a) Vit phng trình phn ng hóa hc xy ra bit cht to thành sau phn
ng. 
 b) Tính s mol (hoc khi lng) ca các cht sau phn ng. 
c) Tính khi lng hoc th tích dung dch sau  phn ng. 
Cách tính khi lng sau phn ng: 
   Nu cht to thành không có cht bay hi hoc kt ta 
m dd sau phn ng = ∑mcác cht tham gia
 Nu cht to thành có cht bay hi hay kt ta 
m dd sau phn ng  = ∑mcác cht tham gia - m khí 
m dd sau phn ng  = ∑mcác cht tham gia - m kt ta 
hoc: m dd sau phn ng  = ∑mcác cht tham gia - m kt ta - mkhí
Chú ý: Trng hp có 2 cht tham gia phn ng u cho bit s mol (hoc khi
lng) ca 2 cht, thì lu ý có th có mt cht d. Khi ó tính s mol
(hoc khi lng) cht to thành phi tính theo lng cht không d. 
d) Nu u  bài yêu cu tính nng phn trm các cht sau phn ng, nên tính
khi lng cht trong phn ng theo s mol, sau ó t s mol qui ra khi
lng tính nng phn trm. 
5. S chuyn t tan sang nng phn trm và ngc li 
  Chuyn t tan sang nng phn trm: Da vào nh ngha tan, t ó
tính khi lng dung dch suy ra s gam cht tan trong 100 gam dung dch. 
  Chuyn t nng phn trm sang tan: T nh ngha nng phn trm,
suy ra khi lng nc, khi lng cht tan, t ó tính 100 gam nc cha bao
nhiêu gam cht tan. 
Biu thc liên h gia tan (S) và nng phn trm ca cht tan trong dung
dch bão hòa: 
6. Bài toán v khi lng cht kt tinh 
Khi lng cht kt tinh ch tính khi cht tan ã vt quá bão hòa ca dung
dch 
1.  
 Khi gp dng bài toán làm bay hi c gam nc t dung dch có nng a% c
dung dch mi có nng b%. Hãy xác nh khi lng ca dung dch ban u (
bit b% > a%). 
Gp dng bài toán này ta nên gii nh sau: 
- Gi s khi lng ca dung dch ban u là m gam. 
- Lp c phng trình khi lng cht tan trc và sau phn ng theo m, c,
a, b.
)(   cmb    
- Do ch có nc bay hi còn khi lng cht tan không thay i
Ta có phng trình: 
)(
bc m
B. CÂU HI VÀ BÀI TP
1.  Hoà tan 25,5 gam NaCl vào 80 gam nc 200C c dung dch A. Hi dung
dch A ã bão hòa hay cha? Bit tan ca NaCl 200C là 38 gam.
2.  Khi làm lnh 600 gam dung dch bão hòa NaCl t 900C xung 100C thì có bao
nhiêu gam mui NaCl tách ra. Bit rng tan ca NaCl 900C là 50 gam và
100C là 35 gam.
3.  Mt dung dch có cha 26,5 gam NaCl trong 75 gam H2O 200C. Hãy xác nh
lng dung dch NaCl nói trên là bão hòa hay cha bão hòa? Bit rng tan
ca NaCl trong nc 200C là 36 gam.
4.  Hòa tan 7,18 gam mui NaCl vào 20 gam nc 200C thì c dung dch bão
hòa. tan ca NaCl nhit ó là : 
 
Hãy chn phng án úng. 
a) Vit phng trình phn ng xy ra và tính nng mol/l ca dung dch A. 
 b) Tính th tích dung dch H2SO4 20% (d =1,14 g/ml) cn trung hòa dung
dch A. 
c) Tính nng mol/l ca dung dch thu c sau khi trung hòa. 
5.  a) Hòa tan 4 gam NaCl trong 80 gam H 2O. Tính nng phn trm ca dung
dch. 
 b) Chuyn sang nng phn trm dung dch NaOH 2M có khi lng
riêng d = 1,08 g/ml.
c) Cn bao nhiêu gam NaOH pha ch c 3 lít dung dch NaOH 10%. Bit khi
lng riêng ca dung dch là 1,115 g/ml. 
6.  Dung dch H2SO4 có nng 0,2 M (dung dch A). Dung dch H2SO4 có nng
0,5M (dung dch B). 
a) Nu trn A và B theo t l th tích VA: VB  = 2 : 3 c dung dch C. Hãy
xác nh nng mol ca dung dch C. 
 b) Phi trn A và B theo t l nào v th tích c dung dch H2SO4 có
nng 0,3 M. 
7.  ng sunfat tan vào trong nc to thành dung dch có màu xanh l, màu xanh
càng m nu nng dung dch càng cao. Có 4 dung dch c pha ch nh sau
(th tích dung dch c coi là bng th tích nc). 
A. dung dch 1: 100 ml H2O và 2,4 gam CuSO4 
B. dung dch 2: 300 ml H2O và 6,4 gam CuSO4 
C. dung dch 3: 200 ml H2O và 3,2 gam CuSO4 
D. dung dch 4: 400 ml H2O và 8,0 gam CuSO4 
Hi dung dch nào có màu xanh m nht? 
A. dung dch 1 B. Dung dch 2 
C. Dung dch 3 D. Dung dch 4 
8.  Hoà tan 5,72 gam Na2CO3.10 H2O (Sôa tinh th) vào 44,28 ml nc. Nng
 phn trm ca dung dch thu c là: 
A. 4,24 % B. 5,24 % C. 6,5 % D. 5%
Hãy gii thích s la chn. 
9.  Hòa tan 25 gam CaCl2.6H2O trong 300ml H2O. Dung dch có D là 1,08 g/ml 
a) Nng phn trm ca dung dch CaCl2 là:
 
A. 0,37M B. 0,38M C. 0,39M D. 0,45M
Hãy chn áp s úng. 
10. a) Phi ly bao nhiêu ml dung dch H2SO4 96%(D =1,84 g/ml) trong ó có
2,45 gam H2SO4?
11.  b) Oxi hóa hoàn toàn 5,6 lít khí SO2 (ktc) vào trong 57,2 ml dung dch H2SO4 
60% (D =1,5 g/ml). Tính nng % ca dung dch axit thu c 
12. Tính khi lng mui natri clorua có th tan trong 830 gam nc 250C. Bit
rng nhit này tan ca NaCl là 36,2 gam. 
áp s: 300,46 gam 
13. Xác nh tan ca mui Na2CO3 trong nc 180C. Bit rng nhit
này 53 gam Na2CO3 hòa tan trong 250 gam nc thì c dung dch bão hòa. 
áp s: 21,2 gam 
20. Hòa tan m gam SO3 vào 500 ml dung dch H2SO4 24,5% (D = 1,2 g/ml) thu c
dung dch H2SO4 49%. Tính m?
áp s: m = 200 gam 
21. Làm bay hi 300 gam nc ra khi 700 gam dung dch mui 12% nhn thy có 5
gam mui tách ra khi dung dch bão hòa. Hãy xác nh nng phn trm ca
dung dch mui bão hòa trong iu kin thí nghim trên. 
áp s: 20% 
22. a) tan ca mui n NaCl 200C là 36 gam. Xác nh nng phn trm
ca dung dch bão hòa nhit trên. 
 b) Dung dch bão hòa mui NaNO3  100C là 44,44%. Tính tan ca NaNO3.
áp s: a) 26,47% b) 80 gam 
23. Trn 50 ml dung dch HNO3 nng x mol/l vi 150 ml dung dch Ba(OH)2 0,2
mol/l thu c dung dch A. Cho mu quì tím vào dung dch A thy quì tím
chuyn màu xanh. Them t t 100 ml dung dch HCl 0,1mol/l vào dung dch A
thì thy quì tím tr li màu tím. Tính nng x mol/l.  
áp s: x = 1 mol/l 
 
24. Hòa tan 155 gam natri oxit vào 145 gam nc to thành dung dch có tính
kim. 
áp s: 66,67% 
25. Hòa tan 25 gam cht X vào 100 gam nc, dung dch có khi lng riêng là
1,143 g/ml. Nng phn trm và th tích dung dch ln lt là: 
A. 30% và 100 ml B. 25% và 80 ml
C. 35% và 90 ml D. 20% và 109,4 ml
Hãy chn áp s úng? 
áp s: D úng 
26. Hòa tan hoàn toàn 6,66 gam tinh th Al2(SO4)3. xH2O vào nc thành dung dch
A. Ly 1/10 dung dch A cho tác dng vi dung dch BaCl2 d thì thu c 0,699
gam kt ta. Hãy xác nh công thc ca tinh th mui sunfat nhôm ngm nc
trên.
áp s: Al2(SO4)3.18H2O
27. Có 250 gam dung dch NaOH 6% (dung dch A). 
a) Cn phi trn thêm vào dung dch A bao nhiêu gam dung dch NaOH 10%
c dung dch NaOH 8%? 
 b) Cn hòa tan bao nhiêu gam NaOH vào dung dch A có dung dch NaOH
8%?
c) Làm bay hi nc dung dch A, ngi ta cng thu c dung dch NaOH 8%.
Tính khi lng nc bay hi? 
áp s: a) 250 gam
 b) 10,87 gam
c) 62,5 gam
28. a) Cn ly bao nhiêu ml dung dch có nng 36 % ( D=1,16 g/ ml) pha 5 lít
dung dch axit HCl có nng 0,5 mol/l? 
 b) Cho bt nhôm d vào 200 ml dung dch axit HCl 1 mol/l ta thu c khí H2 
 bay ra.
 
  - Dn toàn b khí hiro thoát ra trên cho i qua ng ng bt ng oxit d
nung nóng thì thu c 5,67 gam ng. Vit phng trình  phn ng và tính hiu sut
ca phn ng này? 
 b) 2,24 lít hiu sut : 90%. 
31. Trn ln 50 gam dung dch NaOH 10% vi 450 gam dung dch NaOH 25 %. 
a) Tính nng sau khi trn. 
 b) Tính th tích dung dch sau khi trn bit t khi dung dch này là 1,05. 
áp s: a) 23,5 %
 b) 0,4762 lít
32. Trn 150 gam dung dch NaOH 10% vào 460 gam dung dch NaOH x% to
thành dung dch 6%. x có giá tr là: 
A. 4,7 B. 4,65 C. 4,71 D. 6
Hãy chn áp s úng? 
áp s: A úng. 
33. a) Cn thêm bao nhiêu gam nc vào 500 gam dung dch NaCl 12% có dung
dch 8%. 
 b) Phi pha thêm nc vào dung dch H2SO4 50% thu c mt dung dch
H2SO4 20%. Tính t l v khi lng nc và lng dung dch axit phi dùng? 
c) Cn ly bao nhiêu gam tinh th CuSO4. 5 H2O và bao nhiêu gam dung dch
CuSO4 4% iu ch 500 gam dung dch CuSO4 8%?
áp s: a) 250 g
 b) 2
c) 466,67 gam
44. Bit tan ca mui KCl 200C là 34 gam. Mt dung dch KCl nóng có cha 50
gam KCl trong 130 gam nc c làm lnh v nhit 200C.Hãy cho bit: 
a) Có bao nhiêu gam KCl tan trong dung dch 
 b) có bao nhiêu gam KCl tách ra khi dung dch. 
áp s: a) 44,2 gam 
 b) 5,8 gam
47.a) Làm bay hi75 ml nc t dung dch H2SO4 có nng 20% c dung dc
mi có nng 25%.Hãy xác nh khi lng ca dung dch ban u. Bit khi
lng riêng ca nc D = 1 g/ml. 
 
 
 b) Xác nh khi lng NaCl kt tinh tr li khi làm lnh 548 gam dung dch mui
n bão hòa 500C xung 00C. Bit  tan ca NaCl 500C là 37 gam và 00C là 35
gam.
 b) 8 gam
48. Hoà tan NaOH rn vào nc to thành hai dung dch A và dung dch B vi
nng phn trm ca dung dch A gp 3 ln nng phn trm ca dung dch B.
 Nu em pha trn hai dung dch A và dung dch B theo t l khi lng mA: mB = 5 :
2 thì thu c dung dch C có nng phn trm là 20%. Nng
phn trm ca hai dung dch A và dung dch B ln lt là: 
A. 24,7% và 8,24%
B. 24% và 8%
C. 27% và 9 %
D. 30% và 10%
áp s: A úng. 
49. a)Hòa tan 24,4 gam BaCl2. xH2O vào 175,6 gam H2O thu c dung dch 10,4%.
Tính x.
 b) Cô cn t t 200 ml dung dch CuSO4 0,2M thu c 10 gam tinh th CuSO4.
yH2O. Tính y.
Oxit Oxit
Baz¬ Axit
Muèi Muèi
Níc
 
 
 Ch mi quan h to thành  nét Ch mi quan h tng tác
MI QUAN H GIA CÁC CHT VÔ C  
Oxit baz  
Kim loi 
Phi kim
Axit không có oxit
 
BÀI CA HOÁ TR  Kali(K ) iot (I) hiro(H) Natri( Na)vi bc(Ag) clo(Cl) mt loài.  Là hoá tr 1 em i.  Nh ghi cho k ko thi phân vân.  Magie(Mg) vi km (Zn) thu ngân (Hg). Oxi (O) ng(Cu) y cng gn bari(Ba). Cui cùng thêm chú canxi(Ca).  Hoá tr 2 ó có gì khó khn.  Bác nhôm (Al) hoá tr 3 ln.  Ghi sâu trong d khi cn nh ngay.  Cacbon (C) silic (Si) này ây .  Hoá tr là 4 chng ngày nào quên.  St (Fe) kia ta thy quen tên.  2,3 lên xung tht phin lm thôi.  Nit( N) rc ri nht i.  1,2,3,4 lúc thi là 5  Lu hunh (S) lm lúc chi khm.  Khi 2 lên 6 lúc nm th 4.  Photpho (P) thì c kh kh.  Nói n hoá tr thì rng 5. MT S GC AXIT VÀ TÊN GI  Gc axit  Tên gi  Gc axit  Tên gi  = CO3 Cacbonat -H SO4  Hiro sunfat  = SO4 Sunfat - H SO3  Hiro sunfit  - Cl Clorua -HS Hiro sunfua  = SO3 Sunfit -H2PO4  ihiro photphat  = S Sunfua =H PO4  Hirô photphat 
 
  Lí thuyt c bn v thuc th( áp dng phân bit và nhn bit các cht)  
Stt Thuc th  Dùng nhn  Hin tng  1 Qu tím  - Axit
- Baz tan  Qu tím hoá   Qu tím hoá xanh 
2 Phenolphtalein (không màu)
3  Nc(H2O) - Các kim loi mnh(Na, Ca, K, Ba)
- Cácoxit ca kim loi mnh(Na2O, CaO, K 2O, BaO)
- P2O5  - Các mui Na, K, - NO3
  H2 (có khí không màu, bt khí bay lên)  Riêng Ca còn to dd c Ca(OH)2
 Tan to dd làm qu tím hoá . Riêng CaO còn to dd c Ca(OH)2
- Tan to dd làm qu  - Tan
4 dung dch Kim  -  Kim loi Al, Zn  -  Mui Cu 
Tan + H2 bay lên Có kt ta xanh lamCu(OH)2
5 dung dch axit 
- Mui = CO3, = SO3 
- Kim loi ng trc H trong dãy hot ng ca KL  - Tan hu ht KL k c Cu, Ag, Au( riêng Cu còn to mui ng màu xanh)  - MnO2( khi un nóng)  AgNO3  CuO
- Ba, BaO, Ba(OH)2, mui Ba
Tan + có bt khí CO2, SO2
 bay lên Tan + H2 bay lên ( si bt khí)
Tan và có khí NO2,SO2 bay ra
Cl2 bay ra AgCl kt ta màu trng sa   dd màu xanh BaSO4 kt ta trng 
6 Dung dch mui  BaCl2, Ba(NO3)2, Ba(CH3COO)2  AgNO3  Pb(NO3)2
Hp cht có gc = SO4 
Hp cht có gc - Cl Hp cht có gc =S 
BaSO4  trng 
 
nhn bit  Thuc th  Hin tng 
1 Các kim loi   Na, K( kim loi kim hoá tr 1) 
Ba(hoá tr 2)
Ca(hoá tr 2) Al, Zn Phân bit Al và Zn
Các kim loi t Mg Pb Kim loi  Cu
+H2O
+ dd NaOH +HNO3 c ngui 
+ ddHCl
 màu vàng(Na)  màu tím (K)
 tan + dd trong có khí H2 bay lên tan +dd c + H2   màu lc (Ba)  màu (Ca) 
 tan và có khí H2  Al không phn ng còn Zn có phn ng và có khí bay lên 
 tan và có H2( riêng Pb có  PbCl2  trng) 
 tan + dd màu xanh có khí bay lên  tan có Ag trng bám vào 
2 Mt s  phi kim S ( màu vàng) P( màu )  C (màu en) 
t cháy  t cháy
 to SO2 mùi hc 
 to P2O5 tan trong H2O làm làm qu tím hoá  
 CO2làm c dd nc vôi trong  3 Mt s
cht khí  O2  CO2 
CO SO2
SO3  Cl2 
+ tàn óm   + nc vôi trong  + t trong không khí + nc vôi trong  + dd BaCl2  + dd KI và h tinh  bt 
 bùng cháy Vn c CaCO3   CO2 
 
 
  git H2O
P2O5
CuO
+H2O
 tan + dd c  Kt ta CaCO3 
 dd làm qu tím hoá    dd màu xanh
4 Các dung dch mui  a) Nhn  gc axit   - Cl = SO4  = SO3  = CO3   PO4
b) Kim
Mg(II) Fe(II)
Fe(III) Al(III)
Cu(II) Ca(II)
+ AgNO3  +dd BaCl2, Ba(NO3)2, Ba(OH)2  + dd HCl, H2SO4, HNO3  + dd HCl, H2SO4, HNO3  + AgNO3 
t cháy và quan sát màu ngn la 
+ dd NaOH + dd NaOH
+ dd NaOH + dd Na2CO3 
BaSO4  tr¾ng
 CO2 lµm ®ôc dd Ca(OH)2  Ag3PO4 vµng
 mµu vµng muèiNa
 mµu tÝm muèi K
 Mg(OH)2 tr¾ng
 Fe(OH)2  tr¾ng ®Ó l©u trong kh«ng khÝ t¹o Fe(OH)3 
 n©u ®á
 Al(OH)3  tr¾ng khi d NaOH sÏ tan dÇn
 Cu(OH)2  xanh
 CaCO3  tr¾ng
 PbSO4 tr¾ng
BaSO4  tr¾ng BNG TÍNH CHT CHUNG CA CÁC CHT VÔ C  Các cht  Kim loi 
M Phi kim X
Baz   Mui + H2O
Mui (mi)+ Baz (m) 
Mui (mi)+ Axit (m)
 NHN BIT CÁC CHT HU C 
Stt Cht cn nhn bit  Thuc th  Hin tng CH4 Khí Cl2 Khí clo mt màu, khi có
giy qu tím tm  t  
C2H4   Nc brom  Mt màu vàng  C2H2   Nc brom  Mt màu vàng  Ru etylic  Na Si bt khí không màu  Axit axetic Qu tím, CaCO3 Qu tím , á vôi tan
và có bt khí  Glucoz   AgNO3 trong
ddNH3
Tinh bt  Iot H tinh bt có xut hin
 
  màu xanh
IU CH H P CHT VÔ C   1. iu ch oxit 
2.iu ch axit 
3.iu ch baz  
Nhit phân mui 
Phi kim + Hiro 
Oxit axit + nc 
Axit
Kim loi + axit 
 
 
TÍNH CHT HÓA HC  I - OXIT 1- OXIT AXIT o  Oxit axit + dd baz Mui + H2O o  Oxit axit +H2O dd axit o  Oxit axit + mt s oxit baz Mui  2- OXIT BAZ o  Mt s oxit baz + H2O dd baz   o  oxit baz + dd axit Mui + H2O o  Mt s oxit baz + Oxit axit Mui  II - AXIT - Dd axit làm qu tím i màu   - Dd axit + baz Mui +H2O Phn ng trao i: là phn ng hóa hc gia axit và baz   - Dd axit + oxit baz Mui + H2O - Dd axit + KL( ng trc H trong dãy HHH KL) Mui + H2  - Dd axit + Mui Axit (mi) + Mui (mi)  II - BAZ  1- BAZ TAN 
- Dd baz làm i màu ch th  Làm qu tím hóa xanh  Làm phenolphtalein không màu hóa hng 
-  dd baz + Oxit axit Mui + H2O -  dd baz + axit Mui + H2O -  dd baz + dd mui Baz( mi) +
mui (mi)  2- BAZ KHÔNG TAN  - baz + dd axit Mui + H2O
- Baz 0t    oxit baz¬ +H2O
IV- MUI  Dd mui + Kim loi Mui(mi) + KL (mi)  Mui + dd axit Mui (mi) + Axit (mi)  Dd mui + dd baz mui ( mi) + Baz (mi)  Dd mui + Dd mui 2 mui (mi)  Mui axit + dd baz Mui + H2O Mt s mui b nhit phân  Phn ng trao i(p gia axit và baz, axit và mui, baz và mui, mui và mui) xy ra khi sn phm có cht không tan, cht d phân hy,cht ít tan hn so vi cht ban u  V - KIM LOI  KL( ng trc H trong dãy HHH KL) + dd axit Mui + H2  KL + phi kim Mui( oxit KL)  KL + dd mui KL (mi) + mui (mi)  Dãy hot ng hóa hc ca KL  K,Ba,Ca, Na, Mg, Al, Zn,Fe, Ni, Sn, Pb, H, Cu, Hg, Ag, Pt, Au Ý nghÜa d·y ho¹t ®éng hãa häc cña KL Theo chiÒu tõ tr¸i sang ph¶i  Møc ®é ho¹t ®éng cña KL gi¶m dÇn Kim lo¹i ®øng tr-íc Mg t¸c dông
víi n-íc dd baz¬ + H2  KL ®øng tr-íc H t¸c dông víi dd axit ( HCl, H2SO4 lo·ng) t¹o ra  muèi vµ H2 Tõ Mg trë ®i KL ®øng tr-íc ®Èy KL ®-ng sau ra khái dd muèi
TÝnh chÊt hãa häc cña oxi:
ChÊt + O2  Oxit
   VD: Tác dng vi kim loi : 
Oxi oxi hoá hu ht các kim loi (tr Au và Pt) to thành oxit  3Fe + 2O2  Fe3O4 
 i vi phi kim (tr halogen) oxi tác dng trc tip khi t nóng (riêng P trng tác dng vi O2  to thng)  4P + 5O2  2P2O5  : S + O2  SO2
Tính cht hóa hc ca hiro  - Tác dng vi oxi: 2H2 + O2  2H2O - Kh mt s oxit kim loi( ng sau Zn trong dãy hot ng hóa hc ca KL): H2 + oxit kim loi KL + H2O
MT S CÔNG THC GIÚP GII BÀI TP HÓA HC TRUNG HC C S  
Công thc  Kí hiu  Chú thích n v tính 
Tính s mol 
S mol cht  Khi lng cht  Khi lng mol cht 
mol gam gam
n = V : 22,4 n V
S mol cht khí kc  Th tích cht khí kc 
mol lit
S mol cht  Nng mol  Th tích dung dch 
mol mol / lit lit
n A N
S mol (nguyên t hoc phân t)  S nguyên t hoc phân t   S Avogaro
mol nt hoc pt   6.10-23
.
.
Th tích cht khí   Hng s  Nhit  
mol atm ( hocmmHg)  1 atm = 760mmHg lit ( hoc ml ) 0,082 ( hoc 62400 )  273 +toC
Khi lng cht tan
Khi lng cht  S mol cht  Khi lng mol cht 
gam mol gam
mct = mdd - mdm  mct mdd
mdm  Khi lng cht tan  Khi lng dung dch  Khi lng dung môi 
gam gam gam
mct  C% mdd 
Khi lng cht tan  Nng phn trm  Khi lng dung dch 
gam % gam
Khi lng cht tan  Khi lng dung môi  tan 
gam gam gam
c  
mdd
mct
C%
Khi lng dung dch  Khi lng cht tan  Nng phn trm 
gam gam %
mct
mdm
Khi lng dung dch  Khi lng cht tan  Khi lng dung môi 
gam gam gam
mdd = V.D mdd
V D
Khi lng dung dch  Th tích dung dch  Khi lng riêng ca dung dch 
gam ml gam/ml
m  
mdd
mct
C%
Khi lng dung dch  Khi lng cht tan  Nng phn trm 
gam gam %
c  D
  C% CM
M D
Nng phn trm  Nng mol/lit  Khi lng mol cht  Khi lng riêng ca dung dch 
% Mol /lit ( hoc M )  gam gam/ml
CM= n : V CM
n V
Nng mol/lit  S mol cht tan  Th tích dung dch 
Mol /lit ( hoc M )  mol lit
%.10.  M 
CM  C% D M
Nng mol/lit  Nng phn trm  Khi lng riêng ca dung dch  Khi lng mol
Mol /lit ( hoc M )  % Gam/ml gam
khi lng riêng
D = m : V D m V
Kh i lng riêng ch t hoc dung dch  Khi lng cht hoc dung dch  Th tích cht hoc dung dch 
g/cm3 hoc gam/ml  gam cm3hoc ml 
Th tích
lit mol
V = m:D V m D
Th tích cht hoc dung dch  Khi lng cht hoc dung dch  Khi lng riêng cht hoc dung dch 
cm3hoc ml  gam g/cm3 hoc gam/ml 
V= n: CM V n CM 
Th tích dung dch  S mol cht tan  Nng mol ca dung dch 
lit mol mol/lit hoc M 
Vkk  = 5. VO2  Vkk   VO2 
Th tích không khí   Th tích oxi 
lit lit
T khi /
 M   
dA/B
MA
 
 
DNG 1: CÂU HI IU CH A. S PHN NG 
Câu 1: Vit phng trình phn ng hoàn thành s sau:  1)  Ca    CaO    Ca(OH)2     CaCO3      Ca(HCO3)2     
CaCl2   CaCO3  2) FeCl2  FeSO4  Fe(NO3)2  Fe(OH)2 
cht khí
/
 M   
dA/kk
MA
Mkk  
T khi khí A i vi khí B  Khi lng mol khí A  Khi lng molkhông khí
gam 29 gam
msptt 
Hiu sut phn ng  Khi lng sn phãm thc t  Khi lng sn phãm lý thuyt 
% Gam,kg,…  Gam,kg,… 
nsptt 
Hiu sut phn ng  Th tích sn phãm thc t  Th tích sn phãm lý thuyt 
% mol mol
Vsptt 
Hiu sut phn ng  S mol sn phãm thc t  S mol sn phãm lý thuyt
% Lit,…  lit,… 
Phn trm khi lng ca nguyên t trong công thc AxBy 
. .100 %
%A %B MA  MB  MAxBy 
Phn trm khi lng ca nt A  Phn trm khi lng ca nt B  Khi lng mol ca nt A  Khi lng mol ca nt B  Khi lng mol ca hp cht AxBy 
% % gam gam gam
ru  r
r  Vr  Vhh 
ru  Th tích ru nguyên cht  Th tích hn hp ru và nc 
ñoä
ml
ml
  Fe Fe2O3 
FeCl3  Fe2(SO4)3  Fe(NO3)3  Fe(OH)3  * Phng trình khó:  - Chuyn mui clorua  mui sunfat: cn dùng Ag2SO4  to kt ta
AgCl. - Chuyn mui st (II)   mui st (III): dùng cht oxi hoá (O2,
KMnO4,…)  Ví d: 10FeSO4  + 2KMnO4  + 8H2SO4    5Fe2(SO4)3  + K 2SO4  + 2MnSO4 + 8H2O
4Fe(NO3)2  + O2 + 4HNO3   4Fe(NO3)3 + 2H2O - Chuyn mui Fe(III)  Fe(II): dùng cht kh là kim loi (Fe, Cu,...) 
Ví d: Fe2(SO4)3 + Fe  3FeSO4  2Fe(NO3)3 + Cu  2Fe(NO3)2 + Cu(NO3)2 
SO3      H2SO4  3) FeS2    SO2  SO2 
 NaHSO3     Na2SO3
4) P     P2O5      H3PO4  Na2HPO4 
 Na3PO4  * Phng trình khó:  - 2K 3PO4  + H3PO4   3K 3HPO4  - K 2HPO4 + H3PO4   2KH2PO4 
ZnO    Na2ZnO2  5) Zn    Zn(NO3)2     ZnCO3 
CO2      KHCO3       CaCO3 
* Phng trình khó:  - ZnO + 2NaOH   Na2ZnO2  + H2O - KHCO3 + Ca(OH)2  CaCO3  + KOH + H2O
A  o+ X ,t
A 
Clorua vôi Ca(NO3)2
 

Al2O3      Al2(SO4)3   NaAlO 9) Al Al(OH)3
AlCl3      Al(NO3)3  Al2O3  Câu 2: Hãy tìm 2 cht vô c tho mãn cht R trong s sau: 
A B C R R R R
X Y Z
Câu 3: Xác nh các cht theo s bin hoá sau:  A1  A2  A3 A4 
A A A A A B1  B2  B3  B4
Câu 4: Hoàn thành các phn ng sau:  X + A
(5)
   
B. IN CHT VÀ HOÀN THÀNH PHNG TRÌNH PHN NG 
Câu 1: B túc các phn ng sau:  FeS2  + O2 
o t 
t      E + D
C + E   F F + HCl   G + H2S  
G + NaOH H + I H + O2 + D J Câu 2: Xác nh cht và hoàn thành các phng trình phn ng: 
FeS + A  B (khí)  + C B + CuSO4   D (en) + E B + F   G vàng + H C + J (khí)   L L + KI   C + M + N
Câu 3: Chn các cht thích hp hoàn chnh các PTP sau:  a)  X1 + X2 
o t 
   Cl2 + MnCl2 + KCl + H2O  b)  X3 + X4 + X5   HCl + H2SO4  c)  A1 + A2 (d)   SO2 + H2O d)  Ca(X)2 + Ca(Y)2   Ca3(PO4)2 + H2O e)  D1 + D2 + D3   Cl2 + MnSO4 + K 2SO4 + Na2SO4 + H2O f)  KHCO3 + Ca(OH)2 d  G1 + G2 + G3  g)  Al2O3 + KHSO4   L1 + L2 + L3 
(1)
(2)
(3)
(4)
(1)
(8)
 
  Câu 4: Xác nh công thc ng vi các ch cái sau. Hoàn thành PTP: 
a)  X1 + X2   BaCO3 + CaCO3 + H2O  b)  X3 + X4   Ca(OH)2 + H2  c)  X5  + X6  + H2O  Fe(OH)3 + CO2 + NaCl
C. IU CH MT CHT T NHIU CHT  1. iu ch oxit. 
Phi kim + oxi  Nhit phân axit (axit mt nc)  Kim loi + oxi  OXIT  Nhit phân mui 
Oxi + hp cht   Nhit phân baz không tan Kim loi mnh + oxit kim loi
yu  Ví d: 2N2  + 5O2   2N2O5  ; H2CO3 
o t
      CO2  + H2O
    CuO + H2O
Oxit axit + H2O Phi kim + Hiro  AXIT Mui + axit mnh 
Ví d: P2O5  + 3H2O  2H3PO4  ; H2  + Cl2  aùsù    2HCl
2NaCl + H2SO4   Na2SO4 + 2HCl 3. iu ch baz. 
Kim loi + H2O Kim + dd mui  BAZ 
Oxit baz + H2O in phân dd mui (có màng ngn)  Ví d: 2K + 2H2O   2KOH + H2  ; Ca(OH)2  + K 2CO3   CaCO3  + 2KOH
 Na2O + H2O   2NaOH ; 2KCl + 2H2O ñieänphaân
coùmaøng ngaên   2KOH + H2  + Cl2 
4. iu ch hiroxit lng tính.  Mui ca nguyên t lng tính + NH4OH (hoc kim va )  Hiroxit
lng tính + Mui mi  Ví d: AlCl3  + NH4OH  3NH4Cl + Al(OH)3   
ZnSO4 + 2NaOH (va )   Zn(OH)2    + Na2SO4 
 
  5. iu ch mui. a) T n cht   b) T hp cht 
Axit + Bz   Kim loi + Axit  Axit + Oxit baz  
Oxit axit + Oxit baz   Kim loi + Phi kim  MUI  Mui axit + Oxit  baz  
Mui axit + Baz   Kim loi + DD mui  Axit + DD mui 
Kim + DD mui  DD mui + DD mui 
* Bài tp:  Câu 1: Vit các phng trình phn ng iu ch trc tip FeCl 2 t Fe, t FeSO4, t FeCl3. Câu 2: Vit phng trình phn ng biu din s iu ch trc tip FeSO 4  t Fe  bng các cách khác
nhau. Câu 3: Vit các phng trình iu ch trc tip: 
a)  Cu  CuCl2  bng 3 cách.   b)  CuCl2   Cu bng 2 cách.  c)  Fe  FeCl3  bng 2 cách. 
Câu 4: Ch t qung pirit FeS2, O2  và H2O, có cht xúc tác thích hp. Hãy vit  phng trình phn ng
 
 
-------------------------------------------- Dng 2: NHN BIT VÀ TÁCH CÁC CHT VÔ C  
A. NHN BIT CÁC CHT 
 
Hoá cht  Thuc th  Hin tng  Phng trình minh ho  - Axit - Baz kim 
Qu tím  - Qu tím hoá   - Qu tím hoá xanh 
Gc nitrat  Cu
To khí không màu, ngoài không khí hoá nâu
8HNO3 + 3Cu  3Cu(NO3)2  + 2NO + 4H2O (không màu)
2NO + O2    2NO2  (màu nâu) Gc sunfat  BaCl2 To kt ta trng không tan trong
axit H2SO4 + BaCl2   BaSO4 + 2HCl
 Na2SO4 + BaCl2   BaSO4 + 2NaCl Gc sunfit 
- BaCl2  - Axit
- To kt ta trng không tan trong axit. - To khí không màu. 
 Na2SO3 + BaCl2   BaSO3 + 2NaCl
 Na2SO3 + HCl  BaCl2 + SO2  + H2O
Gc cacbonat  Axit, BaCl2, AgNO3
To khí không màu, to kt ta trng.  CaCO3 +2HCl  CaCl2 + CO2  + H2O
 Na2CO3 + BaCl2   BaCO3  + 2NaCl
 Na2CO3 + 2AgNO3   Ag2CO3  + 2NaNO3
Gc photphat  AgNO3
To kt ta màu vàng   Na3PO4 + 3AgNO3   Ag3PO4   + 3NaNO3  (màu vàng)
Gc clorua  AgNO3, Pb(NO3)2
2NaCl + Pb(NO3)2   PbCl2   + 2NaNO3  Mui sunfua  Axit, 
Pb(NO3)2
 Na2S + 2HCl  2NaCl + H2S  
 NaOH
To kt ta trng xanh, sau ó b hoá nâu ngoài không khí.
FeCl2 + 2NaOH  Fe(OH)2 + 2NaCl
4Fe(OH)2 + O2 + 2H2O  4Fe(OH)3    Mui st (III)  To kt ta màu nâu   FeCl3 + 3NaOH  Fe(OH)3 + 3NaCl Mui magie  To kt ta trng  MgCl2 + 2NaOH  Mg(OH)2 + 2NaCl Mui ng  To kt ta xanh lam  Cu(NO3)2 +2NaOH  Cu(OH)2 + 2NaNO3
Mui nhôm  To kt ta trng, tan trong NaOH d  AlCl3 + 3NaOH  Al(OH)3 + 3NaCl Al(OH)3 + NaOH (d)  NaAlO2 + 2H2O
II. Nhn bit các khí vô c.  Khí SO2 Ca(OH)2,
dd nc brom 
Làm c nc vôi trong.  Mt màu vàng nâu ca dd nc brom 
SO2 + Ca(OH)2   CaSO3 + H2O SO2 + 2H2O + Br 2   H2SO4 + 2HBr
Khí CO2 Ca(OH)2  Làm c nc vôi trong  CO2 + Ca(OH)2   CaCO3 + H2O Khí N2 Que diêm   Que diêm tt  Khí NH3 Qu tím m  Qu tím m hoá xanh  Khí CO
CuO (en)  Chuyn CuO (en) thành . 
CO + CuO o
t     Cu + CO2   
- Qu tím m t hoá  
- To kt ta trng  HCl + AgNO3   AgCl + HNO3  Khí H2S Pb(NO3)2 To kt ta en  H2S + Pb(NO3)2   PbS + 2HNO3  Khí Cl2 Giy tm h
tinh bt  Làm xanh giy tm h tinh bt 
 
  Axit HNO3 Bt Cu  Có khí màu nâu xut hin  4HNO3 + Cu  Cu(NO3)2 + 2NO2 + 2H2O 
* Bài tp: @. Nhn bi  t bng thu c th  t   chn:
Câu 1: Trình bày ph ng pháp phân bit 5 dung dch: HCl, NaOH, Na2SO4,  NaCl, NaNO3. Câu 2: Phân bit 4 cht lng: HCl, H2SO4, HNO3, H2O. Câu 3: Có 4 ng nghim, mi ng cha 1 dung dch mui (không trùng kim loi cng nh gc axit) là: clorua, sunfat, nitrat, cacbonat ca các kim loi Ba, Mg, K, Pb.
a)  Hi mi ng nghim cha dung dch ca mui nào?  b)  Nêu ph ng pháp phân bit 4 ng nghim ó?.
Câu 4: Phân bit 3 loi phân bón hoá hc: phân kali (KCl), m 2 lá (NH4 NO3), và supephotphat kép Ca(H2PO4)2. Câu 5: Có 8 dung dch cha: NaNO3, Mg(NO3)2, Fe(NO3)2, Cu(NO3)2,  Na2SO4, MgSO4, FeSO4, CuSO4. Hãy nêu các thuc th  và trình bày các  ph ng án phân bit các dung dch nói trên.
Câu 6: Có 4 cht r n: KNO3, NaNO3, KCl, NaCl. Hãy nêu cách phân bit chúng. Câu 7: Bng ph ng pháp hoá hc hãy nhn bit các hn h  p sau: (Fe + Fe2O3), (Fe + FeO), (FeO + Fe2O3). Câu 8: Có 3 l ng ba hn h  p dng bt: (Al + Al2O3), (Fe + Fe2O3), (FeO + Fe2O3). Dùng ph ng pháp hoá hc  nhn bit chúng. Vit các ph ng trình phn ng xy ra. @. Nhn bi  t ch  bng thu c th  qui  nh: Câu 1: Nhn bit các dung dch trong mi c p sau ây ch bng dung dch
HCl: a)  4 dung dch: MgSO4, NaOH, BaCl2, NaCl.  b)  4 cht r n: NaCl, Na2CO3, BaCO3, BaSO4.
Câu 2: Nhn bit bng 1 hoá cht t chn: a)  4 dung dch: MgCl2, FeCl2, FeCl3, AlCl3.  b)  4 dung dch: H2SO4, Na2SO4, Na2CO3, MgSO4. c)  4 axit: HCl, HNO3, H2SO4, H3PO4.
C&ac