HAYAT BOYU ÖĞRENMENİN GELİŞTİRİLMESİ TEKNİK DESTEK

PROJESİ

HAYAT BOYU ÖĞRENME NEDİR? Hayat Boyu Öğrenme (HBÖ), Ulusal HBÖ

Politika Belgesi’nde “kişisel, kamusal, sosyal ve/veya istihdam perspektifi içinde bilgi, beceri ve yeterliliklerin geliştirilmesi amacıyla hayat boyunca dahil olunan tüm öğrenme faaliyetleri” olarak tanımlanmıştır.

HAYAT BOYU ÖĞRENME NEDİR? HBÖ; örgün, yaygın ve okul dışı eğitimi

kapsamakla birlikte yaş, sosyo-ekonomik statü veya eğitim seviyesine sınır koymamaktadır.

HBÖ hayat boyu sürer ve hayatın her alanında varlığını sürdürür, çünkü öğrenme sadece okullarda değil Yerel Hayatın diğer alanlarında da gerçekleşir (örneğin işte, kamusal, siyasi, kültürel ve eğlence alanlarında)

HAYAT BOYU ÖĞRENME NEDİR? (KURUMSAL TANIM) HBÖ, ulusal ve uluslararası istihdam taleplerine

cevap verebilen, kişiye kendini geliştirme olanağı sağlayarak

toplumun rekabetçi gücünü sürdürülebilir kılan,

tüm sosyal paydaşlar tarafından benimsenmiş,

her tür ve düzeyde öğrenmeyi değerlendiren ve tanıyan,

birey odaklı bir sistemdir.

HAYAT BOYU ÖĞRENME SİSTEMİNİN ANA BİLEŞENLERİBireyAileEğitim Kurumları ( MEB,Özel Öğretim

Kurumları,Üniversiteler )İşletmeler Danışmanlık (İŞKUR, Özel İstihdam Büroları)Planlama (MEB-HBÖ GM, yerel düzeyde İİMEK)HBÖ Koordinasyon MerkezleriHBÖ Ulusal DüzeyİŞKUREğitim standartları ve sertifikasyon (MYK,MEB,YÖK)Sosyal taraflar (İşbirliği) olarak sayılabilir.

PROJENİN AMACIÖğrenmeye değer vermek üzere tasarlanmış

bir sistem kapsamında, İstihdam fırsatlarının artırılması için

bireylerin eğitime erişimlerinin desteklenmesi amacıyla,

AB uygulamaları doğrultusunda hayat boyu öğrenme perspektifleri temelinde bir kurumsal çerçeve ve kapasite oluşturulmasıdır.

PROJENİN AMACIProje kapsamında; altı bileşen altında yapılandırılmış

planlanan sonuçlar bulunmaktadır. Bunlar: Başlangıç aşaması Ulusal HBÖ stratejisi ile uyumlu bir HBÖ

yaklaşımının geliştirilmesi amacıyla ulusal düzeyde gerçekleştirilecek faaliyetler

Ulusal HBÖ stratejisi ile uyumlu bir HBÖ yaklaşımının geliştirilmesi amacıyla yerel düzeyde gerçekleştirilecek faaliyetler

Türkiye’de HBÖ konusunda farkındalığın artırılması Hibe programına yönelik faaliyetler Kapanış aşaması olarak sıralanmaktadır.

PROJENİN UYGULAMA ALANIProje 12 NUTS II bölgesine

yoğunlaşmaktadır.Toplam nüfusun %34’ü 12 NUTS II

bölgesinde yaşamaktadır. Bu bölgelerdeki kişi başına gayrisafi yurtiçi hasıla, ulusal gayrisafi yurtiçi hasılanın %75’inin altındadır.

12 pilot ile ek olarak, proje Doğu Anadolu’daki 43 ilde de faaliyet gösterecektir.

Uygun NUTS II Bölgeleri

Büyüme Merkezleri Art Bölgeler

TR A2: Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan

Kars Ağrı, Iğdır, Ardahan

TR B2: Van, Muş, Bitlis, Hakkâri

Van Muş, Bitlis, Hakkâri

TR C3: Mardin, Batman, Şırnak, Siirt

Mardin Batman, Şırnak, Siirt

TR A1: Erzurum, Erzincan, Bayburt

Erzurum Erzincan, Bayburt

TR C2: Şanlıurfa, Diyarbakır

Şanlıurfa, Diyarbakır  

TR C1: Gaziantep, Adıyaman, Kilis

Gaziantep Adıyaman, Kilis

UYGULAMA ALANI

Uygun NUTS II Bölgeleri

Büyüme Merkezleri Art Bölgeler

TR C1: Gaziantep, Adıyaman, Kilis

Gaziantep Adıyaman, Kilis

TR 72: Kayseri, Sivas, Yozgat

Kayseri, Sivas Yozgat

TR 90: Trabzon, Ordu, Rize, Giresun, Artvin, Gümüşhane

Trabzon Ordu, Rize, Giresun, Artvin, Gümüşhane

TR B1: Malatya, Elaziğ, Bingöl, Tunceli

Malatya, Elazığ Bingöl, Tunceli

TR 82: Kastamonu, Çankırı, Sinop

Kastamonu Çankırı, Sinop

TR 83: Samsun, Tokat, Çorum, Amasya

Samsun Tokat, Çorum, Amasya

TR 63: Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye

Kahramanmaraş Hatay, Osmaniye

UYGULAMA ALANI

İLGİLİ PROJELER Proje, önceki ilgili projelerde yapılanlar üzerinde

yükselecektir. Bunlardan en önemlileri şunlardır: Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi

Projesi (MEGEP) (2002-2007) Temel Eğitime Destek Projesi (TEDP) (2002-2007) Türkiye’de Mesleki ve Teknik Eğitimin Modernizasyonu

Projesi (MTEM) (2003-2006) Aktif İş Piyasası Stratejisi (2003-2006) Mesleki Eğitim ve Öğretim Yoluyla İnsan Kaynaklarının

Gelişimine Destek (İKMEP) (2007-2009) Türkiye’de Mesleki Yeterlilik Kurumunun (MYK) ve Ulusal

Mesleki Yeterlilik Sistemi’nin (UMYS) Güçlendirilmesi Aktif İstihdam Önlemleri ve İŞKUR’a Yerel Düzeyde Destek

(2007-2009)

UYGULAMA BAĞLAMIProje, Şartname’de belirlenen şu faktörler

bağlamında uygulanacaktır: Nüfus artış oranında düşüş eğilimi; Yüksek şehirleşme oranı; Nüfusun düşük yaş ortalaması (ortalama yaş: 28); Ekonomik olarak aktif nüfusta önemli bir büyüme

artışı; Bağımlılık oranlarında azalma; İstikrarlı bir ekonomi ve GSMH’ de artış (ancak

bölgesel farklılıklar mevcuttur); AB entegrasyonu

HBÖ KOORDİNASYON MERKEZİ VE HBÖ KOORDİNASYON BİRİMLERİYasal düzenlemelerin hazırlanması ve HBÖ yaklaşımı

kapsamında öngörülen rolünü etkin bir şekilde üstlenmesi amacıyla altyapısal, kurumsal ve insan kaynakları kapasitesinin artırılması konusunda HBÖ Koordinasyon Merkezi ve Birimlerinin desteklenmesi hedeflenmektedir.

Türkiye’de işler bir HBÖ sisteminin büyük bölümü mevcut bulunmaktadır.

Sistemin iyileştirilmesi için sadece mevzuatta ve yapıda değil, bütün eğitim ve ekonomi ile ilgili sektörlerde yaklaşım değişiklikleri gerekmektedir.

Proje, hedefi doğrultusunda 12 pilot ilde düzenlenecek faaliyetler aracılığıyla HBÖ ortamının oluşturulması ve istihdam edilebilirliğe katkıda bulunacaktır.

HBÖ KOORDİNASYON MERKEZİİş Tanımı Şartnamesine göre Hayat Boyu

Öğrenme Koordinasyon Merkezi’nin (HBÖKM) görevleri şunlar olacaktır: Hayat boyu öğrenme kültürünün oluşturulmasına

katkıda bulunmak HBÖ sistemini koordine etmek Hayat Boyu Öğrenme Koordinasyon Birimlerinin

(HBÖKB) çalışmalarını izlemek Ulusal HBÖ aktörleri arasında işbirliğini

sağlamak Ulusal seviyede veri toplama ve raporlama

hizmetleri vermek

HBÖ KOORDİNASYON MERKEZİ Uluslararası işbirliğini geliştirmek Uluslararası veri tabanlarına erişim merkezi

olarak görev yapmak Ulusal seviyede HBÖ politikaları oluşturmak İllerde gerçekleşen HBÖ faaliyetlerini koordine

etmek Ulusal HBÖ stratejisinin yayılmasını desteklemek Ulusal HBÖ Eylem Planı’nın yerel seviyede

uygulanması için gerekli önlemleri almak Ulusal HBÖ web portalı aracılığıyla HBÖ hizmet

sağlayıcıları ve bireyler için bilgi merkezleri olarak görev yapmak

RAPORLAMA ALANLARI1- Mevcut politika ve mevzuatın, hayat boyu

öğrenmeyi etkileyecek ve önemli ölçüde adem-i merkeziyetçilik sağlayacak şekilde değiştirilmesi.

2-Önceki öğrenmelerin geçerliliğinin onaylanması, dikey ve yatay hareketlilik ve yeterliliklerin karşılıklı tanınmasının sağlanması için Ulusal Yeterlilik Sistemi’nin (UYS) geliştirilmesi.

3-Ulusal seviyede ve il seviyesinde HBÖ sisteminin yapısına dair öneriler.

4-Özel sektörün HBÖ fırsatları sunulmasına katılımı.5-İl seviyesinde HBÖ sunulmasına dair mevzuat

HBÖ VE İŞKUR1.1. İşbirliği yapılacak kurumların veri tabanlarının İŞKUR veri havuzuna entegre edilmesi ve bu sayede veri sisteminin yeknesak hale getirilmesi.

Mesleki eğitim faaliyeti veren tüm kurum/kuruluşların bireylere sundukları eğitimlerle ilgili tüm verilerinin MEB bünyesinde oluşturulacak bir veri tabanına aktarılması gerekmektedir.

HBÖ VE İŞKURBireylerin HBÖ ile ilgili ön öğrenmelerinin yakından

takip edilerek sunulacak hizmetlerin kalitesinin artırılması

Bireylerin almış olduğu mesleki eğitimlerin sonrasında istihdam edildikleri alanların takibi yapılarak bu eğitimlerin etkinliğinin ölçülmesi

İşgücü piyasasında ihtiyaç duyulan mesleklerin analiz edilebilmesi

İhtiyaç duyulan mesleklere yönelik alan/programların geliştirilebilmesi/iyileştirilebilmesi

İş ve Meslek Danışmanlarının bireylere yönelik kişisel eylem planlarını bu veri tabanından yararlanarak daha etkin bir biçimde oluşturulabilmesi

HBÖ VE İŞKUR1.2. MYK Ulusal Yeterlilik Sistemi’nin oluşturulması hususunda diğer

kurum/kuruluşlarla ( MYK, İŞKUR, MEB,YÖK,STK) koordineli bir şekilde çalışmalıdır.

Ulusal Yeterlilik Sistemi’nin oluşturulması ile birlikte ;

Ön öğrenmelerin tanınması

Sertifikaların standardizasyonu sağlanarak geçerliliğinin artırılabilmesi

Yatay ve dikey geçişlerin kolaylaştırılması

Ulusal Meslek Standartlarının daha hızlı oluşturulmasına imkan sağlayarak işgücü piyasası ihtiyaçlarının eğitim programlarına yansıtılması

Ölçme ve değerlendirme sisteminin oluşturulmasıyla sertifikaların güvenilirliğinin artırılması

HBÖ VE İŞKUR2.1. İŞKUR’a kayıtlı bireylerin HBÖ kapsamında almış olduğu tüm

eğitim, bilgi ve becerilere yönelik oluşturulması düşünülen kişisel eylem planlarının hazırlanması ve izlenmesi gerekmektedir.

Kişisel eylem planlarının 2012 yılı sonu itibariyle istihdam edilmesi planlanan 4.000 İş ve Meslek Danışmanı tarafından hazırlanması planlanmaktadır.

Bireyin bilgi, beceri ve yetenekleri İş ve Meslek Danışmanları aracılığıyla çeşitli testler ve bireysel görüşmeler yoluyla tespit edilerek kişisel eylem planlarının oluşturulması

Oluşturulacak kişisel eylem planlarıyla “doğru işe doğru kişi” hedefinin gerçekleştirilmesi

HBÖ VE İŞKUR 3.1.İŞKUR personeline HBÖ’nin yapısı ve

uygulanması hakkında bilgi verilip, İş ve Meslek Danışmanı olarak görev yapan personele HBÖ hakkında eğitim verilmesi ve bu yolla kurumsal bilincin artırılması hedeflenmektedir.

İŞKUR tarafından yürütülmekte olan mesleki eğitim, iş ve meslek danışmanlığı gibi faaliyetlerin birer HBÖ faaliyeti olduğu bilincinin personel tarafından kavranmasının sağlanması gerekmektedir.

HBÖ VE İŞKUR3.2. 2012 yılı sonu itibariyle İstihdam edilmesi planlanan 4.000 sözleşmeli İş ve Meslek Danışmanının yapmaları öngörülen işyeri ziyaretlerinde istihdam teşvikleri hakkında bilgi vermesi hedeflenmektedir.

İş ve Meslek Danışmanlarınca yapılması planlanan işyeri ziyaretlerinde İŞKUR faaliyetleri ekseninde istihdam teşvikleri aktarılarak istihdam edilebilirliğin artırılması

Yapılan işyeri ziyaretleri sonucunda elde edilen veriler illerde kurulması planlanan HBÖ Koordinasyon Birimleri ile paylaşılabilmesi,

HBÖ VE İŞKUR 3.3. Ulusal düzeyde HBÖ Genel Müdürlüğü’nce

oluşturulacak olan mevzuat/protokollerle illerden HBÖ sisteminin oluşmasına katkıda bulunacak kurum/kuruluşlarla koordineli tek bir merkez kurulmalıdır.

MEB’e bağlı HEM, MEM veya Bölgesel Kalkınma Ajansları bu yapı için uygun olabilir veya yine MEB’e bağlı daha yeni ve efektif bir yapı oluşturulabilir

HBÖ VE İŞKUR Bu merkez, ulusal düzeyde HBÖ Koordinasyon Merkezinden

gelecek olan plan ve programlar dahilinde, yerel düzeyde HBÖ Koordinasyon Birimleri aracılığıyla yerelde yapılması gereken faaliyetleri ilgili kurum/kuruluşlara iletilmesini sağlayacaktır.

İlgili tüm kurum/kuruluşlar ise HBÖ çerçevesinde yapmış oldukları faaliyetlerin çıktılarını HBÖ Koordinasyon Birimlerine iletecektir.

HBÖ Koordinasyon Birimleri faaliyetlerin izleme ve değerlendirmesini yaparak HBÖ Koordinasyon Merkezine aktaracaktır.

HBÖ VE İŞKUR 4.1. İş ve Meslek Danışmanlarının yapacakları işyeri

ziyaretlerinin düzenli aralıklarla gerçekleştirilmesi planlanmaktadır.

İşverenlerin sertifikalı eleman çalıştırma yönünde desteklenerek işletmelerin eğitim maliyetlerinin en aza indirilmesi

İşgücü piyasasının sektörel bazda daha yakından takip edilmesi

İş ve Meslek Danışmanlarınca, işyerlerinden işgücü talebinin düzenli aralıklarla etkin şekilde toplanması ve işverenin talep etmiş olduğu nitelikli elemanların daha sağlıklı biçimde temin edilebilmesi

HBÖ VE İŞKUR 5.1.MEB mevzuatı çerçevesinde mesleki

eğitim faaliyeti veren kurum/kuruluşların eğitim programlarının Talim Terbiye Kurulu onayına tabi olması ve bu sürecin uzun olması nedeniyle bu ihtiyaçlara anında cevap verilememektedir.

Bu sürecin hızlandırılması için bazı yetkilerin yerele devredilmesi faydalı olabilir.

HBÖ VE İŞKUR5.2. 2012 yılı sonu itibariyle istihdam

edilmesi planlanan 4.000 İş ve Meslek Danışmanı ve düzenlenecek mevzuatla birlikte İŞKUR’a kayıtlı bireylerle daha yakından iletişim kurularak HBÖ Sistemi yeterli ölçüde tanıtılabilecektir.

TEŞEKKÜRLER...