Upload
others
View
1
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
1kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
lcn-X-KmYkwÿm\ I¿jI Ahm¿Uv 2017
tIcf k¿°m¿Im¿jnIhnI-k\ I¿j-It£a hIp∏v
2018 BKÃv 16
k^mcn {Ku≠v,
FS-∏mƒ, a-e-∏pdw
tIc-f-Ønse I¿jI {]Xn- -Iƒ
^mw C≥^¿ta-j≥ _yqtdm
2kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
3kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
kwÿm\ I¿jI Ahm¿Uv 2017
tIcf k¿°m¿Im¿jnIhnI-k\ I¿j-It£a hIp∏v
tIc-f-Ønse I¿jI {]Xn- -Iƒ
lcn-X-KmY
^mw C≥^¿ta-j≥ _yqtdm
4kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
lcnX-KmY
tIc-f-Ønse I¿jI {]Xn- -Iƒkwÿm\ I¿jI Ahm¿Uv 2017
IS-∏mSvPÃn≥ taml≥ sF.-F-^v.-F-kv.Ub-d-IvS¿,Im¿jnI hnI-k\ I¿jI t£a hIp∏v
No v FUn-‰¿sI.-F-kv. emen{]n≥kn-∏¬ C≥^¿ta-j≥ Hm^o-k¿^mw C≥^¿ta-j≥ _yqtdm
GtIm-]\wkmen hn. tPmk^vtPmbn‚ v Ub-d-IvS¿, (F.-B¿. & ‰n)Im¿jnI hnI-k\ I¿jI t£a hIp∏vtUm. Sn.-hn. cmtP-{μ-em¬Irjn sU]yq´n Ub-d-IvS¿, (aoUnb sebvk¨)^mw C≥^¿ta-j≥ _yqtdm
lko\ _ohn F.Irjn Akn-Â v Ub-d-IvS¿,Im¿jnI hnI-k\ I¿jI t£a hIp∏v
hnjvWp Fkv.-]n.A{Kn-°ƒ®-d¬ Hm^o-k¿^mw C≥^¿ta-j≥ _yqtdm
FUn-‰¿_n.-sI. A\n¬Irjn Akn- v Ub-d-IvS¿^mw C≥^¿ta-j≥ _yqtdm
Ih¿ & teHu´v{Kmºnƒkv IΩyq-Wn-t°-j≥kv
^mw C≥^¿ta-j≥ _yqtdm(2018)
5kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
ktμiw
Im¿jn-I-hrØn A\-yw-\n-∂p-t]m-Ip∂ Ah-ÿ-bn¬ \n∂v I¿j-
I¿°pw Irjn-bn-tebv°v IS-∂p-h-cp∂ bph-X-e-ap-dbv°pw th≠ ]n¥p-
Wbpw t£ahpw Dd-∏p-h-cpØn Irjnsb H∂mw-InS {]hr-Øn-bmbn am‰n-
sb-Sp-°m≥ \ap°v Ign-™n-´p-≠v. tIc-fo-b¿°v s\¬Irjn F∂√
F√m-hn[ Irjn-tbm-Sp-ap-ff Xm¬]-cyw Ipd-bp-∂pthm F∂v kwi-bn-®n-
cp∂ Ime-ØmWv Irjnsb Hcp P\-Iob apt∂-‰am°pI F∂ e£-y-
hp-ambn Cu Kh¨sa‚v A[n-Im-c-ta-¬°p-∂-Xv. AXns‚ ^e-ambn C∂v
hnfkar-≤n-bpsS ImgvN-Iƒ \ΩpsS Np‰p-]mSpw Zriy-am-Wv. ITn\ {]bXv\-ØneqsS
hnP-b-Øn-\mbn ssItIm¿Øv {]h¿Øn® I¿jI kaqlhpw Irjn hIp∏v DtZ-ym-K-ÿ-
cpw, kaq-l-Ønse \m\mXe-Øn-ep-≈-hcpw Cu apt∂-‰-Øns‚ mK- m-°p-I-fm-Wv. Cu hnPbw ]I¿∂
Bfl-hn-i-zmkw C∂v Im¿jnI taJ-e-bn¬ {]I-S-am-Wv. {]Xn-k‘nI-tfmSv ]S-s]m-cpXn \m´ns\ Du´p∂
I¿j-I-k-aqlw Gsd BZ-chpw ]n¥p-Wbpw A¿ln-°p-∂p. tIcf kaq-l-Øn\v I¿j-I-tcm-
Sp≈ {]Xn-_-‘-Xbpw BZchpw Du´n-bp-d-∏n-°m-\p-≈-XmWv I¿j-I-Zn-\w. Hmtcm ]©m-b-Øn-sebpw
anI® I¿j-I¿ apX¬ kwkvYm-\sØ F‰hpw anI® I¿j-I¿ hsc Cu Zn\-Øn¬ BZ-cn-°-s∏-Sp-
I-bm-Wv. I¿j-Icpw hnI-k-t\m-tZ-ym-K-ÿ-cpw C∂v ChnsS kwkvYm\ I¿jI Ahm¿Up-Iƒ F‰p-
hm-ßp∂p.
IrjnhIp-∏p -a{¥n F∂ \ne-bn¬, \nc-h[n sh√p-hn-fn-Iƒ A`n-ap-Jo-I-cn-°p∂ Irjnsb
B[p\o-hXv-°-cn-°p-∂-Xn-\p≈ k¿°m-cns‚ ImgvN-∏m-Sn-tebv°v, AXv \bn-°p-∂-Xn-\p-th≠n Du¿÷-
k-z-e-ambn XS- -ßsf-sb√mw AXn-Po-hn®v apt∂m´v \bn-°m≥ Ign™p F∂-Xn¬ Rm≥ IrXm¿∞-
\m-Wv.
Irjn-bnse hn]p-eo-I-c-W-Ønepw hnhc hn⁄m-\-Øns‚ {]N-c-W-Ønepw ]cn-ÿnXn kwc-
£nX Irjn-bn-epw, kpÿn-c-X-bnepw Hcp henb Im¬hbv]v \S-Ønb Ime-L- -am-Wn-Xv. I¿j-I¿°pw
Irjn-bn-tebv°v ]pXp-Xmbn IS-∂p-h-cp-∂- Gh¿°pw klm-bhpw ]n¥p-Wbpw XpS¿∂pw \¬Ip-
sa∂v Rm≥ Dd-∏p-\¬Ip∂p.
2017 se kwÿm-\-Xe Im¿jnI Ahm¿Up-Iƒ t\Snb F√m hnP-bn-Iƒ°pw Fs‚ A`n-\-μ-\-
߃
Gh¿°pw Fs‚ HmWm-iw-k-Iƒ.
AU-z. hn. Fkv. kp\n¬Ip-am¿,
Irjn-h-Ip-∏p- a{¥n
tIctIcf
tIcf k¿°m¿Im¿jnIhnI-k\
I¿j-I-t£a hIp∏v
6kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
Im¿jn-I kwÿm-\-amb tIc-f-Øn¬ \ho-\-amb Irjn
coXn-I-fpw, ssPh Im¿jnI apd-Ifpw {]mh¿Øn-I-am-°pI
hgn Im¿jnI cwKsØ D∂-Xn-bn-tebv°v \bn-°m≥ km[n-
®p. AXn¬ bphI¿j-I¿ kPo-h-ambn cwKØph∂p F∂Xv
BÀm-Z-I-c-amb kX-y-am-Wv. I¿j-I-cpsS ITn\{]b-Xv\hpw Im¿jnI taJ-
e-bn¬ {]h¿Øn-°p∂ DtZ-ym-K-ÿ-cpsS Iq´mb ]cn-{i-ahpw {]-K¤-cpsS
\nkzm¿∞-amb kl-I-c-Whpw Irjn BZm-b-I-c-amb hcp-am-\-am¿K-am°nsbSp-
°m-\mbn \ap°v km[n-®p. Cu al-\ob t\´w ssIh-cn-°m≥ klm-bn® I¿j-
I-scbpw Im¿jnI DtZ-ym-K-ÿ-scbpw {]K-¤-scbpw BZ-cn-°pI F∂Xv Hcp
`mK-y-ambn Icp-Xp-∂p. I¿jI {]Xn-`-Isf kap-Nn-X-ambn AwKo-I-cn®v BZ-cn-
°p∂ Cu kwcw-`-Øn\v F√m-hn[ Biw-k-Ifpw t\cp-∂p.
Ahm¿Uv tPXm-°sf lrZ-b-Øns‚ mj-bn¬ A`n-\-μn-°p-∂-Xn-s\m∏w
XpS¿∂p≈ Im¿jnI-hr-Øn-bn¬ Ah¿°v F√m-hn[ `mhp-I-ßfpw t\cp-∂p.
tZth-{μ-Ip-am¿ kn≥l sF.-F.-F-kv.
Im¿jntImXv]mZ\ IΩo-j-W¿
Im¿jnI hnIk\ I¿jI t£a hIp∏v
tIcf k¿°m¿Im¿jnIhnI-k\
I¿j-I-t£a hIp∏vktμiw
7kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
Im¿jn-I taJe C∂v kzbw]c-ym-]vXX-bn-te-bv°p≈ IpXn-
∏n-em-Wv. Im¿jnI hnI-k-\-Øn\v Du¿÷hpw DtØ-P-\-hpw
\¬Im\pw I¿j-I-cpsS PohnX \ne-hmcw sa®-s∏-Sp-Øm-\p-
ambn ]c-kv]-c-_-‘n-Xhpw kpÿn-c-hp-amb Hcp Im¿jnI taJe
sI´n-∏-Sp-°p-hm≥ I¿j-I-cp-tSbpw Irjn arK-kw-c-£W £oc -ta-J-e-
bnse DtZ-ym-K-ÿ-cp-tS-bpw, a‰v \m\m-Xp-d-I-fn-ep-ap≈ {]K-¤-cp-tSbpw {ia-^-e-
ambn t\Sm≥ Ign-™n-´p-≠v. AXn-\p≈ AwKo-Im-c-amWv I¿j-I-Zn-\-Øn¬ I¿j-
Isc BZ-cn-°epw Ahm¿Uv Zm\-hpw.
Irjn-bn¬ ]pXp-X-e-apd kPo-h-ambn ]s¶-Sp-°p∂ Hcp kwkv°mcw
hf¿Øn-sb-Sp-°m\pw Irjn ck-I-chpw BZm-b-I-chp-amb Hcp PohnXssien-
bm-sW∂v Xncn-®-dn-bm\pw Cu Ahm¿Uv Zm\w {]tNm-Z-\-am-Is´ F∂v Biw-kn-
°p-∂p.
2017 h¿jsØ kwÿm-\-Xe Im¿jnI Ahm¿Up-Iƒ t\Snb I¿j-
I-cpsS hnP-b-I-Y-Iƒ kw£n-]vX-ambn t{ImUo-I-cn®v mw C≥^¿ta-j≥ _yqtdm
{]kn-≤o-I-cn-°p∂ ssI]p-kvX-I-amWv '-lcn-X-Km-Y'-.
F√m Ahm¿Uv tPXm-°ƒ°pw Fs‚ A\p-tam-Z-\-߃.
PÃn≥ taml≥ sF.-F-^v.-F-kv.
UbdIvS¿
Im¿jnI hnIk\ I¿jI t£a hIp∏v
tIcf k¿°m¿Im¿jnIhnI-k\
I¿j-I-t£a hIp∏vktμiw
8kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
an{X\n-tI-X≥ ]fl-{io.- {io.sI.-hn-i-z-\m-Y≥
satΩm-dn-b¬ s\¬°-Xn¿ Ahm¿Uv
Be-t°mSv ]mStiJckanXn,
]me-°mSv (Ir-jn-`-h≥ ]√»-\)
{Kq∏v ASn-ÿm-\-Øn¬ hnP-b-I-c-ambn Irjn sNøp∂ G‰hpw anI® ]mS-ti-Jc kan-Xn°v G¿s∏-Sp-Øn-bn-cn-°p∂
Ahm¿Um-Wn-Xv. ]me-°mSv Pn√-bnse ]√-»\ Irjn- -h≥ ]cn-[n-bn¬ hcp∂ Be-t°mSv ]mS-ti-Jc s\√p¬]m-Z-I-k-an-Xn-bmWv
CØ-hW anI® ]mS-ti-Jc kan-Xn-°p≈ Ahm¿Uv Ic-ÿ-am-°n-bn-cn-°p-∂-Xv. 82.5 slIvS¿ hnkv{Xn-Xn-bp≈ Cu ]mS-ti-Jc
kan-Xn-bn¬ 198 I¿j-I¿ AwK-ß-fpw, \new Hcp-°p-∂Xp apX¬ s\√v kw`-cWw hsc-bp≈ kwtbm-PnX Irjn coXn-Iƒ
HsØm-cp-a-tbmsS sNbvXp hcp-∂p. kan-Xn-bpsS t\Xr-X-z-Øn¬ tXmSp-Iƒ, \o¿®m-ep-Iƒ F∂nh hrØn-bm°n kzm- m-hnI Pe-
tk-N\ kuI-cyw Hcp-°p-∂-Xn-t\m-sSm-∏w, ae-ºpg AW-s°- nse sh≈w D]-tbm-K-s∏-SpØn Ccp∏q Irjn sNøp-∂p. CS-hn-f-
bmbn hnhn-[-bn\w ]®-°-dn-Iƒ, Dgp-∂v, apXnc F∂nh kv{Xo kl-c-I-W-tØmsS sNbvXp hcp-∂p. Xcnip cln-X-amb Cu ]mS-
ti-J-c-Øn¬ slIvS-dn\v 5800 Intem{Kmw hsc s\√ns‚ icm-icn hnfhv tcJ-s∏-Sp-Øp-∂p. sNehp Ipdhpw hchv IqSp-Xepw
F∂Xv Cu kan-Xn-bpsS {]tX-y-IX Xs∂. slIvS-dn\v 68500 cq] sNehpw 1,16,500 cq] hchpw Cu kanXn tcJ-s∏-Sp-Øp-
∂p. hchv sNe-hp-Iƒ IrX-y-ambn kq£n-°p∂ Cu kanXn Ah-bpsS {]h¿Ø\ ssien sIm≠v a‰v F√m kan-Xn-Iƒ°pw
amXr-I-bm-Ip-∂p.
5 e£w cq], ^e-Iw, {]iwkm-]{Xw
9kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
H∂mw ÿm\w 2 e£w cq], ^e-Iw, {]iwkm-]{Xw
{io. cmP≥ ]n.-F., ]≈n-∏md
FSn-Øn\mw Ipgn, s]´n-°p-≠v, Imk¿tKmUv
kwÿm-\sØ G‰hpw anI® kwtbm-PnX Irjn sNøp∂ I¿j-I\v \¬Ip∂ Ahm¿Um-
Wn-Xv. sXßv, PmXn, Ipcp-ap-f-Iv, sIms°m, Iip-am-hv, hmg, e-hr-£-߃, ]®-°dn F∂nh BZm-
b-I-c-ambn ]cn-]m-en-°p-∂p. kpK-‘-h-y-RvP\ Irjn-tbm-sSm∏w arK-]-cn-]m-e-\-Ønepw AXoh XXv]-
c-\mb {io. cmP≥.-]n.-F, kz¥w {]h¿Ø\ ssien sIm≠pw Irjn-bn¬ hnP-b-KmY cNn® Hcp
anI® I¿j-I-\m-Wv. kwtbm-PnX Irjn-co-Xn-Iƒ, kpÿnc Irjn coXn F∂nhIqSn IW-°n-se-Sp-
ØmWv I¿j-tIm-Øa Ahm¿Uv Ct±-l-Øn\v kΩm-\n-°p-∂-Xv.
I¿jtImØa Ahm¿-Uv
c≠mw ÿm\w 1 e£w cq], ^e-Iw, {]iwkm-]{Xw
{io. A–pƒ eØo^v. C.
CS-°-c-øØv
Irjn`h≥ ˛ FS∏mƒ, ae∏pdw
ae∏pdw Pn√bn¬ FS∏mƒ Irjn`h≥ ]cn[nbn¬s∏Sp∂ CS°cøØv ho´n¬ A–pƒ
eØo^v. C. kz¥ambp≈ 5 G°dnepw ]m´Øn\pv FSpØ `qanbnepw (100 G°¿) s\¬Irjn,
]®°dn, sXßv , Ihpßv, hmg F∂nh Irjn sNøp∂p. 30 ]ip°fpw Fcpa, Imk¿tKmUv
Ip∂≥ F∂nhbpw hf¿Øp∂p. {]XnZn\w 250˛300 en.]m¬ D¬∏mZn∏n°p∂p≠v.
BSv , tImgn, Xmdmhv, a’yw , ImS F∂n-hbpw _tbmKymkv πm‚v F∂n-hbpw Im¿jnI
bv{¥ß-fmb {SmŒ¿, Sn√¿ F∂nh kz¥ambpw D≠v. s\¬IrjnbpsS D¬]mZ\£aX 4 h¿jw
sIm≠v 7.2 S¨ Bbn Db¿Øn. {]Xnh¿jw 8.25 e£w cq] Irjnbn¬ \n∂pw ]ip hf¿Øen¬
\n∂pw em`w t\Sn-bn- p≠v.
aq∂mw ÿm\w 50,000 cq], ^e-Iw, {]iwkm-]{Xw
{io. hn.Fkv aq .
aq¨ hn√,
Irjn-`-h≥, ]mWm-h-≈n, Be∏pg
kΩn{i Irjnbn¬-- hnPbw hcn® I¿j-I-\mWv {io. aq .-hn.-F-kv. sXßv, Ihpßv ,
hmg -, tN\, tNºv, C©n, a™ƒ, ]®°dn , ]p¬Irjn F∂n-hbv°v ]pdsa Hcp agadbpap≠v.
]ip, BSv, tImgn, Xmdmhv , tX\o®, apb¬, ao≥, ImS F∂nh hf¿Øp∂p. imkv{Xob
`qhn\ntbmKØneqsS Ipd™ hnkvXrXnbn¬ ]camh[n em`w D≠m°n D]Poh\w Ign°p∂p,
aqeyh¿≤nX D¬∏∂߃ hn¬°p∂-Xn-\mbn kz¥ambn \g-vkdnbpw Ft°mtjm∏pw \SØp∂p.
Cu I¿jI≥ Irjn-bn-eqsS {]Xnh¿jw 2 e£w cq] hcp-am\w t\Sp-∂p.
10kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
I¿jI tPymXn
H∂mw ÿm\w 50,000 cq], kz¿Æ-sa-U¬, ^e-Iw, {]iwkm-]{Xw
]´n-I-PmXn/]´n-I-h¿§-Øn¬s]´ G‰hpw \√ I¿j-I≥
{io. apcptIjv Fw.
cmw \nhm-kv, sNdp-\m-en, Iu≠n-°¬,
Irjn-`-h≥ AKfn ]me°mSv
{io. apcptIjv Ipkm‰n¬ \n∂pw MBA _ncpZw t\Snb bph I¿jI\mWv. 25
hbkmb apcptIjv 12 G°¿ `qanbn¬ 4 h¿jambn hnhn[ hnfIƒ Irjn sNbvXv hcp-∂p.
]cºcmKX hnfIfmb dmKn, tNmfw, s\√v, Nma XpSßnb hnfIƒ IqSmsX
\oeISe, Xphc, Aac∏b¿, ac®o\n XpSßnbhbpw Irjn sNøp∂p. BSv, ]ip, tImgn F∂nh
hf¿Øp∂p≠v. ]®nehfw, NmWIw, tImgn°m„w F∂nh Irjn°v D]tbmKn°p∂p. Rmen∏qh≥,
t\{¥≥, tdm_Ã XpSßnb hmgbn\ßfpw tPymXn, c‡imen s\√n\ßfpw Irjn sNøp∂p.
anI® ssl sSIv I¿jI≥
{io. A\ojv F≥ cmPv 1,00,000 cq], kz¿Æ-sa-U¬, ^e-Iw, {]iwkm-
]{Xw
Zzmc-I, tIma-fw, hS-a¨, A©¬, sIm√w
sIm√w Pn√bn¬ A©¬ Irjn`hs‚ ]cn[nbn¬s∏Sp∂ I¿jI\mWv A\ojv. VHSEhnZym`ymkw Ign™v Irjnbn¬ G¿s∏´ {io. A\ojv 7 h¿jambn Im¿jnIhrØnbn¬ hym]rX\mWv.
Ign™ 5 h¿jambn 400N.ao-‰¿ t]mfn-lu-knepw 108 N.-ao-‰-¿ sdbn≥ sj¬‰-dnepw Irjn sNøp∂p.
]®°dn, X°mfn, sh≠, kmeUv sh≈cn, apfIv, ]pXn\bne XpSßnbh Irjn sNøp∂p.
]q¿Æambpw ssPhhfw, ssPhIoS\min\n F∂nh D]tbmKn°p∂ Irjnbn¬ \n∂pw Hcp h¿jw
6 e£w cq] A‰m-Zmbw t\Sp-∂p. agshff kw`cWØn\v kzbw {]h¿Øn-°p∂ Peiq≤oIcW
kwhn[m\w kPPoIcn®n´p≠v.
Vocational Higher Secondary (Agriculture) ]Tn®m¬ Im¿jnI taJebn¬ kz¥ambn
Im¿jnI kwcw`߃ \SØn sXmgn¬ Is≠Øm\pw hcpam\w Dd∏p hcpØm\pw Ignbpsa∂v A\ojv sXfnbn®ncn°p∂p.
{io. iin hn.-hn. 50,000 cq], kz¿Æ-sa-U¬, ^e-Iw, {]iwkm-
]{Xw
hf-∏n¬ lukv, A∂-a-\-S,
Irjn-`-h≥ A∂-a-\-S, Xriq¿
I¿jItPymXn Ahm¿Uv H∂mw ÿm\w ]¶nSp∂ {io iin.hn.hn 10 h¿jambn
ssPhIrjnbnepw ao≥, ap´t°mgn, ImS, apb¬, BSv, ]ip F∂o IrjnIƒ sNbvXphcp∂p.
kwtbmPnX IrjncoXnbmWv Ahew_n°p∂Xv.
11kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
bphI¿jI≥ Ahm¿Uv
H∂mw ÿm\w 50,000 cq], kz¿Æ-sa-U¬, ^e-Iw, {]iwkm-]{Xw
G‰hpw \√ bphI¿j-I≥
{io amØp°p´n tSmw
sXßpw-tXm-´-Øn¬
acßm´p]≈n, tIm´bw
tIm´bw Pn√bnse acßm´p]≈n Irjn `hs‚ ]cn[nbn¬s]´ {io amØp°p´n tSmw
bph I¿jI≥ Ahm¿Un\v A¿l\mbn. M B A _ncpZm\¥c _ncpZap≈ Ct±lw hml\ DZv]mZ\
cwKØv Hcp e£w cq]bv°p apIfn¬ e`n-®p-sIm-≠n-cp∂ hcpam\w Dt]£n®v Ign™ aq∂p
h¿jambn Im¿jnI hrØnbn¬ G¿s∏´ncn°p∂p. 18 G°¿ kz¥ambp≈ qanbn¬ s\√v, tXß,
d∫¿, ]mh¬, C©n , ]®°dn, Ingßp h¿§ßƒ, ^e hr£ßƒ, tX\o®, ]ip, BSv, apb¬,
]∂n, Cd®n tImgn, Xmdmhv F∂n-bvs°m∏w, ao≥ , ]q Irjn XpSßnbh sNbvXp hcp∂p. ssPh
hf߃ IqSpXepw, cmk hf߃ Bhiym\pkcWhpw D]-tbm-Kn®v kwtbmPnX Irjn \SØn hcp∂p.
imkv{Xobambn Itºmkv‰v \n¿an®v Irjn°v D]tbmKyam°n hcp∂p. PetkN\Øn\mbn Ipf߃
\n¿Ωn°pIbpw, kv{]n≥•¿, {Un∏v F∂nh D]-tbm-Kn®v \\-°p-Ibpw sNøp-∂p. DXv]∂߃ T J T F∂ {_m≥Un¬ kwk-
vIcn®v aqey h¿[nX Dev]∂am°n hn]W\w sNøp∂ {io. amØp-°p- nbv°v {]Xn h¿jw70 e£w cq] A‰mZmbw e`n°pIbpw
sNøp∂p.
{io kn°μ¿.F≥ 50,000 cq], kz¿Æ-sa-U¬, ^e-Iw, {]iwkm-]{Xw
keow a≥kn¬, kvIqƒtaSv, ]øm-tem¿
sIm√t¶mSv, ]me°mSv
]me°mSv Pn√bn¬ sIm√t¶mSnse {io kn°μ¿ F∂ I¿jI≥ bphI¿jI≥
Ahm¿Un\v A¿l\mWv. MBA , M .Com _ncpZm\¥c _ncpZap≈ Ct±lw Ign™ 4 h¿jambn
]q¿Æambn Im¿jnI hrØnbn¬ hym]rX\mWv. 35 G°¿ kz¥ambpw 5 G°¿ ]m´°rjnbnepambn
s\√v, hmg, sXßv, \ne°Se, amhv, ac®o\n, C©n, ]®°dn F∂nh Irjn sNbv--Xp hcp∂p. Irjn
hIp∏ns‚ cPntÿUv koUv t{Kmh¿ ]≤Xn {]Imcw hnØv DXv]mZ\w \SØp∂p. ssPh hf߃
IqSpXepw cmkhf IoS\min\nIƒ hfsc Ipd®v am{Xw D]tbmKn®psIm≠p≈ Irjn coXnbmWv
Ahew_n®v hcp∂Xv. ]©Khyw, PohmarXw, ao≥˛ap´, Aant\m BknUpIƒ, kyptUmtamtWmkv,
ssSt°mU¿am, _nthdnb XpSßnbh IrjnbnSØn¬ {]tbmKn®v hcp∂p. IqSmsX 4 ]ip°ƒ,
20 ap´t°mgnIƒ , ao≥ hf¿Ø¬ F∂n {]h¿ØnIfpw A\phZn®p hcp∂p. PohmWp hf߃ kz¥ambn Dev]mZn∏n®v
hnXcWw sNøpIbpw sNøp∂p. Ct±lØns‚ IrjnbnSØn¬ ]Xn\t©mfw ÿncw sXmgnemfnIƒ D≠v. PetkN\Øn\mbn
Ipfßfpw Ipg¬ InWdpIfpw D]tbmKn®v {Un∏v, kv--{]nwKvf¿ F∂nh ÿm]n®n´p≠v . 13 G°tdmfw Xcnip \ne߃
]m´Øns\SpØv Irjn `qanbmbv-- am‰nbn´p≠v. Ct±lØn\v {]Xnh¿jw 13 e£Øn¬ IqSpX¬ em`w Im¿jnI hrØnbn¬
\n∂v e`n°p∂p.
12kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
tIc tIkcn
G‰hpw \√ tIcI¿j-I≥ 2 e£w cq], kz¿Æ-sa-U¬, ^e-Iw, {]iwkm-]{Xw
{^m≥knkv sI.Sn.
ssIX-Ip-f-Øv, acp-tXm-¶c
acptXm¶c ]©mbØv, tImgnt°mSv
tImgnt°mSv Pn√bnse adptX¶c ]©mbØnse ssIX°pfØv {^m≥knkv sI.Sn, 3
G°¿ ]pcbnSØn¬ shÃv tImÃv, Ip‰nbmSn, tIc{io, atejy≥ IpdnbXv apXemb C\ßfn¬
s]´ 150 Imbv-- eap≈ sXßpIfpw, IqSmsX 3 h¿jw {]mbamb 50 ssXsXßpIfpw IrjnsNbvXv
hcp∂p. Cu ]pcbnSØn¬ IapIv, PmXn, IpcpapfIv, a‰v-- kpK‘ hnfIfpw Huj[ kkyßfpw
Irjn sNøp-∂p-≠v. ]£narKmZnIƒ, a¬kyw F∂nh imkv{Xob coXnbn¬ ]cn]men®p hcp∂p.
ssPh amXrI A\ph¿Øn°p∂ Ct±lw aq∂pamkw CShn v tImgnhfw, NmWIw,
B´n≥Im„w, aÆnc ItºmÃv, PohmarXw F∂nh ssPhhfambn {]tbmKn®v hcp∂p. IrXyambn
]pXbnS¬ Ah-ew-_n-°p-∂p.
Ncnhns‚ B[nIyap≈ Cu IrjnbnSw X v X´mbn Xncn®v I√v Iøme, a¨Iøme F∂nh \n¿Ωn®pw, ag°pgnIfn¬
NIncn \nd®pw aÆv Pe kwc£Ww km[yam°nbncn°p∂p. hnØv tXßIfpsS kw`cWhpw KpWta∑bp≈ sXßn≥
ssXIƒ DXv]mZ\hpw \S-Ønbpw k¿°mcns‚ hnhn[ ]≤XnIfn¬ hn¬]\ \SØp∂p.15000 tXß kw`cn°m\mIp∂
tXßmIqS t{]XyI coXnbn¬ Pn.sF ss]∏v D]tbmKn®v \n¿Ωn®n´p≠v. sXßn≥ XSßfn¬ sXm≠v ]mIn, tKmaq{Xw, NmWI
an{inXw F∂nh amkwtXmdpw Xfn®v sImSp°p∂Xn\m¬ Ch Hcp h¿jØn¬ Xs∂ ssPhhfambn sXßpIƒ°v
D]tbmK{]ZamIp∂p.
Cu ]dºnse 150 sXßn¬ \n∂pw 23000 tXß hsc e`n°p∂p. 2015 ¬ ]©mbØnse kΩn{i I¿jI≥
Ahm¿Upw, 2017 , 2018 h¿jsØ lcnX tIcfw ]≤Xnbn¬ ]©mbØns‚ Irjn Ahm¿Upw e`n® Ct±-l-Øns‚ Irjn-
bnSw BflbpsS kwtbmPnX amXrI IrjntØm´ambpw sXcs™SpØn´p≠v.
lcnX an{X
G‰hpw \√ ]®-°dnI¿j-I≥ 1 e£w cq], kz¿Æ-sa-U¬, ^e-Iw, {]iwkm-]{Xw
]n.DÆnIrjvW≥
C√-Øpw-I-≠n-ho-Sv, NmØ-√q¿
CShÆ ]©mbØv, ae∏pdw
ae∏pdw Pn√bn¬ CShÆ ]©mbØnse ]n.DÆnIrjvW≥, C√ØpwI≠n ho´n¬ ]n.
D≠n-Ir-jvW≥ 11 G°¿ IrjnbnSØn¬ hnhn[ ]®°dn Irjn amXrIm]cambn \SØn hcp∂p.
]mh¬, ]Shew, Npc°, ]b¿, sh≈cn, hgpX\, tN\, tNºv, Im®n¬, Noc F∂nh 20 h¿jambn
Irjn sNbvXv hcp∂p. ISe∏nÆm°v, Imenhfw, tKmaq{Xw, tImgnhfw, apXembh D]tbmKn®v
kwtbmPnX hf {]tbmKhpw, tcmK IoS\nb{¥Whpw \SØp∂p. IrjnbnS߃ hfsc imkv{Xobambpw
hrØnbmbpw kq£n°pIbpw tcmKIoS \nb{¥WØn\mbn tkmfm¿ {Sm]v, s^tdmtam¨ sIWn,
a™ƒs°Wn, Xpfkns°Wn F∂nh A\ph¿Øn®p hcp∂p. PetkN\Øn\mbns^¿´ntKj≥
Xp≈n \\ t{]mtbmP\s∏SpØp∂p-≠v. ]©Khyw, ISe∏nÆm°v, NmWIw, kyqtUmtamtWmkv
XpSßnbh Ie¿Ønb tijw t\¿∏n®v Irjn CSßfn¬ {]tbmKn°p∂-Xn-\m¬ Db¿∂ D¬∏m-Z-\-
£-aX ssIh-cn-°m\pw Ct±-l-Øn\v km[n-®n- p-≠v.
13kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
Xncph\¥]pcw Pn√bn¬ \mem©nd-bn¬ 18 G°-
tdmfw hnkvXr-Xn-bn¬ ÿnXn sNøp∂ tÉv koUv mw, D≈q¿
lcnX Io¿Øn Ahm¿Un\v A¿lambn. 1964 ¬
ÿm]nXamb Cu tXm´w k¿°m¿ DSaÿXbn¬ anI®
coXnbn¬ {]h¿Øn°p∂p. 3 slIvS¿ ÿeØv s\¬Irjn
sNøp-∂p. tXß, GØhmg, ]®°dn, ]∏mb, Xo‰]p¬
apXembhbpw Irjn sNøp -∂p. anI® kwc£W
{]h¿Ø\߃, AXyqXv]mZ\ hnØv D¬]mZ\ Irjn coXn-
Iƒ, Irjn A\p_‘ sshhn[yh¬°cWw F∂nh \√
coXnbn¬ A\ph¿Øn®p hcp∂p. ]ip,BSv ,Xmdmhv ,tImgn,
s]‰v B\na¬ F∂nh BtcmKyIcamb Np‰p]mSn¬
hf¿Øs∏Sp∂p. k¿°mcns‚bpw {]mtZinI
k¿°mcpIfpsSbpw IrjnhIp∏ns‚bpw hnhn[ ]≤XnIƒ
anI® coXnbn¬ \n¿Δ-ln-°p-∂p. \Kca≤yØn¬ amXrIbmbn IrjncoXn ]cnNcW ]cn]mSnIfpw
\S∂n´p≠v. AknÂv UbdŒdpsS t\XrXzØn¬ 5 DtZymKÿcpw 8 ÿncw ]pcpj sXmgnemfnIfpw 4
Imjz¬ kv{Xo sXmgnemfnIƒ Dƒs∏sS 15 kv{XosXmgnemfnIfpw tPmen sNøp∂p. icnbmb \S-Øn-∏n-
eqsS a\p-jy hn`-h-tijn DXv]m-Z\ £aX h¿≤n-∏n-°m≥ Ign-™n-´p-≠v. hnhn[ t]mfnlukpIfnembn
IpcpapfIv ssXIƒ --, ]®°dn ssXIƒ F∂nh D¬]mZn®v hnXcWw sNøp-∂p.
lcnX Io¿Øn Ahm¿Uv
tÉv koUv mw
D≈q¿, Xncph\¥]pcw
sF.-F-kv.-Un.^mw
Fcp-Øn-bmw-]-Xn, Nn‰q¿
]me-°mSv
H∂mw ÿm\w 15 e£w cq], ^e-Iw, {]iwkm-]{Xw
c≠mw ÿm\w 10 e£w cq], ^e-Iw, {]iwkm-]{Xw
Irjn-h-Ip-∏ns‚ Iogn-ep≈ G‰hpw anI® Irjn mw
]me°mSv Pn√bnse FcpØnbmºXn
sF.Fkv.Un man¬ hmg, sXßv, ]®°dn hnØv, Huj[
ssXIƒ, PmXn apXembh Dev]mZn∏n®v hnXcWw \SØp∂p.
HmWØn\mbn hym]Iambn Irjn sNbvXv HmWhn]Wn
kPoham°nbncp∂p. mans‚ hcpam\w KWyambn Ign™
5 h¿jØn¬ h¿≤n∏n®n´p≠v. Ipdnb C\w sXßn≥
ssXIfpsS sPwπmkw \∂mbn ]cn]men®p hcp∂p.
14kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
ssPh I¿jI≥ Ahm¿Uv
G‰hpw anI® ssPhI¿j-I≥ 1 e£w cq], kz¿Æ-sa-U¬, ^e-Iw, {]iwkm-]{Xw
{io kÆn tPm¿Pv
Cfw Xpcp-Øn¬, {]ms]m-bn¬,
sNdp]pg, IÆq¿
{io. kÆn-tPm¿÷ns‚ 10 .5 G°¿ ÿeØv sXßv , IhpMv , PmXn , Iipamhv , πmhv , IpcpapfIv , tN\ ,
a™ƒ, C©n , I∏ , ]®°dn , Xo‰∏p√v , dw_q´m≥ , s\√n , ]∏mb F∂o hnfIƒ Irjn sNbvXp hcp∂p. IqSmsX tImgn,
]ip, BSv, Fcpa, ]∂n, a¬ky Irjn XpSßnbh ]cn]men®p t]mIp∂p. ssPhmhin„߃ dossk°nƒ sNbvXv ItºmÃv
B°n hnfIƒ°v \¬Ip∂p. hfsc sN¶pØmb tXm´Øn¬ Iøme \n¿an®v aÆv kwc£W {]h¿Ø\߃ sNøpIbpw
PetkN\Øn\mbn Ipfhpw Pe kw`cWØn\mbn Sm¶pw \n¿an®n´p≠v . ssPh Irjn°mbn ]©Khyw, kyqt{SmtamWkv
F∂nh D]tbmKn°p∂p. cmkhfw H´pw Xs∂ D]tbmKn°p∂n√ . Ign™ 18 h¿jtØmfw ]q¿Wambn ssPh Irjn
tXm´Øn¬ \S∏m°n ssPh k¿´n^n°‰v t\Sn-bn´p≠v . {]Xn h¿jw GItZiw 10 e£w cq] em`ambn t\Sp∂ Ct±lw
“tXPkzn\n ^m¿a¿ s{]mUyqk¿ Iº\n” cq]oIcn®v IÆq¿, Imk¿tKmUv, ae∏pdw Pn√Ifnse I¿jI Iq´mbva hgn
Dcp°v shfn-s®Æ hn]W\w sNøp∂p. I¿jI Iq´mbvabneqsS \hPoh≥ t]mƒ{Sn ^mw \SØn hcp∂p . IqSmsX
Ct°m mw Sqdnkw ssek≥kv t\Sn mw Sqdn-k-Øns‚ {]h¿Ø\w Bcw`n®n´p≠v.
I¿jIan{X Ahm¿Uv
DtZym-K-ÿ-c-√mØ anI® Im¿jnI hn⁄m\ hym]\ {]h¿Ø\w \SØp∂- hy‡n
50,000 cq], kz¿Æ-sa-U¬, ^e-Iw, {]iwkm-]{Xw
{io sI.-Sn. {io[-c≥ \ºq-Xncn
Imº-≈q¿ tXm´w
sNdpXmgw, IÆq¿
hn⁄m\ hym]\Øn¬ {it≤bamb CSs]SepIƒ \SØn hcp∂p. KthjW
ÿm]\ßfpambn \nc¥cw _‘s∏SpIbpw t\Sp∂ AdnhpIƒ {]mtbmKnIam°pIbpw
a‰p≈h¿°v ]I¿∂v \¬IpIbpw sNøp∂p.
15kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
tX\o® I¿jI≥
1 e£w cq], ^e-Iw, {]iwkm-]{Xw
{io Sn sI cmPp
Xp≠ph-b-en¬, sXm∏n-∏mf
CSp°n
Ign™ 22 h¿jambn tX\o® Irjnbn¬ hym]rX\mbncn°p∂ CSp°n Pn√bnse {io Sn
sI cmPp anI® tX\o® I¿jI\p≈ Ahm¿Un\v A¿l\mbn. Ct±lw 1600 s]´nIfn¬ \n∂v
{]Xnh¿jw 46 S¨ tX≥ Dev]mZn∏n—v aqey h¿[nX DXv]∂߃ \n¿an®v hnXcWw sNbvXp hcp∂p.
CXn-\m¬ \nch[n sXmgn¬ clnX¿°p sXmgn¬ \¬Iphm≥ km[yambn´p≠v. TRIFED s‚ amÿ
s{Sbn\¿ F∂ \ne-bn¬ tIcfw, Xangv\mSv F∂o kwÿm\ßfn¬ \nch[n t]¿°v ]cnioe\w
\¬Inbn´p≠v. tX\o® tImf-\n-bp≈ IqSpIƒ \n¿an®v hnXcWw sNøp∂p≠v. IqSmsX Ct±lØn\v
JmZn, tlm¿´ntIm¿]v , d∫¿ t_m¿Uv F∂nhnSßfn¬ \n∂v ]cnioe\hpw e`n®n´pap≠v. aqey
h¿[nX DXv]∂ßfmb Bee Wax , Pain balm F∂n-hbv°v ]pdsa a‰p 15 Xcw tX≥ DXv]∂ßfpsS
hn]W\w hgn {]Xnh¿jw GI-tZiw Hcp tImSn cq]bn¬ IqSpX¬ hn‰p hchv e`n-°p∂p. Ct±lØns‚ ÿm]\Øn¬ 70
Hmfw sXmgnemfnIƒ tX\o®bpambn _‘s∏ v sXmgn¬ sNbvXp hcp∂p. hnhn[ ]pckv°mc-߃ e n®n p≈ hy‡n IqSnbmbmb
Ct±lØn\v anI® tX\o® I¿j-I≥ Ahm¿Uv IqSn \¬In BZ-cn-°p-∂p.
Irjn hn⁄m≥ Ahm¿Uv
12,500 cq], kz¿Æ-sa-U¬, ^e-Iw, {]iwkm-]{Xw
tUm. tP°_v tPm¨s{]m^-k¿ & slUv, C‚-t{K-‰Uv ^manwKv knÃw dnk¿®v tÃj≥
tIcf Im¿jnI k¿h-I-em-ime
Ic-a-\, Xncp-h-\-¥-]pcw
at\mPv ]n. kmap-th¬ 12,500 cq], kz¿Æ-sa-U¬, ^e-Iw, {]iwkm-]{Xw
{]n≥kn-∏¬ kb‚nÃv & slUv,
F©n-\o-b-dnwKv Unhn-j≥ ICAR-CIFT
a’y-]pcn, Fd-Wm-Ipfw
tUm.tP°_v tPm¨ 4 IFS tamUepfpIƒ BhnjvIcn®n´p≠v. 6 NnehpIpd™ sh¿´n°¬ mwanwKv tamUepIƒ
hnIkn∏n®n´p≠v. \KcØn¬ IFS s‚ km[yXIsf°pdn®v Gsd KthjWw \SØn hnPbIcamb tamU¬
DcpØncns®SpØn´p≠v.
{io. at\mPv ]n.kmaph¬ tIcfØn¬ agsh≈ kw`cWw ^e{]Zambn \S∏nem°p∂Xn\v th≠p∂ \qX\
k{ºZmb߃ hnIkn∏ns®Sp°p∂Xn¬ \n¿ÆmbI ]¶v hln®n´p≠v. ioXnIcn® njv sh≥UnwKv Intbmk-vIv, C≥{^m
sdUv njv {Ub¿ F∂nh FSpØp ]dbØ° t\´ßfmWv.
16kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
I¿jI {]Xn` ˛ kv-Iqƒ
G‰hpw anI® Im¿jnI {]h¿Ø\w \S-Øp∂ kvIqƒ hnZym¿∞n
10,000 cq], kz¿Æ-sa-U¬, ^e-Iw, {]iwkm-]{Xw
Achnμv.kn.
apcn-ßØv lukv,
Aº-e-∏m-Sn, ae∏pdw
ae∏pdw Pn√bnse h≠q¿ Irjn h≥ ]cn[nbn¬s∏Sp∂ Achnμv.kn. h≠q¿ , KpcpIpew
hnZym\ntIX≥ Cw•ojv aoUnbw kvIqfnse HºXmw ¢mkv hnZym¿∞nbmWv. AXncmhnse Xs∂
IrjnbnSØnte°v t]mIp∂ A—s\ ]n¥pScp∂ Achnμv hnØn\ßsf°pdn®pw \So¬
AIeßsf°pdn®pw a\ nem°n. ssPh hfßfpw, ssPh IoS\min\nIfpw Xømdm°p∂Xn\v
Achnμv A—s\ klmbn°p∂p. kvIqfnse IrjnbnSßfnepw Achnμv ssPh Irjn coXnIƒ
A\ph¿Øn®phcp∂Xn\m¬ a‰p Ip´nIfnepw ssPh Irjnbn¬ Xmev]cyap≠m°m≥ km[n-®p. Irjn-
bn-S-Øn-se-∂-t]mse ]T\ ka-b-Øn-\p-tijw Hgn-hp-th-f-I-fn¬ A—s‚ ]®°dnISbnepw tlm´enepw
klmbØn\mbn Achnμv HmSn-sb-Øp-∂p.
I¿jI XneIw ˛ kv-Iqƒ
G‰hpw anI® Im¿jnI {]h¿Ø\w \S-Øp∂ kvIqƒ hnZym¿∞n\n
10,000 cq], kz¿Æ-sa-U¬, ^e-Iw, {]iwkm-]{Xw
Pn_nb Fkv._n
{kmºn-°-bn¬ hoSv
Imcd ]n.-H., AKfn
]me°mSv
]me°mSv Pn√bn¬ AKfn Irjn `h≥ ]cn[nbn¬s∏Sp∂ Pn_nb Fkv._n Imcd
Kh¨sa‚v bp.]n kvIqƒ Fgmw ¢mkv hnZym¿∞n\nbmWv.
ho´n¬ A—s\ Irjnbn¬ klmbn°p∂tXmsSm∏w kz¥ambn ]®°dn Irjn sNøp∂
Pn_nb Irjnsb°pdn®pw IrjncoXnIsf Ipdn®pw hy‡amb Adnhv t\SpIbpw, PohmarXw,
]©Khyw, ssSt°mU¿am, kyptUmtamWmkv XpSßn ssPh hfw / IoS\min\n / Ipanƒ \min\n
F∂nhsb°pdn®v hni-Z-ambn ]Tn-®n -´p-ap-≠v. Irjnbn¬ Gsd Xmev]cyap≈ Pn_nb
kvIqfnse ]®°dn°rjnbnepw {][m\ ]¶phln°p∂p≠v. Pn_nbbpsS ho´nse Irjn a‰p
hnZym¿∞nIƒ I≠p a\ nem°n AhchcpsS hoSpIfn¬ Irjn Bcw`n®n´p≠v.
IpSpw_Øns‚ Irjnbnse 75 sk‚v ÿesØ Irjn Pn_nb kzbw t\m°n\SØp∂p.
Ch IqSmsX BSv, ]ip, a¬ky Irjn F∂nhbnepw Pn_nb kz¥w {i≤bpw kabhpw
sNehgn°p∂p≠v.
17kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
anI® Im¿jnI {]h¿Ø\w \SØp∂ lb¿ sk°‚dn hnZym¿∞n / hnZym¿∞n\n
25,000 cq], kz¿Æ-sa-U¬, ^e-Iw, {]iwkm-]{Xw
lnem¬ aplΩZv,
Imc-°m-S≥ hoSv, I¬]It©cn, hfm-t©cn
ae∏pdw
ae∏pdw Pn√bnse I¬]It©cn Irjn`hs‚ ]cn[nbn¬s∏Sp∂ I¿jIIpSpw_Ønse
AwKamb lnem¬ aplΩZv, Xncq¿ s_©vam¿Iv C‚¿\mjW¬ kv--Iqfnse +2 hnZym¿∞nbmWv .
hoSnt\mS\p_‘n®v 2.5 G°¿ ÿeØmWv hnhn[ C\w ( 35 ) ]®°dnIƒ Irjn sNøp∂Xv.
IqSmsX t\{¥≥, ]mfb≥tImS≥, Rmen∏qh≥ F∂o C\Øn¬s∏´ hmgIfpw Irjn sNøp∂p.
ioa-s°m∂ ]®n-e-h-f-ambpw IqSmsX aÆnc ItºmÃv kz¥ambpw D¬]mZn∏n®v D]tbmKn°p∂p.
ho´n¬ hf¿Øp∂ ]ip, tImgn, Xmdmhv, a¬kyw F∂nhbpsS ]cnNcWØnepw lnem¬ kPohambn
]s¶Sp°p∂p.
kv-Iqƒ ]®°dntØm´Øns‚ Sow eoUdmbn {]h¿Øn°p∂ lnem¬ apl-ΩZv Im¿jnI
taJebn¬ D∂X hnZy`ymkw t\Sm≥ B{Kln°p∂p≠v. Xs‚ A\p- -h-Øn≥ \n∂v Irjn-sb-°p-dn®v
hfsc KuchØn¬ Xs∂ ]Tn°pIbpw Adnhv B¿Pn°pIbpw sNbvXn´p≠v.
I¿jI {]Xn` (tIm-tf-Pv)
anI® Im¿jnI {]h¿Ø\w \SØp∂ tImtfPv hnZym¿∞n\n
25,000 cq], kz¿Æ-sa-U¬, ^e-Iw, {]iwkm-]{Xw
Pkv-\ Pm^¿
]pØ≥]p-c-bv°¬ lukv,
s\´q¿ ]n.-H., acSv-, FdWmIpfw
FdWmIpfw Pn√bnse acSv-Irjn h≥ ]cn[nbn¬ s]Sp∂ I¿jI IpSpw_Ønse AwKamb
]pØ≥]pc°¬ Pkv-\ Pm^¿, KMEA college of Arts and Science Ipgnthen∏Snbn¬ c≠mw
h¿j _n.tImw hnZym¿∞n\nbmWv. Ign™ 7 h¿jambn hoSnt\mS\p_‘n® 10 sk‚v ]pcbnSØn¬
hnhn[bn\w ]®°dnIfpw ]gh¿§hnfIfpw, apfIns‚ hnhn[ C\ßfpw Irjn sNøp∂p.
sh≈s°´p≈ `qanbmbXn\m¬ hnhn[ ]mgv hkvXp°sf ]®°dnIƒ \´p hf¿Øp∂Xn\p≈
IrjnØSßfm°nbpw πmÃnIv Nm°pIƒ, ]gb SbdpIƒ, D]tbmKiq\yamb πmÃnIv Ip´Iƒ, ]gb
hml\ßfpsS ss^_¿ ]m¿Svkv F∂nh Irjn sNøm-\mbn D]tbmKn°p∂p. ]T\Ønepw Irjnbnepw
Htc t]mse anIhv sXfnbn® I¿jI {]Xn`bmWv Pkv\m Pm^¿. \Kc]cnanXn°p≈n¬
amen\y\n¿Ωm¿÷\w, ]mgv--hkvXp°fpsS ]p\cp]tbmKw F∂oImcyßfn¬ amXrIbpamIp∂ Pkv\m
Pm^¿, kz¥w Irjnbpw amen\y kwk-vIcWhpw XΩn¬ _‘n∏n®m¬ \Kc PohnXw BtcmKyIcamhpw F∂p \sΩ ]Tn-∏n-
°p∂p.
I¿jI {]Xn` (F-®v.-F-kv.-F-kv.)
18kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
DZym\t{ijv-T
G‰hpw \√ ]pjv]Irjn I¿j-I≥ 1 e£w cq], kz¿Æ-sa-U¬, ^e-Iw, {]iw-km-]{Xw
h¿°n kn sP
Nmen-t»cn lukv,
aW-eq¿, Xr»q¿
Xriq¿ Pn√bnse aWeq¿ Irjn `h≥ ]cn[nbn¬s∏Sp∂ I¿jI\mWv h¿°n kn sP
(Nment»cn ) . 65 sk‚v Irjn qanbn¬ hnhn[bn\w Hm¿°nUv, slent°mWnb, Calathea , Alpena,hnhn[ Ae¶mc sNSnIƒ, ]qs®SnIƒ F∂nh Irjn sNøp∂p.
hnhn[ BIrXnIfnepw cq]ßfnepw ]qs®SnIsf BI¿jIamb coXnbn¬ ]cn]men®p
hcp∂p. A]q¿h C\Øn¬ s]´ ]pjv]ßfpw Ae¶mc Ce sNSnIfpw DXv]mZn∏n°pIbpw hnev]\
\SØpIbpw sNøp∂p.
Vertical garden coXn-bn-ep≈ Irjnbpw, kzoIcW apdnIfn¬ BI¿jIam°m≥ D]-tbm-
Kn-°p∂ hnhn[ Ae¶mc Ce sNSnIfpsSbpw {IaoIcWhpw A\p-h¿Øn-®p-t]m-cp-∂p. IpSpw_
AwK-ß-fpsS klIcWtØmsS DXv]mZ\ ]cnioe\w \SØpIbpw Hm¨sse≥ am¿°‰nwKv
hn]W\Øn\mbn {]tbmP\s∏SpØpIbpw sNøp-∂p.
sImta-gvky¬ \gvkdn Ahm¿Uv
1 e£w cq], kz¿Æ-sa-U¬, ^e-Iw, {]iw-km-]{Xw
Ipgn-∏≈w t_m´m-Wn-°¬ Km¿U≥
tPm¿÷vIp´n sP.
B¿{Z `h≥, s\√nΩqSv, Xncp-h-\-¥p-]pcw
tPm¿PvIp´n 12 G°¿ ÿeØv \√ coXnbn¬ em≥Uv kvtI∏v \SØn \gvkdn {]h¿Ø\߃
sNbvXp hcp∂p. ChnsS 25000 ^ehr£ssØIƒ, 1000 C\w tdmkv, hnhn-[-bn-\-ß-fnse 15000
FÆw hmgIƒ, Hm¿°nUv, ]®°dn ssXIƒ F∂nh hn]peambn Dev]mZn∏n®v hn]W\w
\SØnhcnIbmWv. Cu ÿm]\Øn¬ kz¥ambp≈ Snjyp°ƒ®¿ em_n¬ hmg, Hm¿°nUv, B¥qdnbw,
At•mWna F∂nh Dev]mZn∏n®p hcp∂p. IqSmsX \So¬ hkvXp°ƒ, _ÕnwKv, {Km v‰nwKv, sebdnwKv
coXnIƒ Ahew_n®v hnhn[ ehr£ssØIƒ, tdmkv, apf, sXßn≥ ssXIƒ F∂nh Dev]mZn∏n®v
hn]W\w \SØp∂p. \gvkdnbn¬ 102 sXmgnemfnIƒ tkh\a\pjvTn°p∂p≠v. hnhn[ C\w
t_m¨kmbnbpsS hn]peamb tiJchpw hnev]\bpw \SØp∂p. Ign™ h¿jw GItZiw 1
tImSntbmfw cq]bpsS hn‰phchv D≠mbn´p≠v. k¿°m¿/ k¿°mdnXc tafIfn¬ ÿncambn
]s¶Sp°pIbpw ]e Im¿jnI ]pck-vImcßfpw e`n°pIbpw sNbvXn´p≠v.
19kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
t£mWn kwc-£W
G‰hpw \√ aÆp-kw-c-£Ww \S-Øp∂ I¿j-I≥ 25,000 cq], kz¿Æ-sa-U¬, ^e-Iw, {]iw-km-]{Xw
H∂mw ÿm\w
{io. amXyp, I≠-Øn¬ hoSv
a‰-c-bv°¬ ]n.-H.
Xmtg-t°mSv, ae-∏pdw
aÆv ˛ Pe kwc-£W {]h¿Ø\w hfsc ^e-{]-Z-ambn \S-∏n-em-°n {io. amXyp I≠-
Øn¬ t£mWn kwc-£W Ahm¿Un\v A¿l-\mbn. Ct±lw kz-¥-am-bp-ff 175 G°¿ ÿeØv
PmXn,- I-hp-ßv, sXßv, hmg ]®-°-dn-Iƒ XpS-ßnb hnhn[ hnf-Iƒ Irjn sNøp∂p-≠v. Hmtcm hnf-
Iƒ°pw tbmPn® coXn-bn¬ Hcp Xpffn Pew t]mepw Irjn ÿeØv \n∂v \jvS-s∏-SmØ coXn-bn¬
aÆv Pe-kw-c-£-W-hpw- \SØnbn-´p-≠v. hfsc imkv{Xo-b-ambn I√v Iøm-e, a¨h-c-ºv, ag°pgn,
sXßns≥d XSw, ]pX-bnS¬ apX-emb {]h¿Ø\ß-tfm-sSm∏w an® Pew aÆn-tebv°v XmgvØm-\p-ff
XS-b-Wbpw, kwc-£n® Pew kw -cn-°m-\p-ff Hcp Ipfhpw Ct±lw \n¿Ωn®n- p-≠v. ISpØ th\-enepw
Cu tXm´-Øn¬ Pe-Zu¿e-`yw A\p-`-h-s∏-Sm-dn-√. i‡-amb ag-bnepw X¬ÿe Pekwc-£Ww
]q¿Æambpw amXr-I-]-c-ambn ]dºp-Ifn¬ \S-∏n-em-°n-bn-´p-≠v. Ct±-l-Øns≥d aÆv , Pe kwc-£W
am¿§-߃ k-aqlw amXr-I-bm-°m-hp-∂-Xm-Wv.
t£mWn ]cn-]m-eIv
G‰hpw \√ aÆp-kw-c-£Ww \S-Øp∂ I¿j-I≥ 15,000 cq], ^e-Iw, {]iw-km-]{Xw
c≠mw ÿm\w
{io. C.-sP. tP°_v
tP°_vkv,Imen-°‰v bqWn-th-kn‰n ]n.-H.,
aÆv, Pe kwc-£W {]h¿Ø-\-߃ hfsc ^e-{]-Z-ambn \S-∏m°n hcp∂ {io. C.-sP.
tP°_v t£mWn ]cn-]m-eIv Ahm¿Un\v A¿l\m-bn. Ct±lØns‚ tNe-{º-bn¬ kz-¥-am-bp-ff 3.5
G°¿ sN¶p-Ømbn InS-°p-∂Xpw sN¶¬∏md \nd-™-Xp-amb Xcniv \neØv Ign™ 45 h¿j-ambn
L´w-L-´-ambn hnhn[ aÆv Pe kwc-£W {]h¿Ø-\-߃ Bcw-`n-°p-Ibpw Ah Imem-Im-e-ß-fn¬
]cn-]m-en®v t]mcp-Ibpw sNbvXp hcp-∂p. Irjn-bn-S-ß-fn¬ t]mIp-hm≥ sN¶p-Ømb hgn-bn¬ Pn.-
sF. ss]∏v D]-tbm-Kn®v ]nSn®v \S-°p-hm≥ lm≥Un¬ \n¿Ωn-®n-´p-≠v. IqSmsX Irjn-bn-S-Øns≥d
G‰hpw Xmsgbpff \ocp-dh kwc-£n®pw Ipfw \n¿Ωn®pw tXm -Øn¬ Pe-tk-N-\-ku-I-cyw Hcp-°n-bn-
´p-≠v. I√v Iøm-e-Iƒ \√ coXn-bn¬ \n¿Ωn®pw sXßn≥ XS-ß-fn¬ Hme, a‰v ]®ne ssPh-h-kvXp-
°ƒ D]-tbm-Kn®v dossk-°nƒ sNøp-∂p-ap-≠v. tXm -Øn¬ Hcp henb aÆnc ItºmÃv IqSn ÿm]n®v
ssPh-co-Xn-bn-ep-ff Irjn apd-Iƒ Ah-ew-_n®p hcp-∂p.
20kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
{iai‡n
G‰hpw \√ I¿j-I sXmgn-emfn 25,000 cq], kz¿Æ-sa-U¬, ^e-Iw, {]iw-km-]{Xw
{ioaXn kwKoX aWn-°p-´≥
aS-Øn-∏-d-ºn¬, aÆ-t∏-´, hc-°c ]n.-H. ,
Xriq¿Xriq¿ Pn√bnse AfK∏\K¿, aÆt∏´ aSØn]dºn¬ ho´n¬ {ioaXn kwKoX aWn°p´≥ I¿jI
sXmgnemfnbmWv. tIcf Im¿jnI k¿hIemimebnse hnhn[ ]cnioe\ ]cn]mSnIfn¬ ]s¶SpØv--, {_jv
I´¿, ]h¿ kvt{]b¿, Sn√¿, {SmŒ¿, \So¬ b{¥w F∂nhbn¬ {]mhoWyw t\Snbn´p≠v. AfK∏\Kdntebpw
kao] ]©mbØpIfnse ]pXp°mSv, sX∑WnIc ]©mbØpIfnsebpw IrjnbnSßfn¬ hnhn[ Irjn∏Wn
sNbvXp hcp∂p. Xcniq InS°p∂ s\¬ hbepIƒ ]m´Øns\SpØv s\¬ Irjn, a™ƒ, C©n F∂nh
sNbvXp hcp∂p. sXmgn¬ clnXcmb kv{XoIƒ°v Im¿jnI b{¥ hXvIcWØneqsS ]pXnb sXmgn¬
Ahkc߃ kr„n®p amXrIbmhm≥ {ioaXn kwKoX aWn°p´\v km[n-®n- p-≠v.
t£mWn an{X
G‰hpw \√ aÆp-kw-c-£Ww \S-Øp∂ I¿j-I≥ 10,000 cq], ^e-Iw, {]iw-km-]{Xw
aq∂mw ÿm\w
{io. h¿§okv Xc-I≥
Xc-I≥ lukv, Aae \K¿, Xriq¿
Xr»q¿ Pn√-bn¬ theq¿ ]©m-b-Øn¬ {io. h¿§okv Xc-I≥ 4.35 G°¿ ]pc-bn-S-Øn¬ hfsc \√
coXn-bn¬ aÆv Pe kwc-£W {]h¿Ø-\-߃ \SØn t£mWn an{X Ahm¿Un\v A¿l\mbn. sNcn-hp-ff
Zqansb ]e-X-´p-I-fmbn Xncn®v X´p-Iƒ°v Xmsg henb tIm≠q¿ {S©p-Iƒ sNbvXpw agsh-ffw apgp-h-\mbpw
`qan-bn¬ Cd-ßp-∂-Xn-\p-ff {]h¿Ø-\-߃ sNbvXn-´p-≠v. Sm∏v sNøm-hp∂ d∫¿ ac-߃ sh´n-I-f™v tXm´-
Øn¬ Bbn-c-tØmfw ]vfmhv Irjn hfsc Nn´-tbmsS sNbvXv hcp-∂p. Bbq¿ Pm°v F∂ C\-Øn¬ s]´
]vfmhpw hmg-Ifpw Irjn sNbvXp-h-cp-∂p. Xmgv∂ mKØp≈ Irjnbv°v {Un∏v Cdn-tK-j≥ kwhn-[m\w ÿm]n®v
Pe \jvSw Hgn-hm-°p-∂p. Irjn hym-]n-∏n°p-∂-Xn-s≥d `mK-ambn ]vfmhns≥d \gvk-dn-bn¬ ssX D¬∏m-Zn-∏n®v
hn]-W\w sNøp-∂p. Ct±-l-Øns≥d aÆv ˛P-e-kw-c-£W {]h¿Ø-\-߃°v 2015 ˛¬ tUm. Awt_-ZvI¿
Ahm¿Uv, lcnX Xr»q¿ Ahm¿Uv F∂nh e`n-®n- p-≠v. IqSmsX tXm -Øn¬ aÆv Pe kwc-£W {]h¿Ø-\-߃ \S-∏m-°n-
b-Xn-s‚ e-ambn ]cn-k-c-Øp-ff hoSp-I-fnse InW-dp-I-fn¬ ISpØ th\en¬ t]mepw Pew e`n-°p-∂p≠v.
I¿jI XneIw
G‰hpw \√ I¿jI h\nX 25,000 cq], kz¿Æ-sa-U¬, ^e-Iw, {]iw-km-]{Xw
{ioaXn kmdmΩ ]utemkv
Dd-∏p-s]m‰, Fe-h-t©-cn, ]me-°mSv
kz¥ambp≈ 1.4 slŒ¿ ÿeØv s\√v, sXßv, hmg, C©n, a™ƒ, ]mh¬, ]Shew F∂o hnfIƒ
IrjnsNøp∂p. sNdp∏Imew apX¬ Xs∂ Irjnbn¬ hym]rXbmWv. imkv{Xob aÆv ]cntim[\ \S-Øn
anI® coXn-bn¬ Irjn sNøp∂p. Irjnbnse kz¥w A\p`h߃ a‰p≈h¿°v {]tbmP\s∏Spw hn[w a‰p
I¿jIcpw I¿jI Iq´mbvaIfpambpw klIcn®pw {]h¿Øn°p∂p. {]Xnh¿jw GItZiw 5 e£w cq]
Irjnbn¬ \n∂pw em`w e`n°p∂p.
21kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
anI® ssPh-Irjn \S-Øp∂ BZnhmkn Ducv
H∂mw ÿm\w 3 e£w cq], ^e-Iw, {]iw-km-]{Xw
aqes°mºv BZnhmkn Ducv
]me°mSv Pn√G‰hpw anI® BZn-hmkn Ducn-\p≈ Ahm¿Un\v A¿l-am-bXv AKfn tªm°n¬ ]pØq¿
]©mbØn¬ ÿnXn sNøp∂ aqes°mºv BZnhmkn Ducv BWv. 87 IpSpw_߃ ASßp∂ Ccpf
hn`mKØn¬s∏´ BZnhmkn P\hn`mKw Xmakn°p∂ Cu Ducn\v-- 115 G°¿ hnkvXo¿Ww D≠v. ]q¿Wambpw
Irjnsb am{Xw B{ibn®p Pohn°p∂hcmWv Cu Ducnse \nhmknIƒ. A\yambns°m≠ncn°p∂ dmKn,
Nma XpSßnb ]mcºcy IrjncoXnIƒ C∂pw XpScp∂ Cu Ducn¬ XnI®pw ssPhcoXnbn¬ {]IrXnsb
am{Xw B{ibn®mWv Irjn sNøp∂Xv. sNdp[m\y߃ IqSmsX sXßv, IpcpapfIv,]b¿,apXnc,tNmfw, Noc
XpSßnbhbpw A´∏mSnbn¬ am{Xw Irjn sNøp∂ BSpsImº≥ Aac, A´∏mSn Xphc F∂nhbpw Irjn
sNøp∂p.
c≠mw ÿm\w 2 e£w cq], ^e-Iw, {]iw-km-]{Xw
h©nhb¬ BZnhmkn Ducv
CSp°n Pn√CSp°n Pn√bn¬ h≠ns∏cnbm¿ ]©mbØn¬ ÿnXn sNøp∂ h©nhb¬ BZnhmkn Ducn¬ 73 IpSpw_߃
hkn°p∂p. BsI 283 AwKßfp≠v. Hmtcm IpSpw_hpw 1 slŒdn¬ IpdbmØ ÿeØv ]cºcmKX IrjnIƒ sNøp∂p≠v.
]q¿Æambpw ssPh coXnbnep≈ IrjnbmWv sNøp∂Xv. F√m IpSpw_ßfpw a™ƒ
Irjn sNøp∂p≠v. Hmtcm IpSpw_Øn\pw Bhiyap≈ ]®°dnIƒ Ducn¬ Xs∂
Irjn sNøp∂p. IpcpapfIv, Im∏n, sImt°m, IpSw]pfn, sXßv, IapIv, I∏
F∂nhbpw Irjn sNøp∂p≠v.
aq∂mw ÿm\w 1 e£w cq], ^e-Iw, {]iw-km-]{Xw
Xhf°pgn∏md aeb≥ tKm{X almk`
Xriq¿ Pn√Xriq¿ Pn√bn¬ sh‰ne∏md ]©mbØn¬s∏-Sp∂
ÿeamWv Xhf°pgn∏md. {][m\ hgnbn¬ \n∂pw 4 Intemao‰¿
Dƒh\Øn¬ ÿnXn sNøp∂ Cu tImf\nbn¬ 41 IpSpw_߃
hkn°p∂p. 133 AwKßfmWv ChnsSbp≈Xv. GItZiw 35 G°¿
ÿeØv hym]n®pInS°p∂ Cu Ducn¬ s\√v, sXßv, AS°,
I∏, hmg, d∫¿ F∂nh IqSmsX ]cºcmKX hnfIfmb C©n,
a™ƒ, Iqh F∂nhbpw Irjn sNøp∂p.
90 Znhkw aq∏p≈ c‡imen F∂bn\w s\√v 10 G°¿
ÿe-Øv ]pXp-Xmbn Irjn-sN-bvXn- p-≠v. ]c-º-cm-KX ssPh-Irjn
\mS≥ hnf-I-fpsS ]cn-]m-e-\w, Irjn-bn-ep≈ ]q¿Æ ]¶m-fnØw, \m -dn-hp-I-fpsS kwc-£-Ww, Irjn-sbbpw ImSn-s\bpw, Im´p
hn -h-ß-sfbpw B{i-bn-®p≈ Pohk‘m-c-Ww F∂nh IW-°n-se-Sp-ØmWv ta¬ ]d™ Ducp-Iƒ°v Ahm¿Up-Iƒ \¬In-b-
Xv.
,
22kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
anI® ^mw Hm^o-k¿
25,000 cq], kz¿Æ-sa-U¬, ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
{io. F≥ AP-b-Ip-am¿
Irjn Hm^o-k¿, tÉv koUv ^mw,
D≈q¿, Xncp-h-\-¥-]pcw
anI® Im¿jnI {]h¿Ø\w \S-Øp∂ dknU‚ vkv Atkmkntbj≥
H∂mw ÿm\w 1 e£w cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
km¥z\w dknU‚ vkv Atkmkntbj≥
Fc-≠-∏m-Sw, tNe-{º, ae-∏pdwae∏pdw Pn√bn¬ tNe{º ]©mbØv A©mw hm¿Unse km¥z\w dknU‚vkv
Atkmkntbj≥ 2015 apX¬ {]h¿Øn®p hcp∂p.dknU‚vkv Atkmkntbj\n¬ 656 AwKßfpw
115 hoSpIfpw D≠v. s\√v, sXßv, IapIv, hmg,IpcpapfIv,]®°dn XpSßn F√m hnfIfpw 18
G°¿ ÿeØp Irjn sNøp∂p. Pekwc£Ww, PetkN\w F∂nh \S∏nem°p∂Xn\mbn
kzbw\nb{¥nX Xncn\\ kwhn[m\w \S∏nem°nbn´p≠v. 2017 ˛ ¬ 75000 \mfntIchpw, 15000
cq]bpsS AS°, 1000 Intem{Kmw hmg°pe, 500 Intem{Kmw IpcpapfIv, 6 S¨ ]®°dn, 75 S¨
s\√v F∂nh DXv]mZn∏n®p.
amen\y\n¿am¿P\w, agsh≈ kw`cWw, ssPh Irjn t{]ml’mln∏n°¬ XpSßnb
Imcyßfn¬ kPohambn CSs]Sp∂ Atkmkntbj\nse h\nXIƒ Iq´mbvabneqsS hmg°rjn
hnPbIcambn \S∏nem°p∂p.
c≠mw ÿm\w 50,000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
FSt®cn dknU‚ vkv Atkmkntbj≥
]≈n-°p-∂v, ]pg-Øn, IÆq¿IÆq¿ Pn√bn¬ ]pgØn Irjn h≥ ]cn[nbn¬s∏Sp∂ dknU‚vkv Atkmkntbj≥ Bb FSt®cn dknU‚vkv
Atkmkntbj≥ ]cn-[n-bn¬ 120 hoSpIfn¬ hnhn[ hnf-Iƒ Irjn sNøp∂p. BsI 10 slŒ¿ ÿeØv hmg, s\√v, sXßv,
]®°dn F∂nhbmWv Irjn sNøp∂Xv. 8 slŒdn¬ sXßv, 0.6 slŒdn¬ s\√v, 1 slŒdn¬ ]®°dn F∂n-hbpw Irjn
sNøp∂p. 2017 h¿jw 15 S¨ hmg°pe, 2.4 S¨ s\√v, 20 S¨ ]®°dn F∂nh Dev]mZn∏n®p. lcnX tk\ cq]oIcn®v
]®°dn Irjn sNøp∂p. 1.5 G°¿ Xcnip \neØn¬ s\¬Irjn sNbvXp hnPbw ssIh-cn-®n-´p-≠v.
tÉv kzoUv mw D≈q-cns\ lcnX Io¿Øn Ahm¿Un\v A¿l-\m-°n-b-Xn¬ apJ-y-[mc
]¶v hln® hy-‡n-bmWv {io. F≥. AP-b-Ip-am¿. Cu ^mans\ AX-yp¬∏m-Z\ tijn-bp≈ Hcp
tXm -ambn hnI-kn-∏n-°m\pw Ct±-l-Øn\v Ign-™p.
23kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
ssPh Im¿jnI aWvUew Ahm¿Up-Iƒ
anI® \ntbm-PI aWvUew
H∂mw ÿm\w 15 e£w cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
]ocp-taSv
{ioaXn C.-F-kv. _nPn-tamƒ Fw.-F¬.-F. ssPh-ssh-hn-[y kwc-£-W-Øn\v kp{]-[m\ ]¶v hln-®- Im¿jnI \ntbm-P-I-a-WvU-e-amWv ]ocp-ta-Sv. \√
Irjn apd k{º-Zm-b-߃°v (GAP) Dff AwKo-Imcw e`n® 3625 I¿j-I¿, PGS AwKo-Imcw e`n® 75 I¿j-I¿, a‰v \nc-h[n
I¿jI {Kq∏p-Iƒ- F-∂nhbmWv ]ocp-ta-Sns‚ ssPh-Irjn apt∂-‰-Øn¬ ]¶m-fn-Iƒ. ]c-º-cm-
KX hnf-I-fpsS hym-]-\-Øn\v Ch¿ {]map-Jyw \¬Ip-∂p. h©n-h-b¬ ST tImf-\n-bn¬ \n∂pw
P¿Ω-\n-bn-tebv°v ssPh k¿´n- n-t°-j-\p≈ Ipcp-ap-fIv Ib-‰p-aXn sNøp∂p. hnhn[ hIp-∏p-
I-fp-sSbpw GP≥kn-I-fp-sSbpw GtIm-]\w \√ coXn-bn¬ \S-∏n-em-°p-hm\pw aÆv, Pe
kwc-£W {]h¿Ø\߃ {]mh¿Øn-I-am-°p-hm\pw aWvU-e-Øn¬ Ign-™p. ]m¬tØmWn
s\√pƒs∏sS A]q¿Δ s\¬ hnØp-I-fpsS tiJcw, tX\o® Irjn F∂nh ssPh-Ir-jn-bpsS
Ahn-`m-P-y-L-S-I-ambn Ch-nSpsØ I¿j-I¿ ImWp-∂p. 9 ]©m-b-Øp-I-ƒ ssPh-h-f-Øns≥d
Imc-y-Øn¬ kzbw ]c-ym-]vX-cmWv. ssPh-D-Xv]-∂-߃°v {]mtZ-inI hn]-Wn-bn-eq-sS -Xs∂ hn]-
W\w Dd-∏p-h-cp-Øp-∂p. Irjn-bpw, arK-k-w-c-£Whpw ]c-kv]cw ]qc-I-ß-fmbn Ch¿ ]cn]m-
en-®p-h-cp-∂p. ]ocp-taSv sUh-e]vsa‚v skmssk‰n (]n.-Un.-F-kv.), ]ocp-taSv am¿°-‰nwKv tIm
- Hm-∏-td-‰ohv skmssk‰n (]n.-Fw-.kn.-F-kv.), CSp°n ae-¶c tPymXn C‚-t{K-‰Uv sUh-e-]vsa‚v skmssk‰n (sF.Fw.-sF.Un.-
F-kv.) F∂o ssPh-Irjn t{]m’m-l\ kwLS\-Iƒ I¿j-I¿°v hen-sbmcp XpW-bmbpw {]h¿Øn-°p-∂p.
24kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
ssPh Im¿jnI aWvUew Ahm¿Up-Iƒ
anI® \ntbm-PI aWvUew
c≠mw ÿm\w 10 e£w cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
H√q¿
AUz. sI. cmP≥ Fw.-F¬.F
Irjn, arK-kw-c-£-Ww, tX\o® hf¿Ø¬, a’-y-Ir-jn, Iq¨ hf¿Ø¬, XpSßn
F√m A\p-_-‘-L-S-I-ßfpw kwtbm-Pn-∏n-®p-sIm-≠p-ff Irjn-co-Xn-Iƒ, tImƒ Irjn-bn-eqsS
DXv]m-Zn-∏n-°p∂ ssPhAcn F∂nh Cu aWvU-e-Øns‚ {]tX-y-I-X-bm-Wv. hnhn[ hIp-∏p-Iƒ,
GP≥kn-Iƒ F∂n-h-bpsS GtIm-]nX {]h¿Ø\w {]mh¿Øn-I-am-°m≥ aWvUeØn¬
km[-y-am-bn- p-≠v.- Im-¿-jnI k¿ΔIem-im-e, _tbm-I¨t{Smƒ em_v XpSßn Kth-jW tI{μ-߃
ssPh- D-Xv]∂-ß-fpsS e`-yX h¿jw apgp-h≥ Dd-∏p-h-cp-Øp-∂p. H√q¿ Irjn kar≤n F∂
{]tX-yI ]≤Xn ssPh-Irjn hym-]-\-Øn\v {]map-Jyw \¬In. Pe Pm{KXm kanXn cq]o-I-cn-®p-sIm-
≠p-ff Pe-kw-c-£W {]hr-Øn-Iƒ Irjn-bn-S-Øn¬ Xs∂-bp-ff ssPh-hf DXv]m-Z-\w, amen-\-y-
\n¿Ωm¿÷-\-Øn-\pw, ssPh-h-f -e- -y-Xbv°pw apX¬°q- m-bn. 99 {KmaoW ItºmÃv bqWn-‰p-Iƒ,
415 sh¿an-I-tºmÃv bqWn-‰p-Iƒ 285 _tbm-K-ymkv ]vfm‚p-Iƒ F∂nh aWvU-e-Øn-ep-≠v.
25kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
ssPh Im¿jnI aWvUew Ahm¿Up-Iƒ
anI® \ntbm-PI aWvUew
aq∂mw ÿm\w 5 e£w cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
ssh∏n≥
{io. Fkv. i¿Ω Fw.-F¬.-F.
ssh∏n-\nse s]m°mfn Irjn, ssPh-ssh-hn-[-y-Øn\pw ]cn-ÿnXn kwc-£-W-
Øn\pw A\p-tbm-P-y-amb Irjn apd-bm-Wv. a’-y°rjn Chn-SpsØ I¿j-I¿ A[nIw t]cpw
sNbvXp hcp-∂p. ssPh ssh∏n≥ ]≤-Xn- \-S-∏n-em-°n-b-Xp-hgn {]IrXn kwc-£-W-Øn\pff H -\-
h[n Im¿jnI CS-s]-S-ep-Iƒ \S-Øp-hm-\m-bn. ssPh-Ir-jn-°p-th≠n {]tXyI mw kvIqfp-
Iƒ \S-∏n-em-°p-I-bp-≠m-bn. tIc-{Kmaw ]≤Xn ]q¿Æ-ambpw ssPh DXv]m-Z-t\m-]m-[n-Iƒ D]-
tbm-Kn®v am{Xw \S-∏n-em-°n. ssPh DXv]m-Z-t\m-]m-[n-I-fp-sSbpw ssPh DXv]-∂-ß-fp-sSbpw
hn]-W-\-Øn-\mbn {]mtZ-inI Ct°m tjm∏p-Iƒ, ssPh hn]-Wn-Iƒ F∂nh Bcw- n-®n- p≠v .
26kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
ssPh Im¿jnI aWvUew Ahm¿Up-Iƒ
anI® ap\n-kn-∏m-en‰n
H∂mw ÿm\w 3 e£w cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
Nn‰q¿ X-Ø-aw-Kew˛ ]me-°mSv Pn√ amen-\y \n¿Ωm¿÷-\-Øn\pw AXp-hgn ssPh hf e`-y-Xbv°pw Du∂¬ \¬In-s°m-≠p-ff {]h¿Ø-\-߃
\S-Øp-Ibpw Xp≠q¿apgn ItºmÃv hym-]-I-ambn {]N-cn-∏n-°pIbpw sNbvXp. D¬]m-Zn-∏n-°-s∏-Sp∂ ssPh hf-߃ Aar-
XIw F∂ {_m≥Un¬ {]mtZ-in-I-ambn hn¬°p-∂p. 935 ]ip, 635 BSv Dƒs∏sS arK ]cn-]m-e-\-Øn\v ap≥Xq°w \¬In-bp-
ff {]h¿Ø-\-߃ \S-Øp-Ibpw Rhc s\√v hym-]-I-ambn {]N-cn-∏n-°pIbpw sNbvXp. ]me-°m-S≥ a´ ^m¿tagvkv
s{]mU-yq-k¿ Iº-\n-bpsS {]h¿Ø-\-߃ kvXpXy¿l-am-Wv. -A-ø≥Imfn sXmgn-ep-d∏p ]≤-Xn-bpsS Iogn¬ InW¿, Ipf-
߃, I\m-ep-Iƒ F∂n-h-bpsS ]p\-cp-≤o-I-c-W-Øn\v Du∂¬ \¬In-bp-ff {]h¿Ø-\-߃ \S-Øp-I-bp-≠m-bn. ssPh-
°rjn t{]m’m-l-\-Øn-\mbn {Ko≥ o¬Uv m¿tagvkv Ivf_v {]h¿Ø-Icpw ap≥]-¥n-bn¬ \n¬°p-∂p.
27kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
ssPh Im¿jnI aWvUew Ahm¿Up-Iƒ
anI® ap\n-kn-∏m-en‰n
c≠mw ÿm\w 2 e£w cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
B¥q¿˛ IÆq¿ Pn√ Ivfÿ ASn-ÿm-\-Øn-ep-ff ssPh-Irjn {]h¿Ø-\-߃, ssPh hf-ßfpw D¬]m-Z-t\m-]m-[n-Ifpw Ivfÿ ASn-ÿ-\-
Øn¬ Xs∂ D¬]m-Zn-∏n®v hnX-cWw sNøp-∂p. tX\o® hf¿Ø¬,- Iq¨Irjn XpSßn A\p-_-‘-L-S-I-߃ Irjn-bp-
ambn kwtbm-Pn-∏n®v I¿j-Icpw hcp-am\ h¿≤-\hv D-d∏p hcp-Øp∂p.
28kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
ssPh Im¿jnI aWvUew Ahm¿Up-Iƒ
anI® ap\n-kn-∏m-en‰n
aq∂mw ÿm\w 1 e£w cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
Xr∏q-Wn-Øp-d, Fd-Wm-Ipfw
53 G°-dn¬ s]m°mfn s\¬Irjn sNøp-∂-tXm-sSm∏w \Kc amen-\y \n¿Ωm¿÷-\-Øn\v ap≥K-W-\bpw \¬Ip-∂p.
\Kc amen-\yw Irjn Bh-i-y-Øn-te-°p≈ ssPh hf-ambn D]-tbm-Kn-°p-∂p. \Kc ]cn-[n-bn¬ sslsSIv manwKv t{]m¬km-
ln-∏n-°p-∂-tXm-sSm∏w t{Km_m-Knse ]®-°dn Irjn hn]p-eo-I-cn-°p-∂-Xn\pw ap≥kn-∏m-en‰n hnPbw ssIh-cn-®n-´p-≠v. 2017
h¿j-Øn¬ Hcp e£w t{Km_mKv \Kc ]cn-[n-bn¬ hnX-cWw \S-Øp-Ibpw sNbvXp. Cu {]h¿Ø-\-߃ Xr∏q-Wn-Øpd
ap≥kn-∏m-en-‰nsb ssPh Im¿jnI aWvUew Ahm¿Un\v A¿l-am°n
29kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
ssPh Im¿jnI aWvUew Ahm¿Up-Iƒ
anI® tIm¿∏-td-j≥ 3 e£w cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
Xr»q¿ tIm¿∏-td-j≥
Xr»q¿ tIm¿∏-td-j≥ ]cn-[n-bnse apgp-h≥ \nhm-kn-Itfbpw dkn-U‚vkv Atkm-kn-tb-j-\p-I-sfbpw Dƒs∏-SpØn
ssPh-Irjn apt∂-‰-Øn-\mbn ]≤-Xn-Iƒ Bkq-{XWw sNbvXp \S-∏n-em-°n. \K-c-hm-kn-I-fn¬ skbv v ‰p Cu‰v ]gw, ]®-°-
dn-Iƒ D¬]m-Zn-∏n-°m-\p-ff ]cnioe-\-ßfpw \n¿t±-i-ßfpw \¬In. Hcp s\√pw Hcp ao\pw ]≤Xn hnP-b-I-c-ambn \S-Øp-I-
bp-≠m-bn. hnøq¿ Pbn-en¬ ssPh-Irjn ]≤Xn hym-]-I-ambn \S-∏n-em-°n. ]vfm‚v sl¬Øv Ivfn\n-°p-Iƒ, tkmbn¬ sl¬Øv
Imº-bn-\p-Iƒ F∂nh hym-]-I-ambn \S-∏n-em-°p-I-bp-≠m-bn. Xcn-ip-c-lnX Xr»q¿ F∂ ]≤-Xn-bn-eqsS Xcn-ip-\n-e-߃
F√mw Xs∂ Irjn-tbm-K-y-am-°n.
30kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
I¿j-I- m-cXn Ahm¿Uv
25,000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
hoWm-dmWn B¿,
Irjn Akn-Â v Ub-d-IvS¿,
\nte-i-z-cw, Imk¿tKm-Uv.
c≠v ]Xn-‰m-≠mbn HutZ-ymKnI Npa-X-eIƒ \n¿Δ-ln-°p-∂-tXm-sSm∏w Im¿jnI am[-y-a-cw-KØv {]h¿Øn-®p-h-cp∂p.
Cu Ime-b-f-hn-\Iw GI-tZiw 1500 Hmfw teJ-\-߃ hnhn[ ]{X amkn-IIfn¬ {]kn-≤o-I-cn-®n- p-
≠v. IqSmsX BIm-i-hm-Wn, Zqc-Z¿i≥ XpS-ßnb am[-y-a-ß-fn¬ Irjn kw_-‘-amb ]cn-]m-Sn-Iƒ
sNbvXp-h-cp-∂p. teJ-\-ß-fn¬ hnjb sshhn-[-yhpw imkv{Xo-b-Xbpw Irjn-co-Xn-I-sf-°p-dn-®p≈
hn⁄m\ hym-]-\-hp-sa√mw anIhp‰ coXn-bn¬ ssIIm-cyw sNbvXn-´p-≠v. Cu Ime-b-f-hn-\p-≈n¬
c≠v ]pkvX-I-߃ cNn-®n- p-≠v. Irjn hIp-∏n-\p-th≠n eo vse-‰p-Iƒ Xø-dm-°p-Ibpw I¿jI I-
znkv_p°v Xøm-dm-°p-Ibpw sNbvXn- p-≠v. IqSmsX ssPh-Ir-jn-sb-°p-dn®pw imkv{Xo-b-amb Irjn-
co-Xn-I-sf-°p-dn-®p-ap≈ Adn-hp-Iƒ hm´vkv B]v, bq Sq_v F∂o Ce-Ivt{Sm-WnIv am[-y-a-߃ hgn
I¿j-I¿°pw s]mXp-P-\-߃°pw \¬In-h-cp-∂p. Ct∏mƒ Imk¿tKmUv Pn√-bn¬ \ote-i-zcw
tªm°nse Irjn Akn-Âv Ub-d-IvS-dmbn {]h¿Øn-®p-h-cp-∂p.
lcnXap{Z ({ihyam[yaw) Ahm¿Uv
75,000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
IayqWn‰n tdUntbm _≥knK¿ 107.8
s{]mUyqk¿ : j_v\ \u^¬
kwhn[m\w : sP. tP°_v.
2010˛¬ ÿm]nXamb IayqWn‰n tdUntbm _≥knK¿ 107.8, ÿm]nXImew apX¬°pXs∂ Irjnbpambn
_‘s∏´ hnhn[ ]cn]mSnIƒ AhXcn∏n®phcp∂p. 2017˛18 ¬ IayWn‰n tdUntbm _≥knK¿ Irjnbpambn _‘s∏´p
c≠p ]cºcIƒ {]t£]WwsNbvXp; lcnXPmeIhpw I¿jIan{Xhpw. lcnXPmeIØn¬ Im¿jnI taJebn¬ hnPbn®
I¿jIcpsS A\p`h߃ ]¶phbv°pIbpw AhcpsS IrjncoXnIƒ hnhcn°pIbpw sNøp∂p. Irjnbnte°p P\ßsf
BI¿jn°m≥ ]cym]vXamb ]cºcbmWnXv. ap∏Ønbmdp F∏ntkmUqIƒ ]n∂n´ lcnXPmeIw F√m Xn¶fmgvNbpw cmhnse
8:30 \v kwt{]£Ww sNøp∂p. ]p\xkwt{]£Ww _p[\mgvN sshIn´v 5:30 \v sNbvXphcp∂p.
tdUntbmbnepsSbp≈ Irjn ]T\amWv I¿jIan{X. Ccp]Ønap∂p F∏ntkmUpIƒ ]n∂n´ t^m¨˛C≥
]cn]mSn Dƒs∏sS sshhn[yamb ]cn]mSnIƒ ssehmbn sNbvXphcp∂p. F√m hygmgvNbpw ap∂p aWn°mWv kwt{]£Ww.
31kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
lcnX ap{Z (A-®Sn am[-y-aw) Ahm¿Uv
75,000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
amXr- qan Hm¨sse-\nse Im¿jnI ]w‡n
FUn-‰¿ : \nX Fkv.hn
amXr-`qan Hm¨sse-\n¬ Im¿jnI kw_-‘-amb hm¿Ø-Ifpw o®-dp-Ifpw {]kn-≤o-I-cn-°p∂ ]w‡n-bmWv
'A{Kn-Iƒ®¿'.I¿j-I¿°v D]-Im-c-{]-Z-amb hnh-c-ß-fmWv CXn¬ {]kn-≤o-I-cn-°p-∂-Xv. Hm¨sse≥ am[-y-a-߃°v C°m-
eØv henb kzm-[o-\-am-Wp-f-f-Xv Ah P\-ß-fn¬ {]tX-yIn®v bphm-°-fn¬ Irjn-tbmSv B`n-ap-Jyw D≠m-°p-∂-Xn¬ henb
]¶pw hln-°p-∂p. hnj-b-ssh-hn-[-y-Øn-ep-ff anIhpw hnj-bsØ ka-{K-ambn ssIIm-cyw sNøp∂ cN\mssi-enbpw Fgp-
Øn-s\m∏w hoUntbm Ivfn∏p-Iƒ k∂n-th-in-∏n-°p∂ coXnbpw amXr- qan Hm¨sse-\nse Irjn ]w‡nsb thdn- Xpw anI-hp-f-f-
Xp-am-°p-∂p. A{Kn-Iƒ®-dn¬ 15 hy-X-ykvX hn`m-K-ß-fm-Wp-f-f-Xv.
lcnX ap{Z (Zy-iy am[-yaw)
75,000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
Zqc-Z¿i≥ tI{μw Xncp-h-\-¥-]p-c-Øn‚ IrjnZ¿i≥ ]cn-]mSn
\n¿ΩmWw ˛ ss_Pp N{μ≥, t{]m{Kmw slUv, ZqcZ¿i≥
kwhn[m\w : sI.Sn inhm\μ≥, iin Imcbv°maWvU]w, Ipdp®n cmPtiJc≥,
hn.sI. tkmatiJc≥ \mb¿
Xncp-h-\-¥-]pcw Zqc-Z¿i≥ tI{μw 2017-˛18 ¬ kwt{]£Ww sNbvX IrjnZ¿i≥ ]cn-]m-Sn-bmWv lcnX ap{Z
Ahm¿Un-\mbn ]cn-K-Wn-®-Xv. aqe-y-h¿≤nX Dev]-∂-ßfpsS Bh-iyIXsb∏‰n DXvt_m[n∏n°p∂ 'sshK- 2017', HmWm´pIcbpsS
sshhn≤yamb Im¿jnIs∏cpabpsS ]p\xkrjvSn apt∂m´p h® 'hnfs∏cpabpsS HmWm´pIc' Im¿jnI skan\m¿, kΩn{i
Irjnbnse hnPb anIhv {]Xn]mZn°p∂ ']mepw ao\pw ]®°dnbpw', kotdm _P‰v ]cnÿnXn kulrZ Irjnsb A[nIcn®p≈
ImSv ]Tn∏n® ]mTw, ho´pamen\yßfpsS kwkv°cWhpw `£y ao≥ hf¿Øepw ]®°dn Irjn ka\zbn°p∂
'ASp°fbgp°I‰mw' Idn°p≈ ao≥ hf¿Ømw F∂nhbmWv lcnX ap{Zbv°v ]cnKWn® ]cn]mSnIƒ.
Zriy anIhv, efnXamb Bib hn\nab coXn, Im¿jnImibßfpw Bhnjv°mcßfpw kpKaambn
Dƒs°m≈m\phpwhn[ap≈ AhXcW coXn, Nn{X kwtbmP\Ønse anIhv F∂nh ]cnKWn®mWv Ahm¿Uv \¬Inb-Xv.
Xncph\¥]pcw ZqcZ¿i≥ AhXcn∏n°p∂ IrjnZ¿i≥ cmPysaßpap≈ aebmfnIfpsS {]iwk ]nSn®p]‰n t]mcp∂p F∂Xpw
{it≤bamb ImcyamWv.
32kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
CSp°n Pn√bnse s\SpwI≠w cmP°mSv Irjn h≥ ]cn[nbnep≈,
Khs◊‚v bp.]n.Fkv. ]gb hnSpXn kwÿm\XeØn¬ ]®°dn Irjnbn¬
anI® k-vIqfn\p≈ H∂mw kΩm\Øn\v
A¿lambn. 50 sk‚ v ÿeØv
imkv{Xobambn ssPhcoXnbn¬ Irjn
Cd°nbncn°p∂p. _´¿ _o≥kv, Noc,
sh≠, hnhn[ C\w ]b¿, hgpXn\, apfIv,
Imt_Pv, tImfo^vfh¿, aØ≥, Iq¿°,
dmUnjv, Imc‰v, {Ko≥]okv, Dcpf°ngßv
XpSßn 26 Hmfw ]®°dnIƒ k-vIqƒ
hf∏n¬ Irjn sNbvXncn°p∂Xv
\m´pIm¿°v IuXpI ImgvNbmWv. \qX\
Irjn coXnIfmb kq£va PetkN\hpw,
hf{]tbmKhpw, agad F∂nh
D]tbmKs∏SpØp∂p.
"Ip´nbv°v Hcp ]®°dn' F∂
t]cn¬ hnZym¿∞n kz¥ambn ]®°dn
kz¥w t]tcgpXn kwc£n°p∂p F∂Xv
hfsc {]tXyIbmWv. 2014˛15 apX¬
2016˛17 hsc hnhn[ Irjn
{]h¿Ø\߃°mbn {]kvXpX k-vIqfn\v
]tØmfw Ahm¿UpIƒ e`n®n´p≠v. kvIqfntebv°p IS∂p hcp∂ Htcm
hy‡nbv°pw ]pØ≥ DW¿Δv \¬Ip∂XmWv ChnSpsØ IrjnbnS߃.
hnjclnX ]®°dnbneqsS BtcmKy kwc£Whpw, kmºØnI em`hpw
Ip´nIƒ°v t_m[ys∏Sp∂tXm-sSm∏w aÆnt\mSpw {]IrXntbmSpw Im¿jnI
hrØntbmSpap≈ Xmev]cyhpap≠mIp∂p.
anI® kvIqƒ
Khs◊‚v bp.]n. k-vIqƒ, ]gbhnSpXn,
Irjn `h≥ ˛ cmPm°mSv, s\SpwI≠w, CSp°n
H∂mw ÿm\w 75000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
]®-°dn hnI-k\ ]≤Xn Ahm¿Up-Iƒ
33kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
kn.-Fw.-F-kv, F¬.-]n.-kvIqƒ.-FÆqdmw hb¬,Irjn- -h≥˛ sh®q-®n-d, dm∂n, ]Ø\wXn´
]®°dn Irjnbn≥ Iogn¬ kwÿm\sØ anI® c≠masØ k- vIqfmbn
Xncs™Sp°s∏´n´p≈Xv ]Ø\w Xn´ Pn√bnse dm∂n, sh®q®nd Irjn `h≥ ]cn[nbnep≈
FÆqdmw hb¬, kn.Fw.Fkv. F¬.]n.
Fkv. k-vIqƒ BWv. X°mfn, Noc, sh≠,
hnhn[ C\w ]b¿, hgpXn\, apfIv,
Imt_Pv, tImh¬, ]∏mb, ISe, Idnth∏v,
hmg, apXnc, Iq¿°, s\√v XpSßn
hnhn[bn\w ]®°dnItfmsSm∏w 330
t{Km_mKpIfpw k-vIqƒ hf∏nse 40 sk‚v
ÿeØv `wKnbmbn Irjn sNbvXn´p≠v.
IoStcmKßsf \nb{¥n°p∂Xn\mbn
th∏n¬ Ijmbw, tKmaq{Xw t\¿∏n®Xv,
ssPh IoS\min\Iƒ, Ipanƒ \min\nIƒ,
F∂nh D]tbmKs∏SpØp∂p. aÆnc
ItºmÃv, _tbmKymkv …dn, NmWIs∏mSn,
tKmaq{Xw a‰p ssPh hf߃ Hmtcm
L´ßfnepw D]-tbm-Kn-°p-∂p. Irjn
hIp∏ns‚ tkh\w e`yam°ns°m≠v
]q¿Æambpw ssPh Irjn coXnIfmWv
Ahew_n®ncn°p∂Xv. Ip´nIƒ°v
Irjnbn¬ Xmev]cyw P\n∏n°p∂Xn\pXIpw hÆw ]®°dn Irjn sa®s∏´ coXnbn¬ \SØphm≥
kvIqƒ A≤ym]I¿ F√m t{]m’ml\hpw \¬In hcp∂p. k-vIqfnse 200 Hmfw hnZym¿∞nIƒ
]®°dn Irjnbn¬ ]¶mfnIfmIp∂p. k-vIqƒ hnZym¿∞nIƒ Xs∂ D]tbmK iq\yamb veI-vkv
t_mUpIƒ t{Km_mKpIfmbn am‰n Irjn°v D]tbmKn°p∂p. Huj[ kkytØm´w, iet`mZym\w,
Irjn ap‰ \gvkdn, ssPh sshhn[y DZym\w F∂nh k-vIqfnse Iq´nIƒ hfsc Nn´tbsS
]cn]men°p∂p. CtXmsSm∏w Ic s\¬ Irjnbpw sNøp∂p. at\mca \√]mTw ]pck-vImcw,
apIpfw ]pck-vImcw, ipNnXz hnZymeb Ahm¿Uv XpSßn Ft´mfw Ahm¿UpIƒ e`n®n´p≠v.
Irjn `h\n¬ \n∂pw \¬Ip∂ am¿§\n¿t±i߃ IrjnbnSØn¬ sIm≠phcp∂Xn\v {]tXyI
{i≤ ]Xn∏n®psIm≠v hnZym¿∞nIƒ Gs‰SpØp \SØnb Cu kwcw`w XnI®pw A n\μ\m¿lamWv.
c≠mw ÿm\w 50000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
anI® kvIqƒ
]®-°dn hnI-k\ ]≤Xn Ahm¿Up-Iƒ
34kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
Pn.-hn.-F-®v.-F-kv.F-kv,ssh°w shÃv,Irjn- -h≥˛ ssh°w, tIm´bw
tIm´bw Pn√bnse ssh°w Irjn `h≥ ]cn[nbnep≈ Pn.hn.
F®v.Fkv.Fkv. BWv anI® k-vIqfn\p≈ aq∂mw ÿm\w Icÿam°nbncn°p∂Xv.
k-vIqƒ hf∏nse 75 sk‚v ÿeØv
]mh¬, ]o®n¬, Npc°, Im]vkn°w,
X°mfn, Noc, sh≠, hnhn[ C\w ]b¿,
hgpXn\, apfIv, Imt_Pv, tImh¬, ]∏mb,
s\√v XpSßn 18 Hmfw C\w Irjn
sNøp∂p. NmWIs∏Sn, F√qs]mSn,
th∏n≥ ]nÆm°v, aÆnc ItºmÃv, hmw,
tKmaq{Xw a‰p ssPh hf߃, ^njv
Aant\m AknUv, PohmarXw XpSßo
hf{]tbmKw \SØp∂p. ChnsS
hnfshSp°p∂ ]®°dnIƒ Ip´nIfpsS
D®`£WØn\mbn FSpØ tijw
_m°nbp≈h k-vIqfn¬ kvs]jy Iu≠¿
aptJ\bpw, Gt°mtjm∏v aptJ\bpw
hnev]\ \SØp∂p. \qX\ Irjn
coXnIfmb kq£va PetkN\hpw,
hf{]tbmKhpw, agad, πmÃnIv ]pXbnS¬
F∂nh Irjnbv°v D]tbmKs∏Sp
Ønbncn°p∂p. ISIfnepw
ASp°fbnepw am{Xw I≠p
]cnNbn®ncp∂ ]®°dnIƒ kz¥ambn Irjn sNbvXv hnfshSpØ kt¥mjØn¬
kz¥w ho´pap‰tØbv°p IqSn X߃°p In´nb Irjn AdnhpIƒ ]I¿Øphm\p≈
Xo{h{]bXv\ØnemWv Cu k-vIqfnse Hmtcm hnZym¿∞nbpw. anI® ÿm]\ ta[mhn,
anI® Zo]nI ssPh \∑ ]≤XnbpsS IrjntØm´Øn\p≈ Bhm¿Uv XpSßnb 8
Hmfw Ahm¿UpIƒ Cu k-vIqfn\v e`n®n´p≠v.
ap∂mw ÿm\w 25000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
anI® kvIqƒ
]®-°dn hnI-k\ ]≤Xn Ahm¿Up-Iƒ
35kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
anI® hnZym¿∞n
Ipamcn A\qP kpk≥ tPmbv(F´mw ¢mkv hnZym¿∞n-\n)
sk‚v B‚vkv tKƒkv F®v.-F- v. Irjn- -h≥- -tIm- -bw,Ce-™n-a-‰-Øn¬ tImSn-am-X, tIm´bw
ho´p hf∏n¬ t{Km_mKpIƒ Dƒs∏sS 75 sk‚v ÿeØmWv Ipamcn. A\pPbpsS lcnX
hnπhw. sshhn≤yam¿∂ \qtdmfw ]®°dnIƒ hnfbp∂ IrjnbnSamWv A\pPbpsS ]®°dntØm´w.
hgpXn\, ]®apfIv, ]mh¬, ]Shew, sh≠, apfIpIƒ, C‰menb≥ se‰qkv, ]mgvken, skedn, ]pXn\,
a√nbne, B{^n°≥ a√n, Imt_Pv, tImfn^vfh¿, {_t°mfn, dmUnjv, t\mƒtImƒ, Imc‰v, S¿Wn∏v Imc‰v
, Dcpf°ngßv, kthmf, shfpØp≈n, NuNu, hnhn[ C\w X°mfnIƒ , cw` Ce hnhn[ C\w IqhIƒ,
s]cpwPocIw aqXemb 100 Hmfw ]®°dnIƒ Irjn sNbvXp hcp∂p. Ce™na‰w Hcp Im¿jnI
Ifcnbmbn am‰nbncn°pIbmWv Cu anSp°n.
amÿ AXp¬ IrjvW Fw.(]Ømw ¢mkv hnZym¿∞n-)
‰n.-Fw.-hn.-F-®v.-F-kv.-Fkv, s]cp-ºn-emhv, Irjn- -h≥- -IS-h-√q¿, Xr»q¿
50 sk‚v ÿeØv \yqX\ IrjncoXnIfmb {]knj≥ ^manwKv, kq£va PetkN\hpw,
hf{]tbmKhpw, agad F∂nh D]-tbm-Kn®v hfsc anI® coXnbn¬ Noc, sh≠, ]b¿, hgpXn\, apfIv,
Imt_Pv, tImfo vfh¿, aØ≥, XpSßnbh IrjnsNøp∂p. XnI®pw ssPh coXnbn¬ D¬∏mZn∏n°p∂
]®°dnIƒ \´pIm¿°v G‰hpw {]nbamWv. k-vIqƒ Irjnbn¬ klmbn°pIbpw kz¥ambn
ssPhhf߃, ssPhIoS\min\nIƒ F∂nh \n¿Ωn°pIbpw \m´pIm¿°v amXrIbmIp∂ coXnbn¬
c£nXm°sf Irjnbn¬ klmbn°pIbpw sNbvXv anI® hnfhv t\Snbncn°p∂p Cu sIm®p I¿jI≥.
k-vIqƒ Im¿jnI ¢∫nse kPoh ]¶mfnØØneqsS kl]mTnIƒ°pw amXrIbmWv AXp¬ IrjvW≥.
amÿ ln-em¬ apl-ΩZv(]{¥≠mw ¢mkv hnZym¿∞n-)
s_©v am¿°v C‚¿\m-j-W¬ kvIqƒ, Irjn-`-h≥-˛-I¬]-I-t©cn, Xncq¿ ae-∏pdw
145 sk‚v IrjnbnSØn¬ hnhn[ C\w NocIƒ, sh≠, ]b¿, \nXyhgpXn\, apfIv, Imt_Pv,
tImfo^veh¿, aØ≥, Imc‰v, a[pc Ingßv, t{_mt°mfn, dmUnjv, se‰qkv, hnhn[ C\w X°mfnIƒ,
khmf XpSßnb 35 Hmfw C\w ]®°dnIƒ hfsc imkvXobamb coXnbn¬ Irjn sNøp∂p. CXn¬
\n∂pw 5800 Intemtbmfw hnfhv e`n®p. \qX\ Im¿jnI hnZyIfmb hn°v CdntKj≥, {Un∏v CdntKj≥
F∂nh \√cnXnbn¬ Xs‚ IrjnbnSØn¬ A\ph¿Øn°pbpw hnZym¿∞nIƒ Dƒs∏sSbp≈ a‰v
I¿jI¿°v {]tNmZ\w BIpIbpw sNøp∂p. imkv{Xobamb coXn¬ Irjn ]cn]me\w \SØp∂ lnem¬
aplΩZv kz¥ambn ]®°dn ssXIƒ Dev]mZn∏n°pIbpw hnXcWw sNøpIbpw sNøp∂p.
aq∂mw ÿm\w 15000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
c≠mw ÿm\w 25000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
H∂mw ÿm\w 50000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
]®-°dn hnI-k\ ]≤Xn Ahm¿Up-Iƒ
36kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
{io. lcn-Zm-k≥ F.,Pn.-F-®v.- -Fkv. sh‰n-e-∏md, Irjn- -h≥- Dd-ßm- ncn, at©cn, ae-∏pdw
k-vIqfnse 60 sk‚v ÿeØv hnhn[ Xcw ]®-°-dn-Iƒ IrXrXtbmSpw hfsc `wKnbmbpw
Irjn sNbvXncn°p∂p. \qX\ Irjn coXnIfmb agad, πmÃnIv ]pXbnS¬, Xncn\\ hnZym¿∞nIƒ°v
]cnNbs∏SpØns°mSpØncn°p∂p. Irjn coXnIsf kw_‘n® skan\mdpIƒ, Ip´n®¥Iƒ F∂nh
Ct±lØns‚ ta¬ t\m´Øn¬ \SØp∂p. ssPh Irjn coXnIsf°pdn®v hnZym¿∞nIƒ°pw A≤-
ym-]-I¿°pw Aht_m[w \¬Iphm\pw Irjn Hcp PohnXcoXnbm°n am‰phm\pw Ct±lØn\p Ign™p.
{io. ‰n.Pn. tKm]n-\m-Y≥ ]n≈,Kh¨sa‚v bp.-]n. kvIqƒ, Irjn- -h≥- tXm∂-√q¿, ]¥-fw, ]Ø-\w-Xn´
k-vIqfn\p Np‰pap≈ GItZiw 25 sk‚v ÿeØmWv {io. tKm]n\mY≥ ]n≈ ]®°dn
Irjn sNøp∂Xv. IrjvW, Ithcn, KwK, bap\, kn‘p F∂o t]cpIfn¬ ¢∫pIƒ cq]oIcn®v ]®°dn
Irjnbn¬ hnZym¿∞nIfpsS ]¶mfnØw Dd∏m°p∂p. ap≥ h¿jßtf°mƒ anI® coXnbn¬ \qX\
imkv{Xob am¿§ßƒ {]IrXn kulrZ]cambn Is≠Øn ]q¿Æambpw ssPh Irjn coXnbmWv
Ahew_n°p∂Xv. ]®°dn hnØpIƒ tiJcn®v ssXIfm°n hnZym¿∞nIfpsS hoSpIfn¬ IrjnbvImbn
\¬In Cu A≤ym]I≥ k-vIqfn\v amXrIbmIp∂p.
{io. tPmbv B≥{Uq-kv,Kh¨sa‚v bp.-]n. kvIqƒ, ]g-b-h-SpXn,Irjn-`-h≥-˛cmPm-°mSv, s\Sp-¶-≠w, CSp°n
\qX\ Irjn coXnIfmb kq£va PetkN\hpw, hf{]tbmKhpw D]tbmKs∏SpØn kvIqfn\p
Np‰p-ap≈ 50 sk‚ v ÿeØv hnhn-[-b\w ]®-°-dn-Iƒ Irjn-sN-øp∂p. cmkhfßfpsSbpw,
IoS\min\pIfpsSbpw tZmj^e-ßsf°pdn®p≈ t_m[hevIcWw Ct±l-Øns‚ t\XrXzØn¬
Ip´nIƒ°v \¬Ip∂p.Ip´nbv°v Hcp ]®°dn F∂ t]cn¬ Ip´n Xs∂ kz¥ambn ]®°dn kz¥w
t]tcgpXn kwc£n°p∂p. ]q¿Æambpw ssPh hf߃ Ahew_n°p∂p. k- vIqfnse
]®°dntØm´Øn¬ Dev]mZn∏n-°p∂ hnhn[ hnØpIƒ kw`cn®v hnZym¿∞nIƒ°v XßfpsS hoSpIfn¬
]®°dn Irjn sNøp∂Xn\mbn hnXcWw \SØp∂p. ]®°dn ssPhcoXnbn¬ Irjn sNøm\p≈
DtØP\w hnZym¿∞nIƒ°v \¬In F∂XmWv Cu A≤ym]Is‚ t\´w.
aq∂mw ÿm\w 15000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
c≠mw ÿm\w 25000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
H∂mw ÿm\w 50000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
anI® ÿm]\ ta[mhn
]®-°dn hnI-k\ ]≤Xn Ahm¿Up-Iƒ
37kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
anI® A[ym-]-I≥
{io. _n.-_m_p,Fkv.-F≥. {SÃv lb¿sk-°‚dn kvIqƒ,Irjn-`-h≥-˛sNdn-b-\mSv, sNß-∂q¿, Be-∏pg
k-vIqfn¬ A[ym-]-Is‚ t\Xr-Xz-Øn¬ Hcp G°¿ ÿeØv hnhn[ ]®°dn hnfIƒ
IrjnsNøp∂p. Irjnbn¬ \n∂pw 1450 Intemtbmfw hnfhv e`n®p. k-vIu v B‚v ssKUvkv Fkv.]n.kn.
F≥.Fkv.Fkv. F∂nhbpsS A`napJyØn¬ anI® coXnbn¬ Im¿jnI {]h¿Ø\w \SØnhcp∂p.
IrjntbmSp≈ Ip´nIfpsS Xm¬]cyhpw hmk\bpw hf¿ØnsbSp°phm≥ A≤ym]I\v km[n®tXmsS
Cu Iq´¿°v XßfpsS kz¥w hoSn\v Np‰pw BhiyØn\v ]®°dnIƒ D≠m°phm\p≈ ]cnRvPm\hpw
e`n®p Ign™p. IrXy\njvTXtbmSpIqSnbp≈ Irjn ]cn]me\ apdIƒ Hmtcm sNSn°pw e`n®
hnfhpItfmsSm∏w tcJs∏SpØn a‰p≈hsc°mƒ hyXykvXcm°pIbpw sNbvXp.
H∂mw ÿm\w 50000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
{ioaXn _o\ Fw.-F-kv.shmt°-j-W¬ So®¿,Kh¨sa‚v ^nj-dokv hn.-F-®v.-Fkv.-Fkv., Irjn- -h≥- ssI∏-aw-Kew, Xr»q¿
k-vIqfnse H∂c G°tdmfw ÿmeØv hnhn[bn\w ]®°dnIƒ A≤ym]nIbpsS
t\XrXzØn¬ wKnbmbn Irjn sNbvXn p≠v. k-vIqfnse Ip nIfpsS hnhn[ Im¿jnI ¢∫pIƒ cq]oIcn®v
{]h¿Ø\߃°v DtØP\w ]Icp∂Xn\v ap∂n¬ \n∂p {]h¿Øn®p F∂Xv Cu A≤ym]nIbpsS
t\´amWv. imkv{Xobamb coXnbn¬ Irjn ]cn]me\w \SØp∂p. IrXyXm Irjn coXn, k¶cbn\w
hnØpIfpsS D]tbmKw F∂nh hnZym¿∞nIƒ°v ]cnNbs∏SpØn sImSp°pIbpw IrjntbmSp≈
A`napJyw hf¿ØpIbpw sNøp∂p.
{ioaXn cmPn Fw. tPm¿PvPn.-F-®v.-Fkv.- sh‰n-e-∏md, Irjn- -h≥- Dd-ßm- ncn, at©cn, ae-∏pdw
k-vIqfnse Ip´nIƒs°m∏w Irjn sNbvXv Gh¿°pw amXrIm]cambn {]h¿Øn°p∂ {ioaXn
cmPn, Nmenbm¿, `mcX∏pg, s]cnbm¿, ]º, I_\n F∂nßs\ ¢∫pIƒ cq]oIcn®v hnZym¿∞nIsf
]®°dn Irjnbn¬ ]s¶Sp∏n°pIbpw \qX\ Im¿jnI Irjn coXnIfmb agad, πmÃnIv
]pXbnS¬,F∂nh ]cnNbs∏SpØpIbpw sNbvXp. XnI®pw ssPhcoXnbn¬ Dev]mZn∏n°p∂ ]®°dnIƒ
hnev]\ \SØnbXneqsS k-vIqfnsebv°pv \s√cp hcpam\w D≠°phm≥ km[n®p.
c≠mw ÿm\w 25000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
aq∂mw ÿm\w 15000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
]®-°dn hnI-k\ ]≤Xn Ahm¿Up-Iƒ
38kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
anI® ¢Ã¿
Fcn-°pfw ]®-°dn ¢Ã¿aSn-ss°, Im™-ßmSv, ImkdtKmUv
11 slŒ¿ ÿeØmbn hnhn[bn\w ]®°dnIƒ XnI®pw
ssPhcoXnbn¬ Irjn sNbvXXn¬ \n∂pw GItZiw 136.5 StÆmfw hnfhv
e`n°pIbp≠mbn. bphI¿jI¿ ]¶ptN¿∂v \So¬ apX¬ hn]W\w
hscbp≈ F√m {]h¿Ø\ßfpw ¢Ãdns‚ ta¬t\m´Øn¬ \SØnhcp∂p.
XnI®pw ssPh IrjncoXnIƒ Ahew_n®psIm≠v hnjhnap‡amb
]®°dnIƒ Dev]mZn∏ns®Sp°phm≥ Ign™p F∂XmWv Cu ¢Ãdns‚
hnPbw.
\qd-\mSv F t{KUv ]®-°dn ¢Ã¿Irjn- -h≥˛\qd-\mSv, Nmcp-aq-Sv, Be-∏pg
5 slŒ¿ ÿeØv hnhn[bn\w ]®°dnIƒ ssPhIrjn
coXnbn¬ Irjn sNbvXXn¬ \n∂pw 60.8 StÆmfw hnfhv e`n®p. XpS¿®bmb
Irjn ÿeØns‚ e`yX°pdhv ]cnKW\bnseSpØpsIm≠v e`yamb
ÿeßfn¬ ]®°dn Irjn sNøp∂Xnt\msSm∏w Dev]mZ\hpw hn]W\hpw
GtIm]n∏n®v I¿jIcpsS t£aw Dd∏phcpØp∂p. hn]W\Øn\mbn tee
hn]Wn {]h¿Øn°p∂p. IqSmsX em`hnlnXw I¿jI¿°v e`yam°pIbpw
sNøp∂p. KpWta∑bp≈ ssXIƒ Dev]mZn∏n®v hn]W\w \SØpIbpw
sNøp-∂p.
H∂mw ÿm\w 50000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
hmbv]q¿ kzm{ib Im¿jnI hnI-k\ kanXnIrjn- -h≥˛tIm´m-¶¬, a√-∏≈n, ]Ø-\w-Xn´
hnhn[ C\w ]®°dnIƒ Irjn sNøp∂Xn¬ \n∂pw GItZiw
205.5 sa{SnIv StÆmfw hnfhv e`n°p∂p. ]®°dn I¿jI¿°v XßfpsS
Dev]∂߃ Znhtk\ FØn®p hn]W\w sNøp∂Xn\v ""\ndhv '' F∂
t]cn¬ Hcp kw`cW hn]W\ tI{μw Bcw`n®p.
c≠mw ÿm\w 25000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
aq∂mw ÿm\w 15000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
]®-°dn hnI-k\ ]≤Xn Ahm¿Up-Iƒ
39kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
anI® kzIm-cy-ÿm-]\w
_m^Jn bØow-Jm\ B¿Svkv &
kb≥kv tImtfPv t^m¿ hpa¨Irjn- -h≥˛ I¬∏-I-t©cn, hfm-t©-cn, ae-∏pdw
Xcnimbn ImSp ]nSn®p InS∂ Htc°¿ ÿew ]q¿Æambpw ssPh
Irjn coXnbn¬ IrjntbmKyam°n am‰n. \qX\ PetkN\ am¿§ßfmb Xncn\\,
Xp≈n\\, ssat{Imkv.{]nw•¿ F∂nhbpw {]tbm-P-\-s∏-Sp-Øp-∂p. Htc°¿ Irjn
ÿeØp \n∂pw GItZiw 5632 Intem{Kmw hnfhv e`n°pIbp≠mbn.
P\߃°nSbnepw hnZym¿∞n kaqlØn\nSbnepw hnjclnX˛ssPh ]®°dn
Irjnsb°pdn®v Aht_m[w kr„n°phm≥ Ign™p F∂XmWv Cu
ÿm]\Øns\ H∂mw ÿm\Øn\¿lam°nbXv.
krjvSn Nmcn-‰-_nƒ {SÃv\√-ØmWn, Irjn- -h≥˛ aq∂m¿, CSp°n
1 G°¿ 50 sk‚v ÿeØv hnhn[bn\w ]®°dnIƒ Irjn sNbvXv
GItZiw 3898.77 Intem{Kmw hnfhv e`n®n´p≠v. 6 agad bqWn‰pIfnepw Irjn
sNbvXn´p≠v. ""kr„n Km¿U≥ t{]mPŒv '' F∂ t]cn¬ am\knI sh√phnfn
t\cnSp∂ hnZym¿∞nIƒ°mbn Hcp t{]mPŒv hnPbIcambn Ch¿
\SØnhcp∂p.
kntÃgvkv Hm^v sk‚v tPmk^v]pXp-t»cn, Irjn- -h≥˛ I√q-∏-cw, a√-∏-≈n, ]Ø-\w-Xn´
H∂c G°¿ ÿeØv hnhn[bn\w ]®°dnIfpw Ingßp
h¿§ßfpw hfsc \√ coXnbn¬ Irjn sNøpIbpw GItZiw 1835 Intem{Kmw
hnfhv e`n°pIbpw sNbvXp. πmÃnIv aƒ®nwKv, Xp≈n\\ t]mep≈ \qX\
Irjn coXnIƒ Ahew_n°p∂p. hfsc Nn´tbmsS ]®°dn Irjn sNbvXv
a‰p≈h¿°v amXrIm]camb {]h¿Ø\߃ ImgvNhbv°phm≥ Cu
ÿm]\Øn\v Ign™n´p≠v.
aq∂mw ÿm\w 15000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
c≠mw ÿm\w 25000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
H∂mw ÿm\w 50000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
]®-°dn hnI-k\ ]≤Xn Ahm¿Up-Iƒ
40kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
am¿tØmam tImtfPvIp‰-∏pg, Irjn- -h≥˛ Xncp-h√, ]Ø-\w-Xn´
Htc°tdmfw ImSp ]nSn®p InS∂ ÿew Inf®p
hrØnbm°n hnhn[bn\w ]®°dnIƒ XnI®pw ssPhcoXnbn¬ Irjn
sNøp∂p. CXp IqSmsX hnØpIfpsS Xncs™Sp∏v, ssXIfpsS
Dev]mZ\w, ssPhIoS\min\n Xømdm°¬, IoS\nb{¥Ww, ]¥¬
\n¿ΩmWw, ItºmÃv \n¿ΩmWw, a‰v Irjn ]cn]me\ apdIƒ F√mw
Xs∂ hnZym¿∞nIfpsS Iq´mb {]h¿Ø\ØneqsS {]mh¿Øn-I-
am°n. ssPh IrjnbpsS ktμiw kaqlØntebv°v
FØn°phm\p≈ Hcp ]cn{iaw \SØphm≥ Cu ÿm]\Øn\p
km[n®p F∂XmWv am¿tØmΩm tImtfPns\ c≠mw
ÿm\Øn\¿lam°nbXv.
anI® s]mXpÿm-]\w
H∂mw ÿm\w 50000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
t]meokv tÃj≥ _n\m-\n-]pcwBeph tªm°v, Irjn- -h≥˛ sImSp-ß-√q¿, Fd-Wm-Ipfw
1.47 G°¿ Xcnimbn InS∂ncp∂ `qan
Im¿jnItbmKyam°n hnhn[bn\w ]®°dnIƒ Irjn sNøp∂p. 30
AwKßfp≈ Cu ÿm]\Ønse apgph≥ AwKßfpw Irjnbn¬
]¶mfnIfmIp∂p. Ct°mfPn°¬ F©n\obdnwKns‚ mKambn _¥n
sNSnIƒ h®p]nSn∏n®n p≠v. hrØnbmb IrjnbnSw, kq£va PetkN\
{IaoIcW߃, IfIƒ C√mØ IrjnbnSw, PohmWp hfßfpsS
{]tbmKw F∂nhbmWv Cu ÿm]\Øn\v H∂mw ÿm\w
Icÿam°phm≥ klmbn® LSI߃.
c≠mw ÿm\w 25000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
F.-F¬.-]n.-F-kv.]q≠q¿, Irjn- -h≥˛ sN¶f, Imk-d-tKmUv
ssPhcoXn Ahew_n°p∂ IrjnbneqsS hnhn[bn\w
]®°dnIƒ k-vIqƒ hf∏nse Htc°¿ ÿeØv Irjn sNøp∂p.
Htc°¿ ÿesØ Irjnbn¬ \n∂pw GItZiw 4225 Intem{Kmw
hnfhv e`n°pIbp≠mbn. Im¿jnI taJebnse \qX\ hnZybmb
IWnI PetkN\w {]tbmP\s∏SpØnbn´p≠v. A≤ym]IcptSbpw
k-vIqfnse lcnX ¢∫v AwKßfqtSbpw {]h¿Ø\ eambn \√
coXnbnep≈ hnfhv e`n°phm\pw Ip´nIƒ°v D®`£WØn\v
hnjan√mØ ]®°dn \¬Ip∂Xn\pw km[n®n´p≠v.
aq∂mw ÿm\w 15000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
]®-°dn hnI-k\ ]≤Xn Ahm¿Up-Iƒ
41kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
anI® a´p-∏mhv Irjn
H∂mw ÿm\w 50000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
{io. tXmakv F{_lmwIpt∂¬ tSmWn hn√, Irjn- -h≥˛ IS{], Xncp-h√, ]Ø-\w-Xn´
a´p∏mhn¬ 100 NXpc{i ao‰dn¬ 300 Hmfw t{Km_mKpIfn¬ hnhn-[-bn\w ]®-°-dn-Iƒ
Irjn sNbvXn´p≠v. CXn¬ \n∂pw 200 Intemtbmfw ]®°dn hnfhv e`n®p. ]q¿Æambpw ssPh
hfßfmWv a´p∏mhnse Irjnbv°mbn D]tbmKn®p hcp∂Xv. t{Km_mKpIfn¬ PetkN\
kuIcyØn\mbn ag-sh≈w kw -cn®v \qX\ coXnIfmb {Un∏v CdntKj≥, hn°v CdntKj≥, manen
{Un∏v CdntKj≥ F∂nh Ahew_n°p∂p. {io. tXmakv kz¥ambn a´p∏mhv Irjn
\SØp∂Xnt\msSm∏w Ab¬°mscbpw IrjnbpsS {][m\ysØ°pdn®v a\ nem°ns°mSp
°pIbpw sNøp∂p F∂-Xp-Xs∂ Ct±-lsØ a‰p-≈-h-cn¬ \n∂pw hyXy-kvX-\m-°p∂p.
{ioaXn k^nbmB\-∏pdw, Irjn- -h≥˛ ]c-∏-\-ßmSn, ae-∏pdw
{ioaXn. k^nb a´p∏mhn¬ 100 Hmfw t{Km_mKpIfn¬ ]®°dn Irjn sNøp∂p. CXn¬
\n∂pw 200 Intemtbmfw ]®°dn hnfhv e`n®p. ]q¿Æambpw ssPhcoXnbn¬ BWv Irjn
\SØp∂Xv. agbn¬ \n∂pw shbn¬ \n∂pw Irjnsb kwc£n°p∂Xn\mbn \qX\ Im¿jnI
hnZybmb agad Irjn coXn D]tbmKn°p∂p.
{ioaXn knan F.-sP.dwe a≥kn¬, Irjn- -h≥˛ Ip‰n-®¬, Im´m-°-S, Xncp-h-\-¥-]pcw
{ioaXn. knan a´p∏mhn¬ 1500 NXpc{i ASnbn¬ 450 Hmfw t{Km_mKpIfn¬ hnhn[
C\w]®-°-dn-Iƒ Irjn sNbvXn´p≠v. CXn¬ \n∂pw 495 Intemtbmfw ]®°dn hnfhv e`n®p.
]q¿W-ambn ssPh-co-Xn-Iƒ Ah-ew-_n-°p∂ {ioaXn knan, IrjncoXnIƒ a‰p≈hcntebv°v
]I¿∂psImSp°p∂Xn\pw {]tXyI {i≤ ]Xn∏n®p. a´p∏mhn¬ hnfbns®SpØv ]®°dnIƒ
anXamb \nc°n¬ \m´pIm¿°v e`yam°pIbpw AXn¬ \n∂pw hcpam\w D≠m°pbpw sNøp∂p.
aq∂mw ÿm\w 15000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
c≠mw ÿm\w 25000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
]®-°dn hnI-k\ ]≤Xn Ahm¿Up-Iƒ
42kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
aq∂mw ÿm\w 15000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
atX-Xc dkn-U≥kv Atkm-kn-tb-j≥Irjn- -h≥˛ sIm√w, sIm√w
sdknU‚vkv Atkmkntbj≥ ]cn[nbnep≈ 65 hoSpIfn¬ GItZiw 2 G°¿ÿeØv 300 t{Km_mKpIƒ Dƒs∏sS ]q¿Æambpw ssPh Irjn coXnIƒ Ahew_n®v]®°dn Irjn sNbvXncn°p∂p. imkv{Xobambpw aÆv ]cntim[\bpsS ASnÿm\ØnemWvIrjn sNøp∂Xv. ChnsS Dev]mZn∏n°p∂ ]®°dnIƒ BgvNbn¬ c≠p {]mhiyw N¥\SØn hn‰-gn-°p-∂p. em` \„ßfn√msX I¿jI¿ t\cn´v AhchcpsS Dev]∂߃hn‰gn°p∂Xn\v th≠ kuIcy߃ Atkmkntbj≥ `mchmlnIƒ \S∏nem°p∂p.tIm¿∏tdjs‚ klIcWtØmsS amXrIm IrjntØm´ßƒ \n¿Ωn°pIbpw, ]®°dn hnØvDev]mZn∏n®v a‰p I¿jI¿°mbn hnXcWw \SØn Ahsc°qSn Irjnbn¬]¶mfnIfm°pbpw sNbvXp. Atkmkntbj≥ ]cn[nbnse hoSpIfnse ASp°f
amen\y߃ kwk-vIcn°p∂Xntebv°mbn _°‰v ItºmÃv hym]Iam°nbXv FSpØp ]d-b-Ø° t\ -amWv.
]®-°dn hnI-k\ ]≤Xn Ahm¿Up-Iƒ
Km‘n-\-K¿ dkn-U≥kv Atkm-kn-tb-j≥Irjn- -h≥˛ hn¬h´w, H√q-°-c, Xr»q¿
65 hoSpIfn¬ GItZiw 2 G°¿ ÿeØv 300 t{Km_mKpIƒ Dƒs∏sS
]q¿Æambpw ssPh Irjn coXnIƒ Ahew_n®v ]®°dn Irjn anI® coXnbn¬
sNbvXncn°p∂p. Cu Atkmkntbj\n¬ A[nIw hcp∂ Dev]∂߃ BgvN N¥bneqsS
a‰p≈h¿°v FØp∂ XcØn¬ hnev]\ \SØp∂p. ssPh amen\y kwk-vIcWØn\p≈
hnhn[ am¿§ßsf°pdn®v ]cnio\߃ \¬IpIbpw hoSpIfn¬ amen\y kwk-vIcW
bqWn‰pIƒ \n¿Ωn®v D]tbmKn°pIbpw sNøp∂p. Atkmkntbj\nse `mchmlnIƒ
AwK߃°v Irjn kw_‘amb F√mØn\pw klmb߃ \¬In hcp∂p.
anI® dkn-U≥kv Atkm-kn-tb-j≥
H∂mw ÿm\w 50000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
Xr®w-_cw lcnX {Kq∏vIrjn- -h≥˛ Xfn-∏-dº, IÆq¿
c≠mw ÿm\w 25000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
sdknU‚vkv Atkmkntbj≥ ]cn[nbnep≈ 170 hoSpIfn¬ GItZiw 1 G°¿ÿeØv 110 t{Km_mKpIƒ Dƒs∏sS]q¿Æambpw ssPh Irjn coXnIƒ Ahew_n®v]®°dn Irjn anI® coXnbn¬ sNbvXncn°p∂p. CXn¬ \n∂pw 9370 Intem{Kmw ]®°dnDev]Zm]n°p∂Xn\v km[n®p. XnI®pw ssPh coXnbn¬ Dev]mZn∏n°p∂ ]®°dnIƒAtkmkntbjs‚ ]cn[nbnep≈ a‰p hoSpIfntebv°pw s]XpP\ßfntebv°p anXambhnebn¬ FØn°p∂Xn\v BgvN N¥Iƒ \SØn hcp∂p. ChnSpsØ ]®°dnIƒ\m´pIm¿°v Gsd {]nbamWv. sdknU‚v Atkmkntbj\nse hoSpIfnse amen\y kwk-vIcWØn\p≈ \S]SnIƒ kzoIcn®v Ah ]®°dnIrjn°v D]bp‡am°p∂p. \qX\Irjn coXnIfmb kq£va PetkN\hpw, hf{]tbmKhpw F∂nh D]tbmKs∏SpØp∂p.hoSpIfnse ]®°dntØm´w Ghtcbpw BI¿jn°p∂coXnbnemWv Hcp°nbncn°p∂Xv.
43kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
]®-°dn hnI-k\ ]≤Xn Ahm¿Up-Iƒ
anI® BZn-hmkn ¢Ã¿
H∂mw ÿm\w 50000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
]pecn ]®-°dn ¢Ã¿Irjn- -h≥˛ Bdfw, Ccn- n, IÆq¿
¢Ãdn¬ 12.5 G°¿ ÿeØv
]®°dn Irjn hy]n®p InS°p∂ ImgvN
IuXpIIcamWv. ssat{Im CdntKj≥ hnØv
s^¿´ntKj≥, πmÃnIv aƒ®nwKv, tkmf¿
]h¿ sse‰v {Sm∏v, ndtamƒ {Sm∏v, Ãn°n {Sm∏v
F∂o kmt¶XnI hnZyIƒ D]tbmKn°p∂p.
]q¿W-ambpw ssPh-coXn Ah-ew-_n-°p∂
Cu ¢Ã¿ amXr-Im-]-c-am-Wv.
F¥pw-]≈n ¢Ã¿Irjn- -h≥˛ Dd-ßm- n-cn,
at©-cn, ae-∏pdw
kz¥ambn 5 G°¿ ÿehpw ]m´Øn\v FSpØ 20
G°¿ ÿew Dƒs∏sS BsI 25 G°¿ ÿeØv ]®°dn
Irjn hym]n®p InS°p∂p. hnf h¿≤\hn\mbn ]q¿Æambpw
ssPhhf߃, NmWIw, th∏n≥ ]nÆm°v, ss{St°mU¿Ω,
NmWIØn¬ kwºq„oIcn®v ASnhfambn D]tbmKn°p∂p.
Irjnbv°v F√m hn[ klmbßfpw B[p\nI Irjn
coXnIsf°pdn®p≈ Adnhpw Ddßm´ncn Irjn `h\nse
DtZymKÿcpsS t\XrXzØn¬ F¥pw ]≈n ¢Ãdnse
Irjn°m¿°v \¬Ip∂p.
c≠mw ÿm\w 25000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
44kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
anI® Irjn AknÂv -U-b-d-IvS¿
H∂mw ÿm\w50000 cq], ^e-Iw, {]i-kvXn-]{Xw
{ioaXn enkn B‚WntImX-aw-Kew tªm°v, Fd-Wm-Ipfw
{ioaXn kn‘p-Ip-amcn]c∏ tªm°v, Imk-d-tKmUv
c≠mw ÿm\w25000 cq], ^e-Iw, {]i-kvXn-]{Xw
{ioaXn ao\ \mb¿tN¿Øe tªm°v, Be-∏pg
aq∂mw ÿm\w15000 cq], ^e-Iw, {]i-kvXn-]{Xw
]®°dn hnIk\ ]≤XnbpsS hnhn[ LSI߃ hfsc hnPbIcambn \S∏nem°phm≥
km[n®p. ImSp]nSn®v D]tbmKiq\yambn InS∂ Imfhbens\ {Ko≥kn‰n B°p∂ amXrIm ]≤Xnbv°v
XpS°an´p. hoSpIfn¬ an®w hcp∂ ]gßfpw ]®°dnIfpw DW°n kq£n°p∂Xn\v tkmfm¿
tlmw {Ub¿ kz¥ambn D≠m°n. ÿe]cnanXnbn¬ Pohn°p∂h¿°v ]®°dn Irjn
sNøp∂Xn\mbn 2 Xcw tamUpem¿ In®¨ Km¿U≥ tamUepIƒ \n¿Ωn®p. IqSmsX tImXawKew
tªm°nse 75% hnkvXrXnbn¬ hym]n®p InS°p∂ Ip´ºpg ]©mbØnse BZnhmkn IrjnbpsS
{]m[m\ysØ°pdn®v t_m[h¿°cn°m\p≈ ]cn{iaw \SØn.
]®°dn hnIk\ ]≤Xn {]Imcap≈ hnhn[ LSI߃ \√ coXnbn¬
]q¿ØoIcn°phm≥ km[n®p. Pn√mXe ¢Ã¿ 10 FÆam°n Db¿Øphm\pw IqSpX¬ I¿jIsc
]®°dn Irjnbntebv°v sIm≠phcphm\pw km[n®p. 6.2 slŒ¿ Xcnip`qan IrjntbmKyam°n
Xo¿Øp. Imk¿tKmUv Pn√bn¬ \S∏nem°phm≥ _p≤nap´p≈ LSIßfmb ssat{Im CdntKj≥
hnØv s^¿´ntKj≥, agad F∂o LSI߃ hfsc hnPbIcambn ]c∏ tªm°n¬ \S∏nem°phm≥
km[n®p. tªm°nse ]®°dn Dev]mZ\w 300 S¨ {]Xnh¿jw F∂p≈Xv GItZiw 600 SÆntebv°v
Db¿Øphm≥ Ign™p.
anI® Irjn AknÂv UbdŒ¿°p≈ aq∂mw ÿm\w Be∏pg Pn√bn¬ tN¿Øe
tªm°nse Irjn AknÂv UbdŒdmb {ioaXn ao\m \mb¿ Icÿam°n. ]®°dn hnIk\
]≤Xnbn¬ \S∏nem°nb F√m LSIßfpw hnPbØnseØn°phm≥ km[n®p. Cu ]≤XnbpsS
Iogn¬ 5 "F' t{KUv ¢ÃdpIfpw 6 KpUv ¢ÃdpIfpw {]h¿Øn°p∂p. ag°meØv Irjn sNøp∂Xn\v
Im¿jnI \qX\ coXnbmb agad Irjn {]Ncn∏n®p. IqSmsX hnjclnX ]®°dnIƒ Pn√bn¬
FØn°p∂Xn\v "hnjp°Wn 2017' F∂ ]®°dn hn]W\ime tªm°n¬ Bcw`n®p.
]®-°dn hnI-k\ ]≤Xn Ahm¿Up-Iƒ
45kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
{ioaXn {ioteJ ]n.Irjn- -h≥ ˛ CS-bq¿,hfm-t©cn tªm°v, ae-∏pdw
]®°dn hnIk\ ]≤XnbpsS hnhn[ LSI߃ hfsc hnPbIcambn \S∏nem°phm≥
km[n®p. ssPhIoS\min\n, Ipanƒ \min\n, ssPh hf߃, aÆnc ItºmÃv, NIncnt®m¿, ItºmÃv
F∂nh e`yam°p∂ Hcp Ct°mtjm∏v {]h¿Øn®phcp∂p. ]®°dnIfpsS aqeyh¿≤\Øn\mbn
{]tXyIn®pw FSbq¿ apfIv sIm≠m´Øn\mbn Hcp h\nXm kzbw klmbkwLw cq]oIcn°pIbpw
At\Iw ]cnioe\ ]cn]mSnIfpw t_m[h¬°cW ¢mkpIfpw kwLSn∏n°pIbpap≠mbn. tIcf
Im¿jnI k¿ΔIemimebpsS `uakqNnIm]Zhn°p≈ C\ßfn¬ FSbq¿ apfIns\
Dƒs∏SpØp∂Xn\v km[n®p. e yamb ]≤XnIfpsS hnthI]q¿Æamb kwtbmP\ØneqsS Irjn hs\
kmt¶XnI tI{μam°n Db¿Øphm≥ km[n®p F∂XmWv {ioaXn {ioteJsb c≠mw
ÿm\sØØn®Xv.
anI® Irjn Hm^o-k¿{io. tPmk^v Sn.-Fw.Irjn- -h≥ ˛ sN¶¬]md-ime tªm°v, Xncp-h-\-¥-]pcw
P\Iob ]cn]mSnIfneqsS ]®°dn hnIk\ ]≤XnbpsS hnhnZ LSI߃ \S∏nem°n.
ssPh]®°dn Dev]mZ\Øn\mbn henb tXmXn¬ t_m[h¬°cWhpw P\Iob apt∂‰hpw D≠m°n.
Im¿jnI hnIk\ ]≤XnbpsS hnhn[ LSI߃ hfsc hnPbIcambn ]q¿Ønbm°phm≥ {io
tPmk^n\v km[n®p. hnjclnXambn ]®°dn Dev]mZn∏n°p∂Xn\v klmbIcambn I¿jI¿°v
kmt¶XnI hnZyIƒ ]I¿∂p \¬Ip∂Xn\pw AØcw Dev]∂߃°v \ymbhne e`n°p∂Xn\v
kw`cW hn]W\ tI{μw Bcw`n°p∂Xn\pw km[n®p. CXpIqSmsX Cu {]tZiØv ]®°dn
Irjnbn¬ Hcp ]pXnb Aht_m[w kr„n°phm≥ Ign™p. \nc¥c kμ¿i\߃ hgn ]®°dn
hnIk\ ]≤Xnbn¬ ]¶mfnIfmb hnhn[ ÿm]\߃, k-vIqfpIƒ F∂nhnSßfn¬ ]®°dn
Irjnsb°pdn®v ]pXnb Ne\w kr„n°phm\pw km[n®p. Ign™ HmWØn\v Irjn hIp∏v \S∏nem°nb HmWkar≤n ]≤Xn
\√ coXnbn¬ \SØp∂Xn\v {io tPmk^v apJy ]¶v hln®ncp∂p.
Imemhÿm hyXnbm\w adnIS°p∂Xn\v kwc£nX Irjnbpw IrXyXmIrjnbpw
{]Ncn∏n®p. F√m ]®°dnIfpsSbpw hn]W\w Dd∏phcpØp∂Xn\mbn ]®°dn kw`cW hnXcWw
tI{μw Bcw`n®p. \qX\ kmt¶XnI hnZybmb aÆv clnX ]®°dn Irjn, shPn‰_nƒ sXdm∏n,
aqeyh¿≤nX bqWn‰pIƒ F∂nh \S∏nem°phm≥ km[n®p.
c≠mw ÿm\w25000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
aq∂mw ÿm\w15000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
tUm. F.-sP.-hn-sh≥knIrjn- -h≥ ˛ Xm∂nbwA¥n-°mSv tªm°v, Xr»q¿
H∂mw ÿm\w50000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
46kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
anI® Irjn Akn-Âv
H∂mw ÿm\w50000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
{io. kptajv kn.-sI.Irjn- -h≥ ˛ Bdfw, Ccn´n, IÆq¿
c≠mw ÿm\w25000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
aq∂mw ÿm\w
15000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
{io. `mkvI-c≥ sI.Irjn- -h≥ ˛ ]≈n-°-c, Imk¿tKmUv
Du¿÷nX ]®°dn hnIk\ ]≤Xnbn¬ \SØnb F√m {]h¿Ø\ßfnepw {io kptajvt\XrXzw \¬In. Pn√mXe ¢Ãdns‚ `mKambn Bdfw ^manse ]p\c[nhmk taJebn¬ 15h¿jØne[nIw Xcnimbn InS∂ ÿeØv BZnhmknIfpsS {Kq∏v cq]oIcn®v 5 slŒ¿ ÿeØvhnhn[bn\w ]®°dnIƒ Irjn sNøm≥ km[n®p. ]®°dn Irjnbnse hnhn[ LSI߃ e-{]-Z-ambn \S∏n-em°n. Bdfw manse BZnhmkn {Kq∏ns\ ]®°dn Irjnbntebv°v BI¿jn°phm≥Ign™p F∂XmWv {io kptajv kn.sI.˛sb H∂mw ÿm\Øn\v A¿l\m°nbXv.
Du¿÷nX ]®°dn hnIk\ ]≤Xnbpambn _‘s∏´ hnhn[ LSI߃ hnPbIcambn
\S∏nem°phm≥ km[n®p. ]®°dn hnIk\ ]≤XnbpsS hnhn[ LSI߃ \S∏nem°pIbpw
]®°dn Irjnbv°v th≠ ]cnioe\ ]cn]mSnIƒ kwLSn∏n°pIbpw sNbvXp. ssPh hfßfpw
ssPh IoS\min\nIfpw \n¿Ωn°phm\pw hn]peoIcn°p∂Xn\pw {io kp\n¬ Ipam¿ {][m\ ]¶v
hln®p. At\Iw t_m[h¬°cW ¢m pIƒ kwLSn∏n°pIbpw sNbvXn´p≠v.
]®°dn hnIk\ ]≤XnbpsS hnhn[ LSI߃ hfsc \√ coXnbn¬ \S∏nem°nbmWv
{io mk-vIc≥ Cu hnPbw t\SnbXv. ]®°dn Irjnbn¬ Irjn h≥ aptJ\ e`yam°p∂ apgph≥
B\pIqeyßfpw hniZam°ns°m≠v ]≈n°c Irjn`h≥ 2017˛18˛¬ ]pdØnd°nb _lph¿Æ
hm¿Øm]{XnI a‰p Irjn`h\pIƒ°pw A\pIcWobamb {]h¿Ø\ambncp∂p. hnØp apX¬
hn]Wn hscbp≈ ]®°dn Irjn coXnIfpw, ]®°dn Irjnbn¬ ]≈n°c Irjn`h≥
\S∏nem°nhcp∂ ]≤XnIfpw hm¿Øm]{XnIbn¬ hniZambn Dƒs∏SpØnbn´p≠v. CØcw {]hrØn
a‰p DtZym-K-ÿ¿°pw amXr-I-bm-°m≥ km[n®p F∂-XmWv Ct±-l-Øns‚ hnP-bw.
{io. kp\n¬Ip-am¿ sI.-Fw.Irjn- -h≥ ˛ sN¶¬, Xncp-h-\-¥]pcw
47kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
HmW-Øn\v Hcp-apdw ]®-°dn
H∂mw ÿm\w1 e£w cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
{ioaXn _o\ kl-tZ-h≥]p¥-°pgn lukv,
Irjn- -h≥ ˛ aXn-e-Iw, ]pXn-b-Im-hv, Xr»q¿
10 h¿jambn ]®°dn Irjnbn¬ ap≥ ]cnNbap≈ {ioaXn _o\ kl-tZ-h≥apJyambpw ]m´Øn\p ÿesaSpØmWv Irjn sNøp∂Xv. kz¥ambp≈ 33 sk‚v ]pcbnSØnse
sNdnb hoSns‚ sSd nepw Hcp ho´ntebv°mhiyamb ioXIme ]®°dnbpƒs∏sSbp≈
F√mbn\ßfpw Irjn sNøp∂p≠v. 500 t{Km_mKpIfnepw ]m´Øns\SpØ 2.5 G°dnepw
]®°dnIƒ°p ]pdta hmg, acn®o\n, Iq¿°, Ics\√v F∂nhbpw Irjn sNbvXp hcp∂p.
hnfIƒ°mhiyamb ssPhhfhpw ho´n¬ Xs∂ Dev]mZn∏n°p∂p. Km¿lnI amen\yßfn¬ \n∂pw
Dev]mZn∏n°p∂ _tbmKymkns‚ …dn apJy hfamWv. CXpIqSmsX IrjnbnSØnse Dev]∂߃
D]tbmKn®v {]h¿Øn°p∂ Hcp Im‰dnwKv bqWn‰pw kz¥ambp≠v. tIcf k¿°mcns‚
""I¿jIXneIw'' t{]m’ml\ Ahm¿UpIƒ Dƒs∏sS Ht´sd ]pck-vImc߃ {ioaXn _o\ kltZh\v e`n®n´p≠v. 2015˛se
Xr»q¿ Irjn hn⁄m≥ tI{μØns‚ "amXrIm h\nXm I¿jI' aXneIw tªm°v "Bfl Ahm¿Uv ', Km‘nPn ÃUn sk‚¿
"I¿jIXneIv ]pck-vImcw' 2016˛se ktcmPn\n˛ZmtamZ¿ ut≠j≥ A£b{io Ahm¿Uv XpSßnbh e`n®n´p≠v.
c≠mw ÿm\w50000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
{ioaXn _nμp kn_n.aWn-bm-º-d-bn¬
Irjn- -h≥ ˛ IpWm-]pcw, CSp°n
850 t{Km_mKpIfn¬ 1 G°¿ ÿeØpw XnI®pw ssPhcoXnbn¬ _o≥kv, Iymt_Pv,
a√n, X°mfn, sh≠, Noc, ]b¿, hgpX\, ]mh¬ ]®apfIv XpSßn hnhn[ C\߃ Irjn
sNbvXphcp∂p. \qX\ PetkN\am¿§ßfmWv Ch¿ koIcn®phcp∂Xv.
aq∂mw ÿm\w25000 cq], ^e-Iw, {]iwkm]{Xw
{ioaXn \n¿ae F¬,iymw \nhm-kv, ]´w XpcpØp ]n.-H,
Irjn- -h≥˛a¨t{Sm-Xp-cpØv, sIm√w
150 t{Km_mKpIfnepw 40 sk‚v ÿeØpw XnI®pw ssPh coXnbn¬ hnhn[ C\w
]®°dnIƒ Irjn sNbvXp hcp∂p. {]XnIqe Imemhÿbnepw G‰hpw ^e{]Zambn ]®°dn
Irjn sNøp∂p F∂XmWv Cu ho´ΩbpsS {]tXyIX. thentb‰w G‰hpw cq£amb a¨t{Sm XpcpØv
]©mbØn¬ kz¥ambn Hcp Irjn coXn ]co£n®v HmWhn]Wnbn¬ 75 Intem ]®°dn
\¬IpIbp≠mbn. ioXIme ]®°dnIƒ F√m kokWnepw \ap°pw Dev]mZn∏n°mw F∂v Cu
I¿jI sXfnbn®p.
48kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
{]n≥kn-∏¬ Irjn Hm^o-k¿ / Irjn tPmbn‚ v Ub-d-IvS¿
H∂mw ÿm\w(50,000/˛ cq]bpw {]iwkm-]-{Xhpw e-I-hpw) {ioa-Xn.-P-b-e-fn-X.-Fkv
Irjn AUo-j-W¬ Ub-d-IvS¿, sI Fkv Fkv Un F, Xr»q¿
c≠mw ÿm\w(25,000/˛ cq]bpw {]iwkm-]-{Xhpw e-I-hpw) {ioa-Xn. Djm-tZ-hn.-‰n.-B¿.
{]n≥kn-∏¬ Irjn Hm^o-k¿, Imk¿tKm-Uv.
aq∂mw ÿm\w(15,000/˛ cq]bpw {]iwkm-]-{Xhpw e-I-hpw) {ioa-Xn. {iotZ-hn.-Fw.
{]n≥kn-∏¬ Irjn Hm^o-k¿, Fd-Wm-Ip-fw.
Irjn sU]-yq´n Ud-IvS¿
H∂mw ÿm\w(12,500/˛ cq]bpw {]iwkm-]-{Xhpw e-I-hpw) 1.{ioa-Xn. kpP tPm¿÷v
Irjn sU]-yq´n Ub-d-IvS¿, ]Ø-\w-Xn-
2.{ioa-Xn. timim-Ω.-sI.Fw
Irjn sU]-yq´n Ub-d-IvS¿, ]Ø-\w-Xn´.
Irjn Akn-Â v Ub-d-IvS¿
H∂mw ÿm\w(25,000/˛ cq]bpw {]iwkm-]-{Xhpw e-I-hpw) {ioa-Xn. kpio-e.‰n
Irjn Akn-Âv Ub-d-IvS¿, Ccn-™m-e-°pS
c≠mw ÿm\w(15,000/˛ cq]bpw {]iwkm-]-{Xhpw e-I-hpw) {ioa-Xn. kc-k-z-Xn.-F.-sI.
Irjn Akn-Âv Ub-d-IvS¿, Ipg¬a-μw, ]me-°m-Sv.
aq∂mw ÿm\w(5,000/˛ cq]bpw {]iwkm-]-{Xhpw e-I-hpw) 1. {ioa-Xn. KoX. ]n.Sn
Irjn Akn-Âv Ub-d-IvS¿, h≠q¿, ae-∏pdw
2. {ioa-Xn.-_nPn tXmakv
Irjn Akn-Âv Ub-d-IvS¿, apf¥p-cp-Øn, Fd-Wm-Ipfw)
hn⁄m\hym-]-\-Øn-\p≈ anI® Irjn DtZym-K-ÿ¿°p≈
kwÿm-\-Xe Ahm¿Uv: 2017
hnhn[Xe-ß-fn¬ Irjn-h-Ip-∏n¬ tkh\w A-\p-jvTn-°p∂ anI® Irjn DtZ-ym-K-ÿ¿°p≈ kwÿm-\-Xe
Ahm¿Up-Iƒ°mbn Xmsg ]d-bp∂ DtZ-ym-K-ÿsc Xnc-s™-Sp-Øp.
49kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
Irjn Hm^o-k¿
H∂mw ÿm\w(25,000/˛ cq]bpw {]iwkm-]-{Xhpw^e-I-hpw) {ioa-Xn. {ioteJ ]n.
Irjn Hm^o-k¿,
Irjn `h≥, CS-bq¿, ae-∏pdw
c≠mw ÿm\w(15,000/˛ cq]bpw {]iwkm-]-{Xhpw^e-I-hpw) {io. cm[m-Ir-jvW≥. ]n.-sI.
Irjn Hm^o-k¿ (Rtd.)
Irjn `h≥, aøn¬, IÆq¿
aq∂mw ÿm\w(10,000/˛ cq]bpw {]iwkm-]-{Xhpw e-I-hpw) {io. kpPojv.-Fkv
Irjn Hm^o-k¿,
Irjn h≥, ]p∂-bq¿, Nmh-°m-Sv, Xr»q¿
Irjn Akn-Â v
H∂mw ÿm\w(25,000/˛ cq]bpw {]iwkm-]-{Xhpw^e-I-hpw) {io. cta-i≥.sI
Irjn Akn-Âv
Irjn h≥, s]cn-tßmw-h-b-°-c, IÆq¿
c≠mw ÿm\w(7,500/˛ cq]bpw {]iwkm-]-{Xhpw e-I-hpw) 1. {ioa-Xn. kcn-X.-B¿
Irjn Akn-Âv (t{KUv 1)
Irjn h≥, acp-X-tdm-Uv, ]me-°m-Sv.
2. {io. \njmμv ]pXnb ho´n¬
Irjn Akn-Âv
Irjn h≥, ]neo-t°mSv, Imk¿tKm-Uv.
aq∂mw ÿm\w(5,000/˛ cq]bpw {]iwkm-]-{Xhpw e-I-hpw) 1. {io.-P-bm-\-μ≥ ]n.
Irjn Akn-Â (t{KUv 1)
Irjn h≥, Aßm-Sn-]p-dw. ae-∏p-dw.
2. {io. kp\n¬Ip-am¿.-sI.-]n.
Irjn Akn-Âv
Irjn h≥, apf≥Xp-cp-Øn, Fd-Wm-Ip-fw.
50kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
t£mWn{]nb Ahm¿Uv25000 cq], ^e-Iw, {]iwkm-]-{Xw {io. hn. Fw. AtimIv Ipam¿
Pn√m aÆp kwc-£W Hm^o-k¿, ImkdtKmUv
t£mWn klm-bIv Ahm¿Uv15000 cq], ^e-Iw, {]iwkm-]-{Xw {ioaXn. Aºnfn ]n.
aÆp kwc-£W Hm^o-k¿, aqhm‰p]pg, FdWmIpfw
t£mWn tkhIv Ahm¿Uv10000 cq], ^e-Iw, {]iwkm-]-{Xw {io. hniz\mY≥ F.
Hmh¿ko-b¿, BeØq¿, ]me°mSv
G‰hpw anI® aÆpkwc-£W DtZym-K-ÿ¿
G‰hpw anI® aÆp-]-cy-th-jW DtZym-K-ÿ¿
Akn-Â v Ub-d-IvS¿
H∂mw ÿm\w {ioa-Xn. t__n tPm¿Pv
Akn-Âv Ub-d-IvS¿ (tkm-bn¬ k¿tΔ)
tIm´bw
c≠mw ÿm\w {ioa-Xn. B¿. A-\nX
Akn-Âv Ub-d-IvS¿ (tkm-bn¬ k¿tΔ)
sIm√w
{ioa-Xn. F≥.-hn. {ioIe
Akn-Âv Ub-d-IvS¿ (tkm-bn¬ k¿tΔ)
Xriq¿
aq∂mw ÿm\w {ioaXn ]n. {]oXn
Akn-Âv Ub-d-IvS¿ (tkm-bn¬ k¿tΔ)
ae-∏pdw
{ioaXn Cμp mkvI¿
Akn-Âv Ub-d-IvS¿ (tkm-bn¬ k¿tΔ)
Be-∏pg
tkmbn¬ k¿tΔ Hm^o-k¿
H∂mw ÿm\w {ioa-Xn. sI.-_n\n
tkm-bn¬ k¿tΔ Hm^o-k¿
tIm´bw
c≠mw ÿm\w {ioa-Xn. F.B¿. civan
tkm-bn¬ k¿tΔ Hm^o-k¿
Fd-Wm-Ipfw
aq∂mw ÿm\w {io. _nP-Ãn≥
tkm-bn¬ k¿tΔ Hm^o-k¿
sIm√w
51kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
dnk¿®v Akn-Â v
H∂mw ÿm\w {ioa-Xn F≥. arZpe
dnk¿®v Akn-Âv, RSAL
Xriq¿
c≠mw ÿm\w {ioa-Xn. C.-sI. dln-bm-\Øv
dnk¿®v Akn-Âv, HSAL
hb-\mSv
aq∂mw ÿm\w {ioaXn hn.-F. A\nj
dnk¿®v Akn-Âv, RSAL
Xriq¿
H∂mw ÿm\w {ioa-Xn tdmkn-en≥ sk_m-Ãy≥
Irjn sU]yq´n UbdŒ¿ (Hort.),
tIm´bw
c≠mw ÿm\w 1) {ioaXn teJm Im¿Øn,
Irjn sU]yq´n UbdŒ¿ (Hort.),
FdWmIpfw
2) {ioaXn. eXm Pn ]Wn°¿,
Irjn sU]yq´n UbdŒ¿ (Hort.),
Be∏pg
aq∂mw ÿm\w 1) {ioaXn.kmen hn tPmk^v,
Irjn sU]yq´n UbdŒ¿ (Hort.),
Xncph\¥]pcw.
2) {ioaXn. Ie.F,
Irjn sU]yq´n UbdŒ¿ (Hort.),
Xr»q¿
G‰hpw anI® tlm¿´nIƒ®¿ anj≥ DtZym-K-ÿ¿
H∂mw ÿm\w {io. _na¬ tLmjv
Irjn sU]yq´n UbdŒ¿ (Hort.)
tIm´bw
c≠mw ÿm\w {ioaXn. tPmfn AeI-vkv,
Irjn sU]yq´n UbdŒ¿ (Hort.)
IÆq¿
aq∂mw ÿm\w {io. kptcjv. _n,
Irjn sU]yq´n UbdŒ¿ (Hort.)
]me°mSv
anI® Pn√mXe tlm¿ v-s\‰v amt\Pv-sa‚ v Hm^ok¿
52kwÿm\I¿jIAhm¿Uv
^mw C≥^¿ta-j≥ _yqtdm