Haûi-Quaân trong nHieäm-vuï baûo-veä laõnH-Haûinavygermany.gerussa.com/main/HaiSu_TuyenTap/PhanHai/HSTT_v01nho... · goàm 8 só-quan Haûi-Quaân do HQ Ñaïi-Taù Phillip

117 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Phaàn Hai

Haûi-Quaân trong nHieäm-vuï baûo-veä laõnH-Haûi



Haûi-löïc



Ban Bieân-Taäp

eà-Ñoác Traàn-vaên-Chôn, giöõ chöùc-vuï Tö-Leänh Haûi-Quaân hai nhieäm-kyø, toång-coäng treân 10 naêm.

OÂng coù coâng haøn gaén nhöõng ñoå vôõ vaø baønh-tröôùng Haûi-Quaân trôû

thaønh moät quaân-chuûng tieân tieán, to lôùn vaø höõu-hieäu. Trong 11 vò töôùng Haûi-Quaân, oâng laø ngöôøi duy nhaát keït laïi taïi Vieät-Nam. Vôùi nhöõng naêm daøi tuø-toäi, oâng vaãn giöõ ñöôïc khí-tieát, ñaûm-löôïc cuûa moät vò töôùng laõnh cuûa mieàn Nam. Hieän Ñeà-Ñoác Traàn-vaên-Chôn cö-nguï taïi San Joseù, California, Hoa-Kyø.

Baøi phoûng-vaán cho chuùng ta thaáy quan-nieäm baûo-veä vaø phoøng-thuû laõnh-haûi Vieät-Nam nhö theá naøo ñeå choáng laïi söï xaâm-nhaäp cuûa Coäng-Saûn Baéc-Vieät baèng ñöôøng bieån trong cuoäc chieán vöøa qua.

- Ngöôøi Phoùng-Vieân (NPV): Thöa Ñoâ-Ñoác, nhieàu ngöôøi trong cuõng nhö ngoaøi Haûi-Quaân (HQ) cho raèng khi Ñoâ-Ñoác trôû laïi ñaûm-nhaän chöùc-vuï Tö-Leänh HQ, HQ luùc ñoù ñang ôû trong tình-traïng phaân-hoùa. Xin Ñoâ-Ñoác cho bieát thöïc traïng cuûa HQ luùc ñoù nhö theá naøo, (a) veà nhaân-söï cuõng nhö, (b) veà khaû-naêng baûo-veä laõnh-haûi vaø soâng ngoøi.

- Traàn-vaên-Chôn (TVC): Toâi ñoàng yù vôùi anh laø coù ngöôøi trong HQ vaø ngoaøi HQ noùi raèng HQ

ñang phaân-hoùa khi toâi trôû veà phuïc-vuï HQ, nhöng toâi chöa heà noùi nhö vaäy vì neáu HQ ñaõ thöïc söï phaân-hoùa thì khoù haøn gaén khaéng-khít laïi ñöôïc. Theo toâi nghó thì chæ coù söï baát-ñoàng yù-kieán giöõa moät soá só-quan cao caáp trong HQ khoâng ñöôïc giaûi-quyeát thoûa ñaùng neân xaûy ra söï xích mích, xao ñoäng, caàn söï can-thieäp cuûa thöôïng-caáp maø thoâi.

Trôû veà Haûi-Quaân, toâi khoâng ñeå yù ñeán vaán-ñeà naøy maø chæ chuù-taâm ñeán söï phaùt-trieån cuûa quaân-chuûng mình vaø gaït ra moïi aûnh-höôûng cuûa phe phaùi. Veà nhaân-söï, só-quan, haï-só-quan vaø ñoaøn-vieân ñeàu ñöôïc huaán-luyeän töø caùc tröôøng quaân-söï trong nöôùc cuõng nhö ngoaøi nöôùc (Phaùp, Myõ), hoïc-taäp chæ-huy, tham-möu, chieán-ñaáu, tieáp-vaän vaø moïi ngaønh kyõ-thuaät töø thaáp ñeán cao. Veà quaân-duïng (chieán-haïm, chieán-ñónh, suùng oáng, ñaïn-döôïc v.v...), taát caû ñeàu do Myõ vieän-trôï. Veà ñaïi ñôn-vò chieán-ñaáu, ta coù Haûi-Löïc, Duyeân-Löïc, Giang-Löïc, saùnh vôùi HQ mieàn Baéc thì löïc-löôïng cuûa chuùng ta lôùn maïnh hôn HQ ñòch raát nhieàu. Nhöng noùi ñeán khaû-naêng baûo-veä laõnh-haûi vaø soâng ngoøi cuûa HQ mình thì ai daùm noùi laø ñaõ ñuû roài, trong khi mình coøn caàn ñeán söï yeåm-trôï cuûa caùc löïc-löôïng HQ Myõ nhö Ñeä Thaát Haïm-Ñoäi, Löïc-Löôïng Tuaàn-Duyeân,

Ñ

Phoûng-vaán:Ñeà-Ñoác TRAÀN VAÊN-CHÔN

Nhieäm-vuïbaûo-veä laõNh-haûi


Löïc-Löôïng Tuaàn-Giang vaø Löïc-Löôïng Löu-Ñoäng Soâng.

Chuùng ta cuõng nhôù raèng mình ñaõ ñaùnh chìm moät chieác taøu chôû vuõ-khí cuûa Coäng-Saûn (CS) mieàn Baéc naêm 1965 nhöng chuùng ta chæ ñaùnh chìm noù khi noù ñaõ vaøo taän baõi Vuõng-Roâ roài. Nghieân-cöùu traän ñaùnh naøy, ngöôøi ta nhaän thaáy coù moät soá taøu khaùc ñaõ xaâm-nhaäp thaønh-coâng xuyeân qua caùc vuøng kieåm-soaùt cuûa ta maø khoâng phaùt-giaùc ñöôïc.

- NPV: Khi Ñoâ-Ñoác trôû laïi Haûi-Quaân, cuõng laø luùc cuoäc chieán-tranh Vieät-Nam ôû vaøo giai-ñoaïn buøng noå. CS Baéc-Vieät ñaõ duøng moïi phöông-tieän ñeå xaâm-nhaäp ngöôøi vaø chieán-cuï vaøo Mieàn Nam. Vôùi HQ, coâng-cuoäc phoøng-veä laõnh-haûi ñaõ ñöôïc quan-nieäm nhö theá naøo?

- TVC: Khi toâi trôû veà HQ , quan-nieäm phoøng-veä duyeân-haûi laø choáng xaâm-nhaäp cuûa CS Baéc-Vieät

vaøo laõnh-thoå Vieät-Nam Coäng-Hoøa (VNCH) baèng ñöôøng bieån. * HQVN laõnh nhieäm-vuï tuaàn-phoøng, luïc-soaùt,

chaän baét hay tieâu-dieät caùc ghe thuyeàn cuûa ñòch doïc saùt bôø bieån baèng chieán-ñónh vaø haûi-thuyeàn cuûa caùc Vuøng Duyeân-Haûi ñoàng thôøi bieät-phaùi caùc chieán-haïm hoaït-ñoäng trong vuøng haønh-quaân Market Time cuûa Myõ.

* Coøn HQ Hoa-Kyø laõnh nhieäm-vuï haønh-quaân Market Time, tuaàn-phoøng moät vuøng bieån keùo daøi töø vó-tuyeán 17 ñeán ñöôøng Breùvieù trong vònh Thaùi-Lan vaø nôùi roäng ra 40 haûi-lyù baèng Löïc-Löôïng Tuaàn-Duyeân vaø phi-cô do Ñeä Thaát Haïm-Ñoäi bieät-phaùi, ñoàng thôøi bao vaây caùc cöûa soâng lôùn baèng Löïc-Löôïng Tuaàn-Giang.

Chính-phuû VNCH chính-thöùc cho pheùp chieán-haïm, chieán-ñónh cuûa HQ Hoa-Kyø luïc-soaùt, chaän baét hoaëc tieâu-dieät caùc taøu thuyeàn CS Baéc-

Ñeà-Ñoác Traàn-vaên-Chôn


Vieät xaâm-nhaäp laõnh-haûi VNCH vaø vuøng tieáp-caän.- NPV: Xin Ñoâ-Ñoác noùi roõ veà chieán-dòch

Market Time:(a) qua nhöõng giai-ñoaïn (b) nhöõng muïc-ñích cuûa töøng giai-ñoaïn naøy

vaøø(c) keát-quaû cuûa noù.- TVC: Market Time laø teân moät cuoäc haønh-

quaân cuûa HQ Myõ choáng CS mieàn Baéc xaâm-nhaäp vaøo VNCH baèng ñöôøng bieån, cuoäc haønh-quaân naøy baét ñaàu töø ngaøy 24 thaùng 3 naêm 1965 döôùi quyeàn chæ-huy cuûa Tö-Leänh Löïc-Löôïng Ñaëc-Nhieäm 71 tröïc thuoäc Tö-Leänh Haïm-Ñoäi Thaùi-Bình-Döông (CINCPACFLEET) vaø ñaët Boä Tö-Leänh treân Tuaàn-döông-haïm USS Canberra (CAG 2).

Ngöôøi ta thöôøng goïi noù laø chieán-dòch vì lieân-quan ñeán chính-trò, quaân-söï, keùo daøi cho ñeán khi chuyeån giao cho HQVNCH, vaø heä-thoáng chæ-huy raát phöùc-taïp. Tuøy theo söï bieán-chuyeån cuûa tình-hình vaø söï tieán-trieån cuûa löïc-löôïng, ta coù theå chia chieán-dòch Market Time ra laøm boán giai-ñoaïn:

Giai-ñoaïn IÑaàu naêm 1964, tình-baùo Myõ quaû-quyeát raèng

Haø-Noäi leùn-luùt xaâm-nhaäp caùn-boä vaø vuõ-khí quaân-duïng vaøo Nam baèng ñöôøng bieån vì thuaän-tieän nhaát vaø ít toán keùm nhaát. HQVNCH luùc ñoù chæ coù 28 chieán-haïm coù khaû-naêng ñi bieån vaø vaøi traêm chieác haûi-thuyeàn tuaàn-tieãu doïc theo duyeân-haûi, hoaït-ñoäng khoâng höõu-hieäu. HQ Myõ göûi moät toaùn ñaëc-bieät goàm 8 só-quan Haûi-Quaân do HQ Ñaïi-Taù Phillip H. Bucklew höôùng-daãn, qua Vieät-Nam ñeå nghieân-cöùu vaán-ñeà xaâm-nhaäp. Bucklew phuùc-trình raèng CS mieàn Baéc ñaõ xaâm-nhaäp nhieàu ñeán möùc ñoä coù theå yeåm-trôï cho CS mieàn Nam môû caùc cuoäc haønh-quaân ñaïi qui-moâ, coøn toå-chöùc choáng xaâm-nhaäp cuûa HQVN chæ coù treân danh-nghóa vaø hoaït-ñoäng khoâng ñaùng keå. Bucklew ñeà-nghò taêng-cöôøng khaû-naêng cuûa HQVNCH ñoàng thôøi boå-sung hoaït-ñoäng baèng löïc-löôïng HQ Myõ vaø nhaán maïnh raèng “chæ ngaên-chaën ñöôøng bieån maø khoâng coù löïc-löôïng tuaàn-tieãu doïc bieân-giôùi VNCH - Laøo - Campuchia thì söï xaâm-nhaäp cuûa ñòch khoâng bao giôø chaám döùt”.

Ngaøy 6 thaùng 2 naêm 1965, chuùng ta ñaùnh

chìm moät chieác taøu 100 taán chôû ñaày vuõ-khí, ñaïn-döôïc cuûa CS Baéc-Vieät trong khi taøu naøy ñaõ vaøo taän baõi Vuõng-Roâ roài. Nghieân-cöùu chieán-tröôøng vaø traän ñaùnh naøy, ngöôøi ta nhaän thaáy raèng tröôùc ñoù ñaõ coù moät soá taøu khaùc xaâm-nhaäp thaønh-coâng. Ñaàu thaùng sau, Ñaïi-Töôùng Westmoreland, Tö-Leänh Vieän-Trôï Quaân-Söï Myõ taïi VNCH (ComUSMACV), trieäu-taäp moät buoåi hoïp keùo daøi caû tuaàn-leã, goàm coù Tö-Leänh Thaùi-Bình-Döông (CINCPAC), ñaïi-dieän Tö-Leänh Haïm-ñoäi Thaùi-Bình-Döông (CINCPACFLT), ñaïi-dieän Boä Toång-Tham-Möu Quaân-Löïc VNCH, Tö-Leänh HQVNCH, tröôûng ñoaøn Coá-Vaán Hoa-Kyø (CNAG) vaø ñaïi-dieän caùc ñôn-vò Vieät Myõ lieân-quan. Hoäi-nghò ñoàng yù môû cuoäc haønh-quaân hoãn-hôïp Vieät-Myõ vôùi quan-nieäm giao cho HQVNCH hoaït-ñoäng ven bôø duyeân-haûi coøn HQ Hoa-Kyø hoaït-ñoäng trong vuøng bieån bao boïc duyeân-haûi roäng 40 haûi-lyù vaø xin chính-phuû VNCH cho pheùp chieán-haïm Myõ tìm kieám, chaän xeùt vaø baét hoaëc tieâu-dieät caùc taøu thuyeàn khaû-nghi cuûa CS xaâm-nhaäp trong laõnh-haûi VNCH vaø vuøng tieáp-caän.

Ngaøy 16 thaùng 3 naêm 1965, Boä Toång-Tham-Möu Lieân-Quaân Myõ (JCS) chaáp-thuaän cuoäc haønh-quaân naøy vaø chính ngaøy naøy hai Khu-truïc-haïm USS Higbee DD 806, vaø USS Black DD 666 coù maët taïi vuøng haønh-quaân vaø phi-cô SP-2 baét ñaàu caùc phi-vuï tuaàn-tieãu, xuaát-phaùt töø phi-tröôøng Taân-Sôn-Nhöùt. Cuoäc haønh-quaân naøy chính-thöùc mang teân Market Time keå töø ngaøy 24 thaùng 3 naêm 1965 vaø trieån-khai löïc-löôïng raát nhanh choùng. Chæ trong voøng hai tuaàn-leã sau thì ñaõ coù 28 chieán-haïm Myõ loaïi Khu-truïc DD, Khu-truïc Hoä-Toáng DER, Truïc-loâi MSO tham-döï döôùi quyeàn chæ-huy cuûa Tö-Leänh Löïc-Löôïng Tuaàn-Tieãu VN (Vietnam Patrol Force), nhieäm-danh laø Tö-Leänh Löïc-Löôïng Ñaëc-Nhieäm 71(CTF 71), tröïc thuoäc Tö-Leänh Haïm-Ñoäi Thaùi-Bình-Döông. Sau ñoù ñöôïc boå-sung theâm 54 duyeân-toác-ñónh (PCF) tuaàn-tieãu doïc duyeân-haûi vaø 17 Tuaàn-duyeân-ñónh (WPB) cuûa Haûi-Ñoäi Duyeân-Phoøng (9 chieác tuaàn-tieãu doïc theo vó-tuyeán 17 vaø 8 chieác doïc theo ñöôøng Breùvieù trong vònh Thaùi-Lan). Ngaøy 11 thaùng 5 naêm 1965, chính-phuû VNCH chính-thöùc cho pheùp caùc ñôn-vò haønh-quaân Market Time luïc-soaùt, chaän baét nhöõng taøu xaâm-nhaäp vaøo laõnh-haûi VNCH (3 haûi-lyù caùch bôø) vaø vuøng tieáp-caän


(12 haûi-lyù caùch bôø). Ngoaøi vuøng tieáp-caän, nhöõng taøu ngôø raèng taøu ñaêng boä VNCH cuõng phaûi bò xeùt. Neáu lôõ xeùt laàm taøu ngoaïi quoác, chính-phuû VNCH seõ chòu boài thöôøng.

Giai-ñoaïn IICuoái thaùng 4 naêm 1965, Boä-Tröôûng Quoác-

Phoøng Myõ chaáp-thuaän ñaët cuoäc haønh-quaân Mar-ket Time döôùi quyeàn chæ-huy cuûa Ñoaøn Coá-Vaán HQ(CNAG/MACV) vaø chæ-ñònh Ñoâ-Ñoác Norwell Ward laøm tröôûng ñoaøn thay theá Ñaïi-Taù Hardcastle. Ñoâ-Ñoác Ward thaønh-laäp Löïc-Löôïng Kieåm-Duyeân (Coastal Surveillance Force) vôùi nhieäm-danh Löïc-Löôïng Ñaëc-Nhieäm 115 (Task Force 115) do oâng ñích-thaân chæ-huy. Ngaøy 1 thaùng 8 naêm 1965, Tö-Leänh Haïm-Ñoäi Thaùi-Bình-Döông chuyeån traùch-nhieäm haønh-quaân Market Time cho Tö-Leänh Vieän-Trôï Quaân-Söï Myõ Taïi VNCH (MACV) vaø Tö-Leänh Löïc-Löôïng Ñaëc-Nhieäm 71 baøn-giao quyeàn chæ-huy cuoäc haønh-quaân naøy cho Tö-Leänh Löïc-Löôïng Ñaëc-Nhieäm 115 (CTF 115). Löïc-Löôïng naøy goàm coù 7 DER, 2 MSO, 2 LST, 54 PCF, Haûi-Ñoäi 1 Duyeân-Phoøng goàm 9 WPB taïi An-Thôùi vaø 8 WPB taïi Ñaø-Naüng, 5 phi-cô tuaàn-tieãu SP-2H taïi Taân-Sôn-Nhöùt vaø moät soá phi-cô do Ñeä Thaát Haïm-Ñoäi bieät-phaùi. Ngoaøi ra coøn coù maùy bay Lockheed P3A Orion xuaát-phaùt töø Sangley Point (Phi-Luaät-Taân) tuaàn-tieãu töø Vuõng-Taøu ñeán vó-tuyeán 17, maùy bay Martin P5 Marlin töø caùc taøu meï (tender) vaø maùy bay Lockheed P2V Neptune töø Taân-Sôn-Nhöùt vaø Cam-Ranh tuaàn-tieãu treân caùc cöûa soâng töø Vuõng-Taøu cho ñeán An-Thôùi. Doïc theo duyeân-haûi coù 5 Trung-Taâm Kieåm-Soaùt Duyeân-Haûi (Coastal Surveil-lance Center) taïi Ñaø-Naüng, Qui-Nhôn, Nha-Trang, Vuõng-Taøu vaø An-Thôùi, ñaëc-traùch phoái-hôïp hoaït-ñoäng cuûa caùc ñôn-vò HQ Vieät-Myõ. Moät Trung-Taâm Haønh-Quaân (Surveillance Operation Center) ñaët taïi Toång-Haønh-Dinh cuûa CNAG/MACXV ñeå chæ-huy haønh-quaân Market Time.

Giai-ñoaïn IIIÑaàu thaùng 10 naêm 1965, ñaïi-dieän Tö-Leänh

Haûi-Quaân Myõ (CNO), ñaïi-dieän CINCPAC, ñaïi-dieän CINCPACFLT, ñaïi-dieän ComUSMACV vaø CNAG hoïp taïi Saøi-Goøn ñeå duyeät-xeùt laïi söï tieán-trieån cuûa cuoäc haønh-quaân Market Time. Keát-quaû cuoäc hoïp laø taêng-cöôøng Task Force 115 baèng caùch theâm 5 chieán-haïm tuaàn-tieãu ngoaøi khôi, taêng gaáp ñoâi soá phi-vuï tuaàn-tieãu, taêng soá PCF leân 84 chieác vaø soá WPB leân 26 chieác. Ngoaøi nhieäm-vuï choáng xaâm-nhaäp CS baèng ñöôøng bieån, Market Time coøn coù nhieäm-vuï caûi-tieán khaû-naêng cuûa HQVNCH ñeå giuùp löïc-löôïng Vieät Myõ choáng söï noåi daäy cuûa CS taïi VN. Veà phaàn HQVN, Löïc-Löôïng Haûi-Thuyeàn bò giaûi-taùn, nhaân-vieân vaø quaân-duïng ñöôïc saùt nhaäp vaøo HQ ñeå boå-sung caùc Vuøng Duyeân-Haûi, hoaït-ñoäng ven bôø vaø trong caùc vaøm soâng; coøn caùc chieán-haïm cuûa Haûi-Löïc bieät-phaùi thì hoaït-ñoäng ngoaøi khôi theo heä-thoáng TF 115. Ngoaøi ra, ngaøy 18 thaùng 12 naêm 1965, Ñoâ-Ñoác Ward ñöôïc chæ-ñònh thaønh-laäp vaø chæ-huy Löïc-Löôïng Tuaàn-Giang (River Patrol Force) döôùi nhieäm-danh Task Force 116 goàm 120 PBR, 20 LCPL, 1 LSD, 1 LST vaø 8 tröïc-thaêng UH1B. Löïc-Löôïng naøy hoaït-ñoäng ôû caùc cöûa soâng vaø tuaàn-tieãu saâu vaøo thöôïng nguoàn khoaûng 25 haûi-lyù. HQVN bieät-phaùi lieân-laïc-vieân treân chieán-haïm vaø chieán-ñónh Myõ ñeå tieän vieäc kieåm-soaùt ghe thuyeàn. TF 116 tröïc thuoäc CNAG nhöng naèm ngoaøi heä-thoáng Market Time.

Giai-ñoaïn IVNhaän thaáy sau naøy seõ chuyeån giao traùch-

nhieäm haønh-quaân cuûa HQ Myõ taïi VN cho HQVNCH, Ñoâ-Ñoác Ward quan-nieäm raèng moïi cuoäc haønh-quaân cuûa HQ Myõ taïi VN phaûi toå-chöùc phoái-hôïp vôùi caùc cuoäc haønh-quaân cuûa HQVNCH ñeå sau naøy coù theå boå-sung nhau thaønh moät cuoäc haønh-quaân thoáng-nhaát vaø nhöõng phöông-tieän duøng ñeå HQ Myõ haønh-quaân phaûi ñaët trong caên-cöù HQVNCH ñeå phoái-hôïp yeåm-trôï vaø sau naøy deã chuyeån giao. Löïc-löôïng cuûa HQ Myõ taïi VN caøng ngaøy caøng phaùt-trieån döôùi söï chæ-huy cuûa CNAG, nhöng CNAG theo danh-nghóa chæ laø Tröôûng Ñoaøn Coá-Vaán HQ - moät thaønh-phaàn tham-möu cuûa MACV - chôù khoâng phaûi laø moät vò Tö-Leänh. Ñoâ-Ñoác Ward (CNAG) neâu nhöõng vaán-ñeà naøy leân USMACV vaø CNO Myõ. Hai vò naøy ñoàng yù


chöùc-vuï CNAG khoâng coøn thích-hôïp vôùi tính-chaát thay ñoåi cuûa caùc cuoäc haønh-quaân cuûa HQ caøng ngaøy caøng phöùc-taïp. Ngaøy 1 thaùng 1 naêm 1966 oâng ñeà-nghò giaûi phaùp sau ñaây:* Thaønh-laäp Boä Tö-Leänh HQ Myõ taïi VN (NavForV

Command) döôùi quyeàn chæ-huy haønh-quaân cuûa CINCPACFLT vaø döôùi söï kieåm-soaùt haønh-quaân cuaû ComUSMACV. NavForV phaûi do moät vò só-quan HQ chæ-huy vaø vò só-quan naøy kieâm-nhieäm chöùc-vuï CNAG.

* Taát caû ñôn-vò HQ Myõ taïi Vieät-Nam, tröø Quaân-Ñoaøn III Thuûy-Quaân-Luïc-Chieán ñeàu ñaët döôùi quyeàn kieåm-soaùt haønh-quaân cuûa ComNavForV.

* ComNavForV coù traùch-nhieäm (tröôùc ComUS-MACV), yeåm-trôï tieáp-vaän cho taát caû löïc-löôïng HQ Myõ taïi VN trong ñoù coù caû Quaân-Ñoaøn III Thuûy-Quaân-Luïc-Chieán.

Ñeà-nghò naøy ñöôïc JCS chaáp-thuaän. Ñoâ-Ñoác Ward, CNAG, ñöôïc chæ-ñònh kieâm-

nhieäm chöùc-vuï Tö-Leänh Löïc-Löôïng HQ Myõ taïi VN (ComNavForV). Ngaøy 16 thaùng 4 naêm 1966, oâng baøn-giao chöùc-vuï CTF 115 cho Ñaïi-Taù Clifford L. Stewart vôùi cuoäc haønh-quaân Market Time; vaø ngaøy 18 thaùng 5 naêm 1966, oâng baøn-giao chöùc-vuï CTF 116 cho Ñaïi-Taù B. B. Witham vôùi cuoäc haønh-quaân Game Warden. Caû hai löïc-löôïng vaø cuoäc haønh-quaân naøy ñeàu tröïc thuoäc ComNavForV.

Song-song vôùi hai löïc-löôïng naøy, trong heä-thoáng NavForcV coøn coù Löïc-Löôïng Xung-Phong treân soâng (River Assault Force) vôùi nhieäm-danh laø Task Force 117 goàm coù 2 LST, 2 APB, 32 ASPB vaø 68 LCM (loaïi ATC, CCB, Monitor, Refueler), döôùi quyeàn chæ-huy cuûa Ñaïi-Taù W. C. Wells, (CTF 117). Nhieäm-vuï cuûa löïc-löôïng naøy laø phoái-hôïp haønh-quaân thuûy-boä vôùi Sö-Ñoaøn 9 Boä-Binh trong vuøng chaâu-thoå thuoäc heä-thoáng Löïc-Löôïng Löu-Ñoäng Soâng (Mobile Riverine Force).

Veà keát-quaû, moãi naêm caùc ñôn-vò cuûa HQVNCH vaø HQ Hoa-Kyø hoaït-ñoäng trong cuoäc haønh-quaân Market Time ñaõ chaän xeùt treân 200.000 ghe thuyeàn vaø khaùm-xeùt treân 1 trieäu ngöôøi, trong ñoù coù nhieàu ghe vaø ngöôøi bò chaän xeùt nhieàu laàn. Suoát cuoäc haønh-quaân naøy, ta ñaùnh chìm 17 chieác taøu saét chôû vuõ-khí, ñaïn-döôïc, quaân-duïng cuûa CS Baéc-Vieät ñaõ xaâm-nhaäp vaøo laõnh-haûi vaø vuøng tieáp-caän cuûa ta. Nhieàu chieác

khaùc chöa vaøo vuøng tieáp-caän cuûa ta nhöng ñaõ bò ta phaùt-giaùc neân boû yù-ñònh xaâm-nhaäp vaø quay trôû veà. Chieán-ñónh vaø haûi-thuyeàn cuûa ta cuõng phaùt-giaùc, ñuïng-ñoä vaø tieâu-dieät haøng traêm ghe thuyeàn cuûa ñòch xaâm-nhaäp saùt duyeân-haûi.

- NPV: Qua caùc taøi-lieäu höôùng-daãn khi tuaàn-tieãu treân laõnh-haûi VN, cuõng nhö baây giôø ñoïc ñöôïc caùc taøi-lieäu cuûa Haø-Noäi lieân-heä ñeán vieäc xaâm-nhaäp cuûa taøu beø töø Baéc vaøo Nam, HQVN, ñaõ toû ra quaù “hieàn-laønh”. Nhieàu taøu beø cuûa Haø-Noäi treân ñöôøng xaâm-nhaäp, bò caùc chieán-haïm VNCH theo doõi taïi haûi-phaän quoác-teá, cuõng nhö ôû raát gaàn laõnh-haûi VNCH (ngoaøi 12 haûi-lyù), caùc chieán-haïm ta cuõng chæ theo doõi, chuïp aûnh maø khoâng chaän ñaùnh. Khi caùc taøu ñòch chaïy veà Baéc, chuùng ta cuõng khoâng ngaên-chaën laøm khoù deã gì. Nhö theá coù moät caâu hoûi raát quan-troïng ñöôïc ñeà ra:

(a) HQ chuùng ta (hay noùi moät caùch roäng hôn, quaân-ñoäi mieàn Nam) ñaõ boû lôõ nhöõng cô may hieám coù ñeå trieät-haï khaû-naêng cuûa ñòch. Ñoù laø moät sai laàm lôùn-lao trong quy-luaät chieán-tranh. Taïi sao?

(b) Baây giôø cuoäc chieán-tranh suùng ñaïn ñaõ qua, maø söï thua thieät veà phía VNCH, Ñoâ-Ñoác coù thaáy raèng, neáu phaûi laøm laïi, chuùng ta seõ khoâng hieàn-laønh nhö theá?

- TVC: HQVNCH laø moät quaân-chuûng chính-quy, ñaët caên-baûn treân tinh-thaàn thöôïng voõ, hoaït-ñoäng hôïp vôùi truyeàn-thoáng anh-huøng, ñuùng theo quy-luaät quoác-gia vaø quoác-teá.

Chieán-haïm cuûa ta ñaõ töøng theo doõi taøu ñòch baèng radar raát xa trong haûi-phaän quoác-teá cho ñeán khi noù vaøo laõnh-haûi VNCH, ta môùi tieáp-caän, ra leänh nhieàu laàn baèng côø, baèng ñeøn, baèng ngoân-ngöõ cho hoï ngöøng maùy. Khi hoï ngoan-coá khoâng ngöøng laïi, ta môùi baén ba phaùt ñaïn chaän ñaàu ñeå caûnh-caùo. Neáu hoï khoâng vaâng leänh ta môùi baén vaøo taøu. Khi taøu ñòch chìm ta vôùt thuûy-thuû-ñoaøn, leân taøu ta ñoái xöû töû-teá, caáp-cöùu, nuoâi döôõng no ñuû vaø ñöa veà Saøi-Goøn giao cho cô-quan traùch-nhieäm tuø-binh. Phaûi chaêng haønh-ñoäng naøy laø haønh-ñoäng ñöùc-ñoä “khoâng gieát ñòch chìm taøu” cuõng nhö khoâng gieát ngöôøi döôùi ngöïa cuûa ngöôøi duõng-só ñaày-ñuû giaùo-duïc cuûa moät quaân-chuûng chính-thoáng (xem baøi HQ 4 Ñaùnh Chìm Taøu Ñòch). Ngoaøi ra, ñeán giôø phuùt choùt, phaûi ruùt lui theo leänh thöôïng-caáp, HQ chuùng


ta khoâng kinh-hoaøng boû taøu ñaøo-thoaùt maø coøn taäp-hôïp haøng nguõ trong haûi-phaän quoác-gia saün-saøng chôø leänh chieán-ñaáu, nhöng roài vì khoâng coù leänh, ñaønh phaûi boû ra ñi maø vaãn coøn di-taûn ñöôïc haøng vaïn quaân caùn chính baïn vaø thöôøng daân. Chaúng nhöõng theá chuùng ta coøn traû laïi chieán-haïm vaø vuõ-khí laïi cho ngöôøi ñaõ cho chuùng ta möôïn ñeå chieán-ñaáu baûo-veä quoác-gia. Söï thua thieät cuûa VNCH naøo phaûi do quaân-ñoäi maø ai ai cuõng coâng-nhaän raèng noù ñaõ baét nguoàn töø “sieâu chính-trò”.

Toâi raát haõnh-dieän ñöôïc ôû trong haøng nguõ caùc anh em vaø mong raèng HQ chuùng ta vaãn maõi-maõi “khoâng hieàn-laønh quaù” cuõng “khoâng döõ-tôïn quaù” maø vaãn cö-xöû nhö nhöõng baäc anh-huøng.

- NPV: Neáu noùi raèng baûo-veä khoâng-phaän laø traùch-nhieäm cuûa Khoâng-Quaân; baûo-veä laõnh-thoå laø cuûa Boä-Binh; baûo-veä laõnh-haûi vaø soâng ngoøi laø nhieäm-vuï cuûa HQ, thì theo nhaän-ñònh cuûa Ñoâ-Ñoác, HQ chuùng ta coù laøm troøn ñöôïc vai-troø cuûa mình khoâng?

- TVC: Neáu minh-ñònh raèng baûo-veä laõnh-haûi, soâng ngoøi laø nhieäm-vuï cuûa HQVNCH, thì baûo-veä coù phaûi laø laøm cho ngoaïi-nhaân khoâng chieám-cöù ñöôïc hoaëc khoâng söû-duïng ñöôïc laõnh-haûi vaø soâng ngoøi cuûa ta? Neáu ñuùng nhö vaäy thì töø luùc thaønh-laäp HQVNCH ñeán luùc tan haøng, ñòch chöa bao giôø chieám-cöù ñöôïc moät taác nöôùc cuûa ta - chöa bao giôø thaønh-laäp ñöôïc caên-cöù trong laõnh-haûi hoaëc soâng raïch cuûa ta - maø chæ ñi xuyeân qua maø xaâm-nhaäp vuõ-khí, ñaïn-döôïc, quaân-duïng vaøo chieán-khu cuûa hoï treân ñaát lieàn thuoäc laõnh-thoå do Luïc-Quaân traùch-nhieäm. Nhö vaäy ta ñaõ hoaøn-thaønh nhieäm-vuï thöù nhaát laø choáng chieám-cöù, coøn nhieäm-vuï thöù hai laø choáng xaâm-nhaäp, ta chæ thaønh-coâng theo tuøy thôøi-kyø: tröôùc khi chieán-dòch Market Time hoaït-ñoäng, ta khoâng ñuû phöông-tieän ñeå kieåm-soaùt chaët-cheõ duyeân-haûi, neân ñòch xaâm-nhaäp deã-daøng. Nhöng sau khi HQVNCH vaø HQ Myõ phoái-hôïp trong cuoäc haønh-quaân Market Time vaø Game Warden, ta kheùp kín maïng löôùi tuaàn-tieãu duyeân-haûi, ñaùnh chìm caû chuïc chieác taøu ñòch chôû vuõ-khí, quaân-duïng, moät soá khaùc chöa kòp vaøo löôùi ñaõ phaûi quay muõi trôû veà. Ñòch xoay qua duøng thöông-thuyeàn chôû haøng qua caûng Sihanoukville, roài baèng ñöôøng boä ñöa haøng ñeán bieân-giôùi Vieät-Mieân-Laøo ñeå xaâm-nhaäp

VNCH baèng ghe nhoû treân caùc soâng raïch. Nhöng khi ta môû caùc cuoäc haønh-quaân ngaên-chaën, raûi chieán-ñónh thöôøng xuyeân tuaàn-tieãu kieåm-soaùt töø Haø-Tieân doïc theo raïch Giang-Thaønh, kinh Vónh-Teá ñeán Chaâu-Ñoác, xuyeân qua soâng Haäu, soâng Tieàn, vaøo kinh OÂng Lôùn (xuyeân Ñoàng-Tranh) roài doïc theo soâng Vaøm-Coû Taây, Vaøm-Coû Ñoâng thì ñòch gaëp raát nhieàu trôû-ngaïi. Khi Myõ ruùt quaân, Haûi-Quaân Myõ trao cho HQVNCH nhieäm-vuï tieán-haønh taát caû caùc cuoäc haønh-quaân cuûa chieán-dòch Sea Lords maø khoâng giao taát caû phöông-tieän caàn-thieát cuûa Sea Lords nhö laø maùy bay tuaàn-tieãu, thaùm-baùo vaø chieán-ñaáu. Chaúng haïn, choã yeáu cuûa chieán-ñónh laø trong suoát giang-trình trong vuøng ñòch, ta khoâng nhìn thaáy ñòch tröôùc maø ñòch ñaõ nghe tieáng maùy cuûa chieán-ñónh töø xa vaø nhìn thaáy ta raát deã-daøng, cho neân ñòch thöôøng phuïc-kích chôø ta ñi ngang qua ñeå noå mìn vaø taán-coâng. Chöøng ñoù ta môùi phaûn-coâng vaø ñòch boû chaïy; ta khoâng coù boä-binh ñeå truy-kích vaø khai-thaùc chieán-quaû. Thieáu nhöõng phöông-tieän caàn-thieát naøy, thöû nghó laøm sao Haûi-Quaân ta coù theå thaønh-coâng moät traêm phaàn traêm nhö Haûi-Quaân Myõ ñöôïc. Tuy nhieân chuùng ta cuõng ñaõ hoaøn-thaønh nhieäm-vuï yeåm-trôï Luïc-Quaân haønh-quaân trong vuøng soâng raïch baèng caùch an-toaøn chôû quaân ñeán chieán-tröôøng, ñoå quaân trong vuøng haønh-quaân, yeåm-trôï hoûa-löïc, giöõ moät truïc haønh-quaân ñeå chaën ñöôøng ruùt lui cuûa ñòch, v.v... Chieán-dòch Traàn-Höng-Ñaïo cuûa Haûi-Quaân ta thay theá chieán-dòch Sea Lords cuûa Ñoâ-Ñoác Zumwalt, chaúng nhöõng buûa giaêng daøn löôùi saùt-xao ngaên-chaën ñòch töø bieån khôi maø coøn saên ñòch taän soâng cuøng raïch heûm, laøm troøn moïi coâng-taùc giao-phoù.

- NPV: Suoát chieàu daøi cuûa cuoäc chieán, so vôùi Khoâng-Quaân, nhaát laø so vôùi caùc ñôn-vò Boä-Binh, Haûi-Quaân khoâng coù nhieàu thieät-haïi, nhaát laø ít coù nhöõng traän thö-huøng aùc-lieät, nhöng khoâng phaûi vì theá maø Haûi-Quaân keùm phaàn ñoùng goùp chung, khoâng nhöõng tröïc-tieáp qua caùc coâng-taùc phoøng-veä laõnh-haûi, soâng ngoøi maø coøn ñoùng nhöõng vai-troø höõu-hieäu trong laõnh-vöïc kinh-teá, xaõ-hoäi nöõa. Ñoâ-Ñoác nhaän-ñònh nhö theá naøo veà yù-kieán naøy.

- TVC: CS mieàn Baéc ñeo-ñuoåi moäng xaâm-laêng ñaõ töøng thaû sö-ñoaøn naøy, trung-ñoaøn noï vaøo Nam taán-coâng caùc ñôn-vò cuûa quaân-ñoäi ta nhöng


Ñeà-Ñoác Traàn-vaên-ChônTö-Leänh Haûi-Quaân


chöa bao giôø daùm cho Haûi-Quaân vöôït qua vó-tuyeán 17 ñeå ñoái choïi vôùi Haûi-Quaân ta vì Haûi-Quaân ta lôùn maïnh hôn hoï. Tuy nhieân khoâng theå noùi raèng HQVNCH luùc naøo cuõng hoaït-ñoäng trong vuøng an-toaøn maø ngöôïc laïi khi hoaït-ñoäng trong soâng, HQ nhö moät con voi muø xoâng-pha trong ñoàng hoang ñaày soùi lang nguy-hieåm nhö ñaõ trình-baøy trong caâu hoûi tröôùc. Maëc duø hoaït-ñoäng trong ñieàu-kieän cöïc kyø nguy-hieåm, luùc naøo cuõng phaûi phaûn-coâng töùc-khaéc sau khi bò phuïc-kích taán-coâng, HQ ta vaãn hoaøn-thaønh nhieäm-vuï choáng xaâm-nhaäp vaø yeåm-trôï Luïc-Quaân haønh-quaân trong vuøng soâng raïch. Ngoaøi ra HQ ta coøn giuùp t h ö ô n g - c h í n h trong coâng-taùc kieåm-soaùt kinh-teá (chaän baét taøu thuyeàn buoân laäu, chuyeån ma-tuùy, khai-tha ùc ha ûi-saûn v.v...) vaø laøm coâng-taùc xaõ-hoäi trong vuøng soâng raïch xa-xoâi heûo-laùnh (chaån beänh, cho thuoác, phaùt quaø v.v...). Tuy nhieân khi caùc cô-quan traùch-nhieäm coù ñaày-ñuû phöông-tieän thì Haûi-Quaân ta caàn phaûi töø-choái caùc coâng-taùc naøy ñeå chuù-taâm vaøo nhieäm-vuï chính.

- NPV: Moät caùch cuï-theå, khi Quaân cuõng nhö Daân coù nhöõng khoù-khaên lieân-heä ñeán ñöôøng thuûy, HQ ñaõ coù maët moät caùch raát höõu-hieäu. Xin Ñoâ-Ñoác ñôn cöû nhöõng coâng-taùc cuï-theå veà vaán-ñeà naøy.

- TVC: Khi chính-phuû VNCH bò eùp buoäc phaûi ra leänh cho quaân-ñoäi phaûi haï vuõ-khí, Haûi-Quaân ta vaãn kieân-cöôøng ôû trong nhöõng oå suùng, chieán-haïm vaãn coøn tuaàn-tieãu doïc duyeân-haûi vaø saün-saøng chieán-ñaáu khi coù leänh phaûn-coâng. Haûi-Quaân khoâng ñaàu haøng, khoâng buoâng suùng. Tö-Leänh Haûi-Quaân vaãn ôû vò-trí chæ-huy treân soaùi-haïm tröông côø VNCH. Suùng ñaõ leân coø, saün-saøng chieán-ñaáu neáu ñòch taán-coâng duø baèng Khoâng-Quaân hay baèng Haûi-Quaân.

Nhöng Khoâng-Quaân vaø Haûi-Quaân ñòch chöa bao giôø daùm ñöông ñaàu vôùi Haûi-Quaân ta, luoân caû khi boä ñoäi cuûa hoï ñaõ vaøo chieám-cöù Saøi-Goøn.

Vì khoâng coù quyeàn ñôn ñoäc haønh-ñoäng khi chöa coù leänh cuûa thöôïng-caáp neân Haûi-Quaân ta phaûi ruùt quaân. Nhöng maëc daàu phaûi ruùt quaân, Haûi-Quaân ta coøn hoaøn-thaønh moät coâng-taùc cöïc kyø quan-troïng laø di-taûn haøng vaïn quaân daân caùn chính ra khoûi baøn tay ñòch quaân vaø ñöa hoï ñeán nôi an-toaøn. Naêm 1970, Haûi-Quaân ta cuõng ñaõ moät laàn haønh-quaân vöôït bieân, ngöôïc doøng soâng Cöûu-

Long, vaøo taän thuû-ñoâ Kampuchia ñeå di-taûn gaàn 100000 ñoàng-baøo bò CS Khmer ñaøn aùp.

- NPV: Moät ñieàu raát kyø-dieäu, ngay caû khi cuoäc chieán keát-thuùc, treân thöïc-teá caùc cöïu quaân-nhaân Haûi-Quaân, trong nöôùc cuõng nhö taïi haûi ngoaïi ñaõ toû ra raát höõu-hieäu trong vieäc tieáp tay cho ñoàng-baøo treân ñöôøng ñi tìm töï-do baèng ñöôøng bieån. Ñoâ-Ñoác coù bieát veà vaán-

ñeà naøy khoâng, vaø Ñoâ-Ñoác nghó sao?- Ñeà-Ñoác Traàn-vaên-Chôn: Sau khi tan haøng,

nhöõng ngöôøi lính Haûi-Quaân VNCH coøn ôû laïi trong nöôùc chòu nhieàu gian-khoå döôùi cheá-ñoä CS, nhöng khi coù cô-hoäi chuïp laáy ñeå thoaùt thaân ñoàng thôøi giuùp ñoàng-baøo vöôït bieån tìm töï-do ôû nöôùc ngoaøi; coøn nhöõng ngöôøi lính Haûi-Quaân ra khoûi nöôùc cuõng tìm caùch hoaït-ñoäng ngoaøi khôi ñeå cöùu vôùt nhöõng ñoàng-baøo ñaõ thoaùt ra khoûi laõnh-haûi. Chuyeän thöù nhaát toâi nghe HQ Ñaïi-UÙy Traàn-minh-Chaùnh thuaät laïi nhöõng chuyeán ñi cuûa anh em Haûi-Quaân laøm thuyeàn-tröôûng laùi ghe vöôït bieân ñöa ñoàng-baøo troán thoaùt ra nöôùc ngoaøi. Coøn chuyeän thöù hai, anh neân hoûi HQ Thieáu-Taù Phan-laïc-Tieáp. Nghe noùi anh aáy coù toå-chöùc moät hoäi vôùt ngöôøi ngoaøi khôi vaø ñaõ cöùu haøng ngaøn ngöôøi vöôït bieân tìm töï-do.


göôøi Phoùng-Vieân (NPV): Kính thöa Ñoâ-Ñoác, khi Ñoâ-Ñoác trôû laïi giöõ vai-troø Tö-Leänh Haûi-Quaân laàn thöù hai, quaân-soá cuûa Haûi-Quaân chöa tôùi 10.000 ngöôøi, Haûi-Löïc vaø

Giang-Löïc coøn raát nhoû beù. Khi cuoäc chieán chaám döùt, Ñoâ-Ñoác vöøa rôøi chöùc-vuï khoaûng nöûa naêm, quaân-soá cuûa Haûi-Quaân coù treân 40.000 ngöôøi, toång-soá caùc chieán-haïm, chieán-ñónh treân 1.600 chieác, vôùi heä-thoáng tieáp-vaän vaø söûa chöõa khaép nôi thuoäc boán Vuøng Chieán-Thuaät. Ñoù laø söï baønh-tröôùng vöôït ra ngoaøi döï töôûng cuûa baát cöù ai trong moät thôøi-gian kyû-luïc. Ñeå thöïc-hieän coâng-taùc chuyeån giao naøy, veà phía Hoa-Kyø, chöông-trình naøy ñöôïc goïi laø ACTOV, ngöôøi phuï-traùch laø Ñoâ-Ñoác Zumwalt. Veà phía Vieät-Nam, ngöôøi tieáp-nhaän laø Ñoâ-Ñoác. Xin Ñoâ-Ñoác noùi roõ veà muïc-ñích, caùc giai-ñoaïn chuyeån giao vaø keát-quaû cuï-theå cuûa chöông-trình naøy.

Ñeà-Ñoác Traàn-vaên-Chôn traû lôøiNgöôøi Phoùng-Vieân ghi-nhaän

Traàn-vaên-Chôn (TVC): Chuùng ta ñeàu bieát ACTOV laø töø caáu-taïo baèng chöõ ñaàu cuûa “Accelerated Turn Over to Vietnam”, nghóa laø chuyeån giao gaáp cho Vieät-Nam. Ñoâ-Ñoác Zumwalt duøng danh-töø naøy ñeå ñaët teân cho chöông-trình chuyeån giao gaáp traùch-nhieäm ñieàu-haønh chieán-dòch Sealords (South East Asia Lake, Ocean, River, Delta Strategy) cuûa Löïc-Löôïng Haûi-Quaân Hoa-Kyø taïi Vieät-Nam (U.S. Naval Forces in Vietnam, US/NAVFORV). Chöông-trình naøy laø moät thaønh-phaàn cuûa chöông-trình Vieät-Nam-hoùa chieán-tranh maø Myõ goïi taét laø “Vietnamization” do Boä-Tröôûng Quoác-Phoøng Melvin Laird ñeà-nghò vaø Toång-Thoáng Johnson chaáp-thuaän ñeå ruùt quaân ra khoûi chieán-tröôøng Vieät-Nam trong danh-döï. Muïc-ñích cuûa Ñoâ-Ñoác Zumwalt laø ruùt heát Haûi-Quaân Myõ veà nöôùc caøng sôùm caøng toát maø khoâng phöông-haïi ñeán söï chieán-ñaáu anh-duõng cuûa Haûi-Quaân Vieät-Nam Coäng-Hoøa (HQ/VNCH). Coøn muïc-ñích cuûa toâi laø

N

haûi-QuaâN vieät-Nam TRoNg giAi-ÑoAïN VieäT-HoùA CHieáN-TRANH & tìNh baèNg-höõu


xaây-döïng moät Haûi-Quaân Vieät-Nam caøng maïnh caøng hay, ñuû khaû-naêng chieán-ñaáu ñeå hoaøn-thaønh nhieäm-vuï maø chính-phuû vaø quaân-ñoäi giao-phoù. Maëc duø muïc-ñích cuûa chuùng toâi khaùc nhau, nhöng nhieäm-vuï cuûa chuùng toâi laø xaây-döïng moät löïc-löôïng Haûi-Quaân ñuû söùc chaän ñöùng caùc cuoäc xaâm-nhaäp cuûa Coäng-Saûn baèng ñöôøng bieån vaø ñöôøng soâng, ñoàng thôøi yeåm-trôï Luïc-Quaân trong caùc vuøng nhieàu soâng raïch, roài chuyeån giao cho Haûi-Quaân VNCH ñeå Haûi-Quaân Myõ veà nöôùc, vaø Haûi-Quaân VNCH tieáp-tuïc hoaøn-thaønh chieán-dòch. US/NAVFORV vaø HQ/VNCH ñaõ phoái-hôïp chaët-cheõ trong vieäc thieát-keá vaø thöïc-hieän keá-hoaïch moät caùch haøi-hoøa, thoâng-caûm, töø tham-möu, huaán-luyeän, tieáp-vaän, haønh-quaân ñeán chuyeån giao ñôn-vò, löïc-löôïng. Só-quan, haï-só-quan vaø ñoaøn-vieân ñöôïc huaán-luyeän trong tröôøng quaân-söï trong nöôùc vaø taïi Hoa-Kyø vaø thöïc-taäp trong caùc ñôn-vò treân chieán-haïm vaø chieán-ñónh Myõ. Söï chuyeån giao khoâng oà-aït haáp-taáp cuøng moät luùc, maø phaûi xuyeân qua caùc giai-ñoaïn toå-chöùc, tuyeån-moä, huaán-luyeän, thöïc-taäp, haønh-quaân vaø traéc-nghieäm. Traéc-nghieäm xong môùi chuyeån giao. Coù khi chuyeån giao ñôn-vò roài môùi chuyeån giao löïc-löôïng. Coù khi nhaân-vieân thöïc-taäp xong thì nhaän luoân chöùc-vuï treân chieán-haïm, chieán-ñónh Myõ; coù khi thay theá chæ-huy-phoù moät thôøi-gian ngaén roài laõnh luoân chöùc-vuï chæ-huy-tröôûng. (Nhaân-vieân Myõ naøo ñöôïc thay theá coù theå chuaån-bò veà nöôùc). Toâi khoâng nhôù ngaøy chuyeån giao, tuy-nhieân ñaïi-khaùi coù theå noùi raèng caùc ñaïi ñôn-vò ñöôïc chuyeån giao theo naêm thaùng sau ñaây: · Thaùng 6 naêm 1969: chuyeån giao Löïc-Löôïng

Thuûy-Boä (Task Force 117). · Thaùng 10 naêm 1969: chuyeån giao Löïc-Löôïng

Tuaàn-Thaùm (Task Force 116). · Thaùng 9 naêm 1970: chuyeån giao Löïc-Löôïng

Duyeân-Phoøng (Task Force 115) · Suoát naêm 1971: chuyeån giao caùc chieán-haïm

WHEC (Cost Guard High Edurance Cutter) theo keá-hoaïch SCATTOR ( Small Craft Assets, Training and Turn Over of Resources): WHEC 380, 385, 384, v.v..

Ngoaøi nhöõng ñôn-vò chieán-ñaáu, Haûi-Quaân Myõ coøn chuyeån daàn heä-thoáng tieáp-vaän goàm nhöõng caên-cöù tieàn-doanh yeåm-trôï tieáp-vaän theo keá-hoaïch

ACTOVLOG, cho ñeán thaùng 4 naêm 1972 môùi xong. Qua thaùng 8 naêm 1972, Haûi-Quaân Myõ môùi hoaøn-taát chuyeån giao heä-thoáng kieåm-baùo goàm 16 ñaøi radar traûi doïc theo duyeân-haûi, trong ñoù coù moät ñaøi löu-ñoäng.

NPV: Nhö Ñoâ-Ñoác Chung-taán-Cang coù noùi: “Caên-baûn cuûa Haûi-Quaân laø tinh-thaàn ñoàng-ñoäi...”, tuy-nhieân vieäc thi-haønh chöông-trình naøy, ai, phoøng sôû naøo ñaõ toû ra höõu-hieäu nhaát, coù coâng nhaát?

TVC: Ñoâ-Ñoác Cang noùi ñuùng laém. Tinh-thaàn ñoàng-ñoäi laø caên-baûn ñeå kieán-thieát quaân-chuûng Haûi-Quaân, chaúng nhöõng thöïc-hieän chöông-trình naøy, maø baát cöù thöïc-hieän chöông-trình naøo trong Haûi-Quaân cuõng phaûi coù tinh-thaàn ñoàng-ñoäi. Phoøng sôû naøo, ñôn-vò naøo cuõng coù coâng trong vieäc thöïc-hieän chöông-trình naøy. Ngöôøi lôùn laøm vieäc lôùn, ngöôøi nhoû laøm vieäc nhoû, tuøy theo nhieäm-vuï maø thi-haønh, khoù phaân-bieät ñaâu laø nhaát, ñaâu laø nhì, ñaâu laø ba...Thí-duï só-quan tham-möu cuõng phaûi uyeån-chuyeån töø-toán tranh-luaän vôùi só-quan coá-vaán, giaûi-thích cho hoï hieåu tình-traïng cuûa nhaân-vieân Haûi-Quaân mình, ñeå coâng-vieäc tuyeån-moä, huaán-luyeän, thöïc-taäp, chuyeån giao ñöôïc haøi-hoøa, toát ñeïp. Thaäm chí ngöôøi thuûy-thuû môùi tuyeån-moä theo hoïc lôùp chieán-ñónh tuaàn-thaùm (PBR), phaûi hoïc baèng tieáng Anh caùc vaät duïng treân taøu veõ treân baûng, roài thöïc-taäp treân chieán-ñónh cuûa Myõ, cuõng gaëp nhieàu khoù-khaên trong sinh-hoaït haøng ngaøy vôùi ngöôøi Myõ khaùc vaên-hoùa, khaùc ngoân-ngöõ. Theá maø hoï cuõng coá-gaéng vöôït qua moïi trôû-ngaïi ñeå hoaøn-thaønh coâng-taùc.

NPV: Chuùng toâi bieát raèng, ñeå ñaùp-öùng nhu-caàu quaân-soá luùc aáy, nhieàu só-quan ñöôïc laáy töø beân Boä-Binh qua, roài göûi ñi hoïc ôû Myõ maø sau naøy chuùng ta thöôøng goïi laø só-quan OCS. Thöa Ñoâ-Ñoác, Ñoâ-Ñoác coù nhaän-ñònh gì veà khaû-naêng cuûa caùc vò só-quan naøy?

TVC: Haûi-Quaân chuùng ta caàn taêng quaân-soá hôn gaáp naêm laàn (töø 8.000 leân 42.000) ñeå tieáp-nhaän nhöõng löïc-löôïng Haûi-Quaân Myõ taïi Vieät-Nam. Nhu-caàu huaán-luyeän caàn thoûa-maõn baèng moïi caùch. Tröôøng Só-quan Tröø-Bò Haûi-Quaân Hoa-Kyø


(Officier Candidate School – OCS) chaáp-nhaän huaán-luyeän 700 sinh-vieân só-quan Vieät-Nam, chia ra laøm nhieàu khoùa. Khoâng nhaát thieát laø só-quan Boä-Binh môùi ñöôïc hoïc khoùa naøy. Ñieàu kieän caàn-thieát laø phaûi qua kyø thi khaû-naêng Anh ngöõ. Phaàn ñoâng laø nhöõng khoùa-sinh tuyeån-moä ñeå hoïc khoùa só-quan Haûi-Quaân Nha-Trang, ñaõ hoïc xong lôùp caên-baûn quaân-söï vaø thi ñaäu lôùp Anh Vaên. Só-quan toát-nghieäp tröôøng só-quan Thuû-Ñöùc coù khaû-naêng Anh ngöõ cuõng ñöôïc tuyeån vaøo khoùa naøy. Caùc sinh-vieân só-quan OCS Vieät-Nam aên ôû chung tröôøng vôùi caùc sinh-vieân só-quan OCS Myõ. Chöông-trình giaùo-khoa töông-tôï nhau, nhöng ruùt ngaén, boû bôùt nhöõng moân khoâng caàn-thieát ñoái vôùi Haûi-Quaân Vieät-Nam. Thôøi-gian cuûa khoùa hoïc naøy ngaén hôn khoùa hoïc só-quan Nha-Trang, neân khaû-naêng chuyeân-nghieäp coù theå thaáp hôn, nhöng nhôø gioûi Anh vaên neân coù theå haáp-thuï kyõ-thuaät, khoa-hoïc Hoa-Kyø deã-daøng, nhanh choùng hôn. Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân nhaän thaáy coù söï maëc-caûm giöõa nhöõng só-quan Haûi-Quaân xuaát thaân töø nhieàu tröôøng só-quan khaùc nhau nhö Nha-Trang, Ñaø-Laït, Thuû-Ñöùc, Phaùp, Myõ vaø caùc haï-só-quan coù trình-ñoä vaên-hoùa cao, neân coù toå-chöùc caùc khoùa ñaëc-bieät ñeå boå-sung khaû-naêng caàn-thieát ñuùng theo tieâu-chuaån só-quan Haûi-Quaân quoác-teá. Khi moïi só-quan coù trình-ñoä ngang nhau thì khoâng coøn maëc-caûm nöõa.

NPV: Treân thöïc-teá, nhö moïi ngöôøi ñeàu bieát, chính lôùp só-quan OCS naøy tôùi Myõ laø lôùp ngöôøi coù tyû -leä thaønh-ñaït cao nhaát trong vieäc hoäi-nhaäp vaø tieán thaân. Ñoâ-Ñoác coù nhaän-ñònh gì veà hieän-töôïng naøy?

TVC: Só-quan OCS ñaõ hoïc tröôøng Myõ, coù baïn-beø Myõ, ñaõ soáng trong xaõ-hoäi Myõ, quen thuoäc taäp-quaùn Myõ neân deã hoäi-nhaäp vaøo xaõ-hoäi Myõ. Khi di-cö qua nöôùc Myõ, caùc só-quan naøy coøn treû tuoåi, gioûi Anh vaên, khaû-naêng thu nhaäp coøn “soát-deûo”, nhaäp vaøo tröôøng ñaïi-hoïc deã-daøng, neân tieán thaân vaø thaønh-ñaït laø ñieàu taát-nhieân. OÂng J. J. Kimselle tröôùc kia laøm vieäc trong vaên-phoøng cuûa toâi, ñaõ leân caáp Ñaïi-Taù maáy naêm nay, cuõng theo hoïc tröôøng OCS ôû New Port ñoàng thôøi vôùi Trung-UÙy Phan-keá-Toaïi. OÂng töï coi mình nhö ñoàng moân vôùi caùc só-quan OCS. OÂng coù nhieàu caûm-tình vaø raát khen

ngôïi caùc só-quan naøy.NPV: Sau khi hoaøn-taát chöông-trình ACTOV,

Ñoâ-Ñoác Zumwalt chaúng nhöõng ñaõ ñöôïc thaêng caáp, maø coøn ñöôïc choïn giöõ chöùc-vuï Tö-Leänh Haûi-Quaân Hoa-Kyø, qua maët treân 30 vò só-quan caáp töôùng coù thaâm-nieân hôn Ñoâ-Ñoác Zumwalt cuûa Haûi-Quaân Hoa-Kyø. Töø ñoù ai cuõng bieát raèng chính chöông-trình ACTOV, Myõ trao vuõ-khí cho ngöôøi Vieät, hay vaén taét laø Vieät hoùa chieán-tranh laø moät saùch-löôïc raát quan-troïng cuûa Hoa-Kyø. Vì theá coâng-lao cuûa Ñoâ-Ñoác Zumwalt ñöôïc coi laø raát quan-troïng. Song thaønh-quaû ñoù, chuùng toâi nghó raèng cuõng chính laø coâng-lao cuûa Ñoâ-Ñoác, ít nhaát laø 50%. Ñoâ-Ñoác nghó sao veà nhaän-ñònh naøy?

TVC: Ñoïc saùch cuûa Ñoâ-Ñoác Zumwalt (My Father and my Son), vaø cuûa nhieàu taùc-giaû khaùc veà chieán-tranh vaø hoaït-doäng cuûa Haûi-Quaân Hoa-Kyø taïi Vieät-Nam, raát nhieàu ngöôøi coâng-nhaän raèng Ñoâ-Ñoác Zumwalt laø moät trong soá Ñoâ-Ñoác taøi-ba tuyeät-dieäu cuûa Haûi-Quaân Hoa-Kyø. Sau khi oâng töø-giaõ coõi ñôøi, Haûi-Quaân Hoa-Kyø ñaõ vinh-danh oâng baèng caùch laáy teân cuûa oâng ñeå ñaët teân cho moät khu-truïc-haïm taân-tieán.

Naém vöõng ñöôïc saùch-löôïc cuûa chính-phuû töø khi oâng coøn phuïc-vuï trong Boä Haûi-Quaân Hoa-Kyø, neân khi qua nhaäm chöùc taïi Vieät-Nam, oâng aùp-duïng nhöõng ñieàu oâng nghieân-cöùu töø laâu vaø ñöôïc oâng Boä-Tröôûng Haûi-Quaân taän-tình uûng-hoä, thì söï thaønh-coâng keå nhö ñaõ naém chaéc trong tay.

Cuøng laøm moät coâng-vieäc maø quan-nieäm cuûa Ñoâ-Ñoác Zumwalt laø phuïc-vuï Hoa-Kyø, coøn toâi laø phuïc-vuï cho Vieät-Nam Coäng-Hoøa. Caû hai chuùng toâi ñeàu hoaøn-thaønh nhieäm-vuï, keû giao, ngöôøi nhaän. Xeùt veà coâng-lao, coù theå noùi raèng Ñoâ-Ñoác Zumwalt coù coâng lôùn vôùi Hoa-Kyø, vì ñaõ hoaøn-thaønh myõ-maõn vieäc ruùt quaân; coøn hoaøn-thaønh vieäc xaây-döïng Haûi-Quaân Vieät-Nam Coäng-Hoøa naøo phaûi coâng cuûa rieâng toâi ñaâu, maø phaûi coâng-nhaän ñoù laø coâng-lao cuûa moïi thaønh-phaàn cuûa Haûi-Quaân mình, töø ngöôøi thuûy-thuû, ñeán caùc haï-só-quan vaø caùc caáp só-quan tham-möu cuõng nhö ngoaøi chieán-tröôøng. Neáu khoâng coù söï ñoaøn-keát chaët-cheõ, neáu moïi ngöôøi chuùng ta khoâng doác toaøn taâm, toaøn löïc thì laøm gì taïo ñöôïc moät Haûi-Quaân maø caùc Ñoàng-Minh cuûa


chuùng ta thöôøng khen ngôïi vaø ñaëc-bieät ñòch quaân phaûi traùnh neù khoâng daùm ñöông ñaàu.

NPV: Khi Ñoâ-Ñoác bò keït laïi taïi Vieät-Nam döôùi söï kieåm-soaùt cuûa Coäng-Saûn, hoï coù nhaéc ñeán coâng-taùc naøy cuûa Ñoâ-Ñoác khoâng?

TVC: Trong thôøi-gian bò giam caàm trong caùc traïi lao-ñoäng cöôõng-baùch, trong Nam cuõng nhö ngoaøi Baéc, hoï hoûi toâi raát nhieàu veà toå-chöùc maø chöa heà ñoäng tôùi haønh-quaân, ñuïng traän. Toâi nghó raèng coù leõ hoï khoâng muoán nhaéc ñeán söï thua keùm cuûa hoï veà phöông-dieän Haûi-Quaân.

NPV: Ngoaøi tö-caùch laø hai vò töôùng cuûa hai löïc-löôïng, chuùng toâi bieát raèng giöõa Ñoâ-Ñoác vaø Ñoâ-Ñoác Zumwalt coøn coù nhöõng moái thaâm-tình giöõa hai gia-ñình. Töø moái thaâm-tình naøy, theo chuùng toâi bieát ñaõ taïo neân nhieàu keát-quaû ñeïp-ñeõ coù ích-lôïi chung. Xin Ñoâ-Ñoác nhaéc laïi moät soá kyû-nieäm, cuõng nhö nhöõng coâng-taùc lieân-heä.

TVC: Khi ñi thaêm vieáng caùc ñôn-vò cuûa Haûi-Quaân Vieät-Nam, toâi cuõng nhö Ñoâ-Ñoác Zumwalt ñeàu nhaän thaáy cuoäc soáng cuûa moïi giôùi quaân-nhaân Haûi-Quaân mình moãi ngaøy moãi theâm khoù-khaên. Ñoàng tieàn moãi luùc moãi maát giaù. Quaân-soá thì taêng maø nhaø cöûa, cö-xaù thì khoâng coù. Nhìn nhöõng böõa aên cuûa thuûy-thuû-ñoaøn cuõng nhö nhìn vaøo cuoäc soáng cuûa gia-ñình hoï, caøng luùc caøng trôû neân bi-thaûm, tuùng thieáu. Töø ñoù giöõa toâi vaø Ñoâ-Ñoác Zumwalt môùi thaønh-laäp moät soá chöông-trình trôï giuùp cuï-theå. Chöông-trình naøy ñöôïc ñaët teân laø Zum-Chon, laø teân cuûa hai chuùng toâi. Ñoâ-Ñoác Zumwalt ñaõ vaän-ñoäng vôùi caùc cô-quan töø-thieän Myõ ñeå gia-ñình quaân-nhaân Haûi-Quaân VNCH coù ñöôïc moät caên nhaø nhoû, ñöôïc phaùt nhöõng quaàn aùo cuõ, toå-chöùc caùc trung-taâm chaên nuoâi heo, gaø, cung-caáp caùc phöông-tieän baét caù cho caùc ñôn-vò ôû trong soâng cuõng nhö cho caùc chieán-haïm haàu caûi-thieän caùc böõa aên trong gia-ñình quaân-nhaân Haûi-Quaân. Ñaïi-Taù Rauch ñöôïc chæ-ñònh ñieàu-haønh chöông-trình. Phía Vieät-Nam laø Phoøng Taâm-Lyù-Chieán phuï-traùch. Baø Zumwalt ñaõ boû ra raát nhieàu coâng söùc hoã-trôï cho Ñoâ-Ñoác Zumwalt trong coâng-taùc naøy. Toâi cuõng caàn noùi roõ raèng ngaân-khoaûn duøng cho chöông-trình naøy khoâng naèm trong taøi-khoùa cuûa Haûi-Quaân, maø do söï quyeân goùp töø caùc cô-quan töø-thieän. Töø chöông-trình Zum-Chon, coù nhöõng chöông-trình phuï nhö Helping Hand laø chöông-trình xaây caát khu gia-binh cho Haûi-Quaân VNCH. Chöông-trình “Pigs anh Chickens”. Toâi coøn nhôù hai con heo naùi ñem töø Phi-Luaät-Taân qua, chuùng toâi ñaët teân laø Zumwalt vaø Chôn. Chöông-trình Sisters Ships nhaèm keát-giao giöõa caùc chieán-haïm cuûa Myõ vaø chieán-haïm Vieät-Nam. Chöông-trình Buddy Bases keát-giao giöõa caùc caên-cöù Myõ vaø Vieät-Nam. Caùc chöông-trình naøy ñeàu nhaèm muïc-ñích taïo phuùc-lôïi cho ñôøi soáng cuûa gia-ñình nhaân-vieân Haûi-Quaân ñöôïc no aám hôn.

Ñoaøn Ong Bieån (Sea Bees) cuûa Haûi-Quaân Myõ ñaõ xaây caát 4500 caên nhaø taïi traïi Cöûu-Long, Saøi-Goøn, cuõng nhö ôû Ñaø-Naüng, Phuù-Quoác... vaø ñaõ phaân-phoái cho caùc gia-ñình Haûi-Quaân.

Rieâng giöõa gia-ñình toâi vaø gia-ñình Ñoâ-Ñoác Zumwalt coù söï giao-haûo raát thaân tình. Tình baèng-höõu cuûa chuùng toâi raát saâu ñaäm vaø ñeán ngaøy nay

Ñoâ-Ñoác Elmo Russell Zumwalt, Jr.


vaãn coøn toàn-taïi. Chaám döùt nhieäm-vuï taïi Vieät-Nam trôû veà nöôùc laøm Tö-Leänh Haûi-Quaân, oâng vaãn tieáp-tuïc giuùp-ñôõ Haûi-Quaân Vieät-Nam vaø haøng naêm ñeàu môøi toâi qua Myõ thaêm oâng. Tröôùc ngaøy Coäng-Saûn xaâm-chieám Saøi-Goøn, maëc duø oâng ñaõ giaûi-nguõ, nhöng oâng coù nhôø cô-quan DAO giuùp phöông-tieän cho gia-ñình toâi di-taûn. DAO coù lieân-laïc vôùi toâi vaø saün-saøng giuùp-ñôõ, nhöng vì ñau loøng tröôùc caûnh keû ôû ngöôøi ñi trong hoaøn-caûnh cöïc kyø nguy-hieåm, toâi ñaønh ôû laïi vôùi ñaïi gia-ñình cha meï, anh chò em cuûa toâi vaø cuûa nhaø toâi. Caùc con toâi luùc vöôït bieân taïm-truù taïi trung-taâm tò-naïn cuõng ñöôïc oâng giuùp-ñôõ, can-thieäp nhaäp cö vaøo Hoa-Kyø. Khi toâi di-cö qua Myõ, oâng coù ñeán thaêm gia-ñình toâi vaø môøi vôï choàng toâi qua Virginia ôû chôi taïi nhaø oâng moät tuaàn-leã. Caäu James, con trai oâng cuõng coù ñeán nhaø toâi chôi vaøi ngaøy. Chuùng toâi thöôøng lieân-laïc vôùi nhau baèng ñieän-thoaïi vaø thö töø. Chuùng toâi cuøng moät tuoåi, nhöng toâi sinh ra tröôùc oâng 2 thaùng 3 ngaøy. Khi ñoïc baùo thaáy tin oâng vaøo bònh-vieän ñeå giaûi-phaãu, toâi coù vieát thieäp chuùc oâng mau phuïc-hoài, thì qua ngaøy sau toâi cuõng vaøo nhaø thöông chöõa bònh. Ba ngaøy tröôùc khi oâng qua ñôøi, toâi naèm moäng thaáy oâng cuøng ñi vôùi toâi treân moät chieán-haïm, roài oâng töø-giaõ toâi. Khoâng ngôø ñaây laø laàn töø-giaõ cuoái cuøng

ñeå oâng vónh-vieãn ra ñi!...Ñoâ-Ñoác Traàn-vaên-Chôn noùi xong caâu treân,

oâng nheï-nhaøng kheùp maét nhö muoán kìm giöõ moät côn xuùc-ñoäng vöøa uøa ñeán vôùi taát caû nhöõng kyû-nieäm vui buoàn suoát moät cuoäc ñôøi daøi roäng treân soâng nöôùc queâ nhaø, laãn nhöõng ngaøy buoàn cay-ñaéng lao tuø trong tay ñòch. Toâi, NPV vaø anh Leâ-coâng-Möøng laëng-leõ ngoài im. Chuùng toâi nghe raát roõ tieáng laù rôi chao-chaùt ôû tröôùc nhaø. Chieàu ñaõ xuoáng. Chuùng toâi xin pheùp ra veà. Ñoâ-Ñoác Chôn trong boä quaàn aùo xanh coù hai tuùi roäng, xaén cao tay aùo, boä quaàn aùo laøm vieäc cuûa só-quan Haûi-Quaân ngaøy cuõ, ñöùng leân tieãn chuùng toâi ra taän cöûa. Maét toâi chaïm vaøo hai böùc chaân-dung cuûa hai vò Ñoâ-Ñoác, moät Vieät, moät Myõ, vôùi quaân-phuïc vaø nhöõng ngoâi sao treân vai aùo moät thôøi löøng-laãy, gaén ôû treân töôøng. Nhö moät thoùi quen, caû hai chuùng toâi ñeàu caát tay chaøo nghieâm-tuùc. Ra xe, toâi nhìn laïi, vaãn thaáy Ñoâ-Ñoác Chôn ñöùng tröôùc hieân nhaø. Trôøi ñaõ nhö saép toái. ÔÛ oâng toâi chæ coøn thaáy maùi toùc daøi phuû vai traéng xoùa, bay phô-phaát nhö moät vò ñaïo-só trong truyeän coå Trung-Hoa, coù ñaáy maø nhö chaúng luyeán-tieác chi ôû coõi ñôøi naøy.


Khoùa 10 Sinh-Vieân Só-Quan Haûi-Quaân Nha-TrangHaøng thöù ba, soá 5 töø phaûi qua traùi laø Coá HQ Trung-UÙy Leâ-vaên-Bình

phuïc-vuï GD26XP, töû traän taïi Caø-Mau naêm 1965 khi chieác LCM6 chôû Phaùo-Binh ñi haønh-quaân bò truùng mìn.

Trôï-chieán-haïm HQ 227 mang teân Leâ-vaên-Bình cuõng bò chìm vì mìn Vieät-Coäng taïi Myõ-Tho naêm 1966.Soá 3 töø phaûi qua traùi laø Coá HQ Trung-UÙy Nguyeãn-ngoïc-Khai

Só-Quan Ñeä Tam treân Truïc-loâi-haïm HQ 115 do HQ Ñaïi-UÙy Löu-ñình-Phuù laøm Haïm-Tröôûng maát tích treân bieån trong chuyeán coâng-taùc tuaàn-döông ngoaøi khôi Caø-Mau


KEÁ-HOAÏCH XAÂM-NHAÄP BAÈNG ÑÖÔØNG BIEÅN

CUÛA HAØ-NOÄI

uoäc xaâm-nhaäp baèng ñöôøng bieån cuûa Coäng-Saûn Haø-Noäi ñöôïc chính-thöùc khôûi ñaàu vaøo ngaøy 30 Teát naêm 1960, cho ñeán ngaøy 24 thaùng 4 naêm 1972 ñöôïc coi laø chaám döùt, bôûi con taøu soá 645 cuûa Coäng-Saûn Haø-Noäi bò theo

doõi vaø bò ñaùnh chìm raát ngoaïn-muïc taïi vuøng bieån Phuù-Quoác. Khu-truïc-haïm Traàn-khaùnh-Dö, HQ 4 cuûa Haûi-Quaân Vieät-Nam Coäng-Hoøa ñaõ laäp ñöôïc chieán-coâng naøy. Tröôùc khi ñi saâu vaøo cuoäc saên ñaùnh taøu Coäng-Saûn Baéc-Vieät, caàn coù moät caùi nhìn khaùi-quaùt veà keá-hoaïch xaâm-nhaäp cuûa Haø-Noäi vaøo bôø bieån Mieàn Nam.

Suoát 12 naêm daøi, töø 1960 ñeán 1972, löïc-löôïng xaâm-nhaäp ñöôøng bieån cuûa Haø-Noäi ñöôïc toå-chöùc theo quy-cheá boä-binh. Töø naêm 1960 ñeán 1964, löïc-löôïng naøy coøn nhoû, ñöôïc goïi laø Ñoaøn 604. Luùc

ñaàu laø caùc thuyeàn goã nhoû, troïng-taûi treân döôùi 10 taán, sau laø caùc taøu saét lôùn hôn, troïng-taûi treân döôùi 40 taán. Caùc ghe loaïi naøy ngoaøi vieäc trang-bò moät soá vuõ-khí ñeå töï-veä khi thaät caàn-thieát, taát caû coøn ñöôïc trang-bò caùc duïng-cuï ñaùnh caù nhö löôùi, caøo, vöøa ñeå nguïy trang, vöøa ñeå ñaùnh caù vaø saûn-xuaát nöôùc maém.

Baét ñaàu töø thaùng 12 naêm 1964, xaõ-hoäi mieàn Nam coù nhieàu xaùo troän, cuoäc chieán moãi luùc moãi theâm aùc-lieät, nhu-caàu tieáp-vieän chieán-tröôøng mieàn Nam cuûa quaân-ñoäi Baéc-Vieät (döôùi chieâu-baøi Maët-Traän Daân-Toäc Giaûi-Phoùng Mieàn Nam), moãi luùc moãi theâm to lôùn, Haø-Noäi thaønh-laäp Ñoaøn 125, vaø ñöôïc cung-caáp theâm nhieàu taøu saét coù khaû-naêng ñi bieån laâu ngaøy, troïng-taûi cuõng to lôùn hôn, treân döôùi 100 taán.

Suoát 12 naêm ñoù, ôû khoaûng giöõa moät bieán-coá boät-phaùt ñaõ laøm thay ñoåi tôùi caùch xaâm-nhaäp cuûa Haø-Noäi, ñoàng thôøi cuõng laø thôøi ñieåm maø Haûi-Quaân Vieät-Nam Coäng-Hoøa vaø Hoa-Kyø thay ñoåi keá-hoaïch phoøng-thuû bôø bieån Vieät-Nam. Bieán-coá aáy laø taøu soá 143 cuûa Coäng-Saûn Haø-Noäi bò phaùt-giaùc vaø ñaùnh chìm taïi Vuõng-Roâ ngaøy 16 thaùng 2 naêm 1965. Theo

C

Moät cuoäc saên ñaùnh taøu ñòch treân bieån

cuûa Haûi-Quaân Vieät-Nam

hQ 4 ÑaùNh Chìm taøu ÑòCh

Phan-laïc-Tieáp


taøi-lieäu tòch-thu ñöôïc treân con taøu naøy, thì ñaây laø chuyeán thöù 23 cuûa con taøu naøy xaâm-nhaäp bôø bieån mieàn Nam. Haøng ngaøn vuõ-khí vaø raát nhieàu ñaïn-döôïc cuûa Coäng-Saûn Baéc-Vieät ñaõ bò tòch-thu.

KEÁ-HOAÏCH PHONG-TOÛA, BAÛO-VEÄ BÔØ BIEÅN

VIEÄT-NAM COÄNG-HOØAKhôûi ñi töø bieán-coá ñoù, Haûi-Quaân Vieät Myõ ñaõ

coù moät keá-hoaïch tæ-mæ vaø huøng-haäu baûo-veä bôø bieån Vieät-Nam. Ngaøy 24 thaùng 3 naêm 1965, (hôn moät thaùng sau bieán-coá Vuõng-Roâ), keá-hoaïch Market Time ñaõ ñöôïc môû ñaàu. Keå töø luùc naøy, ngoaøi caùc ghe cuûa caùc duyeân-ñoaøn, ñoùng taïi cöûa soâng huyeát-maïch, kieåm-soaùt vaø theo doõi caùc ghe taïi saùt caùc vuøng nöôùc noâng, coøn coù caùc Haûi-Ñoäi Duyeân-Phoøng, ñöôïc trang-bò baèng caùc loaïi taøu nhoû, coù vaän-toác cao, hoûa-löïc maïnh ñeå chaän xeùt caùc ghe thuyeàn trong vuøng laõnh-haûi Vieät-Nam Coäng-Hoøa. Beân ngoaøi laõnh-haûi, 12 haûi-lyù keå töø bôø luùc nöôùc thaáp nhaát, coøn coù caùc chieán-haïm loaïi lôùn, tuaàn-döông, ñeå theo doõi vaø phaùt-giaùc caùc ghe taøu khaû-nghi töø haûi-phaän quoác-teá. Xa hôn nöõa, bao goàm caû vuøng bieån Ñoâng töø bôø bieån Phi-Luaät-Taân phía Ñoâng, vuøng vònh Baéc-Vieät cho maõi taän ñeán phía Nam laø vuøng laõnh-haûi cuûa Maõ-Lai, Singapore, Thaùi-Lan ..., ñeàu ñöôïc söï kieåm-soaùt cuûa Ñeä Thaát Haïm-Ñoäi cuûa Hoa-Kyø. Ngoaøi caùc ñôn-vò cô ñoäng noùi treân, doïc theo bôø bieån cuûa Vieät-Nam Coäng-Hoøa coøn coù 16 ñaøi kieåm-baùo, vôùi caùc radar cöïc maïnh, baùn-kính kieåm-soaùt cuûa radar cuûa caùc ñaøi naøy ñan kín nhau ñeå hoã-trôï cho vieäc kieåm-soaùt bôø bieån. Treân khoâng-phaän, coøn coù caùc loaïi maùy bay Khoâng-Tuaàn ñeå mau choùng theo doõi vaø phaùt-giaùc caùc ñieåm di-ñoäng khaû-nghi. Nhö theá, ñeå choáng laïi söï xaâm-nhaäp caùc taøu beø Coäng-Saûn Baéc-Vieät, bôø bieån Vieät-Nam Coäng-Hoøa ñaõ ñöôïc bao kín. Chính taøi-lieäu cuûa Haø-Noäi ñaõ phaûi xaùc-nhaän: “ñòch ñieân-cuoàng ngaên-chaën phong-toûa hoaït-ñoäng cuûa Ñoaøn 125”. Sau vuï Vuõng-Roâ, laàn-löôït coù theâm 13 vuï khaùc maø caùc taøu beø cuûa Coäng-Saûn Baéc-Vieät ñaõ bò phaùt-giaùc, saên ñuoåi vaø ñaùnh chìm nhö:

- Cöûa Tieåu ngaøy 8 thaùng 1 naêm 1966

- Cöûa Boà-Ñeà ngaøy 10 thaùng 5 naêm 1966 - Ba-Ñoäng ngaøy 20 thaùng 6 naêm 1966 - Boà-Ñeà laàn thöù hai ngaøy 1 thaùng 1 naêm 1967 - Muõi Ba-Laøng-An (Batangan) ngaøy 14 thaùng

3 naêm 1967 - Sa-Kyø ngaøy 15 thaùng 7 naêm 1967 - Ñöùc-Phoå ngaøy 1 thaùng 3 naêm 1967- Hoøn Heøo gaàn Nha-Trang ngaøy 1 thaùng 3

naêm 1968 - Cöûa Vieät ngaøy 1 thaùng 3 naêm 1968- Boà-Ñeà laàn thöù ba ngaøy 1 thaùng 3 naêm 1968- Cöûa Cung-Haàu ngaøy 22 thaùng 11 naêm 1970- Gaønh-Haøo ngaøy 12 thaùng 4 naêm 1971- Vaø vuï cuoái cuøng laø ngaøy 24 thaùng 4 naêm

1972, HQ 4 ñaùnh chìm taøu ñòch, taïi vuøng bieån Phuù-Quoác.

Nhö theá, trong thôøi-gian töø 1965 ñeán 1972, Haûi-Quaân Vieät Myõ hôïp-taùc hoaït-ñoäng vôùi nhau raát chaët-cheõ. Caùc chieán-haïm, chieán-cuï môùi, caùc cô-phaän thay theá doài-daøo, caùc cô-sôû tieáp-vaän vaø söûa chöõa ôû doïc theo caùc vuøng duyeân-haûi, cuõng nhö caùc cô-xöôûng-haïm neo taïi caùc con soâng lôùn, luùc naøo cuõng saün-saøng cung-caáp caùc cô-phaän thay theá vaø söûa chöõa. Naêng-suaát hoaït-ñoäng thaät laø cao. Nhieàu ghe taøu cuûa Coäng-Saûn Haø-Noäi xaâm-nhaäp, gaàn tôùi bôø bieån Vieät-Nam Coäng-Hoøa ñaønh phaûi quay trôû laïi, vì gaëp caùc taøu beø mieàn Nam theo doõi, saên ñuoåi. Trong cuoán lòch-söû “Haûi-Quaân Nhaân-Daân - Döï-Thaûo vaø Toùm-Taét”, trang 139 - 194, cuûa Haø-Noäi, ñaõ phaûi vieát “Möôøi moät chuyeán vaän-chuyeån nhöng chæ moät chuyeán thaønh-coâng, ñöa ñöôïc 60 taán vuõ-khí vaøo maët-traän, coøn 10 chuyeán gaëp ñòch bao vaây, phong-toûa, phaûi quay veà”.

Qua lôøi ghi-nhaän cuûa Coäng-Saûn Haø-Noäi noùi treân, ai cuõng thaáy laø Haûi-Quaân Vieät-Nam Coäng-Hoøa, cuõng nhö Hoa-Kyø, luoân-luoân toân-troïng luaät haøng-haûi quoác-teá. Neáu caùc taøu khaû-nghi chöa xaâm-nhaäp laõnh-haûi cuûa mình, thì con taøu aáy chæ bò theo doõi, maø khoâng bò luïc-soaùt, taán-coâng. Vì theá, chuùng môùi quay veà ñöôïc khi khoâng loït ñöôïc vaøo laõnh-haûi Vieät-Nam. Nhöng cuoäc chieán moãi luùc moãi theâm aùc-lieät. Haø-Noäi ñaõ duøng ñuû maùnh-khoùe gian-manh, löøa-bòp treân moïi laõnh-vöïc ñeå ñöa ngöôøi vaø vuõ-khí vaøo xaâm-laêng mieàn Nam. Quaân-töû maõi, toân-troïng


luaät-leä maø chæ laáy phaàn thua thieät. HQ 4 ñaùnh taøu ñòch ngaøy 24 thaùng 4 naêm 1972 ñaõ chính-thöùc chaám döùt cuoäc xaâm-laêng baèng ñöôøng bieån vaøo Nam theo loái bình-thöôøng.

HAØ-NOÄI THAY ÑOÅI LOÄ-TRÌNH XAÂM-NHAÄPKhoâng theå xaâm-nhaäp baèng caùc ghe nhoû vaøo

bôø bieån phía Ñoâng ñöôïc nöõa, Haø-Noäi môû moät con ñöôøng môùi. Chuùng ñoùng loaïi taøu saét to lôùn, coù khaû-naêng ñi xa, ñi laâu treân ñaïi-döông. Ñeå môû ñöôøng “ngaøy 24 thaùng 8 naêm 1969, con taøu soá 42 rôøi cöûa bieån Haûi-Phoøng. Treân chaëng haûi-trình taøu ñaõ qua vuøng quaàn-ñaûo Hoaøng-Sa, sau xuyeân thaúng xuoáng vuøng bieån Ñoâng-Nam-AÙ, vaøo vuøng Taây-Nam, roài quay veà caên-cöù xuaát-phaùt vaøo ngaøy 9 thaùng 9 naêm 1969. Trong chuyeán ñi 22 ngaøy naøy, vöôït qua chaëng ñöôøng daøi gaàn 4000 haûi-lyù, chòu ñöïng ñoùi khaùt, thieáu-thoán vaø soùng gioù treân bieån caû, taøu 42 ñaõ tìm ñöôïc vaø môû ra moät con ñöôøng chuyeån-vaän môùi treân bieån töø Baéc vaøo Nam ñòch ít ngôø tôùi nhaát” (Haûi-Quaân Nhaân-Daân - Döï-Thaûo vaø Toùm-Taét”,trang 137, taøi-lieäu cuûa Coäng-Saûn Haø-Noäi).

Vôùi con ñöôøng môùi naøy Coäng-Saûn Baéc-Vieät ñaõ ñeå laïi caùc xaùc taøu taïi Gaønh-Haøo, ngaøy 12 thaùng 4 naêm 71 vaø Cung-Haàu, ngaøy 22 thaùng 11 naêm 70. Nhöng Haø-Noäi ñaõ khoâng bieát raèng moïi phaùt-xuaát töø caùc cöûa bieån ôû mieàn Baéc, hình-aûnh caùc taøu beø cuûa Haø-Noäi ñaõ ñöôïc cung-caáp vaø löu-tröõ taïi Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân Saøi-Goøn. Caùc soá taøu coù theå sôn laïi, maøu sôn coù theå thay ñoåi, nhöng kieán-truùc con taøu, moät caùch toång-quaùt laøm sao thay ñoåi treân ñöôøng xaâm-nhaäp, nhaát laø caùc cöûa soå troøn kín nöôùc. Coù loaïi coù 9 cöûa, coù loaïi coù 12 cöûa, v.v... vaø caû ñaëc-tính vaø vaän-toác cuûa caùc con taøu aáy cuõng ñöôïc theo doõi vaø bieát moät caùch chính-xaùc, ñeå saün trong ngaên keùo trong Phoøng Haønh-Quaân Bieån taïi Saøi-Goøn, khi caàn, sau khi phoái-kieåm, keøm theo Leänh Haønh-Quaân trao cho caùc chieán-haïm thi-haønh.

HQ 4 VÔÙI THUÛY-THUÛ-ÑOAØN

GÖÔNG-MAÃU ÑAÙNH CHÌM TAØU ÑÒCH

Naèm trong chöông-trình chuyeån giao caáp toác (Accelerated Turn Over to the Vietnamese: ACTOV), Khu-truïc-haïm HQ 4 nguyeân laø moät chieán-haïm cuûa Ñeä Thaát Haïm-Ñoäi, ñang hoaït-ñoäng taïi Thaùi-Bình-Döông, mang soá 334. Ñoái vôùi Vieät-Nam ñaây laø moät con soá buø, khoâng toát. Ngaøy chuyeån giao taïi Guam, Haûi-Quaân Trung-Taùù Nguyeãn-ngoïc-Raéc, haïm-tröôûng, vôùi söï saép xeáp cuûa Haûi-Quaân Myõ, cöû hai thuûy-thuû, moät Vieät, moät Myõ, sau moät hoài coøi nghi-leã, laáy coï sôn xoùa ñi hai con soá 3, neân con taøu chæ coøn laïi soá cuoái laø soá 4. Khu-truïc-haïm mang teân moät vò töôùng laãy-löøng hoï Traàn, Traàn-khaùnh-Dö. Thuûy-thuû-ñoaøn ñöôïc tuyeån-choïn vaø huaán-luyeän kyõ-caøng. Sau Haïm-Tröôûng laø Haïm-Phoù Nguyeãn-kim-Khaùnh, khoùa 11. OÂng Khaùnh ñaõ cho hay: “HQ 4 luùc aáy vöøa môùi laõnh veà, taát caû ôû trong tình-traïng toaøn-haûo. Taøu daøi 305 boä, roäng 36 boä, ñoä saâu laø 14 boä, vaän-toác toái-ña laø 21 guùt. Taøu ñöôïc trang-bò haûi-phaùo 76 ly 2 tröôùc muõi, baén baèng ñieän, do hai nhaân-vieân phuï-traùch. Thöôïng-Só Ñieän-Phaùo Taân vaø xaï-thuû chính laø Trung-Só Troïng-Phaùo Hueä. ÔÛ phía sau cuõng coù moät daøn haûi-phaùo 76 ly 2 nöõa. Chöa keå caùc khaåu ñaïi-baùc 20 ly doïc theo hai beân saøn taøu. Ñoù laø nhöõng vuõ-khí treân maët bieån. HQ 4 coøn coù saùu oáng phoùng ngö-loâi, moät daøn thuûy-löïu-ñaïn MK 15 ñeå ñaùnh taàu ngaàm. Nhaân-vieân, luùc aáy vôùi caáp-soá 170 ngöôøi, ñaày-ñuû 100%, raát thuaàn-thuïc vaø göông-maãu”.

Vaãn theo söï nhôù laïi cuûa cöïu Haïm-Phoù HQ 4, Nguyeãn-kim-Khaùnh, oâng noùi: “tröôùc ngaøy 22 thaùng 4 naêm 1972, Haïm-Tröôûng cuûa toâi töø Boä Tö-Leänh veà, ñem theo caùc taøi-lieäu haønh-quaân, vôùi ñoä khaån Hoûa-Toác. OÂng ra leänh cho ñi chôï thaät mau, goïi taát caû nhaân-vieân veà. Taát-nhieân moät soá ñi pheùp khoâng coù maët. Maëc, 2 giôø chieàu taøu rôøi Saøi-Goøn. Caån-thaän toái-ña vaø tôùi cöûa Cap St. Jacques luùc 5 giôø chieàu. Vôùi caùc chi-tieát ñaõ ñöôïc cung-caáp, HQ 4 tieán thaúng ra vuøng vònh Phan-Thieát. Radar môû toái-ña, baùn-kính


bao vuøng 32 haûi-lyù. Chæ sau maáy giôø ñoàng-hoà, eùcho ñòch ñaõ hieän ra. HQ 4 laïi gaàn taøu ñòch, vôùi moät phaân-ñoäi haûi-haønh saün-saøng trong nhieäm-sôû taùc-chieán. Luùc aáy taøu ñòch ôû ngoaøi haûi-phaän quoác-teá, caùch bôø töø 25 ñeán 30 haûi-lyù. Quan-saùt taøu, kieán-truùc ñuùng nhö hình-aûnh ñaõ ñöôïc cung-caáp. Treân taøu ñòch chæ coù caùc oâ vuoâng phuû löôùi. Thaáy bò theo doõi, taøu ñòch höôùng muõi veà phía Hoàng-Koâng. Ta ñi theo, xa xa trong taàm kieåm-soaùt cuûa radar. Sau taøu ñòch ñoåi höôùng vaøo vuøng Caø-Mau. Ñôïi cho ñòch vaøo saâu hôn nöõa, ta xaû heát maùy theo saùt noù. Saùng ngaøy 24 thaùng 4 naêm 1972, taøu ñòch ôû giöõa vuøng bieån töø Phuù-Quoác vaø ñaûo Thoå-Chaâu. Treân taøu ñòch khoâng treo quoác-kyø cuûa baát cöù quoác-gia naøo. Taøu ta vaø taøu ñòch raát gaàn nhau. Ta ñaùnh ñeøn hoûi, taøu ñòch vaãn giöõ im-laëng. Taøu ta ñi saùt hôn, duøng côø hieäu hoûi, taøu ñòch vaãn laàm-lì khoâng phaûn-öùng gì. Treân oáng nhoøm, hình daùng, boä maët caùc nhaân-vieân treân taøu ñòch raát laø Vieät-Nam. Khoâng coøn khaû-nghi gì nöõa. HQ 4 ôû nhieäm-sôû taùc-chieán

toaøn dieän. Vaø taát-nhieân moïi dieãn-tieán ñeàu ñöôïc thoâng-baùo baèng aâm-thoaïi tôùi Trung-Taâm Haønh-quaân taïi Saøi-Goøn. Taøu ta, HQ 4, duøng loa keâu goïi “caùc anh haõy döøng maùy, keùo côø traéng ñaàu haøng, chuùng toâi seõ cho caùc anh höôûng quy-cheá chieâu-hoài ...” Taøu ñòch hình nhö ôû trong tình-traïng hoân-meâ. Boãng chuùng keùo quoác-kyø Trung-Coäng leân coät côø. Haïm-Tröôûng Nguyeãn-ngoïc-Raéc raát tin-töôûng vaøo caùc xaï-thuû cuûa khaåu 76 ly 2 taïi muõi taøu. OÂng nhaéc: “Khi caàn, chæ moät mình khaåu naøy baén thoâi...” Taøu mình vaø taøu ñòch vaãn chaïy song-song, höôùng muõi vaøo Phuù-Quoác. Vaø thaät nhaãn-naïi, vöøa theo saùt, vöøa baét loa keâu goïi, taøu ñòch vaãn cöù lì. Leänh töø chính Tö-Leïânh Haûi-Quaân, Ñeà-Ñoác Traàn-vaên-Chôn, baèng aâm-thoaïi: “Theo ñuùng luaät haøng-haûi quoác-teá, haõy baén hai phaùt tröôùc muõi taøu ñòch ñeå caûnh-caùo. Neáu taøu ñòch khoâng ngöøng maùy, keùo côø traéng, haõy baén thaúng vaøo taøu ñòch.” Sau hai phaùt ñaïi-baùc, taøu ñòch vaãn laàm-lì tieán. Haïm-Tröôûng Nguyeãn-ngoïc-Raéc ra leänh: “Baén thaúng vaøo ñaøi chæ-huy.” Khaåu 76 ly 2 do xaï-thuû Hueä boùp coø. Chæ moät phaùt, taøu ñòch nghieâng. Treân taøu ñòch taùn-loaïn. Phaùt thöù hai, taøu ñòch boác chaùy vaø töø-töø chìm trong voøng maáy phuùt. Caùc hoïng suùng khaùc treân HQ 4 ñeàu höôùng veà taøu ñòch vaø chöa ñöôïc leänh baén phaùt naøo”.

Vaãn theo cöïu Haïm-Phoù Nguyeãn-kim-Khaùnh: “nhieäm-sôû thaû youyou loan ra. Treân caùc xuoàng maùy naøy ñeàu coù nhaân-vieân trang-bò suùng nhoû, vaø coøng. HQ 4 ñaõ ngöøng maùy, bieån eâm. Hai xuoàng ñöôïc thaû xuoáng tieán ñeán vuøng bieån, nôi caùc maûnh vaùn vaø caùc ñaàu ngöôøi bôi loùp-ngoùp. Só -quan tröôûng toaùn baùo-caùo veà HQ 4. “Thöa Haïm-Tröôûng, taát caû hoï ñeàu noùi tieáng Vieät-Nam”. Baùo-caùo naøy ñöôïc loan ngay veà Trung-Taâm Haønh-Quaân taïi Saøi-Goøn. Ñoâ-Ñoác Chôn cöôøi, vaø laáy khaên lau moà-hoâi treân traùn (ghi-nhaän naøy cuûa ngöôøi vieát luùc aáy ôû Saøi-Goøn).

Vaãn theo oâng Khaùnh, coù hôn 10 nhaân-vieân treân taøu cuûa Haø-Noäi ñöôïc vôùt leân. Luùc aáy HQ 4 vöøa môùi laõnh töø Myõ veà, thuoác laù Myõ, cam, taùo coøn ñaày. Ta ñem ra môøi caùc tuø-binh cuûa taøu Baéc-Vieät. Taát caû ñeàu ngoài im, töø-choái. Sau Thöôïng-Só Quaân-Y, teân laø AÂn, noùi: “OÂng thaày phaân taùn hoï ra, roài haõy cho hoï aên”. Ñuùng nhö oâng AÂn ñoaùn. Caùc tuø-binh Coäng-Saûn Baéc-Vieät uoáng nöôùc cam, aên taùo, aên nho raát taän-tình.

Haûi-Quaân Trung-Taù Nguyeãn-kim-Khaùnh


Haø-Noäi Ñaõ Vieát Gì Veà Vuï Naøy

Theo taøi-lieäu chính-thöùc cuûa Haø-Noäi: Lòch-Söû Haûi-Quaân Nhaân-Daân Vieät-Nam, Döï-Thaûo Toùm-Taét, trang 140 nguyeân-vaên nhö sau:

“Trung tuaàn thaùng 4, ñoaøn laïi tieáp-tuïc giao nhieïâm-vuï cho taøu 645 ñöa moät chuyeán haøng nöõa vaøo Quaân-Khu 9. Treân ñöôøng ñi taøu ñaõ lôïi-duïng moïi yeáu-toá baát ngôø vöôït qua caùc tuyeán tuaàn-tieãu cuûa ñòch goàm haøng chuïc taøu chieán, maùy bay trinh-saùt cuûa Myõ vaø Nguïy. Ñeán ngaøy 24 thaùng 4, khi taøu chuyeån höôùng vaøo bôø thì gaëp ñòch vaø xaûy ra chieán-ñaáu. Vôùi aâm-möu nham-hieåm ñònh baét soáng taøu ta, boïn ñòch duøng moïi thuû-ñoaïn chieán-tranh taâm-lyù, duï-doã, mua chuoäc vaø ñe-doïa hoøng lung-laïc yù-chí caùn-boä, chieán-só taøu 645. Sau moät thôøi-gian taùc ñoäng, keâu goïi, chieâu-hoài khoâng ñöôïc, boïn ñòch

lieàn duøng ñaïi-baùc baén vaøo ta. Thöïc-hieän keá-hoaïch ñaõ baøn saün, taøu 645 chöa baén traû laïi voäi, vöøa daäp löûa cöùu maùy vöøa tieáp-tuïc vaän-ñoäng bình-thöôøng ñeå nghi binh nhöû ñòch ñeán gaàn. Sau maáy loaït ñaïn 76,2 mi-li-meùt baén tôùi-taáp khoâng thaáy taøu ta phaûn-öùng gì, chieác taøu khu-truïc ñòch ngöng baén tieán saùt leân ngang hoâng taøu 645. Chæ chôø coù thôøi cô aáy, taøu 645 baát ngôø taêng heát toác-ñoä nhaém thaúng taøu ñòch lao tôùi. Trong giôø phuùt quyeát-lieät moät maát moät coøn vôùi keû thuø. Thieáu-UÙy chính-trò-vieân, Bí-thö chi boä taøu 645. Nguyeãn-vaên-Hieäu, ñaõ bình-tónh, tænh-taùo toå-chöùc, cho anh em rôøi taøu, caên daën anh em tieáp-tuïc chieán-ñaáu vì mieàn Nam ruoät thòt”.

Taäp taøi-lieäu ñöôïc bieân-soaïn bôûi ba ngöôøi: Phaïm-hoàng-Thuïy, Phaïm-hoàng-Ñôøi, Vuõ-maïnh-Ñoan (khoâng thaáy coù moät vò tieán-só, hay moät vò naøo vôùi hoïc-vò cao kieåm-soaùt, hay traùch-nhieäm xuaát-baûn nhö caùc cuoán taøi-lieäu khaùc).

Khu-truïc-haïm Traàn-khaùnh-Dö, HQ 4


Ñoâi Lôøi Nhaén GôûiThöa caùc anh Thuïy, Ñôøi vaø Ñoan. Nhö caùc anh ñaõ thaáy vaø ghi-nhaän. Cuoäc

xaâm-nhaäp cuûa caùc anh töø Baéc vaøo Nam, chuùng toâi ñaõ theo doõi vaø bieát raát roõ, vaø Haûi-Quaân chuùng toâi luoân-luoân toân-troïng luaät haøng-haûi quoác-teá. Hôn theá nöõa, duø ôû theá thöôïng phong, chuùng toâi saün-saøng môû moät caùnh cöûa ñeå cho caùc anh coù theå veà vôùi chuùng toâi qua chính-saùch chieâu-hoài. Cöïc chaúng ñaõ, chuùng toâi môùi söû-duïng vuõ-khí, vaø cuõng chæ giôùi-haïn, raát giôùi-haïn hoûa-löïc vaø thôøi-gian taùc-xaï. Chuùng toâi muoán cöùu soáng caùc anh toái-ña. Khi taøu caùc anh ñaõ chìm, chuùng toâi ñaõ cöùu vôùt caùc anh ngay vaø ñoái xöû vôùi caùc anh raát töû-teá, noàng-haäu.

Moät con taøu nhoû, thieáu tieän-nghi, vaø ñöôïc huaán-luyeän sô-saøi, khoâng ñaùp-öùng ñöôïc caùc quy-luaät thoâng-tin caên-baûn cuûa luaät haøng-haûi, hoï ñaõ cho caùc anh ra ñi. Nhö theá thaät laø lieàu-lónh vaø taøn-aùc. Vôùi con taøu nhoû, chöa quaù 100 taán, gaëp con taøu cuûa Haûi-Quaân Vieät-Nam, lôùn gaáp 20 laàn taøu cuûa caùc anh, vôùi taát caû söï huøng-haäu veà hoûa-löïc vaø kyõ-thuaät, caùc anh khieáp-ñaûm laø leõ ñöông nhieân. Chæ nguyeân ñi gaàn chieán-haïm cuûa chuùng toâi, vôùi söùc huùt cuûa troïng-taûi khoái saét gaàn 2000 taán, ñaõ laøm caùc anh khoù coù theå giöõ ñöôïc baùnh laùi vöõng-vaøng. Khi ñaõ bò baén, taøu nghieâng vaø phaùt hoûa, ñöùng ñaõ khoâng vöõng, laáy söùc ñaâu maø “... taøu 645 chöa baén traû voäi, vöøa daäp taét löûa cöùu maùy, vöøa tieáp-tuïc vaän-ñoäng bình-thöôøng ñeå nhöû ñòch tôùi gaàn ... ” Toâi chaéc caùc anh, ngöôøi vieát baøi, chöa coù moät chuùt kinh-nghieäm naøo veà cuoäc soáng treân taøu chieán. Caùc anh quen phoùng ñaïi vaø toâ hoàng böøa-baõi, neân ñoïc ñoaïn vaên treân toâi buoàn cöôøi quaù. Con taøu ñaõ nghieâng, haàm maùy ñaõ chaùy, khieáp laém, chöù coù ñaâu nhö ñaùm rôm, ñaùm raï chaùy lan trong goùc beáp cuûa caùc anh ñaâu maø daäp löûa. Vôùi anh “Nguyeãn-vaên-Hieäu, chính-trò-vieân, bí-thö chi boä taøu 645”, treân thöïc-teá, do caùc baïn toâi keå laïi, thì töø 10 giôø saùng hoâm 24 thaùng 4 naêm 1972, luùc con taøu cuûa caùc anh bò HQ 4 theo saùt, anh ta ñeo kính ñen, ngoài ngoaûnh maët veà phía HQ 4, khoâng ñoäng-ñaäy. Toâi chaéc laø anh ta luùc ñoù, haõi quaù “öôùt caû quaàn”, neân khoâng coøn nhuùc-nhích gì ñöôïc. Anh ta cheát ngay, nhö tin anh phuï maùy maø toâi hoûi luùc caùc anh naøy ñöôïc ñöa veà Saøi-Goøn hoâm 25 thaùng

4 naêm 1972. Anh naøy noùi: “Taøu ñi “naâu” quaù, em haõi quaù, khi taøu bò baén chaùy, em thaáy ñaàu vaø phoåi cuûa anh Hieäu rôi xuoáng tröôùc maët em ...”

Thöa caùc anh trong Ban Bieân-Taäp cuûa taäp taøi-lieäu treân. Ñieàu thöù nhaát laø anh Nguyeãn-vaên-Hieäu, bí-thö chi boä taøu 645, cheát ñuùng 12 giôø ngaøy 24 thaùng 4 naêm 1972, taïi vuøng bieån giöõa ñaûo Phuù-Quoác vaø ñaûo Thoå-Chaâu. Caùc anh neân thoâng-baùo cho gia-ñình anh Hieäu bieát nhö theá ñeå tieän beà cuùng gioã.

Laø moät ngöôøi ñi bieån, toâi thaáy raèng thuûy-thuû cuûa con taøu 645 ñaõ phaûi coù moät nieàm-tin vöõng-chaéc laém môùi daùm lieàu ra ñi nhö theá. Nieàm-tin aáy ñaõ ñöôïc nhoài naën vôùi taát caû caêm-thuø vaø sai quaáy. Caùc anh ra ñi ñeå giaûi-phoùng mieàn Nam. Ngöôøi lính mieàn Nam ñöôïc caùc anh hieåu nhö laø moät loaïi ngöôøi taøn-aùc vaø khoâng coù tình-töï daân-toäc. Caùc anh haõy bình taâm ñoïc laïi vaø kieåm-chöùng caùc ñoaïn toâi ghi ôû treân. Neáu chuùng toâi muoán tieâu-dieät caùc anh, caùc hoïng suùng 20 ly treân taøu chæ queùt moät löôït, caùc anh coøn gì? Khi vôùt caùc anh leân, neáu muoán cho phi-tang, quaù deã. Vaäy maø caùc anh ñaõ ñöôïc nuoâi döôõng, ñoùn tieáp nhö theá. Tröø moät mình anh Hieäu, hôn 10 ngöôøi cuûa con taøu 645, ñaõ ñöôïc vôùt. Vaø giôø ñaây, taát caû ñaát nöôùc ñaõ naèm trong tay caùc anh, caùc thuûy-thuû cuûa con taøu 645, chaéc ñaõ ñöôïc trôû veà ñoaøn tuï vôùi gia-ñình.

Thöïc-teá, sau khi ñaát nöôùc ñaõ veà tay caùc anh, nhöõng thuûy-thuû nhö caùc thuûy-thuû cuûa con taøu 645 ra sao? Sao khoâng thaáy caùc anh noùi ñeán. Caùc anh haõy nhìn laïi quanh caùc anh, nhöõng thaân-nhaân caùc anh, gia-ñình cuûa caùc “chieán-só ngoan cöôøng choáng Myõ cöùu nöôùc” hieän hoï soáng ra sao? Thöïc-teá laø caâu traû lôøi cuï-theå veà caùi lyù-töôûng maø nhöõng thanh-nieân mieàn Baéc ñaõ lieàu thaân ñi vaøo choã cheát. Hôõi caùc anh trong Ban Bieân-Taäp cuûa Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân Haø-Noäi, chuùng toâi, baèng taát caû taám loøng toân-troïng söï thaät, vaø raát bình-tónh mong ñöôïc anh leân tieáng. Haõy traû söï thaät laïi cho söï thaät.

Ngaøy 12 thaùng 7 naêm 1999


röôùc naêm 1975, nhieàu quaân-nhaân Haûi-Quaân Vieät-Nam Coäng-Hoøa ñaõù tham-döï caùc coâng-taùc ñaëc-bieät ôû phía Baéc vó-tuyeán 17, phaàn lôùn do Löïc-

Löôïng Haûi-Tuaàn thuoäc Sôû Phoøng-Veä Duyeân-Haûi toå-chöùc. Ña-soá caùc coâng-taùc naøy ñöôïc thöïc-hieän vaøo giöõa vaø cuoái thaäp nieân 1960, vôùi caùc chieán-haïm vaø chieán-ñónh ñöôïc kieán-truùc vaø trang-bò ñaëc-bieät cho loaïi coâng-taùc ñoù. Ngoaøi caùc coâng-taùc noùi treân, coù moät soá coâng-taùc do Haûi-Quaân toå-chöùc vôùi caùc chieán-haïm cô-höõu cuûa Haûi-Quaân.

Vaøo khoaûng cuoái naêm 1959, ñaàu naêm 1960, toâi ñang giöõ chöùc-vuï haïm-tröôûng Hoä-toáng-haïm Vaïn-Kieáp, HQ 2, thì nhaän ñöôïc leänh thi-haønh moät coâng-taùc ôû phía Baéc vó-tuyeán 17. Coâng-taùc naøy coù muïc-ñích quan-saùt heä-thoáng phoøng-thuû duyeân-haûi cuûa mieàn Baéc vaø yeåm-trôï Nha Chieán-Tranh Taâm-Lyù thuoäc Boä Quoác-Phoøng, trong vieäc thaû truyeàn-ñôn vaø taøi-lieäu vaøo bôø. Muïc-tieâu laø bôø bieån Vinh, Thanh-Hoùa.

Ñaây coù leõ laø coâng-taùc “Baéc Tieán” ñaàu tieân cuûa Haûi-Quaân, vaø ñoái vôùi toâi ñoù laø moät trong nhöõng coâng-taùc haøo-höùng vaø hoài-hoäp nhaát trong ñôøi haûi-hoà. Haøo-höùng vì ñeán moät nôi xa laï, khaùc haún vôùi

ChuyeáN “baéC tieáN” ÑAÀu TieâN?

Nguyeãn-ngoïc-Quyønh

vuøng bieån mieàn Nam maø mình ñaõ quen thuoäc. Nôi ñoù laïi thuoäc mieàn Baéc maø toâi ñaõ xa caùch gaàn baûy naêm. Hoài-hoäp vì ñaây laø moät coâng-taùc khaù baát-traéc, nguy-hieåm. Vaãn hay raèng ña-soá caùc coâng-taùc khaùc, nhaát laø coâng-taùc haønh-quaân, cuõng coù ít nhieàu nguy-hieåm, baát-traéc, nhöng mình coøn naém vöõng ñöôïc nhieàu yeáu-toá. Vôùùi coâng-taùc naøy nhöõng yeáu-toá aáy haàu nhö khoâng coù. Ñeå chuaån-bò coâng-taùc, toâi lieân-laïc vôùi Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân (BTL/HQ), ñaëc-bieät laø Phoøng Nhì, vaø Boä Chæ-Huy Haûi-Löïc (tieàn-thaân cuûa Boä Tö-Leänh Haïm-Ñoäi) ñeå laáy taøi-lieäu vaø tin-töùc caàn-thieát. Phaàn vaán ñaùp sau ñaây cho thaáy roõ tính-caùch “hoài-hoäp” cuûa coâng-taùc:

Vaán: Coù haûi-ñoà ñöôïc nhaät-tu vaø huaán-thò haøng-haûi môùi nhaát cho vuøng coâng-taùc khoâng?

Ñaùp: Khoâng.V: Coù tin-töùc gì veà löïc-löôïng Haûi-Quaân hay

duyeân-phoøng Baéc-Vieät hoaït-ñoäng ôû vuøng ñoù khoâng?Ñ: Khoâng.V: Coøn Khoâng-Quaân?Ñ: Khoâng bieát.V: Coù tin-töùc gì veà löïc-löôïng Haûi-Quaân Nga

hay Trung-Coäng hoaït-ñoäng ôû vuøng ñoù khoâng?Ñ: Khoâng.V: Vuøng ñoù coù ñöôïc ñaët mìn bieån ñeå phoøng-

T


thuû khoâng?Ñ: Khoâng bieát.V: Coù caùc ñaøi kieåm-baùo duyeân-haûi ôû vuøng ñoù

khoâng?Ñ: Khoâng bieát.V: Coù troïng-phaùo duyeân-phoøng ôû ñoù khoâng?Ñ: Khoâng bieát.V: Hoaït-ñoäng ngö-nghieäp ôû vuøng ñoù ra sao?Ñ: Khoâng bieát.

Toùm laïi, vôùùi haûi-ñoà khoâng ñöôïc nhaät-tu, chieán-haïm seõ phaûi vaøo gaàn bôø maø khoâng bieát coù nhöõng trôû-ngaïi haøng-haûi naøo, nhaát laø xaùc taøu chìm. Toâi ñöôïc bieát ngoaøi khôi cuûa Vinh coù nhieàu xaùc taøu Nhaät do phi-cô Ñoàng-Minh ñaùnh chìm trong Ñeä Nhò Theá-Chieán, treân ñöôøng ñi töø haûi-caûng naøy ra Haûi-Phoøng hoaëc trôû veà Nhaät. Cuõng khoâng bieát löïc-löôïng Haûi-Quaân ñoái phöông, hoaëc Nga, hoaëc Trung-Coäng, maïnh yeáu ra sao, hoaït-ñoäng nhö theá naøo. Nghóa laø chæ “tri kyû” maø khoâng “tri bæ” (vaø laøm sao maø “baùch chieán, baùch thaéng” ñöôïc?). Nhö vaäy phaàn “Tình-hình” cuûa leänh haønh-quaân coi nhö laø moät soá khoâng. Theâm vaøo ñoù phaûi keå Hoä-toáng-haïm Vaïn-Kieáp laø moät trong nhöõng chieán-haïm cuõ kyõ vaø “oïp-eïp” nhaát cuûa Haûi-Quaân. Ñi cuøng vôùi chieán-haïm naøy coù Hoä-toáng-haïm Tuïy-Ñoäng, tình-traïng cuõng khoâng hôn chieác Vaïn-Kieáp maáy, vaø chæ tuùc-tröïc tít xa ngoaøi khôi khi chieác Vaïn-Kieáp vaøo gaàn bôø. Ngoaøi ra khoâng coøn löïc-löôïng baïn naøo yeåm-trôï, keå caû Haûi-Quaân Hoa-Kyø.

Tham-döï coâng-taùc naøy coøn coù Phoù-Ñeà-Ñoác Nghieâm-Vaên-Phuù (luùc ñoù mang caáp Thieáu-Taù), Chæ-Huy-Tröôûng Haûi-Löïc. Khi ñöôïc bieát HQ Ñaïi-Taù Hoà-Taán-Quyeàn, Tö-Leänh Haûi-Quaân, döï-ñònh cuõng tham-döï coâng-taùc, toâi tìm caùch can oâng, vôùi lyù-do laø coâng-taùc naøy raát baáp-beânh, nguy-hieåm, oâng khoâng neân ñi. OÂng hoûi laïi:

- “Theá coøn caùc anh thì sao? Cuõng chòu söï nguy-hieåm chöù? Caùc anh ñi ñöôïc thì taïi sao toâi laïi khoâng ñi ñöôïc?”

Toâi traû lôøi: - “ Neáu chaúng may chuùng toâi bò baét thì coøn

ñôõ, nhöng neáu chuùng baét ñöôïc vò Tö-Leänh Haûi-Quaân thì haäu-quaû seõ voâ cuøng baát lôïi, nhaát laø veà maët tuyeân-truyeàn.”

OÂng ñaùp:- “Khoâng sao. Neáu gaëp nguy, khoâng chaïy

thoaùt, thì mình töï ñaùnh chìm chieán-haïm, khoâng ñeå tuïi noù baét ñöôïc mình. Anh cöù kieåm-soaùt vaø chuaån-bò heä-thoáng môû nöôùc laøm chìm taøu laø ñöôïc.”

Kính phuïc loøng duõng-caûm cuûa oâng, toâi khoâng daùm can ngaên nöõa.

Thôøi-gian coâng-taùc nhaèm giöõa muøa gioù Ñoâng-

Baéc, tình-traïng bieån thöôøng raát xaáu, tuy-nhieân ñöôïc choïn vì thuaän chieàu gioù ñöa truyeàn-ñôn vaø taøi-lieäu vaøo bôø baèng bong-boùng bay vaø tuùi ny-loâng thaû noåi treân maët bieån. Cuõng may laø ñuùng ngaøy coâng-taùc, thôøi-tieát töông-ñoái toát, soùng bieån khoâng cao quaù vaø taàm thaáy xa khaû-quan.

Chieán-haïm rôøi Ñaø-Naüng vaøo buoåi chieàu ñeå coù theå ñeán vó-tuyeán 17 sau hoaøng-hoân. Chuùng toâi tieáp-tuïc tieán leân höôùng Baéc nhöng xa bôø, ít ra laø ngoaøi taàm quan-saùt baèng maét cuûa ñòch töø bôø, cho tôùi khi gaàn ngang vuøng muïc-tieâu môùi tieán vaøo bôø. Chieán-haïm ñöôïc che toái vaø ñaët vaøo nhieäm-sôû taùc-chieán. Caùc voïng-saùt-vieân vaø nhaân-vieân tröïc radar ñöôïc taêng-cöôøng. Moïi ngöôøi chaêm-chuù nhìn vaøo bôø, coù leõ moät phaàn vì toø-moø khi tôùi nôi laï, moät phaàn vì lo ñòch coù theå phaùt-giaùc chieán-haïm vaø taán-coâng.

Ban ñaàu chieán-haïm ñöôïc döï truø chæ vaøo caùch bôø 12 haûi-lyù. Ñaây laø beà roäng cuûa haûi-phaän ñöôïc nhieàu quoác-gia coâng-nhaän, nhaát laø caùc nöôùc Coäng-Saûn. Vì thaáy coøn xa bôø quaù, chöa quan-saùt ñöôïc gì, Tö-Leänh Haûi-Quaân chæ-thò cho toâi vaøo tôùi khoaûng caùch bôø 6 haûi-lyù. Ñaây cuõng laø beà roäng haûi-phaän maø nhieàu nöôùc coâng-nhaän. Tôùi ñaây chuùng toâi baét ñaàu thaáy aùnh-saùng ñeøn cuûa thaønh-phoá Vinh chieáu leân neàn trôøi ñeâm. Toâi caûm thaáy boài-hoài ít nhieàu, möôøng-töôïng tôùi aùnh-saùng ñeøn Haø-Noäi naêm xöa.

Chuùng toâi cho chieán-haïm chaïy song-song vôùi bôø vaø baét ñaàu thaû truyeàn-ñôn vaø taøi-lieäu baèng bong-boùng bay vaø tuùi ny-loâng. Gioù luùc aáy coù toác-ñoä cao neân ñöa bong-boùng vaøo bôø khaù nhanh. Khi ñaõ thaû heát maø vaãn chöa quan-saùt ñöôïc gì trong bôø, baèng maét cuõng nhö baèng radar, Tö-Leänh Haûi-Quaân laïi yeâu-caàu toâi cho chieán-haïm tieán gaàn bôø hôn nöõa. Luùc naøy ñoä saâu ñaõ giaûm nhieàu neân toâi sôï chieán-


haïm coù theå ñuïng phaûi xaùc nhieàu taøu chìm ôû vuøng naøy, hôn caû sôï bò ñòch phaùt-giaùc. Toâi nghó neáu ñòch phaùt-giaùc ñöôïc vaø cho taøu ra taán-coâng, chuùng toâi coøn coù theå chieán-ñaáu ñeå töï-veä hoaëc, neáu rôi vaøo theá yeáu, coøn coù hi-voïng chaïy thoaùt. Coøn neáu ñuïng phaûi xaùc taøu chìm, chieán-haïm coù nhieàu nguy-cô bò maéc keït hay bò chìm ngay taïi ñoù. Khi toâi trình-baøy lyù-do naøy, oâng ngaàn-ngöø moät laùt nhöng vaãn khuyeân toâi neân coá vaøo theâm chuùt nöõa.

Ngoaøi bôø bieån hieän môø-môø döôùi aùnh-saùng ñeøn cuûa thaønh-phoá Vinh, chuùng toâi khoâng nhìn thaáy muïc-tieâu naøo. Radar chieán-haïm baét ñaàu quan-saùt ñöôïc bôø bieån vôùi moät soá muïc-tieâu nhoû vaø raát môø. Khi coøn caùch bôø khoaûng 3 haûi-lyù nhaân-vieân tröïc radar baùo-caùo coù moät muïc-tieâu töông-ñoái roõ hôn vaø coù veû di-ñoäng ôû gaàn bôø. Thaáy gioïng nhaân-vieân naøy coù veû thieáu bình-tónh, toâi traán-an anh ta, daën anh ta bình-tónh theo doõi vaø cho bieát höôùng ñi vaø vaän-toác phoûng-ñònh cuûa muïc-tieâu. Toâi cho chieán-haïm chaïy

song-song vôùi bôø, gia taêng vaän-toác vaø chæ-thò cho caùc nhaân-vieân taêng-cöôøng quan-saùt vaø saün-saøng khai-hoûa khi coù leänh. Sau khi quan-saùt moät laùt, chuùng toâi thaáy muïc-tieâu coù veû chaïy chaäm vaø hình-aûnh treân maët radar khoâng ñöôïc roõ nhö cuûa moät taøu laøm baèng kim-khí, nhö vaäy chaéc khoâng phaûi laø moät phoùng-loâi-ñónh nhö moät soá ngöôøi lo luùc tröôùc. Khi muïc-tieâu bò boû laïi tít xa ñaèng sau, chieán-haïm trôû laïi vaän-toác bình-thöôøng vaø tieáp-tuïc quan-saùt.

Luùc naøy ñaõ hôn 1 giôø saùng, toâi xin Tö-Leänh Haûi-Quaân cho chieán-haïm ñöôïc quay muõi trôû veà ñeå coù theå tôùi vó-tuyeán 17 tröôùc khi maët trôøi moïc. Chieán-haïm môùùi ñoåi höôùng vaø chaïy chöøng 15 phuùt thì boãng nhieân maùy taû giaûm vaän-toác, maëc duø ñaøi chæ-huy khoâng ra leänh. Töø luùc khôûi-haønh coâng-taùc, toâi vaãn lo cho maùy naøy vì luùc tröôùc ñaõ hay bò truïc-traëc maø chöa coù thôøi-giôø ñeå söûa laïi cho hoaøn-haûo. Neáu maùy bò hö-hoûng baây giôø thì quaû laø khoâng ñuùng choã vaø ñuùng luùc chuùt naøo. Phoøng maùy baùo-caùo laø


maùy taû coù moät vaøi chæ-daáu baát-thöôøng neân phaûi giaûm vaän-toác ñeå kieåm-soaùt laiï. Cuõng may laø chæ moät laùt sau maùy ñaõ trôû laïi vaän-toác bình-thöôøng. Moïi ngöôøi thôû phaøo. Coù leõ thôøi-gian giaûm vaän-toác maùy chæ ñoä 20 phuùt, nhöng nhieàu ngöôøi nghó raèng phaûi hôn moät tieáng ñoàng-hoà!

Chieán-haïm chaïy thaúng ra khôi, boû laïi vuøng muïc-tieâu ñaèng sau. Tuy nhieân ña-soá nhaân-vieân treân ñaøi chæ-huy ngoù veà phía sau hôn laø phía tröôùc taøu. Khoâng bieát coøn luyeán-tieác aùnh ñeøn cuûa thaønh-phoá Vinh hay haõy coøn lo coù taøu cuûa ñòch ra ñuoåi theo.

Khi chieán-haïm veà gaàn ñeán vó-tuyeán 17 thì trôøi ñaõ saùng. Moïi söï an-toaøn vaø khoâng thaáy coù chæ-daáu gì laø ñòch ñaõ phaùt-giaùc ñöôïc chuùng toâi.

Chöøng moät thaùng sau, chuùng toâi ñöôïc bieát laø caùc truyeàn-ñôn vaø taøi-lieäu ñaõ theo boùng bay vaøo raát saâu trong ñaát lieàn. Caùc tuùi ny-loâng ñaõ ñöôïc nhieàu daân chaøi vôùt ñöôïc suoát doïc bôø bieån töø Vinh vaøo tôùi gaàn vó-tuyeán 17. Chuùng toâi khoâng heà bò phaùt-giaùc trong suoát coâng-taùc vaø ñòch chæ bieát khi löôïm ñöôïc taøi-lieäu vaø truyeàn-ñôn vaøo buoåi saùng. Nhieàu nhaân-vieân höõu-traùch vuøng duyeân-haûi cuûa chuùng, quaân-söï, daân-söï cuõng nhö coâng-an, bò tröøng-phaït, caùch chöùc hoaëc thuyeân-chuyeån ñi nôi khaùc vì sô-xuaát trong vieäc canh-phoøng bôø bieån. Coù leõ vieäc taêng-cöôøng phoøng-thuû duyeân-haûi ñöôïc baét ñaàu töø hoài ñoù, sau khi bò chuùng toâi xaâm-nhaäp haûi-phaän baát ngôø.

Coâng-taùc thaû truyeàn-ñôn vaø taøi-lieäu vaøo bôø bieån Baéc-Vieät coù ñem laïi keát-quaû gì ñaùng keå khoâng? Maëc duø ñòch taêng-cöôøng kieåm-soaùt mieàn duyeân-haûi, trong thaäp nieân 60 coù nhieàu daân chaøi mieàn Baéc vöôït tuyeán vaøo caùc tænh duyeân-haûi mieàn Trung xin tò-naïn. Moät soá ñaõ mang theo nhöõng truyeàn-ñôn maø hoï löôïm ñöôïc vaø caát giaáu, ñeåø xuaát-trình cho caùc ñôn-vò duyeân-phoøng cuûa chuùng ta khi xin tò-naïn. Toâi tin raèng noäi-dung nhöõng taøi-lieäu chuùng toâi ñaõ thaû laø ñoäng-löïc quan-troïng thuùc ñaåy hoï vöôït gian-nguy ñeå tìm töï-do. Ngoaøi ra, chaéc cuõng coøn coù taùc-duïng khoâng nhoû ñoái vôùi tinh-thaàn cuûa nhieàu daân duyeân-haûi mieàn Baéc khoâng coù hoaøn-caûnh vöôït thoaùt. Nhö vaäy coâng-taùc ñaõ ñem laïi keát-quaû mong muoán vaø boõ coâng thöïc-hieän, duø vôùi nhieàu hoài-hoäp vaø baát-traéc. Chæ coù ñieàu laø chuyeán ñi naøy ñaõ khieán mieàn Baéc caûnh-giaùc trong vieäc duyeân-phoøng maø tieác raèng chuùng ta khoâng taän-duïng ñeå thi-haønh luoân theå nhöõng coâng-taùc quan-troïng khaùc, hoaëc tieáp-tuïc ngay sau ñoù vôùi moät soá coâng-taùc tröôùc khi hoï coù ñuû thì-giôø taêng-cöôøng heä-thoáng phoøng-thuû moät caùch höõu-hieäu vaø laâu beàn. Yeáu-toá baát ngôø chöa ñöôïc chuùng ta khai-thaùc toái-ña.

California, Xuaân Nhaâm-Ngoï


aêm ñoù laø naêm 1963, tröôùc thôøi ñaûo-chaùnh, HQ 9 döôùi quyeàn chæ-huy cuûa HQ Ñaïi-UÙy Nguyeãn-xuaân-Sôn. OÂng laø moät vò haïm-

tröôûng vui tính,hoaït-ñoäng. OÂng raát haõnh-dieän ñöôïc chæ-huy chieán-haïm ñöôïc coi laø môùi nhaát, toái-taân nhaát cuûa Haûi-Quaân Vieät-Nam Coäng-Hoøa (VNCH) luùc baáy giôø. Trong caâu chuyeän haøng ngaøy, oâng thöôøng thoå loä “khi Haûi-Quaân mình coù khu-truïc-haïm, toâi ao-öôùc ñöôïc laøm haïm-phoù”. OÂng khoâng quan-troïng vaán-ñeà nhö caùc vò haïm-tröôûng khaùc maø toâi ñaõ gaëp. Chieán-haïm khi gheù beán thöôøng coù nhöõng cuoäc gaëp-gôõ vôùi ñoaøn-theå ñòa-phöông, vui chôi toå-chöùc cho caû taøu, neân nhaân-vieân goïi Hoä-toáng-haïm Kyø-Hoøa laø Kyø-Hoøa Traø-Thaát. Nhöõng chuyeán coâng-taùc tuaàn-döông luùc aáy thaûnh-thôi, nhaøn-nhaõ, neáu trôøi eâm beå laëng. Coù nhöõng buoåi taøu vaøo saùt chaân nuùi ôû Cap Chaân-Maây, thaû neo roài chia nhau xuoáng taém. Saùt bôø, nhöõng moûm ñaù ñöa löng ra bieån, nhöõng caây thoâng nhoû, hình thuø kyø-dò moïc giöõa nhöõng khe ñaù. Nhöõng maûng coû xanh eâm möôït nhö nhung. Caûnh-trí tuyeät ñeïp. Toâi coù caûm-töôûng nhö ñaây laø moät vuøng hoang ñòa chöa bao giôø coù böôùc chaân ngöôøi. Moät baõi caùt nhoû

hoä-toáNg-haïm Kyø-hoøa RA BAéC

Phan-laïc-Tieáp

phaúng-lì, ñaây ñoù nhöõng caùi mai möïc khoâ traéng vôùi thôøi-gian. Hình nhö töø ngaøn vaïn naêm chöa ai ñeán ñaây. Haïm-tröôûng cuøng thuûy-thuû-ñoaøn baén caù ñem veà taøu naáu chaùo. Chaùn roài nhoå neo leành-beành treân truïc tuaàn-döông chæ-ñònh.

Moät hoâm haïm-tröôûng ra leänh cho ban Vaän-Chuyeån laáy nhöõng mieáng bìa lôùn daùn phuû leân soá taøu vaø teân taøu roài laáy sôn xaùm sôn leân, tieäp vôùi maøu voû taøu. Taát caû ñeøn pha cuõng nhö ñeøn pin ñeàu ñöôïc leänh thay kính ñoû. Radar vaø sonar cuûa Trung-Taâm Chieán-Baùo (CIC) môû töø chieàu. Só-quan Haønh-Quaân tuùc-tröïc ôû ñaáy. Trôøi vöøa toái, maët bieån vaø neàn trôøi nhö dính vaøo nhau, ñen ñaëc nhö mieáng thaïch. Haïm-tröôûng ra leänh nhieäm-sôû taùc-chieán toaøn dieän vaø cho chieán-haïm taêng toác-ñoä hai maùy tieán 3, ñi giöõa bôø vaø hoøn Coïp, höôùng khoaûng 300, vaø vöôït qua vó-tuyeán 17. Radar treân ñaøi chæ-huy môû tyû-leä lôùn nhaát, bôø bieån vaø ñaûo hieän leân raát roõ-raøng. Moät eùcho hieän ra beân höõu haïm gaàn hoøn Coïp. Hình eùcho hieän leân roõ daàn vaø raát saéc neùt, nhoû, toác-ñoä chaäm nhö thaû troâi, chaéc laø moät chieác ghe ñaùnh caù. Chieán-haïm ñi vöôït leân, tieán saâu vaøo vuøng bieån phía Baéc vó-tuyeán maáy chuïc haûi-lyù, roài quay laïi boïc sau chieác ghe naøy. Taøu giaûm toác-ñoä vaø ñi saùt vaøo chieác

N


ghe. Treân ghe coù tieáng ngöôøi goïi nhau: - “Nuùi. Nuùi. Ghe ñaâm vaøo nuùi sao baây ôi...”Giöõa luùc aáy thì töø treân ñaøi chæ-huy duøng loa

ra leänh: - “Taát caû nhöõng ngöôøi trong ghe ra ñöùng heát

ôû mui ghe, vaø giô tay leân.” Döôùi aùnh ñeøn pha maøu ñoû, maáy ngö-phuû treân

ghe hieän ra laáp-laùnh, ñen thaãm vaø nhìn kyõ thì khoâng ai coù quaàn aùo gì caû. Taát caû laø ñaøn oâng, ñeàu traàn-truoàng. Haïm-tröôûng ra leänh cho chieác ghe caëp vaøo höõu haïm ôû saân laùi. Taïi ñaây moät toaùn ñaëc-nhieäm, vôùi suùng oáng, ñeøn pin chôø ñôïi hoï. Töøng ngöôøi ñöôïc keùo leân taøu, hình nhö coù 6 hay 7 ngöôøi taát caû. Só-quan ban hai cuûa taøu daãn hoï vaøo phoøng trong laáy cung vaø hoûi nhöõng ñieàu caàn bieát. Ñoù khoâng phaûi laø nhieäm-vuï cuûa toâi. Toâi luùc aáy laø só-quan Chieán-Tranh Chính-Trò (CTCT) cuûa taøu, toâi chöa bieát phaûi laøm gì theâm. Chæ thaáy nhöõng ngöôøi naøy gaày oám vaø hoát-hoaûng quaù ñoä. Hình nhöõng ngö-phuû hai tay ñeå treân ñaàu, ngô-ngaùc, traàn-truoàng ñen tím ñi giöõa nhöõng thuûy-thuû Vieät-Nam Coäng-Hoøa, quaàn

aùo saïch-seõ, nghieâm-tuùc, thaät quaû laø moät hình-aûnh töông-phaûn ñeán kyø-dò. Haïm-Tröôûng Sôn baûo toâi:

- “OÂng laø só-quan CTCT, oâng coù yù-kieán gì, caàn laøm gì theâm khoâng.”

Toâi thaáy nhöõng ngöôøi naøy sôï-haõi quaù vaø chaéc laø hoï ñoùi laém, toâi ñeà-nghò laø neân cho hoï aên uoáng roài haï hoài tính sau. Haïm-tröôûng ñoàng yù. Nhaø beáp ñöôïc leänh ñem ñoà aên cho hoï. Luùc aáy HQ 9 môùi ôû Myõ veà, thöïc-phaåm Myõ coøn nhieàu, neân ñem côm, hot dog vaø nöôùc cam boät pha trong moät bình lôùn phaân-phoái cho hoï. Nhìn ñoà aên baøy ra, hoï ngô-ngaùc nhìn nhau khoâng daùm aên. Coù leõ hoï sôï trong thöùc-aên coù thuoác ñoäc nhö nhöõng lôøi tuyeân-truyeàn cuûa mieàn Baéc. Nghó theá, toâi noùi vôùi hoï raèng:

- “Chuùng toâi laø Haûi-Quaân cuûa mieàn Nam. Chuùng toâi baét caùc anh leân taøu ñeå hoûi moät soá ñieàu, roài seõ thaû caùc anh veà ghe trôû laïi. Caùc anh khoâng coù gì phaûi sôï-seät quaù nhö theá. Ñaây laø thöïc-phaåm chuùng toâi duøng haøng ngaøy, thaáy caùc anh ñoùi thì ñem ra cho caùc anh duøng, vaäy thoâi.”

Nghe theá, nhöõng ngö-phuû vaãn e-ngaïi, nhìn nhau. Toâi beøn caàm laáy maãu hot dog aên moät mieáng vaø noùi:

- “Ai sôï trong thöùc-aên coù thuoác ñoäc thì ñöa toâi aên tröôùc cho”.

Thaáy theá maáy ngö-phuû Baéc-Vieät aên uoáng raát taän-tình. Nhaø beáp laïi ñem theâm thöùc-aên cho hoï. Sau khi aên uoáng, söï sôï-haõi coù phaàn bôùt ñi nhieàu. Toâi hoûi hoï:

- “Sao caùc anh khoâng maëc quaàn aùo gì heát vaäy?”

Ruït-reø moät luùc, moät ngöôøi noùi: - “Thöa caùc quan, caùc quan boû qua cho. Ñi

bieån quaàn aùo ñaâu chòu thaáu. Coù caùi quaàn caùi aùo ñeå daønh, veà tôùi beán tuïi chuùng toâi môùi maëc vaøo...”.

Luùc aáy ñaõ quaù nöûa ñeâm, ban hai ñöa ngöôøi chuû ghe ra, cho aên roài ngoài ñôïi cuøng vôùi maáy ngöôøi kia. Chieác ghe cuûa hoï vaãn buoäc ôû beân hoâng taøu. Haïm-tröôûng töø treân ñaøi chæ-huy ñi xuoáng. OÂng töôi cöôøi nhìn hoï moät löôït roài ra leänh cho chuùng toâi ñem ra nhöõng goùi quaø daân-vaän ñeå tröôùc maët hoï. Ñoù laø nhöõng goùi nylon ñöïng khoaûng 10 thöôùc vaûi ñen, chæ khaâu, moät caùi keùo. Moät caùi radio baùn daãn do Nhaät cheá-taïo vaø taát-nhieân coøn coù moät laù thö cuûa ñoàng-baøo Mieàn Nam hoûi thaêm ñoàng-baøo Mieàn Baéc,

Haûi-Quaân Ñaïi-Taù Nguyeãn-xuaân-Sôn


vôùi nhöõng chæ daãn caùch thöùc söû-duïng radio vaø neáu hoï muoán troán vaøo Nam thì ñoàng-baøo seõ ñöôïc ñoùn tieáp, ñoái xöû nhö theá naøo. Chính tay haïm-tröôûng trao töøng moùn quaø naøy cho töøng ngö-phuû. Nhaø beáp cuõng cho theâm moät soá thöùc-aên khoâ. Ai naáy oâm khö-khö goùi quaø vaø laàn-löôït ñöôïc thaû, böôùc xuoáng caàu thang giaây, veà laïi ghe mình. Khi ghe hoï rôøi chieán-haïm, giaây muõi cuûa chieác ghe buoäc vaøo tay quay cuûa khaåu 40 ly treân saân giöõa ñöôïc côûi ra. Hoïng ñaïi-baùc hieän leân döôùi aùnh ñeøn maøu ñoû naèm la ñaø nhö saün-saøng taùc-xaï. Caùc ngöôøi treân ghe boãng keâu lôùn, nöûa nhö möøng rôõ, nöûa nhö hoát-hoaûng cuûa phuùt laâm-chung:

- “Chuùng con laïy caùc quan. Laïy caùc quan....” Tieáng keâu vang ñoäng giöõa bieån khôi bao-la

tónh-mòch. Tieáng keâu vaãn tieáp-tuïc nhöng nhoû daàn, nhoû daàn. Chieán-haïm quay muõi veà Nam. Hai maùy tieán full. Treân maøn aûnh radar, eùcho cuûa chieác ghe chìm laáp mau choùng cuøng vôùi eùcho cuûa Hoøn Coïp. Veà tôùi phía Nam vó-tuyeán, trôøi baét ñaàu öûng saùng. Taøu thaû troâi. Ban Vaän-Chuyeån thaû xuoàng ñeå nhaân-vieân thaùo mieáng bìa ñaäy teân vaø soá chieán-haïm. Haïm-tröôûng ra leänh:

- “Khoâng ai ñöôïc tieát-loä chuyeán vöôït bieân naøy, vaø ban Giaùm-Loä cuõng khoâng ñöôïc ñeå laïi veát

tích treân hoà-sô haûi-haønh.”Sau ñoù ít laâu haïm-tröôûng Nguyeãn-xuaân-Sôn

rôøi taøu, giaõ töø Haïm-Ñoäi. Ñoù cuõng laø chieán-haïm choùt cuûa cuoäc ñôøi haûi-nghieäp cuûa oâng. Vìø chæ maáy naêm sau oâng trôû laïi Haïm-Ñoäi, khoâng phaûi ñeå ñi taøu lôùn hôn, maø caáp baäc naëng tróu treân vai, oâng trôû thaønh Tö-Leänh Haïm-Ñoäi. Döôùi quyeàn oâng khoâng phaûi chæ coù moät chieác taøu, maø laø haøng traêm chieác taøu lôùn nhoû ñuû loaïi, trong ñoù coù caû nhöõng khu-truïc-haïm raát toái-taân.

Thoaùng caùi boán thaäp nieân ñaõ aøo-aït troâi qua. Taát caû ñaõ chaúng coøn gì. Nhöõng mong öôùc, lo toan, ñoùng goùp, toát xaáu, vinh-quang hay tuûi-haän cuûa moät lôùp ngöôøi, cuûa moät giai-ñoaïn lòch-söû ñeàu ñaõ môø daàn trong queân laõng.

Khoâng bieát vò haïm-tröôûng ñaàu tieân cuûa Hoä-toáng-haïm Kyø-Hoøa, oâng coøn nhôù kyû-nieäm naøy khoâng. Baøi naøy ñaõ ñöôïc chuyeån thaúng tôùi oâng vaø oâng ñaõ noùi : “... Nhôù roài, nhôù roài ... Nhöõng ngö-phuû tím thaãm döôùi aùnh ñeøn, khoâng quaàn aùo...”

19 thaùng 2 naêm 2002


Chieán-haïm Phaùp treân soâng Saøi-Goøn


aàu naêm 1974 toâi ñöôïc chæ-ñònh ñaûm-nhaän Hoä-toáng-haïm Kyø-Hoøa HQ 09. Suoát naêm ñoù HQ 09 coù hai nhieäm-vuï chính: tuaàn-tieãu vuøng Tröôøng-Sa vaø

yeåm-trôï caùc giaøn khoan daàu cuûa Hoa-Kyø ngoaøi khôi töø Vuõng-Taøu ñeán Coân-Ñaûo. Moãi chuyeán coâng-taùc keùo daøi ba thaùng neân vieäc nghæ beán ñeå tieáp-teá löông-thöïc, daàu vaø nöôùc laø Vuõng-Taøu, ñoâi luùc cuõng gheù Coân-Sôn ñeå nghæ-ngôi vaø tieáp-teá. Ñeán naêm 1975 caùc tænh ôû Cao-Nguyeân Trung phaàn bò loït vaøo tay Coäng-Quaân. Ñaàu thaùng 2 thì Hueá vaø Quaûng-Trò baét ñaàu roái loaïn, Sö-Ñoaøn I ñoùng taïi Hueá ñang ñöôïc di-taûn vaøo Ñaø-Naüng. Vaøo thôøi ñieåm naøy HQ 09 ñöôïc leänh chuaån-bò ra coâng-taùc khaån cho Vuøng I Duyeân-Haûi. Ñaây ñöôïc coi nhö laø chuyeán coâng-taùc cuoái cuøng cuûa HQ 09 maø haèng naêm vaøo dòp 30 thaùng 4 vaãn coøn ghi ñaäm trong loøng thuûy-thuû-ñoaøn ñaõ töøng phuïc-vuï

trong nhöõng ngaøy thaùng cuoái cuøng ñoù.

- Saùng ngaøy 26 thaùng 3 naêm 1975 chieán-haïm khôûi-haønh ra Vuøng I Duyeân-Haûi.

- 6 giôø saùng ngaøy 28 thaùng 3 naêm 1975 chieán-haïm tôùi cöûa Sôn-Traø ñeå chôø leänh.

Caùc tin-töùc nhaän ñöôïc töø Boä-Tö-Leänh Haûi-Quaân Vuøng I Duyeân-Haûi (BTL/HQ/V1DH) vaø do daân-chuùng toûa ra baèng ghe caëp vaøo chieán-haïm luùc saùng nay nhö sau. Toái hoâm qua Coäng-quaân phaùo-kích vaøo BTL/HQ/V1DH baèng hoûa-tieãn 122 ly vaø sôn-phaùo 130 ly, laøm hö-haïi chieác tröïc-thaêng cuûa Tö-Leänh V1DH, Phoù-Ñeà-Ñoác Hoà-Vaên-Kyø-Thoaïi. Toaøn thaønh-phoá bò thieát-quaân-luaät 24/24. Lính cuûa caùc binh-chuûng di-chuyeån veà Ñaø-Naüng quaù ñoâng,

Ñ

Hoài-kyù

CHuyeáN CoâNg-TAùC

Cuoái CuøNg Cuûa

Hoaøng-ñình-Baùu

HQ 09


khoâng nôi aên choán ôû, gia-ñình ly-taùn. Lôïi-duïng cô-hoäi naøy, ñaëc-coâng Coäng-Saûn traø-troän ñeå phaù hoaïi neân coù nhieàu tieáng suùng vaø vaøi ñaùm chaùy nhoû xaûy ra trong thò-xaõ. Caùc ñôn-vò cô-giôùi haïng naëng cuøng caùc chieán-xa, quaân-xa cuûa Quaân-Löïc Vieät-Nam Coäng-Hoøa ñaõ ñaäu daøi töø caàu Trònh-Minh-Theá cho ñeán bôø bieån Tieân-Sa. Moät vaøi nhoùm quaân-nhaân ñaõ uy-hieáp moät taøu Haûi-Quaân, buoäc phaûi ñöa hoï taùch beán. Nhöng taøu naøy baát-khieån-duïng neân raát may laø khoâng coù gì ñaùng tieác xaûy ra. Vôùi tình-hình ñoù, HQ 09 ñöôïc leänh khoâng vaøo Ñaø-Naüng maø cuõng khoâng caëp caàu Tieân-Sa.

Chieán-haïm vaän-chuyeån vôùi 2 maùy tieán 1, chaïy loøng voøng ngoaøi cöûa Ñaø-Naüng ñeå chôø leänh. Chieán-haïm quan-saùt thaáy haøng traêm ghe taøu ñuû loaïi ñang tieán ra bieån; moät soá ghe tieán veà chieán-haïm roài caëp vaøo ñeå ñöa moät soá binh-só vaø thöôøng daân leân boong taàu.

- 12 giôø 00 ngaøy 28 thaùng 3 naêm 1975, chieán-haïm nhaän leänh xuoâi veà Qui-Nhôn ñeå ñoùn Sö-Ñoaøn 23 Boä-Binh di-taûn. Treân ñöôøng ñi, chieán-haïm cuõng ñaõ vôùt nhieàu ñoàng-baøo töø Quaûng-Ngaõi, Cuø-lao Chaøm vaø Cuø-lao Reù. Phaàn ñoâng hoï ñi treân caùc ghe thuùng hoaëc ghe nhoû. Chieàu hoâm ñoù chuùng toâi ñaõ chöùng-kieán bao caûnh thöông-taâm maø khoâng sao cöùu giuùp ñöôïc. Ñoù laø caùc ñoàng-baøo ñang ôû treân xaø-lan do caùc taøu doøng cuûa haõng thaàu RMK keùo veà Saøi-Goøn. Taøu keùo thì quaù chaäm, treân xaø-lan laïi quaù ñoâng ngöôøi, laãn-loän vôùi nhieàu binh-só ñaày-ñuû suùng oáng. Trôøi noùng nhö ñoát, khoâng nöôùc, khoâng löông-thöïc thì chuyeän roái loaïn laø ñieàu khoâng traùnh khoûi. Chieán-haïm khoâng theå ñeán gaàn ñeå giuùp-ñôõ vì luùc ñoù treân taøu cuõng ñang ñaày ngöôøi, neáu ñeán gaàn khoâng bieát chuyeän gì seõ xaõy ra. Ñaønh baám buïng cho taøu chaïy löôùt qua, ñeå laïi ñaøng sau nhöõng tieáng la caàu-cöùu laãn tieáng suùng.

- 8 giôø 00 saùng ngaøy 29 thaùng 3 naêm 1975, ñeán Qui-Nhôn, luùc baáy giôø ñaõ thaáy hieän-dieän nhieàu chieán-haïm goàm LSM, LST, WHEC, DER vaø raát nhieàu tieåu-ñónh cuûa Vuøng II Duyeân-Haûi ñang di-taûn, moät soá quaân-nhaân cuûa Sö-Ñoaøn 23 töø bôø ra bieån. Baõi bieån Qui-Nhôn vôùi baõi caùt vaøng ñöôïc oâm aáp bôûi haøng traêm caây döøa xanh töôi, nay nhìn vaøo

chæ thaáy löûa vaø khoùi.

- 12 giôø 00 ngaøy 29 thaùng 3 naêm 1975, chieán-haïm ñöôïc leänh taùc-xaï ñeå phaù huûy 3 boàn daàu ôû ngaõ ba quoác-loä 1 vaø ñöôøng vaøo thò-xaõ. Cuøng vaøi chieán-haïm baïn, sau gaàn nöûa giôø taùc-xaï, 3 boàn daàu ñaõ bò phaù huûy, khoùi ñen cao ngaát che phuû moät goùc trôøi.

- 4 giôø 00 chieàu cuøng ngaøy, chieán-haïm ñöôïc leänh veà Nha-Trang. Ñeán 4 giôø saùng ngaøy hoâm sau thì taøu ñeán Hoøn Pyramid, naèm ngoaøi khôi Nha-Trang. Taøu tieáp-tuïc xuoáng Hoøn Yeán roài Hoøn Dung ñeå chôø saùng seõ vaøo Nha-Trang baèng ngoõ Caàu-Ñaù phía beân Haûi-Hoïc-Vieän. Trôøi saùng daàn, bieån eâm, gioù nheï, chieán-haïm baét ñaàu nhieäm-sôû taùc-chieán. Treân ñaøi chæ-huy nhìn höôùng 10 giôø laø Hoøn Tre vôùi ñaøi kieåm-baùo treân ñænh nhö coøn say nguû. Beân höôùng 3 giôø laø con ñöôøng Duy-Taân vôùi bao bieät-thöï xinh ñeïp cuøng 1 daõy caùc ky-oát doïc theo bôø caùt traéng. Xa xa laø Chuït, phi-tröôøng, quaân-tröôøng Haûi-Quaân Nha-Trang. Xa hôn nöõa laø Xoùm Boùng, Hoøn Choàng, Ñoàng-Ñeá. Taát caû ñeàu laàn-löôït thaáy roõ qua maét thöôøng. Chieán-haïm chaïy töø-töø, thaän-troïng, quan-saùt. Coù luùc chieán-haïm chaïy saùt bôø bieån Nha-Trang ñeán noãi coù theå thaáy roõ ngöôøi ñi boä. Ñaët oáng nhoøm nhìn caøng roõ hôn, toaøn ngöôøi vaø ngöôøi. Tuyeät nhieân khoâng thaáy xe thieát-giaùp naøo cuûa Coäng-Saûn caû. Coù vaøi chieác xe hôi roïi ñeøn pha ra phía bieån, khoâng bieát coù coøn ai ngoài trong ñoù. Luùc ñi ngang qua khaùch-saïn lôùn cuûa thaønh-phoá, chieán-haïm thaáy coù nhieàu ngöôøi ñang ñöùng tröôùc khaùch-saïn naøy, coù ngöôøi laáy noùn vaãy caàu-cöùu. Töø Caàu-Ñaù ñeán Xoùm Boùng, bôø bieån Nha-Trang daøi ñoä 6 caây-soá, chieán-haïm ñi qua roài voøng trôû laïi Caàu-Ñaù. Quan-saùt kyõ nhöng chaúng thaáy boùng daùng T54 nhö lôøi ñoàn-ñaõi luùc baáy giôø. Thuûy-thuû-ñoaøn laøm vieäc ngaøy ñeâm, ngoaøi vieäc ñi phieân haûi-haønh thöôøng leä, hoï coøn giuùp-ñôõ ñoàng-baøo luùc leân taøu. Kieåm-soaùt an-ninh vaø traät-töï vì coù nhieàu binh-só quaù-giang, nhieàu ñaøn baø vaø treû em ñang caàn söï giuùp-ñôõ. Baän roän nhaát laø nhaân-vieân nhaø beáp, luoân-luoân phaûi coù côm noùng vaø nöôùc uoáng cho ñoàng-baøo. Toâi coøn nhôù teân moät vaøi ngöôøi ñaõ laøm vieäc raát tích-cöïc nhö Giaùm-Loä Long vaø Thieáu-UÙy Troïng-Phaùo Duõng trong chuyeán coâng-taùc naøy.

Ngaøy hoâm sau chieán-haïm ñöôïc leänh tuaàn-


tieãu ngoaøi khôi vuøng bieån Nha-Trang. Chæ-thò cuûa Phoù-Ñeà-Ñoác Hoaøng-cô-Minh, Tö-Leänh Vuøng II Duyeân-Haûi kieâm Tö-Leänh Tieàn-Phöông sau khi maát Ñaø-Naüng laø: tuaàn-tieãu vaø chaän baét caùc taøu laï xaâm-phaïm haûi-phaän Vuøng II töø Nha-Trang ñeán Cam-Ranh. Vaøo luùc naøy, caùc taøu laï mang quoác-tòch Trung-Coäng vaø Lieân-Soâ di-chuyeån veà phía Nam raát ñoâng. Caùc thöông-thuyeàn naøy ngang-nhieân xaâm-phaïm haûi-phaän Vieät-Nam moät caùch traéng-trôïn. Toâi baùo-caùo leân cho Boä-Tö-Leänh Vuøng II Duyeân-Haûi vaø xin chæ-thò. Laàn naøy toâi ñöôïc leänh khoâng ngaên-chaän noù maø chæ theo doõi vaø baùo-caùo maø thoâi. Soá löôïng taøu ngoaïi-quoác ñi saùt bôø bieån Vieät-Nam caøng luùc caøng ñoâng, ñeán noãi khoâng theå naøo kieåm-soaùt heát; vaû laïi caùc thöông-thuyeàn laï naøy coù troïng-taûi vaø vaän-toác lôùn, neân chieán-haïm ta khoâng ñuû khaû-naêng baùm saùt ñöôïc. Coù laàn chieán-haïm thöû chaën ñaàu moät thöông-thuyeàn coù mang côø buùa lieàm baèng caùch chôùp ñeøn, nhöng noù vaãn tieán maø khoâng heà giaûm toác-ñoä. Buoäc loøng chieán-haïm phaûi neù sang moät beân, neáu khoâng traùnh kòp seõ bò ñöùt laøm ñoâi.

- Ngaøy 2 thaùng 4 naêm 1975, chieán-haïm ñöôïc leänh tieán ñeán “Chuït”, moät laøng nhoû caùch Caàu-Ñaù Nha-Trang ñoä 1 Km ñeå phaù huûy hai boàn daàu cuûa kho xaêng naèm döôùi chaân nuùi ñoái-dieän phía beân kia con ñöôøng. Caùc boàn xaêng sôn maøu baïc, töø chieán-haïm nhìn vaøo gioáng nhö hai oáng khoùi khoång-loà nhoâ leân trong ñaùm döøa xanh. Toâi yeâu-caàu só-quan troïng-phaùo leân ñaøi chæ-huy ñeå chuaån-bò duøng suùng 76 ly taùc-xaï vaøo hai boàn daàu ñoù. Chieán-haïm tieán gaàn saùt theâm vaøo muïc-tieâu; Giaùm-Loä Long vaø só-quan ñöông-phieân xaùc-ñònh ñieåm neo. Luùc ñoù laø 10 giôø saùng, trôøi toát, bieån ñoäng nheï, gioù nheï. Khoaûng caùch muïc-tieâu caàn taùc-xaï laø 2 haûi-lyù. Nhaân-vieân vaøo nhieäm-sôû taùc-xaï, taát caû saün-saøng. Toâi nhìn kyõ muïc-tieâu laàn choùt tröôùc khi ra leänh taùc-xaï. Toâi cuõng nhö moïi ngöôøi treân taøu ñeàu thaáy roõ haøng ngaøn ñoàng-baøo ñang luõ-löôït leân doác nuùi ñeå qua beân kia Caàu-Ñaù, hoï ñang höôùng veà beán caûng nôi ñoù coù haøng traêm ghe thuyeàn ñang chôø ñôïi ñeå di-taûn veà Saøi-Goøn. Caùc uï suùng cuõng baùo-caùo thaáy raát ñoâng ñoàng-baøo ñang di-chuyeån ngang qua boàn daàu. Toâi ra leänh ngöng taùc-xaï, theo doõi muïc-tieâu vaø chôø leänh. Toâi baùo-caùo leân phoøng haønh-quaân cuûa Tö-Leänh Hoaøng-cô-Minh

raèng muïc-tieâu khoâng theå taùc-xaï ñöôïc vì ñoàng-baøo ñang ñi qua ñoù raát ñoâng. Vaøi phuùt sau toâi laïi ñöôïc leänh baèng moïi giaù phaûi trieät-haï hai boàn daàu ñoù. Bieát khoâng theå naøo töø-choái vieäc thi-haønh leänh caáp treân, toâi chæ cho só-quan troïng-phaùo neân baén leân caùc ñænh nuùi cao naèm phía sau kho xaêng ñoù.

Khaåu troïng-phaùo 76 ly baét ñaàu nhaû ñaïn, töøng vieân, töøng vieân noå chaùt-chuùa rung chuyeån caû con taøu, taïo neân nhöõng coät khoùi traéng treân ñænh nuùi cao, töïa hoà nhö nhöõng ñaùm khoùi cuûa caùc ngöôøi ñoát röøng ñeå troàng-troït.

Sau khi taùc-xaï theo leänh xong, toâi leân maùy baùo-caùo: ñaõ taùc-xaï 10 vieân 76 ly. Beân kia hoûi cho bieát keát-quaû. Toâi traû lôøi khoâng truùng muïc-tieâu. Sau ñoù toâi bò daèn-vaët bôûi lôøi baùo-caùo naøy. Nhöng toâi khoâng bieát phaûi laøm gì hôn, trong khi taát caû nhaân-vieân treân chieán-haïm cuõng nhö toâi ai cuõng caûm thaáy nheï-nhoûm.

Ngaøy hoâm sau, chieán-haïm laïi ñöôïc leänh tieâu-huûy hai boàn daàu ñoù, tröôùc khi ruùt veà Cam-Ranh nhaän leänh môùi. Chieán-haïm trôû laïi “Chuït” laàn nöõa, vaãn coøn thaáy nhieàu ngöôøi qua laïi gaàn boàn daàu. Vì lyù-do nhaân-ñaïo toâi lieàn baùo-caùo veà Tö-Leänh Vuøng II Duyeân-Haûi laø toâi saün-saøng chòu nhaän moïi traùch-nhieäm vì khoâng theå taùc-xaï vaøo hai boàn daàu naøy ñöôïc.

Ngaøy 5 thaùng 4 naêm 1975, chieán-haïm khôûi-haønh veà Cam-Ranh mang theo gaàn 500 ñoàng-baøo vaø binh-só. Soá ngöôøi quaù ñoâng neân vaán-ñeà aên uoáng vaø veä-sinh baét ñaàu khoù-khaên. Chieán-haïm caëp caàu Cam-Ranh luùc 12 giôø tröa. Moät soá ñoâng ñoàng-baøo rôøi taøu ñeå tìm phöông-tieän khaùc vaøo Saøi-Goøn. Boä Tö-Leänh Vuøng II Duyeân-Haûi ñaõ di-taûn neân khoâng theå lieân-laïc ñöôïc, moät vaøi thuûy-thuû coøn lang-thang treân caàu taøu, xa xa caùc boàn daàu Cam-Ranh ñaõ tieâu-huûy töø caùc ngaøy tröôùc chæ coøn laïi ñoáng tro taøn.

Ngaøy 8 thaùng 4 naêm 1975, sau 14 ngaøy chieán-haïm lieân-tuïc hoaït-ñoäng khoâng ngôi-nghæ, hai maùy chaùnh baét ñaàu coù trôû-ngaïi, maùy quaù noùng neân chieán-haïm cho chaïy moät maùy, maùy kia nghæ. Nöôùc ngoït vaø daàu caën ñaõ baét ñaàu caïn maø khoâng coù nôi tieáp-teá. Toâi baùo-caùo moïi hö-hoûng veà Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân Saøi-Goøn xin ñöôïc veà ñeå söûa chöõa vaø tieáp-teá. Moät ngaøy sau Boä Tö-Leänh cho chieán-haïm veà Phan-Thieát ñeå tuaàn-tieãu töø muõi Keâ-Gaø ñeán Vuõng-


Taøu. Taïi ñaây chieán-haïm seõ nhaän tieáp-teá daàu, nöôùc töø caùc chieán-haïm baïn ñang cuøng coâng-taùc trong vuøng. Khi nhaän ñöôïc tieáp-teá ñaày-ñuû, chieán-haïm laïi tieáp-tuïc chôû ñoàng-baøo vaø quaân-nhaân töø Phan-Thieát veà Vuõng-Taøu. Ngaøy 16 thaùng 4 naêm 1975 môùi ñöôïc leänh veà Saøi-Goøn ñeå söûa chöõa.

Ngaøy 17 thaùng 4 naêm 1975, chieán-haïm raùng leát veà Saøi-Goøn vôùi 1 maùy chaùnh taû. Caëp caàu Haûi-Quaân Coâng Xöôûng (HQCX) vò-trí 1 cho ñoàng-baøo leân bôø. Caùc thuûy-thuû baét ñaàu doïn-deïp veä-sinh. Toâi rôøi taøu, ra coång HQCX goïi Honda oâm ñeå veà nhaø. Treân ñöôøng ñi toâi bò aùm-aûnh bôûi caûnh ñoïa-ñaøy treân xaø-lan maø ñoàng-baøo ta ñang chòu ñöïng, laøm loøng toâi noân-noùng muoán mau veà ñeå thaáy maët vôï con. Toâi nghó laïi mình coøn coù haïnh-phuùc hôn nhieàu ngöôøi.

Ngaøy hoâm sau toâi vaøo Haïm-Ñoäi vaø trình-dieän Haûi-Quaân Ñaïi-Taù Nguyeãn-xuaân-Sôn, Tö-Leänh Haïm-Ñoäi. OÂng cuõng laø vò haïm-tröôûng ñaàu tieân nhaän laõnh chieán-haïm HQ 09 naêm 1960 taïi Hoa-Kyø. OÂng noùi toâi phaûi ñöa leänh coâng-taùc söûa chöõa gaáp cho HQCX, ñoàng-thôøi xuùc-tieán ngay vieäc laõnh gaïo vaø nhieân-lieäu ñeå saün-saøng coâng-taùc. Ñaëc-bieät laàn laõnh gaïo naøy ñöôïc caáp ñaày kho, ñieàu ñoù cuõng ñaõ noùi leân yù-ñònh cuûa haïm-ñoäi chuaån-bò cho moät cuoäc di-taûn saép tôùi.

Ngaøy hoâm sau Ñaïi-Taù Sôn nhaän ñöôïc leänh thuyeân-chuyeån vaø Haûi-Quaân Ñaïi-Taù Phaïm-maïnh-Khueâ leân thay theá. Moät buoåi hoïp khaån-caáp caùc haïm-tröôûng cuûa Haïm-Ñoäi, Ñaïi-Taù Khueâ tuyeân-boá: anh em yeân-chí, chuùng ta vöøa môùi thaû hai traùi bom CBU ôû Long-Khaùnh, Coäng-Quaân ñang bò chaän ñöùng. Moïi hoaït-ñoäng cuûa Haïm-Ñoäi vaãn tieáp-tuïc nhö thöôøng leä. Taát caû chieán-haïm phaûi ôû trong tình-traïng khieån-duïng toái-ña. Taát caû moïi ngöôøi laëng-leõ ra veà. Tuaàn-leã cuoái cuøng cuûa thaùng 4 naêm 1975 laø moät tuaàn-leã theâ-thaûm cuûa HQCX. Maùy chaùnh, maùy ñieän raû ra maø chaúng coù thôï xuoáng raùp laïi. Moãi ngaøy coù moät ñoác-coâng xuoáng xem qua roài leân, hoï laéc ñaàu noùi chôø “part “, v.v... Caùc nhaân-vieân chieán-haïm cuõng ñieåm danh ñaày-ñuû, coù moät só-quan vaøo chaøo töø-bieät toâi ñeå ñi Hoa-Kyø ngaøy 20 thaùng 4 naêm 1975, anh noùi ñaõ coù veù maùy bay vì baø xaõ laøm ôû cô-quan Myõ.

Chieàu 29 thaùng 4 naêm 1975, caùc chieán-haïm töø caàu A cho tôùi sôû Haèng-Haø ñeàu ñaày ngheït ngöôøi, rieâng caùc chieán-haïm ñaäu trong HQCX thì ít ngöôøi hôn vì vaøo loái naøy phaûi coù ngöôøi höôùng-daãn. Trung-Taù Trò, Haïm-Tröôûng HQ 406 ñang ñaäu vò-trí ngoaøi cuøng, gaëp toâi ñang luùc anh ñöa gia-ñình ngang qua HQ 09, anh baûo toâi cuøng ñi nhöng gia-ñình toâi chöa vaøo ñöôïc neân toâi töø-choái.

Chieàu laïi, toâi taäp-hôïp nhaân-vieân treân taøu, moïi ngöôøi nhìn toâi chôø ñôïi. Toâi noùi taøu mình hö khoâng theå chaïy ñöôïc, anh em naøo muoán ñi thì qua HQ 406, toái nay taøu seõ khôûi-haønh. Rieâng baûn-thaân toâi thì ôû laïi, vì vôï con toâi khoâng vaøo ñöôïc. Moät vaøi ngöôøi qua HQ 406, coøn bao nhieâu haàu nhö cuøng ôû laïi chieán-haïm nhö toâi.

Toái hoâm ñoù toâi vaøo phoøng truyeàn-tin ñeå theo doõi vieäc di-taûn. Trong phoøng ñaõ coù saün hai nhaân-vieân voâ-tuyeán ñang ñaøm-thoaïi vôùi nhöõng chieán-haïm baïn. Toâi chæ sôï neáu coù moät chieán-haïm bò baén chaùy treân ñoaïn ñöôøng töø Saøi-Goøn ra Vuõng-Taøu thì cuoäc di-taûn cuûa chuùng ta seõ nhö theá naøo? May thay ñaùm du-kích Vieät-Coäng hai beân bôø soâng Loøng-Taøo vaø Soaøi-Raïp chöa ñuû söùc ñeå laøm chuyeän naøy.

Saùng 30 thaùng 4 naêm 1975, ñöùng treân ñaøi chæ-huy toâi chæ thaáy moät vaøi chieán-haïm coøn laïi ñang coät ngoaøi phao ôû giöõa soâng, hay caëp beán taïi caùc caàu taøu. Phaàn ñoâng caùc chieán-haïm ñeàu bò baát-khieån-duïng, chæ coù moät soá ít chieán-haïm khoâng ñi, maëc daàu coøn khieån-duïng 1 maùy hoaëc caû 2 maùy. Lyù-do vì khoâng coù haïm-tröôûng hay cô-khí-vieân. Nhöng khoâng phaûi vì theá maø chieán-haïm bò boû ngoõ. Taát caû vaãn nhieäm-sôû taùc-chieán. Hoï laø nhöõng ngöôøi lính, neân duø ôû hoaøn-caûnh naøo, hoï cuõng ñeàu tuaân-leänh vaø chieán-ñaáu heát mình. HQ 09 cuõng vaäy, taát caû vaøo nhieäm-sôû ñeå chieán-ñaáu duø tuyeät-voïng. Neáu oâng Döông-vaên-Minh khoâng tuyeân-boá ñaàu-haøng, chaéc-chaén caùc chieán-haïm coøn laïi cuõng phaûi moät soáng moät cheát vôùi Coäng-quaân.

11 giôø 00 saùng ngaøy 30 thaùng 4 naêm 1975, oâng Döông-vaên-Minh tuyeân-boá ñaàu-haøng.

Toâi taäp-hôïp anh em moät laàn choùt. Toâi noùi:


- Anh em ñaõ nghe roài, chuùng ta ñaàu haøng. Baây giôø caùc anh em coù quyeàn veà nhaø.

Tröôùc khi veà, anh Quaûn-Noäi-Tröôûng cho anh em mang gaïo veà maø aên. Cöù môû kho, ai mang ñöôïc bao nhieâu thì mang.

Toâi thay thöôøng phuïc laùi xe veà nhaø. Toâi mang theo xaùch tay, trong ñoù coù 2 khaåu suùng (1 ru-loâ vaø 1 Colt 45). Theo xe toâi coù Haï-Só Thaønh, anh laø troïng-phaùo nhöng luoân-luoân saùt caïnh ñeå lo aên uoáng vaø giuùp-ñôõ cho toâi khi caàn. Vöøa ra khoûi HQCX toâi queïo phaûi ñöôøng Cöôøng-Ñeå. Tröôùc heát toâi thaáy bao noåi kinh-hoaøng coøn ghi daáu hai beân ñöôøng. Naøo laø caùc xe hôi, xe JEEP, xe Honda naèm ñaày la-lieät vôùi haøng ñoáng vali vaø xaùch tay cuøng haøng ñoáng hình-aûnh vaø buùp-beâ rôi tung-toùe. Ñeán ñöôøng Hieàn-Vöông toâi queïo traùi, gaàn ngang coång Nha Haøng-Khoâng Daân-Söï thì gaëp phaûi 1 chieác T54 cuûa Coäng-Saûn ñang tieán nhanh ngöôïc chieàu veà phía toâi, toâi neùp qua phaûi, chuùt nöõa laø toâi bò caùn naùt. Ñaây laø laàn ñaàu tieân toâi thaáy taän maét T54.

Veà ñeán nhaø, toâi thaáy vôï con toâi vaø moät soá baø con ñang ngoài beïp döôùi saøn nhaø. Coù leõ moïi ngöôøi cuõng nhö toâi ñaõ chôø ñôïi suoát ñeâm qua, nhöng moãi ngöôøi chôø ñôïi moãi caùch. Gia-ñình vaø beø-baïn thì chôø toâi veà ñeå ñöa ñi. Coøn toâi vaø toaøn-theå nhaân-vieân treân chieán-haïm thì chôø ñôïi nhöõng giôø phuùt cuoái cuøng cuûa lòch-söû trong ñôøi quaân-nguõ. Moät luùc sau chaúng ai noùi vôùi ai moät ñieàu gì, moïi ngöôøi töï giaûi-taùn trong naëng-neà vaø u-uaát. Toâi ñöa cho Haï-Só Thaønh khaåu Colt 45 vaø moät ít tieàn ñeå anh veà xe, anh ôû taän Caàn-Thô. Töø ñoù toâi chaúng bao giôø gaëp laïi anh.

Nhöõng ngaøy ñaàu thaùng 4 naøy, Saøi-Goøn nhö leân côn soát beänh taät. Nhaø nhaø ñoùng cöûa, ngoaøi ñöôøng xe coä chaïy loaïn xaï, moät chieác ñaâm vaøo nhaø toâi laøm saäp caùnh cöûa saét, maëc daàu nhaø toâi ôû trong heõm nhoû. Ngöôøi laùi xe chaúng ai xa laï, maø laø moät caäu xì-ke nhaø ñaàu xoùm. Caäu ta vöøa môùi vôù ñöôïc chieác xe Jeep cuûa ai môùi boû saùng nay neân laùi chaïy chôi, coù ngöôøi coøn caàm suùng baén leân trôøi. Söïc nhôù coøn khaåu ru-loâ trong tuùi xaùch, toâi baûo vôï toâi laáy tôø baùo goùi laïi roài ñem neùm vaøo ñoáng raùc ôû chôï Baøn-Côø. Vôï toâi laëng-leõ ra ñi moät laùt sau baø veà baûo ñaõ laøm xong nhieäm-vuï. Toâi töï nhuû thaàm, hoâm nay toâi môùi thöïc

söï töø-giaõ vuõ-khí.

Ngaøy 2 thaùng 5 naêm 1975, toâi ñöùng daäy sau moät ngaøy naèm daøi nhö ngöôøi meâ-man. Toâi coá ñi moät voøng quanh khu Baøn-Côø, choã toâi ôû. Hai beân ñöôøng, côø Maët-Traän Giaûi-Phoùng mieàn Nam treo ñaày, caùc boä ñoäi Giaûi-Phoùng hoà-hôõi phaán-khôûi maëc ñoà ñen, ñoà xanh, coù ngöôøi quaán khaên raèn, coù ngöôøi ñoäi noùn tai beøo. Hoï vöøa chaïy xe Honda vöøa boùp coøi inh-oûi. Moät tuaàn sau toâi laïi ñi laàn nöõa ñeå xem coù gì khaùc laï khoâng, khi ñi ngang qua raïp haùt Vaên-Hoa treân ñöôøng Ñieän-Bieân-Phuû gaàn Ngaõ Baûy, toâi thaáy boä ñoäi mieàn Baéc ñoùng ñaày trong ñoù, ngoaøi coång coù hai teân ñaàu ñoäi noùn coái, chaân ñi deùp raâu, tay caàm AK baùng ñoû ñöùng gaùc. Nhìn chung-quanh ñöôøng toâi chaúng coøn thaáy boùng daùng côø Maët-Traän Giaûi-Phoùng mieàn Nam ñaâu caû, maø thænh-thoaûng coù vaøi laù côø ñoû sao vaøng bay treân noùc caùc cao oác. Toâi nghó buïng, Maët-Traän Giaûi-Phoùng mieàn Nam chæ chieán-thaéng coù vaøi ngaøy thoâi, hoï hy-sinh nhieàu nhaát maø thua cuõng mau nhaát.

Vaøi ngaøy sau toâi ñaïp xe chaïy xuoáng beán Baïch-Ñaèng. Hoâm ñoù trôøi möa laát phaát, daãn xe ñaïp qua gaàn caàu B, toâi thaáy vaøi chieán-haïm coøn ñaäu ngoaøi phao, nhìn veà phía HQCX toâi thaáy muõi taøu HQ 09. Toâi im-laëng vôùi bao nieàm thöông noãi nhôù. Vónh-bieät HQ 09!

Toâi ñaïp xe veà nhaø maø loøng taùi-teâ.


Ngöôøi nhaùi Haûi-Quaân Vieät-Nam chuaån-bò thu chieán-lôïi-phaåm trong chieán-thaéng Vuõng-Roâ


hi toâi “toáp” oâng laáy cho toâi höôùng bieät-ñieän Baûo-Ñaïi nheù. Toâi ñôïi caùi phao naøy thaúng haøng laø “toáp” ñaáy.

- Coù ngay, Haïm-Phoù.Toâi vöøa ñaùp vöøa böôùc nhanh ra hoâng ñaøi

chæ-huy, xoay voøng ño höôùng ñoä la-baøn veà phía ñoái vaät, roài nheo maét ngaém qua khung saét moûng hình chöõ nhaät nhoû xíu, coù sôïi keõm laøm chuaån treo ngay chính giöõa ñeå laáy höôùng.

- Toáp.Toâi ñaùp to:- 290.OÂng ta cuùi mình treân baøn haûi-ñoà, gaïch moät

neùt thaúng, roài theâm moät neùt nöõa. Caû hai caét nhau taïi moät ñieåm. Ñoù laø vò-trí chieán-haïm. Toâi böôùc vaøo, nhìn qua vai oâng:

- Ngay boong treân ñöôøng, Haïm-Phoù.OÂng ta kheõ “öø” ra veû haøi-loøng roài quay qua

nhìn haïm-tröôûng chôø ñôïi:- Mình ñang ôû treân ñöôøng.

ChuyeáN haûi-haøNh CoâN-SÔN

Traàn-quaùn-Nieäm

Haïm-tröôûng vaãn ngoài yeân treân chieác gheá da vó-ñaïi, nhìn quanh moät löôït roài gaät guø:

- Haïm-Phoù daãn taøu ra ñi.- Vaâng.OÂng ñieàm-tónh ra leänh cho phoøng laùi:- Maët 5.Tieáng phoøng laùi traû lôøi:- 5 beân maët.- Laùi ñöôøng 050.Tieáng laäp laïi töø phoøng laùi voïng leân qua oáng

truyeàn-thanh:- Thaúng ñöôøng 050.Luùc baáy giôø trôøi ñaõ muoán veà chieàu, tuy u-aùm

vôùi nhöõng taûng maây thaáp nhöng vaãn coøn saùng-suûa. Chieán-haïm chuùng toâi ñang haûi-haønh qua Vuõng-Taøu, moät vuøng töông-ñoái chaät heïp vaø nhieàu taøu beø qua laïi. Nhöõng phao haûi-haønh naèm raûi-raùc khaép nôi treân vuøng nöôùc nöûa naâu nöûa xanh, giao-löu cuûa luoàng nöôùc ngoït töø soâng Saøi-Goøn ñoå ra vaø laøn nöôùc maën töø ngoaøi khôi tieán vaøo. Ñoù laø nhöõng xaùc taøu chìm hoài ñeä nhò theá-chieán. Phao naøo cuõng coù teân taän cuøng baèng chöõ Maru. Maru coù nghóa thöông-

K


thuyeàn trong tieáng Nhaät. Nhöõng thöông-thuyeàn Nhaät neo taïi ñaây hay ñang ñi qua vuøng naøy thì bò maùy bay Ñoàng-Minh taán-coâng vaø baén chìm. Quang caûnh luùc ñoù chaéc phaûi kinh-khuûng laém, vôùi tieáng ruù cuûa maùy bay, tieáng rít cuûa bom, tieáng noå aàm-aàm cuûa nhöõng hoïng suùng phoøng-khoâng töø chieán-haïm, töø cô-sôû bôø baén leân. Löûa boác chaùy töø caùc thöông-thuyeàn, tieáng la heùt cuûa nhöõng ngöôøi bò thöông, caûnh hoãn-loaïn cuûa thuûy-thuû voäi-vaøng nhaûy xuoáng beø, xuoáng bieån ñaøo-thoaùt. Taát caû baây giôø chæ coøn ñaùnh daáu baèng nhöõng chieác phao yeân-laëng laéc-lö treân maët soùng. Nhöng coi chöøng. Hieåm-nguy vaãn chôø-chöïc döôùi laøn nöôùc. Loaïng-quaïng chieán-haïm naøo ñi quaù gaàn, xaùc taøu chìm coù theå caét ñöùt löôøn taøu deã nhö caét giaáy. Nöôùc ngaäp, chìm taøu nhö chôi. Vaø dó nhieân laø caù-nhaân vò haïm-tröôûng nhaän laõnh caùi haäu-quaû thaân baïi danh lieät trong lòch-söû haïm-ñoäi, vì bò maát chöùc haïm-tröôûng, moät chöùc-vuï töôïng-tröng vinh-döï tuyeät-ñoái trong ngheà ñi bieån. Ngoaøi ra coøn coù theå bò truy-toá ra toøa-aùn quaân-söï. Chuyeän ñoù daõ xaûy ra cho moät vò haïm-tröôûng coù tính hôi “maùt”, coá-yù ñi saùt phao xem coù ñuùng laø xaùc taøu coøn naèm döôùi maët nöôùc hay khoâng. “Soeït” moät ñöôøng raùch côõ hai ba thöôùc döôùi ñöôøng ngaán nöôùc. Taøu nghieâng nhö saép chìm. Baùo haïi nöûa ñeâm chieán-haïm toâi phaûi khôûi-haønh khaån-caáp töø Saøi-Goøn, ñem bôm nöôùc, duïng-cuï phoøng-tai vaø doøng taøu ra caáp-cöùu.

Haïm-phoù giao cho toâi phaän-söï ñöùng beân hoâng traùi ñaøi chæ-huy, vöøa ño caùc ñoái vaät ñeå oâng laøm point, vöøa quan-saùt caùc phao.

Khoâng-khí treân ñaøi chæ-huy nghieâm-troïng haún leân. Haïm-phoù baän roän laøm point lieân-tieáp vöøa ra leänh söûa höôùng taøu ñi cho ñuùng ñöôøng. Toâi lieân-tuïc ñoïc höôùng ñoái vaät cho haïm-phoù. Hôn nöûa tieáng sau, chieán-haïm ra khoûi caûng, ñoåi ñöôøng ra khôi. Taøu baét ñaàu troøng-traønh treân soùng.

Haïm-phoù thôû phaøo. OÂng baùo-caùo:- Mình ñang ôû treân ñöôøng 070, Haïm-Tröôûng.

Haïm-tröôûng töø laâu vaãn ngoài treân gheá, quan-saùt söï ñieàu-khieån cuûa haïm-phoù, gaät ñaàu ra daùng haøi-loøng. OÂng thaùo chieác oáng nhoøm ñeo ôû coå, moùc vaøo thaønh gheá.

- Haïm-phoù ñi phieân naøy phaûi khoâng?

- Vaâng, Haïm-Tröôûng.- Trôøi coi boä xaáu. OÂng nhôù cho ñi tuaàn phoøng-

tai. Coù coâng-ñieän veà thôøi-tieát, baûo voâ-tuyeán ñem xuoáng phoøng aên cho toâi.

Haïm-tröôûng xuoáng gheá, rôøi khoûi ñaøi chæ-huy. Moïi ngöôøi ñöùng nghieâm chaøo. OÂng khoâng daën-doø nhieàu. Leänh tröïc ñeâm oâng ñaõ vieát saün trong soå haûi-haønh. Haûi-ñaïo ñaõ ñöôïc ñònh tröôùc treân haûi-ñoà. Haïm-phoù coù nhieàu naêm haûi-nghieäp, kinh-nghieäm doài-daøo vaø caån-thaän. OÂng ñöôïc söï tin-töôûng cuûa haïm-tröôûng. Coù tin ñoàn sau chuyeán haûi-haønh naøy oâng seõ thuyeân-chuyeån sang chieán-haïm nhoû hôn vôùi chöùc-vuï haïm-tröôûng.

Moïi ngöôøi coù veû thö-thaùi. Toâi keùo cao coå aùo daï-haønh. Gioù baét ñaàu thoåi maïnh mang theo hôi laïnh.

- Trôøi u-aùm quaù, Haïm-Phoù.Nhöõng ñôït soùng doäi vaøo thaønh taøu. Con taøu

röôùn mình leân. Khi huïp xuoáng löôøn taøu goái ngang thaân soùng, tieáng ñoäng aàm-aàm. Chaéc ñeâm nay bieån ñoäng. Haïm-phoù duøng oáng nhoøm quan-saùt moät voøng. Chaân trôøi ñaõ baét ñaàu lôø-môø, laãn vaøo maøu bieån. Hoaøng-hoân ñoå xuoáng thaät nhanh. Bieån xaùm ngaét. Maây chóu thaáp ñe-doïa. Toâi cuõng duøng oáng nhoøm quan-saùt xa xa:

- Coù voøi roàng huùt nöôùc, Haïm-Phoù.Taän chaân trôøi, töø böùc thaønh maây xaùm daày

ñaëc treo lô-löûng chaén ngang, moät chieác voøi thaønh hình, xoaùy nhanh vaø töø-töø thoø xuoáng maët bieån, y heät coù moät sinh-vaät vó-ñaïi naøo ñoù naáp treân maây thoø voøi xuoáng huùt nöôùc nhö daân-gian vaãn truyeàn-tuïng. Toâi bieát ñoù chæ laø moät côn loác xoaùy, taïo thaønh bôûi hai vuøng aùp-löïc cao, thaáp cuûa khí-quyeån giao nhau, nhöng vaãn xuyùt-xoa tröôùc hieän-töôïng kyø-laï cuûa thieân-nhieân. Moïi ngöôøi treân ñaøi chæ-huy ñeàu chuù maét nhìn. Haïm-phoù taëc löôõi:

- Chaø, ñeâm nay coi boä meät roài. Soùng ñaõ baét ñaàu khaù.

Chieán-haïm chuyeån mình raêng-raéc, chao-ñaûo, soùng ñaäp vaøo muõi taøu tan thaønh buïi nöôùc theo gioù taït leân taän ñaøi chæ-huy. Toâi lieám moâi thaáy maën-maën. Laø só-quan keùm thaâm-nieân nhaát, thuyeân-chuyeån xuoáng taøu môùi maáy thaùng, toâi ñöôïc chæ-ñònh ñi phieân vôùi haïm-phoù ñeå hoïc-hoûi. OÂng to cao, traàm-tónh, toát buïng nhöng ít noùi. Quai haøm


baïnh ra, cöông-quyeát. Tuy khoâng ñeå raâu xoàm-xoaøm nhö nhöõng thuûy-thuû ngaøy xöa, nhöng vaãn phaûng-phaát neùt lì-lôïm cuûa moät soùi bieån. Toâi raát kính-phuïc oâng. Thaän-troïng, kyõ-löôõng vaø chöa thaáy oâng toû veû hoaûng-hoát boái-roái laàn naøo.

Toâi oâm coät la-baøn, thaân hình nghieâng qua, ñaûo laïi laáy thaêng-baèng, ñoàng thôøi nghe-ngoùng taùc-duïng cuûa soùng trong toâi. Ñöôïc nöûa phieân, haïm-phoù noùi:

- Anh Taâm xuoáng baûo thaùm-xuaát cho chaïy radar. Sau ñoù ñi tuaàn moät voøng chieán-haïm roài leân baùo-caùo cho toâi. Nhôù baûo toaùn Ñòa-Phöông-Quaân vaø daân-chuùng tìm choã kín-ñaùo maø naèm. Daën hoï tuyeät-ñoái khoâng ñöôïc ra ngoaøi boong taøu.

Toâi keùo chieác muõ vaûi xuoáng moät chuùt cho chaët ñeå traùnh bò gioù thoåi maát, roài vòn thaønh caàu thang leo xuoáng. Phoøng radar aám-aùp, caùc cöûa toø-voø ñoùng kín. Hai nhaân-vieân thaùm-xuaát cuùi ñaàu treân maøn aûnh.

- Haïm-phoù noùi baät radar.- Xong roài thieáu-uùy. EÙcho toát.Vaïch laân-tinh queùt troøn ñeàu-ñaën. Maët kính

laên-taên nhö tuyeát, phaûn-aûnh thôøi-tieát xaáu vaø soùng treân maët bieån. Nuùi Vuõng-Taøu hieän ôû phía sau. Veà höôùng 10 giôø, lôø-môø hình-aûnh moät ñoái vaät khaù to. Vieân trung-só thaùm-xuaát nhanh-nhaåu:

- Ñaùm maây ñoù, Thieáu-UÙy.

Toâi böôùc tôùi tröôùc cöûa toø-voø, laáy tay xoa maët kính, coá nhöôùng maét nhìn ra ngoaøi. Trôøi toái ñen. Tia chôùp saùng ngoaèn-ngoeøo nhö ñieän. Tieáng saám ì-aàm, nghe vaêng-vaúng mô hoà. “AÀm” baát chôït moät khoái nöôùc bieån traéng xoùa ñaäp maïnh vaøo cöûa kính. Toâi giaät mình luøi laïi. Ñuùng luùc con taøu chao nghieâng laøm toâi laûo-ñaûo. Coá-gaéng laáy thaêng-baèng thì taøu ñaõ nghieâng veà phía ñoái-dieän, laøm thaân hình toâi laïi ngaõ theo. Ngoaøi kia bieån trôøi baét ñaàu leân côn thònh-noä, thaùch-thöùc kieáp ngöôøi ñi bieån.

Môùi hoài chieàu taïi beán Baïch-Ñaèng, trôøi thaät ñeïp. Chieán-haïm caëp caàu Töï-Do, nöôùc sôn môùi töôi leân trong naéng. Dung vaø toâi ngoài uoáng nöôùc taïi moät kiosque beân ñöôøng. Naøng chuùm moâi hôùp moät hôùp nöôùc chanh muoái. Ñoâi moâi meàm, töôi nhö moät caùnh hoa. Toùc theà ñen möôùt xoõa treân vai aùo traéng nöõ-sinh. Toâi nhaáp moät hôùp bia. Loøng ngaây-ngaát nhö say. Bieát toâi ngaém naøng chaêm-chuù, Dung coù veû

theïn, kheõ caén moâi. Haøm raêng traéng trong nhö ngoïc.- Caùi oáng troøn troøn kia laø gì haû anh?Toâi nhìn veà phía chieán-haïm. Caùi oáng troøn

troøn? Bieát bao nhieâu laø oáng troøn treân chieán-haïm, naøng muoán hoûi oáng naøo ñaây? Toâi ñaùp ñaïi:

- Chaéc oáng khoùi ñoù em.- Khoâng phaûi. Anh chuùa laø hay traû lôøi aåu.

Caùi to to kia kìa.Toâi nheo maét, nhìn theo tay naøng. Tröôùc heát

chæ thaáy baøn tay vôùi nhöõng ngoùn thon meàm. Trôøi aï, ñaøi chæ-huy cuûa chieán-haïm maø naøng baûo laø caùi oáng thì coù cheát ngöôøi khoâng cô chöù. Ñaàu naõo cuûa chieán-haïm laø ôû ñaáy.

- Ñaøi chæ-huy ñaáy em aï.Dung cöôøi khanh-khaùch:- Thaät khoâng anh. Sao noù cheânh-veânh gioáng

chuoàng chim boà-caâu. Laïi leäch qua moät beân?Toâi uoáng töøng tieáng cöôøi doøn tan, nhìn khuoân

maët lí-laéc:- Taøu anh laø loaïi taøu ñaëc-bieät, caàn khoaûng

troáng ôû giöõa ñeå chôû haøng, thaønh thöû ñaøi chæ-huy phaûi naèm moät beân ñeå ñôõ choaùn choã.

- Chieán-haïm maø cuõng chôû haøng sao? Dung töôûng anh ñi taøu tuaàn chöù?

Cheát thaät, coù veû Dung nghó toâi laø loaïi lính cuø-laàn, lính caäu, khoâng daùm ñi taøu chieán maø laïi ñi taøu haøng. Em gaùi haäu-phöông naøo chaû muoán ngöôøi anh tieàn-tuyeán cuûa mình anh-huøng, haøo-hoa phong-nhaõ. Moät tay laùi taøu, moät tay baén suùng, mieäng thì haùt baøi Hoa Bieån. Toâi vôùt-vaùt:

- Taøu anh chôû haøng nhöng loaïi haøng ñaëc-bieät, ñoù laø xe taêng, suùng ñaïn tieáp-teá cho caùc ñôn-vò baïn.

Dung nhìn toâi tinh-nghòch:- Sao töø naõy, Dung thaáy toaøn ñaøn baø, con

nít, gaø vòt xuoáng taøu khoâng haø?Toâi ngaån ngöôøi, cöôøi tröø:- Chòu em. Gôùm, nöõ-sinh tröôøng Luaät coù

khaùc. Quay anh nhö chong-choùng. Chuyeán naøy taøu anh coâng-taùc Coân-Sôn, chôû toaùn Ñòa-Phöông-Quaân vaø coâng-chöùc thuyeân-chuyeån thay theá toaùn cuõ. Vôï con hoï cuõng ñi theo, mang gaø vòt ra ñaûo chuaån-bò aên Teát ñaáy maø.


Sau luùc ñaàu nhoán-nhaùo chen-chuùc trong loøng taøu, baây giôø ñaùm haønh-khaùch quaù-giang naèm la-lieät trong haønh-lang. Hoï traûi chieáu naèm khaép nôi. Vôï choàng con caùi tuùm-tuïm beân nhau. Nhieàu choã toâi phaûi löïa chaân môùi böôùc qua ñöôïc. Loàng gaø vòt ngoån-ngang. Toâi roïi ñeøn pin. Chuùng môû maét nhìn, veû meät-moûi lôø-ñôø, phaàn vì quaùng gaø, phaàn nöõa vì say soùng. Maáy con heo con naèm uûn-æn trong loàng, laên qua laên laïi theo nhòp laéc. Khoâng bieát ñaùm gia-suùc naøy chòu ñöïng ra sao, nhöng chính maét toâi ñaõ thaáy chuoät say soùng. Khoûi noùi ñeán thöông-thuyeàn, ngay caû chieán-haïm, taøu naøo cuõng coù chuoät. Moãi khi taøu caëp beán, chuoät phaêng theo daây coät taøu, tieán chieám muïc-tieâu. Taøu nhieàu ngoõ-ngaùch, tha-hoà aån nuùp, tuy-nhieân chieán-haïm khoâng phaûi laø taøu chôû haøng-hoùa, ñaâu coù côm gaïo thoùc luùa rôi vaõi nhieàu maø aên, neân anh naøo anh aáy gaày nhom. Tuaân theo luaät thieân-nhieân, thöùc-aên coù haïn neân hoï-haøng nhaø chuoät cuõng chæ sinh nôû coù haïn. Laâu laâu soá chuoät nhieàu quaù, thöøa mieäng aên, nhöõng anh chuoät thanh-nieân, toâi ñoaùn theá, phaûi khaên goùi quaû möôùp, boû taøu leân bôø, tha phöông caàu thöïc. Laïi phaêng theo daây coät taøu maø ñi. Ñoâi khi chuùng nhaûy ñaïi xuoáng nöôùc roài vöøa bôi, vöøa laën nhö ngöôøi nhaùi, men theo bôø caùt, vöøa ñuïng bôø laø chaïy thuïc maïng. Coù saùch baøn höôu taùn vöôïn, cho raèng chuoät boû taøu laø trieäu-chöùng taøu saép chìm, laøm toâi cuõng sôï. Nhöng roài thaáy chuoät leân bôø haø raàm, chieán-haïm vaãn phom-phom haûi-haønh töø chuyeán naøy ñeán chuyeán khaùc, laøm toâi heát tin-töôûng tuùi khoân cuûa ngöôøi xöa. Soá coøn laïi toaøn daân chì, sinh nôû ñôøi naøy qua ñôøi kia, quen vôùi nhòp laéc-lö cuûa con taøu. AÁy theá maø gaëp muøa baõo, bieån ñoäng döõ-doäi, con taøu ngaát-ngö nghieâng-ngaû ngaøy naøy qua ngaøy khaùc, chuoät cuõng ñoùi meo, say soùng chí töû. Môùi ñaàu nghe keå chuyeän toâi cho laø ñaøn anh ñi bieån phoùng ñaïi doïa ñaøn em môùi vaøo ngheà. Moät laàn treân chuyeán haûi-haønh thöïc-taäp treân taøu PGM, gaëp muøa bieån ñoäng chuùng toâi say soùng ñeán meàm ngöôøi, xaùc-xô phôø-phaïc, möûa thoác möûa thaùo, ruõ ra nhö caùi meàn raùch. Vöøa heát phieân, toâi laûo-ñaûo moø xuoáng phoøng kieám choã nguû, thì ñuïng ñaàu ngay moät anh chuoät. Ngöôøi vaø vaät nhìn nhau. Noù ngoài chình-ình ngay giöõa loái ñi, thaáy toâi loaïng-quaïng ñi tôùi cuõng chaúng theøm traùnh. Môùi ñaàu toâi töôûng noù beänh, nhöng nhìn vaãn thaáy khoûe maïnh, loâng

möôùt laùng, chæ coù veû lôø-ñôø thoâi. Luùc bình-thöôøng theá naøo toâi cuõng ñaù cho noù moät ñaù, nhöng luùc naøy thì chaúng coøn loøng daï naøo, kheõ laáy chaân ñaåy noù sang moät beân. Noù ueå-oaûi boø ñöôïc maáy böôùc roài laïi ngoài ngaây ra, baát caàn ñôøi. Khoâng thaáy noù oùi möûa gì, nhöng moãi laàn nghó ñeán hình-aûnh anh chuoät say soùng nhö chuùng toâi laø toâi laïi cöôøi thaàm.

Muøi daàu nhôùt, muøi khoâng-khí haàm bí, muøi

tanh cuûa oùi möûa laøm toâi choaùng-vaùng, lôïm gioïng, voäi ñi cho nhanh. Trong hoùc keït, moät ngöôøi ñaøn baø buïng chöûa theø-leø, naèm nguû cuøng maáy ñöùa con. Chaéc chò naøy sanh naêm moät neân maáy ñöùa nhoû saøn-saøn tuoåi nhau. Toâi coøn nhôù maùy bay khoâng nhaän haønh-khaùch coù baàu lôùn quaù, sôï ñeû rôi treân phi-cô, coøn chieán-haïm khoâng thaáy noùi ñeán luaät-leä naøy. Thaáy toâi chò ta theàu-thaøo, meät nhoïc:

- Say soùng quaù Thieáu-UÙy ôi. Thieáu-UÙy coù thuoác cho em xin vaøi vieân. Chaéc em chòu heát noåi roài. Sao maø taøu laéc quaù vaäy.

- Taøu ñaâu coù thuoác choáng say soùng. Chò coá nguû moät luùc thì noù bôùt ñi. Gaàn saùng laø taøu ñeán beán. Choàng chò ñaâu roài?

Hoài chieàu khi chò ta xuoáng taøu, toâi thaáy anh choàng Ñòa-Phöông-Quaân nhoû thoù, loùm-thoùm ñi cuøng chò, chaên daét luõ treû.

- Em nhôø nhaø em ñi xin ly nöôùc noùng ñeå pha söõa cho chaùu. Thieáu-UÙy coù thaáy nhaø em ñaâu thì nhaén duøm em.

Toâi laûo-ñaûo ñi veà phía tröôùc. AÙnh ñeøn maøu ñoû ñuïc lôø. Hôi ngöôøi noàng bí. Phaàn muõi taøu laø phaàn chòu soùng naëng nhaát. Töøng chaäp, con taøu phoùng vaøo böùc töôøng nöôùc. Löôïn soùng khoång-loà nhö chaän ñöùng trôùn ñi khieán noù ruøng mình, ngaàn-ngöø, röôùn mình leân roài ñaâm boå xuoáng truõng soùng. Luùc naøy thaân soùng ñaõ goái ngang luôøn taøu, khieán noù rung chuyeån maïnh nhö muoán gaãy ñoâi. Cöûa ramp keâu raéc-raéc nhöng vaãn ñoùng chaët. Nöôùc traøn ñaày loøng taøu, roài laïi aøo-aït ruùt ñi. Con taøu bình-thöôøng chaéc-nòch, nay ñoái-dieän vôùi söùc maïnh thieân-nhieân, boãng trôû neân mong-manh oïp-eïp.

Treân voøng veà, toâi gheù phoøng maùy. Tieáng maùy


chaïy aàm-aàm. Muøi daàu môõ kheùt ngheït, laøm toâi nhôøn-nhôïn muoái oùi. Toâi heùt to vaøo tai anh cô-khí tröïc:

- Coù gì baùo-caùo khoâng?Anh ta cuõng gheù vaøo tai toâi quaùt:- Khoâng, Thieáu-UÙy.

Tröôùc phoøng maùy anh Ñòa-Phöông-Quaân naèm cong nhö con toâm, co ruùm laïi nhö ñöùa treû. Beân caïnh anh laên-loùc caùi ly nhöïa.

- Sao anh naøy laïi naèm ñaây?- Giôøi ôi! Em cheát maát quan taøu ôi. Sao maø

soùng quaù theá naøy. OÙi tôùi maät roài. Töø thuôû cha sinh meï ñeû ñeán giôø em môùi bieát theá naøo laø say soùng. Thieáu-UÙy coù caùch naøo cho em leân bôø. Hoaëc cho em vieân ñaïn, em cheát cho roài. Neáu bieát theá naøy em chaúng ñi taøu laøm gì.

- Noùi baäy naøo. Ñeå toâi aáy cho anh ly nöôùc khaùc, raùng trôû veà choã vôï anh naèm, chò aáy ñang ñôïi ñaáy.

- Em coù nhôù noù choã naèm ôû choã naøo ñaâu maø tìm. Em laàn moø voøng-voøng roài ñi laïc tôùi ñaây. Oeï, oeï.

Anh ta oâm buïng noân thoác vaøo caùi soâ ñeå ôû beân caïnh, chaéc do cô-khí cho möôïn. Coù ñöa anh ta ly nöôùc, chaéc anh ta cuõng khoâng coøn söùc ñeå ñi, toâi nghieâng-ngaû, coá giöõ thaêng-baèng trôû veà ñaøi chæ-huy.

- Baùo-caùo Haïm-Phoù, tuaàn phoøng-tai xong.

OÂng ta ñöùng töïa thaønh taøu, khuaát sau taám kieáng cho nöôùc khoûi taït. Laïnh vaø aåm-öôùt. Ñoä nghieâng-ngaû cuûa con taøu laøm ñaàu oùc toâi luøng-buøng, daï daày ñaûo loän, nöôùc chua ñaõ öùa leân tôùi coå hoïng. Toâi coá daèn côn say, lieác quanh. Haïm-phoù laàm-lì. Maáy nhaân-vieân ñi phieân maët taùi xanh, coá-gaéng chòu ñöïng, tuy-nhieân vaãn chu-toaøn nhieäm-vuï. Laâu laâu nhöõng ñôït soùng lôùn muoán truøm laáy ñaøi chæ-huy. Nöôùc bieån laøm quaân-phuïc chuùng toâi öôùt ñaãm. Möa gioù quaït vaøo maët raùt saøn-saït nhö nhöõng veát roi. Beân ngoaøi toái ñen nhö möïc nhöng chuùng toâi vaãn coá-gaéng duøng oáng nhoøm quan-saùt. Chuùng toâi phaûi phuï-thuoäc phaàn lôùn vaøo radar ñeå kieåm-soaùt maët bieån. Dung ôi, “chieác chuoàng boà-caâu cheânh-veânh” nghieâng qua vaät laïi vôùi bieân ñoä toái-ña. Loaïi laéc maø anh trung-só giaùm-loä thöôøng khoâi-haøi “duøng muõ saét muùc ñöôïc nöôùc bieån”. AÊng-ten radar rung chuyeån

raéc-raéc nhö muoán gaõy. Toâi hoài-töôûng ñeán nhöõng kyø ñi bieån thöïc-taäp kinh-hoaøng hoài coøn laø sinh-vieân só-quan. Ñeå huaán-luyeän sinh-vieân neám muøi bieån caû, boä chæ-huy löïa muøa bieån ñoäng nhaát vaø loaïi taøu laéc nhaát. Toâi ruõ ra nhö tuùm gieû raùch, phuïc xuoáng trong moät goùc, hai tay bíu laáy tay vòn ñaøi chæ-huy, maëc cho soùng ñöa qua ñaåy laïi, nhö caùi xaùc khoâng hoàn. Laâu laâu laïi chaïy voäi ra soâ ñeå noân. Thöùc aên, nöôùc uoáng, chaát maät ñaéng ngoøm, tanh noàng phoït ra coù voøi. Kyû-nieäm cay-ñaéng nhaát laø coù laàn toâi vöøa cuùi xuoáng thì chieác muõ caùt-keùt ñang ñoäi treân ñaàu tuoät xuoáng, naèm laät ngöûa treân mieäng soâ. Thaáy vaäy maø côn noân vaãn nín khoâng kòp, thoác-thaùo vaøo loøng chieác muõ. Ñoå ñi. Phôi leân. Coøn aåm-aåm nhôøn-nhôøn maø saùng sau vaãn phaûi ñoäi ra taäp hôïp. Coù anh say ñeán bí ñaùi, naèm reân höø-höø, keâu cha keâu meï. Coù anh leân ñeán Caàu-Ñaù, ngoaùi coå laïi thaáy chieán-haïm neo ngoaøi khôi, boàng-beành laéc-lö, laïi oâm buïng noân tieáp. Ngöôøi trong ngheà goïi laø say soùng ñaát, vì sau nhieàu ngaøy boàng-beành treân bieån, leân ñeán bôø maø ñaát trôøi vaãn coøn quay cuoàng. Sau laàn ñi bieån ñaàu tieân toâi hoaûng quaù vì töôûng mình choïn nhaàm ngheà, say soùng kieåu naøy laøm sao chæ-huy, laøm sao laøm vieäc treân chieán-haïm. Vaán keá ñaøn anh thì hoï cho bieát, roài quen ñi. Traùch-nhieäm vaø danh-döï cuûa só-quan chæ-huy khoâng cho pheùp mình guïc xuoáng tröôùc maët nhaân-vieân. Coá-gaéng. Coá-gaéng maõi roài cuõng phaûi quen. Trong ngheà ñi bieån hôn nhau ôû möùc ñoä chì soùng. Haïm-tröôûng ngoài tænh bô treân ñaøi cao, coøn phì-phaø ñieáu Bastos hoâi rình, ngöôøi chung-quanh vöøa ngöûi ñaõ muoán oùi, nhaân-vieân môùi phuïc. Cuõng nhö lính boä, caáp chæ-huy phaûi lì traän chieán, veà haäu-tuyeán uoáng röôïu nhö nöôùc laõ, chôi bôøi choïc trôøi khuaáy nöôùc, ñaøn em môùi neå, ra traän môùi heát loøng soáng cheát coù nhau. Toâi thuoäc naèm loøng bí-quyeát naøy. Coá-gaéng chòu traän. Roài cuõng quen, tuy chöa ñeán ñoä chì. Nhöng khoâng phaûi ai cuõng ñaït ñöôïc. Trong caû ngaøn ngöôøi, vaãn coù ngöôøi maø yù-chí khoâng khuaát-phuïc ñöôïc söï yeáu-keùm cuûa cô theå. Ñoù laø tröôøng-hôïp moät vò coá só-quan cao caáp. Khi coøn ôû chöùc ñaïi-uùy haïm-tröôûng, oâng daãn taøu ra khôi trong moät chuyeán haûi-haønh vaøo muøa bieån ñoäng döõ-doäi. Chòu khoâng noåi côn say soùng, oâng ruõ-lieät, khoâng ñuû saùng-suoát ñeå chæ-huy. Taøu veà beán bình-an nhôø söï leøo-laùi cuûa haïm-phoù vaø nhaân-vieân.


Trong truyeän ngaén ñeå ñôøi “Caáp 94” oâng ñaõ dieãn-taû trung-thöïc caùi taâm-traïng yeáu-keùm, tuûi-nhuïc vaø coâ-ñôn, söï coá-gaéng chieán-thaéng baûn-thaân maø khoâng theå ñöôïc. OÂng ñaõ ñeä ñôn töø chöùc haïm-tröôûng ñeå phuïc-vuï caùc ñôn-vò bôø.

Chaúng ai noùi vôùi ai moät lôøi, chuùng toâi laàm-lì

chôø ñôïi heát giôø ñi phieân, giao cho chi-ñoäi khaùc roài voäi-vaøng xuoáng giöôøng naèm nghæ.

Trong giaác nguû chaäp-chôøn, con taøu vaät-vaõ, reân-ræ, laûo-ñaûo trong ñeâm toái coá-gaéng chòu ñöïng côn thònh-noä cuûa bieån trôøi. Toâi naèm nghe tieáng xoâ ñaåy cuûa baùt ñóa trong phoøng aên vaø caû ngaøn tieáng ñoäng ñuû loaïi. Choã naøo cuõng laéc-lö run-raåy. Tieáng maùy chaïy aàm-ì, nhieàu khi ruù cao vì chaân vòt rôøi khoûi nöôùc quay tít trong khoâng-khí. Con taøu choàm leân huïp xuoáng, keâu raêng-raéc nhö muoán nöùt thaønh töøng maûnh.

Toâi thieáp ñi trong moûi-meät. Toâi meâ thaáy anh chuoät say soùng oâm buïng oùi. Nhöõng con khaùc cöôøi ngaët-ngheõo, cheá-nhaïo.

- Thieáu-UÙy, daäy Thieáu-UÙy. Coù ngöôøi ñaøn baø ñau ñeû.

Toâi hoaûng-hoát böøng tænh. Trong moät giaây, toâi khoâng bieát mình ñang ôû ñaâu. Roài tænh daàn. Hoùa ra toâi ñang ôû treân chieán-haïm haûi-haønh. Nhöng toâi vaãn coøn mô-maøng. Taïi sao laïi coù ñaøn baø ñeû. Maø ñaøn baø ñeû thì lieân-quan gì ñeán toâi. Toâi tænh hay meâ? Thaáy toâi coøn ngô-ngaùc, ngöôøi nhaân-vieân nhaéc:

- Coù ngöôøi ñaøn baø ñau buïng ñeû. Y-taù Höôûng noùi môøi Thieáu-UÙy leân ngay.

Laø só-quan keùm thaâm-nieân nhaát chieán-haïm, theo thoâng-leä, toâi ñöôïc chæ-ñònh giöõ chöùc-vuï coi veà aåm-thöïc vaø y-teá.

Toâi ueå-oaûi:- Anh leân tröôùc ñi. Toâi thay quaàn aùo roài leân

sau.

Taøu vaãn choøng-chaønh döõ-doäi. Toâi coøn baøng-hoaøng ngaát-ngö. Yeáu-ôùt vaø ôùn laïnh nhö vöøa oám daäy. Mieäng ñaéng ngheùt. Coå hoïng chua leø nhö muoán oùi. Toâi muoán naèm xuoáng nguû nöôùng, nhöng roài

cuõng coá-gaéng maëc boä quaân-phuïc coøn aåm-öôùt. Vöøa coät daây giaày toâi vöøa nghó-ngôïi, nöûa muoán leân, nöûa muoán khoâng.

Toâi sang phoøng aên, aùnh ñeøn neùon laïnh-luøng. Ñoà-ñaïc ngoån-ngang xoâ leäch. Moät vaøi caùi ly laên-loùc döôùi gaàm baøn, vôõ naùt. Toâi môû tuû laïnh kieám nöôùc uoáng roài ngaïi-nguøng leo caàu thang leân nhaø beáp caïnh phoøng thuoác cuûa y-taù Höôûng. Toâi ñoaùn khoâng sai, chò vôï anh Ñòa-Phöông-Quaân vôùi caùi buïng chöûa vöôït maët. Chò ta naèm teânh-heânh treân chieác baøn nhoâm. Hai chaân dang roäng. Hai nhaân-vieân nhaø beáp giöõ hai beân hoâng ñeå chò khoûi laên. Y-taù Höôûng kieám ñaâu ñöôïc taám drap traéng ñaép ngang buïng chò. Y-taù Höôûng, ñeo gaêng tay cao-su, luùi-huùi ñôõ ñeû. Moãi laàn chieán-haïm nghieâng theo soùng, soong noài laïi keâu loaûng-xoaûng. Chò ñaøn baø oaèn-oaïi treân baøn, vöøa reân, vöøa khoùc, vöøa ruûa choàng, maét vaãn nhaém nghieàn. Toâi ñöùng xa xa caïnh tuû thuoác, khoâng daùm laïi gaàn ñeå nhìn “moät loaøi hoa nôû”. Coù tieáng khoùc oa-oa. Y-taù Höôûng noùi to:

- Xong roài, con gaùi.Chò vôï maët xanh leø, khoâng môû maét noåi ñeå

nhìn con. Hai anh nhaø beáp coù boä soát ruoät.- Xong chöa, oâng thaày?Y-taù Höôûng gaét:- Chöa ñaâu.Anh ta ngoù toâi, veû boái-roái:- Ñöùa nhoû ra roài, sao nhau khoâng ra heát.

Chaéc soùt nhau quaù thieáu-uùy. Baây giôø laøm sao? Chieán-haïm mình ñaâu coù duïng-cuï naïo.

Toâi boái-roái khoâng keùm, noùi löûng-lô:- Toâi cuõng khoâng bieát. Hay ñôïi saùng mình goïi

y-taù treân ñaûo xem sao. Chò ta ñôïi coù ñöôïc khoâng?”- Chaéc cuõng ñöôïc.Haï-só Trieàu nhaø beáp, lanh-chanh, löôïm caùi

moâi muùc canh to toå chaûng treân saøn.- Coù caùi naøy, anh Höôûng thöû xem.Y-taù Höôûng naït:- Maøy noùi gheâ thaáy muï noäi. Deïp ñi maøy. Phaûi

coù duïng-cuï y-khoa ñaøng-hoaøng chöù. Boä maøy töôûng deã nhö naïo côm chaùy haû?

Haï só Trieàu cöôøi heà heà:- Ai bieát. Cöù nghe oâng noùi naïo vôùi muùc hoaøi.

Töôûng nhuùng nöôùc soâi khöû truøng laø ñöôïc.


Anh ta quô-quô caùi moâi giöõa hai chaân chò ñaøn baø, laøm boä muùc ñeå treâu y-taù Höôûng.

Toâi can-thieäp:- Thoâi maáy caäu chòu khoù vöïc chò ta sang

baêng-ca. Laáy meàn ñaép cho chò ta. Anh Höôûng lo cho ñöùa nhoû. Coù anh naøo xuoáng phoøng maùy baùo cho choàng chò ta hay.

- Em coù xuoáng luùc naõy. Anh ta oùi ñeán maät xanh, maät vaøng, naèm nhö cheát. Lay maõi cuõng chaúng nhuùc-nhích noåi.

- Theá thì thoâi. Ñeå toâi baùo-caùo haïm-phoù vaø baûo voâ-tuyeán lieân-laïc treân bôø cho hoï chuaån-bò saün.

Trôøi vöøa saùng thì taøu tôùi Coân-Sôn. Trôøi maây quang-ñaõng. Côn baõo ngaén-nguûi haønh-haï chuùng toâi suoát ñeâm ñaõ tan. Chæ coøn nhöõng löôïn soùng ngaàm. Chieán-haïm thaû neo, môû cöûa ñoå boä. Ngöôøi ñaàu tieân theo ca-noâ vaøo bôø laø chò Ñòa-Phöông-Quaân, cuøng vôùi y-taù Höôûng beá theo ñöùa nhoû. Anh choàng coøn saëc-söø, ôû laïi chaên ñaøn con, ñi nhöõng chuyeán sau.

Trong böõa aên saùng, toâi thuaät laïi caûnh ñôõ ñeû daõ-chieán cho haïm-tröôûng, haïm-phoù vaø toaøn-theå só-quan.

- Bò môøi leân xem ñeû, toâi haõi quaù, tính troán

luoân. May nhôø y-taù Höôûng maùt tay, neân meï troøn con vuoâng cuõng ñôõ. Anh ta thuù-thaät coù hoïc ñôõ bao giôø ñaâu. Chò ta say quaù neân ñeû non. Vöøa vöïc vaøo beáp, ñöùa nhoû ñaõ muoán tuoät ra, chæ vieäc keùo phuï laø xong.

Ñeán ñoaïn Haï-Só Trieàu ñoøi laáy moâi muùc nhau, caû baøn cöôøi oà, chæ coù Trung UÙy Caùt ngoài im-laëng, boû dôû phaàn aên saùng. Haïm-phoù noùi:

- Ñeå kyø naøy ñeà-nghò “baùc-só” Höôûng laø caù-nhaân xuaát-saéc trong thaùng cuûa haïm-ñoäi, vôùi thaønh-tích ñôõ ñeû vöôït böïc. Ñöôïc khoâng Haïm-Tröôûng?

Sau böõa aên, Trung-UÙy Caùt keùo toâi ra hoûi nhoû:- Coù thöïc thaèng Trieàu laáy moâi muùc thaät

khoâng? OÂng noùi toâi hay?Toâi ñònh noùi ñuøa, nhöng khi thaáy boä maët

khoâng cöôøi cuûa Caùt, laïi thoâi. Caùt vöøa boû ñi vöøa laåm-baåm:

- Duø sao, keå töø nay toâi cuõng nhaát ñònh khoâng aên canh do thaèng aáy naáu nöõa!

Buoåi tröa, ñaõ laáy laïi söùc sau chuyeán haûi-haønh, nhaân-vieân laøm veä-sinh chieán-haïm.

Toâi cuøng maáy só-quan leân bôø chôi cho bieát. Ñaûo coù heä-thoáng haønh-chaùnh ñeå quaûn-trò tuø-nhaân,

Haûi-vaän-haïm Haäu-Giang HQ 406


Truyeàn-thoáng Haûi-Quaân: leã Xuyeân Nhaät-Ñaïo

laïi coù caû moät phi-truôøng nhoû, phi-tröôøng Coû-OÁng. Toâi muoán thaêm vieáng traïi tuø ñeå chöùng-kieán taän maét nôi ngaøy xöa thöïc-daân Phaùp giam-haõm ñaøy-ñoïa caùc nhaø caùch-maïng. Traïi khoâng ñaët ôû ñaây, maø ôû maõi beân kia ñaûo. Treân ñöôøng tôùi dinh quaän, hoûi thaêm pheùp-taéc vieáng traïi, toâi boãng nghe ai goïi:

- Thieáu-UÙy, Thieáu-UÙy.Quay laïi ñaõ thaáy anh chaøng Ñòa-Phöông-Quaân

leã-meã oâm quaû döa haáu:- Coù moùn quaø nhôø thieáu-uùy kieáng leân haïm-

tröôûng vaø quí vò só-quan duøng laáy thaûo trong dòp Teát. Em cuõng nhôø thieáu-uùy caùm ôn hoä baùc-só ñaõ lo duøm cho meï con noù.

Toâi coøn ngaàn-ngöø, chöa bieát noùi sao, anh ta

ñöa theâm moät tôø giaáy ñaùnh maùy saün:- Thieáu-UÙy trình leân quan haïm kyù duøm em

tôø giaáy chöùng-thöïc ñeå em laøm khai-sinh cho chaùu.Toâi ñoïc löôùt qua. Ñoù laø giaáy chöùng-nhaän em

beù gaùi ñaõ ñöôïc sanh treân taøu, teân Nguyeãn-Thò-Haäu-Giang.

Toâi ngaïc-nhieân, chieán-haïm toâi laø Haûi-vaän-haïm Haäu-Giang.

- Anh ñaët teân kheùo quaù nhæ? Sao anh bieát?Anh cöôøi nhe haøm raêng suùn:- Daï. Em say soùng töôûng cheát luoân, coù bieát

gì ñaâu. Coâ y-taù tröôûng taïi traïm baøy cho em ñoù, Coå baûo laáy teân chieán-haïm ñaët cho noù, vöøa laáy heân, vöøa laøm kyû-nieäm.


LTS.- Do yeâu-caàu, toâi ñaõ daøn-xeáp ñeå Thieáu-Taù Ñinh-thaønh-Tieân, töùc thi-só Toâ-thuøy-Yeân, Tröôûng Phoøng Vaên-Ngheä Cuïc Taâm-Lyù-Chieán vaø maáy nhaân-vieân khaùc, thaùp-tuøng chieán-haïm ñi thaêm quaàn-ñaûo Tröôøng-Sa vôùi hy-voïng seõ coù moät loaït baøi vieát veà chuyeán ñi naøy.

Khi taøu ñaõ xong coâng-taùc, veà beán, toâi coù goïi qua hoûi xem sao vaø coù yù nhaéc. “Sao chöa thaáy ai vieát gì veà chuyeán coâng-taùc naøy caû vaäy..? Toâ-Thuøy-Yeân noùi: “Vieát caùi meï gì ñöôïc. Taøu ñi treân soâng Saøi-Goøn thì tuïi naøy coøn ñöùng treân boong taøu nhìn soâng Saøi-Goøn töø ñaàu taøu qua sau laùi. Gioù hiu-hiu, cuõng hay. Khi tôùi Nhaø-Beø, taøu chaïy nhanh hôn, ngöûi caùi muøi gas-oil tuïi naøy ñaõ muoán möûa, vaø chæ muoán ñi naèm vaø naèm luoân. Vì töø ñoù, con taøu khoång-loà cuûa caùc oâng cöù choàm leân, coù luùc nhö ôû treân ñænh nuùi, coù luùc raäp xuoáng caùi raàm, keâu raêng-raéc. Tuïi toâi sôï quaù, hoûi maáy só-quan Haûi-Quaân xem coù chuyeän gì khoâng. Hoï baûo soùng gioù nhö theá laø thöôøng. Maáy ngaøy sau coøn khieáp hôn. Taøu ñoùng kín cöûa, tuïi naøy naèm beïp trong phoøng, möûa ra caû saøn, ñaâu coøn thaáy trôøi ñaát ñaâu maø vieát...” Toâi chæ cöôøi! Toâ-Thuøy-Yeân laïi noùi: “Coù ñi treân taøu môùi thaáy caùi meânh-moâng ñeán gheâ khieáp cuûa bieån trôøi, môùi thaáy caùi nhoû beù, voâ nghóa cuûa kieáp phuø-sinh. Coù ñi töøng böôùc huït-haãng, môùi thaáy theøm ñaát quaù. Quaû luùc aáy, tuïi naøy môùi thaáy muoán ñi caàu cuõng ñaønh chòu. Nhöng khi taøu gheù ñaûo tuïi naøy nhaøo

leân ñaát ngay. Khieáp con taøu quaù söùc! ÔÛ treân ñaûo nöôùng khoâ caù aên, nhìn maáy caây döøa xô-xaùc vaät-vaõ tröôùc gioù, quaû laø caùi caûnh hoang-vu raát laï cuûa bieån trôøi. Maø oâng ôi, nhìn laïi con taøu maø ngaùn. Vì coøn phaûi baùm vaøo ñoù maø veà ñaát lieàn nöõa chöù oâng... Veà, oâng ôi, bieån laëng. Ñeâm nhìn sao nhö ñaëc caû trôøi. Noãi meânh-moâng nhö quaùnh laïi. Toaøn thaân mình noåi gai”.

Nghe baïn noùi theá, toâi vöøa thaáy thöông vaø vöøa buoàn. Moät phaùi-ñoaøn baùo chí ra ñi, maø chaúng ghi laïi ñöôïc gì thaät uoång. Nhöng sau ñoù, toâi ñoïc ñöôïc baøi Tröôøng-Sa Haønh cuûa Toâ-Thuøy-Yeân vieát veà chuyeán ñi naøy. Baøi thô daøi 64 caâu. Toâi ñoïc maø rôïn toùc gaùy. Qua caùi nhìn laàn ñaàu vôùi ñaûo, vôùi caùi meânh-moâng voâ taän cuûa bieån trôøi cuûa thi-só quaû laø huøng-vó. Toâi möøng laém! Toâi cho raèng taát caû caùc taùc-phaåm maáy chuïc naêm cuûa Vieät-Nam Coäng-Hoøa, chöa coù taùc-phaåm naøo loät taû ñöôïc caùi huøng-traùng cuûa thieân-nhieân nhö Toâ-Thuøy-Yeân ñaõ vieát. Chöa ai thaáy ñöôïc caùi sôï-haõi ñeán laïnh mình nhö oâng ñaõ thaáy. Vaø taát-nhieân, treân laø taát caû, laø neùt soáng trong coâ-ñôn maø ñoøi hoûi ñaày nghò-löïc, ñaày gian-khoå cuûa thuûy-thuû Haûi-Quaân Vieät-Nam.

Soùng thieân-coå khoùc bieån tang-cheáHöõu haïn naøo khoâng tuûi nhoû-nhoi.Thoâi haõy xem mình ñöùng treân hoác ñaù cuûa

Tröôøng-Sa maø troâi theo vôùi taâm-traïng cuûa Toâ-Thuøy-Yeân vôùi Tröôøng-Sa Haønh.

Phan-Laïc-Tieáp

TRÖÔØNG-SA HAØNH


TRÖÔøNg-SA HAøNHToujours il y eut cette clameur,

toujours il y eut cette fureur..Saint John Perse

Tröôøng-Sa! Tröôøng-Sa! Ñaûo chuyeánh-choaùng!Thaêm-thaúm saàu vaây traéng boán beà.Lính thuù möôi ngöôøi laï soùng nöôùc,Ñeâm naèm coøn töôûng ñaûo troâi ñi.

Muøa Ñoâng-Baéc gioù mieân-man thoåiKhieán caû loøng ta cuõng raùch töa.Ta hoûi han, heà, Hiu-Quaïnh lôùnMaø Hiu-Quaïnh lôùn vaãn laøm ngô.

Ñaûo hoang, vaéng caû hoàn ma quyû.Thaûo moäc thôøi nguyeân thuûy laï teânMoãi ngaøy moãi ñaép xanh rôøn laïnhLeân xaùc thaân ngöôøi maõi ñöùng yeân

Boán traêm haûi-lyù nhôù khoâng tôùi.Ta khoùc cöôøi nhö töï baïo haønh,Daäp giaän vaùc khoøm löng nhaãn-nhuïc,Ñöôøng thaân theá lôõ, coá ñi nhanh.

Soùng thieân-coå khoùc, bieån tang-cheá.Höõu haïn naøo khoâng tuûi nhoû-nhoi?Tieác ta chaúng ñöôïc bao nhieâu leäNeân töôûng truøng-döông khoùc traéng trôøi.

Muøa gioù xoay chieàu, gioù khoác-lieät,Baõi Ñoâng lôû maát, baõi Taây boài.Ñaùm caây baät goác chôø tan xaùc,Coù hoái ra ñôøi chaúng choïn nôi?

Trong laøn nöôùc vònh xanh lô moängNhöõng cuïm rong oùng-aû baäp-beànhNhö nhöõng taàng buoàn lay ñoäng maõiDöôùi hoàn ta tòch-mòch long-lanh.

Maët trôøi chieàu raõ röng röng bieån.Vaàng khoùi chim ñen thaûng thoát quaàn,Kinh ñoäng ñaát trôøi nhö chaùy ñaûo.Ta nghe chöøng phoûng khaép chaâu thaân.


Ta ngoài beân ñoáng löûa man-rôï,Hong toùc raâu, chôø chín mieáng moài,Nghe caây döøa ngaát gioù truøng dieäpSuoát kieáp ñau daøi noãi taû-tôi.

Chuù em haõy haùt, haùt thaät lôùnNhöõng ñieäu vui, baát keå ñieäu naøoCho aám böõa côm chieàu vieãn-xöù,Cho maùi ñaàu ta chôù cuùi saâu.

Ai heùt trong loøng ta moãi luùcNhö ngöôøi bò böùc töû canh khuyaXeù toang töøng maûnh ñôøi teâ ñieángMaø göûi cuøng maây, ñoû thaûm-theâ.

Ta noùi vôùi töøng tinh tuù moät,Haèng ñeâm taát caû chuyeän trong loøng.Baõi laân-tinh thöùc, aâm-u saùng.Ta thaáy ñaàu ta cuõng saùng tröng.

Ñaát lieàn, ta goïi, nghe ta khoâng?Ñaäp hoaûng. Voâ Bieân, tín-hieäu truøng.Môû. Môû giuøm ta khoaûng caùch ñaëc.Con chim ñoäng giaác gaøo coâ-ñôn.

Ngaøy. Ngaøy traéng choùi-chang nhö giuõa.AÙnh saùng vang löøng ñieäu muùa ñieân.Maùi toùc saàu nung töøng sôïi ñoûKeâu doøn nhö tieáng nöùt hoa nieân.

OÂi luõ caây gaày ven baõi suïp,Reã bung coøn göôïng cuoäc toàn sinh,Gaéng töôi cho ñeán ngaøy troâi ngaõHay ñeán ngaøy bôø taùi taïo xanh

San hoâ moïc tuûa theâm caønh nhaùnh.Nhöõng noãi-nieàm kia cuõng maõn khai.Thôøi-gian keát ñaù moác u tòch,Ta laáy laøm bia töôûng-nieäm Ngöôøi.

Toâ-Thuøy-Yeân 3-1974



DuYeân-löïc



aûi-Quaân Vieät-Nam, danh xöng aáy khieán ngöôøi ñoïc, ngöôøi nghe lieân-töôûng ñeán nhöõng chieán-haïm ñoà soä, nhöõng ngöôøi lính bieån trong nhöõng boä quaàn aùo

traéng, nhöõng cuoäc thi tuyeån khoù-khaên cho caùc lôùp só-quan cuõng nhö ñoaøn-vieân; nhöõng ngaøy leã ra tröôøng uy-nghi vaø ñeïp-ñeõ; nhöõng roän-raõ cuûa nhöõng ngöôøi leân ñöôøng du hoïc Myõ, laõnh taøu; nhöõng laàn taøu vöôït Thaùi-Bình-Döông veà nöôùc ñöôïc ñoùn röôùc töng-böøng; cuõng nhö khoâng thieáu nhöõng baøi vaên, baøi nhaïc ñaày laõng-maïn vieát veà nhöõng ngaøy leânh-ñeânh treân soùng nöôùc cuûa nhöõng chaøng thuûy-thuû ... Nhieàu chuyeän laém. Töø ñoù ngöôøi ta haàu nhö coù caûm-töôûng raèng Haûi-Quaân laø moät Quaân-Chuûng choïn loïc, öu-tieân daønh cho nhöõng ngöôøi ñöôïc coi laø coù trình-ñoä vaên-hoùa khaù cao, hoaït-ñoäng trong moät moâi-tröôøng ñaëc-bieät, nghieâm-tuùc vaø chuyeân-moân.

Nhaän-ñònh aáy khoâng phaûi laø khoâng ñuùng,

Ban Bieân-Taäpthaùng 3 naêm 2002

nhöng khoâng hoaøn-toaøn chính-xaùc vaø ñaày-ñuû. Vì beân caïnh nhöõng thaønh-trì saét theùp goàm nhöõng chieán-haïm, chieán-ñónh ngaøy ñeâm baûo-veä laõnh-haûi vaø soâng ngoøi, coøn coù nhöõng ñôn-vò Haûi-Quaân ñoùng taïi nhöõng cöûa soâng troïng-yeáu, nhöõng ngöôøi lính aên maëc ñôn-sô, hoaït-ñoäng treân nhöõng chieác thuyeàn nhö nhöõng ngö-phuû ñòa-phöông, laãn-loän trong nhöõng ghe thuyeàn ñaùnh caù doïc theo duyeân-haûi Vieät-Nam ñeå theo doõi, phaùt-giaùc nhöõng hoaït-ñoäng cuûa ñòch töø trong tröùng nöôùc, ñoù laø nhöõng Ñoäi Haûi -Thuyeàn, tieàn-thaân cuûa nhöõng duyeân-ñoaøn sau naøy. Chính nhöõng ñôn-vò naøy ñaõ tröïc-tieáp nhieàu phen ñoái ñaàu vôùi caùc ghe taøu xaâm-nhaäp cuûa ñòch. Do ñoù ñeå coù moät caùi nhìn chính-xaùc vaø cuï-theå veà caùc ñôn-vò naøy, ngoaøi nhöõng taøi-lieäu coù ñöôïc, chuùng toâi ñaõ tìm gaëp vaø phoûng-vaán Haûi-Quaân Ñaïi-Taù Nguyeãn-vaên-Thoâng, ngöôøi ñöôïc coi laø am-hieåu nhaát trong Haûi-Quaân veà söï hình-thaønh nhöõng ñôn-vò ñaëc-bieät naøy töø nhöõng ngaøy sô-khôûi.

H

TAâM SÖï VÔùi

haûi-QuaâN Ñaïi-taù

NguyeãN-vaêN-thoâNg

veà

Löïc-LöôïngHaûi-THuyeàn


Ñöôïc hoûi tieàn-thaân cuûa caùc duyeân-ñoaøn laø gì vaø trong tröôøng-hôïp naøo caùc ñôn-vò naøy ñöôïc hình-thaønh, Ñaïi-Taù Thoâng cho hay:

“...Trí nhôù cuûa toâi ñaõ moøn-moûi nhieàu. Khi toâi mang caáp baäc Ñaïi-UÙy, phuï-taù cho Ñaïi-Taù Hoà-taán-Quyeàn, Tö-Leänh Haûi-Quaân, trong nhöõng naêm sô-khôûi thaønh-laäp Löïc-Löôïng Haûi-Thuyeàn, nhöng toâi khoâng phaûi laø ngöôøi duy nhaát bieát veà Löïc-Löôïng naøy. Vì sau naøy Ñaïi-Taù Vöông-höõu-Thieàu, Ñaïi-Taù Khöông-höõu-Baù ñaõ chæ-huy Löïc-Löôïng naøy. Nhöng theo toâi nhôù thì caùc duyeân-ñoaøn laø haäu thaân cuûa caùc Ñoäi Haûi-Thuyeàn. Vaøo naêm 1960, khi thaønh-laäp Maët-Traän Giaûi-Phoùng Mieàn Nam, Coäng-Saûn Baéc-Vieät baét ñaàu phaùt ñoäng cuoäc xaâm-laêng mieàn Nam, theo öôùc tính cuûa chuùng ta, theá naøo chuùng cuõng lôïi-duïng ñöôøng thuûy ñeå chuyeån-vaän ngöôøi vaø vuõ-khí töø Baéc vaøo Nam. Luùc aáy Haûi-Löïc cuûa chuùng ta coøn quaù ñôn-sô. Moãi Haûi-Khu (chöa chia thaønh Vuøng Duyeân-Haûi nhö sau naøy), chæ ñöôïc bieät-phaùi moät chieán-haïm maø thoâi. Noùi traéng ra laø ta khoâng coù khaû-naêng, phöông-tieän ñeå kieåm-soaùt toaøn-theå laõnh-haûi. Nhöng chaúng nheõ boù

tay. Do ñoù Haûi-Quaân mình môùi laäp ra Löïc-Löôïng Haûi-Thuyeàn laø moät toå-chöùc baùn quaân-söï, nhaèm muïc-ñích phaùt-giaùc vaø tieâu-dieät nhöõng ñôn-vò ñòch xaâm-nhaäp vaøo bôø bieån mieàn Nam baèng nhöõng phöông-tieän cuûa chính chuùng ta.”

Moät caùch cuï-theå vaø chính-xaùc hôn thì Löïc-Löôïng Haûi-Thuyeàn luùc baét ñaàu thaønh-laäp ra sao. Ngaân-khoaûn do ñaâu cung-caáp. Toå-chöùc ñieàu-haønh vaø thoáng-thuoäc ñaâu...?

Ñaïi-Taù Thoâng suy-nghó roài cöôøi noùi:“Khôûi ñaàu laø do saùng-kieán cuûa Ñaïi-Taù Hoà-

taán-Quyeàn, luùc aáy laø Tö-Leänh Haûi-Quaân. Döï-aùn naøy ñöôïc trình leân qua heä-thoáng quaân giai, vôùi hy-voïng ñöôïc Myõ ñaøi thoï. Nhöng Myõ luùc aáy coøn ngaàn-ngaïi, sôï vi-phaïm tinh-thaàn hieäp-ñònh Geneøve, neân khoâng taøi-trôï. Bieát theá, Toång-Thoáng Ngoâ-ñình-Dieäm baûo cöù laøm, vaø do ngaân-quyõ quoác-gia ñaøi thoï. Vì theá treân caên-baûn ñaây laø moät löïc-löôïng baùn quaân-söï, moïi söï raát thieáu-thoán. Thöù nhaát laø nhaân-söï. Treân lyù-thuyeát chính Ñaïi-Taù Quyeàn, Tö-Leänh Haûi-Quaân kieâm Chæ-Huy-Tröôûng Löïc-Löôïng naøy. Nhöng thöïc-teá, vôùi tö-caùch laø phuï-taù cho Ñaïi-Taù Quyeàn, toâi (Thoâng), phaûi lo ñuû thöù. Döôùi quyeàn toâi coù hai ngöôøi giuùp-ñôõ raát ñaéc-löïc, ñoù laø Trung-UÙy Hoaøng-Nam, sau cuøng giöõ chöùc-vuï chæ-huy-tröôûng Giang-ñoaøn 26 vôùi caáp baäc Thieáu-Taù, vaø Trung-UÙy Nguyeãn-coâng-Hoäi, chæ-huy-tröôûng Haûi-Khu Ñaø-Naüng, sau leân Ñaïi-Taù. Coøn caùc caùn-boä thì do Haûi-Quaân bieät-phaùi qua, ña-soá laø caùc vò haï-só-quan thaâm-nieân, vaø moät soá só-quan töø beân Boä-Binh. Cô sôû ñaàu tieân ôû baõi bieån Sôn-Traø, Ñaø-Naüng, duøng laøm Trung-Taâm Huaán-Luyeän. Coøn ñoaøn-vieân thì tuyeån-moä ña-soá töø ngö-phuû ñòa-phöông. Caên-baûn hoïc-vaán cuûa hoï thì coi nhö khoâng coù gì. Nhöng ñi bieån, nhaát laø vuøng bieån ñòa-phöông, hoï soáng töø beù, gioûi laém, mình khoâng phaûi daïy maø ngöôïc laïi mình coøn phaûi hoïc cuûa hoï, nhaát laø caùch ñi buoàm. Vì theá huaán-luyeän cho nhöõng ngöôøi naøy laø chuù-troïng ñeán caùch söû-duïng vuõ-khí, truyeàn-tin, ñoäi hình, nhaát laø kyõ-thuaät tình-baùo. Nhö chuùng ta ñeàu bieát, tröø nhöõng thaønh-phoá, döôùi vó-tuyeán 17, töø naêm 1945 ñeán 1954, caùc tænh nhö Quaûng-Trò, Thöøa-Thieân, Quaûng-Nam, Quaûng-Ngaõi, Bình-Ñònh, Phuù-Yeân ..., ñeàu naèm trong vuøng kieåm-soaùt cuûa Vieät-Coäng. Nay theo tinh-thaàn hieäp-ñònh Geneøve, mình tieáp

Moät nhaân-vieân Haûi-Thuyeàn


quaûn nhöõng vuøng naøy, daân ôû ñaây veà vôùi mình nhöng vaãn coù caûm-tình vôùi beân kia. Nhöõng lieân-heä gia-ñình, beø-baïn sao traùnh ñöôïc. Do ñoù vieäc huaán-luyeän Taâm-Lyù-Chieán laø quan-troïng nhaát. Caùc ñoaøn-vieân cuûa Löïc-Löôïng phaûi thaáy roõ raèng nhöõng ngöôøi theo Coäng-Saûn laø sai laàm, taøn baïo, ñi ngöôïc laïi quyeàn-lôïi cuûa daân-toäc. Chính Coäng-Saûn laø keû thuø khoâng ñoäi trôøi chung vôùi chuùng ta. Ñoù laø lyù-do, sau khi maõn-khoùa, döôùi laù quoác-kyø neàn vaøng-ba-soïc-ñoû, nhöõng ñoaøn-vieân Haûi-Thuyeàn ñeàu ñöôïc laøm leã tuyeân-theä cöïc löïc trung-thaønh vôùi cheá-ñoä Quoác-Gia, vaø treân ngöïc moãi ñoaøn-vieân ñeàu coù xaâm hai chöõ Saùt Coäng. Öu tieân laø nhöõng ñôn-vò ôû Vuøng I, naêm 1960; thöù ñeán laø Vuøng IV, naêm 1961. Theo keá-hoaïch, Vuøng III seõ thaønh-laäp naêm 1962, vaø Vuøng II seõ thaønh-laäp naêm 1963.”

Ñoù môùi laø nhöõng trang-bò tinh-thaàn, coøn phöông-tieän hoaït-ñoäng cuûa hoï ñöôïc trang-bò ra sao?

Ñaïi-Taù Thoâng tieáp:“Nhö toâi ñaõ noùi luùc ñaàu, ñaây laø löïc-löôïng

baùn quaân-söï, hoaït-ñoäng traø-troän giöõa nhöõng ghe ñaùnh caù ñòa-phöông, nhaèm muïc-ñích phaùt-giaùc vaø tìm caùch tieâu-dieät söï xaâm-nhaäp cuûa ñòch baèng caùc ghe thuyeàn vaøo bôø bieån mieàn Nam, cuõng nhö khoâng cho Vieät-Coäng lôïi-duïng daân ñeå ñaùnh phaù chuùng ta. Do ñoù chuùng ta ñaõ thöïc-hieän nhöõng ghe ñaùnh caù taïi ñòa-phöông ñeå söû-duïng. Nhöõng ñoaøn-vieân treân nhöõng ghe naøy maëc quaàn aùo ñen, cuõng ñaùnh caù kieám aên nhö moïi ngöôøi. Hoï chæ khaùc daân ñòa-phöông laø khi veà beán, sau khi baùn caù xong, hoï phaûi ñem ghe veà ñaäu trong caên-cöù...”

Sau moät phuùt traàm ngaâm, Ñaïi-Taù Thoâng noùi tieáp:

“Nhö ôû vuøng Ñaø-Naüng, chuùng toâi duøng loaïi ghe hai buoàm, coù teân laø ghe maønh-khôi. Sau naøy khi hoaït-ñoäng ôû vuøng Phuù-Quoác, chuùng toâi duøng loaïi ghe Kieân-Giang ñuoâi veånh heät nhö nhöõng ghe ôû vuøng naøy. Rieâng taïi vuøng Vuõng-Taøu vaø caùc vuøng Phan-Thieát vaø Phan-Rí thì chuùng toâi söû-duïng moät soá ghe buoàm, coù gaén maùy, goïi laø ghe di-cö. Nhöõng ghe naøy coù moät coät buoàm nhö nhöõng ghe ôû vònh Baéc-Vieät, do nhöõng ngöôøi Trung-Hoa laùnh naïn Coäng-Saûn naêm 1949, roài hoï laïi di-cö vaøo mieàn Nam naêm 1954. Do ñoù trong thôøi-gian ñaàu, nhöõng ghe maø Löïc-Löôïng Haûi-Thuyeàn söû-duïng troâng xa

hình daùng ghe khoâng coù gì khaùc vôùi nhöõng ghe cuûa daân-chuùng. Ñoù laø caùch maø chuùng ta ñi saùt vôùi daân, vaø tìm moïi caùch taùch daân ra khoûi nhöõng lôïi-duïng ma quyû cuûa ñòch.”

Vaãn lôøi cuûa Ñaïi-Taù Thoâng:“Noùi nhö theá khoâng phaûi laø chuùng toâi khoâng

coù nhöõng khoù-khaên. Khoù-khaên nhieàu laém. Luùc ñaàu vì nhu-caàu daân ñòa-phöông muoán traùnh phaûi ñi lính xa nhaø, laïi vaãn ñöôïc haønh ngheà cuõ, chuùng ta tuyeån-moä töông-ñoái khoâng maáy khoù-khaên. Hôn nöõa trong thôøi-gian Löïc-Löôïng phaùt-trieån, moät soá thanh-nieân thaønh-thò coù hoïc-vaán muoán traùnh ñi quaân-dòch cuõng xin vaøo Haûi-Thuyeàn. Quaân-soá Löïc-Löôïng khi cao nhaát coù khoaûng 2700 ngöôøi. Veà nhöõng ghe xuoàng hö-hoûng, muïc naùt, caàn söûa chöõa, thay theá, maø ngaân-quyõ Quoác-Gia thì eo heïp, nhaân-vieân caùc Ñoäi Haûi-Thuyeàn phaûi laøm laáy, cuõng keùo ghe leân beán vaù löôùi, treùt caùc loã thuûng ôû söôøn ghe, raát laø cöïc nhoïc, vaäy maø coù nhöõng thaùng tieàn khoâng veà kòp, thaät phieàn. Tình-traïng naøy ñaõ ñöôïc caûi-thieän sau moät soá thaønh-tích maø Löïc-Löôïng gaët haùi ñöôïc. Ñieån-hình laø moät ghe Coäng-Saûn töø Baéc xaâm-nhaäp baèng ñöôøng bieån bò Ñoäi 11 Haûi-Thuyeàn cuûa chuùng ta baét ñöôïc taïi phía Nam cuûa haäu-cöù Cöûa Vieät, caùch bôø moät caây-soá, vaøo khoaûng thaùng 4 naêm 1961. Treân ghe coù moät caùn-boä caáp Trung-UÙy vaø hai nhaân-vieân. Teân só-quan ñaõ cung khai nhieàu chi-tieát quan-troïng. Ngoaøi vuõ-khí, anh ta coøn coù maùy aûnh, baûn-ñoà nhöõng cöûa soâng maø chuùng goïi laø cöûa khaåu. Töø ñoù ngöôøi Myõ thaáy roõ söï höõu-hieäu cuûa Haûi-Thuyeàn, hoï baèng loøng taøi-trôï cho Löïc-Löôïng Haûi-Thuyeàn, neân nhöõng khoù-khaên treân ñöôïc giaûi-quyeát. Tuy nhieân moät khoù-khaên môùi laø taát caû caùc ghe döï truø cuõng nhö söï tuyeån-moä vaø huaán-luyeän nhaân-vieân Haûi-Thuyeàn phaûi hoaøn-taát trong naêm 1962. Moät thôøi-haïn quaù gaáp ruùt, nhöng chuùng toâi coá-gaéng cuõng phaûi xong. Ít naêm sau Löïc-Löôïng ñöôïc saùt nhaäp vaøo Haûi-Quaân. Töø ñoù caùc Ñoäi Haûi-Thuyeàn ñöôïc caûi danh thaønh nhöõng duyeân-ñoaøn. Töø vó-tuyeán 17 cho ñeán Phuù-Quoác, coù taát caû laø 26 ñôn-vò, ñoùng taïi nhöõng cöûa soâng troïng-yeáu, thoáng-thuoäc söï chæ-huy cuûa naêm Vuøng Duyeân-Haûi. Nhöõng ghe ñeán thôøi-kyø tu-boå ñöôïc ñem söûa chöõa taïi caùc Caên-cöù Yeåm-Trôï Tieáp-Vaän Haûi-Quaân taïi ñòa-phöông. Nhöõng ghe hö ñöôïc


thay theá baèng nhöõng ghe môùi do nhöõng nhaø thaàu daân-söï taïi caùc ñòa-phöông kyù giao keøo thaúng vôùi Myõ ñoùng. Vaø nhö toâi ñöôïc bieát, giaù moät chieác ghe luùc ñaàu coù 20 ngaøn, roài chæ maáy naêm sau theo vaät giaù, taêng daàn leân gaáp 5 laàn, 100 ngaøn. Quaù ñaét vaø thöôøng nhaø thaàu khoâng giöõ ñuùng thôøi-haïn giao ghe, neân ngöôøi Myõ môùi giao cho Haûi-Quaân Coâng Xöôûng cuûa Haûi-Quaân mình taïi Saøi-Goøn ñoùng nhöõng nhöõng chieác ghe môùi, trong ñoù coù nhöõng ghe goã ñaët teân laø ghe Yabuta do moät kyõ-sö Nhaät, coá-vaán Haûi-Quaân Coâng Xöôûng, veõ kieåu vaø ghe “ferro-ciment.”

(Ghe Yabuta voû goã, daøi 15 m, roäng 3 m 3, troïng taán 13, 9, taàm nöôùc 0 m 9, maùy taøu laø ñoäng-cô diesel hai thì vôùi söùc ñaåy 100 maõ-löïc, toác-ñoä khoaûng 6 guùt 5. Ghe ñöôïc trang-bò moät maùy voâ-tuyeán AN/PRC 10, moät ñeøn 3 maøu treân noùc mui vaø 2 ñeøn roïi. Vuõ khí goàm 1 ñaïi-lieân .50, 1 ñaïi-lieân .30, 1 trung-lieân Bar, 2 suùng tröôøng M1, 1 tieåu-lieân Thompson vaø 1 suùng phoùng löïu M79. Thuûy-thuû-ñoaøn tieâu-chuaån laø 10 ngöôøi. Ghe naøy coù khaû-naêng hoaït-ñoäng xa bôø 5 haûi-lyù, vaø hoaït-ñoäng quanh naêm trong moïi thôøi-tieát. Phí-toån ñoùng moät chieác ghe loaïi naøy töø 3000 ñeán 4000 Myõ-kim, giaù naêm 1965.

Theo cuoán Ghe Thuyeàn Vieät-Nam, trang 319, 320, ghe ferro-ciment coøn ñöôïc goïi laø duyeân-kích-ñónh do Haûi-Quaân Coâng Xöôûng taïi Saøi-Goøn ñoùng. Voû baèng löôùi theùp gaén vaøo söôøn ghe baèng goã, ngoaøi treùt xi maêng, troïng-taûi 31 taán, daøi 19 m 97, roäng 4 m 20, maùy ghe laø 2 ñoäng-cô diesel 225 maõ-löïc, vaän-toác 6,5 guùt, trang-bò 1 ñaïi-lieân .50, 1 bích-kích-phaùo 81 ly, 1 maùy truyeàn-tin AN/PRC-25, nhaân-vieân lyù-thuyeát laø 5 ngöôøi, do 1 haï-só-quan laøm thuyeàn-tröôûng.

Ñöôïc hoûi veà hai loaïi ghe naøy, Ñaïi-Taù Thoâng cho hay:

“Khi caùc Ñoäi Haûi-Thuyeàn ñaõ ñöôïc caûi danh thaønh caùc duyeân-ñoaøn, vaø thoáng-thuoäc Haûi-Quaân, thì moãi duyeân-ñoaøn coù 20 ghe, trong ñoù coù 3 ghe Chuû-Löïc, nhaân-vieân trung-bình laø 125 ngöôøi keå caû só-quan, haï-só-quan vaø ñoaøn-vieân. Noùi veà Yabuta thì ñaây laø moät loaïi ghe raát höõu-hieäu trong moïi coâng-taùc ôû ven bieån, raát chòu soùng, xoay chuyeån deã-daøng. Coøn ghe ferro-ciment, coù caùi hay laø voû ghe khoâng deã bò muïc, nhöng xoay sôû chaäm-chaïp,

ít chòu soùng, vì muõi ghe khi gaëp soùng ngöôïc khaù lôùn laø ngoùc ñaàu leân raát khoù. Do ñoù ghe naøy thöôøng duøng ñeå chuyeân-chôû ñoà-ñaïc, lieân-laïc giöõa caùc ñôn-vò maø ít duøng trong caùc cuoäc haønh-quaân.”

Coøn ghe Chuû-Löïc thì sao? Ñaïi-Taù Thoâng cho bieát:“Ñoù laø moät loaïi ghe lôùn hôn ghe Yabuta,

ñöôïc trang-bò nhö ghe Yabuta, ñoâi khi coù theâm caû suùng coái 81 ly nöõa. Khi ñi haønh-quaân, só-quan thaâm-nieân thöôøng ôû treân ghe naøy, neân ta goïi laø ghe Chuû-Löïc.”

Khi cuoäc chieán Vieät-Nam ôû trong tình-traïng cam-go nhaát thì Haûi-Quaân Vieät-Nam ñaõ ñöôïc toå-chöùc töông-ñoái hoaøn-chænh vaø hoaït-ñoäng khaù nhòp-nhaøng. ÔÛ ngoaøi khôi xa, luùc tröôùc laø caùc chieán-haïm cuûa Haïm-Ñoäi 7, treân ñoù thöôøng coù caùc só-quan lieân-laïc Vieät-Nam, sau khi Myõ ñaõ ruùt khoûi Vieät-Nam laø nhieäm-vuï cuûa nhöõng chieán-haïm lôùn nhö khu-truïc-haïm, tuaàn-döông-haïm thuoäc Boä Tö-Leänh Haïm-Ñoäi hoaït-ñoäng. Doïc theo laõnh-haûi caùch bôø töø 15 haûi-lyù trôû laïi, coù nhöõng taøu nhoû (PCF), toác-ñoä cao tuaàn-tieãu, khaùm-xeùt taát caû caùc ghe taøu ñi laïi khi thaáy khaû-nghi. Nhieàu ghe cuûa ngö-phuû trong 24 giôø bò khaùm-xeùt ba, boán laàn. Saùt bôø, nhaát ôû nhöõng cöûa soâng quan-troïng, laø caên-cöù nhöõng duyeân-ñoaøn, vôùi caùc loaïi ghe ngaøy ñeâm tuaàn-tieãu, ngoõ haàu khaùm-phaù vaø ngaên-chaän kòp thôøi söï xaâm-nhaäp cuûa ñòch. Ñaëc-bieät moãi Ñoäi Haûi-Thuyeàn (sau laø duyeân-ñoaøn), coøn coù moät toaùn Xung-Kích. Khi ñoaøn ghe bò phuïc-kích, toaùn Xung-Kích naøy lieàn ñoå boä leân bôø phaûn-coâng, nhôø ñoù anh em Haûi-Thuyeàn ñaõ taïo ñöôïc nhöõng thaønh-quaû raát ngoaïn-muïc. Trong vieäc ngaên-chaën taøu ñòch xaâm-nhaäp thì khi caùc chieán-haïm lôùn, hay maùy bay khoâng-tuaàn khaùm-phaù thaáy moät ghe khaû-nghi, vì toân-troïng luaät haøng-haûi quoác-teá, chuùng ta chæ theo doõi maø khoâng ngaên-chaën hay taán-coâng, maø ngöôïc laïi caùc chieán-haïm cuûa chuùng ta thöôøng laûng xa ngoaøi taàm nhìn baèng maét thöôøng cuûa ghe, taøu ñòch. Tuy nhieân treân thöïc-teá moïi di-ñoäng cuûa chieác ghe ñòch ñeàu ñaõ ñöôïc theo doõi lieân-tuïc baèng radar taïi caùc phoøng haønh-quaân cuûa chieán-haïm, vaø thoâng-baùo veà Trung-Taâm Haønh-quaân Vuøng lieân-heä cuõng nhö ngay taïi Saøi-Goøn. Khi ghe thuyeàn ñòch vaøo gaàn laõnh-haûi cuûa ta, thì cuõng laø luùc duyeân-ñoaøn gaàn nhaát ñöôïc thoâng-baùo ñeå saün-saøng ñoái-phoù.


Cuõng vì theá, phaàn lôùn nhöõng ghe taøu cuûa ñòch bò Haûi-Quaân mieàn Nam ñaùnh baét thöôøng xaûy ra gaàn bôø, vôùi söï hoã-trôï cuûa caùc chieán-haïm, chieán-ñónh, bao giôø cuõng coù söï tham-döï tröïc-tieáp cuûa caùc ghe thuyeàn cuûa duyeân-ñoaøn.

Coù nhieàu ngöôøi cho raèng khi saùt nhaäp Haûi-Thuyeàn vaøo Haûi-Quaân, chuùng ta coù nhöõng caùi lôïi laø deã chæ-huy, moïi vieäc ñeàu cuøng trong moät heä-thoáng, nhöng chuùng ta ñaõ voâ-tình chaët ñöùt lieân-heä giöõa ta vôùi daân. Ngöôøi ñoäi-vieân Haûi-Thuyeàn khi ñaõ coù soá-quaân, anh ta coù taát caû quyeàn-lôïi cuõng nhö traùch-nhieäm nhö moät ngöôøi lính Haûi-Quaân. Anh ta coù theå xin ñi phuïc-vuï taïi caùc nôi khaùc xa haún soâng nöôùc queâ-quaùn cuõ. Anh ta chæ lo laøm xong coâng-vieäc nhö moät quaân-nhaân thoâng thöôøng, anh ta khoâng bieát vaø cuõng raát khoù bieát veà nhöõng sinh-hoaït cuûa daân-chuùng xung-quanh. Tai maét cuûa ñôn-vò treân nguyeân-taéc ñaõ coù ngöôøi khaùc lo. Ñaëc-bieät hôn nöõa, nhöõng ghe taøu baây giôø khaùc haún nhöõng ghe thuyeàn ñòa-phöông. Hình thuø ghe taøu cuûa caùc duyeân-ñoaøn raát deã nhaän töø raát xa, maøu sôn heät nhö maøu chieán-haïm. Anh ñoäi-vieân Haûi-Thuyeàn ngaøy tröôùc aên maëc nhö ngö-phuû, nay mang quaân-phuïc Haûi-Quaân nhö ai, ñaâu coù coøn gioáng vôùi nhöõng baïn chaøi ngaøy cuõ. Anh khaùc haún, xa haún daân. Nhö theá khi moät chieác ghe Yabuta, hay ghe Ferro-ciment hieän ra ôû chaân trôøi, ghe taøu ñòch nhaän ra raát deã vaø coù thöøa thì-giôø ñeå laûng traùnh hoaëc phi-tang an-toaøn. Nhö theá vieäc saùt nhaäp noùi treân voâ-tình ñaõ laøm cho ta bò coâ laäp. Ñoù laø ñieàu ñòch voâ cuøng mong-moûi.

Vì ai cuõng bieát raèng trong vieäc tieáp-teá töø mieàn Baéc cho chieán-tröôøng mieàn Nam goàm coù nhieàu giai-ñoaïn. Vieäc chuyeân-chôû vuõ-khí treân bieån chæ laø giai-ñoaïn ñaàu. Giai-ñoaïn hai laø laøm sao giao ñöôïc haøng cho ñoàng boïn moät caùch nhanh choùng vaø chính-xaùc. Do ñoù Vieät-Coäng ñaõ thaønh-laäp Ñôn-Vò-Beán ñeå saün-saøng ñoùn ñôïi taøu vaøo. Taøu töø ngoaøi Baéc ñeán, chuùng ñaõ saün-saøng nhaân coâng ñeå boác dôõ haøng vaø di-chuyeån ñi thaät nhanh. Muoán theá chuùng phaûi tìm moïi caùch naém ñöôïc daân taïi beán-ñôïi, ñeå tieáp tay vôùi chuùng trong vieäc dôõ haøng vaø ñaëc-bieät laø giöõ bí-maät cho chuùng. Vì theá döôùi hình-thöùc naøy hay hình-thöùc khaùc, chuùng phaûi naém ñöôïc daân. Naém thaät chaéc baèng moïi giaù, keå caû tieâu-dieät baát cöù ai khi chuùng khaû-nghi. Trong khi ñoù, luùc khôûi

ñaàu thaønh-laäp Haûi-Thuyeàn, chuùng ta laáy daân laøm tai maét, ñoù laø moät caùi nhìn raát saâu saéc. Nhöng tôùi khi löïc-löôïng baønh-tröôùng, saùp nhaäp Haûi-Thuyeàn vaøo Haûi-Quaân, chuùng ta ñaõ töï taùch mình ra khoûi daân, xa daân.

YÙ kieán treân ñaây ñöôïc trình-baøy vôùi Ñaïi-Taù Thoâng, oâng traàm ngaâm roài noùi:

“Vieäc thaønh-laäp Löïc-Löôïng Haûi-Thuyeàn laø duøng nhaân-daân ñeå beû gaõy saùch-löôïc Chieán-Tranh Nhaân-Daân cuûa ñòch. Vôùi nhöõng ghe thuyeàn ñôn-sô, nhöng khoâng keùm höõu-hieäu, ta coù theå ñoùng laáy ñöôïc, ít toán keùm, nhaát laø ta laøm chuû ñöôïc moät phaàn tieáp-vaän chính, khoâng quaù leä thuoäc vaøo Myõ. Quan-nieäm khôûi ñaàu naøy hôïp vôùi tình-hình chieán söï luùc ñoù, nhöõng naêm ñaàu thaäp nieân 60. Nghóa laø ñòch coøn nuùp döôùi hình-thöùc nhaân-daân, chuùng ta cuõng phaûi len-loûi vaøo nhaân-daân. Ñeán khi tình-hình chieán söï thay ñoåi döôùi hình-thöùc qui-moâ hôn, Baéc-Vieät ñaõ ñöa haøng sö-ñoaøn vaøo Mieàn Nam. Ngoaøi khôi, thay vì xaâm-nhaäp baèng nhöõng ghe thuyeàn nhoû, naêm baûy ngöôøi nhö tröôùc kia, hoï ñaõ duøng nhöõng taøu chuyeân-chôû lôùn, khaû-naêng caû traêm taán. Vieäc phaùt-trieån Haûi-Quaân nhanh choùng, chuùng ta tieáp-nhaän trong moät thôøi-gian kyû-luïc nhieàu taøu beø lôùn nhoû, theo chöông-trình ACTOV, ñeå ñaùp-öùng ñoøi hoûi cuûa chieán-tröôøng, thì vieäc saùp nhaäp Haûi-Thuyeàn vaøo Haûi-Quaân cuõng naèm trong yù-nieäm ñoù. Hôn nuõa, khi thaønh-laäp, Löïc-Löôïng Haûi-Thuyeàn laø moät löïc-löôïng baùn quaân-söï. Ngöôøi tuaàn-vieân coù theå giaûi-nguõ sau hai naêm phuïc-vuï. Nhöng vì tình-hình ñaát nöôùc, quoác-gia caàn giöõ hoï laâu hôn, thì cuõng phaûi buø ñaép laïi cho hoï nhöõng quyeàn-lôïi thieát-thöïc cuûa moät quaân-nhaân baèng caùch chuyeân-nghieäp-hoùa cho hoï.”

Trong hoaøn-caûnh teá nhò neâu treân, vôùi öu theá vöôït troäi treân maët bieån, coäng vôùi söï toå-chöùc kheùo-leùo, phaân coâng nhòp-nhaøng, Haûi-Quaân Vieät-Nam Coäng-Hoøa vaãn lieân-tieáp taïo ñöôïc nhöõng chieán-coâng. Nhaø ñöông cuoäc Haø-Noäi vôùi baûn chaát ñaày doái traù, huyeânh-hoang cuõng khoâng theå khoâng nhaéc ñeán nhöõng thua thieät naøy. Trong cuoán Lòch-Söû Haûi-Quaân Nhaân-Daân Vieät-Nam, Döï-Thaûo vaø Toùm-Taét, do Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân (Coäng-Saûn Haø-Noäi) xuaát-baûn naêm 1980, daøy 240 trang, soaïn giaû goàm 3 ngöôøi laø Phaïm-hoàng-Thuïy, Phaïm-hoàng-Ñôøi vaø Vuõ-


maïnh-Ñoan, ñaõ nhieàu laàn neâu leân nhöõng thaát-baïi cuûa nhöõng taøu thuyeàn cuûa chuùng khi xaâm-nhaäp bôø bieån mieàn Nam. Chuùng toâi chæ laáy nhöõng döõ-kieän caên-baûn, loaïi boû nhöõng khoa tröông voâ loái cuûa Haø-Noäi, vieát laïi vaén taét moät soá söï kieän ñieån-hình, töø trang 109 ñeán trang 112, nhö sau.- Taøu soá 100, xuaát-phaùt ngaøy 25 thaùng 4 naêm 1966.

Ngaøy 10 thaùng 5 taøu naøy ñeán Raïch-Giaù, ñang tìm ñöôøng vaøo cöûa thì bò caùc chieán-thuyeàn cuûa ta bao vaây. Taøu 100 phaûi lao vaøo bôø vaø noå tung.

- Taøu soá 187, khôûi-haønh hoâm 11 thaùng 6 naêm 1966 vaøo Nam (khoâng noùi roõ choã naøo), ñeán beán ngaøy 20 thaùng 11 naêm 1966, bò chieán-thuyeàn cuûa chuùng ta bao vaây, taøu naøy lao vaøo bôø caùt, thuûy-thuû-ñoaøn taåu-thoaùt leân bôø.

- Taøu soá 43, xuaát-phaùt ngaøy 8 thaùng 3 naêm 1967, treân ñöôøng ñi bò maùy bay phaùt-hieän. Ñeán 2 giôø saùng ngaøy 14 thaùng 3 naêm 1967, taøu naøy vaøo bôø bieån Sa-Kyø, bò 4 taøu ta bao vaây. Ñeán 5 giôø saùng thì taøu naøy bò caùc chieán-thuyeàn ta taán-coâng, 18 thuûy-thuû treân taøu ñòch boû taøu, ruùt leân bôø. Taøu naøy bò phaù huûy.

- Taøu soá 198 xuaát-phaùt ngaøy 6 thaùng 7 naêm 1967. Ngaøy 14 thaùng 7 naêm 1967, taøu naøy vaøo bôø bieån Sa-Kyø, Ba-Laøng-An, bò caùc chieán-thuyeàn cuûa ta chaän ñaùnh. Keát-quaû, teân Thöôïng-UÙy chính-trò-vieân Huyønh-ngoïc-Thaïch vaø Thieáu-UÙy Phaïm-chuyeân-Nghieäp bò cheát. (Khoâng thaáy noùi tôùi söï thöông-vong cuûa thuûy-thuû-ñoaøn).

- Taøu 235 do Nguyeãn-phan-Vinh laøm thuyeàn-tröôûng, khôûi-haønh ngaøy 6 thaùng 2 naêm 1968, treân ñöôøng ñi, bò maùy bay ta theo doõi, neân taøu naøy quay trôû laïi. Ngaøy 27 thaùng 2 naêm 1968, taøu naøy laïi tieáp-tuïc ñi. Ñeán 18 giôø ngaøy 29 thaùng 2 naêm 1968, taøu naøy ôû 10 haûi-lyù Ñoâng bôø bieån Nha-Trang. Tieán vaøo bôø vôùi toác-ñoä cao nhaát, khi coøn caùch Hoøn Heøo ñoä 5 haûi-lyù, taøu 235 naøy bò 8 taøu cuûa chuùng ta bao vaây goàm coù 5 PCF, 1 PCE vaø 2 Yabuta. Taøu naøy lao vaøo beán vaø bò caùc chieán-thuyeàn cuûa ta taán-coâng. Cuoäc chieán dieãn ra aùc-lieät. Keát-quaû taát caû 14 ngöôøi trong taøu naøy bò gieát, keå caû Thuyeàn-Tröôûng Nguyeãn-phan-Vinh.

- Taøu soá 165, do Nguyeãn-chaùnh-Taâm laøm thuyeàn-tröôûng (khoâng noùi khôûi-haønh ngaøy naøo). Ngaøy 28 thaùng 2 naêm 1968, taøu naøy vaøo cöûa Boà-Ñeà bò caùc chieán-thuyeàn cuûa ta bao vaây, noå suùng. Keát-quaû Thuyeàn-Tröôûng Nguyeãn-chaùnh-Taâm, Chính-Trò-Vieân Nguyeãn-ngoïc-Löông, Thuyeàn-Phoù Huyønh-vaên-Thuyeát, Nguyeãn-vaên-Thoâng, Nguyeãn-vaên-Danh, cuøng 13 thuûy-thuû-ñoaøn ñeàu bò cheát trong traän naøy. (Coù leõ ñaây laø söï thieät-haïi lôùn nhaát trong caùc taøu cuûa Baéc-Vieät xaâm-nhaäp Mieàn Nam).

Chæ vôùi boán trang thoâi, trong thôøi-gian ba naêm (1966, 67 vaø 68) ñaõ coù 6 chieán-thuyeàn cuûa Haø-Noäi bò Haûi-Quaân mieàn Nam ñaùnh chìm, vôùi nhöõng thieät-haïi raát cao. Taát-nhieân Haø-Noäi ñaâu coù keâ-khai heát. Nhöng chæ ngaàn aáy, chuùng ta cuõng thaáy söï tieân lieäu cuûa chuùng ta töø khi khôûi ñaàu cuoäc chieán laø ñuùng, cuõng nhö thaáy roõ trong caùc thaønh-tích noùi treân vai-troø cuûa caùc duyeân-ñoaøn, cuûa nhöõng chieác ghe goã nhoû khoâng phaûi laø khoâng höõu-hieäu.

Moätcaâu hoûi cuoái cuøng ñöôïc ñaët ra vôùi Haûi-Quaân Ñaïi-Taù Nguyeãn-vaên-Thoâng laø:

“Xin Ñaïi-Taù cho bieát qua ñoâi haøng tieåu-söû, chöùc-vuï cuoái cuøng cuûa Ñaïi-Taù vaø choùt heát ñieàu gì gaây neân noãi suy-tö, neáu coù, khi cuoäc chieán ñaõ taøn gaàn 30 naêm qua.”

Suy nghó raát laâu, Ñaïi-Taù Thoâng cho hay:“Toâi xuaát thaân khoùa 3 Nha-Trang, ra tröôøng

vaøo thaùng 1 naêm 1954. Cuõng laën-loäi ñi taøu nhö moïi ngöôøi tröôùc khi nhaän laõnh nhöõng chöùc-vuï chæ-huy cao hôn. Toâi coù ñieàu laáy laøm tieác laø sau naøy chuùng ta ñaõ söû-duïng Haûi-Thuyeàn khaùc, sai vôùi muïc-tieâu ban ñaàu.”


ay traùi quay voøng tay laùi veà traùi, tay phaûi keùo caàn giaûm toác-ñoä maùy, Chính ñöa muõi ghe quay vaøo höôùng caàu taøu. Roài quay tay laùi ngöôïc heát veà beân phaûi, keùo caàn soá veà töû ñieåm ñeå

ngöøng chaân vòt. Khi chieác ghe vöøa naèm song-song vôùi caàu taøu, Chính quay tay laùi veà soá khoâng, vaø keùo caàn soá luøi, roà ga moät tí, roài traû caàn soá veà töû ñieåm. Chieác ghe döøng laïi vaø naèm yeân taïi vò-trí ñaõ döï tính. Chính töï haøi-loøng veà vieäc caëp caàu nhanh, goïn, vaø chính-xaùc cuûa mình. Taïi saân muõi, Tuaàn-Vieân Vónh nhaûy leân caàu taøu, troøng voøng daây vaøo chieác truï lôùn nhaát treân caàu taøu. Ñaëng ñöùng treân ghe thu daây, vaø buoäc chaët daây muõi. Nhieáp ôû phía sau laùi, caàm sôïi daây quaêng leân caàu taøu, vaø Vónh chaïy ñeán nhaët daây, maùng vaøo chieác coät khaùc treân caàu, phía sau laùi.

Chính nghieâng ñaàu vaøo beân trong ghe, noùi:- Thöa Ñoäi-Tröôûng, ñaõ ñeán chôï roài.Thieáu-UÙy Thôm hoûi laïi:- Chuù coù ñi chôï khoâng?- Daï khoâng. Em phaûi sôn laïi muõi ghe. Ngaøy

mai sôï möa, sôn khoâng ñöôïc.- Chuù nhôù canh gaùc ghe caån-thaän, vaø treân

ghe luùc naøo cuõng coù ngöôøi hieän-dieän.- Daï. Em khoâng ñi ñaâu. Ñoäi-Tröôûng yeân-taâm.Moïi ngöôøi vaø Thieáu-UÙy Thôm ñi roài, Chính

baûo Vónh:- Chuù coù vaøo chôï mua hoä toâi bao thuoác laù

Bastos ñen. Nhôù veà sôùm, ñöøng la-caø trong chôï.Chính goïi Nhieáp vaøo trong khoang ghe thay

quaàn aùo ñeå sôn laïi mui ghe. Vöøa keùo oáng quaàn, Chính vöøa baûo Nhieáp:

- Mình sôn ñoä nöûa giôø laø xong. Gia-ñình ñi chôï chöøng hai tieáng hoï seõ veà.

Baát ngôø ghe bò ñuïng vaø laéc maïnh. Chính hoûi:- Thaèng naøo caëp vaøo ghe vaäy? Vöøa noùi Chính

vöøa thoø ñaàu qua cöûa soå, nhìn ra ngoaøi xem.“Ñuøng, ñuøng, ñuøng, ñuøng, ...”Moät traøng tieåu-lieân töø ghe beân kia xaû thaúng

vaøo Chính. Chính hoâ to:- Vieät-Coäng!Vaø Chính thuït ñaàu nhanh vaøo trong, chuïp

coå aùo Nhieáp, keùo chuoàn ra cöûa khoang phía tröôùc. Moät teân Vieät-Coäng khaùc cuõng ñaõ nhaûy sang ghe cuûa Chính ôû saân tröôùc. Chaïm maët noù, Chính huùc ñaïi vaøo ngöôøi teân Vieät-Coäng. Teân Vieät-Coäng ngaõ

T

Ra vuøNgduyeâN-haûi

Phan-höõu-Nieäm


laên treân saøn ghe. Moät traøng tieåu-lieân khaùc xeù tai, bay xoái-xaû vaøo choã Chính vaø Nhieáp, xoi nhöõng loã thuûng treân saøn ghe. Nhieáp caûm thaáy man-maùt nôi baép ñuøi. Ñöa tay sôø ñuøi, maùu ñaõ thaám öôùt chieác quaàn. Nhieáp noùi:

- Toâi bò thöông.Chính choàm daäy, ñaåy Nhieáp ra khoûi ghe, roài

nhaûy theo.“Buøm! Buøm!”Thoaùng maét, Chính vaø Nhieáp ñaõ ôû döôùi maët

nöôùc. Khoâng heïn, nhöng Chính vaø Nhieáp haønh-ñoäng nhòp-nhaøng nhau. Caû hai cuøng laën moät hôi daøi theo xuoâi doøng nöôùc veà höôùng ñoàn Nghóa-Quaân gaàn chôï, trong khi tay traùi cuûa Chính vaãn giöõ chaët coå aùo cuûa Nhieáp, vì sôï Nhieáp bò thöông, nöôùc cuoán troâi maát. Vöøa ngoùc ñaàu troài leân ñeå thôû, tieåu-lieân töø ghe chuû-löïc nhaû ñaïn theo. Chính vaø Nhieáp laën theâm moät hôi nöõa, caû hai ñaõ ñeán voøng raøo ñoàn Nghóa-Quaân. Anh lính gaùc ñoàn hoûi:

- Ai ñoù?Chính traû lôøi:- Haûi-Thuyeàn!Nhaän ra ngöôøi quen, anh lính gaùc hoûi:- Anh Hai ñoù haû? Tuïi noù röôït anh haû? Coù sao

khoâng? Vaøo ñaây mau ñi anh Hai!Chính dìu Nhieáp voäi vaøo beân trong raøo keõm

gai ñoàn Nghóa-Quaân. Chính nhìn laïi höôùng caàu taøu, chieác chuû-löïc A-40 ñang xeù nöôùc, lao mình nhanh treân kinh Nöôùc-Maën, tieáng maùy Gray-6 ruù vo vo nhö muoán choïc thuûng maøng nhó tai anh. Chính gaëp Trung-Ñoäi-Tröôûng Nghóa-Quaân, nhôø maùy lieân-laïc haäu-cöù.

Chuaån-UÙy Ñaêng ôû haäu-cöù Lyù-Nhôn töùc-toác gôûi moät ghe chuû-löïc vaø hai ghe di-cö vaøo ñeå chaän chieác ghe chuû-löïc A-40, giaûi cöùu Thieáu-UÙy Thôm vaø anh em bò keït.

Trong chôï kinh Nöôùc-Maën, daân-chuùng nghe suùng noå, chaïy hoái-haû veà nhaø, hay tìm caùch aån naùu nhaø ngöôøi quen quanh chôï. Moät cöûa tieäm ngöôøi Hoa ôû ñoù cuõng keùo saäp cöûa. Thieáu-UÙy Thôm vöøa chaïy tôùi, thaáy ngöôøi chuû coøn ñöùng beân trong, Thôm xoå ngay caâu tieáng Tieàu ñeå xin vaøo. Nghe tieáng Tieàu vaø nhaän-dieän ngöôøi quen, ngöôøi chuû tieäm keùo xòch cöûa, vaø hoái thuùc Thôm ñi nhanh vaøo beân trong. Möôøi laêm

phuùt sau, tình-hình trôû neân yeân-tónh, Thôm ñaõ bieát maát ghe do daân-chuùng noùi laïi. Thôm ñeán ñoàn Nghóa-Quaân thì gaëp Chính vaø Nhieáp. Chính ñang baêng veát thöông cho Nhieáp. Thieáu-UÙy Thôm hoûi:

- Chuù thaáy theá naøo? Coù truùng xöông khoâng?Nhieáp traû lôøi:- Daï, hình nhö ñaïn chæ xuyeân qua thiït thoâi,

thöa Ñoäi-Tröôûng.Thieáu-UÙy Thôm hoûi:- Coù anh em naøo khaùc bò gì khoâng? Coøn ai bò

keït treân ghe khoâng?Chính traû lôøi:- Chæ coù em vaø Nhieáp treân ghe. Moïi ngöôøi

ñeàu vaøo chôï.Thieáu-UÙy Thôm hoûi:- Chuù goïi haäu-cöù chöa?Chính traû lôøi:- Daï roài, Ñoäi-Phoù cho ba ghe vaøo ñaây ñoùn

Ñoäi-Tröôûng, ghe ñaõ rôøi haäu-cöù.Thieáu-UÙy Thôm ñeán maùy truyeàn-tin cuûa

Nghóa-Quaân nhôø goïi.- Bieân-Hoøa, ñaây Long-An! (Bieân-Hoøa vaø

Long-An laø danh-hieäu cuûa Ñoäi-Phoù vaø Ñoäi-Tröôûng Ñoäi 33 Haûi-Thuyeàn).

- Ñaây Bieân-Hoøa nghe roõ, Long-An theá naøo? Traû lôøi!

- Alfa 40 ñaõ hö.- Bieân-Hoøa nhaän roõ. Long-An coù caàn Bieân-

Hoøa zulu kilo november mike khoâng? (zulu kilo november mike laø ñeán kinh Nöôùc-Maën).

- Ñaây Long-An, khoâng caàn. Caån-thaän hotel charlie (haäu-cöù). November (Nhieáp) bò tango (thöông). Anh bravo charlie (baùo-caùo) ñeán Haûi-Yeán hoä toâi (Haûi-Yeán laø danh-hieäu ñaøi kieåm-soaùt haønh-quaân Vuõng-Taøu).

- Long-An, ñaây Bieân-Hoøa nhaän roõ!Gaùc maùy xong, Thôm hoûi Chính:- Chuù canh gaùc theá naøo maø chuùng laáy maát

ghe vaäy?- Em vaø Nhieáp vaøo khoang thay quaàn aùo ñeå

sôn ghe. Chöa thay xong thì ghe bò ñuïng vaø laéc maïnh. Em nhìn ra ngoaøi xem, thì moät traøng tieåu-lieân nhaû ñaïn vaøo em. Em loâi Nhieáp thoaùt ra saân tröôùc. Moät teân Vieät-Coäng cuõng vöøa nhaûy sang. Em huùc vaøo noù. Caû em vaø noù ngaõ treân saøn ghe. Tieåu


lieân baén theo em vaø Nhieáp. Vì khoâng theå ñeán caây ñaïi-lieân tröôùc muõi kòp, em ñaåy Nhieáp nhaûy xuoáng soâng vaøo ñaây.

- Boïn chuùng coù maáy teân?- Daï khoaûng saùu teân.- Chuùng duøng loaïi suùng gì?- Daï, tieåu-lieân vaø suùng tröôøng baù ñoû.- Chuù ra chôï tìm caùc anh em khaùc vaø gia-

ñình, baûo taäp hoïp moät nôi, chôø ghe vaøo laø veà ngay.Chính ñi roài, Thieáu-UÙy Thôm quay laïi an-uûi

Nhieáp.- Chuù thaáy ñau nhieàu khoâng?- Daï ít thoâi!- Chuù coá-gaéng ñöøng cöû ñoäng, maùu ra nhieàu

seõ yeáu söùc. Ñôïi ghe vaøo seõ coù y-taù baêng veát thöông cho chuù.

Nhieáp noùi:- Em dôû quaù! Coøn caùch caây ñaïi-lieân coù maáy

thöôùc maø em khoâng tôùi kòp. Neáu kòp thì tuïi noù ñôøi taøn roài.

- Chuùng baén raùt laém sao maø khoâng ñeán ñaïi-lieân kòp?

- Teân Vieät-Coäng vöøa bò anh Chính huùc ngaõ laø em cuõng bò thöông lieàn. Anh Chính baát chôït ñaåy em xuoáng soâng, roài em vaø anh aáy laën vaøo ñaây. Chuùng baén theo maáy traøng tieåu-lieân, em töôûng khoù thoaùt roài chôù. Daàu sao ñaây cuõng laø kinh-nghieäm xöông maùu cuûa em, coù ngaøy em seõ phuïc-thuø maø Ñoäi-Tröôûng!

Hai tuaàn-leã sau Thieáu-UÙy Thôm bò caát chöùc

ñoäi-tröôûng, vaø thuyeân-chuyeån ñi giang-ñoaøn. Chính maát ghe chuû-löïc A-40, cuõng maát chöùc thuyeàn-tröôûng luoân, maø loøng aân-haän khoâng ít vì söï lô-ñeãnh cuûa mình, ñaõ laøm maát moät taøi-saûn lôùn-lao cuûa quoác-gia. Chuaån-UÙy Leâ-quyù-Ñaêng xöû-lyù thöôøng-vuï ñoäi-tröôûng caû thaùng tröôøng, Thieáu-UÙy Phan-höõu-Nieäm môùi taân ñaùo nhaäm chöùc. Nhaân-vieân thaáy vò taân ñoäi-tröôûng quaù treû, khoâng maáy tin-töôûng, vì chöa coù kinh-nghieäm. Nhöng sau moät thôøi-gian laøm vieäc, tu-boå heä-thoáng an-ninh phoøng-thuû haäu-cöù, huaán-luyeän nhieäm-sôû taùc-chieán. Nhaân-vieân ñöôïc taùi phoái-trí ñuùng vôùi khaû-naêng. Nhöõng leänh

nhoû, ngaén, goïn, ñöôïc gaén treân ghe. Boä maët Ñoäi 33 Haûi-Thuyeàn coù nhieàu thay ñoåi.

Ghe chuû-löïc A-40, sau khi haønh-quaân hoãn-hôïp laáy laïi, ñaõ ñöôïc söõa chöõa ñaïi kyø, cuõng ñöôïc traû veà ñôn-vò. Laïi theâm ba ghe Yabuta môùi veà boå-sung, laøm cho hoaït-ñoäng cuûa Ñoäi 33 Haûi-Thuyeàn coù naêng-suaát cao hôn.

Thuyeàn-Tröôûng Chính ñaõ ñöôïc thuyeân-chuyeån khoûi ñôn-vò. Tuaàn-Vieân Haïng Nhaát Vieän ñöôïc chæ-ñònh laøm thuyeàn-tröôûng ghe chuû-löïc A-40, ñöôïc söû-duïng nhö soaùi-thuyeàn cuûa Ñoäi 33 Haûi-Thuyeàn. Tuaàn-Vieân Haïng Nhaát Ñaêng ñöôïc chæ-ñònh laøm thuyeàn-tröôûng ghe Yabuta Y-90 cho ñoäi-phoù söû-duïng khi ñi coâng-taùc vaø tuaàn-tieãu. Tuaàn-Vieân Haïng Nhaát Nhieáp ñöôïc chæ-ñònh laøm thuyeàn-tröôûng ghe Yabuta Y-72. Nhieáp raát haøi-loøng vôùi chöùc-vuï thuyeàn-tröôûng moät chieác ghe môùi. Anh nghó raèng keå töø ñaây anh coù dòp traû thuø veát thöông nôi baép ñuøi cuûa anh. Anh o beá ghe vaø suùng ñaïn treân ghe Y-72 nhö laø ghe rieâng cuûa mình. Suùng ñaïn baát cöù luùc naøo cuõng ñaày-ñuû vaø ôû tö-theá saün-saøng. Ñoái vôùi taân ñoäi-tröôûng, Nhieáp laø moät thuyeàn-tröôûng göông-maãu.

Thieáu-UÙy Nieäm thaêng leân trung-uùy ñaàu naêm 1965. Sau khi ôû vôùi Ñoäi 33 Haûi-Thuyeàn taïi Lyù-Nhôn ñöôïc möôøi thaùng, Nieäm giao ñôn-vò laïi cho Trung-UÙy Phuù, vaø Nieäm ñöôïc ñoåi sang Ñoäi 34, haäu-cöù ñoùng treân taû ngaïn soâng Haøm-Luoâng, ñoái-dieän vôùi Ñoäi 37, cuûa Trung-UÙy Nguyeãn-ñöùc-Boång, qua raïch Baø-Hieàn.

Tình-hình chieán-söï soâi-ñoäng, caùc ñôn-vò ñöôïc taùi phoái-trí. Ñoäi 33 Haûi-Thuyeàn ñöôïc dôøi veà Raïch-Döøa, chung caên-cöù vôùi Ñoäi 32. Cuoái naêm 1965, danh xöng caùc ñoäi Haûi-Thuyeàn ñöôïc ñoåi thaønh duyeân-ñoaøn. Taát caû nhaân-vieân baùn quaân-söï Haûi-Thuyeàn ñöôïc caûi tuyeån thaønh Haûi-Quaân vôùi caáp baäc töông-ñöông nhö sau:

Thuyeàn-tröôûng töông-ñöông vôùi caáp baäc haï-só-nhaát.

Tuaàn-vieân haïng nhaát töông-ñöông vôùi caáp baäc haï-só.

Tuaàn-vieân haïng nhì töông-ñöông vôùi caáp baäc thuûy-thuû-nhaát.

Trong traän chieán Baõi-Ngao, thuoäc quaän Ba-Tri, naêm 1965, khoaûng 90 quaân-nhaân Haûi-Quaân cuûa


Lieân Ñoäi 34-37 vaø Nghóa-Quaân ñaõ ñoái ñaàu vôùi moät tieåu-ñoaøn Vieät-Coäng, Trung-UÙy Boång, ñoäi-tröôûng Ñoäi 37, khoâng may töû thöông, Thieáu-UÙy Baøo, ñoäi-phoù Ñoäi 34 maát tích. Sau ñoù Trung-UÙy Nieäm ñöôïc chæ-ñònh thay theá Trung-UÙy Boång trong chöùc-vuï lieân ñoäi-tröôûng Lieân Ñoäi 34-37. Trung-UÙy Döông-vaên-Phuù ñöôïc cöû giöõ chöùc-vuï ñoäi-tröôûng Ñoäi 37.

Ñöôïc taùm thaùng thì Trung-UÙy Nieäm giao Duyeân-ñoaøn 34 cho Ñaïi-UÙy Löu-troïng-Ña, ñeå trôû laïi Duyeân-ñoaøn 33. Tuy haäu-cöù ñoùng taïi Raïch-Döøa, thuoäc ñaëc-khu Vuõng-Taøu, Duyeân-ñoaøn 33 vaãn traùch-nhieäm vuøng bieån töø quaän Caàn-Giôø ñeán phía Nam moûm cöûa Ñaïi, thuoäc quaän Bình-Ñaïi, tænh Kieán-Hoøa. Vuøng traùch-nhieäm naøy coù ba cöûa soâng lôùn laø cöûa Soaøi-Raïp, cöûa Tieåu, vaø cöûa Ñaïi.

Töø Caàn-Giôø voøng ra baõi Tröôùc, baõi Sau Vuõng-Taøu, vaø ñi ngöôïc veà phía Baéc, ñeán Long-Haûi, laø khu-vöïc hoaït-ñoäng cuûa Duyeân-ñoaøn 32, Trung-UÙy Vónh-Lôïi laøm duyeân-ñoaøn-tröôûng. Töø Long-Haûi chaïy leân phía Baéc laø vuøng hoaït-ñoäng cuûa Duyeân-ñoaøn 31, duyeân-ñoaøn-tröôûng laø Trung-UÙy Phaïm-vaên-Taïo. Haäu-cöù cuûa duyeân-ñoaøn naøy ñoùng taïi Haøm-Taân, thuoäc tænh Bình-Tuy. Phía Baéc Haøm-Taân laø muõi Keâ-Gaø. Duyeân-ñoaøn 31 laø duyeân-ñoaøn cöïc Baéc cuûa Vuøng III Duyeân-Haûi. Töø phía Nam moûm Bình-Ñaïi ñi xuoáng cöûa Ba-Lai, soâng Haøm-Luoâng, baõi bieån Thaïnh-Phong, thuoäc quaän Thaïnh-Phuù laø khu-vöïc hoaït-ñoäng cuûa Lieân Duyeân-ñoaøn 34-37. Vò Tö-Leänh Vuøng III Duyeân-Haûi(1) luùc baáy giôø laø Thieáu-Taù Nguyeãn-xuaân-Sôn. Vuøng hoaït-ñoäng cuûa Vuøng III Duyeân-Haûi bao truøm caùc cöûa soâng cuûa soâng Cöûu-Long. Soâng Cöûu-Long ñeán Vieät-Nam chia laøm hai nhaùnh: Tieàn-Giang vaø Haäu-Giang. Hai soâng naøy ñoå ra bieån baèng baûy cöûa soâng chính (hoài toâi hoïc ñòa-lyù ôû nhaø tröôøng thì saùch daïy laø naêm cöûa): Tieàn-Giang ñoå ra naêm cöûa, ñoù laø: cöûa Tieåu, cöûa Ñaïi (hai cöûa naøy ngaên caùch bôûi cuø lao Ilo Ilo), cöûa Haøm-Luoâng, cöûa Coå-Chieân, vaø cöûa Cung-Haàu. Vuøng Cung-Haàu naøy thuoäc traùch-nhieäm Duyeân-ñoaøn 35, maø haäu-cöù ñoùng taïi Baõi-Vaøng, thuoäc tænh Vónh-Bình. Theo truyeàn-thuyeát, maø anh Nguyeãn-kim-Troïng, duyeân-ñoaøn-tröôûng Duyeân-ñoaøn 35 keå laïi: xöa kia coù caëp vôï choàng ôû vuøng naøy, ngöôøi vôï ngoaïi tình, ngöôøi choàng bieát ñöôïc maø khoâng noùi naêng gì. Nhöng cöù

ñeán moãi böõa aên, anh ta ñem nhöõng thoûi vaøng ñaët treân maâm côm, tröôùc maët vôï. Ngaøy naøo cuõng theá. Baø vôï quaù xaáu hoå, beøn oâm nhöõng thoûi vaøng ñoù nhaûy xuoáng soâng töï-vaãn. Veà sau, treân maët nöôùc nôi con soâng baø töï-vaãn, coù nhöõng vaùng vaøng tuï laïi, daân-gian môùi ñaët teân cho vuøng naøy laø Baõi-Vaøng.

Haäu-Giang ñoå ra bieån hai cöûa: cöûa Ñònh-An, vaø cöûa Tranh-Ñeà (hay Traàn-Ñeà). Hai cöûa soâng ngaên caùch bôûi cuø lao Dung. Duyeân-ñoaøn 36 traùch-nhieäm khu-vöïc naøy. Haäu-cöù ñoùng taïi Long-Phuù, thuoäc tænh Ba-Xuyeân. Duyeân-ñoaøn 36 laø duyeân-ñoaøn cöïc Nam cuûa Vuøng III Duyeân-Haûi. Vuøng hoaït-ñoäng cuûa duyeân-ñoaøn naøy chaïy daøi ñeán vuøng Baéc cöûa soâng Boà-Ñeà, giaùp ranh vôùi vuøng hoaït-ñoäng cuûa Duyeân-ñoaøn 41, thuoäc Vuøng IV Duyeân-Haûi.

Ñaây laø vuøng coù nhieàu soâng raïch vaø röøng traøm, röøng ñöôùc, neân raát deã-daøng cho ñoái phöông xaâm-nhaäp ñeå chuyeån quaân vaø tieáp-teá vuõ-khí, ñaïn-döôïc. Ñòch quaân xaâm-nhaäp töø Baéc vaøo, phaûi qua ba löôït löôùi chaén môùi vaøo ñeán bôø:

1. Ñaàu tieân laø caùc chieán-haïm lôùn hoaït-ñoäng xa bôø.

2. Keá ñeán, chuùng phaûi loït löôùi chaén cuûa caùc chieán-ñónh cuûa caùc vuøng duyeân-haûi.

3. Vaø sau cuøng laø maøn löôùi chaén cuûa Haûi-Thuyeàn.

Söï hoaït-ñoäng cuûa Haûi-Thuyeàn maët ngoaøi troâng coù veû khoâng hieäu-nghieäm, nhöng thaät ra caùi lo ngaïi nhaát cuûa ñòch laø caùi löôùi chaän sau cuøng naøy, vì nhöõng leõ sau ñaây:

- Chöông-trình tuaàn-tieãu cuûa caùc duyeân-ñoaøn khoâng theo thoâng-leä.

- Haûi-Thuyeàn aùn-ngöõ taïi caùc cöûa soâng, raïch, maø taøu ñòch, khi ñoå quaân hay vuõ-khí, chuùng thöôøng phaûi ñi qua.

- Caùc taøu lôùn ngoaøi khôi khoù khaùm-xeùt ghe thuyeàn, taøu beø.

- Taøu ñòch chaïy ngoaøi khôi deã laãn traùnh taøu tuaàn-tieãu Haûi-Quaân hôn, vì chuùng deã nhaän-dieän taøu Haûi-Quaân, vaø chuùng coù theå laùch ra ngoaøi haûi-phaän 12 haûi-lyù laø ít bò nghi-ngôø, ngoaïi tröø tröôøng-hôïp Haûi-Quaân coù tin-töùc tình-baùo chính-xaùc.

- Khi vaøo ñoå haøng hay ñoå quaân, ñòch caàn thôøi-gian ôû taïi moät ñòa-ñieåm laâu hôn, deã bò ghe Haûi-Thuyeàn phaùt-hieän.


- Khi ñoå haøng hay ñoå quaân, ñòch caàn nhaân-löïc treân bôø ñeå nhaän haøng, hay löïc-löôïng treân bôø ñeå yeåm-trôï. Nhö vaäy, hoï coù nhieàu nguy-cô bò tình-baùo cuûa ta phaùt-hieän.

- Nhöõng ghe thuyeàn ñaäu taïi nhöõng nôi vaéng-veû, laâu daøi, hay caùc ghe thuyeàn vaø taøu beø coù hình daùng khaùc laï, thöôøng laø nhöõng muïc-tieâu cho caùc ghe Haûi-Thuyeàn khaùm-xeùt.

- Vieäc chuyeån-vaän vaø haûi-haønh vaøo caùc cöûa soâng raïch mieàn Nam, deã maéc caïn, caàn ñoøi hoûi ngöôøi coù kinh-nghieäm soâng raïch ôû ñòa-phöông höôùng-daãn. Neáu caùc thuyeàn-tröôûng töø mieàn Baéc môùi vaøo Nam laàn ñaàu, khi vaøo caùc cöûa soâng seõ phaûi e-ngaïi löïc-löôïng Haûi-Thuyeàn.

- Ghe Haûi-Thuyeàn hoaït-ñoäng laãn-loän trong ghe thuyeàn ñaùnh caù, taøu ñòch töø xa khoù coù theå phaân-bieät ñöôïc. Moät khi phaân-bieät ñöôïc roài thì ñaõ quaù muoän.

Toái thöù Baûy, ngaøy 8 thaùng gieâng naêm 1966,

Trung-UÙy Nieäm ñang naèm chôø baøn-giao ñôn-vò, Duyeân-ñoaøn 33, thì haï-só-quan tröïc vaøo baùo-caùo:

- Thöa Duyeân-Ñoaøn-Tröôûng, Duyeân-Ñoaøn-Phoù caàn gaëp treân ñaàu maùy.

Nieäm ñaùp:- Toâi ñeán ngay.Maëc voäi chieác quaàn daøi, Nieäm ñeán phoøng

truyeàn-tin. Töø loa, tieáng Thieáu-UÙy Ñaêng voïng ra:- Baïch-Ñaèng ngaøy mai coù zulu sierra gold (ñi

Saøi-Goøn) khoâng? Neáu coù, cho toâi nhaén tin. (Baïch-Ñaèng laø danh-hieäu cuûa taân Duyeân-Ñoaøn-Tröôûng Duyeân-ñoaøn 33).

- Khoâng, Papa (Phuù) ñaõ zulu (ñi) saùng nay, nhôø toâi lo giuøm coâng-vieäc. Hoâm nay coù gì laï khoâng?

- Anh em nguû töø chieàu, baây giôø tính ñi baét cua.

- Anh noùi nghe haáp-daãn quaù! Coù gì goïi toâi ngay. Anh cho bieát victor tango (vò-trí).

- Fort Romeo Charlie (Fort Raïch Caùt).- Good luck! Bye!Nieäm gaùc maùy trôû veà phoøng nghe nhaïc yeâu-

caàu cuûa ñaøi quaân-ñoäi. Tieáng Thaùi-Thanh voïng ra cao vuùt:

“Tieáng nöôùc toâi, tieáng meï ru töø luùc naèm noâi ...”Nieäm môû chai bia 33 roùt vaøo ly nöôùc ñaù maø

Haï-Só Chí môùi ñem vaøo. Ñôïi bia vöøa ñuû laïnh, Nieäm tu moät hôi heát hai phaàn ba ly bia. Uoáng xong anh ta giôû tôø Tieàn-Tuyeán, ñoïc tin chieán-söï. Tieáng haùt du-döông cuûa nhöõng ca-só thöôïng-thaëng Saøi-Goøn voïng ra töø chieác maùy thu thanh “aáp chieán-löôïc”, ñöa daàn anh ta vaøo giaác nguû bình-yeân.

Treân ngaõ ba soâng Soaøi-Raïp vaø soâng Vaøm-Coû Ñoâng, Thieáu-UÙy Ñaêng ñang hoïp vôùi Thuyeàn-Tröôûng Ñaêng, Thuyeàn-Tröôûng Nhieáp, vaø Thuyeàn-Tröôûng Baûy ñeå phoå-bieán tin tình-baùo nhaän ñöôïc saùng nay veà taøu ñòch seõ xaâm-nhaäp vuøng bieån Taân-Thaønh, cöûa Tieåu, cöûa Ñaïi. Ñích thaân Thieáu-UÙy Ñaêng cuøng ba thuyeàn-tröôûng xem laïi suùng ñaïn ôû tö-theá saün-saøng. Tröôùc khi höôùng ra cöûa soâng Soaøi-Raïp, Thieáu-UÙy Ñaêng cho ghe chaïy saâu vaøo soâng Vaøm-Coû Ñoâng, ñeå ñaùnh laïc höôùng ñòch. Sau ñoù Ñaêng cho ghe quay laïi, ñi doïc saùt bôø höõu ngaïn soâng Vaøm-Coû Ñoâng, vaøo soâng Soaøi-Raïp, töø-töø tieán ra höôùng cöûa soâng.

Ñoàng hoà chæ chín giôø deâm. Treân soâng, maët nöôùc phaúng nhö tôø. Thuûy-trieàu ñaõ daâng neân ghe chaïy toác-ñoä chaäm. Caû moät vuøng tröôøng giang khoâng coù laáy moät boùng ghe ngö-daân. Taïi giaøn ñaùy Vaøm-Laùng, caùc ghe ñaõ ruùt veà beán sau khi giaêng ñaùy xong. Thöôøng thì hoï seõ trôû laïi khoaûng ba giôø saùng ñeå keùo löôùi. Ñoù laø nhöõng coâng-vieäc haøng ñeâm maø daân löôùi ñaùy cuõng nhö lính Haûi-Quaân Duyeân-ñoaøn 33 bieát roõ. Vì theá nhöõng ghe naøo chaïy treân soâng vaøo nhöõng giôø giaác baát-thöôøng, ñeàu laø nhöõng muïc-tieâu ñeå chaän xeùt.

Thieáu-UÙy Ñaêng ñöa oáng doøm leân nhìn qua doøng soâng Soaøi-Raïp, nhìn doïc bôø soâng töø cöûa vaøo aáp Lyù-Nhôn, khu haäu-cöù cuõ cuûa Duyeân-ñoaøn 33. Moïi vaät ñeàu yeân-laëng. Boång trong maùy truyeàn-tin voïng ra:

- Hoàng Haø, ñaây Caùt Lôû. (Hoàng Haø laø danh-hieäu cuûa Thieáu-UÙy Ñaêng, Caùt Lôû laø danh-hieäu cuûa ghe Yabuta Y-72).

- Caùt-Lôû, ñaây Hoàng-Haø, noùi ñi! Thieáu-UÙy Ñaêng boác maùy traû lôøi.

- Baùo-caùo Hoàng-Haø, daây tango cuûa bravo november bò ñöùt (daây traân cuûa boâm nöôùc).


- Caùt-Lôû, ñaây Hoàng-Haø. Coù caùi döï-tröõ khoâng?- Baùo-caùo, coù. Maát chöøng nöûa golf ñeå thay

(nöûa giôø).- Caùt-Lôû chôø, Hoàng-Haø ñeán ngay.- Nghe roõ.Thieáu-UÙy Ñaêng cho chieác ghe Yabuta Y-90

tieán ñeán caëp vaøo ghe Yabuta Y-72 cuûa Thuyeàn-Tröôûng Nhieáp, vaø keùo ra giöõa doøng soâng. Thuyeàn-Tröôûng Ñaêng cuûa ghe Yabuta Y-90 nhaûy sang ghe Y-72 ñeå phuï giuùp. Ñaêng noùi ñuøa:

- Ñi baét Vieät-Coäng maø ghe thuyeàn theá naøy thì coøn laøm aên gì ñöôïc ñaây!

Thuyeàn-Tröôûng Nhieáp cöôøi traû lôøi:- Noù hö tröôùc mình cuõng ñôõ.Thuyeàn-Tröôûng Nhieáp, Thuyeàn-Tröôûng Ñaêng,

vaø Cô-Khí Vónh hì-huïc hôn nöûa giôø sau môùi thay xong daây traân boâm nöôùc.

Ba ghe tieáp-tuïc ra cöûa Soaøi-Raïp. Nhìn xuyeân qua cöûa raïch Vaøm-Laùng, vaøi ngoïn ñeøn leo-leùt töø nhöõng maùi nhaø tranh thaáp leø-teø quanh chôï, laøm cho caûnh vaät ôû ñaây vaéng-veû khaùc haún ban ngaøy. Nôi ñaây caùc ghe Duyeân-ñoaøn 33 thænh-thoaûng cuõng gheù ñi chôï ñeå mua nhöõng thöù caàn-thieát trong caùc böõa aên haøng ngaøy. Tuy nhieân, vì möùc an-ninh khoâng maáy baûo-ñaûm, neân moïi ngöôøi ñeàu caûnh-giaùc, chæ gheù vaøo roài ñi, khoâng ôû laïi quaù laâu. Ñoái-dieän Vaøm-Laùng, beân kia soâng Soaøi-Raïp, laø khu Röøng Saùt, laäp thaønh bôø taû ngaïn soâng Soaøi-Raïp. Khu röøng chaïy ra ñeán bieån thì uoán cong beân traùi, taïo thaønh moät cöûa raïch nhoû ñeå vaøo xaõ Ñoàng-Hoøa. Xaõ naøy thuoäc quaän Quaûng-Xuyeân, vaø coù moät trung-ñoäi Nghóa-Quaân traán ñoùng.

Phía höõu ngaïn soâng Soaøi-Raïp, sau khi ñeán Vaøm-Laùng, doøng soâng ñoå ra cöûa bieån. Baõi bieån Taân-Thaønh cuûa tænh Goø-Coâng chaïy daøi ñeán quaän Hoøa-Bình, quaän naøy naèm veà phía taû ngaïn soâng Cöûa Tieåu. Ra khoûi soâng Soaøi-Raïp, nhìn veà phía Baéc, ban ngaøy seõ thaáy nuùi Vuõng-Taøu. Neáu hoâm naøo trôøi trong, chuùng ta cuõng thaáy ñöôïc nhöõng daõy nhaø traéng cuoái cuøng cuûa baõi Daâu Vuõng-Taøu. Ban ñeâm thì ngoïn haûi-ñaêng Vuõng-Taøu queùt nhöõng laèn saùng choùi, laøm kim chæ nam cho taøu beø qua laïi trong vuøng.

Töø Ñoàng-Hoøa, Röøng Saùt keát thaønh bôø bieån chaïy thaúng leân phía Baéc chöøng möôøi haûi-lyù, bôø

bieån loõm vaøo phía Taây, taïo neân khu-vöïc kín soùng gioù cho ghe thuyeàn nghæ-ngôi, ñoù laø khu-vöïc quaän Caàn-Giôø. Bôø bieån Caàn-Giôø ñöôïc noái thoâng vôùi höõu ngaïn soâng Loøng-Taøo, moät con soâng tuy nhoû, nhöng coù taàm möùc quan-troïng cho neàn thöông-maïi mieàn Nam-Vieät-Nam, vì con soâng coù ñoä nöôùc ñuû saâu cho taøu beø ra vaøo caûng Saøi-Goøn, caát vaø ñoå haøng. Cöûa soâng Loøng-Taøo coøn ñöôïc goïi laø cöûa Caàn-Giôø.

Soâng Loøng-Taøo chaïy ngoaèn-ngoeøo veà phía Taây chöøng möôøi haûi-lyù laø gaëp Nhaø-Beø. Taïi ñaây, vaøo nhöõng ñeâm traêng thôøi xa xöa naøo doù, ñaõ vaúng leân nhöõng gioïng hoø ñaày tình queâ-höông lan truyeàn treân soùng nöôùc:

“Nhaø-Beø nöôùc chaûy chia hai, Ai veà Gia-Ñònh, Ñoàng-Nai thì veà.”

Vöøa ñeán ngaõ ba, neáu ta beû tay laùi taøu sang phaûi, ta seõ höôùng taøu veà Saøi-Goøn - Gia-Ñònh hay Ñoàng-Nai. Neáu quay tay laùi veà traùi, ta seõ ñi ra soâng Soaøi-Raïp. Nhö vaäy Röøng Saùt laø moät vuøng ngaên caùch bôûi hai con soâng Loøng-Taøo vaø Soaøi-Raïp, vaø moät maët tieáp giaùp vôùi bieån. Röøng Saùt goàm hai quaän Quaûng-Xuyeân vaø Caàn-Giôø. Veà haønh-chaùnh Quaûng-Xuyeân vaø Caàn-Giôø tröïc thuoäc tænh Bieân-Hoøa, veà an-ninh vaø haønh-quaân thì tröïc thuoäc Boä Chæ-Huy Ñaëc-Khu Röøng Saùt, ñoùng taïi Nhaø-Beø.

Vuøng bieån Taân-Thaønh cuõng nhö vuøng Röøng Saùt coù nhieàu khu-vöïc taùc-xaï töï-do. Bieån Taân-Thaønh noâng neân ghe thuyeàn chæ vaøo ñöôïc khi nöôùc lôùn. Baõi naøy höôùng maët veà phía Baéc, neân vaøo muøa gioù Ñoâng-Baéc, soùng gioù ñaäp vaøo bôø döõ-doäi. Muøa gioù Taây-Nam thì bieån Taân-Thaønh trôû neân yeân-tónh. Tuy nhieân, vì ñaây laø nhöõng khu-vöïc taùc-xaï töï-do neân ghe thuyeàn ít lai-vaõng gaàn bôø. Taân-Thaønh noåi tieáng veà maõng-caàu dai ngon tuyeät.

Ñeâm nay gioù Ñoâng-Baéc thoåi veà laønh-laïnh, nhöng caøng veà khuya gioù caøng nheï daàn neân ba ghe treân ñöôøng tieán ra cöûa bieån töông-ñoái khoâng bò nhaûy soùng nhieàu. Treân baàu trôøi, khoâng moät aùnh sao. Traêng cuõng ñaõ leân cao töø laâu vì hoâm nay laø ngaøy 17 aâm lòch, nhöng traêng ñaõ bò che khuaát


bôûi nhöõng daõy maây strato-cumulus daøy ñaëc ôû phía Ñoâng. Nhöõng daõy maây naøy nhö coá lan roäng ra, laøm cho baàu trôøi u-aùm vaø thaáp haún xuoáng, taïo neân caûnh u-tòch cho nhöõng thuûy-thuû ñang leânh-ñeânh treân bieån caû nhöõng ñeâm buoàn naèm nghe soùng voã maïn taøu.

Thuyeàn-Tröôûng Nhieáp ñang ngoài treân chieác gheá laùi, tröôùc maët laø voøng tay laùi, caàn sang soá cuûa maùy ghe Yabuta, moät maùy truyeàn-tin PRC-25, moät ñeøn baám, vaø moät khaåu phoùng löïu M-79 vôùi hai daây ñaïn voøng qua coät maùi che möa phoøng laùi. Chieác oáng doøm ñeo luûng-laúng döôùi coå, vaø hai thuøng löïu-ñaïn M-26 ñeå caïnh chaân beân traùi. Nhieáp ruùt ñieáu Bastos ñöa leân moâi vaø baät chieác queït maùy Zippo maø Thöôïng-Só Canby taëng cho anh khi coøn ôû Lyù-Nhôn, ñoát ñieáu thuoác. Hít hai hôi lieân-tuïc, hôi aám cuûa thuoác laù loàng vaøo phoåi laøm cho anh coù caûm-giaùc aám-aùp deã chòu. Chieác Yabuta Y-72 cuûa Nhieáp ñi tieân-phong, ñeán chieác ghe di-cö D-56 cuûa Thuyeàn-Tröôûng Baûy, vaø sau choùt laø chieác Yabuta Y-90 cuûa Thuyeàn-Tröôûng Ñaêng, coù Thieáu-UÙy Ñaêng tröôûng toaùn.

Nhieáp keùo coå chieác aùo laïnh phuû kín ñeán phaàn toùc sau gaùy, caøi chieác nuùt phía tröôùc coå ñeå chaén gioù, giöõ aám coå vaø ngöïc. Anh ñöa tay traùi leân gaàn maét, nhìn maët kính chieác ñoàng-hoà Seiko coù daï quang, thaáy ñaõ hôn möôøi giôø röôõi. Nhieáp ao-öôùc ñöôïc moät coác caø-pheâ, nhaép vaøi hôùp thì ñaõ ghieàn bieát maáy. Boång tieáng reïc-reïc töø maùy PRC-25, roài tieáng goïi cuûa Thieáu-UÙy Ñaêng voïng ra:

- Caùt-Lôû, Raïch-Döøa, ñaây Hoàng-Haø. (Caùt-Lôû laø danh-hieäu cuûa Y-72, Raïch-Döøa laø danh-hieäu cuûa D-56).

Nhieáp boác maùy traû lôøi:- Hoàng-Haø, ñaây Caùt-Lôû, nghe.Nhieáp laéng nghe, töø oáng lieân-hôïp phaùt ra tieáng

cuûa Thuyeàn-Tröôûng Baûy:- Hoàng-Haø, ñaây Raïch-Döøa nghe, traû lôøi.Tieáng Thieáu-UÙy Ñaêng laïi vaúng leân:- Caùt-Lôû, Raïch-Döøa, ñaây Hoàng-Haø! Ñeán

ngay toâi, coù vieäc.Nhieáp traû lôøi:- Caùt-Lôû nhaän roõ, thi-haønh.Roài Nhieáp cuõng nghe töø oáng lieân-hôïp:

- Raïch-Döøa nhaän roõ, thi-haønh.Nhieáp keùo caàn ga giaûm maùy, ñôïi cho ghe di-

cö D-56 quay voøng laïi, caëp vaøo taû maïn chieác Y-90 xong, anh môùi baét ñaàu quay laïi, tieán ñeán caëp vaøo höõu maïn chieác Y-90.

Thuyeàn-Tröôûng Ñaêng cuûa chieác Y-90 ñem ra hai hoäp nhöïa ñöïng caø-pheâ, trao cho Thuyeàn-Tröôûng Baûy vaø Thuyeàn-Tröôûng Nhieáp, noùi:

- Cuûa Ñoäi-Phoù, gôûi caùc anh uoáng tænh nguû.Nhieáp noùi:- Môùi mong caø-pheâ, ñaõ coù ngay, thieät ñuùng

luùc ghieàn.Thuyeàn-Tröôûng Baûy tieáp:- Luùc naøo Ñoäi-Phoù cuõng nghó ñeán tuïi mình.Thuyeàn-Tröôûng Nhieáp hoûi:- Ñoäi-Phoù ñang nghæ hay uoáng caø-pheâ?Thuyeàn-Tröôûng Ñaêng traû lôøi:- OÂng ñang uoáng caø-pheâ.Thuyeàn-Tröôûng Baûy tieáp laïi:- Chuùng toâi coù caàn gaëp Ñoäi-Phoù khoâng?Thuyeàn-Tröôûng Ñaêng traû lôøi:- Ñoäi-Phoù chæ goïi ñeán taëng caø-pheâ cho hai ghe

caùc anh thoâi. Hai anh coù theå trôû veà vò-trí. Nhieáp caùm ôn Ñaêng, roài taùch ghe, tieán veà phía

tröôùc. Sau ñoù, Baûy cuõng rôøi chieác ghe Y-90 ñeå ñi vaøo vò-trí giöõa.

Ra khôi, soùng töông-ñoái nheï. Uoáng ñöôïc nöûa ly caø-pheâ, Nhieáp thaáy saûng-khoaùi tinh-thaàn hôn huùt ñieáu thuoác. Nhöng Nhieáp nghó, coù leõ caû hai anh ñeàu caàn, vì Nhieáp khoâng theå thieáu moät trong hai thöù. Nhieáp ñöa oáng doøm leân nhìn veà chaân trôøi phía tröôùc maët. Maáy boùng ñen nhaáp-nhoâ trong oáng kính maø Nhieáp chöa phaân-bieät ñöôïc laø boùng maây saùt chaân trôøi hay boùng ghe. Duøng vaït aùo lau hai maët kính oáng doøm, roài nhìn laïi. Nhieáp phaùt-hieän hai boùng ñen treân maët nöôùc.

Nhieáp caàm oáng lieân-hôïp goïi:- Vuõng-Taøu, Raïch-Döøa, ñaây Caùt-Lôû. (Vuõng-

Taøu laø danh-hieäu cuûa ghe Yabuta Y-90).- Ñaây Vuõng-Taøu nghe.Roài tieáp theo:- Raïch-Döøa nghe.Nhieáp hoûi:- Vuõng-Taøu vaø Raïch-Döøa thaáy gì chöa?


Trong khi Thuyeàn-Tröôûng Ñaêng ñöa oáng doøm leân quan-saùt thì töø oáng lieân-hôïp cuûa Thuyeàn-Tröôûng Nhieáp voïng ra tieáng cuûa Thuyeàn-Tröôûng Baûy:

- Yeâu caàu Caùt-Lôû chôø.Sau ñoù Thuyeàn-Tröôûng Baûy cuõng ñöa oáng

doøm leân tìm kieám. Tieáng cuûa Thuyeàn-Tröôûng Baûy tieáp:

- Caùt-Lôû, ñaây Raïch-Döøa. Baùo-caùo, coù hai caù.Roài tieáng cuûa Thuyeàn-Tröôûng Ñaêng tieáp theo:- Caùt-Lôû, Raïch-Döøa, ñaây Vuõng-Taøu. Coù veû

khaùc thöôøng ñoù.Treân ghe Y-90, Ñaêng vöøa noùi xong thì cuùi ñaàu

nhìn vaøo trong khoang ghe, goïi Thieáu-UÙy Ñaêng baùo-caùo:

- Thieáu-UÙy! Coù hai ghe laï.Thieáu-UÙy Ñaêng hoûi laïi:- Laï caùi gì?Thuyeàn-Tröôûng Ñaêng traû lôøi:- Hình daùng ghe khaùc hôn ghe ñaùnh caù haøng

ngaøy. Beà ngang roäng hôn ghe ñaùnh caù.Thieáu-UÙy Ñaêng traû lôøi:- Nöôùc lôùn, ghe ñöôïc ñöa leân cao, anh thaáy

ghe lôùn hôn laø chuyeän thöôøng thoâi.Thuyeàn-Tröôûng Ñaêng caõi laïi:- Khoâng phaûi vaäy ñaâu! Thieáu-UÙy. Em bieát

maø! Thieáu-UÙy ra xem sao.Thieáu-UÙy Ñaêng khoaùc chieác aùo laïnh chui ra

khoûi khoang ghe. Thuyeàn-Tröôûng Ñaêng chæ cho Thieáu-UÙy Ñaêng höôùng coù ghe xuaát-hieän. Thieáu-UÙy Ñaêng ñöa oáng doøm leân quan-saùt. Nhìn chöøng naêm phuùt, Thieáu-UÙy Ñaêng baûo Thuyeàn-Tröôûng Ñaêng:

- Anh goïi anh em vaøo nhieäm-sôû taùc-chieán.Thieáu-UÙy Ñaêng caàm maùy lieân-laïc:- Caùt-Lôû, Raïch-Döøa, ñaây Hoàng-Haø.- Hoàng-Haø, ñaây Caùt-Lôû, nghe roõ. Nhieáp traû

lôøi.Roài tieáng cuûa Thuyeàn-Tröôûng Baûy:- Hoàng-Haø, ñaây Raïch-Döøa nghe roõ.- Caùt-Lôû, Raïch-Döøa, ñaây Hoàng-Haø, cho

nhieäm-sôû tango charlie (taùc-chieán). Tieán veà phía tröôùc theo delta hotel (ñoäi hình) haøng ngang. Raïch-Döøa ñi giöõa, Caùt-Lôû beân traùi, Vuõng-Taøu beân phaûi.

Roài Thieáu-UÙy Ñaêng ra leänh cho ba ghe taùch xa nhau ñeå ñaùnh laïc höôùng taøu laï. Khi thaáy boùng

daùng hai taøu roõ hôn, Thieáu-UÙy Ñaêng cho ba ghe chaïy gaàn nhau, vaø höôùng thaúng veà phía hai taøu laï theo haøng ngang. Nhö ñaõ chia nhieäm-vuï tröôùc, khi khoaûng caùch coøn chöøng 300 thöôùc, Thieáu-UÙy Ñaêng goïi trong maùy:

- Ñeøn!Töùc thì chieác ghe di-cö D-56 cuûa Thuyeàn-

Tröôûng Baûy, baät ñeøn pha saùng choùi, chieáu thaúng vaøo chieác taøu ñi phía tröôùc.

“Ñuøng, ñuøng, ñuøng, ..., ñuøng ñuøng, ñuøng.”Loaït trung-lieân töø taøu ñòch baén xoái-xaû vaøo ghe

D-56 cuûa Thuyeàn-Tröôûng Baûy. Tieáp theo nhöõng tieáng noå cuûa trung-lieân ñòch laø tieáng suùng ñaïi-lieân 50, ñaïi-lieân 30, töø hai ghe Yabuta Y-90, Y-72, vaø ghe di-cö D-56 noå doøn, nhaém thaúng vaøo hai taøu ñòch. Ba ghe cuûa ta ñang tieán theo ñoäi hình haøng ngang neân khai-duïng ñuùng möùc taát caû hoûa-löïc. Beân kia, hai taøu ñòch ñang ñi haøng doïc, neân chieác taøu phía sau coù voøng cung xaï-tröôøng thu heïp. Vì theá hoûa-löïc cuûa noù thöôøng ñi ra ngoaøi muïc-tieâu. Tuy nhieân chieác taøu ñòch phía tröôùc cuõng ñaõ söû-duïng phoùng löïu, nhaém thaúng vaøo chieác ghe di-cö D-56 cuûa Thuyeàn-Tröôûng Baûy. Löïu-ñaïn cuûa phoùng löïu rôi treân bieån, noå tung phía tröôùc, vaø hai beân ghe D-56, Y-72, vaø Y-90. Nhöng nhöõng quaû phoùng löïu naøy vaø nhöõng traøng trung-lieân cuûa ñòch khoâng ñuû söùc ngaên-caûn söï gan-daï cuûa caùc Thuyeàn-Tröôûng Baûy, Ñaêng, Nhieáp, vaø nhöõng xaï-thuû ñaïi-lieân chuyeân-nghieäp treân ba ghe cuûa ta. Caùc anh vaãn kieân-cöôøng giöõ tay laùi vaø toác-ñoä maùy, tieán thaúng vaøo taøu ñòch. Roài nhöõng traøng tieåu-lieân vaø trung-lieân cuûa ñòch xoái thaúng vaøo caû ba ghe cuûa ta. Ñaïn xuyeân qua hai lôùp vaùch cuûa khoang ghe di-cö D-56. Ñaïn xuyeân thaúng maùi toân ghe Yabuta Y-90 cuûa Thuyeàn-Tröôûng Ñaêng, phaùt ra nhöõng tieáng noå loáp ñoáp chaùt chuùa. Ñaïn cuûa ñòch xoái thaúng vaøo mui ghe Yabuta Y-72, laøm cho ghe naøy töôûng chöøng nhö muoán khöïng laïi. Thuyeàn-Tröôûng Nhieáp duøng phoùng löïu M-79 phoùng lieân-tuïc nhöõng quaû thaät chính-xaùc vaøo taøu ñòch. Nhöõng aùnh löûa loùe leân do ñaïn ñaïi-lieân 50 xeù raùch thaønh saét taøu ñòch, laø nhöõng ñieåm chæ muïc-tieâu cho nhöõng xaï-thuû ñaïi-lieân: anh Boån treân ghe Yabuta Y-72, anh Sung treân ghe Y-90 vaø anh Tính treân ghe di-cö D-56. Caùc anh khoâng moät phuùt ngöng tay, töø luùc baét ñaàu khai-hoûa. Söï gan-daï,


lieàu-lónh cuûa thuyeàn-tröôûng vaø nhaân-vieân treân ba ghe goã, trong thôøi-gian ñaàu, ñaõ khoáng-cheá ñöôïc söï hung-baïo cuûa hai taøu saét ñòch, ñaõ khai-hoûa vaøo ñoaøn ghe cuûa ta tröôùc tieân. Ghe Yabuta Y-90 cuûa Thuyeàn-Tröôûng Ñaêng quay muõi thaúng vaøo taøu ñòch, nhaû nhöõng traøng ñaïi-lieân chính-xaùc vaøo chieác taøu nhaû ñaïn trung-lieân. Thieáu-UÙy Ñaêng vöøa chæ-huy, vöøa duøng suùng phoùng löïu, vöøa goïi maùy truyeàn-tin veà ñôn-vò baùo-caùo vaø xin yeåm-trôï.

Khoâng bieát tieáng goõ cöûa laàn thöù maáy, nhöng khi nghe ñöôïc tieáng “coäc, coäc, coäc!” coù veû khaån-caáp, Nieäm choàm daäy hoûi:

- Ai ñoù? Coù chuyeän gì vaäy?- Daï em, Duyeân-Ñoaøn-Phoù caàn gaëp Duyeân-

Ñoaøn-Tröôûng. Ghe ta ñuïng-ñoä vôùi Vieät-Coäng.Nieäm chaïy ñeán môû cöûa, chaïy thaúng ñeán

phoøng truyeàn-tin. Haï-Só-Nhaát Vaân chaïy theo sau.Ñeán nôi, Nieäm hoûi voäi:- Duyeân-Ñoaøn-Phoù coøn ôû ñaàu maùy khoâng?ø- Daï coøn. Haï-Só-Nhaát Chaâu traû lôøi.Nieäm caàm maùy goïi:- Hoàng-Haø, Hoàng-Haø, ñaây Baïch-Ñaèng.Töø chieác loa voïng ra:- Baïch-Ñaèng, ñaây Hoàng-Haø. Toâi ñang baét

“cua”.Tieáng suùng ñaïi-lieân 50 vaø 30 noå doøn töø chieác

loa cuûa maùy PRC-25.- Coù maáy con?- Hai con cua voû cöùng. Chuùng coù tango lima

(trung-lieân), nhöng toâi ñaõ troùi caøng noù laïi roài.- Cho bieát victor tango (vò-trí).- ÔÛ hai laàn tango, gaàn charlie tango (ôû Taân-

Thaønh, gaàn cöûa Tieåu).- Anh caån-thaän, toâi ñeán ngay.Quay qua Haï-Só-Nhaát Vaân, Nieäm baûo:- Keâu haï-só-quan tröïc gaëp toâi ngay!Trung-Só Quyeàn chaïy vaøo:- Daï, Duyeân-Ñoaøn-Tröôûng caàn gì?- Toâi caàn A-40, A-12, D-69. Khôûi-haønh ngay

baây giôø. Toâi seõ xuoáng ghe lieàn. Duyeân-Ñoaøn-Phoù ñang ñuïng traän.

Trung-Só-Nhaát Quyeàn daï, roài boû chaïy ngay xuoáng caàu taøu. Nieäm quay veà phoøng, laáy aùo laïnh, taám baûn-ñoà, chieác ñeøn roïi, vaø khaåu colt 45, roài chaïy

xuoáng caàu taøu, chöa ñaày hai phuùt. Ba ghe A-40, A-12, vaø D-69 ñaõ khôûi ñoäng maùy, saün-saøng ñôïi leänh. Nieäm böôùc leân A-40, vaø cho leänh thaùo daây. Trung-Só Quyeàn hoûi theo:

- Duyeân-Ñoaøn-Tröôûng coù caàn toâi theo khoâng?ø- Anh ôû nhaø tröïc maùy, coù gì coøn giaûi-quyeát.

Trung-Só-Nhaát Phuù thöùc daäy chöa?- Daï roài.- Caùc ghe coøn laïi saün-saøng öùng-chieán, vaø

chaát theâm ñaïn ñaïi-lieân, ñaïn suùng coái 60, vaø ñaïn phoùng löïu M-79.

Nieäm noùi xong thì ghe chuû-löïc A-40 cuõng taùch beán. Nieäm ñeán maùy PRC-25, caàm oáng goïi:

- Hoàng-Haø, Hoàng-Haø, ñaây Baïch-Ñaèng.- Baïch-Ñaèng, ñaây Hoàng-Haø nghe.- Toâi ñang tango charlie ñeán anh (tröïc-chæ

ñeán anh).- Baïch-Ñaèng, ñaây Hoàng-Haø nhaän roõ. Delta

(ñòch) phaûn-coâng coù phaàn chaäm laïi.- Lyù-do?- Tango lima (trung-lieân) cuûa moät con cua

ñang chæ thieân. Coù leõ chuùng bravo tango (bò thöông).

- Caån-thaän, coi chöøng maéc keá! Nieäm quay laïi goïi haäu-cöù:- Tieân-Sa, Tieân-Sa, ñaây Baïch-Ñaèng. (Tieân-Sa

laø danh-hieäu cuûa ñaøi truyeàn-tin haäu-cöù Duyeân-ñoaøn 33).

- Baïch-Ñaèng, ñaây Tieân-Sa nghe.- Haûi-AÂu ñaõ bieát vieäc naøy chöa? (Haûi-AÂu laø

danh-hieäu cuûa Tö-Leänh Vuøng III Duyeân-Haûi). - Khoâng roõ. Tieân-Sa ñaõ bravo charlie (baùo-

caùo) cho Cöûu-Long roài. (Cöûu-Long laø danh-hieäu cuûa trung-taâm kieåm-soaùt haønh-quaân Vuøng III Duyeân-Haûi). Baïch-Ñaèng goïi thaúng Cöûu-Long, noù ñang chôø.

Nieäm chöa kòp goïi trung-taâm haønh-quaân, thì ñaõ nghe:

- Baïch-Ñaèng, ñaây Cöûu-Long.- Baïch-Ñaèng nghe. Nieäm traû lôøi.- Haûi-AÂu ñaõ bieát. Haûi-AÂu yeâu-caàu Baïch-Ñaèng

zulu hai laàn tango (ñeán Taân-Thaønh).- Baïch-Ñaèng ñang thi-haønh.

Bieát gaëp taøu saét neân Thieáu-UÙy Ñaêng cho khai-


thaùc hai khaåu ñaïi-lieân 50 vaø suùng phoùng löïu M-79 toái-ña. Sau chöøng nöûa giôø coá-gaéng choáng ñôõ, vaø coá höôùng vaøo bôø, tieáng suùng ñòch thöa daàn, vaø sau ñoù taøu ñòch thöïc söï ñaâm thaúng vaøo ghe cuûa Thieáu-UÙy Ñaêng ñeå coá vaøo bôø. Thieáu-UÙy Ñaêng khoâng ngaên-caûn, chæ neù traùnh, ñeå cho ñòch tieán thaúng vaøo bôø, roài töø sau, xaû heát hoûa-löïc truy theo. Thieáu-UÙy Ñaêng öôùc chöøng ñòch seõ bò caïn caùch bôø khoaûng ba boán traêm thöôùc, thì chuùng khoâng caùch naøo chaïy thoaùt. Nhöng khi hai taøu ñòch bò maéc caïn, ñaïi phaùo cuûa löïc-löôïng yeåm-trôï cuûa chuùng töø trong bôø baét ñaàu baén ra ba ghe cuûa Thieáu-UÙy Ñaêng, ngaên khoâng cho Ñaêng truy-naõ chuùng ñöôïc. Ñaïi phaùo noå treân bieån, treân khoâng, nôi khu-vöïc taøu ñòch maéc caïn. Ñaêng ra leänh laùi ghe ra khôi ñeå traùnh taàm phaùo-kích. Theâm khoaûng nöûa giôø sau, tieáng ñaïi phaùo ñaõ döùt, Thieáu-UÙy Ñaêng ra leänh cho ba ghe tieán chaäm vaøo baõi, ñeå khoâng gaây tieáng maùy noå lôùn, vaø ba ghe giöõ khoaûng caùch xa, ñeå traùnh thieät-haïi neáu ñòch phaùo-kích trôû laïi.

Nhaân-vieân ba ghe ñöôïc leänh Thieáu-UÙy Ñaêng, trang-bò vuõ-khí caù-nhaân, goàm tieåu-lieân, carbine töï-ñoäng, vaø löïu-ñaïn tay, saün-saøng nhaûy sang taøu ñòch khi coù leänh. Caùc ghe chæ ñeå laïi moãi ghe hai nhaân-vieân, moät giöõ maùy, moät giöõ suùng ñaïi-lieân phía tröôùc.

Thuyeàn-Tröôûng Nhieáp cuûa ghe Y-72 ñöôïc leänh vaøo caëp taøu ñòch tröôùc. Nhieáp caàm khaåu car-bine töï-ñoäng, ñeo moät daây löïu-ñaïn M26, vaø moät ñeøn roïi, nhaûy sang taøu ñòch. Moät teân Vieät-Coäng vöøa loù ra töø haàm taøu, Nhieáp xaû ngay moät loaït ñaïn vaøo teân Vieät-Coäng. Sau tieáng heùt thaát-thanh, teân Vieät-Coäng ngaõ ngöôïc laïi trong haàm taøu. Vónh ñang ñöùng phía sau yeåm-trôï cho Nhieáp, caàm tieåu-lieân chaïy ñeán hoûi:

- Anh Ba coù sao khoâng?øNhieáp traû lôøi:

- Noù ñaõ boû maïng roài. Phaûi caån-thaän! Chuùng coøn aån naáp quanh-quaån ñaâu ñaây, vaø gaøi löïu-ñaïn.

Nhieáp roïi ñeøn vaøo caùc haàm, quan-saùt kyõ. Khoâng thaáy ñoäng-tónh, Nhieáp keùo tay Vónh ñi veà phía muõi taøu. Moät suùng trung-lieân coøn naèm treân giaøn suùng, muõi chæ thieân. Nhieáp ñeán ngay caây trung-lieân, moø maãm thaùo gôõ caùc then khoùa, roài nhaác caây trung-lieân ra khoûi giaù suùng. Nhieáp oâm caây trung-lieân nhaûy veà ghe Yabuta Y-72, ñaët treân saøn ghe, roài nhaûy trôû laïi taøu ñòch, luïc-soaùt theâm.

Thuyeàn-Tröôûng Baûy cuõng ñöôïc leänh caëp vaøo taøu ñòch thöù hai ñeå luïc-soaùt. Sau ñoù, Thieáu-UÙy Ñaêng cho ghe Y-90 caëp vaøo taøu ñòch, anh nhaûy sang taøu maø Thuyeàn-Tröôûng Nhieáp ñang luïc-soaùt, roài ra leänh cho Thuyeàn-Tröôûng Ñaêng ñöa ghe ra ngoaøi yeåm-trôï.

Hai taøu ñòch luùc baáy giôø ñaõ ngaäp nöôùc hôn nöûa taøu, vì taøu bò thuûng ñaïn. Treân hai taøu ñòch, ñaïn chöùa ñaày taøu naèm döôùi maët nöôùc. Thieáu-UÙy Ñaêng cho tieáp-tuïc luïc-soaùt. Thuyeàn-Tröôûng Nhieáp böôùc xuoáng

haàm taøu, nôi möïc nöôùc ngang tôùi buïng. Chaân Nhieáp daãm phaûi nhöõng vaät cöùng, Nhieáp khom mình, thoïc tay keùo leân. Thì ra ñoù laø chieác bao daøi, naëng, baèng nylon daøy. Saün con dao, Nhieáp caét bao, xeù ra, vaø Nhieáp vui möøng reo lôùn:

- Suùng, suùng. Thieáu-UÙy!Thieáu-UÙy Ñaêng chaïy ñeán ñôõ bao suùng, môû ra

xem, thì thaáy ba caây suùng tröôøng baù ñoû.Nhöõng bao nylon boïc suùng ñöôïc vôùt leân töø

haàm taøu, loâi cuoán Thuyeàn-Tröôûng Ñaêng, anh cuõng caëp ghe Y-90 vaøo ñeå phuï giuùp chuyeån chieán-lôïi-phaåm sang ghe cuûa ta. Thuûy-Thuû Thi nhaûy sang taøu ñòch, loäi xuoáng haàm taøu, duøng chaân tay moø vôùt chieán-lôïi-phaåm. Tay phaûi anh keùo leân moät maûnh vaûi, thaáy naèng-naëng. Anh duøng tay traùi ñôõ leân, moät baøn chaân loù khoûi moät nöôùc. Thi theùt leân kinh-hoaøng, thaû rôi caùi chaân chìm laïi xuoáng nöôùc.


Nhieáp hoûi voäi:- Caùi gì theá?- Xaùc Vieät-Coäng. Thi daùp.Nhieáp baûo:- Ñeå ñoù tao.Noùi xong, Nhieáp ñeán keùo xaùc teân Vieät-Coäng

sang moät beân ñeå tieáp-tuïc thu nhaët suùng. Hôn nöûa giôø sau, ba ghe rôøi khoûi hai xaùc taøu chìm cuûa ñòch, chaïy ra khôi, kieåm-ñieåm chieán-lôïi-phaåm: moät trung-lieân vaø 55 bao suùng tröôøng baù ñoû, moãi bao ba caây. Thieáu-UÙy Ñaêng caàm oáng lieân-hôïp goïi:

- Baïch-Ñaèng, ñaây Hoàng-Haø.Töø oáng lieân-hôïp voïng ra:- Hoàng-Haø, Baïch-Ñaèng nghe.- Baùo-caùo Baïch-Ñaèng, Hoàng-Haø ñaùnh chìm

hai tango (taøu) vôùi hôn 15 tango delta (taán ñaïn), thu moät tango lima (trung-lieân), vaø 165 sierra tango (suùng tröôøng). Ta victor sierra (voâ söï).

- Baïch-Ñaèng nghe roõ. Hoàng-Haø chuyeån ñeán taát caû caùc baïn, cuõng nhö Hoàng-Haø, lôøi khen ngôïi noàng-nhieät cuûa Baïch-Ñaèng, vôùi thaønh-quaû lôùn-lao trong cuoäc hotel quebec naøy (haønh-quaân).

Ñoaøn ghe cuûa Trung-UÙy Nieäm ñeán bieån Taân-Thaønh luùc hai giôø saùng. Trung-UÙy Nieäm ñi baét tay chaøo möøng vaø thaêm hoûi töøng nhaân-vieân cuûa ba ghe. Sau ñoù Trung-UÙy Nieäm trao ñoåi vôùi Thieáu-UÙy Ñaêng nhöõng tin-töùc vaø chieán-lôïi-phaåm veà traän chieán vöøa roài. Trung-UÙy Nieäm noùi vôùi Thieáu-UÙy Ñaêng:

- Toâi ñeå laïi ôû ñaây A-12, vaø D-69 vôùi anh. Anh cho moät ghe veà theo toâi ñeå laáy theâm ñaïn.

Thieáu-UÙy Ñaêng quay sang baûo Thuyeàn-Tröôûng Nhieáp:

- Anh theo Duyeân-Ñoaøn-Tröôûng veà tieáp-teá ñaïn.

Nhieáp noùi:- Em xin ôû laïi, ñeå coøn khao Thieáu-UÙy vaø anh

em gaø xeù phay môùi ñöôïc.Noùi xong, anh ta ñeán tröôùc muõi ghe Y-72 cuûa

anh ñeå baét gaø. Naép haàm ghe ñöôïc giôû ra, hai con gaø naèm ngoeûo ñaàu nhau, cheát töï hoài naøo. Duøng ñeøn roïi xem, Nhieáp thaáy muõi ghe bò thuûng taùm chín loã. Xaùch hai con gaø ñeán caïnh Thieáu-UÙy Ñaêng, Nhieáp noùi:

- Ñoäi-Phoù xem, hai con gaø cuûa em bò vöôùng loaït ñaïn Vieät-Coäng.

Thieáu-UÙy Ñaêng quay sang Thuyeàn-Tröôûng Baûy:

- Anh ñi theá anh Nhieáp, anh Nhieáp muoán ôû laïi khao ñaõi anh em thòt gaø, vì ñaõ röûa saïch veát thöông nôi baép ñuøi cuûa anh ta taïi kinh Nöôùc-Maën.

Thuyeàn-Tröôûng Baûy noùi:- Khi naøo ñi, Duyeân-Ñoaøn-Phoù cho em bieát.

Trong böõa tieäc lieân-hoan aên möøng chieán-

thaéng baèng hai con gaø xeù phay luùc boán giôø saùng taïi cöûa Tieåu, Thieáu-UÙy Ñaêng naâng ly röôïu ñeá leân noùi:

- Chuùc möøng caùc thuyeàn-tröôûng vaø thuûy-thuû-ñoaøn! Chuùc möøng chieán-thaéng!

Taát caû nhaân-vieân ñoàng naâng ly hoâ to:- Chuùc möøng chieán-thaéng!Thuyeàn-Tröôûng Nhieáp tay maët naâng coác röôïu

ñeá, tay traùi maân-meâ veát theïo nôi ñuøi, mieäng cuõng hoâ to:

- Chuùc möøng chieán-thaéng!Sau traän chieán, ba thuyeàn-tröôûng ñöôïc thaêng

caáp ñaëc caùch taïi maët-traän, keøm anh-duõng boäi-tinh vôùi ngoâi sao vaøng. Caùc nhaân-vieân khaùc treân ba ghe ñöôïc thöôûng huy-chöông anh-duõng boäi-tinh caùc loaïi khaùc nhau. Moät anh-duõng boäi-tinh vôùi nhaønh döông-lieãu daønh cho Thieáu-UÙy Leâ-quyù-Ñaêng, Duyeân-Ñoaøn-Phoù 33. Duyeân-ñoaøn 33 ñöôïc boä Toång-Tham-Möu taëng thöôûng moät trieäu baïc.

Virginia, ngaøy 24 thaùng 3 naêm 2002

(1) Vò chæ-huy Vuøng Duyeân-Haûi, tröôùc kia ñöôïc goïi laø chæ-huy-tröôûng, nhöng sau ñoù ñöôïc goïi laø Tö-Leänh, vì vuøng ñaõ ñöôïc naâng caáp.


Haï thuûy ghe ferro cement Thieân-Nga

taïi Haûi-Quaân

Coâng Xöôûng

Ghe Chuû-Löïc tuaàn-

duyeân

Haï thuûy ghe ferro cement

Thieân-Nga taïi Haûi-Quaân Coâng

Xöôûng


öøa caén maáy haït döa, thì ñaïi-lieân voïng Moät noåi leân moät traøng daøi. Tieáp ñeán voïng Hai cuõng moät traøng ñaïi-lieân. Roài ñaïi-lieân voïng Ba noái tieáp. Sau cuøng laø ñaïi-lieân treân ghe

chuû-löïc A-12 ñang chaïy treân soâng tröôùc maët haäu-cöù. Tieáng suùng ñaïi-lieân vöøa chaám döùt thì ba traùi hoûa-chaâu cuûa suùng coái 60 cuûa ñôn-vò cuõng ñöôïc baén leân, saùng caû baàu trôøi haäu-cöù Ñoäi 33 Haûi-Thuyeàn, vuøng tröôøng giang Soaøi-Raïp vaø Vaøm-Coû Ñoâng.

Beân ngoaøi haøng raøo aáp chieán-löôïc Lyù-Nhôn, trung-ñoäi Nghóa-Quaân cuõng noåi leân tieáng suùng buïp xeïc ñeå ñoùn giao-thöøa. Thieáu-Taù Sôn noùi:

- Giao-thöøa naêm nay ñoái vôùi toâi thaät ñaày yù-nghóa.

OÂng vöøa döùt lôøi thì tieáng goõ cöûa voïng vaøo. Toâi noùi:

- Vaøo ñi !- Daï, thöa Ñoäi-Tröôûng, Ñoäi-Tröôûng 37 muoán

noùi chuyeän vôùi Ñoäi-Tröôûng.- Toâi sang ngay. Toâi traû lôøi.Böôùc sang phoøng truyeàn-tin beân caïnh, Trung-

UÙy Boång, Ñoäi-Tröôûng Ñoäi 37 beân kia ñaàu maùy noùi:- Chuùc möøng naêm môùi! anh November (anh

Nieäm).- Chuùc möøng naêm môùi! Haûi Ñaêng! (Haûi Ñaêng

laø danh-hieäu cuûa Ñoäi-Tröôûng Ñoäi 37).- Thaïch-Haõn ñang ôû Ñoâng-Haø hay Quaûng-

Trò? (Thaïch-Haõn laø danh-hieäu cuûa Chæ-Huy-Tröôûng Vuøng III Duyeân-Haûi, Ñoâng-Haø laø Ñoäi 33, Quaûng-Trò laø Vuøng III Duyeân-Haûi).

- ÔÛ Ñoâng-Haø.- Toâi caàn gaëp ñöôïc khoâng ?- Haûi-Ñaêng chôø.Thieáu-Taù Sôn böôùc vaøo phoøng truyeàn-tin,

caàm oáng lieân-hôïp:- Thaïch-Haõn nghe ñaây !- . . .- Chuùc möøng naêm môùi !- . . .- Toâi nghe khoâng roõ.- . . .- Sao?- . . .

Phan-höõu-Nieäm

V

haûi-QuaâN tRuNg-uùy

NguyeãN-ÑöùC-boåNgvaø LieâN Ñoäi 34-37HAûi-THuyeÀN


- Ñích thaân Haûi-Ñaêng ñi papa kilo phaûi khoâng? (papa kilo laø phuïc-kích).

- . . .- OÂng hay quaù!- . . .- Bao nhieâu?- . . .- Ta thì sao?- . . .- Chuùc möøng chieán-thaéng! Chuùc möøng naêm

môùi. Cho toâi gôûi lôøi chuùc möøng naêm môùi ñeán caùc anh em Sôn-Chaø, Hoäi-An vaø gia-ñình. Toâi seõ ñeán vôùi Haûi-Ñaêng. (Sôn-Chaø, Hoäi-An laø danh-hieäu cuûa Ñoäi 34 vaø Ñoäi 37).

Toâi vaø Thieáu-Taù Sôn trôû veà phoøng. Toâi hoûi:- Coù tin vui, Commandant ?- OÂng Boång ñi kích, baùn tieåu-ñoäi cuûa oâng aáy

ñaùnh tan moät tieåu-ñoäi Vieät-Coäng. Haï 5 teân ñòch taïi choã, tòch-thu 5 suùng tröôøng, vaø moät soá ñaïn vaø löïu-ñaïn.

Toâi noùi:- Trung-UÙy Boång taøi quaù !Thieáu-Taù Sôn tieáp:- OÂng chuaån-bò cho toâi hai ghe. Saùng sôùm

mai toâi ñi 37.- Saùng mai moàng moät Teát, Commandant

leânh-ñeânh ngoaøi bieån buoàn cheát.- Toâi phaûi xuoáng chuùc Teát nhaân-vieân hai ñoäi

34-37, vaø chuùc möøng chieán-thaéng cuûa oâng Boång.- Commandant muoán rôøi ñaây maáy giôø?- Khoaûng saùu giôø saùng.Tuy hoûi Thieáu-Taù Sôn maø ñaàu oùc toâi ñang

lieân-töôûng ñeán hình-aûnh cuûa con ngöôøi ñaëc-bieät vöøa môùi ñaït chieán-thaéng naøy.

Toâi bieát anh trong moät tröôøng-hôïp khoù queân,

vaøo ngaøy hoäi haøng thaùng, laàn hoäi ñaàu tieân cuûa toâi, taïi Vuøng III Duyeân-Haûi. Hoâm ñoù, vì nöôùc roøng, ghe toâi uûi baõi trong Boä Chæ-Huy cho toâi leân bôø. Toâi bò tröôït sình khi nhaûy xuoáng baõi, neân caû tay chaân laám ñaày buøn. Toâi moø leân caùi gieáng daønh cho tuaàn-vieân Haûi-Thuyeàn gaàn ñoù tìm nöôùc röûa. Thaáy moät tuaàn-vieân röûa tay chaân vöøa xong, toâi hoûi:

- Anh cho toâi möôïn caùi gaøu keùo nöôùc röûa tay tí nheù !

Anh tuaàn-vieân traû lôøi:- Vaâng, toâi cuõng ñaõ xong roài.Noùi xong, anh ta ñöa caùi gaøu cho toâi. Toâi ñöa

tay ñònh laáy caùi gaøu, nhöng anh tuaàn-vieân thaáy hai tay toâi laám ñaày buøn neân anh ta noùi:

- Ñeå toâi keùo nöôùc cho anh, tay anh ñaày buøn.Toâi noùi:- Caûm ôn anh.Keùo nöôùc leân, anh tuaàn-vieân xoái nöôùc cho toâi

röûa tay. Vöøa xoái nöôùc, anh ta vöøa gôïi chuyeän:- Anh ôû ñôn-vò naøo?- Ñoäi 33.- Chaø! Thöù döõ! Anh xuoáng ñoù laâu chöa?- Chöøng hôn thaùng. Coøn anh ôû ñaâu ?- 37. Nghe noùi, 33, ñòch taán-coâng haèng ñeâm,

anh coù ngaùn khoâng?- ÔÛ Saøi-Goøn, Vuõng-Taøu, khi nghe noùi nguy-

hieåm, cheát choùc thì ai cuõng ngaùn. Nhöng khi ñoái-dieän vôùi nguy-hieåm haèng ngaøy, rieát roài cuõng quen ñi.

Thaáy tay toâi ñaõ saïch, anh ta trao gaøu nöôùc cho toâi vaø noùi:

- Toâi phaûi ñi, chaøo anh.Toâi noùi:- Caûm ôn anh, chaøo anh.Vaøo phoøng taém thay quaân-phuïc xong, toâi ñi

trình dieän oâng Chæ-Huy-Tröôûng Vuøøng III Duyeân-Haûi. Haûi-Quaân Thieáu-Taù Nguyeãn-xuaân-Sôn vui möøng baét tay toâi hoûi:

- Daïo naøy chuùng coù thöôøng veà khuaáy phaù haèng ñeâm khoâng?

- Daï, ñoâi ba ñeâm moät laàn.- Thaùng tröôùc, oâng khoâng goïi veà, toâi cuõng

khoâng bieát oâng ñaõ xuoáng ñoù.- Toâi nhaän söï-vuï-leänh, Boä Tö-Leänh baûo

xuoáng caàu B, ñaõ coù ghe chôø saün. Toâi xuoáng caàu B, ghe chôû toâi thaúng veà Lyù-Nhôn. Luùc aáy toâi môùi bieát ñöôïc oâng ñoäi-tröôûng cuõ ñaõ ñoåi ñi töø laâu.

- Ñoù laø caùi khoù-khaên cuûa oâng. Thoâi, cöù coá-gaéng, töø-töø saép ñaët laïi coâng-vieäc.

- Vaâng, caûm ôn Chæ-Huy-Tröôûng.Sau ñoù Thieáu-Taù Sôn duøng xe jeep chôû toâi

ñeán phoøng aên só-quan vaø giôùi-thieäu vôùi moïi ngöôøi.


Vaø ngöôøi sau choùt, ngöôøi coù thaân hình nhoû nhaát trong nhoùm só-quan, Ñaïi-UÙy Sôn noùi:

- Ñaây laø Thieáu-UÙy Nguyeãn-ñöùc-Boång, ñoäi-tröôûng Ñoäi 37, kieâm lieân ñoäi-tröôûng Lieân Ñoäi 34-37. Thieáu-UÙy Boång xuaát thaân khoùa 10 só-quan Haûi-Quaân Nha-Trang. Thieáu-UÙy Boång voùi baét tay toâi cöôøi noùi:

- Chaøo ngöôøi huøng Röøng Saùt. Nghe danh ñaõ laâu, baây giôø môùi ñöôïc gaëp maët.

Toâi ñöa tay baét, vôùi ñoâi maét ngaïc-nhieân noùi:- Chaøo Thieáu-UÙy. Vöøa roài, . . . toâi ... khoâng

bieát Thieáu-UÙy.- Chöù toâi naøo coù bieát anh ñaâu. Thoâi forget ñi.Ñaïi-UÙy Sôn ngaïc-nhieân hoûi:- Caùi gì theá ?Toâi noùi:- Vöøa roài, ngoaøi gieáng nöôùc tuaàn-vieân,

Thieáu-UÙy Boång keùo nöôùc cho toâi röûa tay, toâi cöù ngôõ Thieáu-UÙy laø tuaàn-vieân Haûi-Thuyeàn.

Thieáu-UÙy Boång noùi:- Thì toâi cuõng töôûng anh laø tuaàn-vieân vaäy.Moïi ngöôøi cöôøi thích-thuù. Thieâáu-Taù Sôn noùi:- Hai beân cuøng töôûng nhaàm. Maëc thöôøng

phuïc thì ai bieát mình laø ai. Vì theá neân toâi môùi giôùi-thieäu oâng vôùi moïi ngöôøi ôû ñaây.

Sau phaàn giôùi-thieäu, moïi ngöôøi keùo sang phoøng hoïp. Toâi ñöôïc bieát theâm Haûi-Quaân Trung-UÙy Toân-thaát-Ñoân, chæ-huy-phoù. OÂng ta xuaát thaân khoùa 8 só-quan Haûi-Quaân Nha-Trang. Trong phaàn thuyeát-trình cuûa moãi ñôn-vò, toâi chuù-yù nghe phaàn hoaït-ñoäng cuûa Ñoäi 37, vaø cuûa Lieân Ñoäi 34-37 do Thieáu-UÙy Boång phuï-traùch. Thieáu-UÙy Boång chæ leân baûn-ñoà vuøng traùch-nhieäm noùi:

- Vuøng hoaït-ñoäng cuûa Lieân ñoäi 34-37 töø phía Nam moõm Bình-Ñaïi cho ñeán phía Baéc cöûa Coå-Chieân. Laø vuøng coù nhieàu ghe thuyeàn ñaùnh caù, neân vieäc kieåm-soaùt vaø khaùm-xeùt ghe khaù baän roän. Ngö daân vuøng naøy coù nhieàu ngöôøi khoâng coù giaáy tôø cuûa chính-quyeàn ñòa-phöông ñöông thôøi. Nhieàu ngöôøi coøn giöõ giaáy tôø töø nhöõng naêm 1950, maø khoâng coù giaáy tôø trong nhöõng naêm hieän taïi. Chuùng toâi baét giöõ hoï giao cho chính-quyeàn ñòa-phöông, vaø sau ñoù vaøi tuaàn, hoï laïi keùo ghe ra bieån ñaùnh caù, maø cuõng khoâng coù giaáy tôø. Tuy nhieân, vieäc chuùng toâi löu-taâm nhieàu nhaát laø caùc ghe thuyeàn xaâm-nhaäp

töø ngoaøi khôi vaøo. Vuøng hoaït-ñoäng coù hai khu-vöïc bôø bieån maø chuùng toâi thöôøng xuyeân coù maët. Thöù nhaát laø khu tieáp giaùp vôùi maät-khu Thaïnh-Phong, quaän Thaïnh-Phuù. Thöù hai laø vuøng soâng Baø-Lai. Hai khu-vöïc naøy, moãi laàn ghe Haûi-Thuyeàn vaøo gaàn bôø laø bò baén, coù khi baèng trung-lieân. Tuy bò baén töø bôø, chuùng toâi vaãn cho ghe tuaàn-tieãu vaø khaùm-xeùt nhöõng ghe thuyeàn ra vaøo hai vuøng bieån noùi treân, ñeå ngaên-chaän söï tieáp-teá baèng ñöôøng bieån vaøo ñaát lieàn. Maët khaùc, vì aùp-löïc cuûa ñòch ñoái vôùi an-ninh haäu-cöù, chuùng toâi phaûi thöôøng xuyeân haønh-quaân treân bôø, caùch haäu-cöù khoaûng boán naêm caây-soá. Haønh-quaân an-ninh haäu-cöù tuy khoâng phaûi laø nhieäm-vuï chính cuûa Ñoäi Haûi-Thuyeàn, nhöng noù laøm cho chuùng ta nhöùc ñaàu khoâng ít. Vì neáu haäu-cöù khoâng an-ninh, laøm sao chuùng ta coù theå ñöa ghe ra khôi tuaàn-tieãu. Neáu chuùng ta laáy moät caùi compas, veõ moät voøng troøn, taâm laø ñieåm giöõa cuûa hai ñoäi 34 vaø 37 treân raïch Baø-Hieàn, baùn-kính moät caây-soá, thì vuøng naèm ngoaøi voøng troøn treân ñaát lieàn, laø khu-vöïc maát an-ninh.

Buoåi hoïp chaám döùt luùc hai giôø tröa, vaø Ñaïi-UÙy chæ-huy-tröôûng khoaûn-ñaõi côm tröa, vì lyù-do coù hai taân só-quan laø Thieáu-UÙy Lan vaø toâi.

Keå töø ñoù Thieáu-UÙy Boång laø vò só-quan trong vuøng toâi xem laø thaân-thieän nhaát.

Thaáy toâi tö-löï, Thieáu-Taù Sôn hoûi:- OÂng suy-nghó gì vaäy? Boä nhôù nhaø haû?- Daï khoâng, Toâi ñang nghó veà Trung-UÙy

Boång. Toâi traû lôøi.Thieáu-Taù Sôn noùi:- ÖØ, OÂng aáy gioûi thaät !Toâi vaø Thieáu-Taù Sôn, roài sau ñoù theâm Chuaån-

UÙy Ñaêng, aên baùnh chöng, aên möùt, uoáng traø, vaø troø chuyeän ñuû moïi vieäc cho ñeán ba giôø saùng môùi ñi nguû.

Moät thaùng sau, trong chuyeán ñi thaêm Lieân

Ñoäi 34-37, vedette cuûa Thieáu-Taù Sôn cheát maùy, bò soùng gioù ñaäp vaøo coàn Keõm trong moät ñeâm gioâng-baõo. Thieáu-Taù Sôn phaûi ñaøo-thoaùt vaøo baõi bieån Bình-Ñaïi. Ñöôïc tin, Trung-UÙy Boång ñem moät trung-ñoäi ñaày-ñuû trang-bò, ñeán ngay vuøng bieån nôi vedette Thieáu-Taù Sôn maéc naïn. Bieån ñoäng maïnh,


ghe khoâng theå vaøo gaàn bôø ñeå ñoå quaân, vì ñaõ ba laàn ghe suyùt maéc caïn. Trung-UÙy Boång beøn duøng caùch cho nhaân-vieân mang aùo phao, vaø cöù töøng caëp hai ngöôøi, nhaûy xuoáng nöôùc, loäi vaøo bôø trong khi caùc ghe thuyeàn ôû beân ngoaøi yeåm-trôï. Cuoäc ñoå quaân moät trung-ñoäi laàn naøy quaû thaät nhieâu-kheâ vì neáu khoâng caån-thaän, caùc ghe seõ coù chung soá phaän vôùi chieác vedette, vaø nhaân-vieân coù theå bò soùng cuoán maát. Maát hôn hai giôø Trung-UÙy Boång môùi ñöa ñöôïc trung-ñoäi cuûa mình leân bôø, vaø chính Trung-UÙy Boång leân theo ñeå chæ-huy. Suùng ñaïn vaø quaàn aùo cuûa nhaân-vieân trung-ñoäi bò öôùt vaø ñaày caùt. Vì laø vuøng kieåm-soaùt cuûa ñòch neân sau khi gaëp ñöôïc Thieáu-Taù Sôn, Trung-UÙy Boång ñaõ cho trung-ñoäi tieán vaøo caùc ñuïn caùt beân trong ñeå laøm choã döïa ñoùng quaân yeåm-trôï cho nhau. Ngoaøi bieån moät chieán-haïm Haûi-Quaân ñöôïc ñieàu-ñoäng ñeán ñoù ñeå yeåm-trôï caùnh quaân treân bôø. Maáy ñeâm ñaàu hoûa-chaâu ñöôïc maùy bay thaû saùng röïc vuøng bieån Bình-Ñaïi, nôi Thieáu-Taù Sôn vaø Trung-UÙy Boång ñoå quaân. Theo tieát-loä cuûa moät só-quan phoøng 3 Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân maø toâi khoâng nhôù teân, moãi ñeâm toán khoaûng moät trieäu baïc traùi saùng. Vì khoâng chuaån-bò thöùc-aên khoâ kòp, trung-ñoäi cuûa Trung-UÙy Boång vaø Thieáu-Taù Sôn phaûi aên döa haáu trong vuøng naøy ñeå möu sinh. Toâi khoâng nhôù roõ Thieáu-Taù Sôn bò keït ôû ñoù maáy hoâm. Khi bieån baét ñaàu dòu laïi, caùc ghe ñöôïc ñieàu-ñoäng vaøo gaàn bôø ñeå boác Thieáu-Taù Sôn vaø trung-ñoäi trôû veà haäu-cöù. Sau traän phuïc-kích, chieán-thaéng moät tieåu-ñoäi Vieät-Coäng taïi Baõi-Ngao, vaø vuï giaûi cöùu Thieáu-Taù Sôn, Trung-UÙy Boång trôû neân ngöôøi huøng cuûa Vuøng III Duyeân-Haûi.

Hai thaùng sau, Thieáu-Taù Sôn môû ngay cuoäc haønh-quaân vaøo bôø bieån vuøng Bình-Ñaïi, khu-vöïc giöõa coàn Keõm vaø soâng Ba-Lai. Cuoäc haønh-quaân naøy do Thieáu-Taù Sôn chæ-huy tröïc-tieáp. Phoái-hôïp giöõa Lieân ñoäi 34-37 vaø Ñoäi 33. Boä chæ-huy ñaët treân ghe chuû-löïc cuûa Ñoäi 37. Löïc-löôïng haønh-quaân goàm coù hai trung-ñoäi ñoå boä: moät do Trung-UÙy Boång chæ-huy, vaø moät do toâi chæ-huy. Ngoaøi bieån coù moät tuaàn-duyeân-haïm PGM vaø saùu ghe Haûi-Thuyeàn cuûa Lieân ñoäi 34-37 vaø Ñoäi 33. Trung-UÙy Boång ñöôïc leänh ñoå quaân tröôùc. Khoâng coù khaùng-cöï naøo neân anh ruùt quaân veà sau gaàn hai giôø luïc-soaùt. Ñeán löôït toâi, ghe vöøa vaøo gaàn baõi, ñaõ bò trung-lieân töø ñoài

caùt baén xuoáng. ÔÛ theá khoâng ngöøng ñöôïc, toâi nhaûy xuoáng nöôùc. Trung-ñoäi nhaûy theo vaø chaïy nhanh vaøo baõi. Tuaàn-Vieân Nguyeân xaùch trung-lieân chaïy keá sau toâi, caïnh Tuaàn-Vieân Voâ-Tuyeán Ngaøn ñang mang chieác maùy PRC-10 treân löng. Ñaïn trung-lieân cuûa ñòch töø ñoài cao baén thaúng vaøo toaùn quaân cuûa toâi, ñaïn ghim saâu xuoáng caùt thaønh haøng. Toâi vöôït qua khoûi laèn ñaïn. Anh xaï-thuû trung-lieân chaäm maát moät giaây, moät vieân ñaïn xuyeân vaøo ngöïc, vaøo phoåi. Tuaàn-Vieân Nguyeân ngaõ xuoáng. Toâi quay laïi phuï vôùi Tuaàn-Vieân Hy, xoác naùch Nguyeân, loâi anh nhanh vaøo ñuïn caùt. Quay laïi phía sau, ñaûo maét moät voøng, taát caû nhaân-vieân trung-ñoäi cuõng ñaõ vaøo nuùp caùc ñuïn caùt keá caän. Toâi boác maùy treân löng Ngaøn goïi chæ ñieåm cho Thieáu-Taù Sôn cho chieán-haïm haï caây trung-lieân treân ñænh ñoài, vaø xin taûi-thöông Nguyeân.

Moät ghe Yabuta tieán vaøo vôùi hai ghe yeåm-trôï. Ba nhaân-vieân nhaûy leân bôø dìu Nguyeân trong khi ñaïn trung-lieân cuûa ñòch baén theo. Toaùn ghe ba chieác cuûa Trung-UÙy Boång vaøo gaàn bôø duøng ñaïi-lieân vaø M-79 phoùng vaøo uï suùng trung-lieân cuûa ñòch. Trung-UÙy Boång vaø trung-ñoäi cuûa anh laäp töùc ñoå quaân leân bôø, ngay beân traùi toâi ñeå taêng-vieän. Nhôø ñaïi-baùc Beauford cuûa chieán-haïm aùp ñaûo, vaø söï taêng-cöôøng cuûa caùnh quaân Trung-UÙy Boång, chuùng toâi môùi chuyeån ñöôïc Nguyeân leân ghe.

Toâi baét ñaàu tieán quaân vaøo ñaát lieàn. Chöøng 20 thöôùc, chuùng toâi phaûi döøng laïi, vì tröôùc maët laø baõi sình vôùi nhieàu caây muïc choàng chaát leân nhau. Khoâng theå qua baõi sình, vì beân kia laø moät ñoài caùt coù suùng trung-lieân cuûa ñòch. Toâi yeâu-caàu haï oå trung-lieân, nhöng chieán-haïm khoâng nhaän-ñònh roõ vò-trí. Ghìm chaân ñòch ñöôïc chöøng moät tieáng, Thieáu-Taù Sôn goïi maùy bay ñeán thaû bom yeåm-trôï. Bom thaû xong, hai trung-ñoäi baét ñaàu luïc-soaùt doïc theo bôø bieån. Ñeán moät haàm phoøng-thuû coù loã chaâu-mai, sau khi keâu goïi khoâng thaáy ai ra, toâi cho moät tuaàn-vieân thaû moät quaû löïu-ñaïn M-26 qua loã chaâu-mai vaøo trong haàm. Moïi ngöôøi ngaïc-nhieân khoâng nghe löïu-ñaïn noå. Toâi hoûi laïi anh ta coù keùo choát khoâng. Anh ta traû lôøi laø coù. Khoâng bieát taïi sao toâi laïi khoâng ra leänh cho neùm quaû thöù hai, maø laïi ra leänh môû cöûa haàm. Cöûa haàm vöøa keùo ra, thì ñaøn baø, treû con khoaûng gaàn 30 ngöôøi töø trong uøa ra. Tim toâi nhö muoán ngöng ñaäp. Toâi huù-hoàn, vaø möøng thaàm khi


quaû löïu-ñaïn khoâng noå. Toâi nghó: “Trôøi coøn thöông mình, coøn thöông nhoùm ñaøn baø, treû con voâ toäi kia”! Neáu khoâng, anh tuaàn-vieân keùo choát quaû löïu-ñaïn, thì gaàn 30 maïng con ngöôøi seõ khoâng coøn manh giaùp. Toâi khoâng theå töôûng-töôïng ñöôïc, vaø toâi cuõng khoâng muoán töôûng-töôïng ñieàu seõ xaûy ra. Vì maùy bay coøn vaàn-vuõ treân khoâng, toâi ngoaéc tay ra leänh cho oâng trung-só ñaåy taát caû vaøo trôû laïi haàm truù-aån, vaø ñoùng cöûa laïi. Vieät-Coäng chôi caùi troø ñaåy ñaøn baø, treû con ra phía tröôùc, chuùng nuùp phía sau. Neáu ta gieát nhaàm, chuùng ñem ra reâu-rao tuyeân-truyeàn. Luùc ñoù Trung-UÙy Boång cuõng vöøa ñeán, keùo xòch caùnh cöûa mieäng haàm truù-aån. Thaáy ñaøn baø, treû con ñaày haàm, anh laåm-baåm chöûi theà:

- Meï kieáp, Vieät-Coäng ! Sau ñoù Thieáu-Taù Sôn ra leänh ruùt lui. Traän naøy

chuùng toâi ñoái ñaàu vôùi ñaøn baø, treû con ôû maët-traän trong luùc Vieät-Coäng nuùp phía sau ñeå baén chuùng toâi.

Thaùng 5, 1965, toâi rôøi Ñoäi 33, ñeå ñi nhaän Ñoäi

34, thuoäc Lieân Ñoäi 34-37 cuûa Trung-UÙy Boång. Haäu-cöù cuûa Ñoäi 34 vaø Ñoäi 37 ñeàu naèm treân bôø taû ngaïn soâng Haøm-Luoâng, ngaên caùch bôûi moät con raïch nhoû, coù teân laø raïch Baø-Hieàn. Khu-vöïc naøy thuoäc aáp Tieäm-Toân, xaõ Taân-Thuûy, quaän Ba-Tri, tænh Kieán-Hoøa. Ñoäi 37 naèm caïnh chôï Tieäm-Toân. Töø chôï ñeán voøng raøo Ñoäi 37 laø moät khoaûng ñaát troáng chöøng 50 thöôùc. Caïnh haäu-cöù Ñoäi 37 laø moät ñoàn Nghóa-Quaân, cuõng naèm saùt doïc theo raïch Baø-Hieàn. Moät loái ñi chung cho Ñoäi 37 vaø ñoàn Nghóa-Quaân tröôùc khi ra coång ñeå ñi ra chôï. Vì ñaát heïp, Ñoäi 37 chæ ñöôïc raøo daây keõm gai 4 lôùp, ra xa haäu-cöù chöøng 50 thöôùc. ÔÛ giöõa laø nhieàu lôùp keõm gai voøng. Haäu-cöù Ñoäi 34 ñöôïc xaây theo hình tam-giaùc ñeàu, caïnh 120 thöôùc. Moät caïnh naèm doïc theo raïch Baø-Hieàn. Phía Taây haäu-cöù laø aáp Baø-Beøo, caùch haäu-cöù hôn moät caây-soá. Muoán vaøo aáp Baø-Beøo phaûi môû cuoäc haønh-quaân. Töø aáp Baø-Beøo ñeán haäu-cöù laø moät khu ñoàng troáng vaø moät baõi döøa nöôùc löa-thöa. Töø bôø thaønh haäu-cöù ra xa 200 thöôùc laø 6 lôùp haøng raøo keõm gai. Giöõa nhöõng lôùp raøo keõm gai laø nhöõng voøng keõm gai troøn chaïy ngang doïc. Mìn claymore ñöôïc ñaët doïc theo caùc raøo

keõm gai. Ngoaøi mìn claymore coøn coù löïu-ñaïn M-26 giaêng daây ñeå noå baát ngôø khi coù ngöôøi xaâm-nhaäp haøng raøo maø ta chöa phaùt-giaùc kòp thôøi.

Ñoäi 37 goàm coù 3 ghe chuû-löïc, 3 ghe Yabuta, vaø 7 ghe di-cö. Quaân-soá 100 ngöôøi, caû só-quan, haï-só-quan, vaø tuaàn-vieân Haûi-Thuyeàn. Ñoäi 34 goàm coù 3 ghe chuû-löïc, 3 ghe Yabuta, vaø 6 ghe di-cö. Quaân-soá cuõng 100 ngöôøi. Taïi haäu-cöù cuûa moãi ñoäi coù töø 4 ñeán 6 suùng ñaïi-lieân 30 taïi nhöõng voïng gaùc chính, 1 suùng coái 60 ly, vaø moät suùng coái 81 ly. Treân moãi ghe ñeàu coù moät khaåu ñaïi-lieân 30. Caùc ghe chuû-löïc vaø Yabuta, coù theâm moät ñaïi-lieân 50.

Ñoäi 37 coù ba só-quan: Thieáu-UÙy Döông-vaên-Phuù, xuaát thaân töø Thuû-Ñöùc; Thieáu-UÙy Nguyeãn-maïnh-Bình, xuaát thaân khoùa 13 só-quan Haûi-Quaân Nha-Trang; vaø Trung-UÙy Nguyeãn-Ñöùc-Boång, khoùa 10 só-quan Haûi-Quaân Nha-Trang.

Trung-UÙy Boång nhoû con, cao chöøng 1 thöôùc 58, naëng chöøng 45 kg. Nöôùc da ngaâm ñen. AÊn noùi nhoû-nheï, lòch-söï. Treân moâi luùc naøo cuõng saün-saøng moät nuï cöôøi cho ngöôøi ñoái-dieän.

Ñoäi 34 coù hai só-quan: Thieáu-UÙy Nguyeãn-vaên-Baøo, xuaát thaân töø khoùa 13 só-quan Haûi-Quaân Nha-Trang, vaø Trung-UÙy Phan-höõu-Nieäm, khoùa 12 só-quan Haûi-Quaân Nha-Trang.

Tuy laø moät aáp nhoû, nhöng Tieäm-Toân noåi tieáng

veà toâm öôùp maät xì-daàu phôi khoâ. Caùc tay nhaäu gaëp moùn naøy ñöa cay laø chæ coù vieäc gaén chaët vaøo baøn tieäc. Ngöôøi khoâng nhaäu cuõng meâ moùn toâm naøy khoâng keùm. Nhöng moät ñaëc-saûn khaùc coøn quan-troïng hôn, ñoù laø caùc hoa-khoâi ôû ñaây ñaõ laøm meâ meät caùc vò ñôn-vò tröôûng cuûa caùc Ñoäi Haûi-Thuyeàn. Noùi coù saùch maùch coù chöùng, Thieáu-UÙy Taøi vaø Chuaån-UÙy Baûo, Ñoäi-Tröôûng vaø Ñoäi-Phoù Ñoäi 34 ñaõ cöôùi hai chò em cuûa moät gia-ñình ôû Tieäm-Toân. OÂng Phoù thì aüm coâ chò, oâng Tröôûng thì boàng coâ em. Trung-UÙy Boång cuõng haøo-hoa khoâng keùm. Ngöôøi ñeïp cuûa anh coù caùi teân ñöôïc xeáp vaøo haøng thöù nhì cuûa boán ñöùc-tính cuûa ngöôøi ñaøn baø: Coâng, Dung, Ngoân, Haïnh. Coâ ta laø moät hoa-khoâi cuûa aáp. Thieáu-UÙy Bình laø ngöôøi mai-moái cho cuoäc tình duyeân naøy. Moät hoâm Trung-UÙy Boång coù yù muoán giôùi-thieäu ngöôøi ñeïp cuûa mình, anh ruû toâi ra aáp chôi. Toâi bieát yù neân hoûi:

- Huynh ñaõ gôûi maáy thaèng em ra tröôùc chöa?


Trung-UÙy Boång traû lôøi:- “Moi” ñi haø raøm, coù sao ñaâu. Neáu “toi” ngaïi,

thì laän trong ngöôøi moät caây colt 45 laø xong chuyeän.- ÔØ, thì cuõng ñöôïc.Tuy noùi theá, nhöng toâi heïn anh ta nöûa tieáng

sau môùi ñi ñöôïc, vì coøn baän tí vieäc. Toâi aâm-thaàm cho moät tieåu-ñoäi ra aáp tröôùc ñeå giöõ an-ninh khu-vöïc quanh nhaø coâ Dung. Sau ñoù toâi môùi sang, ñi cuøng anh ta ra aáp.

Söï gan-daï cuûa Trung-UÙy Boång coù theå noùi toâi chöa bao giôø thaáy ai hôn. Con ñöôøng boä töø aáp Tieäm-Toân leân quaän Ba-Tri, khoâng moät vieân chöùc hay quaân-nhaân naøo daùm beùn maûng. Chi-khu Ba-Tri cuõng chöa laàn naøo haønh-quaân môû ñöôøng töø chi-khu ñeán Tieäm-Toân. Theá maø Trung-UÙy Boång ngang-nhieân daãn baùn tieåu-ñoäi theo ñöôøng boä naøy, ñeán thaêm oâng quaän tröôûng vaø caùc só-quan chi-khu Ba-Tri, döôùi nhöõng con maét ñaày ngaïc-nhieân vaø thaùn-phuïc cuûa hoï, nhaát laø oâng thieáu-uùy tröôûng phoøng nhì chi-khu. Khi Vieät-Coäng bieát Trung-UÙy Boång xaâm-nhaäp vuøng caám ñòa cuûa chuùng thì Trung-UÙy Boång ñaõ ung-dung daïo chôï Ba-Tri. Dó nhieân laø Trung-UÙy Boång ñaõ döï tính nhöõng gì Vieät-Coäng seõ laøm, neân khi trôû veà, anh ñaõ duøng 3 ghe trang-bò huøng-haäu ñeán chi-khu Ba-Tri ñoùn anh.

Söï ñoät nhaäp vuøng Vieät-Coäng kieåm-soaùt moät caùch xuaát quyû nhaäp thaàn naøy, ñaõ laøm cho boïn du-kích ñòa-phöông laâm vaøo tình-traïng lo-aâu. Anh ñi phuïc-kích ñòch khoâng theo giôø giaác nhaát ñònh. Coù theå ñaàu hoâm, coù theå nöûa ñeâm, vaø cuõng coù theå vaøo giôø gaàn saùng. Moät ñeâm, vaøo khoaûng 2 giôø saùng, anh thöùc daäy, ñaùnh thöùc maáy tay ñaøn em thieän chieán, nai-nòt goïn-gaøng, leûn ra vuøng Vieät-Coäng ôû Baõi-Ngao. Ñi doïc theo moät beân ñöôøng loä, ñeán nôi, phaân taùn thaønh hai toaùn phuïc-kích taïi hai ñoáng rôm hai beân loä. Ñeán saùng sôùm, moät teân Vieät-Coäng phoùng xe ñaïp voäi-vaõ treân höông loä. Trung-UÙy Boång cho ngöôøi ra chaän. Teân Vieät-Coäng voäi-vaøng quay ñaàu xe ñaïp thoái lui. Nhöng moät toaùn khaùc ñaõ chaän haäu. Theá laø teân Vieät-Coäng bò baét soáng. Ñem veà khai-thaùc, thì teân naøy laø chuû-tòch xaõ Taân-Thuûy cuûa Vieät-Coäng, buoåi saùng phoùng xe ñaïp ñi tìm caø-pheâ uoáng. Teân naøy ñöôïc giaûi giao veà quaän, roài veà tænh, vaø tænh Kieán-Hoøa phuùc-ñaùp laïi baèng nhöõng

huy-chöông taëng thöôûng cho Trung-UÙy Boång vaø nhaân-vieân.

Lieân ñoäi 34-37 Haûi-Thuyeàn laø caùi gai caàn phaûi nhoå, nhöng Vieät-Coäng khoâng laøm ñöôïc, vì neáu duøng löïc-löôïng laø tieåu-ñoaøn ñeå taán-coâng hai ñôn-vò, thì chæ laøm moài cho caùc oå ñaïi-lieân. Neáu duøng löïc-löôïng ñoâng hôn, maø khoâng thanh-toaùn chôùp nhoaùng ñöôïc – maø laøm sao thanh-toaùn chôùp nhoaùng ñöôïc vôùi löïc-löôïng 20 ghe thuyeàn di-ñoäng treân soâng raïch – thì chæ coøn laøm muïc-tieâu cho maùy bay oanh-kích. Nhaém vaøo ñôn-vò khoâng ñöôïc, neân Vieät-Coäng ñeà ra keá-hoaïch thanh-toaùn caù-nhaân. Vieät-Coäng ñöa ra caùi giaù MOÄT TRIEÄU ÑOÀNG cho caùi ñaàu cuûa Trung-UÙy Nguyeãn-ñöùc-Boång. Tin naøy ñöôïc loan truyeàn ra cho daân trong vuøng Vieät-Coäng kieåm-soaùt. Sau ñoù truyeàn ñeán tai chuùng toâi. Trung-UÙy Boång mæm cöôøi thích-thuù, vì Vieät-Coäng ñaõ thöïc söï lo ngaïi vì anh. Moät trieäu ñoàng thôøi giaù luùc baáy giôø, naêm 1965, coù giaù-trò bao nhieâu? Ta thöû so-saùnh vaøi söï vieäc sau ñaây. Löông cho lính quaân-dòch laø 316 ñoàng moät thaùng:

“ . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ba traêm möôøi saùu laáy gì nuoâi con.”

Löông cuûa só-quan caáp thieáu-uùy môùi ra tröôøng naêm 1964 laø ba ngaøn taùm traêm ñoàng moät thaùng, vaø naêm 1965 ñöôïc khoaûng boán ngaøn ñoàng moät thaùng. Quaùi-kieät Traàn-vaên-Traïch, moãi chieàu Chuû Nhaät, taïi raïp haùt Thoáng Nhaát ôû Saøi-Goøn vaãn thöôøng haùt giuùp vui cho chöông-trình xoå soá kieán-thieát quoác-gia, ñaõ laøm moïi ngöôøi haøi-loøng nao-nöùc qua caâu:

“Chæ MOÄT ÑOÀNG thoâi, mua laáy caùi nhaø giaøu sang maáy hoài.”

Caùi ñaàu cuûa Trung-UÙy Boång thì ñöôïc moät trieäu. Coøn caùi ñaàu cuûa toâi, vaø nhöõng caùi ñaàu cuûa caùc vò só-quan khaùc cuûa hai Ñoäi Haûi-Thuyeàn thì cuõng bò treo lô-löûng maø khoâng coù giaù. Vì theá chuùng toâi raát caån-troïng trong vieäc ra vaøo aáp Tieäm-Toân.

Taïi Tieäm-Toân, haäu-cöù cuûa Ñoäi 37 Haûi-Thuyeàn, luùc 9 giôø saùng, Vieät-Coäng vaøo chôï, caïnh haøng raøo haäu-cöù, baén thò-uy daân-chuùng, vaø baén vaøo haäu-cöù Ñoäi 37. Trung-UÙy Boång khoâng cho quaân ra truy-luøng vì ñaõ cöû hai só-quan ñi coâng-taùc, khoâng ñuû só-quan tröôûng toaùn. Hôn nöõa anh coøn hai ghe ñang phaûi söûa chöõa, vaø moät soá baùo-caùo haøng thaùng. Ñeán


12 giôø tröa, ñòch laïi vaøo chôï baén phaù. Nhaân-vieân raát ngaïc-nhieân khi Trung-UÙy Boång khoâng phaûn-öùng. Ñeán 3 giôø chieàu, ñòch laïi moät laàn nöõa xuaát-hieän trong ngoû ngaùch aáp Tieäm-Toân baén vaøo haäu-cöù. Vöøa luùc ñoù thì Thieáu-UÙy Bình cuõng veà ñeán ñôn-vò. Trung-UÙy Boång goïi Thieáu-UÙy Bình noùi:

- “Toi” môùi ñi coâng-taùc veà, ôû nhaø troâng coi haäu-cöù, “moi” ñi luøng boïn chuùng. Neáu khoâng, toái nay chuùng phaùo-kích vaøo ñôn-vò, nguy-hieåm laém.

Thieáu-UÙy Bình noùi:- OÂng Quaûn-Noäi-Tröôûng troâng chöøng ñôn-vò

cuõng ñöôïc, toâi ñi vôùi Trung-UÙy cho vui.- Chæ sôï “toi” meät thoâi. Neáu vaäy, “toi” goïi

Thieáu-UÙy Baøo beân 34 daãn hai ghe vaø moät trung-ñoäi theo raïch Baø-Hieàn, ñi vaøo caùch caàu saét chöøng hai caây-soá, ñoå quaân leân luïc-soaùt, vaø tieán veà höôùng Baõi-Ngao.

Thieáu-UÙy Bình goïi Thieáu-UÙy Baøo.Nhaác ñieän-thoaïi, Baøo noùi:- Thieáu-UÙy Baøo, toâi nghe.- Bình ñaây, “toi” ñang laøm gì vaäy?- Thöû ñoaùn xem!- Boä vieát thö tình haû?- Ai noùi maø bieát hay vaäy?- Thì ñoaùn moø ñoù maø! ÔÛ caùi xöù Tieäm-Toân naøy

maø khoâng vieát thö tình thì laøm gì ñeå gieát thì-giôø phaûi khoâng? Maø vieát xong chöa?

- Chöa xong. Coù gì vaäy?- Thoâi ñeå ñoù, toái veà tieáp-tuïc. Baây giôø Trung-

UÙy Boång caàn “toi” mang moät trung-ñoäi vôùi hai ghe theo raïch Baø-Hieàn, vaøo caùch caàu saét hai caây-soá, ñoå quaân luïc-soaùt veà höôùng Baõi-Ngao. Sau khi gaëp caùnh quaân cuûa Trung-UÙy Boång vaø Thieáu-UÙy Phuù, thì ruùt veà.

- OÂng Nieäm ñi coâng-taùc, “moi” caàn troâng coi haäu-cöù. “Toi” noùi vôùi Trung-UÙy Boång ñeå khi khaùc ñi.

- OK! “Moi” seõ trình laïi cho oâng aáy bieát. Bye, bye!

Ñöôïc Thieáu-UÙy Bình baùo-caùo laïi, Trung-UÙy Boång beøn duøng chieâu khích töôùng, noùi vôùi Thieáu-UÙy Bình:

- “Toi” noùi vôùi Thieáu-UÙy Baøo raèng, neáu oâng aáy sôï, thì cöù ôû nhaø!

Thieáu-UÙy Bình laäp laïi cho Thieáu-UÙy Baøo. Töï-aùi

bò chaïm maïnh, Baøo noùi vôùi Bình:- Ñi thì ñi chöù sôï gì!Baøo gaáp taäp thö ñang vieát nöûa chöøng, ñeå

leân ñaàu giöôøng, roài ñi tìm Trung-Só Huaán taäp hôïp nhaân-vieân ñi haønh-quaân.

Caû Thieáu-UÙy Baøo vaø nhaân-vieân tình-nguyeän ñi laø 13 ngöôøi. Baøo voán tin dò-ñoan, khoâng thích con soá 13, maëc daàu anh ta laø khoùa 13 só-quan Haûi-Quaân Nha-Trang. Baøo noùi vôùi Trung-Só Huaán:

- OÂng boû laïi bôùt hay laáy theâm, chöù ai laïi ñi con soá 13.

Trung-só Huaán laáy theâm ñöôïc 6 ngöôøi, laø 19 ngöôøi.

Trung-UÙy Boång cuõng yeâu-caàu Nghóa-Quaân cho moät tieåu-ñoäi theo chaân Trung-UÙy Phuù, môû ñöôøng taûo-thanh töø chôï ñeán Baõi-Ngao.

Coøn Trung-UÙy Boång vaø Thieáu-UÙy Bình daãn moät trung-ñoäi ñi boä töø haäu-cöù doïc theo bôø soâng Haøm-Luoâng leân Baõi-Ngao. Trung-ñoäi naøy ñöôïc 3 ghe ñi treân soâng Haøm-Luoâng yeåm-trôï.

Theo hoaïch-ñònh, caùc toaùn quaân seõ luïc-soaùt nhöõng ñieåm nghi-ngôø, coù theå ñaët suùng coái phaùo-kích vaøo ñôn-vò.

Thieáu-UÙy Baøo ñaõ ñoå quaân leân bôø ñöôïc hôn moät caây-soá.

Caùnh quaân cuûa Thieáu-UÙy Phuù ra caùch haäu-cöù khoaûng 1500 thöôùc thì ñòch baét ñaàu noå suùng leû-teû, roài boû chaïy. Thieáu-UÙy Phuù khoâng truy ñuoåi, chæ töø-töø luïc-soaùt caùc nôi nghi-ngôø, vaø lieân-laïc vôùi Trung-UÙy Boång vaø Thieáu-UÙy Baøo.

Caùnh quaân cuûa Trung-UÙy Boång ñaõ xa haäu-cöù chöøng 4 caây-soá, vaø caùch bôø chöøng hai caây-soá.

Nghe Thieáu-UÙy Phuù baùo-caùo, Trung-UÙy Boång goïi:

- Bình-Giaû, ñaây Baéc-Bình. Cho bieát hai laàn lima cuûa delta (Bình-Giaû, Baéc-Bình laø danh-hieäu cuûa Thieáu-UÙy Phuù vaø Trung-UÙy Boång – Cho bieát löïc-löôïng cuûa ñòch).

- Baéc-Bình ñaây Bình-Giaû. Delta bravo leû-teû (ñòch baén leû-teû). Nhöng tình-hình quaù yeân-tónh, ñaùng nghi-ngôø. Khoâng thaáy moät boùng ngöôøi daân.

Thieáu-UÙy Baøo goïi Trung-UÙy Boång:- Baéc-Bình, ñaây Laïc-Hoàng. Delta (ñòch) caùch

toâi chöøng ba traêm tango (thöôùc), raát ñoâng, vaø ñang


bravo (baén) vaøo chuùng toâi.Trung-UÙy Boång goïi Thieáu-UÙy Baøo vaø Thieáu-

UÙy Phuù:- Laïc-Hoàng, Bình-Giaû. Ñaây Baéc-Bình. Yeâu

caàu döøng Quebec (quaân), chôø.Thaáy Vieät-Coäng chaïy loaùng-thoaùng phía tröôùc,

trung-ñoäi cuûa Trung-UÙy Boång truy ñuoåi. Trung-ñoäi naøy ñaõ tieán quaân saâu hôn hai caây-soá caùch bôø soâng. Suùng trung-lieân ñòch baét ñaàu noå, trung-ñoäi duøng M-79 vaø trung-lieân traû ñuõa, vaø tieán quaân. OÅ trung-lieân cuûa ñòch bò M-79 phaù tan. Trung-UÙy Boång tieán saâu veà höôùng Thieáu-UÙy Phuù. Trung-ñoäi baêng qua moät bôø ñeâ, roài daøn quaân trong moät nghóa-ñòa.

Caùnh quaân Thieáu-UÙy Phuù vaø Thieáu-UÙy Baøo ñaõ baét ñaàu bò ñòch khaùng-cöï baèng ñaïi-lieân.

Trung-UÙy Boång vöøa nghe Thieáu-UÙy Phuù vaø Thieáu-UÙy Baøo baùo-caùo thì caùnh quaân cuûa anh ta cuõng bò ñaïi-lieân noå doøn chaän laïi. Trung-UÙy Boång cho goïi chi-khu Ba-Tri xin yeåm-trôï baèng ñaïi-baùc 105 ly.

Hai caùnh quaân cuûa Thieáu-UÙy Phuù vaø Thieáu-UÙy Baøo duøng trung-lieân vaø M-79 choáng traû söùc eùp cuûa ñaïi-lieân ñòch. Nhöng ñòch coù nhieàu trung-lieân khaùc, vaø ñang huøng-hoå tieán quaân. Moät quaû phoùng löïu rôi vaøo khaåu trung-lieân cuûa toaùn Thieáu-UÙy Phuù, laøm maáy ngöôøi töû thöông. Roài tieáng keøn thuùc-quaân cuûa ñòch. Chuùng phaát côø tieán leân. Caùnh quaân Thieáu-UÙy Phuù baén haï naêm saùu teân, nhöng lôùp khaùc xoâng leân. Luùc naøy caùnh cuûa Phuù cuõng toån-thaát boán naêm nhaân-vieân. Laáy kinh-nghieäm töø nhöõng traän chieán hoài coøn ôû Sö-Ñoaøn 21 Boä-Binh, Thieáu-UÙy Phuù khoâng ruùt lui, maø laïi tieán quaân leân phía tröôùc, höôùng cheách traùi, ra raïch Baø-Hieàn, ñeå duøng bôø soâng laøm thaønh choáng traû, vì ñòch quaù ñoâng, coù theå bao vaây chaän haäu.

Luùc baáy giôø caùnh quaân cuûa Thieáu-UÙy Baøo ñaõ bò ñòch bao vaây. Suùng trung-lieân cuûa caùnh quaân anh khoâng coøn hieäu-quaû tröôùc aùp-löïc cuûa ñaïi-lieân vaø trung-lieân cuûa ñòch. Ñòch ñaõ ñeán quaù gaàn vaø quaù ñoâng.

Xaï-thuû trung-lieân cuûa caùnh quaân Trung-UÙy Boång laø moät chieán-só nhaø ngheà. Anh khoâng nao-nuùng tröôùc laèn ñaïn ñòch. Anh ñaët caây trung-lieân moät choã baén lieân hoài, roài anh nhaûy sang moät choã khaùc ñeå quan-saùt. Ñòch baén vaøo vò-trí suùng trung-

lieân cuûa anh. Chôø loaït ñaïn cuûa ñòch ngöøng, anh nhaûy trôû laïi suùng trung-lieân baén tieáp. Vì ñòch quaù ñoâng, ñaõ phaùt-hieän vò-trí suùng trung-lieân cuûa anh, neân chuùng doàn heát hoûa-löïc vaøo anh. Anh khoâng may vöôùng ñaïn ñòch. Anh guïc xuoáng maø tay vaãn coøn giöõ chaân suùng trung-lieân. Anh tuaàn-vieân voâ-tuyeán cuûa Trung-UÙy Boång baùo-caùo:

- Chi-khu seõ baén quaû ñaàu tieân ñeå Ñoäi-Tröôûng ñieàu-chænh.

Trung-UÙy Boång baûo:- Cho baén ñi.Vöøa noùi xong, moät traøng ñaïn töø ngoïn caây

bay veà Trung-UÙy Boång. Anh ta maát thaêng-baèng, ngaõ chuùi veà tröôùc. Thieáu-UÙy Bình thaáy anh ngaõ treân maët ñaát, bieát anh ñaõ gaëp nguy. Bình laên voäi veà phía Trung-UÙy Boång, ñaåy anh ta naèm nghieâng ñeå xem xeùt. Trung-UÙy Boång nhìn Bình khoâng noùi. Bình xoác Trung-UÙy Boång aån sau moâ ñaát. Trung-UÙy Boång coá-gaéng trong yeáu-ôùt, ngaäp-ngöøng:

- Anh em theá naøo roài? “Toi” thay “moi” lo cho anh em veà haäu . . . cöù . . . an . . .

Thieáu-UÙy Bình traû lôøi:- Trung-UÙy an-taâm, anh em seõ lo cho Trung-

UÙy maø. Noùi xong thì Bình thaáy Trung-UÙy Boång guïc ñaàu, truùt hôi thôû cuoái cuøng. Bình ñöa tay vuoát maét cho anh, vaø noùi:

- Vónh-bieät Ñoäi-Tröôûng!Ñaïi-lieân tieáp-tuïc bay veà höôùng Bình. Theâm

ñaïn suùng coái 82 ly rôi khaép nghóa-ñòa.

Trong luùc ñoù, caùnh quaân cuûa Thieáu-UÙy Baøo bò xeù leû. Moät soá anh em nhaäp vaøo ñöôïc vôùi toaùn cuûa Thieáu-UÙy Phuù vaø Nghóa-Quaân. Nhaân-vieân mang maùy truyeàn-tin cuûa caùnh Thieáu-UÙy Phuù vaø Thieáu-UÙy Baøo thaát laïc. Phuù daãn soá coøn laïi höôùng ra raïch Baø-Hieàn, roài men theo doøng raïch höôùng veà haäu-cöù.

Moät tieáng theùt “Thieáu-UÙy” keùo giaät ñaàu Bình veà beân traùi, tuaàn-vieân voâ-tuyeán mang maùy PRC-10 maát thaêng-baèng chuùi ñaàu veà tröôùc. Bình rôøi xaùc Trung-UÙy Boång, laên maáy voøng lieàn ñeán caïnh anh tuaàn-vieân voâ-tuyeán. Bình ñöa tay ñôõ anh ta leân. Anh ta hoaøn-toaøn baát ñoäng. Bình laïi ñöa tay vuoát maét ngöôøi chieán-höõu thöù hai. Vöøa phoùng M-79, Bình vöøa coá gôõ voäi chieác maùy PRC-10 khoûi löng


anh tuaàn-vieân. Bình xoû tay vaøo daây vaø ñeo leân löng, roài baám maùy goïi:

- Quang-Trung, ñaây Baéc-Bình! (Quang-Trung laø danh-hieäu cuûa quaän Ba-Tri).

Khoâng nghe traû lôøi. Bình baám maùy goïi laàn nöõa:

- Quang-Trung, Quang-Trung, ñaây Baéc-Bình! Nghe roõ traû lôøi.

Hoaøn-toaøn im-laëng. Bình voäi chuyeån sang taàn-soá noäi boä, ñeå goïi Thieáu-UÙy Phuù vaø Thieáu-UÙy Baøo:

- Bình-Giaû, Laïc-Hoàng, ñaây Baéc-Bình!- Bình-Giaû, Laïc-Hoàng, ñaây Baéc-Bình. Nghe

roõ traû lôøi.Moät traøng ñaïi-lieân bay veà höôùng Bình. Anh

cuùi ñaàu thaáp hôn. Anh ñang coá lieân-laïc vôùi chi-khu Ba-Tri. Anh naèm saùt maët ñaát, vaø coá eùp oáng lieân-hôïp vaøo tai. Bình vaãn khoâng nghe tieáng traû lôøi. Bình ñöa tay vaën nuùt khueách ñaïi cho oáng nghe lôùn hôn. Anh vaãn khoâng nghe tieáng kheø-kheø cuûa oáng lieân-hôïp. Bình keùo daây quai, ñaåy chieác maùy ra khoûi löng, veà phía tröôùc maët. Chieác maùy vöøa chuøi ra tröôùc, Bình thaáy moät loã thuûng xuyeân qua maùy. Bình vöùt oáng lieân-hôïp, tieáp-tuïc duøng M-79 phoùng veà phía ñòch.

Trung-só Thuøy phía sau boø leân noùi:- Ñòch ñoâng quaù! Coù caû phía sau. Anh em moät

soá cheát, moät soá thaát laïc. Chæ coøn coù toâi vaø Thieáu-UÙy. Chuùng ta mau rôøi nhanh nôi naøy thoâi!

Thieáu-UÙy Bình baûo:- Anh chaïy tröôùc ñi! Toâi yeåm-trôï cho.Noùi xong, Bình ñöa M-79 höôùng veà ñaïi-lieân

ñòch phoùng lieân-tuïc. Thaáy Trung-Só Thuøy vaãn coøn naèm ñoù chôø. Bình la lôùn:

- Nhanh leân!Nghe Bình theùt, Trung-Só Thuøy ñöùng leân,

phoùng nhanh veà phía traùi. Suùng ñòch baén theo Thuøy. Bình ñöa M-79 naõ ngay vaøo oå ñaïi-lieân. Chaïy moät luùc, Thuøy quay ñaàu laïi tìm Thieáu-UÙy Bình – khoâng thaáy. Khi aáy Bình vaãn coøn ôû choã cuõ. Bình phoùng theâm vaøi quaû nöõa, roài chaïy nhanh veà phía phaûi, höôùng ra coàn Hoá. Bình taáp vaøo moät chieác nhaø vaùch ñaát boû hoang. Moät tuaàn-vieân töû thöông naèm caïnh caây Garant M-1. Bình cuùi nhaët nhanh caây suùng, chaïy thoaùt ra cöûa sau, höôùng ra phía soâng. Chaïy moät hoài, Thieáu-UÙy Bình gaëp nhieàu luøm caây.

Quaù meät, Bình lao vaøo moät luøm caây lôùn nhaát, baát keå gai-goùc. Caây Garant keït, coøn vöôùng laïi beân ngoaøi. Bình phaûi boø ra, keùo caây suùng vaøo. Luùc baáy giôø trôøi ñaõ suïp toái. Caây M-79 cuûa anh chæ coøn laïi moät quaû ñaïn duy nhaát. Anh nghó, quaû ñaïn cuoái cuøng naøy seõ keát-lieãu ñôøi anh, neáu ñòch tìm ñeán. Anh ñaët caây M-79 treân ngöïc. Hoïng suùng ngang coå hoïng cuûa anh, vaø ngoùn tay troû nôi coø suùng.

Giôø phuùt cam-go soáng cheát, anh coøn gaëp xui-xeûo, ñaõ lao vaøo ñuùng oå kieán vaøng. Kieán maëc söùc hoaønh-haønh, baâu vaøo maét, caén tai, caén coå, caén tay, caén chaân. Anh caén raêng chòu ñöïng, khoâng daùm phuûi hay gaõi, cuõng khoâng daùm cöïa quaäy. Bình laéng nghe ñoäng-tónh. Anh nghe tieáng chaân chaïy soät-soaït cuûa ñòch. Tieáng chaân moãi luùc roõ daàn hôn. Roài coù tieáng moät teân noùi:

- Tao môùi thaáy noù chaïy ngang ñaây.Bình khoâng bieát roõ coù maáy ñöùa, vì Bình khoâng

daùm quay laïi nhìn. Maø neáu nhìn, cuõng chöa chaéc ñaõ thaáy chuùng, vì trôøi ñaõ toái. Bình nghe tieáng chaân xa daàn choã anh. Bình ngoùc ñaàu nhìn ra ngoaøi, chaúng thaáy gì. Nhöng tieáng chaân laïi roõ daàn hôn. Roài Bình laïi nghe tieáng noùi:

- Roõ-raøng noù môùi chaïy ngang ñaây, giôø ñaõ bieán maát.

Bình ghìm chaët khaåu M-79, eùp saùt ngöïc. Nhöng roài tieáng chaân chaïy xa daàn. Chôø khoaûng 15 - 20 phuùt, khoâng coøn nghe tieáng ñoäng, Bình hít moät hôi daøi ñeå laáy laïi bình-tónh, roài boø ra khoûi luøm caây... Sôï chuùng theá naøo cuõng trôû laïi, vaø khoâng thaáy moät ai, anh chaïy nhanh moät maïch ñeán moät con raïch nhoû maø anh khoâng bieát teân. Bình loäi qua con raïch. Chaïy theâm moät hoài, Bình gaëp theâm moät con raïch khaùc. Bình loäi qua con raïch thöù hai. Bình muoán caøng xa khu traän ñòa-chieán caøng toát. Khi qua khoûi con raïch, anh chaïy xuoâi theo doøng raïch. Chaïy moät luùc, thaáy con raïch caøng lôùn hôn. Bình möøng thaàm, ñaõ chaïy ñuùng höôùng. Thaät vaäy, con soâng Haøm-Luoâng ñang naèm phaúng-lì, baát ñoäng, tröôùc maët Bình, nhö moät taám thaûm xaùm ñaäm roäng lôùn, traûi ra chaøo ñoùn anh trong luùc laâm nguy. Bình ñaûo maét tìm kieám. Bình cuùi ñaàu saùt maët ñaát ñeå nhìn cho roõ hôn. Moät chieác ghe nhoû ñang ôû gaàn bôø soâng. Bình ngoaéc tay, goïi nhoû, cho hoï vöøa ñuû nghe:

- EÂ! Vaøo ñaây!


Ghe ñaùnh caù nghe ngöôøi laï goïi – sôï – neân ñònh cheøo ghe ra xa. Bình ñöa caây M-79 leân höôùng veà hai ngöôøi treân ghe ñe-doïa:

- Vaøo ñaây mau, khoâng tao baén cheát!Thaáy caây suùng lôùn ñang höôùng thaúng veà mình,

hai anh löôùi ghe voäi-vaõ cheøo vaøo bôø, choã Bình ñang ñöùng. Bình baûo hai ngöôøi kia ra sau laùi, vaø Bình leo leân muõi ghe, ngoài quay maët veà phía hai ngöôøi aáy. Caây suùng M-79 luoân göôøm veà hoï. Bình ra leänh cho hoï tröông buoàm chaïy ra giöõa soâng, roài höôùng veà haäu-cöù Ñoäi 34-37 Haûi-Thuyeàn.

Thieáu-UÙy Phuù vaø moät soá nhaân-vieân veà ñeán haäu-cöù hôn baûy giôø toái. Sau ñoù Trung-Só Thuøy cuõng veà ñeán nôi (Trung-Só Thuøy sau naøy leân Trung-UÙy). Maõi ñeán 10 giôø ñeâm ghe chôû Thieáu-UÙy Bình môùi ñeán gaàn haäu-cöù. Bình cho ghe vaøo baõi caùch haäu-cöù khoaûng moät traêm thöôùc, roài ñi boä laàn ñeán haäu-cöù.

Lính voïng gaùc thaáy boùng ngöôøi ñi ñeán gaàn haøng raøo, leân coø suùng ñaïi-lieân saün-saøng vaø hoûi:

- Ai ñoù? Ñöùng laïi!Thieáu-UÙy Bình ñöùng laïi vaø hoâ lôùn:- Toâi, Thieáu-UÙy Bình ñaây!Lính voïng gaùc hoâ maät khaåu:- Baïch-Ñaèng.Thieáu-UÙy Bình khoâng bieát maät khaåu ñaõ ñöôïc

thay ñoåi sau khi Thieáu-UÙy Phuù veà ñeán haäu-cöù, neân noùi:

- Toâi, Thieáu-UÙy Bình ñaây maø! Thieáu-UÙy Bình ñaây!

Trung-Só Thuøy noùi:- Thieáu-UÙy Bình ñaõ cheát. Chính oâng ta ñaõ

yeåm-trôï cho toâi chaïy tröôùc, oâng aáy bò keït laïi khoâng chaïy ñöôïc. Coi chöøng Vieät-Coäng giaû maïo taán-coâng ñoàn.

Thieáu-UÙy Phuù chaïy ra. Vì trôøi toái, khoâng thaáy roõ hình daùng, Thieáu-UÙy Phuù noùi:

- Yeâu caàu Thieáu-UÙy ñoïc roõ soá-quaân cuûa Thieáu-UÙy!

Thieáu-UÙy Bình ñoïc:- 63A701129.Soá-quaân ñöôïc ñoái-chieáu aên khôùp. Thieáu-UÙy

Phuù voäi-vaøng cho baùn tieåu-ñoäi coù trang-bò ra coång ñoùn Thieáu-UÙy Bình vaøo.

Tình-hình beân trong hai Ñoäi 34 vaø 37 luùc aáy haàu nhö roái loaïn. Caùc baø vôï quaân-nhaân keâu gaøo khoùc loùc, níu chaân Thieáu-UÙy Phuù, roài Thieáu-UÙy Bình, hoûi tin-töùc choàng mình. Ngay sau ñoù, Thieáu-UÙy Bình phaûi sang troâng coi Ñoäi 34, vì Thieáu-UÙy Baøo maát tích, Ñoäi 34 khoâng coù só-quan thöôøng vuï.

Toâi rôøi caên-cöù Giang-ñoaøn 21 Xung-Phong luùc naêm giôø chieàu. Treân ñöôøng veà, moät ghe baát-khieån-duïng. Ghe kia phaûi keùo neân toác-ñoä chaäm. Chuùng toâi laïi bò ñòch hai beân bôø soâng taán-coâng. Xoay trôû maõi môùi ñeán Kieán-Hoøa luùc 12 giôø ñeâm. Vöøa caëp caàu Kieán-Hoøa thì taøu Giang-ñoaøn 21 Xung-Phong cuõng caëp vaøo. Thieáu-UÙy Nguyeãn-thieän-Löïc hoûi toâi:

- Maøy bieát gì chöa, maø giôø naøy coøn ôû ñaây?Toâi hoûi:- Gì vaäy?Löïc traû lôøi:- 34-37 tieâu roài.Caâu noùi khoâng ñaàu khoâng ñuoâi cuûa anh ta laøm

toâi giaät mình, hoaûng-hoát, vì toâi töôûng haäu-cöù bò ñòch taán-coâng. Nhöng sau ñoù hoûi ra, toâi môùi bieát ñôn-vò chuùng toâi bò ñòch phuïc-kích khi ñi haønh-quaân. Toâi boû yù-ñònh nghæ qua ñeâm ôû Kieán-Hoøa, vaø cho leänh thaùo daây rôøi caàu taøu, tröïc-chæ haäu-cöù Ñoäi 34-37.

Baûy giôø saùng hoâm sau hai ghe môùi veà ñeán nôi. Thieáu-Taù Sôn cuõng ñaõ coù maët taïi ñôn-vò töï hoài naøo. Vaøo khoaûng xeá chieàu, moät tuaàn-vieân trôû veà ñöôïc haäu-cöù an-toaøn. Anh ta cho bieát, anh ta naèm treân maùng xoái cuûa moät caùi nhaø boû hoang, töø chieàu toái hoâm qua, sau khi traän chieán chaám döùt. Anh raát lo-aâu, khi phía döôùi saân, raát nhieàu ñòch quaân tuï-taäp ñeå tìm kieám quaân cuûa ta vaø quaân cuûa chuùng maát tích. Maõi chieàu nay, thaáy yeân-tónh, anh leo xuoáng, tìm veà ñôn-vò.

Moät tieåu-ñoaøn Duø vaø moät tieåu-ñoaøn Bieät-Ñoäng-Quaân ñöôïc ñöa ñeán, vôùi söï yeåm-trôï cuûa tröïc-thaêng vaø chieán-haïm. Cuoäc haønh-quaân ñoå xuoáng maät-khu Thaïnh-Phong, quaän Thaïnh-Phuù, ñeå truy-luøng ñòch. Theo taøi-lieäu thu ñöôïc taïi maät-khu Thaïnh-Phong cho bieát, Lieân Ñoäi 34-37 vaø Nghóa-Quaân Tieäm-Toân, khoaûng 90 ngöôøi, ñaõ bò moät tieåu-ñoaøn Vieät-Coäng phuïc-kích taïi vuøng Baõi-Ngao. Thieät-haïi cuûa ñòch khaù naëng. Trong ñoù teân tieåu-ñoaøn-tröôûng bò cheát. Tieåu-ñoaøn naøy ñaõ


ruùt veà Thaïnh-Phong, vaø bò cuoäc haønh-quaân cuûa ta truy-luøng.

Ñeán ngaøy thöù ba, löïc-löôïng haønh-quaân noùi treân ñoå xuoáng vuøng Baõi-Ngao. Thieáu-Taù Sôn, Thieáu-UÙy Bình vaø toâi theo vaøo ñeå ñöa xaùc cuûa Trung-UÙy Boång vaø nhaân-vieân töû traän veà haäu-cöù. Trôû laïi luøm caây maø Thieáu-UÙy Bình ñaõ aån naùu caùch ñaây ba hoâm, Bình thaáy luøm caây troáng quaù. Theá sao chuùng laïi khoâng tìm thaáy anh. Thaät quaù laï-luøng!

Chuùng toâi tìm thaáy ñöôïc moät tuaàn-vieân bò thöông naëng, ñang ôû trong nhaø moät ngö-daân, vaø taûi-thöông anh veà haäu-cöù an-toaøn.

Xaùc caùc anh ñöôïc ñeå treân ghe chuû-löïc A-48 cuûa Thuyeàn-Tröôûng Loäc. Thieáu-Taù Sôn, Thuyeàn-Tröôûng Loäc, nhaân-vieân cuûa A-48, vaø toâi, phaûi kieåm-dieän töøng nhaân-vieân ñaõ hy-sinh, cho khoûi laàm-laãn, vì thi-theå luùc baáy giôø raát khoù nhaän-dieän. Taém röûa, thay quaàn aùo, laáy soá-quaân, giöõ laïi moät taám theû baøi, vaø laøm ñuû moïi thuû-tuïc giaáy tôø cho deã nhaän-dieän. Giang-phaùo-haïm HQ 327 ñaõ ñöa caùc anh tröïc-chæ Vuõng-Taøu ngay ñeâm hoâm ñoù.

Ñòch:- Moät thieáu-taù tieåu-ñoaøn-tröôûng bò cheát theo

taøi-lieäu tòch-thu ñöôïc taïi maät-khu Thaïnh-Phong.- Caùc thieät-haïi khaùc khoâng roõ.Haûi-Quaân Trung-UÙy Nguyeãn-ñöùc-Boång gia

nhaäp khoùa 10 Só-Quan Haûi-Quaân Nha-Trang thaùng

7 naêm 1960. Sau hai naêm trau-doài moät kieán-thöùc caên-baûn vaø moät haûi-nghieäp vöõng-chaéc, anh ra tröôøng vôùi caáp baäc thieáu-uùy ngaøy 14 thaùng 7 naêm 1962. Anh hieán-thaân cho toå-quoác naêm 1965, höôûng döông khoaûng 27 tuoåi.

Anh Nguyeãn-ñöùc-Boång khoâng nhöõng laø moät trong nhöõng ngoâi sao raïng saùng nhaát cuûa Ñeä Nhaát Nam-Döông, anh coøn laø moät trong nhöõng ngoâi sao raïng saùng nhaát cuûa löïc-löôïng Haûi-Thuyeàn. Söï nôû hoa cuûa anh vaøo luùc chieán-tröôøng mieàn Nam soâi-ñoäng nhaát, vaø cuõng laø luùc maø nhieàu thanh-nieân tuaán-tuù cuûa mieàn Nam nöôùc Vieät ñaõ phaûi laáy maùu cuûa mình ñeå boài ñaép queâ-höông. Anh Nguyeãn-ñöùc-Boång laø moät trong nhöõng thanh-nieân ñoù. Söï thaêng-hoa quaù sôùm cuûa anh, toå-quoác ñaõ maát ñi moät ñöùa con kieâu-huøng, trung-duõng, gia-ñình anh maát ñi moät ngöôøi con quaû-caûm, ñoàng-ñoäi anh maát ñi moät chieán-höõu gan-lì, ñaõ töøng laøm chuøn chaân giaëc.

Giôø ñaây, vieát ñoâi doøng veà anh, toâi khoâng khoûi buøi-nguøi, cuùi ñaàu töôûng-nieäm anh.

XIN VINH-DANH NGÖÔØI ANH-HUØNG HAÛI-QUAÂN

NGUYEÃN-ÑÖÙC-BOÅNG

Virginia, ngaøy 21 thaùng 4 naêm 2002

Trôï chieán-haïm Nguyeãn-ñöùc-Boång HQ 231


Duyeân-ñoaøn chuaån-bò ñoå boä


rong khoùa Só-Quan Haûi-Quaân 11 Nha-Trang, toång-coäng coù 81 ngöôøi, trong ñoù Nguyeãn-ngoïc-Thoâng thuoäc nhoùm treû nhaát. Luùc môùi vaøo tröôøng, phaûi caét ñi gaùc ôû voïng soá 4, nhìn ra

baõi ñaát hoang, höôùng veà nuùi Chutt, Thoâng ruït vai noùi:

- “Gaùc coù mình tôù thoâi sao”? Thoâng nhìn quanh nhö muoán tìm ai caàu-cöùu,

vaø noùi tieáp:- “Tôù sôï ma laém”. Moïi ngöôøi cöôøi oà. Thoâng cuõng cöôøi oà, phoâ

haøm raêng thieáu moät caùi. Keõ raêng hôû aáy, Thoâng thöôøng caém vaøo moät ñieáu thuoác vaø nhe raêng cöôøi, ñieáu thuoác vaãn khoâng rôi. Vì theá baïn-beø ñaët cho Thoâng moät caùi teân ñuøa nghòch laø Thoâng Söùt. Sau hai naêm quaân-tröôøng, maõn-khoùa, nhö moïi taân só-quan khaùc,Thoâng ñaõ laø moät ngöôøi khaùc vöõng-maïnh, nghieâm-tuùc. Nhöõng taân só-quan khoùa 11 ñöôïc tung ñi khaép caùc ñôn-vò Haûi-Quaân. Ngöôøi thì veà Haïm-Ñoäi, ñi taøu. Keû xuoáng mieàn Luïc-Tænh ñi caùc Giang-ñoaøn Xung-Phong. Chaúng bao laâu, töø nhöõng

só-quan non treû, laàn-löôït ñaõ coù nhöõng só-quan khoùa 11 ñöôïc giöõ caùc chöùc-vuï Ñôn-Vò-Tröôûng, trong ñoù coù Nguyeãn-ngoïc-Thoâng. Cuoái naêm 1965, sau khi tham-döï traän ñaùnh khoác-lieät Ba-Raøi taïi Myõ-Tho, toâi ñöôïc goïi veà laøm Tröôûng Ñoaøn Taâm-Lyù-Chieán Löu-Ñoäng, tröïc thuoäc Phoøng Taâm-Lyù-Chieán Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân, hoaït-ñoäng cuøng vôùi Beänh-vieän-haïm HQ 400. Chuyeán coâng-taùc ñaàu tieân cuûa Beänh-vieän-haïm HQ 400, ñi gaàn hai thaùng suoát caùc ñôn-vò thuoäc Vuøng IV Soâng Ngoøi, ñaõ ñöôïc caùc ñôn-vò Haûi-Quaân trong vuøng vaø daân-chuùng ñoùn nhaän noàng-nhieät. Trong moät chuyeán coâng-taùc khaùc taïi Vuøng I Duyeân-Haûi, baét ñaàu taïi Boä Tö-Leänh Vuøng I taïi Ñaø-Naüng, roài doïc theo bôø bieån töø Cöûa Vieät cho ñeán ñôn-vò cuoái cuøng ôû phía Nam Vuøng I laø Duyeân-ñoaøn 16 taïi Coå-Luõy, Quaûng-Ngaõi.

Tröôùc khi ñeán ñôn-vò naøo, Beänh-vieän-haïm cuõng nhö Ñoaøn Taâm-Lyù-Chieán Löu-Ñoäng, ñeàu coù nhöõng cuoäc gaëp-gôõ vôùi caùc giôùi chöùc quaân-söï hoaëc haønh-chaùnh taïi ñòa-phöông ñeå naém vöõng nhu-caàu, nhaát laø vaán-ñeà an-ninh trong vuøng hoaït-ñoäng. Duyeân-ñoaøn 16 ñöôïc ghi-nhaän laø aùp-löïc ñòch raát

T

NguyeãN-NgoïC-thoâNg & NgÖÔøi CoN gAùiDAáu MAëT

Phan-laïc-Tieáp


naëng. Trong nhöõng ngaøy qua, ñòch môû nhöõng cuoäc phaùo-kích vaøo Duyeân-ñoaøn. An-ninh quanh ñôn-vò moät caây-soá ñöôïc coi laø khoâng baûo-ñaûm. Tröôùc hoaøn-caûnh naøy, Beänh-vieän-haïm coù theå töø-choái coâng-taùc. Ñöôïc bieát yù-ñònh aáy, Nguyeãn-ngoïc-Thoâng buoàn laém, goïi thaúng cho Haïm-Truôûng Beänh-vieän-haïm vaø phaøn-naøn vôùi toâi:

- “ÔÛ ñaây anh em haùo-höùc chôø ñôïi ñaõ laâu. Daân quanh ñôn-vò cuõng ñaõ ñöôïc thoâng-baùo. Nay quyù ‘Cuï’ khoâng ñeán, maát maët anh em heát”.

Toâi hoûi laïi:- “Lieäu ‘Cuï’ baûo-ñaûm an-ninh ñöôïc khoâng”?Thoâng ñaùp:- “Phoái-hôïp vôùi Tieåu-khu nöõa, khoâng ngaïi

gì ñaâu...” Tuy nhieân ngay khi Beänh-vieän-haïm ñeán cöûa

soâng tröôùc ñôn-vò, Thoâng ñaõ coù maët treân chieác ghe chuû-löïc, ñoùn ñôïi. Moät cuoäc hoïp ñaëc-bieät treân Beänh-vieän-haïm ñeå phaân coâng, nhaát laø laøm sao giöõ an-ninh cho ñôn-vò cuõng nhö cho ñoaøn coâng-taùc. Coâng-taùc Quaân-Y nhö khaùm bònh, nhoå raêng , chieáu ñieän, phaùt thuoác cho ñoàng-baøo, thöïc-hieän ban ngaøy, khoâng coù gì phaûi quan-taâm laém. Vieäc trình-dieãn vaên-ngheä vaø coâng-taùc chieâu-hoài vaøo ban ñeâm phaûi tính-toaùn kyõ. Treân caên-baûn, ñoaøn Taâm-Lyù-Chieán chæ trình-dieãn coù moät buoååi taïi ñôn-vò, moät buoåi khaùc seõ daønh cho caùc vuøng phuï-caän. Thoâng ñeà-nghò:

- “Dieãn ôû ñaây ñi, moät buoåi thoâi cuõng ñöôïc. Lính cuõng laø daân, vaø gia-ñình hoï nöõa ...”

Chuùng toâi ñoàng yù, chæ trình-dieãn taïi ñôn-vò vaø huûy boû phaàn chieâu-hoài ban ñeâm. Ñaëc-bieät moät tieâu-leänh cuûa Haïm-Tröôûng ñeà ra “Ñeå Beänh-vieän-haïm luoân trong tình-traïng saün-saøng, ngoaøi caùc nhaân-vieân ñoaøn Taâm-Lyù-Chieán coù coâng-taùc treân bôø, khoâng moät nhaân-vieân naøo cuûa Beänh-vieän-haïm ñöôïc löu laïi treân caên-cöù khi phaàn vuï cuûa mình ñaõ xong ...” Beänh-vieän-haïm luoân-luoân trong nhieäm-sôû taùc-chieán, khoâng neo, haûi-haønh doïc theo bôø bieån ñeå deã hoã-trôï vaø phaûn-öùng khi caàn. Moät ghe cuûa Duyeân-ñoaøn tuùc-tröïc taïi caàu taøu ñeå saün-saøng ñöa ñoùn nhaân-vieân veà Beänh-vieän-haïm. Xuoàng nhoû cuûa Beänh-vieän-haïm cuõng ñöôïc thaû xuoáng nöôùc ñeå saün-saøng vaøo bôø ñoùn nhaân-vieân ra taøu.

Khi ñoaøn Quaân-Y Haûi-Quaân laøm vieäc, toaùn Daân-Söï-Vuï cuøng nhaân-vieân ñôn-vò söûa nhöõng ñoaïn

ñöôøng loài-loõm xung-quanh vaø taëng nhöõng gia-ñình ngheøo moät goùi quaø goàm vaûi, chæ khaâu, daàu aên. Toaùn Chính-Huaán sinh-hoaït vôùi moät tröôøng tieåu-hoïc vaø taëng hoïc-sinh goùi quaø goàm buùt, möïc, vôû, ... Toâi vaø Thoâng ñi loøng voøng goïi laø ñeå thaêm daân cho bieát söï tình, nhöng treân thöïc-teá chuùng toâi xem xeùt nhöõng vò-trí ñeå ñaët nhöõng traïm gaùc cho ñeâm nay. Nhìn nhöõng taûng ñaù traéng nhaün nhö nhöõng caùi tröùng khoång-loà noåi leân giöõa nhöõng haøng caây thaáp, thaät ñeïp. Toâi baûo Thoâng:

- “Nhö nhöõng böùc tranh tuøng truùc cuûa Taøu ..”Thoâng ñaùp: - “Khoán-khoå vì noù ñaáy. Ban ñeâm tuïi noù veà,

naáp sau caùc taûng ñaù aáy baén vaøo ñôn-vò ...” Thaáy Thoâng noùi theá, moät söôøn nuùi meânh-

moâng tröôùc maét toâi, ñuùng laø nhöõng ñieåm baát lôïi cho mình. Ñòch ôû treân cao, coù nhöõng böùc thaønh chaén thaät toát laø nhöõng taûng ñaù naèm la-lieät khaép caû moät söôøn nuùi bao-la. Maây thaáp ôû treân ñænh nuùi ...

Haûi-Quaân Thieáu-UÙy Nguyeãn-ngoïc-Thoâng, khi môùi ra tröôøng

Soá-quaân: 62A7003201942 - 1967


Hai chuùng toâi tôùi ñaâu cuõng chæ gaëp treû con vaø ñaøn baø, ngöôøi giaø, raát ít khi gaëp ñaøn oâng trai treû. Toâi coù hoûi Thoâng veà vaán-ñeà naøy. Thoâng noùi:

- “Thanh nieân ña-soá phaûi vaøo lính. Ñaëc-bieät raát nhieàu nhaø chæ coù ñaøn baø, ñaøn oâng phaàn ñi taäp-keát ra Baéc naêm 54, phaàn boû leân nuùi theo Coäng-Saûn sau naøy ...”

Toâi nhaéc Thoâng: - “Caån-thaän laém môùi ñöôïc ñoù oâng ôi ...”Buoåi toái, treân caên-cöù Duyeân-ñoaøn, moät nöûa

nhaân-vieân trong nhieäm-sôû taùc-chieán. Moät nöûa nhaân-vieân vaø gia-ñình ngoài thöôûng-thöùc chöông-trình vaên-ngheä taïi tröôùc cöûa nhaø. Tuyeät-ñoái khoâng taäp-trung quaù ñoâng-ñaûo tröôùc saân-khaáu, ñeå traùnh bò thieät-haïi khi ñòch phaùo-kích. Rieâng ñoaøn Taâm-Lyù-Chieán, khoâng ñem theo maùy ñieän, naëng-neà, duøng ñieän cuûa Duyeân-ñoaøn, do ñoù phaûi haïn-cheá thaép ñeøn ôû khu gia-binh. Do ñoù tröôùc moïi nhaø ñeàu thaép ñeøn daàu, lung-linh nhö moät phieân chôï ñeâm mieàn queâ ngaøy Teát. Ñaøn baø vaø treû con töôi cöôøi ñi laïi thaät vui.

Ñeâm ñaõ xuoáng, moïi vieäc ñaâu vaøo ñoù. Taát-nhieân Haïm-Tröôûng Beänh-vieän-haïm cuõng nhö caùc baùc-só khoâng leân tham-döï. Saân-khaáu caát ôû giöõa saân, ñeøn ñoùm töng-böøng. Tröôùc saân-khaáu chæ coù maáy chieác gheá daønh cho caùc só-quan chuû vaø khaùch. Nhöõng khu gia-binh moãi nhaø ñeàu môû cöûa. Vôï choàng, con caùi ngoài ñoù nhìn ra, xem trình-dieãn vaên-ngheä.

Cuoäc trình-dieãn baét ñaàu. Xong phaàn thuû-tuïc, toâi vaø Thoâng trôû laïi vaên-phoøng, cuõng laø Phoøng Haønh-Quaân, nhìn ra saân, vöøa thöôûng-thöùc vaên-ngheä, vöøa uoáng bia. Thoâng baûo:

- “Laâu quaù môùi gaëp ‘Cuï’. Toâi coù baûo thaèng em naáu chaùo gaø, chuùng ta cuøng nhaäu cho vui, maáy khi môùi ñöôïc gaëp nhau töø luùc ra tröôøng.”

Thaáp-thoaùng sau nhaø beáp coù tieáng con gaùi cöôøi noùi khuùc-khích, baûo ngöôøi phuï beáp ñem caùc moùn nhaäu ra. Toâi ñöa maét hoûi, Thoâng ñaùp:

- “Em gaùi haäu-phöông ñeán döï vaên-ngheä ...” ÔÛ ngoaøi saân, moät baøi haùt thôøi-thöôïng vaúng

leân roän-raõ:

“Ñoùn em trong voøng baøn tay ngöôøi lính”.

Baøi haùt döùt, tieáng voã tay roän-raõ, vaø hoâ bis,

bis. Ca-só : - “Theå theo lôøi yeâu-caàu cuûa caùc baïn, toâi xin

trình-baøy baøi Hoa Bieån cuûa Anh-Thi”. Tieáng voã tay noåi leân aøo-aøo, laãn vôùi tieáng noùi

lôùn: - “Yeâu caàu Anh-Thi leân saân-khaáu cho moïi

ngöôøi bieát maët”. Trong naøy, trong nhaø beáp, ngöôøi con gaùi

ngöng cöôøi, chaïy ra saân theo loái beân caïnh ñeå xem maët nhaïc-só Anh-Thi. Haï-Só Troïng-Phaùo Phaïm-vaên-Khoån böôùc leân saân-khaáu, nhöng treân ngöïc aùo coù hai chöõ Anh-Thi maøu vaøng oùng-aùnh. Coâ ca-só giôùi-thieäu nhaïc-só Anh-Thi. Anh-Thi ngöôïng-nguøng cöôøi vaø cuùi ñaàu chaøo moïi ngöôøi, roài ñi xuoáng. Tieáng voã tay aøo-aøo. Coâ ca-só caát tieáng:

“Ngaøy xöa em anh hay hôøn-doãi Gaëp anh khi anh chöa kòp noùi ....”

Toâi ñôïi khi coâ gaùi trôû vaøo, seõ tìm côù ñeå nhìn maët coâ ta, nhöng khoâng ñöôïc. Coâ phuû ñaàu baèng moät maûnh khaên daøi che gaàn heát maët. Coâ cuùi ñaàu böôùc ñi nhö chaïy voäi vaøo nhaø beáp vaø laïi caát tieáng cöôøi khuùc-khích. Toâi vaø Thoâng vaø maáy só-quan vöøa aên uoáng, vöøa nghe-ngoùng boán beà. Toâi chôø ñôïi moät tieáng ñaïn suùng coái rôøi khoûi noøng, vaø nhöõng tieáng noà oaøng giöõa ñôn-vò, nhö töøng ñöôïc nhaéc-nhôû tröôùc khi ñeán ñaây. Cuoäc vui moãi luùc moãi theâm soâi noåi ôû phaàn thoaïi-kòch vaø bieåu-dieãn aûo-thuaät. Treû con khoâng cöôõng laïi ñöôïc, ra ngoài tröôùc saân-khaáu ñeå xem caûnh nhai boùng ñeøn ñieän vaø nuoát baèng nöôùc Coâ-Ca. Noãi sôï-haõi nhö bay theo nhöõng tieáng voã tay... Buoåi vui chaám döùt hôi sôùm so vôùi nhöõng laàn trình-dieãn ôû caùc nôi khaùc. Moïi ngöôøi uøa caû ra saân, ñöùng quanh caùc ngheä-só. Vaø chæ moät thoaùng taát caû haàu nhö chia ñeàu vaøo khu gia-binh. Moät chöông-trình “haäu vaên-ngheä” ngoaøi döï truø. Nhöõng cuoäc naâng ly oàn-aøo vui-veû:

- “Maáy khi caùc anh, caùc chò gheù ñaây ... Ñaõ quaù chôù ... Bao laâu laïi gheù tuïi naøy ...”.

Toâi vaø Thoâng laïi loøng voøng khaép khu gia-binh, voøng ra caû ngoaøi caùc traïm gaùc. ÔÛ ñaâu toâi cuõng baét gaëp nhöõng nuï cöôøi. Ñeâm laéng daàn. Ñoaøn vaên-ngheä Haûi-Quaân laàn-löôït ra ghe, veà taøu. Tôùi nôi toâi thaáy Haïm-Tröôûng vaãn ñöùng treân ñaøi chæ-huy. Khi moïi


nhaân-vieân ñoaøn Taâm-Lyù-Chieán ñaõ veà taøu heát, cöûa ñoå boä keùo leân, coøi nhieäm-sôû haûi-haønh tieáp theo töùc-khaéc. Chieán-haïm quay muõi theo höôùng Nam. Toâi leân ñaøi chæ-huy baùo-caùo cho Haïm-Tröôûng toång-quaùt veà coâng-taùc vöøa hoaøn-taát. Cuøng luùc aáy, tieáng Thoâng vang trong heä-thoáng aâm-thoaïi:

- “Caùm ôn Haïm-Tröôûng, caùm ôn taát caû. Chuùng toâi nhôù maõi buoåi vui naøy. Heïn gaëp nhau sôùm.”

Haïm-tröôûng ñaùp laïi vaøi lôøi roài tieáng Thoâng noùi vôùi toâi:

- “Caùm ôn ‘Cuï’ nhieàu laém. Hoâm naøo veà Saøi-Goøn seõ tìm ñeán Boä Tö-Leänh gaëp nhau.”

Töø treân ñaøi chæ-huy ñi xuoáng, gioù bieån loàng-loäng thoåi, toâi ñöùng laïi ôû beân hoâng phoøng aên, nhìn veà beân phaûi. Bôø bieån môø daàn. Duyeân-ñoaøn 16 nhoøe trong maøn söông, khoûa-laáp vôùi moät vuøng nuùi non aâm-u truøng-ñieäp. ÔÛ ñoù, ngöôøi baïn cuøng khoùa vôùi toâi ñang phaûi ngaøy ñeâm ñoái ñaàu vôùi nhöõng gian-nguy. Nhöng cuõng trong maøn ñeâm aâm-u aáy, toâi vaãn thaáy ñaâu ñaây tieáng cöôøi khuùc-khích cuûa ngöôøi con gaùi daáu maët trong moät giaûi khaên phuû ñaàu ...

Veà tôùi Saøi-Goøn trong khi chôø ñôïi chuyeán coâng-taùc tôùi, toâi vöøa phaûi vieát phuùc-trình coâng-taùc ñaõ qua, vöøa theo doõi söï taäp dôït caùc chöông-trình vaên-ngheä môùi, nhaát laø theo doõi nhöõng ñeà-nghò, nhöõng laù thö thænh-nguyeän rieâng cuûa nhaân-vieân caùc caáp maø ñoaøn Taâm-Lyù-Chieán trong khi sinh-hoaït taïi caùc ñôn-vò, coù nhieäm-vuï khuyeán-khích vaø thu-nhaän ñeå trình thaúng leân Tö-Leänh Haûi-Quaân. Trong thôøi-gian naøy, nhöõng aâm vang cuûa chuyeán coâng-taùc taïi caùc ñôn-vò xa vaãn tieáp-tuïc doäi veà. Toâi möôïn moät soá haûi-ñoà töø Phoøng 2, nghieân-cöùu nhöõng ñòa-danh cho chuyeán coâng-taùc tôùi. Toâi nhìn laïi Duyeân-ñoaøn 16 vaø nghó mieân-man ñeán vuøng ñaát nhieàu nuùi vaø ít ruoäng naøy. Moät vuøng ñaát maø suoát chín naêm khaùng-chieán choáng Phaùp, ñaây laø vuøng kieåm-soaùt cuûa Vieät-Minh.

Tröôùc khi taäp-keát ra Baéc, theo tinh-thaàn Hieäp-Ñònh Geneøve, Vieät-Minh toå-chöùc nhöõng ñaùm cöôùi taäp-theå giöõa caùc caùn-binh cuûa hoï vôùi caùc coâ gaùi ñòa-phöông, nhaèm taïo söï lieân-laïc chaët-cheõ giöõa ngöôøi ñi, keû ôû, haàu deã hoaït-ñoäng sau naøy. Ñoù laø moät keá-hoaïch laâu daøi vaø thaâm-ñoäc. Nhaø vaên Voõ-Phieán ñaõ nhìn thaáy yù-ñoà aáy cuûa Vieät-Minh. Quaû ñuùng nhö theá.

Sau naøy khi cuoäc chieán Baéc Nam khôûi daäy, Coäâng-Saûn ñaõ leùn-luùt veà, ñem theo nhöõng treû con ra Baéc, huaán-luyeän ñeå sau ñoù thaû veà hoaït-ñoäng. Keá-hoaïch naøy nhaø vaên Voõ-Phieán goïi laø “Baét Treû Ñoàng Xanh”. Do ñoù toâi lo-laéng, boàn-choàn. Caøng tìm hieåu, caøng theo doõi chieán-söï, toâi caøng thaáy lo-laéng cho Thoâng.

Moät buoåi saùng, saùng ngaøy 7 thaùng 8 naêm 1967, tin töø Trung-Taâm Haønh-Quaân cho hay “Ñeâm qua sau traän phaùo-kích aùc-lieät, hai tieåu-ñoaøn Coäng-quaân ñaõ aøo-aït taán-coâng Duyeân-ñoaøn 16 taïi Coå-Luõy. Ñôn-vò ñaõ phaûn-öùng maõnh-lieät. Ñöôïc söï hoã-trôï cuûa nhöõng chieán-ñónh PCF, vaø nhaát laø coù söï phaûn phaùo cuûa HQ 10, Nhöït-Taûo, caên-cöù ñaõ ñaåy lui ñöôïc nhieàu ñôït taán-coâng aùc-lieät cuûa ñòch. Nhöng Chæ-Huy-Tröôûng Duyeân-ñoaøn, HQ Trung-UÙy Nguyeãn-ngoïc-Thoâng ñaõ töû traän”.

Toâi ñoùn nhaän tin naøy thaät baøng-hoaøng nhöng nhö ñaõ lôø-môø thaáy bieát ñaâu ñoù trong tieàm-thöùc. Vaø thaät khoå cho toâi, toâi laïi laø ngöôøi phaûi thoâng-baùo tin naøy cho gia-ñình Thoâng. Thoâng, ngöôøi baïn cuøng khoùa. Thoâng coøn treû quaù, môùi 25 tuoåi, vinh-thaêng Ñaïi-UÙy. Thi-haøi Thoâng ñöôïc ñöa veà quaøn taïi Vieät-Nam Quoác-Töï, toâi vaø baèng-höõu cuøng khoùa coù ñeán canh xaùc vaø phaân-öu. Ngoaøi thaân-nhaân cuûa Thoâng maø toâi haèng quen bieát, coù moät ngöôøi con gaùi phuû kín maët baèng nhöõng vuoâng khaên traéng, ñaïi tang, chæ loù ra ñoâi maét suõng nöôùc, söng vuø. Ngöôøi con gaùi aáy nöùc-nôû, choaøng ngöôøi leân naép aùo quan. Toâi chaéc ñaây laø ngöôøi con gaùi coù tieáng cöôøi khuùc-khích ôû sau nhaø beáp khi toâi ñeán coâng-taùc taïi Coå-Luõy, Duyeân-ñoaøn 16. Duø chuù-yù, cho ñeán luùc aáy toâi vaãn chöa nhìn ñöôïc maët ngöôøi con gaùi naøy. Hoâm tieãn Thoâng laàn cuoái, toâi phaûi ñi coâng-taùc, neân khoâng döï ñöôïc. Baïn beø keå laïi, ñaùm ma Thoâng ñi giöõa Saøi-Goøn naéng chaùy. Nhöõng só-quan cuøng khoùa maëc ñaïi-leã, ñeo kieám tieãn ñöa Thoâng, ñi moät haøng daøi. Khi haï huyeät, hai haøng só-quan tuoát kieám laøm thaønh hình chöõ V, quan-taøi Thoâng ñi ôû giöõa. Khi haï huyeät, ngöôøi con gaùi töø Quaûng-Ngaõi maëc ñaïi tang, laên-loän treân mieäng huyeät, keâu khoùc thaät laø thaûm-thieát. Tuy chöa heà coù moät höùa-heïn gì, gia-ñình chöa bieát, nhöng thaáy taám loøng xoùt thöông cuûa coâ quaù thieát-tha, cuï thaân-sinh ra Thoâng coù tôùi naém tay coâ gaùi naøy vaø noùi :


- “Thoâi con, Thoâng noù vaén soá. Nhöng Thaày cuõng coi con nhö con Thaày ...”

Coâ gaùi lui ra, nhöõng caùnh hoa, nhöõng naém ñaát cuûa beø-baïn, thaân-nhaân ñöôïc töø-töø neùm xuoáng. Treân ngoâi moä môùi, nhöõng taûng ñaát môùi cuõ ñöôïc ñaáp leân cao, treân phuû laù quoác-kyø. Moïi ngöôøi laàn-löôït ra veà, ngöôøi con gaùi coøn guïc ñaàu treân naám moä, khoùc ngaát, daõ-döôïi ... Theo tin cuûa moät thaân-nhaân cuûa Thoâng hieän ôû Hoa-Kyø cho hay:

- “Cuï thaân-sinh ra Thoâng noùi raèng, ñaèng naøo Thoâng, ngöôøi nhaø mình cuõng ñaõ maát roài. Cheát nhö theá cuõng laø vinh-quang. Cheát maø coù ngöôøi thöông-xoùt cuõng laø ñieàu an-uûi”.

Do ñoù gia-ñình ñaõ cho pheùp ngöôøi baïn gaùi cuûa Thoâng ñeå tang. Vaãn theo nguoàn tin naøy, trong nhöõng ngaøy ñoùng taïi Duyeân-ñoaøn 16, aùp-löïc cuûa ñòch thaät laø khoác-lieät. Ñòch ñaõ treo giaûi ai gieát ñöôïc Thoâng seõ ñöôïc Vieät-Coäng thöôûng moät trieäu ñoàng. Traän ñaùnh vaøo Duyeân-ñoaøn 16 ñöôïc keå laø aùc-lieät, vaø coù nhieàu döõ-kieän laø ñôn-vò bò noäi-tuyeán. Sau traän ñaùnh teân caän-veä cuûa Thoâng bieán maát, coù theå ñoù laø teân noäi-tuyeán cuûa ñòch gaøi vaøo. Cuõng coù ngöôøi noùi:

- “Caùi coâ naøy laø gì cuûa Thoâng maø khoùc thöông quaù vaäy. Hay laø ngöôøi cuûa phía beân kia ...”

Cuoäc chieán bi-thöông vôùi bieát bao khoå-luïy, moãi luùc moãi theâm khoác-lieät, caâu hoûi treân ñaõ chìm vaøo queân laõng. Nhöõng haän-thuø choàng-cheùo vôùi thöông yeâu, quaán chaët laáy nhau. Bom ñaïn töø nhöõng phöông trôøi xa ñoå tôùi. Maùu xöông ngöôøi Vieät moãi luùc moãi tan-taønh. Bieát bao thanh-nieân nhö Thoâng ñaõ cheát. Cheát vôùi caû moät taám loøng trung-tín gìn-giöõ queâ-höông. Hoï laø nhöõng ngöôøi anh-huøng cuûa thôøi-cuoäc. Baây giôø, naêm 2000, cuoäc chieán ñaõ nhaït-nhoøa. Ngöôøi con gaùi khoùc thöông Thoâng giôø ôû ñaâu, coù khi naøo trôû laïi Saøi-Goøn thaêm laïi moä Thoâng ñeå buøi-nguøi nhôù laïi. Moät vò thaân-nhaân cuûa Thoâng hieän ôû Myõ coøn noùi:

- “Hoâm ñöa tieãn chuù Thoâng, caû moät khuùc ñöôøng Traàn-quoác-Toaûn ngôïp traéng moät maøu aùo Haûi-Quaân, vôùi côø xí vaø ban quaân-nhaïc. Khi OÂng Tö-Leänh Haûi-Quaân ñeán, roài cöû quoác-thieàu, roài gaén lon Ñaïi-UÙy leân goái ñeå truy-thaêng chuù Thoâng, roài laïi coù gaén Baûo-Quoác Huaân-Chöông nöõa ... OÂng toâi ñau khoå laém, nhöng cuõng thaáy laø caùi cheát cuûa

chuù Thoâng thaät laø danh-döï quaù. OÂng toâi ñaõ ñeå caëp lon, caùi huy-chöông vaø thanh kieám cuûa chuù Thoâng leân baøn thôø, ñaèng sau taám hình cuûa chuù aáy. Sau 75, baøn thôø cuûa chuù Thoâng vaãn khoâng thay ñoåi. Chuù Thoâng laø ngöôøi con aùp uùt trong soá 14 ngöôøi cuûa oâng toâi. Naêm 54, moät ngöôøi con thöù naêm cuûa oâng toâi, keït laïi ôû ngoaøi Baéc, vaøo thaêm oâng toâi. Chuù naøy nhìn leân baøn thôø chuù Thoâng, buøi-nguøi vaø noùi vôùi oâng toâi: ‘Thaät oan-traùi, khoán-khoå cho moät cuoäc huynh-ñeä töông-taøn’ ...”

Taïi sao Duyeân-ñoaøn 16 laïi bò ñòch ngaøy ñeâm

baùm saùt, bao vaây? Nhieàu cuoäc phaùo-kích khoác-lieät vaøo Duyeân-ñoaøn ñaõ lieân-tuïc xaûy ra. Döôùi söï chæ-huy cuûa Thoâng, Duyeân-ñoaøn vaãn ñöùng vöõng vaø lieân-tuïc taïo ñöôïc nhöõng thaønh-coâng lôùn trong vieäc baûo-veä laõnh-haûi Vieät-Nam. Nhieàu taøu ñòch xaâm-nhaäp vaøo vuøng Sa-Kyø, maø ñòch goïi laø cöûa khaåu cuûa Khu 5, ñaõ bò caùc chieán-haïm, chieán-thuyeàn cuûa ta theo doõi, ngaên-chaän vaø ñaùnh chìm. Ñeå coù moät caùi nhìn cuï-theå veà caùc chieán-coâng naøy, chuùng toâi xin trích moät soá döõ-kieän trong taøi-lieäu cuûa Haø-Noäi (Lòch-Söû Haûi-Quaân Nhaân-Daân Vieät-Nam, Döï-Thaûo vaø Toùm-Taét, BTL/HQ 1980, trang 110, 111) nguyeân-vaên nhö sau:

“ ... Naêm 1967, theo chæ-thò cuûa Quaân-UÛy Trung-Öông, ñoaøn taïm döøng chôû haøng cho Nam-Boä ñeå chôû haøng cho Lieân-Khu 5, vôùi yeâu-caàu moïi ñòa-phöông ñöôïc moät chuyeán (...). Taøu 43 xuaát-phaùt ngaøy 8 thaùng 3 naêm 1967, ñeán 23 giôø ngaøy 13 thaùng 7 naêm 1967 bò maùy bay ñòch phaùt-hieän. Ñeán 2 giôø ngaøy 14 thaùng 3 naêm 1967 bò 4 taøu ñòch bao vaây ngaên-chaän (...) Cuoäc chieán-ñaáu ôû ñaây noå ra, cuoái cuøng buoäc ta phaûi phaù huûy taøu”.

“...Taøu 198 xuaát-phaùt ngaøy 6 thaùng 7 naêm 1967, chôû vuõ-khí vaøo cho Quaûng-Ngaõi, sau 10 ngaøy khoân-kheùo löøa ñòch, ñeán 14 thaùng 7 naêm 1967, caùch beán taøu saùu haûi-lyù bò taøu chieán vaø maùy bay ñòch baén phaù ngaên-chaän. Taøu 198 vöøa noå suùng ñaïn traû ñòch vöøa vaän-ñoäng vaøo bôø bieån Ba-Laøng-An. ÔÛ traän naøy thöôïng-uùy chính-trò-vieân Huyønh-ngoïc-Thaïch, thieáu-uùy Phaïm-chuyeân-Nghieäp ñaõ chieán-ñaáu raát duõng-caûm vaø hy-sinh ...”

Haõy bình-tónh nhìn laïi ñoaïn vaên treân. Töø


ngaøy 8 thaùng 3 cho ñeán khi Thoâng bò cheát, ngaøy 6 thaùng 8 naêm 1967, chöa ñaày naêm thaùng trôøi, chöa keå nhöõng chieác taøu ñòch lôûn-vôûn ôû ngoaøi khôi bò caùc chieán-haïm ta theo doõi vaø saên ñuoåi. Rieâng vuøng bieån Ba-Laøng-An, vuøng traùch-nhieäm cuûa Duyeân-ñoaøn 16, do Thoâng chæ-huy, ñaõ coù hai vuï ñaùnh ñaém taøu ñòch. Taøi-lieäu treân cuûa Haø-Noäi ñaõ khoâng noùi ñeán haøng traêm taán vuõ-khí ñaõ bò ta phaù huûy vaø tòch-thu, cuõng khoâng noùi ñeán nhöõng thuûy-thuû-ñoaøn cuûa caùc taøu xaâm-nhaäp bò cheát vaø bò thöông. Ñoù laø moät thieät-haïi naëng-neà cho ñòch. Duyeân-ñoaøn 16, nhö con dao ñaâm vaøo coå, nhö nuùt chaän aán vaøo hoïng, chuùng phaûi tìm moïi caùch gôõ ra. Phaûi gôõ ra baèng ñöôïc. Gôõ ra ñeå traû moái haän-thuø veà hai con taøu bò ta ñaùnh ñaém, veà hai caùi cheát cuûa vieân thöôïng-uùy Huyønh-ngoïc-Thaïch, chính-trò-vieân, vaø teân thieáu-uùy Phaïm-chuyeân-Nghieäp. Gôõ ra ñeå tìm hôi thôû cho caû maët-traän cuûa Khu 5 ñang thôøi soâi-ñoäng. Chuùng ñaõ khoâng thaéng ñöôïc baèng suùng ñaïn vaø söï can-tröôøng, chuùng phaûi tìm caùch khaùc. Baèng moïi caùch duø gian-xaûo nhaát, toán keùm nhaát. Moät trieäu ñoàng ñöôïc chuùng ra giaù cho baát cöù ai gieát ñöôïc Haûi-Quaân Trung-UÙy Nguyeãn-ngoïc-Thoâng, Chæ-Huy-Tröôûng Duyeân-ñoaøn 16. Phaûi chaêng ñoù laø duyeân-côù ñöa ñeán söï hy-sinh cuûa Thoâng. Treân ba möôi naêm ñaõ qua, nhöõng chi-tieát can-tröôøng cuûa quaân-nhaân Duyeân-ñoaøn 16, söï thoâng-minh vaø duõng-caûm cuûa Thoâng ñaõ bò nhaït-nhoøa, queân laõng. Nhöng vôùi nhöõng döõ-kieän cuï-theå trong taøi-lieäu cuûa ñòch neâu treân, cuõng thöøa ñeå chöùng-minh raèng, Duyeân-ñoaøn 16 laø moät ñôn-vò raát xuaát-saéc vaø höõu-hieäu cuûa Haûi-Quaân, cuûa Quaân-Löïc Vieät-Nam Coäng-Hoøa. Thoâng cuõng nhö nhöõng quaân-nhaân döôùi quyeàn anh ñaõ laø nhöõng ngöôøi anh-huøng cuûa Quaân-Löïc, cuûa Mieàn Nam choáng laïi söï xaâm-nhaäp cuûa Haø-Noäi baèng ñöôøng bieån.

Thoâng ôi, trong noãi tan-hoang ñau-ñôùn cuûa

ngaøy taøn cuoäc chieán, chuùng ta, keû soáng cuõng nhö ngöôøi cheát ñeàu coù nhöõng noãi ñau chung. Tröôùc ñaây, trong thaâm taâm toâi, coù luùc toâi ñaõ nghó raèng “Thoâng treû quaù, Thoâng cheát toäi-nghieäp quaù ...”

Nhöng vôùi taøi-lieäu cuûa ñòch ñeå laïi, duø raát ñôn-sô, gian-doái, vaãn phôi baøy roõ-raøng raèng: Duyeân-ñoaøn 16 ñoùng taïi Coå-Luõy quaû laø moät ñôn-vò anh-huøng. Vaø chính Thoâng, anh laø moät ngöôøi anh-huøng. Hai taøu ñòch, haøng traêm taán vuõ-khí, hai só-quan cuûa ñòch vaø thuûy-thuû-ñoaøn cuûa hai taøu naøy ñaõ vuøi thaân trong vuøng bieån traùch-nhieäm cuûa Thoâng. Thoâng coù theå mæm cöôøi raèng söï hy-sinh cuûa Thoâng, ñòch ñaõ traû baèng moät giaù raát ñaét. Laø nhöõng ngöôøi cuøng khoùa, chuùng toâi khoâng bao giôø queân anh. Chuùng toâi haõnh-dieän vì anh. Thoâi nguû yeân ñi nheù, Thoâng ôi. Neáu Thoâng coù soáng ñeán baây giôø, Thoâng cuõng seõ nhö chuùng toâi, vaø nhö bao nhieâu ngöôøi nöõa, phaûi ngaäm-nguøi, uaát-öùc, nhö thi-só Thanh-Nam ñaõ noùi hoä chuùng ta raèng:

“Canh baïc chöa chôi maø heát voán Côø coøn nöôùc ñaùnh phaûi ñaønh thua”

Nguû yeân ñi nheù, Thoâng ôi. Thoâng ñaõ soáng nhö moät ngöôøi trai cuûa thôøi-cuoäc. Caùi cheát cuûa Thoâng röïc-rôõ nhö moät vöøng Ñoâng hieän leân ôû vuøng bieån queâ nhaø.

Thaùng 12 naêm 2000

Taøu SL-4 cuûa Haûi-Quaân Coäng-Saûn Baéc-Vieät bò ghe Yabuta vaø ghe Chuû-Löïc thuoäc duyeân-ñoaøn chaän baét.


Anh-Thi

Hoa Bieån


Chieán-haïm tuaàn-döông

Capt. William D. Parson (USN retired)


oâi laáy choàng naêm 19 tuoåi, ñang hoïc ñeä nhaát thì boû ngang ñeå ñi theo tieáng goïi cuûa tình-yeâu. Choàng toâi laø moät só-quan Haûi-Quaân, khoùa 13. Anh baét ñaàu taùn-tænh toâi vaøo chieàu moàng moät

Teát naêm 1967, toâi vöøa böôùc sang tuoåi 18 ñöôïc moät ngaøy. Töø khi quen nhau, cuoäc ñôøi toâi cuõng baét ñaàu theo caùi noåi troâi cuûa ngöôøi thuûy-thuû. Naêm 1967, anh ñang ôû Caàn-Thô thì ñöôïc leänh thuyeân-chuyeån veà chieán-haïm. Cuoái naêm 1967 - nhaân moät chuyeán nghæ beán - chuùng toâi laøm ñaùm hoûi. Ñaùm hoûi xong, anh theo taøu coâng-taùc Phuù-Quoác, rôøi Saøi-Goøn 28 Teát. Anh vaãn hay ñuøa nhaéc maáy caâu thô trong baøi maøu tím hoa sim, ñoåi ñi maáy chöõ:

Toâi ôû ñôn-vò veàHoûi nhau xong laø ñi

Roài tieáp tôùi Teát Maäu-Thaân, toâi ôû Caàn-Thô maø cuõng phaûi chaïy tôùi moät caên nhaø coù töôøng gaïch vaø haàm truù-aån ñeå taïm-truù, loøng vaãn nôm-nôùp lo cho anh, khoâng bieát anh coù bò gì khoâng? Sau naøy nghó laïi thaáy mình thaät laø ngôù-ngaån, ñi lo cho ngöôøi treân taøu chieán ôû ngoaøi bieån khôi, thaân mình ñaïn reùo beân

thieáp Ra QuaN-aûi

Phaïm-thò Bích-Vaân

tai ngaøy ñeâm laïi khoâng lo.Ngoaøi bieån, anh vaãn vieát thö ñeàu cho toâi vaø

hoaïch-ñònh ñaùm cöôùi vaøo thaùng 10 naêm 1968. Toâi coù hoûi anh sao gaáp vaäy vì toâi muoán ñeå thi cho xong ñaõ. Anh laïi giôû chaâm-ngoân cuûa caùc cuï xöa, laïi ñoåi ñi maáy chöõ :

Cöôùi vôï thì cöôùi lieàn tayChôù ñeå laâu ngaøy thaèng khaùc nhaøo voâ.

Ñaùm cöôùi xong anh laïi ñi. Toâi vaãn ôû Saøi-Goøn vôùi oâng baø ngoaïi toâi. Nhöõng chuyeán coâng-taùc dai-daúng cuûa anh ñaõ laøm toâi moûi-moøn, toâi xin vaøo laøm thö-kyù ôû toøa-aùn Saøi-Goøn. Ñöôïc ít laâu toâi mang baàu ñöùa con ñaàu loøng. Anh laïi ñöôïc leänh thuyeân-chuyeån ñi laøm haïm-tröôûng moät chieán-haïm khaùc, vaø cöù theá, toâi vaãn moûi-moøn nhöng laàn naøy laïi oâm theâm con ñeå meï con cuøng chôø ñôïi.

Muøa thu 1970, anh ñöôïc leänh thuyeân-chuyeån veà Vuøng Hai, queâ anh ôû Nha-Trang, toâi nghó buïng: roát cuoäc roài mình cuõng veà laøm daâu ñaây.

Veà Nha-Trang, toâi nghó coù leõ chuùng toâi seõ ñöôïc gaàn-guõi nhau vaøi naêm ôû caùi thaønh-phoá bieån thaät tình-töù naøy, naøo ngôø hai ngaøy sau anh cho bieát

T


laø anh ñöôïc chæ-ñònh ñi laøm Duyeân-Ñoaøn-Tröôûng Duyeân-ñoaøn 21. Toâi khoâng maáy ngaïc-nhieân vì boá toâi laø só-quan truyeàn-tin, töø nhoû toâi ñaõ ñi theo boá heát Pleiku, Ban-Meâ-Thuoät, ñeán Vuõng-Taøu, Caàn-Thô. Toâi chæ hoûi anh Duyeân-ñoaøn 21 ôû ñaâu? Anh cho bieát Duyeân-ñoaøn 21 laø duyeân-ñoaøn ñòa-ñaàu cuûa Vuøng II Duyeân-Haûi, caùch Qui-Nhôn ñoä 60 caây-soá veà phía Baéc.

- Em coù ñi theo anh ñöôïc khoâng?- Anh chöa bieát, ñeå anh ra ñoù ít laâu, chuaån-bò

choã aên choã ôû roài ñöa em vôùi con ra sau.Anh nhaän ñôn-vò ngaøy 10 thaùng 10 naêm 1970.

Toâi nhôù hoaøi vì laø ngaøy Song Thaäp, deã nhôù. Khoaûng nöûa thaùng sau anh trôû veà Nha-Trang ñeå hoïp ñôn-vò tröôûng haøng thaùng. Hoïp xong, anh trôû laïi ñôn-vò moät mình. Tröôùc khi ñi anh coù daën toâi chuaån-bò, anh seõ cho ngöôøi veà ñöa toâi ra Ñeà-Gi trong voøng vaøi ba tuaàn-leã. Ñeà-Gi laø caùi ñòa-danh choã anh ñoàn-truù, nghe laï hoaéc. Trong maáy ngaøy anh veà hoïp, anh noùi cho toâi bieát veà Ñeà-Gi ñeå toâi chuaån-bò tinh-thaàn, toâi khoâng maáy lo-laéng vì ôû ñaâu chaúng ñöôïc, mieãn coù anh laø ñöôïc roài.

Töø Nha-Trang tôùi Ñeà-Gi phaûi qua hai laàn ñoåi xe. Theo xe ñoø töø Nha-Trang tôùi Qui-Nhôn, sang qua xe khaùc theo quoác-loä soá 1 veà phía Baéc tôùi moät choã coù teân laø Chôï Goàm roài töø Chôï Goàm ñi Ñeà-Gi baèng xe lam. Toâi hoaøn-toaøn troâng caäy vaøo söï saép xeáp cuûa chuù Nghóa, ngöôøi haï-só-quan anh nhôø veà ñoùn toâi. Cho tôùi baây giôø, ngoài nhôù laïi caùi ñoaïn ñöôøng xe lam ñoù löng toâi vaãn coøn ñau.

Xe lam ngöøng ôû chôï xaõ, toâi aüm con, chuù Nghóa xaùch hoä hai caùi vali, ñi boä vaøo caên-cöù. Gaàn muøa ñoâng ôû mieàn Trung, saùu, baûy giôø chieàu trôøi ñaõ chaïng-vaïng. Coång Duyeân-ñoaøn ñaõ ñoùng, keùo raøo keõm gai, chuù Nghóa keâu ngöôøi lính gaùc môû coång. Toâi nhôù loaùng-thoaùng lôøi chuù Nghóa:

- Tao ñoùn Baø Tröôûng, xe treã, maøy môû cöûa leï leân.

Laàn ñaàu tieân toâi nghe hai tieáng “Baø Tröôûng”, toâi coù bieát gì ñaâu, môùi 21 tuoåi ñaàu, vöøa boû gheá nhaø tröôøng ..., toâi baät cöôøi.

Vaøo caên-cöù taém röûa thay quaàn aùo xong, chuùng toâi ra duøng côm toái chung vôùi caùc só-quan trong ñôn-vò. Baøn aên ñöôïc keâ trong phoøng laøm vieäc cuûa anh. Ba só-quan ñang ngoài chôø, anh giôùi-thieäu. Toâi

thaáy caùc vò só-quan coù veû ngaïi-nguøng hay ngaïc-nhieân, coù leõ hoï khoâng ngôø toâi coøn nhoû quaù! Con toâi ñaõ nguû gaø, nguû gaät treân gheá, toâi cuõng thaám meät sau moät ngaøy nhaûy heát xe naøy qua xe khaùc. Toâi ñònh buïng sau böõa côm vaøo doïn-deïp ñoà-ñaïc moät chuùt roài ñi nguû. Anh daën toâi:

- Em cöù ñi nguû tröôùc, anh ñi moät voøng caên-cöù roài seõ veà nguû sau, anh ñaõ daën chuù Nghóa neáu coù phaùo-kích thì chuù Nghóa seõ chaïy leân ñoùn em vaø con xuoáng Phoøng Haønh-Quaân.

Toâi nghó buïng: laøm gì maø gheâ theá, chaéc anh muoán huø em chöù gì?ï

Khoaûng 11 giôø ñeâm, toâi vöøa ñaët löng xuoáng, chöa kòp chôïp maét thì nghe suùng noå. Toaøn tieáng ñaïi-baùc, nghe gaàn quaù, nhö saùt beân vaùch. Con toâi, thaèng Chinh, khoùc theùt, toâi ruïng-rôøi luoáng-cuoáng oâm con boø laên boø caøng xuoáng saøn xi-maêng. Ñaïn vaãn tieáp-tuïc noå, toâi nghe tieáng chuù Nghóa ñaäp cöûa:

- Baø Tröôûng, Baø Tröôûng, tuïi noù phaùo, môû cöûa, môû cöûa.

Toâi luyùnh-quyùnh leát laïi keùo then gaøi cöûa sau, chuù Nghóa aäp vaøo vôùi caây ñeøn pin, voäi-vaøng aüm thaèng Chính, ñöa caây ñeøn pin cho toâi:

- Baø chaïy theo toâi.Chaân toâi teâ-daïi teù leân teù xuoáng, leát-beát chaïy

theo, chuù Nghóa phaûi ngöøng laïi maáy laàn keùo toâi daäy. Phoøng Haønh-Quaân chæ caùch phoøng nguû cuûa vôï choàng toâi chöøng 30, 40 thöôùc maø sao toâi thaáy nhö xa caû caây-soá. Roát cuoäc roài toâi cuõng tôùi ñöôïc Phoøng Haønh-Quaân. Chuù Nghóa noùi vôùi toâi:

- Baø bình-tónh, ruûi noù phaùo truùng ngay treân noùc môùi suïp noåi haàm naøy.

Toâi coù caàn bieát maáy chuyeän ñoù ñaâu, toâi khoâng thaáy anh ôû ñoù, hoûi chuù Nghóa:

- OÂng aáy ñi ñaâu roài?Chuù Nghóa noùi:- OÂng Tröôûng ñang ôû choã uï suùng coái. Toâi naøo bieát suùng coái suùng chaøy gì ñaâu, loøng

roái nhö tô voø; ñaïn cöù tieáp-tuïc noå nhöng coù leõ hôi thöa nhòp hôn, khoâng bieát choã anh ñang ñöùng coù haàm bao caùt ñeå nuùp khoâng? Thaèng Chinh ñaõ nín, maét môû thao-laùo, sôï ñieáng. Thieáu-UÙy An, Chæ-Huy-Phoù, toâi ñaõ gaëp trong böõa côm toái, cuõng coù maët trong Phoøng Haønh-Quaân, ñang baän roän lieân-laïc maùy cuõng coá-gaéng quay laïi chæ toâi:


- Beân kia, sau l öng phoøng naøy coù caùi saïp goã coù neäm, chò cho chaùu qua ñoù nguû ñôõ ñi.

Toâi nhö caùi maùy, aüm con qua ngaên haàm beân caïnh. Vöøa ñaët con naèm xuoáng, toâi nghe tieáng anh treân maùy truyeàn-tin, toâi khoâng nhôù anh noùi gì, nhöng caàn gì, chæ nghe ñöôïc tieáng anh luùc naøy laø toâi ñaõ thaáy ñôõ lo roài.

Suùng ñaõ ngöøng noå, toâi nghe tieáng maùy lieân-laïc baùo-caùo lieân hoài, hình nhö khoâng coù ai bò thöông, roài toâi nghe tieáng anh vaøo Phoøng Haønh-Quaân, noùi vôùi Thieáu-UÙy An:

- Anh coù lieân-laïc Vuøng ñöôïc khoâng?Tieáng Thieáu-UÙy An traû lôøi: - Daï, Chæ-Huy-Phoù Vuøng ñang chôø Chæ-Huy-

Trö ôûng. Toâi nghe anh goïi treân maùy, hình nhö noùi

chuyeän vôùi Vuøng Hai. Anh daën Thieáu-UÙy An cho toaùn kích ñi voøng caên-cöù xem xeùt thieät-haïi, ghe khoâng ñö ôïc veà caëp caàu, goïi cho caùc ghe ngoaøi vuøng coâng-taùc bieát laø gia-binh ñeàu bình-an voâ söï, taêng-cöôøng caùc voïng gaùc, nhôù ñoåi qua soá 2, nhôù ñoåi qua soá 2. Boãng döng toâi thaáy buoàn böïc voâ cuøng, anh vaøo Phoøng Haønh-Quaân ñaõ 15 phuùt, lieân-laïc ñuû moïi nôi, noùi chuyeän vôùi moïi ngöôøi trong Phoøng Haønh-Quaân maø khoâng theøm hoûi tôùi toâi vôùi con moät tieáng, toâi ñaâm giaän. Côn giaän cuûa toâi chöa kòp boäc-phaùt thì anh böôùc qua, gioïng ñuøa côït:

-Hoài toái, anh coù noùi vôùi em laø neáu coù phaùo-kích thì chuù Nghóa ñoùn em xuoáng Phoøng Haønh-Quaân, em cho laø anh huø em phaûi khoâng? Baây giôø em tin chöa? ôû ñaây cöù heã coù baø Tröôûng môùi tôùi laø tuïi noù daøn-chaøo kyõ laém, suùng ñaïi-baùc baén vaøi ba chuïc quaû, coøn hôn laø tieáp ñoùn toång-thoáng.

Côn giaän bay ñi ñaâu maát tieâu, toâi c öôøi, nhìn ñoàng-hoà, gaàn 1 giôø saùng. Toâi noùi vôùi anh:

- Em meät quaù, baây giôø ñöôïc veà phoøng chôïp maét ñöôïc moät chuùt thì ñôõ quaù.

Anh noùi: - ÖØ, ñeå anh ñöa em veà phoøng.Anh aüm thaèng Chinh treân vai, naém tay toâi rôøi

khoûi Phoøng Haønh-Quaân. Toâi chôït nhôù hoài naõy anh cöù daën ñi daën laïi Thieáu-UÙy An “Nhôù ñoåi qua soá hai”.

Toâi hoûi anh:- Ñoåi qua soá hai laø caùi gì vaäy anh? Anh noùi :

-Thì baø soá moät ôû ñaây bò phaùo, phaûi cho baø soá hai hay cho baû möøng chöù sao!

Toâi veùo tay anh moät caùi thaät ñau, anh baät cöôøi giaûi-thích, vaãn gioïng ñuøa côït:

-Anh nghi tuïi Vieät-Coäng baén ñaïi-baùc daøn-chaøo em xong, roài cho ngöôøi chui vaøo taùn-tænh em neân ra leänh ñoåi aùm-hieäu ñeå coù thaèng naøo loaïng-quaïng laø döùt lieàn, anh ghen maø.

- Boä ñeâm naøo ôû ñaây cuõng coù suùng noå sao anh?- Em laøm nhö ñeâm naøo cuõng coù baø Tröôûng

môùi tôùi vôùi anh chaéc. Toâi laïi veùo tay anh moät caùi nöõa, roõ ñau.Ñeâm ñaàu tieân sao ñi chaäm quaù, toâi cöù söõng-sôø

nôm-nôùp vôùi tieáng phaùo-kích. Töø tröôùc tôùi nay toâi chöa heà nghe tieáng ñaïi-baùc saùt raït nhö vaäy. Thaèng Chính ñaõ nguû say, anh ñang ngoài ôû phoøng laøm vieäc, phoøng laøm vieäc cuûa anh chæ caùch phoøng nguû coù moät böùc vaùch, tieáng anh noùi chuyeän vôùi caùc só-quan toâi nghe ñöôïc heát nhöng khoâng ñeå yù vì quaù meät-moûi. Toâi loaùng-thoaùng nghe anh noùi voùi vaøo:

- Em raùng nguû moät chuùt ñi, anh caàn phaûi ñi moät voøng roài môùi veà nguû ñöôïc.

Toâi khoâng traû lôøi, loøng buoàn röôøi-röôïi. Toâi raùng tìm giaác nguû maø sao hai caâu thô toâi ñaõ ñoïc ñöôïc ñaâu ñoù laïi cöù lôûn-vôûn:

Nôi anh ôû maët trôøi khoâng moïc nöõaChæ töøng ñeâm aùnh ñaïn raïng chaân trôøi.

Khoâng bieát toâi nhôù coù ñuùng khoâng, nhöng caàn chi, baây giôø, ñaây khoâng chæ laø nôi anh ôû maø cuõng laø nôi toâi ôû nöõa.

Toâi thöùc daäy khoaûng baûy giôø saùng, anh ñaõ daäy tröôùc toâi töø laâu, ñang uoáng caø-pheâ vôùi maáy só-quan tröôùc hieân. Thaáy toâi böôùc ra, maáy só-quan gaät ñaàu chaøo. Thieáu-UÙy Trieát hoûi toâi:

- Toái qua chò ñö ôïc daøn-chaøo kyõ quaù, chaéc chò ngaïc-nhieân laém.

Toâi cöôøi traû lôøi:- Toâi sôï muoán cheát luoân maø sao toâi thaáy ôû ñaây

ai cuõng coi phaùo-kích nhö giôõn chôi vaäy? Thieáu-UÙy An chen vaøo:- Trôøi keâu ai naáy daï chò ôi, hôi söùc naøo maø

sôï, chò ôû ñaây ít laâu roài quen ñi.Toâi cöôøi, caûm thaáy an loøng moät chuùt.


Anh noùi :- Hoâm nay ñaëc-bieät coù em taân ñaùo, anh môøi

em vôùi caùc só-quan aên saùng, ôû ñaây coù moùn huû-tieáu moùng heo haàm vôùi ñoà bieån raát ñaëc-bieät.

- Huû-tieáu moùng heo haàm nghe laï quaù!- Moät caùi gioø heo naáu huû-tieáu baûy ngaøy, ngaøy

ñaàu coøn coù tí thòt, tí da, qua ngaøy thöù hai chæ coøn xöông vôùi moùng, cho theâm maáy con khoâ möïc vaøo naáu tieáp, tôùi ngaøy thöù baûy thì xöông vôùi moùng cuõng ruïc luoân, ngon laém, em cöù aên thöû seõ thaáy huû-tieáu ôû ñaây thuoäc loaïi sö toå cuûa huû-tieáu Thanh-Xuaân Chôï Cuõ.

Thieät ñuùng nhö anh noùi, Thanh-Xuaân coù laáy nöôùc röûa baùt naáu huû-tieáu chaéc cuõng khoâng ñeán noãi dôû nhö vaäy, sö toå thieät!

Vaäy maø toâi cuõng aên gaàn heát toâ huû-tieáu, keå cuõng laï.

AÊn saùng vöøa xong thì con toâi cuõng vöøa thöùc daäy, khoâng thaáy toâi neân oøa khoùc, toâi voäi-vaøng caùo lui trôû vaøo phoøng, anh noùi vôùi theo:

- Nöôùc soâi vôùi söõa coù saün treân baøn, em pha cho con, ñoä chín giôø anh seõ ñöa em ñi moät voøng ñeå chieâm-ngöôõngï thaéng caûnh ôû ñaây.

Buoåi saùng ôû ñaây thaät eâm-ñeàm, ñeâm phaùo-kích vöøa qua bay ñi ñaâu maát chæ coøn ñeå laïi vaøi hoá ñaïn ngoaøi baõi ñaát troáng phía Nam caên-cöù, trôøi trong vaét khoâng moät gôïn maây, phía Ñoâng maët bieån phaúng-lì, xanh thaúm. Ñöùng tröôùc hieân, choã toâi ôû nhìn ra bieån, baûi caùt traéng chaïy daøi xa tít. Anh aüm con, toâi ñi theo, laëng-leõ nghe anh höôùng-daãn. Hoùa ra choã toâi ôû, môû cöûa tröôùc ra ñoä 30 thöôùc laø tôùi Phoøng Haønh-Quaân, nôi toâi nuùp phaùo toái qua, beân traùi ñoä 20 thöôùc laø kho ñaïn, nhaø maùy ñeøn; phía Taây, saùt haøng raøo keõm gai laø nhaø daân, ña-soá maùi tranh luïp-xuïp, phía Baéc laø khu gia-binh, löng döïa ra ñaàm Ñeà-Gi.

Ñi qua khu gia-binh toâi gaät ñaàu chaøo, toâi coù caûm-giaùc moïi caëp maét ñoå doàn vaøo toâi, toâi coøn nghe tieáng xaàm-xì sau löng.

- Baø tröôûng naøy coøn nhoû quaù.Anh ngöøng laïi gaàn moät haàm nuùp phaùo tröôùc

khu gia-binh, noùi vôùi ñaùm ñoâng ñang tuï laïi ñoù, hình nhö ñeå coi maét toâi.

- Toâi ñöa baø xaõ toâi ñi moät voøng ñeå giôùi-thieäu vôùi gia-binh, lôõ coù phaùo-kích baû chaïy loän haàm thì ñöøng coù ñuoåi baû ra khoûi haàm nghe.

Caû gia-binh cuøng cöôøi, vui-veû.Anh ñöa toâi vôùi con xuoáng caàu ghe, moät chieác

ghe ñang noå maùy chôø saün, chaéc laø anh ñaõ daën tröôùc neân khi chuùng toâi böôùc xuoáng, ghe thaùo daây chaïy ngay. Anh aüm con vaøo buoàng laùi, ñaët noù ngoài caïnh ngöôøi nhaân-vieân ñang laùi, thaèng nhoû thích quaù nhaøo voâ oâm tay laùi lieàn, anh nhaân-vieân aüm noù vaøo loøng ñeå cho cu caäu tha-hoà nghòch-ngôïm vôùi tay laùi.

Beân ngoaøi, treân saøn ghe tröôùc buoàng laùi coù keâ hai caùi gheá döïa, moät caùi baøn con, chuùng toâi ngoài ngaém trôøi nöôùc, maët ñaàm phaúng-laëng, phaûng-phaát chuùt hôi söông chöa tan haún trong naéng sôùm. Moät nhaân-vieân mang ra cho chuùng toâi hai ly traø boác khoùi, gioù nheï, hôi se laïnh nhöng toâi laïi thaáy aám-aùp, bình-yeân beân anh. Toâi hoûi anh:

- Mình laáy ghe ñi chôi coù phaûi xin pheùp ai khoâng anh?

Anh cöôøi, vaãn gioïng ñuøa côït (luùc naøo anh cuõng ñuøa côït ñöôïc caû):

- ÔÛ ñôn-vò naøy ai cuõng xin pheùp anh, anh chæ cho pheùp chôù khoâng xin pheùp, em ôû ñaây ít laâu roài seõ bieát, vôï con lính traùng seõ leân naên-næ vôùi baø tröôûng ñeå xin cho choàng naøy noï, anh daën em tröôùc laø neáu coù baø naøo gaëp em ñeå nhôø caùi naøy caùi noï thì em cöù noùi vôùi hoï laø vaøo hoûi anh chöù em khoâng bieát; chieàu nay anh seõ cho hoïp ñôn-vò laïi ñeå daën tröôùc, baø naøo leân oøn-eûn vôùi em laø chæ laøm khoå choàng baû thoâi, coù baø naøo bieáu moùn naøy moùn kia em tuyeät-ñoái khoâng ñöôïc nhaän; maáy chuyeän naøy xem ra nhoû-nhaët nhöng anh bieát nhieàu oâng ñôn-vò tröôûng ñaõ bò mang tieáng vì caùc baø vôï thích nhaän quaø bieáu xeùn.

Thaáy anh coù veû nghieâm-troïng khi noùi vôùi toâi vieäc naøy, toâi mau-maén:

- Anh ñöøng lo, em seõ khoâng nhaän quaø caùp cuûa baát cöù ai, vaû laïi em coù caàn maáy thöù ñoù ñaâu, em chæ caàn coù anh.

Anh cöôøi, boùp nheï tay toâi.Ghe chaïy moät voøng quanh ñaàm, anh noùi sô

-löôïc veà Duyeân-ñoaøn 21; hoùa ra ñaây laø ñòa-ñieåm thöù ba, tröôùc ñaây Duyeân-ñoaøn ñoùng ôû cöûa Tam-Quan vaø moät hoøn ñaûo naøo ñoù maø toâi khoâng nhôù teân. Tam-Quan laø quaän cöïc Baéc cuûa tænh Bình-Ñònh, thöïc tình toâi chaúng caàn bieát vò-trí cöûa Tam-Quan nhöng caùi teân cöûa Tam-Quan gôïi leân hình-aûnh traán-thuû


löu-ñoàn, hình-aûnh ngöôøi ra aûi Baéc, aûi Nam-Quan. Phaûi roài aûi Nam-Quan. Toâi cöôøi noùi vôùi anh:

- Em tha áy anh nhö ngöô ø i traán-thuû löu-ñoàn ngaøy xöa.

- T h ì a n h ñang traán-thuû löu-ñoàn ñaây chöù coøn gì nöõa, chæ hôn ngaøy xöa laø coù em ñi theo chöù khoâng coù caûnh thieáp trong khung cöûa, chaøng ngoaøi chaân maây nöõa.

Muøa möa tôùi. Toâi ñaõ bieát möa Saøi-Goøn, möa Caàn-Thô roài nhöng ñem so-saùnh vôùi möa mieàn Trung thì khoâng khaùc gì ñem ly nöôùc so-saùnh vôùi doøng soâng. ÔÛ mieàn Trung hình nhö ai cuõng bieát caâu “oâng tha maø baø khoâng tha, haøng naêm coù luït haêm ba thaùng möôøi”. Khoaûng 23 thaùng 10, lòch ta, möa baõo döõ-doäi, taàm-taõ, lieân-mieân khoâng döùt. Nghe ñaøi phaùt-thanh noùi gioù hôn 100 caây-soá, caên-cöù chìm ngaäp trong baõo-taùp, maùi toân khu gia-binh troùc ñinh, loäng gioù reân xieát, baàn-baät. Anh maëc aùo laïnh, daàm möa, huy-ñoäng moïi ngöôøi xuùc bao caùt chuyeån leân noùc nhaø ñeå chaän cho toân khoûi bay, möa gioù tôi-bôøi maø gia-binh laïi raát haêng-say trong coâng-vieäc baûo-veä maùi aám naøy. Caên nhaø toâi ôû tröôùc ñaây laø traïm quan-thueá do Taây ñeå laïi, töôøng gaïch raát chaéc-chaén nhöng maùi ngoùi ñaõ muïc, möa doät töù tung, nhaát laø trong phoøng nguû, nöôùc doät thaám xuyeân qua muøng, rôùt ngay xuoáng maët con toâi. Nöûa ñeâm, anh phaûi luùi-huùi traûi neäm xuoáng saøn nhaø, choã khoâng bò doät, caêng muøng cho toâi vôùi con. Gioù aøo-aøo beân ngoaøi, gioù rít qua cöûa chính, cöûa soå, laïnh caét da.

Ñaõ hai ngaøy hai ñeâm roøng-raõ vaãn khoâng taïnh. Toâi thaáy anh lo-laéng quaù ñoãi, mang caû maùy truyeàn-tin veà phoøng lieân-laïc, toâi muoán san-seû vôùi anh moät chuùt nhöng laïi khoâng bieát môû lôøi. Döôøng nhö anh

ñoïc ñöôïc yù-nghó cuûa toâi, giaûi-thích:- Phoøng Haønh-Quaân, giao-thoâng-haøo ngaäp

nöôùc heát, nöôùc ñaàm daâng cao gaàn muoán traøn voâ khu gia-binh, ghe phaûi chaïy leân ñaàm nuùp gioù, neáu giôø naøy Vieät-Coäng cho ñaëc-coâng-thuûy loäi nöôùc taán-coâng vaøo khu gia-binh thì ñoå nôï.

Toâi hoûi anh: - Sao thænh-thoaûng em nghe tieáng suùng lôùn

noå gaàn quaù maø khoâng thaáy ai chaïy nuùp heát vaäy?- Khoâng phaûi phaùo-kích ñaâu, thænh-thoaûng

anh cho baén traùi saùng ñeå caùc ghe treân ñaàm nhìn thaáy nhau, khoûi ñuïng, anh cuõng cho neùm löïu-ñaïn xuoáng nöôùc phía sau khu gia-binh ñeå phoøng ñaëc-coâng Vieät-Coäng, tieáng noå em nghe laø suùng ñaïn cuûa mình, ñöøng lo.

Raïng saùng ngaøy thöù ba hình nhö möa nheï laïi, gioù cuõng dòu bôùt ñi nhieàu nhöng laïnh thaáu xöông. Môùi cuoái thaùng möôøi ta maø laïnh theá naøy, khoâng bieát tôùi muøa ñoâng thöïc söï seõ laïnh côõ naøo. Toâi daäy khaù sôùm, maëc theâm aùo aám, luùi-huùi naáu nöôùc soâi ñeå ñònh taém cho con, anh ñang ôû ngoaøi phoøng laøm vieäc daën voùi vaøo:

- Em ñöøng pha cafeù cho anh, anh ñaõ daën caâu-laïc-boä pha cafeù cho taát caû nhaân-vieân, tí nöõa anh xuoáng uoáng cafeù vôùi moïi ngöôøi. Toâi cuõng nghe anh daën Thieáu-UÙy An chia phieân cho ghe veà caëp


caàu uoáng cafeù.Vöøa taém cho con toâi vöøa nghó buïng. Sao laøm

tröôûng ñôn-vò phaûi lo nhieàu thöù quaù vaäy, phaùo-kích, baõo-toá, bieån ñoäng, bieån eâm, gia-binh ..., caû tôùi cafeù cho nhaân-vieân nöõa. Nghó thì nghó vaäy chöù toâi khoâng heà hoûi anh. Toâi nghe noùi nhieàu baø muoán daønh caùi chöùc ñôn-vò tröôûng cuûa choàng, laøm chi vaäy, toâi khoâng bieát, rieâng toâi, toâi chæ muoán daønh choàng toâi ra khoûi caùi chöùc ñôn-vò tröôûng naøy, anh cöïc quaù!

Muøa heø naêm 1971, môùi khoaûng thaùng 5, thaùng 6 maø trôøi noùng nhö thieâu. Bieån nhö saùt beân vaùch maø sao noùng quaù. Nhieàu hoâm gioù noàm thoåi maïnh quaù, baõi caùt bung leân, mòt-muø. Gioù hoát caùt ñoå vaøo caên-cöù, maùi toân cöù raøo raït töøng hoài, caùt nhö böng kín haøng raøo keõm gai, noùng hoåi. Hình nhö ngaøy naøo cuõng vaäy, cöù khoaûng naêm giôø chieàu gioù nheï laïi, ñoâi luùc toâi thoaùng ngöûi thaáy muøi nöôùc bieån ngaây-ngaây, noàng-naøn. Toâi vaãn thöôøng daét con ñi boä, vöøa taäp cho con ñi, vöøa muoán hít thôû moät chuùt gioù chieàu eâm-aû.

Hình nhö nhòp ñoä chieán-tranh caøng gia taêng, thôøi-gian anh daønh cho toâi vôùi con caøng ngaøy caøng bôùt ñi; ñoâi luùc daét con ñi daïo, khoâng coù anh ñi beân caïnh, toâi caûm thaáy coâ-ñôn, laïi vôù-vaån so-saùnh noãi coâ-ñôn cuûa mình vôùi caùi haøng raøo keõm gai buoàn-baõ trô-troïi, chòu ñöïng möa gioù kia. Toâi laïi mieân-man nghó tôùi anh. Sao anh laïi cöïc-khoå quaù nhö vaäy, toâi töôûng ñi Haûi-Quaân söôùng laém chöù, sao laïi phaûi ñi tôùi caùi choã khæ ho heát noåi, gaø gaùy heát ra hôi naøy. Ñeâm naøo cuõng lo phaùo, ñaëc-coâng, coù ñeâm moät, hai giôø saùng anh chöa ngaõ löng. Maùy truyeàn-tin anh ñeå luoân trong phoøng, nhieàu khi ba, boán giôø saùng anh thöùc daäy lieân-laïc, ñieàu-ñoäng naøy noï.

Tröïc-thaêng ñaùp xuoáng caên-cöù caøng ngaøy caøng nhieàu, caùc oâng lôùn tôùi thaêm lieân-mieân. Tieáng tröïc-thaêng, tieáng ghe roà maùy rôøi beán, tieáng suùng ñaïn xa gaàn voïng veà ngaøy ñeâm laøm noùng theâm caùi khoâng-khí chieán-tranh ôû ñaây, theâm vaøo ñoù caùi khí-haäu khaéc-nghieät cuûa mieàn Trung ñaõ laøm cho toâi caøng ngaøy caøng caûm thaáy meät-moûi vaø baát-an. “May maø coù anh, ñôøi caøng deã thöông”. Khoâng coù anh, toâi tôùi ñaây laøm gì, khoâng ñi theo anh chaéc khoâng bao giôø toâi töôûng-töôïng noãi mình coù theå ôû moät nôi khaéc-nghieät nhö theá, ôû moät haønh-tinh maø moãi laàn toâi daét con ñi chôï laø bao nhieâu ngöôøi

Ghe Chuû-Löïc

doøm ngoù, muoán mua vaøi caùi tröùng gaø cho con aên cuõng phaûi daën tröôùc caû tuaàn-leã, chôø gaø ñeû vaø neå baø Tröôûng laém môùi coù.

Anh coù hai caùi taät. Thöù nhaát laø thích ñuøa côït, chuyeän gì anh cuõng ñuøa ñöôïc caû, thöù hai laø thích thi-vò-hoùa, thích ñem thô vaøo cuoäc soáng haøng ngaøy. Anh thuoäc nhieàu thô, thænh-thoaûng anh cuõng laøm thô nhöng coù leõ khoâng hay neân khoâng cho toâi ñoïc; duø vaäy toâi cuõng laây caùi tính naøy chuùt ít. Toâi ñaõ lôõ thöông anh roài, thoâi thì maáy soâng em cuõng loäi, maáy ñeøo em cuõng qua. Baây giôø toâi ñaõ thaät söï aüm con theo anh vaøo nôi gioù caùt naøy, khoâng bieát toâi coù chia-xeû vôùi anh moät chuùt nhoïc-nhaèn naøo khoâng? Anh vaãn thöôøng noùi vôùi toâi ñôøi lính thuûy khoù maø bieát tröôùc ñöôïc, neân neáu coù dòp soáng gaàn nhau laø phaûi coù nhau, duø cöïc-khoå caùch maáy cuõng khoâng sao. Toâi ñaõ theo anh ra quan-aûi, nhoïc-nhaèn, baõo-taùp ... nghe thì gheâ vaäy nhöng nghó cho cuøng, toâi coù xaù gì. Quan-aûi naøo ngaên ñöôïc tình-yeâu toâi daønh cho anh?


hieác giang-toác-ñónh (River Patrol Boat - PBR) löôùt soùng treân soâng Hoäi-An, höôùng ra cöûa bieån veà phía caên-cöù Duyeân-ñoaøn 14. Toâi ñöùng tröôùc muõi taøu, tay caàm chieác noùn caùt-keùt Haûi-

Quaân, maùi toùc bay beành-boàng trong côn gioù maùt töø bieån ñoâng vaøo moät buoåi saùng söông muø coøn vaán-vöông treân nhöõng taøng caây xanh moïc doïc theo bôø soâng ñaày lau saäy. Xa xa veà phía gaønh ñaù treân coàn ñaát, nhöõng con coø traéng ñang raûo böôùc, chaêm-chuù kieám moài, khoâng ñeå yù ñeán tieáng ñoäng-cô vang doäi vaø nhöõng ñôït soùng nhoû aøo-aït cuoán vaøo bôø töø chieác PBR ñang chaïy ngang qua vôùi toác-ñoä cao.

Nöôùc soâng Thu-Boàn ñuïc ngaàu chöù khoâng trong xanh nhö doøng soâng Höông cuûa coá ñoâ Hueá; ñaùy soâng saâu caïn khoâng ñeàu vaø uoán khuùc qua nhöõng coàn caùt lau saäy löa-thöa, raát trôû-ngaïi cho chieán-thuyeàn vaø chieán-ñónh vaän-chuyeån neáu khoâng quen vôùi haûi-trình töø cöûa bieån, caïnh maät-khu Caåm-Thanh cuûa Coäng-Saûn, leân ñeán thò-xaõ Hoäi-An. Nhöõng thuûy-thuû-ñoaøn kinh-nghieäm vaø thaønh-thaïo cuûa caùc duyeân-kích-ñónh vaø chieán-thuyeàn cuûa caùc

ñôn-vò bieät-phaùi vaø tham-döï trong Lieân-Ñoaøn Ñaëc-Nhieäm “Hoå Bieån”, moät cuoäc haønh-quaân Haûi-Quaân döôùi quyeàn chæ-huy cuûa Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân Vuøng I Duyeân-Haûi ñoùng taïi caên-cöù Tieân-Sa, Ñaø-Naüng , ñaõ thuoäc naèm loøng haûi-trình naøy neân vaãn duy-trì vaän-toác cao khi haûi-haønh tuaàn-tieãu hoaëc chuyeån quaân.

Vaøo thaùng 3 naêm 1969 toâi ñöôïc choïn löïa vaø chæ-ñònh veà Hoäi-An nhaän laõnh chöùc-vuï Chæ-Huy-Tröôûng Lieân-Ñoaøn Ñaëc-Nhieäm tröôùc ñaây mang teân laø “Operations Sea Tiger” do Haûi-Quaân Hoa-Kyø baøn-giao laïi cho Haûi-Quaân Vieät-Nam trong chöông-trình Vieät-Nam-hoùa chieán-tranh vaø keá-hoaïch Accelerated Turn Over to Vietnam (ACTOV). Toâi raát haõnh-dieän chæ-huy moät Lieân-Ñoaøn goàm caùc ñôn-vò hoãn-hôïp Vieät Myõ, vôùi caùc löïc-löôïng taêng-phaùi thöôøng-tröïc goàm Duyeân-ñoaøn 14, duyeân-toác-ñónh (Patrol Craft, Fast-PCF) thuoäc Haûi-Ñoäi 1 Duyeân-Phoøng, moät phaân-ñoäi goàm töø boán ñeán saùu giang-toác-ñónh(PBR) cuûa Giang-ñoaøn 57 Tuaàn-Thaùm, moät toaùn Ñieän-Thaùm (Sensor Team) vaø hai nhaân-vieân baén seû (snipers) thuoäc Haûi-Quaân

C

Hoài-kyù

lieâN-ÑoaøN ÑaëC-Nhieäm

“hoå bieåN” Leâ-baù-Thoâng


Hoa-Kyø. Ngoaøi ra ngöôøi só-quan coá-vaán Lieân-Ñoaøn, Thieáu-Taù Holland, cuõng laø cöïu Chæ-Huy-Tröôûng chieán-dòch “Hoå Bieån” naøy ñöôïc chæ-ñònh tieáp-tuïc phuïc-vuï ñeå phoái-hôïp vaø yeåm-trôï haønh-quaân, nhaát laø lieân-laïc khoâng-yeåm cho caùc cuoäc haønh-quaân do Lieân-Ñoaøn Ñaëc-Nhieäm ñieàu-ñoäng khi caàn-thieát.

Nhieäm-vuï Lieân-Ñoaøn Ñaëc-Nhieäm “Hoå Bieån” coøn bao goàm vieäc haønh-quaân hoãn-hôïp vôùi caùc ñôn-vò thuoäc Tieåu-khu Quaûng-Nam vaø Löõ-Ñoaøn Thanh-Long, Ñaïi-Haøn, truù ñoùng phía Nam khu-vöïc traùch-nhieäm haønh-quaân cuûa Lieân-Ñoaøn Ñaëc-Nhieäm. Vuøng haønh-quaân cuûa “Hoå Bieån” roäng lôùn vôùi laõnh-haûi traùch-nhieäm cuûa Duyeân-ñoaøn 14 trong nhieäm-vuï ngaên-chaën, tieâu-dieät vaø kieåm-soaùt löïc-löôïng Coäng-Saûn hoaït-ñoäng töø ba maät-khu chính taïi Hoäi-An, Quaûng-Nam; ñoù laø caùc maät-khu an-toaøn vaø baát-khaû xaâm-nhaäp vôùi nhieàu mìn baãy cuûa ñòch naèm raûi-raùc töø cöûa bieån Hoäi-An, trong taàm suùng coái Duyeân-ñoaøn 14, doïc theo phía Nam soâng Thu-Boàn, leân taän vuøng moû than Noâng-Sôn trong daõy nuùi Tröôøng-Sôn huøng-vó. Ba maät-khu mang teân: Caåm-Thanh, Ñaäp-Lôû vaø Ñoàng-Boø ñaõ trôû thaønh ñòa-danh gaây nhieàu thieät-haïi cho quaân-ñoäi quoác-gia ñoàn-truù taïi laõnh-thoå do Tieåu-khu Quaûng-Nam döôùi quyeàn chæ-huy cuûa Ñaïi-Taù Leâ-trí-Tín, Tænh-Tröôûng kieâm Tieåu-Khu-Tröôûng. Trong thôøi-gian gaàn ñaây, Coäng-quaân gaây aùp-löïc maïnh baèng nhöõng cuoäc phaùo-kích haèng ñeâm vaøo thò-xaõ Hoäi-An, gaây toån-thaát naëng veà nhaân-löïc, vaät-chaát vaø kinh-hoaøng cho daân-chuùng cö-nguï taïi ñaây, ñoàng thôøi coøn phuïc-kích, giaät mìn treân con ñöôøng chính noái lieàn quoác-loä 1 vaø Hoäi-An, duy-trì söï baát-oån vaø tình-hình khaån-tröông, thieáu an-ninh treân khaép laõnh-thoå tieåu-khu.

Tröôùc ñaây khoaûng hôn moät tuaàn-leã, vaøo ñeâm hoâm tröôùc ngaøy toâi ñaùo nhaäm chöùc-vuï môùi, vaøo moät buoåi saùng khaù ñeïp trôøi cuoái Xuaân naêm 1969, hai giang-toác-ñónh (PBR) cuûa “Operations Sea Tiger” bò ñòch quaân duøng boäc-phaù loaïi maïnh, phaù noå tung trong khi haønh-quaân phuïc-kích caïnh maät-khu Ñoàng-Boø, gaây töû thöông cho 4 thuûy-thuû Myõ vaø thöông tích naëng cho thuyeàn-tröôûng. Sau ñoù Thieáu-Taù Holland, Chæ-Huy-Tröôûng chieán-dòch phaûi xin Tieåu-khu Quaûng-Nam taûn thöông baèng tröïc-thaêng vaø roài yeâu-caàu hai phi-tuaàn khu-truïc F4 - Phantom töø Ñaø-Naüng bay xuoáng duøng phi-ñaïn

phaù huûy vaø ñaùnh chìm phaàn coøn laïi cuûa hai giang-toác-ñónh tröôùc khi caùc chieán-ñónh loït vaøo tay cuûa ñòch quaân Coäng-Saûn.

Toâi nhôù laïi thôøi-gian phuïc-vuï vôùi chöùc-vuï haïm-tröôûng khinh-toác ngö-loâi ñónh (Torpedo boat, Fast-PTF) taïi Löïc-Löôïng Haûi-Tuaàn, cuõng ñaõ tham-döï nhieàu chuyeán coâng-taùc ñeâm thaû toaùn Bieät Haûi, bí-maät xaâm-nhaäp vaøo maät-khu Caåm-Thanh, phaù hoaïi cô-sôû vaø baét tuø-binh Coäng-Saûn taïi maät-khu noåi tieáng kieân-coá vaø nguy-hieåm naøy. Vaø hoâm nay chính toâi laïi tröïc dieän ñoái ñaàu vôùi ñòch quaân treân moät traän tuyeán khoâng roõ-raøng; ban ngaøy nhöõng coâng-daân bình-thöôøng, sinh soáng giöõa nhöõng ngöôøi quoác-gia taïi caùc laøng maïc ñaùnh caù, thaønh-thò ñoâng-ñuùc ñeå roài khi boùng ñeâm bao truøm treân con soâng daøi uoán khuùc, nhöõng ngöôøi naøy laïi trôû thaønh du-kích Coäng-Saûn, hôøm saün caùc oáng phoùng hoûa-tieãn B40, naèm doïc ven röøng lau saäy, phuïc-kích taán-coâng caùc chieán-thuyeàn, giang-ñónh ñang haûi-haønh tuaàn-tieãu treân doøng soâng Hoäi-An chaät heïp vôùi bôø ñaát döïng ñöùng hai beân khi leân ñeán thöôïng doøng gaàn caàu xe löûa saäp, naèm vaét ngang cuoái soâng Thu-Boàn.

Nhöõng kyû-nieäm cuûa thôøi-gian xoâng-pha trong “Vuøng Bieån Ñen”, nhöõng maát-maùt, noãi-nieàm ñau thöông vaãn theo maõi vôùi chuoãi ñôøi cuûa ngöôøi lính bieån trong hôn moät naêm qua sau khi toâi quyeát-ñònh rôøi Löïc-Löôïng Haûi-Tuaàn. Gioù bieån, maây ngaøn, traêng sao laáp-laùnh trong ñeâm khuya treân soùng nöôùc ñaïi-döông vaø yù thích phieâu-löu maïo-hieåm, yeâu caûm-giaùc maïnh laøm cho ngöôøi thuûy-thuû ñaõ choïn bieån khôi laøm baïn, nguy-hieåm laø thöû-thaùch, khoâng theå tieáp-tuïc ngaøy ngaøy soaïn thaûo keá-hoaïch haønh-quaân tieáp-vaän taïi vaên-phoøng coù maùy laïnh, ngaøy hai buoåi tham-döï thuyeát-trình vaø nghe baùo-caùo veà nhöõng chieán-höõu ñang tieáp-tuïc chieán-ñaáu taïi caùc chieán-tröôøng soâng raïch hay ñaõ naèm xuoáng trong loøng ñaát Meï Vieät-Nam. Nhaän-laõnh troïng-traùch vaø moät thöû-thaùch môùi laø toâi ñaõ chaáp-nhaän söï hy-sinh caù-nhaân ñoái vôùi gia-ñình, vôùi ngöôøi vôï lính bieån hieàn-thuïc chæ bieát hy-sinh an-phaän vôùi ñôøi soáng thöôøng nhaät, vui ñuøa vaø daïy-doã con caùi ñeå queân ñi noãi moûi-moøn troâng ngoùng tin-töùc vaø roài haèng ñeâm caàu-nguyeän cho söï an-laønh cuûa ngöôøi choàng thuûy-thuû ñang xaây moäng haûi-hoà taïi moät vuøng soâng bieån gian-nguy naøo ñoù.


Ñang thaû hoàn trong yù-nghó baâng-khuaâng, chôït toâi nghe tieáng ngöôøi coá-vaán Hoa-Kyø hoûi nhoû:

- “Is everything OK, Commander?” Toâi quay ngöôøi laïi, ñöa tay ra baét baøn tay cöùng

raén cuûa Thieáu-Taù Holland vaø mæm cöôøi thaân-maät ñaùp laïi baèng tieáng Myõ:

- “Vaâng, taát caû ñeàu bình-thöôøng, ñöùng ngaém bieån nöôùc vaø thöôûng-thöùc côn gioù maùt töø ñaïi-döông thoåi vaøo, toâi khoâng theå naøo queân nhöõng chuyeán haûi-haønh caùch ñaây hôn moät naêm tröôùc khi ñang coøn laø ‘skipper’ cuûa PTF. Toâi thích ñi treân nhöõng loaïi taøu chaïy nhanh nhö bay treân soùng vaø vì theá khi ñöùng treân chieác PBR naøy, caûm-giaùc cuõ moät laàn nöõa ñaõ trôû laïi vôùi toâi.”

- “Toâi raát hieåu veà caûm-töôûng naøy; nhieàu luùc toâi cuõng nhôù laïi thôøi-gian phuïc-vuï treân caùc chieán-haïm, toâi thích nhaát laø ‘Cruiser’, vì loaïi chieán-haïm naøy khoâng lôùn laém maø cuõng khoâng quaù nhoû nhö ‘Destroyer’, toâi hoïc-hoûi vaø thöïc-haønh ñöôïc nhieàu veà haûi-nghieäp khi phuïc-vuï treân tuaàn-döông-haïm cho ñeán khi ñöôïc chæ-ñònh theo hoïc tröôøng veà ‘Brown Water” vaø sau khi toát-nghieäp, tình-nguyeän qua Vieät-Nam vaø baét ñaàu chieán-ñaáu trong vuøng soâng ngoøi taïi ‘Mekong Delta’. Ngheà-nghieäp ñaõ thay ñoåi nhieàu, nhöng toâi vaãn nhôù nhöõng chuyeán haûi-haønh khaép nôi treân theá-giôùi maø toâi ñaõ may-maén vaø thích-thuù goùp phaàn.”

Toâi gaät ñaàu nhö ñoàng yù vôùi ngöôøi só-quan Haûi-Quaân Hoa-Kyø, xuaát thaân töø Haøn-Laâm-Vieän Haûi-Quaân U.S. Naval Academy taïi Annapolis, thuoäc tieåu-bang Maryland, maø toâi vöøa thay theá. Toâi ñaõ ñöôïc nghe vò Coá-Vaán-Tröôûng Vuøng I Duyeân-Haûi ca tuïng veà khaû-naêng laõnh-ñaïo, kinh-nghieäm chieán-tröôøng soâng raïch vaø nhaát laø ñöùc-tính ñieàm-ñaïm sau ñoâi maét kieáng caän thò troâng töïa nhö moät nhaø giaùo cuûa Thieáu-Taù Holland, tröôùc khi toâi rôøi Boä Tö-Leänh Vuøng xuoáng nhaän chöùc-vuï naøy ôû Tieåu-khu Quaûng-Nam.

Chieác giang-toác-ñónh vaãn phaêng-phaêng reõ doøng nöôùc ñuïc ñang theo ngoïn thuûy-trieàu töø cöûa bieån maø tröôùc ñaây thöïc-daân Phaùp ñaõ goïi laø cöûa bieån “Phai-Phoâ”(Faifo) nhieàu soùng gioù. Töø xa nhöõng caùnh buoàm naâu cuûa caùc ghe chaøi löôùi nhaáp-nhoâ theo löôïn soùng baïc ñaàu, töøng con chim haûi-aâu bay vôøn treân ngaøn truøng soùng ñeå kieám moài. Baàu trôøi

buoåi chieàu trong xanh nhö maøu aùo thieân-thanh cuûa caùc coâ gaùi Hoäi-An maø toâi nhìn thaáy nhôûn-nhô cuoän bay trong gioù, treân nhöõng chieác xe ñaïp ñi ñeán tröôøng khi toâi ngoài treân chieác xe Jeep quaân-ñoäi chaïy ra beán taøu caïnh chôï caù Hoäi-An. Toâi khoâng so-saùnh neùt ñeïp cuûa gaùi Hoäi-An vôùi nhöõng giai-nhaân trong taø aùo traéng, hay che daáu maët vaø lieác nhìn ngöôøi khaùc döôùi chieác noùn baøi thô taïi ñaát Thaàn-Kinh. Moãi ngöôøi moät veû, nhöng caùc coâ gaùi Hoäi-An coù nöôùc da ngaêm ñen hôn laø ngöôøi con gaùi xöù Hueá, coù leõ vì quanh naêm hoï ñöôïc höôûng ngoïn gioù maùt mang theo muøi bieån maën töø cöûa “Faifo” thoåi vaøo, laøm taêng theâm neùt maën-maø cuûa caùc thieáu nöõ soáng gaàn ñaïi-döông.

Tieáng suùng phaùo-binh voïng laïi töø phía beân höõu haïm, nôi Löõ-Ñoaøn Thanh-Long Ñaïi-Haøn ñoàn-truù ñöa nhöõng suy-tö cuûa toâi trôû veà vôùi thöïc-taïi. Beân phía taû haïm chieán-ñónh, thaáp-thoaùng röøng döøa nöôùc maøu xanh moïc daøy ñaëc treân ñaûo Caåm-Thanh, nôi saûn-xuaát loaïi cua ñoàng noåi tieáng Quaûng-Nam vaø cuõng laø caên-cöù ñòa, maät-khu an-toaøn cuûa Vieät-Coäng. Soâng Hoäi-An môû roäng hôn nhieàu khi chaûy ra ñeán gaàn cöûa bieån; treân soâng nhöõng haøng rôù caù cuûa daân chaøi giaêng chaèng-chòt giöõa doøng. Caùc con chim bieån ñaäu nghæ caùnh treân nhöõng coïc tre, thaûn-nhieân nhìn lô-ñaõng khi chieán-ñónh chaïy ngang qua taïo neân töøng ñôït soùng löôïn daøi treân doøng nöôùc ñuïc ngaàu. Caàu taøu Duyeân-ñoaøn 14 ñaõ thaáy aån hieän phía tröôùc, vaøo khoaûng höôùng 10 giôø. Chieán-ñónh giaûm daàn toác-ñoä vaø ngöôøi haï-só-quan thuyeàn-tröôûng ñi ra phía boong tröôùc choã hai vò só-quan taân cöïu Chæ-Huy-Tröôûng Chieán-Dòch ñang ñöùng nhìn veà phía Duyeân-ñoaøn:

- “Trình Commandant, Thieáu-Taù Chæ-Huy-Tröôûng Duyeân-ñoaøn ñang tham-döï haønh-quaân vôùi Tieåu-khu neân khoâng coù maët taïi caên-cöù, chæ coù Ñaïi-UÙy Duyeân-Ñoaøn-Phoù ôû taïi ñôn-vò maø thoâi.”

Toâi gaät ñaàu nhaän hieåu vaø giaûi-thích cho ngöôøi haï-só-quan maø toâi ñaõ quen bieát tröôùc ñaây taïi Ñaø-Naüng:

- “Caùm ôn Trung-Só-Quang, toâi ñaõ ñöôïc Thieáu-Taù Haûi baùo-caùo saùng nay vaø toâi cuõng muoán theo doõi dieãn-tieán haønh-quaân taïi ñaây vôùi Thieáu-Taù Holland.”

Toâi mæm cöôøi voã vai ngöôøi Trung-Só giaø vaø hình-dung trong trí nhôù cuûa mình, Haûi-Quaân


Thieáu-Taù Phan-töù-Haûi, ngöôøi baïn hoïc cuõ cuûa lôùp Ñeä nhaát ban toaùn ôû tröôøng Quoác-Hoïc caùch ñaây hôn 10 naêm. Khoâng ai coù theå ngôø ñöôïc moät con ngöôøi nhieàu ngheä-só tính, ít noùi, chôi ñaøn guitar baèng tay traùi hay tuyeät-vôøi, daùng-daáp nhoû con ngaøy naøo nay ñaõ trôû thaønh moät chieán-só Haûi-Quaân gan-daï, moät ngöôøi huøng vôùi khuoân maët saïm naéng, taøi ñieàu-quaân xuaát-chuùng höõu-hieäu ñaõ vaø ñang laø vò hung-thaàn cuûa caùc ñôn-vò Coäng-Saûn hoaït-ñoäng taïi vuøng soâng raïch thuoäc tænh Quaûng-Nam. Thieáu-Taù Haûi laø só-quan ñaøn em, xuaát thaân khoùa 11 Sinh-Vieân Só-Quan Haûi-Quaân Nha-Trang, sau toâi moät khoùa vaø laø moät trong nhöõng só-quan Haûi-Quaân ñöôïc tuyeân-döông coâng-traïng tröôùc Quaân-Ñoäi veà nhöõng chieán-coâng maø Haûi ñaõ thaâu-hoaïch ñöôïc trong thôøi-gian ñaûm-nhaän chöùc-vuï Chæ-Huy-Tröôûng Duyeân-ñoaøn 14 taïi Hoäi-An.

Chieác PBR töø-töø caëp vaøo chieác caàu goã cuûa caên-cöù, Thieáu-Taù Holland vaø toâi laàn-löôït baét tay Ñaïi-UÙy Chæ-Huy-Phoù cuûa Duyeân-ñoaøn 14 roài ñöôïc höôùng-daãn vaøo phoøng haønh-quaân vaø nghe ngöôøi só-quan treû naøy thuyeát-trình veà cuoäc haønh-quaân hoãn-hôïp cuûa Duyeân-ñoaøn vaø caùc ñôn-vò Ñòa-Phöông-Quaân thuoäc Tieåu-khu Quaûng-Nam, ñang dieãn-tieán taïi maät-khu Ñaäp-Lôõ, phía Taây-Baéc cuûa thò-xaõ Hoäi-An.

Sau ñoù hai vò taân vaø cöïu Chæ-Huy-Tröôûng Chieán-Dòch “Hoå Bieån” xuoáng cö-xaù só-quan ñeå chaøo vôï cuûa Thieáu-Taù Haûi, noùi vaøi caâu chaøo hoûi xaõ-giao roài ñi thaêm traïi gia-binh ñôn-vò cuõng ñöôïc xaây caát trong voøng raøo cuûa caên-cöù. Nhìn nhöõng khuoân maët ngaây-thô voâ toäi deã thöông cuûa caùc treû nhoû, con quaân-nhaân Haûi-Quaân vaø nhöõng ngöôøi vôï thuûy-thuû ñaõ boû heát taát caû tieän-nghi thaønh-phoá, ñi theo choàng lính bieån soáng moät ñôøi soáng ñaày nguy-hieåm vaø thieáu-thoán nhu-caàu vaät-chaát trong traïi gia-binh ñôn-vò vaø thöôøng phaûi xuoáng haàm truù-aån vì ñòch thænh-thoaûng phaùo-kích, taán-coâng vaøo caên-cöù, toâi thaàm thaùn-phuïc vaø ngöôõng-moä söï hy-sinh caù-nhaân, loøng yeâu thöông chung-thuûy cuûa caùc ngöôøi vôï lính chieán Vieät-Nam Coâïng-Hoøa.

Vaøi tuaàn-leã sau ngaøy ñaùo nhieäm chöùc-vuï môùi taïi Tieåu-khu Quaûng-Nam, haøng ngaøy thaùp-tuøng Thieáu-Taù Haûi treân duyeân-toác-ñónh (PCF), thuyeàn Ferrous Cement, ghe Thieân-Nga, giang-toác-ñónh (PBR) ... thaêm caùc ñôn-vò ñang tuaàn-tieãu treân caùc

soâng raïch vaø thaùm-saùt caùc vò-trí chieán-löôïc doïc theo soâng Thu-Boàn vaø caùc nhaùnh soâng nhoû keá caän, hoâm nay toâi quyeát-ñònh leân gaëp Ñaïi-Taù Leâ-trí-Tín, Tænh-Tröôûng kieâm Tieåu-Khu-Tröôûng vaø môøi vò só-quan noåi tieáng toát naøy thaùp-tuøng ñôn-vò Ñieän-Thaùm vaø chieán-ñónh hoãn-hôïp cuûa Lieân-Ñoaøn Ñaëc-Nhieäm “Hoå Bieån” thanh-saùt khu-vöïc ñang ñöôïc caùc ñôn-vò Thuûy-Quaân-Luïc-Chieán Hoa-Kyø khai-quang vaø kieåm-soaùt ôû phía Nam maät-khu Ñoàng-Boø cuûa Vieät-Coäng.

Hai ngaøy sau, vaøo moät buoåi saùng sôùm söông muø ñang coøn bao phuû treân thaønh-phoá Hoäi-An, 4 chieán-thuyeàn vaø 4 giang-toác-ñónh (PBR) rôøi beán taøu gaàn khu chôï cuûa thò-xaõ nhoû beù naøy, tröïc-chæ höôùng Taây vôùi phaùi-ñoaøn goàm Ñaïi-Taù Tín vaø caùc só-quan thuoäc tieåu-khu, Thieáu-Taù Haûi vaø Thieáu-Taù Holland. Toâi ñöùng treân soaùi-ñónh chæ-huy beân caïnh Ñaïi-Taù Tænh-Tröôûng, giaûi-thích vaø höôùng-daãn cho vò só-quan Boä-Binh naøy bieát veà caùc coâng-taùc tuaàn-tieãu, phuïc-kích cuûa caùc ñôn-vò thuoäc Lieân-Ñoaøn “Hoå Bieån”. Nhöõng ñòa-danh noåi tieáng nôi ñaõ xaûy ra caùc cuoäc chaïm suùng vaø caùc cuoäc haønh-quaân thuûy-boä ñaày gian-nguy nhö Caåm-Thanh, Ñaäp-Lôû, Ñoàng-Boø, Caàu Saäp ... ñöôïc Thieáu-Taù Haûi chæ treân haûi-ñoà vaø treân ñòa-theá thaät söï cho Ñaïi-Taù Tín. Tieáng maùy taøu vang doäi hai beân bôø lau saäy cuûa con soâng Thu-Boàn trôû neân nhoû laïi khi chieán-ñónh caøng ñi leân veà phía Taây, nöôùc soâng chaûy nheï uoán khuùc qua caùc bôø ñaát döïng cao vôùi caùc caây coái moïc raûi-raùc khaép nôi.

Khi ñi ngang qua moät khu ñaát gaàn Ñaäp-Lôõ, Ñaïi-Taù Tín vaø toâi vaãy tay chaøo quaân-nhaân thuoäc tieåu-ñoäi Ñòa-Phöông-Quaân ñang truù ñoùng taïi ñaây. Nhöõng ngöôøi lính chieán voäi-vaøng nhaûy ra khoûi caùc chieác voõng treo giöõa hai thaân caây tuøng, ñöa tay leân chaøo khi nhaän ra vò Tieåu-Khu-Tröôûng. Chieán-ñónh tieáp-tuïc giang-haønh veà khu-vöïc haønh-quaân caùch ñaây khoaûng hôn boán caây-soá, nôi moät löïc-löôïng Thuûy-Quaân-Luïc-Chieán Hoa-Kyø ñang duøng caùc xe uûi ñaát khai-quang khu röøng keá caän maät-khu Ñoàng-Boø cuûa Vieät-Coäng ñeå toaùn Ñieän-Thaùm cuûa Thieáu-Taù Holland vaøo ñaët maùy ñieän-töû haàu coù theå theo doõi hoaït-ñoäng cuûa ñôn-vò Coäng-Saûn taïi maät-khu naøy vaø goïi phaùo-binh tieâu-dieät khi phaùt-hieän ñòch quaân.

Ñang ngaém caûnh trôøi maây nöôùc, boãng nhieân moïi ngöôøi giaät mình khi nghe tieáng noå “aàm” vang


leân töø phía ñoùng quaân cuûa tieåu-ñoäi Ñòa-Phöông-Quaân maø chieán-ñónh vöøa chaïy ngang qua. Thieáu-Taù Haûi, Duyeân-ñoaøn-tröôûng Duyeân-ñoaøn 14, goïi maùy PRC-25 lieân-laïc roài quay laïi baùo-caùo cho Ñaïi-Taù Tænh-Tröôûng vaø toâi laø moät lính Ñòa-Phöông-Quaân bò thöông naëng vì vöøa ñaïp phaûi moät baãy mìn cuûa du-kích Vieät-Coäng gaøi gaàn ñòa-ñieåm khi anh ta ñi kieám choã ñeå tieåu-tieän. Phoøng haønh-quaân Tieåu-khu ñaõ nhaän ñöôïc baùo-caùo vaø tröïc-thaêng taûi-thöông ñang treân ñöôøng ñeán di-taûn thöông binh naøy veà beänh-vieän ñeå giaûi-phaãu.

Mìn baãy laø chöôùng-ngaïi-vaät raát thoâng-duïng vaø coù hieäu-quaû lôùn maø Vieät-Coäng taïi khu-vöïc tænh Quaûng-Nam ñang taêng-cöôøng söû-duïng ñeå baûo-veä caùc caên-cöù ñòa Coäng-Saûn, ngaên-ngöøa vaø gaây thieät-haïi cho caùc ñôn-vò haønh-quaân cuûa Lieân-Ñoaøn “Hoå bieån”, Löõ-Ñoaøn Thanh-Long Ñaïi-Haøn vaø nhöõng tieåu-ñoaøn Ñòa-Phöông-Quaân thuoäc tieåu-khu.

Maët trôøi ñaõ leân cao toûa tia naéng aám-cuùng treân vuøng ñaát nhoû maø chieán-tranh vaø thöông-vong coù theå xaûy ra baát cöù luùc naøo. Töø xa xen laãn vaøo tieáng maùy taøu, vaêng-vaúng laïi laø ñoäng-cô xe uûi ñaát cuûa ñôn-vò Coâng-Binh thuoäc Thuûy-Quaân-Luïc-Chieán Myõ. Toâi quay laïi ra leänh cho Thieáu-Taù Haûi chæ-thò hai ghe Thieân-Nga leân aùn-ngöõ taïi phía Baéc vaø hai ghe Ferro Cement naèm taïi phía Nam, roài baûo thuyeàn-tröôûng giang-toác-ñónh chuaån-bò uûi vaøo bôø. Baõi caùt naèm caïnh hai caây soài laø nôi thuaän-tieän cho moïi ngöôøi, toâi naém chaët caây suùng M18, vuõ-khí tuøy-thaân quen thuoäc cuûa mình, nhaûy xuoáng tröôùc, keá ñeán Thieáu-Taù Holland vaø Ñaïi-Taù Tín tieáp-tuïc nhaûy leân bôø. Tröôùc maët chuùng toâi laø moät xe uûi ñaát lôùn cuûa Coâng-Binh Haûi-Quaân Hoa-Kyø (Sea Bees) ñang ñöôïc moät quaân-nhaân ôû traàn truøng-truïc ñieàu-khieån, chaïy lui chaïy tôùi ñoán ngaõ caùc thaân caây vaø buïi raäm ñeå khai-quang laøm thaønh moät con ñöôøng ñaát ñi saâu vaøo khu röøng phía tröôùc maët. Thieáu-Taù Holland ñöa tay leân chaøo ngöôøi lính thuoäc ñôn-vò baïn. Ñaïi-Taù Tín vaø toâi cuõng ñöa tay leân vaãy veà phía ngöôøi lính ñoàng-minh khoâng quen bieát naøy.

Toaùn Ñieän-Thaùm khoâng ñeå maát thì-giôø, boán nhaân-vieân bieán maát sau luøm caây saàm-uaát vôùi duïng-cuï ñieän-töû vaø vuõ-khí caù-nhaân. Nhöõng ngöôøi lính Haûi-Quaân Hoa-Kyø chuyeân-nghieäp ñaõ quen thuoäc vôùi coâng-taùc ñaët maùy doø-thaùm maø hoï ñaõ

thi-haønh laâu naêm keå töø ngaøy duïng-cuï vaø kyõ-thuaät naøy ñöôïc aùp-duïng moät caùch raát hieäu-nghieäm treân chieán-tröôøng Vieät-Nam. Haèng ñeâm ngoài taïi phoøng haønh-quaân ñôn-vò, caùc chuyeân-vieân tröïc phieân nghieàn-ngaãm chaêm-chuù laéng nghe nhöõng tín-hieäu göûi veà töø caùc maùy ñieän-töû ñaõ ñöôïc hoï bí-maät choân daáu vaø gaøi saün tröôùc treân caùc loä-trình chuyeån quaân cuûa Vieät-Coäng roài goïi ñôn-vò phaùo-binh baïn baén tieâu-dieät löïc-löôïng ñòch khi nhaän tín-hieäu phaùt-hieän söï di-chuyeån cuûa Coäng-Saûn.

Sau khi thaêm hoûi caùc só-quan vaø quaân-nhaân ñôn-vò Thuûy-Quaân-Luïc-Chieán ñang haønh-quaân taïi ñaây, phaùi-ñoaøn tham-döï buoåi thuyeát-trình “boû tuùi” do toâi trình-baøy döôùi boùng maùt caây tuøng beân ven röøng, trong khi chôø ñôïi toaùn Ñieän-Thaùm hoaøn-taát coâng-taùc ñaët maùy thaêm doø ñieän-töû. Moät keá-hoaïch phuïc-kích vaø haønh-quaân môùi theo yù-kieán vaø ñeà-nghò cuûa toâi vaø Thieáu-Taù Haûi ñöôïc Ñaïi-Taù Tieåu-Khu-Tröôûng nhieät-lieät khen ngôïi, khuyeán-khích vaø chaáp-thuaän thi-haønh keå töø toái hoâm ñoù ñeå chaän ñöùng söï ñe-doïa vaø thieät-haïi do Vieät-Coäng phaùo-kích haèng ñeâm vaøo thò-xaõ Hoäi-An, ñoàng thôøi naâng cao tinh-thaàn cuûa daân-chuùng ñang hoang-mang, sôï-seät vì phi-phaùo cuûa Coäng-Saûn. Theo keá-hoaïch môùi naøy, sau khi ñieàu-nghieân caùc vò-trí chieán-löôïc noái lieàn vôùi maät-khu cuûa Coäng-Saûn, cuõng nhö vuõ-khí maø ñòch thöôøng söû-duïng ñeå phaùo vaøo thò-xaõ Hoäi-An trong thôøi-gian gaàn ñaây, moãi ñeâm Lieân-Ñoaøn Ñaëc-Nhieäm seõ chæ-ñònh hai giang-toác-ñónh (PBR) vôùi khaû-naêng chaïy nhanh vaø hoûa-löïc maïnh phuïc-kích taïi ñòa-ñieåm nghi-ngôø Coäng-Saûn ñaët hoûa-tieãn 122 ly coù taàm baén xa; moät duyeân-toác-ñónh (PCF) vaø hai chieán-thuyeàn cuûa Duyeân-ñoaøn naèm kích taïi vò-trí nghi-ngôø Vieät-Coäng coù theå ñaët suùng coái 81 ly vôùi taàm xa trung-bình coù theå phaùo vaøo tieåu-khu. Muïc-ñích laø ñeå söû-duïng, phoái-hôïp khaû-naêng caùc chieán-ñónh, chieán-thuyeàn vaø coù theå phaûn phaùo töùc thôøi ñeå tieâu-dieät khi ñòch vöøa khai-hoûa. Ñòa-ñieåm kích seõ thay ñoåi haèng ñeâm, thænh-thoaûng moät toaùn kích goàm caùc nhaân-vieân toaùn baén seû Hoa-Kyø vaø thuûy-thuû cuûa Duyeân-ñoaøn thaùp-tuøng vôùi caùc chieán-ñónh, chieán-thuyeàn trong caùc cuoäc phuïc-kích maø tin tình-baùo cho bieát veà söï hoaït-ñoäng cuûa ñòch coù theå xaûy ra trong nhöõng ñeâm hoâm ñoù.

Khi coâng-taùc ñaët maùy Ñieän-Thaùm ñaõ hoaøn-


taát, phaùi-ñoaøn trôû veà Tieåu-khu vaøo buoåi chieàu cuøng ngaøy. Thieáu-Taù Holland vaøo phoøng haønh-quaân cuûa Hoa-Kyø roài voäi-vaøng trôû leân vaên-phoøng laøm vieäc cuûa toâi taïi Tieåu-khu, maët maøy hôùt hô hôùt haõi thoâng-baùo cho toâi bieát moät tin buoàn kinh-hoaøng; oâng ta noùi raèng ngöôøi lính Thuûy-Quaân-Luïc-Chieán vaø chieác xe uûi ñaát hoài saùng sôùm ñaõ tan-taønh khi xe chaïy qua moät quaû bom 250 kí loâ maø tröôùc ñaây Khoâng-Quaân oanh taïc khu-vöïc naøy, khoâng noå vaø Vieät-Coäng ñaõ gaøi baãy trôû laïi. Ngöôøi lính Thuûy-Quaân-Luïc-Chieán ñaõ cheát ngay taïi choã beân caïnh nhöõng gì coøn laïi cuûa chieác xe khoång-loà naøy. Toâi giaät mình caûm thaáy ôùn laïnh vaø noåi da gaø khi nghe tin noùi treân vì môùi saùng nay, taát caû moïi ngöôøi trong phaùi-ñoaøn ñaõ ngang-nhieân ñi treân vuøng ñaát ñaày mìn baãy ñoù. Thaät laø may-maén ñöôïc soáng coøn, aâu cuõng laø soá meänh, laøm sao toâi coù theå traùnh ñöôïc caûnh mìn noå ñaïn bay, cuõng nhö maáy naêm tröôùc ñaây, toâi ñaõ thoaùt cheát trong gang taác khi tham-döï vaøo nhöõng traän taùc-chieán ñeâm taïi Vuøng Bieån Ñen, phía Baéc vó-tuyeán 17.

Thaém-thoaùt toâi xuoáng nhaän chöùc-vuï taïi Hoäi-

An ñöôïc gaàn hai thaùng, keá-hoaïch môùi cuûa Thieáu-Taù Haûi vaø cuûa toâi ñaõ phaàn naøo coù hieäu-quaû, luùc ñaàu ñòch phaùo haàu nhö cöù hai ñeâm moät laàn, ban ñaàu Vieät-Coäng baén vaøo khoaûng ba boán traùi hoûa-tieãn 122 ly hoaëc suùng coái 81 ly töø phía Taây-Baéc cuûa thaønh-phoá, sau ñoù moãi laàn vöøa baét ñaàu phaùo-kích, ñaëc-coâng ñòch bò caùc chieán-ñónh phaûn phaùo ngay töùc-khaéc neân im luoân. Roài sau ñoù coù leõ sôï khieáp vía, Vieät-Coäng chæ phaùo leû-teû moät tuaàn moät laàn vaø trong tuaàn-leã qua, laàn ñaàu tieân, daân-chuùng thò-xaõ Hoäi-An ñöôïc nguû ngon giaác vì khoâng phaûi thöùc daäy giöõa ñeâm khuya, vôï choàng boàng beá con thô chaïy xuoáng haàm truù-aån traùnh ñaïn phaùo-kích cuûa Coäng-Saûn.

Vaøo moät buoåi toái khoâng traêng, ñaàu thaùng 5 naêm 1969, khoaûng 12 giôø röôõi saùng, Thieáu-Taù Holland, Thieáu-Taù Haûi vaø toâi theo hai giang-toác-ñónh, duyeân-toác-ñónh, moät caëp ghe Yabuta, nhaân-vieân baén seû cuøng vôùi toaùn kích cuûa Duyeân-ñoaøn vaøo kích taïi maät-khu Caåm-Thanh, caïnh caên-cöù Duyeân-ñoaøn 14, muïc-ñích oanh-kích, tieâu-dieät vaø

gaây hoang-mang tinh-thaàn caùn-binh Vieät-Coäng naèm trong baùn-ñaûo naøy. Taát caû ñôn-vò vaøo vò-trí phuïc-kích sau khoaûng nöûa giôø giang-haønh, caùc chieán-ñónh taét maùy naèm chôø, anh lính baén seû Hoa-Kyø saün-saøng vôùi caây suùng noøng daøi, ñang ñieàu-chænh oáng nhaém hoàng-ngoaïi-tuyeán, chóa suùng veà khoùm döøa nöôùc treân bôø soâng phía beân traùi, nôi nghi-ngôø ñòch quaân xuaát-hieän. Toâi laáy chieác oáng nhoøm hoàng-ngoaïi-tuyeán, quan-saùt veà phía bôø xa. Boãng nhieân töø döôùi cuïm döøa nöôùc, moät boùng ñen boø leân, roài ñöùng daäy, tay caàm moät khaåu suùng tröôøng. Thieáu-Taù Holland vöøa quan-saùt trong oáng nhoøm nhìn ñeâm, vöøa voã vai quaân-nhaân baén seû nhö ra leänh; moät tieáng “phuït” nghe thaät nhoû töø noøng suùng daøi, toâi thaáy xuyeân qua oáng nhoøm, thaân hình cuûa teân Vieät-Coäng nhaøo ngöûa veà phía sau vì truùng ñaïn, cheát khoâng kòp la, coù leõ naõo boä ñaõ bò tan-taønh vì vieân ñaïn baén seû xuyeân qua ñaàu haén. Theá roài töøng tia ñaïn baén ra töø raëng döøa nöôùc veà phía giöõa soâng “taïch...taïch...taïch”, nöôùc vaêng leân tung-toùe döôùi laèn ñaïn laân-tinh vaïch thaønh voøng cung vôùi tia saùng trong ñeâm toái mòt trôøi. Toâi bieát ñòch quaân chæ baén hoaûng, khoâng bieát chieán-ñónh ñang naèm saùt caïnh bôø, vì theá toâi ra leänh chieán-ñónh noå maùy taøu vaø phaûn phaùo maïnh. Treân taàn-soá maùy PRC-25 toâi nghe tieáng Thieáu-Taù Haûi chæ-thò caùc chieán-ñónh chaïy ñoäi hình haøng moät, doïc theo bôø ñaûo Caåm-Thanh, baén hoûa-chaâu saâu vaøo ñòa-ñieåm cuûa ñòch vaø taùc-xaï veà phía taû haïm cuûa ñoäi hình veà phía caùc vò-trí cuûa Coäng-quaân. Tieáng suùng ñaïi-lieân 12 ly 7 treân caùc giang-toác-ñónh, duyeân-toác-ñónh hoøa laãn vôùi suùng tieåu-lieân, tieáng “phuït...phuït” cuûa suùng coái 60 ly baén töø caùc ghe Yabuta, suùng coái 81 ly baén tröïc xaï töø duyeân-toác-ñónh nghe “ñuøng... ñuøng... ñuøng....taïch...taïch...taïch” xoùa tan söï im-laëng cuûa vuøng trôøi Caåm-Thanh vaø laøm röïc saùng maøn ñeâm ñang phuû kín muoân truøng.

Cuoäc taùc-xaï haûi-phaùo keùo daøi trong voøng gaàn nöûa giôø, khi caùc coâng-söï chieán-ñaáu cuûa Vieät-Coäng beân caïnh röøng döøa nöôùc taïi caùc ñòa-ñieåm phoøng-thuû cuûa Coäng-Saûn bò phaù tan-taønh cuøng vôùi nhöõng xaùc cheát khoâng toaøn thaây cuûa caùn-boä naèm vuøng, toâi ra leänh cho taát caû chieán-ñónh ngöng baén vaø haûi-haønh veà caên-cöù. Ngaøy hoâm sau vaø lieân-tieáp trong nhöõng ngaøy cuûa tuaàn-leã cuoái thaùng 5, caùc chieán-thuyeàn,


chieán-ñónh cuûa Lieân-Ñoaøn Ñaëc-Nhieäm “Hoå Bieån” phong-toûa baùn-ñaûo Caåm-Thanh, ngaên-chaän söï ñaøo-thoaùt cuûa quaân lính Coäng-Saûn ra khoûi maät-khu naøy cho ñeán khi hai tieåu-ñoaøn Ñòa-Phöông-Quaân cuûa tieåu-khu môû cuoäc haønh-quaân phoái-hôïp vôùi Lieân-Ñoaøn, taán-coâng vaø ñoå boä saâu vaøo ñaûo Caåm-Thanh vaø tieâu-dieät caùc ñôn-vò Coäng-Saûn ñoàn-truù taïi maät-khu naøy vaøo thaùng 6 naêm 1969.

Trong moät buoåi tröa heø thaùng 7, khoaûng 1 giôø chieàu, toâi vaø Thieáu-Taù Holland ñang ngoài noùi chuyeän taïi phoøng aên Duyeân-ñoaøn 14, Só-Quan Haønh-Quaân ñi vaøo ñöa tay leân chaøo roài môøi toâi xuoáng phoøng haønh-quaân vì coù Thieáu-Taù Haûi xin gaëp treân maùy truyeàn-tin, Haûi ñang chæ-huy boán chieán-thuyeàn cuûa Duyeân-ñoaøn tham-döï cuoäc haønh-quaân hoãn-hôïp vôùi hai ñaïi-ñoäi thuoäc Löõ-Ñoaøn Thanh-Long Ñaïi-Haøn, taïi vuøng kieåm-soaùt cuûa Löõ-Ñoaøn baïn naøy. Thieáu-Taù Haûi yeâu-caàu toâi duøng giang-toác-ñónh ñi tieáp-cöùu hai ghe Chuû-Löïc ñang bò maéc caïn taïi vuøng coù aùp-löïc maïnh cuûa Vieät-Coäng. Laäp töùc toâi vaø Thieáu-Taù Holland, laáy noùn saét, aùo giaùp vaø vuõ-khí, cuøng hai quaân-nhaân Myõ trong toaùn baén seû chaïy xuoáng beán taøu, leân boán chieác giang-toác-ñónh ñang noå maùy saün-saøng khôûi-haønh roài xaõ heát maùy tieán “full”, haûi-haønh veà phía Taây cuûa caên-cöù, nôi ñang xaûy ra traän giao-tranh quyeát-lieät giöõa ñôn-vò Ñaïi-Haøn vaø Coäng-Saûn.

Khi ñeán nôi, toâi duøng maùy lieân-laïc vôùi Thieáu-Taù Haûi, luùc ñoù ñang duøng daây caùp keùo hai chieán-thuyeàn maéc caïn vaø ñöôïc yeâu-caàu yeåm-trôï veà phía tröôùc cho ñôn-vò cuûa Thieáu-Taù Haûi. Caùc giang-toác-ñónh noå suùng ñaïi-lieân 50 vaøo caùc vò-trí Coäng-Saûn vaø döôùi hoûa-löïc huøng-haäu cuûa caùc giang-toác-ñónh, ñòch hoaûng sôï boû chaïy, ñeå laïi xaùc cheát noåi leành-beành beân caïnh ñaùm rong beøo daät-dôø troâi theo doøng nöôùc. Moät nhaân-vieân Myõ trong toaùn baén seû laáy daây buoäc vaøo coå cuûa moät xaùc cheát Vieät-Coäng, coät sau laùi chieác PBR vôùi yù-ñònh keùo veà ñôn-vò laøm chieán-lôïi-phaåm, thích-thuù chæ troû cöôøi ñuøa vôùi quaân-nhaân thöù hai; ñaây laø moät haønh-ñoäng daõ-man, voâ nhaân-baûn laøm toâi noåi noùng vaø haàm-haàm muoán laøm döõ vôùi ngöôøi lính Myõ naøy, ñeán noãi Thieáu-Taù Holland phaûi ñeán xin loãi toâi vaø höùa seõ coù bieän-phaùp tröøng-phaït khi veà ñeán ñôn-vò. Chieán-tranh thuø haän moät laàn nöõa suyùt laøm laïc höôùng chính-nghóa vaø lyù-töôûng chieán-

ñaáu cho töï-do vaø daân-chuû cuûa toaøn-theå quaân-nhaân vaø daân-toäc yeâu chuoäng hoøa-bình treân theá-giôùi vì nhöõng thaønh-phaàn voâ traùch-nhieäm, thích caûnh gieát choùc vaø öa traû thuø.

Nhöõng chuyeán phuïc-kích ñeâm vôùi caùc chieán-ñónh thuoäc Giang-ñoaøn 57 Tuaàn-Thaùm vaø Haûi-Ñoäi 1 Duyeân-Phoøng ñaõ mang laïi nhieàu thaønh-quaû toát ñeïp, chaän ñöùng hoaït-ñoäng phaùo-kích haèng ñeâm cuûa Coäng-Saûn vaøo caùc ñôn-vò baïn trong laõnh-thoå Tieåu-khu Quaûng-Nam keå töø thöôïng tuaàn thaùng 6 cho ñeán cuoái thaùng 9 naêm 1969. Nhöõng só-quan treû tuoåi taøi-ba cuûa Haûi-Quaân Vieät-Nam, thuyeàn-tröôûng caùc duyeân-toác-ñónh (PCF), ñaëc-bieät laø Haûi-Quaân Trung-UÙy Trònh-thieáu-Sinh, ñöôïc caùc chieán-höõu goïi laø “Sinh raâu”, ñeïp trai cao raùo coù boä raâu meùp “Clark Gable” quyeán-ruõ vôùi bieät taøi vaän-chuyeån taøu vaø loøng quaû-caûm gan-daï moãi khi chaïm ñòch laøm toâi neå-phuïc vaø haõnh-dieän laø ngöôøi chæ-huy cuûa vò só-quan töông-lai ñaày höùa-heïn cuûa Quaân-Chuûng aùo traéng naøy.

Nhieàu ñeâm taïi vò-trí phuïc-kích, ngoài treân boong chieán-ñónh gaàn sau laùi chieác PCF, trong chieác aùo giaùp, ñaàu ñoäi noùn saét, khaåu M-18, vuõ-khí tuøy-thaân quen thuoäc döïng beân caïnh phaùo thaùp khaåu 81 ly, toâi laéng nghe lôøi taâm-söï cuûa nhöõng chieán-höõu treû tuoåi, ñaøn em, nhöõng haûi-aâu vöøa rôøi maùi tröôøng Meï Haûi-Quaân taïi Nha-Trang, veà moäng-öôùc töông-lai, veà cuoäc soáng haûi-hoà treân bieån caû ñaïi-döông. Toâi caûm thaáy moät nieàm hy-voïng vaø vui möøng vì bieát Haûi-Quaân ñaõ coù nhöõng taøi-naêng son treû nhieàu nhieät-huyeát, ñaày lyù-töôûng coù theå gaùnh vaùc ñaïi cuoäc vaø duy-trì truyeàn-thoáng cuûa Ñöùc Thaùnh Toå Traàn-Höng-Ñaïo. Tuy nhieân tröôùc ñoù toâi cuõng ñaõ chæ-thò cho caùc thuûy-thuû-ñoaøn chieán-ñónh khoâng ñöôïc naáu nöôùng thöïc-phaåm phuû-pheâ do Hoa-Kyø vöøa chuyeån giao laïi nhö thòt gaø, beef steak, ... trong khi ñi phuïc-kích ñeâm, vì muøi thôm cuûa gaø roâ-ti vaø muøi toûi gia-vò öôùp thòt nöôùng seõ bay xa trong ñeâm toái gioù nhieàu vaø baùo ñoäng cho Vieät-Coäng bieát vò-trí cuûa caùc giang-ñónh ñang thi-haønh coâng-taùc, raát nguy-hieåm vaø laøm baïi loä cuoäc haønh-quaân.

Vaøo trung tuaàn thaùng 8 naêm 1969, Thieáu-Taù Holland vaø toâi nhaän ñöôïc baùo-caùo veà caùc maùy ñieän-töû ñaõ ñöôïc gaøi trong maät-khu Ñoàng-Boø ñaõ ngöng phaùt tín-hieäu, coù leõ vì heát “battery” hoaëc bò


thieâu-huûy vì ñaïn phaùo-binh baïn vaø caàn ñöôïc thay theá baèng caùc maùy ñieän-töû môùi. Toâi leân gaëp Ñaïi-Taù Leâ-trí-Tín, baùo-caùo söï kieän, ñoàng thôøi thoâng-baùo laø ñaàu tuaàn tôùi, toâi seõ chæ-huy baûy giang-ñónh, cuøng vôùi toaùn Ñieän-Thaùm vaø tieåu-ñoäi thaùm-kích cuûa Duyeân-ñoaøn 14, khai-thoâng giang-loä naèm veà phía Taây-Baéc thò-xaõ, vaøo taän Caàu Saäp, ñeå toaùn Ñieän-Thaùm vaøo gaøi maùy doø-thaùm phía sau maät-khu Ñoàng-Boø. Ñeå baûo-maät vaø traùnh thieät-haïi cho caùc ñôn-vò haønh-quaân, toâi xin Ñaïi-Taù Tín chæ ra leänh cho Phaùo-Binh Tieåu-Khu saün-saøng yeåm-trôï khi ñöôïc toâi yeâu-caàu trong tröôøng-hôïp ñôn-vò bò taán-coâng baát ngôø bôûi löïc-löôïng ñoâng-ñaûo cuûa Vieät-Coäng. Toâi cuõng baùo-caùo cho vò Tieåu-Khu-Tröôûng bieát laø Thieáu-Taù Hol-land ñaõ ñöôïc chaáp-thuaän bôûi Boä Tö-Leänh Hoa-Kyø taïi Ñaø-Naüng bieät-phaùi moät phi-cô quan-saùt, bay thöôøng-tröïc treân ñoäi hình chieán-ñónh vaø hai khu-truïc phaûn-löïc-cô F4- Phantom saün-saøng bay xuoáng ñeå phuï-traùch khoâng-yeåm cho cuoäc haønh-quaân.

Saùng ngaøy D, moät duyeân-toác-ñónh, boán giang-toác-ñónh vaø hai ghe Yabuta khôûi-haønh töø haäu-cöù Duyeân-ñoaøn 14 khi trôøi coøn chöa saùng, tröïc-chæ thöôïng doøng soâng Thu-Boàn qua höôùng Ñaäp-Lôõ ñeå traùnh tình-baùo ñòch taïi caùc ñòa-ñieåm chung-quanh khu-vöïc soâng gaàn thò-xaõ Hoäi-An. Maët trôøi vaãn coøn say nguû döôùi chaân trôøi xa veà höôùng cöûa bieån Phai-Phoâ, traêng löôõi lieàm haï tuaàn treo lô-löûng treân baàu trôøi laáp-laùnh aùnh sao ñeâm. Toâi nhìn leân chuøm sao Ñaïi-Huøng to lôùn treân ñænh ñaàu vaø sao Baéc-Ñaåu naèm cheách veà höôùng hai giôø, thaàm caàu-nguyeän Ñöùc Quaùn-Theá-AÂm Boà-Taùt nhö thöôøng leä moãi laàn toâi saép ñoái ñaàu vôùi gian-nguy trong ñôøi mình.

Vaøo khoaûng 6 giôø röôõi khi tia naéng ñaàu ngaøy baét ñaàu roïi saùng doøng soâng nhoû, maët trôøi töø-töø leân cao qua raëng caây cheách sau löng phía höõu haïm ñoäi hình, treân khoâng toâi ñaõ nghe tieáng maùy bay thaùm-thính bay ngang qua ñaàu. Thieáu-Taù Holland cho toâi bieát ñaây laø phi-cô bieät-phaùi cho cuoäc haønh-quaân ñaëc-bieät ngaøy hoâm nay. Toâi caûm thaáy yeân-taâm hôn khi ñöôïc khoâng-yeåm cho moät chuyeán coâng-taùc ñi vaøo laõnh-haûi caám ñòa cuûa ñòch quaân, moät vuøng maø tröôùc ñaây chöa coù moät chieán-ñónh naøo daùm vaøo tuaàn-tieãu. Khi ñeán “Check Point Alpha”, nôi xa nhaát taïi thöôïng doøng soâng Thu-Boàn maø duyeân-toác-ñónh (PCF) coù theå vaøo ñöôïc, toâi ra

leänh cho Trung-UÙy Hoøa, Thuyeàn-Tröôûng chieán-ñónh naøy thi-haønh chæ-thò ñaõ ñöôïc giao-phoù töø tröôùc, ñoù laø naèm aùn-ngöõ, yeåm-trôï haûi-phaùo baèng khaåu 81 ly vaø suùng ñaïi-lieân 12 ly 7 cho ñoaøn taøu khi ruùt lui trôû veà, duy-trì lieân-laïc truyeàn-tin vôùi löïc-löôïng haønh-quaân vaø Tieåu-Khu cuõng nhö vôùi Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân Vuøng I Duyeân-Haûi. Sau ñoù leänh “nhieäm-sôû taùc-chieán” ñöôïc ban-haønh vaø saùu chieán-ñónh coøn laïi theo ñoäi hình “India”, haøng doïc tieáp-tuïc giang-haønh vaøo vuøng soâng töû ñòa. Hai beân bôø vaùch töôøng ñaát döïng ñöùng thaúng leân vôùi röøng caây xanh um bao phuû ñænh ñoài, ñòa-ñieåm lyù-töôûng vaø thuaän-lôïi cho caùc cuoäc phuïc-kích cuûa ñòch quaân. Soâng Thu-Boàn uoán khuùc veà phía traùi khi ñi saâu vaøo höôùng nuùi, chim choùc khoâng caát tieáng hoùt, khoâng-gian im lìm deã sôï, khoâng moät thuyeàn ñaùnh caù treân doøng soâng nöôùc chaûy ñuïc ngaàu, moïi ngöôøi chæ nghe tieáng maùy phom-phom cuûa oáng phun nöôùc sau laùi PBR, giang-toác-ñónh coù theå chaïy vôùi vaän-toác toái-ña 25 knots khi taùc-chieán vôùi hoûa-löïc goàm hai caây ñaïi-lieân 50 phía muõi vaø moät ñaïi-lieân 50 sau laùi taøu. Thieáu-Taù Holland chæ cho toâi vò-trí cuûa hai giang-toác-ñónh Myõ tröôùc ñaây bò phaù tan vì boäc-phaù cuûa Vieät-Coäng, khi toâi saép söûa ñaùo nhaäm chöùc-vuï Chæ-Huy-Tröôûng Lieân-Ñoaøn Ñaëc-Nhieäm “Hoå Bieån”. Treân khoâng chieác thaùm-thính-cô maøu xaùm nhaït vaãn tieáp-tuïc bay vaàn quanh, quan-saùt khu-vöïc haønh-quaân, thænh-thoaûng vieân phi-coâng lieân-laïc thöû maùy truyeàn-tin vaø caäp nhaät tin-töùc thaùm-saùt cho Thieáu-Taù Holland.

Vôùi kinh-nghieäm ruùt tæa töø nhöõng chuyeán coâng-taùc ñeâm ngoaøi Baéc khi coøn phuïc-vuï taïi Löïc-Löôïng Haûi-Tuaàn, toâi bieát chaéc, neáu Vieät-Coäng muoán taán-coâng ñôn-vò cuûa toâi, ñòch seõ chôø khi caùc chieán-ñónh treân ñöôøng trôû veà, nhaân-vieân meät-moûi vaø lô-laø, chuùng seõ phuïc-kích vaø taùc-xaï vaøo ñoaøn taøu taïi nhöõng gaønh cong uoán khuùc cuûa soâng Thu-Boàn. Toâi noùi cho Thieáu-Taù Holland vaø Thieáu-Taù Haûi bieát veà nhaän-xeùt cuûa toâi vaø hai vò só-quan nhieàu kinh-nghieäm chieán-tröôøng naøy cuõng raát ñoàng yù vaø chuaån-bò ñeà-phoøng. Toaùn Thaùm-Kích Duyeân-ñoaøn thaùp-tuøng theo hai chieán-thuyeàn Yabuta, hoûa-löïc goàm coù suùng coái 60 ly vaø ñaïi-lieân 12 ly 7 vôùi vaän-toác khaù nhanh vaø deã vaän-chuyeån ñöôïc ñieàu-khieån bôûi caùc haï-só-quan thuyeàn-tröôûng thaâm-nieân, kinh-


nghieäm traän maïc vaø gan-daï nhaát cuûa Duyeân-ñoaøn 14. Saùu giang-ñónh vaø chieán-thuyeàn tieáp-tuïc loä-trình treân doøng nöôùc soâng chaûy khaù maïnh veà phía Hoäi-An, ra cöûa bieån Phai-Phoâ. Maët trôøi ñaõ leân cao treân ñænh ñaàu, gioù maùt röôïi thoåi vaøo maët toâi, ñang traàm ngaâm ñöùng caïnh ngöôøi coá-vaán Myõ.

Khoaûng 10 giôø, Thieáu-Taù Haûi treân ghe Yabuta baùo-caùo laø ñaõ ñeán ñòa-ñieåm aán-ñònh vaø ñeà-nghò cho hai chieán-thuyeàn uûi baõi, thaû toaùn thaùm-kích leân bôø tröôùc ñeå aùn-ngöõ vaø baûo-veä cho boán nhaân-vieân Ñieän-Thaùm thi-haønh vieäc ñaët nhöõng maùy ñieän-töû toái-taân môùi, coù taàm hoaït-ñoäng roäng lôùn raát nhieàu hôn caùc maùy gaøi maáy thaùng tröôùc ñaây taïi Ñoàng-Boø. Toâi chaáp-thuaän vaø chæ-thò caùc giang-toác-ñónh chaïy doïc phía treân vaø phía döôùi ñieåm ñoå boä, quan-saùt caån-thaän ñeå yeåm-trôï toaùn quaân treân bôø. Sau ñoù töø treân PBR chæ-huy, toâi duøng oáng nhoøm nhìn caùc chieán-höõu cuûa toâi ñang thi-haønh nhieäm-vuï. Laàn naøy toaùn Ñieän-Thaùm chæ ñi vaøo saâu khoaûng 100 thöôùc töø bôø, ñaët caùc maùy moùc gaàn caïnh con ñöôøng ñaát moøn chaïy ngoaèn-ngoeøo theo con soâng Thu-Boàn veà höôùng nuùi, coù leõ ñaây laø con ñöôøng chuyeån quaân cuûa caùc löïc-löôïng Vieät-Coäng vaø ñaëc-coâng ñòch maø Phoøng Tình-Baùo Boä Tö-Leänh Quaân-Ñoaøn I ñaõ ghi-nhaän tröôùc ñaây.

Coâng-taùc ñaët maùy baùo ñoäng ñieän-töû dieãn haønh thaät toát ñeïp vaø khoâng coù bieán-coá gì xaûy ra laøm toâi ngaïc-nhieân vaø vui möøng, tuy-nhieân noãi lo-aâu cho chuyeán trôû veà, qua caùc khuùc soâng nguy-hieåm, uoán khuùc vôùi böùc töôøng ñaát döïng cao hai beân bôø soâng thuaän-tieän cho ñòch phuïc-kích taán-coâng vaãn xaâm-chieám taâm-hoàn toâi. Caùc nhaân-vieân toaùn Ñieän-Thaùm thu doïn duïng-cuï vaø chuaån-bò leo leân ghe Yabuta cuøng löôït vôùi tieåu-ñoäi thaùm-kích Duyeân-ñoaøn 14 Haûi-Quaân. Toâi goïi maùy noùi chuyeän vôùi Thieáu-Taù Phan-töù-Haûi, baøn ñònh keá-hoaïch vaø saép ñaët ñoäi hình caùc giang-toác-ñónh vaø ghe Yabuta. Vôùi kinh-nghieäm chieán-ñaáu thaâu-thaäp trong hôn hai naêm chæ-huy Duyeân-ñoaøn haønh-quaân taïi vuøng Hoäi-An, Thu-Boàn, Thieáu-Taù Haûi ñeà-nghò chæ-ñònh cho hai giang-toác-ñónh (PBR) ñi tröôùc môû ñöôøng, tieáp theo ñoù laø caëp Yabuta vôùi caùc tay suùng caù-nhaân, ñaïi-lieân 50, suùng phoùng löïu vaø suùng coái 60 ly, vôùi vaän-toác töông-ñoái chaäm so vôùi caùc giang-toác-ñónh; cuoái cuøng laø hai PBR chaïy phía sau ñeå yeåm-trôï ñoaøn

“convoy” chieán-ñónh. Ngoaøi ra Thieáu-Taù Haûi coøn xin ñöôïc taùc-xaï vaøo caùc vò-trí chieán-löôïc hai beân bôø soâng nhö gaønh ñaù, khuùc queïo, ñoài ñaát caây coái saàm-uaát ... ñeå taïo yeáu-toá baát ngôø gaây hoang-mang cho Vieät-Coäng trong tröôøng-hôïp ñòch ñang phuïc-kích saün-saøng vaø chôø ñoaøn “convoy” chieán-ñónh chaïy ngang qua caùc vò-trí naøy. Toâi thoâng-dòch laïi cho Thieáu-Taù Holland bieát veà ñeà-nghò vaø keá-hoaïch trieät thoái cuûa Thieáu-Taù Haûi maø toâi hoaøn-toaøn ñoàng yù vaø ñaõ ra leänh chuaån-bò khôûi-haønh. Toâi yeâu-caàu Thieáu-Taù Holland goïi maùy phi-cô thaùm-saùt vaø cho bieát döï-ñònh cuûa Haûi-Quaân, ñoàng thôøi baùo-caùo veà Ñaø-Naüng ñeå hai khu-truïc phaûn-löïc-cô F4-Phantom saün-saøng trong tröôøng-hôïp toâi caàn khoâng-yeåm. Sau ñoù toâi goïi maùy cho Trung-UÙy Hoøa, Thuyeàn-Tröôûng duyeân-toác-ñónh aùn-ngöõ taïi cuoái nhaùnh soâng, chuaån-bò vaø saün-saøng haûi-phaùo ñeå baén yeåm-trôï chieán-ñónh baïn ñang treân ñöôøng trôû veà caên-cöù.

Ñoäi hình caùc giang-ñónh baét ñaàu di-chuyeån veà phía Nam-Ñoâng-Nam theo haøng doïc, khoaûng caùch giöõa caùc chieán-thuyeàn, chieán-ñónh chöøng 75 thöôùc vôùi vaän-toác toái-ña cuûa caùc ghe Yabuta ñang tung laøn khoùi moûng treân doøng soâng chaät heïp vaøo moät buoåi xeá tröa ñaàu thu naêm 1969. Chung-quanh laø töôøng ñaát döïng thaúng ñöùng, khoâng-gian nhö chìm haún xuoáng, khoâng moät boùng chim trôøi gioáng nhö

Haûi-Quaân Trung-Taù Phan-töù-Haûi


“Thung-luõng töû thaàn”, teân cuûa ñòa-danh taïi vuøng ñoài nuùi “Arizona” trong cuoán phim cao-boài maø toâi ñaõ xem tröôùc ñaây taïi Ñaø-Naüng. Maët trôøi laáp-loù sau röøng caây treân ñænh ñoài ñaát, vaøi tia saùng yeáu-ôùt coá-gaéng len-loûi qua raëng caây giaø chieáu xuoáng loä-trình caùc chieán-ñónh ñang laàm-luõi chaïy treân doøng soâng caïn. Tieáng noùi cuûa Thieáu-Taù Haûi chôït vang leân treân maùy truyeàn-tin:

- “Haûi-AÂu ñaây Kình-Ngö, baét ñaàu ñoát phaùo veà phía höõu haïm höôùng hai giôø, ñænh ñoài, traû lôøi.”

Toâi voäi-vaøng nhaác oáng noùi cuûa maùy truyeàn-tin vaø ra leänh cho caùc chieán-ñónh:

- “Kình-Ngö ñaây Haûi-AÂu, nhaän roõ, taát caû Haûi-Ngö baét ñaàu ñoát phaùo, phía höõu haïm höôùng hai giôø, ñænh ñoài, thi-haønh, heát.”

Theá roài toâi chæ-thò thuyeàn-tröôûng chieác giang-toác-ñónh chæ-huy ñang chaïy ôû vò-trí hai, baét ñaàu khai-hoûa. Tieáng suùng haûi-phaùo, ñaïi-lieân, tieåu-lieân... “taïch...taïch, ñuøng...ñuøng” noå vang doäi caû khuùc soâng Thu-Boàn, caùc ñaøn chim quaï töø ñaâu boãng giaät mình tung caùnh bay taùn-loaïn treân maët soâng, ñaát ñaù, caây laù, goã buïi bay mòt-muø trong khoâng-khí oi böùc cuûa moät ngaøy cuoái heø. Sau gaàn naêm phuùt caùc chieán-ñónh baén tôùi-taáp vaø lieân-tuïc cho ñeán khi qua khoûi khuùc quanh thöù nhaát, toâi môùi ra leänh taát caû ngöng baén vì vaãn khoâng thaáy phaûn-öùng cuûa Vieät-Coäng. Moïi ngöôøi caûm thaáy haêng-say trong khoùi thuoác suùng toûa ñaày khoâng-gian, tinh-thaàn toâi vaãn caêng thaúng vì ñoaïn soâng coøn daøi, chöa ñeán choã hai giang-toác-ñónh Myõ bò ñaùnh ñaém.

Toâi goïi maùy cho taát caû giang-ñónh vaø nhaéc-nhôû moïi ngöôøi caån-thaän ñeà-phoøng, quan-saùt thaät kyõ-löôõng hai beân bôø ñaát, bình-tónh choáng traû neáu bò taán-coâng baát ngôø, toâi tin raèng vôùi kinh-nghieäm haûi-nghieäp vaø chieán-ñaáu, keá-hoaïch chu-ñaùo cuûa Thieáu-Taù Haûi seõ giuùp taát caû chieán-ñónh vaø thuûy-thuû-ñoaøn an-toaøn. Töø xa, soâng Thu-Boàn uoán cong veà phía tay maët, hai beân bôø ñaát cao vôøi-vôïi laø caây röøng raäm-raïp, chaïy daøi gaàn hai caây-soá ñeán choã giang-toác-ñónh Haûi-Quaân Hoa-Kyø bò phaù noå tröôùc ñaây. Toâi goïi maùy ra leänh hai chieác ghe Yabuta baén boán quaû ñaïn suùng coái 60 ly vaøo ñænh ñoài hai beân bôø soâng. Sau tieáng noå “phuït ...phuït ... phuït ...phuït” laø tieáng “aàm...aàm...aàm...aàm” khi caùc vieân ñaïn moït-cheâ rôi xuoáng luøm caây treân bôø ñaát cao. Boãng nhieân

moïi ngöôøi nghe tieáng noå “buøng...oaønh” thaät lôùn, nöôùc soâng vaêng leân tung-toùe, laøm thaønh chieác veïm trôøi, cong voøng ñaày maøu saéc döôùi aùnh naéng buoåi xeá tröa, toâi la lôùn vaøo maùy truyeàn-tin trong khi tieáng ñaïn ñuû loaïi nghe ñieác caû loã tai:

- “Haûi-Ngö, Haûi-Ngö ñaây Haûi-AÂu, coi chöøng ñòch ñang baén B40 ... B40, taát caû ñôn-vò taùc-xaï, taùc-xaï töï-do... nhaän roõ thi-haønh, heát.”

Tröôùc maët toâi, töø ñænh ñoài treân töôøng ñaát döïng ñöùng, nhöõng laøn khoùi suùng toûa ñaày veà höôùng caùc chieán-ñónh ñang bình-tónh phaûn phaùo döõ-doäi baèng taát caû hoûa-löïc huøng-haäu. Tieáng la où treân maùy truyeàn-tin xen laãn tieáng rít cuûa ñaïn Coäng-Saûn roài tieáng noå buøng treân maët nöôùc vaø tung-toùe leân maët muõi cuûa toâi. Thieáu-Taù Holland ñaõ goïi maùy bay khu-truïc phaûn-löïc ngay khi vieân ñaïn B40 noå caïnh chieác PBR daãn ñaàu luùc ñoaøn taøu chieán chöa ñeán khuùc queïo cuûa ñieåm phuïc-kích. Ñòch ñaõ khai-hoûa sôùm hôn döï-ñònh vì boán quaû suùng coái rôi truùng vaøo vò-trí ñaët suùng cuûa Vieät-Coäng treân ngoïn ñoài ñaát hai beân bôø soâng. Moät chieác ghe Yabuta bò truùng ñaïn taïi ñaøi chæ-huy, thuyeàn-tröôûng vaø nhaân-vieân laùi taøu bò thöông nheï, vaãn tieáp-tuïc anh-duõng chieán-ñaáu. Tieáng noùi huøng-hoàn cuûa Thieáu-Taù Haûi nghe khi ñöôïc khi maát trong maùy truyeàn-tin, ñang ra leänh vaø höôùng-daãn caùc oå suùng baén vaøo muïc-tieâu ñòch töø ghe Yabuta chaïy ôû vò-trí thöù tö cuûa ñoäi hình. Suùng vaãn noå raàm trôøi, aàm-ó ñeán ñoä toâi khoâng nghe tieáng Thieáu-Taù Holland baùo-caùo laø hai phi-tuaàn khu-truïc cuûa Thuûy-Quaân-Luïc-Chieán Hoa-Kyø ñang treân ñöôøng bay ñeán ñòa-ñieåm haønh-quaân vaø phi-cô thaùm-thính ñaõ höôùng-daãn vaø cho vò-trí ñòch ñeå maùy bay Phantom thaû bom Napalm tieâu-dieät. Moïi ngöôøi boãng nghe tieáng ñoäng-cô maùy bay thaät gaàn nhö ñang bay qua ñaàu, roài hai tieáng noå “aàm...aàm” noái tieáp nhau, rung chuyeån caû baàu trôøi nhö muoán phaù tan maøng nhó, moät röøng löûa nguøn nguït chaùy buøng leân treân ñænh ñoài, nôi Coäng-Saûn ñaët suùng baén xuoáng ñoaøn taøu chieán, muøi khoùi xaêng xoâng leân noàng-naëc laøm toâi muoán ngoäp thôû vì ñòa-ñieåm bò phi-cô Myõ thaû bom quaù gaàn vò-trí caùc giang-ñónh, ñang tieáp-tuïc taùc-xaï vaø vôùi hai maùy tieán “full” chaïy ra khoûi vuøng ñòch phuïc-kích. Hai khu-truïc phaûn-löïc-cô bay trôû laïi laàn thöù hai vaø baén hoûa-tieãn khoâng-ñòa vaøo vò-trí naèm saâu hôn trong bôø, coù leõ ñeå tieâu-dieät vaø chaän ñöôøng


ruùt quaân cuûa taøn quaân Coäng-Saûn. Taát caû traän chieán chæ dieãn-tieán trong khoaûng gaàn 20 phuùt nhöng ñoái vôùi nhöõng chieán-só cuûa Lieân-Ñoaøn Ñaëc-Nhieäm “Hoå Bieån”, thôøi-gian naøy daøi nhö khoâng muoán döùt, hoï ñaõ chieán-ñaáu ñeå soáng coøn trong moät ñòa-theá vaø moâi-tröôøng khoâng thuaän-lôïi cho vieäc taùc-chieán cuûa mình khi caùc giang-ñónh chaïy döôùi moät thung-luõng vaø bò ñòch taán-coâng töø hai phía treân bôø cao. Keát-quaû laø chæ vaøi thuûy-thuû bò thöông nheï, moät chieán-ñónh bò hö haïi caàn phaûi ñöôïc keùo veà caên-cöù vaø haøng traêm loã ñaïn chaèng-chòt treân caùc thaønh taøu baèng saét vaø baèng goã. Moät laàn nöõa, Ñöùc Quaùn-Theá-AÂm Boà-Taùt ñaõ cöùu naïn cho ngöôøi lính bieån.

Hai thaùng sau cuoäc haønh-quaân yeåm-trôï toaùn Ñieän-Thaùm Hoa-Kyø ñaët maùy ñieän-töû taïi maät-khu Ñoàng-Boø, toâi nhaän leänh veà giöõ chöùc-vuï môùi taïi Boä Tö-Leänh Vuøng I Duyeân-Haûi vaø baøn-giao chöùc-vuï Chæ-Huy-Tröôûng Chieán-Dòch “Hoå Bieån” cho Thieáu-Taù Haûi, ngöôøi baïn hoïc vaø cuõng laø chieán-höõu thaân-meán cuûa toâi, Thieáu-Taù Haûi tieáp-tuïc nhieäm-vuï haønh-quaân ngaên-chaën caùc ñôn-vò Coäng-Saûn vaø baûo-veä an-ninh laõnh-thoå cho daân-chuùng vaø chính-quyeàn Quoác-Gia taïi tænh Quaûng-Nam. Rieâng Thieáu-Taù Holland, ngöôøi huøng cuûa Chieán-dòch “Hoå Bieån” trôû veà Hoa-Kyø sau khi maõn nhieäm-kyø phuïc-vuï taïi Ñaø-Naüng moät thaùng sau ngaøy toâi rôøi Hoäi-An.

Vaøo moät buoåi chieàu khi côn möa gioâng cuoái muøa thu baét ñaàu che phuû thò-xaõ Hoäi-An, treân chieác xe Jeep chôû haønh-trang goàm moät xaùch tay, caùi noùn saét vaø chieác aùo giaùp naèm beân caïnh khaåu M18 quí giaù thaân yeâu, toâi nhìn laïi thaønh-phoá nhoû hôn thaønh-phoá Hueá cuûa toâi, nhö thaàm töø-giaõ vì bieát mình seõ

khoâng bao giôø trôû laïi nôi naøy, nhöng toâi cuõng nhaän thöùc raèng nhöõng gì ñaõ xaûy ra trong giai-ñoaïn vöøa qua seõ khoâng bao giôø phai-nhaït trong kyù-öùc cuûa toâi.

Toâi seõ khoâng theå naøo queân ñöôïc kyû-nieäm veà caùc chuyeán haønh-quaân phuïc-kích ñeâm soáng cheát trong gang taác vôùi ngöôøi chieán-höõu Haûi-Quaân, nhöõng buoåi chieàu vaéng ngoài trong quaùn nöôùc quen thuoäc cuøng ngöôøi baïn hoïc lính bieån, beân caïnh ly caø-pheâ ñaéng, ñang phì-phaø ñieáu thuoác laù thôm, roài vôùi caây ñaøn guitar beân tay traùi, caát gioïng ca aám-cuùng truyeàn caûm, haùt baøi “Muøa thu cheát”, khi ngoaøi trôøi möa buïi ñang bay. Toâi nhôù ñeán nhöõng ñeâm traêng möôøi saùu saùng vaèng-vaëc, ngoài ngaém aùnh traêng vaøng beân caïnh caùc chieán-höõu thuoäc quaân-binh-chuûng baïn treân “Voïng-Nguyeät Laàu”, caên gaùc thöôïng taïi nhaø cuûa Thieáu-Taù Chæ-Huy-Tröôûng Tieåu-ñoaøn Coâng-Binh Chieán-ñaáu ôû Hoäi-An, thöôûng-thöùc ly röôïu Cognac nhieàu chaân tình, Haûi vaø toâi, trong choác laùt boû laïi sau löng söï phieàn-toaùi cuûa cuoäc ñôøi, queân heát nhöõng nguy-hieåm treân traän maïc, chæ bieát say cuøng men röôïu vaø tình chieán-höõu giöõa nhöõng ngöôøi trai treû ñang hy-sinh taát caû cuoäc ñôøi mình cho lyù-töôûng ñaõ choïn, ñoù laø xaû thaân baûo-veä laù côø vaøng ba soïc ñoû cuûa queâ-höông daân-toäc, ngoïn côø vaøng maø ñaõ nhieàu laàn, Thieáu-Taù Haûi vaø toâi ngaäm-nguøi thöông tieác phuû leân quan-taøi mang thi-haøi cuûa nhöõng ngöôøi lính bieån thaân-meán vöøa töû traän vaø naèm xuoáng maõi-maõi trong loøng ñaát laïnh vaø voøng tay aám cuûa Meï Vieät-Nam.

Virginia, Muøa heø 30 naêm sau


Khinh-toác-ñónh cuûa Haûi-Quaân Vieät-Nam


duyeâN-ÑoaøN 35 BA LAÀN Ñuoåi giAëC

Vuõ-bí-Thö – Phaïm-coâng-Duõng

uùc baáy giôø ñuùng ba giôø saùng. Ngaøy 11 thaùng 1 naêm 1975. Ñeâm toái ñen treân doøng soâng lôùn, treân con laïch nhoû quanh haøng raøo

caên-cöù, moät aùnh löûa ñoät-nhieân loùe leân, tieáp theo laø nhöõng tieáng noå vang reàn. Trong doanh-traïi cuûa haäu-cöù Duyeân-ñoaøn 35 quang-caûnh vaãõn im lìm. Ñaõ bieát tröôùc giaây phuùt naøy seõ xaûy ñeán, ñaõ saün-saøng ñoùn chôø neân khoâng moät ai nhoán-nhaùo, hoát-hoaûng. Moïi ngöôøi trong tình-traïng saün-saøng chieán-ñaáu, chæ coøn chôø nhöõng boùng ñen xuaát-hieän laø suùng ta seõ noå doøn. Nhöõng ñaïn phaùo ñòch vaãn aøo-aït döõ-doäi. Töøng cuïm khoùi traéng môø, töøng khoái ñaát vaø maûnh ñaïn vaêng tung-toùe chung-quanh caên-cöù. Ñaïn phaùo ñòch chöa döùt, chaéc-chaén ñòch chöa xuaát ñaàu loä dieän. Ai coøn laï gì chieán-thuaät coá höõu xöa nhö traùi ñaát cuûa Coäng-quaân? Tieàn phaùo haäu xung, duøng chieán-thuaät bieån ngöôøi taán chieám muïc-tieâu vöøa taøn-phaù.

Nhöng laàn naøy chuùng noù teä quaù. Phaùo böøa-baõi khoâng truùng ñích. Raát nhieàu traùi rôùt beân ngoaøi caên-cöù, truùng vaøo nhaø daân-chuùng. Löûa chaùy röïc ñoû nhaø daân laønh voâ toäi. Ñaïn bay rít tieáng trong tieáng khoùc la cuûa nhöõng oâng baø giaø, treû thô nöûa ñeâm

kinh-hoaøng thöùc giaác trong khung caûnh theâ-löông. Trong haäu-cöù Duyeân-ñoaøn 35 im lìm bao nhieâu thì beân ngoaøi haøng raøo keõm gai phoøng-thuû, quang-caûnh laïi voâ cuøng nhoán-nhaùo. Tieáng ñaïn phaùo-kích ñòch vaãn vang reàn trong ñeâm.

Sau moái haän thua cay ñau nhuïc vôùi caên-cöù Haûi-Quaân Tuyeân-Nhôn ôû Kieán-Töôøng, Coäng-Saûn Baéc-Vieät nhaát quyeát phuïc-thuø vôùi Duyeân-ñoaøn 35 ôû Vónh-Bình. Töø nhieàu ngaøy tröôùc, tin tình-baùo cho bieát, hai tieåu-ñoaøn chính-quy Coäng-Saûn khoâng roõ danh-soá ñang söûa-soaïn moät cuoäc taán-kích qui-moâ vaøo caên-cöù Duyeân-ñoaøn. Leänh öùng-chieán toaøn dieän chæ caàn nhaéc laïi cho “chaéc aên” bôûi vì ôû ñaây, vuøng daàu soâi löûa boûng, luùc naøo moïi ngöôøi chaúng saün-saøng.

Duyeân-ñoaøn 35, moät thaønh-phaàn cuûa Löïc-Löôïng Ñaëc-Nhieäm 31, xöa nay ñöôïc tieáng laø ñôn-vò “coù haïng” trong tænh Vónh-Bình, laø caùi gai trong maét ñòch quaân. Laàn naøy chuùng nhaát ñònh phaûi nhoå caùi gai ñau maét aáy baèng lôøi phao truyeàn trong khu daân-chuùng ôû, ñaày doïa naït:

- Neáu khoâng laáy ñöôïc Duyeân-ñoaøn 35, toaøn theå löïc-löôïng Coäng-Saûn Baéc-Vieät ñaây seõ buoâng

L


suùng ñaàøu haøng. Lôøi doïa naït, baây giôø ñang baét ñaàu döôïc thöïc-

hieän. Luùc 3 giôø saùng cuûa ngaøy 11 thaùng 1 naêm 1975, ñòch phaùo nhö ñieân. Phaùo taøn canh, baèng ñuû loaïi vaø ñaïn ñaïo thaät gaàøn. Bích-kích-phaùo 82 ly, B.40, B.41 vaø caû M.79. Löïc-löôïng Haûi-Quaân vaãn beàn gan töû thuû, khoâng nao-nuùng. Trong doanh-traïi moät vaøi nôi truùng ñaïn, nhöng khoâng boác chaùy, chæ suïp xuoáng, hay “söùt meû”. Chöa heà gì. Nhöõng caùi xaûy ra tieáp theo traän phaùo naøy môùi laø ñaùng keå, laø thöù döõ phaûi ngöøa. Nöûa tieáng ñaïn noå treân ñaàu. Ñoät-nhieân tieáng suùng lôi daàn vaø aâm vang mô hoà tieáng hoâ, tieáng theùt nghe laïnh tanh, ñaày cheát choùc. Nhöõng boùng ñen ñoät-ngoät nhoâ leân beân kia voøng raøo keõm gai phoøng-thuû, lao nhö ñieân tôùi gaàn. Nhöõng tieáng theùt khaùc noåi leân, beân naøy haøng raøo. Cuõng laø nhöõng lôøi xung-saùt, nhöng ñaày huøng-duõng vaø cöông-quyeát. Tieáng suùng noå doøn, ñaïn löûa ñaïn xieân nhö möa trong ñeâm toái, ñieåm nhòp baèng tieáng troïng-phaùo ì-aàm.

Coäng-quaân ñieân-cuoàng xoâng tôùi. Nhöng nhöõng ngöôøi lính cuûa Duyeân-ñoaøn 35 quaû-caûm chaúng thua gì. Moät choïi möôøi. Ñen nghòt boùng ngöôøi ôû beân ngoaøi nhöõng maét gai ñoû löûa laïi caøng laø muïc-tieâu toát cho beân ta nhaû ñaïn, khoâng caàn nhaém. Tröôùc maét nhöõng xaï-thuû, töøng ñôït thaây ngöôøi tung leân roài ruïng xuoáng tôi-bôøi, khoâng coøn daäy nöõa. Ñeán thì oàn-aøo gheâ-gôùm theá, luùc boû chaïy laïi laëng-leõ nhö ma. Ñòch boãng bieán ñi theo moät meänh-leänh hôøn ñau naøo ñoù. Chieán-tröôøng trôû laïi laëng-leõ. Trong khoâng-khí hình nhö moïi ngöôøi chæ coøn nghe tieáng löûa chaùy treân nhöõng maùi truù-aån tieâu-ñieàu cuûa daân xa xa beân ngoaøi doanh-traïi, hoøa vôùi tieáng reân-ræ cuûa nhöõng ñòch quaân chöa tôùi phuùt xuoâi tay nhaém maét ngaäm hôøn.

Doøng soâng Vónh vaãn laëng-lôø chaûy xuoâi, nhöng chôû theo nhöõng xaùc giaëc boû chaïy cuoáng cuoàng roài guïc cheát treân doøng ... Laàn thöù nhaát Coäng-quaân taán-coâng haäu-cöù Duyeân-ñoaøn 35, laàn thöù nhaát Coäng-quaân thaát-baïi. Vaø laàn thöù nhaát, giaù-trò lôøi haêm-doïa cuûa chuùng bò lung-lay.

Saùu giôø. Hình nhö baàu trôøi raïng saùng theâm ñoâi chuùt. Moät meänh-leänh ngaén ñöôïc ban ra. Döôùi söï chæ-huy cuûa Haûi-Quaân Thieáu-Taù Phí-ngoïc-Khaùnh, Chæ-Huy-Tröôûng, toaùn Thaùm-Baùo vaø moät soá nhaân-vieân khaùc laäp töùc leân ñöôøng rôøi caên-cöù treân nhöõng

chieán-ñónh nheï. Ñoaøn ngöôøi laëng-leõ tieán trong ñeâm, sau ít phuùt ñoå boä leân Baõi Vaøng B caùch beân hoâng caên-cöù moät khoaûng ñöôøng. Trong caùi vaéng laëng khaùc thöôøng luùc söông tan,moät ngöôøi chôït nghe tieáng choù suûa khaû-nghi. Haï-Só Döông-vaên-Naêm, chieán-só Haûi-Quaân xuaát-saéc cuûa Duyeân-ñoaøn 35, töøng ñaïi-dieän ñôn-vò vaø quaân-chuûng veà döï ngaøy Quoác-Khaùnh 74, coù maët trong toaùn kích ñeâm naøy, laø ngöôøi ñaàu tieân phaùt hieän toå suùng 82 cuûa ñòch. Chuùng ñang söûa-soaïn cho maøn phaùo-kích môùi. Toå naøy gaàn quaù, laïi naèm vò-trí troïng-yeáu, khoâng theå ñeå chuùng thaønh-coâng ñöôïc. Phaûi “döùt ngay”. Toaùn daï-kích nhaøo tôùi thanh-toaùn muïc-tieâu. Ñòch bò taán-coâng boû suùng chaïy taùn-loaïn. Nhöng ñoàng boïn chuùng aøo ñeán tieáp-cöùu. Hoûa-löïc ñòch vöøa ñoâng vöøa maïnh. Thieáu-Taù Chæ-Huy-Tröôûng lieàn cho leänh ruùt veà. Thöôïng-Só Quaûn-Noäi-Tröôûng vöøa ruùt vöøa tieác reû nhöõng chieán-lôïi-phaåm chöa kòp nhaët. Treân ñöôøng veà caên-cöù, döôùi aùnh raïng ñoâng cuûa moät ngaøy vöøa trôû laïi, moïi ngöôøi nhìn xaùc giaëc raûi-raùc treân maët ñaát, baäp-beành döôùi doøng soâng.

Buoåi saùng qua ñi trong chôø ñôïi cuûa moïi ngöôøi ... Ñòch khoâng thaáy trôû laïi, nhöng vaãn nhaéc-nhôû söï hieän-dieän cuûa chuùng baèng nhöõng traùi ñaïn phaùo caàm chöøng. Nhöõng ngöôøi lính treû ngöùa-ngaùy chaân tay buoät mieäng chöûi theà vaø thaùch-thöùc:

- Ngon thì trôû laïi ñi, baén ñieäu ñoù thaáy nöïc quaù.Lôøi thaùch-thöùc ñöôïc chaáp nhaän. Luùc 14 giôø,

tin baùo veà cho bieát Coäng-quaân ñaõ taán-coâng vaø traøn ngaäp coâng-sôû xaõ Höng-Myõ gaàn vuøng traùch-nhieäm cuûa Duyeân-ñoaøn. Caùc ñôn-vò baïn coá-gaéng coá thuû treân nhöõng phaàn ñaát coøn giöõ ñöôïc vaø keâu goïi Haûi-Quaân tieáp vieän. Thieáu-Taù Chæ-Huy-Tröôûng lieàn ñieàu-ñoäng töùc thôøi moät löïc-löôïng tieáp-cöùu. Haûi-phaùo yeåm-trôï toái-ña, nhöõng thaân taøu rung chuyeån vì söùc ñaïn phoùng ñi döõ-doäi.

Ñòch laïi ñoät-nhieân xuaát-hieän, dieän ñoái-dieän. Chuùng môû maøn cho cuoäc taán-coâng-baèng loaït SKZ 57 ly, bích-kích-phaùo 60 ly, B.40, B.41 vaø ñaïi-lieân. Caùc chieán-ñónh aøo-aït phoùng tôùi, quaäy naùt vuøng aån nuùp cuûa ñòch. Khi maët traän laéng xuoáng, ñoaøn taøu trôû veà caên-cöù, ñem theo 9 thöôøng daân tò-naïn vöøa vöôït thoaùt khoûi vuøng Coäng-quaân chieám cöù taïi xaõ Höng-Myõ.

Maáy “thaèng” Coäng-Saûn cuõng khaù ñuùng giôø.


Chuùng trôû laïi phuïc haän chua cay cuõng ñuùng vaøo giôø ñeâm hoâm tröôùc. Ba giôø saùng ngaøy 12 thaùng 1 naêm 1975. Laïi tieàn phaùo haäu xung, caùi troø daõ-man aáy. Löûa laïi buøng buøng treân maùi nhaø daân. Khoùi boác cao thaønh coät. Gì chöù caùi troø gieát con ngöôøi voâ toäi thì khoâng ai tranh laïi vôùi caùc “ñoàng-chí”. Caùc “ñoàng-chí” cöù ñaët suùng nhaém böøa, muïc-tieâu khoâng heà haán maø chæ truùng nhaø daân.

Laàn naøy ta phaûn phaùo döõ-doäi. Cuõng ñaùp cho ñuùng leã tieàn khaùch haäu chuû. Nhaát ñònh laø phaûi chính-xaùc hôn, neân tieáng suùng naëng 82 cuûa ñòch boãng döng im tòt. Khaåu ñoäi naøy chöa kòp laøm möa laøm gioù ñaõ voäi cheát non. Nhöõng boùng ñen xuaát-hieän beân ngoaøi haøng raøo hoø heùt man-rôï. Beân trong, chieán-só ta ghìm chaët tay suùng cho ñaïn bay chuïp xuoáng quaân thuø. Traän ñaùnh keùo daøi hôn nöûa tieáng ñoàng-hoà roài chaám döùt. Laàn thöù hai ñòch boû dôû möu-ñoà, laàn thöù hai ñòch thaát-baïi chua cay. Laàn thöù hai lôøi haêm-doïa khoâng theå thöïc-hieän ñöôïc vaø coù leõ chæ coøn laø aûo-töôûng trong ñaàu oùc cuûa nhöõng keû cuoàng xaâm.

Laïi moät truøng-hôïp kyø-laï. Cuõng ñuùng saùu giôø, moät cuoäc haønh-quaân luïc soaùt ñöôïc thöïc-hieän. Duyeân-ñoaøn 35 baét tay ñöôïc vôùi ñôn-vò baïn, Tieåu-ñoaøn 2/10 thuoäc Sö-Ñoaøn 7 Boä-Binh, toå-chöùc haønh-quaân luïc soaùt caùc vuøng quanh caên-cöù. Ta vaø

baïn tòch-thu ñöôïc 40 baùnh Beùta, 5 suùng AK, 200 boä ñoà traän, moät soá thieäp Teát vaø moät sô-ñoà taán-coâng haäu-cöù Duyeân-ñoaøn 35 cuûa Coäng-quaân boû laïi chaïy laáy thaân. Nhieàu coâng-söï chieán-ñaáu cuûa chuùng bò löïc-löôïng hoãn-hôïp phaù huûy hoaøn-toaøn. Cuoäc haønh-quaân luïc soaùt laïi tieáp-tuïc luùc 9 giôø ngaøy hoâm sau, 13 thaùng 1 naêm 1975. Ta tòch-thu theâm moät laù côø, moät soá baêng ñaïn, löïu ñaïn cuøng quaân-trang quaân-duïng, vaø khaùm-phaù hai haàm chöùa 10 xaùc Vieät-Coäng ñaõ sình thuùi. Nhieàu haàm truù-aån cuûa chuùng bò san baèng.

Sau hai ñôït taán-coâng voâ hieäu-quaû, Coäng-quaân ñaõ môû cuoäc taán-coâng laàn thöù ba vaøo luùc 21 giôø ngaøy 13 thaùng 1 naêm 1975. Ñaùnh ñeâm khoâng thaéng thì ñaùnh ngaøy. Ñaùnh ngaøy cuõng thua laïi xoay troø ñaùnh toái. Tieáp theo nhieàu ñôït phaùo-kích döõ-doäi baèng bích-kích-phaùo 82 ly, B.40, B.41 vaø M.79, ñòch taán-coâng toaøn dieän haäu-cöù Duyeân-ñoaøn 35. Ñaây laø traän xaû laùng cuûa ñoâi beân. Traän ñaùnh keùo daøi thaâu ñeâm, ñeán 3 giôø saùng hoâm sau 14 thaùng 1 naêm 1975 môùi döùt, quang-caûnh thaät tieâu-ñieàu sau traän chieán. Khu-vöïc daân-cö tan naùt hoaøn-toaøn, nhöng haäu-cöù Duyeân-ñoaøn 35 vaãn ngaïo-ngheã. Nhöõng ngöôøi töû thuû ñaõ thaønh-coâng. Böùc töôøng ngaên chaën ñòch quaân chæ laøm baèng keõm gai khoâng kieân-coá nhöng khoâng sao xuyeân thuûng noåi. Ñòch ñaõ ruùt ñi, khoâng trôû laïi. Ñaønh boû cuoäc ngaäm-nguøi vôùi chieán-baïi ñaéng cay: 105 Coäng-quaân bò haï.

Ñaùnh khoâng thaéng thì haøng, chuùng ñaõ ñaïi ngoân nhö theá. Nhöng xöa nay ai chaû bieát taøi khoaùc-laùc cuûa Coäng-quaân, cuõng nhö khaû-naêng nuoát maát taêm maát tích nhöõng gì ñaõ tuyeân-theä. Cho neân chuùng ñaõ khoâng buoâng suùng qui-haøng nhö lôøi haêm-doïa. Hay ñaõ cheát heát, neân chaúng coøn teân naøo quay goùt qui-haøng?

Tình-hình nhöõng ngaøy keá tieáp hoaøn-toaøn yeân-tónh. Traän möa phaùo suoát boán ngaøy giôø ñaõ taïnh, moïi ngöôøi thong-thaû ngaû noùn saét, keùo nheï vaøi hôi thuoác, aên thong-thaû goùi côm gaïo xaáy cho loøng dòu laïi. Ñeâm khoâng coøn toái, trôøi ñaõ saùng roài, laàn thöù ba Phoù-Ñeà-Ñoác Ñaëng-cao-Thaêng thò-saùt


Ñaøi ñaõ run run caûm-ñoäng nhaän goùi quaø cuøng bao thö hieän kim cuûa Tö-Leänh Haûi-Quaân töôûng thöôûng.

Ngöôøi anh caû ôû laïi vôùi ñaùm ñaøn em nöûa ngaøy môùi trôû veà Saøi-Goøn, sau khi ñaõ uûy-laïo vaø khen thöôûng xöùng-ñaùng cho nhöõng ngöôøi höõu coâng.

TÖØ TUYEÂN-NHÔN ÑEÁN VÓNH-BÌNH

Töø Tuyeân-Nhôn ñeán Vónh-Bình coù nhöõng ñieåm töông-ñoàng boäc-loä daõ-taâm cuûa Vieät-Coäng qua aâm-möu taán chieám haøng loaït caùc caên-cöù quaân-söï cuûa Vieät-Nam Coäng-Hoøa trong ñoù coù Tuyeân-Nhôn vaø Vónh-Bình. Tuyeân-Nhôn toaøn thaéng, Vónh-Bình vöõng-vaøng nhö baøn thaïch. Ñòch quaân thaát-baïi naëng-neà trong möu-toan tieâu-dieät caùc ñôn-vò Haûi-Quaân, maø chuùng quan-nieäm laø chieác xöông maéc hoùc-hieåm trong coå hoïng chuùng. Hôn moät traêm teân guïc ngaõ beân moät tieàn-ñoàn nhoû cuûa Haûi-Quaân, ngöôøi ta haún coù nhieàu caûm-nghó vaø so-saùnh tröôùc hình-aûnh ñoù. Tuyeân-Nhôn, Vónh-Bình vaø gì nöõa, cuõng vaãn laø chieán-tích haøo-huøng cuûa Haûi-Quaân ta.

PHAÀN NGÔÏI KHEN Tröôùc chieán-tích veû-vang cuûa Duyeân-ñoaøn 35,

ngaøy 22 thaùng 1 naêm 1975, Ñeà Ñoác Laâm-nguôn-Taùnh, Tö-Leänh Haûi-Quaân, ñaõ göûi moät coâng-ñieän cho Phoù-Ñeà-Ñoác Tö-Lònh Haûi-Quaân Vuøng III Duyeân-Haûi ñeå chuyeån lôøi ngôïi khen noàng-nhieät ñeán toaøn-theå nhaân-vieân caùc caáp ñaõ goùp phaàn vaøo chieán-coâng neâu treân.

Tö-Leänh Haûi-Quaân cuõng thuaän cöùu xeùt aân-thöôûng xöùng-ñaùng cho caùc quaân-nhaân höõu coâng vaø xuaát-saéc trong chieán-thaéng naøy, ñoàng thôøi Ñoâ-Ñoác Tö-Leänh toû yù mong-moûi “YÙ-thöùc traùch-nhieäm, tinh-thaàn chieán-ñaáu cuûa toaøn-theå nhaân-vieân caùc caáp thuoäc Duyeân-ñoaøn 35 luoân luoân ñöôïc duy-trì vaø phaùt-trieån ngoõ haàu thaâu-ñaït ñöôïc nhieàu thaønh-quaû toát ñeïp hôn nöõa trong töông-lai vaø mang laïi vinh-döï chung cho Quaân-Chuûng”.

Coäng-quaân bò baïïi vaøo tay nhöõng chieán-só Haûi-Quaân Duyeân-ñoaøn 35 phoøng-thuû, laàn thöù ba ñòch caém ñaàu chaïy cheát, ñaønh boû dôû cuoäc xaâm-laêng, khoâng coøn trôû laïi.

ÑEÁN VÔÙI NGÖÔØI CHIEÁN-THAÉNGDuyeân-ñoaøn 35 ba laàn ñuoåi giaëc. Tin chieán-

thaéng veà tôùi Saøi-Goøn, ngöôøi anh caû Quaân-Chuûng laäp töùc leân ñöôøng ñeán vôùi ngöôøi chieán-thaéng. Phaùi-ñoaøn thaùp-tuøng coù nhöõng nhaân-vaät quan-troïng cuûa Haûi-Quaân: Tö-Leänh Vuøng III Duyeân-Haûi, Tham-Möu-Phoù Chieán-Tranh Chính-Trò, Tham-Möu-Phoù Haønh-Quaân cuøng moät soá só-quan khaùc. Ñuùng 10 giôø saùng 16 thaùng 1 naêm 1975, chieác tröïc-thaêng chôû Tö-Leänh Haûi-Quaân vaø phaùi-ñoaøn haï xuoáng baõi ñaùp beân hoâng caên-cöù. Töø treân tröïc-thaêng trong luùc löôïn voøng, nhìn xuoáng, khu nhaø daân-chuùng vaø khu chôï vaãn coøn chaùy, nghi-nguùt khoùi. Toäi aùc gieát daân cuûa Coäng-quaân coøn raønh-raønh chöùng-tích. Beân caïnh ñoù, khu doanh-traïi cuûa Haûi-Quaân vaãn ngaïo-ngheã phôi mình döôùi naéng, tieâu-bieåu cho thaønh-tích töû thuû anh-huøng cuûa nhöõng ngöôøi chieán-só Haûi-Quaân Duyeân-ñoaøn 35 ñoù.

Thieáu-Taù Chæ-Huy-Tröôûng ñoùn tieáp Tö-Leänh Haûi-Quaân vaø phaùi-ñoaøn vaøo caên-cöù. Nghe trình-baøy dieãn tieán traän ñaùnh trong phoøng thuyeát-trình xong, ngöôøi anh caû nhieät-lieät khen ngôïi thaønh-tích chieán-ñaáu cuûa toaøn-theå nhaân-vieân. Tieáp ñoù Tö-Leänh Haûi-Quaân ñi thaêm khaép doanh-traïi, ñeán töøng voïng gaùc, vaøo töøng haàm phoøng-thuû cuûa caên-cöù. Taïi moãi nôi, Tö-Leänh Haûi-Quaân sieát chaët tay chieán-höõu, ngôïi khen, chæ daãn, uûy-laïo tinh-thaàn cuûa moãi ngöôøi. Tö-Leänh Haûi-Quaân ñaõ ngôïi khen chieán-só xuaát-saéc Döông-vaên-Naêm vaø chuïp chung taám hình kyû-nieäm vôùi caùc chieán-só Duyeân-ñoaøn ngay caïnh haààm chieán -ñaáu.

Ñaëc-bieät, Ñoâ-Ñoác Tö-Leänh ñaõ noàng-nhieät khen ngôïi em Traàn-vaên-Ñaøi, sinh naêm 1957, con cuûa Thöôïng-Só Quaûn-Noäi-Tröôûng. Maëc daàu coøn nhoû, em Ñaøi ñaõ khoâng heà haõi sôï, phuï giuùp taûi ñaïn vaø chieán-ñaáu caïnh cha trong suoát boán ngaøy Coäng-Saûn taán-coâng caên-cöù. Khoâng run vì sôï, nhöng em


vuøNg v duyeâN-haûi tRoNg

NHÖõNg NgAøy TAøN CuoäC CHieáN

Ban Bieân-Taäp

CHUYEÁN COÂNG-TAÙC CUOÁI CUØNG

THAÙNG 3 NAÊM 1975

aám sô-ñoà phuùc-trình choùt ñöôïc laät qua, Thieáu-Taù Nguyeãn-khöông-Ninh, Chæ-Huy-Tröôûng Caên-Cöù Yeåm-Trôï

Tieáp-Vaän Naêm-Caên nheï-nhaøng gaùc caây gaäy thuyeát-trình leân giaù, roài höôùng ñoâi maét veà phía phaùi-ñoaøn thanh-tra. Ñaàu oùc toâi roái bôøi. Qua caùc taám sô-ñoà phuùc-trình nhaûy muùa trong trí nhôù cuûa toâi. Caùc ñöôøng bieåu-dieãn xanh, ñoû, ñen chaèng-chòt aáy, toâi ñaõ nhaän roõ moät ñieàu laø ñôn-vò naøy ñang ôû trong tình-traïng thieáu huït traàm-troïng veà tieáp-lieäu. So vôùi baûn caáp-soá cuõng nhö so vôùi nhu-caàu hieän taïi,

möùc cung chöa vöôït qua ñöôïc boán möôi laêm phaàn traêm. Coù moät soá nhu-caàu khaùc nhö truyeàn-tin, boä phaän thay theá cho caùc chieán-ñónh... thì möùc ñoä cung-caáp coøn ôû möùc thaáp hôn nhieàu, hai chuïc phaàn traêm. Vaäy maø ñôn-vò vaãn phaûi caùng-ñaùng, coá-gaéng sao cho phaàn hoaït-ñoäng khoâng ñöôïc thuït döôùi möùc baûy möôi phaàn traêm. Toâi buoâng caùi buùt leân taäp hoà-sô ghi cheùp, kheùp cuoán soå ñoù laïi. Muoán phaù caùi khoâng-khí ngoät-ngaït, noùng böùc trong caên phoùng haâm-haáp naéng maùi toân naøy, toâi hoûi Ninh :

- OÂng cho bieát, ñeå baûo-veä thuûy-loä töø caên-cöù ra cöûa bieån, thöïc löïc cuûa ñôn-vò baïn ra sao, vaø ñôn-vò ñaõ phoái-hôïp vôùi hoï nhö theá naøo ?

Ninh cuùi xuoáng moät khaéc, roài ngöûng ñaàu leân noùi:

- Treân lyù-thuyeát, toâi xin nhaán maïnh, treân lyù-thuyeát thì töø ñaây ra ñeán cöûa bieån, doïc theo hai beân bôø soâng coù moät tieåu-ñoaøn Ñòa-Phöông-Quaân ñoùng ñoàn taïi Taân-An baûo-veä. Veà phía Haûi-Quaân, ta coù ba giang-ñoaøn ngaøy ñeâm phoái-hôïp haønh-quaân vôùi caùc ñaïi-ñoäi ñòa-phöông cuûa Chi-Khu Naêm-Caên. Nhöng treân thöïc-teá, nhö quyù vò ñaõ thaáy,

T


khi quyù vò duøng taøu ñeán ñaây ngaøy hoâm qua, maëc duø chuùng toâi ñaõ môû cuoäc haønh-quaân khai-thoâng thuûy-loä, nhöng taøu vaãn bò baén vaø bò thieät-haïi tuy nhoû, moät giang-ñónh bò hö haïi nheï, hai quaân-nhaân bò thöông, nhöng veà phía ñòch, thöïc söï chuùng ta khoâng phoái-kieåm ñöôïc chuùng ñaõ thieät-haïi nhö theá naøo. Muoán tieâu-dieät caùc choát ñòch doïc theo hai beân soâng, ta phaûi coù ñuû quaân-soá ñeå haønh-quaân truy luøng sau khi phaûn phaùo, vaø ñaëc-bieät laø phaûi coù ñaày-ñuû thuoác khai-quang ñeå laøm saïch hai beân bôø soâng. Chuùng toâi ñaõ nhaän thaáy nhu-caàu aáy laø caàn-thieát, nhöng khoâng theå laøm ñöôïc. Tuy laø moät tieåu-ñoaøn Ñòa-Phöông-Quaân vaø caùc ñaïi-ñoäi ñòa-phöông cuûa Chi-Khu Naêm-Caên, nhöng moãi ñaïi-ñoäi khoâng quaù boán möôi laêm ngöôøi. Quaân-soá ñaõ theá, ñaïn-döôïc laïi hao-huït, nhieàu khi chaïm ñòch, hoï khoâng daùm baén nhieàu, ñeå tieát-kieäm ñaïn.

Ninh coøn noùi nhieàu laém, nhöng toâi ñaõ khoâng coøn ñuû yeân-taâm ñeå nghe, ñeå nhôù. Toâi chæ coøn nhaän thaáy moät söï eøo-uoät, yeáu-ñuoái ñeán sôï-haõi cuûa caùc ñôn-vò ñang phaûi ñoàn-truù taïi ñaây. Naêm-Caên, giöõa loøng ñaát ñòch. Toâi thaáy caùi beà ngoaøi, veû huøng-hoå cuûa caùc chieán-ñónh ngaøy ñeâm ra vaøo treân khuùc soâng naøy, vaø caû caùc ñôn-vò baïn nöõa, heät nhö moät anh khoång-loà, bò nghieän xì-ke, vaø giôø thì xì-ke ñaõ heát. Caùc coá-gaéng, huøng-hoå vaø coá tænh-taùo kia coøn ñöôïc bao laâu. Toâi ñaõ ñi thanh-tra nhieàu ñôn-vò khaùc. ÔÛ ñaâu toâi cuõng gaëp nhöõng trôû-ngaïi töông-töï nhö vaäy veà tieáp-lieäu, nhöng toâi coøn nhìn thaáy ôû caùc ñôn-vò aáy bieåu-loä nhöõng nieàm tin, bieåu-loä nhöõng duõng-caûm, nhöng chöa bao giôø toâi phaûi chaïm traùn vôùi söï thöïc theâ-thaûm naøy. Taïi sao caùc ñôn-vò cuûa ta laïi hoùa ra nhö vaäy. Taïi sao chuùng ta laïi sa-suùt ñeán noâng-noãi naøy. Vaø laøm sao cöùu-vaõn.

Caùc caâu hoûi aáy cöù quanh-quaån gaây roái trong loøng toâi. Taát-nhieân laø khoâng theå troâng vaøo caùc ñeà-nghò leân thöôïng caáp nhö toâi ñaõ töøng vieát ra. Taát caû ñaõ nhaøm, ñaõ thöøa. Vaø caû chính toâi nöõa, caû caùi yù-nghó ñang nhaûy muùa trong ñaàu toâi, phaûi chaêng cuõng ñaõ nhaøm, ñaõ thöøa, ñaõ chæ laø con côø ñeán luùc khoâng coøn caàn-thieát nöõa ?

Toâi caùm ôn Thieáu-Taù Ninh, vaø baét ñaàu ñi thaêm vieáng ñôn-vò. Toâi vaø moät vò só-quan phuï-traùch phoøng-thuû ñôn-vò ñi doïc theo phi-ñaïo. Nhöõng maûnh væ saét ñaõ hoen ræ, chaïy daøi döôùi naéng. Coû aáu hai beân

bôø phi-ñaïo moïc uøa ra nhôûn-nhô, vaø taän cuoái phi-ñaïo laø moät caùi loâ-coát ñaát. Khi toâi ñeán gaàn thì anh lính baét suùng chaøo. Toâi giô tay chaøo laïi, vaø baét gaëp moät khuoân maët giaø, quen quen, nhöng toâi khoâng bieát gaëp anh ôû ñaâu. Anh ñeo quanh mình anh hai traøng ñaïn môùi tinh nhö hai baùnh phaùo. Tay caàm khaåu M.16 trong tö theá saün-saøng, nhöng cuõng thaät laø meät-moûi. Beân caïnh anh laø khaåu M.79 vaø moät thuøng ñaïn. Anh ñöùng beân bôø ñaát. Toâi xem quanh loâ-coát. Toâi ghi-nhaän taát caû nhöõng caùi thieáu soùt vaøo cuoán soå tay. Ngöôøi só-quan phoøng-thuû vaø anh lính toû veû lo-laéng nhìn theo nhöõng haøng chöõ vieát taét toâi ghi. Toâi hoûi anh lính gaùc:

- Anh gaùc moät mình sao ?- Daï...- Bao laâu?- Daï, ban ngaøy 8 giôø ñeán 12 giôø, ban ñeâm

cuõng 8 ñeán 12.Toâi tieáp-tuïc ghi vaøo soå caùc ñieàu aáy, vaø hoûi vò

só-quan phoøng-thuû: - Töø ñaây vaøo trong caên-cöù khaù xa, coù ñeán gaàn

moät ngaøn thöôùc, vaäy phöông-tieän lieân-laïc ra sao?- Ñaõ coù ñieän-thoaïi. - OÂng cho toâi coi.Vò só-quan daãn toâi vaøo beân trong loâ-coát. ÔÛ ñoù,

döôùi taám maùi toân ñaõ xieâu veïo, coù moät taám gheá vaûi, ñaõ cuõ, gaãy chaân, naèm xeïp leùp döôùi neàn ñaát. Caïnh ñoù laø maáy voû bao thuoác laù Quaân-Tieáp-Vuï coù veõ anh lính ñang caàm ngang khaåu suùng trong tö theá xung-phong, vaø moät vaøi maûnh baùo Quaân-Ñoäi ñaõ nhaøu naùt. Toâi khoâng thaáy ñieän-thoaïi ñaâu. Toâi nhìn vò só-quan. OÂng ta coù veû ngöôïng. Nhöng toâi bieát oâng ta khoâng theå laøm khaùc. Toâi noùi :

- Toâi bieát söï khoù-khaên cuûa caùc anh, nhaát laø vaán-ñeà naøy, nhöng thay theá ñieän-thoaïi, phaûi tìm moät caùch thoâng-tin khaùc chöù.

Vò só-quan chæ “Daï” roài ghi vaøo soå cuûa oâng ta lôøi toâi khuyeán-caùo.

Toâi trôû ra ñeán beân caïnh anh lính gaùc, anh ñang höôùng ñoâi maét döôùi loøng con laïch tröôùc maët. ÔÛ ñoù laø nhöõng coïc theùp gai chaèng-chòt bao doïc theo phi-ñaïo vaø aên saâu ra maët nöôùc khaù xa. Beân kia con raïch laø röøng ñöôùc xanh ngaét, laëng-leõ ñeán rôïn ngöôøi, chaïy daøi xa tít taép taän chaân trôøi. Moät côn gioù ñöa laïi, toûa hôi maùt, vaø mang theo muøi tanh noàng cuûa


Haûi-Quaân Ñaïi-Taù Nguyeãn-vaên-May (aûnh chuïp luùc laø Trung-UÙy)

buøn ñaát vaø caây khoâ. Toâi hoûi anh lính:- Anh ôû ñôn-vò naøy bao laâu ?- Daï gaàn hai naêm.- Hai naêm! Sao khoâng xin thuyeân-chuyeån?- Daï, töø khi ruùt khoûi caên-cöù Cöûa Vieät naêm

1972, em ñöôïc ñoåi veà ñaây vaø ôû ñaây luoân.- Gia-ñình ôû ñaây luoân vôùi anh hay ôû nôi khaùc?- Daï ôû ñaây luoân.Vò só-quan noùi theâm:- Ñaây laø Haï-Só T., quaân-nhaân göông maãu

cuûa ñôn-vò naøy.Anh lính chæ mæm cöôøi, nhöng toâi bieát coù leõ

ñaõ chaúng theå laøm khaùc. Qua gioïng noùi cuûa anh, toâi bieát anh laø daân Quaûng-Trò, vaø chaéc anh laø goác daân chaøi löôùi, anh ñaõ theo ñôn-vò vaøo ñaây, vaø ôû ñaây, nhö khoâng muoán di-chuyeån ñi ñaâu nöõa. ÔÛ ñaây giöõa vuøng röøng traøm, röøng ñöôùc truøng-ñieäp naøy, haún nhieàu luùc anh nhôù ñeán Quaûng-Trò, ñeán nuùi non, soâng nöôùc queâ nhaø. Vôùi anh, ñaây laø moät queâ-höông khaùc. Vôùi anh, anh ñang ao-öôùc coù moät ngaøy trôû laïi queâ xöa. Vaø toâi nhôù laïi cuoäc ruùt quaân kheùo-leùo vaø ñaày can-

tröôøng cuûa caùc quaân-nhaân caên-cöù Haûi-Quaân Cöûa Vieät vaøo muøa heø naêm 1972.

Toâi nhaéc vò só-quan phoøng-thuû: OÂng neân löu-yù thaät kyõ keá-hoaïch phoøng-thuû ñôn-vò, nhaát laø khi chuùng ta khoâng ñöôïc ñaày-ñuû tieáp-lieäu nhö baây giôø. Ñaëc-bieät hôn nöõa laø keá-hoaïch ruùt lui khi caàn-thieát. Caàn phaûi coù keá-hoaïch tæ-mæ, chu-ñaùo. Phaûi nhôù baûo-veä khu gia-binh, phaûi coù ñöôøng an toaøn cho hoï khi ruùt ra caàu taøu. Phaûi coù nöôùc ngoït vaø thöïc phaåm khoâ.

Ñeå môû ñaàu böõa côm maø ñôn-vò khoaûn-ñaõi

phaùi-ñoaøn thanh-tra, Ninh ñaõ noùi:- Xin quyù vò duøng taïm böõa côm ngheøo chæ coù

caù vaø toâm. Ñaây laø moùn thoå-saûn deã kieám. Nhaø naøo cuõng phaûi aên caù vaø toâm heát. Coøn ai baûnh laém môùi coù rau aên, duø laø rau muoáng giaø, hay baàu bí, vì caùc thöù naøy “nhaäp-caûng” töø Raïch-Giaù hay Saøi-Goøn.

Moïi ngöôøi cuøng cöôøi, nhöng ngay caâu noùi teáu aáy, Ninh cuùi xuoáng xaén moät khuùc caù lôùn trong moät toâ canh, moâi cuûa Ninh mím laïi, xöông quai haøm haèn leân, vaø mí maét nhö suïp xuoáng. Toâi thaáy Ninh laø hieän thaân cuûa moät caùi gì nhaãn-naïi, lo-aâu saâu kín vaø töï nhieân toâi boãng thaáy chaùn-ngaùn theá naøo. Toâi khoâng aên ngon ñöôïc töø phuùt aáy. Ñaàu oùc toâi cöù quanh-quaån vôùi nhöõng thieáu soùt maø ñôn-vò ñang gaëp phaûi. Toâi ñang nghó ñeán khu gia-binh, toâi nghó ñeán anh lính giaø, muoán yeân thaân ôû nôi goùc röøng heo-huùt naøy. Toâi mong laø anh khoâng coøn phaûi moät laàn naøo di-taûn nöõa.

Khi tieäc ñaõ taøn, ñeâm ñaõ xuoáng, thì ngoaøi saân, toaùn Taâm-Lyù-Chieán löu-ñoäng cuøng xuoáng ñaây vôùi chuùng toâi, ñang söûa-soaïn baét ñaàu trình-dieãn. Chuùng toâi cuøng rôøi phoøng aên ra tham-döï.

Ñeâm haàu nhö ñaëc laïi ôû boán beà, chæ coù khu saân ñang söûa-soaïn trình-dieãn laø coù ñeøn saùng. Muoãi bay tôùi-taáp. Moät ñoáng cuûi ñoát lôùn ôû ñaàu ngoïn gioù, nôi goùc saân, ñeå xua bôùt ñaùm muoãi ñi.

Treân saân-khaáu, ban hôïp-ca ñaõ xuaát-hieän. Caùc coâ ca-só maëc aùo daøi thaät ñeïp, maët maøy hoùa trang troâng khoâng coøn nhaän ra ñöôïc hình-aûnh caùc coâ gaùi laên-loùc oùi möûa treân saøn taøu nöõa. Caùc coâ ñaõ xuaát-hieän nhö laø nhöõng nöõ thaàn tröôùc ñaùm sinh linh ñoùi khaùt laø nhöõng quaân-nhaân ngoài beân döôùi. Hoï ngoài chaät cöùng caû moät vuøng saân roäng lôùn. Hoï leo leân noùc


caùc connex. Hoï treøo leân caùc bao caùt. Hoï ôû treân caùc loâ-coát nhìn xuoáng. Hoï ngoài im-laëng ñeán laï-luøng. Tieáng haùt caùc coâ töø vuøng aùnh-saùng choùi loøa treân saân-khaáu toûa ra, löôùt-thöôùt phuû leân caùc khuoân maët nhaït-nhoøa aùnh ñeøn phía döôùi. Tieáng haùt vang leân vaø toûa ra caû ngoaøi vuøng röøng ñöôùc bao quanh. Toâi nghó ñeán anh lính gaùc ôû loâ-coát cuoái phi-ñaïo. Anh coù nghe ñöôïc nhöõng tieáng haùt naøy hay khoâng. Anh coù yeân-taâm maø ñöùng gaùc khoâng. Tieáng haùt ñaõ nöùc-nôû: ... Anh trôû veà, coù khi laø hoøm goã caøi hoa. Anh trôû veà treân chieác baêng-ca, treân tröïc-thaêng sôn maøu tang traéng, em ôi!!!

Tieáng haùt nöùc-nôû nhö vôõ ra töø naép aùo quan. Tieáng haùt nhö chaát chöùa bao nhieâu noãi-nieàm cay-ñaéng coù saün trong loøng moãi ngöôøi coù maët. Toâi nghó ñeán nhöõng ngöôøi lính ôû ñaây ñeâm nay, toâi nghó ñeán nhöõng ngöôøi du-kích, bieát ñaâu hieän ñang rình-raäp beân ngoaøi voøng raøo caên-cöù, trong moâng lung ñen thaúm cuûa röøng. Hoï seõ nghó gì veà cuoäc chieán kyø-laï vaø toäi-nghieäp naøy, hôõi nhöõng thanh-nieân ñau khoå cuûa caû hai beân chieán-tuyeán.

Tieáng haùt vaãn tieáp-tuïc vôùi nhöõng baøi haùt cuûa Trònh-coâng-Sôn, Phaïm-Duy, cuûa nhöõng noãi buoàn ñau trong maáy möôi naêm chieán-tranh tích-tuï laïi.

Khi cuoäc vui ñaõ chaám döùt, ñaùm ñoâng ñaõ tan, toâi noùi ñuøa vôùi Ninh :

- ÔÛ ñaây haàu nhö caùi gì cuõng caàn phaûi khuyeán-caùo caû, tröø moät caùi....

- Caùi gì ?- Laø caùi saân-khaáu cuûa ñôn-vò. Thaät laø toát,

roäng, chaéc vaø cao.Ninh nghieâng ñaàu cöôøi :- Ñaâu coù. Ñôn-vò thuï-höôûng saün cuûa Hoa-Kyø

ñeå laïi.- Ñeå trình-dieãn? - Khoâng. Nguyeân laø khi Meõo coøn ôû ñaây ñoâng,

ngaøy naøo cöù ra ngoaøi laø ñuïng, laø thieät-haïi, khoâng nhieàu thì ít. Do ñoù, hoï ñoùng caùi buïc lôùn naøy ñeå quaøn taïm caùc thi-haøi quaân-nhaân Myõ, chôø tröïc-thaêng ñeán boác.

Toâi nhìn caùi saäp saét. Toâi lieàn töôûng ñeán nhöõng xaùc cheát naèm keành-caøng ôû ñoù. Toâi nhôù ñeán Döïc, ngöôøi lính cuûa Giang-ñoaøn 21 Xung-Phong ñaõ cheát, ñaõ chìm, sau ñoù ñöôïc vôùt leân. Xaùc cheát chöông leân, uûng ra vaø ri-ræ nöôùc. Toâi nhôù ñeán caùc baïn-beø toâi,

moãi ñöùa moät nôi, ñöùa binh-chuûng naøy, ñöùa binh-chuûng khaùc, ít khi gaëp laïi ñöôïc nhau. Ñoâi khi töôûng queân, baát ngôø thaáy teân baïn mình hieän leân toái om ôû nhöõng haøng caùo-phoù.

Tröôùc khi rôøi caên-cöù Haûi-Quaân Naêm-Caên, toâi

vaø caùc só-quan trong phaùi-ñoaøn thanh-tra laïi thaêm vaên-phoøng Tö-Leänh Haûi-Quaân Vuøng V Duyeân-Haûi, chaøo töø-bieät Ñaïi-Taù Nguyeãn-vaên-May, Tö-Leänh. Ngoaøi veû nghieâm-tuùc ñöôïc theå-hieän qua ngöôøi Quaân-Caûnh ñöùng gaùc ngoaøi vaên-phoøng, toâi chæ thaáy toaøn khu, keå caû Caên-Cöù Yeåm-Trôï, Boä Tö-Leänh... raát ñaùng lo-aâu vaø toäi-nghieäp. Toâi thaáy thöông taát caû moïi ngöôøi ôû ñaây.

Ñaïi-Taù May hoûi toâi: - Coù caàn löu-yù caùc ñôn-vò gì khoâng?Toâi raát töø toán thöa: - Nhö Ñaïi-Taù thaáy, ñôn-vò naèm giöõa loøng ñaát

ñòch, neáu coù nhöõng bieán-ñoäng lôùn nhö hoài Maäu-Thaân, hay Muøa Heø Ñoû Löûa, thì phaûi heát söùc löu-yù ñeán keá-hoaïch baûo-veä khu gia-binh, vieäc di-taûn.

Ñaïi-Taù May cuõng raát ñoàng yù vôùi toâi nhö theá. Toâi hoûi thaêm veà Trung-Taù Traàn-ñình-Truï, Tö-Leänh-Phoù. Ñöôïc bieát Trung-Taù Truï ñang ñi coâng-taùc taïi Saøi-Goøn.

Saùng hoâm sau, chuùng toâi xuoáng taøu trôû laïi Saøi-Goøn. Ñôn-vò ñaõ nghi binh cho moät toaùn giang-ñónh trôû ra cöûa soâng maø hoâm tröôùc chuùng toâi ñaõ vaøo. Vaø quaû nhieân toaùn naøy ñaõ ñuïng. Nhöng vì ñaõ döï phoøng, neân hoï khoâng thieät-haïi gì. Trong khi aáy, tuïi toâi vaø taát caû quaân-nhaân hoaùn-chuyeån rôøi caên-cöù Naêm-Caên, ñi baèng moät ngaõ soâng khaùc.

Treân ñöôøng ñi, toâi ngoài trong phoøng laùi cuûa moät chieác giang-ñónh vôùi vò só-quan tröôûng toaùn. ÔÛ ñoù, beân caïnh caùc baùo-caùo töø caùc chieán-ñónh trong toaùn goïi veà, toâi coøn nghe ñöôïc töø caùi radio nhoû, lôøi Phaïm-Huaán töôøng-trình veà cuoäc ñoå quaân tuyeät-vôøi cuûa caùc chieán-só Duø xuoáng phi-tröôøng ngoaïi-oâ Ban-Meâ-Thuoät ñeå taùi chieám thò-xaõ naøy. Phaïm-Huaán noùi raát raønh-reõ. Nhöng moãi luùc toâi moãi thaáy trong gioïng noùi aáy coù caùi gì haáp-taáp, lo-aâu: “Cho tôùi 12 giôø ngaøy 13 thaùng 3 naêm 1975 thì


quaân ta ñaõ haï ñöôïc 16 chieán-xa cuûa ñòch. Xaùc xe taêng ñòch naèm ngoån-ngang trong ñöôøng phoá Ban-Meâ-Thuoät... Phaïm-Huaán töôøng-trình töø Maët-Traän Quaân-Khu 2”.

Möôøi saùu chieác xe taêng bò baén haï, coá nhieân laø phaûi coù gaáp ba, gaáp boán soá xe taêng khaùc xuaát-hieän. Phaûi coù haøng ngaøn lính boä thaùp-tuøng. Vôùi moät thaønh-phoá nhoû heïp nhö theá, toâi nghó thaät gheâ-gôùm. Toâi lieân töôûng ñeán moät ñieàu gì kinh-khieáp ñang, ñaõ baét ñaàu xaûy ra. Vaø toâi theo doõi thaät saùt tin-töùc qua ñaøi phaùt-thanh. Cöù moãi luùc soá xe taêng ñòch bò ta baén haï laïi caøng taêng leân, coù tôùi gaàn boán möôi chieác, vaø toâi ñaâm sôï. Ñuøng moät caùi chieàu hoâm aáy, ñaøi Quaân-Ñoäi khoâng noùi gì ñeán maët traän aáy nöõa. Toâi ñôïi maõi caùc tin-töùc ôû nhöõng laàn phaùt tin, nhöng caøng ñôïi caøng thaáy im vaéng. Toâi laéng tai nghe qua caùi im-laëng aáy, nhö thaáy ñöôïc moät söï gì baát-oån, ngoån-ngang ñang dieãn ra.

CUOÄC GAËP-GÔÕ SAU 25 NAÊM XA CAÙCH:

THAÙNG 3 NAÊM 2000

Suoát bao nhieâu naêm ôû haûi ngoaïi, raát nhieàu luùc toâi vaãn bò cuoán huùt bôûi ñoaïn ñôøi quaân-nguõ cuõ. Bao nhieâu gian-khoå ñaõ dieãn ra. Bao nhieâu khuoân maët baïn-beø, ñoàng-ñoäi ñöôïc nhôù laïi. Moät trong nhöõng nôi, nhöõng ngöôøi maø toâi cöù baâng-khuaâng traên-trôû laø Naêm-Caên, nôi ñaët Boä Tö-Leänh cuûa Vuøng V Duyeân-Haûi, taát nhieân toâi khoâng theå naøo queân ñöôïc Haûi-Quaân Ñaïi-Taù Nguyeãn-vaên-May, Tö-Leïânh Vuøng V Duyeân-Haûi. Vaø thaät tình-côø, toâi ñöôïc gaëp laïi oâng, haàu nhö ñuùng 25 naêm xa caùch. Cuoäc gaëp-gôõ tröôùc laø ñeå töø-bieät. Cuoäc gaëp-gôõ môùi ñaây, ñeå oân laïi nhöõng gì ñaõ dieãn ra sau 25 naêm xa caùch oâng, nhaát laø ñeå ñöôïc bieát veà giaây phuùt tan haøng, raõ nguõ cuûa Vuøng V Duyeân-Haûi ra sao, nhö theá naøo.

ÑOÂI HAØNG VEÀ VÒ TÖ-LEÄNH

VUØNG V DUYEÂN-HAÛICöïu Haûi-Quaân Ñaïi-Taù Nguyeãn-vaên-May, sinh

naêm 1933, toát-nghieäp khoùa 5 Só-Quan Haûi-Quaân Nha-Trang vaøo naêm 1955. Cuøng khoùa vôùi oâng, coù nhöõng ngöôøi maø hoaït-ñoäng cuûa hoï ñaõ in saâu vaøo sinh-hoaït cuûa lòch-söû: Haûi-Quaân Ñaïi-Taù Haø-vaên-Ngaïc, Chæ-Huy-Tröôûng Haûi-Ñoäi Ñaëc-Nhieäm Haûi-Quaân Vieät-Nam choáng traû vôùi Haûi-Quaân Trung-Coäng taïi vuøng bieån Hoaøng-Sa; Phoù-Ñeà-Ñoác Hoaøng-cô-Minh, moät vò töôùng laõnh maø loøng can-ñaûm, khí-tieát ñaõ ñöôïc anh em Haûi-Quaân döôùi quyeàn heát loøng ngöôõng-moä. Moät soá caùc vò khaùc cuøng khoùa vôùi oâng, trong Haûi-Quaân Vieät-Nam ñaõ laø nhöõng ngöôøi giöõ nhöõng chöùc-vuï quan-troïng nhö caùc vò Ñaïi-Taù Nguyeãn-coâng-Hoäi, Phan-phi-Phuïng, Traàn-bình-Phuù, Vuõ-troïng-Ñeä, hoaëc caùc vò Trung-Taù Trònh-kim-Thanh, Traàn-vaên-Laâm laø hai haïm-tröôûng phoùng-loâi-haïm ñaùnh ra Baéc ñaàu tieân cuûa Löïc-Löôïng Haûi-Tuaàn. Taát caû khoùa 5 Só-Quan Haûi-Quaân, coù 23 ngöôøi.

VÒ-TRÍ ÑÒA-DÖ, TOÅ-CHÖÙC VAØ NHIEÄM-VUÏ

CUÛA VUØNG V DUYEÂN-HAÛI

Vuøng V Duyeân-Haûi, Boä Tö-Leänh ñoùng taïi Naêm-Caên, thuoäc tænh An-Xuyeân. Tröïc thuoäc Vuøng V Duyeân-Haûi, coù caùc ñôn-vò cô-höõu sau ñaây:

- Caên-cöù Haûi-Quaân Naêm-Caên, cuõng laø nôi ñaët Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân Vuøng V Duyeân-Haûi.

- Tieàn-Doanh Yeåm-Trôï Tieáp-Vaän Naêm-Caên, ñoàn-truù chung doanh-traïi vôùi Caên-Cöù Haûi-Quaân


Naêm-Caên. - Duyeân-ñoaøn 36 ñoùng taïi Long-Phuù, tænh

Ba-Xuyeân.- Duyeân-ñoaøn 41 ñoùng taïi Hoøn Khoai coøn

coù teân laø haûi-ñaûo Giaùng-Tieân, teân treân haûi-ñoà laø Poulo Obi.

- Ñaøi Kieåm-Baùo 401 ñaët treân nuùi Hoøn Khoai beân caïnh haûi-ñaêng treân ñænh nuùi naøy.

- Haûi-ñoäi V Duyeân-Phoøng. - Giang-ñoaøn 43 Ngaên-Chaën.- Giang-ñoaøn 65 Tuaàn-Thaùm.Ba ñôn-vò sau naøy ñoàn-truù chung doanh-traïi

Caên-Cöù Haûi-Quaân Naêm-Caên.Ngoaøi caùc ñôn-vò cô-höõu treân, moät chieán-

haïm thuoäc Haïm-Ñoäi ñöôïc taêng-phaùi cho Vuøng V Duyeân-Haûi ñeå taêng-cöôøng hoaït-ñoäng duyeân-phoøng vaø yeåm-trôï chieán-ñónh, chieán-thuyeàn thuoäc Haûi-ñoäi 5 Duyeân-Phoøng, Duyeân-ñoaøn 36 vaø 41 trong khi hoaït-ñoäng doïc duyeân-haûi.

Ñôn-vò taêng-phaùi goàm:- Moät tieåu-ñoaøn Ñiaï-Phöông-Quaân ñoùng taïi

Taân-An, caùch cöûa Boà-Ñeà khoaûng hôn 10 caây-soá.- Hai trung-ñoäi Phaùo-Binh 105 ly, moät ñoùng

taïi Boä Tö-Leänh Vuøng V Duyeân-Haûi, moät ñoùng taïi Taân-An.

Vuøng V Duyeân-Haûi coù nhieäm-vuï giöõ-gìn an-ninh thuûy-trình caùc soâng ngoøi lieân-heä trong ba tænh Ba-Xuyeân, Baïc-Lieâu, An-Xuyeân vaø phoái-hôïp haønh-quaân vôùi caùc ñôn-vò baïn trong laõnh-thoå lieân-heä. Veà maët duyeân-haûi, vuøng traùch-nhieäm cuûa Vuøng V Duyeân-Haûi töø cöûa soâng Ñònh-An, maët Ñoâng Caø-Mau, bao vuøng xuoáng Hoøn Khoai vaø ngöôïc leân phía Taây Caø-Mau, tôùi Hoøn Ñaù Baïc. Nhö theá, Vuøng V Duyeân-Haûi, vöøa coù traùch-nhieäm duyeân-haûi, vöøa coù traùch-nhieäm laõnh-thoå. Moät laõnh-thoå daøy ñaëc caây röøng vaø naèm saâu trong loøng ñaát ñòch, vôùi nhöõng con soâng uoán khuùc ñaày hieåm-nguy: soâng Baûy-Haïp, soâng Caùi Nhaùp, soâng Cöûa Lôùn, Ngaõ Caùi Taøu, raïch OÂng Trang. Caùc cöûa soâng ñaõ töøng ñöôïc nhaéc ñeán bôûi caùc cuoäc ñuïng-ñoä vôùi ñòch, cuõng nhö vôùi caùc taøu cuûa Coäng-Saûn xaâm-nhaäp vaø ñaõ bò Haûi-Quaân Vieät-Nam saên ñuoåi vaø ñaùnh chìm taïi cöûa soâng Gaønh-Haøo, cöûa Boà-Ñeà, lieân-heä ñeán caùc maät-khu cuûa vuøng U-Minh hung-hieåm.

Nhö theá, moät caùch toång-quaùt, Vuøng V Duyeân-

Haûi thoáng-thuoäc Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân veà heä-thoáng chæ-huy haøng doïc, vaø Quaân-Ñoaøn IV veà ñòa-dö, nhöng cuï-theå laø phoái-hôïp vôùi Sö-Ñoaøn 21 Boä-Binh vaø caùc ñôn-vò baïn taïi ñòa-phöông vuøng naøy veà haønh-quaân vaø an-ninh laõnh-thoå.

Sau 25 naêm gaëp laïi, vò cöïu tö-leänh Vuøng V Duyeân-Haûi, Haûi-Quaân Ñaïi-Taù Nguyeãn-vaên-May, beà ngoaøi ñaõ laø moät con ngöôøi khaùc, khaùc raát xa maø chuùng toâi ñaõ thaáy 25 naêm cuõ. Giöõa khi chuùng toâi baét ñaàu cuoäc noùi chuyeän, coù nhöõng ngöôøi goïi ñeán, lôøi leõ oâng ñoái-ñaùp nheï-nhaøng khieâm-toán noùi veà hoaøn-caûnh cuûa gia-ñình. Baø May, baùn thaân baát-toaïi, ñang naèm beänh-vieän, vì bò ngaõ gaõy xöông hoâng. Trong caên phoøng khaùch nhoû, ngaên-naép, nhöng moïi ñoà vaät ñeàu ñôn-sô, phuø-hôïp vôùi veû ñôn-sô khieâm-toán cuûa chính oâng. OÂng noùi:

- Tröôùc naêm 1963, vuøng naøy laø vuøng baát trò, maät-khu cuûa tuïi noù. Ñaàu naêm 1963 (ngaøy 3 thaùng 1 naêm 1963), Haûi-Quaân mình môû ñaàu cuoäc haønh-quaân Soùng Tình-Thöông, muïc-ñích laø taùi chieám Naêm-Caên, nhöng ñoù cuõng laø cuoäc haønh-quaân hoãn-hôïp ñaàu tieân do Haûi-Quaân mình chuû ñoäng vaø ñieàu-hôïp. Luùc aáy Ñaïi-Taù Hoà-taán-Quyeàn, Tö-Leänh Haûi-Quaân, ñích thaân chæ-huy, coù caùc vò phuï-taù nhö Ñinh-maïnh-Huøng, Nghieâm-vaên-Phuù (hai vò naøy sau laø Phoù-Ñeà-Ñoác). Ngoaøi caùc ñôn-vò cô-höõu cuûa mình coøn coù caùc ñôn-vò Thuûy-Quaân Luïc-Chieán tham-döï laø thaønh-phaàn ñoå boä. Sau ñoù Haûi-Quaân mình lo bình-ñònh laõnh-thoå vaø thieát-laäp quaän Naêm-Caên. Nhöng, thaúng-thaén maø noùi, tuy coù qui-tuï ñöôïc moät soá daân, nhöng aùp-löïc ñòch xung-quanh vaø cuõng raát naëng-neà. Taøu mình ra hay vaøo ñeàu phaûi môû cuoäc haønh-quaân an-ninh thuûy-trình. Tôùi naêm 1966, Myõ oà-aït vaøo Vieät-Nam. Taïi Naêm-Caên, Myõ laäp caên-cöù noåi Seafloat, laøm beán ñaäu cho caùc chieán-ñónh, saân bay tröïc-thaêng. Ñoù laø haäu-cöù xuaát phaùt ñeå môû caùc cuoäc haønh-quaân baét ñaàu laø Naêm-Caên lan roäng ra caùc vuøng laân-caän. Roài tôùi naêm 1969 Myõ ruùt, trao laïi cho Haûi-Quaân mình. Myõ ñeán thì ñeán aøo-aït. Ñi thì cuõng ñi thaät nhanh.

Ñöôïc hoûi, nhö theá muïc-ñích cuûa vieäc chieám ñoùng Naêm-Caên laøm gì?

Löôõng-löï khaù laâu, vò cöïu Tö-Leänh Vuøng V Duyeân-Haûi noùi:

- Nhìn toång-quaùt, mình coù theå thaáy vieäc chieám


cöù Naêm-Caên, giöõa loøng ñaát ñòch coù nhöõng muïc-ñích sau ñaây: Naêm-Caên laø vuøng röøng ñöôùc aâm-u, nhöõng khuùc soâng nguy-hieåm, laø saøo-huyeät döôõng quaân. Nhö theá, ôû giöõa loøng ñòch, duø gaëp raát nhieàu aùp-löïc, ñaày cam-go nguy-hieåm, nhöng söï hieän-dieän cuûa ta, phoái-hôïp vôùi chaùnh-quyeàn yeåm-trôï coâng-taùc bình-ñònh, ñaõ gaây khoù-khaên raát lôùn cho ñòch. Ñòch khoâng coù luùc naøo yeân ñeå döôõng quaân, saép xeáp caùc chieán-dòch to lôùn maø khoâng bò ta laøm khoù deã. Vaø nhö ai cuõng bieát, haøng thaùng, phaùt xuaát töø Soùc-Traêng, qua caùc thuûy-loä huyeát-maïch vaø nguy-hieåm, ñoaøn giang-vaän vaãn ñi laïi ñeàu hoøa töø Saøi-Goøn ñeán Soùc-Traêng vaø ngöôïc laïi. Bao nhieâu ngaøn taán luùa, than, caù toâm töø ñaây tieáp-teá cho Saøi-Goøn. Vaø bao nhieâu taán phaåm vaät, nhieân-lieäu töø Saøi-Goøn laø nguoàn tieáp-teá cho caùc tænh thuoäc vuøng Caø-Mau vaø phuï-caän, quan-troïng laém chöù.

Ngöôøi vieát raát ñoàng yù vôùi nhaän xeùt cuûa Ñaïi-Taù May, moät nhaän xeùt toång-quaùt, vöôït ra ngoaøi traùch-nhieäm thuaàn-tuùy quaân-söï. Ñöôïc hoûi ai laø nhöõng vò tieàn nhieäm ôû chöùc-vuï naøy, Ñaïi-Taù May, ñôõ caëp kính maét vaø noùi:

- Toâi khoâng nhôù heát ñaâu. Moät thôøi, Naêm-Caên coøn laø moät caên-cöù nhoû, ñöôïc söï chæ-huy cuûa Haûi-Quaân Ñaïi-UÙy Nguyeãn-vaên-Tuyeân. Sau ñoù, luùc Naêm-Caên trôû thaønh moät caên-cöù lôùn, nôi ñaët Boä Tö-Leänh Vuøng V Duyeân-Haûi, thì coù caùc oâng Ñaïi-Taù Phaïm-maïnh-Khueâ. Sau oâng Khueâ laø Ñaïi-Taù Nguyeãn-coâng-Hoäi. OÂng Hoäi ôû chöùc-vuï cuõng khaù laâu töø naêm 1973 ñeán naêm 1974. Sau choùt laø toâi, Nguyeãn-vaên-May, töø 1974 ñeán luùc tan haøng.

Nhö theá, trong thôøi-gian töø naêm 1974 ñeán thaùng 4 naêm 1975, thôøi-gian choùt cuûa cuoäc chieán, Myõ ñaõ khoâng coøn cung-caáp ñaày-ñuû caùc cô-phaän, cuõng nhö nhieân-lieäu nhö caùc naêm tröôùc. Noùi moät caùch cuï-theå, nhö lôøi Toång Thoáng Thieäu: “Ta phaûi chieán-ñaáu vôùi hoaøn-caûnh cuûa con nhaø ngheøo....” Ngöôøi vieát ñaõ neâu yù naøy vôùi Ñaïi-Taù May, oâng thong-thaû ñaùp:

- Taát-nhieân khi thöôïng caáp giao-phoù traùch-nhieäm, mình ñaâu coù theå töø choái. Thoâi thì lieäu côm gaép maém vôùi tinh-thaàn traùch-nhieäm cao vaø coá-gaéng toái-ña vaäy chöù sao. Moät caùch cuï-theå, trong coâng-taùc baûo-veä an-ninh thuûy-trình, ta phaûi thay ñoåi qui luaät hoaït-ñoäng vaø chieán-thuaät ñeå löøa ñòch,

ñaùnh ñòch ñöôïc khi bò taán-coâng. Toâi chæ-thò cho caùc chieán-ñónh aùp-duïng chieán-thuaät coùc nhaûy. Toâi coøn nhôù vaøo thaùng 8 naêm 74, trong moät cuoäc haønh-quaân an-ninh thuûy-trình cho moät haûi-vaän-haïm LSM vaøo tieáp-teá Naêm-Caên. Laàn naøy toâi nghó neáu noù taán-coâng thì mình seõ ñöôïc, toâi duøng 8 giang-toác-ñónh PBR, moãi chieác chôû hai binh-só Ñiaï-Phöông-Quaân vaø phaûi naèm nuùp kín beân trong taøu töø khi rôøi caên-cöù xuaát phaùt cho ñeán khi ra gaàn cöûa soâng Boà-Ñeà. Khi LSM baét ñaàu vaøo cöûa Boà-Ñeà, caùc PCF vaø caùc giang-ñónh Giang-ñoaøn 43 Ngaên-Chaän hoä-toáng tröôùc vaø sau LSM nhö thöôøng leä, coøn 8 chieác PBR coù chôû Ñòa-Phöông-Quaân phaûi ñi phía sau LSM khoaûng 1 caây-soá. Khi LSM bò ñòch taán-coâng, chieán-haïm vaø chieán-ñónh vöøa phaûn phaùo vöøa tieáp-tuïc chaïy. Töùc thì caùc PBR phía sau ñöôïc ñieàu-ñoäng taêng vaän-toác toái-ña vaø ñoå boä ngay vaøo muïc-tieâu. Bò phaûn-coâng baát ngôø vaø nhanh leï, toaùn Vieät-Coäng phuïc-kích hoaûng-khieáp boû vuõ-khí chaïy laáy ngöôøi, vaø bò thanh-toaùn thaät deã, ta haï ñöôïc 3 teân vaø tòch-thu 1 ñaïi-baùc 75 ly, 1 B-41 vaø 5 AK-47.

Vaãn lôøi Ñaïi-Taù May:- Laø só-quan thì vaán-ñeà töï-troïng, traùch-

nhieäm, mình phaûi coá-gaéng trong chöùc-vuï ñöôïc giao-phoù, coøn ñaïi ña-soá nhaân-vieân thì phaûi noùi laø thaønh-phaàn baát-haûo môùi bò ñoåi xuoáng ñaáy. AÁy, treân caên-baûn laø theá. Soáng giöõa söï nguy-khoán, coâ-ñôn, xa gia-ñình. ÔÛ ñoù noãi vui möøng nhaát laø ñöôïc veà pheùp. Toâi ra leänh cho caùc ñôn-vò phaân chia ngaøy pheùp cho nhaân-vieân, nhaát laø ñeà cao caùc göông kyû-luaät, nhöõng thaønh-tích coâng-taùc maø caáp giaáy pheùp. Roài trong caùc laàn sinh-hoaït vôùi taát caû nhaân-vieân caùc ñôn-vò, toâi cuõng thaät loøng maø noùi:

“Anh em cuõng nhö toâi, ñaâu coù ai muoán phuïc-vuï ôû nôi xa xoâi heûo-laùnh. Muoán rôøi ñaây neân cuøng nhau gaéng söùc chu-toaøn coâng-taùc, ñeå khi ñöôïc ñoåi ñi, mình coøn laønh-laën maø veà vôùi vôï con chöù.” Noùi theá laø taát caû söï chaân-thaønh, anh em nhö hieåu loøng toâi, söï röôïu cheø, böøa-baõi ít daàn.... Ñoù laø söï gaén-boù cuûa taát caû anh em caùc caáp taïi nôi ñòa-ñaàu nguy-hieåm naøy.

Vaãn lôøi Ñaïi-Taù May: - Ñaây laø ñaâu löng nhau maø soáng. Anh em

caùc caáp ñaõ chu-toaøn nhieäm-vuï ñöôïc giao-phoù. Nhö Ñaïi-UÙy Traàn-vaên-Baûy treân ñaøi kieåm-baùo 401 taïi


Hoøn Khoai, luùc naøo toâi goïi cho bieát vò-trí caùc taøu beø cuûa mình trong vuøng traùch-nhieäm, anh Baûy ñeàu saün-saøng coù ngay. Nhö vaøo khoaûng thaùng 2 naêm 1974, toaùn giang-ñónh Giang-ñoaøn 43 Ngaên-Chaën hoaït-ñoäng taïi Taân-An, ñang uûi baõi taïi ñoàn, bò ñaëc-coâng-thuûy ñaët mìn thôøi chænh vaøo thaønh taøu LCM, beân traùi phaàn chìm döôùi nöôùc. Raát may moät nhaân-vieân giang-ñónh khaùm-phaù kòp thôøi. Vôùi tinh-thaàn phuïc-vuï cao ñoä vaø thaät laø can-ñaûm, nhaân-vieân naøy laën xuoáng nöôùc, men theo thaønh taøu gôõ ñöôïc quaû mìn vaø mang leân bôø, boû vaøo caùi hoá ñaõ ñaøo saün ngoaøi raøo phoøng-thuû cuûa ñoàn. Toaùn thaùo gôõ ñaïn-döôïc ôû Quaân-Ñoaøn IV ñöôïc tröïc-thaêng-vaän xuoáng ñoàn Taân-An ñeå phaân loaïi vaø voâ-hieäu-hoùa mìn. Thaät laø moät haønh-ñoäng raát ñaùng ca ngôïi cho nhaân-vieân Haûi-Quaân gan daï naøy.

Vaãn lôøi Ñaïi-Taù Nguyeãn-vaên-May: - Coøn noùi veà söï nguy-hieåm thì thieáu gì. Nhôù

laøm sao cho heát. Nhö hoâm 21 thaùng 4 naêm 1975, luùc saép taøn cuoäc chieán, chieác LSM do Thieáu-Taù Leã (khoâng nhôù hoï) khi ñöôïc hoä-toáng vaøo Naêm-Caên ñaõ khoâng thi-haønh ñuùng huaán-thò giang-haønh, khoâng kieåm-soaùt nhaân-vieân chieán-haïm cuõng nhö nhaân-vieân quaù-giang, ñeå hoï yû-y ñöùng treân boong taøu trong vuøng nguy-hieåm. Vieät-Coäng duøng B-41 baén coù moät traùi, laøm 8 ngöôøi cheát vaø hôn 10 ngöôøi bò thöông. Coøn noùi veà ñaëc-coâng-thuûy cuûa ñòch, phaûi noùi ñaây laø moái lo ngaïi raát lôùn cuûa ta. Löïu-ñaïn MK-3 thaû ñeàu ñeàu, suoát caû ngaøy ñeâm, sô saåy ra laø coù taøu bò gaøi thuûy-loâi.

VAÁN-ÑEÀ DI-TAÛN VAØO GIÔØ PHUÙT CUOÁITrong Haûi-Quaân, haàu nhö taát caû caùc ñôn-vò

coù phöông-tieän di-chuyeån, caùc vò chæ-huy-tröôûng ñaïi ñôn-vò ôû Saøi-Goøn vaø vuøng phuï-caän, ñeàu ñöôïc thoâng-baùo, saün-saøng chieán-ñaáu, nhöng caàn ra ñi laø ñaõ saün-saøng. Vieäc naøy ñaõ khoâng xaûy ra vôùi vò Tö-Leänh Löïc-Löôïng Thuûy-Boä, Haûi-Quaân Ñaïi-Taù Nguyeãn-baù-Trang, vaø vò Tö-Leänh Vuøng V Duyeân-Haûi, Haûi-Quaân Ñaïi-Taù Nguyeãn-vaên-May. Ngöôøi vieát ñaët caâu hoûi naøy vôùi Ñaïi-Taù May, oâng ngoài tö-löï raát laâu, roài thong-thaû noùi:

- Thaät khoâng bieát lyù-do naøo laø chaùnh. Hoâm cuoái thaùng 4 naêm 1975, nghe ñaøi, tìm hieåu thaáy ñaát nöôùc thaät quaù nguy-ngaäp. Toâi coù cho Trung-Taù Truï, Tö-Leänh-Phoù, veà Saøi-Goøn xem tình-hình ra sao. Gia-ñình oâng Truï vaø gia-ñình toâi ñeàu coù maët taïi Naêm-Caên. Toái 29 thaùng 4 naêm 75 toâi ra Hoøn Khoai, ñem theo caû gia-ñình toâi vaø gia-ñình oâng Truï. Toâi chæ-thò cho caùc ñôn-vò laø seõ coù quyeát-ñònh sau, vaø baèng moïi giaù chuùng ta seõ ñem heát löïc-löôïng rôøi Naêm-Caên. Ñeâm 30 thaùng 4 naêm 1975 toâi vaãn coøn ôû ñaây. Maø luùc aáy sao laï quaù. Ñaàu oùc toâi boång toái saàm laïi. Toâi chæ-thò cho caùc ñôn-vò rôøi khoûi Naêm-Caên vaøo saùng ngaøy 1 thaùng 5 naêm 1975. Hoïp anh em laïi, neâu yù-kieán ñi hay ôû. Ña-soá anh em, phaàn lôùn laø khoâng coù gia-ñình beân caïnh, ñeàu muoán veà thaêm vôï con, roài tính sau.

Vaãn lôøi Ñaïi-Taù May: - Coù leõ taïi ôû Naêm-Caên buoàn quaù, nhôù nhaø

quaù, ai cuõng chæ nghó ñeán gia-ñình maø thoâi. Luùc aáy toâi saün phöông-tieän trong tay, toâi ñi laø ñöôïc, deã laém chöù. Song nghó laïi, khi cheá-ñoä vöõng-vaøng, mình chæ-huy anh em. Bao nhieâu thaùng cuøng nhau chia ngoït xeû buøi, soáng cheát coù nhau, baây giôø laø giaây phuùt khoù-khaên nhaát cho ñaát nöôùc, toâi thaáy lo-laéng vaø baát-nhaãn, neáu boû anh em laïi Naêm-Caên, Vieät-Coäng seõ vaøo taøn-saùt taát caû, khoâng theå xöû-theá nhö vaäy ñöôïc. Laïi nghó, sang Myõ laøm sao soáng ñaây. Laøm ngheà gì ñeå soáng. Neáu taát caû anh em muoán veà, theá laø mình cuøng ôû laïi.

- Luùc aáy löïc-löôïng cuûa Vuøng V Duyeân-Haûi coøn laïi nhö theá naøo?

Ñaïi-Taù May nhaåm tính. - Taïi ñieåm heïn cöûa Baûy-Haïp, Thieáu-Taù Khaûi,

Ñaïi-UÙy Ba, Trung-Taù Ôn, Thieáu-Taù Ninh, phaàn lôùn só-quan vaø nhaân-vieân caùc caáp bình-tónh cuøng nhau ñieàu-ñoäng ñöa gia-ñình veà Hoøn Tre. Taøu beø cuûa mình luùc aáy: PCF coù töø 15 ñeán 20 chieác, PBR 20 chieác. Taøu cuûa Giang-ñoaøn 43 Ngaên-Chaën laø 15 chieác, 1 LCM cuûa Tieàn-Doanh Yeåm-Trôï Tieáp-Vaän Naêm-Caên. Toång-coäng ñoä 50 chieác taøu ñuû loaïi taát caû. Ñoaøn taøu naøy gheù Duyeân-ñoaøn 44 taïi Hoøn Tre, vaø trao cho tuïi noù taïi ñaây.

Vaãn laø Ñaïi-Taù May keå: - Baûy Hoå, trung-ñoaøn-tröôûng Vieät-Coäng coù

maët taïi ñaây. Y noùi: “Anh em ñaõ veà ñaây, chaùnh-


phuû caùch-maïng raát hoan-ngheânh...” vaø ra leänh taäp-trung chuùng toâi vaøo caùc raïch nhoû ôû xaõ Taây-An. Tuïi noù chia mình ra ôû nhöõng nhaø daân. Daân cho aên, raát laø töû-teá. Töø ñoù, tuïi noù ñöa anh em mình veà traïi nöõ tuø-nhaân chính-trò taïi Bình-Thuûy. ÔÛ ñaây toâi gaëp Ñaïi-Taù Nguyeãn-baù-Trang, Tö-Leänh Löïc-Löôïng Thuûy-Boä. Töø ñoù laø moät chuoãi nhöõng ngaøy tuø lieân-tieáp, töø Nam ra Baéc, töø Long-Giao, ñeán Hoaøng-Lieân-Sôn, Haø-Sôn-Bình roài Haø-Nam-Ninh.... Maõi tôùi thaùng 2 naêm 1988 toâi môùi ñöôïc thaû, vò chi taát caû 13 naêm tuø.

Khi Ñaïi-Taù May ôû Hoøn Khoai, oâng chæ lieân-laïc vôùi Haûi-Quaân Trung-Taù Nguyeãn-vaên-Ôn, Chæ-Huy-Tröôûng Haûi-Ñoäi 5 Duyeân-Phoøng, xöû-lyù chöùc-vuï Tö-Leänh-Phoù Vuøng 5 Duyeân-Haûi vaø Thieáu-Taù Khaûi. OÂng May noùi:

- Ôn ôi, anh vaø anh Khaûi coá lo cho chu-toaøn, ñöa taát caû ra ngoaøi bieån.

Taát caû ñoaøn taøu treân 50 chieác, rôøi Naêm-Caên luùc 12 giôø ñeâm. Ôn ra leänh ñoát caùc taøi-lieäu maät. Ñaùm löûa baäp-buøng. Taát caû nhaân-vieân taïi caên-cöù Naêm-Caên ñaõ xuoáng taøu heát. Chia ñeàu, moãi taøu khoâng ñöôïc chôû quaù 30 ngöôøi. Khi ñoaøn taøu ñaõ saün-saøng, Ôn cuøng moät ngöôøi lính ñi moät voøng doanh-traïi. Taát caû troáng vaéng ñeán rôïn ngöôøi. Chæ coù hai gia-ñình ôû laïi, khoâng ñi, vì “khoâng bieát ñi ñaâu heø.” Ôn böôùc xuoáng chieác PCF. Sau ñoù laø Ninh, Thieáu-Taù Nguyeãn-khöông-Ninh. Taøu côûi giaây taùch beán. Treân bôø hai con choù cuûa Ninh vaãy ñuoâi cuoáng-quyùt, keâu leân ö-öû.

Suoát loä-trình töø Naêm-Caên ra soâng Cöûa Lôùn, ñòch baén quaáy roái vaøi laàn, khoâng gaây thieät-haïi gì. Ñaøn baø, treû con ngoài kín döôùi loøng taøu. Tôùi saùng, ñoaøn taøu ñaõ ra ñeán Cöûa Lôùn. Taïi ñaây, ñoaøn taøu gaëp Ñaïi-Taù May, Tö-Leänh, leânh-ñeânh chôø ñoù. Nghe ñaøi, Saøi-Goøn ñaõ ñoåi chuû. Goïi maùy lieân-laïc caùc nôi, vaéng ngaét. Cho tôùi chieàu, gaëp maáy ghe caâu töø bieån veà, sau laùi caùc ghe aáy coøn caém côø VNCH, anh em Haûi-Quaân möøng rôõ goïi laïi hoûi tình-hình. Hoï khoâng bieát gì vì: “Ñi bieån ñaõ maáy hoâm, coù radio ñaâu maø nghe.” Bieån eâm, ñoaøn taøu tuï laïi, ñoâng nhö moät caùi

chôï noåi. Keå caû quaân-nhaân vaø gia-ñình, gaàn 1500 ngöôøi. Ngoaøi anh em Haûi-Quaân ra, beân Boä-Binh coù Thieáu-Taù Nieäm, Quaïân-Tröôûng Naêm-Caên, vaø moät soá anh em trong phaùo-ñoäi 105 ly cuøng ñi theo.

Tröa ngaøy 1 thaùng 5, cho goïi ñaïi-dieän caùc taøu sang chieác PCF hoïp. Vaãn theo lôøi keå cuûa Ôn:

- OÂng May baûo: Thoâi anh hoïp ñi. Theo yù ña-soá.

Ôn, ñaïi-dieän cho Ñaïi-Taù May hoïp, cho caùc caáp nhoû noùi tröôùc: ñi hay ôû. Ñi thì ñi ñaâu. Sau nhieàu baøn-caõi, nhaát laø boán phöông ñeàu laïnh ngaét, chaúng coøn lieân-laïc ñöôïc vôùi ñôn-vò naøo cuûa ta caû. Löông-thöïc thì ñaõ baét ñaàu caïn, neân ña-soá ñoàng yù laø vaøo Hoøn Tre, giao cho tuïi noù roài ai veà nhaø naáy. Moät soá taøu taùch ra ñi höôùng Taây, thaúng qua Thaùi-Lan. Moät vaøi chieác ñi thaúng vaøo Raïch-Giaù.

Tröôùc khi vaøo ñaûo, vaãn lôøi thuaät laïi cuûa Ôn, taát caû caùc suùng oáng to, nhoû, ñeàu ñöôïc leänh thaùo cô baåm vöùt xuoáng bieån. Leân ñaûo, theo lôøi thuaät laïi cuûa Ninh, tuïi noù, Vieät-Coäng, leøo-teøo coù möôi ñöùa. Moät soá anh em thaáy theá, noùng maët baûo:

- Laøm thòt tuïi noù ñi oâng thaày, deã ôït aø.Ninh noùi:- Thì ñöôïc, roài ñi ñaâu? Theá laø laàn löôït töø Ñaïi-Taù May, tôùi moïi ngöôøi,

thaùo lon ñeå vaøo maët baøn cuûa teân ñaïi-dieän Vieät-Coäng. Ñaïi-Taù May vaø Trung-Taù Ôn, bò tuïi noù giöõ laïi, roài ñöa thaúng qua caùc traïi caûi-taïo. Caùc ngöôøi khaùc tuïi noù vieát cho maáy chöõ leøo-ngoeøo, cho veà.

Ñaïi-Taù May thì tuø 13 naêm nhö treân ñaõ noùi. Ôn vaø Ninh cuõng töông-töï. Rieâng Ninh, sau ñoù, 10 naêm tuø ra, coøn theâm maáy naêm tuø nöõa, vì hôn 10 laàn vöôït bieân thaát-baïi. Caû Ôn vaø Ninh, hieän ñang ôû UÙc. Ngöôøi só-quan treû luùc aáy laø Ninh, luùc naøy, vöøa laøm tieäc “leân laõo 60”. ÔÛ UÙc, cöù 60 laø hoï cho veà, nhö lính ñeán tuoåi thì cho giaûi-nguõ. Cuoäc ñôøi bao gioâng-toá, thoaùng caùi, toùc ñaõ baïc, taát caû nhö moät giaác mô. Giaác mô buoàn-baõ. Khoâng bieát trong hai gia-ñình ôû laïi, khoâng ñi, coù gia-ñình anh Haï-Só T., ñeán töø Caên-Cöù Haûi-Quaân Cöûa Vieät?


Duyeân-toác-ñónh PCF cuûa Haûi-Ñoäi 5 Duyeân-Phoøng treân soâng Boà-Ñeà, Naêm-Caên

VAØI KYÛ-NIEÄM VÔÙI NGÖÔØI BAÏN CUØNG KHOÙA:

PHOÙ-ÑEÀ-ÑOÁC HOAØNG-CÔ-MINHTrong khoùa 5 Só-Quan Haûi-Quaân, ngöôøi ñöôïc

bieát ñeán nhieàu nhaát, chaéc-chaén laø Phoù-Ñeà-Ñoác Hoaøng-cô-Minh. Laø ngöôøi baïn cuøng khoùa chaéc-chaén Ñaïi-Taù May phaûi coù moät soá kyû-nieäm, moät vaøi suy-nghó veà oâng Minh. Vaán-ñeà aáy ñöôïc ñaët ra, Ñaïi-Taù May ngoài laëng-leõ moät luùc, roài vaøo phoøng trong laáy ra moät bao thö vaøng, môû ra, la-lieät nhöõng hình-aûnh cuõ. OÂng noùi, baø xaõ toâi caát heát, khoâng maát moät caùi naøo, töø aûnh gia-ñình ñeán aûnh trong quaân-ñoäi. OÂng chìa taäp hình ra, moät taám aûnh lôùn, goàm caùc sinh-vieân só-quan cuøng khoùa, maëc ñaïi-leã. Keùo laïi caëp kính maét, oâng noùi:

- Ñaây, oâng Minh ñaây naøy. Hoài ñoù chöa ñeå raâu.Hôùp moät nguïm nöôùc, oâng noùi: - Phaûi noùi laø oâng Minh laø moät ngöôøi ñaëc-

bieät. Laøm gì cuõng tha-thieát, hôn ngöôøi. Keå caû lon Phoù-Ñeà-Ñoác, caùc lon khaùc haàu nhö oâng ñeàu leân lon tröôùc anh em cuøng khoùa, do caùc coâng-taùc ñaëc-bieät, caùc chieán-coâng maø coù. Ñaëc-bieät, khi Myõ

giao Löïc-Löôïng Thuûy-Boä naêm 1970, moät löïc-löôïng huøng-maïnh nhaát cuûa Giang-Löïc, keá nhieäm caùc vò Phoù-Ñeà-Ñoác Ñinh-maïnh Huøng vaø Ñaïi-Taù Nguyeãn-vaên-Thoâng. OÂng Minh laøm Tö-Leänh, laø ngöôøi quaàn naùt U-Minh Thöôïng, U-Minh Haï, vaø oâng ñaõ leân Phoù-Ñeà-Ñoác trong thôøi-gian naøy. So vôùi taát caû Haûi-Quaân, tröø khoùa 1, laø khoùa ñaàu ñaøn, oâng Minh ñeo sao cuøng vôùi caùc vò khoùa 2, vaø khoùa 1 Brest. Ñaëc-bieät söï can-ñaûm, ñi saùt vôùi caùc ñôn-vò chieán-ñaáu, oâng Minh ñaõ ñöôïc anh em döôùi quyeàn heát loøng neå-phuïc vaø bieát ôn. Cöù coù ñuïng laø thaáy tieáng oâng treân maùy. Cöù coù thieät-haïi, laø ñaõ thaáy oâng xuaát-hieän.

Vaãn lôøi Ñaïi-Taù May:- Mình keït laïi, chaúng traùch ai. Thaáy anh em

ñi ñöôïc thì möøng cho hoï. Ñeán nhö vaøo thaùng 7 naêm 1987, luùc aáy toâi coøn ôû trong tuø, khi ñoïc baùo Nhaân-Daân, thaáy hình oâng Minh, maëc aùo giaùp naèm cheát. Taám aûnh ñoù mieäng oâng Minh hôi haù, nhìn roõ-raøng, maét môû nhoû. Ñuùng laø oâng Minh. Toâi nhìn maø baøng-hoaøng khoù taû, vaø ñau buoàn cho moät cô may ñaõ vôõ, vöøa haõnh-dieän coù moät ngöôøi baïn ñaõ ñi vaøo lòch-söû.

ÑOÂI LÔØI GÔÛI GAÁM - Laø moät vò ñaøn anh

trong Haûi-Quaân, laø moät cöïu tö-leïânh ñaïi ñôn-vò, Ñaïi-Taù coù muoán nhaén gôûi ñieàu gì vôùi anh em, baèng-höõu nöõa khoâng?

Vaãn nheï-nhaøng, eâm-aû, Ñaïi-Taù May noùi:

- Vì caùi tình maø gaén-boù vôùi nhau ñeå soáng taïi Naêm-Caên. Chính caùi tình, vì cuøng thöông nhau maø laøm vieäc, chöù khoâng phaûi laø vì kyû-luaät. Cuõng vì caùi tình aáy maø luùc tan haøng ai cuõng muoán veà vôùi gia-ñình, hoùa ra keït laïi caû. Ñieån-hình laø oâng Truï


Caên-cöù Haûi-Quaân Naêm-Caên

(Tö-Leänh-Phoù Vuøng V Duyeân-Haûi), luùc tan haøng coù maët taïi Saøi-Goøn, theo ñöôïc taøu ra ñöôïc nöôùc ngoaøi, roài vì caùi tình gia-ñình maø nhaát ñònh trôû veà. OÂng Truï daãn con taøu Vieät-Nam Thöông-Tín vaø gaàn 2000 ñoàng-baøo veà laïi Vieät-Nam, ñeå mong nhìn ñöôïc maët ngöôøi thaân. Nhöng khoâng, cuõng vaøo tuø caû. Sau bao gian-khoå, cuõng ñaõ ñeán ñöôïc Myõ. Coøn nhôù laïi thaät nhö moät giaác mô. Song duø ôû giai-ñoaïn naøo, vôùi toâi, toâi cuõng ñaõ laøm heát heát loøng. Mong anh em ñaõ laøm vieäc vôùi toâi, hieåu cho loøng toâi maø ñöøng oaùn traùch gì.

Vaãn lôøi Ñaïi-Taù May:- Toâi sang ñaây muoän-maøng, luùc ñaõ ôû tuoåi 60,

caùi tuoåi ôû Myõ, laø tuoåi ñaõ giaø. Chæ coù hai boá con. Nhaø toâi sôï maát caên nhaø, ôû laïi. Ñaàu naêm 1997, vôï toâi bò tai-bieán maïch maùu naõo vaø ñeán thaùng 7 naêm 1997 baø aáy môùi qua, coøn caên nhaø ôû Vieät-Nam cuõng ñaâu coù giöõ ñöôïc. Baø aáy vöøa bò teù, gaõy xöông ñuøi gaàn hoâng, ñang naèm ôû beänh-vieän.

Chuùng toâi goàm coù ngöôøi vieát vaø anh chò Traàn-

chaán-Haûi, laëng-leõ ngoài nghe, ghi cheùp, vaø nhìn caùc taám hình baøy ra la-lieät treân baøn nöôùc. Töø moät sinh-vieân só-quan maét saùng, töôi cöôøi, ñeán moät vò haïm-tröôûng uy-nghi treân ñaøi chæ-huy. Töø hình-aûnh moät ngöôøi choàng ñang ñoä thaønh-coâng, beân baø vôï tuoåi treû maëc aùo daøi thöôùt-tha trong moät daï-tieäc ñeán hình-aûnh ngaøy muøng 1 Teát, ñöùng nghieâm ñeå nhaän leã gaén lon Ñaïi-Taù töø vò Tö-Leänh Haûi-Quaân... Taát caû dieãn ra laáp-loaùng choàng lôùp nhö moät cuoán phim. Chuùng toâi chìm ngôïp trong khoâng-khí aáy, thì Ñaïi-Taù May nheï-nhaøng noùi:

- Qua ñaây, gaëp laïi anh em cuõ, noùi sao cho heát noãi möøng vui. Ngöôøi giuùp caùi naøy, ngöôøi cho caùi khaùc. Moät vieäc nhoû laøm theâm qua ngaøy ñeå coù chuùt tieàn tieâu, cuõng do anh em quen giuùp caû. Toâi chaúng quaûn ngaïi gì...

Baøi vieát theo lôøi keå cuûa Ñaïi-Taù May, Trung-Taù Ôn vaø Thieáu-Taù Ninh.


Baûn ñoà Vuøng V Duyeân-Haûi

Documents

Haûi-Quaân trong nHieäm-vuï baûo-veä laõnH-Haûinavygermany.gerussa.com/main/HaiSu_TuyenTap/PhanHai/HSTT_v01nho... · goàm 8 só-quan Haûi-Quaân do HQ Ñaïi-Taù Phillip