hageland magazine

is een publicatie

van toerisme

vlaams-brabant

# 5 n a ja a r 2 0 1 3 - f i e t s e n — wa n d e l e n — c u lt u u r — c u l i n a i r — lo g e r e n — g e s c h i e d e n i s

hageland magazine

www.verliefdopvlaamsbrabant.be

grand Cru uit Wezemaal

het geheim van de ijzerzandsteen

uit het raam van

jeroen meuslekker buiten

met uitneembare Wandel- en fietskaart

wandelen & mountainbiken in het hageland

# 5 n a ja a r 2 0 1 3

proef het hageland

6 het geheim van de ijzerzandsteen

10 logies en wellness

16 het geluid van de stilte, stiltetocht in het vinne

17 rockgeschiedenis met Jan delvaux

13 de facebook van t-man

18 de bekendste keuken van vlaanderen

8 mountainbiken in het hageland met sven nys

11 uitneembare wandel- en fietskaart

14 grand cru uit wezemaal

13

16 18

in holle vaart 8

uithet raam van Jeroen meus

rock inhageland

Colofon dit magazine is een initiatief van toerisme vlaams-brabant vzw | juli 2013 | Concept en coördinatie: gonda craeninckx Vormgeving: absoluut | Copywriting: bart claes (www.wartaal.be) | Foto's: © toerisme vlaams-brabant, lander loeckx, lou berghmans, tiense suikerraffinaderij, havas ww, tijl vereenooghe – erf-goed.be, harrie spelmans, marc artois-natuurpunt lubbeek, Joris Jambé focus, www.straffestreek.be/luk collet, theo peeters/toerisme rotselaar, ivan deleus, ludo Jacobs, vrt persdienst, toerisme leuven, marco mertens, sophie hoste, provincie vlaams-brabant/dienst cultuur | Cartografie: elke feusels | Eindredactie: Jeroen mertens, annie vanderbiest | Druk: drukkerij hendrix | Wettelijk depot: d/2013/4058/08 | deze publicatie is met de grootste zorg samengesteld. toerisme vlaams-brabant vzw is niet aansprakelijk voor eventuele wijzigingen en/of onnauwkeurigheden in de opgenomen gegevens.

stort je in het hagelandEen zee die zich terugtrekt en enkele miljoenen jaren tijd. Dat is het geheim van de unieke, roestbruine heuvels van het Hageland. Ze geven de streek pit: voor wandelaars en wijnliefhebbers, voor natuurliefhebbers, ruiters en zelfs wereldkampioenen. Vraag maar aan Sven Nijs die als oefening met zijn mountainbike de heuvels van de streek bedwingt.

Combineer je fietstocht of wandeling met een weekendje weg. In de hartelijke B&B’s en vakantieverblijven - knappe vierkantshoeves, charmante boerderijtjes, kastelen, verlaten stationsgebouwen… - wacht je een knetterend haardvuur. Het is ook heerlijk eten en drinken. Jeroen Meus plantte zijn keuken in Diest en groeide er uit tot de populairste televisiekok van het land. Bij lekker eten hoort een fris wijntje, dus moet je zeker langs bij het vernieuwde Bezoekerscentrum van de Hagelandse Wijn in Wezemaal.

In het Hageland vind je nog stilte, zoals in het wondermooie Provinciedomein Het Vinne. Liever stevige muziek? De streek inspireert rockmuzikanten en dat komt niet alleen door Rock Werchter of Suikerrock. New Beat ging van in Aarschot de wereld rond en The Scabs haalden natte voeten in Rotselaar.

Laat je net als hen inspireren en ik zie je binnenkort in het Hageland.

monique sWinnen voorzitter toerisme vlaams-brabant

kalender korte dagen en lange nachten? sfeer gegarandeerd in het hageland. de natuur schakelt wel een versnelling lager, de streek bruist van de oergezellige activiteiten. noteer deze data alvast in je agenda!

DIESTBegijnhof bij kaarslicht

25/12-

6/1

Open Monumentendag

SCHERPENHEUVELKaarskensprocessie

8/9

LANDENWALSBETSWEZERENWAASMONTKerststallentocht

3/11

1/9

AArschotMuseum

holsbeekKasteel van Horst

't Wit gebrouw Tuinen van Hoegaarden

Suikermuseum

tremeloDamiaan

scherpenheuvel-Zichem

tielt-Winge

glAbbeeklubbeek

bierbeek

begijnendijk

rotselAAr

Museum 'Huize Ernest Claes' Zichem

BasiliekKabouterbos

Bezoekerscentrum van Hagelandse wijn Wezemaal

Walenbos en Troostembergbos

Plas van Rotselaar

WAndelnetWerk hAgelAndse heuvels

boutersem

hoegAArden

VLAAMS-BRABANT

Brussel

LeuvenHAGELAND

GROENE GORDEL

wandelen in een herfstlandschap,

monumenten bezoeken, op adem

komen tijdens een wellness-weekend,

meestappen in een kerststallentocht,

met de slee van een heuvel glijden,

mountainbiken, stadjes ontdekken,

genieten van een streekbier bij de open

haard, je culinair laten verwennen.

In het Hageland stap je even uit de drukte van alledag. Deze landelijke streek strekt zich uit in het oosten van Vlaams-

Brabant, net voorbij Leuven, van Bierbeek tot Diest, van Tremelo tot Landen.

tips

Wandelen en fietsen dankzij het fiets netwerk vlaams-brabant kan

je eindeloos knooppunten combineren, en het aantal wandelpaden is amper te tellen. het is dus onbegonnen werk om

alle fiets- en wandelroutes op deze kaart aan te duiden. op de achterzijde van dit

magazine vind je meer informatie.

Kinderactiviteit Bos Boomgaarden Kasteel Museum

kerststallentoCht een heel bijzondere tocht brengt je naar de mooie romaanse kerkjes van waasmont, walsbets en wezeren, landelijke dorpjes van landen, waar de kerststallen elk jaar enkele duizenden wandelaars lokken. een moment om even stil te staan bij de beteke-nis van kerstmis, maar evengoed om van het prachtige landschap te genieten. met een beetje geluk is dat al gehuld in een licht sneeuwtapijt. users.telenet.be/kerststallen

diestBegijnhof

lAndenBezoekerscentrum Rufferdinge

ZoutleeuWHistorische Grote Markt

linter

kortenAken

bekkevoort

geetbets

ProvinciedomeinHalve Maan

Provinciedomein Het Vinne

tienen

6 — Najaar 2013

De heuvels liggen als een golvend deken over de streek. Ze zijn een geschenk van de zee: tijdens de jongste ijstijd stond de zee tot in Diest. Toen deze Diestiaanzee zich een vijftal miljoen jaar geleden terugtrok, liet ze grote zandbanken achter. Die versteenden en het glauco-niet in de bodem zorgde voor de kenmerkende roestbruine kleur. Wijnbouwer André Goemans van de Hagelandse wijn Uylen-bergher is onze gids op het Wandelnetwerk Hagelandse Heuvels dat ons van knooppunt tot knooppunt de mooie plekjes van de streek toont.

Warmte vasthoudenWe vertrekken aan de Moeder-meule in Gelrode waar we meteen de Eikelberg op stap-

pen. Ook al heeft de zon haar kracht een beetje verloren, het is er nog aangenaam warm. ‘Het geheim van de ijzerzandsteen’, verklapt André. ‘Die slorpt de warmte van de zon op zodat het ook ’s avonds aangenaam blijft.’ Van dit microklimaat profiteren dieren zoals de levendbarende hagedis en de heidelibel, de schrale ondergrond zorgt voor heidebegroeiing en grasland.

‘Ook de wijnbouw vaart er wel bij’, weet de wijnbouwer. ‘De druiven rijpen ook ’s avonds nog wat na. De complexe bo-dem van ijzerzandsteen, leem, klei, mergel en zand geeft de wijn haar complexiteit. Dat maakt de Hagelandse wijn zo goed.’ Hij kan het weten, op de Uilenberg in Sint-Pieters-Ro-de heeft de wijnbouwer 4000

grote bergen van chocolade lijken het wel, de

roestbruine heuvels van ijzerzandsteen. Ze geven

het hageland niet alleen kleur, maar ook een

unieke natuur, mysterieuze dalen en holle wegen,

demergotiek en de beste wijn van het land.

Op stap op het Wandelnetwerk

Hagelandse Heuvels

het geheim van de ijzerzandsteen

Het orgel van de Sint-Sulpitiuskerk

Kerk in typische Demergotiek

ijzerzandsteen slorpt zonnewarmte op

Op pad in de Hagelandse heuvels

Najaar 2013 — 7

ranken staan. Dat levert hem op een goed jaar 5000 flessen wijn op.

GroevesDe voormalige groeve van de Eikelberg is nog goed te herken-nen. ‘De ijzerzandsteen werd al eeuwen geleden gebruikt als bouwsteen. Belangrijke kerken werden ermee gebouwd.’ Enkele voorbeelden: de Sint-Sulpitiuskerk van Diest, de Onze-Lieve-Vrouwekerk van Aarschot, de Sint-Laurenti-uskerk van Betekom en meer steenoude gebouwen. De roest-bruine bouwstijl kreeg zelfs een eigen naam, de Demergotiek. Via een holle weg komen we aan de Wijngaardberg in Wezemaal. De hellingen geven het afspoe-lende water genoeg kracht om

het geheim van de ijzerzandsteen

het zand op de paden weg te spoelen zodat ze langzaam verzinken in het landschap. Mooi en mysterieus. In de flanken zien we de ijzerzand-steenbanken liggen.

Boven op de Wijngaardberg geven de lange rijen druivelaars de omgeving een heel zuiders tintje. De insnijdingen in de heuvelflank zijn oude groeves. Die aan de noordoostkant van de berg werd in 1965 heropend omdat er ijzerzandsteen nodig was voor de restauratie van de Sint-Martinuskerk in Weze-maal. Een klein ommetje brengt ons daar en aan de voet van de kerk profiteert het terras van herberg Bij Boeres nog van een warme najaarszon. Zoals de ijzerzandsteen zelf. Daar hoort een Hagelands wijntje bij.

ga op in de mooiste land schappen

WandelnetWerk hagelandse heuvels ga zelf op zoek naar de hagelandse ijzerzandsteen op het wandelnetwerk hagelandse heuvels. vertrek aan de moedermeule – hondsheuvel 3 in gelrode – en volg de knooppunten.

8,5km (gelrode): 7, 73, 79, 705, 704, 78, 77, 76, 72, 7. 13km (tot wezemaal): 7, 73, 79, 705, 704, 78, 77, 76, 72, 66, 65, 63, 64, 74, 71, 7.

het handige wandelgidsje met knooppuntenkaart wandelnetwerk hagelandse heuvels kost 9 euro. de kaart apart kost 6 euro. Je kan ze bestellen via www.toerismevlaamsbrabant.be/publicaties.

op avontuur in de natuur van het hageland? dan moet je de wandelbox ‘landschapswande-lingen noord-hageland’ in huis halen. daarin vind je tien wandelkaarten die je over de ken-merkende diestiaanheuvels gidsen, door holle wegen, natuurgebieden, bossen en boom-gaarden. Je komt door de valleien van de demer, winge, motte en begijnenbeek, en verkent his-torische stadjes en pittoreske dorpen. weg van alle drukte, het avontuur tegemoet.

toerisme vlaams-brabant stak de tien kaarten en de wandelingen in een nieuw kleedje. samen met de natuurbeheerders werd gezocht naar de mooiste trajecten. onderweg stap je over nieuwe knuppelpaden, door draaipoortjes en langs infoborden. af en toe stoot je op een schuilhut, een romantische bank of een speel-zone. elk kaartje telt drie of vier trajecten, van 1 tot 12,5 kilometer.

de box uit stevig karton is in een handig poc-ketformaat. de tien kaartjes – boordevol infor-matie over de streek – zijn waterafstotend en scheurvast.

de wandelbox ‘landschapswandelingen noord-hageland’ kost 9 euro en is te koop in de toeristische informatiekantoren van het hageland, in de boekhandel of via www.toeris-mevlaamsbrabant.be/publicaties.

Het Toscane van Vlaander

en

Mysterieuze ijzerzandsteenbankenDe druiven rijpen ‘s avonds nog na

recht op de trappers van zijn mountainbike

duwt sven nys zich soepel de hondsheuvel in

gelrode op. het gevarieerde landschap van

het hageland is zijn geliefde oefenparcours:

‘de zanderige wegeltjes in averbode, de velden

in langdorp, de beboste heuveltoppen’. geen

wonder dat het hageland zo veel mountainbike-

en cyclocrosskampioenen telt.

Een oefenritje, noemt Sven het, maar geen enkele getrainde amateur kan de kampioen bij-houden. Wandelaars herken-nen hem niet: een flits en hij is alweer voorbij. De afdaling van de Liederberg gaat snel, heel snel, maar toch raakt Sven am-per zijn remmen aan. Via Aar-schot sprint hij door de velden richting Langdorp, nog even in de trappers gaan staan op de Bosberg en zo langs de Demer-dijk weer naar zijn thuisdorp Baal. ‘Ik volg de wegwijzers van het mountainbikenetwerk

Hageland, maar soms wijk ik van het parcours af op zoek naar wat extremere stukjes’, vertelt hij. ‘De MTB-routes zijn ide-aal voor elke mountainbiker. Je

Mountainbiken in het Hageland met Sven Nys

in volle vaart door holle wegen

Je stalen ros vol stof of mod-der? met de bike-wash geef je je tweewieler een professi-onele verwenbeurt. Je vindt ze in de provinciedomeinen halve maan in diest en het vinne in Zoutleeuw.

8 — Najaar 2013

trapt van wegeltje naar bospad door een heel afwisselend land-schap zonder op grote wegen te komen.’

Zachte bospadenDe bossen, daar houdt hij het meest van. ‘Bospaden zijn net iets zachter. Ik hou van die on-dergrond en de bomen zor-gen voor afkoeling in de zo-mer. Voor cyclocross verkies ik de velden van Langdorp. Veld-wegen hebben iets venijnigs, de modder maakt de inspan-ning zwaar en je moet uitkijken

voor verraderlijke tractorspo-ren. Wat meer naar het noor-den, richting Averbode, die-nen de zanderige wegeltjes van de Kempen zich aan. Perfect in de winter als het zand het wa-ter opslorpt maar een hele uit-daging in de zomer.’

Uitdagingen en hindernis-sen, daar doen mountainbikers het voor. ‘Mountainbiken vergt meer stijl en techniek dan cyclo-cross. Als je tijdens een veldrit op een hindernis stoot, gooi je je fiets op de rug. Met een moun-tainbike blijf je op de trappers.’

‘Blijf kilometers vreten’Steeds meer mountainbikers ontdekken het Hageland. ‘Ook wielertoeristen die in het week-end op de baan rijden, wagen zich in de week aan de heuvel-achtige MTB-paden. Ik raad hen aan de beide wielerdiscipli-nes te blijven combineren want als je niet genoeg kilometers op je teller hebt, kom je jezelf heel snel tegen op de Hagelandse heuvels’, lacht Sven.

grillige heuvels van ijzerzandsteen, smalle bospaden, holle wegen, open veld. elke mountainbiker haalt zijn hart op in het gevarieerde landschap van het hageland. de tien routes – goed voor 525 kilometer mtb-plezier – maken deel uit van het mountainbikenetwerk dijle- en hageland, het grootste aaneengesloten mountainbikenetwerk in vlaanderen.

sCherpenheuvel-ziChem vertrek: domein de vijvers, abdijstraat 5, 3271 averbode. of sporthal, august nihoul-straat 72, 3270 scherpenheuvel

18 km 26,8 km

aarsChot vertrek: stedelijke sport-hal, demervallei 8, 3200 aarschot

17,5 km 22,5km 23 km

diest vertrek: sportcentrum karteria, kluisbergstraat z/n, 3290 diest. of pro-vinciedomein halve maan, omer vanau-denhovelaan 48, 3290 diest

18 km 29,5 km

zoutleeuW - geetbets - kortenaken vertrek: de passant, sint-truidensesteenweg 1a, 3340 Zout-leeuw. of geetbets, drinkteilstraat, 3454 geetbets. of Zaal 'den berg', dorps-straat 97a, 3470 kortenaken

16,5 km 35 km

rotselaar vertrek: sporthal de mean-der, vakenstraat 18, 3110 rotselaar-heikant

9,5 km 12,5 km 22,5 km

tielt-Winge vertrek: sporthal ’t solveld, ralisweg 17, 3390 tielt-winge

20 km 26,5 km

bekkevoort vertrek: gemeentehuis, e. coolsstraat 17, 3460 bekkevoort

18 km 25,5 km

holsbeek vertrek: sportschuur, sint-maurusstraat 2, 3220 holsbeek. of sint-lambertuskerk, dorp, 3270 nieuwrode

11 km 15 km 27 km

boutersem-tienen vertrek: sport-centrum houtemveld, sporthalstraat, 3300 tienen. of sporthal boutersem, kerkomsesteenweg 49, 3370 boutersem

23,5 km 26,5 km 47,5 km

lubbeek vertrek: gemeentelijke basisschool de stip, martelarenplaats 1, linden. of sporthal & gemeentehuis, gellenberg 14-16, lubbeek

10,5 km 12 km 24,5 km

download de gps-tracks van deze tien routes via vlaamsemountainbikeroutes.be

lussen

10 MTB RouTes

Najaar 2013 — 9

"De MTB-routes zijn ideaal voor elke mountainbiker. Je trapt

van wegeltje naar bospad door een heel afwisselend landschap."

koud buiten warm binnen

terwijl buiten de oktoberwind uitnodigt om volledig uit te waaien,

wacht je binnen een knetterend haardvuur en een warme ontvangst.

de zevenslaper GeetbetsRust, relaxatie en genieten! Daar draait het om bij B&B De Zevenslaper. Gastkoppel Lies en Stef richtten de knappe hoeve in het landelijke Geetbets in met 6 comfor-tabele kamers die elk beschikken over een eigen wellness badkamer met sauna of ham-man met relaxatiebad en regendouche. Alle luxe is standaard: kingsize bedden, televisie, dvd-speler, telefoon, een koelkast, draadloos internet, een koffiezet en een kluis. Nestel je aan je eigen sfeervolle gashaard en laat de najaarsstormen buiten maar razen.

Glabbeekstraat 142, 3450 Geetbets +32 (0) 485 78 79 50 | info@dezevenslaper.be www.dezevenslaper.be

to b or not to b MolenstedeGeen Shakespeariaanse intriges of trage-die, maar wel een warme B&B met een toetsje Shakespeare in de namen van de drie comfortabele kamers: Romeo en Julia, King Lear en Midsummer Nights Dream. Gracy en Philip heten je welkom in hun typische Kempische langgevelhoeve. Relax in je eigen gastenwoonkamer of geniet van een verwenbeurt in beautycenter en spa La Nostra Vita in de buurt. Een antistress-massage of een gelukzalige saunabeurt? Je gaat herboren naar huis.

Kruisstraat 73, 3294 Molenstede +32 (0) 13 32 55 02 | philip.gracy@hotmail.com www.to-be-or-not-to-be.benokernote Vissenaken

Fiets- en wandelroutes lopen hier zowat voor de deur, en als je na een frisse wan-deling of fietstocht op de grens van het Hageland en het Haspengouw je kamer binnenkomt, krijg je het meteen warm. De drie unieke kamers zijn elk volgens een eigen thema ingericht en heten Maghreb, Savanne en Het Hoge Noorden. Elk inte-rieur ademt de sfeer uit van de streek, maar natuurlijk is er wel alle comfort zoals een eigen badkamer en een draadloze internet-verbinding. Gastvrouw en -heer Chris en Lode serveren je een supergezond ontbijt met ingrediënten van de bioboerderij wat verderop of landbouwers uit de buurt.

Romeinsebaan 55, 3300 Vissenaken +32 (0) 495 58 84 47 | info@nokernote.be www.nokernote.be

Logies en Wellness

10 — Najaar 2013

mountainbikeroute tielt-winge"Over de Hagelandse heuvels en tussen de wijnranken"

Een mooie basistocht voor elke beginnende mountainbiker: beklimmingen en afdalin-gen, inspanning en recuperatie wisselen me-kaar vlot af. Ongeveer de helft van het par-cours bestaat uit verharde wegen maar af en toe moet je ook ploeteren, zeker als het net geregend heeft. Je komt voorbij Huize Hage-land, het toeristische infopunt van de streek, en even verder wacht je een klim naar het hoogste punt van de gemeente. Boven op de Vlooybergtoren - een zwevende trap - word je getrakteerd op een adembenemend vergezicht helemaal tot Scherpenheuvel en Averbode. Als je in de buurt van de Houwaartse Berg komt, fiets je tussen de wijnranken door.

vertrek: sporthal ’t solveld, ralisweg 17, 3390 tielt-winge

26,5 km 51% off-road

8,5 & 11 km

Adembenemende vergezichten als kers op de taart.

Verharde wegen afgewisseld met het betere ‘off road’ werk.

Sint-Martinus-kerk

Vertrek aan het stijlvolle kasteel van de Maurissens in het park van UZ Pellenberg voor een tocht over het hoogste punt van het Hageland. De Pellenberg meet 106 meter boven de zeespiegel en dat levert heel mooie vergezichten op. De donkere bossen, de ontelbare maretakken hoog in de bomen en de hol-le wegen geven deze wandeling een mysterieus tintje. Aan de educatieve poel kan je speuren naar kik-kers en salamanders, heel spannend en leerrijk voor kinderen.

landschapswandeling koebos"Het Hoogste punt van het Hageland"

2, 6 & 11 km

deze wandelroute bestaat uit drie lussen: 2, 6 en 11km. Ze maakt deel uit van de box ‘landschapswande-lingen in noord-hageland. die kost 9 euro en kan je bestellen via www.toerismevlaamsbrabant/publicaties.

Basiscartografie ©Nationaal Geografisch Instituut Brussel – www.ngi.be – toelating A2611

u bent hier

De facebook van T-Man

Het suikermannetje van TienenVolg mij voor de zoetste tips, smaakmakende uitstappen en de lekkerste verwennerijen.

Info Vind ik leuk

Uit eten vandaag! Welke horecazaak verrast me met een originele suikerspecialiteit? Even bladeren door de brochure ‘Sweet Moments in Tienen’ voor inspiratie.

T-Man2 uur geleden

Vind ik leuk . Reageren . Delen

Wow, de Suikerwandeling is een fantastische trip door de stad. Langs de Suikerraffinaderij (mijn roots!), het Suikermuseum, ijsboetiek Sweet Art en winkels en horecazaken met lekkere ZOETigheden op de kaart.

Vind ik leuk . Reageren . Delen

Fiets? Check! Zoetigheidje voor onderweg? Check! Ik knap helemaal op van een rit langs de Suikerroute. Voor mij betekent dat terrasjes, bietenvelden, historisch Tienen en een Hagelands wijntje. Een hele dag ZOET ;-) Eerst de fietsbrochure halen in de Streekshop op de Grote Markt.

Waarom smaak ik zo heerlijk zoet? Professor Zucchero weet het! FIND OUT in het Suikermuseum: www.erfgoedsitetienen.be.

T-Man6 uur geleden

Vind ik leuk . Reageren . Delen

Professor Zucchero vindt dit leuk

Mijn thuis? De zoetste stad van ’t land, laureaat van Vlaanderen Lekker Land: Tienen.

T-Man36 minuten geleden

Vind ik leuk . Reageren . Delen©

tie

nse

sui

ker

Wie gaat morgen mee op stadswandeling ‘Proeven van Tienen’? Een gids verklapt ons de eetgewoonten door de eeuwen heen. Benieuwd of de Romeinen hier vroeger ook al suikerbieten teelden :)

T-Man heeft gereageerd op een link.5 oktober

T-man Ik! Ik!

T-Man21 september

T-Mangisteren

grand cru uit wezemaal

het najaar vormt het hoogtepunt voor de hagelandse wijnboeren.

na een jaar van snoeien, rijpen, vertroetelen, oogsten, persen en gisten,

kunnen ze eindelijk hun wijn bottelen. en proeven, vooral proeven.

Jouw verkenningstocht door de wijnstreek begint in het vernieuw-de bezoekerscentrum van de Hagelandse wijn in Wezemaal, het wijndorp bij uitstek. Al in de middeleeuwen is de Hage-landse wijn in trek. De eerste wijngaarden duiken in de 12de eeuw op in Leuven en al snel breidt het wijngebied zich uit tot Diest, Aarschot, Hoegaarden en Zoutleeuw. In 1814 geeft de hertog van Ursel toestemming om op zijn Wezemaalse berg een wijngaard aan te leggen. Hij laat hiervoor 2000 wijnstokken aanrukken uit de Franse wijn-streken. Samen met de wijngaard bouwde hij een stenen muur

met schollen ijzerzandsteen, ter bescherming tegen wilde dieren en gure noordenwind. De wijn-muur is vandaag een beschermd monument.

Meest noordelijke wijngebiedGeen zuiders weertje hier, maar toch zijn de 1500 uren zon per jaar genoeg voor de vooral witte druivensoorten. Het resultaat is een frisse, witte wijn die heer-lijk smaakt na een fietstocht of wandeling over de heuvels van de streek. De Hagelandse wijn is een keurmerk geworden, door Europa erkend als kwali-teitswijn met gecontroleerde oorsprongsbenaming. Dat ver-dien je niet zomaar.

UitvalsbasisZo’n monument vraagt een be-zoekerscentrum. In het voorma-lige gemeentehuis van Weze-maal leer je alles, echt alles over de wijn: geschiedenis, geologie en geografie van de streek, het pro-ductieproces en veel leuke weet-jes. Maar wat ben je ermee zon-der te proeven? Dat kan je hier natuurlijk ook, en elke maand staat er een ander wijntje in de kijker. Het bezoekerscentrum van de Hagelandse wijn werd zo-pas helemaal vernieuwd en is een boeiende, interactieve uitvalsbasis om de wijnstreek te verkennen.

het bezoekerscentrum van de hagelandse wijn

openingsuren: van begin april tot en met de eerste week van november: di-vr: 13-17u, za-zo: 14-18u in het winterseizoen enkel open op zondag van 13u tot 17u

kerkstraat 16, 3111 wezemaal +32 (0) 16 61 64 40 toerisme@rotselaar.be www.rotselaar.be

in de tuin van de prachtige pastorie van wezemaal groeit een heel opmerkelijke wijnstok. het is een ent van de oud-ste wijnstok ter wereld. die is 450 jaar oud en groeit in het sloveense maribor. elk jaar worden enkele enten van de wijnstok verdeeld over heel de wereld. Zo staan er al scheuten van in parijs, in de tuin van het vaticaan, in aus-tralië en in Japan, en sinds kort dus ook in wezemaal.

lof voor de heerlijke hagelandse wijnen

Kwaliteitswijn met gecontroleerde oorsprongsbenaming.

De pastorie van Wezemaal

Leer de typische wijnaroma's kennen

Het bezoekerscentrum van de Hagelandse wijn

14 — Najaar 2013

Najaar 2013 — 15

de ruiterroute ‘op een drafje door het hageland’ heeft het allemaal. Je vertrekt aan de magnifieke wa-terburcht in horst – sint-pieters-rode – en niet veel later beklim je de houwaartse berg waar de wijndrui-ven rijpen in de zon. de hagelandse wijn is al vermaard sinds de middel-eeuwen. het is de meest noordelijk geteelde witte wijn. de hellingen van ijzerzandsteen zorgen voor het mi-croklimaat dat dit mogelijk maakt.

via het dorpje houwaart kom je in het walenbos, een natuurreservaat van 500 ha met het grootste elzen-broekbos van vlaanderen. blaas even uit aan de kapel van de roesel-berg en geniet van het prachtige uit-zicht. terug beneden lonkt het terras van de gempemolen, een originele brasserie waar steevast heerlijke streekgerechten op de kaart staan.

Op een drafje dOOr het hageland

draaf verder door de velden via de uilenberg naar de beboste beninks-berg, tot je opnieuw de donjon van het kasteel van horst in de verte ziet opdoemen.

klik naar toerismevlaamsbrabant.be/ paardentoerisme en download de route kaart en gps-bestand van deze ruiterroute of van een van de vele andere mooie ruiter- en menroutes door het hageland. Je vindt er ook ruiter- en paardvriendelijke logeeradresjes.

draven over zachte boswegen, over hellingen vol wijnranken, door holle wegen en langs middeleeuwse kastelen. dat is het echte ruiterleven en je vindt het alleen in het hageland.

wijnen met streken

WijngaardbergWandeling de wijngaardbergwandeling leidt je tussen de wijnranken door naar de top van de wijngaardberg. vraag de gratis wandelbrochure in het bezoekerscentrum van de hage-landse wijn.

de steenen muur proef een selectie hagelandse wij-nen onder het bezoekerscentrum van de hagelandse wijn. de vzw de steenen muur baat er een heuse wijnkelder uit met proeverijen en cursussen. www.steenenmuur.be

Wijnfietsroutes verschillende fietsroutes gaan naar wijndomeinen en wijngaarden. print je gratis route af in het bezoekers-centrum.

b&b room 48 b&b room 48 verwent je met een wijnarrangement, met wijnbezoekjes, wijnproeverijen en een lekker hage-lands menu in de dorpsherberg bij boeres. klik naar www.room48.be.

Wijnfeesten de laatste zaterdag van augustus barsten de wijnfeesten los in het centrum van wezemaal.

wijn moet je proeven, een wijnstreek moet je ontdekken!

Het toppunt van het bezoek: proeven van de Hagelandse wijn.

Sinds 1814 wordt wijn verbouwd in het Hageland

1500 uren zon per jaar volstaan voor een rijke oogst.

De laatste zaterdag van augustus: Wijnfeesten in Wezemaal!

H e t g e l u i d v a n d e s t i l t e

Stiltetocht in Het Vinnekan je stilte horen? Zeker en vast. in provincie-

domein het vinne word je overrompeld door

geluiden waar je helemaal stil van wordt.

Denk je bij een provincie domein aan gejoel aan het openlucht-zwembad, luide attracties en kwetterende ijsjesventers? Dan ben je nog nooit in het Provin-ciedomein Het Vinne geweest. Dit grootste binnenmeer van Vlaanderen vormt een prachtig natuurdomein met watervogels, rietvelden, knuppelpaadjes en schuilhutten. Maar stil? Neen, dat is het hier niet.

Wandel maar eens rond het meer – je bent een uurtje on-derweg -, sluit af en toe je ogen en leg je oren te luisteren. Er is zo veel te horen. Het ruisen van

de wind die met het riet speelt. Het gezoem van de bijen die zich gretig op de gevallen ap-pels in de hoogstamboomgaard hebben gestort. Het gekwetter van de troep spreeuwen die zich bij valavond als een gigantische dansende wolk boven het wa-ter beweegt. Het plonsje van de vis die ademt hapt en kringen

op het wateroppervlak trekt. Een langgerekte loei van een galloway rund in een weide in de verte. En nog verder de bei-aard van de middeleeuwse Sint-Leonardustoren in Zoutleeuw. Open je ogen en al dat geluid vloeit samen in een vreedzaam achtergrondwijsje, het wonder-mooie geluid van de stilte.

Niet bang voor wat avontuur? Dan moet je eens paalkamperen in Provinciedomein Het Vin-ne: met je tent in de vrije natuur! En er zijn nog toffe activiteiten te doen zoals geo caching, zoektoch-ten, een Olympisch pad en meer.

provinciedomein het vinne ossenwegstraat 70, 3440 Zoutleeuw +32 (0) 11 78 18 19

provinciedomein.zoutleeuw @vlaamsbrabant.be

vlaamsbrabant.be/zoutleeuw

16 — Najaar 2013

Rockgeschiedenis met Jan Delvaux

Najaar 2013 — 17

hoe rustig het kan zijn in het hageland, zo luid kan de streek ook klinken.

niet alleen tijdens rock werchter, suikerrock, boerenrock of een ander

festival. belpopkenner Jan delvaux duikt in de hagelandse rockgechiedenis.

the sCabs doorwinterde hagelander guy swinnen wilde de reünie van the scabs met een knipoog in de verf zetten: voor het verza-melalbum the singles uit 2010 doken de vier bandleden de plas van rotselaar in. in 1983 stonden ze al eens tot hun midden in het water voor de hoes van hun eerste mini-lp ‘here’s to you, gang’ uit 1983.

arbeid adelt! oe-oe-oe-ruik aan de taal-grens, oe-oe-oe-kijk hoe de suiker spint, oh tienen! op stevige elektronische dreunen zingt marcel vanthilt met arbeid adelt zijn bizarre ode aan tienen. al klinkt de titel niet echt vro-lijk: ‘te pletter te tienen’. te horen op het al-bum des duivels oorkussen uit 1991.

erotiC dissidents vanuit aarschot lieten maurice engelen en roland beelen met hun plantenlabel subway records een nieuw ge-luid los op het hageland: new beat. het num-mer ‘move your ass and feel the beat’ van het project erotic dissidents werd een grote hit. ‘te obsceen’, vond de brt, maar het haalde de top 30 en moest dus gespeeld worden op de radio.

foo fighters voor het grote succes van nirvana en foo fighters, drumde dave grohl als tiener bij de minder bekende band scream. de jongeren van scherpenheuvel zagen wel wat in de amerikaanse rockgroep en zetten haar halverwege jaren 1980 op de affiche van hun jaarlijkse festival. grohl had scream toen al verlaten. maar het verhaal leeft rustig verder.

rock inhageland

Muziekjournalist Jan Delvaux is zowat de levende encyclopedie van de Belpop, kort voor Belgische popmuziek. Hij werkte onder meer voor Knack, VRT en werkte mee aan de Canvasreeks Belpop over de Belgische popscene. Zijn boek ‘Belpop: de eerste vijftig jaar’ is een terugblik vol boeiende anekdotes, foto’s, verhalen en memorabilia.

tienen marcel vanthilt

rotselaar the scabs

aarsChot new beat

sCherpenheuvel dave grohl

’s Lands bekendste kok verhuist naar

de Groene Gordel . . .

keuken. Over zijn pruttelende kookpotten kijkt hij uit over het groen van Bertembos in het Dijleland. Met het raam open hoort hij de klokken van de robuuste Sint-Pieterskerk in Bertem in de verte, een dui-zend jaar oud kerkje in Maas-romaanse stijl. En als hij tus-sen twee kooksessies door een ommetje maakt, komt hij aan de pittoreske Sint-Veronakapel in Leefdaal. De oudste delen ervan dateren van rond het jaar 900. Volgens de legende is de kapel de begraafplaats van de heilige Verona, een Duitse kei-zerin uit de negende eeuw. Je kan je de verbazing van de on-derzoekers voorstellen die in 1951 onder de fundamenten op

een stenen sarcofaag uit die tijd stootten. Was de legende toch waar? De sarcofaag bleek leeg, het mysterie nog groter.

Autoluwe wegenJe ontdekt de beide kerkjes het best tijdens een wandeling op het Wandelnetwerk Zuid-Dij-leland. Dit kluwen van beweg-wijzerde, autoluwe wegen toont

je de mooiste plekken van de verrassend groene streek tussen Leuven en Brussel. Niet ver van Bertem, in Neerijse, kom je aan het prachtige natuurgebied de Doode Bemde, de belangrijkste natuurparel van de hele vallei. Dit lappendeken van biotopen heeft een overweldigende na-tuur: van natte en droge graslanden tot bossen, ruig-ten en open wa-terpartijen.

"De bekendste keuken van Vlaanderen? Dat is natuurlijk die van Jeroen Meus."

vraag het nieuwe groene gordel magazine in je toeristisch infokantoor of via www.toerismevlaamsbrabant.be/publicaties.

uit het raam van Jeroen meus

De bekendste keuken van Vlaanderen? Dat is natuur-lijk die van Jeroen Meus. De culinaire lieveling schaart de Vlaamse Televisiesterren achter zijn naam en zijn kookboeken staan in zowat elke Vlaamse

18 — Najaar 2013

… vanuit Het Hageland

Tot vorig jaar kookte Jeroen zijn potje Dagelijkse Kost in een mooi herenhuis aan de Refugiestraat in Diest, op een steenworp van de Grote Markt. Hij liet de kijkers graag meegenieten van de –soms romantische - straattaferelen die zich voor zijn raam afspeelden. Als het kon zwenkte de camera uit naar de gezellige winkelstraten of het markt-plein met de gotische Sint-Sulpitiuskerk zodat iedereen een vleugje kon meepik-ken van de sfeer in de eeuwenoude maar levendige Oranjestad.

Nog meer kookkunsten vind je in het feeërieke begijnhof van Diest – Unesco-werelderfgoed! – waar die andere topkok Felix Alen het Vlaams Centrum voor Eet- en Tafelcultuur Xaverius leidt. Zijn kruidentuin jaagt frisse geuren door de eeuwenoude kasseistraatjes. Elke eerste zondag van de maand kan je hier snuisteren tussen twee-dehandsboeken en een Diestse Cruydtcoeck proeven. Ook het stadsbier van huisbrouwerij De Loterbol moet je zeker proeven, of het traditionele Gildenbier.

de groene gordel heeft zijn naam niet gestolen. hier vind je de mooiste parken en tuinen met onder meer de beroemde natio-nale plantentuin, het adellijke warande-park van tervuren en het provinciedomein huizin-gen. verken de streek te voet en volg de routes van de wandelnetwerken Zuid-dijleland en pajottenland. fietsers zitten met de fietsnet-werkkaart vlaams-brabant altijd op de juiste weg. wil je het liever origineler, kies dan voor een ritje in een huifkar, getrokken door sterke brabantse trekpaarden.

zin om te wandelen? het hageland heeft een waaier aan prachtige, uitgestippelde wandelingen. koop onze wandelboekjes tegen een kleine vergoeding in onze toeristische infokantoren.

zin om te fietsen? dankzij de fietsnetwerkkaart vlaams-brabant kan je eindeloos knooppunten combineren.

alle publicaties zijn ook verkrijgbaar via www.toerismevlaamsbrabant.be/publicaties

www.verliefdopvlaamsbrabant.be

gratis gidsengratis publicaties te verkrijgen in de toeristische infokantoren.

v.u.

toe

rism

e v

laam

s-b

raba

nt v

zw, p

rovi

ncie

plei

n 1,

301

0 le

uven

, ond

erne

min

gsnu

mm

er: 0

422.

667.

404,

t 0

16 2

6 76

20,

toer

ism

e@vl

aam

sbra

bant

.be,

ww

w.to

eris

mev

laam

sbra

bant

.be

PROVINCIE VLAAMS-BRABANT

BRUSSEL

GROENE GORDEL HAGELAND

LEUVEN

DEMERVALLEI

Kronkelend tussen de zandsteenheuvels door, bepaalt de Demer het uitzicht van dit noordelijke stukje Hageland. Op haar weg vindt de rivier ongerepte natuurgebieden, populieraanplantingen en natte broekbossen met kruidrijke trilvenen. Ze vloeit uiteindelijk in Werchter samen met de Dijle.

Deze wandelgids bundelt twintig wandellussen die je langs de mooiste plekjes in Tremelo, Begijnen-dijk, Aarschot, Rotselaar, Scherpenheuvel-Zichem, Diest en Bekkevoort voeren. Trek er voor een halve of een hele dag op uit om deze prachtige streek, op de scheidingslijn tussen het Hageland en de Zuiderkempen, te ontdekken.

20 w

an

del

ing

en

dem

erv

all

ei

wandelingen20

Demervallei

Aarschot

Begijnendijk

Bekkevoort

Diest

Rotselaar

Scherpenheuvel

Tremelo

op stap in het hageland

Wandelen in dePROVINCIE VLAAMS-BRABANT

www.meetingleuven.bemeeting leuven, uw aanspreekpunt voor meetings, incentives, congressen en events in vlaams-brabant.

plan alvast Je bezoek aan

het hageland!

publicaties

tOeristische diensten

toerisme vlaams-brabant provincieplein 1, 3010 leuven t +32 (0) 16 26 76 20 e toerisme@vlaamsbrabant.be www.toerismevlaamsbrabant.be

toerisme leuven stadhuis naamsestraat 3, 3000 leuven t +32 (0) 16 20 30 20 e toerisme@leuven.be www.visitleuven.be

dienst toerisme aarsChot elisabethlaan 103, 3200 aarschot t +32 (0) 16 56 97 05 e toerisme@aarschot.be www.toerismeaarschot.be

toerisme diest koning albertstraat 16a, 3290 diest. t +32 (0) 13 35 32 74 e toerisme@diest.be www.toerismediest.be

bezoekersCentrum rufferdinge molenbergstraat 4, 3400 landen t +32 (0) 11 88 34 68 e diensttoerisme@landen.be www.landen.be

bezoekersCentrum hagelandse Wijn kerkstraat 16, 3111 wezemaal t +32 (0) 16 61 64 40 t +32 (0) 16 61 64 15 (vrijetijdscentrum mena) e toerisme@rotselaar.be www.rotselaar.be

dienst toerisme sCherpenheuvel-ziChem basilieklaan 16, 3270 scherpenheuvel-Zichem t +32 (0) 13 77 20 81 e toerisme@scherpenheuvel-zichem.be www.scherpenheuvel-zichem.be

dienst toerisme tienen grote markt 4, 3300 tienen t +32 (0) 16 80 56 86/87 e toerisme.tienen@skynet.be www.tienen.be

dienst toerisme zoutleeuW lakenhalle grote markt, 3440 Zoutleeuw t +32 (0) 11 78 12 88 e toerisme@zoutleeuw.be www.zoutleeuw.be

bezoekersCentrum horst en hageland kasteel van horst horststraat 28, 3220 sint-pieters-rode t +32 (0) 16 62 33 45 e kasteel.horst@herita.be www.herita.be

de tuinen van hoegaarden houtmarkt 1, 3320 hoegaarden t +32 (0) 16 76 78 43 e detuinenvanhoegaarden@telenet.be www.gemeentehoegaarden.be

toerisme hageland t +32 (0) 16 31 18 60 e info@toerismehageland.be www.toerismehageland.be

online enquêteop stap in vlaams-brabant, wat vind JiJ ervan?toerisme vlaams-brabant wil graag weten hoe je je verblijf of uitstap in vlaams-brabant hebt ervaren. heb je ervan genoten of denk je aan concrete verbeterpunten? deel ons je bevindingen en/of tips mee via: www.toerismevlaamsbrabant.be/peiling

de online enquête neemt slechts 5 minuten van je tijd in beslag en bovendien maak je maandelijks kans op een cadeaubon t.w.v. 150 euro voor een verblijf in vlaams-brabant.

twv. 150 €

doe mee en win

een overnachting

Scan deze code en surf naar de mobiele website.

wil je geen nummer missen van het hageland en groene gordel magazine? teken dan in op toerismevlaamsbrabant.be/abonnement